biotransformarea medicamentelor conf. dr. popovici marinela
TRANSCRIPT
![Page 1: BIOTRANSFORMAREA MEDICAMENTELOR Conf. Dr. Popovici Marinela](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061604/551523fd5503465e608b5470/html5/thumbnails/1.jpg)
![Page 2: BIOTRANSFORMAREA MEDICAMENTELOR Conf. Dr. Popovici Marinela](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061604/551523fd5503465e608b5470/html5/thumbnails/2.jpg)
BIOTRANSFORMAREA BIOTRANSFORMAREA MEDICAMENTELORMEDICAMENTELOR
Conf. Dr. Popovici Conf. Dr. Popovici MarinelaMarinela
![Page 3: BIOTRANSFORMAREA MEDICAMENTELOR Conf. Dr. Popovici Marinela](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061604/551523fd5503465e608b5470/html5/thumbnails/3.jpg)
Tipuri de metabolitiTipuri de metaboliti Medicament activ → metabolit inactivMedicament activ → metabolit inactiv
(majoritatea)(majoritatea) Medicament activMedicament activ → → metabolit activmetabolit activ metabolit toxicmetabolit toxicCodeina, Codeina, HeroinaHeroina → → Morfină MorfinăFenacetina → Paracetamol → Fenacetina → Paracetamol → N-acetil-p-benzo-chinon-N-acetil-p-benzo-chinon-
iminaiminaDiazepam → Nordiazepam → OxazepamDiazepam → Nordiazepam → Oxazepam Medicament activMedicament activ → → metabolit activmetabolit activAmitriptilina → NortriptilinaAmitriptilina → NortriptilinaPropranolol → 4-hidroxi-propranololPropranolol → 4-hidroxi-propranolol
![Page 4: BIOTRANSFORMAREA MEDICAMENTELOR Conf. Dr. Popovici Marinela](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061604/551523fd5503465e608b5470/html5/thumbnails/4.jpg)
Tipuri de metabolitiTipuri de metaboliti Medicament inactiv (pro-medicament)→ metabolit activMedicament inactiv (pro-medicament)→ metabolit activ
Ciclofosfamida → 4-hidroxi-ciclofosfamida Ciclofosfamida → 4-hidroxi-ciclofosfamida aldofosfamidaaldofosfamida
PivampicilinaPivampicilina Bacampicilina → AmpicilinaBacampicilina → Ampicilina Levodopa → DopaminaLevodopa → Dopamina Enalapril → EnalaprilatEnalapril → Enalaprilat
![Page 5: BIOTRANSFORMAREA MEDICAMENTELOR Conf. Dr. Popovici Marinela](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061604/551523fd5503465e608b5470/html5/thumbnails/5.jpg)
Locul biotransformariiLocul biotransformarii
FICATFICAT PlamaniPlamaniRinichiRinichiSangeSangeMucoasa intestinalaMucoasa intestinala
![Page 6: BIOTRANSFORMAREA MEDICAMENTELOR Conf. Dr. Popovici Marinela](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061604/551523fd5503465e608b5470/html5/thumbnails/6.jpg)
Efectul primului pasajEfectul primului pasaj
DUPA ABSORBTIE (INTESTIN, STOMAC)
VENA PORTA
FICAT
EFECTUL PRIMULUI PASAJ
![Page 7: BIOTRANSFORMAREA MEDICAMENTELOR Conf. Dr. Popovici Marinela](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061604/551523fd5503465e608b5470/html5/thumbnails/7.jpg)
Acid acetil salicilicAcid acetil salicilic NitroglicerinaNitroglicerina AlprenololAlprenolol NortriptilinaNortriptilina ClorpromazinaClorpromazina PetidinaPetidina Isosorbid dinitratIsosorbid dinitrat PropranololPropranolol LevodopaLevodopa SalbutamolSalbutamol MetoprololMetoprolol VerapamilVerapamil MorfinaMorfina XilinaXilina
![Page 8: BIOTRANSFORMAREA MEDICAMENTELOR Conf. Dr. Popovici Marinela](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061604/551523fd5503465e608b5470/html5/thumbnails/8.jpg)
Etapele biotransformarii medicamentelorEtapele biotransformarii medicamentelorM M metaboliti mai polari si hidrosolubilimetaboliti mai polari si hidrosolubili
ABSORBTIAABSORBTIA BIOTRANSFORMAREABIOTRANSFORMAREAELIMINAREAELIMINAREA
M M AA
m. cu activitate farmacologica modificata m. cu activitate farmacologica modificata BB
MM
m. inactivm. inactiv CC
MM
M = substrat medicamentos (medicament)M = substrat medicamentos (medicament) m = metabolitm = metabolit A, B, C = metaboliţi conjugaţiA, B, C = metaboliţi conjugaţi
![Page 9: BIOTRANSFORMAREA MEDICAMENTELOR Conf. Dr. Popovici Marinela](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061604/551523fd5503465e608b5470/html5/thumbnails/9.jpg)
Faza IFaza IOxidarea microzomialaOxidarea microzomiala
Citocrom PCitocrom P450450
NADPH (Nicotin amid adenin difosfat redus)NADPH (Nicotin amid adenin difosfat redus) OO22
MH + NADPH + HMH + NADPH + H++ + O + O22 Citocrom P Citocrom P450450 MOH + NADP + H MOH + NADP + H22OO
medicamentulmedicamentul medicamentul medicamentul
oxidatoxidat
![Page 10: BIOTRANSFORMAREA MEDICAMENTELOR Conf. Dr. Popovici Marinela](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061604/551523fd5503465e608b5470/html5/thumbnails/10.jpg)
Faza IIFaza II Reactii de conjugare cu formarea de Reactii de conjugare cu formarea de
metabolitmetabolit : :- inactivinactiv (in general); (in general);- mai hidrosolubil decat precursorul sau;mai hidrosolubil decat precursorul sau;- eliminat mai usor prin bila sau urina.eliminat mai usor prin bila sau urina.
![Page 11: BIOTRANSFORMAREA MEDICAMENTELOR Conf. Dr. Popovici Marinela](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061604/551523fd5503465e608b5470/html5/thumbnails/11.jpg)
FACTORII CARE FACTORII CARE INFLUENTEAZA INFLUENTEAZA
BIOTRANSFORMAREA BIOTRANSFORMAREA MEDICAMENTELORMEDICAMENTELORa)a) Factorii de mediu;Factorii de mediu;
b)b) Varsta;Varsta;
c)c) Sexul;Sexul;
d)d) Factorii genetici;Factorii genetici;
e)e) Starea fiziologica Starea fiziologica particulara;particulara;
f)f) Starile patologice;Starile patologice;
g)g) Asocierea Asocierea medicamentelormedicamentelor..
![Page 12: BIOTRANSFORMAREA MEDICAMENTELOR Conf. Dr. Popovici Marinela](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061604/551523fd5503465e608b5470/html5/thumbnails/12.jpg)
Asocierea Asocierea medicamentelormedicamentelor
Inductia enzimaticaInductia enzimatica => => efectul farmacologic efectul farmacologic al M;al M;
FenobarbitalFenobarbital RifampicinaRifampicina
Carbamazepina Carbamazepina DiazepamDiazepam
FenitoinaFenitoina
FenilbutazonaFenilbutazona
![Page 13: BIOTRANSFORMAREA MEDICAMENTELOR Conf. Dr. Popovici Marinela](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061604/551523fd5503465e608b5470/html5/thumbnails/13.jpg)
Inhibitie enzimaticaInhibitie enzimatica => efectul farmacologic al M => efectul farmacologic al MSubstante inhibitoareSubstante inhibitoare M cu metabolizare diminuata M cu metabolizare diminuata
Cloramfenicol Dicumarol, TolbutamidaCloramfenicol Dicumarol, Tolbutamida
Izoniazida Izoniazida
Cimetidina Diazepam, Xilina, TeofilinaCimetidina Diazepam, Xilina, Teofilina
! Fenilbutazona! Fenilbutazona
![Page 14: BIOTRANSFORMAREA MEDICAMENTELOR Conf. Dr. Popovici Marinela](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061604/551523fd5503465e608b5470/html5/thumbnails/14.jpg)
ELIMINAREA ELIMINAREA MEDICAMENTELORMEDICAMENTELOR
![Page 15: BIOTRANSFORMAREA MEDICAMENTELOR Conf. Dr. Popovici Marinela](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061604/551523fd5503465e608b5470/html5/thumbnails/15.jpg)
Calea renala de eliminare a Calea renala de eliminare a medicamentelormedicamentelor
Principala cale de eliminare a M din organismPrincipala cale de eliminare a M din organism
Depinde de:Depinde de: starea functionala a rinichiului;starea functionala a rinichiului; pH-ul urinar.pH-ul urinar.
Eliminarea renala implica trei mecanisme:Eliminarea renala implica trei mecanisme:
1.1. Filtrarea glomerulara;Filtrarea glomerulara;
2.2. Reabsorbtia tubulara;Reabsorbtia tubulara;
3.3. Secretia tubulara activa.Secretia tubulara activa.
![Page 16: BIOTRANSFORMAREA MEDICAMENTELOR Conf. Dr. Popovici Marinela](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061604/551523fd5503465e608b5470/html5/thumbnails/16.jpg)
Modificarea eliminarii renale (E.R.):Modificarea eliminarii renale (E.R.):
a)a) E.R. poate fi E.R. poate fi accelerata accelerata in intoxicatiiin intoxicatii;;
b)b) E.R. poate fi incetinita: in stari E.R. poate fi incetinita: in stari patologicepatologice
Factorii care influenteaza viteza de E.R.:Factorii care influenteaza viteza de E.R.:diureza, pH-ul urinar;diureza, pH-ul urinar;mecanismul de eliminare;mecanismul de eliminare;% de legare de proteinele plasmatice;% de legare de proteinele plasmatice;varsta;varsta;starile patologice.starile patologice.
![Page 17: BIOTRANSFORMAREA MEDICAMENTELOR Conf. Dr. Popovici Marinela](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061604/551523fd5503465e608b5470/html5/thumbnails/17.jpg)
Caile extrarenale de eliminare a Caile extrarenale de eliminare a medicamentelormedicamentelor
1.1. Eliminarea pe cale respiratorie;Eliminarea pe cale respiratorie;
2.2. Eliminarea pe cale cutanata;Eliminarea pe cale cutanata;
3.3. Eliminarea pe cale digestiva:Eliminarea pe cale digestiva:
a) prin secretia salivara;a) prin secretia salivara;
b) prin mucoasa gastrica;b) prin mucoasa gastrica;
c) c) prin secretia biliaraprin secretia biliara;;
44. Eliminarea prin secretia lactata.. Eliminarea prin secretia lactata.
![Page 18: BIOTRANSFORMAREA MEDICAMENTELOR Conf. Dr. Popovici Marinela](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061604/551523fd5503465e608b5470/html5/thumbnails/18.jpg)
Eliminarea prin secretia Eliminarea prin secretia biliarabiliara
Prin mecanism de Prin mecanism de transport activtransport activ
Se elimina:Se elimina: numeroase M (cu GM > 300);numeroase M (cu GM > 300); metabolitii glucuronoconjugati;metabolitii glucuronoconjugati; AntibioticeAntibiotice (Tetraciclina, (Tetraciclina,
CloramfenicolCloramfenicol,, Eritromicina Eritromicina, , Rifampicina, Rifampicina, AmpicilinaAmpicilina););
Hormonii steroizi;Hormonii steroizi; Citostatice;Citostatice; Glicozizi cardiotoniciGlicozizi cardiotonici
![Page 19: BIOTRANSFORMAREA MEDICAMENTELOR Conf. Dr. Popovici Marinela](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061604/551523fd5503465e608b5470/html5/thumbnails/19.jpg)
Eliminarea prin secretia biliaraEliminarea prin secretia biliara
Celulele hepatice poseda 3 sisteme transportoare;Celulele hepatice poseda 3 sisteme transportoare; Utilitatea farmacoterapeutica:Utilitatea farmacoterapeutica:
- - colecistografia;colecistografia;
- utilizarea in infectii biliare a antibioticelor eliminate biliar(Ampicilina- utilizarea in infectii biliare a antibioticelor eliminate biliar(Ampicilina))
![Page 20: BIOTRANSFORMAREA MEDICAMENTELOR Conf. Dr. Popovici Marinela](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061604/551523fd5503465e608b5470/html5/thumbnails/20.jpg)
Aspecte particulare ale eliminarii M prin bila:Aspecte particulare ale eliminarii M prin bila:
intarzierea eliminarii in insuficienta hepatica;intarzierea eliminarii in insuficienta hepatica; participarea la participarea la circuitul entero-hepaticcircuitul entero-hepatic
FICATFICAT
VENA PORTAVENA PORTA CAI BILIARECAI BILIARE
INTESTININTESTIN DUODENDUODEN
![Page 21: BIOTRANSFORMAREA MEDICAMENTELOR Conf. Dr. Popovici Marinela](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061604/551523fd5503465e608b5470/html5/thumbnails/21.jpg)
Parametrii farmacocinetici Parametrii farmacocinetici si importanta lor in si importanta lor in
practicapractica
11. . Concentratia plasmatica (Concentratia plasmatica (CC););
2. Biodisponibilitatea (2. Biodisponibilitatea (BdBd););
3. Timpul de injumatatire (3. Timpul de injumatatire (tt1/21/2););
4. Volumul aparent de distributie (4. Volumul aparent de distributie (VdVd););
5. Clearance-ul medicamentului (5. Clearance-ul medicamentului (ClCl).).
![Page 22: BIOTRANSFORMAREA MEDICAMENTELOR Conf. Dr. Popovici Marinela](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061604/551523fd5503465e608b5470/html5/thumbnails/22.jpg)
1. Concentratia plasmatica1. Concentratia plasmatica
Exprima direct disponibilul de M pentru Exprima direct disponibilul de M pentru actiuneactiune
Permite calculul:Permite calculul:
D incarcare = Vd x C;D incarcare = Vd x C;D intretinere = Cl x CD intretinere = Cl x C
![Page 23: BIOTRANSFORMAREA MEDICAMENTELOR Conf. Dr. Popovici Marinela](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061604/551523fd5503465e608b5470/html5/thumbnails/23.jpg)
2.2. BiodisponibilitateaBiodisponibilitatea
Este definita ca fiind viteza si cantitatea in Este definita ca fiind viteza si cantitatea in care SM dintr-un produs farmaceutic este care SM dintr-un produs farmaceutic este absorbita in circulatia sistemica.absorbita in circulatia sistemica.
Tipuri de biodisponibilitate:Tipuri de biodisponibilitate:
Bd absoluta;Bd absoluta;Bd relativa;Bd relativa;Bd relativa optimalaBd relativa optimala
![Page 24: BIOTRANSFORMAREA MEDICAMENTELOR Conf. Dr. Popovici Marinela](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061604/551523fd5503465e608b5470/html5/thumbnails/24.jpg)
Biodisponibilitatea absolutaBiodisponibilitatea absoluta
Bd absoluta se poate aprecia in functie de:Bd absoluta se poate aprecia in functie de: Concentratia plasmatica a M:Concentratia plasmatica a M:
CpoCpo Bd%Bd% == xx 100100 CpivCpiv Aria de sub curba concentratiilor plasmatice Aria de sub curba concentratiilor plasmatice
functie de timpfunctie de timp ASCoASCo Bd% = Bd% = x 100 x 100 ASCivASCiv
![Page 25: BIOTRANSFORMAREA MEDICAMENTELOR Conf. Dr. Popovici Marinela](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061604/551523fd5503465e608b5470/html5/thumbnails/25.jpg)
Curba concentratie plasmatica - timp dupa administrarea Curba concentratie plasmatica - timp dupa administrarea orala a unui medicamentorala a unui medicament
![Page 26: BIOTRANSFORMAREA MEDICAMENTELOR Conf. Dr. Popovici Marinela](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061604/551523fd5503465e608b5470/html5/thumbnails/26.jpg)
Biodisponibilitatea relativaBiodisponibilitatea relativa
ImportantaImportanta: aprecierea bioechivalentei a doua : aprecierea bioechivalentei a doua forme farmaceutice asemanatoare sau forme farmaceutice asemanatoare sau NUNU
Bioechivalenta medicamentoasaBioechivalenta medicamentoasa: :
Bd (M1) = Bd (M2)Bd (M1) = Bd (M2)
Importanta bioechivalenteiImportanta bioechivalentei: in cazul : in cazul substitutiei medicamentoasesubstitutiei medicamentoase
![Page 27: BIOTRANSFORMAREA MEDICAMENTELOR Conf. Dr. Popovici Marinela](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061604/551523fd5503465e608b5470/html5/thumbnails/27.jpg)
Studiile de Bd:Studiile de Bd: Influenta alimentatiei;Influenta alimentatiei; Bioechivalenta mai multor preparate;Bioechivalenta mai multor preparate; Interactiuni medicamentoase;Interactiuni medicamentoase; Existenta unui efect important al primului pasaj;Existenta unui efect important al primului pasaj; Influenta factorilor fiziologici sau fiziopatologici Influenta factorilor fiziologici sau fiziopatologici
asupra absorbtiei SM;asupra absorbtiei SM; Evaluarea bioechivalentei a doua forme Evaluarea bioechivalentei a doua forme
farmaceutice.farmaceutice.
![Page 28: BIOTRANSFORMAREA MEDICAMENTELOR Conf. Dr. Popovici Marinela](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061604/551523fd5503465e608b5470/html5/thumbnails/28.jpg)
3. Timpul de injumatatire3. Timpul de injumatatire
Se poate determina in doua moduri:Se poate determina in doua moduri:
- grafic, din curba concentratiei plasmatice timp;- grafic, din curba concentratiei plasmatice timp;- Prin calcul cu formulaPrin calcul cu formula
0,693 x Vd0,693 x Vdtt1/21/2 = =
ClCl
Importanta practicaImportanta practica::Calculul C plasmatica (platou) = 4 x t1/2Calculul C plasmatica (platou) = 4 x t1/2
![Page 29: BIOTRANSFORMAREA MEDICAMENTELOR Conf. Dr. Popovici Marinela](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061604/551523fd5503465e608b5470/html5/thumbnails/29.jpg)
4. Volumul aparent de distributie4. Volumul aparent de distributie
Este definit ca volumul total de lichid in care s-a Este definit ca volumul total de lichid in care s-a produs distributia M in organism.produs distributia M in organism.
Se calculeaza cu formula:Se calculeaza cu formula:
D (mg)D (mg)
Vd = Vd = => Vd (l)=> Vd (l)
C(mg/l)C(mg/l)
Importanta practicaImportanta practica::D incarcare = Vd x CD incarcare = Vd x CClearance-ul plasmatic al M din formula tClearance-ul plasmatic al M din formula t1/21/2
![Page 30: BIOTRANSFORMAREA MEDICAMENTELOR Conf. Dr. Popovici Marinela](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061604/551523fd5503465e608b5470/html5/thumbnails/30.jpg)
5. Clearance-ul medicamentelor5. Clearance-ul medicamentelor
Parametrul farmacocinetic calculat cu Parametrul farmacocinetic calculat cu formula: formula:
vv v = viteza de epurare a Mv = viteza de epurare a M
Cl = Cl = c c c = concentratia M in c = concentratia M in
lichidullichidul biologicbiologic
Poate fi definit:Poate fi definit: Clearance-ul Clearance-ul plasmaticplasmatic;; Clearance-ul unui Clearance-ul unui organorgan (renal, (renal,
hepatic,al altor organe);hepatic,al altor organe); Clearance-ul Clearance-ul sistemic totalsistemic total. .
![Page 31: BIOTRANSFORMAREA MEDICAMENTELOR Conf. Dr. Popovici Marinela](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061604/551523fd5503465e608b5470/html5/thumbnails/31.jpg)
Clearance-ul plasmaticClearance-ul plasmatic
Reprezinta volumul de plasma epurat de M in Reprezinta volumul de plasma epurat de M in unitatea de timp (ml/minut).unitatea de timp (ml/minut).
Se calculeaza cu formula:Se calculeaza cu formula:
Clp = Ke x VdClp = Ke x Vd
Importanta practicaImportanta practica::- Calculul dozei de intretinere a M.- Calculul dozei de intretinere a M.
![Page 32: BIOTRANSFORMAREA MEDICAMENTELOR Conf. Dr. Popovici Marinela](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061604/551523fd5503465e608b5470/html5/thumbnails/32.jpg)
Clearance-ul unui organClearance-ul unui organ
Depinde de clearance-ul intrinsec al unui Depinde de clearance-ul intrinsec al unui organorgan (rinichi, ficat); (rinichi, ficat);
Daca clearance-ul intrinsec este >> decat Daca clearance-ul intrinsec este >> decat perfuzia cu sange a organului => epurarea perfuzia cu sange a organului => epurarea depinde de fluxul sanguin care trece prin depinde de fluxul sanguin care trece prin organul respectivorganul respectiv
![Page 33: BIOTRANSFORMAREA MEDICAMENTELOR Conf. Dr. Popovici Marinela](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061604/551523fd5503465e608b5470/html5/thumbnails/33.jpg)
Clearance-ul sistemic totalClearance-ul sistemic total
Reprezinta suma clearanceurilor organelor Reprezinta suma clearanceurilor organelor implicate in epurarea medicamentelor:implicate in epurarea medicamentelor:
Clt = Cl renal + Cl hepatic + Cl altor organeClt = Cl renal + Cl hepatic + Cl altor organe