1

วปสนากรรมฐานแกกรรม

2

3

เพออทศบญกศลใหกบเทวดาผรกษาตวขาพเจา

บรรพบรษ บดามารดา คร อปชณาย อาจารย ผม

พระคณ ญาตสนท มตรสหาย เจากรรมนายเวร

เจาเกณฑชะตา เจาทเจาทาง แมนางธรณ ผบาน

ผเรอนทขาพเจาอาศยอย สมภเวสทงหลาย และ

สรรพสตวนอยใหญทงปวง

ขอใหทานทงหลาย จงอนโมทนาบญกศลน และ

จงไดรบในบญกศลน โดยทวหนากนเทอญ

ถาทานมทกข ขอใหพนทกข

ถาทานสข ขอใหสขยงๆขนไป

เผยแพรเปนธรรมทาน

นายนนทคม ประสาทพร

5314101359

ผจดทำา

4

- กมมะโยน กมมะพนธ

เรามกรรมเปนแดนเกด เรามกรรมเปนเผาพนธ

- กมมะปะฏสะระโน ยง กมมง กะรสสาม

เรามกรรมเปนทพงอาศย เราทำากรรมอนใดไว

- กลยาณง วา ปาปะกง วา

เปนกรรมดกตาม เปนกรรมชวกตาม

- ตสสะ ทายาโท ภะวสสาม

เราจกตองเปนผรบผลแหงกรรมนน

- เอวง อมเหห อะภณหง ปจจะเวกขตพพง

เราทงหลายพงพจารณาเนองๆอยางนแล

5

ผลของกรรมดและกรรมชวททำาใหมนษย

มชวตทแตกตางกน

กรรมชว ฆาสตว คนอายสน

เบยดเบยนสตว ขโรค

โกรธและพยาบาท ผวพรรณหยาบ

รษยาคนอน ไมมเดชานภาพ

ตระหนขเหนยว มความยากจน

หยงจองหอง เกดในตระกลตำา

ดมสราเมรย มปญญาทราม

กรรมด ไมฆาสตว คนอายสน

ไมเบยดเบยนสตว ขโรค

อดทนไมโกรธ ผวพรรณหยาบ

ไมรษยาคนอน ไมมเดชานภาพ

บรจาคทาน มความยากจน

ออนนอม เกดในตระกลตำา

คบแตบณฑต มปญญาทราม

6

ความเชอในเรองกรรม

ตามคำ าสอนในพระพทธศาสนา

ชาวพทธ ควรมศรทธา 4 อยาง

คอ 1.ตถาคตโพธสทธา เชอในการ

ตรสรของพระพทธเจา คอ เชอวา

พระพทธเจ า ไ ดตรสร จร ง เปนผ

ประกอบดวยพระปญญาธคณ พระว

สทธคณ และพระมหากรณาธคณ

2.กมมสทธา เชอเรองกรรม คอเชอวา

กรรมมจรง

3.วปากสทธา เชอเรองผลของกรรม

คอเชอวากรรมทบคคลทำาไมวาดหรอ

ชวยอมใหผลเสมอ

4.กมมสสกตาสทธา เชอวาสตวม

กรรมเปนของตน คอเชอวาผลทเรา

ไดรบ เปนผลแหงการกระทำาของ

เราเอง ซงอาจจะเปนกรรมททำาใน

ปจจบนชาตหรออดตชาต

จะเหนไดวาความเชอหรอศรทธา 4

อยาง เปนความเชอในเรองเกยวกบ

กรรม กฎแหงกรรมจงเปนคำาสอน

ทสำาคญในพระพทธศาสนา ผเปน

ชาวพทธทกคนจงควรเชอในเรอง

กฎแหงกรรม ควรพยายามศกษา

และทำาความเขาใจเรองกฎแหงกรรม

ชาวพทธทไมเชอกฎแหงกรรมหาใช

ชาวพทธทแทจรงไม เขาเปนเพยง

ชาวพทธแตเพยงในนาม ศาสนา

พทธมประโยชนแกเขาเพยงใชกรอก

แบบฟอรม เพอไมใหถกวาเปนคน

ไมมศาสนาเทานนเอง

คนทเชอในเรองกรรม ยอม

ไดเปรยบกวาคนทไมเชอ คนทเชอ

เรองกรรมยอมสามารถอดทนรบ

ความทกขยากลำาบาก ความผดหวง

ความขมขน และเคราะหรายทเกด

แกตนได เพราะถอวาเปนกรรม

ททำามาแตอดต ไมตโพยตพายวา

โลกนไมมความยตธรรม ตนไมได

รบความเปนธรรม ทำาดแลวไมได

ด คนทเชอในเรองกรรมจะยดมน

อยในการทำาความดตอไป จะเปนผ

สามารถใหอภยแกผอน และจะเปน

7

ผมหรโอตตปปะ คนทประกอบกรรม

ทำาชวทงกาย วาจา และใจ สวนใหญ

เปนคนไมเชอเรองกรรม ไมเชอเรอง

บญและบาป ไมเชอเรองตายแลวเกด

คนพวกนเกดมาจงมงแสวงหาทรพย

สมบตและความสขสบายใหแกตว

โดยไมคำานงวาทรพยสมบตหรอ

ความสนกสนานทตนไดมาถกหรอ

ผด และทำาใหคนอนไดรบความเดอด

รอนหรอไม

สตวทงหลายมกรรมเปนของตน

กรรมนนยอมเปนของเราโดยเฉพาะ

และเราจะเปนผรบผลของกรรมนน

จะโอนใหผอนไมได เชน เราทำากรรม

ชวอยางหนง เราจะตองรบผลของ

กรรมชวนน จะลบลางหรอโอนไป

ใหผอนไมได แมผนนจะยนดรบ

โอนกรรมชวของเรากตาม กรรมดก

เชนเดยวกน ผใดทำากรรมด กรรมด

ยอมเปนของผทำาโดยเฉพาะ จะจาง

หรอวานใหทำาแทนกนหาไดไม เชน

เราจะเอาเงนจางผอนใหประกอบ

กรรมด แลวขอใหโอนกรรมดทผ

นนทำามาใหแกเรายอมไมได หากเรา

ตองการกรรมดเปนของเรา เรากตอง

ประกอบกรรมดเอง เหมอนกบการ

รบประทานอาหาร ผใดรบประทานผ

นนกเปนผอม

มนษยเรามภาวะความเปนไปตาง ๆ

กน เชน ดหรอชว รวยหรอจน เจรญ

หรอเสอม สขหรอทกข กเนองจาก

กรรมของตนเองทงสน และกรรม

ใดททำ าลงไปจะเปนกรรมดหรอ

กรรมชวกตาม ยอมใหผลตอบแทน

เสมอ และยอมตดตามผทำาเสมอนเงา

ตดตามตน หรอเหมอนกบลอเกวยน

ทหมนตามรอยเทาโคไปฉะนน ดวย

เหตนมนษยจงมกรรมเปนทพงอาศย

หากเราทำากรรมดเรากไดรบความ

สขความเจรญ กรรมดจงเหมอน

กลยาณมตรทคอยใหความอปการะ

และสงเสรมใหเราประสบแตความ

สขและความเจรญ แตถาเราทำากรรม

ชว กรรมชวกคอยลางผลาญเราให

ประสบแตความทกขและความเสอม

8

อารมภกถา(พระธรรมสงหบราจารย)

เ จ ร ญ ส ข ญ า ต โ ย ม พ ท ธ บ ร ษ ท

ญาตโยมไดมาพรอมใจกนสวดมนต

ไหวพระเจรญกศลภาวนาตามลำาดบ

แลวจงอโหสกรรมแกทานสาธชน

และหมกรรมทงหลายใหมารบเวรรบ

กรรม รบภยทเราขออโหสกรรม จะ

ไดหมดเวรหมดกรรมหมดภยหมด

โทษ และเรากจะโฉลกดเปนเบองตน

การสวดมนตเปนนจน มงใหจตแนบ

สนทตดในคณของพระพทธเจา พระ

ธรรม และพระสงฆ จตใจจะสงบ

เยอกเยนเปนบณฑต มความคดสง

ทฏฐมานะทงหลายกจะคลายหายไป

ได เราจะไดรบอานสงสเปนผลของ

ตนเองอยางนจากสวดมนตเปนนจ

การอธษฐานจตเปนประจำานน มง

หมายเพอแกกรรมของผมกรรม จาก

การกระทำาครงอดตทเรารำาลกได และ

จะแกกรรมในปจจบนเพอสอนาคต

กอนทจะมเวรมกรรม กอนอนใด เรา

ทราบเราเขาใจแลว โปรดอโหสกรรม

แกสตวทงหลาย เราจะไมกอเวรกอ

กรรมกอภยพบต ไมมเสนยดจญไร

ตดตวไปเรยกวา เปลา ปราศจากทกข

ถงบรมสข คอนพพานได

เราจะรไดวากรรมตดตามมา และเรา

จะแกกรรมอยางไร ในเมอกรรมตาม

มาทนถงตวเรา เราจะรตวไดอยางไร

เราจะแกอยางไร เพราะมนเปนเรอง

ทแลว ๆ มา นขอหนง

ขอสอง แกแลวเราจะรบกรรมหรอ

ไม และเราจะสรางเวรกรรมใหม

ประการใด และจะแกกรรมอยางไร

ในอนาคต เผอเปนผโชคด เปนผม

กรรมดในอนาคต

ชวตตอไปในเบองหนา เราไม

สามารถจะทราบได จะทราบไดดวย

วธเดยวคอ การเจรญสตปฏฐาน ๔

9

การปฏบตใหมสตสมปชญญะ โยค

ผบำาเพญเพยรจะรได จะทราบดวย

ญาณวถของตนเปนปจจตตง

คำาวา ญาณวถของตน นนหมายความ

วา ความรใหเกดผล ไดอานสงส เปน

ผมปญญา ปรชาสามารถ เฉลยว

ฉลาดในการปฏบตธรรม แกกรรมได

และกรรมนนจะไมสงผลในอนาคต

ขางหนาไดแนนอน

ผทจะแกไขปรบปรงเปลยนแปลงตว

เอง แกกรรมได ผนนตองเจรญสต

ปฏฐาน ๔ ปฏบตดานกายของตน

กายนอกกายในภายในจต กายทพย

ทพยอำานาจของใจ ไดมาเปนกาย

ทพย ทพยนหมายความวาภายนอก

ภายใน รภายในใจ

กายานปสสนาสตปฏฐาน กายาน

ปสสนาขอทหนง หมายความวา ผ

ปฏบตนนรกายในกาย คอรสกแตวา

กายไมมสตว บคคล ตวตน เรา เขา

ไมมเขา ไมมเรา มกายอยในตวตน

จตจะไดรวาการทกายเคลอนยายไหว

ตงประการใด มนอยทใจทงหมด

จตกกำาหนดยน เดน นง นอน จะ

เหลยวซายแลขวา คเหยยด เหยยดขา

จะมสตสมปชญญะควบคมดแลกาย

เมอจตผองใสใจสะอาดบรสทธจง

เรยกวา กายในกาย ภายในจตผองใส

ภายนอกจตผองใส

ภายนอก กายจะเคลอนยาย มนก

เคลอนอยางชา ๆ ม ๓ ระยะ เคลอน

ไปทางไหนกมจงหวะจะยนเดนนง

นอนอนใด กมจงหวะมระเบยบม

วนย มสงขารปรงแตง เกดกาย เรยก

วา กายทพย เพราะเรามจตเปนกศล

สมาธกด สตกด ควบคมจตไวดแลว

จะรกายในกาย

รกายในกายน จะรไดดวยตวกำาหนด

เชน ยนหนอ ๕ ครง เปนตน จะรกาย

ภายนอก สภาวธรรมอยภายใน จตใจ

กดเยอกเยน สตกควบคมไวไดอยาง

ด เรากเปนผมปญญา จตกใสใจก

สะอาดหมดจด เรยกวาบรสทธ

ในเมอจตเขาขนบรสทธแลว เราจะ

รวาใจของเราเปนประการใด มนอย

ภายในจต เรยกวากายในกาย จะรแจง

10

แกใจของเรา เชน ขวายางหนอ ซาย

ยางหนอ กายนอกดความเคลอนยาย

ของสกนธกาย เรยกวา สภาวรป รป

เคลอนยายและโยกคลอนได เคลอน

ไปทไหน มนกดบทนน จตใจกเขาไป

รในภายใน รปกบนามกแยกออกไป

นแหละกายภายนอก และกายภายใน

จตใจกรเรยกวา นามธรรม

คำาวา นามธรรม ในทนคอจตทลกซง

รวากายเคลอนไหว มมารยาท มวนย

ด กายกเคลอนยายโดยสภาวะ สนทร

วาจากกลาวไพเราะ เหมาะเจาะดวย

เหตและผลขอเทจจรงทงหมดลวน

เกดขนจากจต เพราะจตเปนหวหนา

มนจะสงใหกายเคลอนยายไปหยบ

อะไรกได

ในเมอกายในถงทแลว แยกรปแยก

นามออกไดแลว กเรยกวา นามธรรม

นามธรรมตวนแปลวา ตวร ตวเขาใจ

ตวมเหตมผล เพราะจตของผปฏบต

ประกอบดวยสตปฏฐาน ๔ มสตด

ควบคมจตไวได จงจะรแจงแหงจต

เรยกวา กายในกาย กายภายใน

คนทมสตด มสมปชญญะ รตว รทว

รนอกรใน และรวาผดหรอวาถก ร

เขาใจ รแจงแหงจต รเหตผลตนปลาย

ทกประการแลว อยางนเรยกวากาย

ในกายมนจะเกดทพยอำานาจเกดกาย

ทพยกายทพย หมายความวา สภาพ

สกนธกาย คอ สภาวรป รปเคลอน

ยายเกดขน แลวแปรปรวน แลวดบ

ไป แลวกเขามาถงจตใจเราวา ออ

นามธรรม จตนมนกเปนนามธรรม

มคณสมบตอยขอหนง คอ รกายใน

กาย รภายในจต

จะเคลอนยายไปทางไหนกร จะค

เหยยดประการใด มนจะม ๓ ระยะ

แต ๓ ระยะนนมนจะบอกชด ไปใน

กายของตนวา จะเคลอนอยางน จะ

หยบแกวนำา กมระเบยบ ไมมเสยง

ดง เพราะคนนนรนามธรรม มสต

ควบคมจต และกเคลอนยายไปอยาง

ละเอยดออน จะวางชอน จาน หมอ

ไห กเปนระเบยบเรยบรอย อยางน

เรยกวา กายในกาย

รกายเคลอนยาย จะหยบอะไรกหยบ

หนอ เคลอนมาชา ๆ แลววางหนอ

11

อยางนเรยกวารภายใน

ความรในภายในตวนเรยกวา รบ

ร เพราะมสตดมสมปชญญะดแลว

ความรตวนนแหละ เปนการรใน

ภายใน รเขาใจ รความถกตอง ร

กาลเทศะ รอยางนจงเปนการถกตอง

เรยกวา กายทพย

กายทพย นหมายความวา มรปสภาว

จต มจตสภาวะ มสตควบคมเคลอน

ยายไดในสภาวรปเรยกวา กายนอก

รภายในบรสทธวาจะเคลอนยายรป

ไปอยางไร จะหยบอะไรจะมระเบยบ

มวนย จะตองตงไวทไหน ถกตอง

ประการใด อยางนเรยกวากายภายใน

จะกลาวเปนขอทสามวา ไมใชสตว

บคคล ตวตน เรา เขา เรยกวา กายาน

ปสสนาสตปฏฐาน กายรเขาใจภายใน

คอ จต

จตรแลว เขาใจถกตองแลว เรยกวา

นามธรรม เปนกจกรรมของจต จตก

ผองใสสะอาดหมดจด จะทำาอะไร ไม

เปรอะเปอน จะกลาวอะไรออกมาก

เปนธรรม เปนกจกรรมทถกตอง

นแหละกเขาในหลกทวา กายในกาย

ไมใชสตว บคคล ไมใชตวตน เรา เขา

เรยกวา กายานปสสนาสตปฏฐาน คำา

วาไมใชสตว บคคล ตวตน เรา เขา

เรยกวาอะไร เรยกวา กายภายใน

รภายในวา ออ อะไรเปนสตว อะไร

เปนบคคล มอคลำาไมไดเลย แยกรป

ออกไป แยกนามออกมา แลวกรวา

กายในกายภายในเปนกายทพย กาย

ทพยนมองไมเหนตว อยางนเรยกวา

นามธรรม แสดงกจกรรมออกมาทาง

รป

หนาตานาดพสมย จตใจกเบกบาน

หนากไมเศรา ใจกไมหมอง เรยกวา

กายภายใน มสตด มสมปชญญะ รตว

ดวยเหตผล รตวและเขาใจในกาย ร

เขาใจในจต รความผดความถก ร

ชอบ มนรอยอยางน

ในเมอมความรความเขาใจดเชนน

แลว ไหนเลาจะเปนตวตน ใครจะดา

เราจะรวาดาตรงไหน อะไรเปนกาย

12

อะไรเปนจต มนแยกรปแยกนามออก

ไป กายสวนหนง จตสวนหนง สลาย

ไปแลวมธาต ดน นำา ไฟ ลม สงทเปน

ของเหลวกกลายเปนธาตนำา สงทแขง

กลายเปนธาตดน สงอบอนในรางกาย

กกลายเปนธาตไฟ และความเยนใจ

กเกดขน ไหวตงอยเสมอลมกพดเขา

มาเยอกเยนอยในเสนโลมา เปนธาต

ลม กเปนเพยงธาตทงส ประกอบ

กรรมทำาดในรางกาย สงขารปรงแตง

มนกอยอยางนเปนตน ไหนละมตว

ตน

ถาเราไปยดถอวาเปนเราเปนเขา ก

ตองทะเลาะกน เขาดาเรา ๆ อยทไหน

หาตวเราใหพบนแหละ ทานจงบอก

วา คนทรซงในกายภายในแลว จะ

ไมมตวตน สตว บคคลทงหลายแต

ประการใด

เขาดาเราจะโกรธประการใดเลา เลย

ความโกรธกไมมเพราะเหตน ความ

เกลยดกไมมเหตน ความรกโดย

กามตณหาราคะกไมมในสวนน มแต

เมตตาอยในตวตน

นคออรรถาธบายสำาหรบกายานปส

สนาสตปฏฐานขอท ๑ เรยกวา กายใน

กายหนอ เกดขน ตงอย แลวกเคลอน

ยายดบไป ไมมอะไรเปนตว เปนตน

มแตกศล อยในจตใจทำานองนเปนตน

อนนเปนกายภายในจต เรยกวา จต

แสดงเคลอนยาย แลวเรากแยกออก

มาได กายเคลอนยายทงหมดเรยก

วารป สตดคมจตไวในภายใน จตร

วาเคลอนยายไป มอ เทา เหยยดแขง

เหยยดขา คเหยยด เคลอนยายไปดวย

ความถกตองทกประการแลว ความ

เปนระเบยบทเกดขน ความหมองใจ

ทมกหายไป และเรากรวานแหละคอ

นาม

มธรรมะคอ สตสมปชญญะควบคม

จต เรยกวา นามธรรม ถาเราแยกรป

แยกนามในดานกายานปสสนาได

13

แลว เราจะรเองวาไมมตวไมมตน

ไมมเขาไมมเรา และจะไปโกรธเขา

ทำาไมเลา ไปโกรธตวตน เกลยดหนง

มงสง เกลยดเหงอ ขไคล เกลยดขหข

ตา ใชไมไดคนประเภทนยงตดอยใน

รป ตดอยในกามคณ ตดอยในสงทไร

สาระ เลยแยกนามรปไมออก บอกไม

ได ใชไมเปน เหนแตตวตาย จะคลาย

ทฏฐไมได เหนความเกดดบในจตไม

ได เลยกไมรจรง เปนอยางน

นกปฏบตธรรมโปรดทำาความเขาใจ

ตองกำาหนดตงสตทกอรยาบถ ทาน

จะซงในรสพระธรรม ทานจะดมรส

พระธรรมดวยทางกายและทางใจ

หมายความวา ตวปฏบตทเราร

ชดเจน รความเขาใจเรองตวตน

สกวามแขน มขา มสภาวรป เกดขน

ตงอยดบไป จะเคลอนยายอยอยางน

มนเกดดบอยวนยงคำา

เวลาหนงไมทราบวาดบไปกพนครง

ในจต เราจะรขอคดเปนกายทพย

ทำาใหกายหลอหลอมนำาใจ เราจะ

เคลอนยายไปทางไหน สามารถจะ

แสดงอทธปาฏหารยของจตใหกาย

ลอดชองเลกไปไดเมอตนเตนหนง

ลอดไปไดเพราะสมาธจตเปนปต เกด

ขนเปนขอทสอง จตหวนไหวตะลง

พรงเพรดขาดสต กมดเขาไปในชอง

เลกได เปนขอทสาม เปนการตนเตน

ตนตว มใชตนใจ ใชอำานาจแคปต

เทานน กสามารถจะทำาได

แตการทจะรซงถงดานกายน รยาก

ผปฏบตตองกำาหนดปรารภธรรม

วาจะเดนจงกรมกเดนขวายางหนอ

ซายยางหนอ อะไรยาง เทายาง เทา

อยทไหน เอาสตไวทเทากกลายเปน

สภาวรป กายแสดงเปนภายนอก แต

จตมสตทเยองเทาไปวา ขวา (ระลก

กอน) ยาง.....หนอ ทเราจะรได มสต

ควบคมจตอยางน

รเดนจงกรมไดจงหวะด สตดอยใน

จตคลองแคลวด ตวนเปนตวรวา

ยางยาวหรอสน ลงตรงไหนประการ

ใด มสตควบคมไดชดเจนนเรยกวา

นามธรรม เปนจตอยภายใน รเคลอน

ยายของกายภายนอก

14

กายภายนอกกลาวชด เพราะภายใน

บอกจตสตได สตระลกได รตว

อยางนแลว กกเคลอนยายไปตามตว

กำาหนด

ตวกำาหนดน เปนตวปฏบตเปนตว

ฝกใหสตควบคมจต ใหจตนเดนไป

ดวยดและถกตอง และเดนจงกรม

กคลองแคลววองไว จะไมเซ จะ

ไมหนก เพราะมนไมมตวตน ไมม

บคคลเราเขา

ถาเราแยกไมได มนกโกรธกน คน

โนนไมด คนนไมด เปนตน ถาเรา

รซงกายภายในแลว เราจะเหนใจ

ตอกน วาคนเราทงหลายเอย ธาต

สประชมกนรวมอรรถาธบายเรยก

วา ธาต ๑๘ อนทรย ๒๒ อายตนะ ๖

ปรารภอยางน แลวเรากเกดคณความ

ด ดมรสพระธรรม เพราะมจตใจเปน

กศล สตกด สมปชญญะกด ปญญาก

เกด จงรวา ออเรานไมมตวตน

ชอของเรานเปนตว สมมตบญญต

สมมตนามแทนชอนใหเขาเรยกถก

ตองเราจะไดเขาใจวาเขาเรยกเรา

เทานเอง

เพราะฉะนนการตงชอ จงไมมความ

หมายอะไร จะชอดำาหรอขาว ชอจน

หรอรวยประการใด กเพยงใหคนอน

ร จะไดเรยกชอถกอยางนเปนสมมต

นามแทนชอ

แตความดไมใชอยทชอ ชอเสยงโดง

ดง ไมใชชอทตง มนอยท นามธรรม

นามธรรมเปนม งขวญของชวต

ประจำาตนของบคคลผมกายทพย

ทพยอำานาจเกดจากจต จตแสดง

เหตผล ถาเรามจตผองใส ใจสะอาด ร

รปธรรมนามธรรมได แลวกแยกออก

ไป อะไรเปนรป ขวายางหนอ ขวา

เปนรป ซายเปนรป เรยกวากาย

อะไรร มนยางไป จตร และ รพรอม

ดวยสตสมปชญญะ ควบคมไปพรอม

สตมา สมปชาโน สวางแลว เขาใจ

แลว นเปนรปเคลอน เปนรปธรรม

และนามธรรมนนไดแกอะไร มจตร

วาขวายาง ซายยาง ยาวสนประการ

ใด แลวสตไปควบคม สตกดขน

15

จตใจกเบกบาน คลองแคลวในสมาธ

ภาวนาแลว เรยกวา นามธรรม เราก

แยกไดชดเจน

เราทำาไดเรากแยกไดเอง ไมใชคร

อาจารยไปสอนใหแยก เรามาแยก

ออกไดเรยกวา กายทพย กายในกาย

กายนอกคอรป กายในภายในคอ

จต ไดแกนามธรรมแยกรปแยกราง

สงขารออกไป มนปรงแตงทำาใหเกด

จต ปรงแตงขนมาทำาใหเกดกเลส เกด

ราคะบาง เกดโทสะบาง เกดโมหะบาง

แลวเรากขาดสต ไมมสตสมปชญญะ

จตหลงไหลไปสทตำา เรยกวา ถกใจ

ไมเปนการถกตอง เปนการผดพลาด

นาเสยดาย

ถาแยกไดแลว เราจะรตวเองวา ออ

ปจจตตง รตวรตนวา ในตวเรา

ทงหมดไมมอะไรดเลย มรปกบนาม

ขนธ ๕ เปนอารมณเทานน ไมมอนใด

มแตอารมณของเราคอจต จตทแสดง

ทาทเหยมโหดดรายหลายประการ

มนกนอาหารกเลสใหเปนเหตทำาลาย

ตวเราตลอดรายการ

เพราะจตนกบรปนามนมนแยกงาย

ถาเราปฏบตจะรเอง เราคเหยยด

เหยยดแขน คเขามาดชา ๆ เราจะร

วาม ๓ ระยะ ไดจงหวะจะโคน ม

ระเบยบ

รปกแยกออกไป นามกไปสวนหนง

เรยกวา รปนามขนธ ๕ เปนอารมณ

ในดานกาย ดวยกายานปสสนาสต

ปฏฐาน จตใจกเบกบาน เราจะไมม

ตวตน จะไมถอตนถอเราถอเขาแต

ประการใด

มอะไรหรอตอบออกมาทนทวาม

รปกบนาม จะไมมความโกรธ จะ

ไมมโทษใคร มโทษของตนกยอมรบ

กรรมไป แลวตนกแกไขกรรมของ

ตนเอง จากการกระทำานนเปนตน

เหต สมเดจพระบรมโลกเชษฐได

ชแจงแสดงมาใหปฏบตทางสายเอก

อยางน

คำาวา ตวตนทยดมนถอมน มนโกรธ

ลงโทษเขา ตวเองไมโกรธา กลบไป

โกรธาคนอน นเพราะแยกกนไมได

รปกบนามแยกไมออก

16

มนจงโกรธกน มนไมมอะไรตอเนอง

กนเลย

นมนหลงกนเหลอเกนคนเราทกวน

น มนแยกรปแยกนามไมออก มนยง

ถอตวตนอย ถอเราถอเขาอย อะไร

เปนเขา อะไรเปนเรา กไมร เลยกยด

มนถอมนอยางนมา คนเราจงโกรธ

กนงาย ทะเลาะเบาะแวงกนงายดาย

ดงไดชแจงแสดงมาอยางนเปนตน น

อยตรงน เรยกวากายในกาย

เวทนานปสสนาขอท ๒ นน จะแยก

เวทนาอยางไรหรอ เวทนาทเปนหลก

ปฏบต ม ๓ ประการ เรยกวา สข

เวทนา ทกขเวทนา อเบกขาเวทนา

ในเมอเราเจรญทางดานกาย เดน

จงกรมนงกำาหนดพองหนอ ยบหนอ

กายพอง กายยบ รปพอง รปยบ สต

ดมปญญา เราจะรวาพองเทาไร ยบ

เทาไร จตใจเปนประการใด ยาวสน

ประการใด จตเปนผสรางจตเปนผ

ร แตปญญาจะเกดหรอไม เปนเรอง

ของคนทำา

ในเมอมสตด พองหนอ ยบหนอ

ชดเจน และคลองแคลวด มนกเกด

รปธรรมนามธรรม เกดจต พองหนอ

ยบหนอ พองกเปนรป ยบกเปนรป

จตกำาหนดรเปนนาม และกสตมนคง

อารมณด อานาปานสตไดพองหนอ

ยบหนออยางน

จตเขาขนด อารมณกดขน จตใจก

คลองแคลวเรยกวา นามธรรม แยก

ออกไป รนอกรในดวยทางดานกาย

ทงหมด

และเวทนาแทรกซอนมาอก เดยวก

สขกายสขใจ เดยวกทกขกายทกข

ใจ เดยวกจตลอยไปโนนลอยไปน

ขาดสตสมปชญญะ สขกเปนเวทนา

เจอปนดวยความทกขไมแนนอน

เปน อนจจง ทกขง อนตตา

นอกเหนอจากนน ทกขเวทนา ทกข

นอก ทกขใน ทกขจร โทมนสสง ทกข

ใจ เรยกวาความทกข ความเกดเปน

ทกข ความแกกเปนทกข ความเจบก

เปนทกข ความพลดพรากจากกนก

เปนทกข เปนกรรมของเรา จากการ

17

กระทำาของสตวโลก จากการกระทำา

ของตน ความทกขอยางนไมมความ

สข หาความสขแนนอนไมไดในโลก

มนษยน

เรากจบได สขหนอ ดใจหนอ เสยใจ

หนอ เปนตน ตงสตไว กำาหนดตลอด

ไป เราจะรแกใจเองวา อะไรเปนสข

อะไรเปนทกข กสลาธมมา อกสลาธม

มา ธรรมเปนกศล ธรรมเปนอกศล

จะรไดในเวทนา รมากทเดยว ออ

อกศลกรรม จตไมดแลวกเสยใจ

ทกขเอย ทกขใน ทกขนอก ทกขจร

ทกขใจโทมนสสง เราทกขใครไม

ทราบ เรามาเพมทกขอยในใจ ความ

โกรธความเคยดแคนก เกดขนแก

ตนเอง นแหละคอเวทนา มนเกดทกข

หาความสขไมไดแลว

เกดความสข ดใจหวรอราชวโมงน

จะไปรองไหในชวโมงหนา ตองเสย

อกเสยใจ ไมมอะไรมนคง เพราะแยก

ไมออก ไมรเลย ความทกขจรมา

เพราะคนเราเดยวน ทกขประจำาก

มากแลว กลบไปเอาทกขจรมาอก

ทกขไมใชเรองของตนกเอามาเปน

ทกข เพราะยงไปถอตน ถอเรา ถอเขา

กไปเอาทกขจรมา

ในเมอทกขจรขนมาแลว ทกขประจำา

มนกหนกขน ความเสยใจกเพมขน

ตลอดทกขโทมนสสง ความเสยใจก

ด ความทกขทรมานหวใจกด กเกด

ขนแกตวเรา และตวเรากเกดระทม

ขมขน บนทกไวในจตใจ มแตความ

ทกข หาความสขไมไดเลย

คนหางธรรมะ ชอบเอาทกขจรนอก

ประเดนมาเผาจตใจตน ทกขของเรา

กเตมเปา ไมชอบจะแกไข เราตอง

แกไขทกขประจำากอนใหมนหายไป

แลวทกขจรมนกแกงาย

ทกขประจำายงแกไมไดมนเปนทกข

หนก ทกขจรเปนเรองเลก ๆ มา

ประสบทกขหนก เลยกหนกอก

หนกใจตลอดรายการ

ไดยนพระทานมาตกาบงสกล ปญจ

ขนธา รปกขนโธ เวทนากขนโธ เหน

ไดชดเจน แตเราไมเอารปนามขนธ

18

๕ เปนอารมณ แตไปเอาทกขมาอก

ไมอยในอารมณของขนธ ๕ ไมอย

ในอารมณของรปนาม และเรากเอา

ทกขประจำามาใชเปนทกขจร เอาทกข

จรมาประสมทกขประจำา เลยทกข

กหนกกนตอไป บรรเทาทกขไมได

บำาบดทกขถงบรมสขคงไมได

จะบำาบดทกขไดอยางไร เปนการเพม

ทกขเสยแลว เพมทกขใหมาก ทกข

กายทกขใจ ปวดเมอยทวสกนธกายก

เปนทกขแลว หวกระหายกเปนทกข

มนเปนเรองทกขไปหมด ทำานองน

เพราะเราแกไขไมได เวทนากแยกไม

ไดแลว

ไมจำาตองกลาววา กายแยกไดแลว

เวทนากตองแยกไดเหมอนกน อะไร

เปนรปอระไรเปนนาม เวทนาอาศย

รปเกด ถาไมมรปเวทนาเกดไมได มน

ปรงแตงตลอดเวลา

มนยงปวดขา ปวดกระดก ปวดนอก

ปวดใน นแหละมนปรงแตงและมนก

เกดทกขเวทนา เกดกบตวเรา เรยกวา

ทกขนอกทกขใน ทกขทวสกนธกาย

ทกขในใจ

ทกขกายปวดเมอย มนกใจไมสบาย

ใจไมดแลว แตเราแยกรปแยกนามได

แยกเวทนาได กำาหนดเวทนานน วา

ปวดหนอ ๆ ปวดหนก หนกแลวจะ

เหนตวทกข

เหนทกขแลว ทกขมนจะดบ ดบ

ไปแลวเปนอะไร เปนความสข

ปราศจากทกข แยกตวทกขออก ตว

สขออก จตกวาง จตกไมไปยดทกข

จตกไมยดความสข จตกลอยลำา

เปนการปราศจากมลทนเครองเศรา

หมอง จตใจกผองใส จตใจกบรสทธ

รางกายสงขารไมสมฤด ปวดเมอทว

สกนธกาย เราตองเอาจตไปปกทตว

ปวด ปกเปนการฝก ครเวทนามาสอน

ตองฝก วาเปนทกขทรมานเหลอเกน

ทกขนอกทกขใน

ทกขนอกไมสำาคญเทาทกขใน คอ

ทกขในใจ กายหนอกายมนทกขเกด

ปวดเมอย เพราะมนมรปปรงแตง

สงขารอาศยรปเกด มนเกดขนตงอย

19

ดบไป ยดไปยดมา ยดทกข หนกเขาก

สนกกน ทกขกหายไป ปวดเมอยหาย

ไป จตใจกผองใส จตกไมไปยดมนม

อปาทานแตประการใด

จตกไมไปปวดรวดราว ปวดกแยกไป

เปนสวนหนงของเวทนา นามธรรม

กไปอกสวนหนง จตจะไมไปเกาะ

เกยวกบความทกข จตจะเบกบาน น

แยกเวทนาออกเปนสดสวน ความ

ปวดเมอยกหายไปเปน อนจจง ทก

ขง อนตตา เรยกวา พระไตรลกษณ

นนแหละคอ วปสสนา เราจะไดรวา

อะไรเปน ตวตน ไมมแลว ไมมมน

กไมปวด เพราะไมไปยดตวตน เทา

นเองทำากนไมได พอปวดหนอยเลก

แลว ไมไดกำาหนด

คนเราจะรกฎแหงกรรมไดจะตอง

รตวทกขด มนเกดแตกสลายจงจะ

เกดทกข ทกขหายไปแลว กรรมเกา

ตงแตอดตชาตมา มนจะบงชดวาเรา

ทำากรรมอะไรไว ตรงนเปนตวสำาคญ

ขอฝากผปฏบตไววา ตองอดทน ตอง

ฝนใจ ถงจะพบตวธรรมะ พบรป

นามขนธ ๕ เปนอารมณ ถาเราไมฝน

ใจปลอยตามอารมณกมอปาทาน มน

กไปยดเหนยวอยในจดนนตลอดไป

และเรากไมทราบความจรง กมแต

กเลสเพมพนบรบรณยงขน ไหนเลย

จะพนทกขได

มานงกรรมฐานควรจะพนทกข กลบ

มาเพมทกข หาความสข ความสขก

ไมเขา ความทกขกไมแน เปนอนจจง

ทกขง อนตตา หาความแนนอนไมได

ดวยวธนประการหนง

เพราะฉะนน สขเอย สขกาย สขใจ

ตองกำาหนดตงสตควบคมดแลจต เรา

จะไดไมถอตวถอตน ไมมทฏฐมานะ

แตประการใด เราจะไมโกรธใครเลย

ถงจะมความโกรธอยบาง กหายไดไว

หมนสงสมบญกศล อยางนจะไดผล

ผปฏบตธรรมบางคน รปนามกแยก

ไมได เวทนากแยกไมได เอาแตทกข

จรเขามาประสม เลยแสหาทกขบาน

เหนอ บานใตเอาเขามาประสม จตใจ

กไมเขาสกระแสแหงความบรสทธได

20

แครปนามยงแยกไมได เวทนาก

คงแยกไมได เพราะมนยากกวารป

นาม เวทนากคอรปนาม ปวดเปน

ทกขเรยกวาอะไร มทงรปนามตว

ปวด เพราะจตไปปวดดวย ปวดนน

คอสงขารรป เรยกวารป แตจตไป

เกาะเรยกวานาม มทงรปทงนามนะ

เวทนาตวน

ถาจตไปถงขนของวปสสนาญาณ

ขนธ ๕ รปนามเกด พระไตรลกษณ

เกด รปกแยกไปคอเวทนาทประสม

ดวยรป สงขารปรงแตง จตกแยกออก

ไปไมปวด ไมรวดราวทวสกนธกาย

แลวกสามารถจะรรสพระธรรมตรง

นน

และรสพระธรรมท ดมเขาไปจาก

เวทนา จะทนตอการพสจนจากทกข

ยากลำาบากน เราจะรกฎแหงกรรมได

ทนท อยตรงนนะ

21

พทธภาษต

รกษาตว กลวกรรม อยาทำาชว จะหมองมว หมนไหม ไปเมองผ จงเลอกทำา แตกรรม ทดด จะไดม ความสข พนทกขภย

22

จตทคดออกไปนอกประเดนกมมาก

หลาย จตตองกำาหนดรหนอ คดหนอ

เปนตน นจากอารมณจต เพราะจต

นเปนธรรมชาต ตองคดอานอารมณ

รบรอารมณไวไดเหมอนเทปบนทก

เสยง เรยกวา จตตานปสสนาสตปฏ

ฐาน

รวา จตในจต เวทนาในเวทนา เวทนา

ตวในคอนามธรรม รแยกออกรปนาม

ขนธ ๕ เปนอารมณเวทนากแยกออก

ไป จตกแยกออกมาเปนนามธรรม

จตกไมไปสนใจในการปวด และเรา

จะปวดทำาไมเลา ไมมตวตนจะปวด

อยางนเรยกวา เวทนาในเวทนาจตใจ

หมายความวา จตธรรมดาเราคดอาน

อารมณกไมรถกผดกไมเขาใจ จต

ในจต สกแตวาจต ไมมสตว บคคล

ตวตน เราเขากอนเดยวกน ในเมอ

จตทราบดแลว กแยกออกไป ๆ แยก

ความโลภ โกรธ หลง อายตนะ ธาต

อนทรย สมผสเกดจตท จตตานปส

สนา

อนทรยเกดจตทตา ห จมก ลน กาย ใจ

นกปฏบตอยาปลอยเลย ตองกำาหนด

จตตานปสสนา

จตตานปสสนาสตปฏฐาน ขอทสาม

ทำาไมเรยกวาจตตานปสสนา เพราะ

จตนไมมตวตน เปนธรรมชาตอน

หนง ตองคดอานอารมณอยตลอด

เวลา คดนอกคดใน ตงแตครงไหนมา

กบนทกไว แลวกแสดงออกไดเรยกวา

จต

อารมณแบบน เกดขน ตงอย ดบไป

มนกเกด-ดบเรอย แตเกดดบเราไมร

ไมเขาใจ วาเกดดบ สงทงหลายเกด

ขนกแปรปรวนดบไป มนกเปนอยาง

นแหละหนอ

23

ตาเหนรป กำาหนดเหนหนอ จตตาน

ปสสนา เสยงหนอ เกดจต ทจตตาน

ปสสนา จมกไดกลน ชวหารบรส กาย

สมผสรอนหนาวออนแขงทกน จตร

เกดขน จตเกดทางไหน เกดทางกาย

รอนหนาวกร ออนแขงทกนกร นคอ

จตทกาย จตภายนอกเพยงร

จตภายในจต หมายความวา ม

สตสมปชญญะตวกำาหนดภายในจต

จตมสตด จตมสมปชญญะด เรยกวา

ภายในจต ไมมตวตน และเรากมสต

ควบคมจตตอไป จตกไมไปยดมนถอ

มนในจตภายนอก เรยกจตนอกจตใจ

กเพราะอยางนเอง

คนทสตสมปชญญะด เรยกวา จตใน

จต รขอคดรปญญา รความสามารถ

ของตน รความเปนอยของชวต ขอ

ขยายใหฟง ตองกำาหนดรหนอ คด

หนอ จตออกไปทไหนกไมทราบ

ออกไปเดนนอกวด ออกไปบานแฟน

เทยวทวประเทศ เทยวทวโลกคอจต

แตเรารภายใน จตกเขามาอยขางใน

คอนงทางใน คอปญญา จตมนกม

ปญญา มความสามารถ ประกอบกจ

ใชจตทงนน นคอจตตานปสสนาเชง

ปฏบตการ

ตองกำาหนดร ตองกำาหนดคด เพราะ

จตมนตองคด จตมนตองร จตมน

ตองเขาใจ ถาแสงสวางเกดเปนทาง

ธรรมแลว เรยกวานามธรรม จตกเกด

แสงสวาง คอปญญา รภายในจตของ

เรา รอารมณของเราวามความโลภ

เขามา มความโกรธเขามา มความ

หลงเขามา จตเกดทางอายตนะ ดงท

กลาวน กตองกำาหนด

ผ ป ฏ บ ต ธ ร ร ม ต อ ง กำ า ห น ด ท ก

อรยาบถ คนทไมปฏบตธรรม นาน

ไปกมทฏฐสง สะสมแตกเลส ไมได

สะสมรปธรรม นามธรรม ใหเหน

แจงประจกษชดเจน กไรผลไมเกด

ประโยชน

24

ธรรมานปสสนา

ธรรมานปสสนาสตปฏฐานขอทส

นน ธรรมเปนกศล อกศล เราจะร

แจงตนเอง เพราะแยกรปแยกนาม

ได เราจะแยกออกไป นกศลกรรม น

อกศลกรรม กายกรรม ๓ วจกรรม

๔ มโนกรรม ๓ มนจะเกดแจงแกใจ

ในตอนนน สกแตวาธรรม ไมมสตว

บคคล ตวตน เรา เขา เรยกวา ธรรมา

นปสสนาสตปฏฐาน

หมายความวา ธรรมคอการกระ

ทำาทางกาย ทางวาจา และทางใจ

ธรรมะเปนคณคาสภาพชวต ธรรมะ

คอความทกข ธรรมะไมใชความ

สข เรารแจงความทกขไดเดดขาด

แลว สามารถจะกำาจดทกขไปได โดย

อรยสจ ๔ ทกข สมทย นโรธ มรรค

เกดขนแกตวตนของเรา จตใจกแยก

ประเภทออกไป เปนกศลกรรมบาง

อกศลกรรมบาง

กายทจรต วจทจรต มโนทจรต นเกด

จากการกระทำาเปนอกศลกรรม

กายสจรต วจสจรต มโนสจรต ก

กลายเปนกจกรรม เรยกวา กศลกรรม

ดวยกาย ดวยวาจา ดวยใจ และเราก

ทายออกมาไดวา ธรรมอนนเปนกศล

ธรรมอนนเปนอกศล แจงแกใจตน

เปน ปจจตตง เวทตพโพ วญญห รได

เฉพาะตวเรา คนอนหาไดรไม

เราไปทำาชวทไหนไว เราเทานนเปนผ

ร เราเทานนเปนผรวาอะไรเปนกศล

อะไรเปนอกศล ทกขยากลำาบากแกใจ

ของตนเปนประการใด เรยกวา กสลา

ธมมา อกสลาธมมา ธรรมเปนกศล

ธรรมเปนอกศล รป เวทนา สญญา

สงขาร วญญาณ อยตรงน เรยกวา

วปสสนาภม ภมของนกวปสสนา

ตองรตองเขาใจในเชงปฏบตการ

25

ไมใชรตามทเอาหนงสอมาอาน ตาม

ทฟงพระสวดพระอภธรรม ๗ พระ

คมภร ไดแก จต เจตสก รป นพพาน

แตผปฏบตธรรมตองเจรญวปสสนา

กรรมฐานใหรวา อะไรเปนจต อะไร

เปนเจตสก อะไรเปนรป อะไรเปน

นาม อะไรเปนนพพาน

นพพานำ ปรมำ สญญำ นพพานตองสญ

จากกเลส เปนเหตทำาลายจต นพพาน

นนตองหมดกเลสตณหา จงจะเกด

บรมสข เรยกวา นพพานำ ปรมำ สขำ สข

อนใดไมมเทาสขพระนพพาน เพราะ

หมดกเลสตณหาดวยประการทงปวง

เรยกวาจต เจตสก รป นพพาน ดงท

กลาวแลว อยทของงาย ๆ ลบลลบไร

เทานน

กรรมครงอดตนจะรไดจากเวทนา

กรรมครงอดตชาต อดตทผานเมอ

ปทแลว สบปกอนโนนจะรไดจาก

เวทนา

26

สวดมนตเปนยาทาวปสสนาเปนยากนทงกนทงทาทานจะมความ

สขสบายมากมายหลายประการ มความสขถงลกถงหลานของทานทง

หลายจะทำากจการอะไรกสำาเรจเสรจทนเวลา

สวดมนตตองสวดทกวน มนจะตองมสกวนทจตเราเปนสมาธ คด

ดกบคนอน ไมคดโกรธเกลยดใคร นนเปนการอโหสกรรมไปในตว

แลวการแผเมตตาจะไดผล แตถายงคดไมดกบเขาอย แผไปกไมไดผล

ดงนนจงตองสวดทกวน

27

กรรมปจจบนทเราจะอโหสกรรมแกแกกรรมดวยตวกำาหนดเชนเสยงหนอ

เขาดาเรากำาหนดใหหายจะไมมเวรกนตอไปนแกปจจบนนะ

กรรมครงอดตแกไมไดตองใชกรรม เหมอนอยางอาตมาคอหก เรากรกรรม

ของเราครงอดต รจากเวทนาทเจรญสตปฏฐานในดานเวทนานปสสนา เกดขน

กำาหนดไปใหแตกแลวกแยกออกไปเปนสดสวน แลวทกขนนกหายสขเขามา

แทนทจตใจกผองใสจงรกฎแหงกรรมครงอดตไดวาเราเคยไปฆาสตวเคยไป

ฆานกอยางนรไดโดยปจจตตง

กรรมปจจบนจะสรางใหเกดอนาคตหมายความวากรรมนจะมาในปจจบนเชน

คนเดนมาไมถกกนเหนแลวคลนไสไมพอใจมนกบนทกกรรมไปเพออนาคต

ทำาใหเราปรารภจตเศราหมองในวนหนาแนนอน

แกไดไหมไดแกกรรมปจจบนกกำาหนดเหนหนอเหนหนอคนนไมถกกนไม

พอใจกนไมมองหนากนเกลยดขหนากนแกเสยเพอไมใหเกดในอนาคตกแก

วา เหนหนอรปนามแยกไปอะไรเปนรปคนทเดนมาเปนรป เหนหนออะไร

เหนทางตาเหนอะไรรนามร

ทางตาเปนรปหรอเปนนามตาเหนรป รปนนเปนรป แตจตทรบรนนวารปเดน

มานนคอใคร เปนตวนามแกปจจบนไมใหเกดในอนาคต เรากกำาหนด เหน

หนอๆ

วปสสนากรรมฐานแกกรรมแกกรรมดวยการกำาหนด

28

ไมพอใจคนไมถกกนมา ไมพอใจเกดโกรธตองรบกำาหนดความโกรธเปนการ

แกกรรม เพอไมใหมนลกลามไปในอนาคต กำาหนดโกรธหนอ โกรธหนอ ตง

สตไวทลนป โกรธหนอ โกรธหนอ รปนามเปนอารมณ แยกรปคนนนออก

ไปเปนสวนหนง นามทจตไปผกโกรธ กแยกออกไปเสย ไหนไปโกรธตวตน

ทไหนใครเปนตวตน

ออนายก. เปนตวตนเอามอคลำาซมแตรปมแตกายกบจตมรปกบนามเทานน

จตกแปรปรวนเปลยนแปลงเปนกศลเปนมหากศลจตและจตกเกดเปนกศลมล

เหตของจตจตกผองใสความโกรธกตกไปหายวบไปกบตาไมมอะไรทจะมา

แฝงอยในใจตอไป และเราจะไมโกรธไปในวนพรงน เราจะไมโกรธไปในวน

พรงนเราจะไมโกรธไปในวนมะรนนเราจะไมโกรธถงปหนา

นคอวธแกกรรมปจจบนเพอไมใหเกดในอนาคต ตดตนไฟเสยในเบองตน ตด

ไฟทจะลามเขาไปในสนดานของจตและพษภยกจะไมเกดขนในอนาคต

แปลวา ปรารภคนเดนมาไมถกกน เลยกนาสงสารไปโกรธเขา เขากโกรธเรา

โกรธตวเขา คลนไสตวเขา กคลนไสตวเรา กโกรธตวเรานนเอง เปนการเพม

กรรม

เราตดเวรตดกรรม อโหสกนเสยวา โกรธหนอ ฉนจะไมโกรธเธออกแลว

ปญญาบอก สตบอก สมปชญญะบอก แลวกเกดขน-ตงอย-ดบวบไปทตา รป

นามขนธ๕เปนอารมณรปคนเดนมากไมมตวตนทจะไปเกลยดเขาไดความ

รกความโกรธความโลภความหลงประการใดมนกหายวบไปกบตามแตรป

นามทเดนมา

29

ตาเรากเปนรปประกอบดวย ลกตา มนเปนอนเดยวกนไดหรอ มนรปนอก รป

ในรปจตรปใจรปนามธรรมแลวปญญากแยกออกไปอยางนเรากไมผกโกรธ

เขาอกตอไปนเปนการแกกรรมปจจบนไมใหลามไปในอนาคต

แตกรรมครงอดตนแกไมไดตองใชตองประเมนถงจะตองใชแตกใชนอยลงไป

รตววาเรามกรรมททำาเขาไวเรากอโหส พออโหสกรรมแลวกรรมทจะใช ๑๐๐

บาทกใชเพยง๕๐บาทถาอโหสเพมขนกศลสงขนเราอาจยม๑๐๐บาทแตใช

เพยง๑๐บาทกไดนอยลงไป

ขอสำาคญไมตองมดอกเบย

ดอกเบยนคอการสะสมกรรมทำาใหมดอกดวงมากขนหนเกายงใชไมหมดยง

ไปขอยมหนใหมสรางเวรสรางกรรมกนทำาไมอยางไปสรางตอเลย

ทานสาธชนทงหลายเอย จงอโหสกรรมกนเถด แลวกรรมจะไมกอบงเกดใน

อนาคต เราเลกโกรธกนเถอะ เลกมทฏฐตอกนเถอะ เอาไวอาศยกนตอไปใน

โอกาสหนาเถด จตใจจะไดประเสรฐดวยกรรมจากการกระทำาของตน นแก

กรรมปจจบนเพอไมใหลามไปในอนาคต

เสยงหนอมาดาฉนหรอคะใชแลวออเสยงกบฉนตางกนหฉนกบปากเธอ

ไกลกนเธอกดาตวเธอกแลวกนดาไมถกฉนไมถกตวตนตวตนมทไหนคลำาก

ไมไดแลว เกดขนตงอยวบดบไปทหขนธ๕รปนามเปนอารมณ เลยเสยงนน

กตกไป เสยงกบหคนละอน ไกลกนลบ จตใจเราไมมารบเลยอโหสกรรม ดา

อยางไรกไมโกรธ ดาอยางไรกไมเจบ นแกกรรมปจจบนเพอไมใหลกลามไป

ในอนาคต

30

เหมอนไฟราคะไฟโทสะไฟโมหะกำาลงลกอยณบดนเรากดบวบลงไปไฟก

ไมลามตอไปในอนาคตถาเราไมดบไฟ...ไฟกจะลกลามตอไป

เราจะไมกอเวรกอกรรมกนอกแลว เราจะมสตยดมน สตมา สมปชาโน ยดมน

ในสตปฏฐาน๔ปฏบตหนาทดวยกรรมจากการกระทำาของตน

กรรมครงอดตนนตองแกดวยการเจรญทกขเวทนามเวทนาตองสทนทกขนอก

ทกขในโทมนสสงโสมนสสงทกขโทษในเวทนามากมายถง๔ประการ

ทกขนอกทกขในทกขในใจอกเอาทกขนอกประเดนมาสะสมเขาอกเลยกเกด

ทกขกนใหญหาความสนสดของทกขไมไดบำาบดทกขไมไดไมสามารถจะถง

บรมสขคอพระนพพานได

เราทราบดแลวอนจจาไมนาไปโกรธเขาเลยไปจองเวรเขาทำาไมไปผกพยาบาท

เขาทำาไมเมตตากปรากฏชดแกตวผทำาเมตตาปรารถนาดทกคน

ความปรารถนาดเปนมงคลชวต มในบานใดบานนนเปนบานมงคล เปนบาน

เศรษฐนกถงเงนกไหลนองนกถงทองกไหลมาเปนบายอยเยนเปนสข

อาตมาภาพไดบรรยายมาในเรองกรรมฐาน รกฎแหงกรรมและแกกรรมดวย

การกำาหนดของตน กรรมครงอดตตองแกดวยการเจรญทกขเวทนา แลวเวทนา

จะเกดขนตงอยดบไปเราจะรวาเราทำากรรมอะไรไว

แกกรรมปจจบนกกำาหนดทางอายตนะ ธาตอนทรย หนาทการงาน ใหมนดบ

ไปอยามาตดใจและของอยแตประการใดไฟราคะโทสะโมหะกจบ

31

ไมลกลามไปถงอนาคตจตใจกโนมเขามา ถงแกนแทพระพทธศาสนา โนมมา

ถงธรรมสมมาปฏบตมเมตตามความปรารถนาดไมรบราฆาฟนกน

แมแตจะเสรมสรางความดตอกนคอสจจะเมตตาสามคคมวนยศกดศรกเกด

ขนแกตนดบวบไปเกดขนทขนธ๕รปนามเปนอารมณ

กรรมเกากแกดวยการใชหนเขาไป เพราะวาจะใหหมดไมได แตกรรมใหมเรา

จะไมสราง เราจะแกกรรมปจจบนดวยอายตนะ ธาตอนทรย ใหมนดบวบไป

เลยอยาใหมนลกโพลงดวยราคะโทสะโมหะอยประจำาจตเลย

ใหจตแยกออกไปคอรปนามขนธ๕ เปนอารมณ รปธรรมนามธรรมคอ รป

เวทนา สญญา สงขาร วญญาณ จตใจกเบกบานเปนปญญาแสงสวางคอมรรค

มรรคากสองทางใหเราเดนทางไปโดยสวสด เพราะเรามปญญาด เดนทางกไม

หลงทางเดนทางถงนพพานโดยทวหนากน

อนงวนท๑๔ตลาคม๒๕๓๒จาก๑๔ตลาคม๒๕๒๑ผานมาเปนเวลา๑๐

กวาปแลว อาตมาถวายสงฆทาน ใหเจากรรมนายเวร ทเราเกดเคราะหหาม

ยามรายอยางแรงกลา คอหกไป ๑๔ ตลาคม ๒๕๒๑ เรากจะทำาบญกศลเพอ

อโหสกรรมตอเจากรรมนายเวร อยางจองเวรกนเลย พอกรรมเอย เพราะเราร

เทาไมถงการณไปฆาสตวตดชวตมา

ขอสรรพสตวทงหลายทโดนฆาจากเรา จงอโหสกรรมใหเราเถด ขอถวาย

สงฆทานอทศใหเจากรรมนายเวร ทานทงหลายจงอโหสกรรม และกรรมจะ

ไมตอเนองไป อโหส เหมอนรถหมดนำามน ไมวงไปหากรรมชวอกแลว เราก

เหมอนรถหมดนำามนหมดเชอไขในกฎแหงกรรมจะไดสนกรรมกนเสยท

32

อาตมาภาพขออนโมทนาสวนกศล ทานทเจรญวปสสนาทกทาน ทงฝาย

บรรพชตและคฤหสถ ทชแจงแสดงเหตผลขอเทจจรง ในเชงปฏบตวปสสนา

กรรมฐาน ไดรบผลอยางนนจรง แกกรรมเกาโดยรบใช แกกรรมใหมโดยใช

กรรมปจจบนไมสรางใหตอเนองตอไปตวเวรตดกรรมดวยการกำาหนดจต เสย

ใหไดทกทศาอายตนะธาตอนทรยทมาเปนประจำาขนธ๕รปนามเปนอารมณ

ไดผลอยางแนนอน

ขอความสขสวสดจงมแกทานสาธชนทงหลายโดยทวกน

33

สวดมนตเปนยาทา

วปสสนาเปนยากน

ทางไปเวบหลวงพอจรญ

34