bİr akaryakit dolum tesİsİ İstİnat yapisinin … · geosentetik donatılı istinat yapısı,...
TRANSCRIPT
1
Dördüncü Ulusal Geosentetikler Konferansı
10-11Haziran 2010, Boğaziçi Üniversitesi, İstanbul
BİR AKARYAKIT DOLUM TESİSİ İSTİNAT YAPISININ
GEOSENTETİK DONATILI ‘BOHÇALAMA TİP’ İSTİNAT
SİSTEMİ İLE DESTEKLENMESİ
Arif ÇINAR1 Bora BERK
2 Osman PEKARUN
3 Kaan DOĞANIŞIK
4
ABSTRACT The rehabilitation of an existing retaining wall by a geosynthetically reinforced toe support is
presented in this paper. The existing retaining wall is part of a critical petroleum refill station in the
Kırıkkale region. The existing stability of the retaining wall is poor for heights H > 7 m, which is
about 45 m long portion of a 250 m long retaining wall. Among the rehabilitation alternatives,
three alternatives have been investigated : (1) support by piling from the toe (2) support by piling
from the back, (3) support by a GRS (geosynthetically reinforced soil) wall from the toe. The
chosen alternative (3), utilizes a ‘wrap-around GSR wall’. The wrap-around GSR wall has a unique
component, called ‘textile block,’ which helps to construct the wrap-around of the main
geosynthetic reinforcement in a practical and fast way.
ÖZET
Bu çalışmada Kırıkkale İli sınırlarında kurulan bir akaryakıt dolum tesisinde yer alan bir
istinat yapısının stabilite bozukluğu ve iyileştirme alternatifleri irdelenmiştir. Ekonomik
olması ve estetik görünümü sebebiyle projede uygulanmış olan sandık tipi (crib wall)
istinat duvarı zaman içerisinde çeşitli nedenlerle hareket etmiş ve tesis yapılarının
stabilitesini tehdit eder hale gelmiştir. Mevcut istinat yapısının stabilitesinin iyileştirilmesi
için üç farklı alternatif ele alınmıştır. Değerlendirilen alternatifler sırası ile sorun teşkil
eden yapı önüne inşa edilecek fore kazıklı bir destek yapısı, yapı arkasında oluşturulacak
fore kazıklı bir perde sistemi ve yapı önüne inşa edilecek geosentetik donatılı bir destek
yapısıdır. Söz konusu alternatifler stabilite, uygulanabilirlik ve proje maliyeti açılarından
değerlendirilmiş; geosentetik donatılı bir destek yapısı seçeneği tercih edilmiştir.
Geosentetik donatılı istinat yapısı, esnekliğinden ötürü bohçalama tipi bir yapı olarak
seçilmiş olup, projede geosentetik donatı bohçalamasını uygulamak için yeni ve özgün bir
eleman olan ‘tekstil blok’ elemanı kullanılmıştır.
1. GİRİŞ
Kırıkkale İli sınırlarında yer alan akaryakıt dolum tesisi sınırlarında yüksekliği 10 m’ye
varan sandık tipi (crib wall) istinat duvarları yer almaktadır. Ekonomik olması ve estetik
görüntüsü sebebiyle tercih edilen bu yapılarda zamana bağlı çeşitli nedenlerle yatay ve
1 İnş. Müh. ,ÇINAR, A., Geobos Zemin Güçlendirme Sistemleri Ltd. Şti., [email protected] 2 İnş. Yük. Müh. ,BERK, B., Geobos Zemin Güçlendirme Sistemleri Ltd. Şti., [email protected] 3 İnş. Yük. Müh. ,PEKARUN, O., Geobos Zemin Güçlendirme Sistemleri Ltd. Şti., [email protected] 4 İnş. Müh. , DOĞANIŞIK, K., Geobos Zemin Güçlendirme Sistemleri Ltd. Şti., [email protected]
2
düşey hareketler gözlenmiştir. Projede inşa edilen istinat yapısının tipik kesiti Şekil 1’ de
görülmektedir. Oluşan hareketler, duvarın istinat ettiği mevcut saha kaplamasında çeşitli
çatlak ve oturmalara sebebiyet vererek sahada yer alan tesis yapılarını tehdit eder hale
gelmiştir.
Şekil 1. Mevcut İstinat Yapısı Tipik Kesiti
Yapılan saha gözlemlerinden sonra sandık tipi istinat yapısının mevcut durumunun
araştırılması ve stabilitesinin iyileştirilmesi için çeşitli analizler yapılmıştır. Öncelikle
klasik istinat duvarlarında yapılan kayma, devrilme, toptan göçme ve taşıma kapasitesi
analizleri yapılarak duvarın mevcut durumu saptanmış ve riskli durumda olduğu
belirlenmiştir. Bu durumun düzeltilmesi için mevcut duvar arkasından kazıklı perde, duvar
önüne pasif kazıklı perde yapılması ve mevcut duvar önünde bir ‘Ağırlık Tipi İstinat
Yapısı’ alternatifleri değerlendirilmiştir. Bu seçeneklerden ekonomik olması açısından
duvar önüne inşa edilecek ‘Ağırlık Tipi İstinat Yapısı’ alternatifi uygun görülmüştür. Bu
alternatifte, istinat duvarı topuk bölgesinde geotekstil donatılarla oluşturulan bohçalama
ağırlık duvarı yapılarak istinat duvarı için destek reaksiyonu oluşturulması hedeflenmiştir.
2. MEVCUT İSTİNAT DUVARI STABİLİTE TAHKİKLERİ
2.1. İnceleme Alanı Zemin Koşulları
İlgili tesiste yerel bir sondaj firması tarafından yapılmış jeolojik rapora göre zemin
koşulları, saha genelinde kumlu killi ÇAKIL veya killi, çakıllı KUM olarak tariflenmiştir.
Arazideki bölgesel jeolojik yapı, Kızılırmak nehrinin kenarlarındaki alüvyon birimler ve
bunların altında, yamaçlardan taşınmış KONGLOMERA birimlerden oluşmaktadır.
Yapılmış 11 adet sondaj kuyusu için ilk 6 m derinlikte SPT değerleri N = 22 – 45 değerleri
arasında değişmekte olup, geçilen birimlerin az miktar ince (siltli ve killi) malzeme içeren
orta sıkı-sıkı kıvamdaki granüler birimler olduğu anlaşılmaktadır. Konglomera birimlerden
alınan numune üzerinde yapılan kesme kutusu deneyi sonucuna göre,
3
φu = 7º, cu = 96 kPa
değerleri elde edilmiştir. Saha genelindeki tabii birimler için uzun vadeli mukavemet
parametrelerinin konzervatif olarak,
φ’ = 33º, c’ = 5 kPa
alınması uygun görülmektedir. İstinat duvarının altındaki zeminin yüksek bir ihtimalle
konglomera birime oturduğu düşünülmektedir. Sondaj firması tarafından hazırlanan
raporda,
Zemin Emniyet Gerilmesi = σz,emn = 1,36 – 2,29 kg/cm2 (136- 229 kPa)
aralığında verilmiştir. Ancak Konglomera birim için bu değerin σz,emn > 2,50 kg/cm2 (250
kPa) olabileceği, üst sınırı için elde veri bulunmadığından bir öngörüde bulunmanın doğru
olmadığı düşünülmektedir.
İnceleme sahasında yapılan gözlem ve araştırmalar sonucunda istinat duvarı geri
dolgusunun sahanın çeşitli bölgelerinden çıkan vasıfsız toprak dolgu ve konglomera
karışımı olduğu anlaşılmıştır. Bu bölge için seçilen mühendislik parametreleri aşağıdaki
gibidir.
φ’ = 30º, c’ = 5 kPa.
2.2. Mevcut Durum ve Problemin Tanımlanması
İnceleme alanı 20.000 m2 oturma ve 5.000 m
2 tesis alanına sahip bir akaryakıt dolum
tesisidir. Mevcut istinat duvarı sahanın doğu cephesinde, 150 m uzunluğunda ve
maksimum 10 m yüksekliğindedir. Özellikle duvarın H > 7 m yüksekliğin üzerine çıktığı
bölgelerde (yaklaşık 45 m’lik bir bölgede) duvarda dönme ve oturmadan kaynaklı
deplasmanlar gözlenmiştir. Deplasmanların maksimum olduğu kesit, H = 10 m
yüksekliğindeki bölge olup Şekil 2’deki orta bölgede gözlenebilmektedir.
Şekil 2. Dönme ve Oturmaya Maruz Mevcut Duvar Görüntüsü
4
İstinat yapısında oluşan yatay hareketler üst bölgede yer alan kapamalı sahada net şekilde
görülebilmektedir. Duvarın hemen üzerinde yer alan parapet bölgesinde yatay
deplasmanlar 10-15 cm (Şekil 3.a) mertebesinde iken duvardan 12 m geride, kaplama
betonu derz bölgesinde deplasmanlar 3 cm (Şekil 3.b) mertebesindedir. Duvar yüzeyindeki
yanal hareketler ve duvar üstü kaplamalı sahalardaki çatlaklar, bir miktar düşey
deplasmanı (oturma) kanıtlamakla beraber, bu oturmalar duvar üstündeki düzlük alanda
çok net olarak görülememiştir. Ancak Şekil 2’deki duvar yüzeyindeki T tipi Takoz
Kirişlerin bir noktadan sonra yatay bir çizgide gitmeyip bir miktar oturma yapmış olduğu
gözle görülebilmektedir.
Şekil 3.a Parapet Bölgesi Görüntüsü Şekil 3.b Derz Bölgesi Görüntüsü
2.3. Mevcut Durum Stabilite Tahkikleri
İstinat yapılarında stabilite tahkikleri genel olarak iç ve dış stabilite tahkiki olarak
sınıflandırılabilir. Dış stabilite ve iç stabilite analizleri bir bütün olarak yapılmalıdır. Ancak
dış stabilite analizleri genelde daha kritik neticeler doğurduğu için öncelikli olarak
yapılması gereken analizlerdir. Sandık tipi istinat duvarları, ağırlık tipi istinat duvarı
sınıfına giren istinat duvarlarıdır. Bu tip duvarlarda ağırlık amaçlı oluşturulan kütle, bu
duvarlardaki sandık hücre kısmına eşdeğer düşünülür. Şekil 1’ de yer alan tipik kesitte
görüldüğü gibi istinat duvarında görülen kusurların önemli olanlarının duvar yüksekliğinin
duvar derinliğine göre orantısız olmasından kaynaklandığı (L/H < 0.35 => ‘Narin’ İstinat
Yapısı) ve dış stabilite ile ilgili olduğu kanaatine varılmıştır. Bu nedenle iç stabiliteden
daha ziyade dış stabilite problemleri detaylı olarak irdelenmiş ve sunulmuştur.
a). Toptan Göçme Analizi
Duvarın dışından ve temel zemininden geçen dairesel veya kama tipi kayma düzlemlerinde
yapılan bir stabilite analizidir. Kayma düzlemi sınırında direnç gösteren kuvvetlerin
moment toplamı (Σ Mdirenç) ve kaydıran kuvvetlerin moment toplamlarının (Σ Mkaydıran)
oranları Toptan Göçme Stabilitesindeki Güvenlik Katsayısını (GK) belirler. Bu projede
Stable v.6 Limit Denge Analizine dayalı bilgisayar programı kullanılarak GK değeri
5
belirlenmiştir. Mevcut durumda GK=1.1 olarak belirlenmiştir. Bu durum toptan göçmeye
karşı güvenliğin yeterli olmadığını (GK<GKistenen=1.5) göstermektedir.
b.) Taşıma Kapasitesi Analizi
Şerit temeller için geçerli olan taşıma kapasitesi denklemleri kullanılarak duvar altındaki
zeminin taşıma kapasitesi (σz,emn) hesaplanır. İstinat duvarı temel altı maksimum
gerilmelerinin (σmaks), temel zemininin taşıma kapasitesini geçmemesi hedeflenir. Temel
altı maksimum gerilmelerin hesaplanması, istinat duvarı tipine ve kütle rijitliğine göre
düzgün yayılı olmayan gerilmeler doğurabileceğinden, ihtisas ve tecrübe gerektirir. Zira bu
örnekte de istinat duvarı altında düşey ve yatay gerilmelere bağlı düzgün yayılı olmayan
gerilmelerin oluşması beklenmektedir. İstinat duvarı altında oluşacak maksimum ve
minimum gerilme değerleri sırasıyla, σmaks= 600 kPa ve σmin = 200 kPa mertebesinde
hesaplanmıştır. Temel zemini mühendislik parametreleri ve temel özellikleri dikkate
alınarak,tarafımızca yapılan hesaplarda Zemin Emniyet Gerilmesinin σz,emn= 320 kPa
mertebesinde olduğu hesaplanmıştır. Buna göre mevcut gerilmelerin emniyetli şekilde
taşınamadığı (σz,emn<σmaks ) anlaşılmaktadır.
c.) Kayma Analizi
Duvarın taşıdığı yatay toprak itkisinin, temel altındaki zeminle olan sürtünme gerilmesini
aşması sonucu oluşan stabilite problemidir. Duvar yüksekliği, istinat edilen dolgu
malzemesinin niteliği, temel veya donatı genişliği, temel zeminin mukavemet
parametreleri kayma stabilitesinin ana belirleyici unsurlarıdır. Yatay toprak itkileri ve
temelde oluşacak sürtünme direnci dikkate alınarak yapılan hesaplamalarda kaymaya karşı
güvenlik katsayısının GKk=1.5 mertebesinde ve kabul edilebilir (GKk=GKistenen=1.5)
olduğu hesaplanmıştır.
d.) Devrilme Analizi
Duvarın taşıdığı yatay toprak itkisinin, duvarın topuk noktasına göre, duvarı döndürmesi
sonucu oluşan stabilite problemidir. Direnç gösteren ve deviren kuvvetlerin topuk
noktasına göre moment değerleri belirlenir. Direnç gösteren momentin (Mdirenç) ve
döndüren momentin (Mdöndüren) oranları Güvenlik Katsayısını (GKd) belirler. Duvar
yüksekliği, istinat edilen dolgu malzemesinin niteliği, donatı genişliği dönme stabilitesinin
ana belirleyici unsurlarıdır. Dönmeye karşı güvenliğin belirlenmesi için yapılan
hesaplamalar sonucunda GKd=1.1 mertebesinde ve yetersiz (GKd<GKistenen=2.0) olduğu
bulunmuştur. Yapılan geri hesaplamalarda yeterli güvenliğin ancak Hduvar<7.3 m olan
kısımlarda sağlandığı belirlenmiştir. Bir başka deyişle söz konusu istinat duvarı Hduvar>7.3
m için yetersiz ağırlık kütlesine sahip, narin bir duvardır.
Yapılan stabilite analizlerinin tamamı statik durum için geçerlidir. Deprem anında
oluşacak muhtemel yüklemeler de dikkate alınınca, zaten yeterli olmayan güvenlik
katsayılarının göçme durumunu ortaya çıkaracağı kaçınılmazdır.
3. İSTİNAT DUVARI ISLAH ALTERNATİFLERİ
İyileştirme yapılacak bölge kritik duvar yüksekliğine (H > 7 m) göre seçilmiştir. Buna göre
yaklaşık 45 m uzunluğundaki duvar hattı boyunca iyileştirme çalışması yapılması uygun
6
görülmüştür. İyileştirme çalışmaları kapsamında üç farklı seçenek değerlendirilmiş ve
uygun olanı seçilmiştir.
3.1. Duvar Önüne Pasif Yüklü Kazıklı Perde Yapılması
Bu çözümde mevcut istinat duvarının önünde, dış arsadaki yol bölgesinde, mevcut
zeminden 5 m yukarıda duvarı destekleyen bir kazıklı perde yapılması öngörülmektedir
(Şekil 4). Bu çözümde, mevcut duvar önüne yatayda 140 cm ara ile 120 cm çapında rijit
kazıklar yapılarak yatay yüklerin kazıklara aktarılması hedeflenmiştir. Kazık boyları 12 m
olarak tasarlanmış olup kazıklar başlık kirişi ile birbirlerine bağlanarak sistemin perde
şeklinde çalışması sağlanmaktadır. Kazıklar üzerinde oluşacak kuvvet diyagramları
SAP2000 bilgisayar programı kullanılarak elde edilmiş ve kazıklar bu değerlere göre
boyutlandırılmıştır. Fore kazıklı perdenin imalatı için, kazık makinesinin çalışabileceği 8
m genişliğinde bir geçici makine çalışma platformu düşünülmüştür. Bu platform, arsa
sınırına taşmayı engellemek ve gerekli dolgu miktarını azaltmak için doğal şevli olarak
değil, geotekstil donatılı bir toprakarme dolgu olarak planlanmıştır. Platform, fore kazık
imalatı bitirildikten sonra hafredilerek bölgeden uzaklaştırılacaktır. Tüm imalat, malzeme
ve işçilikler düşünüldüğünde bu seçenek için oluşacak yaklaşık maliyet 285.000,0 TL
mertebesinde olacaktır.
Şekil 4. Alternatif 1 Görüntüsü
3.2. Duvar Arkasına Kazıklı Perde Yapılması
Bu çözümde, mevcut istinat duvarı arkasında, 3 boyutlu rijitliği olan bir kazıklı perde
çözümü öngörülmektedir (Şekil 5). Bu çözümde tasarım felsefesi, mevcut istinat duvarının
fonksiyonlarını üstlenecek bir istinat yapısının aktif kama bölgesinde oluşturulmasıdır. Bu
alternatifin en önemli uygulama avantajı, çözümün tamamen arsa sınırları içinde
gerçekleştirilebilmesidir. Projede kazık çapları 100 cm ve kazık boyu ortalama 12 m olarak
belirlenmiştir. Duvar arkasına yapılacak kazıklı perde alternatifi maliyetinin yaklaşık
310.000,0 TL mertebesinde olması beklenmektedir.
7
Şekil 5. Alternatif 2 Görüntüsü
3.3. Duvar Önüne ‘Tekstil Blok’lu Bohçalama Dolgu Yapılması
Bu çözümde mevcut istinat duvarının önünde, dış arsadaki yol bölgesinde, duvarı
destekleyen bir dolgu topuğu oluşturulmuştur (Şekil 6).
Şekil 6. Alternatif 3 Görüntüsü
Bu çözümdeki önemli varsayım, arsa sınırı dışında, bu tip bir dolgunun yapılması ve
ileride yapılacak bir yolun, bu topuk dolgusu ile uyumlu bir kot ve geometriye sahip
olmasıdır. Bu çözümdeki tasarım felsefesi, duvarın önünde dönme ve ötelenme
mekanizmasına karşı yeterli bir güvenlik sağlayacak ek destekleyici kuvvetlerin
yaratılmasıdır. Destekleyici kuvvetlerin oluşması için gereken destekleyici toprak itkileri
detaylı analizlerle hesaplanmıştır. Bu tasarımda dikkat edilmesi gereken bir konu,
destekleyici toprak itkinin oluşması için gereken dolgunun genişliği ve yüksekliğidir. Yer
8
kaybını minimize etmek ve dolgu şevini dik oluşturmak için söz konusu dolgu topuğu,
“toprakarme” tipi bir istinat duvarı yapısında öngörülmüştür. Ayrıca geotekstil donatılı,
homojen olarak sıkıştırılmış ve güçlendirilmiş bir ‘toprakarme’ kütlenin, herhangi bir
yanal deformasyon olması durumunda bile daha kütlesel ve homojen bir destek
oluşturacağı düşünülmüştür. Söz konusu GDI (Geosentetik Donatılı İstinat) duvarın, bu
olası yüksek yanal ve özellikle düşey deformasyonları tolere edebilmesi için bohçalama
tipi bir yüzey elemanı yapısıyla inşası tercih edilmiştir. Uygulama projesinde dolgu
genişliğinin belirlenmesinde toprak itkilerinin oluşması için gereken minimum genişlik ve
geotekstil donatılı toprakarme kütlenin içsel stabilitesinin kontrolü detaylandırılmıştır.
Duvar önünde yatay toprak itkilerinden kaynaklanan toprak itkilerinin karşılanması için
gerekli yatay itkinin oluşmasını sağlayacak duvar yüksekliği 5 m olarak hesaplanmıştır.
Seçilen yüksekliğe göre, mevcut ve geotekstilli bohçalama sistemin bir bütün olarak ele
alındığı statik ve dinamik analizler sonucunda sistemin toptan göçme, devrilme ve
kaymaya karşı güvenli olduğu hesaplanmıştır. Bu alternatifin toplam maliyeti 70.000,0 TL
mertebesinde hesaplanmıştır.
Maliyeti ve imalat kolaylığı dikkate alındığında duvar önüne geotekstil bohçalama duvar
yapılması alternatifi uygun görülmüş ve uygulanmıştır.
4. ‘TEKSTİL BLOK’LU BOHÇALAMA DUVAR İMALATI Geotekstil donatılı bohçalama duvar sisteminde önce yer hazırlığı yapılarak örülmüş
geotekstil donatıların serileceği taban hazırlanır. Projesinde belirlenen boy ve
mukavemette geotekstil donatının yatay olarak yerleştirilmesinden sonra yaklaşık 40 cm
kalınlığında seçilmiş dolgu malzemesi serilir ve titreşimli silindir yardımı ile sıkıştırılır.
Klasik bohçalama duvar sisteminde ön yüzeydeki dikliği sağlamak amacı ile ahşap kalıplar
yerleştirilir ve bu kalıplar duvar yükseldikçe her kademede çıkarılıp bir üst kademe için
tekrar yerleştirilerek imalat tamamlanır. Bu proje için özel olarak tasarlanan ‘Tekstil Blok’
sisteminde ise duvarın ön yüzeyindeki dikliği sağlamak amacı ile özel olarak imal edilerek
sahaya nakledilen ‘Tekstil Blok’ kullanılmıştır. Bohçalama duvar sistemi, duvarın ön
yüzünde kalıp olarak kullanılan ve içi granüler malzeme ile doldurulan “tekstil blok”ların
üzerinden geri katlanması ile oluşturulmuştur (Şekil 7).
Şekil 7. Tekstil Blokların Görüntüsü
Hesaplamalarda belirlenen tip ve boyuttaki geotekstiller duvar hattına dik yönde, kesintisiz
ve bindirmeli olarak serilip, üzerine granüler geri dolgu malzemesi kaplanır. Belirli
gradasyona sahip dolgu malzemesi projesinde belirtilen sıkılığa ulaşana kadar silindir ile
sıkıştırılır ve duvar ön yüzüne tekstil blok yerleştirildikten sonra üzerine tekrar geotekstil
9
serilir. ‘Tekstil Bloklu’ geotekstil donatılı istinat duvarlarında, tabaka kalınlığını duvar
yüksekliğine ve optimum sıkıştırma kalınlığına göre değişken yapma esnekliği
sağlanabilmektedir. Örneğin bu projede optimum tabaka kalınlığı 25 cm olarak seçilerek
tekstil blok yüksekliği bu değere göre tasarlanmıştır. Serme ve sıkıştırma işlemleri duvar
üst kotuna kadar tekrarlanarak istenilen yükseklikte bohçalama duvar imalatı
tamamlanmıştır (Şekil 8).
Duvar geri dolgusu olarak tanımlanan granüler dolgunun şartnamelerde belirtilen
gradasyon ve sıkılıkta olması duvar stabilitesi açısından en önemli kriterlerdendir. Buna
göre geri dolgunun,
ASTM D698 standardına göre %95 Standart Proctor Sıkılığında olması
AASHTO T-27 standardına göre,
% 100, 100 mm elekten geçen
% 50-85, 20 mm elekten geçen
% 30-65, No 4 elekten geçen
% 15-45, No 40 elekten geçen
% 0-15, No 200 elekten geçen
malzeme olmasına ve AASHTO T-90 standardına göre Plastisite İndeksi PI≤6 kıvamda
olmasına önem gösterilmelidir.
Şekil 8. ‘Tekstil Blok’lu Bohçalama Duvar İmalat Görüntüsü
10
5. SONUÇLAR VE DEĞERLENDİRMELER
Bu çalışmada, bir akaryakıt tesisindeki sandık tipi bir istinat duvarının stabilite problemleri
ve problemlerin bertaraf edilmesi için gerekli alternatif çözüm yolları değerlendirilmiştir.
Mevcut istinat duvarının stabilitesini iyileştirmek için duvar önüne toprak kütle yapılması
ve yapılacak kütlenin ‘Tekstil Blok’lu bohçalama sistemi ile oluşturulması konusu
irdelenmiştir. Yapılan değerlendirme ve hesaplamalar sonucunda;
Mevcut istinat duvarının dönme, taşıma kapasitesi ve toptan göçme güvenlik
katsayısının yeterli olmadığı anlaşılmıştır.
Ağırlık tipi bir istinat yapısı için, duvar yüksekliği ve arka dolgu karakteristiklerine
göre söz konusu istinat yapısının çok “narin” bir geometriye sahip olduğu tespit edilmiştir.
İstinat duvarı üst kısmında ve kaplamalı sahada oluşan yatay ve düşey hareketler
sonucu oluşan çatlaklardan sızan yüzeysel suların duvarı tehdit ettiği gözlenmiştir. Duvar
tabanında yer alan birimlerin taşıma kapasitesinin düşük olması ve duvar arkasında yer
alan dolgu malzemesinin vasıfsız olması duvarın stabilitesini tehdit eden diğer unsurlardır.
Mevcut duvarın stabilitesinin güvenli hale getirilebilmesi için farklı alternatifler
sunulmuş ve duvar önüne geotekstil bohçalama duvar yapılması uygun görülmüştür.
Hızlı imalatı ve düşük maliyeti sebebiyle tercih edilen geotekstil bohçalama duvar
imalatı ile diğer alternatiflere kıyasla yaklaşık %75 ekonomi sağlanmış ve duvar imalatı 20
günde tamamlanmıştır.
Geosentetik donatı bohçalamasını uygulamak için yeni ve özgün bir eleman olan
‘tekstil blok’ elemanı kullanılmıştır. Bu elemanın, bohçalama tipi GDİ Duvarların
inşasında ar-ge çalışmaları sonucunda daha geniş uygulama bulabileceği düşünülmektedir.
Duvar üst kısmında yer alan kaplamalı sahaların revizyonu için ayrıca bir proje
hazırlanmış ve duvarı etkileyecek su hareketi minimize edilmiştir.
Bohçalama duvar imalatı sonrası sandık tipi istinat duvarında oluşabilecek
deplasmanlar topoğrafik ölçümlerle sürekli kontrol edilmelidir. Zira bohçalama duvar ve
sandık tipi duvar birleşim noktasında oluşacak ekstra sıkışma ve kabarmalar sonucunda
duvarda bir miktar daha deplasman oluşması beklenmektedir.
KAYNAKLAR
Özçelik Ltd. Şti. (1999), “Jeolojik ve Jeoteknik Araştırma Raporu”, Kırıkkale, Türkiye.
Güler, E., (2006), “Geosentetik Donatılı İstinat Duvarı Bir Şartname Taslağı”, İkinci Ulusal
Geosentetikçiler Konferansı, İstanbul.
Jones, C. J. (1996), “Earth Reinforcement and Soil Structures”, Newcastle, UK.
Mitchell, J.K. and Christopher, B.R., (1990), “North American Practice in Reinforced Soil
Systems” Proceedings of a Conference, Design and Performance of Earth Retaining Structures,,
ASCE Geotech. Pub. No. 25, pp 322-346.
Seed, H.B. and Whitman, R.V., (1970), “Design of Earth Retaining Structures for Dynamic
Loads”, Proc. ASCE Speciality Conference on Lateral Stresses and Earth Retaining Structures,
Cornell University, Ithaca, NY, 103-147.
Havald, W., (1994), “Slope Stability Programs, Stable v. 6.32”, Purdue University, Lafayette,
USA.