ceza genel notu

7/29/2019 CEZA GENEL NOTU

1/25

1

1

CEZA GENEL I

Ceza Hukukuna Hakim Olan lkeler;

1) HUKUK-DEVLET LKES: Devlet tm eylem ve ilemlerinde hukukkurallarna uygun hareket etmek zorundadr.

2) HMANZM LKES: Sular iin ngrlm cezalarn insan onurunayakr biimde dzenlenmesi gerekir.Anayasa m.17 kimse insan

haysiyetiyle badamayan bir cezaya veya muameleye tbi tutulamaz.

3) ORANTILILIK LKES: MADDE 3/14) KANUN NNDE ETLK LKES: MADDE 3/25) KANUNLK LKES: Bir suun muhakkak kanunda yer almas lazm.

Ceza hukukunda kyas yasaktr.Eer kanunda bir fiil su olarak

dzenlenmemise o fiil su deildir. Kanunun yasaklamad her fiil

merudur. m.2

Zaman Bakmndan Uygulama:

TCK suun ilendii zamann kanununa tabi oluu prensibini kabul

etmitir.

Lehte Kanunilik lkesinin stisnalar:

Evvelki kanun yeni kanun dneminde ilenilen sular iin hibirzaman ve hibir ekilde geerli olamaz.

Sonradan yrrle giren kanun hkmleri evvelki kanun dnemindeilenmi olan sular asndan su ileyen kiinin daha lehine

hkmler iermekte ise gemie yrr.

Ancak sonradan yrrle giren kanun hkmleri evvelki kanundneminde ilenmi olan sular asndan su ileyen kiinin daha

aleyhine hkmler iermekte ise hibir zaman ve hibir ekilde

gemie yrmez.

Lehte kanunilik ilkesinin tatbikinde, evvelki kanun ile sonradanyrrle giren kanun bir btn olarak karlatrlp lehe olannn

tespit edilmesi sureti ile uygulanr. Yani her iki kanunun lehe olan

hkmlerini ayr ayr saptayarak ayn olaya tatbik etmek mmkn


2/25

2

2

deildir. nk bir olaya ayn anda iki kanun hkmleri birlikte

uygulanamaz.

Bu ilke sadece kanunlar iin geerlidir. Yani Anayasa Mahkemesininbir kanun hkmn iptal etmesi ile ya da Yargtayn itihad

birletirme karar vererek daha lehe bir durum ortaya ksa bile yine

de bunlar iin gemie ynelik sonu dourma sz konusu deildir.

Lehte kanunilik ilkesi emniyet tedbirleri iin de geerli deildir. Yaniemniyet tedbirleri asndan sonradan yrrle giren kanun

hkmleri uygulanr.

Sreli kanunlar asndan lehte kanunilik ilkesi geerli deildir.(madde 7/4 Geici veya sreli kanunlarn, yrrlkte bulunduklar

sre iinde ilenmi olan sular hakknda uygulanmasna devam

edilir.Buna gre geici veya sreli kanunlar bakmndan lehe kanun

gemie yrr kural geerli deildir.

Hapis cezasnn ertelenmesi, koullu salverilme ve tekerrrle ilgiliolanlar hari; infaz rejimine ilikin hkmler, derhal uygulanr (TCK.

m. 7/3).

Aleyhe bir dzenleme mevcut.Anayasa Mahkemesi bunu iptal ettiindedzenleme lehe dndnde bu cezaya yanstlr.Lehe olan bir

dzenleme iptal edilip aleyhe duruma geldiinde lehe dzenleme geri

alnamaz.( kazanlm haklar geri alnamaz)

Zamanamna ilikin kanun deiikliklerinde deiikliin failin lehineolup olmadna baklarak TCK m.7 uygulanr.

Yukar snr ayn, aa snr farkl ise, rnein A kanunu 3-6 yl; Bkanunu ise 4-6 yl hapis cezas ngryorsa , aa snr az olan A

kanunu lehedir.

Aa snr ayn yukar snr farkl ise, rnein A kanunu 1-4 yl; Bkanunu 1-6 yl hapis cezas ngrmse,yukar snr az olan, yani A

kanunu lehe kanundur.

? Hem aa hem yukar snrlar farkl ise, rnein A kanunu 1-8, Bkanunu 3-6 yl hapis cezas ngrmse,yani iki kanunun da

kendine gre lehe olan ksmlar bulunuyorsa lehe kanunun nasl

tespit edilecei tartmaldr.1


3/25

3

3

? Hangi kanun eitleri derhal uygulanr? Cezann ve gvenliktedbirlerinin infaz rejimine ilikin kanunlar ,mahkemelerin grev ve

yetkilerine ilikin kanunlar, yarglama usulne ilikin kanunlar ve

kabahatler karlnda ngrlen idari yaptrmlarn infaznailikin kurallar.

? Failin lehine olunca gemie uygulanan kanunlar hangileridir?Cezann infaz rejimine ilikin kanunlardan cezann niteliini

deitiren kanunlar( erteleme, koullu salverme ve tekerrre ilikin

kanunlar) kovuturma artlarna ilikin deiikliklerden

cezalandrma asndan failin lehine olanlar, zamanamna ilikin

kanunlar ve derhal uygulama prensibinin geerli olmad dierlehe kanun deiiklikleri.

Suun lendii Zaman;

Fail F 31 Mays 2005te ldrmek iin madur M ye ate etmekte,fakat M yaralanmakta, kaldrld hastanede ancak 10 Haziran 2005

tarihinde lmektedir.31 Maysta yrrlkte bulunan kanun 24 yl

hapis cezas ngrrken, TCK deitirilerek 1 Haziran 2005 te adam

ldrmenin cezas artrlarak mebbet hapis cezas olarak belirlenmi

olabilir. Burada suun ilenme zaman ya hareketin ya da neticenin

gerekletii zaman esas olarak ele alnabilir.retide egemen olan

gr suun hareketin yapld zaman ilenmiolduunu kabul eden

hareket teorisidir.

Kesintisiz-devam eden sular, Bunlar hem hareketin hemde neticenindevam ettii sulardr, ruhsatsz silah tamak, kii hrriyetini tahdit

gibi. Bu halde kesintinin gerekletii anda su ilenmi saylr. Bir

kiiyi karararak bir yere hapseden kii bu kiinin salverildii ya da

gvenlik kuvvetlerince kurtarld tarihte suu ilemi saylacaktr. 15

Martta madur karlm ve o tarihteki kanun 1 yl hapis cezas

ngryorsa , 1 Nisan da yeni bir kanun karakhapis cezasn 5 yla

karmsa ve failde 10 Nisan da yakalanmsa bu durumda suun

ilendii tarih saylan 10 Nisan da yrrlkte bulunan ve eski

kanuna nazaran daha ar hapis cezas ngren 1 Nisan tarihli kanun

uygulanacaktr.


4/25

4

4

Zincirleme su ta son suun ilendii tarih suun ilendii tarih kabuledilir.

Teebbs sularndason icra hareketinin yapld an suun ilendiizamandr.

2. Yer Bakmndan Uygulama

Trkiye Cumhuriyeti Devletinin egemenlik sahas ierisinde ilenilen

sularn faili, vatanda olsun ya da yabanc olsun fark etmeksizin TCK

hkmleri uygulanr.

Eer su saylan fiilin bir ksm Trkiyede bir ksm Trkiye dnda

gereklemi ise, ya da tersi bir durum sz konusu ise, ya da su saylan fiil

Trkiye dnda ilenmi olmasna ramen netice Trkiyede gereklemi

ise, imdiye kadar ifade edilenlerin tm iin geerli olmak zere TCK

hkmleri uygulanr. Ya da daha ak bir ifade ile su Trkiyede ilenmi

saylr.

ster Mlkilik ilkesi olsun ister ahsilik ilkesi olsun, faile ceza

verilirken failin iledii su sebebi ile yabanc lkedeki gzalt sreleri ile

hapiste geirdii sreler, Trkiyede alaca cezadan dlr.

Yine failin yabanc lkede ilemi olduu su sebebi ile Trkiyede

yarglanlmas sonrasnda alaca ceza, suu iledii lkede iledii su iin

ngrlen cezadan kural olarak daha fazla olamaz.

Transit sularda transit lkelerden en az birinin Trkiye olmas

halinde su Trkiye de ilenmi saylr. r. ABD den zehirli mektubun

Trkiye zerinden Pakistana gnderilmesi.

Trkiyede su ileyen herkes ( trk ya da yabanc) Trk kanunlarnagre cezalandrlr. (TCK m.8/1)

Yabanc memlekette Trk tarafndan veya Trkiye aleyhine ilenensular Trk kanunlarna gre cezalandrlr.

13.maddede saylm olan sular, yabanc memlekette kim tarafndanilenirse ilensin Trk kanunlarna gre cezalandrlr.

Yabanc memlekette bir yabanc tarafndan ve bir yabancya karilenene sulara da baz artlar altnda Trk kanunlar uygulanr(

m.12/3)


5/25

5

5

Mlkilik Sistemi: Failin veya madurun vatandal dikkate alnmakszn

lkesinde su ilenen devletin ceza kanununun uygulanmasna

mlkilik(lkesellik) denmektedir.TCK mlkilik sistemini kabul eder.

ahsilik Sistemi: Su ileyen kimsenin yani failin vatandal gz nnde

tutulmak suretiyle vatandalarn yabanc lkelerde iledikleri sulardan

dolay vatanda olduklar devletin ceza kanunun haklarnda uygulanmas

sistemidir. Yurtdnda su ileyip Trkiye ye kaan vatanda kural olarak

iade edilmediine gre lkesinde yarglanmaldr.

Evrensellik Sistemi: Suun faili ve maduru Trk olmad su da

Trkiyenin lkesinde ilenmedii halde yine de TCK nin uygulanmasn

gerektiren sistemdir. Hi kimsenin iledii su yanna kr kalmaz. Eninde

sonunda cezalandrlr. rnein; Deniz korsanl, terr sular, rvet,

insanla kar sular, soykrm, paralarda sahtecilik, kymetli damgalarda

sahtecilik, uyuturucu madde sular v.b.r. Kenyalnn Ugandaly

Tanzanyada ldrmesi ve Trkiye de bulunmas halinde Trk kanunlarna

gre Trkiye de yarglanmasn salayan ilkedir.

Yabanclarn Geri Verilmesi

Sulularn iadesinden sz edilebilmesi iin:

1. Su yabanc lkede ilenmi olmaldr.

2.adesi istenen kii kural olarak yabanc lke vatanda olmaldr.

3. adesi istenen kimse hakknda ya bir ceza kovuturmas ya da

mahkmiyet hkm olmaldr.

Szlemeye gre geri verilmesi istenen kii hakknda henz hkmverilmemi( soruturmas devam eden kii) ise eylem geri vermeyi

isteyen ve kendisinden talepte bulunan lkenin yasalarna gre en az

1 yl ceza gerektiren su olmaldr.

Buna karlk geri verilmesi istenen kii hakknda kesin birmahkumiyet karar varsa en az 4 ay olmaldr.

Geri vermeye konu olan suu talep eden lke yasalarna gre lmcezas gerektiriyorsa iade gvence kouluna baldr. Bu gvence

infaza ilikin olur.


6/25

6

6

Mahkeme iade edilmemesine karar verdiinde idare iade etmeye kararveremez.Takdir yetkisi snrl

KMLER ADE EDLMEZ?

1) Vatanda iade edilmez. Ancak 2004 ylnda anayasada yaplan deiikliin

yeni Ceza Kanunu tarafndan da benimsenmesi sonucu, vatanda Uluslar

aras Ceza Divannn taraf olmann gerekleri balamnda artk iade

edilebilecektir.

Vatanda olmayanlardan kimler iade edilmez?

Siyasi sulular iade edilmez

Askeri sulular iade edilmez Dnce sular Trk kanunlarna gre su olarak kabul edilmeyen fiillerin failleri Zamanamna uram sularn failleri Affa uram olan sularn failler de iade edilmez. Ancak vatanda, uluslar aras Ceza Divannn taraf olmann gerekleri

balamnda artk iade edilebilecektir.

Eer iadesi istenen kiinin, dini inanlar siyasi dnceleri veyaideolojisi sebebi ile iade edilecei lkede kt muameleye maruz

kalacana dair KUVVETL PHEvarsa iadesi istenen kimselerin iade

edilmeyeceini belirtmitir.

KMLER ADE EDLR?

Adi sulular (gasp-rvet, hrszlk, irtikp v.b) iade edilir.Bir kimsenin

iledii suun iade kapsamnda bir su olup olmadna kiinin bulunduu yerAr Ceza Mahkemesi karar verir. Bu kararn neticesi eer iadeye ilikin ise

Bakanlar Kurulu iade edip etmemekte serbesttir. lk derece mahkemesi sfat ile

verilen kararlardan sadece iade ile ilgili karara kar temyiz yolu

aktr.Sulularn adesine Dair Avrupa Szlemesi (1957de Pariste imzalana,

Trkiyenin de 1960 Ylnda imza koyduu)

adede htisas lkesi: Bir sulu hangi sutan yarglanmak zere aide

edildiyse ancak o sutan yarglanr. Ancak: Yeni Ceza Kanununda ayn kuralzellik Kuralad altnda yer almtr.


7/25

7

7

SU NEDR ve SU ETLER

Bir sutan bahsedilebilmesi iin kanundaki tipe uygun, hukuka aykr ve

kasten veya taksirle gerekletirilen bir fiilin bulunmas gerekir.

SUUN YAPISAL UNSURLARI

1.Tipe Uygunluk2. Maddi Unsurlar( hareket,netice nedensellik ba, fail madur)3. Hukuka Aykrlk4. Manevi unsurlar( Kast+ taksir)

Bir eylemin su tekil etmesi iin bu drt unsurun da gereklemesi

gerekir.Bu unsurlardan bir tanesinin bile eksik olmas fiilin su olmasna

engel tekil eder.

1.Suun Kanuni Unsuru: (Tipiklik) :

Tipiklik ile anlalmas gereken bir fiili su sayan ve buna bir yaptrm

ngrm bulunan bir kanun maddesinin var olmasdr.

2.Maddi Unsurlar:

I. Hareket; Kanunun su sayd neticeye sebep olan, insan bedenininiradi bir iidir. psikolojik bir etkenin etkisi sonucu ve iradeden

bamsz gayri iradi yaplan refleks hareketleri ( kramp) hareket

saylmazlar.

Hareketin Says ve ekilleri Bakmndan Sular:

Tek Hareketli Sular: Tek hareket yeterli hakaret, iftira. Adamldrme, hrszlk

ok hareketli sular:Suun olumas iin su tipindeki hareketlerinhepsinin yaplmasnn gerekli olduu su tipleridir. zel evrakta

sahtekrlk, dolandrclk, yama. rn: zel evrakta sahtekrlk suu

(sahte evrak dzenleyeceksin ve onu kullanacaksn) m.148

Yama(cebir+ tehdit),


8/25

8

8

Serbest Hareketli Sular: Suun olumas iin bir hareket gerekliysede bu hareketin nasl olmas gerektii konusunda bir belirleme

yaplmamsa. rn. kasten adam ldrme suu.

Bal Hareketli Sular: hareketin kanun tarafndan zelliklebelirlendii ve bu hareket dnda bir hareket ile suun ilenmesinin

mmkn olmad sulardr.r. yama suu ancak cebir veya tehdit

ile ilenebilir.

Alternatif / Seimlik Hareketli Sular: Su tanmndakihareketlerden bir veya birkann gerekletirilmesiyle ilenebilidi

sulardrBu hareketlerin bir tanesinin yaplmasyla su ilenebildii

gibi bunlardan herhangi bir kann yaplmasyla da su

ilenebilmektedir.. rn:Gveni ktye kullanma suu, Resmi evrakta

sahtekrlk suu

crai-hmali Su: Kanunun yasaklad bir hareketin yaplmassuretiyle ilenen sular icrai.r.;kasten yaralama. Kanunun emrettii

bir hareketi yapmamak suretiyle ilenen sular ihmali sulardr.(

m.98- Yardm veya bildirim ykmllnn yerine getirilmemesi,

m.257 Grevi Ktye kullanma )

hmal Suretiyle cra Sular; crai harekette ilenen su kanununemrettii hareketi yapmamak suretiyle ilenirse. r. Grevli hastann

ar hastaya ilacn vermemesi

Kesintisiz Sular:Su tekil edilmesi iin belli bir sre devam etmesigerekiyorsa. rn: Mtemadi Su, Hrriyeti Tahdit (kstlama)

kstlamann belli bir sre devam etmesi lazm.

II .Netice:

Neticesi Harekete Bitiik Su-Neticesi hareketten ayrlan su:Neticesi harekete bitiik sularda hareketin yaplmasyla netice de

gereklemi olur.r.Hakaret,svme,yalan yere tanklk..Bu ayrmn

nemi, suun ilendii yer, suun ilendii zaman ve icra

hareketlerinin tamamlanp da neticenin gereklememesi

asndan nem gsterir.

Zarar Suu -Tehlike Suu: : Eer suun gerekleebilmi saylmasiin bir zararn ortaya kmas gerekiyorsa zarar suu r. adam


9/25

9

9

ldrme, messir fiil. Suun gerekleebilmi saylmas iin tehlike

dahi yeterliyse tehlike suu vardr. r. Gemi batmas tehlikesi

yaratmak, yangn tehlikesi yaratmak, sele neden olma.

Netice Sebebiyle Arlam Su; Suun meydana gelen neticesebebiyle arlamasn ve dolaysyla failin daha ar bir ceza ile

cezalandrlmasn ifade eder.Genellikle arlam netice madurun

lmdr.r. yaralama sonucu veya terk sonucu madurun lmesi

gibi. Bununla birlikte madurun hrriyetten mahrum braklmas

sonucu ekonomik bakmdan nemli bir kayba neden olmas da bu

sua girer

Ani Su-Kesintisiz Su; Hareketten doan neticenin devam etmeyipderhal sona erdii sular ani su, hareketten doan neticenin bir sre

devam ettii sular kesintisiz sua girer. r. Adam ldrme ani sua,

kiiyi hrriyetinden yoksun brakma kesintisiz sutur. retide su

ilemek amacyla rgt kurma,m.262 deki kamu grevinin usulsz

olarak stlenilmesi fiilleri birer kesintisiz sutur. Yine tutuklunun

cezaevinden kamas, askerlik hizmetinden kama,eziyet,karma

sular,enerji hrszlklar,uyuturucu madde bulundurma,hakk

olmakszn resmi elbise giymek birer kesintisiz sutur.

Suun Kesintisiz Olmasnn Sonular;

a. Suun ilendii yer ve zaman asndan farkllklar vardr.b. Kesintisiz sularda dava zamanam sresikesintinin gerekletii

gnden itibaren balar.

c. Suun ikayete bal olmas durumunda ikayet sresi kesintiningereklemesiyle balar.

d. tirak hkmlerinin uygulanmas bakmndan yani suuntamamlanmasndan sonra sua itirak mmkn deildir.

e. Ya ve isnat yeteneinin tespiti iinf. Su ilenmeye devam ettii mddete meru mdafa da mmkn

olacaktr.

III.Nedensellik Ba;

D dnyada meydana gelen deiikliin , yani neticenin bir kimseye

yklenebilmesi ve dolaysyla onun sorumlu olabilmesi,sz konusu


10/25

10

10

deiikliin o kimsenin hareketinden meydana gelmesine baldr.Yani

hareket ile netice arasnda nedensellik ba bulunmaldr.Byle bir

nedensellik ba yoksa neticenin faile yklenmesi mmkn deildir.

ifte Nedensellik; Faik, Faikenin ayna ldrc miktarda zehirkatyor.Mahcup da ayn miktarda zehri aya katyor.kisi de

birbirinden habersizdir.Zehirler ayn anda etki ediyor. Burada zm,

alternatif olan bir ok kouldan birisinin yokluu varsayldnda

netice meydana gelecek idiyse, bu takdirde her koul netice

bakmndan nedenseldir. Maktul ve sanklarn ayn yerde birlikte iki

aldkalr srada tartmaya baladklar ve maktuln kfretmes

zerine sank Mnin tabakla bana vurduu, bir sre daha maktul

oturduktan sonra kalkp ktnda darda bu defa dier sank C ile

ayn nedenle kavga ettii, sank Cnin de kafa vurmas zerine yere

dp ban arpt , maktuln daha sonra fenalap ldAdli

tp raporlarna gre her bir yarann ayr ayr lm meydana getiren

beyin harabiyeti ve komalara neden olabilecei dosya ieriinden

anlalmtr.Bu olu erevesinde her bir sann eylemi lm

meydana getirebilir nitelikte ise de birbirlerine eklenerek lm

meydana getirmesi mmkn ve muhtemel olduundan phenin lehe

kabul ile sanklarn ayr ayr adam ldrmeye teebbsten dolay

cezalandrlmas gerekmektedir.

Fail:

Suu ileyendir. Ancak gerek kiiler olabilir. Tzel kiiler suun faili

olamaz. Tzel kiilik bnyesinde bir su ilenebilir. Tzel Kiilikler iin

gvenlik nlemleri uygulanr.

Madur:

Suun zarar verdii deerin sahibi. Madur sadece gerek kii olabilir.Tzel

kiiler sadece sutan zarar gren olabilir.

Suun Konusu:

Hareketin yneldii kii ya da ey dir. Adam ldrme suunda madur

ile suun konusu ayndr. Hrszlkta suun konusu ile madur birbirinden

farkldr.Suun konusu alnan eya,maduru alnan eyann sahibidir.


11/25

11

11

Her suun hem maddi konusu, hem de hukuki konusu vardr.:Hrszlk

suunun hukuki konusu zilyetlik, maddi konu ise alnan eya.

bb) hmal Suretiyle cra:Bir kimsenin kanunen ykml olduu halde o ii

yapmamas ile suun meydana gelmesi.rn: Biri bayan, biri erkek deniz

kenarnda eleniyor. Biri boulurken,siz yetkiliye haber vermezseniz bu srf

ihmal. Adam lrse siz sadece ihmalden sorumlusunuz.

rn: Cankurtarann sevgilisiyle konuurken birinin boulduunu grmesi, o

kimsenin lmne kaytsz kalmas ihmal suretiyle icrai bir davranta

bulunmaktr. Cankurtaran adamn en azndan taksirle lmne sebebiyet

vermekten sorumluu sz konusudur.

rn: Annenin emzirmeyerek ocuunu ldrmesi ihmal suretiyle icra.

lliyet / Nedensellik Ba: Su tekil eden hareketle neticeyi birbirine

balayan hukuki ba.

Nedensellik Bann Kesilmesi:

a) Birinin kendisinin kusuruyla

Baklanan adamn, bilerek, kendi kusuruyla hastaneye gitmemesi, illiyet

ba kesildi. Fail sadece yaralanmadan sorumlu, lmden deil.b)3. Kiini

Kusuru ile rn: Baklanan kii hastaneye giderken, araba arpt ld. Fail

sadece yaralanmadan sorumlu lmden deil.

MANEV UNSUR:

Faildeki kusurluluk iradesidir. radesiz su olmaz.

KUSUR ETLER

KAST:

Bir hareketin kast olarak deerlendirilmesi iin 2 unsuru birlikte tamas

lazm. Bunlar; bilme ve isteme unsurlardr. Kast = bilmek+istemek.

1.Dorudan Kast;

Fail suun maddi unsurlarn biliyor ve bunlarn neticede dahil olmak zere

gereklemesini istiyorsa burada dorudan kast sz konusu.

2.Olas Kast


12/25

12

12

Baz durumlarda bu isteme unsuru dorudan kastta olduu younlukta

bulunmamaktadr. Olas kast bu farkllk nedeniyle olmaktadr. Olas kastta

fail suun maddi unsurlarn bilmektedir. Fakat bu neticenin meydana

geleceini ngrmektedir.Ancak dorudan kastta olduu gibi bu muhakkak

meydana gelecek bir netice deildir.( Olas kastta bilme var ama isteme yok

ama onun yerine gze alma ve kabullenme var.)

Olas kast = isteme + kabullenme( gze alma)

Bir hareketin belli bir neticeyi meydana getirebileceinin muhtemel

olarak ngrlmesine ramen ilenmesi halinde olas kast olduu gibi belli

bir neticenin gereklemesine ynelik olarak ilenen fiilin dier baz

neticelerin meydana gelmesine muhtemelen sebebiyet vereceinin

ngrlm olmas halinde de bu yan neticeler bakmndan olas kastla

hareket edilmi demektir. Fail iledii fiilin muhtemel baz neticeleri

gerekletirebileceini dnm, bu neticelerin gereklemesini mmkn

ve muhtemel olarak tasavvur etmi ve bunlar kabullenmi ise bu neticeler

bakmndan olas kastla hareket etmitir.Gerekten iledii fiilin belli bir

neticeyi meydana getirebileceini ngren failin,sz konusu fiili yapmaktan

kanmamas, o fiili ilemekten geri durmamas, olas kastn varln

gsterir.

rnein; ldrmek istedii Aya ate eden B, Ann yanndaki Cye dekurunun isabet edebileceini mmkn ve muhtemel olarak tasavvur

etmesine ramen , ate etmeye devam ederek Cnin yaralanmasna

veya lmesine sebep olursa bu neticeden olas kast dolaysyla

sorumlu tutulacaktr.

Sollama yasak olan yolda adam sollama yapyor, kardan arabagelebileceini tahmin ediyor ama tam sollama yaparken kardan

araba geliyor ve arpyorlar. ki arabadakiler de lyor.( Olas kastta

neticenin gerekleeceini ciddi olarak hesaplamaktadr.Ancak buna

ramen hareketini yaparken netice meydana geliyorsa neticeyi de bir

anlamda onaylamaktr)

Torun bykannesinden miras alabilmek iin onun lmnbekliyor.Felli olan bykannenin eski bir kk vardr.Kkn

yaklmas planlanyor.Kkn yannda bykannenin de evi


13/25

13

13

var.Burada bykannenin evinin yanmas ve ilmesi ihtimali var yine

de kii bunu gze alarak yakyor.

Olas Kastn Varl in;

I. Fail tehlikenin varln bilmeli.(Fail tehlike halini bilmiyorsa olaskast yoktur)

II. Byle bir tehlikenin gerekleebileceini ciddiye alacakIII. Tehlikenin gereklemesini kabullenecek.

Olas kastn bilinli taksirden ayrt edici zelliinin mmkn ya da

muhtemel olarak ngrlen neticenin kabullenilmesi, failin ngrd tipik

neticenin meydana gelmeyeceine ynelik bir gveni olmadan hareket

etmesi

Olas kast kasttaki bilme ve istemeyi tam istemiyor gze alyor

,kabulleniyor. Bilinli taksirde neticeyi istemiyor ama kendine yeteneklerine

gveniyor. Basit taksirde neticeyi istemiyor, gveniyor.

Bilinli taksirde neticenin meydana gelmeyeceine, suun unsurlarnn

gereklemeyeceine gven duyuyor.Bu gven kiinin ykmllklerine

aykr bir gvendir.

Bir kii otomobile bomba yerletirdi.Kii her sabah iine gidecektir.Otoya

bindiinde patlayp lecektir.Bombay koyan kii patladnda evrede

muhakkak birileri olacak ve onlarnda leceini ngrebilmektedir.Bu

durumda olas kast.Ancak bir ikinci kiinin asla olmad yerdeyse bilinli

taksir.

Olas kast kasttaki bilme ve istemeyi tam istemiyor gze alyor,

kabulleniyor.Bilinli taksir de neticeyi istemiyor ama kendine yeteneklerine

gveniyor.Basit taksirde neticeyi istemiyor,gveniyor.

TAKSR

Kii neticeyi dikkat ve zen eksiklii sebebiyle gremiyor. Bunun

sonucunda istemedii sonu oluuyor. Toplumun size ykledii dikkat ve

zeni yerine getirme var. Dnde havaya alan atete, yanllkla adam


14/25

14

14

lmesi. Tedbirsizlik, kaytszlk, ihmal, dikkatsizlik nedeniyle suun

ilenilmesine sebep olmakrn: Trafik kurallarnn hepsi taksirli sutur.

Herkes bilerek gaza basar ama sonu istenilmez.rn: Avcym, tfei ocuk

ald kendini ldrd Taksirrn: Eczac, zehirli ilalar akta brakt, ii

gelip iti ldTaksir

Netice fail tarafndan ngrlebilir olduu halde ngrlemiyorsa(

bilinsiz taksir), neticenin ngrld halde istenmemesi( bilinli taksir)

CEZA KANUNUNDA NELER TAKSR OLARAK SAYILMITIR

1) Tedbirsizlik2) Dikkatsizlik3) Meslek / Sanatta Acemilik, Tecrbesizlik

4) Nizamat ve Talimatlara Aykr Hareket rn: Doktor makas hastann

karnnda unuttu taksir. rn: Tra yaparken adam kestin taksir rn:

Krmz kta getin, birine arptn taksir

Kendisinin sanp bakasnn telefonunu alan kii dikkatli davransayd otelefonu almayacakt.Hrszlk taksirle ilenen su deildir.

Kendisinin sanp bakasnn eyasna zarar veren kii dikkatsizdavranmas sebebiyle sorumlu tutulamaz.mala zarar verme taksirle

ilenen bir su deildir.

Yaban domuzu rneinde ate ederken dikkatli davransayd ldrmezdi.ldrme suu taksirle ilenebilir.

Yanndaki arkadann telefonunu almak istiyor ancak kendi telefonunualyor. Buna tersine unsur yanlgs deniyor.Suun maddi unsurlar

gereklememitir.Kiiye teebbsten dolay ceza veremeyiz.Elverililik

unsuru yok.Tersine unsur yanlgsnda bir ceza verilmesi sz konusu

deil.

A pusu kurar .B yi ldrmek iin.Ama karanlkta gelen B deildir de Annkendi babasdr.Bu durumda kii hatasndan yararlanacak, babasn

ldrmekten dolay deil, B yi ldrmekten sorumlu tutulacak.Nitelikli

unsurda yanlma sz konusu.Gerekleen duruma gre herhangi bir

kiiyi ldrmekten cezalandrlyor.

Bilinli Taksir:


15/25

15

15

Bir kimse zel maharetine gvenerek bir suun ilenmesine sebep

vermesi, yani ngrd neticenin gereklemesine kaytsz kalmas halinde

bilinli taksirden sz edilir.

Ancak dolayl kast ile kartrmamak asndan, ister bilinsiz taksir

olsun ister bilinli taksir olsun netice kesinlikle istenilmemi olmas gerekir.

Netice sebebiyle arlam su

Kiinin kastettii hedef ald neticeden daha ar neticenin ortaya

kmas.rnein. yaralama kastyla hareket ediyorsunuz. Kii bu eyleminiz

sonucunda lyor. Birine basit yaralamada bulunuyorsunuz.Ama kiininkemii krlyor.Aslnda kastnz yaralamaya ynelik.

KUSURLULUU KALDIRAN HALLER.

1.Ya Kkl, 2.Akl Hastal, 3) Sar ve Dilsizlik, 4)Geici Nedenlerle

alkol ve uyuturucu madde etkisi, 5)Hakszlk hatas, 6) Mazeret Nedenleri(

a.zorunluluk hali, b.hukuka aykr balayc emir, c)psikolojk nedenle

snrn almas, d) cebir ve tehditin etkisi) 7) Haksz tahrik, 8)Kusurluluu

Etkileyen Hata halleri.

Ceza Sorumluluunu Kaldran veya Azaltan Nedenler

Grevin yerine getirilmesi,Meru savunma,Hakkn kullanlmas, lgilinin

rzas

HATA

A) Hukuki ve Fiili Hata;

rn: portacnn satt eofmanlarn gerek adidas olduu zannederek

satmas dolandrclk suunu oluturmaz.Eylemin konusunda hata olabilir.

Eer konu mutlak olarak elverisiz ise ilenemez su sz konusu olur. Eer

konunun nispi elverisizlii sz konusu ise sua teebbs gereklemi olur.

Ya

a. 012 ceza ehliyeti yok.


16/25

16

16

b. 12 15 (12 yan bitirmi 15 yan doldurmam) ceza

uygulanabilir. Ama nemli lde indirime gidilir. Temyiz kudreti yoksa 0-12

tabi ama gvenlik tedbirleri uygulanr.

c. 15 18 Kusur yetenei ve ceza sorumluluu var. Ancak cezann

miktar azaltlr.

2) Sarlk ve Dilsizlik

Krlerde indirim olmaz. Anlama kabiliyeti vardr.

a. 0 15 arasndakilerin ceza ehliyeti yok.

b. 1518 Bunlarn temyiz kudreti olup olmadna

baklr. c. 18 21 . ayrt etme gc

varsa indirilir, yoksa ceza verilmez.

3)Akl Hastal

4) Geici nedenler, alkol veya uyuturucu madde etkisinde olma

radi olarak alkol veya uyuturucu madde kullanan kiilerde ceza

sorumluluu vardr. Su ilemek amacyla alkol ve uyuturucu madde

kullanyorsa ya da bilerek kullanrsa kii bu halde iledii fiilden

sorumludur.

Ateli hastalk, uyku hali,zehirlenme,epilepsi, irade d alnan alkol. Belli bir suu ilemek amacyla cesaret iin (sarho olma, uyuturucu

madde kullanma) cezai sorumluluu tamdr.

CEZA SORUMLULUU KALDIRAN YA DA AZALTAN SEBEPLER

(Hukuka Uygunluk Nedenleri)

Bir nedenin hukuka uygunluk nedeni mi, yoksa kusurluluu kaldran bir

neden mi, olduunun tespiti nem tar. Su teorisi asndan her iki

kavramn anlam da sonular da farkldr. yle ki; eylem hukuka uygun


17/25

17

17

ise tm hukuk dallar iin hukuka uygundur. rnein meru mdafaa

halinde adam ldrme var ise lenin yaknlar sanktan tazminatta

isteyemezler. Oysa kusurluluu kaldran haller var ise, sann eylemi su

(hakszlk) vasfn korur sadece ceza hukuku asndan ceza verilemez.

rnein zaruret halinde kald iin bir evin kapsn krp iine giren ve bu

ekilde kendisini kovalayan yrtc hayvanlarn elinden kurtulan kii eylemi,

konut dokunulmazln ihlal ve zarar verme sularndan ceza almaz ancak

krd kapnn bedelini demek zorunda kalr

Cebir iddet ve korkutma, hata, haksz tahrik; bunlar bir hukuka

uygunluk sebebi olmann tesinde ceza sorumluluunu azaltan, bazlar

bazen de kaldrabilen nedenlerdir.

CEZA KANUNUNDA SAYILAN HUKUKA UYGUNLUK SEBEPLER

1) Kanun emrini icra 2) Yetkili merciin emrini icra3) Meru mdafaa hakk 4)

Zaruret haliztrar hali 5) Hakkn kullanlmas 6)lginin rzas

Emri alan, ald emri 2 adan incelemek zorunda.ekli adan:Bana bu emri veren, yetkili mi, emir balayc m, emir usul uygun

verilmi mi?Maddi adan: Ald emrin ierii = Bana ne emrediliyor?

Konusu ne? Konusu hukuka aykr ama su deil. Hukuka aykr olan

her ey su deildir. Su olan her ey mutlaka hukuka aykrdr.aa:

Emir hukuka aykr ama su deilse grevi yerine getirmeyecek,

amirine bildirecek. Eer amiri yazl bir ekilde emri yinelerse, emri

yerine getirecek. Sorumluluk amirin.bb: Emir hem hukuka aykr, hem

de su memur emri yazl olarak yinelerse bile emir yerine

getirilmeyecek.Emrin konusunun hukuka aykrlnn

denetlenmesinin kanunen engellenildii hallerde, dorudan emri veren

sorumlu olur.

MERU MDAFAANIN ARTLARI


18/25

18

18

1. Birine ynelmi saldr olacak,Saldr haksz olmaldr, su tekil etmesigerekemez,Saldry o an defetmek zorunda olacaksn,Savunma ve saldr

ayn anda olacak,Savunma ve saldr arasnda orant olmal

Bize saldran kiinin cezalandrma yeteneinin olup olmadnabakmayz. ocuk, deli diye dnmeden kar saldrya geebiliriz

Osmann bana 1 milyar borcu var. Ben icraya verip haciz iin evegidiyorum. Osmanda mutlu bir gnmde sen nasl hacze geldin diye

saldrya geebilir ama bu meru mdafaa olmaz. Hukuki bir durum

var.

smail dayak yemi, ertesi gn adamlarn alp gelmi. Meru mdafaadeil.

Orant = ocuk tala saldrrken, sen tabancayla saldramazsn. Eer mala kar yaplan saldr hrriyeti kstlyorsa meru mdafaa

mmkndr.

Saldrnn nefse ya da rza ynelik olmas gerekmez. Saldrnn birhakka ynelik olmas yeterlidir. (CK)

Meru savunmada snr heyecan, panik, korku sebebi ile alm isesnr aan kiiye yine de ceza verilmez.(CK)

Ancak btn hukuka uygunluk sebeplerinde snr ayet kastl olarakalm ise alan ksmn kastl halinden sorumlu olmak sz

konusudur.

ZARURET HAL:

- Tehlike nefse veya rza ynelik olacak - Tehlikeye bilerek sebebiyet

verilmemi olacak- baka trl korunma imknn olmayacak- orantlk-

tehlikeye gs germe ykmll olmayacak.rn: Gemi batt, tahta sadece bir kiiyi tutabilir. Hukuk birini suya atar.

Burada ar bir tehlike var.rn: Kpekten kaarken, birinin evine girilmesi

su deil.

Meru Mdafaa / Zaruret Hali Farklar

MMSaldrana kar savunma yaplr

ZH - Olayla hi alakas olmayan 3. kiiye zarar verilir

MMHaksz saldr olacak


19/25

19

19

ZHTehlike olacak MMSu yoktur, tazminat da yok ZHSu yok, tazminat var

KASTI AAN ADAM LDRME: Bir kimse messir fiil (yaralama)kastyla

hareket ediyor, ama bu hareketin sonucunda adam lyor. Bir yumrukla

yaralamak isterken, adam dp kafasn arpyor, adam lyor. Burada bir

objektif sorumluk hali var

PRATK ZMLER;

1. Mahalle bekisi T,K ile M arasnda kan kavgada ayrmak iin bir olayamdahale eder.Bu duruma kzan K, T ye bir yumruk atar.Dengesini

kaybeden T yere derek kafasn beton zemine arpar ve hastaneye

kaldrlrken yolda beyin kanamas sonucu hayatn kaybeder. Kii su

olan bir hareketi gerekletirirken istedii neticeden daha ar bir netice

meydana gelmi olabilir.Bu durumlarda netice sebebiyle arlatrlm

su szkonusudur.Olayda K T yi yaralamak isterken ldrr.K nn

yumruk atmas kasti bir harekettir.Yalnz T nn lmesini istememiir.TCK

m.23 uyarnca kii netice bakmndan sorumlu tutulabilmesi iin en

azndan taksirle hareket etmesi gerekir.

Olayda K nn T ye yumruk atmas kasti ama T nin yere dp kafasn

arpmas sonucu lmesinden sorumlu tutualbilmesi iin bu hareket

bakmndan taksirin mevcut olmas gerekir.K gerekl dikkat ve zeni

ykmllne aykr davranm ve suun kanuni tanmndaki neticesini

ngrmemitir.Dolaysyla K taksirle hareket etmitir.

Yumruu atan K karateci ya da boksr olsyd bu netice bakmndan

olas kast ile hareket etmi olurdu.Olas kast olmas durumunda ise

netice bakmndan arlatrlm su sz konusu olmazd.K kasten adam

ldrmeden sorumlu olurdu.

K haksz tahrik hkmlerine dayanabilir mi?

Hayr T tarafndan K ya kar yaplan bir haksz fiil yoktur.Mahalle

bekisi olmasndan dolay T nin yapt hareket grev gereidir.

2. Otomobiliyle Ankaradan Eskiehire gitmekte olan G geceleyin yoldangemekte olan Z ye arpar.Z nin yaralandn fark eden G henz

kimsenin durumu fark etmemesinden yararlanarak hemen olay


20/25

20

20

mahallinden uzaklar.Sabahleyin kyller tarafndan durumu fark edilen

Z hastaneye kaldrlr ise de rtk vakit cok ge olduu iin

kurtarlamayarak lr.

Olayda kasten ldrmenin ihmali davranla ilenmesi szkonusudur. G

Z ye taksirli bir hareket ile arpmtr.Ardndan kaarak yaralanan Z nin

lmne ihmali ile sebebiyet vermitir.

TCK m.83 e gre G nin lm neticesinden sorumlu tutulabilmesi iin

ihmalinin icrai davrana edeer olmas gerekir.m.83/2 gereince icrai ve

ihmali davrann edeer kabul edilebilmesi iin b.nceden gerekletirdii

davrann bakalarnn hayat ile ilgili olarak tehlikeli bir durum

oluturmas gerekir.

Olayda G nn ngelen tehlikeli bir fiilinden kaynaklanan netice sz

konusudur.G nin bu neticeyi nleme ykmll bulunmaktadr.arparak

yaralanmasna sebep olduu Z yi hemen hastaneye kaldrma ykmll

bulunurken bunu yerine getirmemitir.Dolaysyla Z nin lmesinden kazaya

sebebiyet olan G sorumludur.

3. Sara hastas olan S nbet geirerek bilincini kaybederek rpnd esnadaayann Hemire H nin yzne arpmas sonucu H nin burnu krlr.S

nn avukat olay soruturan C.Savcsna S nin kusur yetenei olmad

eklinde bir beyanda bulunur. Bu beyan geerli midir? Neden?

Bu beyan geerli deildir.nk olayda S ninkusur yetenei deil hareketi

bulunmamaktadr.Ceza hukuku bakmndan nemli olan kiinin iradesi

tarafndan hakim olunan veya olunabilir bir davrantr.Oysa nbet halinde

yani tam bir uursuzluk halinde yaplan hareketler ceza hukuku asndan

hareket saylmazlar. Suun maddi unsurlarndan hareket olumad iin

su olumamtr.

4. A ldrmek amacyla tabanca ile B ye ate eder.Ar yaralanan Bkaldrld hastanede elektrik kontandan kan yangnda duman

zehirlemesi nedeniyle lr. Alan ceza davasnda mahkeme A hakknda

kasten adam ldrmeye teebbs nedeniyle verdii mahkumiyet kararn

hastanede ckan yangnn nedensellik ban kestii eklindeki

gerekeye dayandrr.Mahkemenin bu gerekesi yerinde midir?


21/25

21

21

A B yi vurmasayd B hastaneye kaldrlmayacak ve yangn sonucu

lmeyecekti.Yani A nn hareketi ile B nin lm neticesi arasnda nedensellik

ba vardr.

Nedensellik ba vardr ancak uygun olu olmad hususu objektif

isnadiyetle ilgilidir.Oluan netice failin hareketine bjektif olarak

yklenebiliyorsa objektif isnadiyet vardr.

Bu olayda A nn hareketi ile lm neticesi arasnda nedensellik ba vardr

fakat objektif isnadiyet yoktur.nk B nin lm A nn onu vurmasyla

deil yangn sonucu gereklemitir. ( Yemee zehir katm o srada deprem

olmu- ned.ba.yok, yemee zehir katm hastaneye kaldrlrken yolda kaza

sonucu lm ned.ba.var.

5. 16 yandaki C denizde yzmekteyken kurtarn imdat diye barmayabalar.D birka metre mesafede bulunmasna ve iyi bir yzc olmasna

ramen C ye yardm etmez ve boularak lr.Olayda ne tr bir su sz

konusudur.C nin lmesinden dolay D hangi koullarda sorumlu

tutulabilir?

D nin C ye kar TCK m.83 ten kaynaklanan herhangi bir ykmll

bulunmamaktadr.D tarafndan yaplan ihmali bir hareket vardr.Bu ihmali

hareketinden dolay icrai bir hukuki ykmll olmaldr. TCK.m.98 salt

yardm etmemeden doan bir sorumluluu vardr. M.98 /I tek bana yardm

etmemeyi su olarak nitelendirmektedir.Ama II.fkrada lm durumunda

denmitir.

6. Ormanda yry yapan F kar frtnasndan kurtulmak iin G nin daevinin nndeki otomobilin camn krarark otomobile biner ve ehre

dner.F hakknda hrszlk ve mala zarar verme suundan dolay alan

ceza davasnda F nin avukat hukuka uygun davrandn ileri srer,

mahkeme ise F nin kasten davranmadn bu nedenle sularn manevi

unsurunun olumad gerekesiyle beraat karar verir. Avukatn

savunmas ve mahkemenin karar dogru mudur?

Avukatn savunmas doru deildir.nk zorunluluk hali hukuka

uygunluk sebebi deil, kusurluluu ortadan kaldran bir mazeret sebebidir.

Bunu TCK m.25 in gerekesi ve CMK m.223 ten anlyoruz. Mahkemenin


22/25

22

22

karar da doru deildir.nk kii bilerek ve isteyerek otomobilinin camn

krmtr.Yani kasten davranmtr.

7. Hollandadan Trkiye ye turist olarak gelen T ve L iinde esrar olan sigaraierken yakalanrlar.T Hollandada oldugu gibi Trkiyede de esrar

imenin serbest olduunu zannediyordum.L ise sigaray bana T verdi

ancak iinde esrar olduunu bilmiyordum eklinde ifade ederler. T nin

savunmas ceza sorumluluunun hangi kouluyla ilgilidir? L nin

savunmas suun hangi unsuru balamndatartlmaldr.?

TCK m.30/4 hakszlk hatas.Bu konu kusurlulukla ilgilidir.Hakszlk hatas

kanlmaz ise kusuru ortadan kaldrr.Kusursuz ceza olmayaca iin de

ceza verilemez.

Olayda T nin lkesinde esrar meru olduundan dolay Trkiyede de

meru kabul etmesi kanlmazdr.Yalnz Trkiye ye sk sk gelen biri ise

kanlmazl tartlr.Kanlmazlk ltn kiinin yana, eitim

durumuna, yaam tarzna bakarak saptarz.

TCK m.30/1 suun maddi unsurlarnda hata. L itiinin esrar olduunu

bilmiyor bu yzden kastn bilme unsuru gereklemediinden kasti hareket

etmemitir.Ama taksirli sorumluluk hali sakldr.Kanunda bu suun taksirli

ekli bulunmadndan ceza verilmez.

8. Ava kan A nn uzaktaki bir karaltya av hayvan olduunu dnerekate etmesi ve fakat gerekte karaltnn B olmas sebebiyle onu ldrmesi

halinde A nn ceza sorumluluu ne ekilde belirlenir.?

ldrme suu bakmndan failin bir insan ldrdn bilmesi

gerekir.Suun konusunda hata vardr.Fail maddi unsurlarda hatayadmtr.Kasti davranmamtr.Ama bu suun kanunda taksirli ekli

bulunduu iin A taksirle adam ldrmeden sorumludur.Ama dikkat ve

zen ykmll gsterse bile onun insan olduunu bilemezdi ise taksirli

hareketi de yoktur sorumlu tutulamaz.

9. A kz K y parkta Z ile el ele grr.A ehir dndaki Z nin evinin nndepusu kurar ve evden ktnda bacaklarna doru birka el ate

eder.Ancak Z nin aclar iinde kvrandn gren A onu hemen hastaneye


23/25

23

23

kaldrr.Yaplan tbbi mdahaleye ramen Z lr. Mahkemede tahri

edildiinildrmek istemediini ve A nn 65 yandan byk olduundan

kusur yeteneinin olmadndancezalandrlamayaca eklinde savunma

yaparlar.Bu savunmalar deerlendiriniz?

Haksz tahrik olabilmesi iin haksz bir fiil olmaldr. Haksz fiil demek, o filin

illa su olmas veya hukuk dzenine aykr olmas demek deildir. Toplumsal

kurallara aykrlk da haksz bir fiil olabilir.

Olayda Z tarafndan gerekletirilen bir haksz fiil bulunmad iin A

haksz tahrik edildiini savunamaz.A nn Z yi ldrmek istemedii ate

ederken kiinin hedefledii yere kulland aracn niteliine kullan ekline,ka el ate ettiine baklarak karar verilecektir.

Mevcut dzenlemedeya kkl, akl hastal, sar ve dilsizler zel

olarak ele alnmtr. Ya bykl tek bana kusurluluu

etkilemez.Meer ki bu yallk akl sal zerinde olumsuz etki yapsn.Bu

durumda akl hastalarnn durumu gibi olur.

10. Borlarn demeyen ve demesi iin ikaz edilen A ya bir gn yoldayrrken B tarafndan arabadan ayana ate edilir.Kurun A ye deil

kalabalk yoldan geen Z ye isabet eder.Hemofili hastas olan Z hastaneye

kaldrlmadan lr.

Z hemofili hastasdr. B nin meydana gelen lm neticesinden sorumlu

tutulabilmesi iin neticenin faile objektif olarak isnat edilebilmesi

gerekir.Ayrca suun dier unsurlarnn da (manevi unsur,hukuka aykrlk

gibi) gereklemesi arttr.Olaymzda gerekleen netice ile failin fiili

arasnda nedensellik ba bulunmaktadr.Ancak gerekleen netice faile

objektif olarak isnad edilemez.nk korunan hukuki yarar asndan zarar

dourmakla birlikte gerekleen netice failin hareketi ile birleen baka bir

nedenden meydana gelmitir ve bu husus normun koruma amac iinde

deildir.Normun koruma amac tesadfen gerekleen olaylar

kapsamaz.Ancak failin kast veya taksirinin olduu durumlarda fail

gerekleen sonutan sorumlu olur.Nitekim TCK m.23 de netice sebebiyle


24/25

24

24

arlaan sularda en azndan taksiri arayarak rnekteki gibi durumlarda

sorumluluun sz konusu olmadn ifade etmitir.Doktrindeki baka bir

gr ise bu gibi durumlarda objektif isnadiyetin bulunduunu

savunmutur.

Yargtay ise son dnemde istikrar kazanan kararlarnda failin madurun

hastaln nceden bilip bilmediinin aratrlarak sonucuna gre bildii

tespit edildii takdirde bilinli taksirle ldrme suundan bilmedii

belirlendii takdirde basit taksirle ldrme suundan mahkumiyete karar

verilmesine iaret etmektedir.

Yol kalabalk olduu iin B kurunun yoldan geen herhangi birine isabetedebileceini ngrm buna ramen at yapm ve ortaya kabilecek

yaralama veya lm neticelerini kabullenmitir. Dolaysyla B nin bu su

bakmndan olas kastla hareket ettii sylenebilir.

&Uyuturucu maddelerin devaml kullanlmas halinde kiinin al ve

ruh sal bozulmakta, kusur yetenei etkilenmektedir.Uyuturucu

kullanm alkanlk haline getirmi olan kiinin iinde bulunduu durum

kronik uyuturucu kullanm niteliindeyse, kronik uyuturucu madde

zehirlenmesi bir tr akl hastal gibi grldnden akl hastalarna ilikin

sorumluluk rejimi( m.32) esas alnmaldr.

11. H evine dnerken sratli araba kullanmas nedeniyle kardan karyagemekte olan K ya arpar ve ar yaralanmasna neden olur.Ancak H

bann belaya gireceinden endielenerek K y brakp gider.K kan kayb

nedeniyle lr. nceden gerekletirdii davrannn bakalarnn hayatile ilgili olarak tehlikeli bir durum oluturmas (ngelen tehlikeli eylem

nedeniyle neticeyi nleme ykmll TCK m.83/2-b) Taksirle

yaralama suunu ileyen kii yaralanan kiinin tedavi edilmesini salama

hususunda bir ykmllk altndadr.Bu ykmlln yerine

getirilmemesi sonucunda kiin lmesi halinde, meydana gelen lm

neticesinden taksirle yaralama suunu ileyen kii sorumlu

tutulur.Olayda olas kast sz konusudur.


25/25

25

12. L bir gece evden tfeini alp lokantann st katnda beklemeyebalar.Gecege saatlerde Z anahtarla kapy aar, kasaya ynelir kasay

amaya alrken L dur kprdama der. Z kaar.L arkasndan ate

ederek sol gs blgesinden yaralar. Ambulansla hastaneye

gtrlrken ambulans kaza yapar ve z beyin kanamasndan lr.

Olayda ambulansn kaza yapp Z nin lmyle L nin fiili arasnda

nedensellik ba bulunmaktaysa da gerekleen sonu faile isnat

edilemez.Ancak fail gerekletirdii ksmdan sorumludur. Bu durumda L

nin kast yaralama olduu takdirde yaralamadan, ldrme olduu

takdirde ise kasten ldrmeye teebbsten sorumlu tutulmas

gerekmektedir.

13. Hastaneye kaldrlan doktor tarafndan ge mdahale edilmesi veameliyat zamannda yapmamas nedeniyle yaamn yitirmitir. Doktor

kanun hkm dolaysyla garantrdr. Zamannda mdahale etmemek

konusunda kast bulunduu takdirde ihmali davranla kasten

ldrmeden dolay sorumlu olur (m.83/2-a)

ceza genel notu

Documents