cd / studenckaja dumka 2005. #01

44

Upload: foozz

Post on 28-Mar-2016

251 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

Cool youth magazine from Belarus

TRANSCRIPT

Page 1: CD / Studenckaja Dumka 2005. #01
Page 2: CD / Studenckaja Dumka 2005. #01

COVER STARS: Alex (aka Kon')PHOTOGRAPHY BY Anton SlunchankaSTYLING BY Anton Slunchanka

“М енск - гэта такі горад, дзе толькі адзін

чорны ”, - зрабіў для сябе вы снову немец Ханс

пасьля двух ты дняў у сталіцы наш ай

“сінявокай”. “Не, насамрэч іх, напэўна, два.

Проста другі ўвесь час сядзiць дома”, -

удакладніла ягоная гёрлф рэнд.

Калі Амэры ку наш ы я таты-мамы назы валі

краінай кантрастаў, то Беларусь дакладна

прэтэндуе на назву “краіна монакультуры ”.

Наш ы я брэнды - М ТЗ, “Советская Белоруссия” і

дзярж-ідэалёгія - з посьпехам замяняю ць

розны я там GAP, The Sun і Pizza Hut. Адно ш то

вы раз “бы ць не такім, як усе” ў нас аф іцы йна

перакладаецца як “вы ёж вацца”. Таму ніхто і не

вы ёж ваецца: ні вы датнік, якога ўсё роўна

заграбуць пасьля пятага курсу “на раён”, ні

бізнэсовец - на яго заўсёды знойдзецца “орган”.

...Старое як сьвет “diversity is good” тут чамусьці

не працуе. А варта ўсяго толькі паспрабаваць

бы ць каляровы м на ш эры м ф оне. Краіне

патрэбны я такія “ды вэрсанты ”.

ІНШ Ы Я

Page 3: CD / Studenckaja Dumka 2005. #01

COVER STARS: Alex (aka Kon')PHOTOGRAPHY BY Anton SlunchankaSTYLING BY Anton Slunchanka

“М енск - гэта такі горад, дзе толькі адзін

чорны ”, - зрабіў для сябе вы снову немец Ханс

пасьля двух ты дняў у сталіцы наш ай

“сінявокай”. “Не, насамрэч іх, напэўна, два.

Проста другі ўвесь час сядзiць дома”, -

удакладніла ягоная гёрлф рэнд.

Калі Амэры ку наш ы я таты-мамы назы валі

краінай кантрастаў, то Беларусь дакладна

прэтэндуе на назву “краіна монакультуры ”.

Наш ы я брэнды - М ТЗ, “Советская Белоруссия” і

дзярж-ідэалёгія - з посьпехам замяняю ць

розны я там GAP, The Sun і Pizza Hut. Адно ш то

вы раз “бы ць не такім, як усе” ў нас аф іцы йна

перакладаецца як “вы ёж вацца”. Таму ніхто і не

вы ёж ваецца: ні вы датнік, якога ўсё роўна

заграбуць пасьля пятага курсу “на раён”, ні

бізнэсовец - на яго заўсёды знойдзецца “орган”.

...Старое як сьвет “diversity is good” тут чамусьці

не працуе. А варта ўсяго толькі паспрабаваць

бы ць каляровы м на ш эры м ф оне. Краіне

патрэбны я такія “ды вэрсанты ”.

ІНШ Ы Я

Page 4: CD / Studenckaja Dumka 2005. #01

003

CD

“ЛЮ ДЗЕЙ, ЯКІЯ ВЕДАЮ ЦЬ, Ш ТО РАБІЦЬ, НУ ВОСЬ Я, НАПРЫ КЛАД...”

М ОЖ НА ПЕРАЛІЧЫ ЦЬ ПА ПАЛЬЦАХ. М АКСІМ АЛЕЙНІКАЎ:

ПАЧЫ НАЮ ЧЫ З НАВАГОДНІХ СЬВЯТАЎ 75% БЕЛАРУСКАГА РАДЫ ЁЭТЭРУ ПЕРАТВАРЫ ЛАСЯ Ў “ПРАГРАМ У ПА ЗАЯЎКАХ АГЛ”. НЯСЬЦІПЛА, КАНЕЧНЕ, АЛЕ І Ў ГЭТЫ ПЛЭЙЛІСТ М НОГІМ КАРЦІЦЬ УЦІСНУЦЦА. ЯК НІ КРУЦІ, БЕЛАРУСКІ FM НАВАТ ЗАРАЗ НЯ ХОЧА ЛАЖ АЦЦА І АКТЫ ЎНА Ш УКАЕ ТЫ Х, КАГО М ОЖ НА НАЗВАЦЬ БЕЛАРУСКІМ І КРУТЫ М І І Ф АДЗЕЕВЫ М І. ПРАЎДА, М НОЖ НЫ ЛІК ТУТ НЕ ЗУСІМ ДАРЭЧЫ - ХТО ЎСУР'ЁЗ ЗАЙМ АЕЦЦА ПРАСОЎВАНЬНЕМ БЕЛПОПУ, ВЕДАЕ, Ш ТО ЛЕДЗЬ НЕ ПАЛОВА ТУТЭЙШ АГА ЭФ ЭМ У Ў НОЖ КІ КЛАНЯЕЦЦА АДНАМ У КАНКРЭТНАМ У ЧАЛАВЕКУ. ЗУСІМ НЕ ТАМ У, ПРА КАГО ВЫ ПАДУМ АЛІ...

Page 5: CD / Studenckaja Dumka 2005. #01

003

CD

“ЛЮ ДЗЕЙ, ЯКІЯ ВЕДАЮ ЦЬ, Ш ТО РАБІЦЬ, НУ ВОСЬ Я, НАПРЫ КЛАД...”

М ОЖ НА ПЕРАЛІЧЫ ЦЬ ПА ПАЛЬЦАХ. М АКСІМ АЛЕЙНІКАЎ:

ПАЧЫ НАЮ ЧЫ З НАВАГОДНІХ СЬВЯТАЎ 75% БЕЛАРУСКАГА РАДЫ ЁЭТЭРУ ПЕРАТВАРЫ ЛАСЯ Ў “ПРАГРАМ У ПА ЗАЯЎКАХ АГЛ”. НЯСЬЦІПЛА, КАНЕЧНЕ, АЛЕ І Ў ГЭТЫ ПЛЭЙЛІСТ М НОГІМ КАРЦІЦЬ УЦІСНУЦЦА. ЯК НІ КРУЦІ, БЕЛАРУСКІ FM НАВАТ ЗАРАЗ НЯ ХОЧА ЛАЖ АЦЦА І АКТЫ ЎНА Ш УКАЕ ТЫ Х, КАГО М ОЖ НА НАЗВАЦЬ БЕЛАРУСКІМ І КРУТЫ М І І Ф АДЗЕЕВЫ М І. ПРАЎДА, М НОЖ НЫ ЛІК ТУТ НЕ ЗУСІМ ДАРЭЧЫ - ХТО ЎСУР'ЁЗ ЗАЙМ АЕЦЦА ПРАСОЎВАНЬНЕМ БЕЛПОПУ, ВЕДАЕ, Ш ТО ЛЕДЗЬ НЕ ПАЛОВА ТУТЭЙШ АГА ЭФ ЭМ У Ў НОЖ КІ КЛАНЯЕЦЦА АДНАМ У КАНКРЭТНАМ У ЧАЛАВЕКУ. ЗУСІМ НЕ ТАМ У, ПРА КАГО ВЫ ПАДУМ АЛІ...

Page 6: CD / Studenckaja Dumka 2005. #01

004

CD

005

CD

-Ж урналістаў-ф рылянсэраў (вы піш аце на лю бы я прапанаваны я і самастойна распрацаваны я тэмы);

-кантры бутараў (вы прыдумляеце тэмы, задаяце ж урналістам напрамак пош уку, прыдумляеце загалоўкі і перадаяце свае напрацоўкі самім ж урналістам);

-спэцаглядальнікаў (вы піш аце толькі па вы значаны х тэмах - кіно, музы ка, івэнты і акцы і, мода etc.);

-рэгіянальны х карэспандэнтаў (вы ў курсе таго, дзе і ш то адбы ваецца з моладзьдзю ваш ага рэгіёну, і пры гэты м умееце кары стацца вардом па прызначэньні - піш аце тэксты).

Ад вас патрабуецца:

Узрост: Пол:Адукацы я: Кантакт:

не- альбо навязьлівае ж аданьне працаваць у наш ы м часопісе; крэаты ў і нахабства; мінімальная нестандартнасьць мы сьленьня; ж аданьне напрацоўваць сваё рэзю мэ і рэалізоўваць творчы я і дзелавы я амбіцы і.

16-25. м / ж.

ня- ці скончаная сярэдняя / сярэднеспэцы яльная / выш эйш ая. [email protected] (subject - author).

ПРАПАНУЕМ ПРАЦУЧасопіс CD / “Студэнцкая думка” запраш ае да супрацоўніцтва:

крама "TOM TAILOR" (М енск, пр. Скарыны, 37, т. 288-12-44) крама "LEVI'S" (М енск, пр. Скарыны, 48, т. 288-25-62)крама "БУНКЕР" (М енск, вул. Казлова, 14, т. 284-93-99)крама "TRAFFIC" (М енск, пр. Скарыны, 44, т. 284-30-14)крамы "М ИСТЕРИЯ ЗВУКА" (М енск, вул. Няміга, 12, т. 289-39-30; пр. Скарыны, 52а, т. 283-23-06)ГЦ "ПАРКИ НГ" (М енск, вул. Куйбыш ава, 40, крама "FUJIfilm", т. 237-30-33)аўтобусы "ІNTERCARS" і оф іс "ІNTERCARS" (М енск, вул. Гікалы, 3, т. 284-60-37, 284-60-85)крама "ПЕРЕХОД" (падземны пераход каля ГУМ а, т. 227-41-14)крама "КОМ ПЬЮ ТЕРНЫ Й М ИР" (вул. К.Чорнага, 31, т. 284-00-35)інтэрнэт-клю б "iPOINT" (вул. Румянцава, 15, т. 233-97-25)інтэрнэт-цэнтар "Площ@дка" (пр. Скарыны, 58-4, т. 239-38-74)"ЦЕНТР М ОЛОД ЕЖ НЫ Х ПУТЕШ ЕСТВИЙ" (вул. Варваш эні, 17-101, т. 239-17-49)STAR Travel (вул. Сурганава, 47, оф. 8, т. 232-50-28)ТАВАРЫ СТВА БЕЛАРУСКАЙ М ОВЫ (вул. Румянцава, 13, т. 284-85-11, 288-23-52)ІНТЭРНЭТ-КАВЯРНЯ ''САЮ З-ONLINE'' (Цэнтральны дом аф іцэраў,вул. Чырвонаармейская, 3, т. 226-02-79)крама "ПОДЗЕМ КА" (М енск, пр. Скарыны, 43, т. 288-20-36)кампутарны "ОК"клю б (вул. Iнтэрнацыянальная, 9)

ЧАСОПIС CD / СТУДЭНЦКАЯ ДУМ КА Ш УКАЙ ТУТ:

дзякуй кам

путарнам

у клюбу "ОК" за iнтэрнэт-падтрымку

З “ш эры м карды налам” беларускай папсы М аксам Алейнікавы м спэцкарэспандэнт CD Алеся СЕРАДА сустрэлася ў “Стары м М лы не” - месцы не такім канцэптуальны м, як бар “Лёндан”, але па-свойму атмасф эрным. Удзячны я героі папярэдняга інтэрвію ўж о спрабавалі яе сю ды зацягнуць. Але і на гэты раз без музы каў не абы ходзіцца: з М аксімам вітаецца нехта зь ф ірмовай торбай “Турцы я, Эўрабачаньне-2004” цераз плячо.

ЧЫ М БАГАТЫ , ЧАМ У РАДЫ ...

РОТ Ш Ы РЭЙ РАЗЯЎЛЯЙ!!!

- Калі ты пачаў займацца музы кай?- У пяць гадоў, калі пайш оў у музы чную ш колу па клясе ф артэпіяна.- А колькі табе зараз?- Трыццаць будзе 28 студзеня.- Некаторы х абазнаны х слухачоў зьдзіўляе, ш то твая прадукцы я гучы ць ня горш за заходні эўрапоп...- Аранж ы роўкай я займаю ся ўж о 15 год. Прычы м ня дома - я заўсёды працаваў у студы і, якая бы ла ў маім поўны м распарадж эньні.- Хто ж цябе ў 15 гадоў пусьціў у студы ю?- Проста паш анцавала... Я, дарэчы, калісьці пачы наў разам зь Лёш ам Хлястовы м у дзіцячай студы і “Ровесник” (найкруцейш ай на той час студы і ў М енску). - А пасьля?- Пасьля я лячы ўся... то бок, вучы ўся (сьмяецца) у ліцэі пры кансэрваторыі. Так ш то я ня “мальчы к з вуліцы ”...- А зараз дома, для сябе, ш то слухаеш?- Нічога. Няма калі!- А якія гурты лічы ш варты мі таго, каб іх слухаць?- A-ha і Depeche Mode.- І ары ентуеш ся на іх, калі музы ку піш аш? - Не! А навош та?..

- Праектаў, якія я рабіў, было вельмі ш мат. Зараз я падзяляю іх на ты я, ш то бы лі да Хлястова, і пасьля. Ранейш ы я я ўзгадваць не хачу - не таму, ш то гэта бы ло кепска...- А хто зараз у тваіх ф авары тах?- Саш а Нэма* - за апош нія тры месяцы гэта бы ў найбольш раціруемы праект. На “Русском Радио” яго песьні круцяць па дзесяць разоў на дзень.- Блін, дзіўна. А я іх неш та ня чула... - Ды чула ты іх! Проста па назвах ня мож аш пазнаць. М ала ўж о засталося лю дзей, якія ня чулі “Сто поцелуев” ці “Изумруды глаз”! Гэта насамрэч альтэрнаты ва Лёш у Хлястову, хаця сама музы ка ў ты м ж а клю чы.

(Крыш ку панізіўш ы тон, каб яго заглуш ы ла “У меня мураш ки от моей Наташ ки...”, ш то даносіцца з прымача, М акс пачы нае разваж аць пра тое, хто больш сы мпаты чны - Саш а ці Лёш а. Паступова сьпіч перацякае ў слоўную загагуліну пра ўзаемасувязь Алейнікава-аранж ы роўш чы ка і Хлястова-сьпевака. На маё пы таньне “чаму ж ты сам не пяеш?” М акс адказвае: “А навош та? Кампазы тар усё адно атры млівае больш за музы канта”. Дарэчы, калі М акс спрабуе нагадаць мне, як гучаць ягоныя песьні, і пачы нае напяваць іх, то робіць гэта досы ць прыемны м голасам.)

...А Саш а - гэта хлопчы к, які па вы значэньні ня мож а не падабацца “дзевачкам”. Да таго ж, ён добра пяе і сам умее рабіць аранж ы роўкі. Гэта ратуе мяне ад ліш няга галаўнога болю. Ён праф эсіянал - дагэтуль працуе ў аркестры Ф інбэрга пад сапраўдны м імем.

- Як ты думаеш, бабло перамагае зло? - Гэта сьлізкае пы таньне... Чым менш у чалавека таленту, тым больш трэба грош ай, каб неш та зь яго зрабіць, і наадварот. Саш а Нэма - якраз станоўчы прыклад.А мож на вы йграць нават не за кош т песень, а за кош т публічнай вядомасьці - возьмем хоць бы Веру Карэтнікаву**. Хоць яна ўж о і засьвяцілася, з ты м самы м посьпехам яе забудуць праз тры месяцы. А калі ўзяць яе зараз і правесьці добрую піяр-кампанію, напрыклад, павесіць у нэце яе ХХХ-ф откі, то імя будзе ж ы ць. А калі яна яш чэ і пару прыкольны х песень сьпяе!..- А ш то табе наагул падабаецца зь беларускай музы кі?- Найлю бімейш ая песьня - “Айсберги” J_Mopc.- А ш то з астатнімі 75%? Сорамна не бы вае?- Часам бы вае, часам не. Вельмі якасны прадукт - Алеся... - Сур'ёзна?! А табе не падаецца, ш то “дзесяць год запар раз на паўгода” - гэта занадта рэдкае зьяўленьне перад публікай? - Ды не. Якраз за апош ні год на рады ё круцілася каля ш асьці яе песень, больш ці менш удалы х. Песьня “Наизусть” мне самому вельмі падабаецца!- Толькі не кажы, ш то беларускай папсе не хапае грош ай... Некаторы я лічаць, ш то банальнага таленту.- Лухта. Ты хочаш сказаць, ш то расейскія сьпевакі больш таленавіты я, чым наш ы? Ёсьць вялікая адлегласьць паміж ты м, як чалавек прасьпяваў, і ты м, ш то атры малася на вы хадзе. І зусім не абавязкова добра пець, каб гэта добра гучала.- А ш то ж тады абавязкова?- Інды відуальнасьць. Прыгож ы голас - гэта другаснае, а перш аснае - наколькі добра чалавек умее перадаваць слухачам свае эмоцы і. Такіх у нас няш мат. І калі многія расейцы таксама бяз гэтага, то яны бяруць сваёй ратацы яй, прыгож ы мі кліпамі... Той ж а тэлек. Напрыклад, калі ты сьпяваеш і цябе зды мае ТБ, табе трэба як мага больш ш ы рока разяўляць рот. Бо інакш лю дзі пачнуць казаць, ш то ты пяеш пад ф анэру. І няваж на, пяеш пад яе ці ж ы ўцом - рот спэцы яльна трэба разяўляць ш ы рэй. - Калі ты працуеш з поп-зоркамі і, напры клад, з J_Mopc - розьніца ёсьць? - Натуральна. Праўда, J_Mopc - гэта таксама поп. Проста поп бы вае розны. Вова Пугач насамрэч ня ўмее сьпяваць, і голас у яго ня надта прыгож ы. Але ў яго “ўсё па ш чы расьці” - слухаеш і веры ш. На гэты м і тры маецца J_Mopc.

- Дзіўна: наш ая папса часта вы ступае, а яе канцэрты праходзяць незаўважаны мі. М ала народу, мала рэклямы...- Дык ж а грош ай няма.- Але ж рокеры вы хітраю цца неш та зрабіць амаль ш то зь нічога... - Наш а папса больш ляяльна ставіцца да ўлады, а рокеры - збольш ага альтэрнаты ўны я. Таму і публіка ў іх свая - малады я лю дзі, ш то па нейкіх прычы нах ня лю бяць АГЛ. І гэта таксама няблага - яны злавілі сваю хвалю, знайш лі сваю ніш у, у якой і ж ы вуць.Але, разумееш, калі я ў мэтро напіш у, ш то будзе канцэрт Лёш ы Хлястова, то нехта, мож а, і прыйдзе. Але такога адданага натоўпу ў некалькі соцень ф анатаў мы ўсё адно не дачакаемся***.- Гэта ты пра Хлястова? Зь яго папулярнасьцю на рады ё?

М ЭТРАПАЛІТЭН І АНДЭРГРАЎНД

- Праблема ў перш ую чаргу ў ты м, ш то імёны наш ы х вы канаўцаў не на слы ху. Па рады ё іх чулі ўсе, але ў этэры імёны звы чайна не аб'яўляю цца. Таму ніхто ня ведае, хто гэта і ш то гэта. А проста павесіць расьцяж ку ў мэтро “Здраўствуйце, я...”- ...Аляксандра Гайдук...- М ож а сабе дазволіць толькі Аляксандра Гайдук, у якой багаты муж і куча грош ай.- Але ж ёсьць “Крамбамбуля” - камэрцы йны праект, ш то прадаецца ня горш за попс...- Безумоўна. Але прадаецца ён у перш ую чаргу таму, ш то гэта - Вольскі.- Ды к там жа няма ніводнай песьні пра...- А гэта няваж на! Галоўнае, ш то гэта Вольскі!- Дарэчы, як ты сам ставіш ся да “Крамбамбулі”?- Абсалю тна спакойна. Асабіста для мяне “Новы й Иерусалим” вы ш эйш ы за іх на дзесяць галоваў. У іх наагул своеасаблівая пазы цы я. Але тады ім ты м больш трэба ставіць помнік, бо пры сваёй пазы цы і гэта гурт, пра які ўсе гавораць як мінімум з павагай.

(Далей я пы таю ся ў М акса, ш то ён думае пра Atlantica. Да яе, як вы сьвятляецца, ён ставіцца яш чэ больш “спакойна”. М якка каж учы...)

- Бы ла такая гісторы я, калі ты на ф орумах “Русского Радио” прапаноўваў лю дзям песьні пісаць...- Было надзвы чай многа лю дзей, ш то дасы лалі мне па пош це свае тэксты. М ала таго ш то дагэтуль ш лю ць, ды к яш чэ і пы таю цца: “А колькі вы мож аце за гэта заплаціць?” Самае сьмеш нае, ш то я мог бы і заплаціць, калі б там бы ло неш та вартае! Але вартага бы вае мала. І зусім не таму, ш то нейкія бяздарнасьці тэксты ш лю ць. Проста лю дзі не ўяўляю ць сабе, ш то такое тэкст. Тэкст і верш ы - прынцыпова розны я рэчы. А лю дзі ш лю ць мне верш ы...- Ш то, зусім нічога не атры малася?- На самой справе бы ў адзін тэкст, які мне спадабаўся і зь якога мож на бы ло б зрабіць песьню. Толькі гэтая песьня яш чэ чакае свайго часу...- Але ўсё-ткі якім павінен бы ць добры тэкст?- Тэкст павінен запамінацца - гэта перш ае. Ён павінен сябраваць з музы кай - гэта другое. Гарманаваць з асобай арты ста - трэцяе. Ёсьць тэксты тупы я да брыдоты, чытаеш іх і думаеш: “Гос-с-спадзе!” А насамрэч гэта супэргіты, дзе сваю ролю ады граў менавіта тэкст. І павер мне, чалавек, які гэта пісаў, зусім не такі тупы, як мож а падацца. Ён ведаў, ш то рабіў.

- Ды к вось як ствараю цца ш эдэўры беларускай папсы !- Я глядж у, у цябе ніякага ўяўленьня пра тое, ш то такое беларуская папса. Табе здаецца, быццам беларускі этэр - гэта ўсё тое гаўно, якое чуеш па рады ё. А многія ж песьні, пра якія ты нават ня ведаеш, ш то яны беларускія, сапраўды беларускія!!!- І ш то, цяжка знайсьці піяр-агентаў, якія пры йдуць, пра ўсё гэта напіш уць, надрукую ць, разьвеш аю ць на сьценах, каб усе ведалі?...

(На гэты м месцы ад стойкі, за якой мы сядзім, з гучны м трэскам адвальваецца дош ка. Аф іцы янт махае: “Ланна, самі адрамантуем...”)

РАЗБУДЗІ Ў САБЕ “М УСІ-ПУСІ”

БЕЗ БАБЛА І БЕЗ ПРЫ КОЛАЎ

- Ты сама падумай!.. Дзе напіш уць? У часопісе “Студэнцкая Думка”?!Газэты - гэта яш чэ ня ўсё. Паміж імі і рады ё няма амаль ніякай сувязі. Ш то ты мож аш напісаць у газэце? “Ёсьць такі і такі, сьпявае песьні” - і побач ф ота. А ш то за песьні? - А як гэтая праблема вы раш аецца ў нармальны м ш оў-бізнэсе?- Перш за ўсё пры дапамозе тэлебачаньня.- А ш то, у нас дрэнна з тэлебачаньнем? Я маю на ўвазе “Первы й М узы кальны й”…- З 1М усё добра. Гэта пэўнае вы раш эньне праблемы, але толькі для М енску. А вось з самімі кліпамі - дрэнна.- Але ж з усім гэты м можна змагацца значна менш ай кры вёю ! На ты м самы м 1М вельмі добрая ратацы я ў малабю джэтнага кліпа электра-гурта, ш то косіць пад “Chemical Brothers”****. - Так, ф айны кліп!- Ды к хіба цяжка паш укаць яш чэ такіх талентаў?- Цяж ка. І, акрамя таго, адна справа зрабіць прыкольны кліп на такую вось клю бную, альтэрнаты ўную музы ку, і зусім інш ае - зды маць кліп на папсу. Папса не разумее такіх прыколаў. Ёй трэба прыгож а, ярка. А там, дзе пачы наецца “прыгож а-ярка”, адразу пачы наю цца грош ы. Каб зьняць прыстойны кліп, ды яш чэ на кінастуж ку, трэба як мінімум 10 000 даляраў.

Ш ОЎ НА ЭКСПАРТ- Атры мліваецца, мы асуджаны я на андэрграўнд?- Па сутнасьці, так.- М ожа, гэта па-свойму няблага?- Добрага нічога няма.- Але тады павінна атры мацца, ш то ў такіх умовах прабіваю цца ты я, у каго ёсьць неш та за душ ой, акрамя грош ай?- Не зусім. Насамрэч такія праблемы ёсьць ня толькі ў Беларусі. Напрыклад, у Ш вэцы і...- Ты хочаш сказаць, у Ш вэцы і праблемы з поп-музы кай?- Я хачу сказаць, ш то ў Ш вэцы і ніхто ня робіць поп-музыку на ўнутраны ры нак. Яны ня могуць сабе гэта дазволіць зь іх мізэрным насельніцтвам. І таму ўсе ары ентую цца на Эўропу. У нас, ясна, таксама спрабую ць вы ходзіць на зьнеш ні ры нак, арыентавацца на М аскву, на Кіеў, але там сы туацы я такая, ш то бяз грош ай даўно ўж о ніхто нікому не патрэбны. Зрабіў неш та - знайдзі спачатку нейкую суму, пачы наю чы ад ста, і тады ўж о мож на пра неш та казаць. І табе ніхто ня будзе абяцаць, ш то цябе зробяць зоркай. Проста адпрацую ць грош ы - вось такія клю бы, вось столькі этэру... Пакоціць - выдатна, а не пакоціць - выбачайце!- Але ты ж запатрабаваны ў Кіеве і ў М аскве?- Скаж ам так, у мяне ёсьць там праца. І чы м далей, ты м болей.

______________* Саш а Нэма (сапр. Аляксандар Яф імік) - нягледзячы на запэўніваньні М акса, па-сапраўднаму стаў вядомы м пасьля ўдзелу ў навагоднім канцэрце ОНТ, дзе вы канаў кавэр Beloved “Sweet harmony”. Па наш ай вэрсіі, адзін з самы х запамінальны х і ш чамлівы х вы ступаў айчы ннага поп-выканаўцы за апош нія 5 год. Пранікніцеся (хто ня бачы ў): на белы м ф оне распрануты беларускі муж чы на ў кампаніі такіх ж а мадэлек спрабуе неш та сьпяваць у камэру. Паказальна, ш то рот вы канаўца разяўляе ня вельмі ш ы рока...** Вера Карэтнікава - у М енску вядомая як беларуска, ш то вы йш ла ў ф інал ш оў “Народны й артист”. З ш оў вы лецела ў апош ніх ш эрагах (за некалькі тураў да перамогі Руслана Алехны). *** 24 лістапада 2004 году ў малой залі Палаца Рэспублікі Аляксей Хлястоў даў свой перш ы сольнік. Па запэўніваньнях мэнэдж мэнту сьпевака, у залі бы ў анш ляг. **** Хто не зразумеў, меліся на ўвазе Stone People.

ХОЧАШ ВЕДАЦЬ,КАЛI I Ш ТО БУДЗЕ

Ў НОВЫ М НУМ АРЫ CD?СКIДАЙ СВАЁ М Ы ЛА СЮ ДЫ :

Page 7: CD / Studenckaja Dumka 2005. #01

004

CD

005

CD

-Ж урналістаў-ф рылянсэраў (вы піш аце на лю бы я прапанаваны я і самастойна распрацаваны я тэмы);

-кантры бутараў (вы прыдумляеце тэмы, задаяце ж урналістам напрамак пош уку, прыдумляеце загалоўкі і перадаяце свае напрацоўкі самім ж урналістам);

-спэцаглядальнікаў (вы піш аце толькі па вы значаны х тэмах - кіно, музы ка, івэнты і акцы і, мода etc.);

-рэгіянальны х карэспандэнтаў (вы ў курсе таго, дзе і ш то адбы ваецца з моладзьдзю ваш ага рэгіёну, і пры гэты м умееце кары стацца вардом па прызначэньні - піш аце тэксты).

Ад вас патрабуецца:

Узрост: Пол:Адукацы я: Кантакт:

не- альбо навязьлівае ж аданьне працаваць у наш ы м часопісе; крэаты ў і нахабства; мінімальная нестандартнасьць мы сьленьня; ж аданьне напрацоўваць сваё рэзю мэ і рэалізоўваць творчы я і дзелавы я амбіцы і.

16-25. м / ж.

ня- ці скончаная сярэдняя / сярэднеспэцы яльная / выш эйш ая. [email protected] (subject - author).

ПРАПАНУЕМ ПРАЦУЧасопіс CD / “Студэнцкая думка” запраш ае да супрацоўніцтва:

крама "TOM TAILOR" (М енск, пр. Скарыны, 37, т. 288-12-44) крама "LEVI'S" (М енск, пр. Скарыны, 48, т. 288-25-62)крама "БУНКЕР" (М енск, вул. Казлова, 14, т. 284-93-99)крама "TRAFFIC" (М енск, пр. Скарыны, 44, т. 284-30-14)крамы "М ИСТЕРИЯ ЗВУКА" (М енск, вул. Няміга, 12, т. 289-39-30; пр. Скарыны, 52а, т. 283-23-06)ГЦ "ПАРКИ НГ" (М енск, вул. Куйбыш ава, 40, крама "FUJIfilm", т. 237-30-33)аўтобусы "ІNTERCARS" і оф іс "ІNTERCARS" (М енск, вул. Гікалы, 3, т. 284-60-37, 284-60-85)крама "ПЕРЕХОД" (падземны пераход каля ГУМ а, т. 227-41-14)крама "КОМ ПЬЮ ТЕРНЫ Й М ИР" (вул. К.Чорнага, 31, т. 284-00-35)інтэрнэт-клю б "iPOINT" (вул. Румянцава, 15, т. 233-97-25)інтэрнэт-цэнтар "Площ@дка" (пр. Скарыны, 58-4, т. 239-38-74)"ЦЕНТР М ОЛОД ЕЖ НЫ Х ПУТЕШ ЕСТВИЙ" (вул. Варваш эні, 17-101, т. 239-17-49)STAR Travel (вул. Сурганава, 47, оф. 8, т. 232-50-28)ТАВАРЫ СТВА БЕЛАРУСКАЙ М ОВЫ (вул. Румянцава, 13, т. 284-85-11, 288-23-52)ІНТЭРНЭТ-КАВЯРНЯ ''САЮ З-ONLINE'' (Цэнтральны дом аф іцэраў,вул. Чырвонаармейская, 3, т. 226-02-79)крама "ПОДЗЕМ КА" (М енск, пр. Скарыны, 43, т. 288-20-36)кампутарны "ОК"клю б (вул. Iнтэрнацыянальная, 9)

ЧАСОПIС CD / СТУДЭНЦКАЯ ДУМ КА Ш УКАЙ ТУТ:

дзякуй кам

путарнам

у клюбу "ОК" за iнтэрнэт-падтрымку

З “ш эры м карды налам” беларускай папсы М аксам Алейнікавы м спэцкарэспандэнт CD Алеся СЕРАДА сустрэлася ў “Стары м М лы не” - месцы не такім канцэптуальны м, як бар “Лёндан”, але па-свойму атмасф эрным. Удзячны я героі папярэдняга інтэрвію ўж о спрабавалі яе сю ды зацягнуць. Але і на гэты раз без музы каў не абы ходзіцца: з М аксімам вітаецца нехта зь ф ірмовай торбай “Турцы я, Эўрабачаньне-2004” цераз плячо.

ЧЫ М БАГАТЫ , ЧАМ У РАДЫ ...

РОТ Ш Ы РЭЙ РАЗЯЎЛЯЙ!!!

- Калі ты пачаў займацца музы кай?- У пяць гадоў, калі пайш оў у музы чную ш колу па клясе ф артэпіяна.- А колькі табе зараз?- Трыццаць будзе 28 студзеня.- Некаторы х абазнаны х слухачоў зьдзіўляе, ш то твая прадукцы я гучы ць ня горш за заходні эўрапоп...- Аранж ы роўкай я займаю ся ўж о 15 год. Прычы м ня дома - я заўсёды працаваў у студы і, якая бы ла ў маім поўны м распарадж эньні.- Хто ж цябе ў 15 гадоў пусьціў у студы ю?- Проста паш анцавала... Я, дарэчы, калісьці пачы наў разам зь Лёш ам Хлястовы м у дзіцячай студы і “Ровесник” (найкруцейш ай на той час студы і ў М енску). - А пасьля?- Пасьля я лячы ўся... то бок, вучы ўся (сьмяецца) у ліцэі пры кансэрваторыі. Так ш то я ня “мальчы к з вуліцы ”...- А зараз дома, для сябе, ш то слухаеш?- Нічога. Няма калі!- А якія гурты лічы ш варты мі таго, каб іх слухаць?- A-ha і Depeche Mode.- І ары ентуеш ся на іх, калі музы ку піш аш? - Не! А навош та?..

- Праектаў, якія я рабіў, было вельмі ш мат. Зараз я падзяляю іх на ты я, ш то бы лі да Хлястова, і пасьля. Ранейш ы я я ўзгадваць не хачу - не таму, ш то гэта бы ло кепска...- А хто зараз у тваіх ф авары тах?- Саш а Нэма* - за апош нія тры месяцы гэта бы ў найбольш раціруемы праект. На “Русском Радио” яго песьні круцяць па дзесяць разоў на дзень.- Блін, дзіўна. А я іх неш та ня чула... - Ды чула ты іх! Проста па назвах ня мож аш пазнаць. М ала ўж о засталося лю дзей, якія ня чулі “Сто поцелуев” ці “Изумруды глаз”! Гэта насамрэч альтэрнаты ва Лёш у Хлястову, хаця сама музы ка ў ты м ж а клю чы.

(Крыш ку панізіўш ы тон, каб яго заглуш ы ла “У меня мураш ки от моей Наташ ки...”, ш то даносіцца з прымача, М акс пачы нае разваж аць пра тое, хто больш сы мпаты чны - Саш а ці Лёш а. Паступова сьпіч перацякае ў слоўную загагуліну пра ўзаемасувязь Алейнікава-аранж ы роўш чы ка і Хлястова-сьпевака. На маё пы таньне “чаму ж ты сам не пяеш?” М акс адказвае: “А навош та? Кампазы тар усё адно атры млівае больш за музы канта”. Дарэчы, калі М акс спрабуе нагадаць мне, як гучаць ягоныя песьні, і пачы нае напяваць іх, то робіць гэта досы ць прыемны м голасам.)

...А Саш а - гэта хлопчы к, які па вы значэньні ня мож а не падабацца “дзевачкам”. Да таго ж, ён добра пяе і сам умее рабіць аранж ы роўкі. Гэта ратуе мяне ад ліш няга галаўнога болю. Ён праф эсіянал - дагэтуль працуе ў аркестры Ф інбэрга пад сапраўдны м імем.

- Як ты думаеш, бабло перамагае зло? - Гэта сьлізкае пы таньне... Чым менш у чалавека таленту, тым больш трэба грош ай, каб неш та зь яго зрабіць, і наадварот. Саш а Нэма - якраз станоўчы прыклад.А мож на вы йграць нават не за кош т песень, а за кош т публічнай вядомасьці - возьмем хоць бы Веру Карэтнікаву**. Хоць яна ўж о і засьвяцілася, з ты м самы м посьпехам яе забудуць праз тры месяцы. А калі ўзяць яе зараз і правесьці добрую піяр-кампанію, напрыклад, павесіць у нэце яе ХХХ-ф откі, то імя будзе ж ы ць. А калі яна яш чэ і пару прыкольны х песень сьпяе!..- А ш то табе наагул падабаецца зь беларускай музы кі?- Найлю бімейш ая песьня - “Айсберги” J_Mopc.- А ш то з астатнімі 75%? Сорамна не бы вае?- Часам бы вае, часам не. Вельмі якасны прадукт - Алеся... - Сур'ёзна?! А табе не падаецца, ш то “дзесяць год запар раз на паўгода” - гэта занадта рэдкае зьяўленьне перад публікай? - Ды не. Якраз за апош ні год на рады ё круцілася каля ш асьці яе песень, больш ці менш удалы х. Песьня “Наизусть” мне самому вельмі падабаецца!- Толькі не кажы, ш то беларускай папсе не хапае грош ай... Некаторы я лічаць, ш то банальнага таленту.- Лухта. Ты хочаш сказаць, ш то расейскія сьпевакі больш таленавіты я, чым наш ы? Ёсьць вялікая адлегласьць паміж ты м, як чалавек прасьпяваў, і ты м, ш то атры малася на вы хадзе. І зусім не абавязкова добра пець, каб гэта добра гучала.- А ш то ж тады абавязкова?- Інды відуальнасьць. Прыгож ы голас - гэта другаснае, а перш аснае - наколькі добра чалавек умее перадаваць слухачам свае эмоцы і. Такіх у нас няш мат. І калі многія расейцы таксама бяз гэтага, то яны бяруць сваёй ратацы яй, прыгож ы мі кліпамі... Той ж а тэлек. Напрыклад, калі ты сьпяваеш і цябе зды мае ТБ, табе трэба як мага больш ш ы рока разяўляць рот. Бо інакш лю дзі пачнуць казаць, ш то ты пяеш пад ф анэру. І няваж на, пяеш пад яе ці ж ы ўцом - рот спэцы яльна трэба разяўляць ш ы рэй. - Калі ты працуеш з поп-зоркамі і, напры клад, з J_Mopc - розьніца ёсьць? - Натуральна. Праўда, J_Mopc - гэта таксама поп. Проста поп бы вае розны. Вова Пугач насамрэч ня ўмее сьпяваць, і голас у яго ня надта прыгож ы. Але ў яго “ўсё па ш чы расьці” - слухаеш і веры ш. На гэты м і тры маецца J_Mopc.

- Дзіўна: наш ая папса часта вы ступае, а яе канцэрты праходзяць незаўважаны мі. М ала народу, мала рэклямы...- Дык ж а грош ай няма.- Але ж рокеры вы хітраю цца неш та зрабіць амаль ш то зь нічога... - Наш а папса больш ляяльна ставіцца да ўлады, а рокеры - збольш ага альтэрнаты ўны я. Таму і публіка ў іх свая - малады я лю дзі, ш то па нейкіх прычы нах ня лю бяць АГЛ. І гэта таксама няблага - яны злавілі сваю хвалю, знайш лі сваю ніш у, у якой і ж ы вуць.Але, разумееш, калі я ў мэтро напіш у, ш то будзе канцэрт Лёш ы Хлястова, то нехта, мож а, і прыйдзе. Але такога адданага натоўпу ў некалькі соцень ф анатаў мы ўсё адно не дачакаемся***.- Гэта ты пра Хлястова? Зь яго папулярнасьцю на рады ё?

М ЭТРАПАЛІТЭН І АНДЭРГРАЎНД

- Праблема ў перш ую чаргу ў ты м, ш то імёны наш ы х вы канаўцаў не на слы ху. Па рады ё іх чулі ўсе, але ў этэры імёны звы чайна не аб'яўляю цца. Таму ніхто ня ведае, хто гэта і ш то гэта. А проста павесіць расьцяж ку ў мэтро “Здраўствуйце, я...”- ...Аляксандра Гайдук...- М ож а сабе дазволіць толькі Аляксандра Гайдук, у якой багаты муж і куча грош ай.- Але ж ёсьць “Крамбамбуля” - камэрцы йны праект, ш то прадаецца ня горш за попс...- Безумоўна. Але прадаецца ён у перш ую чаргу таму, ш то гэта - Вольскі.- Ды к там жа няма ніводнай песьні пра...- А гэта няваж на! Галоўнае, ш то гэта Вольскі!- Дарэчы, як ты сам ставіш ся да “Крамбамбулі”?- Абсалю тна спакойна. Асабіста для мяне “Новы й Иерусалим” вы ш эйш ы за іх на дзесяць галоваў. У іх наагул своеасаблівая пазы цы я. Але тады ім ты м больш трэба ставіць помнік, бо пры сваёй пазы цы і гэта гурт, пра які ўсе гавораць як мінімум з павагай.

(Далей я пы таю ся ў М акса, ш то ён думае пра Atlantica. Да яе, як вы сьвятляецца, ён ставіцца яш чэ больш “спакойна”. М якка каж учы...)

- Бы ла такая гісторы я, калі ты на ф орумах “Русского Радио” прапаноўваў лю дзям песьні пісаць...- Было надзвы чай многа лю дзей, ш то дасы лалі мне па пош це свае тэксты. М ала таго ш то дагэтуль ш лю ць, ды к яш чэ і пы таю цца: “А колькі вы мож аце за гэта заплаціць?” Самае сьмеш нае, ш то я мог бы і заплаціць, калі б там бы ло неш та вартае! Але вартага бы вае мала. І зусім не таму, ш то нейкія бяздарнасьці тэксты ш лю ць. Проста лю дзі не ўяўляю ць сабе, ш то такое тэкст. Тэкст і верш ы - прынцыпова розны я рэчы. А лю дзі ш лю ць мне верш ы...- Ш то, зусім нічога не атры малася?- На самой справе бы ў адзін тэкст, які мне спадабаўся і зь якога мож на бы ло б зрабіць песьню. Толькі гэтая песьня яш чэ чакае свайго часу...- Але ўсё-ткі якім павінен бы ць добры тэкст?- Тэкст павінен запамінацца - гэта перш ае. Ён павінен сябраваць з музы кай - гэта другое. Гарманаваць з асобай арты ста - трэцяе. Ёсьць тэксты тупы я да брыдоты, чытаеш іх і думаеш: “Гос-с-спадзе!” А насамрэч гэта супэргіты, дзе сваю ролю ады граў менавіта тэкст. І павер мне, чалавек, які гэта пісаў, зусім не такі тупы, як мож а падацца. Ён ведаў, ш то рабіў.

- Ды к вось як ствараю цца ш эдэўры беларускай папсы !- Я глядж у, у цябе ніякага ўяўленьня пра тое, ш то такое беларуская папса. Табе здаецца, быццам беларускі этэр - гэта ўсё тое гаўно, якое чуеш па рады ё. А многія ж песьні, пра якія ты нават ня ведаеш, ш то яны беларускія, сапраўды беларускія!!!- І ш то, цяжка знайсьці піяр-агентаў, якія пры йдуць, пра ўсё гэта напіш уць, надрукую ць, разьвеш аю ць на сьценах, каб усе ведалі?...

(На гэты м месцы ад стойкі, за якой мы сядзім, з гучны м трэскам адвальваецца дош ка. Аф іцы янт махае: “Ланна, самі адрамантуем...”)

РАЗБУДЗІ Ў САБЕ “М УСІ-ПУСІ”

БЕЗ БАБЛА І БЕЗ ПРЫ КОЛАЎ

- Ты сама падумай!.. Дзе напіш уць? У часопісе “Студэнцкая Думка”?!Газэты - гэта яш чэ ня ўсё. Паміж імі і рады ё няма амаль ніякай сувязі. Ш то ты мож аш напісаць у газэце? “Ёсьць такі і такі, сьпявае песьні” - і побач ф ота. А ш то за песьні? - А як гэтая праблема вы раш аецца ў нармальны м ш оў-бізнэсе?- Перш за ўсё пры дапамозе тэлебачаньня.- А ш то, у нас дрэнна з тэлебачаньнем? Я маю на ўвазе “Первы й М узы кальны й”…- З 1М усё добра. Гэта пэўнае вы раш эньне праблемы, але толькі для М енску. А вось з самімі кліпамі - дрэнна.- Але ж з усім гэты м можна змагацца значна менш ай кры вёю ! На ты м самы м 1М вельмі добрая ратацы я ў малабю джэтнага кліпа электра-гурта, ш то косіць пад “Chemical Brothers”****. - Так, ф айны кліп!- Ды к хіба цяжка паш укаць яш чэ такіх талентаў?- Цяж ка. І, акрамя таго, адна справа зрабіць прыкольны кліп на такую вось клю бную, альтэрнаты ўную музы ку, і зусім інш ае - зды маць кліп на папсу. Папса не разумее такіх прыколаў. Ёй трэба прыгож а, ярка. А там, дзе пачы наецца “прыгож а-ярка”, адразу пачы наю цца грош ы. Каб зьняць прыстойны кліп, ды яш чэ на кінастуж ку, трэба як мінімум 10 000 даляраў.

Ш ОЎ НА ЭКСПАРТ- Атры мліваецца, мы асуджаны я на андэрграўнд?- Па сутнасьці, так.- М ожа, гэта па-свойму няблага?- Добрага нічога няма.- Але тады павінна атры мацца, ш то ў такіх умовах прабіваю цца ты я, у каго ёсьць неш та за душ ой, акрамя грош ай?- Не зусім. Насамрэч такія праблемы ёсьць ня толькі ў Беларусі. Напрыклад, у Ш вэцы і...- Ты хочаш сказаць, у Ш вэцы і праблемы з поп-музы кай?- Я хачу сказаць, ш то ў Ш вэцы і ніхто ня робіць поп-музыку на ўнутраны ры нак. Яны ня могуць сабе гэта дазволіць зь іх мізэрным насельніцтвам. І таму ўсе ары ентую цца на Эўропу. У нас, ясна, таксама спрабую ць вы ходзіць на зьнеш ні ры нак, арыентавацца на М аскву, на Кіеў, але там сы туацы я такая, ш то бяз грош ай даўно ўж о ніхто нікому не патрэбны. Зрабіў неш та - знайдзі спачатку нейкую суму, пачы наю чы ад ста, і тады ўж о мож на пра неш та казаць. І табе ніхто ня будзе абяцаць, ш то цябе зробяць зоркай. Проста адпрацую ць грош ы - вось такія клю бы, вось столькі этэру... Пакоціць - выдатна, а не пакоціць - выбачайце!- Але ты ж запатрабаваны ў Кіеве і ў М аскве?- Скаж ам так, у мяне ёсьць там праца. І чы м далей, ты м болей.

______________* Саш а Нэма (сапр. Аляксандар Яф імік) - нягледзячы на запэўніваньні М акса, па-сапраўднаму стаў вядомы м пасьля ўдзелу ў навагоднім канцэрце ОНТ, дзе вы канаў кавэр Beloved “Sweet harmony”. Па наш ай вэрсіі, адзін з самы х запамінальны х і ш чамлівы х вы ступаў айчы ннага поп-выканаўцы за апош нія 5 год. Пранікніцеся (хто ня бачы ў): на белы м ф оне распрануты беларускі муж чы на ў кампаніі такіх ж а мадэлек спрабуе неш та сьпяваць у камэру. Паказальна, ш то рот вы канаўца разяўляе ня вельмі ш ы рока...** Вера Карэтнікава - у М енску вядомая як беларуска, ш то вы йш ла ў ф інал ш оў “Народны й артист”. З ш оў вы лецела ў апош ніх ш эрагах (за некалькі тураў да перамогі Руслана Алехны). *** 24 лістапада 2004 году ў малой залі Палаца Рэспублікі Аляксей Хлястоў даў свой перш ы сольнік. Па запэўніваньнях мэнэдж мэнту сьпевака, у залі бы ў анш ляг. **** Хто не зразумеў, меліся на ўвазе Stone People.

ХОЧАШ ВЕДАЦЬ,КАЛI I Ш ТО БУДЗЕ

Ў НОВЫ М НУМ АРЫ CD?СКIДАЙ СВАЁ М Ы ЛА СЮ ДЫ :

Page 8: CD / Studenckaja Dumka 2005. #01

006

CD

TIBO DIGIHOMEЭКС-ВДНГ НА ЯНКІ КУПАЛЫ , 27

TIBO за даволі нядоўгі час свайго існаваньня пасьпела раскруціцца як адно з заўважны х ІТ-мерапры емстваў краіны. Але гэты м разам арганізатары пераўзы йш лі самі сябе. Брава! Д а такой ступені арганічна скры жаваць бульдога з насарогам - два ў адны м - нікому дагэтуль не ўдавалася! Арганізатары вы раш ы лі зрабіць ход канём і сумясьцілі цэлы я дзьве вы ставы ў адной: выставу прагрэсіўнай тэхнікі на мяж ы ф антасты кі з навінкамі індустры і прыгаж осьці (Interstyle). Народу бы ло багата, бо на такое ары гінальнае маркеты нгавае раш эньне грэх бы ло не пазы ры ць. З аднаго боку, атрымалася безумоўна яскрава і запамінальна. Ш матлікія інтэлектуальны я бы тавы я прылады і ўсялякія прымочкі для салёнаў прыгаж осьці цікавяць лю бога прагрэсіўнага чалавека. Тым больш у наш ы м вы падку ўвесь час неш та адбы валася, так ш то наведнікі не сумавалі. Самі падумайце: куды б вы кінуліся, калі б на двух вялізны х поды ю мах перад вамі завіхаліся малады я цы рульнікі і візаж ы сты, а на вялікім экране круцілі старую кінош ку?

Карацей каж учы, не TIBO, а вінэгрэт.

Ядзя Адамчы к

Але, зь інш ага боку, арганізатары дапусьцілі перабор. Пасьля наведваньня вы ставы ў мяне, беднай, маладой, ахвочай да прыгаж осьці “дзевуш кі” заставаліся не ўспаміны, а якісьці кампот. Сыстэмны я блёкі, вадкакры сталічны я маніторы і hi-fi упярэмеш ку з ф арбай для валасоў, лякам для пазногцяў і ды зайнэрскім абсталяваньнем для салёнаў прыгаж осьці...

/9-12.12.04/

007

CD

БАТЛЕЙКА Ў ВЫ КАНАНЬНІ СТУДЭНЦКАГА ТЭАТРУ “БАМ ” НАЦЫ ЯНАЛЬНЫ ЦЭНТАР ТВОРЧАСЬЦІ ДЗЯЦЕЙ І М ОЛАДЗІ18:00

/06.01.05/

Гэтую батлейку ў жанры “тэатру ценяў”, якую падры хтавалі студэнты-лялькаводы з БАМ у (рэжы сэр Сьвятлана Бень), паказвалі два гады таму. На гэты я Каляды бы ў другі раз. М абы ць, яно і добра, ш то рэклямы амаль не бы ло. Так бы анш ляг у М алой залі Цэнтру дзіцячай творчасьці мог бы стаць небясьпечны м для жы цьця.Бенька з тавары ш амі паспрабавала адрадзіць атмасф эру “сямейнага тэатру” дзевятнаццатага стагодзьдзя. Гэта бы ло відовіш ча для сяброў і блізкіх, на якое не прадаю ць квіткi. Адно ш то зьбіраю ць з кож нага па апэльсы нчы ку на сямейны стол. Але прадстаўленае гледачам далёка перарастала рамкі студэнцкай самадзейнасьці - ураж аньні бы лі як ад вы датнага

канцэптуальнага мульціку (а-ля абсалю тна культавы “Дом на краю Земли” Канстанціна Бронзіта). Як і там, героям дзеі не патрэбныя словы. І калі ў Бронзіта героі ня могуць пакінуць экран, то ў батлейцы гэта робіць зьбянтэж аны Анёл, пераўвасабляю чы ся ва ўласнага лялькавода. Акрамя таго, ніякая анімацы я не патрабуе ад свайго рэж ы сэра, каб падчас паказу той агучваў карцінку, грукаю чы ў вядро, як гэта рабіла Бенька. Каш тоўнасьць гэтай батлейкі якраз у такіх бясцэнных момантах. І няхай сабе “глю чы ць” сьвятло і ў калідоры гучаць незразумелы я енкі. Каляды - час цудаў, а не спэцэф эктаў. І казачная атмасф эра зусім не супярэчы ць рэаліям: у спэктаклі Сьвятое Дзіця прыбы вае на каляровы х лятучы х ш ары ках, а Анёл-абаронца вядзе паветраны я баі з авіяцы яй Цара Ірада. Плю с ары гінальны саўндтрэк ад гурта “Нагуаль” - лятучы я музы чны я ф рагмэнты, дзіўны я гукі і галасы (Цара Ірада агучваў сам Лёня, дзьмую чы ў сьцябло барш чавіка). А пасьля бы ў невялікі канцэрт гурта - прэзэнтацы я музы чна-артысты чнай імправізацы і “Песьні ціхай гліны ”. Дарэчы, сама Бенька бы ла ня раз заўваж ана на адной канцэртнай пляцоўцы з “Нагуалямі”: слухачы знаёмы я зь яе экспэры мэнтальны м праектам ф ранцуска-рускага ш ансону “Серебряная Свадьба”. Дарэчы, час ад часу гэтая кампанія грае ў “Граф іці”, а таксама плянуе яш чэ адзін паказ батлейкі ў лю ты м.

Алеся Серада

М ЭГА-ВЕЧАРЫ НКА“ЭЛІКСІР Ш ЧАСЬЦЯ”ЗАВОД ІМ Я ВАВІЛАВА

КАНЦЭРТ ГУРТА 5'NIZZAКЛЮ Б “РЭАКТАР”19:00

17.12.04/

Інф армацы ю і запраш эньні на івэнты, вечары нкі, выставы і інш ы я тусы скідайце на [email protected] (тэма: мапа)

Прома-групы Jet sounds cosmic corporation і Kakie-

Takie на гэты Новы год парадавалі ўсіх заўзятараў маш табных рэйваў і вы насу мазгаўні па-за меж ы галавы. На думку стараж ы лаў, NY'04-05 максымальна наблізіўся

да забойнага па сваёй адарванасьці “Ideal club art”

(NY'00-01, Ратамка). Наш карэспандэнт Наташ а

М УЗАЛЁВА, якая прысутнічала і на той, і на той вечары нцы (абмеркаваньне

ф ізы чнага і мэнтальнага стану спадары ні на гэты х

вечары нках мы пакінем па-за старонкамі часопіса), у адной табліцы параўнала вечары нкі

па найгалоўнейш ы х, як ёй падаецца, катэгорыях.

З тады яш чэ ня вы йш аўш ы м дэбю тны м альбомам іх чакалі з часоў перш ы х CD-R. Размоваў пра тое, каб пры везьці 5'nizzа ў М енск, за гэты час бы ло столькі, ш то асобны я наведнікі канцэрту ў “Рэактары ” цы тавалі на памяць райдэр гурта. Але бачы лі мы на такіх сэйш нах і паболей народу. Такога, каб больш ніводзін чалавек ня мог уш чаміцца ў натоўп, не атры малася. Праўда, ёмістасьць гардэробу “Рэактару”, як аказалася, значна менш ая за колькасьць месцаў у самім клю бе. Але ф ігня вайна… Ты м, хто перш ы я дзьве песьні праслухаў, стоячы на ўваходзе ў чарзе, здавалася, быццам унутры надзвы чай весела і палка. Але поты м стала ясна, ш то катарсы су ня будзе. З такой самай лёгкасьцю, зь якой 5'nizza завялі залю напачатку, музы кі ледзь не ўсы пілі апош німі песьнямі. Зусім новы х твораў бы ло літаральна пару ш тук. А ўмоўна новы я - тыя, якіх няма на перш ы м альбоме - уж о так даўно гуляю ць па нэце, ш то і на іх палова залі падпявала. Адно ш то кліп новы паказалі, і ніякіх вы хадаў на біс. Не дачакаецеся…Нібы та радавацца трэба. Але на лепш ы “клю бнік году” канцэрт ну ніяк не пацягнуў. Хочацца яш чэ раз на Paprika Korps*. Праўда, поты м у “28” бы ў вячэрні ды дж эінг з удзелам 5'nizza - мож а, ён бы ў трохі ж ы вейш ы?**

Ягор Куноўскі

______________* Paprika Korps - цяж кі польскі рэгей. Гралі вясной у NC - ледзь не са сваім апаратам. Раш уча адстроілі гук і ўчы нілі такі даб, ш то некаторыя вібрацы і адчуваю цца і дагэтуль.** За тое, ш то 5'nizza ўсё ж прыехалі, скаж ы це дзякуй спадару М іхасю, ш то руліў у зараз блізкай да ліквідацы і ўстанове на Чкалава, 12.

MIND OU

T

“ЭЛІКСІР ШЧА

СЬЦЯ”

“IDE

AL CLU

B AR

T”Аб

салю

тнае вавілава!!! Цалкам апраўданы

я назвы вечарынкі - “Эл

іксір шчасьця” і “The first synthetic snow”. У пам

яці засталіся

толькі ўспышкі страбаскопаў, асобныя фрагм

энты

стараньняў dj's, пэрыядычна ўзьнікаю

чыя сярод туману твары нейкіх лю

дзей і

чамусьці аранж

авае сьвятло.

DANC

E FLOO

RS

Паколькі вечарынка расьцягнулася аж

на тры (!!!)

дні, колькасьць вавілава на квадр

атны

мэтар

вымяралася тады

ў часавых адзінках.

PEOP

LEПа шчы

расьці, я магу меркаваць пра іх толькі па фотках. На заводзе прысутнічалі нейкія пэрсанаж

ы ў касьцюмах пеўняў,

срэбны

я лю

дзі і маса спадарыняў у розных пярэстых сукенках. П

раўда, былі і незразум

елыя касьцю

мчы

кі, і вячэрнія строі

ад Беларускага Цэнтру Мод

ы. (Напэўна, гэта бы

лі незалеж

ныя назіральнікі ад заводу, якія проста не маглі дагнаць, ш

то тут

робяць усе гэтыя “ўроды

”, і шчы

ра спрабавалі выправіць сы

туацыю ўласнаруч. З

а што і бы

лі ліквідаваны

я VIP-органамі.)

Тыя, хто вядзе здаровы

лад жыцьця, убачы

лі з усёй гэтай разнастайн

асьці пазыты

ўных мом

антаў толькі велізарную

колькасьць людзей, чым і бы

лі незадаволеныя…

У Ра

тамцы

ладзіліся паказы маладых

мадэльераў, якія радавалі нас электры

чнымі

сукенкам

і і іншымі дзіўнымі рэчам

і. І ўсё гэта на ф

оне старых рэйвэраў, ш

то кідаліся

ў абды

мкі жарсьці, каханьня, весялосьці,

радасьці і шчасьця!!!

3 штукі. П

ершы - на першым паверсе, насупраць уваходу (к

рыху няўтульна). Другі і галоўны - на другім: чорны

, вялікі і пры

гожы.

VIPs

- Яр

ык, Лера, Ю

ма, special persons, под

арункі на стале і пульце, карціна з зэбрамі, якія скачуць (п

рыватная ўласнасьць Юмы),

твары ў салатах, ф

аршыраваны

я алькаголем

.

6 паверхаў і столькі ж

танцполаў. Н

едабудаваны

катэдж

, усе і ўсё ў бялілах і пыле. Галоўны

дэнсфлор наагул у нейкай пуні. Н

а паверсе, дзе

граў Ко100фей (?

), ляжалі м

атрацы

і бы

лі

ўсталяваны

чырвоныя лязэры

. Быў паласаты

пакой з расклеенымі на сьценах фоткамі (вой!).

Побач. Д

а іх спачатку ўтвары

ліся дзікія чэргі, якія не зьнікалі да канца.

Дзяўчынкі, што пудры

лі носікі, - у

М, і хлопчыкі, якія запаўзьлі па сьценках - у Ж.

Гард

эроб знаходзіўся на апош

нім паверсе і бы

ў завалены

ня толькі адзеньнем

, але і ўсё больш

падо

бнымі да яго чалавечы

мі целам

і. Пры

біральня

была тады ў недабудаваным выглядзе, і падцягваліся

да яе толькі ў выпадку скрайн

яй неабход

насьці.

WC / CL

OACR

OOM

31.12.04 -01.01.05//

Page 9: CD / Studenckaja Dumka 2005. #01

006

CD

TIBO DIGIHOMEЭКС-ВДНГ НА ЯНКІ КУПАЛЫ , 27

TIBO за даволі нядоўгі час свайго існаваньня пасьпела раскруціцца як адно з заўважны х ІТ-мерапры емстваў краіны. Але гэты м разам арганізатары пераўзы йш лі самі сябе. Брава! Д а такой ступені арганічна скры жаваць бульдога з насарогам - два ў адны м - нікому дагэтуль не ўдавалася! Арганізатары вы раш ы лі зрабіць ход канём і сумясьцілі цэлы я дзьве вы ставы ў адной: выставу прагрэсіўнай тэхнікі на мяж ы ф антасты кі з навінкамі індустры і прыгаж осьці (Interstyle). Народу бы ло багата, бо на такое ары гінальнае маркеты нгавае раш эньне грэх бы ло не пазы ры ць. З аднаго боку, атрымалася безумоўна яскрава і запамінальна. Ш матлікія інтэлектуальны я бы тавы я прылады і ўсялякія прымочкі для салёнаў прыгаж осьці цікавяць лю бога прагрэсіўнага чалавека. Тым больш у наш ы м вы падку ўвесь час неш та адбы валася, так ш то наведнікі не сумавалі. Самі падумайце: куды б вы кінуліся, калі б на двух вялізны х поды ю мах перад вамі завіхаліся малады я цы рульнікі і візаж ы сты, а на вялікім экране круцілі старую кінош ку?

Карацей каж учы, не TIBO, а вінэгрэт.

Ядзя Адамчы к

Але, зь інш ага боку, арганізатары дапусьцілі перабор. Пасьля наведваньня вы ставы ў мяне, беднай, маладой, ахвочай да прыгаж осьці “дзевуш кі” заставаліся не ўспаміны, а якісьці кампот. Сыстэмны я блёкі, вадкакры сталічны я маніторы і hi-fi упярэмеш ку з ф арбай для валасоў, лякам для пазногцяў і ды зайнэрскім абсталяваньнем для салёнаў прыгаж осьці...

/9-12.12.04/

007

CD

БАТЛЕЙКА Ў ВЫ КАНАНЬНІ СТУДЭНЦКАГА ТЭАТРУ “БАМ ” НАЦЫ ЯНАЛЬНЫ ЦЭНТАР ТВОРЧАСЬЦІ ДЗЯЦЕЙ І М ОЛАДЗІ18:00

/06.01.05/

Гэтую батлейку ў жанры “тэатру ценяў”, якую падры хтавалі студэнты-лялькаводы з БАМ у (рэжы сэр Сьвятлана Бень), паказвалі два гады таму. На гэты я Каляды бы ў другі раз. М абы ць, яно і добра, ш то рэклямы амаль не бы ло. Так бы анш ляг у М алой залі Цэнтру дзіцячай творчасьці мог бы стаць небясьпечны м для жы цьця.Бенька з тавары ш амі паспрабавала адрадзіць атмасф эру “сямейнага тэатру” дзевятнаццатага стагодзьдзя. Гэта бы ло відовіш ча для сяброў і блізкіх, на якое не прадаю ць квіткi. Адно ш то зьбіраю ць з кож нага па апэльсы нчы ку на сямейны стол. Але прадстаўленае гледачам далёка перарастала рамкі студэнцкай самадзейнасьці - ураж аньні бы лі як ад вы датнага

канцэптуальнага мульціку (а-ля абсалю тна культавы “Дом на краю Земли” Канстанціна Бронзіта). Як і там, героям дзеі не патрэбныя словы. І калі ў Бронзіта героі ня могуць пакінуць экран, то ў батлейцы гэта робіць зьбянтэж аны Анёл, пераўвасабляю чы ся ва ўласнага лялькавода. Акрамя таго, ніякая анімацы я не патрабуе ад свайго рэж ы сэра, каб падчас паказу той агучваў карцінку, грукаю чы ў вядро, як гэта рабіла Бенька. Каш тоўнасьць гэтай батлейкі якраз у такіх бясцэнных момантах. І няхай сабе “глю чы ць” сьвятло і ў калідоры гучаць незразумелы я енкі. Каляды - час цудаў, а не спэцэф эктаў. І казачная атмасф эра зусім не супярэчы ць рэаліям: у спэктаклі Сьвятое Дзіця прыбы вае на каляровы х лятучы х ш ары ках, а Анёл-абаронца вядзе паветраны я баі з авіяцы яй Цара Ірада. Плю с ары гінальны саўндтрэк ад гурта “Нагуаль” - лятучы я музы чны я ф рагмэнты, дзіўны я гукі і галасы (Цара Ірада агучваў сам Лёня, дзьмую чы ў сьцябло барш чавіка). А пасьля бы ў невялікі канцэрт гурта - прэзэнтацы я музы чна-артысты чнай імправізацы і “Песьні ціхай гліны ”. Дарэчы, сама Бенька бы ла ня раз заўваж ана на адной канцэртнай пляцоўцы з “Нагуалямі”: слухачы знаёмы я зь яе экспэры мэнтальны м праектам ф ранцуска-рускага ш ансону “Серебряная Свадьба”. Дарэчы, час ад часу гэтая кампанія грае ў “Граф іці”, а таксама плянуе яш чэ адзін паказ батлейкі ў лю ты м.

Алеся Серада

М ЭГА-ВЕЧАРЫ НКА“ЭЛІКСІР Ш ЧАСЬЦЯ”ЗАВОД ІМ Я ВАВІЛАВА

КАНЦЭРТ ГУРТА 5'NIZZAКЛЮ Б “РЭАКТАР”19:00

17.12.04/

Інф армацы ю і запраш эньні на івэнты, вечары нкі, выставы і інш ы я тусы скідайце на [email protected] (тэма: мапа)

Прома-групы Jet sounds cosmic corporation і Kakie-

Takie на гэты Новы год парадавалі ўсіх заўзятараў маш табных рэйваў і вы насу мазгаўні па-за меж ы галавы. На думку стараж ы лаў, NY'04-05 максымальна наблізіўся

да забойнага па сваёй адарванасьці “Ideal club art”

(NY'00-01, Ратамка). Наш карэспандэнт Наташ а

М УЗАЛЁВА, якая прысутнічала і на той, і на той вечары нцы (абмеркаваньне

ф ізы чнага і мэнтальнага стану спадары ні на гэты х

вечары нках мы пакінем па-за старонкамі часопіса), у адной табліцы параўнала вечары нкі

па найгалоўнейш ы х, як ёй падаецца, катэгорыях.

З тады яш чэ ня вы йш аўш ы м дэбю тны м альбомам іх чакалі з часоў перш ы х CD-R. Размоваў пра тое, каб пры везьці 5'nizzа ў М енск, за гэты час бы ло столькі, ш то асобны я наведнікі канцэрту ў “Рэактары ” цы тавалі на памяць райдэр гурта. Але бачы лі мы на такіх сэйш нах і паболей народу. Такога, каб больш ніводзін чалавек ня мог уш чаміцца ў натоўп, не атры малася. Праўда, ёмістасьць гардэробу “Рэактару”, як аказалася, значна менш ая за колькасьць месцаў у самім клю бе. Але ф ігня вайна… Ты м, хто перш ы я дзьве песьні праслухаў, стоячы на ўваходзе ў чарзе, здавалася, быццам унутры надзвы чай весела і палка. Але поты м стала ясна, ш то катарсы су ня будзе. З такой самай лёгкасьцю, зь якой 5'nizza завялі залю напачатку, музы кі ледзь не ўсы пілі апош німі песьнямі. Зусім новы х твораў бы ло літаральна пару ш тук. А ўмоўна новы я - тыя, якіх няма на перш ы м альбоме - уж о так даўно гуляю ць па нэце, ш то і на іх палова залі падпявала. Адно ш то кліп новы паказалі, і ніякіх вы хадаў на біс. Не дачакаецеся…Нібы та радавацца трэба. Але на лепш ы “клю бнік году” канцэрт ну ніяк не пацягнуў. Хочацца яш чэ раз на Paprika Korps*. Праўда, поты м у “28” бы ў вячэрні ды дж эінг з удзелам 5'nizza - мож а, ён бы ў трохі ж ы вейш ы?**

Ягор Куноўскі

______________* Paprika Korps - цяж кі польскі рэгей. Гралі вясной у NC - ледзь не са сваім апаратам. Раш уча адстроілі гук і ўчы нілі такі даб, ш то некаторыя вібрацы і адчуваю цца і дагэтуль.** За тое, ш то 5'nizza ўсё ж прыехалі, скаж ы це дзякуй спадару М іхасю, ш то руліў у зараз блізкай да ліквідацы і ўстанове на Чкалава, 12.

MIND OU

T

“ЭЛІКСІР ШЧА

СЬЦЯ”

“IDE

AL CLU

B AR

T”Аб

салю

тнае вавілава!!! Цалкам апраўданы

я назвы вечарынкі - “Эл

іксір шчасьця” і “The first synthetic snow”. У пам

яці засталіся

толькі ўспышкі страбаскопаў, асобныя фрагм

энты

стараньняў dj's, пэрыядычна ўзьнікаю

чыя сярод туману твары нейкіх лю

дзей і

чамусьці аранж

авае сьвятло.

DANC

E FLOO

RS

Паколькі вечарынка расьцягнулася аж

на тры (!!!)

дні, колькасьць вавілава на квадр

атны

мэтар

вымяралася тады

ў часавых адзінках.

PEOP

LEПа шчы

расьці, я магу меркаваць пра іх толькі па фотках. На заводзе прысутнічалі нейкія пэрсанаж

ы ў касьцюмах пеўняў,

срэбны

я лю

дзі і маса спадарыняў у розных пярэстых сукенках. П

раўда, былі і незразум

елыя касьцю

мчы

кі, і вячэрнія строі

ад Беларускага Цэнтру Мод

ы. (Напэўна, гэта бы

лі незалеж

ныя назіральнікі ад заводу, якія проста не маглі дагнаць, ш

то тут

робяць усе гэтыя “ўроды

”, і шчы

ра спрабавалі выправіць сы

туацыю ўласнаруч. З

а што і бы

лі ліквідаваны

я VIP-органамі.)

Тыя, хто вядзе здаровы

лад жыцьця, убачы

лі з усёй гэтай разнастайн

асьці пазыты

ўных мом

антаў толькі велізарную

колькасьць людзей, чым і бы

лі незадаволеныя…

У Ра

тамцы

ладзіліся паказы маладых

мадэльераў, якія радавалі нас электры

чнымі

сукенкам

і і іншымі дзіўнымі рэчам

і. І ўсё гэта на ф

оне старых рэйвэраў, ш

то кідаліся

ў абды

мкі жарсьці, каханьня, весялосьці,

радасьці і шчасьця!!!

3 штукі. П

ершы - на першым паверсе, насупраць уваходу (к

рыху няўтульна). Другі і галоўны - на другім: чорны

, вялікі і пры

гожы.

VIPs

- Яр

ык, Лера, Ю

ма, special persons, под

арункі на стале і пульце, карціна з зэбрамі, якія скачуць (п

рыватная ўласнасьць Юмы),

твары ў салатах, ф

аршыраваны

я алькаголем

.

6 паверхаў і столькі ж

танцполаў. Н

едабудаваны

катэдж

, усе і ўсё ў бялілах і пыле. Галоўны

дэнсфлор наагул у нейкай пуні. Н

а паверсе, дзе

граў Ко100фей (?

), ляжалі м

атрацы

і бы

лі

ўсталяваны

чырвоныя лязэры

. Быў паласаты

пакой з расклеенымі на сьценах фоткамі (вой!).

Побач. Д

а іх спачатку ўтвары

ліся дзікія чэргі, якія не зьнікалі да канца.

Дзяўчынкі, што пудры

лі носікі, - у

М, і хлопчыкі, якія запаўзьлі па сьценках - у Ж.

Гард

эроб знаходзіўся на апош

нім паверсе і бы

ў завалены

ня толькі адзеньнем

, але і ўсё больш

падо

бнымі да яго чалавечы

мі целам

і. Пры

біральня

была тады ў недабудаваным выглядзе, і падцягваліся

да яе толькі ў выпадку скрайн

яй неабход

насьці.

WC / CL

OACR

OOM

31.12.04 -01.01.05//

Page 10: CD / Studenckaja Dumka 2005. #01

008

CD

009

CD

Напры канцы году М енск і некаторы я яго жы хары захварэлі на скрайні дэкадэнс. Ці то незразумела-нясьцерпнае, як зубны боль, пачуцьцё fin de siecle*, ці то адсутнасьць хоць нейкага, хай нават ня сонечнага, сьвятла, ці то яш чэ якая халера... Карацей, за гіпэркароткі прамежак часу ў горадзе зьявілася некалькі чалавек, ш то вы раш ы лі зьдзейсьніць суіцы д.19 сьнеж ня 2004 году наш кантры бутар Андрэас Копыс дзяліўся з рэдакцы яй, як гэта - адчуваць сябе “амаль ахвярай” мэтра-тэрарыстаў. Спакойна едучы па другой лініі менскага мэтро, на “Пралетарскай” сп. Копыс раптам пачуў нэрвовы голас маш ы ніста, які запатрабаваў ад пасаж ы раў тэрмінова вы йсьці. Не дачакаўш ы ся ніякіх уцямны х тлумачэньняў, пасаж ы ры засьпяш аліся да дзьвярэй - “ніхто не хацеў паміраць”.Нечакана суты кнуўш ы ся з мэтраф обіяй (хваробай, пра якую раней Копыс чуў толькі ад такійцаў і масквічоў), кантры бутар CD і ня ведаў, ш то стаў не ахвярай мэтра-тэрору (хай сабе і ўяўнага), а ф акты чна пацярпелы м ад чуж ога (хвала Богу!) суіцы ду. Амаль ідэнты чная па сцэнары і складзе дзею чы х асобаў трагеды я адбы лася на той ж а Аўтазаводзкай лініі мэтро за тры дні да каталіцкіх Калядаў. Але, у адрозьненьне ад самагубцы з “Парты занскай”, хлопец з “Купалаўскай” з-за атры маны х чэрапна-мазгавы х траўмаў у той ж а дзень сканаў у адны м зь менскіх ш піталяў... І хто ведае, колькі лю дзей кінуліся пад цягнікі за 2004 год?Калі ўлічы ць, ш то для менскага мэтро лічы цца “нармальны м” адно самагубства на год, то ў сьнеж ні 2004 рэйкі роднага андэрграўнду сталі сапраўды кры вавы мі. Капацца ў прычы нах і адказваць на “чаму?” не ры зы кую ць нават псы холягі. Але тое, ш то напрыканцы году зь лю дзьмі сапраўды адбы валася “неш та ня тое”, мож а пацьвердзіць не адзін дзясятак ж ы хароў краіны. Спрадвечны я “агульная млявасьць і абы якавасьць да ж ы цьця”, падавалася, дасягнулі такіх маш табаў, ш то чарговы я паведамленьні ў духу “memento mori” ўж о не краналі.Студзеньскае (2005) самазабойства рэсурсу http://glossmedia.org у гэты м сэнсе паказальнае. Хаця б з-за патэты кі разьвітальнага ліста стваральнікаў сайту: “Это время [існаваньня рэсурсу - CD], за которое стало ясно: М инск - несчастны й город приветливы х талантливы х лю дей на сером ф оне, идеальны й полигон для дальнейш его движ ения. М инск - это город, где некоторой части глянцевы х персонаж ей естественнее держ ать в руках не бокалы с ш ампанским, а вы мя. Где, оказалось, нуж ен лю бой сильны й луч, пробиваю щ ий стену деревенской радости” і да т.п. На ж аль, эстэты ка харакіры беларусамі мала засвоеная. М ож а таму http://glossmedia.org з “праекту для і пра акты вістаў”, які перарос самога сябе, зараз ператвары ўся ў засуш аную мумію - ш када глядзець... Паколькі псы холягі сьцьвярдж аю ць, ш то самагубцаў амаль немагчы ма спы ніць у іх навязьлівы м ж аданьні (лягчэй папярэдзіць), мы настойліва раім: будзьце прасьцей, акты вісты. І з апты мізмам глядзіце на сьвет. У нейкі момант ж ы цьцё задзірае ўсіх. Сказаць “не бяды !” і ісьці далей - вось гэта могуць ня ўсе. ______________* Fin de siecle - з ф ранцускай “канец стагодзьдзя”.

***БЯЗ ПАНІКІ!вы апы нуліся на рэйках у мэтро

Калі вы вы падкова ўпалі ці вас нехта ш турхнуў на рэйкі, нічога ня бойцеся і не панікуйце. Папрасіце дапамогі ў лю дзей, якія стаяць на плятф орме. Хай яны тэрмінова вы клікаю ць міліцы янтаў і супрацоўнікаў мэтро. Ідзіце да пачатку плятф ормы па руху цягніка і чакайце, калі вам дапамогуць. Памятайце: ток па чы гуначны х рэйках НЕ ПРАХОДЗІЦЬ (маўляў, “зараз я наступлю на рэйкі - і ўсё, аўф відэрзэйн”). Гэта лухта: насамрэч кантактная рэйка знаходзіцца пад плятф ормай і закры тая спэцы яльны м кажухом. Трэба яш чэ пастарацца, каб дабрацца да электры чнасьці.

СУІЦЫ ДЫ Ф АРЦОЎКАФ арцоўка* - гэта калі вы набы ваеце з рук недаступны я “тут і цяпер” маркі адзеньня ці абутку. У ф арцоўцы важны я тры рэчы: 1) тое, ш то вам прапаную ць, вы нізавош та не набудзеце ў паркінгах і на ры нках; 2) хай сабе гэта будзе і поўны дэры бас, вялікая верагоднасьць таго, ш то набы ваеце эксклю зіў; 3) пры кол не ў пакупцы - у самім працэсе... ...Вы сустракаецеся зь сяброўкай на прыступках нацмузэю, ідзяце ў бліж эйш ы двор, дзе вас уж о чакаю ць. Паўхвіліны - і вы трапляеце ў оф іс. Час на гадзіньніку - 19:07, таму ніякіх рабацягаў тут няма. Адны моднікі, якія зьбегліся як прусакі на бохан батона на звалены я ў велічэзную кучу Marco Polo, Diesel, H&M etc. - усё ў раёне 20-70 бэ. І сама атмасф эра: паўпадпольле, нелегальнасьць, мода...У прынцы пе, новая менская ф арцоўка - гэта self made стокі, якіх поўна на Захадзе і Ўсходзе (зрэш ты, менавіта з Варш авы і М асквы такія “калекцы і” звы чайна ў М енск і трапляю ць). Але паколькі разьвіты ры нкавы сацы ялізм не прадугледж вае паняцьцяў “недарагое, моднае, арыгінальнае”, даводзіцца задавальняцца бацькоўскімі мэтадамі набы цьця ш мотак. Ці пераймаць прагрэсіўны досьвед, цягаць ф арцу з-за мяж ы** і такім чы нам самому станавіцца ф арцоўш чы кам. А вы думалі, ш то мода на “савок” скончы лася? Soviet old skul kum bek, andastend?______________*Ня блы таць з сэкандам - ф арцую ць звы чайна новы м.** Лепей за ўсё з Бэрліну. Дарэчы, там зараз сэзон зьніжак.

2 гады абавязковай адпрацоўкі па месцы пры значэньня плю с абавязковы я 3 гады працы на тэры торы і Беларусі. Столькі можа каш таваць бясплатная вы ш эйш ая адукацы я паводле новы х нормаў Закону “Аб адукацы і”. Як кажуць, магло бы ць і горай - усе 10 год, - але гэта суцяш эньне слабое: тут бы 5 год перавары ць...Тое, ш то ў апош нія два месяцы М інадук акты ўна зьліваў чуткі, а поты м больш канкрэтную інф у пра магчы мае 5-гадовае разьмеркаваньне, цалкам лягічна. Прамацаць глебу - сьвятая справа перад ты м, як рабіць рэзкія целарухі. Асабліва такія: наўрад ці М інадук на чале са сп. Радзьковы м не падазрае, ш то новы я патрабаваньні да разьмеркаваньня нават для Беларусі занадта круты я. Таму замест вечна галімай адмазкі “дзярж ава заплаціла за цябе - адплаці ёй ты м ж а” клеркі прыдумалі парачку больш забойны х. Інтэрвію старш ы ні пастаяннай камісіі па адукацы і, культуры, навуцы і навукова-тэхнічны м прагрэсе Ніж няй палаты Парлямэнту Ўладзімера Здановіча “Белорусской газете” ў такім сьвятле амаль праграмнае. Дэпутат рассакрэціў інф армацы ю, ш то, аказваецца, норма пра 5-гадовае разьмеркаваньне бы ла ўхваленая... самімі студэнтамі, якіх запраш алі ў Парлямэнт. Каго запраш алі - незразумела, але гэты “нехта” на пы таньне “Ды к трэба яно вам ці не?” у колькасьці 50% прысутны х адказаў: “Так! Хай нас хоць куды-небудзь прыстрояць”. Наце вам: замест 2-х гадоў - яш чэ 3 абавязковы я на тэры торыі РБ. Ш то значы ць “абавязковы я” і ш то будуць рабіць, каб чалавек ня ехаў за мяж у - пытаньне адкры тае. І чуткі пра тое, ш то студэнтам будуць ставіць невы язны я ш тампы ў паш парты, застаю цца непацьвердж аны мі. Хаця сп. Ж дановіч заяўляе, ш то новы закон “не абмяж оўвае чалавека ў праве вы езду за мяж у”, а наадварот, “паляпш ае ўмовы ”: па беларускім законе наш ы я ды плёмы будуць прызнаваць за мяж ой. І гэта насьцярож вае. Па-перш ае, зь якой такой радасьці замеж нікі будуць прызнаваць наш ы я законы і, адпаведна, ды плёмы без падпісаны х двухбаковы х дамоваў? Па-другое, калі 5 год адвалэндацца ў балотах Палесься з ды плёмам сусьветнага ўзору, ш то зробіць нармальны чалавек пасьля сканчэньня разьмеркаваньня? Правільна, рване за кардон - каб душ ой адпачы ць.Сп. Ж дановіч прызнаецца: Парлямэнт ня ведае, ш то рабіць з ты мі, хто спэцы яльна заваліў сэсію, каб перавесьціся на платнае. Як і ня ведае, калі пачнецца практы ка ўж ы ваньня новага закону. Як і ня ведае, чым скончы цца татальнае падпісаньне дамоваў унівэру са студэнтам, спэцы яліста - з новы м працадаўцам. Таму ш то калі са студэнтаў пачнуць дзерці тры скуры, то чаму б ім не пачаць у адказ падаваць у суд на некаторых дэбілаў-выкладчы каў, на хамаваты х цётак з дэканатаў, на босаў з “разьмеркаванай” працы, якія часьцей за ўсё ня могуць забясьпечы ць ні ж ы тлом, ні заробкам?!І калі толькі палова студэнтаў пагадзілася бы ць адпраўленай па разьмеркаваньні, чаму б ня вы кары стаць вы нікі апы таньня на больш глябальны м узроўні? Хочаш бы ць запатрабаваны м краінай “малады м спэцы ялістам” - піш ы заяву ў рэктарат. У вы ніку ж орсткіх узаемаабавязкаў і патрабаваньняў чалавек атры мае гарантаваны заробак, усе ільготы і бла-бла-бла. Хочаш ш укаць месца пад сонцам сам? Наперад, да самастойны х перамогаў!Хаця хто сказаў, ш то гітара - ня ўдарны інструмэнт? Калі ўж о малады абітуры ент стаў перад вы барам - паступаць у Беларусі ці ехаць вучы цца за мяж у, мож на вы кары стаць і трэці вары янт. Застацца ў Беларусі і паступіць за мяж у: ды станцы йнае навучаньне ў заходніх унівэрах практы куецца досы ць акты ўна. А замеж ны ды плём, які вы атры маеце па сканчэньні вучобы, дасьць вам яўна больш ж ы цьцёвы х ш анцаў, чым даведка аб разьмеркаваньні.

СПОРТ-АКТЫ ЎНАСЬЦЬ АКТЫ ВІСТАЎНязграбны пераклад вядомага савецкага слогану “Спорт вучобе не заш кодзіць” у наш ы м вы падку значы ць адно. Займацца спортам сёньня - гэта бон тон. І ня трэба нудзіць: пратры це вочы, неспарты ўны я акты вісты !!! На месца трэш-запапсаваны х АГЛ'аўскіх хакею і горны х лы жаў пры ходзяць сапраўды новы я “дзьвіжухі”. Пры ходзяць і перамагаю ць!“За здаровы лад ж ы цьця” - занадта галімы мэсэдж у пераконваньні займацца спортам. Каб падбухторыць некага да разьмінкі атраф аваны х мы ш цаў ці згону піўнога ж ы воціка, лепей уж ы ваць словы “весялуха”, “экстры м” і “недарагая эксклю зіўнасьць”. Ну і на ўсялякі вы падак “алімпійскія пэрспэкты вы ”.Як трапна заявіў адзін польскі тавары ш дзевяці беларускім капаэры стам у леташ нім сьнеж ні, беларусы “разадраліся ў ш пагаце над прорвай між ты м, чым бы лі, і ты м, чым ёсьць зараз”. М аецца на ўвазе, ш то са сьнеж ня, калі наш ы сталі сябрамі Fundacao Internacional Capoeira Artes das Gerais (FICAG)*, мож на сьмела казаць: здохла ў Беларусі самапальная капаэйра. Зараз каманда капаэры стаў з “Алімпу” (на пл. Я. Коласа) мае права праводзіць баты зада (аф іцы йнае прысьвячэньне ў капаэры сты). А гэта значы ць, капаэйра ў Беларусі стала праф эсійны м відам спорту. Няхіла для таго, ш то мы прывы клі разглядаць як простую забаўку. І ліш няе пацьвердж аньне: калі лю дзі бяруцца за неш та “з адры вам ад вы творчасьці”, то бок з галавой, - усё ў іх атры мліваецца.Тое самае з амаль не вядомы м у Беларусі кёрлінгам*. Як паведамляю ць наш ы кантры бутары, існуе Беларуская асацы яцы я кёрлінгу, чыя ю ніёрская каманда ўж о ўвосені ўзяла ў Кіеве 2-е месца. Калі ўлічы ць, ш то спорт-экзоты ка пакуль кары стаецца папулярнасьцю толькі ў вузка абмеж аваны х колах менскіх мэнэдж эраў сярэдняга і вы ш эйш ага зьвяна, то восеньскі посьпех ю ніёрскай каманды па кёрлінгу ў Кіеве - як маячок для ты х, каго задраў брутал на лёдзе. І ф ігня, ш то на адборачны м туры Кубка сьвету ў сьнеж ні 2004 наш ы вы ступілі ня так удала, як меркавалася. Яны далі знак: спорт таксама мож а прыносіць “малады м і борзы м” саты сф акцы ю - як маральную, так і матэры яльную (прынамсі, у будучы ні). Карацей, усе на трэньш ы (то бок трэніроўкі)!!!

______________* Паводле інф армацы і наш ага кантры бутара Насьці Т.

***ПАЧЫ НАЙ З М АЛОГАу М енску становіцца модна займацца ф інгерборды нгам* Ф інгерборд - гэта міліпіздры чны скейт, на якім вы катаецеся пальцамі ўласнай рукі. Для ты х, хто не даганяе: некалі Сты вэну Аш эру, які жы ў у Каліф орніі, западло бы ло сядзець у хаце. Але паколькі на вуліцы іш оў дождж, хлопец зрабіў сабе міні-міні-міні-мініборд, на якім катаўся пальцамі. Бацька хлопца, вядомы ў ваколіцах ф абры кант дзіцячы х гулек, глядзеў-глядзеў на забавы сы на - і запусьціў ф інгерборд у вы творчасьць. М інула 20 год, і да М енску дайш ло: скейт можна рабіць уласнаруч (гл. http://fingerzona.by.ru/stats/samodel_finger.htm) і купляць (шукайце ў спэцы ялізаваны х палатках на “Ды нама”).

GRAVANITYКалі вам аж сьвярбіць у адны м месцы, як бы гэта пакінуць пасьля сябе - маладой / -ога, пры гожай / -ага, крэаты ўнай / -га сьлед у гісторы і, раім скары стацца просты м мэтадам. Станьце адэптам беларускай хвалі GRAVANITY - даем стоадсоткавую гаранты ю таго, ш то пра вас даведаю цца. Пасьля некаторага назіраньня сутнасьць Gravanity* сф армулявала кампанія Trendwatching. Усё працуе вельмі проста: вы хочаце, каб пра ваш ую ары гінальнасьць даведалася як мага больш ая колькасьць лю дзей. Дзеля гэтага вы вы кары стоўваеце перш за ўсё спадручны я сродкі, якімі / на якіх хаця б на нейкі час мож на пакідаць сьляды сваёй неарды нарнай натуры. Клясы чны прыклад. Troika, лёнданская творчая суполка, у склад якой уваходзяць мастакі і відэапраекты роўш чы кі, ствары ла парты занскі SMS-праектар. Прыстасаваньне, гэткі Gravanity-праектар, дазваляе трансьляваць кароткія мэсэдж ы лю бога зьместу на гладкія паверхні - ад сьцен буды нкаў да дарож ны х знакаў. Пытаньне “Where are we all going?”, якое спраектавала Troika на скры ж аваньні лёнданскіх А219 і А402, безумоўна, мож а бы ць пераасэнсавана. Уявіце, як ш матзначна яно будзе чы тацца, напрыклад, на плякатах “ЗА Беларусь!”, ш то панаты рканы я па праспэкце М аш эрава (якраз па дарозе з Драздоў у цэнтар). А вось брэнд M&Ms наагул вы раш ы ў брудна наж ы цца на тэме Gravanity. На сайце mms.com, дзе балем правяць танканога-яйкагаловы я Ж оўты і Чы рвоны, лю бому ахвотнаму прапануецца замовіць за USD 9,49 (EUR 7,50 / GBP 5,25) пачак цукерак, на якіх будзе ш акалядам вы гравіравана ўсё ш то паж адаеце. Ад “Праглы ні і лопні” да “Love is deep feeling”.І такіх эндзі ўорхалаў, іхную макаўку, па сьвеце поўна. Паўднёвааф ры канская інтэрнэт-кампанія M-Net яш чэ ў лю ты м 2004 году распачала ры эліты-ш оў B-on-GO, якое зараз перарасло ў сапраўдную манію. Кабінкі B-on-GO расстаўлены я па ўсіх найбуйнейш ы х гiпэрмаркетах краіны. Адпаведна, лю бы гопнік, ш то мае за душ ой мабілу, мож а залезьці ў кабінку, набраць адмы словы нумар, якім акты візуе ў кабінцы тэлекамэры - і ў вы ніку стаць “зоркай” моладзевага ТБ-канала GO. Апош ні вось уж о год па гадзіне на дзень трансьлю е ўменьні і навы кі адэптаў Gravanity. Хаця варта прызнаць, ш то беларусы таксама маю ць магчы масьць праявіцца як заўзятары Gravanity. Урубіце, напрыклад, 1М . Ацаніце, ш то за кліпы там звы чайна стаяць у плэйлісьце. І адукуйце малінаўскіх гопнікаў - зрабіце лю дзям добрае. Тупа сядзьце і замаўляйце праз тэлеф он нумары кліпаў Franz Ferdinand, Bjork, PJ Harvy, Gwen Stefany etc. Канечне, “пэрсанальны этэр” уляціць вам у капеечку. Але хто сказаў, ш то мастацтва - хай сабе і Gravanity - не патрабуе ахвяраў?

РАЗЬМ ЕРКАВАНЬНЕ

А М Ы І НЯ ВЕДАЛІрэйты нг самы х “гарачы х” адукацы йны х навінаў*

5) М інадук хвалю ецца за моладзь Апош няя практы чна не чы тае агульнапаліты чны х газэтаў і пэры ёды к, аддаю чы перавагу нэту і праф эсійны м вы даньням. А паколькі бескантрольны доступ да сеціва не ідзе на кары сьць вы хаваўчай і ідэалягічнай працы, то, на думку клеркаў міністэрства, варта пачаць кантраляваць нэт ня толькі ва ўнівэрах, але і ў інтэрнатах.

4) Беларусі новы я ВНУ не патрэбны я М іністар адукацы і Аляксандар Радзькоў упэўнены, ш то сы стэма вы ш эйш ай адукацы і ў нас ужо сф армавалася. У вы ніку зараз на 10 ты с. насельніцтва пры падае 370 студэнтаў. Зараз М інадук сочы ць за сусьветны мі тэндэнцы ямі. Але націск робіць на трады цы йную вы ш эйш ую ш колу, навучаю чы спэцы ялістаў, патрэбны х айчы ннай эканоміцы. І ня толькі ёй: сп. Радзькоў лічы ць, ш то попы т на беларускую адукацы ю ёсьць нават за мяжой.

3) Беларускія студэнты вераць у паліты ку ўраду і падтры мліваю ць яе Пра гэта заявіў міністар Радзькоў на калегіі міністэрства. І ўсё ў вы ніку пасьпяховай ідэалягічнай працы ў ВНУ, пасьля якой студэнты сталі “дзяржаўна мы сьліць”. Гэта прадэманстравалі апош нія вы бары і рэф эрэндум.

2) Ж артаваць на КВЗ пра АГЛ - гэта “непавага да ўласнай краіны ” У вы ніку такіх жартачкаў студэнтаў Баранавіцкага ўнівэру на сцэне менскага БНТУ паляцелі з пасады прарэктар БарДУ па вы хаваўчай рабоце і яе намесьнік па працы з моладзьдзю. Як лічы ць Леанід Цупры к, намесьнік старш ы ні Берасьцейскага аблвы канкаму, гэта правільна: старэйш ы я “адказны я за вы хаваньне моладзі”, яны “мусілі праверы ць праграму КВЗ і патлумачы ць студэнтам, ш то непавага да прэзы дэнта, які столькі зрабіў для іх гораду і іх навучальнай установы непасрэдна, недапуш чальна”.

1) Ды плёмы беларускіх ВНУ будуць пры знаваць у Польш чы - і наадварот. Урады Беларусі і Польш чы ў бліжэйш ы м часе падпіш уць адпаведную дамову. Паводле яе ў рэестар установаў увайш лі 5 акадэміяў, 31 унівэр, 2 інсты туты і 4 выш эйш ы я каледжы. Апрача таго, будуць пры знаны я раўназначны мі навуковы я ступені па мастацтвазнаўстве.______________* Рэйты нг складзены паводле маніторы нгу беларускіх друкаваны х і электронны х СМ І за пэры яд сьнежань 2004 - студзень 2005.

______________* Gravanity = Graffiti (ясна ш то такое) + vanity (ф анабэры я)

Page 11: CD / Studenckaja Dumka 2005. #01

008

CD

009

CD

Напры канцы году М енск і некаторы я яго жы хары захварэлі на скрайні дэкадэнс. Ці то незразумела-нясьцерпнае, як зубны боль, пачуцьцё fin de siecle*, ці то адсутнасьць хоць нейкага, хай нават ня сонечнага, сьвятла, ці то яш чэ якая халера... Карацей, за гіпэркароткі прамежак часу ў горадзе зьявілася некалькі чалавек, ш то вы раш ы лі зьдзейсьніць суіцы д.19 сьнеж ня 2004 году наш кантры бутар Андрэас Копыс дзяліўся з рэдакцы яй, як гэта - адчуваць сябе “амаль ахвярай” мэтра-тэрарыстаў. Спакойна едучы па другой лініі менскага мэтро, на “Пралетарскай” сп. Копыс раптам пачуў нэрвовы голас маш ы ніста, які запатрабаваў ад пасаж ы раў тэрмінова вы йсьці. Не дачакаўш ы ся ніякіх уцямны х тлумачэньняў, пасаж ы ры засьпяш аліся да дзьвярэй - “ніхто не хацеў паміраць”.Нечакана суты кнуўш ы ся з мэтраф обіяй (хваробай, пра якую раней Копыс чуў толькі ад такійцаў і масквічоў), кантры бутар CD і ня ведаў, ш то стаў не ахвярай мэтра-тэрору (хай сабе і ўяўнага), а ф акты чна пацярпелы м ад чуж ога (хвала Богу!) суіцы ду. Амаль ідэнты чная па сцэнары і складзе дзею чы х асобаў трагеды я адбы лася на той ж а Аўтазаводзкай лініі мэтро за тры дні да каталіцкіх Калядаў. Але, у адрозьненьне ад самагубцы з “Парты занскай”, хлопец з “Купалаўскай” з-за атры маны х чэрапна-мазгавы х траўмаў у той ж а дзень сканаў у адны м зь менскіх ш піталяў... І хто ведае, колькі лю дзей кінуліся пад цягнікі за 2004 год?Калі ўлічы ць, ш то для менскага мэтро лічы цца “нармальны м” адно самагубства на год, то ў сьнеж ні 2004 рэйкі роднага андэрграўнду сталі сапраўды кры вавы мі. Капацца ў прычы нах і адказваць на “чаму?” не ры зы кую ць нават псы холягі. Але тое, ш то напрыканцы году зь лю дзьмі сапраўды адбы валася “неш та ня тое”, мож а пацьвердзіць не адзін дзясятак ж ы хароў краіны. Спрадвечны я “агульная млявасьць і абы якавасьць да ж ы цьця”, падавалася, дасягнулі такіх маш табаў, ш то чарговы я паведамленьні ў духу “memento mori” ўж о не краналі.Студзеньскае (2005) самазабойства рэсурсу http://glossmedia.org у гэты м сэнсе паказальнае. Хаця б з-за патэты кі разьвітальнага ліста стваральнікаў сайту: “Это время [існаваньня рэсурсу - CD], за которое стало ясно: М инск - несчастны й город приветливы х талантливы х лю дей на сером ф оне, идеальны й полигон для дальнейш его движ ения. М инск - это город, где некоторой части глянцевы х персонаж ей естественнее держ ать в руках не бокалы с ш ампанским, а вы мя. Где, оказалось, нуж ен лю бой сильны й луч, пробиваю щ ий стену деревенской радости” і да т.п. На ж аль, эстэты ка харакіры беларусамі мала засвоеная. М ож а таму http://glossmedia.org з “праекту для і пра акты вістаў”, які перарос самога сябе, зараз ператвары ўся ў засуш аную мумію - ш када глядзець... Паколькі псы холягі сьцьвярдж аю ць, ш то самагубцаў амаль немагчы ма спы ніць у іх навязьлівы м ж аданьні (лягчэй папярэдзіць), мы настойліва раім: будзьце прасьцей, акты вісты. І з апты мізмам глядзіце на сьвет. У нейкі момант ж ы цьцё задзірае ўсіх. Сказаць “не бяды !” і ісьці далей - вось гэта могуць ня ўсе. ______________* Fin de siecle - з ф ранцускай “канец стагодзьдзя”.

***БЯЗ ПАНІКІ!вы апы нуліся на рэйках у мэтро

Калі вы вы падкова ўпалі ці вас нехта ш турхнуў на рэйкі, нічога ня бойцеся і не панікуйце. Папрасіце дапамогі ў лю дзей, якія стаяць на плятф орме. Хай яны тэрмінова вы клікаю ць міліцы янтаў і супрацоўнікаў мэтро. Ідзіце да пачатку плятф ормы па руху цягніка і чакайце, калі вам дапамогуць. Памятайце: ток па чы гуначны х рэйках НЕ ПРАХОДЗІЦЬ (маўляў, “зараз я наступлю на рэйкі - і ўсё, аўф відэрзэйн”). Гэта лухта: насамрэч кантактная рэйка знаходзіцца пад плятф ормай і закры тая спэцы яльны м кажухом. Трэба яш чэ пастарацца, каб дабрацца да электры чнасьці.

СУІЦЫ ДЫ Ф АРЦОЎКАФ арцоўка* - гэта калі вы набы ваеце з рук недаступны я “тут і цяпер” маркі адзеньня ці абутку. У ф арцоўцы важны я тры рэчы: 1) тое, ш то вам прапаную ць, вы нізавош та не набудзеце ў паркінгах і на ры нках; 2) хай сабе гэта будзе і поўны дэры бас, вялікая верагоднасьць таго, ш то набы ваеце эксклю зіў; 3) пры кол не ў пакупцы - у самім працэсе... ...Вы сустракаецеся зь сяброўкай на прыступках нацмузэю, ідзяце ў бліж эйш ы двор, дзе вас уж о чакаю ць. Паўхвіліны - і вы трапляеце ў оф іс. Час на гадзіньніку - 19:07, таму ніякіх рабацягаў тут няма. Адны моднікі, якія зьбегліся як прусакі на бохан батона на звалены я ў велічэзную кучу Marco Polo, Diesel, H&M etc. - усё ў раёне 20-70 бэ. І сама атмасф эра: паўпадпольле, нелегальнасьць, мода...У прынцы пе, новая менская ф арцоўка - гэта self made стокі, якіх поўна на Захадзе і Ўсходзе (зрэш ты, менавіта з Варш авы і М асквы такія “калекцы і” звы чайна ў М енск і трапляю ць). Але паколькі разьвіты ры нкавы сацы ялізм не прадугледж вае паняцьцяў “недарагое, моднае, арыгінальнае”, даводзіцца задавальняцца бацькоўскімі мэтадамі набы цьця ш мотак. Ці пераймаць прагрэсіўны досьвед, цягаць ф арцу з-за мяж ы** і такім чы нам самому станавіцца ф арцоўш чы кам. А вы думалі, ш то мода на “савок” скончы лася? Soviet old skul kum bek, andastend?______________*Ня блы таць з сэкандам - ф арцую ць звы чайна новы м.** Лепей за ўсё з Бэрліну. Дарэчы, там зараз сэзон зьніжак.

2 гады абавязковай адпрацоўкі па месцы пры значэньня плю с абавязковы я 3 гады працы на тэры торы і Беларусі. Столькі можа каш таваць бясплатная вы ш эйш ая адукацы я паводле новы х нормаў Закону “Аб адукацы і”. Як кажуць, магло бы ць і горай - усе 10 год, - але гэта суцяш эньне слабое: тут бы 5 год перавары ць...Тое, ш то ў апош нія два месяцы М інадук акты ўна зьліваў чуткі, а поты м больш канкрэтную інф у пра магчы мае 5-гадовае разьмеркаваньне, цалкам лягічна. Прамацаць глебу - сьвятая справа перад ты м, як рабіць рэзкія целарухі. Асабліва такія: наўрад ці М інадук на чале са сп. Радзьковы м не падазрае, ш то новы я патрабаваньні да разьмеркаваньня нават для Беларусі занадта круты я. Таму замест вечна галімай адмазкі “дзярж ава заплаціла за цябе - адплаці ёй ты м ж а” клеркі прыдумалі парачку больш забойны х. Інтэрвію старш ы ні пастаяннай камісіі па адукацы і, культуры, навуцы і навукова-тэхнічны м прагрэсе Ніж няй палаты Парлямэнту Ўладзімера Здановіча “Белорусской газете” ў такім сьвятле амаль праграмнае. Дэпутат рассакрэціў інф армацы ю, ш то, аказваецца, норма пра 5-гадовае разьмеркаваньне бы ла ўхваленая... самімі студэнтамі, якіх запраш алі ў Парлямэнт. Каго запраш алі - незразумела, але гэты “нехта” на пы таньне “Ды к трэба яно вам ці не?” у колькасьці 50% прысутны х адказаў: “Так! Хай нас хоць куды-небудзь прыстрояць”. Наце вам: замест 2-х гадоў - яш чэ 3 абавязковы я на тэры торыі РБ. Ш то значы ць “абавязковы я” і ш то будуць рабіць, каб чалавек ня ехаў за мяж у - пытаньне адкры тае. І чуткі пра тое, ш то студэнтам будуць ставіць невы язны я ш тампы ў паш парты, застаю цца непацьвердж аны мі. Хаця сп. Ж дановіч заяўляе, ш то новы закон “не абмяж оўвае чалавека ў праве вы езду за мяж у”, а наадварот, “паляпш ае ўмовы ”: па беларускім законе наш ы я ды плёмы будуць прызнаваць за мяж ой. І гэта насьцярож вае. Па-перш ае, зь якой такой радасьці замеж нікі будуць прызнаваць наш ы я законы і, адпаведна, ды плёмы без падпісаны х двухбаковы х дамоваў? Па-другое, калі 5 год адвалэндацца ў балотах Палесься з ды плёмам сусьветнага ўзору, ш то зробіць нармальны чалавек пасьля сканчэньня разьмеркаваньня? Правільна, рване за кардон - каб душ ой адпачы ць.Сп. Ж дановіч прызнаецца: Парлямэнт ня ведае, ш то рабіць з ты мі, хто спэцы яльна заваліў сэсію, каб перавесьціся на платнае. Як і ня ведае, калі пачнецца практы ка ўж ы ваньня новага закону. Як і ня ведае, чым скончы цца татальнае падпісаньне дамоваў унівэру са студэнтам, спэцы яліста - з новы м працадаўцам. Таму ш то калі са студэнтаў пачнуць дзерці тры скуры, то чаму б ім не пачаць у адказ падаваць у суд на некаторых дэбілаў-выкладчы каў, на хамаваты х цётак з дэканатаў, на босаў з “разьмеркаванай” працы, якія часьцей за ўсё ня могуць забясьпечы ць ні ж ы тлом, ні заробкам?!І калі толькі палова студэнтаў пагадзілася бы ць адпраўленай па разьмеркаваньні, чаму б ня вы кары стаць вы нікі апы таньня на больш глябальны м узроўні? Хочаш бы ць запатрабаваны м краінай “малады м спэцы ялістам” - піш ы заяву ў рэктарат. У вы ніку ж орсткіх узаемаабавязкаў і патрабаваньняў чалавек атры мае гарантаваны заробак, усе ільготы і бла-бла-бла. Хочаш ш укаць месца пад сонцам сам? Наперад, да самастойны х перамогаў!Хаця хто сказаў, ш то гітара - ня ўдарны інструмэнт? Калі ўж о малады абітуры ент стаў перад вы барам - паступаць у Беларусі ці ехаць вучы цца за мяж у, мож на вы кары стаць і трэці вары янт. Застацца ў Беларусі і паступіць за мяж у: ды станцы йнае навучаньне ў заходніх унівэрах практы куецца досы ць акты ўна. А замеж ны ды плём, які вы атры маеце па сканчэньні вучобы, дасьць вам яўна больш ж ы цьцёвы х ш анцаў, чым даведка аб разьмеркаваньні.

СПОРТ-АКТЫ ЎНАСЬЦЬ АКТЫ ВІСТАЎНязграбны пераклад вядомага савецкага слогану “Спорт вучобе не заш кодзіць” у наш ы м вы падку значы ць адно. Займацца спортам сёньня - гэта бон тон. І ня трэба нудзіць: пратры це вочы, неспарты ўны я акты вісты !!! На месца трэш-запапсаваны х АГЛ'аўскіх хакею і горны х лы жаў пры ходзяць сапраўды новы я “дзьвіжухі”. Пры ходзяць і перамагаю ць!“За здаровы лад ж ы цьця” - занадта галімы мэсэдж у пераконваньні займацца спортам. Каб падбухторыць некага да разьмінкі атраф аваны х мы ш цаў ці згону піўнога ж ы воціка, лепей уж ы ваць словы “весялуха”, “экстры м” і “недарагая эксклю зіўнасьць”. Ну і на ўсялякі вы падак “алімпійскія пэрспэкты вы ”.Як трапна заявіў адзін польскі тавары ш дзевяці беларускім капаэры стам у леташ нім сьнеж ні, беларусы “разадраліся ў ш пагаце над прорвай між ты м, чым бы лі, і ты м, чым ёсьць зараз”. М аецца на ўвазе, ш то са сьнеж ня, калі наш ы сталі сябрамі Fundacao Internacional Capoeira Artes das Gerais (FICAG)*, мож на сьмела казаць: здохла ў Беларусі самапальная капаэйра. Зараз каманда капаэры стаў з “Алімпу” (на пл. Я. Коласа) мае права праводзіць баты зада (аф іцы йнае прысьвячэньне ў капаэры сты). А гэта значы ць, капаэйра ў Беларусі стала праф эсійны м відам спорту. Няхіла для таго, ш то мы прывы клі разглядаць як простую забаўку. І ліш няе пацьвердж аньне: калі лю дзі бяруцца за неш та “з адры вам ад вы творчасьці”, то бок з галавой, - усё ў іх атры мліваецца.Тое самае з амаль не вядомы м у Беларусі кёрлінгам*. Як паведамляю ць наш ы кантры бутары, існуе Беларуская асацы яцы я кёрлінгу, чыя ю ніёрская каманда ўж о ўвосені ўзяла ў Кіеве 2-е месца. Калі ўлічы ць, ш то спорт-экзоты ка пакуль кары стаецца папулярнасьцю толькі ў вузка абмеж аваны х колах менскіх мэнэдж эраў сярэдняга і вы ш эйш ага зьвяна, то восеньскі посьпех ю ніёрскай каманды па кёрлінгу ў Кіеве - як маячок для ты х, каго задраў брутал на лёдзе. І ф ігня, ш то на адборачны м туры Кубка сьвету ў сьнеж ні 2004 наш ы вы ступілі ня так удала, як меркавалася. Яны далі знак: спорт таксама мож а прыносіць “малады м і борзы м” саты сф акцы ю - як маральную, так і матэры яльную (прынамсі, у будучы ні). Карацей, усе на трэньш ы (то бок трэніроўкі)!!!

______________* Паводле інф армацы і наш ага кантры бутара Насьці Т.

***ПАЧЫ НАЙ З М АЛОГАу М енску становіцца модна займацца ф інгерборды нгам* Ф інгерборд - гэта міліпіздры чны скейт, на якім вы катаецеся пальцамі ўласнай рукі. Для ты х, хто не даганяе: некалі Сты вэну Аш эру, які жы ў у Каліф орніі, западло бы ло сядзець у хаце. Але паколькі на вуліцы іш оў дождж, хлопец зрабіў сабе міні-міні-міні-мініборд, на якім катаўся пальцамі. Бацька хлопца, вядомы ў ваколіцах ф абры кант дзіцячы х гулек, глядзеў-глядзеў на забавы сы на - і запусьціў ф інгерборд у вы творчасьць. М інула 20 год, і да М енску дайш ло: скейт можна рабіць уласнаруч (гл. http://fingerzona.by.ru/stats/samodel_finger.htm) і купляць (шукайце ў спэцы ялізаваны х палатках на “Ды нама”).

GRAVANITYКалі вам аж сьвярбіць у адны м месцы, як бы гэта пакінуць пасьля сябе - маладой / -ога, пры гожай / -ага, крэаты ўнай / -га сьлед у гісторы і, раім скары стацца просты м мэтадам. Станьце адэптам беларускай хвалі GRAVANITY - даем стоадсоткавую гаранты ю таго, ш то пра вас даведаю цца. Пасьля некаторага назіраньня сутнасьць Gravanity* сф армулявала кампанія Trendwatching. Усё працуе вельмі проста: вы хочаце, каб пра ваш ую ары гінальнасьць даведалася як мага больш ая колькасьць лю дзей. Дзеля гэтага вы вы кары стоўваеце перш за ўсё спадручны я сродкі, якімі / на якіх хаця б на нейкі час мож на пакідаць сьляды сваёй неарды нарнай натуры. Клясы чны прыклад. Troika, лёнданская творчая суполка, у склад якой уваходзяць мастакі і відэапраекты роўш чы кі, ствары ла парты занскі SMS-праектар. Прыстасаваньне, гэткі Gravanity-праектар, дазваляе трансьляваць кароткія мэсэдж ы лю бога зьместу на гладкія паверхні - ад сьцен буды нкаў да дарож ны х знакаў. Пытаньне “Where are we all going?”, якое спраектавала Troika на скры ж аваньні лёнданскіх А219 і А402, безумоўна, мож а бы ць пераасэнсавана. Уявіце, як ш матзначна яно будзе чы тацца, напрыклад, на плякатах “ЗА Беларусь!”, ш то панаты рканы я па праспэкце М аш эрава (якраз па дарозе з Драздоў у цэнтар). А вось брэнд M&Ms наагул вы раш ы ў брудна наж ы цца на тэме Gravanity. На сайце mms.com, дзе балем правяць танканога-яйкагаловы я Ж оўты і Чы рвоны, лю бому ахвотнаму прапануецца замовіць за USD 9,49 (EUR 7,50 / GBP 5,25) пачак цукерак, на якіх будзе ш акалядам вы гравіравана ўсё ш то паж адаеце. Ад “Праглы ні і лопні” да “Love is deep feeling”.І такіх эндзі ўорхалаў, іхную макаўку, па сьвеце поўна. Паўднёвааф ры канская інтэрнэт-кампанія M-Net яш чэ ў лю ты м 2004 году распачала ры эліты-ш оў B-on-GO, якое зараз перарасло ў сапраўдную манію. Кабінкі B-on-GO расстаўлены я па ўсіх найбуйнейш ы х гiпэрмаркетах краіны. Адпаведна, лю бы гопнік, ш то мае за душ ой мабілу, мож а залезьці ў кабінку, набраць адмы словы нумар, якім акты візуе ў кабінцы тэлекамэры - і ў вы ніку стаць “зоркай” моладзевага ТБ-канала GO. Апош ні вось уж о год па гадзіне на дзень трансьлю е ўменьні і навы кі адэптаў Gravanity. Хаця варта прызнаць, ш то беларусы таксама маю ць магчы масьць праявіцца як заўзятары Gravanity. Урубіце, напрыклад, 1М . Ацаніце, ш то за кліпы там звы чайна стаяць у плэйлісьце. І адукуйце малінаўскіх гопнікаў - зрабіце лю дзям добрае. Тупа сядзьце і замаўляйце праз тэлеф он нумары кліпаў Franz Ferdinand, Bjork, PJ Harvy, Gwen Stefany etc. Канечне, “пэрсанальны этэр” уляціць вам у капеечку. Але хто сказаў, ш то мастацтва - хай сабе і Gravanity - не патрабуе ахвяраў?

РАЗЬМ ЕРКАВАНЬНЕ

А М Ы І НЯ ВЕДАЛІрэйты нг самы х “гарачы х” адукацы йны х навінаў*

5) М інадук хвалю ецца за моладзь Апош няя практы чна не чы тае агульнапаліты чны х газэтаў і пэры ёды к, аддаю чы перавагу нэту і праф эсійны м вы даньням. А паколькі бескантрольны доступ да сеціва не ідзе на кары сьць вы хаваўчай і ідэалягічнай працы, то, на думку клеркаў міністэрства, варта пачаць кантраляваць нэт ня толькі ва ўнівэрах, але і ў інтэрнатах.

4) Беларусі новы я ВНУ не патрэбны я М іністар адукацы і Аляксандар Радзькоў упэўнены, ш то сы стэма вы ш эйш ай адукацы і ў нас ужо сф армавалася. У вы ніку зараз на 10 ты с. насельніцтва пры падае 370 студэнтаў. Зараз М інадук сочы ць за сусьветны мі тэндэнцы ямі. Але націск робіць на трады цы йную вы ш эйш ую ш колу, навучаю чы спэцы ялістаў, патрэбны х айчы ннай эканоміцы. І ня толькі ёй: сп. Радзькоў лічы ць, ш то попы т на беларускую адукацы ю ёсьць нават за мяжой.

3) Беларускія студэнты вераць у паліты ку ўраду і падтры мліваю ць яе Пра гэта заявіў міністар Радзькоў на калегіі міністэрства. І ўсё ў вы ніку пасьпяховай ідэалягічнай працы ў ВНУ, пасьля якой студэнты сталі “дзяржаўна мы сьліць”. Гэта прадэманстравалі апош нія вы бары і рэф эрэндум.

2) Ж артаваць на КВЗ пра АГЛ - гэта “непавага да ўласнай краіны ” У вы ніку такіх жартачкаў студэнтаў Баранавіцкага ўнівэру на сцэне менскага БНТУ паляцелі з пасады прарэктар БарДУ па вы хаваўчай рабоце і яе намесьнік па працы з моладзьдзю. Як лічы ць Леанід Цупры к, намесьнік старш ы ні Берасьцейскага аблвы канкаму, гэта правільна: старэйш ы я “адказны я за вы хаваньне моладзі”, яны “мусілі праверы ць праграму КВЗ і патлумачы ць студэнтам, ш то непавага да прэзы дэнта, які столькі зрабіў для іх гораду і іх навучальнай установы непасрэдна, недапуш чальна”.

1) Ды плёмы беларускіх ВНУ будуць пры знаваць у Польш чы - і наадварот. Урады Беларусі і Польш чы ў бліжэйш ы м часе падпіш уць адпаведную дамову. Паводле яе ў рэестар установаў увайш лі 5 акадэміяў, 31 унівэр, 2 інсты туты і 4 выш эйш ы я каледжы. Апрача таго, будуць пры знаны я раўназначны мі навуковы я ступені па мастацтвазнаўстве.______________* Рэйты нг складзены паводле маніторы нгу беларускіх друкаваны х і электронны х СМ І за пэры яд сьнежань 2004 - студзень 2005.

______________* Gravanity = Graffiti (ясна ш то такое) + vanity (ф анабэры я)

Page 12: CD / Studenckaja Dumka 2005. #01

010

CD

тэкст: ТАНЯ КЭЛЬЛІ

ПЭМ АНДЭРСАН УСЕАГУЛЬНА ВЯДОМ АЯ СВАЁЙ СХІЛЬНАСЬЦЮ ДА Ш ТУЧНЫ Х УПРЫ ГОЖ АНЬНЯЎ

(ПАГЛЯДЗЕЦЬ ХАЦЯ Б НА ЯЕ ЦЫ ЦКІ) І БРУТАЛЬНЫ Х ХЛАПЦОЎ

(УЗЯЦЬ ТЫ Х Ж А ТОМ І ЛІ І КІД РОКА). НЯДАЎНА ПЭМ І ЗНОЎ

ПАКАЗАЛА ПАСЬЛЯДОЎНАСЬЦЬ У СВАІХ СЫ М ПАТЫ ЯХ. УЗЯЛА І

СКІРАВАЛА ПЭТЫ ЦЫ Ю КАРАЛЕВЕ ЛІЗАВЕЦЕ II, У ЯКОЙ

ПРАПАНАВАЛА ПАДЧАС ВЫ РАБУ ВЫ САЧЭЗНЫ Х ЧОРНЫ Х

КАПЕЛЮ Ш ОЎ ДЛЯ ГВАРДЫ І ЯЕ ВЯЛІКАСЬЦІ ВЫ КАРЫ СТОЎВАЦЬ

Ш ТУЧНАЕ Ф УТРА ЗАМ ЕСТ М ЯДЗЬВЕДЖ АГА.

Яе Вялікасьць пакуль маўчы ць, а нейкі вы сокі армейскі чы н уж о ляпнуў, ш то, маўляў, “ня вы найш лі яш чэ такога падменнага сурагату, які б замяніў мядзьведж ае ф утра!” Але як у сьвятле тэхнічнага прагрэсу назіраецца тэндэнцы я, калі цы цкі з імплантантамі могуць вы глядаць як натуральны я, то чаму б не паэкспэры мэнтаваць з чы м-небудзь яш чэ? Тым больш ш тучнае ф утра ў гэты м сэзоне з модны х поды ю маў дайш ло аж да менскіх вуліц. РЕТА, Greenpeace і сьвядомы я “модазнаўцы ” плакалі ад захапленьня, калі ўсю восень'04 па “язы ках”* бегалі мадэлькі ў ф утрах зялёны х собаляў ды чы рвоных норак ад dior. Народ у залях на больш асьці fashion weeks аж віш чэў ад задавальненьня. Баеры біліся за “сьпісы чаканьня”, каб тры ю мф альна завезьці ў свае буцікі парты і навінак. Гэта маглі бы ць ш таны са ш тучнага ф утра ад Motivi зь леапардавы мі прынтамі ў камплекце з такімі ж туф лямі Casadei, папруж камі і каш алькамі Accessorize і г.д. У вы ніку склалася ўраж аньне, ш то ўвесь сьвет апрануўся ў руж овы я псэўда-нутрыі і цы гейкі. Хаця...

...ПАЧЫ НАЛАСЯ ЎСЁ ТАК ПРЫ СТОЙНАПры нявы сьветлены х абставінах напрыканцы пазамінулага стагодзьдзя нейкі Дж он Хаят адкры ў эру плястмасы, вынайш аўш ы цэлю лёід. Зь яго і пачалі плесьці элясты чны я воласападобны я ніткі, капрон і нэйлон. Акрамя таго, плястмасавая эра падары ла чалавецтву ш чотку са ш тучны м ворсам. У вы ніку ф утрачка “пад труса” зь сёлетняй калекцы і Fendi, напэўна, і не здагадваецца, ш то звы чайная ш чотка для мы цьця падлогі даводзіцца ёй бабуляй па мацяры нскай лініі. Прынцы п іх вы рабу вельмі падобны.Нягледзячы на тое, ш то вопратка, атрыманая такім чы нам, існавала даўно, да пэўнага часу на “падробку” ніхто і глядзець не хацеў. Пакуль у 1960-я не зьявілася ш тучнае ф утра з доўгім ворсам. Яно рэабілітавала ненатуральнае ф утра ў вачах моднікаў. А тут яш чэ і гіпозы распачалі кампанію па захаваньні таго, ш то засталося ад прыроды. М ачы ць трусаў і ліс направа і налева стала нямодна, таму асобы кш талту Бры дж ы т Бардо ў тэрміновы м парадку пачалі вы кідаць усё з натуральнага ф утра як барбарскае і анты гуманнае на сьметніцу гісторыі. 1980-я былі літаральна паф арбаваны я ў розны я колеры вясёлкі акты вістамі экалягічны х рухаў. Тыя нападалі на несьвядомы х цётак у манто і аблівалі іх ф арбай. У вы ніку напачатку 1990-х Карл Лягерф эльд у паказах для Fendi нават маскаваў сапраўднае ф утра пад ш тучнае. Але ш тучнае пакаціла: нядорага, прыгож а і бясьпечна для здароўя. Свайго і беднай ж ы вёлы.

ПТУШ АЧКУ Ш КАДА ЦІ НЕ? Калі кляш ары-сучасьнікі містэра Хаята не цураліся вопраткі з каш эчага ф утра (дарэчы, прадукт вельмі нетры валы, халодны і танны), то наш ы х бацькоў дэф іцы т прывучы ў да “ш эрага ваўка з

палімэраў”. Ня статусны я бы лі рэчы - напаўразвалены я вуш анкі за 7 савецкіх рублікаў, убогія “ш убейкі” за 45. Чаго толькі наш ы недалёкія продкі на сябе не напіналі! А зараз усе - ад Valentino да сэканду на Камароўцы - вар'яцею ць ад паўспарахнелы х анучаў і сты лізацы і пад іх, павіскваю чы “вінтаж-вінтаж !” Напэўна, з такой глы бокай сракі вярнуўся і прывід наш ы х дзіцячы х сноў - “ плю ш авы я” ф утрачкі ўсіх колераў. Былая ўніф орма дзетсадаўцаў няблага адчувае сябе ў якасьці апош няга must have менскіх модніц. Перамож ную інкарнацы ю пераж ы ваю ць і каптуровы я “аздабленьні” а-ля паю заны look (заўсёды здаецца, ш то нехта даволі доўга кары стаўся імі замест насоўкі на марозе). Ні Replay, ні Tommy Hilfiger, ні ты м больш Benetton не саромею цца працаваць з fake-fur**. І тое, ш то вы глядае як пакамечаны я лахманы, зрабілася прывабнейш ай часткай гардэробу. І заўсёды знойдуцца такія хітра зроблены я, ш то здолею ць бы ць “in” не залазячы ў рознае гаўно. Чаго варты ціпа стары сабачы хвост, якім сёлета акты ўна ўпрыгож ваю ць каптуры куртак Diesel! Тым больш, як сьведчаць паказы новай калекцы і Club Monaco, ш тучнае ф утра “вы ш эйш ай якасьці” пры адпаведнай апрацоўцы вельмі складана адрозьніць ад натурпрадукту. Хоць мацай, хоць на зуб бяры (толькі хто ж табе дасьць!).

СЬМ ЕРЦЬ ЗААФ ОБАМ !Каб дадаць трэнду VIPавасьці, нейкія вар'яты дадумаліся паставіць усё дагары нагамі. М аўляў, ш тучнае ф утра робяць з палімэраў, а палімэры - з наф ты. А наф та, у адрозьненьне ад собаляў, вычарпальны рэсурс. Адпаведна, даеш эксклю зіў - насі ш тучнае!Знайш ліся і ты я, хто адказаў на вы*боны зааф обаў. Сьвядомае кіраўніцтва брытанскай сеткі крамаў Topshop аб'явіла, ш то больш ня будзе прадаваць натуральнае ф утра. У вітры нах іх галоўнай крамы на Оксф ард стры т зьявіўся плякат PETA “Ўсё наш а ф утра - ш тучнае”. Некаторыя асабліва “чэсны я” англічанкі нават самі хочуць, каб бы ло здалёк відаць: тое, ш то боўтаецца ў іх на грудзях ці дзе там яш чэ, зусім не няш часная ахвяра паляўнічы х. Наадварот, сьведчаньне прагрэсу чалавечай думкі і іх, “чэсны х” англічанак, гуманісты чнага сьветапогляду. У Лёндане апош ні ш ы к - парка з руж овы м ці зялёны м ф утрам. М аўляў, “everything about me is fake… and i'm perfect”***, як казала адна 50-гадовая прыгаж уня, залітая ботаксам па самы я вуш ы. Чым не дэвіз будучы ні?

______________* Язык (праф . ж арганізм) - тое самае, ш то поды ю м.** Fake-Fur (англ.) - ш тучнае ф утра.*** “Everything about me is fake… and i'm perfect” (анг.) - “у мяне ўсё ш тучнае - а вы глядаю я цудоўна”. Так назы ваецца кніга мэмуараў Janice Dickinson, вядомай мадэлі 70-х гадоў.

011

CD

Раней усе бы ло лепей. Сьнег бы ў макрэйш ы, а лужы ны - глы бейш ы я. І ў нас бы ла супэр-экіпіроўка, якой мы сёньняш нія можам толькі зайздросьціць.

Бярэцца калю чы ш алік і завязваецца так, каб дзіця вы глядала як ніндзя на сьцеж цы вайны. Так яму цяплей! А ш то той ш алік на марозе ад ды ханьня заледзянее наф іг - ці ж гэта праблемы? Галоўнае, ніхто не захварэе на ангіну. Ш алік наагул бы ў ніш то сабе кры ніцай натхненьня: бярэш яго за канцы, абкручаны я вакол дзіцячай ш ы і, - і ўсё, вядзі! Ня згубіцца малое, не пасьлізьнецца, ня ўпадзе... Дай Бож а дабрацца яму ж ы вы м да дзіцячага садку! Замінае кры ху, але КПД !

З рукавоў кож нага другога дзіцячага каж уш ка ты рчэлі “другія рукі”. Звы чайна яны бы лі мокры я, брудны я, ды яш чэ і гумка заўсёды перакручвалася, хаваю чы адну з рукавіц недзе ў глы біні адзеж ы ны. І ўсё ў імя надзейнасьці! Ці вы ніколі не гублялі пальчатак?

Аксыёма? Тады навош та напінаць на хлопчы ка байкавы я ш таны з гумкай пад абцасам? Пасьля трох гадзін гойсаньня па гурбах яны так набяруць вады, ш то нават ісьці нязручна, ня каж учы пра заш мальцаваную ўш чэнт ці наагул парваную гумку. Дык хто там аўтар ідэі? Ёсьць някепская думка - дарэчы, уж о падхопленая найбольш сьвядомы мі хлопцамі. Кальсоны ў new look! Кш талту ж аночы х калготаў, толькі з бавоўны, а не зь мікраф ібры. Прадаю цца ва ўсіх крамах бялізны Serge. І хлопцы здаровы я, і ш таны не замінаю ць.

У ім прысутнічае ўвесь спэктар: натуральны я валокны (войлак), сучасны я матэры ялы (гума), гульня ф актураў (гума+войлак), дарэвалю цы йны супэрвінтаж ны вы гляд (no comment). Дадаем вясёленькіх колераў (напрыклад, ж оўты) - і заню ханы я нязручны я валёнкі ператвараю цца ў аксэсуар № 1.

Ш АЛІКАВАЯ ПАВЯЗКА / Ш АЛІК-РЭСЬПІРАТАРНя ведаю, хто перш ы м вы раш ы ў, ш то дзіцёнку для таго, каб ды хаць, нос з ротам не патрэбныя. Але адэптаў яго дактры ны дваццаць год таму хапала.

РУКАВІЦЫ VOR EVERМ алады м бацькам заўсёды не хапае грош ай - гэта нармальна. Дзіця пастаянна губляе рукавіцы - гэта непрадбачаны я расходы.

“ЧАРОЎНЫ Я Ш ТОНІКІ”Зімой дзяцей трэба апранаць у тое, ш то пацяплей. Так яны ня змокнуць і не захварэю ць, калі пойдуць качацца ў сьнезе.

“СТАЮ НА АСФ АЛЬЦЕ, У НЕШ ТА АБУТЫ ”Гэта бы ло. Гэта бы ло даўно. Так даўно, ш то ўж о мож на сьмела адрадж аць моду на гэты абутак.

УСЕ М Ы РОДАМ ЗЬ ДЗЯЦІНСТВАзімовы вінтаж by mama

Page 13: CD / Studenckaja Dumka 2005. #01

010

CD

тэкст: ТАНЯ КЭЛЬЛІ

ПЭМ АНДЭРСАН УСЕАГУЛЬНА ВЯДОМ АЯ СВАЁЙ СХІЛЬНАСЬЦЮ ДА Ш ТУЧНЫ Х УПРЫ ГОЖ АНЬНЯЎ

(ПАГЛЯДЗЕЦЬ ХАЦЯ Б НА ЯЕ ЦЫ ЦКІ) І БРУТАЛЬНЫ Х ХЛАПЦОЎ

(УЗЯЦЬ ТЫ Х Ж А ТОМ І ЛІ І КІД РОКА). НЯДАЎНА ПЭМ І ЗНОЎ

ПАКАЗАЛА ПАСЬЛЯДОЎНАСЬЦЬ У СВАІХ СЫ М ПАТЫ ЯХ. УЗЯЛА І

СКІРАВАЛА ПЭТЫ ЦЫ Ю КАРАЛЕВЕ ЛІЗАВЕЦЕ II, У ЯКОЙ

ПРАПАНАВАЛА ПАДЧАС ВЫ РАБУ ВЫ САЧЭЗНЫ Х ЧОРНЫ Х

КАПЕЛЮ Ш ОЎ ДЛЯ ГВАРДЫ І ЯЕ ВЯЛІКАСЬЦІ ВЫ КАРЫ СТОЎВАЦЬ

Ш ТУЧНАЕ Ф УТРА ЗАМ ЕСТ М ЯДЗЬВЕДЖ АГА.

Яе Вялікасьць пакуль маўчы ць, а нейкі вы сокі армейскі чы н уж о ляпнуў, ш то, маўляў, “ня вы найш лі яш чэ такога падменнага сурагату, які б замяніў мядзьведж ае ф утра!” Але як у сьвятле тэхнічнага прагрэсу назіраецца тэндэнцы я, калі цы цкі з імплантантамі могуць вы глядаць як натуральны я, то чаму б не паэкспэры мэнтаваць з чы м-небудзь яш чэ? Тым больш ш тучнае ф утра ў гэты м сэзоне з модны х поды ю маў дайш ло аж да менскіх вуліц. РЕТА, Greenpeace і сьвядомы я “модазнаўцы ” плакалі ад захапленьня, калі ўсю восень'04 па “язы ках”* бегалі мадэлькі ў ф утрах зялёны х собаляў ды чы рвоных норак ад dior. Народ у залях на больш асьці fashion weeks аж віш чэў ад задавальненьня. Баеры біліся за “сьпісы чаканьня”, каб тры ю мф альна завезьці ў свае буцікі парты і навінак. Гэта маглі бы ць ш таны са ш тучнага ф утра ад Motivi зь леапардавы мі прынтамі ў камплекце з такімі ж туф лямі Casadei, папруж камі і каш алькамі Accessorize і г.д. У вы ніку склалася ўраж аньне, ш то ўвесь сьвет апрануўся ў руж овы я псэўда-нутрыі і цы гейкі. Хаця...

...ПАЧЫ НАЛАСЯ ЎСЁ ТАК ПРЫ СТОЙНАПры нявы сьветлены х абставінах напрыканцы пазамінулага стагодзьдзя нейкі Дж он Хаят адкры ў эру плястмасы, вынайш аўш ы цэлю лёід. Зь яго і пачалі плесьці элясты чны я воласападобны я ніткі, капрон і нэйлон. Акрамя таго, плястмасавая эра падары ла чалавецтву ш чотку са ш тучны м ворсам. У вы ніку ф утрачка “пад труса” зь сёлетняй калекцы і Fendi, напэўна, і не здагадваецца, ш то звы чайная ш чотка для мы цьця падлогі даводзіцца ёй бабуляй па мацяры нскай лініі. Прынцы п іх вы рабу вельмі падобны.Нягледзячы на тое, ш то вопратка, атрыманая такім чы нам, існавала даўно, да пэўнага часу на “падробку” ніхто і глядзець не хацеў. Пакуль у 1960-я не зьявілася ш тучнае ф утра з доўгім ворсам. Яно рэабілітавала ненатуральнае ф утра ў вачах моднікаў. А тут яш чэ і гіпозы распачалі кампанію па захаваньні таго, ш то засталося ад прыроды. М ачы ць трусаў і ліс направа і налева стала нямодна, таму асобы кш талту Бры дж ы т Бардо ў тэрміновы м парадку пачалі вы кідаць усё з натуральнага ф утра як барбарскае і анты гуманнае на сьметніцу гісторыі. 1980-я былі літаральна паф арбаваны я ў розны я колеры вясёлкі акты вістамі экалягічны х рухаў. Тыя нападалі на несьвядомы х цётак у манто і аблівалі іх ф арбай. У вы ніку напачатку 1990-х Карл Лягерф эльд у паказах для Fendi нават маскаваў сапраўднае ф утра пад ш тучнае. Але ш тучнае пакаціла: нядорага, прыгож а і бясьпечна для здароўя. Свайго і беднай ж ы вёлы.

ПТУШ АЧКУ Ш КАДА ЦІ НЕ? Калі кляш ары-сучасьнікі містэра Хаята не цураліся вопраткі з каш эчага ф утра (дарэчы, прадукт вельмі нетры валы, халодны і танны), то наш ы х бацькоў дэф іцы т прывучы ў да “ш эрага ваўка з

палімэраў”. Ня статусны я бы лі рэчы - напаўразвалены я вуш анкі за 7 савецкіх рублікаў, убогія “ш убейкі” за 45. Чаго толькі наш ы недалёкія продкі на сябе не напіналі! А зараз усе - ад Valentino да сэканду на Камароўцы - вар'яцею ць ад паўспарахнелы х анучаў і сты лізацы і пад іх, павіскваю чы “вінтаж-вінтаж !” Напэўна, з такой глы бокай сракі вярнуўся і прывід наш ы х дзіцячы х сноў - “ плю ш авы я” ф утрачкі ўсіх колераў. Былая ўніф орма дзетсадаўцаў няблага адчувае сябе ў якасьці апош няга must have менскіх модніц. Перамож ную інкарнацы ю пераж ы ваю ць і каптуровы я “аздабленьні” а-ля паю заны look (заўсёды здаецца, ш то нехта даволі доўга кары стаўся імі замест насоўкі на марозе). Ні Replay, ні Tommy Hilfiger, ні ты м больш Benetton не саромею цца працаваць з fake-fur**. І тое, ш то вы глядае як пакамечаны я лахманы, зрабілася прывабнейш ай часткай гардэробу. І заўсёды знойдуцца такія хітра зроблены я, ш то здолею ць бы ць “in” не залазячы ў рознае гаўно. Чаго варты ціпа стары сабачы хвост, якім сёлета акты ўна ўпрыгож ваю ць каптуры куртак Diesel! Тым больш, як сьведчаць паказы новай калекцы і Club Monaco, ш тучнае ф утра “вы ш эйш ай якасьці” пры адпаведнай апрацоўцы вельмі складана адрозьніць ад натурпрадукту. Хоць мацай, хоць на зуб бяры (толькі хто ж табе дасьць!).

СЬМ ЕРЦЬ ЗААФ ОБАМ !Каб дадаць трэнду VIPавасьці, нейкія вар'яты дадумаліся паставіць усё дагары нагамі. М аўляў, ш тучнае ф утра робяць з палімэраў, а палімэры - з наф ты. А наф та, у адрозьненьне ад собаляў, вычарпальны рэсурс. Адпаведна, даеш эксклю зіў - насі ш тучнае!Знайш ліся і ты я, хто адказаў на вы*боны зааф обаў. Сьвядомае кіраўніцтва брытанскай сеткі крамаў Topshop аб'явіла, ш то больш ня будзе прадаваць натуральнае ф утра. У вітры нах іх галоўнай крамы на Оксф ард стры т зьявіўся плякат PETA “Ўсё наш а ф утра - ш тучнае”. Некаторыя асабліва “чэсны я” англічанкі нават самі хочуць, каб бы ло здалёк відаць: тое, ш то боўтаецца ў іх на грудзях ці дзе там яш чэ, зусім не няш часная ахвяра паляўнічы х. Наадварот, сьведчаньне прагрэсу чалавечай думкі і іх, “чэсны х” англічанак, гуманісты чнага сьветапогляду. У Лёндане апош ні ш ы к - парка з руж овы м ці зялёны м ф утрам. М аўляў, “everything about me is fake… and i'm perfect”***, як казала адна 50-гадовая прыгаж уня, залітая ботаксам па самы я вуш ы. Чым не дэвіз будучы ні?

______________* Язык (праф . ж арганізм) - тое самае, ш то поды ю м.** Fake-Fur (англ.) - ш тучнае ф утра.*** “Everything about me is fake… and i'm perfect” (анг.) - “у мяне ўсё ш тучнае - а вы глядаю я цудоўна”. Так назы ваецца кніга мэмуараў Janice Dickinson, вядомай мадэлі 70-х гадоў.

011

CD

Раней усе бы ло лепей. Сьнег бы ў макрэйш ы, а лужы ны - глы бейш ы я. І ў нас бы ла супэр-экіпіроўка, якой мы сёньняш нія можам толькі зайздросьціць.

Бярэцца калю чы ш алік і завязваецца так, каб дзіця вы глядала як ніндзя на сьцеж цы вайны. Так яму цяплей! А ш то той ш алік на марозе ад ды ханьня заледзянее наф іг - ці ж гэта праблемы? Галоўнае, ніхто не захварэе на ангіну. Ш алік наагул бы ў ніш то сабе кры ніцай натхненьня: бярэш яго за канцы, абкручаны я вакол дзіцячай ш ы і, - і ўсё, вядзі! Ня згубіцца малое, не пасьлізьнецца, ня ўпадзе... Дай Бож а дабрацца яму ж ы вы м да дзіцячага садку! Замінае кры ху, але КПД !

З рукавоў кож нага другога дзіцячага каж уш ка ты рчэлі “другія рукі”. Звы чайна яны бы лі мокры я, брудны я, ды яш чэ і гумка заўсёды перакручвалася, хаваю чы адну з рукавіц недзе ў глы біні адзеж ы ны. І ўсё ў імя надзейнасьці! Ці вы ніколі не гублялі пальчатак?

Аксыёма? Тады навош та напінаць на хлопчы ка байкавы я ш таны з гумкай пад абцасам? Пасьля трох гадзін гойсаньня па гурбах яны так набяруць вады, ш то нават ісьці нязручна, ня каж учы пра заш мальцаваную ўш чэнт ці наагул парваную гумку. Дык хто там аўтар ідэі? Ёсьць някепская думка - дарэчы, уж о падхопленая найбольш сьвядомы мі хлопцамі. Кальсоны ў new look! Кш талту ж аночы х калготаў, толькі з бавоўны, а не зь мікраф ібры. Прадаю цца ва ўсіх крамах бялізны Serge. І хлопцы здаровы я, і ш таны не замінаю ць.

У ім прысутнічае ўвесь спэктар: натуральны я валокны (войлак), сучасны я матэры ялы (гума), гульня ф актураў (гума+войлак), дарэвалю цы йны супэрвінтаж ны вы гляд (no comment). Дадаем вясёленькіх колераў (напрыклад, ж оўты) - і заню ханы я нязручны я валёнкі ператвараю цца ў аксэсуар № 1.

Ш АЛІКАВАЯ ПАВЯЗКА / Ш АЛІК-РЭСЬПІРАТАРНя ведаю, хто перш ы м вы раш ы ў, ш то дзіцёнку для таго, каб ды хаць, нос з ротам не патрэбныя. Але адэптаў яго дактры ны дваццаць год таму хапала.

РУКАВІЦЫ VOR EVERМ алады м бацькам заўсёды не хапае грош ай - гэта нармальна. Дзіця пастаянна губляе рукавіцы - гэта непрадбачаны я расходы.

“ЧАРОЎНЫ Я Ш ТОНІКІ”Зімой дзяцей трэба апранаць у тое, ш то пацяплей. Так яны ня змокнуць і не захварэю ць, калі пойдуць качацца ў сьнезе.

“СТАЮ НА АСФ АЛЬЦЕ, У НЕШ ТА АБУТЫ ”Гэта бы ло. Гэта бы ло даўно. Так даўно, ш то ўж о мож на сьмела адрадж аць моду на гэты абутак.

УСЕ М Ы РОДАМ ЗЬ ДЗЯЦІНСТВАзімовы вінтаж by mama

Page 14: CD / Studenckaja Dumka 2005. #01

012

CD

тэкст: СЬВЕТА Ш ОЎ, ПАШ А ПРАТАСЕНЯ,

М АКС АГЕЕЎ

СПАЧАТКУ БЫ ЛІ М ІКІ М АЎС, “БІТЛЗ” І АДБЕЛЬВАЮ ЧАЯ ЗУБНАЯ ПАСТА. ПОТЫ М -

КІТАЙСКІЯ ПУХАВІКІ, САТЭЛІТЫ СУВЯЗІ І ПЭЙДЖ ЭРЫ .

М ОНАКУЛЬТУРА - ГЭТА КАЛІ СЬВЕТ СТАНОВІЦЦА М ЕНШ

РАЗНАСТАЙНЫ М . У М ЕНСКУ, NYС І БАНГКОКУ Ў ПАЧАТКУ ХХІ СТ. ГЭТЫ Я РЭЧЫ І ІДЭІ ЗНОЙДУЦЬ

ЦЯБЕ САМ І - КАБ УВЕСЬ ЧАС ЕЗЬДЗІЦЬ ПА ТВАІХ ВУШ АХ.

М ОНАКУЛЬТУРА - ГЭТА КАЛІ ТЫ СТАНОВІШ СЯ ПАДОБНЫ М ДА

ІНШ Ы Х. IT'S NO GOOD.

013

CD

САЎСПАРК

СТВАЛАВЫ Я КЛЕТКІ

ГАСТАРБАЙТЭРЫ

SOUTH PARK - самае прыбы тковае ш оў канала Comedy Central. Уперш ы ню героі мульту ўбачы лі сьвет у 1995 годзе на каляднай электроннай паш тоўцы “The Spirit of Christmas” (качай на www.killfile.org/soxmas), на якой з мэтай вы сьветліць, хто сапраўды ўвасабляе калядны сьпіры т, мясіліся Санта і Езус - натуральна, пад радасны я мацю кі герояў будучага гіта - мультсэры ялу. Паш тоўка адразу зрабіла ф урор, яе пачалі качаць і дасы лаць тонамі. А паколькі гэта даволі вялікая MPEG-шка, то IT кампаніі бы лі вы муш аны я рассы лаць папярэдж аньні ю зэрам, каб ты я не перагруж алі паш товы я сэрвэры. Аніматараў М эта Стоўна і Трэя Паркера адразу ж “з рукамі адарваў” канал Comedy Central. Startkabel.nl спасы лаецца на 20 сайтаў і тры ф орумы, прысьвечаны я мульту. Па сутнасьці, С - гэта татальная пароды я на Амэры ку . Таму ш оў хутка набрала абароты: аф іцы йны сайт southparkstudios.com на дадзены момант прапануе ф рагмэнты з 813 (!) эпізодаў. А ў мінулы м годзе American Film Institute (AFI) назваў South Park адны м зь лепш ы х ТБ-ш оў.Дарэчы: у 2000 г. зьявіўся наварочаны вірус SouthPark, які “лез” у комп, калі ю зэр пагадж аўся паспрабаваць новую гульню ў сты лі мульту.

Тэрмін СК бы ў уведзены ў біялёгію яш чэ ў 1908 г., аднак толькі ў 90-я амэрыканцы пачалі сур'ёзна раскручваць тэму. У 1999 г. часопіс Science назваў адкры цьцё СК трэцяй па значнасьці падзеяй у біялёгіі - пасьля расш ы ф роўкі падвойнай сьпіралі ДНК і праграмы “Геном чалавека”.СК - унікальная група клетак арганізму, здольны х размнаж ацца і даваць пачатак асноўны м клеткавы м кампанэнтам усіх органаў і тканак. СК закліканы я аднаўляць і рэгенэраваць арганізм чалавека.Скандальную славу СК набы лі дзякую чы таму, ш то перш апачаткова здабы валіся з тканак эмбрыёнаў. Аднак цяпер навукоўцы сьцьвярдж аю ць, ш то могуць вы лучаць СК зь цела самога пацы ента. Пры нарадж эньні ў арганізме прысутнічае 1 СК на 10 000 звычайны х клетак, у 30 год іх застаецца 1 на 30 000, а да пяцідзесяці скарачаецца да 1 на 50 000. Ужо гэты х элемэнтарных ведаў хапіла, каб ты сячы мэдцэнтраў на плянэце пачалі прапаноўваць сваім кліентам сэансы амаладж эньня. Пацы енту робіцца пункцы я сьпіннога мозгу, дзе СК прысутнічаю ць у найбольш ай колькасьці. Сучасны я тэхналёгіі вы лучаю ць СК, і застаецца толькі вы расьціць больш ую іх колькасьць у спэцы яльны м хімічны м асяродзьдзі і на працягу двух-трох месяцаў уводзіць у арганізм пацы ента....У сярэдзіне мінулага году ў Бры таніі створаны перш ы банк СК. Па сутнасьці, гэта азначае пачатак эры “вечнай маладосьці” для чалавецтва.

Калі міграцы я будзе разьвівацца такімі тэмпамі, хутка ў сьвеце застануцца толькі багаты я краіны. Таму ш то бедны я пазбавяцца сваiх ж ы хароў.Адна з глябальны х тэндэнцы яў апош няга часу - масавы вы езд на заробкі за мяж у з краінаў зь нестабільнай ці стабільна дрэннай эканомікай у краіны з больш вы сокімі прайсамі.Па зьвестках іміграцы йнай служ бы Ізраіля, на працягу 2004 г. з краіны бы ло дэпартавана 20 000 нелегальны х працоўны х. Яш чэ 30 000, не чакаю чы ордэру, зьехалі самастойна. І гэта менш ая палова - у краіне толькі па аф іцы йны х зьвестках яш чэ застаецца каля 70 000 нелегальны х Г. Сю ды ж варта дадаць 850 000 прасты тутак, якіх за мінулы год вы правілі на гістары чную радзіму - у ты м ліку і ў РБ....Згодна з апош нім перапісам насельніцтва РБ (1999), Беларусь не далічы лася 110 000 сваіх грамадзянаў - яны не памерлі, ня трапілі ў сьпіс легальны х мігрантаў, а папросту “раствары ліся ў паветры ”. Гэта наш ы я

невяртанцы, і сярод іх - значная колькасьць студэнтаў, ш то забілі на дамовы праграмы Work&Travel і інш. падобны х. Высьветліць, наколькі вы расла гэтая лічба за 5 год, не ўяўляецца магчы мы м. Колькасьць легальны х эмігрантаў на некалькі парадкаў менш ая: 10 000 ш тогод, прычы м на 2/3 гэта працаздольнае насельніцтва. 20% мігрантаў маю ць вы ш эйш ую адукацы ю, 40% сёньняш ніх вы пускнікоў ВНУ хацелі б зьехаць за мяж у... Паводле нормы законапраекту “Аб вы ш эйш ай адукацы і”, якая даты чы цца разьмеркаваньня, яны ня змогуць гэта зрабіць як мінімум на працягу пяцi год па ўнівэры. Поўны “гудбай, Амэры ка” наступіць пасьля таго, як ПП НС прыме закон. Але гэты я хлопцы чакаць сябе не прымусяць.

Знак :) зьяўляецца ф акты чна неаф іцы йны м тварам Павуціньня і самы м просты м граф ічны м увасабленьнем монакультуры.С, альбо эмоўты каны (emotion icons), паходзяць ад славутага ж оўтага маляванага твары ку, які ў 1963 годзе за 10 хвілін і $45 намаляваў для кампаніі State Mutual Life Assurance Cos. of America мастак Харві Бэл. Паколькі аўтар бы ў даволі гіповы і ня ласы да наж ы вы, адразу ж адш укалася некалькі разумнікаў па ўсім сьвеце, якія пабеглі патэнтаваць новую ф іш ку. Хутка смайл перайш оў у электронны вы гляд. І ўсё бы ло спакойна, пакуль кампанія Microsoft ня вы раш ы ла ў 2002 г. выдаткаваць грош ы на пош ук перш ага знаку :-). Пачалося сапраўднае мачы лава за права бы ць смайлавы находнікам. Па аф іцы йнай вэрсіі ўперш ы ню друкаваны твары к зьявіўся 19.09.1982 на інф армацы йнай дош цы Carnegie Mellon University. Скот Ф алман прапанаваў вы кары стоўваць гэты знак, каб пазначаць на дош цы розную лухту і оф топік. Але тут ж а нехта Кен Смайлі заявіў, ш то на самой справе друкаваны смайлік прыдумаў аж но ў 60-я ягоны бацька, які тады бы ў “ш ы ш кай” у кампаніі Coca-Cola.

Вобраз кры важ эрных японскіх малалетак раскруціўся дзякую чы ф ільму “Каралеўская бітва” (2000) Кіндзі Ф укасаку. Дзявочага кітчу ў ф ільме яўны перабор: узяць хаця б сэксапілку М іцукі, якая надта ж вава для аматаркі распраўляецца са сваімі сябрамі (асабліва зь сяброўкамі), карыстаю чы ся пры гэты м усім, ш то трапляецца пад руку - напрыклад, касой. Тэма перапэцканы х кры вёю дзяўчы нак у гольф ах пасьпела трансф армавацца ў нейкі мэгаміф кінэматограф у, абрастаю чы новы мі дэталямі і сю ж этны мі наваротамі. Апагеем яе стала зацягнутая сцэна бойкі гераіні Умы Турман зь непаўналетняй Го-Го (Chiaki Kuriyama) у “Kill Bill. Vol. 1”. Крываж эрная німф этка ў кароткай спадніцы яўна вы кананая ў ф укасакаўскай трады цы і, адно ш то ж орсткі натуралізм у сты лі “вы рві вантробы” заменены на псэўдапраф эсійную бойку сярод ф эеры чны х ф антанаў чы рвонай вадкасьці. У гэты м антураж ы вельмі арганічна вы глядаю ць некаторыя рэж ы сэрскія “ляпы ”: калі Го-Го атры млівае “падачу” і падае на стол, ледзьве не на ўвесь экран сьвецяцца валасаты я ногі дублёра....Дадайце сю ды яш чэ напаўгнілую дзяўчы нку са “Званка”, якая ж орстка адпомсьціла ўсяму чалавецтву за сваю пакутлівую сьмерць, і атры маеце больш-менш поўнае ўяўленьне пра наступствы істэрнізацы і і ф эмінізму ў XXI ст.

СМ АЙЛІКІ

JAP SCHOOLGIRL

КОСМ АТУРЫ ЗМ

THE DAY AFTER TOMORROW

АЎТСОРСІНГ

РЭАЛ М АДРЫ Д

К пачаўся 28 красавіка 2001 г., калі з Байкануру стартаваў “Саю з ТМ -32” зь перш ы м косматуры стам на борце. Гэта бы ў амэры канскі мільянэр Дэніс Ціта. Ён увесь час паўтараў, ш то для яго палёт - зьдзяйсьненьне мары ўсяго ж ы цьця... Ціта правёў у космасе ты дзень, падчас якога рабіў ф атазды мкі Зямлі. А ш то яш чэ заставалася? Перасоўвацца па караблі яму бы ло забаронена.У 2002 годзе, 25 красавіка - цікава, ш то абедзьве даты круцяцца вакол гагары нскай - зь Зямлі паляцеў другі мільянэр, цяпер аф ры канскі - М арк Ш аттлуорт. У якасьці своеасаблівай кампэнсацы і за “няперш асьць” у яго бы ло значна больш камф орту: свабоднае перасоўваньне па караблі і доступ у інтэрнэт. Усяго туры ст № 2 прабыў у космасе 10 дзён, і яму так спадабалася, ш то ён ад радасьці набы ў на рэш ту апарат “Саю з ТМ -33” і скаф андар. Зараз кампанія ATLAS aerospace прапануе паляцець у космас усім ахвотны м. Кош т паслугі не паведамляецца.

Гэты апакаліпты чны сайнс ф ікш н мінулага году - перш ае, ш то прыходзіць пасьля 26 сьнеж ня, калі глядзіш навіны па тэлеку. Напэўна, такое ж адчуваньне бы ло і ў непасрэдны х “удзельнікаў” падзеяў. Цяпер мы мож ам назіраць сцэнары end of the world - цунамі, ураганы і патопы - у рэальны м часе. Згадай мінулагодні менскі землятрус, павадку, 9 градусаў цяпла пасярод зімы - і зразумееш, ш то “пасьлязаўтра” адграбуць нават самы я “мірныя лю дзі”.

Эканамічны я слоўнікі даю ць ш мат дэф ініцы яў тэрміну Outsourcing, але сэнс у наступным: кампанія перадае дадатковы я віды дзейнасьці інш ы м, “левы м” на перш ы погляд ф ірмам. Гэта значна таньней, чым утры мліваць ш татны ш таб мазгоў і кантраляваць увесь ф ронт работ. У канцы 90-х А стаў адны м з buzzwors (модны х слоўцаў) у бізнэсе і маркеты нгу....Да сёньняш няга дня адны м з самы х буйны х пакупнікоў сэрвісаў ІТ-аўтсорсінгу зьяўляецца не якая-небудзь мэгакарпарацы я, а дзярж аўная кантора. 10-гадовае пагадненьне кош там $5,1 млрд. заклю чы ла ў 2003 годзе брытанская падатковая ўправа, зьмяніўш ы свайго бы лога пастаўш чы ка ІT-сэрвісаў, кампанію EDS, на Cap Gemіnі Ernst & Young.

М ільённыя наклады сувэніраў з клю бнай атры буты кай. Лягаты п РМ лёгка мож на сустрэць як на апош няй мадэлі мабілаў Siemens, так і на самай левай ціш отцы “Ды нама”. РМ - прыклад вельмі пасьпяховай маркеты нгавай паліты кі. 250 мільёнаў даляраў, патрачаны я за апош ні час на набы цьцё новы х зорак, вярнуліся з прыбы ткам....2 ліпеня 2003 году пад нумарам 23 у РМ бы ў прадстаўлены Бэкхэм. За наступны год бы ло прададзена больш за мільён ф утболак з гэты м нумарам, а сярэдні іх кош т склаў 70 эўра. Пасьля Бэкхэма самы мі прыбы тковы мі лічацца Ранальда, Зідан, Ф іга, Карлас. На прывабным азіяцкім ры нку мадры дзкія мэрчандайзэры лёгка абстаўляю ць канкурэнтаў з М анчэстэру.

Page 15: CD / Studenckaja Dumka 2005. #01

012

CD

тэкст: СЬВЕТА Ш ОЎ, ПАШ А ПРАТАСЕНЯ,

М АКС АГЕЕЎ

СПАЧАТКУ БЫ ЛІ М ІКІ М АЎС, “БІТЛЗ” І АДБЕЛЬВАЮ ЧАЯ ЗУБНАЯ ПАСТА. ПОТЫ М -

КІТАЙСКІЯ ПУХАВІКІ, САТЭЛІТЫ СУВЯЗІ І ПЭЙДЖ ЭРЫ .

М ОНАКУЛЬТУРА - ГЭТА КАЛІ СЬВЕТ СТАНОВІЦЦА М ЕНШ

РАЗНАСТАЙНЫ М . У М ЕНСКУ, NYС І БАНГКОКУ Ў ПАЧАТКУ ХХІ СТ. ГЭТЫ Я РЭЧЫ І ІДЭІ ЗНОЙДУЦЬ

ЦЯБЕ САМ І - КАБ УВЕСЬ ЧАС ЕЗЬДЗІЦЬ ПА ТВАІХ ВУШ АХ.

М ОНАКУЛЬТУРА - ГЭТА КАЛІ ТЫ СТАНОВІШ СЯ ПАДОБНЫ М ДА

ІНШ Ы Х. IT'S NO GOOD.

013

CD

САЎСПАРК

СТВАЛАВЫ Я КЛЕТКІ

ГАСТАРБАЙТЭРЫ

SOUTH PARK - самае прыбы тковае ш оў канала Comedy Central. Уперш ы ню героі мульту ўбачы лі сьвет у 1995 годзе на каляднай электроннай паш тоўцы “The Spirit of Christmas” (качай на www.killfile.org/soxmas), на якой з мэтай вы сьветліць, хто сапраўды ўвасабляе калядны сьпіры т, мясіліся Санта і Езус - натуральна, пад радасны я мацю кі герояў будучага гіта - мультсэры ялу. Паш тоўка адразу зрабіла ф урор, яе пачалі качаць і дасы лаць тонамі. А паколькі гэта даволі вялікая MPEG-шка, то IT кампаніі бы лі вы муш аны я рассы лаць папярэдж аньні ю зэрам, каб ты я не перагруж алі паш товы я сэрвэры. Аніматараў М эта Стоўна і Трэя Паркера адразу ж “з рукамі адарваў” канал Comedy Central. Startkabel.nl спасы лаецца на 20 сайтаў і тры ф орумы, прысьвечаны я мульту. Па сутнасьці, С - гэта татальная пароды я на Амэры ку . Таму ш оў хутка набрала абароты: аф іцы йны сайт southparkstudios.com на дадзены момант прапануе ф рагмэнты з 813 (!) эпізодаў. А ў мінулы м годзе American Film Institute (AFI) назваў South Park адны м зь лепш ы х ТБ-ш оў.Дарэчы: у 2000 г. зьявіўся наварочаны вірус SouthPark, які “лез” у комп, калі ю зэр пагадж аўся паспрабаваць новую гульню ў сты лі мульту.

Тэрмін СК бы ў уведзены ў біялёгію яш чэ ў 1908 г., аднак толькі ў 90-я амэрыканцы пачалі сур'ёзна раскручваць тэму. У 1999 г. часопіс Science назваў адкры цьцё СК трэцяй па значнасьці падзеяй у біялёгіі - пасьля расш ы ф роўкі падвойнай сьпіралі ДНК і праграмы “Геном чалавека”.СК - унікальная група клетак арганізму, здольны х размнаж ацца і даваць пачатак асноўны м клеткавы м кампанэнтам усіх органаў і тканак. СК закліканы я аднаўляць і рэгенэраваць арганізм чалавека.Скандальную славу СК набы лі дзякую чы таму, ш то перш апачаткова здабы валіся з тканак эмбрыёнаў. Аднак цяпер навукоўцы сьцьвярдж аю ць, ш то могуць вы лучаць СК зь цела самога пацы ента. Пры нарадж эньні ў арганізме прысутнічае 1 СК на 10 000 звычайны х клетак, у 30 год іх застаецца 1 на 30 000, а да пяцідзесяці скарачаецца да 1 на 50 000. Ужо гэты х элемэнтарных ведаў хапіла, каб ты сячы мэдцэнтраў на плянэце пачалі прапаноўваць сваім кліентам сэансы амаладж эньня. Пацы енту робіцца пункцы я сьпіннога мозгу, дзе СК прысутнічаю ць у найбольш ай колькасьці. Сучасны я тэхналёгіі вы лучаю ць СК, і застаецца толькі вы расьціць больш ую іх колькасьць у спэцы яльны м хімічны м асяродзьдзі і на працягу двух-трох месяцаў уводзіць у арганізм пацы ента....У сярэдзіне мінулага году ў Бры таніі створаны перш ы банк СК. Па сутнасьці, гэта азначае пачатак эры “вечнай маладосьці” для чалавецтва.

Калі міграцы я будзе разьвівацца такімі тэмпамі, хутка ў сьвеце застануцца толькі багаты я краіны. Таму ш то бедны я пазбавяцца сваiх ж ы хароў.Адна з глябальны х тэндэнцы яў апош няга часу - масавы вы езд на заробкі за мяж у з краінаў зь нестабільнай ці стабільна дрэннай эканомікай у краіны з больш вы сокімі прайсамі.Па зьвестках іміграцы йнай служ бы Ізраіля, на працягу 2004 г. з краіны бы ло дэпартавана 20 000 нелегальны х працоўны х. Яш чэ 30 000, не чакаю чы ордэру, зьехалі самастойна. І гэта менш ая палова - у краіне толькі па аф іцы йны х зьвестках яш чэ застаецца каля 70 000 нелегальны х Г. Сю ды ж варта дадаць 850 000 прасты тутак, якіх за мінулы год вы правілі на гістары чную радзіму - у ты м ліку і ў РБ....Згодна з апош нім перапісам насельніцтва РБ (1999), Беларусь не далічы лася 110 000 сваіх грамадзянаў - яны не памерлі, ня трапілі ў сьпіс легальны х мігрантаў, а папросту “раствары ліся ў паветры ”. Гэта наш ы я

невяртанцы, і сярод іх - значная колькасьць студэнтаў, ш то забілі на дамовы праграмы Work&Travel і інш. падобны х. Высьветліць, наколькі вы расла гэтая лічба за 5 год, не ўяўляецца магчы мы м. Колькасьць легальны х эмігрантаў на некалькі парадкаў менш ая: 10 000 ш тогод, прычы м на 2/3 гэта працаздольнае насельніцтва. 20% мігрантаў маю ць вы ш эйш ую адукацы ю, 40% сёньняш ніх вы пускнікоў ВНУ хацелі б зьехаць за мяж у... Паводле нормы законапраекту “Аб вы ш эйш ай адукацы і”, якая даты чы цца разьмеркаваньня, яны ня змогуць гэта зрабіць як мінімум на працягу пяцi год па ўнівэры. Поўны “гудбай, Амэры ка” наступіць пасьля таго, як ПП НС прыме закон. Але гэты я хлопцы чакаць сябе не прымусяць.

Знак :) зьяўляецца ф акты чна неаф іцы йны м тварам Павуціньня і самы м просты м граф ічны м увасабленьнем монакультуры.С, альбо эмоўты каны (emotion icons), паходзяць ад славутага ж оўтага маляванага твары ку, які ў 1963 годзе за 10 хвілін і $45 намаляваў для кампаніі State Mutual Life Assurance Cos. of America мастак Харві Бэл. Паколькі аўтар бы ў даволі гіповы і ня ласы да наж ы вы, адразу ж адш укалася некалькі разумнікаў па ўсім сьвеце, якія пабеглі патэнтаваць новую ф іш ку. Хутка смайл перайш оў у электронны вы гляд. І ўсё бы ло спакойна, пакуль кампанія Microsoft ня вы раш ы ла ў 2002 г. выдаткаваць грош ы на пош ук перш ага знаку :-). Пачалося сапраўднае мачы лава за права бы ць смайлавы находнікам. Па аф іцы йнай вэрсіі ўперш ы ню друкаваны твары к зьявіўся 19.09.1982 на інф армацы йнай дош цы Carnegie Mellon University. Скот Ф алман прапанаваў вы кары стоўваць гэты знак, каб пазначаць на дош цы розную лухту і оф топік. Але тут ж а нехта Кен Смайлі заявіў, ш то на самой справе друкаваны смайлік прыдумаў аж но ў 60-я ягоны бацька, які тады бы ў “ш ы ш кай” у кампаніі Coca-Cola.

Вобраз кры важ эрных японскіх малалетак раскруціўся дзякую чы ф ільму “Каралеўская бітва” (2000) Кіндзі Ф укасаку. Дзявочага кітчу ў ф ільме яўны перабор: узяць хаця б сэксапілку М іцукі, якая надта ж вава для аматаркі распраўляецца са сваімі сябрамі (асабліва зь сяброўкамі), карыстаю чы ся пры гэты м усім, ш то трапляецца пад руку - напрыклад, касой. Тэма перапэцканы х кры вёю дзяўчы нак у гольф ах пасьпела трансф армавацца ў нейкі мэгаміф кінэматограф у, абрастаю чы новы мі дэталямі і сю ж этны мі наваротамі. Апагеем яе стала зацягнутая сцэна бойкі гераіні Умы Турман зь непаўналетняй Го-Го (Chiaki Kuriyama) у “Kill Bill. Vol. 1”. Крываж эрная німф этка ў кароткай спадніцы яўна вы кананая ў ф укасакаўскай трады цы і, адно ш то ж орсткі натуралізм у сты лі “вы рві вантробы” заменены на псэўдапраф эсійную бойку сярод ф эеры чны х ф антанаў чы рвонай вадкасьці. У гэты м антураж ы вельмі арганічна вы глядаю ць некаторыя рэж ы сэрскія “ляпы ”: калі Го-Го атры млівае “падачу” і падае на стол, ледзьве не на ўвесь экран сьвецяцца валасаты я ногі дублёра....Дадайце сю ды яш чэ напаўгнілую дзяўчы нку са “Званка”, якая ж орстка адпомсьціла ўсяму чалавецтву за сваю пакутлівую сьмерць, і атры маеце больш-менш поўнае ўяўленьне пра наступствы істэрнізацы і і ф эмінізму ў XXI ст.

СМ АЙЛІКІ

JAP SCHOOLGIRL

КОСМ АТУРЫ ЗМ

THE DAY AFTER TOMORROW

АЎТСОРСІНГ

РЭАЛ М АДРЫ Д

К пачаўся 28 красавіка 2001 г., калі з Байкануру стартаваў “Саю з ТМ -32” зь перш ы м косматуры стам на борце. Гэта бы ў амэры канскі мільянэр Дэніс Ціта. Ён увесь час паўтараў, ш то для яго палёт - зьдзяйсьненьне мары ўсяго ж ы цьця... Ціта правёў у космасе ты дзень, падчас якога рабіў ф атазды мкі Зямлі. А ш то яш чэ заставалася? Перасоўвацца па караблі яму бы ло забаронена.У 2002 годзе, 25 красавіка - цікава, ш то абедзьве даты круцяцца вакол гагары нскай - зь Зямлі паляцеў другі мільянэр, цяпер аф ры канскі - М арк Ш аттлуорт. У якасьці своеасаблівай кампэнсацы і за “няперш асьць” у яго бы ло значна больш камф орту: свабоднае перасоўваньне па караблі і доступ у інтэрнэт. Усяго туры ст № 2 прабыў у космасе 10 дзён, і яму так спадабалася, ш то ён ад радасьці набы ў на рэш ту апарат “Саю з ТМ -33” і скаф андар. Зараз кампанія ATLAS aerospace прапануе паляцець у космас усім ахвотны м. Кош т паслугі не паведамляецца.

Гэты апакаліпты чны сайнс ф ікш н мінулага году - перш ае, ш то прыходзіць пасьля 26 сьнеж ня, калі глядзіш навіны па тэлеку. Напэўна, такое ж адчуваньне бы ло і ў непасрэдны х “удзельнікаў” падзеяў. Цяпер мы мож ам назіраць сцэнары end of the world - цунамі, ураганы і патопы - у рэальны м часе. Згадай мінулагодні менскі землятрус, павадку, 9 градусаў цяпла пасярод зімы - і зразумееш, ш то “пасьлязаўтра” адграбуць нават самы я “мірныя лю дзі”.

Эканамічны я слоўнікі даю ць ш мат дэф ініцы яў тэрміну Outsourcing, але сэнс у наступным: кампанія перадае дадатковы я віды дзейнасьці інш ы м, “левы м” на перш ы погляд ф ірмам. Гэта значна таньней, чым утры мліваць ш татны ш таб мазгоў і кантраляваць увесь ф ронт работ. У канцы 90-х А стаў адны м з buzzwors (модны х слоўцаў) у бізнэсе і маркеты нгу....Да сёньняш няга дня адны м з самы х буйны х пакупнікоў сэрвісаў ІТ-аўтсорсінгу зьяўляецца не якая-небудзь мэгакарпарацы я, а дзярж аўная кантора. 10-гадовае пагадненьне кош там $5,1 млрд. заклю чы ла ў 2003 годзе брытанская падатковая ўправа, зьмяніўш ы свайго бы лога пастаўш чы ка ІT-сэрвісаў, кампанію EDS, на Cap Gemіnі Ernst & Young.

М ільённыя наклады сувэніраў з клю бнай атры буты кай. Лягаты п РМ лёгка мож на сустрэць як на апош няй мадэлі мабілаў Siemens, так і на самай левай ціш отцы “Ды нама”. РМ - прыклад вельмі пасьпяховай маркеты нгавай паліты кі. 250 мільёнаў даляраў, патрачаны я за апош ні час на набы цьцё новы х зорак, вярнуліся з прыбы ткам....2 ліпеня 2003 году пад нумарам 23 у РМ бы ў прадстаўлены Бэкхэм. За наступны год бы ло прададзена больш за мільён ф утболак з гэты м нумарам, а сярэдні іх кош т склаў 70 эўра. Пасьля Бэкхэма самы мі прыбы тковы мі лічацца Ранальда, Зідан, Ф іга, Карлас. На прывабным азіяцкім ры нку мадры дзкія мэрчандайзэры лёгка абстаўляю ць канкурэнтаў з М анчэстэру.

Page 16: CD / Studenckaja Dumka 2005. #01

014

CD

Ж Ы ВЕШ САБЕ НА ПЯТЫ М ПАВЕРСЕ, ХОДЗІШ У Ш КОЛУ. АТРЫ М ЛІВАЕШ ПАСЫ ЛКІ З М ОДНЫ М І Ш М ОТКАМ І АД РОДЗІЧАЎ, ЯКІЯ ЦУДАМ ЭМ ІГРАВАЛІ НА ГІСТАРЫ ЧНУЮ РАДЗІМ У Ў САВЕЦКІ ЧАС, СЛУХАЕШ ПЕСЬНІ НА ІДЫ Ш У БАБЧЫ НЫ М ВЫ КАНАНЬНІ. А ПАСЬЛЯ М АМ А ГОЛАСАМ , ЯКІМ ЧЫ ТАЮ ЦЬ ПРЫ СУДЫ , ПАВЕДАМ ЛЯЕ: “ХЛОПЧА М ОЙ, ТЫ - ГАБРЭЙ”. КАБ УПЭЎНІЦЦА, АДКРЫ ВАЕШ М АМ ІН САВЕЦКІ ПАШ ПАРТ І ГЛЯДЗІШ У ПЯТУЮ ГРАФ У. БЯССПРЭЧНЫ Ф АКТ ЭМ ОЦЫ ЯЎ НЕ ВЫ КЛІКАЕ.

015

CD

тэкст: ТАНЯ ЯКАЎЛЕВА, АНДРЭАС КОПЫ С

9/11

MBA

ПЛЯСТЫ КАВЫ Я ГРОШ Ы

A380

Тэрары зм уляцеў у 21 стагодзьдзе на “Боінгу”. М онакультура разбурае сябе сваімі ж спадручны мі сродкамі. Але поты м, у 2003-м, ф ранцуз Ф . Бэгбэдэр напіш а свой чарговы бэстсэлер “Wіndows on the World”, і ўсё стане на свае месцы. Калі ты яш чэ не чы таў, то “Wіndows...” - гэта назва ш ы коўнай рэстарацы і, якая знаходзілася пад самы м дахам WTC. Пачатак дзеі - 8 гадзін 30 хвілін 11 верасьня 2001 году.“… Амэры канцы перш ы мі прайш ліся па М есяцы, аднак на наступны дзень пасьля 9/11 ужо не бы ло патрэбы ляцець так далёка: Нью-Ёрк сам стаў мёртвай плянэтай”. Колькі мож на зарабіць на адны м чалавеку, які гуляе па М есяцы, мы ўж о прыблізна ўяўляем. Колькі заробяць на цэлы м горадзе, пакуль невядома. Прынамсі, 9/11 ужо прадаецца. У Ф ранцы і яна каш туе 18 эўра, у нас - каля 12 000 на кніж ны м развале ў ВДНГ.

Master of Business Administration - з 60-х гадоў гэта сы нонім забясьпечанага бесклапотнага ж ы цьця. Перш ы мі ступень М ВА атры малі ў 1901 годзе вы пускнікі бізнэс-ш колы Дортмундзкага каледж у ў ш таце Нью-Хэмпш ы р. У 1967-м, калі пачаўся сапраўдны “бум М ВА”, адкры ліся перш ы я бізнэс-ш колы ў Эўропе (Лёндан і М анчэстэр). Зараз колькасьць паступаю чы х на праграмы М ВА толькі ў ЗШ А ш тогод складае больш за 100 000 чалавек....Паводле дасьледаваньня TopMBA.com, сярэдні заробак М агістра Бізнэс-Адміністраваньня ў 2004 г. перавы сіў $82 000. Больш за ўсіх атры мліваю ць вы пускнікі, якія абралі кар'еру ў галіне ф інансаў і кансалты нгу. Сярэдні заробак М ВА-ф інансістаў вы рас за апош ні год на 21% і складае каля $98 000, а кансультантаў павялічы ўся на 16% - цяпер ён раўняецца $86 233.

Амэрыканцы атры мліваю ць ш тогод 1,3 більёну лістоў з запраш эньнямі падпісацца на крэды тную картку. Сярэднестаты сты чны амэры канец за ж ы цьцё праводзіць пяць поўны х сутак каля банкамата.Амэрыка наагул лічы цца радзімай ПГ: яш чэ ў 1914 г. буйны я крамы пачалі вы даваць сваім кліентам крэды тны я карткі. У 1928-м быў вы найдзены перш ы папярэднік плясты кавы х картак - мэталічны ярлы к, на якім бы лі вы біты я імя і адрас кліента. У 1936-м зьявілася перш ае аб'яднаньне прадпры емстваў, ш то пагадзілася крэды таваць сваіх кліентаў....У Беларусі ПГ акты ўна пачалі вы кары стоўвацца толькі ў 2000-я гады. Зараз вы пускам плясты кавы х картак займаю цца практы чна ўсе камэрцы йны я банкі. Тым ня менш, толькі “Беларусбанк” пакуль дасягнуў мільённай лічбы: паводле інф армацы і банку, 62% выпуш чаны х картак належ аць да сы стэмы MasterCard, 36% - да VISA International, і цэлы я 2% - да беларускай унутранай сы стэмы БелКарт.

Раніцай 18 студзеня ф ранка-ангельская кампанія Airbus нарэш це прэзэнтавала ў Тулю зе свой новы “цеплаход на кры лах” A380. Пакуль гэта самы вялікі пасаж ы рскі самалёт у гісторыі авіяцы і. Перш ы камэрцы йны рэйс A380, Лёндан-Сынгапур, заплянаваны на вясну 2006-га.Airbus вядомы “аўтарствам” Concorde, статуснага ляйнэра 70-80-х, у кош т квітка якога абавязкова ўваходзіла чорная ікра і ш ампанскае. Concorde бы ў пасьпяхова “завалены ” ж урналістамі пасьля пары ж скай катастроф ы, якая адбы лася 25.07.2000 г. Адзіная авары я аэра-легенды ХХ ст. прывяла да таго, ш то ў 2003-м Air France і British Airways перадалі ўсе свае Concordes у музэі.A380 - своеасаблівая помста ў сты лі “сы н за бацьку”: плянуецца, ш то ён нарэш це складзе канкурэнцы ю Boeing Corp. зь ягоным 747. Пры адзінай умове, ш то “нячэсны я” амэры канцы ня будуць кары стацца прыёмамі накш талт заказны х ж урналісцкіх расьсьледаваньняў ці забаронаў залятаць у аэрапорт Дж она Ф . Кенэдзі.

ДЗЕЦІ СЫ ЁНУ ЧАТЫ РЫ ТЫ ДНІ І АДНО ПАХАВАНЬНЕ

Page 17: CD / Studenckaja Dumka 2005. #01

014

CD

Ж Ы ВЕШ САБЕ НА ПЯТЫ М ПАВЕРСЕ, ХОДЗІШ У Ш КОЛУ. АТРЫ М ЛІВАЕШ ПАСЫ ЛКІ З М ОДНЫ М І Ш М ОТКАМ І АД РОДЗІЧАЎ, ЯКІЯ ЦУДАМ ЭМ ІГРАВАЛІ НА ГІСТАРЫ ЧНУЮ РАДЗІМ У Ў САВЕЦКІ ЧАС, СЛУХАЕШ ПЕСЬНІ НА ІДЫ Ш У БАБЧЫ НЫ М ВЫ КАНАНЬНІ. А ПАСЬЛЯ М АМ А ГОЛАСАМ , ЯКІМ ЧЫ ТАЮ ЦЬ ПРЫ СУДЫ , ПАВЕДАМ ЛЯЕ: “ХЛОПЧА М ОЙ, ТЫ - ГАБРЭЙ”. КАБ УПЭЎНІЦЦА, АДКРЫ ВАЕШ М АМ ІН САВЕЦКІ ПАШ ПАРТ І ГЛЯДЗІШ У ПЯТУЮ ГРАФ У. БЯССПРЭЧНЫ Ф АКТ ЭМ ОЦЫ ЯЎ НЕ ВЫ КЛІКАЕ.

015

CD

тэкст: ТАНЯ ЯКАЎЛЕВА, АНДРЭАС КОПЫ С

9/11

MBA

ПЛЯСТЫ КАВЫ Я ГРОШ Ы

A380

Тэрары зм уляцеў у 21 стагодзьдзе на “Боінгу”. М онакультура разбурае сябе сваімі ж спадручны мі сродкамі. Але поты м, у 2003-м, ф ранцуз Ф . Бэгбэдэр напіш а свой чарговы бэстсэлер “Wіndows on the World”, і ўсё стане на свае месцы. Калі ты яш чэ не чы таў, то “Wіndows...” - гэта назва ш ы коўнай рэстарацы і, якая знаходзілася пад самы м дахам WTC. Пачатак дзеі - 8 гадзін 30 хвілін 11 верасьня 2001 году.“… Амэры канцы перш ы мі прайш ліся па М есяцы, аднак на наступны дзень пасьля 9/11 ужо не бы ло патрэбы ляцець так далёка: Нью-Ёрк сам стаў мёртвай плянэтай”. Колькі мож на зарабіць на адны м чалавеку, які гуляе па М есяцы, мы ўж о прыблізна ўяўляем. Колькі заробяць на цэлы м горадзе, пакуль невядома. Прынамсі, 9/11 ужо прадаецца. У Ф ранцы і яна каш туе 18 эўра, у нас - каля 12 000 на кніж ны м развале ў ВДНГ.

Master of Business Administration - з 60-х гадоў гэта сы нонім забясьпечанага бесклапотнага ж ы цьця. Перш ы мі ступень М ВА атры малі ў 1901 годзе вы пускнікі бізнэс-ш колы Дортмундзкага каледж у ў ш таце Нью-Хэмпш ы р. У 1967-м, калі пачаўся сапраўдны “бум М ВА”, адкры ліся перш ы я бізнэс-ш колы ў Эўропе (Лёндан і М анчэстэр). Зараз колькасьць паступаю чы х на праграмы М ВА толькі ў ЗШ А ш тогод складае больш за 100 000 чалавек....Паводле дасьледаваньня TopMBA.com, сярэдні заробак М агістра Бізнэс-Адміністраваньня ў 2004 г. перавы сіў $82 000. Больш за ўсіх атры мліваю ць вы пускнікі, якія абралі кар'еру ў галіне ф інансаў і кансалты нгу. Сярэдні заробак М ВА-ф інансістаў вы рас за апош ні год на 21% і складае каля $98 000, а кансультантаў павялічы ўся на 16% - цяпер ён раўняецца $86 233.

Амэрыканцы атры мліваю ць ш тогод 1,3 більёну лістоў з запраш эньнямі падпісацца на крэды тную картку. Сярэднестаты сты чны амэры канец за ж ы цьцё праводзіць пяць поўны х сутак каля банкамата.Амэрыка наагул лічы цца радзімай ПГ: яш чэ ў 1914 г. буйны я крамы пачалі вы даваць сваім кліентам крэды тны я карткі. У 1928-м быў вы найдзены перш ы папярэднік плясты кавы х картак - мэталічны ярлы к, на якім бы лі вы біты я імя і адрас кліента. У 1936-м зьявілася перш ае аб'яднаньне прадпры емстваў, ш то пагадзілася крэды таваць сваіх кліентаў....У Беларусі ПГ акты ўна пачалі вы кары стоўвацца толькі ў 2000-я гады. Зараз вы пускам плясты кавы х картак займаю цца практы чна ўсе камэрцы йны я банкі. Тым ня менш, толькі “Беларусбанк” пакуль дасягнуў мільённай лічбы: паводле інф армацы і банку, 62% выпуш чаны х картак належ аць да сы стэмы MasterCard, 36% - да VISA International, і цэлы я 2% - да беларускай унутранай сы стэмы БелКарт.

Раніцай 18 студзеня ф ранка-ангельская кампанія Airbus нарэш це прэзэнтавала ў Тулю зе свой новы “цеплаход на кры лах” A380. Пакуль гэта самы вялікі пасаж ы рскі самалёт у гісторыі авіяцы і. Перш ы камэрцы йны рэйс A380, Лёндан-Сынгапур, заплянаваны на вясну 2006-га.Airbus вядомы “аўтарствам” Concorde, статуснага ляйнэра 70-80-х, у кош т квітка якога абавязкова ўваходзіла чорная ікра і ш ампанскае. Concorde бы ў пасьпяхова “завалены ” ж урналістамі пасьля пары ж скай катастроф ы, якая адбы лася 25.07.2000 г. Адзіная авары я аэра-легенды ХХ ст. прывяла да таго, ш то ў 2003-м Air France і British Airways перадалі ўсе свае Concordes у музэі.A380 - своеасаблівая помста ў сты лі “сы н за бацьку”: плянуецца, ш то ён нарэш це складзе канкурэнцы ю Boeing Corp. зь ягоным 747. Пры адзінай умове, ш то “нячэсны я” амэры канцы ня будуць кары стацца прыёмамі накш талт заказны х ж урналісцкіх расьсьледаваньняў ці забаронаў залятаць у аэрапорт Дж она Ф . Кенэдзі.

ДЗЕЦІ СЫ ЁНУ ЧАТЫ РЫ ТЫ ДНІ І АДНО ПАХАВАНЬНЕ

Page 18: CD / Studenckaja Dumka 2005. #01

016

CD

017

CD

CLUBELITEХадзіць у клю б - гэта значы ць ад перш ы х дзён ры хтаваць сябе да вяртаньня ў Ізраіль. Для беларускага вуха гучы ць кры ху дзіўна, але для габрэйскага - цалкам натуральна. Як бы добра дзе ні бы ло, Зямля запаветная ў іх адна - Ізраіль. Таму габрэяў у лю бой краіне яны назы ваю ць “галут” - дыяспара. Але гэта зусім ня значы ць, ш то ўдзельнікі беларускіх габрэйскіх клю баў на злом галавы імкнуцца зваліць зь Беларусі. “У Ізраілі крута - гэта адназначна. Цябе там чакаю ць - гэта, у прынцы пе, таксама праўда. Але кім ТЫ БУДЗЕШ ТАМ - збольш ага, гэта ўж о ня толькі твой вы бар”. М аю цца на ўвазе пэрспэкты вы эмігрантаў з “постсаўку”: перш ы я пяць год - яўна ня мара маладога і амбітнага габрэя. У адрозьненьне ад Ізраіля тут і зараз мож на зрабіць дахалеры і трош кі: і для Сы ёну, і для Беларусі. Таму, уклю чаю чы габрэйскі гумар, на пы таньне пра ш торанкавы менскі перагар у грамадзкім транспарце яны адказваю ць: “Перагар дае адчуваньне злучанасьці ўсіх грамадзянаў Беларусі!!!”Габрэйскі клю б - гэта, калі хочаце, другая рэальнасьць. Ты прыходзіш сю ды ш товечар (выходны х звы чайна не бы вае), сустракаеш ся са сваімі, тусуеш ся, размаўляеш і паліш. Нарэш це, удзельнічаеш у праекце, у якім асноўнае - “віртуальнае падарож ж а ў Ізраіль”. Ня проста “ці ведае кож ны з вас, дзе знаходзіцца Ізраіль?” / “ш то такое Ш абат?” / бла-бла-бла. Прагляд ф ільмаў, пастаноўка спэктакляў, абмеркаваньне нейкіх актуальны х беларускіх і ізраільскіх праблемаў - і ўсё гэта нестандартна, не па-прапаганды сцку, а прыкольна. Галоўнае, каб табе бы ло цікава і ты адчуваў: я - частка Ізраіля. У клю бе мож на працаваць. Гэта значы ць, весьці праект, групу. На іўры це вядучы групы - мадры х, а не вядучы - ханіх. Стаць мадры хам - значы ць, праявіць сябе на адборачны м сэмінары на лэхет. Лэхет - гэта тры этапы навучальнай праграмы. Тут вучаць працаваць з псы халёгіяй групы, вучаць бачы ць і папярэдж ваць працэсы, ш то ў ёй адбы ваю цца.

Здаецца, усё як заўсёды: тыя ж кубкі, лыж кі etc. Толькі адчуваеш сябе неяк ня так. Нечакана залазіш у размовы незнаёмы х, каб абараніць “ж ы доўскія морды ”, цікавіш ся габрэйскай рэлігіяй, гісторыяй і трады цы ямі. Ш укаеш Ізраіль на мапе. А пасьля пераходзіш вучы цца ў габрэйскую СШ № 172 г. М енску; пачы наеш сьпяваць у габрэйскім хоры; у цябе зьяўляю цца сябры. Яны прыводзяць цябе ў моладзевы я габрэйскія клю бы. Тут і вы сьвятляецца: самае галоўнае ў пададзены м вы ш эй сцэнары - канцоўка. Тое, ш то ты раней ці пазьней адчы няеш дзьверы клю бу. У Берасьці, М агілёве, Віцебску, Гомелі ці інш ы м беларускім горадзе. За гэты мі дзьвяры ма знаходзіцца вялізная закры тая тусоўка са сваімі лідэрамі і лузэрамі, тэмамі для размоваў, праблемамі. Інш ы м беларусам невядома, чым за гэты мі дзьвяры ма займаю цца. Ж ыда-масонская лож а, напэўна!.. “Ты чула - яны кож ны месяц некага там хаваю ць?!” “Вось ж а... габрэі!” Сам ф акт закры тасьці клю баў правакуе лю дзей, наводзіць на нядобры я думкі. Дастаткова адной ф разы, пачутай у трамваі - і з вамі “ўсё зразумела”.

“Я М АЛЕНЬКАЯ ЛОШ АДКА”Дзень Аляксея Гур'ева (aka Лош адзь), тыповага і цалкам адэкватнага студэнта “кульку”, пачы наецца безь сьняданку гадзіне а 9-10-й раніцы ў студзені 2005-га. Сканчваецца - як атры маецца, але ўж о ў Тэвэце 5765-га. “Лош адкин” дзень, як і ўсіх ты х, хто ходзіць у клю бы, дзеліцца на негабрэйскую раніцу і габрэйскі вечар. Яны пасьпяваю ць ж ы ць і сумяш чаць адпаведна два розны я ж ы цьці. “Унівэр для мяне - гэта творчая праца, ігра на гітары. Дзякую чы яму я зды маўся ў “Курсантах”*, езьдзіў па гарадах, набіраўся досьведу”. Лош адзь ж ы ве сёньняш нім днём, памятае пра мінулае, думае пра заўтраш ні дзень, а сябе назы вае чалавекам ш оў-бізнэсу і культуры.Адміністратар на канцэртах, міш ка на гарадзкіх сьвятах і гулянках, Лош адзь таксама лідэр у габрэйскай тусоўцы. Хаця слова “лідэр” ён вы маўляе пасьля нядоўгай паўзы. Не таму ш то сумняецца. Проста “неяк нясьціпла пра самога сябе такія рэчы казаць”. Калі ён заходзіць у памяш каньне, дзяўчаты ня сікаю ць кіпнем. Проста калі ўсё кепска, Лош адзь бярэ адказнасьць на сябе і спрабуе неш та зьмяніць, выправіць, паміры ць. “Клю б - гэта месца, дзе мож на папрацаваць, патусавацца, куды мож на заваліцца ў лю бы час, калі няма куды пайсьці”, - каж а Лёш а. І канстатуе: “У клю бе ты становіш ся часткай велізарнай маш ы ны, незаўваж най для звы чайны х беларусаў. А незаўваж най таму, ш то мы самі замы каемся”. Лош адзь - мадры х “бяз двух дзён”. У лэхет ён прайш оў толькі з трэцяга разу, але летась, з-за зды мкаў у “Курсантах”, давучы цца там так і ня змог. У гэты м годзе зноў прайш оў адборачны сэмінар, “і аб'екты ўны х прычы наў не давучы цца ў мяне зараз няма”.

У Ізраіль Лёш а езьдзіў два разы, і, як вы нікае з наш ай размовы, гэта бы ў для яго культурны ш ок. “Ізраіль - супэр. Ён робіць вялізнае ўраж аньне. Там я адчуў гонар за народ. Прыкіньце: за такі кароткі тэрмін існаваньня** дзярж авы ператвары ць пусты ню ў прыдатную і нават спрыяльную тэры торыю для ж ы цьця! ...Ды і ўвогуле, ж ыць ва ўмовах пастаянных тэрактаў...” Зараз Аляксей лічы ць сябе габрэем на 100%. “Вельмі хацелася б, каб лю дзі не ўспрымалі інш ы я нацы і ў ш ты кі. Я, напрыклад, не вы лучаю габрэяў як “найвы ш эйш ую нацы ю ”. Не вы пінаю iх наперад. Але, пагадзіцеся, прыемна думаць, ш то ты - прадстаўнік абранага Богам народу”.Лош адзь, як і многія сябры менскіх моладзевы х клю баў, апрача ўсяго інш ага зьяўляецца сябрам розны х паліты чны х габрэйскіх рухаў. Канечне, гучы ць кры ху дзіўнавата, але ў клю бах сапраўды час ад часу ідуць разборкі па паліты чны х маты вах. Рухаў у клю бах няш мат, пяць-ш эсьць - са сваім гімнам, сьцягам, сымболікай і, вядома ж, ідэалёгіяй. Лёш а апош нім часам бы ў сябрам і акты вістам Аш амэр-Ацаір**, але пасьля зваліў з гэтай тусы. “Перасоўваньні з аднаго руху ў інш ы зьвязаны я не з ідэалёгіяй арганізацы і і перакананьнямі, а зь лю дзьмі, якія прымаю ць вас ці не. Цяпер я ні ў якім руху не знаходж уся. Таму ш то ня бачу ў іх сэнсу. Ёсьць адзін вялікі кацёл, у якім усе варацца, і ня трэба нічога прыдумляць”, - каж а Лош адзь. У прыватны х, не для прэсы, размовах многія “клябэры ” прызнаю цца, ш то лю бы рух - гэта тусоўка, дзе асобасны ф актар грае вялізную ролю. Прычы м да пераходу з аднаго руху ў інш ы экс-сябры ставяцца рэўнасна. І, ш то самае прыкольнае, пераходы часьцяком пачы наю цца з-за разры ву палю боўны х сувязяў. А іх у клю бах ш мат. Усе некалі сябры, усе некалі палю боўнікі****.

СПАЙДЭР-ВУМ ЭНОля Скуловіч зь Віцебску. Калі яна гэта гаворыць беларусам, то ў ты х зь іх, хто хоць неш та прасякае ў мастацтве пач. ХХ ст., адразу загараю цца вочы. Быць габрэйкай з гораду Ш агала - гэта “вельмі сы мбалічна”. Таму падаецца, ш то ў яе сумная, але такая добрая ўсьмеш ка, якую час ад часу асьвятляе ты сячагадовая габрэйская мудрасьць. Ну і інш ы я падобны я загоны. Хаця чаму загоны?..Студэнтка ўнівэрсы тэту імя Сахарава Вольга Скуловіч ніколі не прагульвае пары, рана прачы наецца і не спазьняецца. Трады цы йная гарбата зь печы вам, дж ы нсы, чорная каш уля, наверх белая ціш отка і час на гадзіньніку 6:40 - 7:20. “Ш то апрануць у клю б, я ня думаю, а ва ўнівэр - крыху думаю. Унівэрсы тэт - гэта траціна майго ж ы цьця, усё астатняе - клю б” (працяг на старонцы 018).

Page 19: CD / Studenckaja Dumka 2005. #01

016

CD

017

CD

CLUBELITEХадзіць у клю б - гэта значы ць ад перш ы х дзён ры хтаваць сябе да вяртаньня ў Ізраіль. Для беларускага вуха гучы ць кры ху дзіўна, але для габрэйскага - цалкам натуральна. Як бы добра дзе ні бы ло, Зямля запаветная ў іх адна - Ізраіль. Таму габрэяў у лю бой краіне яны назы ваю ць “галут” - дыяспара. Але гэта зусім ня значы ць, ш то ўдзельнікі беларускіх габрэйскіх клю баў на злом галавы імкнуцца зваліць зь Беларусі. “У Ізраілі крута - гэта адназначна. Цябе там чакаю ць - гэта, у прынцы пе, таксама праўда. Але кім ТЫ БУДЗЕШ ТАМ - збольш ага, гэта ўж о ня толькі твой вы бар”. М аю цца на ўвазе пэрспэкты вы эмігрантаў з “постсаўку”: перш ы я пяць год - яўна ня мара маладога і амбітнага габрэя. У адрозьненьне ад Ізраіля тут і зараз мож на зрабіць дахалеры і трош кі: і для Сы ёну, і для Беларусі. Таму, уклю чаю чы габрэйскі гумар, на пы таньне пра ш торанкавы менскі перагар у грамадзкім транспарце яны адказваю ць: “Перагар дае адчуваньне злучанасьці ўсіх грамадзянаў Беларусі!!!”Габрэйскі клю б - гэта, калі хочаце, другая рэальнасьць. Ты прыходзіш сю ды ш товечар (выходны х звы чайна не бы вае), сустракаеш ся са сваімі, тусуеш ся, размаўляеш і паліш. Нарэш це, удзельнічаеш у праекце, у якім асноўнае - “віртуальнае падарож ж а ў Ізраіль”. Ня проста “ці ведае кож ны з вас, дзе знаходзіцца Ізраіль?” / “ш то такое Ш абат?” / бла-бла-бла. Прагляд ф ільмаў, пастаноўка спэктакляў, абмеркаваньне нейкіх актуальны х беларускіх і ізраільскіх праблемаў - і ўсё гэта нестандартна, не па-прапаганды сцку, а прыкольна. Галоўнае, каб табе бы ло цікава і ты адчуваў: я - частка Ізраіля. У клю бе мож на працаваць. Гэта значы ць, весьці праект, групу. На іўры це вядучы групы - мадры х, а не вядучы - ханіх. Стаць мадры хам - значы ць, праявіць сябе на адборачны м сэмінары на лэхет. Лэхет - гэта тры этапы навучальнай праграмы. Тут вучаць працаваць з псы халёгіяй групы, вучаць бачы ць і папярэдж ваць працэсы, ш то ў ёй адбы ваю цца.

Здаецца, усё як заўсёды: тыя ж кубкі, лыж кі etc. Толькі адчуваеш сябе неяк ня так. Нечакана залазіш у размовы незнаёмы х, каб абараніць “ж ы доўскія морды ”, цікавіш ся габрэйскай рэлігіяй, гісторыяй і трады цы ямі. Ш укаеш Ізраіль на мапе. А пасьля пераходзіш вучы цца ў габрэйскую СШ № 172 г. М енску; пачы наеш сьпяваць у габрэйскім хоры; у цябе зьяўляю цца сябры. Яны прыводзяць цябе ў моладзевы я габрэйскія клю бы. Тут і вы сьвятляецца: самае галоўнае ў пададзены м вы ш эй сцэнары - канцоўка. Тое, ш то ты раней ці пазьней адчы няеш дзьверы клю бу. У Берасьці, М агілёве, Віцебску, Гомелі ці інш ы м беларускім горадзе. За гэты мі дзьвяры ма знаходзіцца вялізная закры тая тусоўка са сваімі лідэрамі і лузэрамі, тэмамі для размоваў, праблемамі. Інш ы м беларусам невядома, чым за гэты мі дзьвяры ма займаю цца. Ж ыда-масонская лож а, напэўна!.. “Ты чула - яны кож ны месяц некага там хаваю ць?!” “Вось ж а... габрэі!” Сам ф акт закры тасьці клю баў правакуе лю дзей, наводзіць на нядобры я думкі. Дастаткова адной ф разы, пачутай у трамваі - і з вамі “ўсё зразумела”.

“Я М АЛЕНЬКАЯ ЛОШ АДКА”Дзень Аляксея Гур'ева (aka Лош адзь), тыповага і цалкам адэкватнага студэнта “кульку”, пачы наецца безь сьняданку гадзіне а 9-10-й раніцы ў студзені 2005-га. Сканчваецца - як атры маецца, але ўж о ў Тэвэце 5765-га. “Лош адкин” дзень, як і ўсіх ты х, хто ходзіць у клю бы, дзеліцца на негабрэйскую раніцу і габрэйскі вечар. Яны пасьпяваю ць ж ы ць і сумяш чаць адпаведна два розны я ж ы цьці. “Унівэр для мяне - гэта творчая праца, ігра на гітары. Дзякую чы яму я зды маўся ў “Курсантах”*, езьдзіў па гарадах, набіраўся досьведу”. Лош адзь ж ы ве сёньняш нім днём, памятае пра мінулае, думае пра заўтраш ні дзень, а сябе назы вае чалавекам ш оў-бізнэсу і культуры.Адміністратар на канцэртах, міш ка на гарадзкіх сьвятах і гулянках, Лош адзь таксама лідэр у габрэйскай тусоўцы. Хаця слова “лідэр” ён вы маўляе пасьля нядоўгай паўзы. Не таму ш то сумняецца. Проста “неяк нясьціпла пра самога сябе такія рэчы казаць”. Калі ён заходзіць у памяш каньне, дзяўчаты ня сікаю ць кіпнем. Проста калі ўсё кепска, Лош адзь бярэ адказнасьць на сябе і спрабуе неш та зьмяніць, выправіць, паміры ць. “Клю б - гэта месца, дзе мож на папрацаваць, патусавацца, куды мож на заваліцца ў лю бы час, калі няма куды пайсьці”, - каж а Лёш а. І канстатуе: “У клю бе ты становіш ся часткай велізарнай маш ы ны, незаўваж най для звы чайны х беларусаў. А незаўваж най таму, ш то мы самі замы каемся”. Лош адзь - мадры х “бяз двух дзён”. У лэхет ён прайш оў толькі з трэцяга разу, але летась, з-за зды мкаў у “Курсантах”, давучы цца там так і ня змог. У гэты м годзе зноў прайш оў адборачны сэмінар, “і аб'екты ўны х прычы наў не давучы цца ў мяне зараз няма”.

У Ізраіль Лёш а езьдзіў два разы, і, як вы нікае з наш ай размовы, гэта бы ў для яго культурны ш ок. “Ізраіль - супэр. Ён робіць вялізнае ўраж аньне. Там я адчуў гонар за народ. Прыкіньце: за такі кароткі тэрмін існаваньня** дзярж авы ператвары ць пусты ню ў прыдатную і нават спрыяльную тэры торыю для ж ы цьця! ...Ды і ўвогуле, ж ыць ва ўмовах пастаянных тэрактаў...” Зараз Аляксей лічы ць сябе габрэем на 100%. “Вельмі хацелася б, каб лю дзі не ўспрымалі інш ы я нацы і ў ш ты кі. Я, напрыклад, не вы лучаю габрэяў як “найвы ш эйш ую нацы ю ”. Не вы пінаю iх наперад. Але, пагадзіцеся, прыемна думаць, ш то ты - прадстаўнік абранага Богам народу”.Лош адзь, як і многія сябры менскіх моладзевы х клю баў, апрача ўсяго інш ага зьяўляецца сябрам розны х паліты чны х габрэйскіх рухаў. Канечне, гучы ць кры ху дзіўнавата, але ў клю бах сапраўды час ад часу ідуць разборкі па паліты чны х маты вах. Рухаў у клю бах няш мат, пяць-ш эсьць - са сваім гімнам, сьцягам, сымболікай і, вядома ж, ідэалёгіяй. Лёш а апош нім часам бы ў сябрам і акты вістам Аш амэр-Ацаір**, але пасьля зваліў з гэтай тусы. “Перасоўваньні з аднаго руху ў інш ы зьвязаны я не з ідэалёгіяй арганізацы і і перакананьнямі, а зь лю дзьмі, якія прымаю ць вас ці не. Цяпер я ні ў якім руху не знаходж уся. Таму ш то ня бачу ў іх сэнсу. Ёсьць адзін вялікі кацёл, у якім усе варацца, і ня трэба нічога прыдумляць”, - каж а Лош адзь. У прыватны х, не для прэсы, размовах многія “клябэры ” прызнаю цца, ш то лю бы рух - гэта тусоўка, дзе асобасны ф актар грае вялізную ролю. Прычы м да пераходу з аднаго руху ў інш ы экс-сябры ставяцца рэўнасна. І, ш то самае прыкольнае, пераходы часьцяком пачы наю цца з-за разры ву палю боўны х сувязяў. А іх у клю бах ш мат. Усе некалі сябры, усе некалі палю боўнікі****.

СПАЙДЭР-ВУМ ЭНОля Скуловіч зь Віцебску. Калі яна гэта гаворыць беларусам, то ў ты х зь іх, хто хоць неш та прасякае ў мастацтве пач. ХХ ст., адразу загараю цца вочы. Быць габрэйкай з гораду Ш агала - гэта “вельмі сы мбалічна”. Таму падаецца, ш то ў яе сумная, але такая добрая ўсьмеш ка, якую час ад часу асьвятляе ты сячагадовая габрэйская мудрасьць. Ну і інш ы я падобны я загоны. Хаця чаму загоны?..Студэнтка ўнівэрсы тэту імя Сахарава Вольга Скуловіч ніколі не прагульвае пары, рана прачы наецца і не спазьняецца. Трады цы йная гарбата зь печы вам, дж ы нсы, чорная каш уля, наверх белая ціш отка і час на гадзіньніку 6:40 - 7:20. “Ш то апрануць у клю б, я ня думаю, а ва ўнівэр - крыху думаю. Унівэрсы тэт - гэта траціна майго ж ы цьця, усё астатняе - клю б” (працяг на старонцы 018).

Page 20: CD / Studenckaja Dumka 2005. #01

018

CD

019

CD

Оля атры млівае прэзы дэнцкую сты пэнды ю і ўзначальвае ўнівэрскі ТОР BEST. Для многіх ш эры х сярэднячкоў Оліна студэнцкая кар'ера - як чы рвоная ануча, але яна на гэты конт ня пары цца. “У прынцы пе, адносіны зь лю дзьмі ва ўнівэры ці ў інш ы м месцы складаю цца па прынцы пе “добры чалавек - добры я, нядобры - дрэнныя”. Але ў кам'ю ніці габрэі заўсёды будуць стаяць на прыступку вы ш эй. Таму ш то адразу зьяўляю цца агульны я кропкі ва ўзаемадачы неньнях, і знайсьці паразуменьне лягчэй”.Оля ніколі не падтры млівала і не падтры млівае ніякія рухі - па розны х прычы нах. Зараз яна мадры х, у якога за плячы ма праекты “Ерусалім” і “Карані”. Каж уць, праекты ў яе атры мліваю цца. М агчы ма, з-за яе пазы цы і: “Калі ш то-небудзь трэба прыдумаць, то я думаю пра гэта ўвесь час і паўсю ль. Ні пра ш то інш ае я думаць проста не магу. Думаю, пакуль не прыдумаю ”.На новы м Ольчы ны м праекце “Чаты ры ты дні і адно пахаваньне” агульны мі намаганьнямі будуць хаваць “загінулы я” праекты. Справа ў ты м, ш то на адкры цьці клю баў, у верасьні, мадры хі прэзэнтую ць праекты на год. Але пасьля месяца-двух больш ая частка зь іх перастае працаваць. Па розны х прычы нах. “У мяне бы ў вы датны праект “Ерусалім”, які мы вялі зь Ленкай Якубовіч аж два гады. Але і ён маральна састарэў, яго давялося ўсы піць. Хаця ў сэрцах лю дзей ён застаўся. Так і нарадзілася ідэя “Чаты рох ты дняў і аднаго пахаваньня”.Калі няма клю бу, а такое здараецца рэдка, Оля ўтаропліваецца ў комп ці едзе да мамы ў Віцебск, дзе таксама ёсьць клю б і габрэйскія сябры. Пра ўзаемаадносіны ўнутры тусоўкі яна расказваць ня хоча: “Нічога ня буду казаць, таму ш то або буду двудуш нічаць, або такое лепш не друкаваць”. Затое пра сам клю б расказвае так: “У натоўпе самотна, а клю б дае мімалётнае адчуваньне таго, ш то ты не адзін, ш то ёсьць лю дзі, здольны я цябе зразумець. Цяпер я ўвогуле гатовая да ўсяго. Сьвет клю бу - гэта такі асаблівы сьвет, Нэвэлэнд, як у Пітэр Пэна. Тут ня трэба станавіцца дарослы м, тут я магу бы ць сабой. Гэта ў інш ы м сьвеце ёсьць плата за кватэру, разьмеркаваньне на пяць год невядома куды і г.д.”. М ож а, я памы ляю ся, але такое ўраж аньне, ш то нават новага разьмеркаваньня Оля не баіцца. “Я не баю ся нічога матэры яльнага, і калі б у кнізе “1984” мяне паклікалі ў 101 пакой, я нават ня ведаю, ш то б у ім магло бы ць”. А розны я пацукі, казуркі, сьлімакі... Аднойчы Олька проста прыдумала тэорыю “Чаму лю дзі баяцца павукоў”. Усё проста: мы іх дакладны я копіі, якія гэтаксама плятуць павуціньне, уплятаю чы ўсіх, хто знаходзіцца ў рады ю се мэтра. “І клю б - гэта вялікае павуціньне. Усе настолькі паўпляталі адно аднаго, ш то заблы таліся і наўрад ці разблы таю цца. Але бяз клю бу я як бяз рук, ног і галавы ”.

______________* “Курсанты ” - тэлесэры ял, які трансьляваўся па канале РТР у студзені 2005 году.** Дзярж ава Ізраіль бы ла створаная ў 1947 годзе.*** Аш амэр-Ацаір - лявацкая моладзевая арганізацы я, якая зьмястоўна падобная да скаўцкай. ****Для даведкі: Лош адзь і наступная гераіня - Оля - толькі сябры. Вельмі добры я сябры.

тэкст: Ю ЛЯ КЛЯШ НЯЎСКАС

ГЕРОІ ПОБАЧ

ПЕКЛА І ЧЭРЦІ

“1 студзеня 2004 году ў тры гадзіны ночы я вы піў апош ню ю пляш ку піва. Гэта бы ла нейкая “Алівары я”. 6 студзеня гадзін у сем вечару вы паліў апош ню ю цы гарэту. Апош няе мяса зьеў 11 студзеня. То бы ла нейкая дэбільная каўбаса”. Пасьля ўсяго гэтага Дзяніс Сарокін не памёр, як вы нікае па лёгіцы. Ён проста прымацаваў на заплечнік наш ы ўку “go vegetarians!” і скончы ў зімовы сэмэстар на ж урф аку на адны дзясяткі. Ш то канкрэтна дапамагло - вэгетары янства, адмова ад усіх дрэнных звы чак ці неш та яш чэ - невядома. Дэбілам, праўда, ён ня бы ў і да таго.З часоў ш алёнага маккееўскага блёкбастэру* стрэйтэдж аўскімі загонамі мож на зьдзівіць хіба ш то беспрабуднага пэтэвэш ніка. У Беларусі рух Х** пачаўся зь перш ы мі вы ездамі музы чны х гуртоў за мяж у. Росквіт стрэйтэдж у і вэгетары янства прыпаў на другую палову 2002 году. “А поты м ізноў вярнуўся дранк-час***”,- сумуе вы датнік Сарокін, якога суцяш ае толькі тое, ш то 90% сучасны х эўрапейскіх анархаў - вэгетары янцы, а 70% зь іх і наагул вэганы.

Бацькі Дзяніса цяж ка пераж ы валі зьмены ў харчовай праграме сы на: “Я зрабіла катлеты. Ш то, ня будзеш? Лыч адварочваеш? Тады гатуй сам”. У вольны час ён і насамрэч з задавальненьнем гатуе. Але калі атры мліваецца смачна, то нады ходзіць уж о яго чарга бы чы ць: “сямейства” зьядае ўсё.Вэгетары янства, паводле Сарокіна, ня ёсьць “ачы ш чэньнем уласнага арганізму, як думаю ць некаторыя дзяўчы нкі”. Гэта, па сутнасьці, непрыняцьце забойства каго б там ні бы ло. Ён не разумее, як мож на ня есьці мяса і насіць кракадзілавае партманэ. “Больш асьць беларускіх вэгетары янцаў - проста моднікі. Ідэйны х мала”, - лічы ць Дзяніс. Напэўна, таму вэгетары янак па статы сты цы ўдвая больш за вэгетары янцаў.Напрыклад, Саш у, маленькую сы мпаты чную брунэтку, якая робіць на 8-м канале праграму “М абілізацы я”, ня надта клапоцяць праблемы ф аўны. Калі ад яе адмовы есьці мяса некаму стала лепш - гэта, канечне, добра. Але асноўная маты вацы я - здароўе. Саш а параілася са сваім арганізмам, і яны разам вы раш ы лі, ш то мяса ім не патрэбна. Заадно вы раш аецца праблема асобнага харчаваньня і запавольваю цца працэсы старэньня. Толькі ш то мэды кі гавораць, ш то мясны я амінакіслоты нічы м нельга замяніць. Але Саш а есьць ры бу. Перад вачы ма яна мае добры прыклад: яе сяброўка пасьцілася 40 дзён перад Вялікаднём. Калі сьвята нады йш ло - наелася мяса, і ёй прысьнілася сапраўднае пекла з чарцямі. Пасьля гэтага яна зразумела, ш то мяса - гэта дрэнна. Такое вось невяртаньне.Насамрэч некаторыя навукоўцы лічаць, ш то чалавечы я органы страваваньня больш падобны я да траваедны х, чым да драпеж ніцкіх. А вось Дзяніс на пы таньні “як здароўе?” рэагуе расслаблена: “Ты бачы ш, у мяне праблемы са скурай. М агчы ма, гэта з-за вэгетары янства. Але не даказана. Сябар мне казаў, ш то яго знаёмаму пасьля году вэгетары янства паставілі ды ягназ - цукровая хвароба. Зь інш ага боку, я ведаю вялізную колькасьць вэгетары янцаў у Беларусі, і ўсё зь імі нармальна”.

ЗА ДЗЕНЬ ДА НАШ АЙ СУСТРЭЧЫ ЗЬ ІМ АДБЫ ЛАСЯ ТРАГЕДЫ Я. М АМ А

ПРЫ НЕСЛА ДАДОМ У ЦУКЕРКІ, І АДНА ЗЬ ІХ БЫ ЛА ЗЬ ЛІКЁРАМ . АЛЕ

ДАВЕДАЎСЯ ЁН ПРА ГЭТА ТОЛЬКІ ТАДЫ , КАЛІ ЎЖ О ПРАГЛЫ НУЎ. АД ТРОХ ГРАМ АЎ АЛЬКАГОЛЮ ДЗЯНІСА НЯСЛАБА ЗАБРАЛА.

А АД АДНОЙ ДУМ КІ, Ш ТО ГЭТА М АГЛО БЫ ЦЬ І “САЛА Ў Ш АКАЛЯДЗЕ”, ЁН, НАПЭЎНА, ПРОСТА ЗВАНІТАВАЎ БЫ .

Page 21: CD / Studenckaja Dumka 2005. #01

018

CD

019

CD

Оля атры млівае прэзы дэнцкую сты пэнды ю і ўзначальвае ўнівэрскі ТОР BEST. Для многіх ш эры х сярэднячкоў Оліна студэнцкая кар'ера - як чы рвоная ануча, але яна на гэты конт ня пары цца. “У прынцы пе, адносіны зь лю дзьмі ва ўнівэры ці ў інш ы м месцы складаю цца па прынцы пе “добры чалавек - добры я, нядобры - дрэнныя”. Але ў кам'ю ніці габрэі заўсёды будуць стаяць на прыступку вы ш эй. Таму ш то адразу зьяўляю цца агульны я кропкі ва ўзаемадачы неньнях, і знайсьці паразуменьне лягчэй”.Оля ніколі не падтры млівала і не падтры млівае ніякія рухі - па розны х прычы нах. Зараз яна мадры х, у якога за плячы ма праекты “Ерусалім” і “Карані”. Каж уць, праекты ў яе атры мліваю цца. М агчы ма, з-за яе пазы цы і: “Калі ш то-небудзь трэба прыдумаць, то я думаю пра гэта ўвесь час і паўсю ль. Ні пра ш то інш ае я думаць проста не магу. Думаю, пакуль не прыдумаю ”.На новы м Ольчы ны м праекце “Чаты ры ты дні і адно пахаваньне” агульны мі намаганьнямі будуць хаваць “загінулы я” праекты. Справа ў ты м, ш то на адкры цьці клю баў, у верасьні, мадры хі прэзэнтую ць праекты на год. Але пасьля месяца-двух больш ая частка зь іх перастае працаваць. Па розны х прычы нах. “У мяне бы ў вы датны праект “Ерусалім”, які мы вялі зь Ленкай Якубовіч аж два гады. Але і ён маральна састарэў, яго давялося ўсы піць. Хаця ў сэрцах лю дзей ён застаўся. Так і нарадзілася ідэя “Чаты рох ты дняў і аднаго пахаваньня”.Калі няма клю бу, а такое здараецца рэдка, Оля ўтаропліваецца ў комп ці едзе да мамы ў Віцебск, дзе таксама ёсьць клю б і габрэйскія сябры. Пра ўзаемаадносіны ўнутры тусоўкі яна расказваць ня хоча: “Нічога ня буду казаць, таму ш то або буду двудуш нічаць, або такое лепш не друкаваць”. Затое пра сам клю б расказвае так: “У натоўпе самотна, а клю б дае мімалётнае адчуваньне таго, ш то ты не адзін, ш то ёсьць лю дзі, здольны я цябе зразумець. Цяпер я ўвогуле гатовая да ўсяго. Сьвет клю бу - гэта такі асаблівы сьвет, Нэвэлэнд, як у Пітэр Пэна. Тут ня трэба станавіцца дарослы м, тут я магу бы ць сабой. Гэта ў інш ы м сьвеце ёсьць плата за кватэру, разьмеркаваньне на пяць год невядома куды і г.д.”. М ож а, я памы ляю ся, але такое ўраж аньне, ш то нават новага разьмеркаваньня Оля не баіцца. “Я не баю ся нічога матэры яльнага, і калі б у кнізе “1984” мяне паклікалі ў 101 пакой, я нават ня ведаю, ш то б у ім магло бы ць”. А розны я пацукі, казуркі, сьлімакі... Аднойчы Олька проста прыдумала тэорыю “Чаму лю дзі баяцца павукоў”. Усё проста: мы іх дакладны я копіі, якія гэтаксама плятуць павуціньне, уплятаю чы ўсіх, хто знаходзіцца ў рады ю се мэтра. “І клю б - гэта вялікае павуціньне. Усе настолькі паўпляталі адно аднаго, ш то заблы таліся і наўрад ці разблы таю цца. Але бяз клю бу я як бяз рук, ног і галавы ”.

______________* “Курсанты ” - тэлесэры ял, які трансьляваўся па канале РТР у студзені 2005 году.** Дзярж ава Ізраіль бы ла створаная ў 1947 годзе.*** Аш амэр-Ацаір - лявацкая моладзевая арганізацы я, якая зьмястоўна падобная да скаўцкай. ****Для даведкі: Лош адзь і наступная гераіня - Оля - толькі сябры. Вельмі добры я сябры.

тэкст: Ю ЛЯ КЛЯШ НЯЎСКАС

ГЕРОІ ПОБАЧ

ПЕКЛА І ЧЭРЦІ

“1 студзеня 2004 году ў тры гадзіны ночы я вы піў апош ню ю пляш ку піва. Гэта бы ла нейкая “Алівары я”. 6 студзеня гадзін у сем вечару вы паліў апош ню ю цы гарэту. Апош няе мяса зьеў 11 студзеня. То бы ла нейкая дэбільная каўбаса”. Пасьля ўсяго гэтага Дзяніс Сарокін не памёр, як вы нікае па лёгіцы. Ён проста прымацаваў на заплечнік наш ы ўку “go vegetarians!” і скончы ў зімовы сэмэстар на ж урф аку на адны дзясяткі. Ш то канкрэтна дапамагло - вэгетары янства, адмова ад усіх дрэнных звы чак ці неш та яш чэ - невядома. Дэбілам, праўда, ён ня бы ў і да таго.З часоў ш алёнага маккееўскага блёкбастэру* стрэйтэдж аўскімі загонамі мож на зьдзівіць хіба ш то беспрабуднага пэтэвэш ніка. У Беларусі рух Х** пачаўся зь перш ы мі вы ездамі музы чны х гуртоў за мяж у. Росквіт стрэйтэдж у і вэгетары янства прыпаў на другую палову 2002 году. “А поты м ізноў вярнуўся дранк-час***”,- сумуе вы датнік Сарокін, якога суцяш ае толькі тое, ш то 90% сучасны х эўрапейскіх анархаў - вэгетары янцы, а 70% зь іх і наагул вэганы.

Бацькі Дзяніса цяж ка пераж ы валі зьмены ў харчовай праграме сы на: “Я зрабіла катлеты. Ш то, ня будзеш? Лыч адварочваеш? Тады гатуй сам”. У вольны час ён і насамрэч з задавальненьнем гатуе. Але калі атры мліваецца смачна, то нады ходзіць уж о яго чарга бы чы ць: “сямейства” зьядае ўсё.Вэгетары янства, паводле Сарокіна, ня ёсьць “ачы ш чэньнем уласнага арганізму, як думаю ць некаторыя дзяўчы нкі”. Гэта, па сутнасьці, непрыняцьце забойства каго б там ні бы ло. Ён не разумее, як мож на ня есьці мяса і насіць кракадзілавае партманэ. “Больш асьць беларускіх вэгетары янцаў - проста моднікі. Ідэйны х мала”, - лічы ць Дзяніс. Напэўна, таму вэгетары янак па статы сты цы ўдвая больш за вэгетары янцаў.Напрыклад, Саш у, маленькую сы мпаты чную брунэтку, якая робіць на 8-м канале праграму “М абілізацы я”, ня надта клапоцяць праблемы ф аўны. Калі ад яе адмовы есьці мяса некаму стала лепш - гэта, канечне, добра. Але асноўная маты вацы я - здароўе. Саш а параілася са сваім арганізмам, і яны разам вы раш ы лі, ш то мяса ім не патрэбна. Заадно вы раш аецца праблема асобнага харчаваньня і запавольваю цца працэсы старэньня. Толькі ш то мэды кі гавораць, ш то мясны я амінакіслоты нічы м нельга замяніць. Але Саш а есьць ры бу. Перад вачы ма яна мае добры прыклад: яе сяброўка пасьцілася 40 дзён перад Вялікаднём. Калі сьвята нады йш ло - наелася мяса, і ёй прысьнілася сапраўднае пекла з чарцямі. Пасьля гэтага яна зразумела, ш то мяса - гэта дрэнна. Такое вось невяртаньне.Насамрэч некаторыя навукоўцы лічаць, ш то чалавечы я органы страваваньня больш падобны я да траваедны х, чым да драпеж ніцкіх. А вось Дзяніс на пы таньні “як здароўе?” рэагуе расслаблена: “Ты бачы ш, у мяне праблемы са скурай. М агчы ма, гэта з-за вэгетары янства. Але не даказана. Сябар мне казаў, ш то яго знаёмаму пасьля году вэгетары янства паставілі ды ягназ - цукровая хвароба. Зь інш ага боку, я ведаю вялізную колькасьць вэгетары янцаў у Беларусі, і ўсё зь імі нармальна”.

ЗА ДЗЕНЬ ДА НАШ АЙ СУСТРЭЧЫ ЗЬ ІМ АДБЫ ЛАСЯ ТРАГЕДЫ Я. М АМ А

ПРЫ НЕСЛА ДАДОМ У ЦУКЕРКІ, І АДНА ЗЬ ІХ БЫ ЛА ЗЬ ЛІКЁРАМ . АЛЕ

ДАВЕДАЎСЯ ЁН ПРА ГЭТА ТОЛЬКІ ТАДЫ , КАЛІ ЎЖ О ПРАГЛЫ НУЎ. АД ТРОХ ГРАМ АЎ АЛЬКАГОЛЮ ДЗЯНІСА НЯСЛАБА ЗАБРАЛА.

А АД АДНОЙ ДУМ КІ, Ш ТО ГЭТА М АГЛО БЫ ЦЬ І “САЛА Ў Ш АКАЛЯДЗЕ”, ЁН, НАПЭЎНА, ПРОСТА ЗВАНІТАВАЎ БЫ .

Page 22: CD / Studenckaja Dumka 2005. #01

CD

020

CD

021

ЛЯДОЎНЯ

NO STRESS

Адзіны прыстойны ш апік, дзе менскія вэгетары янцы могуць набы ць альтэрнаты ўнае харчаваньне, знаходзіцца ў Ж дановічах. Індустры і вэгетары янства ў нас няма. У Эўропе ж пасьпяхова прадаю цца прадукты, зроблены я вы клю чна з расьлінных кампанэнтаў, але пад таварнымі катэгорыямі мясны х: вэгетары янскія сасіскі, вэгетары янская інды чка. І тамтэйш ы м мясаедам ня ў падлу набы ваць вэгетары янскія пратэіны. А ў М енску нельга знайсьці нават сы р, прыгатаваны без сы чугу. М енавіта з-за гэтага Сарокін перастаў есьці піцу, якую раней вельмі лю біў. “Затое ў Эўропе ўж о зараз - відавочны эканамічны перакос. У вэгетары янцаў ёсьць нават свае М акДональдсы. М агчы ма, хутка больш ая частка Эўропы пяройдзе на вэгетары янства, зьявяцца вэгетары янскія транснацы янальны я кампаніі... І тады рады кальная частка анархаў ізноў пачне дзеля пратэсту есьці мяса”, - заганяецца Сарокін. Сёньня Дзяніс вячэраў макаронамі. Ён лічы ць, ш то рацы ён беларусаў не заснаваны на мясе: “Няма такога, каб тупа елі мяса. Яго ядуць да гарніру. Я ем тое самае, ш то і мая сям'я, але больш налягаю на расьлінную еж у. І ф айна харчую ся! Калі ў Ф ранцы і дзіцё пачы нае піць віно з двух гадоў, гэта ня значы ць, ш то яно зь сям'і алкаш оў. Проста такая харчовая звы чка. Есьці мяса - проста звы чка”.

Адзіная недарэчнасьць: Дзяніс ня вельмі лю біць сою - асноўны замяняльнік мяса. Яе трэба старанна гатаваць. Па смачную сою ён наведваецца да свайго сябра Чая. Калі Чай стаў вэгетары янцам, яго маці асабліва не пераж ы вала. Яны ж ы вуць удваіх, і ёй бы ло прасьцей самой стаць вэгетары янкай, чым гатаваць паасобку. Але Чай, з гледзіш ча Дзяніса, непасьлядоўны - яго ня пары ць наш эньне скуранога адзеньня і абутку.А вось Алена, студэнтка другога курсу БДУ, вэгетары янка эты чная. Скуранога адзеньня не апранае. Але скураны абутак зімой насіць даводзіцца: “Якасны нескураны абутак у нас цяж ка знайсьці, і звы чайна ён вельмі нятанны. Летам, безумоўна, скуру не наш у”. Вэгетары янкай яна, як і Саш а, стала з-за прыроднай нясхільнасьці да мяса. Яйкі есьць толькі ты я, ш то прадаю цца ў краме - “яны не аплоднены я”. Ленінаму вэгетары янству спадарож нічаю ць нечаканы я плю сы: яна займаецца каратэ, і трэнэр пацьвердзіў, ш то калі не ўж ы ваеш мяса, мыш цы становяцца больш элясты чны мі. Да таго ж яна пазбавілася доўгіх дэпрэсіяў і зры ваў. Выглядае Лена, як той казаў, па-сонечнаму. Каж а, настрой стабільна добры.Паводле назіраньняў амэры канскай Адміністрацы і па кантролі за харчаваньнем і мэды камэнтамі, расьлінная ды ета ўтры млівае менш адрэналіну і мачавой кіслаты, уж ы ваньне якіх спрыяе павы ш эньню агрэсіўнасьці і схільнасьці да гвалту. Таму турэмны я структуры ЗШ А па-сур'ёзнаму сты мулю ю ць вэгетары янства сярод зьняволены х.У эўрапейцаў усё таксама па-сур'ёзнаму. Некаторы час Лена ж ы ла ў Нямеччы не, у сумесьніку WG. “Гэта звы чайны дом, які зды маю ць студэнты. І мае ўсе бы лі альбо вэгетары янцамі, альбо вэганамі. Садавіну яны прыносілі скры нкамі, а ў кутку пакою стаялі торбы з ф ундуком. Гэта бы ло незвы чайна, бо ў нас такія арэхі прадаю цца ў маленькіх пакеціках па 10 грамаў. У іх сталоўках ёсьць асобныя сэктары для вэгетары янцаў і для мясаедаў. Калі немцы прыяж дж алі да нас, то дзівіліся: чаму тут так ня лю бяць вэгетары янцаў?”

ЯКШ ЧО НЭ ЛЮ БЛЯЦЬ НАС...

______________*Ян М акКей. Лідэр ваш ы нгтонскага гурта Minor Threat. Іх перш ы альбом “Bottled Violence” (1981) зьмяш чаў 10 песень працягласьцю каля хвіліны кож ная. Словы з кампазы цы і “Straight Edgе” - донт смоўк, донт дры нк, донт ф ак, ноў драгс - наставілі на ш лях ісьціны вялікую колькасьць заходняй панкаты.**Х. Клю чавая літара знаку стрэйтэдж эраў sXe. Перш апачаткова яе ш тампавалі ў клю бах на рукі публіцы under 18. Ім было забаронена прадаваць алькаголь і цы гарэты.***Дранк (drunk - бухі). Ольдскульная ф армацы я панкаў, якія не паслухаліся тату М акКея.****Дэні Бойл (Danny Boyle). Рэж ысэр, аўтар гітоў “Trainspotting” і “Пляж ”.

А ня лю бяць іх, бо іх менш асьць. Калі б у нас зьявіліся т.зв. хардлайнэры, ім бы проста надавалі кухталёў. Таму ш то hard-line - найбольш агрэсіўная лінія стрэйтэдж у. Калі побач стаіць чалавек і паліць, хардлайнэр папросіць яго кінуць. Не паслухаецца - цыгарэта будзе ф ізы чна канф іскаваная.“Гэта свайго роду ф аш ы зм”, - абурэньню Сарокіна няма меж аў. Некалі ён ж ы ў у польскім сквоце, дзе з 30-цi чалавек бы ў адзін хардлайнэр. Па ягонай ініцы яты ве паліць дазвалялася толькі ў адны м месцы. “Я бачы ў яго на канцэрце. Калі не зваж аць на дрэды, ды к падобны да пэтэвэш ніка ў спартовы м адзеньні. Гэткі гопнік-неф армал”.Паводле бойлаўскага**** ф ільму “Праз 28 дзён” (2002) сьвет загубілі акты вісты з Animals Liberation Front, калі ўратавалі зь лябараторыі ін'ектаваны х нейкай поскудзьдзю малпаў. Кінапраўда пра АLF-дзеячоў амаль ж ы цьцёвая, і Дзяніс сьцьвярдж ае, ш то менавіта яны ды скрэды тавалі ідэю “лю бові да братоў наш ы х менш ы х ”....Відаць, у бліж эйш ы час нагодай ня есьці мяса будуць ня тры літары sXe, а хіба ш то тры банальны я лічбы 90х60х90. Хаця таксама неблагі вары янт.

БУДЗЕШ ЯК ВЯЛІКІ НЕХАЧУХА!ЛАКТА-ВЭГЕТАРЫ ЯНЦЫ - ЯДУЦЬ М АЛОЧНЫ Я ПРАДУКТЫ , АЛЕ АДМ АЎЛЯЮ ЦЦА ЕСЬЦІ ЯЙКІОВА-ВЭГЕТАРЫ ЯНЦЫ - ЯДУЦЬ ЯЙКІ, АЛЕ АДМ АЎЛЯЮ ЦЦА АД М АЛОЧНЫ Х ПРАДУКТАЎЛАКТА-ОВА-ВЭГЕТАРЫ ЯНЦЫ - ЯДУЦЬ І ЯЙКІ, І М АЛОЧНЫ Я ПРАДУКТЫПЭСКА-ВЭГЕТАРЫ ЯНЦЫ - З Ж Ы ВЁЛЬНЫ Х БЯЛКОЎ УЖ Ы ВАЮ ЦЬ ТОЛЬКІ РЫ БУПОЛА-ВЭГЕТАРЫ ЯНЦЫ - НЕ ЯДУЦЬ РЫ БУ, АЛЕ ЯДУЦЬ КУРЫ ЦВЭГАНЫ - ЯДУЦЬ ТОЛЬКІ ПРАДУКТЫ РАСЬЛІННАГА ПАХОДЖ АНЬНЯФ ЛЭКСЫ РЫ ЯНЦЫ , АЛЬБО “ГНУТКІЯ ВЭГЕТАРЫ ЯНЦЫ ” - ЧАС АД ЧАСУ ПА РОЗНЫ Х ПРЫ ЧЫ НАХ НЕ ЯДУЦЬ М ЯСА

Page 23: CD / Studenckaja Dumka 2005. #01

CD

020

CD

021

ЛЯДОЎНЯ

NO STRESS

Адзіны прыстойны ш апік, дзе менскія вэгетары янцы могуць набы ць альтэрнаты ўнае харчаваньне, знаходзіцца ў Ж дановічах. Індустры і вэгетары янства ў нас няма. У Эўропе ж пасьпяхова прадаю цца прадукты, зроблены я вы клю чна з расьлінных кампанэнтаў, але пад таварнымі катэгорыямі мясны х: вэгетары янскія сасіскі, вэгетары янская інды чка. І тамтэйш ы м мясаедам ня ў падлу набы ваць вэгетары янскія пратэіны. А ў М енску нельга знайсьці нават сы р, прыгатаваны без сы чугу. М енавіта з-за гэтага Сарокін перастаў есьці піцу, якую раней вельмі лю біў. “Затое ў Эўропе ўж о зараз - відавочны эканамічны перакос. У вэгетары янцаў ёсьць нават свае М акДональдсы. М агчы ма, хутка больш ая частка Эўропы пяройдзе на вэгетары янства, зьявяцца вэгетары янскія транснацы янальны я кампаніі... І тады рады кальная частка анархаў ізноў пачне дзеля пратэсту есьці мяса”, - заганяецца Сарокін. Сёньня Дзяніс вячэраў макаронамі. Ён лічы ць, ш то рацы ён беларусаў не заснаваны на мясе: “Няма такога, каб тупа елі мяса. Яго ядуць да гарніру. Я ем тое самае, ш то і мая сям'я, але больш налягаю на расьлінную еж у. І ф айна харчую ся! Калі ў Ф ранцы і дзіцё пачы нае піць віно з двух гадоў, гэта ня значы ць, ш то яно зь сям'і алкаш оў. Проста такая харчовая звы чка. Есьці мяса - проста звы чка”.

Адзіная недарэчнасьць: Дзяніс ня вельмі лю біць сою - асноўны замяняльнік мяса. Яе трэба старанна гатаваць. Па смачную сою ён наведваецца да свайго сябра Чая. Калі Чай стаў вэгетары янцам, яго маці асабліва не пераж ы вала. Яны ж ы вуць удваіх, і ёй бы ло прасьцей самой стаць вэгетары янкай, чым гатаваць паасобку. Але Чай, з гледзіш ча Дзяніса, непасьлядоўны - яго ня пары ць наш эньне скуранога адзеньня і абутку.А вось Алена, студэнтка другога курсу БДУ, вэгетары янка эты чная. Скуранога адзеньня не апранае. Але скураны абутак зімой насіць даводзіцца: “Якасны нескураны абутак у нас цяж ка знайсьці, і звы чайна ён вельмі нятанны. Летам, безумоўна, скуру не наш у”. Вэгетары янкай яна, як і Саш а, стала з-за прыроднай нясхільнасьці да мяса. Яйкі есьць толькі ты я, ш то прадаю цца ў краме - “яны не аплоднены я”. Ленінаму вэгетары янству спадарож нічаю ць нечаканы я плю сы: яна займаецца каратэ, і трэнэр пацьвердзіў, ш то калі не ўж ы ваеш мяса, мыш цы становяцца больш элясты чны мі. Да таго ж яна пазбавілася доўгіх дэпрэсіяў і зры ваў. Выглядае Лена, як той казаў, па-сонечнаму. Каж а, настрой стабільна добры.Паводле назіраньняў амэры канскай Адміністрацы і па кантролі за харчаваньнем і мэды камэнтамі, расьлінная ды ета ўтры млівае менш адрэналіну і мачавой кіслаты, уж ы ваньне якіх спрыяе павы ш эньню агрэсіўнасьці і схільнасьці да гвалту. Таму турэмны я структуры ЗШ А па-сур'ёзнаму сты мулю ю ць вэгетары янства сярод зьняволены х.У эўрапейцаў усё таксама па-сур'ёзнаму. Некаторы час Лена ж ы ла ў Нямеччы не, у сумесьніку WG. “Гэта звы чайны дом, які зды маю ць студэнты. І мае ўсе бы лі альбо вэгетары янцамі, альбо вэганамі. Садавіну яны прыносілі скры нкамі, а ў кутку пакою стаялі торбы з ф ундуком. Гэта бы ло незвы чайна, бо ў нас такія арэхі прадаю цца ў маленькіх пакеціках па 10 грамаў. У іх сталоўках ёсьць асобныя сэктары для вэгетары янцаў і для мясаедаў. Калі немцы прыяж дж алі да нас, то дзівіліся: чаму тут так ня лю бяць вэгетары янцаў?”

ЯКШ ЧО НЭ ЛЮ БЛЯЦЬ НАС...

______________*Ян М акКей. Лідэр ваш ы нгтонскага гурта Minor Threat. Іх перш ы альбом “Bottled Violence” (1981) зьмяш чаў 10 песень працягласьцю каля хвіліны кож ная. Словы з кампазы цы і “Straight Edgе” - донт смоўк, донт дры нк, донт ф ак, ноў драгс - наставілі на ш лях ісьціны вялікую колькасьць заходняй панкаты.**Х. Клю чавая літара знаку стрэйтэдж эраў sXe. Перш апачаткова яе ш тампавалі ў клю бах на рукі публіцы under 18. Ім было забаронена прадаваць алькаголь і цы гарэты.***Дранк (drunk - бухі). Ольдскульная ф армацы я панкаў, якія не паслухаліся тату М акКея.****Дэні Бойл (Danny Boyle). Рэж ысэр, аўтар гітоў “Trainspotting” і “Пляж ”.

А ня лю бяць іх, бо іх менш асьць. Калі б у нас зьявіліся т.зв. хардлайнэры, ім бы проста надавалі кухталёў. Таму ш то hard-line - найбольш агрэсіўная лінія стрэйтэдж у. Калі побач стаіць чалавек і паліць, хардлайнэр папросіць яго кінуць. Не паслухаецца - цыгарэта будзе ф ізы чна канф іскаваная.“Гэта свайго роду ф аш ы зм”, - абурэньню Сарокіна няма меж аў. Некалі ён ж ы ў у польскім сквоце, дзе з 30-цi чалавек бы ў адзін хардлайнэр. Па ягонай ініцы яты ве паліць дазвалялася толькі ў адны м месцы. “Я бачы ў яго на канцэрце. Калі не зваж аць на дрэды, ды к падобны да пэтэвэш ніка ў спартовы м адзеньні. Гэткі гопнік-неф армал”.Паводле бойлаўскага**** ф ільму “Праз 28 дзён” (2002) сьвет загубілі акты вісты з Animals Liberation Front, калі ўратавалі зь лябараторыі ін'ектаваны х нейкай поскудзьдзю малпаў. Кінапраўда пра АLF-дзеячоў амаль ж ы цьцёвая, і Дзяніс сьцьвярдж ае, ш то менавіта яны ды скрэды тавалі ідэю “лю бові да братоў наш ы х менш ы х ”....Відаць, у бліж эйш ы час нагодай ня есьці мяса будуць ня тры літары sXe, а хіба ш то тры банальны я лічбы 90х60х90. Хаця таксама неблагі вары янт.

БУДЗЕШ ЯК ВЯЛІКІ НЕХАЧУХА!ЛАКТА-ВЭГЕТАРЫ ЯНЦЫ - ЯДУЦЬ М АЛОЧНЫ Я ПРАДУКТЫ , АЛЕ АДМ АЎЛЯЮ ЦЦА ЕСЬЦІ ЯЙКІОВА-ВЭГЕТАРЫ ЯНЦЫ - ЯДУЦЬ ЯЙКІ, АЛЕ АДМ АЎЛЯЮ ЦЦА АД М АЛОЧНЫ Х ПРАДУКТАЎЛАКТА-ОВА-ВЭГЕТАРЫ ЯНЦЫ - ЯДУЦЬ І ЯЙКІ, І М АЛОЧНЫ Я ПРАДУКТЫПЭСКА-ВЭГЕТАРЫ ЯНЦЫ - З Ж Ы ВЁЛЬНЫ Х БЯЛКОЎ УЖ Ы ВАЮ ЦЬ ТОЛЬКІ РЫ БУПОЛА-ВЭГЕТАРЫ ЯНЦЫ - НЕ ЯДУЦЬ РЫ БУ, АЛЕ ЯДУЦЬ КУРЫ ЦВЭГАНЫ - ЯДУЦЬ ТОЛЬКІ ПРАДУКТЫ РАСЬЛІННАГА ПАХОДЖ АНЬНЯФ ЛЭКСЫ РЫ ЯНЦЫ , АЛЬБО “ГНУТКІЯ ВЭГЕТАРЫ ЯНЦЫ ” - ЧАС АД ЧАСУ ПА РОЗНЫ Х ПРЫ ЧЫ НАХ НЕ ЯДУЦЬ М ЯСА

Page 24: CD / Studenckaja Dumka 2005. #01

СУПЭРМ ЭНЫ НА КАЛЯСКАХ

ВА ЎНІВЭР НА ПУЗЕ

“Ведаеш, інваліды - насамрэч супэрмэны, - пачаў Вадзім. - Iх ф ізы чны я абмеж аваньні даю ць ім звы ш магчы масьці. Паглядзі інваспорт: лю дзі бяз рук, бяз ног скачуць у даўж ы ню, выш ы ню, ганяю ць навы перадкі… ” На ш то Сяргей адрэагаваў адразу: “Ж удаснае відовіш ча. Я хоць ня бачы ў, але ўяўляю ”....Арганізацы я “Розны я роўны я” працуе па прынцы пе сацы яльнай інтэграцы і: у РР тусуецца 50% інвалідаў і столькі ж звы чайны х лю дзей. З Вадзімам і Сяргеем я пазнаёмілася менавіта там. Перш ы зь іх - увесь у пірсы нгу і з “танэлямі” ў абодвух вуш ах. У яго ІІ група інваліднасьці - захворваньне на ДЦП. Сяргей сьляпы, але не зьвяртае на гэта ўвагі. Карыстаецца наварочанай складной палкай, на працу і дадому дабіраецца па памяці.“I ўвогуле, ты ведаеш, якая ў інвалідаў звы ш сіла? - круціць сваю ш арманку Вадзім. - Гэта здаровы я лю дзі - непаўнавартасны я”. Але пасьля 30-ці сэкундаў маіх банальнасьцяў пра тое, ш то насамрэч хворы лепш ведае цану здароўю, Вадзім пачы нае сам сабе пярэчы ць: “Хто табе сказаў такую х*ню, ш то здаровы я непаўнавартасны я? Знайш ла яна “прэлесьць” у інваліднасьці! Калі твае сябры каж уць: ты езьдзіш у транспарце бясплатна?! Супэр! - яны ні халеры не разумею ць”. Насамрэч праезд у інвалідаў бясплатны, затое кары стацца гэтай вы годай мож а ня кож ны: ніводзін калясачнік ня здолее заехаць у стандартны менскі аўтобус.Вадзім мож а доўга расказваць пра хохмы, якія здараю цца зь ім у транспарце: “У мэтро нада мною павіс здаровы такі дзед мэтар восемдзесят пяць росту і папрасіў саступіць яму месца. Я сказаў, ш то не хачу.Тут ён пачы нае равець: моладзь у нас такая-сякая! Нейкі няш часны ня вы тры маў і саступіў яму. Я ж прывы к, а ён не. Усю дарогу кампасьціраваў мне мазгі. А яш чэ неяк у аўтобусе бабка праклёнамі асы пала. І ш то я ім скаж у - ш то я інвалід?”Некаторы час правёўш ы ў Ш вэцы і, Вадзім прыблізна ўяўляе, як усё павінна вы глядаць у ідэале: напрыклад, у ш вэдаў ёсьць спэцы яльнае таксі для лю дзей, у якіх праблемы зь перасоўваньнем. У лю бы х грамадзкіх месцах створаны я ўмовы для калясачнікаў - неістотна, гэта рэдакцы я газэты альбо андэрграўндны клю б. За лю дзьмі з ДЦП замацаваны я асы стэнты. Вадзік распавядае, як такая “прыстаўная” дзяўчы на гойсала з інвалідам па водны х горках у аквапарку.

Затое ў інвалідаў ёсьць свае бонусы. На пы таньне, ці вы кары стоўвае як-небудзь сваё становіш ча, Вадзім адказвае: “Гэта мож на, але я не лю блю. Хаця калі ты адзіны з групы атры мліваеш 5, а астатнія сядзяць у дупе з тройкамі, рэакцы я вядомая: а, зразумела, за ш то ў яго пяцёрка! М ож на бы ло б, калі не падры хтаваўся, прыгож а заваліцца на парозе, праехаць да стала на пузе, каб усёй групай пады малі. Альбо, скаж ам, піш аш тлумачальную, чаму ў цябе запазы чанасьць: “праш у дазволіць мне пераздачу ў сувязі з ты м, ш то я інвалід ІІ групы з паш кодж аньнем апорна-рухальнага апарату і адчуваў падчас сэсіі цяж касьці па прычы не пагарш эньня стану здароўя”. На такое мне аднойчы адказалі: мы ўсё разумеем, але ж інвалід - гэта не праф эсія”.

тэкст: ОЛЯ ЎЛАСАВЕЦ

“УВАЙДЗІ Ў РОЛЮ , ЗАПЛЮ Ш ЧЫ ВОЧЫ .

ЗАПЛЮ Ш ЧЫ ЛА? А ЦЯПЕР УЯВІ, Ш ТО ТАБЕ ВОСЬ ТАК

ТРЭБА ДАБРАЦЦА ДАДОМ У. Ш ТО ТЫ БУДЗЕШ РАБІЦЬ?”

Я ПАСЛУХМ ЯНА ЎЯЎЛЯЮ САБЕ ГЭТУЮ КАРЦІНУ. У НЕЙКАЕ ІМ ГНЕНЬНЕ М НЕ СТАНОВІЦЦА СТРАШ НА...

Раней інваліды паступалі ў ВНУ бяз конкурсу: прынёс стос папераў, здаў уступныя іспы ты на тройкі - і ты студэнт. Цяпер, калі конкурс больш ы за 5 чалавек, інвалід паступае на агульны х умовах. Адпаведна, трапіць на больш-менш прэсты ж ную спэцы яльнасьць інваліду наш мат цяж эй. А калі чалавек з абмеж аваны мі магчы масьцямі яш чэ і вучы ўся дома (гэта значы ць, больш асьць прадметаў бы ла ўрэзаная напалову), то амаль немагчы ма. “Ш мат хто ня мае нармальнай ш кольнай базы, - камэнтуе Вадзім. - Усё звальваю ць на тое, ш то няма ўмоваў. Хто ж прызнаецца, ш то сам лахануўся?”...Калі дзяўчы нка Алёна з катарактай вока вы раш ы ла паступаць у пэдунівэр, то ледзь не закапалася ў паперках, якія ёй неабходна бы ло прынесьці да ўступных іспы таў. “Ш то мне мож на, а ш то нельга, яны глядзяць па кніж ках, якім гадоў 25. Трэба хадзіць і ўломваць, - распавядае Алёна. - М не напісалі паперку: дазваляем вучы цца, але толькі з ды ктаф онам. Калі я прыйш ла на заняткі і ўклю чы ла ды ктаф он, выкладчы ца гісторыі Беларусі адразу заявіла: ш то сю ды прыперлася? Забірай дакумэнты і валі, калі пісаць ня мож аш ! Давялося паказаць ёй дазвол”. Затое вы кладчы к па біялёгіі, наадварот, сам прапанаваў ксэры ць ягоныя канспэкты, бо ды ктаваў вельмі марудна - ніякіх касэтаў ня хопіць.У многія ўнівэры калясачнікі ня тое ш то паступіць - ня могуць нават заехаць. У ты м ліку для такіх у БДУІР, напрыклад, увялі ды станцы йнае навучаньне. Усё проста: плаціш бабкі, табе даю ць пінкод, ты залазіш у нэт і качаеш адтуль лекцы і, падручнікі, мэтады чкі, кантрольны я. Патрэбны толькі пасярэднік, які будзе адносіць твае работы ў спэцы яльную скры ню ва ўнівэры....У Дзімы, студэнта БДУІР, таксама ДЦП. Гэта не замінае яму спакойна ганяць на заняткі на ровары. Зімой ён моцна пакутуе бяз байка, затое добра пачуваецца ў гадзіну пік на праспэкце М аш эрава. У 10-й клясе ён год вучы ўся ў Амэры цы: “Там лю бы падручнік заўсёды мож на ўзяць на мове Брайля, для сьляпы х. Калі трэба, на кампе ёсьць спэцы яльная праграмка, якая павялічвае ш ры ф т. Скаты з пад'ездаў, нізкія ходнікі для лю дзей на калясках...” У іх ш коле цэлы пакой бы ў абсталяваны кампамі і камэрамі для ды станцы йнага навучаньня: выкладчы к вядзе прадмет тут, а нехта дома сядзіць за сваім PC і размаўляе празь мікраф он. “Распавядалі, ш то гэты пакой нават па іх мерках каш туе ш алёны х грош ай”.

Урэш це хлопец зь пірсы нгам не вы тры млівае: “Ды якая к чорту вучоба? М не пэнсію трэба пабольш. І ж анчы ну”. “Ага, гумовую ”, - рэагуе Сяргей. Але Вадзім уж о сур'ёзны: “Ды ты ведаеш, ш то сэксуальнасьць інвалідаў - страш ная рэч? Яны не займаю цца ф ізы чнай працай. Куды ім падзець гэтую энэргію? Інваліды ў нас - проста гіпэрсэксуалы ”. “І ш то, цікава ўвесь час ні халеры не рабіць ды пра дзевак думаць?” - у мяне сур'ёзна пачы нае ехаць дах. “А ш то інвалід мож а рабіць? Саломку плесьці?”, - панка Вадзіма рэальна “прыш пільвае”. - “Ну, ОК, атрымаў ты ды плём. Але, як правіла, інваліда ніхто ня хоча браць на працу”.

... І ГУМ ОВУЮ БАБУ

CD

022

CD

023

ВАДЗIК: “ГЭТА Ф IГНЯ, Ш ТО ЎСЕ ПАВIННЫ БЫ ЦЬ АДНОЛЬКАВЫ Я!”

Page 25: CD / Studenckaja Dumka 2005. #01

СУПЭРМ ЭНЫ НА КАЛЯСКАХ

ВА ЎНІВЭР НА ПУЗЕ

“Ведаеш, інваліды - насамрэч супэрмэны, - пачаў Вадзім. - Iх ф ізы чны я абмеж аваньні даю ць ім звы ш магчы масьці. Паглядзі інваспорт: лю дзі бяз рук, бяз ног скачуць у даўж ы ню, выш ы ню, ганяю ць навы перадкі… ” На ш то Сяргей адрэагаваў адразу: “Ж удаснае відовіш ча. Я хоць ня бачы ў, але ўяўляю ”....Арганізацы я “Розны я роўны я” працуе па прынцы пе сацы яльнай інтэграцы і: у РР тусуецца 50% інвалідаў і столькі ж звы чайны х лю дзей. З Вадзімам і Сяргеем я пазнаёмілася менавіта там. Перш ы зь іх - увесь у пірсы нгу і з “танэлямі” ў абодвух вуш ах. У яго ІІ група інваліднасьці - захворваньне на ДЦП. Сяргей сьляпы, але не зьвяртае на гэта ўвагі. Карыстаецца наварочанай складной палкай, на працу і дадому дабіраецца па памяці.“I ўвогуле, ты ведаеш, якая ў інвалідаў звы ш сіла? - круціць сваю ш арманку Вадзім. - Гэта здаровы я лю дзі - непаўнавартасны я”. Але пасьля 30-ці сэкундаў маіх банальнасьцяў пра тое, ш то насамрэч хворы лепш ведае цану здароўю, Вадзім пачы нае сам сабе пярэчы ць: “Хто табе сказаў такую х*ню, ш то здаровы я непаўнавартасны я? Знайш ла яна “прэлесьць” у інваліднасьці! Калі твае сябры каж уць: ты езьдзіш у транспарце бясплатна?! Супэр! - яны ні халеры не разумею ць”. Насамрэч праезд у інвалідаў бясплатны, затое кары стацца гэтай вы годай мож а ня кож ны: ніводзін калясачнік ня здолее заехаць у стандартны менскі аўтобус.Вадзім мож а доўга расказваць пра хохмы, якія здараю цца зь ім у транспарце: “У мэтро нада мною павіс здаровы такі дзед мэтар восемдзесят пяць росту і папрасіў саступіць яму месца. Я сказаў, ш то не хачу.Тут ён пачы нае равець: моладзь у нас такая-сякая! Нейкі няш часны ня вы тры маў і саступіў яму. Я ж прывы к, а ён не. Усю дарогу кампасьціраваў мне мазгі. А яш чэ неяк у аўтобусе бабка праклёнамі асы пала. І ш то я ім скаж у - ш то я інвалід?”Некаторы час правёўш ы ў Ш вэцы і, Вадзім прыблізна ўяўляе, як усё павінна вы глядаць у ідэале: напрыклад, у ш вэдаў ёсьць спэцы яльнае таксі для лю дзей, у якіх праблемы зь перасоўваньнем. У лю бы х грамадзкіх месцах створаны я ўмовы для калясачнікаў - неістотна, гэта рэдакцы я газэты альбо андэрграўндны клю б. За лю дзьмі з ДЦП замацаваны я асы стэнты. Вадзік распавядае, як такая “прыстаўная” дзяўчы на гойсала з інвалідам па водны х горках у аквапарку.

Затое ў інвалідаў ёсьць свае бонусы. На пы таньне, ці вы кары стоўвае як-небудзь сваё становіш ча, Вадзім адказвае: “Гэта мож на, але я не лю блю. Хаця калі ты адзіны з групы атры мліваеш 5, а астатнія сядзяць у дупе з тройкамі, рэакцы я вядомая: а, зразумела, за ш то ў яго пяцёрка! М ож на бы ло б, калі не падры хтаваўся, прыгож а заваліцца на парозе, праехаць да стала на пузе, каб усёй групай пады малі. Альбо, скаж ам, піш аш тлумачальную, чаму ў цябе запазы чанасьць: “праш у дазволіць мне пераздачу ў сувязі з ты м, ш то я інвалід ІІ групы з паш кодж аньнем апорна-рухальнага апарату і адчуваў падчас сэсіі цяж касьці па прычы не пагарш эньня стану здароўя”. На такое мне аднойчы адказалі: мы ўсё разумеем, але ж інвалід - гэта не праф эсія”.

тэкст: ОЛЯ ЎЛАСАВЕЦ

“УВАЙДЗІ Ў РОЛЮ , ЗАПЛЮ Ш ЧЫ ВОЧЫ .

ЗАПЛЮ Ш ЧЫ ЛА? А ЦЯПЕР УЯВІ, Ш ТО ТАБЕ ВОСЬ ТАК

ТРЭБА ДАБРАЦЦА ДАДОМ У. Ш ТО ТЫ БУДЗЕШ РАБІЦЬ?”

Я ПАСЛУХМ ЯНА ЎЯЎЛЯЮ САБЕ ГЭТУЮ КАРЦІНУ. У НЕЙКАЕ ІМ ГНЕНЬНЕ М НЕ СТАНОВІЦЦА СТРАШ НА...

Раней інваліды паступалі ў ВНУ бяз конкурсу: прынёс стос папераў, здаў уступныя іспы ты на тройкі - і ты студэнт. Цяпер, калі конкурс больш ы за 5 чалавек, інвалід паступае на агульны х умовах. Адпаведна, трапіць на больш-менш прэсты ж ную спэцы яльнасьць інваліду наш мат цяж эй. А калі чалавек з абмеж аваны мі магчы масьцямі яш чэ і вучы ўся дома (гэта значы ць, больш асьць прадметаў бы ла ўрэзаная напалову), то амаль немагчы ма. “Ш мат хто ня мае нармальнай ш кольнай базы, - камэнтуе Вадзім. - Усё звальваю ць на тое, ш то няма ўмоваў. Хто ж прызнаецца, ш то сам лахануўся?”...Калі дзяўчы нка Алёна з катарактай вока вы раш ы ла паступаць у пэдунівэр, то ледзь не закапалася ў паперках, якія ёй неабходна бы ло прынесьці да ўступных іспы таў. “Ш то мне мож на, а ш то нельга, яны глядзяць па кніж ках, якім гадоў 25. Трэба хадзіць і ўломваць, - распавядае Алёна. - М не напісалі паперку: дазваляем вучы цца, але толькі з ды ктаф онам. Калі я прыйш ла на заняткі і ўклю чы ла ды ктаф он, выкладчы ца гісторыі Беларусі адразу заявіла: ш то сю ды прыперлася? Забірай дакумэнты і валі, калі пісаць ня мож аш ! Давялося паказаць ёй дазвол”. Затое вы кладчы к па біялёгіі, наадварот, сам прапанаваў ксэры ць ягоныя канспэкты, бо ды ктаваў вельмі марудна - ніякіх касэтаў ня хопіць.У многія ўнівэры калясачнікі ня тое ш то паступіць - ня могуць нават заехаць. У ты м ліку для такіх у БДУІР, напрыклад, увялі ды станцы йнае навучаньне. Усё проста: плаціш бабкі, табе даю ць пінкод, ты залазіш у нэт і качаеш адтуль лекцы і, падручнікі, мэтады чкі, кантрольны я. Патрэбны толькі пасярэднік, які будзе адносіць твае работы ў спэцы яльную скры ню ва ўнівэры....У Дзімы, студэнта БДУІР, таксама ДЦП. Гэта не замінае яму спакойна ганяць на заняткі на ровары. Зімой ён моцна пакутуе бяз байка, затое добра пачуваецца ў гадзіну пік на праспэкце М аш эрава. У 10-й клясе ён год вучы ўся ў Амэры цы: “Там лю бы падручнік заўсёды мож на ўзяць на мове Брайля, для сьляпы х. Калі трэба, на кампе ёсьць спэцы яльная праграмка, якая павялічвае ш ры ф т. Скаты з пад'ездаў, нізкія ходнікі для лю дзей на калясках...” У іх ш коле цэлы пакой бы ў абсталяваны кампамі і камэрамі для ды станцы йнага навучаньня: выкладчы к вядзе прадмет тут, а нехта дома сядзіць за сваім PC і размаўляе празь мікраф он. “Распавядалі, ш то гэты пакой нават па іх мерках каш туе ш алёны х грош ай”.

Урэш це хлопец зь пірсы нгам не вы тры млівае: “Ды якая к чорту вучоба? М не пэнсію трэба пабольш. І ж анчы ну”. “Ага, гумовую ”, - рэагуе Сяргей. Але Вадзім уж о сур'ёзны: “Ды ты ведаеш, ш то сэксуальнасьць інвалідаў - страш ная рэч? Яны не займаю цца ф ізы чнай працай. Куды ім падзець гэтую энэргію? Інваліды ў нас - проста гіпэрсэксуалы ”. “І ш то, цікава ўвесь час ні халеры не рабіць ды пра дзевак думаць?” - у мяне сур'ёзна пачы нае ехаць дах. “А ш то інвалід мож а рабіць? Саломку плесьці?”, - панка Вадзіма рэальна “прыш пільвае”. - “Ну, ОК, атрымаў ты ды плём. Але, як правіла, інваліда ніхто ня хоча браць на працу”.

... І ГУМ ОВУЮ БАБУ

CD

022

CD

023

ВАДЗIК: “ГЭТА Ф IГНЯ, Ш ТО ЎСЕ ПАВIННЫ БЫ ЦЬ АДНОЛЬКАВЫ Я!”

Page 26: CD / Studenckaja Dumka 2005. #01

CD

024

CD

025

тэкст: КАЦЯ БЫ ЧКОВА

Я АБКЛЕЙВАЮ СЬЦЕНЫ Ў ПРЫ БІРАЛЬНІ ЧОРНА-БЕЛЫ М І

Ф АТАЗДЫ М КАМ І І ПІШ У НЕПРЫ СТОЙНЫ Я СЛОВЫ НА НОВАЙ

СУКЕНЦЫ М АЁЙ СЯСТРЫ . КАЛІ ПАЖ АДАЮ , НАБЯРУ НУМ АР

СЯБРОЎКІ, І ЯНА РАСПАВЯДЗЕ, Ш ТО ПАЛІЦЬ У ЛОЖ КУ. ПРАПАНУЮ

БУХНУТЬ “ТУГЕЗА”. УПЭЎНЕНАЯ, ЯНА ПАГОДЗІЦЦА. АЛЕ РАБІЦЬ УСЁ ГЭТА М Ы БУДЗЕМ ВЫ КЛЮ ЧНА Ў ЧАТЫ РОХ СЬЦЕНАХ КВАТЭРЫ ЦІ БАРУ. ЧАМ У? ХУТКА ЗА СПРОБУ

КУРНУЦЬ, БУХНУЦЬ ЦІ ВЫ ЛАЯЦЦА НА ВУЛІЦЫ М ОЖ НА БУДЗЕ НАРВАЦЦА НА СУР'ЁЗНЫ Я

НЕПРЫ ЕМ НАСЬЦІ.

Ш мат чаго ў сьвеце рабіць нельга. Нельга бегаць з голай сракай па вуліцах, размахваю чы плякатам “Чэ Гевара ф арэва”. Нельга пускаць мы льны я бурбалкі ў кабінэце прэзы дэнта. І, канечне, ні ў якім вы падку нельга дапусьціць масавага ўручэньня “Оскара для ж ы вёлаў” на галоўнай плош чы краіны. Гэты я, па сутнасьці, бяскры ўдны я рэчы мала каму прыйдуць у галаву, таму забароны накш талт “уваход з голай дупай забаронены ” ў наш ы м заканадаўстве не прапісваю цца. Ды і хто ведае, наколькі мож а разгуляцца ф антазія грамадзянаў? Але некаторыя маразматы чны я законы ўсё ж такі ўводзяць. “Вайна з больш асьцю ” (ВЗБ), вынікі якой лепш за ўсё бачны я на абш арах бы лога СССР, асабліва востра стала праяўляцца ў апош няе дзесяцігодзьдзе. Забароны на паленьне, выкары станьне нецэнзурнай лексы кі і расьпіваньне алькагольны х напояў - з гэтага разраду.

ВЗБ № 1. КІДАЙ ПАЛІЦЬ! У студэнтаў, якія вучацца ў 15-м корпусе БНТУ, кож ная раніца пачы наецца сустрэчай з “Ратаўнікамі М алібу”, якія чакаю ць іх на ўваходзе. Думаеце, у аўтара едзе дах? Нічога падобнага!...Усё пачалося ў мінулы м годзе, калі загарэўся цэлы паверх у перш ы м корпусе БНТУ. Вінаваты х адразу знайш лі: інцыдэнт сьпісалі на несанкцы янаванае паленьне студэнтаў у прыбіральні. Па чутках, на самой справе гарэла праводка, але “зьверху” вы раш ы лі, ш то лягчэй будзе перавесьці стрэлкі на курцоў. Таму адміністрацы я вы раш ы ла: здароваму ладу ж ы цьця - быць! І разгарнула акты ўную прапаганду ў лепш ы х трады цы ях сацы ялісты чнага мінулага: вялікія плякаты, публічны я вы мовы, доўгія размовы пра ш коду нікаты ну... Карацей, пасьля ты днёвай прапаганды, якая праходзіла пад лёзунгам “Уставай на лы ж ы !”, рэктарат супакоіўся. Але ненадоўга. Хтосьці падняў пы таньне пра тое, ш то студэнты пакідаю ць пасьля сябе ш мат недапалкаў, і тут зьявіліся яны - “Ратаўнікі М алібу” ці “вадалазікі”, як іх міла клічуць студэнты. Народная алегорыя ўзьнікла пасьля таго, як сэк'ю рыці вы далі рупары і загадалі працягнуць барацьбу за здароўе студэнтаў. “М а-а-а-а-ладой чалавек! Пады міце зь зямлі тое, ш то вы цяпер так старанна затапталі!”- вось вярш ы ня вы хаваўчай дзейнасьці даглядчы каў парадку.Пасьля таго як каля корпуса зьявіліся “вадалазікі”, выкладчы кі, ш то лю бяць пасмаліць у вольны час, зьніклі ў невядомы м накірунку. Каж уць, ш мат хто зь іх пэры яды чна паліць у прыбіральні, за ш то трапляе на бабло - яш чэ адны м сродкам барацьбы рэктарату за здаровы лад ж ы цьця стала ўвядзеньне ш траф аў за “паленьне ў неабазначаны м месцы ”.Ня менш маразматы чная сы туацы я склалася ў мэдзе, дзе забарону паліць

ВЗБ: ідзе вайна народная...

Сяргей - той, ш то са складной палкай - гэта ўж о праходзіў. Ён скончы ў Гарадзенскі мэды чны каледж па спэцы яльнасьці “масаж ы ст”: туды да мінулага году набіралі лю дзей з паруш аны м зрокам. “Я сам у нэце чы таў, ш то, напрыклад, у Японіі гэта цэніцца: пры праблемах са зрокам паляпш аецца такты льная адчувальнасьць”. Але пасьля каледж у яму давялося літаральна адваёўваць працоўнае месца ў ш піталі: “Пы таліся, як я буду хадзіць на працу, як буду пісаць. А вось прыйдзе пацы ент, ляж а, як вы даведаецеся, дзе ў яго ногі, а дзе рукі?”Цяпер Сяргей вучы цца ў БДПУ на сацы яльнай пэдагогіцы. Ледзь не праляцеў з уступным пісьмовы м іспы там, але праблему вы раш ы лі: “Прывялі дзяўчы нку, якая за мной запісвала. Я ёй проста нады ктаваў пэўны я пункцікі. Нават раіўся па некаторых рэчах”. Зараз лекцы і запісвае на ды ктаф он. Яш чэ ў ш коле вы вучы ў мову Брайля. Дома на кампе ў яго ёсьць праграма, якая перакладае ўсю інф армацы ю ў гукавы вары янт. Таму інф армацы йнага голаду Сяргей не адчувае.

“У прынцы пе, “прыгож ы х” праблемаў для матэры ялу ў мяне няма, - каж а Вадзім. - Хадзіў у звы чайны садок і ў звы чайную ш колу. І ўвогуле лічы ў, ш то мне з інвалідамі тусавацца не прыкольна. Вядома, заўсёды бы лі праблемы з-за таго, ш то дзеці пальцамі паказваю ць. Спачатку я моцна пераж ы ваў, поты м нах пасы лаў. А зараз мне поф іг”.“Гэта ўсё лухта, ш то здаровы я павінны клапаціцца пра інвалідаў. І ш то ўсе павінны бы ць на адны м узроўні - таксама лухта. Я, напрыклад, не змагу прабегчы з табой стомэтроўку. Усё наш мат глы бей. Івалідам трэба ў перш ую чаргу самім вы значы цца, які ў іх статус у грамадзтве. Дапамагаю ць ім ці не дапамагаю ць, асаблівы я яны ці звы чайны я. Тут ш мат закалупак, на якія ніхто не зьвяртае ўвагі. Бо як толькі каж аш інваліду: ты такі ж нармальны чувак, як і ўсе, ён адразу: як? Я ж на калясцы ! А як ж а мая пэнсія?”Затое Вадзік упэўнены, ш то інваліды і не інваліды, па магчы масьці, павінны вучы цца разам. Інакш могуць узьнікнуць такія ж праблемы, як у яго знаёмага: “Пасьля васьмі клясаў у ш коле для інвалідаў маці аддала яго ў звы чайную ш колу. Дык ён літаральна ванітаваў у “здаровы м калекты ве”.

“ЁН ВАНІТАВАЎ У ЗДАРОВЫ М КАЛЕКТЫ ВЕ”

ЗА ДАЎНА АДКАЖ АШСТАНДАРТНЫ Я НЕПАЛІТКАРЭКТНАСЬЦІ Ў АДРАС ІНВАЛІДАЎ: КАЛЕКА, НЕПАЎНАВАРТАСНЫ - ЛЕПШ КАЗАЦЬ: ІНВАЛІД, ЧАЛАВЕК З АБМ ЕЖ АВАНЫ М І М АГЧЫ М АСЬЦЯМ ІНАРМ АЛЬНЫ (У ПАРАЎНАНЬНІ З ІНВАЛІДАМ ) - НЕ ІНВАЛІД, ЗВЫ ЧАЙНЫТОРМ АЗ - ЧАЛАВЕК З ЗАТРЫ М КАЙ У РАЗЬВІЦЬЦІДАЎН - ЧАЛАВЕК З СЫ НДРОМ АМ ДАЎНАВАР'ЯТ - ДУШ ЭЎНА ХВОРЫГЛУХАНЯМ Ы - ЧАЛАВЕК З ПАШ КОДЖ АНЫ М СЛЫ ХАМПРЫ КАВАНЫ ДА КАЛЯСКІ - ЧАЛАВЕК, ЯКІ ВЫ КАРЫ СТОЎВАЕ КАЛЯСКУПАКУТУЕ НА ДЦП - М АЕ ДЦП

інф о - газэта Unlimited

БОЛЬШ ЗА ЎСЁ ДЗIМ А ЛЮ БIЦЬ РАСЬСЯКАЦЬ НА РОВАРЫ

СЯРГЕЙ: “ВА ЎНIВЭР ХАДЖ У ПА ПАМ ЯЦI”

НЯ ПІ, КАЗЛОМ БУДЗЕШ

Page 27: CD / Studenckaja Dumka 2005. #01

CD

024

CD

025

тэкст: КАЦЯ БЫ ЧКОВА

Я АБКЛЕЙВАЮ СЬЦЕНЫ Ў ПРЫ БІРАЛЬНІ ЧОРНА-БЕЛЫ М І

Ф АТАЗДЫ М КАМ І І ПІШ У НЕПРЫ СТОЙНЫ Я СЛОВЫ НА НОВАЙ

СУКЕНЦЫ М АЁЙ СЯСТРЫ . КАЛІ ПАЖ АДАЮ , НАБЯРУ НУМ АР

СЯБРОЎКІ, І ЯНА РАСПАВЯДЗЕ, Ш ТО ПАЛІЦЬ У ЛОЖ КУ. ПРАПАНУЮ

БУХНУТЬ “ТУГЕЗА”. УПЭЎНЕНАЯ, ЯНА ПАГОДЗІЦЦА. АЛЕ РАБІЦЬ УСЁ ГЭТА М Ы БУДЗЕМ ВЫ КЛЮ ЧНА Ў ЧАТЫ РОХ СЬЦЕНАХ КВАТЭРЫ ЦІ БАРУ. ЧАМ У? ХУТКА ЗА СПРОБУ

КУРНУЦЬ, БУХНУЦЬ ЦІ ВЫ ЛАЯЦЦА НА ВУЛІЦЫ М ОЖ НА БУДЗЕ НАРВАЦЦА НА СУР'ЁЗНЫ Я

НЕПРЫ ЕМ НАСЬЦІ.

Ш мат чаго ў сьвеце рабіць нельга. Нельга бегаць з голай сракай па вуліцах, размахваю чы плякатам “Чэ Гевара ф арэва”. Нельга пускаць мы льны я бурбалкі ў кабінэце прэзы дэнта. І, канечне, ні ў якім вы падку нельга дапусьціць масавага ўручэньня “Оскара для ж ы вёлаў” на галоўнай плош чы краіны. Гэты я, па сутнасьці, бяскры ўдны я рэчы мала каму прыйдуць у галаву, таму забароны накш талт “уваход з голай дупай забаронены ” ў наш ы м заканадаўстве не прапісваю цца. Ды і хто ведае, наколькі мож а разгуляцца ф антазія грамадзянаў? Але некаторыя маразматы чны я законы ўсё ж такі ўводзяць. “Вайна з больш асьцю ” (ВЗБ), вынікі якой лепш за ўсё бачны я на абш арах бы лога СССР, асабліва востра стала праяўляцца ў апош няе дзесяцігодзьдзе. Забароны на паленьне, выкары станьне нецэнзурнай лексы кі і расьпіваньне алькагольны х напояў - з гэтага разраду.

ВЗБ № 1. КІДАЙ ПАЛІЦЬ! У студэнтаў, якія вучацца ў 15-м корпусе БНТУ, кож ная раніца пачы наецца сустрэчай з “Ратаўнікамі М алібу”, якія чакаю ць іх на ўваходзе. Думаеце, у аўтара едзе дах? Нічога падобнага!...Усё пачалося ў мінулы м годзе, калі загарэўся цэлы паверх у перш ы м корпусе БНТУ. Вінаваты х адразу знайш лі: інцыдэнт сьпісалі на несанкцы янаванае паленьне студэнтаў у прыбіральні. Па чутках, на самой справе гарэла праводка, але “зьверху” вы раш ы лі, ш то лягчэй будзе перавесьці стрэлкі на курцоў. Таму адміністрацы я вы раш ы ла: здароваму ладу ж ы цьця - быць! І разгарнула акты ўную прапаганду ў лепш ы х трады цы ях сацы ялісты чнага мінулага: вялікія плякаты, публічны я вы мовы, доўгія размовы пра ш коду нікаты ну... Карацей, пасьля ты днёвай прапаганды, якая праходзіла пад лёзунгам “Уставай на лы ж ы !”, рэктарат супакоіўся. Але ненадоўга. Хтосьці падняў пы таньне пра тое, ш то студэнты пакідаю ць пасьля сябе ш мат недапалкаў, і тут зьявіліся яны - “Ратаўнікі М алібу” ці “вадалазікі”, як іх міла клічуць студэнты. Народная алегорыя ўзьнікла пасьля таго, як сэк'ю рыці вы далі рупары і загадалі працягнуць барацьбу за здароўе студэнтаў. “М а-а-а-а-ладой чалавек! Пады міце зь зямлі тое, ш то вы цяпер так старанна затапталі!”- вось вярш ы ня вы хаваўчай дзейнасьці даглядчы каў парадку.Пасьля таго як каля корпуса зьявіліся “вадалазікі”, выкладчы кі, ш то лю бяць пасмаліць у вольны час, зьніклі ў невядомы м накірунку. Каж уць, ш мат хто зь іх пэры яды чна паліць у прыбіральні, за ш то трапляе на бабло - яш чэ адны м сродкам барацьбы рэктарату за здаровы лад ж ы цьця стала ўвядзеньне ш траф аў за “паленьне ў неабазначаны м месцы ”.Ня менш маразматы чная сы туацы я склалася ў мэдзе, дзе забарону паліць

ВЗБ: ідзе вайна народная...

Сяргей - той, ш то са складной палкай - гэта ўж о праходзіў. Ён скончы ў Гарадзенскі мэды чны каледж па спэцы яльнасьці “масаж ы ст”: туды да мінулага году набіралі лю дзей з паруш аны м зрокам. “Я сам у нэце чы таў, ш то, напрыклад, у Японіі гэта цэніцца: пры праблемах са зрокам паляпш аецца такты льная адчувальнасьць”. Але пасьля каледж у яму давялося літаральна адваёўваць працоўнае месца ў ш піталі: “Пы таліся, як я буду хадзіць на працу, як буду пісаць. А вось прыйдзе пацы ент, ляж а, як вы даведаецеся, дзе ў яго ногі, а дзе рукі?”Цяпер Сяргей вучы цца ў БДПУ на сацы яльнай пэдагогіцы. Ледзь не праляцеў з уступным пісьмовы м іспы там, але праблему вы раш ы лі: “Прывялі дзяўчы нку, якая за мной запісвала. Я ёй проста нады ктаваў пэўны я пункцікі. Нават раіўся па некаторых рэчах”. Зараз лекцы і запісвае на ды ктаф он. Яш чэ ў ш коле вы вучы ў мову Брайля. Дома на кампе ў яго ёсьць праграма, якая перакладае ўсю інф армацы ю ў гукавы вары янт. Таму інф армацы йнага голаду Сяргей не адчувае.

“У прынцы пе, “прыгож ы х” праблемаў для матэры ялу ў мяне няма, - каж а Вадзім. - Хадзіў у звы чайны садок і ў звы чайную ш колу. І ўвогуле лічы ў, ш то мне з інвалідамі тусавацца не прыкольна. Вядома, заўсёды бы лі праблемы з-за таго, ш то дзеці пальцамі паказваю ць. Спачатку я моцна пераж ы ваў, поты м нах пасы лаў. А зараз мне поф іг”.“Гэта ўсё лухта, ш то здаровы я павінны клапаціцца пра інвалідаў. І ш то ўсе павінны бы ць на адны м узроўні - таксама лухта. Я, напрыклад, не змагу прабегчы з табой стомэтроўку. Усё наш мат глы бей. Івалідам трэба ў перш ую чаргу самім вы значы цца, які ў іх статус у грамадзтве. Дапамагаю ць ім ці не дапамагаю ць, асаблівы я яны ці звы чайны я. Тут ш мат закалупак, на якія ніхто не зьвяртае ўвагі. Бо як толькі каж аш інваліду: ты такі ж нармальны чувак, як і ўсе, ён адразу: як? Я ж на калясцы ! А як ж а мая пэнсія?”Затое Вадзік упэўнены, ш то інваліды і не інваліды, па магчы масьці, павінны вучы цца разам. Інакш могуць узьнікнуць такія ж праблемы, як у яго знаёмага: “Пасьля васьмі клясаў у ш коле для інвалідаў маці аддала яго ў звы чайную ш колу. Дык ён літаральна ванітаваў у “здаровы м калекты ве”.

“ЁН ВАНІТАВАЎ У ЗДАРОВЫ М КАЛЕКТЫ ВЕ”

ЗА ДАЎНА АДКАЖ АШСТАНДАРТНЫ Я НЕПАЛІТКАРЭКТНАСЬЦІ Ў АДРАС ІНВАЛІДАЎ: КАЛЕКА, НЕПАЎНАВАРТАСНЫ - ЛЕПШ КАЗАЦЬ: ІНВАЛІД, ЧАЛАВЕК З АБМ ЕЖ АВАНЫ М І М АГЧЫ М АСЬЦЯМ ІНАРМ АЛЬНЫ (У ПАРАЎНАНЬНІ З ІНВАЛІДАМ ) - НЕ ІНВАЛІД, ЗВЫ ЧАЙНЫТОРМ АЗ - ЧАЛАВЕК З ЗАТРЫ М КАЙ У РАЗЬВІЦЬЦІДАЎН - ЧАЛАВЕК З СЫ НДРОМ АМ ДАЎНАВАР'ЯТ - ДУШ ЭЎНА ХВОРЫГЛУХАНЯМ Ы - ЧАЛАВЕК З ПАШ КОДЖ АНЫ М СЛЫ ХАМПРЫ КАВАНЫ ДА КАЛЯСКІ - ЧАЛАВЕК, ЯКІ ВЫ КАРЫ СТОЎВАЕ КАЛЯСКУПАКУТУЕ НА ДЦП - М АЕ ДЦП

інф о - газэта Unlimited

БОЛЬШ ЗА ЎСЁ ДЗIМ А ЛЮ БIЦЬ РАСЬСЯКАЦЬ НА РОВАРЫ

СЯРГЕЙ: “ВА ЎНIВЭР ХАДЖ У ПА ПАМ ЯЦI”

НЯ ПІ, КАЗЛОМ БУДЗЕШ

Page 28: CD / Studenckaja Dumka 2005. #01

CD

026

CD

027

рэктарат тлумачы ць ты м, ш то ўрачы павінны бы ць здаровы мі. Ш ляхам барацьбы бы ла абраная забарона вы даваць студэнтам верхняе адзеньне на перапы нку. Не дапамагло. Зараз студэнты вы бягаю ць на вуліцу папаліць бяз куртак. Пытаньне, ш то горш: паліць ці рэгулярна паліць на марозе? Акрамя таго, усім вядома, ш то паленьне дапамагае зьняць напруж аньне. Гэта неабходна менавіта ў мэдзе, дзе пастаяннае знаходж аньне ў “анатамічцы ” рэдка праходзіць без наступстваў.У Амэры цы праблему паленьня на працоўны м месцы вы раш аю ць больш “цы вілізаваны мі” сродкамі. Там усё вы лічана так, каб клеркі проста ня мелі часу на гэтую справу падчас працоўнага дня. Напрыклад, супрацоўнікам на “папаліць” даю ць 5 хвілін. Каб дайсьці да “куры лкі”, трэба як мінімум чаты ры, бо яна знаходзіцца за 50 мэтраў ад оф існага буды нка. А спазьняцца нельга: пасьля двух-трох ш траф аў вы пруць з канторы.Апош нім часам эўрапейцы пачалі дзейнічаць па прынцы пе “дагнаць і перагнаць”. У Італіі, па зьвестках газэты “Repubblica”, у апош нія дні ўзрос інтарэс насельніцтва да прадуктаў, ш то дапамагаю ць кінуць паліць. У рэйты нгу сродкаў, якімі кары стаю цца найбольш ы м попытам, значацца трады цы йны я нікаты навы я плясты ры і ж уйка. Сябры арганізацы яў, ш то вы ступаю ць супраць паленьня, заяўляю ць, ш то гэта - сапраўдная рэвалю цы я. Нічога падобнага! Справа ў ты м, ш то зь 10 студзеня ў Італіі ўведзеная забарона на паленьне ў грамадзкіх месцах. Гэта даты чы цца, у прыватнасьці, бараў, рэстарацы яў і начны х клю баў.Гэткія ж забароны ўж о дзейнічаю ць у Ірлянды і і Нарвэгіі, а ў хуткім часе будуць уведзены я ў Бры таніі, Партугаліі і Ш вэцы і. Падры хтоўка падобнага закону пачалася і ў Беларусі. Наколькі ж орсткім ён будзе, пакуль невядома. Больш асьць лю дзей яш чэ пра гэта ня чулі, а прадстаўнікі “бы кую чага” сацы яльнага слою на пы таньні аб паленьні адказваю ць адназначна: “М аё здароўе, ш то хачу, тое і раблю ”.

М ой сябар Андрэй ня так даўно вярнуўся з Амэры кі, дзе ён трапіў у даволі непрыемную сы туацы ю. Перш ы дзень знаходж аньня ў краіне Андрэй вы раш ы ў адсьвяткаваць па-наш аму, г.зн. у кампаніі добрага нямецкага піўка. Купіў, толькі пачаў піць... І адразу бы ў аш траф аваны на бабло, пра колькасьць якога нават згадваць не ж адае.“Я, канечне, чуў пра гэты закон, - гаворыць Андрэй, - але ў той момант нават не падумаў пра гэта. З бухлом у Амэры цы складана. Я бачы ў, як у бабулькі папрасілі прад'явіць identity, калі яна прыйш ла ў краму купіць “М арціні”. Яна, канечне, лямантавала там, але давялося... Бухнуць ж а хочацца!”У лістападзе 2004 г. галоўны нарколяг наш ай краіны Ўладзімер М аксімчук пацьвердзіў чуткі пра тое, ш то закон, які забароніць бухаць на вуліцы, у хуткім часе будзе прыняты ў РБ. Пасьля таго як на ўлік у беларускіх наркады спансэрах бы ло

ВЗБ № 2. СУХІ ЗАКОН

пастаўлена 15 000 малады х лю дзей, улада вы раш ы ла ўзяцца за праблему сур'ёзна. З аднаго боку, гэта паменш ы ць колькасьць “бухароў”, якія палош чуць горла ў пад'ездах і дварах. Зь інш ага, выкліча патрэбу ў будаўніцтве новы х бараў і кавярняў, дзе законапаслухмяны я грамадзяне змогуць у лю бы момант надрацца ў цю цю.Сяргей, супрацоўнік рэклямнай агенцы і, упэўнены, ш то галоўная праблема сёньняш ніх “малады х” - адсутнасьць культуры піцьця. “Калі вы лічы це, ш то бухаць таннае піўко, седзячы на лавачцы, ёсьць трады цы яй беларускага народу, то я ня згодны. Гэта некультурна. Але малады я лю дзі вы муш аны я так рабіць. Чаму? М атэры яльнае становіш ча больш асьці зь іх не дазваляе вы піваць у клю бах і барах. Калі бацькі дома, таксама не разгуляеш ся. Вось і атры мліваецца, ш то наш а падрастаю чае пакаленьне вы муш ана “абш чацца” на запляваны х лавачках дзе-небудзь у цэнтральны м сквэры ”. “Ды к... а ш то тады рабіць?” - пытаю ся я. “Праблему трэба вы раш аць з дапамогай рэклямы. Таму ш то менавіта яна вы муш ае нас бухаць “некультурна”. Чаму трэба зьбіраць нейкія кры ш ачкі і адкалупваць піўны я эты кеткі? Лепш бы рабілі так: калі ты вы п'еш 3 разы піва ў якім-небудзь бары, наступны раз табе прастаўляю ць пляш ку на халяву. Наш народ так лю біць халяву, ш то ў бар будзе не прабіцца”.Рэклямны я хады Сяргея вы глядаю ць даволі праўдападобна, але ў вы ніку атры мліваецца адно: малады я ўсё роўна п'ю ць, і колькасьць вы падкаў “піўнога алькагалізму” павялічваецца з кож ны м годам. У Расеі, напрыклад, ня так даўно бы лі абнародаваны я вы нікі дасьледаваньня, якое паказала, ш то на душ у насельніцтва

прыпадае 51 літр хмельнага напою ў год (па рэкамэндацы ях Сусьветнай арганізацы і аховы здароўя гэты паказчы к не павінен перавы ш аць 5 літраў). Пасьля публікацы і дасьледаваньня ўлады падры хтавалі закон, які забараняе рэкляму і абмяж оўвае продаж піва на тэры торыі краіны. Праўда, напачатку 2005-га Пуцін гэты закон адхіліў. У нас пра здароўе “стры тдры нкераў” некалі клапаціўся БРСМ (хто ж яш чэ?). Сьмелая задумка акцы і, якую “члены ” праводзілі мінулай восеньню ў парку Горкага і прылеглы х мясцовасьцях, як заўсёды, ураж вала. М аладое “сумленьне нацы і” падвальвала да менш сумленных прадстаўнікоў гэтай самай нацы і з агіткамі і заклікала махнуць піва на безалькагольны напой. Зараз ахвяры зь нецярпеньнем чакаю ць працягу, адно ш то працэс уты лізацы і сабраны х “адходаў” у бээрэсэмаўцаў, відаць, зацягнуўся...

Па-руску мож на сказаць “ёб***ся”, “е***анулся” ці “на***нулся”. А “е***нулся” - такога слова ў рускай літаратурнай мове, пардон, няма! Але беларусы, як вядома, абыходзяцца з русмовай як са сваёй, так ш то ніякі Даўлатаў нам ня ўказ. Дэ-ф акта “нелітаратурную ” лексы ку вы кары стоўваю ць ня толькі бамж ы і, прабачце, к***вы, але і розны я там акадэмікі. Трэба дадаць, ш то апош нія гавораць “лаянкавы я словы ” даволі часта, і не для таго, каб паказаць веданьне ф альклёру.“Я нарадзіўся ў, ш то назы ваецца, інтэлігентнай сям'і, - каж а Дзяніс. - Вучы ўся на настаўніка, зараз працую ў ш коле і

ВЗБ № 3. SHUT UP! JUST SHUT UP!

ЦЯПЕР ДЗЬВЕРЫ ПЭДУНІВЭРУ ВЫ КАРЫ СТОЎВАЮ ЦЬ ПАД “ОКНА РОСТА”. НАВАТАРСКАЕ СПАЛУЧЭНЬНЕ Ш АБЛЁННАГА ВОБРАЗУ ЗАТУРКАНАГА БЕЛАРУСКАГА ДЗІЦЯЦІ І СУПЭРНЕСТАНДАРТНАГА ЎЯЎЛЕНЬНЯ ПРА ЗЬНЕШ НАСЬЦЬ БУДУЧАГА БЕЛАРУСКАГА (?) ПЭДАГОГА.

падзарабляю ф ры лянсэрам. У нас у сям'і былі даволі ж орсткія правілы наконт нецэнзурных словаў. За слоўца кш талту “наф іг” мож на бы ло нарвацца на тлумачальную размову. Унівэрсы тэцкія сябры таксама не вы кары стоўвалі лаянкавы я словы - у нас на ф акультэце бы лі адны дзяўчы нкі, ды і ты я таксама прэтэндавалі на “інтэлігентнасьць”. Усё зьмянілася, калі я ўперш ы ню прыйш оў у рэдакцы ю адной газэты, напісаў перш ы матэры ял, паразмаўляў з прагрэсіўнай моладзьдзю. І вось у нейкі момант да мяне дайш ло, ш то ўсе гэты я забароны - поўны адстой. Нельга кантраляваць тое, як гаворыць чалавек - гэта тое ж самае, ш то кантраляваць думкі”.Але ўладам, як вы ўж о зразумелі, гэта па барабане. Таму новы закон, які - ізноў-такі, па чутках - уж о распрацоўваецца, накладзе на нас забарону мацю кацца на вуліцы і ў буды нках дзярж аўны х установаў. “Сегодня ты, матом ругаясь, идеш ь, а завтра от СПИДа и свинки умреш ь!” - напэўна, пад такім лёзунгам будзе праходіць барацьба за вы ніш чэньне ш коднай звы чкі.

...Паводле Дэклярацы і правоў чалавека, кож ны нарадзіўся свабодны м, вольны м рабіць тое, ш то ён ж адае (калі гэта не пераш кадж ае свабодзе інш ы х лю дзей). Але і ў гэтай сы туацы і па ўсім сьвеце зьяўляю цца кучкі добраахвотнікаў, якім чамусьці здаецца, ш то яны разумнейш ы я за астатніх. Цяпер ім уж о мала абмеж аваньняў на TV-рэкляму і продаж ты туню і бухла. Заўтра яны будуць вы раш аць, з кім табе спаць і як апранацца. Асьцярож на! Вайна з больш асьцю ўж о пачалася.

Page 29: CD / Studenckaja Dumka 2005. #01

CD

026

CD

027

рэктарат тлумачы ць ты м, ш то ўрачы павінны бы ць здаровы мі. Ш ляхам барацьбы бы ла абраная забарона вы даваць студэнтам верхняе адзеньне на перапы нку. Не дапамагло. Зараз студэнты вы бягаю ць на вуліцу папаліць бяз куртак. Пытаньне, ш то горш: паліць ці рэгулярна паліць на марозе? Акрамя таго, усім вядома, ш то паленьне дапамагае зьняць напруж аньне. Гэта неабходна менавіта ў мэдзе, дзе пастаяннае знаходж аньне ў “анатамічцы ” рэдка праходзіць без наступстваў.У Амэры цы праблему паленьня на працоўны м месцы вы раш аю ць больш “цы вілізаваны мі” сродкамі. Там усё вы лічана так, каб клеркі проста ня мелі часу на гэтую справу падчас працоўнага дня. Напрыклад, супрацоўнікам на “папаліць” даю ць 5 хвілін. Каб дайсьці да “куры лкі”, трэба як мінімум чаты ры, бо яна знаходзіцца за 50 мэтраў ад оф існага буды нка. А спазьняцца нельга: пасьля двух-трох ш траф аў вы пруць з канторы.Апош нім часам эўрапейцы пачалі дзейнічаць па прынцы пе “дагнаць і перагнаць”. У Італіі, па зьвестках газэты “Repubblica”, у апош нія дні ўзрос інтарэс насельніцтва да прадуктаў, ш то дапамагаю ць кінуць паліць. У рэйты нгу сродкаў, якімі кары стаю цца найбольш ы м попытам, значацца трады цы йны я нікаты навы я плясты ры і ж уйка. Сябры арганізацы яў, ш то вы ступаю ць супраць паленьня, заяўляю ць, ш то гэта - сапраўдная рэвалю цы я. Нічога падобнага! Справа ў ты м, ш то зь 10 студзеня ў Італіі ўведзеная забарона на паленьне ў грамадзкіх месцах. Гэта даты чы цца, у прыватнасьці, бараў, рэстарацы яў і начны х клю баў.Гэткія ж забароны ўж о дзейнічаю ць у Ірлянды і і Нарвэгіі, а ў хуткім часе будуць уведзены я ў Бры таніі, Партугаліі і Ш вэцы і. Падры хтоўка падобнага закону пачалася і ў Беларусі. Наколькі ж орсткім ён будзе, пакуль невядома. Больш асьць лю дзей яш чэ пра гэта ня чулі, а прадстаўнікі “бы кую чага” сацы яльнага слою на пы таньні аб паленьні адказваю ць адназначна: “М аё здароўе, ш то хачу, тое і раблю ”.

М ой сябар Андрэй ня так даўно вярнуўся з Амэры кі, дзе ён трапіў у даволі непрыемную сы туацы ю. Перш ы дзень знаходж аньня ў краіне Андрэй вы раш ы ў адсьвяткаваць па-наш аму, г.зн. у кампаніі добрага нямецкага піўка. Купіў, толькі пачаў піць... І адразу бы ў аш траф аваны на бабло, пра колькасьць якога нават згадваць не ж адае.“Я, канечне, чуў пра гэты закон, - гаворыць Андрэй, - але ў той момант нават не падумаў пра гэта. З бухлом у Амэры цы складана. Я бачы ў, як у бабулькі папрасілі прад'явіць identity, калі яна прыйш ла ў краму купіць “М арціні”. Яна, канечне, лямантавала там, але давялося... Бухнуць ж а хочацца!”У лістападзе 2004 г. галоўны нарколяг наш ай краіны Ўладзімер М аксімчук пацьвердзіў чуткі пра тое, ш то закон, які забароніць бухаць на вуліцы, у хуткім часе будзе прыняты ў РБ. Пасьля таго як на ўлік у беларускіх наркады спансэрах бы ло

ВЗБ № 2. СУХІ ЗАКОН

пастаўлена 15 000 малады х лю дзей, улада вы раш ы ла ўзяцца за праблему сур'ёзна. З аднаго боку, гэта паменш ы ць колькасьць “бухароў”, якія палош чуць горла ў пад'ездах і дварах. Зь інш ага, выкліча патрэбу ў будаўніцтве новы х бараў і кавярняў, дзе законапаслухмяны я грамадзяне змогуць у лю бы момант надрацца ў цю цю.Сяргей, супрацоўнік рэклямнай агенцы і, упэўнены, ш то галоўная праблема сёньняш ніх “малады х” - адсутнасьць культуры піцьця. “Калі вы лічы це, ш то бухаць таннае піўко, седзячы на лавачцы, ёсьць трады цы яй беларускага народу, то я ня згодны. Гэта некультурна. Але малады я лю дзі вы муш аны я так рабіць. Чаму? М атэры яльнае становіш ча больш асьці зь іх не дазваляе вы піваць у клю бах і барах. Калі бацькі дома, таксама не разгуляеш ся. Вось і атры мліваецца, ш то наш а падрастаю чае пакаленьне вы муш ана “абш чацца” на запляваны х лавачках дзе-небудзь у цэнтральны м сквэры ”. “Ды к... а ш то тады рабіць?” - пытаю ся я. “Праблему трэба вы раш аць з дапамогай рэклямы. Таму ш то менавіта яна вы муш ае нас бухаць “некультурна”. Чаму трэба зьбіраць нейкія кры ш ачкі і адкалупваць піўны я эты кеткі? Лепш бы рабілі так: калі ты вы п'еш 3 разы піва ў якім-небудзь бары, наступны раз табе прастаўляю ць пляш ку на халяву. Наш народ так лю біць халяву, ш то ў бар будзе не прабіцца”.Рэклямны я хады Сяргея вы глядаю ць даволі праўдападобна, але ў вы ніку атры мліваецца адно: малады я ўсё роўна п'ю ць, і колькасьць вы падкаў “піўнога алькагалізму” павялічваецца з кож ны м годам. У Расеі, напрыклад, ня так даўно бы лі абнародаваны я вы нікі дасьледаваньня, якое паказала, ш то на душ у насельніцтва

прыпадае 51 літр хмельнага напою ў год (па рэкамэндацы ях Сусьветнай арганізацы і аховы здароўя гэты паказчы к не павінен перавы ш аць 5 літраў). Пасьля публікацы і дасьледаваньня ўлады падры хтавалі закон, які забараняе рэкляму і абмяж оўвае продаж піва на тэры торыі краіны. Праўда, напачатку 2005-га Пуцін гэты закон адхіліў. У нас пра здароўе “стры тдры нкераў” некалі клапаціўся БРСМ (хто ж яш чэ?). Сьмелая задумка акцы і, якую “члены ” праводзілі мінулай восеньню ў парку Горкага і прылеглы х мясцовасьцях, як заўсёды, ураж вала. М аладое “сумленьне нацы і” падвальвала да менш сумленных прадстаўнікоў гэтай самай нацы і з агіткамі і заклікала махнуць піва на безалькагольны напой. Зараз ахвяры зь нецярпеньнем чакаю ць працягу, адно ш то працэс уты лізацы і сабраны х “адходаў” у бээрэсэмаўцаў, відаць, зацягнуўся...

Па-руску мож на сказаць “ёб***ся”, “е***анулся” ці “на***нулся”. А “е***нулся” - такога слова ў рускай літаратурнай мове, пардон, няма! Але беларусы, як вядома, абыходзяцца з русмовай як са сваёй, так ш то ніякі Даўлатаў нам ня ўказ. Дэ-ф акта “нелітаратурную ” лексы ку вы кары стоўваю ць ня толькі бамж ы і, прабачце, к***вы, але і розны я там акадэмікі. Трэба дадаць, ш то апош нія гавораць “лаянкавы я словы ” даволі часта, і не для таго, каб паказаць веданьне ф альклёру.“Я нарадзіўся ў, ш то назы ваецца, інтэлігентнай сям'і, - каж а Дзяніс. - Вучы ўся на настаўніка, зараз працую ў ш коле і

ВЗБ № 3. SHUT UP! JUST SHUT UP!

ЦЯПЕР ДЗЬВЕРЫ ПЭДУНІВЭРУ ВЫ КАРЫ СТОЎВАЮ ЦЬ ПАД “ОКНА РОСТА”. НАВАТАРСКАЕ СПАЛУЧЭНЬНЕ Ш АБЛЁННАГА ВОБРАЗУ ЗАТУРКАНАГА БЕЛАРУСКАГА ДЗІЦЯЦІ І СУПЭРНЕСТАНДАРТНАГА ЎЯЎЛЕНЬНЯ ПРА ЗЬНЕШ НАСЬЦЬ БУДУЧАГА БЕЛАРУСКАГА (?) ПЭДАГОГА.

падзарабляю ф ры лянсэрам. У нас у сям'і былі даволі ж орсткія правілы наконт нецэнзурных словаў. За слоўца кш талту “наф іг” мож на бы ло нарвацца на тлумачальную размову. Унівэрсы тэцкія сябры таксама не вы кары стоўвалі лаянкавы я словы - у нас на ф акультэце бы лі адны дзяўчы нкі, ды і ты я таксама прэтэндавалі на “інтэлігентнасьць”. Усё зьмянілася, калі я ўперш ы ню прыйш оў у рэдакцы ю адной газэты, напісаў перш ы матэры ял, паразмаўляў з прагрэсіўнай моладзьдзю. І вось у нейкі момант да мяне дайш ло, ш то ўсе гэты я забароны - поўны адстой. Нельга кантраляваць тое, як гаворыць чалавек - гэта тое ж самае, ш то кантраляваць думкі”.Але ўладам, як вы ўж о зразумелі, гэта па барабане. Таму новы закон, які - ізноў-такі, па чутках - уж о распрацоўваецца, накладзе на нас забарону мацю кацца на вуліцы і ў буды нках дзярж аўны х установаў. “Сегодня ты, матом ругаясь, идеш ь, а завтра от СПИДа и свинки умреш ь!” - напэўна, пад такім лёзунгам будзе праходіць барацьба за вы ніш чэньне ш коднай звы чкі.

...Паводле Дэклярацы і правоў чалавека, кож ны нарадзіўся свабодны м, вольны м рабіць тое, ш то ён ж адае (калі гэта не пераш кадж ае свабодзе інш ы х лю дзей). Але і ў гэтай сы туацы і па ўсім сьвеце зьяўляю цца кучкі добраахвотнікаў, якім чамусьці здаецца, ш то яны разумнейш ы я за астатніх. Цяпер ім уж о мала абмеж аваньняў на TV-рэкляму і продаж ты туню і бухла. Заўтра яны будуць вы раш аць, з кім табе спаць і як апранацца. Асьцярож на! Вайна з больш асьцю ўж о пачалася.

Page 30: CD / Studenckaja Dumka 2005. #01

CD

028

тэкст:

МАР

ЫЙКА

МАР

ТЫСЕ

ВІЧ

CD

029

Калі даваць веры прадаўцам менскіх аўды ёвідэакрамаў, напрыканцы 2004 году “Тэрмінал” стаўся адны м з найпапулярнейш ы х відэа- і DVD-падарункаў да навагодніх сьвятаў. Ухвальны вы бар, бо вядзецца пра вы датнае, вельмі настраёвае гледзіва на сем калядны х вечароў, а адсутнасьць у кадры елак, аленяў, сантаў ды інш ы х атры бутаў каляднага кіно надзвы чай спалучаецца з адсутнасьцю сьнегу на наш ы х вуліцах.Стывэн Сьпілбэрг, паклаўш ы ў аснову сцэнару гісторыю пра індуса, які больш за дзесяць год праж ы ў у аэрапорце Пары ж у, прапанаваў свайму сябруку Тому Хэнксу вы ступіць у яго каронным амплю а разгубленага недалы гі ў вялікім і варож ы м сьвеце (у дадзены м вы падку - нью-ёрскім аэрапорце Кенэдзі). Атрымалася недурная (г. зн. без спэрматозна-какаш кавага гумару), незласьлівая сэнты мэнтальная камэды я. Калядная казка, дзе сьвяты м М іколам, які зьмяняе навакольны сьвет да лепш ага, апынаецца славянскі эмігрант Віктар Наворскі. Пакуль самалёт Наворскага бы ў у паветры, ягоная краіна Кракож ы я перапы ніла існаваньне праз ваенны пераварот, і галоўны герой цягам дзевяці месяцаў ня мае права пакідаць тэрмінал аэрапорту. Спачатку ён самотна туляецца па буды нку JFK, але пакры се вучы ць мову, знаходзіць граш овую працу, сяброў і каханьне. У вы ніку кумірам аэрапортаўскага мікракосму апы наецца менавіта ён, а апош няй сукай - прадстаўнік амэры канскай cлуж бы бясьпекі.

ГЛЯДЗІЦЕ, ЗАЙЗДРОСЬЦІЦЕ…

1. ЛЭХАІМ

Вобраз Кракож ы і, міты чнай страчанай радзімы героя Хэнкса, ня тое ш то зьбіральны - ён да немаж лівасьці эклекты чны. Victor Navorsky мае абстрактны паш парт савецкага ўзору, вучы ць інгліш з дапамогаю абстрактнай расейскай мовы, гутары ць зь земляком па-баўгарску, каж а каханай ж анчы не, ш то вельмі баіцца Дракулы, ну і пэры яды чна пхае ў кадар “вадзіцельскае пасведчанне” на імя Гулінай Гю льнары Надзіраўны, г. Гомель. Тое, ш то для амэры канца цэнтральнаэўрапейскі каляры т і сы гнал умоўнасьці, для беларуса - прычы на душ эўнага ўзды му. Цяпер дакумэнтальна пацьвердж ана: няхай і пад псэўданімам, але наш родны кут аказаўся мілы м Сьпілбэргу. Кракож ы я, вядома ж, прыдуманая краіна, але калі ды ктар CNN вяш чае: “Апазы цы я ўзяла рэзы дэнцы ю прэзы дэнта ш турмам, месцазнаходж аньне ды ктатарскага ўраду невядомае”, - сэрца тахкае па-сапраўднаму…А ты м часам гэта ўж о ня перш ы раз, калі

oпрадукцы я Галівуду&C прымуш ае згадаць пра наш у сінявокую.

У 1930-я гады на некаторых зды мачны х пляцоўках Галівуду англамоўная менш асьць пачувалася ніякавата: працоўнай мовай кінэматограф у бы ў іды ш. Ж арт пра тое, ш то тагачасны Галівуд - заходнія крэсы Беларусі (Польш чы, Украіны) - амаль не перабольш аньне: кінэматограф тады рабілі габрэі-эмігранты з Расейскай Імпэры і альбо іх дзеці. З “наш ы х” асабліва вы значы ліся Луіс Б. М эер (Лазар М эер, нарадзіўся ў М енску ў 1885 годзе), які разам з Сэмю элем Голдвінам (варш аўскім Ш муэлем Гельбф іш ам) заснаваў канцэрн METRO GOLDWYN MAYER, ды Кірк Дуглас (Ісур Даніілавіч Дземскі), які нарадзіўся ў Амстэры на ш ляху ягоных бацькоў з

КАЛІ ТОМ ХЭНКС ДЗЯСЯТЫ РАЗ ВЫ ЦЯГНУЎ З

Ш Ы РОКІХ КАЛЯШ Ы Н ПРАВЫ КІРОЎЦЫ , ІХ НАРЭШ ЦЕ ПАКАЗАЛІ

БУЙНЫ М ПЛЯНАМ . “Я Ж ТАБЕ КАЗАЎ, У ЯГО КСІВА БЕЛАРУСКАЯ”, - ХЛОПЕЦ ЗЬЛЕВА АД

М ЯНЕ ТУЗАНУЎ У БОК СВАЮ

ДЗЯЎЧЫ НУ. “ДЫ НУ НАФ ІГ”, - ЧАМ УСЬЦІ РАДАСНА АЗВАЛАСЯ ТАЯ. “ЗЯМ Е-Е-ЛЯ!” - Ш АЛЁНА ЗАЕНЧЫ ЛІ

ГОПНІКІ З АПОШ НЯГА Ш ЭРАГУ.

радзівілаўскага мястэчка М ір у Амэры ку. Данінай памяці габрэйскаму цэху “ф абрыкі мрояў” стаўся зьняты ў 1985 годзе на кінастуды і Disney мультф ільм “An American Tail” (мож на перакласьці дваіста: “Амэры канская сага” ці “Амэры канскі хвасток”). Гэтая кранальная гісторыя пра мы ш ак-эмігрантаў пачы наецца так: зіма, засьнеж анае габрэйскае мястэчка ў цэнтральнай Украіне, сьвяточная вячэра беднай сям'і М ы ш кевічаў. Бацькі не змаглі падары ць дзеткам нічога на Хануку, і тата расказвае малы м мы ш ы ную народную казку пра мы ш-асілка зь М енску (the Giant Mouse of Minsk), муж нага і дуж ага - нават каты яго баяцца. М ыш кевічы эмігрую ць у Новы Сьвет, і праз Атлянты ку іх вядзе адна надзея: there are no cats in America!У канцы мульціку назву the Giant Mouse of Minsk атры млівае сканструяваная з дош ак робамы ш, з дапамогай якой мы ш ы-эмігранты накручваю ць хвасты каш эчай маф іі.Цікава, ш то прадусарам “Хвастка” бы ў… ізноў-такі Сты вэн Сьпілбэрг. Відаць, “этнічнага адэсіта” прывабілі дзьве ўлю бёны я тэмы: лёс эўрапейскіх габрэяў (гл. таксама “Сьпіс Ш ы ндлера”) і эміграцы я з Усходняй Эўропы (гл. таксама “Тэрмінал”). Аматары раяць не глядзець “An American Tail” у глямурным расейскім дубляж ы 1990-х, а ш укаць ольдскульную агучку 1980-х: гугнявы перакладчы к ня робіць ляпаў і не заглуш ае іды ш-амэрыканскую трасянку галоўны х герояў ды рускі акцэнт катоў у казацкіх папахах падчас пагрому напачатку гісторыі.

Беларуская тэма вы разна прагучала ў амэры канскім кінэматограф е ў 1985 годзе ў тэлевізійны м ф ільме “The Belarus File”(“Беларускае дасье”). Папулярны пэрсанаж дэтэкты ўнага тэлесэры ялу 1970-х лейтэнант Тэа Кодж ак вы сочвае беларускіх эмігрантаў у Нью-Ёрку, перасьледую чы іх за супрацоўніцтва з нацы стамі падчас Другой Сусьветнай. Цікава, ш то Дж он Лоф тус - аўтар дакумэнтальнай кнігі “Беларуская таямніца”, паводле якой бы ў зьняты ф ільм, - ірляндзец па паходж аньні. Калі ўлічы ць падабенства гістары чнага лёсу Ірлянды і і Беларусі (балоты, бульба і вялікі брат з усходу), а таксама ваяўнічы сэпараты зм зеленавокай нацы і, рэакцы я ўзьнікае адна: “Чы е б цяляты ры калі”… Пасьля амэры канскім славістам ды наш ай ды яспары ў ЗШ А дарагога каш тавала перамагчы стэрэаты пнае ўяўленьне пра беларусаў як недабіты х ф аш ы каў з Цэнтральнай Эўропы. Нават аргумэнты пра “кож нага чацьвертага” дапамагалі мала.Рэзы дэнцкую аўру краіны Belarus арганічна дапаўняе той ф акт, ш то ў 1960 - 1962 гг. меркаваны забойца Дж она Кенэдзі Лі Гарвэй Освальд працаваў на заводзе “Гары зонт” у М енску, быў ш чы ры м марксістам і пабраўся зь беларускаю М ары най Прусаковай. Кінахроніка М енску канца 1950-х з закадравы м камэнтарам пра “чы рвоны сьлед” стрэлаў у Даласе нязьменна ф ігуруе ў лю бы м дакумэнтальны м ф ільме пра Освальда і не абмінае знакаміты J.F.K. Олівэра Стоўна (1991 г.).

“Ці ведаў ты, ш то я магу купіць ядзерныя боегалоўкі ў М енску за сорак мільёнаў?” - каж а герой Дж она Траволты ў стуж цы Дамініка Сэны “Swordfish” (“Рыба-меч”, 2001). У адной з частак сэры ялу “Nikita” адваж ная блянды нка абараняе сьвет ад пагрозы ядзернай вайны, якая зы ходзіць ад постсавецкай Беларусі. Па ўсім відаць, Бронная Гара і інш ы я ліквідаваны я ў 1996 годзе ядзерныя арсэналы РБ глы бока запалі ў міратворчую амэры канскую душ у. М ясцовы я каж уць, ш то падчас перамоваў пра раззбраеньне РБ адзін з генэралаў Air Forces у адказ на прапанову праехаць да броннагорскіх ядзерных ш ахтаў па галоўнай дарозе з галівудзкай усьмеш каю распахнуў нейкія весьнічкі і паш ы баваў напрасткі. Галоднае паляш уцкае дзяцінства ці дасканалая ф отаапаратура спадарож нікаў НАСА?

2. АКРУГА “ОСТ”

3. ЯДЗЕРНАЯ ДЗЯРЖ АЎКА

Page 31: CD / Studenckaja Dumka 2005. #01

CD

028

тэкст:

МАР

ЫЙКА

МАР

ТЫСЕ

ВІЧ

CD

029

Калі даваць веры прадаўцам менскіх аўды ёвідэакрамаў, напрыканцы 2004 году “Тэрмінал” стаўся адны м з найпапулярнейш ы х відэа- і DVD-падарункаў да навагодніх сьвятаў. Ухвальны вы бар, бо вядзецца пра вы датнае, вельмі настраёвае гледзіва на сем калядны х вечароў, а адсутнасьць у кадры елак, аленяў, сантаў ды інш ы х атры бутаў каляднага кіно надзвы чай спалучаецца з адсутнасьцю сьнегу на наш ы х вуліцах.Стывэн Сьпілбэрг, паклаўш ы ў аснову сцэнару гісторыю пра індуса, які больш за дзесяць год праж ы ў у аэрапорце Пары ж у, прапанаваў свайму сябруку Тому Хэнксу вы ступіць у яго каронным амплю а разгубленага недалы гі ў вялікім і варож ы м сьвеце (у дадзены м вы падку - нью-ёрскім аэрапорце Кенэдзі). Атрымалася недурная (г. зн. без спэрматозна-какаш кавага гумару), незласьлівая сэнты мэнтальная камэды я. Калядная казка, дзе сьвяты м М іколам, які зьмяняе навакольны сьвет да лепш ага, апынаецца славянскі эмігрант Віктар Наворскі. Пакуль самалёт Наворскага бы ў у паветры, ягоная краіна Кракож ы я перапы ніла існаваньне праз ваенны пераварот, і галоўны герой цягам дзевяці месяцаў ня мае права пакідаць тэрмінал аэрапорту. Спачатку ён самотна туляецца па буды нку JFK, але пакры се вучы ць мову, знаходзіць граш овую працу, сяброў і каханьне. У вы ніку кумірам аэрапортаўскага мікракосму апы наецца менавіта ён, а апош няй сукай - прадстаўнік амэры канскай cлуж бы бясьпекі.

ГЛЯДЗІЦЕ, ЗАЙЗДРОСЬЦІЦЕ…

1. ЛЭХАІМ

Вобраз Кракож ы і, міты чнай страчанай радзімы героя Хэнкса, ня тое ш то зьбіральны - ён да немаж лівасьці эклекты чны. Victor Navorsky мае абстрактны паш парт савецкага ўзору, вучы ць інгліш з дапамогаю абстрактнай расейскай мовы, гутары ць зь земляком па-баўгарску, каж а каханай ж анчы не, ш то вельмі баіцца Дракулы, ну і пэры яды чна пхае ў кадар “вадзіцельскае пасведчанне” на імя Гулінай Гю льнары Надзіраўны, г. Гомель. Тое, ш то для амэры канца цэнтральнаэўрапейскі каляры т і сы гнал умоўнасьці, для беларуса - прычы на душ эўнага ўзды му. Цяпер дакумэнтальна пацьвердж ана: няхай і пад псэўданімам, але наш родны кут аказаўся мілы м Сьпілбэргу. Кракож ы я, вядома ж, прыдуманая краіна, але калі ды ктар CNN вяш чае: “Апазы цы я ўзяла рэзы дэнцы ю прэзы дэнта ш турмам, месцазнаходж аньне ды ктатарскага ўраду невядомае”, - сэрца тахкае па-сапраўднаму…А ты м часам гэта ўж о ня перш ы раз, калі

oпрадукцы я Галівуду&C прымуш ае згадаць пра наш у сінявокую.

У 1930-я гады на некаторых зды мачны х пляцоўках Галівуду англамоўная менш асьць пачувалася ніякавата: працоўнай мовай кінэматограф у бы ў іды ш. Ж арт пра тое, ш то тагачасны Галівуд - заходнія крэсы Беларусі (Польш чы, Украіны) - амаль не перабольш аньне: кінэматограф тады рабілі габрэі-эмігранты з Расейскай Імпэры і альбо іх дзеці. З “наш ы х” асабліва вы значы ліся Луіс Б. М эер (Лазар М эер, нарадзіўся ў М енску ў 1885 годзе), які разам з Сэмю элем Голдвінам (варш аўскім Ш муэлем Гельбф іш ам) заснаваў канцэрн METRO GOLDWYN MAYER, ды Кірк Дуглас (Ісур Даніілавіч Дземскі), які нарадзіўся ў Амстэры на ш ляху ягоных бацькоў з

КАЛІ ТОМ ХЭНКС ДЗЯСЯТЫ РАЗ ВЫ ЦЯГНУЎ З

Ш Ы РОКІХ КАЛЯШ Ы Н ПРАВЫ КІРОЎЦЫ , ІХ НАРЭШ ЦЕ ПАКАЗАЛІ

БУЙНЫ М ПЛЯНАМ . “Я Ж ТАБЕ КАЗАЎ, У ЯГО КСІВА БЕЛАРУСКАЯ”, - ХЛОПЕЦ ЗЬЛЕВА АД

М ЯНЕ ТУЗАНУЎ У БОК СВАЮ

ДЗЯЎЧЫ НУ. “ДЫ НУ НАФ ІГ”, - ЧАМ УСЬЦІ РАДАСНА АЗВАЛАСЯ ТАЯ. “ЗЯМ Е-Е-ЛЯ!” - Ш АЛЁНА ЗАЕНЧЫ ЛІ

ГОПНІКІ З АПОШ НЯГА Ш ЭРАГУ.

радзівілаўскага мястэчка М ір у Амэры ку. Данінай памяці габрэйскаму цэху “ф абрыкі мрояў” стаўся зьняты ў 1985 годзе на кінастуды і Disney мультф ільм “An American Tail” (мож на перакласьці дваіста: “Амэры канская сага” ці “Амэры канскі хвасток”). Гэтая кранальная гісторыя пра мы ш ак-эмігрантаў пачы наецца так: зіма, засьнеж анае габрэйскае мястэчка ў цэнтральнай Украіне, сьвяточная вячэра беднай сям'і М ы ш кевічаў. Бацькі не змаглі падары ць дзеткам нічога на Хануку, і тата расказвае малы м мы ш ы ную народную казку пра мы ш-асілка зь М енску (the Giant Mouse of Minsk), муж нага і дуж ага - нават каты яго баяцца. М ыш кевічы эмігрую ць у Новы Сьвет, і праз Атлянты ку іх вядзе адна надзея: there are no cats in America!У канцы мульціку назву the Giant Mouse of Minsk атры млівае сканструяваная з дош ак робамы ш, з дапамогай якой мы ш ы-эмігранты накручваю ць хвасты каш эчай маф іі.Цікава, ш то прадусарам “Хвастка” бы ў… ізноў-такі Сты вэн Сьпілбэрг. Відаць, “этнічнага адэсіта” прывабілі дзьве ўлю бёны я тэмы: лёс эўрапейскіх габрэяў (гл. таксама “Сьпіс Ш ы ндлера”) і эміграцы я з Усходняй Эўропы (гл. таксама “Тэрмінал”). Аматары раяць не глядзець “An American Tail” у глямурным расейскім дубляж ы 1990-х, а ш укаць ольдскульную агучку 1980-х: гугнявы перакладчы к ня робіць ляпаў і не заглуш ае іды ш-амэрыканскую трасянку галоўны х герояў ды рускі акцэнт катоў у казацкіх папахах падчас пагрому напачатку гісторыі.

Беларуская тэма вы разна прагучала ў амэры канскім кінэматограф е ў 1985 годзе ў тэлевізійны м ф ільме “The Belarus File”(“Беларускае дасье”). Папулярны пэрсанаж дэтэкты ўнага тэлесэры ялу 1970-х лейтэнант Тэа Кодж ак вы сочвае беларускіх эмігрантаў у Нью-Ёрку, перасьледую чы іх за супрацоўніцтва з нацы стамі падчас Другой Сусьветнай. Цікава, ш то Дж он Лоф тус - аўтар дакумэнтальнай кнігі “Беларуская таямніца”, паводле якой бы ў зьняты ф ільм, - ірляндзец па паходж аньні. Калі ўлічы ць падабенства гістары чнага лёсу Ірлянды і і Беларусі (балоты, бульба і вялікі брат з усходу), а таксама ваяўнічы сэпараты зм зеленавокай нацы і, рэакцы я ўзьнікае адна: “Чы е б цяляты ры калі”… Пасьля амэры канскім славістам ды наш ай ды яспары ў ЗШ А дарагога каш тавала перамагчы стэрэаты пнае ўяўленьне пра беларусаў як недабіты х ф аш ы каў з Цэнтральнай Эўропы. Нават аргумэнты пра “кож нага чацьвертага” дапамагалі мала.Рэзы дэнцкую аўру краіны Belarus арганічна дапаўняе той ф акт, ш то ў 1960 - 1962 гг. меркаваны забойца Дж она Кенэдзі Лі Гарвэй Освальд працаваў на заводзе “Гары зонт” у М енску, быў ш чы ры м марксістам і пабраўся зь беларускаю М ары най Прусаковай. Кінахроніка М енску канца 1950-х з закадравы м камэнтарам пра “чы рвоны сьлед” стрэлаў у Даласе нязьменна ф ігуруе ў лю бы м дакумэнтальны м ф ільме пра Освальда і не абмінае знакаміты J.F.K. Олівэра Стоўна (1991 г.).

“Ці ведаў ты, ш то я магу купіць ядзерныя боегалоўкі ў М енску за сорак мільёнаў?” - каж а герой Дж она Траволты ў стуж цы Дамініка Сэны “Swordfish” (“Рыба-меч”, 2001). У адной з частак сэры ялу “Nikita” адваж ная блянды нка абараняе сьвет ад пагрозы ядзернай вайны, якая зы ходзіць ад постсавецкай Беларусі. Па ўсім відаць, Бронная Гара і інш ы я ліквідаваны я ў 1996 годзе ядзерныя арсэналы РБ глы бока запалі ў міратворчую амэры канскую душ у. М ясцовы я каж уць, ш то падчас перамоваў пра раззбраеньне РБ адзін з генэралаў Air Forces у адказ на прапанову праехаць да броннагорскіх ядзерных ш ахтаў па галоўнай дарозе з галівудзкай усьмеш каю распахнуў нейкія весьнічкі і паш ы баваў напрасткі. Галоднае паляш уцкае дзяцінства ці дасканалая ф отаапаратура спадарож нікаў НАСА?

2. АКРУГА “ОСТ”

3. ЯДЗЕРНАЯ ДЗЯРЖ АЎКА

Page 32: CD / Studenckaja Dumka 2005. #01

CD

031

ВАС ІСТ ДАС?

КАЦЯ Ф УРС(ЧАЦЬВЕРТЫ КУРС)

Анэкдоцік сапраўды зьлёгку салёны і барадаты. Але яго я атры мала ў адказ на сваё пы таньне “Ды к а чы м піяр адрозьніваецца ад рэклямы?” І як пазьней мне патлумачы лі, я лёгка аддзелалася. Звы чайна цікаўнаму ў адказ на “Вас іст дас?” цяж ка “адф ільтраваць” наагул лю бую інф у. А ты м больш у такой вобласьці, як “чароўны піяр”. Хаця насамрэч для таго, каб займець перш ае ўяўленьне, дастаткова ведаць некалькі рэчаў. Па-перш ае, тэрмін PR (скарочана ад “public relations” - сувязі з грамадзкасьцю) прыдумаў стваральнік Дэклярацы і незалеж насьці Томас Дж эф эрсан. Пад гэты м словазлучэньнем ён меў на ўвазе ўменьне кіраваць грамадзкай думкай. Па-другое, спэцы яліст па PR займаецца наладж ваньнем кантактаў. Паміж ф ірмай і грамадзтвам, унутры ф ірмы, паміж паліты чнай парты яй і вы барш чы камі і да т.п.Па-трэцяе, піярш чы к распрацоўвае стратэгіі ўплы ву на аўды торыю. З дапамогай PR-акцыяў мож на як ствары ць пазы ты ўны вобраз кампаніі, так і зьніш чы ць яго. Зрэш ты, дзякую чы такім “неабмеж аваны м магчы масьцям” больш асьць лю дзей, якія хоць краем вуха неш та чулі пра PR, лічаць, ш то піярш чы к - гэта ці Бог, ці д'ябал.Насамрэч усё больш празаічна: беларускія піярш чы кі збольш ага малады я, амбітны я, лю бяць папазіраваць перад ф отакамэрай і парасказваць пра свае праф эсійны я подзьвігі. Для таго каб іх знайсьці, добры я лю дзі параяць вам наведаць ж урф ак БДУ. Не прасахацьце магчы масьць: там мож на знайсьці такі-і-і-ія экзэмпляры !!!

- З чаго варта пачы наць “паход у PR”?- Я кансэрватар, таму лічу, ш то для пачатку трэба атры маць адукацы ю. Добрую. Хаця ў наш ай краіне няш мат лю дзей, якія маю ць адукацы ю менавіта па PR. Я сама буду “спэцы ялістам па інф армацы і і камунікацы і”. Ш то даты чы цца спэцы яльны х унівэраў, то я ня супраць вучы цца ў Піцерскім унівэрсы тэце. Тым болей ш то дэкан ф акультэту ж урналісты кі там М ары на Ш ы ш кіна, старш ы ня Расейскай акадэміі па сувязях з грамадзкасьцю. А для таго каб сур'езна займацца PR у нас, трэба мець сувязі. Гэта вельмі важ на. У М енску, у адрозьненьне ад Захаду і той ж а М асквы, усе праф эсійны я сувязі наладж ваю цца на ўзроўні сяброўства. Гавары ць пра нейкае бізнэс-згуртаваньне нельга, толькі пра PR-тусоўку.

- А можа, трэба кніжкі нейкія чы таць, часопісы?..- Без самаадукацы і таксама нікуды. Я спачатку гэты аспэкт неяк закінула. У нас толькі ў другім сэмэстры на трэцім курсе пачалі вы кладаць тэорыю PR. Да таго часу я ўсё чакала, калі ж мы пачнем вы вучаць PR. На ш часьце, мая сястра вучы цца на курс старэй. У яе спэцы ялізацы я пачалася зь перш ага курсу, таму яна мне распавяла ш мат цікавага. У нейкі момант мы да такой ступені адчулі недахоп тэарэты чны х ведаў, ш то сталі зьбірацца разам зь сёньняш німі вы пускнікамі і абмяркоўваць розны я рэчы. Гэта добры досьвед: да кож най сустрэчы мы ры хтавалі нейкую тэму, а поты м разам яе абмяркоўвалі. У нас нават бы ў слоўнік. Леташ няй восеньню гэтая тусоўка перарасла ў прадстаўніцтва Эўрапейскай Асацы яцы і па сувязях з грамадзкасьцю (CERP Students) у Беларусі.

- Гэта адзіная студэнцкая арганізацы я па PR?- Пакуль гэта перш ая студэнцкая арганізацы я па PR. Асноўная праца на мне. Гэта добрая магчы масьць напрацаваць досьвед. Пакуль мы працуем над праектам “Прэзэнтацы я PR як праф эсіі”.

- А дзе ты наагул практы кавалася?- У мяне бы ла практы ка ў агенцы і “Пры яры тэтны я раш эньні”, дзе я брала ўдзел у правядзеньні перш ай Рэспубліканскай IT-Спартакіяды. Працавала ў “Арстайлеры ”. Зараз працую ў “М іж народны м дзелавы м альянсе” - IBA. Складаю прэс-рэлізы, рэдагую матэры ялы для буклетаў, прыдумляю слоганы...

PRЫБІРА

ЙЦЕ ПЫ

ЛЬН

ЫЯ НО

ГІ**!

тэкст: КАЦЯ БЫ ЧКОВА

ПАЧНЕМ З АНЭКДОТА ПА ТЭМ Е “PR ДЛЯ ДЭБІЛАЎ”, ЯКІ М НЕ ЛАСКАВА РАСКАЗАЛА АДНА М ЕНСКАЯ

ПІЯРШ ЧЫ ЦА.“КАБ ЗРАЗУМ ЕЦЬ, Ш ТО ТАКОЕ PR, УЯВІ

САБЕ ТАКУЮ СЫ ТУАЦЫ Ю . ТЫ (ВАСЯ ПУПКІН / ВАСІЛІСА ПУПКІНА)

ПРЫ ХОДЗІШ НА ТУСУ І БАЧЫ Ш ПРЫ ГОЖ УЮ / -АГА ДЗЯЎЧЫ НУ /

ХЛОПЦА, САМ УЮ / -АГА ПРЫ ГОЖ УЮ / -АГА Ў СЬВЕЦЕ. КАЛІ:

- ТВОЙ СЯБАР / -ОЎКА ПАДЫ ХОЗДІЦЬ ДА ЯЕ / ЯГО І ГАВОРЫ ЦЬ: “ВАСЯ ПУПКІН

/ ВАСІЛІСА ПУПКІНА КРУТЫ /-АЯ Ў ЛОЖ КУ” - ГЭТА РЭКЛЯМ А;

- ТЫ ПАДЫ ХОДЗІШ ДА ЯЕ / ЯГО І НЯСЬЦІПЛА ЗАЯЎЛЯЕШ : “Я КРУТЫ / -АЯ

Ў ЛОЖ КУ” - ГЭТА М АРКЕТЫ НГ;- ЯНА / ЁН САМ А / -АМ ПАДЫ ХОДЗІЦЬ

ДА ЦЯБЕ І ГАВОРЫ ЦЬ: “М НЕ РАСКАЗВАЛІ, ТЫ КРУТЫ / -АЯ Ў

ЛОЖ КУ” - ГЭТА ПРЫ КЛАД ПАБЛІК РЫ ЛЭЙШ НЗ”.

М ЕНАВІТА ТАКІМ ПЛЯКАТНЫ М Ш ЭДЭЎРАМ АДКАЗАЛА М ЕНСКАЯ СТУДЫ Я VASHKEVICH.COM НА СТУЖ КУ СЬПІЛБЭРГА.

CD

030

4. THE HEART OF RADIATION

5. ТУХЛЫ САВОК

***Відаць, найруж авейш ай з усіх згадак пра наш ы я палесты ны ёсьць эпізод моладзевага сэры ялу канца 1990-х “Seinfield”, у якім героі ідуць у кіно глядзець ф ільм пад назвай “Руш эль, Руш эль: эраты чнае падарож ж а зь М ілану ў М енск”. Бо астатняе вы глядае ня надта весела: абстрактная постсавецкая краіна зь бедны м народам і моцнай ды ктатурай, крыніца няспы ннай эміграцы і, невялічкая дзярж ава з магутны м ядзерным патэнцы ялам. М ірныя лю дзі, гаворыце?.. … А “Тэрмінал” усё адно добрая камэды я.

Апош нім часам у інтэрнэт-рэсурсах, прысьвечаны х Чарнобылю, часта мож на прачы таць прыкладна такое: “Прывітаньне з М эры ленду, ЗШ А! Я рада пазнаёміцца зь Беларусьсю. Я ш укаю ўсё пра Чарнобыль з таго часу, як пабачы ла ф ільм “The Chernobyl Heart”. Відаць, ірляндка М эры лен Дэлеа, рэж ы сэрка 38-хвіліннага “Сэрца Чарнобыля” (у 2004 годзе стуж ка атры мала Оскара як найлепш ы дакумэнтальны ф ільм) крыху пераш чы равала з эмоцы ямі, ж ывапісую чы наступствы ф атальнага вы буху для Беларусі: “Я ня змог даглядзець да канца… Я бы ў ш акаваны … Я плакаў… Гэта ж ах! Бедны я беларусы … ” - адгукаю цца амэры канскія і эўрапейскія гледачы “Сэрца”.

Павал “Паш а” Залуцкі (23 гады), выпускнік Ліцэю БДУ, зьехаў у ЗШ А на сты пэнды ю вы вучаць кінамастацтва. Неўзабаве хлопцу ўдалося стаць студэнтам Акадэміі тэлевізійнага мастацтва ў Сэнт-Луісе, бо ягоная краіна - “апош няя ды ктатура Эўропы”, у якой малады я таленавіты я перцы ня маю ць ніякіх пэрспэкты ваў. У 2001 годзе Залуцкі зьняў ф ільм “You Are the Coolest Girl in the USA” (“Ты найкруцейш ая дзяўчы на ў ЗШ А”) зь бю дж этам у 50 (пяцьдзесят) даляраў і, па зьвестках на 2003 год, ш укаў грант у 35 000 ды набіраў сярод эмігрантаў актораў на свой наступны праект “Lie Down With Me” (“Кладзіся са мною ”). Наўмы сна ці не, Pasha Zalutsky стоадсоткава трапляе ў акрэсьлены папярэднікамі беларускі стэрэаты п, крыху яго “асучасьніваю чы ”. “Дзеяньне ф ільму, - досы ць няўцямна тлумачы ць рэж ы сэр, - адбы ваецца ў адны м з постсавецкіх гарадоў і будуецца вакол вечнай славянскай тэмы - пачуцьця віны дзяцей перад сваімі бацькамі за ўсю мізэрнасьць іх бацькоўскага ж ы цьця, праж ы тага ў савецкіх умовах” (сынтакс і патас ары гіналу захаваны я). На ж аль, інф армацы яй пра тое, ці пабачы ў ф ільм сьвет, мы не валодаем.

Page 33: CD / Studenckaja Dumka 2005. #01

CD

031

ВАС ІСТ ДАС?

КАЦЯ Ф УРС(ЧАЦЬВЕРТЫ КУРС)

Анэкдоцік сапраўды зьлёгку салёны і барадаты. Але яго я атры мала ў адказ на сваё пы таньне “Ды к а чы м піяр адрозьніваецца ад рэклямы?” І як пазьней мне патлумачы лі, я лёгка аддзелалася. Звы чайна цікаўнаму ў адказ на “Вас іст дас?” цяж ка “адф ільтраваць” наагул лю бую інф у. А ты м больш у такой вобласьці, як “чароўны піяр”. Хаця насамрэч для таго, каб займець перш ае ўяўленьне, дастаткова ведаць некалькі рэчаў. Па-перш ае, тэрмін PR (скарочана ад “public relations” - сувязі з грамадзкасьцю) прыдумаў стваральнік Дэклярацы і незалеж насьці Томас Дж эф эрсан. Пад гэты м словазлучэньнем ён меў на ўвазе ўменьне кіраваць грамадзкай думкай. Па-другое, спэцы яліст па PR займаецца наладж ваньнем кантактаў. Паміж ф ірмай і грамадзтвам, унутры ф ірмы, паміж паліты чнай парты яй і вы барш чы камі і да т.п.Па-трэцяе, піярш чы к распрацоўвае стратэгіі ўплы ву на аўды торыю. З дапамогай PR-акцыяў мож на як ствары ць пазы ты ўны вобраз кампаніі, так і зьніш чы ць яго. Зрэш ты, дзякую чы такім “неабмеж аваны м магчы масьцям” больш асьць лю дзей, якія хоць краем вуха неш та чулі пра PR, лічаць, ш то піярш чы к - гэта ці Бог, ці д'ябал.Насамрэч усё больш празаічна: беларускія піярш чы кі збольш ага малады я, амбітны я, лю бяць папазіраваць перад ф отакамэрай і парасказваць пра свае праф эсійны я подзьвігі. Для таго каб іх знайсьці, добры я лю дзі параяць вам наведаць ж урф ак БДУ. Не прасахацьце магчы масьць: там мож на знайсьці такі-і-і-ія экзэмпляры !!!

- З чаго варта пачы наць “паход у PR”?- Я кансэрватар, таму лічу, ш то для пачатку трэба атры маць адукацы ю. Добрую. Хаця ў наш ай краіне няш мат лю дзей, якія маю ць адукацы ю менавіта па PR. Я сама буду “спэцы ялістам па інф армацы і і камунікацы і”. Ш то даты чы цца спэцы яльны х унівэраў, то я ня супраць вучы цца ў Піцерскім унівэрсы тэце. Тым болей ш то дэкан ф акультэту ж урналісты кі там М ары на Ш ы ш кіна, старш ы ня Расейскай акадэміі па сувязях з грамадзкасьцю. А для таго каб сур'езна займацца PR у нас, трэба мець сувязі. Гэта вельмі важ на. У М енску, у адрозьненьне ад Захаду і той ж а М асквы, усе праф эсійны я сувязі наладж ваю цца на ўзроўні сяброўства. Гавары ць пра нейкае бізнэс-згуртаваньне нельга, толькі пра PR-тусоўку.

- А можа, трэба кніжкі нейкія чы таць, часопісы?..- Без самаадукацы і таксама нікуды. Я спачатку гэты аспэкт неяк закінула. У нас толькі ў другім сэмэстры на трэцім курсе пачалі вы кладаць тэорыю PR. Да таго часу я ўсё чакала, калі ж мы пачнем вы вучаць PR. На ш часьце, мая сястра вучы цца на курс старэй. У яе спэцы ялізацы я пачалася зь перш ага курсу, таму яна мне распавяла ш мат цікавага. У нейкі момант мы да такой ступені адчулі недахоп тэарэты чны х ведаў, ш то сталі зьбірацца разам зь сёньняш німі вы пускнікамі і абмяркоўваць розны я рэчы. Гэта добры досьвед: да кож най сустрэчы мы ры хтавалі нейкую тэму, а поты м разам яе абмяркоўвалі. У нас нават бы ў слоўнік. Леташ няй восеньню гэтая тусоўка перарасла ў прадстаўніцтва Эўрапейскай Асацы яцы і па сувязях з грамадзкасьцю (CERP Students) у Беларусі.

- Гэта адзіная студэнцкая арганізацы я па PR?- Пакуль гэта перш ая студэнцкая арганізацы я па PR. Асноўная праца на мне. Гэта добрая магчы масьць напрацаваць досьвед. Пакуль мы працуем над праектам “Прэзэнтацы я PR як праф эсіі”.

- А дзе ты наагул практы кавалася?- У мяне бы ла практы ка ў агенцы і “Пры яры тэтны я раш эньні”, дзе я брала ўдзел у правядзеньні перш ай Рэспубліканскай IT-Спартакіяды. Працавала ў “Арстайлеры ”. Зараз працую ў “М іж народны м дзелавы м альянсе” - IBA. Складаю прэс-рэлізы, рэдагую матэры ялы для буклетаў, прыдумляю слоганы...

PRЫБІРА

ЙЦЕ ПЫ

ЛЬН

ЫЯ НО

ГІ**!

тэкст: КАЦЯ БЫ ЧКОВА

ПАЧНЕМ З АНЭКДОТА ПА ТЭМ Е “PR ДЛЯ ДЭБІЛАЎ”, ЯКІ М НЕ ЛАСКАВА РАСКАЗАЛА АДНА М ЕНСКАЯ

ПІЯРШ ЧЫ ЦА.“КАБ ЗРАЗУМ ЕЦЬ, Ш ТО ТАКОЕ PR, УЯВІ

САБЕ ТАКУЮ СЫ ТУАЦЫ Ю . ТЫ (ВАСЯ ПУПКІН / ВАСІЛІСА ПУПКІНА)

ПРЫ ХОДЗІШ НА ТУСУ І БАЧЫ Ш ПРЫ ГОЖ УЮ / -АГА ДЗЯЎЧЫ НУ /

ХЛОПЦА, САМ УЮ / -АГА ПРЫ ГОЖ УЮ / -АГА Ў СЬВЕЦЕ. КАЛІ:

- ТВОЙ СЯБАР / -ОЎКА ПАДЫ ХОЗДІЦЬ ДА ЯЕ / ЯГО І ГАВОРЫ ЦЬ: “ВАСЯ ПУПКІН

/ ВАСІЛІСА ПУПКІНА КРУТЫ /-АЯ Ў ЛОЖ КУ” - ГЭТА РЭКЛЯМ А;

- ТЫ ПАДЫ ХОДЗІШ ДА ЯЕ / ЯГО І НЯСЬЦІПЛА ЗАЯЎЛЯЕШ : “Я КРУТЫ / -АЯ

Ў ЛОЖ КУ” - ГЭТА М АРКЕТЫ НГ;- ЯНА / ЁН САМ А / -АМ ПАДЫ ХОДЗІЦЬ

ДА ЦЯБЕ І ГАВОРЫ ЦЬ: “М НЕ РАСКАЗВАЛІ, ТЫ КРУТЫ / -АЯ Ў

ЛОЖ КУ” - ГЭТА ПРЫ КЛАД ПАБЛІК РЫ ЛЭЙШ НЗ”.

М ЕНАВІТА ТАКІМ ПЛЯКАТНЫ М Ш ЭДЭЎРАМ АДКАЗАЛА М ЕНСКАЯ СТУДЫ Я VASHKEVICH.COM НА СТУЖ КУ СЬПІЛБЭРГА.

CD

030

4. THE HEART OF RADIATION

5. ТУХЛЫ САВОК

***Відаць, найруж авейш ай з усіх згадак пра наш ы я палесты ны ёсьць эпізод моладзевага сэры ялу канца 1990-х “Seinfield”, у якім героі ідуць у кіно глядзець ф ільм пад назвай “Руш эль, Руш эль: эраты чнае падарож ж а зь М ілану ў М енск”. Бо астатняе вы глядае ня надта весела: абстрактная постсавецкая краіна зь бедны м народам і моцнай ды ктатурай, крыніца няспы ннай эміграцы і, невялічкая дзярж ава з магутны м ядзерным патэнцы ялам. М ірныя лю дзі, гаворыце?.. … А “Тэрмінал” усё адно добрая камэды я.

Апош нім часам у інтэрнэт-рэсурсах, прысьвечаны х Чарнобылю, часта мож на прачы таць прыкладна такое: “Прывітаньне з М эры ленду, ЗШ А! Я рада пазнаёміцца зь Беларусьсю. Я ш укаю ўсё пра Чарнобыль з таго часу, як пабачы ла ф ільм “The Chernobyl Heart”. Відаць, ірляндка М эры лен Дэлеа, рэж ы сэрка 38-хвіліннага “Сэрца Чарнобыля” (у 2004 годзе стуж ка атры мала Оскара як найлепш ы дакумэнтальны ф ільм) крыху пераш чы равала з эмоцы ямі, ж ывапісую чы наступствы ф атальнага вы буху для Беларусі: “Я ня змог даглядзець да канца… Я бы ў ш акаваны … Я плакаў… Гэта ж ах! Бедны я беларусы … ” - адгукаю цца амэры канскія і эўрапейскія гледачы “Сэрца”.

Павал “Паш а” Залуцкі (23 гады), выпускнік Ліцэю БДУ, зьехаў у ЗШ А на сты пэнды ю вы вучаць кінамастацтва. Неўзабаве хлопцу ўдалося стаць студэнтам Акадэміі тэлевізійнага мастацтва ў Сэнт-Луісе, бо ягоная краіна - “апош няя ды ктатура Эўропы”, у якой малады я таленавіты я перцы ня маю ць ніякіх пэрспэкты ваў. У 2001 годзе Залуцкі зьняў ф ільм “You Are the Coolest Girl in the USA” (“Ты найкруцейш ая дзяўчы на ў ЗШ А”) зь бю дж этам у 50 (пяцьдзесят) даляраў і, па зьвестках на 2003 год, ш укаў грант у 35 000 ды набіраў сярод эмігрантаў актораў на свой наступны праект “Lie Down With Me” (“Кладзіся са мною ”). Наўмы сна ці не, Pasha Zalutsky стоадсоткава трапляе ў акрэсьлены папярэднікамі беларускі стэрэаты п, крыху яго “асучасьніваю чы ”. “Дзеяньне ф ільму, - досы ць няўцямна тлумачы ць рэж ы сэр, - адбы ваецца ў адны м з постсавецкіх гарадоў і будуецца вакол вечнай славянскай тэмы - пачуцьця віны дзяцей перад сваімі бацькамі за ўсю мізэрнасьць іх бацькоўскага ж ы цьця, праж ы тага ў савецкіх умовах” (сынтакс і патас ары гіналу захаваны я). На ж аль, інф армацы яй пра тое, ці пабачы ў ф ільм сьвет, мы не валодаем.

Page 34: CD / Studenckaja Dumka 2005. #01

CD

032

CD

033

- А ш то дае вучоба на журф аку?- Быў у нас такі прадмет - літаратурнае рэдагаваньне. М арыя Пятроўна Карповіч - сапраўдная ф анатка свайго прадмету. На яе парах-“запарах” я навучы лася бачы ць памы лкі і “чы таць слоўнік”.А ўвогуле гэта сумна, калі на ф аку ёсьць толькі адзін прэпод, які дае неабходны я веды... Наколькі я разумею, у ВНУ павінны працаваць лепш ы я спэцы ялісты. А калі не, ды к навош та тады ўвогуле сю ды ісьці?Ж урф ак навучы ў добра хлусіць. :) І на практы цы на многія пы таньні мне даводзілася адказваць: “Так, я пра гэта чула. Паспрабую зрабіць”. І адразу пасьля такой размовы залазіла ў нэт, ш укала патрэбную інф у. Напрыклад, ды рэктар пы тае: “Вы ш то-небудзь ведаеце аб праблемах сацы яльнай адказнасьці?” - “Вядома ж ”. І гэта ш часьце, ш то мне сяброўка ўчора расказвала, як яны працавалі над гэты м праектам.

- Неяк змрочна...- Ну, адзіны станоўчы бок ж урф аку - гэта лю дзі, якія тут вучацца.Таму ш то знаёмства зь імі поты м вельмі спатрэбіцца. Ды і ўвогуле, калі кож ны дзень бачы ш ш мат лю дзей, якія ўж о вы йш лі на нейкі ўзровень, зьяўляецца сты мул руш ы ць далей.

- Добра. Давай папракты куемся. Табе тэрмінова трэба пры думаць ш эраг PR-мерапры емстваў для прасоўваньня піва “3 кры ш ачкі”.- (пасьля троххвіліннага абдумваньня) Прэзэнтацы я, дзе мы ў гэты я кры ш ачкі будзем наліваць піва; дзесьці будзем ш укаць іх... Увогуле, гэта вельмі інды відуальная справа. Калі б у мяне бы ў досьвед працы гадоў дзесяць, я б адразу адказала, а так... Трэба падумаць.

НАТАЛЯ ЯФ ІМ КІНА5 курс- Дзе можна пачаць вучы цца піяру?- На ты м ж а ж урф аку даю цца нейкія базавы я веды. М ож на заняцца самаадукацы яй, але ў нас не давяраю ць спэцы ялістам без ды плёму. Трэба мець хоць якую “корачку”. Канкрэтна PR-спэцыялістаў у нас ры хтую ць на Ф Ф СН БДУ (там больш акадэмiчны пады ход), у Лінгвісты чны м на “М іж культурнай камунікацы і”. Неш та такое ёсьць у Інсты туце культуры і Акадэміі пасьляды плёмнай адукацы і.

- А дзе ты сама пачы нала стажы равацца?- Спачатку на перш ы м курсе праходзіла практы ку ў газэце “Наш а ж ы цьцё”. Там я навучы лася хутка працаваць. Поты м бы ла “Праграма А” на рады ё, дзе мне давялося рабіць стуж кавы мантаж. На трэцім курсе я працавала ў аддзеле маркеты нгу і новы х тэхналёгіяў М енскага аблтэлекаму. Займалася рэклямай і ды зайнам. Цяпер ведаю, чым message у рэкляме адрозьніваецца ад message у PR. Працавала спэцы ялістам у сф эры IT.

- Вельмі страката...- Я заўсёды ш укала месцы для практы кі і ўдасканаленьня праф майстэрства самастойна, было цiкава паспрабаваць сябе ў розны х сф эрах. Вядома ж, ганары лася сабой.

Зараз вось працую ў “BelSwissBank” спэцы ялістам па ўнутры карпараты ўны м PR. Сумоўе праходзіла на пасаду “Спэцы яліст па ўнутры карпараты ўны м маркеты нгу”, але зараз маркеты нг уклю чаецца ў PR. Было ш мат прэтэндэнтаў на пасаду, але прайш ла я. Нядаўна зьмянiла месца працы, i зараз супрацоўнiчаю з iнсты тутам PR.

- А чы м ты займалася ў “BelSwissBank”?- Карпараты ўнай газэтай, сайтам, распрацоўкай размоўны х стандартаў для сакратароў. Такая сур'ёзная кампанія ня мож а дапусьціць размовы кліента з сакратаром кш талту:- Алё.- М агу я паразмаўляць зь Пятром Пятровічам? - А яго няма...- А калі мож на патэлеф анаваць?- Ну, ня ведаю... Пачакайце сэкунду: Лю ся, калі Пеця прыйдзе? Алё? Папаж дж эй зьвякніце.Усе гэты я рэплікі трэба прапісваць і адаптаваць да кож нага чалавека. Акрамя таго, гэты я ф ормулы мусяць адпавядаць імідж у банку. Калі для “Пры ёрБанку” стандартны зварот да служ ачы х і кліентаў - “спадар” і “спадары ня”, то для Беларуска-Ш вэйцарскага банку трэба вы думляць неш та новае.

- І навош та табе спатрэбіўся журф ак?- Ж урф ак даў ш мат. На другім курсе я ўж о ўмела пісаць прэс-рэлізы, і на той момант ведала больш, чым зараз ведаю ць чацьверакурсьнікі. У нас розны я праграмы. М ы ўж о на другім курсе мелі поўнае ўяўленьне аб праф эсіі, а яны - толькі напачатку чацьвертага.

- Зьлёту зможаш пры думаць PR-кампанію для піва “3 кры ш ачкі ”?- М -м-м... (пасьля хвіліннага абдумваньня) Гэта прадукт для моладзі. Арыентуемся на сьвядомы х малады х лю дзей. Напрыклад, мож на праспансаваць нейкія спартовы я гульні: стрытбол, ф утбол, ф эст па брэйку. Абавязкова трэба правесьці экспэрты зу, каб паказаць, ш то піва добра ўплы вае на здароўе.

- Ш то-о-о?- Трэба знайсьці ў ім нейкія добры я рэчы вы. Ну як з ш акалядам. Усе ведаю ць, ш то ён кепска ўзьдзейнічае на зубы, але мы ўсё адно яго купляем. Некаторыя нават упэўнены я, ш то ш акаляд дапамагае скінуць вагу. Наагул, усё залеж ы ць ад мэтаў заказчы ка. Ён хоча проста прадаць больш прадукцы і ці ствары ць станоўчы імідж ф ірмы? У залеж насьці ад гэтага і вы працоўваецца кампанія.

---* Паблік марозаў (праф . ж арганізм) - Значы ць, PR-аддзел у ф ірме знаходзіцца ў заняпадзе: “У іх там поўны паблік марозаў!” ** Пыльныя ногі (праф . ж арганізм) - рэклямны мэнэдж эр, які працуе па сы стэме from door to door.

“ЦІПА РЭКЛЯМ А?”Ф ІГЛІЗ! ПІЯР І РЭКЛЯМ А - ГЭТА ДАЛЁКА НЕ АДНО І ТОЕ Ж . ЯК СКАЖ УЦЬ ВАМ ПІЯРШ ЧЫ КІ, “РЭКЛЯМ А - АДЗІН З ІНСТРУМ ЭНТАЎ PR”. У СЭНСЕ:

- ЛЮ БЫ ЛОХ З РЭКЛЯМ НАГА АДДЗЕЛУ ЯКОЙ ЗАЎГОДНА Ф ІРМ Ы М ОЖ А ЗЬМ ЯСЬЦІЦЬ РЭКЛЯМ НУЮ АБВЕСТКУ Ў СМ І. ЗА БАБКІ, ЯСНА. КАМ ПАНІІ, ЯКАЯ ДУМ АЕ ПРА СВОЙ ІМ ІДЖ І ПЭРСПЭКТЫ ВЫ , ЗАПЛАЦІЦЬ ЗА РЭКЛЯМ НЫ Я ПЛОШ ЧЫ ЎЖ О М АЛА. ТАМ У ЯНА НАЙМ АЕ ПІЯРШ ЧЫ КА. І ТОЙ ГАЛАВУ М УСІЦЬ ПАКЛАСЬЦІ, АЛЕ ЗРАБІЦЬ ТАК, КАБ СМ І САМ І - БЯСПЛАТНА! - ЗЬМ ЯСЬЦІЛІ М АТЭРЫ ЯЛЫ ПРА КАМ ПАНІЮ . У АДВАРОТНЫ М ВЫ ПАДКУ АТРЫ М АЕЦЦА “ДЖ Ы НСА”: КАЛІ Ж УРНАЛІСТЫ ЗА ВЫ ЗНАЧАНУЮ СУМ У ПЯЮ ЦЬ У СВАІХ М АТЭРЫ ЯЛАХ ДЫ Ф ІРАМ БЫ КЛІЕНТУ;

- КАЛІ ВЫ ПАСТАЯННА СУТЫ КАЕЦЕСЯ З ТЭЛЕ-, РАДЫ Ё-, ДРУКАВАНАЙ РЭКЛЯМ АЙ, НАВЯЗЬЛІВАЕ АДЧУВАНЬНЕ “Ш ТО ЯНЫ М НЕ ЗАГАНЯЮ ЦЬ?” ПЕРАСЬЛЕДУЕ ПАСТАЯННА. ПРАЦА ПІЯРШ ЧЫ КА ЗАКЛЮ ЧАЕЦЦА Ў ТЫ М , КАБ ЛЮ БОЕ PR-М ЕРАПРЫ ЕМ СТВА ЎСПРЫ М АЛАСЯ СПАЖ Ы ЎЦОМ ЯК “СВАЁ, ДЛЯ НАРОДУ” - А ЗНАЧЫ ЦЬ, ПАЗЫ ТЫ ЎНА;

- “КУПІ М ЯНЕ, Я ДОБРЫ !” - АСНОЎНЫ ЗАГОН РЭКЛЯМ Ы . А ПРАЎДА ГЭТА ЦІ НЕ - СПРАВА ДЗЯСЯТАЯ. ПІЯРШ ЧЫ К М УСІЦЬ ДАКАЗАЦЬ ПАТЭНЦЫ ЙНАМ У СПАЖ Ы ЎЦУ, Ш ТО ПРАДУКТ САПРАЎДЫ ДОБРЫ І Ж Ы ЦЬЦЁВА НЕАБХОДНЫ ЛЮ БОМ У ЛОХУ.

ІНАКШ КАЖ УЧЫ , PUBLIC RELATIONS - СТРАТЭГІЯ, А РЭКЛЯМ А - ТАКТЫ КА ПОСЬПЕХУ.

ХТО ТУТ ПІЯРПа вялікім рахунку, у М енску не набярэцца нават дзясятак кантораў, якія займаю цца вы клю чна PR. Як кажуць экспэрты, гэта вельмі мала. Хаця ў сы туацы і, калі больш асьць менскіх кампаніяў ці “ў труне бачы лі ваш піяр”, ці абмяжоўваю цца ўласны мі падразьдзяленьнямі па сувязях з грамадзкасьцю - гульцоў больш чы м дастаткова. 1. “Інсты тут PR”. Старэйш ая агенцы я, якая працуе цягам 11 год. Вядомая хары зматы чны м босам, граматны м “прасоўваньнем” кліентуры (Cosmos TV, ОНТ, Motorola, NTTs, “ЛОДЭ”) і мерапры емствамі, скіраваны мі на павы ш эньне праф пры датнасьці ўсяго беларускага PR-сэктару.2. “Агенцы я дзелавы х сувязяў”. Бадай ш то самы вядомы праект, над якім працуе гэтая агенцы я, - правядзеньне Беларускага Кангрэсу маркеты нгу, рэклямы і PR. Апрача таго, стала арганізоўвае розны я вучэбны я трэнінгі, сэмінары, канф эрэнцы і. Такія “тэарэты кі ад PR”.3. “Артстайлер”. Гэта ўжо чы стай вады “практы кі”. Самы вядомы кліент - беларускі М ТС. Апрача таго, летась “Артстайлер” арганізоўваў PR-падтры мку праекту “Народны й артист” у Беларусі.

24. PR . Перш ая ў Беларусі кампанія, якая спэцы ялізуецца ў сф эры event-маркеты нгу (вулічны я, вы ставачны я акцы і і мерапры емствы, скіраваны я на стварэньне станоўчага іміджу ў вачах пакупнікоў і face to face прамоцы ю прадукту). Кліенты: Velcom, Coca-Cola, “Алівары я”.*5. “Active Media”. Агенцы я працуе пры кладна два гады, акцэнтуе ўвагу на дзьвю х галінах - ш оў-бізе і інтэрнэце. Хочацца веры ць, з нэтам у чувакоў палепей, чы м зь бізам. Па наш ай інф армацы і, менавіта “Active Media” адказная за “раскрутку” ВІА “Харлі” і Паліны Смолавай. Самы апош ні праект агенцы і - сьпяваю чая тэнісістка Вольга Барабанш чы кава - відовіш ча яўна не для слабанэрвовы х...---

2* Падрабязнасьці пра PR гл. у CD за травень'2004.

Page 35: CD / Studenckaja Dumka 2005. #01

CD

032

CD

033

- А ш то дае вучоба на журф аку?- Быў у нас такі прадмет - літаратурнае рэдагаваньне. М арыя Пятроўна Карповіч - сапраўдная ф анатка свайго прадмету. На яе парах-“запарах” я навучы лася бачы ць памы лкі і “чы таць слоўнік”.А ўвогуле гэта сумна, калі на ф аку ёсьць толькі адзін прэпод, які дае неабходны я веды... Наколькі я разумею, у ВНУ павінны працаваць лепш ы я спэцы ялісты. А калі не, ды к навош та тады ўвогуле сю ды ісьці?Ж урф ак навучы ў добра хлусіць. :) І на практы цы на многія пы таньні мне даводзілася адказваць: “Так, я пра гэта чула. Паспрабую зрабіць”. І адразу пасьля такой размовы залазіла ў нэт, ш укала патрэбную інф у. Напрыклад, ды рэктар пы тае: “Вы ш то-небудзь ведаеце аб праблемах сацы яльнай адказнасьці?” - “Вядома ж ”. І гэта ш часьце, ш то мне сяброўка ўчора расказвала, як яны працавалі над гэты м праектам.

- Неяк змрочна...- Ну, адзіны станоўчы бок ж урф аку - гэта лю дзі, якія тут вучацца.Таму ш то знаёмства зь імі поты м вельмі спатрэбіцца. Ды і ўвогуле, калі кож ны дзень бачы ш ш мат лю дзей, якія ўж о вы йш лі на нейкі ўзровень, зьяўляецца сты мул руш ы ць далей.

- Добра. Давай папракты куемся. Табе тэрмінова трэба пры думаць ш эраг PR-мерапры емстваў для прасоўваньня піва “3 кры ш ачкі”.- (пасьля троххвіліннага абдумваньня) Прэзэнтацы я, дзе мы ў гэты я кры ш ачкі будзем наліваць піва; дзесьці будзем ш укаць іх... Увогуле, гэта вельмі інды відуальная справа. Калі б у мяне бы ў досьвед працы гадоў дзесяць, я б адразу адказала, а так... Трэба падумаць.

НАТАЛЯ ЯФ ІМ КІНА5 курс- Дзе можна пачаць вучы цца піяру?- На ты м ж а ж урф аку даю цца нейкія базавы я веды. М ож на заняцца самаадукацы яй, але ў нас не давяраю ць спэцы ялістам без ды плёму. Трэба мець хоць якую “корачку”. Канкрэтна PR-спэцыялістаў у нас ры хтую ць на Ф Ф СН БДУ (там больш акадэмiчны пады ход), у Лінгвісты чны м на “М іж культурнай камунікацы і”. Неш та такое ёсьць у Інсты туце культуры і Акадэміі пасьляды плёмнай адукацы і.

- А дзе ты сама пачы нала стажы равацца?- Спачатку на перш ы м курсе праходзіла практы ку ў газэце “Наш а ж ы цьцё”. Там я навучы лася хутка працаваць. Поты м бы ла “Праграма А” на рады ё, дзе мне давялося рабіць стуж кавы мантаж. На трэцім курсе я працавала ў аддзеле маркеты нгу і новы х тэхналёгіяў М енскага аблтэлекаму. Займалася рэклямай і ды зайнам. Цяпер ведаю, чым message у рэкляме адрозьніваецца ад message у PR. Працавала спэцы ялістам у сф эры IT.

- Вельмі страката...- Я заўсёды ш укала месцы для практы кі і ўдасканаленьня праф майстэрства самастойна, было цiкава паспрабаваць сябе ў розны х сф эрах. Вядома ж, ганары лася сабой.

Зараз вось працую ў “BelSwissBank” спэцы ялістам па ўнутры карпараты ўны м PR. Сумоўе праходзіла на пасаду “Спэцы яліст па ўнутры карпараты ўны м маркеты нгу”, але зараз маркеты нг уклю чаецца ў PR. Было ш мат прэтэндэнтаў на пасаду, але прайш ла я. Нядаўна зьмянiла месца працы, i зараз супрацоўнiчаю з iнсты тутам PR.

- А чы м ты займалася ў “BelSwissBank”?- Карпараты ўнай газэтай, сайтам, распрацоўкай размоўны х стандартаў для сакратароў. Такая сур'ёзная кампанія ня мож а дапусьціць размовы кліента з сакратаром кш талту:- Алё.- М агу я паразмаўляць зь Пятром Пятровічам? - А яго няма...- А калі мож на патэлеф анаваць?- Ну, ня ведаю... Пачакайце сэкунду: Лю ся, калі Пеця прыйдзе? Алё? Папаж дж эй зьвякніце.Усе гэты я рэплікі трэба прапісваць і адаптаваць да кож нага чалавека. Акрамя таго, гэты я ф ормулы мусяць адпавядаць імідж у банку. Калі для “Пры ёрБанку” стандартны зварот да служ ачы х і кліентаў - “спадар” і “спадары ня”, то для Беларуска-Ш вэйцарскага банку трэба вы думляць неш та новае.

- І навош та табе спатрэбіўся журф ак?- Ж урф ак даў ш мат. На другім курсе я ўж о ўмела пісаць прэс-рэлізы, і на той момант ведала больш, чым зараз ведаю ць чацьверакурсьнікі. У нас розны я праграмы. М ы ўж о на другім курсе мелі поўнае ўяўленьне аб праф эсіі, а яны - толькі напачатку чацьвертага.

- Зьлёту зможаш пры думаць PR-кампанію для піва “3 кры ш ачкі ”?- М -м-м... (пасьля хвіліннага абдумваньня) Гэта прадукт для моладзі. Арыентуемся на сьвядомы х малады х лю дзей. Напрыклад, мож на праспансаваць нейкія спартовы я гульні: стрытбол, ф утбол, ф эст па брэйку. Абавязкова трэба правесьці экспэрты зу, каб паказаць, ш то піва добра ўплы вае на здароўе.

- Ш то-о-о?- Трэба знайсьці ў ім нейкія добры я рэчы вы. Ну як з ш акалядам. Усе ведаю ць, ш то ён кепска ўзьдзейнічае на зубы, але мы ўсё адно яго купляем. Некаторыя нават упэўнены я, ш то ш акаляд дапамагае скінуць вагу. Наагул, усё залеж ы ць ад мэтаў заказчы ка. Ён хоча проста прадаць больш прадукцы і ці ствары ць станоўчы імідж ф ірмы? У залеж насьці ад гэтага і вы працоўваецца кампанія.

---* Паблік марозаў (праф . ж арганізм) - Значы ць, PR-аддзел у ф ірме знаходзіцца ў заняпадзе: “У іх там поўны паблік марозаў!” ** Пыльныя ногі (праф . ж арганізм) - рэклямны мэнэдж эр, які працуе па сы стэме from door to door.

“ЦІПА РЭКЛЯМ А?”Ф ІГЛІЗ! ПІЯР І РЭКЛЯМ А - ГЭТА ДАЛЁКА НЕ АДНО І ТОЕ Ж . ЯК СКАЖ УЦЬ ВАМ ПІЯРШ ЧЫ КІ, “РЭКЛЯМ А - АДЗІН З ІНСТРУМ ЭНТАЎ PR”. У СЭНСЕ:

- ЛЮ БЫ ЛОХ З РЭКЛЯМ НАГА АДДЗЕЛУ ЯКОЙ ЗАЎГОДНА Ф ІРМ Ы М ОЖ А ЗЬМ ЯСЬЦІЦЬ РЭКЛЯМ НУЮ АБВЕСТКУ Ў СМ І. ЗА БАБКІ, ЯСНА. КАМ ПАНІІ, ЯКАЯ ДУМ АЕ ПРА СВОЙ ІМ ІДЖ І ПЭРСПЭКТЫ ВЫ , ЗАПЛАЦІЦЬ ЗА РЭКЛЯМ НЫ Я ПЛОШ ЧЫ ЎЖ О М АЛА. ТАМ У ЯНА НАЙМ АЕ ПІЯРШ ЧЫ КА. І ТОЙ ГАЛАВУ М УСІЦЬ ПАКЛАСЬЦІ, АЛЕ ЗРАБІЦЬ ТАК, КАБ СМ І САМ І - БЯСПЛАТНА! - ЗЬМ ЯСЬЦІЛІ М АТЭРЫ ЯЛЫ ПРА КАМ ПАНІЮ . У АДВАРОТНЫ М ВЫ ПАДКУ АТРЫ М АЕЦЦА “ДЖ Ы НСА”: КАЛІ Ж УРНАЛІСТЫ ЗА ВЫ ЗНАЧАНУЮ СУМ У ПЯЮ ЦЬ У СВАІХ М АТЭРЫ ЯЛАХ ДЫ Ф ІРАМ БЫ КЛІЕНТУ;

- КАЛІ ВЫ ПАСТАЯННА СУТЫ КАЕЦЕСЯ З ТЭЛЕ-, РАДЫ Ё-, ДРУКАВАНАЙ РЭКЛЯМ АЙ, НАВЯЗЬЛІВАЕ АДЧУВАНЬНЕ “Ш ТО ЯНЫ М НЕ ЗАГАНЯЮ ЦЬ?” ПЕРАСЬЛЕДУЕ ПАСТАЯННА. ПРАЦА ПІЯРШ ЧЫ КА ЗАКЛЮ ЧАЕЦЦА Ў ТЫ М , КАБ ЛЮ БОЕ PR-М ЕРАПРЫ ЕМ СТВА ЎСПРЫ М АЛАСЯ СПАЖ Ы ЎЦОМ ЯК “СВАЁ, ДЛЯ НАРОДУ” - А ЗНАЧЫ ЦЬ, ПАЗЫ ТЫ ЎНА;

- “КУПІ М ЯНЕ, Я ДОБРЫ !” - АСНОЎНЫ ЗАГОН РЭКЛЯМ Ы . А ПРАЎДА ГЭТА ЦІ НЕ - СПРАВА ДЗЯСЯТАЯ. ПІЯРШ ЧЫ К М УСІЦЬ ДАКАЗАЦЬ ПАТЭНЦЫ ЙНАМ У СПАЖ Ы ЎЦУ, Ш ТО ПРАДУКТ САПРАЎДЫ ДОБРЫ І Ж Ы ЦЬЦЁВА НЕАБХОДНЫ ЛЮ БОМ У ЛОХУ.

ІНАКШ КАЖ УЧЫ , PUBLIC RELATIONS - СТРАТЭГІЯ, А РЭКЛЯМ А - ТАКТЫ КА ПОСЬПЕХУ.

ХТО ТУТ ПІЯРПа вялікім рахунку, у М енску не набярэцца нават дзясятак кантораў, якія займаю цца вы клю чна PR. Як кажуць экспэрты, гэта вельмі мала. Хаця ў сы туацы і, калі больш асьць менскіх кампаніяў ці “ў труне бачы лі ваш піяр”, ці абмяжоўваю цца ўласны мі падразьдзяленьнямі па сувязях з грамадзкасьцю - гульцоў больш чы м дастаткова. 1. “Інсты тут PR”. Старэйш ая агенцы я, якая працуе цягам 11 год. Вядомая хары зматы чны м босам, граматны м “прасоўваньнем” кліентуры (Cosmos TV, ОНТ, Motorola, NTTs, “ЛОДЭ”) і мерапры емствамі, скіраваны мі на павы ш эньне праф пры датнасьці ўсяго беларускага PR-сэктару.2. “Агенцы я дзелавы х сувязяў”. Бадай ш то самы вядомы праект, над якім працуе гэтая агенцы я, - правядзеньне Беларускага Кангрэсу маркеты нгу, рэклямы і PR. Апрача таго, стала арганізоўвае розны я вучэбны я трэнінгі, сэмінары, канф эрэнцы і. Такія “тэарэты кі ад PR”.3. “Артстайлер”. Гэта ўжо чы стай вады “практы кі”. Самы вядомы кліент - беларускі М ТС. Апрача таго, летась “Артстайлер” арганізоўваў PR-падтры мку праекту “Народны й артист” у Беларусі.

24. PR . Перш ая ў Беларусі кампанія, якая спэцы ялізуецца ў сф эры event-маркеты нгу (вулічны я, вы ставачны я акцы і і мерапры емствы, скіраваны я на стварэньне станоўчага іміджу ў вачах пакупнікоў і face to face прамоцы ю прадукту). Кліенты: Velcom, Coca-Cola, “Алівары я”.*5. “Active Media”. Агенцы я працуе пры кладна два гады, акцэнтуе ўвагу на дзьвю х галінах - ш оў-бізе і інтэрнэце. Хочацца веры ць, з нэтам у чувакоў палепей, чы м зь бізам. Па наш ай інф армацы і, менавіта “Active Media” адказная за “раскрутку” ВІА “Харлі” і Паліны Смолавай. Самы апош ні праект агенцы і - сьпяваю чая тэнісістка Вольга Барабанш чы кава - відовіш ча яўна не для слабанэрвовы х...---

2* Падрабязнасьці пра PR гл. у CD за травень'2004.

Page 36: CD / Studenckaja Dumka 2005. #01

тэкст:

ВОЛЬГА АР

Т

CD

035

CD

034

ТОР 500 - сьпic самы х вы творчы х сы стэмаў сьвету - выдаецца два разы на год, у чэрвенi i лiстападзе, амэры канскiмi ўнiвэрсы тэтамi М анхейму i Тэнэсi. ТОР - ня проста замер, “у каго болей”. Гэта практы чна дэманстрацы я кампутарнай моцы краінаў сьвету. Тым больш цікава, ш то зь 2002 году ў стройны я ш эрагі амэры канскіх, японскіх і нямецкіх кантораў па вы рабе супэркампоў уцерліся беларусы. Праўда, перш ы беларускі вы хад у 2002 годзе зацьмілі наш ы “расейскія браты ”, якія са сваім М ВС1000М трапiлi на 64 месца. Наш сольны нумар адбы ўся ў 2003-м, калі беларусы трапілі на 407 месца са СКІФ ам К-500 . А ўж о ў лістападзе 2004 году на 98-м месцы апы нуўся супэркомп СКІФ К-1000, які зрабілі ў Аб'яднаны м інсты туце праблемаў інф арматы кі Нацы янальнай Акадэміі навук Беларусі (АІПІ).

АДКУЛЬ НОГI РАСТУЦЬ…Тое, ш то без кампутара нiводзін сучасны чалавек сябе не ўяўляе - гэта так. “Уорд”, “оф іс”, “ф аташ оп” знаёмы я амаль кож наму гопніку. Здавалася б - жыві і радуйся. А вось не! Няма меж аў дасканаласьці. Лю дзі пачалі вы рабляць супэркампутары.Звычайны комп робіць “супэрам” здольнасьць маш ы ны вы рабляць як мінімум 1 млрд. апэрацы яў “зпт у сэкунду” (г.зн. колькасьць апэрацы яў вагаецца ў залеж насьці ад іх складанасьці).Пачаткам эры супэркампутараў мож на, напэўна, назваць 1976 год, калі зьявіўся supercomp Сray1. Працую чы зь некалькімі праграмны мі дадаткамі, Cray1 паказаў ураж ваю чы я ў параўнаньні са звы чайны мі сы стэмамі вы нікі. За ш то і атры маў прыдомак “супэр”. Поты м бы лі ўсім вядомы я Pentium, Apple G4. А паралельна са звы чайны мі ПК праграмісты розны х народаў спрабавалі аж ы цьцявіць мару - ствары ць супэркампутар. Прычы м у каго кампутар будзе больш “наварочаны ” (то бок будзе вы рабляць больш за інш ы х “зпт у сэкунду”-апэрацы яў), тым болей у яго ш анцаў трапіць у амэры канскі ТОР.

NO COMMENTSБеларускі супэркомп СКІФ займае ш эсьць з паловай квадратны х мэтраў у АІПІ ўж о трэці год. (Дагэтуль там стаяў СКІФ К-500, прыблізна такой ж а велічы ні.) Стаіць сабе і стаіць, як нерухомы сьведка інтэлектуальнай магутнасьці беларускіх праграмэраў. Туды мы і паспрабавалі трапіць, каб даведацца кры ху больш пра СКІФ і паразмаўляць са зьнясілены мі ад працы, але муж ны мі бацькамі супэрагрэгата.

АІПІ бы ў ты м самы м месцам, зь якого варта бы ло б вы несьці патрэбную інф армацы ю пра кампутар. Але на справе “вы несьці” ператвары лася ў “вы цягнуць”, “прабіць” і “падты брыць”. Ніякіх зьвестак, якія хоць бы аддалена нагадвалі мы ла ці нумар мабілы беларускіх супэргеніяў, не бы ло. Ні-чо-га. Толькі мэйл адміністратара. У адказе на мой перш ы ліст з просьбай даць нейкую інф армацы ю і камэнтары безы менны адмін параіў зьвярнуцца да намесьніка генды рэктара Ўладзімера Аніш чанкі. І пачалося…Спачатку сп. Аніш чанку спатрэбілася падрабязная інф а пра “сучаснае моладзевае

ЛЮ БІМ М Ы ПАВЫ СКАЛЯЦЦА

НАКОНТ “БЕЛАРУСКАЙ ТЭХНІЧНАЙ

ПРАСУНУТАСЬЦІ”. САМ Ы АПОШ НІ Ю ЗЭР ЛІЧЫ ЦЬ

ЗА ГОНАР ПХНУЦЬ НАГОЙ РУЖ ОВУЮ М АРУ

ПРА БЕЛАРУСКУЮ СЫ ЛІКОНАВУЮ ДАЛІНУ. “СЬВЯТАЯ Ж СПРАВА!”

ТАМ У НАВІНА, ЯКУЮ РАСПАЎСЮ ДЗІЛІ АМ ЭРЫ КАНСКІЯ

ІНФ АРМ АГЕНЦЫ І, ПРЭТЭНДУЕ ЯК М ІНІМ УМ

НА СЭНСАЦЫ Ю . У ЛІСТАПАДЗЕ 2004 ГОДУ

Ў ЗШ А НА М ІЖ НАРОДНАЙ

КАНФ ЭРЭНЦЫ І SC 2004 БЫ Ў АГУЧАНЫ ЧАРГОВЫ

СЬПІС 500 САМ Ы Х ХУТКІХ

СУПЭРКАМ ПУТАРАЎ НАШ АЙ ПЛЯНЭТЫ . У

СЬПІСЕ З УСІХ КРАІНАЎ СНД ПРАДСТАЎЛЕНЫ

ТОЛЬКІ АДЗІН СУПЭРКОМ П. З

ТРОХ РАЗОЎ ЗДАГАДАЙЦЕСЯ, ДЗЕ ЁН

БЫ Ў MADE.

ЗРОБЛЕНА ЯК БЕЛАРУСКАЕ

На расейска-беларускі супэркампутар у 2004 годзе пайш ло 33 767 000 рублёў.

СКІФ К-1000 - гэта клястэр на 576 працэсарах з частатой 2,2 ГГц. На

кожны м з 288 вузлоў клястэра ўсталявана па 2 працэсары, з 4 Гб

апэраты ўкі і 80 Гб ды скавай памяці. Для параўнаньня:

звы чайны комп мае адзін працэсар і збольш ага 64 М б памяці.

Вы творчасьць беларуска-расейскага СКІФ К-500 - 716,8

млрд. апэрацы яў у сэкунду.

Як сьцьвярджае сайт АІПІ, вы раб усіх яго 288 вузлоў у М аскве заняў

тры месяцы, а зборка ў М енску - тры дні.

вы даньне”, як я рэкамэндавала CD. Інф у я дала, але адказу так і не атры мала. Яш чэ адзін ліст - зноў без адказу.“Не мудрствуя лукаво”, я вы раш ы ла, як той казаў, пайсьці інш ы м ш ляхам. Набраўш ы ся нахабства і паболей паветра ў лёгкія, тэлеф аную ў інсты тут і прадстаўляю ся ж урналістачкай аднаго паваж нага дзярж аўнага СМ І. З наездам, маўляў, “вы ж не пакінеце наш ы х чы тачоў у няведаньні. Прыты м у сьвятле апош ніх раш эньняў АГЛ… (спрабую вы тры мліваць ш матзначную паўзу)”. Ф іг вам: супрацоўнікі інсты туту цьвёрда тры малі абарону перад СМ І-навалай. Пасьля ўсіх няўдалы х спробаў прабіцца ў інсты тут у мяне склалася ўраж аньне, ш то ў сьценах АІПІ хаваю ць ТАКУЮ тайну, пра якую ведаць - сабе дараж эй. І гэта пры ты м, ш то аф іцы йны сайт АІПІ паведамляў: СКІФ К-500 стаіць на варце маш ы набудаўнічай бясьпекі Бацькаўш чы ны і закліканы дапамагаць у вы рабе самазвалаў, трактароў і да т.п. с/г тэхнікі. Тады лягічнае пы таньне: навош та такая таямнічасьць у зносінах з ж урналістамі? ...Пагуляўш ы пару дзён вакол буды нка АІПІ і напруж ана ўглядаю чы ся ў вокны на перш ы м паверсе, я раптоўна зразумела, ш то дакапаю ся да ісьціны толькі ў ты м вы падку, калі траплю ў ты л ворага...

ІНФ АРМ АТЫ К-ІНФ АРМ АТАР … Знайсьці Ж эню, якога мне рэкамэндавалі як аднаго з ты х, хто яш чэ летась браў удзел у працы над СКІФ ам, аказалася ня так складана - варта бы ло калупнуць пару-тройку тэлеф онаў. Хлопцу на вы гляд 27-28. Звычайны я дж ы нсы, куртка, бахілы. І, ш то асабліва прыемна, спакойны я адносіны да чайнікаў (да якіх, без заліш няй сьціпласьці, я сябе і аднош у). Размову вы раш ы ла пачаць з элемэнтарнага: каму ў Беларусі, краіне няпуж аны х ю зэраў 95-й вінды, упаў супэркомп? Досыць патры яты чнае пы таньне пад пракіслую “Кры ніцу”, якую мы сёрбалі ў аднайменнай экспрэс-кавярні. - Ну, па-перш ае, улічвай тэхнічны прагрэс. Беларусь пакуль ш то на краі глябальны х тэхналёгіяў, але мож а стаць у ф аворы. Па-другое, не патрэбны нам - прададзім за бугор. Калі ў іх няма свайго Розуму, будзем за грош ы прадаваць ім наш. Па-трэцяе, гэта паказальнік. М аўляў, у нас акрамя трактароў ёсьць і тэхніка.Да таго ж, толькі ў нас яш чэ засталіся такія энтузіясты. Ты паглядзі на ф ізы каў, на матэматы каў. Яны ж толькі спачатку пра грош ы думаю ць. А поты м як панясе! І галоўнае ўж о не з/п, а тое, ш то атры маецца ў вы ніку. Псы хі, ш то казаць…- Наф іг ю зэру ваш супэркомп? - Звычайны ю зэр хай далей ю зае сваю вінду. Такі комп робіцца не для звы чайны х кары стальнікаў - гэта і дурню зразумела (ну, дзякуй! - заўв. В.А).- Ды к жа ТОР 500 - гэта таксама ня сьпіс пераможцаў раённай алімпіяды па інф арматы цы … - Ну так. Таму хочацца думаць, ш то комп будзе вы кары стоўвацца па прызначэньні. Інш ая справа, ш то прызначэньне для Яго знайсьці складана…

- А ш то пра гэта думалі ваш ы начальнікі?- На Захадзе галоўны той, хто самы разумны. У нас - той, у каго касьцю мчы к навейш ы. Таму асноўны я геніяльны я ідэі распрацоўваю цца просты мі “інж ы нэрамі”. Хаця нам, калі я працаваў у АІПІ, паш часьціла. У наш ага ш эф а акрамя касьцю мчы ка яш чэ і Розум бы ў. Ён ведаў, куды і навош та трэба такі праект прадставіць. Насамрэч, над СКІФ ам працую ць уж о не адзін год. Калісьці трэба бы ло дайсьці да такога прызнаньня.- Як наагул можна трапіць у “элітарнае кампутарнае падразьдзяленьне”? М есца ж вельмі някепскае…- Калі ты думаеш, ш то туды бяруць самы х разумны х - памы ляеш ся. Хто аказаўся ў патрэбным месцы - той і перш ы. Самы я разумны я зараз працую ць у ф іліях буйны х заходніх кампаніяў. АІПІ - гэта дзярж структура, грош ай плацяць няш мат, алё ёсьць прастора для думак. Бяруць у асноўны м ты х, хто мае якія-небудзь ступені, малодш ы х навуковы х супрацоўнікаў. Часам працую ць асьпіранты …

РУЖ ОВЫ Я М АРЫСустрэча з Ж энем скончы лася на чацьверты м куф лі - разы ходзіліся мы амаль сябрамі. “А чуткі пра Сы ліконавую даліну хадзілі даўно, але спэцы яльна пад яе ніхто над СКІФ ам не працаваў, - даверліва рэзю маваў Ж эня наш ую размову. - Даліна зьявілася поты м. Як па мне, ды к яна наф іг не патрэбная. Сама падумай: вялікіх гарадоў у нас колькі? Адзін М енск. Ёсьць яш чэ раённыя цэнтры. Астатняе - калгасьнікі. Даярку не навучы ш пісаць праграмы ў С++, напрыклад. А дзеля дробны х вы клю чэньняў кш талту СКІФ а рабіць такі гігант - грош ы на вецер. У Амэры цы над гэткім праектам працавалі каля двух гадоў. У нас вы раш ы лі ўсё за год скляпаць. Змогуць? Думаю, не”.

… ДЫ К НАВОШ ТА?

НА БАЗЕ СКІФ А ПЛЯНУЕЦЦА СТВАРЭНЬНЕ Ш ЭРАГУ ПІЛЁТНЫ Х ПРАГРАМ АЎ:

- СЫ СТЭМ А ДЛЯ АЎТАМ АТЫ ЧНАГА РАСПАЗНАВАНЬНЯ І ВЫ БАРУ М ЭТАЎ У РЭАЛЬНЫ М М АШ ТАБЕ ЧАСУ;

- СЫ СТЭМ А ДЛЯ АПРАЦОЎКІ І АДЛЮ СТРАВАНЬНЯ ЗЬВЕСТАК У РЭАЛЬНЫ М М АШ ТАБЕ ЧАСУ Ў КАРДЫ ЯЛЯГІЧНЫ М КОМ ПЛЕКСЕ НОВАГА ПАКАЛЕНЬНЯ;

- СЫ СТЭМ А ДЛЯ РАСПАЗНАВАНЬНЯ АДЛЮ СТРАВАНЬНЯЎ;

- ІНСТРУМ ЭНТАЛЬНЫ Я СРОДКІ ПРАЕКТАВАНЬНЯ ІНТЭЛЕКТУАЛЬНЫ Х СУПЭРКАМ ПУТАРНЫ Х СЫ СТЭМ АЎ І ІНШ .

СЯРОД ІНШ Ы Х УЗНАГАРОДАЎ У СЬНЕЖ НІ 2004 БЕЛАРУСКІ СКІФ СТАЎ ПЕРАМ ОЖ ЦАМ ПА ХУТКАСЬЦІ ВЫ ЛІЧЭНЬНЯ ЗАДАЧАЎ VEHICLE COLLISION І NEON_REFINED, М ЭТА ЯКІХ - СПРАГНАЗАВАЦЬ І ВЫ СЬВЕТЛІЦЬ “ТЭХНІЧНЫ Я ПАВОДЗІНЫ ” АЎТАМ АБІЛЯ ПРЫ СУТЫ КНЕНЬНІ.

Кры ніца: skif.bas-net.by

Page 37: CD / Studenckaja Dumka 2005. #01

тэкст:

ВОЛЬГА АР

Т

CD

035

CD

034

ТОР 500 - сьпic самы х вы творчы х сы стэмаў сьвету - выдаецца два разы на год, у чэрвенi i лiстападзе, амэры канскiмi ўнiвэрсы тэтамi М анхейму i Тэнэсi. ТОР - ня проста замер, “у каго болей”. Гэта практы чна дэманстрацы я кампутарнай моцы краінаў сьвету. Тым больш цікава, ш то зь 2002 году ў стройны я ш эрагі амэры канскіх, японскіх і нямецкіх кантораў па вы рабе супэркампоў уцерліся беларусы. Праўда, перш ы беларускі вы хад у 2002 годзе зацьмілі наш ы “расейскія браты ”, якія са сваім М ВС1000М трапiлi на 64 месца. Наш сольны нумар адбы ўся ў 2003-м, калі беларусы трапілі на 407 месца са СКІФ ам К-500 . А ўж о ў лістападзе 2004 году на 98-м месцы апы нуўся супэркомп СКІФ К-1000, які зрабілі ў Аб'яднаны м інсты туце праблемаў інф арматы кі Нацы янальнай Акадэміі навук Беларусі (АІПІ).

АДКУЛЬ НОГI РАСТУЦЬ…Тое, ш то без кампутара нiводзін сучасны чалавек сябе не ўяўляе - гэта так. “Уорд”, “оф іс”, “ф аташ оп” знаёмы я амаль кож наму гопніку. Здавалася б - жыві і радуйся. А вось не! Няма меж аў дасканаласьці. Лю дзі пачалі вы рабляць супэркампутары.Звычайны комп робіць “супэрам” здольнасьць маш ы ны вы рабляць як мінімум 1 млрд. апэрацы яў “зпт у сэкунду” (г.зн. колькасьць апэрацы яў вагаецца ў залеж насьці ад іх складанасьці).Пачаткам эры супэркампутараў мож на, напэўна, назваць 1976 год, калі зьявіўся supercomp Сray1. Працую чы зь некалькімі праграмны мі дадаткамі, Cray1 паказаў ураж ваю чы я ў параўнаньні са звы чайны мі сы стэмамі вы нікі. За ш то і атры маў прыдомак “супэр”. Поты м бы лі ўсім вядомы я Pentium, Apple G4. А паралельна са звы чайны мі ПК праграмісты розны х народаў спрабавалі аж ы цьцявіць мару - ствары ць супэркампутар. Прычы м у каго кампутар будзе больш “наварочаны ” (то бок будзе вы рабляць больш за інш ы х “зпт у сэкунду”-апэрацы яў), тым болей у яго ш анцаў трапіць у амэры канскі ТОР.

NO COMMENTSБеларускі супэркомп СКІФ займае ш эсьць з паловай квадратны х мэтраў у АІПІ ўж о трэці год. (Дагэтуль там стаяў СКІФ К-500, прыблізна такой ж а велічы ні.) Стаіць сабе і стаіць, як нерухомы сьведка інтэлектуальнай магутнасьці беларускіх праграмэраў. Туды мы і паспрабавалі трапіць, каб даведацца кры ху больш пра СКІФ і паразмаўляць са зьнясілены мі ад працы, але муж ны мі бацькамі супэрагрэгата.

АІПІ бы ў ты м самы м месцам, зь якого варта бы ло б вы несьці патрэбную інф армацы ю пра кампутар. Але на справе “вы несьці” ператвары лася ў “вы цягнуць”, “прабіць” і “падты брыць”. Ніякіх зьвестак, якія хоць бы аддалена нагадвалі мы ла ці нумар мабілы беларускіх супэргеніяў, не бы ло. Ні-чо-га. Толькі мэйл адміністратара. У адказе на мой перш ы ліст з просьбай даць нейкую інф армацы ю і камэнтары безы менны адмін параіў зьвярнуцца да намесьніка генды рэктара Ўладзімера Аніш чанкі. І пачалося…Спачатку сп. Аніш чанку спатрэбілася падрабязная інф а пра “сучаснае моладзевае

ЛЮ БІМ М Ы ПАВЫ СКАЛЯЦЦА

НАКОНТ “БЕЛАРУСКАЙ ТЭХНІЧНАЙ

ПРАСУНУТАСЬЦІ”. САМ Ы АПОШ НІ Ю ЗЭР ЛІЧЫ ЦЬ

ЗА ГОНАР ПХНУЦЬ НАГОЙ РУЖ ОВУЮ М АРУ

ПРА БЕЛАРУСКУЮ СЫ ЛІКОНАВУЮ ДАЛІНУ. “СЬВЯТАЯ Ж СПРАВА!”

ТАМ У НАВІНА, ЯКУЮ РАСПАЎСЮ ДЗІЛІ АМ ЭРЫ КАНСКІЯ

ІНФ АРМ АГЕНЦЫ І, ПРЭТЭНДУЕ ЯК М ІНІМ УМ

НА СЭНСАЦЫ Ю . У ЛІСТАПАДЗЕ 2004 ГОДУ

Ў ЗШ А НА М ІЖ НАРОДНАЙ

КАНФ ЭРЭНЦЫ І SC 2004 БЫ Ў АГУЧАНЫ ЧАРГОВЫ

СЬПІС 500 САМ Ы Х ХУТКІХ

СУПЭРКАМ ПУТАРАЎ НАШ АЙ ПЛЯНЭТЫ . У

СЬПІСЕ З УСІХ КРАІНАЎ СНД ПРАДСТАЎЛЕНЫ

ТОЛЬКІ АДЗІН СУПЭРКОМ П. З

ТРОХ РАЗОЎ ЗДАГАДАЙЦЕСЯ, ДЗЕ ЁН

БЫ Ў MADE.

ЗРОБЛЕНА ЯК БЕЛАРУСКАЕ

На расейска-беларускі супэркампутар у 2004 годзе пайш ло 33 767 000 рублёў.

СКІФ К-1000 - гэта клястэр на 576 працэсарах з частатой 2,2 ГГц. На

кожны м з 288 вузлоў клястэра ўсталявана па 2 працэсары, з 4 Гб

апэраты ўкі і 80 Гб ды скавай памяці. Для параўнаньня:

звы чайны комп мае адзін працэсар і збольш ага 64 М б памяці.

Вы творчасьць беларуска-расейскага СКІФ К-500 - 716,8

млрд. апэрацы яў у сэкунду.

Як сьцьвярджае сайт АІПІ, вы раб усіх яго 288 вузлоў у М аскве заняў

тры месяцы, а зборка ў М енску - тры дні.

вы даньне”, як я рэкамэндавала CD. Інф у я дала, але адказу так і не атры мала. Яш чэ адзін ліст - зноў без адказу.“Не мудрствуя лукаво”, я вы раш ы ла, як той казаў, пайсьці інш ы м ш ляхам. Набраўш ы ся нахабства і паболей паветра ў лёгкія, тэлеф аную ў інсты тут і прадстаўляю ся ж урналістачкай аднаго паваж нага дзярж аўнага СМ І. З наездам, маўляў, “вы ж не пакінеце наш ы х чы тачоў у няведаньні. Прыты м у сьвятле апош ніх раш эньняў АГЛ… (спрабую вы тры мліваць ш матзначную паўзу)”. Ф іг вам: супрацоўнікі інсты туту цьвёрда тры малі абарону перад СМ І-навалай. Пасьля ўсіх няўдалы х спробаў прабіцца ў інсты тут у мяне склалася ўраж аньне, ш то ў сьценах АІПІ хаваю ць ТАКУЮ тайну, пра якую ведаць - сабе дараж эй. І гэта пры ты м, ш то аф іцы йны сайт АІПІ паведамляў: СКІФ К-500 стаіць на варце маш ы набудаўнічай бясьпекі Бацькаўш чы ны і закліканы дапамагаць у вы рабе самазвалаў, трактароў і да т.п. с/г тэхнікі. Тады лягічнае пы таньне: навош та такая таямнічасьць у зносінах з ж урналістамі? ...Пагуляўш ы пару дзён вакол буды нка АІПІ і напруж ана ўглядаю чы ся ў вокны на перш ы м паверсе, я раптоўна зразумела, ш то дакапаю ся да ісьціны толькі ў ты м вы падку, калі траплю ў ты л ворага...

ІНФ АРМ АТЫ К-ІНФ АРМ АТАР … Знайсьці Ж эню, якога мне рэкамэндавалі як аднаго з ты х, хто яш чэ летась браў удзел у працы над СКІФ ам, аказалася ня так складана - варта бы ло калупнуць пару-тройку тэлеф онаў. Хлопцу на вы гляд 27-28. Звычайны я дж ы нсы, куртка, бахілы. І, ш то асабліва прыемна, спакойны я адносіны да чайнікаў (да якіх, без заліш няй сьціпласьці, я сябе і аднош у). Размову вы раш ы ла пачаць з элемэнтарнага: каму ў Беларусі, краіне няпуж аны х ю зэраў 95-й вінды, упаў супэркомп? Досыць патры яты чнае пы таньне пад пракіслую “Кры ніцу”, якую мы сёрбалі ў аднайменнай экспрэс-кавярні. - Ну, па-перш ае, улічвай тэхнічны прагрэс. Беларусь пакуль ш то на краі глябальны х тэхналёгіяў, але мож а стаць у ф аворы. Па-другое, не патрэбны нам - прададзім за бугор. Калі ў іх няма свайго Розуму, будзем за грош ы прадаваць ім наш. Па-трэцяе, гэта паказальнік. М аўляў, у нас акрамя трактароў ёсьць і тэхніка.Да таго ж, толькі ў нас яш чэ засталіся такія энтузіясты. Ты паглядзі на ф ізы каў, на матэматы каў. Яны ж толькі спачатку пра грош ы думаю ць. А поты м як панясе! І галоўнае ўж о не з/п, а тое, ш то атры маецца ў вы ніку. Псы хі, ш то казаць…- Наф іг ю зэру ваш супэркомп? - Звычайны ю зэр хай далей ю зае сваю вінду. Такі комп робіцца не для звы чайны х кары стальнікаў - гэта і дурню зразумела (ну, дзякуй! - заўв. В.А).- Ды к жа ТОР 500 - гэта таксама ня сьпіс пераможцаў раённай алімпіяды па інф арматы цы … - Ну так. Таму хочацца думаць, ш то комп будзе вы кары стоўвацца па прызначэньні. Інш ая справа, ш то прызначэньне для Яго знайсьці складана…

- А ш то пра гэта думалі ваш ы начальнікі?- На Захадзе галоўны той, хто самы разумны. У нас - той, у каго касьцю мчы к навейш ы. Таму асноўны я геніяльны я ідэі распрацоўваю цца просты мі “інж ы нэрамі”. Хаця нам, калі я працаваў у АІПІ, паш часьціла. У наш ага ш эф а акрамя касьцю мчы ка яш чэ і Розум бы ў. Ён ведаў, куды і навош та трэба такі праект прадставіць. Насамрэч, над СКІФ ам працую ць уж о не адзін год. Калісьці трэба бы ло дайсьці да такога прызнаньня.- Як наагул можна трапіць у “элітарнае кампутарнае падразьдзяленьне”? М есца ж вельмі някепскае…- Калі ты думаеш, ш то туды бяруць самы х разумны х - памы ляеш ся. Хто аказаўся ў патрэбным месцы - той і перш ы. Самы я разумны я зараз працую ць у ф іліях буйны х заходніх кампаніяў. АІПІ - гэта дзярж структура, грош ай плацяць няш мат, алё ёсьць прастора для думак. Бяруць у асноўны м ты х, хто мае якія-небудзь ступені, малодш ы х навуковы х супрацоўнікаў. Часам працую ць асьпіранты …

РУЖ ОВЫ Я М АРЫСустрэча з Ж энем скончы лася на чацьверты м куф лі - разы ходзіліся мы амаль сябрамі. “А чуткі пра Сы ліконавую даліну хадзілі даўно, але спэцы яльна пад яе ніхто над СКІФ ам не працаваў, - даверліва рэзю маваў Ж эня наш ую размову. - Даліна зьявілася поты м. Як па мне, ды к яна наф іг не патрэбная. Сама падумай: вялікіх гарадоў у нас колькі? Адзін М енск. Ёсьць яш чэ раённыя цэнтры. Астатняе - калгасьнікі. Даярку не навучы ш пісаць праграмы ў С++, напрыклад. А дзеля дробны х вы клю чэньняў кш талту СКІФ а рабіць такі гігант - грош ы на вецер. У Амэры цы над гэткім праектам працавалі каля двух гадоў. У нас вы раш ы лі ўсё за год скляпаць. Змогуць? Думаю, не”.

… ДЫ К НАВОШ ТА?

НА БАЗЕ СКІФ А ПЛЯНУЕЦЦА СТВАРЭНЬНЕ Ш ЭРАГУ ПІЛЁТНЫ Х ПРАГРАМ АЎ:

- СЫ СТЭМ А ДЛЯ АЎТАМ АТЫ ЧНАГА РАСПАЗНАВАНЬНЯ І ВЫ БАРУ М ЭТАЎ У РЭАЛЬНЫ М М АШ ТАБЕ ЧАСУ;

- СЫ СТЭМ А ДЛЯ АПРАЦОЎКІ І АДЛЮ СТРАВАНЬНЯ ЗЬВЕСТАК У РЭАЛЬНЫ М М АШ ТАБЕ ЧАСУ Ў КАРДЫ ЯЛЯГІЧНЫ М КОМ ПЛЕКСЕ НОВАГА ПАКАЛЕНЬНЯ;

- СЫ СТЭМ А ДЛЯ РАСПАЗНАВАНЬНЯ АДЛЮ СТРАВАНЬНЯЎ;

- ІНСТРУМ ЭНТАЛЬНЫ Я СРОДКІ ПРАЕКТАВАНЬНЯ ІНТЭЛЕКТУАЛЬНЫ Х СУПЭРКАМ ПУТАРНЫ Х СЫ СТЭМ АЎ І ІНШ .

СЯРОД ІНШ Ы Х УЗНАГАРОДАЎ У СЬНЕЖ НІ 2004 БЕЛАРУСКІ СКІФ СТАЎ ПЕРАМ ОЖ ЦАМ ПА ХУТКАСЬЦІ ВЫ ЛІЧЭНЬНЯ ЗАДАЧАЎ VEHICLE COLLISION І NEON_REFINED, М ЭТА ЯКІХ - СПРАГНАЗАВАЦЬ І ВЫ СЬВЕТЛІЦЬ “ТЭХНІЧНЫ Я ПАВОДЗІНЫ ” АЎТАМ АБІЛЯ ПРЫ СУТЫ КНЕНЬНІ.

Кры ніца: skif.bas-net.by

Page 38: CD / Studenckaja Dumka 2005. #01

CD

037

ГАМ ОН ПАДКРАЎСЯ НЕЗАЎВАЖ НАНа думку газэты “The International Herald Tribune”, неўзабаве Ш татам давядзецца пасунуцца з пасады прызнанага лідэра ў навучаньні замеж ны х студэнтаў. Камянёў, ш то цягнуць супэрдзярж аву ўніз, некалькі. Тэракты - толькі адна з прычы наў. Амэры канцы баяцца інш аземцаў, таму зь візамі - праблемы. Зь 2001-га колькасьць аф іцы йна зарэгістраваны х (дапуш чаны х і здолеўш ы х прабіцца ў амбасаду) замеж ны х студэнтаў зьменш ы лася на 2,4%. Гэта ш мат, калі ўлічы ць, ш то ўвесь час назіралася тэндэнцы я да павелічэньня колькасьці замеж нікаў. Тым болей ш то для амэры канскіх ВНУ чы м больш разнастайны склад абітуры ентаў, тым лепш. Са сьвету па студэнту - унівэру на мэдаль. Студэнты ўсяго сьвету are welcome. Але нават якія-кольвек танзанійцы і беларусы ня надта сьпяш аю цца ў Амэры ку па навучальнае ш часьце. Самы вялікі трабл для наш ы х - недзе трэба спачатку наскрэбці як мінімум 15 000 зялёных: навучаньне ж платнае.А тут яш чэ свае, амэры канскія абітуры енты ўсё больш і больш тупяць. Пісаць ня ўмею ць, тэсты, ш то для замеж нікаў - неабходная ўмова для паступлення, здаць ня ў стане нават ва ўнівэры. А прэсты ж нага і даступнага ды плёму хочацца. Таму адзін з вары янтаў для іх - Канада, дзе кош т навучаньня непараўнальна менш ы (для “сваіх” - канады йцаў і амэры косаў - каля 2000, для замеж нікаў - ад 6000), а якасьць ня горш ая. Затое заахвочваньняў ш мат: Канаду ўж о зараз назы ваю ць “эдэмам для пэнсіянэраў”, і сьвеж ая кроў “малады х спэцы ялістаў” ім патрэбная як паветра. Так паціху, праз залічэньне ў ВНУ, ды плём якой аўтаматы чна дае права на ж ы харства, канады йскія чы ноўнікі за кош т замеж ны х студэнтаў вы праўляю ць дэмаграф ічную праблему ў краіне.

АДУКАЦЫ Я І БІЗНЭС - РОДНЫ Я БРАТЫУ Ш татаў і Эўразьвязу - негалосная вайна за такіх, як мы з вамі, ш аноўны я студэнты і малады я спэцы ялісты. “Вучоба ў ЗШ А ня вартая дзьвю х начэй пад дзьвяры ма амбасады ” - прыблізна такі дэвіз зараз эксплёатую ць краіны не-ЗШ А, акты ўна вы кары стоўваю ць праблемы амэры канскай сы стэмы адукацы і (і пры гэты м вы даю ць ды плёмы амэры канскага ўзору). Ёсьць за ш то змагацца: між народная адукацы я даўно стала галіной буйнога бізнэсу. У гэтай індустры і кож ны замеж ны студэнт - і тавар, і спаж ы вец. Так, чым больш ая колькасьць замеж нікаў, тым вы ш эй рэйты нг унівэрсы тэту. Тым болей ш то грош ай няродны я студы ёзусы плацяць непараўнальна больш за мясцовы х. Па самы х сьціплы х падліках, колькасьць патрачаны х бабак простага беларускага студэнта на “амэры канскі” ці “ангельскі” ды плём будзе роўная кош ту двухпакаёўкі ў каляцэнтральны м раёне М енску. Зь інш ага боку, для замеж нікаў неабходна ствараць спрыяльны я ўмовы, каб не аблаж ацца ва ўсім сьвеце. І ў гэтую справу таксама ўкладаю ць: на бы тавое ўладкаваньне, на вы кладчы каў, на сты пэнды і. Таму краіны і канты нэнты махаю цца за “адукацы йны я” даляры. Напрыклад, амэры канскія амбасады па ўсім сьвеце апош нім часам пачалі павялічваць колькасьць станоўчы х адказаў на атры маньне візаў. І гэта правільна: уся ш татаўская сы стэма адукацы і ары ентуецца на прыбы так. У ш колах і садках якасьць навучаньня - гэта “новы я мэтоды кі”: чым “навей”, тым дараж эй навучаньне. Студэнты абіраю ць будучую спэцы яльнасьць з улікам таго, каб хутчэй “адбіць” крэды т, ш то бралі на вучобу. А праф эсура разьлічвае, колькі атры мае ад чы таньня пэўнага курсу.

CD

036

тэкст: АЛЁНА Ш АЛАЕВА, ТАНЯ КЭЛЬЛІ

У ТОP 500 ЛЕПШ Ы Х УНІВЭРАЎ СЬВЕТУ ЦЯГАМ АПОШ НІХ ДЗЕСЯЦІ ГОД АМ ЭРЫ КАНСКІЯ ВНУ ЗАЙМ АЛІ ВЫ КЛЮ ЧНА

ПЕРШ Ы Я ПАЗЫ ЦЫ І. НАВАТ У АПОШ НІЯ ДВА ГАДЫ ЗЬ ДЗЯСЯТКІ “ПЕРШ Ы Х-ЛЕПШ Ы Х” ВОСЕМ ВНУ -

АМ ЭРЫ КАНСКІЯ. ТАК І НАПРОШ ВАЕЦЦА ВЫ СНОВА, Ш ТО Ў ЭЎРОПЕ ЗЬ ЯЕ СЛАВУТАЙ АДУКАЦЫ ЯЙ НЯ ЎСЁ ТАК

ДОБРА... АЛЕ, ЯК ВЫ СЬВЯТЛЯЕЦЦА, І АМ ЭРЫ КАНСКАЯ ІДЫ ЛІЯ КАНКРЭТНА АБЛАМ АЛАСЯ ПАСЬЛЯ 9/11. ЗАРАЗ ТЫ СЯЧУ РАЗОЎ ПАДУМ АЕШ , КУДЫ ЕХАЦЬ ВУЧЫ ЦЦА І ЦІ

ЕХАЦЬ НЕКУДЫ НААГУЛ. І ХАЦЯ САМ М ІНІСТАР АДУКАЦЫ І РБ РАДЗЬКОЎ ЗАПЭЎНІВАЕ, Ш ТО НАВАТ ЗА М ЯЖ ОЙ ЁСЬЦЬ ПОПЫ Т НА БЕЛАРУСКУЮ АДУКАЦЫ Ю , ХТО РАЗУМ ЕЕ, ТОЙ

ВЕДАЕ: ЕХАЦЬ ТРЭБА. АДНО Ш ТО ПАПЯРЭДНЕ ПАДУМ АЎШ Ы : А САПРАЎДЫ , КУДЫ , КАЛІ АДУКАЦЫ Я ВА

ЎСІМ СЬВЕЦЕ ПЕРАЖ Ы ВАЕ НЯ ЛЕПШ Ы Я ЧАСЫ ?

ЛЕПЕЙ НЕ Ў ПАРЫ Ж Ы ?ІДЭЯ РЭФ ОРМ Ы СЫ СТЭМ Ы АДУКАЦЫ І, ЯКАЯ ЎЗЬНІКЛА НАПАЧАТКУ 1990-Х, ЗАРАЗ СТАЛА ДЛЯ М НОГІХ ЭЎРАПЕЙСКІХ ВНУ СТРАШ ЭННЫ М ГАЛАЎНЫ М БОЛЕМ . ТАДЫ М ЕРКАВАЛАСЯ, Ш ТО БУДЗЕ СТВОРАНА АГУЛЬНАЯ СЫ СТЭМ А АЦЭНКІ ВЕДАЎ (СЫ СТЭМ А КРЭДЫ ТАЎ), ЯКАЯ СПРОСЬЦІЦЬ І ПРАЦЭС ПАСТУПЛЕНЬНЯ ВА ЎСЁЙ ЭЎРОПЕ, І СТУДЭНЦКІ АБМ ЕН. АЛЕ НА СПРАВЕ АКАЗАЛАСЯ НЯ ТАК ІДЭАЛЬНА. СТУДЭНТУ ДОБРА: ЕДЗЕ ВУЧЫ ЦЦА НА ГОД У ІНШ УЮ КРАІНУ, ВЯРТАЕЦЦА, ПРАЦЯГВАЕ НАВУЧАНЬНЕ ДАЛЕЙ. НІ ДА-, НІ ПЕРАЗДАЧАЎ. А Ў ВЫ КЛАДЧЫ КАЎ - ГАЛАВА РАСКОЛВАЕЦЦА: Ш М АТЛІКІЯ АЎТАРСКІЯ НАПРАЦОЎКІ, ТОЕ, Ш ТО ДАЗВАЛЯЛА ЎНІВЭРАМ ВЫ ЛУЧЫ ЦЦА З Ш ЭРАГУ ІНШ Ы Х, ПАТРАБУЕ ПРЫ ВЯДЗЕНЬНЯ ДА НЕЙКАЙ АГУЛЬНАЙ М АТРЫ ЦЫ . ДАЛЁКА НЯ КОЖ НАЯ ВНУ Ў ЗАХАПЛЕНЬНІ АД ТАКОГА РЭФ АРМ АВАНЬНЯ. І СТУДЭНТ ТАКСАМ А ХОЧА, КАБ ТОЕ, ЗА Ш ТО ЁН БАШ ЛЯЕ НЕМ АЛЫ Я ГРОШ Ы , БЫ ЛО ВАРТЫ М ІХ, АДПАВЕДНА АЦЭНЬВАЛАСЯ І ПРЫ ЗНАВАЛАСЯ ІНШ Ы М І. БО АДУКАЦЫ Я - ТОЙ Ж А ТАВАР. І Ш ТО ЯКОМ У-НЕБУДЗЬ ДЫ ТЭРУ З ГАНОВЭРУ: ЕДЗЕ САБЕ Ў АНГЛІЮ ВУЧЫ ЦЦА, НАВАТ НЯ ДУМ АЕ ТАМ НЕШ ТА ДАЗДАВАЦЬ / ПЕРАЗДАВАЦЬ. А ПОТЫ М ВЯРТАЕЦЦА Ў ГЕРМ АНІЮ І ПРОСТА ПАЦЬВЯРДЖ АЕ ВЫ НІКІ НА РАДЗІМ Е. УНІФ ІКАЦЫ Я, БЛІН!..

ВОСЬ ТАМ У І Ш УКАЮ ЦЬ ПРЭПАДЫ Ш ЧАСЬЦЯ, А ЗААДНО І РЭАЛІЗАЦЫ І СВАІХ ТВОРЧЫ Х ЗДОЛЬНАСЬЦЯЎ У ТОЙ КРАІНЕ, ДЗЕ ІХ ВАРТАСЬЦІ АЦЭНЯЦЬ У М АТЭРЫ ЯЛЬНЫ М ВЫ РАЖ ЭНЬНІ, - У АМ ЭРЫ ЦЫ , НАПРЫ КЛАД. У ВЫ НІКУ ПРЭСТЫ Ж ЭЎРОПЫ ПАДАЕ, РЭЙТЫ НГ - АДПАВЕДНА. ОКСФ АРД, КЕМ БРЫ ДЖ І САРБОНА ДАЎНО ЎЖ О ТОЛЬКІ БРЭНДЫ , НА ЯКІЯ КІДАЮ ЦЦА НЕАБАЗНАНЫ Я Ў АДУКАЦЫ І ЛЮ ДЗІ. І СЯДЗІЦЬ Ф РАНЦЫ Я СА СВАІМ 41-М , А ГЕРМ АНІЯ - З 45-М М ЕСЦАМ .

Беларусь на гэты м ф оне - як у срацы, хоць і мае дастаткова замеж ны х студэнтаў. У пляне пэрспэкты ўнасьці атры маньня беларускай адукацы і для замеж ніка прывабнага, па ш чы расьці, мала. Кош ты кры ху ніж эйш ы я за М аскву, але ні табе сты пэнды яў, ні табе вы кладчы каў сусьветнавядомы х. І бліскучай будучы ні па сканчэньні наш ы х ф акаў таксама не відаць. Хіба ш то дзеля сьмеху будзе вы вучаць які амэры канец “Ідэалёгію РБ” ды “Гісторыю ВАВ”, каб назьбіраць ф актуркі для саты ры чнай кнігі “Як я вучы ўся ў Беларусі”... Дарэчы, вялікае пы таньне, ці мае якую-небудзь кары сьць беларуская сы стэма адукацы і ад замеж ны х студэнтаў. Да сёньняш няга дня з гэтай нагоды ходзяць байкі пра Ваенную акадэмію. Там бедны х курсантаў ледзь не паўгода кармілі вы клю чна ры сам, бо за кітайскіх студэнтаў іх радзіма разьлічы лася з наш ай ВНУ вагонам гэтага прадукту.

ХТО РАЗУМ НЕЙШ Ы ? Той, хто зь лю бога папандосу атры млівае кары сьць. Напрыклад, кітайцы. Яны прасеклі ўсё вельмі хутка: карыстаю цца вы падкам і пераймаю ць досьвед ш татаўскіх унівэраў, каб поты м ствараць у сябе падобны я і кляпаць ды плёмы “амэры канскага ўзору”. Па кітайскіх падліках, у 2000 годзе ў ЗШ А навучалася 11 мільёнаў кітайскіх студэнтаў, лічба году 2005-га - 16 мільёнаў. І гэта нягледзячы на тое, ш то зь візамі ў іх таксама праблемы: Ш таты, відаць, самі палохаю цца такой колькасьці прагны х да вучобы азіятаў.Тое самае з Сы нгапурам і Новай Зэлянды яй. Сваіх студэнтаў ледзь не ў абавязковы м парадку вы праўляю ць па ўсім сьвеце атры мліваць overseas experience, а свае ВНУ “ператусоўваю ць” пад замеж нікаў. Карысьці адсю ль маю ць - нам і ня сьнілася. Унівэрсы тэты з касьмічнай хуткасьцю набіраю ць папулярнасьць сярод замеж нікаў, бо наш мат таньнейш ы я за амэры канскія і брытанскія, ды плём вы даецца адпаведнага ўзору, бабкі... У рэш це рэш т, у бю дж эт унівэраў пэры яды чна паступаю ць грош ы, і не такія ўж о малы я. Тыя ж амэры канцы едуць, каб атры маць “экзаты чную ” адукацы ю, а заадно і па сьвеце пападарож нічаць. Беларускім студэнтам, якія не ж адаю ць кары стацца “перш ы м працоўны м месцам, ш то даецца дзярж авай”, таксама варта задумацца. Кош т аднаго году навучаньня ў сталічны х ВНУ наблізіўся да сярэднеэўрапейскага: 1500 - 3000. І гэта не мяж а. Не 25 000, канечне, але з наш ы м ды плёмам на руках пра такія грош ы лепш і ня мары ць. Невы падкова ангельцы ці канады йцы валяць грош ы ў перш ую чаргу ў адукацы ю, на розны я замеж ны я стаж ы роўкі

і павы ш эньне кваліф ікацы і. А пасьля спакойна атры мліваю ць суму, патрачаную на сваё навучаньне, максы мум за трохмесячны пэры яд - у якасьці заробку. Ш то праўда, наш ай сьвядомасьці далёка да асэнсаваньня такога “вы кіданьня грош ай на вецер”. І таму беларускі ды плём - як рыбе парасон. Ні тут табе паш аны, акрамя “вы сы лкі” гадкоў на пяць, аніякіх пагадненьняў аб узаемапрызнаньні ды плёмаў за мяж ой *... Некаторыя беларускія ф акультэты спрабую ць паасобку неш та зрабіць у гэты м накірунку, але вы нік дагэтуль прымуш ае чакаць лепш ага. Таму і застаецца альбо вастры ць лы ж ы адразу ў вядомы м накірунку, ці атры мліваць асалоду ад айчы ннага навучаньня. Тым больш “у нас ніякіх кры зы саў няма”. А рэйты нг... Гэта ж не панацэя - сваім розумам трэба ж ы ць.

---* Паводле досьведу лю дзей, якія павучы ліся за мяж ой, беларускі ды плём, хай ён бакаляраўскі ці магістарскі, не прызнаю ць. Але на сумоўі абавязкова папросяць расказаць, ш то ты вы вучаў па ды сцы плінах, запісаны х у дакумэнце. Прыкаліцеся, ш то давядзецца загоны па ідэалёгіі ці “ахове працы ” расказваць!

Page 39: CD / Studenckaja Dumka 2005. #01

CD

037

ГАМ ОН ПАДКРАЎСЯ НЕЗАЎВАЖ НАНа думку газэты “The International Herald Tribune”, неўзабаве Ш татам давядзецца пасунуцца з пасады прызнанага лідэра ў навучаньні замеж ны х студэнтаў. Камянёў, ш то цягнуць супэрдзярж аву ўніз, некалькі. Тэракты - толькі адна з прычы наў. Амэры канцы баяцца інш аземцаў, таму зь візамі - праблемы. Зь 2001-га колькасьць аф іцы йна зарэгістраваны х (дапуш чаны х і здолеўш ы х прабіцца ў амбасаду) замеж ны х студэнтаў зьменш ы лася на 2,4%. Гэта ш мат, калі ўлічы ць, ш то ўвесь час назіралася тэндэнцы я да павелічэньня колькасьці замеж нікаў. Тым болей ш то для амэры канскіх ВНУ чы м больш разнастайны склад абітуры ентаў, тым лепш. Са сьвету па студэнту - унівэру на мэдаль. Студэнты ўсяго сьвету are welcome. Але нават якія-кольвек танзанійцы і беларусы ня надта сьпяш аю цца ў Амэры ку па навучальнае ш часьце. Самы вялікі трабл для наш ы х - недзе трэба спачатку наскрэбці як мінімум 15 000 зялёных: навучаньне ж платнае.А тут яш чэ свае, амэры канскія абітуры енты ўсё больш і больш тупяць. Пісаць ня ўмею ць, тэсты, ш то для замеж нікаў - неабходная ўмова для паступлення, здаць ня ў стане нават ва ўнівэры. А прэсты ж нага і даступнага ды плёму хочацца. Таму адзін з вары янтаў для іх - Канада, дзе кош т навучаньня непараўнальна менш ы (для “сваіх” - канады йцаў і амэры косаў - каля 2000, для замеж нікаў - ад 6000), а якасьць ня горш ая. Затое заахвочваньняў ш мат: Канаду ўж о зараз назы ваю ць “эдэмам для пэнсіянэраў”, і сьвеж ая кроў “малады х спэцы ялістаў” ім патрэбная як паветра. Так паціху, праз залічэньне ў ВНУ, ды плём якой аўтаматы чна дае права на ж ы харства, канады йскія чы ноўнікі за кош т замеж ны х студэнтаў вы праўляю ць дэмаграф ічную праблему ў краіне.

АДУКАЦЫ Я І БІЗНЭС - РОДНЫ Я БРАТЫУ Ш татаў і Эўразьвязу - негалосная вайна за такіх, як мы з вамі, ш аноўны я студэнты і малады я спэцы ялісты. “Вучоба ў ЗШ А ня вартая дзьвю х начэй пад дзьвяры ма амбасады ” - прыблізна такі дэвіз зараз эксплёатую ць краіны не-ЗШ А, акты ўна вы кары стоўваю ць праблемы амэры канскай сы стэмы адукацы і (і пры гэты м вы даю ць ды плёмы амэры канскага ўзору). Ёсьць за ш то змагацца: між народная адукацы я даўно стала галіной буйнога бізнэсу. У гэтай індустры і кож ны замеж ны студэнт - і тавар, і спаж ы вец. Так, чым больш ая колькасьць замеж нікаў, тым вы ш эй рэйты нг унівэрсы тэту. Тым болей ш то грош ай няродны я студы ёзусы плацяць непараўнальна больш за мясцовы х. Па самы х сьціплы х падліках, колькасьць патрачаны х бабак простага беларускага студэнта на “амэры канскі” ці “ангельскі” ды плём будзе роўная кош ту двухпакаёўкі ў каляцэнтральны м раёне М енску. Зь інш ага боку, для замеж нікаў неабходна ствараць спрыяльны я ўмовы, каб не аблаж ацца ва ўсім сьвеце. І ў гэтую справу таксама ўкладаю ць: на бы тавое ўладкаваньне, на вы кладчы каў, на сты пэнды і. Таму краіны і канты нэнты махаю цца за “адукацы йны я” даляры. Напрыклад, амэры канскія амбасады па ўсім сьвеце апош нім часам пачалі павялічваць колькасьць станоўчы х адказаў на атры маньне візаў. І гэта правільна: уся ш татаўская сы стэма адукацы і ары ентуецца на прыбы так. У ш колах і садках якасьць навучаньня - гэта “новы я мэтоды кі”: чым “навей”, тым дараж эй навучаньне. Студэнты абіраю ць будучую спэцы яльнасьць з улікам таго, каб хутчэй “адбіць” крэды т, ш то бралі на вучобу. А праф эсура разьлічвае, колькі атры мае ад чы таньня пэўнага курсу.

CD

036

тэкст: АЛЁНА Ш АЛАЕВА, ТАНЯ КЭЛЬЛІ

У ТОP 500 ЛЕПШ Ы Х УНІВЭРАЎ СЬВЕТУ ЦЯГАМ АПОШ НІХ ДЗЕСЯЦІ ГОД АМ ЭРЫ КАНСКІЯ ВНУ ЗАЙМ АЛІ ВЫ КЛЮ ЧНА

ПЕРШ Ы Я ПАЗЫ ЦЫ І. НАВАТ У АПОШ НІЯ ДВА ГАДЫ ЗЬ ДЗЯСЯТКІ “ПЕРШ Ы Х-ЛЕПШ Ы Х” ВОСЕМ ВНУ -

АМ ЭРЫ КАНСКІЯ. ТАК І НАПРОШ ВАЕЦЦА ВЫ СНОВА, Ш ТО Ў ЭЎРОПЕ ЗЬ ЯЕ СЛАВУТАЙ АДУКАЦЫ ЯЙ НЯ ЎСЁ ТАК

ДОБРА... АЛЕ, ЯК ВЫ СЬВЯТЛЯЕЦЦА, І АМ ЭРЫ КАНСКАЯ ІДЫ ЛІЯ КАНКРЭТНА АБЛАМ АЛАСЯ ПАСЬЛЯ 9/11. ЗАРАЗ ТЫ СЯЧУ РАЗОЎ ПАДУМ АЕШ , КУДЫ ЕХАЦЬ ВУЧЫ ЦЦА І ЦІ

ЕХАЦЬ НЕКУДЫ НААГУЛ. І ХАЦЯ САМ М ІНІСТАР АДУКАЦЫ І РБ РАДЗЬКОЎ ЗАПЭЎНІВАЕ, Ш ТО НАВАТ ЗА М ЯЖ ОЙ ЁСЬЦЬ ПОПЫ Т НА БЕЛАРУСКУЮ АДУКАЦЫ Ю , ХТО РАЗУМ ЕЕ, ТОЙ

ВЕДАЕ: ЕХАЦЬ ТРЭБА. АДНО Ш ТО ПАПЯРЭДНЕ ПАДУМ АЎШ Ы : А САПРАЎДЫ , КУДЫ , КАЛІ АДУКАЦЫ Я ВА

ЎСІМ СЬВЕЦЕ ПЕРАЖ Ы ВАЕ НЯ ЛЕПШ Ы Я ЧАСЫ ?

ЛЕПЕЙ НЕ Ў ПАРЫ Ж Ы ?ІДЭЯ РЭФ ОРМ Ы СЫ СТЭМ Ы АДУКАЦЫ І, ЯКАЯ ЎЗЬНІКЛА НАПАЧАТКУ 1990-Х, ЗАРАЗ СТАЛА ДЛЯ М НОГІХ ЭЎРАПЕЙСКІХ ВНУ СТРАШ ЭННЫ М ГАЛАЎНЫ М БОЛЕМ . ТАДЫ М ЕРКАВАЛАСЯ, Ш ТО БУДЗЕ СТВОРАНА АГУЛЬНАЯ СЫ СТЭМ А АЦЭНКІ ВЕДАЎ (СЫ СТЭМ А КРЭДЫ ТАЎ), ЯКАЯ СПРОСЬЦІЦЬ І ПРАЦЭС ПАСТУПЛЕНЬНЯ ВА ЎСЁЙ ЭЎРОПЕ, І СТУДЭНЦКІ АБМ ЕН. АЛЕ НА СПРАВЕ АКАЗАЛАСЯ НЯ ТАК ІДЭАЛЬНА. СТУДЭНТУ ДОБРА: ЕДЗЕ ВУЧЫ ЦЦА НА ГОД У ІНШ УЮ КРАІНУ, ВЯРТАЕЦЦА, ПРАЦЯГВАЕ НАВУЧАНЬНЕ ДАЛЕЙ. НІ ДА-, НІ ПЕРАЗДАЧАЎ. А Ў ВЫ КЛАДЧЫ КАЎ - ГАЛАВА РАСКОЛВАЕЦЦА: Ш М АТЛІКІЯ АЎТАРСКІЯ НАПРАЦОЎКІ, ТОЕ, Ш ТО ДАЗВАЛЯЛА ЎНІВЭРАМ ВЫ ЛУЧЫ ЦЦА З Ш ЭРАГУ ІНШ Ы Х, ПАТРАБУЕ ПРЫ ВЯДЗЕНЬНЯ ДА НЕЙКАЙ АГУЛЬНАЙ М АТРЫ ЦЫ . ДАЛЁКА НЯ КОЖ НАЯ ВНУ Ў ЗАХАПЛЕНЬНІ АД ТАКОГА РЭФ АРМ АВАНЬНЯ. І СТУДЭНТ ТАКСАМ А ХОЧА, КАБ ТОЕ, ЗА Ш ТО ЁН БАШ ЛЯЕ НЕМ АЛЫ Я ГРОШ Ы , БЫ ЛО ВАРТЫ М ІХ, АДПАВЕДНА АЦЭНЬВАЛАСЯ І ПРЫ ЗНАВАЛАСЯ ІНШ Ы М І. БО АДУКАЦЫ Я - ТОЙ Ж А ТАВАР. І Ш ТО ЯКОМ У-НЕБУДЗЬ ДЫ ТЭРУ З ГАНОВЭРУ: ЕДЗЕ САБЕ Ў АНГЛІЮ ВУЧЫ ЦЦА, НАВАТ НЯ ДУМ АЕ ТАМ НЕШ ТА ДАЗДАВАЦЬ / ПЕРАЗДАВАЦЬ. А ПОТЫ М ВЯРТАЕЦЦА Ў ГЕРМ АНІЮ І ПРОСТА ПАЦЬВЯРДЖ АЕ ВЫ НІКІ НА РАДЗІМ Е. УНІФ ІКАЦЫ Я, БЛІН!..

ВОСЬ ТАМ У І Ш УКАЮ ЦЬ ПРЭПАДЫ Ш ЧАСЬЦЯ, А ЗААДНО І РЭАЛІЗАЦЫ І СВАІХ ТВОРЧЫ Х ЗДОЛЬНАСЬЦЯЎ У ТОЙ КРАІНЕ, ДЗЕ ІХ ВАРТАСЬЦІ АЦЭНЯЦЬ У М АТЭРЫ ЯЛЬНЫ М ВЫ РАЖ ЭНЬНІ, - У АМ ЭРЫ ЦЫ , НАПРЫ КЛАД. У ВЫ НІКУ ПРЭСТЫ Ж ЭЎРОПЫ ПАДАЕ, РЭЙТЫ НГ - АДПАВЕДНА. ОКСФ АРД, КЕМ БРЫ ДЖ І САРБОНА ДАЎНО ЎЖ О ТОЛЬКІ БРЭНДЫ , НА ЯКІЯ КІДАЮ ЦЦА НЕАБАЗНАНЫ Я Ў АДУКАЦЫ І ЛЮ ДЗІ. І СЯДЗІЦЬ Ф РАНЦЫ Я СА СВАІМ 41-М , А ГЕРМ АНІЯ - З 45-М М ЕСЦАМ .

Беларусь на гэты м ф оне - як у срацы, хоць і мае дастаткова замеж ны х студэнтаў. У пляне пэрспэкты ўнасьці атры маньня беларускай адукацы і для замеж ніка прывабнага, па ш чы расьці, мала. Кош ты кры ху ніж эйш ы я за М аскву, але ні табе сты пэнды яў, ні табе вы кладчы каў сусьветнавядомы х. І бліскучай будучы ні па сканчэньні наш ы х ф акаў таксама не відаць. Хіба ш то дзеля сьмеху будзе вы вучаць які амэры канец “Ідэалёгію РБ” ды “Гісторыю ВАВ”, каб назьбіраць ф актуркі для саты ры чнай кнігі “Як я вучы ўся ў Беларусі”... Дарэчы, вялікае пы таньне, ці мае якую-небудзь кары сьць беларуская сы стэма адукацы і ад замеж ны х студэнтаў. Да сёньняш няга дня з гэтай нагоды ходзяць байкі пра Ваенную акадэмію. Там бедны х курсантаў ледзь не паўгода кармілі вы клю чна ры сам, бо за кітайскіх студэнтаў іх радзіма разьлічы лася з наш ай ВНУ вагонам гэтага прадукту.

ХТО РАЗУМ НЕЙШ Ы ? Той, хто зь лю бога папандосу атры млівае кары сьць. Напрыклад, кітайцы. Яны прасеклі ўсё вельмі хутка: карыстаю цца вы падкам і пераймаю ць досьвед ш татаўскіх унівэраў, каб поты м ствараць у сябе падобны я і кляпаць ды плёмы “амэры канскага ўзору”. Па кітайскіх падліках, у 2000 годзе ў ЗШ А навучалася 11 мільёнаў кітайскіх студэнтаў, лічба году 2005-га - 16 мільёнаў. І гэта нягледзячы на тое, ш то зь візамі ў іх таксама праблемы: Ш таты, відаць, самі палохаю цца такой колькасьці прагны х да вучобы азіятаў.Тое самае з Сы нгапурам і Новай Зэлянды яй. Сваіх студэнтаў ледзь не ў абавязковы м парадку вы праўляю ць па ўсім сьвеце атры мліваць overseas experience, а свае ВНУ “ператусоўваю ць” пад замеж нікаў. Карысьці адсю ль маю ць - нам і ня сьнілася. Унівэрсы тэты з касьмічнай хуткасьцю набіраю ць папулярнасьць сярод замеж нікаў, бо наш мат таньнейш ы я за амэры канскія і брытанскія, ды плём вы даецца адпаведнага ўзору, бабкі... У рэш це рэш т, у бю дж эт унівэраў пэры яды чна паступаю ць грош ы, і не такія ўж о малы я. Тыя ж амэры канцы едуць, каб атры маць “экзаты чную ” адукацы ю, а заадно і па сьвеце пападарож нічаць. Беларускім студэнтам, якія не ж адаю ць кары стацца “перш ы м працоўны м месцам, ш то даецца дзярж авай”, таксама варта задумацца. Кош т аднаго году навучаньня ў сталічны х ВНУ наблізіўся да сярэднеэўрапейскага: 1500 - 3000. І гэта не мяж а. Не 25 000, канечне, але з наш ы м ды плёмам на руках пра такія грош ы лепш і ня мары ць. Невы падкова ангельцы ці канады йцы валяць грош ы ў перш ую чаргу ў адукацы ю, на розны я замеж ны я стаж ы роўкі

і павы ш эньне кваліф ікацы і. А пасьля спакойна атры мліваю ць суму, патрачаную на сваё навучаньне, максы мум за трохмесячны пэры яд - у якасьці заробку. Ш то праўда, наш ай сьвядомасьці далёка да асэнсаваньня такога “вы кіданьня грош ай на вецер”. І таму беларускі ды плём - як рыбе парасон. Ні тут табе паш аны, акрамя “вы сы лкі” гадкоў на пяць, аніякіх пагадненьняў аб узаемапрызнаньні ды плёмаў за мяж ой *... Некаторыя беларускія ф акультэты спрабую ць паасобку неш та зрабіць у гэты м накірунку, але вы нік дагэтуль прымуш ае чакаць лепш ага. Таму і застаецца альбо вастры ць лы ж ы адразу ў вядомы м накірунку, ці атры мліваць асалоду ад айчы ннага навучаньня. Тым больш “у нас ніякіх кры зы саў няма”. А рэйты нг... Гэта ж не панацэя - сваім розумам трэба ж ы ць.

---* Паводле досьведу лю дзей, якія павучы ліся за мяж ой, беларускі ды плём, хай ён бакаляраўскі ці магістарскі, не прызнаю ць. Але на сумоўі абавязкова папросяць расказаць, ш то ты вы вучаў па ды сцы плінах, запісаны х у дакумэнце. Прыкаліцеся, ш то давядзецца загоны па ідэалёгіі ці “ахове працы ” расказваць!

Page 40: CD / Studenckaja Dumka 2005. #01

CD

038

“Пранізьліва і пранікліва” - напэўна, гэты я два эпітэты лепш за інш ы я вы значаю ць творчасьць і лёс Эліята Сьміта. Ён сьпяваў надры ўна, ён пайш оў з ж ы цьця пакутліва - нанёс сабе дзьве сьмяротны я раны наж ом. Хтосьці будзе памятаць яго толькі як сябра і паплечніка Бэка, інш ы я - як аўтара намінаванай на “Оскар” песьні “Miss Misery” да ф ільму Гаса ван Сэнта “Разумнік Уіл Ханты нг”. Для некаторых ён назаўсёды застанецца голасам пакаленьня - ня менш гучны м за стогны Кабэйна.“From A Basement On The Hill” выйш аў амаль праз год пасьля сьмерці Эліята і стаў ш осты м у яго на рэдкасьць роўнай і зьмястоўнай ды скаграф іі. Тое, ш то не пасьпеў заверш ы ць музы ка, давялі да заканчэньня ягоныя блізкія. Курыравалі разьвіцьцё накідаў да альбома бацькі Эліята, а ў студы і, разам з прадусарам Робам Ш напф ам, працавала экс-нявеста Сьміта бас-гітары стка Дж аана Болм . Яны здолелі захаваць магію песень Эліята: як і яго папярэднікі, разьвітальны “From A Basement On The Hill” гучы ць інты мна, чульліва і да таго ж пазбаўлены патасу “запаветаў рок-іконы”. Сьвет ценяў прыцягваў Сьміта - гэта заўваж на і ў ліры цы альбома (нельга сказаць суіцы дальнай, аднак часьцяком безвы ходнай), і ў музы цы таксама. Над плы ткай лунаю ць здані інш ы х памерлы х “ціхіх геніяў”: Дж ордж а Хары сана (“A Fond Farewell”), Ніка Дрэйка (“Let's Get Lost”) і Дж эф а Баклі (“Shooting Star”). Ф ірмовая для самога Эліята Сьміта прасьветленая дэпрэсія найбольш вы разна ўвасобленая ў “Coast To Coast”, “King's Crossing” і “Passing Feeling”. ...Тое, ш то чуеш апош нія ягоныя песьні, разумееш не адразу. Гэта своеасаблівы сьпіры ты чны сэанс, дзе мэды ю м паступова ператвараецца ў духа.

***АД ЧАЦЬВЕРА ДА ЧАЦЬВЕРАЗ нэт-дзёньніка вакалісткі Garbage Ш ырлі М энсан (www.garbage.com) ЧАЦЬВЕР, 13 красавіка 2000:Я слухала новы альбом Эліята Сьміта “Figure 8” сёньня раніцай. Ён вельмі спакойны і прыміраны, з адмы словы мі лунаю чы мі мэлёды ямі. Адчувала сябе як баваўняная праж а: уся разьмякчы лася. ЧАЦВЕР, 22 кастрычніка 2003:Перш ае, пра ш то даведалася сёньня раніцай - гэта самагубства Эліята Сьміта. Я падумала пра яго прыгож ы голас і пяш чотную музы ку. Як мож а ж ы цьцё вось так разж аваць і вы плю нуць добры х і вы танчаны х? Ш када... Вельмі ш када.

ELLIOTT SMITH / FROM A BASEMENT ON THE HILLAnti, 2004

Гэты альбом занадта добры, каб бы ць праўдай. А мож а, проста занадта занудны - усялякага трэба наслухацца, каб навучы цца ў яго “ф ты каць”. Яш чэ гадоў дзесяць таму электронш чы кі назвалі б яго банальны м і старамодны м, а рокеры абвінавацілі б у поўнай ф ры гіднасьці і неадпаведнасьці рок-н-рольным трады цы ям. Але з ты х часоў мы ўж о навучы ліся адрозьніваць ольдскул ад адстою і сапраўдны я эмоцы і ад ф альш ы вага эмцівіш нага драйву.Удзельнікі дуэту - Mike “Snake” Stroud і Evan “E*Vax” Mast ня так доўга паж ы лі на сьвеце, каб задумвацца пра нейкія даўно мінулы я спаборніцтвы гітары стаў у хуткасьці. Замест гэтага яны мэды тацы йна лабаю ць гітарныя кавэры на неш та, ш то яны чулі ўчора ў чы л-аўце, адры ваю чы ся на вечары нцы памяці клясы чнага IDM-а. Адзін зь іх пры гэты м славіцца як лепш ы гітары ст Нью-Ёрку, а другому варта ўж о даваць “лепш ага прадусара” пасьля іх даволі пасьпяховага ў ЗШ А праекту Ratatat - Remixes: Mixtape Vol 1. Гэты кампакт, які часопіс Rolling Stone узгадаў сярод лепш ы х альбомаў 2004 году, разбуры ў як мінімум два стэрэаты пы наконт гурта: 1) рокеры ня робяць рэміксаў; 2) построк ніколі ня стане папулярным. Кім ж а трэба бы ць, каб, робячы рэміксы на Jay-Z і Missy Elliot, усё адно заставацца сабой - смурной рок-бандай з двух інструмэнталістаў-віртуозаў? І як мож на вы клікаць такі ш квал эмоцы яў у прэсе, робячы музы ку, ня менш адмарож аную, чым раньні Kraftwerk? М агчыма, і сапраўды “Ўсё дзела ў чуйствах”, як спяваў некалі М іхалок?Аматары построку тры маю цца за калекты ў як за сваё найдараж эйш ае, не замарочаны я построкам слухачы чую ць у ім спакусьлівы я ры тмы хіп-хопу, а электраф эны гатовы я даказваць, нібы гітара ў Ratatat - толькі так, для понту. Галоўнае - эмбіэнс і касьмічны я тэмбры. Але лепш ы я рэчы альбома - “Seventeen Years” і “Breaking Away” - спалучаю ць усе тры гэты я, здавалася б, супрацьлеглы я якасьці.

***WOODOO PEOPLEХоць Ratatat і немэды ягенічны я, яны ўсё ж спрычы ніліся да аднаго з самы х іды яты чны х леташ ніх музы чны х конкурсаў. “Наведайце музы чную краму ваш ага гораду і папрасіце там дзьве кардонны я лялькі ўдзельнікаў Ratatat. Калі ў ваш ай краме іх няма, скачайце вось па гэтай спасы лцы ў свой кампутар і раздрукуйце. Зрабіце ф атазды мак з гэты мі лялькамі ў якой-небудзь нестандартнай сы туацы і і даш ліце яго нам. Не ш кадуйце ф антазіі! Перамож ца атры мае PlayStation2”. На ж аль, у нэце няма ніякіх зьвестак ні пра тое, у якія позы паставіў наш ы х герояў перамож ца, ні як ён абы йш оўся пасьля гэтага з атры манай PlayStation2.

RATATAT / RATATATXL Recordings, 2004

Калі паш укаць сярод герояў альбома асобу, якая найярчэй вы яўляе сутнасьць Вайцю ш кевіча, то гэта будзе, безумоўна, “ліхвяр не стары ”, ш то дзеля спарты ўнага інтарэсу спакуш ае яўна ня бедную “даму ў гадах”. Хоць і цікава паглядзець, як ён казы ры цца, але наўрад ці варта яму веры ць. Тым больш у яго закахацца. Альбом “пра каханьне” насамрэч аказаўся не зусім пра тое каханьне, якое вы муш ае сваіх ахвяраў перакульваць горы, кідацца на амбразуры ці разводзіцца з законнай ж онкай. “Дзе спаткацца з вамі, пані, на канапе ці на сене?” - у ліхаманкавай ж арсьці пы таецца герой Зьміцера, самая вялікая бяда якога - пазьбіваны я ў пазы цы і “па-сабачаму” калені.Тут справядліва бы ло б адзначы ць, ш то адказнасьць за ўсе гэты я плю гкасьці насамрэч нясе адказнасьць ня столькі сам Зьміцер, колькі аўтар ліры кі Ры гор Барадулін. Але ш то ў пераказе 70-гадовага генія вы глядае мілай настальгіяй, таго малады Зьміцер яўна яш чэ ў ж ы цьці недабраў. Замест таго каб як сьлед узяцца за напісаньне ўласны х песень, ён бянтэж ы ць паненак сваімі “гы й-гый” ды “бу-бу-бу”. А спробы нагнаць сапраўднага рокавага драйву, напрыклад, на “Сон” ці “Пы таньне” вы глядаю ць трохі натуж на. І ня варта Зьміцеру ўдаваць на геніяльнага наш чадка Някляева. У ты м, ш то даты чы цца музы кі, ён ідзе сьцеж кай, па якой патапталіся ўж о ўсе каму не лянота - ад “Вопляў” да “Верасоў”. Як і на ранейш ы х альбомах WZ-Orchestra, тут мяш аю цца інтанацы і эстрадны х ф ольк-калекты ваў і ш ансон з сумнеўнай рэпутацы яй.Усё гэта ня тое каб вельмі блага, але неяк зусім не сур'ёзна. Калі параўноўваць зь перш ы м сольнікам WZ “Цацачная крама”, то тут атры маўся ф акты чна сэкс-ш оп зь беларускім нацы янальны м каляры там. Тым ж а, у каго з інты мны м і без таго няблага, усё-ткі раім патраціцца на такія набы ткі, як найбольш ш чы рая і рокавая “Я ўсё сваё ж ы цьцё...”, а таксама пранікнёная “Новы Год”.

***Як гавораць ПРА ГЭТА генііРы гор Барадулін, сэкс-інструктар

М оцнае, як сьмерць, каханьне,Не слабейш ае віно.І калі пы таньне ўстане,М усіць мець адказ яно.У мяне пы таньне ўстала,Памаж ы ўлаж ы ць яго,Як назваць яго прыстала - І-га-га ці о-го-го?(“Пытаньне”)

ЗЬМ ІЦЕР ВАЙЦЮ Ш КЕВІЧ / ПАРАВОЗ КАХАНЬНЯ West Records

Гэты альбом мог бы падацца мізэрнай спробай адабраць поп-карону ў старэю чай Бры тні ці ў млявай Kelis, ня будзь ён такім абаяльна-самакры ты чны м. “Не ўпусьці свой ш анец, тупая курва!” - так Гвэн зьвяртаецца да самой сябе ў прыпеве “What You Waiting For”. Апош ні - самы раскручаны зараз гіт з самага дзівацкага альбома, які толькі мож а запісаць лідэрш а No Doubt, бывалая рокерш а, ш то ўдары лася ў глямур. Пяе яна то пра сэкс у аўто, то пра інш ы я прыхамаці багаты х дзяўчы нак. І ўсё гэта ў абрамленьні рознакалярова-сынтэты чны х бітаў і мэлёды яў, якія больш пасавалі б якой-небудзь 18-гадовай ш тучнай блянды нцы ў залачоных майтачках з багаты м татам-прадусарам. Кітч у чы сты м вы глядзе!!! Але замест татаў да яго спрычы ніліся ш ы рока вядомы я музы кі і прадусары. І, відаць, нават ня дзеля грош ай, а проста каб даць вы хад пачуцьцю гумару. Напрыклад, імя Johny Vulture на Bubble Pop Electric павінна падацца вам знаёмы м. Калі вы бачы лі кліп Outcast “Hey Ya”, у якім “заж ы гаю ць” цэлы х сем клонаў Андрэ 3000, то гэта той самы зь іх, ш то граў на гітары. На стары м сяброўстве заснавана Rich Girl, удалая калябарацы я Гвэн з рэпэрш ай Eve, спрадусаваная самім Dr.Dre. Нават М арціна Гора з Depeche Mode Гвэн нейкім дзівам уцягнула ў гэтую карусэль - ш када, вынік супрацоўніцтва на ды ск так і ня трапіў.Асобна варта адзначы ць захапленьне Гвэн усьмеш лівы мі японскімі паненкамі. Хто яны такія, мы ўперш ы ню даведваемся з Harajuka Girl, потым яны падпяваю ць ёй у Rich Girl... А бачы лі б вы, ш то гэты я японкі вы рабляю ць у кліпе на “What You Waiting For”! Cам Карл Густаў Ю нг разам з Зы гмундам Ф ройдам і ў сьне ня сьнілі такога распуснага трусіка, які спакуш ае Гвэн-Алесю ў Краіне Цудаў.

***НАЗВА АЛЬБОМ А - НЯ ПРОСТА ГУЛЬНЯ СЛОВАЎ ДЗЕЛЯ АБРЭВІЯТУРЫ L.A.M.B. - гэта яш чэ і назва мадэльнай лініі адзеньня і аксэсуараў, распрацаваная Гвэн. Для ты х, каму патрэбныя доказы яе ды зайнэрскай сьмеласьці - ш от-ліст найпры кольнейш ы х ф іш ак, якія яна засьвяціла ў кліпах No Doubt.1) чорныя кантактны я лінзы са зрэнкамі ў белы х абадках - “Just A Girl”;2) чырвоныя ска-панкаўскія боты - “Spiderwebs”;3) руж овы я аф ры канскія косы па два пальцы таўш чы нёй і падмаляваны я вусы - “Ex-Girlfriend”;4) ціш отачка з надпісам “dAn't Touch This” - “Bathwater”;5) голая дупа. Проста голая дупа - “Hella Good”.

GWEN STEFANI / LOVE.ANGEL.MUSIC.BABYInterscope

CD-аглядальнiк

i - АЛЕС

Я СЕ

РАДА, ВIКТА

Р ПАЗ

ЬНЯК

ОЎ

BINGO!

Напачатку рэцэнзіі мы плянавалі падрабязна расьпісаць, наколькі вы буховы м атры маўся дэбю т манрэальцаў The Arcade Fire. Аднак у апош ні момант наты кнуліся на наступныя словы лідэра квінтэту Ўіна Батлэра: “Гэта насамрэч ня вельмі добра - даведвацца пра вы канаўцаў са СМ І. Тут лёгка зрабіцца цы нікам. Калі ты пастаянна чуеш, ш то вось гэты гурт такі круты, такі круты, то ў вы ніку хочаш ня хочаш - пачнеш ставіцца да яго падазрона”. Таму будзем лічы ць, ш то пра The Arcade Fire вы даведаліся ад сваякоў. Тым больш ш то праблематы цы адносінаў паміж блізкімі лю дзьмі прысьвечаны я практы чна ўсе кампазы цы і на гэты м альбоме, чаты ры зь якіх назы ваю цца “Neigborhood” (“роднаснасьць, блізкасьць”). Ён і “Пахаваньне” назы ваецца таму, ш то падчас яго стварэньня ады йш лі ў інш ы сьвет цётка клявіш ніка Ры чарда, бабуля вакалісткі Рэдж ы ны, а таксама дзядуля Ўіна і яго малодш ага брата Ўільяма, адказнага ў гурце за пэркусію і сы нтэзатары. Аднак, у поўнай адпаведнасьці з чорнымі ангельскімі камэды ямі, пасьля пахаваньня адбы лося вясельле. Напрыканцы 2003 году Ўін і Рэдж ы на пабраліся ш лю бам.Рок-парачка зь іх атры малася яш чэ тая: яны здольны я адначасова нагадваць Дж она зь Ёка (“Neigborhood # 2” (Laika)) і Пола зь Ліндай (“Crown Of Love”). І гэта толькі самы я бяскры ўдны я асацы яцы і з ты х, ш то нарадж ае ш матгранны “Funeral”. Спавядальная “Wake Up” здаецца зроблены м Эдвардам Гры гам рэміксам на Talking Heads, а ф інальная “In The Back Seat” гучы ць як дж эм-сэйш н Ніны Пэрсан і землякоў The Arcade Fire GSY!BE. Дадайце да гэтага хараства ш акалядную “Haiti” і абрыкосавую “Unne Annee Sans Lumiere”, выкананы я паліткарэктны мі ж ы харамі правінцы і Квэбек на дзьвю х мовах - і перарадзіцеся.“Funeral” - гэта самая абсурдная пахавальная працэсія з часоў “Памінак па Ф інэгану”. А таксама сьведчаньне пранікненьня ў рокаф тэрпостмадэрнізму з усім яго гуманізмам і “nothing”, якое настойліва ры ф муецца з “something”.

***РЭКЛЯМ НАЯ ПАЎЗАДэвід Боўі (aka sailor) на ф оруме свайго сайту wwwdavidbowie.com [расстаноўка вялікіх і малы х літар застаецца на сумленьні ары гіналу].“Ш ТО ТУТ СКАЖ АШ ? THE ARCADE FIRE ЗАПІСАЛІ АЛЬБОМ ГОДУ. Вы павінны, нават абавязаны набы ць яго зараз, сёньня, неадкладна. Гэта найбольш прыгож ы, чульлівы і палкі ўзор бліскучага сонграйты нгу і мудрагелістага вы кананьня, які я чуў за Ш М АТ ГАДОЎ!!! Ён назы ваецца “FUNERAL” (Merge Records), і ніш то (о так, я чуў новы х U2) ня мож а наблізіцца да яго ўзроўню ”.

THE ARCADE FIRE / FUNERALMerge Records, 2004

BINGO!

Page 41: CD / Studenckaja Dumka 2005. #01

CD

038

“Пранізьліва і пранікліва” - напэўна, гэты я два эпітэты лепш за інш ы я вы значаю ць творчасьць і лёс Эліята Сьміта. Ён сьпяваў надры ўна, ён пайш оў з ж ы цьця пакутліва - нанёс сабе дзьве сьмяротны я раны наж ом. Хтосьці будзе памятаць яго толькі як сябра і паплечніка Бэка, інш ы я - як аўтара намінаванай на “Оскар” песьні “Miss Misery” да ф ільму Гаса ван Сэнта “Разумнік Уіл Ханты нг”. Для некаторых ён назаўсёды застанецца голасам пакаленьня - ня менш гучны м за стогны Кабэйна.“From A Basement On The Hill” выйш аў амаль праз год пасьля сьмерці Эліята і стаў ш осты м у яго на рэдкасьць роўнай і зьмястоўнай ды скаграф іі. Тое, ш то не пасьпеў заверш ы ць музы ка, давялі да заканчэньня ягоныя блізкія. Курыравалі разьвіцьцё накідаў да альбома бацькі Эліята, а ў студы і, разам з прадусарам Робам Ш напф ам, працавала экс-нявеста Сьміта бас-гітарыстка Дж аана Болм . Яны здолелі захаваць магію песень Эліята: як і яго папярэднікі, разьвітальны “From A Basement On The Hill” гучы ць інты мна, чульліва і да таго ж пазбаўлены патасу “запаветаў рок-іконы”. Сьвет ценяў прыцягваў Сьміта - гэта заўваж на і ў ліры цы альбома (нельга сказаць суіцы дальнай, аднак часьцяком безвы ходнай), і ў музы цы таксама. Над плы ткай лунаю ць здані інш ы х памерлы х “ціхіх геніяў”: Дж ордж а Хары сана (“A Fond Farewell”), Ніка Дрэйка (“Let's Get Lost”) і Дж эф а Баклі (“Shooting Star”). Ф ірмовая для самога Эліята Сьміта прасьветленая дэпрэсія найбольш вы разна ўвасобленая ў “Coast To Coast”, “King's Crossing” і “Passing Feeling”. ...Тое, ш то чуеш апош нія ягоныя песьні, разумееш не адразу. Гэта своеасаблівы сьпіры ты чны сэанс, дзе мэды ю м паступова ператвараецца ў духа.

***АД ЧАЦЬВЕРА ДА ЧАЦЬВЕРАЗ нэт-дзёньніка вакалісткі Garbage Ш ырлі М энсан (www.garbage.com) ЧАЦЬВЕР, 13 красавіка 2000:Я слухала новы альбом Эліята Сьміта “Figure 8” сёньня раніцай. Ён вельмі спакойны і прыміраны, з адмы словы мі лунаю чы мі мэлёды ямі. Адчувала сябе як баваўняная праж а: уся разьмякчы лася. ЧАЦВЕР, 22 кастрычніка 2003:Перш ае, пра ш то даведалася сёньня раніцай - гэта самагубства Эліята Сьміта. Я падумала пра яго прыгож ы голас і пяш чотную музы ку. Як мож а ж ы цьцё вось так разж аваць і вы плю нуць добры х і вы танчаны х? Ш када... Вельмі ш када.

ELLIOTT SMITH / FROM A BASEMENT ON THE HILLAnti, 2004

Гэты альбом занадта добры, каб бы ць праўдай. А мож а, проста занадта занудны - усялякага трэба наслухацца, каб навучы цца ў яго “ф ты каць”. Яш чэ гадоў дзесяць таму электронш чы кі назвалі б яго банальны м і старамодны м, а рокеры абвінавацілі б у поўнай ф ры гіднасьці і неадпаведнасьці рок-н-рольным трады цы ям. Але з ты х часоў мы ўж о навучы ліся адрозьніваць ольдскул ад адстою і сапраўдны я эмоцы і ад ф альш ы вага эмцівіш нага драйву.Удзельнікі дуэту - Mike “Snake” Stroud і Evan “E*Vax” Mast ня так доўга паж ы лі на сьвеце, каб задумвацца пра нейкія даўно мінулы я спаборніцтвы гітары стаў у хуткасьці. Замест гэтага яны мэды тацы йна лабаю ць гітарныя кавэры на неш та, ш то яны чулі ўчора ў чы л-аўце, адры ваю чы ся на вечары нцы памяці клясы чнага IDM-а. Адзін зь іх пры гэты м славіцца як лепш ы гітары ст Нью-Ёрку, а другому варта ўж о даваць “лепш ага прадусара” пасьля іх даволі пасьпяховага ў ЗШ А праекту Ratatat - Remixes: Mixtape Vol 1. Гэты кампакт, які часопіс Rolling Stone узгадаў сярод лепш ы х альбомаў 2004 году, разбуры ў як мінімум два стэрэаты пы наконт гурта: 1) рокеры ня робяць рэміксаў; 2) построк ніколі ня стане папулярным. Кім ж а трэба бы ць, каб, робячы рэміксы на Jay-Z і Missy Elliot, усё адно заставацца сабой - смурной рок-бандай з двух інструмэнталістаў-віртуозаў? І як мож на вы клікаць такі ш квал эмоцы яў у прэсе, робячы музы ку, ня менш адмарож аную, чым раньні Kraftwerk? М агчыма, і сапраўды “Ўсё дзела ў чуйствах”, як спяваў некалі М іхалок?Аматары построку тры маю цца за калекты ў як за сваё найдараж эйш ае, не замарочаны я построкам слухачы чую ць у ім спакусьлівы я ры тмы хіп-хопу, а электраф эны гатовы я даказваць, нібы гітара ў Ratatat - толькі так, для понту. Галоўнае - эмбіэнс і касьмічны я тэмбры. Але лепш ы я рэчы альбома - “Seventeen Years” і “Breaking Away” - спалучаю ць усе тры гэты я, здавалася б, супрацьлеглы я якасьці.

***WOODOO PEOPLEХоць Ratatat і немэды ягенічны я, яны ўсё ж спрычы ніліся да аднаго з самы х іды яты чны х леташ ніх музы чны х конкурсаў. “Наведайце музы чную краму ваш ага гораду і папрасіце там дзьве кардонны я лялькі ўдзельнікаў Ratatat. Калі ў ваш ай краме іх няма, скачайце вось па гэтай спасы лцы ў свой кампутар і раздрукуйце. Зрабіце ф атазды мак з гэты мі лялькамі ў якой-небудзь нестандартнай сы туацы і і даш ліце яго нам. Не ш кадуйце ф антазіі! Перамож ца атры мае PlayStation2”. На ж аль, у нэце няма ніякіх зьвестак ні пра тое, у якія позы паставіў наш ы х герояў перамож ца, ні як ён абы йш оўся пасьля гэтага з атры манай PlayStation2.

RATATAT / RATATATXL Recordings, 2004

Калі паш укаць сярод герояў альбома асобу, якая найярчэй вы яўляе сутнасьць Вайцю ш кевіча, то гэта будзе, безумоўна, “ліхвяр не стары ”, ш то дзеля спарты ўнага інтарэсу спакуш ае яўна ня бедную “даму ў гадах”. Хоць і цікава паглядзець, як ён казы ры цца, але наўрад ці варта яму веры ць. Тым больш у яго закахацца. Альбом “пра каханьне” насамрэч аказаўся не зусім пра тое каханьне, якое вы муш ае сваіх ахвяраў перакульваць горы, кідацца на амбразуры ці разводзіцца з законнай ж онкай. “Дзе спаткацца з вамі, пані, на канапе ці на сене?” - у ліхаманкавай ж арсьці пы таецца герой Зьміцера, самая вялікая бяда якога - пазьбіваны я ў пазы цы і “па-сабачаму” калені.Тут справядліва бы ло б адзначы ць, ш то адказнасьць за ўсе гэты я плю гкасьці насамрэч нясе адказнасьць ня столькі сам Зьміцер, колькі аўтар ліры кі Ры гор Барадулін. Але ш то ў пераказе 70-гадовага генія вы глядае мілай настальгіяй, таго малады Зьміцер яўна яш чэ ў ж ы цьці недабраў. Замест таго каб як сьлед узяцца за напісаньне ўласны х песень, ён бянтэж ы ць паненак сваімі “гы й-гый” ды “бу-бу-бу”. А спробы нагнаць сапраўднага рокавага драйву, напрыклад, на “Сон” ці “Пы таньне” вы глядаю ць трохі натуж на. І ня варта Зьміцеру ўдаваць на геніяльнага наш чадка Някляева. У ты м, ш то даты чы цца музы кі, ён ідзе сьцеж кай, па якой патапталіся ўж о ўсе каму не лянота - ад “Вопляў” да “Верасоў”. Як і на ранейш ы х альбомах WZ-Orchestra, тут мяш аю цца інтанацы і эстрадны х ф ольк-калекты ваў і ш ансон з сумнеўнай рэпутацы яй.Усё гэта ня тое каб вельмі блага, але неяк зусім не сур'ёзна. Калі параўноўваць зь перш ы м сольнікам WZ “Цацачная крама”, то тут атры маўся ф акты чна сэкс-ш оп зь беларускім нацы янальны м каляры там. Тым ж а, у каго з інты мны м і без таго няблага, усё-ткі раім патраціцца на такія набы ткі, як найбольш ш чы рая і рокавая “Я ўсё сваё ж ы цьцё...”, а таксама пранікнёная “Новы Год”.

***Як гавораць ПРА ГЭТА генііРы гор Барадулін, сэкс-інструктар

М оцнае, як сьмерць, каханьне,Не слабейш ае віно.І калі пы таньне ўстане,М усіць мець адказ яно.У мяне пы таньне ўстала,Памаж ы ўлаж ы ць яго,Як назваць яго прыстала - І-га-га ці о-го-го?(“Пытаньне”)

ЗЬМ ІЦЕР ВАЙЦЮ Ш КЕВІЧ / ПАРАВОЗ КАХАНЬНЯ West Records

Гэты альбом мог бы падацца мізэрнай спробай адабраць поп-карону ў старэю чай Бры тні ці ў млявай Kelis, ня будзь ён такім абаяльна-самакры ты чны м. “Не ўпусьці свой ш анец, тупая курва!” - так Гвэн зьвяртаецца да самой сябе ў прыпеве “What You Waiting For”. Апош ні - самы раскручаны зараз гіт з самага дзівацкага альбома, які толькі мож а запісаць лідэрш а No Doubt, бывалая рокерш а, ш то ўдары лася ў глямур. Пяе яна то пра сэкс у аўто, то пра інш ы я прыхамаці багаты х дзяўчы нак. І ўсё гэта ў абрамленьні рознакалярова-сынтэты чны х бітаў і мэлёды яў, якія больш пасавалі б якой-небудзь 18-гадовай ш тучнай блянды нцы ў залачоных майтачках з багаты м татам-прадусарам. Кітч у чы сты м вы глядзе!!! Але замест татаў да яго спрычы ніліся ш ы рока вядомы я музы кі і прадусары. І, відаць, нават ня дзеля грош ай, а проста каб даць вы хад пачуцьцю гумару. Напрыклад, імя Johny Vulture на Bubble Pop Electric павінна падацца вам знаёмы м. Калі вы бачы лі кліп Outcast “Hey Ya”, у якім “заж ы гаю ць” цэлы х сем клонаў Андрэ 3000, то гэта той самы зь іх, ш то граў на гітары. На стары м сяброўстве заснавана Rich Girl, удалая калябарацы я Гвэн з рэпэрш ай Eve, спрадусаваная самім Dr.Dre. Нават М арціна Гора з Depeche Mode Гвэн нейкім дзівам уцягнула ў гэтую карусэль - ш када, вынік супрацоўніцтва на ды ск так і ня трапіў.Асобна варта адзначы ць захапленьне Гвэн усьмеш лівы мі японскімі паненкамі. Хто яны такія, мы ўперш ы ню даведваемся з Harajuka Girl, потым яны падпяваю ць ёй у Rich Girl... А бачы лі б вы, ш то гэты я японкі вы рабляю ць у кліпе на “What You Waiting For”! Cам Карл Густаў Ю нг разам з Зы гмундам Ф ройдам і ў сьне ня сьнілі такога распуснага трусіка, які спакуш ае Гвэн-Алесю ў Краіне Цудаў.

***НАЗВА АЛЬБОМ А - НЯ ПРОСТА ГУЛЬНЯ СЛОВАЎ ДЗЕЛЯ АБРЭВІЯТУРЫ L.A.M.B. - гэта яш чэ і назва мадэльнай лініі адзеньня і аксэсуараў, распрацаваная Гвэн. Для ты х, каму патрэбныя доказы яе ды зайнэрскай сьмеласьці - ш от-ліст найпры кольнейш ы х ф іш ак, якія яна засьвяціла ў кліпах No Doubt.1) чорныя кантактны я лінзы са зрэнкамі ў белы х абадках - “Just A Girl”;2) чырвоныя ска-панкаўскія боты - “Spiderwebs”;3) руж овы я аф ры канскія косы па два пальцы таўш чы нёй і падмаляваны я вусы - “Ex-Girlfriend”;4) ціш отачка з надпісам “dAn't Touch This” - “Bathwater”;5) голая дупа. Проста голая дупа - “Hella Good”.

GWEN STEFANI / LOVE.ANGEL.MUSIC.BABYInterscope

CD-аглядальнiк

i - АЛЕС

Я СЕ

РАДА, ВIКТА

Р ПАЗ

ЬНЯК

ОЎ

BINGO!

Напачатку рэцэнзіі мы плянавалі падрабязна расьпісаць, наколькі вы буховы м атры маўся дэбю т манрэальцаў The Arcade Fire. Аднак у апош ні момант наты кнуліся на наступныя словы лідэра квінтэту Ўіна Батлэра: “Гэта насамрэч ня вельмі добра - даведвацца пра вы канаўцаў са СМ І. Тут лёгка зрабіцца цы нікам. Калі ты пастаянна чуеш, ш то вось гэты гурт такі круты, такі круты, то ў вы ніку хочаш ня хочаш - пачнеш ставіцца да яго падазрона”. Таму будзем лічы ць, ш то пра The Arcade Fire вы даведаліся ад сваякоў. Тым больш ш то праблематы цы адносінаў паміж блізкімі лю дзьмі прысьвечаны я практы чна ўсе кампазы цы і на гэты м альбоме, чаты ры зь якіх назы ваю цца “Neigborhood” (“роднаснасьць, блізкасьць”). Ён і “Пахаваньне” назы ваецца таму, ш то падчас яго стварэньня ады йш лі ў інш ы сьвет цётка клявіш ніка Ры чарда, бабуля вакалісткі Рэдж ы ны, а таксама дзядуля Ўіна і яго малодш ага брата Ўільяма, адказнага ў гурце за пэркусію і сы нтэзатары. Аднак, у поўнай адпаведнасьці з чорнымі ангельскімі камэды ямі, пасьля пахаваньня адбы лося вясельле. Напрыканцы 2003 году Ўін і Рэдж ы на пабраліся ш лю бам.Рок-парачка зь іх атры малася яш чэ тая: яны здольны я адначасова нагадваць Дж она зь Ёка (“Neigborhood # 2” (Laika)) і Пола зь Ліндай (“Crown Of Love”). І гэта толькі самы я бяскры ўдны я асацы яцы і з ты х, ш то нарадж ае ш матгранны “Funeral”. Спавядальная “Wake Up” здаецца зроблены м Эдвардам Гры гам рэміксам на Talking Heads, а ф інальная “In The Back Seat” гучы ць як дж эм-сэйш н Ніны Пэрсан і землякоў The Arcade Fire GSY!BE. Дадайце да гэтага хараства ш акалядную “Haiti” і абрыкосавую “Unne Annee Sans Lumiere”, выкананы я паліткарэктны мі ж ы харамі правінцы і Квэбек на дзьвю х мовах - і перарадзіцеся.“Funeral” - гэта самая абсурдная пахавальная працэсія з часоў “Памінак па Ф інэгану”. А таксама сьведчаньне пранікненьня ў рокаф тэрпостмадэрнізму з усім яго гуманізмам і “nothing”, якое настойліва ры ф муецца з “something”.

***РЭКЛЯМ НАЯ ПАЎЗАДэвід Боўі (aka sailor) на ф оруме свайго сайту wwwdavidbowie.com [расстаноўка вялікіх і малы х літар застаецца на сумленьні ары гіналу].“Ш ТО ТУТ СКАЖ АШ ? THE ARCADE FIRE ЗАПІСАЛІ АЛЬБОМ ГОДУ. Вы павінны, нават абавязаны набы ць яго зараз, сёньня, неадкладна. Гэта найбольш прыгож ы, чульлівы і палкі ўзор бліскучага сонграйты нгу і мудрагелістага вы кананьня, які я чуў за Ш М АТ ГАДОЎ!!! Ён назы ваецца “FUNERAL” (Merge Records), і ніш то (о так, я чуў новы х U2) ня мож а наблізіцца да яго ўзроўню ”.

THE ARCADE FIRE / FUNERALMerge Records, 2004

BINGO!

Page 42: CD / Studenckaja Dumka 2005. #01
Page 43: CD / Studenckaja Dumka 2005. #01
Page 44: CD / Studenckaja Dumka 2005. #01