checklist elo kiezen in het mbo - itslearning
TRANSCRIPT
Checklist ELO kiezen in het MBO
88 vragen die u zou moeten stellen bij de selectie of aanbesteding voor een nieuwe digitale leeromgeving
Ve
rsie 1
.0 -
no
vem
be
r 20
15
Checklist ELO kiezen in het MBO
De ELO (elektronische leeromgeving) is een onmisbare tool geworden in het MBO om modern,
digitaal onderwijs te geven. De leeromgeving ondersteunt docenten bij het plannen en beheren van
hun (opleidings)vakken, bronnen, materialen, opdrachten en beoordelingen. Bovendien biedt het
studenten een centrale plek waar ze overzichtelijk al hun bronnen en materialen, leerproces en
voortgang kunnen vinden. Maar alleen als het platform goed wordt ingezet – en dat begint al bij het
selecteren van de juiste ELO.
CHECKLIST ELO KIEZEN IN HET MBO
2
Als u een nieuwe of andere ELO gaat kiezen voor uw onderwijs-
instelling, gaat u niet over één nacht ijs. Er zijn immers allerlei
factoren die een rol spelen, er gaat behoorlijk wat tijd en geld
mee gemoeid, en de uitkomst heeft effect op veel betrokkenen
in uw organisatie. Daarnaast worden in het MBO steeds vaker
aanbestedingen uitgeschreven voor de keuze van een ELO – een
gecompliceerd traject waar niet iedere school ervaring mee
heeft.
Om het keuzeproces wat makkelijker te maken voor u, hebben we een
checklist opgesteld met concrete vragen die u niet alleen helpen om
inzicht te krijgen in uw eigen wensen en eisen, maar ook om diverse
ELO-leveranciers objectief met elkaar te kunnen vergelijken.
3CHECKLIST ELO KIEZEN IN HET MBO
1. Doelen,
standaardfuncties en
uitbreidingen
Wat zijn de doelen en ambities van de school over 1 jaar, 3 jaar en 5 jaar?
Welke veranderingen zitten eraan te komen op het gebied van interne organisatie,
kwalificatiestructuur, keuzedelen, examinering en ICT-mogelijkheden?
Welke functionaliteiten moet de ELO hebben om binnen deze plannen te passen?
Welke functionaliteiten van de ELO worden momenteel (het meest) gebruikt?
Passen het huidige gebruik en de nog niet benutte mogelijkheden van de ELO
binnen de doelstellingen?
Bevat de ELO standaard een breed basispakket aan functies, of moet ieder
onderdeel apart aangeschaft worden?
Welke uitbreidingen ‘van de plank’ zijn er mogelijk?
Welke systemen en applicaties van derde partijen kunnen gekoppeld worden aan
de ELO? Hoe ziet dat eruit (deels gekoppeld of volledig geïntegreerd)?
Mist de ELO wenselijke functionaliteit? Zo ja, zijn er al plannen bij de leverancier om
dit te ontwikkelen?
Is het nodig om functionaliteit op maat te laten maken voor uw school?
De keuze voor een ELO wordt natuurlijk
voor het grootste gedeelte bepaald door
de functionaliteit – wat kun je er precies
mee?
Een belangrijke tip is om éérst na te denken wat
de lange termijn doelen van de school zijn, en
hoe dat doorvertaald moet worden naar de ELO.
Zo raakt u niet overweldigd door een scala aan
mogelijkheden en opties, maar kunt u focussen
op de keuze van het beste middel om die doelen
te bereiken.
4CHECKLIST ELO KIEZEN IN HET MBO
2. Lesplanning en leerdoelen
Roosters, lesplanning, competenties en hun plek binnen het curriculum volgens Triple A: er is veel
organisatie voor nodig voor er daadwerkelijk begonnen kan worden met lesgeven. Door de
veranderingen in kwalificatiedossiers en keuzedelen loopt u het gevaar dat er een wildgroei aan
software, platformen en communicatiekanalen ontstaat. Onderzoek daarom welke ELO voor uw
school het beste kan dienen als dé centrale plek waar alles rondom leren samenkomt.
5CHECKLIST ELO KIEZEN IN HET MBO
2. Lesplanning en leerdoelen
Heeft de ELO een gebruiksvriendelijke studiewijzer of lesplanner?
Welke onderdelen kunnen hierin opgenomen worden?
Heeft iedere gebruiker zijn eigen agenda binnen de ELO? Kunnen ze
hun rooster hierin zien? Kan de agenda gekoppeld worden met
bijvoorbeeld een Google of Outlook agenda?
Is het mogelijk om dashboards te maken waarin de belangrijkste
informatie over de opleiding, vakken, BPV, of individuele student
overzichtelijk te vinden is?
Kunnen er individuele leerplannen gemaakt worden binnen de ELO?
Welke opties heeft de ELO voor het maken van sjablonen? Kunnen
deze gemakkelijk gekopieerd en hergebruikt worden?
Biedt de ELO de mogelijkheid om leerdoelen en competenties uit de
kwalificatiedossiers te gebruiken?
Staan deze al klaar in een bibliotheek? Hoe is dit georganiseerd
(opleiding, keuzedelen)?
Kunnen er ook leerdoelen geïmporteerd worden, of eigengemaakte
doelen toegevoegd worden?
Aan welke onderdelen kunnen leerdoelen gekoppeld worden?
Hoe kan er gerapporteerd worden op basis van kwalificaties en
competenties?
Is er ook een vakoverstijgende analyse mogelijk?
6CHECKLIST ELO KIEZEN IN HET MBO
3. Digitaal lesmateriaal en
content
Welke soorten leermiddelen kunnen gebruikt worden in de ELO? En welke
formaten/indelingen niet?
Vanuit welke bronnen kan content geüpload of geïmporteerd worden (Dropbox,
Google Drive, OneDrive)? Hoe werkt dat?
Kan multimediale content gemakkelijk ingevoegd worden (bijv. afbeeldingen,
YouTube video’s, podcasts, Google Maps, etc.)?
Kunnen docenten leermiddelen en andere bestanden gemakkelijk onderling delen?
En leerlingen?
Kunnen docenten zelf leermiddelen ontwikkelen in de ELO? Zo ja, welke soort
leermiddelen?
Kunnen alle soorten leermiddelen (van uitgeverijen, open leermiddelen, zelf
ontwikkelde leermiddelen) met elkaar gebruikt en gearrangeerd worden?
Is er een bibliotheek waarin alle leermiddelen van de school opgeslagen worden?
Kunnen materialen gemetadateerd en gedeeld worden? Of moet alle content
steeds opnieuw geüpload worden?
Biedt de ELO automatisch suggesties voor lesmateriaal op basis van de eerdere
resultaten of leervoorkeuren van studenten?
Docenten gebruiken steeds vaker digitale
leermiddelen in hun lessen. Digitale
leermiddelen zijn herbruikbaar,
aanpasbaar, eenvoudig onder studenten
te verspreiden en bovendien gemakkelijk
te delen met andere docenten.
U wilt niet gebonden zijn aan één bepaalde
methode, maar wel grip houden op alle
verschillende bronnen. Zoek een ELO die u de
vrijheid biedt om naar eigen inzicht
lesmaterialen en leeractiviteiten te arrangeren.
7CHECKLIST ELO KIEZEN IN HET MBO
4. Communicatie en
samenwerking
Is er in de ELO een intern berichtensysteem? Kan dit gekoppeld worden aan
bestaande e-mailsystemen en -accounts?
Kunnen externe personen (bijv. praktijkdocenten, stagebegeleiders) toegang krijgen
tot bepaalde onderdelen van de ELO die interessant zijn voor hen, zoals een BPV-
verslag?
Hebben ouders toegang tot de ELO? Zien zij alleen basisinformatie (bijv. rooster en
lessen) of kunnen zij dieper kijken (bijv. lesmateriaal, opdrachten)?
Is er een ingebouwde tool voor videoconferenties? Of is er mogelijkheid om tools
van derden te integreren?
Zijn er vakoverstijgende projectruimtes waar leerlingen kunnen samenwerken?
Is het mogelijk dat leerlingen ieder vanaf hun eigen device samenwerken aan één
bepaalde opdracht?
Is het mogelijk om discussies in te richten binnen een vak?
Kunnen leerlingen binnen de ELO samenwerken met leerlingen van andere
scholen?
Leerlingen werken niet alleen in de klas
samen, maar ook online. Bij voorkeur in
een besloten omgeving waar al het werk
toch voor iedereen beschikbaar is – zelfs
als ze stage lopen.
Een goede communicatie tussen docenten,
mentoren, LOB’ers, extern begeleiders en
leerlingen is cruciaal voor een positieve
leerervaring. De ELO is het aangewezen middel
om dit te faciliteren – er is inmiddels misschien al
meer mogelijk dan u zou verwachten.
8CHECKLIST ELO KIEZEN IN HET MBO
5. Toetsen en beoordeling
Veel MBO-scholen maken gebruik van een extern programma om toetsen of andersoortige
beoordelingen af te nemen bij hun studenten. Maar er zijn ELO’s die standaard beschikken over
ingebouwde modules voor formatief en summatief toetsen. Het loont om eens goed onder de loep
te nemen wat u op het gebied van examinering precies nodig hebt – en welke rol de ELO hierin kan
vervullen.
9CHECKLIST ELO KIEZEN IN HET MBO
5. Toetsen en beoordeling
Beschikt de ELO over een uitgebreide toetsfunctie? Kan deze
ingezet worden voor zowel formatieve als summatieve evaluatie?
Kan de docent zelf toetsen en toetsvragen maken, en/of kunnen
toetsen geüpload worden vanuit een bestand?
Is er een databank waarin docenten hun vragen kunnen opslaan en
hergebruiken? Kan dit gemetadateerd worden?
Kunnen de toetsen automatisch worden nagekeken en beoordeeld?
Is het mogelijk om toetssoftware van een externe partij te koppelen?
Beschikt de ELO over een ingebouwde portfoliofunctie (bijv. voor
reflectie of stageverslagen)?
Kunnen er in de ELO rubrics gemaakt worden? Kunnen leerlingen
hiermee zichzelf en elkaar beoordelen (360º feedback)?
Welke andere beoordelingsvormen zijn mogelijk in de ELO?
Is het mogelijk om activiteiten die buiten de ELO om plaatsvinden
op te nemen en te beoordelen (bijv. snuffelstage, bedrijfsbezoeken)?
In welke vorm kunnen antwoorden ingeleverd worden (alleen als
document, of ook video, audio, blog, enquête, etc.)?
Kan de vakdocent zien welke student welke taak heeft uitgevoerd?
Op welke andere manieren kunnen docenten, mentoren, LOB’ers en
andere betrokkenen de voortgang monitoren?
Kan een beoordeling gekoppeld worden aan leerdoelen of
competenties?
Kunnen er rapportages gemaakt worden van de resultaten op
individueel niveau en groepsniveau? Kan dit ook vakoverstijgend?
Is het mogelijk om certificaten te maken in de ELO?
10CHECKLIST ELO KIEZEN IN HET MBO
6. Gebruiksvriendelijkheid
en toegankelijkheid
Is het gebruik van de leeromgeving vrij intuïtief, of hebben alle doelgroepen eerst
een uitgebreide training nodig?
Hoe is de navigatie opgebouwd? Is het overzichtelijk en heeft het een logische
indeling?
Kennen uw studenten de ELO al vanuit het vmbo, zodat ze direct van start kunnen?
Is de ELO ook te gebruiken door studenten die minder goed kunnen lezen, of die
andere visuele problemen hebben?
Is de ELO beschikbaar in de door u gewenste taal of talen?
Is de ELO te gebruiken op alle soorten en merken apparaten (computers, laptops,
tablets, mobiele telefoons)? En in alle browsers?
Zijn alle functies volledig beschikbaar via alle apparaten? Is het gebaseerd op
responsive web design?
Is er een mobiele app? Is deze gratis of betaald? Welke functies biedt de app?
Is de ELO 24 uur per dag, 7 dagen per week, 365 dagen per jaar beschikbaar?
Welke uptime wordt beloofd en is deze ook bewezen en gegarandeerd?
Hoeveel gebruikers kunnen probleemloos tegelijkertijd werken in de ELO?
De ELO kan pas een succes worden als
mensen het systeem daadwerkelijk
gebruiken. Daarvoor moet de ELO
gebruiksvriendelijk zijn voor alle
gebruikers (met alle niveaus van ICT-
kennis), en het moet te allen tijde
beschikbaar zijn.
11CHECKLIST ELO KIEZEN IN HET MBO
7. Configuratie en veiligheid
Twee facetten waar bij het kiezen van een ELO niet altijd rekening mee gehouden wordt – maar waar
tijdens het gebruik wél ergernis over kan ontstaan – zijn de veiligheid en configuratiemogelijkheden.
Het systeem moet passen bij de manier waarop u het (beroeps)onderwijs wil vormgeven en
persoonlijke informatie moet veilig opgeslagen zijn, maar de leeromgeving moet ook mee kunnen
groeien met veranderingen in de toekomst.
12CHECKLIST ELO KIEZEN IN HET MBO
7. Configuratie en veiligheid
Biedt de ELO voldoende flexibiliteit om zelf de indeling te bepalen?
Wat kan er aangepast worden in de uitstraling (‘skin’) zodat het in lijn
is met de huisstijl van de school (bijv. logo, kleuren)?
Kunnen functies gemakkelijk door de beheerder geconfigureerd
worden? Op welk niveau (leerjaar, klas, individuele student)?
Is het mogelijk om voor alle betrokkenen bij het onderwijs specifieke
rollen en rechten in te stellen (beheerder, docent, student, mentor,
decaan, ouder, extern begeleider, etc.)? Tot op welk niveau?
Wat zijn de mogelijkheden als er een groei komt in aantal
gebruikers, functionaliteit en content?
Is het cloud based software (Software as a Service), of moet u zelf
nog aan de slag om hardware te kopen en te onderhouden?
Hoe vaak per jaar zijn er software-updates? Gaat dat gepaard met
downtime of niet? Moet u voor, tijdens of na de updates zelf acties
uitvoeren of gaat alles vanzelf?
Wat is de reactietijd van de servers?
Met welke technische specificaties werkt de ELO (IMS ES, API’s,
SCORM, QTI, etc.)?
Met welke andere software en systemen kan de ELO koppelen of
communiceren?
Is er Single Sign-On mogelijk (met bijv. schoolnetwerk,
administratiesysteem, roosterpakket, plagiaatcontrole, digitale
content, office web apps (O365), etc.)?
Hoe gaat de ELO om met datastorage? Hoeveel opslag is er mogelijk
en hoe is dit geregeld?
Op welke manieren zijn de fysieke servers en de gegevens in de ELO
beveiligd?
Worden er automatisch back-ups gemaakt van de gegevens? Zo ja,
hoe vaak? Als er per ongeluk zaken verloren gaan op school, hoe
kan de ELO-leverancier helpen dit te herstellen?
13CHECKLIST ELO KIEZEN IN HET MBO
8. Samenwerking en
ondersteuning leverancier
Is de leverancier een bekende naam in het onderwijs in Nederland?
Kan de leverancier voorbeelden of referenties geven van (VMBO- of MBO-)scholen
waar recentelijk de ELO is geïmplementeerd?
Heeft het bedrijf of het product ooit prijzen gewonnen?
Is de organisatie alleen in Nederland actief, of ook in andere landen? Zijn er
mogelijkheden voor internationale samenwerking met andere scholen?
Welke kenmerken zou de ideale samenwerkingspartner voor uw school moeten
hebben (betrouwbaar, deskundig, innovatief, hulpvaardig, open, flexibel, etc.)? In
welke mate voldoen de diverse ELO-leveranciers aan dit beeld?
Hoe is eerder contact tussen uw MBO-instelling en de leverancier ervaren?
Welke vormen van ondersteuning biedt de partij (bijv. projectbegeleiding,
inspiratiesessies, technisch en onderwijskundig advies, trainingen)?
Krijgt u een Nederlands contactpersoon bij de leverancier die uw vaste
aanspreekpunt is voor vragen?
Is er een Nederlandse helpdesk die u kunt bellen of e-mailen? Worden vragen snel
en naar wens afgehandeld?
Zijn er handleidingen beschikbaar (bijv. op papier, als how-to video’s, online
klantenportaal)? Zijn deze gratis en voor iedereen altijd te bereiken?
Wat adviseert de leverancier qua training van onderwijspersoneel om de ELO
optimaal te implementeren? Zijn dit voornamelijk knoppentrainingen of ligt de focus
op onderwijskundige thema’s, doelen en didactiek?
Omdat u een contract voor langere
termijn aangaat met de ELO-leverancier is
het belangrijk om ook goed te kijken naar
de mensen die achter het product zitten.
Kies ervoor om een partnerschap aan te gaan
met een professionele partij die ervaring heeft in
de markt, zowel op het gebied van software als
wat betreft het begeleiden van scholen bij
onderwijskundige vraagstukken.
14CHECKLIST ELO KIEZEN IN HET MBO
Deze checklist is uitvoerig, maar dekt lang niet alles. Zoals gezegd,
het kiezen van een ELO in het MBO is een gecompliceerd proces.
Het belangrijkste advies is daarom om te starten met het stellen
van heel veel vragen. Leg deze lijst voor aan uw medewerkers,
leerlingen, collega-scholen en andere betrokkenen – schaaf bij,
vul aan, en leg het daarna pas voor aan de ELO-leveranciers. Juist
de details maken het grote verschil tussen ELO’s duidelijk.
Het zal zeker lonen om gedegen onderzoek te doen naar de wensen en
mogelijkheden, zodat u uiteindelijk de juiste keuze maakt en de ELO
kiest die u helpt om uw onderwijsambities te bereiken.
Geeft u de voorkeur aan begeleiding van een professionele
partner met jarenlange ervaring in het Nederlandse
onderwijs en een bewezen succesvol leerplatform? Neem
dan contact op met een adviseur van itslearning.
In welke fase van het keuzetraject uw school ook zit, we
helpen u graag verder met het concretiseren van uw
doelen en het maken van een plan van aanpak voor een
succesvolle inzet van de ELO.
15CHECKLIST ELO KIEZEN IN HET MBO
Neem contact op
Ontdek de meerwaarde van itslearning in het MBO
Gestroomlijnd waar het moet
Flexibel en open waar het kan
Eén plek waar lesgeven en leren samenkomen
Gemaakt voor het onderwijs van nu
Intuïtief en gebruiksvriendelijk
16CHECKLIST ELO KIEZEN IN HET MBO
Lees meer op www.itslearning.nl/mbo >
“itslearning is volledig geïntegreerd in ons
onderwijs. Gelukkig is het leerplatform altijd
beschikbaar. Als het uit de lucht zou zijn,
zouden wij ons geen raad weten.”
Gert André
Senior Docent Elektrotechniek Graafschap College