bÁo cÁo t ng h p - meteo.edu.vnmeteo.edu.vn/~tanpv/kc08.29/bia_mucluc_bang_hinh.pdf · bÁo cÁo...
TRANSCRIPT
B! KHOA H"C VÀ CÔNG NGH! TR!"NG #$I H%C KHOA H%C T& NHIÊN
CH!"NG TRÌNH KHCN C#P NHÀ N!$C KC08/06-10
BÁO CÁO T!NG H"P K#T QU$ KHOA H%C CÔNG NGH& '( TÀI
“NGHIÊN C!U TÁC "#NG C$A BI%N "&I KHÍ H'U TOÀN C(U "%N CÁC
Y!U T" VÀ HI#N T$%NG KHÍ H!U C"C #OAN $ VI%T NAM, KH! N"NG D# BÁO VÀ GI!I PHÁP CHI$N L%&C 'NG PHÓ”
MÃ S): KC08.29/06-10
C* quan ch+ trì ,- tài: Tr!"ng #$i h%c Khoa h%c T& nhiên, !"i h#c Qu$c gia Hà N%i Ch+ nhi.m ,- tài: PGS. TS. Phan V/n Tân
Hà N!i – 2010
2
B! KHOA H"C VÀ CÔNG NGH# TR!"NG #$I H%C KHOA H%C T& NHIÊN
CH!"NG TRÌNH KHCN C#P NHÀ N!$C KC08/06-10
BÁO CÁO T!NG H"P K#T QU$ KHOA H%C CÔNG NGH& '( TÀI
“NGHIÊN C!U TÁC "#NG C$A BI%N "&I KHÍ H'U TOÀN C(U "%N CÁC Y!U T" VÀ HI!N T"#NG KHÍ H$U C%C &OAN ' VI!T NAM,
KH! N"NG D# BÁO VÀ GI!I PHÁP CHI$N L%&C 'NG PHÓ”
MÃ S): KC08.29/06-10
Hà N!i – 2010
Ch+ nhi.m ,- tài
PGS. TS. Phan V!n Tân
C* quan ch+ trì ,- tài TR!"NG #HKHTN HÀ N$I
PGS. TS. Bùi Duy Cam
Ban ch+ nhi.m ch0*ng trình
B1 Khoa h2c và Công ngh.
3
M!C L!C M"C L"C ...................................................................................................................... 3!DANH M"C CÁC KÍ HI#U VI$T T%T ....................................................................... 7!DANH M"C B&NG BI'U .......................................................................................... 11!DANH M"C HÌNH V( ............................................................................................... 13!M) *+U ...................................................................................................................... 22!CH,-NG 1. T.NG QUAN ........................................................................................ 26!
1.1 B/ng ch0ng v1 s2 bi3n 45i c6a các hi7n t89ng khí h:u c2c 4oan ................................. 26!1.2 V;n 41 d2 báo mùa các hi7n t89ng khí h:u c2c 4oan ................................................... 31!
1.2.1 Ph8<ng pháp th=ng kê .......................................................................................................... 33!1.2.2 Ph8<ng pháp mô hình 4!ng l2c ............................................................................................ 35!
1.3 Mô ph>ng khí h:u và d2 tính các hi7n t89ng khí h:u c2c 4oan b/ng các mô hình 4!ng l2c ............................................................................................................................ 37!
1.4 V;n 41 dò tìm xoáy bão ................................................................................................. 43!1.5 M!t s= thành t2u nghiên c0u bi3n 45i khí h:u ? trong n8@c ......................................... 45!1.6 Nh:n xét chung .............................................................................................................. 47!
CH,-NG 2. PH,-NG PHÁP NGHIÊN CAU VÀ SB LI#U ................................... 50!2.1 *=i t89ng và phCm vi nghiên c0u ................................................................................. 50!
2.1.1 Khái ni7m v1 y3u t= và hi7n t89ng khí h:u c2c 4oan .......................................................... 50!2.1.2 L2a chDn y3u t= và hi7n t89ng khí h:u c2c 4oan trong phCm vi 41 tài ................................ 51!2.1.3 PhCm vi không gian và thEi gian nghiên c0u ....................................................................... 55!
2.2 Các nguFn s= li7u 489c sG dHng .................................................................................... 56!2.2.1 S= li7u quan trIc tJ mCng l8@i trCm khí t89ng Vi7t Nam .................................................... 56!2.2.2 S= li7u bão, ATN* ............................................................................................................... 57!2.2.3 S= li7u các chK s= khí h:u ..................................................................................................... 58!2.2.4 S= li7u quan trIc toàn cLu trên l8@i ...................................................................................... 60!2.2.5 S= li7u 4i1u ki7n biên cho các mô hình khu v2c .................................................................. 61!2.2.6 Các loCi s= li7u khác ............................................................................................................. 61!
2.3 Ph8<ng pháp kiMm tra ch;t l89ng và xG lí s= li7u quan trIc ......................................... 62!2.4 Ph8<ng pháp 4ánh giá s2 bi3n 45i c6a ECE và tác 4!ng c6a B*KH toàn cLu ............. 65!
2.4.1 *ánh giá m0c 4!, tính ch;t và xu th3 bi3n 45i c6a ECE ...................................................... 65!2.4.2 *ánh giá tác 4!ng c6a B*KH toàn cLu 43n s2 bi3n 45i c6a ECE ....................................... 70!
2.5 Ph8<ng pháp th=ng kê d2 báo mùa ECE ....................................................................... 71!2.6 Ph8<ng pháp mô ph>ng và d2 tính ECE b/ng các RCM .............................................. 72!
2.6.1 Ph8<ng pháp xác 4Nnh ECE_IPCC tJ sOn phPm RCM (PA1) .............................................. 73!2.6.2 Ph8<ng pháp xác 4Nnh ECE_VN tJ sOn phPm RCM (PA2) ................................................. 74!2.6.3 Ph8<ng pháp hi7u chKnh chK tiêu xác 4Nnh các hi7n t89ng khí h:u c2c 4oan tJ sOn phPm
RCM ................................................................................................................................. 77!2.6.4 Ph8<ng pháp xác 4Nnh bão và ATN* tJ sOn phPm c6a RCM .............................................. 78!
2.7 Ph8<ng pháp 4!ng l2c d2 báo hCn mùa ECE ................................................................ 80!2.8 Các ph8<ng pháp 4ánh giá ............................................................................................. 81!
2.8.1 ChK s= 4ánh giá cho các bi3n liên tHc ................................................................................... 82!2.8.2 ChK s= 4ánh giá cho các bi3n phân hCng (hay các pha) ........................................................ 85!2.8.3 BiMu 4F tin c:y ...................................................................................................................... 87!
CH,-NG 3. NGHIÊN CAU LQA CHRN CÁC MÔ HÌNH KHÍ HSU KHU VQC *' MÔ PHTNG, DQ BÁO VÀ DQ TÍNH *IUU KI#N KHÍ HSU CQC *OAN ) VI#T NAM ....................................................................................... 89!
3.1 LNch sG phát triMn các mô hình khí h:u .......................................................................... 89!3.2 Các mô hình khí h:u toàn cLu và 0ng dHng trong nghiên c0u khí h:u .......................... 90!3.3 Các mô hình khí h:u khu v2c và 0ng dHng trong nghiên c0u khí h:u .......................... 92!
4
3.4 KhO nVng 0ng dHng các mô hình khí h:u khu v2c trong mô ph>ng khí h:u hCn vJa, hCn dài ............................................................................................................................. 95!
3.4.1 V1 vi7c l2a chDn mi1n tính, 4i1u ki7n ban 4Lu và 4i1u ki7n biên ........................................ 95!3.4.2 *! phân giOi c6a mô hình ..................................................................................................... 96!3.4.3 V1 các s< 4F tham s= hóa các quá trình v:t lW ...................................................................... 97!
3.5 KhO nVng 0ng dHng các mô hình khí h:u khu v2c vào d2 báo hCn mùa ..................... 101!3.6 KhO nVng 0ng dHng các mô hình khí h:u khu v2c trong vi7c d2 tính khí h:u t8<ng lai
cho Vi7t Nam ......................................................................................................... 102!3.7 V;n 41 mô ph>ng, d2 báo và d2 tính 4i1u ki7n khí h:u c2c 4oan b/ng các mô hình khí
h:u khu v2c ............................................................................................................ 103!3.8 L2a chDn các mô hình khí h:u khu v2c có khO nVng 0ng dHng trong 4i1u ki7n Vi7t
Nam ........................................................................................................................ 103!3.9 C< s? lW thuy3t mô hình RegCM ................................................................................. 104!
3.9.1 LNch sG phát triMn ................................................................................................................ 104!3.9.2 H7 ph8<ng trình c< bOn ...................................................................................................... 106!3.9.3 *i1u ki7n ban 4Lu và 4i1u ki7n biên ................................................................................... 108!3.9.4 Các s< 4F tham s= hóa v:t lW .............................................................................................. 110!
3.10 C< s? lW thuy3t mô hình REMO ................................................................................ 117!3.10.1 LNch sG phát triMn .............................................................................................................. 117!3.10.2 *!ng l2c hDc .................................................................................................................... 118!3.10.3 Tham s= hóa v:t lW ............................................................................................................ 122!3.10.4 C;u trúc và 4Nnh dCng s= li7u ........................................................................................... 123!
3.11 C< s? lW thuy3t mô hình MM5CL ............................................................................. 125!3.11.1 Gi@i thi7u chung ............................................................................................................... 125!3.11.2 *!ng l2c hDc và các s< 4F tham s= hóa v:t lW ................................................................. 127!3.11.3 *i1u ki7n biên .................................................................................................................. 134!3.11.4 V;n 41 l8@i lFng .............................................................................................................. 135!3.11.5 V;n 41 4Fng hóa s= li7u b=n chi1u (FDDA) .................................................................... 136!
3.12 H7 th=ng mô hình k3t h9p CAM-SOM ..................................................................... 138!3.12.1 Gi@i thi7u chung ............................................................................................................... 138!3.12.2 LNch sG các th3 h7 mô hình tr8@c CAM 3.0 ..................................................................... 140!3.12.3 Mô hình CAM 3.0 ............................................................................................................ 141!3.12.4 Mô hình SOM ................................................................................................................... 145!
CH,-NG 4. SQ BI$N *.I CXA CÁC Y$U TB VÀ HI#N T,YNG KHÍ HSU CQC *OAN ) VI#T NAM D,ZI TÁC *[NG CXA BI$N *.I KHÍ HSU TOÀN C+U .................................................................................................... 146!
4.1 S2 bi3n 45i c6a các y3u t= khí h:u c2c 4oan ............................................................... 146!4.1.1 V1 m0c 4! và tính ch;t bi3n 45i ......................................................................................... 146!4.1.2 V1 xu th3 bi3n 45i ............................................................................................................... 153!
4.2 S2 bi3n 45i c6a các hi7n t89ng khí h:u c2c 4oan ........................................................ 160!4.2.1 V1 m0c 4! và tính ch;t bi3n 45i ......................................................................................... 160!4.2.2 V1 xu th3 bi3n 45i ............................................................................................................... 179!
4.3 V1 tác 4!ng c6a B*KH toàn cLu ................................................................................. 182!4.3.1 Tác 4!ng 4=i v@i s2 bi3n 45i c6a Tx .................................................................................. 182!4.3.2 Tác 4!ng 4=i v@i s2 bi3n 45i c6a Tm ................................................................................. 183!4.3.3 Tác 4!ng 4=i v@i s2 bi3n 45i c6a Rx .................................................................................. 185!4.3.4 Tác 4!ng 4=i v@i s2 bi3n 45i c6a hi7n t89ng ML .............................................................. 185!4.3.5 Tác 4!ng 4=i v@i s2 bi3n 45i c6a hi7n t89ng NN ............................................................... 186!4.3.6 Tác 4!ng 4=i v@i s2 bi3n 45i c6a hi7n t89ng RD ............................................................... 186!4.3.7 Tác 4!ng 4=i v@i s2 bi3n 45i c6a bão-ATND .................................................................... 187!
4.4 Nh:n 4Nnh chung .......................................................................................................... 188!
5
CH,-NG 5. PH,-NG PHÁP THBNG KÊ DQ BÁO H\N MÙA CÁC Y$U TB VÀ HI#N T,YNG KHÍ HSU CQC *OAN ) VI#T NAM ......................... 191!
5.1 M? 4Lu ......................................................................................................................... 191!5.2 C< s? lW thuy3t ............................................................................................................. 193!
5.2.1 HFi quy tuy3n tính 4a bi3n REG ........................................................................................ 194!5.2.2 MCng thLn kinh nhân tCo ANN ........................................................................................... 195!5.2.3 Phân tích riêng bi7t Fisher (FDA) ...................................................................................... 196!
5.3 Các b8@c th2c hi7n ...................................................................................................... 198!5.3.1 *]t bài toán ......................................................................................................................... 198!5.3.2 Y3u t= d2 báo ..................................................................................................................... 199!5.3.3 Nhân t= d2 báo ................................................................................................................... 200!5.3.4 Xây d2ng các ph8<ng trình d2 báo ................................................................................... 202!5.3.5 Ph8<ng pháp 4ánh giá ........................................................................................................ 204!
5.4 K3t quO tính toán, phân tích và 4ánh giá ...................................................................... 205!5.4.1 TuyMn chDn nhân t= d2 báo ................................................................................................ 205!5.4.2 D2 báo nhi7t 4! c2c trN ....................................................................................................... 208!5.4.3. D2 báo s= 49t m8a l@n ...................................................................................................... 215!5.4.4. D2 báo s= 49t không khí lCnh ............................................................................................ 218!5.4.5. D2 báo khO nVng xu;t hi7n nIng nóng và rét 4:m ............................................................ 219!5.4.6. D2 báo BVN và BBD ........................................................................................................ 223!
5.5 Nh:n xét chung ............................................................................................................ 224!CH,-NG 6. ANG D"NG CÁC MÔ HÌNH KHÍ HSU KHU VQC *' MÔ PHTNG
*IUU KI#N KHÍ HSU CQC *OAN ) VI#T NAM .................................... 225!6.1 ThG nghi7m 4! nhCy c6a mô hình 4=i v@i mi1n tính và 4! phân giOi ......................... 226!
6.1.1 *! nhCy 4=i v@i mi1n tính (TN1) ....................................................................................... 227!6.1.2 *! nhCy 4=i v@i 4! phân giOi (TN2) .................................................................................. 236!
6.2 ThG nghi7m 4! nhCy c6a mô hình 4=i v@i s< 4F tham s= hóa v:t lí ............................ 239!6.3 Phân tích l2a chDn mi1n tính, 4! phân giOi và s< 4F tham s= hóa ............................... 244!6.4 Mô ph>ng khí h:u khu v2c Vi7t Nam b/ng các RCM ................................................ 245!
6.4.1 Mô hình RegCM3 ............................................................................................................... 245!6.4.2 Mô hình REMO .................................................................................................................. 249!6.4.3 Mô hình MM5CL ............................................................................................................... 262!
6.5 Mô ph>ng ECE ? Vi7t Nam b/ng các RCM ................................................................ 270!6.5.1 Mô hình RegCM ................................................................................................................. 272!6.5.2 Mô hình REMO .................................................................................................................. 277!6.5.3 Mô hình MM5CL ............................................................................................................... 281!6.5.4 *ánh giá chung k3t quO mô ph>ng ECE c6a các mô hình ................................................. 285!
6.6 V1 mô ph>ng bão-XTN* b/ng các RCM ................................................................... 288!CH,-NG 7. ANG D"NG MÔ HÌNH KHÍ HSU KHU VQC DQ BÁO H\N MÙA
*IUU KI#N KHÍ HSU CQC *OAN ) VI#T NAM .................................... 291!7.1 K3t quO d2 báo các tr8Eng toàn cLu b/ng h7 th=ng CAM-SOM ................................. 291!
7.1.1 *ánh giá 4Nnh tính ............................................................................................................. 291!7.1.2 *ánh giá khách quan .......................................................................................................... 292!
7.2. D2 báo các chK s= KHC* b/ng các mô hình khí h:u khu v2c ................................... 295!7.2.1 K3t quO d2 báo các ECE_IPCC .......................................................................................... 297!7.2.2 K3t quO d2 báo các ECE_VN ............................................................................................. 300!
7.3 *ánh giá chung ............................................................................................................ 303!CH,-NG 8. ANG D"NG MÔ HÌNH KHÍ HSU KHU VQC DQ TÍNH *IUU KI#N
KHÍ HSU CQC *OAN ) VI#T NAM TRONG N^A *+U TH$ K_ 21 ... 307!8.1 K3t quO d2 tính b/ng mô hình RegCM ........................................................................ 307!
8.1.1 Các chK s= ECE_IPCC ........................................................................................................ 307!
6
8.1.2 K3t quO d2 tính các ECE_VN ............................................................................................. 313!8.2 K3t quO d2 tính b/ng mô hình REMO ......................................................................... 319!
8.2.1 K3t quO d2 tính các ECE_IPCC ......................................................................................... 319!8.2.2. K3t quO d2 tính các ECE_VN ............................................................................................ 324!
8.3. K3t quO d2 tính b/ng mô hình MM5CL ..................................................................... 329!8.3.1. K3t quO d2 tính các ECE_IPCC ........................................................................................ 329!8.3.2. K3t quO d2 tính các ECE_VN ............................................................................................ 333!
8.4. KNch bOn bi3n 45i c6a các y3u t= và hi7n t89ng KHC* ? Vi7t Nam ......................... 337!8.4.1. S2 bi3n 45i c6a các ECE theo kNch bOn A1B .................................................................... 337!8.4.2. S2 bi3n 45i c6a các ECE theo kNch bOn A2 ....................................................................... 340!
CH,-NG 9. GI&I PHÁP CHI$N L,YC ANG PHÓ VZI CÁC HI#N T,YNG KHÍ HSU CQC *OAN ) VI#T NAM .................................................................. 343!
9.1 M? 4Lu ......................................................................................................................... 343!9.2 Nh:n th0c và 4Nnh ngh`a .............................................................................................. 345!
9.2.1 Nh:n th0c ........................................................................................................................... 345!9.2.2 *Nnh ngh`a .......................................................................................................................... 345!
9.3 *]c 4iMm và tính ch;t c6a bi3n 4!ng khí h:u và các hi7n t89ng khí h:u c2c 4oan .... 346!9.4 Khung chính sách thích 0ng v@i B*KH ...................................................................... 347!9.5 Phân loCi các giOi pháp thích 0ng ................................................................................ 348!9.6 Các giOi pháp thích 0ng v@i bi3n 45i khí h:u và các hi7n t89ng khí h:u c2c 4oan 4ã
489c triMn khai ? m!t s= n8@c trên th3 gi@i ........................................................... 349!9.6.1 Các giOi pháp chi3n l89c chung .......................................................................................... 349!9.6.2 Các giOi pháp thích 0ng 4=i v@i các l`nh v2c ..................................................................... 349!
9.7 Tác 4!ng và khO nVng t5n hCi do bi3n 4!ng khí h:u các hi7n t89ng khí h:u c2c 4oan 4=i v@i các l`nh v2c ................................................................................................ 351!
9.7.1 Tóm tIt k3t quO nghiên c0u v1 bi3n 45i c6a các y3u t= c2c trN và hi7n t89ng khí h:u c2c 4oan ? Vi7t Nam (ch8a xét 43n bi3n 45i c2c trN c6a n8@c biMn dâng) ........................... 351!
9.7.2 Tác 4!ng và khO nVng t5n hCi do bi3n 4!ng khí h:u và các hi7n t89ng khí h:u c2c 4oan 43n các l`nh v2c nhCy cOm .................................................................................................... 352!
9.7.3 Tác 4!ng và khO nVng t5n hCi do bi3n 4!ng khí h:u và các hi7n t89ng khí h:u c2c 4oan 43n các khu v2c 4Na lW nhCy cOm .......................................................................................... 354!
9.8 L2a chDn và khuy3n nghN các giOi pháp thích 0ng v@i bi3n 4!ng khí h:u và các hi7n t89ng khí h:u c2c 4oan .......................................................................................... 363!
9.8.1 T5ng h9p các giOi pháp thích 0ng trong các l`nh v2c ........................................................ 363!9.8.2 L2a chDn và khuy3n nghN các giOi pháp chi3n l89c thích 0ng ........................................... 365!
9.9 L2a chDn các giOi pháp chi3n l89c thích 0ng v@i B*KH và các hi7n t89ng khí h:u c2c 4oan 4=i v@i các khu v2c nhCy cOm ....................................................................... 368!
9.9.1 Các giOi pháp chi3n l89c thích 0ng 4=i v@i dOi ven biMn ................................................... 368!9.9.2 Các giOi pháp chi3n l89c thích 0ng 4=i v@i khu v2c Tây Nguyên ..................................... 369!9.9.3 Các giOi pháp chi3n l89c thích 0ng 4=i v@i khu v2c Nam B! ........................................... 369!
9.10 T5 ch0c th2c hi7n các giOi pháp chi3n l89c thích 0ng .............................................. 370!9.10.1 L2a chDn các giOi pháp chi3n l89c 8u tiên ....................................................................... 370!9.10.2 TriMn khai th2c hi7n các giOi pháp 489c l2a chDn ............................................................ 370!
K$T LUSN VÀ KI$N NGHa .................................................................................... 371!1. M!t s= k3t lu:n .............................................................................................................. 371!2. M!t s= ki3n nghN ............................................................................................................ 375!
TÀI LI#U THAM KH&O .......................................................................................... 377!
7
DANH M!C CÁC KÍ HI"U VI#T T$T
Kí hi7u GiOi ngh`a A1B, A1T, A1FI, A2, B1, B2
Các kNch bOn phát thOi khí nhà kính c6a IPCC
AGCM General Circulation Models of the Atmosphere (Mô hình hoàn l8u chung khí quyMn)
AMIP Atmospheric Model Intercomparison Project ANN Artificial Neural Network (MCng thLn kinh nhân tCo) AOGCM Atmosphere-Ocean General Circulation Model (Mô hình hoàn l8u
chung khí quyMn - 4Ci d8<ng) ATN* Áp th;p nhi7t 4@i B1 Vùng khí h:u Tây BIc B! B2 Vùng khí h:u *ông BIc B! B3 Vùng khí h:u *Fng b/ng BIc B! B4 Vùng khí h:u BIc Trung B! BATS Biosphere Atmosphere Transfer Scheme (S< 4F trao 45i sinh – khí
quyMn) BB* Bão, áp th;p nhi7t 4@i hoCt 4!ng trên BiMn *ông B*KH Bi3n 45i khí h:u BIAS Frequency Bias BSS Brier Skill Score BVN Bão, áp th;p nhi7t 4@i hoCt 4!ng dDc bE biMn ho]c 45 b! vào Vi7t Nam CAM Community Atmospheric Model (Mô hình khí quyMn c!ng 4Fng, là
m!t thành phLn trong b! mô hình CCSM) CAO Cold Air Outbreaks (*!t bi3n không khí lCnh) CCA Canonical correlation analysis (Phân tích t8<ng quan Canon) CCM Community Climate Model (Mô hình khí h:u c!ng 4Fng) CCCM Canadian Climate Centre general circulation model (Mô hình hoàn l8u
chung c6a Trung tâm Khí h:u Canada) CCSM Community Climate System Model (Mô hình h7 th=ng khí h:u c!ng
4Fng) CEI Climate Extremes Index (ChK s= c2c 4oan khí h:u) CFS Climate Forecast System (Mô hình h7 th=ng d2 báo khí h:u c6a
NCEP) CLIVAR Climate Variability and Predictability – Ch8<ng trình 4ánh giá s2 bi3n
4!ng và khO nVng d2 báo khí h:u c6a th3 gi@i CLM Community Land Model (Mô hình 4;t, là m!t thành phLn trong b! mô
hình CCSM) CPC Climate Prediction Center (Trung tâm d2 báo khí h:u - thu!c NCEP) CRU Climatic Research Unit, the School of Environmental Sciences (C<
quan nghiên c0u khí h:u thu!c Tr8Eng khoa hDc Môi tr8Eng, Anh Qu=c)
8
Kí hi7u GiOi ngh`a CS C!ng s2 (4M chK các 4Fng tác giO c6a m!t công trình, bài báo,…) CSI Critical Success Index CSIRO Australian Commonwealth Scientific and Research Organization (C<
quan Nghiên c0u khoa hDc và kb ngh7 Liên bang Úc) DD Dynamical Downscaling (HC th;p qui mô 4!ng l2c) DKRZ Deutsches KlimaRechenZentrum (The German High Performance
Computing Centre for Climate and Earth System Research – Trung tâm tính toán hi7u nVng cao nghiên c0u khí h:u và h7 th=ng Trái 4;t C!ng hòa Liên bang *0c)
*NA *ông Nam Á ECE Extreme Climate Events (Y3u t= và hi7n t89ng khí h:u c2c 4oan) ECHAM European Centre Hamburg Model (Mô hình khí h:u toàn cLu c6a
Trung tâm châu Âu tCi Hamburg) ECMWF The European Centre for Medium-Range Weather Forecasts (Trung
tâm d2 báo thEi ti3t hCn vJa châu Âu) ENSO El Nino/Southern Oscillation EOF Empirical Orthogonal Function (Hàm tr2c giao th2c nghi7m) ERA40 ECMWF 40 Year Re-analysis (S= li7u tái phân tích toàn cLu 40 nVm
c6a ECMWF) ETS Equitable Threat Score/Gilbert Skill Score FAR False Alarm Ratio FC Fraction Correct FDA Fisher Discriminant Analysis (Phân tích phân bi7t Fisher) FDDA Four-Dimensional Data Assimilation GAS S< 4F TSH*L Grell v@i giO thi3t khép kín Arakawa-Schubert GCM Global Climate Model (Mô hình khí h:u toàn cLu) GCRI Greenhouse Climate Response Index (ChK s= phOn 0ng lCi khí h:u nhà
kính ? Hoa kc). GFC S< 4F TSH*L Grell v@i giO thi3t khép kín Fritsch-Chappell GFDL Geophysical Fluid Dynamics Laboratory (Phòng thí nghi7m 4!ng l2c
hDc ch;t l>ng *Na V:t lW Hoa Kc) HadAM Hadley Centre Atmospheric Model (Mô hình khí quyMn c6a Trung tâm
Hadley) HH HCn hán HK Hanssen and Kuiper discriminant/Peirce’s Skill Score ICTP International Centre for Theoretical Physics (Trung tâm V:t lí lí thuy3t
Qu=c t3) IPCC Intergovernmental Panel on Climate Change (Ban Liên chính ph6 v1
Bi3n 45i khí h:u) ITCZ DOi h!i tH nhi7t 4@i KHC* Khí h:u c2c 4oan KKL Không khí lCnh LAM Limited Area Model (Mô hình khu v2c hCn ch3) LSM Land Surface Model (Mô hình b1 m]t 4;t)
9
Kí hi7u GiOi ngh`a MAE Mean Absolute Error (Sai s= trung bình tuy7t 4=i) ME Mean Error (Sai s= trung bình, hay sai s= h7 th=ng) MEI Multivariate ENSO Index ML M8a l@n MLR Multiple Linear Regression (HFi qui tuy3n tính nhi1u bi3n) MM5 The PSU/NCAR mesoscale model (Mô hình qui mô vJa c6a NCAR và
*Ci hDc bang Pennsylvania - PSU) MM5CL Climate Mode of the MM5 (Mô hình qui mô vJa MM5 phiên bOn khí
h:u) MOS Model Output Statistics (Th=ng kê sOn phPm 4Lu ra mô hình) MPI-M Max Planck Institute for Meteorology (Vi7n Khí t89ng Max Planck),
Hamburg, C!ng hòa Liên bang *0c MR Miss Rate MSE Mean Square Error (Sai s= bình ph8<ng trung bình) MSSS Mean Square Skill Score N1 Vùng khí h:u Nam Trung B! N2 Vùng khí h:u Tây Nguyên N3 Vùng khí h:u *Fng b/ng Nam B! NCAR The National Center for Atmospheric Research (Trung tâm Qu=c gia
nghiên c0u khí quyMn Hoa Kì) NCEP National Centers for Environmental Prediction (Trung tâm Qu=c gia
d2 báo môi tr8Eng Hoa Kì) NN NIng nóng NNRP NCEP/NCAR Reanalysis NOAA National Ocean and Atmosphere Administration (C< quan quOn lW biMn
và khí quyMn qu=c gia Hoa Kc) OCS Outer Core wind Strength (S0c gió phía ngoài) OGCM General Circulation Models of the Ocean (Mô hình hoàn l8u chung 4Ci
d8<ng) PC Percent Correct (PhLn trVm d2 báo 4úng) PCA Principal component analysis (Phân tích thành phLn chính) PCM Parallel Climate Model POD Probability of Detection (Xác su;t phát hi7n hi7n t89ng) POFD Probability of False Detection (Xác xu;t phát hi7n sai) PP Perfect Prog (D2 báo hoàn hOo) QBO Quasi-biennial Oscillation (Dao 4!ng t2a hai nVm tLng bình l8u) RCM Regional Climate Model (Mô hình khí h:u khu v2c) R* Rét 4:m REEP Regression Estimation of Event Probabilities (,@c l89ng hFi qui xác
su;t s2 ki7n) REG Regression (HFi qui) RegCM Regional Climate Model (Mô hình khí h:u khu v2c c6a ICTP) REMO Regional Model (Mô hình khí h:u khu v2c c6a Vi7n Khí t89ng Max
Planck, Hamburg)
10
Kí hi7u GiOi ngh`a RH Rét hCi RHm *! Pm t8<ng c2c tiMu, hay 4! Pm t8<ng 4=i nh> nh;t RMSE Root Mean Square Error (Sai s= quân ph8<ng) RSM Regional Spectral Model (Mô hình ph5 khu v2c) RV Reduction of Variance (*! suy giOm ph8<ng sai) Rx L89ng m8a ngày c2c 4Ci, hay l89ng m8a ngày l@n nh;t SD Statistical Downscaling (HC th;p qui mô th=ng kê) SOI Southern Oscillation Index (ChK s= dao 4!ng nam) SOM Mixed-layer Slab Ocean Model (Mô hình 4Ci d8<ng l@p xáo tr!n) SRES IPCC Special Report on Emissions Scenarios (Báo cáo chuyên 41 v1
các kNch bOn phát thOi c6a IPCC) SST Sea Surface Temperature (Nhi7t 4! m]t n8@c biMn) TCLV Tropical Cyclone Like Vortices (Xoáy t2a XTN* hay bão mô hình) Tm Nhi7t 4! c2c tiMu, hay nhi7t 4! t=i th;p, hay nhi7t 4! th;p nh;t TS Threat Score TSH*L Tham s= hóa 4=i l8u Tx Nhi7t 4! c2c 4Ci, hay nhi7t 4! t=i cao, hay nhi7t 4! cao nh;t Vx T=c 4! gió c2c 4Ci, hay t=c 4! gió l@n nh;t XTN* Xoáy thu:n nhi7t 4@i
11
DANH M!C B"NG BI#U BOng 2.1 Danh sách mCng l8@i trCm khí t89ng 489c khai thác s= li7u .................................... 57!BOng 2.2 Danh mHc s= li7u các chK s= khí h:u ......................................................................... 59!BOng 2.3 Các mô hình và nhdng thí nghi7m chCy mô hình ..................................................... 73!BOng 2.4 Các chK s= khí h:u c2c 4oan ...................................................................................... 76!BOng 2.5 BOng phân loCi tLn s= xu;t hi7n các s2 ki7n ............................................................. 85!BOng 4.1 Giá trN ke lHc quan trIc 489c c6a các y3u t= KHC* trên các vùng khí h:u ........... 146!BOng 4.2 TLn s= bão trong các tháng theo th:p ke ................................................................. 178!BOng 4.3 H7 s= t8<ng quan gida dN th8Eng nhi7t 4! b1 m]t trung bình toàn cLu v@i nhi7t 4!
trung bình nVm, t5ng l89ng m8a nVm và c2c 4Ci m8a trung bình nVm tCi các vùng khí h:u Vi7t Nam thEi kc 1961-2007 .................................................................... 185!
BOng 4.4 H7 s= t8<ng quan gida nhi7t 4! trung bình toàn cLu (Ts),các chK s= khí h:u PACWARM và REPAC_SPLA v@i SNML ? các vùng khí h:u Vi7t Nam thEi kc 1961-2007 .............................................................................................................. 186!
BOng 4.5 M!t s= 4]c tr8ng th=ng kê 5 nVm lCnh nh;t và 5 nVm nóng nh;t c6a nhi7t 4! m]t n8@c biMn trung bình vùng MDR trong giai 4oCn 1981-2007 ............................... 189!
BOng 5.1 Nhân t= d2 báo sG dHng trong d2 báo BVN và BBD ............................................. 203!BOng 5.2. Sai s= ME, RMSE và h7 s= t8<ng quan CORR trên t:p s= li7u 4!c l:p theo REG d2
báo Tmin2m cho 4 mùa trên 7 khu v2c ................................................................. 210!BOng 5.3. Sai s= ME, RMSE và h7 s= t8<ng quan CORR trên t:p s= li7u 4!c l:p theo REG d2
báo Tmax2m cho 4 mùa trên 7 khu v2c ................................................................. 211!BOng 5.4. Sai s= ME, RMSE và h7 s= t8<ng quan CORR trên t:p s= li7u 4!c l:p theo REG d2
báo s= 49t m8a l@n cho mùa hè và thu trên 7 khu v2c .......................................... 216!BOng 5.5. Sai s= ME, RMSE và h7 s= t8<ng quan CORR trên t:p s= li7u 4!c l:p theo REG d2
báo s= 49t không khí lCnh cho mùa 4ông trên 4 khu v2c ...................................... 218!BOng 5.6 H7 s= hFi qui và các nhân t= d2 báo trong ph8<ng trình ........................................ 223!BOng 6.1 C;u hình c6a các thG nghi7m 4! nhCy 4=i v@i mi1n tính và 4! phân giOi .............. 226!BOng 6.2 TLn s= có 4i1u ki7n c6a nhi7t 4! mô ph>ng 0ng v@i các khoOng nhi7t 4! quan trIc
trong tháng 1 .......................................................................................................... 256!BOng 6.3 TLn s= có 4i1u ki7n c6a nhi7t 4! mô ph>ng 0ng v@i các khoOng nhi7t 4! quan trIc
trong tháng 4 .......................................................................................................... 256!BOng 6.4 TLn s= có 4i1u ki7n c6a nhi7t 4! mô ph>ng 0ng v@i các khoOng nhi7t 4! quan trIc
trong tháng 7 .......................................................................................................... 257!BOng 6.5 TLn s= có 4i1u ki7n c6a nhi7t 4! mô ph>ng 0ng v@i các khoOng nhi7t 4! quan trIc
trong tháng 10 ........................................................................................................ 257!BOng 6.6 BOng t5ng k3t tLn s= nhi7t 4! .................................................................................. 257!BOng 6.7 Các chK s= 4ánh giá cho các tháng mùa 4ông .......................................................... 261!BOng 6.8 Các chK s= 4ánh giá cho các tháng mùa hè .............................................................. 262!BOng 6.9 Các chK s= 4ánh giá MAE cho nhi7t 4! trung bình tháng ....................................... 267!BOng 6.10 Các chK s= 4ánh giá cho nhi7t 4! trung bình mùa ................................................. 267!BOng 6.11 Giá trN trung bình c6a các ECE_IPCC trong thEi kc mô ph>ng ............................ 270!BOng 6.12 Giá trN trung bình c6a các ECE_VN trong thEi kc mô ph>ng ............................... 271!BOng 6.13 Sai s= trung bình (ME) c6a các chK s= ECE_IPCC mô ph>ng b?i RegCM .......... 274!BOng 6.14 Sai s= quân ph8<ng (RMSE) c6a các chK s= ECE_IPCC mô ph>ng b?i RegCM . 274!BOng 6.15 Sai s= trung bình (ME) c6a các chK s= ECE_VN mô ph>ng b?i RegCM ............. 276!BOng 6.16. Sai s= quân ph8<ng (RMSE) c6a các chK s= ECE_VN mô ph>ng b?i RegCM ... 277!BOng 6.17. Sai s= trung bình (ME) c6a các chK s= ECE_IPCC mô ph>ng b?i REMO .......... 279!
12
BOng 6.18 Sai s= quân ph8<ng (RMSE) c6a các chK s= ECE_IPCC mô ph>ng b?i REMO .. 279!BOng 6.19. Sai s= trung bình (ME) c6a các chK s= ECE_VN mô ph>ng b?i REMO ............. 281!BOng 6.20. Sai s= quân ph8<ng (RMSE) c6a các chK s= ECE_VN mô ph>ng b?i REMO .... 282!BOng 6.21 Sai s= trung bình (ME) c6a các chK s= ECE_IPCC mô ph>ng b?i MM5CL ......... 284!BOng 6.22 Sai s= quân ph8<ng (RMSE) c6a các chK s= ECE_IPCC mô ph>ng b?i MM5CL284!BOng 6.23 Sai s= trung bình (ME) c6a các chK s= ECE_VN mô ph>ng b?i MM5CL ............ 286!BOng 6.24 Sai s= quân ph8<ng (RMSE) c6a các chK s= ECE_VN mô ph>ng b?i MM5CL .. 288!
13
DANH M!C HÌNH V" Hình 2.1 Vùng hoCt 4!ng c6a BVN ......................................................................................... 53!Hình 2.2 Vùng hoCt 4!ng c6a BBD .......................................................................................... 53!Hình 2.3 BOn 4F vùng khí h:u Vi7t Nam ................................................................................. 59!Hình 2.4 BOn 4F 4! cao 4Na hình (m) và phân b= mCng l8@i trCm khí t89ng Vi7t Nam khai
thác s= li7u quan trIc ................................................................................................ 59!Hình 2.5 Minh hDa mCng l8@i trCm quan trIc và không gian ô l8@i mô hình .......................... 78!Hình 2.6 S< 4F minh hDa ph8<ng pháp hi7u chKnh chK tiêu xác 4Nnh hi7n t89ng KHC* tJ sOn
phPm RCM d2a trên sai s= h7 th=ng tCi 4iMm trCm ................................................. 78!Hình 2.7 S< 4F tính s0c gió phía ngoài (OCS) và tính giá trN dN th8Eng c6a m!t tr8Eng b;t kc
.................................................................................................................................. 79!Hình 2.8. BiMu 4F tin c:y .......................................................................................................... 87!Hình 3.1. C;u trúc l8@i thfng 40ng (bên trái) và l8@i ngang dCng xen kg Arakawa!B (bên
phOi) c6a mô hình RegCM3 ................................................................................... 106!Hình 3.2. S< 4F minh hDa ph8<ng pháp lFng RCM vào GCM .............................................. 109!Hình 3.3 Xu;t x0 c6a mô hình REMO ................................................................................... 118!Hình 3.4 S< 4F l8@i xen Arakawa C sG dHng trong mô hình REMO ..................................... 122!Hình 3.5 ChK s= c6a các 4iMm l8@i trong REMO ................................................................... 122!Hình 3.6 S< 4F c;u trúc h7 th=ng mô hình REMO ................................................................ 123!Hình 3.7a S< 4F h7 th=ng mô hình MM5 ............................................................................... 126!Hình 3.7b S< 4F h7 th=ng mô hình MM5 có sG dHng 4Fng hóa s= li7u ba chi1u .................. 126!Hình 3.8 S< 4F l8@i lFng trong MM5 ..................................................................................... 127!Hình 3.9 S< 4F mô tO các mi1n lFng nhau c6a MM5 ............................................................. 127!Hình 3.10 S< 4F minh hDa các quá trình 4=i l8u .................................................................... 129!Hình 3.11 S< 4F minh hDa các quá trình l@p biên .................................................................. 130!Hình 3.12 S< 4F minh h!a các quá trình b"c x# khí quy$n t% do ......................................... 132!Hình 3.13 S! "# minh h$a các quá trình b% m&t .................................................................... 133!Hình 3.14 T8<ng tác gida các s< 4F tham s= hóa .................................................................. 134!Hình 3.15 Mô tO h7 toC 4! lai thfng 40ng trong CAM 3.0 .................................................... 142!Hình 3.16 H7 th=ng mô hình CCSM và các mô hình thành phLn .......................................... 145!Hình 4.1 Phân b= tLn su;t c6a chuPn sai Tx tháng VII c6a Vi7t Nam và 7 vùng khí h:u ...... 149!Hình 4.2 Phân b= xác su;t c6a chuPn sai Tm tháng I ? Vi7t Nam và 5 vùng khí h:u ........... 150!Hình 4.3 H7 s= a1 xây d2ng tJ chuhi Tx thEi kc 1961-2007 tCi m!t s= trCm tiêu biMu .......... 154!Hình 4.4 H7 s= a1 xây d2ng tJ chuhi Tx thEi kc 1961-2007 theo tháng tCi các vùng khí h:u
phía bIc (hình trên bên trái), phía nam (hình trên bên phOi) và Vi7t Nam (hình bên) ................................................................................................................................ 154!
Hình 4.5 Bi3n thiên theo thEi gian c6a dN th8Eng nhi7t 4! cao nh;t Tx tháng I (trái) và tháng VII (phOi) trên toàn Vi7t Nam (trên), BIc B! và BIc Trung B! (gida), Nam Trung B! và Nam B! (d8@i) ............................................................................................. 155!
Hình 4.6 H7 s= a1 tính tJ chuhi Tm thEi kc 1961-2007 tCi m!t s= trCm tiêu biMu ................. 155!Hình 4.7 H7 s= a1 xây d2ng tJ chuhi Tm thEi kc 1961-2007 theo tháng tCi các vùng khí h:u
phía BIc (hình trên bên trái), phía Nam (hình trên bên phOi) và Vi7t Nam (hình bên) ................................................................................................................................ 156!
Hình 4.8 Bi3n thiên theo thEi gian c6a chuPn sai nhi7t 4! th;p nh;t Tm tháng I (trái) và tháng VII (phOi) trên toàn Vi7t Nam (trên), BIc B! - BIc Trung B! (gida) và Nam Trung B! - Nam B! (d8@i) ............................................................................................... 157!
Hình 4.9 H7 s= a1 xây d2ng tJ chuhi RHm thEi kc 1961-2007 tCi m!t s= trCm tiêu biMu ..... 157!
14
Hình 4.10 H7 s= a1 xây d2ng tJ chuhi RHm thEi kc 1961-2007 theo tháng tCi các vùng khí h:u phía bIc (hình trên bên trái), phía nam (hình trên bên phOi) và Vi7t Nam (hình bên) ......................................................................................................................... 158!
Hình 4.11 H7 s= a1 xây d2ng tJ chuhi Rx thEi kc 1961-2007 tCi m!t s= trCm tiêu biMu ....... 159!Hình 4.12 H7 s= a1 xây d2ng tJ chuhi Rx thEi kc 1961-2007 theo tháng tCi các vùng khí h:u
phía bIc (hình trên bên trái), phía nam (hình trên bên phOi) và Vi7t Nam (hình bên) ................................................................................................................................ 159!
Hình 4.13 H7 s= a1 xây d2ng tJ chuhi Vx thEi kc 1961-2007 tCi m!t s= trCm tiêu biMu ....... 160!Hình 4.14 H7 s= a1 xây d2ng tJ chuhi Vx thEi kc 1961-2007 theo tháng tCi các vùng khí h:u
phía bIc (hình trên bên trái), phía nam (hình trên bên phOi) và Vi7t Nam (hình bên) ................................................................................................................................ 160!
Hình 4.15 S= 49t không khí lCnh trung bình tháng ................................................................ 161!Hình 4.16 *! l7ch chuPn c6a s= 49t không khí lCnh tháng (49t) ........................................... 162!Hình 4.17 H7 s= bi3n thiên c6a s= 49t không khí lCnh tháng (%) .......................................... 162!Hình 4.18 S= 49t không khí lCnh trung bình nVm trong các th:p ke ...................................... 162!Hình 4.19 S= 49t không khí lCnh trung bình tháng trong các th:p ke .................................... 162!Hình 4.20 S= ngày rét 4:m trung bình tháng tCi m!t s= trCm tiêu biMu trên các vùng khí h:u
phía BIc .................................................................................................................. 162!Hình 4.21 S= ngày rét 4:m trung bình mùa qua các th:p ke tCi m!t s= trCm tiêu biMu trên các
vùng khí h:u phía BIc ............................................................................................ 163!Hình 4.22 S= ngày rét 4:m trung bình tháng qua các th:p ke tCi các trCm tiêu biMu ............. 163!Hình 4.23 *! l7ch chuPn c6a t5ng s= ngày rét 4:m trung bình nVm ? các trCm trong các vùng
khí h:u .................................................................................................................... 164!Hình 4.24 *! l7ch chuPn t5ng s= ngày rét 4:m trung bình tháng tCi m!t s= trCm tiêu biMu trên
các vùng khí h:u .................................................................................................... 164!Hình 4.25 S= ngày trung bình có m8a l@n (R " 50mm) tCi các trCm tiêu biMu trên các vùng khí
h:u .......................................................................................................................... 165!Hình 4.26 S= 49t m8a l@n trung bình (R " 50mm) tCi các trCm tiêu biMu trên các vùng khí h:u
................................................................................................................................ 166!Hình 4.27 *! l7ch chuPn c6a s= 49t m8a l@n trung bình tCi các trCm tiêu biMu trên các vùng
khí h:u .................................................................................................................... 167!Hình 4.28 S= ngày nIng nóng nVm tCi m!t s= trCm tiêu biMu trên các vùng khí h:u ............. 168!Hình 4.29 S= ngày nIng nóng trung bình tháng tCi m!t s= trCm tiêu biMu trên các vùng khí h:u
................................................................................................................................ 169!Hình 4.30 S= ngày nIng nóng trung bình nVm qua các th:p ke tCi m!t s= trCm 4iMn hình .... 169!Hình 4.31 *! l7ch chuPn c6a s= ngày nIng nóng trung bình nVm tCi các trCm trên các vùng
khí h:u .................................................................................................................... 170!Hình 4.32 TLn su;t hCn tháng tCi m!t s= trCm tiêu biMu trên các vùng khí h:u ..................... 171!Hình 4.33 TLn su;t hCn mùa tCi m!t s= trCm tiêu biMu trên các vùng khí h:u ....................... 173!Hình 4.34 TLn s= bão ? khu v2c BiMn *ông (1961 - 2007) ................................................... 174!Hình 4.35 TLn s= bão theo các c;p ? khu v2c BiMn *ông (1961 - 2007) .............................. 174!Hình 4.36 TLn s= bão 5 nVm ? khu v2c BiMn *ông (1961 - 2007) ........................................ 175!Hình 4.37 TLn s= bão 10 nVm ? khu v2c BiMn *ông (1961 - 2007) ...................................... 175!Hình 4.38 TLn s= bão ? Vi7t Nam trong thEi kì 1961-2007 ................................................... 175!Hình 4.39 TLn s= bão tCi 7 vùng bE biMn Vi7t Nam trong thEi kì 1961-2007 ........................ 177!Hình 4.40 TLn s= bão các c;p trên các vùng bE biMn Vi7t Nam (1961-2007) ........................ 177!Hình 4.41 TLn s= bão theo tJng nGa th:p ke ? bE biMn Vi7t Nam ......................................... 177!Hình 4.42 TLn s= bão nGa th:p ke ? các vùng bE biMn Vi7t Nam .......................................... 178!
15
Hình 4.43 TLn s= bão theo mùa tCi 7 vùng bE biMn Vi7t Nam ............................................... 179!Hình 4.44 Xu th3 bi3n 45i tuy3n tính c6a s= 49t không khí lCnh thEi kc 1961-2008 ............ 179!Hình 4.45 H7 s= a1 xây d2ng tJ chuhi s= ngày rét 4:m thEi kc 1961-2007 tCi m!t s= trCm tiêu
biMu ......................................................................................................................... 180!Hình 4.46 H7 s= a1 xây d2ng tJ chuhi s= ngày m8a l@n thEi kc 1961-2007 tCi m!t s= trCm tiêu
biMu ......................................................................................................................... 180!Hình 4.47 H7 s= a1 xây d2ng tJ chuhi s= ngày nIng nóng thEi kc 1961-2007 tCi m!t s= trCm
tiêu biMu .................................................................................................................. 181!Hình 4.48 H7 s= a1 xây d2ng tJ chuhi s= tháng hCn thEi kc 1961-2007 tCi m!t s= trCm tiêu
biMu ......................................................................................................................... 181!Hình 4.49 H7 s= a1 c6a 48Eng xu th3 tuy3n tính tLn s= BBD theo các tháng ........................ 182!Hình 4.50 H7 s= a1 c6a 48Eng xu th3 tuy3n tính tLn s= BBD theo các vùng ......................... 182!Hình 4.51 H7 s= a1 c6a c6a 48Eng xu th3 tuy3n tính tLn s= BVN theo tháng ........................ 182!Hình 4.52 H7 s= a1 c6a c6a 48Eng xu th3 tuy3n tính tLn s= BVN trên các vùng bE biMn ...... 182!Hình 4.53 Bi3n thiên theo thEi gian c6a Ts trung bình toàn cLu (trên) và trung bình khu v2c
*ông Nam Á (d8@i) vào tháng I (trái) và tháng VII (phOi) ................................... 183!Hình 4.54 Bi3n thiên theo thEi gian c6a các chK s= khí h:u NINA4, PACWARM, REQSOI,
REPAC và RINDO tháng I (trái) và tháng VII (phOi). .......................................... 184!Hình 4.55 S2 phH thu!c c6a NetTC và s= l89ng c<n bão vào nhi7t 4! m]t n8@c biMn ? các
vùng t8<ng 0ng ...................................................................................................... 187!Hình 4.56 Diin bi3n c6a nhi7t 4! m]t n8@c biMn và NetTC trong giai 4oCn 1981-2007 trên các
vùng ........................................................................................................................ 188!Hình 5.1 S< 4F mCng feed-forward m!t l@p Pn ...................................................................... 195!Hình 5.2 ChK s= RV trung bình trên khu v2c Vi7t Nam vào mùa xuân khi xây d2ng quan h7
th=ng kê có tuyMn chDn nhân t= tJng b8@c theo MLR và ANN cho nhi7t 4! trung bình tháng t tJ s= li7u tái phân tích NNRP2 .......................................................... 202!
Hình 5.3 ChK s= BSS trung bình trên khu v2c Vi7t Nam vào mùa xuân khi xây d2ng quan h7 th=ng kê có tuyMn chDn nhân t= tJng b8@c theo REEP và FDA cho hi7n t89ng nIng nóng trong tháng tJ s= li7u tái phân tích NNRP2 .................................................. 202!
Hình 5.4 Hàm EOF1 và bi3n thiên c6a PC1 cho bi3n PMSL trung bình tháng vào mùa hè trên mi1n 1 ..................................................................................................................... 205!
Hình 5.5 Hàm EOF1 và bi3n thiên c6a PC1 cho bi3n PMSL trung bình tháng vào mùa hè trên mi1n 2 ..................................................................................................................... 205!
Hình 5.6 Hàm EOF1 và bi3n thiên c6a PC1 cho bi3n PMSL trung bình tháng vào mùa hè trên mi1n 3 ..................................................................................................................... 206!
Hình 5.7 Hàm EOF1 và bi3n thiên c6a PC1 cho bi3n PMSL trung bình tháng vào mùa 4ông trên mi1n 4 ............................................................................................................. 206!
Hình 5.8 Bi1u 4F tin c:y trên khu v2c Vi7t Nam trong mùa 4ông tJ 2 ph8<ng pháp l2a chDn nhân t= PCAMLR3 và MLR trên t:p s= li7u 4!c l:p theo REEP cho khO nVng xu;t hi7n rét 4:m ............................................................................................................ 208!
Hình 5.9 Chuhi thEi gian quan trIc và d2 báo Tmin2m và Tmax2m tCi m!t s= 4iMm trCm có kb nVng th;p h<n d2 báo khí h:u theo REG .......................................................... 209!
Hình 5.10. Chuhi thEi gian quan trIc và d2 báo Tmin2m tCi trCm Láng theo REG trong 4 mùa ................................................................................................................................ 211!
Hình 5.11 Chuhi thEi gian quan trIc và d2 báo Tmin2m tCi trCm CLn Th< theo REG trong 4 mùa ......................................................................................................................... 212!
Hình 5.12. Chuhi thEi gian quan trIc và d2 báo Tmax2m tCi trCm Láng theo REG trong 4 mùa ................................................................................................................................ 213!
16
Hình 5.13. Chuhi thEi gian quan trIc và d2 báo Tmax2m tCi trCm CLn Th< theo REG trong 4 mùa ......................................................................................................................... 214!
Hình 5.14 D2 báo Tmin2m cho 10 tháng 4Lu nVm 2010 ....................................................... 215!Hình 5.15 D2 báo Tmax2m cho 10 tháng 4Lu nVm 2010 ....................................................... 215!Hình 5.16 Chuhi thEi gian quan trIc và d2 báo s= 49t m8a l@n trong mùa hè và mùa thu tCi
m!t s= 4iMm trCm theo REG ................................................................................... 217!Hình 5.17 ChK s= RV trung bình trên khu v2c Vi7t Nam trong mùa 4ông trên t:p s= li7u phH
thu!c và 4!c l:p theo REG và ANN cho s= 49t không khí lCnh ........................... 218!Hình 5.18 Chuhi thEi gian quan trIc và d2 báo s= 49t không khí lCnh tCi m!t s= 4iMm trCm
theo REG ................................................................................................................ 219!Hình 5.19 Bi1u 4F tin c:y trên khu v2c Vi7t Nam trong mùa xuân và hè trên t:p s= li7u 4!c
l:p theo REEP cho khO nVng xu;t hi7n nIng nóng ................................................ 221!Hình 5.20 Bi1u 4F tin c:y trên khu v2c Vi7t Nam trong mùa xuân và hè trên t:p s= li7u 4!c
l:p theo FDA cho khO nVng xu;t hi7n nIng nóng .................................................. 221!Hình 5.21 Bi1u 4F tin c:y trên khu v2c Vi7t Nam trong mùa 4ông trên t:p s= li7u 4!c l:p theo
REEP và FDA cho khO nVng xu;t hi7n rét 4:m ..................................................... 222!Hình 5.22 D2 báo khO nVng xu;t hi7n nIng nóng cho mùa xuân và hè nVm 2010 tCi m!t s=
4iMm trCm theo ph8<ng pháp REEP d2a trên s= li7u d2 báo c6a CFS .................. 222!Hình 5.23 K3t quO d2 báo trên t:p s= li7u phH thu!c dN th8Eng s= l89ng (trên) và s= ngày hoCt
4!ng (d8@i) c6a BBD (trái) và BVN (phOi) ........................................................... 223!Hình 5.24 K3t quO d2 báo trên t:p s= li7u 4!c l:p dN th8Eng s= l89ng (trên) và s= ngày hoCt
4!ng (d8@i) c6a BBD (trái) và BVN (phOi) ........................................................... 224!Hình 6.1 BOn 4F 4! cao 4Na hình (m) và vN trí, kích th8@c các mi1n tính: L (L@n), M (Trung
bình), S (Nh>) ........................................................................................................ 226!Hình 6.2 BOn 4F 4! cao 4Na hình (m) v@i các 4! phân giOi 54km, 45km, 36km .................... 227!Hình 6.3 Nhi7t 4! TB mùa 4ông (oC) c6a (a) DL, (b) CTL, (c) DS và (d) CRU ................... 228!Hình 6.4 Nhi7t 4! TB mùa hè (oC) c6a (a) DL, (b) CTL, (c) DS và (d) CRU ....................... 228!Hình 6.5 Nhi7t 4! TB nVm (oC) c6a (a) DL, (b) CTL, (c) DS và (d) CRU ............................ 229!Hình 6.6 L89ng m8a TB tháng mùa *ông (mm/tháng) k3t h9p v@i tr8Eng dòng (a) DS ; (b)
CTL ; (c) DL; (d) CRU (tr8Eng dòng ERA40) ...................................................... 230!Hình 6.7 L89ng m8a TB tháng mùa Hè (mm/tháng) k3t h9p v@i tr8Eng dòng (a) DS ; (b) CTL
; (c) DL; (d) CRU (tr8Eng dòng ERA40) .............................................................. 231!Hình 6.8 L89ng m8a tích lub tháng 1 .................................................................................... 231!Hình 6.9 Nhi7t 4! trung bình tháng 1 ..................................................................................... 232!Hình 6.10 L89ng m8a tích lub tháng 7 .................................................................................. 233!Hình 6.11 L89ng m8a tích lub 24h (mm) và áp su;t m2c biMn 00Z các ngày 23-25/7/1996. TJ
trái sang phOi t8<ng 0ng v@i DL, CTL1 và DS ..................................................... 235!Hình 6.12 Nhi7t 4! trung bình tháng 7 ................................................................................... 236!Hình 6.13 Nhi7t 4! TB mùa 4ông (oC) c6a (a) CTL2, (b) R45, (c) R36 và (d) CRU ............ 237!Hình 6.14 Nhi7t 4! TB mùa hè (oC) c6a (a) CTL, (b) R45, (c) R36 và (d) CRU .................. 237!Hình 6.15 Nhi7t 4! TB nVm (oC) c6a (a) CTL, (b) R45, (c) R36 và (d) CRU ....................... 237!Hình 6.16 Chênh l7ch l89ng m8a mùa 4ông so v@i CRU (mm/tháng) Trái – CTL; Gida –
R45; PhOi – R36 ..................................................................................................... 238!Hình 6.17 Chênh l7ch l89ng m8a mùa hè so v@i CRU (mm/tháng) Trái – CTL; Gida – R45;
PhOi – R36 .............................................................................................................. 238!Hình 6.18 L89ng m8a tích lub tháng 7 .................................................................................. 239!Hình 6.19 Lát cIt kinh h8@ng – thEi gian c6a gió u (m/s) trung bình v` h8@ng trên khu v2c tJ
0-20oN tháng 4/2000 trong 4ó (a) ERA40, (b) GAS, (c) GFC_30 và (d) GFC_45240!
17
Hình 6.20 Lát cIt v` h8@ng – thEi gian c6a chênh l7ch l89ng mây ban ngày (trái) và ban 4êm (phOi) gida GFC_30 và GAS tính trung bình cho các kinh 4! tJ 90-120oE trong 12 tháng c6a nVm 2000. .............................................................................................. 241!
Hình 6.21 Profile thfng 40ng c6a l89ng mây (%) c6a GAS, GFC_30 và GFC_45 trong tháng 1/2000 (trái) và tháng 7/2000 (phOi) ...................................................................... 242!
Hình 6.22 Profile thfng 40ng c6a 4! Pm riêng (kg/kg) tJ s= li7u c6a ERA40 và các thG nghi7m GAS, GFC_30 và GFC_45 vào tháng 1/2000 (trái) và tháng 7/2000 (phOi) ................................................................................................................................ 242!
Hình 6.23 Profile thfng 40ng c6a v:n t=c thfng 40ng (Pa/s) tJ s= li7u c6a NCEP và các thG nghi7m GAS, GFC_30 và GFC_45 vào tháng 1/2000 (trái) và tháng 7/2000 (phOi) ................................................................................................................................ 242!
Hình 6.24 L89ng m8a và T2m (trái) và Tmin và Tmax (phOi) tJ s= li7u quan trIc và các thG nghi7m GAS, GFC_30 ........................................................................................... 243!
Hình 6.25 Chênh l7ch l89ng m8a và T2m gida GAS và GFC_30 v@i quan trIc (trái) và chênh l7ch Tmin và Tmax gida GFC_30 v@i GAS (phOi) ................................................ 244!
Hình 6.26 *! cao 4Na hình khu v2c mi1n tính ........................................................................ 245!Hình 6.27 *! cao 4Na th3 vN và tr8Eng gió trung bình tháng 1 (trên) và 7 (d8@i) 10 nVm (1991-
2000) m2c 500mb c6a ERA40 (trái) và RegCM3 (phOi) ....................................... 246!Hình 6.28 Nhi7t 4! b1 m]t (oC) trung bình 10 nVm (1991-2000) c6a CRU (trái) và RegCM3
(phOi) trong tháng 1(trên) và tháng 7 (d8@i) .......................................................... 247!Hình 6.29 T5ng l89ng m8a tháng (mm) trung bình 10 nVm (1991-2000) c6a CRU (trái) và
RegCM3 (phOi) trong tháng 1(trên) và tháng 7 (d8@i) .......................................... 247!Hình 6.30 Bi3n trình nVm c6a nhi7t 4! không khí (oC) và l89ng m8a (mm/tháng) trung bình
10 nVm (1991-2000) trên 7 vùng khí h:u và toàn Vi7t Nam. KW hi7u O là quan trIc, M là mô hình, RA là l89ng m8a và T là nhi7t 4! .................................................. 248!
Hình 6.31 Bi3n trình nhi1u nVm c6a nhi7t 4! không khí b1 m]t (oC) và l89ng m8a (mm/tháng) trung bình trên 7 vùng khí h:u và toàn Vi7t Nam. O là quan trIc, M là mô hình, R là l89ng m8a và T là nhi7t 4!, r là h7 s= t8<ng quan ............................................ 250!
Hình 6.32 Tr8Eng gió (m/s) trung bình 10 nVm (1991-2000) m2c 10m c6a mô hình (trái) và m2c 1000mb c6a ERA40 (phOi) các tháng 1,4,7,10 (trên xu=ng) ......................... 251!
Hình 6.33 Tr8Eng nhi7t 4! (oC) trung bình 10 nVm (1991-2000) c6a mô hình (trái) và c6a ERA40 (phOi) các tháng 1,4,7,10 (trên xu=ng) ...................................................... 252!
Hình 6.34 Bi3n trình nVm c6a nhi7t 4! mô ph>ng và quan trIc trung bình trên toàn lãnh th5 Vi7t Nam ................................................................................................................ 253!
Hình 6.35 Các chK s= th=ng kê 4ánh giá nhi7t 4! mô ph>ng c6a mô hình tính trên toàn lãnh th5 Vi7t Nam .......................................................................................................... 254!
Hình 6.36 Nhi7t 4! trung bình nVm mô ph>ng và quan trIc trên các vùng khí h:u ............... 254!Hình 6.37 Các chK s= th=ng kê 4ánh giá nhi7t 4! mô ph>ng cho các vùng khí h:u (tJ trái qua
phOi t8<ng 0ng là các vùng B1, B2, B3, B4, N1, N3, N2) .................................... 254!Hình 6.38 Tr8Eng t5ng l89ng m8a trung bình 10 nVm (1991-2000) mô ph>ng (trái) và CRU
(phOi) các tháng 1,4,7,10 (trên xu=ng) ................................................................... 258!Hình 6.39 Bi3n trình nVm c6a l89ng m8a mô ph>ng và quan trIc trung bình trên toàn lãnh th5
Vi7t Nam ................................................................................................................ 259!Hình 6.40 Các chK s= th=ng kê 4ánh giá l89ng m8a mô ph>ng c6a mô hình tính trên toàn lãnh
th5 Vi7t Nam .......................................................................................................... 259!Hình 6.41 L89ng m8a trung bình các tháng trong nVm mô ph>ng và quan trIc trên các vùng
khí h:u .................................................................................................................... 260!Hình 6.42 Các chK s= th=ng kê 4ánh giá l89ng m8a mô ph>ng cho các vùng khí h:u .......... 260!
18
Hình 6.43 Tr8Eng gió trung bình thEi kc 1982-1999 m2c 1000mb c6a ERA40 (trái) và MM5CL (phOi) ....................................................................................................... 263!
Hình 6.44 Tr8Eng nhi7t 4! 2m trung bình ba tháng mùa 4ông (12,1,2) giai 4oCn 1982-1999 c6a MM5CL (trái) và CRU (phOi) ......................................................................... 263!
Hình 6.45 Tr8Eng t5ng l89ng m8a trung bình tháng 1 (trên), tháng 7 (d8@i) giai 4oCn 1982-1999 c6a MM5CL (trái) và CRU (phOi) ................................................................ 264!
Hình 6.46 Bi3n trình nVm c6a nhi7t 4! trung bình giai 4oCn 1982-1999 c6a MM5CL (màu hFng) và quan trIc tCi trCm (xanh 4:m) ................................................................. 266!
Hình 6.47 Bi3n trình nVm c6a l89ng m8a trung bình giai 4oCn 1982-1999 c6a MM5CL và quan trIc tCi trCm .................................................................................................... 268!
Hình 6.48 Bi3n trình nhi1u nVm c6a l89ng m8a trung bình giai 4oCn 1982-1999 c6a MM5CL và quan trIc tCi trCm ............................................................................................... 269!
Hình 6.49 Mi1n mô ph>ng c6a mô hình (khung vi1n vàng) và qu` 4Co quan trIc (theo weather.unisys.com) ............................................................................................... 289!
Hình 6.50 Qu` 4Co bão mô ph>ng b/ng RegCM .................................................................... 290!Hình 6.51 Phân b= s= l89ng bão mô ph>ng và quan trIc trong nVm 1996 ............................ 290!Hình 7.1 Áp su;t m2c biMn tháng 01 nVm 1975 (a) mô ph>ng b/ng CAM 3.0, (b) d2 báo b/ng
CAM-SOM, và (c) s= li7u tái phân tích NCEP/NCAR. *<n vN mb. .................... 292!Hình 7.2 Áp su;t m2c biMn tháng 07 nVm 1975 (a) mô ph>ng b/ng CAM 3.0, (b) d2 báo b/ng
CAM-SOM, và (c) s= li7u tái phân tích NCEP/NCAR. *<n vN mb ..................... 292!Hình 7.3 Nhi7t 4! b1 m]t tháng 01 nVm 1975 (a) mô ph>ng b/ng CAM 3.0, (b) d2 báo b/ng
CAM-SOM, và (c) s= li7u tái phân tích NCEP/NCAR. *<n vN oC. ..................... 293!Hình 7.4 Nhi7t 4! b1 m]t tháng 07 nVm 1975 (a) mô ph>ng b/ng CAM 3.0, (b) d2 báo b/ng
CAM-SOM, và (c) s= li7u tái phân tích NCEP/NCAR. *<n vN oC. ..................... 293!Hình 7.5 H7 s= t8<ng quan gida d2 báo và quan trIc c6a tr8Eng áp su;t m2c biMn hai nVm
1975, 1980. ............................................................................................................. 293!Hình 7.6 Sai s= trung bình (ME) (mb) c6a áp su;t m2c biMn d2 báo cho các nVm 1975 và
1980. ....................................................................................................................... 294!Hình 7.7 Sai s= trung bình tuy7t 4=i (MAE) (mb) c6a áp su;t m2c biMn d2 báo cho các nVm
1975 và 1980. ......................................................................................................... 294!Hình 7.8 Sai s= quân ph8<ng (RMSE) (mb) c6a áp su;t m2c biMn d2 báo cho các nVm 1975
và 1980 ................................................................................................................... 294!Hình 7.9 H7 s= t8<ng quan gida nhi7t 4! b1 m]t d2 báo và quan trIc cho các nVm 1975, 1980.
................................................................................................................................ 294!Hình 7.10 Sai s= trung bình ME (0C) nhi7t 4! d2 báo cho các nVm 1975 và 1980. ............... 294!Hình 7.11 Sai s= trung bình tuy7t 4=i MAE (0C) nhi7t 4! d2 báo cho các nVm 1975 và 1980.
................................................................................................................................ 295!Hình 7.12 Sai s= quân ph8<ng RMSE (0C) nhi7t 4! d2 báo cho các nVm 1975 và 1980. .... 295!Hình 7.13 Trung bình quan trIc giá trN các chK s= ECE_IPCC (các hình a) 43n d)) và ECE_VN
(các hình e) 43n j)) thEi kc 2001-2005 trên các vùng khí h:u Vi7t Nam sIp x3p theo các nhóm ................................................................................................................ 296!
Hình 7.14 Sai s= trung bình (ME – bên trái) và sai s= quân ph8<ng (RMSE – bên phOi) d2 báo theo các mô hình RegCM (trên), REMO (gida) và MM5CL (d8@i) cho các chK s= nhóm YTN l;y trung bình trên các vùng khí h:u thEi kc 2001-2005 .................... 297!
Hình 7.15 Sai s= trung bình (ME – bên trái) và sai s= quân ph8<ng t8<ng 4=i (RMSER – bên phOi) d2 báo theo các mô hình RegCM (trên), REMO (gida) và MM5CL (d8@i) cho các chK s= nhóm YTM l;y trung bình trên các vùng khí h:u thEi kc 2001-2005 .. 298!
19
Hình 7.16 Sai s= trung bình (ME – bên trái) và sai s= quân ph8<ng t8<ng 4=i (RMSER – bên phOi) d2 báo theo các mô hình RegCM (trên), REMO (gida) và MM5CL (d8@i) cho các chK s= nhóm HTN l;y trung bình trên các vùng khí h:u thEi kc 2001-2005 ... 299!
Hình 7.17 Sai s= trung bình (ME – bên trái) và sai s= quân ph8<ng t8<ng 4=i (RMSER – bên phOi) d2 báo theo các mô hình RegCM (trên), REMO (gida) và MM5CL (d8@i) cho các chK s= nhóm CSK l;y trung bình trên các vùng khí h:u thEi kc 2001-2005 ... 300!
Hình 7.18 Sai s= trung bình (ME – bên trái) và sai s= quân ph8<ng (RMSE – bên phOi) d2 báo theo các mô hình RegCM (trên), REMO (gida) và MM5CL (d8@i) cho các y3u t= Tx, Tm l;y trung bình trên các vùng khí h:u thEi kc 2001-2005 .......................... 301!
Hình 7.19 Sai s= trung bình (ME – bên trái) và sai s= quân ph8<ng (RMSE – bên phOi) d2 báo theo các mô hình RegCM (trên), REMO (gida) và MM5CL (d8@i) cho y3u t= Vx, RHm l;y trung bình trên các vùng khí h:u thEi kc 2001-2005 ............................. 302!
Hình 7.20 Sai s= trung bình (ME – bên trái) và sai s= quân ph8<ng t8<ng 4=i (RMSER – bên phOi) d2 báo theo các mô hình RegCM (trên), REMO (gida) và MM5CL (d8@i) cho các chK s= nhóm HTML l;y trung bình trên các vùng khí h:u thEi kc 2001-2005 303!
Hình 7.21 Sai s= trung bình (ME – bên trái) và sai s= quân ph8<ng t8<ng 4=i (RMSER – bên phOi) d2 báo theo các mô hình RegCM (trên), REMO (gida) và MM5CL (d8@i) cho các chK s= nhóm HTRD l;y trung bình trên các vùng khí h:u thEi kc 2001-2005 304!
Hình 7.22 Sai s= trung bình (ME – bên trái) và sai s= quân ph8<ng t8<ng 4=i (RMSER – bên phOi) d2 báo theo các mô hình RegCM (trên), REMO (gida) và MM5CL (d8@i) cho các chK s= nhóm HTRH l;y trung bình trên các vùng khí h:u thEi kc 2001-2005 305!
Hình 7.23 Sai s= trung bình (ME – bên trái) và sai s= quân ph8<ng t8<ng 4=i (RMSER – bên phOi) d2 báo theo các mô hình RegCM (trên), REMO (gida) và MM5CL (d8@i) cho các chK s= nhóm HTNN l;y trung bình trên các vùng khí h:u thEi kc 2001-2005 305!
Hình 7.24 Sai s= trung bình (ME – bên trái) và sai s= quân ph8<ng t8<ng 4=i (RMSER – bên phOi) d2 báo theo các mô hình RegCM (trên), REMO (gida) và MM5CL (d8@i) cho các chK s= nhóm HTHH l;y trung bình trên các vùng khí h:u thEi kc 2001-2005 306!
Hình 8.1. Xu th3 c6a DT(TXx) và DT(TXn) d2 tính cho giai 4oCn 2000-2050 theo kNch bOn A1B cho vùng khí h:u B3 b/ng mô hình RegCM ................................................. 308!
Hình 8.2. Xu th3 c6a DT(TXx) và DT(TXn) d2 tính cho giai 4oCn 2000-2050 theo kNch bOn A2 cho vùng khí h:u B3 b/ng mô hình RegCM .................................................... 309!
Hình 8.3. Xu th3 c6a DT(TNx), DT(TNn) và DT(DTR) d2 tính cho giai 4oCn 2000-2050 theo kNch bOn A1B cho vùng khí h:u B3 b/ng mô hình RegCM .................................. 309!
Hình 8.4. Xu th3 c6a DT(TNx), DT(TNn) và DT(DTR) d2 tính cho giai 4oCn 2000-2050 theo kNch bOn A2 cho vùng khí h:u B3 b/ng mô hình RegCM ..................................... 310!
Hình 8.5 Xu th3 c6a DT(R95p) và DT(R99p) d2 tính cho giai 4oCn 2000-2050 theo kNch bOn A2 cho vùng khí h:u B3 b/ng mô hình RegCM .................................................... 311!
Hình 8.6 Xu th3 c6a DT(TX90p) và DT(TX10p) d2 tính cho giai 4oCn 2000-2050 theo kNch bOn A1B cho vùng khí h:u N3 b/ng mô hình RegCM .......................................... 311!
Hình 8.7. Xu th3 c6a DT(WSDI) và DT(CSDI) d2 tính cho giai 4oCn 2000-2050 theo kNch bOn A1B cho vùng khí h:u N3 b/ng mô hình RegCM .......................................... 312!
Hình 8.8. Xu th3 c6a DT(CDD), DT(CWD) và DT(R50) d2 tính cho giai 4oCn 2000-2050 theo kNch bOn A2 cho vùng khí h:u B1 b/ng mô hình RegCM ............................. 313!
Hình 8.9. Xu th3 c6a DT(Tx) và DT(Tm) d2 tính cho giai 4oCn 2000-2050 theo kNch bOn A1B cho vùng khí h:u N2 b/ng mô hình RegCM ......................................................... 314!
Hình 8.10. Xu th3 c6a DT(Vx) và DT(RHm) d2 tính cho giai 4oCn 2000-2050 theo kNch bOn A1B cho vùng khí h:u B4 b/ng mô hình RegCM ................................................. 314!
20
Hình 8.11. Xu th3 c6a DT(SNMLCB), DT(SNMLDR), DT(SDMLCB) và DT(SDMLDR) d2 tính cho giai 4oCn 2000-2050 theo kNch bOn A1B cho vùng khí h:u N1 b/ng mô hình RegCM ........................................................................................................... 315!
Hình 8.12. Xu th3 c6a DT(SNRDCB), DT(SNRDDR)d2 tính cho giai 4oCn 2000-2050 theo kNch bOn A1B cho 4 vùng khí h:u b/ng mô hình RegCM ..................................... 316!
Hình 8.12a. Xu th3 c6a DT(SDRDCB), DT(SDRDDR)d2 tính cho giai 4oCn 2000-2050 theo kNch bOn A1B cho 4 vùng khí h:u b/ng mô hình RegCM ..................................... 317!
Hình 8.13. Xu th3 c6a DT(SNNNCB), DT(SNNNDR), và DT(SNGGCB) d2 tính cho giai 4oCn 2000-2050 theo kNch bOn A1B cho vùng khí h:u B2 b/ng mô hình RegCM 318!
Hình 8.14. Xu th3 c6a DT(SDNNCB), DT(SDNNDR), và DT(SDGGCB) d2 tính cho giai 4oCn 2000-2050 theo kNch bOn A1B cho vùng khí h:u B2 b/ng mô hình RegCM 318!
Hình 8.15. Xu th3 c6a DT(STHH) và DT(SDHH) d2 tính cho giai 4oCn 2000-2050 theo kNch bOn A1B cho vùng khí h:u B2 b/ng mô hình RegCM .......................................... 319!
Hình 8.15. Xu th3 c6a DT(TXx) và DT(TXn) d2 tính cho giai 4oCn 2000-2050 theo kNch bOn A1B cho vùng khí h:u N1 b/ng mô hình REMO .................................................. 320!
Hình 8.16. Xu th3 c6a DT(TNx), DT(TNn) và DT(DTR) d2 tính cho giai 4oCn 2000-2050 theo kNch bOn A1B cho vùng khí h:u B2 b/ng mô hình REMO ............................ 321!
Hình 8.17. Xu th3 c6a DT(TN90p) và DT(TN10p) d2 tính cho giai 4oCn 2000-2050 theo kNch bOn A1B cho vùng khí h:u B2 b/ng mô hình REMO ........................................... 323!
Hình 8.18. Xu th3 c6a DT(TX90p) và DT(TX10p) d2 tính cho giai 4oCn 2000-2050 theo kNch bOn A1B cho vùng khí h:u B2 b/ng mô hình REMO ........................................... 323!
Hình 8.19. Xu th3 c6a DT(WSDI) và DT(CSDI) d2 tính cho giai 4oCn 2000-2050 theo kNch bOn A1B cho vùng khí h:u B3 b/ng mô hình REMO ........................................... 324!
Hình 8.20. Xu th3 c6a DT(Tx) và DT(Tm) d2 tính cho giai 4oCn 2000-2050 theo kNch bOn A1B cho vùng khí h:u N2 b/ng mô hình REMO .................................................. 325!
Hình 8.21. Xu th3 c6a DT(Vx) và DT(RHm) d2 tính cho giai 4oCn 2000-2050 theo kNch bOn A1B cho vùng khí h:u N3 b/ng mô hình REMO .................................................. 326!
Hình 8.22. Xu th3 c6a DT(SNRDCB), DT(SNRDDR), DT(SDRDCB) và DT(SDRDDR) d2 tính cho giai 4oCn 2000-2050 theo kNch bOn A1B cho vùng khí h:u B2 b/ng mô hình REMO ............................................................................................................ 327!
Hình 8.23. Xu th3 c6a DT(SNNNCB), DT(SNNNDR), và ST(SNGGCB) d2 tính cho giai 4oCn 2000-2050 theo kNch bOn A1B cho vùng khí h:u B4 b/ng mô hình REMO . 328!
Hình 8.24. Xu th3 c6a DT(SDNNCB), DT(SDNNDR), và ST(SDGGCB) d2 tính cho giai 4oCn 2000-2050 theo kNch bOn A1B cho vùng khí h:u B4 b/ng mô hình REMO . 328!
Hình 8.25. Xu th3 c6a DT(TXx) và DT(TXn) d2 tính cho giai 4oCn 2000-2050 theo kNch bOn A1B cho vùng khí h:u N1 b/ng mô hình MM5CL ............................................... 330!
Hình 8.26. Xu th3 c6a DT(TNx), DT(TNn) và DT(DTR) d2 tính cho giai 4oCn 2000-2050 theo kNch bOn A1B cho vùng khí h:u N1 b/ng mô hình MM5CL ......................... 330!
Hình 8.27. Xu th3 c6a DT(TN90p) và DT(TN10p) d2 tính cho giai 4oCn 2000-2050 theo kNch bOn A1B cho vùng khí h:u B4 b/ng mô hình MM5CL ......................................... 332!
Hình 8.28. Xu th3 c6a DT(TX90p) và DT(TX10p) d2 tính cho giai 4oCn 2000-2050 theo kNch bOn A1B cho vùng khí h:u B4 b/ng mô hình MM5CL ......................................... 332!
Hình 8.29. Xu th3 c6a DT(WSDI) và DT(CSDI) d2 tính cho giai 4oCn 2000-2050 theo kNch bOn A1B cho vùng khí h:u B4 b/ng mô hình MM5CL ......................................... 333!
Hình 8.30. Xu th3 c6a DT(Tx) và DT(Tm) d2 tính cho giai 4oCn 2000-2050 theo kNch bOn A1B cho vùng khí h:u B4 b/ng mô hình MM5CL ................................................ 334!
Hình 8.31. Xu th3 c6a DT(Vx) và DT(RHm) d2 tính cho giai 4oCn 2000-2050 theo kNch bOn A1B cho vùng khí h:u B4 b/ng mô hình MM5CL ................................................ 335!
21
Hình 8.32. Xu th3 c6a DT(SNRDCB), DT(SNRDDR), DT(SDRDCB) và DT(SDRDDR) d2 tính cho giai 4oCn 2000-2050 theo kNch bOn A1B cho vùng khí h:u B2 b/ng mô hình MM5CL ......................................................................................................... 336!
Hình 9.1 S< 4F 0ng phó v@i B*KH ....................................................................................... 343!Hình 9.2 Nóng lên toàn cLu làm tan bVng trên các 4Knh núi cao và ? các c2c Trái 4;t, làm
n8@c biMn dâng và thay 45i l8u l89ng dòng chOy c6a các con sông ...................... 356!Hình 9.3 Bi3n 45i khí h:u làm gia tVng hCn hán và lj lHt ...................................................... 357!Hình 9.4 DNch cúm gia cLm và dNch tO xPy ra ? nhi1u 4Na ph8<ng ........................................ 360!Hình 9.5 Ng:p lHt sg làm Onh h8?ng 43n 4! b1n c6a các công trình xây d2ng và giao thông
................................................................................................................................ 360!!!