1

2

Bu Rapor, Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansı’nın desteklediği “Gümüşhaneİlinde Sektörel Fizibilite Çalışmaları” Projesi kapsamında hazırlanmıştır. İçerikle ilgilisorumlulukyararlanıcıyaaittir.DoğuKaradenizKalkınmaAjansı’nıngörüşleriniyansıtmaz. Budokümandayeralanbilgilergeneliçeriklidirveherhangibirgerçekveyatüzelkişininözeldurumunahitapetmemektedir.Doğruvezamanındabilgisağlamakiçinçalışmamızarağmen,bilgininalındığıtarihtedoğruolduğuveyagelecekteolmayadevam edeceği garantisi yoktur. Hiç kimse özel durumuna uygun bir uzman görüşüalmaksızın,budokümandayeralanbilgileredayanarakhareketetmemelidir.

3

AMBALAJ TESİSİ (KAĞIT KUTU ÜRETİMİ)

ÖN FİZİBİLİTE RAPORU

4

Okay MEMİŞ

Gümüşhane Valisi

ÖNSÖZ

Dünyadakibilgi,teknolojiveinsanhareketliliğininbaşdöndürücübirşekildedeğişimgöstermesi,devletlerinyönetimanlayışındakibakıştarzlarınında farklılaşmasına neden olmaktadır. Günümüzde ticari firmaların ulusal veuluslararası ölçekte sürdürülebilir rekabet edebilmesini sağlamak, bölgeselveuluslararasıticaretveekonominingelişmesinekatkıdabulunmakamacı ileyatırımplanlarıhızkazanmıştır.

Ülkemizinkalkınmasındagirişimciliğinartırılması,girişimciözelliklerininveniteliğiningeliştirilmesisondereceönemlidir.Başarılıgirişimcilikfaaliyetleriülkede istihdam oluşturmada, ekonomik büyümenin hızlandırılmasında, yeniendüstrilerinortayaçıkmasında,toplumundeğişimvegelişimsürecindeoldukçaişlevseldir. Özellikle, ticari hayatta, dünyada yeredinmiş “TürkGirişimcilik”kültürünün yaşananbudeğişime yaygın ve etkin bir şekilde uyum sağlamasıönemlidir.

Kamuveözelsektörolarak,doğal,ekonomik,kültürelveteknolojikkaynaklarınkullanılarakbölgeselfırsatlardanenüstdüzeydefaydasağlanmasıhedeflenmeli, bu doğrultuda tüm taraflar işbirliği içerisinde kaynakları etkinve verimli kullanmak için stratejik planlamalar doğrultusunda çalışılmalıdır.Yereldeki potansiyelin ortaya çıkarılarak harekete geçirilmesi, Gümüşhane’deyapılacak tüm çalışmalar bölge ve ülke ekonomisine büyük katkı sağlayacağışüphegötürmezbirgerçekliktir.

GümüşhaneTicaretveSanayiOdamızınhazırlamışolduğuönfizibiliteraporlarının ilimiz ve ülkemiz adına yapacağı katkılar, hem var olan ticarietkinliğimiziartıracağına,hemde2023vizyonunauygunbirperspektifledünyaekonomileriarasındahedeflerineulaşmadakatkısağlayacağınainancımtamdır.

Buduyguvedüşüncelerle,yapılanbuçalışmalaraemeğigeçenherkeseteşekkürlerimiifadeeder;devletolarakherzamanmüteşebbislerimizinyanındaolacağımızıdabelirtmekisterim.

5

İsmail AKÇAY

Gümüşhane Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı

Son yüzyılda değişen ekonomik koşulların yarattığı ticari rekabetortamı,ülkelerindahafazlaüretimyapmalarınavedünyaekonomiksahasındayer almalarına zorunlu bir imkân sağlamıştır. Küresel dünyanın tüm ticariaktörleriiçin,varolmanınkoşullarınıbelirleyenenönemliunsurhiçşüphesizki, en iyi üretim koşullarıyla, en uygun fiyat olanaklarını sunup, en doğrulojistik imkânlarıyla doğru pazarlara ulaştırarak, insanlığın faydasına katkıdabulunmaktır.

Ülkemizde,buminvaldegelecekticariperspektifinioluşturmakiçinve2023vizyonunaparalelolmakkoşuluyla500milyondolarlıkihracathedefinebu yollarla ulaşmak hedefindedir. Karadeniz bölgesinin ve ipek yolununKafkaslara açılan noktasında yer alan Gümüşhane’de, bu vizyona paralelolarakçalışmalarınıyoğunbirşekildedevametmektedir.GümüşhaneTicaretveSanayiOdasıolarak,farklısektörlerde10adetfizibiliteraporunuhazırlayıp,ilimizinkalkınmasıveülkemizefaydasağlamasıadınayatırımcılarınimkânlarınasunmayaözengösterdik.

Yapmışolduğumuzbufizibiliteçalışmalarınınmüteşebbislervasıtasıylayatırımadönüştürülerek,ilimizdebirçokinsanınistihdamsağlamasına,üretimkapasitesinin arttırılmasına ve bunlara uygun olarak ta ilimizin bir yatırımmerkezine dönüşmesine katkı sağlayacağına olan inancımızın tam olduğunuifadeetmekisterim.

Büyük emekler verilen bu fizibilite çalışmalarının hazırlanmasındadeğerlikatkılarınısunanDoğuKaradenizKalkınmaAjansına,GümüşhaneTicaretveSanayiOdamızınkadirşinasçalışanlarına,ayrıcabuçalışmalarımızdabizlerdendesteğiniesirgemeyentümkamukurumvekuruluşlaraminnettarlığımı ifadeetmekisterim.BuönfizibiliteçalışmalarınınGümüşhane’mizdeyatırımyapacakişadamlarımıza faydalı olacağına, fikir vereceğine inanıyorum. HedefimizgelişenGümüşhane,kalkınanTürkiye’dir.Hayırlıvefaydalıolmasınıdiliyorum.

6

1. ÇALIŞMA ÖZETİ 1.1.YATIRIMIN KONUSU: Ambalaj Tesisi (Kağıt kutu üretim tesisi)

1.2.ÜRETİLECEK ÜRÜN/HİZMET Üretimi yapılacak kağıt kutu çeşitleri Kağıt Ambalaj (21,6x12,5x4 cm) ve Kağıt Ambalaj (24x17,5x3,5 cm) Ayrıca satışı yapılması planlanan ürünler Yuvarlak teneke kutu (Kurulması planlanan tesiste farklı ambalajlarda üretilmesine imkan vardır. Fakat hesaplamalar yukarıdaki varsayım üzerine yapılmıştır.) 1.3. YATIRIM YERİ Gümüşhane İli Organize Sanayi Bölgesi 1.4.TESİS KAPASİTESİ Kağıt Ambalaj (21,6x12,5x4 cm) kapasitesi 5.000.000 Adet/Yıl’dır. Kağıt Ambalaj (24x17,5x3,5 cm) kapasitesi de 5.000.000 Adet/Yıl’dır. 1.5. TOPLAM YATIRIM TUTARI Toplam yatırım tutarı 2.860.098,17 TL’dir. 1.6. YATIRIM SÜRESİ Yatırım süresi 12 Aydır.

1.7. KAPASİTE KULLANIM ORANI İlk faaliyet yılı için kapasite kullanım oranı %75 olarak belirlenmiştir.

1.8. İSTİHDAM KAPASİTESİ İlk faaliyet yılı için 17 kişi olarak belirlenmiştir.

1.9. YATIRIMIN GERİ DÖNÜŞ SÜRESİ Yatırımın geri dönüş süresi 5,22 yıldır.

1.10. SERMAYENİN KARLILIĞI Yatırımın karlılığı ilk yıl için %7,74, üçüncü yıldaki karlılığı %17,31’dir.

1.11. İÇ VERİMLİLİK ORANI İç verim oranı %17,08’dir.

1.12. NET BUGÜNKÜ DEĞER Toplam NBD(5 yıllık): -1.359.252,73 TL Toplam NBD(10 yıllık): 1.334.929,06 TL

7

2. GÜMÜŞHANE’YE GENEL BAKIŞ

GÜMÜŞHANE COĞRAFİ YERLEŞİM ALANI

Şekil1.GümüşhaneİlininTürkiyeHaritasındakiKonumu Gümüşhane ili, DoğuAnadolu ile Karadeniz Bölgesi arasında kalan, tarihi ve doğal güzellikleri bir aradabarındıran, Doğu Karadeniz Bölgesi sınırları içinde yer alır. Bu ilimiz Çin-Trabzon Tarihi İpek Yolu Güzergâhıüzerinde bulunmaktadır. Gümüşhane ismini, bulunduğu konumda yer alan zengin gümüş madeni ocaklarındanalır.Gümüşhane,DoğuKaradenizBölgesi’nde6.575km2alana sahipbir şehirdir. 38°49′ -40°doğuboylamlarıyla39°50′-40°51′kuzeyenlemleriarasındakalaniltoprakları;kuzeydenTrabzon,doğudanBayburt,güneydenErzincan,batıdanGiresunilleriyleçevrilidir.1

İl merkezi denizden 1.153 m yükseklikte olup, Harşit Çayı›nın iki yakasında vadi boyunca uzanan biryerleşimdir.Kürtün,Şiran,Torul,Kelkit,KöseveGümüşhaneMerkezolmaküzere6taneilçeyesahiptir. Gümüşhane ili yeryüzü şekilleri bakımından iki farklı özellik göstermektedir. Güney kesiminde yer alan Şiran, Kelkit ve Köse ilçeleri yüksek bir plato özelliği gösterirken, kuzey kesimde yer alan Merkez, Torul ve Kürtün ilçeleri ise dar ve derin vadilerle birbirinde ayrılmış yüksek dağların bulunduğu bir özelliğe sahiptir.

1 http://kutuphane.gumushane.edu.tr/media/uploads/kutuphane/files/gumushane_tarihi.pdf

2. GÜMÜŞHANE’YE GENEL BAKIŞ

GÜMÜŞHANE COĞRAFİ YERLEŞİM ALANI

8

İKLİM(yağış oranı, nem, sıcaklık, rüzgâr vb.) KonumuaçısındanDoğuKaradenizveDoğuAnadoluiklimlerininetkisindekalanilinKaradenizkıyılarındayıllıkyağıştutarı1.000-2.500mmdolayındaykenbudeğer,GümüşhaneveKelkitVadisi’nde300-400mm’yekadardüşer. Yüzey şekillerinin Karadeniz’den gelen hava akımları üzerindeki etkisi, bu olguda önemli rol oynar. Yıllıkortalamasıcaklık9.7°C,ensoğukayocak(ort.-2.2°C),ensıcakayağustos(ort.20.0°C),bugünekadarölçülenenyükseksıcaklık40.0°C(1980),endüşüksıcaklık-23.6°C(1972),0°C’dekigünsayısı90-95’tir.Yıllıkyağıştutarı(425mm)ileTürkiyeortalamasınınaltındadır.Ençokyağışdüşenaylarmart,nisan,mayıs(ort.166.0mm);enazyağışdüşenaylartemmuz,ağustosveeylüldür(ort.43.6mm).Yıllıkortalamayağışlıgünsayısı95.6olduğuilde,kuzeyebakanyamaçlarda,Torulyöresindeyağışdahayüksek,güneydeKelkitVadisi’nde(örneğinŞiran)çokdüşüktür.Yağışlarkışaylarındakarbiçimindedüşer(yıldaortalama24günkaryağışlı,35.1günkarlaörtülü,113gündonlu).Egemenrüzgâryönübatı-güneybatıdır.2 TOPRAK VE ARAZİ YAPISI İLE İLGİLİ BİLGİLER Gümüşhaneilimizdebirçoktoprakçeşidibulunmaktadır: Alüvyal Topraklar: Akarsularıntaşıdığımalzemeyibiriktirmesiyleoluşantopraktürüdür.Deltaovalarıveiçkesimlerdekiovalardayaygındır.Verimlitopraklardır.Bu topraklar; ildeki akarsuların taşıyarak mansapta depoladıkları materyaller üzerinde oluşan kısmen gençtopraklardır.Bitkiörtüsüiklimebağlıolarakdeğişiklikgöstermektedir.Bulunduklarıiklimeuyabilenhertürlükültürbitkisininyetiştirilmesineelverişliveüretkentopraklardır.GümüşhaneilindebutopraklaradahaçokÇoruhNehri,HarşitÇayıveKelkitÇayıboyuncarastlanılmaktadır(GümüşhaneİlindeDoğaTurizmiMasterPlanı2013–2023,s.43-44). Kolüvyal Topraklar: Aşınmasonucudağlarıneteklerindebirikentopraktürüdür.Dikyamaçlarıneteklerindevevadiboğazlarındabulunmaktadır(GümüşhaneİlindeDoğaTurizmiMasterPlanı2013–2023,s.44). Gri-Kahverengi Podzolik Topraklar: Bu toprak türünde yüzeyde ince bir organik kat ve bunun altındaaçık renklimineral toprakbulunur.Alt toprakta kil birikmesi görülür. Toprak reaksiyonugenellikleorta asittir.Butopraklarınkireçlenmevegübrelenmesiiyisonuçverir.Gri-Kahverengipodzolik topraklar;yaprağınıdöken,kısmende iğneyapraklıormanörtüsüaltındavedeğişikanamaddeüzerindeoluşmaktadırlar.VI.veVII.SınıfarazilerdekiveormanörtüsüaltındabulunanbutopraklarMerkezİlçeveTorul’dayayılımgöstermektedir(GümüşhaneİlindeDoğaTurizmiMasterPlanı2013–2023,s.44). Kahverengi Orman Toprakları: Bu topraklar yüksek kireç içeriğine sahip ana madde üzerinde ve genişyapraklıormanörtüsüaltındaoluşmuşlardır.Genelliklemeraveormanolarakkullanılmasınarağmenkuruvefundalıkaraziolaraktayayılımgöstermektedir(GümüşhaneİlindeDoğaTurizmiMasterPlanı2013–2023,s.44). Kireçsiz Kahverengi Orman Toprakları: Bu topraklar genellikle yaprağını döken orman örtüsü altındaoluşmaktadır. İldeki toprakların çok az bir kısmı işlemeli tarıma ayrılmıştır.% 63’lük kısmı orman,% 11’lık kısmıfundalık,%17’likkısmıisemeraarazisidir(GümüşhaneİlindeDoğaTurizmiMasterPlanı2013–2023,s.44). Kestane rengi Topraklar: Gümüşhaneİlindekibutoprakların%92gibibüyükbirkısmıVII.Sınıfarazilerdir.Genelliklemera,azbirkısımdanadassızkurutarımolarakkullanılanbuarazilerBayburt,KelkitveazbirkısmıdaŞirantopraklarındadır(GümüşhaneİlindeDoğaTurizmiMasterPlanı2013–2023,s.44). Kahverengi Topraklar: Gümüşhane ilindekienbüyüktoprakgrubuolankahverengitopraklar ilintoplamyüzölçümünün%29’unukaplamaktadır.Eğimleridikveyaçokdikolanbutopraklar,sığveyaçoksığdır.BüyükbirkısmıBayburtsınırlarındaolanbutopraklarınbirkısmıKelkit,çokazbirkısmıdaŞiransınırlarındadır(GümüşhaneİlindeDoğaTurizmiMasterPlanı2013–2023,s.44).

2 http://www.nkfu.com/gumushane-ili-hakkinda-bilgi/

9

Kireçsiz Kahverengi Topraklar: Gümüşhane ilinde toplamkapladığı alanın%72’simeraolan arazilerdir. TamamınayakınıBayburtüzerindeolup,azbirkısmıdaKelkit’tedir(GümüşhaneİlindeDoğaTurizmiMasterPlanı2013–2023,s.44).Sierozemler:İliçindekibutopraklarıntamamıVII.Sınıftır.OrmanvefundalıkolarakkullanılanbutopraklarKelkit’tebulunmaktadır(GümüşhaneİlindeDoğaTurizmiMasterPlanı2013–2023,s.44). Yüksek Dağ-Çayır Toprakları:Butopraklar,ormansınırınınyukarısındabulunmaktadır.Toprakgenelliklesığvetaşlıdır.Üzerindedoğalbitkiörtüsüoy,sazveçiçeklibitkilerdir.Soğukiklimdendolayıverimlerisınırlıdır.İliçindekibu türaraziler il yüzölçümünün%17’sinioluşturmaktadır (Gümüşhane İlindeDoğaTurizmiMasterPlanı2013–2023,s.44-45).ÇıplakKayaveMolozlar:Üzerinde toprakörtüsübulunmayanparçalanmışveyakısmenparçalanmışsertkayavetaşlarlakaplısahalardır.Genelliklebitkiörtüsündenyoksundurlar.İlgenelyüzölçümünün%3’ünüoluşturmaktadırlar(GümüşhaneİlindeDoğaTurizmiMasterPlanı2013–2023,s.44-45). Irmak Taşkın Yatakları:Akarsularınnormalyataklarıdışında,taşkınhalindeikenyayıldıklarıalanlarıtemsiletmektedirler.Genelliklekumlu,çakıllıvemolozlumalzemeilekaplıdır.Tarımaelverişliolmadıklarıgibiüzerlerindedoğal bir bitki örtüsü yoktur. Gümüşhane ilinde bu tür araziler il yüzölçümünün % 0,14’ünü oluşturmaktadır(GümüşhaneİlindeDoğaTurizmiMasterPlanı2013–2023,s.45).Arazi ve Orman Varlığı: Gümüşhane ilinin tüm sahası 657.500 hektardır. Bunun 182.306 hektarı ormanlık alan,113.685hektarıtarımaelverişlialan,216.915hektarıçayırvemerave144.594hektarıkullanılmayanalandır BİTKİ ÖRTÜSÜGümüşhane topraklarının % 40’ı çayır ve meralarla, % 26’sı ekili dikili yerler ve % 22’si orman ve fundalıklarlakaplıdır. İlin kuzey kesimi bitki örtüsü yönündenoldukça zengindir.HarşitVâdisi’nde1500myüksekliklere kadaryapraklıağaçlardanmeydanagelenormanlarla[GümüşhaneİlindeDoğaTurizmiMasterPlanı2013–2023,s.45].kaplıdır.Gümüşhane’nin2100mrakımınakadarolankısımlarındaçam,köknar, ladin,mazı,meşe,titrekkavakveözbekkavağı,büyükyapraklııhlamur,dağakçaağacı,aksöğüt,adiceviz,sakallıkızılağaç,kiraz,yabanelması,mahlep,sarıçam,katranardıcı,bodurardıç,boyacısumağı,erik ılgın,yabanifındık,kuşburnu,,alıçvebirçokodunsubitkibulunmaktadır.Merkezde;Peygamberçiçeği,ablanotu,başlıkotu,samançiçeği,bodurmazıbirçokotsuveendemikbitkibulunmaktadır.3 YÜZEY ŞEKİLLERİ İlimiz657.500hektarlıkyüzölçümüileTürkiye’ninyüzölçümününyaklaşık%0,84’nüoluşturmaktadır.Gümüşhane’ninünlüyaylarıdakuzeykesimindebulunur.GenelitibariyledağlıkveengebelibiraraziyapısınasahipolanGümüşhaneİliarazisinin%60’ınıdağlar,%29’unuplatolarve%11’iniovalarteşkiletmektedir.İlinenyükseknoktası3.331metreileAbdalMusaTepesi’dir. SU KAYNAKLARI GümüşhaneilininenönemliakarsularıHarşitveKelkitçaylarıdır.Harşitçayı,VaukdağınınKuzeyeteklerindenSifonderesiismiyledoğmaktadır.KuzeyedoğruakarakGümüşhaneşehirmerkeziTorulveKürtünilçelerinigeçtiktensonra,Tirebolu’nun10kmdoğusundanKaradeniz’edökülmektedir.Yazaylarındadebisidüşençayın,zamanzamantaştığıgözlenmektedir.HarşitÇayıüzerindeilsınırlarındaKürtünveTorulBarajlarıyeralmaktadır.KelkitÇayı,Yeşilırmak’ınkollarından biridir ve uzunluğu 320 km’dir. Gümüşhane’nin Çimen Dağları’ndan doğup Yeşilırmak’a katılarakKaradeniz’edökülmektedir.Yerüstüsuyunuoluşturanbuakarsuların il çıkışı toplamortalamadebisi1.306,6hm³/yıldır.Akarsularıntoplamyüzeyleriise642hektardır.Gümüşhaneilininbaşlıcagölleri;KaranlıkGöl,BeşGöller,ÇakırGöldür.Diğerküçükgöllerlebirliktebugöllerintoplamyüzeyleri25hektardır.Gümüşhaneilindekigöletlerise;KöseGöleti,SalyazıGöleti,KızlarkalesiGöleti,YuvacıkGöleti,YaylımGöleti,AşağıalıçlıGöletiveTelmeGöleti’dir.AyrıcaGümüşhaneilindeKürtünBarajı,TorulBarajıveKorulukBarajımevcuttur.Bubarajvegöletlerintoplamyüzeyleriise756,1hektardır.Ayrıca2014yılındaKelkitilçesindehizmetegirenSadakBarajıbölgeninönemlisukaynaklarıarasında

3http://www.on5yirmi5.com/dosya/turkiyenin-illeri/29-gumushane-hakkinda-genel-bilgi

10

yerinialmıştır.YöreninönemligüzelliklerindenbirisideŞiranTomaraşelalesidir[AYDINH./GÜFBED/GUSTIJ/4(2)(2014)178].

DİĞER DOĞAL KAYNAKLARGümüşhane’deyeralandiğerdoğalkaynaklar:

Tabiat Parkları:ArtabelGölleriTabiatParkı,LimniGölüTabiatParkı,TomaraŞelalesiTabiatParkı

Yaylalar: Kadırga Yaylası,GüvendeYaylası, Zigana Yaylası, Kazıkbeli Yaylası, Erikbeli Yaylası/ Kış veKayakSporlarıTurizmMerkezi,TaşköprüYaylası,Altıntaşlar(Kalis)Yaylası,ÇakırgölYaylası/KışSporlarıTurizmMerkezi,ÇağlayandibiŞelalesi,

Mağaralar:KaracaMağarası

Vadiler:KromVadisi,KromniVadisi

Harabeler: SantaHarabeleri

EKONOMİK VE FİZİKSEL ALTYAPI Hammadde Kaynaklarına Erişebilirlik DoğuKaradenizBölgesindeyeralanGümüşhaneili,DoğuAnadoluBölgesiileKaradenizBölgesinibirbirinebağlayangeçitözelliğinesahiptir.İloldukçadağınıkyeryapısınasahiptir.Tarihtebuyöredeyapılmışsavaşlarınasılsebebiolaraktarihibirticaretyoluüzerindebulunmasıvemadenleriyleünyapmışolmasıgösterilmektedir.(http://www.mta.gov.tr/v3.0/sayfalar/bilgi-merkezi/maden_potansiyel_2010/Gumushane_Madenler.pd Yöremetalikmadenleraçısındanönemlizenginlikleresahiptir.Özelliklealtınvebakırkurşun-çinkobölgedeönemli yataklar oluşturan başlıcametalikmadenlerdir. İldeki önemli altın sahalarından biriMerkez ilçesinde yeralanMescitli-Mastraaltınyatağıdır.İldeçoksayıdabakır-kurşun-çinkoyatakvezuhurlarıbulunmaktadır.Bunlardanen önemlileri eskiden işletilmiş olan Kırkpavli Cu-Pb-Zn-Au-Ag cevherleşmesidir. İlde endüstriyel hammaddelerolarakçimentohammaddeleri,feldispat,kil,kaolen,kireçtaşıvebaritoluşumlarıbulunmaktadır.İldekiendüstriyelhammaddeoluşumlarıgenellikleMerkezveKelkitilçelerindeyeralmaktadır.(http://www.mta.gov.tr/v3.0/sayfalar/bilgi-merkezi/maden_potansiyel_2010/Gumushane_Madenler.pdf).

Gümüşhaneili,Türkiye’ninönemlimadenbölgelerindenbiriolup,ilinhertarafınınyeraltızenginliğinesahipolmasıylaönemlibirkonumdayeralmaktadır.İldealtın,gümüş,bakır,kurşunveçinko,baritveseramikverefraktersanayisinde kullanılan refrakter kil cevheri bulunurkenayrıca, çok sayıdabölgedemetalikmaden, endüstriyel veenerjihammaddeyataklarımevcuttur.

Kelkit’in Alansa, Gödül, Pernek bölgeleri ile Şiran ilçesinin Norşun bölgesinde linyit kömürü yataklarıbulunmaktadır.Torul ilçesinin Gülaçar, Gümüşhane’nin Bahçecik, Köse’nin Övünce ile Kelkit’in Öbektaş ve AşağıÖzlücemevkilerindeözelsektörcemermerüretimiyapılmaktadır.

Gümüşhane Organize Sanayi BölgesiGümüşhaneOrganizeSanayiBölgesi 18Mayıs1998tarihindeMüteşebbisTeşekkülü,Valilik(İlÖzelİdaresi)TicaretveSanayiOdasıKuruluşlarınıniştirakiyleoluşturulmuşveSanayiveTicaretBakanlığınamüracaatedilerekkuruluşveyerseçimiçalışmalarınabaşlanmıştır.YerseçimiözellikletarımaelverişsizalanlartercihedilerekSanayiveTicaretBakanlığına2alternatifalansunulmuşveBakanlık75hektarbüyüklüğündekialanıuygungörüldüğünübildirerekçalışmalarabaşlanmasınıuygungörmüştür.06.11.2000tarihindeBakanlıktarafındanonaylananKuruluşProtokolü

11

ileTüzelKişilikKazanmışolanGümüşhaneOrganizeSanayiBölgesiValiliği,(İlÖzelİdaresi)SanayiveTicaretOdasıkatılımı, Sanayi Ticaret, Sağlık ve Çevre il müdürlükleri Bilgi ve teknik destekleri ile resmi olarak çalışmalarınabaşlamıştır. 2001 Yılında BölgeMüdürlüğü kurulmuş bölgeye ait imar planları hazırlanarak onay için bakanlığa sunulmuşve 11.02.2002 tarihinde inşaat alanında çalışmalara başlamıştır.GümüşhaneOrganize Sanayi Bölgesi; KaradenizBölgesininDoğuveGüneyDoğuAnadoluBölgesinebağlayantransityola850metre,şehirmerkezine15km,TrabzonLimanına115km,ErzincanDemirYoluna130km,Erzurum’a187kmmesafede949.500m2büyüklüğünde573.743m2’si2500m2ile220000m2arasındadeğişençeşitlibüyüklüklerde55adetsanayiparselindenoluşmaktadır.4GümüşhaneOrganizeSanayiBölgesi;su,elektrik,güvenlikveatıksuarıtmasistemihizmetlerinisunmaktadır.

GümüşhaneOrganizeSanayiBölgesi’ninyanısırakenttefaaliyetgösterenTorulveŞiranKüçükSanayiSiteleridefaaliyetlerinisürdürmektedir.

Kaynak:http://gumushaneosb.org.tr/?page_id=25

Kaynak:GümüşhaneOrganizeSanayiBölgesiMüdürlüğü

4 http://gumushaneosb.org.tr/?page_id=31

12

ULAŞIM VE HABERLEŞME SİSTEMLERİ

İlimizdetoplam496km(305kmDevlet+191kmİl)yolağıbulunmaktadır.Devletveİlyollarının450km’siasfalt(%91),10km’sistabilize(%2),24km.sitoprak(%6)ve12kmgeçitvermez(%1)yoldur.İlsınırlarıiçinde94km.bölünmüşyolağıylatrafiğeaçıktır.İlimizde8.580muzunluğunda16adettünelmevcuttur(http://www.gumushane.gov.tr/ulasim).Ayrıcaşehiriçerisindekiyollarhemyayalarhemdearaçlariçinyetersizdir.Örneğinyeterincekırmızıışıkveüstgeçitbulunmamaktadır.Bunailaveolarakşehir içiulaşımısağlayanyollarınciddibakımaihtiyacıvardır.Bazıyollarneredeyse tamamenbozukdurumdadır.Şehirmerkezindeciddibirotoparksıkıntısımevcuttur.Çünküşehirdekialışverişinbüyükbirkısmısadecebircaddeyesıkışıpkalmıştır.Ancaksonzamanlardayapılantrafiktetekyönuygulamasıbusorunukısmenrahatlatmıştır.İlde yol standardının yükseltilmesi açısından toprak zeminli ve ham yol oranının azaltılması amacıyla ulaştırmasektörünegerekenönemverilmeliveyeterliödenektahsisedilmelidir.

(http://www.gumushane.gov.tr/ulasim).

Gümüşhane İli Yol Uzunlukları ve Satıh Cinsleri

Kaynak: http://www.gumushane.gov.tr/ulasim Gümüşhane’dekarayollarıdışındademiryoluolarakyakınsüreçteGümüşhane–Trabzon–Giresunhattınınyapılması beklenmektedir. Demiryolunun karayolu taşımacılığında en kapasiteli ve ekonomik bir yöntem olduğukanıtlanmıştır.(http://www.gumushane.com/gumushanede-ulasim). Hava ve deniz ulaşımı açısından Gümüşhane’ye en yakın il Trabzon; demiryolu yönünden Erzincan’dır.E-97 Uluslar arası karayolu üzerinde bulunan Gümüşhane’nin Trabzon Hava Limanına uzaklığı 100 km, Erzincandemiryoluna uzaklığı ise 130 km dir. Gümüşhane’nin İstanbul’a uzaklığı 1.095 km, Ankara’ya uzaklığı 754 km,Samsun’auzaklığı 358km,Bayburt’auzaklığı 78 km,Diyarbakır’auzaklığı 527km, Sivas’auzaklığı ise357km’dir.(Karayolları Genel Müdürlüğü) BölgeBağlantıYolu,OSBErzincan-Bayburtyoluüzerindebulunmaktadır.1500metreuzunluğundakiyeniyapılanbölgebağlantıyolu2005yılıAğustosayısonuitibarentamamenbitirilmiştir(Karayolları Genel Müdürlüğü). Türk Telekom tarafından; telefon şebekesinin genişletilmesi ve iyileştirilmesine yönelik yatırım vebakımonarımprogramlarısürdürülmekteolup,buçerçevededireklihavaişebekelerbaştailveilçemerkezleriolmaküzeretümGümüşhanegenelindebelirtilenorandayeraltındansağlanarakgörüntükirliliğiasgariyeindirilmiştir.Diğertaraftansantrallerarasıirtibatlarısağlayanfiberoptikkablolardaaraziveyolşartlarınınelverdiğidurumlardayineyeraltındançekilmektedir.Yeniyapılacakbinalardabina içiankastreuygulaması içinprojelerinkontrolleriyapılmakta,mevcutbinalardadazamaniçerisindeoluşmuşankastreyetersizliğidolayısıyladışarıdaçekilenkablolarıngörüntükirliliğiniortadan kaldırmak üzere bina yönetimleri ile görüşülerek ankastrelerin onarımları sağlanmaktadır(GÜMÜŞHANE İLİNDE DOĞA TURİZMİ MASTER PLANI, 2013 - 2023).

13

SU-ELEKTRİK-DOĞALGAZ ŞEBEKELERİGümüşhaneilininakarsuşebekesini;HarşitÇayıveKelkitÇayıilebuçaylarınyankollarıoluşturmaktadır.İltopraklarınıngüneykesimindekiakarsularOrtaKaradenizbölümünde,Karadeniz’edökülmektedir.Tümakarsularkaynaklarını ilsınırları içerisindenalırlar.Çimen,ZiganaveGümüşhanedağlarının zirveleriaynı zamandasubölümüçizgilerinetekabületmektedir[Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansı(DOKA)]. GümüşhaneBelediyesikentselsuihtiyacınıHarşitÇayıalüvyonlarındaaçılan5adetkesonkuyu,HalgentveSoğukpınarkaynaklarındankarşılanmaktadır.İhtiyacınenbüyükkısmıkuyulardanalınmakta,kaynaklardaniseazbirmiktarteminedilmektedir.İçmesuyuarıtmatesisimevcutdeğildir.GümüşhaneBelediyesiolarakmerkezilçemücaviralansınırlarıiçerisindekinüfusahizmetverilmektedir.ŞiranBelediyesikentselsuihtiyacınıakarsu,baraj,gölet,kuyuvekaynaksuyuolmaküzeretoplamda5kaynaktankarşılamaktadır.Tamamıevselamaçlıolupsanayiamaçlısutahsisibulunmamaktadır.ŞiranİlçesindeiçmevekullanmasuyuşebekesisadeceŞiranBelediyesitarafındankullanılıpyazmevsimlerinde45.000kişikışmevsimlerindeise16.500kişikullanmaktadır.TorulBelediyesikentselsutemininiçitderesivesoğuksumevkiindebulunandepolardansağlanmaktadır.İlçemizdesanayifaaliyetlerigelişmemişolupcüzimiktardasutüketimimevcuttur(Gümüşhane İli 2015 Yılı Çevre Durum Raporu, 2016).

TorulBelediyesi;yeraltısukaynaklarındanteminedilensu;çoğunluklaiçmesuyuolarakkullanılmaktadır.Torul İlçesinde; İçmeSuyu temini çitderesi ve soğuksumevkiindebulunandepolardan sağlanmaktadır. İlçemiziniçmesuyukapasitesivepotansiyeliyeterliolmaktadır(Gümüşhane İli 2015 Yılı Çevre Durum Raporu, 2016).ŞiranİlçesindeİçmeSuyuteminedilenkaynaklar;KorulukBarajı,KorulukBarajıTopukSuyu,KekreDeresiAkarsuyu,BilgiliMahallesiKuyuSuyuolmaküzere5kaynaktır(Gümüşhane İli 2015 Yılı Çevre Durum Raporu, 2016).

ARAZİ KULLANIMIGümüşhane’nin%25’iniTarımDışıArazikullanımı,%25’iniOrmanveFındıklık,%33’ünüÇayırveMeralar,%17’siniise Tarım Arazileri oluşturmaktadır. Gümüşhane’de toplam 113.685 hektar tarım arazisi mevcut olup bunun %39,9’undatarlatarımıyapılmaktadır.Gümüşhaneilinde27.943,50ha.alandahububatekimiyapılmaktaoluptarımarazileriiçerisindekioranıise%61,58’dir.İlinarazikullanımıdetaylıolarakaşağıdaverilmiştir:

Kaynak: Gümüşhane Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü YAN SANAYİ Gümüşhane ilinde alüminyum, ambalaj, ormancılık, petrol, otomotiv ve plastikmevcut olan yan sanayisektörleridir.

14

DAĞITIM VE PAZARLAMA OLANAKLARIGümüşhane,kavşaknoktasındayeralmasıneticesindetransitgeçişkonumundadır.Trabzon’ayakınolmasıTrabzonLimanı’nagetirilenürünlerinkolaycadağıtımıyapılmaktadır.AyrıcaDoğuillerineyapılacakolandağıtımkanallarındadoğrudankarayolunukullanarakkolaycayapmaktadır. NÜFUSÜlkemizde ilknüfussayımınınyapıldığı1927yılında121bin797kişiolan ilnüfusu2016yılıAdreseDayalıNüfussayımınakadargeçen89yıllıksüredenüfusu172.034bineulaşmıştır.Bunüfusun87.564’ünüerkekler,84.470’inikadınlaroluşturmaktadır.Yüzdeolarakise%50,90erkek,49,10kadınlaroluşturmaktadır.2016YılıAdreseDayalıNüfusKayıtSistemisonuçlarınagöreGümüşhane81iliçindetoplamnüfusitibariyle76.sıradayeralmaktadır.İlinnüfusyoğunluğuisekm²başına27kişidir.İl2016yılıAralıkayıitibariylebinde127,4yıllıknüfusartışhızıylaTürkiyesıralamasındaikincisıradadır.5

YILLARA GÖRE GÜMÜŞHANE NÜFUSU6

NÜFUS ARTIŞ HIZI GRAFİĞİ7

5 http://www.nufusu.com/il/gumushane-nufusu 6 http://www.nufusu.com/il/gumushane-nufusu 7 http://www.nufusu.com/il/gumushane-nufusu

15

GÜMÜŞHANE İLÇELERİN NÜFUSU8

GÜMÜŞHANE ALDIĞI VERDİĞİ GÖÇ 9

GÜMÜŞHANE’DE İSTİHDAM, İŞGÜCÜNE KATILMA VE İŞSİZLİK

Gümüşhane’deişgücünekatılmaoranı%49.9’dur.BurakamTürkiyegenelinde%51’dir.Gümüşhane’dekiişgücünekatılmaoranıTürkiyeortalamasınaoldukçayakındır.Türkiye’dekiişsizlikoranı%10.4ikenGümüşhane’dekiişsizlikoranı%7.2olarakgerçekleşmişveTürkiyeortalamasınınönemliölçüdealtındabirişsizlikoranımevcuttur.İstihdamedilenlerin toplamnüfusaoranıTürkiye’de%45.7olarakgerçekleşirkenGümüşhane’debuoran%46.3olarak gerçekleşmiştir. Dolayısı ile Türkiye ortalamasının biraz üzerindedir. Gümüşhane’deki işsizlik oranlarınınTürkiye ortalamasının altında olmasının temel sebepleri arasında, inşaat sektöründeki canlılık, istihdam yaratmaolanağıfazlaolanmadensektörüvebilişimsektöründekiyatırımlarınetkisi,toplumyararınaçalışmaprogramlarıileyaratılanilaveistihdamlarveüniversiteninkurulmasıilebirlikteartanyeniyatırımlargösterilebilir. Son yıllarda önemli ölçüde istihdam sağlayan yatırımlar da işsizliğin düşük düzeyde kalmasında etkiliolmuştur.Örnekverilecekolursaşehirdeki3adetmadenişletmesiyaklaşıkolarak1000kişiyeistihdamsağlamaktadır.Buna ilave olarak şehirde kurulan çağrı merkezi yaklaşık 500 kişiye istihdam sağlamaktadır. Toplum yararınaçalışmaprogramlarıkapsamında2014yılında1000kişiyeilaveistihdamsağlanmıştır.Gümüşhanemerkezilçesininnüfusunun37000olduğudüşünülürseburakamlaroldukçaönemlidir.Bütünbugelişmelerişsizliğindüşükdüzeydegerçekleşmesinde etkili olmaktadır.10 İlde Sanayi Siciline kayıtlı 265 adet işletme bulunmaktadır. Bu işletmelerdetoplam3.638kişiistihdamedilmektedir.11Başlıcasanayikuruluşları:KibritFabrikası,ÇimentoFabrikası,GümüşkaleKireçSanayii,GümüşsuKonsantreMeyveSuyu,KuşburnuÇayıTesisleri;ayrıcaunfabrikaları,mobilyaatölyeleriilebıçkı-hızaratölyeleridir.

8 http://www.nufusu.com/il/gumushane-nufusu9 http://www.nufusu.com/il/gumushane-nufusu10 http://gumushanetso.org.tr/dosyalar/GUMUSHANE-EKONOMI-RAPORU.pdf 11 http://www.gumushane.gov.tr/sanayi

16

Gümüşhanekalkınmadaöncelikliillerkapsamınaalınmasıneticesindesonyıllardaçeşitliteşvikunsurlarınınkatkısıylailimizdekisanayitesisisayısındaazdaolsaartışgörülmüştür.İlinsanayigelişmesindemadencilik,yöreselgıda,mermervetaşocaklarıgibiişletmelerilimizsanayisiningeleceğiiçinenöndegelensektörolarakgörülmektedir.Aşağıdaistihdamsayılarıveşirketlertablodagösterilmiştir12.

GELİR DAĞILIMI

Gelirreferansdönemibiröncekitakvimyılıdır.Tablodakirakamlar,yuvarlamadandolayıtoplamıvermeyebilir.(1)Fertlereşdeğerhanehalkıkullanılabilirgelirinegöreküçüktenbüyüğesıralanarak5gurubaayrıldığında;‘’İlkyüzde20’likgrup’’geliriendüşükolangrubu,‘’Sonyüzde20’likgrup’’isegelirienyüksekolangurubutanımlamaktadır.

Kaynak: (Gümüşhane Ticaret ve Sanayi Odası, Türkiye Ekonomisi 2014 Analizi, 2015)

12 http://www.gumushane.gov.tr/sanayi

17

Kaynak: (Gümüşhane Ticaret ve Sanayi Odası, Türkiye Ekonomisi 2014 Analizi, 2015) Türkiye’dekigelirdağılımıistatistikleriincelendiğindeendüşükgelirgrubundaolanlarmilligelirin%6.1’inieldeederken,bunusırasıile%10.7,%15.2,%21.4veenyüksekgelirgrubundaolanlar%46.6şeklinceortayaçıkmaktadır.Bilindiğiüzeretüketiciolanvemalvehizmetleretalepoluşturanhanehalklarınıngelirdağılımındaki iyileşmeleraynı zamanda sağlıklıbirekonominin temel taşınıoluşturmaktadır.BumanadaTürkiye’nin ihtiyaç duyduğu, en alt gelir gruplarının gelirlerindeki iyileşmelerdir (Gümüşhane Ticaret ve Sanayi Odası, Türkiye Ekonomisi 2014 Analizi, 2015).

SOSYAL HİZMETLERİldeverilensosyalhizmetler(https://gumushane.aile.gov.tr/);

• Sosyal Yardımlar: Yoksullukla mücadele alanında strateji geliştirmek, adil bir gelir dağılımınısağlamakamacıylayoksulvemuhtaçvatandaşlarımızıdüzenlisosyalyardımlarilegüçlendirmek,çalışabilirdurumdakisosyalyardımyararlanıcılarınınkendialınterleriylegeçinmelerinisağlamakbualandaverilençalımalardır.

• Aile ve Toplum Hizmetleri:Birey,ailevetoplumrefahınıartırmakamacıyladezavantajlıkesimleröncelikliolmaküzeretümtoplumuhedefleyenkatılımcıanlayışla,adilvearzodaklıbütüncülsosyalpolitikalarüretmek,uygulamakveizlemekhedeflerinitaşıyanhizmetlerinverilmesidir.

• Çocuk Hizmetleri: Çocuğa yönelik her türlü istismarı engellemek, sokakta yaşayan/çalıştırılançocuklarısokaktançekerek,rehabiliteederektoplumayenidenkazandırmak,çocukdostukentler,mekânlar,kurumlaroluşturulmasınısağlamak,çocuğakarşışiddetinönlenmesineyöneliktoplumsalbilinçveduyarlılığıarttırıcıaktivitelerdebulunmak,çocuklarımızınailesıcaklığınaenyakınortamdabakımlarını sağlayabilmek, çocukların akademik, sportif, kültürel, sanatsal başarılarını arttırmakiçinçalışmalaryapmakverilenhizmetlerdensadecebirkaçıdır.

• Engelli ve Yaşlı Hizmetleri: Yaşlılariçingenelmüdürlüklerebağlıolanveolmayanhuzurevlerindeverilenhizmetler;engelliler içinözelbakımmerkezlerinde,umutevlerindevegenelmüdürlüğebağlıbakım,rehabilitasyonveailedanışmamerkezlerindeverilenhizmetlerdir.

• Kadına Yönelik Hizmetler: Ülkemizde kadın erkek eşitliğinin sağlanması, toplumsal yaşamıntümalanlarındakadınlarınkonumlarınıngüçlendirilmesivekadınlarakarşıhertürlüayrımcılığınönlenmesi için politikalar üretmek, strateji geliştirmek, tüm paydaşlarla işbirliği yapmak vekoordinasyonusağlamakamacıylaverilenhizmetlerdir.

• Şehit Yakınları ve Gazi İşlemleri: Şehitlerimizinhatıralarınınyaşatılması,şehityakınlarıilegazilerinher türlü mağduriyet ve mahrumiyetten korunması amacıyla; ulusal politika ve stratejilerinbelirlenmesini koordine etmek, şehit yakınları ile gazilere yönelik sosyal hizmet ve yardımfaaliyetleriniyürütmek,bualandailgilikamukurumvekuruluşlarıilegönüllükuruluşlararasındaişbirliğivekoordinasyonusağlamakverilenhizmetlerdir.

18

KÜLTÜREL YAPI

Gümüşhane ilininkültüreloluşumundakuzeybölgesindeKaradeniz,güneybölgesinde iseDoğuAnadoluetkilerigörülür.İlde,kırvekentyaşamınıniçiçeolmasıtoplumsalyaşamdagelenekselöğelerinvarlığınıkorumasınayolaçmaktadır. Eskidönemlerdeilinenönemlielsanatlarındanbiriolangümüşişlemeciliği,19.yüzyıldagümüşocaklarınınkapanmasıyla ortadan kalkmıştır. Günümüzde Gümüşhane ili halkının yaptığı başlıca geleneksel el sanatları;dokumacılık, çömlekçilik ve av gereçleri yapımcılığıdır. Dokumacılıkta, yünün taranarak bükülmesi ile elde edileniplikkullanılır.Küçüktezgâhlardabuipliklerkullanılarakkilim,cicimveihramdokunur.Kilimlerdeçoğunluklaatbaşıvebitkimotiflerikullanılırken,ihramlardaise“tetiklizincir”,“Bayburtkordası”,“pirinçdeni”gibiadlaralandesenlerkullanılır.

KURUMSAL YAPILARGümüşhaneilindebulunankurumsalyapılar;

DevletSuİşleriGenelMüdürlüğü, GümüşhaneKentKonseyi,ÇevreveŞehircilikilMüdürlüğü,AileveSosyalPolitikalarİlMüdürlüğü,İlAfetveAcilDurumMüdürlüğü,GençlikHizmetleriveSporİlMüdürlüğü,TapuMüdürlüğü,İlDefterdarlığı,PTTBaşmüdürlüğü,OrmanveSuİşleriŞubeMüdürlüğü,SosyalGüvenlikKurumuİlMüdürlüğü,İlSağlıkMüdürlüğü,İlEmniyetMüdürlüğü,İlMilliEğitimMüdürlüğü,Gıda,TarımveHayvancılıkİlMüdürlüğü,İlTelekomMüdürlüğü,ÇalışmaveİşKurumuİlMüdürlüğü,İlKültürveTurizmMüdürlüğü,İlMüftülüğü,BilimveSanayiİlMüdürlüğü,İlAfetveAcilDurumMüdürlüğü,GençlikveSporİlMüdürlüğü,KadastroMüdürlüğü,MeteorolojiMüdürlüğü,İlSosyalHizmetlerMüdürlüğü,TapuMüdürlüğü,İlÖzelİdaresi,GümüşhaneBelediyesi,ÇoruhElektrikDağıtımA.Ş,İlNüfusveVatandaşlıkMüdürlüğü,

İlDerneklerMüdürlüğü’dür.

3. PAZAR ARAŞTIRMASI VE PAZARLAMA PLANLAMASI 3.1. PAZAR VE TALEP ANALİZİ

19

3.1.1. SEKTÖRÜN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ

Ambalaj,içinekonulanürünükoruyan,entemizveengüvenilirkoşullardatüketiciyeulaşmasınısağlayan,taşınmasınıvedepolanmasınıkolaylaştırandeğerlibirmalzemedir.Birambalajıntemelfonksiyonlarıiçermek,koru-mak,muhafazaetmek,taşımak,bilgivermekvesatmakolaraközetlenebilir. Tarihöncesi dönemlerde şarap taşımakamacıyla kildenyapılmışolanamforalar sınai ve sevkambalajınilkörnekleriniteşkiletmektedir.TüketiciambalajınınilkörneğiiseeskiMısır’daparfümtaşımakamacıylakullanılancamşişelerdir.Aynıdönemlerdecamvekildışındakullanılanbirbaşkaambalajçeşididetulumolarakbilinmektedir.Ambalaj,ürünlerindışarıdangelenetkilerekarşıkorunmasını,kolaytaşınmasınıvedepolanmasınısağlamakama-cıyla ağaç, cam,metal, plastik, oluklumukavva, kağıt/karton gibi anamateryallerdenoluşan veböylelikle ürünütamamlayançokönemlibirunsurdur.Ambalajlamadaanamalzemelerdoğrudankullanıldığıgibikimizamanzamanbirbirleriylebağlanarakyadaikiyüzeylerinekaplamayapılarakfleksiblambalajolarakdakullanılabilirler.Kullanılanambalajlamatekniklerivehangiçeşitambalajındahaçoktüketildiği,ülkelerinmedeniyetseviyelerinideortayako-yanayrıbirunsurdur.13

Ambalajçeşitleriniambalajdakullanılanmalzemeleritibariyle6bölümeayırmakmümkündür.i. AhşapAmbalajlarii. CamAmbalajlariii. KağıtveKartonAmbalajlariv. KompozitAmbalajlarv. MetalAmbalajlarvi. PlastikAmbalajlar

a. Pet(Polietilenteraftalat)Ambalajlarb. PVC(PolivinilKlorür)Ambalajlarc. PP(Polipropilen)Ambalajlard. PS(Polistiren)AmbalajlarPE(Polietilen)Ambalajlare. HDPE(YüksekYoğunlukluPolietilen)Ambalajlarf. LPDE(DüşükYoğunlukluPolietilen)Ambalajlarg. PC(Polikarbonat)Ambalajlar

Kağıt ve Karton Ambalajlar Kağıtvekartonambalajınüretimkolaylığıveekonomikliğibakımındanoldukçatercihedilenbirambalajtü-rüdür.Bununyanısırakağıtvekartonambalajıntekbaşınasertlik,patlama,koruma,nemvesubariyerdeğerlerininyeterliolmadığıdurumlariçiniçinekoyulacakürünlerinözelliklerinegörebuambalajlarçeşitliişlemleretabiitutulur.

Metal Ambalajlar Gıdadışındaboya,kimyevimaddelergibiürünlerinambalajlanmasındadametalambalajlarkullanılır.İçinekonulanürünlerinbozulmamasıiçinçeşitliorganikkaplamalargeliştirilmiştir.Alüminyumdanveçeliktenüretilenmetalkutu-larhemgazlı,hemdegazsıziçeceklerinambalajındakullanılır.Metalambalajışık,havavesuyakarşıgüçlübirbariyeroluşturur.Böceklerevekemirgenlerekarşıyeterliderecedesağlamvedayanıklıdır.Sterilizasyon için ısıtabilmevehemensoğutmayapılabilmesi,uygunlaklarkullanılarakgereklişekildeişlemetabiitutulmuşiseiçindekiürünileza-rarlıreaksiyonagirmemesi,doğadaenkolayyokolanmalzemeolmasıbakımındankullanımıyaygındır.Metalkutularçürüyüpbozulangıdalarınkorunmasıiçinkullanılanambalajlardır.Özelliklegıdaveiçecekpazarlarındametalambalajkullanımısononyılda2katartmıştır.Metalambalajiçecekvegıda,evcilhayvanyemiambalajıolarakkullanımıart-masıylaberaber,evselürünlerveotomotivsanayindemetalyeriniplastiğebırakmayabaşlamıştır.Ambalajlarkullanımalanlarınagöreaşağıdakişekildesınıflandırılmaktadır14:

Birincil Ambalaj ya da Satış Ambalajı:Nihaitüketiciyesatılırkenürünüçevreleyenambalajdır.Ürünledoğ-rudantemashalindeolanambalajıvesatışbirimini tamamlamak içingerekendiğerambalajbileşenlerini (Kapak,etiketvb.)kapsamaktadır.

İkincil Ambalaj ya da Grup Ambalajı: Satışortamındakolaytaşımauygulamalarıiçinsatışbirimlerinider-lemekamacıylakullanılanambalajdır.Buişlem,tüketiciyesatmaküzereürünlerigruplandırmaksuretiyleyapılabilir(Shrinkfilm,oluklumukavvakutuvb.).ÜçüncülAmbalajyadaNakliyeAmbalajı: Taşıma/nakliyeesnasındaoluşabilecekfizikselhasarlarıönlemekiçinbir13 Demircioğlu,İ.AmbalajSektörüProfili,İstanbulTicaretOdasıEtütveAraştırmaŞubesi,Şubat2003.14 http://www.ambalaj.org.tr/tr/ambalaj-ve-cevre-ambalaj-nedir.html

20

dizisatışbirimininyadaikincilambalajlarıntaşınmasını/nakliyesinikolaylaştırmakamacıylakullanır(Oluklumukavvakutuvb.). Türkiye’deambalajmalzemesiüretenyaklaşık3000firmamevcuttur.Bufirmalarınbüyükçoğunluğuortaveküçükölçeklifirmalardır.Ambalajsektöründekifirmalaryoğunolarakİstanbul,İzmir,Bursa,Ankara,Konya,Ko-caeli,Gaziantep,Adana,KayseriveManisa’dafaaliyetgöstermektedir.Sektördefaaliyetgösterenfirmalar;plastik,kağıt-karton,metal,camveahşapambalajolmaküzerebeşanagruptaüretimyapmaktadırlar.Türkiye’deplastikam-balajüretimiyaklaşık1,5milyontonunüzerindedir.TürkPEvePPdokumatorbalarveçuvallarsektörüönemliüretimveihraçkapasitesinesahiptir.Kağıt,kartonveoluklumukavvaürünleri,ambalajsanayininönemlisektörlerdenbirihalinegelmiştirveambalajsanayindekiüretiminbüyükbölümübusektöreaittir.

3.1.2. PAZARIN BÜYÜKLÜĞÜ VE PROFİLİ Ambalajsanayisisektöründebüyümeyisağlayanetkenlerkentleşme,inşaatvekonutyatırımları,gelişmeyebaşlayansağlıkhizmetlerisektörüveBrezilya,Çin,HindistanvebazıDoğuAvrupaülkelerigibigelişmekteolaneko-nomilerdekihızlıbüyümeolaraksıralanabilir.Gelişmekteolanbölgelerdeharcanabilirkişiselgelirdeyaşananartışlartüketimiartırmaktaveartantüketimsonucundaambalajtalebideyükselmektedir.Örneğin,tüketicilerüzerindekizamanbaskısınedeniyleçamaşırvebulaşıkmakinesigibibeyazeşyalardayaşanantalepartışı,sadecebueşyalarınpaketlenmesiiçingerekliolanambalajtalebinideğil,bumakinelerinçalıştırılmasıiçingerekliolanevbakımürünleritalebinivedolayısıylabuürünleriçingerekliambalajtalebinideartırmaktadır. 2015yılıdünyaambalajsanayiihracatıyaklaşık261milyardolarolmuştur.Biröncekiyılagöre%9oranın-daazalmıştır.Dünyaambalajihracatının%57’siniplastikambalaj,%30’unukağıt-kartonambalajoluşturmaktadır.Sırasıylaihraçedilendiğerambalajürüngrupları;metal,camveahşapambalajlardır.DünyanınenbüyükambalajihracatçıveithalatçıülkeleriÇin,Almanya,ABD,İtalya,JaponyaveFransa’dır.Türkiye’deambalajmalzemesiüretenyaklaşık3.000firmamevcuttur.Bufirmalarınbüyükçoğunluğuortaveküçükölçeklifirmalardır.53ambalajüreticisiişhacmibakımındanTürkiye’ninenbüyük1.000şirketiarasındadır.Ambalajsektöründekifirmalaryoğunolarakİstanbul,İzmir,Bursa,Ankara,Konya,Kocaeli,Gaziantep,Adana,KayseriveMa-nisa’dafaaliyetgöstermektedir.

Sektördefaaliyetgösterenfirmalar;plastik,kağıt-karton,metal,camveahşapambalajolmaküzerebeşanagruptaüretimyapmaktadırlar15.Türkambalajsanayiürünleriihracatı2015yılında3,74milyardolarolmuştur.Ayrıcabüyükmiktardaambalaj,ihraçürünüambalajıolarakdolaylıyoldanihraçedilmektedir.Ambalajsanayiihracatısonbeşyıldayıllıkortalama%10oranındaartmıştır.Küreselkrizdendolayıpazarlardameydanagelendaralmanedeniyleambalajürünleriihracatı2009yılındayaklaşık%15oranındaazalmıştır.2010–2015yıllarıarasındaiseyaklaşık%50oranındabirartışgöste-rerek2,47milyardolardan3,74milyardolarseviyesineyükselmiştir.2015yılındaambalajsanayiihracatında%68’likpayıileplastikambalajürünleriilksırayıalmaktadır.Plastikamba-lajihracatıbiröncekiyılagöre%6,5azalarak2015yılında2.556milyondolarolmuştur.İhraçedilenbaşlıcaplastikambalajürünleri;PPlevhalarvefilmler;PEtorbalarveçantalar;PEveyaPPşeritlerdenörmetorbalarveçuvallardır.

İhraçedilendiğerplastikambalajürünleri;kapaklar,kaplar,damacanalar,şişelervebenzerieşyalardır. İhraçedilendiğerönemliambalajgrubuise%21’likihracatpayıilekağıtvekartonambalajürünleridir.2015yılındakağıtvekartonambalajlarınihracatı790milyondolarolmuştur.İhraçedilenbaşlıcaürünler,kağıtvekartonlar,oluk-lumukavva,kutular,sandıklarvediğerambalajlamakaplarıdır.

Diğerönemliambalajgrubu,toplamambalajsektöründeki%9’lukihracatpayıilemetalambalajdır.İhraçedilenbaşlıcaürünler;alüminyumfıçılar,diğermetalfıçılar,konservekutularıdır(sertveyakatlanabilirkutularda-hil).2015yılındametalambalajürünlerinintoplamihracatı331milyondolarolmuştur.

Türkiye’detoplamambalajüretimindeenyüksekpay%70ileplastikmalzemelereaittir.Toplamüretimdemukavva%9,cam%14,karton%8,ahşap%7,metal%6,kompozit%6vekağıt%1payalmaktadır.Türkiye’detoplamambalajithalatındaenyüksekpay%47ileplastikmalzemelereaittir.Toplamüretimdemukavva%26,cam%3,karton%10,ahşap%1,metal%6,kompozit%5vekağıt%2payalmaktadır.

Türkiye’detoplamambalajihracatındaenyüksekpay%70ileplastikmalzemelereaittir.Toplamüretimde15https://www.ekonomi.gov.tr/portal/content/conn/UCM/uuid/dDocName:EK-051175;jsessionid=ctWweJ7Y6_r0tf5k-CxYV1qCtz79mfQJJseZ4EMLshuXCkHpTPekW!-460925342

21

mukavva%9,cam%1,karton%4,ahşap%1,metal%8,kompozit%5vekağıt%2payalmaktadır.Türkiye’deambalajmalzemeleritoplamtüketimiiçindeortalamaolarak;plastikambalajlar%33,mukavva%25,cam%13,karton%9ahşap%7,metal%6,kompozit%5vekağıtda%2payasahiptir.

Türkambalajsanayiürünleri200üzerindeülkeye,ABülkeleribaştaolmaküzereBağımsızDevletlerToplu-luğu,DoğuAvrupaveOrtaDoğuülkelerineihraçedilmektedir.Ülkelerbazındabaktığımızdaise2015yılındaAlman-ya,İngiltere,Irak,Fransa,İran,İtalya,İsrail,Hollanda,MısırveAzerbaycanbaşlıcaihracatyaptığımızülkelerdir.2011yılındaambalajsanayiihracatındaAlmanya’nınpayı%8,İngiltere’ninpayı%7,Irak’ınpayı%7,Fransa’nınpayı%4,5veİran’ınpayı%4olmuştur.

İthalatTürkiye’ninambalajmalzemeleriithalatı2015yılında2014yılınagöre%12oranındaazalarakyaklaşık3,2milyardolarolmuştur.Enönemliithalkalemleriolanplastikambalajlarambalajithalatının%55’ini,kağıt,kartonveoluklumukavvaambalajlarambalajithalatının%35’inioluşturmaktadır.Ambalajmalzemeleriit-halatımızdabaşlıcaülkelerAlmanya,Çin,İtalya,ABD,GüneyKore,Fransa,İngiltere,Polonya,Finlandiya,İspanyaveBelçika’dır.AmbalajmalzemeleriithalatımızdaAlmanya’nınpayı%19,Çin%13,İtalyaveABD%9,veGüneyKore’ninpayı%5olmuştur.

Sanayininboyutunaveekonomiköneminerağmen,plastikambalajimalatçıları2önemlibaskıaltındadır.Biryandahammaddetedarikçileriplastikfiyatlarınıbelirlemekte,diğeryandaözelliklegıdasanayibaştaolmaküzere,müşterilertarafındanfiyatlarındüşürülmesiiçinbüyükbaskıuygulanmaktadır.Bunailaveten,DoğuAvrupabaştaolmaküzerebirçokülkede,özellikleimalatçılarındahadüşükmaliyetlerlekaliteliekstrüzyonvebaskıimkanı-nasahipolduklarıvebunedenlebuülkelerderekabetinhızlaarttığıbilinmektedir.DiğertaraftanözelliklebariyermalzemelervebaskıteknolojisialanlarındaUzakDoğurekabetiartmaktadır. GıdaveİçecekAmbalajları:

• SakızveŞekerlemeürünleri,• Katıvesıvıyağambalajları,• Peynirambalajları,• Baharatvebenzeritozgıdaürünleriiçinambalajlar,• Sütveyoğurtgibisütürünleriambalajları,• Etvetavukgibietürünleriambalajları,• Salata,sandviçvepastaneürünlerivb.hazırgıdaambalajları,• Meyve–sebzeambalajları,• Su,madensuyu,meyvesuyu,gazlıiçeceklergibialkolsüziçecekambalajlarıdır.• GıdaDışıAmbalajlar:• Kozmetikambalajları,• Sıvıdeterjanlarvebenzerisıvıtemizlikürünleriiçinambalajlar,• Kimyasanayiürünlerininambalajları(Yapı,deri,tekstil,otomotiv,diğerkimyasallariçinambalajlar),• Ziraiilaçambalajları,• İlaçvediğersağlıkürünlerininambalajlarıdır. • Gıdaambalajlarınıntemelamacıiçindebulundurduğuürününbozulmadan,kalitekaybınauğramadan,dış

etkilerdenkoruyarak tüketiciyeulaştırmaktır.Tümbunlarınsağlanmasıancakgıdabozulmamekanizmasıçokiyiöğrenildiğitakdirdemümkündür.Gıdamaddeleriambalajlanmadığıtakdirde%30kaybauğramakta-dır.Burakamambalajlanmasıhalinde%2-3’einmektedir.Buaşamadaambalajseçimideönemliroloyna-maktadır.Ambalajseçimindebirinciadımiçerisineyerleştirilecekgıdanınnemveyasubuharıgeçirgenliği,oksijen,gazgeçirgenliğigibiözelliklerininvebunlaraaitaltkatsayılarınıniyiseçilmesidir.İkinciadım,gıdaişlemeyöntemivebununiçingerekliözelliklerinaranmasıdır.Üçüncüadımdaulaşım,rafömrüvedepolamakoşullarınauygunbirseçimyapılmalıdır.Rafömrü,birürününbelirlidepokoşullarında,satılabilirveyakabuledilebilirkoşullardakalabileceğisüreyedenir.Busüreürününözelliklerine,ambalajmalzemesininözellikle-rine,ambalajişlemlerine,depolamavedağıtımçevresine,hizmetedilenpazaravefiyatabağlıdır.

• Gıdaambalajlarıdağıtımzinciriiçerisindeyatayvedüşeyçarpmalariletitreşim,istif,deformeolma,delin-me,yırtılma,kırılmagibimekanikve/veyayüksekveyadüşükısı,basınç,ışık,sugibiiklimselhasarlarlakarşı-laşabilirler.Ambalajınenönemliişlevigıdayıkalitesindenödünvermeden,tazeolaraktüketiciyeulaştırmak-tır.Bunedenleseçilecekambalajıngıdanınözgünyapısınavehassasiyetineuygunolmasıgerekmektedir.Ambalaj,gıdanınaromavekokusunuhiçbirşekildeetkilemeyecekbiryapıdaolmalıdır.Seçilenmalzemeningıdaiçerisindeçözünebilirolmasıvetoksiketkilerininbulunmamasışarttır.

22

• Gıdaambalajlarınınbasımındadikkatedilmesigerekenhususlariseşuşekildedir:• BaskıMürekkebiileGıdanındoğrudantemasıolmamalı,• MürekkepTabakasıileÜrünarasındafonksiyonelbirbariyerbulunmalı,(Alüminyumfolyovb.)• Doğrumürekkepseçilerekmigrasyonenazaindirilmeli,• Dolummaddesivedoluambalajıntüketicidekikullanımıgözönündebulundurulmalı,• Kurumavesertleşmekontrolleriyapılmalıdır.

veetürünlerininambalajlanmasındauygulanmasıgerekenayrıkurallarbulunmaktadır.Etveetürünleri çokhızlıvekolaybozulangıdaürünleridir.Dolayısıylatüketiciyehijyenikolaraküretilippaketlenerekulaştırılmasışarttır.Buürünlerdeambalajlamaikicisıradayeralırbirinciönemiüretimsafhasınınhijyenikolmasıoluşturur.Hijyenikolaraküretilmişolanetürünübelirliısılardaişlenirvekorunurensonolarakdaambalajlanır.Etinasılbozulmanedeniae-robenbakterilerdir.Bunlarınengellenmesiiçinaerobenbakteriiçermeyenvakumlapaketlenmişetherzamandahasağlıklıdır.Ettedikkatedilmesigerekendörtanakonuvardır:

Phdeğeri:Nekadaryüksekolursabakterilerokadarhızlagelişebilir.aWdeğeri:Budeğer1.0’anekadaryakınolursabakterilerokadarhızlıgelişirler.Isı:Etambalajlanmadanönce–1,5ile0santigratderecearasındabulundurulmalıdır.Çünküambalajlandıktansonradabuısıdamuhafazaedilecektir.Isınındüşüklüğümikroorganizmalarıngelişimininegatifyöndeetkilemektedir.Oksijenmevcudiyeti:Mikroorganizmalarıngelişmesioksijenseviyesininsınırlandırılmasıylamümkündür.Kullanıla-cakolanambalajmalzemesiürüntarafındantüketilenoksijenilebumalzemedengeçecekoksijenarasındadengeyisağlayacakşekildeseçilmelidir.

3.1.3. TALEBİ ETKİLEYEN UNSURLARTürkambalajsektörükalitededünyastandartlarınaulaşmıştır.ISO9000,ISO14001veISO22000alanfirmasayısındaönemlibirartışvardır.Sektördearaştırmavegeliştirmevebubağlamdayapılanambalajtasarımlarıdünyaçapındarekabetedebilmekiçinbüyükönemkazanmışdurumdadır.

Kağıtvemadeniambalajayöneliktalebinartmasıkonusundaaşağıdakihususlarınönemtaşıdığıdüşünülmektedir.

1. Üretilecekkağıtambalajınpestilvekömeüreticileridışındadiğergıdaüreticilerinesatılması.Gümüşhane’depestilvekömesatışıdışındadagıdaüretimiyapılmaktadır.Dayanıklıgıdaüretimiyapanfirmalarahizmetverilebileceğigibidayanıksıztüketimmallarıiçindeambalajhizmetiverilebilir.Özelliklebutiküretimyapılangıdaçeşitlerinebutikambalajlarileönemlibirpazarlamadesteğisunulacaktır.Kurulacakolanambalajfab-rikasıbölgedekibirçoküreticiyekatkısağlayacaktır.

2. KaradenizveGümüşhane’ninartanpopülaritesiveturizm:HergeçenyıldahadapopülerhalegelenKara-denizveGümüşhanebölgesinedahaçokturistziyaretigerçekleşmektedir.Budurumsatışoranlarınıönemlişekilde arttıracaktır. Turistlerin hemyemekhemdehediyelik olarak talep gösterecekleri butik ambalajlıürünlerönemlibirgelirimkanısunacaktır.

3. Butikürünlereolantalebinartması:Butikürünlereolantalephergeçengünartmaktadır.Ürününpazarlan-masındaiseambalajınçokbüyüketkisivardır.Öylekibazenürünlersırfambalajınedeniyledahisatınalın-maktadır.İştebunoktadaambalajüretimininkısa,ortaveuzunvadedeönemlietkilerivebölgeyekatkılarıolacaktır.

4. İhracıyapılacakolanürünlereolankatkısı:AmbalajveambalajkalitesiGümüşhane’deüretilenürünlerinihracatındadaönemlibirkatkı sağlayacaktır.Yöreselvebutikürünlersadecebölgeyegelenturistler içindeğilTürkiyedışındakiülkelerdeyaşayanlartarafındandatalepedilebilmektedir.Bunoktadagüvenilir,ürü-nükoruyanvealbenisiyüksekbutikambalajlarpestil,kömevediğerürünlerin ihracatınaönemlikatkılarsağlayacaktır.

5. Gümüşhane’deüretilenürünlerin tümTürkiye’yeulaştırılması:Gümüşhane’deüretilenyerelürünlerTür-kiye’ninbirçoknoktasında satılabilir.Ancakbunun içindoğruambalajlama,dayanıklılık ve yüksekkalitestandartları gerekmektedir. Üretim kalitesinde ortaya çıkacak olan gelişmeler ise yeterli değildir. Bu gelişmelerinambalajteknolojisiilededesteklenmesigerekmektedir.

3.1.4.REKABET YAPISI VE RAKİPLERİN ÖZELLİKLERİ

23

Kağıtsektörününrekabetgücünüzayıflatanenönemliunsurüretimmaliyetlerininyüksekliğidir.Buneden-le,sektörünanahedefimalzemeyi,enerjiyi,insankaynaklarınıvezamanıverimlikullanmaktır.Sektördekiçalışmala-rınvearaştırmalarınönemlibirkısmıbuhedefigerçekleştirmeyeyöneliktir.

1990’lıyıllarınortasınakadarsektör,kamuhakimiyetindeolmasınedeniyleuzunyıllardışrekabetekapalıkalmıştır.AvrupaBirliğigümrüksüreciveözelleştirmelerilebirliktesektör,yeniverekabetçibirdönemegirmiştir.

Türkiyeambalajsanayihızlıgelişenbirsektördür.Hızlıkentleşme,nüfusartışı,yaşamstandartlarınınyük-selmesi,kadınlarınişhayatınakatılımındakiartış,tüketimalışkanlıklarındakideğişmeler,alışverişmerkezlerininyaygınlaşmasıileperakendealışverişeğilimininartması,tüketimürünlerineolantalepartışıveihracatınartmasısektörünhızlıgelişmesindekibaşlıcaetkenlerdir.

Türkiye’deambalajmalzemesiüretenyaklaşık3000firmamevcuttur.Bufirmalarınbüyükçoğunluğuortaveküçükölçeklifirmalardır.Ambalajsektöründekifirmalaryoğunolarakİstanbul,İzmir,Bursa,Ankara,Konya,Koca-eli,Gaziantep,Adana,KayseriveManisa’dafaaliyetgöstermektedir.

Sektördefaaliyetgösterenfirmalar;plastik,kağıt-karton,metal,camveahşapambalajolmaküzerebeşanagruptaüretimyapmaktadırlar.Türkiye’deplastikambalajüretimiyaklaşık1,5milyontonunüzerindedir.TürkPEvePPdokumatorbalarveçuvallarsektörüönemliüretimveihraçkapasitesinesahiptir.

Kağıt,kartonveoluklumukavvaürünleri,ambalajsanayininönemlisektörlerdenbirihalinegelmiştirveambalajsanayindekiüretiminbüyükbölümübusektöreaittirTürkiyegelişmişbircamsanayinesahiptir.Camsana-yinde,TürkiyeŞişeveCamFab.A.Ş.içpazarahakimdurumdadırveAnadoluCam,camambalajihracıyanısıraam-balajüretimteknolojilerideihraçetmektedir.Camambalaj,geridönüşümünbüyükönemkazandığıgünümüzde,özelliklegıdasektöründekullanılmaktadır.

Gümüşhane’dekipestilvekömeüreticileriambalajmalzemelerinidışarıdanteminetmektedirler.Budu-rumdamaliyetleriarttırmaktadır.

Bualandaçalışaniriliufaklıbirçokfirmamevcuttur.Aynizamandamerdivenaltıçalışanvekayıtdışıüre-timyapıpsatanfirmalardabulunmaktadır.Bunedenleyoğunbirrekabetortamıvardır.Ürünlerinkalitesivebelgeliolmalarısondereceönemarzetmektedir.Gümüşhane’debukonudabüyükölçekliveprofesyonelceçalışankurumlarbulunmamaktadır.

3.2.PAZARLAMA PLANI

3.2.1. HEDEF PAZAR VE ÖZELLİKLERİ

BuyatırımdahedefPazaröncelikliolarakGümüşhaneveçevreilleridir.Bupazarınözellikleri;

Gümüşhaneilindebutürdenbiryatırımyoktur.Buihtiyacıhissedenvetalepedenişletmelerambalajihti-yaçlarınıdışarındateminetmektedirler.Budurumdamaliyetleredoğrudanetkietmektedir.

Ürünler ambalajlı olarak pazara sunulmaktadır. Butik üretim ve toptan üretim gerçekleştirilmektedir. Ambalajkalitesiveçeşidibüyükönemarzetmektedir.

3.2.2 HEDEF MÜŞTERİ GRUBU VE ÖZELLİKLERİ

Önceliklihedefmüşterigrubumuzpestilvekömeüreticileriileperakendesatışyapanmağazalardır.Ayrıcabutiküretimvesatışyapanfirmalardadaönceliklihedefkitlesiarasındayeralmaktadır.

Bölgedekipastahanelerveunluüretimyapanfirmalardahedefmüşterigrubumuzuoluşturuyor.Bumüşterilerinözelliğidahaçokbulunduklarıillerdeüretimyapmalarıdır.

24

Pestilvekömeüreticileridesonyıllarda farklı illerdedesatışyapmanoktasınagelmişlerdir.Buradanhareketle ildışındasatışyapanfirmalaradafarklıtarzvedizayndaambalajçeşitlerisunulabilir.Buyöndebirihtiyaçmevcuttur.

Pestilvekömesatışıdadijitalpazarlamanoktasındabirgelişmeiçindedirler.Farklıillerdenyaşayankişilerinternetilebuürünlereerişmekistemektedirler.Onlinesatışyapanfirmalardabukonudabirhedefmüşterikitlesioluşturmaktadır.Buyöndesatışarttıkçaambalajaolantalepteartacaktır.

PestilveKömeüreticileriyoğunbirşekildekağıtkutularkullanmaktadırlar.Bununlabirliktezamanzamanmadenikutulardakullanılmaktadır.Buyatırımdametalkutularınüretimiiçinyatırımtutarının700.000€civarındaolmasıveverimlibirçalışmaiçinyüksekmiktarlardaüretimyapılmasıgerektiğinden;buyüksekmiktardakiüretiminkarşılığıbölgedekitalebinçoküstündekalmaktadır.Türkiye’debukonudaçalışanüçbüyüküreticibulunmaktadır.Bunedenleyatırımkapsamındametalkutuimalmakineleriyapmakyerine;metalkututeminiiçinmetalkutuüreticileriileuzunsüreliantlaşmalaryapmakdahaanlamlıdır.

3.2.3. İLK FAALİYET YILINDA HEDEFLENEN SATIŞ DÜZEYİ

*Üretimdüzeyikadarsatışdüzeyiolacağıvarsayılmıştır.

3.2.4. İLK FAALİYET YILINDA HEDEFLENEN SATIŞ FİYATI Madeniambalajtesisikurmakyüksekmaliyetleriçermektedir.Yatırımıyapmakverimlideğildir.Bukonudaüretimyapanbellibaşlı3büyükfirmabulunmaktadır.Gıdaüretimiyapanbirfirmanınmadeniambalajtesisiaçmasıanlamlıbirsonuçgetirmemektedir.Bunedenleihti-yaçduyulanmadeniambalajlarındışarıdanalınarakgetirilmesidahadoğrudur. Madeniambalajürünlerintalepedilmesindebüyükbiretkiyaratmaktadır.

3.2.5. DAĞITIM KANALLARI

Gümüşhaneilindekurulmasıplanlanan“KâğıtveMadenibGıdaAmbalajınınürünsatışlarınındoğrudanpazarlamaelemanıvasıtasıylafabrikadanyapılacağıöngörülmüştür.İşletmeninilerleyenyıllarındadağıtımağınıntoptancılarave bölge bayiliklerine ulaştırılması hedeflenmektedir. Ürünler Toptancılar ve bölge bayilikleri vasıtasıyla gıdaüreticileriveperakendecilereulaştırılacaktır.

3.2.6. PAZARLAMA/SATIŞ YÖNTEMLERİ

25

3.2.7. KURULUŞ YERİ SEÇİMİ VE ÇEVRESEL ETKİLER

Kuruluşyeribüyüklüğüolarak1dönümkapalıalanöngörülmüştür. KuruluşyeriolarakGümüşhaneiliOSB’siseçilmiştir.OSB’ninaltyapıyasahipolması,üreticifirmalarınvepotansiyelmüşterilerinbubölgedekümelenmişolması,OSB’ninlojiktikaçıdankolayulaşılabilirolmasıtercihse-beplerindendir.

Yatırımherhangibirçevreselatıküretmemektedir.Çevreüzerindeolumsuzbiretkiortayaçıkmamaktadır.

Gümüşhane İli Temel Göstergeleri

Sanayi İşletmeleri Sektörel Dağılımı, Gümüşhane

26

Gümüşhane’de Yıllara Göre İhracatçı Firma Sayısı

Gümüşhane’de Yıllara Göre İthalatçı Firma Sayısı

4.HAMMADDE VE DİĞER GİRDİ PLANLAMASI 4.1. HAMMADDE VE DİĞER GİRDİ TEMİN KOŞULLARI

Hızlı büyüyen içpazarkarşısındahammaddeyeerişimkonusunda sıkıntılarınbulunmasınedeniyleTürki-ye’dekağıtvekağıtürünlerisektöründearamalıkullanımıyüksekseviyededir.Kağıtvekağıtürünlerisektöründehammaddeveteknolojikonusundadışabağımlılıkyüksektir.Ancakülkemizdeüretimkapasitesigenişlemeeğilimin-dedir.

Kullanılacakkağıt,selefonveboyamalzemesiTürkiye’debulunanüreticilerdenvearacılardankolaylıklate-minedilmektedir.

Metalkutularınüretimiiçinyatırımtutarının700.000€civarındaolmasıveverimlibirçalışmaiçinyüksekmiktarlardaüretimyapılmasıgerektiğinden;buyüksekmiktardakiüretiminkarşılığıbölgedekitalebinçoküstündekalmaktadır.Türkiye’debukonudaçalışanüçbüyüküreticibulunmaktadır.Bunedenleyatırımkapsamındametalkutuimalmakineleriyapmakyerine;metalkututeminiiçinmetalkutuüreticileriileuzunsüreliantlaşmalaryapmakdahaanlamlıdır.

4.2.HAMMADDE VE DİĞER GİRDİLER

27

5. İNSAN KAYNAKLARI PLANLAMASI

5.1.PERSONEL YÖNETİMİ

5.2.ORGANİZASYON ŞEMASI

28

6. ÜRETİMPLANLAMASI

6.1.YATIRIM UYGULAMA PLANI VE SÜRESİ

6.2.KAPASİTE KULLANIM ORANI

6.3.ÜRETİM MİKTARI

29

6.3.1.TAM KAPASİTEDEKİ ÜRETİM DÜZEYİ

6.3.2. İLK FAALİYET YILINDAKİ ÜRETİM VE SATIŞ DÜZEYİ

6.3.3.İLK 10 YILDAKİ ÜRETİM VE SATIŞ DÜZEYİ

6.4.BİRİM MALİYETLER VE KARLILIK ORANLARI

*Maliyetlerhammaddemaliyetiolarakhesaplanmıştır.

*Kurulacaktesistefarklıambalajlarınyapılmasınaimkanbulunmaktadır.Fakathesaplamalardabelirtilenürünlerinüretimive/veyasatışıyapılacağıvarsayılmıştır.

6.5. İŞ AKIŞ ŞEMASI

30

6.6. TEKNOLOJİ ÖZELLİKLERİ

Ambalaj sektörünün en temel özellikleri; girdi giriş-çıkışının çok olmasından dolayı son derece dinamikbirsektörolması, teknolojikgelişmelereveyenilikleresondereceaçıkolmasıvekarmarjlarınındüşükolmasıdır. Yaratıcılığı kuvvetlendirici tarafları olan sektörde fark yaratmayı başaran firmalar pazar paylarında önemli artışkaydedebilmektedir.Ancakhersektördeolduğugibiambalajsektörünündesorunlarımevcuttur.Sektörüntemelözellikleriarasındabelirttiğimizyaratıcılıkfaktörüzamanzamandizayngeleneğiylekısıtlanmaktadır.Hammaddevemalzemelerdekalitevestandartsorunlarıyaşanmakta,üretimmaliyetleriyükselmektedir.Ayrıcasektördeyetişmişelemanbulmasıkıntısımevcuttur.

Kullanılanmakineekipmanlarmaliyetavantajıveüretimçeşitliliğinisağlamakiçinsonteknolojiseçilmiştir.Üretimstandartlarına(TSE,HACCP,CEvb)sahipolanmakinelerkullanılacaktır.Hammaddedeyinegerekliolantümstandartlaryerinegetirilecektir.

6.7.MAKİNE VE EKİPMAN BİLGİLERİ

7. FİNANSAL ANALİZLER

7.1.SABİT YATIRIM TUTARI

Etütprojegideritutarıhesaplanırkenbinainşaatgiderleritutarının%5’idüzeyindeolacağıvarsayılmıştır.YatırımcınınişyeriniOSB’deyapacağıvarsayılmış.Sadecekatkıpayıöngörülmüştür.BinainşaatgiderlerihesaplanırkenÇevreveŞehircilikBakanlığı09.04.2016yılıbirimfiyatı(460TL/m2)esasalınmıştır. Makine-ekipmanvetefrişatgiderleri7.7.Makine-EkipmanveTefrişatBilgileritablosundanalınmıştır.DemirbaşGiderlerininmakine-ekipmanvetefrişatgiderlerinin%3’üdüzeyindebirmaliyetiolacağıvarsayılmıştır.Taşıtalımgiderihesaplanırkenyatırımınilkyılındaistihdamedilecek1satış-pazarlamaelemanıiçin1araçihtiyacıolduğuveherbiraraçmaliyetinin150.000TLolduğuvarsayılmıştır.KuruluşİşlemleriveHarçMasraflarılimitedşirketleriçin7.500TLolaraköngörülmüştür.

31

7.2.İŞLETMESERMAYESİ

7.3.TOPLAM YATIRIM İHTİYACI

*Yatırımdönemve1.yılkigiderlerin%25’ioranındaişletmesermayesigerekeceğivarsayılmıştır.

7.4.FİNANSAL KAYNAK PLANLAMASI

*Toplamyatırımihtiyacınınenaz%40oranınınyatırımcınınözsermayesitarafındankarşılanmasıtavsiyeedilmektedir.

32

7.5. GELİR-GİDER HESABI

7.6.NAKİT AKIM HESABI

7.7. KARLILIK HESABI

7.8. YATIRIMIN GERİ DÖNÜŞ SÜRESİ

Yatırımıngeridönüşsüresi=5,22yıl’dır.

33

8. EKONOMİK ANALİZLER8.1. NET BUGÜNKÜ DEĞER ANALİZİ

8.2 KREDİ GERİ ÖDEMESİ

*Kreditutarıyatırımıntutarının%60lıkkısmıolan1716058,90416TLolarakhesaplanmıştır*Krediyıllıkfaizi%12olarakhesaplanmıştır*Kredininilk2yılındasadecefaizödemesiyapılacaktır*Kredinintoplamvadesi7yılolacaktır*Kalan5yıliçerisindeanaparavefaizbirlikteödenecektir.*Kredigeriödemesininyatırımsonrası1.yıldansonraazalanbakiyeleryöntemiilefaizhesaplamasıyapılmıştır

34

8.3. SATIŞ GELİR TOPLAMI

8.4.AYRINTILI TAHMİNİ GELİR TABLOSU

35

8.5.BİLANÇO

36

37

8.6.FİNANSAL ORANLAR VE SONUÇLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ 8.6.1.FİZİBİLİTE SONUÇLARI

8.6.2.ORAN ANALİZİ SONUÇLARI

8.6.2.1. Likidite Analizi (Cari Oran, Dönen Varlıkların Etkinliği)

38

8.6.2.2. Finansal Yapı Analizi

39

8.6.2.3. Faaliyet Analizi

40

8.6.2.4. Karlılık Analizi

9. TEŞVİK SİSTEMİNİN GÜMÜŞHANE’YE GETİRDİĞİ AVANTAJLAR

9.1.YATIRIM YERİ TAHSİSİ16

Gümüşhane’deyatırımyapmakisteyenmüteşebbislere,EkonomiBakanlığıtarafındanyürürlüğekonulanve

uygulamasıMaliyeBakanlığıilemüşterekyürütülen“YatırımlardaDevletYardımlarıHakkındaKarar”kapsamındayer

alan“yatırımyeritahsisidesteği”verilmektedir.Destek,ilkyıliçintaşınmazınemlakvergideğerininenfazla5.Bölge-

debulunanilleriçin%1’ioranındatakdiredilenbedel,ikincivemüteakipyıllariçinisecariyılbedelininÜFEoranında

artırılmasısuretiylehesaplananbedelkarşılığında,taşınmazüzerinde49yılsüreyleirtifakhakkıveyakullanımizni

verilmesiseklindeuygulanmaktadır.Ancak,ilk3yıliçinödemelerhesaplanandeğerin%30’uoranındaalınmaktadır.

5.bölgedebulunanillerdeyatırımkonusutaşınmazınemlakvergideğerinin%1’i,

6.bölgedebulunanillerdeyatırımkonusutaşınmazınemlakvergideğerinin%0,5’idir.

YatırımyeritahsisidesteğindenfaydalanabilmekiçinönceliklebiryatırımprojesininBakanlığımızcabölge-

sel,büyükölçekliveyastratejikyatırımolarakdeğerlendirilmeksuretiyleyatırımteşvikbelgesinebağlanmış̧olması

gerekmektedir.Ancak,yatırımteşvikbelgesindeyatırımyeritahsisidesteğininöngörülmüş̧olmasıkesintahsisişlemi-

ningerçekleşmesianlamınagelmemektedir.Zirakesintahsisişlemleri,MaliyeBakanlığıMilliEmlakGenelMüdürlüğü

16 https://www.ekonomi.gov.tr/portal/content/conn/UCM/path/Contribution%20Folders/web/Yatırım/Yatırım%20Teş-vik%20Sistemi/ekler/TesvikUygulamaRehberi.pdf?lve

41

koordinasyonundataşınmazsahibi idaretarafındanyürütülmekteveyatırımlaratahsisedilmeküzere ilanaçıkılan

yerleriçinbaşvurudabulunulmuş̧yatırımprojeleriarasındanValibaşkanlığındaoluşturulankomisyoncabelirlenen

yatırımprojeleri için gerçekleştirilmektedir.Bukapsamda,MaliyeBakanlığı kamu taşınmazlarının yatırımlara tah-

sisedilmesiaşamasındaarananyeterlilikkoşullarını3/9/2009tarihindeResmiGazete’deyayımlananyönetmelikile

belirlemiş̧bulunmaktadır.Bakanlıkçadüzenlenenyatırımteşvikbelgesinesahipolmakisetalepedilenevraklardan

birisidir.Özetle,Bakanlıkçayatırımteşvikbelgesidüzenlenmesivebelgekapsamındayatırımyeritahsisidesteğinin

öngörülmesikesintahsisişlemiiçinyeterliolmamaklabirlikte,birönkoşulniteliğitaşımaktadır.

9.2.VERGİ İNDİRİMİ

Vergi indirimidestekunsuru ihtivaedenbiryatırımteşvikbelgesikapsamındayatırımyapmaktaolanbir

yatırımcı,yatırımyapmaktaolduğubölgeyegöredeğişenoranlardagelirveyakurumlarvergisiniindirimliolaraköde-

yebilmektevebuindirimdenyinebölgeyegöredeğişenoranlardakiyatırıma katkı tutarına ulaşıncaya kadar yarar-

lanmayadevamedebilmektedir.

• Stratejikyatırımlariçintümbölgelerdeuygulanacakvergiindirimioranı%90,yatırımakatkıoranıise%50’dir.

• Bölgeselteşvikuygulamalarıilebüyükölçekliyatırımlarçerçevesindedüzenlenenteşvikbelgelerikapsamın-

da,aşağıdabelirtilenvergiindirimoranlarıileyatırımakatkıoranlarıuygulanır.

Yatırımlardaneldeedilenkazançlar,yatırımtamamenveyakısmenişletmeyegeçipilgiliyatırımdankazanç

eldeetmeyebaşlanıldığıhesapdönemindenitibarenindirimlioranlarüzerindenkurumlarvergisinetabitutulur.İn-

dirimlioranuygulamasıyatırımınkısmenveyatamamenfaaliyetegeçtiğigeçicivergidönemindebaşlar.

Ayrıca,aynıyatırımakatkıtutarındandüşülmeküzere,bölgeselyatırımlarınteşvikiuygulamalarıvebüyük

ölçekliyatırımlarınteşvikiuygulamasıkapsamındadeğerlendirilenyatırımlariçinaşağıdakitablodabelirtilenoranları

geçmemeküzere;yatırımcı,yatırımdönemindediğerfaaliyetlerindeneldeettiğikazançlarınadaindirimligelirveya

kurumlarvergisiuygulayabilir.

42

9.3.GÜMRÜK VERGİSİ MUAFİYETİ VE KDV İSTİSNASI 9.3.1.GÜMRÜK VERGİ MUAFİYETİ

YatırımTeşvikBelgesikapsamındayurtdışındanteminedilecekyatırımmalımakineveteçhizatiçingümrük

vergisininödenmemesişeklindeuygulanır.Teşvikbelgesikapsamındayurtdışındanteminedilenyatırımmalımakine

veteçhizatithaligümrükvergisindenmuaftır.

9.3.2.KDV İSTİSNASI

YatırımTeşvikBelgesikapsamındayurtiçindenveyurtdışındanteminedilecekyatırımmalımakineveteç-

hizat içinkatmadeğervergisininödenmemesişeklindeuygulanır.Yatırımteşvikbelgesisahibimükelleflere,belge

kapsamındakimakineveteçhizatteslimlerikatmadeğervergisindenistisnaedilmiştir.

9.4.SİGORTA PRİMİ İŞVEREN HİSSESİ DESTEĞİ

5510sayılıSigortalarveGenelSağlıkSigortasıKanununEk-2’ncimaddesindeteşvikbelgeliyatırımlarınkap-

samındaistihdamedilenişçilerinprimeesaskazançaltsınırıüzerindenhesaplanansigortaprimlerinin,işverenhisse-

lerininve/veyasigortahisselerininBakanlıkçakarşılanmasıdır.

SözkonusuKanunaistinaden2009/15199veya2012/3305sayılıYatırımlardaDevletYardımlarıHakkında

KararlarkapsamındaYatırımTeşvikBelgesidüzenlenmişyatırımlarauygulanabilecekdestekunsurlarıSigortaPrimi

İşverenHissesiDesteğiveSigortaPirimiDesteğidir.

SigortaPrimiİşverenHissesiDesteği,teşvikbelgesikapsamıyatırımlasağlananilaveistihdamiçinödenmesi

gerekensigortaprimiişverenhissesininasgariücretetekabüledenkısmınınBakanlıkçakarşılanmasıdır.

SigortaPrimiDesteği ise teşvikbelgesikapsamıyatırımlasağlanan ilave istihdam içinödenmesigereken

sigortaprimiişçihissesininasgariücretetekabüledenkısmınınBakanlıkçakarşılanmasıdır.2012/3305sayılıYatırımla

DevletYardımlarıHakkındaKararkapsamında,sadece6.Bölgedegerçekleştirilecekbölgesel,büyükölçeklivestrate-

jikyatırımlariçindüzenlenenteşvikbelgelerindeöngörülür.

9.5. ALTINCI BÖLGE TEŞVİK KAPSAMINA ALINAN YENİ İLLER

CazibeMerkezleriProgramı(CMP)kapsamındayeralan4’üncüve5’incibölgeillerindekiorganizesanayi

bölgeleriileKilisilindeyeralanorganizesanayibölgelerindegerçekleştirilecekbölgesel,büyükölçeklivestratejikteş-

vikuygulamalarıkapsamındakiyatırımlar,tabiolunanuygulamakapsamında6’ncıbölgedeuygulanandesteklerden

aynıoran,miktar, süreveşartlardayararlanır.Ekdestekalacakcazibemerkezli8 il ;Elazığ,Malatya,Adıyaman,

Tunceli,Erzurum,Erzincan,Gümüşhane,Bayburtilleridir.AyrıcaKilisilidekatılaraktoplam9ilolmaküzereOSBiçe-

risindeyapılacakyatırımlara6.bölgeteşvikiverilebilecektir.

43

9.6. YATIRIM KONUSUNUN VERGİ TEŞVİĞİNDEKİ DURUMU

:

:

:

:

:

:

:

:

:

:

:

:

:

:

:

:

:

:

:

:

Yatõrõmõn TanõmõOluksuz kağõt veya kartondan katlanabilir kutu, koli ve muhafazalar2102.0.04

Yatõrõm Yeri GÜMÜŞHANE

OSB içi veya Bir alt bšlge desteği mi? Hayõr

Yatõrõma Başlama Tarihi 14-09-2017

BŸyŸk …lçekli Yatõrõm mõ? Hayõr

İlin Olduğu Bšlge 5. Bšlge

Genel Teşvik mi? Yararlanabilir

Bšlgesel Teşvik mi? Evet

…ncelikli Yatõrõm mõ? Hayõr

Bšlgesel Teşvik Asgari Yatõrõm Şartlarõ 10 Milyon TL Kağõt ve kağõt ŸrŸnleri imalatõ

Yatõrõmla İlgili …zel Şartlar

6 ncõ bšlge hariç olmak Ÿzere, sadece kağõt hamurundan başlayanentegre kağõt ve kağõt ŸrŸnleri Ÿretimi konusundaki yatõrõmlar bšlgeseldesteklerden yararlanabilir. 2017 yõlõnda yapõlacak yatõrõm harcamalarõ içinvergi indirimi yatõrõma katkõ oranõna 15 puan ilave edilmekte, vergi indirimioranõ %100 olmakta ve bina-inşaat harcamalarõna KDV iadesiuygulanmaktadõr.

Yararlanõlacak Teşvik Bšlgesi 5. Bšlge

KDV İstisnasõ Var

GŸmrŸk Vergisi Muafiyeti Var

Yatõrõm Yeri Tahsisi Var

SGK İşveren Hissesi Desteği 7 yõl %35 Yatõrõma Katkõ Oranõ

Vergi İndirimi Desteği Vergi İndirim Oranõ %80, Yatõrõma Katkõ Oranõ %40

Faiz Desteği TL 5 puan, Dšviz 2 puan İndirimli, 700 Bin TL'yi geçemez.

SGK İşçi Hissesi Desteği Uygulanmamaktadõr

Gelir Vergisi Stopajõ Desteği Uygulanmamaktadõr

44

45

46

47

48

49