các dạng nghị luậnc2nguyendu-ntl.edu.vn/upload/59772/fck/files/tuần 26... ·...
TRANSCRIPT
Các dạng nghị luận
Nghị luận văn học Nghị luận xã hội
Đề 1: Cảm nhận
về vẻ đẹp của
người lính trong
bài thơ
“Đồng chí”-
Chính Hữu.
Đề 2: Suy nghĩ
của em về hiện
tượng gian lận
trong thi cử.
Đề 3: Suy
nghĩ về câu
tục ngữ:
“Uống nước
nhớ nguồn”.
Đề 3. NLXH về tư
tưởng, đạo lí
Đề 2. NLXH về sự
việc, hiện tượng
TUẦN 26
I. Nghị luận xã hội (NLXH)
Vị trí trong đề
- Đứng độc lập (Sau
phần Đọc – hiểu).
- Đi kèm phần Đọc
– hiểu.
Vai trò, ý nghĩa
- Chiếm 2 – 3 điểm
NLXH trong đề thi
I. Nghị luận xã hội (NLXH)
- Là kiểu bài văn được yêu cầu trình bày suy
nghĩ, quan điểm, tư tưởng về một vấn đề xã hội.
Luận
điểm (quan
điểm, tư
tưởng)
Nghị luận xã hội
Luận cứ
(lí lẽ, dẫn
chứng)
Lập
luận
(Cách sắp
xếp…)
I. Nghị luận xã hội (NLXH)
Viết bài
văn NLXH
Các dạng bài
NLXH thường gặp
Nghị luận
xã hội về
tư tưởng,
đạo lí
Viết đoạn
văn NLXH
Theo yêu cầu
nội dung
Theo yêu cầu
hình thức
Nghị luận
xã hội về
sự việc,
hiện
tượng.
Sự việc, hiện tượng trong đời sống
Hoạt động đền ơn đáp nghĩa
Vi phạm an toàn giao thông
Ô nhiễm môi trường
Tấm gương vượt lên số phận
43
21
NLXH về sự việc, hiện tượng là kiểu văn bản bàn về
một sự việc, hiện tượng có ý nghĩa đối với xã hội, đáng
khen, đáng chê hay có vấn đề đáng suy nghĩ.
Sự việc, hiện tượng
tích cực
- Hành động tình nguyên
vì cộng đồng.
- Ủng hộ giúp đỡ người
nghèo, tàn tật…
- Trung thực trong cuộc
sống, học tập
Sự việc, hiện tượng
tiêu cực
- Nghiện game trong
học sinh
- Học tủ, học vẹt
- Vi phạm an toàn giao
thông
Quy trình tạo lập văn bản
Bước 1 Bước 2 Bước 3 Bước 4
Lập dàn bài
Viết
đoạn văn,
bài văn
Tìm
hiểu đề
và tìm ý
Đọc lại
và sửa
chữa
Giải
thích
(Khái
niệm,
biểu
hiện)
Nghị luận xã hội về sự việc hiện tượng
Giải
thíchThực
trạng
Nguyên
nhân
Liên
hệ
- Chủ
quan
- Khách
quan
- Khẳng
định mặt
tích cực
- Phê
phán
hiện
tượng
tiêu cực.
Cụ thể:
con người
ra sao?/
xảy ra ở
đâu?/ lúc
nào?/ mức
độ?
Giải
pháp
- Nhận
thức
- Hành
động
(cá
nhân,
cộng
đồng)
Mở bài(Giới thiệu)
Thân bàiKết bài
(Đánh giá chung)
Tác
hại/
TD
-Tác hại
(hiện
tượng
xấu)
-Tác
dụng
(hiện
tượng
tốt)
II. Nghị luận xã hội về sự việc, hiện tượng
1. Các bước làm bài
2. Luyện tập
Đề bài: (Đề 3/SGK – T22)
Trò chơi điện tử là món tiêu khiển hấp dẫn. Nhiều bạn vì mải chơi
mà sao nhãng học tập và còn mắc những sai lầm khác. Hãy nêu ý
kiến của em về hiện tượng đó.
* Tìm hiểu đề
- Kiểu bài: Nghị luận xã hội về sự việc, hiện tượng
- Xác định vấn đề cần nghị luận: Nhiều học sinh mải chơi trò chơi
điện tử mà sao nhãng học tập và còn mắc những sai lầm khác.
- Xác định phạm vi nghị luận: Tác hại của việc ham mê trò chơi điện
tử với học sinh.
* Lập dàn ý
Đề bài: (Đề 3/SGK – T22)
Trò chơi điện tử là món tiêu khiển hấp dẫn. Nhiều bạn vì mải chơi mà
sao nhãng học tập và còn mắc những sai lầm khác. Hãy nêu ý kiến của
em về hiện tượng đó.
• Lập dàn ý
A. Mở bài: Giới thiệu vấn đề nghị luận
VD: Mạng lưới công nghệ thông tin phủ sóng khắp toàn cầu tạo
nên nhiều cơ hội phát triển cho mỗi quốc gia. Tuy nhiên bên
cạnh đó cũng xuất hiện không ít thách thức cho thế hệ trẻ. Công
nghệ thông tin phát triển, kéo theo các trò chơi điện tử ngày càng
tràn lan. Đây cũng là một trong những vấn đề được quan tâm
hiện nay.
Đề bài: (Đề 3/SGK – T22)
Trò chơi điện tử là món tiêu khiển hấp dẫn. Nhiều bạn vì mải chơi mà
sao nhãng học tập và còn mắc những sai lầm khác. Hãy nêu ý kiến của
em về hiện tượng đó.
• Lập dàn ý
A. Mở bài: Giới thiệu vấn đề nghị luận
B. Thân bài
1. Giải thích (Khái niệm, biểu hiện)
- Trò chơi điện tử là gì?
Ví dụ: Một nhà tâm lí học người Mỹ đã đưa ra định nghĩa: Trò chơi điện tử
là trò chơi mà hành động trong đó cần công nghệ thông tin điều khiển.
Hiểu một cách đơn giản, trò chơi điện tử là những trò chơi được chơi trên
thiết bị điện tử. Thường được gọi là game. Thực ra nó chỉ là trò chơi mang
tính chất giải trí, thư giãn, giảm stress sau mỗi ngày học tập và làm việc vất
vả. Đó là thú vui tiêu khiển được thiết lập trên mạng xã hội, chỉ cần có
tài khoản đăng nhập là có thể chơi bất cứ trò gì mà mình muốn.
- Biểu hiện của việc ham mê quá mức trò chơi điện tử
Đề bài: (Đề 3/SGK – T22). Trò chơi điện tử là món tiêu khiển hấp dẫn.
Nhiều bạn vì mải chơi mà sao nhãng học tập và còn mắc những sai lầm
khác. Hãy nêu ý kiến của em về hiện tượng đó.
• Lập dàn ý
A. Mở bài: Giới thiệu vấn đề nghị luận
B. Thân bài
1. Giải thích
2. Thực trạng
- Hiện nay, TCĐT -> món ăn tinh thần không thể thiếu của nhiều HS.
- Các quán nét mọc lên như nấm...
- Được thực hiện trên điện thoại thông minh -> sử dụng ở khắp nơi.
- Nhiều HS ngồi hàng giờ, hàng ngày ham mê TCĐT mà quên học hành -> kết quả
giảm sút.
- Biến trò chơi điện tử -> “kẻ gây nghiện” -> ngốn nhiều thời gian, tiền bạc, công
sức của bản thân.
- Thiếu tiền chơi -> trộm cắp.
- Quen với bạn xấu qua mạng -> bị rủ rê -> dễ mắc tệ nạn xã hội...
Đề bài: (Đề 3/SGK – T22). Trò chơi điện tử là món tiêu khiển hấp dẫn.
Nhiều bạn vì mải chơi mà sao nhãng học tập và còn mắc những sai lầm
khác. Hãy nêu ý kiến của em về hiện tượng đó.
• Lập dàn ý
A. Mở bài: Giới thiệu vấn đề nghị luận
B. Thân bài
1. Giải thích
2. Thực trạng
3. Hậu quả
- Ngồi gần màn hình lâu -> mắt cận thị, người mệt mỏi, tổn hại sức khoẻ.
- Sao nhãng học tập; mải chơi, bỏ tiết, trốn học, không hiểu bài, không làm
bài tập, học tập sút kém dẫn đến chán học -> vô tình huỷ hoại tương lai.
- Tâm hồn bị đầu độc bởi bạo lực, chém giết, bắn phá, thế giới ảo đầy mưu
mô...
- Tiêu tốn tiền bạc, đôi khi thay đổi nhân cách: dối trá, thủ đoạn, trộm cắp
tiền bạc, tài sản...
Đề bài: (Đề 3/SGK – T22). Trò chơi điện tử là món tiêu khiển hấp dẫn.
Nhiều bạn vì mải chơi mà sao nhãng học tập và còn mắc những sai lầm
khác. Hãy nêu ý kiến của em về hiện tượng đó.
• Lập dàn ý
A. Mở bài: Giới thiệu vấn đề nghị luận
B. Thân bài
1. Giải thích
2. Thực trạng
3. Hậu quả
4. Nguyên nhân
- Vì tính đa dạng, phong phú, hấp dẫn của trò chơi điện tử (thú tiêu khiển rẻ tiền, dễ
chơi với âm thanh sống động, bắt mắt, mới lạ, hợp với tính cách của giới trẻ; có
một số ích lợi: rèn tư duy, nhạy bén, xử lí các tình huống., tạo sự kiên trì, nhẫn
nại, mở rộng quen biết, trau dồi tiếng Anh).
- Ý thức tự giác của các bạn chưa cao, chưa nhận ra mặt trái của trò chơi này.
- Nhiều gia đình quản lí và giáo dục con chưa tốt...
Đề bài: (Đề 3/SGK – T22). Trò chơi điện tử là món tiêu khiển hấp dẫn.
Nhiều bạn vì mải chơi mà sao nhãng học tập và còn mắc những sai lầm
khác. Hãy nêu ý kiến của em về hiện tượng đó.
• Lập dàn ý
A. Mở bài: Giới thiệu vấn đề nghị luận
B. Thân bài
1. Giải thích
2. Thực trạng
3. Hậu quả
4. Nguyên nhân
5. Liên hệ: Những hiện tượng đáng phê phán trong thực tế (Ở Nghệ An, vì tranh cãi
nhau về tên nhân vật trong game điện thoại mà 1 HS 11 tuổi đã chém bạn tử vong.
Ở Thái Nguyên, do cần tiền chơi game, 2 HS 13 tuổi đã sát hại người bà họ hàng để
cướp tiền. Nhiều trường hợp đột tử do chơi game kéo dài, liên tục...)
Đề bài: (Đề 3/SGK – T22). Trò chơi điện tử là món tiêu khiển hấp dẫn.
Nhiều bạn vì mải chơi mà sao nhãng học tập và còn mắc những sai lầm
khác. Hãy nêu ý kiến của em về hiện tượng đó.• Lập dàn ý
A. Mở bài: Giới thiệu vấn đề nghị luận
B. Thân bài
1. Giải thích 3. Hậu quả
2. Thực trạng 4. Nguyên nhân 5. Liên hệ
6. Giải pháp
- Bản thân: xác định nhiệm vụ học tập, rèn luyện, tu dưỡng; không lãng phí thời
gian, sức lực, tiền bạc vào những việc vô bổ, có hại. Chỉ coi trò chơi điện tử như
một trò giải trí, tiếp xúc chừng mực, làm chủ bản thân, ...
- Chính quyền cần quản lí chặt chẽ hơn các điểm dịch vụ điện tử. Hiện nay, một số
nước đã mở những trung tâm cai nghiện game, tuy nhiên, ở nước ta loại hình
này chưa được phổ biến.
- Nhà trường: tổ chức sinh hoạt tập thể bổ ích cho các bạn trẻ.
- Gia đình: quan tâm, quản lý chặt chẽ con em; có quy định về giờ học, giờ chơi,
hướng con cái đến các hình thức giải trí phong phú, tham gia các hoạt thể dục
thể thao để có lối sống và tinh thần lành mạnh.
Giải
thích
(Khái
niệm,
biểu
hiện)
Nghị luận xã hội về sự việc, hiện tượng
Giải
thíchThực
trạng
Nguyên
nhân
Liên
hệ
- Chủ
quan
- Khách
quan
- Khẳng
định mặt
tích cực
- Phê
phán
hiện
tượng
tiêu cực.
Cụ thể:
con người
ra sao?/
xảy ra ở
đâu?/ lúc
nào?/ mức
độ?
Giải
pháp
- Nhận
thức
- Hành
động
(cá
nhân,
cộng
đồng)
Mở bài(Giới thiệu)
Thân bàiKết bài
(Đánh giá chung)
Tác
hại/
TD
-Tác hại
(hiện
tượng
xấu)
-Tác
dụng
(hiện
tượng
tốt)
Bài cũ
- Học bài
- Viết hoàn chỉnh bài văn cho đề luyện tập.
Bài mới
-Soạn bài: Nghị luận xã hội về tư tưởng, đạo lí.