bota shqiptare nr. 271

20
www.shqiptariiitalise.com Bota shqiptare 4)2*15"3& */'0 8*/%*5 "6503*$"3*$" */5&3/";*0/"-& 4" .¤ 4)6.¤ '-&5 .& 4)2*1¤3*/¤ "2 .¤ 4)6.¤ '-&5 .& *5"-*/¤ 4)2*15"3& */'0 8*/%*5 $"-- :063 $06/53: 5&-&'0/0 /¤ 4)2*1¤3* 2¤ .& 2*/%"3," /¤ .*/65¤ Iscrizione Registro Stampa del Tribunale di Roma nr. 213/99 del 12.05.99 (cambiamenti in corso). Iscrizione ROC nr 13252. Direttore Responsabile Roland Sejko Stampa: CSQ - Centro Stampa Quotidiani S.p.A Erbusco, BS. Distribuzione nazionale edicole: Messaggerie Internazionali SpA. Tariffa R.O.C.: Poste Italiane s.p.a. - Sped. A.P. - D.L. 353/2003 (L. 46/2004) art.1, c.1,1 - CNS/AC - Roma Redazione: Via Eleonora Duse 53, 00197 Roma. Tel 06-94354511 Fax 06-97998632. Email: [email protected] il mondo albanese Quindicinale - Anno XIII - Nr. 271 1 - 15 dicembre 2011 1,50 il giornale degli albanesi in italia iitalise. com portali i komunitetit shqiptar në Itali shqiptari "Cittadinanza ai nostri figli" Una goccia nel mare dell'integrazione reale Klodiana ÇUKA Fëmijët tuaj do të jenë italianë I l paese Italia finalmente sembra interrogarsi sullo status dei Nuovi Italiani. Le parole pronunciate dal Presidente Giorgio Napoli- tano rappresentano sicura- mente una finestra aperta sull'immigrazione consapev- ole e sull'accoglienza concre- ta. Per chi come la sottoscritta, fin dal momento del proprio arrivo in Italia, si spende per affermare i diritti dei popoli migranti, sentir parlare di cit- tadinanza ai figli degli stranieri significa compren- dere quanta strada sia stata fatta dalla società italiana per guardare al "diverso" come una risorsa e non come un pericolo. Si badi, però, lanciare una proposta non significa gettare un sasso nello stagno e lascia- rlo affondare nel mare dell'in- differenza, o peggio ancora, della burocrazia. continua alla pagina 4 Dekret fluksesh 2011? Jo, ndoshta po Qeveria e re nuk i mbyll të gjitha dyert hyrjeve të reja për punë. Ndërsa mendimi teknik i Ministrisë së Punës është negativ "Ka shumë të papunë edhe mes të huajve në Itali që rrezikojnë të hum- basin lejen e qëndrimit. Ministri i Integrimit: "Të shikojmë ekonominë, por pa harruar anën njerëzore" faqe 6-7 Tatimi me 2% për dërgesat Paguajnë vetëm ata që janë jokomunitarët qe nuk kanë matrikul- lën INPS apo kodin fiskal. faqe 19 Mëmëdheu, William Adolphe Bouguereau, 1883 Nga presidenti i Republikës, Giorgio Napolitano, apele të njëpasnjëshme: “Nevojitet reformë e shtetësisë, të miturit janë çështja kryesore. Imigracioni është i domosdoshëm për të përballuar borxhin publik”. Një milion fëmijë e të rinj rriten në një shtet që i kon- sideron të huaj dhe u ndalon të ndihen tërësisht italianë. Është një emergjencë që duhet zgjidhur menjëherë, për të përuruar më në fund një stinë të re e për të rimëkëm- bur Vendin. Për ministrin e ri për Kooperimin ndërkombëtar dhe Integrimin, “reforma është në interes të Italisë, të fëmi- jëve të imigrantëve dhe të familjeve të tyre”. Sipas Rosy Bindit, “në parlament ekziston mazhoranca për një reformë të tillë” faqe 2-3 STELA ZYBERAJ "Falë bursës, u lehtësoj barrën prindërve" Në vit të dytë për Ekonomi dhe Administrim Ndërmarrjeje në universitetin Roma Tre, Stela fiton një nga tre bursat e ofruara nga Moneygram për një student të huaj faqe 11

Upload: keti-bicoku

Post on 27-Mar-2016

313 views

Category:

Documents


27 download

DESCRIPTION

news and politics in Albania

TRANSCRIPT

Page 1: Bota Shqiptare nr. 271

www.shqiptariiitalise.com

Bota shqiptareIscrizione Registro Stampa del Tribunale di Roma nr. 213/99 del 12.05.99 (cambiamenti in corso). Iscrizione ROC nr 13252. Direttore Responsabile RolandSejko Stampa: CSQ - Centro Stampa Quotidiani S.p.A Erbusco, BS. Distribuzione nazionale edicole: Messaggerie Internazionali SpA. Tariffa R.O.C.: PosteItaliane s.p.a. - Sped. A.P. - D.L. 353/2003 (L. 46/2004) art.1, c.1,1 - CNS/AC - Roma

I SSN 1720-3678

9

0 0 2 7 1

9 771720 367001

0

Redazione: Via Eleonora Duse 53, 00197 Roma. Tel 06-94354511 Fax 06-97998632. Email: [email protected]

il mondo albanese

Quindicinale - Anno XIII - Nr. 2711 - 15 dicembre 2011 € 1,50

il giornale degli albanesi in italia

iitalise.comportali i komunitetit shqiptar në Itali

shqiptari

"Cittadinanza ai nostri figli"

Una goccia nel mare dell'integrazione reale

Klodiana ÇUKA

Fëmijët tuaj do të jenëitalianëIl paese Italia finalmentesembra interrogarsi sullo

status dei Nuovi Italiani.Le parole pronunciate dalPresidente Giorgio Napoli-tano rappresentano sicura-mente una finestra apertasull'immigrazione consapev-ole e sull'accoglienza concre-ta.Per chi come la sottoscritta,fin dal momento del proprioarrivo in Italia, si spende peraffermare i diritti dei popolimigranti, sentir parlare di cit-tadinanza ai figli deglistranieri significa compren-dere quanta strada sia statafatta dalla società italiana perguardare al "diverso" comeuna risorsa e non come unpericolo. Si badi, però, lanciare unaproposta non significa gettareun sasso nello stagno e lascia-rlo affondare nel mare dell'in-differenza, o peggio ancora,della burocrazia.

continua alla pagina 4

Dekret fluksesh 2011? Jo, ndoshta poQeveria e re nuk i mbyll të gjitha dyert hyrjeve të reja për punë.Ndërsa mendimi teknik i Ministrisë së Punës është negativ "Kashumë të papunë edhe mes të huajve në Itali që rrezikojnë të hum-basin lejen e qëndrimit. Ministri i Integrimit: "Të shikojmëekonominë, por pa harruar anën njerëzore" faqe 6-7

Tatimi me 2% për dërgesatPaguajnë vetëm ata që janë jokomunitarët qe nuk kanë matrikul-lën INPS apo kodin fiskal. faqe 19

Mëmëdheu, William Adolphe Bouguereau, 1883

Nga presidenti i Republikës, Giorgio Napolitano, apeletë njëpasnjëshme: “Nevojitet reformë e shtetësisë, tëmiturit janë çështja kryesore. Imigracioni është idomosdoshëm për të përballuar borxhin publik”.Një milion fëmijë e të rinj rriten në një shtet që i kon-sideron të huaj dhe u ndalon të ndihen tërësisht italianë.Është një emergjencë që duhet zgjidhur menjëherë, përtë përuruar më në fund një stinë të re e për të rimëkëm-bur Vendin.Për ministrin e ri për Kooperimin ndërkombëtar dheIntegrimin, “reforma është në interes të Italisë, të fëmi-jëve të imigrantëve dhe të familjeve të tyre”.Sipas Rosy Bindit, “në parlament ekziston mazhorancapër një reformë të tillë” faqe 2-3

STELA ZYBERAJ"Falë bursës, u lehtësoj barrën prindërve"Në vit të dytë për Ekonomi dhe Administrim Ndërmarrjeje në universitetin Roma Tre, Stela fiton një nga tre bursat e ofruara nga Moneygram për një student të huaj faqe 11

Page 2: Bota Shqiptare nr. 271

2 1 - 15 dhjetor 2011bota shqiptare

E përdyjavshme informative- kulturore e shqiptarëve nëItali.

QuIndIcInalE dI InformazIonE

E cultura dEglI albanEsI In ItalIa.

botIm I / EdItorE

Keti biçokuVia domenico ragona 41, 00143 roma

regjistruar në regjistrin eshtypit të gjykatës së romësme dekret tEstata IscrItta al rEgIstro

stampa dEl trIbunalE dI roma

n. 213/99 del 12.05.1999

rEdaKsIa / rEdazIonE

Via Virgilio maroso 50, 00142 roma

tel. 06-94354511 fax 06-97998632cell. 393-9712595

[email protected]

drEjtor/dIrEttorE rEsponsabIlE

roland sejko

rEdaKsIa / rEdazIonE

Keti biçoku, Irida cami

bashKëpunëtorë/ collabo-ratorI

rando devole, giuseppechimisso, albana temali,afërdita shani,Ivan muccari (grafico)

lEgjIslacIon EmIgracIonIlEgIslazIonE d’ImmIgrazIonE a

cura dI

stranieri in Italia srl, romawww.stranieriinitalia.it

rEKlamattel. [email protected]

shtypI / stampa

centro stampe Quotidiani spaVia dell’Industria 52, 25030 Erbusco (bs)

shpërndahet në të gji th ë Italinë në pikë shitjet meshtyp në gjuhë të huaj

dIstrIbuzIonE nazIonalE

nEllE EdIcolE dI stampa EstEra

messaggerie internazionali spaVia a. manzoni, 820089 rozzano (mI)tel. 02-57512612

dorëshKrImEt nuK KthEhEn. artIKujt E panënshKruar janë

të rEdaKsIsë

Bota shqiptareil giornale degli albanesi in italia

testata vincitrice del premio giornalistico M. Souhir

per la multiculturalità nei media come

Miglior giornale per gli Stranieri in italia

viti XIII i botimit / anno XIII

Shtetësi Italianepër të gjithë bijtë e lindur në Itali

Liberalizime, kontraktime,rregulla mbi punësimet enxjerrjet nga puna janëfusha të cilave Italia, sipasBankës Qendrore Europi-

ane, duhet t'u kushtojë ndërhyrje tëpashtyshme për t'u rimëkëmbur.Por ekziston edhe një reformë tjetërqë duhet vënë menjëherë në rend tëditës për të rimëkëmbur Italinë ngakriza civile, përveçse ekonomike, nëtë cilën është fundosur.Një milion bij imigrantësh, nëshumicën e rasteve të lindur në Itali,rriten në një vend që i konsideron tëhuaj dhe u ndalon të ndihen italianë100%. Jetojnë me bijtë e italianëve,ndajnë së bashku pasionet, zhgën-jimet dhe dëshirat, por janë skllevërtë lejes së qëndrimit, nuk mund tëudhëtojnë jashtë Italisë nëse janëduke e përtërirë, nuk mund tëveshin fanellën e Italisë në garatsportive ndërkombëtare dhe presinme ankth mbushjen e moshës mad-hore, kur do t'u duhet t'i justifikojnështetit qëndrimin e tyre këtu si tëishin imigrantë.Janë bijtë e të rinjtë italo-diçka,italianë që duhet "të kërkojnë leje",italianë përgjysmë, të dorës së dytë.Duhet të jenë italianë dhe pikë, si tëgjithë të tjerët. E mendon kështu ajopjesë e madhe e italianëve qëzotëron gjykim të shëndoshë mëshumë se humanizëm, e megjithatëligji mbi shtetësinë është ende injëjti i miratuar në vitin 1991, kurishin të paktë ata që parashikonin semiliona gra e burra do të mbërrininkëtu nga e gjithë bota për të rindër-tuar një jetë të re, por edhe për t'udhënë një të ardhme italiane bijve tëtyre."Në projektet e reformës së shtetë-sisë, çështja kryesore e hapurmbetet sot ajo e fëmijëve dhe e tërinjve. Shumë prej tyre - ka nën-vizuar presidenti i Republikës, Gior-gio Napolitano - nuk mund të kon-siderohen formalisht bashkatd-hetarë tanët sepse normativa ital-iane nuk ua lejon, por janë të tillë nëjetën e përditshme, në ndjenja, nëperceptimin e identitetit të vet". "Pakëta djem - ka kujtuar Napolitano -vendi ynë do të ishte padyshim mëplak e do të kishte aftësi më të ulëtazhvillimi. Pa kontributin e tyre tëardhshëm shoqërisë tonë dheekonomisë tonë, edhe barra e borx-hit publik do të ishte më e vështirëpër t'u përballuar".Nuk numërohen deklaratat e lid-erëve politikë që e mendojnë njësojsi presidenti i Republikës."Është turp që ka 50 mijë fëmijë qëçdo vit lindin apo mbërrijnë në Itali,ndjekin shkollat tona, që pastaj nëmoshën 18-vjeçare nuk e dinë mënëse janë italianë apo janë imi-grantë: duhet që t'u themi atyre sejanë italianë" ka thënë Pier LuigiBersani. "'Ius soli' është padyshimzgjedhja e të ardhmes së shoqërisëitaliane: një fëmijë që lind në Italiduhet të ketë të drejtën e shtetësisëitaliane" pohon PierferdinandoCasini. Për Gianfranco Finin, "poli-tika, nëse dëshiron të përmbushë nëmënyrë të përshtatshme detyrimine përgatitjes së të ardhmes së Kom-bit, duhet të favorizojë qytetarinë eplotë të brezit të ri të italianëve tëardhshëm".E megjithatë, deri më sot,propozimet për t'u dhënë men-jëherë shtetësinë brezave të dytë, tëpaktën pesëmbëdhjetë vetëm gjatëlegjislaturës së fundit, nuk kanëhedhur asnjë hap në Parlament.Nuk ia ka dalë as projekti i ligjitSarubbi-Granata, një ndër të paktatpropozime transversale të këtyre

Një milion fëmijë e të rinj rriten në një shtet që i konsideron tëhuaj dhe u ndalon të ndihen tërësisht italianë. Është njëemergjencë që duhet zgjidhur menjëherë, për të përuruar mënë fund një stinë të re e për të rimëkëmbur Vendin

REAGIMET

Jetojnë me bijtë e italianëve, ndajnësë bashku pasionet, zhgënjimet dhedëshirat, por janë skllevër të lejes sëqëndrimit, nuk mund të udhëtojnëjashtë Italisë nëse janë duke epërtërirë, nuk mund të veshin fanellëne Italisë në garat sportive ndërkom-bëtare dhe presin me ankth mbush-jen e moshës madhore, kur do t'uduhet t'i justifikojnë shtetit qëndrimin etyre këtu si të ishin imigrantë.Janë bijtë e të rinjtë italo-diçka, ital-ianë që duhet "të kërkojnë leje", ital-ianë përgjysmë, të dorës së dytë

viteve, i nënshkruar nga eksponentë tëforcave më të mëdha politike tëmazhorancës dhe të opozitës, natyr-isht përjashtuar Lega Nord.Pas një diskutimi të gjatë në komi-sionin e Çështjeve kushtetuese, tekstiunik për reformën e shtetësisë i sjellënë Dhomë të Deputetëve dy vjet mëparë nga relatorja Isabella Bertolinidoli se ishte pjellë e presioneve tëLegës dhe e frymës më të prapambe-tur tëPdL-s, deri në atë pikë sa të kishtepër qëllim objektivin e vështirë të ash-përsimit të mëtejshëm të rregullave. Uridërgua menjëherë në Komision, kudebati, pas disa muajve, u shua fare.Ndërsa projekti Sarubbi-Granatapropozonte hapjen e ligjit aktual ndaj

Presidenti Napolitano ka të drejtë:ekziston mundësia të marrim nëdorë politikat mbi imigracionin.

Pra, edhe të rishikojmë ligjin mbi kom-bësinë".Kështu ka deklaruar ministri i ri iKooperimit ndërkombëtar dhe iIntegrimit, Andrea Riccardi, që theksonse "integrimi është temë qendrore ekësaj epoke. Do ta bëjmë ligjin sepseështë në interes të Italisë, të fëmijëve tëimigrantëve dhe të familjeve të tyre".Në intervistë, Riccardi vlerëson presi-dentin “që për dy herë brenda pakditëve ka vënë theksin në rivlerësimin ekonceptit të identitetit italian"."Sot kemi një popull fëmijësh e të rin-jsh që janë bijtë e imigrantëve. Të lin-durit në Itali, ligjërisht të huaj, kapërce-jnë gjysmë milioni, ndërsa të miturit ehuaj janë thuajse një milion. Flasin

gjuhën tonë, përjetojnë të njëjtën his-tori tonën, janë të lidhur me botëntonë" shpjegon ministri. Ndaj edhe përministrin Riccardi "pa të Italia do tëishte më plakë dhe me mundësi më tëpakta zhvillimi"."Duhet të rishikojmë ligjin e shtetë-sisë, dhe mund të bëjmë këtë pikërishtsepse kemi besim në identitetin tonë.Që është i fortë por edhe fleksibël. I aftëpër integrim". Ministri është i bindur qëreforma e shtetësisë është në interes tëItalisë: "Në këtë projekt konvergojnëidentiteti kombëtar dhe interesi kom-bëtar. Por edhe interesat e fëmijëve dhetë familjeve të imigrantëve.Ministri thotë se prej kohësh shpresonqë "kjo temë të trajtohet më në fund nëmënyrë të arsyeshme, të ligjshme, e mbitë gjitha, njerëzore".

Riccardi: "Napolitano ka të drejtë.Duhet riparë ligji mbi shtetësinë"Ministri i ri për Kooperimin ndërkombëtar dhe Integrimin:"Reforma është në interes të Italisë, të fëmijëve të imigrantëve dhetë familjeve të tyre"

Infermierët e huaj në Italikanë qenë 2.612 në vitin2002, kanë shkuar në 6.730

në vitin 2005 (2%). Dukuria kashpërthyer në vitin 2008 kur infer-mierët e huaj në Itali arritën në 34.0

Page 3: Bota Shqiptare nr. 271

të jetosh në itali3 1 - 15 dhjetor 2011bota shqiptare

'Ius soli', pra ndaj të drejtës për tëqenë italian nëse lind dhe rritesh nëItali, por jo të gjithë. Projektiparashikonte që të jenë italianë ata qëlindin nga prindër të huaj me banimtë rregullt në Itali prej të paktën pesëvjetësh, por mund të bëhen edhe atafëmijë e të rinj të lindur jashtë që për-fundojnë në shkollat italiane një cikëlshkollimi (shkollën fillore, tetëvjeçareapo të mesme) apo të formimit profe-sional.Janë rregulla të konceptuara në njëkuadër përpiktë imigracioni të rreg-ullt, që i japin rëndësi shkollës nëformimin e qytetarëve. Tejet "tëmoderuara", të shkruara në mënyrëtë tillë që të mos trembin askënd dheqë bëjnë të duket fanta-shkencë

panoramën e propaganduar ngaLega, me një dozë të fortë keqbesimi,sipas së cilës Italia do të bëhet toka epremtuar e turmave të klandestinevenë muaj të nëntë të shtatzënisë.Tani që jemi në një kthesë epokale,në fund të një sistemi politik të paral-izuar nga shantazhet e votës kseno-fobe, i kërkojmë qeverisë dhe Parla-mentit të ndryshojë menjëherë ligjinmbi shtetësinë, që t'u njohë të drejtattë gjithë bijve të Italisë. Sepse ai mil-ion të miturish të përjashtuar janë njëprej emergjencave kryesore dhe ështëkoha të nisim vërtet një stinë të re.Duke çliruar, për të mirën e Vendit,edhe energjinë e shumë të rinjve, mënë fund dhe plotësisht, italianë.

Stranieri in Italia

Forcat politike të heqin dorë ngaetiketat dhe të bien dakord mbireformën e shtetësisë për brezat

e dytë. Është e mundur të gjejmë njëmirëkuptim të gjerë mbi ius soli tëzbutur, një akt humaniteti dhe gjykimitë shëndoshë që ka të bëjë me tëardhmen e Vendit, e forcon dhe ngremë në fund një unitet të Italisë, mesitalianëve të rinj e të vjetër".Është e bindur Livia Turco, presi-dente e Forumit për Imigracionin ePD-së. "Me rënien e qeverisëBerlusconi - shpjegon përStranieriinitalia.it - ka rënë edhembështetja e Legës, forcë politike qëgjithnjë ka qenë shumë e armiqësorendaj imigrantëve dhe ndaj reformës sështetësisë, siç tregojnë edhe deklaratate këtyre ditëve. Deri dje kishim njëqeveri që mbi temën e shtetësisë kapenguar formimin e një mazhorance

parlamentare në favor të ndryshimit".E tani?Tani kemi një qeveri të përbërë ngapersona seriozë, me kompetencë emendje të hapur ndaj imigrantëve, njëqeveri që dëshiron dialogun me parla-

mentin.Por pse qeveria dhe një Parlament tëangazhuar kryesisht në administrim-in e emergjencës ekonomike duhet tëmerret edhe me të drejtën e shtetë-sisë?Kjo temë u ngrit pak ditë më parënga kryetari i grupit të PD-së nëDhomën e deputetëve DarioFranceschini dhe, akoma me mëshumë forcë edhe nga sekretari ynëPierluigi Bersani. Ne të PartisëDemokratike, duam që të merret nëshqyrtim në këta muaj të vështirësepse mendojmë që Vendi ynë, pikër-isht sepse po kapërcen një periudhë tëkrize të rëndë ekonomike dheshoqërore, ka nevojë për kohezion dhesolidaritet, për qëndrime më njerë-zore.Pra reforma do të kishte edhe njëvlerë simbolike?Të flasësh sot për bijtë e imigrantëve,të ndërrosh një ligj kaq pengues, kaqçnjerëzor është akt humaniteti dhelogjike të shëndoshë e më duket seështë shumë e rëndësishme që pikër-isht sot politika të tregojë arsye tëfortë, të tregojë se është e drejtë me tëgjithë, se vepron me kompetenca dheme humanitet.Propozimet e reformës janë tëshumta, të vjetra e të reja, gjenden nëparlament por edhe në shesh ku pomblidhen firmat për një ligj me inicia-tivë popullore. Si mund të gjendet një

marrëveshje?Besoj se mund të bihet dakord mbiius soli të zbutur. Ne themi që duhet tëjetë italian ai që lind në Itali nga imi-grantë që tregojnë se janë tashmë tërrënjosur në Itali, dhe kjo mund tëpërcaktohet përmes kriterit të pesëvjetëve rezidencë të rregullt, ose tëmiturit që arrijnë këtu të vegjël dhepërmbushin një cikël shkollor. Tëshkojmë të gjithë drejt kësaj ideje, tëpërqendrohemi mbi thelbin e të lëmëmënjanë etiketat politike, dhe vetëmkështu do të mund të reformojmëligjin.Mbi ç'shifra mbështeteni? Lega

tashmë e ka dhënë mendimin e sajkundër, çfarë mund të pritet ngaPopulli i Lirive?Besoj se reforma mund të ketë nëfavor të saj një mazhorancë të gjerë. Tëpranosh që kush lind dhe rritet në Italiështë italian, të ndryshosh një ligj kaqtë ashpër që përfaqëson rast unik nëEuropë, do të thotë të forcosh Italinëdhe parimin e kohezionit kombëtar.Dhe është e rëndësishme ta bëshndërsa festohet 150 vjetori i Bashkimittë Italisë. Ky nuk ka kuptim vetëm merrënjët tona, por forcohet dita ditësedhe duke parë drejt të ardhmes, drejtenergjive dhe potencialeve të reja.Bashkimi i Italisë sot nuk mund tëkuptohet pa unitetin e kohezioninmes italianëve të vjetër e atyre të rinj.

Elvio Pasca

Turco: "Në parlament ekzistonmazhoranca për reformën""Partitë të heqin dorë nga etiketat, mbi ius soli të zbuturmund të ketë një mirëkuptim të gjerë. Ta bëjmë menjëherëpër të mirën e Vendit, pikërisht në 150 vjetorin e Bashkimit"

Me rënien e qeverisëBerlusconi ka rënë edhembështetja e Legës, forcë

politike që gjithnjë ka qenë shumë earmiqësore ndaj imigrantëve dhendaj reformës së shtetësisë. Deri djekishim një qeveri që mbi temën eshtetësisë ka penguar formimin enjë mazhorance parlamentare nëfavor të ndryshimit

REAGIMET

“Çmenduri t'u mohosh shtetësinë italiane

bijve të imigrantëve"Nga presidenti i Republikës, Giorgio Napolitano, apele tënjëpasnjëshme: “Nevojitet reformë e shtetësisë, të mituritjanë çështja kryesore. Imigracioni është i domosdoshëmpër të përballuar borxhin publik”

Uroj që në Parlament të mundtë shqyrtohet edhe çështja eshtetësisë së fëmijëve të lin-

dur në Itali nga imigrantët e huaj.T'ua mohosh është çmenduri evërtetë, absurditet. Fëmijët dëshiro-jnë këtë gjë".E ka thënë në Quirinale presidentii Republikës Giorgio Napolitano,gjatë takimit me Federatën eKishave Evangjeliste në Itali.Napolitano ka theksuar një mendimtashmë të shprehur edhe një javëmë parë, kur gjatë një takimi me njëgrup italianësh të rinj u shpreh:"Duhet reflektuar mbi një reformëtë mundshme e mundësive dhe ekohës së dhënies së shtetësisë". "Në kuadrin e proceseve të tëreformës së shtetësisë - ka theksuarpresidenti - çështja që mbetet ehapur është ajo e të miturve, e tërinjve që nuk mund të jenë akomatërësisht shtetas italianë. Por qëjanë në në jetën e tyre të përdit-shme, në ndjenja e në identitet"."U arrit - ka kujtuar Napolitano -një ndjeshmëri politike

domethënëse dhe e përhapur nëdiskutimin në Dhomën eDeputetëve në janar të vitit 2010.Duhet pranuar si qytetarë italianëfëmijët e lindur në Itali nga prindërtë huaj". Një temë ndaj të cilës"edhe italianët duket të hapur".Sipas presidentit është e rëndë-sishme që qytetarët e rinj "dëshiro-jnë të jetojnë këtu e angazhohen tërespektojnë gjuhën, vlerat kom-bëtare, detyrimet qytetare të vendittonë". "Edhe duke mbajtur një lid-hje të fortë me vendlindjen, atashprehin dëshirën të jenë italianë:nuk duhet të zhgënjejmë këtë besimtë tyrin tek Italia".Napolitano ka folur edhe përrëndësinë e imigrantëve në këtëmoment të vështirë krize që pokalon Italia. "Pa kontributin e tyrenë ekonominë tonë, është më evështirë të përballohet edhe barra eborxhit publik. Të mos kuptoshprurjet e dukurisë së imigracionitdhe kontributin e tyre të nevojshëmpër vendin do të thotë të mos dish tëshohësh realitetin".

Page 4: Bota Shqiptare nr. 271

Emërimi i një ministri përIntegrimin në qeverinë qëduhet të nxjerrë Italinë nganjë prej çasteve më të vështi-ra është sinjal i rëndësishëm,

që duhet marrë në konsideratë bashkëme fjalët e para dy ditëve të presiden-tit Napolitano për brezat e dytë të imi-grantëve. Duket se po hapet një stinë ere politike që sheh imigracionin sipasuri mbi të cilën duhet investojë,për të mirën e të gjithëve, të qyte-tarëve të rinj e të vjetër.Atyre që dje e pyesnin nëse po nistenjë aventurë të re, ministri i sapo-emëruar Andrea Riccardi u tha: "Tëshpresojmë. Por ndoshta është aven-tura e vjetër që vazhdon". "Për t'iupërgjigjur sfidave që Vendi ynë duhettë përballojë - shtoi - vihem në dis-pozicion, me bindje se Italia ka nevojëpër unitet. Angazhimi për kohezioninshoqëror, për integrimin kombëtardhe për kooperimin ndërkombëtarjanë pjesë e kulturës sime dhe eeksperiencës që kam bërë gjatëviteve"."Vendimi i kryeministrit Monti për

ngritjen e një ministrie për Integrimindhe për emërimin në krye të saj tëAndrea Riccardit përfaqëson njëkthesë themelore, një sinjal që imigra-cioni, më në fund, konsiderohet njëpasuri për Italinë" deklaroi AndreaSarubbi (PD), nënshkrues i parë i tek-stit të reformës transversale mbishtetësinë, duke komentuar listën eministrave të paraqitur nga kryemi-

nistri Monti. "Të rinjtë e shumtë meprejardhje të huaj, italianë de factopor jo ligjërisht, tani shohin një dritënë fund të tunelit. Siç kujtoi vetëm njëditë më parë presidenti Napolitano,konvergjencat parlamentare tashmëekzistojnë: projekti i ligjit bipartizanqë kam prezantuar bashkë me FabioGranata (PdL), i shkruar me kon-tributin e Komunitetit të Sant'Egidiostw themeluar pikërisht nga profesorRiccardi, përfaqëson një rrugë tashmëtë shtruar që, duke filluar nga nesër -përfundon Sarubbi - Parlamentimund të përshkojë deri në fund".Presidenti i Acli-t, Andrea Olivero,nënvizon "novacionin" e emërimit tëministrit. "Një hap cilësor - shpjegonai - vërtet i çmuar qoftë referuar per-sonit të ngarkuar, Andrea Riccardi,

qoftë referuar zgjedhjes së lidhjes sëkooperimit ndërkombëtar dhe imi-gracionit, shenjë e një vizioni më nëfund modern dhe evropian të proce-seve migratore".Për "kthesë themelore" flet edheFoad Aodi, president i Shoqatës sëmjekëve me prejardhje të huaj dhe iKomunitetit të botës arabe në Itali."Shpresojmë më në fund që të gjithashoqatat e komunitetet e angazhuaranë favor të dialogut ndërkulturor,ndër-fetar dhe në shkëmbiminshoqëror shëndetësor të mund tëpërfshihen, për të intensifikuar lid-hjen me Institucionet dhe për të moslënë pas dore punën e madhe që krye-jnë çdo ditë nën formën e vullneta-rizmit."Urime" Riccardit i arrijnë edhe nga

Famiglia Cristiana. E përjavshmja eKishës "përshëndet me kënaqësi tëveçantë lindjen e një ministrie qëështë shenjë e rëndësishme vëmend-jeje ndaj dy dukurive, integrimit dheKooperimit ndërkombëtar, që prejkohën kanë nevojë për mbështetjedhe udhëheqje".Edhe Save the Children shpreh"kënaqësi të madhe për zgjedhjen engritjes së Ministrisë për Kooperiminndërkombëtar dhe Integrimin, tëbindur që mund të ketë ardhur më nëfund çasti, falë edhe njohurive dheaftësive të Andrea Riccardit, të përbal-lohet në mënyrë të re tema e soli-daritetit ndërkombëtar dhe e mikprit-jes së të huajve në Itali".

4 të jetosh në itali1 - 15 dhjetor 2011bota shqiptare

Klodiana Çuka, Presidente Integra onlus

continua dalla prima

E' vero, il Presidente della Repubblicaha lanciato un appello chiaro e precisoai politici, ai nostri parlamentari:occorre però affrontare seriamente erisolutivamente la questione della cit-tadinanza per i bambini nati in Italia daimmigrati stranieri. Quindi, è neces-saria una normativa che permetta alPaese di acquisire nuove risorse, nuovicervelli, nuova linfa per il futurodell'Italia.Le reazioni politiche al discorso diGiorgio Napolitano la dicono lunga. Siè riacceso con vigore un dibattitoimmediato tra chi si dice favorevolealla proposta e chi invece è convintoche le priorità in Italia siano altre.Nel corso della mia esistenza che mivede in Italia da quasi 20anni, e nelcorso dell'esperienza di Integra onlus,associazione nata quasi 10 anni fa eche fin dalla sua nascita presiedo,voglio lanciare un appello accorato chefaccia seguito alle parole delPresidente Napolitano e al dibattitosorto intorno ad esse: basta con lademagogia, con l'inutile populismo dacampagna elettorale, ma soprattutto

basta con le leggi che non sianoorganiche e aderenti davvero alle esi-genze di chi lascia la propria Terra pertrovare una speranza, non solo dilavoro, ma di vita.Sono tantissimi ormai i migranti chevivono in Italia e fanno del nostroPaese un paese multietnico dove ascuola, nel lavoro, più del 20% sonomigranti.Non ha insegnato nulla la tragediadel popolo nel quale sono nata e alquale continuo ad appartenere? Latragedia delle genti d'Albania il cuiesodo ha segnato profondamente lanostra storia, racconta emergenze chel'Italia si è trovata all'improvviso ad

affrontare, racconta di vite spezzate,come quelle perdute nel Canaled'Otranto nel lontano marzo 1991. Inquel caso l'affondamento della Kater IRades non solo ha rappresentato unasvolta storica nelle politiche migrato-rie, ma ha posto l'Italia davanti ad uninterrogativo "Si può parlare ancora dibarriere, di confini? O ci si deve impeg-nare realmente ad accogliere i nostrifratelli, a tendere loro la mano?"Integra onlus lo fa ogni giorno coniniziative itineranti per l'italia. ComePresidente dell'associazione, mi sonospesa senza sosta per far sì che la KaterI Rades non venisse demolita, madiventasse un monumento, non un

relitto di cui disfarsi, ma un messaggiodi speranza e solidarietà. Tutto questoin occasione del ventennale deglisbarchi albanesi che ci sono tornatialla memoria in occasione della crisilibica che ha visto tanti stranieri river-sarsi sulle nostre coste, creando nuo-vamente emergenza. E di nuovo l'Italiasi è trovata ad affrontare l'incertezza ea dibattere sulle leggi relative all'immi-grazione: permesso di soggiorno,strutture adeguate, mezzi di soccorsoidonei. Corsi e ricorsi storici. Non si èmai pronti in realtà ad affrontare la dis-perazione e le lacrime.Alla luce di tutto questo con-tribuiamo a costruire un ponte solidoper il futuro. Se il futuro passa dalla cit-tadinanza ai figli degli immigrati, benvenga. Purchè la disciplina non sia neb-ulosa e i processi non siano farraginosi.Credo che nelle parole del PresidenteNapolitano, occorra cogliere un mes-saggio più importante del sempliceappello alla politica: date ai nuovi cit-tadini un'opportunità, guardate allenuove generazioni come ad una risor-sa in cui sperare perché il nostro paesepossa cambiare e chi sceglie o si trova aviverci in conseguenza di una sceltaaltrui, possa dirsi orgoglioso e convintodi essere … italiano.

"Cittadinanza ai figli degli immigrati" Una goccia nel mare dell'integrazione reale Nelle parole del Presidente Napolitano, occorre cogliere un messaggio più importante del semplice appello alla politica: date ai nuovicittadini un'opportunità, guardate alle nuove generazioni come ad una risorsa in cui sperare perché il nostro paese possa cambiare echi sceglie o si trova a viverci in conseguenza di una scelta altrui, possa dirsi orgoglioso e convinto di essere italiano

Riccardi për Integrimin.Sinjal pozitiv për politikat e imigracionitRiccardi, ministri i Kooperimit Ndërkombëtar dhe i In-tegrimit: "Italia ka nevojë për unitet". Reagimet e para

QEVERIA MONTI

Page 5: Bota Shqiptare nr. 271
Page 6: Bota Shqiptare nr. 271

Nga një anë ekzis-ton problemi igarantimit të hyr-jeve, nga anatjetër ai i veri-

fikimit të numrit të imigrantëveqë mund të gjejnë punë në terri-torin italian. Jemi duke punuar".Kështu është shprehur nëfund të nëntorit ministri iBrendshëm Anna MariaCancellieri. Pra qeveriambetet e hapur ndaj njëshpalljes së një dekreti fluk-sesh, megjithëse Drejtoria eImigracionit e Ministrisë sëPunës, është kundër ard-

hjeve të reja për shkak tënumrit të lartë të tëpapunëve edhe mes imi-grantëve."Shumë papunësi, edhemes imigrantëve. Është ekotë t'u hapim dyert të tjerëpunonjësve". Natale Forlani,drejtor i Drejtorisë sëImigracionit në ministrinë ePunës, justifikonte kështupak ditë më parë lajmin: "Epërjashtoj mundësinë e njëdekreti fluksesh për këtë vit".Një gjykim i rëndë, po tëmbahet parasysh që ështëpikërisht drejtoria e

6 1 - 15 dhjetor 2011bota shqiptare

Gianluca Luciano, am-ministratore unico del-la casa editrice Stranie -

ri in Italia, risponde così al-l'ipotesi che quest'anno nonvengano autorizzati nuovi in-gressi di lavoratori dall'estero.La direzione immigrazione delministero del Lavoro, guidatada Natale Forlani, ritiene infat-ti che non c'è bisogno di far en-trare altra manodopera, per-chè ci sono già troppi immi-grati disoccupati in Italia.

"Forlani non può dirlo, matutti sanno che il decreto flussinon serve a far arrivare lavora-tori dall'estero, è una regolariz-zazione mascherata. Nessunoassume a distanza persone chenon conosce, di fatto si utilizzaquesto strumento per dare unpermesso di soggiorno e un con-tratto finalmente in regola a

clandestini che sono già qui,impiegati in nero presso aziendee famiglie" spiega Luciano.

"Far mancare anche il de-creto flussi - aggiunge - vuoldire eliminare l'unica piccolavalvola di sfogo per la clandes-tinità, che intanto continua acrescere. Gli immigrati senzapermesso di soggiorno sono al-meno cinquecentomila, seavessero la possibilità di ver-sare tasse e contributi porte -rebbero nelle casse dello Statotre miliardi di euro ogni anno".

"Lanciamo quindi un appel-lo al nuovo governo. I ministridell'Integrazione, del Lavoro edell'interno - conclude l'am-ministratore di Stranieri inItalia - si facciano caricosubito del problema e regolar-izzino tutti gli immigrati chehanno un lavoro".

... dhe disa shembuj të mallrave tanë

Ofer

të e

vlefsh

me d

eri n

ë për

fund

im të

mall

it. Fo

togr

afi të

janë

vetë

m pë

r ilus

trim

. Çm

imet

dhe k

arak

teris

tikat

mun

d të n

drysh

ojnë p

a par

alajm

ërim

edhe

për s

hkak

të ga

bimev

e të s

htyp

it. O

ferta

t jan

ë të k

ufi zu

ara p

ër sa

si ko

nsum

i fam

iljar.

nga 5 deri më 17 dhjetor 2011

La

Spes

a in

tell

igen

te1,99 Djathë i grirë

Grana Padano200 gEuro 9,95 për kg2,39

0,49Cola

0,59

2,39 Salmoni tymosurnorvegjez2,990,69 Jufka me

vezë, të freskëta0,89

Djathë Ricotta0,59Elb i pjekuri tretshëm

0,99Sallatëme fruta

konfeksioni

1,29Larës për dush të ndryshëm

konfeksioni

0,99

Mendimi i min-istrisë së Punësështë negativ pasi

në Itali ka 280 mijë imigrantëtë papunë. Para së gjithash uduhet dhënë këtyre personavemundësia e gjetjes së vendit tëpunës. Por nga ç'thotë ministrii Brendshëm, qeveria e reduket se nuk i mbyll të gjithadyert hyrjeve të reja për punë.

"Niente decreto? Serve sanatoria"Stranieri in Italia: "Senza un nuovo decretoflussi diventa ancora più urgente una rego-larizzazione"

Page 7: Bota Shqiptare nr. 271

Imigracionit ajo që moni-toron ecurinë e tregut tëpunës dhe nevojën e krahuttë huaj të punës, dukedhënë kështu kontributinteknik më të rëndësishëmnë përcaktimin e kuotavevjetore të hyrjeve. Vitin eshkuar drejtoria u hapirrugën thuajse 100 mijë hyr-jeve, këtë vit mendon të moshapë kufijtë."Mendimi ynë është nega-tiv pasi në Itali ka tashmë280 mijë imigrantë tëpapunë, gjysma e të cilëvepërfiton forma të ndryshme

asistence. Para së gjithash uduhet dhënë këtyre person-ave mundësia e gjetjes sëvendit të punës,përndryshe, me të skaduarleja e tyre e qëndrimit, atado të hyjnë në radhët e klan-destinëve" thoshte NataleForlani përstranieriinitalia.it.Pa llogaritur klandestinët,për të cilët dekreti i flukseveështë i vetmi rast i mirë përlegalizim, kush e di si do tamarrin këtë vendim Vendetqë kanë lidhur me Italinëmarrëveshje dypalëshe mbi

imigracionin, si Shqipëriapër shembull. Kuotat e reze -rvuara të hyrjeve të rregull-ta, në fakt, janë ajo çka Italiaofron kundrejt angazhimittë tyre kundër flukseve tëparregullta. "Nga ato vendemund të kemi hyrje punon-jësish me kualifikim të lartëapo të formuar në atdhe.Nga ana tjetër edhe mes tëpapunëve ka shtetas tëvendeve që kanë lidhurmarrëveshje me Italinë"përgjigjej drejtori iDrejtorisë së Imigracionit.Mbi këtë temë ka folur të

hënën edhe ministri iIntegrimit Andrea Riccardi,sipas të cilit duhet mbajturparasysh "rreptësia dhekërkesat e ekonomisë", porpa harruar "frymën e thellëhumanitare që gjithnjë kakarakterrizuar historinë epopullit italian". Njëpërgjigje e tërthortë kjodhënë peshkopëve, që kanëkërkuar shtimin e hyrjeve tërregullta për të frenuarudhëtimet e rrezikshmeshpresës.Por Riccardi bën edhe njëvlerësim më teknik mbinevojën e flukseve."Përballë disa sektorëve kukërkesat janë në rënie -thotë ministri i ri - për asis-tencë për familjet, fëmijët,të moshuarit e tëpamundurit ka një kërkesëtë qëndrueshme apo në rrit-je për krah pune të huaj".Është vendosur pra, nukdo të kemi flukse këtë vit?Ndoshta. "I yni është vetëmmendimi teknik - pranonForlani - Tashmë kemi njëqeveri të re, e kjo mund tëbëjë vlerësime politike tëndryshme nga të deritan-ishmet mbi eventualitetin enjë dekreti fluksesh". E ngaç'thotë ministri iBrendshëm, qeveria e reduket se nuk i mbyll të gjithadyert hyrjeve të reja përpunë.

7 1 - 15 dhjetor 2011bota shqiptare të jetosh në itali

Dekret fluksesh 2011? Jo, ndoshta po

Qeveria e re nuk i mbyll të gjitha dyert hyrjeve të reja përpunë. Riccardi: "Të shikojmë ekonominë, por pa harruaranën njerëzore". Ndërsa mendimi teknik i Ministrisë sëPunës është negativ: "Ka shumë të papunë edhe mes të hua-jve në Itali që rrezikojnë të humbasin lejen e qëndrimit"

Janë të shpërndarë nëmbarë Italinë, jo vetëm nëzonat e industrializuara tëVeriut, janë integruar mirëme ndërmarrjet e vogla ital-ianë, të motivuar dhe të prirëtë rrezikojnë, punësojnë per-sonel dhe bashkëpunëtorëitalianë e mbi të gjitha dëshi-rojnë të rriten.Janë sipërmarrësit imi-grantë në Itali, siç del nga hu-lumtimi i Cnel-it, "Profilikombëtar i sipërmarrësveimigrantë në Itali", i kryer ngaOrganizmi Kombëtar i Koor-dinimit për politikat e inte-grimit shoqëror të të huajvenë bashkëpunim me Depar-tamentin e studimeveshoqërore dhe politike, iparaqitur sot në Romë.Nga një anketim i 200sipërmbarrësve Cnel ka mar-rë identikitin e imigrantitsipërmarrës: është 40 vjeçdhe ka mesatarisht mëshumë fëmijë se homologu itij italian, formim të mirëshkollor (mbi 12 vjet studimenë atdhe). Jeton në Itali prej

18 vjetësh dhe përkeqësimi ikushteve ekonomike tëvendlindjes ka qenë shkakukryesor i emigrimit. Ka hapuraktivitetin privat për të qenë ipavarur, për të fituar mëshumë e për të vënë në punëtë gjitha aftësitë e veta. Nërastin më të madh të rasteveështë titullar i një ndërmar-rjeje në të cilën ka punësuarderi në 5 vetë, kryesisht ital-ianë.Nga ç'del në dritë ngastudimi, pjesa më e madhe esipërmarrësve të huaj (67%)ka ngritur aktivitetin me kur-simet e veta pas një periudhetë gjatë pune të varur. Pjesamë e madhe e konsideronmarrëdhënien me italianëtmë të rëndësishme se ato mebashkatdhetarë apo famil-jarë. Klientët e furnizuesitjanë kryesisht italianë (medallime të forta sipas sektorittë punës), po ashtu edhe kon-sulentët e ndryshëm të cilëveu drejtohen (por çështjefiskale, ekonomike, siguriedhe higjiene).

Ndërmarrjet e vogla të imi-grantëve, ashtu si edhe ato tëitalianëve, konsiderojnë rep-utacionin element themelorpër suksesin e tyre, ndajbëjnë më shumë për rritjen ecilësisë sesa për uljen eçmimeve, dhe i tremben mëshumë konkurrencës së tëhuajve të tjerë sesa asaj të ital-ianëve.Kanë të njëjtat vështirësi tëndërmarrjeve të italianëve:janë shumë të vogla përballëkrizës, vë në dukje Cnel. Nësekërkohet që ndërmarrja evogël të kontribuojë përzhvillimin ekonomik u duhetkërkuar imigrantëve sipër-marrës ajo që u kërkohetedhe italianëve: të rriten. Kandihmuar ngritjen e ndër-marrjeve etnike jo vetëmpërhapja e madhe në Itali esipërmarrjeve të vogla eshumë të vogla, por edhemungesa e rigjenerimitbreznor në administrimin esipërmarrjes italiane, përshkak të motivimit të ulët tëbijve, fitimeve të pakta dhe

kohës së gjatë të punës. Nëkëtë situatë, vëren raporti,imigrantët po u zënë vendinautoktonëve falë dëshirës sëmadhe për punë, që vjenkryesisht nga dëshira përngritje shoqërore më shumëse ekonomike, dhe nga prit-shmëri fitimi më modeste.Shumë sipërmarrës të in-tervistuar kanë fituar tashmëqytetarinë ekonomike dheduken të përfshirë për-fundimisht në botën e ndër-marrjeve të vogla që operojnënë Itali. Shpresa është që këtondërmarrje dalëngadalë tëkthehen nga të vogla në tëmesme. Ndërsa rruga drejtqytetarisë shoqërore ështëende e gjatë e do të përfshijëbrezat e bijve të tyre të lindurnë Itali, që flasin italisht e stu-diojnë në shkollat e univer-sitetet italiane, që do të mar-rin në dorë ndërmarrjet dheqë, ashtu si bijtë e sipërmar-rësve italianë, do të kenëproblemet e motivimit dhe tëtransmetimit të aftësive tëtyre sipërmarrëse.

SIpëRmaRRëSIt e hUaj janë të rinj, punësojnë italianë dhe duan të rriten profesionalisht Raporti i Cnel-it mbi sipërmarrësit e huaj në Itali. “Kanë zëvendësuar italianët falë dëshirës së madhe për punë"

Del në pensionKontrata

e qëndrimit. Lamtumirë

modeli Q Punëdhënësit nuk duhett 'i nisin më Sportelit unikpër Imigracionin të ash-

tuquajturën Kontratëqëndrimi. Mjafton komu-nikimi i punësimit, edhe

për bashkëpunëtorëtfamiljarë

Lamtumirë kontratë e qëndrim-it. Këtej e tutje kush punëson njëtë huaj nuk duhet t'ia nisë më merekomandè Sportelit Unik për Imi-gracionin, do të mjaftojë komu-nikimi i thjeshtë i punësimit.Për të kuptuar më mirë risinë, tëlajmëruar më 28 nëntor me njëqarkore të ministrisë së punës,është e udhës të bëhet një hap pas.Në kontratën e qëndrimit (modeliQ), të nënshkruar nga punëd-hënësi dhe punonjësi i huaj, tre-goheshin të dhënat personale të tëdyve dhe kushtet e kontratës sëpunës. Për më tepër, punëdhënësideklaronte që punonjësi ka njëvend strehimi dhe angazhohej t'irimbursonte shtetit shpenzimet enjë riatdhesimi të mundshëm të tëhuajit.Fillimisht, në komunikimin e de-tyruar të punësimit, ishin vetëm tëdhënat dhe kushtet e kontratës.Nga 30 prilli i shkuar ka hyrë nëfuqi një modul i ri (Unificato Lav.)me dy fusha integruese, që ukushtoheshin pikërisht strehimittë punonjësit dhe shpenzimeve tëriatdhesimit.Çfarë kuptimi ka që të komu-nikohen dy herë të njëjtat gjëra?Asnjë, ndaj pas disa muajveeksperimentim mbi komunikimete reja të punësimeve, ministria kavendosur që modeli Q nuk nevo-jitet më."Të gjithë punëdhënësit qëpunësojnë një person jo komuni-tar, me qëndrim të rregullt në Itali- shpjegon qarkorja - nuk duhet tëpërpilojnë "modelin Q", por do tëpërmbushin detyrimet eparashikuara nga Teksti Unik përImigracionin duke nisur modelin"Unificato Lav" brenda 24 orëvepara punësimit".E njëjta gjë vlen edhe "në rastin epunës pranë familjeve". "Komu-nikimi i kryer në INPS - sqaronministria e Punës - është i vlef-shëm edhe për përmbushjen e de-tyrimit të paraqitjes së modelit Q".Të kënaqur konsulentët e punës,që në pranverë kishin nënvizuarkotësinë e dy komunikimeve prak-tikisht të njëjta. "Është njëthjeshtëzim i nevojshëm" thotëSilvia Bradaschia, e Fondacionitmbi studimet e këshillit kombëtartë Urdhrit të konsulentëve që ngaana tjetër sinjalizon: "INPS nuk kapërshtatur akoma formularët merisitë për punësimin ebashkëpunëtorëve familjarë, sh-presojmë ta bëjë sa më shpejt".

Elvio Pasca

Page 8: Bota Shqiptare nr. 271

8 të jetosh në itali1 - 15 dhjetor 2011bota shqiptare

Më 10 mars 2012 ihapet rruga për-fundimisht lejeqën-drimit me pikë, tëparashikuar dy vjet

më parë, mes të tjerash, nga paketa esigurisë.Më 11 nëntor është botuar rregul-lorja zbatuese që përcakton se si dotë jetë marrëveshja e integrimit që ihuaji duhet të nënshkruajë në çastinkur kërkon lëshimin e lejes së parë tëqëndrimit, dhe kriteret e mënyratpër përfitimin dhe humbjen e kred-

iteve të marrëveshjes së integrimitnë periudha të caktuara. Në rregul-lore parashikohet që marrëveshja eintegrimit të nënshkruhet nga tëgjithë të huajt mbi moshën 16 vjeçqë vijnë në Itali nga çasti kur rregul-lorja të vijë në fuqi. Të gjithë të huajtqë kanë tashmë një lejeqëndrimi egjenden në Itali janë të përjashtuar.

Në rregullore parashikohet që ihuaji sapo vjen të ketë një dhuratëprej 16 pikësh dhe të nënshkruajë"marrëveshjen e integrimit" me tëcilën angazhohet të çojë në 30 num-rin e pikëve gjatë dy vjetëve të parë. Duke arritur njohjen në një nivel tëpranueshëm të gjuhës italiane (A2),njohjen e mjaftueshme të parimevethemelore të Kushtetutës, të institu-cioneve publike dhe të jetës qytetarenë Itali, veçanërisht përsa i përketshkollës, shërbimeve shoqërore,punës dhe detyrimeve fiskale. Me

nënshkrimin e marrëveshjes i huajiangazhohet edhe që do të çojë fëmi-jët të ndjekin shkollën e de-tyrueshme dhe deklaron se pranon"Kartën e vlerave, të qytetarisë dhetë integrimit". Marrëveshja do tënënshkruhet në Sportelin Unik, nëdy kopje, dhe në një prej gjuhëve qëai preferon nga italisht, shqip,

LejeQëNDRImI me pIKëImigrantët, qytetarët më të drejtë të Italisëështë botuar në gazetën zyrtare të 11 nëntoritmarrëveshja e integrimit. me ardhjen në fuqi më 10mars, marrëveshja me një bonus fillestar prej 16pikësh duhet të nënshkruhet nga të huajt që sapohyjnë në Itali me moshë mbi 16 vjeç. pas dy vjetëvedo të kontrollohet nëse i huaji ka arritur të mbledhë30 pikë. përndryshe....?

Dy vjet pas nënshkrimit të marrëveshjes Sporteli unik për imi-gracionin do të marrë në shqyrtim dokumentet e paraqitura

nga i huaji ose, në mungesë të dokumenteve, do t'i bëjë atij një test. Qoftëtesti, qoftë shqyrtimi i dokumentacionit do të përfundojë me një shumëpikësh. Nëse i huaji mbledh të paktën 30 pikë, marrëveshja konsiderohete respektuar dhe e mbyllur, nëse i huaji ka nga 1 deri në 29 pikë kon-siderohet "i mbetur në klasë" dhe i jepet një vit tjetër për përmbushjen emarrëveshjes dhe nëse nuk ka asnjë pikë të huajit i jepet dekret dëbimi.

anglisht, frëngjisht, spanjisht, aponë gjuhët arabe, kineze dhe ruse.Si do t'i arrijë objektivat e mar-rëveshjes së integrimit? Brenda tremuajve të parë nga nënshkrimi imarrëveshjes duhet të ndjekë njëkurs falas nga 5 deri në 10 orë"formimi qytetar dhe informa-cionesh mbi jetën qytetare" të orga-nizuar nga Sporteli unik. Kursiparashikon përdorimin e materi-aleve didaktike jo vetëm në italishtpor edhe të përkthyera në shqip,anglisht, frëngjisht, spanjisht, aponë gjuhët arabe, kineze dhe ruse,sipas interesit të të interesuarve.Përmes këtij kursi i huaji duhet tëmarrë disa njohuri mbi parimet bazëtë kushtetutës, dhe të organizimit efunksionimit të institucioneveshtetërore, mbi jetën qytetare me njëvëmendje të veçantë kushtuar shën-detësisë, shkollës, shërbimeveshoqërore, fiskale etj.Në këto kurse do t'i tregohen edhe"iniciativa në mbështetje të procesittë integrimit" (por nuk dihet seç'nënkuptohet me këto iniciativa).Nëse i huaji nuk e ndjek kursin, qënë të vërtetë, mund të jetë thjeshtnjë material video që do të vihet nëdispozicion të të interesuarve, kjo emetë do t'i kushtojë shkurtimin emenjëhershëm të 15 pikëve.Praktikisht integrimi do të matetme kredite, ndaj të huajit do t'i japëapo do t'i heqë pikë çdo hap i drejtëapo i gabuar që do të hedhë gjatë dyvjetëve të parë. Do t'i shtojnë the-sarin e pikëve ndjekja e kurseve(sipas numrit të orëve dhe shkallëssë kualifikimit kurset japin nga 4deri në 30 pikë, kur është fjala përvite universitare apo pasuniver-sitare, numri i pikëve, sipasprovimeve të dhëna shkon nga 30deri në 50 për një vit, etj) por edheveprime si zgjedhja e mjekut tëfamiljes (4 pikë), regjistrimi i kon-tratës së qirasë (6 pikë), hapja e njëaktiviteti privat apo vullnetarizmi(nga 4 pikë). Nga ana tjetër pikët dotë shkurtohen nëse i huaji dënohetpenalisht, edhe me sentencë jopër-fundimtare (për të paktën tre muajheqje lirie, pikët reduktohen me 10,nëse dënimi, edhe pse jopërfundim-tar i kapërcen 3 vjetët, hiqen 25pikë), apo kryen shkelje administra-tive e tatimore (për gjobitje prej tëpaktën 10 mijë eurosh hiqen 2 pikë).Dy vjet pas nënshkrimit të mar-rëveshjes Sporteli unik për imigra-cionin do të marrë në shqyrtimdokumentet e paraqitura nga i huaji(certifikata që dëshmojnë ndjekjekursesh apo shkolle) ose, nëmungesë të dokumenteve, do t'ibëjë atij një test. Qoftë testi, qoftëshqyrtimi i dokumentacionit do tëpërfundojë me një shumë pikësh.Nëse i huaji mbledh të paktën 30pikë, marrëveshja konsiderohet erespektuar dhe e mbyllur, nëse ihuaji ka nga 1 deri në 29 pikë kon-siderohet "i mbetur në klasë" dhe ijepet një vit tjetër për përmbushjene marrëveshjes dhe nëse nuk ka as-një pikë të huajit i jepet dekreti idëbimit.Dhe nëse të huajit i kërkohet tëjetë sa më i ndershëm e më i përgat-itur, zyrave që trajtojnë imigra-cionin, veçanërisht Sporteleveunike u shumëfishohet puna. Ështëende herët për të dhënë gjykim, pornga përvoja e deritanishme është enatyrshme të mendohet që, në mosnë mars 2012 kur marrëveshja e in-tegrimit të hyjë në fuqi, pas dyvjetëve, kur të vijë koha e testimit tëimigrantëve, Sportelet unike të jenëtë mbytura nga praktikat.

Keti Biçoku

Sa pikë vlen

30numri i pikëve që i huaji duhettë mbledhë në dy vjet për tëmerituar lejen e qëndrimit. Kjodo të vlejë vetëm për të huajtqë do të hyjnë në Itali pas ard-hjes në fuqi të rregullores përlejeqëndrimin me pikë.

16numri i pikëve që i huaji ka sidhuratë në çastin kur firmosmarrëveshjen e integrimit.

24pikë fitohen me njohjen egjuhës italiane në nivelin A2. Por nëse njihet edhe më mirë,numri i pikëve që fitohen mundtë arrijë në 30.

12fitohen për njohuri shumë tëmira të kulturës dhe jetësqytetare italiane. Por nëse njo-huritë janë sipërfaqësore, fito-hen vetëm 6 pikë.

32pikë fitohen me ndjekjen e njëviti universitar dhe me dhëniene tre provimeve.

6pikë fitohen me regjistrimin ekontratës së qirasë së shtëpisëapo me blerjen e saj.

4fitohen me nisjen e një ak-tiviteti privat apo me zgjedhjene mjekut të familjes.

25pikë hiqen për dënim me heqjenga tre vjet e sipër. Edhe kurky është vendosur nga një sen-tencë që ende nuk është për-fundimtare.

10pikë hiqen për dënim me bur-gosje mbi tre muaj, edhe nësesentenca nuk është për-fundimtare.

2pikë hiqen për sanksionim për-fundimtar prej të paktën10.000 eurosh.

Page 9: Bota Shqiptare nr. 271
Page 10: Bota Shqiptare nr. 271

1 - 15 dhjetor 2011bota shqiptare10 shqiptarishqiptaril'albanese d'italiaitalisëii italisë

Quhet Egi Cenolli, e reja shqiptare qëdo të përfaqësojë komunitetin shqip-tar të Padovës në Komisionin e Për-faqësisë së shtetasve të huaj. Është 25vjeç, jeton prej dy vjetësh në Padova,

ku ndjek dyvjeçarin e specializimit për Shkencapolitike-Marrëdhënie ndërkombëtare. Kambaruar studimet trevjeçare në Tiranë, pranëuniversitetit Zoja e Këshillit të Mirë, dhe tani kanisur atje edhe një tjetër fakultet, atë të drejtësisë.Cenolli tregon për shqiptariiitalise.com se kavendosur të kandidojë, edhe pse studente, sepsefalë studimeve që po bën është e prirë të kuptojëdhe t'u japë zgjidhje problemeve të emigrantëvenë përgjithësi."Nuk jam emigrante e mirëfilltë, këtu kam ard-hur për studime, por njoh mirë problemet qëkanë studentët e huaj si bursa apo konvikti. Gjatë

fushatës më ndihmuan shqiptarë të tjerë që jeto-jnë në Padova prej më shumë se dhjetë vjetësh,kështu u njoha edhe me problemet e hallet efamiljeve të huaja në përgjithësi. Në fakt, shumi-ca e atyre 70 vetëve që më votuan janë të gjithëfamiljarë, emigrantë shqiptarë, që arrita të bëj përvete". Por a nuk janë pak, vetëm 70 vota? "Poshumë pak janë, po të mendosh që jetojnë nëPadova mbi 1800 shqiptarë. Sipas meje arsyet epjesëmarrjes së ulët të shqiptarëve janë një lloj in-diferentizmi ndaj këtyre zgjedhjeve dhe fakti qëne shqiptarët nuk përbëjmë një komunitet tëmirëfilltë. Është vërtet për të ardhur keq". Ndosh-ta informacioni ishte i paktë, jo të gjithë dinin qëmbaheshin këto zgjedhje? "Jo, mund të them qëkomuna i ka publicizuar mjaft zgjedhjet përKomisionin e të huajve, me pankarta nëpër qytet,me mbledhje të hapura ku mund të merrninpjesë të gjithë për të dëgjuar mendimin e kandi-datëve. Është bërë fushatë elektorale për rreth njëmuaj". Por duket se të gjitha këto kanë mjaftuarpër të çuar në qendrat e votimit as 100 shqiptarë.Çfarë mendoni të çoni përpara në Komision?"Para së gjithash dua të them që në Komision, se-cili prej nesh nuk përfaqëson vetëm komunitetintë cilit i përket por të huajt në përgjithësi. Të gjithëbashkë duam të ngremë zërin për shtetësinë efëmijëve të imigrantëve. Nga ana tjetër, do të për-piqemi që këto zgjedhje të jenë hapi paraprakdrejt njohjes të së drejtës së votës për zgjedhjetadministrative. Natyrisht do t'u japim zë bashkat-dhetarëve tanë edhe për çështje të tjera të komu-niteteve të huaja në territor, si problemet meshtëpinë, punën etj. Duam të punojmë të gjithësë bashku për integrimin e vërtetë në qytetin kujetojmë".

K. Biçoku

Në Komision, secili prej nesh nuk për-faqëson vetëm komunitetin të cilit i për-ket por të huajt në përgjithësi. Natyrishtdo t'u japim zë bashkatdhetarëve tanëedhe për çështje të tjera të komunitetevetë huaja në territor, si problemet meshtëpinë, punën etj. Duam të punojmë tëgjithë së bashku për integrimin e vërtetënë qytetin ku jetojmë.

padova Imigrantët zgjedhin përfaqësuesit e tyre

Rreth 4 mijë vetë marrin pjesë në votime përzgjedhjen e anëtarëve të "Komisionit të Për-faqësisë së shtetasve të huaj". Vetëm 82 votapër dy kandidatët shqiptarë të paraqiturImigrantët e Padovas kanë zgjedhur më 27nëntor përbërësit e Komisionit që do t'u japëzë në këshillin komunal të qytetit dhe nëpërlagje

Rreth 4 mijë vetë, më saktësisht 3843, janë paraqiturqendrat e votimit për të zgjedhur përfaqësuesit etyre. Pjesëmarrje kjo jo e kënaqshme, siç është parë

edhe në qytete të tjera për zgjedhje të tilla, po të mbahetparasysh që kishin të drejtën e votës rreth 18 mijë vetë,por që sidoqoftë ka lejuar kapërcimin e kuorumit të 15%-shit të përcaktuar nga rregullorja për vlefshmërinë e zg-jedhjeve. Kinezi Jing Weng Xia, bangladezi JahangirBhuyan dhe filipinasja Kristine Bernadette DeligenteManalo kanë rezultuar më të votuarit nga 46 kandidatëtnë këto zgjedhje. Për dy kandidatët shqiptarë Egi Cenollidhe Arion Rrapi vetëm 82 vota, 70 për të parën dhe 12 përtë dytin, edhe pse rezidentët shqiptarë në Padova janë1850 vetë.Komisioni është një organ i ri këshillimi që do tëparaqesë propozimet e veta apo të shprehë gjykimin mbiprojektet që shqyrtohen nga organizma të ndryshëm qëqeverisin Komunën. Presidenti ose nënpresidenti i Komi-sionit do të marrë pjesë në Këshillin Komunal, ndërsaanëtarët e deleguar do të marrin pjesë në punimet eKomisioneve të Këshillit dhe në Këshillat e Lagjeve."Po përpiqemi t'i japim një kuptim fjalës integrim - ko-menton zgjedhjet kryebashkiaku Flavio Zanonato - Për-faqësia e të huajve do të ketë një rol të dyfishtë. Nga njëraanë të zgjedhurit do të përfaqësojnë interesat e tyre, nevo-jat e problemet, nga ana tjetër do të na mundësojnë ne qët'u shpjegojmë problemet e padovanëve në përgjithësi et'u kërkojmë atyre një mendim".

EGI CENOLLIstudentja shqiptare nëKomisionin e të huajvetë Padovas4 mijë të huaj marrin pjesë në votime për zgjedhjen e anëtarëve të "Komisionit të Përfaqësisë së shtetasve të huaj". Dy shqiptarët marrin vetëm 82 vota. "Pjesë-marrja e ulët e shqiptarëve mund të shpjegohet me faktin që, edhe pse të shumtënë numër, nuk përbëjmë një komunitet të mirëfilltë dhe se jemi disi indiferentë"

Page 11: Bota Shqiptare nr. 271

Është Stela Zyberaj, vajza shqiptareqë bashkë me Shaoting Chen,kineze, dhe Nicoleta Hacina, mol-dave, ndanë dhjetë mijë eurot eofruara si bursë studimi nga Mon-

eygram në bashkëpunim me universitetinRoma Tre. Kjo shumë ishte e destinuar për trestudentë të huaj që ndjekin kursin trevjeçarpër Ekonomi pranë këtij universiteti.20 vjeçarja Stela Zyberaj ka ardhur në Romëpër të studiuar para një viti e gjysmë, ngaErseka ku ka mbaruar gjimnazin dhe ku jeto-jnë prindërit e saj. Gjatë vitit të parë nëdegën Ekonomi dhe Administrim Ndërmar-rjeje në universitetin La Sapienza, ku ajo kadhënë gjashtë provime. Por vendosi të ndër-rojë universitet sepse "La Sapienza ështëshumë i madh, e i rrëmujshëm, humbetbrenda. - thotë Stela për shqiptariiitalise.com- Këtë vit bëra transferimin në universitetinRoma Tre, dhe ndihem shumë më mirë, ështëmë i përmbledhur se tjetri".Për shkak të burokracive të pakuptueshme,edhe pse i njihen të gjitha provimet e dhënanë La Sapienza, kreditet që ka fituar me tonuk i njihen, ndaj këtë vit ka humbur tëdrejtën e bursës shtetërore që marrin studen-tët për merita. "Mora vesh rastësisht për këtëbursën Moneygram dhe meqë me provimet edhëna vitin e parë i plotësoja kriteret, thashëta provoja njëherë!". "Jam shumë e kënaqurpër këto 3.333 euro që më japin, e më bëhetqejfi edhe për prindërit" thotë Stela, qëmendimin e parë e ka për ta."Zgjodha të studioja në Itali - thotë ajo -sepse kisha mbrojtur italishten, më pëlqenvendi e sepse këtu kam edhe vëllanë". Ergi,vetëm tre vjet më i madh se ajo, studion përarkitekturë dhe ka qenë për të mbështetje erëndësishme. "Më ka ndihmuar shumë, pa tënuk di si do t'ia bëja" thotë Stela. Në fakt,Stela nuk punon, ndërsa i vëllai po. "Kamari-er në darkë, sepse për prindërit tanë është evështirë të mbajnë dy fëmijë jashtë përstudime". Jetojnë bashkë vëlla e motër në

San Lorenzo, lagje pranë universitetit LaSapienza, dhe përpiqen t'u bien sa më pak nëqafë prindërve në Ersekë.Stela çfarë mendon të bësh kur të mbaroshshkollën? "Ende nuk e di nëse do të kthehemnë Shqipëri apo do të rri këtu kur të mbarojuniversitetin. Në të vërtetë, do të kishadëshirë të shkoja edhe në ndonjë vend tjetërpër të vazhduar më tej studimet".

K. Biçoku

Sipas të dhënave më të fundit, të vitit shkollor2010/2011, studentët e huaj në Itali janë 61.777dhe përbëjnë vetëm 3,6% të numrit të

përgjithshëm të të rinjve në regjistruar në univer-sitetet italiane. Janë këto disa nga informacionet estudimit të bërë nga Moneygram, i paraqitur tëpremten e shkuar, më 25 nëntor, gjatë ceremonisë sëdhënies së tre bursave të studimit në kuadrin e Mon-eygram Award.Bursat e studimit, të vlefshme për mbulimin e kos-tos së kursit trevjeçar të diplomimit në UniversitetinRoma Tre, u fituan nga tre vajza, 20-vjeçarjashqiptare Stela Zyberaj, Shaoting Chen (nga Kina)dhe Nicoleta Hacina (nga Moldavia).Edhe pse numri i studentëve të huaj që arsimohennë Itali rritet vit pas viti, kjo shifër mbetet shumë eulët krahasuar me shtetet e tjera evropiane në vitinshkollor 2009/2010, studentët e huaj në Gjermanipërbëjnë 10,9% të të gjithëve, 11,2% në Francë dhethuajse 20% në Mbretërinë e Bashkuar.

Rritje e ngadaltë me 0,2%Statistika tregojnë se në vitin akademik 2007/2008studentët e huaj përbënin 3% të studentëve në audi-toret e fakulteteve italiane, 3,2% në 2008/2009 dhe3,4% në 2009/2010. Kjo rritje ka një kuptim mëdomethënës kur shifrat krahasohen me vitinakademik 1998/1999, kur të huajt e regjistruar nëuniversitetet italiane ishin vetëm 1,3%. Kjo shpjegonmë së miri dhe integrimin në tregun e punës të stu-dentëve joitalianë të punësuar pas mbarimit tëstudimeve dhe zotërimit të diplomës, me një rritjenga 3,8% në 2008 në 4,6% në 2010.

Nga vijnë studentët e huajNë auditorët italianë, ndër të huajt, kryesojnëshqiptarët me 20,2% e të studentëve të huaj të nd-jekur nga kinezët me 7,4%, rumunët me 6,8% dhegrekët me 5,8%.

Ku studiojnë?Ndër studentët e huaj, 33% preferojnë Italinë qen-drore, ndërkohë që rezidentët e huaj në të njëjtënzonë të Italisë përbëjnë vetëm 25,2% të të gjithë imi-grantëve rezidentë. Për numër studentësh të huajrenditen qytete si Roma (9.449 studentë), Firence(2.942) dhe Pisa (1.427), por edhe universitetet për tëhuaj si ai i Perugias dhe Sienas. Gjithsesi ka njënumër të konsiderueshëm studentësh të huaj edhenë Milano, Torino, Bolonjë dhe Padova.

Ekonomia, fakulteti i preferuarNë degët e preferuara të studentëve të huaj mbetetfakulteti i ekonomisë me 10.842 studentë (18.2% etotalit të studentëve të huaj). Pas saj renditetmjekësia dhe kirurgjia me 8.191 studentë të huaj dhedegët e inxhinierisë me 8.155.

Arsen Rusta

11 1 - 15 dhjetor 2011bota shqiptare shqiptarishqiptaril'albanese d'italiaitalisëii italisë

STELA ZYBERAJ"Falë bursës, u lehtësojpak barrën prindërve"Në vit të dytë për Ekonomi dhe Administrim Ndërmarrjeje në universitetinRoma Tre, Stela fiton një nga tre bursat e ofruara nga Moneygram për studentët e huaj

Jam shumë e kënaqur për këto 3.333euro të bursës Moneygram, e mëbëhet qejfi edhe për prindërit. Nuk ekanë aspak të lehtë të mbajnë muadhe vëllanë, që të dy me studime nëRomë. Ende nuk e di nëse do të kthehem nëShqipëri apo do të rri këtu kur tëmbaroj universitetin. Në të vërtetë,do të kisha dëshirë të shkoja edhe nëndonjë vend tjetër për të vazhduar mëtej studimet.

Studentët e huaj në Itali Çdo pesë, një është shqiptar

Në Itali vetëm 3,6% e studentëve janë të huaj. Shqiptarët vazhdojnë të mbetentë parët për numër studentësh në universitetet italiane, përbëjnë 20,2% të 61.777të të huajve që kanë zgjedhur Italinë për studime

Vajzat fituese të bursave dhe Massimo Canovi, Moneygram

Page 12: Bota Shqiptare nr. 271

ËNDËRRIMTAR LIND,MILIONER BËHESH.Nëse nuk ke mbushur 18 vjeç, nuk mund të luash.

MUND TË FITOSH JACKPOTINMILIONER.

SIGNORINA,UNA

SCHEDINA!

A I KE SHTATË LIQENET E LURËS

NË KOPËSHT?

Page 13: Bota Shqiptare nr. 271

13 1 - 15 dhjetor 2011bota shqiptare

shqiptarishqiptaril'albanese d'italiaitalisëiiitalise.com

portali i komunitetit shqiptar në Itali

libra

Para disa vitesh, aty nga fun-di i 2005 - fillim 2006, kamshkruar një roman që titul-lohet "Il magico famosoQukapik".

Në ato vite isha më i dobët dhe mëi shqetësuar për të ardhmen enjerëzimit në përgjithësi. Në ato vitedukej normale që mund të vdisnimtë gjithë për një sëmundje që vintenga pulat. Diktatori Hussein ishtenën proces në Irakun e çliruar. Ishteedhe viti i botërorit e, mbi të gjitha,viti i Wolfgang Amadeus Mozart.Diku nga shtatori Benedikti XVImbajti një fjalim shumë të ashpër nëRatisbona. Waits nxori në shitje njëkryevepër që quhet Orphans:Brawlers, Bawlers & Bastards.Unë luaja shumë shah, lexojashumë Orwell e Vonnegut. Ajo që mëpëlqente te këta dy autorë ishte faktiqë kishin arritur - më mirë se askushtjetër - të lidhnin simbolet, propa-gandën dhe historinë. Simboli bënpropagandë, propaganda bën lëvizjeqë bëjnë histori, dhe e gjithë kjo lojëngelet pak apo shumë në sfond.Natyrisht nuk është kaq e thjeshtë,por nuk është edhe aq shumë ekoklavitur.Në të njëjtën periudhë po studioja,me një pasion që nuk e prisja as ngavetja ime. Në radhë të parë, historinëe vendit tonë. Dy periudha, mbi tëgjitha: Shqipërinë e viteve 800, prambi të gjitha lindjen edhe vdekjen epashallarëve, dhe pastaj luftën e dytëbotërore në përgjithësi. Disa aspektenuk i njihja, apo nuk i njihja shumëmirë, si p.sh. pushtimin e Polonisënga komunistët e nazistët që vepro-jnë për një qëllim të përbashkët:ndarjen e shteteve baltike. Pakti fir-mosej në datë 23 gusht 1939, nazistëtsulmonin më 1 shtator e komunistëtmë 17 shtator. Polonia binte në datë

6 tetor. Historia nxitonte.Pastaj luaja shume shah. Besoj segjëja e vetme që duhet për të shkruarmirë është të luash mirë shah.E megjithatë, nuk më bindte kylibër. Kishte disa gjëra që nukshkonin, ca mekanizma që nuk xhi-ronin ashtu si duhej. Disa person-azhe nuk ishin të besueshëm, disangjarje duheshin gdhendur më mirë.E lashë të prehej në të njëjtin vend kudergjen kujtimet, dhe e korrigjovapas disa vitesh, kësaj here ipamëshirshëm. Preva, shtova, hoqa,shtova. Fshija një rresht pastaj erishkruaja. Identik ashtu si ishte mëparë.Në mes gushti, në një hotel diku nëVysocanska, Pragë, një letër më in-formonte që do të bëhej një libër, praqë do të botohej.Romani flet për të gjitha këto gjëra:për shah, simbole, propagandë ecinizëm, luftë, gjak, trena mbushurme ushtarë që këndojnë, simbole,superdyqane, muzikë. Pastaj përshërbime sekrete që quhen Oper -dhe disa nga ju e dinë se pse - për

diktaturë mediatike, për Evropën eatdheun, për iluzionin edemokracisë, për aventurën ekërkimin e të vërtetës, për prindër etjetj. Mbi të gjitha për të vërtetën: tëvërtetën e Orwell, Fante, Wallace eDumas. Sepse, dhe këtë nuk guxoj tapërkthej, "the truth will set you free.But first, it will piss you off".Il magico famoso Qukapik del nëdatë 23 nëntor për një shtëpi botueseqë quhet Odoya/I libri di Emil. Jammjaft i kënaqur sepse është e njëjtashtëpi botuese që boton, mbi tëgjitha, biografi apo libra për njerëztip Dylan, Marcus, Knopfler, Zappa,Curtis e shumë të tjerë.Tani, pjesa më e vështirë, që pothem me fjalët e bard-it."The working was way beyond thisbook. I see this now. I am ashamed toask for your money. Not that you havenot paid more for less. You have. Youdo. But I need it to keep my differentlives apart. Otherwise I will becrushed when they join, and I willend my life in art, which a terror willnot let me do".

Apo, më saktë"Puna shkonte përtej këtij libri. Sote kuptoj këtë. Më vjen turp të kërkojlekët tuaja. Jo se nuk keni paguar mëshumë për më pak. E keni bërë. Ebëni. Por unë kam nevojë për të përt'i mbajtur jetët e mia të ndara.Ndryshe, kur të bashkohen, dongelem i shtypur dhe do përfundojjetën time ne art, gjë që një terrornuk do me lejojë të bëj" Kaq për momentin mik i dashur.Nëse dëshiron e nëse jeton në Itali,mund ta blesh praktikisht në çdo li-brari apo, në rastin më të keq, taporosisësh e të mbërrin brenda pakditësh. Për të tjerë, besoj se brendapak javësh mund të porositet edhenë Amazon, IBS e site të tjera të tilla.

SinqerishtDarien Levani

Del në libraritë italiane libri i fundit i Darien Levanit"Il famoso magico qukapik". Një përsiatje e autorit

Il famoso magicoQUKAPIK

Venerdì, 9 dicembre 2011, ore 17.00, l'associazioneGAT - Giovani Albanesi in Toscana, presenta il nuovolibro di Qerim Skënderaj, dal titolo "Albania. L'ulti-mo atto"L'incontro, a cura di Elvana Bilali, si terrà al BarCaffè Dekò in piazza della Libertà, 45 a Firenze. Al incontro interverranno l'autore, Qerim Sk?nder-aj, Fatos Dingo, professore di antropologia, e CezarinToma, pooeta, ricercatore letterario. Albania. L'ultimo AttoNasce dalla forte esperienza del declino del regimecomunista in Albania, questo romanzo intenso e ap-passionato, che prende il via da vicende realmenteaccadute, inoltrate in una realtà simbolica e ricca didiversi piani di lettura, lasciando sempre trasparire

l'amore per un popolo e una terra ricca di contrad-dizioni e di domande irrisolte. Una storia nata dall'indignazione, dalla sofferenzadovuta al non poterla neanche esprimere duranteuna dittatura assolutista che non lasciava spazio aipensieri e alle parole. E' caduto il potere sugli uominiè crollato anche il muro di silenzio: da questa secon-da vita prendono luce queste pagine così forti e preg-ne di sentimenti che Qerim Sk?nderaj stende con ilsuo stile poetico e coinvolgente.Qerim SkënderajNato a Ninesh di Mallakastër, nel 1949, autore inAlbania di diversi libri di prosa e poesia, vive con lasua famiglia a Pistoia dal 2001. "Albania. L'Ultimoatto" è il primo libro che pubblica in lingua italiana.

Gat presenta "albania. L'ultimo atto" di Qerim Skënderaj

Page 14: Bota Shqiptare nr. 271

Ish-komandanti i Forcës së Sigurisë së Kosovës, Gjener-al Lejtnant Sylejman Selimi do të jetë ambasadori iardhshëm në Shqipëri i shtetit më të ri evropian.

Kjo u bë e ditur në ceremoninë e ndërrimit të komandan-tit të Forcës së Sigurisë së Kosovës, nga ministri i kësajforce, Agim Çeku. "Emërimi i tij i ardhshëm si ambasadornë Shqipëri i bën nder jo vetëm shtetit të Kosovës, por edheShqipërisë, me të cilin Gjeneral Selimi ka lidhje të veçan-ta", theksoi ministri.

Ambasadori i SHBA-së në Kosovë, Christopher Dell, nëfjalën e tij në ceremoni, duke iu drejtuar Gjeneral Selimittha: "ju do të vazhdoni të bëni atë që bëni më së miri, t’ishërbeni vendit tuaj, edhe kur të emëroheni ambasador i ri

i Kosovës në Shqipëri".Në ceremoninë e zhvilluar në Komandën e Forcave Tokë-

sore, në kazermën "Adem Jashari" në Prishtinë, PresidentjaJahjaga, njëkohësisht komandante supreme e FSK-së, idorëzoi flamurin e FSK-së komandantit të ri, Gjeneral Ma-jor Kadri Kastrati.

Presidentja e Republikës, Atifete Jahjaga, shpallivendimin për dekorimin e Gjeneral Lejtnant Sylejman Se-limit me Medaljen e Artë të Lirisë për kontributin e lartëdhënë për lirinë dhe pavarësinë e Kosovës, të cilën ia dorë-zoi me një ceremoni të organizuar në Presidencë. Kjomedalje u jepet qytetarëve të Kosovës dhe të huajve përkontribut të lartë në mbrojtje të lirisë së Kosovës.

14 kosovë1 - 15 dhjetor 2011bota shqiptare

Transparency International: “Shqipëria më e korruptuar

se një vit më parë”Sipas Transparency International, Shqipëria renditet e 95-ta, tetë vende më poshtë se vitin e shkuar, për luftënkundër korrupsionit. Renditet e parafundit ndër vendet erajonit duke lënë pas vetes vetëm Kosovën që renditet nëvend të 112 në renditjen e përgjithshme të 183 vendeve.Italia e parafundit, nga vendet e eurozonës.

Organizata joqeveritare Tran -sparancy Inter-

national, që çdo vit ukërkon ekspertëve ngambarë bota një gjykimmbi korrupsionin nëvende të ndryshme, kabotuar raportin e vitit2011.

Me këto të dhëna për-pilohet një renditje kuvërehet se Shqipëria kazbritur tetë vende kra-hasuar me një vit mëparë. Në vitin 2010ishte në vend të 87-të,këtë vit ka rrëshqitur nëtë 95-tin, duke marrënjë vlerësim prej 3,1pikësh nga 3,3 pikë qëka qenë në vitin 2010.Pra, sipas TransparencyInternational, Shqipëria ka bërë hapa prapa, duke u kthyer nënivelin e vitit 2009 për sa i përket korrupsionit.

Madje po të krahasohet me vendet e tjera të rajonit vërehet se,përveç Kosovës, që renditet në vend të 112-të, të gjitha vendet etjera kanë tregues më të mirë se vendi ynë. Për më tepër, Kroaciadhe Mali i zi renditen në vend të 66-të, Maqedonia në vend të 69-të, Greqia në vend të 80-të, ndërsa Serbia në vend të 86-të. Në ra-jonin e Evropës Juglindore vërehet një përkeqësim i dukshëm nëvendet e Ballkanit Perëndimor, ndërkohë që vendi i parë në rajonvazhdon t’i përkasë Turqisë me notën 4,2, duke u renditur e 61-tanë klasifikim.

Llogaritja e indeksit për Shqipërinë është realizuar nga 7 institu-cione të pavarura nëpërmjet 8 burimeve të dhënash: FondacioniBertelsmann, Njësia e Inteligjencës Ekonomike (ECU), Global In-sight, Freedom House, Guida ndërkombëtare e vendeve sipasRrezikut (ICRG), Forumi Ekonomik Botëror (WEC) dhe projekti iDrejtësisë Botërore (WJP).

"Beteja anti-korrupsion duhet të vijojë të jetë në qendër të ag-jendës së qeverisjes si kusht themelor për proceset integruese nëBE", shprehet Transparency International Albania në prezantimin eraportit. Sipas saj, "heqja e imuniteteve për zyrtarët e lartë, de-putetë, ministra, prokurorë e gjyqtarë do t’i vendoste realisht tëgjithë të barabartë përpara ligjit. Kultura e pandëshkueshmërisëduhet luftuar me çdo mjet".

Vazhdon të bjerë në renditje edhe Italia: në vitin 2009 ishte nëvend të 63-të, në 2010-tën ka rrëshqitur në të 67-tin, ndërsa këtë vitka zbritur në vend të 69-të, pra më poshtë se Kroacia e Mali i Zi,ndërsa krahasuar me vendet e tjera të eurozonës, është e parafundit:më e korruptuar se Italia, sipas raportit, është vetëm Greqia.

Vendet me më pak korrupsion sipas renditjes së Transparancy In-ternational janë Zelanda e Re, Danimarka dhe Finlanda, ndërsavendet më të korruptuara të botës janë Koreja e Veriut dhe Somalia.

Gjenerali Sylejman Selimi, ambasadori i ri i Kosovës në Shqipëri presidentja e Republikës së Kosovës, atifete jahjaga, në një ceremoni të organizuar në presidencë, i dorëzoi komandantit të deritashëm tëForcës së Sigurisë së Kosovës, dhe ambasadorit të ri të Kosovës në Shqipëri, Gjeneral Lejtnant Sylejman Selimi, medaljen e artë të Lirisë

Më 29 nëntor 2011, në selinë e Institutit për Tregtinë e Jashtme (ICE) në Romë, u zhvillua seminari “Mundësitë ebashkëpunimit ekonomik për ndërmarrjet italiane” falë bashkëpunimit të këtij Instituti me Ambasadën e Kosovës nëRomë, Ambasadën Italiane në Prishtinë dhe me Agjencinë për Promovimin e Investimeve të Kosovës (IPAK). Tëpranishëm në këtë seminar edhe zëvendëskryeministrja e Kosovës, Mimoza Kusari-Lila, ministri i ZhvillimitEkonomik të Kosovës, Z. Besim Beqaj, Ambasadori i Kosovës në Itali, Albert Prenkaj, Ambasadori i Italisë nëKosovë, Michael Louis Giffoni.

Ky seminar u hap me fjalët përshëndetëse të Drejtoreshës në fushën e bashkëpunimit industrial në ICE, MarinellaLoddo, të Ambasadorit të Kosovës në Itali, Albert Prenkaj, të Ambasadorit të Italisë në Kosovë, Michael Louis Gif-foni, të zëvendës kryeministres dhe ministres së Industrisë dhe Tregtisë së Kosovës, Znj. Mimoza Kusari-Lila, të min-istrit të Zhvillimit Ekonomik të Republikës së Kosovës, Z. Besim Beqaj të cilët theksuan njëzëri stabilitetin e ambien-tit ekonomik në Kosovë, kontributin e Italisë në të gjitha aspektet për zhvillimin e një shoqërie të lirë si edheangazhimin e Republikës së Kosovës për realizimin e të gjitha kushteve, që do të lehtësonin akoma edhe më tepërshkëmbimet tregtare.

Seminari vijoi me një seksion teknik gjatë të cilit Drejtori i Agjencisë për promovimin e Investimeve në Kosovë,Valdrin Lluka, shpjegoi në mënyrë të detajuar të gjitha lehtësimet fiskale, në përputhje me standardet europiane dhendërkombëtare, të vëna në zbatim nga Qeveria e Kosovës për hapjen e një biznesi. Diskutimi i tij u pasua nga Këshill-tari i Ministrit të Bujqësisë, Pylltarisë dhe Zhvillimit Rural, Halit Hoxhaj, nga Shefi i Seksionit Operativ të Zyrës Ndër-lidhëse të Komisionit Evropian në Kosovë, Christof Stock dhe nga një Zyrtar i ICE në kuadër të IPAK në Kosovë,Pietro Goglia. Në përfundim u zhvilluan takime me përfaqësues të disa nga ndërmarrjeve më të rëndësishme italiane.

Kosovë-Itali. Seminar për nxitjen e bashkëpunimit ekonomik

Më 16 nëntor 2011 uthemelua në ambientete Ambasadës së Re-

publikës se Kosovës në RomëOda Ekonomike Italo–Kosovare,që do të ketë për mision stim-ulimin e bashkëpunimit të biz-neseve midis dy vendeve dhethellimin e bashkëpunimit në tëgjitha fushat me interes reciprok.Ishin të pranishëm biznes-menë që ushtrojnë veprimtarinëe tyre në Itali dhe biznesmenë tëardhur nga Kosova enkas përthemelimin e kësaj ode. Në cere-

moninë e hapjes, përveç Am-basadorit të Kosovës në Romë,Albert Prenkaj, dhe stafit diplo-matik të Ambasadës, ishte ipranishëm edhe Drejtori përçështje ekonomike dhe strategjinë kuadër të MPJ-së së Repub-likës së Kosovës Agron Maloku.Iniciativa, e ideuar fillimishtme rastin e konferencës përmundësitë që ofron Kosova përinvestimet e huaja, e cila u mba-jt në muajin prill të këtij viti (“Tëinvestohet në Kosovë”) në Bari,u realizuar me sukses falë

bashkëpunimit të ngushtë mesAmbasadës së Republikës sëKosovës në Romë dhe Vito Gri-tani, Drejtor përgjegjës dhebotues i revistës “Il Diplomatico”.Punimet e Kuvendit iniciues ihapi vetë Ambasadori Prengajqë në fjalën e tij, pasi përgëzoiorganizatorët për iniciativënshumë të qëlluar të themelimittë Dhomës së Tregtisë Italo-Kosovare, foli ndër të tjera përrëndësinë e bashkëpunimitekonomik ndërmjet Italisë dheKosovës, avantazhet që sjell kybashkëpunim reciprok, kushtetdhe rrethanat aktuale që fa-vorizojnë nje klimë të mirëshkëmbimesh tregtare ndërmjetdy shteteve mike. Odaekonomike Italo–Kosovare“duhet të shndërrohet në njëpikëtakimi për të gjithë investi-torët potencialë dhe afaristët qëoperojnë ose do të operojnë nëdy vendet tona” theksoi Am-basadori Prenkaj në mbyllje tëfjalës së tij.Në seksionet e punës së Ku-vendit themeltar u miratua una-nimisht statuti i kësaj Ode dhe uzgjodhën organet drejtuese:Këshilli Drejtues, Presidenti,Zëvendës Presidenti dhe Sekre-tari Gjeni përgjithshëm. Selia eOdës Ekonomike u vendos tëjetë në Romë.President i Odës EkonomikeItalo-Kosovare u zgjodh HamdiMuhameti, afarist që ushtronveprimtarinë shumëvjeçare nëRomë. Zëvendës PresidentNaim Gacaferri - afarist i njohurqë ushtron veprimtarinë e tij tëbiznesit në Kosovë, ndërsaSekretar i Përgjithshëm u zgjodhPasquale Pepe, afarist nga Krahi-na e Puglias.

hapet në Romë Oda ekonomike italo-kosovare ambasadori prenkaj: "Oda ekonomike Italo-Koso vareduhet të shndërrohet në një pikëtakimi për të gjithëinvestitorët potencialë dhe afaristët që operojnë ose dotë operojnë në dy vendet tona”

Page 15: Bota Shqiptare nr. 271

Për kë aktivizon Daily Travel Mondo brenda l’8/01/2012, kostoja e aktivizimit prej 5€ është falas.Paguan vetëm kur fl et. Kështu fl et, merr telefonata dhe kursen, edhe nga Shqipëria.

ZBULO OFERTËN NË PIKAT E SHITJES WIND Kostoja ditore: 2€ që paguhet vetëm në çastin e telefonatës së parë të kryer apo të marrë,e vlefshme deri në 24 (ora italiane). Tarifi mi me parapagesë çdo 60 sekonda.Opsioni aplikohet për telefonatat e kryera drejt rrjetit fi ks e celularëve të zonës BE. Dërgo një SMS numrin falas 4033 me tekstin DAILY MONDO SI për më shumë informacione mbi koston, kushtet dhe kufi zimet, shko në wind.it

DAILY TRAVEL MONDO. TELEFONON ME 50 CENT DHE MERR TELEFONATA ME 40 CENT NË MINUTË.

PA SHKREHJE NË PËRGJIGJE.

DAILY TRAVEL MONDO. DAILY TRAVEL MONDO. TELEFONON ME 50 CENT DHE MERR TELEFONATA ME 40 CENT NË MINUTË.

PA SHKREHJE NË PËRGJIGJE.

KUSH KALON KRISHTLINDJET NË SHQIPËRI KA NJË SURPRIZË MË SHUMË:

TË PËRDORË NUMRIN E VET WIND.

Page 16: Bota Shqiptare nr. 271

PËR MË TEPËR MUND TË DËRGOSH PARA ME

Banka joteeshte e gjitha ketu.eshte e gjitha ketu.

Mesazh reklamues me qëllime promovimi. Për kushtet e kontratës shiko 800.759.759 - www.ubibanca.com

Carta Enjoy.Gjithçka që të nevojitetme vetëm1 në muaj!

Për të pasur gjithçka, pa pasur llogari.Enjoy të lehtëson jetën, sepse të jep të gjitha avantazhet e një llogarie rrjedhëse, pa pasur një llogari rrjedhëse. Për të akredituar rrogën, për të blerë në të gjitha dyqanet dhe në internet, për të tërhequr para falas në mbarë Italinë pranë sporteleve ATM dhe jashtë shtetit në qarkun Mastercard, për të ngarkuar celularin, dhe për shumë shërbime të tjera, zgjidh komoditetin. Zgjidh Kartën Enjoy.

www.ubibanca.com/nuovi-italiani ose telefono në numrin e gjelbër 800 759 759.

Page 17: Bota Shqiptare nr. 271

kronikë17 1 - 15 dhjetor 2011bota shqiptare

Është dënuar më 21 nëntor, mevetëm dy vjet burg pronari i pal-latit, Tommaso Mengoni, 40

vjeç, që u njoh fajtor për vdekjen më 1mars 2009 të nënës shqiptare me dyfëmijët e saj.Gjelina Gonaj, 37 vjeç dhe fëmijët esaj Sidorela 13 vjeç dhe Dorian 12vjeç, humbën jetën në shpërthimin efortë të flakëve në apartamentin e tyrepër shkak të përhapjes së gazit. Zjarrika qenë e madh e i menjëhershëm,

dhe ka shkaktuar shembjen e tarracës,gjë që ka bërë të pamundur ndërhyr-jen e forcave të shpëtimit. Babai ifamiljes, Gëzimi, ka shpëtuar vetëmsepse nuk gjendej në apartament, ishnisur për në Shqipëri një ditë më parë.Sipas hetimeve të mëpasshme dolinë dritë që zjarri ka shpërthyer,përveç gazit, edhe për shkak të njëcigareje të ndezur pikërisht nga i zoti ipallatit që jetonte në apartamentinposhtë atij të familjes shqiptare. Men-

goni vetë shpëtoi pasi zhvendosja eajrit në shpërthimin e flakëve e kaflakur jashtë apartamentit të tij nëkatin përdhes.Gjykata e njohu atë fajtorin e vetëmpër vdekjen nga pakujdesia të nënësme dy fëmijët e saj, duke e dënuar medy vjet burg (falë procesit gjyqësor tëpërshpejtuar, që redukton ndjeshëmdënimet). Sipas akuzave, ai nuk moriasnjëherë ndonjë masë për riparimine rubinetit të gazit edhe pse Gjelina

shpesh ishte ankuar se ndiente erëgazi. Për më tepër, në vitin 2001 aikishte ristrukturuar bashkë me të atinndërtesën, dhe shembja e menjëher-shme e tarracës, tregon se nuk ishbërë siç duhej.Përveç heqjes së lirisë ai duhet t'ipaguajë 300 mijë euro Gëzim Gonajt,babait të fëmijëve, mbi 100 mijë euronënës së Gjelinës dhe nga 50 mijë se-cilit prej 9 pjesëtarëve të tjerë të famil-jes së gruas.

Fatkeqësi në punë Shpëton paq një punëtor shqiptar Bie nga tre metra lartësi teksa punonte mbi çati. Fatmirë-sisht vetëm fraktura për 35 vjeçarin shqiptarRimini - Një aksident në punë, në Bellaria Igea Marina të Ri-minit ka pasur sërish si protagonist një punëtor shqiptar.Teksa punonte mbi çatinë e një pallati që po ristrukturohej,nën peshën e tij, një tra druri është thyer duke shkaktuar rënienprej tre metrash të një punëtori shqiptar 35 vjeç. Ka ndodhurmë 28 nëntor në mëngjes rreth orës 9 në Bellaria Igea Marina,kur shqiptari sapo kishte hequr tjegullat e një çatie që po rreg-ullonte. Një tra është thyer dhe 35-vjeçari ka rënë, por fatmirë-sisht ka rënë pak centimetra larg hapësirës së shkallëve, gjë q ëdo të kishte thelluar rënien e tij në tetë metra. I shtruar në spi-talin e Riminit, mjekët i kanë konstatuar disa fraktura porgjendja e tij mjekësore është përgjithësisht e mirë dhe nukrrezikon jetën.Në vendngjarje kanë shkuar karabinierët e punonjës tëmjekësisë së punës për të verifikuar dinamikën e aksidentit.

I jep makinës me patentë shqiptare Gjobë 5 mijë euro

Gjobitet pse i jep makinës pa patentë, atë italianen tëpaktën, sepse 30 vjeçari shqiptar resident prej 6vjetësh në Itali zotëron ende vetëm atë shqiptaren

Prato - 5 mijë euro gjobë për dhënie makine pa patent. Atë tëduhurën, italianen. Është kjo gjoba që i është dhënë një shqip-tari 30 vjeçar, rezident i regullt në Prato nga viti 2005.Fillimisht ka marrë një gjobë për mosrespektim të kufijve tëshpejtësisë, dhe kur ia kanë sjellë në shtëpi ka pranuar men-jëherë se ishte ai që i jepte makinës por me patentë shqiptare,jo italianen. Ky fakt i ka kushtuar shtrenjtë. Ka paguar jo vetëmgjobën për mosrespektimin e shpejtësisë por edhe sanksioninprej 5 mijë eurosh me të cilin e ka dënuar gjykata e Arezzos.Në fakt, kodi rrugor italian parashikon që shqiptarët me rezi-dencë në Itali mund të ngasin makinën me patentën e tyrevetëm vitin e parë, brenda tij duhet ta konvertojnë atë mepatentën italiane. E meqë konvertimi i patentave shqiptare kanisur nga gushti i vitit 2009, ai duhet të kishte marrë normalishtpatentën italiane para asaj date ose të mos i kish dhënë mak-inës në Itali e pas asaj date të bënte konvertimin. Nuk e kishtebërë asnjëherë. Më 21 nëntor doli në gjyq dhe u dënua me 5mijë euro gjobë.

Përplasen me pallatin Shembet ballkoni dhe i zë poshtë

Dy vëllezër shqiptarë shpëtojnë për mrekulli, edhepse Golfi i tyre u përplas me forcë pas një pallati dukeshkaktuar shembjen e ballkonit që zuri poshtë mak-inën e tyre

Fidenza - Për shkak të përplasjes së fortë me pallatin, bal-lkoni shembet, duke zënë nën vete makinën e dalë nga kon-trolli, bashkë me dy vëllezër të rinj shqiptarë brenda që shpëtu-an për mrekulli. Ka ndodhur një mëngjes nëntori rreth orës 5 , në rrugën Tren-to në Fidenza, dhe ende nuk dihet pse të rinjtë kanë humburkontrollin e Golfit dhe janë përplasur pas pallatit. Praktikisht,dy të rinjtë, rezidentë në qytet, kur kanë mbërritur në ud-hëkryqin mes rrugëve Trento dhe Trieste, kanë përfunduar memakinën e tyre kundër kolonave mbajtëse të ballkonit. Ky i fun-dit është shembur menjëherë mbi makinën e vëllezërve, ndër-sa ata ishin akoma brenda. Fatmirësisht kanë arritur të dalinnga makina pa pësuar as edhe një gërvishtje.

n SHKURT

Shkaktoi vdekjen e nënës me dy fëmijë, dënohet i zoti i shtëpisë Në mars 2009 në Barberino di mugello humbën jetën Gjelina Gonaj me dy fëmijët e saj. Dënohet me dy vjet burg michele Barillaro përvrasje të shumëfishtë nga pakujdesia

Përkthime të Autorizuara me Apostille nga Italia ose Shqi përia tëCertifikatave të Lin djes për regjistrimin e fëmijëve në Zyrat eGjendjes Civile në Shqipëri, të Certi fikatave Familjare, Marte sore,Penale për shtetësinë italiane, Përk thime Pro kurash Speciale,Diplomash, Konver time Pate n tash, Certifikata për lidhje martese,Informa cione nga interneti mbi pasaportat biometrike, Viza pranëAmbasadave të ndryshme, etj. Dokumentet nisen me postë dhebrenda pak ditësh Ju arrijnë në adresën që dëshironi.

Cell. 327.8848348

ZYRË SHËRBIMESH, KONSULENCE DHE PËRKTHIMESH

Ipaskrupullt, i dedikuar ek-skluzivisht e me çdo kushtshtimit të përfitimeve,

duke abuzuar me pozitën e tijprej sipërmarrësi e punëd-hënësi". Kështu e përshkruanGiuseppe Vanore, gjykatësipër hetimet paraprake i Mi-

lanos, Giovanni Merlinon, 60vjeç, titullar të Eureco-s,shoqërisë së shkatërrimit tëmbetjeve në Paderno Dug-nano të Milanos, ku më 4nëntor 2010, një shpërthim ifortë dogji për së gjalli shtatëpunonjës, nga të cilët katër

ndërruan jetë. Njëri pas tjetrithumbën jetën Leonard She-hu, 37 vjeç, Harun Zeqiri, 44vjeç , Salvatore Catalano, 55vjeç, dhe Sergio Scapolan, 63anni, dhe plagosjen e tre tëtjerëve: Kasem Xhani 21 vjeç,Ferit Meshi 30 vjeç, dhe ErjonNezha 29 vjeç.Mbi Merlinon rëndojnëakuzat e vrasjes pa dashje tëshumëfishtë dhe të shkeljessë normave mbi sigurinë nëpunë. Në fund të nëntorit, aiështë arrestuar sepse, sipasgjykatësit, ekziston mundësiae përsëritjes së të njëjtavevepra penale pasi ai është tit-ullar i disa ndërmarrjeve tëtjera të ngjashme me Eure-con.Sipas gjykatësit Vanore,"për shkak të historive të më-parshme që kishin të bëninme veprimtarinë e tij si sipër-marrës", Merlino ishte ivetëdijshëm për ekzistencëne rrezikut të shpërthimit tëzjarrit të përcaktuar ngamënyra e organizimit tëpunës në stabilimentin Eure-co. "Edhe në të shkuarën -vëren gjykatësi - në Eurecokish pasur shpërthime zjarritë përmasave të vogla", siçdëshmojnë disa vartës të tij.Por edhe me këto precedentë,Merlino "nuk mori asnjëmasë për procesin e trajtimittë mbetjeve, madje, pas 5gushtit, edhe pse impianti ikapjes dhe pastrimit tëgazrave nuk funksionoi më,pikërisht për shkak të njëzjarri, Eureco vazhdonte tëtrajtonte mbetjet e rrezik-shme bashkë me të tjerat".

paderno Dugnano. humbën jetën 4 punonjës, arrestohet punëdhënësi arrestohet titullari i firmës eureco, shoqërisë sëshkatërrimit të mbetjeve, për aksidentin në punë të 4nëntorit 2010, për shkak të të cilit humbën jetën katërpunonjës e morën djegie të rënda tre të tjerë. pesë prejtë cilëve shqiptarë

Page 18: Bota Shqiptare nr. 271

Komisioni Europian ka nisur proce-durën e miratimit të një projektligjiqë parashikon pezullimin e

përkohshëm të lëvizjes së lirë të qytetarëvenë zonën Shengen. Ky kufizim do të zbato-het jo vetëm ndaj vendeve të veçanta,qytetarët e të cilave abuzojnë me liberaliz-imin e vizave për të kërkuar azil në Europë,por ndaj të gjitha vendeve të Ballkanit qëkanë përfituar liberalizimin e vizave.“Situata është serioze. Ajo që jemi duke upërballuar tani, sidomos disa vende tëBashkimit Europian si Belgjika,Luksemburgu, Suedia dhe Gjermaniaështë me të vërtetë shqetësuese. Numri iazilkërkuesve nga vendet e BallkanitPerëndimor ka ardhur duke u shtuar. Unëmendoj se qeveritë e këtyre e vendevekanë marrë disa masa, por ato nuk janë tëmjaftueshme. Dhe tani ne kemi në duarnjë propozim të Komisionit Europian përpezullimin e përkohshëm të lëvizjes së lirë.Pezullimi mund të bëhet për disa muaj.Unë shpresoj që në të ardhmen, asnjështet të mos hyjë në listën e zezë tëShengenit”, shpjegon Fajon përAlbanianScreen TV.

Sipas saj bëhet fjalë për të vendosur disakritere ligjore. “Tani po bisedojmë se cilatmund të jenë këto kritere, që një vendanëtar i BE-së, që ka probleme, mund t’iimponojë për të rivendosur regjimin evizave. Atmosfera në këto vende të preku-ra nga fluksi i azilantëve është shqetë-suese, por këtu në Parlament jemi dukebërë maksimumin, për të mos e rrezikuarlëvizjen e lirë për vendet e BallkanitPerëndimor. Por kjo nuk është vetëm nëdorën tonë. Qeveritë e këtyre vendeveduhet të marrin masa që të mos ketë abuz-ime me sistemin e lëvizjes së lirë”,deklaron Fajon.Raportuesja në PE për çështjen eShqipërisë bën të ditur se projektligji ështënë fazën e diskutimeve, ndërsa paraqitja etij në Parlament pritet të bëhet në fund tënëntorit. Sakaq për projektligjin eKomisionit Europian, për pezullimin elëvizjes së lirë, nuk ka ende një konsensusnë gjirin e vendeve të BE-së. Për këtë qël-lim, po punohet për të vendosur kritereshumë të sakta se kur një vendi i rikthehetpërkohësisht regjimi i vizave ose futet në“listën e zezë të Shengenit”.

Shqetësimi i BE-së janë vendet eBallkanit, përfshirë Shqipërinë, që tanirrezikojnë një kthim të mundshëm tëregjimit të vizave. Komisioni i BashkimitEuropian i ka dërguar një letër të gjithëministrave të Brendshëm të Shqipërisë,Serbisë, Bosnjë-Hercegovinës, Malit të Zidhe Maqedonisë më 20 shtator të këtij viti,në të cilën shkruhej “Vihet në rrezik regji-mi i liberalizimit të vizave”. “Komisarievropian për çështjet e brendshme CeciliaMalmström – deklaroi në shtator zëd-hënësi i saj Michele Cercone – ështëshumë e shqetësuar për rritjen e numrit tëkërkesave për azil të paraqitura nga shte-tas të Ballkanit perëndimor, në shtete tëndryshme anëtare të BE-së”.

AGENZIA DI CONSULENZA E SERVIZI EJONAEjona, è l’agenzia di consulenza, nata aMilano, con la missione di faci litare e accom-pagnare nella strada dell’integrazione, conprofessiona lità e umanità i propri clienti, stu-denti e cittadini albanesi, residenti in Italianel disbrigo delle pratiche burocratiche e

questioni legali. Inoltre, anni di conoscenza del territorio e diquel che offre la regione Lombardia, consentono di offrire lesoluzioni migliori a tutti i connazionali che vorranno viaggiare inItalia, per affari, turismo, eventi, shopping ecc.Web: www.ejona.eu - Email: [email protected] Tel: +39 388 6908991 - Skype: ejona.milano Facebook: Ejona Milano

18 tema mërgimi1 - 15 dhjetor 2011bota shqiptare

Zyra e Bashkëpunimit Policor e Am-basadës së Mbretërisë së Belgjikësnë Shqipëri i ka dërguar Ministrisë së

Brendshme një grafik me kërkesat e azilittë paraqitura gjatë tre vjetëve të fundit dhenjë letër ministrit të Brendshëm, BujarNishani, me anë të së cilës falënderohenautoritetet shqiptare për përpjekjet e bërapër parandalimin dhe goditjen e dukurisësë azilkërkuesve.Ajo që vërehet nga grafiku është thuajsepesëfishimi i numrit të azilkërkuesve kra-hasuar me vitin e shkuar. Kështu nëse

gjatë vitit 2009 kanë kërkuar azil në Bel-gjikë mesatarisht 20 vetë në muaj (gjatëgjithë vitit 241 kërkesa), dhe në vitin 2010vetëm 17 në muaj (gjithsej 204 kërkesa),gjatë këtyre njëmbëdhjetë muajve të këtijviti kanë kërkuar azil në Mbretërinë e Bel-gjikës plot 971 shqiptarë. E nëse deri nëkorrik numri i azilkërkuesve në muaj kaqenë pak a shumë ai i viteve të shkuara,është rritur në gusht (50 vetë), edhe më nështator (84 azilkërkues) për të arritur kul-min në tetor, kur kanë paraqitur kërkesëpër strehim 342 shqiptarë.

Katërfishimi i kërkesave brenda njëmuaji justifikon më së miri edheshqetësimin e autoriteteve belge që arritideri në atë shkallë sa Drejtori iPërgjithshëm i Emigracionit, FreddyRoosemont, shkoi në Shqipëri (më saktë-sisht në Shkodër, prej nga janë shumica eshqiptarëve që kërkojnë azil ë Belgjikë) përtë takuar autoritetet, jo vetëm për t'i par-alajmëruar se kërkesat për azil do tërrezikojnë liberalizimin e vizave për tëgjithë shtetasit shqiptarë, por edhe për t'ukërkuar ndihmë autoriteteve shqiptarepër ndalimin e kësaj dukurie.Dhe pse gjatë nëntorit numri iazilkërkuesve mbetet më i lartë se çdomuaj tjetër, përjashtuar tetorin e këtij viti,vërehet një rënie e ndjeshme, vetëm 105,kur mungon vetëm një javë nga mbyllja emuajit.Për këtë rënie, autoritetet belge kanëfalënderuar autoritetet shqiptare që"kundërvepruan në një situatë krize meazilkërkuesit". Sepse, sipas letrës së nën-shkruar nga këshilltari i ambasadës belgepër çështjet e brendshme, Nys Andre, "sit-uata të tilla ndodhin dhe mund të ndod-hin kudo, por e rëndësishme është identi-fikimi i burimeve dhe veprimi konkretpërparandalimin dhe goditjen e dukurisë sëazilkërkuesve".

Belgjika zbardh shifrat e azilkërkuesve shqiptarë: kanë qenë 241 në vitin 2009, 204 në vitin 2010 dhe plot 971 nga fillimi i vitit deri më sot

janë 971 shqiptarët që kanë kërkuarstrehim në Belgjikë nga fillimi i vitit

L'ingresso in Italia deicittadini extracomu-nitari traduttori ointerpreti è disci-plinato dall'articolo

27 del T.U. sull'immigrazione(d.lgs. 286 del 1998) e dall'ar-ticolo 40 del D.P.R. 394 del1999. I traduttori o gli inter-preti, rientrano nelle cate-gorie dei fuori quota, e nonsono quindi soggetti ai termi-ni ed alle quote previste deldecreto flussi.

Il titolo di studio và vistato dallaRappresentanzadiplomatica italiana

Il traduttore o l'interprete èconsiderato tale quando siain possesso di uno specificotitolo di studio che lo abiliti asvolgere questa determinataattività. Il titolo o attestatoprofessionale deve essere ri-lasciato da una scuola stataleo da un ente pubblico o isti-tuto paritario, secondo la leg-islazione dello Stato di prove-nienza.Prima di poter richiedere ilvisto, il titolo di studio deveessere tradotto e legalizzatopresso la rappresentanza ital-iana presente nel Paese diorigine dello straniero.Il traduttore o l'interpretepuò venire in Italia sia permotivi di lavoro subordinatoche autonomo.

Il traduttore o l'inter-prete lavoratori sub-ordinati

In caso di richiesta per la-voro subordinato, il datore dilavoro deve inoltrare telem-aticamente la domanda dinulla osta alla Prefettura -Sportello unico per l'immi-grazione, collegandosi al sitodel Ministero dell'Interno(www.interno.it). Dal sito, sipuò accedere alla proceduratelematica, scaricando il pro-gramma ed effettuando larichiesta del relativo modulo(modulo G). All'interno delmodulo, vanno indicati i datidella società richiedente, dellegale rappresentante, i dati

Shqipëria rrezikon të futet në “Listën e zezë Shengen”, të parashikuar nga njëprojektligj që kërkon të përcaktojë pezullimin e përkohshëm të lëvizjes së lirë tëqytetarëve në zonën Shengen. Shkak është rritja e numrit të azilkërkuesve

azilkërkuesit vënë në rrezik liberalizimin e vizave

Page 19: Bota Shqiptare nr. 271

guida19 1 - 15 dhjetor 2011bota shqiptare

del lavoratore, il titolo di stu-dio di cui è in possesso il cit-tadino extracomunitario con idati relativi al visto appostodalla rappresentanza italianacon la data. Nel modulo vapoi inserita la proposta dicontratto di soggiorno, indi-cando il contratto di catego-ria applicato, le mansioni, ilperiodo di lavoro e la localitàdi impiego del lavoratore,oltre al luogo dove quest'ulti-mo alloggerà. Nella domandavanno indicati gli estremi del-la marca da bollo telematicada euro 14,62.La Prefettura, effettuati tuttii controlli di rito ed ottenuto ilparere favorevole della Ques-tura e della Direzione provin-ciale del lavoro, provvederàad emettere il nulla osta al la-voro e ad inviarlo presso laRappresentanza italiana nelPaese di origine del lavora-tore. A questo punto lostraniero potrà ritirare il visto.Il nulla osta ha valore di seimesi dalla data del rilascio, edil passaporto del cittadinostraniero dovrà avere una du-rata di almeno tre mesi supe-riore al periodo indicato dalvisto.Entrato in Italia, entro 8giorni, lo straniero con il da-tore di lavoro si dovranno re-care presso lo Sportello unicoper la sottoscrizione del con-

tratto di soggiorno e reperire imoduli da inviare alla Ques-tura per la richiesta del per-messo di soggiorno da effet-tuarsi mediante i Kit reperi-bili presso gli uffici postali.

Il traduttore o l'inter-prete lavoratoriautonomi

L'attività di traduttore o in-terprete, può essere svolta an-che in maniera autonoma, in

presenza di un contratto stip-ulato con il soggetto cherichiede la prestazione, chenon configura un'attivitàsubordinata (ad esempio unaprestazione d'opera, contrat-to a progetto, contratto di col-laborazione).In caso di richiesta di vistoper lavoro autonomo il cit-tadino extracomunitario,potrà inoltrare direttamentel'istanza alla Rappresentanzadiplomatica italiana presentesul suo Paese.In questo caso però, per ot-

tenere il visto, oltre al titolo distudio tradotto e legalizzatopresso la stessa Rappresen-tanza, lo straniero dovrà pro-durre una certificazione rilas-ciata da parte della DirezioneProvinciale del Lavoro del lu-ogo ove svolgerà la propria at-tività, che attesta che il rap-porto di lavoro non è subordi-nato (si tratta di una formaledichiarazione di responsabil-ità del committente o del suolegale rappresentante, vidi-mata dalla Direzione provin-ciale del lavoro- Servizio is-

Come possono entrare in Italia INteRpRetI e tRaDUttORI?

Ligji 148 i 14 shtatorit 2011, i ardhur nëfuqi më datë 17 të të njëjtit muaj, ka për-caktuar detyrime të reja për të gjithë op-eratorët e dhe klientët e shërbimeve tëtransferimit të parave në Itali.

Praktikisht është parashikuar një taksë ebarabartë me 2% të shumës që transfero-

het, për një minimum takse prej 3 eurosh.Ajo paguhet duke blerë një pullë-taksëdhe i dorëzohet operatorit që kryen trans-ferimin e parave.

Kjo taksë nuk duhet paguar nëse trans-ferimin e parave e bën një shtetas komu-nitar dhe nëse paratë shkojnë drejtë një

vendi anëtar të BE-së. Përjashtohen ngapagesa e kësaj takse të gjithë të huajt epajisur me kodin fiskal dhe janë tëregjistruar në INPS (pra kanë matrikullënINPS).

Regjistrimi në INPS është i shënuar nëkëto dokumente:

- Fleta e pagesës (busta paga); - Deklarata CUD me faqen që përmban

matrikullën INPS- F24 seksionin INPS të mbushur- Buletini i kontributeve INPSMjafton të kesh matrikulën INPS dhe

kodin fiskal, për të qenë i qetë. Mund tëdërgosh para pa paguar taksë, nga cilidoshtet të jesh e cilido qoftë destinacioni iparave.

Taksa e re, veç pakënaqësisë sëkuptueshme, ka krijuar shumë paqartësidhe vështirësi mes emigrantëve dhe oper-atorëve të Money Transfer, ndaj, për sakohë taksa është në fuqi, e shohim të ud-hës të sqarojmë kush duhet të paguajë 2%mbi shumat e dërguara në atdhe apogjetkë.

stranieriinitalia.it

tatimi me 2% për transferimin e parave. Udhëzime për përdorimin

pezioni, nella quale si indichiche in virtù del contrattostipulato non verrà instaura-to alcun rapporto di lavorosubordinato).Lo straniero dovrà allegarealla richiesta del visto la cer-tificazione riguardante ladisponibilità di un alloggioidoneo (con la documen-tazione relativa alla disponi-bilità, come un contratto diaffitto; una dichiarazioneresa da un cittadino italianoo straniero regolarmentesoggiornante in Italia, che at-testi di aver messo a dispo-sizione del richiedente il vis-to un alloggio idoneo, cor-rispondente ai parametriminimi previsti dalla leggeregionale per gli alloggi diedilizia residenziale pubbli-ca, ecc.).Lo straniero dovrà pro-durre inoltre il nulla-osta allavoro autonomo rilasciatodella Questura competenteper territorio, (che potrà es-sere richiesta anche da unproprio rappresentante mu-nito di apposita procura),non anteriore a 120 giornidalla presentazione dellarichiesta del visto. Anche allaQuestura dovranno essereprodotti: il contratto diprestazione d'opera, la certi-ficazione della DPL, ladichiarazione dei redditi del-la società richiedente, lacopia del passaporto dellostraniero e la documen-tazione relativa all'alloggio(si consiglia di rivolgersi allaQuestura competente perterritorio per avere la listacompleta dei documentinecessari al rilascio del nul-la-osta).Ottenuto il visto di ingressoed arrivati in Italia, entro 8giorni dall'ingresso lostraniero dovrà provvederead inoltrare la richiesta dipermesso di soggiorno allaQuestura.

Avv. Andrea De Rossi

Paguajnë vetëm ata që janë jokomunitarët qe nuk kanë matrikullën INPS apo kodin fiskal

Sono una cittadina straniera diplomata come interprete nel mio Paese. Trale lingue che conosco c’è anche l’italiano. Qual è la procedura per venirea lavorare in Italia?

Page 20: Bota Shqiptare nr. 271