417

BONEDD Y SAINT:

ACHAU SAINT YNYS PRYDAIN.

]

Y CASGLLAD hwn a wiiaed gan LewisMorris, yn y vlwyddyn 1760, allan oamiyw ysgrivlyvrau hen iawn, dan enwBonedd y Saint, ac Achau y Saint, di-wyeu cymharu gyd a'u gilydd ; ac hevyddrwy eu cyweirio, o gynnorthwy Uyvrauereil].

Un o'r llyvrau, o ba rai y crynowydhyn, ydoedd o waith ThoTnas Wyn abEdmwnd ab Rhys ab Robert ab leuanVychan, B. A. 1577. Hwn yn gyiredina elwid Uyvyr Waiîcin Owain, gan ei vodeiddo y gwr hwnw, a oedd byw yn Ngwydyrwi-th Lanrwst.

Thomas Wyn a wnaethai y llyvyr hwnwallan o'r Ysgrivlyvrau canlynol.

Llyvyr o eiddo iV. Salesbury, o'r PlasIsav wrth Lanrwst ; ac wedi hyny o eiddoMr. "Wyn o Vodysgallen. Arwydd am yUrvyr hwn yw S.

Llyvyr John Brook o Vawddwy. Hwnsydd dim arwydd B.

Llyvyr Robert Davies o'r Llanerch; yr

hwn ydoedd o groen, ac yn hen iawn ; aBrut y Breninodd yn rhan vwyaf o hono.Hwn sydd dan arwydd D.Heblaw llyvyr Watkin Owain, a'i am-

ryw awduron, bu y llyvrau canlynol yngynnorthwy i Lewis Morris.

Llyvyr Bodeulvcyn, yn Mon, o eiddoleuan ab Sion Wyn ; wedi ei ysgrivenuyn 1579. H\^^l sydd dan arwydd C.

"

Llyvyr Henry Rowland, dan arwydd R.Llyvyr Llywelyn Offeiriad.Llyvyr Coch o Hergest.Llyvyr Achav, Robert Vychan, o'r Hen-

gwrt.

Llyvyr Llywelyn ab Meredvdd, neuLlelo Gwta.Dau Lyvyr y Dr. Thomas Williams, o

Achau y Saint, a ysgrivenid rhwng 1578a 1609. Un o honynt a dyned allan olyvyr Thomas ah Llywelyn ab Ithel o

I swydd Flint ; yr hwn ydoedd adysgriviado Lyvyr y Llanerch, gyda chwanegiadau,o lyvrau ereill. Y llall ydoedd gasgliad owaith y Dr. Thomas Williams ei hun,allan o amryw lyvrau ; ac yn cynnwysllawer o nodau cywrain, nad ydynt yn yllyvyr arall, o waith y gwr dysgedig hwnw.Nid ynt y ddau uchod yn ol trevn yregwyddor, eithyr, mal yn Uyvyr Llanerch,Dewi Sant sydd yn y dechreuad.

A.

Ariakwe!í Vch Brychan, gwraig lor-werth hirflawdd a mam Caenawc mawr.T. W. 2. Hwyrach niai Gwenlliw. ynLL S. Gwel. T. W. 2.—Cloc Caexog.Arthen ap Brychan, ym Manaw y mae

ef yn gorwedd. C. a T. W. 2. Mae liea elwid Rhiw Arthen wrth Aberystwyth.—Rhiw Arthex.Ane ap Caw CowUwg. C. Mae Capel

a elwid Coed Ane yn Mon.

—

Coedaxe.Mox,Arddun benasgell verch Pabo post

Prydain mam TyssiHo ap BrochwelTcythrog. Y Cyth roc. S Gwel Tyssil-iaw—DoL Arddux.Arddun Benascell uerch Pabo post

Prideyn, mam Tissiliaw m. Brochvaelesgithrauc. D. L^LAsaph ap Sawl ap Pabo P. PÎ a Gwen-

assed ach Reun hael o Ryfoniog i Yam.C. velly T. W. 2.

Asaph, Assa ap sawel benuchel ap Pabopost prydain, a Gwensaeth ch Rhein oRemwg i fam. B.Assa mab sawyl benuchel mab Pabo

post Prydein a Gwenassed uerch Rein oRieiuAvic e Fam. D.

—

Llaxhassa.Mae plwyv yn iiyfiryn Clwyd, a elwir

Llanassa ; ac esgobaeth Llauelwy a ddugyr enw hwn hevyd.

—

St. Asaph.Assa ap sawl benuchel ap Pabo post

418 BONEDD Y SAINT.

Prydain ei fam oedd Gwenaseth verchRun hael o Ryfoniawg. Th. W. 1. Assaph,&c. I. Reyn hael o Ryfonioí^ ei fam.T. W. 2.Avan Buellt, m. Cedic m. Ceredic m.

Cuneda Wledic o Decued vch Degit voelo Benllyn e vam. D. LM.

—

LlanavanVAWR. Llanavax vach. Llanavan jTrawsgoed.

Avan Buellt m. Cedic m. Ceredic m.Cunedda a Thegvedd vch Degid voel oBenllyn i vam. C. Cefnder Dewi. Th.

W. 1.Avan Buellt ap Caredic ap Cunedda

Wledic a Thegvedi vch Tegyd Voel oBenllyn i vam. B. Eglwysi yn dwynenw Avan yw, Llanavan vawr, Llanavanvechan yn Muallt ; a Llanavan y Traws-goed yn Ngharedigion : ac yn Llanavanvawr y mae ei vedd hyd heddyw a'r geiriauhyn ami

—

HIC JACET SANCTUS

•SiWOOSMa SXlliVAV

Mae Lewis Glyn Cothi yn son am danovel hyn, Prydaf i Afan Buallt.

Aelhaiarn St. Gwel Elhaiam.

—

Llan-AELHAIARN.

Llanaelhaiarn yn Arvon ; ac arall ynMeirionydd.

Arthne. Llanarthne, eglwys yn Nghyd-weli, swydd Gaerfyrddin.

—

Llanakthne.Amo. Llanamo, eglwys yn swydd

"Vaeshyved.

—

Llanamo.Rhosyr yn Mon a elwir Llanamo, yn

hen lyvyr i R. Vychan o'r Hengwrt ; ondLlannano yw yr enw yn y gymraydogaeth.Anhun, llawforwyn i madnin verch

Werthevyr frenhin ynys brideyn. D.L.M.Aidan neu Aedan ap Gwruyw wyr

Urien Reged, ni wyddys pa un ai Aidanfrenhin ai Aiden Voyddog ydoedd yr hwna rydd enw i Laniden ym Mon. Rowland.Ond gwel Nidan.Amaethlu eg Camedavr e Mon mab

Caradauc CJreichuras m. Llyr Marini.D. LM. Gwel Maethlu.

Aelgyfarch ap Heli ap Glannog. T. W.2. Gwel Boda,

Ailiyw fab dirdan a danadlwen verchYnyr o Gaergawch ei fam. Th. W. 1.

B.

Beuno, ap Hywgi ap Gwynllyw apGlywis ap Tegyd ap Cadell osser ufferenvch. S.

Beuno ap Bugi ap Gwynlls ap Tegid apCadell deyrnllwg.—B.

Beuno m. hywgy m. Guyn llyu m.Gliwis m. tegit m. Cadell a Phei-ferenuerch Lewdwn lluydauc o dinas Eidin ene Gogled e vam. D. LM.

Beuno ap Ingi ap Gwynlliw ap Prise aTheneu verch Leuddyn Luyddog o ddinasEdwin yn y gogledd i fam. T. W. 1.Beuno ap Binsi ^ &c. ap Cadell deyrnllug

Peren verch lawden luyddoc o ddinasEdwin, &c. T. W. 2.

Baglan ynghoed Alun, ap Nudd hael apseuyllt ap Cedig ap Dyfnwal hen apEdnyvet ap Macsen wledig, a Thebri vchLewdwn lueddawc o Ddiu Eiddin yn yGogledd i vam. B.

—

Llakvaglan. GwelLleuddad ei frawd. C.

Llanvaglan, ei eglwys, sydd yn agos iGaeiynarvon.

Baglan ynghoed Alun ap Dingat apNudd, ac. megys Lleuddad. D. L.M.Gwel Lleuddad, Eleri, Tygwy, Tyvriawg,Gwytherin.

2. Baglan a Thanwg a Thwrog meibIthel hael. Th. W. 1.Boda a Gwynnun Sant, &c. D. L.M.

meibion Helic ap Glanauc. Gwel Brothen.Boda a Gwynnyn, a Brothen a Chelynin

a Rhychwyn ac Aelgyfarch meibion Heliap Glanawc. T. W. 2.Neu Bodfan ap Heli ap Glannog o

ddyno Heli i goresgynnodd mor eu tir.T. W. 2.

Brothen, St. mab Helic m. Glannawc oDyno a oresgynnws mor ei dir. D.Ei frodyr oedd Boda a Gwynnun. D.L.M. Gwel Bodfan.Buan ap Pascen ap Llywarch. S.Buan ap Llywarch hen. Nage ap Yscwn

ap Llyw. hen. Ysgwyn. C. Gwel Cadella Catyel.

Buan m. esgun m. Llywarch hen. D.L.M.Buan ap Ysgwn ap Llywarch hen. T.

W. 1.Brychan Brycheiniog '^ ap Anllech goi'-

onawc^ Brenhin Ewerddon, a Marchell'ch Tendric* ap Tithifalt ap Teithrin apTathal ap Amun' ddu Brenin Groec, iFam. C. Velly T. W. 2.

Tair Gwreig a fu i Frychan, nid aragenno 1. Eurbrawst. 2. Rhybrawst. 3. aPheresgri, a'i blant ef sydd yn un o'r tairGwelygordd Saint Ynys Prydain, a'r ailyw Plant Kunedda Wledic, y drydedd ywplant Caw o Brydein. C.

* Pesgi.* Brycheiniog.'Gorunawc—T. W. 2.* Teudric—T. W.» Annun.—T. W.

BOXEDD Y SAINT. 419

Mewn He arall o'r un llyvyr dywedirmai mam Kynawc vab Brychan oeddBanbadlwedd 'ch Banhadle o Fanhadla

Ymhowys.

ENWAU PLANT VRYCHAN.(O Lyryr Bodeulwyn).

MXIBION YRTCHAN.

1. Kynawc. 2. Cledwyn. 3. Dingad.4. Arthen. 5. Kr\levyr. 6. Rhain. 7.

Dyfnan. 8. Gerwyu. 9. Kadawc. 10.

Mathayam. 11. Pascen. 12. Neffei.13. Pabiali. U. Llecheu. 15. Kynbryd.16. Kynfran. 17. Hychaa. 18. Dyfric.

19. Kynin. 20. Docvan. 21. Rhawin.

22. Rhun. 23. A Chledawc.^ C.MERCHED VBYCHAS.

1. GwLADUS. 2. Arianwen. 3. Tan-glwst. 4. Mechell. 5. Nevyn. 6. Gwawr.7. Gwrgon. 8. Eleri. 9. Lleian. 10.

Nefydd. 11. Rhiengar. 12. Goleuddydd.

13. Gwenddydd neix Wawrddydd. 14.Tydieu. 15*. Elined. 16. Keindrvch.

17. Gwen. 18. Kenedlon. 19. Kym-orth.* 20. Dwynwen. 21. Keinwen.22. Tydvyl. 23. Euvail. 24. Hawystl.

ac yn 25. Tybie.—C.Bigel, hwyrach Vigilius. — Llanvigel,

Eglwys ym Môn.—Llaxvigel.Maen y Bigel, careg yn y mor yn ymyl

Mon ; arall -wrth Enlli.Bach ap Karwed, a adeiloedd yr Eglwys

Vach yn swydd Ddinbych, os gwir ychwedyl.

—

Eglwys Vach.Berrys.—Llanverrys. Eglwys yn lal.

Dinbych.

—

Lla>"\'Errys.

Brynach. — Llanvrynach, Eglwys ymMrecheiuiog.

—

Lla>vryxach.Brynach Wyddel a enwir yn y Triodd.Y Brid, [Saint y Bride], h. y. St. Brides

yn Saesoneg : Eglwysi o'r enw yn Mor-ganwg, Penvro, a swydd Vynwy.

—

Saiîît

Y Brid.Y Wyddeles St. Brigid. yw hon, yn

Gymi-aeg a elwir San Ffraid Leian.—GwelLÌau Saint Ffred.Mae 2 eglwys iddi yn Maeshysed, 1 yn

Brych. 2 yn Morganwg, a 2 yn Mynwy, igyd 12 eglwys.

Bodfan,

Bodfan, Emin, Brothen a Brenda meib-ion Helic ap Gwannauc' y rhain a ores-gynnodd mor eu tir. Th. W. 1.

Bodlan Sant yn Abergwyngregin yn

< Cayan sydd eisia yma.* Cjrinorth sydd yma yn lie Clvdai.' Glannawc.

Arilechwedd uchaf mab Helig ap Glannog.T. W. 1.Yn U^Tyr Llanerch vel hyn, Boda

Gwynnun a Brothen, meibion Helig apGlannauc. L.M.

Brenda St.

Gwir a ddywaid saint BrendaNid llai cyrchir y drwg na'r da.

Bliglyd a Gwynhoydyl a merini aThyneio ynghyngreawdr, meibion i seith-inin frenhin a oresgynnodd mor eu tir ofaes gwyddno. T. W. 2.

Camgymmeriad yw yr enw yma, maeyn debyg, am y darlleniad hwn yn llyvyrLlanerch, Tut^lyt, Gwynhoedyl, merin aThudno vender a Sennevyr meibionSeithinin frenhin.

C. neu K.

Kadwc, neu Kadauc neu Kadawc neuKadwc Sant ap GwynlHw ap Glywis apTegid aj) Kadell, S.—Cadwc i^ant m.Gwynllyw m. Gliwis m.Tegid m. Cadell. D.—Llaxgadog vawr, swydd Gaervyrddin.Cadwg ap GwyuUiw ap Glwys ap Tegid,

ap Cadell o Langadog yn Gwent B.Gwel Cattwg.

—

Llakgatwg dyfr. WysgLL Grattwg meib. Afel LI. Gattwg Cleunig.i gyd yn Mynyw.

Kadawc ap Brvchan yn flS^lnc y Gor-wedd. C. velly T. W. 2.

Kadell ap Urîen. B.Catyel m. Uryen. D. L.M.Kadell ap Urien ap Buan ap Ysgwyn

ap Llywarch hen

420 BONEDD Y SAINT.

Llydaw i vam. B. S. I Gadvan y pertli-yn Eglwys Towyn Meirionydd.

Kaifo St. mab Caw o Fiydain, H.Rowland. Ei eglwys yw Llangaifo ynMon.

—

Llangaffo Moîí.Mae Fynnon GatFo yn y plwyv hwnw,

lie yr abei-thid ceiliogod ieuaine, i'r sant irwystro i blant grio.—Yr oedd y rhai liynyn dda eu bias i'r eglwyswr. L.M.

Cadvarcli St. yn Abereirch yn Llyn apCarawdawc Vreichfras, &c. B.Kadarch St. yn Abererch yn Lleyn S.

ap Cowrda ap Car. I. Freichfras, &c. S.Kadvarch St. yn Aberercb yn Lleyn ap

Cowrda ap Cariadawc Freiclift'as. C.Gwel Tangwyn a Maethlu ei frodyr. C.

Catvarch Sant yn abererch yn lleyn aThangvn yn Uangoed ac amaetlilu ynghem-eddawr ymmon raeibion Caradauc freich-fras ap Llyrmerini. D. L. M. o degaueurfron eu mam. T. W. 2.Kayan neu Caian.

—

Tregayan.Tiegayan eglwys yn Mon, a hwyrach

Llangian yn lleyn. h. y. Llangaian.Cayan ap Brychan yn Llangayan. T.

W. 2.Kai-anawc ap Corun, megys Tymoc.

C. Gwel Padran. — Llangranog ynNgheredigion.

Kathan ap CowTda. B.

—

Llangathan,swydd Gaervyrddin.

Catlian ap Cowrda ap Caradog freichfrasap GlyAArys ap Tegid ap Cadell a Fferyfferenferch Lewddyn. Luyddog i fam. T. W.

Kattw.Kattwg. Llangattwg. Gwel Kadauc

a Cadwc.

—

Llangattwg^ Mynyw. Llan-gattwg. Brych. Llangattwg Glyn Nedd.Morg.Kedwyn, ap Gwgon MegAvron ap Predur

ap Oliver, a Madrun 'ch Gwerthevyr Vren-hin e vam.

—

Llangedwyn, S. Ddinbych.Camgymmeriad yw hyn oil. Gwel

Keidiaw, Madnin ac Anliun.Kedw^'n ap Gwgon me Gwron ap Pred-

ur ap Oliver Gosgorddfawr a Madren vchGwi-theyrn i Vam. C.

Yelly yn T. W. 2. eithyr Madryn. Baietto yw hwn. Gwel Madrun.Nid oes perthynas rhwng Kedwyn,

Keidiaw, Madrun ac Anhun.Caw Arglwydd Cwm Cawhvyd. C.Keinydr St. Gwel Rhiengar. C.Keindrych vch. Brychan, ynghaer God-

olawr. C.

Keindrych neu Ceindreg'ch Brychanynghaer Godolaur. T. W. 2.Keinwen 'vch Brychan ym Mon. C.

velly T. W. 2.

—

Llangeinwen, Mon.

Kenedlon 'vch Brychan y sydd yn yMynydd. C. yn Mynydd Cymorth. T.W. 2.

Kledawc ap Brychan y sydd y'nghaerGledawc yn Lloegr. C. velly T. W. 2.—Clitaucus. Lib. Landav. donat.Mewn llyvyr arall, Y'nghaer Llydaur

yn Lloegr. Qu. ai y Dre hir ' yn Euias.Kledwyn ap Brychan a oresgynawdd

Ddeheubarth. C. a T. W. 2.Klydai 'ch Brychan yn Enilyn. C. velly

T. W. 2.

—

Eglwys Clydai, yn S. Benvro.Kollen,^ ap Gwynawc ap Clydawc ap

Cowrda ap Caradawc fi*eichfras, &c. acEthni Wyddeles ei fam. C. velly Tho.W. 2. Ethin wyddeles T. W. 2. &Gwyniawg.

—

Llangollen, swydd Ddinb.Keidiaw, Ane ac Aeddan Yoeddog ap

Caw Cowllog, a oeddynt a'u heglwysi yny Coedane a Rhodwydd Geidio. H. Rd.—Egl. Rhodwydd Geidio yn Mon. Llan-GEiDio yn Arvon.j

Keydyau m. Enyr Gwent. D. L.M.Kristiolus yn Lledwigan ym Mon, a

Rysted ynghei'edigion Meib. Howel Yych-an ap Howel ap Emyr Llydaw. C. vellyT. W. 2. Rhystut.

—

Llangristiolus jnMon.

Onid yn lly\'yr H. Rowland.Kristiolus ap Owen ap Yner o Frydain

fach.

Cristiolus fab Hywel ap Ymyr Llydaw.Th. W. 1.

Kwyfen. Kwyns, LI. Watkin Owain.

—

Llangwyvan ym Mon. lilangwyven. Dyffr.Clwyd.

Kwyfen ap Brwyneu hen ap Corthi oGwyn dyfnoc ap Medrod ap Cowrda apCaradoc Freichfras,

BONEDD Y SAIXT. 421

Cybi ap Selyf ap €reraint ap Erbin ap

Cwstennin Comeu. B.Kebi m. Selyf m. Gereint m. Erbin m.

Cwstennin Grorneu. D. L.M.Kybi ap Selyf ap Geraiut ap Erbin ap

Custeuin Komeu a Gwen 'ch Gyngyr oGaer gawch yn Myniw i Fam. • C.

Eraill mai Tonwen 'ch Gynyr y gelwidhi. C. veUy T. W. 2.

Nai Gyngar ac lestin ydoedd, ac EsgobMon, medd rhai. H. Rowland.

Cybi fab Selyf fab Geraint fab Erbin

fab Custennin goronoga Gwen ferch Ynyro Gaergawch i fam. T. W. 1.Mewn man ai-all,—ap Custennin Gom-

eu. T. W. 1.Cybi. 'gadwaladr, Mon.— Llangadwal-ADR, Swydd y Waun.

Ond yn veins vel hyn mewn llyvrauereill,

Kadwaladr Vendigeit ap Kyswall.Kadwaladr^ Vendigt. ap Cadvan ap

lago ap Beli ap Rhun ap Itfaelg^vn. «fee.—B.Y naill yn canlyn bai y llalLMai hyn yn Uyvyr UWerch.

Cadwalader Vendigeit m. Catwallawnm. Cats'an m. Yago m. Beli m. Run m.Maelgun ra. Catwallawn llauhir m. Einn-yawn yrth m. Cuneda Wledic. D. L.M.

Kynan, a ddoeth gyda Chadvan i'rYnys hon. B.Kenon a ddaeth o Lydaw ygyta Chatvan

er enys hon. D. Gwel Kynon-Kynawc, ap Biychan Merthyr. ac ym

Merthyi* Kynawc ym Mrecheiniogy mae'nGrorwedd a Banhadlwedd ch Banhadle oFanhadla ym ^Xlhowys i vam. C. a T. W.Llaxgynog ym Mechaia Mochnant. Llan-GYXOG yn Derllysg, S. Gaervyrddin.Tebyg mai cariadwraig oedd hon : Gwel

Brychan a'i dair gwraig.

• Uangadwaladr, in Anglesey, is a chnrch dedica-ted to this royal saint. He was the last king of theAncient Britains, and was be-monkt and sainted bythe Pope of Rome, Sergias. A.D. tJöó. £. V. but60S. Ga.fr. and Caradoc.His grandfather, Cadran, had been bnried at this

church, whose ancient name was E^lwysael, butafterwards was dedicated to St. Cadwaladr.The inscription on Cadran's tomb is on»- stone,

put as a lintel over the south door of that church

;

part of it hid in the wall by the incurious mason.

CATAMAyCS BEX SAPIEXTISIMUSOPIIiATISnCUS OMXICM BEGUM.

This I copied from Rowlands Mona, but I wouldh»Te,tüe stone againmore narrowly examined.—L.M. I

Kyndeym Grarthwys ap Ywein ap Uriena deugw'ch Lewdwn Luydauc, «fee. i vam.B. K. (fee.

—

Lla>'GYXDEYBIi', swydd Gaer-vyrddin.

Kyndeym Grarthwys ap Y. ap U Regedap C^nfarch ap Meirchiawn gul ap Grwstledlwm ap Cenau ap Coel, a Dwynwen 'chLadden lueddog o ddinas Edwin (Eidyn)yn y Crogledd i vam. C.

Yr oedd Cyndeym arall.Kyndeirn ap Arthawc ap Keredic ap

Cunedda. C.

St. Kentigem yn Llanelwy. MS.Yn Uyvyr Llanerch vel hyn

—

Kyndeym garthwysm. Ewein m. Uryena Diuw verch Lewdvn lluydauc e vam. D.Yn Uyvyr Th. W. vel hyn a Deuei

verch Lewddun Luvddawg i fam o ddinasEiddin yn y Gogledd. Th. W. 1.

Kyngar. ap Arthawc ap Keredic,

422 BONEDD Y SAINT.

Garanvael ap Cyndrwyn o Lystenwynnenyngheredigiawn. T.. 1. yn veins o D.Ei frawd alhaearn yughegidva ymhowys.T. W. 1.Kynbryd ap Brychan y sydd St. yn

Llanddulas. C. velly T. W. 2.Kymryd neu Kyvi'yd. Ed. Llwyd.Kynvyw a Kyniw, Kynvyw St. ap

Gwynlliw ap Gliwys ap Tegid ap Cadell.S.

—

Llangyniw, Powys, Cwmd. Caerein-ion.

Kynvyw sant m. Gwynllyv m. Gliwism. tegit. m. Cadell. D. LM.Kynoa, a ddaeth i'r ynys gyda Chadvan.

C. Gwel Kenon. Gwel Cadvan.Kynvarcli. Sanctus Kynvarch yn ffen-

estr Eglwys Llanvair DyffryTi Clwyd.Kynvarch a ddyveisiawdd yr Ysgrifen

ar y garreg wrth Langollen.Conmarch pinxit hoc Chirographum

Rege suo Poscente Concen, &c.Kymorth 'ch Brychan yn Emlyn ai

chwaer Clydai gyda hi. C.Clydai yo Emlyn. T. W. 2.'Kynvarwy ap Awy ap Llehenog Ar-

glwydd Kemyw.

—

Llechcynvarwy.Ei Eglwys yn Llechgynvarwy Mon.

H R.Kynin ap; Brychan sydd sant yngwlad

ddyfed, yn y lie a elwir Llangynin a'iWeision, neU ai Veibion. C. velly T. W.2. neu Kynyn.

—

Llangyxin, S. Gaervyrdd-

in. Yn anghywir Llangynan.Kynvran ab Brychan y sydd Sant yn

Llysvaen yn Bos. C. velly T. W. 2.Bhad duw a Chynfran Iwyd ar y da,

Meddynt wrth offrwm dros wartheg ynffynon Gynfran yn Llysvaen, medd Ed.Llwyd yn ei Itinerary.Kynydyn ap Bleiddid ap Meiriawn ap

Tibiawn ap Cunedda Wledic. R ,Ai ouid yr un a Canotinn, yn yr argraf

ar gareg yn mynwent Llanwnnws yn S.Garedigion 1 L. M.

Kyflefyr ap Brychan Merthyr, ac a sydd_yn Gorwedd yn Sant Yngheredigion ynNeheubarth. C. velly Th. W. 2.

Kwyllog Stes. chwaer i Gildas ap Caw,medd H. R. a gwraig Medrawd.

—

Llan-GWYLLOG. Mon.

Kedol.

—

Llangedol Arvon.Llaiigedol yn mhlwyv Pentir wrth

Bangor Vawr.Klynin ap Heli ap Glannog. T. W. 2.

Gwel Boda.

—

Llanglyníìí.

Llanglynin yn Arvon ; arall yn Meirion.

1 But with him there is no daughter of Brychancalled Cymmorth. One of them c^ed Cenetlon liesin Mynydd Cymorth.—L.M.

Kelert.

—

Bedd Kelert. Llangeler.Bedd Kelert, jti Arvon ; hevyd Llan-

geler yn S. Gaervyrddin.Kedyrn.

—

Llangedyrn.Llangedyrn yn Lleyn.Kurig ^ St. Eglwys yn Arwystli a elwir

Llangurig.—Un a ddwg—Gurig Iwyd dangwrr ei glog.

—

Llangurig. Arwystli. Eg-lwys Hid a Cliurig. Morganwg. Egl. PorthGurig. Morg. Capel Curig a'i fam lulita,yn Arvon.

Kynllo St. yn Rhaiadrgwy fab Mar fabCenau fab Coel. T. W. 1.

—

Llangynllo.Ceredig. Llangynllo. Maesyved.

Kwnllo.

—

Llangwnxlo. Cered. wrthKilkenin.

Kynvelyn St.

—

Llangynvelyk. Cered-igion. Geneu'r Glyn.

Kenvelyn m. Bleidud m. Meiriawn m.Tibyawn m. Cuneda Wledig. D. LM,Karawn neu Caron yn Neheubarth.

T. W. 1.

—

Tregaron. Ceredig.Kolmon neu Kolman St.

—

Llangolmon.S. Benvro.

Katrin neu St. y Catrin.— EglwysSaint y Catrin. Tii- Dewi. Llaniestinyn Mon.

Sain Cler neu St. Clares.'^

—

St. Clare.

S. Gaervyrddin." Caio.

—

Cynwyl Gaio.Kynheidion neu Kynhaiddion. Gwe

Tegiwc.

—

Llangynheibion. Cydweli.Cynneiddian^ ap Ynyr gwent a Thegiwg

ei chwaer, eu mam oedd Fadrun verchGorthefyr frenhin. T. W. 2. Gwel Ceid-iaw.

Kwnnwr. — Llangwnnwr. S. Gaer-vyrddin.

Kenych neu Kynych.—L. G. Gothi.

—

Llangenych. S. Gaervyrddin.Kammarch St.

—

Llangamarch. Brych-ein.

Kanten

—

Llangenten. Brycheiu.Kynydyr St.

—

Eglwys Mair a Chyw-YDYR. Brych.

Kenau St.

—

Llangenau Brych.Krallo St.

—

Llangrallo. Morg.Kynwyd St. — Llangynwyd fawr.

Morg.Karvan.

—

Llangaryan. Morg.Kiwg St.

—

Llangiwg. Morg. Llangiwg.Mynwy.

KyfelachSt.

—

Llangyfelach. TirGwyrMorg.Kynydd St.

—

Llangynydd. Tir Gwyr.Koven.

—

Llangoven. Mynwy.'See his Legend in Giraldus Cambrensis.—Itin.

Cambr.» This is a Norman Saint.* Over Cyneiddian is interlined Ceidiaw.

BONEDD Y SAINT. 423

Kyvyw St. ueu Kiviw. — Llangyviwneu Llangiviw. Mviiwy.Kiwa St.

—

Llangiwa. Mynwy.Keydyav m. enyr guent. D. LM.

Gwel Keidiaw ap Caw.

—

Cappel Ceidio.Ceidiaw ap Ymyr gwent. T. W. 1.Co\vi-da yn Llaugoed yni Mon. Th.

W. 1.Cainmab Sant (brawd Cadog) ap Gwyn-

llyw. T. W. 1.Cwyfyn fab Arthalun o Ljm achlach.

T. W. 1.Cataw ap Greraint ap Erbin. Gwel

Cyngar. T. W. 2.Cedol ^ut ymhlwy Pentir, wrth Fan-

gor fawr jTigwynedd. T. W. 1. GwelKedol.

D.

Deinioel ap Dynot ap Pabo Post Pryd-ain.

—

Llakddeinioel.Deiniol ap dynot Va ap Pabo P, Pryd-

ain a dwywai'ch Leenawg i vam. B.

—

Deinioel mabsant Bangor vawr. Llak-ddeinioel. S. Garedigion.

Deiniol ap duuawd ap P. P. P. ap Arth-wys ap Ai~dr ap Cenau ap Coel,

424 BONEDD Y SAINT.

Dwyvael ap Pryderi nexi Pryder ap

Dolov deini o Ddeifr a Brynach yn ygogledd. C. velly Th. W. 2, yn veins ynlie, Dwyuael m. Pryderi in. dolor deiuyr

o deiuyr a brennych en e gogled. D. L.M.

Dwyfel yn Llanvair yn Lleyn. T. W. 1.Dyinan ap Brychan ym Men ; y Llan-

ddyfneu y mae yg Gorwedd. B.Dvfnan ap Brychan yn Uanddyfnan.

T. . 2.Dyfnog, Dynawc sant ap Medrawd ap

Sawdaf ap Oaradawc freiclifras. B.Camddarllead o

—

Dvfnauc Sant m. Medraut m. Courdaf

m. Oaradawc ureichui-as. D. L.M.Camddarllead o

—

Dyfnog ap Madredd ap Cowrda ap Car-

adauc freichfras. Th. W. 1.Dyvrig ap Brychan sydd sant ynghered-

ion. C. velly T. W. 2.Dubricius archesgob Llandaf. Gwel

Lib. Landav.

Dwywe.

—

Llanddwywe yn Arddudwy.Ar y sill Cyntaf ar ol dygwyl Ddywa y

cedwir gwylmabsant Dimmeirchion. Ed.

Llwyd.Diheyuyr e mot y TJarru en tegeingl m.

Hawystel glofF o Lywanned uerch Amelavdirledyg ei fam. D. L.M. Gwel Dier.

Dolor ap deifr o ddeifr a bryneicli yn yGogledd. T. W. 1.Dannwc a Samarws y Saint ym Mhenial

ym Meirionydd. Th. W. 1. Gwel Tanwc.Doget. T. W. 1.

—

Llanddoged.

Doged ap Cedig ap Cunedda wledig

frenhin. T.W.I.Dolgar merch Gildas ap Caw arglwydd

Cwm Cawlwyd. T. W. 2. Gwel Gwyn-nawg.

Derfel gadam Sant a Dwywei, meibionHywel ap Emyr llydaw. T. W. 2. GwelHerbert's Life of H. 8.

—

Llanddebfel.

E.

Edwen, Santes o Lin Saeson, naill ai

Merch ai nith i Edwin frenhin Northum-berlant yr hwn addygpwyd i fynu yn llysGadvan ynghaersegaint ; ym Mon mae eiheglwys. R.—Llanedwen. Mon.

Edyrn, neu Edeyrn ap Beli ap Rhun apMaelgwn ap Cadwallawn law hir ap Ein-iawn Yrth ap Cunedda wledic. B.

—

Eglwys Edebn. Lleyn.Edyrn ap Lludd ap Beli, &c. ap Cys-

wallon. C.

Edern m. Nudd m. Beli m. Run. m.Maelgun Gwyned m. Catwallawn llavhirm. einnyaun yrth m. Cuneda wledic. D.

L.M.

—

Bodedebn. Mon.

Edern ap Beli ap Run, àc. mal yn D.Th W. 1.

Egiyn ap Gwiydr drwm ap Gwedrawcap Geraint ap Garanawc ap Glewddigarap Cynwae Rychwain o fod Rychwain ynRos. C. velly Tho. W. 2. eithyr CynwagRhychwain.

—

LlAnegbyn .Egryn ap Gwydrdrwm ap Gwedrawg ap

Geraint ap Caraiiog ap Glewdigar apCynwal ap Rychwin o vod Rhychwin ynRhos. T. W. 1.

Einion Frenin ap Einion Yrth ap Cun-edda wledic. S.

—

Llanengen neu Llan-eignion. yn Lleyn.

Einion frenin yn Lln ap Ywain danwynap Einiawn Yrtla ap Cunedda wledic. B.Einnyawn frenhin en Lleyn m. Ewein

danwjm m. Einnyawn Yrth m. Cunedawledic. D. L.M.

Einion frenin yn Llun, a Seiriol ymMhenmon a Meirion yn y Cantref, MeibionYwain Danwyn ap Einion Yrth, &c. C.

EUdyd.

—

Llanelltyd yn Meirion.Am dano nis crybwyllir amgen nag

Elldyd farchog ydoedd.— Ed. Llwyd'sItinerary.

Eurgain, 'ch Maelgwn Gwynedd. S. B.C.

—

Llaneubgain.Eurgein uerch Vaelgwn Gwynedd m.

Catwallawn llauhir m. Einyaun yrth m.Cuneda wledic. D. L.M.

Eithrias a ddaeth gyda Chadvan i'rYnys hon. B. D.

Eithi-as a ddaeth, &c. C.

Eitliras a doeth o Lydav ygyt a Chatvaner Enys hon. D. L.M.

Elaeth frenin ap Meuruc ap Idno, acOmen Grog ^ verch Wallawc ap Lleenawcei Fam. B.

—

Capel Elaeth. Mon.Elaeth frenin ap Meui-uc ap Idno ac

Elen wallawc luyddawc ei fam. C. Elenvch Gwallawc ap Llienawc.

Elaeth vrenhin m. Mauryc m. Idiio acOnnen uerch wallavc m. lleennavc e vam.D. L.M.

Elaeth, &c. ap Meirchiawn ap Grwst apCenau ap Cael Godhebog o Elen walldawcluyddawc ei fam. T. W. 2.

Bai o'r un achos a'r un yn 0.Elen 'ch Goel godeboc, a honno a gavas

y groes vendigaid wedi ei chuddio o'rIddewon - yn y ddaiar. 0. velly T. W. 2.

Enghenel wjr Frychwel yscithroc ymMon. y mae ei Lann.

—

Llanenghenel.Elhaearn ynghedigfa ym Mhowys ap

Hugarvael ap Kyndrwyn o Lystinwennanynghaereiuiawn. B.

—

Llanaelhayabn.

' Darllen Onien Greg.» luddeoD.—T. W.

'

BONEDD Y SAINT. 425

Aelhayai-n yu Cegidva yn Powys apKyrvael ap Kyndrwyn o Lys Tydwynuanyngheredigion. S.

Elliaearn eg kegitva em Powys m.Keniael ni. Kendiwyn o Lystinwynnanen Kereinyaun. D. L.M.

Moríael ap Cyndrwyn o Lyswynnan.T. W. 2.

Elian Keimiad ap Kallgii redegoc apCarcludwys ap Cyngan ap Yspwys aChenaf 'ch Dewdwr mawr i fam, Cliwaer iRys ap Tewdwr mawr. C.

Eai garw.

Elien keimied ap alltu redegawc ap

Carcludwys ap Cyngu ap Yspwys apCadrawd Calchvynydd a Thegvan verchTewdwr mawr ei fam. B.

Dyma y darllead iawn

—

Elyen keimyat m. Alltu redegavc m.Carlcludwys m, Kyngu m. Yspwys m.Cadi-avt calcliuenyd nav uerchteudwr mavr e vara. D. L.M.

Elien ap Alltu redegawc ap Carcludwys

ap yspwys ap Cadrawd Calchvynydd oGyna verch tewdwr mawr ap Emyi- llydawei Fam. Th. W. 1.

Elen Ceimiad ap Callgu redegawg apCarcludwys ap Cyngen, &c. a chena ferchTewdwr mawr ap Madawc ap Emhyrllydaw ei fam. Th. W. 2. Uwch Cena yroedd Gjma wedi ei yscrivenu. L.M.Gwel ystori Elien Ceimiad gan Gwilym

Gwyn.Elined verch Vrychan ynghorsebawl

neu Cruc gorseddawl. T. W. 2.Eleri vch Vrychan gwi-aig Keredig ap

Cunedda wledig a mam Sant ap KeredicTad Dewi archesgob Mynyw. C. vellyT. W. 2.

Eliri neu Eleri ymhenant, (fee. hydMaxen wledig.Gwel Baglan a Tlevoe 'ch Lewdwn

Rediawc o ddinas Eiddyn yn y gogledd ivam. B.

Eleri ymhenant Gwytherin yn Rhjrfon-iawg, a Theon ei fam. Buchedd Gwen-frewi. Th. W. 1.

Eleri em Pennant. D. L.M. GwelLleudat.—Avox Eleri, yn Caredigion.

Erbin ap Custennin brawd oedd i Ddig-ain. C.

Eugrad ap Caw y Frydain. Gwel Peirioei frawd.

Elnog.

Elnoc Sant o Gaergybi.Yn debyg mai Eluot yw hwn. h. y.

Elvodugus neu Elbotus.Elwad* fab Govvlwyd, a fu Esgob

* This is certainly Xeanius's Elbotus.

ynghaergybi pan \-u oedran Crist. 773.Th. W. 1.

Eluoc Sant o Gaergybi. T. W. 2. cam-ddarllead am Eluot.

Envael.

Envail 'ch Vrychan sydd sautes ymMerthyr Envail. C. velly T. W. 2.

Erwyn.Enddwyn.

—

Llanenddwyn. yn Ardud-wy.

Euddog.

—

Llaneuddog, wrth Dulas,yn Men.

F.

Fabiati. Camddarllead o Fabiali, maeyn debyg.

Fred Leian. Gwel Sanffraid leian. C.Ffinan oedd ddiscybl i Aidan. R. Mon.

Ant. p. 153. Gwel Flahei-ty's Ogygia.Fflewyn St. mab Ithael hael. Gwel

Gredivael.

Fabiali ap Brychan. Gwel Neffei aPascen. C.

G.

Gallgo ap Caw o Frudain. Gwel Peirio.Rowland.

—

Llanallgo, Mon.Gurhei m. Caw o ben ystrywyeyt en

ArwystlL D. L.M.Gannon ap Redgitus o Ffi*ainc i'r henyw

ac yn amser Gwrtheym Gwrthenau i doethi'r ynys hon. T. W. 2.

—

Llanarmon.Capel Garmon. St. Armon. St. Harmon.Gannon ap Ridicus ac en oes Gortheym

gortheneu y doeth er enys. D.Ond yn yr hen lyvyr

—

Garmavn m. Ridicus,

426 BONEDD Y SAINT.

GwawTddydd gwraig i Gadell Deyrnlluc,a mam Cyiigen tad Frochwel Ysgithrog.C. velly T. W. 2. Gwel Tangwystl.

Gwery.Gwladis. Gwladus'cli Bryclian a fu

wraig i Wynlliw ap Gliwys ap Tegid apCadell deyrn Hue a mam i Gadawc sant, amam i Gliwys Keimyw, ei frawd saut.C. velly T. W. 2.

Gwa\\a' 'ch Brychan gwraig Elidir Lyd-

auwyn mam Llywarcli hen. T. W. 2.Gwi-nerth neu Gurnerth Sant ap Llyw-

elyn sant o'r Trallwng. S. a B.

Gurnerth Sant m. Llywelyn sant o'r

Trallwng. D. L.M.Gwyddfarch Erienot ap Amlarys tywys

sawc o'r Pwyl. S.

Gwyddvarch ym Meivot ap Malarystywyssawc y pwyl. B.

Gwyddiiarch e Meiuot m. Amalanis,

tywyssauc or Pwyl. D. L.M.Gwynnun a Boda a Brothen Sant meib-

yon Helic ap Glannauc o Dyno Helic aoresgynvs mor eu Tir. D.

Gwynlliw.

Gwynlleu ap Cyngar ap Garthauc apCunedda wledig. B.

Guynlleu m. Cyngar m. garthauc m.Keredic m. Cuneda wledic. D. L.M.

Gwenlliw ap Kyngar ap arthawg apKeredig ap Cunedda wledic. C.

Gwynlliw ap Cyngar ap Caradawg apCunedda wledig. Th. W. 1.

Cefnder i Gyngar oedd Cynfelyn apBleuddud. Gwel Kynvelyn. T. W. 1.Gwynog.Gwynawc.Guynnauc m. Gildas m. Caw. D. L.M.

Gwel Noethon.Gwynnoc a thnothameib Gildas ap...C.Gwnnog a Noethan meibion Gildas ap

Caw. Th. W. LGwynnawg ap Gildas ap Caw arglwydd

Cwm Cawhsn^d a Dolgar ei chwaer. T.W. 2.Gwyngawr ap Gildas ap Caw. B.Gwynodl neu Gwynoedyl m. seithennin

vrenhin o vaes Gwydno a oresgynnis morei dir. D.

—

Llangwnodl, yn Lleyn.Gwen verch Vrychan yn Nhalgarth

eraill mai Clotfaith sydd yno. T. W. 2.Dyma Gwennan, yn llyvyr S. mae

yn debyg.Gwytherin en Rywyniawc m. Dingat,

&c. D. Gwel Lleuddad, Baglan, Eleri,Tygwy, TytViawc. Yn eglwys a monwentGwytherin y mae Cerrig beddaii Hynodolac arch Gwenfrewi, a'i llun gan Ed. Llwyd.—3d Itinerary.

Gredifael a Fflewyn meib. Ithel hael oFrydain ymhenmynydd a Llanfl9.ewyn ymMon. Rowland.

Gredevel m. Ithael hael o Lydaw. S.Gredifel ymhenmynydd. Th. W. 1.Gwrgon 'veil Brychan gwraig Cadrod

Calchfvnydd a dreissiodd Tynwedd Vaglocyn rhdeu Tynwedd. C. velly T. W. 2.Eithyr Gwgon yn lie G^vrgon.

Gwrtheli neu Gartheli.Capel Gwi-theli ymhlwy Llandewi brefi.

Gwrthiau alarch Gwrtheli.Gwenvaen Santes, chwaer Peulan. E..—Cappel Gwenfaen, yn Rhoscolun, a

Ffynnon Wenvaen.Gwel hevyd Gwyngenau brawd arall.Gwenvaen chwaer Peulan, ac Angad

Coleion eu mam. Th. W. LGwenllwyfo neu llwyddog. Mon.

—

Llanwenllwyfo.Gwyngenau fab Pawl hen o'r Gogledd.

Th. W. L

—

Capel Gwyngenau, wrthGaergybi.

Gwel Peulan a Gwenvaen.Gwjmllwg. Th. W. 1.Gredfiw yn Llanllyfni. T. W. 1.Gorfyw Sant.

—

Capel GtOrfyw, ymMangor uwch Conwy. T. W. L

H.

Hawystl 'ch Brychan sydd santesynghaerhawystl. C. velly T. W. 2.

Helic ap Glannauc. Tad Brothen,Gwynnun a Boda, o dyno helic, a ores-gynws mor eu tir. D. L.M.Hychan ap Brychan sydd Sant yn

Nyffryn Clwyd. C. velly T. W. 2.Honwyn neu Hywyn ap Gwyndaf hen

o Lydaw periglawr Cadvan a'r Saint a vuyn Enlli yn unoed a hwynt. B.Hywyn ap Gwyndaf hen o Lydaw perig-

lawr i Gadvan ac i'r saint a fu yn unoes acefyn Enlli. C. velly Th W.Ì.Hewyn m. Gwyndaf hen o Lydau, per-

iglaur e Catvan ac er seint a vu en un oesac wynt en Enlli. D. L.M.Howyn yn Aberdaron. T. W. LHilary.^ Gwel Elian.

I.

Iddew Corn Brydain ap Cowrda apKi'iadog freichfras ap Llyr Merini. S.

Idlos ap Gwyddnabi ap llawfrodeddVarvog coch. C.

—

Llanidloes.

Idloes m. Gwydnabi m. llau urodeduaruawc. D. L.M.

Idloes ap Gwyddnabi ap Llawfrodeddfarchog Coch. T. W. 2.

* In Llanilar, Cardiganshire, the wakes are kepton dyddgwyl liar (neu liar bysgodwr).

BONEDD Y SAINT. 427

lestin ap Geraint ap Cwstennm apGorren. S.

—

Llaxiestlx.

lestin ap Geraint ap Erbin ap Custennin

gomeu ap Cvnfar ap Tudwal Kurmwr neuMorvawr. C. velly T. W. 2.

Yestin m. Gereint m. Erbin m. Custen-

nin gomeu. D. L.M.lestiu ap Caden ap Cynan ap Eudaf ap

Caradoc ap Bran ap Llyr Llediaith. C.

lestin ap Geraint ap Erbin.'

Llechid yn Arllechwedd 'ch Ithel haelo Lydaw. B.

—

Llaxixechid.—Cbwaer iDegai a ThriUo. C. velly Tha W. 1. a2. Ac i Rychwyn. T. W. 1.

Lleian 'ch Vrychan Gwraig Gawranmam Ayddan vradoc. C. velly T. "W. 2.

Odfran ap Aeddan ap Gafran ap Dyfn-wal hen a briodoedd Lleian vch Brychan,

medd R. Vychan.Lleiddad nen Lleudat Sant en Enlli m.

dingatt m. nud hael m. senyllt m Kedicm. Dyfymwal hen m. Etlnevet m. flaxenwledig a Thynoy ver... Lewdwn lluydyauco dinas eidin en e gogled e vam. D. L.M.

Ei frodyr oeddynt Baglan GwytherinTygwy a Thivriawc, ai chwaer Eleri. D.L.M.

Lleiddat yn Enlli ap Dingat, &c. malo'r blaen. B.

Lleuddad a ddaeth gyda Chadvan. C.Gwel Sulien.

Lleuddad- yn Enlli a Maelgan neuBaglan yn Nghoeil alun, Eleri ym ]Mhen-nant, Gwytherin yn Rhyfonioc a Theccwyyn Ardudwy a Thyfrydoc yngheredigioniscoed, meibion i ddin^id ap Neddhael ap?^eysyll ap Kedic, &c. a Thonwy'ch Law-Iden lueddawc o ddinas Edwin i mam.C. velly Tho. W. 2. a Thonwy ferch Law-dden.' Llonio neu Lloniaw lawhir ap AlanYyrgan ap Emyr Llydaw. B.

Llonyav llavnwr m. alan Vyrgan m.emhyr Llydav. D. L.M.

Llonio ap Alan Ffrigan ap Ynyr llydaw.C.

Llwchaeam yn Kedewein ap Cynfael apCyndrwyn. S.

—

Llaxllwchaeakn*.

* He was buried at Llaniestin, near Beaamaris, inAnglesey, whose tombstone I have seen there, withan Inscription upon it : which is falsely copied byMr. Rowland in his Mona Antiqua, p. ló€.

1 *Leuddad's l^end is in L. Gl. Cothi's works, p.. 276, where he calls Dingad Brenin Bryn Boga apXodd hael. He also calls him Llowddog.Llowddog fy Uw a oddef.Ueuddad ap Dingad yw ef.—L. G. Co.H. Dafydd ap leoan ap £bys in Cywydd V.nXW

calls him Llewdad.Cennad at Lewdiid Lwydwyu.—H. D. I. Eh.

Llwchaeam ynghyd dewein ap Kygar-vael Cyndrwyn o Lystin wennan. B.

Llwch haem en Kedewyng m. Kervaelm. Cyndrwyn. o Lystinwynnan yn Keren-yaun. D. L.M.

Lluuab a ddoeth gyda Chadvan i'r ynyshon. B.

Llyuab a ddoeth o Lydau ygyt a chatvaner Enys hon. D. L.M.

Llywelyn Sant ap Bleiddyt ap Tegonwyap Teon ap Gwinau dau freuddwyd. S.

Llywelyn o'r Trallwng ap Tegonwy apTeon ap Gwinau dau freuddwyd. B.

Llywelyn m. Bleidud m. Tegonwy m.Teon m. guineu den Ureudvyt. D. L.M.Gwel Gurnerth.

Llywyn neu Llywen a ddaeth gydaChadfan i'r ^Tiys hon. B.Llywen a doeth o Lydau ygyt a Chatvan

er enys hon. D. L.M.Llecheu ap Brychan yn Llangan' ym

Mon neu Tr^ayan ym Mon. C.

M.

Makchell 'ch Arwystl gloff a Thywan-wedd 'ch amlawd wledic ei mam. CapelMarchell yn Llanrwst. T. W. L—Ys-TRAD IVLmICHELL.

MarcheU'ch arwystl gloffodwywanneddvch amlawd, &c. C.

Gwel Tyfiydog ei brawd.Marchell verch Hawystel gloff o Lyw-

annedd 'ch amalavd wledyc e mam. D.L.M.Mathaem ap Brychan yngheredigion y

gorwedd. C. veUy T. W. 2.Mechell 'vch Vrychan gwraig G/nyr

varfdrwch. C. velly T. W. 2.Mechyll neu Mechyl m. Cochwyl m.

Gwyn gohoew. D.Velly y darlleoedd rhai, ond val

hyn y dylai vod

—

Mechyl ap Arthwys, &c. h. y. Mechyll.Mechell ap Echwydd fab Gwyn, (fee.

Rowland, p. 156.

—

Llanvechell.Mechyll ap Mochwys ap Gwyn gohoew

ap Cynfarwy o Gemiw. Th. W. 1.Meigent neu Meugant ap Cyndaf gwr

o'r Israel. C. velly T. W. 2.Meirion neu Meiriawn ap Ywein dan-

wyn. S.Meiriawn jd. y Cantref ap Ywein dan-

wyu ap Einiawn Yrth, &c. B.Meiryaun yn y Cantref mab Ewein

danwyn m. Einnyaun yi-th m. Cunedawledic. D. L.M.Yn Llanveirion ym Mon. Rowland.*Llecheu ap Brychan jrn Nhal-y-llecheu.—T. W.

2. That is certainly a blander; for that is Tal yUychaa, from the two Liúces.

428 BONEDD Y SAINT.

Gwel Seirioel ac Einion frenin.Maelog ap Caw o Frydain.

—

Llanvael-OG. Mon.Meryn neu Meiryn ap Seitliennin o vaes

gwyddno a oresgynnodd moi' eu dir. S.neu B.

Merin a Thutclyt a Gwynoedyl a Thud-no a vennder a senneuyr, meibion

seithenuin vrenhin o Vaes Gwydno a or-esgynnws mor eu tir. D. LM.

Merini. Th. W. 1. Gwel Bliglyd.Melangell 'ch Tudwal ap Credic ' ap

dyfnwal hen ap Ednyved ap Maxen Wledic.C.

—

Pennant Melangell.Melangell ferch Tutwal ap Ceredic ap

Dyfnwal hen ap Edn ap Maxen wledig acEthin wyddeles ei mam. T. W. 2.

Melangell mercli Ricwlif m. Tudawaltutclyt ac Ethni wyddeles e mam. D.L.M.

Melangell merch Cuwlcli m. Tydwaltudclyd. Th. W. 1.MaeP a doeth o Lydau ygyta chatvan

e'r enys hon. D. L.M. Gwel Sulien.Mael ap Sulien ynghorl'aen. T. W. 2.

Yn debyg mai Mael a Sulien.Maelrys.

—

Llanvaelrys.

Maerlys ap Gwyddno ap Emyr llydawCefnder i Gadvan. C.

Maelrys m. Gwydno m. Emhyr llydavkeuendv e Catvan. D. L.M.

Maethlu ynghaemeddoc ym Mon apCaradoc freichfras hyd Cunedda Wledic, oDegau Eurfron i vam. Gwel Cadvarch aTangl.

—

Llanvaethlu. Mon.Gwel Amaethlu.

Madrun uerch Wertheuyr urenhin enysbrideyn. D. L.M.Madrun verch i wrthefyrn brenin o'r

ynys hon. T. W. 1. Ac anhun llawfor-wyn. T. W. L

Mwrog, ym Mon.

—

Llanvwkog. Mon.Gwel ei Ystori.

Mordeyrn St.

—

Capel Mordeyrn, St.

yn Nantglyn i'r oedd. T. W. 1.Mae Cywydd o'i Ystori.

Mwynen verch Vrychan, hevyd ei dwycbwaer Gwennan a Gwenlliw, yn ol llyvyrS. Ond ni welais mo eu benwau mewnllyvrau ereill. L.M.

N.

Neffei, ap Brychan ai frodyr Pasgen a

Ffabiali o'r Ysbaenes a rei hynny aethant

» Cedic.* Ar wyl Mael a Sulien y ceidw gwyr y Cwm yn

Nhegengl eu Gwylmabsant. 13 o Fai.

Y sul gwedi y dydd y cadwent nid yn unig ymaond yn agos drwy Gymru oil eu Gwylmabsannau.

—

Ed. Llwyd^a Itinerary.

yn saint ac yn benrheithiau yn yr Ysbaen.C. velly T. W. 2. Gwel Pasgen a Ffab-iali.

Kefydd'cb Vrychan gwraig Tudwalbevyr sydd Santes yn y lie a elwir llechgelyddon ym Mhrydyn. C. velly T. W.2.

—

Llannefydd, S. Ddinbych.Nevyn 'cb Vrychan gwraig Cynvarch

oer ap Meirchion gul ap Grwst ledlwm apCenau ap Coel godebog a mam Urien apCynvarch yr hwn a elwid Urien Reged neurien reget, e Mam Eurddul y wraig a fui Olifer gosgorddfawr. C. velly T. W. 2.Nidan ym Mon ap GwymyAv ap Pasgen

ap Uryen. B.

—

Llan Nidan, Mon.Nidan ym Mon ap Gwrfyw ap Pasgen

ap Cynfarch ap Meirchion ap Grwst apCenau ap Coel godheboc. C.Nidan e mon ra. Gurayw m. Pasken m.

Uryen. D. L.M.Noetlian neu Noethen ap Gildas ap Caw.

B.

Noethon ^ m. Gildas ap Caw. D. L.M.Gwel Gwynnavc.Non mam Dewi.

—

Llan Nonn.

O.

Oleri ap Brychan.''Oswald yn Northumberland ap Oswi

Aelwyn. Th. W. l."

Pabo post prydain ap Arthrwys ap Marap Ceneu ap Coel godhebog. yr hynaf oseiniau mon. Rowland Llanbabo.

Padarn ap Petrwn ap Emyr llydaw^Kefnderw i Gadvan. B.

—

Llanbadarn.Padern m. Petrwn m. Emhyr Llydau

kuendu e Gatuan. D. L.M.Padarn ap Pedrwn ap Emyr Llydaw

Cefnder i Gadvan. Th. W. 1.Padric ap Alvryt ap Gronoy o Waredog.

S.

—

Llanbadbig.

Padric ap Gronwy o Waredog. B.Padric m. Aluryt m. Goronwy o Wared-

auc en Arvon. D. L.M. Velly yn unman yn llyvyr Tho. W. 1.

Padric Sant ap Alfryd ap Gronwy owaredawc yn arfon. C. yn llyvyr Tho. W.o Wrydog yn ai-fon.

Padrig, Brython o Ystrad clwyd yn ygogledd a bioedd Lanbadrig ym Mon foyrrasid gan y Pab Coelestine i droi'rgwyddyl. Rowland.

Padric Sant ap Alfryd ap Gronwy ap

> Near Eglwys Llangwm Dinmael, the chapels ofGwynnog and Noethon are now converted to a milland a kiln.An old l:ouse there called Llys dinmaeLA mistake for Eleri verch Brychan.

BONEDD Y SAINT. 429

Gwdion ap don o waredawg yn arfon.T. W. 2.

Pascen ap Brychan. Gwel Keffei.Peblic Sant yn y Graer yn Arfon ap

Maxen wledig amherawdyr Rhnl'ain acElen 'vch Eudaf ei fam. B. a C.

—

Llan-BEBLIG. Arv'on.

Peblic yn y gaer yn Arfon ap Maxenwledic brenhin y Bi-utaniaid ac Imerawtryn Rhufain, ac Elen verch Eudaf ei fam.T. W. 2.

Pedrog.

PIe

430 BONEDD Y SAINT.

Eithras, Lleuddad, Llywyn a ddaethant oLydaw gyda Chadvan. C.

—

Llansilin :

Capel Silin, yn Ngwrecsam. T. W. 1.Yn amser Arthur yr oedd hyn, niae

yn debyg.Styphan m. Mawon. m. Kyngan m.

Cadell dyrnlluc. D. L.M.

—

Llanstyphan.

StyfFan neu Ystyifan ap Mawan apCyngen ap Cadell dehyrn llyc. C.—apCadell deyrnllwch. B.

Sadwrn, Sant—Llansadwkn, yn Monac yn Enilyn, S. Gaervyrddin.

Sadyrnyn^ Lat. Satuminus.

—

Llansad-

TRNYN, S. Gaervyrddin.

T.

Tanawg a ddoetli gyda Chadvan. B.—Llandanwg.

Tanuc a ddoeth o Lydaw ygyt a Chatuane'r Enys hon. D. L.M.

Tanwg. niab Ithael hael. Th. W. LGwel Twrog a Baglan.Tangwn yn llangoed ym Mon. S.Tangwn yn Llangoed ym Mon ap Car-

adawc freichfras ap Llyr, &c. B.Tangvn en Llangoet e mon mab Carad-

auc ureichuras m. Llyr Marini. D. L.M.Gwel ei vrodyr Catvarch ac Amaethlu.Tangwyn yn llangoed ym Mon. C.Tangwystl nen Tanglwst.Tangwystl verch Brychan, gwraig Cy-

ngen ap Cadell deyrnllyg mam Brochwelysgithrog a Maig a leuaf. T. W. 2.

Teccwy nen Tegwy yngheredigion iscoed ap Dingat, ac. i Faxen wledig. B.—Llandegwy.

Gwel Baglan.Tecwyn neu Tegwyn a ddoeth o Lydav

ygyta Chatvan. D.

—

Llandecwyn, Meir-ion.

Teccai neu Tegai ym Maes Llanglassawgmab Ithel hael o Lydaw. S.

—

Llandygai,

Arvon.Tegai Glassawc yn Maes ythan ap Ithel

o Lydaw. B.Tegai ym Maes llanglassawg mab Ithel

hael o Lydaw. C. Gwel Llechid eichwaer. C. a Thrillo. C.

Tygei em Maes Llanglassauc m. Ithaelhael o Lydav. D. L.M.

Gwel ei vrawd Terillo.Tegai ym Maes Englysawg a Thrillo yn

Ninerth yn rhos a Rhychwyn MeibionIthel hael o Lydaw, a Llechid chwaeriddynt.

Tegiwc.

Tegiawc 'ch Ynyr Gwent, ei Mam oedd1 Morgan ap Sadyrnin is mentioned in Mr. K. V. 's

papers of the I^orthern wars.

Vadrun 'ch Gorthefyr frenhiu. GwelKynaiddion. T. W. 1.

Tecvan neu Tegvan Sant.Tecuan Sant e Mon. m. Carcludwys m.

Kyngu m. Yspwys m. Cadraut Caluenyd.D. L.M.

—

Llandegvan, Mon.Tegfan Sant ym Mon ap Carcludwys ap

Cyngen ap Yspwys ap Cadrawd Calch-fynydd ac i goel godhebog freniu wyr iGadrod. Rowland.

Tegfan ap Carcludwys ap Cyngen apYsbwys ap Cadrawt Calchfynydd a Thenaverch Dewdwr mawr ei fam. T. W. L

Teilaw ^ ap Enlleu ap Hwdwn bwn apKeredic ap Kuneda Wledic. B.

—

Llan-DEILO, eglwys Llandaf. Llandeilo Fawr.

Teilav m. eusych m. hydwn dwnn m.Keredic m. Kuneda wledic. D. L.M.

Teilaw ap Cursith ap Hydwn dwn, C.eraill a ddywaid mai

—

Teilaw ap Enoc ap Hydwn dwn apKeredic ap Kunedda wledic. C. velly T.W. 2. Nai fab Cefnder i Ddewi. C.

Teilaw ap Enos ap Hyddun dwnn apKeredic ap Cunedda wledig nai fab Cefn-der i ddewi a Thegfedd verch Tegid foel oBenllyn ei fam. Th. W. 1.

Teilaw ap Cussith ap Hydwn. T. W.2. neu Enoc.

Tibie "ch Biychan, sydd Santes yn Llan-dybie yn Ystraddewi. C. Darllain

—

Ystrad Tywi.

Trillo yn dinerth yn Rhos, Gredevel m.Ithael hael o Lydaw. S.

—

Llandrillo.

Trillo yn rhos ap Ithel o Lydaw. B.Terillo en Dineirth en ros mab Ithael

hael o Lydav. D. L.M.Trillo yn yddinerth yn rhos mab Ithel

hael o Lydaw. C.Gwel Llechid ei chwaer. Gwel

hevyd Gredevel.Triniaw ap Diwng ap Emyr llydaw

Cevender i Gadvan. B.

—

Llandrinnio.

Trunnyav m. Diuwng m. Emhyr llydavKeuendv e Gatuan. D. L.M.

Triniawg fab dufwng fab ymyr llydawCefnder i gadvan. Th. W. 1.Tudno ap Seithennin. B. neu Seither-

in.

—

Llandudno, Ai-von.Tudno m. Seithennin frenhin o Vaes

gwydno a oresgynvs mor eu dir. D. L.M.Gwel Gwynoedyl, merin, Tutglyt, senneu-yr vender ei frodyr.

Tudfyl 'ch Biychan sydd Santes ymMerthyr Tudfyl ym Morganwc. C. vellyT. \V. 2.—Merthyr Tudfyl.

1 This was St. Teliaus of Llandaf. In the WelshCharter, in the Liber Landavensis, he is writtenTeliau, boii^g the Patron Saint of Llandaf.

Tri chorph a naeth Duw i Deilaw.—Triades.

BONEDD Y SAINT. 431

Tudyr yn Narwain Ynghyveiliawg apArwystl gloflf ap Seithenin vrenhin o Vaesgwyddno. B.

Tuder en Darewein eg Keveilliauc m.hawystel gloff o Lywanned uerch amalaudwledyc e Vam. D. L.M.Tudur Sant yn Arwain ynghefeiliog

mab arwystl gloflF, «tc. o Dwywanneddvercli amlawd wledig ei fam. C.Tudur yn Narywain ynghyfeiliog, Ty-

frydog ym Mon, dier yn nhegengl yiu Motfari a marchell ei ferch Meibion i Arwystlgloff o ddifanwledd ferch amwlad wledig ifam. T. W. 1.

Tutglyt ra. Seitheni-in. Gwel Merin.Tutglyt ap Sochmyn (Seithennin) frenin.

T. W. 2.Tydie 'ch Brychan, yn y 'i'ri gabelogwar.

C. velly T. W. 2.Tydecho ap Annwn ddu ap Ynyr Uyda"'

Cefnde^w i Gadvan. S.

—

Capel Tydecho.Tedecho m. Annun du m. Emhyr llydav

Keuuend'v e Gatvan. D. L.M.Tedecho ap Anun ddu ap Emyr,