documentbm

ISI KANDUNGAN

1

KULIAH MUKA SURAT

PENGENALAN 2 - 77

SEBUTAN DAN INTONASI 78 - 144

ISU EJAAN DAN TATABAHASA 145- 154

TATABAHASA 155 - 212

KOMUNIKASI LISAN 213- 259

TEKS PROSA & PUISI 260 - 263

PENULISAN ( CIRI PENULISAN ) 264 - 305

PENULISAN (BERFORMAT ) 306- 331

PENULISAN (TIDAK BERFORMAT ) 332 – 340

BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)DIP. IN PARAMEDIC

WINDFIELD INTERNATIONAL COLLEGE

DIPLOMA IN PARAMEDIC

BAHASA KEBANGSAAN A (MPW 1113)

TAJUK : 1PENGENALAN

BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113) 2DIP. IN PARAMEDIC

OBJEKTIF PEMBELAJARAN

• Mengetahui asal usul bahasa melayu

• Perkembangan bahasa melayu


ASAL USUL BAHASA MELAYU

4

OBJEKTIF PEMBELAJARAN BAHASA MELAYU

Mendedahkan tentang asal usul Bahasa Melayu, iaitu daripada Bahasa Melayu Purba, Bahasa Melayu Kuno, Bahasa Melayu Klasik dan Bahasa Melayu Moden.

Menjelaskan asal usul Bahasa Melayu berdasarkan fakta-fakta sejarah dan pendapat pakar bahasa.

Menerang tentang rumpun Bahasa Melayu iaitu daripada cabang Austris dan Austronesia.



5

• SEJARAH PERKEMBANGAN BAHASA MELAYU Bahasa Melayu ditutur oleh orang Melayu, dari satu generasi

kepada generasi lain sejak zaman berzaman.

Pewarisan bahasa daripada satu generasi kepada generasi lain menyebabkan perubahan berlaku pada bahasa tersebut sama ada dari segi bunyi bahasa, bentuk kata, makna dan struktur ayat.

Dua perkara utama dalam lakaran sejarah perkembangan bahasa Melayu iaitu sistem tulisan dan ejaan bahasa Melayu.



6

ASAL USUL DAN RUMPUN BAHASA MELAYU

Teori:1)Berasal dari utara, iaitu Asia Tenggara2)Memang sedia wujud di Kepulauan Melayu dan

merupakan orang tempatan

G.K Nieman dan R.M Clark- Membuat kajian berdasarkan adat resam.- Berpendapat bahawa daratan Asia merupakan tanah

asal nenek moyang bangsa Melayu.BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)DIP. IN PARAMEDIC

7

• Faktor usia bahasa menjadi kriteria untuk mengkategorikan bahasa-bahasa di dunia kepada filum, rumpun dan keluarga bahasa.

Filum – kelompok bahasa induk yang berusia 5000 tahun ke atas.

Rumpun – kelompok bahasa yang berusia 2500 – 5000 tahun.

Keluarga – kelompok bahasa yang berusia kurang daripada 2500 tahun.



8

Filum Austris adalah salah satu kelompok bahasa induk yang utama di dunia. Filum ini menguasai hampir separuh Benua Asia dan terdiri daripada 3 rumpun iaitu:

1)Bahasa Austroasia – terdiri daripada bahasa Khasi, Nicobar, Mon atau Peguan, Khmer dan Munda.

2)Bahasa China-Tibet – terdiri daripada bahasa Cina, Tibet, Burma, Siam, Annam dan lain-lain.

3)Bahasa Austronesia – terdiri daripada bahasa di Nusantara, Polinesia, Melanesia, dan Mikronesia.



9

• Austronesia – hasil dari bahasa Latin, austro yang bermaksud “selatan” dan bahasa Yunani nesos yang bermaksud “pulau”. Oleh itu, Austronesia membawa maksud – “bahasa-bahasa di pulau-pulau Selatan”.

• Pengkaji membahagikan rumpun Austronesia kepada :

i) Rumpun Austronesia Barat – bahasa Hesperanesia

ii) Rumpun Austronesia Timur – bahasa Ocenesia



RUMPUN AUSTRONESIA BARAT

10

Rumpun Austronesia Barat melahirkan keluarga bahasa Nusantara atau bahasa Indonesia. Keluarga bahasa ini dibahagikan pula kepada:a) Bahasa subkeluarga bahasa Indonesia Pusatb) Bahasa subkeluarga bahasa Filipina-Formosa.

Kelompok Indonesia Pusat – bahasa Melayu, bahasa bumiputera di Sarawak, bahasa di Kalimantan dan bahasa di Kepulauan Indonesia.

Kelompok Filipina-Formosa – bahasa Filipina, bahasa bumiputera di Sabah, bahasa di Brunei


RUMPUN AUSTRONESIA TIMUR

11

• Rumpun Austronesia Timur melahirkan 3 keluarga bahasa iaitu:

1) Melanesia – bahasa di Kepulauan Fiji, New Caledonia, Irian, New Guinea dan Halmahera

2) Mikronesia – bahasa di Kepualauan Marianna, Marshall, Carolina dan Gilbert

3) Polinesia – bahasa Hawaii, Tonga, Maori dan Kepulauan Easter



12

AUSTRONESIA

NUSANTARA POLINESIA MIKRONESIA MELANESIA


13

• Dalam salasilah bahasa, bahasa Melayu tergolong dalam bahasa Nusantara, iaitu mempunyai jumlah bahasa yang paling banyak anatara 200-300 bahasa.

• Kedudukan bahasa Melayu sebagai satu cabang keluarga bahasa Austronesia yang penting di kawasan Nusantara sebelum abad ke-7 lagi.

• Bahasa Melayu termasuk dalam subkeluarga Indonesia Pusat dan tergolong dengan bahasa Sumatera, Batak, Aceh, Minangkabau, Nias, Lampung dan Orang Laut.



HIPOTESIS TEMPAT ASAL BAHASA MELAYU

14

• Terdapat 2 hipotesis tentang tempat asal bahasa Melayu iaitu:

1) Kawasan Asia Tengah

2) Kawasan Nusantara

Orang Melayu dikatakan dari utara ke selatan, iaitu dari kawasan Selatan China.

Penghijrahan mereka berlaku dalam 2 kumpulan:

i) Melayu Proto

ii) Melayu Deutro


MELAYU PROTO

15

Melayu Proto dikatakan lebih maju dari orang Negrito yang sedia ada di Nusantara.

Kumpulan ini suka berpindah-randah. Mereka berpindah ke Asia Tenggara pada Zaman Batu Baru/Zaman Neolitik (2500 S.M).

Keturunannya Orang Asli di Semenanjung Malaysia, Dayak di Sarawak dan Batak di Sumatera. Oleh itu, kumpulan Melayu Proto inilah menjadi nenek moyang kepada orang Asli seperti Semang, Jakun, Senoi dan sbg.

Mereka pandai membuat alat bercucuk tanam, barangan pecah-belah dan alat perhiasan.


MELAYU DEUTRO

16

Penghijrahan Melayu Deutro dikatakan berlaku kira-kira pada tahun 1500 SM, iaitu pada Zaman Logam. Mereka dipercayai datang dari daerah Yunan, di Selatan China dan memiliki tamadun yang lebih maju daripada Melayu Proto.

Mereka menetap di pesisiran pantai dan hidup sebagai nelayan. Sebahagian mereka membina penempatan berhampiran dengan sungai dan lembah yang subur. Mereka menjalankan kerja pertanian dan memburu binatang.

Melayu Deutro pandai bermasyarakat. Mereka belayar ke pulau-pulau di seluruh Kepulauan Melayu dan akhirnya berkembang menjadi bangsa Melayu dan bangsa Indonesia sekarang.



17

• PERKEMBANGAN BAHASA MELAYU

Ahli bahasa membahagikan perkembangan bahasa Melayu kepada 3 tahap utama iaitu:-

- Bahasa Melayu Kuno

- Bahasa Melayu Klasik

- Bahasa Melayu Moden


18

BAHASA MELAYU KUNO

BAHASA MELAYU KUNO

BAHASA MELAYU KLASIIK

BAHASA MELAYU KLASIIK

BAHASA MELAYU MODEN

BAHASA MELAYU MODEN


19

Hakikat ini terbukti daripada catatan pengembara Cina I- Tsing yang tiba di Sriwijaya pada tahun 627M.

Sriwijaya pada masa itu adalah pusat pengajian agama Buddha yang dikunjungi oleh penganut Buddha dari negara-negara lain.

Teks pengajian yang digunakan, selain dalam bahasa Sanskrit, juga terdapat dalam bahasa tempatan.




20

Teks bahasa Melayu yang dimaksudkan ialah bahasa Melayu Kuno.

Bahasa Melayu dikatakan telah digunakan meluas di Jawa Barat dan Jawa Tengah sekitar abad ke-9 dan ke-10 berasaskan kosa kata bahasa Melayu yang terdapat dalam teks Jawa Kuno.

Tradisi tulisan bahasa Melayu Kuno dilanjutkan hingga abad ke-14 sebagaimana terdapat pada batu bersurat Minye Tujuh di Acheh tahun 1380, walaupun ketika itu bahasa Melayu sudah menunjukkan pengaruh Islam dan bahasa Arab.



21

Bermula abad ke-14, bahasa Melayu diperkenalkan dengan huruf Arab dan dikenali “bahasa Jawi” atau “bahasa Sumatera”.

Terengganu, tulisan Jawi telah digunakan seawal tahun 1303.

Tulisan Jawi menjadi tulisan rasmi bahasa Melayu dan digunakan bagi memperkaya pustakaan bahasa Melayu sejak abad ke-16 di pusat-pusat kerajaan dalam wilayah Nusantara hingga abad ke-19.



22

Tulisan Rumi diperkenalkan bermula abad ke-19 berasaskan huruf Latin.

Ejaan Rumi mula diperkenalkan oleh Van Ophuijen 1901 di wilayah Kompeni Hindia Belanda atau kini dikenali negara Indonesia.

Wilayah Kompeni Hindia Timur pula iaitu Malaysia, Singapura dan Brunei, tulisan Rumi diperkenalkan oleh Marsden pada tahun 1812.



23

Bahasa Melayu dijadikan bahasa pengantar pendidikan di sekolah-sekolah Melayu melalui tulisan Jawi dan Rumi bermula abad ke-19 hingga kini bahasa Melayu yang digunakan ialah Bahasa Melayu Moden.

Orang Eropah menaruh minat mempelajari dan mengkaji bahasa Melayu dalm pelbagai aspek.

Menjelang abad ke-20, golongan yang berminat mempelajari dan mengkaji bahasa Melayu bertambah seperti orang Rusia, Jepun, China dll.



24

BAHASA MELAYU KUNO

Kegemilangannya dari abad ke-7M hingga abad ke-13M pada zaman kerajaan Srivijaya, sebagai “lingua franca” dan bahasa pentadbiran. Penuturnya di Semenanjung, Kepulauan Riau Sumatera.

Ia menjadi “lingua franca” dan sebagai bahasa pentadbiran kerana:-

1)Bersifat sederhana dan mudah menerima pengaruh luar.

2)Tidak terikat kepada perbezaan susun lapis masyarakat.

3)Mempunyai sistem yang lebih mudah berbanding dengan bahasa Jawa.

4)Banyak dipengaruhi oleh sistem bahasa Sanskrit.BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)DIP. IN PARAMEDIC


25

BM mudah dipengaruhi Sanskrit kerana:--Pengaruh agama Hindu-Bahasa Sanskrit terletak dalam kelas bangsawan (hierarki yang tinggi)-Sifat BM yang mudah dilentur mengikut keadaan dan keperluan

BM Kuno pada batu-batu bersurat abad ke-7 yang ditulis dengan huruf Pallava:--Batu bersurat di Kedukan Bukit, Palembang (683 M)-Batu bersurat di Talang Ruwo dekat Palembang (684 M)-Batu bersurat di Kota Kapur, Pulau Bangka (686 M)-Batu bersurat di Kalang Brahi, Meringin, daerah Hulu Jambi (686 M)-Batu Kuno pada Batu bersurat di Gandasuli, Jawa tengah (832 M) ditulis dalam huruf Nagiri



26

CIRI-CIRI BAHASA MELAYU KUNO

Penuh dengan kata-kata pinjaman Sanskrit.

Susunan ayat bersifat Melayu

Bunyi b ialah w dalam Melayu Kuno (cth: wulan, wuat, untuk buat)

Bunyi e pepet tidak wujud (cth: dengan – dngan atau dangan, prakara untuk perkara dan lepas untuk lapas)



27

Awalan ber- ialah mar- dalam Melayu Kuno (cth: berlepas – marlapas)

Awalan di- ialah ni- dalam Melayu Kuno (cth: diperbuat - niparwuat, nimakan - dimakan)

Bunyi ny dalam bahasa Melayu Moden merupakan n dalam bahasa Melayu Kuno (cth: tatkalana untuk tatkalanya, wuatna untuk buatnya dan wuahna untuk buahnya)



28

Ada bunyi konsonan yang diaspirasikan seperti bh, th, ph, dh, kh h (cth: sukhashitta untuk sukacita, tathapi untuk tetapi, dhuka untuk duka dan bhumi untuk bumi)

Huruf h hilang dalam bahasa Moden (cth: tuha untuk tua, hajar untuk ajar, sahaya untuk saya, semuha untuk semua dan hotak untuk otak)



29

PERALIHAN BAHASA MELAYU KUNO KE BAHASA MELAYU KLASIK

Peralihan dikaitkan dengan pengaruh agama Islam di Asia Tenggara pada abad ke-13.

Selepas itu BM mengalami banyak perubahan dari segi kosa kata, struktur ayat dan tulisan.


30

Terdapat 3 batu bersurat yang penting:1)Batu bersurat di Pagar Ruyung, Minangkabau (1356)

Ditulis dalam huruf India, mengandungi prosa Melayu Kuno dan beberapa baris sajak Sanskrit. Bahasanya berbeza sedikit daripada bahasa batu bersurat abad ke-7.

2) Batu bersurat di Minye Tujuh, Acheh (1380)Masih memakai abjad India, buat pertama kalinya terdapat penggunaan kata-kata Arab seperti kalimat Nabi, Allah dan Rahmat.

3)Batu bersurat di Kuala Berang, Terengganu (1303-1387)Ditulis dalam tulisan Jawi, membuktikan tulisan Arab telah digunakan dalam bahasa Melayu pada abad itu.

Ketiga-tiga batu bersurat ini merupakan bukti catatan terakhir perkembangan bahasa Melayu kerana selepas abad ke-14, muncul kesusateraan dalam bentuk tulisan (bercetak).



31

• BAHASA MELAYU KLASIKDigunakan pada abad ke-14 Masihi hingga ke-19

Masihi.Kegemilangannya boleh dibahagikan kepada 3

zaman penting:

1) Zaman kerajaan Melaka

2) Zaman kerajaan Acheh

3) Zaman kerajaan Johor-RiauAntara tokoh-tokoh penulis yang penting ialah

Hamzah Fansuri, Syamsuddin al Sumaterani, Syeikh Nuruddin al Raniri dan Abdul Rauf al Singkel.


32

Ciri-ciri bahasa Klasik:-

1) Ayat – panjang, berulang, berbelit

2) Banyak ayat pasif dan songsang

3) Menggunakan bahasa istana

4) Kosa kata klasik – ratna mutu manikam, edan kesmaran (mabuk asmara) sahaya, masyghul (bersedih)

5) Banyak menggunakan perdu perkataan (kata pangkal ayat): sebermula, alkisah, ayahdan, hatta, bahawa, adapun, maka dan sebagainya.

6) Banyak menggunakan partikel “pun” dan “lah”.



33

BAHASA MELAYU MODEN

Bermula apada abad ke-19. Hasil karangan Munsyi Abdullah di anggap sebagai permulaan zaman BM moden.

Sebelum penjajahan British, BM mencapai kedudukan yang tinggi, berfungsi sebagai bahasa perantaraan, pentadbiran, kesusasteraan dan bahasa pengantar dipusat pendidikan.

Selepas perang Dunia Ke2, British merubah dasar menjadikan BI sebagai bahasa pengantar dalam sistem pendidikan.

Semasa Malaysia mencapai kemerdekaan, Perlembagaan Persekutuan perkara 152 menetapkan BM sebagai bahasa Kebangsaan.

Akta Bahasa Kebangsaan 1963/1967 menetapkan BM sebagai bahasa rasmi negara. Laporan Razak 1956 mencadangkan BM sebagai pengantar dalam sistem pendidikan negara.



34

UNSUR –UNSUR ASING DALAM BAHASA MELAYU

Bahasa Melayu telah dipengaruhi oleh bahasa asing akibat daripada pertembungan dengan masyarakat luar.

Selain faktor-faktor berikut, turut meyumbang kepada berlakunya pengaruh unsur asing dalam bahasa Melayu iaitu:-

1. Perkembangan dunia dan ilmu pengetahuan yang semakin pesat.

2. Ledakan teknologi maklumat.3. BM tidak mempunyai perkataan yang sesuai dan spesifik

untuk merujuk dan memberi nama atau konsep kepada unsur-unsur baru.

4. Keperluan untuk berhubung dengan lebih cepat.5. Ilmu pengetahuan yang membanjiri alam Melayu pada abad

ke-20 datangnya dari barat.BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)DIP. IN PARAMEDIC


35

Peminjaman unsur asing oleh bahasa Melayu dapat dilihat dari segi peminjaman:

a. Huruf atau sistem tulisanb. Bunyi-bunyic. Imbuhand. Kosa kata seperti perkataan istilah, peribahasa asing dane. Stuktur ayat.

Jenis-jenis peminjaman:-a. Peminjaman tulen (matematik, bonus)b. Peminjaman kacukan (kasut but)c. Peminjaman pemerian (kapal selam, kapal terbang)d. Peminjaman kuno (purnama)e. Peminjaman berpindah (vokal, vowel)



36

Susur galur peminjaman kata-kata adalah seperti berikut:-

Sanskrit – Arab – Indonesia – Inggeris

Bunyi-bunyi asing

Daripada bunyi-bunyi yang ada dalam BM, memang tedapat pinjaman daripada bahasa Arab, Inggeris, dan Sanskrit.



37

Daripada bahasa Sanskrit didapati bunyi seperti /sy/ dan /swl/ seperti dalam perkataan syurga, swadaya, swasta, swalayan dan swasenyawa.

Bunyi /sy/yang dipinjam daripada bahasa Sanskrit diperteguh dengan meminjamnya daripada bahasa Arab dan Parsi, seperti:

• /sy/: syarikat, syamsiah syarak, isyarat, isyak• /kh/: khabar, khadam, khas, bakhil, tarikh• /gh/: ghairah, ghalib, ghazal, maghrib• /f/: fakir, fitrah, tafsir, tafahus, mualaf• /dh/: darab, darurat, kadi, fardu, haidh (bunyi ini dilambangkan

dengan huruf d)• /z/: zalim, zaman, wazir• /th/: sabit, selasa, isnin, misal, hadis (disebut sebagai s)• /q/: qari, qadim, furqan



38

Perkataan-perkataan yang dipinjam daripada bahasa Indonesia ialah bahasa Jawa dan Sunda, Sumatera, Bugis dan Borneo.

Masuk ke dalam BM melalui pengaruh kerajaan Jawa dan cerita-cerita panji.

Kosa kata pinjaman daripada bahasa Jawa dan Sunda : waras, warung, enteng, gerobok, saring, tulen, cerdas, bagus, saban, menginap, intip dan jelik.

Pinjaman daripada bahasa Sumatera : gadis, cegah, ragu, rapi, teliti, teromba dan teuku (tengku).



39

Pengaruh Eropah pula, dipinjam daripada penjajah di Kepulauan Melayu iaitu Portugis, Belanda dan Inggeris.

Aspek yang dipengaruhi oleh bahasa Inggeris termasuklah kosa kata, imbuhan,nahu,peribahasa dan bunyi.

Kosa kata pinjaman bahasa Inggeris: audit, akauntan, buku, basikal, kolej,lesen, stesen, bas, tayar, wisel, wayar, notis, majistret, motokar, kopi, enjin, komputer, siber, teknologi, polis, reformasi, dll.

Pinjaman peribahasa: Work load – beban kerja Honey moon – bulan madu Book worm – ulat buku Black and white – hitam dan putih Yellow culture – budaya kuning Film star – bintang filem Pocket money – wang poket Where there’s a will there’s a way – di mana ada kemahuan di situ

ada jalanBAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)DIP. IN PARAMEDIC


40

ASAL USUL PERKATAAN MELAYU

Masih belum dapat disahkan oleh sejarawan.Terdapat beberapa bukti yang dikatakan asal usul perkataan

Melayu.

1)Catatan orang Cina menyatakan bahawa terdapat sebuah kerajaan Mo-lo-yeu yang mempersembahkan hasil bumi kepada raja China sekitar tahun 644-654 Masihi. Ia dipercayai terletak di daerah Jambi, Sumatera.

2)Maklumat yang sama, catatan rahib Buddha I Tsing yang menggunakan kata ma-lo-yu kepada dua buah kerajaan yang dilawatinya sekitar 675 Masihi, yang berpengkalan di Sungai Batang dan Sriwijaya dekat Palembang.



41

3) Ada yang mempercayai kerajaan Mo-lo-yeu berpusat di daerah Jambi Sumatera (Sungai Melayu).

4) Cheng Chung Shin (penulis buku Negeri-negeri di Asia Tenggara) menyatakan perkataan Melayu didapati daripada perkataan “Mo Lo Yu”, ada Cina menyebut “Ma Li Er” dan “Ma La Yu”.

5) Sejarah Melayu: Perkataan Melayu dihubungkan dengan nama sebatang sungai iaitu Sungai Melayu di hulu Sungai Batanghari, Sumatera.

-Perkataan Melayu ada tertulis di bahagian belakang sebuah patung yang ditemui di Padang Recore di Sungai Batanghari, Sumatera Selatan (ke-13/1286 Masihi)



42

-Abad ke-7 Masihi, Kerajaan Srivijaya telah mengalahkan kerajaan Melayu yang mendiami Sungai Melayu. Bahasa Melayu terus digunakan bersama bahasa Sanskrit iaitu sebagai bahasa rasmi Sivijaya. Diperkukuh dengan penemuan Batu bersurat Kartanegara di Sungai Langsat (perkataan “Malayapura” yang bermaksud Kerajaan Melayu).

6) Dalam bahasa Jawa Kuno, perkataan “Mlayu” bermaksud berlari atau mengembara. Hal ini boleh dipadankan dengan Indo-Melayu (Austranesia) yang bergerak dari Yunan.



43

ASAL USUL TULISAN MELAYU

Penemuan Batu Bersurat di Gandasuli di jawa Tengah (832 Masihi) yang menggunakan perkataan Melayu yang menggunakan huruf Davanagari (tulisan purba India Utara bagi penyebaran agama Buddha).

Batu Bersurat Kedukan Bukit (683 Maishi) menggunakan tulisan “Pallava” (tulisan purba India Selatan)

Sebelum orang India datang ke alam Melayu:1) Tulisan “Lontar” di Sulawesi Selatan2) Tulisan “Batak” di Sumetara Utara3) Tulisan “Rencong” di Sumetera Selatan, tulisan asli Bahasa Melayu

iaitu huruf Melayu yang lebih tua daripada Jawa Kuno yang dikenali tulisan Jawi.



44

• BAHASA MELAYU SEBAGAI LINGUA FRANCA

Lingua Franca – dari bahasa Itali iaitu Bahasa Frank. Merupakan Bahasa Perantaraan yang digunakan secara

sistematik untuk tujuan perhubungan antara orang-orang yang tidak sama bahasa ibundanya. Khususnya bahasa ketiga yang berbeza dari bahasa ibunda dua belah pihak.

Lingua Franca ditakrifkan berdasarkan fungsi, tanpa mengambil kira sejarah atau struktur bahasa itu. Walaupun ada bahasa campuran (pijin dan kreol) yang berperanan sebagai lingua franca, namun kebanyakan lingua franca bukan bahasa campuran.



45

Istilah lingua franca juga memaksudkan bahasa yang dikhususkan dalam bidang tertentu seperti bahasa Inggeris untuk kajian sains.

Lingua franca bersinonim dengan Bahasa Penghubung (vehicular language).

Padahal, bahasa vernakular merupakan bahasa asli lingkungan sebuah komuniti penuturnya. Manakala bahasa vehicular pula mengjangkaui batas komuniti asalnya, lalu dijadikan bahasa kedua untuk kegunaan perhubungan antara komuniti.

Contoh: bahasa Inggeris adalah bahasa vernakular di England, tetapi di Filipina pula dijadikan sebagai bahasa penghubung (iaitu lingua franca).



46

Bahasa Melayu salah satu daripada 200 bahasa dalam keluarga Indonesia.

Terdapat bukti BM menjadi bahasa perantaraan di kepulauan Melayu lebih awal daripada abad ke-13.

I Tsing

- Singgah di Sriwijaya dalam tahun 672M dari China ke India. Bahasa Melayu digunakan meluasnya di Palembang.

Godinho de Erachia

- Pengembara Portugis

- BM digunakan sebagai bahasa lingua franca di Kepulauan Melayu



47

Francois Valentijn-Kerajaan Melaka menggunakan BM sebagai bahasa perhubungan antara orang yang tinggal di kepulauan Melayu dengan golongan pedagang dari Eropah dan Asia Barat serta pengembara India dan China.

BM berfungsi sebagai lingua franca di Kepulauan Melayu kerana:-

a)Mudah dipelajarib)Bersifat sederhanac)Tidak mementingkan status dan kelas dalam masyarakatd)Mempunyai sistem yang mudah berbanding bahasa Jawa.

Lahirnya bahasa pasar (pidgin)BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)DIP. IN PARAMEDIC

DASAR DAN KEDUDUKAN BAHASA MELAYU

48

ASAS PEMILIHAN BAHASA MELAYU

Pemilihan Bahasa Melayu sebagai Bahasa Kebangsaan dan Bahasa Rasmi terbit daripada keperluan untuk:-

i. Berpegang pada satu lambang perpaduan.ii.Memelihara kepentingan kebangsaan

(membebaskan negara daripada belenggu penjajah)

iii.Menunjukkan identiti bangsa serta memaparkan keunggulan kesatuan.



49

“BAHASA JIWA BANGSA”

APA MAKSUD COGAN KATA INI?



50

Menjelaskan kepentingan bahasa dalam proses memupuk perpaduan antara kaum.

Kerajaan telah menjadikan bahasa Melayu sebagai bahasa Kebangsaan.

Pemilihan bahasa Kebangsaan ini timbul sebab perlunya diadakan satu lambang perpaduan dengan harapan bahasa itu dapat menjadi dasar bagi satu indentifikasi kebangsaan.



51

• PERKARA 152 PERLEMBAGAAN PERSEKUTUAN

Perkara 152 Perlembagaan Persekutuan mencatatkan Bahasa Melayu yang kemudiannya disebut Bahasa Kebangsaan dan Bahasa Rasmi ialah seperti berikut:-

“Bahasa Kebangsaan ialah Bahasa Melayu dan hendaklah ditulis dalam apa-apa tulisan sebagaimana yang diperuntukkan dengan undang-undang oleh parlimen”.



52

Dengan syarat bahawa:

(a)Tiada sesiapa pun boleh dilarang atau ditahan daripada menggunakan (bagi apa-apa maksud, lain daripada maksud rasmi), atau daripada mengajar atau belajar, apa-apa bahasa lain, dan

(a)Tiada apa-apa jua dalam Fasal ini boleh meyentuh hak kerajaan Persekutuan atau hak mana-mana kerajaan Negeri bagi memelihara dan meneruskan penggunaan danpengajian bahasa mana-mana kaum lain dalam Persekutuan.



53

• Maksud “rasmi” ertinya apa-apa maksud Kerajaan, sama ada Kerajaan Persekutuan atau Kerajaan Negeri dan termasuklah apa-apa maksud sesuatu pihak berkuasa awam.



54

AKTA BAHASA KEBANGSAAN

Akta Bahasa Kebangsaan 1963/67 (disemak 1971) mula berkuatkuasa pada April 1963.

Akta ini mengandungi tiga seksyen iaitu:-i. Meliputi aspek-aspek tulisanii.Bentuk angkaiii.Bahasa dalam borang rasmi kerajaan.



55

Selepas 10 tahun merdeka, Akta Bahasa Kebangsaan 1967 diluluskan di Semenanjung Malaysia.

Akta ini dengan jelas memperuntukkan bahawa selepas 1 September 1967, Bahasa Kebangsaan hendaklah digunakan bagi maksud-maksud rasmi, kecuali dalam beberapa kes tertentu seperti undang-undang, perhubungan dengan dunia luar dan sebagainya.



56

Dengan kuasa Yang Dipertuan Agong, Bahasa Inggeris dibenarkan penggunaannya dalam perkara-perkara berikut:-

a)Perundanganb)Hubungan dengan negara asingc)Urusan Jabatan Hasil Dalam Negeri dalam

perkara-perkara tertentu.



57

• AKTA PENDIDIKAN

Sebelum ini dikenali Akta Pelajaran 1961.

Ditukar kepada Akta Pendidikan.

Akta Pendidikan menegaskan peranan bahasa Melayu sebagai bahasa penghantar utama di institusi pendidikan.



58

Sebagaimana tercatat dalam mukadimah Akta Pendidikan……….

“……..dan untuk merancang perkembangan satu sistem pelajaran iaitu bahasa kebangsaan adalah bahasa pengantar yang utama



59

Sebelum Akta Pendidikan wujud, Laporan Razak dan Laporan Rahman Talib telah menegaskan penggunaan bahasa Melayu sebagai bahasa penghantar utama dalam sistem pendidikan negara, sama ada peringkat rendah mahupun menengah, termasuk sekolah-sekolah jenis kebangsaan ataupun peringkat universiti.

Kerangka bahasa Melayu amat kukuh.



60

Berdasarkan penyataan Perkara 152 Perlembagaan Persekutuan, Akta Bahasa Kebangsaan dan Akta Pendidikan, bahasa Melayu mampu menjadi bahasa antarabangsa.

Oleh yang demikian, usaha untuk memperluaskan penggunaannya perlulah dilipatgandakan.

Untuk mempertahankan martabat bahasa Melayu sebagai bahasa Kebangsaan dan bahasa rasmi negara, kesepaduan rakyat mestilah sentiasa digemblengkan.


STATUS DAN FUNGSI BAHASA MELAYU

61

• BAHASA KEBANGSAAN

Definisi Bahasa Kebangsaan:

Bahasa yang diterima dan digunakan oleh ramai penduduk dalam sesebuah negara yang mempunyai beberapa bahasa atau loghat yang lain.



62

Bahasa Kebangsaan merupakan sebuah bahasa yang melambangkan identiti kebangsaan sesuatu bangsa atau negara secara unik.

Bahasa Kebangsan biasanya digunakan untuk wacana politik dan undang-undang dan ditetapkan sebagai kerajaan negara tersebut.

Sesetengah negara mempunyai lebih dari satu bahasa Kebangsaan seperti Kanada, yang menggunakan bahasa Perancis dan Inggeris.



63

Fungsi utama bahasa kebangsaan adalah untuk menerbitkan lambang inspirasi dan semangat kebangsaan dan kemerdekaan.

Bahasa Kebangsaan sebagai alat perhubungan untuk menyatukan rakyat yang berbilang bangsa dan keturunan.



64

Menjadi lambang identiti atau citra negara Malaysia yang dibuktikan dengan penggunaan nama-nama khas dan penggunaan bahasa kebangsaan di tempat awam dan melalui media massa serta penggunaannya yang berstatus negara.

Menjadi wahana penyatu warganegara dan penduduk Malaysia dengan konsep “Satu Bahasa Kebangsaan bagi seluruh Negara Bangsa Malaysia”.



65

• BAHASA RASMIBahasa Rasmi adalah bahasa yang digunakan

dalam situasi rasmi, iaitu dalam urusan pemerintahan dan pentadbiran, sistem pendidikan negara, urusan perdagangan dan perusahaan, upacara rasmi, kehakiman dan sebagainya.

Bahasa Rasmi digunakan untuk urusan rasmi di peringkat Kerajaan Persekutuan, Kerajaan Negeri dan badan Berkanun.



66

Di Malaysia, walaupun BM merupakan bahasa Kebangsaan sejak tahun 1957 hingga 1969, tetapi dalam urusan rasmi dalam pemerintahan dan sebagainya, bahasa Inggeris masih digunakan disamping BM, malahan mengatasi penggunaan BM. Walau bagaimanapun, mulai tahun1969 bahasa Inggeris hilang kedudukannya sebagai bahasa rasmi dan tempatnya telah diisi oleh BM sepenuhnya.



67

• BAHASA PERPADUAN

BM mempunyai syarat-syarat untuk memenuhi keperluan menjadi bahasa Kebangsaan serta melambangkan kedaulatan dan perpaduan negara, iaitu menjadi asas kebudayaan kebangsaan dan menyatupadukan rakyat.

Adanya satu kebudayaan kebangsaan dan bahasa Kebangsaan sebagai lambang ekspresinya, maka perpaduan rakyat berbilang kaum boleh dicapai.



68

BM sebagai bahasa kebangsaan memainkan peranan yang penting untuk menyatupadukan semua kaum di negara ini. Selaras dengan pendapat Garwin dan Mathiot (1968) yang menyatakan bahawa fungsi simbolik sesuatu bahasa standard ialah fungsi penyatuan.

Dalam hal ini, bahasa boleh bertindak sebagai alat yang menghubungkan penutur-penutur yang menuturkan berbagai-bagai dialek bahasa yang sama dan menyatukan mereka ke dalam satu masyarakat bahasa.



69

Hasil daripada penyatupaduan ini, akan wujudlah satu bangsa yang dikenali bangsa Malaysia. Penyatupaduan rakyat sesebuah negara jarang berlaku dengan hanya persefahaman dalam politik dan agama sahaja. Akan tetapi, bahasa merupakan alat pengisi fikiran dan alat untuk melahirkan pendapat dan fikiran itu merupakan alat perduan sebaik-baiknya.

Oleh itu BM mendukung tanggungjawab dalam perpaduan rakyat Malaysia.



70

• BAHASA ILMU

Konsep BM sebagai bahasa ilmu mula diperkenalkan dalam tahun 90an, di mana sebelum ini iaitu dalam tahun 80an lebih dikenali sebagai bahasa ilmiah (Nik Safiah, 1986 & Abdullah Hassan, 1987).

Bahasa ilmu ialah bahasa yang mampu menjadi perantaraan bagi penyampaian ilmu pengetahuan sehingga ke peringkat tinggi (Kamus Dewan, 1994:88).



71

Bahasa ilmiah pula ialah bahasa yang bersifat ilmu (secara) pengetahuan, keilmuan, akademik (Kamus Dewan, 1994:483).

Kedua-dua konsep ini membawa maksud yang sama iaitu BM sebagai pengantar ilmu pengetahuan atau sebagai wadah untuk menyampaikan pelbagai bidang ilmu termasuk sains dan teknologi.

Ciri-ciri bahasa ilmu ialah keintelektualan dan kesempurnaan bahasa (Havranek, Garvin,1984).



72

Kurikulum Bersepadu Sekolah Rendah (KBSR) yang dilaksanakan di sekolah-sekolah sepenuhnya mulai 1983 telah menitikberatkan penguasaan kemahiran asas membaca, menulis dan mengira menggunakan pengantara BM.

Ia bertujuan untuk pembinaan sahsiah diri dan pemupukan kemahiran berfikir disamping melahirkan pelajar yang aktif berketrampilan, berbahasa, bersedia menimba ilmu dan mempunyai akhlak yang tinggi.



73

Kurikulum Bersepadu Sekolah Menengah (KBSM) yang mula dilaksanakan pada tahun 1988 melalui pembelajaran pelbagai disiplin ilmu dengan pengantar BM.

Matlamat dan objektif Sukatan Pelajaran Bahasa Melayu KBSM ini lebih memberatkan penguasaan BM yang bermutu bersandarkan ketepatan tatabahasa, kecekapan berbahasa dan kepekaan terhadap variasi BM dalam pelbagai situasi, sistem bahasa dan gaya bahasa yang indah serta mengandungi unsur dan nilai budaya yang tinggi.


BAHASA DAN BUDAYA

74

PENGERTIAN BAHASA

Bahasa diertikan sebagai satu sistem bunyi yang terdiri daripada lambang-lambang yang diujarkan oleh manusia dengan menggunakan alat-alat artikulasi yang ada pada mereka.

Bloch dan Trager (1942) mendefinisikan bahasa sebagai sistem lambang-lambang vokal yang digunakan oleh manusia untuk berkomunikasi. Proses komunikasi bahasa berlaku apabila adanya penutur dan pendengar.

Menurut Chomsky (1957), setiap penutur dan pendengar mempunyai dua perkara penting iaitu kecekapan bahasa dan pengucapan bahasa.


75

• PENGERTIAN BUDAYA• Budaya atau kebudayaan (daripada perkataan Sanskrit

buddayah, yang merupakan kata jamak bagi perkataan buddhi, yang bermaksud budi pekerti atau akal) secara amnya membincangkan hal-hal berkaitan budi dan akal manusia. Di dalam pengertian yang luas pula bermaksud segala sesuatu yang dibawa atau dikerjakan oleh manusia, berlawanan dengan "perkara semula jadi"' yang bukan diciptakan atau boleh diubah oleh manusia.

• Di dalam bahasa Inggeris, kebudayaan disebut sebagai culture, yang berasal daripada perkataan Latin colore yang bermaksud menanam atau mengerjakan.


http://ms.wikipedia.org/wiki/Bahasa_Sanskrit

http://ms.wikipedia.org/wiki/Manusia

http://ms.wikipedia.org/wiki/Bahasa_Inggeris

http://ms.wikipedia.org/wiki/Bahasa_Latin

76

• Kebudayaan mempunyai hubungan erat dengan masyarakat. Menurut Melville J. Herskovits dan Bronislaw Malinowski, segala sesuatu yang terdapat di dalam sesebuah masyarakat mempunyai hubungkait atau boleh ditentukan oleh kebudayaan yang dimiliki masyarakat itu sendiri.

• Fahaman ini dikenal di kalangan ahli antropologi (kajian manusia) sebagai fahaman determinisme (atau penentuan) budaya. Herskovits seterusnya memandang budaya sebagai sesuatu yang diperturunkan daripada satu generasi ke generasi seterusnya dan konsep ini disebut sebagai organik lampau (atau ringkasnya superorganik).


http://ms.wikipedia.org/wiki/Masyarakat

http://ms.wikipedia.org/wiki/Antropologi

77

• Sementara itu, menurut Andreas Eppink pula, kebudayaan ialah keseluruhan pengertian, nilai, norma, ilmu pengetahuan serta struktur-struktur kemasyarakatan, keagamaan selain penghasilan seni dan intelektual yang membentuk ciri-ciri khas sesebuah masyarakat.

• Pengertian sebegini dipersetujui oleh Edward B. Taylor. Beliau memandang budaya sebagai satu konsep menyeluruh yang rumit yang mengandungi ilmu pengetahuan, kepercayaan, kesenian, tatasusila, undang-undang, adat resam dan lain-lain kebolehan serta kebiasaan yang diperolehi oleh manusia sebagai anggota masyarakat


http://ms.wikipedia.org/wiki/Agama

http://ms.wikipedia.org/wiki/Adat

78

Bahasa & Budaya berkaitan antara keduanya melalui proses perkembangan bahasa Melayu baku di mana imejnya tersendiri terbentuk.

Bahasa mencerminkan tahap tamadun sesuatu bangsa. Maka dengan itu, perubahan-perubahan perlu wujud suapaya bahasa Melayu boleh diterima pakai dalam mana-mana bidang.

Untuk mewujudkan sistem bahasa Melayu yang standard adalah dengan menggunakan dialek Supra.

Dialek Supra ialah bahasa yang difahami oleh penutur peringkat antara negara.


RUJUKAN

• Abdullah Hassan, 1999. Lingustik Am Untuk Guru Bahasa Malaysia, Petaling Jaya; Fajar Bakti

• Arbak Othman, 2000 Tatabahasa Bahasa Malaysia, Kuala Lumpur; Penerbitan Sarjana (M) Sdn.Bhd





TAJUK : 2SEBUTAN DAN INTONASI



• Dapat mengetahui takrif fonetik dan fonologi

• Perbezaan antara fonetik dan fonologi

• Organ tutur manusia

• Bunyi bahasa fonem bahasa melayu


SEBUTAN BAKU BAHASA MELAYU

82

• Apakah itu sebutan?

• Sebutan bermaksud cara melafazkan atau menyebut perkataan.

• Sebutan baku didasarkan sebutan berdasarkan ejaan.


SISTEM EJAAN BAHASA MELAYU

83

• Sistem ejaan baru Bahasa Melayu telah diistiharkan penggunaannya secara rasmi pada 16 Ogos 1972.

• Ia adalah hasil persetujuan Majlis Bahasa Indonesia – Malaysia.


BUNYI

84

• Apa itu bunyi?

• Bunyi adalah gelombang-gelombang udara yang keluar daripada kedua belah paru-paru, kemudian melalui pita suara seterusnya ke rongga tekak dan akhirnya keluar terus melalui rongga mulut atau rongga hidung.


85

Apa dia bunyi bahasa dan bukan bunyi bahasa?

Bunyi bahasa adalah bunyi-bunyi yang terdapat di dalam apa jua bahasa di dunia ini yang berfungsi di dalam pertuturan.

Bunyi bukan bunyi bahasa adalah bunyi-bunyi yang dihasilkan oleh alat pertuturan manusia tetapi tidak dianggap sebagai bunyi bahasa. Contohnya: bunyi batuk, sendawa, bunyi orang menggigil dan sebagainya.


BUNYI DAN HURUF

86

Terdapat 26 huruf dalam abjad tulisan Rumi Bahasa Melayu iaitu:-

Huruf Sebutan

1. A e e

2. B b bi

3. C c si

4. D d di

5. E e i

6. F f ef


87

Huruf Sebutan

7. G g ji

8. H h ec

9. I I ai

10. J j je

11. K k ke

12. L l el

13. M m em

14. N n en

15. O o o

16. P p pi


88

Huruf Sebutan

17. Q q kiu

18. R r ar

19. S s es

20. T t ti

21. U u yu

22. V v vi

23. W w dabliu

24. X x eks

25. Y y wai

26. Z z zet


Pengelasan Bunyi-bunyi dalam Bahasa Melayu

89

Bunyi-bunyi dalam Bahasa Melayu dapat dikelaskan kepada 3 golongan iaitu:-

- Vokal

- Diftong

- Konsonan


Huruf Vokal

90

Dalam Bahasa Melayu ada enam fonem atau bunyi vokal standard iaitu:-

Huruf Fonem Contoh

a /a/ sapi

e /ê/ Êmak

e /e/ enak

i /i/ itu

o /o/ orang

u /u/ umpan


91

Huruf e digunakan untuk melambangkan dua bunyi iaitu e pepet dan e taling.

Huruf e pepet dikenali sebagai e bertanda di atas. Tanda ini hanya dipakai dalam ejaan lama. Ia tidak lagi dipakai untuk ejaan rumi baru.


92

Ejaan lama Ejaan Baru

êmak emak

dêdah dedah

lêpas lepas

cêpat cepat

têmpat tempat


Huruf Diftong

93

Huruf diftong ialah bunyi yang terhasil melalui gabungan dua fonem vokal.

Bunyi-bunyi diftong ini boleh hadir sama ada di awal suku kata, tengah suku kata, atau pun di akhir suku kata.

Dalam Bahasa Melayu ada tiga fonem diftong yang dilambangkan oleh tiga pasang huruf vokal iaitu:


94

Fonem Huruf Di depan Di tengah

Di akhir

/ai/ ai aising zaitun pantai

/au/ au audit maujud harimau

/oi/ oi oidium boikot amboi


Huruf Konsonan

95

Dalam Bahasa Melayu ada 26 bunyi konsonan yang dilambangkan oleh 21 huruf konsonan.

Fonem Huruf Contoh

1. /b/ b balai

2. /c/ c cara

3. /d/ d damai

4. /f/ f falsafah

5. /g/ g ganda

6. /ĝ/ gh ghaibBAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)DIP. IN PARAMEDIC

96

Fonem Huruf Contoh

7. /h/ h hasil

8. /j/ j jambu

9. /k/ k kampung

10. /kh/ kh khas

11. /l/ l lampu

12. /m/ m makan

13. /n/ n nama

14. /ɳ/ ng nganga

15. /ɲ/ ny nyanyi

16. /p/ p pisangBAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)DIP. IN PARAMEDIC

97

Fonem Huruf Contoh

17. /q/ q qari

18. /r/ r rumah

19. /s/ s sampah

20. /ʃ/ sy syarat

21. /t/ t tutup

22. /v/ v vokal

23. /w/ w wakil

24. /y/ y yakin

25. /z/ z zaman

26. /x/ x xenonBAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)DIP. IN PARAMEDIC

98

Daripada 26 huruf konsonan terdapat lima huruf gabungan iaitu gh, kh, ng, ny, sy.

Huruf q, v dan x telah ditetapkan penggunaannya iaitu:-

1. Huruf q digunakan sebagai padanan kepada huruf jawi qaf untuk mengeja kata istilah agama atau kata yang mengenai agama berasal daripada bahasa Arab. Cth: qadak, Quran, qadar…

2. Huruf v digunakan untuk mengeja kata pinjamandaripada bahasa Inggeris dan bahasa-bahasa asing lain. Cth: variasi, vitamin, universiti..

3. Huruf –ve pada akhir kata bertukar menjadi f.

4. Huruf x hanya digunakan pada pangkal kata istilah khusus yang tidak ditukarkan menjadi z. Cth: xilosa, xenon, xenofobia…


Perubahan Ejaan Lama kepada Ejaan Baru

99

Ada 5 perubahan huruf konsonan daripada ejaan lama kepada ejaan baru, iaitu:-

Huruf Ejaan Lama Huruf Ejaan Baru

ch chara c cara

dh kadhi d kadi

dz bedza z beza

sh meshuarat sy mesyuarat

th mithal s misal


100

Selain perubahan huruf, tanda koma (‘) digugurkan dan diganti dengan huruf konsonan lain seperti:-

1.Tanda koma di pembuka suku kata dihapuskan. Cth: ‘aib, maa’af..

2.Jika kedudukannya sebagai penutup suku kata tanda koma digantikan dengan huruf k. Cth:

ma’na - makna

tama’ - tamak


PERSUKUAN

101

Setiap suku kata Bahasa Melayu ditandai oleh sebuah huruf vokal.

Huruf vokal ini dapat didahului atau dituruti oleh huruf konsonan.

Bahasa Melayu mempunyai sebelas pola suku kata iaitu:-


102

Bil. Pola Contoh

1. V a-yam ka-e-dah gu-a

2. VK un-ta om-bak ma-in

3. KV me-ja ben-de-ra ga-jah

4. KVK pin-tu pe-ker-ja be-lum

5. KKV kri-tik

6. KKVK prak-tis elek-trik

7. VKK eks-port

8. KVKK bank-rap am-bu-lans

9. KKVKK kom-pleks

10. KKKV skru stra-te-gi

11. KKKVK skrip struk-tur


POLA KESELARASAN VOKAL

103

Dalam Bahasa Melayu, terdapat pola keselarasan vokal yang menjadi pedoman keserasian vokal apabila mengeja sesuatu perkataan.

Pola keselarasan vokal beerti keselarasan atau kesesuaian dua huruf vokal yang membentuk dua suku kata pada dasar, iaitu pasangan huruf vokal pada suku kata praakhir dengan huruf vokal pada suku kata akhir tertutup.


104

Syarat prinsip keselarasan vokal ialah:-

1.Melibatkan keselarasan antara dua huruf vokal tanpa kata dasar.

2.Kata dasar mestilah diakhiri dengan suku kata tertutup.

3.Bagi suku kata yang terdiri lebih daripada dua suku kata yang terlibat dalam sistem keselarasan huruf vokal hanyalah dua suku kata terakhir.


Terdapat 18 pola keselarasan vokal:-

105

Bil. Suku Kata Praakhir

Suku Kata Akhir Tertutup

Contoh Perkataan

1. a -a asah, balak, halaman

2. a -i alih, balik, sumbangsih

3. a -u asuh, datuk

4. e pepet -a emas, kelam

5. e pepet -i lebih, betik, sembelih

7. e pepet -u telur, tempuh

8. e taling -a elak, dewan

9. e taling -e taling leceh, gelek, selekeh

10. e taling -o esok, telor, selekohBAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)DIP. IN PARAMEDIC

106

Bil. Suku Kata Praakhir

Suku Kata Akhir Tertutup

Contoh Perkataan

11. i -a ingat, kilang, selinap

12. i -i intip, sisih

13. i -u riuh, tidur

14. o -a otak, borang

15. o - e taling oleh, boleh, celoteh

16. o -o obor, borong

17. u -a ubat, tumpang

18. u -i usik, kuih

19. u -u untuk, tunduk


Kekecualian Sistem Keselarasan Vokal

107

Selain 18 pola keselarasan vokal, terdapat kekecualian pola yang

melibatkan kata pinjaman yang terdiri daripada bahasa Jawa dan

Inggeris iaitu:-

Bil Pola Vokal Bahasa Jawa Bahasa Inggeris

1. a - e taling aneh, awet panel, kabel

2. a - o calon, lakon atom, faktor

3. e pepet – e taling

gembleng

4. e pepet - o jempol gabenor

5. i-e taling imlek parlimen

6. i-o ijon diftong, transistor


108

Bil Pola Vokal Bahasa Jawa Bahasa Inggeris

7. u - e taling tulen, ulet subjek, dokumen

8. u - o buron kupon, konduktor

9. a - e pepet pakem teater

10. e taling - i - hipotesis

11. e taling - u - spetrum

12. e pepet – e pepet

pepet -

13. i – e pepet iseng filem

14. o - i - polis

15. o - u - bonus

16. u – e pepet lumer skuter


Ejaan Kata Pinjaman

109

Pinjaman kata daripada Bahasa Inggeris atau bahasa-bahasa Eropah telah disesuaikan ejaannya mengikut peraturan penyesuaian huruf seperti berikut:-Bahasa Inggeris

Bahasa Melayu

Contoh Perkataan

a a abstract - abstrak

ae ae aerial - aerial

ae e aesthetics - estetika

ai ai trailer - trailer

au au automatic - automatik

b, bb b lobby -lobiBAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)DIP. IN PARAMEDIC

110

Bahasa Inggeris

Bahasa Melayu

Contoh Perkataan

c s cent - sen

c, cc k classic - klasik

ch s machine - mesin

ch, cch k technique -teknik

d, dd d dividend - dividen

e e effective - efektif

ea ea idea - idea

ea i grease - gris

ee i beer - bir

ei ei protein - proteinBAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)DIP. IN PARAMEDIC

111

Bahasa Inggeris

Bahasa Melayu

Contoh Perkataan

eo eo stereo - stereo

eu eu petroleum - petroleum

f, ff f factor – faktortraffic - trafik

g, gg g geology – geologiaggressive - agresif

h h hotel - hotel

i i identity - identiti

ia ia dialect - dialek

ie i calorie -kalori

ie ai pie -paiBAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)DIP. IN PARAMEDIC

112

Bahasa Inggeris

Bahasa Melayu

Contoh Perkataan

ie ie diesel -diesel

io io iodine -iodin

iu iu stadium -stadium

j, jj j jury -juri

k, kk k kilo - kilo

kh kh khaki - khaki

l, ll l liberal –liberalpill - pil

m, mm m mammal - mamalia

n, nn n neon – neontennis - tenis


113

Bahasa Inggeris

Bahasa Melayu

Contoh Perkataan

ng ng linguistics - linguistik

o o operator -operator

oa o coat - kot

oe e foetus - fetus

oi oi alkaloid -alkaloid

oo oo zoo - zoo

oo u cartoon - kartun

ou au pound -paun

ou u coupon - kupon


114

Bahas Inggeris

Bahasa Melayu

Contoh Perkataan

p, pp p apple - epal

ph f graph - graf

q k quality - kualiti

r, rr r lorry -lori

rh r rhetoric -retorik

s, ss s express - ekspres

sc s science -sains

sc k scooter - skuter

sch k scheme - skim


115

Bahasa Inggeris

Bahasa Melayu

Contoh perkataan

t, tt t battery -bateri

th t anthropology - antropologi

u u republic - republik

ua ua aquarium -akuarim

ue u tissue -tisu

ue ue duet -duet

ue gugur cheque - cek

ui ui anuity - anuiti

uo uo quota - kuotaBAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)DIP. IN PARAMEDIC

116

Bahasa Inggeris

Bahasa Melayu

Contoh perkataan

uu u vacuum - vakum

v v novel - novel

w w kiwi - kiwi

wh w whisky - wiski


117

Jawatankuasa tetap Bahasa Melayu telah menetapkan beberapa dasar untuk mengeja kata pinjaman, iaitu:-

- Mementingkan bentuk ejaan atau bentuk visual sesuatu kata pinjaman. Oleh itu, perubahan fonem asing ke dalam Bahasa Melayu hanya dilakukan bila perlu. Cth:

Bahasa Inggeris Bahasa Melayu Salah

Carbon Karbon Karban

Cartoon Kartun Katun

Conductor Konduktor Kondakter

Dialog Dialog Dailog

Institute Institut Institiut

Structure Stuktur StrakcerBAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)DIP. IN PARAMEDIC

118

- Bagi kata pinjaman Bahasa Inggeris dan bahasa-bahasa Eropah, tidak perlu diselaraskan dengan pola keselarasan vokal.


Atom Atom Atum

Bonus Bonus Bonos

Fossil Fosil Fosel

Pistol Pistol Pistul


119

- Walaubagaimanapun, terdapat kekecualian beberapa perkataan tertentu yang telah diterima menurut ejaan lama yang memakai huruf e pepet. Kata-kata tersebut ialah:-


Block Blok Belok

Clinic Klinik Kelinik

Drama Drama Derama

Script Skrip Sekerip

Class Kelas Klas

Club Kelab Klab

Glass Gelas Glass

Plan Pelan Plan

Stamp Setem StemBAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)DIP. IN PARAMEDIC

120

Ejaan gugusan konsonan yang terdapat dalam Bahasa Inggeris dikekalkan bentuknya dalam Bahasa Melayu dengan beberapa penyesuaian. Cth:-

- Unsur asing (selain daripada gugusan konsonan) yang sudah diserapkan ke dalam Bahasa Melayu dikekalkan ejaannya.


Bureau Biro Bureau

Custom Kastam Kustom

Driver Drebar Driver

Modern Moden Modern

Pension Pencen Pension

Station Stesen Station


121

Semua huruf g yang diucapkan /j/ dalam kata istilah Inggeris tetap dikekalkan dengan huruf g dalam Bahasa Melayu.


Agenda Agenda Ajenda

Gymnasium Gimnasium Jimnasium

Technology Teknologi Teknoloji

Tragedy Tragedi Trajedi


122

Walau bagaimanapun, terdapat kekecualian iaitu

huruf g yang diucapkan /j/ menurut sebutan bahasa Inggeris tetap dikekalkan sebagai j dalam ejaan Bahasa Melayu.

Bahasa Inggeris Bahasa Melayu

Agent Ajen

College Kolej

Contingent Kontinjen

Engine Enjin

Garage Garaj

General Jeneral

Image Imej

Logic Logik

Regime Rejim

Sabotage SabotajBAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)DIP. IN PARAMEDIC

INTONASI

123

Apa itu Intonasi?

Intonasi ialah merupakan keadaan turun naik bunyi atau tinggi rendah suara semasa bercakap dan kadangkala disebut sebagai nada suara.


124

Dalam percakapan, nada suara jarang mendatar. Ada kalanya meninggi dan merendah.

Ciri utama pertuturan manusia ialah sifat nada suara yang sentiasa berubah-ubah yang mencerminkan maksud isi percakapan dan emosi ketika bercakap.

Lafaz sayang sayang sayang sayang sayang

sayang sayang sayang sayang sayang

Pada dasarnya ia kelihatan seperti kumpulan perkataan yang tidak membawa makna. Tetapi jika dilafazkan menggunakan intonasi yang sesuai, perkataan-perkataan tersebut akan membawa makna.


125

Cuba lafazkan mengikut nada suara yang biasa digunakan:

1.Nama saya Zara Sofea.2.Sila masuk ke kelas itu.3.Jangan lawan aku, lakukan sahaja apa yang aku

suruh!4.Puan hendak ke mana?5.Aduhai, malangnya nasibku hari ini.6.Diam!7.Adik, jangan main pisau, nanti terluka.8.Keluar juga, dia.


126

• Intonasi penting dalam tatabahasa Bahasa Melayu, oleh sebab peranannya dalam membezakan bahagian-bahagian subjek dan predikat dalam ayat.

• Dalam Bahasa Inggeris, pemisahan antara subjek dengan predikat ditandai dengan kata kerja pada predikat. Hal ini tidak semestinya berlaku dalam Bahasa Melayu.

• Sebaliknya intonasi menjadi tanda pemisah antara subjek dengan predikat dalam ayat Bahasa Melayu.


127

1. Pegawai itu pengurus.

2. Abang menendang bola itu.

Bagaimana intonasinya???


128

Subjek ialah perkara, manakala predikat ialah ceritanya.

1.Pegawai itu pengurus.

(subjek) (predikat)

2.Abang menendang bola itu.

(subjek) (predikat)


129

• Tingkat ayat dalam intonasi ditandai dengan angka 1, 2, 3, 4.

1- nada yang paling rendah

2- nada permulaan ujaran sesuatu ayat

3- nada tekanan

4- nada paling tinggi


130

• P e g a w a i i t u p e n g u r u s

• A b a n g m e n e n d a n g b o l a i t u.


131

Intonasi Ayat Bahasa Melayu.

Pola Intonasi ayat dalam:-

1.Ayat penyata biasa

2.Ayat tanya

3.Ayat perintah

4.Ayat terbalik atau songsang

5.Ayat pasif


Ayat Penyata Biasa

132

• Pola intonasi ayat penyata ialah 2 – 4 – 2 – 3, seperti di bawah:

P e g a w a i i t u p e n g u r u s


133

• Frasa subjek pegawai itu ditandai dengan tingfkat nada 2 – 4

• Frasa predikat pengurus ditandai dengan tingkat 2 – 3

• Pemisahan subjek daripada predikat menjadi nyata kerana nada suara turun daripada tingkat 4 pada suku kata akhir frasa subjek ke tingkat 2 iaitu nada permulaan pada frasa perdikat.

• Tingkat nada 3 pada suku kata akhir menandakan selesainya pengucapan frasa predikat.


Ayat Tanya

134

• Pola intonasi ayat tanya dalam Bahasa Melayu ialah 2 – 4 – 3 – 4, dengan nada 3 yang terletak pada suku kata akhir naik kembali ke nada 4 sebagai penutup ayat.

P e g a w a i i t u p e n g u r u s ?


135

• Intonasi ini digunakan dalam bentuk pertanyaan kepada seseorang pendengar untuk dijawab oleh orang yang ditanyakan.

• Ayat tanya juga dapat dibentuk dengan partikel –kah. Kehadiran partikel –kah ini diletakkan pada predikat, kemudiannya mengalami proses pendepanan.

• Predikat dipindahkan ke hadapan ayat kerana predikat yang disertai partikel –kah itu dipentingkan. Maka intonasi ayat berubah menjadi 2 – 3 – 1 – 4 seperti berikut:

P e n g u r u s k a h p e g a w a i i t u ?


Ayat Perintah

136

• Dalam ayat perintah, predikat lebih dipentingkan daripada subjek.

M a s u k !

terbit daripada ayat - K a m u m a s u k !


137

• Perkataan kamu iaitu kata ganti nama diri kedua, telah digugurkan dan meninggalkan predikat masuk.

• Frasa predikat masuk diucapkan dengan nada 2 – 3 seperti:

M a s u k !


138

• Ayat perintah di atas dianggap agak keras. Untuk melembutkan perintah itu, maka partikel – lah boleh disertakan.

• Intonasi ayat tersebut ditandai dengan tingkat nada 2 – 3 -1.

M a s u k l a h


Ayat Terbalik atau Songsang

139

• Susunan ayat penyata Bahasa Melayu ialah subjek + predikat.

• Kadangkala dalam percakapan kita seharian terjadi susunan ayat yang berlawanan dengan pola biasa ini iaitu predikat mendahului subjek.

• Ayat yang mempunyai susunan predikat + subjek disebut ayat songsang.


140

• Susunan biasa: Kucing itu comel.

• Ayat songsang: Comel kucing itu.

• Susunan biasa: Pegawai itu pengurus.

• Ayat songsang: Pengurus pegawai itu.

Intonasi ayat biasa 2 – 4 – 2 -3

Intonasi ayat songsang 2 – 3- 1BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)DIP. IN PARAMEDIC

141

C o m e l k u c i n g i t u.

P e n g u r u s p e g a w a i i t u.

• Walaupun kedudukan predikat berubah dalam ayat songsang, iaitu ke hadapan ayat, tingkat nadanya tetap sama.

• Partikel –kah dan –lah juga berfungsi sebagai tanda bahawa predikat dipentingkan.

P e n g u ru s k a h p e g a w a i i t u ?

• Nada –kah dan –lah menurun kepada tingkat 1.


Ayat Pasif

142

Intonasi ayat pasif biasa sama seperti ayat aktif biasa iaitu 2 – 4 – 2 – 3.

Perhatikan kedua-dua ayat ini. Ayat (a) ialah ayat aktif manakala ayat (b) ialah ayat pasif

(a)A l i b e l u m m e m b a c a b u k u i t u.

(b)B u k u i t u b e l u m d i b a c a o l e h A l i.


143

• Kedua-dua ayat tersebut, bahagian pertama merupakan subjek (nada 2 – 4) dan bahagian kedua merupakan predikat (nada 2 – 3).

• Sama juga seperti intonasi ayat tanya aktif biasa dengan ayat tanya pasif biasa iaitu tingkat nada 2 – 4 untuk subjek dan 2- 3 untuk predikat.

(a) D i a m e m o h o n j a w a t a n i t u.

(b) J a w a t a n i t u d i po ho n n y a ?


144

Intonasi akan berbeza jika ayat pasif itu merupakan ayat pasif songsang bagi orang pertama dan kedua.

(a)Saya memohon jawatan itu. - ayat aktif biasa(b)Saya pohon jawatan itu. – ayat pasif songsang

• Intonasi (a) ialah 2 – 4 – 2 -3

S a y a m e m o h o n j a w a t a n i t u.

• Intonasi ayat (b) ialah 2- 3- 1

S a y a p o h o n j a w a t a n i t u.


Intonasi Dalam Ayat Yang Panjang

145

• Walau bagaimana panjang sekalipun ayat, nada intonasi tetap mempunyai pola yang sama.

• Turun naiknya suara disesuaikan dengan unit-unit frasa.

• Dalam hal ini pola intonasi berfungsi sebagai pemenggal atau pemisah frasa-frasa dalam ayat.


146

Mahasiswa universiti itu membaca buku di perpustakaan.

• Ada 3 frasa intonasi utama iaitu:-

Frasa subjek: mahasiswa universiti itu

Frasa predikat: membaca buku

Keterangan: di perpustakaan

Pola intonasi ayat penyata biasa ini ialah 2 – 4 – 2 -3

M a h a s i s w a u n i v e r s i t i i t u m e m b a c a b u k u


147

• Frasa di perpustakaan merupakan keterangan tambahan dan tidak begitu penting. Tanpa kehadirannya ayat tetap gramatis. Oleh itu nada frasa keterangan ialah 1.

• Maka intonasi keseluruhan ayat iala 2 – 4 – 2 – 3 - 1


RUJUKAN

• Asmah Haji Omar, 1993. Susur Galur Bahasa Melayu, Kuala Lumpur; Dewan Bahasa dan Pustaka.

• Nik Safiah Karim, 1990. Beberapa Persoalan Sosiolingustik Bahasa Melayu, Kuala Lumpur; Dewan Bahasa dan Pustaka



DIPLOMA IN


TAJUK : 3ISU EJAAN DAN TATABAHASA



• dapat mengetahui ejaan bahasa melayu dengan betul

• Pengekodan bahasa melibatkan tatabahasa, sebutan, ejaan, perkamusan dan peristilahan


Sistem Ejaan Bahasa Melayu

151

Sistem ejaan baharu bahasa Melayu diistiharkan pemakaiannya secara rasmi pada 16 Ogos 1972.

Sistem ejaan Rumi baharu bahasa Melayu diusahakan bertujuan untuk standardisasi ejaan bagi penggunaan bahasa Melayu unggul.

Dewan Bahasa dan Pustaka (DBP) ditubuhkan pada 22 Jun 1956 bertujuan untuk memajukan bahasa Kebangsaan, bakat kesusasteraan, menerbitkan bahan-bahan bacaan dan membina serta membakukan korpus bahasa dalam pelbagai bidang seperti tatabahasa, ejaan, tulisan, peristilahan dan perkamusan.

Pengekodan bahasa membabitkan aspek tatabahasa, sebutan, ejaan, perkamusan dan peristilahan.


152

Sebutan baku yang diucapkan menurut ejaan baku bahasa Kebangsaan atau menurut nilai bunyi huruf dalam bahasa kita, dan bukan menurut sebutan loghat atau nilai bunyi huruf asing seperti bahasa Inggeris.

Mempunyai 26 huruf dalam abjad tulisan rumi Bahasa Melayu.

Mempunyai 26 konsonan dan 6 bunyi vokal.

Konsonan: gh, ng, kh, ny, dan sy.

Vokal/diftong: ai, au, oi.

Bunyi bahasa: fonem iaitu unit bahasa yang paling kecil.


PENULISAN: KATA SENDI

153

Kata sendi – kata depanKata depan di dan ke ditulis terpisah daripada kata yang

mengikutinya:

i. Menunjukkan arah atau tempat (atas, bawah)

ii. Kata nama umum (pejabat, sekolah)

iii. Kata bilangan (beberapa)

iv.Kata nama tempat/kata nama khas (Kuala Lumpur, Dewan Bahasa dan Pustaka)

Kata depan yang ditulis rapat dengan kata yang mengikutinya:

i. Kata kerja (tulis, lukis)


PENULISAN: KATA GANTI SINGKAT

154

Kau, ku, mu, dan nya.

Sebagai awalan, ditulis serangkai dengan kata dasar yang mengikutinya. Cth: kupandang, kulihat, kuterima

Sebagai akhiran, ditulis serangkai dengan kata dasar yang mendahuluinya. Cth: cintaku, kepadamu, menerimanya

Kata ganti singkat mu dan nya bagi nama Tuhan menggunakan huruf besar sebagai huruf pertama dan ditulis dengan menggunakan tanda sempang (-). Cth: hamba-Mu, rahmat-Nya.


PENULISAN: PARTIKEL

155

Lah, kah, tah dan pun.Ditulis serangkai dengan kata dasar yang mendahuluinya, tanpa tanda

sempang. Cth: ialah, janganlah, siapakah, apatahTerdapat 2 cara menulis partikel pun.

i. Partikel yang beerti ‘juga’ ditulis terpisah daripada kata yang ada disampingnya. Cth:- Apapun yang dilakukan tetap mendapat perhatian.- Jangankan tersenyum, bercakap pun dia tak mahu.

ii. Terdapat 13 perkataan yang telah ditetapkan ejaannya supaya ditulis serangkai dengan partikel pun, iaitu:adapun ataupun sekalipunbiarpun kalaupun kendatipunmahupun meskipun bagaimanapunwalaupun andaipun lagipunsungguhpun BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)DIP. IN PARAMEDIC

PENULISAN: KATA GANDA/KATA ULANG

156

• Ditulis sepenuhnya dengan menggunakan tanda sempang (-).

i. Kata ganda penuh

- anai-anai - anak-anak

- undang-undang - kuda-kuda

ii. Kata terbitan yang kata dasarnya diulang

- zaman-berzaman - anak-anakan

iii. Kata ulang yang mengalami perubahan fonem

- gunung-ganang - lauk –pauk

iv. Kata ganda yang mendapat awalan dan akhiran

- dikucar-kacirkan - keramah-tamahanBAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)DIP. IN PARAMEDIC

PENULISAN: KATA MAJMUK DAN RANGKAI KATA

157

Gabungan kata yang ditulis sebagai rangkai kata hendaklah ditulis secara terpisah:i. Kata-kata bebas yang membentuk rangkai kata umum/khusus. Cth: air hujan, balai raya, gempa bumi

ii. Gabungan kata dihasilkan daripada hubungan parataksis/setara. Cth: ibu bapa, makan minum, miskin kaya

iii. Gabungan kata yang merupakan simpulan bahasa. Cth: kaki bangku, rabun ayam, makan angin


PENULISAN: TANDA SEMPANG

158

• Digunakan untuk menulis kata ganda. Cth: kanak-kanak

• Digunakan untuk menyambung suku kata yang dipisahkan oleh penggantian baris.

• Digunakan untuk memperjelaskan ungkapan. Cth: ber-evolusi dengan ber-revolusi

• Digunakan untuk menghubungkan unsur tertentu dengan kata nama. Cth: anti-Rusia, rahmat-Mu, pan-Asia

• Digunakan untuk merangkaikan awalan ke- dengan angka atau bilangan. Cth: ke-15

• Digunakan untuk merangkaikan angka yang menunjukkan tahun dengan akhiran –an. Cth: tahun 70-an


PENULISAN: KATA TERBITAN/IMBUHAN

159

• Kata terbitan:

i. Kata dasar yang memakai imbuhan (awalan, sisipan, akhiran)

ii. Kata yang memakai bentuk terikat seperti maha- dan tata-

iii. Kata dasar ditulis berangkai dengan bentuk kata yang lain.

Imbuhan awalan: ber, di, ke, men, pen, se, ter

Imbuhan akhiran: an, i, kan

Imbuhan awalan – akhiran: di – kan, ke – an,

men – i, men – kan, pen –an BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)DIP. IN PARAMEDIC

RUJUKAN

• Siti Hajar Hj. Abdul Aziz, 1996 Tatabahasa Bahasa Melayu (Perkataan), Kuala Lumpur; Kumpulan Budiman Sdn. Bhd.

• Siti Hajar Hj. Abdul Aziz, 1999. Aktiviti Lisan, Kuala Lumpur; Kumpulan Budiman Sdn Bhd.



DIPLOMA IN HEALTHCARE MANAGEMENT


TAJUK : 4TATABAHASA



• Dapat mengetahui frasa dan binaan bahasa

• Mengetahui tugas frasa, klausa, ayat, binaan ayat, jenis ayat dan ragam ayat.


TATABAHASA

• Tata – peraturan, kaedah, susunan atau sistem.

• Bahasa – sistem lambang bunyi suara yang dipakai sebagai alat perhubung dalam lingkungan satu kelompok manusia (antara seorang individu dengan individu yang lain).

163BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)DIP. IN PARAMEDIC

Kamus Dewan (2005)

Tatabahasa ialah pengetahuan tentang pembentukan perkataan dan proses pembinaan ayat, nahu dan lain-lain.

Dua kajian utama bidang tatabahasa iaitu:-1)Morfologi2)Sintaksis


MORFOLOGI

• Definisi:

Bidang ilmu bahasa yang mengkaji struktur, bentuk dan penggolongan kata.


• Struktur susunan bentuk bunyi ujaran atau lambang tulisan yang menjadi unit bahasa yang bermakna.

• Bentuk rupa unit tatabahasa, sama ada berbentuk tunggal atau hasil daripada proses pengimbuhan, pemajmukan dan penggandaan.

• Golongan kata jenis perkataan berdasarkan bentuk dan fungsi dalam golongan yang sama.


• Morfem – Unit tatabahasa terkecil yang berperanan untuk membentuk perkataan (berfungsi gramatis dan menjalankan tugas nahu)

• Perkataan adalah morfem

• Perkataan dibentuk oleh 1 morfem atau lebih. Cth:

*bawa – 1 morfem

*membawa – {mem+bawa} – 2 morfem

*kepanasan – {ke+panas+an} – 3 morfem

*memperalatkan– {mem+per+alat+kan} – 4 morfem


Jenis Morfem

1) Morfem Bebas – yang dapat wujud bersendirian iaitu dapat berdiri sebagai perkataan dalam ayat.

Cth: jalan, baca

2) Morfem Terikat – yang hanya wujud dalam pembentukan kata setelah proses pengimbuhan.

Cth: berjalan, membaca


BENTUK KATA

Bentuk yang terdiri daripada morfem atau susunan beberapa morfem.

Proses pembentukan kata menghasilkan bentuk-bentuk berikut:

1)Bentuk kata tunggal

2)Bentuk kata terbitan

3)Bentuk kata majmuk

4)Bentuk kata ganda


KATA TUNGGAL

Kata tunggal ialah bentuk kata yang terdiri daripada hanya satu bentuk dasar iaitu tidak menerima apa-apa bentuk imbuhan atau kata dasar lain.

Ada 3 jenis:1) Kata tunggal yang merupakan unit bebas dan dapat berdiri sendiri sebagai satu ayat. Cth: makan, rumah, lari, cantik….


2) Kata tugas iaitu unit yang tidak dapat berdiri sendiri tetapi memerlukan sekurang-kurangnya satu unit yang bebas untuk melaksanakan tugas nahunya. Cth: di dewan, ke dalam

3) Kata akronim,perkataan yang diterbitkan melalui proses penggabungan singkatan beberapa perkataan dan membentuk satu perkataan yang utuh. Cth: UM, MARA, PBB


PROSES PEMBENTUKAN KATA TUNGGAL

Kata tunggal terbentuk apabila sesuatu kata dasar itu tidak diberikan imbuhan, tidak dirangkaikan atau tidak diganda.

Terdapat juga kata tunggal yang tidak menerima apa-apa imbuhan seperti: ini, itu, sini, sana

Dari segi suku kata, kata tunggal boleh terbentuk dari:i. Kata tunggal satu suku kataii. Kata tunggal dua suku kataiii. Kata tunggal tiga suku kataiv. Kata tunggal empat suku kata atau lebih


KATA TERBITAN

• Kata terbitan ialah bentuk kata yang mengandungi kata dasar yang mendapat atau menerima imbuhan, sama ada awalan, sisipan, akhiran atau apitan.

• Bentuk kata terbitan terhasil daripada proses menggandingkan imbuhan dengan kata dasar yang kemudiannya melahirkan perkataan kata terbitan.


PROSES PEMBENTUKAN KATA TERBITAN

• Awalan – {men+dukung} {di+pukul} {pe+sakit}

• Akhiran – {pakai+an} {serah+kan} {ikut+i}

• Apitan – {ke+sihat+an} {meng+hapus+kan}

• Sisipan – {telapak} {serabut} {sinambung}


Kata Nama Kata Kerja Kata Adjektif

Awalan Pe-Pem-Pen-

Peng-Penge-

Pel-Per-Ke-

Juru-Maha-Tata-Pra-Sub-

Supra-Eka-Dwi-

Me-Mem-Men-

Meng-Menge-

Memper-Ber-Be-Bel-Ter-Di-

Diper-

Ter-Te-Se



Akhiran -an-wan-man-wati-isme

-in-at-ah

-kan-i


Sisipan -el--er-

-el--er--em--in-



Apitan Pe......anPem……anPen……an

Peng……anPenge……an

Per……anPel……anKe……an

Me……kanMen……kanMem……kanMeng……kanMenge……kan

Ber……kanBer……anDi……kanMe……i

Men……iMem……iMeng……i

Di……iDiper……kan

Diper……iMemper……kan

Memper……iKe……an

Ke……an


KATA MAJMUK

• Kata majmuk ialah bentuk kata yang wujud apabila dua kata dasar atau lebih dirangkaikan menjadi satu kesatuan sintaksis yang membawa makna tertentu.

• Kata majmuk tidak boleh disisipkan sebarang unsur antara unit-unitnya.

Cth: surat khabar, air hujan, tandatangan…


PROSES PEMBENTUKAN KATA MAJMUK

• Kata majmuk dieja terpisah dan bertindak sebagai satu unit iaitu tidak boleh menerima sebarang penyisipan.

• Terdapat kekecualian bentuk pada sebilangan kata majmuk yang dianggap mantap sebagai satu perkataan:

-antarabangsa -beritahu -tanggungjawab

-kerjasama -setiausaha -kakitangan

-olahraga -bumiputera -warganegara

-pesuruhjaya -sukarela -matahari

-jawatankuasa -tandatangan -suruhanjaya179BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)DIP. IN PARAMEDIC

• Ada tiga kelompok:-

i. Kata majmuk rangkai kata bebas

Cth: alat tulis, jam tangan, Timbalan Pengarah

ii. Kata majmuk istilah khusus

Cth: tabung uji, segi tiga, kertas kerja

iii. Kata majmuk simpulan bahasa atau kiasan

Cth: anak emas, berat tangan, pilih kasih


KATA GANDAKata ganda ialah bentuk yang bdihasilkan melalui

proses mengulangi kata dasar.

Ada 3 jenis:1)Penggandaan penuh – melibatkan seluruh kata dasar.

Cth: jalan-jalan, guru-guru2)Penggandaan separa – melibatkan sebahagian kata

dasar sahaja. Cth: lelangit, jejari3)Penggandaan berentak – melibatkan rentak bunyi

tertentu dalam kata dasar. Cth: lauk-pauk


Bentuk Tunggal

Bentuk Terbitan

Bentuk Majmuk

Bentuk Ganda

Rumah Perumahan Rumah Api Rumah-rumah

Besar Pembesaran Besar Hati Besar-besaran

Lari Pelarian Orang Pelarian

Berlari-lari


PENGGOLONGAN KATA

• Golongan kata terbahagi kepada 4 bahagian:

i. Kata Nama

ii. Kata Kerja

iii. Kata Adjektif

iv. Kata Tugas


Kata Nama

Kata nama ialah perkataan yang boleh menjadi unsur inti dalam binaan frasa nama.

Kata ini menamakan orang, tempat atau benda.

Kata nama terbahagi kepada 3:i. Kata nama khasii. Kata nama amiii. Kata ganti nama


• Kata Nama Khas – merujuk kepada kata nama yang khusus bermula dengan huruf besar. Terbahagi kepada 2 iaitu:

i. Kata nama khas hidup.

Cth: Aminah, Raja Nazrin, Pak Belang

ii. Kata nama khas tidak hidup.

Cth: Negeri Sembilan, Kuala Lumpur


• Kata nama am – merujuk kepada benda atau perkara yang umum sifatnya. Terbahagi kepada 2:

i. Kata nama am abstrak

Cth: roh, idaman, mimpi

ii. Kata nama am konkrit

Cth: tangan, kereta, sungai


Kata ganti nama –mengambil tempat ganti nama sebagai pengganti. Menggantikan kata nama am atau kata nama khas. Pembahagian seperti rajah berikut:

Kata ganti nama

Kata ganti Kata gantinama tunjuk nama diri

Kata ganti Kata ganti nama nama diri tanya diri orang

pertamakeduaketiga


• Kata ganti nama tunjuk berfungsi menunjuk kepada sesuatu perkara atau benda. Cth: itu dan ini.

• Kata ganti nama diri menjadi pengganti sesuatu benda, perkara atau manusia. Ada 2 jenis iaitu:

i. Kata ganti nama diri tanya.

Cth: siapa- merujuk kepada orang

apa – merujuk kepada benda

mana – merujuk kepada benda atau orang.

Siapa nama pensyarah anda?

Apa dalam kotak itu?

Mana kasut hitam saya?


• Kata ganti nama diri orang ialah jenis ganti nama merujukkepada manusia dan terdiri daripada 3:

i. Orang pertama

Cth: saya, beta, aku, patik,kami, kita

ii. Orang kedua

Cth: awak, tuan hamba, engkau, anda, saudara,

iii. Orang ketiga

Cth: ia, dia, beliau, mereka, baginda


KATA ADJEKTIF

• Kata adjektif menerangkan sifat atau keadaan sesuatu benda atau kata nama. Terbahagi kepada 9:

1. Sifat/keadaan 7. Cara

2. Warna 8. Perasaan

3. Ukuran 9. Jarak

4. Bentuk

5. Pancaindera

6. Waktu


KATA TUGAS

• Kata tugas ialah perkataan yang hadir dalam binaan frasa atau klausa untuk mendokong sesuatu tugas. Ia terbahagi kepada 3 iaitu:

i. Kata penyambung ayat

ii. Kata praklausa

iii. Kata prafrasa


1) Kata penyambung ayat - perkataan yang bertugas untuk menghubung dua atau lebih daripada dua binaan ayat. Ia terbahagi kepada 2:

i. Kata hubung gabungan

Cth: Kami pulang ke kampung pada hari ini atau esok.

ii. Kata hubung pancangan

Cth: Saya berdoa semoga para pelajar saya berjaya di dalam peperiksaan akhir semester.


2) Kata praklausa – perkataan yang berada dibahagian hadapan klausa dan bertugas menilbulkan seruan, pertanyaan atau penerang pangkal kalusa.

Cth: Syabas, saya ucapkan pada awak kerana berjaya meraih pingat emas dalam pertandingan hari ini.

3) Kata prafrasa – perkataan yang terletak dibahagian hadapan frasa seperti frasa nama, frasa kerja dan frasa adjektif. Dibahagi beberapa jenis seperti kata bantu, kata penegas dll.

Cth: Saya tidak bersalah dalam hal ini.


KATA KERJA

• Kata kerja ialah perkataan yang menjadi unsur inti dalam binaan frasa kerja, mana kala unsur lain yang hadir dalam binaan frasa kerja boleh terdiri daripada objek, pelengkap, kata bantu dan keterangan. Terbahagi kepada 2:

1) Kata kerja tak transitif

2) Kata kerja transitif


Kata kerja tak transitif – tidak menggunakan sebarang objek atau penyambut selepas kata kerja tersebut. Terbahagi kepada 2:

i. Kata kerja tak transitif tanpa pelengkap

ii. Kata kerja tak transitif berpelangkap

Cth: Pengetua sekolah itu akan bersara (pada bulan hadapan).

Kesihatan ayahnya beransur baik195BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)DIP. IN PARAMEDIC

• Kata kerja transitif – ialah kata kerja yang berhubung langsung dengan unsur objek atau penyambut (frasa yang bergaris) dalam predikat frasa kerja .

Cth:

Aktif - Pelajar-pelajar membersihkan kawasan kolej mereka.

Pasif - Kawasan kolej mereka dibersihkan oleh pelajar-pelajar itu.


SINTAKSIS

• Definisi

Sintaksis ditakrifkan sebagai bidang ilmu bahasa yang mengkaji bentuk, struktur dan binaan atau konstruksi ayat. Kajian tentang hukum atau rumus tatabahasa yang mendasari kaedah penggabungan dan penyusunan perkataan dan kelompok perkataan untuk membentuk ayat dalam sesuatu bahasa.


KLAUSA

Klausa ialah satu unit rangkaian perkataan yang mengandungi subjek dan predikat yang menjadi konstituen ayat.

Kalusa tidak mempunyai tanda baca yang lengkap dan intonasi yang sempurna.

Klausa terbahagi kepada 2 jenis:(1) Klausa bebas(2) Kalusa tidak bebas


• Klausa bebas - klausa yang boleh berdiri sendiri sebagai ayat yang lengkap.

• Klausa tak bebas - Klausa tidak dapat berdiri sendiri kerana maknanya bergantung pada klausa bebas.

Klausa bebas Klausa tak bebas

Dia sedang tidur ketika saya datang

Kanak-kanak sedang berlari dengan riangnya

Monyet sedang melompat dari satu dahan ke satu dahan


FRASA

Unit yang boleh berdiri daripada satu susunan yang mengandungi sekurang-kurangnya dua patah perkataan ataupun satu patah perkataan yang berpotensi untuk diperluas menjadi dua patah perkataan atau lebih.

Cth:Bunga – Sekuntum bunga

Bunga mawarSekuntum bunga mawarSekuntum bunga mawar merahSekuntum bunga mawar merah itu.


• Tugas frasa penting dalam menentukan sama ada sesuatu ayat itu gramatis ataupun tidak.

• Ayat yang gramatis perlu mempunyai binaan yang terdiri daripada subjek dan predikat.

• Ayat yang tidak mempunyai salah satu unsur ini dikatakan sebagai ayat tergantung, tidak sempurna dan mengelirukan.


SUBJEK

• Subjek ialah frasa yang letaknya di hadapan predikat dalam susunan ayat biasa.

• Subjek boleh terdiri daripada unsur-unsur berikut:

– Kata nama

– Kata ganti nama

– Kata kerja yang berfungsi sebagai kata nama

– Kata adjektif yang berfungsi sebagai kata nama.

• Cth:

– Pakaian Aminah berwarna biru lembut.

– Pertandingan itu baru bermula sebentar tadi.


PREDIKATPredikat ialah frasa yang letaknya selepas subjek

dalam susunan ayat biasa.Dalam susunan biasa, bahagian predikat boleh

diisi oleh frasa-frasa berikut:Predikat frasa namaPredikat frasa kerjaPredikat frasa adjektifPredikat frasa sendi nama

Cth:Mereka keluar ikut pintu depan.Ceitanya lucu belaka.


• Binaan frasa dalam BM boleh terdiri daripada :

(1) Frasa Nama

(2) Faras Kerja

(3) Frasa Adjektif

(4) Frasa Sendi Nama


• Terdapat 4 jenis pola binaan ayat dasar BM:

Pola Subjek Predikat

1. Frasa Nama Frasa Nama

2. Frasa Nama Frasa Kerja

3. Frasa Nama Frasa Adjektif

4. Frasa Nama Frasa Sendi Nama


FRASA NAMA

Frasa yang terdiri daripada kata nama sebagai unsur intinya.

Unsur inti boleh wujud secara bersendirian sebagai satu patah perkataan ataupun diikuti oleh penerang sesudah unsur intinya.

Cth:Abang menuntut di unversiti.Abang sulung keluarga itu menuntut di universiti.

Kanak-kanak itu murid darjah satu.Kanak-kanak jiran sebelah rumah itu murid darjah satu.


Subjek Frasa Nama Predikat Frasa Nama

Bapa guru.

Bapa budak itu guru.

Bapa budak itu guru sekolah agama.

Klang bandar diraja.

Bandar Klang bandar diraja.


FRASA KERJA

• Frasa yang terdiri daripada kata kerja sebagai unsur intinya.

• Frasa kerja bertugas sebagai predikat dalam susunan ayat biasa.

• Cth:• Budak itu menjerit sekuat-kuat hatinya.

• Wangnya tersimpan dalam amanah saham.

• Pemuda itu berbaju batik.

• Anak kucingnya terjatuh ke dalam perigi buta.


SubjekPredikat Frasa Kerja

Kata Kerja Objek

Orang itu memanggil saya.

Mereka semua melambaikan tangan.

Kanak-kanak itu menaiki bas sekolah.

Cahaya matahari menyinari alam semesta

Para siswazah memohon jawatan itu.

Penonton bertepuk tangan.


FRASA ADJEKTIF

• Frasa yang terdiri daripada kata adjektif atau kata sifat sebagai unsir intinya.

• Frasa adjektif bertugas sebagai predikat dalam susunan ayat biasa

• Cth:• Murid itu bijak sungguh

• Meja kayu itu sangat kukuh.

• Pisau itu tidak tajam.

• Mutiara itu amat cantik


Subjek Frasa Adjektif Predikat Frasa Adjektif

Bapanya selalu sibuk.

Rumah itu besar.

Kesihatannya beransur baik.

Pisau itu belum tajam.

Jet itu laju betul.

Buah betik itu sudah ranum sangat.

Mutiara itu sangat cantik.


FRASA SENDI NAMA

Frasa yang terdiri daripada satu kata sendi nama yang diikuti oleh satu frasa nama sebagai pelengkap kepada kata sendi nama itu.

Kata sendi nama ialah perkataan yang letaknya di hadapan frasa nama.

Cth: dari, daripada, ke, kepada, pada, untuk, oleh dll

Kerusi itu daripada kayu jati.Filem itu tentang peperangan.

Ayah sakit sejak semalam.Emak berjalan kaki ke kedai.


SubjekPredikat Frasa Sendi Nama

Sendi Nama Frasa Nama

Mereka di Kuala Lumpur.

Hadiah itu daripada Ahmad.

Tabung simpanan itu

untuk masjid.

Kereta itu ke Kota Bharu.

Keluarnya dari pintu besar.

Pena itu ada pada saya


AYATAyat merupakan unsur penting dalam kajian bahasa.

Nik Safiah Karim (2006)Ayat ialah unit pengucapan yang paling tinggi letaknya

dalam susunan tatabahasa dan mengandungi makna yang lengkap. Ayat boleh terbentuk daripada satu perkataan atau susunan beberapa perkataan yang pengucapannya dimulakan dan diakhiri dengan kesenyapan serta intonasi yang sempurna.

Ayat tersusun mengandungi subjek dan predikat. Ayat juga terdiri daripada ayat dasar dan ayat terbitan.


BINAAN AYAT

Binaan subjek -Subjek ayat tunggal terdiri daripada frasa nama yang terbentuk daripada salah satu unsur iaitu kata nama, kata ganti nama, kata kerja dan kata adjektif.

Cth: Bayi itu lapar. Kami pelajar Kolej Nirwana.

Binaan predikat- Predikat ayat tunggal dibina daripada unsur-unsur frasa nama , frasa kerja, frasa adjektif dan frasa sendi nama.

Cth: Perempuan itu guru saya. Makanan itu enak.


POLA AYAT DASAR


JENIS-JENIS AYAT


RAGAM AYATAYAT AKTIF

Ayat yang mengandungi kata kerja yang mengutamakan subjek asal sebagai judul atau unsur yang diterangkan.

Cth: Saya menyaksikan kemalangan itu berlaku.Taufan memusnahkan harta benda.

AYAT PASIFAyat yang asalnya terbentuk daripada ayat aktif transitif

iaitu ayat yang menutamakan objek asal sebagai judul atau unsur yang diterangkan.

Cth: Kemalangan itu berlaku disaksikan oleh saya.

Harta benda itu dimusnahkan oleh taufan.219BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)DIP. IN PARAMEDIC

RUJUKAN







TAJUK : 5 & 6KOMUNIKASI LISAN



• Dapat mengetahui maklumat berhubung bahasa dalam komunikasi bertulis seperti teks ucapan, teks pengacara majlis, surat rasmi, teks berita, minit mesyuarat, laporan dan memo.


KOMUNIKASI LISAN

• Bentuk-bentuk pengucapan:

– Ucapan

– Syarahan

– Temuramah

– Pengacaraan majlis

– Pidato

– Forum

– Perbahasan

– Pengendalian mesyuarat

– Ulasan dan Komentar


APA ITU KOMUNIKASI LISAN?

• Merupakan satu bentuk hubungan antara pengujar dan pendengar.

• Memerlukan kemahiran bertutur dan mendengar.

• Aspek penting ialah

– intonasi suara

– kelancaran ucapan

– sebutan yang betul dan tepat


• Ada 2 bentuk iaitu:

– Komunikasi sehala

– Komunikasi 2 hala

• Komunikasi sehala

- Ucapan - Pidato

- Syarahan - Pengacaraan majlis

- Taklimat

• Komunikasi 2 hala

- Temuramah

- Bahas

- Pengendalian mesyuarat225BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)DIP. IN PARAMEDIC

• Model yang menunjukkan cara seseorang komunikator dan khalayak dihubung melalui tindakbalas.

Pengucap Ucapan Penerima

Maklum balas


UCAPAN

Ucapan ialah kata-kata yang mengandungi isi bagi melahirkan pelbagai harapan dan perasaan.

Antaranya melafazkan kata-kata kesejahteraan, terima kasih, tahniah, takziah, simpati, sedih, gembira dan sebagainya kepada khalayak ramai.

Jenis ucapan ada dua iaitu ucapan rasmi dan tidak rasmi. Lazimnya digunakan dalam majlis seperti perasmian, ucapan menyambut tetamu, perpisahan, ucapan takziah, ucapan tahnian dan sebagainya.


Gaya Bahasa Ucapan

Gaya bahasa ucapan memerlukan seseorang bertutur dengan betul dan tepat terutama dari segi sebutan, tekanan, intonasi, nada dan sebagainya.

Perkara yang ditekankan ialah:i) Cara penyampaianii) Penggunaan bahasaiii) Ketepatan penggunaan kata

Gaya ucapan mestilah bernada formal dan objektif.

Bahasa yang digunakan mestilah baku dan rasmi.

Cara ucapan bergantung kepada jenis ucapan.228BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)DIP. IN PARAMEDIC

• Kewibawaan amat penting dalam mewujudkan keberkesanan sesuatu ucapan. Antara cara mengukuhkan kewibawaan seseorang komunikator ialah:

i) Memperkenalkan diri dan kepakaran diri

ii) Menyatakan tujuan anda berucap

iii) Mengekalkan gaya yang tenang dan bersahaja.


Format Ucapan

• Ucapan merupakan sejenis teks berformat.

• Format yang dimaksudkan merujuk kepada struktur teks itu sahaja yang terdiri daripada tiga bahagian iaitu:i) Permulaan ucapan

- Ucapan dimulakan dengan rasa syukur, diikuti dengan kata hormat dan mengikut protokol iaitu peringkat kedudukan tetamu atau hadirin yang hadir.


ii) Isi ucapan

- Isi kandungan ucapan bergantung pada sesuatu majlis itu. Ia juga hendaklah sesuai dengan majlis seperti tajuk atau tema dan hal-hal yang berkaitan dengan majlis.

iii) Penutup

- Bahagian ini merumuskan keseluruhan tujuan ucapan tersebut. Sesuatu kenyataan yang hendak diingati biasanya diucap pada akhir majlis. Penutup ucapan juga hendaklah menyatakan terima kasih kepada semua ahli jawatankuasa yang terlibat sehingga majlis berjaya dilangsungkan.


Kelebihan Ucapan

• Dapat melatih bertutur dengan betul dari segi sebutan, tekanan, intonasi, nada dan sebagainya.

• Dapat bertutur dengan fasih, lancar dan boleh berkomunikasi dengan baik.

• Dapat membina minda, mengikis perasaan rendah diri, memupuk keyakinan diri dan mempertingkatkan pembinaan personaliti.


SYARAHAN DAN PIDATO

Syarahan / Pidato tidak banyak perbezaan antara keduanya kecuali konteks yang dilihat oleh masyarakat.

Syarahan / Pidato ialah kata-kata yang memberi keterangan, huraian, penjelasan dan ulasan.

Syarahan berperanan untuk menerangkan, memberi interpretasi, menghuraikan idea dan konsep tertentu.

Jenis syarahan biasanya bergantung kepada tajuk atau perkara yang dibawa dan apa yang hendak disyarahkan.


• Syarahan biasanya jika disebut syarahan agama ia akan menyentuh hal-hal agama, syarahan politik menyentuh hal yang berhubung dengan politik dan sama juga dengan syarahan ekonomi, budaya, sastera, kemasyarakatan dan sebagainya.

• Bahasa yang digunakan ialah penggunaan bahasa baku.

• Pemilihan kata mestilah tepat, jelas dan mudah. Hal ini kerana tujuan syarahan / pidato ialah memberi penerangan kerana syarahan bersifat sehala dan tidak memberi maklum balas pendengar.


Tujuan Syarahan / Pidato

i)Memberi penerangan tentang sesuatu tajuk dan menjelaskan aspek-aspek penting tentang tajuk tersebut.

ii)Memberitahu audien tentang sesuatu perkara baru seperti peristiwa atau hal ehwal semasa yang menarik.

iii)Memberi keyakinan kepada audien tentang pendirian terhadap sesuatu perkara.

iv)Mempengaruhi audien supaya memberi perhatian yang serius terhadap sesuatu isu penting.


Format Syarahan / Pidato

i)Pendahuluanii)Perlu ada kata-kata aluaniii)Tajuk-tajuk utamaiv)Mengutamakan faktav)Isi syarahan/pidatovi)Perlu mengikut kronologi, logik, dan

kesesuaian bidang.vii)Penutup – membuat rumusan – ilustrasi atau

simulasi236BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)DIP. IN PARAMEDIC

Kemahiran Memulakan Syarahan/Pidato

1)Mengetahui tujuan bersyarah / berpidato.

1)Menganalisis audien dan majlis dari aspek tertentu:- Apakah jenis dan tujuan majlis?- Siapakah bakal audien / pendengar majlis?- Berapa ramaikah audien?- Apakah minat mereka?


- Apakah tahap ilmu pengetahuan, kelulusan dan kelayakan mereka?- Bagaimanakah sikap audien terhadap syarahan/pidato nanti?- Jantina audien- Lingkungan umur audien

3) Mengumpul maklumat yang sesuai.

4) Menyusun maklumat berdasarkan fakta yang betul dan tepat.

5) Menganggarkan jarak masa yang diperlukan.238BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)DIP. IN PARAMEDIC

Kemahiran Melahirkan Pendapat

Pemilihan kata

Pemilihan ayat

Penyusunan fakta

Kesepaduan

Koheren

Pertautan

Ringkas dan tepat 239BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)DIP. IN PARAMEDIC

Penyampaian Yang Menarik

• Kelancaran

• Nada dan intonasi

• Kecekapan berbahasa

• Gaya penyampaian


Kelebihan Syarahan / Pidato

Melatih pelajar mencari dan memikirkan isi syarahan/pidato berpandukan tajuk.

Melatih supaya boleh menyampaikan isi syarahan/pidato melalui penggunaan bahasa kiasan yang tinggi dan bermutu.

Dapat mengikis perasaan malu atau rendah diri.

Melatih supaya bertutur dengan gaya yang betul, mengeluarkan idea, memberi pendapat dan pandangan yang bernas, logik dan matang.


PENGACARAAN MAJLIS

• Pengacaraan Majlis ialah pengendalian perjalanan sesuatu majlis sama ada rasmi atau tidak rasmi mengikut susunan atur cara yang telah ditetapkan.

• Tujuannya - mengurus perjalanan majlis tanpa sebarang gangguan dan kecacatan.


• Pengacara majlis berperanan untuk memudahkan kelangsungan majlis mengikut aturcara yang ditetapkan oleh penganjur.

• Pengacara juga merupakan juruacara yang merujuk kepada orang yang memimpin sesuatu majlis.

• Pengacara majlis akan mempunyai skrip yang telah disediakan terlebih dahulu setelah diedit dan disemak sebaik mungkin.

• Pengacara majlis tugasnya mencabar dan memerlukan orang yang berpengalaman. 243BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)DIP. IN PARAMEDIC

• Prosedur:

– Meneliti dan memeriksa program

– Mengetahui tujuan majlis diadakan

– Meneliti senarai kehadiran

– Mengetahui akan peruntukan masa akan diadakan

• Format:

– Memulakan majlis dengan salam

– Kata-kata aluan mengucapkan selamat datang dan

– Menyatakan tujuan majlis diadakan

– Mengendalikan atur cara yang ditetapkan

– Menentukan kesinambungan atur cara


Jenis-jenis Majlis

Secara umumnya majlis ada 3 jenis:i) Majlis Rasmiii) Majlis Separuh Rasmiiii) Majlis Tidak Rasmi

Majlis secara khususnya dikategori kepada 5 jenis:1) Majlis Penuh Istiadat

- Majlis yang diadakan diistanaseperti istiadat pertabalan, istiadat penganugerahan darjah kebesaran, pembukaan rasmi sidang penggal parlimen. Pakaian bagi menghadiri majlis ini ialah pakaian istiadat atau pakaian rasmi kerajaan.


2) Majlis Rasmi dan Formal

- Majlis yang dihadiri oleh Perdana Menteri bagi meraikan ketua-ketua kerajaan asing, konvensyen atau seminar.

3) Majlis Rasmi tetapi Tidak Formal

- Majlis yang diadakan kerajaan dan tidak mematuhi protokol sepenuhnya seperti majlis jamuan oleh Perdana Menteri.

4) Majlis Tidak Rasmi tetapi Formal

- Majlis anjuran swasta yang mematuhi protokol dan melibatkan menteri seperti perasmian bangunan, pecah tanah dan pertunjukkan.

5) Majlis Tidak Rasmi dan Tidak Formal

- Majlis yang diadakan oleh sesuatu organisasi seperti jamuan akhir tahun.


FORUM• Merupakan aktiviti lisan yang melibatkan

seorang pengerusi dan beberapa orang ahli panel.

• Pengerusi bertindak sebagai orang yang mengemukakan soalan.

• Ahli panel akan memberi jawapan, pendapat dan pandangan mereka.


• Ahli-ahli panel biasanya terdiri daripada mereka yang mahir dalam satu-satu bidang yang tertentu, misalnya bidang ekonomi, bahasa, budaya, pendidikan dan lain-lain.

• Selepas ahli panel memberikan hujah dan pendapat mereka, pengerusi akan memberi peluang kepada hadirin untuk mengemukakan beberapa soalan berkaitan apa yang diperbincangkan.


Bentuk-bentuk Forum

• Forum panel

• Forum perbahasan

• Forum temuramah

• Forum kuliah

• Forum simposium249BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)DIP. IN PARAMEDIC

Gaya Bahasa Forum

Bersifat formal dan ilmiah

Pemilihan dan penggunaan kata bergantung pada jenis forum sama ada dari segi topik agama, kesusasteraan, politik, pendidikan dan lain-lain.

Istilah-istilah tertentu digunakan dalam laras yang sesuai.

Struktur ayat yang digunakan sesuai dengan tahap pemikiran pendengar agar dapat difahami dan dihayati.


Kelebihan Forum

i)Dapat melatih seseorang individu mengendalikan sesuatu aktiviti yang melibatkan pencernaan idea, pendapat dan pandangan.

ii)Dapat bertukar-tukar idea, pendapat dan pandangan berdasarkan pengetahuan dan pengalaman sedia ada.

iii)Dapat membina keyakinan diri dan berani berdepan dikhalayak ramai.


PERBAHASAN

Bahas ialah aktiviti perdebatan antara dua pihak yang bertentangan pendapat tentang sesuatu isu.

Perbahasan merupakan satu pengucapan berbentuk kumpulan iaitu setiap kumpulan terdiri daripada sekurang-kurangnya tiga orang pembahas yang bekerjasama untuk menjelaskan pendirian dengan menyampaikan hujah dan bukti sama ada menyokong atau membangkang sesuatu tajuk yang dikemukakan.

Pembahas-pembahas juga memainkan peranan untuk meyakinkan para penonton dan pihak hakim dengan menolak dan membidas hujah-hujah pihak lawan.


Kemahiran Menyusun Idea

• Pendahuluan

• Penyataan keseluruhan tema dan isi-isi penting

• Huraian dan penjelasan setiap isi atau hujah

• Kesimpulan dan rumusan isi253BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)DIP. IN PARAMEDIC

PENGENDALIAN MESYUARAT

• Mesyuarat ialah satu aktiviti yang berdasarkan komunikasi dua hala antara individu dalam situasi formal.

• Bertujuan untuk bertukar-tukar fikiran dan pendapat, menyelesaikan masalah-masalah yang berbangkit, membuat sesuatu keputusan dan memberi atau mendapatkan maklumat daripada pelbagai pihak.


Jenis Mesyuarat

• Mesyuarat Jawatankuasa

• Mesyuarat Agung

• Mesyuarat Agung Luar Biasa

• Mesyuarat Khas

• Mesyuarat Tergempar255BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)DIP. IN PARAMEDIC

Ciri Minit Mesyuarat

Ciri-ciri yang perlu ada dalam minit mesyuarat:◦Tulen – kandungan minit mesyuarat bukan rekaan setiausaha

atau idea atau pendapat peribadi pencatat. Rekod hasil perbincangan dan keputusan ahli mesyuarat.

◦Lengkap – semua maklumat yang penting dan berkaitan disertakan mengikut agenda dan sebagainya supaya dapat memahamkan seseorang yang tidak hadir dalam mesyuarat tersebut.

◦Tepat – butir-butir yang dicatat adalah tepat sama seperti yang dibincangkan.

◦Sahih – bebas dari keraguan dari segi kandungan dan maklumat-maklumat yang berkaitan.


Minit Mesyuarat

Tugas utama setiausaha ialah mencatat segala perkara yang dibincangkan dalam sesuatu mesyuarat atau ringkasnya minit mesyuarat.

Untukmenghasilkan minit mesyuarat yang sempurna dan lengkap, setiausaha perlulah…..:i) Menghadiri mesyuarat sepanjang masaii) Mengemaskinikan senarai kedatangan dan buku catatn

minit.iii) Mencatatkan selengkapnya semua hal yang dibincangkan

dalam mesyuarat serta keputusan yang diambil.iv) Menyemak terlebih dahulu isi catatan mesyuarat bersama

pengerusi.


Format Minit Mesyuarat

• Butiran mesyuarat– Nama mesyuarat

– Bilangan kali ke berapa diadakan dan tahun

– Tarikh

– Masa

– Tempat


• Senarai kehadiran

• Kandungan minit mesyuarat– Kehadiran

– Kata-kata aluan daripada pengerusi majlis

– Pembentangan dan pengesahan minit mesyuarat yang lalu.

– Perkara-perkara berbangkit.

– Agenda-agenda yang ditetapkan.

– Hal-hal lain.

– Ucapan penutup oleh pengerusi dan penangguhan259BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)DIP. IN PARAMEDIC

ULASAN DAN KOMENTAR• Kamus Dewan (1994),

Ulasan ialah huraian berkenaan sesuatu, komentar, kupasan dan tafsiran.

• Kamus Besar Bahasa Indonesia (1998),

Ulasan ialah kupasan, tafsiran, komentar, sambungan atau lanjutan terhadap sesuatu peristiwa atau keadaan untuk diketahui umum.


• Ulasan ialah suatu kupasan atau kritikan oleh pihak-pihak yang tertentu terhadap sebarang benda atau peristiwa dengan tujuan untuk mendedahkan kepada audien gambaran yang sebenar tentang isinya atau apa yang sepatutnya diperjelaskan.


Kemahiran Memberi Ulasan

Mempunyai pengetahuan atau kepakaran dalam perkara yang hendak diulas.

Mendapat gambaran yang jelas tentang perkara yang hendak diulas apabila membuat ulasan.

Menentukan perkara yang hendak diulaskan

Kecekapan berbahasa

Menggunakan laras bahasa yang sesuai mengikut tujuan dan konteks sesuatu ulasan. 262BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)DIP. IN PARAMEDIC

Jenis-jenis Ulasan

• Ulasan Selari

• Ulasan Buku

• Ulasan Hakim

• Ulasan Ucapan


Ulasan Selari

• Ulasan Selari ialah huraian atau komentar yang dibuat ketika berlaku sesuatu kejadian seperti upacara, pertandingan, permainan, dan peristiwa-peristiwa lain yang sedang berlangsung.

• Dilakukan oleh juruhebah atau pengulas yang ditugaskan di tempat sesuatu peristiwa itu berlangsung.


• Tujuannya untuk menyampaikan maklumat semasa secara terperinci dan lebih jelas kepada pendengar / penonton setempat atau di tempat lain.

• Contoh ulasan selari yang tedapat di media elektronik seperti ulasan selari sukan, ulasan selari istiadat atau pertabalan, ulasan selari tragedi, ulasan selari peristiwa dan sebagainya.


Ulasan Buku

Ulasan Buku ialah kupasan terhadap sesuatu buku oleh pengkritik buku.

Ulasan ini dilakukan oleh seorang pengulas atau pengkritik terhadap keseluruhan buku baru yang diterbitkan melalui media cetak, media elektronik, simposium, pameran dan sebagainya.

Tujuan untuk pemberitahuan, pengetahuan, pembelajaran, komersil dan penyebaran maklumat terkini.

Ulasan dilakukan oleh pakar bidang tertentu seperti ekonomi, sejarah, sosial, agama dan sebagainya.


Ulasan Hakim

Ulasan Hakim ialah komentar, kupasan dan tafsiran terhadap pencapaian peserta-peserta dalam sesuatu pertandingan.

Tujuannya untuk mengulas tentang kelemahan, kekuatan dan tahap pencapaian para peserta mengikut penilaian jemaah hakim dari pelbagai sudut.

Contohnya ulasan jenis ini digunakan dalm majlis-majlis pertandingan seperti berbalas pantun, perbahasan, berpidato, nyanyian, tilawah Al-Quran, sukan dan lain-lain.


Ulasan Ucapan

• Ulasan Ucapan merupakan suatu komentar, kupasan dan tafsiran terhadap ucapan yang telah disampaikan sebelumnya.

• Dilakukan oleh pengerusi atau pengacara majlis setelah selesai pengucapan oleh seseorang atau pihak tertentu.


RUJUKAN







TAJUK : 7TEKS PROSA & PUISI


OBJEKTIF

Mengenali pelbagai genre teks prosa dan puisi Melayu.

Menambahkan kosa kata bahasa Melayu dengan menggunakan laras sastera yang indah dan halus seperti kiasan, metafora, simile, personafikasi, hiperbola, pengulangan, perlambangan, peribahasa dan lain-lain.

Memahami makna implisit dan eksplisit dalam teks prosa dan puisi.

Memahami nilai-nilai yang terdapat dalam teks puisi dan prosa.

Dapat mengalih bahasa dan merumuskan teks prosa dan puisi dengan menggunakan gaya dan laras bahasa yang sesuai.


Jenis-jenis teks


JENIS-JENIS TEKS





TAJUK : 8PENULISAN ( CIRI PENULISAN )


PENULISAN

Penulisan ialah kegiatan yang merakamkan idea, pandangan atau pendapat dalam bentuk lambang-lambang bertulis untuk disimpan atau digunakan pada masa hadapan.

Dilakukan secara spontan atau terancang.

Penulisan yang baik dan sempurna, melibatkan beberapa faktor seperti: Isi atau fakta Gaya dan laras Struktur Bentuk wacana


FAKTA

Isi yang hemdak dipamerkan bagi tatapan pembaca.

Karya berbentuk ilmiah, fakta yang diketengahkan perlulah berdasarkan sesuatu yang dapat dipegang kebenarannya.

Digarap melalui pembacaan, hasil penyelidikan atau pun dari pengalaman penulis.

Faktor-faktor tersebut diadun, disusun dan dirancang persembahannya sebelum ia dapat diketengahkan.


• Fakta yang sempurna boleh memberi kebolehpercayaannya yang tinggi.

• Pandangan dan pendapat yang berasaskan prinsip, falsafah, ideologi dan teori-teori merupakan bahan-bahan yang digunakan sebagai fakta.

• Fakta-fakta yang dipamerkan hendaklah jelas, bermutu, terbukti kesahannya, meyakinkan dan dapat disampaikan secara mudah dan logik.


GAYA

• Stail atau cara sesebuah penulisan itu diolah dan disampaikan.

• Melibatkan penggunaan bahasa yang tertentu yang diadun dan diolah dengan menarik dan berkesan.

• Gaya yang baik dan menarik merangsang pembaca dan memberi impak yang mendalam.


LARAS

Penggunaan bahasa mengikut bidang-bidang tertentu dan berdasarkan konteks dan situasi.

Laras bahasa boleh ditakrifkan sebagai ciri-ciri khusus penggunaan bahasa mengikut bidang sesuatu wacana digunakan.

Laras juga dipengaruhi oleh tatabahasa, kosa kata dan gaya.

Contoh: Ayat aktif dan ayat pasif, ayat bias dan ayat songsang dan juga panjang pendek ayat akan menghasilkan laras yangberbeza.


Pentingnya mengenali laras bahasa supaya kita dapat membezakan laras formal dan tidak formal bagi mengelakkan daripada menggunakan laras yang tidak sesuai dengan situasi tertentu.

Laras bahasa dapat digolongkan kepada dua iaitu laras biasa dan laras akademik (khusus).

Laras biasa ialah laras khusus yang digunakan untuk masyarakat umum seperti bidang hiburan (laporan sukan, berita sukan), pengetahuan dan penerangan (syarahan, rencana), maklumat dan pemujukan (rencana, iklan).

Laras akademik pula merujuk kepada kegunaan untuk pelbagai bidang ilmiah seperti sains dan teknologi, rencana, laporan, persuratan, matematik dan lain-lain.


STRUKTUR

• Melibatkan bahasa dan penggunaannya secara berkesan serta melibatkan format dan bentuk.

• Pengolahan struktur ayat yang baik dan sempurna mempunyai kesepaduan, kesinambungan, ketertiban dan pertalian.

• Memberi gambaran yang jelas dan menggerakkan rangsangan serta daya berfikir pembaca dengan sempurna.


• Ciri-ciri penulisan terbahagi kepada 2 ciri:a) Ciri Luaran b) Ciri Dalaman

• Ciri Luaran terdiri daripada struktur :i. Pendahuluanii. Isiiii. Penutup


CIRI LUARAN

• Pendahuluan

– Perkenalkan isu atau persoalan yang jadi judul penulisan.

– Melalui gaya yang menarik, bertenaga dan memberangsangkan minat pembaca.

– Kandungannya mempunyai pertalian erat dengan judul supaya pembaca cekap mmenangkap isi.

– Panjang harus relatif kepada panjang keseluruhan penulisan tersebut.


• Isi– Perkembang dan bicara judul yang jadi fokus

penulisan secara terperinci.

– Mengutarakan fakta, pandangan, ulasan, pendapat, contoh dan hujah berhubung dengan judul.

– Hujah hendaklah mantap, logik, dan berkesan.


• Penutup– Merumuskan isi yang telah dipersembahkan.

– Rumusan hendaklah erat dengan judul penulisan.

– Ada hubungan dengan jenis penulisan, contoh:

• i. DeskriptifGambaran total (Penghuraian).

• ii. PenceritaanGambarkan peristiwa bermakna.

• iii. HujahBerdasarkan hujah.


CIRI DALAMAN

• 1. Kesatuan (Unity)

• Ketepatan seluruh isi dan berfokuskan isu/tajuk.

• Terdapat 3 kaedah perkukuh kesatuan:i. Definisi jelas.ii. Isi berkait dengan judul dan disertakan bukti, contoh disusun kemas.iii. Isi bukan utama didominasikan ke dalam isi utama.


• 2. Pertautan

• Pertalian di antara satu unsur dengan unsur yang lain.Mestilah berkesinambungan. Contoh: Ayat, perenggan dan bahagian.

• Bahagian pula terbahagi kepada 3:i. Pendahuluanii. Isiiii. Penutup


• Cara mempertaut ayat dengan ayat, perenggan dengan perenggan. Gunakan penanda wacana.

• 4 jenis pertautan:i. Logik ii. Ruang iii. Waktuiv. Emosi


• Pertautan Logik

• Hubungan yang munasabah dari segi logik. Guna penanda wacana berikut:

- oleh yang demikian,- walau bagaimanapun,- namun begitu,- sehubungan itu,


Pertautan Ruang

Hubungan kedudukan benda dalam ruang alam ini. Guna kata arah.

Kata arah ialah sejumlah perkataan yang hadir sebelum frasa nama dan lazimnya sesudah kata sendi nama untuk menunjukkan hala atau jurusan. Contoh: atas, antara, bawah, tepi, belakang, tengah, dalam, luar, sisi, penjuru, sudut, segi, selatan, samping, timur, barat, hadapan, utara , dan sebagainya.

- Ayah menaiki kereta api untuk ke utara Semenanjung Malaysia.

- Anak kecil itu menangis keseorangan di penjuru rumah.


• Pertautan Waktu

• Peristiwa dengan peristiwa. Guna kata hubung:

- Sebelum ini- Kini- Lantas - Pada satu hari- Selepas ini- Kemudian


• Pertautan Emosi

• Hubungan perasaan terhadap peristiwa yang dialami.Digunakan dalam penceritaan.


3. Penekanan

Susunan semua unsur dengan cara yang sesuai. Cara-caranya:

Isi - jelas, tegas, terus terang- letak pada awal karangan- ruang luas- hujah menarik- gaya yang mempersonakan

Ayat judulHuraian ISIContoh/bukti


4. Gaya Penulisan

Ketepatan diksi (Pemilihan perkataan dalam sesuatu penulisan) -tepat, khusus, konkrit, bertenaga - tahu sasaran (audien)

Frasa (Gabungan kata) - tepat, sesuai- pelbagai bentuk/ragam - ayat dasar/terbitan

dll.

Ayat (Gabungan Frasa)

Perenggan (Gabungan Ayat) - idea utama dan idea sokongan

Kesatuan (Gabungan Perenggan)

Wacana 294BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)DIP. IN PARAMEDIC

Penanda WacanaFungsi mempertaut sesuatu ayat dengan ayat yang berikutnya atau perenggan dengan perenggan, khususnya daripada aspek semantik.

Semantik - ilmu yang mengkaji dengan makna sesuatu perkataan

Korpus - bahan

Korpus:- Fornologi (bunyi)- Morfologi (Pembentukan perkataan)- Sintaksis (Pembentukan ayat)- Semantik


Unit-unit di bawah merupakan perisian bagi wacana sebagai unit bahasa yang terbesar.

Tatatingkat Unit Bahasa

Wacana

Ayat

Klausa

Frasa

Kata

Morfem

Fonem (huruf)296BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)DIP. IN PARAMEDIC

BENTUK WACANA

Wacana ialah unit bahasa yang melebihi batas ayat.

Unit bahasa ini juga mengandung satu penyatuan bahasa yang lengkap kerana sesuatu wacana mungkin terdiri daripada dua atau beberapa gabungan ayat, satu perenggan, satu bab, sebuah buku atau satu siri buku.

Wacana turut menunjukkan perkembangan berurutan dalam fikiran secara tersusun dengan sempurna, selain menghasilkan satu pemikiran yang utuh.

Dalam tatabahasa, wacana terletak dalam hierarki tertinggi yang hadir selepas tingkat ayat. Ia terbahagi kepada 2 iaitu wacana tulisan dan wacana lisan.


Wacana Lisan

• Wacana lisan dihasilkan secara lisan yang melibatkan komunikasi langsung antara penutur dengan pendengar.

• Dalam wacana lisan, ekspresi wajah, nada suara, gerak badan dan sebagainya berfungsi untuk menyampaikan sesuatu perkara kepada pendengar. Contohnya ialah perbualan harian, temu ramah, ceramah, ucapan, khutbah, siaran televisyen dan radio.


Wacana Tulisan

• Wacana tulisan pula ialah wacana yang disampaikan secara bertulis yang melibatkan hubungan antara penulis dengan pembaca.

• Komunikasi yang berlaku ialah komunikasi satu arah atau tidak langsung.

• Penulis tidak mendapat reaksi pembaca pada masa itu kerana penulis tidak berdepan dengan pembaca. Contoh wacana tulisan ialah rencana, akhbar, majalah, buku dan novel.


CIRI-CIRI WACANA

TUJUANGAYA

KHALAYAK

SUSUNAN ISI

KOSA KATATATABAHAS

A

WACANA


• TUJUAN

• Setiap wacana mempunyai tujuan.

• Menentukan selenggaraan sama ada untuk memperolehi maklumat atau sebagainya.


• KHALAYAK

• Mempunyai sasaran sama ada pembaca atau pendengar.

• Sebelum wacana ditulis, hendaklah menyedari dan menimbang sasaran yang dituju.


• ISI

• Isi hendaklah berseusaian dengan tajuk sesuatu wacana.

• Perlu disusun dengan kemas dan mudah difahami.

• Terdiri daripada fakta atau maklumat dan juga bahan bukti yang menjadi sokongan.


• TATABAHASA

• Merangkumi pengungkapan klausa, frasa dan penggunaan imbuhan.

• Ayat-ayat yang digunakan hendaklah pelbagai dan sesuai dengan isi.

• Penggunaan imbuhan juga hendaklah tepat agar dapat memeperjelaskan maksud yang disampaikan.


KOSA KATA

Menggunakan kata-kata kiasan dan rangkai kata yang sesuai dengan tajuk.

GAYA

Melibatkan pemilihan bentuk wacana sama ada berbentuk naratif, diskriptif dan eksposisi.

Mempunyai gaya yang tersendiri.


• SUSUNAN

• Mempunyai susun atur tertentu.

• Unsur-unsur wacan boleh disusun mengikut keutamaan: tempat, masa, akibat dan sebagainya.


PRINSIP-PRINSIP WACANA

Tujuan Setiap wacana yang hendak dihasilkan mesti mempunyai

tujuan kerana tujuanlah yang menentukan jenis wacana yang digunakan.

Tujuan adalah penting untuk memilih teknik penyampaian wacana, sama ada secara naratif, deskriptif atau eksposisi atau penghujahan.

Tujuan juga menentukan bentuk wacana, sama ada ucapan, ceramah, surat rasmi atau tidak rasmi dan sebagainya.

Jika tujuan wacana adalah untuk mendapatkan maklumat, ayat yang digunakan ialah ayat tanya. Jika maklumat pula yang hendak disampaikan, ayat penyata digunakan.


• Tautan– Tautan atau kohesi bermaksud keserasian hubungan

antara unsur linguistik dengan unsur linguistik yang lain dalam sesebuah wacana.

– Keserasian ditinjau daripada hubungan antara sesuatu perkataan, frasa atau ayat dengan sesuatu perkataan dalam wacana tersebut.

– Tautan dapat mewujudkan kesinambungan antara sebahagian teks dengan sebahagian teks yang lain sehingga membentuk satu kesatuan.


• Runtutan

– Runtutan atau koheran merupakan kesinambungan idea yang terdapat dalam sesebuah wacana sehingga menjadi satu teks yang bermakna.

– Runtutan merupakan asas dalam pembinaan wacana kerana tanpa makna, teks tidak dianggap sebagai wacana.


Penerimaan Sesuatu wacana perlu mempunyai pendengar atau

pembaca yang merupakan penerima sesuatu wacana.

Tahap penerimaan seseorang itu tinggi jika pendengar atau pembaca memahami sepenuhnya wacana yang disampaikan.

Sebaliknya tahap penerimaan adalah rendah jika wacana tersebut tidak difahami oleh pendengar atau pembaca.


• Maklumat

– Setiap wacana perlu mempunyai maklumat, iaitu maklumat baharu dan maklumat lama.

– Maklumat lama ialah maklumat yang telah dinyatakan pada peringkat awal dan diulang dalam konteks berikutnya, manakala maklumat baharu ialah maklumat yang baharu sahaja dinyatakan dalam wacana tersebut.


• Keadaan

– Sesuatu wacana perlulah sesuai dengan keadaan.

– Kesesuaian itu menjadikan sesuatu wacana relevan dengan situasi ujaran.

– Pemilihan kata, frasa dan susunan ayat yang tepat amat penting untuk menjadikan sesuatu wacana itu sesuai dengan keadaan.


• Interteks

– Interteks bermaksud sesuatu wacana bergantung kepada wacana yang lain.

– Melalui interteks, sesuatu wacana lebih mudah difahami oleh pembaca atau pendengar.

– Kefahaman seseorang terhadap sesuatu wacana yang dibaca atau didengar akan membantu menghasilkan wacana.


Makna dalam Wacana

• Makna dalam wacana dapat ditinjau daripada kepaduan makna yang wujud dalam sesuatu hubungan makna. Antara bahagian yang ada hubungan dalam sesebuah wacana ditunjukkan seperti berikut:

– Hubungan sebab dan akibat, iaitu sebagai contoh, Ahmad tidak bersungguh-sungguh berlatih. Dia gagal dalam setiap pertandingan yang disertainya.

– Hubungan sebab dan tujuan, iaitu sebagai contoh, Siti sangat rajin menelaah buku. Dia ingin berjaya dalam pelajaran.


Hubungan sebab dan hasil, iaitu sebagai contoh, Salmah begitu rajin belajar. Dia lulus dengan cemerlang dalam peperiksaan akhir.

Hubungan latar dan kesimpulan, iaitu sebagai contoh, Rosmah menangis. Rupa-rupanya dia terlalu gembira kerana lulus peperiksaan dengan cemerlang.

Hubungan syarat dan hasil, iaitu sebagai contoh, Pelajar-pelajar mestilah belajar bersungguh-sungguh. Kesungguhan akan menghasilkan kejayaan.

Hubungan perbandingan, iaitu sebagai contoh, Rumah Romzi besar. Rumah Rosli lebih besar.

Hubungan penjelasan, iaitu sebagai contoh, Tsunami yang berlaku baru-baru ini sungguh dahsyat. Bencana tersebut bukan sahaja telah mengorbankan nyawa, tetapi banyak harta benda telah musnah.





TAJUK : 9 PENULISAN ( BERFORMAT )


PENULISAN

• Penulisan teks perlulah kemas, dapat dibaca dan difahami.

• Teks hendaklah mempunyai isi yang cukup dan bersusun baik.

• Terdapat 2 jenis teks iaitu:– Teks berformat

– Teks tidak berformat


TEKS BERFORMAT

• Teks karangan berformat khusus karangan yang terikat dengan format-format tertentu.

• Teks berformat adalah seperti:

– Surat Rasmi

– Laporan

– Wawancara

– Kertas kerja318BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)DIP. IN PARAMEDIC

SURAT RASMI

Surat rasmi bersifat formal dan digunakan untuk tujuan yang penting seperti urusan pejabat.

Contoh surat kiriman rasmi:Surat aduanSurat rayuanSurat undangan rasmiSurat permohonanSurat edaran (pekeliling)Surat pesanan barang dll


• Gaya bahasa dan laras bahasa yang digunakan haruslah baku dan dapat menggunakan ejaan dan tanda baca yang betul.

• Penggunaan kiasan dan sebagainya tidak digalakkan dalam penulisan surat rasmi.

• Bahasanya hendaklah mudah tetapi tepat dan padat.


• Perkara-perkara yang perlu diambil perhatian:

– Gaya penulisan dan bahasa haruslah sesuai dengan penerima dan tujuan surat.

– Pemilihan ungkapan dan perkataan yang digunakan haruslah sesuai.

– Surat haruslah sesuai dan bersih, tanpa kesilapan ejaan, tatabahasa tanda baca dan fakta.

– Strukturnya mestilah mengikut turutan.


Format surat rasmi

Alamat pengirim – ditulis sudut atas sebelah kiriSatu garisanNama dan alamat penerimaTarikh surat – ditulis sebelah kanan surat, sebaris dengan

baris akhir alamat penerima. Nama bulan berhuruf besar sepenuhnya dan bertanda noktah (.)

Panggilan hormat penerima – tanda koma (,) selepas panggilan hormat penerima

Tajuk surat / perkara – huruf besar pada setiap kata. Tiada tanda noktah di akhir kata.


• Format surat rasmi

– Pemerenganan / isi-isi /nombor – perenggan pertama dan akhir tidak diberi nombor.Kedua-dua peranggan dimulakan dari tepi.

– Sekian, terima kasih

– Tandatangan – sebelah kiri bahagian akhir surat

– Nama penuh pengirim


LAPORAN

• Ellin dan Hopkis (1985) – Laporan sebagai dokumen untuk menyampaikan maklumat kepada pembaca yang khusus.

• Laporan ditulis untuk melaporkan sesuatu hal atau peristiwa yang telah berlaku.

• Penulisan laporan adalah tentang kegiatan persatuan, lawatan, hari penyampaian hadiah dll.


• Penulis mestilah benar-benar mengetahui segala butir atau hal yang hendak dilaporkan

• Butir-butir yang mesti diketahui seperti peristiwa tentang apa, siapa, bila, di mana dan mengapa haruslah dapat diolah dengan baik dalam laporan.


Laporan boleh dikategorikan berdasarkan tujuan penulisan seperti:MaklumanPemujukanPeneranganSejarah

Terdapat 5 perkara perlu diambil perhatian:PersediaanPengumpalan bahanPenyusunan bahanPenulisanPenyemakan semula


• Format laporan

– Tajuk laporan – menggunakan huruf besar pada setiap awal kata

– Isi laporan – bermula dengan pendahuluan dan diakhiri dengan penutup

– Tandatangan pelapor – nama huruf besar, jawatan

– Tarikh laporan


WAWANCARA

• Penulis hanya menulis apa yang diperbualkan sahaja.

• Pembukaan – mengupas atau memberi tafsiran terhadap tajuk.

• Pertanyaan – bercorak ilmiah


Gaya bahasa wawancara

Pembukaan dimulakan dengan salam.Gunakan panggilan tuan/puan, cik/encik, pakcik/

makcik.Yang berstatus – panggilan Yang Berhormat, Yang

Mulia, Professor, Doktor.Pertanyaan haruslah berasas dan wujudkan suasana

perbualan selesa. Soalan pendek dan tersusun.Bahasa yang digunakan sejajar dengan orang yang

diwawancarakan.Akhiri wawancara dengan lafaz terima kasih.


• Format wawancara

– Pendahuluan• Tafsiran terhadap tajuk

– Isi• Berkaitan tajuk

– Penutup• Ucapan terima kasih.


KERTAS KERJA• Bahan untuk menulis atau mencatatkan sesuatu

perkara tujuan menghasilkan atau menyediakan sesuatu.

• Dibentangkan kepada orang ramai, kumpulan dalam seminar atau bengkel.

• Digunakan dalam urusan lain termasuk dalam perancangan sesuatu projek, kajian dan sebagainya oleh sesuatu jabatan atau syarikat dan lain-lain.


Ciri-ciri umum kertas kerja ceramahTajukNama penceramahNama institusiAbstrak (sinopsis / ringkasan)PengenalanPerkaedahanKeputusanPerbincanganRujukan Lampiran


Ciri-ciri umum kertas kerja projek / kajianTajukRasionalObjektif / matlamatJangkamasa yang diperlukanKumpulan sasaranAndaian halangan yang mungkin timbul semasa

menjalankan kajian / projekKewangan – perbelanjaan yang diperlukanPenubuhan jawatankuasaMenentukan jadual tugasPelaksanaannya


Cara menulis kertas kerja:Tajuk

Bergantung kepada tujuan kertas kerja tersebut.Merangkumi semua idea utama yang hendak

disampaikan.Ringkas dan tidak melebihi 15 patah perkataan.

Nama penulis dan institusiHendaklah ditulis penuh.Nama penulis hendaklah ditulis tanpa gelaran.


• Abstrak– Kandungan dan tujuan penulisan dibuat.

– Tidak perlu ditulis terlalu panjang, memadai 100-150 patah perkataan.

• Pengenalan– Memaparkan aspek yang berkaitan dengan tajuk

secara menyeluruh tetapi ringkas.


• Objektif– Matlamat atau tujuan menulis kertas kerja.

– Idea yang menarik dan bagus,menentukan penilaian kertas kerja ini.

• Petikan– Disemak mengikut sumber asal dan nytakan

sumbernya.

– Kandungan petikan hendaklah sebagaimana yang asal.


• Senarai rujukan / bibliografi / nota rujukan– Senarai rujukan – bahan khusus yang menyokong

sesbuah kertas kerja hendaklah dicatat dalam senarai rujukan.

– Bibliografi – nama buku yang menjadi panduan bahan kerja, latar belakang atau bacaan lanjutan kepada pembaca yang berminat, ditulis di bahagian akhir sesuatu kertas kerja.

– Nota rujukan – bahan atau kerja yang sukar diperolehi serta laporan yang terhad.


RENCANA

• Rencana ditulis untuk dimuatkan dalam majalah atau surat khabar.

• Tujuan – memberitahu sesuatu kepada pembaca.

• Kandungan – ajaran, buah fikiran, propaganda atau iklan.


Rencana ada 2 jenis:Rencana umumRencana berita

Rencana umum – penulisannya bercorak ilmiah. Penulis berpengetahuan luas tentang tajuk yang ditulis.

Rencana berita – ditulis berdasarkan pemerhatian, penyelidikan dan wawancara dengan orang yang terbabit.


• Gaya bahasa rencana

– Bahasa – mudah dan lancar.

– Boleh dimuatkan dialog.

– Setiap teks haruslah mempunyai isi penting yang diolah secara berkesan.

– Isi yang utama didahulukan

– Format teks rencana – format umum. Tajuk ditulis dibahagian tengah atas teks rencana.


• Bentuk penulisan

– Perenggan pendahuluan

– Perenggan isi pertama

– Perenggan isi kedua

– Perenggan isi ketiga

– Perenggan isi seterusnya

– Perenggan penutup.




BAHASA KEBANGSAAN A

(MPW 1113)

TAJUK :10

PENULISAN ( TIDAK BERFORMAT )


TEKS TIDAK BERFORMAT• Teks karangan tidak berformat khusus karangan

yang tidak terikat dengan format-format tertentu.

• Teks tidak berformat adalah seperti:

– Ucapan

– Perbincangan

– Perbahasan

– Cerpen


UCAPAN

Ucapan adalah ceramah

Seorang berdiri depan penonton atau menerusi radio atau televisyen

Komunikasi sehala – penceramah berucap dan penonton mendengar.

Kandungan – penerangan, penjelasan dan fakta tentang sesuatu.

Situasi - majlis perasmian, perpisahan, perhimpunan atau keraian


Gaya bahasa ucapan

Bahasa mudah, jelas dan lancarIsi haruslah tepat, munasabah dan meyakinkan.Format ucapan:

Pengenalan – kata-kata aluan kepada hadirin mengikut protokol.

Isi – dimulakan dengan ucapan terima kasih serta menyatakan tujuan ucapan, seterusnya isi ucapan.

Kata-kata penghadapan – hadirin sekalian, saudara-saudariPenutup – dimulakan dengan kata-kata yang dapat

membayangkan atau menandakan ucapan itu tamat.


PERBAHASANKarangan Jenis Perbahasan

1. Karangan jenis ini ialah karangan yang ditulis untuk menyampaikan pendapat tentang sesuatu tajuk yang diberikan.

2. Perbahasan terbahagi kepada dua pihak yang mempunyai pendapat yang bertentangan iaitu :- pihak pencadang- pihak pembangkang

3. Kedua-dua pihak ini mempunyai pendapat-pendapat yang tersendiri yang hendak dihujahkan.

4. Setelah menulis pendahuluan kemukakan hujah-hujah5. Pastikan kamu telah mengenal pasti terlebih dahulu hujah

berkenaan yang pada mulanya dicatatkan secara ringkas.- mesti di tulis mengikut format ( terpesong format , tolak 3 markah )- kata - kata aluan ( jika tidak ada , tolak 1 markah )


‘Menonton televisyen lebih banyak mendatangkan kesan yang buruk’. Berikan pendapat kamu sama ada bersetuju atau tidak bersetuju dengan pernyataan ini.

Pengenalan- kata-kata aluan - tajuk yang hendak dibahaskanPerenggan ke-2 - tidak bersetuju dengan tajuk - alat media massa yang terkenal - menyiarkan banyak rancanganPerenggan ke-3 - rancangan berita dan peristiwa dunia banyak

berfaedah - dapat mengetahui perkembangan duniaPerenggan ke-4 - banyak rancangan lain dapat menambahkan ilmu

pengetahuan - mengetahui sesuatu perkara dengan lebih terperinciPenutup - tegaskan pendapat anda tentang tajuk perbahasan - ucapan terima kasih


CERPEN

• Adalah cereka atau cerita yang relatif pendek.

• Dilakukan dengan penuh hemat dan ekonomi supaya wujudnya satu kesan kepada pembaca.

• Merupakan satu kesatuan bentuk yang utuh dan lengkap.


• Terdapat beberapa unsur yang penting dalam cerpen:

– Tema

– Plot

– Watak

– Latar

– Gaya

– Suasana cerita


Setiap orang ada gaya tersendiri untuk mengungkapkan sesuatu.

Gaya adalah peribadi pengarang itu sendiri.

Gaya bahasa terdiri daripada 4 unsur yang saling berkait:Diksi – pemilihan kata-kataSintaksis – penyusunan ayatLanggam penceritaan – unsur mengandungi dialog,

pemikiran, aksi, deskripsi dan eksposis.Tempo – berhubung erat dengan ketiga-tiga unsur.


documentbm

Documents