bilişim teknolojileri - 08 - İşletim sistemleri destek
TRANSCRIPT
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
1/82
T.C.
MLL ETM BAKANLII
MEGEP(MESLEK ETM VE RETM SSTEMNN
GLENDRLMES PROJES)
BLM TEKNOLOJLER
LETM SSTEMLER DESTEK
ANKARA 2007
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
2/82
Milli Eitim Bakanl tarafndan gelitirilen modller;
Talim ve Terbiye Kurulu Bakanlnn 02.06.2006 tarih ve 269 sayl Karar ileonaylanan, Mesleki ve Teknik Eitim Okul ve Kurumlar nda kademeli olarakyaygnlatrlan 42 alan ve 192 dala ait ereve retim programlarndaamalanan mesleki yeterlikleri kazandrmaya ynelik gelitirilmi retim
materyalleridir (Ders Notlardr). Modller, bireylere mesleki yeterlik kazandrmak ve bireysel renmeye
rehberlik etmek amacyla renme materyali olarak hazrlanm, denenmek vegelitirilmek zere Mesleki ve Teknik Eitim Okul ve Kurumlarndauygulanmaya balanmtr.
Modller teknolojik gelimelere paralel olarak, amalanan yeterliikazandrmak koulu ile eitim retim srasnda gelitirilebilir ve yaplmasnerilen deiiklikler Bakanlkta ilgili birime bildirilir.
rgn ve yaygn eitim kurumlar, iletmeler ve kendi kendine mesleki yeterlikkazanmak isteyen bireyler modllere internet zerinden ulaabilirler.
Baslm modller, eitim kurumlarnda rencilere cretsiz olarak datlr.
Modller hibir ekilde ticari amala kullanlamaz ve cret karlndasatlamaz.
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
3/82
i
AIKLAMALAR ...................................................................................................................iiiGR .......................................................................................................................................1RENME FAALYET1 ....................................................................................................31. DONANIM SRCLER............................................................................................3
1.1. Ekran Kart ....................................................................................................................31.1.1. Src CDsinin Otomatik almas....................................................................31.1.2. Src CDsini El ile al trmak .........................................................................61.1.3. letim Sisteminden Srcleri Grebilme ..........................................................101.1.4. Srcleri Yeniden Ykleyebilme....................................................................... 13
1.2. Ses Kart ......................................................................................................................14
1.2.1. Src CDsinin Otomatik almas..................................................................141.2.2. Src CDsini El ile al trma.........................................................................151.2.3. letim Sisteminden Srcleri Grebilme ..........................................................151.2.4. Srcleri Yeniden Ykleyebilme....................................................................... 16
1.3. Ethernet Kart .............................................................................................................. 161.3.1. Src CDsinin Otomatik almas..................................................................161.3.2. Src CDsini El ile al trma.........................................................................171.3.3. letim Sisteminden Srcleri Grebilme ..........................................................181.3.4. Srcleri Yeniden Ykleyebilme ....................................................................... 19
1.4. Fax-Modem Kart ........................................................................................................191.4.1. Src CDsinin Otomatik almas..................................................................19
1.4.2. Src CDsini El ile al trma.........................................................................201.4.3. letim Sisteminden Srcleri Grebilme ..........................................................221.4.4. Srcleri Yeniden Ykleyebilme ....................................................................... 23
1.5. TV Kart ......................................................................................................................241.5.1. Src CDsinin Otomatik almas..................................................................241.5.2. Src CDsini El ile al trma.........................................................................271.5.3. letim Sisteminden Srcleri Grebilme ..........................................................271.5.4. Srcleri Yeniden Ykleyebilme ....................................................................... 28
UYGULAMA FAALYET ..............................................................................................29LME VE DEERLENDRME ....................................................................................31
RENME FAALYET2 ..................................................................................................32
2. DI DONANIM SRCLER ....................................................................................... 322.1. Yazc Tarayc .........................................................................................................32
2.1.1. Src CDsinin Otomatik almas..................................................................322.1.2. Src CDsini El ile al trma.........................................................................392.1.3. letim Sisteminden Srcleri Grebilme ..........................................................452.1.4. Srcleri Yeniden Ykleyebilme ....................................................................... 45
2.2. Dijital Fotoraf Makinesi Kamera ...........................................................................462.2.1. Src CDsinin Otomatik almas..................................................................462.2.2. Src CDsini El ile al trma.........................................................................482.2.3. letim sisteminden Srcleri Grebilme .......................................................... 482.2.4. Srcleri Yeniden Ykleyebilme ....................................................................... 49
UYGULAMA FAALYET ..............................................................................................51
NDEKLER
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
4/82
ii
LME VE DEERLENDRME ....................................................................................52
RENME FAALYET3 ..................................................................................................533. YARDIMCI PROGRAMLAR ...........................................................................................533.1. Dosya Sktrma Programlar .....................................................................................53
3.1.1. Programn Kurulumu ...........................................................................................533.1.2. Programn Temel zellikleri ...............................................................................54
3.2. Video zleme Program ............................................................................................... 563.2.1. Programn Kurulumu ...........................................................................................563.2.2. Programn Temel zellikleri ...............................................................................57
3.3. Ses Dinleme Program ................................................................................................ 583.3.1. Programn Kurulumu ...........................................................................................583.3.3. Programn Temel zellikleri ...............................................................................60
3.4. Resim Grntleme Program ....................................................................................623.4.1. Programn Kurulumu ...........................................................................................623.4.2. Programn Temel zellikleri ...............................................................................63
3.5. Pdf Okuma Program ..................................................................................................643.5.1. Programn Kurulumu ...........................................................................................643.5.2. Programn Temel zellikleri ...............................................................................65
3.6. Sanal Makine Programn............................................................................................ 653.6.2. Programn Kurulumu ...........................................................................................653.6.2. Programn Temel zellikleri ...............................................................................66
UYGULAMA FAALYET ..............................................................................................71LME VE DEERLENDRME ....................................................................................72
CEVAP ANAHTARLARI .....................................................................................................74NERLEN KAYNAKLAR..................................................................................................75KAYNAKA .........................................................................................................................76
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
5/82
iii
AIKLAMALARKOD 481BB0021ALAN Biliim TeknolojileriDAL/MESLEK Alan Ortak MODLN ADI letim Sistemleri Destek
MODLN TANIMI
Donanm birimlerinin srclerini iletimsistemine kuracak ve yard mc programlarnyklenmesi gerekletirecek bilgi ve becerilerinverildii renme materyalidir.
SRE 40/16N KOUL letim Sistemleri Kurulum modln alm olmak.
YETERLK Srcleri ve yardmc programlar yklemek.
MODLN AMACI
Genel Ama
Bu modl ile gerekli ortam salandnda,kurulumunu gerekletirdii iletim sistemi iin i ved donanm srclerinin kurulumunugerekletirebilecek ve kullanm iin gerekli yardmcprogramlarn yklenmesini gerekletirebileceksiniz.
Amalar
Bu modl ile gerekli ortam salandnda;
1. donanm birimleri iin gerekli srclerinykleyebileceksiniz.
2. D donanm birimleri iin gerekli srclerinykleyebileceksiniz.
3. Yardmc programlarn ykleyebileceksiniz.
ETM RETMORTAMLARI VE
DONANIMLARI
Bilgisayar laboratuvar ve bu ortamda bulunan;bilgisayar, bilgisayar masalar, lisansl iletim sistemi
program, donanm srcleri ve yardmc programlar.
LME VEDEERLENDRME
Her faaliyet sonrasnda o faaliyetle ilgilideerlendirme sorular ile kendi kendinizideerlendireceksiniz. Modl iinde ve sonunda verilenretici sorularla edindiiniz bilgileri pekitirecek,uygulama rneklerini ve testleri gerekli sre iindetamamlayarak etkili renmeyi gerekletireceksiniz.Bu modl sonunda ise kazandnz bilgi ve becerilerilmek amacyla retmeniniz tarafndan hazrlanacaklme aralaryla deerlendirileceksiniz.
AIKLAMALAR
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
6/82
iv
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
7/82
1
GR
Sevgili renci,
Bilgisayarlarn alabilmesi iin gereken temel yazlm iletim sistemidir.Bilgisayarlar eitli donanm rnlerinin belli bir tasarma gre bir araya getirilmesiyleoluturulur. Ancak kendilerinden beklenen ileri gerekletirmeleri iin, sadece donanmdanoluan altyap yeterli deildir.
Bir kelime ilem yazlm ile belge oluturabilmek iin nce bilgisayar n almas,donanm rnlerinin birbirlerini tanmas ve birlikte alacaklar artlarn salanmasgerekecektir. Kullanc klavyede bir tua bastnda, bir harfin ekranda grntlenmesi,yazlanlarn saklanmak istendiinde belgenin disk zerine yazlmas, belgeye bir dosya adverilebilmesi yap labilecek iler arasndadr.
Kullanlan yazlm ne tr olursa olsun baz temel ilemler hep ayndr; dosyalarndiske yazlmas, diskten alnp ekrana grntlenmesi, bir dosyann baslmak zere yazcyagnderilmesi vs. Bu durumda tm yazlmlarn zerinde alaca zemini oluturmak vetemel ilemleri gerekletirmek zere kullanlan yazlm ile karlalr. Bu, iletimsistemidir.
GR
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
8/82
2
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
9/82
3
RENME FAALYET1
donanm birimleri iin gerekli srcleri ykleyebileceksiniz.
Bu faaliyet ncesinde hazrlk amal olarak u ilemleri yapmalsnz. Src ya da driver kelimesinin size artrd anlamlar arkadalarnzla
tartnz. donanm birimlerinin bilgisayar tarafndan nasl tanndn aratrnz.
stediiniz herhangi bir i donanmn nasl yklendiini aratrarakarkadalarnzla paylanz.
1. DONANIM SRCLERBilgisayarla kullanc arasndaki iletiimden sorumlu olan iletim sistemleri, bu
iletiimi salayabilmek iin bilgisayar oluturan donanm birimlerini tanmak zorundadr.Her donanm birimi iletim sistemiyle tanabilmek iin bir ksm tantm dosyalar kullanr.Bu dosyalara src (driver) dosyalar ad verilir.
Baz src dosyalar iletim sisteminde hlihazrda bulunduu iin donanm ayrca
tantmaya gerek kalmadan otomatik olarak tannabilir. Ancak kimi donanmlar yanlarndakendilerini iletim sistemine tantacak src CDleri ile gelirler. Bu blmde baz idonanm birimlerinin iletim sistemine tantmn adm adm greceksiniz.
1.1. Ekran Kart
1.1.1. Src CDsinin Otomatik almas
Ekran kartnn tantlmasnda en kolay yntem src CDsini otomatik olarakaltrmaktr. Src CDlerinin hemen hemen tamamnda otomatik altrma (autorun)zellii mevcuttur.
Src CDsi bilgisayardaki herhangi bir CD/DVD ROM srcye takldndaaadaki ekrana benzeyen pencereler alr.
RENME FAALYET1
AMA
ARATIRMA
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
10/82
4
Resim 1.1: Balang ekran
Alan bu pencereden kullanlan iletim sistemi seilir ve bu iletim sistemine uygunsrclerin yklenmesi iin gerekli olan ilemler balatlr.
letim sisteminin seimi yapldktan sonra aadaki gibi yeni bir pencere alr veykleme ilemi srasnda kullancya yardm edecek ykleme sihirbaz program otomatik
olarak altrlr.
Resim 1.2: :Ykleme sihirbaznn altrlmas
Ykleme sihirbaz altrldktan sonra, bu sihirbaz bilgisayara bal olan ekrankartn aratracak ve uygun srcnn yklenmesini salayacaktr . Bu ilem srasndakullancdan eitli ksmlarda onay isteyecektir. Doru src bulunduunda leri (Next)dmesi kullanlarak srcnn yklenmesine devam edilecektir.
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
11/82
5
Resim 1.3: Yklenecek srcnn seilmesi
Burada sorulan sorulara uygun cevaplar verildikten sonra (Bu cevaplar genellikleLER veya NEXT olacaktr) sihirbaz srcy ykler.
Resim 1.4: Srcnn yklenmesi
Bu ilemin de bitmesiyle ykleme sihirbaz ilemin tamamlandn ve yklenensrclerin doru bir ekilde altrlabilmesi iin bilgisayarn yeniden balatlmasgerektiini syleyen bir uyar penceresi yklemeyi bitirir.
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
12/82
6
Resim 1.5: Yklemenin tamamlanmas1.1.2. Src CDsini El ile altrmak
Srcleri elle yklemek iin Denetim Masasndan Donanm Ekle komutu kullan lr.
Resim 1.6: Donanm eklenin altrlmas
Donanm Ekle komutu verildikten sonra aadaki karlama penceresi gelir.
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
13/82
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
14/82
8
Listeden ya da belirli komumdan ykle seenei iaretlenip LER komutu
verildiinde aadaki srcnn konumunun tanmland pencere gelir. Eer src birCDden yklenecekse karlabilir ortamda ara seenei seilir. Src bilgisayardabaka bir konumda ise Arama u konumu da iersin seenei iaretlenir ve srcnbulunduu yerin yolu Gzatdmesi kullan larak tanmlanr.
Resim 1.9: Src konumunun belirlenmesi
Aranacak yer tanmlandktan sonra bilgisayar belirtilen konumda ekran kart ile ilgilisrcleri aramaya balar.
Resim 1.10: Donanmlarn aranmas
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
15/82
9
Arama ilemi sonunda bilgisayara bal olan donanmlar listelenir. Buradan uygun
olan ekran kart seilerek LER komutu verilir.
Resim 1.11: Ekran kartnn seilmesi
Ekran kartn seimi de yapldktan sonra sistem dosyalar kopyalanr, srcnn
bilgisayara yklenmesine geilir.
Resim 1.12: Srcn yklenmesi
Dosyalar kopyalandktan sonra srcnn yklendiine dair bir mesaj gelir ve
ykleme ilemi tamamlanr.
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
16/82
10
Resim 1.13 Yklemenin tamamlanmas
1.1.3. letim Sisteminden Srcleri Grebilme
Bilgisayara bal olan donanmlarn srclerini grebilmek iin DenetimMasasndan Sistem veya masastnde bulunan Bilgisayarm simgesi zerine sa tklamaylaalan menden zelliklerkomutlar kullanlr.
Resim 1.14: Sistem zellikleri penceresi
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
17/82
11
Alan Sistem zellikleri penceresinden Donanm ksmna gelinir ve buradan Aygt
Yneticisi dmesi tklanr.
Resim 1.15: Donanm penceresi
Aygt Yneticisi penceresi aldnda bilgisayarda bal bulunan btn donanmbirimleri grntlenir. Burada Ekran Badatrclar ksmna gelinir. Ykl olan ekrankartn grmek iin zeri ya ift tklanarak alr ya da sol tarafnda bulunan + iareti tklanr.
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
18/82
12
Resim 1.16: Aygt yneticisi penceresi
Ekran kartnn ismi grndkten sonra ayrntlara bakmak iin ya zerine ift tklanrya da sa tklanarak zelliklerkomutu verilir.
Resim 1.17: Ekran kartnn zellikleri
Ekran kartna ait srcleri grebilmek iin alan pencerede Src ksm seilir veSrc Ayrntlar komutu verilir. Alan pencerede ekran kartna ait src dosyalar veayrntlar grntlenir.
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
19/82
13
Resim 1.18: Src dosyalar
1.1.4. Srcleri Yeniden Ykleyebilme
Srcleri yeniden yklemek, gncelletirmek iin Aygt Yneticisi penceresikullanlr. Aygt Yneticisi penceresinden ekran kartnn zellikleri alr.
Resim 1.19: Ekran kartnn zellikleri
Bu pencereden Src sekmesindeki Srcy Gncelletir komutu verilir. Bukomutun ardndan srcnn elle yklenmesi admlar tekrar edilir. Bylece ekran kartna aityeni srcler yklenmi olur.
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
20/82
14
1.2. Ses Kart
1.2.1. Src CDsinin Otomatik almas
Gnmzde standart ses kartlarnn tamamna yakn ana kart zerinde tmleik birekildedir. Ayr kartlar eklinde retilenler ise genellikle profesyonel amal hazrlanm seskartlardr. Bundan dolay ses kartlarnn yklenmesinde ana kart ile birlikte verilen srcCDleri kullanl r.
Ses kartnn srcsn otomatik olarak yklemek iin anakartla birlikte verilen srcCDsi bilgisayardaki herhangi bir CD/DVD-ROM srcye yerletirilir. Ekrana gelenarayzden ses kart ile ilgili olan seenek seilir.
Resim 1.20: Src CDsi arayz
Ses kart ile ilgili olan seenek seildikten sonra ykleme sihirbaz alr ve donanmaait srclerin yklenmesine balanr.
letim sistemi iin gerekli olan dosyalar ilgili klasrlere kopyalanr ve srcnnyklenmesi tamamlanr.
NOT: Aygt yneticisi penceresinde bir aygtn yannda sar nlem iareti varsa buu demektir: Ya yanl bir src ykldr, ya ilgili aygt iin herhangi bir srcyklenmemitir ya da src dzgn birekilde yklenmemitir. Aygt Yneticisi'nde
yeil renkli bir soru iareti "?" bu aygt iin uyumlu bir srcnn ykl olduunu,ancak tm ilevlerin kullanlamayabileceini gsterir. Krmz "X" devre d bir
aygt gsterir. Devre d bir aygt, fiziksel olarak bilgisayarda bulunup kaynaklar
tketen, ancak korumal mod srcs ykl olmayan bir aygttr. Eer dorualmayan bir aygt varsa src gncelletirme ilemi yaplarak sorun giderilebilir.
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
21/82
15
1.2.2. Src CDsini El ile altrma
Srcleri elle yklemek iin Denetim Masasndan Donanm Ekle komutu kullan lr.
Resim 1.21: Uygun donanmn seilmesi
Dosyalar kopyalandktan sonra srcnn yklendiine dair bir mesaj gelir ve
ykleme ilemi tamamlanr.
1.2.3. letim Sisteminden Srcleri Grebilme
Bilgisayara bal olan donanmlarn srclerini grebilmek iin DenetimMasasndan Sistem veya masastnde bulunan Bilgisayarm simgesi zerine sa tklamaylaalan menden zelliklerkomutlar kullanlr.
Alan Sistem zellikleri penceresinden Donanm ksmna gelinir ve buradan AygtYneticisi dmesi tklanr.
Aygt Yneticisi penceresi aldnda bilgisayarda bal bulunan btn donanm
birimleri grntlenir. Burada Ses video ve oyun kumadas ksmna gelinir. Ykl olan seskartn grmek iin zerine ya ift tklanarak alr ya da sol tarafnda bulunan + iaretit klanr.
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
22/82
16
Resim 1.22: Aygt Yneticisi penceresi
Ses kartna ait srcleri grebilmek iin alan pencerede Src ksm seilir veSrc Ayrntlar komutu verilir. Alan pencerede ekran kartna ait src dosyalar veayrntlar grntlenir.
1.2.4. Srcleri Yeniden Ykleyebilme
Srcleri yeniden yklemek, gncelletirmek iin Aygt Yneticisi penceresikullanlr. Aygt Yneticisi penceresinden ses kartnn zellikleri alr.
Bu pencereden Src sekmesindeki Srcy Gncelletir komutu verilir. Bukomutun ardndan srcnn elle yklenmesi admlar tekrar edilir. Bylece ekran kartna aityeni srcler yklenmi olur.
1.3. Ethernet Kart
1.3.1. Src CDsinin Otomatik almas
Ethernet kartlar gnmzde genellikle anakart zerinde tmleik (onboard) ekildegelmektedir. Bundan dolay pek ok ethernet kartnn srcleri anakartla birlikte verilen CDierisinde bulunmaktadr.
Ethernet kartn otomatik olarak tantmak iin onboard bir kart kullanlyorsa anakartCDsi, ayr bir kart kullanlyorsa kartla birlikte verilen src CDsi bilgisayarda bulunanherhangi CD/DVD-Rom srcye yerletirilir. CD bilgisayara yerletirildikten sonraotomatik olarak gelen arayzden ethernet kart ile ilgili olan seenek seilip yklemeilemine balanr.
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
23/82
17
Resim 1.23: Tantm CDsi arayz
Bu mende ethernet kart ile ilgili olan seenek SS PCI LAN Driver seeneidir.Farkl modellerde farkl isimler olabilir. Bu seenek seildikten sonra ykleme srasnda bizeyardmc olacak sihirbaz altrlr.
Bu aamadan sonra sihirbaz iletim sistemi iin gerekli olan dosyalar ilgili klasrlere
kopyalamaya balamadan nce kullancnn yapmas gereken ilemleri syleyen bir mesajverir. Devam etmek iin LER (Next) dmesi kullanlr.
Src dosyalar gerekli olduklar klasrlere kopyalanr.
1.3.2. Src CDsini El ile altrma
Srcleri elle yklemek iin Denetim Masasndan Donanm Ekle komutu kullan lr.
Bilgisayarda bal bulunan ekran kartna ait srcnn nas l bilgisayar tarafndanotomatik olarak bulunmasn veya belirli bir konumdan yklenmesini soran pencere ekranagelir. Bu pencerede Listeden ya da belirli bir konumdan ykle seenei iaretlenir.
Srclerin aranaca yer de tanmlandktan sonra iletim sistemi srcleri aramayabalar.
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
24/82
18
Resim 1.24: Srclerin aranmas
Arama ileminin ardndan karta ait src dosyalar ilgili klasrlere kopyalanr.
Src dosyalar da kopyalandktan sonra ykleme ilemi tamamlanr. Bilgisayarilemin tamamlandna, kartn dzgn bir ekilde altna dair bir mesaj vererek yklemesihirbazn kapatr.
1.3.3. letim Sisteminden Srcleri Grebilme
Sistem zellikleri penceresinden Donanm ksmna gelinir ve buradan Aygt Yneticisidmesi tklanr.
Aygt Yneticisi penceresi aldnda bilgisayarda bal bulunan btn donanmbirimleri grntlenir. Burada A Badatrc lar ksmna gelinir. Ykl olan ethernetkartn grmek iin zerine ya ift tklanarak alr ya da sol tarafnda bulunan + iaretit klanr.
Resim 1.25 : Aygt yneticisi
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
25/82
19
Ethernet kartnn ismi grndkten sonra ayrntlara bakmak iin ya zerine ift
t klanr ya da sa tklanarak zellikler komutu verilir.Ethernet kartna ait srcleri grebilmek iin alan pencerede Src ksm seilir
ve Src Ayrntlar komutu verilir. Alan pencerede ethernet kartna ait src dosyalarve ayr ntlar grntlenir.
1.3.4. Srcleri Yeniden Ykleme
Srcleri yeniden yklemek, gncelletirmek iin Aygt Yneticisi penceresikullanlr. Aygt Yneticisi penceresinden ekran kartnn zellikleri alr.
Bu pencereden Src sekmesindeki Srcy Gncelletir komutu verilir. Bukomutun ardndan srcn elle yklenmesi admlar tekrar edilir. Bylece ethernet kartna ait
yeni srcler yklenmi olur.1.4. Fax-Modem Kart
1.4.1. Src CDsinin Otomatik almasFax-Modem kart bilgisayara src CDsi kullanlarak otomatik olarak tantlmaya
alyorsa;ncelikle fax-modemle birlikte gelen ykleme CDsi bilgisayarn herhangi birCD/DVD ROM srcsne taklr. Otomatik altrma zelliinden dolay kurulumuyapacak olan ykleme sihirbaz kendiliinden faaliyete geer, balang ekran alr.
Resim 1.26:Balang ekran
Balang ekrannda Fax-Modeme ait srcler ile yklenmesi istenilen yardmcprogramlarn seimi yaplarak OK dmesi tklanr. Bilgisayar otomatik olarak src veyardmc programlarla ilgili ykleme ilemlerine yapmaya balar.
Ykleme ileminin ardndan baz marka ve modellerde rnn kayd nn yaptrlmasistenebilir. rn kayd kesinlikle yaptrlacaktr diye bir art yoktur. Ancak ilerideoluabilecek problemlerde daha hzl ve etkili zmler sunmas, yeni karlacak olangncel srclerden daha abuk haberdar olunmas bakmndan kayt ileminin yaplmasndafayda vardr.
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
26/82
20
Resim 1.27: rn kayt ekranrn kayt ileminin ardndan srcnn CDden otomatik olarak yklenmesi ilemi
tamamlanr ve donanmn dzgn alabilmesi iin bilgisayarn yeniden balatlmasnisteyen pencere gelir. Bilgisayar yeniden balatldktan sonra Fax-Modem kart almaya
hazr hale gelmi olur.
1.4.2. Src CDsini El ile altrma
Srcleri elle yklemek iinDenetim Masasndan Donanm Ekle komutu kullanlr.
Bulunan Fax-Modem kartlar listelenir ve buradan istenilen kart seilerek yklemeilemine devam edilir.
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
27/82
21
Resim 1.28: Bulunan kartlarn listelenmesi
Bu pencereden sonra donanm srclerinin nasl ykleneceini soran aadakipencere gelir. Buradaki ilemler dier donanmlarn yklenmesinde olduu gibi yaplanilemlerdir.
Listeden ya da belirli komumdan ykle seenei iaretlenip LERkomutu verildiindeaadaki srcnn konumunun tanmland pencere gelir. Eer src bir CDdenyklenecekse karlabilir ortamda ara seenei seilir. Src bilgisayarda baka birkonumda ise Arama u konumu da iersin seenei iaretlenir ve srcn bulunduu yerinyolu Gzat dmesi kullanlarak tanmlanr.
Aranacak yer tanmlandktan sonra bilgisayar belirtilen konumdan fax-modem kart ileilgili srcleri aramaya balar.
Arama ilemi sonunda bilgisayara bal olan fax-modemler listelenir. Buradan uygunolan seilerek LER komutu verilir.
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
28/82
22
Resim 1.29: Uygun Fax-modemin seilmesi
Bilgisayarda bal bulunan fax-modem modeli seimi yapldktan sonra LERdmesi tklanarak src dosyalarnn bilgisayarn ilgili sistem klasrlerine kopyalanmasilemi balar. Dosya kopyalama ilemi de yapldktan sonra yklemenin bittiini belirten birmesaj gelir ve ykleme ilemi tamamlanr.
1.4.3. letim Sisteminden Srcleri GrebilmeSistem zellikleri penceresinden Donanm ksmna gelinir ve buradan Aygt Yneticisi
dmesi tklanr.
Aygt Yneticisi penceresi aldnda bilgisayarda bal bulunan btn donanmbirimleri grntlenir. Burada Modemler ksmna gelinir. Ykl olan fax-modem kartngrmek iin zerine ya ift tklanarak alr ya da sol tarafnda bulunan + iareti tklanr.
Resim 1.30: Ykl modemlerin grntlenmesi
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
29/82
23
Fax-modem kartnn ismi grndkten sonra ayrntlara bakmak iin ya zerine ift
t klanr ya da sa tklanarak zellikler komutu verilir.
Resim 1.31: Fax-modem kartnn zellikleri
Fax-Modem kartna ait srcleri grebilmek iin alan pencerede Src k smseilir ve Src Ayrntlar komutu verilir. Alan pencerede fax-modem kartna ait srcdosyalar ve ayrntlar grntlenir.
1.4.4. Srcleri Yeniden Ykleyebilme
Srcleri yeniden yklemek, gncelletirmek iin Aygt Yneticisi penceresikullanlr. Aygt Yneticisi penceresinden fax-modem kartnn zellikleri alr.
Bu pencereden Src sekmesindeki Srcy Gncelletir komutu verilir. Bukomutun ardndan srcn elle yklenmesi admlar tekrar edilir. Bylece fax-modemkartna ait yeni srcler yklenmi olur.
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
30/82
24
1.5. TV Kart
1.5.1. Src CDsinin Otomatik almas
TV kart bilgisayara balanp src CDsi herhangi bir DVD/CD-ROM srcyeyerletirildiinde marka ve modeline gre aadakine benzer bir balang ekran otomatikolarak altrlr.
Resim 1.32: Balang ekran
Balang ekrannda TV kartna ait srcleri otomatik olarak yklemek iin LifeviewDriver seenei seilir. Bu seenek seildikten sonra a adaki pencere alr.
Resim 1.33: Src ykleme ekran
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
31/82
25
Bu ykleme penceresinde Install TV Card seenei iaretlenir ve NEXT dmesi
t klanr. Src ykleme ilemi bittikten sonra FINISHdmesi tklanarak pencere kapatlr.TV Kartlar dier kartlardan farkl olarak alabilmek iin bir de uygulama
programlarna ihtiya duyarlar. Bu programlar sayesinde televizyon seyredilebilir, radyodinlenip teletext zerinden istenilen bilgiye ulalr.
Bu program yklemek iin ise yine CD takldnda ekrana gelen ilk penceredenkartla ilgili program seilir. Buradaki rnekte yklenmesi gereken program LifeviewTVRdir.
Resim 1.34: Uygulama programnn yklenmesiLifeview TVR seildikten sonra yine bir ykleme sihirbaz alr ve programn
yklenmesi iin gerekli olan admlar teker teker yaptrr. Burada gelen pencereden LER (NEXT) dmesine tklanr.
Resim 1.35: Lifeview ykleme ekran
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
32/82
26
LER veya NEXT cevaplar verildikten sonra programa gerekli dosyalar iletim
sistemi iindeki ilgili klasrlere kopyalar.
Resim1.36: Dosyalarn kopyalanmas
Dosyalar da kopyalandktan sonra ykleme ileminin tamamlandn, uygulamalarn
dzgn alabilmesi iin yeniden bilgisayarn balatlmas gerektiini belirten kapanekran gelir.
Resim 1.37: Yklemenin tamamlanmas
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
33/82
27
1.5.2. Src CDsini El ile altrma
Srcleri elle yklemek iinDenetim Masasndan Donanm Ekle komutu verilir.
Bilgisayarda bal bulunan tv kartna ait srcnn bilgisayar tarafndan otomatikolarak bulunmasn veya belirli bir konumdan yklenmesini soran pencere ekrana gelir. Bupencerede Listeden ya da belirli bir konumdan ykle seenei iaretlenir.
Listeden ya da belirli komumdan ykle seenei iaretlenip LER komutuverildiinde aadaki srcnn konumunun tanmland pencere gelir. Eer src birCDden yklenecekse karlabilir ortamda ara seenei seilir. Src bilgisayardabaka bir konumda ise Arama u konumu da iersin seenei iaretlenir ve srcnbulunduu yerin yolu Gzat dmesi kullanlarak tanmlanr. Aranacak yer tanmlandktansonra bilgisayar belirtilen konumda TV kart ile ilgili srcleri aramaya balar.
Src listesinden uygun src seilir ve ykleme ilemi tamamlanr.
1.5.3. letim Sisteminden Srcleri Grebilme
Sistem zellikleri penceresinden Donanm ksmna gelinir ve buradan Aygt Yneticisidmesi tklanr.
Aygt Yneticisi penceresi aldnda bilgisayarda bal bulunan btn donanmbirimleri grntlenir. Burada Ses, video ve oyun kumandas ksmna gelinir. Ykl olan TVkartn grmek iin zeri ya ift tklanarak alr ya da sol tarafnda bulunan + iareti tklanr.
Resim 1.38: Aygt Yneticisi penceresiTV kartnn ismi grndkten sonra ayrntlara bakmak iin ya zeri ift tklanr ya da
sa tklanarak zelliklerkomutu verilir.
TV kartna ait srcleri grebilmek iin alan pencerede Src ksm seilir veSrc Ayrntlar komutu verilir. Alan pencerede TV kartna ait src dosyalar ve
ayrntlar grntlenir.
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
34/82
28
1.5.4. Srcleri Yeniden Ykleyebilme
Srcleri yeniden yklemek, gncelletirmek iin Aygt Yneticisi penceresikullanlr. Aygt Yneticisi penceresinden TV kartnn zellikleri alr.
Bu pencereden Src sekmesindeki Srcy Gncelletir komutu verilir. Bukomutun ardndan srcn elle yklenmesi admlar tekrar edilir. Bylece ekran kartna aityeni srcler yklenmi olur.
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
35/82
29
UYGULAMA FAALYET
lem Basamaklar nerilerEthernet kartnn srclerini aygt yneticisindengrnz.
Tak ldnz yerde retmeninizdenyardm alnz.
Ekran kartnn srcsn kaldrnz, denetimmasasndan donanm ekleyi kullanarak tekrarykleyiniz.
Yanl srcy kaldrmamayazen gsteriniz. Gerekirsekaldrmadan nce src isimlerinibir kada not ediniz.
UYGULAMA FAALYET
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
36/82
30
Ses kartnn srcsn kaldrnz ve src cdsini
otomatik altrarak yeniden ykleyiniz.
Yanl srcy kaldrmamaya
zen gsteriniz. Gerekirsekaldrmadan nce src isimlerinibir kada not ediniz.
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
37/82
31
LME VE DEERLENDRME
A- OBJEKTF TESTLER (LME SORULARI)
Aadaki sorulardan; sonunda parantez olanlar doru yanl sorulardr. Verilenifadeye gre parantez iine doru ise D , yanl ise Y yaznz. kl sorularda doru kkiaretleyiniz.
1. Srcleri elle yklemek iin Denetim Masasndan hangi seenek kullanlr?
A) Program Ekle
B) Donanm EkleC) SistemD) Ynetimsel Aralar
2. Bilgisayara bal olan donanmlarn srclerini grebilmek iin DenetimMasasndan hangi seenek kullanlr?
A) Program EkleB) Donanm EkleC) SistemD) Ynetimsel Aralar
3. Aygt Yneticisi penceresi aldnda bilgisayarda bal bulunan btn donanmbirimleri grntlenir.( )
4. Srcy Gncelletir komutu donanma ait yeni srcler ykler.( )
5. TV Kartlar dier kartlardan farkl olarak alabilmek iin bir de uygulamaprogramlarna ihtiya duyarlar.( )
DEERLENDRMECevaplarnz cevap anahtar ile karlatrnz. Doru cevap saynz belirleyerek
kendinizi deerlendiriniz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap verirken tereddt ya adnzsorularla ilgili konular renme faaliyete geri dnerek tekrar inceleyiniz
LME VE DEERLENDRME
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
38/82
32
RENME FAALYET2
D donanm birimleri iin gerekli srcleri ykleyebileceksiniz.
Bu faaliyet ncesinde hazrlk amal olarak u ilemleri yapmalsnz.
Tak kullan aygtlar derken ne anlyorsunuz, arkadalarnzla tartnz. Bildiiniz d donanm birimlerinin bir listesini karnz. Bildiiniz herhangi bir d donanm, yardm almadan bilgisayarnza tantmaya
alnz.
2. DI DONANIM SRCLER
2.1. Yazc Tarayc
2.1.1. Src CDsinin Otomatik almas
Src CDsi bilgisayardaki herhangi bir CD/DVD ROM srcye takldndaaadaki ekrana benzeyen pencereler alr. Kimi zaman yazcnn modeline gre kurulumilemine balarken kapal olmas gerekebilmektedir. Bu noktaya dikkat edilmelidir.
Resim 2.1: Balang ekran
RENME FAALYET2
AMA
ARATIRMA
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
39/82
33
Yazcy tantabilmek iin yazcy ykleyin seeneine tklanr. Karnza lisans
szlemesi penceresi gelecektir.
Resim 2.2: Yazlm lisans szlemesi
Yaz lm Lisans Szlemesini okunur ve ileri dmesine tklanarak yklemeye devam
edilir.
Resim 2.3.: Yazc balants
Karmza kan pencerede yazc bir a yazcs ise A zerinden bal, deilseDorudan bu bilgisayara bal seenei iaretlenerek ileri dmesine tklanr.
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
40/82
34
Resim 2.4: Konnektr tr
Daha sonra yazcnn baland portseilerek ileri dmesine tklanr.
Resim 2.51: Ykleme tr
Alan penceren yklenmek istenen bileenler eklenip karlabilir.
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
41/82
35
Resim 2.6:Yazc ad
Yazcnn yazclar klasrnde grnecei ad, yazc ad penceresinden deitirilebilir.Varsaylan yazc seenei iaretlenerek yazdrma ilemlerinde ncelikli olarak bu yazcnnkullanlmas salanabilir.
Resim 2.7: Yazc paylam
Yazc adaki baka bilgisayarlarla paylalacaksa yazc paylam penceresindenPaylatrlm seenei iaretlenerek ada grnecei ad yazlr.
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
42/82
36
Resim 2.8: Ykleme ileminin balatlmas
Ayarlar tamamlandktan sonra ykle dmesine tklanarak ykleme ilemi balatlr.
Resim 2.9: Ykleme ekran
Yazcyla ilgili yardmc programlar sihirbaz tarafndan yklenir.
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
43/82
37
Resim 2.10 Yazcnn alglanmas
Bilgisayarn yazcy alglayabilmesi iin yazc alr.
Resim 2.11: Srclerin yklenmesi
Src dosyalar sihirbaz tarafndan otomatik olarak iletim sistemi iindeki ilgiliklasre kopyalanr.
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
44/82
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
45/82
39
2.1.2. Src CDsini El ile altrma
Srcleri elle yklemek iinDenetim Masasndan Yazc ve Fakslarseenei seilir.
Resim 2.14: Denetim Masas
Bu pencerede bilgisayara daha nce yklenmi olan yazc ve fakslarn listesi bulunur.
Resim 2.15: Yazc ve fakslar
Yeni bir yazc yklemek iin Yazc Ekle seenei tklanr.
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
46/82
40
Resim 2.16: Yazc ekleme sihirbaz
Yazcy tantmak iin yazc ekleme sihirbaz kullanlr.
Resim 2.17: Yerel veyaa yazcs
Kullanmak istediimiz yazc yerel bir yazc deilse A yazcs veya bakabilgisayara bal bir yazc seenei seilir.
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
47/82
41
Resim 2.18: Yeni yazc alglama
Yazcnn baland balant noktasn seilir.
Resim 2.19: Yazc balant noktas
Sihirbaz listesinde yklemek istediimiz yazc bulunmuyorsa disketi var dmesinet klanarak src dosyasnn konumu belirlenir.
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
48/82
42
Resim 2.20: Yazc yazlm
Yazcnn modeli seilir.
Resim 2.21: Yazc modeli
Yazcnn yazc ve fakslar klasrnde grnecek ad yazc ad ksmna yazlr.
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
49/82
43
Resim 2.22: Yazc ad
Adaki dier kullanclarn bu yazcy kullanabilmesi isteniyorsa paylam adksmna ada grnecek ad yazl r.
Resim 2.23: Yazc paylam
Yazcnn doru alp almadn snamak iin bir deneme kts alnabilir. Bununiin sihirbazdan kmadan nce Snama sayfas yazdrmak ister misiniz? sorusuna evetdmesi tklanarak sihirbaz tamamlanr.
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
50/82
44
Resim 2.24:Snama sayfas
Resim 2.25: Sihirbazn tamamlanmas
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
51/82
45
2.1.3. letim Sisteminden Srcleri Grebilme
Sistem zellikleri penceresinden Donanm ksmna gelinir ve buradan Aygt Yneticisidmesi tklanr.
Resim 2.26: Ayg t yneticisi
Yazcnn ismi grndkten sonra ayr ntlara bakmak iin ya zerine ift tklanr ya da
sa tklanarak zellikler komutu verilir. Yazcya ait srcleri grebilmek iin alanpencerede Src ksm seilir ve Src Ayrntlar komutu seilir.
2.1.4. Srcleri Yeniden Ykleyebilme
Srcleri yeniden yklemek, gncelletirmek iin Aygt Yneticisi penceresikullanlr. Aygt Yneticisi penceresinden YazcBalant noktas zellikleri alr.
Bu pencereden Src sekmesindeki Srcy Gncelletir komutu verilir. Bukomutun ardndan srcn elle yklenmesi admlar tekrar edilir.
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
52/82
46
Resim 2.27: Src gncelletir
2.2. Dijital Fotoraf Makinesi Kamera
2.2.1. Src CDsinin Otomatik almasSrc CDsi bilgisayardaki herhangi bir CD/DVD ROM srcye takldnda
aadaki ekrana benzeyen pencereler alr. Yaz lmn kurulumu iin gerekli seenekt klanarak kurulum ilemine balanr.
Resim 2.28: Ykleme sihirbaznn altrlmas
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
53/82
47
Uygun klasr seildikten sonra dosyalar kopyalanr.
Resim 2.29: Ykleme konumunun belirlenmesi
Kurulum ilemi bilgisayar yeniden balatlarak tamamlanr.
Resim 2.30 : Bilgisayarn yeniden balatlmas
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
54/82
48
2.2.2. Src CDsini El ile altrma
Srcleri elle yklemek iinDenetim Masasndan Donanm Ekle komutu verilir.
Bilgisayarda bal bulunan kameraya ait srcnn nasl bilgisayar tarafndanotomatik olarak bulunmasn veya belirli bir konumdan yklenmesini soran pencere ekranagelir. Bu pencerede Listeden ya da belirli bir konumdan ykle seenei iaretlenir.
Listeden ya da belirli konumdan ykle seenei iaretlenip LER komutu verilir. Eersrc bir CDden yklenecekse karlabilir ortamda ara seenei seilir. Srcbilgisayarda baka bir konumda ise Arama u konumu da iersin seenei iaretlenir vesrcn bulunduu yerin yolu Gzat dmesi kullanlarak tanmlanr. Aranacak yer
tanmlandktan sonra bilgisayar belirtilen konumda kamera ile ilgili srcleri aramayabalar.
Src listesinden uygun src seilir ve ykleme ilemi tamamlanr.
Resim 2.31: Srcnn seilmesi
2.2.3. letim sisteminden Srcleri Grebilme
Sistem zellikleri penceresinden Donanm ksmna gelinir ve buradan Aygt Yneticisidmesi tklanr.
Aygt Yneticisi penceresi aldnda bilgisayarda bal bulunan btn donanmbirimleri grntlenir. Burada Grnt aygtlar ksmna gelinir. Ykl olan kameraygrmek iin zerine ya ift tklanarak alr ya da sol tarafnda bulunan + iareti tklanr.
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
55/82
49
Resim 2.32: Ayg t yneticisi
Kamerann ismi grndkten sonra ayrntlara bakmak iin ya zerine ift tklanr yada sa tklanarak zellikler komutu verilir.
Kameraya ait srcleri grebilmek iin alan pencerede Src ksm seilir veSrc Ayrntlar komutu verilir. Alan pencerede kemaraya ait src dosyalar ve
ayrntlar grntlenir.
2.2.4. Srcleri Yeniden Ykleyebilme
Srcleri yeniden yklemek, gncelletirmek iin Aygt Yneticisi penceresikullanlr. Aygt Yneticisi penceresinden kameran n zellikleri alr.
Bu pencereden Src sekmesindeki Srcy Gncelletir komutu verilir. Bukomutun ardndan srcn elle yklenmesi admlar tekrar edilir. Bylece kameraya ait yenisrcler yklenmi olur.
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
56/82
50
Resim 2.33: Src gncelletir
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
57/82
51
UYGULAMA FAALYET
lem Basamaklar neriler
Bilgisayarnza bir yazc ekleyerek bu yazcy varsaylanolarak kullanlabilecek ekilde ayarlaynz.
Yazcnz a yazcsolarakayarlayabilirsiniz.
Bilgisayarnza bu modlde anlatlmayan herhangi bir ddonanm ekleyerek srclerini iletim sistemine tantnz.
Tarayc olabilir.
UYGULAMA FAALYET
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
58/82
52
LME VE DEERLENDRME
A- OBJEKTF TESTLER (LME SORULARI)
Aadaki sorulardan; sonunda parantez olanlar doru yanl sorulardr. Verilenifadeye gre parantez iine doru ise D , yanl ise Y yaznz. kl sorularda doru kkiaretleyiniz.
1. Aygt yneticisi penceresinde Web cam hangi aygt bal altnda bulunur?
A) Ekran badatrclarB) Balant noktalar
C) Grnt aygtlarD) Monitrler
2. Yazc srcs test sayfas, yazcnn doru alp almadn kontrol etmek iinkullanlr. ( )
3. Varsaylan yazc seenei yazdrma ilemlerinde ncelikli olarak bu yazcnnkullanlmas salar. ( )
4. Kimi zaman yazcnn modeline gre kurulum ilemine balarken kapal olmasgerekebilmektedir. ( )
DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtar ile karlatrnz. Doru cevap saynz belirleyerekkendinizi deerlendiriniz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap verirken tereddt ya adnzsorularla ilgili konular renme faaliyete geri dnerek tekrar inceleyiniz
LME VE DEERLENDRME
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
59/82
53
RENME FAALYET3
Yardmc programlarn ykleyebileceksiniz.
Bu faaliyet ncesinde hazrlk amal olarak u ilemleri yapmalsnz.
Daha nce bilgisayarnza kurduunuz herhangi bir yardmc programnkurulumunu adm adm anlatan bir sunu hazrlayarak arkadalarnzlapaylanz.
3. YARDIMCI PROGRAMLAR3.1. Dosya Sktrma Programlar
3.1.1. Programn Kurulumu
Setup komutu tklanarak kurulum ilemi balatlr.
Resim 3.1: Kurulumun ba lat lmas
Dosyalarn kopyalanaca uygun klasr seilir. Next (ileri) dmelerine tklanr.
Resim 3.2: Ykleme konumunun belirlenmesi
RENME FAALYET3
AMA
ARATIRMA
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
60/82
54
Kurulum ilemi tamamlanr.
Resim 3.3: Kurulumun sonlandrlmas
3.1.2. Programn Temel zellikleri
Winzip program dosyalarn sktrlarak boyutlarnn kltlmesi iin kullanlan bir
programdr. Program dergilerin verdii Cdlerin Toolkit blmnde ya da Web sitelerindebulabilirsiniz. Programn reticisinin Web sitesi http://www.winzip.com/dur. Programn anapenceresi aada grld gibidir.
Resim 3.4
Program ile yapabileceiniz ilere ana pencere zerinden ulaabilirsiniz. (Yeni dosyaolutur (New), A (Open), Ekle (Add) vs.)Ayrca ana pencere zerinde grdnz drtpull-down menden butonlarla yapabileceiniz ilemlere daha gelimi seeneklere (ifrekorumas, dosya blme vs.) ulaabilirsiniz. imdi butonlar tanyalm;
New: Bu butonla yeni bir zip dosyas oluturabilirsiniz. Yeni bir zip dosyas
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
61/82
55
oluturmak iin nce bu butona basyorsunuz, karnza gelen pencerede yeni oluturmak
istediiniz zip dosyasnn adn giriyorsunuz. Tamam tuuna bastnzda karnza dosyalarsemek iin yeni bir pencere alacaktr. Bu yeni pencereden Zip dosyanza eklemekistediiniz dosyalar setikten sonra Tamam tuuna basyorsunuz. Zip dosyanz belirttiinizadla oluturulur.
Open: Bu butonla daha nceden var olan Zip uzantl dosyalarnzaabilirsiniz. Zip uzantl dosyalarnz amak iin bu butona basyorsunuz. daha sonra alanpencereden amak istediiniz Zip dosyanz seiyorsunuz. Setikten sonra Tamam tuunabasarsanz dosyanzn byklne bal olarak bir ka saniye ierisinde dosyanzniindekileri ana pencerede grebilirsiniz.
Favorites: Eer Zip dosyalarnz srekli bir klasrde tutuyorsanz, buklasr favori klasr olarak belirleyebilirsiniz. Eer favori bir klasr oluturursanz; yeni zipdosyalarnz buraya ksa yoldan kaydedebilirsiniz ya da amak istediiniz Zip dosyalarnadirekt olarak buradan ulaabilirsiniz.
Add: Hali hazrda oluturduunuz ya da nceden oluturup Winzip program
ile atnz arive yeni bir dosya ekleyerek tekrar sktrmak istiyorsanz, bu butonukullanabilirsiniz. Bunun iin nce Yeni bir zip dosyas oluturunuz ya da bir Zip dosyanzap zip dosyanz ierisindeki dosyalar grdkten sonra bu butona basnz. Eklemekistediiniz dosyalar semek iin bir pencere a lacaktr. Buradan arive eklemek istediinizyeni dosyay seiniz. Tamam tuuna basnz. Skt rlan dosyalarnz arasna yeni dosyanzeklenecektir.
Extract: nceden sktrm olduunuz zip dosyasn Winzip programnkullanarak aarsanz dosyalar grebilirsiniz ancak bunlar bir klasre kartp zerinde
gerekli dzenlemeleri yapmak isteyebilirsiniz. Bunu yapabilmeniz iin bu buton kullanlr.Dosyalar klasre kartmak iin nce zip dosyanz ayorsunuz bu butona basktan sonradosyalarn kart laca klasr belirleyip Tamam tuuna basyorsunuz. Dosyalar,belirttiiniz klasre kartlm oluyor.
View: Eer Winzip program ile am olduunuz bir dosyann ierisindeki tmdosyalar deil de sadece bir dosyay grmek istiyorsanz ya da nce tm dosyalar tek tekgezip sonra kartaym diyorsanz bu butonu kullanacaksnz. Bu ilem iin atnz Zipdosyas iindeki dosyalardan birini seip bu butona basyorsunuz. Dosyanz ilikilendirildii
programla alacaktr.
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
62/82
56
Check Out: Var olan Zip dosyalarnzn alr durumda olup olmadn,dosya ismini ve dosya zelliklerini (dosyann nerede bulunduu vs.) incelemek iinkullanacanz butondur. Bu ilemi yapmak iin program ile bir Zip dosyas atktan sonrabu butona basmanzdr.
Wizard: Bir sihirbaz kullanarak yeni bir Zip dosyas oluturmanza ya da birZip dosyasn amanza yardmc olur. Unutmaynz bu seenek ile bir Zip dosyasn klasrekartrsanz, dosyalarnz C:/unzipped klasr ierisinde bulabilirsiniz.
Install: Bu butonla WinZip program ile yaptnz setup dosyalarnkurabilirsiniz.
3.2. Video zleme Program
3.2.1. Programn Kurulumu
Program kurulum dosyas tedarik edildikten sonra, kurulum dosyasna ift tklanarakkurulum balatlr. Ekrana gelen lisans szlemesi onaylanr.
Resim 3.4: Lisans szlemesiHangi medya dosya trlerinin Windows media player varsay lan olarak kullanacan
aadaki pencereden seebiliriz.
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
63/82
57
Resim 3.5: Varsaylan dosya trleri
Dosyalar kopyalandktan sonra kurulum ilemi tamamlanr.
Resim 3.6: Media player al ekran
3.2.2. Programn Temel zellikleri
Windows Media Player uygulamasn kullanarak CD, DVD, VCD yrtebilir,CD'lerden ark kopyalayabilir, kendi ses ve veri CD'lerinizi oluturabilir, radyoistasyonlarn dinleyebilir, dijital ortam dosyalarn arayabilir ve dzenleyebilir, Pocket PCve tanabilir dijital ses dosyas yrtme cihazlar gibi tanabilir aygtlara dosya
kopyalayabilirsiniz.
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
64/82
58
3.3. Ses Dinleme Program
3.3.1. Programn Kurulumu
Program kurulum dosyas tedarik edildikten sonra, kurulum dosyasna ift tklanarakkurulum balatlr. Ekrana gelen lisans szlemesi onaylanr.
Resim 3.7: Lisans anlamas
Kurulumun yaplaca uygun klasr seilir.
Resim 3.8: Ykleme konumunun belirlenmesi
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
65/82
59
Kullanlacak arayz seilir.
Resim 3.9: Grnm seenekleri
Kurulum ilemi tamamlandnda program otomatik olarak balar.
Resim 3:10: Winamp ekran
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
66/82
60
3.3.3. Programn Temel zellikleri
Aada sol men tularnn ve menlerinin kullanm hakkndaki bir ksm bilgilerbulunmaktadr.
Options (Ayarlar) Mens
Buradan Winamp'n tm ayarlarnn yapld Ayarlar mens'ne ulaabilir, Skindeitirebilir ve dier ayarlar yapabilirsiniz.
Preferences: Winamp Preferences (Winamp zellikleri) mensne gider. Buradantm ayarlar yapabilirsiniz.
Skins : Bu seenekten bir alt men alr. Buradan da Winamp'n Skin'ini (Arayzn)seebilirsiniz.
Time elapsed: Sre ksmnda mziin geen sresini gstermeyi salar. (Bu zelliisre ksmnn zerine tklayarak da kullanabilirsiniz.)
Time remaining: Sre ksmnda mziin kalan sresini gstermeyi salar. (Buzellii sre ksmnn zerine tklayarak da kullanabilirsiniz.)
Always on top: Winamp'n her zaman stte zelliini etkin veya etkisiz halegetirmenizi salar.
File Info Box zellii: Buradan PlayList'te (alma listesinde) seili olan mzikparasnn File Info Box'na (Dosya bilgi kutusuna) ulaabilirsiniz.
Bu blmde de Winamp'n kontrol tularnn ne ie yaradklarn ve sayol tularnnhangileri olduklarn renebilirsiniz.
Previous Track
Normal tklandndaCtrl ile birlikte t klandndaShift ile birlikte tklandnda
: Bir nceki paraya geer.: Listenin en bandaki paraya geer.: Paray 5 saniye geri alr.
Play
Normal tklandndaCtrl ile birlikte t klandndaShift ile birlikte tklandnda
: Listede seili olan paray alar.: nternet zerinden para alar.: Dosya A mensn aar.
Pause : alan paray duraklatr.
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
67/82
61
Stop
Normal tklandndaCtrl ile birlikte t klandndaShift ile birlikte tklandnda
: alan paray durdurur.: Listenin en bandaki paraya geer.: alan parann sesini ksarak durdurur.
Next Track
Normal tklandndaCtrl ile birlikte t klandndaShift ile birlikte tklandnda
: Bir sonraki paraya geer.: Listenin en sonundaki paraya geer.: Paray 5 saniye ileri alr.
Open FileNormal tklandndaCtrl ile birlikte t klandndaShift ile birlikte tklandnda
Dosya A mnsn aar.: nternet zerinden para alar: Klasr A mensn aar.
Shuffle : Listedeki paralarn kark alnmasn salar.
Repeat : Listedeki sonunda baa dnlmesini salar.
Toggle Graphical Equalizer : Equalizer mensn aar veya kapatr.
Toggle Playlist Editor : Playlist mensn aar veya kapatr.
About Winamp : About Winamp mensn aar.
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
68/82
62
3.4. Resim Grntleme Program
3.4.1. Programn Kurulumu
Program kurulum dosyas tedarik edildikten sonra, kurulum dosyasna ift tklanarakkurulum balatlr. Ekrana gelen lisans szlemesi onaylanr.
Resim 3.11: Balang ekran
Hangi dosya trlerinin varsaylan olarak bu program kullanmas isteniyorsa Resim3.12deki pencere kullanlarak dosya trleri seilir ve kurulum ilemi tamamlanr.
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
69/82
63
Resim 3.12: Dosya trleri
3.4.2. Programn Temel zellikleri
IrfanView, ok gl bir resim gsterici, basit ve kullan m kolay bir grnt ilemprogramdr. IrfanView'n tanyabildii resim format says olduka fazladr ve aynzamanda grnt dosyalarn da aabilmektedir. Dosya aarken eer ngrm (preview)seenei ak braklrsa stne tkladnz dosyann kk bir ngrmgrntlenebilmektedir. Bu zellik, ierii hatrlanmayan dosyalar teker teker amadanaranan bulmay ok kolaylatrr.
IrfanView'n zelliklerinden biri olan Yeniden A (Reopen - Shift+R) ile stnde artkgeri alnamayacak birka deiiklik yaplan bir resmin orjinalini en ksa yoldan tekrardiskten yklemeyi salyor (tabi stne kaydedilmediyse). IrfanView, seilen resimleri istersrayla ister rastgele arka arkaya gstererek slayt gsterileri (slideshow - W) yapabilir.Ayrca, Batch Conversion zellii ile birden ok resmi (format ne olursa olsun) otomatikolarak tek bir formata dntrebilir.
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
70/82
64
3.5. Pdf Okuma Program
3.5.1. Programn Kurulumu
Program kurulum dosyas tedarik edildikten sonra, kurulum dosyasna ift tklanarakkurulum balatlr. Ekrana gelen lisans szlemesi onaylanr.
Resim 3.13:Klasr seimi
Dosyalar kopyalanarak kurulum tamamlanr.
Resim 3.14: Dosyalarn kopyalanmas
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
71/82
65
3.5.2. Programn Temel zellikleri
Adobe Reader u anda elektronik biimde belge paylamnn en gvenli ve etkiliyoludur. cretsiz olarak datlan Adobe Reader yazlmn bilgisayarnza kurduunuzda,Adobe Tanabilir Belge biimindeki (Adobe Portable Document Format, PDF) elektronikmetinleri verimli ve rahat ekilde okuyabileceiniz bir ortam oluturacaksnz.
Adobe Reader, metinlerinizi bilgisayar yazcsndan en iyi k alabilmenizisalayacak ekilde tasarlanmtr. Bilgisayar monitrnde izleyeceiniz imge kalitesi,okumak iin mkemmel olmayabilir ama basldnda zgn yaptn ayn basmnbulacaksnz.
3.6. Sanal Makine Programn
3.6.2. Programn Kurulumu
Program kurulum dosyas tedarik edildikten sonra, kurulum dosyasna ift tklanarakkurulum balatlr. Ekrana gelen lisans szlemesi onaylanr.
Resim 3.15: Lisans szlemesi
Kurulumun yaplaca uygun klasr seilir.
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
72/82
66
Resim 3.16: Klasr seimi
Dosyalar kopyalandktan sonra kurulum tamamlanr.
Resim 3.17: Kurulumun tamamlanmas
3.6.2. Programn Temel zellikleri
VMware Workstation bir PC'de birden fazla iletim sistemlerini kurup birbirlerindenbamsz altrr. Tek bir PC'de birden fazla sanal PC'ler olu turmay salar. Her sanalmakine tercih ettiiniz iletim sistemine, a ayarlarna ve istenilen yazlm yklemeye demsaittir.
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
73/82
67
Her sanal iletim sistemi birbirinden bamsz alsa da, ok fazla iletim sistemini
ayn anda yklemenin sonular na katlanmak gerekiyor. nk her sanal makine, sisteminkaynaklarndan payn alyor.
VMware Workstation kolayca bir veya daha fazla "sanal makineyi" veya konukiletim sistemlerini Windows ya da Linux iinde kurmaya olanak veriyor. Bu konuk iletimsistemlerinde istenen her eyi yaplabilir. Mesela alfa veya beta srm iletim sistemleriniveya dengesiz yazlm srmlerini ana iletim sistemine zarar vermeden denemekmmkndr.
Resim 3.18: Suse Linux 9.0 "ierisine" Windows XP Pro kurulumu
Resim 3.19: Arayz
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
74/82
68
Sihirbaz ilk olarak hangi iletim sisteminin kurulacann belirlenmesini ister.
Konuun ismini setikten sonra ne kadar bellein konua ayrlacan sorar. Burada seimyaparken dikkatli olmak gerekiyor nk konua verilen bellek gerek makinedekullanlamyor. Apache web sunuculu ve Windows Manager (yani grafik arayz)' olmayanbir Linux ortam 64 MB bellek ile gayet gzel alr. Ama Windows 2003 Server'n 256MB'den da ha az bellee kurulmasna allmamaldr.
Sanal Alar ve Gerek Alar
VMware Workstation, 4 a seenei sunar.
Resim 3.20: A tipleri
Bridged Networking: Sanal makine yerel aa gerek makinenin a kartyla kar.Konua geerli bir isim ve IP adresi vermek gereklidir, bu sayede ada gerek bir makinegibi davranr.
NAT - Network Address Translation (A Adres evirisi): Bu modda, sanal makinea kaynaklarna ulaabilir ama onu darya tantan bir IP adresi yoktur.. VMware, sanalmakine ile gerek makine arasnda VPN (Virtual Private Network, Sanal zel A ) oluturur.
Sadece Konak: Konak ile konuk arasnda haberlemenin en kolay yolu. VMware ikimakine arasnda apraz (crossed) a kablosuna benzer bir direk hat oluturur.
A Balants Yok: Balant yaplmyor.
Kurulumdan sonra PC'nizde greceiniz iki yeni a kart VMware'n kurduu sanal
paralardr.
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
75/82
69
Resim 3.21: A balantlarnda iki yeni konuk
Sanal Diskler
Resim 3.22:Sanal disk oluturma
Her ey fiziksel disk, blmlenmi disk ile sanal disk arasnda bir seim yapmaktanibarettir. lk seenek daha performansl ve dosya sistemi daha aktr.
Sanal disk en kolay seenek: Ne kadar alan ay rmak istenildii seilir. Daha sonradosya boyutunun s abit mi dinamik mi olmas gerektiine karar verilir. Eer boyutu imdidentahsis et seenei seilirse VMware sabit bir dosya boyutunu oluturur (mesela 10 GB). Buseenek daha iyi ba arm ve daha az paralanmay salar. Varsaylan deer olan dinamikdosya boyutunda veri eklendike dosya boyutu belirlenen bykle kadar byr.
Bu sistem ok pratiktir. Bu sayede PC'ler arasnda sanal makineleri tamak iinsadece bir dizini kopyalamak yeterli olur. Ayrca PC'nize zarar vermeyeceinize de eminolursunuz.
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
76/82
70
Resim 3.23: Dosya boyutunun bykl ve statik mi yoksa dinamik mi olaca seilir
Resim 3.24:Sanal makine dizininin dosya listesi.
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
77/82
71
UYGULAMA FAALYET
lem Basamaklar neriler
Bilgisayarnzdaki herhangi bir resim dosyasn WinZip ilesktrnz.
Sktrmaileminden nce vesonra dosyaboyutundakideiimigzlemleyebilirsiniz.
Windows XP zerinden alan bir bilgisayara Linux letimsistemini vmware program ile ykleyiniz.
stediinizherhangi bir Linuxsrmnykleyebilirsiniz.
UYGULAMA FAALYET
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
78/82
72
LME VE DEERLENDRME
A- OBJEKTF TESTLER (LME SORULARI)
Aadaki sorulardan; sonunda parantez olanlar doru yanl sorulardr. Verilenifadeye gre parantez iine doru ise D , yanl ise Y yaznz. kl sorularda doru kkiaretleyiniz.
1. Dosyalarn sktrlarak boyutlarnn kltlmesi iin kullanlan programaadakilerden hangisidir?
A) Winamp
B) WinzipC) Vmware
D) rfanview
2. Winampn Playlist mensn aan veya kapatan dme hangisidir?
A)
B)
C)D)
3. Adobe Reader yazlm, Adobe Tanabilir Belge biimindeki (Adobe PortableDocument Format, PDF) elektronik metinleri okuyabilmeyi salar.( )
4. Vmware; hepsi birbirinden bamsz alan iletim sistemlerini ayn PCyekurmamz salar.( )
LME VE DEERLENDRME
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
79/82
73
MODL DEERLENDRMEWindows Xp iletim sisteminin ykl olduu bilgisayarnza VMware ile Windows 98
iletim sistemini ykleyerek btn srcleri tantnz.
PERFORMANS TEST (YETERLK LME)
Modl ile kazandnz yeterlii aadaki kstaslara gre deerlendiriniz.
DEERLENDRME KRTERLER Evet Hayr
Ekran kartn, ses kart n, ethernet kartn , fax-modem kartn ve tvkartn kurdunuz mu?
Aygt yneticisinden yklediiniz i donanmlarn doru alpalmadn kontrol ettiniz mi?Yazcy ve kameray kurdunuz mu?
Aygt yneticisinden yklediiniz d donanmlarn doru alpalmadn kontrol ettiniz mi?Winamp kurdunuz mu?
Winampn doru alp almadn kontrol ettiniz mi?
WinZipi kurdunuz mu?
WinZipin doru alp almadn kontrol ettiniz mi?Media Player kurdunuz mu?
Media playern doru alp almadn kontrol ettiniz mi?
rfan View kurdunuz mu?
rfan Viewn doru alp almadn kontrol ettiniz mi?
Adobe Reader kurdunuz mu?
Adobe Readern doru alp almadn kontrol ettiniz mi?
Vmware kurdunuz mu?Vmware ile sanal bir iletim sistemi kurdunuz mu?
Kurduunuz iletim sisteminin kullanlabilir durumda olduundanemin oldunuz mu?
DEERLENDRME
Yaptnz deerlendirme sonucunda eksikleriniz varsa renme faaliyetlerinitekrarlaynz.
Modl tamamladnz, tebrik ederiz. retmeniniz size eitli lme aralar
uygulayacaktr. retmeninizle iletiime geiniz.
MODL DEERLENDRME
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
80/82
74
CEVAP ANAHTARLARI
RENME FAALYET 1 CEVAP ANAHTARI
1 B2 C3 D4 D5 D
RENME FAALYET 2 CEVAP ANAHTARI1 C2 D3 D4 D
RENME FAALYET -3 CEVAP ANAHTARI
1 B2 A3 D4 D
Cevaplarnz cevap anahtarlar ile karlatrarak kendinizi deerlendiriniz.
CEVAP ANAHTARLARI
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
81/82
75
NERLEN KAYNAKLAR
HOGREN Mehmet, Mahmut KARAKAYA, Donanm Mimarisi, MEB,stanbul, 2005
MEYERS Michael, Renkli ve Resimli Kolay PC, Alfa Yaynlar, stanbul,2003,eviri: Hakan NAL, Seluk TZEL
MNAS Mark, PC Bakm Onarm Terfi Klavuzu, Alfa Basm Yaym, stanbul,2005, evirenler: Mehmet MLEK, Ali HALA, Mehmet Emin ARI
NERLEN KAYNAKLAR
-
8/9/2019 Biliim Teknolojileri - 08 - letim Sistemleri Destek
82/82
KAYNAKA
bilgisayardershanesi.com
www.tomshardware.com.tr
KAYNAKA