bordlessen maken

28
Cursustekst door Joëlle Kalmès 1 Bordlessen maken 1 Goed lesgeven: praktische tips voor de moderne leerkracht anno 2011 In 1995 schreven Sally Brown, Carolyn Earlam and Phil Race een boek met als titel ‘500 tips for teachers’. Dit boek werd al snel vertaald met de titel ‘Goed lesgeven: Praktische raadgevingen en tips voor de moderne leerkracht. Toen was er nog geen sprake van digitale schoolborden. Een vaak gehoord argument tégen de deze borden is dat je minder mogelijkheden hebt. Het hoeft geen betoog dat de mogelijkheden zeker anders zijn, maar de vraag is of het krijtbord andere mogelijkheden had die gemist worden. De basis van dit eerste deel zijn twee hoofdstukken uit dat boek ‘Praktische tips’ namelijk Technieken om doeltreffend te onderwijzen – deel ‘Het schoolbord gebruiken’ en Bronnen en leermiddelen effectief gebruiken deel ..’ . 1.1 Technieken om doeltreffend te onderwijzen: schoolbord gebruiken 1.1.1 Leesbaarheid Schrijven op een digitaal bord verschilt wel wat van het schrijven op een krijtbord of een stiftbord. Immers een krijtje of de stift zijn fysiek zichtbaar. Het pengebruik op een digitaal bord moet geactiveerd worden (via pen of klik). Maar de mogelijkheden zijn dan ook quasi onbeperkt. De informatie die de leerlingen wordt aangeboden moet goed waarneembaar zijn. Het gaat hier vooral over het schrift op het bord, informatie op het bordblad of objecten die getoond worden, e.d. Vooral het schrift vraagt enige oefening (trager dan krijtbord). Schrijf niet te klein; leerlingen achter in de klas moeten de tekst ook kunnen lezen. Ga af en toe eens achterin de klas staan en kijk hoe je bord eruit ziet. Werk enkel met rood en groen indien dit zinvol is. Zwart en blauw zijn veel beter leesbaar. Verdeel de informatie op zinvolle wijze zodat er op je bordblad niet te veel informatie staat, terwijl toch de informatie per transparant een afgerond geheel vormt. Vuistregel: niet meer dan 15 regels op één bordblad. Een indicatie van het leereffect is of de juiste hoeveelheid leerstof aan de orde gekomen is. Onze (beperkte) ervaring leert ons dat het gebruik van het bord zo vlot kan verlopen dat je wel eens te snel doorheen de leerstof zou kunnen gaan. Schrijf niet met je vinger en maak gebruik de juiste pennen. Je kan je hand wel gebruiken om te klikken (enkel voor Smartbord). Probeer voor een eigen pen te zorgen en indien dit niet kan, moet er in het lokaal een plek worden voorzien waar de pennen veilig, doch toegankelijk kunnen worden opgeborgen. Zorg ervoor dat er een reservebatterij voorhanden is TIP: bereid de pennen die je vaak gebruikt voor. De meeste softwarepakketten laten je toe om bijvoorbeeld een blauwe en een rode pen zal te gebruiken. Handig is ook de markeerstift die je achteraf op de geschreven/of getypte tekst kan toepassen.

Upload: joelle-kalmes

Post on 31-Mar-2016

230 views

Category:

Documents


1 download

DESCRIPTION

Hoe kan je een digitaal bord gebruiken in de informaticales?

TRANSCRIPT

Page 1: Bordlessen maken

Cursustekst door Joëlle Kalmès 1  

Bordlessen maken

1 Goed lesgeven: praktische tips voor de moderne leerkracht anno 2011

In 1995 schreven Sally Brown, Carolyn Earlam and Phil Race een boek met als titel ‘500 tips for teachers’. Dit boek werd al snel vertaald met de titel ‘Goed lesgeven: Praktische raadgevingen en tips voor de moderne leerkracht. Toen was er nog geen sprake van digitale schoolborden.

Een vaak gehoord argument tégen de deze borden is dat je minder mogelijkheden hebt. Het hoeft geen betoog dat de mogelijkheden zeker anders zijn, maar de vraag is of het krijtbord andere mogelijkheden had die gemist worden.

De basis van dit eerste deel zijn twee hoofdstukken uit dat boek ‘Praktische tips…’ namelijk Technieken om doeltreffend te onderwijzen – deel ‘Het schoolbord gebruiken’ en Bronnen en leermiddelen effectief gebruiken deel …..’ .

1.1 Technieken om doeltreffend te onderwijzen: schoolbord gebruiken

1.1.1 Leesbaarheid

Schrijven op een digitaal bord verschilt wel wat van het schrijven op een krijtbord of een stiftbord. Immers een krijtje of de stift zijn fysiek zichtbaar. Het pengebruik op een digitaal bord moet geactiveerd worden (via pen of klik). Maar de mogelijkheden zijn dan ook quasi onbeperkt.

De informatie die de leerlingen wordt aangeboden moet goed waarneembaar zijn. Het gaat hier vooral over het schrift op het bord, informatie op het bordblad of objecten die getoond worden, e.d. Vooral het schrift vraagt enige oefening (trager dan krijtbord). Schrijf niet te klein; leerlingen achter in de klas moeten de tekst ook kunnen lezen. Ga af en toe eens achterin de klas staan en kijk hoe je bord eruit ziet. Werk enkel met rood en groen indien dit zinvol is. Zwart en blauw zijn veel beter leesbaar.

Verdeel de informatie op zinvolle wijze zodat er op je bordblad niet te veel informatie staat, terwijl toch de informatie per transparant een afgerond geheel vormt. Vuistregel: niet meer dan 15 regels op één bordblad. Een indicatie van het leereffect is of de juiste hoeveelheid leerstof aan de orde gekomen is. Onze (beperkte) ervaring leert ons dat het gebruik van het bord zo vlot kan verlopen dat je wel eens te snel doorheen de leerstof zou kunnen gaan. Schrijf niet met je vinger en maak gebruik de juiste pennen. Je kan je hand wel gebruiken om te klikken (enkel voor Smartbord). Probeer voor een eigen pen te zorgen en indien dit niet kan, moet er in het lokaal een plek worden voorzien waar de pennen veilig, doch toegankelijk kunnen worden opgeborgen. Zorg ervoor dat er een reservebatterij voorhanden is

TIP: bereid de pennen die je vaak gebruikt voor. De meeste softwarepakketten laten je toe om bijvoorbeeld een blauwe en een rode pen zal te gebruiken. Handig is ook de markeerstift die je achteraf op de geschreven/of getypte tekst kan toepassen.

Page 2: Bordlessen maken

Cursustekst door Joëlle Kalmès 2  

Bordlessen maken

TIP 2: Oefen het bordschrift zodat je de (beperkte) vertraging van het beeld gewoon bent.

1.1.2 Benut het bord maximaal

De klassieke opstelling met de 3 krijtbordflappen wordt vaak vervangen door één digitaal vlak. Het lijkt alsof je nu minder plaats hebt. Maar dat is niet zo! Integendeel, het schrijfoppervlak is oneindig keer groter én je moet niets wissen.

Gezien het bord slechts uit 1 vlak bestaat, kan je dat niet meer indelen in verschillende velden. Je moet zoeken naar een manier die jouw als leerkracht dezelfde mogelijkheden geeft als het krijtbord. Vele leerkrachten ondervinden dat werken met de digitale borden je wat in een keurslijf giet en ervaren dat als een beperking. Het hoeft echter geen beperking te zijn maar kan en zal mits goed gebruik leiden tot een meerwaarde tegenover alle andere media die tot heden beschikbaar waren. Je moet echter wel enkele belangrijke tips over het gebruik van bordbladen meenemen in de lesopbouw

• Voorzie een bordblad voor de agenda. Je kan overwegen of je de exacte datum opneemt in de lesdia of dat je deze niet opneemt zodat je je bestand vlot kan hergebruiken voor andere klassen en andere jaren.

• Voorzie eventueel een bordblad voor de voorkennis • Maak een overzichtspagina van de les of het lesgeheel waarnaar je kan

verwijzen. • Een centraal deel voor ‘het verhaal’ het schema of het overzicht. • Voorzie een deel als kladblok (lege pagina’s) en zorg ervoor dat je deze lege

pagina’s vlot kan toevoegen), waar tussentijds zaken een plaats kunnen vinden zonder de ontwikkeling op het centrale deel te storen.

TIP: Zoek naar een methode die jou ligt om vlot te wisselen tussen verschillende beelden.

TIP: je kan deze bordpagina’s in een volgende les herbruiken. Dat is heel herkenbaar voor de leerlingen.

1.1.3 Toon het lesprogramma

De grootste uitdaging ligt in het organiseren van de leerstof; dat je de grote lijn laten zien, verschillen tussen hoofd- en bijzaken doen uitkomen, een samenvatting achteraf geven, e.d. Geregeld de rode draad herhalen/verduidelijken tijdens de les. Geef bordbladen die bij hetzelfde onderdeel horen ook dezelfde uitstraling. Door de uitstraling van een bordblad te veranderen, kun je aangeven dat je met een ander onderdeel van de les begint

De titel die bovenaan het middenbord staat, kan dat nog?:

Je kan bovenaan iedere bordpagina de titel plaatsen en de bordpagina een subtitel geven. Om de structuur van de les zichtbaar te houden, kan je kiezen voor een miniatuur die je oproept indien je dat wenst, of je kan een link maken naar bv de beginpagina van de bordles!

1.1.4 Verstaanbaar en zichtbaar zijn

Goede leraren laten voortdurend blijken, dat zij belangstelling hebben voor de leerlingen en de leerprocessen die zich bij hen afspelen. Zo kijken ze hun leerlingen in

Page 3: Bordlessen maken

Cursustekst door Joëlle Kalmès 3  

Bordlessen maken

de ogen om te zien of de stof is overgekomen, stellen voortdurend vragen, stimuleren ook de leerlingen om vragen te stellen.

Doordat je het bord echter moet besturen zoals je de computer bestuurt, moet je als leerkracht een positie innemen vlakbij het digitale bord. Pas ervoor op dat je tijdens het uitleggen van zaken die je op het bord geschreven hebt, de klas in blijft kijken. Vaak heb je de neiging om ‘tegen het bord aan te praten’.

Dat kan je vermijden door een goede selectie te maken van beschikbare tools waarvan sprake is in het eerste deel van deze bundel. Let eveneens op de plaats waar je staat. Ga zo vaak mogelijk naast het bord staan, zodat alle leerlingen alles dat op het bord staat kunnen zien.

1.1.5 Laat de leerlingen ook eens het bord gebruiken

De mogelijkheden van het digitaal bord om de leerlingen aan het bord te laten werken zijn bijzonder groot dankzij bord specifieke software zoals Notebooksoftware of Active Inspire.

Enkele mogelijkheden zijn:

- Aantekeningen maken op het bord naar aanleiding van een brainstorm; - Bord specifieke tools gebruiken voorbeeld in de Notebooksoftware een

hotspotoefening over onderdelen van de verkenner door een leerling aan het bord laten maken. Zie deel 2.

- Oplossingen van oefeningen achter een knop ‘Click and Reveal’ plaatsen waarbij een leerlingen wanneer hij of zij de oefening heeft opgelost, vooraan controleert of deze juist is en daarna de oplossing terug verbergt.

- Bord gebruiken als leermiddel van de klas: Je kan een groepje leerlingen ‘bordtaken’ waarbij je de leerlingen enkele vragen laat noteren op een bordpagina ’10 vragen waarop we een antwoord willen’ Deze bordpagina met het lijstje kan je herbruiken in andere lessen.

1.1.6 Bordenwisser

Die hoef je niet meer te gebruiken omdat je onbeperkte ruimte hebt.

Een groot voordeel van de digitale borden is het feit dat de les meermaals kan gebruiken. Denk daarom vooraf goed na over de mappenstructuur waarin je de lessen plaatst. Praktische tip is een basisbestand te maken dat je voor iedere les kopieert. Je gebruikt in de les nooit het basisbestand, zodat wijzigingen enkel in de kopie staan en je de les (gebaseerd op het basisbestand) herhaaldelijk kan gebruiken. Je kan eveneens nádat de les werd gegeven, de bordles onder een andere naam opslaan. Zo kan je ondermeer achteraf controleren wat je tijdens de les hebt toegevoegd. Met deze informatie kan je je voorbereiden voor parallellessen in andere klassen of bijsturen naar volgende schooljaar.

Page 4: Bordlessen maken

Cursustekst door Joëlle Kalmès 4  

Bordlessen maken

1.2 Bronnen en leermiddelen efficiënt gebruiken

1.2.1 Interessant materiaal voorbereiden

Visualisatie is een belangrijke troef van het digitale bord en vraagt dus extra aandacht voor de keuze en gebruik van het lesmateriaal. • Kopiëren van teksten en schema’s. Indien je teksten of schema’s uit andere documenten

kopieert naar een dia controleer dan of de gebruikte opmaak wel geschikt is. • Bewegende beelden, een demonstratieproef of een (stukje) videofilm of

computersimulatie, die verband houden met het lesonderwerp kunnen in korte tijd veel informatie verschaffen en zeer verhelderend werken.

o kies de beelden (fragmenten) met zorg uit. Vaak is het van groot belang om de beelden goed in te leiden zodat de leerlingen het onderdeel vanuit een gewenst perspectief bekijken. Vertel bijvoorbeeld wat je bewoog om dit onderdeel in de presentatie op te nemen.

o zorg ervoor dat de beelden voor iedereen goed te zien zijn. o doe een proefsessie voor de les en verklein de kans dat er in de les iets mis

gaat o soms bevatten beelden ook veel informatie die de aandacht trekt zonder

relevant te zijn (leerruis). Bedenk hoe je deze beelden kunt elimineren of naar de achtergrond kunt verschuiven.

Om te zorgen dat de aandacht van de leerlingen gevangen blijft, en om leerlingen met uiteenlopende leervoorkeuren te bereiken, is het noodzakelijk dat een les veel afwisseling bevat. De afwisseling betreft de werkvormen en de informatiebronnen (bijvoorbeeld: auditief of visueel). Je moet wel oppassen voor te veel afwisseling. Leerlingen worden daardoor onrustig of afgeleid. Smartboard, Activ Board en intussen ook Interwrite bieden digitale tools aan (zoals combinatieoefeningen, kruiswoordraadsels, ed). De vorm mag niet voorgaan op het inhoudelijke. Er schuilt een gevaar in dat leerlingen wel actief betrokken worden door de activiteit aan en van het bord maar betrokkenheid is nog geen leren. Blijf dus zeker voldoende evaluatievragen stellen om jezelf ervan te vergewissen of er werd geleerd.

1.2.2 Leermiddelen organiseren

Bordlessen me digitale borden nodigen nog meer uit om informatie beschikbaar op het net te gebruiken. Ga steeds na of je internetverbinding actief is en controleer steeds vooraf de hyperlinks (zijn deze nog actief). Zorg ervoor dat je niet de hyperlinks moet ingeven in de adresbalk. Plaats al je links bijvoorbeeld op een document dat je eenvoudig kan oproepen of maak gebruik van favorieten. Je kan ook een link plaatsen achter een afbeelding of gebruik Symbaloo! (zie deel 2) Indien je filmmateriaal van Youtube wilt gebruiken in je les of andere filmpjes die je op het internet terugvindt, plaats je deze best op je harde schijf. Je kan deze filmpjes immers downloaden. Indien je link met Youtube, kan je deze filmpjes ook op de harde schijf plaatsen waardoor je zeker bent van de toegankelijkheid. Via Camtesia kan je ander filmmateriaal ‘pakken’ van je scherm.

Page 5: Bordlessen maken

Cursustekst door Joëlle Kalmès 5  

Bordlessen maken

Doordat je snel kan switchen tussen lesmateriaal en informatiebronnen, wordt het bijzonder belangrijk om de leerlingen steeds voldoende te betrekken bij de opbouw van de les en uit te leggen waarom het lesmateriaal in de les wordt ingezet.

Je kan overwegen om de bordles ook via het leerplatform van de school aan de leerlingen beschikbaar te stellen, net zoals je een PowerPoint beschikbaar kan stellen.

Organiseer je eigen lesmateriaal. Rangschik de originelen van al het materieel. Werk in de les met kopies van de bestanden zodat je vlot kan (tussentijds) bewaren.

Je kan de bordlessen – eventueel bewerkt tijdens de les – beschikbaar stellen aan de leerlingen.

Zorg ervoor dat je lesmateriaal makkelijk bij te werken is.

1.2.3 Beeld gebruiken in de klas

Weet vooraf hoe het bord werkt.

Zorg ervoor dat iedereen het beeld goed kan zien.

Zorg ervoor dat de leerlingen de belangrijke punten onthouden. Vaak gaat het allemaal (te) snel waardoor je methoden moet ontwikkelen om de belangrijke elementen te helpen onthouden. Zoek een eigen methode – deze kan sterk gelijken op het gebruiken van beamer en/of schrijfbord.

Herhaal!

1.3 Leerlingen helpen bij het leren

Indien je de leerlingen de lessen thuis willen doornemen, moeten zij uiteraard beschikken over de nodige software. Voor lessen gemaakt in notebook-software moeten de leerlingen hierover beschikken. Om budgettaire redenen is dit vaak niet haalbaar. Je kan de les dan enkel statisch (dus zonder interactiviteit) beschikbaar stellen in de vorm van een PowerPointpresentatie.

De meeste digitale borden bieden de mogelijkheid om je lesopbouw te op te nemen (recording) al dan niet met geluid zodat je dit bestand vlot ter beschikking van de leerlingen kan stellen.

Op het digitale bord kan tegelijkertijd veel minder informatie gepresenteerd worden dan op het schoolbord. Dit wordt vaak als een nadeel ervaren, vooral door leraren die gewend zijn veel op het bord te schrijven. Het is echter maar de vraag of dat nu juist niet een voordeel is, althans gezien vanuit de leerlingen. Immers, als leraren slechts weinig informatie tegelijk visueel kunnen tonen, zijn ze genoodzaakt de leerstof zeer gestructureerd te brengen, waardoor de leerlingen ze beter in zich op kunnen nemen.

Het gebruik van het bord met een duidelijke rode draad kan en moet leiden tot extra instructie en begeleiding hetgeen rendeert bij ‘zwakkere’ leerlingen.

Leerkrachten zien naast het hogervermelde voordelen veel heil in de mogelijkheden tot hergebruik van de lessen. Dit garandeert helaas geen didactische variatie.

Page 6: Bordlessen maken

Cursustekst door Joëlle Kalmès 6  

Bordlessen maken

Omwille van de sterke digitale meerwaarde van het bord, zal je vaak gebruik willen maken van internet (denk maar aan bezoeken van websites, filmpjes van Youtube bekijken enzovoort). Controleer steeds vooraf of de verbinding mogelijk is!

Gezien je de les en de notities beschikbaar kan stellen moet je regelmatig opslaan. Hierover vind je in het volgende deel meerdere praktische wenken.

Page 7: Bordlessen maken

Cursustekst door Joëlle Kalmès   7

Bordlessen maken

2 Kennis verwerven: gericht op inzicht in begrippen - verbanden en processen

2.1 Via de werkbalk Zwevende hulpmiddelen

2.1.1 Pengebruik voor notitie (Samen denken)

Page 8: Bordlessen maken

Cursustekst door Joëlle Kalmès 8  

Bordlessen maken

2.1.2 Markeren (Benadrukken)

2.1.3 Switchen tussen zichtbaar en onzichtbaar maken van begrippen aanbrengen

2.1.4 Gordijn

Page 9: Bordlessen maken

Cursustekst door Joëlle Kalmès 9  

Bordlessen maken

2.1.5 Infaden van objecten via klikken

Leerlingen of leerkracht tonen via klikken de verborgen objecten. Je ziet vaag waar de objecten werden verborgen.

2.1.6 Click and reveal

Voordeel in vergelijking met Infaden en Celarcering is dat de handeling ongedaan kan worden gemaakt en je dus steeds kan switchen in de bordpagina.

Page 10: Bordlessen maken

Cursustekst door Joëlle Kalmès 10  

Bordlessen maken

2.2 Via ingebouwde Interactieve Tools

2.2.1 Crossword

2.2.2 Hotspots

Deze tool maakt het mogelijk om een screenshot (afbeelding) hotspots aan te maken. De hotspot is een aanduiding op de afbeelding die gekoppeld kan worden aan een nieuwe begrip. In dit voorbeeld wordt gevraag om het bestand Teksten aan te duiden. De adresbalk werd al eerder gevraagd.

Page 11: Bordlessen maken

Cursustekst door Joëlle Kalmès 11  

Bordlessen maken

2.2.3 Stappenplan

Door te klikken op de cijfers komen de stappen in een stappenplan tevoorschijn. De leerlingen kunnen de volgorde bepalen waarin de stappen getoond worden.

2.2.4 Sleepoefening

Via de muis kunnen de objecten versleept worden naar de juiste positie.

Page 12: Bordlessen maken

Cursustekst door Joëlle Kalmès 12  

Bordlessen maken

2.3 Andere mogelijkheden

2.3.1 Video

Tijdens het filmpje kan de op het bord markeren en notities maken. Om deze te bewaren voor de leerlingen, zal je een opname moeten maken van het bordgebeuren. Meer hierover kan je lezen verder in deze bundel.

2.3.2 Timerime

Leerlingen kunnen de timerime gebruiken op het digitale bord of op hun eigen pc en vervolgens de vraagjes beantwoorden.

2.3.3 Symbaloo

Symbaloo, een linkenpagina om thematisch te werken. Maar wat is Symbaloo nu eigenlijk?

Page 13: Bordlessen maken

Cursustekst door Joëlle Kalmès 13  

Bordlessen maken

Symbaloo is een webapplicatie die je kan terugvinden op het adres www.symbaloo.com. Het gaat in feite om een linkenpagina. Wanneer je je registreert, kan je zelf zoveel linkenpagina’s opbouwen als je wil. Deze pagina’s kunnen over één bepaald thema gaan of je kan een pagina opbouwen om te gebruiken als startpagina. Je zet dan al je favoriete links samen

Page 14: Bordlessen maken

Cursustekst door Joëlle Kalmès 14  

Bordlessen maken

3 Vaardigheden verwerven in lessen toepassingssoftware en systeemsoftware aan de hand van een notebookbestand

Binnen het softwarepakket werken met opname van handelingen of foto van situaties gebruiken

- MS Excel - MS Word - MS Access - Besturingssystemen

3.1 Opnemen (video) van handelingen in software op basis van bestaand lesmateriaal

Doel: ter beschikking stellen van de leerlingen via Smartschool.

Hoe? Indien je nieuwe leerstof wilt aanbrengen met enkele handelingen die na elkaar moeten worden uitgevoerd is het handig om van deze handelingen een opname te maken. Zo kan je de software tonen en aantekeningen in de notebooksoftware aan elkaar koppelen.

Hieronder volgt een overzicht van de stappen die je je eigen moet maken.

3.1.1 Software openen (voorbeeld MS Excel)

Je kan deze methodiek voor IEDER softwarepakket of systeemsoftware gebruiken.

3.1.2 Notebooksoftware opstarten

- Instellen als Transparante achtergrond: - De volgende werkbalk verschijnt over het softwarepakket en kan je dus gebruiken om

aantekeningen te maken (op een bordpagina van de bordles).

Page 15: Bordlessen maken

Cursustekst door Joëlle Kalmès 15  

Bordlessen maken

3.1.3 Voorbereiden van hulpbalk

- Pijlen, vormen en opvulling vastleggen

Voorbeeld in MS Excel:

Page 16: Bordlessen maken

Cursustekst door Joëlle Kalmès 16  

Bordlessen maken

3.1.4 Gebruikmaken van het toetsenbord

Gebruik het toetsenbord enkel indien je korte woorden wilt noteren. Handig zijn het kiezen voor Numeriek of Eenvoudig (je kan moeilijk met 10 vingers typen dus Standaard heeft weinig zijn) en indien je oefent met het schrijven heeft die instelling zeker ook nut!

Page 17: Bordlessen maken

Cursustekst door Joëlle Kalmès 17  

Bordlessen maken

3.1.5 Recording van de handelingen

Instellingen: gezien we quasi altijd gebruik maken van de werkbalken, zou je kunnen kiezen voor ‘Bureaublad opnemen (Standaard). Nadeel is dat je dan wel ook de werkbalken ziet in je opname en dat kan storend werken. Wil je dat vermijden kies je voor ‘Gebied opnemen’ en plaats je de werkbalk buiten dat gebied.

Je kan tussentijds de opname pauzeren! Dit zal zeker handig zijn in je lessen.

-

3.2 Gebruikmaken van screenshot

Indien je liever niet tijdens de lessen een opname doet, is het maken van screenshot zeer handig om de leerlingen de leerstof te laten herhalen.

Telkens je een screenshot maakt, wordt er een bordpagina aangemaakt. Je kan daarna deze bordpagina’s nog bewerken.

Ik zou het niet aanraden om de informaticalessen op te bouwen met verschillende screenshots maar het is zeker handig om begrippen aan te brengen: verschillende soorten werkbalken, onderdelen van de verkenner,… . Of misschien ben je op zoek naar een test van deze kennis.

Je kan dit doen met de snalbalk:

Of via de schermopnamebalk waar je het opnamegebied kan selecteren::

De kwaliteit van de schermopname is niet zo goed. Het knipprogramma van Windows biedt een betere kwaliteit.

Page 18: Bordlessen maken

Cursustekst door Joëlle Kalmès 18  

Bordlessen maken

3.3 Oefeningen geleidelijk maken met het schaduwscherm

Alvorens de oplossing te tonen, kan je de opgave bespreken:

Page 19: Bordlessen maken

Cursustekst door Joëlle Kalmès 19  

Bordlessen maken

4 Vaardigheden verwerven in lessen toepassingssoftware en systeemsoftware aan de hand van een Smartboard Tools en Aware Tools

4.1 Aantekeningen maken in de software

Indien je ervoor kiest om met de Smartboard Tools te werken en je de pen activeert, worden de Aware Tools opgestart. Er wordt dan een laag boven de toepassing (voorbeeld MS Excel) geplaatst, die storend kan werken omdat je niet in de eigenlijke toepassing werkt.

Je kan de Aware Tools zodanig instellen dat je de aantekeningen die je maakte opslaat als:

- automatisch afbeelding; - invoegen als afbeelding bij opslaan; - invoeginstellingen wissen.

4.2 Inhouden toevoegen aan de software:

- Plaats de cursor op de juiste plaats - Schrijf met de pen op het bord - Kies voor

Page 20: Bordlessen maken

Cursustekst door Joëlle Kalmès 20  

Bordlessen maken

5 Praktische wenken

5.1 Specifieke praktische wenken voor Notebooksoftware

5.1.1 Werkinstrumenten: Werkbalk, Zwevende werkbalken en tabbladen

Je zal binnen de notebooksoftware vooral werken met de Werkbalk (1), de Zwevende werkbalken en de tabbladen (3)

Je moet vertrouwd zijn met deze 2 onderdelen om je les vlot te laten verlopen. Enkele praktische wenken om al snel een vlot te werken met het bord vind je hieronder: Pas de werkbalk aan:

Page 21: Bordlessen maken

Cursustekst door Joëlle Kalmès 21  

Bordlessen maken

Je kan de onderstaande items al dan niet zichtbaar maken :

Je kan eveneens de Zwevende hulpmiddelen aanpassen zodat deze de instrumenten die je veel gebruikt bevat.

Page 22: Bordlessen maken

Cursustekst door Joëlle Kalmès 22  

Bordlessen maken

De tabbladen gebruik je als volgt:

Via voeg je pagina’s toe aan je bordles.

Via bereik je de tools waarvan sprake in deel 2 Didactische wenken.

Via kan je de bijlagen beheren.

Via kan je de pagina’s van de bordles opmaken. Indien je een object selecteert krijg je deze mogelijkheden:

Indien je alle mogelijkheden wilt uitzoeken kan je de handleiding downloaden op de www.smartboard.be.

5.1.2 Beheren van persoonlijke objecten

Het kan handig zijn om in de Map Mijn inhoud objecten te plaatsen waarmee je regelmatig werkt. Dit doe je door het object te selecteren en te verslepen naar de gewenste map. Je kan in de map Mijn Inhoud een mappenstructuur mapen zoals je dat in Windows doet.

5.1.3 Objecten positioneren

Je kan ervoor zorgen dat je objecten vergrendelt zodat precies gepositioneerd zijn waar je dat als leerkracht hebt beslist. Selecteer het object en klik met de rechtermuisknop.

Je krijgt de keuze tussen Vergrendeling opheffen, Op plaats vergrendelen, Verplaatsen toestaan, Verplaatsen en draaien toestaan. Met de optie ‘Verplaatsen toestaan’ zorg je ervoor dat het object niet kan verwijderd worden, dat kan wel indien je niet hebt vergrendeld. Vergrendelen betekent dat er geen wijziging mogelijk is tijdens het gebruik van de bordles tenzij je de Vergrendeling opheft.

Page 23: Bordlessen maken

Cursustekst door Joëlle Kalmès 23  

Bordlessen maken

5.1.4 Ongedaan maken

Om iets snel ongedaan te maken, gebruik je best ‘Terug pijltje’ duwen van de Werkbalk.

5.1.5 Hyperlinks gebruiken in het document en naar een netwerklocatie

Een hyperlink kan je gemakkelijk achter een tekst of object plaatsen door deze eerst te

selecteren en vervolgens via de knop te kiezen voor Koppeling. Je kan navigeren binnen het document of naar een locatie op het internet.

Page 24: Bordlessen maken

Cursustekst door Joëlle Kalmès 24  

Bordlessen maken

Je kan ervoor zorgen dat je weet waar de koppelingen zich bevinden door te kiezen voor ‘Alle koppelingen tonen als de pagina wordt geopend.

5.1.6 Schrift en objectherkenning

Je kan met de pen schrijven op het bord en via een eenvoudige handeling kan het woord herkend worden. Je kan zelfs de taal kiezen. Je moet wel duidelijk schrijven en zonder

Page 25: Bordlessen maken

Cursustekst door Joëlle Kalmès 25  

Bordlessen maken

onderbreking. Nadat je een woord hebt geschreven, activeer je de selectiepijl bij de Zwevende werkbalken en selecteer je het woord als object en klik je op deze knop .

Je kan analoge stappen doorlopen voor objecten.

5.1.7 Regelmatig opslaan

Je krijgt de volgende mogelijkheden:

Page 26: Bordlessen maken

Cursustekst door Joëlle Kalmès 26  

Bordlessen maken

Waarna je ervoor kan kiezen om het bestand ondermeer als powerpoint op te slaan. Je hebt dan echter geen interactiviteit meer.

5.1.8 Opname maken

Kies in het menu eerst voor menu Weergave

Page 27: Bordlessen maken

Cursustekst door Joëlle Kalmès 27  

Bordlessen maken

Page 28: Bordlessen maken

Cursustekst door Joëlle Kalmès 28  

Bordlessen maken

6 Afstandsopdracht

BORDLES MAKEN(15p) – Stageperiode 2 1. Gegeven – les eerste graag A-stroom of een stageles. Herformuleer de

lesdoelstellingen van AO3 op basis van de feedback. 2. Maak een bordles met lesfiche waarin de structuur van de volledige les is

opgenomen a. Schrijf de aanknopingsfase – de motivatiefase+

probleemstellingsfase uit. b. Zorg ervoor dat het materiaal dat je gebruik in de leerfase kan

worden uitgewerkt zodat de les een geheel vormt. Je moet er dus voor zorgen dat je via je lesmateriaal de lesdoelstellingen kan bereiken

3. Zorg ervoor dat je materiaal concreet is uitgewerkt. 4. Plaats dit document in de opdracht ‘BORDLESSEN maken’ in BB-cursus

DA-jaar2.(NaamVoornaam_CO3_datum)

CO3