1

Cerebral palsy

فلج مغزی

نداسرداری پورگرداورنده :

استاد: دکتر دلربایی

2

مطالب:فهرست 1..........................................................................................مقدمه و شرح کلی اختالل...............................

3......................................................................................................میزان شیوع.........................................

4...........................................................................................عالیم مشخصه و طبقه بندی..........................

4...............................................................................................................................................اسپاستیک..

5........................................................................تقسیم بندی توپوگرافیکال...............................................

6..............................................................................................................اتاکسیک......................................

7...........................................................................................................................دیس کینتیک یا اتتویید

7................................................................................................................................................نوع مخلوط.

8...................................................................................................................................عالیم.......................

9...............................................................................................................................علت ها و میزان شیوع

10.......................................................................................................................عوامل خطرساز.................

11....................................................................................................عواقب مورد انتظار و احتمال پیشرفت

14........................................................................................................................ریشه های عصب شناسی

17............................................................................................................................................پیشگیری....

18..................................................................................................................راه های تشخیص و معیارها...

22.................درمان های پیشنهادی...........................................................................................................

26...................کاربرد وسایل تطبیقی..........................................................................................................

3

27...........................................................................................................فعالیت..........................................

27...........................................................................................................رژیم غذایی..................................

27..................................................................ارانکاربرد فناوری های نوظهور در کمک به این دسته بیم

4

مقدمه و شرح کلی اختالل

(cerebral palsy) :فلج مغزی

های وارده بر مغز در مراحل های مادرزادی یا اسیبگروهی از اختالالت حرکتی دایم ولی غیر پیشرونده هستند که به دلیل ناهنجاری در که که به دلیل نقصان تکامل یا اسیب به مناطق حرکتی مغز به وجود می اید اختالل مزمنی است گردند.اولیه تکامل ایجاد می

توانایی فرد برای کنترل حرکت و وضعیت بدن را مختل می سازد.نتیجه

تولد ناشی میشود اما در واقع مکانیسم ان با وجود اینکه اغلب تصور میشود که این مشکل حرکتی بر اثر اسیب های مغزی زمان کودک ۴۵۰۰۰در طی بررسی که بر روی در ان دخیل است. ست و زمان بارداری و حتی رشد بعد از تولد همخیلی پیچیده ترا

درصد از موارد ، عوامل ۸۰، زایمانهای مشکل داری نداشته اند و در مغزی فلج به مبتال کودکان صورت گرفت نشان داد که بسیاری از .قبل از تولد در تکامل غیر طبیعی مغز نقش داشتند

معموالً مادر اولین کسی است که متوجه میشود فرزندش در یادگیری مشکل دارد، خوب سرش را باال نمیگیرد، خوب نمینشیند، بچه ) کنترل حفظ تعادل و قرار دادن اندام خوب چهار دست و پا نمیرود و یا راه رفتنش مشکل دارد. تاخیر در مراحل رشد حرکتی

یا به Cerebral Palsyدر وضعیت مناسب و توانایی های راه رفتن( ممکن است اولین عالئم بیماری باشد که آنرا فلج مغزی یا .مینامند CPاختصار

پیشرفت نمیکند)البته در صورتی که ,نمی اید.فلج مغزی واگیردار نیست فلج مغزی به معنای معمولی کلمه یک بیماری به حساب .معالجات درست و به موقع نباشد ممکن است عوارضی بوجود بیاید( و درمانی هم برای ان وجود ندارد

تعدادی از اینان فقط نقص حرکتی دارند و اختالل دیگری ندارند ولی در سایر بیماران عالیم احتمالی همراه این اختالالت، مشکالت ، دیدن و تشنج است. وضعیت هوش بسته به محل آسیب متغیر است و بعضی از این کودکان از نظر هوشی با یادگیری، شنیدن

.استعدادند

پراکندگی جغرافیایی(,جهان,میزان شیوع ) ایران

.تولد دیده می شود و رایج ترین ناتوانی در میان کودکان در ایاالت متحده است ۱۰۰۰از هر فلج مغزی در دو تا شش نوزاد

درصد دچار طیفی از اختالالت ۸درصد آنها مبتال به نوع اسپاستیک فلج مغزی هستند در میان کودکان با فلج مغزی ۸۱تقریباً درصد دچار محدودیت حرکتی و یا نا ۳۳به تنهایی و راه رفتن درصد قادر به ۵۶درصد مبتال به صرع هستند. ۳۵مانند اوتیسم و

شود.های مغزی ایجاد میناهنجاریتوسط آسیب یا که توانی در راه رفتن هستند

https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B1%D9%81%D8%AA%D9%86https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B1%D9%81%D8%AA%D9%86

5

نماید؟ می مبتال بیشتر را اندامها کدام مغزی فلج

متضاد اکستانسور عضالت. نامیده می شوند فلکسور عضالت کنند می پاهایشان و بازوها کردن خم به قادر را فرد که هایی ماهیچهبا فلکسورها هستند و فرد را قادر به بازگرداندن این اندام به حالت مستقیم خارجی می نمایند . ناتوانی برای کنترل این عضالت شایع

. ترین عالمت فلج مغزی کودکان می باشد

عالیم مشخصه و طبقه بندی :فلج مغزی دارای چندین نوع متفاوت است

(Spastic) اسپاستیک .1

در اثر درصد از موارد دیده می باشد . ۸۰تا ۷۵رایج ترین شکل فلج مغزی کودکان بوده و در اسپاستیک مغزی فلج است حداقل با دو مورد از موارد زیر شود گاهی دو طرفهفوقانی در مسیر پیرامیدال ایجاد می های حرکتینورون آسیب به

و های پاتولوژیک مانند بابنکسکسعضالت، رفل (tone)شود: الگوی حرکتی غیرطبیعی، افزایش تونشخص میم هیپررفلکسی

باعث بروز سفتی عضالت میشود. (cortex)معموال اسیب به قشر مغزتا آنها را بکشد بیشتر سفت بیماران مبتال به این فرم قادر نیستند عضالت خود را شل کنند و اگر بیمار یا شخص دیگری تالش کند

.می شوند. این سفتی روی عملکرد عضالت، به خصوص عضالت فلکسور تاثیر می گذارد

کند؟ می تظاهر صورتی چه به فوقانی اندام در اسپاسم سفت می شوند، و آرنج را به سمت بدن و دست و مچ دست را به فلکسور عضالت سفتی ( رخ می دهد، ) اسپاسم هنگامی که

چانه می کشند و دست ها مشت محکم را تشکیل می دهند. این حالت ثابت محکم ممکن است به نوبه خود موجب تضعیف سمت .عضالت اکستانسور، و کشش آنها به نقطه ای که برخی از قابلیت هایشان را از دست می دهند شود

کند؟ می تظاهر صورتی چه به تحتانی اندام در اسپاسم پاها رخ می دهد، عضالت فلکسور در ماهیچه های ساق پا متاثر می شوند. هنگامی که این اتفاق می افتد، در اسپاسم هنگامی که

پاشنه ها باال می آیند، انگشتان پا را رو به پائین هل میدهند و اغلب باعث این می شود که یک کودک بر روی انگشتان پای خود راه .برود

به را طرف یک اندام کننده نزدیک عضالت. گذارد می تاثیر کننده ) عضالت داخلی ران(در پاها نیز روی عضالت نزدیک اسپاسم مغزی فلج در بیماران مبتال بهکشند. به سمت پهلو یا نزدیک پاهای فرد می را دستها که آنهایی مانند کشد، می بدن وسط خط

https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AD%D8%B1%DA%A9%D8%AA%DB%8Chttp://draghamohammadpour.com/

6

سمت داخل عضالت نزدیک کننده بسیار قوی است بطوریکه پاها از روی یکدیگر به صورت قیچی عبور می کنند. ، کشش به کودکان لگن رفتگی در این حرکت پاها را در باسن به سمت داخل به دور از حفره های مفصل ران می چرخاند ، که این امر می تواند به

.شود منجر

کدامند؟ اسپاستیک مغزی فلج در همراه اختالالت ، و تنفس ضعیف روانی اختالل سایر اختالالت همراه با فلج مغزی اسپاستیک عبارتند از : پاسخ شدید به محرک ناگهانی، درجاتی از

.یابد می افزایش فقرات ستون انحنای . در برخی از کودکان مبتال به فلج مغزی اسپساستیک

برای این نوع فلج مغزی در نظر گرفته شده بر اساس مناطق درگیری تقسیم بندی توپوگرافیکالنوع یک

منو پلژی اسپاستیکmonoplegia Spastic .فقط یک عضو کودک درگیر است معموال یک دست :

همی پلژی اسپاستیکhemiplegia Spastic : وقتی یک سمت بدن درگیر شده باشد ) اندام فوقانی و تحتانی یک سمت از بدن( میگویند معموالً شدت درگیری اندام فوقانی بیشتر است.

ترای پلژی اسپاستیکTriplegia Spastic : درگیری یک دست و دوپا سه اندام درگیر است مثال

کوادری پلژی اسپاستیکSpastic quadriplegia : وقتی هر چهار اندام درگیر میشوند میگویند. در این موارد

ممکن است عضالت دهان و زبان هم گرفتار شوند.

Diplegia \ paraplegia Spastic : درگیری اندام های تحتانی نسبت به فوقانی هر چهار اندام درگیر میشوند اما بیشتر است

. میدهد نشان را پاراپلژی چپ سمت تصویر و پلژی، همی وسطتصویر سمت راست کوادری پلژی، تصویر : 1شکل

قسمت های خاکستری تیره نشانه محل درگیری است و قسمت های هاشور خورده نشانه محل های با درگیری کمتر است

http://draghamohammadpour.com/

7

تا شوند می شل در حالت طبیعی عضالت بصورت جفت کار می کنند برای مثال وقتی یک گروه منقبض می شود گروه مخالف زادانه را در راستای مورد نظر فراهم سازند. اما در عضالت استپاتیک هر گروه عضالنی بطور همزمان منقبض می آ حرکت ایجاد امکان

شوند و حرکت را متوقف می سازند، که به این حالت انقباض همزمان گفته می شود. گرچه همه عضالت اندام گرفتار منقبض هستند ز آنها بیشتر است و همین امر موجب میشود تا اندام فلج در وضعیت خاصی قرار بگیرد.ولی انقباض بعضی ا

سفتی عضالنی ممکن است در حالت خفیف فقط تعداد محدودی حرکت را مختل نماید ویا اینکه در حالت شدید تمام حرکات بدن . توانبخشی، جراحی و استفاده از بعضی از داروها و را دچار مشکل سازد. مقدار سفتی عضالنی معموالً با گذشت زمان تغییر می کند

وسایل کمکی و تطبیعی می تواند به کنترل و مهار سفتی عضالنی کمک کند. معموالً آسب به قشر مغز باعث بروز سفتی عضالنی می شود.

(. انگشتان جمع شده و حالت مشت کردن را به خود پرونیشندر اندام فوقانی آرنج و مچ دست خم شده و ساعد به داخل میچرخد ) میگیرند.

در اندام تحتانی ران خم شده و به ران دیگر نزدیک شده و به داخل میچرخد. مفاصل زانو و مچ پا هم خم میشوند.

Spastic hand: 2شکل

(Ataxic) آتاکسیک .2

دهد ومشخصات آن عبارت است از وضعیتشود به علت آسیب مخچه روی میدرصد موارد مشاهده می ۵در کمتر از (posture) غیرطبیعی و فقدان هماهنگی منظم عضالت و یا هر دو.

فلج مغزی آتاکسیک نادرترین نوع فلج مغزی میباشد کودکان مبتال به فلج مغزی دچار یک آشفتگی ونقص در حس تعادل .یباشندو حس عمقی م

هماهنگی در اندامها و تنه، عدممنشاء این نوع فلج مغزی ضایعه و آسیب به مخچه می باشد. عالئم عمدتا به شکل نداشتن تعادل،واکنشهای تعادلی، اشکال در ثبات مفاصل، اشکال در شل بودن عضالت هیپوتونی عضالنی وجود لرزش در انگشتان و دست

http://www.iranorthoped.com/fa/news/1488http://www.iranorthoped.com/fa/news/1488http://www.iranrehab.ir/tips-and-articles/family-notes/99-newhttp://www.iranrehab.ir/tips-and-articles/family-notes/99-newhttp://www.iranrehab.ir/news-and-events/1-clinic-news/4-new

8

دهد . در یک یا چند منطقه بینایی که بطور غیر ارادی رخ می چشمحرکات منظم و نوسانی و مکرر ها )در چشمد نیستاگموس وجوها بر اثر دودوئک ممکن است افقی یا عمودی یا چرخشی یا ترکیبی از آنها باشد. آهنگی و سریع چشمحرکات غیرارادی و ضرب

ن است باعث مشکالت بینایی شود.(نیستاگموس ممک .

دامنه حرکتی بیش از حد در مقابل حرکات پسیو و غیر فعال)به علت هیپوتونی( در مفاصل و دیگر عالئم ضایعه مخچه ای دیده ( Hyper Extension ) می باشد. معموال تمام اندامها گرفتارند. در مفصل زانو معموال اکستنشن بیش از حد

راه رفتن به صورت تکیه گاه پهن )گشاد گشاد راه رفتن( و به حالت تلوتلو خوردن می باشد. اندام فوقانی می شود. الگوی .آنها در حالت راه رفتن بی ثبات میباشد و معموال راه رفتن آنها با افتادنهای مکرر همراه است

(Dyskinetic) دیس کینتیک .3

هم میگویند. Athetoid آتتوئید به این نوع از فلج مغزی

ز به نام درصد بیماران مبتال به فلج مغزی از این دسته اند که به علت آسیب به قسمت هایی در عمق مغ پانزده تا بیستمغز بوجود میاید. مشخصه این نوع از بیماری حرکات غیر ارادی و مکرر است که (Basal gangliaگی)عقده های قاعد

ام دهد بیشتر میشود. مثال در موقع راه رفتن یا وقتی میخواهد چیزی را بگیرد یا وقتی بچه میخواهد کار خاصی را انجمشخصه آن الگوهای حرکتی غیرطبیعی و حرکات بدون وقتی میخواهد حرف بزند این حرکات غیر ارادی شدت میگیرند.

.این افراد معموال مشکالت گفتاری هم دارند.استاراده، کنترل نشده و راجعه

(Mixed نوع مخلوط یا )انواع فوق ترکیبی از .4

در این نوع از فلج .اطالق میشود Mixed اگر کودکی عالئمی دال بر ابتال بیش از نوع فلج مغزی را داشته باشد به آنمغزی هم عالئم فلج اسپاستیک و هم عالئم فلج آتتوئید وجود دارد. بعضی عضالت شل و بعضی دیگر سفت هستند. اندام

.هم حرکات غیر ارادی انجام میدهد هم سفت است و

https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%86%D8%B4%D9%85https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%86%D8%B4%D9%85

9

عالئم بیماران مبتال به فلج مغزی می توانند انواع عالئم را شوند. ماه اول زندگی مشخص می ۱۸بیشتر موارد ابتال به جز موارد خفیف در

.داشته باشند. این عالئم معموال در طول زمان بدتر نمی شوند

استانداردهای حرکتی، وجود اختالالتی مثل عملکرد حرکتی خشن و نامتقارن و افزایش تون عالیم به صورت ناتوانی در رسیدن به (hypotonia)یا کاهش تون عضله (hypertonia) عضالت

عالیم بسیار متفاوت است عالیم ممکن است خفیف یا شدید باشد و تنها یک نیمه بدن یا هر دو نیمه بدن درگیر باشد. با درگیری ها، پاها، بازو، ساق با، اندام همراه باشد. حرکات غیرطبیعی )نظیر پیچشی، پرشی، جرخشی( در دست ۴ا پاها و یا هر ها یبیشتر دست

یابد. این حرکات حین استرس تشدید می

ضریب لرزش، عدم حفظ هماهنگی و تعادل بدن، عضالت شل بخصوص در حالت استراحت، مفاصل بیش از حد متحرک، کاهش، عالیم گوارشی )شامل ها ، کاهش توانایی یادگیری، اختالل در تکلم، مشکالت شنوایی و بینایی، تشنج، درد بخصوص در بالغهوشی

های خوردن، جویدن، بلعیدن، استفراغ و یبوست، افزایش آبریزش دهان(، روند کند رشد، تنفس اختالل در مکیدن شیر، یا غذا .اختیاری ادراریب نامنظم،

:تعداد و شدت عالیم زیر در کودکان دچار فلج مغزی، کامالً متغیر است

در همان اوایل شیرخوارگی شیشه شیر یا نوک پستان بروز مشکل در مکیدن .1 مراحل اولیه(طبیعی )در تون عضالنی فقدان .2 (راه رفتن، صحبت کردن) رشد و نمو کندی .3 (در مراحل بعدی) اسپاسم عضالت سفتی و .4

ماندگی ذهنیعقب درجات متغیری از .5 نحفظ تعادل و راه رفتمشکل در هماهنگی و .6 کری .7 های غیرطبیعی بدنژست .8 )لوچی(نقص بینایی ، مانند انحراف چشم .9

هدف بدنحرکات بی .10 تشنج .11 ی مانند نوشتن و استفاده از قیچمشکل با مهارت های حرکتی ظریف، .12 مشکالت یادگیری .13 مشکل گفتار .14

https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B6%D8%B1%DB%8C%D8%A8_%D9%87%D9%88%D8%B4%DB%8Chttps://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B6%D8%B1%DB%8C%D8%A8_%D9%87%D9%88%D8%B4%DB%8Chttps://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B6%D8%B1%DB%8C%D8%A8_%D9%87%D9%88%D8%B4%DB%8Chttps://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D8%B1https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%88%DA%A9_%D9%BE%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%88%DA%A9_%D9%BE%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B4%D9%87_%D8%B4%DB%8C%D8%B1https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B4%D9%87_%D8%B4%DB%8C%D8%B1https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%86_%D8%B9%D8%B6%D9%84%D8%A7%D9%86%DB%8Chttps://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%86_%D8%B9%D8%B6%D9%84%D8%A7%D9%86%DB%8Chttps://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D8%B4%D8%AF_%D9%88_%D9%86%D9%85%D9%88https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D8%B4%D8%AF_%D9%88_%D9%86%D9%85%D9%88https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D9%85_%D8%B9%D8%B6%D9%84%D8%A7%D8%AAhttps://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D9%85_%D8%B9%D8%B6%D9%84%D8%A7%D8%AAhttps://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%82%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D8%B0%D9%87%D9%86%DB%8C

10

: انواع فلج مغزی 3شکل

علت ها و میزان شیوع علت آسیب به مغز بچه بوجود میاید. به که است ها بیماری از ای دسته بلکه نیست بیماری یک مغزی فلج

این آسیب ها ممکن است در زمان جنینی یعنی قبل از تولد، به مغز بچه وارد شود. ممکن است در حین زایمان و یا حتی ممکن است در یک سال اول زندگی بچه که مغز وی بسرعت در حال رشد است ایجاد شوند. بچه های نارس و آنهایی که در موقع تولد وزن

در واقع هرچیزی که بتواند در جریان رشد به مغز اسیب برساند میتواند منجر به فلج هستند. کمی دازند بیشتر در معرض این آسیب مغزی شود.

علل فلج مغزی را از نظر زمان ایجاد آنها به سه دسته تقسیم میکنند

: اینها عللی هستند که در زمان جنینی موجب میشوند مغز به درستی تشکیل نشود. علل قبل از تولد به طور کلی از زمان انعقاد نطفه تا شروع درد زایمان عوامل مختلفی میتواند سبب فلج مغزی شود. شایع ترین دالیل شامل

عفونت ,بسیاری از بیماری های ژنتیکی و یا بعضی عفونت های ویروسی مادر ,اختالف جریان خون جفت و طناب نافی ناسازگاری ,افزایش فشارخون ,کم خونی ,در زمان بارداری درسو مصرف دارو یا مصرف الکل توسط ما ,درون رحمی

.از این دسته اندتولد دیرتر از موعد و پرتودرمانی ,خونی مادر و جنین درصد مسولیت فلج مغزی را برعهده دارند. 80این عوامل

: نوزاد شده و آسیب غیر قابل اینها عللی هستند که در زمان زایمان موجب نرسیدن اکسیژن به مغز علل حین تولد .جبرانی به آن وارد میکنند

11

,خونریزی درون جمجمه ,درد طوالنی و سخت ,تولد زودرس ,قطع اکسیژن رسانی به جنین , جداشدن زودرس جفتدرصد از فلج مغزی را 5سندرم اختالل تنفس عامل ایجاد فلج مغزی هستند.این عوامل حدود ,زردی ,عوارض بیهوشی

میگیرند.دربر : درصد از علل را شامل می شود و در نخستین سال های زندگی کودک رخ میدهد 15ود این عوامل حد علل بعد از تولد

نرسیدن اکسیژن برای مدتی به مغز، ,مسمومیت با سرب ,صدمه اتفاقی سر،مثل مننژیتعللی مانند عفونت های مغز. خونریزی مغزی )به علت ضربه مانند تصادف، افتادن بچه به زمین یا دیگر ضربات به سر بچه( میتوانند بعد از تولد بچه و

]16[.زمانی هنوز مغز بچه بسیار آسیب پذیر است به آن صدمات غیر قابل بازگشت وارد کنند

عوامل خطرساز نوزادان زودرس برای بروز فلج مغزی در خطر بیشتری قرار دارند.

:فلج مغزی در بعضی از کودکان درنتیجه

کودک( نارس )تولد گرم ۱۵۰۰تولد باوزن کمتر از عوارض حاملگی مانند خونریزی در سه ماهی سوم در مادر یا تب تشنج یا اختاللت تشنجی استروژن یا پرژسترون هورمون تیروئید درمان مادر با ایسکمیک-آنسفالوپاتی هیپوکسیک خونریزی مغزی ضربه مغزی هخچسر(دوران بارداری عفونت در مادر طی( سوزاک و سیفیلیس چربی، ایدز، مثال برای جنینی، انتقالی عفونی بیماریهای ایکتر شدید قلویی چند بزند صدمه جنین رشد به است ممکن که جفت به آسیب. نامناسب تغذیه داروها و الکل. نیکوتین قبیل از سمی مواد معرض در گرفتن قرار عامل ناسازگاری Rh جنین و مادر بین کروموزومی ناهنجاریهای

https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%87%D9%88%D8%B1%D9%85%D9%88%D9%86_%D8%AA%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%AFhttps://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%87%D9%88%D8%B1%D9%85%D9%88%D9%86_%D8%AA%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%AFhttps://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%D9%88%D9%86%D8%B1%DB%8C%D8%B2%DB%8C_%D9%85%D8%BA%D8%B2%DB%8Chttps://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8Chttps://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C

12

ژنتیکی بیماریهای نوزاد مغز احتمالی های بدشکلی و ناهنجاریها می مغزی بافت تخریب به منجر و سازد می مشکل دچار را کودک خون اکسیژن ذخیره که ناگهانی یا مدت طوالنی زایمانهای

.شود مادر لگن کوچک ساختار سزارین روش به زایمان حسی بی و بیهوشی ضرب اثرات مغزی ضربه یرقان و زردی

: شوند مغزی فلج ایجاد باعث( زندگی اول سال ۳ در) طفولیت دوره در تواند می که عواملی

o مننژیت قبیل از ها عفونت o مغزی خونریزیهای o و بلندی از افتادن و تصادف بدنبال مغزی ضربه … o شدن غرق

و احتمال پیشرفت عواقب مورد انتظار

شدت فلج مغزی در بیماران مختلف متفاوت است. در بعضی، بیماری چنان شدید است که بچه مدت کوتاهی بعد از تولد فوت میکند و در بعضی دیگر بقدری خفیف است که ممکن است نیاز به هیچ اقدامی نداشته باشند ولی بیشتر بیماران در وسط این این طیف

هستند.

توان رغم ناتوانی عضالنی شدید، بسیار با هوش باشد. از بسیاری از کودکان دچار فلج مغزی میارد کودک دچار فلج مغزی، علیامکان د .در محیط گرم خانه نگهداری کرد

تواند یک زندگی می و خفیف ممکن است تنها لنگش خفیف و یا ناهماهنگی در راه رفتن داشته باشند مغزی فلج کودکان مبتال به ، در حالی که بیماران با موارد شدید ، در طول زندگی خود مراقبت و نظارت نیاز دارند. پربار و تقریباً طبیعی داشته باشند.

ی بسیاری از نوزادان متولد شده مهمترین عالئم فلج مغزی ناتوانی های حرکتی در بچه است که تا آخر عمر با وی باقی میماند. .درجاتی از عقب ماندگی ذهنی و یا تشنج را نیز تجربه می کنند,مبتال

13

اما لزوما فلج مغزی منحصر به سیستم حرکتی نمیشود.گاهی با اینکه معیار مهم تشخیص در فلج مغزی اختالل حرکتی میباشدایی و به موقع درمان شود مهم ترین این اوقات ناتوانی های دیگری نیز عالوه بر اختالل حرکتی دیده میشود که بایستی سریعا شناس

اختالالت عبارتند از:

اختالل تکامل ذهنیدرصد مبتالیان به فلج مغزی دیده میشود کودکانی که با وجود فلج مغزی از هوش طبیعی 70-50کندی ذهن به درجات مختلف در

برخوردارند معموال دامنه توجه کوتاهی دارند.دهنی انها با کودکان معمولی تفاوت زیادی دارد و انجام ان بسیار دشوار است زیرا عموال دچار اختالالت ازمایش های توانایی های

زبانی گفتاری و حرکتی نیز میباشند لذا احتمال بسیار دارد که قدرت کالمی ضعیف و حرکات عضالنی غیرقابل کنترل یا تشنج امیز نها بگذاریم در صورتی که ممکن است از لحاظ هوشی متوسط و یا باالتر از کودکان فلج مغزی را به حساب عقب ماندگی ذهنی ا

متوسط باشندتعدادی هم از لحاظ هوشی سرامد هستند. ]15[اما حد متوسط هوش مبتالیان به فلج مغزی به روشنی پایین تر از افراد معمولی است.

تاخیر در رشد هستند.جدی در رشد از جمله قدکوتاه وزن کم و مغز کوچک مبتال برخی کودکان که دچار این بیماری هستند به نارسایی

صرعدرصد از کودکان دارای عارضه مغزی به نوعی از اختالالت صرعی دچار هستند.شایعترین نوع صرع در این افراد حمالت 50حدود اگرچه اشکال دیگر صرع نیز ممکن است دیده شود. ,کلونیک است -تونیک

اختالل بیناییعیوب ,عیوب بینایی گوناگونی از قبیل لوچی چشم)عدم توانایی در خیره شدن با یک یا دو چشم(نیستاگموس)نوسان مداوم کره چشم(

میدان دید)بینایی معیوب و یا نابینایی در نصف میدان دید(امکان دارد دیده شود جهت بررسی وضعیت بینایی کودک الزم است حتما کودک مبتال معاینه شود.

اختالل حسی این اختالل معموال در دست ها مشخص تر از پاها دیده میشود.

14

اختالل شنواییان مبتال به فلج مغزی دیده میشود و یا فقط میتوانند اصوات و طنین های مشخصی را تشخیص درصد کودک 10-5ناشنوایی در

دهند که نیمه معلولیت به شمار می اید.

اختالل گفتاریسالگی رخ 5از کودکان دچار فلج مغزی اشکاالت گفتاری دارند چنانچه صدمه وارده به سیستم اعصاب مرکزی پس از درصد زیادی

دهد ممکن است به تلفظ نامناسب یا لکنت منجر شود. ]14[تمرکز حواس است که در قدرت تکلم انها هم تاثیر گذارست.و ا

عوارض جانبیبعبارت دیگر حالتی است که ,گرفته نشان میدهد که فلج مغزی یک اختالل رشدی استتحقیقاتی که در چند دهه اخیر انجام

اختالالت چندی را با خود به همراه دارد و تنها یک اختالل به حساب نمیاید.زیرا وقتی مغز اسیب ببیند قسمت های زیادی نظیر ن نقیصه ممکن است با خصوصیاتی نظیر جاری شدن عملیات شناختی و واکنش های عاطفی نیز اسیب میبیند ای ,توانایی های حسی

بزاق از دهان و بدشکلی چهره نیز همراه باشد

اختالل در راه رفتن و قدم زدن

به معنی اشکار شدن تدریجی توانایی های پنهان کودک است.حرکات نسبتا ساده و اولیه ی نوزاد تغییر میابد رشد حرکتی طبیعی و روز به روز پیچیده تر میشود . حرکات اکتسابی مرحله به مرحله تغییر و تکامل میابد و فرد الگوهای حرکتی ای بدست اورده.

3ماهه اولیه دوران کودکی اتفاق میافتد و تا 18ترین و سریع ترین تغییرات در این مراحل تا سال های زیادی ادامه میابد. بیشسالگی کودک اماده رفتن به مدرسه ست و تقریبا امادگی یادگیری نوشتن را دارد. از این 5سالگی کامل و کاملتر میشود و در حدود

البته هماهنگی حرکات بیشتر شده و کودک از نظر حرکتی سن ببعد رشد اهسته تر میشود و تغییرات موثر و سریعی اتفاق نمیافتد مهارت بدست اورده و پیشرفت میکند.

رشد او نه تنها عقب مانده از هم سن های خودش ,نیز رشد حرکتی دارد ولی بطور اهسته تر کودک مبتال به فلج مغزیاما ... است بلکه وضعیت غیر طبیعی دارد.درکودکانی که شدیدا مبتال هستند یابه عبارتی تمام بدنشان درگیر است تغییرات بسیار کند و

5ر طبیعی تا و یا حتی ممکن است در همان مراحل اولیه متوقف شود )در حالیکه به طو اندکی در رشد حرکتی اتفاق می افتدسالگی تغییرات مربوط رشد و بدست اوردن الگوی حرکتی بسیار شاخص و سریع است( در کودک فلج مغزی بسیار اهسته و حتی

ممکن است این تغییرات تا سن بلوغ و حتی در بزرگسالی هم ادامه پیدا کند.یا 14یده میشود. بعضی از کودکان اتتویید تا سن ( دAtaxic( و اتاکسیک )Athetoidاین مساله به خصوص در کودکان اتتویید )

]17[سالگی راه رفتن را یاد نمی گیرند.15

15

سرعت و فاصله قدم ها و حرکات دورانی بستگی به شدت اختالل حرکتی دارد هرچه فلج مغزی خفیف تر باشداشکالی که در این اید کمتر خواهدبود. مورد پیش می

بوجود آمدن این بیماری هستند پیشرونده نیستند ولی مشکالت حرکتی بیمار میتواند گرچه آسیب های مغزی که علت اصلی در طی زمان تغییر نماید، گاهی اوقات تعدادی از این عالئم بهبود می یابد برای مثال کودکی که اندام های فوقانی یا و پیشرفت کند

ن و پوشیدن لباس بدست آورد، در حالی که در بعضی از کودکان دستهای او دچار اختالل است ممکن است توانایی الزم را برای نوشت ممکن است سختی عضالت منجر به بروز مشکالتی در لگن و ستون فقرات شود که نیازمند جراحی ارتوپدی باشد.

یک وضعیت باال رفتن سن کودکان مبتال به فلج مغزی در صورت عدم مراقبت توانبخشی و انجام تمرینات صحیح می تواند منجر به غیر طبیعی در بدن آنان شود. پس این بیماران باید تا زمان تمام شدن رشد جسمی یعنی تا اتمام بلوغ تحت نظر پزشک باشند.

مشکالت تنفسی و ریوی

درصد مرگ کودکان با 90فلج مغزی ، عفونت تنفسی مزمن است و بیش از علت عمده مرگ در کودکان با ناتوانی شدید، از جمله التهاب بافت ریه که یک یا دو طرف قفسه سینه را درگیر میکند و معموال در اثر ,ه)یا عفونت ری نومونیپ وسیلهبه شدید فلج مغزی

وجود ریوی چرکی بیماری بر دل شواهدی که وقتی است شایع های ریوی در فلج مغزی عفونت شود.می ایجاد عفونت ایجاد میشود( شود. تجویز بیوتیکآنتی یماران باید زودتر ب سایر به داردنسبت

ریشه های عصب شناسی

اسپاستیک مغزی فلجریشه عصبی

. میشود دیده موارد از درصد ۸۰ تا ۷۵ در و بوده کودکان مغزی فلج شکل ترین رایج

و عللی چون شود که منشا عضالنی دارد اشنایی داده باشید که به سفتی بیش از حد عضالت گفته می اسپاسمممکن است با واژه یا الکترولیت های حیاتی بدن یا خستگی بیش از حد عضالنی دارد. کمبود کلسیم

است. اسپاستی سیتیشود و ان ن بکار گرفته میجای اه که اسپاسم بطور اشتباه ب اما واژه دیگری وجود دارد

)مغز و نخاع( میباشد که گذرا CNSاسپاستی سیتی به معنای سفتی بیش از حدی است که منشا ان اسیب سیستم اعصاب مرکزی و انی نمیباشد و بصورت طوالنی مدت و ثابت وجود دارد.

16

مغز میباشد در صورتی که یک کودک مبتال دارای میزان اسپاستی سیتی دارای درجات متفاوتی بر حسب میزان و شدت اسیب خفیفی اسپاستیک باشد میزان سفتی عضالت و و محدودیت حرکتی ناشی از ان بیشتر در انتهای اندام ها مثل مچ و انگشتان مشاهده

میشود و اگر شدید باشد ممکن است کل بدن را درگیر کند و محدود نماید.

صوت و حتی استرس های عاطفی هیجانی تا حدودی تغییر کند که ,در اثر عوامل محیطی مثل دما درجه اسپاستی سیتی میتواند .نیستالبته این تغییر دایمی و ثابت

هاینورونکه به اکسون اید بوجود می Cortex Motorضایعه ای در قشر حرکتی مغز یا همان اثر فلج مغزی اسپاستیک در CPشود که به این نوع شود.در اینصورت عضالت فرد دچار اسپاستی سیتی می اسیب وارد می فوقانی()نورون های حرکتی عصبی

گویند.اسپاستیک

یک اسیب در بخش هایی از دستگاه عصبی مرکزی است (Upper motor neuron lesionضایعه نورون های حرکتی فوقانی)منجر به حرکتی تحتانی مربوطه از بین برود.صدمات وارده به این قسمت هاکه باعث میشود کنترل انها در نهایت بر مجموعه نورون

اختالالت حرکتی شده و کنترل حرکتی فرد کاهش میابد.میزان اختالل حرکتی در اسیب نورون حرکتی به شدت ضایعه و محل ان بستگی دارد.

ضایعه نورون حرکتی فوقانی: 4شکل

17

آتاکسیکریشه عصبی فلج مغزی

ضایعه بر روی مخچه یا راه های عصبی اوران مخچه ای وارد شود کودک دچار اتاکسیک میشود.این کودکان در یک یا چند اگر حرکات اراد انها هم با لرزش دقت حرکتی و هدفگیری و... دچار مشکل میشوند, هماهنگی چشم و دست و پا ,مهارت مثل تعادل

بهتر است. CPدهی کودکان مبتال به فلج مغزی اتاکسیک به درمان در مجموع از بقیه انواع میزان پاسخ همراه است.

آتتوئیدیا کینتیک دیسفلج مغزی ریشه عصبی

های عقده نام به مغز عمق در هایی قسمت به آسیب علت به که اند دسته این از مغزی فلج به مبتال بیماران درصد بیست تا پانزده .اید می بوجود مغز (Basal ganglia)قاعدگی

یا همان ترمز را Brakeسلول های قاعده مغز نقش رله کننده سیگنال های عصبی صادر شده از قشر مغز را دارند همچنین نقش گاه غیر قابل کنترل توسط فرد باعث بروز حرکات اضافی و گه اسیب به این منطقه . در انجام حرکات بدن در مغز بر عهده دارد

خواهد شد.کودک مبتال به فلج مغزی دیسکینتیک یا همان اتتویید حرکات غیر ارادی و کرمی شکل به خصوص در انتهای اندام ها دهد. مثل انگشتان از خود بروز می

حرکات پیچشی در شانه ها و لگن هم بروز پیدا خواهد ,ه ی مغزدر صورت شدت ضایعه یا درگیر شدن مراکز کنترلیه بیشتردر قاعدهمچنین این کودکان در هنگام صحبت کردن به علت پیچش عضالت صورت دچار سختی وناروایی گفتار شده و همچنین کرد.

معموال از هوش باالیی برخوردارند و در درصد CPدهند.افراد مبتال به این نوع حرکاتی شبیه شکلک دراوردن در چهره نشان می شود. باالیی از انها مشکالت شنوایی مشاهده می

رسوب بیلی روبین در این نواحی بر اثر زردی بیش از حد در ابتدای تولد نوزاد است.شایع ترین علت بروز این ضایعه

مذکور به حساب اورد.زیرا اسیب به مغز همیشه بطور خاص در کل میتوان گفت افراد مبتال را نمیتوان بطور خالص یکی از سه نوع در یک محل مشخص رخ نمیدهد.

نواحی اسیب دیده در انواع فلج مغزی: 5شکل

18

انواع فلج مغزی و نواحی درگیر: 6شکل

پیشگیری .ترتیبات مراقبت مناسب را در زمان حاملگی، شروع درد زایمانی، و زایمان فراهم آورید

.طبیعی و متعادل داشته باشید رژیم غذایی حاملگی،در زمان .1

.در زمان حاملگی، بدون مشورت با پزشک خود هیچ دارویی مصرف نکنید. به هیچ عنوان الکل ننوشید .2 .زمان حاملگی، از افراد بیمار و مبتال به عفونت دوری گزینیددر .3. شود می واکسینه مادر زایمان از قبل ساعت ۷۲ باشد منفی عامل این که صورتی در Rh عامل نظر از باردار مادران تست .4

(باشد مغزی فلج عامل Rh که صورتی در) فتوتراپی روش کمک به زردی به مبتال کودک سریع درمان .5 بارداری دوره در مادران روانی فشار و استرس کاهش های برنامه انجام .6 مغز به فیزیکی های آسیب و ها ضربه مقابل در کودکان حفاظت .7

https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%DA%98%DB%8C%D9%85_%D8%BA%D8%B0%D8%A7%DB%8C%DB%8Chttps://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%DA%98%DB%8C%D9%85_%D8%BA%D8%B0%D8%A7%DB%8C%DB%8C

19

راه های تشخیص و معیارها

پزشکان فلج مغزی را از طریق معاینه مهارت های حرکتی، رفلکس و سابقه پزشکی و استفاده از آزمایش های معموالً ویژه ای تشخیص می دهند. متنوع

که کند کمک می پزشک به روشها این. دارد وجود مغزی فلج هنگام زود تشخیص برای تصویربرداری مهم روش دو کوک به ضایعه فلج مغزی می باشند را از نظر تشخیص مشخص نماید.مش که کودکانی حتی

این دو روش عبارتند از : ( CAT Scan ( Computerized Axial Tomographyسی تی اسکن یا ۱ ( MRI (Magnetic Resonance Imagingام ار ای یا -2

در CT با مقایسه در آی آر ام با ترجیحاً بیماران تمام برای اعصاب تصویربرداری که است کرده پیشنهاد آکادمی نورولوژی آمریکا .گردد انجام ، کودکان مشکوک به فلج مغزی

مربوط صدمه آیا اینکه تعیین به تواندمی و دهدمی نشان را های کودکان مبتال به فلج مغزی صد ناهنجاریدر 80 از بیش ام آر آی .نماید کمک است بوده هنگام ازتولد، پیش به

زودتر که اطفالی در سالگی 2 در عصبی رشد نقص و های ماده سفید و ماده خاکستری در ام آر آی ارتباط واضحی میان ناهنجاری اند دیده شده است.بارداری به دنیا آمده 30هفته از

(GMFCS(Gross Motor Function Classification System و های ام آر آی های واضحی میان یافتههمبستگی است. شده توصیف پلژیک کوادری و پلژیکدی در کودکان با فلج مغزی

Gross Motor Function در کودکان و جوانان مبتال بهcp میتواند به پنج level و در نتیجه ابرازی طبقه بندی شود گیرد. که برای مطالعه و بررسی سطح این بیماری مورد استفاده قرار می GMFCSبدست میاید به اسم

GMFCS (Gross Motor Function Classification System) ]17[

و استفاده از ابزار متحرک دارد در نتیجه: راه رفتن بیمار ,قبیل: نشستن بیمارنگاه دقیقی به حرکاتی از

(توصیف واضحی از نحوه ی حرکت کودک در شرایط کنونی1

20

فریم های مخصوص راه رفتن یا ,ایده میدهد که کدام یک از ابزار کمکی برای کودک مناسب است از قبیل: عصاهای مخصوص (2 ویلچر

به .دیگر تغییری در ان بوجود نمیاید , GMFCS-E&R levelسال در صورت مشخص شدن 5در کل یک کودک یا جوان باالی قرار بگیرد و ابزار مورد نیازش مشخص شود میتوان گفت تا Level IV ساله پس از انجام این ازمون در 6طور مثال اگریک کودک

ماند. اخر عمر در همین لول باقی می

بندی ای به شرح زیر دارد: levelسال انجام میشود 12تا 6بطور مثال ازمونی برای سنین بین

GMFCS Level I

کودکان میتوانند .. میتوانند از پله ها بدون کمک گرفتن از نرده ها باال برونداست به راه رفتن در خانه و محیط بیرون کودک قادر حفظ تعادل و جهت گیری انها با محدودیت همراه است ,مهارت هایی از قبیل دویدن و پریدن را بهبود بخشند اما سرعت دادن

GMFCS Level II

در مسیرهای نرده ها قادر به راه رفتن و باال رفتن از پله میباشد. انها به سختی قادر به تجربه ی راه رفتن کودک با کمک گرفتن از بایستی با کمک گرفتن از وسایل کمکی دستی یا چرخدار مسیرهای طوالنی را . طوالنی جاهای شلوغ و فضاهای محدود هستند

.ندقبیل پریدن و راه رفتن برخوردار از Gross motor طی کنند.انها تنها از کمترین مهارت های

GMFCS Level III

انها قادر به باال رفتن از پله ها با کمک گرفتن از نرده ها و وسایل هستند دستیت بکمک وسایل کمکی کودکان تنها قادر به حرک کنند. کمکی ویژه هستند.جهت طی کردن مسافت های طوالنی از ابزار کمکی چرخدار استفاده می

21

GMFCS Level IV

.در مدرسه یا محیط باشند می و یا وسایل کمکی قوی دیگرانکودکان قادر به حرکت در مسافت های کوتاه تنها با کمک فیزیکی باشند. می ی برقیو واکرها از قبیل ویلچرها بیرون قادر به حرکت با استفاده از وسایل کمکیهای

GMFCS Level V

جاذبه و حرکت دست و پاهایشان . انها قادر به کنترل سروگردن در برابر باشند کودکان در همه حال مجبور به استفاده از ویلچر می نیستند.

Manual Ability Classification System (MACS)]17[

جهت برداشتن اشیا در فعالیت های روزمره را به پنج , سال 18-4توانایی کودکان مبتال به فلج مغزی بین MACS استانداردLevel کند طبقه بندی می.

22

کند تا بدانند کدام یک از کودکان مستقل و کدام یک معلمان و بقیه کمک می ,در کودکان به والدین MACS Levelدانستن این استاندارد بر اساس عملکرد حقیقی کودک در زندگی روزانه بنا شده نیازمند حمایت و فراهم کردن شرایطی برای تطبیق هستند.

است.

MACS Level I

میشوند.اشیا به اسانی و موفقیت برداشته

MACS Level II

قادر به برداشتن اکثر اشیا میباشند اما کیفیت کار و سرعت انجام عمل اندکی پایین می اید.

MACS Level III

اشیا به سختی برداشته میشوند و حتی در انجام دادن فعالیت های خود نیاز به کمک دیگران دارند.

MACS Level IV

اسانی بلند کنند و همیشه نیاز به کمک دیگران دارند. اشیا بسیا محدودی را میتوانند با

MACS Level V

فرد قادر به برداشتن اشیا نمیباشد و حتی نمیتواند ساده ترین فالیت ها را با دستهایش انجام دهد.

در صورت عدم استفاده از روشهای تشخیصی فوق الذکر گاهی اوقات تشخیص فلج مغزی چند ماه و حتی چند سال

بطول می انجامد. بعضی از والدین هنگامی متوجه مشکل کودک خود می شوند که او را از نظر رشدی پایین تر از همساالن خودش می بینند.

23

درمان های پیشنهادی

انجام CP.واکسیناسیون هایی برای جلوگیری از در حال حاضر هیچ راهی برای درمان کامل فلج مغزی وجود ندارد شود از قبیل:ابتال به فلج مغزی هستند انجام می اقدامات برای کودکانی که به احتمال باال در معرضمیشود.مجموعه ای از

Cooling : نوزادانی که در حین تولد دچار هیپوکسی)کمبود اکسیژن رسانی(شده اند. تحت تاثیر خنک کننده هایی قرار میگیرند و دمای بدن انها را کاهش میدهند تا احتمال ابتال به فلج مغزی در انها کاهش یابد.

Antenatal steroids :میشود تا ریسک ابتال یک نوع داروی استروییدی این که به مادران باردار تزریق به فلج مغزی را کاهش دهد.

Magnesium sulphate به مادران بارداری که در احتمال باالی ابتالی نوزاد به :cp هستند داده میشود سولفات میتواند مغز کودکان را از اسیب در امان نگه دارد.-منیزیم

تجویز داروهای خوراکی توکسین نوع -تجویز بوتولینیوم A که در ماهیچه تزریق میشود که از درد جلوگیری کرده و باعث راحتی فرد

باشد. مبتال می کارگذاری پمپ اینتراتکال باکلوفن جهت درمان اسپاسیته بهترین و کندبه نحو مطلوبی وضعیت و حرکات بدنی را تسهیل می )فیزیوتراپی(های فیزیکی و کاردرمانیدرمان

.و بهبودی این کودکان استو موثرترین شیوه جهت درمان یا مشاوره برای کمک به خانواده کودک برای پذیرش وضعیت کودکشان و کمک کردن به وی برای روان درمانی

حداکثر توانایی خوددستیابی به های مربوطه )گاهی(جراحی برای تصحیح مشکالت عضالنی و بدشکلی استفاده از ابزار کمکی دستی و برقی جهت تسهیل حرکات بدنی

د. گاهی نتایج دور از انتظار و خوبی به دست نن دید مثبت داشته باششادر مورد خود و کودک بایستی هموارهوالدین .آیدمی

مناسب می توان به اینگونه کودکان کمک کرد تا زندگی مستقلی را دنبال نمایند و بعبارت دیگر وجود ضایعه توانبخشی بدان معنی نیست که اینگونه افراد از یک زندگی متکی به خود محروم باشند.

ارند به آموزش و این گونه کودکان عالوه بر نیازهای عمومی برای شکوفا شدن استعدادهای بالقوه ای که از آن برخوردخدمات خاص نیز نیازمند می باشند. متأسفانه در پاره ای موارد حتی نیازهای عمومی اینگونه کودکان به فراموشی سپرده

شده و نهایتاً ارتباط و تعامل اجتماعی که زمینه رشد، تکامل و آموزش کودکان می باشد محروم می گردند.

https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C

24

ا می بایست توجه نمایند که :در خصوص اینکه چه باید کرد خانواده ه کاربرد تکنیک های مختلف در جهت برطرف نمودن نقص، ضعف و اسپاسم حرکات عضالنی حاصل از ضایعه مغزی. -

روش های مختلف درمانی

(Rehabilitation) توانبخشی –الف

هدف از فیزیوتراپی کودکان فلج مغزی کمک به این افراد به منظور دستیابی آنها : فیزیوتراپی -1 توانمندی های جسمی حرکتی شان می باشد.

کاردرمانی یک سری فعالیت های هدف مند را به منظور افزایش استقالل مهارت های حرکتی : کاردرمانی -2 درشت و ریز طراحی می کند. کاردرمان به کودک فلج مغزی در استفاده از وسایل تطبیقی از قبیل وسایل مورد نیاز

.نماید می کمک …جهت نشستن، حمام کردن، ایستادن و غذا خوردن و

هدف گفتاردرمانی تسهیل و بهبود مهارت های ارتباطی کودک فلج مغزی می باشد. یک : گفتاردرمانی -3 یا اینکه ممکن باشد داشته تلفظ خفیف مشکل یک بر غلبه زمینه در کمک به نیاز است ممکن مغزی فلج کودک

است او نتواند از طریق گفتاری و کالمی با دیگران ارتباط برقرار کند و نیازمند یک روش غیر کالمی جهت برقراری ارتباط باشد. که از جمله این روش ها می توان به روش ارتباط از طریق چشم، زبان اشاره، عکس خوانی و ارتباط از

کرد.طریق دستگاه های الکترونیکی اشاره

ها اسپلینت و گچی های قالب ارتوزها، –ب برای اکثر کودکان فلج مغزی به منظور تقویت روشهای توانبخشی اغلب ارتوز، اسپلینت و قالب های گچی تجویز می شود. این وسایل به حفظ و ایجاد ثبات در مفصل و قرار دادن مفصل در وضعیت صحیح و همچنین ممانعت از کشش

عضالت کمک می کنند.بیش از حد

Splint: 7شکل

25

اسپلینت از .بکار میرود مفصل یک کردن بیحرکت برای یا و عضو یک از حمایت برای که است وسیله یک آتل یا اسپلینت کمپوزیت الیاف یا فلز از معموال انها میشود.جنس استفاده هم جراحی عمل از بعد شده شکسته عضو کردن بی حرکت برای

است. سبک

Orthosis: 8 شکل

در .میرود بکار دارد وجود عضو در که شکلی تغییر تصحیح یا و عضو یک از حمایت برای که میگویند ای وسیله به ارتوز میشوند. برده بکار دیگر جهات در حرکت هدایت و خاصی جهات در مفصل حرکت کردن محدود برای مواردی

Orthosis سنگین باعث مورد این که شدند، می ساخته فلز و چرم جنس از و طبی کفش نوع با متناسب قدیم در ها برای تقاضا میزان و کشید طول زیادی مدت. شد می پا مچ درست وضعیت حفظ در کارایی عدم و ناخوشایندی شدن،

.سافتند شکل تغییر و ساخته تر نرم جنس از چرمی های اترپ و کفش زمانیکه تا یافت کاهش آنها از استفاده

دارویی درمان روشهای –ج ممکن است برای کودک مبتال به فلج مغزی بدلیل شرایط خاصی نظیر ابتال به تشنج یا سفتی های دردناک در نتیجه

اسپاسم های شدید از داروهای خاصی استفاده شود. سفتی عضالنی را می توان از طریق تزریق داروهایی ویژه ای از د ماه مهار کرد.برای مدت چن (Botox قبیل بوتوکس )

جراحی -دبه فلج مغزی یک سری ممکن است به منظور کاهش اثر سفتی عضالنی برای ستون فقرات، لگن و پاهای کودک مبتال

توپدی و بافت نرم برای او انجام شود. در این روش های جراحی می توان با بلند کردن طول عضالت و رجراحی های انمود. زمانی که رشد کودک متوقف شود از روش درمانی جراحی استخوانی به منظور کت کودک را تسهیل حر , انتقال

وضعیت دهی صحیح به استخوان های فرد مبتال به فلج مغزی نیز ممکن است استفاده شود.گاهی اوقات متخصصین مغز و اعصاب ممکن است ریشه های عصبی که کنترل تون عضالنی را بعهده دارند را نیز

د. در این روش که ریزوتومی انتخاب پشتی نامیده می شود هدف کاهش سفتی عضالنی می باشد.جراحی نمای

26

]19[درمان فلج مغزی به وسیله سلول های بنیادی -ه

در کشور المان روی ریشه ی مشکل فلج مغزی یعنی درون مغز کار میکند. X-cellمرکز درمانی

جایگزینی است که بیشتر روی اثرات فیزیکی در مغز که میتواند کیفیت زندگی درمان با سلول های بنیادی داروی بدون درصد بیمارانن فلج مغزی تحت درمان با سلول های بنیادی در مرکز 70تقریبا شد متمرکز شده است.کودک رابهبود بخ

X-cell (بهبودی نشان داده اند.بیشتر بیماران به وسیله سوراخ کردن کمرLumbarل های بنیادی به داخل (و تزریق سلودرمان شده اند.سلول ها از طریق کانال نخاعی به سمت مغز حمله ورمیشود این روش بصورت SCFمایع مغزی نخاعی

شب میباشد .روش جدید دیگری هم استفاده میشود که 5تا 4سرپایی انجام میشود که نیاز به اقامت در بیمارستان حدود روش انجام میشود: 2به مغز کاشته میشوند که سلولهای بنیادی بطور مستقیم داخل

اندوسکوپی از طریق یک سوراخ میلیمتری وارد جمجمه بیمار میشوند و هنگامی که وارد فضای مایع -روش نورو شب در بیمارستان میباشد.10نیاز به بستری بیمار حدود مغزی شدند سلول ها را ازاد میکنند در نهایت

ابتدا از طریقCT-Scan یاMRI یا PET محل دقیق ضایعه مشخص شده سپس از طریق جراحی باز مغز سلول ها را دقیقا در محل مورد نظر میکارند.

سال میباشد.نوع بهبودی گزارش شده عبارتست از:کاهش اسپاستی 10تا 8میانگین سنی بیماران در این روش بینبدست اوردن ,درصد( و در نتیجه بهبود ارتباطات20دودبهبودشناخت)ح,بهبود ثبات وضعیت,بهتر شدن هماهنگی,سیتی

کاهش و یا حتی عدم وجود ,درصد(56بهبود در گفتار)حدود,ایستادن و یا حتی راه رفتن بدون کمک,توانایی نشستن درصد(43تشنجهای صرعی)

آتاکسی درمان فلج مغزیاصول اساسی کاردرمانی برای کمک به نرمال سازی تون عضالنی )چون که این کودکان معموال تون عضالنی پائینی دارند.( .1

، فشردن مفاصل، تقویت واکنشهایCP ball انجام تمرینات جهت بهبود تعادل کودک از جمله استفاده از .2 . ... تعادلی و

کمک به بروز مناسب و به موقع رفلکسهای تعادلی .3 انجام تمرینات مناسب جهت بروز مناسب روابط چشم و دست .4

(eye hand coordination)

کمک به تسهیل سازی واکنشهای تعادلی و حفاظتی .5 کمک به حفاظت از مفاصل در راستای طبیعی و نرمال .6 ست کودکان آتاکسیانجام تمرینات جهت کم کردن لرزش د .7

http://www.iranrehab.ir/services/درمان-فلج-مغزیhttp://www.iranrehab.ir/services/درمان-فلج-مغزی

27

انجام تمرینات به گونه ای باشد که کودک مجبور شود جابجا شود. چون که این افراد به علت عدم تعادل .8 .مناسب معموال تمایلی به جابجایی ندارند

.های تعادلی را بهبود می سازنداولویت تمرینات با تمریناتی است که واکنش

تطبیقی وسایل کاربردزیادی جهت کمک به افراد مبتال به فلج مغزی وجود دارد. که این وسایل به فرد کمک می کند تا امروزه وسایل کمکی

براحتی فعالیتهای روزمره زندگی خویش را انجام دهد.

o وسایل کمک حرکتی مخصوص های چرخه سه و دوچرخه –ویلچر )دستی و الکترونیکی( - والکر و عصا رورؤک -

o وسایل کمک ارتباطی تابلوهای سمبولیک - دستگاههای الکترونیکی ترکیب کننده صوت - کی بردهای مخصوص -

o تسهیالت کمکی فعالیت های روزمره زندگی درهای الکترونیکی که بطور اتوماتیک باز و بسته می شوند - بلند دستهای با( …وسایل تغذیه ای )از قبیل قاشق و - رهنگ و نوع کشور متغیر می باشند.وق الذکر بسته به فف وسایل البته. محیطی کنترل های سیستم -

توجه به توانمندیهای کودک-مشخص است و میزان درمان آن نیز تا حد زیادی قابل پیش بینی است، از آنجائی که معلولیت کودک کامالً

رسیدگی به سایر توانمندی ها و استعدادها و از طرفی توجه به سالمت روحی کودک از اهمیت باالیی برخوردار باشد.

لذا توصیه های زیر قابل تأمل است :یک روانشناس به منظور بررسی برخی اختالالت یادگیری کودک و انجام آزمایش های خاص ارزیابی کودک توسط -۱

به منظور جبران به موقع مشکالت.اهمیت به آموزش کودک و ایجاد مهارت های مختلف اعم از مهارت خودیاری، مهارت های اجتماعی، حرکتی، -۲

آموزش های تحصیلی و غیره.سمی از هوش و استعداد خوبی برخوردارند که پرورش مهارت ها و استعدادها خصوصاً بسیاری از کودکان با مشکالت ج

28

به در سنین قبل از دبستان می تواند در ایجاد اعتماد به نفس بیشتر کودک در مدرسه و مراحل بعدی زندگی او نقش سزایی داشته باشد.

از رفتن به مدرسه محرومند از یادگیری و آموزش الزم به ذکر است که کودکان با مشکالت جسمی شدید که شاید -۳ وم شوند.محروم نیستند و نباید محر

فعالیت

.تواند فعالیت داشته باشدکودکتان را تشویق کنید تا هر چقدر می .1توان به کودک کمک کرد تا به حداکثر ، و استفاده از وسایل مخصوص میگفتار درمانی ،کار درمانی با انجام فیزیوتراپی، .2

.توانایی ممکن دست یابد

رژیم غذایی های مدفوع وجود داشته باشدکنندهشود. یبوست شایع است و شاید نیاز به نرمهیچ رژیم خاصی توصیه نمی

بیمارانکاربرد فناوری های نوظهور در کمک به این دسته

o ساخت روباتی هایی برای کمک به بیماران فلج مغزی

طی سالهای گذشته بسیاری از دانشمندان و متخصصان از صنعت روبوتیک برای کمک به بیمارانی که پس از سکته فلج ساخت به آنها در کنترل دست و پایشان کمک کنند . اکنون این محققان در تالش برای اند تاشده اند ، استفاده کرده

.روبات هایی هستند که بتوانند کودکان مبتال به فلج مغزی را نیز یاری رسانندآغاز شده و در ابتدا تالش 1980، شیوه روبات درمانی از سال MIT یکی از متخصصان موسسه تحقیقاتی به گزارش

گر بیماران از جمله کودکان فلج شده تا از این شیوه برای کمک به بیماران سکته ای استفاده شود اما اکنون کمک به دی .مغزی و یا بیماران مبتال به پارکینسون نیز در این لیست قرار گرفته است

در این پروژه جدید محققان در تالشند تا قابلیت بیماران فلج مغزی را در رفتن به سوی یک شیء و برداشتن آن شیء باال .ببرند

ت های روبوتیک شده اند که به دست کودک فلج مغزی متصل می در نخستین مراحل دانشمندان موفق به ساخت دسشود و در هنگام انجام کارهای کوچک همچون انجام یک بازی ویدئویی ، زمانی که کودک سعی می کند به دنبال یک

.سوژه برود و آن را بگیرد چنانچه مسیر را اشتباه برود دست روبوتیک به او کمک می کند

https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1_%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8Chttps://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1_%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8Chttps://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8Chttps://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C

29

که از این طریق تحت درمان روبوتیک قرار گرفته اند سرعتشان در گرفتن اشیاء به طرز کودکی 36طبق بررسی ها .چشمگیری باال رفته است

o اسکلت های خارجی پوشیدنی

این اسکلت ها وسایلی هستند که به انسان ها کمک میکنند بهتر قوی تر و سریعتر حرکت کنند.ویلچرها بهترین هستند اما همین بهترین ها هم بسیار محدود هستند.در واقع ویلچرها چیزی هستند که هم اکنون در دسترس

بسختی توسط خود فرد کنترل میشوند . در خیلی اوقات نیاز به کمک فرد دیگری ست.ویلچرها افراد را فقط در وانند .همه ی اینها میتحرکت بسیار ساده کمک میکنند و این دستگاه ها در شیب های تند و پله ها ناکارامد هستند

تغییر کنند اگر اسکلت های پوشیدنی به حقیقت بپیوندد.

بهترین جایگزین برای ویلچرهاست اما اسکلتهای دیگری هم در دست Rewalkدر حال حاضر وسیله ای بنام .Tek RMDو HALساخت هستند همانند

Tek RMD: 9شکل

Rewalk به کسانی که از ناحیه پا فلج هستند امکان راه رفتن میدهد.

Rewalk: 10شکل

30

o استفاده از چاپ سه بعدی در تولید ارتز پا برای کودکان

یک شرکت از فناوری چاپ سه بعدی برای تولید ارتزهاییی برای کمک به کودکان مبتال به فلج مغزی استفاده کرده معروفند.ابتدا با استفاده از اسکنرهای سه بعدی اندازه گیری های الزم را از پای کودک "کفش های جادویی "است.که به

انچام میدهند و سپس با استفاده از چاپگر سه بعدی و مواد پالستیکی خاص چاپ میشوند

Orthesis: 11شکل

o مغزی فلج کودکان رفتن راه و تعادل بهبود جهت کمکی وسیله ابداع

وضعیت بهبود به و شده طراحی محمدخانی فرهنگ کاردرمانگر توسط دارد نام gait plate که کمکی وسیله این نگه وصاف تنه کنترل توانایی که کودکانی تمامی در. این ابزار میکند شایانی کمک مغزی فلج کودکان رفتن راه و ایستادن . باشد می استفاده قابل( بایستند دیوار کنار بتوانند) باشند داشته را زانوها داشتن

Gaite plate: 12شکل

31

o Assistive Hearing Devices ]20[

بوجود میاید ارتباط انها با محیط بیرون و cpبه دلیل مشکالت و محدودیت های شنوایی ای که برای افراد مبتال به وسایل کمکی بسیاری در این زمینه وجود دارد که به انها کمک میکند.ازجمله: افراد را تحت تاثیر قرار میدهد

Cochlear implant ودزیر پوست نزدیک گوش کاشته میش : از دوقسمت تشکیل شده اند.یک قسمت کوچک که ت ناحیه اسیب دیده گوش که توانایی دریاف ,کاشته شده ه پشت گوش سوار میشود.قسمت داخلیو قسمت خارجی ک

میکند.اما معایبی هم دارد این تکنولوژی هزینه باالیی داشته همچنین جراحی bypassو بازشناسی صوت را ندارند ریسک باالیی دارد و ممکن است و نورون های شنوایی سالم را اسیب بزند و باعث سرگیجه شود.

Cochlear implant: 13شکل

o Electronic Communication Board]20[)بردهای الکترونیکی ارتباطی(

کلمات و عبارات را انتخاب کنند و بر روی صفحه نمایش نشان داده شود , این برد به کودکان اجازه میدهد تا حروفتا بصورت لغوی منظور و حرف و احساسات انها را بیان کند .این بردها شبیه به تبلت های الکترونیکی هستند و حاوی

ر و سمبل هایی هستند که با انتخاب انها جمله هایی ساخته میشود وتوسط دستگاه بلند حروف عکس ها و تصاوی شود. خوانده می

: بردهای الکترونیکی 14شکل

32

o Eye Tracking Devices ]20[

گاه به سختی دست ها و بازوها و انگشتان خود را تکان میدهند و امکان انتخاب حروف با cpافراد مبتال به ها بکمک تکنولوژی ردیابی deviceسمبل ها بر روی برد الکترونیکی برای انها مشکل یا غیر ممکن میشود این

را انجام دهد.حرکت چشم امکان این را برقرار میکنند که فرد بتواند از طریق حرکت چشمان اینکار

.این دستگاه ها بطور چشمگیری برای افرادی که درگیر فلج مغزی پیچیده و پیشرفته هستند کمک کننده است

: دستگاه ردیاب چشم 15شکل

که به دلیل ابتال به بیماری ,استیون هاوکینگز یکی از بزرگترین فیزیکدانان و کیهان شناسان برتانیایی ELS) امکان هیچگونه تحرکی نداشت. نه میتوانست بنشیند نه برخیزد و نه راه برود )امیتروفیکاسکلروز جانبی

و یا دست و پایش را تکان بدهد اما با استفاده از همین تجهیزات برد الکترونیکی و ردیابی حرکت چشم و سیستم د.تولید صدا قادر به برقراری ارتباط با محیط بیرون بود و افتخارات بسیاری کسب کر

33

منابع

1. Karen J. Marcdante, Robert M. Kliegman. , NELSON ESSENTIALS OF PEDIATRICS (2015) 7th Edition,

Saunders elsevier, PP:35-36

2. http://medscape Ari S Zeldin, Cerebral Palsy,

3. "Cerebral Palsy. " (National Center on Birth Defects and Developmental Disabilities, October 3,

www.cdc.gov),2002

4. Dorland's Medical Dictionary " atcerebral palsy"

5. Beukelman, David R.; Mirenda, Pat (1999). Augmentative and Alternative Communication: Management

of severe communication disorders in children and adults (2nd ed.). Baltimore: Paul H Brookes Publishing

.)help( 1557663335 ISBN 249.–246 Co. pp.

6. . »prevalence and functioning of the children with crebral palsy in four area of the unaited stase in 2006«

7. Essenthial Nelson 2011.

8. .. . September 16, 2009Cerebral palsy»«

.دائرةالمعارف بدن انسان. نویسنده: دکتر امیرحسین اسماعیلی .9 .۲۰۱۱نلسون ۱گایدالین اطفال .کامران احمدی .1011. 21 .Retrieved february2017 15 on original the Health.from of Institutes National “ Palsy Cerebral “

:Overview February2017

12. Cheney,PD1997 .”Pathophysiology of the corticospinal system and basal ganglia in cerebral palsy”.Mental

retardation and Developmental Disabilities Research Reviews.

www.iranorthoped.com"متخصص ارتوپدی"دکتر مهرداد منصوری .13 38الی35ص,چاپ اول,1372,استان قدس رضوی , ترجمه شرمین خزایی ,مبتال به فلج مغزیکودک .نانی ,ارمینی .14 .535ص ,دانیل . کودکان استثنایی ,جیمزو هاالن ,کافمن .15ترجمه فریده ترابی میالنی و فرشته با ,پل و دیگران. اموزش حرفه ای برای جوانان مبتال به فلج مغزی و چند معلولیتی ,ومان .16

9ص,چاپ اول ,1384,سمت,تهران,عزتچاپ ,1371,دانشکده علوم پزشکی ایران ,ترجمه فیروزه نصیری ,کارل و برتا . رشد غیرطبیعی حرکات در کوردکان فلج مغزی ,بوباث .17

10و9ص,اول18. -cerebral-of-palsy/severity-cerebral-is-tps://research.cerebralpalsy.org.au/whatht /palsy

center.com-www.xcell به ادرس cell-xترجمه از سایت رسمی مرکزپژوهشی .19

20.http://www.cerebralpalsyguide.com/treatment/assistive-devices/

http://medscape/http://www.cdc.gov/ncbddd/dd/ddcp.htmhttp://web.archive.org/web/20090616022448/http:/www.mercksource.com/pp/us/cns/cns_hl_dorlands_split.jsp?pg=/ppdocs/us/common/dorlands/dorland/nine/20113760.htmhttps://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:CS1_errors#bad_isbnhttps://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/1557663335https://fa.wikipedia.org/wiki/International_Standard_Book_Numberhttp://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S089142221000332Xhttp://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmedhealth/PMH0001734/http://www.iranorthoped.com/fa/mansourihttps://research.cerebralpalsy.org.au/what-is-cerebral-palsy/severity-of-cerebral-%20palsy/http://www.xcell-center.com/