1 2

HOÄI HÔÏP TAÙC TRUYEÀN GIAÙO QUOÁC TEÁ

TRÖÔØNG CAO ÑAÚNG THAÙNH KINH

QUYEÅN 10

Giôùi Thieäu

CAÙC SAÙCH PHUÙC AÂM

&

KHAÛO CÖÙU MATHIÔ

DICK WOODWARD

NHÌN CHUNG VEÀ MATHIÔ

Chöông 1

NHÖÕNG QUYEÅN SAÙCH

HAY NHAÁT TRONG KINH THAÙNH

Boán saùch ñaàu cuûa Taân öôùc thöôøng ñöôïc noùi ñeán nhö laø “Caùc Saùch Tieåu Söû Chuùa Jeâsus”, vì caùc saùch naày laø nhöõng nguoàn taøi lieäu cung caáp cho chuùng ta nhöõng thoâng tin veà tieåu söû cuûa moät cuoäc ñôøi quan troïng nhaát ñaõ töøng soáng treân ñaát. Tuy nhieân, boán saùch naày khoâng haún laø nhöõng saùch ghi tieåu söû ñieån hình nhö chuùng ta thöôøng thaáy veà loaïi saùch tieåu söû ngaøy nay, vì coù hai saùch thaäm chí khoâng heà ñeà caäp gì ñeán söï ra ñôøi cuûa Chuùa Jeâsus vaø ba möôi naêm ñaàu cuûa cuoäc ñôøi Ngaøi.

Phuùc aâm Maùc chæ giôùi thieäu ñôn giaûn, ngaén goïn raèng: “Chuùa Jeâsus ñaõ ñeán”, sau ñoù chuùng ta gaëp Ngaøi ôû tuoåi ba möôi vaø böôùc theo Ngaøi trong ba naêm cuoái cuøng cuûa cuoäc ñôøi Ngaøi ôû theá gian. Chuùng ta cuõng thaáy töông töï nhö vaäy trong Phuùc aâm Giaêng. Mathiô noùi veà söï ra ñôøi cuûa Chuùa raát ngaén goïn vaø sau ñoù oâng cuõng khoâng ñeà caäp gì ñeán ba möôi naêm ñaàu cuûa cuoäc ñôøi Ngaøi. Luca laø taùc giaû saùch Phuùc aâm duy nhaát ghi laïi moät soá chi tieát veà söï giaùng sinh cuûa Chuùa Jeâsus. Luca phaù tan baàu khoâng khí yeân laëng vaø keå laïi cho chuùng ta nghe moät chuyeän baát ngôø nhoû ñaõ xaûy ra trong suoát thôøi gian ba möôi naêm ñaàu cuûa Ngaøi. Haàu heát caùc taùc giaû naày öu tieân noùi cho chuùng ta bieát raèng Chuùa Jeâsus ñaõ ñeán – vaø lyù do taïi sao Ngaøi ñeán theá gian naày.

Caùc Saùch Phuùc AÂm Coäng Quan

Khi baïn ñoïc boán saùch Phuùc aâm naày, moät trong nhöõng ñieàu khieán baïn thaáy ngay laø saùch Mathiô, Maùc vaø Luca coù raát nhieàu phaàn noäi dung gioáng nhau, trong khi chín möôi phaàn traêm noäi dung Phuùc aâm Giaêng chæ coù ôû saùch aáy maø thoâi. Bôûi vì noäi dung cuûa ba saùch Phuùc aâm ñaàu coù

3 4

nhieàu phaàn töông ñoàng neân chuùng ñöôïc goïi laø “Caùc Saùch Tin Laønh Coäng Quan”.

Maùc ghi nhaän nhöõng söï kieän veà Chuùa Jeâsus raát roõ raøng vaø suùc tích. Ñeå coù theå vieát moät baøi baùo saâu saéc, roõ raøng, caùc sinh vieân khoa baùo chí neân ñoïc Phuùc aâm Maùc tröôùc roài haún ñoïc ñeán Mathiô vaø Luca. Hoï caàn ñaët söï quan saùt vaø nghieân cöùu cuûa mình treân neàn taûng cuûa saùch Phuùc aâm naày, vì nhieàu hoïc giaû cho raèng saùch Maùc ñaõ ñöôïc vieát tröôùc, vaø Phierô laø ngöôøi cung caáp thoâng tin vôùi tö caùch laø nhaân chöùng. Vôùi yù nghó nhö vaäy cuûa caùc hoïc giaû naày, Mathiô vaø Luca ñaõ duøng Phuùc aâm Maùc laøm neàn cho taùc phaåm cuûa mình. Hai taùc giaû cuûa saùch Phuùc aâm ñaàu vaø Phuùc aâm thöù ba tin chaéc laø coù moät soá söï kieän veà cuoäc ñôøi Chuùa Jeâsus maø Maùc khoâng ghi nhaän. Hoï ñöôïc Ñöùc Thaùnh Linh caûm ñoäng, höôùng daãn ñeå vieát ra Phuùc aâm cuûa mình vaø cuõng ñeå chia seû vôùi chuùng ta nhöõng söï kieän ñoù.

Vì chín möôi phaàn traêm noäi dung Phuùc aâm Giaêng khoâng tìm thaáy trong caùc saùch Phuùc aâm Mathiô, Maùc vaø Luca cho neân Söù ñoà Giaêng muoán trình baøy moät soá söï kieän veà cuoäc ñôøi vaø chöùc vuï cuûa Chuùa Jeâsus, laø nhöõng söï kieän chuùng ta khoâng thaáy trong ba saùch Phuùc aâm ñaàu. Vì Phuùc aâm Giaêng coù tính chaát ñaëc bieät bôûi nhöõng lyù do nhö ñaõ neâu, cho neân chuùng ta seõ nghieân cöùu caùc saùch Phuùc aâm Coäng quan vaø Phuùc aâm Giaêng moät caùch rieâng leõ, ñoäc laäp.

Cuoäc ñôøi Chuùa Jeâsus laø coät moác thôøi gian trong lòch söû nhaân loaïi. Phaàn lôùn theá giôùi nhaân loaïi phaân chia lòch söû thaønh nhieàu naêm tröôùc Chuùa Jeâsus vaø sau khi Chuùa Jeâsus ra ñôøi. Caàm baát kyø tôø baùo hay taïp chí naøo trong theá giôùi naày, chuùng ta ñeàu thaáy coù ghi ñaày ñuû ngaøy thaùng. Vieäc ghi laïi ngaøy thaùng nhö vaäy nghóa laø ngöôøi ta coâng nhaän ñaõ coù bao nhieâu naêm tính töø cuoäc ñôøi Chuùa Jeâsus Christ ñeán luùc aáy. Nhìn chung, chuùng ta vöøa xem xeùt vaø toùm taét cuøng moät luùc taát caû boán saùch tieåu söû ñöôïc thaàn caûm naày, nhö vaäy, chuùng ta seõ coù caùi nhìn thaáu ñaùo veà cuoäc ñôøi cuûa moät Con Ngöôøi, Ñaáng ñaõ soáng ôû theá gian chæ ba möôi ba naêm, song ñaõ taïo ra moät aûnh höôûng saâu ñaäm treân lòch söû nhaân loaïi chuùng ta.

Chìa Khoùa Ñeå Môû Kinh thaùnh

Sau khi Chuùa Jeâsus bò ñoùng ñinh vaø soáng laïi töø keû cheát, Ngaøi ñaõ coù moät cuoäc troø chuyeän vôùi caùc söù ñoà. Chuùng ta ñoïc thaáy Ngaøi ñaõ noùi vôùi hoï moät soá ñieàu veà Kinh thaùnh, vaø ñieàu ñoù khieán hoï ñöôïc môû mang ñể hieåu bieát veà Lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi. Maëc duø caùc söù ñoà töøng ôû vôùi Chuùa ba naêm, nhöng döôøng nhö hoï khoâng hieåu gì veà Kinh thaùnh.

Chuùa Jeâsus ñaõ noùi vôùi hoï veà ñieàu gì trong Kinh thaùnh khieán hoï ñöôïc môû trí mình ra vaø hieåu ñöôïc Lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi nhö vaäy? Chuùng ta haõy ñoïc: “Ñoaïn, Ngaøi baét ñaàu töø Moâise roài keá ñeán moïi ñaáng tieân tri maø caét nghóa cho hai ngöôøi ñoù nhöõng lôøi chæ veà Ngaøi trong caû Kinh thaùnh” (Luca 24: 25-27, 44-45). Khi caùc söù ñoà nghe raèng caû Kinh thaùnh ñeàu noùi veà Ñaáng Christ, ñoù laø laàn ñaàu tieân trong ñôøi hoï nghe nhö vaäy, vaø hoï ñaõ hieåu Kinh thaùnh (dó nhieân laø Chuùa ñang ñeà caäp ñeán Kinh thaùnh Cöïu öôùc khi Ngaøi baûo caùc söù ñoà caû Kinh thaùnh ñeàu noùi veà Ngaøi).

Chuùa Jeâsus cuõng noùi vôùi caùc thaày thoâng giaùo vaø ngöôøi Pharisi theá naày: “Caùc ngöôi doø xem Kinh thaùnh, vì töôûng bôûi ñoù ñöôïc söï soáng ñôøi ñôøi: AÁy laø Kinh thaùnh laøm chöùng veà Ta vaäy. Caùc ngöôi khoâng muoán ñeán cuøng Ta ñeå ñöôïc söï soáng!” (Giaêng 5:39-40).

Oswald Chambers, moät taùc giaû ngöôøi Anh taøi ba vieát veà söï tónh nguyeän, cho raèng hai caâu Kinh thaùnh treân chính laø chìa khoùa ñeå môû ra toaøn boä Kinh thaùnh. Chuùng ta seõ khoâng bao giôø hieåu ñöôïc Kinh thaùnh thöïc söï cho ñeán khi chuùng ta nhaän ra toaøn boä Kinh thaùnh Taân, Cöïu öôùc ñeàu noùi veà Chuùa Jeâsus Christ! Kinh thaùnh khoâng phaûi laø cuoán saùch lòch söû cuûa neàn vaên minh nhaân loaïi. Kinh thaùnh cuõng khoâng phaûi laø cuoán saùch giaùo khoa thu thaäp kieán thöùc vieát veà caùc khôûi nguyeân cuûa vaïn vaät. Kinh thaùnh chính laø cuoán saùch vieát veà söï cöùu roãi vaø söï chuoäc toäi cho nhaân loaïi. Muïc ñích cuûa Kinh thaùnh nhaèm trình baøy Chuùa Jeâsus Christ laø Chuùa Cöùu Theá vaø cuõng laø Ñaáng Cöùu Chuoäc chuùng ta. Kinh thaùnh coøn ñem laïi cho chuùng ta boái caûnh lòch söû maø Chuùa Cöùu Theá ñaõ ñeán trong theá gian naày.

Neáu caùc nhaø laõnh ñaïo trong Hoäi thaùnh ñaõ söûa soaïn cho mình loã tai thieâng lieâng ñeå nghe Chuùa Jeâsus daïy doã, thì chaéc haún hoï seõ nhaän ñöôïc

5 6

töø Ngaøi chìa khoùa coù theå môû trí hieåu cuûa hoï ra khieán hoï hieåu ñöôïc Kinh thaùnh Cöïu öôùc. Maét hoï aét cuõng seõ ñöôïc môû ra ñeå coù theå nhìn thaáy pheùp laï, chính Ñaáng Meâsi ñang ñöùng tröôùc maët hoï.

Ñaây laø moät Leõ thaät caên baûn, raèng toaøn boä Kinh thaùnh ñeàu noùi ñeán Chuùa Jeâsus Christ, ngaøy nay coù theå môû ra cho chuùng ta söï hieåu bieát veà caû Kinh thaùnh Taân, Cöïu öôùc. Boán saùch Phuùc aâm naày laø nhöõng saùch quan troïng nhaát trong Kinh thaùnh, bôûi vì caû Kinh thaùnh ñeàu noùi veà Chuùa Jeâsus Christ, vaø boán saùch Phuùc aâm naày laø nhöõng saùch ñaõ ñöôïc thaàn caûm ghi laïi tieåu söû cuûa Ngaøi.

Ñieàu Maø Taát Caû Caùc Saùch Phuùc AÂm Ñeàu Noùi Ñeán

Taát caû nhöõng gì chuùng ta ñang tin seõ baét ñaàu vôùi söï maëc khaûi vó ñaïi nhaát veà leõ thaät maø Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ ban cho theá gian, ñoù laø cuoäc ñôøi vaø söï daïy doã cuûa Chuùa Jeâsus Christ. Moät trong nhöõng saùch Phuùc aâm naày cho chuùng ta bieát raèng: “Chaúng heà ai thaáy Ñöùc Chuùa Trôøi; chæ Con moät ôû trong loøng Cha, laø Ñaáng ñaõ giaõi baøy Cha cho chuùng ta bieát “ (Giaêng 1:18). Töø Hylaïp “giaûi baøy Cha” laø “giaûi thích” coù nghóa laø “toû baøy leõ thaät”. Giaûi nghóa moät caâu Kinh thaùnh nghóa laø laøm saùng toû taát caû chaân lyù töø caâu Kinh thaùnh ñoù.

Ñieàu chuùng ta ñang baøn ôû ñaây laø Ñöùc Chuùa Jeâsus Christ ñaõ laøm saùng toû tính hieäp nhaát cuûa Ngaøi vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi, baøy toû taát caû leõ thaät giuùp chuùng ta coù theå hieåu veà Ñöùc Chuùa Trôøi. Ñieàu naày coù nghóa raèng Chuùa Jeâsus Christ chính laø Söï Maëc Khaûi vó ñaïi nhaát veà leõ thaät maø Ñöùc Chuùa Trôøi ban cho theá gian. Taát caû nhöõng gì Chuùa Jeâsus theå hieän, moïi vieäc Ngaøi laøm, vaø moïi lôøi Ngaøi noùi thaûy ñeàu “giaûi thích” veà Ñöùc Chuùa Trôøi. Nhöõng saùch Phuùc aâm naày laø nhöõng saùch quan troïng nhaát trong Kinh thaùnh vì caùc saùch naày noùi cho chuùng ta bieát taát caû veà Chuùa Jeâsus, Ñaáng ñaõ baøy toû Ñöùc Chuùa Trôøi moät caùch thaät roõ raøng vaø ñaày ñuû.

Coù moät caâu Kinh thaùnh khaùc trong Phuùc aâm Giaêng noùi cho chuùng ta nghe ñieàu maø caû boán saùch Phuùc aâm ñeàu ñeà caäp ñeán. Giaêng vieát: “Ban ñaàu coù Ngoâi Lôøi (Chuùa Jeâsus), Ngoâi Lôøi ôû cuøng Ñöùc Chuùa Trôøi, vaø Ngoâi Lôøi laø Ñöùc Chuùa Trôøi” (Giaêng 1:1). ÔÛ phaàn cuoái cuûa chöông moät naày, chuùng ta ñoïc: “Ngoâi Lôøi ñaõ trôû neân xaùc thòt, ôû giöõa chuùng ta, ñaày

ôn vaø leõ thaät; chuùng ta ñaõ ngaém xem söï vinh hieån cuûa Ngaøi, thaät nhö vinh hieån cuûa Con moät ñeán töø nôi Cha” (1:14).

Ñeå minh hoïa cho caâu Kinh thaùnh quan troïng naày, toâi môøi baïn haõy vaän duïng trí töôûng töôïng cuûa mình. Baây giôø baïn haõy töôûng töôïng baïn ñang gaëp vaán ñeà veà luõ kieán. Khi baïn ñeå thöù gì ñoù coù vò ngoït treân baøn, luùc toái veà nhaø baïn thaáy kieán bu ñaày baøn. Giaû söû baïn muoán xöû lyù nhöõng chuù kieán ñoù, baïn bieát baày kieán ñeán töø moät caùi hang lôùn sau nhaø. Quyeát taâm xua luõ kieán ñi, baïn lieàn ñoå daàu hoûa vaøo hang kieán roài chaâm löûa ñoát. Khi löûa chaùy leân, luõ kieán chui saâu xuoáng hang. Ñeán luùc löûa taét, chuùng laïi chui ra vaø laïi boø vaøo nhaø baïn nhö tröôùc.

Vaäy, baïn phaûi giaûi quyeát vaán ñeà kieán cuûa baïn baèng caùch naøo? Vaán ñeà cuûa baïn khoâng phaûi laø do baïn gheùt kieán maø laø vì luõ kieán ñoù cöù hay bu ñaày baøn aên cuûa baïn. Neáu baïn coù khaû naêng trao ñoåi troø chuyeän ñöôïc vôùi kieán, coù leõ baïn seõ noùi vôùi chuùng raèng: “Kìa! Tao khoâng gheùt chuùng maøy ñaâu. Ñôn giaûn laø tao khoâng muoán chuùng maøy ôû treân baøn cuûa tao. Tao seõ cho chuùng maøy moät mieáng thöùc aên ôû ñaèng kia, ngay gaàn cöûa hang, vôùi ñieàu kieän laø chuùng maøy ñöøng boø vaøo nhaø tao nöõa!”. Trôû ngaïi lôùn nhaát cuûa baïn ôû ñaây laø baïn khoâng theå giao tieáp ñöôïc vôùi kieán. Baïn laø ngöôøi, chuùng laø kieán, vaø con ngöôøi thì khoâng theå naøo noùi chuyeän ñöôïc vôùi kieán.

Baây giôø, baïn haõy duøng trí töôûng töôïng laàn nöõa. Neáu baïn yeâu thöông luõ kieán ñoù vaø baïn coù theå laøm ñöôïc moïi söï baïn muoán vì côù chuùng, coù leõ baïn seõ quyeát ñònh bieán thaønh kieán, chui xuoáng hang vaø noùi: “Neø! Caùc baïn kieán ôi! troâng toâi coù veû gioáng kieán nhöng toâi khoâng phaûi laø kieán ñaâu nheù! Toâi laø ngöôøi soáng trong ngoâi nhaø lôùn ôû treân kia kìa vaø baây giôø toâi muoán ñeà nghò vôùi caùc baïn theá naày. Toâi seõ cho caùc baïn nhöõng ñieàu caùc baïn caàn, vôùi ñieàu kieän laø chuùng ta haõy cuøng nhau tieán ñeán moät thoûa thuaän. Toâi seõ ñaët moät mieáng thöùc aên thaät lôùn gaàn hang cuûa caùc baïn neáu caùc baïn chòu rôøi khoûi nhaø toâi!”

Ñaây laø moät thí duï minh hoïa khaù ngoä nghónh, theá nhöng baïn coù thaáy ñöôïc ñieàu toâi muoán trình baøy ôû ñaây laø gì khoâng? Lôøi noùi laø phöông tieän cuûa yù nghó. Ñöùc Chuùa Trôøi coù leõ thaät vaø Ngaøi muoán truyeàn ñaït cho

7 8

chuùng ta, Ngaøi coù moät giao öôùc veà söï cöùu roãi muoán thieát laäp vôùi chuùng ta. Cha yeâu thöông cuûa chuùng ta ôû treân trôøi raát yeâu thöông chuùng ta, ñeán noãi Ngaøi chòu laøm moät sinh teá vó ñaïi, lìa boû thieân ñaøng ñeå truyeàn ñaït leõ thaät cho chuùng ta. Nhöng Ngaøi laø Chuùa coøn chuùng ta laø loaøi ngöôøi. Coù moät caùch toát nhaát ñeå chuyeån taûi yù töôûng vó ñaïi ñoù laø goùi goïn yù töôûng aáy trong moät con ngöôøi. AÁy laø lyù do taïi sao Ñöùc Chuùa Trôøi goïi Con Ngaøi laø “Ngoâi Lôøi” vaø sau ñoù Ngaøi noùi cho chuùng ta bieát Ngoâi Lôøi trôû neân xaùc thòt soáng giöõa voøng chuùng ta cho ñeán naêm ba möôi ba tuoåi.

Chaéc chaén laø vì söï haï mình maø coù ngöôøi muoán trôû thaønh kieán ñeå coù theå troø chuyeän, trao ñoåi vôùi baày kieán, vaø laøm moät sinh teá vì ích lôïi cuûa baày kieán. Tuy nhieân, khi Kinh thaùnh daïy raèng Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ trôû neân xaùc thòt nhö con ngöôøi ñeå Ngaøi coù theå troø chuyeän, giao tieáp vôùi chuùng ta vaø cöùu chuùng ta thoùat khoûi toäi loãi mình, ñoù laø söï haï mình vó ñaïi nhaát maø theá gian naày ñaõ töøng thaáy.

Chuùa Jeâsus Saép Ñeán! Chuùa Jeâsus Ñaõ Ñeán!

Vaán ñeà chuû yeáu ñöôïc baøy toû trong Kinh thaùnh ôû ñaây laø vaán ñeà con ngöôøi ñaõ lìa boû Thieân Chuùa vaø baây giôø söï xa caùch ñoù caàn ñöôïc haøn gaén laïi. Söù ñieäp Cöïu öôùc toùm taét giaûi phaùp xöû lyù vaán ñeà ñoù baèng nhöõng doøng chöõ: “Chuùa Jeâsus saép ñeán!”. Söù ñieäp Taân öôùc moâ taû giaûi phaùp cho vaán ñeà ñoù trong caâu: “Chuùa Jeâsus ñaõ ñeán!”.

Xuyeân suoát Kinh thaùnh Cöïu öôùc, chuùng ta thöôøng nghe caùc nhaø tieân tri vaø nhieàu ngöôøi khaùc nöõa noùi nhö vaày: “Toâi bieát ñoù laø ñieàu saép xaûy ra. Toâi tin Ñöùc Chuùa Trôøi khi Lôøi Ngaøi baûo chuùng ta raèng Ngaøi seõ sai Ñaáng Meâsi ñeán theá gian naày”. Chuùng ta haõy nghe nhöõng ngöôøi nhö Gioùp noùi tieân tri: “Coøn toâi, toâi bieát raèng Ñaáng cöùu chuoäc toâi vaãn soáng. Ñeán luùc cuoái cuøng Ngaøi seõ ñöùng treân ñaát". Tuy vaäy, chuùng ta cuõng haõy nghe Gioùp keâu la: “OÂi! Chôù chi toâi bieát nôi naøo tìm ñöôïc Chuùa, haàu cho ñi ñeán tröôùc toøa cuûa Ngaøi!” (Gioùp 19:25; 23: 3).

Trong caùc saùch Phuùc aâm naày, chuùng ta nghe nhöõng ngöôøi nhö Anhreâ, em cuûa Simoân Phierô keâu leân: “Chuùng ta ñaõ gaëp Ñaáng Mêsi!” (Giaêng 1:41). Vaø khi ngöôøi ñaøn baø Samari xaùc quyeát raèng Ñaáng Meâsi seõ ñeán trong ngaøy aáy, thì chuùng ta nghe Chuùa Jeâsus ñaùp laïi raát roõ raøng:

“Ñaáng ñoù chính laø Ta ñaây!” Ngaøi tuyeân boá Ngaøi chính laø Ñaáng Meâsi ñaõ ñöôïc höùa ban maø caùc nhaø tieân tri trong Cöïu öôùc ñaõ noùi (Giaêng 4:25-26).

Boán saùch ñaàu cuûa Taân öôùc ñöôïc goïi laø “caùc saùch Phuùc aâm” bôûi vì töø “Phuùc aâm” coù nghóa laø “Tin Laønh”. Khi caùc söù ñoà ñuùc keát vaø öùng duïng Tin Laønh cuûa caùc saùch Phuùc aâm naày, thì hoï cho chuùng ta bieát raèng chuùng ta ñaõ ñöôïc laøm hoøa vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi vì Chuùa Jeâsus ñaõ ñeán. Hoï toùm taét lôøi thaùch thöùc cuûa boán saùch tieåu söû ñöôïc thaàn caûm cuûa Chuùa Jeâsus Christ nhö sau: “Chuùa ñang duøng chuùng toâi noùi vôùi baïn ñieàu naày: chuùng toâi xin baïn nhö theå chính Chuùa Jeâsus Christ ñang xin baïn laø haõy tieáp nhaän tình yeâu Ngaøi daønh taëng cho baïn – ñeå baïn ñöôïc hoøa thuaän vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi (IICoârinhtoâ 5:20).

Khi chuùng ta cuøng nhau nghieân cöùu Kinh thaùnh Taân öôùc, toâi ñaõ caàu nguyeän theá naày, neáu baïn ñang xa caùch Ñöùc Chuùa Trôøi, baïn seõ kinh nghieäm ñöôïc söï hoøa thuaän vôùi Ngaøi qua Ñöùc Chuùa Jeâsus Christ. Khi baïn ñöôïc hoøa thuaän vaø trôû laïi trong moái töông giao vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi qua Ñaáng Christ thì chaéc chaén baïn seõ ñöôïc hoøa thuaän vôùi chính baïn vaø hoøa thuaän vôùi ngöôøi khaùc nöõa. Ñoù laø ñieàu coát loõi trong söù ñieäp Taân öôùc.

Haõy tìm kieám söù ñieäp ñoù khi baïn ñoïc Kinh thaùnh Taân öôùc. Söù ñieäp ñoù laø: Haõy laøm hoøa vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi, laøm hoøa vôùi chính mình vaø vôùi ngöôøi khaùc, vì côù baïn tin Chuùa Jeâsus Christ laø Ñaáng Meâsi theo lôøi höùa ñaõ vaøo ñôøi.

9 10

Chöông 2

NHÖÕNG LÔØI TUYEÂN BOÁ

VEÀ SÖÙ MEÄNH CUÛA CHUÙA JEÂSUS

Khi chuùng ta ñoïc kyõ caùc saùch Phuùc aâm, chuùng ta seõ khaùm phaù ra raèng coù moät Con Ngöôøi ñaõ soáng vôùi söù meänh cuûa mình vaø Ngaøi bieát raát roõ söù meänh cuûa Ngaøi laø gì. Khi baïn cuøng ñoïc caùc saùch Phuùc aâm vôùi toâi, xin baïn haõy laéng nghe Chuùa Jeâsus noùi cho baïn bieát lyù do taïi sao Ngaøi ñeán theá gian. Baïn seõ nghe Ngaøi moâ taû sô löôïc nhöõng ñieàu maø chuùng ta coù theå goïi laø: “Nieàm ñam meâ cao thöôïng” cuûa Ngaøi. Khi Ngaøi tuyeân boá moät caùch roõ raøng veà muïc ñích cuoäc ñôøi vaø chöùc vuï cuûa Ngaøi, chuùng ta khoâng coøn nghi ngôø gì nöõa khi xaùc ñònh Ngaøi laø Ai vaø taïi sao Ngaøi ñeán theá gian. Thí duï trong Phuùc aâm Giaêng, chuùng ta nghe Chuùa Jeâsus moâ taû söù maïng cuûa Ngaøi vaø muïc tieâu söù maïng theá naày: “Trong khi coøn ban ngaøy, Ta phaûi laøm troïn nhöõng vieäc cuûa Ñaáng ñaõ sai Ta ñeán; toái laïi, thì khoâng ai laøm vieäc ñöôïc” (9:4). Chuùng ta cuõng nghe Chuùa Jeâsus noùi vôùi caùc söù ñoà cuûa Ngaøi: “ Ta coù moät thöù löông thöïc ñeå nuoâi mình maø caùc ngöôi khoâng bieát…Ñoà aên cuûa Ta töùc laø laøm theo yù muoán cuûa Ñaáng sai Ta ñeán, vaø laøm troïn coâng vieäc Ngaøi” (4:32,34).

Khi ñaõ ñeán luùc Ñöùc Chuùa Jeâsus keát thuùc ba naêm thi haønh chöùc vuï coâng khai cuûa mình, Ngaøi ñi vaøo vöôøn Gheátseâmaneâ caàu nguyeän: “Con ñaõ toân vinh Cha treân ñaát, laøm xong coâng vieäc Cha giao cho laøm” (17:4). Nhöõng lôøi cuoái cuøng cuûa Ngaøi treân thaäp töï giaù laø lôøi chieán thaéng, Ngaøi ñaõ keâu leân: “Moïi söï ñaõ ñöôïc troïn” (19:30).

Muïc Ñích Soáng

Chuùa Jeâsus ñaõ soáng moät ñôøi soáng maãu möïc vaø baøy toû cho chuùng ta thaáy ñöôïc muïc ñích cuûa ñôøi ngöôøi. Coù moät baøi Tín Ñieàu quen thuoäc maø caùc baäc cha meï tin kính thöôøng daïy cho con caùi mình, coù caâu: “Muïc ñích chính cuûa con ngöôøi laø laøm vinh hieån Ñöùc Chuùa Trôøi, vaø thoûa loøng

nôi Ngaøi maõi maõi”. Muïc ñích cuûa cuoäc soáng laø laøm vinh hieån Ñöùc Chuùa Trôøi. Theá nhöng, yù caâu naày nghóa ra sao? vaø chuùng ta laøm vinh hieån Ñöùc Chuùa Trôøi baèng caùch naøo ñaây?

Chuùa Jeâsus giaûi ñaùp cho caâu hoûi ñoù khi Ngaøi caàu nguyeän nhö theá naày: “Cha ôi! Con xin laøm saùng danh Cha! Xin Cha giao tôø hoùa ñôn cho Con – Con saün saøng traû heát” (Giaêng 12:23-28). Ngaøi ñaõ chöùng minh ñieàu naày baèng chính cuoäc ñôøi cuûa Ngaøi, ñaõ traû giaù ñeå laøm saùng danh Ñöùc Chuùa Trôøi, cho ñeán khi keát thuùc cuoäc ñôøi mình, Ngaøi tuyeân boá: “Con ñaõ toân vinh Cha treân ñaát, laøm xong coâng vieäc Cha giao cho laøm…Moïi vieäc ñaõ ñöôïc troïn…Cha ơi! Con xin giao linh hồn Con trong tay Cha! ” (17:4; 19:30).

Trong thaäp nieân naêm möôi, coù moät ngöôøi teân laø Jim Elliot cuøng boán nhaø truyeàn giaùo khaùc ôû Ecuador ñaõ töû ñaïo, nhöõng thoå daân da ñoû Auca duøng röïa taán coâng cheùm cheát hoï, roài chaët chaân tay vöùt xaùc xuoáng moät con suoái trong röøng. Khi caùc thaønh vieân thuoäc löïc löôïng vuõ trang ñöôïc phaùi ñeán kieám caùc thi theå, hoï tìm thaáy xaùc Jim Elliot vôùi cuoán nhaät kyù cuûa oâng nöõa. Trong nhöõng trang nhaät kyù ñaõ bò nöôùc thaám öôùt nhoøe nhoeït, hoï ñoïc ñöôïc caùc lôøi naày: “Khi thôøi ñieåm theo hoaïch ñònh vaø muïc ñích cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi daønh cho baïn ñaõ ñeán thì baïn aét phaûi cheát, haõy chuaån bò tinh thaàn raèng taát caû nhöõng gì baïn phaûi laøm luùc ñoù chính laø chòu hy sinh”.

Khi chuùng ta cuøng nhau nghieân cöùu Kinh thaùnh Taân öôùc vôùi chuû ñích roõ raøng, toâi muoán hoûi baïn caùc caâu hoûi öùng duïng caù nhaân: “YÙ cuûa nhöõng lôøi nhaät kyù kia muoán noùi laø gì vaäy? Noù coù yù nghóa gì? Noù coù yù nghóa gì ñoái vôùi baïn? Vôùi nhöõng ngöôøi trong moái quan heä xaõ hoäi cuûa baïn? Vôùi nhöõng ngöôøi baïn ñang daïy doã, vaø coù yù nghóa gì vôùi Chuùa?

Troïn ñôøi mình, Chuùa Jeâsus luùc naøo cuõng lo töôûng ñeán coâng vieäc maø Cha muoán Ngaøi hoaøn thaønh. Ngaøy qua ngaøy, Chuùa vaãn thöôøng baûo raèng: “Trong khi coøn ban ngaøy, Ta phaûi laøm troïn nhöõng vieäc cuûa Ñaáng ñaõ sai Ta ñeán; toái laïi, thì khoâng ai laøm vieäc ñöôïc” (9:4). Ñeán thì giôø cuoái cuøng cuûa cuoäc ñôøi mình, Chuùa ñaõ hoaøn thaønh heát moïi coâng taùc. Taát caû nhöõng gì Ngaøi ñaõ phaûi laøm ñoù laø chòu hy sinh.

11 12

Khi öùng duïng lôøi môøi goïi naày vaøo ñôøi soáng caù nhaân, toâi muoán hoûi baïn vaøi caâu hoûi: “Ñieàu gì ñaõ baét ñaàu trong cuoäc ñôøi baïn nhö laø moät keát quaû cuûa coâng vieäc maø Chuùa Jeâsus ñaõ hoaøn thaønh baèng chính ñôøi soáng cuûa Ngaøi? Coù phaûi baïn ñaõ nhaän ra nhöõng ñieàu Chuùa laøm cho baïn vaø cöùu baïn ñeå cuoái cuøng baïn laøm saùng danh Ngaøi? Coù phaûi baïn ñang laøm vinh hieån danh Chuùa moãi ngaøy hay khoâng? Khi thôøi ñieåm xaûy ñeán theo hoaïch ñònh cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi daønh cho baïn laø luùc baïn phaûi cheát, vaäy thì lieäu baïn coù theå noùi raèng: “Cha ôi! Con ñaõ laøm saùng danh Cha treân ñaát. Con ñaõ hoaøn thaønh coâng vieäc Ngaøi giao cho con” hay khoâng? Lieäu baïn coù daùm thöa theá naày: “Taát caû nhöõng gì con phaûi laøm ñoù laø chòu hy sinh. Cha ôi! con xin giao linh hoàn con vaøo tay Cha!” hay khoâng? Hoaëc, coù phaûi baïn ñang coù yù thöùc traùch nhieäm veà moät coâng vieäc naøo ñoù maø baïn chöa hoaøn thaønh khi suy nghó veà muïc ñích cuûa Chuùa daønh cho baïn söï cöùu roãi trong ñôøi naày hay khoâng?

Cuoäc Ñôøi Ñaáng Christ

Coù moät phöông phaùp raát hay ñeå nghieân cöùu cuoäc ñôøi Ñöùc Chuùa Jeâsus Christ trong caùc saùch Phuùc aâm laø ñaët caâu hoûi: Nhöõng coâng vieäc quan troïng nhaát ñoái vôùi Chuùa Jeâsus maø Cha muoán Ngaøi hoaøn thaønh laø nhöõng coâng vieäc gì? Vaøo thì giôø cuoái cuøng cuûa côn khoå naïn, Chuùa Jeâsus ñaõ thoát leân tieáng keâu chieán thaéng töø thaäp töï giaù: “Moïi vieäc ñaõ ñöôïc troïn!”. Nhö vaäy, roõ raøng Ngaøi ñaõ hoaøn thaønh söù meänh cuûa mình. Theá nhöng ñieàu quan troïng ôû ñaây laø Ngaøi ñaõ hoaøn taát vieäc gì?

Caû boán saùch Phuùc aâm coù heát thaûy taùm möôi chín chöông. Boán chöông noùi veà söï giaùng sinh vaø ba möôi naêm ñaàu cuûa cuoäc ñôøi Chuùa Jeâsus. Taùm möôi laêm chöông noùi veà ba naêm cuoái cuøng cuûa cuoäc ñôøi Ngaøi, trong ñoù coù hai möôi baûy chöông ñeà caäp ñeán tuaàn leã cuoái cuøng cuûa Ngaøi; naêm möôi taùm chöông noùi veà chöùc vuï daïy doã, chöõa bònh, vaø huaán luyeän caùc moân ñoà, chöùng minh cho giaù trò maø caùc taùc giaû saùch Phuùc aâm ñaët treân nhöõng khía caïnh cuûa cuoäc ñôøi vaø söù meänh cuûa Ngaøi.

Vì phaàn nghieân cöùu Kinh thaùnh Taân öôùc naày khoâng ñi saâu vaøo töøng chi tieát vaø ñeà caäp ñeán taát caû moïi khía caïnh cuûa caùc saùch Phuùc aâm, maø chæ laø söï giôùi thieäu vaø laø moät caùi nhìn khaùi quaùt, coá gaéng chæ cho baïn

bieát caùch tieáp caän nhöõng saùch Phuùc aâm naày vaø cho baïn moät böùc tranh toaøn caûnh, toâi seõ nhaán maïnh vieäc nghieân cöùu cuûa chuùng ta vaøo nhöõng nôi maø caùc taùc giaû saùch Phuùc aâm chuù troïng vaø höôùng söï chuù yù cuûa chuùng ta vaøo nhöõng phaàn ñoù cuûa caùc saùch tieåu söû thieâng lieâng naày.

Söù Meänh Öu Tieân Haøng Ñaàu Cuûa Chuùa Jeâsus

Khi nghieân cöùu caùc saùch naày, seõ cho chuùng ta thaáy lyù do vì sao chuùng ñöôïc goïi laø “caùc saùch Phuùc aâm”, vì caùc saùch töôøng thuaät laïi moät “Tin Laønh”, ñoù laø Chuùa Jeâsus ñaõ ñeán, vaø khi Ngaøi ñeán, Ngaøi chính laø: “Chieân Con cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi, Ñaáng caát toäi loãi theá gian ñi” (Giaêng 1:29). Neáu chuùng ta quan taâm ñeán vaán ñeà chuùng ta laø nhöõng toäi nhaân, thì chuùng ta seõ bieát vì côù gì maø caùc taùc giaû saùch Phuùc aâm naày laïi cho raèng ñoù laø “Tin Laønh”.

Coù raát nhieàu chöông trong caùc saùch naày nhaán maïnh vaøo tuaàn leã cuoái cuøng cuûa cuoäc ñôøi Chuùa Jeâsus. Trong tuaàn leã ñoù Ngaøi ñaõ laøm taát caû moïi vieäc maø Ngaøi buoäc phaûi laøm nhö Chieân Con cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi ñeå cöùu chuùng ta ra khoûi toäi loãi. Söï nhaán maïnh cuûa caùc saùch Phuùc aâm cho chuùng ta thaáy söï cheát cuûa Ngaøi treân thaäp töï giaù taïi Gieârusalem vì côù toäi loãi chuùng ta, söï soáng laïi töø keû cheát cuûa Ngaøi chính laø nhieäm maïng ñaàu tieân, vaø dó nhieân ñoù cuõng laø coâng vieäc öu tieân haøng ñaàu cuûa Ngaøi.

Moät phaàn ba noäi dung caùc saùch Phuùc aâm kyù thuaät vieäc Chuùa Jeâsus ñaõ laøm öùng nghieäm ra sao söù meänh ñaàu tieân maø Cha Ngaøi ñaõ giao phoù cho Ngaøi, khi Ñöùc Chuùa Trôøi vì quaù yeâu thöông theá gian ñeán noãi ñaõ ban Con Moät cuûa Ngaøi chòu cheát treân caây thaäp töï ñeå cöùu roãi chuùng ta (Giaêng 3:15-19). Caùc söù ñoà ñaõ nhaán maïnh taàm quan troïng cuûa coâng cuoäc cöùu roãi naày cuûa Chuùa Jeâsus trong (IPhierô 1:18-19; 2:24; IICoârinhtoâ 5:19,21-6:1-2).

Chuùa Jeâsus Coù Theâm Hai Muïc Tieâu Söù Meänh Nöõa

Khi chuùng ta ñoïc thaáy Chuùa Jeâsus bieán nhöõng lôøi tuyeân boá veà söù meänh cuûa Ngaøi thaønh nhöõng muïc tieâu söù maïng, thì cuoäc ñôøi vaø chöùc vuï Ngaøi laïi coù theâm hai chieàu kích nöõa nhö ñaõ ñöôïc nhaán maïnh trong caùc saùch Phuùc aâm. Chuùng ta seõ khaùm phaù ra ñöôïc chieàu kích thöù nhaát cuûa

13 14

hai muïc tieâu söù maïng naày khi chuùng ta tieáp tuïc ñoïc veà chieàu kích sieâu nhieân cuûa cuoäc ñôøi vaø chöùc vuï Ngaøi, ñieàu naày ñöôïc caùc taùc giaû cuûa caû boán saùch Phuùc aâm nhaán maïnh raát roõ raøng. Chuùa ñaõ laøm nhieàu pheùp laï, vaø pheùp laï kyø dieäu nhaát trong soá caùc pheùp laï ñoù chính laø pheùp laï chöõa laønh.

Neáu chuùng ta tìm ñoïc trong caùc saùch Phuùc aâm caùc daãn chöùng veà nhöõng pheùp laï maø Chuùa ñaõ laøm vaø khoâng nghó ngôïi gì veà yù nghóa cuûa chuùng, coù leõ chuùng ta seõ gaùn cho chuùng moät töïa ñeà raát haáp haãn naøo ñoù, chaúng haïn nhö “ Nhöõng Pheùp Laï Cuûa Chuùa Jeâsus”, hay laø “Nhöõng Söï Chöõa Laønh Cuûa Chuùa Jeâsus”. Coù ñeán khoaûng moät phaàn ba noäi dung boán saùch Phuùc aâm moâ taû caùc pheùp laï cuûa Ngaøi. Thaät coù yù nghóa raèng ñieàu naày laïi tieáp tuïc ñöôïc nhaán maïnh döôùi söï thi haønh chöùc vuï cuûa caùc söù ñoà trong thôøi kyø nguyeân thuûy cuûa Hoäi thaùnh Ngaøi.

Khi baïn ñoïc heát caâu chuyeän naày ñeán caâu chuyeän khaùc veà nhöõng pheùp laï vaø söï chöõa laønh maø Chuùa Jeâsus ñaõ thöïc hieän, vaø khi baïn thaáy caùc söù ñoà cuûa Hoäi thaùnh ñaàu tieân laøm nhieàu pheùp laï vaø chöõa laønh cho nhieàu ngöôøi beänh, aét baïn seõ thaéc maéc: “Trong söï thi haønh chöùc vuï cuûa Ñaáng Christ haèng soáng phuïc sinh thì khía caïnh naày coù yù nghóa gì cho ngaøy nay?” Ñaáng Christ laø Ñaáng töøng soáng ôû theá gian caùch ñaây hôn hai ngaøn naêm, giaû söû baây giôø Ngaøi ñang coù maët ôû ñaây vôùi toâi vaø baïn, vaäy baïn coù nghó raèng Ngaøi vaãn coù theå laøm caùc pheùp laï vaø chöõa laønh cho baïn vaø toâi nhö ngaøy xöa Ngaøi ñaõ laøm hay khoâng?

Döïa treân kinh nghieäm, söï hoïc hoûi, vaø quan saùt cuûa baïn, thì ngaøy nay Chuùa Jeâsus coù coøn laøm pheùp laï, chöõa laønh cho ngöôøi beänh vaø keâu keû cheát soáng laïi nhö Ngaøi ñaõ laøm khi coøn taïi theá trong con ngöôøi xaùc thòt hay khoâng? Coù phaûi Ngaøi luoân luoân coù thieän yù chöõa laønh khoâng? Coù phaûi Ngaøi ñaõ töøng chöõa laønh cho moïi ngöôøi khoâng? Coù phaûi Chuùa Jeâsus trong quaù khöù cuõng chính laø Ñaáng trong hieän taïi, luoân quan taâm ñeán söùc khoeû thuoäc theå laãn thuoäc linh cuûa con ngöôøi khoâng? Baïn nghó sao? Khi baïn traû lôøi cho caâu hoûi naày trong boái caûnh cuûa söï chöõa laønh thuoäc theå, thì chaéc chaén baïn seõ coù caùi nhìn xa hôn veà söï chöõa laønh thuoäc linh, nhö

ñieàu ñaõ xaûy ra qua kinh nghieäm ñöôïc cöùu roãi cuûa nhöõng ngöôøi tin nhaän Chuùa Jeâsus vaø trôû neân moân ñoà Ngaøi hieän nay.

Söù Ñieäp Cuûa Chuùa Jeâsus

Coøn coù moät muïc tieâu söù meänh khaùc cuûa Chuùa Jeâsus ñöôïc nhaán maïnh trong boán saùch Phuùc aâm cuøng vôùi söï cheát, söï soáng laïi vaø cuøng vôùi nhieàu pheùp laï maø Ngaøi ñaõ laøm. Toâi thích keát luaän cho caùi nhìn chung mang tính chaát giôùi thieäu veà caùc saùch Phuùc aâm naày baèng lôøi nhaän xeùt raèng boán saùch ñaàu cuûa Kinh thaùnh Taân öôùc coù ít nhaát laø moät phaàn ba noäi dung daønh ñể kyù thuaät nhöõng lôøi Chuùa Jeâsus ñaõ phaùn.

Chuùa Jeâsus tuyeân phaùn raèng: “Ta laø Ñöôøng Ñi, Leõ Thaät vaø Söï Soáng”, vaø chuùng ta khoâng theå ñeán vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi baèng con ñöôøng naøo khaùc (Giaêng 14:6). Khi Ngaøi baûo cho chuùng ta bieát Ngaøi chính laø Con Ñöôøng daãn tôùi Ñöùc Chuùa Trôøi, töùc laø Ngaøi muoán aùm chæ ñeán coâng vieäc cuûa Ngaøi treân thaäp töï giaù ñể ñem laïi con ñöôøng duy nhaát cho chuùng ta, haàu cho chuùng ta coù theå ñöôïc phuïc hoøa vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi maø baáy laâu nay chuùng ta lìa xa vaø phuïc hoài moái töông giao vôùi Cha Thieân Thöôïng cuûa mình.

Khi Chuùa noùi vôùi chuùng ta Chuùa laø Söï Soáng, coù nghóa laø Ngaøi ñang nguï yù veà caùc pheùp laï cuûa Ngaøi, keå caû vieäc ban cho chuùng ta söï soáng ñôøi ñôøi vaø thay ñoåi cuoäc ñôøi cuûa nhöõng ngöôøi nam vaø ngöôøi nöõ tin nôi Ngaøi vaø ñöôïc Ngaøi chöõa laønh caû veà thuoäc linh, tình caûm vaø thaân theå.

Khi tuyeân boá laø Leõ Thaät, hieån nhieân Ngaøi muoán noùi ñeán söï daïy doã vaø chöùc vuï rao giaûng cuûa Ngaøi.

Laø Con cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi, leõ ra Chuùa Jeâsus Christ chæ caàn lìa khoûi thieân ñaøng vaøo chieàu saùu ñeå thöïc hieän söù meänh cuûa Ngaøi trong chieàu kích thuoäc veà thieân ñaøng vaø hoaøn thaønh coâng cuoäc cöùu roãi nhaân loaïi trong moät vaøi ngaøy maø thoâi. Vaäy taïi sao Ngaøi phaûi traûi qua ba möôi ba naêm soáng ôû theá gian? Chaéc chaén Ngaøi phaûi thöïc hieän theâm nhöõng coâng vieäc khaùc nöõa cho Cha Ngaøi ñeå taát caû ñeàu ñöôïc hoaøn taát bôûi söï cheát cuûa Ngaøi treân thaäp töï giaù vaø qua söï phuïc sinh cuûa Ngaøi.

15 16

Khi Chuùa Jeâsus phaùn Ngaøi laø Leõ Thaät, vaø khi Giaêng moâ taû Ngaøi laø Ngoâi Lôøi ñaõ trôû neân xaùc thòt (Giaêng 1:14), chuùng ta seõ thaáy moät chöùc vuï maø Chuùa Jeâsus khoâng theå naøo hoaøn thaønh chæ trong moät buoåi chieàu. Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ ban Lôøi Ngaøi cho chuùng ta nhö ñaõ ñöôïc cheùp, nhöng theo yù Ngaøi vaø theo keá hoaïch cuûa Ngaøi thì chính Chuùa Jeâsus seõ ban cho chuùng ta coøn nhieàu hôn nhöõng Lôøi ñaõ ñöôïc cheùp ñoù. Giaêng moâ taû nhöõng ñieàu Chuùa Jeâsus ban cho chuùng ta nhö vaày: “Vì luaät phaùp ñaõ ban cho bôûi Moâise, coøn ôn vaø leõ thaät bôûi Ñöùc Chuùa Jeâsus Christ maø ñeán” (Giaêng 1:17). Ñöùc Chuùa Trôøi ban cho chuùng ta leõ thaät qua Moâise vaø Kinh thaùnh Cöïu öôùc. Coøn qua Chuùa Jeâsus, Ñöùc Chuùa Trôøi ban cho chuùng ta leõ thaät vaø aân suûng hay “aân töù” ñeå soáng theo leõ thaät ñoù. Chuùa Jeâsus khoâng chæ ban cho chuùng ta leõ thaät, song chính Ngaøi cuõng laø Leõ Thaät. Ngaøi khoâng chæ noùi cho chuùng ta bieát caàn phaûi soáng ñôøi soáng nhö theá naøo, maø Ngaøi coøn soáng ñuùng theo ñôøi soáng ñoù nöõa vì Ngaøi chính laø Söï Soáng. Moïi söï laø Ngaøi, moïi vieäc Ngaøi laøm, moïi ñieàu Ngaøi noùi ñeàu laø chaân lyù maø Ñöùc Chuùa Trôøi muoán truyeàn ñaït cho chuùng ta qua Con Ngaøi. Ñoù laø lyù do taïi sao Phuùc aâm Giaêng moâ taû Chuùa Jeâsus laø Lôøi haèng soáng (Giaêng 1: 1,14).

Chuùng ta thaáy söù ñieäp vó ñaïi nhaát maø Ñöùc Chuùa Trôøi töøng phaùn cho theá giôùi bieát chính laø Chuùa Jeâsus Christ. Moät phaàn söù ñieäp ñoù cuûa Ngaøi töøng phaùn hoaëc truyeàn daïy ñöôïc cheùp trong moät phaàn ba noäi dung boán saùch Phuùc aâm. Söù ñieäp naày cuûa Chuùa Jeâsus ñeán döôùi nhieàu hình thöùc. Coù nhöõng baøi giaûng quan troïng nhö Baøi Giaûng Treân Nuùi, Baøi Giaûng Treân Phoøng Cao vaø Baøi Giaûng Treân Nuùi OÂlive (Mathiô 5-7; Giaêng 13-16; Mathiô 24-25).

Coøn coù nhieàu baøi giaûng khaùc nöõa, ñaëc bieät trong Mathiô vaø Luca, gioáng caùc saùch Tieåu tieân Tri vaäy, nhöng khoâng phaûi vì chuùng coù noäi dung keùm hôn caùc baøi giaûng lôùn, chính yeáu cuûa Chuùa maø laø vì ñoä ngaén cuûa chuùng. Nhöõng baøi giaûng loaïi naày thöôøng xuaát hieän döôùi hình thöùc caùc aån duï, nguï ngoân, phuùng duï, vaø coøn coù nhieàu söù ñieäp cuûa Chuùa Jeâsus ñöôïc loàng vaøo caùc cuoäc ñaøm thoaïi. Thöôøng thì Chuùa hay coù caùc cuoäc ñaøm thoaïi mang tính chaát tranh luaän vôùi nhöõng nhaø laõnh ñaïo trong Hoäi thaùnh cuøng thôøi Ngaøi, vaø Chuùa Jeâsus thöôøng khai maøo tröôùc cho

caùc cuoäc ñoái thoaïi ñoù baèng nhöõng caâu chaát vaán (chæ rieâng Phuùc aâm Mathiô ñaõ chöùa ñeán taùm möôi ba caâu hoûi cuûa Chuùa).

Döôøng nhö Ngaøi thöôøng huaán luyeän caùc söù ñoà baèng caùch khích leä hoï ñaët nhieàu caâu hoûi. Baøi Giaûng Treân Nuùi OÂlive (Mathiô 24-25) vaø baøi giaûng daøi nhaát cuûa Ngaøi ñöôïc kyù thuaät laø Baøi Giaûng Treân Phoøng Cao (Giaêng 13-16) ñöôïc Chuùa ban ra ñeå traû lôøi nhöõng caâu hoûi cuûa caùc söù ñoà. Phaàn nhieàu caùc cuoäc ñoái thoaïi naày laø nhöõng cuoäc ñoái thoaïi coù tính caùch ñoái khaùng giöõa Chuùa Jeâsus vaø caùc nhaø laõnh ñaïo toân giaùo. Baïn cuõng seõ thaáy trong caùc cuoäc ñoái thoaïi naày coù raát nhieàu caâu phoûng vaán cuûa Chuùa Jeâsus. Ngaøi ñaõ ñöa ra moät soá caâu tuyeân boá voâ cuøng saâu saéc ñeå ñaùp laïi nhöõng caâu hoûi maø Ngaøi ñaõ hoûi trong khi Ngaøi troø chuyeän vôùi daân chuùng.

Khi ñoïc caùc saùch Phuùc aâm, baïn seõ thaáy baát cöù luùc naøo Chuùa Jeâsus noùi veà moät ñieàu gì ñoù, daàu ñoù laø moät baøi giaûng , moät aån duï, moät lôøi caàu nguyeän, hoaëc laø ñieàu gì baát kyø maø Ngaøi hoûi hoaëc tuyeân boá thì thaûy ñeàu laø lôøi giaûi ñaùp cho vaán ñeà maø Ngaøi ñaõ hoûi trong buoåi troø chuyeän hay trong moät cuoäc tranh luaän naøo ñoù, haõy nhôù raèng Ngaøi laø Lôøi vónh cöûu cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ trôû neân xaùc thòt soáng giöõa chuùng ta, cho neân, khi Ngaøi noùi chuyeän coù nghóa laø Ngaøi ñang baøy toû (giaûi thích) Ñöùc Chuùa Trôøi cho chuùng ta. Ngaøi ñang ban cho chuùng ta moät söï maëc khaûi ñaày ñuû nhaát veà Ñöùc Chuùa Trôøi maø theá gian naày chöa töøng nhaän laõnh bao giôø (Giaêng 1:18).

Coù moät phöông phaùp raát hieäu quaû ñeå tieáp caän vôùi toaøn boä caùc leõ thaät maø Chuùa Jeâsus ñaõ daïy, ñoù laø tieáp caän vôùi taát caû nhöõng lôøi giaûng daïy cuûa Ngaøi sau khi ñaët caâu hoûi: “Heä thoáng giaù trò cuûa Chuùa Jeâsus Christ laø gì? Döïa treân heát thaûy nhöõng lôøi daïy doã cuûa Ngaøi, khoâng keå ñeán caùch thöùc Ngaøi ñaõ tuyeân boá hoaëc baøy toû, thì heä thoáng giaù trò cuûa Chuùa Jeâsus laø gì?”

Khi baïn ñoïc caùc saùch Phuùc aâm, haõy tìm kieám söù meänh ñaàu tieân cuûa Chuùa Jeâsus Christ ñaõ ñöôïc Ngaøi hoaøn thaønh treân thaäp töï giaù, vaøo luùc chuùng ta nhaän ra Ngaøi laø Con Ñöôøng daãn nhaân loaïi ñeán phuïc hoøa vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi. Cuõng haõy tìm kieám caùc pheùp laï cuûa Chuùa Jeâsus, ñaëc

17 18

bieät laø nhöõng pheùp laï veà söï taùi sinh vaø söï chöõa laønh ñaõ baøy toû Chuùa Jeâsus laø Söï Soáng. Haõy tìm kieám chöùc vuï daïy doã cuûa Chuùa khi Ngoâi Lôøi cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi trôû neân xaùc thòt soáng giöõa chuùng ta, ñaày ôn vaø leõ thaät. Haõy ñoïc caùc saùch Phuùc aâm ñeå nhìn thaáy Chuùa Jeâsus chính laø Ñöôøng Ñi, Leõ Thaät vaø Söï Soáng.

KHAÛO CÖÙU PHUÙC AÂM MATHIÔ

Chöông 3

CHIEÁN LÖÔÏC CUÛA CHUÙA JEÂSUS

Trong caû boán saùch Phuùc aâm, Chuùa Jeâsus ñöôïc moâ taû laø Con Ngöôøi khoâng chæ ñang thi haønh söù meänh maø coøn coù chieán löôïc ñeå thöïc hieän söù meänh ñoù. Ñaây laø leõ thaät ñaëc bieät cuûa Phuùc aâm Mathiô.

Giaû söû baïn bieát mình chæ coøn ñöôïc soáng ba naêm nöõa nhöng baïn laïi raát muoán rao baùo ra cho caû theá giôùi naày bieát söù ñieäp cuûa mình, vaäy baïn seõ laøm gì? Chuùa Jeâsus bieát Ngaøi chæ coøn soáng treân ñaát ba naêm thoâi, vaø Ngaøi muoán rao ra cho caû theá giôùi ñeàu nghe Phuùc aâm cuûa Ngaøi. Bieát laø nhö theá, nhöng Ngaøi ñaõ laøm gì? Khi ñoïc Phuùc aâm Mathiô, chuùng ta haõy hoûi vaø traû lôøi caâu hoûi naày, noù seõ giuùp chuùng ta tìm thaáy chieán löôïc cuûa Chuùa Jeâsus ñaõ duøng ñeå thöïc thi caùc muïc tieâu söù meänh cuûa Ngaøi.

Neáu baïn coù tham gia nhöõng khoùa hoïc, hoaëc caùc buoåi hoäi thaûo baøn veà vaán ñeà moät uûy vieân ban chaáp haønh phaûi laø ngöôøi theá naøo thì laøm vieäc môùi coù hieäu quaû. Chaéc chaén baïn seõ ñöôïc khuyeân laø ñeå trôû thaønh moät uûy vieân ban chaáp haønh laøm vieäc coù hieäu quaû thì baïn phaûi laø ngöôøi coù ñaàu oùc phaân tích, toå chöùc, coù khaû naêng bieát uûy nhieäm, ñieàu haønh giaùm saùt vaø cuoái cuøng laø phaûi coù tinh thaàn chòu khoå!

Trong Phuùc aâm Mathiô, moãi khi chuùng ta ñoïc raèng Chuùa Jeâsus nhìn thaáy ñoaøn daân ñoâng thì Ngaøi ñoäng loøng thöông xoùt, chuùng ta coù theå hình dung ra böùc tranh moâ taû loøng thöông xoùt cuûa Ngaøi daønh cho caû theá giôùi naày, vaø qua ñoù cuõng thaáy ñöôïc chieán löôïc rao giaûng söù ñieäp cöùu roãi cho nhaân loaïi cuûa Ngaøi. Moãi khi Chuùa Jeâsus nhìn thaáy ñoaøn daân ñoâng, vôùi loøng thöông xoùt, Ngaøi thöôøng laøm moät ñieàu gì ñoù mang tính chieán löôïc. Laàn thöù nhaát ñöôïc kyù thuaät trong Phuùc aâm Mathiô qua söï kieän Ngaøi chöõa laønh moïi thöù taät bònh maø chuùng ta coù theå hình dung ra ñöôïc treân bôø Bieån hoà Galileâ. Ngaøi bieát ñöôïc nhu caàu cuûa ñoaøn daân, neân Ngaøi ñaõ

19 20

saép xeáp moät buoåi maø toâi goïi laø: “Cuoäc Tónh Taâm Cô Ñoác Ñaàu Tieân” ñể rao ra Baøi Giaûng Treân Nuùi (Mathiô 4:23-5-2).

Laàn thöù hai, Ngaøi thaáy ñoaøn daân ñoâng thì ñoäng loøng thöông xoùt neân Ngaøi ñaõ choïn, laäp moät soá ngöôøi vöøa nghe Ngaøi daïy doã treân nuùi laøm “söù ñoà” hoaëc laøm “ngöôøi ñöôïc sai ñi”. Töø ngöõ naày coù nghóa töông töï vôùi töø “giaùo só” maø hieän nay chuùng ta thöôøng duøng. Chuùa Jeâsus coù nhieàu moân ñoà, nhöng chæ coù möôøi hai söù ñoà maø thoâi, Ñoù laø ñieåm khaùc nhau giöõa moân ñoà vaø söù ñoà.

Chuùng ta coù theå noùi raèng luùc baáy giôø Ngaøi ñaõ phaân tích, toå chöùc vaø uûy nhieäm cho nhöõng ngöôøi seõ thöïc hieän chieán löôïc rao giaûng toaøn caàu cuûa Ngaøi. Khi böôùc theo sôïi daây chieán löôïc cuûa Ngaøi qua Phuùc aâm Mathiô, chuùng ta seõ thaáy coù hai tình tieát haàu nhö ñoàng nhaát vôùi nhau. Moät laàn nöõa Chuùa Jeâsus nhìn thaáy ñoaøn daân ñoâng thì laïi ñoäng loøng thöông xoùt. Laàn naày, ñoaøn daân coù theâm moät nan ñeà laø ñang ñoùi khaùt. Caùc söù ñoà ñeà nghò Chuùa haõy baûo daân chuùng ñi ñaâu ñoù mua thöùc aên. Chuùa lieàn thaùch thöùc caùc söù ñoà: “Caùc ngöôi hieän coù taát caû bao nhieâu oå baùnh?” Chuùa baûo hoï haõy noùi vôùi daân chuùng ñöøng ñi ñaâu caû, bôûi vì hoï chính laø nhöõng ngöôøi ñöôïc Chuùa uûy nhieäm vaø cuõng laø nhöõng ngöôøi ñaïi dieän cuûa Ngaøi, cho neân hoï coù theå ñaùp öùng caùc nhu caàu ñoù cho ñoaøn daân. Ñaây laø caâu chuyeän khaù quen thuoäc, laø pheùp laï duy nhaát cuûa Chuùa Jeâsus ñöôïc kyù thuaät trong caû boán saùch Phuùc aâm, treân thöïc teá ñaây laø moät aån duï veà khaûi töôïng truyeàn giaùo cuûa Chuùa Jeâsus (14:14-36; 15:32-39).

Neáu chuùng ta nhaän ra ñoaøn daân ñoâng kia ñaïi dieän cho theá giôùi vaø moïi nhu caàu cuûa hoï, – thì chuùng ta seõ thaáy Ngaøi duøng chieán löôïc ñaët caùc söù ñoà Ngaøi ñaõ choïn giöõa Ngaøi vaø söï saém saún cuûa Ngaøi ñể ñaùp öùng nhu caàu cho ñoaøn daân. Chuùng ta ñang ñoïc moät caâu chuyeän phuùng duï veà chieán löôïc cuûa Chuùa Jeâsus nhaèm ñaùp öùng caùc nhu caàu cho theá giôùi. Söï chu caáp sieâu nhieân cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi daønh cho ñoaøn daân ñoâng khoâng phaûi do Chuùa Jeâsus tröïc tieáp thöïc hieän maø qua tay caùc söù ñoà! Ngaøy nay Chuùa vaãn duøng caùch nhö vaäy. Ñaáng Christ haèng soáng phuïc sinh quyeát ñònh duøng moân ñoà cuûa Ngaøi ñể truyeàn ñaït Leõ thaät vaø Phuùc aâm cuûa Ngaøi cho nhöõng ai coù nhu caàu ñöôïc cöùu roãi.

Caâu chuyeän veà pheùp laï ñöôïc Chuùa haø hôi naày roõ raøng laø moät caâu chuyeän maø trong ñoù con ngöôøi, nôi choán vaø moïi thöù ñeàu coù yù nghóa saâu saéc. Chieán löôïc cuûa Chuùa Jeâsus ñöôïc theå hieän ôû phaàn cuoái Phuùc aâm Mathiô, kyù thuaät laïi nhieäm vuï Chuùa giao phoù maø chuùng ta vaãn thöôøng goïi laø Ñaïi Maïng Lònh (Mathiô 28:16-20). Khi Chuùa Jeâsus thaêng thieân, lìa khoûi theá giôùi naày, Ngaøi ñaõ uûy thaùc cho caùc moân ñoà ñeán vôùi theá giôùi nhö laø ngöôøi thay maët Ngaøi.

Chuùng ta coù theå noùi laø sau khi thaêng thieân, Chuùa vaãn tieáp tuïc thöïc hieän hai böôùc cuoái cuøng trong chieán löôïc cuûa Ngaøi moät caùch hieäu quaû – Chuùa giaùm saùt caùc moân ñoà Ngaøi trong suoát hôn hai ngaøn naêm qua cuûa lòch söû Hoäi thaùnh khi hoï ñeán vôùi theá giôùi thay cho Ngaøi. ÔÛ ñaây coù moät keát luaän hôïp lyù nhaát laø Chuùa cuøng chòu khoå vôùi nhöõng noã löïc cuûa hoï. Ñaëc bieät laø trong suoát giai ñoaïn hoï chòu khoå vì bò baét bôù döõ doäi trong ba traêm naêm ñaàu cuûa lòch söû Hoäi thaùnh. Chuùng ta coù theå toùm laïi raèng Chuùa vaãn tieáp tuïc chòu khoå khi söï baét bôù vaãn tieáp dieãn suoát hôn hai ngaøn naêm qua cuûa lòch söû Hoäi thaùnh, vaø coøn tieáp tuïc xaûy ra taïi raát nhieàu nôi treân theá giôùi chuùng ta ngaøy nay. Chuùng ta coù theå keát luaän raèng Chuùa cuõng ñang chòu khoå nhö moät soá chöông gaây kinh hoaøng ñaõ ñöôïc vieát ra trong lòch söû Hoäi thaùnh.

Ñieàu naày giuùp chuùng ta hieåu ñöôïc Hoäi thaùnh ngaøy nay. Chuùng ta coù theå thaáy ñöôïc muïc ñích thieâng lieâng cô baûn cuûa Hoäi thaùnh khi nhìn xem Chuùa Jeâsus thöïc thi chieán löôïc cuûa Ngaøi trong Phuùc aâm Mathiô. Hoäi thaùnh laø moät toå chöùc truyeàn giaùo! Hoäi thaùnh ñöôïc Chuùa Jeâsus thieát laäp vaø trao cho quyeàn hôïp phaùp ñeå haønh ñoäng, vaø laø phöông tieän ñeå qua ñoù aân ñieån vaø leõ thaät cuûa Ñöùc Chuùa Jeâsus Christ ñöôïc coâng boá cho caû theá giôùi. Taát caû moïi keá hoaïch, chöông trình vaø hoaït ñoäng cuûa Hoäi thaùnh ñeàu phaûi ñöôïc xem laø phöông tieän ñể ñaït ñeán muïc ñích ñoù .

Coù moät söï xaùc quyeát roõ raøng cho leõ thaät naày trong saùch Coâng Vuï Caùc Söù Ñoà. Phuùc aâm Mathiô keát thuùc vôùi vieäc Chuùa Jeâsus giao troïng traùch cho Hoäi thaùnh laø haõy ñi ra rao giaûng Phuùc aâm cho theá giôùi hö maát. Khi ra ñi, hoï phaûi moân ñoà hoùa muoân daân, laøm pheùp baùpteâm vaø daïy cho ngöôøi ta moïi ñieàu maø Chuùa ñaõ truyeàn cho hoï. Vaø quaû thaät hoï ñaõ laøm

21 22

ñuùng nhöõng vieäc naày nhö saùch Coâng Vuï ghi nhaän. Vaøo Ngaøy Leã Nguõ Tuaàn, hoï nhaän ñöôïc aân töù – quyeàn naêng cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi – ñeå thöïc hieän nhöõng vieäc aáy, vaø khi hoï thöïc hieän Ñaïi Maïng Lònh naày thì cuõng laø luùc Hoäi thaùnh Chuùa ñöôïc khai sinh.

Saùch Coâng vuï laø baûn kyù thuaät roõ raøng veà vieäc hoï ñi vaøo theá gian, moân ñoà hoùa, laøm pheùp baùpteâm vaø daïy doã moân ñoà moïi ñieàu maø Chuùa ñaõ truyeàn cho hoï. Saùch Coâng vuï vaø lòch söû Hoäi thaùnh cho chuùng ta bieát chieán löôïc cuûa Chuùa Jeâsus ñang ñöôïc thöïc hieän. Chuùng ta laø nhöõng ngöôøi goùp phaàn hình thaønh Hoäi thaùnh Chuùa ngaøy nay, vaãn ñang ñöôïc Chuùa keâu goïi ra ñi, moân ñoà hoùa, laøm baùpteâm vaø daïy moïi ñieàu maø Chuùa Jeâsus ñaõ truyeàn.

Chöông 4

NHÖÕNG SÖÏ KIEÄN QUAN TROÏNG

TRONG CUOÄC ÑÔØI ÑAÁNG CHRIST

Trong Kinh thaùnh, khoâng coù nhaân vaät naøo quan troïng hôn maø laïi ít

ñöôïc noùi ñeán cho baèng Giaêng Baùptít. Chuùa Jeâsus noùi oâng laø moät ngöôøi vó ñaïi nhaát vaø cuõng laø nhaø tieân tri lôùn nhaát ñöôïc sinh ra bôûi ngöôøi nöõ (Mathiô 11:11; Luca 7:28).

Cuoäc ñôøi Giaêng Baùptít ñöôïc mieâu taû raát ngaén goïn trong boán saùch Phuùc aâm. Ñieàu ñaëc bieät cuûa cuoäc ñôøi oâng laø gì? Thöù nhaát, oâng khoâng chæ laø nhaø tieân tri vó ñaïi nhaát trong taát caû caùc tieân tri, maø coøn laø vò tieân tri cuoái cuøng. Caùc tieân tri rao ra Moät Tin Töùc Toát Laønh raèng Ñaáng Meâsi saép ñeán. Coøn vò tieân tri naày ñaõ thöïc söï chæ vaøo Con Ngöôøi ñang treân ñöôøng ñi xuoáng Galileâ vaø noùi cuøng vôùi caùc moân ñeä mình: “Kìa, Chieân con cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi, laø Ñaáng caát toäi loãi theá gian ñi” (Giaêng 1:29). Giaêng Baùptít laø vò tieân tri cuoái cuøng noùi tieân tri veà Ñaáng Meâsi, oâng cuõng laø ngöôøi giôùi thieäu raát roõ raøng cho daân söï cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi veà Ñaáng Meâsi cuûa hoï.

Chuùa Jeâsus Chòu Baùpteâm

Coù moät vaøi bieán coá quan troïng xaûy ra trong cuoäc ñôøi Chuùa Cöùu Theá Jeâsus ñöôïc moâ taû ôû nhöõng chöông ñaàu cuûa cuûa caùc saùch Mathiô, Maùc vaø Luca. Moät ngaøy noï, khi Giaêng Baùptít ñang laøm Baùpteâm vaø oâng chôït nhìn thaáy moät Ngöôøi ñang ñöùng xeáp haøng chôø tôùi löôït mình, Ngöôøi ñoù cuõng treû nhö oâng. Khi Giaêng gaëp Chuùa Jeâsus, oâng lieàn thöa: “Xin Ngaøi laøm pheùp baùpteâm cho toâi!” Nhöng Chuùa Jeâsus baûo: “Khoâng! Hôõi Giaêng! Chuùng ta neân laøm troïn moïi vieäc coâng bình. Ngöôi haõy laøm pheùp baùpteâm cho Ta!” Vì theá, Giaêng Baùptít ñaõ laøm baùpteâm cho Chuùa Jeâsus. Ñang khi oâng laøm leã, thì Ñöùc Thaùnh Linh giaùng treân Ngaøi trong hình

23 24

daïng chim boà caâu vaø Ñöùc Chuùa Trôøi laø Cha phaùn raèng: “Naày laø Con yeâu daáu cuûa Ta! Ñeïp loøng Ta moïi ñaøng!” (Mathiô 3:17). Caâu chuyeän ñöôïc cheùp laïi veà söï vieäc xaûy ra naày ñöôïc goïi laø söï kyù thuaät, hay lôøi chöùng cuûa Giaêng Baùptít.

Pheùp baùpteâm maø Chuùa Jeâsus nhaän laõnh khoâng gioáng nhö pheùp Baùpteâm cuûa chuùng ta ngaøy nay. Pheùp baùpteâm aáy laø moät trong nhöõng söï kieän quan troïng cuûa cuoäc ñôøi Ñaáng Christ. Ñoù laø leã nhaäm chöùc cuûa Chuùa ñeå Ngaøi baét ñaàu daán thaân vaøo ba naêm chöùc vuï coâng khai. Khi moät ngöôøi naøo ñöôïc baàu laøm toång thoáng cuûa moät quoác gia, thì ngöôøi ta thöôøng toå chöùc buoåi leã nhaäm chöùc cho vò aáy. Taïi buoåi leã nhaäm chöùc, vò taân toång thoáng seõ ñoïc moät baøi dieãn vaên. Chuùa Jeâsus cuõng baét ñaàu chöùc vuï cuûa mình baèng moät leã nhaäm chöùc. Tuy nhieân, trong tröôøng hôïp naày, dieãn giaû chính laø Ñöùc Chuùa Trôøi Toaøn Naêng vaø baøi dieãn vaên nhaäm chöùc cuûa Chuùa Jeâsus thaät laø ngaén goïn vôùi noäi dung voâ cuøng giaûn dò: “Naày laø Con yeâu daáu cuûa Ta! Ñeïp loøng Ta moïi ñaøng!” (3:17).

Chuùa Jeâsus Bò Caùm Doã

Trong chöông boán saùch Mathiô, chuùng ta thaáy sau khi Chuùa Jeâsus chòu pheùp baùpteâm thì coù moät söï kieän quan troïng khaùc xaûy ra. Ñöùc Thaùnh Linh ñöa Ngaøi vaøo ñoàng vaéng laø nôi Ngaøi phaûi ñoái ñaàu vôùi Satan, sau khi Ngaøi kieâng aên boán möôi ngaøy thì bò ma quyû caùm doã ba laàn. Laàn thöù nhaát, quyû caùm doã ñeán cuøng Ngaøi baûo raèng: “Neáu ngöôi phaûi laø Con Ñöùc Chuùa Trôøi, thì haõy khieán ñaù naày trôû neân baùnh ñi!” Chuùa Jeâsus ñaùp: “Coù lôøi cheùp raèng: Ngöôøi ta soáng chaúng phaûi chæ nhôø baùnh maø thoâi, song nhôø moïi lôøi noùi ra töø mieäng Ñöùc Chuùa Trôøi”. ÔÛ ñaây coù moät caâu cuûa Chuùa Jeâsus ñöôïc ghi laïi ba laàn trong caùc saùch Phuùc aâm coäng quan laø: “Coù lôøi cheùp raèng” (Mathiô 4:4).

Caùm doã thöù hai ñaõ dieãn ra khi ma quyû khuyeán duï Chuùa Jeâsus haõy gieo mình xuoáng töø noùc cao nhaát cuûa Ñeàn thôø Saloâmoân. “Neáu ngöôi phaûi laø Con Ñöùc Chuùa Trôøi”, Satan bảo: “thì haõy gieo mình xuoáng ñi; vì coù lôøi cheùp raèng: Chuùa seõ truyeàn caùc thieân söù gìn giöõ ngöôi, thì: Caùc ñaáng aáy seõ naâng ngöôi trong tay, keûo chaân ngöôi vaáp nhaèm ñaù chaêng” (4:6). ÔÛ ñaây, chuùng ta thaáy Satan ñaõ trích daãn Kinh thaùnh. Noù laø keû raát

raønh Kinh thaùnh vaø muoán ñaùnh baïi con caùi Chuùa baèng caùch ñem Kinh thaùnh gieo vaøo ñaàu ñeå keát toäi hoaëc khieán cho hoï sôï haõi.

Chuùa lieàn tuyeân boá raèng Ngaøi chính laø Ñöùc Chuùa Trôøi hoùa thaân laøm ngöôøi. Vaäy coù ai tin vaøo lôøi tuyeân boá ñoù khoâng? Satan gôïi yù raèng Ngaøi haõy duøng quyeàn bính sieâu nhieân cuûa mình chöùng minh cho lôøi tuyeân boá aáy. Nhöng Chuùa Jeâsus phaùn vôùi ma quyû: “Cuõng coù lôøi cheùp raèng: Ngöôi ñöøng thöû Chuùa laø Ñöùc Chuùa Trôøi ngöôi” (4:7).

Chuùa Jeâsus bò caùm doã laàn thöù ba khi Satan chæ cho Ngaøi thaáy moïi vöông quoác treân theá gian vôùi taát caû söï giaøu sang, nguy nga loäng laãy cuûa noù. “Ta seõ cho ngöôi heát thaûy moïi söï naày”, Satan duï doã: “với ñiều kiện ngöôi phải sấp mình xuống tröôùc maët ta maø thôø laïy”. Nhöng Chuùa Jeâsus baûo: “Hôõi Satan, haõy lui ra! Vì coù lôøi cheùp raèng: Ngöôi phaûi thôø phöôïng Chuùa laø Ñöùc Chuùa Trôøi ngöôi, vaø chæ haàu vieäc moät mình Ngaøi maø thoâi” (4:8-10).

Vieäc Chuùa Jeâsus bò caùm doã trong ñoàng vaéng coù yù nghóa gì? Tröôùc heát, toâi tin laø neáu nhö Satan coù phöông keá naøo ñoù ñeå traùnh ñöôïc cuoäc ñöông ñaàu naày thì coù leõ noù ñaõ traùnh. Chuùng ta phaûi hieåu raèng Thaùnh Linh cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ ñöa Chuùa Jeâsus laø Ñaáng Christ ñeán ñoái ñaàu vôùi Satan ngay töø ñaàu, khi Ngaøi vöøa thi haønh chöùc vuï coâng khai. Noùi moät caùch vaên hoa thì ñaây laø vieäc “Chuùa Jeâsus – ngöôøi anh caû”, Ñaáng ñang thanh toaùn moùn nôï thay cho “Añam – ngöôøi em trai” laø ngöôøi ñaõ bò Satan löøa doái trong vöôøn EÂñen thuôû naøo. Söï caùm doã laàn thöù nhaát maø Chuùa Jeâsus gaëp phaûi veà cô baûn cuõng chính laø söï caùm doã maø Añam vaø EÂva ñaõ töøng ñoái dieän trong vöôøn EÂñen.

Nhö chuùng ta ñaõ thaáy, Chuùa Jeâsus traû lôøi ma quyû baèng caùch nhaéc laïi söï caùm doã cuûa noù trong vöôøn EÂñen qua nhöõng lôøi Kinh thaùnh Ngaøi trích daãn: “Coù lôøi cheùp raèng: Ngöôøi ta soáng chaúng phaûi chæ nhôø baùnh maø thoâi, song nhôø moïi lôøi noùi ra töø mieäng Ñöùc Chuùa Trôøi” (Mathiô 4:4). Trong vöôøn EÂñen, Satan neâu leân caâu hoûi: “Ñöùc Chuùa Trôøi noùi nhö theá sao?” Añam vaø EÂva ñaùp: “Vaâng! Ñuùng vaäy!” Noùi theo nghóa boùng, ma quyû baûo theá naày: “OÀ! Ñöùc Chuùa Trôøi noùi theá khoâng ñuùng ñaâu!” Sau khi ma quyû ñöa ra caâu hoûi mô hoà, gaây thaéc maéc cho loaøi ngöôøi khieán hoï

25 26

khoâng bieát nhöõng gì Ñöùc Chuùa Trôøi phaùn baûo laø ñuùng hay sai, thì hoï baét ñaàu nghi ngôø, daãn ñeán söï khoâng tin vaø khoâng vaâng theo Lôøi Ngaøi.

AÂm höôûng cuûa vaán ñeà naày nghe coù veû quen thuoäc quaù phaûi khoâng? Ma quyû laø keû khoâng bao giôø ngöøng neâu leân nhöõng caâu hoûi nghi ngôø gioáng nhö vaäy xuyeân suoát chieàu daøi lòch söû cuûa daân söï Ñöùc Chuùa Trôøi. Ngaøy nay, nhöõng söï caùm doã naày vaãn taùi dieãn theo caùch cuõ cuûa noù, xui giuïc vaø caùm doã chuùng ta phaïm toäi. Ñaây cuõng chính laø moät ñònh nghóa veà toäi loãi. Toäi loãi laø vaán ñeà chuùng ta laøm hay khoâng laøm nhöõng gì maø chuùng ta bieát laø Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ phaùn.

Trong nhöõng lôøi Chuùa Jeâsus ñaùp traû khi bò caùm doã laàn thöù nhaát, coù aån chöùa moät leõ thaät quan troïng laø neáu chuùng ta muoán soáng thì Lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi seõ chæ daïy cho chuùng ta bieát caùch soáng nhö theá naøo. Caøng hieåu Kinh thaùnh chöøng naøo, thì chuùng ta caøng hieåu cuoäc soáng chöøng naáy. Maø chuùng ta caøng hieåu ñöôïc cuoäc soáng thì chuùng ta laïi caøng caûm kích vaø thaáy roõ giaù trò ñích thöïc cuûa Kinh thaùnh. Kinh thaùnh vaø cuoäc soáng soi saùng cho nhau. Muïc ñích cuûa Kinh thaùnh laø giuùp chuùng ta bieát caùch ñeå soáng.

Trong vöôøn EÂñen, thöïc chaát cuûa söï caùm doã laø haõy ñaët nhu caàu theå xaùc cuûa baïn leân haøng ñaàu vaø ñieàu Ñöùc Chuùa Trôøi muoán baïn laøm ôû haøng thöù hai. Noùi caùch khaùc, thay vì giaûi thích Lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi theo nhöõng nhu caàu thuoäc theå cuûa mình, thì Ñöùc Chuùa Trôøi muoán hoï giaûi thích nhöõng nhu caàu thuoäc theå cuûa hoï theo Lôøi Ngaøi. Veà maët yù nghóa thì söï caùm doã naày laø: “Tröôùc tieân nhu caàu cuûa baïn, keá ñeán laø Lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi”.

Khi Chuùa Jeâsus bò caùm doã haõy bieán ñaù thaønh baùnh, thì söï caùm doã aáy laø: “Ngöôi ñaõ kieâng aên boán möôi ngaøy. Vaäy tröôùc heát haõy duøng quyeàn naêng sieâu nhieân cuûa mình ñể ñaùp öùng cho nhu caàu theå xaùc, vaø ñaët Lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi vôùi yù muoán cuûa Ngaøi ôû haøng thöù hai”. Tuy nhieân, Chuùa Jeâsus ñaõ ñaùp laïi söï caùm doã ñoù theá naày: “Tröôùc tieân laø Lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi, sau ñoù laø nhu caàu theå xaùc”.

Söù ñieäp Kinh thaùnh thöôøng ñöôïc toùm taét trong boán töø: “Chuùa laø treân heát!” Caâu traû lôøi cuûa Chuùa Jeâsus cho caû ba laàn caùm doã cuûa ma quyû coù theå ñöôïc toùm taét coâ ñoïng trong boán töø ñoù. Haõy nhôù raèng söï caùm doã

khoâng phaûi laø toäi loãi, song caùch chuùng ta ñaùp laïi söï caùm doã seõ khieán chuùng ta chieán thaéng noù hoaëc phaïm toäi. Söï phaûn öùng cuûa chuùng ta ngaøy nay cuõng laø söï öùng duïng boán töø: “Chuùa laø treân heát! ”

Trong söï caùm doã thöù hai, Satan ñaõ trích daãn Kinh thaùnh vaø gôïi yù raèng Chuùa Jeâsus haõy chöùng minh Ngaøi laø Con cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi baèng caùch töï gieo mình xuoáng töø treân noùc cao nhaát cuûa Ñeàn thôø Saloâmoân. YÙ ma quyû muoán noùi, neáu Chuùa Jeâsus ñöôïc baûo veä moät caùch sieâu nhieân khi Ngaøi rôi xuoáng, thì ñieàu ñoù chöùng minh raèng Ngaøi laø Con Ñöùc Chuùa Trôøi.

Moät laàn nöõa, Chuùa Jeâsus laïi duøng Kinh thaùnh ñể traû lôøi, Ngaøi cho Satan bieát Ñöùc Chuùa Trôøi phaùn baûo chuùng ta laø khoâng ñöôïc thöû Ngaøi. Coù moät laèn ranh roõ raøng giöõa vieäc ñaët caùi loát chieân ôû ngoaøi trôøi, nhö Gheâñeâoân ñaõ laøm, vaø vieäc thöû Ñöùc Chuùa Trôøi (Caùc quan xeùt 6:37-38). Khi chuùng ta ghi danh vaøo “Tröôøng Ñaïi hoïc Ñöùc tin” – laø luùc chuùng ta ñoùn nhaän thöû thaùch ñeå trôû thaønh moân ñoà Ñaáng Christ, chuùng ta khoâng coù quyeàn ra baøi thi cho Ngaøi, chæ Ngaøi môùi coù quyeàn thöû chuùng ta vaøo baát cöù luùc naøo Ngaøi muoán, nhöng chuùng ta thì khoâng coù quyeàn thöû Ngaøi.

Laàn thöù ba Satan caùm doã Chuùa Jeâsus raèng noù seõ cho Ngaøi taát caû vöông quoác treân theá gian naày, vôùi ñieàu kieän raát ñôn giaûn laø phaûi thôø laïy noù. Laïi moät laàn nöõa, Chuùa cuûa chuùng ta ñaõ duøng Kinh thaùnh traû lôøi ma quyû töông töï nhö Ngaøi ñaõ traû lôøi trong laàn caùm doã thöù nhaát: “Vì coù lôøi cheùp raèng: Ngöôi phaûi thôø phöôïng Chuùa laø Ñöùc Chuùa Trôøi ngöôi, vaø chæ haàu vieäc moät mình Ngaøi maø thoâi”. Ñieàu coát yeáu ôû ñaây cuõng laø boán chöõ: “Chuùa laø treân heát”. Laàn naày, caâu naày ñöôïc boå sung theâm saùu töø nöõa: “chæ moät mình Ngaøi maø thoâi!” (Mathiô 4:10).

Ba söï caùm doã cuûa Chuùa Jeâsus coù nhöõng öùng duïng caù nhaân raát roõ raøng cho baïn vaø toâi. ÖÙng duïng thöù nhaát: “Chuùa laø treân heát!” Lôøi Chuùa phaûi ñöôïc öu tieân tröôùc heát vaø sau ñoù môùi ñeán caùc nhu caàu cuûa chuùng ta. Haõy thôø phöôïng Chuùa laø Ñöùc Chuùa Trôøi vaø chæ thôø phöôïng moät mình Ngaøi maø thoâi. Haàu heát chuùng ta ñeàu coù nhöõng luùc bò caùm doã, khieán cho ñöùc tin khoâng coøn caàn thieát baèng caùch thöû Ñöùc Chuùa Trôøi, maø queân

27 28

raèng chæ coù Ñöùc Chuùa Trôøi laø Ñaáng coù quyeàn thöû chuùng ta. Sau khi Chuùa Jeâsus baét beû lôøi cuûa Satan laàn thöù ba, chuùng ta thaáy noù ñaõ phaûi lìa khoûi Ngaøi “moät thôøi gian” hoaëc moät thôøi gian ngaén. Cuïm töø trong ngoaëc keùp naày cho thaáy Satan ñaày quyeàn löïc, seõ tieáp tuïc vaø khoâng ngöøng taán coâng Chuùa Cöùu Theá trong ba naêm cuoái cuûa cuoäc ñôøi Ngaøi. Ñaây laø leõ thaät ñaëc bieät vaøo thôøi gian Ngaøi saép söûa traûi qua tuaàn leã cuoái cuøng ñể chòu cheát vaø soáng laïi, haàu ñem söï cöùu roãi ñeán cho chuùng ta.

Coù moät soá ngöôøi thaéc maéc khoâng bieát taïi sao Chuùa Jeâsus laïi laø ñoái töôïng ñể cho ma quyû caùm doã. Trong khi Chuùa Jeâsus bò ma quyû caùm doã trong ñoàng vaéng, phaûi chaêng Ñöùc Chuùa Trôøi laø Cha ñang nhìn qua ban coâng cuûa thieân ñaøng, hoài hoäp nín thôû töï hoûi raèng: “Ta khoâng bieát roài Ngaøi seõ xoay xôû ra sao ñaây?” Baïn coù nghó nhö vaäy khoâng? Toâi baûo ñaûm vôùi baïn laø Ñöùc Chuùa Trôøi bieát roõ Con Ngaøi seõ khoâng gioáng nhö Añam, thaát baïi trong söï caùm doã naày. Khi Chuùa bò caùm doã trong ñoàng vaéng, khoâng gì coù theå khieán cho Ngaøi sa ngaõ ñöôïc.

Vaäy, taïi sao Ngaøi chòu caùm doã? Ñieàu ñoù raát quan troïng, vì Ñöùc Chuùa Trôøi muoán chöùng minh cho chuùng ta laø ngay töø ban ñaàu, trong ñôøi soáng vaø chöùc vuï cuûa Chuùa Cöùu Theá thì Ngaøi khoâng heà thaát baïi. Moät trong nhöõng caâu cuoái cuøng trong Kinh thaùnh ñeà caäp ñeán ñieàu naày nôi Chuùa Jeâsus Christ laø: “Ñaáng coù theå gìn giöõ anh em khoûi vaáp phaïm vaø khieán anh em ñöùng tröôùc maët vinh hieån mình caùch raát vui möøng, khoâng choã traùch ñöôïc” (Giuñe 24). Neáu Chuùa Cöùu Theá bò caùm doã nhöng khoâng thaát baïi, laø Ñaáng ñang soáng trong chuùng ta thì lieäu Ngaøi coù theå giöõ chuùng ta khoûi bò thaát baïi khoâng? Dó nhieân laø Ngaøi coù theå! Neáu chuùng ta tin caäy vaø böôùc theo Ngaøi, thì Ngaøi seõ gìn giöõ chuùng ta khoûi bò thaát baïi.

Baèng phöông caùch maø Ngaøi ñaõ duøng ñeå ñoái phoù vôùi söï caùm doã, Ngaøi seõ chæ cho baïn vaø toâi bieát phaûi laøm theá naøo ñeå ñöông ñaàu vôùi söï caùm doã cuûa ma quyû. Satan khoâng ngöøng tìm moïi caùch noùi vôùi töøng ngöôøi trong chuùng ta raèng: “Haõy ñaët nhu caàu theå xaùc leân haøng ñaàu, sau ñoù môùi ñeán nhu caàu taâm linh. Haõy ñaët moïi thöù trong cuoäc soáng baïn leân treân heát, ngoaïi tröø Ñöùc Chuùa Trôøi! ”

Keû thuø ñaùng sôï nhaát cuûa ñieàu toát nhaát chính laø ñieàu toát. Ñaây laø caùch Satan thöôøng duøng ñeå cöôùp chuùng ta ra khoûi ñieàu toát nhaát cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. Ma quyû caùm doã chuùng ta laøm ñieàu toát ñeå khieán chuùng ta ñaùnh maát ñieàu toát nhaát maø Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ daønh cho chuùng ta. Vì Ñöùc Chuùa Trôøi yeâu thöông chuùng ta, vaø Ngaøi bieát raèng khi chuùng ta ñaët Ngaøi treân heát thì chuùng ta seõ nhaän ñöôïc ñieàu toát nhaát, Ngaøi muoán chuùng ta ñaët Ngaøi leân haøng ñaàu vaø ñaùnh baïi söï caùm doã cuûa Satan.

29 30

Chöông 5

BAØI GIAÛNG VÓ ÑAÏI NHAÁT

CUÛA CHUÙA JEÂSUS

Chuùa Jeâsus coù nhieàu baøi giaûng vó ñaïi. Treân moät phöông dieän naøo ñoù,

thì baøi giaûng vó ñaïi nhaát cuûa Ngaøi chính laø Baøi Giaûng Treân Nuùi. Baøi Giaûng Treân Nuùi ñöôïc toùm taét ngaén goïn veà ñaïo ñöùc cuûa toaøn boä Kinh thaùnh . Ñoù cuõng laø baøi giaûng cuûa Chuùa Jeâsus daïy veà ñaïo lyù vaø caùc moái quan heä ñöôïc coâ ñoïng laïi. Khi xem xeùt boái caûnh cuûa baøi giaûng naày ñöôïc rao ra, chuùng ta nhaän thaáy raèng ñoù khoâng phaûi laø moät baøi giaûng ñieån hình nhö chuùng ta thöôøng nghe trong caùc baøi giaûng hieän nay.

Vaên Maïch Cuûa Baøi Giaûng

Xem xeùt vaên maïch tröôùc khi xeùt ñeán noäi dung baøi giaûng vó ñaïi cuûa Chuùa Jeâsus laø ñieàu quan troïng. Moät trong nhöõng nguyeân taéc nghieân cöùu Kinh thaùnh, ñoù laø chuùng ta phaûi luoân xem xeùt caùc phaân ñoaïn Kinh thaùnh trong vaên maïch cuûa chuùng. Töø “vaên maïch” nghóa laø “theo baûn vaên”. Ñieàu naày luoân quan troïng vì chuùng ta bieát ñöôïc ñieàu gì xaûy ra vôùi chuû ñeà chuùng ta ñang nghieân cöùu, ñieàu gì xaûy ra tröôùc ñoù, hoaëc ñieàu gì ñang dieãn ra trong luùc rao giaûng, vaø ñieàu gì seõ ñeán sau söï rao giaûng hoaëc söï kieän maø chuùng ta ñang nghieân cöùu trong moät phaân ñoaïn Kinh thaùnh. Vaên maïch seõ giuùp chuùng ta giaûi nghóa phaân ñoaïn Kinh thaùnh maø chuùng ta ñang nghieân cöùu.

ÔÛ phaàn keát thuùc cuûa Mathiô chöông boán, chuùng ta tìm thaáy söï moâ taû cuûa Mathiô veà vaên maïch cuûa baøi giaûng vó ñaïi naày. Chuùng ta ñoïc thaáy Chuùa Jeâsus chöõa laønh cho nhieàu ngöôøi beänh ñeán töø nhöõng nôi raát xa, töø caùc thaønh phoá, caùc vuøng, taát caû ñeàu ñöôïc Chuùa chöõa laønh (Mathiô 4:2-5:1).

Trong khi Chuùa Jeâsus ñang chöõa laønh cho ñoaøn daân ñoâng tuï hoïp quanh khu vöïc söôøn doác Bieån Galileâ, Ngaøi truyeàn goïi moät soá moân ñoà haõy gaëp Ngaøi taïi treân nuùi laø nôi töø bôø Bieån Galileâ ñi leân cao daàn (Maùc 3:13). Vaø theá laø ñoaøn daân ñoâng ñöôïc chia thaønh hai nhoùm. Nhoùm ôû chaân nuùi bao goàm nhöõng ngöôøi coù nan ñeà. Coøn nhoùm ôû cuøng vôùi Chuùa Jeâsus treân nuùi laø nhöõng ngöôøi ít ra cuõng muoán tham gia giaûi quyeát hoaëc giaûi ñaùp cho caùc nan ñeà. Saùch Phuùc aâm Mathiô chöông naêm, saùu vaø baûy kyù thuaät baøi giaûng vó ñaïi maø Chuùa Jeâsus ñaõ giaûng trong khung caûnh nhö vaäy.

Toâi goïi vaên maïch cuûa baøi giaûng vó ñaïi naày laø “Cuoäc Tónh Taâm Cô Ñoác Ñaàu Tieân”. Khi Chuùa Jeâsus saép xeáp cuoäc tónh taâm naày thì Ngaøi cuõng ñöa ra thaùch thöùc: “Baïn laø moät phaàn cuûa nan ñeà hay baïn muoán laø moät phaàn trong vieäc giaûi quyeát nan ñeà?” Taïi cuoäc tónh taâm ñoù, Chuùa Jeâsus keâu goïi nhieàu moân ñoà cuøng tham gia vôùi Ngaøi ñể giaûi quyeát nan ñeà cho nhöõng ai ñang gaëp phaûi.

Chuùa Jeâsus ñang chaêm soùc ñoaøn daân ñoâng beänh taät vaø Ngaøi bieát raèng trong theå xaùc con ngöôøi, chæ laø moät ngöôøi ñôn leû, thì töï Ngaøi khoâng theå naøo giaûi quyeát heát moïi nan ñeà, cho duø Ngaøi laø Ñöùc Chuùa Trôøi trong hình theå con ngöôøi, laø Con Ñöùc Chuùa Trôøi. Vì theá, Ngaøi ñaõ phaân tích, roài toå chöùc cuoäc tónh taâm Cô Ñoác ñaàu tieân. Theo Maùc, vieäc tham gia cuoäc tónh taâm treân nuùi ñöôïc thöïc hieän laø do coù lôøi môøi goïi (Maùc 3:13).

Trong chöông baûy, chuùng ta ñoïc thaáy Chuùa Jeâsus ñaõ keát thuùc cuoäc tónh taâm naày baèng söï môøi goïi ñaùng sôï. Toâi tin raèng khi Chuùa ñöa ra lôøi môøi goïi aáy thì chæ coù möôøi hai ngöôøi ñaùp öùng lôøi Ngaøi. Döïa vaøo nhaän thöùc cuûa mình treân thöïc teá luùc baáy giôø, toâi thaáy sau ñoù khoâng laâu Chuùa Jeâsus ñaõ xuoáng nuùi, vaø Ngaøi baét ñaàu uûy nhieäm coâng taùc cho caùc söù ñoà. Toâi tin laø Chuùa ñaõ huaán luyeän möôøi hai söù ñoà cuûa Ngaøi trong thôøi gian cuûa cuoäc tónh taâm Cô Ñoác ñaàu tieân.

Noäi Dung Baøi Giaûng

Chuùa Jeâsus baét ñaàu baøi giaûng baèng nhöõng lôøi giaùo huaán caùc moân ñoà veà quan ñieåm Cô ñoác (ñöôïc goïi laø “caùc phöôùc laønh”), laø ñieàu seõ khieán hoï cuøng döï phaàn vôùi Chuùa ñể giaûi quyeát nhöõng nan ñeà cho soá ngöôøi ôû taïi

31 32

chaân nuùi (5:3-12). Taùm thaùi ñoä hoaëc ñöùc haïnh naày moâ taû sô löôïc veà phaåm chaát ñaõ ñöôïc reøn duõa cuûa moân ñoà Chuùa Jeâsus. Theo Chuùa Jeâsus, caùch chuùng ta nhìn vaøo söï vieäc coù theå seõ thaáy ñieàu khaùc bieät giöõa ñôøi soáng coù söï saùng vaø ñôøi soáng ñaày toái taêm (Mathiô 6:22-23).

Caùc Phöôùc Laønh: Moät Soá Nhaän Xeùt Chung

Taùm thaùi ñoä toát ñeïp naày laø noäi dung baøi giaûng, vaø taát caû phaàn coøn laïi cuûa söï daïy doã laø phaàn öùng duïng cuûa baøi giaûng. Nhöõng giaùo sö vaø caùc dieãn giaû taøi ba laø nhöõng ngöôøi chæ caàn moät ít thôøi gian ñeå giaûng giaûi veà leõ thaät maø hoï muoán daïy, vaø daønh phaàn lôùn thôøi gian ñeå minh hoïa vaø öùng duïng leõ thaät ñoù. Trong baøi giaûng naày, Chuùa Jeâsus laø göông maãu cho chuùng ta qua phöông phaùp ñoù, Ngaøi chæ daønh moät phaàn nhoû thôøi gian trình baøy leõ thaät (caùc phöôùc laønh), vaø daønh haàu heát thì giôø cuûa Ngaøi ñeå minh hoïa vaø öùng duïng caùc phöôùc laønh aáy.

Boái caûnh cuûa baøi giaûng naày ñöa ñeán cao traøo lieân quan ñeán vieäc laøm theá naøo trôû thaønh tín ñoà Ñaáng Christ, laø Cô Ñoác nhaân. Nhöõng thaùi ñoä toát ñeïp ñöôïc moâ taû laø ñaëc ñieåm thu huùt ñể trôû thaønh Cô Ñoác nhaân. Boán caâu chuyeän aån duï theo sau caùc phöôùc laønh ñoù – muoái, söï saùng, thaønh phoá, vaø caây ñeøn – moâ taû söï thaùch thöùc, lieân quan ñeán phaåm chaát ñôøi soáng Cô Ñoác khi va chaïm vôùi neàn vaên hoùa cuûa theá tuïc. Vaán ñeà cô baûn ôû ñaây: “Baïn laø ngöôøi ñang coù nan ñeà hay laø ngöôøi cuøng tham gia vôùi Chuùa Jeâsus ñể giaûi quyeát caùc nan ñeà? Baïn laø moät trong nhöõng caâu traû lôøi cuûa Ngaøi hay baïn vaãn ñang laø ngöôøi neâu leân nhöõng caâu hoûi?”

Coù moät “ñöôøng ranh phaân chia thuoäc linh” töôûng töôïng giöõa phöôùc laønh thöù tö vaø thöù naêm. Xuyeân suoát Kinh thaùnh chuùng ta thaáy coù moät moâ hình noåi baät khi Chuùa keâu goïi vaø huaán luyeän caùc nhaø laõnh ñaïo cho coâng vieäc Ngaøi. Nhöõng nhaø laõnh ñaïo naày coù ñieàu maø chuùng ta coù theå goïi laø: “kinh nghieäm ñeán” vaø “kinh nghieäm ra ñi”. Hoï ñaõ ñeán vôùi Chuùa moät caùch coù yù nghóa tröôùc khi ra ñi keát quaû cho Ngaøi. Hoï laø ngöôøi thôø phöôïng Ñöùc Chuùa Trôøi tröôùc khi trôû neân nhaân söï cho Ngaøi. Boán phöôùc laønh ñaàu tieân giôùi thieäu nhöõng thaùi ñoä maø chuùng ta caàn hoïc ñể ñeán vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi, vaø boán phöôùc laønh keá tieáp phaùc hoïa nhöõng thaùi ñoä chuùng ta caàn hoïc ñể ra ñi cho Ngaøi.

Taøi naêng coù theå ñöôïc phaùt huy trong nôi tónh laëng, nhöng tính caùch thì phaûi ñöôïc phaùt huy giöõa doøng ñôøi, hoaëc trong khi chuùng ta tieáp xuùc, quan heä vôùi ngöôøi khaùc. Boán phöôùc laønh ñaàu tieân ñöôïc phaùt trieån treân nuùi, hoaëc ôû trong nôi maø sau ñoù Chuùa Jeâsus moâ taû nhö laø kinh nghieäm “rieâng tö” giöõa chuùng ta vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi (Mathiô 6:6). Chuùng ta coù theå hoïc hoûi vaø nuoâi döôõng boán phöôùc laønh ñaàu tieân trong moái töông giao caù nhaân vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi, coøn boán phöôùc laønh keá tieáp thì chuùng ta phaûi hoïc vaø phaùt huy qua moái thoâng coâng vôùi moïi ngöôøi.

Caùc phöôùc laønh ñöôïc chia laøm boán phaàn, moãi phaàn hai phöôùc laønh: ngheøo khoù veà taâm linh laø ngöôøi than khoùc; nhu mì laø ngöôøi khao khaùt söï coâng nghóa; ngöôøi hay thöông xoùt laø ngöôøi coù loøng trong saïch; vaø ngöôøi laøm cho keû khaùc hoøa thuaän laø ngöôøi chòu söï baét bôù. Moãi caëp caâu noùi veà caùc phöôùc laønh ñeàu phaùt thaûo sô löôïc caùi nhìn thuoäc linh naøo ñoù, maø heã ai laø moân ñoà Chuùa Jeâsus thì ñeàu phaûi hoïc noù tröôùc khi coù theå döï phaàn cuøng Ngaøi giaûi quyeát caùc nan ñeà, vaø trôû neân moät trong nhöõng caâu traû lôøi cuûa Ngaøi.

Hai phöôùc laønh ñaàu tieân daïy caùc moân ñoà noùi theá naày: “Vaán ñeà ôû ñaây khoâng phaûi toâi coù theå laøm gì maø laø Chuùa coù theå laøm gì”, hoaëc “Neáu khoâng coù Chuùa thì toâi chaúng laøm chi ñöôïc”. Caëp phöôùc laønh thöù hai noùi leân söï thöøa nhaän cuûa caùc moân ñoà: “Vaán ñeà ôû choã khoâng phaûi toâi muoán gì maø laø Chuùa muoán gì”. Caëp phöôùc laønh thöù ba baøy toû bí maät thuoäc linh: “Vaán ñeà khoâng phaûi ôû choã toâi laø ai hay toâi laø gì, maø Chuùa laø ai vaø Ngaøi laø Ñaáng theá naøo”. Caëp phöôùc laønh thöù tö laøm chöùng cho caùc keát quaû cuûa nhöõng phöôùc laønh vaø ñöa ra söï thöøa nhaän: “Vaán ñeà khoâng phaûi toâi ñaõ laøm gì maø laø Chuùa ñaõ laøm gì”.

Cuoái cuøng, döôøng nhö theå caùc phöôùc laønh ñang daãn daét chuùng ta leo daàn leân nuùi. Phöôùc laønh thöù nhaát ñöa chuùng ta leân nuùi baèng con ñöôøng ngaén nhaát. Phöôùc laønh thöù hai daãn chuùng ta ñi xa hôn moät chuùt. Treân ñöôøng leo leân nuùi, söï nhu mì ñaõ chuyeån chuùng ta töø phöôùc laønh thöù ba sang phöôùc laønh thöù tö. Vaø söï ñoùi khaùt ñieàu coâng bình cuûa chuùng ta daãn ñöa chuùng ta leân tôùi ñænh nuùi. Caùc phöôùc laønh “leo nuùi” naày laø caùc phöôùc laønh ñang ñeán gaàn.

33 34

Moïi söï tónh taâm roài cuõng keát thuùc, vaø nhöõng ngöôøi tham döï phaûi rôøi khoûi nuùi. Caùc phöôùc laønh saún coù seõ ñöa chuùng ta rôøi khoûi nuùi moät laàn nöõa. Khi moät moân ñoà ñöôïc no neâ söï coâng bình cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi, thì hoï seõ trôû neân nhö theá naøo? Phaûi chaêng hoï seõ gioáng nhöõng ngöôøi Pharisi töï maõn, vaø tuaân thuû luaät phaùp caùch tuyeät ñoái? Khoâng, chuùng ta ñoïc thaáy raèng hoï coù loøng thöông xoùt, vaø hoï thöông xoùt vôùi moät taám loøng trong saïch. Hoï coù ñöôïc ñieàu ñoù vaøo luùc xuoáng nuùi tham gia cuøng vôùi Chuùa giaûi quyeát caùc nan ñeà cuûa ñoaøn daân ñoâng ñang coù nhu caàu. Khi caùc moân ñoà laø ngöôøi hoøa giaûi thì hoï seõ gaëp söï baét bôù, chuùng ta bieát hoï laïi coù maët taïi chaân nuùi moät laàn nöõa laø nôi moïi nan ñeà ñang toàn taïi.

CAÙC PHÖÔÙC LAØNH: MOÄT VAØI NHAÄN XEÙT CUÏ THEÅ

“Phöôùc Cho Ngöôøi Ngheøo Khoù Veà Taâm Linh”

Chuùng ta töï nhaän bieát mình ngheøo khoù taâm linh laø moät thaùi ñoä ñuùng. Thaùi ñoä naày laø do töï chuùng ta nhaän thöùc, neáu khoâng thì chuùng ta seõ khoâng bao giôø trôû thaønh giaûi phaùp cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. Chuùng ta phaûi laø thaàn daân cuûa Nhaø Vua- Ñaáng Giaûi Quyeát. Ñaây laø thaùi ñoä ñaàu tieân caàn coù neáu chuùng ta muoán döï phaàn vaøo giaûi phaùp ñể ñaùp öùng nhu caàu cuûa con ngöôøi maø Ñaáng Christ muoán coù qua caùc moân ñoà cuûa Ngaøi. Noùi caùch khaùc, thaùi ñoä nhaän bieát mình ñang ngheøo khoù taâm linh chính laø “söï khieâm nhöôøng”.

“Phöôùc Cho Nhöõng Keû Than Khoùc”

Thaùi ñoä ñeïp ñeõ thöù hai laø: “Phöôùc cho nhöõng keû than khoùc” (Mathiô 5:4). Söï öùng duïng vaø giaûi thích nguyeân thuûy veà phöôùc laønh thöù hai laø chuùng ta seõ khoâng bao giôø trôû thaønh giaûi phaùp vaø laø caâu traû lôøi cuûa Chuùa Jeâsus cho taát caû noãi ñau khoå maø ñoaøn daân ñoâng ôû chaân nuùi ñang phaûi chòu ñöïng, neáu nhö chuùng ta chöa töøng chòu ñöïng nhö hoï. Coù theå coøn caùch öùng duïng vaø giaûi thích khaùc cho phöôùc laønh naày laø chuùng ta haõy than khoùc khi nhaän bieát mình ñang ngheøo khoù veà taâm linh, hoaëc laø chuùng ta chaúng theå laøm chi ñöôïc neáu khoâng coù Chuùa.

“Phöôùc Cho Nhöõng Keû Nhu Mì”

Tính nhu mì laø moät khaùi nieäm deã bò hieåu laàm nhaát trong Kinh thaùnh. Noù khoâng coù nghóa laø yeáu ñuoái, maø laø meàm maïi. Haõy hình dung moät con ngöïa hoang maïnh baïo, nhöng chöa ñöôïc thuaàn hoùa - moät ñoäng vaät coù söùc maïnh nhöng chöa töøng bò ñaët haøm vaøo mieäng, hoaëc bò thaéng daây cöông treân ñaàu, hay thaéng yeân treân löng. Haàu nhö chaúng ai coù theå kieåm soaùt noåi con thuù maïnh meõ naày. Nhöng roài cuoái cuøng noù cuõng phaûi ñaàu haøng, chaáp nhaän cho ngöôøi ta ñaët haøm thieác, thaéng daây cöông vaø ñaët yeân leân mình noù. Con vaät ñoù laø aån duï veà yù nghóa cuûa töø “nhu mì” maø Kinh thaùnh ñaõ duøng.

Chuùa Jeâsus tuyeân boá raèng Ngaøi laø Ñaáng coù loøng nhu mì, (Mathiô 11:28-30). Khi Ngaøi tuyeân boá nhö vaäy, thì yù Ngaøi muoán noùi ñeán chính ñieàu maø Ngaøi tuyeân boá laàn tröôùc. Khi nhaéc ñeán Cha, Ngaøi noùi: “Vì Ta haèng laøm söï ñeïp loøng Ngaøi” (Giaêng 8:29). Chuùa Jeâsus chaáp nhaän mang aùch vaø moïi quy taéc theo yù muoán cuûa Cha Ngaøi. Ñoù laø ñieàu khieán cho Ngaøi trôû neân nhu mì. Trong phöôùc laønh naày, Chuùa Jeâsus muoán daïy raèng chuùng ta chæ coù theå döï phaàn vaøp giaûi phaùp vaø caâu traû lôøi cuûa Ngaøi cho theá giôùi naày khi chuùng ta phoù thaùc öôùc muoán cuûa mình cho Ñöùc Chuùa Trôøi vaø chaáp nhaän söï kyû luaät cuûa yù muoán Ngaøi ñoái vôùi ñôøi soáng cuõng nhö chöùc vuï chuùng ta baát keå yù rieâng cuûa chuùng ta laø tín höõu naøo.

“Phöôùc Cho Nhöõng keû Ñoùi Khaùt Söï Coâng Bình”

Phöôùc laønh naày khoâng noùi raèng chuùng ta khao khaùt haïnh phuùc maø laø söï coâng bình. Haõy quan saùt ñieåm nhaán maïnh trong baøi giaûng veà leõ thaät naày, moân ñoà Chuùa phaûi laø ngöôøi coâng bình. Theâm vaøo phöôùc laønh naày, Chuùa tuyeân boá moät phöôùc laønh nöõa daønh cho ngöôøi chòu baét bôù vì côù coâng bình. Öu tieân soá moät cuûa moân ñoà Chuùa laø söï coâng bình, vaø söï coâng bình aáy phaûi vöôït troåi hôn söï coâng bình cuûa caùc thaày thoâng giaùo vaø ngöôøi Pharisi (5:10, 20; 6:33).

“Phöôùc Cho Nhöõng Keû Hay Thöông xoùt”

Töø “thöông xoùt” coù nghóa laø “yeâu thöông voâ ñieàu kieän”. “Phöôùc cho ngöôøi naøo nhaän laõnh ñöôïc tình yeâu thöông traøn ñaày, voâ ñieàu kieän cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi” laø moät lôøi dieãn giaûi tuyeät vôøi cuûa phöôùc laønh naày. Neáu baïn saép söûa rôøi nuùi ñeå trôû thaønh giaûi phaùp cho nhöõng ai ñang bò toån thöông, thì aét

35 36

haún baïn phaûi ñöôïc ñoå ñaày tình yeâu cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. Ñaày daãy söï coâng bình ñoàng nghóa vôùi ñaày daãy tình yeâu cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi.

“Phöôùc Cho Nhöõng Keû Coù Loøng Trong Saïch”

Töø “trong saïch” trong phöôùc laønh naày voán laø moät töø theo tieáng Hy Laïp coù nghóa goác töø chöõ “ñaåy ra”. YÙ nghóa cuûa thaùi ñoä naày laø khi moät con caùi Chuùa yeâu thöông ngöôøi khaùc baèng tình yeâu voâ ñieàu kieän cuûa Chuùa, thì moïi ñoäng cô vò kyû ñeàu seõ bò ñaåy ra khoûi taám loøng cuûa ngöôøi aáy.

“Phöôùc Cho Nhöõng Keû Laøm Cho Ngöôøi Hoøa Thuaän”

Ngöôøi laøm cho ngöôøi khaùc hoøa thuaän goïi laø ngöôøi hoøa giaûi. Vaán ñeà chuû yeáu ñang toàn taïi ôû chaân nuùi laø söï baát hoøa. Ña soá nan ñeà cuûa con ngöôøi baét nguoàn töø moái baát hoøa vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi vaø vôùi ngöôøi khaùc trong ñôøi soáng hoï. Ñoù laø lyù do taïi sao Chuùa Jeâsus thaùch thöùc caùc moân ñoà Ngaøi taïi nôi tónh taâm naày laø haõy laøm taùc nhaân cho söï giaûi hoøa.

Theo Phaoloâ, muïc tieâu chính cuûa söù maïng maø Chuùa Jeâsus giao phoù cho caùc moân ñoà Ngaøi laø söù ñieäp vaø chöùc vuï giaûi hoøa. Chuùng ta haõy ñi ra vaø noùi vôùi daân chuùng raèng: “Vaäy, chuùng toâi laøm chöùc khaâm sai cuûa Ñaáng Christ, cuõng nhö Ñöùc Chuùa Trôøi bôûi chuùng toâi maø khuyeân baûo. Chuùng toâi nhaân danh Ñaáng Christ maø naøi xin anh em: Haõy hoøa thuaän laïi vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi” (II Coârinhtoâ 5:20).

“Phöôùc Cho Nhöõng Keû Chòu Baét Bôù”

Coù theå baïn seõ nghó raèng trong thôøi ñaïi chuùng ta, neáu coù ngöôøi soáng vôùi nhöõng thaùi ñoä ñeïp ñeõ naày, thì chaéc hoï seõ ñöôïc nhieàu ngöôøi hoan ngheânh laém. Tuy nhieân, phöôùc laønh thöù taùm naày noùi cho chuùng ta bieát raèng moân ñoà Chuùa Jeâsus Christ thì seõ thöôøng xuyeân bò baét bôù vì thaùi ñoä soáng ñeïp ñeõ cuûa hoï.

Moät moân ñoà vôùi nhöõng thaùi ñoä nhö theá, ñaët daân söï tröôùc moät kieåu maãu maø hoï phaûi theo. Tuy nhieân neáu hoï traûi qua söï ñöông ñaàu ñoù roài, hoï seõ thuù nhaän nhöõng thaùi ñoä sai traùi cuûa mình vaø hoïc hoûi ñeå bieát caàn phaûi laøm theá naøo haàu ñaït ñöôïc nhöõng thaùi ñoä soáng ñaày phöôùc haïnh,

nhöng cuõng coù khi hoï quay sang coâng kích nhöõng thaùi ñoä soáng ñeïp ñeõ ñoù cuûa caùc moân ñoà. Suoát hôn hai ngaøn naêm qua, hoï thöôøng haønh xöû theo söï choïn löïa thöù hai.

Söù giaû hoøa bình laø ngöôøi coù nhieäm vuï ñi ñeán nôi ñang coù caùc cuoäc xung ñoät, vaø thöôøng ñoù laø nhöõng nôi voâ cuøng nguy hieåm. Nhöõng moân ñoà ñích thöïc, ñaùng tin caäy cuûa Chuùa Jeâsus thôøi aáy - keå caû thôøi nay - thöôøng phoù maïng soáng mình cho chöùc vuï giaûi hoøa. Moân ñoà tin kính cuõng thöôøng xuyeân thöïc hieän chöùc vuï giaûng hoøa ngay trong gia ñình mình, trong Hoäi thaùnh, nôi haøng xoùm laùng gieàng, trong lôùp hoïc vaø taïi nôi laøm vieäc.

37 38

Chöông 6

ÖÙNG DUÏNG BAØI GIAÛNG

Chuùa Jeâsus tieáp tuïc phaùt hoïa tính caùch gioáng nhö Ñaáng Christ cuûa Ngaøi qua boán aån duï coù yù nghóa raát saâu saéc, cho chuùng ta thaáy ñöôïc ñieàu gì seõ xaûy ra khi tính caùch ñoù taùc ñoäng ñeán neáp soáng cuûa ngöôøi ngoaïi giaùo. Ngaøi daïy caùc moân ñoà haõy laø muoái cuûa ñaát …, söï saùng cuûa theá gian …, thaønh phoá toïa laïc treân ñoài cao neân khoâng theå bò che khuaát ñöôïc, vaø laø caây ñeøn thaép saùng ñöôïc ñaët treân chaân ñeøn (Mathiô 5:13-16). Boán aån duï naày baét ñaàu öùng duïng cho baøi giaûng. Baây giôø, chuùng ta haõy laàn löôïc xem xeùt töøng aån duï:“Caùc Ngöôi Laø Muoái Cuûa Ñaát”

Caùch giaûi nghóa roõ raøng vaø söï öùng duïng cuï theå cuûa aån duï naày lieân quan ñeán moät vaán ñeà: muoái laø thöù duy nhaát ñöôïc duøng ñeå baûo quaûn thöùc aên trong thôøi ñoù. YÙ Chuùa Jeâsus muoán noùi theá gian hö maát naày chaúng khaùc naøo thöùc aên bò hö thoái, cho neân caùc moân ñoà cuûa Ngaøi phaûi laø “muoái” ñeå ngaên chaën theá giôùi khoûi bò suy ñoài thuoäc linh vaø ñaïo ñöùc. Trong nguyeân baûn ñöôïc ghi: “Chæ coù caùc ngöôi vaø duy nhaát caùc ngöôi laø muoái cuûa ñaát”.

Moät caùch hieåu khaùc cuûa aån duï naày laø khoâng coù moät sinh vaät naøo coù theå soáng ñöôïc neáu khoâng coù muoái. Theo caùch hieåu naày thì, Chuùa Jeâsus muoán noùi vôùi caùc moân ñoà Ngaøi raèng: “Nhöõng ngöôøi ñang ôû taïi chaân nuùi kia khoâng coù söï soáng. Nhöng, neáu caùc ngöôi soáng theo taùm thaùi ñoä ñeïp ñeõ treân, thì caùc ngöôi seõ trôû thaønh phöông tieän ñeå qua ñoù hoï tìm ñöôïc söï soáng”.

“Caùc Ngöôi Laø Söï Saùng Cuûa Theá Gian”

Khi Chuùa Jeâsus nhìn thaáy ñoaøn daân ñoâng, coù moät ñieàu khieán Ngaøi ñoäng loøng thöông xoùt hoï hôn baát cöù ñieàu gì khaùc, ñoù laø hoï gioáng nhö

chieân khoâng ngöôøi chaên. Hoï khoâng bieát phaûi ñi höôùng naøo. Bôûi vì baïn bieát ñöôïc ñieàu maø hoï khoâng bieát, cho neân baïn laø söï saùng maø hoï ñang caàn. Moät laàn nöõa, trong nguyeân baûn ghi raèng: “Chæ coù caùc ngöôi vaø duy nhaát caùc ngöôi haõy laø söï saùng cuûa theá gian”.

Laø Ngoïn Ñeøn Ñaët Treân Chaân Ñeøn

Ñieàu Chuùa Jeâsus muoán noùi qua aån duï naày laø: “Tröôùc khi ngöôi chöa trôû neân moät trong nhöõng giaûi phaùp cuûa Ta thì ngöôi chaúng khaùc naøo caây ñeøn chöa ñöôïc thaép saùng. Nhöng giôø ñaây ngöôi ñaõ kinh nghieäm ñöôïc “söï taùi sinh”, bao haøm vieäc trôû neân moät trong soá caùc moân ñoà cuûa Ta, thì ñeøn cuûa ngöôi ñaõ ñöôïc thaép saùng leân roài. Cöù moãi laàn Ta thaép leân moät ngoïn ñeøn thì Ta choïn moät chaân ñeøn ñể ñaët caây ñeøn aáy leân theo yù ñònh cuûa Ta”. Chuùa Jeâsus phaùn: “Caùc ngöôi phaûi laø caây ñeøn ñöôïc ñaët treân chaân ñeøn”.

Laø Thaønh Phoá Treân Ñoài Cao

AÅn duï thöù tö laø moät thaønh phoá naèm treân ñoài cao neân khoâng theå bò che khuaát. Neáu chuùng ta coù taùm phöôùc laønh naày trong ñôøi soáng thì söï laøm chöùng cuûa chuùng ta cho Ñaáng Christ khoâng theå naøo bò che khuaát ñöôïc. Chuùa Jeâsus Christ khoâng heà coù moân ñoà naøo goïi laø moân ñoà bí maät caû.

Laø Con Ruøa Naèm Treân Coät Haøng Raøo

Coù bao giôø baïn thaáy moät con ruøa naèm treân coät haøng raøo chöa? Heã khi naøo baïn thaáy coù moät con ruøa ñang naèm treân coät haøng raøo, thì baïn bieát chaéc moät ñieàu laø coù ngöôøi ñaõ ñem ñaët noù ôû ñoù, vì noù khoâng theå naøo treøo leân coät haøng raøo aáy ñöôïc! Moãi moân ñoà cuûa Chuùa Jeâsus ñöôïc ñaët ñeå ôû nôi naøo laø theo chieán löôïc cuûa Ngaøi töông töï nhö con ruøa naèm treân coät haøng raøo kia. Chuùng ta haõy quan saùt chung quanh; haõy nhaän bieát nôi chuùng ta ñang ñöôïc Chuùa ñaët ñeå moät caùch chieán löôïc trong theá giôùi naày, vaø haõy nghó veà aån duï caây ñeøn naèm treân chaân ñeøn, vaø thaønh phoá naèm treân ñoài cao, luùc aáy chuùng ta seõ noùi raèng: “Toâi cöù ôû taïi nôi maø hieän giôø toâi ñang soáng, bôûi vì Ñaáng Christ phuïc sinh, haèng soáng ñaõ ñaët toâi ôû ñaây ñeå laøm giaûi phaùp cho caùc nan ñeà cuûa theá gian ngheøo tuùng naày”.

39 40

Tieáp Tuïc Söï ÖÙng Duïng

Chuùa Jeâsus tieáp tuïc öùng duïng baøi giaûng cuûa Ngaøi trong phaàn khoù nhaát (5:17-48). Ngaøi baét ñaàu aùp duïng phaàn naày baèng vieäc ñöa ra hai lôøi tuyeân boá quan troïng: Thöù nhaát laø Ngaøi ñeán khoâng phaûi ñeå phaù huûy luaät phaùp maø laø ñeå laøm troïn luaät phaùp cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. Ñieàu coát loõi trong caâu tuyeân boá thöù hai laø tröø phi söï coâng bình cuûa caùc moân ñoà Ngaøi vöôït troåi hôn söï coâng bình cuûa caùc thaày thoâng giaùo vaø cuûa ngöôøi Pharisi, thì caùc moân ñoà aáy môùi coù theå thöïc söï hieåu ñöôïc lôøi daïy doã cuûa Ngaøi (5:17-20).

Haõy theo doõi phaân ñoaïn Kinh thaùnh daøi nhaát trong Mathiô chöông naêm, Chuùa Jeâsus tuyeân boá saùu laàn: “Caùc ngöôi coù nghe lôøi phaùn raèng… nhöng Ta phaùn cuøng caùc ngöôi” (Mathiô 5:21-48). Haàu nhö laàn naày Chuùa Jeâsus trích daãn toaøn laø nhöõng ñieàu ñaõ ñöôïc phaùn, tuy vaäy Ngaøi khoâng ñeà caäp gì ñeán Moâise nhöng laïi ñeà caäp ñeán caùc thaày thoâng giaùo vaø nhöõng ngöôøi Pharisi. Ngaøi vieän daãn ñieàu hoï daïy thöïc söï khoâng phaûi laø söï daïy doã cuûa Moâise vaø cuõng chaúng phaûi laø cuûa Lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi. Khi Ngaøi ñeà caäp ñeán nhöõng ñieàu Moâise daïy, thì Ngaøi thöôøng khoâng ñoàng yù vôùi caùi caùch hoï lyù giaûi veà ñieàu ñoù.

Ñieàu coát yeáu cuûa lôøi daïy naày laø: “Nhöõng gì Ta daïy ñeàu phuø hôïp vôùi Lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi. Tuy nhieân, söï daïy doã cuûa Ta khoâng heà gioáng vôùi söï daïy doã vaø nhöõng lôøi truyeàn khaåu cuûa caùc thaày thoâng giaùo vaø ngöôøi Pharisi”. Trong baøi giaûng vó ñaïi nhaát cuûa Chuùa Jeâsus, Ngaøi thaùch thöùc söï daïy doã cuûa caùc nhaø laõnh ñaïo toân giaùo. Söï thaùch thöùc cuûa Ngaøi veà söï daïy doã vaø taùc duïng cuûa hoï vaãn tieáp tuïc cho ñeán luùc hoï nhaän thaáy raèng hoï khoâng theå cuøng toàn taïi vôùi Ngaøi, neân ñaõ ñoùng ñinh Ngaøi treân thaäp töï giaù.

Muïc Ñích Cuûa Kinh thaùnh

Caùch giaûi thích vaø öùng duïng Kinh thaùnh cuûa Chuùa Jeâsus vaø giôùi laõnh ñaïo toân giaùo coù ñieåm khaùc bieät cô baûn. Tröôùc khi öùng duïng Luaät Phaùp cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi vaøo ñôøi soáng daân söï, Chuùa Jeâsus nhìn Luaät phaùp baèng “laêng kính” tình yeâu cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. Coøn caùc thaày thoâng giaùo vaø ngöôøi Pharisi khi daïy Luaät Phaùp Chuùa, hoï khoâng hieåu vaø cuõng

khoâng nhôù muïc ñích, yù ñònh cuûa Luaät phaùp khi ñöôïc Moâise ban ra treân nuùi Sinai - taát caû laø vì haïnh phuùc cuûa daân söï Ñöùc Chuùa Trôøi.

Luaät Phaùp Ñöùc Chuùa Trôøi bieåu loä cuûa tình yeâu cuûa Ngaøi vôùi daân söï. Roõ raøng, Chuùa Jeâsus khoâng bao giôø queân muïc ñích ñoù cuûa Kinh thaùnh. Ñoù laø ñieàu coát yeáu maø Chuùa Jeâsus thaùch thöùc caùc moân ñoà Ngaøi haõy hoïc vaø ñöøng bao giôø queân khi trôû veà vôùi ñoaøn daân ôû döôùi chaân nuùi. Ngaøi daïy caùc moân ñoà caàn phaûi bieát caùch öùng duïng Luaät Phaùp Ñöùc Chuùa Trôøi vaøo ñôøi soáng daân söï Chuùa neáu hoï saép söûa laøm söï saùng cuûa theá gian.

Söï Coâng Bình Coù Tính Caùch Lieân Heä (Mathiô 5: 21-48)

Sau khi ñöa ra nhöõng lôøi tuyeân boá veà taàm quan troïng cuûa Kinh thaùnh trong cuoäc soáng cuûa moân ñoà, Chuùa Jeâsus daïy cho hoï caùch aùp duïng söï daïy doã cuûa Ngaøi vaøo caùc moái quan heä. Moái quan heä thöù nhaát Chuùa Jeâsus ñeà caäp ñeán laø moái quan heä vôùi nhöõng ngöôøi anh em, hoaëc vôùi nhöõng ngöôøi cuøng ñöùc tin. Thaät ñaùng chuù yù khi nghe Ngaøi giaûng raèng ñoâi luùc chuùng ta khoâng öu tieân Ñöùc Chuùa Trôøi treân heát, maø laïi “tröôùc tieân cho anh em caùc ngöôi, keá ñoù môùi ñeán Chuùa”. Thöù töï öu tieân naày cho chuùng ta thaáy Chuùa coù yù nghóa to lôùn nhö theá naøo trong moái quan heä cuûa chuùng ta ñoái vôùi caùc tín höõu cuøng nieàm tin. Chuùng ta khoâng theå thaéng theá gian naày neáu chuùng ta ñaùnh maát nhau.

Chuùa daïy caùc moân ñoà bieát caùch ñoái phoù vôùi keû thuø mình ra sao. Chuùng ta ñang soáng trong theá gian caïnh tranh döõ doäi . Keû thuø cuûa chuùng ta laø keû caïnh tranh vôùi chuùng ta vaø cuõng laø keû choáng laïi chuùng ta (5:25-26). Ngaøi coù vaøi lôøi lieân quan ñeán nöõ giôùi (5: 27-30) (Vì khoâng thaáy coù söï chæ daïy veà moái lieân heä cuûa nam giôùi ñoái vôùi nam giôùi, cho neân chuùng ta coù theå xem ñaây laø söï tónh taâm cuûa nam giôùi). Coù nhieàu ngöôøi hieåu sai söï daïy doã naày. Chuùa khoâng heà daïy raèng chæ caàn nghó ñeán söï taø daâm thì ñaõ heä troïng nhö ñaõ thöïc söï phaïm toäi taø daâm vaäy. ÔÛ ñaây lôøi Chuùa muoán daïy raèng chuùng ta haõy chieán thaéng söï caùm doã tröôùc heát laø ôû caùi nhìn vaø trong tö töôûng.

Tieáp theo, Chuùa Jeâsus noùi ñeán moái quan heä ñoái vôùi vôï (5:31-32). Ngaøi daïy raèng moái quan heä cuûa hoï vôùi vôï phaûi laø moái quan heä suoát ñôøi. Söï daïy doã naày gaén lieàn vôùi ñieàu Ngaøi daïy veà moái quan heä cuûa hoï vôùi nöõ giôùi.

41 42

Nguyeân nhaân phoå bieán daãn ñeán teä naïn ly dò trong thôøi ñaïi ngaøy nay laø söï thieáu chung thuûy. Moät nguyeân nhaân daãn ñeán tình traïng ly dò lan traøn hieän nay laø söï thieáu chung thuûy. Khi naïn ly dò lan traøn, thì coù nghóa laø ñaõ xaûy ra teä naïn gia ñình suy giaûm chöùc naêng khieán cho con caùi bò toån thöông. Nhieàu ngöôøi ñang ñau ñôùn vaø khoå sôû taïi “chaân nuùi”, vì nhöõng ngöôøi ñaøn oâng ñaõ thaát baïi trong söï caùm doã nhö Chuùa Jeâsus vöøa noùi ñeán ôû nhöõng caâu treân (5:27-30).

Caùc moân ñoà cuõng ñöôïc daïy laø khoâng theà thoát nhö ngöôøi Pharisi. Heã ñieàu gì phaûi thì noùi “phaûi”, ñieàu gì khoâng noùi “khoâng”. Hoï khoâng chæ laø ngöôøi coù Lôøi (Kinh thaùnh), maø coøn laø ngöôøi bieát giöõ lôøi höùa, hoï phaûi laø ngöôøi chính tröïc (5:33-37).

Nguyeân Taéc Xöû Theá Cao Nhaát (5:38-48)

Chuùa Jeâsus keát thuùc söï öùng duïng phaân ñoaïn Kinh thaùnh khaù daøi naày baèng vieäc truyeàn daïy cho chuùng ta moät trong nhöõng nguyeân taéc xöû theá cao nhaát. Ñieàu Chuùa daïy qua nhöõng caâu keát thuùc naày trình baøy maãu möïc veà nguyeân taéc xöû theá cao nhaát trong baát kyø toân giaùo naøo. Lôøi daïy naày laø taùc nhaân chính trong vieäc chòu töû ñaïo cuûa caùc söù ñoà vaø cuûa haøng trieäu tín höõu xuyeân suoát lòch söû Hoäi thaùnh. Nhöõng caâu Kinh thaùnh naày cuõng ñöôïc xem laø nhöõng lôøi giaûng khoù nghe nhaát cuûa Chuùa Jeâsus. Hai trong soá nhöõng lôøi daïy khoù thöïc hieän nhaát cuûa Ngaøi laø ñöøng choáng cöï keû aùc vaø haõy yeâu keû thuø.

Haõy nhôù raèng, Chuùa Jeâsus khoâng daïy nguyeân taéc xöû theá naày cho caû ñoaøn daân ñoâng goàm moïi thaønh phaàn taïi chaân nuùi. Ngaøi chæ daïy rieâng cho caùc moân ñoà ôû treân nuùi. Hoï laø nhöõng ngöôøi höùa nguyeän theo Ngaøi vaø thaäm chí cheát vì Ngaøi (Luca 9:23-25; 14:25-35). Ngaøi khaúng ñònh raát roõ raøng raèng heã ai xöng mình laø moân ñoà Ngaøi thì phaûi vaùc thaäp töï giaù böôùc theo Ngaøi. Khi Chuùa baûo: “Ñöøng choáng cöï keû aùc”, vaø: “Haõy yeâu keû thuø”, nghóa laø Ngaøi muoán noùi cho hoï bieát Ngaøi muoán hoï seõ phaûi chòu cheát ôû ñaâu, vaøo khi naøo, caùch thöùc ra sao vaø vì leõ gì.

Trong nhöõng cuoäc “Thaùnh Chieán”, vaøo khoaûng naêm 1220, Francis of Assisi chaêm soùc cho moät ngöôøi Thoå Nhó Kyø bò thöông. Moät thaønh vieân trong ñoäi thaäp töï chinh ñang ngoài treân löng ngöïa nhìn thaáy vaäy lieàn noùi:

“ Neáu teân Thoå Nhó Kyø ñoù ñöôïc bình phuïc, haén seõ gieát maøy ñaáy, Francis” Francis ñaùp: “OÀ! Khoâng ñaâu! Anh aáy seõ nhaän bieát ñöôïc tình yeâu cuûa Ñaáng Christ tröôùc khi anh aáy laøm ñieàu ñoù!”

Troïng taâm cuûa söù ñieäp naày naèm ôû caâu hoûi cuûa Chuùa Jeâsus: “Ñieàu caùc ngöôi laøm coù hôn nhöõng ngöôøi khaùc laøm khoâng?” (5:47). Xuyeân qua baøi giaûng naày, veà cô baûn, Chuùa Jeâsus daïy: “Laø moät moân ñoà, caùc ngöôi phaûi khaùc”. Coù moät caùch dòch dieãn ñaït caâu hoûi naày cuûa Chuùa Jeâsus nhö theá naày: “Neáu caùc ngöôi chæ yeâu nhöõng ngöôøi yeâu mình thì caùc ngöôi seõ nhaän laõnh ñöôïc ôn phöôùc gì? Neáu caùc ngöôi chæ yeâu keû yeâu mình, thì thaùi ñoä ñoù laø leõ thöôøng tình”.

Hoäi thaùnh thôøi Taân öôùc ñaõ nhaän ñöôïc aân ñieån trong Ngaøy Leã Nguõ Tuaàn (Coâng Vuï 2). AÂn ñieån ban cho daân söï trong Hoäi thaùnh luùc aáy chính laø caùc aân töù khaùc nhau. Chuùng ta haõy caàu nguyeän xin Chuùa ban cho aân ñieån khi chuùng ta aùp duïng nguyeân taéc xöû theá cao nhaát cuûa Chuùa Jeâsus vaøo trong moái quan heä cuûa chuùng ta vôùi keû thuø.

43 44

Chöông 8

BA VIEÃN CAÛNH CUÛA CUOÄC SOÁNG

Khi Chuùa Jeâsus daïy veà caùc thaùi ñoä cö xöû ñeïp ñeõ treân, Ngaøi thaùch thöùc caùc moân ñoà haõy nhìn vaøo taän ñaùy loøng mình vaø xem xeùt loái suy nghó naøo ñieàu khieån ñôøi soáng hoï. Trong phaân ñoaïn Kinh thaùnh daøi tieáp theo sau caùc phöôùc laønh, Chuùa laïi thaùch thöùc hoï haõy nhìn quanh vaø aùp duïng caùc phöôùc laønh aáy vaøo nhöõng moái quan heä quan troïng nhaát cuûa hoï. Khi caùc moân ñoà ñaõ tham gia tónh taâm treân nuùi, nghe daïy doã veà caùch thöùc aùp duïng caùc phöôùc laønh vaøo caùc moái quan heä, ñaëc bieät laø ñoái vôùi keû thuø mình, hoï laïi caøng coù söï chuaån bò tinh thaàn nhieàu hôn cho vieäc seõ phaûi ñoái dieän vôùi vieãn caûnh thöù ba trong cuoäc soáng maø Chuùa Jeâsus ñaõ chia seû vôùi hoï.

Khi baét ñaàu ñoïc Mathiô chöông saùu, chuùng ta thaáy Chuùa Jeâsus baûo caùc moân ñoà haõy nhìn leân vaø suy nghó veà nhöõng nguyeân taéc thuoäc linh vaø giaù trò cuûa moät moân ñoà ñích thaät (töø “nguyeân taéc” vaø “moân ñoà” ñeàu cuøng moät töø goác). Chuùa chia seû vôùi hoï ba nguyeân taéc thuoäc linh vaø Ngaøi daïy raèng caû ba nguyeân taéc naày phaûi ñöôïc öùng duïng thöïc tieãn theo chieàu ñöùng chöù khoâng phaûi chieàu ngang.

Ngöôøi Pharisi coù ñôøi soáng coâng bình theo chieàu ngang, hoaëc thöïc haønh nhaèm muïc ñích ñeå nhaän ñöôïc söï taùn thöôûng vaø chaáp nhaän cuûa con ngöôøi. Chuùa Jeâsus thaùch thöùc caùc moân ñoà haõy thöïc haønh söï coâng bình theo chieàu ñöùng ñeå laøm ñeïp loøng Ñöùc Chuùa Trôøi. Ñaây chính laø yù Ngaøi muoán noùi khi daïy raèng söï coâng bình cuûa caùc moân ñoà Ngaøi phaûi vöôït troåi hôn söï coâng bình cuûa caùc thaày thoâng giaùo vaø ngöôøi Pharisi (5:20).

Nguyeân Taéc Boá Thí (6:1-4)

Nguyeân taéc thuoäc linh ñaàu tieân maø Chuùa Jeâsus daïy, ngaøy nay chuùng ta goïi laø söï quaûn lyù. Söùc khoeû vaø söï thònh vöôïng thuoäc linh cuûa chuùng ta chòu aûnh höôûng raát lôùn cuûa vieäc chuùng ta tr ung tín thöïc hieän kyû luaät

thuoäc linh naày. Söï boá thí cuûa chuùng ta phaûi theå hieän theo chieàu doïc tröôùc maët Ñöùc Chuùa Trôøi, chöù khoâng phaûi nhaèm ñeå gaây aán töôïng vôùi ngöôøi khaùc. Neáu chuùng ta daâng hieán cho Chuùa, thì chuùng ta khoâng caàn phaûi cho baát kyø ai bieát chuùng ta ñang daâng gì.

Nguyeân Taéc Caàu Nguyeän - Töông Giao Vôùi Chuùa (6:5-15)

Baïn khoâng theå naøo yeâu ñöôïc keû thuø mình, hoaëc coù theå trôû thaønh giaûi phaùp cuûa Ñaáng Christ trong ñôøi soáng cuûa nhieàu ngöôøi ñang gaëp nan ñeà, neáu baïn khoâng bieát caùch caàu nguyeän. Thaäm chí baïn cuõng khoâng theå giaûi quyeát nan ñeà cuûa chính mình, neáu nhö baïn khoâng bieát caùch caàu nguyeän. Ñoù laø lyù do taïi sao Chuùa giaûi thích vaø daïy caùc moân ñoà nguyeân taéc caàu nguyeän.

Ñieåm chính trong lôøi daïy veà söï caàu nguyeän cuûa Ngaøi laø phaûi tin chaéc raèng khi chuùng ta caàu nguyeän, töùc laø chuùng ta thöa chuyeän vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi. Chuùa Jeâsus daïy neáu chuùng ta muoán chaéc chaén mình ñang thöa chuyeän vôùi Chuùa khi caàu nguyeän, thì chuùng ta haõy ñi vaøo phoøng rieâng (hoaëc ôû baát cöù choã naøo maø chuùng ta coù theå ôû moät mình) vaø ñoùng cöûa laïi. Vì nôi khoâng coù ai chuù yù ngoaøi Chuùa, thì söï caàu nguyeän nôi kín nhieäm aáy thöôøng toát hôn laø caàu nguyeän taïi choán coâng coäng coát cho thieân haï nhìn thaáy, yù Chuùa Jeâsus baûo vaäy. Ngaøi höùa raèng Ñöùc Chuùa Trôøi cuûa chuùng ta, Ñaáng ôû trong nôi kín nhieäm, seõ khen thöôûng, ñaùp lôøi caàu xin chaân thaät nôi rieâng tö ñoù cuûa chuùng ta.

Trong boái caûnh naày, Ngaøi ñöa ra lôøi daïy doã vó ñaïi nhaát maø theá gian nhaän ñöôïc veà caùch phaûi caàu nguyeän nhö theá naøo. Lôøi daïy doã naày ñöôïc goïi laø “Lôøi Caàu Nguyeän cuûa Caùc Moân Ñoà ”. Coù baûy ñieàu thænh caàu trong lôøi caàu nguyeän naày. Sau khi xöng Ñöùc Chuùa Trôøi laø Cha treân trôøi cuûa chuùng ta, thì chuùng ta haõy öu tieân caàu nguyeän cho ba ñieàu: Danh Cha, nöôùc Cha vaø yù Cha. Sau ñoù, chuùng ta caàu khaån “Xin ban cho chuùng con”.

Qua ba ñieàu caàu xin maø Chuùa ñaõ daïy naày, thì chuùng ta ñan giaûi cöùu caàu nguyeän “Chuùa laø treân heát”. Caàu nguyeän khoâng chæ laø böôùc vaøo söï hieän dieän cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi vôùi moät danh saùch ghi nhöõng thöù caàn mua saém, roài chuùng ta sai Ngaøi chaïy lo nhöõng vieäc vaët cho chuùng ta. Chuùng

45 46

ta phaûi böôùc vaøo phoøng rieâng, caàu nguyeän vôùi moät taám loøng môû ra vaø thöa vôùi Chuùa, xin Ngaøi sai chuùng ta chaïy nhöõng vieäc vaët cho Ngaøi. Moät khi chuùng ta ñaõ öu tieân caàu nguyeän nhö theá roài, thì sau ñoù chuùng ta haõy caàu xin cho nhöõng nhu caàu caù nhaân. Nhöõng söï caàu xin caù nhaân ñoù laø: “Xin ban cho chuùng con, xin tha toäi loãi cho chuùng con, xin daãn daét chuùng con, vaø xin giaûi cöùu chuùng con”.

Söï caàu xin caù nhaân ñaàu tieân laø: “Xin ban cho chuùng con hoâm nay ñoà aên ñuû ngaøy” (6:11). Ñoà aên laø bieåu töôïng cho taát caû moïi nhu caàu cuûa chuùng ta. Ñoà aên chuùng ta caàu xin chæ cho “hoâm nay”.

Tieáp tuïc chuùng ta khaån naøi “Xin tha toäi cho chuùng con” (6:12). Chuùa Jeâsus khoâng daïy raèng söï tha thöù cuûa chuùng ta ñöôïc ñaët treân neàn taûng chuùng ta tha thöù. Chuùng ta tha thöù bôûi vì chuùng ta ñaõ ñöôïc tha thöù. Taïi sao chuùng ta khoâng chòu tha thöù cho ngöôøi khaùc, trong khi chuùng ta ñaõ ñöôïc tha thöù quaù nhieàu? Theo Chuùa Jeâsus thì, chuùng ta kinh nghieäm ñöôïc tha thöù chæ khi naøo chuùng ta bieát tha thöù.

Söï caàu xin caù nhaân thöù ba laø: “Xin chôù ñeå chuùng con bò caùm doã” (6:13). Lôøi thænh caàu naày thöïc söï nhö vaày: “Laïy Cha! neáu Cha chæ loái cho con böôùc ñi, vaø con böôùc theo söï daãn daét cuûa Cha, thì con seõ khoâng phaûi ñoái maët ñể ñöông ñaàu vôùi söï caùm doã”.

Coøn söï caàu xin thöù tö laø: “Xin cöùu chuùng con khoûi ñieàu aùc” (6:13). Chuùng ta ñöôïc daïy keát thuùc lôøi caàu nguyeän gioáng nhö caùch chuùng ta môû ñaàu vôùi ñaïi yù “Chuùa laø treân heát” laàn nöõa. Chuùng ta haõy keát thuùc lôøi caàu baèng söï nhaän bieát vaø khaúng ñònh raèng: “Vì nöôùc, quyeàn, vinh hieån ñeàu thuoäc veà Cha ñôøi ñôøi voâ cuøng”.

Nguyeân Taéc Kieâng AÊn (6:16-18)

Gioáng nhö söï boá thí vaø caàu nguyeän, Chuùa Jeâsus daïy raèng nguyeân taéc kieâng aên thuoäc linh cuõng phaûi ñöôïc thöïc hieän theo chieàu doïc. Kieâng aên laø tuyeân boá vôùi Chuùa vaø vôùi chính mình raèng chuùng ta xem giaù trò thuoäc linh hôn thuoäc theå. Theo Chuùa Jeâsus, kieâng aên laø haønh vi baøy toû söï thaønh thaät heát loøng cuûa chuùng ta trong lôøi caàu nguyeän. Chaéc chaén pheùp

laï seõ khoâng xaûy ra tröø phi coù söï doác söùc kieâng aên vaø caàu nguyeän (Mathiô 17:21).

Nguyeân Taéc Giaù Trò Theo Chieàu Doïc (6:19-34)

Keá ñoù Chuùa Jeâsus daïy caùc moân ñoà veà nguyeân taéc giaù trò cuûa thieân ñaøng (6:19-34). Trong phaân ñoaïn Kinh thaùnh naày, Ngaøi moâ taû sô löôïc veà moät nguyeân nhaân khaùc gaây neân ñau khoå cho nhieàu ngöôøi ñang ôû taïi chaân nuùi. Daân chuùng ñau khoå bôûi vì khoâng coù nhöõng giaù trò thuoäc linh. Vì caùc moân ñoà Ngaøi seõ trôû thaønh giaûi phaùp vaø laø moät trong nhöõng caâu traû lôøi cuûa Ngaøi cho daân söï ñang gaëp nan ñeà, cho neân hoï phaûi coù nhöõng giaù trò thuoäc linh theo chieàu doïc, thuoäc veà thieân ñaøng cuûa Ñaáng Christ.

Coù nhieàu kho baùu treân thieân ñaøng vaø döôùi ñaát. Caùc moân ñoà Chuùa khoâng neân tích tröõ cuûa caûi trong ñôøi naày vì chuùng seõ maát giaù trò vaø coù theå bò troäm cöôùp. Hoï neân doàn chöùa cuûa baùu cuûa mình ôû treân trôøi laø nhöõng thöù khoâng bao giôø bò maát giaù trò vaø khoâng bò troäm cöôùp. Ngaøi heát söùc chaân thöïc, chæ cho hoï laøm theá naøo ñeå nhaän bieát ñöôïc nhöõng giaù trò thöïc söï laø gì. Ngaøy nay, coù moät lôøi dieãn giaûi toùm taét söï daïy doã naày laø: “Neáu baïn muoán bieát nhöõng gì baïn coù laø ñaùng giaù theá naøo, thì haõy nhìn laïi, xem xeùt mình ñaõ chi duøng tieàn baïc vaøo ñaâu, vaø luïc laïi maáy tôø lòch cuõ cuûa naêm naêm qua xem thöû mình ñaõ söû duïng thì giôø cho nhöõng vieäc gì”.

Cuûa caûi cuûa baïn ôû ñaâu thì loøng baïn ôû ñoù, vaø neáu baïn muoán bieát cuûa caûi aáy coù giaù trò ra sao thì baïn haõy töï hoûi nhöõng caâu naày: “Baïn ñaõ söû duïng tieàn baïc vaø thì giôø cuûa mình nhö theá naøo? Baïn laøm gì suoát ngaøy? Baïn muoán laøm gì trong ngaøy? Baïn hay lo laéng veà ñieàu gì trong ngaøy? Neáu muoán ñaùnh giaù nhöõng haønh ñoäng, tham voïng vaø nhöõng ñieàu lo laéng cuûa mình, thì baïn caàn taäp trung chuù yù ñeán nhöõng giaù trò cuûa mình.

Chuùa keát thuùc baøi giaûng veà cuûa baùu thaät naày baèng lôøi daïy cho caùc moân ñoà raèng ñieàu coù giaù trò nhaát cuûa hoï chính laø Vöông quoác Ñöùc Chuùa Trôøi vaø söï coâng bình cuûa Ngaøi - Ngaøi chöùng minh cho hoï thaáy ñuùng nhö vaäy. Neáu ai ñoùi khaùt söï coâng bình thì ngöôøi ñoù seõ coù ñöôïc giaù trò tuyeät ñoái naày, vaø Chuùa seõ chuùc phöôùc treân hoï, ban cho hoï moïi nhu caàn khi hoï bieát öu tieân ñaët Ñöùc Chuùa Trôøi vaø Vöông quoác cuûa Ngaøi leân haøng ñaàu.

47 48

Haõy Nhìn Vaøo (7:1-5)

Khi ñoïc Mathiô chöông baûy, chuùng ta thaáy Chuùa Jeâsus saép söûa keát thuùc cuoäc tónh taâm cuûa Ngaøi. Sau khi thaùch thöùc caùc moân ñoà haõy nhìn vaøo, nhìn quanh vaø nhìn leân, Ngaøi ñöa ra lôøi daïy doã nhö moät phaùn quyeát baèng caùch ñeà nghò hoï haõy caån thaän quyeát ñònh nhìn vaøo chính mình vaø xeùt laïi mình. Chuùa duøng moät aån duï hoùm hænh daïy chuùng ta khoâng neân coá tình tìm cho ra moät haït muøn cöa trong maét anh em mình, trong khi chuùng ta laïi ñang coù moät khuùc goã naèm trong maét. Chuùng ta haõy nhìn vaøo chính mình vaø xin Chuùa phaùn xeùt baûn thaân chuùng ta tröôùc, roài sau ñoù chuùng ta môùi coù theå giuùp ñôõ ngöôøi khaùc. Bôûi vaäy, chuùng ta caàn quyeát ñònh nhìn vaøo vaø laáy khuùc goã ra khoûi maét mình tröôùc khi chuùng ta chaêm soùc ngöôøi khaùc. Chuùa Jeâsus khuyeân chuùng ta ñöøng laøm keû ñaïo ñöùc giaû hay chæ trích nhöõng chuyeän nhoû nhaët cuûa ngöôøi khaùc.

Haõy Nhìn Leân (7:3-5)

Chuùa Jeâsus tieáp tuïc keát thuùc söï daïy doã cuûa Ngaøi qua lôøi môøi goïi nhöõng ai ñaõ nghe lôøi giaûng, thì haõy quyeát ñònh nhìn leân. Ngaøi daïy veà nhöõng nguyeân taéc vaø giaù trò thuoäc linh, roài ñöa ra phaùn quyeát baèng lôøi môøi goïi caùc moân ñoà haõy nhìn leân vôùi söï beàn chí – khoâng ngöøng keâu caàu, tìm kieám vaø goõ cöûa. Lôøi höùa cuûa Ngaøi goàm coù ba phaàn: heã ai xin seõ ñöôïc, ai tìm seõ gaëp vaø heã ai thöôøng xuyeân goõ cöûa, thì seõ gaëp ñöôïc chính Ngaøi ñang ñöùng tröôùc cöûa ñaõ môû (Luca 11:9-13).

Haõy Nhìn Quanh (7:12)

Khi nhöõng ngöôøi nghe Ngaøi daïy doã saép rôøi khoûi nuùi, Chuùa Jeâsus lieàn baûo hoï haõy quyeát ñònh nhìn quanh. Söï daïy doã naày ñöôïc goïi laø: “Luaät Vaøng”. Thaønh ngöõ ngaén goïn naày toùm taét coâ ñoïng veà söï daïy doã cuûa Chuùa Jeâsus vaø cuûa caû Kinh thaùnh veà nhöõng gì lieân quan ñeán nguyeân taéc xöû theá.

Thaùch thöùc chuû yeáu cuûa söï daïy doã naày laø: “Neáu baïn muoán trôû thaønh muoái vaø aùnh saùng cho nhu caàu caáp baùch cuûa theá gian, thì haõy ñaët chính mình vaøo vò trí cuûa moãi ngöôøi baïn gaëp gôõ. Sau ñoù, baïn caàn töï hoûi: “Neáu baïn laø ngöôøi ñoù, thì baïn muoán moät moân ñoà ñaõ nghe ñieàu baïn töøng nghe

treân ñænh nuùi naày, phaûi laøm gì?” Khi baïn coù caâu traû lôøi cho caâu hoûi naày roài thì baïn seõ thaáy noù thaät quaù ñôn giaûn! Ñoù laø söï daïy doã cuûa Kinh thaùnh veà chuû ñeà trong caùc moái quan heä cuûa con ngöôøi: “Heã caùc ngöôi muoán ngöôøi ta laøm baát cöù ñieàu gì cho mình, thì tröôùc heát haõy laøm ñieàu ñoù cho hoï”.

Vôùi öùng duïng naày, baïn haõy ñaët chính mình vaøo vò trí cuûa ngöôøi phoái ngaãu, cuûa con caùi, cha meï, anh chò em ruoät vaø cuûa nhöõng anh em trong Chuùa. Haõy aùp duïng söï daïy doã naày cho taát caû nhöõng ai coù lieân heä vôùi cuoäc ñôøi baïn. Ñaët tröôøng hôïp baïn laø nhöõng ngöôøi ñoù, thì baïn seõ muoán mình laøm ñieàu gì?

Ñöøng queân aùp duïng söï daïy doã naày cho caû nhöõng ngöôøi chöa ñaët nieàm tin nôi Chuùa Jeâsus, laø nhöõng ngöôøi chöa neám traûi ñöôïc söï cöùu roãi hoaëc caùc ôn phöôùc cuûa söï cöùu roãi. Sau ñoù, baïn hoûi: “Neáu toâi laø ngöôøi ñoù, thì toâi muoán moät moân ñoà cuûa Chuùa Jeâsus Christ ñaõ ñöôïc daïy veà thaùi ñoä cö xöû, laøm gì cho mình?” Khi baïn tìm ñöôïc lôøi giaûi ñaùp roài, thì ñôn giaûn laø haõy thöïc hieän, ñoù laø Luaät Vaøng trong coâng taùc truyeàn giaûng Phuùc aâm.

Lôøi Môøi Goïi (7:13-27)

Khi Chuùa Jeâsus baét ñaàu cuoäc tónh taâm naày, Ngaøi coù lôøi môøi goïi: “Caùc ngöôi laø ngöôøi coù nan ñeà hay muoán trôû thaønh giaûi phaùp cho nan ñeà?” Luùc keát thuùc, Ngaøi laïi ñöa ra lôøi thaùch thöùc töông töï – Ñaây laø thôøi ñieåm toát nhaát ñể nhöõng ngöôøi nghe lôøi môøi goïi coâng khai thöøa nhaän laø hoï muoán döï phaàn vaøo giaûi phaùp. Vaøo phaàn cuoái, lôøi môøi goïi cuûa Ngaøi laø: “Caùc ngöôi seõ laø giaûi phaùp naøo ñaây?”

Ñeå toång keát vaø dieãn giaûi lôøi môøi goïi cuûa mình, Chuùa Jeâsus kheùp laïi cuoäc tónh taâm naày vôùi lôøi tuyeân boá: “Coù hai nhoùm moân ñoà - ña soá vaø thieåu soá, giaû doái vaø chaân thaät, ngöôøi noùi suoâng vaø ngöôøi thöïc haønh. Nhöõng ngöôøi thuoäc nhoùm ña soá nghó laø con ñöôøng khoaûng khoaùt seõ khieán hoï trôû thaønh giaûi phaùp vaø caâu traû lôøi, nhöõng ngöôøi naày khoâng bao giôø trôû thaønh giaûi phaùp cuûa Ta ñöôïc. Theá nhöng, nhöõng ngöôøi thuoäc nhoùm thieåu soá nhaän thaáy laø ñeå trôû thaønh muoái cuûa ñaát, vaø aùnh saùng cuûa theá gian thì phaûi vaøo cöûa heïp, vôùi moät ñôøi soáng khuoân khoå, kyû luaät. Vaäy, caùc ngöôi seõ laø nhöõng moân ñoà ña soá hay thieåu soá, moân ñoà giaû doái hay chaân thaät

49 50

ñeå thaät söï goùp phaàn trong giaûi phaùp cuûa Ta? Caùc ngöôi seõ laø ngöôøi chæ bieát noùi suoâng hay laø ngöôøi thöïc haønh nhöõng ñieàu Ta ñaõ daïy doã treân nuùi naày?”

AÅn duï thuù vò Chuùa Jeâsus duøng ñeå keát luaän baøi giaûng tuyeät vôøi nhaát cuûa Ngaøi veà hai loaïi moân ñoà saép rôøi nuùi. Chuùa moâ taû hai ngoâi nhaø (hai cuoäc ñôøi), moät ngoâi nhaø ñöôïc xaây treân neàn ñaù (laø nhöõng moân ñoà laøm theo söï daïy doã cuûa Chuùa) vaø ngoâi nhaø coøn laïi ñöôïc xaây treân caùt (laø nhöõng moân ñoà khoâng laøm theo söï daïy doã cuûa Ngaøi). Caû hai ñeàu nghe lôøi Chuùa, nhöng moät ngöôøi - laø ngöôøi daïi - khoâng chòu laøm theo nhöõng gì ñaõ nghe. Coøn ngöôøi kia, nghe vaø laøm theo taát caû. Lôøi keát luaän ñaày quyeàn naêng naày cho thaáy ñieåm khaùc bieät giöõa hai nhoùm moân ñoà, ñoù chính laø ôû choã hoï seõ laøm gì vôùi nhöõng ñieàu ñaõ nhaän ñöôïc (Mathiô 7:24-27).

Sau khi baïn ñaõ xem xeùt söï daïy doã tuyeät vôøi naày, baïn haõy quyeát ñònh laø moân ñoà naøo cho Chuùa Jeâsus? Baïn döï ñònh seõ laøm gì vôùi nhöõng ñieàu baïn nhaän bieát?

Chöông 9

NHIEÄM VUÏ ÑÖÔÏC GIAO

Chuùng ta khoâng bieát coù bao nhieâu moân ñoà tham döï Cuoäc Tónh Taâm Cô Ñoác Ñaàu Tieân. Theo söï quan saùt cuûa toâi, sau lôøi keát luaän ngaén nguûi cuûa Chuùa Jeâsus qua baøi giaûng treân nuùi cuøng vôùi lôøi môøi goïi ñaày thaùch thöùc, Chuùa Jeâsus ñaõ choïn möôøi hai moân ñoà laøm söù ñoà. Roõ raøng Chuùa ñaõ huaán luyeän hoï thaønh söù ñoà trong cuoäc tónh taâm naày vaø sau ñoù Ngaøi uûy thaùc ñể hoï ra ñi, thöïc hieän söù meänh cho Ngaøi – hoï ñaõ tham gia chieán löôïc rao giaûng cuûa Chuùa, cho caû theá gian ñeàu bieát söï cöùu roãi maø Ngaøi ñem ñeán cho theá giôùi naày.

Nhö coù laàn toâi töøng hoûi, giaû söû baïn bieát mình chæ coøn soáng trong ba naêm nöõa thoâi vaø baïn phaûi hoaøn thaønh moät söù meänh naøo ñoù cuûa mình, vaäy baïn seõ laøm gì? Chuùa bieát raát roõ Ngaøi chæ coøn soáng trong theá gian ba naêm thoâi vaø ñoù laø lyù do taïi sao Ngaøi phaûi boå nhieäm, uûy quyeàn cho caùc söù ñoà thöïc hieän coâng vieäc rao giaûng söï cöùu roãi cuûa Ngaøi cho nhaân loaïi. Caùc moân ñoà trung tín cuûa Ngaøi ñaõ rao giaûng Tin laønh suoát caû cuoäc ñôøi. Keå töø khi Chuùa uûy nhieäm hoï ra ñi, maõi ñeán naêm theá kyû sau ñoù vaãn khoâng ai coù theå kieám ñöôïc moät vieäc laøm trong Ñeá quoác La maõ neáu nhö ngöôøi aáy thöøa nhaän mình laø Cô Ñoác nhaân. Cuõng vaäy, chuùng ta phaûi trung tín rao baùo cho theá gian naày bieát ñeán Ñaáng Christ baèng caùch haõy noùi veà Phuùc aâm cho nhieàu ngöôøi nghe, ngay taïi nôi chuùng ta ñang soáng.

Laøm Quen Vôùi Möôøi Hai Söù Ñoà

Chuùa Jeâsus caàu nguyeän thaâu ñeâm tröôùc khi Ngaøi boå nhieäm möôøi hai söù ñoà (Luca 6:12-13). Boán söù ñoà ñaàu ñöôïc keå teân trong saùch Mathiô goàm coù hai caëp anh em laø Phierô vaø Anhreâ, Giacô vaø Giaêng. Boán ngöôøi naày töøng laøm vieäc vôùi nhau trong ngheà chaøi löôùi.

Philíp vaø Batheâleâmy thöôøng ñöôïc keå teân cuøng luùc, Thoâma vôùi Mathiô cuõng vaäy. Philíp laø moät thöông gia kinh doanh ngöïa vaø caùc

51 52

phöông tieän vaän chuyeån khaùc. Coù leõ coâng vieäc cuûa oâng töông töï nhö nhöõng ngöôøi laøm aên trong giôùi kinh doanh xe hôi ôû thôøi ñaïi chuùng ta ngaøy nay. Khi so saùnh danh saùch nhöõng söù ñoà trong caùc saùch Phuùc aâm vôùi nhau, chuùng ta coù theå khaúng ñònh Batheâleâmy chính laø Nathanaeân.

Thoâma laø ngöôøi thoâng minh vaø hieáu kyø. Ngaøy nay chuùng ta goïi maãu ngöôøi nhö theá laø “Thoâma nghi ngôø”. Mathiô laø ngöôøi thu thueá, coøn goïi laø nhaân vieân thueá vuï, chuyeân ñi thu thueá cuûa ngöôøi Do thaùi ñể noäp cho ñeá quoác La maõ, vì theá neân oâng bò ngöôøi ta xem laø moät keû phaûn boäi laïi daân toäc mình. Baïn thaáy caùc saùch Phuùc aâm thöôøng ñeà caäp ñeán “nhöõng keû coù toäi vaø ngöôøi thaâu thueá”. Ñieàu naày khoâng coù nghóa ngöôøi thaâu thueá khoâng phaûi laø keû coù toäi, song coù nghóa laø taát caû ngöôøi thaâu thueá ñeàu laø keû coù toäi! Daân Do Thaùi raát gheùt nhöõng ngöôøi thaâu thueá. Nhö vaäy, thaät laø ñaùng quan taâm khi Chuùa Jeâsus laïi choïn moät ngöôøi thaâu thueá laøm moät trong soá möôøi hai söù ñoà cuûa Ngaøi.

Teân cuûa boán söù ñoà cuoái cuøng trong danh saùch laø nhöõng teân truøng laëp trong danh saùch möôøi hai söù ñoà. Thí duï, coù moät Simoân nöõa khaùc vôùi Simoân Phierô. Simoân ñoù ñöôïc goïi laø: “ngöôøi Canaan” hoaëc “Xeâloát ”. Ñieàu naày coù nghóa raèng oâng ta laø ngöôøi ñoái khaùng vôùi moät ngöôøi nhö Mathiô. OÂng thuoäc ñaûng Xeâloát, goàm nhöõng chieán só du kích thöôøng xuyeân noåi daäy choáng laïi chính quyeàn La maõ, cho duø ñaát nuôùc Do thaùi ñaõ bò quaân La maõ xaâm chieám. Ngaøy nay, chuùng ta goïi moät ngöôøi nhö Simoân laø chieán só caùch maïng. Caùc hoïc giaû cho raèng coù khoaûng ba hoaëc boán ngöôøi trong soá caùc söù ñoà laø nhöõng chieán só cuûa ñaûng Xeâloát.

Toâi thöôøng thaéc maéc khoâng bieát Simoân Xeâloát vaø Mathiô ngöôøi thaâu thueá ñaõ noùi veà chuyeän gì – vaøo nhöõng luùc hoï cuøng nhau troø chuyeän – khi ñi cuøng Chuùa Jeâsus ôû Galileâ, Giuñeâ, Gieârusalem vaø Samari. Haõy töôûng töôïng moät vôû kòch khi Chuùa Jeâsus baûo vôùi Mathiô ngöôøi thaâu thueá, vaø Simoân Xeâloát haõy yeâu thöông vaø röûa chaân cho nhau (Giaêng 13:34- 35).

Coù moät Giacô khaùc trong danh saùch 12 söù ñoà, ñöôïc goïi laø “Giacô con trai cuûa Apheâ”. Giacô naày coøn ñöôïc goïi laø “Giacô nhoû”, coù leõ do oâng thaáp beù hoaëc nhoû tuoåi (Maùc 15:40). Coøn coù hai ngöôøi trong danh saùch

cuøng teân Giuña. Ñoù laø, “Giuña anh cuûa Giacô” coøn goïi laø “Thañeâ”, vaø Giuña Íchcarioát keû phaûn Chuùa Jeâsus.

Caùc söù ñoà rao giaûng Phuùc aâm vaø thöïc hieän nhieàu daáu kyø pheùp laï chöùng minh cho nöôùc Ñöùc Chuùa Trôøi. Hoï chöõa laønh nhieàu beänh taät, laøm saïch beänh phung, ñuoåi quyû vaø khieán cho ngöôøi cheát soáng laïi. Hoï rao giaûng vaø ban phaùt Phuùc aâm moät caùch voâ ñieàu kieän, khoâng ñoøi hoûi ôû baát cöù ai veà moät ñieàu gì caû, vì tin raèng Ñöùc Chuùa Trôøi seõ ñaùp öùng moïi nhu caàu cuûa hoï. Hoï ñaõ soáng bôûi ñöùc tin.

Chuùa Jeâsus baùo cho caùc söù ñoà bieát tröôùc hoï seõ khoâng ñöôïc ngöôøi ta tieáp ñoùn aân caàn. Ngaøi baûo: “Kìa, Ta sai caùc ngöôi ñi khaùc naøo nhö chieân vaøo giöõa baày muoâng soùi” (Mathiô 10:16). YÙ Ngaøi muoán caûnh baùo hoï raèng: “Khi caùc ngöôi thi haønh nhieäm vuï Ta giao phoù vaø thöïc hieän chieán löôïc cuûa Ta, thì caùc ngöôi seõ khoâng ñöôïc theá gian ngheânh ñoùn ñaâu!” Ñoù cuõng chính laø söï thaät cuûa ngaøy hoâm nay.

Coâng Vieäc Ñöôïc Giao

Baïn seõ ñöôïc soi saùng vaø ñöôïc phöôùc, neáu baïn traû lôøi saùu caâu hoûi naày veà möôøi hai söù ñoà, laø nhöõng ngöôøi ñöôïc Chuùa Jeâsus sai ñi trong suoát ba naêm Ngaøi thì haønh chöùc vuï, vaø ñaõ ñöôïc Ngaøi uûy thaùc söù meänh cuûa Ngaøi ôû theá gian:

1. Hoï ñang laøm gì khi gaëp Chuùa Jeâsus?

2. Cô hoäi gaëp Chuùa Jeâsus ñaõ ñem laïi keát quaû theá naøo cho hoï?

3. Hoï ñaõ töû vì ñaïo ôû ñaâu, luùc naøo?

4. Hoï phaûi chòu cheát giöõa luùc ñang laøm gì?

5. Qua nhöõng ñieàu baïn hoïc ñöôïc töø Kinh thaùnh vaø nhöõng nguoàn tö lieäu khaùc, haõy cho bieát hoï ñaõ cheát nhö theá naøo?

6. Taïi sao Chuùa Jeâsus laïi choïn ngöôøi caù bieät naày laøm söù ñoà?

Chuùa Jeâsus yeâu caàu vieäc thöïc hieän söï uûy nhieäm ôû möùc ñoä raát cao khi ñöa ra lôøi môøi treân nuùi, vì Ngaøi bieát tröôùc caùc söù ñoà seõ gaëp khoå naïn vaø chòu cheát vì Ngaøi. Baïn ñang thöïc hieän söï uûy thaùc cuûa Ñöùc Chuùa Jeâsus

53 54

Christ ôû möùc ñoä naøo? Baïn coù phaûi laø moân ñoà ñích thöïc cuûa Ngaøi khoâng? Baïn coù saün loøng nhaän söï uûy nhieäm cuûa Chuùa Jeâsus nhö söï uûy nhieäm ñaõ ñöôïc theå hieän trong ñôøi soáng cuûa caùc söù ñoà khoâng?

Chöông 10

NHÖÕNG AÅN DUÏ

CUÛA CHUÙA JEÂSUS TRONG SAÙCH MATHIÔ

Mathiô chöông möôøi ba laø moät aån duï raát hay cuûa Phuùc aâm naày. Töø “aån duï” coù nguoàn goác töø hai chöõ Hylaïp “para ballo”. Chöõ para coù nghóa laø “beân caïnh”, coøn chöõ ballo coù nghóa laø “neùm”. Do ñoù, trong tieáng Anh chöõ “ball” coù nghóa laø traùi banh. AÅn duï laø caâu chuyeän “ñöôïc neùm song song beân caïnh moät leõ thaät maø chuùng ta muoán daïy doã. Coù moät giai ñoaïn trong chöùc vuï Chuùa Jeâsus, Ngaøi thöôøng duøng caùc aån duï ñeå daïy doã. Moät trong nhöõng lyù do maø Ngaøi khoâng bò baét khi keå nhöõng caâu chuyeän ngaén, laø vì hoï khoâng hieåu ñöôïc. Chæ coù nhöõng ai ñöôïc Ñöùc Thaùnh Linh soi daãn thì môùi hieåu ñöôïc caùc aån duï cuûa Ngaøi. Mathiô chöông möôøi ba laø moät aån duï tuyeät vôøi, laø caâu chuyeän, laø moät chöông trong Phuùc aâm naày. Vì ñaây laø moät baøi khaûo saùt vaø giôùi thieäu Phuùc aâm Mathiô, cho neân toâi chæ daønh thì giôø giôùi thieäu vôùi baïn khaùi nieäm veà aån duï vaø ñöa ra moät vaøi thí duï veà nhöõng aån duï maø Chuùa Jeâsus ñaõ daïy.

Chuùa Jeâsus baét ñaàu vôùi aån duï veà Ngöôøi Gieo Gioáng. Coù moät noâng daân noï ñi ra gieo gioáng treân ruoäng mình. Ngöôøi laáy haït gioáng trong bao ra raûi. Moät soá haït rôi nhaèm ñaát cöùng, doïc ñöôøng nôi ngöôøi ta ñi laïi. Haït gioáng chæ naèm treân beà maët, khoâng theå ñaâm reã xuoáng ñaát neân chim trôøi bay ñeán vaø aên maát.

Moät phaàn gioáng rôi nhaèm ñaát meàm, nhöõng haït gioáng baét ñaàu chaâm reã, theá nhöng, döôùi beà maët cuûa lôùp ñaát moûng ñoù laïi coù ñaù cöùng. Vì theá, khi reã ñuïng phaûi ñaù thì quay trôû laïi. Luùc maët trôøi moïc leân, chieáu nhöõng tia naéng noùng, thì caây vöøa naåy maàm bò chaùy xeùm vaø chaúng ñaäu ñöôïc traùi naøo heát.

55 56

Moät soá haït rôi truùng nôi coù nhieàu ñaát thòt aåm öôùt, haït lieàn chaâm reã ra. Nhöng khi caây baét ñaàu moïc thì baát ngôø chuùng gaëp phaûi coû daïi laán löôùt, khieán cho ngheït ngoøi ñeán noãi khoâng caùch gì ra traùi ñöôïc.

Chæ coù phaàn gioáng coøn laïi cuoái cuøng cuûa ngöôøi noâng daân rôi xuoáng nôi ñaát maøu môõ. Nhöõng haït ñoù khoâng gaëp phaûi vaán ñeà gì, caû beân döôùi laãn treân maët ñaát. Cho neân chuùng ñaõ ñôm hoa keát traùi - Moät vaøi haït ra ñöôïc ba möôi haït, hoaëc ra ñöôïc saùu möôi, vaø hoaëc ra ñöôïc moät traêm - gaáp raát nhieàu laàn soá haït luùc môùi gieo.

Khi ñoïc aån duï naày laàn ñaàu, chuùng ta thaáy noù phuø hôïp vôùi teân goïi “AÅn Duï Veà Ngöôøi Gieo Gioáng”. Tuy nhieân, khi nghieân cöùu thaät kyõ löôõng, thì chuùng ta laïi thaáy noù thích hôïp vôùi teân goïi: “AÅn Duï Veà Haït Gioáng”, bôûi vì haït gioáng laø Lôøi Chuùa, aån duï naày daïy doã raát saâu saéc veà Lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi vaø moät soá vaán ñeà coù lieân quan khi Lôøi Ngaøi ñöôïc daïy doã hoaëc rao giaûng. “Vaäy, haõy coi chöøng veà caùch caùc ngöôi nghe” Lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi, laø caùch Luca aùp duïng cho yù nghóa cuûa aån duï naày (Luca 8:18).

Sau khi Chuùa Jeâsus daïy xong aån duï naày, khi coøn moät mình Ngaøi vôùi caùc söù ñoà, hoï hoûi Ngaøi veà aån duï vaø Ngaøi ñaõ giaûi thích cho hoï. Ngaøi cho hoï bieát haït gioáng maø ngöôøi noâng daân gieo laø Lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi vaø boán loaïi ñaát ñaïi dieän cho boán caùch maø con ngöôøi ñaùp laïi Lôøi Ngaøi.

Khi ñoïc lôøi giaûi thích veà aån duï naày cuûa Chuùa Jeâsus, chuùng ta nhaän thaáy laø coù theå ñaët moät töïa ñeà hay hôn cho aån duï, ñoù laø: “AÅn duï Veà Caùc Loaïi Ñaát”. Khi suy nghó veà troïng taâm cuûa aån duï, chuùng ta thaáy coù ñeà caäp ñeán caùch ngöôøi ta ñaùp laïi Lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi, chuùng ta nhaän thaáy coøn coù moät töïa ñeà hay hôn nöõa ñeå ñaët cho aån duï: “Boán Caùch Thöùc Nghe Lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi”, vì aån duï naày moâ taû sô löôïc boán caùch con ngöôøi thöôøng ñaùp laïi khi Lôøi Chuùa ñöôïc daïy doã hoaëc rao giaûng.

Khi Lôøi Chuùa ñöôïc rao ra, ngöôøi ñaàu tieân haàu nhö chaúng hieåu gì caû; ñaàu oùc hoï quaù cöùng raén, khoâng theå tieáp thu ñöôïc neân khoâng ñôm hoa keát quaû.

Ngöôøi thöù hai hieåu Lôøi Chuùa. Hoï hieåu caùch thaáu ñaùo, nhöng ñaát soûi ñaù ngaên khoâng cho haït ñaâm reã saâu xuoáng ñaát, töôïng tröng cho ñieàu Chuùa Jeâsus thöôøng goïi laø “söï cöùng loøng”. Ñieàu naày cho thaáy taâm trí hoï khoâng thaáu suoát vaø söï phoù thaùc cuûa hoï raát hôøi hôït. Hoï tin Lôøi Chuùa, nhöng khi gaëp nghòch caûnh hoaëc bò baét bôù, hoï seõ nhanh choùng boû ñaïo vaø ruùt lui, do ñoù hoï khoâng theå naøo keát quaû ñöôïc.

Ngöôøi thöù ba khoâng bò baát cöù ñieàu gì, döôùi maët ñaát hoaëc trong cuoäc soáng ngaên trôû hoï, chaúng haïn nhö söï nhaän bieát cuûa taâm trí hoaëc söï phoù thaùc cuûa yù chí hoï, song hoï bò ñaùnh baïi bôûi nhöõng taùc ñoäng treân maët ñaát hoaëc ôû beân ngoaøi cuoäc soáng hoï, chaúng haïn nhö söï gian doái trong vieäc laøm giaøu cuøng vôùi nhieàu thuù vui traàn tuïc khaùc. Hoï cuõng coù theå bò ñaùnh baïi bôûi “chaêm vaøo nhöõng vieäc theá gian”, hoaëc lo laéng veà cuûa caûi laø ñieàu hoï hieän coù hoaëc chöa coù. Trong aån duï naày, trôû löïc laø coû daïi laøm ngheït ngoøi caây troàng laø Lôøi Chuùa seõ moïc leân treân ñaát laø ñôøi soáng hoï. Loaïi ngöôøi thöù ba naày cuõng laø ngöôøi khoâng ñôm hoa keát quaû.

Chuùng ta coù theå noùi ngöôøi thöù nhaát ñang ñoäi moät “caùi noùn cöùng” thuoäc linh. Ngöôøi thöù hai laø keû cöùng loøng, vaø ngöôøi thöù ba ñang bò roái trí bôûi nhöõng söï choïn löïa khoù khaên.

Loaïi ñaát thöù tö moâ taû caùch Chuùa Jeâsus muoán taát caû chuùng ta ñaùp öùng khi nghe Lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi. Chaúng coù thöù gì ôû döôùi vaø ôû treân maët ñaát coù theå ngaên caûn quaù trình taêng tröôûng vaø ra traùi ñang dieãn ra. Hình aûnh naày minh hoïa cho maãu ngöôøi xaùc ñònh raèng khoâng coù ñieàu gì trong ñôøi soáng hoï, chaúng haïn nhö söï hieåu bieát, nhaän thöùc hay söï cöùng loøng khieán cho hoï khoâng keát traùi ñöôïc. Hoï cuõng xaùc ñònh raèng khoâng gì trong theá gian naày, chaúng haïn nhö nhöõng taùc ñoäng beân ngoaøi cuoäc soáng, seõ ngaên trôû khoâng cho hoï laøm troïn muïc ñích cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi trong vieäc ban Lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi cho hoï.

Nhö Luca moâ taû veà ngöôøi naày “Laø keû laáy loøng thaät thaø töû teá nghe ñaïo, gìn giöõõ, vaø keát quaû moät caùch beàn loøng” (Luca 8:15). Luca cuõng moâ taû ñieàu coát loõi cuûa aån duï saâu saéc naày baèng caâu: “Vaäy, haõy coi chöøng veà caùch caùc ngöôi nghe Lôøi Chuùa” (Luca 8:18).

57 58

Leõ thaät cuûa aån duï coù yù nghóa saâu saéc naày raát roõ raøng cho nhöõng ai daïy doã hoaëc rao giaûng Lôøi Chuùa. Khi Lôøi Chuùa ñöôïc daïy doã hoaëc rao giaûng, seõ luoân coù boán loaïi ngöôøi naày ôû ñoù, vaø nhôø söï nhaän bieát saùng suoát maø dieãn giaû hoaëc giaùo sö daïy lôøi Chuùa coù theå chæ töøng loaïi ngöôøi trong soá hoï ra cho baïn thaáy.

Taát caû nhöõng ai nghe vaø daïy Kinh thaùnh ñeàu suy nghó nhieàu veà aån duï naày khi hoï nghe hoaëc giaûng daïy Lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi. Tröôùc heát, chuùng ta haõy nhìn vaøo loaïi ñaát cuûa chính mình. Haït gioáng cuûa Chuùa ñang tìm kieám loaïi ñaát naøo trong loøng chuùng ta? Chuùng ta coù ñeå cho Lôøi Chuùa keát traùi khoâng? Chuùng ta coù sinh ra laém traùi (100%) hay laø chuùng ta chæ ra moät ít traùi maø thoâi (30%)? Thöù hai, nhöõng ngöôøi giaûng daïy caàn phaûi nhaïy beùn nhaän thöùc ñöôïc moät thöïc teá khoù khaên, ñoù laø söï daïy doã vaø giaûng daïy Lôøi Chuùa seõ khoâng keát quaû, tröø khi nhöõng ngöôøi ñöôïc daïy doã hieåu ñöôïc yù nghóa cuûa Lôøi hoï ñang nghe.

Chuùng ta seõ nhaän thaáy roõ hôn raèng söï daïy doã vaø rao giaûng cuûa chuùng ta seõ khoâng keát quaû, tröø khi taám loøng cuûa nhöõng ngöôøi maø chuùng ta ñang daïy ñöôïc thaám nhuaàn. Vì theá, chuùng ta phaûi daïy thaät ñôn giaûn ñeå hoï coù theå hieåu ñöôïc. Chuùng ta cuõng phaûi caàu nguyeän ñể söï daïy doã hoaëc rao giaûng cuûa chuùng ta ñöôïc Ñöùc Thaùnh Linh duøng ñể taùc ñoäng saâu vaøo yù chí cuûa nhöõng ngöôøi nghe lôøi giaûng vaø daïy cuûa chuùng ta.

ÔÛ ñaây, chuùng ta khoâng bò aån duï quan troïng naày thaùch thöùc ñể saûn sinh ra “Nhöõng chuyeân gia Kinh thaùnh” laø nhöõng ngöôøi raát hieåu Kinh thaùnh maø laø ñể taïo ra nhöõng moân ñoà trung tín vôùi Chuùa, nhöõng ngöôøi thöïc hieän lôøi cuûa Ngaøi laø Lôøi ñaõ thaám nhuaàn vaøo trong taâm trí vaø yù chí cuûa hoï. Vì theá, chuùng ta phaûi nghe, daïy doã vaø rao giaûng Lôøi Chuùa thaät roõ raøng, phaûi caàu nguyeän xin Ñöùc Thaùnh Linh môû maét thuoäc linh cho ngöôøi nghe ñeå hoï coù theå hieåu ñöôïc vaø laøm theo Lôøi Chuùa. Chuùng ta haõy caàu xin Chuùa ban cho chuùng ta vaø nhöõng ngöôøi nghe coù ñöôïc moùn quaø ñöùc tin cuøng “yù muoán laøm theo” Lôøi Chuùa, ñeå Lôøi Ngaøi ñöôïc keát quaû (Giaêng 7:17; Philíp 2:13).

Chuùng ta cuõng phaûi naøi xin Chuùa ban naêng löïc cho chuùng ta vaø nhöõng ngöôøi nghe chuùng ta, ñeå vöôït qua moïi quyeàn löïc trong ñôøi naày,

laø nhöõng keû thöôøng duøng quyeàn löïc ñể laøm moïi ñieàu haàu chöùng toû raèng söï nghe, daïy doã vaø rao giaûng Lôøi Chuùa khoâng ñem laïi keát quaû gì. Chæ Ñöùc Chuùa Trôøi môùi coù theå laøm ñöôïc nhöõng vieäc naày. Ñoù laø lyù do taïi sao khi chuùng ta hoïc hoûi, daïy doã, hoaëc rao truyeàn Lôøi Chuùa thì phaûi chuyeân lo “caàu nguyeän vaø chöùc vuï giaûng ñaïo” laø hai vieäc luoân phaûi ñi ñoâi vôùi nhau (Coâng vuï 6:4).

AÅn Duï Veà Luùa Mì Vaø Coû Luøng (Mathiô 13:24-30; 36-42)

AÅn duï khaù saâu saéc naày cuøng vôùi söï giaûi thích yù nghóa cuûa noù laø moät söï daïy doã raát quan troïng cuûa Chuùa Jeâsus, vì noù laø caâu traû lôøi cuûa Ngaøi cho caâu hoûi thöôøng laøm ñau ñaàu caùc nhaø thaàn hoïc vaø trieát hoïc, töø baáy laâu nay, noù ñöôïc xem laø kieán thöùc thuoäc thaàn hoïc vaø trieát hoïc. Caâu hoûi ñoù laø “Ma quyû töø ñaâu ñeán?” Hoaëc noùi caùch khaùc laø: “Chuùng ta giaûi thích theá naøo veà söï coù maët cuûa ma quyû trong theá giôùi ñöôïc taïo döïng vaø baûo toàn bôûi moät Ñöùc Chuùa Trôøi coù quyeàn naêng tuyeät ñoái vaø ñaày loøng yeâu thöông?”

Caâu traû lôøi mang tính aån duï cuûa Chuùa Jeâsus laø: “Ñöông khi ngöôøi ta nguû thì moät soá keû thuø cuûa Ta ñaõ laøm ñieàu naày”. Nguoàn goác cuûa ma quyû ñöôïc quy cho laø “moät soá keû thuø cuûa Ta”, vaø cuõng ñöôïc gaùn cho söï caåu thaû cuûa loaøi ngöôøi. Söï giaûi thích naày cuûa Chuùa Jeâsus coù leõ ñaõ truyeàn caûm höùng cho ngöôøi vieát caâu naày: “Duø laø ngöôøi toát maø khoâng laøm gì caû thì ma quyû cuõng seõ ñaùnh baïi hoï vaø ñoù laø ñieàu hieån nhieân”.

Trong aån duï naày, “haït gioáng” khoâng phaûi laø Lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi rôi treân ñaát troàng laø ñôøi soáng cuûa con ngöôøi, nhöng laø con caùi cuûa nöôùc Trôøi, ñöôïc gieo troàng trong ñaát cuûa theá gian. Chuùng ta coù theå khoâng hieåu, nhöng ôû phaàn treân chuùng ta ñaõ chaáp nhaän moät söï thöïc laø coù ma quyû, cho neân söï thaùch thöùc baây giôø seõ laø: Chuùng ta seõ laøm gì vôùi vaán ñeà naày? Theo Chuùa Jeâsus: “Ruoäng laø theá gian”, vaø ñieàu naày khieán chuùng ta nghó ñeán gaùnh naëng maø Ngaøi thöôøng nhaán maïnh. Ngaøi thaùch thöùc caùc moân ñoà haõy caàu xin Ñöùc Chuùa Trôøi mau sai thôï gaët vaøo ruoäng naày bôûi vì: “Muøa gaët thì truùng, nhöng con gaët thì ít” (Mathiô 9:37-38).

John Wesley ñaõ hieåu ñöôïc vaø oâng chia seû vieãn caûnh naày cuûa Ñaáng Christ khi tuyeân boá: “Theá gian laø giaùo khu cuûa toâi!” Chuùng ta ñöøng bao

59 60

giôø ñaùnh maát caùi nhìn: “ruoäng laø theá gian”, vaø chuùng ta khoâng chæ nhìn ôû moät goùc nhoû cuûa ruoäng ñoù maø thoâi. Chuùng ta haõy luoân coù caùi nhìn veà theá gian khi chuùng ta chaáp nhaän thaùch thöùc raèng ñieàu thieän vaø ñieàu aùc ñeàu cuøng toàn taïi trong traàn theá naày.

AÅn Duï Veà Haït Caûi Vaø Men (Mathiô 13: 31-33)

Ñaây laø hai aån duï ngaén nguûi ñaõ ñöôïc öùng nghieäm xuyeân suoát lòch söû Hoäi thaùnh. Nhöõng aån duï raát ngaén naày daïy raèng vöông quoác maø Chuùa Jeâsus thöôøng noùi ñeán seõ baét ñaàu hình thaønh töø vieäc nhoû gioáng nhö haït caûi beù tí kia, daàn daàn seõ trôû thaønh caây lôùn; vaø nhö men laøm baùnh ñöôïc troän vaøo boät nhaøo, khi baùnh ñang ñöôïc laøm thì men ngaám vaøo vaø lan khaép caû oå baùnh khieán cho baùnh nôû to ra.

Tuy nhieân, trong hai aån duï treân, Chuùa Jeâsus ñaõ noùi tieân tri raèng, vöông quoác naày seõ phaùt trieån caùch laï luøng, töông töï nhö söï taêng tröôûng cuûa haït caûi vaø noù seõ coù aûnh höôûng vaø gaây taùc ñoäng ñaùng kinh ngaïc y nhö caùch cuûa men taùc ñoäng leân boät vaäy. Hai ngaøn naêm sau, phaàn lôùn theá giôùi naày ñeàu coâng nhaän nieân ñaïi lòch söû tröôùc vaø sau cuoäc ñôøi cuûa Con Ngöôøi maø ngöôøi ta goïi laø Chuùa Jeâsus.

Nguyeân lyù phaùt trieån cuûa men vaø haït caûi ngaøy nay vaãn coøn hieäu quaû y nhö vaäy. Khi chuùng ta xem xeùt söï phaùt trieån cuûa Hoäi thaùnh, ngay caû trong nhöõng nôi bò baét bôù, chuùng ta vaãn thaáy hai aån duï ngaén nguûi naày ñöôïc öùng nghieäm .

Töông töï nhö aån duï veà Ngöôøi Gieo Gioáng, cuõng coù chim choùc, nhöng ôû ñaây chim choùc bay ñeán laøm toå treân nhaùnh caây, laø moät bieåu töôïng tieâu cöïc veõ leân hình aûnh moät ñoaøn daân ñoâng, ñuû moïi thaønh phaàn goàm caû nhöõng ngöôøi khoâng thuoäc veà vöông quoác nhöng maïo nhaän mình laø thaønh vieân cuûa vöông quoác. Theo toâi, yù chính cuûa söï daïy doã naày muoán noùi ñeán söï phaùt trieån vaø söï chieán thaéng cuoái cuøng cuûa nöôùc Trôøi cuøng vôùi aûnh höôûng cuûa caùc con trai, con gaùi vöông quoác.

Maëc duø men thöôøng ñöôïc duøng ôû moät soá choã trong Kinh thaùnh ñể chæ veà ma quyû, nhöng trong aån duï naày thì noù khoâng phaûi bieåu hieän cho ma quyû maø laø bieåu hieän cho söï taùc ñoäng cuûa Vöông quoác Ñöùc Chuùa

Trôøi treân theá gian. Neáu nhö men ñöôïc duøng ôû ñaây ñeå chæ veà ma quyû thì aån duï naày ñang daïy veà söï suy ñoài cuûa vöông quoác laø ñieàu khoâng töông thích vôùi söï nhaán maïnh cuûa Kinh thaùnh veà vieäc cuoái cuøng ñieàu thieän seõ thaéng ñieàu aùc. Ñöùc Chuùa Trôøi seõ thaéng Satan, vaø Ñaáng Christ seõ ñaéc thaéng leân laøm Vua cuûa muoân vua, Chuùa cuûa muoân chuùa.

AÅn Duï Veà Cuûa Baùu Vaø Chaâu Ngoïc (Mathiô 13: 31-33)

Hai aån duï ngaén naày roõ raøng coù cuøng noäi dung, laø böùc tranh ñeïp ñeõ noùi veà söï vui möøng heát loøng ñoái vôùi Vua vaø vöông quoác cuûa Ngaøi. Caùc aån duï muoán noùi vôùi chuùng ta theá naày: “Neáu Chuùa Jeâsus Christ laø taát caû ñoái vôùi baïn thì Ngaøi laø taát caû cho baïn. Bôûi vì Ngaøi seõ khoâng laø gì ñoái vôùi baïn cho ñeán khi Ngaøi laø taát caû ñoái vôùi baïn”. Chuùng ta chöa thöïc söï nhìn thaáy vöông quoác maø Chuùa Jeâsus ñang giaûng giaûi cho ñeán khi chuùng ta thaáy ñöôïc noù laø thöù vó ñaïi nhaát maø chuùng ta chöa töøng thaáy bao giôø. Nöôùc thieân ñaøng ñaùng ñeå chuùng ta vui möøng ñoùn nhaän. Hai aån duï naày daïy raèng quaû thaät chuùng ta seõ khoâng bao giôø hieåu ñöôïc hoaëc heát loøng ngöôõng moä nöôùc Trôøi cho ñeán chöøng naøo chuùng ta vui möøng, saün loøng baùn ñi taát caû moïi thöù chuùng ta coù vaø khi töø boû moïi söï thì chuùng ta seõ ñöôïc Vua laø Ñaáng daãn chuùng ta ñeán vôùi vöông quoác Ngaøi.

AÅn Duï Veà Söï Tha Thöù (Mathiô 18: 15-35)

Tình huoáng cuûa aån duï coù yù nghóa raát thaâm saâu naày laø söï giaùo huaán veà vieäc tha thöù cho anh em chuùng ta. Phierô hoûi Chuùa laø oâng phaûi tha thöù cho anh em mình bao nhieâu laàn khi anh em phaïm loãi vôùi oâng. Theo luaät truyeàn thoáng thôøi aáy thì baïn phaûi tha thöù cho anh em baïn baûy laàn, vaø coù leõ vì vaäy maø Phierô ñaõ ñeà caäp ñeán con soá baûy. Chuùa Jeâsus daïy raèng söï tha thöù cho anh em laø voâ haïn. YÙ nghóa thaät söï cuûa caâu “khoâng phaûi chæ tha thöù baûy laàn, maø laø baûy möôi laàn baûy” coù nghóa laø soá laàn tha thöù moãi ngaøy khoâng xaùc ñònh ñöôïc, töùc laø raát nhieàu. Vaø cô sôû hôïp lyù cho laäp tröôøng naày ñaõ ñöôïc aån duï tieáp theo minh hoïa.

Moät moùn nôï raát lôùn ñöôïc tha noùi leân söï tha thöù taát caû toäi loãi khi chuùng ta kinh nghieäm söï cöùu roãi. Söï cöùu roãi cuûa chuùng ta lieân quan ñeán vieäc xoùa boû taát caû “caùc moùn nôï” cuûa chuùng ta, hoaëc lieân quan ñeán vieäc tha thöù moïi toäi loãi maø chuùng ta ñaõ vi phaïm.

61 62

AÅn duï naày coù aûnh höôûng raát nhieàu ñeán Baøi Caàu Nguyeän cuûa Caùc Moân Ñoà. Chuùa Jeâsus daïy chuùng ta haõy caàu xin Chuùa tha nôï cho chuùng ta nhö chuùng ta tha keû maéc nôï chuùng ta. Ngaøi tieáp tuïc chæ daïy vôùi nhöõng lôøi ñaùng sôï laø neáu chuùng ta khoâng tha thöù cho keû vi phaïm cuøng chuùng ta, thì Cha chuùng ta cuõng seõ khoâng tha thöù cho söï vi phaïm cuûa chuùng ta.

AÅn duï naày keát luaän baèng nhöõng lôøi töông töï. Phuùc aâm cöùu roãi ñöôïc rao ra raèng: “Khi Chuùa Jeâsus cheát treân thaäp töï giaù, Ngaøi ñaõ traû xong moùn nôï maø Ngaøi khoâng heà maéc, bôûi vì chuùng ta ñaõ maéc moùn nôï maø chuùng ta khoâng theå traû noåi”. Chuùng ta khoâng ñöôïc tha thöù vì côù chuùng ta khoâng chòu tha thöù. Chuùng ta haõy chöùng minh raèng mình ñaõ ñöôïc tha thöù qua vieäc chuùng ta tha thöù cho moïi ngöôøi. Chuùng ta phaûi tha thöù cho ngöôøi khaùc vì ngay caû Ñöùc Chuùa Trôøi cuõng ñaõ vì côù Ñaáng Christ maø tha thöù cho chuùng ta (EÂpheâsoâ 4:32; Coâloâse 3:12-13).

AÅn Duï Veà Keát Quaû Coâng Vieäc (Mathiô 21: 23, 28-31)

Ñaây laø moät trong nhöõng aån duï haáp daãn nhaát cuûa Chuùa Jeâsus. Khi Ñöùc Chuùa Trôøi trôû thaønh ngöôøi vaø böôùc vaøo theá gian, vaø theá gian thöôøng ñaùnh giaù raát cao veà giaù trò beà ngoaøi, thì Ngaøi ñaõ trôû neân moät ngöôøi khoâng coù giaù trò beà ngoaøi naøo caû, maø chæ coù nhöõng vieäc Ngaøi laøm maø thoâi. Moät trong nhöõng ñieàu khaùc bieät giöõa Chuùa Jeâsus vaø ngöôøi Pharisi laø Ngaøi ñaùnh giaù cao söï thi haønh coâng vieäc vaø ñaùnh giaù thaáp lôøi noùi suoâng. Coøn ngöôøi Pharisi thì baøi baùc caùch ñaùnh giaù ñoù. Söï baát ñoàng quan ñieåm nhö vaäy chính laø troïng taâm cuûa aån duï ngaén nguûi naày.

Hai con trai trong aån duï cuøng nhaän laõnh coâng vieäc nhö nhau, theá nhöng hoï ñaõ thöïc hieän khaùc nhau. Cho neân lôøi tuyeân boá cuûa hoï laø voâ nghóa, song haønh ñoäng cuûa hoï môùi laø keát quaû cuoái cuøng. Roõ raøng ñaây laø öùng duïng cho nhöõng nhaø laõnh ñaïo toân giaùo thaáy raèng Chuùa Jeâsus vaø Giaêng Baùptít ñeàu khoâng heà coù thaønh tích theo hình thöùc toân giaùo nhö theá gian ñaõ thaáy trong thôøi aáy. Theo caùch noùi cuûa hoï thì hoï khoâng thöøa nhaän chính mình laø con caùi Ñöùc Chuùa Trôøi ñang laøm vieäc trong vöôøn nho cuûa Ngaøi. Coøn theo caùch thöïc hieän cuûa hoï thì roõ raøng cho thaáy caû

Chuùa Jeâsus vaø Giaêng Baùptít ñeàu ôû trong vöôøn nho vaø ñang laøm coâng vieäc cuûa Cha.

Maëc khaùc, caùc nhaø laõnh ñaïo toân giaùo noùi moät ñaøng, laøm moät neûo, chæ lyù thuyeát suoâng maø khoâng thöïc haønh. Qua taát caû nhöõng trang phuïc laø aùo choaøng ngoaøi, leã phuïc vaø caùc phuø hieäu bieåu hieän ñòa vò xaõ hoäi maø hoï ñang maëc, ñang ñeo treân ngöôøi, hoï muoán chöùng toû raèng hoï laø con caùi Ñöùc Chuùa Trôøi ñang laøm vieäc trong vöôøn nho cuûa Ngaøi. Tuy nhieân caên cöù treân söï thi haønh coâng vieäc cuûa hoï, thì roõ raøng hoï khoâng heà coù maët trong vöôøn nho cuûa Cha vaø cuõng khoâng laøm vieäc cho Ngaøi.

Khi ngöôøi ta chaát vaán Chuùa Jeâsus veà keát quaû coâng vieäc cuûa Ngaøi, thì ñieàu naày chính laø caâu traû lôøi thaät thaâm thuùy. Söï thöïc hieän cuûa Ngaøi laø keát quaû trong coâng vieäc. Vaø chuùng ta ñang löøa doái chính mình cho ñeán chöøng naøo chuùng ta hoaøn toaøn nhaän ra ñöôïc raèng khoâng phaûi chæ noùi suoâng, maø chính söï thöïc haønh môùi laø keát quaû thöïc söï. Ngaøy nay treân theá giôùi coù khoaûng hai trieäu muïc sö, thì coù chöa tôùi moät traêm ngaøn ngöôøi coù baèng cao ñaúng. Ñieàu ñoù coù nghóa laø phaàn lôùn caùc muïc sö treân theá giôùi hieän nay caàn phaûi nghe aån duï naày cuûa Chuùa Jeâsus. Tieáp theo sau ñaây laø phaàn giaûng giaûi noäi dung yù nghóa uyeân thaâm cuûa aån duï.

Moät Ñôøi Soáng Giaûn Dò

“Ñöôïc sinh ra taïi moät ngoâi laøng heûo laùnh xa xoâi, Ngaøi laø ñöùa treû, con cuûa moät phuï nöõ mieàn queâ. Ngaøi laøm vieäc trong moät xöôûng moäc cho ñeán naêm troøn 30 tuoåi. Ba naêm tieáp theo sau ñoù Ngaøi ñi khaép caùc mieàn ñaát nöôùc, gaëp gôõ, laéng nghe vaø giuùp ñôõ nhieàu ngöôøi baát cöù ôû ñaâu maø Ngaøi coù theå.

Ngaøi chöa heà vieát cuoán saùch naøo, cuõng khoâng coù moät cuoán soå ghi cheùp. Ngaøi chöa töøng ñi ñeán tröôøng, cuõng chöa töøng öùng cöû vaøo moät chöùc vuï naøo trong boä maùy chính quyeàn. Ngaøi khoâng coù gia ñình, laïi chaúng sôû höõu nhaø cöûa gì. Ngaøi chaúng coù gì heát, ngay caû nhöõng thöù thöôøng ñi keøm vôùi ngöôøi coù ñòa vò cao troïng. Ngaøi khoâng coù gì ngoaøi baûn thaân Ngaøi.

63 64

Khi Ngaøi vöøa ñeán tuoåi 33, xu höôùng dö luaän chung quay sang choáng nghòch Ngaøi, vaø baïn beø Ngaøi ñaõ choái boû Ngaøi. Khi Ngaøi bò baét, chæ coù raát ít ngöôøi muoán laøm ñieàu gì ñoù cho Ngaøi. Sau moät phieân toøa xeùt xöû baát coâng, Ngaøi bò chính quyeàn keát aùn chung vôùi nhöõng keû phaïm toäi troäm cöôùp. Chæ duy nhaát coù moät ngöôøi baïn haøo phoùng ñaõ töï nguyeän daâng cho Ngaøi phaàn moä cuûa chính mình laøm nôi choân caát Ngaøi.

Taát caû moïi ñieàu naày ñaõ xaûy ra caùch ñaây hôn hai möôi theá kyû, vaø cho ñeán nay, Ngaøi vaãn laø nhaân vaät daãn ñaàu loaøi ngöôøi veà taám göông cuûa tình yeâu tuyeät ñoái. Giôø ñaây, thaät khoâng cöôøng ñieäu chuùt naøo khi noùi raèng moïi keû thuø ñaõ töøng haønh quaân, moïi löïc löôïng haûi quaân ñaõ töøng dong buoàm leân, caùc nhaø caàm quyeàn töøng thoáng trò vaø moïi vua chuùa töøng cai trò trong ñôøi naày, taát caû duø coù hôïp söùc laïi cuõng chaúng laøm gì ñöôïc cuoäc ñôøi cuûa moät con ngöôøi treân ñaát gioáng nhö Cuoäc Ñôøi Giaûn Dò naày” (Fred Bock).

AÅn Duï Veà Chuùa Nhaät Khaûi Hoaøn (Mathiô 21:33-46)

Ngaøy nay coù haøng trieäu ngöôøi bieát chuyeän Chuùa Jeâsus ñaõ töøng côõi moät con löøa vaøo thaønh Gieârusalem trong Chuùa Nhaät Leã Laù ñaàu tieân. Baïn ñoïc thaáy Chuùa Jeâsus laøm gì sau khi Ngaøi xuoáng löøa? Ngaøi ñaõ taïo ra moät boái caûnh cho aån duï ñaày quyeàn naêng vaø ñaùng sôï naày baèng söï quôû traùch caây vaû vaø deïp saïch Ñeàn thôø. AÅn duï naày ñöa cuoäc ñoái thoaïi giöõa Chuùa Jeâsus vaø caùc nhaø laõnh ñaïo toân giaùo leân ñeán ñænh cao cuûa söï ñoái ñòch.

Noäi dung cuûa aån duï laø böùc tranh Chuùa sai caùc tieân tri (nhöõng ñaày tôù) cuûa Ngaøi ñeán ñaëng thaâu hoa lôïi cuûa vöông quoác. Khi caùc ñaày tôù bò ñoái xöû nhuïc nhaõ thì con trai cuûa chuû vöôøn nho ñöôïc sai ñeán ñeå thaâu hoa lôïi. Chuû vöôøn tin raèng nhöõng ngöôøi laøm thueâ trong vöôøn seõ kính troïng con mình, theá nhöng, chuùng chaúng nhöõng khoâng neå nang maø coøn heø nhau gieát cheát ngöôøi con cuûa chuû! Dó nhieân, Chuùa Jeâsus chính laø Ngöôøi Con trong aån duï naày, vaø luùc baáy giôø caùc nhaø laõnh ñaïo thuoäc linh kia cuõng ñang laäp möu gieát Ngaøi.

Coù moät soá lôøi raát khoù nghe maø Chuùa Jeâsus ñaõ phaùn trong phaàn keát luaän cuûa chöông Kinh thaùnh naày, Ngaøi duøng aån duï ñaùng sôï ñeå öùng duïng

cho nhöõng nhaø laõnh ñaïo Do Thaùi giaùo. Ngaøi söû duïng pheùp aån duï ñể toá caùo thoùi quen hình thöùc maø hoï ñöa vaøo toân giaùo, vaø bôûi vì hoï khoâng chòu noäp laïi hoa lôïi cuûa nöôùc Ñöùc Chuùa Trôøi, cho neân nöôùc Ngaøi seõ bò caát khoûi tay hoï vaø ñöôïc ban cho moät daân khaùc laø daân seõ noäp laïi cho Chuùa hoa lôïi cuûa nöôùc Ngaøi.

Chuùng ta thaáy ñieàu ñoù ñaõ xaûy ra theo ñuùng nghóa ñen trong saùch Coâng Vuï Caùc Söù Ñoà khi nhöõng ngöôøi ñöôïc choïn cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi trôû thaønh Hoäi thaùnh (Coâng vuï 10-11). AÅn yù trong phuùng duï naày daïy laø khi daân söï Chuùa tröôït ngaõ treân Vaàng Ñaù giao öôùc laø Ñaáng Christ, thì hoï seõ bò giaäp naùt, bôûi yù muoán vaø coâng vieäc cuûa Ngaøi, cuoái cuøng Vaàng Ñaù aáy seõ rôi treân hoï vaø nghieàn naùt hoï ra thaønh tro buïi.

Trong Kinh thaùnh, caây vaû laø bieåu töôïng cuûa daân Ysôraeân. Khi chuùng ta lieân heä pheùp aån duï ôû cuoái chöông naày vôùi vieäc Chuùa quôû traùch caây vaû, chuùng ta seõ nhaän thaáy laø Chuùa Jeâsus phaùn baûo vôùi caùc nhaø laõnh ñaïo toân giaùo cuûa Ysôraeân raèng Ñöùc Chuùa Trôøi laø Cha cuûa Ngaøi ñang laøm nhöõng ñieàu nhö theá qua Ngaøi nhö ñaõ töøng laøm vôùi daân Heâbôrô trong ñoàng vaéng. Chöông thöù möôøi boán vôùi nhöõng con soá ñaùng sôï coù lieân heä vôùi aån duï mang tính chaát caûnh tænh naày. Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ kieân nhaãn möôøi laàn töï chöùng minh chính Ngaøi cho con caùi Ysôraeân trong ñoàng vaéng qua caùc pheùp laï. Vaøo thôøi ñieåm ñoù, Ngaøi tuyeân boá hoï seõ bò hö maát trong ñoàng vaéng vì côù khoâng tin Ngaøi, khoâng daùm tieán chieám xöù Canaan vaø khaúng ñònh ñoù laø Mieàn Ñaát Höùa.

Chuùa Jeâsus ñaõ “thieâu ñoát” caùc nhaø laõnh ñaïo Do Thaùi giaùo khi Ngaøi caát nöôùc Trôøi khoûi hoï vaøo Chuùa Nhaät Khaûi Hoaøn aáy. Xuyeân suoát lòch söû Hoäi thaùnh thì Chuùa Nhaät Khaûi Hoaøn naày ñaõ ñöôïc öùng nghieäm nhieàu laàn. Ñöùc Chuùa Trôøi döôøng nhö ñaõ “dôøi cô quan ñaàu naõo” cuûa Ngaøi khoûi Hoäi thaùnh taïi moät soá nôi treân theá giôùi, laø nhöõng nôi khoâng chòu thaâu noäp laïi hoa lôïi cuûa Vöông quoác Ngaøi ñể ban vöông quoác aáy cho nhöõng nôi ñang ñôm hoa keát traùi.

Phöông Phaùp Tieáp Caän Caùc AÅn Duï Cuûa Chuùa Jeâsus

Trong ba saùch Phuùc aâm Coäng quan coù taát caû 47 aån duï. ÔÛ ñaây toâi chæ choïn moät vaøi thí duï tieâu bieåu ñeå giôùi thieäu vôùi baïn veà chieàu kích quan

65 66

troïng trong söï daïy doã cuûa Chuùa Jeâsus ôû Phuùc aâm Mathiô. Toâi khích leä baïn haõy thöïc hieän moät baøi nghieân cöùu thaät saâu veà caùc aån duï cuûa Chuùa Jeâsus. Khi baïn tieán haønh, toâi muoán taëng baïn moät soá yù töôûng veà phöông phaùp tieáp caän caùc aån duï cuûa Chuùa Jeâsus nhö sau:

Haõy nhôù raèng aån duï laø caâu chuyeän ñöôïc ngöôøi giaûng daïy ñem quaêng noù beân caïnh leõ thaät naøo ñoù maø hoï muoán daïy doã. Chuùa Jeâsus quaû thaät laø moät Baäc Thaày cuûa phöông phaùp tieáp caän naày qua söï daïy doã ñoù. Chuùng ta neân tìm ra leõ thaät chính trong töøng aån duï maø Chuùa Jeâsus ñaõ daïy bôûi vì caùc aån duï cuûa Ngaøi thöôøng ñöôïc Ngaøi ñem neùm beân caïnh moät leõ thaät naøo ñoù quan troïng nhaát.

Tìm hieåu boái caûnh cuûa töøng aån duï laø vieäc heát söùc caàn thieát, giuùp chuùng ta trong quaù trình noå löïc lyù giaûi noäi dung yù nghóa caùc aån duï cuûa Chuùa Jeâsus. Do ñoù, khi baïn nghieân cöùu caùc aån duï cuûa Ngaøi, baïn phaûi luoân töï hoûi mình nhöõng caâu hoûi sau ñaây: “AÅn duï naày ñöôïc Chuùa neâu leân trong boái caûnh naøo? ÔÛ ñaâu? Khi naøo? Vaø noù aùm chæ ai? Theo baïn thì Chuùa Jeâsus muoán duøng aån duï naày ñeå daïy doã veà vaán ñeà gì? Leõ thaät quan troïng nhaát naèm song song beân caïnh aån duï trong caâu chuyeän cuûa Chuùa Jeâsus laø leõ thaät gì? Neáu Ngaøi ñöa ra lôøi giaûi thích caét nghóa cho aån duï ñoù, thì baïn haõy tieáp thu lôøi giaûi thích aáy. Coøn neáu khoâng coù söï caét nghóa cuûa Ngaøi thì baïn cöù khieâm nhöôøng hieåu theo caùch hieåu cuûa baïn. Moät aån duï chæ coù moät caùch giaûi thích ñuùng nhöng coù nhieàu öùng duïng. Vì vaäy neân baïn caàn phaûi luoân ñaët caâu hoûi nhö theá naày: “Chuùa muoán öùng duïng ñieàu gì treân ñôøi soáng, treân gia ñình vaø treân Hoäi thaùnh cuûa toâi nhö theá naøo?”

Chöông 11

NHÖÕNG SÖÏ DAÏY DOÃ QUYÙ BAÙU

CUÛA CHUÙA JEÂSUS TRONG SAÙCH MATHIÔ

Lôøi Môøi Goïi Vó Ñaïi Khaùc

“Hôõi nhöõng keû meät moûi vaø gaùnh naëng, haõy ñeán cuøng Ta, Ta seõ cho caùc ngöôi ñöôïc yeân nghæ. Ta coù loøng nhu mì, khieâm nhöôøng; neân haõy gaùnh laáy aùch cuûa Ta, vaø hoïc theo Ta; thì linh hoàn caùc ngöôi seõ ñöôïc yeân nghæ. Vì aùch Ta deã chòu vaø gaùnh Ta nheï nhaøng” (Mathiô 11:28:30).

Nhö chuùng ta ñaõ thaáy ôû phaàn keát luaän baøi giaûng vó ñaïi nhaát cuûa Chuùa Jeâsus, Ngaøi thöôøng chuyeån söï daïy doã cuûa Ngaøi thaønh söï phaùn quyeát naøo ñoù baèng caùch ñöa ra lôøi môøi goïi. Ñaây laø moät trong soá nhöõng lôøi môøi goïi vó ñaïi nhaát cuûa Ngaøi, lôøi môøi daønh cho taát caû nhöõng ai ñang mang gaùnh naëng baèng chính söùc rieâng cuûa mình. Nhöõng gaùnh naëng aáy seõ trôû neân naëng hôn vaø khieán cho hoï ñuoái söùc. Lôøi môøi cuûa Chuùa laø haõy mau ñeán vôùi Ñaáng Christ, trao cho Ngaøi gaùnh naëng aáy, tìm cho mình söï yeân nghæ cuûa taâm hoàn thì hoï seõ thaáy cuoäc soáng mình deã chòu vaø gaùnh naëng ñöôïc nheï nhaøng.

Laàn ñaàu nghe coù veû nhö laø chuùng ta chæ caàn ñôn giaûn chaïy ñeán vôùi Chuùa vaø Ngaøi ban söï yeân nghæ thay cho gaùnh naëng cuûa chuùng ta. Tuy nhieân, khi chuùng ta xem xeùt lôøi môøi naày kyõ löôõng hôn, chuùng ta seõ thaáy Ngaøi ñang môøi chuùng ta ñeán vaø hoïc hoûi. Chuùng ta ñöôïc môøi ñeán ñeå hoïc bieát veà gaùnh naëng, veà taám loøng vaø veà aùch cuûa Ngaøi.

Khoâng ai töøng mang gaùnh naëng hôn laø gaùnh naëng maø Chuùa Jeâsus ñaõ mang treân ñaát naày.Vaäy maø toâi laïi nghe Ngaøi noùi: “Gaùnh cuûa Ta nheï nhaøng”. Neáu chuùng ta muoán tìm kieám söï yeân nghæ cho linh hoàn vaø ñeå gaùnh naëng cuûa mình ñöôïc nheï nhaøng, thì Chuùa daïy chuùng ta raèng phöôùc

67 68

cho ngöôøi nhu mì, Ngaøi môøi goïi chuùng ta haõy hoïc hoûi veà taám loøng nhu mì khieâm nhöôøng, haï mình cuûa Ngaøi.

Sau ñoù Ngaøi môøi chuùng ta ñeán ñể hoïc bieát veà aùch cuûa Ngaøi. Chuùng ta ñöôïc môøi ñeán tieáp nhaän nhöõng nguyeân taéc thuoäc linh cuûa Chuùa Jeâsus Christ, vaø cuøng mang aùch vôùi Ñaáng Christ nhö caùc ñoà ñeä cuûa Ngaøi vaäy. Chìa khoùa giuùp chuùng ta hieåu bieát lôøi môøi naày laø haõy xem xeùt yù nghóa Chuùa muoán noùi ñeán khi Ngaøi môøi chuùng ta nhaän laáy “aùch” cuûa Ngaøi treân ñôøi soáng chuùng ta.

AÙch khoâng phaûi laø gaùnh naëng nhöng noù laø coâng cuï ñeå coù theå giuùp ta côûi boû gaùnh naëng. Haõy thöû hình dung ra moät chieác xe boø chôû ñaày haøng hoùa. Sau ñoù haõy töôûng töôïng raèng baïn muoán thaùo con boø ra khoûi xe. Luùc aáy baïn coù theå nhaän thaáy ñöôïc muïc ñích cuûa caùi aùch. Baát cöù moät con boø naøo cuõng khoâng ñuû trí thoâng minh vaø bieát tuaân theo nguyeân taéc keùo xe, nhöng noù coù theå ñöôïc mang aùch ñeå keùo chieác xe aáy. AÙch laø moät coâng cuï coù theå khieán cho con boø laøm ñöôïc nhöõng ñieàu khoâng theå vaø giuùp noù di chuyeån ñöôïc caû chieác xe boø.

Cuõng moät theå aáy, söï daïy doã vaø caùc nguyeân taéc thuoäc linh khaùc cuûa Chuùa Jeâsus chính laø “caùi aùch” coù theå laøm cho chuùng ta côûi boû ñöôïc nhöõng gaùnh naëng trong cuoäc soáng. Ñoù laø ñieàu Chuùa muoán noùi khi Ngaøi phaùn höùa vôùi chuùng ta raèng söï chaáp nhaän aùch cuûa Ngaøi seõ khieán ñôøi soáng chuùng ta deã chòu, caùc gaùnh naëng cuûa chuùng ta seõ trôû neân nheï nhaøng bôûi vì chuùng ta ñöôïc cuøng mang aùch chung vôùi Ngaøi.

Lôøi môøi vó ñaïi naày laø haõy ñeán vôùi Ñaáng Christ. Ngaøi khoâng môøi chuùng ta ñeán nhaø thôø, cuõng khoâng môøi ñeán vôùi baøi hoïc Kinh thaùnh, hay laø ñeán vôùi nhöõng nhaø taøi trôï taøi chaùnh, caùc buoåi hoäi hoïp, hoaëc ñeán vôùi moät trong soá raát nhieàu nhöõng chöùc vuï trong Hoäi thaùnh, laø taát caû nhöõng ñieàu ñöôïc cho laø seõ ñöa chuùng ta ñeán vôùi Ñaáng Christ. Lôøi môøi ôû ñaây chính xaùc laø haõy ñeán vôùi Chuùa. Ngaøi ñang môøi chuùng ta ñeán ñeå thieát laäp moái töông giao vôùi Ngaøi. Ngaøi cuõng môøi chuùng ta ñeán ñeå ñoái maët vôùi cuoäc soáng nhö Ngaøi ñaõ ñoái maët. Neáu chuùng ta nhìn thaáy ñöôïc cuoäc soáng qua caùc giaù trò vaø nguyeân taéc thuoäc linh cuûa Ngaøi thì chuùng ta seõ coù lôøi höùa cuûa Chuùa raèng chuùng ta seõ tìm ñöôïc söï yeân nghæ cho linh hoàn

mình, seõ ñöôïc giaûm nheï gaùnh naëng vaø cuoäc soáng khoâng coøn phaûi lao khoå coá söùc nöõa nhöng ñöôïc trôû neân deã chòu bôûi vì chuùng ta ñaõ ñöôïc mang aùch trong moái töông giao vôùi Chuùa.

Nöôùc Thieân Ñaøng Trôû Thaønh Hoäi thaùnh (Mathiô 16:13-23)

Ñaây laø söù ñieäp raát quan troïng trong caùc saùch Phuùc aâm, bôûi vì ñoù laø laàn ñaàu Chuùa Jeâsus ñeà caäp ñeán töø “Hoäi thaùnh”. Ngaøi vaø Giaêng Baùptít ñaõ baét ñaàu thi haønh chöùc vuï baèng vieäc rao giaûng Tin laønh veà Nöôùc Ñöùc Chuùa Trôøi. Khi ôû treân nuùi vaø trong caùc aån duï cuûa Ngaøi, Ngaøi ñaõ coâng boá Phuùc aâm cuûa nöôùc thieân ñaøng, töùc laø Nöôùc Trôøi. Trong tröôøng hôïp naày, Chuùa tuyeân boá raèng Ngaøi saép söûa xaây döïng Hoäi thaùnh Ngaøi vaø caùc cöûa ñòa nguïc khoâng caùch gì coù theå caûn trôû ñöôïc Ngaøi tieán haønh vieäc aáy. Ngaøi cuõng cho bieát Ngaøi seõ xaây döïng Hoäi thaùnh Ngaøi treân söù ñoà Phierô.

Boái caûnh cuûa lôøi rao baùo naày laø khi Chuùa Jeâsus hoûi caùc söù ñoà: “Vaäy caùc ngöôi noùi Ta laø ai?” Phierô ñaùp: “Ngaøi laø Ñaáng Christ!” Söï xöng nhaän naày cuûa Phierô raát quan troïng. Vaø söï ñaùp laïi cuûa Chuùa Jeâsus qua söï xöng nhaän cuûa Phierô thaäm chí coøn quan troïng hôn. Ñeå dieãn giaûi vaø toùm taét söï ñaùp laïi ñoù cuûa Chuùa, chuùng ta coù theå nghe nhö theå Chuùa Jeâsus noùi theá naày: “Hôõi Simoân! Khoâng phaûi töï ngöôi nhaän ra ñieàu ñoù ñaâu! Maø laø do chính Cha Ta laø Ñaáng ñaõ baøy toû cho ngöôi bieát! Ta seõ xaây Hoäi thaùnh Ta treân moät pheùp laï laø moät con ngöôøi nhö ngöôi, Phierô, coù theå noùi ra nhöõng ñieàu kyø dieäu!– Peter, because the power within and behind My Church will be the Holy Spirit!” Ngöôøi bình thöôøng seõ laøm ñöôïc nhöõng vieäc phi thöôøng, vì hoï ñöôïc Ñöùc Thaùnh Linh ôû cuøng. Quyeàn löïc cuûa ñòa nguïc seõ khoâng theå naøo ñaùnh baïi ñöôïc Hoäi thaùnh aáy, bôûi vì quyeàn naêng ôû trong vaø ôû phía sau Hoäi thaùnh cuûa Ta chính laø Ñöùc Thaùnh Linh!”

Maëc duø ñaây laø moät loái noùi raát khoù hình dung, nhöng chuùng ta ñöøng neân xem ñoù nhö laø söï maâu thuaån. Chuùa Jeâsus ñang xaây döïng vöông quoác hay xaây döïng Hoäi thaùnh? Khoâng phaûi Ngaøi chæ xaây moät trong hai, hoaëc laø Vöông quoác hoaëc laø Hoäi thaùnh, maø laø Ngaøi ñang xaây döïng caû hai. Vöông quoác laø söï theå hieän yù muoán cuûa Chuùa treân ñaát ñaõ theå hieän

69 70

treân thieân ñaøng. Coøn Hoäi thaùnh cuõng seõ gioáng nhö vaäy khi thöïc söï laø Hoäi thaùnh cuûa Ngaøi, thöïc hieän vaø hoaøn taát yù muoán Ngaøi trong theá gian.

Söù ñieäp naày cuõng thaät khaùc thöôøng, vì khi Chuùa Jeâsus chia seû söù maïng veà söï cheát cuûa Ngaøi taïi Gieârusalem. Phierô ñaõ leân tieáng can ngaên Ngaøi! Ngay luùc aáy Chuùa Jeâsus lieàn quay sang Phierô, ngöôøi maø môùi gaàn ñaây thoâi, Ñöùc Chuùa Trôøi muoán duøng oâng nhö laø oáng daãn ñeå coâng boá Lôøi cuûa Ngaøi, Ngaøi goïi oâng laø “Satan!” Chuùa Jeâsus noùi cho oâng bieát raèng oâng ta ñang caûn ñöôøng Chuùa, ñang ngaên caûn yù chæ Ñöùc Chuùa Trôøi, vaø thay vì baøy toû yù muoán Ñöùc Chuùa Trôøi, thì oâng laïi ñi theo yù cuûa Satan!

Cuoäc trao ñoåi ñaùng ngaïc nhieân giöõa Chuùa Jeâsus vaø Phierô roõ raøng daïy raèng chuùng ta chæ laø nhöõng con ngöôøi bình thöôøng, nhöng qua chuùng ta, nhöõng ñieàu kyø dieäu coù theå ñöôïc thöïc hieän bôûi Ñöùc Thaùnh Linh. Cuoäc trao ñoåi soáng ñoäng naày coøn daïy veà söï ñoái laäp ñaùng sôï! Chuùng ta coù theå laøm moät oáng daãn ñeå qua ñoù yù chæ cuûa Chuùa bò ngaên trôû nhöng yù muoán cuûa Satan laïi ñöôïc thöïc hieän treân ñaát naày. Vaø caû hai khaû naêng ñeàu coù theå xaûy ra treân cuøng moät ngöôøi veà moät vaán ñeà naøo ñoù chæ trong voøng vaøi phuùt!

Chuùng Ta Thöôøng Noùi Chuùa Jeâsus Laø Ai?

Caâu chuyeän keå raèng Chuùa Jeâsus nöûa ñeâm quay laïi tröôùc coång cuûa moät tröôøng thaàn hoïc. Ngaøi baám chuoâng, vaø khi thaáy thaày hieäu tröôûng ra môû coång, Chuùa Jeâsus hoûi: “Ngöôi haõy cho bieát Ta laø ai?” Vò hieäu tröôûng traû lôøi: “Ngaøi laø coäi nguoàn coù lieân quan ñeán söï toàn taïi cuûa chuùng toâi. Ngaøi laø söï cöùu vôùt maø taát caû chuùng toâi ñaõ xaùc ñònh roõ trong caùc moái töông giao caù nhaân!” Chuùa noùi: “Vaäy sao?” Thaät voâ cuøng quan troïng ñoái vôùi chuùng ta khi chuùng ta ñöôïc traû lôøi caâu hoûi maø Chuùa Jeâsus ñaõ hoûi caùc söù ñoà. Chuùng ta caàn phaûi bieát raèng Ngaøi laø Chuùa Jeâsus, laø Christ, Ñaáng Meâsi, Ñaáng Cöùu Chuoäc vaø cuõng chính laø Chuùa Cöùu Theá cuûa theá gian.

Trieát Lyù Veà Söï Laõnh Ñaïo Cuûa Chuùa Jeâsus (Mathiô 23:1-12)

Phaân ñoaïn Kinh thaùnh naày trình baøy trieát lyù veà söï laõnh ñaïo mang tính caùch maïng cuûa Chuùa Jeâsus. Söï daïy doã naày raát gioáng söï daïy doã tröôùc ñaây cuûa Chuùa Jeâsus, khi Ngaøi khuyeân baûo caùc moân ñoà phaûi phuïc vuï laãn nhau, ngay caû chính Ngaøi cuõng hoøa mình phuïc vuï hoï (Mathiô 20:20-28). Ngaøi cuõng baøy toû vaø daïy leõ thaät gioáng theá naày khi röûa chaân cho caùc moân ñoà taïi phoøng cao (Giaêng 13:1-17), thaäm chí Ngaøi coøn baøy toû moät caùch ñaëc bieät hôn trong tröôøng hôïp naày khi Ngaøi giaûi thích roõ raøng raèng cô caáu laõnh ñaïo cuûa vöông quoác Ngaøi (Hoäi thaùnh) phaûi ñöôïc xaây döïng treân neàn taûng laø söï phuïc vuï vaø söï khieâm nhöôøng.

Neáu chuùng ta thöïc hieän nghieâm tuùc trieát lyù veà söï laõnh ñaïo naày trong Hoäi thaùnh ngaøy nay, thì chuùng ta seõ thaáy trong caû theá gian naày chaúng coù toå chöùc naøo gioáng nhö Hoäi thaùnh cuûa chuùng ta caû. Theo söï daïy doã naày vaø söï daïy doã trong Mathiô 20, chuùng ta thaáy Hoäi thaùnh Chuùa laø moät coäng ñoàng thuoäc linh ñoäc nhaát voâ nhò, laø toå chöùc khoâng coù “ñòa vò cao, thaáp” nhö caùc toå chöùc khaùc trong traàn gian.

ÔÛ ñaây, Chuùa Jeâsus ñöa ra ba ñieàu caám cuï theå. Trong khi coâng boá veà trieát lyù laõnh ñaïo cuûa Ngaøi, Ngaøi duøng hình aûnh caùc thaày thoâng giaùo vaø ngöôøi Pharisi ñeå giuùp caùc söù ñoà nghe ba ñieàu caám naày. Caùc thaày thoâng giaùo vaø ngöôøi Pharisi phaûn baùc moïi ñieàu Chuùa Jeâsus tin vaø daïy doã veà trieát lyù laõnh ñaïo cuûa Ngaøi. Hoï thích nhaán maïnh “ñòa vò cao, thaáp” vaø chính hoï ôû vaøo “ñòa vò cao troïng”, coøn nhöõng ngöôøi khaùc thì ôû “ñòa vò thaáp heøn”. Hoï thích ngoài choã cao nhaát taïi ñaùm tieäc, thích ñöôïc ngöôøi ta chaøo hoûi nôi coâng coäng vaø goïi hoï laø “thaày” (Rabbi), laø “giaùo sö”, laø “Cha”.

Sau khi duøng hình aûnh nhöõng nhaø laõnh ñaïo toân giaùo naày laøm thí duï, Chuùa Jeâsus moâ taû ba ñieàu caám trong toå chöùc cô caáu laõnh ñaïo cuûa Hoäi thaùnh. Ngaøi baûo chuùng ta ñöøng ñeå ngöôøi khaùc goïi mình laø “Thaày”, laø “Chuû”– bôûi vì chuùng ta chæ coù duy nhaát moät Thaày laø Ñaáng Christ vaø taát caû chuùng ta ñeàu coù cuøng ñòa vò gioáng nhau laø anh em! Trong cuøng ngöõ caûnh naày, Chuùa Jeâsus cuõng phaùn daïy chuùng ta khoâng ñöôïc ñeå baát cöù ai goïi chuùng ta laø “Cha” hoaëc “Thaày”. Coù moät soá baûn dòch goïi töø “Thaày”

71 72

laø “nhaø laõnh ñaïo”. Cuï theå cuûa söï daïy doã naày cho thaáy Cha baïn laø Ñöùc Chuùa Trôøi; Giaùo Sö hoaëc Ñaáng Laõnh Ñaïo cuûa baïn laø Ñaáng Christ, coøn baïn vaø heát thaûy nhöõng ngöôøi khaùc coù cuøng ñòa vò nhö nhau ñeàu laø anh em!

Chuùng ta caàn phaûi aùp duïng trieát lyù laõnh ñaïo cuûa Chuùa Jeâsus vaøo cô caáu laõnh ñaïo Hoäi thaùnh chuùng ta ngaøy nay nhö theá naøo? Ñoái vôùi toâi, toâi thaáy raát khoù maø hieåu “ñòa vò cao, thaáp” ñöôïc nhaán maïnh trong moät soá ban ngaønh cuûa Hoäi thaùnh ngaøy nay. “Ñòa vò xaõ hoäi” ngoaøi ñôøi thöôøng bieåu hieän baèng trang phuïc vaø nhöõng phuø hieäu, bieåu töôïng cuûa caáp baäc, chöùc vuï ñể noùi leân raèng ngöôøi naày coù ñòa vò toát hôn, cao hôn, hoaëc giaù trò hôn ngöôøi kia, vaø tình traïng naày ngaøy nay raát phoå bieán trong moät soá boä phaän cuûa Hoäi thaùnh mang tính toå chöùc gioáng nhö trong quaân ñoäi. Chuùa Jeâsus daïy raèng cô caáu toå chöùc laõnh ñaïo cuûa Hoäi thaùnh thì khoâng gioáng nhö vaäy (Mathiô 23:11-12; Gia 2:1-9).

Baøi Giaûng Treân Nuùi OÂlive (Mathiô 24-25)

Ñaây laø baøi giaûng cuûa Chuùa Jeâsus, ñeà caäp ñeán Söï Taùi Laâm cuûa Ngaøi vaø söï chung keát cuûa theá giôùi. Töông töï baøi giaûng treân Phoøng Cao, baøi giaûng naày cuõng ñöôïc nhaäp ñeà baèng moät cuoäc ñoái thoaïi vaø coù leõ coøn coù nhieàu cuoäc ñoái thoaïi nöõa trong baøi giaûng. Ngaøi vaø caùc söù ñoà ñang ñeán thaêm Ñeàn thôø Saloâmoân, caùc söù ñoà coù moät vaøi yù kieán nhaän xeùt veà veû ñeïp uy nghi cuûa Ñeàn thôø. Chuùa Jeâsus ñaùp laïi lôøi hoï raèng roài ñaây khi thì giôø ñaõ ñieåm, seõ khoâng coøn hoøn ñaù naøo choàng treân hoøn ñaù khaùc trong ngoâi Ñeàn thôø vó ñaïi ñoù.

Caùc söù ñoà hoûi Ngaøi ba caâu hoûi: “ Bao giôø thì nhöõng ñieàu naày seõ xaûy ra? Daáu hieäu naøo cho bieát Ngaøi seõ taùi laâm? Vaø coù ñieàm gì baùo tröôùc söï taän theá? Khi baïn nghieân cöùu baøi giaûng naày cuûa Chuùa Jeâsus, haõy duøng ba caâu hoûi naày cuûa caùc söù ñoà vaø nhöõng caâu traû lôøi cuûa Ngaøi cho ba caâu hoûi ñoù, ñể phaùt thaûo neân nhöõng neùt ñaïi cöông cuûa baøi giaûng coù yù nghóa saâu saéc naày cho mình.

Söï Taùi Laâm cuûa Ñaáng Christ khoâng phaûi chæ laø moät bieán coá maø laø moät chuoãi cuûa nhieàu bieán coá. Nhö taát caû caùc lôøi tieân tri trong Kinh thaùnh, ñieàu caàn noùi ôû ñaây laø haõy taùch rôøi söï kieän ñöôïc tieân ñoaùn coù lieân

heä vôùi moät töông lai gaàn khoûi caùc söï kieän ñöôïc döï baùo laø seõ xaûy ra trong moät töông lai xa. Boán möôi naêm sau khi baøi giaûng naày ñöôïc rao giaûng, quaân La maõ ñaõ phaù huûy hoaøn toaøn Ñeàn thôø. Khoâng coøn moät hoøn ñaù naøo naèm treân hoøn ñaù naøo. Bieán coá gaây chaán ñoäng lôùn ñoù ñöôïc phaùt hoïa roõ neùt trong baøi giaûng naày.

“Nhöõng ñieàu naày” trong caâu hoûi cuûa caùc söù ñoà vaø caâu traû lôøi cuûa Chuùa Jeâsus ñeàu lieân heä vôùi bieán coá ñoù. “Moät ngöôøi seõ ñöôïc ñem ñi vaø ngöôøi kia coøn ôû laïi” aùm chæ söï phaán khích cuûa Hoäi thaùnh khi ñöôïc söù ñoà Phaoloâ daïy doã (ITeâsaloânica 4:13-17). Noãi thoáng khoå cuøng cöïc naày töông ñöông vôùi nhöõng bieán coá trong saùch Khaûi huyeàn ôû nhöõng choã ghi nhaän söï phaùn xeùt coù caùc daáu aán, loa vaø nhöõng cheùn ñau ñôùn kinh khieáp theo lôøi tieân tri xaûy ñeán (Khaûi huyeàn 6-19).

Caùc söù ñoà hoûi veà ñieàm baùo tröôùc cuûa ba bieán coá naày. Chuùa Jeâsus daïy raèng khoâng ai bieát ñöôïc chính xaùc thôøi ñieåm xaûy ra, nhöng chuùng ta coù theå nhìn thaáy nhöõng daáu hieäu nhö thôøi tieát xaáu ñeán gaàn, vaø tieáp theo seõ xuaát hieän caùc daáu hieäu cuûa söï Chuùa ñeán vaø taän theá. Moät trong soá nhöõng daáu hieäu ñoù laø: chieán tranh giaëc giaõ vaø nhöõng lôøi ñoàn ñaïi veà chieán tranh (chuùng ta goïi nhöõng lôøi ñoàn chieán tranh laø “chieán tranh laïnh”). Caùc daân caùc nöôùc seõ daáy leân ñaùnh nhau (chuùng ta goïi nhöõng cuoäc xung ñoät naày laø “chieán tranh theá giôùi”). Ñoùi keùm, ñoäng ñaát, söï boû ñaïo xuaát hieän cuõng laø nhöõng daáu hieäu. Do ñoù chuùng ta phaûi luoân xem xeùt ba bieán coá naày thaät nghieâm tuùc.

Ngaøi tieân ñoaùn raèng söï ñeán cuûa Ngaøi seõ raát laï luøng, gioáng nhö tia chôùp xeït ngang baàu trôøi, vaø hôn taát caû nhöõng daáu hieäu naày, söï ñeán cuûa Ngaøi seõ xaûy ra vaøo thôøi ñieåm maø khoâng ai nghó laø Ngaøi seõ ñeán. Tuy nhieân, söï thaùch thöùc cuûa Ngaøi laø haõy quan saùt vaø ñaûm baûo raèng khi Ngaøi ñeán, Ngaøi seõ thaáy chuùng ta laø nhöõng ñaày tôù ngay laønh, trung tín.

Söï öùng duïng baøi giaûng naày cuûa Ngaøi ñöôïc theå hieän qua ba aån duï trong Mathiô 25. AÅn duï thöù nhaát nguï yù raèng khi Chuùa ñeán Ngaøi seõ phaùn xeùt töøng caùi ñeøn daàu roãng. Daàu laø bieåu töôïng cuûa Ñöùc Thaùnh Linh trong Kinh thaùnh. Nhöõng ngöôøi nöõ ñoàng trinh ngu daïi ñaõ khoâng chuaån bò saün daàu trong ñeøn mình, moät böùc tranh moâ taû hình aûnh nhöõng ngöôøi

73 74

trong Hoäi thaùnh khoâng lo söûa soaïn ñôøi soáng taâm linh mình khi Chuùa trôû laïi. Thaùch thöùc cuûa aån duï thöù nhaát laø khi Chaøng Reå (Chuùa Jeâsus) taùi laâm, nhöõng ai caàn döï phoøng daàu (con caùi Chuùa) ñeán luùc ñoù môùi chaïy ñi kieám daàu cho ñeøn mình thì ñaõ quaù treã.

Söï ñoät phaù cuûa aån duï thöù hai laø khi Chuùa ñeán Ngaøi seõ phaùn xeùt töøng baøn tay khoâng. Ñaây laø aån duï quen thuoäc veà talaâng. Ngaøi seõ hoûi chuùng ta caâu hoûi maø Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ coù laàn hoûi Moâise: “Trong tay ngöôi caàm vaät chi?” (Xuaát 4: 2). Nhieàu caâu Kinh thaùnh khaùc cho chuùng ta bieát seõ coù toøa aùn xeùt xöû cuûa Ñaáng Christ sau khi Ngaøi Taùi Laâm (ICoârinhtoâ 3:13-15; IICoârinhtoâ 5:10). AÅn duï naày daïy raèng chuùng ta haõy laø nhöõng ñaày tôù quaûn trò moät caùch trung tín nhöõng gì Chuùa giao thaùc cho chuùng ta.

AÅn duï thöù ba aùp duïng cho baøi giaûng naày baèng söï daïy doã raèng khi Chuùa taùi laâm, Ngaøi seõ phaùn xeùt töøng taám loøng troáng roãng –laø ngöôøi khoâng quan taâm cöu mang ñeán nhöõng keû ñoùi khaùt, traàn truoàng, beänh taät vaø tuø toäi maø Chuùa Jeâsus thöôøng goïi laø “anh em cuûa Ta”, nhöõng ngöôøi ñang chòu khoå nhö laø ñieàu taát yeáu ñeå trôû thaønh moân ñoà Chuùa, hoï ñaõ neám traûi nhöõng söï ñoù trong khi thöïc hieän söù maïng troïng ñaïi maø Chuùa ñaõ uûy thaùc cho Hoäi thaùnh Ngaøi.

Chöông 12

CÔN KHUÛNG HOAÛNG CÖÏC ÑOÄ

CUÛA CHUÙA JEÂSUS

(Mathiô 26-28)

Khi ba chöông naày kyù thuaät söï cheát vaø söï soáng laïi cuûa Chuùa Jeâsus

Christ, chuùng nhaän ñöôïc moät vaøi söï daïy doã vaø nhöõng hình aûnh laøm göông raát quan troïng cuûa Chuùa Jeâsus. Ngay trong boái caûnh ñoù, Chuùa Jeâsus chuyeån töø hình thöùc thôø phöôïng cô baûn cuûa ngöôøi Do Thaùi trong Leã Vöôït Qua sang hình thöùc thôø phöôïng neàn taûng cuûa Hoäi thaùnh ñöôïc goïi laø “Leã Ban Thaùnh Theå”, “Böõa Tieäc Cuûa Chuùa”, hoaëc “Tieäc Thaùnh”. Cuõng chính trong côn khuûng hoaûng cöïc ñoä cuûa Chuùa, chuùng ta nghe Ngaøi caàu nguyeän, lôøi caàu nguyeän cuûa Ngaøi trong Vöôøn Gheátseâmaneâ ñöôïc goïi laø “Lôøi Caàu Nguyeän Cuûa Chuùa”.

Sau khi phuïc sinh, Chuùa Jeâsus ban cho caùc söù ñoà vaø nhieàu moân ñoà Ñaïi Maïng Lònh cuûa Ngaøi. Do ñoù, khi chuùng ta ñoïc nhöõng chöông moâ taû thôøi ñieåm khuûng hoaûng cöïc ñoä cuûa Chuùa, chuùng ta nhôù xem xeùt thaät kyõ hình thöùc thôø phöôïng neàn taûng cuûa Hoäi thaùnh, lôøi caàu nguyeän maãu vaø Ñaïi Maïng Lònh cuûa Ngaøi.

Böõa Tieäc Cuûa Chuùa (Mathiô 26:17-35)

Khi ngöôøi choàng vaø cuõng laø ngöôøi cha trong gia ñình phaûi ñi xa moät thôøi gian daøi, laâu laâu oâng ñi chuïp aûnh gôûi veà cho gia ñình. Böùc hình naày raát quan troïng ñoái vôùi gia ñình aáy trong luùc hoï soáng xa nhau. Khi oâng trôû veà nhaø, caû gia ñình laïi cuøng nhau soáng trong söï yeâu thöông nhö tröôùc, vaø hoï khoâng coøn caàn ñeán böùc aûnh ñoù nöõa.

ÔÛ moät goùc ñoä naøo ñoù thì caâu chuyeän naày coù yù nghóa gioáng vôùi ñieàu Chuùa Jeâsus ñaõ laøm khi Ngaøi ñaët söï thôø phöôïng naày theo hình thöùc gia

75 76

ñình nhö vaäy. Ngaøi bieát Ngaøi saép phaûi ñi xa. Do ñoù, Ngaøi ñaõ ñeå laïi cho Hoäi thaùnh Ngaøi “böùc aûnh” cuûa chính Ngaøi, vaø Ngaøi phaùn baûo chuùng ta: “Trong luùc Ta ñi xa, Ta muoán caùc ngöôi luoân nhôù ñeán Ta baèng caùch nhìn vaøo taám aûnh naày”. Khi Ngaøi trôû laïi, chuùng ta seõ khoâng coøn caàn ñeán böùc aûnh aáy nöõa, ñaây laø caùch maø Ngaøi ñaõ choïn ñeå chuùng ta nhôù ñeán Ngaøi.

Khi Chuùa Jeâsus gaëp gôõ caùc söù ñoà cuûa Ngaøi taïi phoøng cao, Ngaøi bieát trong soá hoï, coù moät vaøi ngöôøi luoân nhôù ñeán Ngaøi qua nhöõng böùc aûnh baèng lôøi maø hoï ñaõ ghi laïi, ñoù laø boán saùch Phuùc aâm. Töø taát caû nhöõng vieäc maø Ngaøi bieát hoï seõ löu laïi ñeå ghi nhôù maõi veà Ngaøi – vieäc keâu keû cheát soáng laïi, chöõa laønh nhieàu taät bònh, khieán baõo toá yeân laëng, yeâu thöông toäi nhaân, daïy doã vaø laäp chöùc söù ñoà – Ngaøi ban cho hoï nhöõng böùc aûnh ñoù cuûa Ngaøi vaø baûo: “Haõy laøm ñieàu naày ñeå nhôù Ta! vì khi caùc ngöôi aên baùnh vaø uoáng cheùn naày thì caùc ngöôi haõy nhôù ñeán söï cheát cuûa Ta ñaõ vì caùc ngöôi cho ñeán luùc Ta trôû laïi” (Mathiô 26:26-29; ICoârinhtoâ 11:26). Böõa Tieäc cuûa Chuùa laø “böùc aûnh” veà chính Ngaøi maø Ngaøi ñaõ ban cho Hoäi thaùnh, vaø ñaây laø lôøi daïy doã duy nhaát veà söï thôø phöôïng maø Chuùa Jeâsus ñaõ ban cho Hoäi thaùnh Ngaøi!

Lôøi Caàu Nguyeän Cuûa Chuùa (Mathiô 26:38-39)

Vì Chuùa Jeâsus chöa bao giôø caàu nguyeän gioáng nhö lôøi caàu maø Ngaøi ñaõ daïy cho caùc moân ñoà, cho neân lôøi caàu nguyeän naày ñöôïc goïi laø “Lôøi Caàu Nguyeän Cuûa Chuùa”, vaø noù ñöôïc xem laø lôøi caàu nguyeän maãu cho taát caû chuùng ta. Caâu chìa khoùa cuûa lôøi caàu naày laø: “Song, khoâng theo yù muoán Con, maø theo yù muoán Cha”. Leõ thaät naày cuõng laø troïng taâm trong Lôøi Caàu Nguyeän Cuûa Caùc Söù Ñoà. Lôøi Caàu Nguyeän cuûa Chuùa coøn daïy chuùng ta raèng ñoù laø lôøi caàu xin cô baûn veà moái lieân heä giöõa yù muoán cuûa keû tin vaø yù muoán cuûa Chuùa – kinh nghieäm söï hieän dieän cuûa Ngaøi raèng haõy lieân keát chuùng ta vôùi yù muoán Ngaøi vaø nhöõng keát quaû trong vieäc chuùng ta ñöôïc keâu goïi theo yù Ngaøi (Roâma 8:26-28).

Phaàn ñaàu lôøi caàu nguyeän naày cuûa Chuùa Jeâsus cuõng mang tính daïy doã vaø laø lôøi caàu xin maãu möïc: “Cha ôi! Neáu coù theå ñöôïc, xin Cha caát cheùn naày khoûi Con!” Laø con caùi Chuùa, chuùng ta coù quyeàn caàu nguyeän

töông töï nhö vaäy. Neáu baïn ñöôïc cho bieát baûn thaân baïn, hoaëc nhöõng ai ñoù maø baïn yeâu meán ñang coù moät khoái u aùc tính trong ngöôøi, thì baïn hoaøn toaøn coù quyeàn vaø coù traùch nhieäm caàu xin theo caùch naày. Ñoàng thôøi, baïn cuõng coù quyeàn naøi xin söï chöõa laønh. Tuy nhieân, ñeå caàu nguyeän ñöôïc nhö Chuùa Jeâsus ñaõ caàu vôùi lôøi caàu nguyeän maãu naày, baïn phaûi keát thuùc lôøi caàu ñoù baèng lôøi nhö moät baûn dòch: “Nhöng khoâng phaûi nhöõng gì con muoán, maø laø nhöõng gì Cha muoán”.

Nhieàu ngöôøi cho raèng khi chuùng ta duøng lôøi: “neáu ñoù laø yù Chuùa” ñeå caàu xin söï chöõa laønh thì chöùng toû chuùng ta thieáu ñöùc tin. Toâi khoâng hieåu ñöôïc taïi sao ngöôøi ta laïi coù theå noùi nhö vaäy trong khi chính Con cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ caàu nguyeän theo caùch ñoù giöõa luùc Ngaøi traûi qua côn khuûng hoaûng cöïc ñoä. Neáu Ngaøi khoâng caàu nguyeän theo caùch lieân quan ñeán thaäp töï giaù thì chaéc chaén seõ khoâng ñem ñeán söï cöùu roãi cho baát kyø ai trong chuùng ta! Taát caû nhöõng ngöôøi ñöôïc cöùu thaûy ñeàu maõi bieát ôn vaø ñoù laø keát quaû cuûa lôøi caàu nguyeän maãu cuûa Chuùa Jeâsus, raèng phaûi coù söï lieân keát giöõa yù muoán cuûa Ñöùc Chuùa Cha vaø yù muoán cuûa Ñöùc Chuùa Con thì môùi ñem laïi keát quaû laø söï cöùu roãi cho chuùng ta vaäy!

Söï Cheát Cuûa Chuùa Jeâsus (Mathiô 27:11-34)

Khi ba saùch Phuùc aâm ñaàu thöïc söï moâ taû laïi söï cheát cuûa Chuùa Jeâsus, chuùng ñaõ gôïi trí toø moø vaø loâi cuoán ngöôøi ñoïc veà nhöõng ñieàu chuùng khoâng noùi ñeán. Chuùng khoâng cho chuùng ta bieát nhöõng chi tieát kinh khuûng cuûa söï ñoùng ñinh Chuùa treân thaäp töï giaù. Chuùng moâ taû vuï vieäc gheâ rôïn ñoù chæ veûn veïn qua caâu naày: “Hoï ñaõ ñoùng ñinh Ngaøi!” Neáu chuùng ta muoán tìm hieåu thaáu ñaùo yù nghóa söï cheát cuûa Chuùa Jeâsus thì chuùng ta phaûi xem xeùt caâu moâ taû treân theo töøng töø vöïng moät.

“Hoï Ñaõ Ñoùng Ñinh Ngaøi!”

Söï ñoùng ñinh treân thaäp töï giaù laø hình thöùc thi haønh aùn töû hình moät caùch ñoäc aùc taøn khoác, phoå bieán coâng khai cuûa ngöôøi La Maõ. Phaûi maát töø naêm ngaøy ñeán moät tuaàn ñeå cho naïn nhaân bò ñoùng ñinh cheát haún. Coâng daân La Maõ coù theå khoâng bò ñoùng ñinh bôûi vì hình thöùc töû hình ñoù laø moät söï tra taán khuûng khieáp. Noù ñöôïc xem laø söï tröøng phaït phi nhaân tính, vaø

77 78

vì caùc naïn nhaân bò ñoùng ñinh traàn truoàng, cho neân noù coøn laø söï xaáu hoå vaø nhuïc nhaõ (Mathiô 27:35; Philíp 2:8).

Theo caùch noùi cuûa Kinh thaùnh, ñieàu quan troïng cuûa vieäc Chuùa cheát laø noù ñaõ öùng nghieäm lôøi tieân tri. Nhöõng lôøi tieân tri trong EÂsai 52 vaø trong Thithieân 22 coù noùi moät vaøi chi tieát veà söï cheát cuûa Chuùa Jeâsus Christ, chuùng ñaõ ñöôïc öùng nghieäm khi Ngaøi bò ñoùng ñinh treân caây thaäp töï. Tuy nhieân, theo phaân ñoaïn Kinh thaùnh ñöôïc ñeà caäp ôû treân, vaø theo nhieàu phaân ñoaïn khaùc, thì ñoù laø söï khoå naïn thuoäc linh vaø söï ñau ñôùn theå xaùc laãn ñau thöông taâm hoàn cuûa Ñaáng Christ ñeå hoaøn thaønh söï cöùu roãi cho chuùng ta. Khi Ngaøi trôû neân khoán khoå vì côù chuùng ta, Ngaøi ñaõ keâu leân: “Ñöùc Chuùa Trôøi cuûa Con oâi! Ñöùc Chuùa Trôøi cuûa Con oâi! Sao Ngaøi lìa boû Con?” Theo caùc nhaø tieân tri vaø caùc söù ñoà, khi söï thoáng khoå taâm linh dieãn ra trong taâm hoàn Chuùa Cöùu Theá, thì söï tröøng phaït voán daønh cho chuùng ta laïi ñang ñöôïc chaát treân Ngaøi. Vaø nhö vaäy, Ngaøi ñaõ hoaøn thaønh söï cöùu roãi cuûa chuùng ta. Ñoù laø lyù do taïi sao Ngaøi keâu lôùn tieáng: “Moïi vieäc ñaõ ñöôïc troïn!” vaø “Cha ôi! Con xin giao linh hoàn Con vaøo trong tay Cha!” Khi Ngaøi chòu khoå naïn xong, Ngaøi ñaõ aán chöùng cho söï tha toäi chuùng ta baèng huyeát baùu cuûa Ngaøi (EÂsai 53; IICoârinhtoâ 5:21; IPhierô 2:21-25; Giaêng 19:30; Luca 23:46). Ñoù laø yù nghóa quan troïng cuûa söï kieän ngöôøi ta ñaõ ñoùng ñinh Ngaøi.

“Hoï Ñaõ Ñoùng Ñinh Ngaøi!”

Baây giôø chuùng ta haõy ñeán gaàn yù nghóa leõ thaät veà söï cheát cuûa Ñaáng Christ hôn khi chuùng ta chuù yù ñeán töø cuoái cuøng trong caâu treân. Ngöôøi La Maõ ñaõ ñoùng ñinh haøng ngaøn haøng vaïn ngöôøi laø nhöõng keû bò treo leân treân caây thaäp töï raát laâu, vaø hoï ñaõ phaûi neám chòu söï ñau ñôùn theå xaùc cuøng cöïc hôn Chuùa Jeâsus nhieàu. Tuy nhieân, söï chòu ñöïng ñau thöông thoáng thieát cuûa haøng ngaøn ngöôøi ñoù , thaäm chí hoï laø nhöõng ngöôøi ñaõ chòu cheát vì Ñaáng Christ vaø vì ñöùc tin hoï ñaët nôi Ngaøi, thì hoï cuõng khoâng theå môû ñaàu coâng vieäc chuoäc toäi cho nhaân loaïi.

Chuùng ta haõy chuù yù ñeán moät thöïc teá raèng ôû ñaây khoâng chæ coù moãi vaán ñeà laø vieäc chòu ñau ñôùn theå xaùc cuûa Chuùa Jeâsus maø thoâi laø ñieàu coù yù nghóa quan troïng veà söï cheát cuûa Ngaøi. Suy cho cuøng, ñoù coøn laø vaán

ñeà Ai ñaõ chòu ñau ñôùn cuøng cöïc treân thaäp hình ñoù ñeå taïo neân cuoäc haønh quyeát Ñaáng baèng caùch ñoùng ñinh Ngaøi laø neàn taûng cuûa söï cöùu roãi chuùng ta.

Khi Ngaøi cheát treân thaäp töï giaù, neáu Ngaøi khoâng phaûi laø Con cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi luùc ñoù, thì söï cheát cuûa Ngaøi coù leõ chaúng laøm ñöôïc gì ñoái vôùi toäi loãi cuûa chuùng ta vaøo 2000 naêm sau ñoù. AÁy chính laø yù nghóa ñaëc bieät veà söï kieän ngöôøi ta ñaõ ñoùng ñinh Ngaøi! (Mathiô 27: 22-23; ICoârinhtoâ 1:23-2:2).

Hoï Ñaõ Ñoùng Ñinh Ngaøi!

Cuoái cuøng, neáu chuùng ta chuù yù ñeán töø vöïng ñaàu trong caâu treân, thì chuùng ta seõ neâu leân moät caâu hoûi veà côn khuûng hoaûng cöïc ñoäc cuûa Ñaáng Christ. Ai ñaõ gieát Ñöùc Chuùa Jeâsus Christ? Caâu traû lôøi ñaàu tieân cho caâu hoûi ñoù thöôøng laø ngöôøi La Maõ ñaõ gieát Ngaøi. Tuy nhieân, maëc duø coù moät teân lính La Maõ ñaõ ñoùng ñinh vaøo baøn tay baøn chaân Ngaøi vaø ñaâm ngoïn giaùo voâ hoâng Ngaøi, nhöng neáu chuùng ta ñoïc Kinh thaùnh thaät kyõ, chuùng ta seõ thaáy chính ngöôøi Do Thaùi ñaõ baét Chuùa Jeâsus ñoùng ñinh vaøo thaäp töï giaù (Mathiô 27:25).

Lôøi giaûi ñaùp theo Kinh thaùnh cho caâu hoûi naày laø Ñöùc Chuùa Trôøi laø Ñaáng ñaõ ñoùng ñinh Con Ngaøi vì côù toäi loãi cuûa toaøn nhaân loaïi! Chuùng ta haõy xem moät vaøi thí duï naày: trong EÂsai 53 laø khuùc saùch noùi tieân tri veà Ñaáng Meâsi vó ñaïi, chuùng ta ñoïc: “Ñöuøc Gieaâ-hoaâ-va laaùy laøm vöøa yuø maø laøm toån thöoâng ngöoâøi, vaø khieaùn gaëp söï ñau ñôùn “ (EÂsai 53:10). Trong Kinh thaùnh Taân öôùc cuõng coù moät caâu töông töï: “Ñöuøc Chuuøa Troâøi ñaoõ laøm cho Ñaaùng voaùn chauùng bieaùt toäi loaõi troâû neaân toäi loaõi vì chuuøng ta, haaøu cho chuuøng ta nhoâø Ñaaùng ñouø maø ñöoâïc troâû neaân söï coaâng bình cuûa Ñöuøc Chuuøa Troâøi “ (IICoârinhtoâ 5:21).

Chuùng ta caàn nhôù ñieàu naày khi chuùng ta xem xeùt söï kieän “Hoï ñaõ ñoùng ñinh Ngaøi!”.

Söï Phuïc Sinh Cuûa Chuùa Jeâsus (Mathiô 28:1-15)

Söï soáng laïi cuûa Chuùa Jeâsus Christ coù theå ñöôïc chöùng minh bôûi söï laøm chöùng cuûa caùc söù ñoà vaø caùc moân ñeä Ngaøi. Chuùng ta khoâng neân coù

79 80

söï aùc caûm ñoái vôùi Phierô, bôûi vì luùc Chuùa Jeâsus bò baét, chuùng ta ñoïc thaáy : “Khi aáy, heaùt thaûy moaân ñoaø boû Ngaøi maø troaùn ñi “ (Mathiô 26:56). Luùc Chuùa Jeâsus ñoái maët vôùi côn khuûng hoaûng cöïc ñoä trong cuoäc ñôøi Ngaøi, Ngaøi cuõng chaúng coù laáy moät ñoà ñeä naøo beân caïnh caû. Toaøn theå hoäi vieân cuûa Hoäi thaùnh Chuùa luùc aáy chæ laø con soá khoâng!

Ñieàu gì ñaõ khieán cho Hoäi thaùnh Ngaøi “hoài tænh laïi” moät caùch maïnh meõ nhö vaäy? Ñoù chính laø vì söï phuïc sinh cuûa Ñaáng Christ. Ñaây phaàn naøo laø do Ngaøi ñaõ noùi cho hoï bieát, vaø hoï cuõng nghe Ngaøi noùi cho ngöôøi khaùc nghe nöõa, raèng Ngaøi seõ chöùng minh thaàn taùnh cuûa Ngaøi vaø laøm cho nhöõng lôøi Ngaøi töøng tuyeân boá veà Ngaøi trôû neân coù hieäu löïc sau khi Ngaøi chòu cheát, vaø baèng söï soáng laïi cuûa Ngaøi töø keû cheát. Chuùng ta ñoïc: “Vaäy, sau khi Ngaøi ñöoâïc töø keû cheaùt soaùng laïi roaøi, moaân ñoaø gaaõm Ngaøi couø nouøi loâøi ñouø, thì tin KinhThauønh (phaàn Cöïu öôùc) vaø loâøi Ñöuøc Chuuøa Jeaâsus ñaoõ phauøn ” (Giaêng 2:22).

Trong baøi giaûng vó ñaïi cuûa Phierô veà Ngaøy Leã Tuaàn, oâng chæ ra raèng Kinh thaùnh Cöïu öôùc ñaõ coù noùi tröôùc veà söï phuïc sinh vaø söï cheát cuûa Chuùa Jeâsus Christ (Coâng vuï 2; 30-32; Thi thieân 16). Phierô cuõng chæ daïy roõ raøng raèng taát caû moïi daáu kyø pheùp laï xaûy ra trong Ngaøy Leã Nguõ Tuaàn ñeàu laø coâng vieäc cuûa Ñaáng Christ haèng soáng ñaõ soáng laïi (Coâng vuï 2:33). Chính söï phuïc sinh cuûa Chuùa Jeâsus Christ ñaõ chöùng minh raèng Ngaøi cheát ñeå ñeàn toäi thay cho chuùng ta vaø ñeå ban söï troâng caäy ñôøi ñôøi cho Hoäi thaùnh Ngaøi hoâm nay (ICoârinhtoâ 15).

Ñaïi Maïng Lònh (Mathiô 28:18-20)

Nhö toâi ñaõ coù moät vaøi laàn nhaän xeùt, Chuùa Jeâsus coù chieán löôïc rao giaûng Tin Laønh toaøn caàu thoâng qua caùc söù ñoà vaø caùc moân ñoà cuûa Ngaøi. Phaàn keát thuùc cuûa Phuùc aâm Mathiô ñaõ ghi nhaän ñieàu ñoù raát roõ raøng. Chuùa Jeâsus ñaõ laäp chöùc caùc söù ñoà, höôùng daãn hoï vaø huaán luyeän hoï. Baây giôø Ngaøi trao cho hoï baøi dieãn vaên trong buoåi leã phaùt baèng vaø cho pheùp hoï toát nghieäp ra tröôøng töø khoùa hoïc cô baûn thôøi haïn ba naêm cuûa Ngaøi khi Ngaøi choïn vaø laäp hoï laøm moân ñoà cho Ngaøi vì côù söï soáng cuûa töøng ngöôøi taïi moãi quoác gia treân theá giôùi naày.

Ñaïi Maïng Lònh coù chöùa ñöïng moät meänh leänh ñöôïc boå nghóa bôûi ba ñoäng tính töø. Meänh leänh ñoù laø: “Haõy moân ñoà hoùa muoân daân”. Caùc ñoäng tính töø cuûa noù laø: ra ñi, laøm pheùp Baùpteâm, vaø daïy doã. Raèng: “Khi caùc ngöôi ra ñi, laøm pheùp Baùpteâm cho ngöôøi ta vaø daïy doã hoï thì coù nghóa laø caùc ngöôi ñaõ thöïc hieän vieäc moân ñoà hoùa muoân daân vaäy” seõ laø söï dieãn giaûi chính xaùc cuûa Maïng Lònh naày. Muïc tieâu cuûa chuùng ta khi ra ñi loan baùo Phuùc aâm cho theá gian bieát laø khoâng phaûi ñeå noùi vôùi hoï nhö vaày: “Ñaây laø ñieàu chaúng quan troïng gì. Baïn coù theå nhaän ñöôïc söï cöùu roãi baèng caùch tin, sau ñoù baïn haõy soáng ñôøi soáng theo yù mình”. Troïng traùch cuûa chuùng ta laø thöïc hieän vieäc moân ñoà hoùa muoân daân cho Chuùa Jeâsus Christ.

Tieán só Robert S.Glover, moät giaùo só laõo thaønh taøi ba, coù vieát raèng: “Ñaïi Maïng Lònh ñoù laø ‘Hieán Chöông cuûa Hoäi thaùnh’. Gioáng nhö baát kyø moïi toå chöùc naøo khaùc, Hoäi thaùnh Chuùa cuõng phaûi thöïc hieän nhöõng ñieàu khoûan maø hieán chöông quy ñònh, neáu khoâng thì Hoäi thaùnh seõ phaûi bò ngöng treä, teâ lieät”.

Caùc hoïc giaû cho chuùng ta bieát boán saùch Phuùc aâm chöùa ñeán 500 söï daïy doã cuûa Chuùa Jeâsus. Toâi chæ vöøa chia seû moät vaøi söï daïy doã cuûa Ngaøi trong baøi giôùi thieäu caùc saùch Phuùc aâm vaø Nhìn Chung Veà Mathiô. Khi chuùng ta xem xeùt Ñaïi Maïng Lònh naày thaät kyõ löôõng, chuùng ta seõ khaùm phaù ra raèng vieäc moân ñoà hoùa muoân daân bao haøm caû söï daïy doã nhöõng ngöôøi ñaõ ñöôïc moân ñoà hoùa ñoù moïi ñieàu maø Chuùa Jeâsus ñaõ daïy doã caùc moân ñoà Ngaøi.

Khi Hoäi thaùnh trôû thaønh phöông tieän truyeàn baù Phuùc aâm, thì noù khoâng chæ thöïc hieän coâng vieäc moân ñoà hoùa muoân daân maø thoâi, nhöng noù coøn laøm coâng vieäc daïy doã hoï nöõa. Ñoù chính laø Ñaïi Maïng Lònh ñaõ khai sinh ra Hoäi thaùnh. Ñaây cuõng chính laø Maïng Lònh khieán cho Ngaøy Leã Nguõ Tuaàn trôû neân caàn thieát, bôûi vì muïc ñích cuûa Leã Nguõ Tuaàn laø trao quyeàn haønh hôïp phaùp cho Hoäi thaùnh ñeå laøm öùng nghieäm nhöõng ñieàu khoûan trong hieán chöông cuûa Hoäi thaùnh. Hoäi thaùnh laø toå chöùc duy nhaát treân theá giôùi toàn taïi vì côù lôïi ích cuûa nhöõng ngöôøi khoâng phaûi laø thaønh vieân cuûa Hoäi.

81 82

Trong taäp saùch keá tieáp, chuùng ta seõ tieáp tuïc khaûo cöùu nhöõng saùch Phuùc aâm vaø toâi tin raèng baïn cuõng seõ tieáp tuïc hoïc hoûi ôû nhöõng saùch tieåu söû tuyeät dieäu cuûa Chuùa Cöùu Theá Jeâsus. Ñeå keát luaän, toâi muoán hoûi moät vaøi caâu hoûi sau: “Baïn coù ñònh tìm hieåu veà Chuùa Jeâsus laø Chuùa Cöùu Theá, Ñaáng Meâsi, vaø cuõng laø Ñaáng Ñaõ Ñöôïc Höùa Ban hay khoâng? Baïn coù tin raèng söï cheát cuûa Chuùa Jeâsus ñaõ laøm giaù chuoäc toäi cho baïn hay khoâng? Baïn coù quyeát ñònh seõ trôû thaønh moân ñoà cuûa Ñaáng Christ khoâng? Baïn seõ laøm gì vôùi nhöõng gì baïn vöøa hoïc hoûi?

Lôøi caàu nguyeän cuûa toâi laø nguyeän Tröôøng Cao Ñaúng Thaùnh Kinh cuûa chuùng toâi seõ tieáp tuïc giuùp ñôõ baïn böôùc theo Lôøi Chuùa vaø caàu xin Lôøi Ngaøi seõ thaám saâu trong baïn.