mo Wi da ve mo Wi da ves er Txel das cems, a uS veb sa,

Tu me o red da e Wi da, cocxals aRar ga uS veb sa!..

xal xu ri

Zvir fa so mkiTx ve lo!vid re Ce mi Car xi (o te lo sa viT!)

be du kuR ma ga dat ri al de bo des, iqam de min da ga mo gity deT – cu di saq me da me mar Ta: mwe ral Ta kav Si ris dRe van de li xel m ZR va ne le bi mtrad mo vi ki de!

ara da, ro ca ga max sen de ba, imaT So ris er Ti, ra bay bay de vic aris (miS ve la Zes vgu lis x mob!) Si Sis gan gu li mim dis!

Za an ma ga ria es ka ci Ta vis wo na Si!miT ume tes, ax la me tis me ti mo u­

vi da – Tu ad re zurgs ukan mi tev da, dRes pir da pir wi ni dan men co ba!

Ta nac, ise Ti ri xiT mo dis, etyo­ba, Ta vi dan ve un da amiy va nos:

`Ta maz wiv wi va Zes sa qar T ve lo aqam de ic nob da ro gorc xel mo ca­rul li te ra tors, paskvilebis uni­Wo av tors!..

ga Cer di, re zo, nu su le lob, bi­Wo, ra Ra cas!..

Tu es ka ci xel mo ca ru li li te­ra to ri iyo da Ta nac uni Wo pas k vi­lebs wer da, mTel sa qar T ve los mi si da max sov re ba ra Si da Wir de bo da?!

xom mix v di ax la, di di sib riy ve rom Tqvi? ho da, ga Cer di!

Zvir fa so mkiTx ve lo! vid re es su le li ga Ce re bu li myavs, Tqven un­da giTx raT:

le gen da rul li te ra tor sa da did mec ni ers, mbaton akaki gawere­lias mo ca le o bis Jams, em zar kvi ta­iS vil Tan er Tad, Cem mi er ga dax di­li brZo le bi ga mo uT v li aT da 129­mde asu lan!..

amas Ta na ve, Tur me, yve la es brZo­la pir w min dad mo mi gia da Ta nac, aqe dan, 128 – no ka u tiT!

is er Tic, me to qis Zir da nar cxe­biT mxo lod imi tom ar dam Tav re bu­la, rom ax lob le bi Su a Si Cam d ga ran da da mar cxe bu li ka ci xe li dan wa­ur T me vi aT!..

Tu gax sovT, ase mox da miS ve la Zis Sem Tx ve va Sic – par la men tis sxdo­ma Ta dar baz Si, pir da pir tran sla­ci is dros, re zo miS ve la Zem `i si mu­li an ta~ da iqam de daw va iatak ze, vid re sa bo loo dar ty mas mi i Reb da!

Ta nac, da ce mis win day vi re bac mo as w ro: wiv wi va Zem mom k lao!..

me re ki, ba ton ro in met re vel sa da mis wres, mux l ze da Co qi li eved­re bo da – Se ma ri geT, ar mom k la so!

dRes ki, ra eta ka, ar vi ci – xmal ma gag vas wo ro so!

xom na xeT, ze moT, ga Ri zi a ne bis miz niT ro gor da ma xa si a Ta: `Ta maz wiv wi va Zes sa qar T ve lo aqam de ic­

saqarTvelos mweralTa erovnuli akademia * LITERATURULI SAQARTVELO * ЛИТЕРАТУРУЛИ САКАРТВЕЛО

12 ivlisi, 2013 w. #52 (3662) gamocemis 77-e weli fasi 1 lari

Ta maz wiv wi va Ze

brZolis yiJina momesma

la Sa, Zvir fa so me go ba ro!er Ti kar gi am ba vi maqvs Sen T vis da

jer is un da giTx ra!Se ni leq se bis pre zen ta ci am `li­

te ra tu ru li sa qar T ve los~ fur c­leb ze, yo vel g var mo lo dins ga da a­War ba da mkiTx ve li sa zo ga do e bis mRel va re bis sag nad iq ca _ Rmer To Ce mo, sa i dan aRar gvwer d nen da sa i­dan aRar gvi re kav d nen!

mad lo ba Zmao! Cve ni ga ze Tis mkiTx­ve lebs Tu leq se bi ga a o ceb da, aRar me go na!

ze pir gan cxa de bebs ra Ra eS ve le ba, To rem yve la im we ril sa da sxva teq s tur Setyo bi ne bas am dRe eb Si gad mo gi mi sar Teb!..

me ki dev cu di am ba vi da me mar Ta, la Sa! re zo miS ve la Ze rom aris er­Ti, Ta vis Tavs Cum­Cu mad `cocxal kla si koss~ rom eZa xis da ama ze mTe­li qve ya na xma maR la ici nis _ amas wi­naT Ta vis mo ja ma gi re e bi a nad da mes xa Tavs!

mo ja ma gi re eb Si aq me im xalxs vgu lis x mob, mwe ral Ta gan yo fi le bebs rom xel m ZR va ne lo ben re gi o neb Si, co ta­co ta ja ma gi ric rom aqvT da

amis ga mo qed ze kav Si ris uRe lic ad­gaT!

imis mi u xe da vad, rom yve lam er Tad da er Ti ga ze Ti dan dam ca sab r Zo lo yi Ji na, me, ro gorc sxva dros, Si Sis ma gi er ki na Ram si ci liT mov k v di!..

la Sa, Zvir fa so me go ba ro! `li te­ra tu ru li sa qar T ve los~ dRe van del no mer Si er Ti maT ga ni, uf ro zus tad, ma Ti li de ri, re zo miS ve la Ze, fex q­veS myavs gag de bu li da ma le sxve bis je ric dad ge ba!

uk ve da we ri li maqvs ori we ri li:er Ti _ `may va la go naS vi li _ ro­

gorc ase Ti!..~me o re _ `ba Ra Ter ara bu li _ ro­

gorc ise Ti!..~mwe ral Ta re gi o na lur gan yo fi le­

beb sac am dRe eb Si Ca mo vuv li... ese ni gam q ce ve bi ar sad ari an _ ma Ti Wku iT, Ta vi anT pos teb ze ki dev Ti To we li aqvT dar Ce ni li da ro gorc ori kvi­ris xbos ver mowy vet de dis jiq ni­dan, ase ve ama Tac ga u Wir de baT qal ba­ton may valas ubi dan Ta vis aRe ba!..

la Sa, Zvir fa so me go ba ro!Sen im de nad kar gad mic nob me, al­

baT, da mi je reb, amaT Tan brZo la _ `Ta ma Sad da mi Cans mRe rad!..~

Cems Za la Si dar w mu ne bu li, ki dev er Txel xma maR la vacxa deb: `sxvas meS vel sa ga re gan sa, mom kal, vis ca vi­nat ri de!~

ra sak vir ve lia, sxvebs ar vi nat reb, mag ram Zvir fa so la Sa, Se ni sam sa xu ri nam d vi lad dam Wir de ba! _

saq me is aris, rom mar to Ce mi `li te ra tu ru li sa qar T ve lo~ am brZo lis pe ri pe ti ebs ise ver ga a Su­qebs, mTe li qvey nis T vis mi saw v do mi rom gax des!

ami tom, iq neb, Se ni kar gi ga ze Tic _ `a sa val­da sa va li~ da max ma ro da am aram za de bis am ba vi sa qar T ve los mov­fi no!

ara, la Sa! `mwer lis ga zeT Si~ ras ib Ju tu re ben, es ara vis ain te re sebs. re zo miS ve la Zes rom hkiTxo, me er­Ti xel mo ca ru li li te ra to ri da pas k vi le bis uni Wo av to ri var!..

mag ram, aba, Wa bua ami re jibs mo vus mi noT! _

`Zmao Ta maz! meb r Zo li ka ci xar, ar gi sur vo

ki dec, gul xel dak re fi li ar dad ge­bi, Sen sas ar da iS li, Rmer Tis mad li da ne baa.

er Ti ram Sev niS ne, Sen ma brZo lam sa bo loo Se de gad is mo i ta na, rom opo nen tic TiT q mis aRar gyavs, ve ra­fers gi be da ven. ici an, uaress mi i Re­ben. aqe dan ga mom di na re, ma inc gi sur­veb, Zli e ri da Rir se u li opo nen ti ga mog Ce no des, rom Sen ma ta lan t ma da brZo lis unar ma um jo be si fe re biT, wax na ge biT da mxne o biT ifeT qos!

Sen da me bev ri naT q va mi ag v x de nia, nurc amas gag vi cu debs ma Ra li Rmer­Ti!

si cocx le brZo laao, brZens uT q­vams. icocx le da ib r Zo le!~

* * *la Sa, Zvir fa so me go ba ro!ra ki Wa bua ami re jibs me Zmad mi vaC­

ni var da es sxva dro sac ara er Txel da u das tu re bia, me Tvi Ton Se ni Zma var da aqe dan is ga mo dis, rom Cve ni sa u ku nis yve la ze di di qar T ve li mwe ra li Senc Zmad ger ge ba!

da, vai, re zo miS ve la Zes awi! _mru ded ga dad g mu li mi si arc er Ti

na bi ji `li te ra tu ru li sa qar T ve lo­sa~ da `a sa val­da sav lis~ ga er Ti a ne­bul mkiTx ve lebs ve Rar sad da e ma le­ba!

mad lob, Zmao! sa qar T ve los mo sax­le o ba am brZo lis meT val yu red rom aq cie!..

Ta maz wiv wi va Ze

`sxvas meS vel sa ga re gan sa, mom kal, vis ca vi nat ri de!..~

literaturuli saqarTvelo

12 ivlisi, 2013 w.2 redaqtoris gverdi

nob da ro gorc xel mo ca rul li te­ra tors, pas k vi le bis uni Wo av­tors...~

– ara, rezo, ase ar gamova!Sen ki dev mety vi, uni Wo xa ro, me

ki sxva gza aRar dam r Ce ba: an ara­meT qi isev un da giTx ra, an xe li gagilawuno!..

ra sak vir ve lia, ase dac ara fe ri ga ir k ve va!..

ami tom awi ase mo viq ceT – xan da­xan sxveb sac vkiTxoT, izi a re ben Tu ara Sens su le lur azrs Cems Sefase­basTan dakavSirebiT!

mo di, re zo, im mwer liT da­viwyoT, ro me lic Sen Za li an giy vars da, kac ma rom Tqvas, no ve le bis we­rac mi si mi baZ viT da iwyeT, ma ga li­Tad, re zo We iS vi liT!

`Ta maz, miT q vams da ki dev vi me o­reb, rom axal li te ra tu rul Janrs am k vid reb di... am k vid reb da da am k­vid reb – Se dev rebs Seq m ni, ni Wi Ta­vi sas iqms!..~

ax la im mwer lis az ric ga vi goT, ro me lic Sen, ara mar to ar giy vars, mgo ni, ge zizRe ba ki dec, ma ga li Tad, mur man le ba ni Zis!

`Ta maz, me Tqven T vis ara er Txel mo mi loc nia brwyin va le iumo riT ga je re bu li WeS ma ri tad mxat v ru li qmni le ba ni!..~

ra qnas ax la, ba to no re zo, Sen da gi je ros mkiTx vel ma Ce mi Se fa se­bi sas Tu ze moT da sa xe le bul im or did mwe rals, ro mel Tac Zil Sic ki ar da e siz m re baT Se ni na war mo e be bis Se qe ba!

miT ume tes, am ori dan, arc er Ti, Sens na we rebs mxat v rul qmni le ba­dac ar Tvli s!..

ami tom aqvs, av q sen tiC, tyu ils mok le fe xi – ki, me ub ne bo di, frTebs nu da ma to leb, uxer xu li iq ne bao, mag ram sxva ra gqon da Cems sig r Ze, rom da ge to le bi na da ar Seg r cx ve­no da?

xom na xe ax la, kar gi mwer le bis Tval win, Cem ma Se dev reb ma ro gor Sxu i liT ga da u a ra Sens, sxvis mi er mo yo lil anek do teb ze Seq m nil na­we rebs!..

ara, Zvir fa so mkiTx ve lo, am kacs Cem gan kan We bi aqvs asaw va vi Win W ris Sol tiT da ase iolad ver mo veS ve bi – ro gorc virs pit na, ise un da Sev­te no cxvir Si WeS ma rit Se moq med Ta mi er Cem da mi moZR v ni li sa qe ba ri stri qo ne bi!

am uxer xuli saq ci e lis ga mo ki, win da win viTxov pa ti e bas!..

no dar gu ra ba ni Ze:`iS vi a Tad Sem x ved ria ise Ti ada­

mi a ni, ro goric Ta maz wiv wi va Zea. me ise Ti STa beW di le bac ki mrCe ba, rom mas Ta vi si iS vi a Ti ta lan ti sa da gan sa kuT re bu li go ne ba max vi lo bi­sa rcxve nia ki dec. ase ve iS vi a Tad mi na xavs ada mi a ni ase Se ub ra le be li, da u zo ga vi, ga ma nad gu re be li Za lis mqo ne, ma Sin, ro ca ka lams mo ki debs xels da mar to rCe ba Ta vis Tav Tan, sadRaa mi si sim S vi de, mok r Za le ba, dan do ba – igi ga da dis Se te va ze da mi si Se Ce re ba Se uZ le be lia!..~

mar Ta lia, re zo es ka ci, amas mec vatyob, ro ca Se te va ze ga dav di var, Ce mi ga Ce re ba Se uZ le be lia! iq neb, ra me mo i fiq ro, bi Wo, Ta vi rom Se ma­co do!

Tum ca, mo i ca! Se iZ le ba, Cem ma im er T ma kar g ma Tvi se bam giS ve los, es Te at ra lu ri moR va we sa gan ge bod rom ga xa zavs!

`i gi qvey nis mo Wir na xu lea, eris tki vi leb ze da prob le meb ze mzrun­ve li, ker Zo pirs ar er Cis ma nam, sa­nam Ta vis abez ro biT ar `mo ac dens~ did saq me Ta gan, mag ram Tu ase Ti vin mes T vis mo i ca la – Sens mters!.. me igi am brZo la Si da mar cxe bu li ar

mi na xavs! ro gorc Cans, uam rav rol­Tan, mxo lod tri um fa to ris rols ir Cev!~

Zvir fa so mkiTx ve lo! am kai ka­cis gan wa qe ze ba min do da ax la me? ras Svre bi, re zoia, sad gar bi xar, isev ro in met re vels un da Ca u var de fe xeb Si, Cem Tan rom Se ga ri gos?

ara, re zo! Sen im de nad aram za da ka ci xar, Se iZ le ba, su lac gais ri so!

oRond ma nam de, Se ni Ta vi Sens si­Zes un da ga va lax vi no – is Rir se u li mwe ra li da Rir se u li pi rov ne ba gax l daT!

amas Tan Se ni fa sic kar gad ico da da, Ce mic!

ai, na xe, plu tar qes `pa ra le lu ri bi og ra fi ebis~ da rad, Se far viT gva da rebs er T ma neTs!

`mec, Cem da Ta vad, Se miZ lia yve la ur w mu no To mas ga sa go nad ki dev er­Txel ga vi me o ro, rom Sen (me mom mar­Tavs!) ni WiT bevrs sa xel mox ve Wil mwe rals aRe ma te bi. da ara ro gorc kri ti ko si, ara med ro gorc Se moq me­di... Rmer T ma ni, mwa re ena gaqvs, iq­neb zo ma ze me tad mwa rec, mag eniT Se ni qvey nis bev ri qve gam xed va ri ga­am wa re. bevr mwe rals vic nob di, bev­ri aram we ra lic mi na xavs, bevr ena­max vils Sev x ved ri var cxov re bis gza ze, mag ram Sen sa viT (i sev me mgu­lis x mobs!) sa ca lo qvev ri viT da uc­lel – amo u xa pa vi iumo ris mqo ne kacs ki ar ga dav y ril var...

da, dae, eS ma keb mac Ce mi su lic Tun dac dRes ve Ca u Za xon Ta vi anT kup ris qvab Si, Tu vic ruo: yve la dro is iumo ris mqo ne qar T vel mwe­rals qa lam nis Ta sma sa viT da ix vev fex ze! Se ni we ri le bi Tu kri ti ku li nar k ve ve bi bev ri mwer lis rCe ul pro zas ga a xu nebs, rad gan igi ara mar to pro zad aRiq me ba, ara med po e­zi ac Se sa ba mi si do ziT liv li vebs Sig niT!..~

* * * re zoia ube du ro! ra mik virs,

ici? Sen da la do mre laS vi li, ro­gorc si Ze da co lis Z ma, er T ma neTs ar sad da ara so des ga day ril xarT?! aba, ise cxov re ba ro gor mo a xer­xeT?!

ara, ara! aq ga day ra ara fer Su a­Sia, la do se ri o zu li mwe ra li iyo da, etyo ba, Se ni `sam wer lo Ra da o­be bi~ ar mo swon da, xo lo iumo ri rom ar gi var ga, es yve lam icis!

ara da, im da loc vils, esec ra kar gad da u na xavs: `yve la dro is iumo ris mqo ne qar T vel mwe rals qa­lam nis Tas ma sa viT da ix vev fe xeb­ze~­o!

Zvir fa so ba to no la do mre laS­vi lo, Tqve kar go ka co da kar go mwe ra lo, ama Si mar T la un da da ge­Tan x mo – Tqve ni co lis Z mis, re zo miS ve la Zis na ir iumo rist mwer­lebs, mar T lac, `par tian kebi viT~ ga da vix vev fe xeb ze da ise `vadR lu­zi eb~ re zi nis Ceq ma Si Tavs!..

me tis Rir si ara xar ax la Sen, re­zoia, Cem gan? ram gaT q me vi na, Se ka­co: Ta maz wiv wi va Zes sa qar T ve lo aqam de ic nob da, ro gorc xel mo ca­rul li te ra tors, pas k vi le bis uni­Wo av tor so...~

ara da, Tur me, Se ni ve kar gi si Zis az riT, Sens najRab neb Tan Se da re­biT, Ce mi, la Ri gan wyo biT da we ri li na war mo e be bi, ara mar to pro zad aRiq me ba, ara med po e zi ac sak mao do­ziT liv li vebs Sig ni To!

ax la, ar gewyi nos, re zo da, sa dac gna xav im frTebs da gaW ri, Cem sas rom ato leb di!..

Zvir fa so mkiTx ve lo!xom Tqve ni Tva liT na xeT, miS ve­

la Zis sa xiT, ram xe la Sar la tan Tan

da afe ris t Tan gvaqvs saq me, Tum ca amis ara ka co ba da aram za do ba aq ar mTav r de ba – xel mo ca rul li te ra­to rad da uni Wo pas k vi le bis av to­rad rom ga mo macxa da, eg ara fe ri, ax la un da mSiS rad da laC rad mom­naT los!..

Tu va Ja­fSa ve las sity ve biT vity viT, me, Ta maz wiv wi va Ze, `srul laS qar sa var, rac kia, Zu Zus mam s x­li ta de da ma~, am bu ne biT da da ba de­biT la Car ma kac ma ki, yve la fe ri wyal Si un da Ca mi ya ros!

Ta maz wiv wi va Zem `wle bis me re Se­Si ne bul ma kur dRe li viT da to va es Ta nam de bo ba da 9 we li sa ku Tar Su­Sa ban d Si ima le bo da (i se rom fan ja­ras Tan ver mo di o da, ar mes ro lo­no) am bo lo dros re a ni ma cia mo in­do ma~.

ki, mag ram, am kac ma, am cxra wlis gan mav lo ba Si, ra xde bo da Cems sax­l Si, ra ico da? mTe li am xnis gan mav­lo ba Si, dur bin diT xel Si, Cems Su­Sa bands ak vir de bo da, Tu ro dis mi­vi do di fan ja ras Tan?!

re zo ia ube du ro! Sen rom ara fe­ri ar ici. es Cem T vis ga sa ge bia, mag­ram sxvis T vis rom ma inc ge kiTxa, getyo da – se ri o zu li dam na Sa ve e bi Su Sa ban d Si ar ima le bi an!

ra Su Sa ban d Si dam d gar xar da ra Ria aivan ze – usaf r Txo ad gi li arc er Ti araa!

mi T u me tes, Se ni Tval T va lis pi­ro beb Si!

Zvir fa so mkiTx ve lo! mTe li cxra wlis gan mav lo ba Si sxvis Su Sa bands da sxvis sacxov re bel saxls rom uT val T va lebs, im kacs an ra qvi an, an da, ro me li or ga ni za ci is da va le­biT un da iq ce o des ase?

ki, swo rad igu ma neT, – xSi rad ga­mi go nia, re zo miS ve la Ze ka ge bes Tan Ta nam S rom lo ba Si aris eW v mi ta ni­lio!

ai, mo us mi neT erT we si er kac sa uni Wi e res po ets ko ba ara buls!.. –

`miS ve la Ze ma Si nac, Ce mi stu den­to bis xa na Si, sa xi fa To per so nad iT v le bo da – `mzi ri viT gvij da~ – mzi ri fol k lor Si moT val T va les niS navs...

ar vi ci, ra fun q ci as as ru leb da ma Sin axal gaz r da do cen ti, mag ram fri ad sa eW vo re pu ta ci as ki flob­da...

Tum ca cxov re bis we si arc me re Se uc v lia, ga mov lo Ta vi si odi o zu­ri gza da dRe sac `moT val T va led~ dar Ca, – as mens da abezRebs yve las da uf ro re mwer lebs.~

mi aq ci eT yu radRe ba! aq ve da beW­dil no dar dum ba Zis ro ma nis nawy­vet Si, is epi zo di caa da fiq si re bu­li, ro ca av to ri, no dar dum ba Ze, xels adebs miS ve la Zes Tu ro gor da as mi na par ti is ra i ko mis mdi van­Tan!..

er Ti sity viT, miS ve la Ze, mTe li am cxra wlis gan mav lo ba Si, xe li­suf le bas, Cems Su Sa ban d ze mzi rad hyo lia mow ve u li da Sig ras va­keTebdi, am yvelafers `modaraje kacis TvaliT~ uTvalTvalebda.

oRond is namdvilad ar vici, Cemi gaqcevis SemTxvevaSi am `cocxali klasikosisTvis~ Cemi mokvlis ufleba Tu hqondaT micemuli!..

yo vel Sem Tx ve va Si, gul dawy ve­ti li am bobs: fan ja ras Tan ver mi di­o da, ar mes ro lo no!

re zo! Se ni nas ro li sa ar ge iS va ara fe ri – Tu gin da, aq ve Ca vi wev Sar vals da ga mar tyi tyvia trak ze, mag ram, Se mar T la tra ko, me – Cems Zmeb Tan, Se da ni as Tan, xo si as Tan da ami ran lek ve iS vi lis wre Si gaz r­dil kacs, kvi ra Si er Txel xan j lis pir ze rom miwev da gav la, an Seni, an

Se ni cin g li a ni sa a kaS vi lis Se me Sin­de bo da?

xo lo Tu Su Sa ban d Si yof ni sas fan ja ras Tan ar mov di o di, etyo ba, kar ga dac viq ce o di – imaT rom ma Sin mo ve ka li, ax la me Sen ver ga ga nad­gu reb di!

ara da, ro gorc Cans, es auci leb­lad un da ga va ke To!..

ukac ra vad, Zvir fa so mkiTx ve lo, am cno bil ga rew rebs, aTas Si er­Txel, mec ki ga mov ya var wo nas wo ro­bi dan, es ki im Sem Tx ve va Si xde ba, mux ran ma Wa va ri a ns rom aqvs Ta vis erT pa ta ra leq s Si aR we ri li! –

`sa qar T ve lo Si me im de nad gav x di sa qe bi,

sa xels ix ve Wen Ce mi lan ZR viT aram za de bi!..~

es, – miS ve la Ze e bis da ri ara ka ce­bi ari an aram za de bi, Torem rac Se e­xe ba SiS Tan Cems da mo ki de bu le bas, esec ara er Txel ga micxa de bia Cems in ter vi u Si Tu sa ga ze To we ri leb­Si!

ai, er Ti maT ga nic!ko res pon den ti: – ba to no Ta maz,

am den xalxs rom iki deb, araf ris ge­Si ni aT?

T. wiv wi va Ze: – su le li ki ar var, araf ris rom ar me Si no des!

mag ram me xom mwer lo ba da Jur na­lis to ba Ta vis ga mo Ce nis miz niT avir Cie?

ho da, vi sac Ta vis ga mo Ce na un da, imas sik v di li sa ar un da eSi no des!

jer er Ti imi tom, rom Ta vis ga mo­Ce na ma Sin uf ro Se iZ le ba, Tu ki mog­k la ven!

da, me o rec: mkiTx vels rom Ta vi mo a wo no, sik v dil zec ar gin da wax­vi de?

gax sovT ma ke do ne li, udi des saf­r Txe Si Ca var d nil ma rom wa mo i Za xa:

`oh, aTe ne le bo, ne tav ico deT, ra saf r Txe Si vig deb Tavs mxo lod imi­tom, Tqve ni qe ba rom da vim sa xu­ro!..~

me vin var, mag ram min da ico deT, mec bev r jer ga da mid via Ta vi, mkiTx­ve lis qe ba rom da mem sa xu re bi na!

sxva Ta So ris, esec kar gia, ax la, Tqvens Tval win, miS ve la Ze rom ma Za­gebs – Tu ama Ti da ri ada mi a ne bi ar ma Za ge ben, ise mkiTx ve lis Se qe bas ve­ras d ros da im sa xu reb!..

es yo vel T vis un da max sov des!..

* * *ze moT vTqvi, rom xan da xan mkiTx­

ve lis qe ba mec da mim sa xu re bia­meT­qi, mag ram miS ve la Zes Tan ase Ti ze pi­ri gan cxa de be bi Se degs ar mo i tans, imas yo vel T vis sa bu Ti un da!

ai, sa bu Tic, ba to no re zo, ro me­lic sik v di lam de co ta xniT ad re ga ax laT iseT ma vaJ kac ma mwe ral ma, ro go ric el gu ja maR ra Ze iyo!

`Ta maz wiv wi va Ze da u ri da li, uSi­Sa ri, mxne, gu lo va ni pi rov ne baa – mo mar Tu li aqvs az rov ne bis el va re Su qi, rom lis T vi sac Tva lis gas wo­re bac uZ nel de baT, rad gan yvel­fers xan Z ris el va re ba STan T qavs!..

ami tom iolad nu ra vin am Cat de ba da Ta maz wiv wi va Zes Tan sa Wi da od nu ra vin ga ir je ba!..~

Tu arao da, ar da iS li To, iatak­ze da var d nil me to qes Sar va li na­ke rav ze ga er R ve vao!..

re zo, na mu si sul aRa ra gaqvs? ram den jer un da mo mig zav no ba to ni ro in met re ve li – Se ni da ne be bis niS nad – TeT ri dro SiT?!

an da, iq neb ta ri el Wan tu ri as T­vis ma inc ge kiTxa, ro mel sac Ce mi Cxu bic (pir da pi ri mniS v ne lo biT!) bev r jer aqvs na na xi da er Txe lac – aR we ri li:

312 ivlisi, 2013 w.

literaturuli saqarTvelo

`Ta ma zi aris uSi Sa ri, vi Tar ca uxor co! – mas ax sovs, rom xor ci as­xia da amis mi u xe da vad aris uSi Sa ri! amas Cem T vis me ti fa si aqvs, vi nem mu li dis, asa si nis, ka mi ka Zis ga be­du le bas!..

`mo mis mi ne, To rem da gar tyam! – ga af r Txi los un da Ta maz ma is Tav­ze xe la Re bu li mo qa la qe, da Tu ma­inc ar mo iS lis Ta vi sas, un da mar T­la da ar tyas!...~

re zo, xom gax sovs, er Txel rom da gar tyi da par la men tis sxdo ma Ta dar ba zis iatak ze rom ga a di ne brag­va ni?!

aRarc Se ni Ta vi ge co de ba, bi Wo, da aRarc is ma yu re be li, Se ni sa co­da o biT rom iw ve ba da mec ma da na Sa­u lebs – da a ne be am sawyals Ta vi, mar T la xom ar un da mok lao!..

an ro in met re ve li ma inc Se i co­de, re zo, am or – mec ni e re ba Ta da mwe ral Ta aka de mi ebs So ris rom ar­be ni neb sam S vi do bo mi si iT!..

To rem, er Txel iq ne ba, gab raz de­ba da, ar se nas leq sis ar iyos: `mo­gib run de ba, Se mog k ravs, sul muS­tiT da gim t v revs ybeb sa!..~

da, axic iq ne ba Sen ze!..ax la ki im kacs mo vus mi noT, ro­

mel sac Ta vi si rTu li bi og ra fi is ga mo, Si Sis grZno ba siy maw vi li dan aqvs at ro fi re bu li.

`im da xu ful sa zo ga do e ba Si, ro­ca mxo lod qa rag mu lad da iga ve biT Se iZ le bo da ra i me gan s x va ve bu li az ris ga moT q ma, sa ti ras gan sa kuT­re bu lad ga mor Ce u li ada mi a ne bi mi­mar Ta vdnen, is pi rov ne be bi, ro mel­nic si yal bi sad mi da mo ki de bu le bas SiS ze maR la aye ne bdnen. ma Sin ase Ti ka ci Ta maz wiv wi va Ze gax l daT, mis ma ni Wi e re bam gmi rad ga xa da igi.~

Ce mo re zo, ga mo dis, rom Ce mi gam­be da o bi dan ga mom di na re, qur dul sam ya ro Si kai sa xe li mqo nia dag de­bu li!

ba to ni ja ba ki ga nag r Zobs:`dRes ki, ro ca ver ga ar Cev, vin

la Ca ria da vin gu la di, sxva kri te­ri u me bi un da mo vi mar j voT...~

re zo! xom Se ni Tva liT na xe da Se­ni yu riT ga i go ne, rom am xe la kac ma, ja ba iose li an ma, rom lis gva ric ime reT Si, so lo mon me fis kar ze `fi cis ka ceb Si~ Se di o da, pir da pir ga nacxa da, rom me Cem ma niW ma gmi ri gam xa da – ax la is ma in te re sebs, sxva kri te ri u me bi Tac Tu Se vi nar Cu neb am sta tuss!..

`1999 wels, ro ca de kem b ris sus­xi an dRe eb Si ope ris baR Si vSim Si­lob diT da ga yi nul mi wa ze veg deT, gver d ze Ta maz wiv wi va Ze mog viw va...~

grcxve no des, re zo! Sen rom gin­do da mSiS rad da laC rad ga mo gecxa­de bi ne, me, sru li ad mok le xan Si, ze­di zed ori (jer je ro biT!) gmi ro ba er T ma ne Tis mi yo le biT Ca mi de nia!

da amas am bobs ka ci, ro mel mac gmi ro bis fa sic icis, vaJ ka co bis fa sic da, sxva Ta So ris, qur do bi­sac!..

Ta nac, mi aq cie yu radRe ba `cocxa lo kla si ko so~?

me o re cda ze TiT q mis cot ne da­di a nis gmi ro ba ga mi me o re bia!

di di cot ne zafxu lis xvat Si mi­uw va me gob rebs gver d ze da Taf li wa is va!..

me ki dev zam Tar Si, de kem b ris sus­x Si, ga yi nul mi wa ze mi veg de im bi We­bis gver diT, ro mel Ta pro fe si u li saq mi a no ba bo lom de kar gad arc iyo gar k ve u li!..

re zo, wi nas wa ri bo di Sis mox dis Sem deg, im da Ru pu li bi Wis suls ga­fi ceb, arc ise mSi Sa ra ka ci vCan var, ara?!

aba, ra saa, rom mab ra leb – sa ku­Ta ri sax lis Su Sa ban deb Si fan ja­ras Tan mis v las ver be da vo!..

ara grcxve nia ax la, Se mar T la ga­fu We bu lo da la Ca ro ka co?!

Tum ca, jer isev ja bas vac di da me re er Tad gav cem pa suxs!..

`bo lo dros, ro ca ci xe Si yve­las gan SeC ve ne bu li vi ya vi, im xal­xis mi e rac ki, vinc Ce mi wya lo biT aR zev da Tu cocxa li ga dar Ca, Ta­maz wiv wi va Ze yov lad usi a mo vi Ta­re ba Si ig deb da Tavs, ra Ta Ce mi ga­Ta vi suf le bis saq mes ro gor me SeS­ve le bo da!..~

Se veS ve le ki dec, re zo, me, ro­gorc ma Sin de li mwe ral Ta kav Si ris Tav m j do ma re, iqam de ver mo vis ve­neb di, sa nam Tun dac er Ti mwe ra li ci xe Si iq ne bo da!

Cems me go bar edu ard Se var d na Zes ma nam ar mo veS vi, sa nam ja ba iose li­a ni ci xi dan Ta vis xe liT ar ga mo ma­ta na!

Tqven ki, mwe ral Ta kav Si ris dRe­van del ma xel m ZR va ne leb ma, sul ax­la xan, ori me tis me tad ni Wi e ri axal gaz r da mwe ra li, leq so do re­u li da ika qa da gi Ze, mxo lod imis ga mo ga ricxeT mwe ral Ta kav Si ri­dan, xma maR la rom ga mo xa tes Ta vi­an Ti uk ma yo fi le ba!..

* * *ax la ki pir vel sity vas mo vi deT,

Zvir fa so mkiTx ve lo!Za li a nac ga ma xa rebT, Tu ima sac

da mi das tu rebT, rom me arc im de nad uni Wo var da, miT ume tes, arc im de­nad mSi Sa ra, re zo miS ve la Zis da sa­ci ni rom gav x de!

pi ri qiT, miS ve la Ze e bis uax lo es­ma na Te sav ma da TiT q mis oja xis wev­r ma – si Ze kac ma, ba ton ma la do mre­laS vil ma, fi cis qveS da a das tu ra:

`Ta maz, dae, eS ma keb ma Ce mi su lic Tun dac dRes ve Ca u Za xon Ta vi anT kup ris qvab Si, Tu vic ruo: yve la dro is iumo ris mqo ne qar T vel mwe­rals qa lam nis Tas ma sa viT da ix vev fex ze! Se ni we ri le bi Tu kri ti ku li nar k ve ve bi bev ri mwer lis rCe ul pro zas ga a xu nebs, rad gan igi ara mar to pro zad aRiq me ba, ara med po e­zi ac sak mao do ziT liv li vebs Sig­niT!..~

mkiTx ve lo, ge fi ce bi, am Cems na­war mo e bebs ki dev uf ro ava liv li­veb di, mag ram, me Si nia, Cemi kri ti ku­li we ri le bi, vin mem leq se bad ar wa­i kiTxos!..

re zo! ax la Se ni si Ze Cems vaJ ka­co ba ze Ca mo ag debs sity vas da, Sen rom ar Se ge Sin des, da xu We Tva le bi da ise mo is mi ne:

Ta ma zi(xev su rul han g ze)

er T sac me vity vi, vo Je bo,qve ya nam da i je ro sa,vi sac uke rav beg Ta ri,isev iman ve ke ro sa,vi sac mo uk lavs ber xe ni,kvlav iman mi am k v le lo sa.aqe ben wiv wi va Ze sa,ma gar­ma ga ris mTqme lo sa, ro gorc xev su ri fran gul sa,isr iq nevs kal mis wve ro sa,sa dac sxvas ver ga u ta nav,is iq ga i tans le lo sa,er T na i rad lews mom te reT, –tan m su ye sa da xme lo sa...aras Sav ti reb gam Cen sa,arc ra sxva ga sam je lo sa –er Ti dRiT, mxo lod, er Ti dRiT,Cem Ta mterT da am te ro sa!..

Zvir fa so xev su ro, – Ce mo ba to no da me go ba ro!

sity vas gaZ lev, Tqvens mterT er­Ti dRiT ki ara, mTe li cxov re ba da­vem te re bi da, de da sac mo vuk lav!..

oRond ax la co ta un da ma ca loT, `Tqvens ena ze~ rom vTqva, re zo miS­ve la Ze un da `dav xan j lo!..~

* * * Zmao Ta maz!meb r Zo li ka ci xar, ar gi sur vo

ki dec, gul xel dak re fi li ar dad­ge bi, Sen sas ar da iS li, Rmer Tis mad li da ne baa.

er Ti ram Sev niS ne, Sen ma brZo lam sa bo loo Se de gad is mo i ta na, rom opo nen ti TiT q mis aRar gyavs, ve ra­fers gi be da ven. ici an uaress mi i Re­ben. aqe dan ga mom di na re, ma inc gi­sur veb, Zli e ri da Rir se u li opo­nen ti ga mog Ce no des, rom Sen ma ta­lan t ma da brZo lis unar ma um jo be­si fe re biT, wax na ge biT da mxne o biT ifeT qos!

me da Sen bev r ni naT q va mi ag v x de­nia, nurc amas gag vi cu debs ma Ra li Rmer Ti!

si cocx le brZo laao, brZens uT q­vams. icocx le da ib r Zo le!

Wa bua ami re ji bi

Zvir fa so mkiTx ve lo!ne ta, Wkua mex ma ra da Ta vi dan ve es

we ri li da me mow me bina, sa dac di di Wa bua ami re ji bi mwer lur ta lan t sa da sab r Zo lo Se mar Te bas uwo nebs Tqvens mo na­mor Cils!

ara da, me ti ki ara fe ri da ub ra­le bia Cem T vis miS ve la Zes – mxo lod imi tom amiT va lis wu na: uni Wo da mSi Sa raao!..

mar Ta lia, arc Ce mi jan m r Te lo­bis mdgo ma re o ba ak ma yo fi lebs, mag­ram mza daa qve ya na fex ze da a ye nos da Ce mi fsi qi ku ri aS li lo ba, ro­gor me, nor mas Tan mi ax lo e bul far­g leb Si Ca a ye nos!

sa me di ci no sam sa xurs, win da win saq mis kur s Si aye nebs!

`yo ve li ve ze moT q mu li gva fiq re­bi nebs, rom wiv wi va Ze se ri o zu lad aris avad da, sa nam Tavs in do e Tis ma ha ra jad an na po le o nad ga mo acxa­deb des, sa qar T ve los fsi qo di ag­nos ti kur centrs vTxo voT, da in­te res des cru Ta ma zis jan m r Te lo­biT.

Cve ni Rrma rwme niT, es yov lis mkad re be li ka ci, ro mel sac sir cx­vi lis da Tav moy va re o bis grZno ba ad rin da ve at ro fi re bu li hqon da, xan g r Z liv sta ci o na rul mkur na­lo bas sa Wi ro ebs~.

Zvir fa so eqi me bo!ro gorc ̀ Ce mi me gob re bi~ Se niS na­

ven, jan m r Te lo bis mxriv, Se iZ le ba, yve la fe ri wes rig Si arc Cem Tan iyos, mag ram ama Si rom dav r w mun­deT, amas ga mok v le va da dad ge na xom ma inc Wir de ba?

amaT ki dev, ga mo sar k ve vic ara fe­ri aqvT – pir da pir gi Jis pe ran gi un da ga da ac vaT Tav ze da, ha i da, asa­Ti an ze un da ga a qa noT!..

Tu ki, ra sak vir ve lia, sa gi Je ax­lac iq ar se bobs!..

* * *Zvir fa so mkiTx ve lo!

me aq vam Tav reb da Sem de gi Ce mi sa­mu Sao Te ma iq ne ba:

a) ba Ra Ter ara bu li, ro gorc ase­Ti!..

b) may va la go naS vi li, ro gorc ise Ti!..

rac Se e xe ba re zo miS ve la Zis Te­mas, is aqac gag r Zel de ba da, sa er­Tod, `li te ra tu ru li sa qar T ve­

los~ kvle vis sa ga ni iq ne ba aw da ma­ra dis, uku ni Ti uku ni sad me!

imi tom, rom es ar se ba ada mi a nad ar mi aC nia ga mo Ce nil kri ti koss, otia paW ko ri as – mi si az riT, miS ve­la Ze ga ra Jis iatak ze daq ce u li teq ni ku ri ze Tia, ro me lic da xu ru­li ka ris yve la Rri Wo Si Se aR wevs!..

saq vey nod sa xel gan T q mul mwe­rals, no dar dum ba Zes ki miS ve la Ze ada mi a nis msgavs ma i mu nad mi aC nia, ro mel mac xal x Si gare va Tu mo as w­ro, me re eS ma kic ve Rar amo ic nobs!..

cno bil mwe rals je mal dav li a­ni Zes uk ve ori wig ni aqvs da we ri li sa er To sa Ta u riT: `rogori ar unda iyos adamiani~, ro mel Ta beW d va sac `li te ra tu ru li sa qar T ve lo~ Sem­de gi nom ri dan da iwyebs~.

am yve laf ris ga moq vey ne bas ki vi­wyebT ni Wi e ri pub li cis tis, da viT mxe i Zis mci re Ca na xa tiT (di di Ca na­xa ti ki sax l Si aqvs!). sa dac av to ri miS ve la Zis mSob le biT aris da in te­re se bu li da aseT mniS v ne lo van das k v nam de mi dis, rom, ra ki am `cocxal kla si koss~ ojax Si aR z r­di sa ara fe ri etyo ba, fiq robs, rom de da sa er Tod ar hyo lia da igi amqvey nad `u man ko Ca sax vis~ Se de gad aris mov le ni li!..

rac Se e xe ba ma mas, av q sen tis, es ka ci cno bil sa er Ta So ri so afe ris­t sa da Sar la tans, os tap ben der sac ki aRe ma te bo da Ta vi si fan tas ti ku­ri `ga mo go ne be biT~! – aman, Ta vis dro ze, sab Wo Ta ka ge bec ki ga nac­vif ra da ga a cu ra!..

er Ti sity viT, vinc miS ve la Zis Te miT xarT da in te re se bu li, Se i Zi­neT, da ga mo i we reT `li te ra tu ru­li sa qar T ve lo~, gar w mu nebT, kar ga xans ar mo iwyenT!..

* * *Se iZ le ba, miTx ran, miS ve la Ze vi­

Ras ax sov da! Ta maz, an Sen, an Sens ga­zeTs mi si ga cocx le ba ra Si dag Wir­da To!

am kiTx va ze Ce mi pa su xi, ase Tia: va cocx leb imi tom, uf ro Rrmad rom dav mar xo!..

aba, Zvir fa so mkiTx ve lo, ka ci rom amas da gi wers, imas ro gor un da mo eq ce?–

`wiv wi va Ze se ri o zu lad aris avad da, sa nam Tavsi in do e Tis ma ha ra jad an na po le o nad ga mo acxa deb des, sa­qar T ve los fsi qo di ag nos ti kur centrs vTxo voT, da in te res des cru Ta ma zis jan m r Te lo biT.

Cve ni Rrma rwme niT, es yov lis mkad re be li ka ci, ro mel sac sir cx­vi lis da Tav moy va re o bis grZno ba ad rin da ve at ro fi re bu li hqon da, xan g r Z liv sta ci o na lur mkur na­lo bas sa Wi ro ebs~.

ki dev er Txel Se ga wu xeb mkiTx ve­lo!

ra ki re zoia su lel ma, es `cno ba~ Ta vis xe liT mom ca, awi, rac ar un da Rrmad dav mar xo igi – me, ro gorc ami e ri dan Se u racxads, pa su xis ge ba­Si ve ra vin mim cems!...

oi, ra kar gia!mi xe il sa a kaS vi lo! sa nam droa,

Senc aiRe ase Ti cno ba – me Sen gety­vi, ar ger ge ba da, vin me da gi ka vebs!..

me da Sen, kar ga xa nia, er T ma neTs va gi JebT da ax la, das ve ne ba, ori ves gver ge ba!

oRond, Se ni Zma ka ci re zo miS ve­la Ze ar wa mo iy va no, is ori ve Cven­gan ze bo Tea da das ve ne bas ar gvac­lis!..

redaqtoris gverdi

literaturuli saqarTvelo

12 ivlisi, 2013 w.4

qar Tul mwer lo ba Si r. miS ve la Ze Ta vi dan ve skan da lu rad, in t ri ge bi­Ta da na ir­na i ri xvan je biT Se mo vi­da. aS ka ra Tu fa ru li xri ke biT cdi­lob da yu radRe ba mi epy ro, Tval sa­Ci no fi gu rad qce u li yo da sa a mi­sod ara na ir xerxs ar Ta ki lob da, sa dac ma bezR ro ba da mliq v ne lo ba ar gas W ri da, iq aS ka ra San taJs mi­mar Tav da.

ara er Ti Rir se u li qar T ve li mwe­ra li Se u racx yo man da mi si uz neo, saZ ra xi si saq ci e li ki de vac airek­la zo gi er Ti maT ga nis Se moq me de ba­Si. bev ris T vis cno bi lia, rom no dar dum ba Zis gax ma u re bul ro man Si `ma­ra di so bis ka non Si~ ga moy va ni li abe za ri da ma i mu nad sa xel de bu li amaz r ze ni ar se ba miS ve la Zea, rom­

lis uw min du ri ka ri e ra im ro ma nis ga moq vey ne bis Sem deg axal­axa li si­maR le e bi sa da ti tu le bis dapy ro­bi sa ken wa ri mar Ta.

upa ti e be li Se u racx yo fa mi a ye na man ga mo Ce nil mwe rals otia paW ko­ri as (es in ci den ti sa eW vod Ca i far­cxa) da es na wi lob riv asa xu lia mwer lis dRi u reb sa da Ca na we reb Si, sa i da nac erT ad gils vaq vey nebT.

`li te ra tu ru li sa qar T ve los~ dRe van del no mer Si ga moq vey ne bu li ma sa le bi mci re na wils asa xavs im um s gav so e ba Ta gan, rac re vaz miS ve­la Zes Ta vi si saZ ra xi si cxov re bis man Zil ze Ca u de nia.

otia paW ko ria

nawy ve ti wig ni dan `u bis wig na ki~

Cems cxov re ba Si ar mi na xavs ise Ti pro duq ti epo qi sa, ise Ti Tav moy ra avi da mda ba li Tvi se bi sa erT kac Si, ise Ti fi zi ku rad da su li e rad sli pi, lor wo va ni ar se ba, ro go ri caa m.­e.

igi ise Se mo dis li te ra tu ra Si, ise ika vebs ad gil sa da siv r ces, ro gorc iatak ze daR v ri li ze Ti mi Jo navs mo­xu ru li ka ris Wri leb Si. war mo ud ge­ne lia mas Tan brZo la ga us v re lad, Sen TviT gax de bi WuWyi a ni da mo ra lu rad SebRa lu li.

me wa vi kiTxe mi si wig ni, ga ma o ca emo ci ur ma siC lun gem da sa er Tod, yo vel g var ma uvi co bam.

me ara so des ara vis T vis ar mi sur ve­bia cu di. mag ram me ar vi ci Za la, ro­me lic am kacs Ta vis bnel gza ze Se a Ce­rebs. mas Si uaR re sad bev ria ra Rac am g va ri, Tu Se iZ le ba iT q vas, im po ten­tis ga bo ro te bi sa da nor ma lu ri ma­ma ka ce bis wi na aR m deg.

ra Ci ne bu li ma sa la ikar ge ba iezu­it Ta or de ni saT vis, mas xelT sul sxva ra Rac un da epy ras... vai qar Tul sity va sa da azrs, igi yo vel mci re mo­nak veT ze Sobs Ti To jo jo sa da maj­la ju nas, ro me lic ada mi a ne bis suls sa xa di viT Trgu navs.

no dar dum ba Zenawy ve ti ro ma ni dan

`ma ra di so bis ka no ni~

erT dRes Cem ma mdi van ma Se mo a Ro ka bi ne tis ka ri da miTx ra:

– ba to no ba Ca na, vi Rac ma i mu nia mo­su li da Tqve ni nax va un da.

– Se mo vi des! – vuTxa ri. ka bi net Si pa ta ra, cal t vi na ma i mu ni Se mo vi da.

mliq v ne li saT vis da ga iZ ve ras T vis da ma xa si a Te be li of liT gaJ Ren Ti li ci vi xe li Ca mo mar T va, ma gi da ze qa­Ral de bi da miwyo. oTa xis kuTxe Si mi i­yu Ja da mo lo di niT sav se Tva le bi mo­mapy ro. qa Ral debs Tva li ga da vav le, qa rag mu li nak ve se bi aR moC n da. ma i mu­nis pi ro ba ze ara uSav da.

– vin icis, dar vi nis moZR v re bis Ta­nax mad, am ma i mu ni sa ga nac ga mo vi des ka ci­meT qi, ga vi fiq re da da vu beW de ram de ni me nak ve si. er Ti maT ga ni ase Ti iyo: – kacs mar T la sicxe un da hqon­des, Cvens afTiaqSi Ter mo met ri rom mo i kiTxo so.

– ras er Ci! – wa mo i Za xa ma ma ioram ma, gu li a nad ga i ci na da ba Ca na sa ken gad­mob run da.

– mec ase vi fiq re, xel me o red rom mo vi da is ma i mu ni re daq ci a Si, ver c er T ma ve Rar vi ca niT, – ga nag r Zo ba Ca­nam, – zus tad ise ec va, ro gorc ada mi­a nebs. me Tu mkiTxavT, co ta uke Te sa­dac. mo vi da da isev nak ve se bi mo mi ta­na. wa vi kiTxe Tu ara, im wuT Si vi ca ni stil ze ma i mu ni.

– ka co, Sen is ma i mu ni ara xar, amas wi naT, rom iya vi Cem Tan da nak ve se bi rom da gi beW de? –vkiTxe.

– ki ba to no, is ma i mu ni var, mag ram Za li an min da ada mi a no ba da ga mi mar­TeT xe lio, – mTxo va.

– co ta mo iT mi ne, iS ro me, xom ici, Sro mam rom Seq m na ada mi a ni? – vur Cie ma i muns.

– vi ci, ba to no, eg yve la fe ri uk ve wa kiTxu li maqvs, mag ram me ise Ti ma i­mu ni var, moT mi ne ba ar maqvs, miT ume­tes, ada mi a ne bis um rav le so bas uk ve ka ci vgo ni var, – mi pa su xa ma i mun ma.

– kar gi da gi beW dav, mag ram eg ras giS ve lis, ma inc ma i mu nad dar Ce bi meT­qi, – vu pa su xe da isev da vu beW de nak ve­se bi, rom mi di o da mTxo va:

– nu ga mam xelT xal x Si, ba to no, ma i­mu ni rom va ro, – ar ga vam xi le, Ce mi ke­Ti li bu ne bis ga mo, Tan vi co di, rom mSve niv rad ba Zav da xalxs la pa rak Si. wa vi des, vi fiq re, ima i mu nos Ta vis T­vis, iseTs ras da a Sa vebs­meT qi. wa vi da da ga vi da xal x Si ma i mu ni.

– nu Tu Tqvens gar da ve ra vin Se am C­nia, ba to no ba Ca na, im kacs ma i mu no ba, – hkiTxa sme na daq ce ul ma mRvdel ma.

– ga ma i mu ne bu li ada mi a nis cno ba ga ci le biT uf ro ad vi lia, vid re ka­ca daq ce u li ma i mu ni sa, ma mao ioram, amas wi naT, zo o par ki dan sa mi ma i mu ni gaq ce vi aT. mi li ci is uf ross sas w ra­fod mo uw ve via ope ra ti u li jgu fi da sxdo ma Ca u ta re bia, Tu ro gor Se epy­roT gaq ce u li ma i mu ne bi, co ta sity va gag r Ze le bia, ma Sin erT­er Ti mi li ci­e li am d ga ra da uf ro sis T vis uT q vams:

– am xa na go pod pol kov ni ko, co ta sity va Se a mok le, To rem is ma i mu ne bi xal x Si ga e re va da me re Cems fe xebs vi­po vi To!

– me re ra mox da? – da in te res da ma­ma iora mi.

– ori ma i mu ni uceb da u We ri aT da erTs mgo ni ex lac da e Ze ben, – upa su xa ba Ca nam. – ho da, imas giy ve bo diT. ga vi­da xal x Si es Ce mi ma i mu ni. ram de ni me wlis Sem deg isev mo vi da Cem Tan. am je­raDd moTx ro be bi mo mi ta na, wa vi kiTxe da gul ze Se mo me ya ra.

– es ra giq nia, sab ra lo ma i mu no, ase Ti ma i mu no ba ma i mun sac ar ekad re­ba­meT qi, vuTxa ri.

– ra tom, ba to no, me, ro gorc kri­ti koss, Za li an mom wons Ce mi moTx ro­be bio, – mi pa su xa wye niT.

– ro gor, Sen uk ve kri ti ko si ca xar? – vkiTxe gan c vif re bul ma.

– kri ti ko sic var, xa ris xic da vi ca­vi da leq ci eb sac vkiTxu lob te le vi­zi a Si, ra di o Si, sa zo ga do e ba `cod­nis~ xa ziT da erT­erT umaR les sas­wav le bel Sio, – miTx ra niS nis mo ge­biT.

Se me co da ma i mu nis stu den te bi, mag ram ra meq na? arc ka Ted ris gam ge vi ya vi, arc req to ri, rom qmaR le si sas wav leb li dan ga meg do. kac ma rom Tqvas, ma gis mo ra lu ri uf le bac ar mqon da, sxva rom ara fe ri, es ma i mu ni xom Ce mi ga moy va ni li iyo xal x Si

– is ma inc geT q vaT xal xis T vis, rom ma i mu nia, – ga awy ve ti na sity va mRvdel ma.

– vTqvi, ma mao, mag ram uk ve gvi a ni iyo, Sen Tvi Ton xar ma i mu nio. – ase mi­pa su xes.

– axia Tqven ze! – gul ze mji Ri da­ir tya mRvdel ma.

– vi ci, – upa su xa ba Ca nam.– me re ra hqe niT? – aw ri al da lo­

gin Si ma ma iora mi.rac Se meZ lo, is vqe ni, ukan ga va ta ne

moTx ro be bi...– me re rao?– mwe ral Ta kav Si ris wev ri rom vi­

yo, ma Sin xom da mi beW dav di am moTx ro­bebs, mag ram ma le gav x de bi mwe ral Ta kav Si ris wev ri da de das gi ti re bo! – da me muq ra, – Se nis Ta na ma i muns mwe­ral Ta kav Sir Si ra un da­meT qi, min do­da meT q va, mag ram Ta vi Se vi ka ve...

– ra tom? – xmas auwia ma ma ioram ma.– imi tom, ba to no ioram, rom ad re

ma ga ze di di ma i mu ne bi saT vis mqon da xma mi ce mu li da re ko men da ci ac aTas­g zis... – Tqva ba Ca nam da da dum da.

– me re aRar sad Seg x ved ri aT? – hkiTxa ma ma ioram ma.

– ro gor ara, mwe ral Ta kav Si ris wev ric gax da, da mi me gob r da ki dec. sad Reg r Ze lo Si sul ma mas me Zax da. ram de ni me wlis win, de pu ta tad rom un do daT Ce mi kan di da tu ris wa mo ye­ne ba, ra i ko mis mdi van Tan mi vi da Tur­me, spe ci a lu rad mad lo bis saT q me­lad...

– ar ga dam rio, ba to no ba Ca na!–ki, ase uTx ra Tur me, – ba to no ni­

ko loz, mTe li sa qar T ve lo mwer le­bis, mkiTx ve li sa zo ga do e bis da mi si re daq ci i sa da me gob re bis sa xe liT mad lo ba min da, mo gax se noT, am xa nag ba Ca na ra miS vi lis kan di da tu ris wa­mo ye ne bi saT vis. mxo lod Tqve nis Ta na prin ci pul, ga be dul da ke Til So bil ko mu nists Se uZ lia, yu radRe ba ar mi­aq ci os ba Ca na ra miS vi lis war suls da mxo lod mi si ada mi a no bis mi xed viT im­s je los mis pi rov ne ba zeo...

– ra war sul so? – ukiTxavs co ta ar iyos gak vir ve bul ra i ko mis mdi vans.

– iseTs ara fers, ba to no ni ko loz, Tun dac iseT ub ra lo faqts rom ar iRebT mxed ve lo ba Si, mSob le bi rom hyavs rep re si re bu li, Tvi To nac rom iyo axal gaz r do ba Si da pa tim re bu li, mar Ta lia ga u geb ro bis ni a dag ze, mag­ram xom iciT, an ke ta ma inc an ke taa da... yve la fers rom Ta vi da va ne boT, amas wi naT mis ga zeT Si bol Sev ike bis nac v lad men Se vi ke bi rom ewe ra... ka­co ba swo red ima Sia, yve la fer ama ze Tvals rom da xu Wav da ma inc am xe la ndo bas ga mo ucxa debT jer ki dev sru­li ad axal gaz r da da ar c Tu ise dam sa­xu re bul kacs. mxo lod Tqve nis Ta na xel m ZR va nels Se uZ lia, ase Ti ris ki gas wi os, ami tom sity ve bic ki ar myof­nis mad lo bis saT q me lad. gmad lobT, ba to no ni ko loz, ki dev er Txel gmad­lobT! – ba Ca nam am ba vi da am Tav ra.

– sad aris ax la is ma i mu ni? – Zlivs mo ab ru na ena gam S ral pir Si ma ma ioram ma.

– ar vi ci, ga mo ricxu li ar aris, rom xval Cems sa na xa va dac mo vi des, – ga e ci na ba Ca nas.

– ba to no ba Ca na! – Tqva di di du mi­lis Sem deg ma ma ioram ma, – qar T lis cxov re ba Si Cven T vis er Ti fri ad ara­sa si a mov no am ba vi we ria, Tu gax sovT, da viT aR ma Se neb lis me is to rie wers:

– ...na Te sa vi qar T vel Ta or gul bu­ne ba aris, pir ve liT gan ve Tvis Ta ufal Ta, ra me Tu, ra Jams gan did nen, gan suq nen da di de ba po on da gan suv ne­ba, iwye ben gan z rax vad bo ro ti sa...

ba Ca nas ax sov da da vi Tis is to ri ko­sis es sity ve bi da ara fe ri upa su xa ma­ma iorams, se duqse ni da lia da ked­lis ken ga dab run da.

da viT mxe i Ze

`bi­ki­yu­fa­ri­as­Svi­li­var­me!­anu­`kvi­ci­

gvar­ze­xtis~...di di Wa bu as ro ma nis im per so na­

Jis ar iyos, da Ta rom Ta vis bar­

gi a nad Ca mo ag debs `taC ki dan~, re vaz

miS ve la Zec ama yobs, al baT, ma ma mi sis

Svi lo biT. `mwe ra lic da kla si ko­

sic~ ba to ni av q sen ti yo fi la, Tu

yo fi la, To rem av q sen ti Cis `kla si­

ko so ba~, Ta nac `cocxa li~, aba ra

sax se ne be lia!

es am ba vi or ma pi rov ne bam mi am bo

sxva das x va dros qu Ta is Si, _ Ce mi

Ta o bis xalxs emax sov re ba, rom iyo

ase Ti ga ze Ti _ `Tbi li si~, rom lis

bo lo gver di mic va le bu le bis Se sa­

xeb gan cxa de bebs eka va. ho da, ba to ni

av q sen ti Tur me ar Cev da mic va le bul­

Ta So ris `Se sa fer kan di da tebs~ da

maT Wi ri suf lebs or mo cis gas v lis

Sem deg da ax lo e biT ase Ti Si na ar sis

we ri lebs ug zav ni da xol me: `vwux­

var, rom gvi an ga vi ge ma va nis gar dac­

va le ba, Za li an miy var da da pa tivs

vcem di. aba, eg ra sa la pa ra koa da

gan s ve ne buls Ce mi mci re va li gah y va

im qvey na do~, da iq ve uTi Teb da mci­

re va lis ra o de no bas _ 70, 85, da a.

S. anu `koWl~ Tan xebs, ra Ta vin mes

eW vi ar gas Ce no da.

ho da, da iZ ra Tur me ̀ pe re vo de bis~

mdi na re e bi qu Ta is Si erT mi sa mar T ze.

dRe er Ti iyo da mra va li qvi Ta ri

mi di o da av q sen tis sa xel ze. anu, Wi­

ri su fals eW vi ar auRia da romc

aeRo, ro me li Wi ri su fa li ikad reb­

da ra Rac ka pi ke bis ga mo si nam d vi lis

Cxre kas?

sa ma gi e rod eW vi kgb­Si Se u ta ni aT

da mi a kiTxes ba ton av q sen tis, ro mel­

mac iciT, ra upa su xa Tur me? da mim t­

ki ceT, rom Ce mi va li ar hqo ni aT im

mic va le bu lebs. Tu ar gje raT, wa diT

da hkiTxe To!!!

aba, `iq~ vin wa vi do da da kgb­mac

xe li Ca iq nia _ ma ma ZaR lo bis me ti

ra gvi na xavs, mag ram ase Ti ara fe rio,

da ase Ser Ca Tur me ba ton av q sen tis

sa i qi o dan ga mog zav ni li aTa so biT ma­

ne Ti.

gaz. `tri bu na~, ¹4, 24­31 ian va ri, 2011 w.

sxva gazeTebidan

re­vaz­miS­ve­la­Ze­-­`,,di­di­xnis­wi­naT­da­di­di­xnis­Sem­deg~...

512 ivlisi, 2013 w.

literaturuli saqarTvelo

po e ti ko ba ara bu li erT­er Ti gmi ri aR moC n da `mwe ral Ta ga zeT Si~ ga moq­vey ne bu li sta ti i sa `vai, Tqvens pat­rons!~. ras pa su xobs po e ti sta ti is av tor mi xe il Ca Cu as da ama ve ga ze Tis sa re daq cio sab Wos Tav m j do ma res, mwe ral re vaz miS ve la Zes?

– mi xe il Ca Cua ara fer Su a Sia. 90 wlis ka cia da Tvi To nac ar icis, ra un da... am yve laf ris Ta vi da Ta vi re­zo miS ve la Zea, ro mel mac eS ma ke bis laS qa ri Se mo ik ri ba da ra Rac si su le­le ebs awe ri nebs. da e pat ron nen mwe­ral Ta kav Sirs da aRar ici an, ra qnan. ara da, mon Ro lebs ar auox re bi aT sa­qar T ve lo ise, ro gorc miS ve la Zem da mis ma klanma aaox ra mwe ral Ta kav Si ri. yve la fers Ta vi rom da va ne boT, am Se­no ba Si er Ti niv Tic ar da to ves Tavis adgilze, yve la fe ri Sin da sadRac wa­i Res da ga yi des Tu ra uqnes?!. miS ve­la Ze–oTa raS vi li, may va la go naS vi li da sxve bi qo ne bas rom ver iyof d nen, vir Txe bi viT da e riv nen er T ma neTs. es Cven yvelam vixileT teleekraniT... ma­gaT xel Si mwe ral Ta kav Sirs aRa ra fe­ri SerCa, mi wis nak ve Te bic ki mi iT vi ses ba Tum sa da sxva qa la qeb Si. tu re bi viT ari an, jer er T ma neTs da e riv nen, ax la isev Sex rov d nen da mwe ral Ta erov­nul aka de mi as da e tak nen. ma nam de mwe­ral Ta kav Si ris qoneba arc erT mwe­rals ar ga u yi dia da amiT ar uvaW ria. es gana ar ician CaCuam da sxvebma? es yve la fe ri rom vi ciT da Tan nac moZ­ra o bis sa ta nur re Jims rom veb r Z viT, ami to mac dag vi pi ris pir d nen. am brZo­lis ga mo vax tang xar Ci la vas uda na Sa­u lo Svi li da u pa tim res. Cems ojax Si ga mud me biT Sedioda muqaris zarebi. ris ga mo? – ma mu lis T vis rom vib r Zo­

diT, ami tom?! am dros ki Ca Cu e bi da miS ve la Ze e bi ko ha bi ta ciis reJimSi iy v nen sis x lis m s mel nac eb Tan. sxva Ta So ris, Ca Cua sax l Si xSi rad mi re kav da, ba Ra Ter ara bul Si veS le bo di da ami­tom, er Ti­or jer mec ga vu bi sa u ba ri da rad gan ba Ra Te ri ve go ne, mwe ral Ta aka de mi as agi nebda... baRaTeric, sam­wuxarod, CarCeba mag nacris qeqvaSi da win da ukan wajeq­wamojeqobaSi. miS ve­la Ze xom, sa er Tod, utifrobis mwver­val ze Se moj da! kaci sa qar T ve los is­to ri as rom da uwyebs CiC q nas da did­go ris omis faq tebs eW v q veS da a ye nebs, wmin dan Ta gadaT v las rom Se ud ge ba da ver daT v lis, xom aris satanuri `xe­loba~. yve la ze sa sa ci lo is iyo, er Ti wlis win rom miS ve la Ze ra dio `a me ri­kis xma Si~ hyav daT miw ve u li da sa a kaS­vils di Ti ram bebs um Re ro da. ego na, sa a kaS vi lis gar da, ve ra vin mo is men da.

– ma inc, ra un daT Tqven gan?

– axali Taobis mwerlebi asabuTe­ben, rom may va la go naS vi li, miS ve la Ze da mTe li mi si kla ni me ri is gan, ker­Zod, ma mu ka qa ca ra vas gan did pre mi ebs iReb d nen, vi Tom axal gaz r da mwer le­bis T vis. re a lu rad maT 200­200 lars uri geb d nen, da nar Cens ki Tvi Ton ideb d nen ji be Si. am yve laf ris do ku­men ta cia ar se bobs da ami tom maq si ma­lu rad cdi lo ben, ska me bs bo lom de miewebon. gar da ami sa, mwe ral Ta kav Si­ris Tav m j do ma re o bis va da ka no niT 3 wels Se ad gens, maT ki sxva das x va xri­kiT 5 wlam de ga uz r di aT. we siT, sa mi we li amo e wu raT, mag ram axa li Tav m­j do ma ris asar Ce vad yri lo bas ar iw­ve ven, ici an, rom kin wis k v riT gay ri an mwe ral Ta kav Si ri dan. na ce bi viT iq ce­vi an, etyoba, bo lom de ver mo as w res

mwe ral Ta kav Si ris ga Zar c va – kidev darCa erTi saxli da ori bati.

– Tqven ras ger CiT re vaz miS ve­la Ze?

– ar vici... miS ve la Ze xom ska mi dan gad mo var d nis da gul y rebis imi ta ci­is didos ta tia?! amas wi naT erT­erT JurnalSi wer da swo red im pe ri od­ze, ro de sac par la men t Si ska mi dan TiTqos gul wa su li gad mo var da. im xa­nad imi tom gav x di avad, rom mwe ral Ta kav Si ri dan ko ba ara bul ma, ale ko ga be­la i am da jemal davlianiZem gam ricxe­so. sa i dan mo i ta na am ada mi an ma msgav si ram, ar vi ci. aseTi rameebi exerxeba. ar moswonT eris sulieri da zneobrivi dacvis centris daarseba mweralTa erovnuli akademiis saxiT – bayayebs WaobSi jdoma urCevniaT. ami to mac avarda da Cvens wi na aR m deg sxveb sac aqe zebs. uz neo avantiuristi ada mi a­nis Tvi se baa is, rac miS ve la Zis ga zeT­Si Ca Cu as xe liT ga keT da. ra mWirs me an akademiis romelime damfuZnebels,

marTlac zneobrivi niSniT Sekrebil mwerlobas, Ca Cu as an miS ve la Zis sa­gi ne be li? ara da, Ta vis dro ze Ce mi we ri le bi rom qvey n de bo da, Ca Cua (da zogierTi CaCuasnairi) mi re kav da da aR f r To va ne bu li meuneboda mad lo­bas. imas ki ver xvde bi an, rom dRes ma Ti `amaoebis bazari~ das ru le bu lia. sa­ku Ta ri ne biT Caw v nen ta lax Si. may va la go naS vi lis T vis bev r jer miT q vams, ga­mo di mag qa o si dan, To rem Senc amog s v­ri an­meT qi, ma inc qa lia da mis da mi ag­re sia ar mqon da, mag ram ar da mi je ra da maT Tan er Tad Ca ef lo...

pro ku ra tu ra auci leb lad da in­te res deba, ro dis da ro gor ga da a ke­Tes mwe ral Ta kav Si ris Tav m j do ma re­o bis 3­wli a ni va da 5 wlam de da bevri sxva ramiT... miS ve la Ze eb ma da mis ma tu reb ma ki go ni e re bas mo ux mon, am si­su le le e bis we ras Ta vi da a ne bon da aRi a ron, rom mwe ral Ta kav Si ris qone­ba gayides da gainawiles zus tad im dros, ro de sac dam sa xu re bu li mwer­le bi sa nag ve yu Teb Tan ixo ce bod nen!

vaxtang xarCilava, poeti da pub­licisti, `saerTo gazeTis~ mTavari redaqtori: – qarTveli sazogadoe­bisTvis es istoria didi xnis win gaxda cnobili. 2004 wels mweral­Ta kavSiris yrilobaze moxda war­moudgeneli ram – Zalaufleba mii­taca adamianTa ramdenimekacianma jgufma, yovelgvari kanonierebis dacvis gareSe.

– vis gulisxmobT am ram de­nimekacian jgufSi?

– 2004 wels mweralTa kavSiris Tavmjdomared Tavdapirvelad rezo WeiSvili airCies, mayvala gonaSvili moadgiled iyrida kenWs. yvelasTvis moulodnelad mweralTa kavSiris Tavmjdomare gonaSvili gaxda. Semdeg moadgileebad da sxvadasxva Tanamde­bobaze airCies TavianTi warmomadgen­lebi. erT­erTi moadgile iyo rezo miSvelaZe. arCevnebi Catarda ara­kanonierad da es iyo warmoudgenlad Tavxeduri aqcia mwerlobis winaaRm­deg, ramac SemdgomSi mweralTa didi ukmayofileba gamoiwvia. mweralTa kavSiris axal xelmZRvanelobas ver­aferi movuxerxeT, radgan maT zurgs umagrebda wina xelisufleba. isini SesaniSnavad `kohabitirebdnen~ erT­maneTTan da Cven uZlurni aRmovCndiT

maT winaaRmdeg. mweralTa kavSirSi Se­qmnili situaciiT ukmayofilo adami­anebma sxva mizani daisaxes da ase gaCn­da erovnuli akademiis Camoyalibebis idea... mweralTa kavSiris zemoxsenebu­li jgufis warmomadgenlebs Zalian didi finansuri darRvevebi aqvT.

– konkretulad, ra finansuri darRvevebia?

– gamomcemloba `meranSi~ gaiyida mweralTa kavSiris wili, amis gamo mox­da Sida ganxeTqileba da erTmaneTs daupirispirdnen mayvala gonaSvilis da vaJa oTaraSvilis jgufebi. Seiqmna komisia, romelmac gamoavlina seri­ozuli finansuri danaSauli, magram es saqme bolomde ar miuyvaniaT. roca vaJa oTaraSvils uTxres, sasamarT­loSi giCivlebTo, man ganacxada, Tu ar gaCerdebiT, Civils me gaCvenebTo, anu orive mxare tyuoda. imdenad se­riozuli faqtebia, rom amas serio­zuli Seswavla sWirdeba.

– vis darCa `merani~ sabolood?

– vin iyida, ar vici, magram mweral­Ta kavSirs milionamde dolari ergo. am Tanxis nawiliT, daaxloebiT 400 aTasi dolariT, stambisTvis SeiZines samsarTuliani sasaxle TbilisSi, mx­atvris quCaze, danarCeni Tanxa ras an vis moxmarda, aravin icis. ase rom, mix­

eil CaCuas uniWo paskvilebi ar uSve­lis am saqmes da radganac TviTon ar isvenebs, albaT, kompetenturi adami­anebi unda Caerion. imis nacvlad, rom aRiaron Secdomebi da gamoasworon, utifrad iqcevian. maTi sagazeTo pub­likaciebiT danaSauli miiCqmaleba? ra saerTo aqvs mwerlobasTan TaviT fexebamde uniWo, xelmocarul kacs mixeil CaCuas? sircxvilia, erovnu­lobas rom ebRauWebian da mwerlebsa da mwerlobaze alaparakeben viRacebi!

– vin alaparakebs da vin dgas mis ukan?

– sadac es paskvili daibeWda, is xalxi dgas mis ukan. meti damrtyme­li Zala Tu ar hyavT, vai, maT patrons ubedurs. me SevardnaZisti arasdros vyofilvar, CaCuas Tavi zviadistad moaqvs, magram zviadisti ki ara, patara gramofonia. ki batono, viRac rom SegikveTavs werils da dawer, gasage­bia, magram es ar aris avtoritetuli sityva, romelic erovnuli akademiis daarsebis sapirwoned gamodgeba! ama­Si Cans maTi pirvandeli saxe. es ram­denimekaciani jgufi mTeli am cxra wlis ganmavlobaSi xels iTbobda am gaubedurebuli mwerlobis xarjze, maT ki sazRvargareT mogzaurobebi ar daukliaT. saqme iqamdec ki mivi­da, komisiebs qmnidnen da honorarebs

erTmaneTSi inawilebdnen, premieb­sac ki iniSnavdnen. Cveni bralia, dRes isini xmis amoRebas rom bedaven! me gaZlevT patiosan sityvas, rom amas Cven aucileblad gamovasworebT da sazogadoebas maT namdvil saxes da­vanaxvebT. rasac saakaSvilis imediT akeTebdnen, dRes is aRar gauvaT da maT utifrobas farda aexdeba. orm o­c daTxuTmeti CaCuac rom daiqiraon, aRaraferi uSveliT. gazeTs, sadac es yvelaferi daibeWda, `mwerlis gaze­Ti~ ki hqvia, magram mwerlis gazeTo­bisa araferi etyoba, Tumca, iSvia­Tad vkiTxulob. gazeTis saredaqcio sabWos Tavmjdomare, rezo miSvelaZe, asakiT ufrosi kacia da kargad vici misi biografia. makvirvebs xolme misi axirebuli xasiaTi. SeiZleba, daicva sakuTari interesebi, magram raRac Rirebulebebic xom arsebobs? rezo miSvelaZis lanZRvas mxolod imitom ar vikadreb, rom mwerlad mimaCnia, magram man xom yvelze kargad icis, rac iq xdeba? mTelma saqarTvelom icis yvelaferi da ratom hgoniaT, rom vinmes Tvalebs auxveven? me soso siguasac vuTxari, moviwvioT rigga­reSe yriloba da yvelaferi gavarkvi­oT­meTqi. raSi mWirdeba CaCuas paskvi­li. raSi mWirdeba iaffasiani, ssrk­s droindeli werilebis wera? es jRabna ra mwerlis sakadrisi saqcielia?

– da mainc, ras fiqrobT, ratom daiwyo es dapirispireba?

– saqarTvelos mweralTa erovnu­li akademiis Camoyalibebas mohyva maTi es gamoxtomebi. am akademiaSi Zalian bevri mwerali da akademiko­sia. im jgufs mwerali da poeti mx­olod CaCua hgonia da Cven – ara. maT iq bevri CaCua hyavT.

je mal dav li a ni Ze, mwe ra li, pub li cis ti: _ wig ni maqvs da we ri li _ `ro go ri ar un da iyos ada mi a ni~, sa dac de ta lu rad aR vwere miS ve la Zec, Ca Cu ac da mTe li ma Ti bin Zu ri cxov re ba. re zo miS ve la Zes mi wa uWa mia, Ta maz wiv wi va Ze ze da dav li a ni Ze ze aRa ra fers dav we ro da, mec ga va Ce re beW d va ga­zeT Si. Ta maz ma miTx ra, ro in met re ve li mo mig zav na da aRar dav we roT ara­fe rio, da mec gav Cer di. mi wa na Wa mi xal xia da ma gaT ze ra un da giTx raT?

9 ap ri lis Sem deg mwer le bi kom par ti is man da tebs aba reb d nen. mux ran ma Wa­va ri a nic iq iyo im dros. miS ve la Zem ga da a wo da, Ce mi man da tiao da kar lo ta ba ta Zi sa aR moC n da... Tvi Ton da ma la man da ti da 9 ap ri lis Sem deg er Ti we li ki dev par ti a Si iyo. es yve la fe ri `li te ra tu rul sa qar T ve lo Si~ maqvs da­beW di li. ro ca sa qar T ve lo ga Ta vi suf l da, man da ti me re Ca a ba ra ra i koms.

qarTvel mweralTa dapirispireba, romelic 2004 wels mweralTa kavSiris yrilo­bidan daiwyo, dRemde ar ganelebula. mweralTa erTi jgufi meores sxvadasxva dana­SaulSi amxels da erTmaneTs arc lanZRva­ginebas akleben. `mweralTa gazeTSi~ (¹5, 1­31 ivlisi, 2013 w.) gamoqveynda ramdenime werili, romlebSic mweralTa erovnuli akademiis wevrebi, rbilad rom vTqvaT, arakoreqtulad arian moxseniebuli. da­pirispirebis mizezebze qarTveli mwerlebi gvesaubrebian.

vaxtang xarCilava: jRabna ra mwerlis sakadrisi saqcielia?

ko ba ara bu li: mon Ro lebs ar auox re bi aT sa qar T ve lo ise, ro gorc miS ve la Zem da mis ma klanma aaox ra mwe ral Ta kav Si ri!

sxva gazeTebidan

gaz. `rao­rao?~, ¹9 (197), esa ub ra ni no ma i su ra Ze8­14 iv li si, 2013 w.

literaturuli saqarTvelo

12 ivlisi, 2013 w.6

bol ni se lebs ara so des da a viwy de baT 2013 wlis 29 iv ni si. am dRes qa la qis kul tu ris sax l Si sa ze i mod aRi niS na aka de mi kos eliz bar ja ve li Zis da ba de­bis 75 da sa mec ni e ro moR va we o bis 50 wlis iubi le. es iyo Sex ved ra Tval­sa Ci no mec ni er Tan da sa zo ga do moR va­wes Tan, rom lis bav S vo bi sa da yrmo bis wle bi bol nis Ta naa da kav Si re bu li.

kul tu ris sax l Si mrav lad mo e ya­ra Ta vi eliz bar ja ve li Zis Se moq me­de bis Tay va nis m cem lebs. aq iy v nen ro­gorc ad gi lob ri vi in te li gen ci i sa da axal gaz r do bis war mo mad gen le bi, ase ve Tbi li si dan mow ve u li stum re­bi: cno bi li mec ni e re bi, mwer le bi, po li ti ko se bi, msa xi o be bi, mom Rer­le bi, spor t s me ne bi.

kul tu ris sax lis sce na, sa dac iubi la ri ij da, sa ze i mod iyo mowyo­bi li.

eliz bar ja ve li Zis sa i u bi leo sa­Ra mo gax s na q. bol ni sis in te li gen­ci is war mo mad ge nel ma zu rab eris­Tav ma.

mox se ne ba eliz bar ja ve li Zis cxov­re ba sa da sa mec ni e ro moR va we o bis Se­sa xeb ga a ke Ta aka de mi kos ma apo lon si­la ga Zem, ro mel mac aR niS na rom:

eliz bar ja ve li Zem 1975 wels da­ic va sa doq to ro di ser ta cia Te ma ze: `je lal ed­din ru mi~ (msof l m xed ve­lo bis sa kiTxe bi.)

1985­1986 wleb Si iyo Jur nal `kri ti kis~ mTa va ri re daq to ri.

1986­1990 wleb Si iyo ga zeT `li­te ra tu ru li sa qar T ve los~ mTa va ri re daq to ri.

1988 wels mi e ni Wa Tbi li sis sa­xel m wi fo uni ver si te tis Tur qo lo­gi is ka Ted ris pro fe so ris wo de ba.

1988 wels air Ci es sa qar T ve los mec ni e re ba Ta erov nu li aka de mi is wevr­ko res pon den tad. 1989 wels mi e­ni Wa `a zer ba i ja nis kul tu ris dam sa­xu re bu li mu Sa kis~ sa pa tio wo de ba.

1991 wels iyo sa qar T ve los res­pub li kis ga naT le bis mi nis t ri.

1992­1995 wleb Si ga mos cem da da re daq to rob da ga ze Tebs: `sa qar T ve­

los sam rek lo~, `kol xu ri koS ki~ da `sam rek lo~.

1996­1999 wleb Si cxov rob da ger ma ni is fe de ra ci ul res pub li ka Si.

1999­2003 wleb Si ar Ce ul iyo sa qar T ve los par la men tis wev rad da xel m ZR va ne lob da sa par la men to fraq ci as _ `XXI sa u ku ne~.

2013 wels air Ci es sa qar T ve los mec ni e re ba Ta aka de mi is nam d vil wev­rad.

aka de mi ko si eliz bar ja ve li Ze av­to ria 16 mo nog ra fi i sa da ga moq vey­ne bu li aqvs 300­ze me ti sa mec ni e ro sta tia da pub li cis tu ri we ri li.

iubi le ze sity viT ga mo vid nen: aka­de mi ko si ro in met re ve li, iva ne ja­va xiS vi lis sa xe lo bis Tbi li sis sa­xel m wi fo uni ver si te tis pro fe so ri la do mi naS vi li, sa qar T ve los pre zi­den to bis kan di da ti ni no bur ja na Ze, msof li os 5 da @2 gzis olim pi u ri Cem pi o ni, parlamentis sportisa da axalgazrdobis komitetis Tavmj­domare le ri xa be lo vi, msof li os 2 gzis Cem pi o ni gu ram sa Ra ra Ze, msa xi­o bi gia bur ja na Ze, q. bol ni sis #1 sa ja ro sko lis pe da go gi qe Te van dad va ni, kaz re Tis sa ja ro sko lis yo fi li di req to ri gi vi ja ye li, so­fel qve mo bol ni sis mcxov re bi, sa­qar T ve los par la men tis yo fi li wev­ri ra maz ba qi ro vi.

ga mom s v le leb ma isa ub res iubi la­ris mra val m x ri vi mec ni e ru li, sam­wer lo da sa zo ga do eb ri vi moR va we o­bis Se sa xeb. aR niS nes mi si dam sa xu re­ba eri sa da sam Sob los wi na Se. rom igi mTe li ar se biT Car Tu lia Ta na­med ro ve qar Tul li te ra turul pro ce seb Si, aris Se sa niS na vi pub li­cis ti, kri ti ko si. yo vel T vis ex ma u­

re ba mniS v ne lo van sa zo ga do eb riv Tu li te ra tu rul mov le nebs. eliz bar ja ve li Zis kri ti ku li ni Wi dRe sac si mar T lis sam sa xur Si dgas. igi pir­da pir ar q mevs sa xe lebs li te ra tu­rul mov le nebs, faq tebs. ukom p ro mi­soa, mo u ri de be li. mas ara er Ti sa eW­vo, mo das ayo li li, aR ze ve bu li mwe­ra li Ca mo ub r Za ne bia da um sa xu re be li pi e des ti li dan.

eliz bar ja ve li Ze si cocx lis azrs, mi zans brZo la Si xe davs da ara brZo lis Se de ge biT tkbo ba Si.

`uSi Sa ri vi Tar ca uxor co~ _ ase uwo des mis ma me gob reb ma da Ta na gun­de leb ma sa i u bi leo sa Ra mo ze.

aka de mi kos eliz bar ja ve li Zis iubi les da sas ruls ga i mar Ta sa ze i­mo kon cer ti, ro mel mac dam s w re sa­zo ga do e ba da ar w mu na, rom bol ni sis ra i on Si kvla vac grZel de ba qar Tu li tra di ci e bi da Se sa ba mi sad DdResac mxa ris kul tu ru li gan vi Ta re ba ma­Ral do nes esa da ge ba.

me u fe Ta de o zi – mi ri an iora maS­vi li – Ti a ne Ti sa da fSav­xev su re Tis mit ro po li ti, sa qar T ve los yve la kuTxe Si siy va ru liT ga re mo si li sa­ek le sio moR va we, tkbi lad mo sa ub re da mad liT mo si li moZR va ria.

19 iv niss 215­e sa ja ro sko la Si mas Sex ved ra mo uwy ves (sko lis di­req to ri – Te i mu raz ab ra miS vi li, IV kla sis dam ri ge be li zoia mar g ve la­ni). mis mSve ni er po e zi as na zi a re bi IV kla se le bi mo nat re bi Ta da mo wi we biT elod nen say va rel stu mars, rom lis mos v lac mar T lac gan sa kuT re bu li aR moC n da. moZR v ris loc va­kur Txe­vam er Ti a nad mo xib la da ga ab r wyi na mos wav le e bic, pe da go ge bic, mSob le­bic da sko lis ked le bic.Y yvelas da yve la fers RvTi u ri mad li mo e fi na.

loc vad is mo da bav S ve bis mi er wa­kiTxu li mi si sa leq so stri qo ne bi:

`sam Sob lo, sam Sob lo gax sov deT,sam Sob lo giy var deT ma ra dis,mis gul Si mzis sxi vebs aq sov deT,umi sod si cocx le ara Rirs.~Mmeufe Ta de o zis po e zia siy va ru­

li Taa sav se.A advilad mi dis msme ne­lam de. igi Tavs das t ri a lebs sa qar T­ve los war suls, aw m yo sa da mo ma vals.Ggajerebulia RvTi sa da ma mu lis Tay­va nis ce miT. kac Ta gu li sa ken ad vi lad ik v levs gzas, rad gan mas Si eris saT q­me li da sa fiq ra lia Ca te u li. ai, ro­gor mi mar Tavs po e ti qar Tul enas:

`da loc vi li gaqvs fes vi da Zi ri,ma ra di u li az ris Su qi xar,Se niT vmRe riT da Se niT ve vti riT,sir cx vi li qar T vels, Tu ar uqi xar.~

kiTxu lob mis leq sebs da GgrZnob, Ti­To e u li maT ga ni loc vaa, xot baa ze­cis ken aR v le ni li. aS ka rad Se ig r Z nob

qar Tu li him nog ra fi is did Za las, siZ ve les Tan zi a re bas, han gis JRe ras. ub ra lo e ba da az ris naT lad ga mo xat­va mi si sti lia.E es yo ve li ve ki siw min­diT av sebs da ala ma zebs Ti To e ul stri qons. Za la u ne bu rad di di sul­xan­sa ba max sen de ba: le on ma `mer me aub na Ta vi si bul bu lis ut k be si ena da yo vel sa kac sa ase ego na pir sa iado ni ubu deb so, an mer cxa li Wik Wi keb so~...

swo red rom iadon sa da mer cxals Ca u bu de bia me u fe Ta de o zis siy va ru­liT sa ves po e zi a Si.

aR f r To va ne bas iw vevs mi si ime di a­ni stri qo ne bi:

`Ja mi nu ge Sis m ce me li,mo va mar to den Rvaw li Ta,si mar T li saT vis Se wir viT,si cocx lis mad liT da wvi Ta~.pa ta re bi ise Ti mon do me bi Ta da

ise Ti in te re siT kiTxu lob d nen po­e tis laq sebs, rom Za la u ne bu rad iq myofT si a ma yis gan c da da e uf laT. mos wav le eb ma ara mar to leq se bis mxat v ru li kiTx viT, ara med mSve ni e ri sim Re re bi Ta da cek ve bi Tac mo xib les stu ma ri. yve las Ta vis ga mo Ce na sur­da. Sem deg daf nis gvir g vi ne biT Tav­dam S ve ne bu le bi siy va ru liT Se mo ex­viv nen sa sur vel stu mars.

es iyo Ti To e u li Cven ga ni saT vis siy va ru li sa da RvTi u ro bis dRe – yve la grZnob da, rom ase Ti siw min dis gan c da Se iZ le ba mog va ni Wos mxo lod rCe ul ma pi rov ne bam. Aam gan c dam 23­e fsal mu ni ga max se na (da vi Tis fsal mu­ni) `vin aR vi des mTa sa uf li sa sa, anu

vin dad ges ad gil sa wmin da sa mis sa? ub ra loi xe li Ta da wmi dai gu li Ta, ro mel man ara aRi Ro ama o e bi sa ze da su li Tvi si da ar ca efu ca za ku viT mo­yu as sa Tvis sa.Aaman mo i RosOkurTxevai uf li sa gan da wya lo ba iR m r Ti sa gan macxov ri sa mi si sa.~

mo siy va ru le moZR va ri efe re bo­da, exa li se bo da eris mo ma vals da isi­nic siy va ru liT upa su xeb d nen.

vus men di me u fe Ta de ozs da stu­den to bis dRe e bi max sen de bo da, an ro gor Se iZ le ba mi si da viwye ba:Ggoris pe de go gi u ri in s ti tu ti, po e zi as Tan Se Ta ma Se bu li Se moq me di go go­bi We­bis aR f r To va ne ba, leq s Tan Se Wi de ba, li te ra tu ru li sa Ra mo e bi, Sex ved­re bi. go ris li te ra tu rul al ma nax­Si ga moq vey ne bu li pir ve li leq se bi. Mmoulodnelad am fiqrs ba ton oTar Cxe i Zis xa te bas Tan miv ya var – di di mwe ra li axal gaz r do ba ze Tav da u zo­ga vi zrun vis sa i dum los da a ta reb da: amas Cvenc vgrZnob diT sxveb Tan er­Tad da ax lac vgrZnobT. Cven er Tad mi vik v lev diT Se moq me de biT gzas. am saZ mo­sa me gob ro Si ga mor Ce u li siy­va ru liT sar geb lob da Dmirian iora­maS vi li – Cu mi, wyna ri, Ri mi li a ni, ke­Ti li sa xis, mu dam tkbil sity va o biT dam S ve ne bu li, leq se biT gu lan Te bu­li... gul mar T lo bi Ta da gu lax di lo­biT yve las yu radRe bas ipy rob da. aki, ami to mac uf lis gzas ezi a ra, su lis sa va ne swo red iq na xa:

`an ge loz ni uga lo ben ma Ral Rmer T sa,ci dan mad li ux vad mog ve fi ne ba,vinc dag v ba da, vin ca gvzrdis da vinc gva xa rebs,mi si qe ba Cvenc nu mog vewyi ne ba.~vus men me u fe Ta de ozs da vfiq rob:

es dRe amaR le bas Tan er Tad si ke Ti sa da siy va ru lis, sam Sob los siy va ru­lis, um c ros­uf ro so bis ur Ti er T pa­ti vis ce mis, eri sa da uf lis sam sa xu­ris di di gak ve Ti li iyo mo zar de bi­saT vis.

Ddali maz miS vi li

brZo­la­–­si­cocx­lis­az­riaka de mi kos eliz bar ja ve li Zis da ba de bis 75 da

sa mec ni e ro moR va we o bis 50 wlis iubi le bol nis Si

cno bil qar T vel mec ni ers, sa zo ga do moR va wes, aka de mi kos eliz bar

ja ve li Zes 75 we li Se us rul da. ga zeT `li te ra tu ru li sa qar T ve­los~ re daq cia ulo cavs sa xe lo van mec ni ers iubi les, usur vebs axal­axal war ma te bebs da xan g r Z liv si cocx les.

si ke Tis gak ve Ti li

712 ivlisi, 2013 w.

literaturuli saqarTvelo

saavtoro gverdi

wyna­rad,­war­su­lo,­wyna­rad!wyna­rad,­war­su­lo,­wyna­rad!`sa u ku nis pro eq ti~ uwo da sa qar T ve los pat ri ar q ma qar Tul

audi o bib li as, mis Sem q m ne lebs; go gi xa ra ba Zes da Se moq me de bi­Ti jgu fis wev rebs ki – bib li is Ta na med ro ve ga dam wer ni.

TiT q mis 3 we ls (2006­2009) grZel de bo da stu dia ̀ sa no Si~ bib­li is srul audiover si a ze mu Sa o ba.

am saq mes Se wi ru lis Tav da de ba sWir de bo da, saq mes Se wi ru li ka cis Za la, siy va ru li da os ta to ba.

Za li da Se wev na ufal ma mis ca uTu od, To rem am xe la gan sac­dels ra ga mo a ta reb da.

os ta to bac rom ze na a ris gan aqvs bo Ze bu li, ama Si ara er Txel dav r w mu ne bul varT. 30­wli a ni ki no da Te at ra lu ri ka ri e ra. sa te le vi zio cik le bi er Ti msa xi o bi saT vis... es iyo da dRe sac grZel de ba sxva ipos tas Si.

ro go ria, mTe li bib lia wa i kiTxo da Ca we ro!

go gi xa ra ba Ze – msa xi o bi, mwe ra li, mo qa la qe, ga mor Ce u li os ta ti. ri gi Ti qar T ve li. in di vi du a lis ti, ro me lic sul sa­er To saq me Sia Car Tu li.

man Seq m na qar Tu li audi o bib lia, ro mel sac aqvs Ta vi si bge ra, xma, fe ri, for ma. es aris Cve ni Bible-on li ne, ro me lic yve la kul­tu rul ena ze ar se bobs da ami e ri dan ar se bobs qar Tu la dac.

am Sro mas `sa u ku nis pro eq ti~ uwo da sa qar T ve los ka To li­kos­pat ri ar q ma ilia me o rem.

ro gor iqm ne bo da es yve la fe ri? Tvi Ton gviy ve ba de ta le bad, mi niS ne be biT, mxat v ru lad.

war mo vid gi noT, rom es aris be ne fi si, ar tis tul­be let ris­tu li be ne fi si. miT ume tes, dRes mi si da ba de bis dRea! – sa moc­da me Ter T me te. vu lo cavT!

`li te ra tu ru li sa qar T ve los~ re daq cia

a b e l i d a k a e n i m o s e

a g v i s t o s a p o k a l i f s i

g o g i x a r a b a Z e

„Tav da pir ve lad Rmer T ma Seq m na ca da mi wa. mi wa iyo usa xo da uda bu­ri, bne li ido uf s k rul ze da su li RvTi sa iZ v ro da wyle bis ze moT“.

dRes bib li is Ca we ras viwyeb...mTe li kvi ra, Sa ba Ti dan – Sa ba­

Tam de, rom ara fe ri vTqva uka nas k­ne li 25 wlis mu Sa o ba ze, teqsts vam za deb, vkiTxu lob as jer, sa moc­jer, oc da aT jer... tvi ni sul Car­Tu lia.

wi na sa Ra mos mxo lod sa var ji So­ebs da pi rad ri tu als vas ru leb. Ca­we ris dRe ki ux mod iwye ba. ojax Si yve lam icis, rom Se kiTx ve bi ak r Za­lu lia, kve bis ra ci o ni – SezRu du li.

mo dis man qa na. vjde bi ux mod. stu di is gza icis mZRol ma, isic icis, rom am di liT sa ub re bi aku mu­la tor ze, qa leb ze da saw va vis gaZ­vi re ba ze ar mo su la.

„da ba de biT“ viwyeb. Cav wer, ram­den sac av wev. dRes mo se var. dRes ki ara, uk ve di di xa nia... aq, am qve ya­nas ra xde ba am di liT, ar me xe ba.

Ca we ra sa m sa a Ts grZel de ba. zi­xar ga un Z rev lad. Tva li da Za bu lia – kiTxu lob; tvi ni da Za bu lia – az­rov neb; sa mety ve lo apa ra ti ar Cer de ba, sme na ga max vi le bu lia – xmas, bge ras akon t ro leb. gu lis­ce ma stu di is ga reT is mis...

da vam Tav re. pe ran gi sul sve lia. iq ve vic v li. mi Wirs ad go ma. yve la kun Ti mtki va. sa mi sa a Tia vzi var. Tu ima sac ga viT va lis wi nebT, rom koq sar T ro zis prob le ma isev Za­la Sia...

kar gi iyo? ra ga mo vi da, ar vi ci?! es fiq ric xom mtkiv ne u li sax sa ri­viT mud mi vad mRrRnis... jer isev iqa var, mo ses Tan, jer isev mar to Ce mi xma mi wu is yu reb Si.

Tavs Za las va tan, vdge bi. va Reb stu di is kars. gav di var. uk ve sa xe Si me fe Te ba aqa u ro ba. vi Ra ca la pa ra­kobs, vi Rac mu si kas iwers, vi Rac te le vi zors uyu rebs...

pir ve li, rac mes mis, „ras Svre bi­an, bi Wo, ma ga Ti de da...“ „omia ra, nam d vi li...“ „ba to no go gi, na xeT, qar T ve le bis ga moy ra da iwyes mos­ko vi dan“.

me jer mo ses Tan var. ager ax la ar me ub ne bo da, „da e ca ka e ni abels da mok la igi“.

ra xde ba? ve kiTxe bi pa ta ra biWs, xmis ope ra tors. iezi dia erov ne­biT... „bes p re de lia, ba to no go gi, Cve nebs asax le ben ru se Ti dan, pir­da pir qu Ci dan ayavT...“

„da sTqva Rmer T ma: es ra Ca i di ne? Se ni Zmis sis x li mi wi dan Se mom Ra­Ra debs“.

dRes ra un da ga gik vir des? or ni iy v nen sul... ori Zma da er T ma ne Ti ver aita nes. er T ma mok la me o re, Ta nac ri si gu lis T vis. imis ga mo, rom „Rmer T ma ar moh xe da ka e nis ZR­vens, abe li sas ki moh xe da“.

Su ri, pir ve lo bis ken swraf va, pa­tiv moy va re o ba, Za la uf le bis wyur ­vi li. ga na ucxoa es yo ve li ve Cven T­vis? nu Tu Cven, bib li u ri wi nap re­bis „Rir se ul ma“ STa mo mav leb ma, Se­v Ze liT ra i mes Sec v la?

„ami e ri dan dawyev li li xar mi wi­sa gan, ro mel mac gax s na pi ri, ra Ta mi­e Ro Se ni Zmis sis x li Se ni xe li dan“.

ho, es wyev la mog v devs dRem de, rad gan vam rav leT ka e nis cod va.

vam rav leT, vam rav leT da ai, ra su ra Ti mi vi ReT, ai, ro gor yal y ze Sem d gar msof li os vu to vebT Svi­lebs.

48 eT no kon f liq ti msof li os sxva das x va kuTxe Si, 160 eT ni kur­ re li gi ur­ te ri to ri u li SuR li mxo lod yo fi li sab Wo Ta kav Si ris te ri to ri a ze... maT So ris varT Cvenc – ru se Ti da sa qar T ve lo – Se­ta ke bis mo lo din Si er T ma ne Tis pi­ris pir mdga ri, ori sis x l mowyu re­bu li gla di a to ri...

Za la ga moc li li miv di var man qa­nis ken. yve las Cven Cve ni bi og ra fia gvaqvs, Cven Cve ni war su li. yve la qar T vels Ta vi si ru se Ti hyavs, mec maT So ris, da ami to mac var ase dam­Zi me bu li.

sa qar T ve los yve la sa te le vi­zio ar x ze qar T ve le bis de por ta­ci is am bavs gad mos ce men, sa mar cx­vi no am bavs.

sa so war k ve Ti li, Se u racx yo fi­li ma ma ka ce bi, ati re bu li qa le bi, Se Si ne bu li bav S ve bi... ra pa su xi un­da gav ceT xval am bav S vebs?! ro gor gvin da isi ni mo vab ru noT me zo be li qvey nis ken?

ro gorc zva vi, ise Ca mo maw va „apo ka lif si“. ho, qveS mo mi yo la. sa i dan ar mi vu de qi, Zvra ver vu ya vi.

kon sul tan te bi hyavs bib li is audio ver si as, gan s wav lu li, Rrma, mcod ne xal xi. imaT mi va kiTxe. da­mam S vi des, ar Se Sin de, „ga mocxa de­ba“ yve la ze amo uc no bi, mi uw v do me­li ma sa laao.

sa bo loo ga na Cens ma inc uw min de­sis gan ve lo di. mi si das tu ri mWir­de bo da. ucxo sa viT vi je qi oTax Si, sa dac xSi rad mmas pin Z lobs. vRe­lav di? uf ro me ti... bav S vi viT mi­fan c qa leb da gu li. ar vi co di, ri­Ti da mewyo, yel Si meb ji ne bo da saT q me li, Tan TiT qos sity ve bi dam kar g o da da ji qur ga mo mi vi da:

– uw min de so, „apo ka lif si sis“ Ca­we ras ar va pi reb.

– ra Ta? – mkiTxa Cve u li sim S vi diT.– as jer ma inc wa vi kiTxe... me ara fe­

ri mes mis da sxvas ras ga va ge bi neb...– ma mao da viT, mo i taT „bib lia“.

iq ve Ca mov s xe diT, sa var Z leb ze.– da iwyeT! – iyo brZa ne ba.ro go ria?! aba, da u je qiT pi ris­

pir sa qar T ve los pat ri arqs, Ta nac aseTs, da wa u kiTxeT „bib lia“.

„xom iciT, apo ka lif si si ga­mocxa de bas niS navs. Rmer Ti Ta vis rCe ul Svi lebs ucxa debs sa i dum­los, ro me lic mo ma vals exe ba, ax la da iwyeT...~ – ki dev ga mi me o ra.

da viwye. vkiTxu lob di, ma Ce reb­da, mix s ni da, Se far viT mam x ne veb da ki dec –... ai, xom xe davT, uk ve sxva­na i rad kiTxu lobT... ga nag r ZeT...

fi la del fi is ek le si is an ge­loss rom mi va de qiT, pir j va ri ga­da i we ra da miTx ra:

– es sa qar T ve lo zea, xom iciT? sa me bis ta Zar Si sa kur Txev lis kar­ze Sig ni dan aris amot vif ru li es mo nak ve Ti, ga nag r ZeT...

su li me kum Se bo da, al baT, ne ta­re bis gan. vfiq rob di, sul nu ra fe­ri ga mo va, pat ri arqs „bib li as“ xom vu kiTxav ­meT qi.

wi na da de ba­ wi na da de ba amix s na yo ­ve li Ta vi, Su a Ra me ga da su li iyo, rom dav to ve, yu reb Si mi si xma Ca mes mo da:

„Rmer Ti Ta vis rCe ul Svi lebs ucxa debs sa i dum los, ro me lic Zi­ri Ta dad mo ma vals exe ba, mo ma vals exe ba...“

Ca we ra ze miv di var. kon do li za ra i sia Ca mo su li. gze bi ga da ke ti­lia. pre zi den tis re zi den ci is ken mi e mar Te ba man qa ne bis kor te Ji. Suq­ni San Tan gav Cer diT. man qa nis fan ja­ra Ria maqvs da mes mis ori maTxo va­ri qa lis Cxu bi... er Ti Ca mo Zen Zi li, me o re ya var j neb ze Se yu de bul ise­Ti ve Ca mo Zen Zils uy vi ris dam t v re­u li ru su liT: „Это мои земля, иди отсуда“... da ya var jens uRe rebs. me o­re, etyo ba, ru sia – gar Se mom yof Ta gu lis mo sa ge bad dam t v re u li qar­Tu liT iwyebs: „tfi li so, mzis da var de bis xa reo“...

yve la mi wi saT vis, Ta vi si wi li mi­wi saT vis ib r Z vis, ese nic – xur da fu lis Se sag ro ve be li na xe va ri met ri mi wis T vis, kon do li zac! ame­ri ka sac mi wa sWir de ba, Za la uf le­bis ga sav r ce leb lad. afxa ze Tis mi­wis T vis vib r Z viT Cven da ru se Ti, mo se sac „aR T q mu li mi wis ken“ mih­yav da Ta vi si eri...

dRes „ga mos v lis“ Ca we ras viw­yeb...

ara, ge ni a lu ri wig nia! amo u wu­ra vi! swo ria is ba na lu ri naT q va mi, ram den je rac wa i kiTxav, im den jer axals aR mo a Ce no bib li a Si!

vi ciT, bev ri ra me vi ciT, wag vi­kiTxavs, gvi na xavs, gag vi gia mo se ze. mi si da mi si xal xis or moc w li a ni gza aR T q mu li qvey nis ken, sim bo lo­daa qce u li...

am je rad, Cem T vis axa li aR mo va­Ci ne... „da etyo da mo ses ufa li, pi­ris pir vi Tar ca igi vin zra xavn Tvis sa me go bar sa“.

Tva lebs ar da vu je re, „Tvis sa me go bar sa“. me go ba ri, TiT qos Za­li an Cve ni sity vaa! mag ram ara _ bib li u ri yo fi la!

ro gor mi mar Tavs, ro gor Txovs mo se RmerTs, ro ca uWirs: „Seh Ra­Ra da mo sem ufals: Rmer To, gan­kur ne, ge ved re bi“. ra la ko ni u rad, mok led, mxo lod er Ti sity viT, „Rmer To“ – ro gorc Za li an ax lo­bels, me go bars... yo vel g va ri zed­me to bis, sity vam rav lo bis ga re Se...

ne ta ro go ri iyo ga reg no biT? Se iZ le ba Za li an da ba li yo fi li yo, Se u xe da vi? ro go ri xma hqon da? ne­ta ro gor ga mo i yu re bo da ma Sin 40 wlis ka ci?

ama ze xom auci leb lad fiq rob, ro ca mo ses Se ne ul por t rets qmni.

Cem T vis me ci ne ba, qa lebs ro gor da be ji Te biT, ama ve dros la Rad Se­uZ li aT ra Ra cis mtki ce ba... ma ga­li Tad imis, rom me mo ses vga var. pir ve lad es im de ni xnis win miTx­res, mar T la sa sa ci lod da uc na u­rad meC ve na. 30 wli sac ar viq ne bo di ma Sin... Ta nac ar gen ti ne li iyo is qa li, sul sxva kul tu ris na yo fi...

me vi ci, rac un da ga vak To. aris wu Te bi, ro ca dar w mu ne bu li var ama Si, mag ram mxo lod wu Te bi! es da­eW ve bis, da uk ma yo fi leb lo bis gan­c da ver mo vi So re!

gza ga ix s na, etyo ba ga i a ra kon­do li zam. ram de ni me wuT Si da i xu­re ba stu di is ka ri da isev mar to dav r Ce bi... am je rad mo ses Tan...

literaturuli saqarTvelo

12 ivlisi, 2013 w.8Rmer T ma mog viwyo ga moc da!..miv x v diT, _ brZan de ba vin vin!..Rmer Ti!.. TviT Rmer Ti ga oc da!..am de ni dam p lis xil viT!

mux ra ni

ar mo as ve na eS mak ma _ Ta vis ma mas wav­le bel ma, re vaz miS ve la Ze, _ kvlav ga mo­Wen da are na ze da myra li yi a dan amof r q­ve u li len co fiT iwyo ga re mos moS xam va.

ara da, Ta vis dro ze, or jer ga vaf r­Txi le ba to ni Ta maz wiv wi va Ze: ar Se ma­Ce ro­meT qi, mag ram im de ni ada mi a ni mi ug­zav na miS ve la Zem, ma inc Ta vi si ga i ta na. af sus, mi viy va ne ki dec sa bo loo da mi we­bam de! sa xal xod mi wis SeW mam de xel nak­ra vi, xe li dan wa mar T ves...

2002 wels ga zeT `li te ra tu rul sa­qar T ve los~ fur c le bi dan sa ma re ga vum za­de, moT mi ne ba mTlad da va kar g vi ne da va i­Zu le _ mi su li yo ba ton ro in met re ve­lam de! ase Ti pi ro ba da ud via: Tu wiv wi va­Ze sa da dav li a ni Ze ze odes me ra i me dav we­ro, da mi miw des pi rio. be We di am fi ci sa, yo fi la er Ti peS vi mi wa, ro me lic gem ri­e lad mi u ReW­mo u Re Wavs da sa ku Ta ri bne­li sto ma qis la bi rin Te bis ken Ca uS via!

ha er ze la pa ra ki rom ar dam wa mon, Cav xe doT ga zeT `li te ra tu rul sa qar­T ve los~ (#17, 2002w.). vna xoT Cem mi er da we ri li we ri lis sa Ta u ri: `ro gor aris saq me ve Jo?~, Ca vi deT bo lom de da wa vi kiTxoT ras vwer:

`ba to no Ta maz! Tqven iZu le bu li brZan de biT ma i Zu loT Sev wy vi to we ri le­bis beW d va. ai, Tur me ro gor yo fi la saq me! ara da mTa var ze mTav ris ga moq vey ne­bas ve Rar va xer xeb. rac dam r Ca uf ro sa za re lia, mag ram auci le be lia sa zo ga­do e bam ico des... Tumc ga na ZaR lis ku di odes me gas wor de ba? iq neb ggo ni aT, Tqvens sul g r Ze lo bas si ke TiT upa su xe ben? xom gax sovT, ar se na ma rab dels ra uTx ra ga­moc dil ma ja ris kac ma _ xmals Tu amo i­Reb, ki dec un da dah k ra, ukuR ma ara so des ga da ar tya, be di gi mux T lebs va da Ra Seg­r Ce ba xel Sio? Ce mi we ri le bis kvlav gag r Ze le bis imeds isev da isev TviT re­vaz miS ve la Zis Cve va­ni ri maZ levs. mje ra _ arc Tqven mo gas ve nebT, arc da nar Cen mwer lebs da arc me... sa o ca ri ki aris, mag ram miS ve la Zis ara ka co bis ime dis ama­ra vrCe bi. sxva gzas, Ce mi we ri le bis ga­mom ze u re bi sas, ve Rar vxe dav.

sa bo lo od Cems saT q mels ase Se va ja meb:iciT, rom uaR re sad did an ga riSs

vu wev Tqvens yo vel moTxov nas. ami tom ra ki ine beT, me ax la ve vwyvet sa u bars `miS ve la Zis Te ma ze~, imis mi u xe da vad, rom mqon da sur vi li, mkiTx ve lis Tval­Si bo lom de ga me SiS v le bi na es ara ka ci.

ro gorc Cans, Tqven am cru pi rov ne bas kar gad ar ic nobT, _ aman, Wi a ye la sa viT, Tu ki dev er Txel ga im Te la Su a gawy ve­ti li ta ni, me re mi si gas re sa im de nad ga Wir de ba, va i Tu ina noT da Ce mi Ta vi Rmer T ma isev ga gax se noT.

ara da, mar T la ar vi ci, ra tom un da ga vi xa doT saq me sa or xe lod, ro ca ax­la ve Seg viZ lia mis T vis _ ro gorc crum wer lis T vis, ro gorc cru mec ni e­ris T vis, ro gorc cru ka cis T vis _ wir­vis ga moy va na.

ma ma ka ci rom par la men tis sxdo ma ze, mTe li sa qar T ve los Tval win, gu lis was v las da sik v dils mo i go nebs, im ka­cis ar ge iS va, ufa lo re daq to ro, ara­fe ri!..

er Ti sity viT, ba to no Ta maz, me Ce mi miT q vams da da nar Ce ni Tqve ni ga da sawy ve­tia.

kar gad brZan de bo deT Tqven ca da Tqve ni mkiTx ve lic. miS ve la Ze ki kar gad ve ra so des iq ne ba, vid re am q vey nad sa mar­T lis mTqme li Ti To­oro la ka ci ki dev iar se bebs...~

amas vwer di 2002 wlis ma is Si. ram de­ni me Tve Si, ker Zod, 2002 wlis no em ber­Si, miS ve la Zis ara a da mi a no biT dam wux re­bul­ga og ne bu li ba to ni Ta maz wiv wi va Ze `li te ra tu rul sa qar T ve los~ fur c­

leb ze (#44, 2002 w.), we ril Si sa Ta u­riT _ `da iwye va si lev s ki~ _ wer da:

`Zvir fa so mkiTx ve lo! min da ga gax se noT, sa Ta u rad ga ta ni li

es mok le fra za mi xe il Wi a u re lis ki no­film `ber li nis da ce mi da na a~. am qa laq ze is to ri u li Stur mis dawye bis win sta­lin ma rom mi mar Ta ga er Ti a ne bu li ja re­bis Sta bis uf ross, mar Sal va si lev s kis!

am mok le brZanebis ga ce mis Sem deg, da iwyo, mag ram ra da iwyo sab Wo Ta jar ma _ ev ro pis erT­er Ti udi de si qa la qi dan

TiT q mis ara fe ri dar Ce ni la!ager ax la ki, TiT q mis 60 wlis Tav­

ze, me pi ra dad vaZ lev msgavs da va le bas ba ton je mal dav li a ni Zes, ra Ta ma nac da iwyos Sewy ve ti li brZo la miS ve la­Zes Tan da, ro gorc ber li ni dan ar dar­Ce ni la ma Sin ara fe ri, ase ve ara fe ri ar un da dar Ces ba to ni re zos im avad m yo­fu ri am bi ci e bi dan, umowya lod rom wam­lavs ir g v liv myofT!

ara da, mar T lac cam de mar Ta li yo fi­la ba to ni dav li a ni Ze, re zo miS ve la Zes­Tan da kav Si re biT sa gan ge bod rom maf r­Txi leb da:

`a man, Wi a ye la sa viT, Tu ki dev er Txel ga im Te la Su a gawy ve ti li ta ni, me re mi si gas re sa im de nad ga Wir de ba, va i Tu ina noT da Ce mi Ta vi Rmer T ma isev ga gax se noT. mar T lac ar vi ci, ra tom un da ga vi xa­doT saq me sa or xe lod, ro ca ax la ve Seg viZ lia mis T vis wir vis ga moy va na~.

swo red amas mo ve ri de, ba to no je­mal, es sa co da vi xel Si rom ar Se mog­v k do mo da da ki dev imis ga mo ga ga Ce reT, or ka pa eniT cels Se mox ve u li gve li­viT, zavs rom iTxov da!

mec ada mi a ni var, da Cem da sa mar cx vi­nod, mog zav ni li me gob re bis xaT riT, ma­Sin es ra di ka lu ri ga dawy ve ti le ba ver mi vi Re _ `gas We ri, ce lo!..~

ax la ki, mTe li qvey nis ga sa go nad xma­maR la vacxa deb: `da iwye, va si lev s ki!~

Tum ca es ru si mar Sa li am Ja mad ra Su a Sia _ `da iwye, dav li a ni Ze!~

Zvir fa so mkiTx ve lo!Tu ra bral de bebs uye neb da je mal

dav li a ni Ze Ta vis opo nents, amis Se sa xeb mo gex se ne baT ̀ li te ra tu ru li sa qar T ve­los~ pub li ka ci e bi dan.

amis Sem deg ki, sul ax la xan da we­ril, cin cxal na wil ze ga da valT!

ase rom, ba ton miS ve la Zes par la men­tis ple na rul sxdo ma ze TviT m k v le lo­bis sce nis xe lax la ga Ta ma Se bis 100%­iani San si ki dev er Txel eZ le va!

Rmer To, Sen Se e wie, iatak ze am je rad nar na rad rom da eS vas!..~

amis Sem d gom miS ve la Ze kvlav Sav DdReSi Ca vag de da, Cem da ga sa oc rad, man isev SeZ lo gar daq m ni li yo qa me le o nad, isev da isev mi xox da ba ton Ta maz Tan

xvew na­mu da riT: ga reT ucxos ve Rar ve­nax ve bi da Sin ki dev ax lob leb so.

ba ton ma Ta maz wiv wi va Zem kvla vac mTxo va Se mewy vi ta we ri le bis anu mxi­le ba Ta cik li re vaz miS ve la Zis oin ba­zur cxov re ba­moR va we o ba ze! Txov na Se­

vas ru le, mag ram ga zeT `li te ra tu rul sa qar T ve lo Si~ (#5, 2003 w.) Cems me go­bar Ta mazs ki dev er Txel vuTxa ri:

`ba to no Ta maz!vas ru leb Tqvens Txov nas da aq

vwyvet we ri le bis se ri als miS ve la Ze ze, Ta nac Za li an mok led gem S vi do be biT: ga­gax sen de biT!~

faq tia, rom wi na Tac da Sem d go mac, mar Ta li miT q vams!

re vaz miS ve la Ze aR moC n da so ci a lu ri prob le ma, To rem piraduli Cven So ris bev ri ara fe ria!

mar T lac, xaT ri ver ga vu te xe ̀ li te­ra tu ruli sa qar T ve los~ re daq tors, we ri le bis ga moq vey ne ba Sev w vi te, mag ram we ra ma inc ga vag r Ze le. bo lom de Ca vu ye­vi re vaz miS ve la Zis mru de Se moq me de bas, Ta vi avit ki ve da ukve ga moq vey ne bul ma­sa las Tan er Tad, or wig nad Sev ka ri! we­Ra nac giTxa riT _ ara vi Ta ri pi ra du li, mxo lod prob le mam da ma in te re sa! kac ma rom Tqvas, sa di ser ta cio Te ma ga vam za­de! vi Tom rao, ver war vud gen uni ver si­te tis sa mec ni e ro sab Wos ori ve wigns, er T d ro u lad ar mo ma ni We ben sa kan di da­tos da sa doq to ro xa risxs?

ueW ve lia, mkiTx ve li da in te res de ba, ra sa xel wo de ba mi va ni We naS roms. da sa ma li ara fe ria. sity va­sity viT mo gax se nebT:

1. `de mo nu ri sam ya ros saS vi los nos na yo fi~.

2. ` ro go ri ar un da iyos ada mi a ni~.ro gorc xe davT, sak ma od aq tu a lu ri

Te maa. jer msur da sa Ta u rad `ro go ri ar un da iyos qar T ve li~ da me we ra, mag­ram to le ran tu li sam ya ros Tav das x mas mo ve ri de da gan va zo ga de.

sa xu ma rod naR dad ar maqvs saq me. re vaz miS ve la Ze, ro gorc pi rov ne ba, in di vi di ki ar ma in te re sebs, ara med – ro gorc sa zo­ga do eb ri vi prob le ma, mov le na...

es ar se ba sa zo ga do e bis er Ti sak ma od di di na wi lis sa xes war mo ad gens. ga re mo sav sea am g va ri an ti a da mi a ne biT, rom le­bic Ta vis mxriv, am rav le ben Ta vis na i­rebs! ami to maa, rom Rir se u li da pa ti­o sa ni ada mi a ne bi saT vis TiT q mis aRar rCe ba ad gi li.

dRes rom pi ri da u Ri aT da wam da u­wum ga i Za xi an: es ra dag ve mar Ta! ra gveS ve le ba! vi si bra liao! ga na pa su xi cxvir win ar gax lavT? re vaz miS ve la Zis msgav si mas wav leb le bi rom mom rav le bu­lan, ga na swo red ami si bra li ar aris am Ja min de li yo fa? aha, 2003 wels, sa a­kaS vi lis xe li suf le bas ga ux s na gza

bnel ma, anu de mo nur ma sam ya rom! me re da,

vin iy v nen nac moZ ra o bis _ am axal gaz r­

da sam Tav ro bo ban dis aRmzrdelebi da

Zi Ze bi? am cxra we li wad Si ram de ni ube­

du re bis mow me ni Se vi qe niT? iq neb ma vans

esur vi le ba ga vix se no Tun dac Cem mi er

da we ri li da ga moq vey ne bu li we ri le bi

sa a kaS vi lis da re vaz miS ve la Zis Se sa­

xeb? Cve ni sa dar de lic zus tad isaa,

rom sa a kaS vi le bis mo ci le ba ga ci le biT

iolia, vid re miS ve la Ze e bi sa!

ager, ga moC n da RvTis ni e ri ka ci _ ba­

to ni bi Zi na iva niS vi li da ki dec dad ga

yi ra ma la mi Siz mi, mag ram miS ve la Ze Ta

saS ve li ga na eso den sa ad vi lo saq mea?

vkiTxu lob 1999­2000 wleb Si Cem

mi er da we ril da `li te ra tu rul sa­

qar T ve lo Si~ ga moq vey ne bul vrcel we­

ri lebs da Tma yal y ze mid ge ba! ma Sin ve

ga mif r Txi le bia sa zo ga do e ba mi Sa sa a­

kaS vi lis anu e.w. axal gaz r da re for ma­

tor Ta sa xiT, ra Wi ri mo e mar Te bo da

Cven s ken da iq ve ga mig r Ze le bia mxi le ba

re vaz miS ve la Zi sa.

swo red ami tom, Ta vi mo vu ya re yo ve­

li ves jer ki dev 2000­2006 wleb Si da

or wig nad Se vam za de!

pir da pir un da gan vi xi lo, rom es

aris omi bne leT Tan, ro me lic da swo lia

ara mar to Cvens sam Sob los, ara med

mTel ka cob ri o bas!

bev ri rom ar vi la pa ra ko, vity vi:

wig neb Si, ro mel Ta sa Ta u ria `de mo nu ri

sam ya ros saS vi los nos na yo fi~ da `ro­

go ri ar un da iyos ada mi a ni~, Se ve ca de

da me xa ta uR v To, ur w mu no, fa ri se ve li

ada mi a nis gan zo ga do e bu li sa xe!

di ax! ase Tia dRe van de li `mdgo ma re o­

ba~, ro me lic sa a kaS vi le bi sa da miS ve­

la Ze e bis msgav s ma an ti a da mi a neb ma mog­

var T ves `sa Cuq rad.~

am g va ri ja ma a Ti im de nad ryvni an da

aTax si re ben sa zo ga do e bas, rom Cnde ba

moTxov ni le ba usin di so ba ze da uRir so ba­

ze! isi ni mrav l de bi an umar ti ves ar se ba Ta

msgav sad da RvTis na bo Zeb si cocx les

anag vi a ne ben! faq ti u rad ada mi a no bas is po­

ben, TviT lik vi da ci i sa ken mi e Su re bi an. ad­

gils ar uto e ve ben si ke Tes da cxov re bas

afer xe ben anu aq ce ven si bo ro ted! es pro­

ce si Za li an hgavs uf li sa gan ne ba yof lo­

biT ukuq ce vas! ioanes ga mocxa de ba Si me o­

re sik v dil ze, rom aris sa u ba ri, swo red

im sa ma ra di u lo sas je li sa ken mi is w raf vi­

an da, rac yve la ze sa va la loa _ sxveb sac

mi e re ke bi an! xse ne bu li `me o re sik v di li~

zed mi wev niT wa agavs aR mo sav lur sib r Z ne­

Si mo ce mul e. w. `ga mo us wo re be li su le­

bis~ erT­erT pla ne ta ze da sa xle bas, keT­

ro van Ta msgav sad!

ami tom, zed me tad meC ve ne ba xma maR la

das mu li kiTx va: `ra gveS ve le ba~, an da

`ra eS ve le ba de da mi was~, rad gan msof­

lio, su li e ri TviT dax ve wis, gan w me ndis

ma gi er gar y v ni le ba­da ce mi sa ke naa mi mar­

Tu li da _ vi si me o xe biT? ra Tqma un­

da, miS ve la Zis msgav s Ta mom rav le biT!

ase da am g va rad, ma tu lobs um s gav so­

e ba, ro me lic ad gils aRar uto vebs

WeS ma rit ada mi a nur yo fi e re bas!

min da vTqva, rom re zo miS ve la Ze ze,

mis gar Se mo mo bo ri a le gun dis wev reb ze

da am g var Ta mi er aR z r di leb ze, mu dam

di di moTxov ni le baa ima Ti mxri dan, vi­

sac Cve ni pa ta ra qvey nis su li e ri da be­

Ca ve ba da ga nad gu re ba surs.

sa zo ga do e bis di di da bo ro te u li

na wi li mu dam im ki da, im kis da mo im kis

Ta vi si ve xel Si aR z r di li, Ta vi si ve

Sxa mi a ni Zu Zu Ti ga mok ve bi l pi rov ne baTa

mi er da Te sil uke Tu ro bas!

sxva ra Ra giTxa riT, ise dac na me ta ni

mo mi vi da. Cven xom win gvaqvs ori me tad

sa in te re so wig ni, ro mel Sic sa ma ga li­

To eg zem p la rad, re vaz miS ve la Zea war­

mod ge ni li.

jemal davlianiZe

nac­moZ­ra­o­bis­Zi­Za­da­mas­wav­le­be­li

ra sac m

is w v diT _ i

mas iW

amT!

pi ri gi

yoT de da mi wam!

ra sac m

is w v diT _ i

mas iW

amT!

pi ri gi

yoT de da mi wam!

912 ivlisi, 2013 w.

literaturuli saqarTvelo

sa­qar­T­ve­los­kul­tu­ris­mi­nistrs

ba­ton­gu­ram­odi­Sa­ri­as

mwer lo bi sa da sa ga mom cem lo saq mi a no bis gan vi Ta re bis sa xel m­wi fo fon di fuZ n de ba sa qar T ve­los mTav ro bis ga dawy ve ti le biT, sa qar T ve los par la men tis mi er fon dis saq mi a no bis Se sa xeb mi Re­bu li sa Ta na do sa ka non m deb lo nor ma ti ve bis Se sa ba mi sad.

fon dis da ar se bis mi za nia xe li Se uwyos mwe ral Ta Se moq me de biT saq mi a no bas, ma Ti na war mo e be bis ga mo ce mas, xe li Se uwyos ni Wi e ri axal gaz r de bis mos v las da maT dam k vid re bas li ta ra tu ra Si, iz­ru nos xan daz mu li mwer le bis ma­te ri a lur uz ru nel yo fa ze, mo i­Zi os Tan xe bi sxva das x va sa in te re­so pro eq te bis gan sa xor ci e leb­lad, Seq m nas pro fi li re bu li ko­mer ci u li struq tu re bi, Ca mo a ya­li bos po lig ra fi u li ba za, da am­ya ros kav Si re bi ucxo ur Se moq me­de biT or ga ni za ci eb Tan, ga mom cem­leb Tan da a.S.

fon dis da ar se biT sa xel m wi fo ga mo xa tavs Ta vis ke Til ne bas mwer lo bi sad mi, ro me lic Ta vis gan sa kuT re bul mi si as as ru leb da da as ru lebs qar Tu li sa xel m wi­fos aR m Se neb lo bis saq me Si.

sa xel m wi fo, gar da ma va li pe ri­o dis T vis da ma xa si a Teb li rTu li eko no mi ku ri ga re mos pi ro beb Si, qar Tu li sity va kaz mu li mwer lo­bis dac vis da Sem d go mi gan vi Ta re­bis miz niT, sa er To sa xel m wi fo sa­kuT re bad acxa debs qar Tu li mwer­lo bis Se moq me de biT mem k vid re bas da sa ba mi dan dRem de.

cxa dia, qar Tu li mwer lo bis ni­mu Se bi war mo ad gens eris T vis uZ­vir fa ses kul tu rul Zeg lebs, ro­mel Ta mov la­pat ro no ba sa xel m wi­fos erT­er Ti um Tav re si mo va le­o baa.

am fon dis meS ve o biT sa xel m wi­fo gan kar gavs mis sa kuT re ba Si myof in te leq tu a lur qo ne bas da ad gens:

qar Tu li mwer lo bis (i gu lis x­me ba, ro gorc mxat v ru li, ase ve pub li cis tu ri, ese is tu ri, mTar g­

m ne lo bi Ti sfe ro e bi) im ni mu Se bis ga mo ce ma, rom leb zec uk ve ga su­lia mem k vid re o bis va da, ami e ri dan Se saZ le be lia mxo lod fon dis mi­er an mis gan ga ce mu li li cen zi is sa fuZ vel ze. li cen zi is Ri re bu­le ba dgin de ba ga mo sa ce mi na war­mo e bis mo cu lo bis, ti ra Jis da wig nis ga sa yi di fa sis mi xed viT.

yve la ker Zo Tu iuri u di u li pi­ri, maT So ris sa xel m wi fos daq vem­de ba re ba Si myo fi struq tu re bi (sa mi nis t ro e bi, de par ta men te bi da a.S.) val de bul ni ari an ama Tu im na war mo e bis ga mo ce mis, gav r ce le­bis, ga mo ye ne bis uf le bis mo po ve­bis T vis mi mar Ton mwer lo bis da sa ga mom cem lo saq mi a no bis sa xel m­wi fo fonds da mas Tan sa Ta na do xel Sek ru le biT ga a for mon Ta vi­an Ti uf le ba­mo va le o ba ni.

li cen zi is ga ce mi dan Se mo su li Tan xe bi iricxe ba fon dis an ga riS­ze.

aR niS nu li ga dawy ve ti le ba xels Se uwyobs im ga nu kiTxa o bis da qa o­tu ri mdgo ma re o bis lik vi da ci as, ro me lic dRes sa ga mom cem lo saq­mi a no ba Sia.

qar Tu li mwer lo bis mem k vid re­o bis sa xel m wi fo sa kuT re bad da am sa kuT re bis gan m kar ga vad fon dis ga mocxa de ba da a re gu li rebs da sa­mar T leb riv Car Co eb Si mo aq cevs dRes Seq m nil pi ra tul­me kob rul da mo ki de bu le bas mwer lo bi sad mi.

uda od sa mar T li a ni iq ne ba Tu ze moT nax se ne bi saq mi a no bi dan mi­Re bu li Tan xe bis mniS v ne lo va ni na­wi li Ta na med ro ve qar Tu li mwer­lo bis gan vi Ta re bas mox mar de ba, ro me lic Seq m nil si tu a ci a Si ab­so lu tu rad da uc ve li aR moC n da, ro gorc eko no mi ku ri, ase ve mo ra­lu ri Tval saz ri siT.

sa sur ve li iq ne ba, fon d ma we ri­lo biT mi mar Tos sa xel m wi fo or­ga ni za ci ebs, biz nes w re ebs, msxvi­li sa war mo e bis, kom pa ni e bis, ban ke­bis, sxva das x va ko mer ci u li struq tu re bis xel m ZR va ne lebs Ta vi Se i ka von aTas g va ri sa eW vo mxat v ru li Ri re bu le bis ga mo ce­me bis da fi nan se bis gan da Tun dac na wi li am Tan xi sa fon dis an ga riS­ze ga da ricxon, rom mi si gan kar g va kom pe ten tu ri ko mi si is sa Su a le­biT mox des, Rir se u li li te ra tu­ru li pro duq ci is ga mo sa ce mad.

sawyis etap ze ram de ni me wlis gan mav lo ba Si fonds sa xel m wi fos dax ma re bis ga re Se mu Sa o ba ga u Wir­de ba, mag ram dro Ta gan mav lo ba Si fon di fi nan su rad da mo u ki de be li or ga ni za cia un da gax des. amis miR­we va Se saZ le be lia Tu fon dis an ga­riS ze ga da ricxon, rom mi si gan­kar g va kom pe ten tu ri ko mi si is sa­Su a le biT mox des Rir se u li li te­ra tu ru li pro duq ci is ga mo sa ce­mad.

sawyis etap ze ram de ni me wlis gan mav lo ba Si fonds sa xel m wi fos dax ma re bis ga re Se mu Sa o ba ga u Wir­de ba, mag ram dro Ta gan mav lo ba Si fon di fi nan su rad da mo u ki de be li or ga ni za cia un da gax des. amis miR­we va Se saZ le be lia Tu fon d Si imu­Sa ve ben kom pe ten tu ri ada mi a ne bi, rom leb sac Se uZ li aT aamoq me don sa Ta na do ko mer ci u li da fi nan su­ri ber ke te bi, aaRor Zi non ise Ti mi viwye bu li for me bi, ro mel bic kar gad iyo ap ro bi re bu li Tun dac ga su li sa u ku nis aTi an wleb Si: sa­av to ro fa si a ni Se moq me de bi Ti sa­Ra mo e bi, be ne fi se bi, li te ra tu­rul­mu si ka lu ri kom po zi ci e bi da kon cer te bi, saq vel moq me do Ro­nis Zi e be bi Ta vi si mra val g va ri for miT.

fon dis upir ve le si amo ca na un­da iyos sa ga mom cem lo saq mi a no ba, ro me lic swo rad gaT v lil sa ga­mom cem lo po li ti ka ze un da aigos da ko mer ci u lad mom ge bi a ni ga mo­ce me bi dan mi Re bu li mo ge bis na wi­li mox mar des ara ko mer ci u li, mag­ram ma Ral m xat v ru li na war mo e be­bis ga moq vey ne bas, ni Wi e ri axal­gaz r de bis war mo Ce nas, sa in te re so mi mar Tu le be bis da per s peq ti u li li te ra tu ru li pe ri o di kis mxar­da We ras, sa ho no ra ro sax s re bis Sev se bas, ma te ri a lu rad xel mok le mwer le bi saT vis dro u li dax ma re­bis ga we vas, sti pen di e bis, pen si e­bis da sxva Sem we o be bis ga ce mas.

mra va li qvey nis ga moc di le ba ze day r d no biT, fon dis saq mi a no bis Sem d go mi gan vi Ta re bis da ga far­To e bis miz niT, fon dis saq mi a no ba ar un da ibeg re bo des. ar un da ibeg­re bo des, ag reT ve, is saq vel moq me­do Tan xe bi da Se mo wi ru lo be bi, rom le bi Tac, Zi ri Ta dad, un da Se­iv sos fon dis bi u je ti.

fon dis xel m ZR va ne li or ga noa fon dis di req to ra ti.

fon d Tan iar se bebs spe ci a lu ri ko mi sia, rom leb Sic Sev len cno bi­li mwer le bi da ga mom cem le bi.

di req to ra ti ko mi si as Tan er­Tad gan kar gavs fon dis bi u jets, ad gens da am t ki cebs wlis sa mu Sao geg mas, ga ni xi lavs Se mo sul pro eq­tebs da wi na da de bebs, am ya rebs saq­mi an kon taq tebs sxva das x va struq­tu reb Tan, biz nes w re eb Tan, zru­navs fon dis bi u jet Si fi nan se bis mo sa zi dad, fon dis ma te ri a lur­teq ni ku ri ba zis ga sa far To eb lad, gan kar gavs fon dis ba lan s ze ar se­bul Se no ba­na ge bo bebs.

pro eq tis av to ri:

vax tang xar Ci la va(ga ze Ti `li te ra tu ru li sa­

qar T ve lo~, 2004 we li)

mimarTva

ba to no gu ram,

war mo gid genT pro eqts `mwer­lo bi sa da sa ga mom cem lo saq mi a­no bis gan vi Ta re bis sa xel m wi fo fon di~, ro me lic 2004 wels ga moq­vey n da ga zeT `li te ra tu rul sa­qar T ve lo Si~.

im dRi dan mo yo le bu li xan er­Ti jgu fi am pro eqts, xan – me o re, xan – me sa me, ise, rom me ara fers me kiTxe bod nen da ase ga da ke Te­bul­ga da Re bi li sa xiT da ar be ni­neb d nen wi na xe li suf le bis sxva­das x va in s tan ci a Si, mag ram am saq­mi dan ara fe ri ga mo vi da.

an ro gor ga mo vi do da, ro ca wi­na xe li suf le ba Tvi Ton iyo av to­ri im bar ba ro su li geg mi sa, rom­li Tac qar Tu li mwer lo bis ga nad­gu re ba da ga Ca na ge ba ga niz ra xes da na wi lob riv mo a xer xes ki de vac.

Zne li mi sax ved ri ar aris, ra­tom iq na amo Re bu li mi zan Si qar­Tu li mwer lo ba da ra tom gan xor­ci el da mis wi na aR deg ase Ti to ta­lu ri Se te va.

saq me is gax lavT, rom, ro ca mwer lo bas klav, abe Ca veb, mas x rad ig deb, ar se bo bis sa Su a le bas us­pob, amiT si nam d vi le Si ers klav da im say r dens ac li, ro mel zec eris su li e re ba da mi si kul tu raa da Se ne bu li.

kul tu ra va xe neT da Tqven, ro­gorc kul tu ris mi nistrs, Cem ze kar gad mo gex sen baT, rom Tqvens sa mi nis t ros ofi ci a lu rad mwer­lo ba ze ku ra to ro ba da mwer lo­bis prob le meb ze zrun va da fiq ri arc eva le ba.

qar Tul ma sa xel m wi fom qar­Tul mwer lo ba ze kar ga xnis wi naT da i ba na xe li da be dis ana ba ra mi­ag do igi.

es mox da im qve ya na Si, sa dac mwer lo bi sa da mwer lis mi si is Se­sa xeb ase Ti `ma ni fes ti~ da i we ra:

`me ca mniS navs da eri mzrdis,mi wi e ri ze ci er sa,Rmer T Tan mis T vis vla pa ra kob,rom war vuZR ve wi na er sa~...

dRes ca ki ara mwer lo bis gan ab­so lu tu rad Sors mdgom ada mi a­nebs `mwer le bad~ axa li dro is ma­la qia to ro Se li Ze e bi da fe o do­siS vi le bi `niS na ven~.

da ax lo e biT ise Ti si tu a ciaa, ro go ric iyo ga su li sa u ku nis 30­ian wleb Si, `pro let kul te le bis~ ze o bis xa na Si.

Te atrs, mu si kas, mxat v ro bas, sa xel m wi fos sa xiT ase Tu ise pat­ro ni hyavs. mwer lo bas – ara!

mwer lo ba sa qar T ve lo Si TiT­qos ka non ga re Se daa ga mocxa de bu­li...

Sors nu wa valT, ager, Cvens me­zo bel sa xel m wi fo eb Si – som xeT sa da azer ba i jan Si Se vi xe doT – ro­gor pa tiv Si hyavT iq mwe ra li, ro­gor zru na ven mas ze, ro gor cdi­lo ben nor ma lu ri sa mu Sao pi ro­be bi Se uq m nan.

Cven, qar T ve lebs, ise Ti ra eS ma­ki Se mog viC n da, rom ma in ca da ma inc mwer lo bi sa da mwer lis ga nad gu­re ba dag vi sa xavs miz nad?

ba to no gu ram, Zmav da me go ba ro, Za li an kar go mwe ra lo da Za li an kar go ada mi a no – am qa o si sa da sa­mar cx vi no, Se u racx m yo fe li mdgo­ma re o bi dan er Ta derT ga mo sa vals vxe dav – kul tu ris sa mi nis t rom da pi ra da Tqven un da iTa voT mwer­lo bas Tan da kav Si re bu li am um Zi­me si prob le me bis mog va re ba.

sa xel m wi fos Ca re vis, mi si dax­ma re bis ga re Se qar Tu li mwer lo­ba am Wa o bi dan ver amo va.

iq neb Se iq m nas kul tu ris sa mi­nis t ros Tan kom pe ten tu ri ko mi­sia, ro me lic ar se bu li Ci xu ri mdgo ma re o bi dan ga mo sa vals mo­Zeb nis.

iq neb am Cems pro eq t Sic iyos ra­Rac ra ci o na lu ri mar c va li, iq neb sxveb ma uke Te si ide e bi da mo saz­re be bi wa mo a ye non.

yo vel Sem Tx ve va Si, Tu sa u bars da viwyebT, dar w mu ne bu li var, rom gza auci leb lad ga moC n de ba.

vax tang xar Ci la va

mwer lo bi sa da sa ga mom cem lo saq mi a no bis gan vi Ta re bis fon di

(pro eq tis zo ga di mo na xa zi)

literaturuli saqarTvelo

12 ivlisi, 2013 w.10

enis dRes Tan da kav Si re biT uni ver si te tis hu ma ni ta ru li fa­kul te tis ba za ze ar se bul ma sa i ni­ci a ti vo jguf ma `T s u _ lo gos­ma~ 15­21 ap rils ga na xor ci e la pro eq ti `e nis kvi re u li~, ro me lic miz nad isa xav da enis fe no me nis ga­Su qe bas sxva das x va mec ni e re bis Tval sa wi e ri dan. pro eq ti wa ri mar­Ta sa ja ro leq ci e bis sa xiT. leq ci­ebs kiTxu lob d nen ro gorc iv. ja­va xiS vi lis sa xe lo bis Tbi li sis sa xel m wi fo uni ver si te tis pro fe­so re bi, ise mow ve u li leq to re bi. stu den tebs mi e caT sa Su a le ba, Car­Tu liy v nen enis kvi re ul Si da da­re gis t ri re bu liy v nen kvi re u lis far g leb Si da geg mil yve la Ro nis­Zi e ba Si mo na wi le o bis mi sa Re bad.

sa ja ro leq ci e bi wa i kiTxes pro fe­so reb ma: Ti na Tin bol q va Zem (so ci a­lur faq tad gar daq m ni li ena; ro­gor iq ce va yo fi Ti ena xe lov ne bis faq tad), edi Ser We li Zem (`pir ve­liT gan iyo sityua~...), da ma na me li­qiS vil ma (`qar T lad fri a di qu e ya­naÁ aRi racxe bis~... _ qar Tu li enis gan vi Ta re bis pe ri pe ti e bi); gi or gi ba ra mi Zem (e na ro gorc yo fi e re bis sax li), aka ki yu li ja niS vil ma (e na _ es Te ti ku ri msof l m xed ve lo ba).

yo ve li leq ci is da sas ruls mo­na wi le e bi er T ve bod nen de ba teb Si da iReb d nen pa su xebs maT T vis sa in­te re so kiTx veb ze.

aq ti u ri mo na wi le e bi saT vis kvi­re u lis da sas ruls Sed ga gas v li Ti tu ri sa gu ra mo Si, ilia Wav Wa va Zis saxl­mu ze um Si ese e bi sa da mxat v­ru li pro zis kon kur sis monawile­Ta Tan x le biT. pro eq tis or ga ni za­to reb ma (ni no af ci a u ri, leq so do re u li, na Tia Ser ba ko va, le la le mon ja va, na Tia axa laia, mal xaz ar C va Ze, ma ri si mo niS vi li) ga mo av­li nes sa mi sa u ke Te so naS ro mis av­to ri. kon kur sis sa fuZ vel ze mi Re­bu li Se de ge bi sak ma od sa in te re so aR moC n da. ko mi si am ixel m ZR va ne la kri te ri u me biT, rom le bic gu lis x­mob da teq s te bis Te ma ti kas Tan Se sa­

ba mi so bas, msje lo bis Ta na mim dev­ro ba sa da prob le mis ori gi na lur, no va to rul xed vas. ga mar j ve bu li na mu Sev re bis gac no bis sa Su a le ba qve moT mo ce mu li teq s te bis meS ve o­biT eZ le va ga zeT `li te ra tu ru li sa qar T ve los~ mkiTx vels.

sa i ni ci a ti vo jgu fi `T s u _ lo go si~ mad lo bas ux dis hu ma ni ta­ru li fa kul te tis de kans, qal ba­ton da re jan Tval T va Zes, pro eq t Si mo na wi le yve la pro fe sors da ilia Wav Wa va Zis saxl­mu ze u mis di­req tors, ba ton an d ro be du ka Zes, Ta nad go mi saT vis da sa zo ga do e bas sa mo mav lod ara erT sa in te re so pro eqts hpir de ba!

`Tsu ­ lo go sis~ xel m ZR va ne li, ni no af ci a u ri

enis kvi re u li

ro man Si ­ `maq ci as wmin da wig ni” ­ viq tor pe le vi ni aR wers ar se bas, sa­xe lad a xuls, ro me lic ux so var dros iS va. ga reg nu lad is Cvid me ti wlis mo zards hgavs da Jam Ta cvlas am ier Si ko req ti ve bi ver Se aqvs. sa ma­gi e rod, 40­50 we li wad Si er Txel am ar se bis su li ic v le ba da is em s gav se­ba am g va ri ga reg no bis mqo ne ada mi a­nis su lis Se sa xeb sa zo ga do eb riv azrs. iq m ne ba sa mi mo ce mu lo ba: a xu­li re a lu ri, WeS ma ri ti; a xu li ga­reg nu li; a xu lis ar se ba kon k re tul mo men t Si. re a lur a xu lis ar ga aC nia ga mov li ne ba ­ arc ga reg nu li da arc Si na ga ni. is ar se bobs kon k re tu li mo men tis a xu lis mex si e re ba Si, mag­ram ara aq ti u rad, ara med ise, ro­gorc di di xnis da viwye bu li am ba vi.

enis war mo So bis Se sa xeb Te o ri ebs wam y va ni uni ver si te te bi rom ar iRe­ben da arc ga ni xi la ven, cno bi li am­ba via da Sar San del ki ara, Sar San win­del ga zeT Si imis wi nan de li dan iyo gad mo beW di li. es mec ni e re bis kon k­re tu li mdgo ma re o bis asax vaa ­ arc ise mSve ni e ri wa mi, kac ma rom Tqvas. ai, dam wer lo ba ki, ro gorc saq vey­nod cno bi lia, er T ma Zvel Su am di na­reT Si mo sul ma xal x ma Seq m na: Ti xis fir fi teb ze um niS v ne lo va ne si sag ne­bi da xa ta da Ti To e ul ga mo sa xu le­bas sa xe li Se ur Cia. am xal xis wya lo­biT Seg viZ lia dRes war v mar ToT Cve­ni msje lo ba, rad gan xu Ti o de aTa si wlis ma sa la mog ve po ve ba enis Se sa­xeb. xar ve zi a ni, sa ka ma To mo na ce me bi,

mag ram ma inc in for ma cia: sa me ur neo do ku men te bi, traq ta te bi, me fe Ta si e bi; Su mer Ta STa mo mav le bis, saq mis gam g r Ze leb le bis wya lo biT ­ wig ne­bi, uk ve an ba nu ri dam wer lo biT Ca we­ri li da zog jer, Tu kar gad iq ce vi an, in ter net Si at vir Tu li.

am la mis ba bi lo nis bib li o Te kis sa Su a le biT Seg viZ lia Tva li mi va­dev noT enis mo u xel Teb lo bis, maq­ci o bis mra val sa u ku no van is to ri as. ena, rom lis Seq m nis dro sa da ad gil­ze fiq ric ki ag vek r Za la (a ger, var R­vevT am ta bus, ra ga ewyo ba...), di di xnis gan mav lo ba Si im de nad iyo Ta vi­su fa li, ram de na dac mas ze mety ve li jo gi amis sa Su a le bas aZ lev da. jo gi, mo mi te vos pir vel yo fil ma sa zo ga­do e bam es ter mi ni, ki bev ris, TiT q mis yve laf ris uf le bas aZ lev da maT. jo gi iyo fo da, mo u xer xeb lad war­moT q mu li sity ve bi uf ro da uf ro gan s x va ve bu li xde bo da. er T ma tur­t li an ma wve ro san ma im de ni qna, xis jo xi Ta vi si sxe u lis erT na wils mi­am s gav sa da am uka nas k nel mac mi i Ro Ta vi si sa xe li. me re jo gi gan vi Tar­da, bev ri axa li sity va Seq m na, xvna­Tes va da iwyo, erT ad gi las da sax l da da er Txe lac wvi mi sa gan das ve le bul Ti xa ze sxva, ara nak leb tur t li an ma wve ro san ma jo xi da xa ta. me o res ga e­ci na: ”ro me li, ro me li jo xio?”

enas ga u Wir da. sity ve bi fir fi­teb ze sa o ca ri siC qa riT iwe re bo da. bav S vebs sko la Si uk ve suf Ta wve ros­ne bi am da we ri li sity ve bis amo kiTx­

va sa da swo rad war moT q mas as wav­lid nen. mo vi da dro da enas Se e Sin­da... Se e Sin da mo xel Te bis, da We ris, Ti xis fir fi ta ze daty ve ve bis, Tum­ca mas igi ve jo xi da ex ma ra, ro mel mac ki na Ram da Ru pa. da ex ma ra me o re wve­ro sa nic, is rom ver ga ur k ve via, pir­vel ma ra jo xi igu lis x ma. mix v da ena, rom maq ci o bi saT vis sa Wi ro ar iyo sa xis Sec v la, su lis dro dad ro ga­moc v la, ga nax le ba sav se biT sak ma ri­si aR moC n da.

Tum ca, mo diT pe le vins da vub run­deT da Cve ni sa xu ma ro, is to ri ul­iumo ris tu li eq s kur si Sev wy vi toT. mi si per so na Ji maq cia, Ce mi az riT, enis ra o bas, arss Za li an kar gad ga­mo xa tavs. iq, sa dac sa Su a le ba aqvs, ena sa xes ic v lis da ga reg nu lad, gne­bavT, for ma lu rad sxvag va ri xde ba. mag ram zo gan, zo gi erT brwyin va le, ra ci o na lu rad da kri ti ku lad mo az­rov ne go ne ba Si kar na va li ar ga mos­dis da mi si plas ti ku ri qi rur gi ac uZ lu ri aR moC n de ba xol me. ma Sin ena po li ti kas ic v lis; mo ri ge Ri mi li Ta da dax ve wi li ieriT wa rud ge ba Ta vis ba tons da, vai imas, vi sac es moC ve ne­ba, lan di, aC r di li mo atyu ebs. arc er Ti gan de gi li arc erT epo qa Si ar Sem c da ra ise, ro gorc is sa co da vi, enis suls ga reg no biT rom afa sebs. enis vi Tom su lis vi Tom bnel xve u­leb Si mi Zi ne bu li qi me re bi ise aure­ven Tav g zas, ro gorc er Ti al Ji re­lis na we re bi ­ mo um za de bel mkiTx­vels.

fer di nand de so si u ri sa da emil ben ve nis tis ur Ti er T sa wi na aR m de go da ur Ti er T Se mav se be li kon cef ci e­bi ma inc, al baT, erT mniS v ne lo van Sec do mas uS ve ben: sin q ro ni a sa da di­aq ro ni a Sic, enis er Ti Sri sa da sxva­das x va do nis gan xil vi sa sac isi ni ar

iT va lis wi ne ben, rom enis sawyi si mdgo ma re o ba, WeS ma ri ti su li pe le­vi nis maq ci i sa, Tumc mex si e re ba Si mi­yu Ce bu li, mag ram ma inc ar se bobs da moq me debs. aq Ce mi opo nen te bi xels aR mar Ta ven da enis Se sa xeb Te o log­Ta mo saz re ba ze mi mi Ti Te ben, TiT qos Ce mi msje lo ba bo los ma inc sak ra­lur pir vel­enas Tan, pir vel­sity­vas Tan mi di o des. si xa ru li na ad re vi da ga da War be bu lia. enis yve la mdgo­ma re o ba mis mex si e re ba Si rCe ba da es ara mxo lod ga reg nul faq to reb ze, bge riT Tu gra fi kul ga mov li ne beb­ze aisa xe ba. bev rad sa xi fa Toa im mniS v ne lo ba Ta sim rav le, im in ter p­re ta ci a Ta mra val g va ro ba, rom le­bic erT for ma lur mdgo ma re o bas Se­iZ le ba hqon des. enis maq cia, maq cia ena, dRem de cocxa lia, saR sa la ma Ti, Ta vis sa xes utif rad gviC ve nebs da yve la im mniS v ne lo bas gvax se nebs, rom le bic mis nak v Tebs Se iZ le ba hqon des. xma maR la imis Ra Ra di, TiT­qos ena mxo lod enaa, ri Tac wi na sa u­ku nis da sawyis Si er Ti ger ma ne li ga­er To, ara fers gvar gebs. am g va ri gan­cxa de ba, pi ri qiT, wa miT dag va eW vebs, Tu ro mel ena zea sa u ba ri da yve la im sa xels, faq t sa da gan c das gag vax se­nebs, rom leb sac es Tval T maq ci ar­se ba Cven Si aR Z ravs. me tic, im fiq re­bis, Si Se bi sa da az re bis aC r di lebs aamoZ ra vebs, rom le bic mis wi na vi­Tom­su leb Tan, si mu lak rul mdgo ma­re o beb Ta na ari an da kav Si re bu li. kon tu re bi er T ma neTs ga da fa ravs da ma va ni ve ras d ros mix v de ba, is brZe­nia, pep lad yof na rom da e siz m ra, Tu is pe pe la, brZen ka co ba rom ez ma ne ba.

I adgili _ ni ko loz ag la Ze

ena, rogorc maqcia

1112 ivlisi, 2013 w.

literaturuli saqarTvelo

ga mom di na re iqi dan, rom sa xel m wi­fos ab sur dia er q va da ro gorc qve ya­na, ase ve mi si mo sax le o ba am sa xel wo­de bis Si na arss sru lad Tan x v de bo da, msof li om enis ak r Zal vas Tan da kav Si­re bu li ka no ni ab so lu tu ri gul g ri­lo biT mi i Ro. me tic, mTe li msof li­os mas S ta biT mxo lod yvi Tel pre sa Si da isic Za li an mok led ac no bes sa zo­ga do e bas imis Se sa xeb, rom ab sur di a Si ena da mi si ga mo ye ne bis yo vel g va ri mcde lo ba ka no niT aik r Za la da iT va­lis wi neb da sas je lis umaR les zo mas – sik v di liT das jas.

ak r Zal vis Tav da pir ve li ini ci a­to re bi sak ma od ba na lu ri az riT ga­mo vid nen enis wi na aR m deg da, al baT, verc ki war mo id gen d nen aseT re zo­nan s sa da mis Sem d gom gan vi Ta re ba­gan xor ci e le bas TiT q mis sru li ad ub r Zol ve lad. isi ni ga ni xi lav d nen enas, ro gorc yve la ze sa SiS da ga mab­ru e bel­nar ko ti kul niv Ti e re bas, ro me lic sa yo vel Tao saf r Txis da, amas Tan, ube du re bis mTa va ri ma ta re­be li iyo. zus tad ase, nar ko ti kul niv Ti e re bad mo ix se ni eb d nen da aramc da aramc ra i me sxva, uf ro Se sa fe ri si sity vaT Se Tan x me biT. ma Ti li de ri am­bob da: `e nas iama i kur ma ri xu a na ze, Ci­nur opi um ze bev rad uf ro efeq tu rad Se uZ lia ada mi a nis da bo le ba. ara mxo­lod da bo le ba, ara med uwy vet ka if Si Ca to ve ba. is ka cob ri o bis Ca sax vis dRi dan aris mi ze zi ada mi a ne bis ma ra­di ul ilu zo rul yuT Si ga mo ket vi sa~. erT­erT um Tav res ar gu men tad sa­xel de bo da is, rom ma se bis udi de si na wi li, mar Ta lia, ga uc no bi e reb lad, Tum ca ma inc, ze mox se ne bu lis cocxa­li da das tu re baa. Sem d gom Si es az ri ara mxo lod ma se bis udi des na wil ze, ara med mTel ka cob ri o ba ze gav r cel­da; ima Ti CaT v li Tac, vinc am Se xe du­le bis ra di ka lu ri dam c ve li da mom x­re iyo. ena am dro i dan aRiq me bo da ukon ku ren to me qa niz mad, ro me lic sa ub riT, Jes te biT da ki dev sxva uam­ra vi niS niT ga da dis da ri si wya lo bi­Tac sa ku Ta ri ne biT ve viq ci eT Ta vi zom be bad da ma ni pu li re bad ar se be­bad, rom le bic enob ri vi Car Co e bis mo no ba Si vim yo fe biT.

am Te ma ze dis ku si is pro ces Si zo­gi er Ti enas ga ni xi lav da, ro gorc auci le bel fsi qot ro pul pre pa rats, ro me lic sa val de bu lo iyo ada mi a ni­saT vis, rad gan fsi qi ku ri aS li lo ba mis Tan da yo lil bu ne bas war mo ad gen­da. moTxov nas, rom ena ka no niT un da ak r Za lu li yo, se ri o zu li opo ni re ba da wi na aR m de go ba ar moh yo lia, ra sac ga na pi ro beb da isic, rom ab sur di is udi de si na wi li er Ti ide o lo gi u ri ve li dan saz r do ob da, sa dac sa zo ga­do e ba arc me mar cxe ne­me mar j ve ne e­bad iyo fo da, arc re li gi u ri da sa er­

Tod ara na i ri niS niT ar gan s x vav de bo­da da nar Ce ni na wi li sa gan, ra Tqma un­da, um niS v ne lo, cal ke ul per so na­lur ga dax reb sa da gra da ci ebs Tu ar Cav T v liT. qve ya na Si ga moC n d nen ise­Te bic, vinc wa mo ye ne bul moTxov nas ka te go ri u lad ar eTan x me bod nen, Tum ca sity va `ab sur dis~ ga mo ye ne bas mo ma val ka non Tan mi mar Te ba Si Ti To e­u li maT ga ni eri de bo da. sa bo lo od, isi ni di si den te bis mdgo ma re o ba Si aR moC n d nen da ka no nis mi Re bam de ram­de ni me dRiT ad re ga i xiz nen qvey ni­dan.

sa xel m wi fo apa rat Si ara vis hqon­da war mod ge na, ko mu ni ka ci is ra al­ter na ti ul mo dels ga mo i ye neb d nen da riT iq ne bo da es uka nas k ne li gan s x­va ve bu li imis gan, ris ak r Zal va sac api reb d nen.

ka no nis mi Re bas ara vi Ta ri aR niS v na da sxva msgav si pro ce du re bi ar moh­yo lia. sas w ra fod ga uq m da cif ru li, beW du ri me di a sa Su a le be bi, bib li o­Te ke bi da sxva yve la fe ri, rac enis mci red Tu far To ga mov li ne bas em sa­xu re bo da, Tum ca iro nia mdgo ma re ob­da ima Si, rom sa kiTxis ro gorc Tav da­pir ve li wa moW ra, ase ve mis Se sa xeb dis ku sia swo red enis meS ve o biT mim­di na re ob da. sa bo lo od mi i Res ka no ni, ro me lic Ta vis Tav Si ve ata reb da wi­na aR m de go bas, rad ga nac ris ak r Zal­va sac em sa xu re bo da igi, ima ve me To­diT iyo gad mo ce mu li da gan xor ci e­le bu li.

ab sur di a Si, ro gorc sxva ne bis mi e­ri, ise Ce mi teq s tic ak r Za lu lia. Sua sa u ku ne e bis­dro in de li ka no ni ku ri ak r Zal ve bi ze mox se ne bul ak r Zal vas­Tan mi mar Te biT Za li an mi a mi tu ri da gu lub r y vi lo Cans ise ve, ro gorc Ce­mi sur vi li, rom odes me rki nis far da ga i Ros an Ca mo i xes da teq s teb ma mTe­li Ta vi an Ti sis ru liT Se aR wi on ada­mi an Ta go ne ba Si...

Ce m mi er moTx ro bil sa xel mwi fo Si ara er Ti sazR vao sa ku ror to qa la qia. ka no nis mi Re bis pe ri od Si sazR vao se­zo ni da sas ruls uax lov de bo da. ab si da mi si me uR le ur da wyal Si Ca vid nen. mkiTx vel ma mo mi te vos, mag ram fi na­lis co ta o de ni dra ma tiz mis T vis auci le be lia, rom ab sim da ur dam cur va ar icod nen. Se sa ba mi sad, TiT q­mis da u fiq reb lad, swo red ase Ti wyvi li Se var Cie. mo u lod ne lad ab si mo rev Si Ca var da da xrCo ba da iwyo. na­xe var wu Ti a ni du mi lis Sem deg ab sim ve Rar ga uZ lo da da iy vi ra: `miS ve­leT~! `Cu mad, enis ga mo ye ne ba ara le­ga lu ria!~ – wa mo i Za xa ur dam da ma Sin­ve pir ze xe li aifa ra. ur dam Se Si ne­bul ma mi mo i xe da.

es ses viwyeb Za li an ba na lu ri, uk ve bev r jer das mu li ri to ri ku li Se­kiTx viT: ra aris ena? arc ma Sin viq ne­bi ori gi na lu ri, Tu ki vity vi, rom ama ze bev ri mi fiq ria, bev ri mo saz re­ba wa mi kiTxavs, mo mis me nia, Tum ca, ver iq na da ver mo vu ya re Ta vi sa bo­lo od am mo saz re bebs... ra Tqma un da, go ne ba Si bev ri fiq ri mit ri a lebs, mag ram es fiq re bi sity veb Si ve raf­riT ver mo miq ce via da ver da mir q me­via maT T vis er Ti kon k re tu li sa xe­li.

ai, `e nis kvi re u lic~ dam Tav r da; mo vis mi ne Cem T vis Za li an av to ri te­tu li leq to re bis mo saz re be bi enis Ta o ba ze. ax la un da dav we ro es se, mag ram isev mi Wirs Ce mi da mo ki de bu­le bis ga mo xat va, Ce mi mo saz re be bis Ca mo ya li be ba.

naT q va mia, rom ena xal xis su lia da Tu gin da kar gad Se is wav lo esa Tu is eri, un da Se is wav lo am xal xis ena. ger ma ne li mec ni e ri hum bol d ti ki aseT gan mar te bas gvaZ levs: `sxva das­x va ena­ sxva das x va msof l m xed ve lo­ba~. uf ro me tic, ai, ro gor gan g vi­mar tavs fi lo so fo se bis er Ti na wi­li ada mi a nis mniS v ne lo bas: `a da mi a ni aris mety ve li ar se ba, ro mel sac Se­uZ lia am bis mo yo la~. ada mi a ni aris enob ri vi ar se ba. Tu da vak vir de biT, ar gag vi Wir de ba imis mix ved ra, Tu ram xe la mniS v ne lo ba eni We ba ̀ a da mi a­no bis~ gan sazR v re ba Si enas. ra Tqma un da, ada mi a ni yve la sxva cocxa li ar se bi sa gan mxo lod imiT ar gan s x­vav de ba, rom mas Se uZ lia mety ve le ba. pir ve li gan mas x va ve be li ni Sa ni ada­mi an sa da sxva cocxal or ga niz mebs So ris aris is, rom ada mi ans Se uZ lia az rov ne ba. mag ram es er Ti Zi ri Ta di ma xa si a Te be lia da me o re ki isaa, rom ada mi ans Se uZ lia, gad mos ces sa ku Ta­ri az re bi, da mo ki de bu le be bi da Se­xe du le be bi ama Tu im mov le nis mi­marT.

ger ma ne li fi lo so fo si her de ri enis am g var gan mar te bas iZ le va: `in­di vi dis ena aris in di vi dis bi og ra­fia, eris ena ki eris bi og ra fiaa; yve­la in for ma cia amo ic no ba ena Si~. mar­T lac, xom Seg viZ lia, gar k ve u li war­mod ge na Se viq m naT ada mi an ze imis mi­xed viT, Tu ra ena ze an ro gor mety ve­lebs igi. is, Tu ra ena ze mety ve lebs ada mi a ni, uk ve gvaZ levs gar k ve ul in­for ma ci as; mi si mety ve le bis rag va­ro bas ki, vfiq rob, ga dam wy ve ti ro li eni We ba mis Se sa xeb gar k ve u li Se xe­du le bis Ca mo ya li be bi saT vis.

ena ni San Ta sis te maa, mag ram igi ar da iy va ne ba mxo lod niS neb ze. Seg viZ­lia Cav we roT esa Tu is leq si ku ri er Te u li, ro gorc xmov ne bi sa da Tan­x mov ne bis mim dev ro ba, mag ram ra vu­yoT im in for ma ci as, ro mel sac es sity va gvaw v dis niS ne bis ub ra lo Ca­mo naT vals iqeT?! ma ga li Tad avi RoT sity va `Ta vi su fa li~. aris ki Se saZ­le be li, mxo lod CVCVCVCVCV mim dev­ro biT mi si war mod ge nis Sem deg aR­viq vaT igi srul yo fi lad?! ra Tqma un da, ara! igi bev rad uf ro me ti in­for ma ci is Sem c ve lia, vi na i dan am mSra li aR niS v ne bis gar da mo i cavs um niS v ne lo va nes Si na arss, ro mel Sic kon den si re bu lia eris gar k ve u li msof l m xed ve lo ba.

erT­er Ti mo saz re bis mi xed viT, Cven vcxov robT ara sam ya ro Si, ara­med am sam ya ros su raT Si. da ra qmnis sam ya ros su raTs? mas qmnis ena. Cven, Ti To e u li ada mi a ni, am sam ya ros Se­

mad ge ne li na wi le bi varT. ram de ni ada mi a ni caa, vfiq rob, im de ni ve sam ya­ro ar se bobs da es sam ya ro e bi er T ma­ne Tis gan sru li ad gan s x va ve bul ni ari an. mag ram ro gor ga mov xa tavT Cven Cvens Tav Si ar se bul sam ya ros? ga mov xa tavT mas sity ve bis, enis sa Su­a le biT. amas Tan da kav Si re biT erT mo az rov ne ada mi ans uT q vams: `me Ce mi enis gar da ara fe ri ga maC nia imis T­vis, rom Cav w v de sam ya ros~.

ro dis Se iq m na ena? ro go ri iyo mi­si Ca mo ya li be bis pro ce si? ra iyo is me ta e na, ro mel zec yve la la pa ra kob­da? Seg viZ lia Tu ara mi si aR d ge na? es is kiTx ve bia, rom leb zec da nam d­vi le biT pa suxs jer je ro biT ve ra vin gag v cems. am kiTx veb ze Se iZ le ba mxo­lod sa ku Ta ri mo saz re ba gqon des ada mi ans. bu neb ri vi ena ar aris kon­ven ci u ri anu Se Tan x me bi Ti da, ro­gorc pro fe so ri aka ki yu li ja niS vi­li ityo da, ga na ada mi a ne bi er Tad das x d nen da mo i la pa ra kes, ama Tu im sag nis T vis esa Tu is sa xe li da er q mi­aT?! ra Tqma un da, ara! ena bev rad uf­ro rTu li fe no me nia.

praq ti ka gviC ve nebs, rom mSob li u­ri `e nis ko di~ ada mi an Si da ba de bi­dan vea Ca de bu li. xSir Sem Tx ve va Si ki TviT ise Ti ma ga li Tic amo tiv tiv de­ba xol me, ro me lic mig vax ved rebs, rom qvec no bi er Si da le qi lia ara mxo lod mSob li u ri enis mo ce mu lo­ba: fsi qo lo ge bi mog viTx ro ben ger­ma ni a Si mom x dar is to ri as, ro de sac gon da kar gul pa ci en t sa da ze dam­xed vels So ris ger ma nu li sa u ba ri ga mar Tu la; pa ci en ti Tur me la pa ra­kob da sak ma od dax ve wi li ger ma nu­liT, e.w `Hochdeutsch~­iT. ro de sac avad m yo fi nar ko zi dan ga mo su la, ze­dam xed vels mis T vis kvlav ger ma nu­lad da uwyia sa u ba ri, mag ram qals uniS ne bia, rom ar es mis. sa bo lo od ga ir k va, rom am qals Rrma bav S vo ba Si, ro de sac jer ki dev nor ma lu rad arc ki hqon da ad g mu li ena, hyo lia ger ma­ne li ga dia.

ki dev uf ro sa in te re soa is cno ba, rom sazR var ga reT nar koz Si myo fi pa ci en ti ala pa ra ke bu la ga u ge bar ena ze, ro me lic Ca u we ria eqims. aR­moC n da, rom es ena iyo san s k ri ti. yve­la ze sa in te re so ki isaa, rom swo red am Ca na we re bi dan da a das tu res ori sa da vo for mis ar se bo ba Zvel in dur­Si.

aR niS nul Ta gar da ar se bobs ki dev uam ra vi ma ga li Ti, rom le bic enis amo uc nob da amo u wu rav fe no men ze mog viTx ro ben. ena Za li an ab s t raq­tu lia. igi TiT qos yve la fer ze gvaw­v dis in for ma ci as, mag ram, amav d ro u­lad, ena Si arc Se iZ le ba yve laf ris ga mo xat va. erT­er Ti mo saz re bis Ta­nax mad, `e na yo fi e re bis sax li a~, xo­lo, pro fe sor gia ba ra mi Zis TqmiT, `Tu ena yo fi e re bis sax lia, ma Sin yo­fi e re ba ara so des ar yo fi la Sin~.

er Ti ram ki faq tia: `e na kul tu ris ar se bo bis we si a~. kul tu ra ver iar­se bebs enis ga re Se. ena auci le be li kom po nen tia er Ti ro me li me so ci u­mis erad Ca mo ya li be bi saT vis. yo ve li ada mi a ni enis sa Su a le biT aRiq vams sam ya ros da ga mo xa tavs sa ku Tar Se­xe du le bebs, sa ku Tar da mo ki de bu­le bebs. ami to mac kon k re tu li enis adek va tu rad ga ge ba ga dam wy ve ti faq to ria ama Tu im xal xi saT vis Se sa­ba mi si ad gi lis mi sa ni Web lad msof­lio ci vi li za ci is kon teq s t Si.

II adgili _ giorgi fircxalaiSvili III adgili _ elene qadagiSvili

enis fe no me ni ada mi a nis cxov re ba Si

literaturuli saqarTvelo

12 ivlisi, 2013 w.12

bo lo oci we lia ma va ni da be ji Te biT gvim t ki cebs, rom qar Tu li kri ti ka dam dor da, Cak v da, Ca i lu ris wya li da­lia, rad gan mim di na re li te ra tu rul pro ce sebs av be di Ti du mi liT gverds uq cevs da, am de nad, mi ker Zo e bu lad asa­xavs. ga mo us wo re be li op ti mis tic iZu­le bu lia aRi a ros, rom du mi li oq roa. am Zvir fas sa un jes, mo gex se ne baT, gaf­r Txi le ba sWir de ba. am de nad, cocx lad da mar xul Ta ricx vis STam beW da vi zrda `ka non zo mi e ri a~.

vi Rac kvlav ma Ral far dov nad Se­icxa debs: qar Tu li kri ti ka mok v da! pi­la te sa viT xe lebs da i bans (Tu kma yo fi­le biT mo if S v nets) da nic Se a nu ri pa­To siT da beg ri li axal msxverpls gul mod gi ned Ca u saf r de ba, xel say re li Sem Tx ve vis Ta na ve mas ze ieri Si rom mi i­ta nos da da us ru le be li Se ta ke be biT mo yir We bul sa zo ga do e bas `ga nu me o re­be li~ mas ter k la si yin Ci qed maR lo bi Ta da ura­bol Se vi ku ri gni a siT Ca u ta ros.

kon for mis te bis sar bi el ze dak ve TiT gas ro lil SuS xu nas igi ve be di mo e­lis, odes Rac os kar ual dis Tav mom wo­ne, ba qia per so naJ ma rom iw v nia. mis fafxur sa da me di du ro bas war ma te bis nac v lad usa xe lo fi as ko xvda wi lad.

mok led, Rir s Se sa niS na vi SuS xu na ha­er Si Tav da je re bu lad aiW ra, wa mi e rad ax ma ur da da sa yo vel Tao ze i mis mo lo­din Si ise Cacx ra, mi si ̀ gmi ru li~ afeT­qe bis am ba vi mxo lod Txril Tan mo se ir­ne bat ma Se ityo, es iyo da es. `did sen sa ci a ze~ gaT v li li geg ma Ca i Sa la. ga mo Ce ni li in g li se li mwe ra li da mo­az rov ne SuS xu nas wre ga da sul am bi ci u­ro bas mra val wax na go va ni sar kaz miT aR­wers. ra da sa ma lia da, vin ar Ses w re­bia ka cob ri o bis avan s ce na ze mo bo boq re xe lova ne bis (xa ris xi aq um niS v ne lo rols Ta ma Sobs) ula ga mo aR tyi ne bas (am bi ci as), rom lis sa Ta vis dad ge na­Se­fa se ba no va to rul aR mo Ce na Ta ricxvs nam d vi lad ar ga ne kuT v ne ba. am Te mis gaS la Zi ri Tad saT q mels ag vac dens, ami tom um jo be sia saR azrs wo ni a ni sa­bu Ti da vur ToT, To rem ad le ris mi er mik v le ul Za la uf le bis kom p leqss `wvril ma ni~ pa tiv moy va re o bis na ir­na i­ri ga mov le ne bi ise ve daq saq savs da ga­a bun dov nebs, ro gorc qar Tu li kri ti­kis sfe ro Si na Za la de vad gav le bu li sa de mar ka cio xa zis sa eW vo mi ze ze bi, med ro ves med ro Se o bis Jins rom uR vi­vebs da ga da awy ve ti nebs, si yal bes daf­da fe biT Se e ge bos, sxvis Tval Si bew vi eZi os da di daq ti ku ri Si na ar sis miR ma Ca gu be bul Rvar Z l sa da ag re si as `in­te leq tu a lu ri~ ga sa qa ni mis ces.

mok led, ze ka cu ri am bi ci e biT da mux­tul kri ti kos ze ra i me gsme ni aT? we si­sa mebr, am ya i dis kri ti ko si `xel dam s x­mel Ta~ ga re moc vis RviZ li pir m Soa, e. w. Si na u ri ja la Ti, pre mi e bi sa da jil­do e bis da we se ba­ga ce mis dar gis ga mow r­To bi li, san do spe ci a lis ti. mas `sa eW­vo ele men te bis~ da wi o ke ba aba ria da Sav sa mu Sa os mu dam mCqe fa re en Tu zi az mi Ta da Se sa Su ri gul mod gi ne biT eki de ba.

da ma inc, am bi ci e bis si War bis gan vi naa dazR ve u li? miT uf ro, ro de sac na fic kri ti kos ze mid ge ba saq me. igi mxat v ru­li srul yo fi le bis Zi e bis sa ba biT msxver p lis Se moq me de bas le Si viT jij­g nis es `sa pa tio xe lo ba~ pro fe si ad ga ux dia. mSob li u ri eni sa da li te ra­tu ris da nag vi a ne bis saf r Txe mxo lod `a ra sa sur vel pir Tan~ mi mar Te ba Si awu­xebs da ax sen de ba. aba, is ga re mo e ba ra mo sa ta nia, qar Tu li mwer lo bis sa da ra­jo ze go ro zad aR mar Tul sa rangs sa­nuk va ri xme bis mo sag ro veb lad er Ti gan cxa de bis sa fuZ vel ze kav Sir Si facxa­fucxiT Se re kili 133 `tvi ni ko si mwer lis~ man da ti rom ga u Car xavs! gar­jas nu v u kar gavT, ioli ro dia yba da Re­bul or ga ni za ci a Si sa xel da xe lod gam­we se bu li `ko le ge bis naR va wi~ re kor­

dul dro Si aiT vi so da gra ma ti ku li sa ma ne bis miR ma mo ki a fe `da u viwya ri teq s te bis~ ma Ral m xat v ru lo ba ka te go­ri u li to niT am t ki co. mas ̀ ge ni o se bis~ da xa ris xe ba da pre mi e biT gam ziT ve ba aba ria da Cawyo bil Ta kas ta Si `vi Rac ucxo moy me~ `am bi ci u rad~ Tu gab r wyin­da, mtri sas, na fi ci msa ju lis ka ri e ra das ru le bu lia! man ur Ci me am bo xe sa­Tan dod uda da a mu Sa os da SeaC ve nos. Ta vi si pro fi li amas aval de bu lebs da Tu sa dam s je lo ope ra ci as `Ca ag debs~, uf ro so ba pi ra dad ga us wor de ba.

es `Sem Tx ve viT~ cen zo ri Zve li, `da­loc vi lid ro is~ pro duqts xom ar ga­go nebT, cocxa li Ta viT sab Wo ur de ma­go gi as rom ar eS ve ba, saq me saq me ze rom mid ges, igi ne bis mi er msxverpls uf ro­so bis mi Ti Te bis ga re Sec aR maf re niT augebs wess, ra me Tu `mo wi na aR m de gis~ da mi we ba moTxov ni le bad qce via da az­ra dac ar mos dis, Sek ve Til saq mes od­nav hu ma nu rad mi ud ges; ko le gas, kri Wa­Si Cad go mis nac v lad, sity vas Tu ar Se a wevs, Ca sa qo lad ma inc ar ga i me tos, Rir se u lad da dum des bo los da bo­los! b­ni mur man Tav diS vi lis sta tia _ ̀ rTu li po e tis si mar ti ve~ cik li dan `Za lad macxo ne po e te bi~ _ mwe ral Ta kav Sir Si ar se bu li ga u saZ li si vi Ta re­bis mka fio ilus t ra ciaa, im xis ti, usa mar T lo da ten den ci u ri kur sis maC ve ne be lia, ra mac kav Si ris mes ve u re bi kra xam de mi iy va na. sa ku Tar wev reb Tan uSe Ra va To da pi ris pi re bi sa da fi nan­sur ma qi na ci eb Si gar Tu li xel m ZR va ne­lo bis da na Sa u leb ri vi saq mi a no ba sa xe­zea. sa nam `zem d go mi~ `urC me am bo xe ebs~ Cve u li si sas ti kiT uswor de bi an, kav­Sir Si ga er Ti a ne bul 500­ze met ko le­gas pa su xis Rir sa dac ar Tvli an, ga nu­mar ton, mwe ral Ta sa sax lis (da ara mar to am Se no bis) da kar g va re a lu rad ram ga na pi ro ba, or ga ni za ci is kuT v ni li qo ne ba vin ga a ni a va, sa pi ris pi ro ba na keb­Si ga da na wi le bu li mwer le bi er T ma­neTs ra mi ze ziT wah ki da da a. S.

dag ro vi li prob le me bis ga daW ris nac v lad, uf ro so ba vi Ta re bas uare sad Za bavs. SuR lis ke ra aras d ros aR mo ifx­v re ba, Tu yve la fers Ta vi si sa xe li ar da er q me va. ase rom, zem d gom Ta wa qe ze biT xmal Se mar Tu li b­ni Tav diS vi li we siT un da ac no bi e reb des, rom axal sa o mar po li gons ma ma Ta da Svil Ta omis sa xiT gzas ar un da ux s ni des! na fi ci kri ti ko­si mSob li u ri or ga ni za ci is pres tiJs od nav ma inc rom uf r Txil de bo des, di­ver sias ar mi mar Tav da da Ce kis tu ri ma­ne riT SeTx zul `re cen zi as~ ar aaf ri a­leb da, saq me Si pre mi e bis mag ni tur Za­las ar Car Tav da, rad gan kav Si ris mes ve­u re bis si ax lo ves si mar T le ar hgi ebs da amas verc ci ni ku ri `a fo riz me biT~ aR mo a ce neb da, miT uf ro, verc ga yal be­bu li stri qo ne biT mi i sa kuT reb!

am de nad, mris xa ne gra ma ti ko sis kun­Te bis Tam Ta mi uSe de goa, rad gan briy v­sac ki mo ex se ne ba, kav Sir Si ne ba yof lo­biT ara vis Se moq me de bas ar ga ni xi la ven da `brZnul traq ta tebs~ ze di zed ar acxo ben! ma Sa sa da me, Cve ni or ga ni za ci is ufro so bas cecx li eki da, ro mel sac ad gi lob ri vi me xan Z re e bis ki ara, `e li­ta ru li~ spe caR Wur vi lo biT Sem ku li spec raz me le bic ver Ca aq ro ben, rad gan

jo jo xe Tur ge e nas mSvi do bi a ni Caf er f­v la ar uwe ria!

mok led, `ur Ci me am bo xe~ po e ti sa da kri ti ko sis Se moq me de bis gan qi qe ba ze­mo dan da i geg ma da, bu neb ri via, am mZi me­wo ni an da va le bas ga moc di li kri ti ko­si un da Ses Wi de bo da!

Cven Si dar Ces, man `sa gan ge bo saq mes~ uri god ro di ga ar T va Ta vi! mi zan Si amo Re bul ko le gas Se sa val Si ve da u zo­ga vad ek ve Ta da zo ma ze met am bi ci u ro­ba Si das do bra li. amas Ta na ve, so li du­ri pre mi e bis ko leq ci o ne ro ba da u wu na, TiT qos Tvi Ton xel m ZR va ne lo bas Tan er Tad gri gol xan Z Te li se u li Tav m dab­lo bi Taa cxe bu li da jil do aras d ros auRia! bo lo dros Cven Si, Ta nam de bo be­bi sa da pri vi le gi e bis ga da na wi le bis gar da, vin me sxva saq miT iyo da ka ve bu­li? vinc sa yo vel Tao aReb­mi ce mo bas ga e mij na, uyoy ma nod da a saf la veT da ax­la axal Ta o bas ra uf le biT moZR v­ravT da `am xelT~? Ta nac, WeS ma ri te ba­ze day r d no biT sxvi si di de bis awo na ra bin d ra naT Ta go ris ci ta tiT rom ga­a mag reT, da vi je ro, mis gar da sxva ve­ra vin `Se i am xa na geT?~

kav Sir Si yve la fe ri Ser Ce vi Tia: al va­re iun ke dam wyeb pro za i ko sad ga am we ses, mad lo ba RmerTs, Ta go ri am bed ni e re bas `ver eRir sa~!

ge mov ne bi an mkiTx vels Tqve ne u li `la xan kis~ fske ri nam d vi lad ver mo xib­lavs, ro ca Se ityobs, rom axal gaz r da ko le gis leq se bi TviT ne bu rad ga da a ke­TeT da kon teq s ti dan amog le ji li, da­ma xin je bu li stri qo ne bi brtyel­brtye­li gra ma ti ku li wi aR s vle biT `ga a na li­zeT~. enob ri vi nor me bis skur pu lo zu ri dac vis ken mo wo de ba sa sa ci loa, ro ca Ta vad teqsts aya l beb da usa mar T lo bas­Tan xel Ca Wi de buls kul turtregaris kver Txi ar geT mo ba! sxvi si Sec do me bis aR nus x va mar ti vi saq mea, niS nis mo ge ba _ miT uf ro. `si yal be leq s Si _ es aris sa feT qel ze mi de bu li dam ba Ca~, _ kri­ti ko sis das k v na Se u va lia. ma in te re sebs, si yal bes Tan Se u Tav seb lo ba mxo lod po­e zi as Tan mi mar Te ba Si rom ge Za le baT, mTe li or ga ni za ci is mas S ta biT fes v gad­g mul sic ru es ase mZaf rad ra tom ar ga nic diT? axal gaz r da po e tis da mu na Te­bas sa nam da a pi rebT, um jo be sia ha ji usu bis ma ga li Ti ga ix se noT, To rem pa­su xis m geb lo bis aci le ba rom kav Si ris mes ve ur Ta sti lia, mra val g zis dam t kic­da, xor xis mi e ri bge re bis xri a lis gan gam ge o bis wev re bic ar ari an dazR ve u li. sa er To dac, am g va ri xil ve bi ̀ prin ci pul msa juls~ ar SeS ve nis. vTqvaT, Tqven mi­er da wu ne bu li Se moq me di an leq si (an ori ve er Tad) zvi a da u ri viT ga ker p da da Zal da ta ne bi sas wa mos c da: `ZaRl iyos Tqve n mkvdri sa da!~ _ ma Sin ra gzas da­ad ge biT? dam ba Ci sa da da nis tri a li uk­ve moZ vel da. faq tia, kav Sir ma gav le nis Se sa nar Cu neb lad uf ro qme di Ti iara Ri un da ga mo Zeb nos, To rem uxer xu lia si­mar T lis ma Zi e bel axal gaz r debs Tqve ni Sa vi saq me e bis Ca sa far cxad civ­cxe li Tof­xan ja li gra ma ti ku li `dar R ve ve­bis~ ga mo xel Si Se a Ce CoT. vin da gi je­rebT, rom oden mxat v ru li srul yo fi­le bis asa Ror Zi neb lad il t viT!

Zve li ven de ta axa li va ri a ci iT _ gu ne ba Si ga mi el va b­ni Tav diS vi lis

`sta ti a~ bo lom de rom Ca vi kiTxe. war­sul am bavs Tu ar ga vix se nebT, mkiTx ve­li da ib ne va da ir w mu nebs, rom Cvens na fic msa juls ma ma Ta da Svil Ta omis ga Ca Re ba qar Tu li po e zi is, zo ga dad, qar Tu li enis dac vis miz niT wa mo­uwyiao.

wle bis win, ro de sac mwe ral Ta kav Si­ri dan b­ni re zo miS ve la Ze ga ricxes, b­ma mur man Tav diS vil ma Ta vis ko le gas er T­gu le ba er Tob mwig nob ru lad da u das tu­ra. ker Zod, man me gob ris mi Ti Te biT gam­ge o bis wev r Ta wig ne bi gan Cx ri ka da ara­sa sur ve li mtre bis wi na aR m deg mris xa­ned ga i laS q ra, ide u ri mo qiS pe e bis Se­moq me de ba Cve u li si xis tiT ga na qi a qa.

ma Sin mwe ral Ta kav Si ris Tav m j do ma­re b­ni Ta maz wiv wi va Ze gax l daT. rom ity vi an, Sex la­Se mox li sas qva qva ze aRar dar Ce ni la. kav Si ris re for mis sa­kiTxi yo vel T vis mwva ved id ga da Cve ni `mo ke Te e bi~ sa si ke To ga nax l e bas mu dam afer xeb d nen da amux ru Web d nen. bu neb ri­via, kav Si ris ax lan del mes ve ur Ta Su­ris Zi e bas gam ge o bis wev re bi ver as c de­bod nen. vinc ba to ni miS ve la Zis ga ricx­vas mxa ri da u Wi ra, umal na fi ci msa ju­lis sa miz ned iq ca. b­ma mur man Tav diS­vil ma da va le ba pir naT lad Se as ru la da ko le gis, q­ni la li ja fa raS vi lis po e­tu ri kre bu li mi was Tan ga as wo ra. sar­kaz mi ar ik ma ra da 20 wliT ad re ga mo­ce mu li wig nis Ta ri Ri mi zan mi mar Tu lad ga a yal ba, aqa o da, av to ris Se moq me de bi Ti zrda ̀ u nu ge So a~ da mec iZu le bu li var mi si `si sus te~ sa zo ga do e bas vam c noo! ko men ta ri mar T lac zed me tia, ro ca an­ga riS s wo re bi sas yve la me Tods ga sa va li aqvs da si yal bes si mar T lis iar li yi mi e we be ba! mkiTx ve lis T vis cxa dia, rom na fi ci kri ti ko sis `ga na Ce ni~ ukuR ma un da Seb run des da da wu ne bu li leq se bi obi eq tu rad Se fas des. sir cx vi lia, ven­de tas Se sa niS na vi leq se bi ga da a yo lo! or ma gad sa sir cx vo am ba via, ro de sac ko­le gebs sa mar T li a ni moTxov nis ga mo dak ve TiT `a Sa veb~ da `a nad gu reb~. droa, am g var `kri ti kas~ bo lo mo e Ros! Ce kis­tu ri ile Te biT fons ve Rar vin ga va. b­n Tav diS vils nam d vi lad ar vur Cev di, be­so JRen tis mo va le o ba saS vi liS vi lod Se i Tav sos, rad gan sa yo vel Ta od cno bi­lia, am uka nas k nel ma qar Tul mwer lo ba­Si sa xe li ro gor da im k vid ra da li te­ra tu ris is to ri as rag va ri `Rvaw li~ da am C nia!

sxvis Sec do meb ze ga fa ci ce ba da gan­ga Sis za ris Se mok v ra mo ge bi a ni ko zi ria, Tum ca bo los yve la fers far da aex de ba xol me da er T je rad war ma te bas si mar T­le acam t ve rebs. sab Wo ur iner ci as di di dRe aRar uwe ria. kav Si ris mes ve u re bi am re a lo bas sa Ta na dod Tu ar ga ac no bi e­re ben da ax le bu rad ar ga da ewyo bi an (es uf ro mec ni e ru li ko mu niz mis uto pi u ri xil vaa!), nam d vi li qar Tu li mwer lo bis miR ma dar Ce bi an da am mwa re si nam d vi les dak ve TiT Ses ru le bu li `re cen zi e bis~ dax va ve biT ver usaS ve le ben!

b­ni Tav diS vi li Ce mi Se moq me de bis Ses wav las Tu mo i wa di nebs (mec kav Si­ris wev ri var da sjobs gvi an, vid re aras d ro so, naT q va mi a), uSur ve lad da­vak va li a neb. Tum ca gu li me Ta naR re ba, vai da, im we ri leb Si Ce mi mi sa mar TiT ga moT q mu li Se fa se be bi ar esi a mov nos da pa tiv ce mu li ko le ge bis wi na aR m deg axa li ven de ta Ca i fiq ros, ga yal be bu li ma sa lis gar Ce va­Cas wo re bas ra auva! leq s ze da, zo ga dad, mwer lo ba ze Za la­do bas rac Se e xe ba (b­ni mur ma ni ama Si opo nen tebs ada na Sa u lebs) am Tval saz­ri siT kav Si ris mes ve u rebs pir ve lo ba Si ve ra vin Se e ci le ba da ha des Si mi ma val uf ro so bas mdi na re le Tas me na vis mo ne­te biT mos yid va er Tob ga uZ nel de ba, ra­me Tu dro ni me fo ben da ara me fe ni!

ika qadagiZe

`po ets ve raf riT ver mo e re vi! sxvas er Ti ra miT mok lav, po ets mxo lod at ken, mag ram es tki vi­li mis T vis ara fe ria. pi ri qiT, Ta vis sa sar geb lod iye nebs, amiT mTels Cven Wir­va rams mis T vis mxo lod sar ge be li mo aqvs, em sa­xu re ba, kve bavs, hkur navs~.

ial mar se der ber gi

mur man, mur man, Sen sa mze sa, eg kav Si ri ra ri gia?!

kritika

1312 ivlisi, 2013 w.

literaturuli saqarTvelo

saqarTvelo

aprilis xnulSidedisimeda gazafxuli gamobaCunda,yrmam erTaderTi sityva icoda – x v a l – da gzadagza RuRunebda simRerasaviT.

xilva

remaSi daqris qurani,cerad gahyurebs gzaSaras.ar miikarebs unagirs,arc mooqrovil avSaras...

gadauqrolebs cxra mindors,aragvis ferad napirebs...RmerTma avdari aridos, – frTebi aqvs, frenas apirebs!

natvra

– titebiT gamonatiro,saiT midixar, aprilo?

– simSvidisaken mivdivar,namzeur biliks vkidivar.

msurs, imedian darebiT,davaSoSmino qarebi,

sxivsios TrTola – TamaSiT,gavSalo vaSlis marmaSi,

qveynis gulze rom avSavobs,is dardi unda avSalo

da ayvavebul baRiviT netarvyo fiqri daRlili!..

* * *

me Tqvens ezoSi gazafxulze Semoviare,gamoxmobas ar hqonda azri,radgan vicodi, Tqven erTobodiT, batono Cemo!dadga TibaTve, fericvaleba,damemSvidobnen weroebi.roca gawvimda,saxidan xeliT viridebdigayinul wveTebs,rom vinmescremli ar hgoneboda.qari rom Cadga,Tovliswina gayuCebam moicva are,sarkmels iqiTme Tqven SegniSneT, – sauflo tablas miarTmevdiTSemTxveviT stumrebs.amasobaSi Tovda da Tovda,Cemi dafarva ar iyo Zneli,TovlzemoT darCamxolod CaCiscisferi burTi,yvavili Tu egonaT bavSvebs, – @me momeyura maTi simRera,– o, gazafxulo!sarkmlidan, albaT, Tqvenc SeniSneT,– raRaca moxdada gamoxvediT,gadaswieT xorSaki Tovlida daminaxeT!..odesme, albaT, gapatiebTmag Secbunebas,radgan, Tqven

cisfer yvavils elodiT,bavSvebma ki maSinve micnes,sicivisagan galurjebulsCamWides xelida CaCis irgvlivmomatares simRerebiT, – o, gazafxulo!axla, me, isev Tqvens win vtrialebbavSvebTan erTad,Tqven makvirdebiT xan me,xanac Tovlis samaresda albaT, fiqrobT,ramden sazrunavs gagiCenTCemi wresgadasuli miusafroba!...ras izamT,unda SeeCvioT,oRond, es mere...jer makvirdebiT,jer makvirdebiTda iqneb micnoT!

* * *

vuZRvni samSoblosTvis, simarTlisTvis, moyvasisTvis yvela Sewiruls

erTxel xom unda Seafxizlo eri da beri, – erTxel xom mainc unda uTxra simarTle Seni!

erTxel xom unda daigrgvino, daimquxaro,an dardiani anugeSo, – nuRar swuxaro!

erTxel xom unda gadaudge jogsa da faras,daxunZlul zvarTan SeaCero, – SeCerdiT, kmara!

erTxel xom unda mogimarTos xeli ufalma, – Tavaweulma gaiaro, Tavisufalma,

erTxel xom unda asxmartaldes sxivSi isxari,erTxelac unda daifico dasaficari,

erTxel xom unda Seifero rCeulTa ferida mamulisTvis,da simarTlisTvis,da moyvasisTvis bewvze dado sicocxle Seni!

sikeTe

– xelSi amiyvane! – sikeTe mexveweba,– mZime xar – meTqi, – Tvals varideb, – amiyvane! – mduRarebas afrqvevs sikeTe,me mxolod vCanvar kuTxovani da uxerxulad satarebeli,xels Tu Semaxeb, ganaTdeba Seni samyaro,damijere da Semaxe xeli,erTi suli maqvs amovavso Cabnelebul kedel­yures sicariele!...­ai, ase! – ukve SenSi var, adamiano, broweulisfer darbazebiserTaderTi mbrZanebeli da mepatrone,neba­neba mivirTmev Seni gulis naJurs, vxdebi ulevida vRiRineb Cems uZveles sagalobels, kargad mismine:

mTaSi miwuria erdoCamoSlili,

barSi moxucia xelebdakoJrili,

xnulSi nikoraa bedze aRrenili,

kvalSi patronia saxreaRerili,

iqiT taZaria trapezgaZarculi,

Tavis planetaze naRvlobs ufliswuli...

Suqi enatrebaT wminda kelaptrisa,

kaci kaciTao, Sen ki netar visad?

Sen ki sxivad visad, siTbod visad moxvel?

visTvis amzeureb sixarulis noxebs?

– adeq, gaemzade, sakeTilod sxvisad,

Suqi enatrebaT wminda kelaptrisa!

mwuxareba

Zmis xsovnas

Cems ezokars moakiTxa mwuxarebam,

vaime!

cxra uReli xari eba,

kevri hqonda gamobmuli,

Sav kaloze gulebs lewda,

sisxli Rvarad gadioda!...

kvali darCa mwuxarebas

momwvari da mojegili!

galaxuli sixaruli

mokle kabas mistiroda,

moTqvamda da zrialebda

ingreoda misi oda!..

galeSili mwuxareba,

axla, sxvagan midioda!

* * *

gaWvartlul buxars

Camohyva oxvra, –

es, Semodgomis

Sriali ismis.

tyeSi, foTlebis

xatula noxma,

xaverdovani

gadikra nisli.

Rrubelma STanTqa

kacic da mzeca,

bunebam veRar

gauZlo amdens

da Semodgomis

mwuxare zecam,

piri mouxsna

dagrovil dardebs!

poezia

­lali­jafaraSvili­

literaturuli saqarTvelo

12 ivlisi, 2013 w.14

no men k la tu ru li da bu aS vi liav to ri sul ar ufiq r de ba, ras

wers! am qal ba tons ise afiq re bi nebs ,,ro gor gam x da ra~­o, TiT qos is ad re­ve ic nob da am go go nas, ro me lic ma Sin Tur me ga su qe bu li da Tval gul mi sas­v le lad pir m S ve ni e ri yo fi la, mag ram gar k ve u li dro is, an da ra Rac mZi me mov­le ne bis Sem deg Tval Si sa ce mad Ca mom x ma­ra! mag ram ra ki am qal ba ton ma go go nas pir ve lad ax la dah k ra Tva li, ro gor­sac da i na xav da da aRiq vam da, Ta vis Ta vad cxa dia, Se fa se bac Se sa ba mi si moh y ve bo da! mok led, aq av tors am qal ba to ni saT vis un da eT q me vi ne bi na ara ,,ro gor gam x da­ra~, ara med ,,ro go ri gam x da ria~ da ma­Sin yve la fe ri bu neb ri vad ga mo u vi do da! an da ra na i ri qar Tu lia ,,ama Si gam c va­la?~ swo ria ,,ama ze gam c va la?~

mas pin Zel go go nas ar ki sZi ne bia, Tur me fil t ve bis an Te bis gan var va­rebs. ma le abod de ba ki dec da kna vi­liT wyals mo iTxovs. stu mar qal­ba tons de mo nu ri az ri uel vebs: ma­gi da ze de bu li Ter mo met ris ver cx­lis wya li wyli an Wi qa Si Ca u ri os da Ta vis ga mam wa re bels si cocx le mo us­w ra fos! Ca na dens vin ga u gebs, ve ra vin! mag ram!.. sa mad lod erT Wi qa wyals ki mi aw v dis, Tumc mo mak v davs ma le ve mi a­to vebs – Cem gan ra Se wev nis Rir siao! ami tom es qal ba to ni ,,sul mo uT q me­lad da eS va ki be eb ze~, av le vis qu Ci­dan le se li Ze ze Ca mo qan da da Ta vi suf­le bis mo ed nis ken Se mo e mar Ta.

aq ki av to ri Ta vi si sqe ma tu ri sur vi li sa mebr uec rad ,,hu ma nur~ sas­wa uls ax dens.

,,giy var des mte ri Se nio.. vi Tar­ca...~ – Cas Za xa ke Til ma xmam~.

mkiTx ve li ma ri li an Ri mils ver ika vebs, vi na i dan es go go na am qal ba­to nis ara na i ri mte ri ar aris da arc Se iZ le ba yo fi li yo. igi jer ki dev pa­ta ra o bi sas mi u to ve bi aT mSob lebs, upat ro no Ta Tav Se sa far Si aRuz r di aT da Ta vis ded­ma mas arc ki ic nobs! ax­la rac Se e xe ba ,,qmris war T me vas~.

cxra ap ri lis Ra mes rus Ta vel ze mi tin gis sis x li a ni dar be vi sas ga zo­neb Si Se yu Ju li es go go na vi Rac kacs ga da ur Ce nia da gul m ker d ze axu te bu­li mo uy va nia am pa ta ra na qi ra veb xu­xu la Si. Ta vis ga dam r Ce ne li ,,ra in di~ am go go nas ra ki Tav da viwye bam de mos­wo ne bia, sul wa sul ma av tor mac saq me aRar ga a jan j la da ima ve Ra miT ori ves ba ga­ba Ris aR saz r de le bi viT erT lo­gin Si uk ra Ta vi!!! es cru ka ci Ta vi si pres ti Jis Se sa nar Cu neb lad ka no ni er me uR les Ta nac ga moC n de ba xol me (a ra­da, gik virT – amis Ta nas 9 ap ri lis mi­tin g ze ra esaq me bo da?!), ume tes wi lad ki am qor fa say va rel Tan ne biv robs!..

pir vel dRe sa da Sem deg dRe eb Sic an Te bi an go go nas mo u lod ne lad ga­mocxa de bu li es ucxo qal ba to ni xan Ta vi si uc no bi, sa zizRa ri de da hgo­nia, xa nac am sa eW vo saxls ax lad Tav­Se mo fa re bu li ke Ti li ros kipi.

ai, sul es aris am uc no bi qal ba­to ni sad mi mi si ,,mtro ba“, rac di le­tan ti pro za i ko sis gra fo ma nu li fan­ta zi is na yo fia!..

go go na bo los rom Se ityobs, es qal ba to ni Tur me ,,im~ ka cis ka no ni e­ri me uR lea, xo lo Tvi Ton ,,ra in di~, ro gorc mas ego na, mar T la afxa ze Tis om Si ki ar ib r Z vis, ara med ka xe Tis ra i o ne bis Rvi nis qar x nebs sa re vi zi od

uv lis da uz run ve lad da qe i fobs, am Ta vis na qi ra veb so ros ci vad mi a to­vebs da uni San ge bod ga da i qa je ba...

* * *er Ti sity viT, spe ku la ci u ri ,,hu­

ma niz miT~ ga ta ce bu li av to ri nam d­vil ,,mxat v rul~ sas wa u lebs ax dens: mo u lod ne lad sin dis gaR vi Ze bu li es qal ba to ni te le fo niT sas w ra fo dax­ma re bis sam sa xurs sicxi a ni go go nas mi sa marTs Ca a we ri nebs da iq ve alax ma­lax ga dawy vets, Tvi To nac isev upat­ro no mo mak v da vis mi sa xe dad gaf rin­des! ami tom Ta vi suf le bis mo e dan ze taq sis da We ras Se ec de ba, mag ram iR ba­li ar gin daT?!

,,ro dis ga va es ri gi?!. _ ga i fiq ra gab ra ze biT (ra Su a Sia aq gab ra ze ba – msgavs vi Ta re ba Si uf ro zed ga moW ri­li sity va un da da Zeb ni li yo! j. m.), _ job da, av to buss gav yo lo di, Cems aq dgo ma Si uk ve me sa mem Ca i a ra~.

jer sa er Tod, da miT ume tes, mwe­ral Ta kav Si ris Tav m j do ma ris T vis uxer xu lia am g va ri Ci qor Tu lo ba – sad nas wav li qar Tu lia es ,,Cems aq dgo ma Si uk ve me sa mem Ca i a ra~.

Tumc win uare si gve lo de ba.,,qal ma ri gi mi a to va, (aq mZi me ki

ara, wer ti li un do da. j. m), jer ne­li na bi jiT wa vi da av le vis qu Cis ken, me re na bijs auC qa ra. bo los TiT q mis auC qa ra. bo los TiT q mis mir bo da~.

aq uk ve Zne li ga sar k ve via, we ri sas av tors uecar ma Zil mo re vam Se u sus­ta az rov ne bis una ri Tu mar T la ase swams: am g va ri ab da ub diT mxat v ru li pro za mo iq so ve ba?! ra Ras iZ le va es ,,bo los TiT q mis auC qa ra~, ro ca ma­nam de ager, uk ve dag vak va li a na ­ ,,me re na bijs auC qa ra~­o?! ho da, am qal ma Tu ki uk ve ,,na bijs auC qa ra~, me re aw uk ve aC qa re bul na bijs ,,TiT q mis~ ro­gor Ra un da auC qa ros?! aq es uaz rod Ca Cur Tu li ,,TiT q mis~ na bijs ki ar aC qa rebs, ara med per so na Jis moZ ra o bis bu neb ri o bas Tav da yi ra at ri a lebs da ga sa va Te bul mkiTx vels gra fo ma nul tla po Si nes to e bam de Zi ravs!

an es ra Ra ube du re baa, er T ma neTs be cu rad mi yo le bu li ,,bo los TiT q­mis... bo los TiT q mis?!~ sad ari az ri, lo gi ka, mxat v ru lo ba an da mkiTx ve li sa zo ga do e bis wi na Se sa val de bu lo pa­su xis m geb lo ba?!

aq uneb li eT gax sen de ba zo gi er Ti te le ga da ce ma: sxva das x va kon ti nen­te bi dan sa qar T ve lo Si ori o de wlis win Ca mo su li fe rad ka ni a ni ucxo e le bi uf ro ga mar Tu li qar Tu liT mety ve­le ben, vid re sa qar T ve los mwe ral Ta kav Si ris sta Ji a ni Tav m j do ma re!

ukan mit ri a le bu li qal ba to ni uk­ve sicxiT ga Tan gu li go go nas xu xu­lis zRur b l Ta naa.

,,ka ri ki ar Se u Ria, Se am t v ria!ne ta vi aq ra sa Wi ro iyo es go ne ba­

miR mu ri Tur me o bi Ti – Se u Ria?! un da iyos Se a Ro! Ta nac da u ke tav­ga da u ra­zav, miT ume tes, we Ran Ta vis mi er ve msu bu qad ga mo xurl kars ra Ra Sem t v­re va un do da, ro gor un da Se em t v ria?! msu bu qi Se xe ba da mi si SeW ri a le bac er Ti iq ne bo da! es ra i me kri ti ku li Sem Tx ve vi sas da ke til an ur dul gay­ril kars Se am t v re ven xol me!

* * *sru le biT ca mow men dil ze, gu ne ba­

Ser Ce viT ax la pro zis Jan r Si du ra­ji viT ga daf re ni li Cve ni av to ric ver

as c de nia gra fo man Ta erT­erT yve la ze saZ ra xis sa da mkiTx ve le bis Se u racx­m yo fel zads: alal be dad mi ki bul­mo ki bu li mi si teq s tis per so na Je­bi mar T la da mo u ki deb lad, Ta vi an Ti Wkua­go ne bis, mrwam si sa da pro fe si­u li cod na­ga moc di le bis mi xed viT ki ar moq me de ben da mety ve le ben, ara med yve las ma gi er ena mo uR le li av to ri rat ra tebs. ai, amis erT­er Ti kla si­kur­qres to ma Ti u li ma ga li Ti:

we Ran am qal ba to nis mi er ga mo Za­xe bu li sas w ra fo sa me di ci no dax ma re­bis per so na li mo va. fil t ve bis an Te­bis gan ga var va re bul, sik v di lis pi ras mi var d nil go go nas ga sin ja ven da aq may va la go naS vi li eqims ar saT q mels aT q me vi nebs!

,,sa a vad m yo fo Si way va na ar aris sa Wi ro. sa Si Si ara fe ria, fil t ve bis an Te ba aqvs~.

emo ci u ri mkiTx ve li Se iZ le ba Se­i Sa los: yur mi ug de be li, uluk ma pu ro, ume di ka men te bo, umeT val yu reo, upat­ro no, gon da kar gul go go nas fil t­ve bis an Te ba bu gavs, or moc g ra du si a ni sicxe tvins ut ru savs, aman ki Se iZ le ba si cocx le sac ga mo a sal mos – me ti ra­Ra sa SiS ro e ba gin daT?! nu Tu ueW ve lad be bu TiT ga mo faS vu li an da av to ma tiT Cacx ri lu li un da iyos, sa a vad m yo fo Si rom ga a qa non?! ro gor fiq robT, am g var si su le les mar T la Tvi Ton xni e ri, ga­mob r Z me di li eqi mi wa mo ro Sav da?!

* * *Tqven T vis uk ve kar gad nac no bi

qal ba to ni, ro gor me qma ri isev rom da ib ru nos, ra Ras ar sCa dis! es qris­ti a ni man di lo sa ni, Tav mo sa wo neb lad jvar sac rom ata rebs, sam kiTxa od er­Txel Tur me mar ne u lis ra i o nis ro­me li Rac so fel Si mo la sac ki xle bia!

vi Tom ja dos asax s ne lad Tu ra­Rac msgav si sas wa u lis mo sax de nad mo la qals tax t ze zur giT ga aw vens da but but­but bu tiT din jad us ress ji Si an gul m kerds, fa fuk mu cels da pro fe si u li xel ga wa fu lo biT mi uy ve­ba qve viT da qve viT!..

mTe li es uaz ro, Ta nac uxe lov­nod Se TiTx ni li, Ti Ti dan ga mo wo vi li sce na im de nad uSe de god aris Wye te la xiS ta ki viT Ca ke re bu li ise dac TviT­miz nu ri epi zo de biT Se ko wi we bul, Tav mo ma bez re bel teq s t Si, rom mkiTx­ve lis gu lis wy ro mas, aR S fo Te bas, gan ris xe bas Tu zizR sac ki ver aR Z­ravs, ro gorc sxva msgavs ga re mo e ba Si xde ba xol me.

sa ma gi e rod mkiTx vels e. w. pro­za i ko sis enis uco di na ro ba aS fo Tebs.

,,mo la xel Si qar vis kri a lo sans aw va leb da da mSvi dad ekiTxe ba“.

aba, mkiTx ve li ro gor ar gaS ter­de ba: Tu ki zmniT aR niS nu li kri a los­nis wva le ba nam yo dro Tia naC ve ne bi,

ma Sin kiTx vis das mac ama ve dros un da Se e sa ba me bo des. ai, ase: ,,mo la xel­Si kri a lo sans aw va leb da da mSvi dad ekiTxe bo da“.

an da, pi ri qiT: av tors Tu aw m yo sur da, ma Sin zmniT aR niS nu li ori ve pro ce si er T ma ne Tis T vis un da Se e xa me­bi na. ai, ase:

,,mo la xel Si kri a lo sans aw va­lebs da mSvi dad ekiTxe ba“.

aq, al baT, zed me ti ar iq ne ba, er Ti esec vi kiTxoT: am pir vel wi na da de­ba Si ra fun q cia akis ria, ri si ti­ki­to ma raa zed me tad CaC ri li sity­va ,,xel Si?“ ada mi a ni Tu kri a lo sans mar c v lavs, anu ro gorc av to ri am­bobs, ,,aw va leb da“, Ta vis Ta va dac cxa­dia, rom xel Si eWi re ba, To rem ka ci kri a lo sans ni ka piT, qe Co Ti, mux liT, be WiT, iday viT, cxvi riT, Sub liT, wam­wa me biT, iR li iT Tu qus liT xom ar da mar c v lavs?!

ra ga mo dis? Tu ena Si may va la go­naS vi li se u li Txro bis am g var stil sa da me Tods da vam k vid rebT, ma Sin aRar Se iZ le ba wi na da de be bis am g va rad age ba.

,,mwe ra li ma gi das mi uj da da kal­mis ta ri aiRo“. ,,mo na di rem na kaf Si Sve li da i na xa“.

ki mag ram, mkiTx vel ma ra ga i gos, mwe ral ma kal mis ta ri ri Ti aiRo an da mo na di rem Sve li ra na i rad da i na xa?!

ami tom ami e ri dan m. go naS vi li se bu­rad un da vwe roT.

,,mwe ra li ma gi das mi uj da da xe liT kal mis ta ri aiRo“. ,,mo na di rem na kaf Si Sve li Tva le biT da i na xa“ da a.S.

may va la go naS vi lis na i ri mwe ral­mkiTx ve le bis T vis es uk ve ga sa ge bi iq­ne ba!

ai, ra na ir uha e ro la bi rin Teb Si Sev ya varT ne ba ze miS ve bu li did mo xe­lis ,,pro za i ko sul“ Cxir ke de la o bas!!!

ga sak vi ria, red ko le gi is wev reb ma ra tom ara fe ri Ca as wo res? an da, sa­er Tod, obi eq tu ro bis grZno ba da kar­gu li Tav m j do ma re ro gor ar ix s nes tu tu cu ri sur vi lis gan – am g va ri gra fo ma nu li ab da ub diT pro za i kos­Ta an To lo gi a Sic ga mo Wi mu li yo! Tu pro eq tis av tor ma, va Ja oTa raS vil ma es teq s ti mxo lod Tvi Ton ga sin ja, red ko le gi is wev rebs ki Tva li Tac ar aC ve na da mwe ral Ta kav Si ris Tav m j­do ma re ,,Ta na med ro ve qar Tu li pro zis an To lo gi a Si~ pir da pi ri ko op ta ci is (!) we siT Se iy va na?!

* * *av to ri xSi rad ara vi Tar yu radRe­

bas ar aq cevs obi eqts, su bi eqts, dros, qce vas, zmnis uR v li le bas, sin­taqss.. mo us mi neT.

,,Ce mi gu li viT dam Zi me bu lan pu­ris ma Ra zi eb Tan ri ge bi~.

,,fe xeb ma Tvi Ton mi iy va nes av le­vis qu Ca ze~.dasasruli. dasawy. `ls~, #51

kritika

1512 ivlisi, 2013 w.

literaturuli saqarTvelo

,,go go nas cod veb ma uwi es~.,,iebi iwo neb d nen Tavs~.sa yo vel Ta od cno bi lia, rom war­

moT q mul sa da da we rils So ris gan s x­va ve ba yve la ena Si da cxa dia, maT So­ris qar Tul Sic ar se bobs. ho da, Cven ma av tor ma Ta na med ro ve qar Tu li sa li­te ra tu ro mety ve le bis mTe li ma ra gis mar T l we ra nu Tu mar T la ise uza dod icis, rom or Tog ra fi ul leq si kons ara so des xma robs! xo lo Tu iye nebs, ma Sin ras mi va we roT am g va ri laf su­se bi, aras ru li sa Su a lo sko lis mos­wav le sac rom ar epa ti e ba!

,,xom da aR r C ve si ci liT~. un da iyos da ax r C ve.

,,Se civ nu li ka te bi“. un da iyos Se­ci e bu li.

,,obo li crem lic ar dac d nia“. un­da iyos das c de nia.

,,ker va Wi ris dRe sa viT sZul da“. un da iyos Wi ris dRe sa viT.

,,ma mis tola kac saa ga da ki de bu­li“. un da iyos ma mis to la.

,,Se e ka ma Ta vi Ra ca gu lis gu li­dan“. un da iyos gu lis gu li dan.

,,vin yavs ne ta ax lo be li?~es uk ve me tis me tia! am je rad ma inc

gver d ze ga dav doT gra ma ti kis sa xel­m ZR va ne lo da yo vel na i ri leq si ko ne­bi! mwe ral ma ki ara, qar T ve li de dis kal Ta Si gaz r dil ma ne bis mi er ma nor ma­lur ma ada mi an ma nu Tu Ta vi si al Ro i a­no biT ma inc ver un da ig r Z nos, rom es ,,yavs~ Sxa mi a ni gve lis basr kbi leb­

Si mox ved ri li gan wi ru li ba ya yi viT sa co da vad yi yi nebs da mas AaSkarad ak lia qar Tu li an ba nis bo lo asos, ,,hae~­s an ge lo zis frTe bis msu bu qi Sri a li seb ri ha e rov ne ba?!

nu Tu yu ri ar un da ag vi wiv los am – yavs, yav des, yav da, yo lia, yo lo­des?!

swo ri for maa hyavs, hyav des, hyav­da, hyo lia, hyo lo des!!!

av to ri se ul Txro ba Si ai, er T gan ras vkiTxu lobT:

,,ram de ni qa lia Cems gar Se mo~. ara­da, un da iyos Cem gar Se mo!

es me xu Te­me eq v se kla sel sac eco­di ne ba: msazR v re lad ga mo ye ne bul kuT v ni le biT nac val sa xels mi ce miT brun va Si yo vel T vis ,,s~ da bo lo e ba un da hqon des. ma ga li Tad, Sens Zmas, Sens kom pi u ters, Sens gaz r das, Sens mters, Sens ka lams, Sens madls... Tqvens am xa nags, Tqvens azrs, Tqvens be Weds, Tqvens Se xe du le bas... Cvens razms, Cvens sof le lebs, Cvens ve na­xebs, Cvens cod nas da a.S.

mag ram cal ke mdgom Tan de bul Tan da zmnis sar T Tan xma re bi sas nac val sa­xels ,,s~ uq re ba: Cem gar Se mo, Cem ir­g v liv, Cem mi er, Cem ze viT, Cem Tval­win, Cem ukan, Cem win, Cem mi marT, Cem gar da... Sen win, Sen mi marT, Sen gar da, Sen wi na Se... Cven gar da, Cven ir g v liv, Cven So ris, Cven Su a Si, Cven Sua, Cven gver diT, Cven ga mo, Cven ukan, Cven mi er da a.S. da a.S!

aba, Tav mo saW re li ar aris, sa qar­T ve los mwe ral Ta kav Si ris Tav m j do­ma re sa da an To lo gi is red ko le gi is wev reb Tan am g var gra ma ti kul wvril ma­neb ze msje lo ba?! xal xur po e zi a Si da­xa tu li im ax me te li qa li sa da nem sis yun wis am ba vi nu Tu gaz vi a de ba ki ara, sru li si mar T lea da msgav si ma ga li­Te bi yve la dar g sa da sfe ro Si dRe sac me or de ba?!. o, Rmer To, Rmer To!..

axal be da pro za i ko si ai, er T gan ki dev ras gvi wers:

,,gu Sin de li sa u ba ri sity va­sity­viT ga ix se na~.

am da mom dev no ci ta ti da nac da vi­na xavT, rom av tor ma ar icis de fi sis erT­er Ti um Tav re si fun q cia, mi si Ta­vis dro sa da ad gi las xma re bis we si: mas iye ne ben Se er Te bis kom po zi tiv Si! ma ga li Tad, ia­var di, Tval­mar ga li ti, Tval­war bi, rZal­mu li, de dam Til­ma­mam Ti li, ma ma­pa pa, ded­ma ma, qa mar­xan­ja li, me fe­pa tar Za li, naz­nar na ri, tye­ve li, na dir­frin ve li, Tovl­Wya­pi da a.S.

mag ram aq ra iyo Se sa er Te be li, ro ca av to ris mi er uad gi lo de fi siT Su a ga po bi li sity va – sity va sity viT! – erT mTli ans war mo ad gens da sru­le biT ar sa Wi ro ebs am g var ja la Tur Ca re vas!

axal mov le ni li Se ud re ke li ,,pro­za i ko si~ or Tog ra fi ul leq si kons ara da ar cnobs da Ta vi se bu rad mi­aS la pu nebs.

,,mes mo da kvne sa, Se Za xi li, uc na u ri

ba ga­bu gi~.may va la go naS vils es mTli an­mo­

no li Tu ri sity va – ba ga bu gi _ ori sxva das x va sity va: ba ga da bu gi hgo­nia da re for ma to ru li Tav da je re biT

er T sa da ima ve dros de fi siT Tan Su­

a ze apobs da Tan aer Tebs ki dec!!!

ra ga mo dis? Tu av to ris am g­

var ,,re for mis tul~ me Tods da vam­

k vid rebT, ma Sin un da mi va yo loT da

sul Sua­Sua dav Ce xoT ise Ti mTli a ni

sity va­mar ga li te bi, ro go ri caa, ma ga­

li Tad, ba lax bu la xi, bin d bun di, Ra­da Ru da, ka pa ku pi, Tqa raT qu ri, aur­za u ri, Wra WaW ru Wi, tla pat lu pi, Txla SaTx lu Si, wa ra ma ra, Ra pa Ru pi, al Ta bal TaA(s), tka cat ku ci, Wa xa­Wu xi, ka ka ku ki, oR ro CoR ro, xa ra xu­ra, ra ka ru ki, aWal bu Wu le bi, na yar­nu ya ri, na Wam nu Wa mi, nax rav nux ra vi, xa bak xu ba ki, ab da ub da, Sa ta bu ta...

,,eri haaa!... me mar T la ga mar Tu li

li te ra to ri me go na, is ki Tur me Sa­ta bu ta mo qar Tu le yo fi la!~.. – zaf­

ri a nad amo ix v ne Sa je mal mex riS vil­

ma da sa Si ne li Tav dam ci re ba mo e ria,

rad gan mix v da – Ci qor Tu lad mo az­

rov ne sa qar T ve los mwe ral Ta kav Si­

ris Tav m j dom ris dro Sis qveS upat­

ro no cxva ri viT iricxe bo da.

je mal mex riS vi li

dasasruli. dasawy. `ls~, #51

sa yo vel Ta od cno bi li faq tia: sa­su li e ro pir Ta erT­erT Sex ved ra ze ro me lic ru si eg zar xo sis me Ta u ro­biT mim di na re ob da, es ma Ra li sam R v­de lo pi ri aRuS fo Te bia im ga re mo e­bi as, rom wm. ni nos sas wav le bel Si pa ta ra me Ce Ti yo fi la mu sul man­TaT vis da ro ca mas – aR S fo Te buls – gan mar te ba mo uTxo via amis Ta o ba­ze, me u fe ka lis t ra tes (cin ca Ze), ro me lic ma Sin mRvdlis xa ris x Si yo­fi la, mi u gia, rom es faq ti sav se biT nor ma lu rad mi aC nia, rom ada mi a ne bi RmerTs loc vas aRuv le nen Ta vi an Ti Seg ne bis, cod ni sa da gan vi Ta re bis Se sa ba mi sad, ta Za ri da me Ce Ti er Ti car g va lis qve Saa da ara fe ria aq ga­sak vi rio.

yve la aq mox mo bi li ma ga li Ti ni­mu Sia win da xe du lo bis, praq ti ku­lo bis, to le ran to bis, Sem wy na reb­lo bis, ada mi an Ta sus ti bu ne bis Ta­nag r Z no bis, da Tu ram de nad scil de­bi an isi ni `uc v le li dog ma ti kis sfe ros~ amis gar k ve vas ba ton edi Ser We li Zes mi van dobT.

ba to ni edi Ser We li Zis mo ta ni li ma ga li Te bi aka kis `sar w mu no eb ri vi mdgo ma re o bis sru li Se u sa ba mo bi sa mar T l ma di de be li ek le si is wmin da­nis xa ris x Tan~, me ti rom ar vTqvaT sus tia, ram de nad me pro vo ka ci u li da mok le bu lia ke Til gan wyo bas. Cven ve Tan x me biT opo nents, rom zo­gi erT Sem Tx ve va Si aka kis pub li cis­ti kas `sa xu ma ro to ni~, `Se u fe re be­li si la Re~ mar T lac axa si a Tebs, mag ram mas aviwy de ba, rom aka ki Ta­visi fe le to ne bis per so na Jia, rom­lis po zi cia ara vi Tar Sem Tx ve va Si ar eTa na de ba mi si mwer lur­mar T l­ma di deb lur po zi ci as, igi sa ub robs Ta vis mo ba a se­mo pa eq re eb Tan, im eni­

Ta da enak vi ma to biT ro me lic yo­vel dRi u ro bas axa si a Tebs, amas ema­te ba kal mis laf su se bic, rom li sa­gan ara vin araa dazR ve u li. yve la ze me tad aka kim ico da Ta vi si pub li­cis ti kis es nak li da Ta vis Txzu le­ba Si ara er T g zis aqvs gu lis t ki vi­liT naT q va mi, rom mas, ro gorc cxov re bis Su a gul Si mot ri a le kacs, Za la u ne bu rad uwev da iseT kiTx veb­ze pa su xis ga ce ma, ise Ti in te re se bis dak ma yo fi le ba da iseT saq me eb Si Car T va, mis su li er mid re ki le beb­Tan ara vi Ta ri kav Si ri rom ar hqon­da. `ami tom Cems na we reb Si me a Te dic ki araa imis Rir si, yu radRe bas rom im sa xu reb de so~, – es naT q va mi ba ton­ma edi Ser We li Zem mi i Ros aka kis mo­na ni e bad, oRond gva pa ti os, Tu ver da vu zus tebT, gar dac va le bam de er­Ti wliT ad re Tqva Tu er Ti sa a TiT. aki Seg vax se nebs: `moR va wes Se iZ le ba sru lad Se en dos bev ri ram uRir si na moq me da ri ad re u li cxov re bi dan, Tu man isi ni Sem d gom Si gul w r fe lad mo i na nia~. sam wu xa rod, aka kis ase Ti ram ar ga u ke Te biao – qve teq s tiT gvaw v dis av to ri. ro gorc ba ton edi Sers aqvs imis sa bu Ti, rom aka kis Ta vi si Se co de ba ni ar mo u na ni e bia sik v di lis mi wu ruls, ise ve Cven gva­qvs do ku men ti, rom 1915 wlis 2 Te­ber va ls, sxvi to ris macxov ris amaR­le bis ek le si is mRvdel ma, vla di mer ab ra miS vil ma, mas Se un do Ta vi si Se­co de ba ni...

ro gorc cno bi lia, sa qar T ve los ek le si is wmin dan ma, cot ne da di an ma, kox tas Ta vis SeT q mu le bis Sem deg ki­dev did xans icocx la da, ro gorc sa­e ro kacs, Se saZ le be lia, cxov re bis mi wu ruls da eS va Sec do ma. es Se iZ­le ba gav r cel des Ta mar me fe ze, da­viT aR ma Se ne bel ze, eq v Ti me Ta ya iS­vil ze da TviT ilia Wav Wa va Ze zec, ro me lic be ris mo wa meb ri vi cxov re­

biT ki ar aRes ru la, ara med mok les. ara gvgo nia, ba ton edi Ser ze nak leb pa tivs scem d nen `uc va le be li dog­ma tis~ sa kiTxebs qar Tu li ek le si is ma me bi, ro ca Ca moT v li li sa e ro moR­va we ni wmin da Ta ran g Si aamaR les. maS, ra iyo am Sem wy na reb lo bis, mim te veb­lo bi sa da aRi a re bis mi ze zi? – ra Tqma un da, sam Sob los T vis ga Re bu li Rvaw li, val de bu le ba qvey ni sa da eris wi na Se, rac maT pir naT lad aRas ru les. Tu mar T l ma di deb lo ba da qar T ve lo ba Cven Si er T ma neTs da­e to la, ro gorc ilia mar Tal ma brZa na, maS ri Taa aka ki we re Te li ise­Ti sus ti Ta vi si qar T ve lo biT, rom Rir se ul mar T l ma di deb lad ver qce u la. sa bed ni e rod, aka kis yve la um niS v ne lo va nes naS rom Si RvTis ne­baa gacxa de bu li, vis ar Se Z ravs `ba­Si­aCuk Si~ moTx ro bi li siz ma ri moZR v ri sa da wmin da mxed ris xa ti sa, qar Tul siw min des da uf le bul ur­Cxuls rom ug mi ravs guls, `Tor ni ke eris Ta vi sa~da `Ce mi Tav ga da sa v li~­s mxat v ru li qso vi li, ro me lic mar T­l ma di deb lu ri rwme ni sad mi ufa qi­ze si ni u an se bi Taa na ke ri. aka kis ar aviwy de ba gviTx ras Tu ro gor ga nic­di da de da mi si, ro ca ros to mi (mi si me uR le) sa xa re bis kiTx vi sas qris­tes aR s ru le bul saq me ebs Ta vi si ko­men ta re biT am kob da da fiqrobda, rom ase Ti ram mi u Re be li iyo wmin da wig nis mi marT. ase Ti de dis gaz r di l aka kis nam d vi lad me ti ke Til gan wyo­ba eq ne bo da mar T l ma di deb lo bis mi­marT, vid re amas ba to ni edi Ser We­li Ze war mog vid gens.

ba to ni edi Se ri Ta vis we ril Si erT gverds uT mobs imis ax s nas, ra da e mar Te ba di di mgos nis suls, Tu mas wmin da nad Se racxa ven. am mZi me sti liT da we ri li Seb ra le bis opu­si dan im az ris ga mo ta na Se iZ le ba, rom aka kis wmin da nad aRi a re bis Sem­

Tx ve va Si, mi si sa xe lis ek le si u ri mox se ni e ba, ka no ni ki dan ga mom di na­re, un da Sewy des. igi am aq tiT verc wmin da no bas mi aR wevs, ro gorc uRir si, da Cve u leb ri vi mok v dav­ebisT vis da niS nul sa pa naS vi do msa­xu re ba sac da kar gavs. sam wu xa rod, am azrs ba ton edi Sers verc gul mowya­le bad Ca vuT v liT da verc Ta nag r Z­no bad; es uf ro iro niaa – uad gi lo da Se u fe re be li.

sak vir ve lia, iseT ma qris ti an ma kac ma, ro go radac ba to n edi Ser We­li Zes mi aC nia Ta vi si Ta vi, ra tom Se i­Zi na Ta vi si cod ni sa da si mar T lis mi marT ase Ti pa ti vis ce ma da siy va­ru li. ase dar w mu ne biT rom la pa ra­kobs aka kis Se moq me de bis sru li Se u­sa ba mo bis Se sa xeB mar T l ma di deb lo­bas Tan, mi si dro is sam R v de lo pir Ta az ri xom ma inc un da scod no da, isi ni xom aka kis epo qis Svi le bi iy v nen da ga ci le biT me ti xel Se sa xe bi ma sa la eq ne bo daT aka kis av­kar gi a no ba ze, vid re ba ton edi Ser We li Zes aqvs.

ai, ro gor afa sebs aka kis epis ko­po si le o ni de (Sem d gom Si sa qar T ve­

`aka ki gvi cocx los ufal ma~

winaprebi

literaturuli saqarTvelo

12 ivlisi, 2013 w.16los ka To li kos­pat ri ar qi): `ga xa­re bu li, bed ni e ri da ne ta ria dRes Cve ni sam Sob los Ti Toe u li qa la qi, brwyin va led dRe sas wa u lobs da mxi­a ru lobs dRes sa qar T ve los da ba­so fe li. ager mTa sac ga ux s nia Ta vi si CaTx ro bi li gu li da mxi a ru lobs Ta vi se bu rad. `mo mi loc nia aka kis iubi le~, `aka ki gvi cocx los ufal­ma~, `ga xa re ba aka kis dRes~. – ai, ra ga is mis dRes yvel gan sa qar T ve lo Si. ai, ras ulo cavs dRes qar T ve li qar­T vels, msgav sad sa a mo `qris te aR s d­ga si~. sul mci re dac ga ge bul qar T­vels, Tu ki mas od nav ma inc ki dev etyo ba sve ticxov lis wmin da mi ro ni, aka kis er Ti sa xe lis ga go ne ba si a mov­ne biT uRel vebs guls. am sa xe liT, mi si war moT q miT, yve la ni viz r de biT sa ku Tar Tval Si, mi si xSi rad ga me o­re ba yve las gvi ma tebs sa ku Ta ri Rir se bis Seg ne bas~. `ro me li saS va­le biT mi ak v lia aka kim qar T ve li eris gu lam de~ – kiTx vas svams di di sam R v de lo pi ri da iq ve upa su xebs: `wrfe li da uan ga ro, ga be du li da pir da pi ri, mtki ce da Se u da re be li, Seg ne bu li da na Te laz ri a ni Tav da­de biT, usazR v ro siy va ru liT mSo be­li eri sad mi~... de ka noz nes tor yu­ba ne iS vi lis TqmiT aka kim mTe li Ta­vi si ni Wi da ener gia sam Sob los mo ax­ma ra, `am mxriv is Se iZ le ba Se va da­roT Zve li aR T q mis wi nas war mety ve­lebs. Tun dac mo se wi nas war mety­vels~ – kar gad aqvs Se niS nu li nes­tor yu ba ne iS vils, rom im si mar T li­sa da pir da pi ro bi saT vis, ro me lic aka kis axa si a Teb da, `bev ri ga u ge ba ri da ugu nu ri ada mi a ni em du ro da. mag­ram go ni er ada mi a nebs uy var daT... ro gorc ity vis so lo mon brZe ni `am­xi le ug nur Ta da Se gi Zu lon Sen, am­xi le brZen Ta da Se giy va ron~. egeT ugu nu re bas aka ki ar eri de bo da da ar efe re bo da~, ar qi man d rit si mon mWed li Zis Se fa se biT aka ki bib li u ri si Zea – `sa qar T ve los RviZl Svil Ta Zi ri Tad ide a Ta da mis w ra fe ba Ta ma­ta re be li... aka ki fo ku sia, ro mel Sic sa qar T ve los an ge loz ma Sek ri ba yo­ve li ve rac ma Ra lia da uze na e si, igi is da kuTxu li bro lia, ro mel mac ga­a ta ra Ta vis So ris sa qar T ve los mzis sxi vi da gviC ve na mi si mra val fe rov­ne bis mom xib la vi si la ma ze~. Jur nal `mwyem sis~ re daq to ri, de ka no zi da­viT Ram ba Si Ze, ase mi mar Tav da aka kis: `va Sa Tqvens uan ga ro moR va we o bas! va Sa Tqvens sa sar geb lo da na yo fi e­ri xal xis msa xu re bas! kur Txe ul iyos Tqve ni sa xe li ami e ri dan uku ni­sam de~.

aq mo ta ni li ci ta te bi aris um niS­v ne lo na wi li im Se fa se bi sa, ro mel­sac qar Tu li sam R v de lo e bis ga mo Ce­ni li da av to ri te tu li moR va we ni mi a geb d nen aka kis. zo ga di Se xe du le­biT, esaa udi de si da fa se ba da pa ti­vi, ra Rac ara bu neb ri vi siy va ru li, ro me lic gan m s W va lu lia sa xal xo o­bis, erov nu lo bis udi de si mas S ta­bu ro biT. amis da nax va Se uZ le be lia, amis ar c no ba da da u fa seb lo ba gak­vir ve bas iw vevs. mi T u me tes, rom sam­R v de lo pi re bi, ro mel Ta az re bi aq mo vi ta ne, ara vi Tar Sem Tx ve va Si ar mi maC nia edi Ser We li Ze ze nak leb av­to ri te te bad.

sity va ise dac ga mig r Zel da da ar min da Se ve xo aka kis mar T l ma di deb­lo bi sad mi na moR va wars, mis po e mebs ­ `an d ria pir vel wo de bul sa~ da `wmin da ni nos~, sa ja ro ga mos v lebs, uam rav we rils da, zo ga dad, po zi ci­as, ro me lic am did kacs hqonda qris­

ti a no bis mi marT. erTs ki vity vi – aka ki Ta vi dan bo lom de, Ta vi si moR­va we o bi Ta da Se moq me de biT, aris mar T l ma di deb lu ri kul tu ris na­yo fi, rom lis msxmo i a re xi dan yve­las Se uZ lia aiRos im de ni, ram de nis aT vi se ba sac SeZ lebs.

gak vir ve bas iw vevs Cve ni opo nen­tis say ve du ri – aka kis Te at ra lur xe lov ne bas Tan da mo ki de bu le bis Se­sa xeb. esaa yov lad usa fuZ v lo, eW­viT dam Zi me bu li bral de ba, ro mel­sac ba to ni edi Ser We li Ze ase aya li­bebs: `aka kis mi er mxo lod xe lov ne­baa, maT So ris, Te at ra lu ri, miC ne u­li yve la ze rCe ul saq med, xo lo xe­lo van ni, maT So ris Te at ra le bi, – `mo ma va li aR T q mis mo ci qul wi nas­war mety ve le bad~, rom le bi Tac po e­tis mi er, faq tob ri vad, xde ba ek le­si is Ca nac v le ba, rad gan mxo lod isi ni cdi lo ben Tur me ka cob ri o bis `su li sa da gu lis gas pe ta ke bas~ da amas aR we ven sce na ze, rac aka kis TqmiT, `swo red rom tra pe zia.~ es az ri sru li ad ucxoa ek le si i saT­vis~. gva pa ti os mkiTx vel ma, mag ram am sity veb Si Sua sa u ku ne e bis in k vi zi­ci is in to na cia ig r Z no ba. ga mo dis, rom Tu aka ki Te at ra lur xe lov ne­bas gan sa kuT re bul mniS v ne lo bas ani Web da, es auci leb lad imas niS­navs, rom igi amiT mar T l ma di deb lo­bis rols am ci reb da. ara da, aq sul sa pi ris pi ro vi Ta re bas Tan gvaqvs saq me: aka ki sce nas ada rebs wmin da tra pezs, xo lo Te at ra lebs mo ma va­li aR T q mis axal mo ci qul­wi nas war­mety ve lebs uwo debs. ra aris aq da­saZ ra xi da Se u fe re be li. Tu ada mi a ni Rmer Tis sa xed da mis msgav sad Se iq m­na da amiT Rmer Ti ar mcir de ba, maS ra tom un da dam cir des ase Ti Se da­re biT wmin da tra pe zi da mo ci qu le­bi. aka kim esec Tqva: `Ce mi xa tia sam­Sob lo~­o. am kon teq s ti dan ga mom di­na re ma Sin xa tis mi mar Tac mi si upa­tiv ce mu lo ba un da va Ri a roT.

gvsurs, mkiTx vels Se vax se noT, rom es sity ve bi da we ri lia qar Tu li ek le si is dam c ro bis xa na Si, ru su li ek le si is ba to no bis dros, mar T l ma­di deb lu ri siw min de e bis ga nad gu re­bi sa da da ta ce bis Jams (sxva Ta So ris am nad gur ce ma Si zo gi er Ti qar T ve li sam R v de lo da sa e ro pi ric iReb da mo na wi le o bas). qar T vel moR va we Ta sa u ke Te so na wi li cdi lob da, ar Se­gu e bo da am vi Ta re bas da vi sac ro gor Se eZ lo da xe le wi fe bo da, ise iR v wo­da qar T vel Ta Se u racx yo fi li av to­ri te tis da sa ca vad. sam R v de lo pir­Ta gan amis qres to ma Ti u li ma ga li Ti gvi bo Za did ma sam R v de lo pir ma, qar­Tu li ek le si is wmin dan ma, ime re Tis epis ko pos ma gab ri el ma, ro me lmac oc daTxuT me ti wlis gan mav lo ba Si ar na xu li Zal mo si le biT, uki du re­sad ara xel say rel pi ro beb Si, ara Tu qar T ve le bi, mu sli ma ni afxa ze bis di­di na wi lic mo aq cia qris ti a no ba ze, man xal xis ena ze ga sa ge bi qa da ge biT, go ni e re bi Ta da win da xe du lo biT (da ara dek la ra ci u li da xis ti ga mos v­le biT), mo a xer xa aeRorZinebina er Si mar T l ma di de be li rwme nis upi ra te­so ba da ni hi lis tu rad gan wyo bi li xal xi su li e re bi s ken Se mo ab ru na.

gab ri el epis ko po si sa su li e ro as pa rez ze moR va we ob da da iR v wo da ise, ro gorc WeS ma rit sa su li e ro pirs Se e fe re ba. aka ki sa e ro as pa rez­ze ga mo di o da da win wa mos wev da iseT Te mebs, rac sa zo ga do e bis far To fe­ne bis in te re seb Si Se di o da. ada mi a n Ta sa zo ga do e bas re li gi is gar da sxva

ra mec rom esa Wi ro e ba, es faq tia da im pe ri od Si, anu isev da isev, ru su li mmar T ve lo bis Jams, ro ca Cvens enas da kul tu ras ase uWir da, Te at ri iyo er Ta der Ti Tu ara, erT­er Ti uZ li e­resi sfe ro, sa i da nac ara mxo lod qar Tu li sity va ga is mo da, ara med mTe li eris pat ri o tu li su lis k ve­Te ba iReb da sa Ta ves. am az ris das tu­rad mkiTx vels Se vax se neb, Tu ro go­ri re zo nan si hqon da `sam Sob los~ dad g mas qar Tu li Te at ris sce na ze, ro go ri su li STa be ra am er T ma speq­tak l ma ma Sin del sa zo ga do e bas da ram de ni rwme na Ser ye u li ada mi a ni Se­mo ab ru na erov nu lo bi sa ken.

Te at ris es udi de si mniS v ne lo ba hqon da aka kis mxed ve lo ba Si ma Sin de­li sa qar T ve lo saT vis da ami to mac uwo deb da mis moR va we ebs `axal mo­ci qu lebs~. gab ri el epis ko po si ca da aka ki we re Te lic, sxva das x va as pa­rez ze moR va we o biT, erT saq mes em sa­xu re bod nen – qar T ve lo ba sa da mar­T l ma di deb lo bas, mar T l ma di deb­lo ba sa da qar T ve lo bas – `er T ma­neTs da to le bul Ta da ga nuy relT~, ami tom ari an isi ni Ta na ba ri si di dis moR va we ni.

sa bo lo od aR v niS navT, rom ba to­ni edi Ser We li Zis we ri li, mi si ve sity ve biT rom vTqvaT, ` naC qa re vad, ga mo u Zi eb lad da sul s w ra fo bi Taa~ da we ri li. man Za li an iolad Se be da aka kis, Se be da ama yo biT da ara vi Tar ni Sans ar ata rebs mi si we ri li, rom ase Ti sa pa su xis m geb lo ga na Ce nis ga­mo ta nis win, gul das miT, dak vir ve bi­Ta da ke Til gan wyo biT wa i kiTxa aka­kis is TxuT me ti to mi, sa dac met­nak­le bi sis ru li Taa war mod ge ni li po­e tis di di mem k vid re o ba. yve laf ri­dan Cans, rom ba to ni edi Se ris war­mod ge ne bi am mi mar Tu le biT dam ya­re bu lia im mav ne tra di ci a ze, aka­kis Tan da kav Si re biT rom Ca u ya res sa fuZ ve li mis sa ve si cocx le Si da ase uan ga ri Sod ime o rebs yve la ara­ke Til mo sur ne. Ri mi lis mom g v re lia ba to ni edi Se ris mu qa ra, ro ca gva Si­nebs: aRar vi kad re aka kis Se moq me de­bis daw v ri le bi Ti Cxre ka da mZi me ci­ti re bi sa gan Tavs vi ka veb, To rem sru li ad vaC ve neb di `mi si sar w mu no­eb ri vi mdgo ma re o bis srul Se u sa ba­mo bas mar T l ma di deb lu ri ek le si is wmin da no bas Ta no~. mar T lac rom swo ru po va ri did su lov ne baa, ima ze­dac mad lo bel ni varT rom dan do bis grZno ba gas Ce nia da od na vi sa Wi ro e­ba ug r Z v nia zo mi e re bis dac vi sa.

Cven ar vi ciT, vi naa ba to ni edi Se­ri saT vis yve la ze di di av to ri te ti qar T vel sa e ro moR va we Ta gan, mi si az ri rom mog ve ta na aka kis Se sa xeb, mag ram iq neb ga ex se ne bi na aka kis moR­va we o bis Se fa se ba mis Ta na med ro ve­Ta gan, xom ar ic nob d nen isi ni mas ze uke Te sad aka kis `cod va­bra li an~ cxov re bas, da Tu ic nob d nen, ra tom ar wer d nen ase xe la Re biT mi si uR­mer To bis Se sa xeb?!

iakob go ge baS vil ma Tqva: `aka ki pa ta ra sa qar T ve loa~, Tu vis mes hgo­nia, rom am Tqma Si mxo lod qe ba igu­lis x me ba, Zal ze Sem c da ra. aka ki Ta­vi si be di Ta da cxov re biT hgavs sa­qar T ve los, igi mik ro mo de lia Ta vi­si qvey ni sa – ni Wi e re biT, imed gac ru­e biT, war ma te biT, tan j viT da nak­liT. aka ki arc si mon mes ve tea da arc sa la man mdu ma re, maT sa veT ara a da mi­a nu ri ne bis yo fiT rom mo e po ve bi na qris ti a nu li di de ba. ada mi a nu ri Tval saz ri siT, igi iyo Cve u leb ri vi mok v da vi, mis T vis da ma xa si a Te be li

nak liT, ise Ti ve, ro gorc Ti To e u li Cven ga ni, mag ram Ta vi si mi zan mi mar­Tu le biT iyo Se um c da ri, Ta vis sam­Sob los Tan iyo mar Ta li.

aka ki we reT lis mTe li Se moq me de­bis mi zans, mi si da uS re te li da ma Zi e­be li su lis sa gans sam Sob lo war mo­ad gens. igi gan sac vif reb lad mi zan­da sa xu lia, rad gan amor Ce u li hyavs Ta vi si sa Tay va no da ro gorc pi ligr­i mi, ji u tad mi a bi jebs xi fa TiT sav se gzeb ze – `aR T q mu li qvey ni sa ken~ – ra Ta gul m xur va led ilo cos mis T­vis.

mas Se ur yev lad sje ra Ta vi si qvey­nis si di di sa da po e zi is li To ni dan ad nobs stri qo nebs – “Ce mi xa tia sam­Sob lo~. am mi mar Te biT um t ki ce sia mi­si ne ba da sa zo ga do eb ri vi cxov re bis du Ril Si, ro me lic Za lu mad is v ris WuWyi an qafs, sam Sob los uRe li Se ur­y v ne lad da fa qi zad aqvs ga mo ta re bu­li.

aka ki Se niv Te bu lia Ta vis sam Sob­los. ro gorc gri gol ro ba qi Ze brZa neb da – `mi si bu ne ba qar T vel Ta be dis na te xia, Cve ni eris meb r Zo li su li mis bu ne ba Si gan sa xi er da, aka­kis Ri mi li qar T vel Ta su lis sun T q­vas auc na u reb da da rus Ta ve lis Sem­d gom, qar T vel Ta sity vis pir ve li xe lo va ni aka kia~.

XIX­XX sa u ku ne Ta sa qar T ve los go neb ri vi cxov re ba war mo ud ge ne­lia aka ki we reT lis Se moq me de bis ga­re Se. mi si moR va we o bis pe ri od Si ar yo fi la sa zo ga do eb ri vi cxov re bis arc er Ti sfe ro, yu radRe bis miR ma rom dar Ce no da. mwe ral ma Ta maz Wi­la Zem aka kis “wel Si gawy ve ti li, xe­leb da koJ ri li, mSro me li ada mi a ni~ uwo da da es aris yve la ze mar Ta li Se fa se ba, ro me lic ki odes me uT q­vamT mi si moR va we o bis Se sa xeb. Cve ni eris bed ni e re ba iyo is, rom am praq­ti kas Se er wya “RvTi u ri sim su bu qiT mqro la vi sity vis ma gia po e ti sa da aka ki iq ca axa li po e zi is wi na mor be­dad~ (g. ro ba qi Ze).

Zne lia Cvens mwer lo ba Si da sa xel­des me o re po e ti, ro me lic ise ax lo yo fi li yo xal x Tan, ro gorc aka ki. mi si Se moq me de bis ze o bis sa fuZ vels xal xis yo fa­cxov re bis Rrma cod na da sa qar T ve los su li er kul tu ras­Tan Ta na zi a ro ba war mo ad gen da.

Tu ada mi a ni nam d vi li gu liT ar mi e ce ma Ta vi si oc ne bis sa gans, Tu araa srul yo fi li da gul w r fe li, igi ve ras d ros da im k vid rebs di de­bas. eri gul Tam xi la vis Za liT grZnobs WeS ma ri ti si maR lis Se moq­meds, mas uy vars Ta vi si dam fa se be li, erov nu li su li e re bis dam c ve li da gam R vi ve be li. ar ar se bobs Za la am siy va rul ze maR la rom id ges. swo­red am Tvi se ba Ta ga moa aka kis po pu­la ro ba uma ga li To. ami Taa igi wmin­da ka ci.

aka kis moR va we o bis as pa re zi ve e­ber Te laa, gan c da Ta speq t ri – mra­val fe ro va ni, in te res Ta sfe ro – ufar To e si, da mo ki de bu le be bi – vne­ba Ta Rel viT sav se, xo lo um Tav re si, ri Tac igi Ta vis ko lo sa lur ener gi­as war mar Tavs, sam Sob los siy va ru­lia. Aam gza ze mi si de vi zi – la ko nu ria – `win sam Sob lo sa ken~. esaa mi si mo wo­de ba da ga sa Re bi yo ve li qme de bi sa.

es xma ax lac za ri viT rekavs yo ve­li qar T ve li saT vis. esaa xma Cve ni kul tu ris ga dar Ce ni sa. es xma aka kis xmaa, ro mel sac da du me ba ar uwe ria.

eldar nadiraZe

1712 ivlisi, 2013 w.

literaturuli saqarTvelo

pro me Te, sa nam cecxls mos ta ceb des olim­pi el Rmer Tebs, jer ada mi ans Seq m nis ta la­xi sa gan. Tum ca am RvTa eb riv coms mo su le lo Zma epi me Te ga u xar javs frin vel­cxo vel Ta ga mo Zer w vi sas da pro me TecEiZulebulia fa u­nis eg zem p la rebs Ca mo a cic q nos co ta me ti. ai, ris T vis axa si a Tebs Ze­xor ci els cxo ve lu ri qme de ba nio, gvar w mu nebs mi To lo gia, mag ram aq ara fe ria naT q va mi ra sob riv ni u an seb ze. ada mi­an ma sa u ku nec ar aris, rac qe di dan ga da ig do Se fe ri lo bas Tan da kav Si re bu li dis k ri mi na ci u­li uRe li da ax la iS vi a TadAnaxavT tri lers, sa dac TeT r ka ni a nis mewy vi le neg ro i di ar iyos. me tic, ga da sin ju lia war R v nis sak ra lu ro bac da no es ki dob nis gver diT (ki no fil mi ,,no es ki do ba ni”, re Ji so ri _ jon ir vi ni, 1999 w.) vi xi lavT kon fu cis aR na go bis Ci nels pe da le­bi a ni na viT. ,,nac mo e le bi” Ci ne bu lad mo er ge bi an ame ri ke le bis ra sob ri vi Ta nas wo ro bis doq t­ri nas da sa qar T ve los aq ce ven de mog ra fi u li in ter ven ci is po li go nad som xu ri in te re se bis lo bi re bis niS niT.

ji­eiC­en­is mo na ce me biT (2006 wlis 20 mar ti) ga e ros spe ci a lis t Ta gaT v le biT, ro­mel sac sa qar T ve lo 2 aTe u li wlis gan mav lo­

ba Si un da day r d no bo da, uk ve Za la da kar gu la­daa ga mocxa de bu li. man Ta vis dro ze prog no zis sa mi va ri an ti Se i mu Sa va, ro mel Ta gan yve la ze pe si mis tu ric ki sadRe i so ze uke Tes vi Ta re bas gvpir de bo da. 2030 wlis T vis sa qar T ve los mo­sax le o ba 4 mi li on 900 aTas ze qve moT ar un da Ca mo su li yo, ro ca dRes 4 mi li on­na xev ram dea Sem ci re bu li. mo sax le o bis kle ba do bis wli ur­ma sal dom 5 aTa sis nac v lad 27 aTa si Se ad gi na. bu neb ri vi ma te ba, ro me lic 3 pro cen tiT un da gaz r di li yo, mxo lod 0,2 pro cen tia. mo sax le­o bis ga re mig ra cia wli u rad 20 aTas gam s v lel­ze me ti ar un da yo fi li yo, ro ca yo vel w li­u ri sal do 27 aTa sia. ar se bi Ti cvli le ba am mdgo ma re o ba Si Se uZ lia mxo lod efeq tur sa­xel m wi fo prog ra mas, rom lis gan xor ci e le bis Se saZ leb lo bac Zal ze da ba lia.

ager, we ro van Si, sa rek la mo ba ne re bia ga mok­ru li: iyi de ba mi wis nak ve Ti 2000 kvad ra tu li met ri. m2 _ 5 aSS do la rad. iq vea mi Ti Te bu li te le fo nis nom re bi. ,,lo po tis” nak ve Te bis si­ax lo ve sac msgav si su ra Tia. sxva ga nac _ xev­xu­veb Si, ve lo beb Si, yo vel na bij ze, to ta lu rad vas x vi sebT sa qar T ve los. iyi de ba wi na par Ta sis­x liT ga po xi li mi we bi mor be na li stri qo ne biT, eleq t ro nu li da beW du ri gan cxa de be biT, di le­re biT, Ca liC ma is te re biT, ni ko lor T qi fa ni Zis sim w ris crem liT Tqmu li stri qo ne bis kva lo­ba ze... pre zi den tis gan eso den qe bul, mar T lac da ze fe Se ne be lur ius ti ci is sax l Si, sa ni mu So daa da ner gi li ucxo e le bi saT vis mra va laT s w lo va ni Cve ni ezo­ka ris el vi se bu rad Se Ze nis praq ti ka. oRon dac qar T ve li dav to voT ca ri el­ta ri el­ze! ai, ,,nac mo el” xe li su fal Ta gax van ju li saq­me.

qa laq Si ago re bu lia Wo ri 126. 000 Ci ne­lis Tbi li sis zRva ze Ca mo sax le bis Se sa xeb, ro ca bi u je tis fu liT dev ni le bis le gi o ni foT Si ga da vis ro leT qvi Sis gan baw ris sag re­

xad. (er w mu neT win de bul wi aR s v lebs, mi si av­to ris Ta na ti pe bi xom ,,ara xel das x mu le bad” ari an ga mocxa de bul ni ma so nur sa xel m ZR va ne­lo eb Si. maT ar sad Re bu lo ben sam sa xur Si; ma Ti pro eq te bi yo vel T vis dab lo ki lia umo mav lo bis ga ran ti iT; maT ide ebs as pa re zi ara aqvT, vi na­i dan pro me Tes Ca mo ma val ni ari an Txe miT ter­fam de. es amaT Ca mo aqvT olim po dan Rmer Te bis une bar T vod RvTi u ri cecx li dam z ral­dam Se­u li ada mi a ne bi saT vis. amis Ta neb Tan sa i dum lo lo Jeb Si sik v dil ze fi cic ara Wris in for ma­ci is Se sa ka veb lad, Tu ki xal xis sa si cocx lo in te re se bi sas wor zea Seg de bu li da me a ma ye ba, rom Ce mi Zel gi, daR vi ne bu li Tu maW ro va ni ko­le ge bi xmal Se mar Tu le bi tri a le ben am saS vi­liS vi lo ma mi Tad Si _ ,,xme li ko pi ti” (mur man jgu bu ri a) _ Wa bua ami re ji bi, Ta maz wiv wi va Ze, ko ba ara bu li, je mal dav li a ni Ze, vax tang xar­Ci la va, za ur ka lan dia, la Sa gva sa lia, leq so do re u li, le van be bu riS vi li...

bed ni er mo ma vals mi yu ra de buls gza ravs ,,nac mo e le bis” sa na qe bo ius ti ci is sax lis baq ka­na lia. (am sa yu radRe bo ar qi teq tu rul kom p leq­s Si _ av to ri _ m. fuk sa si _ idu ma lebs mzak­v ru li Ca na fiq ri: igi zed xe di dan lo to sia. ho­

me ro si dan cno bi lia lo to fa ge bis se man ti ka _ sam Sob lomWa me le bis, ma mu liy la pi e bis, gne bavT, qvey nis gam yid ve le bis Tu bol Se vi ku ri ,,xal­xis mtre bis” Si na ar siT. mi u sa da geb am de da azrs ius ti ci is sax lis ga reg nul brWyvi a le bas da yve la fe ri na Te li gax de ba. am mo saz re bis ga­saZ li e reb lad da ma te biT Se mo viS ve li ebT Ta vad lo to sis mSve ni e ri yva vi lis ga mo sa xu le bas da ki dev niu­de li Si 1986 wels aR mar Tul ba ha is sa Tay va ne be li ,,lo to sis taZ ris” rep ro duq ci as (av to ri _ fa ri borz sah ba), sa dac ne bis mi e­ri re li gi is war mo mad ge nels Se uZ lia ilo cos, ra me Tu es mrev li sa ku Ta ri Ta vis dam viwye be­li kas taa, igi ve Cin giz aiT ma To vis man qur Te­bi ro ma ni dan ,,È ÄÎËÜØÅ ÂÅÊÀ ÄËÛÒÜÑß ÄÅÍÜ”). aq ki, Cven Tan, am an ti sa xel m wi fo eb riv kam pa ni a Si, far To mas S ta biT Car Tu lan in do e le­bi, Ci ne le bi, ara be bi da ki dev _ aTa si ju ris mo qa­ la qe ni ga fa ci ce bu li so me xi Tu doy la pia qar T ve li di le re bis mes ve u ro biT. me mo viTxo­ve sa zo ga do eb ri vi ur Ti er To bis sam sa xu ri sa gan sta tis ti ku ri mo na ce me bi _ Tu ram den ucxo­els, ra ode no bis mi wis far To bi Se u Ze nia lo­to fa­ ge bis ius ti ci is sax lis da ar se bis dRi­dan, mag ram msgav si in for ma ci i saT vis maT sa ja ro re es t ris sa a gen tos ken mi mi Ti Tes.

Ta vad qar T ve le bis de mog ra fi u li ge no­ci dis sqe ma ki da ax lo e biT am g va ria moy va re mtri sa gan: sa mu Sao ad gi le bi mi zan mi mar Tu lad ar iq m ne ba wlo biT. ,,mar tin ba u e ri~, sxve bi gan geb gvi Ca na ge ben stra te gi ul dar gebs _ me­Ca i e o bas, en de mur ji Sebs, msu buq mrew ve lo bas, me ab re Su me o bas... ucxo eT Si sa Sovar ze ga dag­vix ve wa ves qar T ve lo ba da Se de gad mi vi ReT is, rom la mis muq Tad iyi de ba dRes Cve ni sa ar se bo ga re mo. qvey nis bi u jet Si Se mo sul mi li o nebs ki ,,nac mo e le bis” pri vi li ge bu li Ci nov ni ko ba iT viseb da ucx vir pi rod zor ba­zor ba pre mi e­bis, ga u mar T le be li miv li ne be bis, aR vi rax s nil

Rre o ba Ta ,,sa Wi ro e bi saT vis” da vin mes Tu od­navDSeexnen sa xal xo dov la Tis mi sa kuT re bis bral de biT, Tur me po li ti ku ri ze wo laa, po­li­ ti ku ri an ga riS s wo re ba!

sa pas por to val de bu le ba ni yve la ci vi li ze­bul qve ya na Sia da wese bu li, mag ram iq m ne ba STa­beW di le ba, rom am kuTxiT gi ga bo ke ri as saxel­m wi fo ,,uSiS ro bis” sam sa xu ri TiT sac ar ato­kebs. ma ga li Ti saT vis, er Ti Cve ni Ta na mo qa la qe n. S. ve raf riT ga da ur CaA de por ta ci as ir landi i­dan, imis da mi u xe da vad, rom ima Ti ena mSob li u­ri viT aiT vi sa, yir mi zic iyo da gav le ni an xan­daz mul sac uv li da mzrun ve lo biT. ra su ra Tia Cven Tan?! ara le ga li zan gi jon son va e sia ni ge­ri i dan (Tu ki maTxov ris da qar Tu le buls da e je­re ba), dRe sac ji u tad iw v dis xels ,,rus Ta ve­lis” met ro po li te nis Se sas v lel Tan. es Jes ti neg ro i dis Ta na mo qa la qed aRi a re bis fsi qo lo­gi as em sa xu re ba. ,,ga i ReT mowya le ba Sav ka ni a ni qar T ve lis mi mar To!” ge We de ba go neb aSi, TiT­qos met ro po li te nis va goneb Si da Co qi li bo­Sa maTxov re bis ari e bi ar gvyof ni des. imo se bi an TeTri Co xa­axa lu xe biT Cve ni mi a mi ti mo sax le­o bis gu lis mo sa na di reb lad. maT de por ta ci a ze xmis ga Re ba ki qse no fo biaa, ra siz mi. une bu rad

ge fiq re ba, rom ,,nac mo e lebs” mTe li pla ne tis sa qar T ve lo Si Sey ra ga nuz ra xavT. esec _ nak ma zi. qar Tu li mi we bis de mog ra fi u li fan diT da ta ce bis saq me Si ga mo ar Ce ven XXI sa u ku nis vin me xa nu ma w. n­ova­s, ro me lic Ci ne bu lad ak va rax Wi nebs Tur me ara le ga­le bis Ca mo si Ze bas xu Ti ve kon ti nen ti dan. di ax, ucxo e le bis mo zid vis ci eb­cxe le baa ga Ca Re bu li dRes sa qar T ve lo Si qar T ve le­bis amo sa Zir k vad! sa i lus t ra ci od, 1988 wlis aR we riT sa qarTve lo Si 5 424 400 mo qa la qe aRi ricxa. aqe dan qar T ve li _ 71, 3 pro cen tia; 1995 wlis sta tis ti kiT sa­qar T ve los mo sax le o ba 5 061 700­am dea Sem ci­ re bu li. 2003­Si _ 4 315 200 mo­

qa la qea. aqe dan qar T ve li 1979­Si _ 3, 433 000 mo qa la qea, 1989­Si _ 3 787 000, 2002­Si _ 3 661 000. amas mi vu ma toT sa u ku ne o biT gvar nac va­li aTa so biT ,,qar T ve li~ da bo lo 9 wlis gan­mav lo ba Si ,,nac moel Ta~ sa Cu qa ri ara le ga le bis jgro da mi mix v de biT, sa taS fan du rod nam d vi lad ar gvcxe la.

ka no ni atu sa Rebs dam na Sa ves; me Tev ze ni zRvis mo ri els Sxams amo ac li an da ga uS ve ben xol me. qar Tu li mwer lo bac ase iyo odiT gan (i. WavWa va Ze, n. mi wiS vi li, a. baq ra Ze, z. gam­sa xur dia, T. wiv wi va Ze), am xel da sa zo ga do e bis wur be las da sam S vi do bos is tum reb da ni Ra bax­dils, sa nam ek li an may v lo van Si ar ga i bur­da uar yo fiTre zu si a ni erov nu li sity vi e re ba Cve ni; amo anTxe vi ne usa mar T lod mi sa kuT re bu li sa xal xo dov la Ti vi gin da ras da... mi uS vi ne ba­sa! dae, ixun t ru cos qve ya na ze ni a dag SeC ve ne­bul ma! Cve ni kre do Se u Tav se bel Ta Se Tav se baa _ Te za­an ti Te za­sin Te zi (he ge li); Cve ni kre do Ta vi suf le baa _ Seg ne bu li auci leb lo ba; Cve ni kre do mra va ler Ti a no baa _ na wi li sa da mTe lis Ta nam S rom lo ba (kan ti), mag ram qvey ni e re bac rom da iq ces, mar T l m sa ju le ba un da aR s rul­des! (ro ma u li sen ten ci a).

da ai, am sa un je e bis me pat ro ne xalxs, ro­mel nic dRe sac ji u tad vi me o rebT zo gad ka cob­ri ul stri qo nebs: ,,iq ne ba vefxis de dai Cem ze mwa re da sti ri sa, wa vi de, mec iq mivide, sam­Zi mar vuTx ra Wi ri sao”, 9 we li wa dia ul t­rag lo ba lis ti ,,nac mo e le bi” uqar T ve le bo sa­qar T ve los gvik ma zav d nen lo to sis sa xu ra vi a ni ius ti ci is sax lis sa la fa viT, Tum ca iR bal ze Ta nad ro u lad mog v we via ko a li cia ,,qar Tu li oc ne bis” gam Te ni ac da me ram de ned motyu e bu lo mwe ra lo, qar T ve lo bav, sru li iavar q mni sa gan ga dar Ce na be wo Ti ma inc Tu gvwa dia, pre mi er­mi­nis t ris gver diT yve la!

07.07.2013

gu ri oto baia

l o ­t o ­f a ­g e ­b i(in ter ven cia de mog ra fi u li po li ti kiT.

ara le ga le bi. ara sam T av ro bo e bi. ga dam wy ve ti brZo la sa qar T ve lo saT vis)

literaturuli saqarTvelo

12 ivlisi, 2013 w.18

mwe ral Ta kav Si ri dan da mi re kes da mkiTxes: ,,ga da di xarT Tu ara mwe­ral Ta erov nul aka de mi a Si da iciT Tu ara, rom amis ga mo ga i ricxe biT kav Si ris wev ro bi dan!“ _ ga maf r Txi­la qal ba to nis xmam.

da u fiq reb lad mi u ge: ,,di ax, ga­dav di var mwe ral Ta erov nul aka de­mi a Si, rad gan bo lo Svi di wlis gan­mav lo ba Si er Txe lac ar gav x se ne bi­var kav Si ris mes ve u rebs. ax la dav­Wir di?“

Cve ni mok le di a lo gi amiT das­rul da. dar w mu ne bu li var, ase ure­ka ven kav Si ris sxva wev reb sac da, rbi­lad rom vTqvaT, ,,ga ricx viT emuq re­bi an“.

faq tob ri vad, ga ricxu li var, rad gan bo lo Svi di wlis gan mav lo ba­Si ara na i ri ur Ti er To ba ar mqo nia mwe ral Ta kav Sir Tan. dar w mu ne bu li var, arc ki icod nen, cocxa li vi ya vi Tu mkvda ri.

am g var kav Sir Si az ri aqvs yof nas? ra sak vir ve lia, ara.

22 ma iss, ma Cab lis qu Ca ze mde ba re mwe ral Ta sa sax lis je rac ga u re mon­te bel sxdo ma Ta dar baz Si, Ca tar da sa qar T ve los mwe ral Ta erov nu li aka de mi is dam fuZ ne be li Sek re ba, ro­mel Sic mo na wi le ob da 300­ze me ti qar T ve li mwe ra li. maT So ris, sa xe­lo va ni po e te bi da mwer le bi, mTar g­m ne le bi da ga mom cem lo ba Ta war mo­mad gen le bi.

mwe ral Ta kav Sirs di di da sa xe lo­va ni war su li aqvs. mwer lis sa sax le­Si dRe sac gu gu nebs eris Rir se u li ma mu liS vi le bis mi er war moT q mu li brZnu li sity vis mqu xa re eqo, rac sa­o ca ri krZal viT gan gawyobs. sa a kaS­vi lis xe li suf le bam bin Zu ri xe le­biT ,,boq lo mi“ da a do am mSve ni eri ar qi teq tu riT na geb sa sax les da mwer le bi uce re mo ni od ga mo a Ze va aka ki xoS ta ri as mi er na Cu qa ri Se no­bi dan.

ro gorc iq na, mwer leb ma Ta vi mo i­ya res sa sax le Si, ro mel sac kul tu­ris sa mi nis t ro ga na gebs, Tum ca, sa­va la lod, iq Ses v la da ra i me Ro nis­Zi e bis Ca ta re ba mxo lod gra fi kiT, anu ,,ga ri ge bi Taa“ Se saZ le be li, rac Se u racx m yo fe lia. mwe ral Ta sa sax­le mwer le bis srul mflo be lo ba Si un da iyos.

bev ris T vis cno bi lia, mwe ral Ta kav Si ris yo fil ma Tav j do ma rem, Ta­maz wiv wi va Zem, sa a kaS vi lis xe li suf­le bis mos v lis Ta na ve da to va Ta nam­de bo ba da da iwyo aq ti u ri brZo la xe li suf le bis aR vi rax s ni li qme de­be bis wi na aR m deg.

Ta maz wiv wi va Zis was v lis Sem deg mwer leb ma ga mar Tes msje lo ba, vis Se eZ lo im ur Tu les Jams exel m ZR va­ne la eris yve la ze mgrZno bi a re, yve­la ze sa TuTi da ma Ra lin te leq tu a­lu ri or ga ni za ci i saT vis? ga dawy da, rom im etap ze go niv ru li iq ne bo da qal ba to nis ar Ce va, ro me lic qa lu ri al Ro Ti mo a xer xeb da xe li suf le bis zva vad mo var d ni li uxe So bis ga ne it­ra le bas. ib r Zo leb da, rom da cu li yo fi li yo mwer lis Rir se ba, mo a xer­xeb da wig nis, qar Tu li sity vi sa da li te ra tu rul ga mo ce ma Ta Se nar Cu­ne bas. aq ti u rad vmo na wi le ob di am pro ce seb Si. Tum ca, co ta xan Si ra di­ka lu rad Se ic va la mdgo ma re o ba. may­va la go naS vil ma (Tav m j do ma re) ir g­

v liv Se mo ik ri ba ax lo me gob re bi da ma Ti briy vu li ,,rCe vebis“ tyve o ba Si aR moC n da. man da i viwya wes de biT gaT­va lis wi ne bu li mo va le o be bi. mkiTx­ve lis T vis mo sa bez re be li iq ne ba, de­ta lu rad gan vi xi lo am mo va le o ba Ta nus xa, mxo lod ima s vity vi, rom uxe­Sad da ir R va mwe ral Ta Ta nas wo ruf­le bi a no bis prin ci pi. amas Tan, kav Si­ris xel m ZR va ne leb ma pa si u ri ro li air Ci es. es ma Sin, ro ca qar T ve li mwer le bi odiT gan ve as ru leb d nen wam y van rols erov nul moZ ra o ba Si, gne bavT, ne bis mi e ri aq tu a lu ri sa­kiTxis ga dawy ve ta Si. ro ca xe li suf­le ba uxe Sad xel yo fs erov nul Ri re­bu le bebs, eb r Z vis qar Tul sity va sa da tra di ci ebs, gix r w nis sam Sob los, ras un da ake Teb des mwe ral Ta kav Si­ri? ...cal ke u li mwer le bis aq ti u ro­bis xar j ze ga di o des fons Tu Ta vad iyos ini ci a to ri moZ ra o bi sa, ro me­lic Se e wi na aR m de ge ba sa mar T li a no­bis dar R ve vas, ada mi a nis uf le bis uxeS xel yo fas, Se moq med Ta Rir se bis fex q veS ga Tel vas?

ro dis ila xe ba da kvde ba Se moq me­dis av to ri te ti? ma Sin, ro ca igi ar as ru lebs Ta vis mo va le o bas da xe li­suf le bas Ta n sa eW vo ga ri ge bebs debs. faq tob ri vad, mo sax le o ba Si mwer le bis av to ri te ti da e ca. aman ga na pi ro ba mze ze da de bu li Tov li­viT kav Si ris wev r Ta ,,dno ba“, anu kav­Si ris ri ge bis da to ve ba. ro ca ig r Z­nes ra o de nob ri vi da, rac mTa va ria, xa ris xob ri vi Se sus te bis saf r Txe, kav Si ris mes ve u reb ma `xe lov nu ri“ gam rav le bis me Tods mi mar Tes. ma ga­li Tad, sam t re di a Si er T ba Sad 17 `mwe ra li“ mi i Res kav Si ris wev rad. ase Ti ve xel gaS li lo ba ga mo i Ci nes Wi a Tu re le bis mi marT, anu mwe ral Ta kav Si ris ka ri, wes de bis dar R ve viT, far Tod ga a Res yve las T vis _ iq Se­sas v le lad mxo lod sur vi li Raa sa­Wi ro.

ga sul wleb Si aT ma mwe ral ma mo ik­la Ta vi. es xom sa va la loa? ro ca xe­li suf le ba ar zru navs da fe xeb ze hki dia mwer lis be di, vin un da qo ma­gob des da vin un da ed ges gver d Si mas? al baT is Se moq me de bi Ti or ga ni­za cia, sa dac isaa ga er Ti a ne bu li. sam wu xa rod, kav Si ris xel m ZR va ne­lebs mxo lod yri lo bi s dro rom mo­a wevs, ma Sin ax sen de baT mi si wev re bi.

ro ca qar Tu li sity va Tan da Tan idev ne boda, mi si mniS v ne lo ba la mis sa ko mu ni ka cio do nem de dak nin da, mwe ral Ta kav Si ris amo ca na iyo, da­ewyo aq ti u ri brZo la, da e raz ma qar­Tu li sity vis nam d vi li qo ma ge bi da, ro gorc ity vi an, xma la mo Re bu ls eb­r Zo la mis da sa ca vad, mag ram... arc ma Sin amo i Res xma, ro ca vin me de i sa­Ze­bur Wu la Ze e bi udi e rad mo epy r nen sar w mu no e bas, uxam so ba ga mo i Ci nes zne o bis, eTi ki sa da tra di ci e bis mi­marT. ga sa ge bia, ra tom ar amo i Res xma mwe ral Ta kav Si ris xel m ZR va ne leb ma, ro ca qar T ve li xal xi qu Ca Si ga mo vi­da ho mo seq su a le bi sa da les bo se le­bis mi u Re be li aq ci is dros. ro ca xal xi (sa bed ni e rod, is aras d ros cde ba) eris su li er da fi zi kur siw­min des icavs, vis Tan un da id ges Se­moq me de bi Ti kav Si ri? vis un da em x­ro bo des? ge i pa ra dis dam c vel ,,mwe­ral“ la Sa bu Ra Zes Tu ko te yu ba ne iS­

vi ls, ro mel mac ,,mar T l ma di de bi le­bi“ gvi wo da?

ra tom?... ra tom du man mwe ral Ta kav Si ris xel m ZR va ne le bi, ro ca uka­nas k neli wle bSi sa qar T ve lo Si aq ti­u rad mim di na re obs po li ti ka glo ba­li za ci i sa da ere bis uni fi ci re bi sa, ro me lic Ta vi si ar siT mi mar Tu lia tra di ci u li ere bis ga nad gu re bi sa­ken. ev ro kav Sir ma uk ve Cag va ye na gaq­ro badi ere bis rig Si. mo ma va li sa Si­ne le bas gvi qa dis. aseT dros xel m ZR­va ne lo ba kav Si ri dan gan d go mi li mwer le bis aq ti u ro bis xar j ze un da ga di o des fons Tu Ta vad un da ib r­Zodes, upir ve le sad, Ta vad un da drtvi nav des?

ra tom ar is mo da mwe ral Ta kav Si­ris xel m ZR va ne lo bis ka te go ri u li xma, ro ca yo fi li xe li suf le ba prog re sis sa xe liT Ci te bi viT xo cav­da ada mi a nebs. maT gva rebs ar Ca mov T­v li, rad gan sia grZe lia. Se uZ le be­lia ar vax se no gu ram Sa ra Ze, qu Ca Si ZaR li viT mok lu li Ta na mo kal mis uk v da vi sa xe li, ro me lic mwer lu ri sa mar T li a no bi sa da Se moq me de bi Ti aq ti u ro bis msxver p li gax da.

Cven gvWir de ba WeS ma ri ti qar Tu­li su liT aR sav se sa qar T ve lo da ase Ti ve Se moq me de bi Ti ga er Ti a ne ba, ro mel sac eq ne ba Ta nam S rom lo bi­saT vis li te ra tu ru li ga ze Ti, Jur­na li... sa bed ni e rod, uk ve ga mo vi da ga ze Ti ,,li te ra tu ru li sa qar T ve­lo“. ai, saq me! igeg me ba li te ra tu ru­li Jur na le bis ga mo ce mac.

mwer le bis orad ga yo fa kar ga xniT ad re un da mom x da ri yo. dRes pir ve li _ mwe ral Ta kav Si ri _ mci­re ricxo van mom x re eb Tan er Tad, inar Cu nebs Zvel sa xel wo de bas da rCe ba am sa xels Se fa rebul uni a To or ga niz mad me o rem ic va la sa xe li, cdi lobs axal re a lo bas Tva li ga us­wo ros da erov nu li in te re se bis gaT va lis wi ne biT li te ra tu ru li cxov re bis me ba i ra Red iq ces.

dRes Cve ni erov nuli li te ra tu­ra tra gi ku l, iq neb tra gi ko mi ku r, mdgo ma re o ba Sia. axa li az rov ne bi sa da ga mo xat vis Ta vi suf le bis sa xe­liT, is me tis me tad ga u fa sur da. ma­Sin, ro ca li te ra tu ra un da iyos je­bi ri, ro me lic win aRud ge ba dro is­mi er mRel va re mo revs, iq ce va fa rad, ro me lic dro is ukuR mar To bis ga af­r Te bul Se mo te vas mo i ge ri ebs. li­te ra tu ra da Se moq me de bi Ti qa riS xa­li si naT les un da es w ra fo des. is ar un da gax des mda re, qu Cu ri, mRvrie mo re vis Cam yo li, pi ri qiT, qve ya na Si mim di na re uar yo fi Ti Zvre bis mi u xe­da vad, li te ra tu ra mu dam kla si ku­ri az rov ne bis, si la ma zis kla si ku ri ide is ken, ga mo xat vis kla si ku ri for me bi sa ken un da mi is w ra fo des.

`mwer lo ba yve la dro Si da yve la xal x Si miC ne u li iyo zne ob ri vi si fa­qi zi sa da vaJ ka cu ro bis ref leq sad“. ami to mac ga nacxa da did ma go e Tem, es aris Ce mi Se mec ne bis um Tav re si kav Si­rio. mwe ral Ta kav Si ris xel m ZR va ne­leb ma sa eW vod ga a bes kav Si ri Se moq­me de biT in te li gen ci a ze mo Za la de xe li suf le bas Tan, qa la qis me ri as­Tan, sak re bu los Tan, da ara mxo lod maT Tan.

am sa sar geb lo `Se Tan x me bebis~ Se­degs ra tom ar grZnob da kav Si ris Ti­To e u li wev ri? ...cxa dia, xel m ZR va­

ne lo ba ,,Se mo wi ru lo bebs“ mxo lod sa ku Ta ri ke Til dRe o bis ga um jo be­se bi sa da sazR var ga reT vo i a Je bi­saT vis iye neb da da ara kav Si ris wev­re bis T vis, ara ma Ti ga u saZ li si pi­ro be bis ga sa um jo be seb lad, ara li­te ra tu ru li cxov re bis xel Ses wyo­bad.

uf ro me tic, kav Si ris Tav m j do ma­ris mo ad gi le oTa raS vil ma, ro me­lic xel m ZR va ne lob da sa ga mom cem­lo saq mes, Se a ko wi wa ,,pro zis an To­lo gia“ da iciT ra tom ar Se i ta na iq mwe ral ar da Se li a sa da To ri as na­war mo e be bi? maT Si ga mo ye ne bu li iyo ram de ni me meg ru li sity va kaz mu li. Rmer To ma Ra lo! Tu asea, ma Sin ar un­da da beW di li yo kon s tan ti ne gam sa­xur di as, Sal va da di a nis, leo qi a Ce­lisa da sxva Ta da sxva Ta Se dev re bi, sa dac ux va daa meg ru li xmat k bi li sity ve bi!... ra hqvia kav Si ris Tav m j­do ma ris am qme de bas? ...be co ba Tu Seg ne bu li uar yo fa Cve ni kul tu ra­tra di ci e bi sa? am g va ri ugu nu ri da­mo ki de bu le biT uf s k rul Si in T q me ba sa u ku ne e biT na du Ra ba ri da na sa Tu­Te vi Cve ni erov nu li sim did re. xom cxa dia, ra Tav ne bo biT eq ce od nen da eq ce vi an mwer leb sa da maTs naR vaws mwe ral Ta kav Si ris mes ve u re bi? (uf­ro vrclad amis Se sa xeb Ce mi aR S fo­Te ba ga mov T q vi gaz. ,,sa qar T ve lo sa da msof li o Si“, 10­12 mar ti, 2011 w.)

qar Tu li si nam d vi lis T vis, tra­di ci u li eris T vis, mu dam fa se u lia wmin da, STa ma go ne be li da zne ob ri vi ide e bi, rac sru le biT ar niS navs uaris Tqmas ax alze, sa sar geb loze, msof lio li te ra tu ris ten de ci e b­ze. mTa va ria, ro go ri zo mi e re biT, ra do ziT Se viT vi sebT mas.

pir da pir vity vi, ar var mom x re Tval sa wi e ris kas tu ri SezRu du lo­bi sa, Tum ca ar un da mov wy deT sa u ku­ne Ta gu lis T q mas, rad gan qar Tu li li te ra tu ra mu dam iyo aris tok ra t­u li da mi si da ce ma uxams, bil w sity­vi an na cod vi la ram de mi u Re be lia. wi na aR m deg SeTx ve va Si de da mi wa ta­la xi viT ag vik ravs da sa iT gag va qa­nebs, ar vin uwyis. ami tom umi sa mar­To, eris Rir se bis sa wi na aR m de go svla, ga u az re be li la ju ni si ke TiT ar das rul de ba.

ime dia, mwe ral Ta erov nu li aka­

de mia Se ec de ba ar se bu li mdgo ma re­o bis ga mos wo re bas, mwe ral Ta Sek v­ras er Ti ide i sa da miz ni saT vis, ro­mel sac kla si ku ri li te ra tu ru li qmni le be bis Seq m na da sam Sob los T­vis zrun va hqvia.

bo ris da vi Taia. ak. we reT lis sa xe lo bis

pre mi is la u re a ti

m w e ­r a l­T a ­ k a v ­S i ­r i ­ r C e ­b a­usa­xur,­uni­a­To­ga­er­Ti­a­ne­bad

1912 ivlisi, 2013 w.

literaturuli saqarTvelo

proza

sa go de be lida Tqva min di am Cu mis xmiT:– ha, esec sa go de be li!waq ce ul xis jvars mo de bu li xav­

sis Cur Cu li:– sa go de be li ago de bul Ta!isev min dia:– ad gi li miR ma gar da sa ge bi!min di as naT q vams qa ra go za ga e pa su­

xa, epi ta fi is amom x ra vi, amom Wa me li:– gar da sa ge bi gar da ge bul Ta!me re ga vi da saf la vebs So ris da er­

T gan Sed ga:– esec fe xo na!.. saf la vi ka cis, pa­

ras kev da Tav da kar gu lis!Tva li hki da lor fi no ze glip ti­

kiT na wers, amoW v re Tils la Tin Ta eniT: `SORTES SANCTOR UM~.1

saf lav ze du ned Ca i mux la. kiTx va ga nag r Zo. ri bi ra bo ze Zlivs ar Cev da na xev rad waS lil sity vebs lor fin ze. ro gorc iq na Ca i kiTxa epi ta fia. me re wa mod ga, Ca i fer Txa saf la vis mi wa da ga e mar Ta.

riJ ra Jis ni Ji das de bo da ate xil jo yars – an w lis da di yis, Samb­Sal­da yis da lem xu ra si. saf la vis lo debs da fe no da Rrma si Cu mis bi a ma no ba da qvis fic reb ze be vur va Ti, gul q va du­mi li...

– ha, esec Se ni sa mar t vi le!.. mo ve di, li le!

mo me nat re da mo ve di, li le!rad mowye ni la qri zan Te ma Se ni sa­

ma ris?naR v li a ni da sev di a ni rad xar,

Sro Sa no?!min di as es ma sa nat re li xma Sro Sa­

ni sa:– sev di a nia mar to o ba da uSe no ba...

sad iyav, min di, mo aq Ja mom de?! etyo ba ve Rar ga mo e ri de wu Ti sof lis CiC ma­gu ro bas, la xo ras fus fuss ama os da uni a da gos... mom nat re bia Se ni qo xi, Se ni Co do lo!..

– mowye ni lia Ce mi qo xi, Ce mi oma xo, mowye ni lia uSe nod, mzeo! – min dia Sro Sans eam bo ra, ma lal fur cels Se­a xo tu Ci da Tav da Re biT Ca i Cur Cu la: – o, ra tkbi lia, ra Ca ro zi Se ni ba ge ni, ra sa ni a zo Se ni ta nis mor cx vi si SiS v­le!..

– er Ti am gul Sic Ca mom xe de, ga na ver am C nev, ra Rrmaa Se ni siy va ru lis na kal di ma ri! ver amo miv so es iara verc gril ma mi wam, verc sib ne lem, – brmam da yru an Cam, ver ca mdi na rem ga­dam di nar ma... gad mo i wie!.. ki dev er­Txel Se ma xe ba ge! eg Tbi li ba ge Cems ga To Sil tuCs da ma ko ne!

min dia Sro Sans kvlav eam bo ra, ma­lal ba geT mi e la ci ca. me re lo ya zec mi e la mu na... ve Za ge mo dak rav da am­bors:

`crem li Tu cva ri?!~gvel nak be ni viT uku mid ga gve lis m­

Wa me li. gan k vir ve biT gah xe da Sro­Sans. swo red, ma Sin Se niS na mxo lod – crem l Ta nam c v rev ni ise es x d nen na­tif fur c leb ze ro gorc la da na da­fionis vards.

– nu ic rem le bi sa sur vo da nan i na­nat ro! mo di, es di la, ase kuS ti da mo­Ru Su li, ga mim ze ve da ga mi Ri mi le... nu, nu iti reb!.. mo eS vi glo vas... me ma­le mo val!.. sul ma le mo val da Sens wi aR Sev wi aR de bi, Se ger T ve bi da Se­geT vi se bi!..

mom bez r da mi wa usa xu ri – araf ri­seb ri!

mom bez r da es cac usa xu ri – araf­ri seb ri!..

aq uSe no biT siy va ru li ga da bo gin­da!..

ax la sul sxva mze, sxva mi wa da sxva ca mo min da...

aw Ra mi mix mobs Se ni sam zeo!..mec ma le mo val!..sul ma le mo val!..Sen s ken mo vil t vi, Sro Sa no, Ce mo!..

1 SORTES SANCTORUM (laT.) – wmida kenWisyra

unu ge So dag vi a ne bamin dia xe davs, sa fix v no ze Te mi Sey­

ri la. gver dis aq ce va ga niz ra xa da gan ri de ba. TiT qos, ar es mis ma Ti na­ub ris, ma Ti ena da viwy no des qajT enis mcod nes.

ha, sa fix v no sac mi u ax lov da. aq me­fan du rem aRi e li es ro la mze ra. Ca­moh k ra la rebs da sak ra vi aax mi a na:

gvi am be, xo ga is min do,ras Wvi rob, ra da gi sa xavs?mi wad xar – mi wis ara xar,cad ar xar – ma inc ci sa xar.ra da xar ase mdu ma ri,ni a dag ga be Ce bu li?gan ze mi iT rev aCa Cas,viT xa ri vir Tan Seb mu li?ga na esea so fe li,sa wuT ro Wkva Tam yo fe lis?min dia Sed ga. or bis Tval ni ga u is­

ra me mu na si bes. Tav Sey ril mi leTs ga­da av lo mze ra uri bi.

swo red imav Jams ga mo xe da xe vis qa­dag mac. mar j ve na xe li da uq nia, sa Te­mos ix mo.

sxva gza ar hqon da da mi i Ro al di as wve va. Tems ga e ria. pir mar xu li Ca moj­da lod ze.

uTx ra qa dag ma TeT r w ve ram da xan­mo Te ul ma:

– min di av, Ce mo, ga re­ga re da i a re­bi... gviTxar, ra is T vin gag vim wir di, gag vi ya rib di? ise Cans, TiT qos, Ja mi Cve ni ga gi ucxov da, sxva Jam Tas v li s­ken mi iC qa reb i!..

min di am wver ze Ca mo is va grZe li Ti­Te bi. Ta vi as wia. mi mo av lo Tva li mi da mo. yrud wa mo iwyo saT q me li da sa­ub no be li:

– an d rez ma icis: ro ca ka ci iq ce va qa lad, xo lo dia ci da i Ce mebs ma ma ka­co bas, ro ca sa moz v res Sec v lis sa fu­re, ro ca iq ce va mci re di di dad, xo lo di di ga nam kek de ba, ros ucxo Tes li ga Riv de ba mSo bel mi wa Si, zan du ris nac v lad ga iS le ba ucxo mce na re, ucxo cxo vel ni mo e de ba sa nax­sa Zov­rebs, ga da ey re ba ucxo ar se bebs – es ni Sa nia, al di av Ce mo, sa fa Te ra ko, ni­Sa ni ra me ucxo Ja mis Ca mod go mi sa...

Tqva da iyu Ca gve lis m Wa mel ma. da­du me bul Tems ga da xe da qaj Ta me e nem. TiT qos mi Tu ri mdi na ri dan amos x le­ti li, ora guls hgav da kbo do van ze mziT ga mo Tan guls. me re mos wy vi ta Tva li sa wi ers, qu rums mi apy ro mze ra or Wo li:

– eha, al di av, are a sa, ca me xu Te sa ze da mjdo mel sa, Se aS fo Te ben sxva cTo mi le bi; wkva ra mi Ra me Ca uw ve ba di as Tva leb Si; er mis brki a lic ga xam­de ba, ga da Sav de ba; be di Ti Ja mi da ud­ge ba Ta vad ota rids. ve Rar ipo vis gzas is mo sa rids... sul sxva mdi na re elo de ba aw uk ve ya mars... de da mdi na­re Se xor g de ba, me re dad ge ba da da­gub de ba, aWa ob de ba ro gorc wya li di­di on ja ris...

nu Tu, qa dag ma eg ar uwyi, nu Tu ar ici?!. mgo nia xe dav yo ve li ves, rac gve lo de ba da ma inc ma lav be dis we ras Sen sas da sxvi sas...

cro lis mwver val ze xa dus sa lo­cavs arc san Te li da aRarc cecx li aRin Te ba awi Ta vi siT.

Cvens sa lo cav zec ma le sxva ni Ca­mod ge bi an, sxva uluk ni da sxva ma ris­kon ni. sa zo ra veb sac mo la la ven gve­lis sax li dan, sto as wi na mo ga mod ga­men kerps ur Cxu li sas, kerps una si sas da sa ba mi Tis... xsov na Si bu ri Ca mog viw­ve ba, amog vi recxen go ne bi dan wmi da

loc va nebs, wmi da sib r Z nes wi nap re bi­sas, imaT mi Tebs, imaT an d re zebs...

vin gag v cems pa suxs, ax la vin varT, an da sa da varT? rad dag vig dia wa var­ne bi ma ma­pa pa Ta?!.

min di am din jad Ca mo is va xe li Tma­wver ze. Ta vi as wia, mi mo av lo Tva li mi da mo. da du me bul ma fiq ris Wa Si Cah­ki da Ta vi.

dum da sa fix v noc, say da ric da xat­sa lo ca vic.

bo los wa mod ga. aayo la mze ra sa­fix v nom, xo lo man war s T q va:

– ga bu ris eS maks mo yu ra de no! mTeb­ze kur dR lis sis x lis Ja mi Ca mog d go­mi aT. Ca mog Jam ni aT Jam Ta cvlis Jam ni, dro ni ur wy Ta, yvav TaR v se bi sa...

ma le!.. sul ma le gad mod ge ba ca ze ori mze!..

oni uar g yofT ro gorc Svi lebs, Tu Ta­mTo va re Ra mis sri elT ar ga gi­Su qebT!..

mSvi do biT iyavT!.. Se mo giv liT Svi­di dRis Tav ze, gam Te ni i sas, dRes – Tu TaS xas, Jams wi na uk mos, ro ca ze ci­dan xvTis S vi le bi Ca mox de bi an; ro ca ulu ki de da ka cis brma wi a Ri dan xma mo ges me baT, xma idu ma li, mxo lod Tqven T vis ar Se sac no bi; ro ca bJa da­lurs da e de ba fe ri sis x li sa; ro ca var s k v lav ni mos wy de bi an ca Ta ka ba­dons da mTva ris Rmer Ti Ta vu kuR ma da e ki de ba, ga da fer d de ba ro ca Wi ra­no... e, ma Sin mo val!..

ax la sa vals un da da vad ge!..– Se Cer di, min di, Wku am zi a no, da­

xan di ena da ug va la vo! mo, mi va Su roT xa dus sa lo cavs, cro lis wve ris ken avuy veT bi liks. iq neb xa te bi mo vib ru­noT Cven gan gan m d gar ni?!

– eha, al di av, ve ra fers Sev c v liT!.. Cven uime dod da vag vi a neT! da vag vi a­neT abor je bul am Jam Tas v la Si...

ha, sa ca ari ig r g vi ne bs mi wa, SeZ r­wun de ba da SeS foT de ba mi si wi a Ri; cro lis mTas me xi da e ce ma, mxuT ri, fa ri li avar de ba xa dus sa xa tes; pe la­gons Can T qavs wyal Ta ufa li; ar sac­na u ri ga gix de baT es mzis q ve Se Ti... sa­wi ers Sec v lis uwi e re Ti, xo lo sa si­ers – usi e re Ti!..

Cven unu ge Sod da vag vi a neT!da vag vi a neT sa ma ra di sod!..ga ba ja ni Ra dag v r Ca sa va li, – mci re

man Zi li, – ga or ka pe bul sa lo kav da Sua TiTs Sua.

un da wa vi de mzis da ce mam de, vid re ho ri zonts da le kav des sin gu ris fe­ri...

ga mot ri al da da ga ud ga nar val­Rran te ze sa be li viT Cag re xil bi­liks.

Se uc no be li dar Ca Te mis T vis xo ga­is min dis sa Te mos gan ase gan d go ma, mi­si ase uogu ro ba. sxva das x va dar Ca ma­Ti gza da ma Ti ki ri bi, sxva das x va – ma­Ti sax be­xi li fi...

ad ga. wa vi da. pir mar xu li da to va Te mi – laS mor R ve u li, laS la Sa da pir mo uk ra vi, Te mi – la xo ra da lo­lob qa ri.

wi Te li fiW vis sik v di limi uy ve bo da kar ka ro vans, sa cal fe­

xos wyltu da sal kldo vans. qvav nars fe rav da Jan gi sa da fe ri sin gu ris. mxar mar cx niv Rran te, nar va li da Rrma Ca naq ce vi. yurs mi ug deb da aRi­bor ge bul wyal Ta da naC qers, aR mo­duRe bul ze aR moW ril Cqe ralT zvir­

Te bad, lod nar Ta So ris mCqer va lo sa goC go Ca ne bad.

min dia Tav q ve eS ve bo da. Ta vis Tav­Tan mi i ub nob da. agon de bo da mxe va li taZ ris, me Za vi igi ina nas taZ ris, la­Wan ze mwo li rom eb r Zo da mZi me an T­ra kas. Tavs wa mo ad ga me Zavs qu ru mi. mi mar Ta Cu mad, yrud da uli mad:

`Ca ro zi iyav, vi Tar ca cod va – cod va pir ve li! ax la ki, – mwa re, – da­sas ru li ima cod va Ta...~

min dia mi dis da eS ve ba qa ra fe bi dan. fiq robs, sam ya ro vi Tar qmni la ara­fe ris gan!.. viT ib ru neb da ur mis Tva­li, aba, tab Jir ze, Tu ara igi uS foT­ve li si ca ri e le?!..

vin da ud gi na yva vi lo ba am fu ri su­lebs? sa i dan fe ri ya ya Co Ta, mag no li­a Ta?! vin mis ca su li li lu fa rebs an­da ielebs? –si ca ri e lem ?! Se uZ rav ma si ca ri e lem ?!..

oh, Rmer To Ce mo, viT Se i Zel es yve­la fe ri amo gem ze va, amo geq na ara ra i­siT an da fi o ni Se gec va la mre Sa da i­siT, xo lo da i si... – uceb Sed ga, yu ri ug do bi a man So reTs: – vi si xma is mis?! vi si su li gaC q m da da amox mi an da?!..

uri bi mze riT mih xe da mar cx niv, kldes mi aS ter da ti ti bis f rad afo­ra je buls. zed qa ra go zas Cir Ti da­lan da, je rac um weo, lurtyi da ug bo. mi e ax la da mi e a ler sa, TiT qos, su li­ers ras mes hga ob da:

– sa la mi Sen da, pa wa wi nav, mSvi do ba Sen da! rad Can xar ag re li ta ni da obol­li to ni?

– xe li mi a de am kldes, min di av!.. mi­a de xe li! xe dav, ro gor xurs? Sem d go­mia cecx li da TuT qi... ga mo i me te er­Ti wve Ti, sul er Ti leS xi, rom mzis Cas v lam de mi vi ta no ma la li su li!..

min di as gu li mo e wu ra, su li Se eZ ra bas r ma sal mo bam ga u se ra mTe li sxe u­li. or To mels, mxar ze ga da ki duls, Se av lo xe li. Sex s na ka me ni, wya li mis­ca mwyur val si cocx les. kldes mi aS­xe fa mtev niT leS xe bi... klde aSi Sin­da, auvi da tins ox Si va ri... isev da isev... or To me li Ca a na xev ra. ga mo­cocx l da nor Ci li qe ni, sa ce ce bi aafa xu la.

– qvey ni e re bis me pat ro nem mo ga gos mad li, kiTxu lo ka co, men car Ta So­ris... age, kvi raa ar yo fi la aqeT ken Tqo ric... vin Ci vis Tav s x mas?.. ga da­ru ja mze man klde e bi... –anaz de u lad mi Cum da xav si. xo ga is min di s ga xe da ge zad: – sa iT mi dis gve lis m Wa me li? ne tai, sa iT mi e Su re bis?

– vid re ga nun Si Ca eS ve ba uTu­Sa ma­Si, da u te veb des vid re ko Wi mels, cis ka ba don ze vid re Sec v lis imas ya ma ri, un da mi vi de, mi va wio li les sa ma res, sa nam mzu a res da i Wer des mTva ris na­Te li... ai, es mi maqvs, un da dav r go es mis saf lav ze... am pa wa wu na min d v ris yva vils, `sa pov ne las~ rom eZa xi an ada mis Svil ni...

– mSvi do biT gev los, sul Ta mi sa no! li les lor fi nos da xiz ne bu li mo mi­kiTxe sa na Te sao, Ce mi mis xi, mi sa de va­ri, Ce mi sisxl­xor ci, saZ ma o ni da sa­da o ni... mSvi do biT iar!..

xo ga is min di kvlav da ad ga viw ro wa var nas. Rran te­fla teb ze eS ve bo­da, ok ro­bok ro ze. Tval Ta moC r dil­viT ga xe dav da mzes Su bis tar ze. Cqa­rob da min di, sur da dro iT ga da ev lo mre Sa We o ni.

ma le Wi ux ni Ca i o ro ka. xev­xev da uy­va Wevls da mo ni os. me re mdi na res, fSe bad da yo fils, upo va fo ni. ga da i­a ra da fiW v nars dah y va. sri els, ni a­dags ga fe no da yan di wiw ve bi, xme li Ri Wi da qer qe Wa na, yo vel dgma ze rom xra ma­xru mob da. gal bil da fex q veS mi wa xu e re fi... uwia maR nars da tyes Se re uls da... bo los vrce uls wa ad ga min dors – ad gils mzu a res... imis miR­ma Can da ko ro mi. mar cx niT kor to xi. wyvi li fi Wvi kor tox ze mdga ri...

n a w y v e t e b i

xo­ga­is­min­dialeko gabelaia

gagrZeleba me­20 gv.

ori gan sa kuT re bu li si ax le am bo lo er Ti Tvis gan mav lo ba Si

qar Tul li te ra tu rul siv r ce Si ori axa li sa si a mov no da sa yu radRe­bo mov le na mox da:

Se iq m na mwe ral Ta erov nu li aka­de mia;

AaRdga yve la saT vis say va re li ga­ze Ti `li te ra tu ru li sa qar T ve lo!~

mas Sem deg, rac xe li suf le bas var dos ne bi mo a sx d nen da maT T vis mi­u Re be li in te li gen cia `Ca recxi le­bad~ ga mo acxa des, sa qar T ve lo Si kul tu ris deg ra da cia da iwyo, rad­gan xSi rad am kob d nen ara mxo lod uni Wo, ara med amo ra lur mwer lebs, vinc sa ku Ta ri de dis mi marT seq su a­lu ri ltol vis ga mom xat vel na war­mo e bebs aq vey neb da da qar T vel TaT vis uw min de si pi rov ne bis, me fe Ta ma ris Ra me e bis aR we ras `Wvret da~ `mwer­lu ri Tva liT~. sa in te re so is iyo, rom mTe li ri gi ga mom cem lo be bi si­a mov ne biT beW dav d nen da YyviTeli Jur nal­ga ze Te bic si xa ru liT uT­mob dnen gver debs am g var mar T lac rom va im wer lebs. Tu ara kul tu ris deg ra da cia, maS sxva ra vu wo doT sa oc rad su le lur Te at ra lur speq takls `qe To da ko tes~, ro me­lic Omxolod PpranWva­gre xa da

uni Wo ga dam Re re baa ama ve sa xel wo­de bis Se sa niS na vi fil mi sa.

da ki dev ro me li Ca mov T va loT...ara nak leb ga sa o ca ri is iyo, rom

am yve la fers sa qar T ve los mwe ral Ta kav Si ri ux mod, uk ri ti kod adev neb da Tvals, ar tex da gan gaSs da mxo lod sa ku Ta ri yo fi Ti sa kiTxe bis mog va re­biT iyo da in te re se bu li.O

mwe ral Ta kav Si ris mes ve u rebs di­dad arc ma Sin Se u wu xe bi aT Ta vi, ro­de sac da xu res `li te ra tu ru li sa­qar T ve lo~ _ ga ze Ti, rom li Tac aTe­uli w lo biT vsul d g mu lob diT Tbi­liss ga reT mcxov re bi Se moq me de bi.

mad lo ba RmerTs, es dro dam Tav­r da da `li te ra tu ru li sa qar T ve­lo~ ga cocx l da, mas Tan er Tad ki yve la is mwe ra li da po e ti da i ba da xel me o red, vinc mar Ta li, we si e ri sity vi Ta da saq miT em sa xu re ba qar­Tul mwer lo bas (di ax, mwer lo bas un da vem sa xu roT da ara mwer lo ba vim sa xu roT!)

ami tom udi de si mad lo ba cno bil mwe ral sa da kri ti koss, Ta maz wiv­wi va Zes, vinc SeZ lo da es ga ze Ti kvlav ag vi Ror Zi na, amas Tan sa Ta ve Si Ca ud ga mwe ral Ta axal ga er Ti a ne bas.

mad lo ba did po ets (Tum ca Ta vad ga nacxa da, am g va rad ar mi wo do To,

mag ram es epi Te ti dRes nam d vi lad rom mi e sa da ge ba `Su afxos~ av tors)re zo ama Su kels, vis ma Zar R vi an ma stri qo neb mac, aqam de rom ara er­Txel tki vi liT gax mi a ne bu la `a sa­val­da sa val Si~, Ta vi si wvli li Se­i ta na sru li ad axa li sam wer lo ga­er Ti a ne bis _ mwe ral Ta erov nu li aka de mi is _ Ca mo ya li be ba Si.

mad lo ba sa qar T ve los mec ni e re ba­Ta aka de mi is nam d vil wevrs, ba ton eliz bar ja ve li Zes, rom lis Se mob r­Za ne ba mwe ral Ta erov nul aka de mi a­Si, ra sak vir ve lia, gan sa kuT re bul Za las Se ma tebs ax lad da fuZ ne bul am did sam wer lo or ga ni za ci as.

mad lo ba ko ba ara buls, ro mel mac Za lis x me va ar da i Su ra da qar T vel mwer lebs mo mav lis rwme na gag vi Rvi­va.

gaC n da ime di, rom mwe ra li `Ca­recxi lad~ ki aRar ga mocxad de ba, ara med, ro gorc mi si uw min de so ba brZa nebs:

mar T lac rom RmerTs ar ga vu wi­ri varT. ax la je ri Cven ze, qar T vel mwer leb zea, ra Ta WeS ma ri tad ma­Ral m xat v ru li `sity va ga da vag doT xal x Si a~.

an zor sif raS vi li

mTavari redaqtori da gamomcemeli

Tamaz wivwivaZegamodis paraskeobiTE-mail: litsaqartvelo@yahoo.com

tel.: 293 69 77

m k i T x v e lT a s a y u r a d R e b o d !

gazeTis gamowera ukve SesaZlebe­lia. amisTvis saWiroa darekoT an miakiTxoT presis gavrcelebis saagentoebs: saqpresa (guramiSvi­lis gamz. #64, tel: 2 51 85 18), macne (sairmis q. korp. #4, tel: 2 14 74 22), preseqspresi (i. ja­vaxiSvilis q. #86, tel: 2 96 23 11), jeomedia (g. CubinaSvilis #50, tel: 2 95 51 70), piloni (wereTlis gamz. #113, tel: 2 34 77 43), presa 2012 (wereTlis gamz. #142, tel: 2 34 09 35).

gaz. `literaturuli saqarTvelos~ sabanko angariSi:

q. Tbilisi

ss ,,prokreditbanki~

kodi: MIBGGE22ang. #

GE61PC0183600100029708

(dasasruli. dasawyisi me­119 gv.)

2009­1010 wlebidan saqarTvelos xelmZRvanelobis umaRles orga­noebSi vayenebdi sakiTxs Tavisu­flebis moedanTan axlos, leo niZis quCaze arsebuli saqarTvelos erovnuli bankis sxva adgilze ga­datanisa da am istoriul da Zalze lamaz SenobaSi SoTa rusTavelis muzeumis gaxsnis Taobaze.

am gancxadebebSi vwerdi, rom erTi didi darbazi daeTmoboda saqarTvelos `oqros xanas~ _ me­12 saukunis mudmivmoqmed gamofenas mTeli Tavisi brwyinvalebiT. aseve erT darbazSi moewyoboda unikalu­ri xelnawerebis mudmivmoqmedi ga­mofena. Tanac SoTa rusTavelis muzeumidan 500 metris farglebSia simon janaSias saxelobis saqarTve­

los istoriis muzeumi, Salva ami­ranaSvilis saxelobis xelovnebis muzeumi, ioseb griSaSvilis saxe­lobis Tbilisis istoriis muzeumi `qarvasla~, erovnuli galerea, Ta­namedrove xelovnebis muzeumi, yo­fili kadetTa korpusi da sxva.

arsaidan pasuxi ar mimiRia.2011 wlis 28 ianvars es gancxade­

ba Sevitane saqarTvelos preziden­tis mixeil saakaSvilis saxelze. dRemde pasuxi ar mimiRia.

gamaxsenda, rom nacionalebs aqvT aseTi lozungi: `saqme lapa­rakis nacvlad!~

2012 wlis seqtemberSi erovnuli banki sadRac gadaitanes da amJamad erovnuli bankis Senoba Tavisu­falia!

2016 wels yvelaze did qarTvels, ukvdavi `vefxistyaosnis~ avtors SoTa rusTavels usruldeba daba­debidan 850 weli!

es TariRi albaT ufro Rirseulad aRiniSneba damoukidebel saqarTve­loSi, vidre 800 wlisTavi aRiniSna 1966 wels sabWoTa saqarTveloSi.

imedi maqvs, Cveni dRevandeli xe­lisufleba, mravali problemebis miuxedavad, aucileblad gaxsnis SoTa rusTavelis muzeums an erovnuli bankis SenobaSi (Tu na­cionalebs ukve gayiduli ara aqvT), an sxva Sesaferis SenobaSi da Rir­seulad vizeimebT SoTa rusTave­lis 850 wlisTavs!

mixeil mumlaZe

anaz de u lad gul xe neS ma gak ra gu­man ma. erTs, – mar C biv Ta gans, – wa le­ko da mre Si da gre ma...

mar Cbivi fiW v ni! – er Ti Sa vi, er Ti wi Te li. fiW v ni – er Tur Tis moy va ru­li qma ri da co li – xma Sewyo bil ni sa­la mur ni, amo xmi a ni ori stvi ri, ori aTa si we li uwy vet rom as ru leb d nen ara mi wi ur me lo di as – mis te ri as wmi­das, sak ra lurs...

fiW vi wi Te li usi cocx lod awo wi­li yo, xo lo Sa vi – Ca rin du li ya raC glo va Si.

min di am fiW v Tan Ca i mux la. xe lis gu le bi Se mo aW do xes ga xe ve buls, tans mi sas, la fan xa o i ans, sxe uls ket ri ans mi a do yu ri. si cocx lis Cqa mic ar is mo­da Sre Ta siR r mi dan. ori aTa si gami ri da wre­od ri ka li!.. mra val S re u li... – mis xal­mis xal aR nus xu li wel Ta wa­li ki. usazR v ro mi si ma ti a ne, mi si xa ba­ri... ga na dar Ca vin me mkiTx ve li? vin wa i kiTxavs ama fiW v Ta bi og ra fi ebs?

uenoa ma Ti sam ya ro. usity ve li ma­Ti qa ro zi... ga na kac man, vi nac imec na, yo ve li ve aR mo i kiTxa? nu Tu, ara fers gve ub ne ba ma Ti mowye na an si xa ru li, an anaz di Si SiT mib ne da? – ese yo ve li ma­Ti ena, mety ve le baa, Tumc ki ub ge ro da usity ve li...

So riT is mo da xe Ta glo va, xe Ta era ni. Tval mo na mul ma ga xe da min dim. var j dad re kil ni, Tma CaS lil ni id g­nen xe e bi – Wi ri su fal ni me e ra ne ni, ma­Ti To xu mis, jiS­ji la gis me sam Zim re­ni, ux mo glo vis mo zi a re ni...

wa mod ga min di. fiWvs mi ad ga da cal­ma ge buls. usazR v ro Can da sa go di si gve lis m Wa me lis. Sav naR v lo sa ni Sav fiWvs mi en do. mklav mox ve ul ma wa i­Cur Cu la:

– mo zi a re var Se ni glo vis, Se ni go­de bis! Ta na mev ne da Ta na mex me Sen Ta tki vil Ta! um Zi me sia sam ya ro ze – sal­mo ba Ce mi, naR ve li – siR r me Ca uw v do­me li, zaf ri da el da – ga nu wov ne li... – iyu Ca wa miT. xis gu lis T q mas mi a yu­ra da. anaz de u lad Sec bun da da gan k­vir da fri ad – mglo va ris su li, ho,

vi Tar ca en Tu sia­qmnil, kvla vac Ses­t r fo da Ta na mecxed res! ma Sin min di am aRapy r no xel ni da Seh Ra Ra da: – su­lo, RvTiv gan b r wyi ne bu lo, bi la nad vux ri qeds Sens Za las, Sens si di a des!.. man is wag g va ra, ya ra Cu nam, ju ja mu­lid ma! mo gik la sat r fo, say va re li ar se ba Se ni! man da a du ma so i na ri – stvir ni wyo bil ni. mi a Cu ma Ta me lo dia mis te ri u li, gar na siy va ruls ve ra­fe ri ver ra da ak lo, ver mok la igi, mi si Su qi ve Rar da bin da!.. aris ra Ra­ca, iq neb Zal zec sa da, ub ra lo, rom­lis wi na Se ubo ro te sic mo wi we biT mo­id reks ki sers...

da kvlav da em xo min di pir q ve da aq­vi Tin da.

aRar is mo da me lo dia mis te ri u li...mi Cum q ru li yo Wrin va amo da sak ra­

lu ri...mxo lod era ni me e ra nen Ta!..mxo lod glo va ni mglo vi a re Ta!..mxo lod tye na ni ge e nas cecx liT,

Sa ve Tis cecx liT motyi na re Ta!.....min dia pir q ve Cam xo bi li eg do mi­

wa ze. uceb am Rer da stvi ri ujuf To:

ra gu lub r y vi lo vyo fil varT, ro cagve go na gve do sa va li So ri.Tur me ra mok le yo fi la gze bipir vel da bo lo gan Ti ads So ris.ra tkbi li, Tur me, pir ve li cod va,ra mwa re, Tur me, cod va Ta bo lo...da rom gve go na cxov re ba amoyo fi la mxo lod...tki vi li mxo lod!..ro go ri wmi da da ra uman kogu li, ro me lic ma Sin mo man de.ra usas ru lo gve go na Ja mida fi o ni dan da fi o nam de;ra mSve ni e ri – euli mTva refer mox di li da fer mi nav lu li.ula ma ze si – dRe Se co de bis,uf ro la ma zi – dRe si na nu lis...ra gul b riy vi lo vyo fil varT, ro cagve go na gvqon da sa va li So ri.Tur me ra mok le yo fi la gze bipir vel da bo lo gan Ti ads So ris...

min dia pir q ve Cam xo bi li eg do mi wa ze...qvey ni e re bas das ti ro da gve lis m­

Wa me li.

gaixsneba­SoTa­rusTavelis­muzeumi?SoTa rusTavels 850 wlisTavi usruldeba!