BİLGİSAYAR SLAYT ÖDEVİ

Tunahan ERDEM

20102701Tarih Öğretmenliği II. Sınıf

4.2 HÜCRELER Çalışma sayfasını oluşturan küçük bölmelere hücre denir (bknz. Şekil 4.1).Excel 2007’deki bir çalışma sayfasında 1.179.869.184 adet

hücre vardır. Bu hücrelere istenilen bilgiler veya formüller kaydedilebilir. 4.2.1 Hücrelere Veri Girişi Bu bölümde hücrelerde ne tür bilgiler saklanabildiği ve bu verilerin nasıl girilebileceği gösterilmektedir. 4.2.1.1 Hücreye sayı, tarih ya da yazı girmek Hücrelerin içerisinde genellikle sayı ,tarih ve yazı saklanır. Öncelikle veri girmek istediğiniz hücre tıklanarak seçilir.Klavyeden girmek

istenilen bilgi yazıldıktan sonra yeni hücreye geçmek için Enter veya yön tuşları kullanılır.Yazdığınız veri ‘Zeytin’ gibi bir yazı , ‘1080 ‘ gibi bir sayı veya ‘12.02.2010’ gibi bir tarih olabilir.Hücreye yazılan veriler metin veya sayı ise hücrenin biçimi ‘Genel’ olarak kalır. Hücreye ‘12.02.2010’ gibi bir veri girilirse,Excel bu verinin tarih olduğunu otomatik olarak algılar ve hücre biçimini ‘Tarih’ yapar.

Hücreye sağ tuş ile tıklanıp ‘Hücre Biçimlendir’ e tıklanarak hücre biçimlendirilebilir (bknz. Şekil 4.14).Açılan menüden ‘Kategori’ bölümünde yer alan biçimlerden birini seçerek o hücre biçimlendirilebilir. Bu şekilde, bir hücre sayı ise , o sayının ondalık basamak sayısını ,1000 ayırıcısı kullanıp kullanılmayacağı gibi daha detaylı ayarlar yapılabilir.

Şekil 4.14. Hücreyi Biçimlendirmek

Bir şirkette işleyenlerin işe giriş tarihi ve kalan izin günleri ile ilgili bir liste yapmanız gerektiğini varsayalım. Liste şu şekilde olacaktır :

Şekil 4.15 Hücreye Veri Girmek

Hücreler arasında geçiş yapmak için en etkili yol klavyedeki yön tuşlarını kullanmaktır, böylelikle elinizi kaldırmadan seri şekilde bilgi girebilirisiniz.Şekil 4.15’de görüldüğü gibi tüm veriler aynı hücrelere girilmiştir ve bu örnekte toplam 16 hücre kullanılmıştır.

4.2.2 Hücreleri Seçmek Bu bölümde bir veya daha fazla hücreyi ,bir veya daha fazla satırı, bir veya daha fazla sütunu seçme gösterilecektir.Belli hücreleri ,satırları ve sütunları

seçmek , onlar üzerinde ayar yapabilmemizi ve içerisindeki verilerin özelliklerini değiştirebilmemizi sağlar.

4.2.2.1 Bir hücreyi ,komşu olan veya olmayan hücre aralığını veya tüm çalışma sayfasını seçmek Bir hücreyi basitçe üzerine gidip tıklayarak seçebiliriz. Komşu veya komşu olmayan bir hücreyi seçmek için klavyedeki CTRL tuşuna basılı tutup hücrenin

üzerine tıklanır. Bu işlem seçmek istediğiniz tüm hücreler için tekrarlanır. Şekil 4.16’da görüldüğü gibi dört farklı hücre bu şekilde seçilmiştir.(A1,B3,C4,D2)

Şekil 4.16. Hücreleri CTRL + Tıklayarak Seçmek

Komşu olan hücreleri seçmek için iki yöntem vardır, birincisi başlangıç hücre tıklanır,basılı tutulur ve fare bitiş hücresine sürüklenir.İkinci yöntem ise başlangıç hücre seçildikten sonra klavyedeki SHIFT tuşu basılı tutulur ve yön tuşlarıyla ilerlenir.

Şekil 4.17.Hücreleri Aralığı Seçmek

Tüm çalışma sayfasını klavyede CTRL + A tuşuna basılarak seçilebilir.

4.2.2.2 Bir satırı ,komşu olan veya olmayan birden fazla satırı seçmek Bir satırı seçmek için o satırı simgeleyen satır numarasının üzerine tıklanır.Komşu satırları seçmek için farenin sol tuşuna basılı tutup aşağıya veya

yukarıya sürüklenir.Şekil 4.18’deki örnekte olduğu gibi , kullanıcı ‘2’ ile işaretlenmiş satır numarasının üzerine tıklandıktan sonra farenin sol tuşunu basılı tutarak ‘4’ ile işaretlenmiş satır numarasında kadar sürüklenmiştir.Aynı işlem ‘2’ numaralı satırı seçtikten sonra klavyedeki SHIFT tuşu basılı iken yön tuşları kullanılarak yapılabilir.

Şekil 4.18. Komşu Satırları Seçmek

Komşu olmayan satırları seçmek için istenilen satırlar CTRL tuşuna basılı tutularak teker teker tıklanmalıdır.Şekil 4.19’da görüldüğü gibi ,kullanıcı öncelikle ‘1’ numaralı satırı seçmiş , daha sonra ise CTRL tuşunu basılı tutarak ‘3’ numaralı satıra tıklamıştır.

Şekil 4.19. Komşu Olmayan Satırları Seçmek

4.2.2.3 Bir sütunu , komşu olan veya olmayan birden fazla sütunu seçmek Bir sütunu seçmek için o sütunu simgeleyen sütun numarasının üzerine tıklanır.Komşu sütunları seçmek için farenin sol tuşu basılı tutularak sağa

veya sola sürüklenir.Şekil 4.20’de görüldüğü gibi kullanıcı ‘A’ ile işaretlenmiş sütun numarasının üzerine tıkladıktan sonra farenin sol tuşunu basılı tutarak ‘C’ ile işaretlenmiş sütun seçtikten sonra klavyedeki SHIFT tuşuna basılı tutarak yön tuşlarını kullanarak komşu sütunlar seçebilir.

Şekil 4.20 Komşu Sütunları Seçmek Komşu olmayan sütunları seçmek için istenilen sütunlar CTRL tuşuna basılı tutularak teker teker tıklanmalıdır.Şekil 4.21’de görüldüğü gibi ,kullanıcı

öncelikle ‘A’ başlıklı sütunu seçmiş , daha sonra ise CTRL tuşunu basılı tutarak ‘C’ başlıklı sütuna tıklamıştır.

Şekil 4.21 Komşu olmayan Sütunları Seçmek

4.2.3 Satırlar ve Sütunlar Bu bölümde satırlar ve sütunlarla nasıl çalışılacağı işlenecektir. Göreceğimiz konular arasında satır ve sütun eklemek ,satır ve sütun silmek ve satır

yüksekliğini ve sütun genişliğini değiştirmek vardır.

4.2.3.1 Bir çalışma sayfasına satır ya da sütun eklemek Satır ve sütun eklemek için araç kutusunda bulunan ‘Giriş’ bölümünün içerisindeki ‘Ekle’ düğmesine tıklayıp ,açılan listeden ‘ Sayfa Satırları Ekle ‘ veya

‘Sayfa sütunları Ekle ‘ seçeneği seçilmelidir (bknz. Şekil 4.22).

Şekil 4.22. Satır ve sütun Ekleme Listesi

‘Sayfa Satırları Ekle ‘ seçeneği seçildiğinde seçilmiş hücrenin hemen üzerine yeni bir satır eklenir. Şekil 4.23 (A)’ da görüldüğü gibi seçilmiş hücre ‘Ulueren’ olduğundan dolayı , o satırın üzerine yeni bir satır eklenmiştir. Şekil 4.23(B)’de görüldüğü gibi seçilmiş hücre ‘Ulueren’ olduğundan dolayı , o sütunun soluna yeni bir sütun eklenmiştir.

A B

Satır ve sütun eklemenin diğer bir yolu ise başlığa sağ tıklayıp ‘Ekle’ seçeneğini seçmektir.Şekil 4.24(A)’da görüldüğü gibi ‘3’ numaralı satıra sağ tuş ile tıklayıp ‘Ekle’ seçeneğine tıklandığında seçilen satırın üzerine yeni satır eklenmiş olur.Şekil 4.24(B)’de görüldüğü gibi ‘B’ başlıklı sütuna sağ tuş ile tıklayıp ‘Ekle’ seçeneğine tıklandığında seçilen sütunun soluna yeni bir sütun eklenmiş olur.

A B

Şekli 4.24. Satır ve Sütun Eklemenin Kısa Yolu

4.2.3.2 Bir çalışma sayfasından satır ya da sütun silmek Satır ve sütun silmek için araç kutusunda bulunan ‘Giriş’ bölümünün içerisindeki ‘Sil’ düğmesine tıklanır ,açılan listeden ‘Sayfa Satırları Sil ‘ veya

‘Sayfa Sütunları Sil ‘ seçeneği seçilebilir(bknz.Şekil 4.25).

Şekil 4.25. Satır ve Sütun Sil Listesi

‘Sayfa Satırları Sil ‘ seçeneği seçildiğinde seçilmiş hücrenin bulunduğu satır silinmiş olur.Şekil 4.26(A)’da görüldüğü gibi seçilmiş hücre ‘Ulueren’ olduğundan dolayı o satır silinmiş ve yerine bir altındaki satır kaymıştır. Şekil 4.26(B)’de görüldüğü gibi seçilmiş hücre ‘Ulueren’ olduğundan dolayı o sütun silinmiş ve yerine sağ tarafında bulunan sütun kaydırılmıştır.

A B Şekil 4.26. Satır ve Sütun Silmek Satır ve sütun silmenin diğer bir yolu ise başlığa tıklayıp ‘Sil’ seçeneğini seçmektir(Şekil 4.24). 4.2.3.3 Satır yüksekliğini veya sütun genişliğini değiştirmek Satır yüksekliğini veya sütun genişliğini değiştirmek için araç kutusunda ‘Giriş’ bölümünün içerisinde bulunan ‘Biçim’ düğmesine tıklanır ve şekil

4.27’deki listedeki istenilen işlem gerçekleşir.

Şekil 4.27. Satır yüksekliğini ve sütun genişliğini değiştirmek

Listedeki seçeneklere bakacak olursak , ‘Satır Yüksekliği ‘ seçilmiş hücrenin bulunduğu satırın yüksekliğini belirler . ‘En Uygun Satır Yüksekliği ‘ seçeneği seçilirse bilgisayar satırın yüksekliğini otomatik olarak hücre içerikleri sığacak şekilde ayarlar.

‘Sütun Genişliği’ seçeneği seçilmiş hücrenin bulunduğu sütunun genişliğini ayarlar. ‘En Uygun Sütun Genişliği ‘ seçeneği ise bilgisayarın sütununun genişliğini otomatik olarak ,sütunda bulunan hücrelerin içeriklerini sığacak şekilde ayarlar.’Varsayılan Genişlik’ seçeneği ise sütun genişliği kullanıcı tarafından belirlenmemiş sütunların varsayılan genişliğini belirler.

Yapılan ayarlar sadece etkin olan hücrenin bulunduğu satırda veya sütunda gerçekleşir.Sayfadaki tüm satırlara yükseklik uygulamak için (CTRL + A) klavye kısa yolu ile tüm hücreleri seçtikten sonra ayarlar uygulanmalıdır.Böylelikle yapılan ayar bütün satırlar için geçerli olacaktır.Aynı şekilde (CTRL + A) kısa yolu ile tüm hücreler seçilip sütun ayarı yapılırsa ,yapılan değişiklik tüm sütunları etkileyecektir.

4.2.4 Veri Değişikliği Bu bölümde hücreye bilgi girmek , var olan bilgiyi değiştirmek ,yapılan işlemi geri almak ve tekrar yapmak konuları işlenecektir.

4.2.4.1 Hücreye ek bilgi eklemek veya var olanın yerine yeni bilgi girişi yapmak Hücrenin içerisine bilgi eklemek için hücre seçilir ve içerisine istenilen bilgi yazılır.Hücrenin içerisinde var olan bir bilgiye ekleme yapmak ya da

değişiklik yapmak için hücreyi seçtikten sonra formül çubuğunda hücrenin içeriğe tıklayıp istenilen eklenti yapılabilir. Var olan bilgi üzerinde değişiklik yapmanın diğer bir yolu ise hücreye çift tıklayıp değişikliği yapmaktır.Hücrenin içinde var olan bilginin yerine yani

bilgi girişi yapmak için hücreyi seçip klavyeden yeni bilgi girilmesi yeterlidir.

4.2.4.2 Geri almak veya tekrar yapmak Yapılan veri girişini veya işlemi geri almak için hızlı erişim araç çubuğundan ‘Geri Al ‘ düğmesine tıklamak yeterlidir(klavye kısa yolu :

CTRL+Z).Geri alınan eylemleri yeniden yapmak için ‘Yinele’ düğmesine tıklanmalıdır(klavye kısa yolu: CTRL+Y). 4.2.5Benzeri Oluşturmak, Taşımak ve Silmek Bu bölümde hücrelerin benzerini oluşturmak ,taşımak veya silmek gibi temel işlevler gösterilecektir. 4.2.5.1 Hücreler içeriğinin belge içerisinde veya açık belgeler arasında kopyasının oluşturulması Hücrelerin kopyasını oluşturmak için ‘Kopyala’ komutunu kullanmamız gerekir.Öncelikle kopyasını oluşturmak istediğimiz hücre veya hücreler

seçilir.Araç kutusundan ‘Giriş’ bölümünün altında ‘Kopyala’ düğmesine tıklandıktan sonra Excel kopyalanmış hücrelerin etrafında animasyonlu bir kenarlık oluşturacaktır.Seçilen hücreler artık kopyalanmıştır ve tek yapılması gereken kopyalamak istenilen yere gidip başlangıç hücresini seçtikten sonra ‘yapıştır’ düğmesine tıklamaktır.

Şekil 4.28 Pano Bölümündeki Kopyala,Kes,Yapıştır Seçenekleri

4.2.5.2 Otomatik doldurma özelliğini kullanarak veya imleci kullanarak artarak çoğalan verileri sonraki hücrelere doldurmak Excel’in kullanıcıya sunduğu en kullanışlı özelliklerden biri artarak çoğalan verileri sonraki hücrelere doldurmaktır.Bunu yapmanın birinci yolu araç

kutusunda bulunan ‘Düzenleme’ sekmesinin altında yer alan ‘Dolgu’ seçeneğine tıklayıp açılan listeden ‘Seriler’ düğmesine tıklamaktır.

A

B Şekil 4.29. Artarak Çoğalan Veriler

‘Seriler’ düğmesi seçilmeden önce serinin ilk hücresine bir başlangıç değeri girilmeli ve daha sonra serinin yer alacağı yeri başlangıç hücresinden biteceği hücreye kadar seçilmelidir.Adım değeri artış miktarını temsil eder ve varsayılan değeri birdir(bknz.Şekil 4.29(A)).’Tamam’ düğmesine tıklandığında seçilen alan başlangıç hücresinden bitiş hücresine kadar 1 artarak doldurulacaktır(bknz. Şekil 4.29(B)).Bu işlem sadece sayısal değerler için değil, tarihsel değerler içinde uygulanabilir.

Veri tekrarlama işlemi imleci kullanarak da gerçekleştirilebilir.Bunu yapmak için birici hücreye ve ikinci hücreye değerlerini girmemiz gerekir,böylelikle Excel hem başlangıç değerini hem de iki hücre arasındaki artış (adım) değerini bilecektir.İlk iki değerleri girildikten sonra bu iki hücre seçilir ve fare doldurma tutmacının sağ alt tarafındaki nokta üzerine getirilip sürüklenir.

4.2.5.3 Hücrenin,çalışma sayfasındaki hücre aralığının içeriğinin aynı sayfaya,başka sayfaya veya başka dosyaya kopyalamak Öncelikle kopyalamak istenilen alanlar (Hücreleri) seçilir.Daha sonra ‘Pano’ sekmesinden ‘Kopyala’ düğmesine tıklanır(bknz. Şekil 4.28).Aynı

sayfada başka bir hücreye tıkladıktan sonra ‘Yapıştır’ düğmesine tıklanır ve kopyalama işlemi tamamlanmış olur. Kopyaladığınız alanı farklı bir çalışma sayfasına veya başka bir dosyaya kopyalamak için aynı adımlar takip edilir.

4.2.5.4 Hücre içeriği silmek Hücre içeriğini silmek için araç kutusunda bulunan ‘Giriş’ sekmesinin altına ‘Düzenleme’ bölümünde bulunan ‘Temizleme’ düğmesine tıklanır.

Şekil 4.30.Hücre İçeriğini Silme

‘Tümünü Temizle’ seçeneği, seçili hücrenin/hücrelerin içerisindeki verileri,biçimleri ve açıklamaların tümünü siler. ‘Biçimleri Temizle’ seçeneği sadece uygulanmış olan biçimleri (Kalın,italik vb.) kaldırır.’İçeriği Temizle’ seçeneği ise sadece verileri siler fakat biçimleri kaldırmaz(klavye kısa yolu: Delete). ‘Açıklamaları Temizle’ seçeneği ise hücreye eklenmiş olan açıklamaları temizler.

4.2.6 Arama ve Değiştirme Bu bölümde bir çalışma sayfası içerisindeki veriler arama tekniklerini ve hem arayıp hem değiştirme konular işlenecektir.

4.2.6.2 Çalışma sayfasında hücre içeriği için değiştirme komutu kullanmak Araç kutusunda ‘Giriş’ sekmesinin altında bulunan ‘Bul ve Seç’ düğmesine tıklanıp açılan listeden ‘Bul’ düğmesine tıklanır(klavye kısa

yolu: CTRL + F).Açılan kutu içerisinde ‘Aranan’ bölümüne aranacak kelime yazılır.’Tümünü Bul’ seçeneği tüm sonuçları bir listede görmek için kullanılabilir (bknz. Şekil4.31(B)).’Sonrakini Bul’ seçeneği ise her tıklamada bir sonraki hücresine götürür.

A B Şekil 4.31. Arama Komutu

4.2.6.2 Çalışma sayfasında hücre içeriği için değiştirme komutu kullanmak Araç kutusunda ‘Giriş’ sekmesinin altında bulunan ‘Bul ve Seç’ düğmesine tıklayıp açılan listeden ‘Değiştir’ düğmesine tıklanır(klavye

kısa yolu :CTRL + F). Açılan kutu içerisinde ‘Aranan’ bölümüne aramak istenilen kelime ,’Yani değer ‘ bölümüne ise aranan kelimenin yeni değeri yazılır. ‘Tümünü Bul ‘ seçeneği liste halinde kelimenin bulunduğu yerleri gösterecektir.’Tümünü Değiştir’ seçeneği ise bulunan tüm sonuçları yeni değer ile değiştirir(bknz Şekil 4.32).

A B

Şekil 4.32 Değiştirme Komutu

4.2.7 Veri Sıralama Excel’e girilen verileri artan veya azalan sırayla sıralamak mümkündür ve kullanıcıların çok işine yarar. Örneğin şirketinizde işleyenlerin listesini

alfabetik sıraya göre sıralamak,dersinizi alan öğrencileri okul numarasına göre sıralamak veya işyerinizdeki personeli kalan izin günlerine göre sıralamak.

4.2.7.1 Bir hücre aralığındaki verileri artan/azalan sırayla sıralamak Araç kutusunda ‘Giriş’ sekmesinin altında bulunan ‘Sırala ve Filtre Uygula’ düğmesine tıklayıp açılan listeden istenilen sıralama şekline

tıklanır.Sıralama yapmadan önce sıralamak istediğiniz hücreler seçilir.Seçilen hücreler metin ise karşımıza Şekil 4.33(A),sayı ise karşımıza Şekil 4.33(B) listesi çıkar.

A B Şekil 4.33 Metin ve Sayı Sıralama

Personel listesi isme göre A’ dan Z’ ye sıralanmak istenildiğinde Şekil 4.34 (A)’ da ki gibi uyarı mesajıyla karşı karşıya gelinir. Sadece isimler seçildiği için , ve sıralamanın sadece isimler arasında gerçekleşmesi sonucunda veri tutarsızlığı oluşacağında dolayı Excel programı kullanıcıyı uyarır ve ‘Seçimi Genişlet’ seçeneği sunar. Bu seçenek sayesinde liste isimlere göre sıralanacak ve sıralama esnasında isimlerin yanında olan tüm bilgiler isimlerile birlikte yer değiştirecek ,dolayısıyla veri tutarsızlığı olmayacaktır(bknz Şekil 4.34(B)).

A B Şekil 4.34. Sıralama Esnasında Veri Seçimi