b¶n lÜnh chÝnh trÞ cña §éi ngò c¸n bé tiÓu §oµn bé §éi...
TRANSCRIPT
HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH
SẺNG THOONG UNNANG
B¶N LÜNH CHÝNH TRÞ CñA §éI NGò C¸N Bé TIÓU §OµN
Bé §éI CHñ LùC QU¢N §éI NH¢N D¢N LµO
GIAI ®o¹n HIÖN NAY
LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC CHÍNH TRỊ
HÀ NỘI - 2016
HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH
SẺNG THOONG UNNANG
B¶N LÜNH CHÝNH TRÞ CñA §éI NGò C¸N Bé TIÓU §OµN
Bé §éI CHñ LùC QU¢N §éI NH¢N D¢N LµO
GIAI ®o¹n HIÖN NAY
LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC CHÍNH TRỊ
CHUYÊN NGÀNH XÂY DỰNG ĐẢNG VÀ CHÍNH QUYỀN NHÀ NƯỚC
Mã số: 62 31 02 03
NGƯỜI HƯỚNG KHOA HỌC:
1. PGS.TS. NGÔ HUY TIẾP
2. PGS.TS. LÊ DUY CHƯƠNG
HÀ NỘI - 2016
MỤC LỤC
Trang
Chương 1. TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN
ĐỀ TÀI LUẬN ÁN 5
1.1. Các công trình khoa học trong nước liên quan đến đề tài
luận án 5
1.2. Các công trình khoa học nước ngoài có liên quan đến đề tài
luận án và những đánh giá 11
Chương 2. BẢN LĨNH CHÍNH TRỊ CỦA ĐỘI NGŨ CÁN BỘ TIỂU ĐOÀN BỘ
ĐỘI CHỦ LỰC QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN LÀO GIAI ĐOẠN HIỆN
NAY - NHỮNG VẤN ĐỀ CHỦ YẾU VỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN 21
2.1. Khái quát về tiểu đoàn và đội ngũ cán bộ tiểu đoàn bộ đội
chủ lực Quân đội nhân dân Lào giai đoạn hiện nay 21
2.2. Bản lĩnh chính trị và một số vấn đề chủ yếu về nâng cao bản
lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ tiểu đoàn bộ đội chủ lực
Quân đội nhân dân Lào hiện nay 41
Chương 3.
BẢN LĨNH CHÍNH TRỊ VÀ NÂNG CAO BẢN LĨNH CHÍNH
TRỊ CỦA ĐỘI NGŨ CÁN BỘ TIỂU ĐOÀN BỘ ĐỘI CHỦ LỰC QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN LÀO GIAI ĐOẠN HIỆN NAY - THỰC
TRẠNG, NGUYÊN NHÂN VÀ KINH NGHIỆM 72
3.1. Thực trạng bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ tiểu đoàn
bộ đội chủ lực Quân đội nhân dân Lào giai đoạn hiện nay 72
3.2. Nâng cao bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ tiểu đoàn, bộ
đội chủ lực Quân đội nhân dân Lào giai đoạn hiện nay -
thực trạng, nguyên nhân, kinh nghiệm 85
Chương 4.
PHƯƠNG HƯỚNG VÀ NHỮNG GIẢI PHÁP CHỦ YẾU NÂNG
CAO BẢN LĨNH CHÍNH TRỊ CỦA ĐỘI NGŨ CÁN BỘ TIỂU
ĐOÀN BỘ ĐỘI CHỦ LỰC QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN LÀO GIAI
ĐOẠN HIỆN NAY 107
4.1. Dự báo những nhân tố tác động và phương hướng nâng cao
bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ tiểu đoàn bộ đội chủ
lực Quân đội nhân dân Lào giai đoạn hiện nay 107
4.2. Những giải pháp chủ yếu nâng cao bản lĩnh chính trị cho
đội ngũ cán bộ tiểu đoàn bộ đội chủ lực Quân đội nhân dân
Lào giai đoạn hiện nay 116 KẾT LUẬN 156 DANH MỤC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ 158 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 159 PHỤ LỤC
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
BCHTW : Ban Chấp hành Trung ương
BLCT
CBTĐ
: Bản lĩnh chính trị
Cán bộ tiểu đoàn
CHDCND : Cộng hòa dân chủ nhân dân
CNXH : Chủ nghĩa xã hội
CTĐ, CTCT : Công tác Đảng, công tác chính trị
CTQG : Chính trị Quốc gia
NDCM : Nhân dân cách mạng
Nxb : Nhà xuất bản
QĐND : Quân đội nhân dân
TCCT : Tổng cục Chính trị
TCTM : Tổng cục Tham mưu
TSVM : Trong sạch vững mạnh
VMTD : Vững mạnh toàn diện
XHCN : Xã hội chủ nghĩa
1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Bản lĩnh chính trị là sự giác ngộ sâu sắc về chính trị, được thể hiện ở
năng lực làm chủ về chính trị với khả năng xử lý đúng đắn, có cơ sở khoa
học, có hiệu quả những vấn đề đặt ra trong đời sống chính trị và hoạt động
thực tiễn. Bản lĩnh chính trị là một trong những phẩm chất quan trọng hàng
đầu, có vai trò và ý nghĩa to lớn đối với kết quả hoạt động của người cán bộ,
đảng viên. Bởi vậy, xây dựng bản lĩnh chính trị vững vàng cho cán bộ, đảng
viên là yêu cầu khách quan, thường xuyên trong mọi thời kỳ cách mạng, đặc
biệt ở những giai đoạn khó khăn, thử thách hoặc trước những bước ngoặc
quan trọng của lịch sử nhằm bảo đảm sự định hướng về chính trị, tư tưởng và
mục tiêu, con đường cách mạng.
Đội ngũ cán bộ tiểu đoàn đơn vị chủ lực Quân đội nhân dân Lào là
những người trực tiếp lãnh đạo, quản lý, chỉ huy đơn vị; huấn luyện, giáo dục
cán bộ, chiến sĩ thuộc quyền; là lực lượng nòng cốt, quyết định trong xây
dựng tổ chức Đảng, tổ chức chỉ huy vững mạnh. Nâng cao bản lĩnh chính trị
vững vàng cho đội ngũ cán bộ tiểu đoàn bộ đội chủ lực Quân đội nhân dân
Lào là cơ sở để củng cố ý chí, quyết tâm chiến đấu cho cán bộ, chiến sĩ trong
toàn đơn vị; bảo đảm và giữ vững sự định hướng về chính trị tư tưởng cho bộ
đội; xây dựng các tiểu đoàn bộ đội chủ lực vững mạnh toàn diện, thực hiện
thắng lợi mọi nhiệm vụ trong mọi tình huống.
Thời gian qua, cùng với sự quan tâm lãnh đạo, quản lý, giáo dục của
cấp ủy, tổ chức đảng và chỉ huy các cấp; đội ngũ cán bộ tiểu đoàn bộ đội chủ
lực Quân đội nhân dân Lào đã thường xuyên tu dưỡng, rèn luyện, có bản lĩnh
chính trị vững vàng, có giác ngộ chính trị cao, tin tưởng tuyệt đối vào mục
tiêu, lý tưởng cách mạng, kiên định con đường độc lập dân tộc gắn với chủ
nghĩa xã hội. Tuy nhiên, bản lĩnh chính trị của một số cán bộ tiểu đoàn bộ đội
chủ lực Quân đội nhân dân Lào vẫn còn có những hạn chế, bất cập. Với biểu
hiện như: nhận thức về chính trị chưa thật sâu sắc, triệt để; niềm tin vào sự
2
lãnh đạo của Đảng, vào con đường cách mạng chưa cao; khả năng xử lý một
số tình huống phức tạp về chính trị trong thực tiễn chưa thật hiệu quả; chưa
đáp ứng đầy đủ yêu cầu của nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, xây
dựng và bảo vệ Tổ quốc Lào trong tình hình mới.
Trong giai đoạn hiện nay, các thế lực thù địch đã và đang ráo riết tiến
hành chiến lược “diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ, thực hiện “phi chính trị
hóa quân đội”, “đa nguyên chính trị, đa đảng đối lập” để chống phá cách
mạng Lào. Để thực hiện chiến lược “diễn biến hòa bình”, các thế lực thù địch
dùng các thủ đoạn tiến công “mềm, ngầm, hiểm” vào bên trong; kết hợp cả
chống phá công khai và bí mật; hợp pháp và bất hợp pháp. Chúng triệt để khai
thác lợi dụng những nhân tố yếu kém bên trong đất nước như tàn dư của chế
độ cũ, những khuyết điểm sai lầm trong cải cách và đổi mới. Đặc biệt, chúng
âm mưu phá hoại sự lãnh đạo của Đảng đối với quân đội, vô hiệu hoá hóa vai
trò của đội ngũ cán bộ, đảng viên, từng bước chuyển hoá họ trở thành kẻ
chống Đảng và Nhà nước. Cùng với sự chống phá của các thế lực thù địch từ
bên ngoài, bên trong xã hội Lào cũng đang có sự phân hóa giàu nghèo khá
mạnh, cùng với sự phát triển của kinh tế sản xuất hàng hoá theo cơ chế thị
trường; tệ nạn tham nhũng, lãng phí diễn ra ngày càng phức tạp, ảnh hưởng lớn
đến sự nghiệp xây dựng Quân đội nhân dân Lào Lào vững vàng về chính trị, tư
tưởng, tổ chức, từng bước tiến lên chính quy, hiện đại.
Vì vậy, việc nghiên cứu lý luận, thực tiễn, trên cơ sở đó đề xuất những
giải pháp chủ yếu, khả thi nhằm nâng cao bản lĩnh chính trị vững vàng cho
đội ngũ cán bộ tiểu đoàn bộ đội chủ lực Quân đội nhân dân Lào hiện nay là
yêu cầu mang tính cấp bách, cần thiết. Với ý nghĩa đó, tôi chọn đề tài: "Bản
lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ tiểu đoàn bộ đội chủ lực Quân đội nhân
dân Lào giai đoạn hiện nay" làm luận án tiến sĩ với mong muốn đóng góp
thêm cơ sở về lý luận và thực tiễn để xây dựng đội ngũ cán bộ tiểu đoàn bộ
đội chủ lực Quân đội nhân dân Lào vững mạnh toàn diện, thực hiện thắng lợi
nhiệm vụ theo chức trách được giao.
3
2. Mục đích, nhiệm vụ của luận án
2.1. Mục đích
Trên cơ sở làm rõ những vấn đề cơ bản về lý luận và thực tiễn về bản
lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ tiểu đoàn bộ đội chủ lực QĐND Lào, trên cơ
sở đó đề xuất những giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao bản lĩnh chính trị của
đội ngũ cán bộ tiểu đoàn bộ đội chủ lực QĐND Lào giai đoạn hiện nay.
2.2. Nhiệm vụ
Một là, khảo sát và đánh giá tổng quan các các công trình nghiên cứu
trong nước và ngoài nước Lào có liên quan đến đề tài nghiên cứu từ năm
2010 đến năm 2015.
Hai là, luận giải làm sáng tỏ cơ sở lý luận và thực tiễn về bản lĩnh chính
trị của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào giai đoạn hiện nay.
Ba là, đánh giá thực trạng bản lĩnh chính trị của đội ngũ CBTĐ bộ đội
chủ lực QĐND Lào giai đoạn hiện nay, phân tích ưu điểm, khuyết điểm,
nguyên nhân và rút ra kinh nghiệm.
Bốn là, dự báo những yếu tố tác động, xác định phương hướng và đề
xuất những giải pháp chủ yếu, có tính khả thi nhằm nâng cao bản lĩnh chính
trị của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào giai đoạn hiện nay.
3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu của luận án
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Luận án nghiên cứu bản lĩnh chính trị của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực
QĐND Lào giai đoạn hiện nay.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
Luận án nghiên cứu bản lĩnh chính trị của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực
QĐND Lào, các số liệu điều tra, thực tiễn từ 2010 đến năm 2015, phương
hướng và giải pháp của luận án có giá trị đến năm 2025.
4. Cơ sở lý luận, thực tiễn và phương pháp nghiên cứu
4.1. Cơ sở lý luận
Luận án được thực hiện trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư
tưởng Hồ Chí Minh, tư tưởng Cay-xỏi Phôm-vi-hản; đường lối, quan điểm
của Đảng NDCM Lào.
4
4.2. Cơ sở thực tiễn
Là hiện thực bản lĩnh chính trị và xây dựng bản lĩnh chính trị cho đội
ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào giai đoạn hiện nay, được biểu hiện
thông qua các nghị quyết, chỉ thị, văn bản của cấp ủy, chỉ huy đơn vị chủ lực
QĐND Lào và kết quả điều tra, khảo sát của tác giả.
4.3. Phương pháp nghiên cứu
Luận án được thực hiện trên cơ sở phương pháp luận của chủ nghĩa Mác
- Lênin; đồng thời sử dụng các phương pháp nghiên cứu khoa học chuyên
ngành và liên ngành như: lôgíc và lịch sử, phân tích và tổng hợp, tổng kết
thực tiễn và phương pháp điều tra xã hội học.
5. Những đóng góp mới về khoa học của luận án
Luận án góp phần làm rõ thêm cơ sở lý luận, thực tiễn của việc nâng cao
bản lĩnh chính trị cho đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực, mối quan hệ bản lĩnh chính
trị với chất lượng hiệu quả lãnh đạo, chỉ huy của CBTĐ bộ đội chủ lực. Từ thực
trạng, rút ra kinh nghiệm, đồng thời đề xuất giải pháp có tính đặc thù đối với cán
bộ cấp tiểu đoàn bộ đội chủ lực QĐND Lào giai đoạn từ nay đến năm 2025.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận án
Kết quả nghiên cứu của luận án cung cấp thêm cơ sở khoa học cho các
cấp lãnh đạo, chỉ huy trong việc nâng cao bản lĩnh chính trị cho đội ngũ cán
bộ quân đội nói chung, đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào nói riêng.
Luận án có thể làm tài liệu tham khảo phục vụ công tác nghiên cứu, đào
tạo cán bộ trong các học viện, nhà trường của QĐND Lào.
7. Kết cấu của luận án
Ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo và các phụ lục, luận án
được kết cấu gồm 4 chương, 8 tiết.
5
Chương 1
TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU
LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN
1.1. CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC TRONG NƯỚC LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ
TÀI LUẬN ÁN
1.1.1. Các công trình trong nước
Trong suốt quá trình trưởng thành của QĐND Lào Đảng NDCM Lào và
nhà nước CHDCND Lào, nhất là Đảng ủy bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính
trị đã có nhiều chủ trương, biện pháp chỉ đạo nhằm để nâng cao bản lĩnh
chính trị cho quân đội nói chung, đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực nói riêng.
Chính vì vậy, có nhiều cuốn sách, luận án, luận văn, tạp chí, bài báo viết bàn
về công tác chính trị tư tưởng cho đội ngũ cán bộ.
1.1.1.1. Các sách
K.O-Lạ-Bun,“Tính khách quan và khoa học của công tác tư
tưởng” [57]. Bài viết nêu công tác tư tưởng trong thời Đảng NDCM Lào
lãnh đạo đất nước tiến hành cách mạng dân tộc dân chủ có nhiều kinh
nghiệm hay, bước vào trong thời bình chúng ta đã và đang thực hiện hai
nhiệm vụ chiến lược của Đảng là bảo vệ và xây dựng đất nước thực hiện
dân giàu, nước mạnh, xã hội đoàn kết thống nhất dân chủ công bằng văn
minh. Công tác tư tưởng muốn thực hiện có hiệu quả tối cao nhất phải dựa
vào lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin làm tư tưởng kim chỉ nam cho mọi
hoạt động, kiên định độc lập dân tộc và CNXH, nắm chắc chủ trương,
đường lối, quan điểm của Đảng và pháp luật của Nhà nước. Đồng thời,
phải bồi dưỡng kiến thức nêu trên cho đội ngũ cán bộ, đảng viên người trực
tiếp lãnh đạo và triển khai chủ trương đường lối của Đảng nhằm trang bị vũ
khi tư tưởng cho họ mạnh về chuyên môn và vững cắc về chính trị tư
tưởng. Bên cạnh đó phải kiên quyết khắc phục khuyết điểm yếu kém nhất
là hiện tượng suy thoái về đạo đức yếu kém về phẩm chất chính trị, lối
6
sống không lành mạnh. Ngoài ra tác giả còn nhấn mạnh cho đảng ủy các
cấp phải ra sức giáo dục đội ngũ cán bộ, nhất là cán bộ trẻ có kiến thức về
chủ nghĩa Mác - Lênin, quán triệt quan điểm, đường lối, chủ trương của
Đảng, pháp luật của Nhà nước; đồng thời phải bồi dưỡng kiến thức chuyên
môn nghiệp vụ giỏi nhằm cho họ hoàn thành tốt nhiệm vụ mà Đảng và
nhân dân giao phó trong giai đoạn cách mạng mới.
Ban Tuyên huấn giáo dục Trung ương Đảng, “Giáo dục cán bộ lãnh
đạo năm 2000” [43]. Bài viết bàn về bài diễn văn của Khăm-tay Sỉ-phăn-đon
trong kỷ niệm 45 năm ngày thành lập Đảng NDCM Lào, kỷ niệm 25 năm
ngày Quốc khách CHDCND Lào, kỷ niệm 80 năm ngày sinh của Chủ tịch
Cay-xỏi Phôm-vi-hản và các tài liệu quan trọng khác. Trong bài diễn văn và
các tài liệu đều là kiến thức phục vụ cho công tác chính trị tư tưởng trong giai
đoạn cách mạng mới nói chung xây dựng QĐND Lào nói riêng.
1.1.1.2. Các luận án, luận văn
* Các luận án tiến sĩ
Bun-ma Kết-kê-son, “Nâng cao đạo đức cách mạng của đội ngũ cán
bộ lãnh đạo chủ chốt cấp tỉnh nước CHDCND Lào trong giai đoạn hiện nay”
[3]. Tác giả lý giải tương đối chi tiết về đạo đức và đạo đức cách mạng
phương pháp giải thích dựa vào chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí
Minh kết hợp với quan điểm của Đảng NDCM Lào. Trong thực trạng nhất là
trong việc nâng cao đạo đức cách mạng của đội ngũ cán bộ lãnh đạo chủ chốt
cấp tỉnh cũng có nhiều thành tựu đặt được trong nội dung giáo dục lý luận
chính trị được xác định thể hiện trong chương trình, giáo trình gồm những vấn
đề lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, đường lối chủ trương chính sách của
Đảng, về hình thức giáo dục lý luận chính trị của Đảng. Bên cạnh luận án
cũng thẳng thắn nêu những hạn chế khuyết điểm còn tồn tạo và yêu cầu phải
có biện pháp khắc phục. Để nhằm giải quyết khắc phục những yếu kém và
nâng cao đạo đức cách mạng của đội ngũ cán bộ lãnh đạo chủ chốt cấp tỉnh
7
nước CHDCND Lào trong giai đoạn hiện nay tác giả đề xuất sáu giải pháp cơ
bản, trước tiên là giải pháp sự tu dưỡng rèn luyện của bản thân mỗi cán bộ
lãnh đạo chủ chốt cấp tỉnh ở CHDCND Lào đây là biện pháp quan trọng nhất
và có tính quyết định nhất.
* Luận văn thạc sĩ
Khăm-Phong Xay-Ya-Phon, “Nâng cao bản lĩnh chính trị của đội
ngũ cán bộ ở Học viện Quốc phòng Cay-Xỏn Phôm-Vi-Hản QĐND Lào
hiện nay" [7]. Luận văn thạc sĩ chuyên ngành xây dựng Đảng, Học viện
chính trị quân sự. Tác giả đề cập đến nâng cao bản lĩnh chính trị của đội
ngũ cán bộ ở Học viện Cay-Xỏn Phôm-Vi-Hản QĐND Lào hiện nay.
Luận văn đã trình bày đặc điểm, vai trò của đội ngũ cán bộ Học viện là
những người trực tiếp lãnh đạo, tổ chức thực hiện thắng lợi mọi đường
lối, chủ trương chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, nghị quyết
chỉ thị của cấp trên, của đảng ủy, bản dám đốc học viện; là lực lượng
nòng cốt trong hệ thống tổ chức, chỉ huy, trong các cấp ủy đảng và các tổ
chức quần chúng ở đơn vị. Luận án trình bày tương đối đầy đủ quan niệm
về bản lĩnh chính trị và nâng cao bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ.
Tác giả đã phân tích những nhân tố tác động và yêu cầu nâng cao bản lĩnh
chính trị của đội ngũ cán bộ và một số biện pháp có tính khả thi cao, trong
đó giải pháp chủ yếu nhất là phát huy vai trò của tổ chức đảng, đội ngũ
các cấp trong nâng cao bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ, giải pháp
nêu lên cấp ủy các cấp trong Học viện nhất là Đảng ủy học viện, các cấp
ủy cục, khoa trong nâng cao bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ hiện
nay phải tăng cường giáo dục chủ nghĩa Mác - Lê nin, đường lối, quan
điểm, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, điều lệnh, điều lệ
quân đội, các nghị quyết của Đảng.
Phuông-Nu-Xít Năn-Thạ-Vông, “Nâng cao đạo đức cách mạng của đội
ngũ cán bộ hậu cần ở đơn vị cơ sở QĐND Lào trong giai đoạn hiện nay”
8
[28]. Trong chương 1, luận văn đề cập đạo đức cách mạng và những vấn đề
cơ bản về nâng cao đạo đức cách mạng của đội ngũ cán bộ hậu cần ở đơn vị
cơ sở QĐND Lào, dựa vào chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và
quan điểm của Đảng NDCM Lào có thể quan điểm đạo đức cách mạng của
người cán bộ hậu cần QĐND Lào những chuẩn mực, hành vi ứng xử, phản
ánh, nhận thức trách nhiệm, nghĩa vụ và hành vi trong công tác hậu cần, đáp
ứng yêu cầu nhiệm vụ của đơn vị cơ sở QĐND Lào.
Tác giả thẳng thắn đánh giá những thành công, thành tựu nhất là nhận
thức trách nhiệm, năng lực của cấp ủy, tổ chức đảng, đội ngũ cán bộ đã có sự
chuyển biến tích cực, phát triển, có nhiều chủ trương biện pháp lãnh đạo, chỉ
đạo, bồi dưỡng rèn luyện nâng cao đạo đức cách mạng của đội ngũ cán bộ hậu
cần ở đơn vị cơ sở. Trong chương 2, luận văn đề cập bốn yêu cầu và năm giải
pháp cơ bản nhằm nâng cao đạo đức cách mạng của đội ngũ cán bộ hậu cần ở
đơn vị cơ sở QĐND Lào hiện hay.
Vi-Sảy Chăn-Thạ-Mạt, “Nâng cao giác ngộ chính trị cho đội ngũ cán
bộ chính trị của QĐND Lào trong tình hình hiện nay” [36]. Tác giả đã luận
giải làm rõ những quan niệm liên quan đến vấn đề giác ngộ chính trị của đội
ngũ cán bộ, nhất là quan niệm chung nhất về cán bộ, đội ngũ cán bộ và chỉ rõ
những đặc trưng cơ bản của đội ngũ cán bộ QĐND Lào; đưa ra quan niệm về
chính trị nói chung và chính trị của QĐND Lào nói riêng, từ đó tác giả đưa ra
quan niệm về giác ngộ, giác ngộ chính trị của đội ngũ cán bộ QĐND Lào.
Luận văn đã đánh giá đúng thực trạng hoạt động nâng cao giác ngộ chính trị
của đội ngũ cán bộ QĐND Lào; chỉ rõ nguyên nhân khách quan và nguyên
nhân chủ quan của ưu điểm cần tiếp tục phát huy và những hạn chế, yếu kém
tồn tại cần kịp thời khắc phục. Luận văn đã xác định phương hướng, xác định
một số yêu cầu và đề xuất năm giải pháp chủ yếu nâng cao giác ngộ chính trị
của đội ngũ cán bộ QĐND Lào tình hình hiện nay.
9
Thạ-Nông-Sắc Khun-Khăm, “Nâng cao chất lượng công tác tư tưởng
của các Đảng bộ huyện, tỉnh Bo Kẹo CHDCND Lào trong giai đoạn hiện
nay” [29]. Luận văn đã khái quát tình hình, đặc điểm địa lý, tự nhiên, dân số
của các huyện, các Đảng bộ huyện tỉnh Bo Kẹo; chỉ ra quan niệm về chất
lượng công tác tư tưởng và xác định những tiêu chí đánh giá chất lượng công
tác tư tưởng. Luận văn đã đánh giá đúng thực trạng chất lượng công tác tư
tưởng của các Đảng bộ huyện tỉnh Bo Kẹo hiện nay. Từ đó chỉ rõ nguyên
nhân ưu điểm cần tiếp tục phát huy và những hạn chế khuyết điểm cần khắc
phục kịp thời; trên cơ sở đó rút ra một số kinh nghiệm làm cơ sở để xác định
mục tiêu, phương hướng và đề xuất một số giải pháp cơ bản nhằm nâng cao
chất lượng công tác tư tưởng của Đảng bộ huyện tỉnh Bo Kẹo CHDCND Lào
trong giai đoạn hiện nay.
1.1.1.3. Các tạp chí
Sổm-kẹo Sỉ-La-Vông, “Củng cố chất lượng công tác chính trị, tư
tưởng trong lực lượng vũ trang an ninh nhân dân Lào hiện nay” [63]. Tác giả
chỉ rõ vai trò tầm quan trọng của công tác chính trị, tư tưởng trong xây dựng
lực lượng vũ trang an ninh nhân dân vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ
chức. Đánh giá kết quả đã đạt được, một số hạn chế, yếu kém cần kịp thời
khắc phục trong việc củng cố chất lượng công tác chính trị, tư tưởng trong lực
lượng vũ trang an ninh nhân dân. Từ đó, đề xuất một số biện pháp chủ yếu
nhằm củng cố chất lượng công tác chính trị, tư tưởng trong lực lượng vũ trang
an ninh nhân dân Lào hiện nay.
Phăn-Đuông-Chít Vông-Xả, “Chiến lược công tác giáo dục chính trị, tư
tưởng của Đảng NDCM Lào hiện nay” [60]. Tác giả đã chỉ ra quan niệm và vai
trò quan trọng, ý nghĩa quyết định của chiến lược công tác giáo dục chính trị, tư
tưởng trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc trước đây cũng như sự
nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay. Tác giả đã đánh giá những ưu
điểm, một số khuyết điểm cần giải quyết và chỉ rõ nguyên nhân trong thực hiện
10
chiến lược công tác giáo dục chính trị, tư tưởng. Tác giả đưa ra những yêu cầu
và đề xuất một số biện pháp cơ bản để tiếp tục thực hiện chiến lược công tác
giáo dục chính trị, tư tưởng của Đảng nhân dân cách mạng Lào hiện nay.
Khăm-Chăn Vông-Xen-Bun, “Rèn luyện đạo đức cách mạng của đội
ngũ cán bộ, đảng viên là sự cần thiết khách quan” [57]. Trong bài viết giải
thích có tính đầy đủ về sự cần thiết đạo đức cách mạng của đội ngũ cán bộ
trong mọi tình huống đồng thời để nhằm nâng cao đạo đức cách mạng của đội
ngũ cán bộ - đảng viên phải chú trọng thứ nhất là, củng cố nâng cao rèn luyện
trung thành với Tổ quốc, với lý tưởng của Đảng và chân thành phục vụ nhân
dân; thứ hai là, tăng cường rèn luyện chủ nghĩa tập thể, chống chủ nghĩa cá
nhân và chủ nghĩa cơ hội; xây dựng ý thức lao động cần cù, trí tuệ sáng tạo và
tiết kiệm; thứ ba là, rèn luyện ý thức chấp hành nghiêm tổ chức, thực hiện kỷ
luật nghiêm minh, bảo vệ và phát triển đoàn kết thống nhất trong nội bộ Đảng.
Bu-Sa-Vay Đuông-Ma-Ni, “Nâng cao bản lĩnh chính trị cho cán bộ,
đảng viên ở hội đồng chiến binh tỉnh Ặt-ta-pư giai đoạn hiện hay” [45]. Bài
viết trình bày khá chi tiết về bản lĩnh và chính trị và phản ánh thực tiễn bản
lĩnh chính trị của cán bộ, đảng viên ở hội đồng nhân dân chiến binh tỉnh Ặt-
ta-pư trong thời gian qua, nhất là những khuyết điểm yếu kém, đồng thời đề
ra một số vấn đề về chống các căn bệnh nhất là căn bệnh dao động chính trị tư
tưởng, bệnh tham ô, tham nhũng, lãng phí, bệnh quan liêu, bệnh chủ nghĩa cá
nhân và chỉ ra một số giải pháp nhằm nâng cao bản lĩnh chính trị cho cán bộ,
đảng viên ở hội đồng chiến binh tỉnh Ặt-ta-pư giai đoạn hiện hay.
Tha-Vi-Sịt Văn-Nạ-Hường, “Nâng cao bản lĩnh chính trị, đạo đức cách
mạng của cán bộ và đảng viên là sự cần thiết khách quan” [64]. Bài viết trình
bày vị trí, vai trò của người cán bộ, đảng viên tình hình cán bộ, đảng viên tình
hình trong và ngoài nước tác động không nhỏ vào bản lĩnh chính trị, đạo đức
cách mạng của cán bộ và đảng viên. Bên cạnh đó cán bộ, đảng viên phải rèn
luyện bản thân mình có kiên định lập trường giai cấp công nhân vững vàng;
11
phải có tinh thần yêu nước, yêu chế độ mới, có sự nhất chí trong đường lối, chủ
trương của Đảng, kiên định lý tưởng XHCN; phải có đoàn kết vững chắc, trước
tiên là đoàn kết nội bộ; có tinh thần phấn đấu học tập nhằm nâng cao lý luận
chính trị, chuyên môn nghiệm vụ; rèn luyện bản thân mình có cần, kiệm, liêm,
chính, chí công, vô tư.
1.2. CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC NƯỚC NGOÀI CÓ LIÊN QUAN ĐẾN
ĐỀ TÀI LUẬN ÁN VÀ NHỮNG ĐÁNH GIÁ
Có nhiều công trình khoa học nghiên cứu với nhiều quy mô và góc độ
khác nhau về những vấn đề có liên quan đến xây dựng quân đội về chính trị,
bồi dưỡng phẩm chất, bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức cách mạng cho
đội ngũ cán bộ, đảng viên.
1.2.1. Các sách
Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam, “Xây dựng đội ngũ
cán bộ Quân đội đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn cách mạng mới”
[33]. Cuốn sách tập trung vào làm rõ những vấn đề lý luận và thực tiễn xây
dựng đội ngũ cán bộ của Đảng và của Quân đội nhân dân Việt Nam. Tuy
không bàn sâu về vấn đề xây dựng bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ,
nhưng một số nội dung của cuốn sách đã đề cập đến vấn đề này, như: Đội ngũ
cán bộ bao giờ cũng giữ một vị trí đặc biệt quan trọng trong xây dựng tổ chức
đảng và các tổ chức trong hệ thống chính trị của Đảng, là lực lượng nòng cốt
để nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của các tổ chức đảng. Sự
vững mạnh của đội ngũ cán bộ quân đội là sự răn đe đối với các xu hướng
chính trị đối lập, làm thất bại mọi âm mưu của các thế lực thù địch trong sự
nghiệp cách mạng của Đảng, của dân tộc. Bản lĩnh của người cán bộ là tổng
hợp những phẩm chất nhân cách tạo thành khả năng độc lập, tự chủ, phân biệt
được đúng sai, luôn luôn suy nghĩ và hành động theo cái đúng, chống lại cái
sai; biết giải quyết sáng tạo những vấn đề mới mẻ do thực tiễn nảy sinh.
Người có bản lĩnh chính trị vững vàng sẽ có khả năng xử lý các vấn đề trên
12
các lĩnh vực hoạt động theo đúng định hướng xã hội chủ nghĩa, đúng quan
điểm đường lối của Đảng.
Viện Khoa học xã hội nhân văn Quân sự, “Xây dựng Quân đội nhân
dân Việt Nam về chính trị” [37]. Cuốn sách khẳng định, trong quá trình
xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam về chính trị, nhân tố chủ yếu, quyết
định sức mạnh chiến đấu của Quân đội, thì việc xây dựng yếu tố con người
có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ
Chí Minh đặc biệt quan tâm chăm lo công tác giáo dục chính trị, lãnh đạo
tư tưởng, bồi dưỡng, rèn luyện bộ đội cả về bản lĩnh chính trị và trình độ
khoa học kỹ thuật quân sự, kiên quyết đấu tranh chống mọi biểu hiện tách
rời hoặc đối lập giữa chính trị và kỹ thuật. Để xây dựng Quân đội nhân dân
Việt Nam về chính trị trong giai đoạn cách mạng mới, cần đặc biệt coi
trọng xây dựng đội ngũ cán bộ, trong đó có xây dựng đội ngũ cán bộ chính
trị có phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống thực sự tiền phong, gương
mẫu. Cần nâng cao chất lượng giáo dục chính trị tư tưởng. Vì nó không chỉ
nhằm trực tiếp xây dựng chính trị, tư tưởng cho bộ đội nhân dân Việt Nam,
nâng cao bản lĩnh chính trị, nâng cao giác ngộ bản chất giai cấp công nhân,
mục tiêu, lý tưởng chiến đấu cho quân đội, xây dựng ý chí quyết tâm, nâng
cao phẩm chất đạo đức cách mạng cho mọi quân nhân, mà còn tạo ra sự
“miễn dịch” cần thiết, tăng sức “đề kháng” để ngăn chặn, loại trừ sự thẩm
thấu và xâm nhập của các tư tưởng phi vô sản vào quân đội.
1.2.2. Các luận án tiến sĩ và luận văn
* Luật án tiến sĩ
Nguyễn Văn Thắng, “Nâng cao chất lượng giáo dục lý luận chính trị
cho cán bộ ở đơn vị cơ sở trong quân đội hiện nay dưới ánh sáng tư tưởng Hồ
Chí Minh” [31]. Luận án đã chỉ ra hệ thống và làm sáng tỏ thêm những tư
tưởng cơ bản của Chủ tịch Hồ Chí Minh về giáo dục lý luận chính trị cho cán
bộ. Trên cơ sở quán triệt những quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh về giáo
13
dục lý luận chính trị. Tác giả đã tập trung luận giải một cách rõ nét chất lượng
giáo dục lý luận chính trị, những tiêu chí đánh giá chất lượng giáo dục lý luận
chính trị cho cán bộ ở đơn vị cơ sở trong quân đội. Đánh giá đúng thực trạng,
rút ra nguyên nhân, thành tựu, ưu điểm, khuyết điểm, hạn chế bất cập. Luận
án đã chỉ ra sự tác động của những nhân tố khách quan và chủ quan đến chất
lượng giáo dục lý luận chính trị, đồng thời dự báo được những khuynh hướng
tư tưởng cơ bản của đội ngũ cán bộ ở đơn vị cơ sở trong những năm tới. Luận
án xác định được một số điều kiện cơ bản làm cơ sở quyết định đến chất
lượng giáo dục lý luận chinh trị. Trong quá trình giáo dục lý luận chính trị nếu
không thỏa mãn được những điều kiện này thì công tác giáo dục lý luận chính
trị cho cán bộ ở đơn vị cơ sở khó có thể đảm bảo chất lượng.
Nguyễn Văn Hữu, “Nâng cao năng lực giáo dục chính trị của đội ngũ
cán bộ chính trị ở đơn vị cơ sở binh chủng hợp thành thuộc các binh đoàn
chủ lực Quân đội nhân dan Việt Nam hiện nay” [6]. Luận án chỉ ra những vấn
đề lý luận cơ bản nâng cao năng lực giáo dục chính trị của đội ngũ cán bộ
chính trị ở đơn vị cơ sở binh chủng hợp thành thuộc các binh đoàn chủ lực.
Luận án đã đánh giá đúng thực trạng nâng cao năng lực giáo dục chính trị của
đội ngũ cán bộ chính trị ở đơn vị cơ sở thuộc các binh đoàn chủ lực. Từ thực
trạng chỉ ra nguyên nhân khách quan, chủ quan của ưu điểm và hạn chế
khuyết điểm về năng lực giáo dục chính trị của đội ngũ cán bộ chính trị ở đơn
vị cơ sở, đồng thời luận án rút ra một số kinh nghiệm. Xác định phương
hướng, yêu cầu và đề xuất bốn giải pháp cơ bản nhằm nâng cao năng lực giáo
dục chính trị của đội ngũ cán bộ chính trị ở đơn vị cơ sở binh chủng hợp
thành thuộc các binh đoàn chủ lực Quân đội nhân dân Việt Nam hiện nay.
Đỗ Ngọc Tuyên, “Nâng cao trình độ lý luận chính trị của đội ngũ cán bộ
chính trị cấp phân đội ở các trung đoàn Ra đa trong Quân đội nhân dân Việt
Nam hiện nay” [34]. Luận án đã luận giải những vấn đề lý luận và thực tiễn về
trình độ lý luận chính trị và nâng cao trình độ chính trị của đội ngũ cán bộ
14
chính trị cấp phân đội ở các trung đoàn Ra đa. Xác định rõ nhiệm vụ của
chính trị viên cấp phân đội và đưa ra quan niệm lý luận chính trị, trình độ lý
luận chính trị. Khái quát những vấn đề có tính nguyên tắc nâng cao trình độ
chính trị của đội ngũ cán bộ chính trị cấp phân đội ở các trung đoàn Ra đa.
Luận án đã xác định phương hướng, yêu cầu nâng cao trình độ lý luận chính
trị của đội ngũ cán bộ chính trị cấp phân đội ở các trung đoàn Ra đa. Từ đó đề
xuất năm giải pháp cơ bản để nâng cao trình độ lý luận chính trị của đội ngũ
cán bộ chính trị cấp phân đội ở các trung đoàn Ra đa trong Quân đội nhân dân
Việt Nam hiện nay.
Lê Minh Đức,“Bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ khoa học ở viện
khoa học và công nghệ quân sự giai đoạn hiện nay” [5]. Luận án bàn về bản
lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ khoa học ở Viện Khoa học và Công nghệ
quân sự. Tác giả còn đưa ra đội ngũ cán bộ, quan niệm về đội ngũ cán bộ
khoa học của viện khoa học công nghệ quân sự. Tác giả trình bày quan niệm
về bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ khoa học ở Viện Khoa học và Công
nghệ quân sự, bên cạnh đó đi vào quan niệm về bản chất chính trị, những yếu
tố cấu thành bản lĩnh chính trị, phân tích tương đối chi tiết, tác giả đã trình
bày ý trí rèn luyện trong thực tiễn phải trải nghiệm và công hiến cả trí tuệ và
sức người. Để giải quyết đúng đắn tác giả đề xuất phương hướng và những
giải pháp chủ yếu có tính khả thi để nâng cao bản lĩnh chính trị đội ngũ cán bộ
khoa học của Viện khoa học - công nghệ quân sự QĐND Việt Nam.
* Luật văn thạc sĩ
Trần Ngọc Vinh, “Bản lĩnh chính trị của người lãnh đạo trong sự
nghiệp đổi mới ở nước Việt Nam” [38]. Luận văn làm sáng tỏ về khái niệm,
bản chất và cơ sở hình thành của bản lĩnh chính trị, tác giả phân tích rất sâu về
bản lĩnh. Nhưng tác giả chỉ đi sâu vào bản lĩnh chính trị nhất là bản lĩnh chính
trị của người lãnh đạo chủ cốt. Cùng với đó luận văn còn nêu lên và phân tích
khá chi tiết ba cấu trúc cơ bản, ngoài ra tác giả còn đưa ra sáu tiêu chí. Luận
15
văn đưa ra những ưu điểm, khuyết điểm, tình trạng đó thể hiện, biểu hiện của
sự suy thoái về chính trị, tư tưởng là dao động về lý tưởng, nhận thức mơ hồ,
lệch lạc, phiến diện chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, giảm sút
niềm tin vào CNXH, hoài nghi đường lối của Đảng. Để nhằm giải quyết có
hiệu quả cao độ tác giả tập trung phân tích, lý giải khá đầy đủ nhóm giải pháp,
một là nhóm điều kiện chủ quan nằm nâng cao xây dựng bản lĩnh chính trị
người lãnh đạo đến tầm cao mới đáp ứng yêu cầu trong sự nghiệp đổi mới
trong đó giải pháp một là, tư tưởng, rèn luyện và nâng cao phẩm chất đạo đức,
năng lực và trình độ chuyên môn. Giải pháp này nêu lên tâm quan trọng của
người lãnh đạo là người phát huy ảnh hưởng lớn đối với quần chúng đồng
thời phân tích tốt về phẩm chất đạo đức vừa là một phương tiện quan trọng
quyết định giá trị bản thân người lãnh đạo vừa là nguồn gốc sinh ra những ảnh
hưởng mang tính tự nhiên đối với người khác.
Nguyễn Thị Tố Uyên, “Bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ khoa
học Viện KHXH Việt Nam giai đoạn hiện nay” [35]. Tác giả khái quát về
Viện khoa học xã hội Việt Nam, thể hiện mười vai trò đặc biệt quan trọng
nhất của đội ngũ cán bộ khoa học làm công tác nghiên cứu Viện Khoa học
xã hội Việt Nam và đặc điểm của đội ngũ cán bộ khoa học làm công tác
nghiên cứu ở Viện Khoa học xã hội Việt Nam một cách tương đối chi tiết
và đầy đủ. Luận văn phân tích bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ, đảng
viện thể hiện ở các mặt như: sự đúng đắn, kiên định, nhất quán về đường
lối, nguyên tắc tổ chức, hoạt động và sự mềm dẻo, linh hoạt hoạt
động,công tác; tính độc lập, quyết của cán bộ, đảng viên; thái độ và khả
năng xử lý các tình huống phức tạp, khó khăn trong quá trình thực hiện
đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước; sự nhạy cảm với cái mới và
khả năng tự đổi mới; ý chí và khả năng đấu tranh chống lại sự tấn công của
kẻ thù để bảo vệ mình; sự vững vàng, kiện định về chính trị của đội ngũ
cán bộ. Đồng thời chỉ ra bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ khoa học
16
Viện Khoa học xã hội Việt Nam là tổng hòa những giá trị thuộc về bản chất
của người cán bộ cách mạng, cấu thành phẩm chất và năng lực chính trị của
người cán bộ hoạt động nghiên cứu khoa học xã hội và nhân văn. Tác giả
còn đưa ra nội dung nâng cao bản lĩnh chính trị cho đội ngũ cán bộ nghiên
cứu khoa học ở Viện Khoa học xã hội Việt Nam cần được chăm lo, xây
dựng và rèn luyện. Luận văn còn đánh giá thực trạng trên hai mặt ưu điểm
và khuyết điểm trong đó tác giả làm rõ hầu hết đội ngũ cán bộ khoa học
làm công tác nghiên cứu Viện Khoa học xã hội nhân văn đều có khả năng
nhận thức, hiểu biết sâu sắc về mục tiêu, lý tưởng cách mạng của Đảng, chế
độ, về đường lối, nhiệm vụ cách mạng do Đảng lãnh đạo. Luận văn còn
đưa ra bốn nhóm giải phát chủ yếu trong đó phân tích đương đối chi tiết
giải pháp một xây dựng chính sách đãi ngộ và tôn vinh những nhà khoa học
có đóng góp tích cực trong công cuộc xây dựng đất nước. Nhằm nâng cao
bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ khoa học làm công tác nghiên cứu
Viện Khoa học xã hội Việt Nam trong đó luận văn tập trung phân tích,
trình bày nhóm giải pháp một.
Đỗ Trung Tín, “Nâng cao bản lĩnh chính trị và trình độ trí tuệ của đội
ngũ cán bộ chủ chốt hệ thống chính trị xã, thị trấn của tỉnh Cà Mau trong
giai đoạn hiện nay” [32]. Luận văn tập trung trình bày khái quát về tỉnh Cà
Mau, hệ thống chính trị, đội ngũ cán bộ chủ chốt hệ thống chính trị xã, thị
trấn của tỉnh Cà Mau có vị trí vai trò tâm quan trọng đặc biệt về mọi mặt.
Ngoài ra tác giả còn đi sâu vào bản lĩnh chính trị và trình độ trí tuệ của đội
ngũ cán bộ chủ chốt hệ thống chính trị xã, thị trấn của tỉnh Cà Mau trong giai
đoạn hiện nay, luận văn trình bày về nâng cao bản lĩnh chính trị và trình độ
trí tuệ của đội ngũ cán bộ chủ chốt hệ thống chính trị xã, thị trấn của tỉnh Cà
Mau quan niệm, nội dung, những vấn đề có tính nguyên tắc và tiêu chí đánh
giá. Trong chương hai tác giả còn phân tích thẳng thắn về thực trạng hoạt
động nâng cao bản lĩnh chính trị và trình độ trí tuệ của đội ngũ cán bộ chủ
17
chốt hệ thống chính trị xã, thị trấn của tỉnh Cà Mau. Để khắc phục những
khuyết điểm và khuyến khích ưu điểm nhằm tìm giải pháp có tính khả thi tác
giả đưa năm nhóm giải pháp cơ bản nhất là, nhóm giải pháp thứ nhất là, nhóm
giải pháp đối với cấp ủy, tổ chức Đảng ở xã, thị trấn.
Nguyễn Văn Thành, “Bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ tiểu đoàn
quân khu I, Quân đội nhân dân Việt Nam trong giai đoàn hiện nay” [30]. Tác
giả khái quát về Quân khu I tương đối đầy đủ và toàn diện, nêu lên chức năng,
nhiệm vụ của Quân khu I, luận văn tập trung trình bày rất chi tiết đặc điểm
của đội ngũ CBTĐ ở quân khu I có sáu đặc điểm trong đó đạc điểm thứ nhất,
là cán bộ cấp phân đội trong quân đội được quy định từ cấp trung đội đến tiểu
đoàn, đội ngũ CBTĐ cũng là những người giữ vị trí công tác cao nhất, quan
trọng nhất của đội ngũ cán bộ phân đội. Tác giả còn phân tích sâu vào vai trò
bản lĩnh chính trị của đội ngũ CBTĐ ở quân khu I. Bản lĩnh chính trị của đội
ngũ CBTĐ vững vàng sẽ định hướng suy nghĩ, hành động đúng đắn, đặt ra
mục tiêu, phương hướng phấn đấu, tu dưỡng học tập, rèn luyện, nâng cao
phẩm chất, năng lực phương pháp, tác phương công tác của người cán bộ.
Trong chương hai tác giả trình bày rất thẳng thắn, toàn diện, trung thực và
khách quan nhất những ưu điểm, những khuyết điểm, hạn chế, nguyên nhân
của ưu điểm và nguyên nhân của khuyết điểm về hoạt động nâng cao bản lĩnh
chính trị của đội ngũ cán bộ tiểu đoàn. Trong chương ba để có hiệu quả cao
về nâng cao bản chính trị của đội ngũ cán bộ tiểu đoàn ở Quân khu I tác giả
đưa ra dự báo thuận lợi, khó khăn, thách thức và nêu lên bốn nhóm giải pháp
cơ bản nhất. Trong đó luận văn tập trung phân tích, lý giải giải pháp, nhất là
nhóm giải pháp đối với cấp ủy, chỉ huy tiểu đoàn tập trung về nâng cao chất
lượng sinh hoạt đảng, sinh hoạt cấp ủy, tổ chức đảng ở cấp tiểu đoàn của quân
khu I là tổ chức cấp dưới cơ sở, là các đảng bộ bộ phần, có năm chi bộ trực
thuộc. Cần nâng cao chất lượng trong sinh hoạt trước hết, bí thư, phó bí thư
18
đảng ủy tiểu đoàn và các chi bộ đại đội phải thường xuyên nên cao trách
nhiệm trước cấp ủy cấp trên.
1.2.3. Các bài viết
Nguyên Văn Chính, “Sự thống nhất giữa đức và tài của người cán bộ
cách mạng theo tư tưởng Hồ Chí Minh” [4]. Tác giả đi sâu về đức và tài “vừa
hồng vừa chuyên” đức và tài vừa thống nhất vừa gắn bó chặt chẽ với nhau trong
nhân cách người cán bộ cách mạng. Trong mối quan hệ đó thì đức phải được đặt
lên hàng đầu “đức phải có trước tài”, đức là “gốc”. Nếu có tài mà không có đức
là vô dụng, vì “có tài không có đức, tham ô hủ hóa có hại cho nước”. Người
không bao giờ xem nhẹ tài năng. Theo Người, có đức phải đi liền với có tài, vì
“có đức không có tài như ông bụt ngồi trong chầu, không giúp ích gì được ai”.
Đồng thời, phải chú trọng bồi dưỡng nâng cao trình độ, năng lực toàn diện cho
đội ngũ cán bộ, đảng viên giúp họ vượt lên chiếm lĩnh được tri thức, làm chủ
được khoa học kỹ thuật, vững vàng về chuyên môn nghiệp vụ.
Trương Tuấn Biểu, “Nâng cao trình độ học vấn và trí tuệ hóa của đội
ngũ cán bộ quân đội đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ xây dựng quân đội bảo vệ Tổ
quốc trong thời kỷ mới” [2]. Tác giả nêu lên ưu điểm bất kỳ hoàn cảnh khó
khăn nào đa số đội ngũ cán bộ điều hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
Nhưng trong thực tế không ít cán bộ thiếu hụt tri thức, văn hóa, xã hội, khoa
học kỹ thuật, tri thức chính trị, quân sự nói chung mà còn thiếu hụt ngay của
lĩnh vực mình đang đảm nhận. Để nâng cao trình độ học vấn, trí thức và trí
tuệ hóa cho đội ngũ cán bộ sĩ quan quân đội đáp ứng yêu cầu trong thời kỳ
mới tác giả chỉ ra bốn giải pháp cơ bản.
Nguyễn Văn Vinh, “Nội dung và yêu cầu cơ bản nâng cao chất lượng
đội ngũ cán bộ, đảng viên hiện hay” [39]. Tác giả thẳng thắn về thực trạng
chất lượng của đội ngũ cán bộ, đảng viên hiện nay về cơ bản vẫn giữ vững,
phát huy tốt vai trò, vị trí tiền phong, gương mẫu trong lao động, học tập công
tác và luôn hoàn thành tốt chức trách nhiệm vụ được giao. Trước mắt cần tập
19
trung vào ba nội dung cơ bản, tác giả yêu cầu các cấp ủy Đảng và thủ trưởng
trong các cơ quan, đơn vị cần thường xuyên giáo dục, bồi dưỡng đường lối,
chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước và tăng cường tổ
chức, nâng cao chất lượng hoạt động thực tiễn cho đội ngũ cán bộ, đảng viên.
1.2.4. Đánh giá kết quả nghiên cứu của các công trình khoa học đã
công bố và những vấn đề luận án tập trung giải quyết
1.2.4.1. Đánh giá kết quả nghiên cứu của các công trình khoa học đã
công bố
Nhìn chung, những công trình của các tác giả đã nghiên cứu ở Lào và ở
Việt Nam đã phân tích khá sâu sắc, toàn diện quan điểm của Đảng NDCM
Lào, quan điểm của chủ tịch Cay-Xỏn Phôm-Vi-Hản; tư tưởng Hồ Chí Minh,
Đảng Cộng sản Việt Nam về vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ của đội ngũ
cán bộ quân đội nói chung và cán bộ tiểu đoàn nói riêng; nội dung, hình thức,
phương pháp của những vấn đề liên quan đến đề tài luận án. Các công trình
đều khẳng định: bản lĩnh chính trị của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND
Lào là vấn đề quan trọng của công tác xây dựng QĐND Lào VMTD trong
giai đoạn cách mạng mới. Nhiệm vụ của nó là nâng cao tuyệt đối trung thành
với mục tiêu lý tưởng của Đảng, quán triệt chủ nghĩa Mác - Lênin, quan điểm
Cay-Xỏn Phôm-Vi-Hản, đường lối, quan điểm, chủ trương của Đảng, chính
sách, pháp luật Nhà nước, nhiệm vụ của cách mạng, nhiệm vụ của quân đội,
nâng cao trình độ nhận thức, hình thành, phát triển thế giới quan khoa học,
xây dựng ý chí cách mạng, ý thức trách nhiệm, lòng tin và động viên, cổ vũ
đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực thực hiện tốt mọi nhiệm vụ được giao phó.
Các đề tài, bài viết của các tác giả nêu trên có hướng nghiên cứu tiếp
nhận nhiều góc độ, nhiều phạm vi khác nhau xoay quanh vấn đề bản lĩnh
chính trị của đội ngũ cán bộ nhưng chưa có công trình nào nghiên cứu một
cách chuyên sâu, có hệ thống về bản lĩnh chính trị đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ
lực QĐND Lào hiện nay. Bởi vậy, nghiên cứu sinh chọn vấn đề “Bản lĩnh
20
chính trị của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào giai đoạn hiện nay” là
vấn đề độc lập, không trùng lặp.
1.2.4.2. Những vấn đề luận án tập trung giải quyết
Nghiên cứu các công trình của Lào và của Việt Nam về những vấn đề
liên quan đến bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ thấy rằng, vấn đề này
được nhiều chuyên ngành khoa học nghiên cứu. Có công trình nghiên cứu về
bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ dưới góc độ của chuyên ngành triết học,
lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam. Ở các góc độ tiếp cận khác nhau, các công
trình đã đề cập đến nâng cao bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ hoặc đổi
mới một số mặt, yếu tố nâng cao chất lượng; rút ra những kinh nghiệm và đề
xuất những giải pháp nâng cao bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ ở từng
cơ quan, đơn vị, từng cấp, từng ngành. Tuy nhiên, do đối tượng, phương pháp
tiếp cận, mục tiêu, nhiệm vụ, nội dung nghiên cứu của mỗi công trình khác
nhau, chưa có công trình nào nghiên cứu một cách cơ bản, hệ thống về bản
lĩnh chính trị của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào giai đoạn hiện
nay với tính chất là một công trình khoa học độc lập. Vì vậy, nghiên cứu vấn
đề trên, luận án cần tập trung giải quyết những vấn đề cơ bản sau:
Một là, nghiên cứu toàn diện về nâng cao bản lĩnh chính trị của đội ngũ
CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào giai đoạn hiện nay, nhận diện đầy đủ sự
vận động, phát triển của nó; đồng thời trên cơ sở đó luận giải một cách cơ
bản, hệ thống những vấn đề lý luận về nâng cao bản lĩnh chính trị của đội ngũ
CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào giai đoạn hiện nay.
Hai là, khảo sát thực tiễn, đánh giá toàn diện, đầy đủ, cụ thể thực trạng
và đúc rút kinh nghiệm nâng cao bản lĩnh chính trị của đội ngũ CBTĐ bộ đội
chủ lực QĐND Lào giai đoạn hiện nay.
Ba là, phân tích sự phát triển của tình hình nhiệm vụ, trên cơ sở đó xác
định phương hướng, đề xuất giải pháp cơ bản, đồng bộ, có tính khả thi nhằm
nâng cao bản lĩnh chính trị của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào giai
đoạn hiện nay.
21
Chương 2
BẢN LĨNH CHÍNH TRỊ CỦA ĐỘI NGŨ CÁN BỘ TIỂU ĐOÀN BỘ ĐỘI
CHỦ LỰC QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN LÀO GIAI ĐOẠN HIỆN NAY
- NHỮNG VẤN ĐỀ CHỦ YẾU VỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN
2.1. KHÁI QUÁT VỀ TIỂU ĐOÀN VÀ ĐỘI NGŨ CÁN BỘ TIỂU ĐOÀN BỘ
ĐỘI CHỦ LỰC QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN LÀO GIAI ĐOẠN HIỆN NAY
2.1.1. Khái quát về các tiểu đoàn bộ đội chủ lực Quân đội nhân dân Lào
Ngày 20 tháng 1 năm 1949, nhân dân cách mạng Lào đã tuyên bố thành
lập Quân đội Lào-Ít-xa-la, tiền thân của Quân đội nhân dân Lào ngày nay.
Ngay sau khi được thành lập, Quân đội Lào-Ít-xa-la đã phải chiến đấu với kẻ
thù lớn mạnh hơn mình về nhiều mặt. Trong quá trình chiến đấu và trưởng
thành, Quân đội Lào-Ít-xa-la luôn kề vai, sát cánh cùng bộ đội tình nguyện
Việt Nam mở nhiều chiến dịch lớn tấn công địch trên khắp ba miền đất nước
giành được thắng lợi vang dội, buộc kẻ địch phải ngồi bàn đàm phán ký kết
hiệp định Viêng Chăn.
Tháng 10-1957, sau khi ký Hiệp định Viêng Chăn thắng lợi, Chính phủ
liên hiệp Lào được thành lập; Chính phủ thống nhất đổi tên Quân đội Lào-Ít-
xa-la thành Quân đội Pha-thết-Lào. Quân đội Pha-thết-Lào chính thức được
thành lập ngày mồng 8/12/1957, tại bản Cang - Thát, huyện Sôi, tỉnh Hao
Phăn. Theo qui định, lực lượng Quân đội Pha - Thết Lào khi thành lập chỉ
được giữ lại 2 tiểu đoàn bộ binh (tiểu đoàn 1 và tiểu đoàn 2), với quân số
1500 người (mỗi tiểu đoàn có 750 người). Mục tiêu đề ra khi thành lập Quân
đội Pha-thết-Lào là đưa 2 tiểu đoàn bộ đội Pha-thết hòa hợp với Quân đội
Hoàng gia Lào để bảo vệ Chính phủ liên hiệp và tái lập hòa bình, hòa hợp dân
tộc. Tuy nhiên, ngay sau khi tham gia hoà hợp với Quân đội Hoàng gia, hai
tiểu đoàn bộ đội Pha-thết luôn đứng trước nguy cơ bị lực lượng cánh hữu
trong Chính phủ Hoàng gia (do Mỹ giật dây) âm mưu tiêu diệt.
22
Ngay sau khi thành lập, mặc dù số lượng còn ít, trang bị thô sơ, nhưng
được Đảng nhân dân Lào (hiện nay là Đảng NDCM Lào) lãnh đạo, quân đội
Pha-thết-Lào đã kề vai, sát cánh cùng nhân dân các bộ tộc Lào chiến đấu và
giành thắng lợi, góp phần củng cố, mở rộng căn cứ địa cách mạng Lào. Trên
các chặng đường chiến đấu, 2 tiểu đoàn bộ đội Pha-thết được thành lập ngay
từ những ngày đầu, càng đánh càng mạnh, liên tục đi từ thắng lợi này đến
thắng lợi khác, được nhân dân hết lòng yêu mến.
Trải qua hơn 66 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, Quân đội
Nhân dân Lào thành lập lúc ban đầu, đến nay đã phát triển thành hàng trăm
tiểu đoàn bộ đội chủ lực, chính qui, theo hướng hiện đại với các quân binh
chủng khác nhau. Các tiểu đoàn bộ đội chủ lực đã vượt qua biết bao nhiêu
khó khăn thử thách trong cách mạng giải phóng dân tộc, giữ vai trò quyết
định trong chiến tranh giải phóng tổ quốc khỏi các thế lực ngoại xâm, thống
nhất đất nước, góp phần đưa cả nước bước vào thời kỳ cách mạng mới, thời
kỳ thực hiện hai nhiệm vụ chiến lược của cách mạng Lào là: “bảo vệ và xây
dựng Tổ quốc”. Trong sự nghiệp bảo vệ và xây dựng Tổ quốc, các tiểu đoàn
bộ đội chủ lực QĐND Lào luôn làm tròn nhiệm vụ bảo vệ chính quyền cách
mạng; bảo vệ công cuộc lao động hòa bình của nhân dân; đồng thời, chủ động
đập tan mọi mưu đồ chống phá của các thế lực phản động, thù địch; thực hiện
tiêu phỉ, trừ gian; chống xâm lấn biên giới, góp phần bảo vệ vững chắc độc
lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, bảo vệ Đảng, Nhà nước và
nhân dân các bộ tộc Lào.
Trong xu thế toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế hiện nay, sự nghiệp bảo
vệ và xây dựng đất nước của Đảng, nhân dân và các lực lượng vũ trang Lào có
cả thuận lợi và khó khăn đan xen. Thách thức gay gắt nổi lên là các thế lực thù
địch đẩy mạnh chống phá cách mạng Lào bằng chiến lược “Diễn biến hòa
bình”. Chúng lợi dụng những khó khăn trong nước Lào để kích động gây mất
đoàn kết nội bộ, chia rẽ Đảng với nhân dân và quân đội; chia rẽ mối quan hệ
23
hữu nghị truyền thống tốt đẹp giữa ba nước Đông Dương, hòng chuyển hóa
Lào đi theo quỹ đạo của chúng. Theo đó, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc Lào có sự
phát triển mới, yêu cầu cao. Các tiểu đoàn bộ đội chủ lực QĐND Lào cần tiếp
tục được xây dựng vững mạnh theo Nghị quyết Đại hội IX Đảng NDCM Lào
và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Bộ Quốc phòng Lào lần thứ III xác định. Trong
đó, tập trung xây dựng QĐND Lào theo hướng “cách mạng, chính quy, tinh
nhuệ, từng bước hiện đại” phù hợp với tình hình, nhiệm vụ và khả năng thực tế
của đất nước,… sẵn sàng đánh bại mọi thế lực phản động, thù địch, bảo vệ
vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc.
Tổ chức hiện nay của QĐND Lào cơ bản ổn định, chặt chẽ, thống nhất,
tạo điều kiện thuận lợi để nâng cao chất lượng huấn luyện chiến đấu và thực
hiện nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu. Bộ đội chủ lực QĐND Lào hiện nay gồm
có 205 tiểu đoàn. Cụ thể là: có 94 tiểu đoàn bộ binh, có 20 tiểu đoàn pháo
binh, có 15 tiểu đoàn công binh, có 03 tiểu đoàn hóa học, có 11 tiểu đoàn đặc
công, có 20 tiểu đoàn pháo phòng không, có 07 tiểu đoàn xe tăng, có 09 tiểu
đoàn xe thiết giáp, có 06 tiểu đoàn bộ binh cơ giới, có 08 tiểu đoàn chống xe
tăng và có 12 tiểu đoàn quản lý học viên. Các tiểu đoàn nói trên được tổ chức
theo hướng biên chế trực thuộc các trung đoàn, sư đoàn và trực thuộc các cục,
tổng cục của Bộ Quốc phòng.
2.1.1.1. Vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ của tiểu đoàn bộ đội chủ lực
* Vị trí, vai trò
Trong đơn vị chủ lực có nhiều loại hình tiểu đoàn như: Tiểu đoàn bộ
binh và tiểu đoàn bình chủng ở các đơn vị làm nhiệm vụ thường trực, sẵn sàng
chiến đấu; tiểu đoàn ở các nhà trường như: Học viện Cay-Xỏn Phôm-Vi-Hản,
Học viện Lục quân Côm-Ma-Đăm, Học viện Chỉ huy - Tham mưu, Học viện
Kỹ thuật quân sự duy trì nề nếp, chế độ và học tập, rèn luyện của học viên.
Tiểu đoàn của bộ đội chủ lực là đơn vị cấp phân đội, cấp chiến thuật. Mỗi loại
hình đơn vị tiểu đoàn có vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ tương đối khác
nhau, nhưng có thể khái quát vị trí, vai trò cơ bản của các tiểu đoàn như sau:
24
Một là, tiểu đoàn là đơn vị tổ chức cấp trên trực tiếp của các đại đội,
các trung đội và các trung đội trực thuộc.
Trong Quân đội nhân dân Lào hiện nay, cấp tiểu đoàn ở các đơn vị
chiến đấu có 4 đại đội (đối với tiểu đoàn bộ binh); 3 đại đội (đối với tiểu đoàn
binh chủng) và một số đơn vị trực thuộc như: trung đội thông tin, lực lượng
hậu cần, quân y... Tiểu đoàn là cấp trên trực tiếp quản lý, chỉ huy các đại đội,
các đơn vị trực thuộc và là đơn vị cấu thành trực tiếp của trung đoàn và sư
đoàn; các tiểu đoàn độc lập, sư đoàn và cục trực tiếp quản lý, chỉ huy.
Hai là, đối với các tiểu đoàn bộ binh, trong chiến đấu tiến công, nằm
trong đội hình của trung đoàn và sư đoàn, thường đảm nhiệm một mũi; trong
chiến đấu phòng ngự, thường đảm nhiệm một điểm tựa hoặc một cụm điểm
tựa; trong chiến đấu độc lập, theo ý định tác chiến của trên, có thể đảm nhiệm
một nhiệm cụ thể, độc lập. Đối với các tiểu đoàn binh chủng kỹ thuật như:
tăng, thiết giáp, pháo binh, phòng không thì đảm nhiệm các nhiệm vụ phối
hợp chiến đấu cùng bộ binh trong chiến đấu hiệp đồng quân binh chủng, theo
sự chỉ huy thống nhất của người chỉ huy đơn vị quân sự binh chủng hợp
thành. Đối với các tiểu đoàn làm nhiệm vụ bảo đảm chiến đấu như: công binh,
thông tin, hóa học sẽ đảm nhiệm bảo đảm cho chỉ huy, thông tin, liên lạc
thông suốt; bảo đảm đường cơ động, bến, bãi, cầu phà vượt sông, khắc phục
vật cản, dò gỡ bom, mìn bảo đảm sở chỉ huy; bảo đảm phòng hóa, tiêu độc,
khử trùng cho bộ đội trong chiến đấu; làm nhiệm vụ nghi binh, lừa địch...Nếu
chiến đấu trong đội hình binh chủng hợp thành, các đơn vị nói trên đặt dưới
sự chỉ huy của người chỉ huy đơn vị quân binh chủng hợp thành.
Ba là, trong huấn luyện chiến đấu và công tác, các tiểu đoàn có thể thực
hiện nhiệm vụ độc lập hoặc nằm trong đội hình của các trung đoàn, sư đoàn.
Với vai trò của đội quân chiến đấu và đội quân công tác, các tiểu đoàn
được coi là các đơn vị cơ sở của QĐND Lào trong thực hiện nhiệm vụ huấn
luyện sẵn sàng chiến đấu, chiến đấu và công tác. Trong thực hành nhiệm vụ
25
hành quân dã ngoại, huấn luyện chiến đấu kết hợp với công tác dân vận các
tiểu đoàn thường hoạt động trong đội hình của các trung đoàn và sư đoàn
chính qui, tập trung. Trong thực hiện nhiệm vụ cứu hộ, cứu nạn, phòng chống
thiên tai, hoặc tăng cường cho các đơn vị bạn, các tiểu đoàn thường hoạt động
độc lập, theo yêu cầu của cấp trên giao.
Bốn là, các tiểu đoàn bộ đội chủ lực thực hiện quản lý chỉ huy đơn vị
toàn diện, tiến hành giáo dục chính trị tư tưởng cho bộ đội; chỉ huy bộ đội thực
hiện tốt các mệnh lệnh, chỉ thị của người chỉ huy cấp trên và nhiệm vụ của cấp
mình được giao; giáo dục, rèn luyện bộ đội chấp hành nghiệm kỷ luật của quân
đội, chính sách và pháp luật của Nhà nước. Trong mỗi tiểu đoàn, được lập tổ
chức cơ sở đảng của Đảng Nhân dân Cách mạng Lào làm hạt nhân lãnh đạo
chính trị của đơn vị. Dưới sự lãnh đạo trực tiếp, mọi mặt của tổ chức cơ sở
đảng, tiểu đoàn được xây dựng VMTD, không ngừng nâng cao khả năng sẵn
sàng chiến đấu và chiến đấu của đơn vị, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao
phó. Tiểu đoàn ở các đơn vị thuộc trung đoàn và các tiểu đoàn độc lập duy trì
đội ngũ cán bộ và một lực lượng quân số tối thiểu, khi có tình huống chiến
tranh xảy ra, có thể nhanh chóng chuyển sang tiếp nhận lực lượng, vũ khí, trang
bị trở thành đơn vị đủ quân và bước vào chiến đấu được ngay.
* Chức năng
Quân đội nhân dân Lào là công cụ bạo lực sắc bén của giai cấp công
nhân và nhân dân lao động Lào, mang bản cất giai cấp sâu sắc, chiến đấu vì
mục tiêu, lý tưởng của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và các bộ tộc
Lào, người đã tổ chức và nuôi dưỡng nó. QĐND Lào là quân đội cách mạng,
mang bản chất giai cấp công nhân Lào, chiến đấu vì mục tiêu độc lập dân tộc,
vì CNXH dưới sự lãnh đạo của Đảng NDCM Lào, sẵn sàng chiến đấu và
chiến đấu đánh bại các thế lực ngoại xâm bảo vệ Tổ quốc; trấn áp sự phản
kháng của thế lực thù địch ở bên trong cách mạng Lào. Là các đơn vị cơ sở
của QDND Lào, các tiểu đoàn bộ đội chủ lực QĐND Lào thực hiện chức
năng của một đội quân chiến đấu, đội quân lao động và công tác.
26
Về thực hiện chức năng chiến đấu, đây là chức năng cơ bản nhất của
QĐND Lào nói chung, của các tiểu đoàn bộ đội chủ lực nói riêng. Các tiểu
đoàn bộ đội chủ lực có chức năng sẵn sàng chiến đấu đánh bại các thế lực thù
địch bên ngoài và bên trong đất nước, bảo vệ vững chắc độc lập chủ quyền
của Tổ quốc, bảo vệ Đảng, bảo vệ chế độ, bảo vệ Nhà nước và nhân dân các
bộ tộc Lào.
Về chức năng lao động và công tác, là đội quân từ nhân dân mà ra, vì
nhân dân chiến đấu, các tiểu đoàn còn thực hiện tham gia lao động sản xuất,
phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, nhất là ở các địa bàn và lĩnh vực sản
xuất có ý nghĩa lớn về quốc phòng, an ninh như vùng biên ải, núi cao, rừng
sâu. Thực hiện các nhiệm vụ công nghiệp quốc phòng, phát triển giao thông,
xây dựng cơ sở hạ tầng phục vụ quốc phòng - an ninh…Là đội quân công tác,
ngoài việc tăng cường vận động nhân dân làm cách mạng, các tiểu đoàn còn
trực tiếp tham gia xây dựng hệ thống chính trị cơ sở ở các địa phương nơi
đóng quân và hoạt động; tham gia xoá đói, giảm nghèo, phát triển y tế, giáo
dục; tham gia phòng chống thiên tai, địch hoạ; tham gia chống diễn biến hoà
bình, bạo loạn lật đổ của các thế lực thù địch khi cần.
* Nhiệm vụ
Nhiệm vụ chung của các tiểu đoàn bộ đội chủ lực QĐND Lào là:
thường xuyên nâng cao chất lượng giáo dục chính trị, tư tưởng, quán triệt tốt
đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, chấp
hành các chỉ thị, mệnh lệnh của cấp trên. Tập trung mọi nỗ lực của các cấp
uỷ, tổ chức đảng, người chỉ huy và sức mạnh của toàn đơn vị, không ngừng
nâng cao chất lượng huấn luyện, rèn luyện bộ đội, xây dựng đơn vị chính quy,
nâng cao chất lượng tổng hợp, sẵn sàng chiến đấu và chiến đấu thắng lợi
trong mọi tình huống; nêu cao cảnh giác cách mạng, sẵn sàng đánh bại mọi
âm mưu, thủ đoạn chiến tranh xâm lược của các thế lực thù địch, phòng
chống chiến lược “diễn biến hòa bình, bạo loạn lật đổ”, bảo vệ vững chắc độc
27
lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, bảo vệ Đảng, bảo vệ chế độ, bảo vệ nhân
dân và thành quả cách mạng trên địa bàn; xây dựng các tổ chức cơ sở đảng
VMTD, lấy xây dựng chính trị làm cơ sở; tích cực lao động sản xuất, tăng gia
tự túc nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của bộ đội; làm tốt công tác dân
vận, tích cực giúp đỡ và cùng với địa phương giữ vững an ninh chính trị, trật
tự an toàn xã hội, phòng chống thiên tai, phát triển sản xuất, xóa đói giảm
nghèo, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân trong khu vực đóng
quân. Từ nhiệm chung nói trên, các đơn vị tiểu đoàn phải thực hiện tốt các
nhiệm vụ cụ thể, chủ yếu sau đây:
Một là, thực hiện tốt công tác giáo dục chính trị - tư tưởng, xây dựng
các tiểu đoàn chủ lực trung thành tuyệt đối với Đảng, Tổ quốc và nhân dân,
nắm chắc và nhận thức sâu sắc tình hình, nhiệm vụ, xây dựng ý chí quyết tâm
chiến đấu; xác định rõ đối tượng tác chiến, âm mưu, thù địch của các thế lực
thù địch, nhất là chiến lược “diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ và các phần
tử xấu gây mất ổn trên địa bàn đóng quân.
Hai là, thường xuyên duy trì trạng thái sẵn sàng chiến đấu cao và có đủ
sức chiến đấu trong mọi tình huống, kể cả tình huống chiến đấu chống kẻ thù
xâm lược bằng vũ khí công nghệ cao. Nâng cao chất lượng huấn luyện, sẵn
sàng chiến đấu, bảo đảm cho đơn vị có trình độ kỹ thuật, chiến thuật giỏi, sử
dụng thành thạo các vũ khí, trang bị kỹ thuật hiện có; có sức cơ động cao, đủ
sức chiến đấu bảo vệ các mục tiêu chiến lược nếu có chiến tranh xảy ra.
Ba là, xây dựng đơn vị VMTD, chính quy, mẫu mực. Hàng năm tổ
chức giáo dục chính trị, huấn luyện quân sự và các chuyên môn kỹ thuật
khác nhằm xây dựng đơn vị VMTD, xây dựng trận địa chiến đấu và phục
vụ chiến đấu khi có chiến tranh xảy ra, diễn tập các phương án tác chiến
trong trường hợp có chiến tranh xảy ra trên địa bàn đóng quân.
Bốn là, cùng với lực lượng vũ trang địa phương nơi đóng quân xây
dựng thế trận liên hoàn chiến tranh nhân dân trong khu vực phòng thủ vững
28
mạnh, hợp tác với các lực lượng vũ trang và nhân dân địa phương, diễn tập
các phương án tác chiến đưa nhân dân đến khu vực an toàn; tham gia giúp đỡ
nhân dân sản xuất, cứu hộ, cứu nạn, phòng chống khắc phục hậu quả thiên tai,
bão lũ, cháy rừng, dịch bệch và các thảm họa thiên nhiên khác
Năm là, bên cạnh đó các tiểu đoàn bộ đội chủ lực còn có nhiệm vụ
chiến đấu phòng chống, làm thất bại mọi âm mưu chiến lược “diễn biến hòa
bình và bạo loạn lật đổi” của các thế lực thù địch. Điều đó đặt ra yêu cầu cao
đối với đơn vị cũng như toàn thể cán bộ, chiến sĩ không ngừng giỏi về tác
chiến vũ trang mà nhất thiết phải tinh thông trong đấu tranh chính trị, hoàn
thành xuất sắc chức năng nhiệm vụ là đội quân công tác, đội quân sản xuất và
đội quân chiến đấu.
2.1.2. Đội ngũ cán bộ tiểu đoàn bộ đội chủ lực Quân đội nhân dân
Lào hiện nay
2.1.2.1. Quan niệm về đội ngũ cán bộ tiểu đoàn bộ đội chủ lực Quân
đội nhân dân Lào
Hiện nay, có nhiều khái niệm khác nhau về cán bộ. Trong cuốn Đại từ
điển tiếng Việt của Nguyễn Như Ý (chủ biên), có hai nghĩa: “1. Cán bộ là
người làm việc trong cơ quan nhà nước; 2. Cán bộ là người giữ chức vụ, phân
biệt với người bình thường, không giữ chức vụ, trong các cơ quan, tổ chức của
Nhà nước” [40, tr.249]. Trong Từ điển tiếng Việt, cán bộ được xác định là: 1.
Người làm công tác nhiệm vụ chuyên môn trong cơ quan Nhà nước; 2. Người
làm công tác có chức vụ trong một cơ quan, một tổ chức phân biệt với người
thường, không có chức vụ.
Như vậy, theo nghĩa chung nhất: “cán bộ là những người lãnh đạo,
quản lý hoặc nhà chuyên môn, nhà khoa học hay công chức, viên chức làm
việc, hưởng lương, phụ cấp từ ngân sách nhà nước hoặc từ các nguồn khác,
họ được hình thành từ bầu cử, tuyển dụng, bổ nhiệm, đề bạt và phân công
công việc” [32, tr.16].
29
Đội ngũ cán bộ là những người làm việc trong cơ quan nhà nước, làm
công tác nhiệm vụ chuyên môn trong cơ quan Nhà nước, giữ chức vụ lãnh
đạo, quản lý cơ quan, đơn vị, điều hành công việc. Đội ngũ cán bộ là những
người lãnh đạo, định hướng, dẫn dắt quần chúng, tổ chức, điều hành công
việc, là hạt nhân của một tổ chức, là nòng cốt của một phong trào. Vì vậy,
trong bất cứ thời kỳ cách mạng nào, ở bất kỳ lĩnh vực, địa phương nào, cán bộ
cũng đóng vai trò quyết định. Đội ngũ cán bộ không chỉ là khâu then chốt
trong công tác xây dựng Đảng mà còn là mắt xích trọng yếu trong toàn bộ
hoạt động của Đảng. Đảng NDCM Lào đã khẳng định: cán bộ là người quyết
định sự thành bại của đường lối.
Thực tiễn cũng đã chứng minh, trong cơ quan, đơn vị nào đội ngũ cán
bộ có bản lĩnh chính trị vững vàng, có khả năng vững chắc đơn vị có khả
năng vượt qua mọi khó khăn thử thách, mọi vấn đề gay go và có khả năng
hoàn thành nhiệm vụ của Đảng và Nhà nước giao phó. Ngược lại, nếu đơn vị
nào đội ngũ cán bộ bản lĩnh chính trị không vững vàng, thiếu kiến thức năng
lực và thiếu sức chiến đấu, hiện tượng vi phạm kỷ luật sẽ xuất hiện, đường lối
của Đảng, các chỉ thị, mệnh lệnh của cấp trên, các quy định của đơn vị không
được thực thi, dẫn đến đơn vị không hoàn thành nhiệm vụ cấp trên được giao.
Theo Luật sĩ quan QĐND Lào:
Sĩ quan QĐND Lào là cán bộ của Đảng và Nhà nước CHDCND Lào
có quân hàm từ trung úy đến cấp tướng, có ký hiệu quân hàm, ký
hiệu quân hàm tương đương, ký hiệu binh chủng và quân phục riêng
do Nhà nước quy định. Sĩ quan có vai trò lãnh đạo, chỉ đạo và xây
dựng lực lượng, giáo dục, rèn luyện, học tập, sẵn sàng chiến đấu, bếp
nuôi quân, quản lý, và thực hiện nhiệm vụ khác để bảo vệ độc lập,
chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ và xây dựng Tổ quốc [62, tr.2].
Theo biên chế tổ chức và nhóm ngành sĩ quan QĐND Lào hiện nay,
nhìn chung đội ngũ cán bộ tiểu đoàn gồm: Cán bộ chỉ huy, tham mưu: có tiểu
30
đoàn trưởng, phó tiểu đoàn trưởng quân sự. Cán bộ chính trị: có chính trị
viên, chính trị viên phó. Như vậy, hiện nay các tiểu đoàn bộ binh thông
thường có 4 cán bộ, đó là những cán bộ đảm nhiệm các mặt công tác khác
nhau theo chuyên ngành được đào tạo và bổ nhiệm của cấp trên. Những đơn
vị binh chủng như: Tăng thiết giáp, thông tin, công binh, hóa học, pháo binh,
phòng không.v.v. có phó tiểu đoàn trưởng kỷ thuật. Như vậy, ở cấp tiểu đoàn,
các tiểu đoàn bộ binh thông thường có 4 cán bộ, ở các đơn vị kỹ thuật có 5
cán bộ đó là những cán bộ đảm nhiệm các mặt công tác khác nhau theo
chuyên ngành được đào tạo và bổ nhiệm của cấp trên.
Các tiểu đoàn bộ đội chủ lực Quân đội nhân dân Lào hiện nay có 2 loại
hình chủ yếu: tiểu đoàn bộ binh và tiểu đoàn binh chủng. Hai loại hình tiểu
đoàn này thực chế độ hai thủ trưởng, một thủ trưởng về chính trị và một thủ
trưởng về quân sự; giúp việc cho hai người thủ trưởng về quân sự và chính trị
là hai phó thủ trưởng: một phó thủ trưởng về chính trị, một phó thủ trưởng về
quân sự. Thủ trưởng về chính trị - chính trị viên trưởng - là người phải có đủ
phẩm chất, năng lực, uy tín để đảm nhiệm vai trò bí thư tổ chức cơ sở đảng
cấp tiểu đoàn. Thủ trưởng về chính trị, trên cơ sở sự lãnh đạo của cấp uỷ, tổ
chức đảng trong đơn vị, có trách nhiệm quán triệt và triển khai đường lối, chủ
trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, nghị quyết, chỉ thị,
mệnh lệnh của cấp trên, nghị quyết của cấp mình trong toàn đơn vị; đồng thời
có trách nhiệm trực tiếp và cùng với phó thủ trưởng về chính trị tiến hành
CTĐ CTCT trong đơn vị, xây dựng đơn vị VMTD. Thủ trưởng về quân sự -
tiểu đoàn trưởng - trên cơ sở sự lãnh đạo của cấp uỷ, tổ chức đảng trong đơn
vị, có trách nhiệm tổ chức quản lý, chỉ huy toàn bộ các hoạt động quân sự,
hậu cần, kỹ thuật trong đơn vị, cụ thể là: giáo dục, quán triệt chủ trương,
đường lối quân sự của Đảng, mệnh lệnh, chỉ thị của người chỉ huy cấp trên,
tiến hành huấn luyện quân sự, tổ chức thực hiện nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu
và chiến đấu thắng lợi, tiến hành các mặt công tác đơn vị được giao như lao
động sản xuất, chống thiên tai địch hoạ…Từ qui định của Luật sĩ quan QĐND
31
Lào, từ biên chế tổ chức và cơ chế lãnh đạo, chỉ huy trong các tiểu đoàn bộ
đội chủ lực của QĐND Lào có thể quan niệm: Đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực
QĐND Lào là những cán bộ của Đảng và Nhà nước, bao gồm những sĩ quan
đảm nhiệm các chức vụ lãnh đạo, chỉ huy cấp tiểu đoàn ở các đơn vị chủ lực,
có trách nhiệm lãnh đạo, chỉ huy, quản lý mọi mặt đơn vị, cả về con người, cơ
sở vật chất, vũ khí, trang thiết bị kỹ thuật phục vụ chiến đấu và công tác của
tiểu đoàn; trực tiếp duy trì nền nếp chế độ sinh hoạt, công tác; tổ chức các
hoạt động huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, xây dựng tổ chức Đảng, xây dựng
đơn vị vững mạnh toàn diện, thực hiện thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao.
Quan niệm về đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào nói trên cho
thấy: họ, trước hết là những cán bộ của Đảng Nhân dân cách mạng Lào và
Nhà nước Cộng hoà Dân chủ nhân dân Lào, hoạt động trong môi trường quân
sự cấp tiểu đoàn, được phong quân hàm sĩ quan tương xứng với cấp bậc, chức
vụ trong bộ máy tổ chức của tiểu đoàn bộ đội chủ lực. Họ được trao quyền
hạn và trách nhiệm lãnh đạo, quản lý, chỉ huy đơn vị tiến hành các hoạt động
theo chức năng, nhiệm vụ của các đơn vị cấp tiểu đoàn. Trong mỗi tiểu đoàn
có từ bốn đến năm cán bộ, sĩ quan, gồm một tiểu đoàn trưởng - thủ trưởng về
quân sự; một chính trị viên trưởng - thủ trưởng về chính trị; một, hoặc hai phó
tiểu đoàn trưởng giúp việc tiểu đoàn trưởng về các mặt công tác tham mưu,
hậu cần, kỹ thuật; một phó chính trị viên trưởng, giúp việc cho chính trị viên
trưởng về công tác đảng, công tác chính trị.
2.1.2.2. Vai trò của đội ngũ cán bộ tiểu đoàn
Sự nghiệp xây dựng CNXH ở Lào là sự nghiệp cách mạng của quần
chúng nhân dân cách mạng, dưới sự lãnh đạo của Đảng nhân dân cách mạng
Lào, sự nghiệp đó có được hoàn thành được hay không, quần chúng có hăng hái
xây dựng xã hội mới, cuộc sống mới trên những nguyên tắc của CNXH hay
không, vấn đề quyết định là ở năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng, ở
vai trò của đội ngũ cán bộ trong toàn Đảng và toàn quân. Sự nghiệp xây dựng
QĐND Lào tiến lên chính qui, hiện đại là sự nghiệp to lớn, vẻ vang đặt dưới sự
lãnh đạo của Đảng, rong đó đội ngũ cán bộ, sĩ quan Quân đội nói chung, đội ngũ
32
cán bộ tiểu đoàn bộ đội chủ lực QĐND Lào nói riêng có vai trò to lớn, mang ý
nghĩa quyết định. Đi vào cụ thể, vai trò của đội ngũ cán bộ tiểu đoàn bộ đội chủ
lực QĐND Lào thể hiện trên các mặt sau:
Một là, đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực là những người có vai trò quyết
định trong lãnh đạo và chỉ huy đơn vị thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chiến đấu,
sẵn sàng chiến đấu và huấn luyện, bảo đảm xây dựng đơn vị VMTD đáp ứng yêu
cầu nhiệm vụ trong mọi tình huống
Đại hội IX Đảng NDCM Lào cũng khẳng định tầm quan trọng trong đội
ngũ cán bộ: “Khẩn trương, hoàn chỉnh quy hoạch và chiến lược về cán bộ để
xây dựng đội ngũ cán bộ có chất lượng. Toàn bộ có cơ chế phù hợp cơ bản đáp
ứng nhu cầu trước mặt, đồng thời phải có cán bộ kế thừa” [53, tr.53-54]. Chủ
tịch Hồ Chí Minh chỉ ra rằng: cán bộ là gốc của mọi công việc; công việc thành
công hay thất bại là do cán bộ tốt hay kém. Đây là một chân lý phổ biến trên
mọi lĩnh vực hoạt động của đời sống xã hội, trong lĩnh vực hoạt động quân sự
cũng đúng như vậy. Ở các tiểu đoàn bộ đội chủ lực QĐND Lào, đội ngũ CBTĐ
giữ vai trò quyết định trong lãnh đạo, chỉ đạo, chỉ huy quản lý đơn vị thực hiện
nhiệm vụ trong tâm, cơ bản, xuyên suốt của các đơn vị cơ sở cấp tiểu đoàn là
chiến đấu, sẵn sang chiến đấu và huấn luyện ở các đơn vị này. Vì thế phẩm
chất, tư cách, năng lực lãnh đạo, chỉ huy của đội ngũ cán bộ ảnh hưởng trực
tiếp, quyết định đến toàn tiểu đoàn. Đơn vị có vững mạnh, có đoàn kết thống
nhất trên dưới một lòng, đồng tâm nhất trí, có hoàn thành nhiệm vụ hay không,
tổ chức đảng có TSVM hay không phụ thuộc vào rất lớn vào đội ngũ CBTĐ.
Bởi vì trong toàn quân cũng như ở cấp tiểu đoàn, mọi mệnh lệnh, quyết định
phát ra từ Thủ trưởng về quân sự đều phải nhất thi hành nhanh chóng và chính
xác, do vậy mệnh lệnh ấy phải chính xác. Điều này phải phụ thuộc vào năng
lực, phẩm chất của người cán bộ. Đội ngũ CBTĐ phải luôn luôn nắm đơn vị để
lãnh đạo, chỉ huy, quản lý, duy trì mọi mặt hoạt động của hàng trăm con người
33
và vũ khí, trang bị, kỹ thuật chiến đấu cùng một khối lượng cơ sở vật chất to
lớn của Đảng và Nhà nước và quân đội giao phó.
Hai là, đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực trực tiếp giáo dục, quản lý, huấn
luyện cán bộ, hạ sĩ quan, chiến sĩ thuộc quyền.
Chủ tịch Hồ Chí Minh người đã thấy rõ vai trò của đội ngũ cán bộ và
tầm quan trọng của công tác cán bộ. Hồ Chí Minh luôn coi “cán bộ là cái gốc
của mọi công việc” [20, tr.269]. Đây là vinh dự, là niềm tự hào, nhưng đồng
thời trách nhiệm hết sức nặng nề, khó khăn của Thủ trưởng về quân sự và tổ
chức Đảng cấp trên đối với mọi mặt hoạt động của đơn vị, nhất là giáo dục
đơn vị quán triệt chủ trương đường lối, nghị quyết, các chỉ thị hướng dẫn của
Đảng, kỷ luật, các quy định của quân đội và pháp luật của Nhà nước; có ý
thức tự giác quản lý vũ khí trang thiết bị kỹ thuật quân sự.
Như vậy, với tư cách là người cán bộ chủ chốt, nòng cốt trong đơn vị,
đội ngũ CBTĐ có trách nhiệm toàn diện phải lấy phương pháp giáo dục,
thuyết phục, nêu gương, động viên chính trị, tư tưởng là chủ yếu; với tư cách
là người sĩ quan quân đội, phải có khả năng tổ chức, quản lý và điều hành các
kế hoạch công tác của đơn vị, có kiến thức về quân sự, am hiểu về điều lệnh,
điều lệ và các công tác hành chính quân sự. Kinh nghiệm thực tiễn đã chỉ ra
rằng, cán bộ càng nắm vững, hiểu sâu về khoa học quân sự thì công tác lãnh
đạo càng phát huy được hiệu lực, làm cho CTĐ, CTCT càng có sức thuyết
phục và hiệu quả cao hơn. Vì vậy, để người cán bộ tiểu đoàn hoàn thành tốt
chức trách, nhiệm vụ, đòi hỏi phải thường xuyên quan tâm bồi dưỡng toàn
diện cả về năng lực CTĐ, CTCT, năng lực quản lý, điều hành đơn vị, phẩm
chất chính trị, đạo đức, phương pháp, tác phong công tác.
Ba là, đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực là lực lượng nòng cốt xây dựng tổ
chức Đảng, tổ chức chỉ huy, tổ chức quần chúng trong đơn vị vững mạnh.
Xây dựng tổ chức Đảng TSVM, xây dựng đơn vị VMTD luôn gắn bó
hữu cơ với nhau. Tổ chức Đảng TSVM là yếu tố quyết định đến xây dựng
34
đơn vị TSVM. Tuy nhiên sự vững mạnh của mỗi tổ chức, mỗi đơn vị phụ
thuộc vào nhiều yếu tố trong đó yếu tố giữ vai trò quan trọng là chất lượng
đội ngũ cán bộ, đảng viên của các tổ chức. Với tư cách là bí thư, phó bí
thư, cấp ủy tiểu đoàn, đội ngũ cán bộ ở các tiểu đoàn trực tiếp tham gia vào
việc lãnh đạo, chỉ đạo công tác xây dựng chi bộ TSVM cả về chính trị, tư
tưởng và tổ chức, giáo dục rèn luyện đội ngũ cán bộ lãnh đạo việc xây
dựng, hoạt động của tổ chức quần chúng, xây dựng đơn vị. Đồng thời
người cán bộ với vai trò là người lãnh đạo, chỉ huy có trách nghiệm trực
tiếp chăm lo, đảm bảo đời sống cơ sở vật chất, tinh thần cho bộ đội, tổ chức
các chế độ chính sách của Đảng, Nhà nước và quân đội.
Bốn là, đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực là lực lượng trực tiếp lãnh đạo
và tổ chức lao động sản xuất, cải thiện đời sống cho bộ đội và thực hiện
các nhiệm vụ xã hội theo yêu cầu của cấp trên.
Chăm lo đời sống vật chất của bộ đội là một yêu cầu khách quan,
một nhiệm vụ chính trị quan trọng nhằm góp phần không ngừng nâng cao
sức mạnh chiến đấu và trình độ sẵn sàng chiến đấu của đơn vị. Như vậy,
chăm lo đời sống vật chất của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào
giai đoạn hiện nay là một trong những vai trò cực kỳ quan trọng để tạo nên
sức mạnh chiến đấu và trình độ sẵn sàng chiến đấu của đơn vị. Đặc biệt,
trước yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong thời kỳ mới, công tác bảo
đảm đời sống bộ đội đang đặt ra nhiều vấn đề phải giải quyết, đòi hỏi cấp
uỷ, tổ chức đảng, cán bộ lãnh đạo, chỉ huy các cấp phải có trách nhiệm
chính trị cao đối với chăm lo đời sống vật chất cho cán bộ, chiến sĩ.
Tham gia lao động sản xuất, xây dựng kinh tế đơn vị là một nhiệm
vụ chiến lược của quân đội nhằm duy trì, góp phần tăng cường khả năng
sẵn sàng chiến đấu. Đặc biệt, trong tình hình hiện nay quân đội phải phấn
đấu là một trong những nguồn nội lực của đất nước trong sự nghiệp công
nghiệp hoá, hiện đại hoá và là lực lượng nòng cốt để giải quyết các vấn đề
35
nảy sinh trong đơn vị, trên các địa bàn chiến lược, nơi biên giới, vùng đặc
quyền kinh tế. Tham gia lao động sản xuất, xây dựng kinh tế trong đơn vị
lấy hiệu quả phát triển kinh tế đơn vị, nhằm giữ vững ổn định chính trị, tư
tưởng trong đơn vị, củng cố quốc phòng - an ninh trên địa bàn đóng quân
làm mục tiêu; tiếp tục đổi mới tư duy và cách điều hành nhiệm vụ sản xuất,
góp phần xây dựng kinh tế của quân đội.
2.1.2.3. Đặc điểm của đội ngũ cán bộ tiểu đoàn bộ đội chủ lực
Quân đội nhân dân Lào hiện nay
Đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào vừa có những đặc điểm
chung của đội ngũ cán bộ trong quân đội, vừa có những nét đặc thù của đội
ngũ cán bộ cấp cơ sở. Có thể khái quát một số đặc điểm chủ yếu của đội
ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào hiện nay như sau:
Một là, đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực là những cán bộ có tuổi đời
còn trẻ, tuổi quân chưa nhiều, quân hàm chưa cao.
Đội ngũ CBTĐ đa số lớn lên trong môi trường hòa bình, ổn định,
được thừa hưởng nhiều thành quả cách mạng của dân tộc, được sự quan
tâm chăm lo giáo dục của Đảng ủy, chỉ huy các cấp. Do đó, nhìn chung đội
ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực có tuổi đời còn trẻ, tuổi quân chưa nhiều.
Về tuổi đời: cán bộ tiểu đoàn không đồng đều, tính bình quân là từ 25-
30 tuổi là chiếm 8%, từ 31- 35 tuổi là chiếm 33%, từ 36-40 tuổi là chiếm
50%, từ 41-45 tuổi là chiếm 8,5 %, từ 46 tuổi trở đi là chiếm 0,5%. Về tuổi
quân: “tuổi quân từ 5-10 năm là chiếm 0,4%, từ 11-15 năm là 15%, từ 16-20
năm là chiếm 30%, từ 21-25 năm là chiếm 40%, từ 26-30 năm là chiếm 10%,
từ 31 trở đi năm là chiếm 4,6%. Đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực còn khá trẻ, tri
thức, kinh nghiệm quân ngũ chưa nhiều, còn chịu ảnh hưởng khá sâu sắc tâm
lý, tư tưởng, thói quen của người nông dân. Tất nhiên, người nông dân và xã
hội nông thôn hiện nay có nhiều điểm khác với nông thôn, nông dân cách đây
hơn 20 năm về trước. Những cán bộ có tuổi quân càng lớn thì họ chịu sự ảnh
36
hưởng của mội trường quân sự nhiều hơn và giảm bớt những tác động tiêu
cực của môi trường xã hội khác. Đây là điều kiện thuận lợi để những cán bộ
này tiếp nhận tư tưởng cách mạng và khoa học của giai cấp công nhân so với
những cán bộ có tuổi đời trẻ hơn.
Về quân hàm, theo Luật sĩ quan QĐND Lào quy định cấp bậc quân
hàm cấp tiểu đoàn tối thiểu là đại úy, tối đa là trung tá, chủ yếu là quân
hàm thiếu tá. Đó là những cán bộ được thử thách trong phòng trào cách
mạng của quần chúng, luôn tích cực phấn đấu, rèn luyện vươn lên, hoàn
thành tốt chức trách, nhiệm vụ ở cấp trung đội, đại đội.
Hai là, đa số CBTĐ bộ đội chủ lực được trưởng thành từ thực tiễn, kết
hợp với đào tạo cơ bản ở các học viện và trường sĩ quan quân đội trong và
ngoài nước; có trình độ học vấn và kinh nghiệm thực tiễn không đồng đều.
Theo kết quả điều tra xã hội học: “đội ngũ CBTĐ trưởng thành từ
thực tiễn đơn vị 50,3%; qua các nhà trường trong nước 40,2% và qua các
nhà trường nước ngoài 9,5%” [Phụ lục 09]. Sự trưởng thành của đội ngũ
CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào là sự phát triển theo quy luật, từ thấp đến
cao từ ít đến nhiều, từ số lượng đến chất lượng. Xây dựng cán bộ phải lấy
xây dựng về chính trị là gốc thông qua quá trình sàng lọc, bồi dưỡng, rèn
luyện, tích lũy cho các vị trí công tác cao hơn bằng cách đưa cán bộ đi
công tác, tham gia chiến đấu, đi hoạt động trong khu vực khó khăn phức
tạp, giao nhiệm vụ quan trọng. Do vậy, họ đã có kinh nghiệm thực tiễn về
lãnh đạo, chỉ huy, quản lý đơn vị và biết cách giải quyết các vấn đề này
sinh kịp thời và đúng đắn. Đồng thời, có một số cán bộ được tuyển chọn kỹ
và đào tạo cơ bản, mặc dù có một số được đào tạo ngắn hạn, bồi dưỡng
kiến thức, năng lực và bản lĩnh chính trị vững vàng để góp phần xây dựng
QĐND Lào nói chung và các tiểu đoàn toàn quốc VMTD nói riêng đáp ứng
yêu cầu trong sự nghiệp bảo vệ và xây dựng Tổ quốc XHCN. Đội ngũ
CBTĐ bộ đội chủ lực là lực lượng từng trải, có nhiều kinh nghiệm thực
37
tiễn; một số đồng chí đã qua chiến đấu, phục vụ chiến đấu, được tôi luyện,
thử thách qua chiến tranh, hoàn thành tốt nhiệm vụ.
Những CBTĐ bộ đội chủ lực đã qua đào tạo cơ bản tại Học viện
quốc phòng Cảy-Xỏn Phôm-Vi-Hản và Học viện lục quân Côm-Ma-Đăm
có trình độ tay nghề khá vững vàng, nắm chắc các khâu, các bước tiến hành
công tác trong các nhiệm vụ, biết vận dụng những kiến thức đã được đào
tạo ở nhà trường vào giải quyết nhiệm vụ thực tiễn tại đơn vị. Quá trình tổ
chức tiến hành công tác tư tưởng, công tác tổ chức, xây dựng phong trào
thi đua, tiến hành CTĐ, CTCT trong thực hiện các nhiệm vụ tương đối bài
bản và có chiều sâu, có khả năng phát triển lên các vị trí cao hơn, là nguồn
cán bộ lãnh đạo, chỉ huy và quản lý cán bộ. Tuy nhiên, còn một số trường
hợp, nhất là số cán bộ mới ra trường, do kinh nghiệm thực tiễn còn ít,
những năm đầu được giao cương vị còn bỡ ngỡ, lúng túng trên cương vị,
nhất là trong năng lực quản lý bộ đội, duy trì các hoạt động hành chính
quân sự còn có những mặt hạn chế nhất định. Theo thống kê của Bộ Quốc
phòng Lào, CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào có trình độ học vấn không
đồng đều: đội ngũ CBTĐ có trình độ phổ thông cấp một là còn chiếm khá
cao 17,1%, phổ thông cấp hai chiếm 32,3%, phổ thông cấp ba chiếm tương
đối cao tới 50,6%. Về chuyên môn, cán bộ có trình độ cao học chỉ chiếm
0,5%, cử nhân là 2,5%, cao cấp là 12%, trung cấp là 53%, cấp cơ sở là
02%, chưa qua đào tạo tại trường còn chiếm tới 30%.
Trong đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực hiện nay, số đã chiến đấu không
nhiều, đại bộ phận CBTĐ bộ đội chủ lực là trưởng thành trong thời bình,
chưa được thử thách rèn luyện trong chiến đấu. Theo kết quả điều tra, “Đội
ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực đã trải qua thử thách trên chiến trường một trận
là chiếm 12,9%, hai trận là chiếm 9,6%, ba trận là chiếm 6,2%, bốn trận là
chiếm 5,1%, năm trận là chiếm 3,2%, sáu trận là chiếm 1,4%, bảy trận là
chiếm 1,2%, tám trận trở lên là chiếm 0,3 %, chưa quan thử thách trong
38
chiến trường 60,1%”. Dự báo trong khoảng từ 5 đến 10 năm tới, CBTĐ bộ
đội chủ lực qua chiến đấu sẽ còn rất hiếm.
Ba là, đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực xuất thân từ nhiều bộ tộc và các
vùng, miền khác nhau.
Trong đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào có đầy đủ 69 bộ tộc
Lào sinh sống trên cả nước. Thực hiện chính sách của Đảng, Nhà nước về
phát triển cán bộ là người dân tộc thiểu số, nhưng năm qua, các cấp ủy
Đảng, chỉ huy của các đơn vị cấp trên đã chú trọng lựa chọn và bồi dưỡng
cán bộ là con em các dân tộc thiểu số, một số trong đó đã phát triển tốt,
khẳng định sự đúng đắn chủ trương của Đảng, Nhà nước. Hiện nay, ở cấp
tiểu đoàn, cán bộ dân tộc thiểu số chiếm tỷ lệ ngày càng cao và điều quan
trọng hơn là các cấp ủy Đảng tạo điều kiện cán bộ này có số lượng và chất
lượng cân bằng và tự cố gắng phấn đấu vươn lên, hòa nhập, đoàn kết của
toàn đội ngũ cán bộ thiểu số, khẳng định năng lực, khả năng của mình. Hơn
nữa, với đặc tính thật thà, chất phác, mộc mạc, chân thành, số cán bộ này
thường không sắc sảo, nhận thức không thật sự nhanh, nhưng khi đã có
giác ngộ, niềm tin thì thường rất vững chắc. Trong thực tế đã chứng minh,
cán bộ thiểu số khi có giác ngộ, quán triệt đường lối của Đảng họ trung
thành một lòng một dạ với Đảng, rất khó các thế lực thù địch mua chuộc,
họ rất kiên cường và có sức dũng cảm cao trong chiến đấu. Nhưng ngược
lại, khi đã giảm niềm tin thì cũng rất khó thuyết phục.
Về thành phần xuất thân và vùng miền sinh sống của cán bộ trước
khi gia nhập Quân đội, theo thống kê: đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực xuất
thân từ thành phố là 4,1%, từ thành thị là 8,8, từ thị trấn 16,3, từ nông
thông là 70,5%; xuất thân từ đội ngũ công nhân 7,6%, từ đội ngũ trí thức là
5,2%, từ nông dân 70,7%, từ đội ngũ cán bộ 16,5%. Như thống kê cho
thấy, đa số CBTĐ bộ đội chủ lực xuất thân từ giai cấp nông dân, sống ở
nông thôn miền núi và vùng đồng bằng. Do vậy, đội ngũ cán bộ chịu ảnh
39
hưởng tư tưởng, tâm lý nông dân, kiến thức mọi mặt còn nhiều hạn chế.
Đây là một đặc điểm phải tính đến trong quá trình giáo dục, nhất là nâng
cao giác ngộ bản lĩnh chính trị, mục tiêu, lý tưởng chiến đấu cho đội ngũ
này hiện nay.
Bốn là, đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực có tư tưởng chính trị, đạo đức
lối sống tốt đẹp, có năng lực cơ bản đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ.
Đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực đa số đều là những người được trải
qua thực tiễn, có phẩm chất chính trị, đạo đức cách mạng tốt, không có tiền
án tiến sự, không mắc vào các tệ nạn xã hội. Họ có nguyện vọng phục vụ
quân đội suốt đời, có nguyện vọng theo nghề nghiệp trong quân đội, mong
muốn phục vụ Tổ quốc XHCN. Trong những năm qua, đội ngũ CBTĐ
được rèn luyện thử thách và trưởng thành trong chiến đấu, phẩm chất, năng
lực lãnh đạo, chỉ huy, quản lý, đặc biệt năng lực CTĐ, CTCT được thực
tiễn kiểm nghiệm đánh giá và khẳng định. Vì vậy, mặc dù tỷ lệ qua trường
thấp, nhưng đội ngũ CBTĐ luôn hoàn thành tốt chức trách, nhiệm vụ. Hiện
nay, do yêu cầu xây dựng quân đội trong thời bình, cơ cấu tuổi đời, tuổi
quân, qua trường, qua chiến đấu của đội ngũ CBTĐ có sự thay đổi lớn.
Đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực thường xuyên quán triệt chủ nghĩa
Mác - Lênin, mục đích, lý tưởng của Đảng NDCM Lào; tuyệt đối lòng tận
trung với Đảng, tận hiếu với dân, sẵn sàng xả thân để bảo vệ Đảng, bảo vệ
chính quyền cách mạng, Đảng và Nhà nước. Trong bất cứ điều kiện nào
trong chiến tranh cũng như trong hòa bình cán bộ đều dũng cảm, mưu trí,
vượt qua mọi khó khăn thử thách hoàn thành mọi nhiệm vụ đơn vị được
giao. Đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực có đạo đức cách mạng thể hiện sự
trung thành vô hạn đối với sự nghiệp cách mạng; có bản lĩnh chính trị vững
vàng; có tính tổ chức và kỷ luật cao, luôn chấp hành đúng các chủ trương,
đường lối, nghị quyết của Đảng. Sự trung thành đó không phải là lời hứa
hẹn, lời tuyên bố..., mà trước hết được thể hiện ở mức độ nghiêm chỉnh và
40
trung thực chấp hành các quy định của đơn vị. Đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ
lực có ý thức cộng đồng, luôn biết đặt lợi ích của Đảng, của Tổ quốc, của
nhân dân lên trên lợi ích cá nhân; có lối sống “mình vì mọi người”; gương
mẫu trước quần chúng, phấn đấu ra sức góp phần xây dựng đơn vị, gương
mẫu trong lối sống.lãnh mạnh và giàn dị lối sống có tình, có nghĩa, có
trước, có sau, nhân hậu, thuỷ chung, đoàn kết, thương yêu, tương trợ giúp
đỡ lẫn nhau. Trong cuộc sống hàng ngày, đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực có
thái độ nghiêm khắc đối với chính bản thân mình, khoan dung, độ lượng và
tôn trọng đối với mọi người.
Năm là, hoạt động lãnh đạo, chỉ huy, quản lý của đội ngũ CBTĐ bộ
đội chủ lực mang tính trực tiếp, gần gũi với cán bộ, chiến sĩ thuộc quyền.
Đây là đặc điểm có sự khác biệt so với đội ngũ cán bộ cấp trung
đoàn và sư đoàn trong QĐND Lào. Là cán bộ cấp phân đội, hoạt động lãnh
đạo, chỉ huy, quản lý của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực mang tính trực
tiếp, gần gũi với cán bộ, chiến sĩ thuộc quyền. Đội ngũ CBTĐ cũng là lực
lượng phải thường xuyên bám sát, nắm đơn vị 24/24 giờ, thực hiện cùng
ăn, cùng ở, cùng lao động, sinh hoạt, huấn luyện, chiến đẩu với cán bộ,
chiến sĩ thuộc quyền, cùng chia sẻ buồn vui với họ; thường xuyên phải đối
mặt với vất vả, khó khăn gian khổ, cường độ lao động cao cả về tinh thần,
trí óc lẫn sức lực cơ bắp, ngay cả khi đóng quân ổn định trong doanh trại
cũng như khi huấn luyện, diễn tập, hành quân, dã ngoại.
Đội ngũ CBTĐ cũng là những người giữ vị trí quan trọng nhất của
đội ngũ cán bộ phân đội, là cấp trên và là Thủ trưởng về quân sự trực tiếp
các cán bộ, chiến sĩ đơn vị thuộc quyền; chịu trách nhiệm trước cấp trên về
mọi mặt hoạt động của đơn vị; trực tiếp tổ chức triển khai tất cả các hoạt
động từ huấn luyện chiến đấu, duy trì kỷ luật quân đội ở đơn vị, quản lý cơ
sở vật chất, vũ khí, trang thiết bị kỹ thuật, con người, bảo đảm đời sống,
xây dựng đơn vị.
41
2.2. BẢN LĨNH CHÍNH TRỊ VÀ MỘT SỐ VẤN ĐỀ CHỦ YẾU VỀ NÂNG
CAO BẢN LĨNH CHÍNH TRỊ CỦA ĐỘI NGŨ CÁN BỘ TIỂU ĐOÀN BỘ ĐỘI CHỦ
LỰC QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN LÀO HIỆN NAY
2.2.1. Bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ tiểu đoàn bộ đội chủ
lực Quân đội nhân dân Lào hiện nay - khái niệm, những yếu tố cấu
thành, nội dung và vai trò của bản lĩnh chính trị
2.2.1.1. Khái niệm bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ tiểu đoàn bộ
đội chủ lực Quân đội nhân dân Lào hiện nay
* Bản lĩnh
Nhân cách của mỗi người là một chỉnh thể gồm toàn bộ các thuộc tính
tâm lý, tri thức, đạo đức, tư tưởng, ý chí, niềm tin…trong đó, bản lĩnh chính
trị là thuộc tính giá trị cơ bản của người cán bộ, đảng viên cộng sản. Bản lĩnh
chính trị là điều kiện không thể thiếu để người cán bộ phát triển tài năng, nhân
cách và bảo đảm cho họ thành công trong sự nghiệp và cuộc sống. Để luận
giải sâu sắc khái niệm bản lĩnh chính trị, cần làm rõ khái niệm “bản lĩnh”,
“chính trị”. Theo từ điển Hán-Việt của Đào Duy Anh, “bản lĩnh là nền gốc
của nhân cách, tài lực và khả năng”. Cũng theo hướng tiếp cận này, từ điển
Hán-Việt giải nghĩa “bản lĩnh” là nhân cách, là tài năng sẵn có khiến cho con
người có bản sắc riêng. Như vậy “bản lĩnh” được hiểu là một loại khả năng
bên trong của con người, mà khả năng này tạo ra nền móng, gốc rễ của dân
cách con người.
Đại từ điển tiếng Việt do Nguyễn Như Ý (chủ biên) cho rằng: “bản
lĩnh” là khả năng và ý chí kiên định trước mọi hoàn cảnh: người có bản lĩnh,
rèn luyện bản lĩnh chiến đấu [40, tr.93]. Theo đó, bản lĩnh là sự tỉnh táo cùng
với ý chí kiên cường, bất khuất của một con người trước mọi hoàn cảnh như
bị cám dỗ, dụ dỗ, khích tướng, đe dọa, khủng bố, tra tấn... (nói chung là áp
lực từ bên ngoài) buộc người đó phải thay đổi quan điểm, lập trường. Bản lĩnh
là một hiện tượng xã hội, phản ánh nhóm phẩm chất cốt lõi thuộc về bản chất
của con người và của các tổ chức xã hội do con người lập nên.
42
Qua giải nghĩa của các nhà ngôn ngữ học, có thể kết luận: Bản lĩnh là
khả năng bên trong của con người và tổ chức xã hội do con người lập lên,
nhưng khả năng này phát triển ổn định tạo thành nền tảng, thành bản chất cho
con người và tổ chức xã hội của con người. Bản chất ấy không dễ bị lung lạc,
bị thay đổi do tác động ngoại cảnh, trái lại, trong những hoàn cảnh khách
quan, tác động dữ dội, bản chất ấy giúp con người và tổ chức đưa ra những
quyết định, hành động độc lập, thể hiện ý chí kiên định về một mục tiêu, lý
tưởng mà con người và tổ chức ấy hướng tới bản lĩnh là đức tính (phẩm chất)
tự quyết định một cách độc lập, sáng tạo suy nghĩ, thái độ hành động của
mình và không dao động trước bất cứ tác động bên ngoài nào.
Bản lĩnh đó đã được Chủ tịch Hồ Chí Minh khái quát, hình thành một
chân lý phổ biến với dân tộc Việt Nam: “Chúng ta thà hi sinh tất cả, nhất định
không chịu mất nước, không chịu làm nô lệ”. Bản lĩnh đó cũng đã được Người
căn dặn các chiến sĩ quyết tử của Trung đoàn Thủ đô khi bước vào cuộc kháng
chiến chống Pháp “quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh”; thành lẽ sống đối với cán
bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang nhân dân: “trung với Đảng, hiếu với dân, sẵn
sàng chiến đấu hi sinh vì độc lập tự do của Tổ quốc, vì CNXH. Nhiệm vụ nào
cũng hoàn thành, khó khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng chiến thắng”.
* Chính trị
Chính trị xuất hiện khi xã hội có phân chia giai cấp và đối kháng giai cấp.
Chính trị là lĩnh vực rất phức tạp trong đời sống quan hệ xã hội của con người
trong xã hội có giai cấp. Các nhà kinh điển của chủ nghĩa Mác - Lênin đã đề cập
sâu sắc về chính trị dưới các góc độ khác nhau; trong lĩnh vực kinh tế, “chính trị
là biểu hiện tập trung của kinh tế”, trong lĩnh vực quân sự, chiến tranh là sự tiếp
tục của chính, bằng phương thức bạo lực…Chính trị luôn có ảnh hưởng mạnh
mẽ đến các lĩnh vực hoạt động của con người. Chính trị là sự phản ánh và bảo vệ
lợi ích của một giai cấp nhất định thông qua hoạt động của nhà nước; chính trị là
mối quan hệ giữa các giai cấp, dân tộc, tập đoàn xã hội khác nhau trong việc
43
giành, giữ quyền lực nhà nước. Chính trị là một bộ phận của kiến trúc thượng
tầng xã hội, bao gồm: ý thức chính trị, tổ chức chính trị và hoạt động chính trị.
Chính trị theo nghĩa phổ thông là “những vấn đề về điều hành bộ máy
nhà nước hoặc những hoạt động của giải cấp, chính Đảng nhằm giành duy trì
quyền điều hành nhà nước; những hiểu biết về mục đích, về đường lối và
nhiệm vụ đấu tranh của các chính Đảng cũng như của đông đảo quần chúng”
[33, tr.339]. Theo đó, chính trị là toàn bộ những hoạt động có liên quan đến
các mối quan hệ giữa các giai cấp, dân tộc, các tầng lớp xã hội, mà cốt lõi là
vấn đề giành chính quyền, duy trì và sử dụng quyền lực nhà nước, sự tham gia
vào công việc của Nhà nước, sự xác định hình thức tổ chức, nhiệm vụ, nội
dung hoạt động của Nhà nước. Bất kỳ vấn đề chính trị nào cũng liên quan đến
quyền lợi của giai cấp và Nhà nước.
Quân đội là công cụ bạo lực của của giai cấp thống trị: “Quân đội là
một tập đoàn có tổ chức gồm những người được vũ trang, được Nhà nước đào
tạo để thực hiện chiến tranh” [1, tr.11]. Quân đội là một hiện tượng chính trị
xã hội và lịch sử trong xã hội có giai cấp và đấu tranh giai cấp. Sự ra đời và
hoạt động của quân đội do yêu cầu của đấu tranh giai cấp và phục vụ đấu
tranh giai cấp.
Quân đội bao giờ cũng gắn liền với giai cấp, với nhà nước đã tổ chức
giáo dục, rèn luyện và nuôi dưỡng. Cho nên, toàn bộ hoạt động của quân đội
đều bị quy định bởi chính trị, phụ thuộc vào chính trị và luôn mang bản chất
giai cấp sâu sắc. Chính trị của quân đội là chính trị của một giai cấp, một nhà
nước nhất định. Mỗi giai cấp, mỗi kiểu nhà nước có kiểu quân đội riêng,
mang bản chất giai cấp khác nhau. Bản chất chính trị của quân đội phụ thuộc
quyết định vào bản chất giai cấp, Nhà nước tổ chức, lãnh đạo quân đội.
Như vậy, bản lĩnh chính trị là thuộc tính phản ánh bản chất chính trị
của một người hay tổ chức xã hội được cấu thành bởi những tri thức, tình
cảm, nhận thức, ý chí và hành vi chính trị của một chủ thể được biểu hiện ở
44
khả năng tự quyết định những suy nghĩ và hành vi chính trị một cách độc lập,
sáng tạo và có hiệu quả trong các tình huống phức tạp về chính trị, không dao
động thay đổi trước những tác động từ bên ngoài.
* Bản lĩnh chính trị của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào
Theo đó, bản lĩnh chính trị của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực là một
phẩm chất cơ bản của người cán bộ, đảng viên nói chung, CBTĐ bộ đội chủ
lực nói riêng. Đó chính là biểu hiện tập trung nhất của một trong hai mặt đức
và tài của người cán bộ. Bản lĩnh chính trị của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực
là phẩm chất chính trị phát triển đến trình độ cao, tự giác và sáng tạo, thể hiện
rõ năng lực làm chủ về chính trị trong thực hiện nhiệm vụ, đặc biệt trước
những thách thức cao độ, nhất là vào những thời điểm có tính bước ngoặt.
Bản lĩnh chính trị CBTĐ bộ đội chủ lực còn là sự kết tinh các giá trị chính trị-
tinh thần cao đẹp của Đảng, Nhà nước, quân đội; là sự hội tụ, các phẩm chất
chính trị, đạo đức, tâm lý tích cực và năng lực thực tiễn chính trị trong một
trạng thái tinh thần-chính trị bền vững, kiên định trước những tác động phức
tạp của tình hình chính trị - xã hội để hoàn thành tốt nhiệm vụ.
Bản lĩnh chính trị CBTĐ bộ đội chủ lực được biểu hiện ở phẩm chất,
năng lực tự quyết định một cách độc lập, sáng tạo suy nghĩ, thái độ, hành vi
của họ để xử lý đúng đắn các tình huống đặt ra, luôn kiên định vững vàng
trong mọi hoàn cảnh. Quá trình bồi dưỡng, rèn luyện bản lĩnh chính trị là bồi
dưỡng, rèn luyện nhận thức chính trị, tình cảm chính trị, hành vi chính trị đây
là 3 yếu tố bản lĩnh chính trị của mỗi cán bộ. Đồng thời đây cũng là một trong
những nội dung cơ bản nhằm nâng cao chất lượng tổng hợp, khả năng, khả
năng sẵn sàng chiến đấu và sức mạnh chiến đấu của đội ngũ CBTĐ bộ đội
chủ lực QĐND Lào trong giai đoạn hiện nay.
Bản lĩnh chính trị của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào hình
thành và phát triển trong quá trình xây dựng, chiến đấu, trường thành, gắn
liền với những nguyên tắc cơ bản xây dựng quân đội về chính trị; lấy xây
45
dựng chính trị làm cơ sở là “gốc” là “nền tảng” để nâng cao chất lượng tổng
hợp, khả năng sẵn sàng chiến đấu và sức mạnh chiến đấu của QĐND Lào
trong giai đoạn hiện nay đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trước mặt và lâu dài của
sự nghiệp cách mạng. Bản lĩnh chính trị của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực
QĐND Lào là sản phẩm của quá trình giáo dục, đào tạo bồi dưỡng, rèn
luyện của Đảng, Nhà nước, quân đội và của quá trình người cán bộ hoạt
động trong môi trường quân sự.
Từ phân tích trên, có thể đưa ra khái niệm: Bản lĩnh chính trị của đội
ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào là những giá trị thuộc về bản chất của
người cán bộ quân đội, cấu thành phẩm chất và năng lực chính trị của người
cán bộ lãnh đạo, chỉ huy, quản lý cấp tiểu đoàn, thể hiện tập trung ở: sự giác
ngộ chính trị, sự kiên định, vững vàng về mục tiêu, lý tưởng cách mạng; có ý
chí quyết tâm cao, hành động đúng dựa trên cơ sở khoa học khi giải quyết
những nhiệm vụ thực tiễn đặt ra, bảo đảm định hướng chính trị, tư tưởng
đúng đắn cho đơn vị hoàn thành tốt chức trách, nhiệm vụ được giao.
*Mối quan hệ giữa bản lĩnh chính trị và phẩm chất chính trị của
người cán bộ tiểu đoàn bộ đội chủ lực QĐND Lào.
Bản lĩnh chính trị và phẩm chất chính trị là hai mặt luôn thống nhất và
không thể thiếu đối với đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào hiện nay.
Không thể có bản lĩnh chính trị vững vàng mà phẩm chất chính trị lại yếu kém
và ngược lại có phẩm chất chính trị vững mạnh lại bản lĩnh chính trị lại thấp.
Mối quan hệ đó có thể diễn đạt như sau:
Thứ nhất, bản lĩnh chính trị là những giá trị cốt lõi của phẩm chất chính
trị đội ngũ cán bộ tiểu đoàn bộ đội chủ lực Quân đội nhân dân Lào. Bản lĩnh
chính trị bảo đảm cho phẩm chất chính trị của một người hay công đồng
người phát triển đến mức giúp người đó có thể ra quyết định về chủ trương
hoặc hành động chính trị một cách độc lập, đúng đắn, sáng tạo với niềm tin
tưởng cao mà không dao động, hoặc chịu sự tác động từ bên ngoài làm nhụt ý
chí hành động, kể cả tác động của những tình huống rất phức tạp về chính trị.
46
Thứ hai, những thuộc tính giá trị của bản lĩnh chính trị và phẩm chất
chất chính trị là thống nhất nhau, tuy nhiên bản lĩnh chính trị có nội hàm hẹp
hơn phẩm chất chính trị. Phẩm chất chính trị có ngoại diên rộng hơn bản lĩnh
chính trị, bao quát bản lĩnh chính trị. Bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ là
tổng hợp những nhận thức, tình cảm và hành vi chính trị đã phát triển đạt tới
trình độ tự giác, tạo nên năng lực làm chủ của họ, thể hiện tập trung ở sự vững
vàng, kiên định, đồng thời nhạy cảm trước những biến động chính trị - xã hội,
ở sự tích cực tu dưỡng đạo đức cách mạng, rèn luyện ý thức tổ chức kỷ luật
nghiệm minh; ở sự giải quyết chính xác và mau lẹ những vấn đề chính trị
trong thực tiễn đúng với đường lối, quan điểm của Đảng, phù hợp với điều
kiện lịch sử cụ thể trên cương vị, chức trách của người cán bộ.
Phẩm chất chính trị là một trong những phẩm chất xã hội trong nhân
cách con người của xã hội đã có giai cấp. Phẩm chất chính trị là sự phản ánh
các mối quan hệ chính trị, các hoạt chính trị, hoạt động đấu tranh giai cấp, đấu
tranh dân tộc của con người vào nhân cách. Phẩm chất chính trị đã phát triển
cao đạt tới trình độ tự giác sẽ trở thành bản lĩnh chính trị. Ngược lại, bản lĩnh
chính trị của người cán bộ là biểu hiện ở trình độ cao của phẩm chất chính trị.
Một người cán bộ có phẩm chất chính trị tốt sẽ là người có bản lĩnh cao, và
ngược lại.
QDND Lào là công cụ bạo lực sắc bén của Nhà nước CHDCND Lào,
mang tính giai cấp sâu sắc. Cán bộ QĐND Lào là lực lượng nòng cốt xây
dựng quân đội cách mạng, vì vậy phải là lực lượng thấm nhuần bản chất giai
cấp của quân đội cách mạng. Vi vậy, khi xem xét, xây dựng nhân cách người
sĩ quan quân đội, trước hết phải xem xét ở phương diện chính trị - giai cấp.
Cũng vì thế, bản lĩnh chính trị của cán bộ là một phẩm chất xã hội cơ bản, chủ
đạo trong nhân cách, phản ánh về mặt giác ngộ giai cấp, giác ngộ dân tộc của
người cán bộ dưới sự lãnh đạo của Đảng.
47
2.2.1.2. Những yếu tố cấu thành bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán
bộ tiểu đoàn bộ đội chủ lực Quân đội nhân dân Lào
Từ trình bày trên về bản lĩnh chính trị của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ
lực QĐND Lào cho thấy, bản lĩnh đó được hợp thành bởi các yếu tố: tri thức
và niềm tin chính trị; ý thức chính trị và tình cảm cách mạng; quyết tâm hành
động và phẩm chất, đạo đức, lối sống thể hiện trong quá trình thực hiện chức
trách, nhiệm vụ cụ thể của người CBTĐ thông qua thực tiễn công tác.
Một là, tri thức và niềm tin chính trị là cơ sở hình thành bản lĩnh chính
trị của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực.
Hệ thống tri thức của người CBTĐ hết sức phong phú. Bao gồm toàn
bộ những hiểu biết về tự nhiên, xã hội và tư duy, những kinh nghiệm trong
thực tiễn lãnh đạo, chỉ huy đơn vị. Nhưng, những tri thức đó không tự nhiên,
trực tiếp dẫn tới hình thành BLCT và niềm tin vào mục tiêu, lý tưởng chính trị
của người cán bộ. Chỉ những tri thức chính trị tiến bộ, khoa học mới giúp
người cán bộ hiểu được tính tất yếu khách quan của mục tiêu, lý tưởng cách
mạng mà họ theo đuổi, tri thức lý luận về mục tiêu độc lập dân tộc gắn với
CNXH ở Cộng hoà Dân chủ nhân dân Lào mới góp phần hình thành niềm tin
sâu sắc trong BLCT của người cán bộ, đảng viên. Do hiểu được tính tất yếu,
khách quan, khoa học của mục tiêu, lý tưởng cách mạng mà người cán bộ
theo đuổi, nên trong hoàn cảnh nào, dù thay đổi mau lẹ, hoặc trong khó khăn,
gian khổ đến mấy, cũng không làm cho người cán bộ dao động về tư tưởng,
nhận thức và do vậy mới kiên định trong hành động. Tri thức lý luận chính trị
nói ở đây, chính là lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, đường lối, quan điểm
của Đảng NDCM Lào. Những tri thức này là cơ sở lý luận cho sự hình thành,
phát triển tư duy chính trị nhạy bén, năng lực giải quyết đúng đắn những vấn
đề phức tạp nảy sinh trong thực tiễn công tác, nhất là những vấn đề chính trị -
xã hội, đảm bảo cho người cán bộ đủ sức hoàn thành nhiệm vụ mà Đảng,
Quân đội và đơn vị giao cho.
48
Hai là, ý thức chính trị và tình cảm cách mạng là yếu tố đặc thù trong
bản lĩnh chính trị của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực.
Chủ nghĩa duy vật lịch sử đã minh chứng rằng giữa ý thức xã hội, ý
thức giai cấp, ý thức cá nhân có quan hệ hữu cơ, gắn bó với nhau, trong đó ý
thức xã hội, ý thức giai cấp bao giờ cũng quy định nội dung, phương hướng
vận động, phát triển của ý thức cá nhân. Ý thức chính trị bao gồm hai yếu tố
cơ bản là nhận thức chính trị và tình cảm chính trị. Ý thức chính trị phát triển
đến trình độ cao dẫn đến hình thành ý chí chính trị kiên định, yếu tố giữ vai
trò nền tảng trong quá trình hình thành BLCT của người cán bộ cách mạng.
Nhận thức chính trị lại bao hàm nhận thức chính trị thực tiễn thông thường
được hình thành trực tiếp do tác động của hoàn cảnh sống hàng ngày và nhận
thức chính trị lý luận - hệ tư tưởng là sự phản ánh những vấn đề chính trị thực
tiễn khách quan vào mỗi con người đạt tới trình độ lý luận khoa học. Nhận
thức lý luận chính trị có vai trò rất quan trọng trong ý thức chính trị của đội
ngũ cán bộ khoa học.
Tình cảm cách mạng của đội ngũ cán bộ tiểu đoàn là một hình thức đặc
thù của sự phản ánh hiện thực khách quan, là hệ thống những rung động nảy
sinh trên cơ sở thỏa mãn các nhu cầu chính trị của họ, biểu hiện thái độ của họ
trước những vấn đề chính trị - xã hội có liên quan. Tình cảm cách mạng của
đội ngũ cán bộ tiểu đoàn là sự khái quát những cảm xúc chính trị, nhất là
những cảm xúc biểu hiện tập trung thái độ của người cán bộ quân sự đối với
Đảng, Tổ quốc, nhân dân và đối với nhiệm vụ chính trị được giao. Nó mang
tính tiềm tàng, tương đối ổn định, phản ánh chiều sâu nội tâm và có một ý
nghĩa chính trị - xã hội nhất định. Tình cảm cách mạng của đội ngũ cán bộ
tiểu đoàn có tác động mạnh mẽ thúc đẩy sự vận động, biến đổi nhận thức
chính trị và hành vi chính trị của họ. Đồng thời, tình cảm cách mạng cũng
chịu sự tác động rất lớn của nhận thức chính trị. Vì vậy, quá trình xem xét,
xây dựng ý thức chính trị cho đội ngũ cán bộ tiểu đoàn, phải chú ý đầy đủ,
hợp lý cả nhận thức chính trị, lẫn tình cảm cách mạng của họ.
49
Ba là, phẩm chất đạo đức cách mạng, lối sống trong sạch, lành mạnh
là môi trường nuôi dưỡng, có quan hệ mật thiết với việc hình thành, củng cố,
phát triển bản lĩnh chính trị của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực.
Ngoài tri thức, ý thức chính trị, hành động chính trị của đội ngũ cán bộ
tiểu đoàn là những yếu tố cấu thành trực tiếp bản lĩnh chính trị, thì phẩm chất
đạo đức cách mạng, lối sống trong sạch, lành mạnh là môi trường nuôi dưỡng,
có quan hệ mật thiết với việc hình thành, củng cố, phát triển bản lĩnh chính trị
của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực. Đạo đức cách mạng là gốc của người cán
bộ, có vị trí, vai trò rất quan trọng trong việc hình thành, phát triển nhân cách
của người cán bộ. Hồ Chí Minh khẳng định: “Người cách mạng phải có đạo
đức, không có đạo đức thì dù tài giỏi mấy cũng không lãnh đạo được nhân
dân”. Trong BLCT, các yếu tố cấu thành có mối quan hệ biện chứng với
nhau, tác động lẫn nhau, đồng thời những yếu tố cấu thành BLCT ở người cán
bộ còn phải được nuôi dưỡng, phát triển bởi tu dưỡng phẩm chất đạo đức, lối
sống của cán bộ cách mạng. Người cán bộ tiểu đoàn có tri thức chính trị, có
hiểu biết đúng về tự nhiên, xã hội, tư duy; có ý thức chính trị cao sẽ bảo đảm
có hành vi chính trị đúng, tuy nhiên, vì là người cán bộ cách mạng, nên đồi
hỏi cán bọ tiểu đoàn còn phải có phẩm chất đạo đức tốt, lối sống chuẩn mực.
Có thể nói, phẩm chất đạo đức, lối sống là biểu hiện khác của ý thức và hành
vi chính trị. Người cán bộ lãnh đạo, chỉ huy được coi là chân chính chỉ khi họ
có BLCT vững vàng, có phẩm chất đạo đức và lối sống chuẩn mực. Đạo đức
trong BLCT của người cán bộ, đảng viên hiện nay, đó là đạo đức mới, đạo
đức cách mạng, mà tấm gương tiêu biểu là chủ tịch Cay-Xỏn-Phôm-Vi-Hản.
Người có đạo đức tốt là người luôn kiên định với mục tiêu, con đường đã lựa
chọn, luôn tận trung với Đảng, tận hiếu với dân, đặt lợi ích của nhân dân lên
trên hết, sẵn sàng chiến đấu, hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc.
Bốn là, hành động có tính chính trị trong quá trình thực hiện chức
trách, nhiệm vụ quân sự được giao là yếu tố quan trọng cấu thành bản lĩnh
chính trị của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực.
50
Bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ tiểu đoàn không chỉ có ý thức
chính trị mà còn bao gồm cả hành động có tính chính trị. Bởi lẽ, bất cứ một
phẩm chất xã hội nào trong nhân cách con người cũng đều bao hàm hai mặt là
ý thức và thực tiễn. Hành động có tính chính trị được hiểu là cử chỉ, lời nói,
thái độ, hành động, trách nhiệm của người cán bộ đối với chức trách nhiệm vụ
được giao. Người cán bộ có BLCT, không thể thực hiện chức trách nhiệm vụ
được giao chỉ đơn thuần như người cán bộ làm công hưởng lương bình
thường mà cần phải thể hiện trách nhiệm chính trị, sự hiểu biết và ứng xử của
họ trong các mối quan hệ chính trị - xã hội, nhất là các sự kiện có tính đột
biến, bước ngoặt, những thời cơ hoặc nguy cơ trong đời sống chính trị - xã
hội của đất nước, quân đội, đơn vị. Hành động chính trị chịu sự chi phối và
quy định của ý thức chính trị, do đó muốn người cán bộ lãnh đạo, chỉ huy tiểu
đoàn hoạt động một cách có hiệu quả, đúng định hướng, nhất thiết phải bắt
đầu từ việc giáo dục ý thức chính trị cho họ. Ngược lại, hành động chính trị
tích cực cũng có tác động trở lại đối với ý thức chính trị, nó là sự biểu hiện ra
bên ngoài của ý thức chính trị. Nội dung, tính chất, trình độ của hành động
chính trị bao giờ cũng thống nhất biện chứng với nội dung, tính chất, trình độ
của ý thức chính trị. Đó là sự thống nhất biện chứng giữa ý thức và hành
động, giữa hoạt động bên trong và bên ngoài của mỗi con người. Hành động
chính trị là thước đo, là căn cứ để nhận biết và đánh giá trình độ phát triển của
ý thức chính trị. Ý thức chính trị tuy là cái bên trong, trừu tượng, không nhìn
thấy được, nhưng nó là cái “điều khiển”, “chỉ đạo” hành vi chính trị, vì thế
thông qua hành vi chính trị ta có thể nhận thức và thẩm định được ý thức
chính trị. Lênin dạy rằng: Chúng ta căn cứ vào những cái gì để xét đoán
những “tư tưởng và tình cảm” thực của các cá nhân có thực ? Tất nhiên, căn
cứ đó chỉ có thể là các hoạt động của các cá nhân ấy. Chủ tịch Hồ Chí Minh
căn dặn cán bộ, chiến sĩ Quân đội nhân dân Việt Nam rằng: Học tập chính
cương, chính sách của Đảng cho hiểu mà làm cho đúng tức là thực hành chủ
51
nghĩa Mác - Lênin... Riêng về các chú, chính trị biểu hiện ra trong lúc đánh
giặc. Học chính cương, chính sách rồi thì phải thực hiện. Nếu thuộc lầu mà
không biết đánh giặc thì vô dụng. Theo đó, muốn đánh giá ý thức của đội ngũ
cán bộ tiểu đoàn, nhất thiết không thể chủ quan, võ đoán theo kiểu chỉ nghe
qua lời nói, mà điều quan trọng là phải đánh giá thông qua việc làm và kết
quả hoàn thành nhiệm vụ của bản thân họ.
2.2.1.3. Nội dung bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ tiểu đoàn, bộ
đội chủ lực Quân đội nhân dân Lào
Thứ nhất, có giác ngộ chính trị cao về mục tiêu, lý tưởng cách mạng,
nhận thức sâu sắc về nền tảng tư tưởng, quan điểm, đường lối của Đảng
NDCM Lào.
Đây là nội dung cơ bản nhất trong BLCT của đội ngũ CBTĐ bộ đội
chủ lực QĐND Lào. Trong nhân cách của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực, suốt
quá trình thực hiện nhiệm vụ của mình, đều phản ánh giá trị nhân cách về mặt
chính trị. Ph.Ăngghen viết: “Tất cả cái gì thúc đẩy con người hoạt động đều
thông qua đầu óc con người” [13, tr.11]. Khả năng nhận thức về mục tiêu, lý
tưởng cách mạng, về nền tàng tư tưởng, quan điểm, đường lối của Đảng, của
đội ngũ CBTĐ không tự nhiên mà nó, mà trái lại nó được giáo dục, đào tạo,
bồi dưỡng ở nhà trường, kết hợp với tự giáo dục, tự bồi dưỡng, rèn luyện
trong thực tiễn cách mạng. Chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh
cho rằng, quân đội mang bản chất của giai cấp nào thì mục tiêu, lý tưởng
chiến đấu của quân đội phục tùng mục tiêu, lý tưởng chiến đấu của giai cấp
đó. Không có và không bao giờ có quân đội, mà mục tiêu, lý tưởng chiến đấu
của nó lại mâu thuẫn hay đối lập với bản chất của giai cấp tổ chức và lãnh đạo
nó. Tính quy định của nền tàng tư tưởng, bản chất giai cấp đối với mục tiêu,
lý tưởng chiến đấu của quân đội hoàn toàn khách quan, phản ánh quy luật về
sự thống nhất giữa bản chất giai cấp của quân đội với mục tiêu, lý tưởng chiến
đấu của nó.
52
Người cán bộ phải có khả năng nhận thức chủ nghĩa Mác - Lênin, nền
tàng tư tưởng của Đảng. C. Mác - Ph. Ăngghen: “Vũ khí phê phán không thể
thay thế cho sự phê phán bằng vũ khí. Lực lượng vật chất chỉ có thể bị đánh
đổ bằng lực lượng vật chất. Nhưng một khi lý luận thâm nhập vào quần chúng
sẽ trở thành sức mạnh vĩ đại” [14, tr.580]. Vì vậy, yêu cầu người cán bộ
không ngừng học hỏi, tìm tòi, nghiên cứu sâu sắc chủ nghĩa Mác - Lênin. Khả
năng nhận thức chủ nghĩa Mác - Lênin tức là nhận thức cách tư duy biện
chứng, nắm vững quy luật phát triển, vận động của hiện tượng, sự vật diễn ra
hằng ngày để nhận định, đánh giá, xử lý đúng, phấn đấu vì lý tưởng cách
mạng của Đảng.
Giáo dục chính trị tư tưởng là quá trình thường xuyên, lâu dài gay go
phức tạp của đội ngũ cán bộ vào các tổ chức, lực lượng và mọi lĩnh vực hoạt
động của đơn vị, nhằm làm cho chủ nghĩa Mác - Lênin giữ vị trí quan trọng
nhất trong đời sống tinh thần của đơn vị. Đó là cơ sở bảo đảm cho mọi hoạt
động của đơn vị luôn quán triệt sâu sắc đường lối, chính sách của Đảng và
Nhà nước, tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, với nhân dân và Đảng, sẵn sàng
chiến đấu hy sinh vì độc lập dân tộc và CNXH, chấp hành nghiêm mọi đường
lối, quan điểm, chủ trương, chính sách của Đảng, Hiến pháp, pháp luật của
Nhà nước, kỷ luật của quân đội.
Thứ hai, luôn luôn kiên định trong nhận thức, tưởng, hành động theo
mục tiêu, lý tưởng cách mạng mà Đảng và nhân dân Lào đã lựa chọn.
Người cán bộ phải kiên định vững vàng với mục tiêu, lý tưởng, con
đường cách mạng mà Đảng và nhân dân đã lựa chọn, đó là độc lập dân tộc
gắn liền với CNXH. Mục tiêu, lý tưởng cách mạng của Đảng mà người
CBTĐ phải phấn đấu thực hiện là: góp phần bảo đảm quyền làm chủ đất nước
cho nhân dân, quyền độc lập dân tộc cho Tổ quốc gắn với dân giàu, nước
mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Phải xem mục tiêu, lý tưởng này là tất
yếu khách quan, là động lực to lớn để giải quyết mọi nhiệm vụ cách mạng.
53
Không có độc lập dân tộc sẽ không có bất kỳ một chế độ xã hội tốt đẹp nào
của nhân dân có thể được xây dựng. Và nếu có độc lập mà dân không giàu,
nước không mạnh, xã hội không đoàn kết dân chủ, công bằng, văn minh thì
nền độc lập đó cũng chẳng có nghĩa lý gì, và đương nhiên nền độc lập dân tộc
không được bảo đảm. Vì thế, độc lập dân tộc và CNXH hòa quyện vào nhau,
thống nhất biện chứng với nhau được Đảng NDCM Lào xác định ngay từ lúc
ra đời. Tinh thần Đại hội X Đảng NDCM Lào để ra vì mục tiêu “dân giàu,
nước mạnh và xã hội đoàn kết, dân chủ, công bằng, văn minh”.
Bên cạnh đó, người cán bộ phải kiên định lý tưởng của Đảng con
đường cách mạng mà Đảng và nhân dân đã lựa chọn; nhiệm vụ của quân
đội. Kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và CNXH trên nền tảng chủ nghĩa
Mác - Lênin, giữ vững các nguyên tắc tổ chức hoạt động cơ bản của Đảng.
Đồng thời có năng lực giải quyết những vấn đề chính trị thực tiễn đúng
đắn. Đội ngũ cán bộ là những người nắm vững lý luận cách mạng, mà còn
phải là người chủ động, nhanh nhạy, tỉnh táo, sáng suốt trước những diễn
biến phức tạp của tình hình; sắc sảo, sáng tạo trong xem xét và giải quyết
mọi vấn đề theo đúng đường lối, quan điểm của Đảng; không hữu khuynh,
dao động, không mơ hồ thỏa hiệp, kiên quyết đấu tranh với những khuynh
hướng lệch lạc, sai trái.
Thời gian càng lùi xa, chúng ta càng thấy sự đúng đắn trên cơ sở khoa
học biện chứng, tính khách quan theo quy luật phát triển của lịch sử, ý nghĩa
to lớn, nhân văn cao cả của việc lựa chọn con đường cho cách mạng Lào. Từ
“lời giải” sáng tạo đối với “bài toán” khó cách mạng mà Đảng đưa ra, nhân
dân Lào thấy “đáp số” đúng, giải quyết trúng những nhu cầu cả cấp thiết lẫn
lâu dài đối với mỗi người và cả cộng đồng dân tộc trong xu thế của thời đại -
thời đại do cách mạng Tháng Mười Nga vĩ đại vạch ra, nên cả dân tộc đã tự
nguyện, nhất tề đoàn kết dưới ngọn cờ của Đảng và ủy thác sự lãnh đạo của
Đảng đối với dân tộc.
54
Kinh nghiệm lịch sự hiện đại chứng minh rằng, thống nhất đất nước
chỉ có thể thực hiện được trên cơ sở độc lập dân tộc thực sự-độc lập trên
nền tảng của CNXH. Bởi vì từ đó sẽ tạo ra những tiền đề vật chất và tinh
thần cần thiết cho việc bảo vệ vững chắc chủ quyền của dân tộc. Do đó, đội
ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào kiên định mục tiêu độc lập dân tộc,
lý tưởng con đường cách mạng mà Đảng và Nhà nước đã lựa chọn hiện nay
được biểu hiện rõ nhất ở chỗ bảo đảm có đường lối độc lập, tự chủ trong
phát triển đất nước.
Thứ ba, xác định tốt nhiệm vụ và có động cơ phấn đấu đúng đắn, sức
chịu đựng bền bỉ, dẻo dai của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào.
Việc xác định đúng đắn nhiệm vụ chính trị và động cơ phấn đấu, sức
chịu đựng của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND là một yêu cầu rất quan
trọng của người CBTĐ bộ đội chủ lực trong lãnh đạo, chỉ huy và quản lý đơn
vị. Bởi vì, mỗi đơn vị có một đặc điểm riêng: về đội ngũ đảng viên, trình độ
cán bộ chiến sĩ, địa bàn đóng quân, điều kiện kinh tế - xã hội v.v… cho nên
việc xác định nhiệm vụ của mỗi đơn vị phải khác nhau. Mặc khác, nhiệm vụ
của mỗi đơn vị trong từng giai đoạn khác nhau nên việc xác định nhiệm vụ
lãnh đạo và chỉ huy thực hiện cũng khác nhau. Để lãnh đạo và thực hiện thắng
lợi nhiệm vụ chính trị và động cơ phấn đấu trong từng giai đoạn, trong từng
thời kỳ, yêu cầu đặt ra với đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực phải xác định đúng
chức năng, nhiệm vụ sao cho sát hợp với đặc điểm của đơn vị.
Tinh thần trách nhiệm là một trong những phẩm chất của con người, là
một trong những tiêu chuẩn để đánh giá người cán bộ, đảng viên. Người
CBTĐ bộ đội chủ lực có tinh thần trách nhiệm là người luôn nhận thức rõ và
tìm cách thực hiện tốt chức trách, nhiệm vụ của mình, suốt đời hy sinh, phấn
đấu cho lý tưởng, vì cuộc sống hạnh phúc của nhân dân mà trước hết phải
thực hiện thật tốt nhiệm vụ được cơ quan, tổ chức phân công, thể hiện tốt
chức trách của mình với bạn bè, đồng chí, đồng nghiệp, cơ quan, đoàn thể.
55
Để xây dựng thái độ, động cơ phấn đấu, tu dưỡng, rèn luyện đúng đắn
cho đội ngũ cán bộ, trước hết các cấp uỷ Đảng, các cơ quan phải tăng cường
công tác giáo dục thường xuyên cho đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực cao nhận
thức về vị trí, vai trò cực kỳ quan trọng trên địa vị là người đứng đầu trong
đơn vị có tính sống còn mọi quyết định công việc trong đơn vị; đồng thời làm
sao cho người cán bộ tự giác trong việc tự học, tự tu dưỡng và rèn luyện của
bản thân họ, thấy rõ những yêu cầu, đòi hỏi khách quan về nhiệm vụ chính trị
rất nặng nề lại rất vinh dự do Đảng và nhân dân giao cho, về tiêu chuẩn đội
ngũ CBTĐ trong tình hình mới. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã căn dặn cán bộ,
đảng viên: “Đạo đức cách mạng không phải trên trời sa xuống. Nó do đấu
tranh, rèn luyện bền bỉ hằng ngày mà phát triển và củng cố. Cũng như ngọc
càng mài càng sáng, vàng càng luyện càng tròn” [24, tr.293]. Trong quá trình
giáo dục giúp cho đội ngũ CBTĐ, phân biệt được ranh giới giữa người cán bộ
và quần chúng tích cực phải thể hiện sự hơn hẳn của mình đối với quần
chúng, ở trình độ tri thức, ở tính tiên phong gương mẫu, phong cách sống
trong sạch lành mạnh, phương pháp làm việc lãnh đạo, chỉ huy, quản lý hiệu
quả, trách nhiệm chính trị cao,… phải là ngọn cờ dẫn đường, định hướng
chính trị, là chỗ dựa tin cậy của quần chúng của anh em trong đơn vị.
Thứ tư, có ý chí, quyết tâm chiến đấu cao và thái độ kiên quyết đối với
kẻ thù.
Ý chí, quyết tâm chiến đấu cao và có thái độ kiên quyết đối với kẻ thù
là nét đặc trưng trong bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ quân đội nói
chung và đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực Quân đội nhân dân Lào nói riêng.
Chủ tịch Cay-Sỏn Phôm-Vi-Hản thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước đánh giá
QĐND Lào:
Quân đội ta bao giờ cũng giữ vững được bản chất và truyền thống vẻ vang
của quân đội cách mạng thể hiện tính tiên phong gương mẫu trong mọi công
việc, khắc phục mọi khó khăn gian khổ, đánh thắng mọi kẻ thù, hoàn thành
56
thắng lợi mọi nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước và nhân dân giao cho. Xứng đáng là
lực lượng nòng chốt vững mạnh của cách mạng, công cụ sắc bén của Đảng, là
quân đội anh hùng của dân tộc Lào anh hùng [50, tr.13].
Đối với Quân đội nhân dân Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chi Minh khẳng
định: “Tuy khi giới ta còn kém, kinh nghiệm ta còn ít, nhưng lòng kiên quyết,
chí hy sinh của tướng sĩ ta đã lập được những chiến công oanh liệt, vẻ vang,
có thể nói là kinh trời động đất” [15, tr.151]. Bởi vậy, trong quá trình tổ chức,
lãnh đạo, quân đội, Đảng NDCM Lào luôn quan tâm đến việc giáo dục, rèn
luyện, không ngừng nâng cao giác ngộ về chính trị tư tưởng, rèn luyện ý chí
chiến đấu kiên quyết, bền bỉ của cán bộ, đặc biệt là trước mỗi bước ngoặt của
cách mạng, khi tình hình nhiệm vụ có sự thay đổi.
Ý chí, quyết tâm chiến đấu cao và có thái độ kiên quyết đối với kẻ thù
càng có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong bản lĩnh chính trị của đội ngũ
CBTĐ trong điều kiện hiện nay. Khi mà hàng ngày, hàng giờ người cán bộ,
đảng viên phải đối mặt với nhiều vấn đề mới của cơ chế và tác động của
những điều kiện trong và ngoài nước như: Sự cám dỗ về vật chất của cơ chế
thị trường, xu thế mở cửa, hội nhập; trước sự phá hoại của kẻ thù thông qua
chiến lược "Diễn biến hoà bình" những tham vọng về địa vị, quyền lợi, những
toan tính lợi ích.
Thứ năm, làm chủ cảm xúc, sự tự tin, quyết đoán, dám nghĩ, dám làm,
dám chịu trách nhiệm và quyết tâm theo đuổi chân lý.
Cảm xúc là một trong đặc trưng phải có của những người cán bộ cách
mang nói chung, đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực nói riêng. Tình cảm cách
mạng càng sâu sắc, thì những xúc cảm của người cán bộ càng phong phú, tuy
nhiên đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực phải có khả năng làm chủ cảm xúc của
mình, không được suy nghĩ cảm tính, phản ứng bột phát, duy tình trước các
tác động khách quan. Có khả năng chế ngự cảm xúc, nhưng lại không được
57
vô cảm, lạnh lùng là sự thể hiện bản lĩnh cao, cần thiết trong tình hình hiện
nay của người CBTĐ bộ đội chủ lực.
Đồng thời, CBTĐ bộ đội chủ lực cũng phải dám nghĩ, dám làm và
quyết tâm theo đuổi chân lý. Nêu cao ý thức trách nhiệm, tận tuỵ với công
việc; dám lãnh đạo, chỉ đạo đơn vị hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao; tích
cực học tập, nghiên cứu, tiếp thu và vận dụng có hiệu quả các tri thức khoa
học, công nghệ hiện đại, các sáng kiến trong lao động, sản xuất, công tác. Chủ
động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm; nói đi đôi với làm,
đã nói thì phải làm.
Muốn thành cán bộ tốt phải có tinh thần tự phê bình và phê bình thẳng
thắn, trung thực. Cần phải nhận thức đúng bản thân và tự giáo dục không
ngừng, dám nói sự thật, dám làm vì lợi ích của tập thể. Mỗi CBTĐ cần phải
thành thực tự vạch ra những khuyết điểm sai lầm của mình để quyết tâm sửa
đổi. Ngược lại, nếu cán bộ không dám tự phê bình, tự chỉ trích, sẽ phát triển
thái độ sợ trách nhiệm, đùn đẩy trách nhiệm, thấy sai không đấu tranh, thấy
đúng không dám bảo vệ, bản lĩnh sẽ mai một và thui chột.
Thứ sáu, không ngừng học hỏi để phát triển trí tuệ, làm giàu tri thức
mọi mặt của người CBTĐ bộ đội chủ lực.
V.I.Lênin đã dạy: người ta chỉ trở thành người cộng sản khi biết làm
giàu trí óc của mình bằng sự hiểu biết tất cả những kho tàng tri thức mà nhân
loại đã tạo ra. Điều đó có nghĩa là, kiến thức, trí tuệ của đội ngũ CBTĐ không
phải là vấn đề tự có, cái vô có, mà nó phải được thường xuyên tự học tập, tự
nghiên cứu, tự rèn luyện bền bỉ, lâu dài trên cơ sở tri thức của các thế hệ cha
ông đã đúc rút nên. Sự tìm tòi, học hỏi điều này rất cần thiết của người CBTĐ
trong tình hình Đảng NDCM Lào đang hộp nhập quốc tế nhằm nâng cao bản
lĩnh chính trị, năng lực và phương pháp, tác phong công tác của đội ngũ
CBTĐ bộ đội chủ lực ở đơn vị cơ sở. Bước vào thời kỳ đẩy mạnh công
nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, yêu cầu của cuộc vận động xây dựng,
58
chỉnh đốn, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng; xây dựng
Đảng vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức đặt ra những yêu cầu mới,
cao hơn về phẩm chất và năng lực của người cán bộ không ngừng học tập, rèn
luyện, nâng cao trình độ kiến thức, năng lực công tác, phẩm chất chính trị.
Hồ Chí Minh chỉ ra: “Học không bao giờ cùng. Học mãi để tiến bộ mãi.
Càng tiến bộ, càng thấy càng phải học thêm” [15, tr.588]. Để thực hiện được
chức trách, nhiệm vụ người CBTĐ phải có kiến thức hiểu biết sâu sắc, toàn
diện các lĩnh vực của đời sống xã hội, đặc biệt kiến thức về lĩnh vực CTĐ,
CTCT và lĩnh vực quân sự để từ đó vận dụng vào công tác lãnh đạo, giáo dục,
quản lý bộ đội.
Để làm chủ tình hình và đơn vị, đòi hỏi cán bộ phải nâng cao trình độ
năng lực chỉ huy, lãnh đạo, quản lý của đội ngũ cán bộ các cấp là một nội
dung có ý nghĩa then chốt quyết định trong nâng cao năng lực chiến đấu của
quân đội. Bồi dưỡng, nâng cao phẩm chất, năng lực chiến đấu cho quân đội
phải thông qua hình thức diễn tập với những điều kiện gần giống với thực tế
chiến đấu, trong những hoàn cảnh khó khăn, phức tạp, có kiến thức toàn diện
và chuyên sâu về xây dựng Đảng, CTĐ, CTCT, về công tác quân sự, hậu cần,
kỹ thuật và các kiến thức xã hội cần thiết khác. Bởi vì, hoạt động trong đơn vị
xét về bản chất là hoạt động lãnh đạo và chỉ đạo của Đảng đối với quân đội,
nó gắn chặt, bám sát và định hướng cho các mặt hoạt động quân sự, hậu cần,
kỹ thuật của quân đội. Hiệu quả các mặt hoạt động đó chính là thước đo của
hoạt động về chính trị. Vì vậy, đòi hỏi đội ngũ CBTĐ phải là những người có
kiến thức, năng lực toàn diện, đặc biệt là năng lực chủ trì về chính trị. Bồi
dưỡng kiến thức lịch sự của dân tộc nhất là:
Khái quát lịch sử đất nước, con người Lào qua các thời kỳ tiêu biểu
là: Nhà vua Phá Ngum thành lập Đất nước Triều Voi giữa thế kỷ
XIV; truyền thống lịch sử đấu tranh của nhân dân các bộ tộc Lào
chống phong kiến Xiêm (Thái Lan) xâm lược thế kỷ XVIII, XIX;
59
lịch sử phong trào đấu tranh chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ
cứu nước của nhân dân Lào thế kỷ XIX, XX [61, tr.1].
Trong giai đoạn mới của cách mạng khả năng tiếp cận, tìm tỏi, học hỏi
làm chủ kiến thức mọi mặt là trở thành nhu cầu cấp bách và cần thiết nhất trở
thành thói quen, hành vi hàng ngày của mỗi cán bộ. Cán bộ nào lười học, lười
suy nghĩ, không thường xuyên tiếp nhận, cập nhật những thông tin mới,
những tri thức mới cũng là một biểu hiện suy thoái về đạo đức. Kiến thức
toàn diện, vững chắc là cơ sở của niềm tin, tính quyết đoán và sự chủ động,
sáng tạo trong tổ chức, tiến hành các hoạt động của đội ngũ cán bộ. Có kiến
thức sâu rộng có thể dự đoán được kết quả công việc của mình đang tiến hành
và xác định được cách thức, biện pháp thực hiện nhiệm vụ có hiệu quả nhất
trong mọi điều kiện, hoàn cảnh nhất định.
2.2.1.4. Vai trò bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ tiểu đoàn bộ
đội chủ lực Quân đội nhân dân Lào giai đoạn hiện nay
Bản lĩnh chính trị có vai trò rất quan trọng đối với kết quả hoạt động của
đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực ở đơn vị cơ sở. Trong mọi giai đoạn cách mạng,
việc xây dựng và nâng cao bản lĩnh chính trị. Vai trò to lớn bản lĩnh chính trị
của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào biểu hiện cụ thể như sau:
Một là, bản lĩnh chính trị vững vàng của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ
lực QĐND Lào sẽ định hướng suy nghĩ, hành động đúng đắn, phù hợp.
Đây là vai trò rất quan trọng trong giai đoạn hiện nay. Đứng trước tình
hình thế giới diễn biến từng giờ hết sức phức tạp hiện nay người cán bộ sẽ
biết mềm dẻo, lĩnh hoạt, sáng tạo để thực hiện mục tiêu đã định; có sức
chiến đấu cao, không hoang mang, dao động trước mọi khó khăn, thử thách;
không dấu diếm khuyết điểm, sai lầm mà dám thẳng thắn, thừa nhận sai lầm.
Lênin khẳng định: “tính nhạy bén chính trị cần thiết để giải quyết một cách
chính xác và mau lẹ những vấn đề chính trị phức tạp” [10, tr.66]. Sự vững
vàng của cán bộ thể hiện sâu sắc, rõ nét từ sự kiên định, vững vàng, nhạy
cảm trong thực hiện nhiệm vụ chính trị, nhiệm vụ quân sự; có sáng tạo
60
phương châm, nguyên tắc chính trị của Đảng; giữ vững nguyên tắc tính
Đảng trong giải quyết các nhiệm vụ.
Hai là, bản lĩnh chính trị của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND
Lào sẽ giúp họ luôn đứng vững trước mọi khó khăn, thử thách.
Bản lĩnh chính trị đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực có tác động và ảnh
hưởng rất lớn đến mức độ hoàn thành nhiệm vụ của đơn vị, đặc biệt là những
lúc khó khăn, trong chiến tranh ác liệt hoặc ở những bước ngoặt của cách
mạng. Thực tiễn các cuộc kháng chiến trước đây và những năm đổi mới vừa
qua cho thấy, mặc dù tình hình trong nước, thế giới có nhiều biến động phức
tạp, nhưng đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực với bản lĩnh chính trị vững vàng đã
góp phần rất lớn củng cố vững chắc trận địa chính trị - tư tưởng trong quân
đội, giữ vững ổn định chính trị và tạo điều kiện phát triển kinh tế - xã hội. Đội
ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực sẽ có khả năng và ý chí kiên định chính trị trước
mọi hoàn cảnh, nhất là trước khó khăn, phức tạp, họ vững vàng đề ra chủ
trương, giải pháp đúng đắn, tổ chức thực hiện thắng lợi nhiệm vụ của đơn vị.
Ba là, bản lĩnh chính trị sẽ giúp cho CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND
Lào có quan điểm đúng đắn trong xem xét, đánh giá tình hình.
Bản lĩnh chính trị vững vàng của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực sẽ
giúp khả năng giải quyết nhạy bén, đúng đắn các mối quan hệ với Đảng, với
nhân dân, với đồng đội, bản thân với kẻ thù... Trong quá trình giải quyết các
mối quan hệ đó, đội ngũ CBTĐ phải tỏ ra là người có lòng căm thù giặc sâu
sắc, kiên quyết đánh bại chiến lược “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù
địch. Cán bộ có bản lĩnh chính trị vững vàng biết kiên định mục tiêu lý
tưởng, con đường độc lập dân tộc và CNXH, có cách phòng chống các luận
điệu xuyên tạc và phản động của kẻ thù, có cách xử lý mềm dẻo các hiện
tưởng trong đơn vị, biết vận dùng sáng tạo giữa lý luận vào trong thực tiễn.
Có bản lĩnh chính trị vững vàng thì mỗi khi xuất hiện những quan điểm khác
nhau về việc giải quyết một vấn đề nào đó họ biết kiềm chế, biết tôn trọng,
61
lắng nghe ý kiến người khác, biết phân tích, bảo vệ lẽ phải, tuân theo lẽ phải,
gạt bỏ những ý kiến cá nhân không còn phù hợp với cái chung, với cái đúng.
Bốn là, bản lĩnh chính trị góp phần đấu tranh có hiệu quả chống các
khuynh hướng và quan điểm sai trái; tư tưởng, nhận thức phản động, lệch lạc.
Thực chất đây là cuộc đấu tranh nhằm bảo vệ nền tảng tư tưởng lý luận
chủ nghĩa Mác - Lênin, đường lối, quan điểm của Đảng NDCM Lào trước sự
phủ nhận và chống phá của kẻ thù. Đây là cuộc đấu tranh đầy gay go, quyết
liệt, thường xuyên, liên tục giữa cái đúng và cái sai, giữa cái tích cực và tiêu
cực, giữa tư tưởng tiến bộ và tư tưởng lạc hậu; là cuộc đấu tranh chống lại các
quan điểm sai trái, phản động của các thế lực thù địch. Nâng cao bản lĩnh
chính trị là một nội dung quan trọng trong công tác tư tưởng lý luận của
Đảng, là biện pháp nhằm củng cố, giữ vững mục tiêu, lý tưởng của Đảng,
nâng cao nhận thức, giác ngộ chính trị tư tưởng cho đội ngũ cán bộ tiểu đoàn,
từ đó giúp họ có đủ khả năng, đủ bản lĩnh để đấu tranh, ngăn chặn làm thất
bại mọi âm mưu, thủ đoạn chống phá của kẻ thù.
Năm là, bản lĩnh chính trị trực tiếp góp phần nâng cao chất lượng, hiệu
quả hoạt động trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ của người CBTĐ.
Với chức năng định hướng và điều chỉnh hành vi chính trị, bản lĩnh
chính trị có tác dụng liên kết các yếu tố khác trong nhân tố chính trị tinh thần
của đội ngũ cán bộ khoa học thành sức mạnh tổng hợp nhằm thực hiện một
mục đích chính trị nhất định trong từng nhiệm vụ và từng tình huống khác
nhau. Do đó, có tác dụng nâng cao tinh thần say mê làm việc, tạo sức mạnh,
nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác. Bản lĩnh chính trị làm tăng thêm khả
năng chịu đựng khó khăn, cổ vũ, động viên nâng cao tinh thần dũng cảm, kiên
cường, bất khuất, ý chí sắt đá không gì lay chuyển nổi và tính tích cực, tự
giác, chủ động khắc phục khó khăn trong công tác, học tập, từ đó góp phần
nâng cao chất lượng, hiệu quả thực hiện nhiệm vụ của người cán bộ tiểu đoàn.
Thời đại ngày nay là thời đại của công nghệ thông tin, kinh tế tri thức
và nếu chiến tranh xảy ra thì đó sẽ là chiến tranh công nghệ cao. Thực tế đó
62
đang đặt ra những yêu cầu hết sức bức thiết về phát triển nguồn nhân lực của
đất nước nói chung, của quân đội nói riêng. Để xây dựng, phát triển đội ngũ
cán bộ tiểu đoàn đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ của quân đội và đơn vị trong tình
thình mới, đòi hỏi phải chú trọng xây dựng đội ngũ cán bộ tiểu đoàn có phẩm
chất, trình độ, năng lực tốt mà BLCT là một yếu tố không thể thiếu. BLCT là
tổng hòa của nhiều yếu tố, được thể hiện qua trình độ kiến thức toàn diện,
nhận thức chính trị, giác ngộ chính trị và kiến thức chuyên môn nghiệp vụ.
2.2.1.5. Con đường hình thành và phát triển bản lĩnh chính trị của
đội ngũ cán bộ tiểu đoàn bộ đội chủ lực Quân đội nhân dân Lào hiện nay
Thứ nhất, bản lĩnh chính trị của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực được
hình thành và phát triển thông qua hoạt động giáo dục của tổ chức cùng với tự
giáo dục của bản thân cán bộ.
Sự hình thành, phát triển bản lĩnh chính trị của đội ngũ CBTĐ bộ đội
chủ lực một quá trình tự giác của quy luật nhận thức chứ không phải do ý
muốn chủ quan hoặc sự áp đặt nào. Do có sự giáo dục, đào tạo một cách cơ
bản, hệ thống, toàn diện hệ thống nhà trường trong và ngoài quân đội, trong
và ngoài nước, đội ngũ cán bộ mới có khối lượng kiến thức nhất định về khoa
học xã hội và nhân văn (nhất là chủ nghĩa Mác - Lê nin), khoa học kỹ thuật,
khoa học và nghệ thuật quân sự… Song, để nhận thức đúng, đủ về bản chất
của các sự vật, hiện tượng, chuyển thành niềm tin, thành hành động tích cực
thì thông qua tính tự giác, sự nố lực chủ quan trong tiếp thu, rèn luyện tu
dưỡng của chính bản thân mình, phải trở thành nỗ lực bên trong thôi thúc
người cán bộ không ngừng phấn đấu vươn lên. Thực tiễn lịch sử chiến đấu và
trường thành của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào đã chứng minh:
đại đa số đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực là xuất thân từ giai cấp nông dân nên
còn chịu ảnh hưởng năng nề tư tưởng của người sản xuất nhỏ, tư tưởng phong
kiến… nhưng nhờ được giáo dục, đào tạo mà có sự chuyển biến từ giác ngộ
dân tộc đến giác ngộ giai cấp, từ lòng yêu nước đến yêu CNXH, tự nguyên
phấn đấu vì sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân.
63
Thứ hai, bản lĩnh chính trị của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lưc được hình
thành qua con đường tự giáo dục, tự bồi dưỡng, tự rèn luyện trong thực tiễn
Con đường giáo dục, đào tạo của Đảng, của Quân đội đối với đội ngũ
CBTĐ bộ đội chủ lực Lào là nhân tố bên ngoài, có vai trò cực kỳ to lớn trong
việc hình thành BLCT của người sĩ quan cách mạng, bởi nếu không được tổ
chức đào tạo, bồi dưỡng, giáo dục thì mỗi cá nhân dù tài giỏi đến mấy cũng
không phát huy được khả năng của bản thân. Tuy nhiên, quá trình giáo dục,
bồi dưỡng của tổ chức dù cực kỳ quan trọng, nhưng vai trò quyết định lại là
sự tiếp nhận giáo dục, biến quá trình giáo dục thành tự giáo dục, tự rèn luyện
của chính người cán bộ tiểu đoàn. Đây là con đường có tính quyết định sự
hình thành BLCT của người cán bộ tiểu đoàn.
Thứ ba, bản lĩnh chính trị của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực được hình
thành và phát triển thông qua hoạt động thực tiễn của chính đội ngũ đó.
Theo quan điểm chủ nghĩa Mác - Lênin, các phẩm chất xã hội của con
người bao giờ cũng là sản phẩm của quá trình hoạt động thực tiễn, của quá
trình phát triển lâu dài về mặt lịch sử xã hội. Trong hoạt động thực tiễn, mà
trước hết là hoạt động sản xuất, con người tất yếu phải quan hệ với nhau,
những quan hệ xã hội này phản ánh vào trong đầu óc con người, được “nội
tâm hóa” thành các phẩm chất bên trong và được “xã hội hóa” thành các
phẩm chất xã hội. Như C.Mác viết: “trong khi tác động vào tự nhiên ở bên
ngoài thông qua sự vận động đó mà làm thay đổi tự nhiên, con người cũng
đồng thời làm thay đổi bản chính của tính đó. Con người phát triển những
tiềm lực đang ngái ngủ trong bản tính đó và bất sự hoạt động của tiềm lực ấy
phải phục tùng tiềm lực của mình” [12]. Tư tưởng đó nói lên: mọi hoạt động
thực tiễn của con người luôn là yếu tố tác động trực tiếp đến sự phát triển mọi
mặt của chính mình. Bản lĩnh chính trị của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực
được hình thành và phát triển cũng không nằm ngoài vấn đề có tính quy luật
đó. Như vậy, bản lĩnh chính trị ấy cũng là sản phẩm của đoạt động lãnh đạo,
64
chỉ huy, quản lý, trong thực tiễn hoạt động huấn luyện sẵn sàng chiến đấu,
trong thực tiễn hoạt động xây dựng, quản lý về mọi mặt, trong đấu tranh trên
mặt trận tư tưởng, văn hóa…Chất lượng, hiểu quả của các hoạt động thực tiễn
trên đạt được mức độ nào là do sự phấn đấu và nâng cao bản lĩnh chính trị của
đội ngũ cán bộ. Mặt khác, để đáp ứng yêu cầu chất lượng, hiệu quả ngày càng
cao của các hoạt động thực tiễn theo cương vị chức trách mà đòi hỏi đội ngũ
cán bộ không ngừng nâng cao bản lĩnh chính trị của mình.
Trong quá trình hình thành, phát triển bản lĩnh chính trị của đội ngũ
CBTĐ bộ đội chủ lực luôn sự chi phối bởi môi trường xã hội mà trực tiếp
là những điều kiện kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội của đất nước. Trong
đó, cái quyết định trực tiếp nhất đến bản chất của bản lĩnh chính trị là sự
lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng đối với quân đội nói
chung đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực nói riêng. Sự tác động của điều kiện
kinh tế, các nhà kinh điển của chủ nghĩa Mác - Lê nin thường nói “xét đến
cùng, kinh tế là yếu tố quyết định”, “chính trị này là biểu hiện tập trung ở
kinh tế”, Kinh tế hiện nay là nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần vận
hành theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước. Hiện nay, bên
cạnh những thành tựu to lớn do nền kinh tế thị trường đem lại, thì đồng
thời, nhưng tiêu cực từ mặt trái nền kinh tế đó tác động ảnh hưởng không
nhỏ đến đời sống xã hội, đến việc nâng cao bản lĩnh chính trị của đội ngũ
CBTĐ bộ đội chủ lực.
2.2.2. Một số vấn đề chủ yếu về nâng cao bản lĩnh chính trị của đội ngũ
cán bộ tiểu đoàn bộ đội chủ lực Quân đội nhân dân Lào giai đoạn hiện nay
2.2.2.1. Quan niệm về nâng cao bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ
tiểu đoàn bộ đội chủ lực Quân đội nhân dân Lào
Nâng cao là làm cho cao hơn; làm cho ở mức tốt hơn. Như vậy, nâng
cao được xác định theo 2 nghĩa cơ bản: một là, hoạt động làm chuyển dịch vị
trí của sự vật từ thấp lên cao (về mặt cơ học); hai là, hoạt động làm cho sự vật
hiện tượng phát triển về mặt chất lượng.
65
Có thể thấy: nâng cao là làm cho sự vật phát triển, nhưng phát triển và
nâng cao không hoàn toàn đồng nghĩa với nhau. Phát triển, theo quan điểm của
chủ nghĩa duy vật biện chứng là quá trình vận động tiến lên từ thấp đến cao, từ
đơn giản đến phức tạp, từ chưa hoàn thiện đến hoàn thiện theo những quy luật
khách quan. Nâng cao là quá trình làm cho sự vật phát triển nhưng sự phát triển
đó mang dấu ấn của những tác động có mục đích của chủ thể trên cơ sở nhận
thức quy luật khách quan. Theo đó, đặc trưng cơ bản của nâng cao bản lĩnh
chính trị cho đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực Quân đội nhân dân Lào là quá trình
tiếp tục bồi dưỡng, giáo dục làm cho bản lĩnh chính trị cho đội ngũ CBTĐ phát
triển lên một trình độ mới, với chất lượng mới. Có thể quan niệm:
Nâng cao bản lĩnh chính trị cho đội ngũ CBTĐ là là toàn bộ những
hoạt động có mục đích, có tổ chức của chủ thể và đối tượng, bằng những nội
dung, hình thức, biện pháp tác động vào nhận thức, ý chí, tình cảm và hành vi
của đội ngũ cán bộ tiểu đoàn để bồi dưỡng, phát triển bản lĩnh chính trị lên
một trình độ mới, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, chức trách được giao.
Mục đích nâng cao bản lĩnh chính trị cho đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực
Quân đội nhân dân Lào là nhằm phát triển, hoàn thiện, củng cố bản lĩnh chính
trị của đội ngũ CBTĐ, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ theo cương vị, chức trách.
Làm cho đội ngũ đó luôn kiên định, vững vàng, trung thành tuyệt đối với
Đảng, với Tổ quốc, với nhân dân; có lối sống trong sạch, lành mạnh; có ý
thức tích cực phấn đấu vươn lên, vững vàng trước mọi khó khăn, thử thách;
có sức đề kháng mạnh trước âm mưu thủ đoạn chống phá bằng “diễn biến hòa
bình” của các thế lực thù địch. Qua đó, góp phần xây dựng đội ngũ CBTĐ
vững mạnh toàn diện, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.
Chủ thể nâng cao bản lĩnh chính trị của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực là
cấp uỷ và tổ chức đảng cùng cấp, đảng uỷ và chỉ huy cấp trên. Mọi tổ chức, mọi
cán bộ, đảng viên, chiến sĩ ở tiểu đoàn, cấp uỷ, chính quyền và nhân dân địa
phương nơi đóng quân đều là lực lượng tham gia vào quá trình nâng cao bản
66
lĩnh chính trị của đội ngũ CBTĐ. Hệ thống tổ chức và con người đó hợp
thành một lực lượng thống nhất dưới sự lãnh đạo cấp uỷ, tổ chức cơ sở đảng,
sự điều hành của tổ chức chỉ huy ở đơn vị. Đối tượng nâng cao bản lĩnh chính
trị là đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực. Tuy nhiên, việc phân chia chủ thể, lực
lượng, đối tượng chỉ là tương đối, trong một mối quan hệ cụ thể xác định.
2.2.2.2. Nội dung nâng cao bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ tiểu
đoàn bộ đội chủ lực Quân đội nhân dân Lào giai đoạn hiện nay
Bản lĩnh chính trị không phải là cái tự nhiên vốn có mà là kết quả của
một quá trình giáo dục, bồi dưỡng, rèn luyện lâu dài. Nâng cao bản lĩnh chính
trị của đội ngũ CBTĐ là quá trình bồi dưỡng, rèn luyện, phát triển những yếu
tố cấu thành bản lĩnh chính trị. Theo đó, nâng cao bản lĩnh chính trị của đội
ngũ CBTĐ bao gồm các nội dung cơ bản sau:
Một là, nâng cao tri thức và niềm tin chính trị của đội ngũ CBTĐ.
Sự hiểu biết có hệ thống và sâu sắc về lý luận chủ nghĩa Mác - Lênin,
đường lối, quan điểm của Đảng NDCM Lào là cơ sở cho sự hình thành, phát
triển bản lĩnh chính trị vững vàng. Chỉ những tri thức mới giúp người cán bộ
hiểu được tính tất yếu khách quan của mục tiêu, lý tưởng cách mạng mà họ
theo đuổi, mới góp phần hình thành niềm tin chính trị sâu sắc trong bản lĩnh
chính trị của người cán bộ, đảng viên. Hiểu được tính tất yếu đó nên trong
hoàn cảnh biến đổi nào cũng không làm cho người cán bộ dao động về tư
tưởng, nhận thức và do vậy mới có niềm tin kiên định.
Tri thức và nhận thức chính trị tư tưởng vừa là thành tố cấu thành nhân
cách, vừa là tiêu chí quan trọng để đánh giá nhân cách của con người, đồng
thời cũng là nhân tố quan trọng góp phần hình thành, phát triển bản lĩnh chính
trị. Quá trình nâng cao bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ tiểu đoàn luôn
gắn chặt với sự phát triển, gia tăng hàm lượng tri thức, trí tuệ và nhận thức
chính trị tư tưởng mà họ trau dồi, tích lũy được.
Hai là, nâng cao ý thức chính trị và tình cảm cách mạng của đội ngũ
CBTĐ bộ đội chủ lực.
67
Ý thức chính trị và tình cảm cách mạng là yếu tố đặc thù trong bản lĩnh
chính trị của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực. Ý thức chính trị phát triển đến
trình độ cao dẫn đến hình thành ý chí chính trị kiên định, yếu tố giữ vai trò
nền tảng trong quá trình hình thành bản lĩnh chính trị của người cán bộ cách
mạng. Tình cảm cách mạng của đội ngũ CBTĐ có tác động mạnh mẽ thúc đẩy
sự vận động, biến đổi nhận thức chính trị và hành vi chính trị của họ. Đồng
thời, tình cảm cách mạng cũng chịu sự tác động rất lớn của nhận thức chính
trị. Vì vậy, nâng cao bản lĩnh chính trị cho đội ngũ CBTĐ phải nâng cao nhận
thức chính trị và tình cảm cách mạng của họ.
Nói đến bản lĩnh chính trị là nói đến khả năng làm chủ, kiềm chế và
điều chỉnh cảm xúc, tâm lý của bản thân mỗi người. Đó còn là sự tự tin, quyết
đoán, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm và ý chí quyết tâm theo đuổi
chân lý. Vì vậy, rèn luyện, phát triển ý thức chính trị và tình cảm cách mạng;
năng lực làm chủ cảm xúc, tâm lý, phát triển sự tự tin, quyết đoán, dám nghĩ,
dám làm, dám chịu trách nhiệm và ý chí quyết tâm theo đuổi chân lý chính là
cơ sở để nâng cao bản lĩnh chính trị cho đội ngũ CBTĐ.
Ba là, nâng cao phẩm chất đạo đức cách mạng và lối sống trong sạch,
lành mạnh cho đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực.
Đạo đức cách mạng là gốc của người cán bộ, có vị trí, vai trò rất quan
trọng trong việc hình thành, phát triển nhân cách của người cán bộ. Phẩm chất
đạo đức, lối sống là biểu hiện của nhận thức, của ý thức và hành vi chính trị.
Người cán bộ lãnh đạo, chỉ huy có đạo đức tốt là người luôn kiên định với
mục tiêu, con đường cách mạng, luôn tận trung với Đảng, tận hiếu với dân,
đặt lợi ích của nhân dân lên trên hết, sẵn sàng chiến đấu, hy sinh vì độc lập, tự
do của Tổ quốc, vì hạnh phúc của nhân dân.
Bởi vậy, nâng cao bản lĩnh chính trị vững vàng cho đội ngũ CBTĐ bộ
đội chủ lực phải thường xuyên quan tâm nâng cao phẩm chất đạo đức, lối
sống cách mạng. Bảo đảm cho đội ngũ đó thực sự là tấm gương sáng về phẩm
68
chất “cần, kiệm, liêm, chính”, chí công, vô tư, luôn nỗ lực phấn đấu để hoàn
thành xuất sắc mọi nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước và quân đội giao phó.
Bốn là, nâng cao khả năng hoạt động thực tiễn nhằm thực hiện tốt chức
trách, nhiệm vụ được giao của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực.
Bản lĩnh chính trị của đội ngũ CBTĐ không chỉ thể hiện ở ý thức chính
trị mà còn bao gồm cả hành động có tính chính trị. Hành động có tính chính
trị được thái độ, hành động, trách nhiệm của người cán bộ đối với chức trách
nhiệm vụ được giao. Kết quả hoàn thành nhiệm vụ chính trị là thước đo phẩm
chất, năng lực, đồng thời biểu hiện sinh động cuả bản lĩnh chính trị của người
CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào hiện nay. Theo đó, muốn nâng cao của đội
ngũ CBTĐ, nhất thiết phải khả năng để thực hiện tốt chức trách, nhiệm vụ
được và kết quả hoàn thành nhiệm vụ của bản thân họ. Nâng cao khả năng
học tập, nghiên cứu, trau dồi tri thức toàn diện, trình độ trí tuệ, năng lực công
tác của người CBTĐ, bảo đảm cho đội ngũ đó thực hiện tốt chức trách, nhiệm
vụ của người cán bộ lãnh đạo, chỉ huy, quản lý đơn vị.
2.2.2.3. Hình thức, biện pháp nâng cao bản lĩnh chính trị của đội
ngũ cán bộ tiểu đoàn bộ đội chủ lực Quân đội nhân dân Lào
Thứ nhất, tổ chức học tập lý luận chính trị.
Đây là một hình thức phổ biến và có ý nghĩa rất quan trọng trong nâng
cao bản lĩnh chính trị cho đội ngũ CBTĐ. Hình thức này được tiến hành
thường xuyên ở các đơn vị nằm trong kế hoạch hàng năm, đồng thời được
quy định thống nhất toàn quân. Đại hội IX của Đảng NDCM Lào nhấn mạnh:
“củng cố giáo dục chính trị tư tưởng cho cán bộ có đạo đức cách mạng, có
tinh thần phục vụ Tổ quốc, nhân dân, khuyến khích kịp thời mặt tích cực và
hạn chế mặt khuyết điểm yếu kém”.
Tổ chức học tập lý luận chính trị trực tiếp trang bị hệ thống tri thức,
góp phần hình thành thế giới quan, phương pháp luận khoa học, niềm tin
chính trị; bồi dưỡng, rèn luyện khả năng tiếp cận, tìm hiểu, nghiên cứu và tư
69
duy về nền tảng tư tưởng, mục tiêu, lý tưởng của Đảng và chế độ XHCN,
nhiệm vụ của cách mạng, của quân đội và đơn vị. Trên cơ sở đó mà củng cố,
phát triển bản lĩnh chính trị của đội ngũ CBTĐ.
Thứ hai, duy trì nền nếp sinh hoạt đảng, đoàn thể và chỉ huy đơn vị.
Tổ chức và duy trì chế độ, nền nếp sinh hoạt và không ngừng nâng cao
chất lượng sinh hoạt đảng, đoàn thể, đơn vị là biện pháp quan trọng, cần thiết
trong nâng cao bản lĩnh chính trị của đội ngũ CBTĐ đơn vị chủ lực. Thông
qua sinh hoạt mà quán triệt đầy đủ, kịp thời các văn kiện, nghị quyết, chỉ thị
của Đảng, Nhà nước, quân đội và cấp trên một cách kịp thời, cung cấp thông
tin chính xác, đầy đủ về tình hình mọi mặt, trên cơ sở đó để nâng cao nhận
thức, củng cố niềm tin đội ngũ CBTĐ. Thông qua sinh hoạt, nhất là sinh hoạt
tự phê bình và phê bình, giúp đội ngũ CBTĐ nhận thức đầy đủ về những ưu
điểm và khuyết điểm của bản thân, từ đó, phát huy ưu điểm, khắc phục hạn
chế, khuyết, không ngừng tiến bộ và phát triển. Thông qua sinh hoạt, góp
phần tạo ra sự đoàn kết, thống nhất và xây dựng môi trường tập thể lành
mạnh, giúp đội ngũ CBTĐ có điều kiện thuận lợi để phát triển những phẩm
chất nhân cách, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.
Thứ ba, thực hiện các chế độ thông báo thời sự, chính trị, đọc báo,
nghe tin, sinh hoạt dân chủ ở cơ sở.
Thông báo thời sự, chính trị, đọc báo, nghe tin thông báo thời sự, chính
trị, đọc báo, nghe tin là hình thức, biện pháp tích có hiệu quả trong nâng cao
BLCT của đội ngũ CBTĐ. Đây là hình thức tuyên truyền giáo dục chính trị
rất tốt và bổ ích, vừa hấp dẫn có hiệu quả cao đối với đội ngũ cán bộ nhằm
thông tin, định hướng kịp thời những vấn đề thời sự - chính trị nổi bật hàng
tuần, hàng tháng, giúp cho đội ngũ CBTĐ nhận thức rõ tình hình chính trị - xã
hội trong và ngoài nước. Qua đó, làm cho đội ngũ CBTĐ có thái độ, trách
nhiệm đúng đắn biết sai - trái, biết bạn - địch trước các sự kiện chính trị - xã
hội diễn ra hết sức phức tạp, động viên tính tích cực, tinh thần, phấn khởi, tự
giác trong thực hiện nhiệm vụ.
70
Thứ tư, giáo dục, rèn luyện đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực thông qua
thực tiễn huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu và thực hiện các nhiệm vụ.
Đây là một hình thức quan trọng, xuyên suốt quá trình thực hiện nhiệm
vụ chính trị của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực, giữ vị trí then chốt trong nâng
cao BLCT của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực. Thông qua hoạt động thực tiễn,
nhằm làm cho người cán bộ biết điều chỉnh hành vi của mình và cũng thông
qua thực tiễn tính cách của mỗi người được cụ thể hóa một cách phong phú,
đa dạng. Chỉ có thông qua hoạt động thực tiễn, thông qua quá trình tu dưỡng
rèn luyện công phu mới có được phẩm chất tính cách tốt đẹp và phẩm chất ấy
ngày càng được bồi đắp, hoàn thiện. Thực tiễn cần lý luận soi đường để
không mắc phải bệnh kinh nghiệm. Lý luận phải dựa trên cơ sở thực tiễn,
phản ánh thực tiễn và phải luôn liên hệ với thực tiễn, nếu không sẽ mắc phải
bệnh giáo điều, quan liêu.
Tiểu kết chương 2
1. Bản lĩnh chính trị của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực Quân đội nhân
dân Lào là một phẩm chất cơ bản, là yếu tố quan trọng cấu thành phẩm chất,
năng lực họ, đó là biểu hiện tập trung nhất của một trong hai mặt đức và tài
của người cán bộ. Bản lĩnh chính trị của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực hình
thành và phát triển chủ yếu thông qua quá trình giáo dục, tự giáo dục, rèn
luyện trong thực tiễn xây dựng, chiến đấu, trường thành, gắn liền với những
nguyên tắc cơ bản xây dựng quân đội về chính trị.
2. Bản lĩnh chính trị có vai trò hết sức quan trọng đối với kết quả hoạt
động của đội ngũ CBTĐ đơn vị chủ lực trong giai đoạn hiện nay. Bản lĩnh
chính trị vững vàng sẽ giúp đội ngũ đó có định hướng suy nghĩ, hành động
đúng đắn, phù hợp, bảo đảm cho họ luôn đứng vững trước mọi khó khăn,
thử thách, có quan điểm đúng đắn trong xem xét, đánh giá, phân biệt sai trái;
71
góp phần xây dựng các tiểu đoàn chủ lực vững mạnh toàn diện và xây dựng
quân đội vững mạnh toàn diện, trước hết là vững mạnh về chính trị.
3. Bản lĩnh chính trị của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực được thể hiện ở
sự giác ngộ chính trị cao, nhận thức sâu sắc nền tảng tư tưởng, quan điểm,
đường lối của Đảng; sự kiên định, vững vàng về mục tiêu, lý tưởng cách
mạng; có động cơ phấn đấu đúng đắn, sức chịu đựng bền bỉ, dẻo dai; có ý chí,
quyết tâm chiến đấu cao và có thái độ kiên quyết đối với kẻ thù; luôn làm chủ
cảm xúc, tự tin, quyết đoán, dám nghĩ, dám làm; tích cực học hỏi, làm chủ
kiến thức mọi mặt, hoàn thành tốt nhiệm vụ theo chức trách được giao.
4. Nâng cao BLCT cho đội ngũ CBTĐ là một nội dung quan trọng của
công tác chính trị - tư tưởng của Đảng và của quân đội, gồm các hoạt động:
tuyên truyền, giáo dục sâu rộng chủ nghĩa Mác - Lênin; tư tưởng, đạo đức
Cay-Xỏn Phôm-Vi-Hản; đường lối, quan điểm của Đảng, nhiệm vụ của cách
mạng, quân đội và đơn vị; bồi dưỡng phẩm chất đạo đức cách mạng và lối
sống cao đẹp của người cán bộ quân đội và kiên quyết đấu tranh với những
quan điểm, tư tưởng phản động, sai trái của các thế lực thù địch.
72
Chương 3
BẢN LĨNH CHÍNH TRỊ VÀ NÂNG CAO BẢN LĨNH CHÍNH TRỊ
CỦA ĐỘI NGŨ CÁN BỘ TIỂU ĐOÀN BỘ ĐỘI CHỦ LỰC QUÂN ĐỘI
NHÂN DÂN LÀO GIAI ĐOẠN HIỆN NAY - THỰC TRẠNG,
NGUYÊN NHÂN VÀ KINH NGHIỆM
3.1. THỰC TRẠNG BẢN LĨNH CHÍNH TRỊ CỦA ĐỘI NGŨ CÁN BỘ TIỂU
ĐOÀN BỘ ĐỘI CHỦ LỰC QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN LÀO GIAI ĐOẠN HIỆN NAY
Đánh giá thực trạng bản lĩnh chính trị của CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND
Lào giai đoạn hiện nay đòi hỏi phải khách quan, toàn diện, cụ thể và thẳng
thắn; phải đặt trong mối liên hệ biện chứng giữa chủ quan và khách quan,
giữa cá nhân với tập thể, gắn với cương vị cụ thể của CBTĐ bộ đội chủ lực.
Đây là quá trình so sánh giữa những mặt, những yếu tố trong bản lĩnh chính
trị của họ đạt được hiện nay với những yêu cầu cơ bản về bản lĩnh chính trị
của mục tiêu, yêu cầu rèn luyện thể hiện một số điểm cơ bản sau đây:
3.1.1. Ưu điểm
Một là, phần lớn đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực đã chủ động tìm tòi, học
hỏi, làm chủ tri thức mọi mặt để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao.
Đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực là người cán bộ đã thường xuyên cập
nhật thông tin, nâng cao tầm nhìn, am hiểu ở nhiều lĩnh vực, địa bản; trình độ,
năng lực để hoàn thành nhiệm vụ một cách tốt nhất, có hiệu quả nhất, thể hiện
ở trình độ, năng lực chuyên môn nghiệp vụ, khả năng nhận thức đúng các quy
luật, sáng tạo trong giải quyết công việc; luôn làm chủ được tri thức khoa học
và có khả năng hiểu biết sâu rộng về các lĩnh vực, nhất là lĩnh vực chuyên
môn của mình; đề xuất kiến nghị nhất là lĩnh vực nhạy cảm như: thoái hóa
biến chất, sống cùng hòa bình thiếu ý thức đấu tranh giai cấp, tham ô, tham
nhũng, vi phạm kỷ luật, tệ nạn xã hội,... giải quyết kịp thời có hiệu quả các
nhiệm vụ khác phục vụ tốt nhiệm vụ chính trị ở địa phương, đơn vị.
73
Đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực đa số là cán bộ lãnh đạo, chỉ huy và
quản lý ở các cấp trong đơn vị, vững vàng về chính trị, gương mẫu về đạo
đức, trong sạch về lối sống, có trí tuệ, kiến thức và năng lực hoạt động thực
tiễn, sáng tạo, gắn bó với quân nhân, cấp dưới và nhân dân, thực hiện thắng
lợi sự nghiệp đổi mới của Đảng. Trước yêu cầu của nhiệm vụ mới, cơ chế
mới, cán bộ được tiếp tục bồi dưỡng, nâng cao bản lĩnh chính trị, trình độ lý
luận, hệ thống tri thức khoa học xã hội và nhân văn, khoa học quân sự...để họ
thực sự là cán bộ vừa “Hồng” vừa “Chuyên”; phấn đấu trở thành những trí
thức cách mạng trong lĩnh vực quân sự. Theo kết quả đánh giá, phân tích trình
độ học tập chuyên môn đội ngũ CBTĐ từ năm 2010 - 2013 thì: “bồi dưỡng
cấp tiểu đoàn chiếm 87,2%, cấp trung đoàn chiếm 31,1% chưa được qua bồi
dưỡng 11,7%” [Phụ lục 05] và “Khả năng tiếp cần, tìm tòi, học hỏi, làm chủ
kiến thức chiếm 69,4%” [Phụ lục 01].
Theo tổng kết năm 2012 và định hướng năm 2013 của Tổng cục
chính trị QĐND Lào về CTĐ, CTCT trong QĐND Lào khẳng định “cán bộ -
chiến sĩ luôn nâng cao tri thức chính trị tư tưởng, rèn luyện đạo đức cách
mạng, tăng cường chủ động thực hiện đường lối của Đảng, pháp luật của
Nhà nước, quy chế và kỷ luật của quân đội và thực hiện hoàn thành tốt
nhiệm vụ chính trị của mình”.
Hai là, tuyệt đại đa số CBTĐ bộ đội chủ lực có giác ngộ chính trị cao,
nhận thức sâu sắc nền tảng tư tưởng, quan điểm, đường lối của Đảng.
Đây là ưu điểm cơ bản nhất, quyết định nhất trong hoạt động trách
nhiệm của mình. Trước tình hình trong nước và quốc tế đang đặt ra nhiều
thách thức đối với bản lĩnh chính trị của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND
Lào. Sự phát triển của nền kinh tế thị trường định hướng XHCN; sự chủ động
mở cửa, hội nhập kinh tế quốc tế, đang tạo ra những thách thức lớn, đe doạ
trực tiếp đến vị trí, vai trò lãnh đạo của Đảng nói chung và đội ngũ CBTĐ bộ
đội chủ lực nói riêng. Các thế lực thù địch lợi dụng sự thoái trào của cách
74
mạng thế giới, những khó khăn về kinh tế, xã hội, những thiếu sót của Đảng
mưu toàn phá hoại Đảng cả về chính trị, tư tưởng và tổ chức.
Tuy nhiên, đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào nhận thức mục
tiêu độc lập dân tộc và CNXH trên nền tảng chủ nghĩa Mác - Lênin; giữ vững
các nguyên tắc tổ chức, hoạt động cơ bản của Đảng. Trong tình hình hiện nay,
đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào vẫn nhận thức chủ nghĩa Mác -
Lênin, đạo đức Xay-xỏi Phôm-Vi-Hản làm nền tàng tư tưởng kim chỉ nam
cho mọi hoạt động của mình, vận dụng sáng tạo vào hoàn cảnh cụ thể nước
Lào. Theo kết quả điều tra bằng phiếu trưng cầu ý kiến CBTĐ bộ đội chủ lực
tổng số 400 đồng chí “nhận thức sâu sắc 84,3% về nền tảng tư tưởng, mục
tiêu, lý tưởng của Đảng NDCM Lào” [Phụ lục 01]. Trong những năm gần
đây, đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực có chuyển biến tích cực về nhận thức đúng
vai trò nền tảng tư tưởng, mục tiêu, lý tưởng của Đảng NDCM Lào về chế độ
XHCN và kiên quyết bảo vệ đánh bại mọi âm mưu thủ đoàn của địch hòng
phá hoại niềm tin vào chế độ XHCN ở Lào đồng thời đề phòng và khắc phục
những lệch lạc, sai lầm từ trong nhận thức tới hành động như trong thời gian
qua. Những năm gần đây có tín hiểu đáng mừng về đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ
lực “vị phạm pháp luật của Nhà nước năm 2010 chiếm 4,1%, năm 2011 chiếm
3,4%, năm 2012 chiếm 2,6%, năm 2013 chiếm 2%; bị kỷ luật ra khỏi quân
đội năm 2010 chiếm 2%, năm 2011 chiếm 1,5%, năm 2012 chiếm 1,1, năm
2013 chiếm 0,2; nghiện ma tuy năm 2010 chiếm 1%, năm 2011 chiếm 0,8%,
năm 2012 chiếm 0,5%, năm 2013 chiếm 0%; buôn bán trái pháp luật năm
2010 chiếm 5,1%, năm 2011 chiếm 4,4%, năm 2012 chiếm 3,1%, năm 2013
chiếm 2,5%” [Phụ lục 06].
Ba là, phần lớn CBTĐ bộ đội chủ lực luôn kiên định mục tiêu, lý tưởng,
con đường cách mạng mà Đảng và nhân dân đã lựa chọn.
Hơn sáu mươi năm chiến đấu, xây dựng và trưởng thành, dưới sự lãnh
đạo của Đảng NDCM Lào, bản chất giai cấp công nhân của QĐND Lào luôn
75
được giữ vững và phát triển. Điều đó đã giúp cho quân đội nói chung và đội
ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào nói riêng tuyệt đối trung thành với
Đảng, Nhà nước và nhân dân. Đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực vẫn còn giác
ngộ sâu sắc về bản chất giai cấp công nhân, có bản lĩnh chính trị vững vàng,
có tác dụng trực tiếp ngăn chặn sự xâm nhập, lây lan, tiến tới “vô hiệu hóa”
luận điệu "phi chính trị hóa” quân đội, "quân đội trung lập" của kẻ thù. CTĐ,
CTCT giáo dục cán bộ tiêu đoàn thấm nhuần chủ nghĩa Mác - Lênin, đạo đức
Cay-xỏn Phôm-vi-hản, truyền thống bộ đội Lào-Ít-xa-la, đường lối, chủ
trương của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước, tuyệt đối tin tưởng
vào sự lãnh đạo của Đảng, quyết tâm thực hiện thắng lợi công cuộc đổi mới.
Nhưng đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào vẫn tuyệt đối kiên định mục
tiêu, lý tưởng, con đường cách mạng mà Đảng NDCM Lào và Cay-xỏn
Phôm-vi-hản đã lựa chọn, thể hiện kiên định những vấn đề quan điểm có tính
lý tưởng của Đảng, chủ nghĩa Mác - Lênin là nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam
cho hành động của Đảng, lòng tin vào sức mạnh của chính nghĩa, của tính
nhân đạo, lòng tin vào sức mạnh của con người, của chính bản thân mình. Sự
kiên định của người cán bộ với con đường quá độ đi lên CNXH và cộng sản
chủ nghĩa đây là mục tiêu, lý tưởng, con đường cách mạng mà Đảng và Cay-
xỏn Phôm-vi-hản đã lựa chọn. Theo điều tra “rất tin tưởng sự kiên định với
mục tiêu, lý tưởng, con đường cách mạng mà Đảng NDCM Lào và Cay-xỏi
Phôm-vi-hản đã lựa chọn 92,9%” [Phụ lục 01].
Tuyệt đại đa số đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực kiên định với mục tiêu lý
tưởng của Đảng, trung thành với chủ nghĩa Mác - Lênin, đường lối, quan
điểm của Đảng NDCM Lào, chính sách và pháp luật của Nhà nước; không có
sự thoái hóa biến chất về phẩm chất chính trị; nhiệm vụ nào cũng hoàn thành
kẻ thù nào cũng đánh thắng được sự tin tưởng của Đảng và nhân dân.
Bốn là, hầu hết đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào có ý chí,
quyết tâm chiến đấu cao và có thái độ kiên quyết đối với kẻ thù.
76
Động cơ phấn đấu, sự chịu đựng của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực
càng vững chắc, càng sâu sắc sẽ càng thôi thúc họ tự học tập, tự phấn đấu
vươn lên không ngừng. Bản lĩnh chính trị đã đặt ra những yêu cầu đòi hỏi cao
hơn đối với đội ngũ cán bộ cũng không cho nhận thức khá đầy đủ nội dung,
mục tiêu, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, đó là bảo vệ Tổ quốc
gắn liên với bảo vệ Đảng, bảo vệ chế độ XHCN. Bảo vệ độc lập, chủ quyền
và toàn vẹn lãnh thổ, gắn liền với bảo vệ chính trị, kinh tế, văn hóa...mỗi cán
bộ điều quan niệm rằng bảo vệ nhân dân cũng chính là bảo vệ gia đình, người
thân ruột thịt của mình, cho nên họ ý thức rõ trách nhiệm và nghĩa vụ của
mình, luôn sẵn sàng nhận và hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao.
Đội ngũ cán bộ nhận thức rõ ý thức về trách nhiệm nặng nề, vinh dự to
lớn của đội ngũ cán bộ được phấn đấu hy sinh cho mục tiêu, lý tưởng của
Đảng. Theo điều tra xã hội học “Khả năng xác định nhiệm vụ, động cơ phấn
đấu thực hiện nhiệm vụ chiếm 79,1%” [Phụ lục 01]. Trong suốt quá trình hoạt
động nhiệm vụ đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực thể hiện gương mẫu tiền phong
học tập, rèn luyện, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám chiến đấu
vì công bằng, dám từ chống mọi điều sai trái; bao giờ luôn đặt lợi ích Tổ
quốc, Đảng, nhân dân và đơn vị lên trên hết; đẩy lùi tư tưởng trông chờ cấp
trên, lo ngại sai lầm điều đó động cơ cho đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực hoàn
thành tốt nhiệm vụ được Đảng, Tổ quốc và đơn vị giao phó.
Trong thời gian qua, lực lượng vũ trang nói chung, đội ngũ CBTĐ bộ
đội chủ lực nói riêng, luôn luôn đề cao tinh thần cảnh giác và sẵn sàng chiến
đấu cao; tiếp tục xây dựng QĐND Lào VMTD theo hướng cách mạng, chính
quy, tinh nhuệ, hiện đại; trong đó, tập trung xây dựng các đơn vị vững mạnh
về chính trị, làm cơ sở để nâng cao chất lượng tổng hợp và khả năng sẵn sàng
chiến đấu, bảo đảm cho sĩ quan hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.
Đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực đã thường xuyên nêu cao gương mẫu
cảnh giác, thực hiện tốt công tác sẵn sàng chiến đấu ở tất cả các cấp, bảo vệ
và quản lý chặt chẽ vùng trời và nội địa; chủ động tham gia và góp phần bảo
77
đảm an toàn các sự kiện trọng đại của đất nước và các diễn đàn, hội nghị quốc
tế được tổ chức tại CHDCND Lào; phối hợp chặt chẽ với các lực lượng, tăng
cường công tác quản lý biên giới, kịp thời phát hiện, đấu tranh có hiệu quả với
mọi hoạt động vượt biên, xâm nhập phá hoại của lực lượng phản động và các
loại tội phạm chuyển quốc gia.
Năm là, phần lớn đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực đã xác định tốt nhiệm
vụ và có động cơ phấn đấu đúng đắn, sức chịu đựng bền bỉ, dẻo dai.
Mỗi cán bộ đã nêu cao tinh thần tự rèn luyện, tu dưỡng về đạo đức lối
sống, chấp hành nghiêm túc điều lệ Đảng NDCM Lào, pháp luật Nhà nước,
gương mẫu giữ gìn phẩm chất đạo đức người cán bộ trong điều kiện và môi
trường mới. V.I.Lênin chỉ rõ:
Trong mọi cuộc chiến tranh, rốt cuộc thắng lợi điều tùy thuộc vào
tinh thần của quần chúng đang đổ mấu trên chiến trường, lòng tin
vào một cuộc chiến tranh chính nghĩa, sự giác ngộ rằng cần phải hy
sinh đời mình cho hạnh phúc của những người anh em là yếu tố
nâng cao tin thần của binh sĩ và làm cho họ chịu đựng khó khăn
chưa từng thấy [9, tr.147].
Theo bài trưng cầu ý kiến chỉ ra “đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực quan
tâm đến những biến đổi phức tạp của tình hình thế giới chiếm đến 77,3%,
quan tâm đến tính chất và quy mô của các cuộc chiến tranh hiện nay chiếm
56,7%, quan tâm đến thành tựu của sự nghiệp đổi mới đất nước chiếm 77,8%,
quan tâm đến cuộc đấu tranh chống tham nhũng trong bộ máy Nhà nước
chiếm 99%, quan tâm đến sức mạnh chiến đấu của quân đội chiếm 98,1%,
quan tâm đến chính sách của Đảng, Nhà nước, quân đội đối với cán bộ
87,2%” [Phụ lục 01]. Khả năng rèn luyện, giác ngộ về chính trị tư tưởng, rèn
luyện ý chí của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực được thể hiện ở lòng nhiệt tình
cách mạng, trung thành với Tổ quốc, với nhân dân, với chế độ XHCN; kiên
định với mục tiêu con đường XHCN, con đường mà Đảng và nhân dân các bộ
78
tộc Lào đã lựa chọn; luôn tin tưởng và nhất trí cao với đường lối, chính sách
của Đảng, Hiến pháp và pháp luật của Nhà nước, nhiệm vụ của quân đội, đơn
vị; có ý thức phấn đấu thực hiện thắng lợi mục tiêu lý tưởng của Đảng, nghị
quyết của cấp ủy Đảng, có lối sống lành mạnh, sống có lý tưởng có kỷ luật.
Trong thực tiễn chứng minh qua khảo sát thực tế huấn luyện chính trị
từ năm 2010 - 2013, cho thấy “năm 2010 chiếm 90%, năm 2012 chiếm 98%,
năm 2013 chiếm 100%” [Phụ lục 04] và “rèn luyện, giác ngộ về chính trị tư
tưởng và rèn luyện ý chí chiếm 88,4%” [Phụ lục 01]. Đồng thời chất lượng
của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực nhiều đơn vị có chuyển biến tích cực về
chính trị vững vàng - tư tưởng ổn định thể hiện “vững mạnh toàn diện năm
2010 chiếm 30%, năm 2011 chiếm 30,6%, năm 2012 chiếm 40,1%, năm 2013
chiếm 48,2%; khá về chính trị năm 2010 chiếm 47,2%, năm 2011 chiếm
60,1%, năm 2012 chiếm 68,2%, năm 2013 chiếm 87,3%; yếu kém về chính trị
năm 2010 chiếm 20,1%, năm 2011 chiếm 19,2%, năm 2012 chiếm 10,1%,
năm 2013 chiếm 6,5% và bị kỷ luật quân đội năm 2010 chiếm 2,8%, năm
2011 chiếm 0,4%, năm 2012 chiếm 0,6%, năm 2013 chiếm 0,5%” [Phụ lục
03]. Trong thực tiễn chứng minh theo khảo sát trong thời gian từ 2010 - 2013
“vi phạm kỷ luật của quân đội năm 2010 có 1%, năm 2011 có 0,7%, năm
2012 có 0,5%, năm 2013 0,3%” [Phụ lục 06].
Đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực đã phát huy truyền thống cách mạng,
anh dũng bộ đội “Lào-Ít-xa-la”, biết chịu đựng hy sinh, gian khổ, kiên nhẫn,
cần cù, chất phác, việc khó khăn nguy hiểm mấy cũng không sợ, nhất định
làm cho kỳ được. Đó là truyền thống, đạo đức, tác phong tốt, phải luôn được
giữ vững và phát triển. Thực tiễn đã chứng minh trải qua hơn 65 năm xây
dựng, chiến đấu và trưởng thành, dưới sự lãnh đạo Đảng NDCM Lào, sự nuôi
dưỡng của nhân dân, lời khen của Tổ quốc đã trở thành lời thề danh dự đối
với đội ngũ CBTĐ chủ lực trong đấu tranh cách mạng, cũng như trong xây
dựng hòa bình hiện nay.
79
Sáu là, nhìn chung đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực đã làm chủ cảm xúc,
có sự tự tin, quyết đoán, dám nghĩ, dám làm và quyết tâm theo đuổi chân lý.
Đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực đã làm chủ cảm xúc, có đủ khả năng
trong đấu tranh trên lĩnh vực chính trị, tư tưởng. Đồng thời, biết tập trung chỉ
đạo đẩy mạnh cuộc đấu tranh chống tham nhũng, quan liêu, tiêu cực làm
trong sạch đội ngũ cán bộ, phát huy dân chủ rộng rãi trong Đảng và toàn xã
hội cũng như toàn đơn vị. Kiên quyết xử lý nghiêm minh những người vi
phạm khi được phát hiện. Phát huy một cách tích cực dư luận xã hội, đặc biệt
là các phương tiện thông tin đại chúng trong việc đấu tranh chống tham
nhũng, tiêu cực của đội ngũ cán bộ.
Trước tình hình chính trị thế giới biến động hết sức phức tạp đội ngũ
CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào vẫn còn tin vào sự lãnh đạo, chủ trương
đường lối, nhất là công cuộc đổi mới do Đảng NDCM Lào khởi xướng; tin
vào sức mạnh theo điều tra “khả năng làm chủ cảm xúc, sự tự tin, quyết đoán,
dám nghĩ, dám làm và dám theo đuổi chân lý chiếm 71,5%” [Phụ lục 01].
Trong điều kiện hiện nay khi mà hàng ngày, hàng giờ người cán bộ,
đảng viên phải đối mặt với nhiều vấn đề mới của cơ chế và tác động của
những điều kiện trong và ngoài nước nhưng đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực
ngăn chặn được sự cám dỗ về vật chất của cơ chế thị trường, cơ chế mở; trước
sự phá hoại của kẻ thù thông qua chiến lược "diễn biến hoà bình" những tham
vọng về địa vị, quyền lợi, những toán tính lợi ích. Nhưng đội ngũ CBTĐ bộ
đội chủ lực vẫn quán triệt sâu sắc quan điểm đó, mỗi cán bộ ở từng cương vị
công tác của mình rất nghiêm chỉnh và sáng tạo trong thực hiện nghị quyết
của cấp uỷ Đảng, không ngừng học tập, tu dưỡng, rèn luyện theo tấm gương
đạo đức Cay-xỏi Phôm-vi-hản, không hoang mang, dao động trước khó khăn,
không giấu giếm khuyết điểm, sai lầm mà dám thẳng thắn thừa nhận sai lầm,
khuyết điểm để tự sửa chữa, không ngừng đổi mới để phát triển.
Đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực đã tích cực tổ chức cho đơn vị tham gia
xây dựng kinh tế và lao động sản xuất làm ra nhiều của cải vật chất cho xã hội
80
và tự giải quyết một phần các nhu cầu của quân đội, góp phần giảm bớt khó
khăn, đóng góp của nhân dân. Đến nay, nhiều đơn vị có khả năng tự lực tự
cường chính bản thân mình trở thành đơn vị điển hình trong sản xuất phát
triển kinh tế, tạo điều kiện cho đơn vị hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
3.1.2. Hạn chế, khuyết điểm
Một là, một số CBTĐ bộ đội chủ lực chưa tích cực học hỏi, làm chủ
kiến thức mọi mặt; khả năng đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ chưa cao.
Trong khi, phần lớn CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào, có ý thức tự
giác, tích cực tu dưỡng rèn luyện phấn đấu, thực sự trở thành tấm gương tiêu
biểu về phẩm chất, năng lực. Bên cạnh đó vẫn còn một số CBTĐ chưa ý
thức đầy đủ về vị trí, trách nhiệm của mình, chưa quan tâm đến học tập, tu
dưỡng, rèn luyện nâng cao phẩm chất và năng lực công tác. Khi gặp khó
khăn thì dao động, chùn bước, thoái thác nhiệm vụ, làm việc cầm chừng,
thiếu trách nhiệm, chưa gương mẫu trong lời nói việc làm, thiếu nỗ lực phấn
đấu vươn lên.
Có CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào cho rằng mình là Thủ trưởng về
quân sự, đứng đầu đơn vị, vì vậy họ thiếu tôn trọng ý kiến đóng góp của cán
bộ, chiến sĩ, ít lắng nghe dư luận, không biết tự điều chỉnh thái độ, hành vi
của mình cho phù hợp với yêu cầu, nguyện vọng của tập thể, của cấp dưới. Vì
vậy, so với yêu cầu của nhiệm vụ cách mạng, nhiệm vụ QĐND Lào và
nhiệm vụ tiểu đoàn bộ đội chủ lực trong tình hình mới, một số cán bộ vẫn
còn bộc lộ hẫng hụt, yếu kém về năng lực lãnh đạo, chỉ huy và quản lý đơn
vị. Đại hội VIII của Đảng NDCM Lào chỉ ra khả năng lãnh đạo của cấp ủy
các cấp, chưa ngang tầm với nhiệm vụ chính trị, sự thái hóa biến chất về
chính trị và đạo đức của cán bộ có nơi tăng lên, xây dựng đơn vị VMTD
không đạt được mục đích đã đề ra....
Ha là, vẫn còn một số CBTĐ bộ đội chủ lực nhận thức chưa sâu sắc về
mục tiêu, lý tưởng cách mạng của Đảng, của cách mạng.
81
Đây chính là khuyết điểm đáng lo ngại trong bản lĩnh chính trị của đội
ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào giai đọan hiện nay. Hơn sáu mươi năm
chiến đấu, xây dựng và trưởng thành, dưới sự lãnh đạo của Đảng NDCM Lào,
bản chất giai cấp công nhân của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào
luôn được giữ vững và phát triển. Điều đó đã giúp cho QĐND Lào tuyệt đối
trung thành với Đảng, Nhà nước và nhân dân. Tuy nhiên, trong giai đoạn hiện
nay, sự tác động của tình hình thế giới ảnh hưởng đến một số cán bộ, họ nghi
ngờ chủ nghĩa Mác - Lênin, nghi ngờ CNXH, nghi ngờ cả chính mình. Và từ
nghi ngờ đến thay đổi quan điểm, lập trường, chê bai CNXH và ca tụng chủ
nghĩa tư bản. Họ không hiểu rằng, những bước lùi tạm thời của CNXH trong
hai thập kỷ qua không phải là dấu chấm hết của xu thế thời đại, của trào lưu
lịch sử, của tương lai nhân loại.
Với những thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt nhằm thực hiện "phi chính trị
hóa” quân đội của kẻ thù, trong một bộ phận CBTĐ bộ đội chủ lực, ở những
mức độ nhất định, đã xuất hiện tư tưởng, tâm lý sao nhãng chính trị, dao động
niềm tin, lối sống thực dụng… Những hiện tượng này đã và đang gây tác hại
không nhỏ đến bản chất cách mạng, truyền thống tốt đẹp bộ đội “Lào-Ít-xa-
la”, ảnh hưởng trực tiếp đến việc xây dựng quân đội vững mạnh về chính trị
trong giai đoạn cách mạng mới thể hiện trong bài trưng cầu ý kiến đáng lo
ngại của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào “không cần thiết phải
nghiên cứu, quán triệt sâu sắc quan điểm của Đảng, tư tưởng Cay-xỏn Phôm-
vi-hản chiếm đến 30%, không có ý nghĩa thiết thực chiếm 6,9%, khó trả lời
chiếm 2,1%” [Phụ lục 01].
Ba là, có một số CBTĐ chưa thực sự kiên định, vũng vàng với mục
tiêu, lý tưởng, con đường cách mạng mà Đảng và nhân dân đã lựa chọn
Nhìn nhận một cách nghiêm túc thì bản lĩnh chính trị của một số
CBTĐ bộ đội chủ lực còn nhiều bất cập, chưa thực sự kiên định, vững vàng
với mục tiêu, lý tưởng, con đường cách mạng của Đảng, chưa theo kịp sự
82
phát triển của thực tiến cách mạng, thực tiễn xây dựng quân đội trong thời
kỳ mới. Biểu hiện của những bất cập đó là ở niềm tin đối với con đường đi
lên CNXH của đất nước dưới sự lãnh đạo của Đảng NDCM Lào chưa được
củng cố vững chắc; khả năng phát triển, xử lý, giải quyết các tình huống
chính trị, tư tưởng còn thiếu nhạy bén, sắc sảo. Thực tiễn có một số CBTĐ
trong hoạt động lãnh đạo, chỉ huy của mình đã vi phạm kỷ luật quân đội
nghiêm trọng, vi phạm pháp luật ngàng càng tăng, chưa chủ động đấu tranh
có hiệu quả đối với các quan điểm thù địch, sai trái để bảo vệ trận địa tư
tưởng của Đảng trong quân đội...
Hiện nay, có cán bộ thiếu tích cực, nỗ lực phấn đấu vì sự phồn vinh
của đất nước, sự thắng lợi của chế độ XHCN, đã giúp cho họ vượt qua
được cái tầm thường trong đời sống thường nhật để có cống hiến, góp phần
xứng đáng cho, Tổ quốc, nhân dân. Thể hiện “không tin tưởng vào thắng
lợi chiếm đến 20,1% và khó trả lời chiếm đến 7%” [Phụ lục 01].
Những hạn chế đó có ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng, hiệu quả
CTĐ, CTCT, đến việc hoàn thành nhiệm vụ chính trị của đơn vị trong giai
đoạn hiện nay, theo trưng cầu ý kiến cho rằng “nhận thức không sâu sắc
nền tảng tư tưởng, mục tiêu, lý tưởng của Đảng về CNXH chiếm đến
15,2%, khó trả lời 0,5%” [Phụ lục 01].
Bốn là, một bộ phận CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào chưa tích cực
rèn luyện về chính trị tư tưởng, ý chí, quyết tâm chiến đấu chưa cao.
Một số ít CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào chưa tích cực rèn luyện về
chính trị tư tưởng, ý chí, suy thoái về đạo đức lối sống biểu hiện đặc trưng
nhất là tệ tham nhũng quan liêu. Đứng trước những tác động tiêu cực từ mặt
trái cơ chế thị trường và âm mưu phá hoại của kẻ thù, một số CBTĐ bộ đội
chủ lực Quân đội nhân dân Lào tỏ ra thiếu bản lĩnh, thiếu lý trí và sự tỉnh
táo trong làm chủ hành vi đạo đức của bản thân, sa ngã, biến chất về đạo
đức, lối sống. Bị chủ nghĩa cá nhân lôi cuốn, họ bất chấp pháp luật nhà
83
nước, kỷ luật quân đội, chỉ lo vun vén bản thân, làm tổn hại đến lợi ích của
tập thể, làm suy giảm uy tín của đội ngũ cán bộ. Có người sống buông thả,
không chú ý giữ gìn danh dự bản thân. Có những CBTĐ trước đây dũng
cảm hiên ngang đối mặt với quân thù nhưng ngày nay lại thiếu dũng khí
đấu tranh với những sai lầm của bản thân, thậm chí hèn nhát, khuất phục
trước những cám dỗ của cuộc sống, có tư tưởng “xả hơi”, hưởng lạc.
Một số CBTĐ bộ đội chủ lực coi vị trí của mình như một cái cầu thang
để thăng quan phát tài. Họ chạy chức chạy quyền, lợi dụng chức vụ và cương
vị công tác để tham ô, hà lạm công quỹ, nhận hối lộ, làm giàu bất chính diễn
ra ngày càng nghiêm trọng. Họ không quan tâm đến đời sống của anh em đơn
vị, nhân dân mà chỉ lo đến lợi ích của riêng mình, thích ăn chơi, chạy theo lối
sống phương tây thực tế cho thấy “cán bộ đánh số năm 2010 chiếm 9,1%,
năm 2011 chiếm 10,3%, năm 2012 chiếm 12,6%, năm 2013 chiếm 14,3%”
[Phụ lục 06]. Qua thực tiễn những vụ án về kinh tế - xã hội, ma túy vừa qua
càng cho thấy rõ thêm sự tham nhũng lộng hành của một số cán bộ nhất là cán
bộ tiểu đoàn trong đơn vị đóng quân trong thủ đô, thành phố và giáp biên giới
có chức có quyền đã vi phạm đến bản chất của Đảng.
Đảng NDCM Lào đã nhận định: trong nhiều năm qua sự suy thoái về
đạo đức lối sống, đặc biệt nạn tham nhũng và tệ quan liêu đã trở thành quốc
nạn, là một nguy cơ lớn đối với Tổ quốc; các tệ nạn trong xã hội xuất hiện
nhiều hình thức có xu thế ra tăng.
Năm là, một số CBTĐ bộ đội chủ lực chưa yên tâm với nhiệm vụ, động
cơ phấn đấu chưa tốt, sức chịu đựng khó khăn, gian khổ chưa cao.
Xác định nhiệm vụ và động cơ phấn đấu, sức chịu đựng khó khăn trong
thời gian qua, bên cạnh những mặt đã làm được nhưng vẫn còn những hạn
chế. Một số ít CBTĐ bộ đội chủ lực chưa yên tâm với nhiệm vụ và động cơ
phấn đấu, sức chịu đựng bền bỉ, dẻo dai chưa cao. Bên cạnh đó là những bất
cập trong thực hiện chính sách cán bộ đã không khuyến khích được đội ngũ
84
cán bộ phát huy tối đa tính tự giác, tự rèn luyện để nâng cao bản lĩnh chính trị
“trong thực thi chính sách của Đảng đúng và phù hợp sẽ dẫn tới cán bộ hoàn
thành tốt nhiệm vụ được giao.
Cần nhận thấy một thực tế còn không ít CBTĐ bộ đội chủ lực trong
các đơn vị hiện nay làm việc thiếu tích cực. Điều đó thể hiện ở chỗ: nhiều
cán bộ, bảo thủ trong cách nghĩ, cách làm, thiếu sự năng động, sáng tạo và
đổi mới; cách làm việc không đổi mới, thập chí hiện tượng quan liêu năng
nề, hành chính hóa, không thạo việc, tác phong chậm chạp, rườm rà, thái độ
thờ ơ, thiếu trách nhiệm còn phổ biến... dẫn đến sự trì trệ về phương thức
hoạt động lãnh đạo, chỉ huy và quản lý khi quần chúng kêu ca về tinh thần,
thái độ, ý thức trách nhiệm của không ít cán bộ trong giải quyết công việc,
lợi ích của quần chúng bị tổn hại. Nếu tình trạng này cứ tiếp tục thì đơn vị sẽ
không được lòng dân và cán bộ sẽ ngày càng xa quần chúng. Và điều này đã
đi ngược lại với phương châm xây dựng một nền hành chính phát triển, hiện
đại của một Nhà nước pháp quyền XHCN "của dân, do dân, vì dân".
Trong khi phần lớn CBTĐ bộ đội chủ lực gặp nhiều khó khăn trong
cuộc sống thì một bộ phận cán bộ có chức, có quyền, bằng con đường phi
pháp giàu lên nhanh chóng, gây nên sự bất bình chính đáng trong quần chúng,
đồng thời tạo ra kẽ hở để các thế lực thù địch cơ hội lợi dụng tuyên truyền
xuyên tạc kích động chống phá Đảng.
Sáu là, khả năng làm chủ cảm xúc của một số CBTĐ chưa cao; sự tự
tin, quyết đoán, dám nghĩ, dám làm có lúc, có nơi còn hạn chế.
Hiện nay một số và có lúc cán bộ nhất là đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực
QĐND Lào còn thiếu hăng hái, chưa thực sự dám nghĩ, dám làm trong công
việc và dám chịu trách nhiệm thể hiện: thiếu tư duy mới, ý tưởng mới nảy sinh
trong quá trình nhận thức còn hạn chế, hình thành trên cơ sở tri thức khoa học
và động cơ vì nước, vì dân còn yếu kém. Đáng lo ngại là một số CBTĐ bộ đội
chủ lực không biết chấp nhận khó khăn, gian khổ, thử thách, hy sinh, sợ hiểm
nguy, tính toán thiệt hơn, không dám sẵn sàng đảm nhiệm những công việc
85
mới nảy sinh. Có một số cán bộ không nhỏ, thiếu sự dũng cảm thể hiện, cái
đúng không dám làm, không dám bảo vệ, không dám khen thưởng, cái sai
không dám kiên quyết đấu tranh, không dám từ bỏ, tìm cách lảng tránh những
vấn đề phức tạp, đắm chìm trong tư tưởng chỉ biết hưởng thụ, ăn ngon, sống
trong nơi mát lạnh, không thích đi nơi thiếu thốn, không bám sát đơn vị cơ sở.
Không ít cán bộ chưa thật sự phát huy được vai trò gương mẫu trong
thực hiện nhiệm vụ chính trị, rèn luyện đạo đức, lối sống; chưa thực sự năng
động sáng tạo, dám chịu trách nhiệm; chưa có phong cách làm việc dân chủ
“nói đi đôi với làm”, gần gũi quần chúng, bám sát thực tiễn, cơ sở.
3.2. NÂNG CAO BẢN LĨNH CHÍNH TRỊ CỦA ĐỘI NGŨ CÁN BỘ TIỂU
ĐOÀN, BỘ ĐỘI CHỦ LỰC QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN LÀO GIAI ĐOẠN HIỆN NAY
- THỰC TRẠNG, NGUYÊN NHÂN, KINH NGHIỆM
3.2.1. Thực trạng nâng cao bản lĩnh chính trị
3.2.1.1. Những ưu điểm
* Về nội dung nâng cao bản lĩnh chính trị
Một là, cấp ủy, chỉ huy các cấp đã coi trọng việc giáo dục, bồi dưỡng
nâng cao trình độ trí tuệ và ý thức chính trị, tư tưởng và tình cảm cách mạng
của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực.
Hồ Chí Minh đòi hỏi: “Phải tăng cường công tác chính trị, luôn luôn
nâng cao trình độ chính trị và giác ngộ giai cấp của bộ đội ta; phải bảo đảm sự
chấp hành chính sách của Đảng và Chính phủ” [27, tr.14]. Trình độ trí tuệ của
đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực được quan tâm thể hiện Đảng NDCM Lào đề ra
trong Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IX năm 2011 “phải đột phá
mạnh mẽ về việc phát triển nguồn nhân lực, nhất là việc xây dựng và đào tạo
nâng cao trình độ kiến thức, năng lực về mọi mặt của cán bộ đi đối với nhu
cầu phát triển hiện nay”. Nhằm đáp ứng yêu cầu tình hình mới đội ngũ CBTĐ
bộ đội chủ lực QĐND Lào, Đảng ủy các cấp đã không ngừng nâng cao trình
độ tinh nhuệ về chính trị và trình độ kỹ thuật, chiến thuật, trình độ tác chiến.
Đồng thời, từng bước hiện đại quân đội phù hợp với khả năng thực tế của đất
86
nước và yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc. Công tác huấn luyện trong thời
bình, trước hết là huấn luyện đội ngũ cán bộ tốt, tinh thông về trình độ kỹ
thuật, chiến thuật, chuyên môn nghiệp vụ, cả trong huấn luyện và trong cuộc
sống sinh hoạt phải thực sự là tấm gương cho cấp dưới và chiến sĩ noi theo.
Theo trưng cầu ý kiến thực tế cho rằng “đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực nội
dung giáo dục về trình độ trí thức cần thiết chiếm đến 85,3%” [Phụ lục 01].
Trình độ tri thức chính trị và tư tưởng gồm cả học vấn chính trị và kinh
nghiệm chính trị của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực được nâng lên. Trong bối
cảnh hiện nay các thế lực phản động, thù địch đang tìm mọi cách chống phá
cách mạng Lào, thì việc xây dựng Quân đội vững mạnh về chính trị nói chung
và xây dựng cán bộ nói riêng càng có ý nghĩa quan trọng theo trưng cầu y
kiến “đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực tri thức chính trị và tư tưởng là nội dung
rất cần thiết chiếm đến 86,4%” [Phụ lục 01]. Theo Hội nghị Tổng kết công
tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng NDCM Lào toàn quân lần thứ VI khẳng định
đội ngũ cán bộ trong quân đội đã chú trọng làm tốt công tác giáo dục chính
trị tư tưởng cho đơn vị, bằng nhiều nội dung, hình thức, biện pháp thích hợp,
có hiệu quả gắn liền với đợt sinh hoạt chính trị xây dựng, chỉnh đốn Đảng,
làm cho cán bộ, đảng viên và quần chúng quán triệt, nắm vững đường lối,
quan điểm của Đảng, kỷ luật, kỷ cương Nhà nước, nhiệm vụ quân đội, có
quyết tâm cao vượt qua mọi khó khăn, hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao.
Hai là, cấp ủy, chỉ huy các cấp đã thường xuyên quan tâm giáo dục,
rèn luyện phẩm chất đạo đức cách mạng và lối sống trong sạch, lành mạnh
cho đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực.
Đảng ủy, chỉ huy các cấp, mọi cơ quan, nhất là người Thủ trưởng về
chính trị đảm nhiệm CTĐ, CTCT không ngừng chăm lo giáo dục về đạo đức
cách mạng, lối sống trong sạch, lành mạnh. Vì vậy, đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ
lực QĐND Lào luôn có khả năng chịu dựng khó khăn, gian khổ, thử thách.
Bất luận trong hoàn cảnh nào, đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực cũng luôn một
87
lòng trung thành vô hạn với sự nghiệp cách mạng của Đảng, với Tổ quốc, với
nhân dân; luôn giương cao ngọn cờ bách chiến, bách thắng, chiến đấu vì mục
tiêu, lý tưởng cao cả của Đảng, của giai cấp, của dân tộc. Đội ngũ CBTĐ bộ
đội chủ lực QĐND Lào luôn phát huy truyền thống tốt đẹp của bộ đội “Lào-
Ít-xa-la”, học tập và làm theo tấm gương đạo đức Cay-xỏi Phôm-vi-hản. Các
thế hệ CBTĐ bộ đội chủ lực thấy được vinh dự và tự hào, trách nhiệm và
nghĩa vụ là những người kế tục sự nghiệp cách mạng của Đảng, của dân tộc;
được Đảng, Nhà nước và nhân dân dày công giáo dục, nuôi dưỡng và rèn
luyện, giao trọng trách nặng nề nhưng đầy vẻ vang.
Đảng ủy, chỉ huy các cấp đã kiên quyết đấu tranh khắc phục mọi biểu
hiện quan liêu, mệnh lệnh, xa rời thực tế, xa rời cơ sở, xa rời quần chúng; kiên
quyết phê phán những cán bộ, đảng viên không dám nói, không dám hành
động, hoặc “nói nhiều làm ít”, “nói mà không làm”, “nói một đường làm một
nẻo”, thậm chí chỉ thụ động, ngồi chờ, ỷ lại, sợ trách nhiệm.
Ba là, đã chú trọng nâng cao kiến thức toàn diện cho đội ngũ CBTĐ bộ
đội chủ lực.
Các hình thức bồi dưỡng kiến thức toàn diện được cấp ủy, Thủ trưởng
về quân sự và chính trị viên ở các tiểu toàn áp dụng rất phong phú, đa dạng
như: đề ra chỉ tiêu, hình thức, biện pháp trong nghị quyết nhiệm kỳ, thường
kỳ của đảng bộ, chi bộ về xây dựng đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND
Lào; phân công cụ thể cán bộ phụ trách các mặt công tác, các đơn vị, định kỳ
có đánh giá, rút kinh nghiệm và lấy kết quả đó làm cơ sở đánh giá cán bộ và
cơ sở để đề nghị đề bạt, bổ nhiệm, đi học...
Những năm qua, tuy kế hoạch, nội dung, biện pháp của việc nâng cao
bản lĩnh chính trị cho đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực không phải là kế hoạch
học tập, riêng rẽ, mà luôn gắn với nghị quyết của cấp ủy, hoặc nghị quyết lãnh
đạo; kế hoạch CTĐ, CTCT hàng năm và hàng quý, hàng tháng của chính trị
viên tiểu đoàn. Nội dung được đề cặp liên quan đến xây dựng bản lĩnh chính
88
trị của đội ngũ CBTĐ cũng đa dạng, tuy không đề cặp thẳng vào việc xây
dựng bản lĩnh chính trị, nhưng thực chất là nhằm vào xây dựng đội ngũ
CBTĐ có phẩm chất chính trị tốt, kiên định chủ nghĩa Mác - Lênin, đạo đức
Cay-xỏi Phổm-vi-hản, nắm vững và thực hiện nghiêm chỉnh đường lối, quan
điểm của Đảng, pháp luật của Nhà nước, kỷ luật của quân đội, các chỉ thị,
mệnh lệnh của cấp trên, quy định của đơn vị; có ý chí, nghị lực cao, biết vượt
qua khó khăn, thử thách, khả năng độc lập, sáng tạo trong chỉ huy, lãnh đạo
và quản lý đơn vị.
Bốn là, đã chú trọng nâng cao năng lực của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ
lực trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao
Theo định hướng của Bộ Quốc phòng QĐND Lào, cán bộ sĩ quan sau
khi tốt nghiệp phải xuống cơ sở thực hiện “3 xây” của đại hội IX của Đảng
NDCM Lào đề ra nhằm rèn luyện trong thực tiễn và biết vận dụng lý luận vào
trong thực tiễn. Dưới ánh sáng Nghị quyết đại hội IX của Đảng NDCM Lào
phong trào xuống cơ sở đang sôi nổi dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng ủy
Bộ quốc phòng đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực đã và đang thực hiện “3 xây”
trong nhiệm vụ xây dựng quốc phòng toàn dân, xây dựng thế trận chiến tranh
nhân dân vẫn hết sức quan trọng. Cùng với đó, Đảng ủy thường xuyên chăm
lo cán bộ về việc nâng cao chất lượng đào tạo - huấn luyện, trình độ sẵn sàng
chiến đấu để đáp ứng tốt yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình
mới. Đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực có kinh nghiệm đảm nhiệm chức vụ, có
tuổi chức vụ đảm nhiệm cấp tiểu đoàn “1 năm chiếm 2%, 2 năm chiếm 13%,
3 năm chiếm 22,4%, 4 năm chiếm 21%, 5 năm chiếm 13%, 6 năm chiếm
25%, 7 năm chiếm 3%, 8 năm chiếm 0,5, 9 năm chiếm 0,1%” [Phụ lục 07].
Để bảo đảm cho việc lãnh đạo hoàn hành xuất sắc nhiệm vụ được
giao, Đảng ủy các cấp thường xuyên định hướng chỉ đạo, các tổ chức quân
chúng tích cực tham gia, Thủ trưởng về chính trị chính trị viên trực tiếp
đảm nhiệm giáo dục đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực trong đơn vị nhận thức
đúng đắn giáo dục chính trị tư tưởng, thường xuyên đổi mới nội dung, hình
89
thức, biện pháp giáo dục nhằm trang bị cho cán bộ, chiến sĩ có bản lĩnh
chính trị vững vàng, có ý thức vươn lên hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được
giao trong mọi tình huống.
Đảng ủy thường xuyên chăm lo việc nâng cao chất lượng đào tạo -
huấn luyện, trình độ sẵn sàng chiến đấu để đáp ứng tốt yêu cầu nhiệm vụ bảo
vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Tầm quan trọng việc “đào tạo, bồi dưỡng
nâng cao kiến thức toàn diện chiếm đến 79,4%” [Phụ lục 01], đội ngũ CBTĐ
được bồi dưỡng về năng lực làm chủ kỹ, chiến thuật cấp phân đội, làm chủ vũ
khí, khí tài, trang thiết bị kỹ thuật của đơn vị; phương pháp, tác phong công
tác khoa học, khả năng, nâng cao việc học tập trình độ, kỹ năng chỉ huy, trình
độ huấn luyện tác chiến, nghệ thuật quân sự.
* Về hình thức, biện pháp nâng cao
Thứ nhất, tổ chức học tập lý luận chính trị ở đơn vị được tiến hành
thường xuyên, đúng quy định.
Đây là một hình thức phổ biến và cực kỳ quan trọng trong nâng cao
bản lĩnh chính trị cho đội ngũ CBTĐ, được tiến hành ở các đơn vị nằm trong
kế hoạch hàng năm, đồng thời được quy định thống nhất toàn quân Đại hội IX
của Đảng NDCM Lào nhấn mạnh: “củng cố giáo dục chính trị tư tưởng cho
cán bộ có đạo đức cách mạng, có tinh thần phục vụ Tổ quốc, nhân dân,
khuyến khích kịp thời mặt tích cực và hạn chế mặt khuyết điểm yếu kém”.
Đảng ủy các cấp luôn luôn coi trọng có kế hoạch theo chương trình này
nhằm đội ngũ CBTĐ có thể lĩnh hội một cách hệ thống những quan điểm tư
tưởng, chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước, những di
sản của Mác - Lênin, quán triệt cương lĩnh, quan điểm, đường lối của Đảng,
nhiệm vụ của cách mạng, nâng cao phẩm chất, đạo đức cách mạng, năng lực
trình độ, bản lĩnh chính trị cho cán bộ, chiến sĩ. Thực tế hình thức có tác động
đến bản lĩnh chính trị của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực cho thấy “học tập lý
luận chính trị chiếm 87%” [Phụ lục 01]. Từ đó, Đảng ủy đẩy mạnh thực hiện
90
tốt CTĐ, CTCT; gắn công tác giáo dục chính trị với định hướng tư tưởng,
hướng dẫn hành động cho bộ đội; gắn mở rộng dân chủ quân sự với duy trì
nghiêm kỷ luật, xây dựng và củng cố quan hệ đoàn kết thống nhất, tình
thương yêu đồng chí, đồng đội giữa cán bộ và chiến sĩ, cấp trên và cấp dưới;
đồng thời, tăng cường quan hệ mật thiết giữa quân đội với nhân dân.
Tương ứng với từng đối tượng, hàng năm các tiểu đoàn xác định những
nội dung học tập lý luận chính trị cho từng đối tượng cụ thể như: nội dung
học tập lý luận chính trị cho các cán bộ cấp tiểu đoàn. Trên cơ sở nội dung,
tiểu đoàn căn cứ vào tình hình nhiệm vụ và kế hoạch của Đảng ủy được tổ
chức tốt việc học tập lý luận chính trị cho đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực.
Thứ hai, việc duy trì chế độ sinh hoạt đảng, đoàn thể, đơn vị nhìn
chung có nền nếp, có chất lượng.
Sinh hoạt đảng thời gian qua, các cấp uỷ Đảng ở các tiểu đoàn đã quan
tâm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện việc đổi mới, nâng cao chất lượng sinh hoạt
chi bộ. Cấp ủy các cấp đã đề ra nhiều chủ trương, giải pháp nhằm nâng cao
năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực. Nhờ vậy,
hầu hết các tổ chức cơ sở Đảng đã phát huy vai trò hạt nhân, lãnh đạo thực
hiện tốt nhiệm vụ chính trị ở đơn vị cơ sở. Qua kiểm tra, giám sát hàng năm
cho thấy, các tổ chức cơ sở Đảng đã thực hiện tốt các nguyên tắc, tổ chức sinh
hoạt đảng theo điều lệ Đảng và quy chế hoạt động của chi ủy, chi bộ.
Về nội dung, nhiều chi bộ phổ biến, liệt kê những công việc đã làm
trong tháng trước, bàn về nhiệm vụ chuyên môn; đồng thời chú ý đi sâu kiểm
điểm vai trò lãnh đạo, trách nhiệm của chi bộ cũng như tính tiền phong gương
mẫu của đảng viên trong thực hiện nhiệm vụ. Có chi bộ lấy nội dung của hội
nghị trực báo cuối tháng làm nội dung sinh hoạt chi bộ thường kỳ; có chi bộ
cơ sở nắm chắc tình hình tư tưởng của cán bộ, đảng viên. Sinh hoạt đoàn thể,
chỉ huy đơn vị trong những năm qua hoạt động của các đoàn thể và chỉ huy
đơn vị đã có nhiều chuyển biến tích cực. Các đoàn thể và chỉ huy đơn vị đã
91
thực hiện tương đối tốt sinh hoạt thường kỳ theo quy định của tổ chức, trong
thực tế cho thấy có những cuộc sinh hoạt chất lượng cao, nội dung sinh hoạt
tập trung nặng bàn về công tác quần chúng, công tác lãnh đạo chuyên môn,
hình thức sinh hoạt phù hợp với đơn vị, có nhiều đổi thay. Đồng thời chất
lượng sinh hoạt chuyên đề của đoàn thể và chỉ huy các cấp cũng được thể nói
là tốt theo phiếu điều tra trưng cầu ý kiến chứng minh rằng hình thức có tác
động đến bản lĩnh chính trị của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực “sinh hoạt
đảng, đoàn thể và chỉ huy đơn vị chiếm tới 89,8%” [Phụ lục 01].
Sinh hoạt dân chủ trong các buổi sinh hoạt dân chủ toàn tiểu đoàn hoặc
sinh hoạt cán bộ, đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực đa số đã khá thẳng thắn, cởi
mở trong đánh giá, nhận xét những ưu, khuyết điểm của từng đại đội, trung
đội, trách nhiệm của từng cán bộ, từ CBTĐ trở xuống, không thổi phồng
thành tích, không dấu giếm khuyết điểm. Sự phân biệt cấp trên, cấp dưới, lãnh
đạo, chỉ huy rất rõ ràng trong thực hiện nhiệm vụ, trong điều lệnh, nhưng
trong sinh hoạt, trong giờ nghỉ, ngày nghỉ là tình anh em, đồng chí thân tình,
cởi mở, thực tế hình thức tác dộng đến nâng cao bản lĩnh chính trị của đội ngũ
CBTĐ bộ đội chủ lực thể hiện “sinh hoạt dân chủ chiếm 78,5%” [Phụ lục 01].
Thứ ba, đơn vị đã thực hiện nghiêm túc các chế độ thông báo thời sự,
chính trị, đọc báo, nghe tin, sinh hoạt dân chủ.
Thông báo thời sự, chính trị, đọc báo, nghe tin thông báo thời sự, chính
trị, đọc báo, nghe tin là có ảnh hưởng tác động từng ngày, từng giờ đến đời
sống xã hội. Đây là hình thức tuyên truyền giáo dục chính trị rất tốt và bổ ích,
vừa hấp dẫn có hiệu quả cao đối với đội ngũ cán bộ nhằm thông tin, định
hướng kịp thời những vấn đề thời sự - chính trị nổi bật hàng tuần, hàng tháng,
giúp cho đội ngũ CBTĐ nhận thức rõ tình hình chính trị - xã hội trong và
ngoài nước. Chính vì vậy, đảng ủy, chỉ huy các cấp đã quan tâm lãnh đạo, chỉ
đạo và chủ động tổ chức thực hiện nghiêm túc các chế độ thông báo thời sự,
chính trị, đọc báo, nghe tin, sinh hoạt dân chủ.
92
Qua khảo sát thực tiễn các đơn vị thời gian vừa qua cho thấy, CBTĐ bộ
đội chủ lực được thường xuyên kịp thời thông báo thời sự chính trị khiến cho
đội ngũ CBTĐ có thái độ, trách nhiệm đúng đắn biết sai - trái, biết bạn - địch
trước các sự kiện chính trị - xã hội diễn ra hết sức phức tạp, động viên tính
tích cực, tinh thần, phấn khởi, tự giác trong thực hiện nhiệm vụ. Ngoài chế độ
thông báo chính trị - thời sự định kỳ, còn có thể thông báo đột xuất khi có chỉ
đạo của cấp trên hoặc những sự kiện thời sự - chính trị quan trọng, tình hình
đột xuất xảy ra cần kịp thời thông tin, định hướng cho đội ngũ CBTĐ thực tế
cho thấy tính quan trọng của “thông báo thời sự, chính trị, đọc báo, nghe tin
chiếm đến 78,2%” [Phụ lục 01].
Thứ tư, công tác giáo dục, rèn luyện đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực
thông qua thực tiễn huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu và thực hiện các nhiệm vụ
đã được coi trọng.
Hội nghị lần thứ 7 BCHTƯ Đảng NDCM Lào khóa VIII chỉ ra: “học lý
luận phải kết hợp với thực tiễn, học phải đi đối với làm, học phải kết hợp với
lao động và sản xuất”. Đưa đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực vào thực tiễn chiến
đấu và sẵn sàng chiến đấu. Đây là một hình thức quan trọng, xuyên suốt quá
trình thực hiện nhiệm vụ chính trị của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực, giữ vị trí
then chốt trong nâng cao khả năng sẵn sàng chiến đấu. Cấp ủy các cấp còn
chủ động phối hợp chặt chẽ với cấp ủy chính quyền các địa phương nơi đóng
quân và các lực lượng trên địa bàn, có kế hoạch, phương án chiến đấu tại chỗ,
bảo vệ doanh trại, kho tàng. Cấp ủy các cấp, nhận thức đúng trong tình hình
hiện nay, đơn vị không chỉ tăng cường giáo dục cho cán bộ nâng cao ý thức
cảnh giác, sẵn sàng chiến đấu cao trong các tình huống mà còn chú trọng nâng
cao chất lượng huấn luyện, nâng cao trình độ tác chiến. Riêng đối với các đơn
vị đóng quân trên địa phương biên giới, đơn vị có nhiệm vụ bảo vệ đối tượng
chiến lược cũng đã chủ động nâng cao chất lượng huấn luyện, thường xuyên
nêu cao cảnh giác, tích cực tham mưu cho cấp ủy, chính quyền các địa
phương xây dựng khu vực phòng thủ, nâng cao tiềm lực quốc phòng bảo vệ
93
vững chắc biên giới theo thực tế hình thức có tác động đến nâng cao bản lĩnh
chính trị của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực “đưa cán bộ vào thực tiễn chiến
đấu và sẵn sàng chiến đấu chiếm 89,2%” [Phụ lục 01].
Đưa CBTĐ bộ đội chủ lực vào thực tiễn lao động và sản xuất phát triển
kinh tế. Thời kỳ bảo vệ và xây dựng Tổ quốc, QĐND Lào đã và đang là lực
lượng chính trị tin cậy của Đảng, Nhà nước, cấp uỷ, chính quyền các cấp và các
tầng lớp nhân dân trong tham gia xóa đói giảm nghèo, đền ơn đáp nghĩa, vận
động chính trị trong nhân dân, tham gia xây dựng hệ thống chính trị ở cơ sở và
các tổ chức xã hội, xây dựng đời sống văn hóa mới ở cơ sở, giữ vững ổn định
chính trị, xã hội ở vùng đặc biệt khó khăn ở các địa phương trong cả nước.
Thực hiện chỉ đạo của Tổng cục Hậu cần - Kỹ thuật: “tự túc, tự lực, tự
cường”, xây dựng đơn vị “xanh”. Những năm qua, QĐND Lào luôn thực hiện
tốt chức năng lao động sản xuất đã làm rạng ngời bản chất cách mạng, viết
nên những trang sử vàng truyền thống vẻ vang của một quân đội kiểu mới -
Quân đội nhân dân, của dân, do dân, vì dân; từ nhân dân mà ra, vì nhân dân
mà chiến đấu. Xây dựng kinh tế và lao động sản xuất là một nhiệm vụ chiến
lược lâu dài của QĐND Lào. Hình thức này được đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ
lực đồng tình, ủng hộ và có tác dụng thiết thực đến nâng cao bản lĩnh chính trị
của họ “đưa cán bộ vào thực tiễn lao động, sản xuất phát triển kinh tế chiếm
76,8% [Phụ lục 01].
3.2.1.2. Những hạn chế, khuyết điểm
Một là, việc nâng cao trình độ trí tuệ và tri thức chính trị, tư tưởng của
đội ngũ CBTĐ của bô đội chủ lực ở một số cấp uỷ, chỉ huy cấp trên chưa tốt
Một số đảng ủy, chỉ huy còn coi nhẹ việc giáo dục, nâng cao trình độ
chính trị và tư tưởng. Đại đa số đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực là trình độ tri
thức chính trị và tư tưởng được nâng cao, nhưng có một số cán bộ chưa được
nâng cao thể hiện họ chưa nhận thức đầy đủ về nhiệm vụ chính trị của lĩnh
vực mình được phân công phụ trách. Một số CBTĐ bộ đội chủ lực còn bị chi
94
phối bởi những tác động tiêu cực mặt trái của kinh tế thị trường thể hiện họ
vẫn có tư tưởng hoài nghi, dao động về niềm tin vào chủ nghĩa Mác - Lênin
và chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước. Hiện tượng phai nhạt lý
tưởng, sa sút phẩm chất đạo đức, tệ quan liêu, tham nhũng, lãng phí, chủ
nghĩa cá nhân, tư tưởng cơ hội thức dụng vẫn có chiều hướng phát triển.
Thậm chí có một số cán bộ còn hoang mang, dao động, ngả nghiêng, hoặc thờ
ơ với những diễn biến phức tạp của tình hình. Nghị quyết Hội nghị lần thứ 3
BCHTƯ Đảng NDCM Lào khóa IX nhấn mạnh: “công tác giáo dục chính trị
tư tưởng của Đảng chưa được củng cố về mặt hình thức và biện pháp dẫn đến
một số mặt chưa có chuyển biến tiêu cực”.
Hai là, việc bồi dưỡng, rèn luyện, nâng cao phẩm chất đạo đức cách
mạng và lối sống trong sạch, lành mạnh cho đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực ở
một số đơn vị cấp trung đoàn, lữ đoàn chưa tốt
Thực tế, có đảng ủy, chỉ huy và các cơ quan chưa tập trung nâng cao
tinh thần tuyệt đối trung thành với Đảng, Tổ quốc và nhân dân của đội ngũ
CBTĐ bộ đội chủ lực. Có CBTĐ chưa thật sự rèn luyện bản lĩnh chính trị,
chưa tận dụng hết khả năng vào học tập lý luận và nỗ lực hoạt động thực tiễn
để trau dồi tri thức và những bài học kinh nghiệm vận dụng trong công tác;
chưa gương mẫu cách sống giản dị, thực hành cần, kiệm, liêm, chính, chí
công, vô tư và ở mọi địa vị, mọi công tác, mọi hoàn cảnh đều còn thiếu tinh
thần trách nhiệm hoàn thành tốt nhiệm vụ mà Tổ quốc và nhân dân giao phó.
Còn một số CBTĐ bộ đội chủ không hoàn thành tốt nhiệm vụ, sợ hy sinh,
ngại khó khăn gian khổ, không vượt qua được những thử thách khắc nghiệt
trong chiến tranh cũng như trong thời bình, những cám dỗ của đời thường, mà
sao nhãng tay súng, mất cảnh giác hoặc vi phạm kỷ luật... thì chưa thể nói số
cán bộ, chiến sĩ ấy đã tận trung với Đảng, tận hiếu với dân.
Không ít đảng ủy chưa chú trọng việc bồi dưỡng, đào tạo cho đội
ngũ CBTĐ cách làm việc thận trọng, giờ nào việc ấy. Vì vậy, có CBTĐ
95
tinh thần trách nhiệm không cao, ý thức đi sâu đi sát cơ sở, lắng nghe tâm
tư, nguyện vọng của quần chúng còn hạn chế. Khả năng chịu đựng khó
khăn gian khổ của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực còn hạn chế. Khi đã đề
ra chủ trương, biện pháp thì nêu cao đoàn kết, phát huy trí tuệ tập thể,
quyết tâm lãnh đạo thực hiện chưa bằng được, nhưng do lợi ích và uy tín
cá nhân mà không ít cán bộ, đảng viên rất có thể dấu giếm khuyết điểm
của mình. Đồng thời, khi phê bình, góp ý về những khuyết điểm của đồng
chí, đồng nghiệp mình thì lại có thể xuê xoa, “hòa cả làng”, vì sợ họ cũng
sẽ động chạm đến lợi ích và uy tín chính trị của mình. Điều đó dẫn đến
chủ nghĩa cơ hội, chủ nghĩa “bè phái” trong đơn vị và làm giảm sút sức
chiến đấu của cán bộ.
Ba là, việc nâng cao kiến thức toàn diện cho đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ
lực ở một số đơn vị chưa có nhiều chủ trương, biện pháp thích hợp.
Có một số đảng ủy, chỉ huy chưa chú trọng nâng cao kiến thức toàn
diện, trình độ tinh nhuệ về chính trị và trình độ kỹ thuật, chiến thuật, trình
độ tác chiến cho đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực, nhằm từng bước hiện đại
quân đội phù hợp với khả năng thực tế của đất nước và yêu cầu nhiệm vụ
bảo vệ Tổ quốc. Một số đảng ủy chưa coi trọng quá trình huấn luyện đồng
bộ và chuyên sâu theo nhiệm vụ, chưa sát với đối tượng, địa bàn tác chiến,
trong điều kiện địch sử dụng vũ khí công nghệ cao. Còn một số cán bộ coi
nhẹ học tập, rèn luyện, luyện tập nâng cao khả năng hiệp đồng, phối hợp
với các lực lượng trong khu vực phòng thủ.
Từ thực tế đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực cho thấy, bên cạnh đa số
hoàn thành nhiệm vụ ở mức khá vẫn còn có một số ít cán bộ vận dụng lý
luận vào thực tế công tác tổ chức; chỉ huy, cụ thể hóa chủ trương chính
sách của Đảng, Nhà nước vào nhiệm vụ theo cương vị chức trách của
mình còn lúng túng, chưa nhạy bén với những biến động của thực tế đặt
ra. Vì vậy, chất lượng hoàn thành theo chức trách, nhiệm vụ chưa cao.
96
Bốn là, việc nâng cao khả năng thực hiện tốt chức trách, nhiệm vụ
được giao của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực thông qua huấn luyện, diễn tập ở
một số đơn vị chưa tốt
Đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực là những người có trọng trách và phải
chịu trách nhiệm lớn nhất trước cấp trên về mọi mặt của đơn vị, cả về tổ chức
chỉ huy và tổ chức Đảng nhằm hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, nhằm thực
hiện nghị quyết Đảng ủy Bộ quốc phòng lần thứ III về đưa cán bộ xuống cơ
sở. Đồng thời thực hiện Nghị quyết đại hội IX của Đảng NDCM Lào về “3
xây”. Đảng ủy các cấp vẫn có tư tưởng coi thường việc nâng cao chất lượng
huấn luyện chiến thuật, kỹ thuật quân chủng, binh chủng, bảo đảm khai thác
có hiệu quả vũ khí, trang bị hiện có và làm chủ vũ khí, trang bị mới; một số
cán bộ chưa chú trọng huấn luyện tác chiến phòng thủ bảo vệ bàn, biên giới,
các đối tưởng chiến lược cấp trên giao phó; đồng thời cách huấn luyện phòng,
chống lụt, bão, cứu hộ, cứu nạn và nâng cao khả năng cơ động của từng lực
lượng còn nặng về mặt hình thức.
Đồng thời việc tập trung nâng cao chất lượng huấn luyện lực lượng dự
bị động viên bị coi nhẹ; huấn luyện dân quân tự vệ theo hướng “cơ bản, thiết
thực, chất lượng” chưa được chú trọng. Đồng thời một số Đảng ủy còn coi
thường huấn luyện về phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, tìm kiếm,
cứu hộ, cứu nạn, nâng cao khả năng ứng phó với các sự cố xảy ra, góp phần
giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội trên từng địa bàn.
3.2.2. Nguyên nhân của thực trạng
3.2.2.1. Nguyên nhân của ưu điểm
Một là, Đảng NDCM Lào có chủ chương đường lối đúng đắn nhất là
trong sự nghiệp đổi mới đất nước.
Thắng lợi của cách mạng Lào hơn 35 năm qua dưới sự lãnh đại của
Đảng NDCM Lào là kết quả của nhiều yếu tố, trong đó sự lãnh đạo đúng đắn
97
của Đảng là nhân tố hàng đầu bảo đảm thắng lợi của cách mạng Lào thể hiện
trước hết là việc hoạch định đường lối đúng đắn, sáng tạo cho cách mạng Lào
qua các thời kỳ lịch sử, “Chỉ có dưới sự lãnh đạo của một Đảng như thế giai
cấp vô sản mới có khả năng phát huy toàn bộ sức mạnh của cuộc tiến công
cách mạng của nó” [10, tr.227-228].
Kinh nghiệm lịch sử cũng chỉ rõ, sự lựa chọn ấy chỉ được coi là đúng
đắn, khi một mặt phải bắt nguồn sâu xa từ thực tế đất nước, từ truyền thống
của dân tộc, từ ước vọng tha thiết của nhân dân; và mặt khác, phải phù hợp
với quy luật phát triển khách quan của xã hội, với xu thế vận động tất yếu
của nhân loại tiến bộ. Trong đại hội IX của Đảng NDCM Lào đề ra “bốn
đột phá”, và tiếp tục “3 xây” Đảng tìm tòi và sáng tạo ra nhiều hình thức,
phương thức lãnh đạo có hiệu quả, phát huy trí tuệ của toàn Đảng, toàn dân
và toàn quân vào hoạch định đường lối hợp với ý Đảng, lòng dân, không áp
đặt chủ quan thiếu cơ sở thực tiễn, thiếu tính khả thi. Đối với Đảng ủy Bộ
Quốc phòng và Đảng ủy các cấp, để có thể nắm chắc quân đội trong mọi
tình huống, mọi hoàn cảnh, để giữ vững được sự lãnh đạo của mình đối với
quân đội, vấn đề cơ bản đầu tiên Đảng tự nâng mình lên ngang tầm với
nhiệm vụ, đủ sức lãnh đạo sự nghiệp cách mạng và lãnh đạo quân đội;
đồng thời phải có nội dung và phương thức lãnh đạo phù hợp. Những vấn
đề: ra nghị quyết, phương hướng, quan điểm xây dựng quân đội để bảo vệ
Tổ quốc; đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng đội ngũ cán bộ; xây dựng hệ thống
cơ quan chính trị, cán bộ chính trị trong quân đội; đổi mới phương thức,
hoàn thiện cơ chế lãnh đạo của Đảng đối với các cấp trong quân đội; nâng
cao hiệu lực TCĐ, CTCT trong quân đội; thực hiện tốt các chính sách đối
với quân đội và hậu phương quân đội... là những vấn đề cơ bản, cốt lõi
nhằm tăng cường xây dựng đơn vị VMTD trong giai đoạn cách mạng mới
được thực hiện một cách khoa học, đồng bộ và cụ thể.
98
Hai là, hoạt động CTĐ, CTCT của đơn vị, nhất là công tác giáo dục chính
trị - tư tưởng luôn được quan tâm và có hiệu quả cao.
Suy thoái tư tưởng chính trị là một căn bệnh có nguồn gốc từ sự coi
thường vai trò của CTĐ, CTC. Phải khẳng định rằng, ở đâu, nơi nào, môi
trường chính trị không tốt, trước hết là cấp ủy, Thủ trưởng về quân sự đơn vị ở
đó đã để tuột hoặc buông lỏng công tác kiểm tra chất lượng sinh hoạt chi bộ và
sinh hoạt của các tổ chức quần chúng thấp; đấu tranh tự phê bình và phê bình bị
coi nhẹ, vấn đề dân chủ, công khai, minh bạch kém hiệu quả; người đứng đầu
thiếu tinh thần trách nhiệm v.v... thì ở nơi đó, có nhiều người vi phạm kỷ luật,
thậm chí lâm vào tình trạng thoái hóa về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống.
Vấn đề giáo dục chính trị tư tưởng, rèn luyện đạo đức cách mạng cho
đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào đã trở thành vấn đề cấp bách, một
nội dung trọng yếu của CTĐ, CTCT theo trưng cầu ý kiến biểu hiện kém về
đạo đức của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực “do công tác giáo dục chính trị tư
tưởng chiếm đến 90,8%” [Phụ lục 01]. QĐND Lào trong giai đoạn nền kinh
tế thị trường hiện nay, nhằm “khắc phục có hiệu quả sự suy thoái về chính trị,
đạo đức, lối sống, những biểu hiện tham nhũng, quân phiệt, vi phạm dân chủ,
coi thường kỷ cương, kỷ luật, lối sống cơ hội, cá nhân thực dụng.
Trong tình hình hiện nay trước yêu cầu của sự nghiệp đổi mới và mở
cửa, trước những tác động của tình hình trong nước và thế giới, đặc biệt là
trước âm mưu chiến lược "diễn biến hoà bình" của chủ nghĩa đế quốc và các
thế lực phản động quốc tế.
Ba là, chính bản thân đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào làm
chủ trong hoạt động thực hiện tốt nhiệm vụ, chức trách của mình.
Đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực là người có năng lực đoàn kết cán bộ,
đảng viên, chiến sĩ trong đơn vị thành một khối thống nhất, có quan hệ gần
gũi, thân thiết, dân chủ đối với quần chúng; họ điều có trình độ tri thức rộng
và sâu về các lĩnh vực khoa học xã hội và nhân văn, am hiểu về quân sự, hậu
99
cần, kỹ thuật. Cán bộ, đảng viên nói chung và đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực
nói riêng phấn đấu học tập toàn diện, trong đó đặc biệt coi trọng học lý luận
Mác - Lênin. Vì có học tập lý luận Mác - Lênin mới củng cố được đạo đức
cách mạng, giữ vững lập trường, nâng cao sự hiểu biết và trình độ chính trị,
mới làm tốt công việc Đảng giao phó cho mình.
Đội ngũ CBTĐ bọ đội chủ lực QĐND Lào đứng đầu kiên quyết đấu
tranh trên lĩnh vực tư tưởng - lý luận chống âm mưu “phi chính trị hoá” quân
đội của kẻ thù hiện nay là bảo vệ và phát triển quan điểm của chủ nghĩa Mác -
Lênin, xây dựng quân đội kiểu mới, về bản chất giai cấp công nhân, mục tiêu,
lý tưởng chiến đấu của quân đội; vạch trần bản chất phản động, phản khoa
học của âm mưu “phi chính trị hóa” quân đội. Luận điệu cho rằng “quân đội
trung lập về chính trị”, “quân đội phi giai cấp” là vô căn cứ, phản khoa học cả
về lý luận và thực tiễn, thực chất nhằm “chuyển hoá” lập trường chính trị, bản
chất giai cấp công nhân của QĐND Lào. Chấp hành nghiêm túc điều lệ Đảng,
pháp luật Nhà nước, gương mẫu giữ gìn phẩm chất đạo đức người đảng viên
cộng sản trong điều kiện và môi trường mới.
3.2.2.2. Nguyên nhân của khuyết điểm
Một là, hoạt động CTĐ, CTCT của các đơn vị cấp trung đoàn, tiểu
đoàn bộ đội chủ lực chất lượng chưa cao, chưa đáp ứng đầy đủ yêu cầu trong
tình hình mới.
Trình độ nhận thức và khả năng hoạt động thực tiễn của một số cán
bộ, sĩ quan nhất là cán bộ chính trị viên còn hạn chế; những băn khoăn,
lúng túng trong tư tưởng, nhận thức của bộ đội chưa được giải quyết triệt
để. Một số cấp ủy đảng, chỉ huy, trong đó có Thủ trưởng về chính trị chưa
thấy hết tính chất gay go, phức tạp của cuộc đấu tranh giai cấp, đấu tranh
dân tộc trong thời kỳ mới; còn có những biểu hiện mơ hồ, mất cảnh giác
trước âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hoà bình” của các thế lực thù địch.
Hiệu quả đấu tranh chống lại những quan điểm, tư tưởng thù địch, sai trái,
100
lệch lạc, những ảnh hưởng thói hư, tật xấu, thị hiếu thấp hèn,... chưa cao.
Các nội dung giáo dục chưa đa dạng, chưa đổi mới một cách toàn diện,
cách thuyết phục quần chúng nhân dân nói chung và đội ngũ CBTĐ bộ đội
chủ lực QĐND Lào nói riêng chưa có hiệu quả cao. Hiệu quả giáo dục
pháp luật, đạo đức, lối sống còn nhiều hạn chế, nên chưa thực sự góp phần
chấm dứt tình trạng vi phạm pháp luật Nhà nước, kỷ luật quân đội, vi phạm
đạo đức, lối sống.
Hai là, một số CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào chưa tích cực, tự giác
rèn luyện dẫn đến sa vào chủ nghĩa cá nhân, quan liêu, chủ quan.
Một số CBTĐ bộ đội chủ lực chưa nêu cao tinh thần tự rèn luyện, tu
dưỡng về đạo đức lối sống tốt đẹp của bộ đội “Lào-It-xa-la”, chưa thực hiện
tốt đạo đức Cay-xỏi Phôm-vi-hản, chưa chấp hành nghiêm túc điều lệ Đảng,
pháp luật nhà nước, gương mẫu giữ gìn phẩm chất đạo đức người đảng viên
cộng sản trong điều kiện và môi trường mới. Đồng thời các tổ chức đảng,
trước hết là mỗi chi bộ coi nhẹ việc phát huy năng lực lãnh đạo của mình,
tăng cường công tác giáo dục, kiểm tra, quản lý cán bộ về đạo đức lối sống
với những hình thức và phương pháp phù hợp trong điều kiện mới nhằm tăng
cường sức chiến đấu và vai trò lãnh đạo của Đảng, lấy lại niềm tin trong nhân
dân, củng cố mối quan hệ máu thịt giữa Đảng và nhân dân theo phiếu điều tra
biểu hiện kém về đạo đức của đội ngũ CBTĐ “do CBTĐ thiếu tính tự giác tu
dưỡng rèn luyện chiếm 89,5%” [Phụ lục 01].
Chưa thực hiện nghiêm túc chế độ tự phê bình và phê bình theo
phương châm từ trên xuống dưới, từ dưới lên trên, từ trong ra ngoài và lấy
ý kiến của quần chúng trong cơ quan đơn vị và ý kiến của chiến sĩ trong
đơn vị nơi cán bộ đang sinh hoạt góp ý kiến phê bình CBTĐ. Theo điều tra
cho thấy “do coi nghe phê bình và tự phê bình chiếm tới 88,9%” [Phụ lục
01]. Trong điều kiện Đảng cầm quyền, một số CBTĐ chủ quan duy ý chí,
không chịu rèn luyện phẩm chất của người cộng sản, đã biến quyền lực
101
thành lợi ích vật chất cá nhân, sống trên dân, xa cách dân; đồng thời nhiều
chủ trương, pháp luật, trước hết là về kinh tế chưa đầy đủ và còn nhiều sơ
hở đã gây thêm khó khăn cho việc ngăn chặn và đẩy lùi suy thoái của cán
bộ sĩ quan. Qua trưng cầu ý kiến thấy rằng “do hoàn cảnh kinh tế gia đình
khó khăn chiếm 89,7%” [Phụ lục 01].
Ba là, các thế lực thù địch tiến hành chiến lược “diễn biến hòa bình”
nhằm lung lạc ý chí phấn đấu của đội ngũ CBTĐ.
Do những biến động phức tạp của tình hình quốc tế, khu vực, sự tấn
công của chủ nghĩa đế quốc thông qua chiến lược “diễn biến hòa bình” các
thế lực thù địch ráo riết thực hiện chiến lược diễn biến hoà bình, bằng mọi âm
mưu thủ đoạn tinh vi và thâm độc: dùng tiền, gái... làm tha hoá cán bộ đảng
viên, hòng thực hiện những âm mưu, ý đồ thâm độc của chúng. Đối với quân
đội chúng coi đây là mục tiêu cực kỳ quan trọng chúng tập trung mọi lực
lượng, tiến công về mọi mặt vào lực lượng vũ trang nhất là quân đội. Thực
hiện âm mưu “phi chính trị hóa” quân đội, kẻ thù còn chống phá trên cả lĩnh
vực tư tưởng - văn hóa, truyền bá lối sống thực dụng, chạy theo đồng tiền,
hưởng thụ và buông thả, thờ ơ lãnh đạo, không quan tâm đến các vấn đề chính
trị - xã hội…, tạo ra khoảng trống về ý thức hệ, hòng “pha loãng”, làm nhạt
dần bản chất cách mạng, tạo điều kiện cho hệ tư tưởng tư sản thẩm thấu vào
đời sống tinh thần của cán bộ, chiến sĩ trong quân đội theo điều tra thấy rằng
“do chiến lược “diễn biến hào bình” của các thế lực thù địch chiếm đến
87,9%” [Phụ lục 01].
Bốn là, mặt trái của kinh tế thị trường ảnh hưởng không nhỏ đến bản
lĩnh chính trị đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào.
Mặt trái của cơ chế thị trường và mở cửa đang hàng ngày hàng giờ
tác động đến tư tưởng tình cảm của cán bộ đảng viên nhất là đội ngũ
CBTĐ bộ đội chủ lực “Do tác động của mặt trái cơ chế thị trường, mở cửa
hội nhập quốc tế chiếm đến 96,5%” [Phụ lục 01], khi chế độ chính sách đãi
102
ngộ, nhất là chính sách tiền lương bảo đảm cho cán bộ công chức còn
nhiều bất cập theo trưng cầu y kiến cho rằng “Do chế độ chính sách đối
với cán bộ chưa hợp lý chiếm 76%” [Phụ lục 01]. Chủ nghĩa thực dụng có
cơ sở kinh tế sâu xa, khách quan từ mặt trái của nền kinh tế thị trường, mở
cửa đang làm thay đổi thước đo chuẩn mực đạo đức, nhưng Đảng chậm dự
báo tình hình và thiếu những biện pháp phù hợp đồng bộ, có hiệu quả
trong việc kiểm tra giám sát giáo dục rèn luyện cán bộ đảng viên. Trong
điều kiện đó, có một số cán bộ, chiến sĩ do thiếu tu dưỡng, rèn luyện, thiếu
sự vững vàng về bản lĩnh chính trị đã thoái hoá về phẩm chất, đạo đức, lối
sống, chạy theo lối sống thực dụng vì đồng tiền, phủ nhận những giá trị
của truyền thống văn hoá dân tộc.
3.2.3. Một số kinh nghiệm nâng cao bản lĩnh chính trị đội ngũ cán
bộ tiểu đoàn bộ đội chủ lực Quân đội nhân dân Lào giai đoạn hiện nay
Một là, thường xuyên giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của
cấp ủy trên cấp, nhất là cấp trên trực tiếp, đối với cấp uỷ và người chỉ huy
các tiểu đoàn bộ đội chủ lực.
Các cấp ủy đảng có vai trò quan trọng đặc biệt trong việc nâng cao bản
lĩnh chính trị cho đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực. Các tổ chức này phải luôn
xác định xây dựng đội ngũ cán bộ về mọi mặt, trong đó có nâng cao bản lĩnh
chính trị chính là xây dựng đơn vị, xây dựng tổ chức đảng và xây dựng đội
ngũ cán bộ gánh vác nhiệm vụ bảo vệ và xây dựng Tổ quốc. Phải xác định
thái độ đúng, tinh thần trách nhiệm cao cho các cấp ủy viên trong thực hiện
nhiệm vụ này. Các tổ chức đảng phải xây dựng chương trình, kế hoạch và nội
dung về nâng cao bản lĩnh chính trị cho đội ngũ cán bộ sĩ quan, phải phân
công, phân cấp lãnh đạo, chỉ đạo, có kiểm tra, đôn đốc việc tổ chức thực hiện
Hai là, chăm lo giáo dục, nâng cao trình độ nhận thức, bồi dưỡng tình
cảm cách mạng đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào; chú trọng rèn
luyện, thử thách người cán bộ tiểu đoàn trong thực tiễn.
103
Để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực
cần phải được trang bị kiến thức toàn diện, nhất là chủ nghĩa Mác - Lênin,
chủ trương đường lối, quan điểm của Đảng, pháp luật của Nhà nước; các chỉ
thị, mệnh lệnh của cấp trên; truyền thống tốt đẹp của dân tộc, truyền thống
tốt đẹp của bộ đội “Lào-Ít-xa-la”. Đồng thời, giáo dục cho họ có lòng yêu
thương đồng chí đồng đội, đồng thời phải giáo dục họ có lòng căm thù địch
ngoại xâm và kiên quyết đấu tranh chống các hiện tượng tiêu cực, nhất là
tham ô, tham nhũng, quan liêu, chủ quan duy ý chí.
Đi liền với chăm lo, giáo dục của tổ chức đối với người cán bộ tiểu
đoàn, thì cũng cần chú trong thử thách người cán bộ trong các hoàn cảnh
thực tiễn khác nhau, nhất là thực tiễn đòi hỏi những nỗ lực cao, cần phải
vượt qua khó khăn, gian khổ. Chỉ trong những hoàn cảnh thực tiễn khó khăn
mới có thể kiểm nghiệm được bản lĩnh và khả năng của người cán bộ một
cách chính xác nhất.
Ba là, phát huy tính tích cực, tự giác học tập, rèn luyện của đội ngũ
CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào.
Kinh nghiệm xây dựng đội ngũ CBTĐ bộ đôi chủ lực QĐND Lào
những năm qua cho thấy, để nâng cao bản lĩnh chính trị, năng lực hoạt động
thực tiễn của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực trước hết phải thường xuyên bồi
dưỡng, rèn luyện cho họ về nhận thức tư tưởng, lập trường, quan điểm, đạo
đức lối sống và phương pháp tác phong công tác. Đồng thời phải khuyến
khích cán bộ sĩ quan biết làm chủ nghiên cứu, tự học tập, rèn luyện, tăng
cường công tác giáo dục cho họ biết giá trị quý bấu của việc học tập; tạo điều
kiện cho họ phát triển tối cao chuyên môn có khả năng, kỹ năng và kỹ sảo;
đẩy mạnh khen thưởng đội ngũ CBTĐ gương mẫu trong việc tự học tập, tự
rèn luyện toàn diện, nhất là về chủ nghĩa Mác - Lênin, chủ trương đường lối,
các nghị quyết của Đảng, pháp luật của Nhà nước, kỷ luật của quân đội, của
đơn vị... Làm cho họ có đủ sức vững mạnh về chính trị tư tưởng, giỏi về
104
chuyên môn và khá về quân sự để đảm nhiệm hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ
Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó.
Bốn là, phát huy vai trò của các tổ chức, các lực lượng trong đơn vị
tham gia xây dựng đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào.
Quản lý, giáo dục, rèn luyện đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực là trách
nhiệm của cấp ủy Đảng, Thủ trưởng về quân sự các cấp trong QĐND Lào.
Đồng thời là trách nhiệm của mọi tổ chức, mọi lực lượng. Vì vậy, yêu cầu đối
với cấp ủy, tổ chức đảng và các lực lượng tham gia trong quản lý, giáo dục
đội ngũ cán bộ phải có nhận thức đúng đắn về vị trí, vai trò của đội ngũ cán
bô để có cơ sở đề ra những chủ trương biện pháp lãnh đạo xây dựng đội ngũ
cán bộ có bản lĩnh chính trị vững vàng. Ngược lại, ở đâu tổ chức đảng, tổ
chức chỉ huy, các tổ chức quần chúng nhân dân năng lực lãnh đạo kém, thì ở
đó đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực ít tiến bộ và thập chí sẽ thất bại.
Năm là, kết hợp chặt chẽ giữa nâng cao bản lĩnh chính trị của CBTĐ
với nâng cao đạo đức cách mạng và kiến thức, năng lực công tác
Nếu chúng ta biết thực hiện tốt công tác chính sách đền ơn đáp nghĩa
chúng ta sẽ có cán bộ trẻ, có cán bộ đủ đức và đủ tài dẫn tới nhiệm vụ nào
cũng hoàn thành kẻ thù nào cũng chiến tháng Hồ Chí Minh nhắc nhở: “Quân
đội mạnh là nhờ giáo dục khéo, nhờ chính sách đúng và nhờ kỷ luật nghiêm.
Vì vậy, kỷ luật phải nghiêm minh” [26, tr.560]. Nếu ngược lại, cách mạng
chúng ta sẽ thất bại. Trong thực tế hay gặp trường hợp đội ngũ CBTĐ bộ đội
chủ lực có tài giỏi lại thiếu đạo đức thể hiện: quan liêu, quân phiệt, tham ô,
tham nhũng, lãng phí, chủ nghĩa cá nhân, chủ nghĩa cục bộ địa phương...Và
người cán bộ có đạo đức cách mạng tốt lại thiếu kiến thức, trí tuệ thể hiện:
chủ nghĩa bảo thù, kinh nghiệm, sợ đổi mới, không muốn nghe ý kiến của
người khác nhất là người có kiến thức cao hơn mình... Chính vì vậy, chúng ta
phải trang bị cho họ có kiến thức cơ bản, biết phát huy trí tuệ, sáng tạo trong
công việc, đồng thời biết bồi dưỡng thường xuyên đạo đức cho họ vững vàng
trước mọi khó khăn sẽ dẫn họ vượt qua khó khăn, thử thách trong công việc.
105
Tiểu kết chương 3
1. Trong những năm qua, bản lĩnh chính trị của đội ngũ CBTĐ bộ đội
chủ lực QĐND Lào đã cho nhiều chuyển biến tích cực: có giác ngộ về chính trị
tư tưởng cao; kiên định với mục tiêu, lý tưởng, con đường cách mạng; xác
định nhiệm vụ và tích cực rèn luyện, phấn đấu, rèn luyện; làm chủ cảm xúc,
sự tự tin, quyết đoán, dám nghĩ, dám làm và quyết tâm theo đuổi chân lý; tiếp
cận, tìm tòi, học hỏi, làm chủ kiến thức mọi mặt, đáp ứng yêu cầu theo chức
trách, nhiệm vụ của người CBTĐ bộ đội chủ lực. Bên cạnh những ưu điểm,
còn một số bộ phận CBTĐ bộ đội chủ lực nhận thức chưa vững chắc về nền
tảng tư tưởng, mục tiêu, lý tưởng cách mạng. Sự kiên định với mục tiêu, lý
tưởng, con đường cách mạng mà Đảng và Cay-xỏn Phôm-vi-hản đã lựa
chọn chưa cao; rèn luyện, giác ngộ về chính trị tư tưởng, rèn luyện ý chí và
vận dụng nó trong hoạt động thực tiễn chưa thật sự thường xuyên.
2. Việc nâng cao bản lĩnh chính trị của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực
có nhiều thành tựu nhưng vẫn còn không ít vấn đề phải cải thiện nhất là việc
nâng cao trình độ trí tuệ và tri thức chính trị, tư tưởng, đạo đức lối sống chưa
được coi trọng; khả năng chịu dựng khó khăn, gian khổ và thử thách, lòng
trung thành của một số CBTĐ bộ đội chủ lực chưa vững vàng.
3. Thực trạng đó do nhiều nguyên nhân khác nhau, nhưng đang chú ý
là: có lúc CTĐ, CTCT hoạt động kém hiệu quả, chưa đáp ứng yêu cầu trong
tình hình mới; một số CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào không chịu rèn luyện
dẫn đến mắc chủ nghĩa cá nhân, quan liêu, chủ quan; các thế lực thù địch
không ngừng tiến hành chiến lược “diễn biến hòa bình”; mặt trái của kinh tế
thị trường ảnh hưởng không nhỏ đến bản lĩnh chính trị đội ngũ CBTĐ bộ đội
chủ lực QĐND Lào.
5. Từ thực trạng và nguyên nhân, có thể rút ra một số kinh nghiệm chủ
yếu: thường xuyên giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy
trên cấp, nhất là cấp trên trực tiếp; nâng cao trình độ nhận thức, bồi dưỡng
106
tình cảm cách mạng đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào; phát huy tính
tích cực, tự giác học tập, rèn luyện của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND
Lào; phát huy vai trò của mọi lực lượng, mọi tổ chức trong quản lý giáo dục
đội ngũ CBTĐ; kết hợp chặt chẽ giữa nâng cao bản lĩnh chính trị của CBTĐ
với nâng cao đạo đức cách mạng và kiến thức, năng lực công tác.
107
Chương 4
PHƯƠNG HƯỚNG VÀ NHỮNG GIẢI PHÁP CHỦ YẾU NÂNG CAO
BẢN LĨNH CHÍNH TRỊ CỦA ĐỘI NGŨ CÁN BỘ TIỂU ĐOÀN
BỘ ĐỘI CHỦ LỰC QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN LÀO GIAI ĐOẠN HIỆN NAY
4.1. DỰ BÁO NHỮNG NHÂN TỐ TÁC ĐỘNG VÀ PHƯƠNG HƯỚNG
NÂNG CAO BẢN LĨNH CHÍNH TRỊ CỦA ĐỘI NGŨ CÁN BỘ TIỂU ĐOÀN BỘ
ĐỘI CHỦ LỰC QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN LÀO GIAI ĐOẠN HIỆN NAY
4.1.1. Dự báo những nhân tố tác động đến bản lĩnh chính trị của
đội ngũ cán bộ tiểu đoàn bộ đội chủ lực Quân đội nhân dân Lào
4.1.1.1. Những nhân tố quốc tế tác động vào bản lĩnh chính trị đội
ngũ cán bộ tiểu đoàn bộ đội chủ lực Quân đội nhân dân Lào
* Những nhân tố thuận lợi:
Một là, sự hợp tác phát triển giữa Cộng hoàn dân chủ nhân dân Lào và
các quốc gia trong cộng đồng quốc tế đạt được nhiều thành tựu quan trọng
đã củng cố niềm tin vào mục tiêu, lý tưởng, con đường cách mạng của Đảng
và nhân dân đã chọn.
Toàn cầu hóa kinh tế và hội nhập kinh tế, thu hút đầu tư và các nguồn
lực bên ngoài, phát huy các nguồn lực bên trong nhằm phát triển các ngành
sản xuất, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Sự sáp nhập và hợp nhất các công ty
thành những tập đoàn lớn, nhất là các công ty đa quốc gia nhằm tăng cường
khả năng cạnh tranh trên thị trường trong và ngoài nước. Làn sóng sáp nhập
này tăng lên nhanh chóng vào những năm cuối thế kỷ XX. Sự ra đời của các
tổ chức liên kết kinh tế, thương mại, tài chính quốc tế và khu vực (Quỹ tiền tệ
quốc tế - IMF, Ngân hàng thế giới - WB, Tổ chức thương mại thế giới -
WTO, Liên minh châu Âu - EU, Hiệp ước thương mại tự do Bắc Mĩ - NAFA,
Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á - ASEAN…).
Về kinh tế, sự hội nhập cao trong nội khối ASEAN sẽ có lợi cho sâu
sắc hợp tác kinh tế giữa Trung Quốc và ASEAN. Hội nhập kinh tế là nền tảng
108
của Cộng đồng ASEAN, còn hợp tác kinh tế là nền tảng của quan hệ Trung
Quốc - ASEAN. Việc xây dựng Cộng đồng kinh tế ASEAN được thúc đẩy
thuận lợi đã nói lên sự hoàn thiện của quy chế kinh tế, sự giảm thiểu của các
hàng rào thương mại và sự hình thành của mạng lưới giao thông giữa các
nước ASEAN, điều này sẽ tạo điều kiện tốt đẹp cho tự do hóa và tiện lợi hóa
trong hợp tác kinh tế - thương mại giữa Trung Quốc và ASEAN.
Hai là, những thành tựu to lớn của cách mạng khoa học công nghệ thế
giới, nhất là trong lĩnh vực quân sự, đã thúc đẩy CBTĐ bộ đội chủ lực ra sức
học tập, nghiên cứu nâng cao trình độ
Cuộc cách mạng khoa học công nghệ mang lại những thành tựu to lớn,
cho phép các quốc gia đi sau có thể kế thừa, tiếp thu, sử dụng những thành
tựu to lớn của cuộc cách mạng khoa học kỹ thuật. Các phát minh, sáng chế trở
thành tài sản của nhân loại sẽ ngày càng nhiều và nhanh hơn, do vậy, chúng ta
sẽ có nhiều điều kiện để ứng dụng, thừa hưởng những thành tựu đó. Cách
mạng khoa học công nghệ còn tạo điều kiện để nhân lực Lào học hỏi, tiếp thu,
trao đổi, nâng cao trình độ, kinh nghiệm quản lý với thế giới. Ngoài ra, nước
ta có cơ hội tiếp thu được nguồn vốn đầu tư của quốc tế, qua đó, mở rộng sản
xuất, giải quyết công ăn việc làm, ổn định và cải thiện đời sống xã hội. Trong
lĩnh vực khoa học công nghệ quân sự cũng đang tác động tích cực vào biên
chế, trang bị của Quân đội và do đó thúc đẩy CBTĐ phải ra sức học tập, vươn
lên làm chủ vũ khí, công nghệ quân sự hiện đại và tương đối hiện đại, góp
phần phát triển bản lĩnh chính trị của người CBTĐ bộ đội chủ lực.
* Những nhân tố không thuận lợi
Một là, sự khủng hoảng, sụp đổ của các nước XHCN trong cuối thế kỷ
XX có ảnh hưởng rất lới đến bản lĩnh chính trị của đội ngũ CBTĐ.
Sự tan rã của Liên Xô và các nước XHCN Đông Âu diễn ra vào cuối
thập niên 1980 đến đầu thập niên 1990 được coi là chấn động lớn nhất trong
nền chính trị thế giới nửa cuối thế kỷ XX. Trong Thông điệp Liên bang Nga
năm 2005, Tổng thống V. Putin từng gọi đây là thảm họa địa chính trị tồi tệ
109
nhất thế kỷ XX. Chỉ trong vòng ba năm từ 1989 đến 1992, toàn bộ 8 nước
XHCN ở Đông Âu, Liên Xô và Mông Cổ đã sụp đổ. Các Đảng cộng sản nắm
quyền bị giải thể, ngừng hoạt động hoặc phải đổi tên gọi. Hầu hết các Đảng
đều điều chỉnh, thay đổi đường lối, mở rộng quan hệ quốc tế. Hàng triệu
đảng viên cộng sản rời bỏ hàng ngũ và lý tưởng của mình. Nhiều thành quả
đạt được trong thời gian dài xây dựng CNXH ở các nước này bị xóa bỏ.
Phong trào cộng sản thế giới rơi vào khủng hoảng trầm trọng cả về chính
trị, tư tưởng và tổ chức.
Hai là, các thế lực thủ địch ráo riết tiến hành chiến lược “diễn biến
hòa bình” ngày càng tinh vi và quyết liệt.
Kẻ thù cũng biết rất rõ sự lãnh đạo của Đảng là nhân tố quyết định bản
chất, truyền thống và sức mạnh của QĐND. Trong những năm qua, các thế
lực thù địch đã hoạt động ráo riết trên lĩnh vực tư tưởng lý luận để chống phá
các nước XHCN trong đó Lào cũng là một mục tiêu của chúng. Đối với Lào,
âm mưu cơ bản và thủ đoạn thâm hiểm của các thế lực thù địch trong lợi dụng
vấn đề dân tộc, tôn giáo là lôi kéo những phần tử phản động, lầm lạc trong các
tôn giáo dân tộc ít người, xúi giục chúng hoạt động chống đối và lật đổ chế độ
XHCN. Hội nghị lần thứ IV BCHTƯ Đảng NDCM Lào khóa VIII nhấn
mạnh: chúng vẫn tiếp cục lợi dụng sự khó khăn, khuyết điểm của chúng ta
nhằm chia rẽ trong nội bộ, làm nghi ngời trong đội ngũ cán bộ và tổ chức;
kích động làm mất lòng tin với sự lãnh đạo, chúng bôi nhọ lực lượng vũ trang,
sự lãnh đạo của Đảng; khuyết khích lối sống phi đạo đức, tổ chức hoạt động
mất trật tự trong xã hội...
4.1.1.2. Những nhân tố trong nước tác động vào bản lĩnh chính trị
đội ngũ cán bộ tiểu đoàn bộ đội chủ lực Quân đội nhân dân Lào
* Những nhân tố thuận lợi
Một là, tình hình chính trị trong nước cơ bản ổn định củng cố niềm tin
của đội ngũ CBTĐ vào đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật
của Nhà nước.
110
Trong Đại hội IX Đảng NDCM Lào nhấn mạnh: kết quả quan trọng
nhất và cơ bản nhất là chúng ta giữ vững được độc lập, toàn vẹn lãnh thổ, chế
độ chính trị ổn định vững vàng và trật tự an toàn xã hội. Hội nghị lần thứ 3
BCHTƯ Đảng NDCM Lào khóa IX khẳng định: đất nước ta khả năng vượt
qua sự khó khăn và thách thức. Nhiều sự kiện do tình hình thế giới, khu vực,
thiên tai rất năng nề trong nước, nhưng chúng ta cũng có nhiều mặt thành
công thể hiện đất nước tiếp tục ổn định chính trị, trật tự xã hội; tổ chức quán
triệt và triển khai nghị quyết đại hội IX của Đảng...
Quán triệt sâu sắc Nghị quyết số 51 của Bộ Chính trị Ban Chấp hành
Trung ương Đảng NDCM Lào (năm 1981), công tác xây dựng cơ sở chính trị
trong quần chúng nhân dân, xây dựng mạng lưới an ninh cơ sở được triển
khai rộng khắp. Lực lượng vũ trang an ninh nhân dân được sự giúp đỡ của
quần chúng, phối hợp với chính quyền đoàn thể các cấp đã lần lượt phát hiện,
truy quét nhiều cơ sở phản động ngầm, kịp thời phát hiện và đập tan các âm
mưu gây bạo loạn của các thế lực thù địch, bảo đảm an ninh cho các hội nghị
quốc gia, quốc tế tổ chức ở Lào...
CHDCND Lào thực hiện đường lối đối ngoại hòa bình, độc lập, hữu
nghị và hợp tác; đa phương hoá, đa dạng hóa quan hệ; sẵn sàng là bạn, là đối
tác tin cậy của tất cả các nước nhằm bảo đảm lợi ích chung và lợi ích riêng
của mỗi bên. Trong đó, nhấn mạnh tiếp tục củng cố, tăng cường quan hệ hữu
nghị và hợp tác toàn diện với các nước XHCN, tiếp tục tăng cường tình đoàn
kết đặc biệt và hợp tác toàn diện với Cộng hòa XHCN Việt Nam, hợp tác toàn
diện với Trung Quốc và các nước anh em khác, thắt chặt quan hệ hợp tác với
các nước láng giềng có chung biên giới, tích cực tham gia hoạt động trong
ASEAN trên tinh thần giữ vững các nguyên tắc cơ bản của ASEAN.
Hai là, kinh tế phát triển, đời sống văn hóa, xã hội của nhân dân nói
chung, đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực nói riêng, được nâng cao rõ rệt đã củng
cố niềm tin của cán bộ vào sự nghiệp cách mạng do Đảng lãnh đạo.
111
Đại hội IX Đảng NDCM Lào khẳng định: sự phát triển kinh tế - xã hội
có kết quả đáng mừng nổi bật nhất là kinh tế quốc dân phát triển liên tục bình
quân 5 năm là 7,9%, tổng cộng GDP năm 2009 - 2010 tính bình quân đầu
người đạt 8,7 triệu kịp hoặc 1.069 USD (vượt qua quân số đã đề ra); kinh tế vĩ
mô cơ bản có sự bền vững, giải quyết tỷ lệ hộ đói nghèo của nhân dân kết hợp
với xây cụm bản và cụm bản phát triển kinh tế đạt kết quả nhiều mặt, tỷ lệ hộ
nghèo toàn quốc đã giảm từ 27,7% trong năm 2002 - 2003 chỉ còn 20,4%
trong năm 2009 - 2010. Từ đó, lòng tin của cán bộ, chiến sĩ nhất là đội ngũ
CBTĐ bộ đội chủ lực vào sự lãnh đạo của Đảng, vào chế độ XHCN được củng
cố, có cơ sở vững chắc từ hiện thực cuộc sống.
Ba là, đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào đa số được đào tạo cơ
bản, đã qua thử thách và rèn luyện trong thực tiễn cấp trung đội và đại đội
nên có nhiều kinh nghiệm thực tiễn.
Đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào hầu hết được đào tạo, bồi
dưỡng cơ bản, được rèn luyện qua thực tiễn lãnh đạo chỉ huy ở cấp trung đội
và cấp đại đội, có phẩm chất chính trị vững vàng, đạo đức tốt, có ý thức và
quyết tâm cao phấn đấu vượt lên mọi khó khăn gian khổ trong đơn vị; có kinh
nghiệm xử lý các tình huống xảy ra trong đơn vị cũng như trong địa bàn đóng
quân; được bồi dưỡng thường xuyên về chủ nghĩa Mác - Lê nin, đạo đức Cảy
Phôm Vi Hản, được quán triệt, học tập đường lối, chủ trương, quan điểm của
Đảng, pháp luật của Nhà nước, nhiệm vụ cách mạng, nhiệm vụ của đơn vị;
được cấp ủy thường xuyên bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng lãnh đạo, chỉ huy,
kiến thức về nghệ thuật quân sự, đường lối chiến tranh nhân dân bảo vệ Tổ
quốc, được quan tâm rèn luyện trong thực tiễn lãnh đạo, chỉ huy đơn vị...là
những nhân tố rất thuật lợi để nâng cao bản lĩnh chính trị cho đội ngũ CBTĐ
bộ đội chủ lực QĐND Lào hiện nay.
* Những nhân tố không thuận lợi
Một là, kinh tế của đất nước chưa thoát khỏi tình trạng kém phát triển,
đời sống của nhân dân và đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực còn nhiều khó khăn.
112
Đại hội IX Đảng NDCM Lào, khẳng định, dân giàu, nước mạnh, xã hội
đoàn kết dân chủ công bằng văn minh, đồng thời vẫn tiếp tục khẳng định năm
2020 đưa đất nước ra khỏi kinh tế kém phát triển, đây là thách thức lơn nhất.
Tình trạng đói nghèo, lạc hậu, dân trí thấp, ít thông tin, quản lý giáo dục thiếu
chặt chẽ... là "cơ hội ngàn vàng" để các thế lực thù địch lợi dụng phá hoại
nhiều mặt, tuyên truyền xuyên tạc, "tranh thủ trái tim, khối óc" đồng bào dân
tộc. Lào là một trong số ít những nước đạt tốc độ tăng trưởng cao nhưng hiện
vẫn còn nằm trong danh sách các nước kém phát triển nhất thế giới. Chất
lượng và hiệu quả phát triển kinh tế ở một số ngành còn thấp, nhiều lĩnh vực
sản xuất, kinh doanh chưa đủ sức cạnh tranh, đặc biệt là từ năm 2012, khi Lào
thực hiện hội nhập AFTA. Không ít những doanh nghiệp, nhất là doanh
nghiệp Nhà nước làm ăn kém hiệu quả, thiếu năng động, trông chờ vào sự bảo
hộ của Nhà nước. Cơ chế, chính sách về thị trường tài chính chưa đồng bộ;
chính sách thuế chưa thật hợp lý, chưa bao quát hết nguồn thu. Hoạt động của
các ngân hàng thương mại yếu kém; vấn đề buôn lậu gia tăng, chưa có các
biện pháp khắc phục có hiệu quả.
Hai là, mặt trái của kinh tế thị trường tác động vào tư tưởng làm ảnh
hưởng đến bản lĩnh chính trị của cán bộ trong và ngoài quân đội.
Tiền xâm nhập vào nhiều mối quan hệ đạo đức xã hội, thậm chí thành
nguyên tắc xử thế và tiêu chuẩn hành vi của không ít người cán bộ. Chính vì
vậy mà những hiện tượng tham ô, hối lộ, móc ngoặc, buôn lậu, lừa đảo, làm
hàng giả, mua quan, bán chức, chạy chức chạy quyền bằng tiền... Chúng ta
đấu tranh, ngăn ngừa nhiều năm nay nhưng hiện vẫn đang diễn ra phức tạp và
là nỗi lo lắng của xã hội. Từ công cuộc đổi mới Đảng NDCM Lào khởi xướng
thực hiện nền kinh tế thị trường theo định hướng XHCN, đẩy mạnh cộng
nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước, mở rộng giao lưu hợp tác quốc tế, đã xuất
hiện thành phần kinh tế tư bản chủ nghĩa tồn tại và phát triển ở trong nước.
Đọi ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực hàng ngày, hàng giờ tiếp xúc với kinh tế tư bản
113
chủ nghĩa, lối sống tư bản chủ nghĩa đã dần xâm nhập vào tư tưởng của họ thể
hiện một số CBTĐ bộ đội chủ lực ở mức độ khác nhau giảm sút niềm tin vào
lý tưởng và con đường đi lên CNXH, thiếu yên tâm gắn bó với quân đội, kém
cảnh giác với âm mưu thù đoạn của địch, làm việc cầm chừng, thiếu chí tiến
thủ, có những người phai nhạt lý tưởng, dao động, cá biệt chịu ảnh hưởng của
quan điểm sai trái, cơ hội.
Ba là, công tác tư tưởng lý luận có mặt chưa đáp ứng yêu cầu đòi hỏi
nhiệm vụ trước mắt và lâu dài.
Trong nhiều năm nay nội dung, phương pháp công tác tư tưởng chậm
đổi mới, công tác tư tưởng trở nên lạc hậu so với yêu cầu của thực tiễn trong
tình hình mới nhất là công tác tư tưởng của Đảng là công tác đối với con
người. Công tác tư tưởng, lý luận lại chậm đổi mới về nội dung và phương
pháp, chưa được tiến hành đồng bộ, chưa giải đáp kịp thời các vấn đề các thế
lực thù địch đã và đang xuyên tạc và chưa có giải pháp có hiệu quả các vấn đề
nảy sinh hàng ngày, hàng giờ. Các thế lực thù địch trong và ngoài nước đã
cấu kết chặt chẽ với những phần tử cơ hội, bất mãn trong và ngoài Đảng để
bôi nhọ lãnh đạo Đảng, Nhà nước, bịa đặt dựng chuyện và xúi giục những
người dân nhẹ dạ, cả tin.
Trong quân đội, nhất là trong đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực còn nhiều
vấn đề đặt ra. Việc lý luận ứng dụng với thực tiễn còn chưa được làm rõ, nhận
thức của một số cán bộ về chủ nghĩa Mác - Lênin còn thiếu sâu sắc, hiểu biết
về chủ nghĩa tư bản hiện đại còn đơn giản, nhiều lệch lạc, trình độ tư duy lý
luận chưa theo kịp sự phát triển của tình hình. CTĐ, CTCT trong các đơn vị
thời gian qua, chưa được coi trọng và chưa được tăng cường, trong việc góp
phần Đảng VMTD nhất là vững mạnh về chính trị, tư tưởng. CTĐ, CTCT còn
thiếu sắc bén, thiếu sức thuyết phục, tính chiến đấu còn hạn chế, chưa sát thực
tiễn và chưa linh hoạt; chưa làm tốt công tác giáo dục chính trị tư tưởng và
đấu tranh chống chủ nghĩa cá nhân, tư tưởng cơ hội, những quan điểm mơ hồ,
sai trái; thiếu quan tâm giáo dục lý tưởng, đạo đức, lối sống cách mạng.
114
4.1.2. Phương hướng nâng cao bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán
bộ tiểu đoàn bộ đội chủ lực Quân đội nhân dân Lào giai đoạn hiện nay
* Phương hướng chung:
Quán triệt sâu sắc chủ nghĩa Mác - Lênin, đường lối, quan điểm của
Đảng NDCM Lào; nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; nhiệm vụ xây dựng,
chiến đấu của quân đội và nhiệm vụ của các tiểu đoàn bộ đội chủ lực trong thời
kỳ mới. Tăng cường sự lãnh đạo của các cấp uỷ đảng, phát huy vai trò, trách
nhiệm của chính uỷ, chính trị viên, Thủ trưởng về quân sự, cơ quan các cấp và
các tổ chức quần chúng; đẩy mạnh các hoạt động giáo dục, bồi dưỡng, rèn
luyện và nâng cao ý thức tự giáo dục, tự rèn luyện của đội ngũ CBTĐ; xây
dựng môi trường thuận lợi để đội ngũ CBTĐ phấn đấu, vươn lên. Nhằm làm
cho đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào có giác ngộ chính trị cao, nhận
thức đúng đắn nền tảng tư tưởng, đường lối quan điểm của Đảng; kiên định,
vững vàng về mục tiêu, lý tưởng cách mạng; có đạo đức cách mạng trong sang,
có động cơ phấn đấu đúng đắn, có sức chịu đựng bền bỉ, dẻo dai; có ý chí,
quyết tâm chiến đấu cao và có thái độ kiên quyết đối với kẻ thù; luôn làm chủ
cảm xúc, tự tin, quyết đoán, dám nghĩ, dám làm; tích cực học hỏi, làm chủ kiến
thức mọi mặt, hoàn thành tốt nhiệm vụ theo chức trách được giao.
* Phương hướng cụ thể
Từ phương hướng chung trên, phương hướng cụ thể nâng cao bản lĩnh
chính trị cho đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào giai đoạn hiện nay
được xác định như sau:
Một là, đẩy mạnh học tập, nghiên cứu chủ nghĩa Mác - Lênin, quán
triệt sâu sắc đường lối, quan điểm của Đảng NDCM Lào; nhiệm vụ xây dựng
và bảo vệ Tổ quốc; nhiệm vụ xây dựng, chiến đấu của quân đội và nhiệm vụ
của các tiểu đoàn bộ đội chủ lực QĐND Lào trong giai đoạn hiện nay. Qua
đó, đề ra mục tiêu, yêu cầu, nội dung, biện pháp, chương trình và kế hoạch cụ
thể, sát thực trong nâng cao bản lĩnh chính trị của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ
lực, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ chính trị trong thời kỳ mới.
115
Hai là, tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp uỷ và người chỉ
huy cấp trên, vai trò của cấp uỷ, người chỉ huy các tiểu đoàn, nhất là vai trò,
trách nhiệm của chính trị viên và tiểu đoàn trưởng trong xây dựng bản lĩnh
chính trị CBTĐ bộ đội chủ lực. Các cấp ủy, tổ chức đảng, thủ trưởng về chính
trị, quân sự mỗi cấp phải coi đây là một nội dung cơ bản trong trách nhiệm
chính trị của mình. Với phương châm: cấp uỷ đảng lãnh đạo, cơ quan chính trị
làm tham mưu, cá nhân phụ trách; chính uỷ, chính trị viên là người chủ trì,
triển khai, hiệp đồng, phân công, tổ chức và kiểm tra giám sát mọi hoạt động
nâng cao BLCT; có nội dung phù hợp, hình thức tiến hành phong phú, đa
dạng để phát huy sức mạnh tổng hợp trong nâng cao BLCT của đội ngũ
CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào.
Ba là, đẩy mạnh các hoạt động giáo dục, bồi dưỡng, rèn luyện nâng cao
bản lĩnh chính trị cho đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực.
Đẩy mạnh các hoạt động giáo dục, rèn luyện nâng cao bản lĩnh chính trị
cho đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực thông qua thực tiễn hoạt động lãnh đạo, chỉ
huy, quản lý đơn vị; thông qua công tác giáo dục chính trị, tư tưởng; duy trì
các chế độ, nền nếp sinh hoạt; tăng cường công tác quản lý bộ đội. Duy trì kỷ
luật, huấn luyện và sẵn sàng chiến đấu của đội ngũ cán bộ; tăng cường các
hoạt động diễn tập, hội thi, hội thảo và trang bị, bổ sung kiến thức mọi mặt,
nhất là những vấn đề đặc thù liên quan đến nhiệm vụ của đơn vị.
Bốn là, nâng cao ý thức tự giáo dục, tự rèn luyện của đội ngũ CBTĐ bộ
đội chủ lực nhằm phát triển, củng cố bản lĩnh chính trị.
Khơi dậy tính tích cực, lòng tự hào, tự tôn dân tộc, niềm vinh dự, kiêu
hãnh của người sĩ quan Quân đội; lòng yêu nước, yêu thương con người, yêu
thương chiến sĩ, tình cảm và ý chí cách mạng. Khuyến khích đội ngũ cán bộ
tự học tập, tự rèn luyện, phấn đấu vươn lên; đề cao các cá nhân lập thành tích
đặc biệt xuất sắc trong những điều kiện khó khăn, gian khổ, những tấm gương
về ý chí vượt qua khó khăn, thử thách để hoàn thành nhiệm vụ.
116
Dù cương vị nào, đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực điều phải luôn nêu cao
gương mẫu, luôn luôn xứng đáng là người cách mạng chân chính nhất, trung
thành tận tụy với công việc, với tổ chức, với đồng chí đồng đội. Để tu dưỡng,
rèn luyện đạt kết quả, đòi hỏi trước hết mỗi cán bộ phải nêu cao tinh thần đấu
tranh phê bình và tự phê bình, thực sự là hạt nhân, trung tâm đoàn kết của đơn
vị, lời nói đi đối với việc làm, gương mẫu trong việc phòng chống tham ô
tham nhũng và các hiện tượng tiêu cực.
Năm là, xây dựng môi trường thuận lợi để đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ
lực phấn đấu, vươn lên, nâng cao bản lĩnh chính trị.
Xây dựng môi trường chính trị, tư tưởng ở đơn vị vững mạnh, có đạo
đức, lối sống, mối quan hệ tốt đẹp, lành mạnh, có kỷ luật, kỷ cương, tôn trọng
pháp luật Nhà nước, kỷ luật quân đội, quy định của đơn vị. Xây dựng nếp sống
dân chủ, văn minh, lịch sự, khiêm tốn giản dị, tôn trọng đồng chí, đồng đội, quí
trọng nhân dân. Xây dựng bầu không khí tập thể trong sáng, lành mạnh, có dư
luận xã hội tích cực, có tác dụng hướng dẫn tư tưởng, tình cảm, điều chỉnh
hành vi của mọi quân nhân. Xây dựng và tổ chức tốt đời sống vật chất - tinh
thần, chăm lo lợi ích chính đáng của cán bộ, chiến sĩ, làm cho điều kiện sống,
sinh hoạt, hoạt động của họ không ngừng được cải thiện, để mỗi người có thêm
cơ hội, khả năng tự vươn lên để hoàn thiện bản thân. Xây dựng cấp uỷ, tổ chức
đảng TSVM, đơn vị VMTD một cách thực chất, không chạy theo thành tích,
không dấu giếm khuyết điểm, xử lý nghiêm những hiện tượng tiêu cực, tạo
niềm tin cho đội ngũ cán bộ phấn đấu, rèn luyện, nâng cao BLCT.
4.2. NHỮNG GIẢI PHÁP CHỦ YẾU NÂNG CAO BẢN LĨNH CHÍNH TRỊ
CHO ĐỘI NGŨ CÁN BỘ TIỂU ĐOÀN BỘ ĐỘI CHỦ LỰC QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN
LÀO GIAI ĐOẠN HIỆN NAY
4.2.1. Phát huy vai trò, trách nhiệm của các tổ chức, trước hết là
cấp ủy, tổ chức Đảng và người chỉ huy cấp trên trong nâng cao bản lĩnh
chính trị của đội ngũ cán bộ tiểu đoàn bộ đội chủ lực
Đây là giải pháp hết sức quan trọng hàng đầu, vừa có tính cấp bách, cần
thiết để nâng cao bản lĩnh chính trị cho đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực trong
117
tình hình hiện nay. Bởi lẽ, tổ chức và con người có mối quan hệ biện chứng
thống nhất với nhau. Tổ chức do con người lập nên, đó là sự cấu kết các thành
viên hoạt động vì mục đích chung. Nhưng khi tổ chức đã trở thành một nhân
tố khách quan, tồn tại hợp quy luật, bám chặt trong cuộc sống thì tổ chức lại
có vai trò to lớn trong sự phát triển của con người. Tổ chức định ra phương
hướng mục tiêu, đặt ra những yêu cầu cho hoạt động của con người, thực hiện
chức năng giáo dục, rèn luyện để con người phát triển toàn diện. Kết quả nâng
cao bản lĩnh chính trị của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào phụ
thuộc vào nhận thức, trách nhiệm của tổ chức Đảng, tổ chức chỉ huy, cơ quan
chính trị và tổ chức quần chúng. Với ý nghĩa đó, để nâng cao bản lĩnh chính
trị của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực cần phải phát huy vai trò của các cấp uỷ,
tổ chức đảng trong đơn vị.
* Phát huy vai trò, trách nhiệm của cấp ủy và tổ chức đảng
Phát huy vai trò của cấp uỷ, tổ chức đảng là vấn đề có ý nghĩa quan
trọng nhất trong nâng cao bản lĩnh chính trị của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ
lực. Đây là tổ chức duy nhất có chức năng trực tiếp lãnh đạo, quản lý, giáo
dục toàn diện các tổ chức, cá nhân trong đơn vị. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã
dạy: “việc hay, việc dở một phần do cán bộ năng lực hay không. Những một
phần cũng do cách lãnh đạo đúng hay không… lãnh đạo khéo, tài nhỏ có thể
hóa ra tài to. Lãnh đạo không khéo, tài to cũng hóa ra tài nhỏ” [17, tr.77]. Cấp
uỷ, tổ chức đảng trực tiếp lãnh đạo, quản lý, giáo dục, rèn luyện và có vai trò
to lớn trong sự phát triển nâng cao bản lĩnh chính trị của đội ngũ CBTĐ bộ
đội chủ lực. Vì vậy, muốn nâng cao chất lượng của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ
lực phải phát huy vai trò của các cấp uỷ, tổ chức đảng trong đơn vị trên những
mặt công tác chủ yếu sau;
Một là, cấp uỷ, tổ chức đảng phải quản lý nắm chắc tình hình mọi mặt
của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực, nhất là về bản lĩnh chính trị.
Trong đó, tổ chức Đảng cần nắm chắc những điểm mạnh, điểm yếu của
từng người về ý thức chính trị, tư tưởng, lập trường, quan điểm, đạo đức, lối
118
sống, trình độ, năng lực, kinh nghiệm công tác và phong cách làm việc, ý thức
tự giác học tập, tự rèn luyện. Tổ chức Đảng phải có thái độ khách quan và
khoa học, dám nhìn thẳng vào sự thật, thấy hết những mặt yếu kém, hạn chế
của đội ngũ cán bộ và những nguyên nhân khách quan, chủ quan dẫn đến
những hạn chế yếu kém đó, làm rõ trách nhiệm của cấp ủy, tổ chức đảng, tổ
chức đoàn thể có liên quan; xác định rõ chủ trương biện pháp lãnh đạo và kế
hoạch tổ chức thực hiện cụ thể, giải quyết dứt điểm những tồn đọng trên các
khâu các bước của công tác cán bộ, kịp thời nâng cao bản lĩnh chính trị của
đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào trong giai đoạn hiện nay.
Trên cơ sở đánh giá đúng cán bộ mà xây dựng kế hoạch giáo dục, bồi
dưỡng, xác định mục tiêu, yêu cầu phù hợp với khả năng của mỗi người và
nhiệm vụ của tổ chức. Đảng ủy phải chú trọng yêu cầu xây dựng bản lĩnh chính
trị đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào xuất phát từ yêu cầu, nhiệm vụ
của thời kỳ mới thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa nhằm thực
hiện thắng lợi mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội đoàn kết, dân chủ, công
bằng, văn minh vững bước đi lên CNXH. Xây dựng bản lĩnh chính trị của đội
ngũ cán bộ xuất phát từ thông qua hoạt động thực tiễn và phong trào cách mạng
của nhân dân, nâng cao trình độ dân trí để tuyển chọn, giáo dục, rèn luyện, bồi
dưỡng cán bộ. Thực hiện quan điểm Đảng thống nhất lãnh đạo công tác cán bộ
và quản lý đội ngũ cán bộ theo nguyên tắc tập trung dân chủ, đồng thời phát
huy trách nhiệm của các tổ chức thành viên trong hệ thống chính trị.
Hai là, tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo và tiến hành công tác giáo dục
chính trị tư tưởng ở đơn vị.
Tăng cường giáo dục chủ nghĩa Mác - Lênin, quan điểm, chủ trương,
đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, điều lệnh, điều lệ,
kỷ luật quân đội, các nghị quyết của Đảng nói chung và các nghị quyết,
phương pháp, nhiệm vụ của Đảng ủy Bộ quốc phòng nói riêng. Mặt khác,
phải tiến hành tốt các đợt sinh hoạt chính trị, đẩy mạnh tự phê bình và phê
119
bình. Nghiên cứu học tập các nghị quyết phải gắn chặt giữa quán triệt phương
hướng nhiệm vụ chính trị với phương hướng nhiệm vụ công tác tổ chức. Dựa
chắc vào lý luận chủ nghĩa Mác - Lênin, quan điểm, chủ trương, đường lối,
chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, điều lệnh, điều lệ, kỷ luật quân
đội để đấu tranh chống những quan điểm sai trái còn tồn đọng trong đội ngũ
CBTĐ bộ đội chủ lực.
Ngoài ra việc giáo dục chủ nghĩa Mác - Lênin, chủ trương đường lối
của Đảng pháp luật của Nhà nước nhằm nâng cao lý luận, rèn luyện thực tế
nâng cao trình độ bản lĩnh chính trị, kiên định lý tưởng, mục tiêu độc lập
dân tộc và CNXH…Việc phòng chống những hiện tượng tiêu cực trong
đơn vị cũng là một nhiệm vụ cấp bách nhất phải làm thường xuyên. Phải
nghiêm khắc việc ưa kẻ nịnh người làm công tác cán bộ, tìm cách lợi dụng
chức quyền để đưa anh em, họ hàng, bạn bè thân quen vào chức này chức
nọ. Phải chống bệnh hẹp hòi, bệnh địa phương cục bộ, những bệnh chủ
nghĩa địa phương, chủ nghĩa bản vị, chủ nghĩa cá nhân, khuynh hướng
tham danh vọng, tham địa vị, dìm người giỏi, v.v.. đều do bệnh hẹp hòi mà
ra. Cần nâng cao công tác giáo dục chính trị tư tưởng hiện nay cần tiếp tục
đẩy mạnh việc giáo dục bản chất, truyền thống tốt đẹp của Đảng và của dân
tộc, truyền thống tốt đẹp của quân đội, giác ngộ mục tiêu, lý tưởng chiến
đấu vì độc lập dân tộc và CNXH; giáo dục chức năng, nhiệm vụ quân đội
trong tình hình mới; củng cố lòng tin của cán bộ, chiến sĩ vào con đường đi
lên CNXH và sự lãnh đạo của Đảng. Nắm chắc nguyên tắc công tác, yêu
cầu nhiệm vụ mới, công tác tư tưởng trong quân đội cần tích cực, chủ động
đấu tranh khắc phục, ngăn chặn những biểu hiện dao động về tư tưởng, sự
suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, đồng thời góp phần tích
cực, có hiệu quả đấu tranh làm thất bại âm mưu, thủ đoạn “Diễn biến hòa
bình” của các thế lực thù địch đối với cách mạng Lào, đặc biệt là âm mưu,
thủ đoạn “phi chính trị hóa” quân đội.
120
Việc thường xuyên học tập và bồi dưỡng để nâng cao trình độ lý luận
chính trị là vấn đề hết sức cần thiết, ủy đảng các cấp phải nâng cao trình độ trí
tuệ trong đội ngũ CBTĐ. Mỗi cán bộ phải nắm vững và vận dụng chủ nghĩa
Mác - Lênin vào hoàn cảnh cụ thể; quán triệt quan điểm, đường lối, chính
sách của Đảng. Đây là tiền đề cơ bản cho việc xây dựng đội ngũ cán bộ vững
vàng về chính trị, thông về tư tưởng, có phẩm chất, đạo đức tốt, góp phần
nâng cao năng lực của Đảng đủ sức “đề kháng” với âm mưu diễn biến hóa
bình của các thế lực thù địch chống phá cách mạng; nâng cao hơn nữa lòng tin
của nhân dân vào sự nghiệp đổi mới của Đảng.
Ba là, các cấp ủy, tổ chức đảng chú trọng nâng cao chất lượng sinh
hoạt Đảng, nhất là sinh hoạt chi bộ, tăng cường quản lý cán bộ, đảng viên.
Các cấp uỷ, tổ chức đảng cấp trên cần chỉ đạo các chi bộ quán triệt thực
hiện Chỉ thị của Ban Bí thư về nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ. Thông
qua các kỳ sinh hoạt chi bộ, chi ủy cần nắm được tâm tư, nguyện vọng của
đội ngũ cán bộ, đảng viên, kịp thời có định hướng tư tưởng. Qua thực hiện
công việc hằng ngày của mỗi cán bộ, đảng viên, chi ủy giám sát, kiểm tra kết
quả giữa nói và làm, kịp thời biểu dương những việc làm tốt, ngăn chặn kịp
thời những tư tưởng, hành động chưa đúng. Từ đó, giúp cán bộ, đảng viên
vượt qua những khó khăn trong cuộc sống, đấu tranh chống lại cái xấu, nâng
cao năng lực trong công việc, rèn luyện trong thực tiễn.
Cấp ủy, tổ chức Đảng phải phân công cấp ủy tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo
và quan tâm tạo điều kiện việc tự học tập, tự nghiên cứu của cán bộ ở đơn vị
phải xác định việc học tập của cán bộ, quy định thành chế độ và tổ chức thực
hiện nghiêm ngặt theo kế hoạch. Cần định hướng nội dung, tài liệu, tạo điều
kiện thời gian, kinh phí, vật chất, khắc phục khó khăn, khuyến khích mọi cán
bộ tự học tập trở thành một phong trao sôi nổi, rộng khắp trong toàn đơn vị.
Đồng thời tổ chức Đảng phải biết vận dụng trong sinh hoạt đảng nhằm
khuyến khích, thúc đẩy cán bộ không ngừng học tập nâng cao trình độ văn
121
hóa, khoa học kỹ thuật, trình độ hiểu biết những vấn đề về kinh tế, chính trị,
quân sự, ngoại giao, lịch sử truyền thống; các chuẩn mực tốt đẹp về phẩm
chất chính trị, đạo đức cách mạng, phẩm mỹ, thể lực; chủ nghĩa yêu nước, chủ
nghĩa quốc tế vô sản trong sáng, tình đoàn kết dân tộc…Những nội dung trên
phải được duy trì học tập và tự học tập, rèn luyện thường xuyên trong mọi
điều kiện hoàn cảnh nhằm nâng cao bản lĩnh chính trị cho đội ngũ CBTĐ bộ
đội chủ lực QĐND Lào.
Cấp ủy, tổ chức Đảng nhất là tổ chức chi bộ phải kết hợp chặt chẽ với
tổ chức chỉ huy, tổ chức quần chúng và các tổ chức khác trong đơn vị phát
huy tính tích cực, tự giác tự học tập, rèn luyện của cán bộ. Đây là yếu tố quan
trọng quyết định chất lượng tự học của cán bộ, phải đặt yếu tố tích cực, tự
giác lên hàng đầu, vì việc tự học tập, rèn luyện là, một quá trình xuyên suốt
trong cả cuộc đời của con người.
Bốn là, cấp ủy, tổ chức đảng thường xuyên quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo
và tiến hành giáo dục, bồi dưỡng, rèn luyện nâng cao phẩm chất và năng lực
toàn diện cho đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực.
Cấp ủy, tổ chức Đảng phải chú trọng xây dựng đội ngũ CBTĐ bộ đội
chủ lực phát triển toàn diện, trước hết là có giác ngộ chính trị cao, có phẩm chất
chính trị, đạo đức cách mạng trong sáng. Chủ tịch Cay-xỏi Phôm-vi-hản chỉ ra:
“trong giai đoạn cách mạng mới đòi hỏi đội ngũ cán bộ có cả đức và tài” [48,
tr.161]. Hiện nay, tình hình kinh tế, chính trị, xã hội diễn biến phức tạp, nảy
sinh nhiều vấn đề mới. Nhiều vấn đề lý luận đang bị lạc hậu so với thực tiễn,
cuộc đấu tranh trên mặt trận tư tưởng - lý luận đang diễn ra phức tạp. Trước hết
người cán bộ cộng sản phải là người có giác ngộ về lý tưởng cộng sản chủ
nghĩa, có lòng trung thành vô hạn với sự nghiệp của giai cấp vô sản, suốt đời
phấn đấu hy sinh cho sự nghiệp của giai cấp vô sản, vì hạnh phúc của nhân dân
lao động. Cán bộ là phải đảm đương trọng trách quản lý đất nước, quản lý xã
hội; biết tự mình “làm gương cho quần chúng lao động thấy một mẫu mực về
122
lòng trung thành đối với lợi ích của những người lao động”, hết lòng, hết sức
phục vụ gai cấp vô sản, phục vụ nhân dân lao động.
Trong thời gian tới, tiếp tục đẩy mạnh xây dựng đội ngũ CBTĐ bộ đội
chủ lực quán triệt và xây dựng QĐND Lào chính quy lên một bước mới, gắn
với xây dựng đơn vị VMTD, tạo sự chuyển biến tiến bộ về thực hiện nền nếp,
chế độ trên tất cả các mặt công tác, trước hết chú trọng CTĐ, CTCT làm cho
nó có sức thuyết phục hơn; lòng tin được củng cố và phát triển, bản lĩnh, trình
độ chính trị được nâng lên cả trong nhận thức và trong hoạt động thực tiễn.
Có thể khẳng định rằng, đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND phải thể hiện
rõ sự trung thành tuyệt đối với Đảng, đang gìn giữ và phát huy truyền thống
tốt đẹp của mình. Phẩm chất của người chiến sĩ QĐND, bộ đội “Lào-Ít-xa-la”
phải củng cố và giữ vững. Đó là những phẩm chất: tình yêu Tổ quốc, sẵn sàng
chiến đấu hy sinh vì độc lập tự do, vì CNXH, tình yêu và sự gắn bó với nhân
dân, ý thức tự lực tự cường, khắc phục khó khăn, năng động, sáng tạo, hoàn
thành tốt mọi nhiệm vụ trong mọi tình huống. Người cán bộ của Đảng phải có
ý thức tổ chức kỷ luật cao, Đảng mạnh là nhờ có tổ chức mạnh; tính tổ chức
và kỷ luật nghiêm minh, chặt chẽ.
Xây dựng đội ngũ cán bộ phải xây dựng trình độ, trí tuệ, năng lực lãnh
đạo và chỉ đạo. Theo dự báo của các nhà khoa học, thế kỷ XXI sẽ diễn ra cuộc
cạnh tranh trí tuệ toàn cầu. Người chiến thắng trong cuộc cạnh tranh ấy sẽ là
người làm chủ được tri thức, làm chủ được khoa học công nghệ. Thế vậy, nếu
cán bộ chúng ta lười học tập, lười suy nghĩ, không thường xuyên tiếp nhận
những thông tin mới, những hiểu biết mới, cũng là biểu hiện của sự thoái
hóa”. Việc học tập đối với cán bộ, đảng viên không chỉ là nhu cầu, quyền lợi
mà còn là nhiệm vụ bắt buộc. Cán bộ của Đảng phải là người có năng lực
hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Năng lực là trình độ hiểu biết, nắm vững
quy luật phát triển của sự vật để cải tạo sự vật; là trình độ nhận thức lý luận và
vận dụng lý luận vào thực tiễn công tác; là khả năng chuyên môn, là bản lĩnh
trong hoạt động thực tiễn để hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.
123
* Phát huy vai trò, trách nhiệm của tổ chức chỉ huy trong nâng cao bản
lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ tiểu đoàn bộ đội chủ lực
Hoạt động xây dựng, nâng cao bản lĩnh chính trị đội ngũ CBTĐ bộ đội
chủ lực chỉ có thể đạt được kết quả tốt khi có sự thống nhất trong nhận thức
và hành động của cấp ủy, chỉ huy và của các cơ quan. Trong đó, vai trò của
chỉ huy các cấp, trước tiên là Thủ trưởng về chính trị, Thủ trưởng về quân sự
trực tiếp là hết sức quan trọng. Để nâng cao bản lĩnh chính trị, năng lực hoạt
động thực tiễn của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực, cần phải phát huy vai trò,
trách nhiệm của tổ chức chỉ huy, Thủ trưởng về chính trị, Thủ trưởng về quân
sự và cơ quan chính trị.
Tổ chức chỉ huy coi đây là nhiệm vụ trách nhiệm của mình phải góp
phần thúc đẩy mỗi cán bộ cần phải tự giác, nỗ lực tự học, tự rèn để trau dồi về
mọi mặt nhằm đáp ứng yêu cầu đòi hỏi của nhiệm vụ, chức trách. Nội dung,
kế hoạch tự học, tự rèn phải phối hộp với mọi tổ chức trong đơn vị cho phù
hộp, thiết thực, sát với yêu cầu nhiệm vụ và cương vị, chức trách đang đảm
nhiệm, tập trung vào những vấn đề mới, những vấn đề mình còn hạn chế cần
phải bồi dưỡng, nâng cao. Mặt khác, phải biết vận dụng và khéo léo kết hợp
các hình thức tự học, tự rèn như: tìm hiểu, học tập qua sách báo; nghe đài, đọc
báo, xem ti vi, học tập các kinh nghiệm điển hình tiên tiến; tự học, tự rèn qua
thực tiễn công việc, qua tổng kết rút kinh nghiệm các mặt công tác của đơn vị.
Chỉ huy các cấp phải chú trọng giáo dục, rèn luyện đội ngũ CBTĐ bộ
đội chủ lực thông qua thực tiễn hoạt động lãnh đạo, chỉ huy, quản lý đơn vị.
Xây dựng đội ngũ cán bộ phải xây dựng trình độ quân sự khá, chuyên môn
giỏi và quản lý tốt. Quá trình đó tất yếu phải nâng cao không ngừng trình độ
tri thức khoa học và khả năng sử dụng thành thạo, có hiệu quả vũ khí trang bị
kỹ thuật hiện đại cho quân đội. Mặc dù khả năng chế tạo vũ khí kỹ thuật hiện
đại cho QĐND Lào còn một khoảng cách rất xa so với các nước khác, song
khả năng sử dụng vẫn có thể được rút ngắn sớm hơn một bước. Bồi dưỡng,
124
nâng cao trình độ chuyên môn kỹ thuật nghiệp vụ chiến đấu cho đội ngũ
CBTĐ bộ đội chủ lực để đối phó với kẻ thù trong chiến tranh bảo vệ Tổ quốc
hiện đại phải có một trình độ kỹ thuật tác nghiệp cao. Đội ngũ CBTĐ bộ đội
chủ lực là chủ thể trực tiếp xác định quyết tâm chiến đấu, tổ chức, điều hành
mọi hoạt động chiến đấu của các đơn vị trong chiến tranh bảo vệ Tổ quốc.
Trình độ, năng lực của đội ngũ cán bộ có ý nghĩa trực tiếp quyết định đến
thắng lợi của trận đánh. Rèn luyện, nâng cao khả năng xử lý các tình huống
chiến đấu của các đơn vị trong quân đội. Những động thái quân sự trên trường
quốc tế trong những năm gần đây cho thấy chủ nghĩa đế quốc, đứng đầu là đế
quốc Mỹ có thể phát động chiến tranh cục bộ bằng vũ khí kỹ thuật cao ở bất
kỳ ở đâu và bất kỳ lúc nào.
Trước tình hình hiện nay trong và ngoài nước đã và đang diễn ra hết
sức phức tạp có cả đúng sai, có cả đẹp và sấu đan xen nhau khó phân biệt. Vì
vậy, việc xây dựng đội ngũ cán bộ chỉ có trình độ hiểu biết chưa đầy đủ yêu
cầu đội ngũ cán bộ phải có đạo đức cách mạng vững mạnh bảo đảm cho mọi
tình huống, không dao động trước âm mưu của kẻ thù và không lạc hướng
trước sự xuyên tạc của kẻ địch. Để thực hiện tốt, ủy Đảng các cấp phải chỉ
đạo và hướng dẫn công tác tư tưởng trong quân đội, dù bất cứ trong hoàn
cảnh nào, trong thời chiến hay thời bình, lúc thuận lợi hay lúc khó khăn, cũng
luôn cần được đẩy mạnh, đổi mới nội dung, phương thức và nâng cao hiệu
quả, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.
Việc kết hợp giữa “xây” và “chống” được thực hiện thường xuyên mọi
lúc, mọi nơi, mọi nhiệm vụ, gắn với yêu cầu nâng cao trình độ tư tưởng của
bộ đội trong thực hiện nhiệm vụ. Cần lấy xây dựng, phát triển và phát huy
mặt tích cực, tiến bộ của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực làm chính để khắc
phục mặt tiêu cực, lạc hậu; lấy việc xây dựng đội ngũ cán bộ vững mạnh, đặc
biệt là vững mạnh về chính trị là chính để đấu tranh khắc phục mọi biểu hiện
suy thoái, những biểu hiện tư tưởng phi vô sản trong đội ngũ cán bộ và làm
125
thất bại sự chống phá của các thế lực thù địch. Việc xây dựng ý chí quyết tâm
chiến đấu cho đội ngũ cán bộ luôn gắn với việc đấu tranh khắc phục những
biểu hiện giảm sút ý chí chiến đấu, lo sợ, ngại khó, ngại khổ, thoái thác nhiệm
vụ chủ tịch Cay-xỏi Phổm-vi-hản nói: “có một số cán bộ làm việc công tác tổ
chức chưa có tư tưởng đúng đắn đánh giá, lựa chọn và thăng cấp cán bộ chưa
tiến hành khách quan còn tiến hành theo ý muốn chủ quan của mình…” [46,
tr.175]. Việc giáo dục, bồi dưỡng phẩm chất đạo đức, lối sống, ý thức tổ chức
kỷ luật, phát triển nhân cách bộ đội "Lào-Ít-xa-la" kết hợp chặt chẽ với việc
đấu tranh khắc phục những biểu hiện tiêu cực, suy thoái về phẩm chất đạo
đức, lối sống và những biểu hiện vô tổ chức, vô kỷ luật.
Trong các giai đoạn cách mạng khác nhau, việc kết hợp giữa “xây” và
“chống” được thực hiện với những yêu cầu và nội dung cụ thể khác nhau. Sự
kết hợp chặt chẽ giữa “xây” và “chống” không chỉ thể hiện ở những nội dung
công tác tư tưởng truyền tải, mà còn thể hiện rất sinh động ở đội ngũ cán bộ
trực tiếp làm công tác tư tưởng, tiến hành CTĐ, CTCT trong quân đội. Đội
ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào, là những người trực tiếp tiến hành
công tác tư tưởng trong các đơn vị quân đội, phải luôn có bản lĩnh chính trị và
lập trường giai cấp vững vàng, sâu sát, gắn bó với bộ đội, tận tâm, tận lực với
nhiệm vụ, góp phần quan trọng làm nên những thành tựu của công tác tư
tưởng. Hình ảnh người cán bộ nắm chắc đường lối, chính sách của Đảng và
Nhà nước, gần gũi với cán bộ, chiến sĩ, có lối sống lành mạnh, trong sáng,
gương mẫu về đạo đức, tác phong quần chúng, nói đi đôi với làm đã trở thành
hình ảnh đẹp, tạo niềm tin tưởng, in đậm trong tâm trí các thế hệ cán bộ, chiến
sĩ QĐND Lào suốt hơn 65 năm qua.
4.2.2. Tiếp tục đổi mới giáo dục, bồi dưỡng, rèn luyện bản lĩnh
chính trị của đội ngũ cán bộ tiểu đoàn bộ đội chủ lực
Đây là giải pháp hết sức quan trọng để nâng cao BLCT của đội ngũ
CBTĐ bộ đội chủ lực Quân đội nhân dân Lào hiện nay. Bởi vì, bản lĩnh chính
126
trị của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào không tự nhiên hình thành
và phát triển, mà là do kết quả của một quá trình giáo dục, đào tạo, rèn luyện
rất công phu, lâu dài và bền bỉ cả trong thời gian học tập tại nhà trường cũng
như trong thực tiễn cuộc sống công tác. Nhân cách nói chung, bản lĩnh chính
trị của người cán bộ nói riêng là sản phẩm của hoạt động giáo dục, tự giáo
dục, hoạt động thực tiễn và môi trường, hoàn cảnh xã hội… Trong đó, giáo
dục giữ vai trò chủ đạo, định hướng trong sự hình thành và phát triển những
phẩm chất nhân cách và bản lĩnh chính trị của người cán bộ.
Chủ tịch Cay-xỏi Phôm-vi-hản chỉ đạo: “trong thời gian qua chúng ta
thực hiện công việc bồi dưỡng và xây dựng đội ngũ cán bọ tương đối nhiều,
nhưng chưa có kế hoạch và hoạch định chi tiết; xây dựng và bồi dưỡng đội
ngũ cán bộ chưa phản ánh đầy đủ đường lối của Đảng, chưa sát với thực tiễn
của đất nước…” [46, tr.425]. Đào tạo, bồi dưỡng và rèn luyện là trong những
yếu tố quyết định trực tiếp đến việc nâng cao bản lĩnh chính trị của đội ngũ
CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào trong giai đoạn hiện nay. Để nâng cao chất
lượng đào tạo, bồi dưỡng và rèn luyện đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực trong
thời gian tới, cấp ủy, tổ chức đoàn thể, đặc biệt là chinh ủy chính trị viên đảm
nhiệm CTĐ, CTCT phải bám sát thực tiễn của đơn vị.
Tiếp tục đổi mới giáo dục, bồi dưỡng nâng cao bản lĩnh chính trị là một
trong những yêu cầu quan trọng hàng đầu, mục tiêu chủ yếu trong xây dựng
quân đội vững mạnh toàn diện nhất là vững mạnh về chính trị cho đội ngũ
CBTĐ bộ đội chủ lực. Vì họ là người trực tiếp tổ chức tiến hành các mặt hoạt
động CTĐ, CTCT trên các cương vị khác nhau, là người giáo dục, giác ngộ,
vận động quần chúng thực hiện các nhiệm vụ của đơn vị, thực hiện chủ
trương, đường lối chính trị và đường lối quân sự, chính sách của Đảng và
pháp luật của Nhà nước. Vì vậy, bản lĩnh chính trị của đội ngũ CBTĐ bộ đội
chủ lực có tác động và ảnh hưởng rất lớn đến mức độ hoàn thành nhiệm vụ
của đơn vị, đặc biệt là những lúc khó khăn, trong chiến tranh ác liệt hoặc ở
127
những bước ngoặt của cách mạng. Thực tiễn các cuộc kháng chiến trước đây
và những năm đổi mới vừa qua cho thấy, mặc dù tình hình trong nước, thế
giới có nhiều biến động phức tạp, nhưng đội ngũ cán bộ với bản lĩnh chính trị
vững vàng đã góp phần rất lớn củng cố vững chắc trận địa chính trị - tư tưởng
trong quân đội, giữ vững ổn định chính trị và tạo điều kiện phát triển kinh tế -
xã hội. Từ chất lượng đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực, cho rằng việc xác định
mô hình, mục tiêu đào tạo đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực hiện nay cần có sự
điều chỉnh nhất định để phù hợp hơn với thực tiễn và góp phần nâng cao bản
lĩnh, năng lực hoạt động thực tiễn cho cán bộ trong quá trình đào tạo.
Để thực hiện tốt, trước hết các nhà trường quân đội mà chủ yếu là Học
viện Côm-Ma-đăm, cần tiếp tục hoàn thiện mô hình, mục tiêu đào tạo cán bộ
các cấp trong quân đội. Việc xác định mô hình, mục tiêu đúng sẽ trực tiếp tác
động định hướng đúng đến toàn bộ quá trình đào tạo và ảnh hưởng sâu sắc
đến quá trình phát triển, hoàn thiện nhân cách của người cán bộ. Hiện nay
Học viện Côm-Ma-Đăm là cơ sở đạo tạo cán bộ cấp phân đội cho QĐND
Lào. Đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào hiện nay được đào tạo trong
và ngoài nước, đa số là trong nước. Học viện Côm-Ma-Đăm là nơi đào tạo
cấp phân đội, đối tưởng đào tạo là: cán bộ đã được công tác đảm nhiệm chức
vụ đại đội trưởng, phó tiểu đoàn trưởng (chua được đào tạo tại Học viện Côm-
ma-đăm) khi ra trường nên bố trí ở cương vị tiểu đoàn trưởng (hoặc tương
đương), sau khi chứng tỏ được khả năng mới bố trí làm tiểu đoàn trưởng. Còn
trường hợp CBTĐ không đủ điều kiện đào tạo cấp ủy cần lên quy hoạch bồi
dưỡng tại Học viện Côm-Ma-Đăm và Học viện chỉ huy-tham mưu nhằm nâng
cao kiến thức ngang tầm với nhiệm vụ được giao. Cần chấm dứt tình trạng
đào tạo cán bộ chung cho mọi ngành, mọi lĩnh vực.
Để đổi mới, nâng cao chất lượng giáo dục, bồi dưỡng, rèn luyện bản
lĩnh chính trị cho đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực đáp ứng yêu cầu tình hình
mới phải chú ý một số định hướng sau:
128
Một là, đổi mới mạnh mẽ nội dung, chương trình đào tạo, bồi dưỡng
theo phương châm lý luận gắn với thực tiễn, học đi đối với hành.
Việc giáo dục, học tập và rèn luyện bất kỳ nội đung nào cũng cần phải
tuân theo nguyên tắc giáo dục, học tập phải đi đôi với hành Hồ Chí Minh
dùng nhiều cách diễn đạt khác nhau: “Lý luận đi đôi với thực tiễn”, “Lý luận
kết hợp với thực hành”, “Lý luận và thực hành phải luôn luôn đi đôi với
nhau”, “Lý luận phải liên hệ với thực tế” [19, tr.292]. Đào tạo, bồi dưỡng cán
bộ có vai trò quan trọng trong công tác cán bộ, nhất là việc xây dựng và nâng
cao trình độ cho đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp. Với quan điểm đó,
trong những năm qua, Đảng NDCM Lào đã ban hành nhiều nghị quyết, quyết
định, đề án, và các cơ chế, chính sách, các biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo công
tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ và đã đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận. Hệ
thống các cơ sở đào tạo, bồi dưỡng cán bộ từ Trung ương đến cơ sở được
củng cố; thực hiện việc liên kết đào tạo, bồi dưỡng nhằm chuẩn hóa và nâng
cao trình độ, chất lượng, năng lực thực hiện nhiệm vụ, góp phần tăng cường
hiệu lực, hiệu quả hoạt động của cả hệ thống chính trị.
Cấp ủy các cấp phải chủ động chú trọng đến nội dung, chương trình
đào tạo, bồi dưỡng được đảm bảo kiến thức toàn diện, chuyên sâu về chuyên
môn, nghiệp vụ; lý luận chính trị; quân sự giỏi; phải đào tạo theo tiêu chuẩn,
chức danh cán bộ. Đồng thời, chú ý bồi dưỡng kiến thức kỹ năng, nghiệp vụ
và kinh nghiệm giải quyết những tình huống cụ thể ở tiểu đoàn.
Hiện nay, công tác đào tạo bồi dưỡng đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực
trong thời gian qua vẫn còn có những hạn chế cần được quan tâm như việc
đào tạo, bồi dưỡng cán bộ ở một số đơn vị chưa đồng bộ giữa số lượng với
chất lượng và cơ cấu chưa sát với quy hoạch, chưa gắn với nhu cầu sử dụng
cán bộ của cơ quan, đơn vị; chương trình, tài liệu còn chậm đổi mới, thiếu cập
nhật thông tin, kiến thức mới, đặc biệt là nội dung đào tạo, bồi dưỡng còn
thiếu cân đối giữa việc trang bị trình độ lý luận chính trị với kỹ năng, chuyên
129
môn, nghiệp vụ, trong đào tạo còn nặng nề về lý thuyết, kiến thức thực tiễn
chưa nhiều, nhất là kiến thức xử lý các tình huống xảy ra trong đơn vị, tác
chiến sát với địa bản đóng quân, kiến thức quản lý chuyên ngành, lĩnh vực,
các kỹ năng lãnh đạo, quản lý, kỹ năng hành chính, thái độ ứng xử, làm việc...
Tình hình hiện nay cần tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng công tác
đào tạo, bồi dưỡng lý luận cho cán bộ lãnh đạo, chỉ huy và quản lý, cần tăng
cường phối hợp với các cấp ủy, ban, ngành, dựa trên cơ sở quy hoạch, xác
định rõ nhu cầu đào tạo, bồi dưỡng của từng bộ phận, từng chức danh để tiến
hành các loại hình đào tạo bồi dưỡng phù hợp. Đồng thời, quan tâm phối hợp
chặt chẽ giữa khoa chính trị, khoa tham mưu và khoa hậu cần kỹ thuật với các
cơ quan, đơn vị quản lý cán bộ trong quá trình tuyển sinh, mở lớp đào tạo và
sử dụng cán bộ sau đào tạo.
Để làm được như vậy, đòi hỏi phải đổi mới nội dung, chương trình,
phương pháp, hình thức đào tạo, bồi dưỡng cho đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ
lực, chú ý bồi dưỡng kiến thức kỹ năng nghiệp vụ và kinh nghiệm giải quyết
tình huống cụ thể. Cùng với việc tổ chức đào tạo đội ngũ cán bộ trong quy
hoạch, cán bộ trẻ, cán bộ dự nguồn, đảm bảo cân đối giữa loại hình đào tạo
tập trung và đào tạo tại chức. Thực hiện chế độ bắt buộc cán bộ lãnh đạo quản
lý các cấp tham gia bồi dưỡng, cập nhật kiến thức mới theo quy định của
Tổng cục bộ chính trị quân đội; đổi mới phương pháp, hình thức tổ chức đào
tạo bồi dưỡng cán bộ theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo
của đội ngũ cán bộ; tăng cường các hoạt động hội thảo, trao đổi kinh nghiệm,
chọn mô hình nghiên cứu, tổng kết thực tiễn ở cơ sở...
Hai là, tiếp tục đổi mới phương pháp giáo dục theo hướng phát huy
tính tích cực, chủ động của người học trong đào tạo, bồi dưỡng. Biến quá
trình giáo dục thành quá trình tự giáo dục, tự rèn luyện.
Bản lĩnh chính trị của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực không chỉ được
hình thành và phát triển bằng con đường giáo dục, bồi dưỡng theo kế hoạch,
130
mà còn được hình thành, củng cố và phát triển ngày càng hoàn thiện thông
qua quá trình tự bồi dưỡng, tự rèn luyện tích cực, chủ động của chính bản
thân cán bộ. Quá trình nâng cao bản lĩnh chính trị của đội ngũ CBTĐ bộ đội
chủ lực ở các đơn vị hiện nay, nếu thiếu chủ động tự giáo dục và tự rèn
luyện toàn diện của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực, cho dù có đủ các điều
kiện thuận lợi, các chủ thể nâng cao bản lĩnh chính trị có nhiệt tình, phát huy
trách nhiệm thế nào thì hoạt động giáo dục và rèn luyện đó cũng sẽ không
đem lại kết quả như mong muốn.
Đảng NDCM Lào thường xuyên quan tâm đến việc phát huy vai trò
phương pháp giáo dục theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động tự giáo dục,
tự rèn luyện của đội ngũ cán bộ nói chung và của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực
nói riêng, ủy Đảng các cấp phải có chính sách khuyến khích động viên khen
thường cho cán bộ có nhiều thành tích trong tự giáo dục và tự rèn luyện. Quá
trình tự giáo dục và tự rèn luyện của đội ngũ cán bộ là quá trình tự ý thức, giác
ngộ, tự ghép mình vào khuôn khổ tổ chức, tự giác kiên trì, bền bì trong học tập,
phấn đấu với động cơ trong sáng, quyết tâm cao nhằm đặt được mục tiêu đề ra.
Tự giáo dục và tự rèn luyện là hoạt động có ý thức, có mục đích của cá nhân
người cán bộ nhằm hướng vào việc xây dựng, hoàn thiện phẩm chất nhân cách,
bồi dưỡng nâng cao năng lực hoạt động thực tiễn đáp ứng những mục tiêu, yêu
câu của mỗi chức danh mà người cán bộ đảm nhiệm.
Thực tiến cuộc sống luôn luôn vận động, biến đổi không ngừng,đòi hỏi
đội ngũ cán bộ, đảng viên phải tích cực, chủ động tự giáo dụ, tự rèn luyện, tự
học tập, tự nghiên cứu nhằm nâng cao phẩm chất và năng lực,đáp ứng yêu cầu
thực tiễn đặt ra. Phương pháp hoạt động chủ động tự giáo dục, tự rèn luyện
của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực là sự nỗ lực, tự nguyện, tự giác của họ
nhằm trau rồi, bổ sung kiến thức, hoàn thiện nhân cách, củng cố và phát triển
bản lĩnh chính trị, nâng cao đạo đức cách mạng của người cán bộ, loại trừ
những hạn chế, khuyết điểm. Vì vậy, các cấp ủy cần khởi dậy được ý thức chủ
131
động tự giáo dục, tự rèn luyện, mỗi cán bộ phải có ý thức rõ trách nhiệm
trước Đảng, trước nhân dân, trước quân đội và trước đơn vị; coi đây là công
việc thường xuyên hàng ngày và phải thực hiện trong suốt cuộc đời.
Đặc biệt giáo dục chính trị, tư tưởng muốn có hiệu quả cao thì phải
đổi mới phương pháp giáo dục cho phù hợp với thực tiễn của đơn vị, phù
hợp với từng đối tưởng. Để người học phát huy tốt tính độc lập, sáng tạo,
“biến quá trình đào tạo thành quá trình tự đào tạo”, trong quá trình học tập,
cần quan tâm kết hợp giữa giảng dạy kiến thức với bồi dưỡng phương pháp
tự học, tự nghiên cứu, bố trí thời gian, bảo đảm tốt tài liệu, trang thiết bị
thực hành. Phương pháp học tập tích cực đòi hỏi người học phải tự giác
học tập, tự kiểm tra kiến thức và thực hành, sẽ tạo nhiều những kiến thức lý
luận khô khan, trừu tượng được minh chứng bằng ví dụ thực tiễn phong
phú, hình ảnh sinh động, giúp người học thích thú, dễ hiểu, dễ nhớ và liên
hệ vận dụng vào thực tiễn.
Thực hiện những yêu cầu trên đây đòi hỏi tổ chức Đảng, tổ chức chỉ
huy phải thường xuyên giáo dục nâng cao nhận thức trách nhiệm của đội ngũ
CBTĐ bộ đội chủ lực trong việc tự giáo dục và tự rèn luyện; phải thường
xuyên giáo dục để mỗi cán bộ hiểu rằng, học tập phấn đấu rèn luyện là một
quá trình liên tục và yêu cầu khách quan.
Ba là, đa dạng hóa hình thức đào tạo, bồi dưỡng; gắn chặt đào tạo, bồi
dưỡng ở trường với đào tạo trong thực tiễn.
Các hình thức, phương pháp đào tạo, bồi dưỡng theo lối áp đặt nhận
thức một chiều, dập khuôn máy móc, cứng nhắc theo một khuôn mẫu có sẵn
sẽ không còn phù hợp trong quá trình đào tạo, bồi dưỡng bản lĩnh chính trị
cho đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực ở các đơn vị hiện nay. Đào tạo, bồi dưỡng
cho đội ngũ cán bộ ở các đơn vị hiện nay, nhằm biến những kiến thức đã tiếp
nhận được thành tài sản riêng của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực. Bản lĩnh
chính trị của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực sẽ không thể hình thành, hoặc sẽ
132
không thể bền vững nếu như trong quá trình đào tạo, bồi dưỡng chỉ dựng lại ở
việc đào tạo, bồi dưỡng nhận thức lý luận.
Để thực hiện tốt hình thức này yêu cầu đặt ra cho các cấp ủy Đảng, các
tổ chức, lực lượng nhất là cơ quan chính trị phải quan tâm giúp đỡ, tạo điều
kiện thuận lợi, dành quỹ thời gian đầy đủ để họ học tập có kết quả cao. Đồng
thời trong công tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ phải gắn liên với thực tiễn
nhằm nâng cao hiệu quả, Việc tuyển chọn và tổ chức đào tạo, bồi dưỡng như
vậy sẽ bảo đảm cho cán bộ vừa có sự hiểu biết rộng về các ngành, các quân
binh chủng, vừa có độ sâu về chuyên ngành, đồng thời bảo đảm thời gian tích
luỹ kinh nghiệm công tác liên tục tương đương. Đó cũng là cơ sở để khắc
phục khoảng cách chênh lệch về trình độ, kinh nghiệm như hiện nay giữa cán
bộ chính trị với cán bộ chỉ huy ở đơn vị cơ sở. Và như vậy mới có đội ngũ
CBTĐ bộ đội chủ lực có tính kế thừa, cân bằng giữa cán bộ chính tri, quân sự
và cán bộ chuyên môn; có nhiều cán bộ đủ khả năng thay thế hoặc đảm nhiệm
tốt cương vị chỉ huy trưởng đơn vị khi cần thiết trong tình hình mới.
4.2.3. Phát huy tính tích cực, tự giác trong tự giáo dục, tự rèn luyện
để nâng cao bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ tiểu đoàn bộ đội chủ
lực Quân đội nhân dân Lào
Đây là giải pháp quan trọng nhất, có có ý nghĩa thiết thực và mang tính
đột phá trong nâng cao bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ tiểu đoàn bộ đội
chủ lực Quân đội nhân dân Lào giai đoạn hiện nay. Tự học tập, tự rèn luyện
có vai trò đặc biệt quan trọng góp phần to lớn vào quá trình hình thành và
phát triển nhân cách của mỗi cán bộ, trong đó có bản lĩnh chính trị. Chủ tịch
Hồ Chí Minh đã dạy: “phải lấy tự học tập làm cốt” [18, tr.41].
Nâng cao bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ là quá trình thống nhất
của hai mặt: một mặt, là sự tác động có mục đích từ bên ngoài vào đối tượng;
mặt khác, thông qua sự tác động đó làm cho đối tượng thực hiện hoạt động tự
giáo dục, tự biến đổi, tự hoàn thiện bản thân mình. Tuy là mặt thứ hai, bước tiếp
133
theo của quá trình nhưng tự giáo dục, tự rèn luyện bao giờ cũng có ý nghĩa trực
tiếp quyết định sự phát triển các phẩm chất nhân cách. Bởi, những tác động từ
bên ngoài dù toàn diện đến đâu cũng chỉ vạch ra được mục tiêu, phương hướng,
cung cấp cơ sở dữ liệu, nội dung, cách thức, phương pháp, tạo điều kiện thuận lợi
thúc đẩy quá trình hình thành và phát triển các phẩm chất nhân cách. Bản thân đối
tượng có phát triển theo định hướng đó hay không và phát triển đến mức độ nào
hoàn toàn phụ thuộc vào ý thức và khả năng tự giáo dục, tự rèn luyện của họ. Ý
thức tích cực tự giác, khả năng tự giáo dục, rèn luyện của họ càng cao thì sự phát
triển các phẩm chất nhân cách càng lớn. Vì vậy, cùng với nâng cao chất lượng
giáo dục, rèn luyện của chủ thể, đồng thời phải phát huy tính tích cực, chủ động
trong tự giáo dục, tự rèn luyện nâng cao bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ
tiểu đoàn bộ đội chủ lực QĐND Lào.
Trong giai đoạn cách mạng hiện nay, để đảm bảo cho đội ngũ cán hiện
nay luôn ngang tầm với yêu cầu nhiệm vụ trong sự nghiệp đổi mới của đất
nước, của đơn vị, vấn đề có ý nghĩa quyết định là: từng cán bộ dù ở cương vị
nào, đều phải thường xuyên tự học tập nâng cao trình độ về mọi mặt, tự học
tập chuyên môn, nghiệp vụ và phải thực sự trau dồi đạo đức, lối sống, coi
trọng tính tiền phong gương mẫu để hoàn thành tốt chức trách, nhiệm vụ được
giao. Không tích cực tự học tập, rèn luyện, phấn đấu vươn lên cũng là một
biểu hiện của sự thoái hóa.
Để tự học, tự rèn luyện có kết quả cao trong nâng cao bản lĩnh chính trị
của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào, phải chú trọng một số nội
dung sau đây:
Một là, nâng cao nhận thức, trách nhiệm đội ngũ cán bộ tiểu đoàn bộ
đội chủ lực Quân đội nhân dân Lào về vị trí, vai trò của người cán bộ cấp tiểu
đoàn và lòng tự hào nghề nghiệp của họ.
Nâng cao nhận thức, trách nhiệm và lòng tự hào về nghề nghiệp mà
người cán bộ tiểu đoàn đang dấn thân, theo đuổi, đảm bảo cho cán bộ yên tâm
134
gắn bó với chức trách, nhiệm vụ được giao. Lòng tự hào, tự tôn nghề nghiệp
của mình có ý nghĩa trực tiếp tác động tới người cán bộ cả trong nhận thức, rèn
luyện kỹ năng, kỹ xảo tay nghề và giáo dục phẩm chất nhân cách, tác phong
công tác cho họ. Vì vậy nhận thức đúng về vị trí, vai trò đó tạo cho đội ngũ
CBTĐ bộ đội chủ lực là cơ sở nền tảng, động lực bên trong để mỗi cán bộ
không ngừng tự học tập, nghiên cứu, rèn luyện phấn đấu tiến bộ trưởng thành,
tự đổi mới mình đáp ứng đòi hỏi của yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.
Đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực nhận thức một cách nghiêm túc, việc học
tập đối với mỗi cán bộ, đảng viên không còn đơn thuần là học để “biết”, mà
mục đích của học tập là học để “làm việc”; và coi việc học tập nâng cao trình
độ là một quá trình xuyên suốt. Học bằng mọi cách, bằng mọi hình thức; trong
đó việc tự học, tự nghiên cứu là cơ bản. Đồng thời, xây dựng cho mình những
hoài bão, ước mơ cao đẹp, lấy đó làm mục tiêu phấn đấu. Trước những thuận
lợi và khó khăn của đất nước cũng như của bản thân mình, hơn lúc nào hết cán
bộ phải nhận thấy rõ vị trí, vai trò của mình đối với sự phát triển của đất nước,
của quân độ và của đơn vị. Phải nhận thức được khó khăn lớn nhất của mình,
của đơn vị trong giai đoạn này là sự cạnh tranh quyết liệt về trí tuệ để đạt tới
những đỉnh cao của khoa học, kỹ thuật và công nghệ cũng như trình độ lãnh
đạo, chỉ huy và quản lý. Để vượt qua được khó khăn đó, đòi hỏi rất cao ở cán
bộ là phải tự học tập, tự rèn luyện để nâng cao trình độ về mọi mặt, phải trau
dồi bản lĩnh chính trị, giữ vững lý tưởng XHCN, phấn đấu thực hiện mục tiêu
dân giàu, nước mạnh, xã hội đoàn kết, dân chủ, công bằng, văn minh.
Cấp uỷ, chỉ huy các đơn vị cần thường xuyên quan tâm làm tốt công tác
giáo dục về mọi mặt; đặc biệt phải coi trọng công tác giáo dục bồi dưỡng thế
giới quan, phương pháp luận khoa học, làm cho cán bộ luôn nhận thức đúng,
thấy rõ trách nhiệm nặng nề nhưng cũng rất vinh dự, tự hào được tham gia
vào sự nghiệp cách mạng. Từ đó, xác định rõ mục tiêu phấn đấu cho từng loại
hình cán bộ, động viên khích lệ cán bộ noi gương, học tập tư tưởng của Bác
135
Hồ về học suốt đời: "Học không bao giờ cùng. Học mãi để tiến bộ. Càng tiến
bộ, càng thấy càng phải học thêm".
Thực tế đã cho thấy, hiện nay đại đa số cán bộ đều nhận thức được việc
học tập là quyền lợi và nhiệm vụ chính trị của mình; hiểu theo cách khác học
là tồn tại, lười học tập là đồng nghĩa với tụt hậu, thoái hóa. Nhưng lại có một
bộ phận nhỏ cán bộ còn thờ ơ, an phận, tự mãn không quan tâm đến học tập
nâng cao trình độ, thiếu cập nhật, thiếu hiểu biết. Từ đó dẫn đến lệch lạc về tư
tưởng, tâm trạng bi quan, dao động, mất lòng tin, mất phương hướng, làm
chậm tiến trình đổi mới tư duy trong mọi lĩnh vực hoạt động của Đảng và Nhà
nước. Kiến thức vững chắc bao giờ cũng là cơ sở của sự thành công. Để có
kiến thức thì yêu cầu trước nhất đối với đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực là phải
ra sức học tập, nâng cao trình độ lý luận chính trị, trình độ chuyên môn. Góp
phần xây dựng và củng cố đội ngũ cán bộ vững vàng về chính trị, trong sáng
về đạo đức, chuyên về nghiệp vụ, đủ sức thực hiện thắng lợi sự nghiệp cách
mạng và từng bước hiện đại hóa QĐND Lào.
Hai là, tăng cường sự định hướng, giúp đỡ của cấp ủy, người chỉ huy
và các cơ quan cấp trên đối với đội ngũ cán bộ tiểu đoàn bộ đội chủ lực Quân
đội nhân dân Lào trong tự học tập, tự rèn luyện BLCT.
Cấp ủy, nhất là Thủ trưởng về chính trị, Thủ trưởng về quân sự, cơ
quan chính trị, cán bộ chính trị phải trực tiếp định hướng cụ thể những
nội dung cần học tập, rèn luyện cho cán bộ, cho nên cần phải tổ chức
chặt chẽ quá trình tự học, rèn luyện, tự nghiên cứu của cán bộ mặt khác
phải đòi hỏi tích chủ động, tự giác, tích cực ở người học. Hồ Chí Minh
đã dạy: “Học hỏi là một việc phải tiếp tục suốt đời. Suốt đời phải gắn
liền lý luận với công tác thực tế. Không ai có thể tự cho mình đã biết đủ
rồi, biết hết rồi” [17, tr.215]. Để việc tự học của cán bộ đạt chất lượng
cao cần phải hướng vào việc tuyên truyền định hướng những giá trị
chuẩn mực của con người mới, những tiêu chuẩn nhân cách của người
136
cách mạng. Những nội dung cần định hướng cho cán bộ trong tự học tập,
rèn luyện cần tính toán một cách chặt chẽ trên cơ sở đánh giá đúng nhu
cầu nhận thức của từng đối tượng, những vấn đề mới về lý luận và thực
tiễn đặt ra, nguồn tài liệu tham khảo hiện có, điều kiện công tác, thời
gian và các yếu tố khác phục cho việc tự học tập, tự nghiên cứu. Như
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: “phải tự nguyện, tự giá, xem công
tác học tập cũng là một nhiệm vụ mà người cán bộ cách mạng phải hoàn
thành cho được. Do đó mà tích cực, tự động hoàn thành kế hoạch học
tập, nêu cao tinh thần chịu khó, cố gắng không lùi bước trước bất kỳ khó
khăn nào trong việc học tập” [21, tr.499].
Thực tế cho thấy, đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực bị hạn chế về trình độ
văn hóa, lý luận chính trị là người thiếu tâm nhìn xa trông rộng, nắm việc nhỏ
bỏ việc lớn; không biết nghiên cứu, tổng kết thực tiễn để khái quát kinh
nghiệm nâng lên thành lý luận; chậm phát hiện và nắm bắt những cái mới;
năng nề kinh nghiệm chủ nghĩa, thiếu chủ động sáng tạo trong công tác; chấp
hành chỉ thị, nghỉ quyết của trên một cách máy móc, thụ động. Khi gặp khó
khăn hoặc trước những diễn biến phức tạp của tình hình thì lúng túng, bị
động, dễ mất phương hướng.
Ba là, cấp uỷ và người chỉ huy cấp trên coi trọng việc học tập, rèn
luyện toàn diện và thường xuyên kiểm tra, đánh giá chất lượng tự học, tự rèn
của đội ngũ cán bộ tiểu đoàn.
Cấp uỷ, chỉ huy các cấp coi trọng việc học tập, rèn luyện toàn diện của
đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực. Bên cạnh việc nâng cao trình độ lý luận chính
trị đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực còn phải luôn phấn đấu học tập, bồi dưỡng
nâng cao trình độ nghiệp vụ chuyên môn, nhất là trong các ngành khoa học kỹ
thuật, khoa học quản lý và thực hành. Thường xuyên tiếp cận và cập nhật kiến
thức và thông tin mới về lãnh đạo kinh tế, lãnh đạo nhà nước, đáp ứng yêu
cầu trong giai đoạn cách mạng hiện nay.
137
Trí tuệ là nội hàm của nhận thức lý tính đạt đến một trình độ nhất định
trên cơ sở những hiểu biết của con người về tự nhiên, xã hội và tư duy trở
thành công cụ để nhận thức và cải tạo thế giới. Cán bộ tiểu đoàn có trình độ
trí tuệ mới có thể hình thành và phát triển tính nhạy bén để giải quyết một
cách chính xác và mau lẹ những vấn đề phức tạp.
Đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực có trình độ, trí tuệ, năng lực lãnh đạo và
chỉ đạo mới có nhận thức, tình cảm, ý chí, niềm tin và hành vi chính trị và
trình độ tự giác, tạo nên năng lực làm chủ của cán bộ, thể hiện tập trung ở sự
vững vàng kiên định, đồng thời nhạy cảm trước những biến động chính trị xã
hội, tính tích cực trong tham gia vào các quá trình chính trị - xã hội đó, giải
quyết chính xác và mau lẹ những vấn đề chính trị thực tiễn, đúng với quy luật
khách quan và phù hợp với điều kiện lịch sử cụ thể.
Phát hiện nêu gương nhân rộng điển hình tiên tiến khắc phục những
trường hợp trung bình chủ nghĩa, ngại học tập, ngại rèn luyện. Các cấp lãnh
đạo, chỉ huy cần tích cực truyền đạt kinh nghiệm hoạt động thực tiễn cho cán
bộ trẻ, nhất là cán bộ mới ra trường, định hướng rõ những nội dung đã học, có
chế độ kiểm tra thường xuyên việc tự học, tự rèn của cán bộ, có chính sách
biểu dương, khen thưởng, nhân rộng điển hình người tốt, việc tốt, đơn vị tốt,
kiên quyết xử lý nghiêm những cán bộ vi phạm phẩm chất đạo đức lối sống.
Đồng thời đưa vấn đề tự học, tự rèn luyện của cán bộ vào nghị quyết lãnh đạo
của tổ chức Đảng, vào kế hoạch công tác của đơn vị. Tinh thần, thái độ, trách
nhiệm và kết quả tự học tập, tự rèn luyện của cán bộ phải là một tiêu chí để
đánh giá khen thưởng đề bạt bổ nhiệm.
Phê phán biểu hiện, các đơn vị khoán trắng việc tự học tập, tự rèn luyện
của cán bộ; không quan tâm hướng dẫn, cung cấp tại liệu, không kiểm tra đôn
đốc thực hiện kế hoạch tự học tập tự rèn luyện của cán bộ. Đối với cán bộ quá
coi trọng bằng cấp, cho rằng mình đã có bằng cử nhân, bằng đại học,.. là đủ
rồi, không cần phải học thêm làm gì, nhất là học chính trị; hoặc một số cán bộ
138
ngại học lý luyện chính trị; càng xem nhẹ việc tự học, tự rèn luyện; nêu có tự
học, tự rèn luyện thì lại không có kế hoạch, gặp căng hay chớ, gặp đâu học
đó, không đặt ra chỉ tiêu, mục đích rõ ràng.
Bốn là, tăng cường rèn luyện cán bộ trong hoạt động thực tiễn; tạo môi
trường thuận lợi để cán bộ phát huy được tố chất ham học tập, cầu tiến bộ.
Thực tiễn các đơn vị được biên chế, tổ chức hết sức chặt chẽ, thống nhất
và được học tập rèn luyện theo một quy trình khoa học dựa trên việc tuân thủ
chấp hành, thực hiện các nguyên tắc, chế độ, quy chế, điều lệnh, Điều lệ của
Quân đội. Đây có thể được coi là môi trường lý tưởng để cán bộ được tận dụng
mọi cơ hội, tranh thủ mọi điều kiện, hoàn cảnh, thời gian để tự học tập nâng cao
trình độ mọi mặt, năng lực toàn diện và rèn luyện xây dựng bản lĩnh chính trị,
phẩm chất đạo đức lối sống của người lãnh đạo, chỉ huy và người quản lý tốt.
Nhưng để biến môi trường giáo dục - đào tạo của đơn vị thành môi trường tự
học tập, tự rèn luyện của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực thì vấn đề đặt lên trước
hết là phải xây dựng được một tập thể đoàn kết, tự giác, tự quản cao. Đơn vị có
ổn định phát triển, nội bộ có đoàn kết thống nhất cao thì cơ hội, thời gian dành
cho cán bộ tự học tập, nghiên cứu, tự rèn luyện mới đến nhiều. Trong chỉ đạo
học tập, quản lý rèn luyện đội ngũ cán bộ cấp ủy cần chú ý nâng cao nhận thức
toàn diện, bồi dưỡng nắm chắc lý luận song phải quan tâm tới trình độ vận dụng
giải quyết thực tiễn thông qua quá trình học tập, rèn luyện tạo sự chuyển biến cả
trong nhận thức, tư tưởng và hành động; rèn luyện bản lĩnh chính trị, phương
pháp xem xét giải quyết các vấn đề thực tiễn đặt ra. Do đó, phải coi trọng bồi
dưỡng thế giới quan, nhân sinh quan, phương pháp tác phong công tác.
Đồng thời với những nội dung hoạt động theo quy định thì cấp uỷ, chỉ
huy các cấp phải tích cực, chủ động, sáng tạo ra nhiều nội dung, hình thức
hoạt động đa dạng nhằm mục đích phát huy tính năng động, sáng tạo, tinh
thần trách nhiệm của đội ngũ cán bộ như: tổ chức các hoạt động hội thi, hội
thao, các cuộc hội thảo, toạ đàm, trao đổi, văn hoá văn nghệ, thể thao, tham
139
quan…Một nội dung hết sức quan trọng trực tiếp góp phần đẩy mạnh việc tự
học, tự rèn luyện của đội ngũ cán bộ hiện nay là phát huy tính tích cực, chủ
động, tự giác nghiên cứu khoa học tạo điều kiện tốt để cán bộ lĩnh hội bổ sung
tri thức, cập nhật cái mới, không ngừng phát triển tư duy khoa học. Hình thức
tự học, tự rèn luyện có thể qua sách vở, qua các phương tiện thông tin đại
chúng, qua đồng nghiệp, kết hợp với sự hướng dẫn của cơ qua chính trị, cán
bộ chính trị và đội ngũ giáo viên các cấp.
Người CBTĐ bộ đội chủ lực nhất là người giữ trọng trách trong đơn vị
cần có đức tính hy sinh cho lợi ích của nhân dân, của Tổ quốc, đó chính là hội
tụ nét tính cách trong sáng nhất, cao cả nhất. Điều này có ý nghĩa quan trọng
trong thời buổi kinh tế thị trường khi nhiều lợi ích đan xen, trong đó cần giải
quyết hài hòa lợi ích cá nhân, lợi ích của tập thể và lợi ích xã hội. Người cán
bộ phải luôn thấm nhuần quan điểm của Đảng việc gì có lợi cho dân dù nhỏ
cũng cố làm; việc gì có hại cho dân dù nhỏ cũng cố tránh. mỗi cán bộ trước
hết là cán bộ đứng đầu trong đơn vị kiểm điểm, liên hệ theo chức trách, nhiệm
vụ được giao, tự phê bình và phê bình thẳng thắn, dân chủ, nghiêm túc, chân
thành, gắn với thực hiện quy định của kỷ luật Đảng Đại hội IX Đảng NDCM
Lào bốn điều đảng viên không được làm.
4.2.4. Tăng cường quản lý, kiểm tra, giám sát nhận thức tư tưởng
và hoạt động thực tiễn của đội ngũ cán bộ tiểu đoàn bộ đội chủ lực Quân
đội nhân dân Lào
Đây là một giải pháp rất quan trọng trong nâng cao bản lĩnh chính trị
của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào giai đoạn hiện nay.
* Tăng cường công tác quản lý đội ngũ cán bộ tiểu đoàn bộ đội chủ
lực Quân đội nhân dân Lào
Quản lý là thuộc tính bất biến, nội tại của một quá trình hoạt động trong
xã hội. Trong đó, yếu tố con người, chủ yếu là người quản lý và người bị quản
lý giữ vai trò trung tâm trong chương trình hoạt động quản lý.
140
Quản lý cán bộ là quá trình nghiên cứu, tìm hiểu, xem xét cán bộ, đánh
giá đúng đắn từng cán bộ và đội ngũ cán bộ, làm cơ sở đề ra chủ trương, kế
hoạch, biện pháp đào tạo, bồi dưỡng cán bộ được chính xác, thiết thực, bố trí,
sử dụng cán bộ đúng chỗ, thích hợp và có hiệu quả cao. Việc quản lý cán bộ
phải toàn diện, đặc biệt chú ý một số nội dung sau:
Một là, phải thực hiện đúng quy định về công tác quản lý cán bộ.
Quản lý đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực phải đúng qui chế công tác cán
bộ. Quản lý phải toàn diện, cả số lượng lẫn chất lượng, cả từng cán bộ lẫn đội
ngũ; quản lý từng loại cán bộ, từng cấp, từng ngành; quản lý cả phẩm chất và
năng lực, sức khỏe và kiến thức chuyên môn; quản lý lịch sử chính trị cán bộ
với quá trình hoạt động thực tiễn và sinh hoạt của cán bộ tại đơn vị, nắm chắc
tình hình gia đình, hậu phương cán bộ và các mối quan hệ xã hội của cán bộ;
quản lý hồ sơ cán bộ theo phân cấp. Ở đơn vị cơ sở, Đảng uỷ cơ sở và đội ngũ
CBTĐ trước hết là bí thư, thủ trưởng về chính trị phải nắm chắc toàn diện cả
đội ngũ và từng cán bộ của đơn vị mình. Có nắm chắc cán bộ thì việc sử dụng
cán bộ mới chính xác và việc giáo dục, rèn luyện cán bộ mới có hiệu quả.
Đảng ủy phải thống nhất lãnh đạo công tác cán bộ và quản lý đội ngũ
cán bộ theo nguyên tắc tập trung dân chủ, đồng thời phát huy trách nhiệm của
đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực. Đảng ủy các cấp phải trực tiếp chăm lo xây
dựng đội ngũ cán bộ trên mọi lĩnh vực đồng thời phải thực hiện nghị quyết,
chính sách cán bộ thông qua các tổ chức. Đảng ủy phải phân công, phân cấp
quản lý cán bộ cho các cấp ủy và các tổ chức Đảng; đồng thời thường xuyên
kiểm tra việc thực hiện công tác cán bộ trong đơn vị, coi đây là một trong
những việc quan trọng bậc nhất của lãnh đạo. Những vấn đề về chủ trương,
chính sách, đánh giá, bố trí, sử dụng, điều động, đề bạt, khen thưởng, xử lý kỷ
luật cán bộ nhất thiết phải do cấp ủy có thẩm quyền quyết định theo đa số.
Hai là, làm tốt việc quản lý tình hình chính trị và tư tưởng của đội ngũ
CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào.
141
Xây dựng lực lượng vũ trang cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng
bước hiện đại là mục tiêu phấn đấu của Đảng, Nhà nước, QĐND Lào, đặc biệt
trong giai đoạn hiện nay, khi các thế lực thù địch đang đẩy mạnh thực hiện
chiến lược “Diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ với nhiều âm mưu, thủ đoạn
ngày càng tinh vi, xảo quyệt để chống phá cách mạng Lào thì việc quản lý tốt
tình hình tư tưởng, xây dựng bản lĩnh, ý chí chiến đấu cho cán bộ, chiến sĩ lại
càng có ý nghĩa hết sức quan trọng. Để lực lượng vũ trang thực sự là đội quân
cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, cán bộ, chiến sĩ không sợ hy sinh, gian khổ,
tận trung với nước, tận hiếu với dân, vượt qua được những thử thách khắc
nghiệt, những cám dỗ của đời thường, chắc tay súng trong mọi thời điểm,
người cán bộ phải thường xuyên khảo sát, nắm sâu hơn nữa thực trạng nhận
thức tư tưởng của cán bộ, chiến sĩ để có nội dung, hình thức, phương pháp
tuyên truyền, quản lý, giáo dục, bồi dưỡng phù hợp đối với từng đối tượng.
Trước hết, phải nắm chắc trình độ nhận thức của mọi cán bộ về lý luận
chủ nghĩa Mác - Lênin, đạo đức Cay-xỏi Phổm-vi-hản, quan điểm, tư tưởng
của Đảng, Nhà nước trong thời kỳ mới đối với nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ
Tổ quốc; nắm chắc tình hình, nhiệm vụ của cách mạng, nhiệm vụ của lực
lượng vũ trang để cán bộ xác định quyết tâm, ra sức phấn đấu thực hiện. Thực
tế đã chứng minh, trải qua hơn 65 năm xây dựng, chiến đấu, trưởng thành của
quân đội, người cán bộ nhất là những cán bộ lãnh đạo, Thủ trưởng về chính trị
và quản lý luôn là linh hồn của đơn vị, biết nắm bắt tình hình tư tưởng của
cán bộ, chiến sĩ những thời điểm khó khăn nhất thì vai trò của người cán bộ
CBTĐ bộ đội chủ lực luôn được thể hiện một cách rõ nét, kịp thời động viên,
khích lệ cán bộ, chiến sĩ vượt qua khó khăn gian khổ để vươn lên. Để làm
được điều đó phải chú trọng một số vấn đề chủ yếu sau đây:
Bên cạnh đó, Đảng uỷ phải luôn quan tâm, coi trọng việc giáo dục nâng
cao ý thức tổ chức kỷ luật, làm cho họ nhận thức rõ ý nghĩa tính kỷ luật và
chấp hành nghiêm kỷ luật là trách nhiệm, niềm vinh dự của mỗi cán bộ, chiến
sĩ, giữ gìn và phát huy phẩm chất Bộ đội “Lào-Ít-xa-la” và “quân đội anh
142
hùng của dân tộc Lào anh hùng”. Qua đó, tạo sự thống nhất cao trong tổ chức
thực hiện nhiệm vụ. Về chất lượng phải nắm chắc phẩm chất chính trị, đạo
đức, lối sống, đoàn kết, kỷ luật; trình độ hiểu biết về kiến thức xã hội, số
lượng được đào tạo qua trường lớp, học vị, học hàm, bằng cấp, khả năng vận
dụng chỉ thị, nghị quyết của cấp trên cụ thể hóa thành nhiệm vụ cụ thể của cấp
mình và tổ chức thực hiện thắng lợi ở đơn vị, trình độ năng lực lãnh đạo, tổ
chức chỉ huy, quản lý bộ đội, kinh nghiệm và thử thách trong chiến đấu, huấn
luyện, công tác và lao động sản xuất.
Trong quản lý tư tưởng phải hết sức chú trọng khâu quản lý chất lượng,
không nên “đánh trống bỏ dùi”, quản lý hời hợt, chỉ triển khai bằng văn bản,
sau đó cứ đến kỳ là sơ kết, tổng kết. Tăng cường vai trò lãnh đạo tuyệt đối,
trực tiếp về mọi mặt của Đảng đối với quân đội là vấn đề hệ trọng, có ý nghĩa
sống còn đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đặc biệt trong tình
hình hiện nay, khi các thế lực phản động đang tìm mọi thủ đoạn thâm độc để
xoá bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng, thực hiện mưu đồ “phi chính trị hoá” quân
đội thì toàn Đảng, toàn quân, toàn dân phải không ngừng nâng cao cảnh giác,
không được sao nhãng, lơ là, kiên quyết đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu
và hành động phá hoại của chúng
Đồng thời, cấp ủy các cấp phải giáo dục tinh thần bảo vệ Tổ quốc
XHCN là bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ,
bảo vệ an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội và nền văn hóa; bảo vệ Đảng,
Nhà nước, nhân dân và chế độ XHCN; bảo vệ sự nghiệp đổi mới và lợi ích
quốc gia, dân tộc. Nội dung rộng lớn và toàn diện của sự nghiệp bảo vệ Tổ
quốc đã đặt ra nhiều vấn đề rất mới đối với việc xây dựng Quân đội nhân dân
cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, cùng với việc củng cố,
bồi dưỡng phẩm chất tuyệt đối trung thành với Đảng, với Tổ quốc, với nhân
dân cho cán bộ, chiến sĩ. Nhận thức đúng đắn mục đích, ý nghĩa của công tác
quản lý tư tưởng, những năm qua, cấp ủy phải có nhiều chủ trương, biện pháp
143
đồng bộ để quản lý tư tưởng của cán bộ chú trọng khâu dự báo chính xác mọi
diễn biến, không để bất ngờ xảy ra.
Ba là, thực hiện tốt việc quản lý các mối quan hệ của đội ngũ CBTĐ bộ
đội chủ lực QĐND Lào.
Trong giai đoạn hiện nay, đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực có điều kiện
tiếp xúc và tiến hành nhiều quan hệ xã hội. Trong khi đó, với sự tác động tiêu
cực của cơ chế thị trường, của sự bủng nổ thông tin và sự xâm nhập, giao thoa
văn hóa, với thủ đoàn “phi chính trị hóa” quân đội trong thực hiện chiến lược
“diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch, cán bộ dễ tiếp xúc, bị lây nhiễm
tư tưởng, văn hóa xấu độc, dễ bị lợi dụng, bị kích động và bị lối kéo. Vì vậy,
để nâng cao bản lĩnh chính trị, củng cố trận địa tư tưởng cho cán bộ trong
phòng ngự chiến lược “diễn biến hòa bình” của chủ nghĩa đế quốc đứng đầu
là đế quốc Mỹ cần thiết phải có biện pháp quản lý chặt chẽ các hoạt động thực
tiễn của cán bộ, nắm chắc các quan hệ xã hội của đội ngũ cán bộ để có cơ sở
phân tích diễn biến tư tưởng chính trị và giải quyết kịp thời, đúng đắn, dứt
điểm những diễn biến tư tưởng phức tạp, những vấn đề nảy sinh.
Quản lý mối quan hệ của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực đây là công
việc cực kỳ quan trọng, đầy khó khăn, lâu dài, yêu cầu phải làm thường
xuyên, phải có mọi tổ chức và mọi lực lượng tham gia thì mới có hiệu quả
cao. Quản lý cán bộ phải gắn liền với công tác giám sát, kiểm tra cán bộ về
chất lượng, hiệu quả công việc, về tư tưởng, lập trường, mối quan hệ xã hội
của bản thân và gia đình cán bộ. Hoàn thiện các quy định về quyền hạn, trách
nhiệm của cấp ủy, tổ chức Đảng và người đứng đầu các cấp trong giáo dục,
quản lý cán bộ; gắn xây dựng đội ngũ cán bộ, đổi mới công tác cán bộ với
thực hiện tốt việc tiếp tục học tập và làm theo truyền thống tốt đẹp của Đảng
và truyền thống tốt đẹp của bộ đội “Lào-Ít-xa-la” tấm gương đạo đức Cay-xỏi
Phổm-vi-hản, với các hoạt động phòng, chống tham nhũng, quan liêu, lãng
phí, tiêu cực. Xây dựng và thực hiện thành nền nếp chế độ công tác quản lý
144
cán bộ, thủ tục quản lý, các hồ sơ quản lý cán bộ (tự nhận xét hàng năm, bổ
sung lý lịch, chế độ nhận xét cán bộ, chế độ lấy ý kiến phê bình của quần
chúng; các sổ sách, giấy tờ, đăng ký thống kê về cán bộ).
Bốn là, kết hợp quản lý việc quản lý từng CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND
Lào với quản lý đội ngũ cán bộ ở cơ sở.
Quản lý đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực còn có quản lý cả đội ngũ cán bộ
và quản lý từng cán bộ. Đối với từng cán bộ phải chỉ đạo cơ quan và đơn vị
nắm chắc tình hình chính trị, tư tưởng, thành phần giai cấp, lịch sử chính trị
của bản thân và gia đình, các quan hệ xã hội, quá trình công tác, chiến đấu,
lập trường, tư tưởng, quan điểm, niềm tin, ý thức, thái độ, trách nhiệm đối với
nhiệm vụ, phẩm chất đạo đức cách mạng, ý chí chiến đấu, tinh thần đoàn kết,
dân chủ, ý thức tổ chức kỷ luật và lối sống sinh hoạt.
Biện pháp quản lý cán bộ ở cấp tiểu đoàn là thông qua quá trình hoạt
động thực tiễn và sinh hoạt của cán bộ để nắm chắc mạnh, yếu của cán bộ;
thông qua việc thực hiện các nhiệm vụ chính trị và chức trách của từng người
mà đánh giá, xem xét cán bộ. Trên cơ sở đề cao trách nhiệm quản lý, phải kết
hợp chặt chẽ việc quản lý đội ngũ cán bộ với quản lý đội ngũ đảng viên; cần
có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, các ngành, các cơ quan, các tổ chức và
quần chúng để quản lý cán bộ.
Đảng uỷ phải biết lãnh đạo, chỉ đạo cấp uỷ, chỉ huy đơn vị nắm chắc
hoàn cảnh kinh tế, lai lịch chính trị, thông qua các mối quan hệ gia đình, bạn
bè, xã hội, thông qua kết quả hoàn thành nhiệm vụ, phẩm chất đạo đức, lối
sống… của cán bộ để quản lý tư tưởng; phối hợp chặt chẽ với cấp uỷ,chính
quyền, đoàn thể và gia đình để quản lý tư tưởng của cán bộ. Cấp uỷ, cần tăng
cường sự lãnh đạo, chỉ đạo đối với công tác tư tưởng trong quản lý cán bộ.
Xem đây là nhiệm vụ, nội dung rất quan trọng để xây dựng bản lĩnh chính trị,
phẩm chất đạo đức, lối sống cho cán bộ; là cơ sở để nâng cao chất lượng tổng
hợp và sức mạnh chiến đấu của lực lượng vũ trang.
145
Các tổ chức Đảng phải có trách nhiệm cao hơn nữa, phải nắm vững tư
tưởng, hành động, thái độ làm việc, các mối quan hệ, cách sống, cả hoàn cảnh
gia đình và tài sản… của mọi cán bộ, đảng viên trong phạm vi mình quản lý
để chủ động ngăn ngừa những hành vi tiêu cực, không để xảy ra những việc
làm sai trái bất ngờ. Đảng ủy các cấp phải nắm chắc số cán bộ hiện có, nhất là
cán bộ thường có hành vị vi phạm kỷ luật của Đảng pháp luật của Nhà nước
và các quy định của đơn vị, sự biến động tăng giảm hàng năm, hàng quý,
hàng tháng của đội ngũ cán bộ. Nắm chắc số lượng cán bộ trong từng tổ chức,
từng bộ phận; tỷ lệ lãnh đạo trong cơ quan và đơn vị, tính kế thừa qua các thời
kỳ trong các đối tượng cán bộ.
Năm là, thực hiện nhiều hình thức, biện pháp trong quản lý đội ngũ
CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào.
Biện pháp quản lý là thông qua hoạt động thực tiễn, sinh hoạt của đảng
viên và công tác hành chính Đảng. Thông qua hoạt động thực tiễn nắm chắc
nhiệm vụ của cán bộ, chỉ đạo các tổ chức Đảng nắm chắc mạnh, yếu của từng
cán bộ và cả đội ngũ cán bộ để xem xét, đánh giá, phân tích kết luận về phẩm
chất, năng lực, tác phong công tác của từng đảng viên. Thông qua việc kiểm
tra và duy trì thực hiện các chế độ sinh hoạt và chấp hành các nguyên tắc sinh
hoạt của Đảng và tổ chức Đảng có thể nắm được ý thức và trình độ hiểu biết
về tâm tư nguyện vọng của cán bộ... Cần tránh lối đánh giá chung chung,
không xuất phát từ quá trình hoạt động thực tiễn.
Đồng thời, phải chú trọng tự quản lý bản thân mình. Sự biến động tình
hình trong và ngoài nước hiện nay đang diễn ra hết sức phức và khó lường
nhất là chiến lược “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch, đồng thời
đất nước đang đẩy mạnh quá trình hội nhập kinh tế quốc tế, quá trình đó đã,
đang đưa lại cho đất nước nói chung và cho đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực
nói riêng những thời cơ và thách thức đan xen lẫn. Vì vậy, đòi hỏi người
CBTĐ bộ đội chủ lực phải có năng lực, phân tích tình hình và có phản ứng
146
chính xác để hạn chế những ảnh hưởng tiêu cực tác động từ bên ngoài đề
chủ động có cách tự quản lý bản thân mình. Đội ngũ CBTĐ cần quản lý bản
thân mình có hiệu quả Đảng ủy các cấp phải quan tâm giáo dục cho họ trong
bất cứ công việc gì cũng cần phải có trách nhiệm, hãy làm hết sức mình, hãy
làm thật tốt những gì cấp trên giao cho, đừng làm qua loa, đừng làm chỉ để
mà làm. Hãy luôn xác định “công việc là của mình”, có ý thức trách nhiệm,
hãy nghĩ đã làm được gì, làm việc thật lòng, không nói nhiều, đừng sợ người
khác không biết. Người như vậy ai cũng cảm mến, mọi cố gắng chắc chắn sẽ
được đền đáp xứng đáng.
Mỗi cán bộ đều tự giác thấm nhuần và tự nguyện thực hiện vô điều
kiện kỷ luật quân đội, pháp luật Nhà nước, quy định của đơn vị. Chấp hành kỷ
luật của cán bộ, chiến sĩ quân đội đã trở thành nhu cầu, thói quen trong sinh
hoạt, công tác, huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu; đã trở thành chuẩn mực, tiêu
biểu của phẩm chất đạo đức cách mạng của bộ đội “Lào- Ít-xa-la”. Đội ngũ
CBTĐ bộ đội chủ lực phải tự biết kiên quyết đấu tranh chống các biểu hiện
quan liêu, cửa quyền, mệnh lệnh hành chính, xa rời quần chúng và thực tế
công việc; nâng cao tinh thần làm chủ trách nhiệm, chống biểu hiện thờ ơ, vô
cảm khi tiếp xúc, quyết tâm đấu tranh không khoan nhượng bệch tham nhũng,
hối lộ, lạm quyền, lợi dụng chức vụ, quyền hạn để vụ lợi, nhũng nhiễu nhân
dân; đồng thời không tiếp tay, bao che các hành vi tham nhũng, tiêu cực.
* Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát đội ngũ cán bộ tiểu đoàn
bộ đội chủ lực Quân đội nhân dân Lào
Giám sát, kiểm tra đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực là một bộ phận cấu
thành hoạt động lãnh đạo của Đảng và là những chức năng lãnh đạo của
Đảng. Hoạt động lãnh đạo của Đảng bao gồm việc đề ra đường lối, chủ
trương, tổ chức thực hiện đường lối, chủ trương đã đề ra thành hiện thực và
giám sát, kiểm tra việc thực hiện đường lối, chủ trương đó. Nói tới lãnh đạo
mà không nói tới giám sát, kiểm tra hoặc tách giám sát, kiểm tra khỏi lãnh
147
đạo đều là sai lầm và dẫn tới làm suy yếu sự lãnh đạo của Đảng. Do đó, trong
hoạt động lãnh đạo, Đảng luôn coi trọng công tác giám sát, kiểm tra và coi đó
là một nguyên tắc, một mắt khâu quan trọng trong hoạt động lãnh đạo cũng
như trong công tác xây dựng Đảng. V.I Lênin chỉ rõ: “Cái chúng ta cần không
phải là các pháp lệnh mới, các cơ quan mới hay các biện pháp đấu tranh mới.
Chúng ta cần kiểm tra năng lực của nhân viên công tác, kiểm tra việc chấp
hành thực tế” [11, tr.19]. Chủ tịch Hồ Chí Minh, người sáng lập và giáo dục
rèn luyện Đảng cộng sản Việt Nam coi kiểm tra, giám sát là vấn đề thuộc về
lãnh đạo. Hồ Chí Minh khẳng định: “Lãnh đạo đúng nghĩa là: phải quyết định
mọi vấn đề một cách cho đúng... phải tổ chức sự thi hành cho đúng..., phải tổ
chức sự kiểm soát” [16, tr.285].
Để công tác giám sát, kiểm tra có tác dụng thiết thực trong nâng cao
bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ tiểu đoàn bộ đội chủ lực Quân đội nhân
dân Lào, cần thực hiện tốt một số vấn đề sau:
Một là, nhận thức đúng vai trò, ý nghĩa công tác giám sát, kiểm tra
trong nâng cao bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ tiểu đoàn bộ đội chủ lực
Quân đội nhân dân Lào.
Giám sát, kiểm tra là hai công việc này tuy khác nhau nhưng nhằm
đạt chung mục đích đó là: nâng cao năng lực lãnh đạo, tăng sức chiến đấu
của Đảng, sự đoàn kết thống nhất và thực hiện dân chủ trong Đảng, giữ
vững kỷ luật Đảng; phòng ngừa, ngăn chặn sự suy thoái về chính trị, đạo
đức, lối sống của cán bộ, bảo vệ quan điểm, chủ trương, đường lối của
Đảng. Tổng kết đánh giá tình hình tổ chức thực hiện CTĐ, CTCT năm
2013 và phương hướng năm 2014 của Tổng cục chính trị QĐND Lào chỉ ra
“cấp ủy phải chỉ đạo, tăng cường, nắm vững tình hình chính trị trong quân
đội nhất là trong đơn vị và từng cán bộ nhằm bảo vệ Đảng - bảo vệ cán bộ
an toàn, phòng và ngăn chặn hiện tượng tiêu cực trong quân đội; tiếp tục
điều tra, giải quyết vụ việc…”.
148
Công tác giám sát, kiểm tra, phải phát hiện và khắc phục được những
khuyết điểm, kết luận đúng ưu, khuyết điểm, xác định rõ nguyên nhân, phạm
vi trách nhiệm của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực giúp cho cấp uỷ nắm được
thực chất hoạt động và tình hình mọi mặt của đơn vị. Mọi kết quả giám sát,
kiểm tra phải được sử dụng vào lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện các nghị quyết và
đề xuất các chủ trương lãnh đạo mới. Quyết định kỷ luật phải đúng người vi
phạm sai lầm, đúng tính chất mức độ tác hại của vụ việc, bảo đảm khách
quan, có lý có tình, đúng phương châm, phương hướng, nguyên tắc, pháp luật
của Nhà nước quy định của quân đội và của đơn vị.
Hai là, phát huy vai trò của cấp ủy, tổ chức Đảng trong giám sát, kiểm
tra đội ngũ cán bộ tiểu đoàn bộ đội chủ lực Quân đội nhân dân Lào.
Thực hiện được mục tiêu, yêu cầu của nhiệm vụ và thực tế hiện nay
cấp ủy và ủy ban kiểm tra các cấp phải tổ chức quán triệt nội dung, nghị
quyết, chỉ thị hướng dẫn của công tác giám sát, kiểm tra đến mọi cán bộ. Bí
thư Đảng uỷ phải đề cao vai trò trách nhiệm, hướng dẫn, chỉ đạo, phát huy vai
trò của uỷ ban kiểm tra Đảng và cơ quan chức năng trong công tác giám sát,
kiểm tra đồng thời khơi dậy tính tự giác, vai trò tiền phong gương mẫu của
đội ngũ cán bộ đảng viên nhất là đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực. Cấp ủy các
cấp phải chủ động và chỉ đạo cấp ủy cấp dưới, ủy ban kiểm tra các cấp xây
dựng phương hướng, nhiệm vụ, chương trình, kế hoạch công tác kiểm tra toàn
khóa, hàng năm nhằm thực hiện gIám sát, kiểm tra có hiệu quả tối cao.
Ba là, kết hợp công tác giám sát, kiểm tra của cấp ủy, tổ chức Đảng với
kiểm tra, thanh tra của chỉ huy đơn vị đối với đội ngũ cán bộ tiểu đoàn.
Kết hợp công tác giám sát, kiểm tra của cấp ủy, tổ chức Đảng với
kiểm tra, thanh tra của chỉ huy đơn vị đối với đội ngũ cán bộ tiểu đoàn,
đặc biệt là vai trò của thủ trưởng đơn vị đối với cán bộ đảng viên. Thủ
trưởng về chính trị, Thủ trưởng về quân sự phải thường xuyên kiểm tra,
giám sát quá trình thực hiện của cán bộ theo chức năng quyền hạn của
149
mình. Kết hợp quản lý đội ngũ cán bộ đảng viên trong hoạt động thực tiễn
với quản lý đội ngũ cán bộ đảng viên thông qua công tác hành chính Đảng
ở cơ sở. Phải giáo dục chấp hành tốt việc lập hồ sơ cán bộ, giấy giới thiệu
sinh hoạt đảng, thẻ chứng minh cán bộ, thẻ Đảng, thu nộp Đảng phí và các
thủ tục hành chính khác.
Bốn là, phát huy vai trò của quần chúng, của cán bộ, chiến sĩ trong
giám sát, kiểm tra đội ngũ cán bộ tiểu đoàn bộ đội chủ lực.
Phát huy vai trò của quần chúng, dựa vào quần chúng để tiến hành
giám sát, kiểm tra làm tốt công tác thẩm tra, xác minh. Kết hợp nhiều
hình thức, biện pháp để nâng cao chất lượng, hiệu quả của công tác giám
sát, kiểm tra. Các cấp uỷ Đảng phải phân công cấp uỷ viên phụ trách
công tác giám sát, kiểm tra xây dựng mạng lưới nhân viên kiểm tra và
mạng lưới thông tin kiểm tra rộng khắp, nhanh nhạy trong toàn Đảng bộ,
giúp các cấp nắm bắt tình hình và các vụ việc kịp thời, nhanh chóng.
Công tác giám sát, kiểm tra và xây dựng chương trình, kế hoạch giám
sát, kiểm tra đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực. Kiên quyết chỉ đạo đưa công
tác kiểm tra, giám sát trở thành một nhiệm vụ thường xuyên của công tác
xây dựng chi bộ, đảng bộ; nâng cao chất lượng, hiệu quả của công tác
kiểm tra, giám sát.
Nội dung giám sát, kiểm tra phải toàn diện, có trọng tâm, trọng điểm,
bảo đảm cho cấp uỷ Đảng nắm được thực chất hoạt động của đội ngũ CBTĐ
bộ đội chủ lực. Thực tế qua các giai đoạn của cách mạng, Đảng NDCM Lào
ngay từ khi ra đời đã coi trọng công tác giám sát, kiểm tra; chức năng lãnh
đạo của Đảng không chỉ ở việc định ra đường lối, nghị quyết, tổ chức thực
hiện mà còn phải tiến hành giám sát, kiểm tra việc thực hiện chỉ thị, nghị
quyết đó. Đây là biện pháp không thể thiếu được để phát huy ưu điểm, phòng
ngừa, khắc phục khuyết, nhược điểm, do đó mà nâng cao năng lực lãnh đạo
và sức chiến đấu của Đảng trong giai đoạn mới.
150
4.2.5. Xây dựng môi trường hoạt động quân sự và xã hội lành
mạnh, quan tâm thực tốt công tác chính sách, tạo điều kiện cho đội ngũ
cán bộ tiểu đoàn bộ đội chủ lực yên tâm phấn đấu, rèn luyện, nâng cao
bản lĩnh chính trị
Con người là một bộ phận của giới tự nhiên, là sản phẩm của sự phát
triển cao nhất của giới tự nhiên; đồng thời trong mối quan hệ với giới tự nhiên
con người là chủ thể cải tạo giới tự nhiên nhằm tạo ra môi trường sống thuận
lợi cho sự tồn tại của con người. C.Mác viết: “con người tạo ra hoàn cảch đến
mức nào thì hoàn cảnh tạo ra con người đến mức ấy, con người là sản phẩm
của lịch sử” [12, tr.31]. Từ luận điểm quan trọng này, ông khẳng định: muốn
xây dựng và phát triển con người “phải tạo ra những hoàn cảnh hợp tính
người”. Với định hướng đó, nâng cao bản lĩnh chính trị của đội ngũ CBTĐ
cần phải chủ động xây dựng môi trường hoạt động quân sự và xã hội lành
mạnh, mà trực tiếp môi trường hoạt động quân sự lành mạnh, tốt đẹp sẽ có tác
dụng tích cực trong phát triển, hoàn thiện các phẩm chất nhân cách.
Xây dựng và phát huy vai trò của môi trường xã hội trong nâng cao bản
lĩnh chính trị của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực cần tập trung vào những vấn
đề cơ bản sau:
Một là, xây dựng mối quan hệ tốt đẹp, lành mạnh trong đơn vị
Tập thể quân nhân đơn vị trong quân đội là một nhóm xã hội đặc thù,
hoạt động vì mục đích chung là thực hiện nhiệm vụ SSCĐ và CĐ để bảo vệ
Tổ quốc XHCN, được tổ chức chặt chẽ với sự đòi hỏi nghiêm ngặt về phục
tùng kỷ luật quân sự và mệnh lệnh của người chỉ huy, với một kiểu quan hệ
đặc biệt dựa trên cơ sở mọi quân nhân đều bình đẳng về chính trị, thống nhất
về mục tiêu lý tưởng, về quyền lợi và nghĩa vụ, cộng đồng về trách nhiệm trên
tinh thần đồng chí, đồng đội.
Quan hệ đồng chí, đồng đội là mối quan hệ rất cơ bản và thiêng liêng
trong quân đội ta. Một mặt, mối quan hệ đó được hình thành trên cơ sở điều
151
lệnh, điều lệ của quân đội, chế độ quy định của đơn vị. Mặt khác, nó xuất phát
từ tình cảm tự nguyện, từ sự yêu thương gắn bó của những con người cùng
chung mục tiêu lý tưởng, được thử thách qua hoạt động quân sự gay go, ác
liệt. Mối quan hệ đồng chí, đồng đội tốt đẹp là nguồn gốc sức mạnh của tập
thể quân nhân. Để xây dựng mối quan hệ đồng chí, đồng đội tốt đẹp đơn vị,
cấp uỷ, chỉ huy cần tăng cường giáo dục về truyền thống đoàn kết gắn bó, tình
cảm trong sáng, thuỷ chung, đồng cam, cộng khổ, chia ngọt sẻ bùi, động viên
cán bộ, chiến sĩ phát huy truyền thống đoàn kết, yêu thương giúp đỡ lẫn nhau,
tích cực phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ chung của đơn vị.
Xây dựng bầu không khí tập thể đơn vị trước hết cần quan tâm xây
dựng mối quan hệ đoàn kết, thống nhất, sự gắn bó máu thịt của quân nhân
trên cơ sở tình cảm đồng chí, đồng đội. Trong tập thể đó, mọi quân nhân thể
hiện thái độ chân thành, trung thực, tin tưởng vào nhau, tin tưởng vào tập thể,
vào lãnh đạo, chỉ huy. Bầu không khí trong tập thể phải vui vẻ, cởi mở, chan
hòa, đầy ắp sự lạc quan và yêu đời. Trong tập thể quân nhân tinh thần công
bằng, dân chủ được phát huy, mọi người được tôn trọng và đối xử bình đẳng,
được quan tâm giúp đỡ, tạo điều kiện để được cống hiến và phát triển về mọi
mặt. Để xây dựng bầu không khí tập thể trong sáng, lành mạnh đơn vị lãnh
đạo, chỉ huy phải thường xuyên định hướng tạo ra dư luận xã hội tích cực, có
tác dụng hướng dẫn tư tưởng, tình cảm, điều chỉnh hành vi của mọi quân nhân
cho phù hợp. Mọi hành vi phù hợp với lợi ích tập thể đều được khuyến khích,
cổ vũ, mọi hành vi sai trái đi ngược với nguyện vọng của tập thể quân nhân
đều bị lên án, tẩy trừ.
Hai là, xây dựng và tổ chức tốt đời sống vật chất, tinh thần đơn vị
Lợi ích kinh tế vẫn là động lực quan trọng nhất đối với việc kích thích
tính tích cực lao động của cán bộ, công chức hiện nay. Thực tế chỉ cho thấy,
khi cuộc sống của cán bộ ổn định thì họ mới toàn tâm, toàn ý làm việc tận
tuỵ, nâng cao tinh thần trách nhiệm và có hiệu quả, C.Mác đã chỉ dẫn:
152
Chừng nào còn có sự chia cắt giữa lợi ích riêng và lợi ích chung,
do đó, chừng nào sự phân chia hoạt động còn được tiến hành
không phải một cách tự nguyện mà một cách tự nhiên, thì chừng
đó hành động của bản thân con người sẽ biến thành một lực lượng
xa lạ đối lập với con người và nô dịch con người con người chứ
không phải bị con người thống trị [13, tr.47].
Hồ Chí Minh thường nhắc: “Muốn quân đội quyết chiến quyết thắng
hơn nữa thì phải săm sóc đời sống vật chất cho họ, nâng cao trình độ chiến
thuật và kỹ thuật của họ, nhất là giáo dục chính trị, làm họ có lập trường
vững chắc, lập trường quân đội của nhân dân do giai cấp công nhân lãnh
đạo” [22, tr.320]. Chăm lo đời sống, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho
đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực một trong những nhiệm vụ trọng tâm của
Đảng ủy các cấp.
Để thường xuyên quan tâm, chăm lo tốt đời sống vật chất, tinh thần cho
đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực phải gắn việc động viên, tổ chức cho đội ngũ
cán bộ hành động thực hiện các nhiệm vụ chính trị của đơn vị với việc giải
quyết, đáp ứng những nhu cầu về việc ăn, ở, nghỉ ngơi, giải trí, sự tiến bộ của
mọi người và các nhu cầu cần thiết của cuộc sống đặt ra. Đẩy mạnh phong
trào thi đua tăng gia, sản xuất, kinh doanh, làm kinh tế... theo đúng chức năng,
quy định của pháp luật, để tạo ra cơ sở vật chất, kinh phí, kết hợp với sự hỗ
trợ của chỉ huy và các cơ quan trong đơn vị để tạo ra quỹ vốn hoạt động và
góp phần cải thiện đời sống vật chất, tinh thần cho đoàn viên, hội viên và đơn
vị. Ngoài ra, cấp ủy, chỉ huy các cấp cần quan tâm đến đời sống của cán bộ,
nhất là những cán bộ có hoàn cảnh gia đình khó khăn bằng cách giúp đỡ về
mặt vật chất và động viên về mặt tinh thần tạo điều kiện cho cán bộ và gia
đình an tâm làm nhiệm vụ và có khả năng vượt qua mọi khó khăn, thử thách
tiến lên hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
153
Ba là, môi trường văn hóa lành mạnh, có kỷ luật, kỷ cương và đơn vị
xanh, sạch, đẹp.
Phải tiếp tục đẩy mạnh cuộc vận động xây dựng “môi trường văn hoá
mới, tốt đẹp, lành mạnh, phong phú”, tạo ra những chuyển biến tích cực trong
đời sống văn hoá - tinh thần của bộ đội, góp phần xây dựng ý chí quyết tâm
vượt khó khăn hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao. Đó là môi trường hết sức
thuận lợi để nuôi dưỡng những phẩm chất tốt đẹp của truyền thống Bộ đội
“Lào-Ít-xa-la”. Thông qua đó, từng bước hạn chế và khắc phục các biểu hiện
tiêu cực trong đạo đức, lối sống của một bộ phận cán bộ, chiến sĩ “mảnh đất
màu mỡ” của chiến lược “Diễn biến hòa bình” nói chung và âm mưu “phi
chính trị hóa” quân đội nói riêng của kẻ thù.
Gắn cuộc vận động xây dựng môi trường “xanh-sạch-đẹp” trong quân
đội với phong trào “xây dựng đơn vị văn hoá” do Tổng cục chính trị QĐND
Lào phát động đã tạo ra nhiều hình thức, nội dung hoạt động phong phú. Tiếp
tục nâng cao chất lượng các hoạt động xây dựng môi trường văn hoá ở đơn vị
cơ sở, không ngừng làm chuyển biến căn bản đời sống văn hoá, tinh thần của
đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực ở các đơn vị cơ sở, nhất là các đơn vị đóng quân
ở vùng sâu, vùng xa, vùng còn nhiều khó khăn, gian khổ. Đặc biệt, các đơn vị
đóng quân trong thủ đô, thành thố thành thị phải gương mẫu trong thực hiện
các quy định của cấp trên về tệ nạn xã hội. Tiếp tục cụ thể hoá mô hình đơn vị
văn hoá ở các đơn vị làm nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu ở các học
viện, nhà trường, đơn vị khoa học, kỹ thuật.
Để đạt được các mục tiêu cơ bản trên đây, vấn đề quan trọng hàng đầu là
phải thực hiện tốt “4 đột phá” của Nghị quyết Đại hội Đảng IX của Đảng
NDCM Lào, nghị quyết 3 kháo III Đảng ủy Bộ Quốc phòng về "4 chương trình
lớn 26 công trình", tạo được sự thống nhất về nhận thức và hành động trong
lãnh đạo, chỉ huy và mọi cán bộ, chiến sĩ về vị trí, vai trò, mục tiêu, nội dung
của cuộc vận động; khắc phục và phê phán kịp thời nhận thức lệch lạc cho
rằng: cuộc vận động chỉ là công việc của các cơ quan tuyên huấn, văn hoá. Phải
154
thấy rõ rằng, đây là một nhiệm vụ quan trọng trong chiến lược xây dựng con
người của Đảng; một bộ phận hữu cơ của cuộc đấu tranh giai cấp, đấu tranh
dân tộc trên lĩnh vực chính trị, tư tưởng hiện nay.
Cấp ủy phải thực hiện chủ trương hướng về cơ sở, hệ thống sáng tạo và
chuyển tải các giá trị văn hóa phục vụ đời sống bộ đội tiến hành nhiều cuộc
vận động sáng tác, cuộc thi, trại sáng tác được mở ra, thu hút nhiều tác giả
trong và ngoài quân đội tham gia, tạo ra nhiều tác phẩm có chất lượng cao,
đáp ứng kịp thời nhu cầu văn hoá, tinh thần của cán bộ. Đặc biệt Đảng ủy
lãnh đạo, chỉ huy các đơn vị đã tập trung chỉ đạo thực hiện xây dựng doanh
trại theo mô hình "Xanh, sạch, đẹp", xây dựng "đơn vị xanh"; khuôn viên của
các đơn vị được quy hoạch, chỉnh trang thường xuyên, nhằm tạo ra cảnh
quan, môi trường sống quy củ và thân thiện. Thúc đẩy các đơn vị thực hiện tốt
cuộc vận động: không hút thuốc lá, không uống rượu, bia; kiên quyết ngăn
chặn tệ nạn ma tuý, cờ bạc, các hủ tục mê tín dị đoan,v.v.
Bốn là, quan tâm chăm lo thực hiện tốt chính sách đối với cán bộ và
hậu phương gia đình cán bộ
Cần đặt được kết quả cao đòi hỏi cấp ủy phải có chính sách phù hợp
với đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực và hậu phương gia định phải thể hiện được
cả quan điểm, tư tưởng chỉ đạo như: cần phải đáp ứng với nhu cầu của nhiệm
vụ cách mạng trong giai đoạn mới ngày càng cao trong giữ vững độc lập dân
tộc và xây dựng đất nước thành công đi theo con đường XHCN; phải thể hiện
rõ quan điểm về chăm lo xây dựng con người mới vừa là mục tiêu, vừa là
động lực phát triển kinh tế xã hội trong thời kỳ quá độ đầy thử thách gay go.
Thực tế, những năm gần đây, nhiều chế độ, chính sách đãi ngộ của Đảng,
Nhà nước, quân đội cho đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực như mọi đối tượng khác
trong quân đội đã có những cải thiện đang kể như: Thông tư 193, 194, nhà ở,
tiền lương, phụ cấp, cơ sở vật chất đảm bảo cho sinh hoạt và công tác, chính
sách hậu phương quân đội… Đặc biệt chế độ tiền lương của cán bộ công chức
155
nói chung và đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực hiện nay nói riêng, so với những
năm trước đây thì đã được cải thiện rất lớn, nhưng còn có nhiều bất cập.
Chính sách đào tạo, bồi dưỡng giáo dục, sử dụng, luân chuyển cán bộ
trong QĐND Lào hiện nay cũng cần có sự điều chỉnh, bổ sung, hoàn thiện
theo hướng: nhất thiết mọi cán bộ cấp tiểu đoàn đều phải được đào tạo, bồi
dưỡng theo một chương trình, nội dung và quy trình thống nhất do Tổng cục
Chính trị quy định. Theo đó, cần tiếp tục củng cố hệ thống trường đào tạo cán
bộ, nâng cao chất lượng giáo viên khoa học xã hội và nhân văn quân sự, tôn
vinh vị thế cán bộ tiểu đoàn trong quân đội. Đồng thời, cần có chính sách
thuyên chuyển cán bộ tiểu đoàn không đủ điều kiện công tác lâu dài trong
quân đội nhưng còn phát huy tác dụng ra công tác ở các cơ quan dân - chính -
Đảng. Để thực hiện được điều đó, cần nhanh chóng hợp thức hoá văn bằng
của các nhà trường quân đội để không chỉ được thừa nhận về pháp lý, mà còn
phải được các cơ quan, tổ chức xã hội thừa nhận trên thực tế.
156
KẾT LUẬN
1. Bản lĩnh chính trị là có tư duy khoa học, tự quyết định một cách độc
lập về hành động của mình, không vì áp lực bên ngoài mà thay đổi quan điểm.
Bản lĩnh thể hiện sự trưởng thành, sự vững vàng của một con người, một tổ
chức. Càng nhiều khó khăn, thử thách, thì càng bộc lộ rõ bản lĩnh, đồng thời
bản lĩnh càng được tôi luyện, vững vàng. Có bản lĩnh là có được phẩm chất
quyết định sự sống còn và thành công của mỗi cá nhân, tổ chức. Thiếu bản
lĩnh thì dễ bị sai lầm, thất bại, khó vượt qua thử thách, trở ngại để đi đến
thành công.
Nâng cao bản lĩnh chính trị cho đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND
Lào là cả quá trình, vừa phải không ngừng trau dồi trình độ lý luận, vừa phải
chú trọng trang bị, bồi dưỡng kiến thức, kinh nghiệm trong hoạt động thực
tiễn để đội ngũ này có lý luận cách mạng khá, nhận thức cách mạng vững
vàng; kinh nghiệm chính trị dồi dào.
2. Trong giai đoạn hiện nay việc nâng cao giác ngộ, lập trường, bản
lĩnh chính trị, giác ngộ mục tiêu, lý tưởng chiến đấu vì độc lập dân tộc và
CNXH cho đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào là vấn đề có tầm quan
trọng đặc biệt làm cơ sở tạo ra sức mạnh của quân đội. Chỉ có giác ngộ chính
trị cao, lập trường, bản lĩnh chính trị vững vàng thì đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ
lực QĐND Lào mới kiên định với mục tiêu lý tưởng, trung thành với Đảng,
với Tổ quốc, với nhân dân, sẵn sàng chiến đấu hy sinh, vượt qua mọi khó
khăn thử thách, hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao.
3. Giác ngộ, lập trường là yếu tố cơ bản tạo thành sức mạnh chính trị,
tư tưởng, tinh thần, làm cơ sở tạo thành sức mạnh tổng hợp của quân đội nói
chung và đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực nói riêng. Đó cũng là cơ sở để đội
ngũ cán bộ, phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo trong thực hiện nhiệm
vụ; là điều kiện cơ bản để cán bộ, nhận thức, xem xét và giải quyết đúng đắn
157
các sự kiện, hiện tượng trong đời sống xã hội; nhận thức đúng kẻ thù, không
mơ hồ, ảo tưởng, lẫn lộn bạn - thù, địch - ta; có thái độ kiên quyết, đấu tranh
bảo vệ cái đúng, phê phán cái xấu, cái sai. Lập trường, bản lĩnh chính trị vững
vàng của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực cũng là một trong những điều kiện cơ
bản để giữ vững ổn định chính trị, làm cho đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực thực
sự là lực lượng chính trị tin cậy của quân đội, Đảng, Nhà nước và của nhân
dân các bộ tộc Lào.
4. Trong sự nghiệp cách mạng giải phóng dân tộc và giai đoạn bảo vệ
và xây dựng đất nước quân đội luôn trung thành tuyệt đối với Đảng, với Tổ
quốc, với nhân dân chiến đấu vì mục tiêu, lý tưởng của Đảng và vì hành phúc
của cả dân tộc. Có được điều đó, quân đội đã xây dựng được đội ngũ cán bộ
có bản lĩnh chính trị vững vàng, đây là một yếu tố quyết định thắng lợi trong
giai đoạn giải phóng dân tộc cũng như giai đoạn bảo vệ và xây dựng đất nước.
Bản lĩnh chính trị của CBTĐ bộ đọi chủ lực QĐND Lào là nhân tố cơ
bản trong tạo nên chất lượng chính trị của cán bộ, là sự thống nhất biện chứng
của các yếu tố góp phần tạo nên chất lượng của từng cán bộ và cả đội ngũ
CBTĐ bộ đọi chủ lực QĐND Lào. Những năm qua, đội ngũ CBTĐ bộ đội
chủ lực QĐND Lào luôn tuyệt đối trung thành với Đảng, Nhà nước và nhân
dân; trung thành với chủ nghĩa Mác - Lênin, mục tiêu, lý tưởng cách mạng;
giữ vững bản chất giai cấp công nhân.
158
DANH MỤC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ
1. Sẻng Thoong Unnang (2015), “Nâng cao bản lĩnh chính trị của sĩ quan
quân đội nhân dân Lào”, Tạp chí Tuyên giáo, (6).
2. Sẻng Thoong Unnang (2015), “Nâng cao đạo đức cách mạng của sĩ quan
quân đội nhân dân Lào”, Tạp chí Kiểm tra (Cộng hòa dân chủ nhân dân
Lào), (5-6).
159
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Ph.Ăngghen (1858), Chiến tranh và quân đội, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
2. Trương Tuấn Biểu (2011), “Nâng cao trình độ học vấn và trí truệ hóa của
đội ngũ cán bộ quân đội đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ xây dựng quân đội
bảo vệ Tổ quốc trong thời kỷ mới”, Tạp chí Giáo dục chính trị lý luận
quân sự Học viện chính trị, (125).
3. Bun-ma Kết-kê-son (2003), Nâng cao đạo đức cách mạng của đội ngũ cán
bộ lãnh đạo chủ chốt cấp tỉnh nước CHDCND Lào trong giai đoạn
hiện nay, Luận án tiến sĩ Lịch sử, chuyên ngành Xây dựng Đảng, Học
viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Hà Nội.
4. Nguyên Văn Chính (2009), “Sự thống nhất giữa đức và tài của người cán
bộ cách mạng theo tư tưởng Hồ Chí Minh”, Tạp chí Giáo dục chính
trị lý luận chính trị quân sự, (113), Học viện Chính trị, Hà Nội.
5. Lê Minh Đức (2012), Bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ khoa học ở
viện khoa học và công nghệ quân sự giai đoạn hiện nay, Luận án tiến
sĩ chuyên ngành xây dựng Đảng, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí
Minh, Hà Nội.
6. Nguyễn Văn Hữu (2005), Nâng cao năng lực giáo dục chính trị của đội
ngũ cán bộ chính trị ở đơn vị cơ sở binh chủng hợp thành thuộc các
binh đoàn chủ lực Quân đội nhân dân Việt Nam hiện nay, Luận án
tiến sĩ Xây dựng Đảng, Hà Nội.
7. Khăm-Phong Xay-Ya-Phon (2006), Nâng cao bản lĩnh chính trị của đội
ngũ cán bộ ở Học viện Quốc phòng Cay-Xỏn Phôm-Vi-Hản QĐND
Lào hiện nay, Luận văn thạc sĩ chuyên ngành Xây dựng Đảng, Học
viện Chính trị quân sự, Hà Nội.
8. V.I. Lênin (1920), “Bệnh ấu trĩ, “Tả khuynh” trong phong trào cộng sản”,
Toàn tập, tập 41, Nxb Tiến bộ, Mátxcơva.
160
9. V.I. Lênin (1977), Toàn tập, tập 4, Nxb. Tiến bộ, Mátxcơva.
10. V.I. Lênin (1978), Toàn tập, tập 41, Nxb. Tiến bộ, Mátxcơva.
11. V.I. Lênin (1978), Toàn tập, tập 45, Nxb. Tiến bộ, Mátxcơva.
12. C.Mác (1995), "Luận cương về Phoi ơ bắc", Toàn tập, tập 3, Nxb. Chính
trị Quốc gia, Hà Nội.
13. C.Mác và Ph.Ăngghen (1845-1846), Hệ tư tưởng Đức, Nxb. Chính trị
Quốc gia, Hà Nội.
14. C.Mác và Ph.Ăngghen (1995), Toàn tập, tập 1, Nxb. Chính trị Quốc gia,
Hà Nội.
15. Hồ Chí Minh (1947), “Lời kêu gọi nhân kỷ niệm 6 tháng kháng chiến”,
Toàn tập, tập 4, Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
16. Hồ Chí Minh (1985), Toàn tập, tập 5, Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
17. Hồ Chí Minh (1986), Toàn tập, tập 9, Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
18. Hồ Chí Minh (1990), Về vấn đề giáo dục, Nxb. Giáo dục, Hà Nội.
19. Hồ Chí Minh (1995), Toàn tập, tập 9, Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
20. Hồ Chí Minh (1995), Toàn tập, tập 5, Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
21. Hồ Chí Minh (1996), Toàn tập, tập 7, Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
22. Hồ Chí Minh (2000), Toàn tập, tập 6, Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
23. Hồ Chí Minh (2000), Toàn tập, tập 8, Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
24. Hồ Chí Minh (2000), Toàn tập, tập 9, Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
25. Hồ Chí Minh (2000), Toàn tập, tập 5, Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
26. Hồ Chí Minh (2002), Toàn tập, tập 6, Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
27. Hồ Chí Minh (2002), Toàn tập, tập 7, Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
28. Phuông-Nu-Xít Năn-Thạ-Vông (2007), Nâng cao đạo đức cách mạng của
đội ngũ cán bộ hậu cần ở đơn vị cơ sở QĐND Lào trong giai đoạn
hiện nay, Luận văn thạc sĩ Khoa học chính trị, Học viện Chính trị
quân sự, Hà Nội.
161
29. Thạ-Nông-Sắc Khun-Khăm (2010), Nâng cao chất lượng công tác tư
tưởng của các Đảng bộ huyện, tỉnh Bo Kẹo CHDCND Lào trong giai
đoạn hiện nay, Luận văn thạc sĩ Xây dựng Đảng, Hà Nội.
30. Nguyễn Văn Thành (2009), Bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ tiểu
đoàn quân khu I, Quân đội nhân dân Việt Nam trong giai đoàn hiện
nay, Luận văn thạc sĩ Chuyên ngành Xây dựng Đảng Cộng sản Việt
Nam, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Hà Nội.
31. Nguyễn Văn Thắng (2001), Nâng cao chất lượng giáo dục lý luận chính
trị cho cán bộ ở đơn vị cơ sở trong quân đội hiện nay dưới ánh sáng
tư tưởng Hồ Chí Minh, Luận án tiến sĩ Lịch sử Đảng, Hà Nội.
32. Đỗ Trung Tín (2009), Nâng cao bản lĩnh chính trị và trình độ trí tuệ của
đội ngũ cán bộ chủ chốt hệ thống chính trị xã, thị trấn của tỉnh Cà
Mau, Luận văn thạc sĩ Khoa học chính trị, chuyên ngành Xây dựng
Đảng Cộng sản Việt Nam, Hà Nội.
33. Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam (2000), Xây dựng đội
ngũ cán bộ quân đội đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn cách
mạng mới, Lưu hành nội bộ, Hà Nội.
34. Đỗ Ngọc Tuyên (2007), Nâng cao trình độ lý luận chính trị của đội ngũ
cán bộ chính trị cấp phân đội ở các trung đoàn Ra đa trong Quân đội
nhân dân Việt Nam hiện nay, Luận án tiến sĩ Xây dựng Đảng, Hà Nội.
35. Nguyễn Thị Tố Uyên (2008), Bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ khoa
học Viện KHXH Việt Nam giai đoạn hiện nay, Luận văn thạc sĩ Khoa
học chính trị, chuyên ngành Xây dựng Đảng, Học viện Chính trị quốc
gia Hồ Chí Minh, Hà Nội.
36. Vi-Sảy Chăn-Thạ-Mạt (2003), Nâng cao giác ngộ chính trị cho đội ngũ
cán bộ chính trị của QĐND Lào trong tình hình hiện nay, Luận văn
thạc sĩ xây dựng Đảng, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh,
Hà Nội.
162
37. Viện Khoa học xã hội nhân văn Quân sự (2007), Xây dựng Quân đội nhân
dân Việt Nam về chính trị, Nxb Quân đội nhân dân, Hà Nội.
38. Trần Ngọc Vinh (2007), Bản lĩnh chính trị của người lãnh đạo trong sự
nghiệp đổi mới ở nước Việt Nam, Luận văn thạc sĩ Chính trị học, Học
viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Hà Nội.
39. Nguyễn Văn Vinh (2012), “Nội dung và yêu cầu cơ bản nâng cao chất
lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên hiện hay”, Tạp chí Giáo dục lý luận
chính trị quân sự Học viện chính trị, (131).
40. Nguyễn Như Ý (chủ biên) (1998), Đại từ điển tiếng Việt, Nxb Văn hóa
Thông tin, Hà Nội.
II. TIẾNG LÀO DỊCH SANG TIẾNG VIỆT
41. Ban Tổ chức Trung ương Đảng (1995), Quy chế lãnh đạo của Đảng đối
với QĐND Lào, Viêng Chăn.
42. Ban Tổ chức Trung ương Đảng (2005), Chiến lược lãnh đạo của ĐNDCM
Lào trong công tác tổ chức, xây dựng Đảng và xây dựng các bộ,
Viêng Chăn.
43. Ban Tuyên huấn giáo dục Trung ương Đảng (2000), Giáo dục cán bộ lãnh
đạo năm 2000, Nxb. xưởng Nhà nước, Viêng Chăn.
44. Bộ Quốc Phòng QĐND Lào, TCCT (2007), Hướng dẫn số 5681/TCCT,
ngày 20/12/2007, Quy trình chiến lược tiến hành CTĐ, CTCT trong
QĐND Lào từ 2007 - 2020, Viêng Chăn.
45. Bu-Sa-Vay Đuông-Ma-Ni (2012), “Nâng cao bản lĩnh chính trị cho cán bộ,
đảng viên ở hội đồng chiến binh tỉnh Ặt-ta-pư giai đoạn hiện hay”, Tạp
chí khoa học quân sự - chính trị của Học viện Cảy-xoi Phôm-vi-hản, (5).
46. Cay-xỏn Phôm-vi-hản (1987), Tác phẩm tuyển chọn, tập 2, Nxb. Quốc
gia, Viêng Chăn.
47. Cay sỏn Phôm Vi Hản (1989), Bài nói chuyện trong buổi Lễ 40 năm
(20.01.1949 - 20.01.1989) thành lập Quân đội nhân dân Lào.
163
48. Cay-xỏn Phôm-vi-hản (1997), Tác phẩm tuyển chọn, tập 3, Nxb. Học viện
Chính trị quốc gia, Viêng Chăn.
49. Cay-xỏn Phôm-vi-hản (2005), Tác phẩm tuyển chọn, tập 4, Nxb. Ban
tuyên huấn Trung ương Đảng, Viêng Chăn.
50. Cay sỏn Phôm Vi Hản (1989), Bài nói chuyện trong buổi Lễ 40 năm
(20.01.1949 - 20.01.1989) thành lập Quân đội nhân dân Lào.
51. Đảng Nhân dân cách mạng Lào (2001), Văn kiện đại hội đại biểu toàn
quốc lần thứ VII, Viêng Chăn.
52. Đảng Nhân dân cách mạng Lào (2006), Văn kiện đại hội đại biểu toàn
quốc lần thứ VIII, Viêng Chăn.
53. Đảng Nhân dân cách mạng Lào (2011), Văn kiện đại hội đại biểu toàn
quốc lần thứ IX, Viêng Chăn.
54. Đảng ủy Bộ quốc phòng QĐND Lào (2010), Hội nghị tổng kết rút kinh
nghiệm về công tác củng cố, xây dựng Đảng toàn quân lần thứ VI,
Viêng Chăn.
55. Đảng ủy Bộ quốc phòng QĐND Lào (2013), Nghị quyết 5 (khóa III), về
vấn đề quân lực trong QĐND Lào, ngày 20/12/2013, Viêng Chăn.
56. Đảng ủy Bộ quốc phòng QĐND Lào (2014), Nghị quyết số 04/ĐUBQP
ngày 12/01/2012 về 4 quy hoạch và 26 chương trình để tăng cường
đột phá theo văn kiện đại hội IX của Đảng NDCM Lào, Viêng Chăn.
57. K.O-Lạ-Bun (2008),Tính khách quan và khoa học của công tác tư tưởng,
Nxb. Nhà xưởng Nhà nước, Viêng Chăn.
58. Khăm-Chăn Vông-Xen-Bun (2011), “Rèn luyện đạo đức cách mạng của
đội ngũ cán bộ, đảng viên là sự cần thiết khách quan”, Tạp chí Xây
dựng Đảng NDCM Lào, tháng 12/2011.
59. Khăm-Phong Xay-Ya-Phon (2006), Nâng cao bản lĩnh chính trị của đội
ngũ cán bộ ở Học viện Cay-xỏn Phôm-vi-hản QĐND Lào hiện nay,
Luận văn thạc sĩ Khoa học chính trị, Chuyên ngành Xây dựng Đảng,
Học viện Chính trị quân sự.
164
60. Phăn-Đuông-Chít Vông-Xả (2010), “Chiến lược công tác giáo dục chính
trị, tư tưởng của Đảng NDCM Lào hiện nay”, Tạp chí A Lun May, (1).
61. Quân đội nhân dân Lào (2009), Lịch sử QĐND Lào 1945-2009, Viêng Chăn.
62. Quân đội nhân dân Lào (2009), Luật Sĩ quan QĐND Lào, Viêng Chăn.
63. Sổm-kẹo Sỉ-La-Vông (2009), “Củng cố chất lượng công tác chính trị, tư
tưởng trong lực lượng vũ trang an ninh nhân dân Lào hiện nay”, Tạp
chí A Lun May, (2).
64. Tha-Vi-Sịt Văn-Nạ-Hường (2014), “Nâng cao bản lĩnh chính trị, đạo đức
cách mạng của cán bộ và đảng viên là sự cần thiết khách quan”, Tạp chí
xây dựng Đảng NDCM Lào, (13).
65. Xưởng Nhà nước (2003), Giáo trình xây dựng Đảng, Viêng Chăn.
PHỤ LỤC
Phụ lục 01
KẾT QUẢ ĐIỀU TRA BẰNG PHIẾU TRƯNG CẦU Ý KIẾN
Tổng số phiếu: 400
Đối tượng: cán bộ tiểu đoàn bộ đội chủ lực QĐND Lào
Địa điểm điều tra: các tiểu đoàn bộ đội QĐND Lào
Thời gian: từ tháng 4 đến tháng 6/2015
Nội dung điều tra Kết quả
Tỷ lệ %
1. Đồng chí cho biết mình nhận thức nền tảng tư tưởng,
mục tiêu, lý tưởng của Đảng về chế độ XHCN như thế nào ?
- Nhận thức sâu sắc
- Nhận thức chưa sâu sắc
- khó trả lời
84,3
15,2
0,5
1.Đồng chí cho biết ý kiến của mình về sự kiên định với
mục tiêu, lý tưởng, con đường cách mạng mà Đảng NDCM Lào
và Cay-xỏi Phôm-vi-hản đã lựa chọn.
- Rất tin tưởng
- Tin tưởng vào đường lối nhưng băn khoăn về việc thực hiện
- không tin vào thắng lợi
- Khó tra lời
92,9
87,2
20,1
7
2. Đánh giá của cán bộ tiêu đoàn bộ đội chủ lực về sự cần
thiết phải nghiên cứu, quán triệt sâu sắc quan điểm đường lối
của Đảng, tư tưởng Cay-xỏn Phôm-vi-hản.
- Rất thật sự cần thiết
- không thật sự cần thiết
- không có ý nghĩa thiết thực
- không tra lời
80
30
6,7
2,1
3. Hiện nay đồng chí quan tâm đến nhiều vấn đề nào sau đây
- Những biến đổi phức tạp của tình hình thế giới
77,3
- Tính chất và quy mô của các cuộc chiến tranh hiện nay
- Thành tựu của sự nghiệp đổi mới đất nước
- Cuộc đấu tranh chống tham nhũng trong bộ máy nhà nước
- Sức mạnh chiến đấu của quân đội
- Chính sách của Đảng, Nhà nước, quân đội đối với cán bộ
56,7
77,8
99
98,1
87,2
4. Theo đồng chí, những phẩm chất đạo đức nào dưới đây là
quan trọng nhất đối với người cán bộ tiêu đoàn bộ đội chủ lực
- Trung thành với Tổ quốc, với nhân dân, với nục tiêu, lý
tưởng của Đảng
- Gắn bó chặt chẽ với nhân dân, vừa là người lãnh đạo, vừa
là người công bộc thật sự trung thành nhân dân
- Sống và làm việc theo pháp luật của Nhà nước, điều lệ
Đảng, nội quy, quy chế của cơ quan đơn vị, tập thể
- Đoàn kết nhân ái, vị tha, khoan dung, có tinh thần tập thể
- Có lối sống trong sạch, lạng mạnh, cần, kiệm, liêm,
chính, chí công, vô tư
- Năng động, sáng tạo, quyết đoán, dám nghĩ, dám làm.
Dám chịu trách nhiệm
- Nói đi đôi với làm, gương mẫu trong mọi công việc
- Có tinh thần tự phê bình và phê bình, dám chống cái sai,
dám bảo vệ cái đúng
- Có ý thức tổ chức kỷ luật tự giác nghiêm minh
- Rèn luyện, giác ngộ về chính trị tư tưởng và rèn luyện ý chí
99,4
99,8
90
87
88
79,3
97,6
98,1
87,4
89.9
88,4
5. Đồng chí cho biết đánh giá khả năng của đội ngũ CBTĐ
bộ đội chủ lực QĐND Lào hiện nay có nội dung sau:
- Khả năng xác định nhiệm vụ, động cơ phấn đấu thực
hiện nhiệm vụ
- Khả năng làm chủ cảm xúc, sự tự tin, quyết đoán, dám
nghĩ, dám làm và dám theo đuổi chân lý
- Khả năng tiếp cần, tìm tòi, học hỏi, làm chủ kiến thức
79,1
76,9
69,4
6. Có ý kiến cho rằng đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực có
những biểu hiện dưới đây theo đồng chí vấn đề nào đúng
- Giảm sút niềm tin vào mục tiêu lý tưởng cách mạng
- Hách dịch, cửa quyền, quan liêu, vi phạm dân chủ
- Chủ nghĩa cá nhân, cục bộ, đố kỵ
- Lối sống thiếu lành mạnh
- Do sự pá hoại của kẻ thù
20,1
23,1
23,5
25,1
99,2
7. Đồng chí cho biết nguyện vọng chính của mình hiện nay là gì ?
- Tiếp tục gắn bó với đơn vị
- Được chuyển công tác
- Được đi học đào tạo cán bộ trung đaòn và cao hơn
- Không rõng nguyện vọng
78
50
78
30
8. Theo đồng chí những biểu hiện kém về đạo đức của đội
ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực là do những nguyên nhân nào dưới đây
- Do tác động của mặt trai cơ chế thị trường, mở cửa hội
nhập quốc tế
- Do công tác giáo dục chính trị tư tưởng
- Do cán bộ tiêu đoàn thiếu tính tự giác tu dưỡng rèn luyện
- Do chế độ chính sách đối với cán bộ chưa hợp lý
- Do môi trường không lành mạnh
- Do coi nghẹ phê bình và tự phê bình
- Do chiến lược "diễn biến hòa bình" của các thế lực thù địch
96,5
90,8
89,5
76
87,6
88,9
87,9
9. Đồng chí cho biết các nội dung sau đây có ảnh hưởng
đến trong thực hiện nhiệm vụ không?
- Nhiệm vụ phù hợp với kiến thức và khả năng
- Cán bộ có công nên được khen thường cho phù hợp
- Trong thực thi chính sách của Đảng đúng và phù hợp sẽ
dẫn tới cán bộ hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao
96,2
40
87,4
10. Trong các nội dung giáo dục dướng đây, đồng chí thấy
những nội dung nào cần thiết đối với mình
- Chủ nghĩa Mác - Lênin, đường, lối chính sách, của Đảng,
pháp luật của Nhà nước
- Niềm tin vào Đảng, vào chế độ XHCN
- Ý thức và trách nhiệm bảo vệ Tổ quốc XHCN
- Đạo đức và lối sống XHCN
- Tinh thần yêu nước, yêu XHCN, truyền thống dân tộc,
ttruyền thống quân đội, đơn vị
- Trình độ trí thức
- Tri thức chính trị và tư tưởng
98,8
90
87,9
86,9
89
85,3
86,4
11. Theo đồng chí, đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực gặp khó
khăn, vướng mắc gì ảnh hưởng đến kết quả công tác
- Thiếu kiến thức, kinh nhiệm thực tiễn
- Hoàn cảnh kinh tế gia định khó khăn
- Do thực hiện chế độ chính sách chưa đảm bảo
- Do thiếu ý thức tự lực, tự cường phấn đấu làm chủ bản
thân mình
87,4
89,7
65,6
89,5
12. Đồng chí cho biết các hình thức nào có tác động đến
nâng cao bản lĩnh chính trị của đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực
QĐND Lào
- Đưa cán bộ vào thực tiễn chiến đấu và sẵng sàng chiến đấu
- thông báo thời sự, đọc báo, nghe tin
- Đưa cán bộ vào thực tiễn lao động, sản xuât phát trển kinh tế
- Sinh hoạt dân chủ
- Học tập lý luận chính trị
- sinh hoạt đảng, đoàn thể và chỉ huy đơn vị
- Đào tạo, bồi dưỡng nâng cao kiến thức toàn diện
89,2
87,9
78,2
78,5
87
89,8
79,4
13. Đề nâng cao bản lĩnh chính trị của đội ngũ CBTĐ bộ
đội chủ lực, đồng chí đồng ý với giải pháp nào dưới đây:
1. Tạo bước chuyển căn bản trong nhận thức về vị trí, vai
trò và yêu cầu xây dựng đội ngũ CBTĐ bộ đội chủ lực.
2. Tiếp tục đổi mới, thực hiện tốt các khâu, các bước của quy
trình đào tạo, bồi dưỡng, rèn luyện CBTĐ bộ đội chủ lực.
3. Tăng cường quản lý chặt chẽ, kiểm tra giám sát nghiệm
ngặt đội ngủ CBTĐ bộ đội chủ lực
4. Phát huy vai trò của các tổ chức, kết hợp với việc đẩy
mạnh tự học, tự rèn luyện của mỗi cán bộ để nâng cao bản lĩnh
chính trị cho đội ngũ cán bộ tiểu đoàn bộ đội chủ lực.
5. Nâng cao đời sống cơ sở vật chất và xây dựng đơn vị
xanh sạch đẹp.
6. Tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách nhằm góp phần
thúc đẩy nâng cao bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ tiểu
đoàn bộ đội chủ lực.
90,8
90
97,1
89,9
75,2
66,9
Phụ lục 02
KÊT QUẢ THỐNG KÊ ĐƠN VỊ TIỂU ĐOÀN CỦA QĐND LÀO
Đơn vị tổng số 205 tiểu đoàn Số tiểu đoàn Ghi chú
Tiểu đoàn trực thuộc tổng cục 05
Tiểu đoàn trực thuộc cục 15
Tiểu đoàn trực thuộc sư đoàn 112
Tiểu đoàn trực thuộc trung đoàn 53
Tiểu đoàn độc lập 20
Đơn vị tổng số 205 tiểu đoàn
Tiểu đoàn bộ binh 94
Tiểu đoàn pháo binh 20
Tiểu đoàn công binh 15
Tiểu đoàn hóa học 03
Tiểu đoàn đặc công 11
Tiểu đoàn phòng không 20
Tiểu đoàn xe tăng 07
Tiểu đoàn xe-thiết giáp 09
Tiểu đoàn bộ binh cơ giới 06
Tiểu đoàn chống xe tăng 08
Tiểu đoàn quản lý học viên 12
Nguồn: Tác giả tổng hợp từ tài liệu của Tổng cục Tham mưu QĐND Lào
Phụ lục 03
KẾT QUẢ PHÂN TÍCH CHẤT LƯỢNG CÁN BỘ TIỂU ĐOÀN
BỘ ĐỘI CHỦ LỰC QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN LÀO
Thời gian từ 2011-2014
Kết quả phân tích Năm 2011 Năm 2012 Năm 2013 Năm 2014
Vững mạnh toàn diện 30% 30,6% 40,1% 48,2%
Khá về chính trị 47,2% 60,1% 68,2% 87,3%
Yếu, kém về chính trị 20,1% 19,2% 10,1% 6,5%
Bị kỷ luật 2,8% 0,4% 0,6% 0,5%
Nguồn: Tác giả tổng hợp từ tài liệu của Tổng cục Chính trị QĐND Lào
Phụ lục 04
KẾT QUẢ HUẤN LUYỆN CHÍNH TRỊ VÀ TRÌNH ĐỘ VĂN HÓA
ĐỘI NGŨ CBTĐ BỘ ĐỘI CHỦ LỰC QĐND LÀO
Thời gian từ 2010-2013
Huấn luyện chính trị Năm 2010 Năm 2011 Năm 2012 Năm 2013
90% 98% 99% 100%
Trình độ văn hóa
Phổ thông
cấp một
Phổ thông
cấp hai Phổ thông cấp ba
17,1% 32,3% 50,6%
Nguồn: Tác giả tổng hợp từ tài liệu của Cục Cán bộ QĐND Lào
Phụ lục 05
KẾT QUẢ PHÂN TÍCH TRÌNH ĐỘ HỌC TẬP CHUYÊN MÔN
ĐỘI NGŨ CBTĐ BỘ ĐỘI CHỦ LỰC QĐND LÀO Thời gian từ 2010-2013
Đơn vị tính: %
Đào tạo Cấp
cơ sở
Trung
cấp
Cao
cấp
Cử nhân Cao
học
Tiến sĩ Không
được qua
đào tạo
2% 53% 12% 2,5% 0,5% 30%
Bồi dưỡng
Cấp tiêu đoàn Cấp trung đoàn Không được qua bồi dưỡng
87,2% 31,1% 11,7%
Nguồn: Tác giả tổng hợp từ tài liệu của Cục Cán bộ QĐND Lào
Phụ lục 06
THÔNG KÊ TÌNH HÌNH ĐỘI NGŨ CBTĐ BỘ ĐỘI CHỦ LỰC
QĐND LÀO Thời gian từ 2010-2013
Đơn vị tính: %
Phân loại trường hợp vị phạm
Số vi phạm kỷ luật năm
2010
Số vi phạm kỷ luật năm
2011
Số vi phạm kỷ luật năm
2012
Số vi phạm kỷ luật năm
2013 Uống rượu say giờ hành chính 5,2% 4,3% 4% 2% Tai nạn giao thông vì uống rượu bia say
6,2% 7% 9,6% 10,1%
Chơi bài 8,3% 6,2% 4,1% 2,1%
Đánh xổ số 9,1% 10,3% 12,6% 14,3% Ký nợ quán, vay lãi 2% 3,2% 4,1% 5,1%
Vi phạm kỷ luật quân đội 3% 2,1% 1,8% 1%
Vi phạm pháp luật của nhà nước
4,1% 3,4% 2,6% 2%
Bị kỷ luật ra khỏi quân đội 0,7% 0,5% 0,5% 0,2%
Nghiện ma túy 1% 0,8% 0,5%
Buôn bán trái pháp luật 5,1% 4,4% 3,1% 2,5%
Nguồn: Tác giả tổng hợp từ tài liệu của Cục Cán bộ QĐND Lào
Phụ lục 07
PHÂN TÍCH XUẤT THÂN CỦA ĐỘI NGŨ CBTĐ
BỘ ĐỘI CHỦ LỰC QĐND LÀO
Đơn vị tính: %
Tuổi chức
vụ tiêu
đoàn
1
năm
2
năm
3
năm
4
năm
5
năm
6
năm
7
năm
8
năm
9
năm
10
năm
2% 13% 22,4
%
21% 13% 25% 3% 0,5
%
0,1%
Tuổi đời Từ 25-30
năm
Từ 31-35
năm
Từ 36-40
năm
Từ 41-45
năm
Từ 46 năm
trở lên
8% 33% 50% 8,5% 0,5%
Tuổi quân Từ 5-10
năm
Từ11-15
năm
Từ 16-20
năm
Từ 21-25
năm
Từ 26-
30 năm
Từ 31
năm
trở lên
0,4% 15% 30% 40% 10% 4,6%
Tuổi
Đảng
4 năm
5 năm
6 năm
7 năm
8 năm 9 năm
10 năm 11 năm 12 năm 13 năm trở lên
0,1
%
1,2
%
5,8
%
6%
8% 10,
5%
13,2% 14% 14,9% 25,5
%
Nguồn: Tác giả tổng hợp từ tài liệu của Cục Cán bộ QĐND Lào
Phụ lục 08
PHÂN TÍCH XUẤT THÂN CỦA ĐỘI NGŨ CBTĐ BỘ ĐỘI CHỦ LỰC
QĐND LÀO
Đơn vị tính: %
Từ thành phố Từ thành thị Từ thị trấn Từ nông thôn
4,1% 8,8% 16,3% 70,5%
Từ đội ngũ
công nhân
Từ đội ngũ
trí thức Từ nông dân
Từ đội ngũ
cán bộ
7,6% 5,2% 70,7% 16,5%
Nguồn: Tác giả tổng hợp từ tài liệu của Cục Cán bộ QĐND Lào
Phụ lục 09
PHÂN TÍCH TRƯỞNG THÀNH CỦA ĐỘI NGŨ CBTĐ BỘ ĐỘI
CHỦ LỰC QĐND LÀO NĂM 2012
Đơn vị tính: %
Lớn lên trong đơn vị Qua các nhà trường
trong nước
Qua các nhà trường
nước ngoài
50,3% 40,2% 9,5%
CBTĐ bộ đội chủ lực QĐND Lào thử thách trong thực tiễn
1 Trận 2 trận 3 trận 4 trận 5 trận 6 trận 7 trận 8 trận
trở lên
Chưa
qua
chiến
trường
12,9% 9,6% 6,2% 5,1% 3,2% 1,4% 1,2% 0,3% 60,1%
Nguồn: Tác giả tổng hợp từ tài liệu của Cục Cán bộ QĐND Lào