birgir Örn smárason - strandbúnaður · 2017-03-15 · birgir Örn smárason ©matís....

15
Fóðurframleiðsla til fiskeldis Áhrif á umhverfið Birgir Örn Smárason Strandbúnaður 2017 Grand Hótel Reykjavík 13.-14. mars

Upload: others

Post on 18-Jul-2020

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Birgir Örn Smárason - Strandbúnaður · 2017-03-15 · Birgir Örn Smárason ©Matís. Fóðurþróun 1986- 2015 • Þessi þróun hefur aðallega verið drifin af kostnaði •

Fóðurframleiðsla til fiskeldisÁhrif á umhverfið

Birgir Örn Smárason

Strandbúnaður 2017Grand Hótel Reykjavík13.-14. mars

Page 2: Birgir Örn Smárason - Strandbúnaður · 2017-03-15 · Birgir Örn Smárason ©Matís. Fóðurþróun 1986- 2015 • Þessi þróun hefur aðallega verið drifin af kostnaði •

• Þróun fóðurs og fiskimjöls 1986-2015• Umhverfisáhrif fóðurs og eldis• Framtíðarþróun og rannsóknir• Umræðan um fiskeldi

Yfirlit

Page 3: Birgir Örn Smárason - Strandbúnaður · 2017-03-15 · Birgir Örn Smárason ©Matís. Fóðurþróun 1986- 2015 • Þessi þróun hefur aðallega verið drifin af kostnaði •

©MatísBirgir Örn Smárason

Fóðurþróun 1986-2015Raw material (% inclusion) 1986 1991 1996 2001 2008 2008* 2015CP/CF 45/22 42/28 40/30 38/32 35/32 35/32 35/32Wheat 23 20 13 14 11 12 8Fishmeal 61 57 45 42 33 13 13Fish oil 16 22 25 28 29 27 7Soya 15 15 15 8 10Corn gluten meal 0 0 8Rape seed meal 12 14Poultry byproduct meal 15SPC 65 5Blood meal 5Sunflower meal 12Additives 1 1 1 1 1 1 1Fether meal 10 15SCPInsect mealAlgaeMussel mealRapeseed oil 21FIFO/protein 2,85 2,67 2,12 1,98 1,54 0,59 ?* Chile

Page 4: Birgir Örn Smárason - Strandbúnaður · 2017-03-15 · Birgir Örn Smárason ©Matís. Fóðurþróun 1986- 2015 • Þessi þróun hefur aðallega verið drifin af kostnaði •

©MatísBirgir Örn Smárason

Notkun fiskimjöls í laxafóður í Noregi

Ytrestöl et al. 2014)

Page 5: Birgir Örn Smárason - Strandbúnaður · 2017-03-15 · Birgir Örn Smárason ©Matís. Fóðurþróun 1986- 2015 • Þessi þróun hefur aðallega verið drifin af kostnaði •

©MatísBirgir Örn Smárason

Fóðurþróun 1986-2015

• Þessi þróun hefur aðallega verið drifin af kostnaði • Það sem hefur gert þessa þróun kleift er:

• Aukin þekking á næringarþörf• Aukin þekking á hráefni

• Þessi þróun hefur einnig aukið sjálfbærni í fóðurgerð...? • Umhverfisáhrif eru nú sterkur drifkraftur!

Page 6: Birgir Örn Smárason - Strandbúnaður · 2017-03-15 · Birgir Örn Smárason ©Matís. Fóðurþróun 1986- 2015 • Þessi þróun hefur aðallega verið drifin af kostnaði •

©MatísBirgir Örn Smárason

Umhverfisáhrif fiskeldi

Smárason et al. 2017

Page 7: Birgir Örn Smárason - Strandbúnaður · 2017-03-15 · Birgir Örn Smárason ©Matís. Fóðurþróun 1986- 2015 • Þessi þróun hefur aðallega verið drifin af kostnaði •

©MatísBirgir Örn Smárason

Umhverfisáhrif fiskeldi

Smárason et al. 2017

Carbon footprint

• Fiskimjöli skipt út fyrir plöntuafurðir, minni áhrif á umhverfið?

Page 8: Birgir Örn Smárason - Strandbúnaður · 2017-03-15 · Birgir Örn Smárason ©Matís. Fóðurþróun 1986- 2015 • Þessi þróun hefur aðallega verið drifin af kostnaði •

©MatísBirgir Örn Smárason

Hvað annað er í boði?

• Eru plöntuhráefni betri hvað varðar sjálfbærni og umhverfisáhrif?

• Fyrst við höfum náð að auka hlutfall plöntuhráefna með góðum árangri í fóðri fyrir t.d lax, hvað annað er hægt að gera?

• Við verðum að nota t.d það sem nú er talið „úrgangur“ – hringrás auðlindahagkerfisins

• The EU alone generates 88 million tons/year of biodegradable organic waste• Roughly one third of the food produced in the world for human consumption/year – approximately 1.3 billion tons – gets lost or wasted1

1 UNEP – United Nations Environment Program

Page 9: Birgir Örn Smárason - Strandbúnaður · 2017-03-15 · Birgir Örn Smárason ©Matís. Fóðurþróun 1986- 2015 • Þessi þróun hefur aðallega verið drifin af kostnaði •

©MatísBirgir Örn Smárason

Framtíðarþróun

• Þekking okkar er að aukast• Aukin þekking á næringarþörf fiska mun auka frelsi í samsetningu fóðurs• Nýjar aðferðir munu minnka áhrif and-næringarefna

• Breytingar í aðgengi á hráefnum• Uppgötvun ónýttra lífmassa• Ræktuð hráefni• Umbreyttir lífmassar

Page 10: Birgir Örn Smárason - Strandbúnaður · 2017-03-15 · Birgir Örn Smárason ©Matís. Fóðurþróun 1986- 2015 • Þessi þróun hefur aðallega verið drifin af kostnaði •

©MatísBirgir Örn Smárason

Skordýr

• Matís hóf rannsóknir á notkun skordýra í fóður árið 2012

Page 11: Birgir Örn Smárason - Strandbúnaður · 2017-03-15 · Birgir Örn Smárason ©Matís. Fóðurþróun 1986- 2015 • Þessi þróun hefur aðallega verið drifin af kostnaði •

©MatísBirgir Örn Smárason

Einfrumuprótein

• Matís hóf rannsóknir á þróun og notkun einfrumupróteins 2011

Page 12: Birgir Örn Smárason - Strandbúnaður · 2017-03-15 · Birgir Örn Smárason ©Matís. Fóðurþróun 1986- 2015 • Þessi þróun hefur aðallega verið drifin af kostnaði •

©MatísBirgir Örn Smárason

Kolefnisspor

1,87

2,22

2,18

1,7 1,8 1,9 2 2,1 2,2 2,3

1 kg live-weight char - BSF

1 kg live-weight char - Conv

1 kg live-weight char - ECO

kg CO2 eq

Smárason et al. 2017

Page 13: Birgir Örn Smárason - Strandbúnaður · 2017-03-15 · Birgir Örn Smárason ©Matís. Fóðurþróun 1986- 2015 • Þessi þróun hefur aðallega verið drifin af kostnaði •

©MatísBirgir Örn Smárason

Fóðurþróun1986-2020Raw material (% inclusion) 1986 1991 1996 2001 2008 2008* 2015 2020?CP/CF 45/22 42/28 40/30 38/32 35/32 35/32 35/32 35/32Wheat 23 20 13 14 11 12 8 10Fishmeal 61 57 45 42 33 13 13 7Fish oil 16 22 25 28 29 27 7 8Soya 15 15 15 8 10

Corn gluten meal 0 0 8

Rape seed meal 12 14 3

Poultry byproduct meal 15 15SPC 65 5

Blood meal 5 3Sunflower meal 12

Additives 1 1 1 1 1 1 1 1Fether meal 10 15 5SCP 9Insect meal 6Algae 5Mussel meal 10Rapeseed oil 21 18FIFO/protein 2,85 2,67 2,12 1,98 1,54 0,59 ? ?

Page 14: Birgir Örn Smárason - Strandbúnaður · 2017-03-15 · Birgir Örn Smárason ©Matís. Fóðurþróun 1986- 2015 • Þessi þróun hefur aðallega verið drifin af kostnaði •

©MatísBirgir Örn Smárason

Umræðan

Page 15: Birgir Örn Smárason - Strandbúnaður · 2017-03-15 · Birgir Örn Smárason ©Matís. Fóðurþróun 1986- 2015 • Þessi þróun hefur aðallega verið drifin af kostnaði •

©MatísBirgir Örn Smárason

http://dx.doi.org/10.1016/j.jclepro.2016.04.082

Takk fyrir