besplaten vesnik za sega[ni i za idni penzioneri ...5. promena na odnosot na lokalnata vlast kon...

16
SZPM BESPLATEN VESNIK ZA SEGA[NI I ZA IDNI PENZIONERI VO OVOJ BROJ... ZDRAVSTVO ZABAVA ]E IZLEZAT 15. oktomvri - Prilog za penzioneri vo "Koha# 30. oktomvri "Penzioner plus# str. 13 str. 15 TRIBINA str. 12 25 septemvri 2020 godina broj 146 str. 16 Godina XIII Izleguva edna{ mese~no www.szpm.org.mk e-mail: [email protected] SZPM tel. 02 3223 710 plus PENZIONER ODBELE@UVAWE NA DENOT NA PENZIONERITE str. 2 AKTIVNOSTI NA ZDRU@ENIJATA str. 7 HRONIKA str. 9 INTERVJU SO D-R GLIGOR BI[EV KNIGITE OD VAS DOA\AAT DO VAS AKTIVEN @IVOT I VO PENZIONER- SKITE GODINI @IVOT POSVETEN NA MUZIKATA I SLIKARSTVOTO IZBOR NA ALBANSKI V o naredniot period po izborot na novata vlast Sojuzot na zdru`enija na penzione- rite na Makedonija }e ispora~a pove}e pred- lozi odnosno proekti koi se vo interes na ko- risnicite na penzija, so cel da se vlijae na kreirawe na javnoto mislewe za oblasta {to e vo fokusot na Sojuzot, kako gra|anska organi- zacija. Prioritetno va`ni pra{awa bi bile sled- nite: 1. Donesuvawe na nova Nacionalna strate- gija za starite lica za period 2021-2031 go- dina Za razlika od prethodnata Nacionalna strategija, dokolku ovaa vlast donese nova strategija, vo nea pojasno bi trebalo da bidat navedeni merkite koi }e se odnesuvaat na po- dobruvawe na `ivotot na vozrasnite lica, a pri toa imaj}i go predvid sovremeniot na~in koj se primenuva vo drugite evropski zemji. So ovoj dokument bi trebalo da se utvrdat rokovi, ot~etnost vo izvr{uvaweto na zada~i- te od site subjekti, a za nejzinata realizacija najbitno e utvrduvawe na izvori na finansi- rawe. Vo sprotivno ovaa, a i mnogu drugi nacional- ni strategii za konkretni oblasti, }e ostanat samo na hartija. 2. Programa za socijalno domuvawe na pen- zionerite Ovaa Programa treba da ja donese Vladata i vo nea da bidat opfateni site formi na socijalno domuvawe kako analiza na postojnite, a i novi sovre- meni oblici - kako socijal- ni servisi za podolgo zadr- `uvawe na vozrasnite lica vo svoite domovi. Pokraj predvidenoto fu- nkcionirawe na socijalni- te servisi vo op{tinite krajno vreme e da se izgra- dat i dr`avni starski do- movi kako i da se re{i fu- nkcioniraweto na penzio- nerskite domovi so koi up- ravuva Fondot na PIOM. Polezno i na op{to zadovolstvo za penzione- rite bi bilo zavr{uvawe na zapo~natite sta- rski domovi vo Ko~ani i [tip. Vo Sojuzot vo tek e sogleduvawe na fakti~- kata sostojba po pra{aweto na socijalno do- muvawe na penzionerite kako potreba po op{- tinite kako i objekti koi bi mo`ele da se is- koristat za penzionerski odnosno starski do- movi koe }e bide razgledano od nadle`nite organi na SZPM i dostaveno do nadle`nite organi. 3. Penziski sistem a) Potrebna e povtorna analiza na penziski- ot sistem od aspekt na kratkoro~na i dolgoro- ~na finansiska odr`livost. Od edna strana kakvi penzii }e se ostvaruvaat so ogled na pl- a}awe na pridonesite na najniska osnovica {to neminovno generira ostvaruvawe na niski pen- zii i kako so tie penzii }e se obezbedi mate- rijalna i socijalna sigurnost, od druga strana. b) Analiza na penzii {to }e se ostvaruvaat od vtoriot stolb vo novite uslovi na `iveewe (pandemija, nesigurni investicii, stabilnost na bankite i dr.) i voop{to funkcionirawe na penziskiot sistem so kapitalna komponenta. 4. Donesuvawe na Zakonot za penzionersko organizirawe Se raboti za donesuvawe na specijalen za- kon koj na soodveten na~in }e re{i oddelni pra{awa koi se od golemo zna~ewe za penzio- nerskoto organizirawe. Imeno, vo penzioner- skoto organizirawe ima specifi~nosti koi se razlikuvaat od drugite oblasti na gra|ansko- to organizirawe so cel da imame organizacii koi }e funkcioniraat kako subjekti kade {to uspe{no }e se ostvaruva penzionerskoto orga- nizirawe. Ovoj zakon }e se odnesuva na site zdru`enija i ~lenki na 4-te sojuzi. Celta e zdru`enijata da bidat organizirani po teri- torijalen princip i da se spre~i formirawe na paralelni zdru`enija koga e poznato deka interesite na site kategorii na penzioneri (starosna, semejna i invalidska) po penzioni- raweto se sli~ni odnosno identi~ni. 5. Promena na odnosot na lokalnata vlast kon penzionerite (~len 22 od Zakonot za LS) Penzionerite kako ogromna celna grupa zna- ~ajno mesto treba da ima i vo prezemawe mer- ki koi }e pridonesat za podobruvawe na mate- rijalniot status na penzionerite kako i pod- dr{ka vo domenot na zdravstvoto, sozdavawe uslovi za smestuvawe na penzionerite vo sta- rski odnosno penzionerski domovi, socijalna integracija, poddr{ka na kulturnata dejnost i sportot obezbeduvaj}i uslovi za aktivno sta- reewe. 6. Zdravstvoto i zdravstvenoto osiguruvawe Da se vrati pravoto na penzionerite bez po- stoewe na bilo koj vid participacija (dijagno- stika, lekuvawe) pravo koe porano go imale penzionerite. Postojano da se a`urira pozitivnata lista lekovi spored dostignuvawata vo medicins- kata nauka. Lekarite na penzionerite im pre- pi{uvaat pokvalitetni i sovremeni lekovi a tie gi nema na pozitivnata lista. So niskite penziski primawa penzionerite ne se vo sos- tojba da gi obezbedat istite i toa negativno se odrazuva na nivniot `ivoten standard. Mo`nost penzionerite da se lekuvaat vo privatni kliniki so nivno nadomestuvawe na razlikata na cenata od dr`avnoto do privat- noto zdravstveno osiguruvawe. Da se otvorat stomatolo{ki ambulanti vo ramkite na zdravstvenite domovi, isklu~ivo za penzioneri vo koi }e rabotat i stomatolozi penzioneri - volonteri. Vo ruralnite sredini da se ovozmo`i celo- sno voveduvawe i funkcionirawe na podvi`- na apteka i terenski doktor koi istovremeno }e funkcioniraat. Ako raboti samo terenskiot doktor a ne i aptekata celta ne e postignata. 7. Da se sozdade praven osnov za na penzi- onerite so niski penzii da im se subvenci- onira cenata do visina na cenata vo privat- nite penziski domovi Ovoj predlog se bazira na sega{nata fakti- ~ka sostojba koga nema dovolno dr`avni star- ski domovi, a s¢ u{te ne funkcioniraat soci- jalnite servisi da mo`e da se sozdade mo`- nost za smestuvawe na penzionerite vo priva- tni starski domovi. 8. Unapreduvawe na rabotata na penziski- ot fond osobeno donesuvawe re{enie so za- kon utvrdeni rokovi 9. Predvremeno penzinirawe Predvremenata penzija kako pravo podolg period e izostavena od penziskiot sistem na na{ata dr`ava. Predvremenata penzija se ostvaruvala so pokratok penziski sta`, a za godinite na po- rano odewe vo penzija visinata na penzijata se namaluvala za soodveten procent koj po napo- lnuvawe na vozrasta za redovno penzionirawe povtorno se dodaval na penzijata. Vo ponovo vreme vo nekoi zemji koi ja imaat utvrdeno kako pravo predvremenata penzija taa se namaluva za godinite na porano odewe vo penzija i toj iznos do kraj go koristi penzi- onerot. Za povtorno voveduvawe na predvremenata penzija bi trebalo da se utvrdi celta {to se saka da se postigne odnosno kako toa }e se od- razi na solventnosta na penziskiot fond kako i na visinata na predvremenata penzija preku koja }e se ostvaruva materijalna i socijalna na penzionerot. So drugi zborovi re~eno pre- dvremenoto penzionirawe kako merka treba da se sogleda i od aspekt na penziskiot sistem i poedinecot. Ako predvre- menata penzija bide pov- torno vgradena kako dol- goro~no pravo toga{ stoi faktot da se prou~i kako taa }e se reperkuira kaj osigurenicite vo vtoriot stolb odnosno vremeto na akumulirawe na sredst- vata vo privatniot penzi- ski fond. Dobro bi bilo predvre- menata penzija da bide vo dispozicija na osigureni- kot odnosno toj sam da od- lu~i dali saka da odi vo predvremeno penzio- nirawe kako ne bi imalo i zloupotreba od strana na rabotodava~ot. 10. Re{avawe na vrabotuvaweto ili soci - jalni pra{awa preku penziskiot sistem Osnovnite principi na reformite vo penzi- skiot sistem se toj da bide konzistenten i glavno samiot da si obezbeduva sredstva za isplata na penziite. Te{ko e toa idealno da se postigne no penziskiot sistem koj e ranliv na "upadi# so davawe popovolni prava na od- delni kategorii na osigurenici i toa ne so Za- konot za penziskoto i invalidskoto osiguru- vawe, tuku so drugi zakoni vo nivnite preodni i zavr{ni odredbi. Isto taka, penziskiot sistem ne treba da bi- de oblast preku koja }e se re{ava vrabotuva- weto ili nekoi socijalni pra{awa. Osnovno e deka za navr{en penziski sta` treba da se plati pridones no koga kako supstitut se javu- va drug subjekt pla}aweto e na najniska osno- vica i toa ne e dobro. Site ovie pomestuvawa vnesuvaat nedoverba kaj osigurenicite i korisnicite na penzija i mo`nost za evazija od nepla}awe na pridone- sot za penziskoto i invalidskoto osiguruvawe. Skopje, Pretsedatel na SZPM 2020 godina Stanka Trajkova str. 10 str. 11 str. 5 str. 3 TRADICIJATA PRODOL@UVA Sojuz na zdru`enija na penzioneri na Makedonija Predlozi za re{avawe zna~ajni pra{awa za penzionerite

Upload: others

Post on 10-Nov-2020

5 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: BESPLATEN VESNIK ZA SEGA[NI I ZA IDNI PENZIONERI ...5. Promena na odnosot na lokalnata vlast kon penzionerite (~len 22 od Zakonot za LS) Penzionerite kako ogromna celna grupa zna-~ajno

SZPM BESPLATEN VESNIK ZA SEGA[NI I ZA IDNI PENZIONERI

VO OVOJ BROJ...

ZDRAVSTVO

ZABAVA

]E IZLEZAT15. oktomvri- Prilog za penzionerivo "Koha#30. oktomvri"Penzioner plus#

str. 13

str. 15

TRIBINA

str. 12

25 septemvri2020 godina

broj 146

str. 16

Godina XIII Izleguva edna{ mese~no

www.szpm.org.mk e-mail: [email protected] SZPM tel. 02 3223 710

plusPENZIONER

ODBELE@UVAWE NA DENOT NA PENZIONERITE

str. 2

AKTIVNOSTI NAZDRU@ENIJATA

str. 7HRONIKA

str. 9

INTERVJU SOD-R GLIGORBI[EV

KNIGITE OD VASDOA\AAT DO VAS

AKTIVEN@IVOT I VOPENZIONER-SKITE GODINI

@IVOTPOSVETEN NAMUZIKATA ISLIKARSTVOTO

IZBOR NAALBANSKI

Vo naredniot period po izborot na novatavlast Sojuzot na zdru`enija na penzione-

rite na Makedonija }e ispora~a pove}e pred-lozi odnosno proekti koi se vo interes na ko-risnicite na penzija, so cel da se vlijae nakreirawe na javnoto mislewe za oblasta {to evo fokusot na Sojuzot, kako gra|anska organi-zacija.

Prioritetno va`ni pra{awa bi bile sled-nite:

1. Donesuvawe na nova Nacionalna strate-gija za starite lica za period 2021-2031 go-dina

Za razlika od prethodnata Nacionalnastrategija, dokolku ovaa vlast donese novastrategija, vo nea pojasno bi trebalo da bidatnavedeni merkite koi }e se odnesuvaat na po-dobruvawe na `ivotot na vozrasnite lica, apri toa imaj}i go predvid sovremeniot na~inkoj se primenuva vo drugite evropski zemji.

So ovoj dokument bi trebalo da se utvrdatrokovi, ot~etnost vo izvr{uvaweto na zada~i-te od site subjekti, a za nejzinata realizacijanajbitno e utvrduvawe na izvori na finansi-rawe.

Vo sprotivno ovaa, a i mnogu drugi nacional-ni strategii za konkretni oblasti, }e ostanatsamo na hartija.

2. Programa za socijalno domuvawe na pen-zionerite

Ovaa Programa treba da ja donese Vladata ivo nea da bidat opfatenisite formi na socijalnodomuvawe kako analiza napostojnite, a i novi sovre-meni oblici - kako socijal-ni servisi za podolgo zadr-`uvawe na vozrasnite licavo svoite domovi.

Pokraj predvidenoto fu-nkcionirawe na socijalni-te servisi vo op{tinitekrajno vreme e da se izgra-dat i dr`avni starski do-movi kako i da se re{i fu-nkcioniraweto na penzio-nerskite domovi so koi up-ravuva Fondot na PIOM.Polezno i na op{to zadovolstvo za penzione-rite bi bilo zavr{uvawe na zapo~natite sta-rski domovi vo Ko~ani i [tip.

Vo Sojuzot vo tek e sogleduvawe na fakti~-kata sostojba po pra{aweto na socijalno do-muvawe na penzionerite kako potreba po op{-tinite kako i objekti koi bi mo`ele da se is-koristat za penzionerski odnosno starski do-movi koe }e bide razgledano od nadle`niteorgani na SZPM i dostaveno do nadle`niteorgani.

3. Penziski sistema) Potrebna e povtorna analiza na penziski-

ot sistem od aspekt na kratkoro~na i dolgoro-~na finansiska odr`livost. Od edna stranakakvi penzii }e se ostvaruvaat so ogled na pl-a}awe na pridonesite na najniska osnovica {toneminovno generira ostvaruvawe na niski pen-zii i kako so tie penzii }e se obezbedi mate-rijalna i socijalna sigurnost, od druga strana.

b) Analiza na penzii {to }e se ostvaruvaatod vtoriot stolb vo novite uslovi na `iveewe(pandemija, nesigurni investicii, stabilnostna bankite i dr.) i voop{to funkcionirawe napenziskiot sistem so kapitalna komponenta.

4. Donesuvawe na Zakonot za penzionerskoorganizirawe

Se raboti za donesuvawe na specijalen za-

kon koj na soodveten na~in }e re{i oddelnipra{awa koi se od golemo zna~ewe za penzio-nerskoto organizirawe. Imeno, vo penzioner-skoto organizirawe ima specifi~nosti koi serazlikuvaat od drugite oblasti na gra|ansko-to organizirawe so cel da imame organizaciikoi }e funkcioniraat kako subjekti kade {touspe{no }e se ostvaruva penzionerskoto orga-nizirawe. Ovoj zakon }e se odnesuva na sitezdru`enija i ~lenki na 4-te sojuzi. Celta ezdru`enijata da bidat organizirani po teri-torijalen princip i da se spre~i formirawena paralelni zdru`enija koga e poznato dekainteresite na site kategorii na penzioneri(starosna, semejna i invalidska) po penzioni-raweto se sli~ni odnosno identi~ni.

5. Promena na odnosot na lokalnata vlastkon penzionerite (~len 22 od Zakonot za LS)

Penzionerite kako ogromna celna grupa zna-~ajno mesto treba da ima i vo prezemawe mer-ki koi }e pridonesat za podobruvawe na mate-rijalniot status na penzionerite kako i pod-dr{ka vo domenot na zdravstvoto, sozdavaweuslovi za smestuvawe na penzionerite vo sta-rski odnosno penzionerski domovi, socijalnaintegracija, poddr{ka na kulturnata dejnost isportot obezbeduvaj}i uslovi za aktivno sta-reewe.

6. Zdravstvoto i zdravstvenoto osiguruvaweDa se vrati pravoto na penzionerite bez po-

stoewe na bilo koj vid participacija (dijagno-

stika, lekuvawe) pravo koe porano go imalepenzionerite.

Postojano da se a`urira pozitivnata listalekovi spored dostignuvawata vo medicins-kata nauka. Lekarite na penzionerite im pre-pi{uvaat pokvalitetni i sovremeni lekovi atie gi nema na pozitivnata lista. So niskitepenziski primawa penzionerite ne se vo sos-tojba da gi obezbedat istite i toa negativno seodrazuva na nivniot `ivoten standard.

Mo`nost penzionerite da se lekuvaat voprivatni kliniki so nivno nadomestuvawe narazlikata na cenata od dr`avnoto do privat-noto zdravstveno osiguruvawe.

Da se otvorat stomatolo{ki ambulanti voramkite na zdravstvenite domovi, isklu~ivoza penzioneri vo koi }e rabotat i stomatolozipenzioneri - volonteri.

Vo ruralnite sredini da se ovozmo`i celo-sno voveduvawe i funkcionirawe na podvi`-na apteka i terenski doktor koi istovremeno}e funkcioniraat. Ako raboti samo terenskiotdoktor a ne i aptekata celta ne e postignata.

7. Da se sozdade praven osnov za na penzi-onerite so niski penzii da im se subvenci-onira cenata do visina na cenata vo privat-nite penziski domovi

Ovoj predlog se bazira na sega{nata fakti-

~ka sostojba koga nema dovolno dr`avni star-ski domovi, a s¢ u{te ne funkcioniraat soci-jalnite servisi da mo`e da se sozdade mo`-nost za smestuvawe na penzionerite vo priva-tni starski domovi.

8. Unapreduvawe na rabotata na penziski-ot fond osobeno donesuvawe re{enie so za-kon utvrdeni rokovi

9. Predvremeno penzinirawePredvremenata penzija kako pravo podolg

period e izostavena od penziskiot sistem nana{ata dr`ava.

Predvremenata penzija se ostvaruvala sopokratok penziski sta`, a za godinite na po-rano odewe vo penzija visinata na penzijata senamaluvala za soodveten procent koj po napo-lnuvawe na vozrasta za redovno penzionirawepovtorno se dodaval na penzijata.

Vo ponovo vreme vo nekoi zemji koi ja imaatutvrdeno kako pravo predvremenata penzijataa se namaluva za godinite na porano odewevo penzija i toj iznos do kraj go koristi penzi-onerot.

Za povtorno voveduvawe na predvremenatapenzija bi trebalo da se utvrdi celta {to sesaka da se postigne odnosno kako toa }e se od-razi na solventnosta na penziskiot fond kakoi na visinata na predvremenata penzija prekukoja }e se ostvaruva materijalna i socijalnana penzionerot. So drugi zborovi re~eno pre-dvremenoto penzionirawe kako merka treba

da se sogleda i od aspektna penziskiot sistem ipoedinecot. Ako predvre-menata penzija bide pov-torno vgradena kako dol-goro~no pravo toga{ stoifaktot da se prou~i kakotaa }e se reperkuira kajosigurenicite vo vtoriotstolb odnosno vremeto naakumulirawe na sredst-vata vo privatniot penzi-ski fond.

Dobro bi bilo predvre-menata penzija da bide vodispozicija na osigureni-kot odnosno toj sam da od-

lu~i dali saka da odi vo predvremeno penzio-nirawe kako ne bi imalo i zloupotreba odstrana na rabotodava~ot.

10. Re{avawe na vrabotuvaweto ili soci-jalni pra{awa preku penziskiot sistem

Osnovnite principi na reformite vo penzi-skiot sistem se toj da bide konzistenten iglavno samiot da si obezbeduva sredstva zaisplata na penziite. Te{ko e toa idealno dase postigne no penziskiot sistem koj e ranlivna "upadi# so davawe popovolni prava na od-delni kategorii na osigurenici i toa ne so Za-konot za penziskoto i invalidskoto osiguru-vawe, tuku so drugi zakoni vo nivnite preodnii zavr{ni odredbi.

Isto taka, penziskiot sistem ne treba da bi-de oblast preku koja }e se re{ava vrabotuva-weto ili nekoi socijalni pra{awa. Osnovno edeka za navr{en penziski sta` treba da seplati pridones no koga kako supstitut se javu-va drug subjekt pla}aweto e na najniska osno-vica i toa ne e dobro.

Site ovie pomestuvawa vnesuvaat nedoverbakaj osigurenicite i korisnicite na penzija imo`nost za evazija od nepla}awe na pridone-sot za penziskoto i invalidskoto osiguruvawe.

Skopje, Pretsedatel na SZPM2020 godina Stanka Trajkova

str. 10

str. 11

str. 5

str. 3

TRADICIJATAPRODOL@UVA

Sojuz na zdru`enija na penzioneri na Makedonija

Predlozi za re{avawe

zna~ajni pra{awa za penzionerite

Page 2: BESPLATEN VESNIK ZA SEGA[NI I ZA IDNI PENZIONERI ...5. Promena na odnosot na lokalnata vlast kon penzionerite (~len 22 od Zakonot za LS) Penzionerite kako ogromna celna grupa zna-~ajno

SEDNICI VO SZPM PENZIONER plus 146 septemvri 20202

Poznato e deka preku najnizok iznos na penzija se obe-zbeduva minimum na materijalna i socijalna sigurnostna korisnikot na penzija. Visinata na najniskiot iznosna penzija zavisi od dol`inata na navr{eniot penziskista` na osigurenikot i parametrot od koj se opredelu-val odnosno usoglasuval najniskiot iznos na penzija, vovreme koga e ostvareno pravoto na penzija.

Po~nuvaj}i od 1993 godina do denes postojat tri grupina najnizok iznos na penzija. Taka za penzioneri koipravoto na penzija go ostvarile posle 1.1.1993 godinasmetano od 1 juli 2020 godina najniskite penzii po grupiiznesuvaat, i toa:

Prva grupa - 12.499 denariVtora grupa -12.251Treta grupa - 11.934Korisnicite na penzija koi pravoto na penzija go ost-

varile od 1.1.1997 godina, najniskot iznos na penzija, pogrupi, iznesuva

Prva grupa - 10.883 denariVtora grupa - 10.319Treta grupa - 9.751Za korisnicite na penzija koi pravoto na penzija go

ostvarile posle prvi januari 2002 godina, najniskatapenzija od 1.06.2020 iznesuva

Prva grupa - 11.427 denariVtora grupa - 10.083 i Treta grupa - 10.240

Vo prakti~noto rabotewe na Zdru`enijata na penzio-neri vo postojan fokus se korisnicite na najnizok iznosna penzija pri koristewe pravo na pari~na pomo{, baw-sko lekuvawe, smestuvawe vo penzionerski sobi i kori-stewe na drugi povolnosti koi gi obezbeduvaat zdru`e-nijata. Vo ovoj kontekst od oddelni zdru`enija se pos-tavi pra{aweto zo{to nekoi penzioneri primaat penz-ija koja e pomala od pogore navedenite iznosi.

Vo vrska so ova se pojasnuva deka tuka stanuva zbor zapenzioner koj ostvaril del na penzija spored me|unaro-den dogovor i dokolku penzijata ostvarena sporeddoma{ni propisi odnosno spored Zakonot za penzisko iinvalidsko osiguruvawe i stranskata penzija presmeta-na spored va`e~kiot devizen kurs e pomal, toga{ se is-platuva najnizok iznos na penzija, a ako tie dve penziise pogolemi od najniskiot iznos toga{ ne se ispolnetiuslovi za isplata na najnizok iznos na penzija (~len 36od ZPIO).

Zaslu`uva da se istakne i faktot deka od vkupniotbroj korisnici na penzija (nad 324.000) najnizok iznoskoristat okolu 77.171 penzioneri (najgolem broj penzi-oneri koristat najniski iznosi koi se vo sila od1.1.2002 godina i toa okolu 58.323) preku koj iznos na pe-nzija se obezbeduva minimum na materijalna i socijalnasigurnost {to e biten indikator koga stanuva zbor zapenzionerite kako vozrasna celna grupa na gr|ani.

Pokraj najnizok iznos ima penzineri koi go koristat inajvisokiot iznos na penzija.

Taka 1.301 penzioner vo Makedonija se vodat kako pe-nzioneri so najvisoki penzii, a rasponot na nivnite me-se~ni primawa po osnov na penzija e od 39.592 do 53.691denari vo zavisnost od godinata koga go steknale pra-voto za penzija.

Najgolem del ili 916 se so penzija od 41.244 denari.Vo juli godinava imalo 231 penzioner so penzija nad

51.000 denari. 34 penzioneri go zemale najvisokiot iz-nos od 53.691 denari, poka`uvaat poslednite podatocinna Fondot za PIOSM.

Vkupniot broj penzioneri pak se iska~il na 324.893lica dodeka prose~nata penzija vo juli iznesuvala15.412 denari.

Stanka Trajkova, pretsedatel na SZPM

Najnizok i najvisok iznos na penzii vo RS Makedonija

Na 9.9.2020 godina Izvr{niot odbor na SZPM odr-`a sednica po telefon soglasno so ~lenot 23 od

Statutot na Sojuzot i Pravilnikot za pesni, muzika iigri so sledniot dneven red: Predlog-odluka za op-redeluvawe na zdru`enija na penzioneri - doma}inina 18-te regionalni revii na pesna, muzika i igri za2020 g. i vreme na odr`uvawe na reviite i Predlog-odluka za odobruvawe finansiska poddr{ka na zd-ru`enijata na penzioneri koi }e bidat doma}ini na18-te regionalni revii, vo 2020 godina.

Sednicata se odr`a so cel da se odredat novi do-ma}ini na regionalnite revii na pesni, muzika i igri

na mesto na onie koi odlu~ija nivnite zdru`enija da ne bidat doma}ini glavnozaradi pandemijata od Kovid-19. Na sednicata bea "prisutni# site ~lenovi. Od-lukata ednoglasno be{e donesena. Regionalnite revii na pesna muzika i igri }ese odr`at spored sledniot pregled:

Na reviite }e zemat u~estvo penzioneri od 39 od 53 zdru`enija, {to poka`u-va deka 73,6% zdru`enija }e ja prodol`at tradicijata za odr`uvawe na regio-nalni revii na pesna, muzika i igri i ovaa godina, se razbira spored prepora-kite koi bea dostaveni. Na sednicata be{e odlu~eno site zdru`enija doma}inina 18. regionalni revii na pesna, muzika i igri }e dobijat po 40.000 denari fi-nansiska poddr{ka od SZPM, kako organizator na regionalnite revii na pesnamuzika i igri. Menka Temelkovska

Sednica na Komisijata za kulturno-zabaven `itot pri IO na SZPM

Reviite na pesni, muzika i igri i vo 2020 }e se odr`at na zadovolstvo na pogolemiot broj penzioneriNa 4.9.2020 godina se odr`a pettata sednica na Komi-

sijata za kulturno-zabaven `ivot. Sednicata seodr`a vo prostoriite na Sojuzot na zdru`enijata na pe-nzionerite na Makedonija. Na sednicata pokraj ~leno-vite na Komisijata prisustvuvaa i doma}inite na regio-nalnite revii, pretsedatelkata na Sojuzot Stanka Traj-kova i Menka Temelkovska, sekretar na Izvr{niot od-bor na Sojuzot.

Na po~etokot na sednicata pretsedatelkata Magdale-na Spirovska gi pozdravi prisutnite im posaka dobre-dojde i gi informira{e za celta na sednicata:

- Kako {to vi e poznato ovaa godina reviite na pesni,muzika i igri }e se odr`at vo vidoizmeneta sodr`inazaradi pandemijata od korona virusot. Se podgotvijanasoki za dr`uvawe na reviite vo novonastanatite us-lovi so cel da ne se prekine tradicijata za nivno odr-`uvawe, a i zaradi faktot {to penzionerite se popu-lacija koja ja saka pesnata, muzikata i orata kako verni~uvari na na{ata tradicija i kulturno bogatstvo. Naso-kite bea blagovremeno dostaveni i site zdru`enija seizjasnija.

Potoa, pretsedatelkata na Sojuzot Stanka Trajkova,vo svojata diskusija istakna deka:

- U{te vo maj ovaa godina, bea podgotveni nasoki zaodr`uvawe na reviite na pesna, muzika i igri vo sogla-snost so novonastanatite uslovi i istite bea dostave-ni. Vo nasokite e predvideno da nema masovnost, danema horovi i drugi pomasovni nastapi. Se predlo`i daima nastapi so solo-peja~i, dueti i trio nastapi, gatan-ki, monolozi i drugo.

Sojuzot vo uslovi na pandemija razmisluva{e kako da

se odr`at reviite, a da ne se zagrozi zdravjeto nau~esnicite i na publikata. Vo preporakite se predlo`iistite da se odr`at na otvoren prostor so namalen broju~esnici i publika.

Kako odminuva{e vremeto vo uslovi na pandemija, sevide deka `ivotot mora da prodol`i i vo takvi uslovi,so strogo po~ituvawe na protokolite propi{ani odnadle`nite organi, no da bideme aktivni i da gopotvrdime na{eto postoewe.

Po napravenite analizi i sogleduvawa se odlu~i,reviite na pesni, muzika i igri da se odr`at i toa vozdru`enija kade mo`at da se obezbedat predlo`enitepreporaki i so toa da poka`eme deka imame `elba ihrabrost da ja neguvame tradicijata koja zapo~na u{tepred 17 godini.

Pretsedatelkata Trajkova informira{e deka za ovaagodina so Odluka na Izvr{niot odbor za doma}ini beaopredeleni zdru`enijata od Strumica, MakedonskaKamenica, Ki~evo, Solidarnost - Aerodrom, Karpo{,Saraj i Bitola.

Vo ovoj period na preispituvawe na mo`nostitedoma}ini da bidat se otka`aa: Strumica, Ki~evo,Bitola i Solidarnost - Aerodrom, a na nivno mestonovi doma}ini }e bidat: Lozovo, ^air i Demir Hisar.Ovaa godina }e ima sedum regionalni revii na pesnimuzika i igri, namesto 8.

Zna~i, reviite na pesni, muzika i igri i vo 2020 god-ina }e se odr`at na zadovolstvo na pogolemiot brojpenzioneri, se razbira ne{to vidoizmeneti zaradi pan-demijata od kovid-19, no tradicijata }e prodol`i!

M.Temelkovska

Telefonska sednica na IO na SZPM

Tradicijata prodol`uva

Pra{aweto za steknuvawe na Sojuzot so status od javen interes be{e razgle-dano na sednica na Pravno-ekonomskiot forum, koja se odr`a na 18.9.2020

godina. So sednicata rakovode{e pretsedatelot na Forumot, Fidan~o Stoev. Nasednicata prisustvuvaa pretsedatelkata Stanka Trajkova, m-r Ilija Adamoski,pretsedatel na Sobranie na SZPM i Stefan Aceski, pretsedatel na Statutarnakomisija na Sojuzot. Na dneven red be{e razgleduvawe na pra{aweto za steknu-vawe na Sojuzot so status od javen interes.

Vovedno izlagawe na sednicata po pra{aweto za steknuvawe na Sojuzot sostatus od javen interes ima{e pretsedatelot Fidan~o Stoev, Pravno-ekonoms-kiot forum, koj me|u drugoto re~e:

- Ovaa inicijativa ima cel da se sogleda zakonskata regulativa koja se odne-suva na ova zna~ajno pra{awe. Denes ovoj tekst }e go razgleda i }e dade svoe mi-slewe Pravno-ekonomskiot forum, koj e sostaven od visokostru~en kadar od pra-ven i ekonomski domen, a potoa tekstot }e odi na Izvr{niot odbor na Sojuzot.

Spored ~lenot 73 od Zakonot za zdru`enija i fondacii, organizaciite mo`atda se steknat so status od javen interes, ako vr{at dejnosti od javen interes,sproveduvawe na programi i proekti na centralno i/ili lokalno nivo.

Vo ~lenot 74 od ZZF taksativno se navedeni dejnostite od javen interes: ra-zvoj na demokratijata, gra|anskoto op{testvo i ~ovekovi prava; umetnost, kul-tura i za{tita na kulturnoto nasledstvo; humanitarna i socijalna pomo{; nama-luvawe na siroma{tijata, unapreduvawe na dobrotvorstvoto i volonterstvoto;

za{tita na `ivotnata sredina; unapreduvawe na zdravjeto; za{tita na margina-lizirani lica i dr. Ponatamu, vo ~lenot 75 se navedeni kriteriumite za steknu-vawe so status od javen interes, kako na primer: registracija soglasno odred-bite na ovoj zakon; raboteweto i dejstvuvaweto da e naso~eno kon po{irokatajavnost i kon interesite na zaednicata; postoewe na organizaciska strukturasoglasno ovoj zakon; da ima kadrovski kapacitet potreben za dejnosta soglasnozakonot; da ima propi{ani pravila za sudir na interesi i na obezbeduvawe natransparentnost i javnost vo raboteweto.

Analiziraj}i gi ovie zakonski odredbi i celite utvrdeni so Statutot na So-juzot, proizleguva od dejnostite {to se izvr{uvaat preku zdru`enijata vo nivkako {to se kulturnite, sportskite, socijalnite, humanitarnite, volonterskitei inkluzivnite, ekolo{kite i drugi aktivnosti, se vo nasoka na inicijativataza dobivawe status na javen interes. Potoa ima{e diskusijata od koja proizlezedeka Sojuzot od aspekt na ispolnuvawe na utvrdenite kriteriumi za steknuvawena status od javen interes spored ~len 75, se ocenuva deka glavno gi ispolnuva-at potrebnite kriteriumi naso~eni kon po{irokata javnost i interesite na za-ednicata. Isto taka, Sojuzot poseduva soodvetna organizaciska struktura, ras-polaga so finansiski sredstva, ima utvrdeni pravila za sudir na interesi i zaobezbeduvawe na transparentnost i javnost vo raboteweto, a steknuvawe na sta-tus od javen interes za Sojuzot, }e donese pridobivki za penzionerite. K.S.A.

Sednica na Pravno-ekonomskiot forum na SZPM

Steknuvawe status od javeninteres za SZPM }e donesepridobivki za penzionerite

P R E G L E Dna odr`uvawe na reviite na pesni, muzika i igri za 2020

Re- ZP u~esnici Doma}ingion vo Revijata po regioni i datum1. ZP: Vinica, Ko~ani, Makedonska Kamenica, ZP Mak. Kamenica

Del~evo, Berovo i Peh~evo 24 septemvri2. ZP: Karpo{, \or~e Petrov, Tetovo, ZP Karpo{

[uto Orizari, Butel i Taftalixe 30 septemvri3. ZP: Kisela Voda, Voeni penzioneri, ZP Saraj

Gazi Baba, Saraj, OVR na RM i Ilinden 29 septemvri4. ZP: Kumanovo, Kriva Palanka, ^air, Kratovo, ZP ^air

Centar - Skopje i Solidarnost - Aerodrom 1 oktomvri5. ZP: Probi{tip, [tip, Sveti Nikole, Zletovo, ZP Lozovo

Strumica, Radovi{ i Kon~e, Novo Selo i Lozovo 22 septemvri6. ZP: Gevgelija, Veles, Negotino, Kavadarci, ZP Veles

Bogdanci, Valandovo, Demir Kapija i Dojran 23 septemvri7. ZP: Demir Hisar, Bitola, Prilep, ZP Demir Hisar

Resen i Kru{evo 25 septemvri

Page 3: BESPLATEN VESNIK ZA SEGA[NI I ZA IDNI PENZIONERI ...5. Promena na odnosot na lokalnata vlast kon penzionerite (~len 22 od Zakonot za LS) Penzionerite kako ogromna celna grupa zna-~ajno

AKTIVNOSTI NA SZPMPENZIONER plus 146 septemvri 2020 3

Na 10.9.2020 godina se odr`a sostanok so do-pisnicite na "Penzioner plus#, vesnikot

"KOHA# i veb-stranicata na SZPM, na koj prisu-stvuvaa golem broj dopisnici, no ne site zaradipandemijata od korona vi-rusot, iako sostanokot seodr`a po site preporaki zaza{tita na zdravjeto naprisutnite. So sostanokotrakovode{e glavniot i od-govoren urednik KalinaSlivovska - Andonova. Nasostanokot prisustvuva{epretsedatelkata na SZPM i pretsedatel naIzdava~kiot sovet na vesnikot, Stanka Trajkova.

Spored dnevniot red prva prisutnite gi poz-dravi i im se obrati pretsedatelkata na Sojuzoti na Izdava~kiot sovet na vesnikot, Stanka Tra-jkova, koja sublimirano i koncizno zboruva{e zava`nosta na informiraweto na penzionerite ime|u drugoto re~e:

- Po~ituvani dopisnici Kako {to e poznato Informiraweto vo SZPM

ima posebno mesto i zna~ewe i svoj razvoj vo ra-mkite na Sojuzot. Informiraweto ima zna~ajnomesto vo Statutot i na SZPM i so odredbata na~lenot 36 e utvrdeno deka za informirawe na~lenovite i po{irokata javnost se koristi pe-~atot, radioto, televizijata, veb-stranicata ivesnikot na SZPM "Penzioner plus#.

SZPM kako gra|anska organizacija e prepoznat-liva po izdavaweto na vesnikot "Penzioner plus#koj se odnesuva na sega{nite i idnite korisnicina penzija vo na{ata dr`ava i nadvor od nea.

Vo ova prilika }e se poslu`am so mislewatana kompetentni lica za razvoj na informirawe-to i }e re~am deka informacija poteknuva od la-tinskiot zbor "Informatio# {to zna~i poim, pret-stava, soznanie, poim so razli~no zna~ewe vozavisnost od kontekstot, no po pravilo e bliskupovrzana so koncepti kako: znaewe, instrukcija,reprezentacija i mentalen stimul. Ponatamu,poznava~ite za zna~eweto na informacijata ve-lat deka pod informacija go podrazbirame onasoznanie koe go menuva zna~eweto na prima~otodnosno soznanie koe dava novo znaewe razli~nood prethodnoto. Isto taka, bitna okolnost e dekainformacijata e izvor na steknuvawe soznanijaza pojavi, predmeti i nastani vo odreden periodi vreme.

Pi{uvajte za socijalnata karta, volonterst-voto, inkluzijata i za s¢ ona {to ve opkru`uva, ae od interes na penzionerite.

Po~ituvani dopisnici

Vie ste na{i prenesuva~i na podatoci, fakti,poimi i znaewe, koi vie vo vid na napisi gi za-pi{uvate, a koi napisi potoa se objavuvaat vovesnikot "Penzioner plus# so tekst, tabeli, broj-

ki i fotografii.Po~ituvani dopisnici Prodol`ete da ni pre-

zentirate {to pove}e in-formacii, sakajte ja svoja-ta rabota. Taka site zaed-no }e gi promenime ne{-tata vo podobra nasoka, vointeres na site nas i vo

interes i na idnite penzioneri.Da se trudime site vesnikot "Penzioner plus#

i na{ata veb-stranica da ima pobrza dijalek-ti~ka istorija kon podobro, da bide posodr`aeni pobogat, a na{ata veb-stranica poposetena.

Potoa svoe izlagawe ima{e glavniot i odgo-voren urednik Andonova koja re~e:

- Po~ituvani prisutni, se raduvam, {to i pok-raj s¢ uspeavme da go od`ime ovoj sostanok, za damo`eme da porazgovarame i da se dogovorime bi-dej}i vie ste tie koi ja {irite vistinata za So-juzot na zdru`enijata na penzionerite na Make-donija i za zdru`enijata od koi doa|ate i za koipi{uvate. Vakva mre`a na dopisnici nemaatmnogu pogolemi pi{ani i elektronski mediumi.Zaradi vas opstanuva na{iot vesnik "Penzionerplus#. Vo nego e vgraden golem trud, va{ no i namnogu drugi dopisnici koi u~estvuvale vo negovo izminatite godini. Me|u vas ima potvrdeninovinari, pisateli, poeti, no i amateri.

Vie ste dopisnici i novinari denes koga emnogu te{ko toa da se bide. Poradi nedostig odregulativa i nadzor na Internet, denes se {i-rat la`nite vesti i informacii, kako i govor naomraza. [ireweto na la`nite vesti stana alat-ka za manipulacii vo javnosta. Od den vo den la-`nite vesti, dezinformacii i {pekulacii, kle-vetewa, diskriminacija i navredi se pove}estanuvaat na{e sekojdnevje. Vo toj konteks se po-

ve}e se ru{at standardite za profesionalnoodnesuvawe i rabotewe na novinarite i mediu-mite. I za Sojuzot na zdru`enijata na penzione-rite na Makedonija ima{e pojavi na nedobrona-merni i tendenciozni {irewa na la`ni vesti sogovor na omraza, no so objektivno i blagovreme-no informirawe preku na{iot vesnik "Penzio-ner plus#, na{ata veb-stranicata, kako i prekuu~estvo na na{ite rakovodstva vo pi{anite ielektronski nacionalni i lokalni mediumi, tiebea demantirani. Na ovoj na~in be{e prezenti-rana vistinata za aktivnostite na ovaa masovnagra|anska organizacija so 274 000 penzioneri ipolesno se identifikuva{e ona {to e laga, i iz-mislica. Penzionerite glavno uspe{no reagira-at na la`nite vesti, kritikuvaj}i gi nositelitena lagite i izmislicite, kako nositeli na nega-tivni pojavi.

Iako vo na{ite zakoni ima odredbi za kaznu-vawe na govor na omraza, retko toa se sankcio-

nira. Sepak dobro e {to ima najavi za prezemaweinicijativa za koordinirano spravuvawe sofenomenot na la`nite vesti. Vo me|uvremeMe|unarodnata asocijacija na novinari (IFJ) ob-javi deklaracijata kako standard za profesion-alno novinarsko odnesuvawe, a taa go sodr`islednoto:

1. Po~it kon vistinata i kon pravoto na javno-sta da ja znae vistinata e prvata dol`nost nanovinarot;

2. Vo ostvaruvaweto na ovaa dol`nost, nov-inarot postojano treba da gi brani principite naslobodata pri ~esnoto sobirawe i objavuvawevesti, kako i pravoto na fer komentar i kritika;

3. Novinarot treba da objavuva tekstovi samovo soglasnost so faktite na koi toj im go znaepotekloto;

4. Novinarot treba da koristi samo fer meto-di za sobirawe vesti, fotografii i dokumenti;

5. Novinarot treba da stori s¢ {to mo`e za daja ispravi sekoja objavena informacija za koja }ebide utvrdeno deka e pogre{na i mo`e da predi-

zvika {teta;6. Novinarot treba da ja po~ituva profesio-

nalnata tajnost vo odnos na izvorot na in-formacijata;

7. Novinarot treba da predupredi na opasnos-ta od diskriminacija i da stori s¢ za da izbegnepomagawe diskriminacii vrz osnova na: rasa,pol, seksualna orientacija, jazik, religija,politi~ka opredelba i drugo;

8. Novinarot treba da gi smeta za te{ki pro-fesionalni prekr{oci slednite dejstvija: pla-gijatorstvo, zlonamerno pogre{no tolkuvawe,klevetewe, la`no obvinuvawe, kodo{ewe, neos-novani obvinuvawa, prifa}awe potkup vo kakvabilo forma vo odnos na objavuvawe ili neobja-vuvawe na informacija.

No, da preminam na na{iot vesnik "Penzionerplus#. Vesnikot redovno izleguva vo kolor na 16stranici, od koja edna e na albanski jazik i jaureduva i tekstovite uspe{no gi preveduva BakiBakiu. Vesnikot izleguva vo 6 000 primeroci. Odonie informacii koi doa|aat baran e i ~itan, nose razbira deka sekoga{ mo`e da bide podobro ikon toa treba da se stremime site. Bukvite sepogolemi od porano, treba pogolemi da bidat ifotografiite. Vo nego se pomesteni raznovidninapisi, odnosno napisi koi vie gi ispra}ate, noi napisi so koi vi se serviraat informacii zarabotata na Sojuzot. Vo sekoj slu~aj site zaednose trudime informiraweto da bide dvostrano!

Izbor od tekstovite pomesteni vo "Penzionerplus# edna{ mese~no se objavuva na edna stranai vo vesnikot "KOHA# na albanski jazik.

[to se odnesuva do na{ata veb-stranica, spo-red moite analizi simnati od Internet, strani-cata e posetena od posetiteli od mnogu dr`aviod site kontinenti. Ja posetuvaat i mladi lu|e ivozrasni, duri i vo istra`uva~ki proekti za `i-votot na lu|eto vo tretata doba. Na na{ata stra-nica svoi podstranici imaat 36 zdru`enija, bibilo dobro da imaat site. Toa e vo interes i nazdru`enijata i na Sojuzot. Tuka, no i vo mnogudrugi raboti vie mo`ete da pomognete kako lu|ekoi poseduvat potrebna informati~ka pisme-nost vo zdru`enijata. Po~ituvani dopisnici, pi-{uvajte za s¢, samo ne pi{uvajte tekstovi so la-`ni vesti i govorot na omraza, po~ituvajte ja ipottiknuvajte ja vistinata, ~ove~nosta, doverba-ta, so`ivotot i me|usebnoto razbirawe!

Na krajot golema blagodarnost za va{iot trudi posvetenost na ovaa profesija. Sojuzot mo`eda bide gord na site vas!

Potoa ima{e bogata diskusija, no i golem brojpra{awa, predlozi i bea iska`ani golem brojrazmisluvawa okolu sodr`inite vo vesnikot"Penzioner plus#. Na prisutnite na sostanokotim bea podeleni Preporaki i soveti za pi{uva-we tekstovi. K.S.A.

Sostanok na dopisnicite na vesnikot "Penzioner plus#

Rabotata na dopisnicite bara trud i posvetenost

Na 21 septemvri 2020 godina vo 11 ~asotvo prostoriite na Sojuzot se odr`a

prigodna sve~enost po povod Denot na pen-zionerite na Makedonija 20. septemvri, so

POETSKO ^ITAWEna tvorbi na penzioneri ~ie tvore{tvo

e poddr`ano od Sojuzot na zdru`enija napenzioneri na Makedonija

Za zna~eweto na ovoj den prigodno seobrati i zboruva{e pretsedatelkata Sta-nka Trajkova:

Po~ituvani prisutni, najprvo da Vi po-`elam dobredojde vo SZPM i da vi posa-kam da se ~uvstvuvate prijatno na odbele-`uvawe na Denot koj e na{ najgolem pen-zionerski praznik.

U{te vo dale~nata 1986 godina po povod40 godini od donesuvawe na prviot Zakonza penzisko i invalidsko osiguruvaweodnosno na 20.10.1986 godina odr`ano esve~eno odbele`uvawe na ovaa godi{ni-na. Ovaa proslava pretstavuva i prvo po-golemo javno promovirawe na Sojuzot nazdru`enijata na penzionerite na Makedo-nija. Na sve~enata sednica ednoglasnobila usvoena novata programa vo koja bi-lo akcentirano:

- Sekoja godina na 20 Septemvri da bi-de odbele`uvana godi{ninata na formi-raweto na Sojuzot na zdru`enija na pen-zionerite na Makedonija, so prigodnisredbi, referati i razni kulturni i spo-rtski priredbi, kako Den na penzioneritena Makedonija.

- Na sekoi 10 godini da ima pozna~ajnoodbele`uvawe na `ivotot na penzioneri-te i rabotata na SZPM.

Od toga{ sekoja godina penzionerite na ovojden nastapuvaat so novi, sodr`ajni i ambicio-zni programi za ostvaruvawe na povisoki celivo penzionerskoto organizirawe, so cel da se sozdadepodobar `ivoten ambient odnosno podobar `ivotenstandard i posre}en `ivot.

Denes vo na{ata dr`ava ima nad 324.000 pen-zioneri koi zaedno gi ostvaruvaat zacrtaniteceli i zada~i utvrdeni vo nivnite statuti. Ima-me redovna isplata na penzijata, a kako parame-tri za nivno usoglasuvawe se zema porastot naplatite i tro{ocite na `ivotot. Prose~nata pe-nzija iznesuva nad 14.000 denari

Po ovoj povod ne mo`e, a da ne se spomene dej-stvuvaweto na Sojuzot vo uslovi na pandemija od

kovid 19, koja go iznenadi celiot svet, a e pre-dizvik i za SZPM i negovite ~lenki koi polekase adaptiraat da `iveat i rabotat vo ovie uslo-vi, davaj}i mu poseben akcent na socijalno-hu-manitarnata dejnost vo ramkite na zdru`enijata.Vo ovoj period SZPM se zakiti so pove}e noviproekti - kako {to e inicijativa za steknuvawena status od javen interes na SZPM, telefonskalinija za korisnici na penzija na koja odgovaraatstru~ni i kompetentni lica, korisen proekt -ideja za otvorawe na stomatolo{ka ordinacijaisklu~ivo za penzioneri i kone~no zna~ajniot

hrabar poteg e odlukata za odr`uvawe na regio-nalnite revii na pesni, muzika i igri 2020 godi-na koi ovaa godina }e se odr`at vo 7 regioni. Odutre muzi~koto penzionersko dvi`ewe }e zapo~-ne od Lozovo, ~ii aktivnosti se vklopuvaat soproslavata i na 20 septemvri, Denot na penzio-nerite. Prodol`uvame ponatamu so novi dostre-li vo penzionerskoto organizirawe koristej}i jana{ata mudrost i iskustvo so cel da bideme sre-}ni i nie i na{ite semejstva.

Penzionerite:- Milevka Zdravkovska

- Pan~e Mladenovski- Marija Monevska- Jovan Mazganski nastapija so po dve svoi tvorbi. Po literaturnoto ~itawe na u~esnicite im bea

vra~eni blagodarnici za u~estvoto na poetskoto~itawe po popovod 20. Septemvri Denot na pen-zionerite na Makedonija.

Na krajot ima{e mal koktel.Odbele`uvawe na 20. Septemvri ima{e i vo

pove}e Zdru`enija na penzioneri - ~lenki naSojuzot. K.S. Andonova

Odbele`uvawe na Denot na penzionerite vo Sojuzot i zdru`enijataDojdi vo LozovoPatniku slu~aen,ako mine{ niz Ov~epolskata ramnina,dojdi vo Lozovo!Zo{to?]e ti podademe race na prijatelstvo,grst son~evi zraci.Dojdi vo Lozovo na prolet,koga zelena treva bui,koga peperugite se vo let,od cvet na cvet,}e ti podarime nasmevka,}e go vidi{ celiot svet.Dojdi vo Lozovo vo leto,koga vr{nikot gori,koga kombajnite zazbrevtanigo sobiraat `itorodnoto zrno sveto,dojdi, }e ima senka za tebe,}e ima leb za tebe.Koga grozdovite nate`nale vo esen,

patniku, te ~eka ko{nicata,cel den polni ja so sladok nektar,a posle v postela sonot neka ti e lesen.Ako vetrot duva silno,}e najdeme zavet za tebe.Ako do`dot lee,a ~ador nema{ vo sebe,pod strea so nas glava sokrij,ko detence }e se nasmee{ milno.E, prijatelu moj!Ne ~ekaj, ne stoj, dojdi i vo zimai toga{ ne{to da se vidi ima.Zaedno }e se fatimeraka, za raka,snegot pod nozete ednostavno,}e krcka taka, a na kraj vo vozot, traka, traka zamini ti.

M. Monevska

Gordi na imetoZemjodelci i sto~ari nekoi bea,oraa, seeja, `neeja, za rodot svojhrana proizveduvaa,na belite stada im se raduvaa.Nekoi u~iteli bea,generacii vospituvaai za korisni gra|ani gi podgotvuvaa.I rudari smeli me|u nas ima,vo podzemnite horizontisvetlina vnesuvaa, a za narodot svojradost i sre}a daruvaa.I yidari mudri ~udni zdanija sozdavaa,mnogu doktori stanaaza zdravjeto na decata i vozrasnite, denono}no bdeeja.In`eneri, piloti i vo drugizanimawa ima{e.Denes, site edno ime imame penzioneri ne vikaat.Ime so koe sega se gordeeme za{to vo mladosta mnogu ubavini seevme.Da bideme gordi na imeto na{e,toa zboruva za s¢ {to denes e va{e.

M. Zdravkovska

Ne so`aluvaj - po~ituvajNe so`aluvaj gi, racete rastrepereni - Bakni gi, stopli giOti, milioni uslugi pravileIljadnici peleni ispraleGeneracii podignuvaleZa zdravje i `ivotNa Boga se molele.

Ne vrti go pogledotOd lica izbrazdeni i kosi pobeleni - Po~ituvaj gi, pomiluvaj giOti, so decenii qubov daruvaleIskreni nasmevki deleleSovetuvale, pakosti osuduvaledobro~instva pottiknuvalepokolenija izrasnuvale.

Ne zaobikoluvaj go iznemo{teniotPrifati mu gi, racete rastrepereniPodari mu nasmevka Razne`i mu gi - ~uvstvata istro{eniZablagodari mu, za vo `ivotot napravenotoProsti mu, za - vo zanes pogre{enoto.

J. Mazganski

SemaforMi dade zeleno svetloNevino da zjapam vo ovoj svetDeka e ~ist bez buri i dubariZa da go nau~am na~inotKako gotva~ot za~inotKako se pravat nesigurniteVo sigurni ~ekoriZa da go proakam svetotI ispora~am pesni stokmeniKako na pticite letotMe prepu{ti na prviot zborMe nau~i kako da tepkamI go vitkam glasot po begot na mama[to {eta{e po zeleni livadi samaI rastev i vojuvav so qubovtaMi vikaa deka sum mlad i zelenA jas po`oltev vo trkataSo mislite dekaProstorot go ostavam `edenTa vdomiv porod i pragNani`av `olti sonca i utraNa kalendarot dragPo`olte i vesta za rodniot domPo`oltea i sedenki po parkoviNa starite klupiPo`olte i esenta na moite ve|iNastapija postovi glupiDeka godinite imaat me|iKrstopat se javi pred sudbaSe zapali svesta i crvena furijaVo nemir pravecot na `ivototMi go turijaStop mi ka`aa na la`livata nade`Deka sum istiot[to i jas po zeleni livadi {etavA samo sum bil na `ivotot pade`

P. Mladenovski

Page 4: BESPLATEN VESNIK ZA SEGA[NI I ZA IDNI PENZIONERI ...5. Promena na odnosot na lokalnata vlast kon penzionerite (~len 22 od Zakonot za LS) Penzionerite kako ogromna celna grupa zna-~ajno

AKTIVNOSTI NA ZP PENZIONER plus 146 septemvri 20204

Vo uslovi na pandemija, soglasno sopreporakite na dr`avnite organi

vo prostoriite na ZP Kumanovo, soprotokolite za nosewe za{titna ma-ska i fizi~ka distanca na 16 septem-vri 2020 godina se odr`a vtora sed-nica na Sobranieto na ZP Kumanovo.So sednicata pretsedava{e pretse-datelot Nazim Emini, koj pred prisu-tnite objasni deka sednicata se odr-`uva podocna od voobi~aeniot ter-min, zaradi novonastanata vonrednasostojba so Kovid 19.

Kako {to be{e najaveno so pokani-te, najprvin bea ednoglasno usvoeniZapisnikot od minatata sednica inoviot Delovnik za rabota na Sobra-nieto, spored koj se ureduvaat na~i-not i pravilata za rabota, za sviku-vawe, odr`uvawe i odlu~uvawe na

sednicite. [to se odnesuva pak doGodi{nata smetka na ZP Kumanovo zaostvareni prihodi i rashodi vo 2019,konstatirano e deka Zdru`enietorabotelo doma}inski i zabele`anise pozitivni bilansi, ili izrazenoniz brojki za{tedeni se sredstva vovisina od 1.471.356 denari, koi seprenesuvaat na koristewe vo 2020 go-dina. Solidarniot fond koj funkci-onira pri ZP Kunanovo vo 2019 godi-na ima ostvareno redovni prihodi souplata od 255 ~lenovi, a isplateni senadomestoci za pogrebnina na 10 po-~inati lica. I dvata izve{tai beausvoeni ednoglasno, so pofalba od~lenovite deka so vakva dinamikatreba da se prodol`i i ovaa godina.

Na ovaa sednica bea izbrani dvanovi ~lena na odgovorni funkcii vo

Zdru`enieto, i toa: Bor~e Spasovski,diplomiran pravnik vo penzija, zanov ~len vo Odborot za Statut i pra-vni pra{awa, i Qubica Vujadinovi},penzionerka od Ogranokot vo StaroNagori~ane, za delegat vo Sobranie-to na SZPM od ZP Kumanovo.

Inaku, da potsetime deka ZP Kuma-novo i pokraj vonrednite merki, ak-tivno raboti na ostvaruvawe na za-crtanite aktivnosti, so akcent na hu-manitarnite aktivnosti. So odlukana Izvr{niot Odbor dodeleni se inovi 300 vau~eri na penzioneri soprimawa do 11.000 denari, a za Denotna penzionerite 20 septemvri najavene koncert na otvoreno pred platotona Domot na kulturata.

Jasmina Todorovska

ZP Kumanovo

Usvoena godi{na smetka so pozitivnibilansi vo rabotewe na zdru`enieto

ZP Centar sedma sednica na Sobranieto

Vo izminatite 6 meseci od2020 godina, realiziraniteaktivnosti se pred s¢, na humanitaren plan

Sednicata na Sobranieto na ZP Ko-~ani koja be{e zaka`ana vo po~e-

tokot na mart, no poradi pandemiskitemerki be{e odlo`ena za neodredenovreme, se odr`a na 17 juli. Vo salatakade {to se odr`a sednicata delega-tite sedea na odredeno rastojanie isite za celo vreme bea so maski na li-ceto. Kako {to e voobi~aeno za godi{-na sednica, na dneven red delegatitegi imaa Izve{tajot za programskata ifinansiskata rabota na Zdru`enietoza izminatata 2019 godina kako iPredlog-programata i Predlog-fi-nansiskiot plan za tekovnata 2020 g.

Programiranite aktivnosti za mi-natata godina se celosno i mnogu uspe-{no realizirani. Isto taka, bez prob-lemi i uspe{no e realiziran i finan-siskiot plan.

Minatata godina Zdru`enieto pos-tigna golemi uspesi na sportsko pole.Na Regionalnite sportski natprevari,sportistite na ZP Ko~ani osvoija 10prvi mesta vo vkupno 16 natprevaru-va~ki disciplini. Bea osvoeni prvimesta vo disciplinite: tegnewe ja`e -ma`i; strela{tvo ma`i; strela{tvo

`eni; {utirawe na gol - fudbal ma`i;ko{arka `eni; tr~awe `eni do 60 god.;tr~awe `eni nad 60 god.; {ah ma`i;tabla ma`i; skok vo dale~ina ma`i.Vo site tie disciplini u~estvuvaa naRepubli~kite sportski natprevarikade osvoija dve prvi mesta (zlatnimedali) vo strela{tvo `eni i skok odmesto, tri srebreni medali - tegnewena ja`e ma`i, {utirawe na fudbalskigol ma`i i {ah ma`i.

Ansambalot za narodni pesni, ora iigri gi realizira{e site programi-rani nastapi. Ima{e nastap na Regio-nalnata revija na pesni, muzika i igrivo Vinica, potoa na Republi~kata re-vija, na me|unaroden koncert vo Les-kovec, Srbija, na tradicionalniot ko-ncert po povod otpo~nuvawe na groz-doberot vo Kavadarci, na op{tinskiotsve~en nastan "Za`nejuvawe na oriz#na Op{tina Ko~ani i, sekako, na tra-dicionalniot koncert na ZP Ko~ani nakoj u~estvuvaa zdru`enija na penzio-neri od Kavadarci, Sveti Nikole iLeskovec.

Od oblasta na rekreativnata dej-nost, Zdru`enieto gi realizira{e

site planirani aktivnosti: Ekskurzi-ja vo Makedonija; Sobir na penzioneriod zdru`enija od Makedonija i od Le-skovec; organizira{e prevoz na pen-zioneri na nekolku verski sobori nizMakedonija, kako i drugarska ve~er naPetrovden na op{tinskiot praznik naKo~ani.

Zdru`enieto pri krajot na godinatadodeli 46 humanitarni paketi na svoi~lenovi od kategorija socijalno zag-rozeni.

Vo organizacija na Zdru`enieto bearealizirani programiranite predava-wa na temi od zdravstvoto. Predava-wata se odr`aa na 6 punktovi vo op{-tinata. Temi bea: Mozo~en udar i pre-vencija i Krvavewe na organite za va-rewe na hranata. Predava~i bea leka-ri penzioneri dr. Mirko Anakievski idr. Du{ko Danev.

Vo izve{tajot za finansiskiot iz-ve{taj za minatata godina, vo detalibea prika`ani stavkite na prihodi ina rashodi. Vkupno realizirani pri-hodi 3.940.000 den. i realizirani ra-shodi vo iznos od 3.120.000 den. so os-tatok od 820.000 den. Ampo Arsovski

Sedmata sednica na Sobranietona ZP Centar se odr`a na 25 av-

gust 2020 godina vo prostoriite nazdru`enieto so po~ituvawe na sitemerki za za{tita na zdravjeto odkovid-19 virusot. Na dneven redbe{e zapisnikot od {estata sedni-ca na Sobranieto i Izve{tajot zaostvarenite prihodi i rashodi za

periodot od 01.01.2020 do 30.06.2020godina.

Sednicata ja rakovode{e pretse-datelkata na Sobranieto ZoricaDimovska.

Po razgleduvaweto i usvojuvawetona zapisnikot od prethodnata sed-

nica, se pomina na glavnata to~ka oddnevniot red odnosno na usvojuvawena Izve{tajot za ostvarenite pri-hodi i izvr{enite rashodi vo prvo-to {estmese~je od tekovnata godina.

Detalno obrazlo`enie za priho-dite i rashodite na sednicata, dadepretsedatelot na Izvr{niot odbori na zdru`enieto, Pavle Spasev.

- Vo uslovi na namaleni aktivno-sti zaradi pandemijata od koronavirusot, namaleni se i tro{ocite.Zdru`enieto na penzionerite na op-{tina Centar - Skopje, prihodite giostvaruva preku ~lenarinata. Pokrajtoa Zdru`enieto ostvaruva prihodii od kamati i od zakupnina, a ima ipreneseni sredstva od minatata go-

dina. Taka vkupnite prihodi iznesu-vaat 2.809.734,00 denari, vkupniterashodi iznesuvaat 1.221.850,00 de-nari, a ostatok e 1.587.884,00 dena-ri, sredstva koi }e bidat iskoris-teni namenski vo interes na penzio-nerite, ~lenovi na zdru`enieto.

Potoa ~lenovite na ZP Centar,povedoa plodna rasprava, vo koja

pogolemiot del od u~esnicite, seosvrnaa na rabotata vo ovoj period.Be{e naglaseno deka i vo uslovi napandemija uspe{no se realiziraninekoi aktivnosti pred s¢ onie nahumanitaren plan. ^lenovite na zd-ru`enieto, be{e istaknato vo dis-

kusijata, prodol`uvaat so svoetodoma}insko odnesuvawe kon penzio-nerskiot denar, so {to Zdru`enietoi natamu e primer kako pravilno serasporeduvaat sredstvata so koi seraspolaga.

Pretsedatelot Pavle Spasev, goinformira{e Sobranieto i za sitemerki i aktivnosti na Izvr{niotodbor vo ovie vonredni uslovi napandemija od Korona-virusot. Tojpotencira{e deka ~lenovite na ZPCentar se disciplinirani i gi po-~ituvaat site merki propi{ani odzdravstvenite vlasti, kako vo akti-vnostite vo zdru`enieto, taka i na-dvor od nego.

Cvetanka Ilieva

ZP Labuni{ta

Edukativni predavawa za za{tita od kovid-19 za penzionerite od Labuni{taIzvr{niot odbor na ZP Labuni{ta, na inicijativa na pretsedatelot na

Zdru`enieto Lutvi ]azimoski, na dva navrata odr`a sovetodavni pre-davawa, pred dve pogolemi grupi penzioneri vo prostoriite na Klubot,po~ituvaj}i gi merkite za za{tita od virusot na distanca i so za{titni

sredstva, pod mototo "Kako da se spravat i za-{titat od pandemijata na Korona-19#.

Najgolemata naselba vo stru{kata op{tinaLabuni{ta, za `al be{e eden period `ari{tena pandemijata, kade {to po~inaa pogolem broj`iteli, me|u koi nema{e penzioneri.

So odluka na Izvr{niot odbor na Zdru`eni-eto, se pobara zdravstvena pomo{ od mati~nitelekari vo naselbata, po {to zdravstvenite me-dicinski ekipi se stavija na raspolagawe napenzionerite.

Na predavawata tie odgovorija na postave-nite pra{awa: na koj na~in korana virusot gonapa|a ~ove~kiot organizam i kako se razliku-va ovoj podmolen ubiec od ostanatite sli~niformi na virusni zaboluvawa?

Sledno va`no pra{awe be{e na~inot na prevencija i za{tita, na koe ni-vniot odgovor be{e deka osven voobi~aenite merki za fizi~ka distanca idezinfekcija na racete, isto taka, va`na e gri`ata na li~noto zdravje zapodobro spravuvawe so ovoj virus.

Inaku, ZP Labuni{ta, obezbedi pogolem broj za{titni maski i sredstva zadezinfekcija koi im bea podeleni na penzionerite, a bea istovremeno po-seteni i pogolem broj iznemo{teni penzioneri, na koi isto taka im bea po-deleni za{titni sredstva i napastvija za za{tita od kovid-19.

Stojan Kukune{oski

ZP Ko~ani

Sobranieto ja odr`a odlo`enata sednica

Pettata sednica na Izvr{niot odbor se odr`a vo pros-toriite na klubot za dneven prestoj na penzioneri so

po~etok vo 14 ~asot. Bidej}i sostanokot se odr`uva vo vre-me na korona virusot, bea spazeni site preporaki i proto-koli so cel da se za~uva zdravjeto na prisu-tnite ~lenovi. Od edinaeset ~lenovi desetbea prisutni, dodeka eden be{e opravdanootsuten, so {to ima{e kvorum za rabota. Sosostanokot rakovode{e pretsedatelot naIzvr{niot odbor na zdru`enieto Traj~e Da-vidovski. Pokaneti bea delegatot vo SZPMVelin Stojanovski i pretsedatelot na Sob-ranieto Veselin Stojanovski, no samo tojbe{e prisuten.

Pretsedatelot Davidovski najprvo gi za-pozna prisutnite so dnevniot red, koj so na-dopolnuvawe be{e usvoen. Potoa Davidovs-ki gi zapozna so rabotata i preporakite odSZPM koi bea prezemeni za za{tita na zdravjeto na penzi-onerite. Pri toa ja istakna dobrata sorabotka so OO na Cr-ven krst i krizniot {tab na lokalnata samouprava.

Za rabotata na klubot zboruva{e sekretarot Du{ko Sta-mboliski. Toj istakna deka klubot dva meseca ne rabote{e,

a sega otkako po~na so rabota na terasata so propi{aniteprotokoli dojde do smena na liceto koe raboti vo klubot.Be{e usvoena i odluka za raspi{uvawe konkurs za licekoe }e raboti vo klubot, koe treba da e penzioner, a vo me-

|uvreme da se nabavi nova oprema za vo kujnata i da se po-dobrat uslovite za rabota. Be{e usvoena i odluka za hu-manitarna pomo{ na penzioneri so niski primawa, kako iodluka za otkup na kniga od penzionerkata B. Stoj~evska.

B. Stoj~evska

ZP Kriva Palanka

Odr`ana pettata sednica na IO

Neodamna ZP Bitola vo prizemjetona svoite administrativni pros-

torii otvori penzionerski klub, a sosvoi sredstva u~estvuva{e i vo opre-muvaweto na penzionerskite klubovivo sosednata Op{tina Novaci i selo-to Bukovo. Soznanieto deka preku pe-nzionerskite klubovi mo`e da se soz-dadat priliki za razni organiziraniaktivnosti na nekolku navrati be{etretirano na sednicite na Izvr{niotodbor na ZP Bitola. Podignata e ini-cijativa vo pove}e mesni zaednici ka-de {to ima prostorni i drugi uslovida bidat aktivirani penzionerskiklubovi. Denovive za taa cel potesno-to penzionersko rakovodstvo od Bito-la odr`a sostanok i so gradona~alni-

~kata Nata{a Petrovska. Ve}e vo tekse aktivnosti za razgleduvawe na sitemo`nosti pri mesnite zaednici da seotvorat penzionerski klubovi. Vakva-ta inicijativa }e treba da se realizi-ra do krajot na godinata. Za taa cel

odredeni se i lica {totreba da dostavat izve{-tai za realizacija na ovojkoncept. Na sednicata naIO koja ja rakovode{epretsedatelot na ZP Bito-la Tome Dimitrovski, be-{e raspravano da se odr-`at sredbi so gradona~al-nicite na Op{tina Nova-ci, Qube Kuzmanovski iMogila, Jasmina Gulevska

za vostanovuvawe na zaedi~ki aktiv-nosti. ZP Bitola }e dava maksimalenpridones za otvorawe novi klubovi,za{to za niv se zainteresirani site~lenovi na postojnite rakovodstva.

P.S.

ZP Bitola

Penzionerskite klubovi mo`nost za razni korisni aktivnosti

Page 5: BESPLATEN VESNIK ZA SEGA[NI I ZA IDNI PENZIONERI ...5. Promena na odnosot na lokalnata vlast kon penzionerite (~len 22 od Zakonot za LS) Penzionerite kako ogromna celna grupa zna-~ajno

PANORAMAPENZIONER plus 146 septemvri 2020 5

Po~ituvan gospodine Bi{ev, so ova in-tervju i otstapuvawe na Va{eto dragoce-no vreme }e im napravite ~est i po~it nanad 320 000 penzioneri. Ve molam, najna-pred ka`ete ni ja li~nata karta na banka-ta so koja uspe{no rakovodite.

- [parkase banka Makedonija, vo 2018 go-dina, go proslavi svojot desetgodi{en jubi-lej od raboteweto vo na{ata dr`ava, a vo2019 godina, na{ata grupacija, proslavi dvaveka od svoeto osnovawe. Veruvam, dekatradicijata, znaeweto i gri`ata za klien-tite na nivo na Grupacija, }e uspeeme celo-sno da ja preneseme vo Makedonija, po~itu-vaj}i gi istovremeno i lokalnite specifi-~nosti i tradicii. U{te na samiot po~etok,cel be{e da se bide vode~ki finansiskisupermarket, kade {to ekonomskite subjek-ti na edno mesto }e mo`at da gi dobijat sitefinansiski uslugi. Taka, vo 2009 godina, seosnova [parkase Lizing, od 2015 godina senapravi partnerstvo so Winner Life, a istatagodina Bankata otpo~na da nudi brokerski,staratelski i depozitarni uslugi. Vo 2019godina, Grupacijata ja prezede i Ohridskabanka. Vo tek e proces na integracija na ba-nkite i se planira toj proces da zavr{i voprvata polovina od 2021 godina. Integrira-nata [parkase banka Makedonija, }e raspo-laga so vkupna aktiva od okolu 1,2 milijar-di evra i }e se pozicionira vo vode~kitegolemi banki vo na{ata zemja.

Vo celiot ovoj period, klientite se vofokusot na Bankata, preku nudewe proizvo-di koi mu nosat dodadena vrednost, proiz-vodi, uslugi i soveti koi ja zgolemuvaat fi-nansiskata vrednost na imotot na klienti-te. Toa zna~i posvetenost i istrajnost da serazberat i zadovolat potrebite na klien-tite na najbrz i najefikasen na~in. Da seizberat najdobrite i najinovativni idei, dase poddr`at i na toj na~in da se poddr`irastot i ekonomskiot prosperitet na dr`a-vata. Ovde }e spomenam samo nekoi od ino-vaciite {to za prvpat [parkase banka givovede vo R S Makedonija:

Vo 2010 godina za prvpat se realiziraproektno finansirawe na sedum hidrocen-trali, a vo 2014 godina ja finansiravme pr-vata biogasna centrala vo dr`avata. Istotaka, kaj finansiraweto na naselenieto, od2014 godina go vovedovme konceptot na ra-spolo`iviot dohod na semejstvoto, a ne ka-ko {to dotoga{ se zema{e vo predvid samopoedine~niot dohod na poedinecot kredi-tobaratel. Vo istata godina go vovedovmena{eto moto „Banka na va{eto semejstvo”.

Vo 2015 godina otpo~navme so prviot pot-ro{uva~ki kredit koj vklu~uva i `ivotnoosiguruvawe, dodeka slednata godina govovedovme GO4 lizing-paketot za avtomo-bili, koj vklu~uva `ivotno osiguruvawe ipaket od transakciska smetka so dozvolenopre~ekoruvawe i kreditna karti~ka. Istata2015 godina go donesovme i prviot bankomatvo Makedonija so depozitna i menuva~kafunkcija, koj im ovozmo`uva na klientiteda vnesuvaat i da podignuvaat gotovina. Voizminatite godini rabotevme na unapredu-vawe na uslugite preku digitalnite kanalina Bankata i kako rezultat na toa deneska58% od vkupniot broj transakcii se odvi-vaat preku razli~ni digitalni kanali. Vo2016 godina, vovedovme poseben paket zapenzionerite: transakciska smetka, elek-tronsko i mobilno bankarstvo, debitna ka-rti~ka i mo`nost za pre~ekoruvawe na sme-

tka i kredit na 12 rati.Vo 2015 godina go donesovme i prviot fi-

nansiski stranski investitor, koj na make-donskiot pazar na dr`avni obvrznici inve-stira{e 10 milioni evra. Zaedno so Erstegrupacijata u~estvuvavme vo organizacijatana emisijata na dr`avnite obvrznici nastranskite pazari, pri {to poslednataemisija be{e isklu~itelno uspe{na so naj-niska kamatna stapka vo istorijata na Ma-kedonija. Isto taka, zaedno so Erste grupa-cijata sekoja godina organizirame sredba soinvestitorite na koja gi promovirame pro-izvodite za investirawe i proizvodite zaupravuvawe so kamatniot i devizniot ri-zik. Vo celiot ovoj period bevme i op{tes-tveno odgovorna Banka - poddr`avme golembroj proekti na po{irokata i lokalnata za-ednica. Proekti vo oblasta na zdravoto`iveewe i sobirawe na sekundarni surovi-ni, proekti vo sferata na finansiskata pi-smenost, zdravstveni i humanitarni proek-ti, osobeno poddr{kata na decata bez rodi-

teli, proekti od oblasta na umetnosta -Ohridsko leto, Strumi~ki karneval, Pivo-fest vo Prilep i mnogu drugi nastani.

Golema e odgovornosta da se bide na ~e-lo na edna ugledna i uspe{na banka kako{to e [parkase banka Makedonija. Kakose spravuvate so toa?

- Ednostavno. Go sakam bankarstvoto imislam deka toa e preduslov za sekoj uspeh- da se saka ona {to se raboti. Vtoriot fa-ktor e timot. Da se znae da se odbere, moti-vira i vlo`i vo timot i svoite sorabotni-ci. Da se delegira, permanentno da se uso-vr{uvate i menuvate. I se razbira da gi po-~ituvate klientite, da gi sledite nivniteidei i `elbi.

Sorabotkata na Sojuzot na zdru`enijatana penzionerite na Makedonija i [parka-se banka Makedonija datira od poodamna.Kako ja ocenuvate sorabotkata so penzio-nerite?

- [parkase e banka koja se trudi da go ra-zbere i poddr`i sekoj segment od op{tes-tvoto. Da bide vgradena vo zaednicata. So-juzot na zdru`enijata na penzionerite naMakedonija e edno od najgolemite nevladi-ni organizacii, koja ima svoi vrednosti, idava pridones vo za~uvuvawe na kulturnitevrednosti i za~uvuvawe so svoite aktivno-sti na na{eto kuturno bogatstvo i identi-tet, so {to dava primer na site generacii.Edna od nejzinite celi e i zdravo i aktinostareewe, vo {to so zadovolstvo se obidu-va da se vklu~i i na{ata kompanija. Sora-botuvaj}i so Sojuzot, sorabotuvame so pen-zionerite, steknuvame znaewe za nivnitepotrebi, ja gradime doverbata i po~itta ed-ni kon drugi.

Vo izminatite godini prisustvuvavme i gipoddr`uvavme nastanite koi se organizi-raa od strana na Sojuzot. Na nekoi od nivpretstavnici od Bankata imaa mo`nost dagi prezentiraat ponudite kreirani speci-jalno za penzionerite. Isto taka, na{atapoddr{ka be{e naso~ena i kon ~lenstvoto.Vo taa nasoka e na{ata poddr{ka za Proek-tot „Alo penzionerski pra{awa”, kade {to

na pra{awa na penzionerite odgovaraat st-ru~ni i kompetentni lica, proekt koj e oso-beno va`en za niv vo ovie pandemski deno-vi. Se nadevam deka sorabotkata }e prodo-l`i i }e bide u{te podobra na obostranozadovolstvo.

Penzionerite se zadovolni od ona {toim go nudi [parkase banka, no podgotvu-vate li i nekoi novi proekti i uslugi na-meneti za najmnogubrojnata populacija, zapenzionerite vo na{ata zemja?

- [parkase banka e me|u prvite banki kojavovede isplata na penziite na sekoj 1-vi vomesecot, kako i besplatna debitna karti~kaza site novi korisnici koi }e apliciraatnajdocna do 30 septemvri 2020 godina, bes-platno elektronsko bankarstvo za sledewena sostojbata na smetkite i besplaten traennalog za podmiruvawe na obvrski kon Ban-kata. Na penzionerite im nudime pove}ekreditni proizvodi, kako {to se potro{u-va~ki kredit, kreditna karti~ka i dozvo-leno pre~ekoruvawe na transakciska smet-

ka, uslugata na mobilno bankarstvo S-Ban-king (so koe vo sekoj moment imaat celosenpregled na smetkite, {tednite vlogovi ikreditnite proizvodi koi gi koristat);elektronskoto bankarstvo NetBanking (sokoe elektronski mo`at da ja proverat svo-jata sostojba i da vr{at elektronski tran-sakcii so koristewe na S-Token); SMS us-lugata (so koja se dobivaat izvestuvawa soporaki na mobilniot telefon za sekoj pri-stignat priliv ili odliv na sredstva odnivnata transakciska smetka); trajnite na-lozi so koi mo`e da se podmiruvaat i re`i-skite tro{oci i drugo.

Imate li vo plan da ja pomestite grani-cata za dobivawe krediti i drugi povol-nosti za vozrasnite lica, so ogled na toadeka `ivotniot vek se prodol`i, a pen-zionerite spa|aat vo kategorija na najre-dovni pla}a~i na svoite obvrski?

- [parkase banka sekoga{ se stremi konvoveduvawe novi unikatni ponudi soglasnoso pobaruvawata na klientite i dvi`ewatana pazarot. Kako del od golemoto semejstvona avstriskata grupacija na [taermerki{e[parkase i Erste grupacijata, Bankata sevodi po najdobrite praktiki soglasno so ev-ropskite standardi. Kriteriumite za sitevozrasni grupi se definiraat soglasno sonajnovite evropski metodi i potrebite nana{ite klientite. Kriteriumite podle`atna redovni evaluacii i sekoga{ kade {toima prostor se pravat odredeni isklu~ociso cel da se zadovolat barawata na klien-tite.

Vesnikot „Penzioner plus# e namenet zasega{nite i za idnite penzioneri. [tonovo im nudite i na idnite penzionerikoi sega s¢ u{te se vo raboten odnos?

- Site noviteti koi se odnesuvaat na na-{ite proizvodi i uslugi, kako i informaciiza raboteweto redovno se objavuvaat naveb-stranicata na Bankata kade {to mo`eda gi pronajdat site potrebni podatoci. Is-to taka, vo sekoe vreme klientite mo`e dane kontaktiraat i preku Kontakt-centarotkoj im e na raspolagawe sekoj raboten den

od 08:00 do 16:00 ~asot. Od neodamna vove-dovme i eden novitet - nov kanal za direk-tna komunikacija so site novi i postojniklienti preku oficijalen Viber Chat asis-tent „Sparky”. Na ednostaven na~in preku„~etuvawe” i bez poseta vo ekspoziturite,klientite mo`at brzo i lesno so nekolkuklikovi da gi dobijat potrebnite informa-cii za proizvodite i za uslugite {to im sepotrebni, da podnesat onlajn-barawe, dazaka`at onlajn-sostanok ili, pak, da pos-tavat pra{awe. Noviot trend vo rabotewe-to so bankata, }e bide sekoj klient da dobieponuda koja{to odgovara na negovite potre-bi. Ve}e nema da ima proizvodi koi{to senudat, tuku }e se analiziraat potrebite nasekoj klient i }e se dizajnira finansiskipaket koj }e odgovara na negovite potrebi.

Ka`ete ni go Va{eto mislewe za bes-platniot vesnik „Penzioner plus# koj re-dovno izleguva vo 6 000 primeroci i sedistribuira i vo Va{ite ekspozituri?Doa|a li i do Vas?

- Da, doa|a. Vesnikot „Penzioner plus# eredovno prisuten na moeto biro i so golemozadovolstvo gi ~itam sodr`inite koi seodnesuvaat na penzionerite i nivnite ak-tivnosti. Primerocite koi gi dobivame sedostapni i za vrabotenite, na{ite klienti,koi dodeka gi posetuvaat na{ite ekspozi-turi mo`at da pro~itaat ili da zemat edenprimerok od vesnikot.

Na krajot {to bi im prepora~ale na pen-zionerite vo ovie pandemiski vremiwakoga se vo pra{awe ratite, otplatite idrugo?

- Pred s¢ im posakuvam uspeh vo site ak-tivnosti i natamo{no uspe{no dru`ewe.Ekonomskite posledici od pandemijata do-prva doa|aat. Vo prvata faza na pandemija-ta, klu~no be{e kako da se namali {irewe-to na virusot i da se za~uva zdravjeto. Voperiodot {to doa|a, do pronao|aweto na va-kcina ili efikasen lek, klu~no }e bide ka-

ko da se `ivee so COVID-19, da se za{titizdravjeto i ekonomijata da se vrati vo nor-mala. Kako {to e poznato, Bankarskata aso-cijacija, vo koja u~estvuvaat site banki odMakedonija, vo sorabotka so Narodnata ba-nka, izvr{ija odlo`uvawe na vra}aweto nakreditite na naselenieto za {est meseci.Isto taka, bankite prodol`ija so krediti-raweto kako na kompaniite, isto taka, i nanaselenieto i vo ovie te{ki vremiwa, pod-dr`uvaj}i ja obnovata na ekonomijata izadovoluvawe na potrebite na naselenieto.Dokolku planovite za vra}awe na ekonomi-jata vo normala se realiziraat so predvi-denata dinamika, otplatata na kreditite iratite bi se normalizirale. Dokolku imapogodeni semejstva ili poedinci, tie bi sere{avale na poedine~na osnova. Problem}e bide ako vtoriot bran bide so ist ilipogolem intenzitet od prviot, no, da bidemeoptimisti i da se nadevame deka uspe{no }ese upravuva so zdravstvenata kriza.

Vo sekoj slu~aj nie ostanuvame otvorenaBanka koja saka da go slu{ne glasot i idei-te na svoite klienti i na penzionerite. Natoj plan stoime na raspolagawe.

Vi blagodaram na razgovorot i Vi posaku-vam uspe{no da ja rakovodite bankata i voidnina.

Razgovorot go vode{e Kalina Slivovska - Andonova

Glaven i odgovoren urednik na vesnikot „Penzioner plus#

Intervju so d-r Gligor Bi{ev, generalen direktor na "[parkase Banka Makedonija#

Sorabotuvaj}i so penzionerite, steknuvame znaewe za nivnite potrebi i ja gradime doverbata i po~itta edni kon drugi

Page 6: BESPLATEN VESNIK ZA SEGA[NI I ZA IDNI PENZIONERI ...5. Promena na odnosot na lokalnata vlast kon penzionerite (~len 22 od Zakonot za LS) Penzionerite kako ogromna celna grupa zna-~ajno

REKLAMI PENZIONER plus 146 septemvri 20206

Page 7: BESPLATEN VESNIK ZA SEGA[NI I ZA IDNI PENZIONERI ...5. Promena na odnosot na lokalnata vlast kon penzionerite (~len 22 od Zakonot za LS) Penzionerite kako ogromna celna grupa zna-~ajno

HRONIKAPENZIONER plus 146 septemvri 2020 7

Vesnik za sega{nite i za idnitepenzioneri

Izdava~:SZPM

Godina XIII - broj 146septemvri 2020 god.

BESPLATEN MESE^EN VESNIK

Izdava~ki sovet:

Stanka Trajkova (pretsedatel)m-r Ilja AdamoskiMentor ]oku Menka TemelkovskaD-r Vele AleksoskiSlavko TrajkoskiSpirko Nikolovski OVRGido Boj~evski Slavko Markovski

Redakciski odbor:

Kalina Slivovska - Andonovaglaven i odgovoren urednik;

^lenovi:Baki Bakiu,Verica Tocinovska, Kiril RisteskiFruska KostadinovaJasmina Todorovska Liljana Mladenovska

Lektor:Verica Tocinovska

Adresa:

SZPM Bul. "Ko~o Racin”br. 14 - SkopjeP.fah. 440

Telefon: 02 3223 710tel-faks: 02 3128 390

Web: www.szpm.org.mkE-mail: [email protected]

Kompjuterska obrabotka:Tome Angelovski

Pe~ati:Pe~atnica Serafimovski - Skopje

Distribucija: "Nova Makedonija#

Rakopisite i fotografiite ne sevra}aat.

Spored Zakonot, za vesnikot sepla}a danok spored posebnanamalena dano~na stapka.

PENZIONERplus

Zdru`enieto na penzioneri \or~ePetrov i Asocijacijata za ~ista

`ivotna sredina "Ajde Makedonija# -Skopje po podolg vremenski period,me|usebni pregovari i dogavarawa us-peaja da iznajdat zaedni~ki prifat-livi re{enija za sklu~uvawe Memo-randum za sorabotka.

Taka, na 18.08.2020 godina be{e sk-lu~en Memorandumot za me|usebnasorabotka.

Celta na sorabotkata }e bide pri-mawe, distribucija i donirawe nahrana na penzioneri od ranlivatakategorija kako i so niski penziskiprimawa, ~lenovi na ZP \or~e Petrov.Hranata }e bide dostavuvana od dona-torite do prethodno opredeleno mestood strana na "Ajde Makedonija#, a Zd-

ru`enieto }e bide informirano poelektronski pat za pristignuvawe naodreden vid i koli~ina na hrana kojapotoa }e bide prezemena i distribui-rana do opredelena celna grupa na pe-nzioneri.

Po potpi{uvaweto na Memorandumza sorabotka od strana na ZP \or~e

Petrov so Asocijacijata za~ista `ivotna sredina "AjdeMakedonija# - Skopje istiotpo~na i da se realizira.

Na 06.09.2020 godina "AjdeMakedonija# na ZP \or~ePetrov donira{e 22 socija-lni paketi so prehranbeniproizvodi (bra{no, {e}er,konzervirana hrana, maslo,

mleko i drug vid na hrana). Socijalni-te paketi bea pakuvani od na{a stra-na, a sodr`inata ja odreduva{e dona-torot.

Po izvr{enoto pakuvawe, socijal-nite paketi bea dodeleni na penzio-neri so niski penziski primawa. Pri-matelite po priemot na paketite, is-ka`aa golema blagodarnost kon Zdru-`enieto i donatorot.

Q. Ristov

ZP \or~e Petrov

Potpi{an Memorandum za sorabotka so "Ajde Makedonija# - Skopje

Po povod 7. septemvri - Denot naosloboduvaweto na Peh~evo i na

Del~evo i 8 septemvri Denot na neza-visnosta na Makedonskata dr`ava seodr`aa pove}e sve~enosti,

Sovetite na op{tinite odr`aa sve-~eni sednici na koi za zna~eweto napraznicite govorea gradona~alnicite

od ovie dve op{tini. Na spomenikotna prvoborecot Van~o Kitanov vo Peh-~evo i na spomenikot na padnatite bo-rci vo Del~evo, delegacii na institu-cii, kulturno-umetni~ki dru{tva i napoliti~kite partii polo`ija buketisve`i cve}iwa.

Vo proslavata zedoa u~estvo i zdru-`enijata na penzionerite od Peh~evo

i od Del~evo.Poradi pandemijata od viru-

sot Kovid 19 godinava proslava-ta se odr`a spored protokoliteod Ministerstvoto za zdravstvo,a kulturno-umetni~kite progra-mi i sportskite natprevari beaotka`ani.

Na sve~enite sednici na sove-tite na dvete op{tini bea dode-leni i tradicionalnite nagradi

"Sedmi septemvri# na zaslu`eni po-edinci od kulturata, sportot, obrazo-vanieto i stopanstvoto. V.M.

ZP Peh~evo i ZP Del~evo

Sve~enosti

Kumanovskite penzioneri po tradi-cija se golemi qubiteli na pro{e-

tki i patuvawa vo dr`avata i nadvorod nea,se slu~uva{e zaradi golemiotinteres da prisustvuvaat i na triesetekskurzii vo tekot na godinata. No, za`al zaradi pandemijata od virusotKovid 19, ovaa godina tie ne bea vo

mo`nost da u`ivaaat vo prirodniteubavini kako nekoga{. Sepak, blago-darej}i na razbirawe na rakovodstvo-to na ZP Kumanovo, na 12 septemvri2020 godina, 40 penzioneri za prvpatgodinava zaminaa vo Dojran. Vo raniteutrinski ~asovi, so zapazuvawe na si-te preporaki za za{tita od pandemi-jata, so maski na lice i zadol`itelnadezinfekcija, grupata se upati na ed-

nodnevna eksurzija na najbaranata de-stinacija Dojranskoto ezero. Toplotovreme i visokite temperaturi im po-goduvaa, za {to pove}eto od niv spasod gore{tinite pobaraa vo ezerskatavoda. Nekolku ~asoven prestoj osvenna gradskata pla`a, be{e iskoristeni za pro{etka po gradot i kupuvawe na

suveniri. Se na s¢, ova be{e nesekojd-nevna prilika za u`ivawe vo prirod-nite ubavini na ezerskata klima, zamig da se zaboravi na pandemijata, dase po~ustvuvaat blagodetite na ezer-skata voda, a zadovolstvoto i nasmev-ka na lice na kumanovskite penzione-ri od do`iveanoto da se zabele`i i soedna zaedni~ka fotografija za spo-men. Jasmina Todorovska

ZP Kumanovo

Pro{etka po Dojran vouslovi na Kovid 19

Stanuva zbor za `eni vo poodmi-nati godini koi mi ostanale vo

trajno se}avawe, duri do sega, do mo-jata sredove~na vozrast, nivnite li-kovi u{te pove}e mi se izbistruvaatvo mojata memorija. Kone~no sfa}amdeka lu|eto najmnogu gi zasakuvame igi pametime po ubavinata na nivnatadu{a i po nivnoto samo`rtvuvawe.

Ednata penzionerka ja zapoznav voStruga, vo domot na nejziniot sin ka-de {to bevme na gosti. Toj ima{emlado semejstvo od `ena i prekrasnomalo sin~e od okolu dve godini. Niene bevme edinstvenite gosti na pr-viot kat od trokatnata ku}a. Idili-~na slika: leto i ku}a pokraj ezero-to, polna so gosti. Najte{ko £ be{ena soprugata na na{iot prijatel. Taamora{e site da gi opslu`i i da segri`i za sin~eto. Tuka nekade se po-javi likot na majkata na na{iot pri-jatel, koja be{e vdovica. Taa ne{um-no u~estvuva{e vo `ivotot na mla-doto semejstvo i kako angel-za{tit-nik se trude{e da pomogne. Na prvomesto £ bea sinot i snaata, gri`ata £se sosto{e vo pra{aweto kako im eniv i kako izdr`uvaat. Tri dena be-vme gosti vo toj dom i toplo go pame-tam, osobeno poradi ne`niot i po`r-tvuvan lik na vozrasnata doma}inka.Od nejziniot lik izleguva{e blagosti ne`nost, koi{to godinite ne uspe-ale da gi izbri{at. I kaj drugi povo-zrasni li~nosti vo poodminata vo-zrast, sum ja zabele`ala pojavata nanevinata re~isi detska ~istota. Ma-lku razgovarav so nea bidej}i nezji-noto prisustvo be{e nezabele`livo.Taa `ive{e na vtoriot kat, kaj edenod nejzinite sinovi. Mo`am da ka`amdeka taka izgleda blizok i mil, neo-patvoren, izvoren ~ovek.

Vtorata penzionerka be{e majka naedna na{a mnogu draga prijatelka ikuma. Doa|a{e da ja pomine zimata vostanot na nejzinata }erka, dodeka taa

samata `iveee{e vo semejnata ku}a.Prave{e neobi~no ubavi ~orbi, odkoi se voodu{evuva{e sekoj {to }e givkuse{e, koga }e dojde{e na gosti kajnejzinata }erka. Na denot na nivnatadoma{na slava, "Sveti Nikola#, za-bele`livi bea malite sarmi~ki sooriz i orevi i polnetite suvi piper-ki, ubavo napraveni do sovr{enstvo.Nejzinata }erka, isto taka, be{e go-lema i ve{ta doma}inka, vredna ikreativna. Od nea nau~ivme receptikoi i den-denes gi podgotvuvame. Vonejziniot dom prvpat doznav za "ta-hini# ili "taan# - dobien od susam kojtaa go upotrebuva{e pri podgotovkana arapskata salata humus, vo ~ijaosnova e nepe~ena leblebija. Taabe{e po poteklo od Gumenxa od Egej-ska Makedonija. So semejstvoto serazdelile za vreme na Gra|anskatavojna, koga taa so tatko £ preminalevo Makedonija, a drugite ostanale voGrcija. Iako pretrpela mnogu, ne zbo-ruva{e mnogu za makite na toa dam-ne{no vreme. Mi ostana vo se}avawepo gri`ata za nejzinata }erka ivnuka. I povtorno toj trpeliv odnos inemawe `elba za gospodarewe. Ne-nametlivo prisustvo i sekoga{ pod-gotvenost za pou~en razgovor. Kaj neabe{e dominantna osobinata koja gokrasi ~ovekot voop{to - sostraduva-weto. Pominala niz mnogu peripetiivo `ivotot, no kaj nea iz~eznala pot-rebata da gi osuduva lu|eto. Blagapojava i mil pogled, ponekoga{ duriognen. Ne se `ale{e na makite {to igi donel `ivotot, be{e vistinskivoin.

Tretata penzionerka `ivee so svo-jot soprug i semejstvoto na sinot, tukavo grat~eto vo koe rabotam. Ja spom-nuvam oti koga prvpat dojdovme ovdena odmor, s¢ u{te nemaj}i ideja dekatuka }e se preselime, se sretnavmetokmu so nea i nejziniot mal vnuk.Toa be{e interesna i neobi~na sred-

ba, koja nema da ja zaboravam. Se {e-tavme po uli~kata koja vode{e koncentarot na gradot i na{eto najmalodetence negoduva{e i pla~e{e nasiot glas. Ne znaevme kako da go smi-rime, ni{to ne pomaga{e. Vo toj mo-ment, se pojavi taa od dvor~eto pok-raj patot i se zainteresira zo{topla~e na{eto dete. Za da go smiri n¢povika da posedime vo nejziniotdvor vo koj si igra{e nejziniot vnukso mnogu igra~ki i be{e na istata vo-zrast kako i na{eto dete. A se vika-{e i so istoto ime. Nejziniot postarvnuk, simpati~no sinooko i rusokosomom~e n¢ poslu`i so kola~iwa i sok.Malku razgovaravme i posedovme soniv. Otkako na{eto dete se smiri, sizaminavme. Od razgovorot so nea do-znav deka taa sega e penzionerka, aporano rabotela kak vospituva~ka vogradinka. Nejzinata gostoqubivost iotvorenost bea nekoe predviduvaweza na{eto doseluvawe vo ovie krae-vi. Gestot koj go stori, nikoga{ nemada go zaboravime. Takvi se site ne{-ta koi se pravat od nesebi~nost i ~o-vekoqubie. Taa i den-denes e takva:~ovek koj ostanuva vo se}avawe. Segago zabele`uvam i nejziniot pravilenodnos kon snaata, sekoga{ davaj}i £prednost, nalikuvaj}i na angel-za{-titnik. Vo nea gledam cvrstina kojaja ispekla kako doblest niz site po-minati godini i vo isto vreme neis-taknuvaj}i se sebesi. Neodamna ja po-barav nejznata pomo{ i taa se odyva,reagira{e kako voin. Gi sakam vak-vite lu|e, bilo da se ma`i ili `eni,penzioneri ili penzionerki, ili ne!

Likovite na site spomenati penzi-onerki koi sum gi zapametila, ispi-{uvaat vo mene likovi na dobrinata,na samo`rtvuvanosta i voinstvenos-ta, osobini na lu|e koi dostoinstve-no go pominale ili go pominuvaatsvojot `ivot, daruvaj}i nesebi~naqubov, koja zra~i od celoto nivnobitie, ne barja}i "blagodaram# za si-ot nivni trud.

Maja Beleva

Gradot prvoborec i heroj Prilep,dostojno go odbele`a 8 Septem-

vri denot na nezavisnosta na Make-donija. Na ovoj den pretstavnici nalokalnata samouprava na Op{tinaPrilep, od OO na Sojuzot na borcitei od ZP Prilep, polo`ija sve`o

cve}e na Mogilata na nepobedenitei na spomenikot na Metodija Ando-nov - ^ento.

- Sonot za nezavisna makedonskadr`ava i vekovniot streme` na ma-kedonskiot narod, stana jave na 8septemvri 1991 godina, koga na{itegra|ani odlu~ija da `iveat vo samo-stojna i nezavisna dr`ava. Amanetotna borcite, od koi golem del gi da-doa svoite `ivoti za dene{natasloboda, se ispolni, a nie se gorde-eme {to `iveeme vo svoja nezavisnadr`ava. Odovde upatuvam apel domladite generacii, da go sledat pa-tot na postarite, da ja ~uvaat, saka-at i razvivaat svojata tatkovina,{to }e pridonese zabrzano da odimenapred. So ~lenstvoto vo NATO ja

osiguravme bezbednosta na na{atadr`ava, a so silni ~ekori se prib-li`uvame i kon Evropskata unija.Od imeto na Op{tina Prilep i odmoe li~no ime, na site gra|ani im go~estitam Denot na nezavisnosta, 8Septemvri. Neka e sre}en i vekovit

ovoj den, - izjavi vo svoeto obra}a-we gradona~alnikot na Op{tinaPrilep, Ilija Jovanoski.

Poraka do gra|anite, a pred s¢ domladite, ima{e i prviot ~ovek naOO na Sojuz na borci - Prilep, Kru-me Sokoloski.

- Mladite treba da znaat deka akone be{e Narodnoosloboditelnataborba i ako Tito ne n¢ priznae{ekako narod, nema{e da postoi neza-visna Makedonija. Blagodarej}i napravilnata politika, u{te vo 1943godina vo Jajce, makedonskiot narodbe{e karakteriziran kako posebennarod, so svoja dr`avnost i nie de-neska `iveeme vo nezavisna dr`a-va, priznata i perspektivna zemja,so mnogu stru~ni kadri. So vlezot vo

NATO i EU, stanuvame ~lenka na za-ednici koi £ garantiraat bezbed-nost na na{ata dr`ava, - istaknaSokoloski.

Vo ramkite na odbele`uvaweto nagolemiot praznik, Denot na nezavis-nosta na RS Makedonija, vo oddele-nieto za transfuziona medicina priOp{tata bolnica "Borka Taleski# voPrilep, be{e organizirana krvoda-ritelska akcija.

Proslava ima{e i na10-ti septemvri 2020 go-dina vo ogranokot na pe-nzioneri Trizla 1 priZP Prilep. Vo ogranokotbe{e odbele`ana godi-{ninata na zaginuvawetona borecot Bla`e Spi-rkoski - Vodenski, ~ieime go nosi Domot kade{to e smesten ogranokot.Pred bistata na Vodens-

ki so zadol`itelnite zdrastvenimerki od Kovid-19 pred malkuteprisutni me|u koi i pretsedatelotna ZP Prilep Slavko Trajkoski, za`ivotot i revulucionernoto delo naVodenski koj zaginal na 10-ti sep-temvri vo 1942 godina, govore{epretsedatelot na ogranokot IckoNajdoski. Potoa na bistata be{e po-lo`eno cve}e, a vo salata na ogra-nokot na zadol`itelno rastojanieod 2m sredba odr`aa ~lenovite naIzvr{niot odbor na ogranokot, del-egatite od ovoj ogranok vo ZP Pri-lep, pri {to bea razmeneti mislewai idei za ponatamo{ni aktivnostina eden od najaktivnite me|u 19-teogranoci na ZP Prilep

K.R.

ZP Prilep

Proslava i odbele`uvawa

Tri penzionerki

Page 8: BESPLATEN VESNIK ZA SEGA[NI I ZA IDNI PENZIONERI ...5. Promena na odnosot na lokalnata vlast kon penzionerite (~len 22 od Zakonot za LS) Penzionerite kako ogromna celna grupa zna-~ajno

REKLAMI PENZIONER plus 146 septemvri 20208

Page 9: BESPLATEN VESNIK ZA SEGA[NI I ZA IDNI PENZIONERI ...5. Promena na odnosot na lokalnata vlast kon penzionerite (~len 22 od Zakonot za LS) Penzionerite kako ogromna celna grupa zna-~ajno

INFOPENZIONER plus 146 septemvri 2020 9

Vo organizacija na Planinarskotodru{tvo "Gola~ka srna#, koe dej-

stvuva kako posebna sekcija na ZPDel~evo, po povod verskiot praznik"Sv Jovan#, be{e izveden planinar-

ski mar{ do mesnosta Svetite vodikaj selo Trabotivi{te.

Po srednolesna planinarska pa-teka mar{rutata od 12 kilometri

del~evskite planinari - penzione-ri ja pominaa za ~etiri ~asa.

Spored Panonskite legendi vomesnosta Svetite vodi prestojuvaleSvetite bra}a Kiril i Metodij, koime|u mesnoto naselenie na Pijanec iMale{ vo gorniot tek na reka Bre-galnica, go {irele hristijanstvoto,prosvetata i pismenosta.

Planinarskiot mar{ se odr`aspored protokolite na Ministerst-voto za zdravstvo, a zavr{i so zaed-ni~ki ru~ek vo Ribnikot "@elevi-ca#.

Do krajot na sezonata penzioneri-te - planinari od "Gola~ka srna#imaat zacrtano u{te nekolku plani-narski turi na terenite na planini-ta Golak, Vlaina i Osogovo.

- Golem e interesot za dru`ewena penzionerite od Del~evo, prekuplaninarski mar{evi, za {to govorifaktot deka na sekoj nareden mar{brojot na u~esnicite se zgolemuva, -veli Vojo Mi{evski, pretsedatel naPD "Gola~ka srna#.

Vasil Manevski

Penzionerite od Ko~ani, koi sna-bduvaweto so ogrevno drvo go

vr{ea preku ZP Ko~ani, spokojni izadovolni }e go do~ekaat po~etokotna grejnata sezona - drvata gi dobi-ja vo proletnite i letnite mesecizaklu~no so mesec avgust, eden me-sec porano do dogovorenoto so dos-tavuva~ite.

Osven zadovolstvoto na penzio-nerite od vremeto na dostavata, tiese zadovolni i od kvalitetot na dr-voto kako i od kvantitetot. Godina-va nema{e poplaki nitu drugi nega-tivni reakcii. Dostavuvaweto nadrvata go izvr{ija DOOEL firmite

"Maktrans# Peh~evo i "Juglans# Ko-~ani. "Maktrans# prezema obvrska zadostava na 512 lica, a "Juglans# 172lica po 6 kubika za pretplatnik.

Uspe{nata realizacija na progra-miranata aktivnost za snabduvawena drva na svoi ~lenovi ne be{e ne-o~ekuvana ili po zasluga na firmi-te dostavuva~i. Sekako rezultatotproizleze od odli~noto menaxira-we na taa aktivnost od strana napretsedatelot na ZP Ko~ani i zado-l`enite lica od upravata na zdru-`enieto. Aktivnosta zapo~na u{tevo dekemvri minatata godina koga seizvr{i prijavuvaweto na zaintere-

siranite penzioneri; po Nova godi-na (vo januari) be{e tenderot, a po-toa i sklu~en dogovor so odbranitefirmi. Vo dogovorite bea precizi-rani rokovite na po~etok (mart) izavr{ok (kraj na septemvri) na dos-tavata na drvata kako i dinamikatai rasporedot. Dostavuva~ite bea ob-vrzani dostavata da ja vr{at po re-dosled od spisokot {to go dobivaaod upravata vo zdru`enieto i sed-mi~no da dostavuvaat izve{taj zarealiziranoto. So dogovorite be{eutvrden i na~inot na pla}aweto -periodi~no za koli~inata {to vo tojmoment be{e ispora~ana.

Penzionerite drvata gi otplatu-vaa na osum rati po~nuvaj}i od fe-vruari. Spored evidencijata vo zd-ru`enieto, a taa uredno e vodena,pla}aweto e navremeno i uredno.

Primer kako treba da se raboti!Ampo Arsovski

ZP Ko~ani

Uspe{na realizacija na dostavuvaweto ogrevno drvo

Grupa od 50 penzioneri "~lenovina ZP Struga#, letuvaa sedum de-

novi vo turisti~kiot grad Dra~ vososedna Albanija, vo hotelot

"Grand#. Ova grupa za prvpat bea naletuvawe bidej}i takva e odlukatana ZP Struga, prednost imaat koi nebile na letuvawe.

Popatno penzionerite napravijanekolku kratki pauzi za osve`uva-we. So interes i voshit gi razgledu-vaa komplesite polni so ubavina so-

brani na edno mesto. Potoa patotgi vode{e do primorskoto grat~eDra~, kade {to penzionerite odZP Struga so godini letuvaat naova prekrasno mesto. Najgolemiotdel od penzionerite prvpat imaamo`nost da go posetat Dra~ i od-morali{teto.

Dra~ - primorski grad vo Alba-nija koj izleguva na JadranskoMore. Pretstavuva sedi{te naDra~kata oblast sredna Albanija,na 35 kilometri od glavniot gradTirana. Dra~ pretstavuva najgo-

lemo pristani{ta vo Albanija iva`na porta kon Sredozemjeto, a toago pravi najzna~aen grad vo razvojotna ekonomijata vo zemjata. Toj e vsu-

{nost i najstariot grad vo Albanija.Penzionerite sekoja ve~er se {e-

taa na razli~ni lokacii, pokraj po-setata na pazarite tie kupuvaa i pone{to za spomen i se}avawe od ovaletuvawe. Pokraj kapeweto vo mors-kata voda i son~aweto na toplitepla`i, najinteresna zabava im be{eme|usebniot turnir vo {ah {to im goorganizira{e Bahi Spaiju, ~len na{ahovskata ekipa pri ZP Struga.

Pretsedatelot na Zdru`enieto napenzioneri Struga, Milorad Trpos-ki, vo vrska so ova letuvawe istak-na: - Letuvawata, a posebno onie vostranstvo, se mnogu interesni i pri-fatlivi i od penzionerite, bidej}idoa|a do izraz dru`eweto, me|useb-noto zapoznavawe, no i zapoznavawena mestata i dr`avite kade {to sepatuva odnosno kade {to se letuva,- a sekratorot na ZP Struga IzeirMustafai isto taka istakna deka zavreme na patuvawata i prestojot voDra~, bea sprovedeni site merki zazdravstvenata za{tita na prisutni-te od koronavirusot.

Stojan Kukune{oski

ZP Struga

U{te edno nezaboravno letuvawe vo Albanija

ZIT - KIP Tetovo

Ednokratna pari~na pomo{za 90 penzioneriSo odluka na nadle`en organ pri

Zdru`enieto na invalidi natrudot i korisnici na invalidskapenzija vo Tetovo, na 90 ~lenovi imse dodeluva ednokratna pari~na po-mo{. Kako {to informira{e GidoBoj~eski, pretsedatel na Zdru`eni-eto, na 60 penzioneri im se dodelu-vaat po 2.000 denari ednokratna pa-ri~na pomo{, glavno na penzioneriso poniski penziski prihodi, a koise spravuvaat so pote{ki bolesti.Vakvata sostojba se izvlekuva popodatocite {to se izvlekuvaat odgri`livo podgotvenite socijalnikarti za sekoj ~len, kako i od pred-lozite i mislewata na 27-te pret-sedateli na mesni organizacii. Nau{te 30 ~lenovi na ova Zdru`enieim se dodeluvaat po 1.000 denaripari~na pomo{ po povod denot i ne-delata na hendikepiranite lica vona{ata zemja.

Inaku, vo ZIT - KIP Tetovo se os-

tvaruvaat kontinuirani aktivnostivo zavisnost od uslovite i protoko-lite za spravuvawe so koronaviru-sot. Ova osobeno i poradi faktot{to ovaa kategorija ~lenovi e naj~u-vstvitelna na posledicite od viru-sot kovid-19.

Pretsedatelot Boj~evski ni re~edeka godinava se otka`ani nau~no -popularnite ekskurzii i sportskinatprevari, tokmu poradi opasnos-tite od pandemijata na virusot.

Vo ova zdru`enie se vr{at podgo-tovki za odr`uvawe sve~ena sednicapo povod denot i nedelata na hendi-kepiranite. Vo zdru`enieto ~lenu-vaat 2.300 ~lenovi, podredeni vo 27mesni organizacii. Na poslednatasednica razgleduvan e izve{tajot zarabota i napraven e osvrt, a finan-siskite rezultati se oceneti kakopozitivni, so vnimatelno odnesuva-we kon prihodite i rashodite sporedfinansiskiot plan. G. Eftoski

ZP Veles

Humanosta pred s¢Za vreme na golemite do`dovi koi

ja zafatija na{ata zemja, vo Ve-les i Vele{ko, na 9-ti avgust 2020godina se slu~ija golemi poplavi.Najmnogu nastrada naselenieto odnaselbata Prevalec kaj Veles. Tamubea poplaveni mnogu ku}i: se urni-saa pokrivi, popa|aa yidovi, a najs-tra{no od s¢ be{e {to od toa nev-

reme `ivotot go zagubija i dvajcalu|e. Imeno edna `ena sakaj}i da sespasi od vodata koja i navlegla voku}ata i imalo opasnost da se udavi,skoknala od prozorecot, a razula-venata voda ja odvlekla i taa za ku-so vreme se udavila i po~inala.Drugiot slu~aj, da ne e grozomoren,}e se nare~e{e herojski, bidej}imlado mom~e sakaj}i da spasi neko-lku policajci koi do{le na uvid,

padnal vo nadojdenata reka vo ednaod suvodolnicite vo toj kraj. Nego-voto telo e pronajdeno posle dese-tina dena. @alno, da ne se povtori!

Vo ovaa nesre}a penzionerite nebea zaboraveni. U{te prviot denKomisijata za socijalni pra{awa,kako i pretsedatelot na Zdru`eni-eto na penzioneri od Veles se naj-

doa na mestoto na nesre-}ata. Gi razgledaa uni{-tenite ku}i, dvorovite,rasplakanite lu|e koi nemo`ea da ja soprat `altapo zagubenite i is~ezna-tite, po razurnatite ku}i,razbeganite doma{ni `i-votni i vedna{ sednaa nasostanok na koj donesoaodluki da im se pomognena sogra|anite koi gi sna-

{lo nesre}a barem so po nekoja pa-ri~na nadoknadakako prva pomo{kolku da ja saniraat svojata bolka.

Ovaa pomo{ e u{te eden dokaz zo-{to postojat na{ite zdru`enija. Dase pomogne onamu kade {to treba: nanastradani, na bolni, na iznemo{-teni... Sekade kade {to treba da sepomogne vo dobro i vo zlo! Vo sekojhumanosta da e pred s¢!

N. Aleksoska

ZP Gevgelija

Septemvri sekoga{ aktivenPenzionerite od ZP Ge-

vgelija prodol`ija sosvoite aktivnosti osobe-no vo mesec septemvri.Volonterstvoto vo zdru-`enieto prodol`i taka{to penzioneri - volon-teri go is~istija i go ure-dija dvornoto mesto i po-

stavija vlezna porta na vikendicatana zdru`enieto vo Smrdliva vodana Ko`uv. Vo vikendicata i ova letose odmoraa na{i penzioneri, se ra-zbira po~ituvaj}i gi merkite na za-{tita od virusot.

Od napu{ten objekt penzioneriteadaptiraa i oformija penzionerskiklub vo s. Moin koj treba da se otvo-ri vo tekot na ovoj mesec.

Isto taka peja~kata grupa "SavaMihajlov# pri ZP Gevgelija }e u~es-tvuva na Regionalnata muzi~ka re-vija {to }e se odr`i vo Stobi, po~i-tuvaj}i gi preporakite od SZPM.

Ovoj mesec po vtor pat }e se odr`ii manifestacijata "Penzionerite na

velosipedi# i serabira }e se pro-slavi i 20-ti Se-ptemvri denot napenzionerite.

Vo Gevgelija seodr`a i 14. izda-nie na "Smokvija-da 2020# ~ij orga-nizator e zdru`e-nieto na gra|ani"Tera#. So se~ewena zelenata len-ta i promovirawezdrav `ivot i zd-rava ishrana ma-nifestacijata za-po~na na 1.9.2020.Se natprevaruvaa

13 ekipi i poradi pandemijata slat-koto od zreli smokvi se vare{e vodoma{ni uslovi, a komisijata goslede{e vareweto preku videozapi-si. Nema{e muzi~ka programa. Po~e-tokot se odbele`a sportski odnosnoko{arkarot na klubot "Ko`uv# odGevgelija Vili Xekson gi promovi-ra{e tr~aweto i smokvata kakozdrav na~in na `ivot. Pod pokrovi-telstvo na gradona~alnikot i vo so-rabotka so Domot na kulturata beadodeleni po dve prvi, vtori i tretinagradi. Me|u u~esnicite ima{e ipenzioneri koi so svoeto iskustvo gonapravija najdobroto slatko.

Janka Uzunova

ZP Del~evo

Planinarski mar{ do Svetite vodi kaj selo Trabotivi{te

Zdravstvenata za{tita i zdravst-venoto osiguruvawe se oblasti

koi se postojano vo fokusot naSZPM. Kontinuirano kako rezultatna aktivnostite na Sojuzot mnogupra{awa se unapredija vo zdravst-venoto osiguruvawe kako {to e pra-{aweto na kvotite, osloboduvawena penzionerite od participacija zabolni~ko lekuvawe, barawe za a`u-rirawe na Pozitivnata lista na le-kovi, funkcionirawe na terenskiot

doktor i podvi`nata apteka vo ru-ralnite sredini i dr. No, sepak imapra{awa koi s¢ u{te ne se re{eni aedna od pozna~ajnite aktivnosti eza{tita na zdravjeto na licata odtretata doba.

Korisen proekt - ideja, nesomne-no e potrebata od otvorawe Stoma-tolo{ka zdravstvena ambulantakoja porano funkcionirala vo ra-mkite na zdravstvenite domovi.Idejata e vo niv da se davaat mali

stomatolo{ki uslugi na penzione-rite so koi tie sekojdnevno se so-o~uvaat. Ovie uslugi delumno }egi izvr{uvaat penzioneri-volon-teri kako humana-volonterska ra-bota, a korisnikot na penzija }ebide zadovolen bidej}i za malaproteti~ka usluga ne bi ~ekal vodolgi redici.

Ovoj proekt }e bide razgledan iod Komisijata za zdravstvo i so-cijalna politika na Izvr{niotodbor na SZPM, a ponatamu proce-suiran do nadle`nite organi.

Stanka Trajkova

Korisen proekt - ideja

Edna od celite na SZPM i dejnos-tite so koi tie se ostvaruvaat, e

pottiknuvawe na izdava~kata dej-nost i tvore{tvoto. Pottiknuvawe-to na penzionerite, ~lenovi naSZPM, e regulirano so Pravilnikza finansiska poddr{ka. Bidej}itaa se realizira pove}e godini na-nazad, objaveni se pove}e dela pod-dr`ani od Sojuzot. Avtorite ~ii

dela se so finansiski nadomestokimaat obvrska na raspolagawe naSojuzot da otstapat po 5 primeroci.

Vo 2019 godina na 11 penzioneri eodobrena finansiska poddr{ka zaizdava~ka dejnost i tvore{tvo, a vo2020 godina dobija 14 penzioneri.So cel objavenite dela poddr`aniod SZPM da bidat poblisku do pen-zionerite, od ovaa godina ovie kni-

gi se na raspolagawe na site penzi-oneri koi }e projavat interes dapro~itaat nekoe od raspolo`ivitedela i povtorno da ja vratat kniga-ta za da mo`at da ja pro~itaat idrugi korisnici na penzija. Ovieknigi mo`at da se pozajmat vo pros-toriite na SZPM sekoj den od 9 do11 ~asot. Na ovoj na~in mo`e da sigi razubavite penzionerskite deno-vi, a knigite od vas doa|aat do vas!

K.S.A.

Knigite od vas doa|aat do vas

Page 10: BESPLATEN VESNIK ZA SEGA[NI I ZA IDNI PENZIONERI ...5. Promena na odnosot na lokalnata vlast kon penzionerite (~len 22 od Zakonot za LS) Penzionerite kako ogromna celna grupa zna-~ajno

TRIBINA PENZIONER plus 146 septemvri 202010

Poradi virusot "KOVID 19# re~isi{est meseci sme zaglaveni glavno

vo na{ite domovi. Go nema aktivniotsocijalen `ivot na site nivoa, pro{e-tkite, dru`bite, proslavite, seden-kite so na{ite najbliski prijateli,rodnini, kolegi, poznajnici, ni falitoj po{irok, pootvoren socijalen `i-vot posebno na nas penzionerite. Zadobroto na site treba da se potrudimeme|u nas da ima prijatelstvo, qubov,so~uvstvo, tolerancija, razbirawe, aza po{irokiot socijalen `ivot, segaza sre}a gi imame telefonite, socija-lnite mre`i i site drugi elektronskimo`nosti koi na nekoj na~in ni se za-mena za aktivnite dru`ewa. Tie segani se glavniot prozorec kon svetot,mo`nost da dopreme do mnogu infor-maci, do nastani {to se slu~uvaat, ana koi ne mo`eme da prisustvuvame, nopred s¢ da se dru`ime so na{ite naj-mili i so prijatelite. Se nadevam de-ka ovaa sostojba brzo }e pomine i dekanaskoro }e prodol`ime so normalniot`ivot i so dru`ewata so na{ite pri-jateli.

Prijatelstvoto e va`no. Postoi iMe|unaroden den na prijatelstvoto, 30juli. Na toj den treba malku pove}e darazmisluvame za na{ite prijateli, zadru`bite, da se slu{neme so nekoi odniv, da spodelime po nekoj ubav zbor,da ja spodelime i sre}ata i tagata.

Jas vo `ivotot steknav pove}e dob-ri prijateli so koi sekojdnevno komu-nicirame, si pomagame, se te{ime, seraduvame i se sovetuvame za rabotite{to ni se slu~uvaat. Imam prijateliso koi se dru`am edna, 5, 10, 15 godi-ni, no i 50 godini. Sekoj od moite pri-jateli si e poseben i ima svoi osobe-nosti koi jas gi po~ituvam, gi sakam, sosekoj od niv si imam poseben odnos ikomunikacija. Nivnata razli~nost miovozmo`uva da imam pobogat socijalen`ivot.

Sekoe prijatelstvo zapo~nuva some|usebno vnimanie, so po~it i zaemnasimpatija. Vo gradeweto na prijatel-stvoto dvete strani treba podednakvoda se trudat i da vlo`uvaat, da nemalicemerie, qubomora, tuku da ima tr-penie, tolerancija, so~uvstvo, qubov.Prijatelstvata vo razli~en period od`ivotot se so razli~en intenzitet,

{to e i normalno, zatoa {to`ivotot e dvi`ewe koe so-dr`i prepreki, raskrsnici,padovi i podemi, sostojbikoi vlijaat na na{ite odne-suvawa. Mnogu lesno e da seprekine edno prijatelstvo,

no mnogu te{ko e da opstoi ili da sesozdade.

Od `ivotot imam nau~eno deka koga}e vidam deka ne{to ne odi vo ednoprijatelstvo, najdobro e da se trgnammalku nastrana. Da mu dadam vreme ina prijatelot i na sebe si, za da nemaizbrzani odluki i zborovi za koi po-toa bi se kaele. A i podobro e sostoj-bata kakva {to e da preno}i, zatoa{to so ladna glava podobro razmislu-vame. Potoa da se soo~ime so prijate-lot i da ja barame vistinskata pri~i-na, zatoa {to mo`ebi se raboti samoza nedorazbirawe, nervoza predizvi-kana od sosema drugi slu~uvawa. No,ako i pokraj toa sepak ne odi, toga{dostoinstveno se povlekuvam.

Dragi penzioneri na krajot sakam davi ka`am deka sekoj den e poseben, ne-koga{ dobar, nekoga{ lo{, nekoga{te`ok. No sepak sekoj nov den e u{teeden podaren den na `ivot, u{te ednastranica od knigata na na{iot `ivot.Zatoa da se potrudime i vo ovie uslo-vi sekoja nova stranica da ja ispi{emeso najubavi misli i dobri dela, so so-zdavawe na ubavi prijatelstva i mir ispokoj. Na krajot eve nekolku ubavimisli za prijatelstvoto:

- Vnimanieto e prviot ~ekor za soz-davawe na edno prijatelstvo.

- Ne gi odbirajte zborovite, odbi-rajte gi prijatelite so koi }e zboru-vate.

- Vistinskite prijateli se retkikako biserite, koga }e gi najdete ~u-vajte gi.

- Za da opstane edno prijatelstvotreba postojano da se neguva.

- Ne e va`no kolku, tuku kakvi pri-jateli imate.

- Prijatelot e ramo za potpirawe,uvo za slu{awe, srce za razbirawe.

- La`nite prijateli se kako senki-te, gi ima koga e son~evo, a gi snemuvakoga e obla~no.

- Ako pri sekoja prijatelska uslugavedna{ pomisluvate na protivuslugaili blagodarnost, toga{ ne ste daru-vale, tuku ste prodale usluga.

- Ne gi kinete grubo ni{kite naprijatelstvoto, bidej}i ako sakate po-vtorno da gi vrzete, }e ostane jazol.

Sowa Smileska

ZP OVR na RM

Za prijatelite i prijatelstvoto

Cel `ivot se pretstavuva kako cve}e, a toj da ti bidecve}e ama na zloto

Koga }e te udrat so tvoj kamen po glava, krajno vremee da proveri{ {to ima{ vo nea.

Go mrazam grevot, a gre{nicite - mene.Od angeli i demoni ima s¢ pomalku vozduh za obi~ni-

te lu|e. Se obiduvaat da ne iskorenat, onie bez koren.Kaj nas nema nepliva~i. Site plivaat vo - dolgovi.Gi krenaa glavite koga vodata im go pokri vratot.Me|u ajkulite ne mo`e da opstane nitu najdobriot

pliva~.Koga ne e dovolno {to go kreva{ glasot, kreni go

stapot!Pomina vremeto koga kriminalcite bea me|u nas. Sega

nie sme me|u kriminalcite.Koga i vrap~iwata pro~r~orija i toj se javi protiv

nepravilnostite.

Ona {to go nema{ vo glavata, ne baraj go vo xebot.Misle{e deka sme selo bez ku~iwa. Koga mu se pu{-

tija be{e docna!Drvo bez koren vetrot }e go kutne. ^ovek bez koren gi

kutnuva site okolu sebe.Otkako izvle~e s¢ okolu sebe, im ostavi na drugite

da go izvlekuvaat podebeliot kraj!Tolku im porasnaa apetitite, {to zapo~naa da se

jadat me|u sebe.Ne e va`no kolku denovi ste pro`iveale, tuku kolku

ste zapametile.Lo{o e koga na vrtikapata }e mu se svrti i umot.I pri najpoln stomak okoto ostanuva nenasitnoAko ne mo`e{ da ostavi{ pe~at od tvoeto postoewe,

nemoj da im zape~atuva{ sudbinata na drugiKoga rabote{e mu zemaa so kutla~a, a sega mu davaat

so la`i~e!"D-r Haxi-Vaskov#

Sosedot od sprotiva go zabele`avkako mirno stoe{e na prozorecot i

ova kako i sekoe utro go pozdravuva{enoviot den. Pogledot mu be{e zaski-tal nekade na sprotivnata ulica. Sa-kav da pro~itam ne{to od negoviotlik, od pogledot, od negovata tenkastava dodeka mirno stoe{e i naliku-va{e na zaboravena statua. Slu{navdeka pred nekoe vreme po~inala nego-vata sopruga, sitna `ena, {to go milu-va{e cve}eto na terasata i tivko pot-pevnuva{e, duri se setiv i na pesnata"Karanfilo filfilo mome#.

Sega sosedot stoe{e nemo, isklu~enod glasovite okolu sebe so zakotvenpogled do vlezot, kako da ja ~eka{e odnekade da se pojavi i da mu mavne, damu se nasmee so nejzinata ubava nas-mevka.

Kolku ponekoga{ `ivotot nalikuvana onoj starinski razboj koj so ni{kitego tkae `ivotot, ponekoga{ so veselii ubavi boi ili so sivite, koi isto sedel od `ivotniot kilim.

Sosedu, dobro go poznavam toj pog-led svrten napred a vnatre vo sebe gilista{ spomenite. Poznata mi e ti{i-nata, mnogupati so nea imam zboruva-no, i ti }e go prepoznae{ toa koga taa}e ti prozbori.

Zatoa, begaj od prozorecot, vlezi voprostorot vo koj vozduhot u{te mirisana nea, najdi ja nejzinata pesna i pu{tija {to poglasno, za da mo`e da ja pobe-di tvojata taga. Ne gledaj kon vratatakoja nema koj da ja otvori, da vleze zada go ispolni toj prazen prostor. Tezamoluvam raboti ne{to, napravi kafei dozvoli negovata gor~ina da se iz-me{a so gor~inata vo tvojata utroba.Samo ne zemaj gi v race albumite soslikite koi go raska`uvaat va{eto`ivotno patuvawe, veruvaj mi }e gi na-topi{ so solzite koi ne umeat da sezaprat.

Pogledni vo ogledaloto toa }e te

ubedi deka u{te postoi{ i ne pla{ise od likot {to vo nego }e go vidi{,sepak toa si ti skr{en na mnogu par-~iwa koi ne mo`e{ da gi pronajde{, nosepak si ti. Ako tagata e pote{ka zemija vo pregratka, }e mora{ i nurni se vonejzinata pernica i zapla~i na glas.Pla~ot }e te ispla{i, }e si re~e{ nee tvoj, no neva`no pu{ti go neka izle-ze i predadi se vo racete na tagata.Ako nekoi mudraci ti ka`uvaat dekavremeto ti e prijatel i toj }e ti pomo-gne, ne im veruvaj. Vremeto samo kakona |erdan gi ni`e spomenite koi u{tepove}e }e nate`nat i }e gi nosi{ se-koga{ so sebe. Koga }e pojde{ nekadestol~eto do tebe }e e prazno, pogledi-te kon tebe }e bidat upateni so so`a-luvawe, no nikoj nema i ne mo`e da javidi i razbere prazninata vo tebe. Adecata tvoi }e te dr`at za rakata, sedodeka ne zaplovat vo svoite burnivodi vo nivnite `ivoti. ]e posaka{da im se pridru`i{ pa roditel si, nonabrgu }e se iznenadi{ deka nema{sila da pliva{ vo brzite vodi so niv,zatoa pu{ti gi ne mo`e{ da gi stasa{.Tie moraat da prodol`at so bitkiti{to `ivotot im gi nosi.

Zatoa predadi se, ne, podobro prona-jdi se, vlezi bez strav vo sebe si, i nese pra{uvaj nikoga{ pove}e "kako pos-le# zo{to ednostavno e "taka mora{#.

Narednite nekolku utra kri{um po-glednuvav kon prozorecot na mojot so-sed no go nema{e. Sigurno me poslu-{al, si velev, napravil mala pukna-tina od lu{pata na tagata, se spravilsamiot so nea i sigurno uspeal. Neko-lku nedeli podocna razbrav deka po-~inal, se predal, go krenal belotozname i ja zagubil bitkata. Sega odno-vo e so sakanata, zaedno gledaat odnekade vo nivniot prazen prozorec, nakoj sletuvaa gulabi, svedocite na niv-nata qubov.

Gi poglednuvam i gulabite se vopar, da, lesno e da se `ivee i letakoga si vo par...

Rosica Miti}

Sosedot

Komunikacijata so roditelite kogastareat ~esto znae da bide zamo-

rna. Poradi generaciskiot jaz, ~estise {ansite za konflikti i nedorazbi-rawa od razli~en vid. UmetnikotAleksandar Galitcki so godini rabo-tel so postari lu|e i gi podu~uval ka-ko da slikaat, da izrabotuvaat skulp-turi od drvo i dr. Od iskustvata {togi steknal sozdal svoi pravila za ko-munikacija so postarite lu|e, t.e. soroditelite:

1. Ne obiduvajte se da gi promeni-te - Koga sme bile deca, na{ite rodi-teli ne voznemiruvale so prikazni zamom~eto od sosedstvoto koe gi ima "si-te petki# i koe bez prigovor gi slu{asvoite roditeli. No sega, koga tie sta-reat, najverojatno za da gi nagovoritepove}e da izleguvaat, ~estopati ja go-vorite re~enicata od tipot: "Sosedotsekojdnevno {eta, a ti cel den sedi{doma#. Ne obiduvajte se da gi prome-nite. Vie ne mo`ete da gi menuvate lu-|eto vo tie godini. Ona {to mo`eme eda gi prifatime onakvi kakvi {to se.Ako nekoe lice e pu{a~, so svoite osu-mdeset godini toj verojatno ne saka dase otka`e od cigarite, bez ogled {toznae deka toa ne e dobro za nego.

2. Ne obvinuvajte se sebesi - Vi-nata ne stignuva site nas, porano ilipodocna. [to i da se slu~i, sekoga{ voeden period od svojot `ivot }e se ~u-vstvuvate vinovni: ne ste go zavr{ileona {to go pobarale od vas, ste go kre-vale glasot bez potreba itn. Ne obv-

inuvajte se sebesi. Sekoj od nas morada se gri`i za sebe i da se relaksira.Ako `iveete za da zadovolite se {tobaraat od vas va{ite roditeli, nakrajot }e dojdete vo sostojba da gi ob-vinite niv za va{iot neuspeh vo `i-votot. Zo{to ne se o`enivte? Zo{tone rodivte deca? Toa ne e odluka na

va{ite roditeli, tuku li~no va{a.Vie `ivejte go svojot `ivot, a niv pre-pu{tete im go nivniot.

3. Ne vleguvajte vo konflikt - Sopostari roditeli, ~estopati treba dase odnesuvate kako so malo dete - st-rplivo. Nikoga{ ne reagirajte na niv-nata agresija so povi{en ton ili na-vreda. Ako reagirate - vie gubite. So-slu{ajte gi i obidete se da go re{iteproblemot ili pri~inata za predi-zvikanata voznemirenost. Ova e edin-stven na~in na koj, na krajot, nema dase ~uvstvuvate vinovni, bidej}i stebile vo kavga so va{iot tatko ili sosvojata majka.

4. Ne o~ekuvajte komunikacijata so

niv sekoga{ da bide zadovolstvo -Tie se nervozni, neraspolo`eni ili{to i da e. Pri~inata e bolest, gubeweprijatel ili osamenost. I tie se samolu|e, isto kako vas. Zatoa, ako se lu|e,razgovarajte so niv, ne gi po{teduvajtezatoa {to se stari. Eve {to mo`ete danapravite za da im pomognete na va-{ite roditeli:

- Poka`ete so~uvstvo, no ne i so`a-luvawe, bidej}i so~uvstvoto e mnoguva`no, no ne se odnesuvajte kako da sebespomo{ni i bedni.

- Bidete nivna poddr{ka i nikoga{ne odete kaj va{ite roditeli da se ̀ a-lite. Sekoga{ imajte dve prikazni: ed-na za niv, i druga - vistinata. Tie ce-liot `ivot go posvetile na va{iotuspeh i }e bide mnogu te{ko za niv dadoznaat deka vie ne ste zadovolni. Da-leku od toa deka bi trebalo da gi la-`ete, no vie ste pomladi i posposobniotkolku {to se sega tie vo ovie godini,pa bidete nivna poddr{ka, kako {totie bile za vas tolku mnogu godini.

- Prostuvajte. Ako denes ne mu pro-stite na svojot tatko ili majka, utremo`ebi }e bide predocna. Prosteteim, bidej}i duri i ako rekle ili nap-ravile ne{to {to ne vi se dopadnalo,toa ne bilo namerno. Morame da bide-me dovolno silni i dovolno pametniza da mo`eme da im prostime. Sekoga{imajte na um deka tie ve imaat samovas, i bez razlika kolku ste vozrasniili uspe{ni, za niv ste samo nivnodete. Maja Beleva

Soveti za komunikacija so roditelite koga se vo tretata doba

Legendata veli deka, koga {trkot }e se vrati vo nekoemesto, toa e znak deka mestoto e polno so dobri lu|e, i

zatoa }e vi raska`am edna vistinita i interesna prikaznaza redovniot gostin na penzionerite. Ni{to ne e izmisle-no, no po malku se ~ini deka e premnogu realno za da bidevistinito. Slu~kata e od sega{nosta, od pred 1- 2 meseca ibarem mene mi govori deka vremiwata i godinite pominu-vaat, no nekoi ne{ta, kolku navidum da se menuvaat, vo za-dninata ostanuvaat isti, na primer prijatelstvoto na eden{trk so demirhisarskite penzioneri.

Edinstvenata institucija vo gradot pod Bigla Planina,koja mo`e da se pofali deka {trkovite i se "kiraxii# eZdru`enieto na penzioneri Demir Hisar. Na bliskiot oxakdo Domot na penzionerite, {trkot [lap~o doa|a edinae-setta godina po red. Imeto mu go dadoa penzionerite, zara-di negoviot karakteristi~en i prodoren zvuk na {lapkaweso klunot. Toj sekoja prolet redovno se vra}a vo svoeto gne-zdo, a ovaa godina dojde ba{ na vreme. Na prvi april, neo-~ekuvano za toj period od godinata, navrnaa pove}e od 60 smsneg, a utrinskite temperaturi nekolku dena bea pod nula-ta. Se zagri`iv.

"Ako [lap~o dojde denovive }e zamrzne od stud# - si velam.Snegot kako {to dojde, u{te pobrgu i se stopi. I ba{ koga

crti~kata na termometarot se iska~i nad 20-ot stepen[lap~o pristigna. So site tie vonredni sostojbi, karanti-ni i policiski ~asovi ne uspeav da go vidam negovoto pris-tignuvawe. Verojatno do{ol no}ta na 6 april, oti godinitenanazad, sekoga{ koga }e zakasne{e nekolku denovi, ~i~koGligur, od kogo nau~iv mnogu za ovie ptici, znae{e da re~e:

- Ne se gri`i, }e dojde. Toj sekoga{ doa|a nekolku denapred Cvetnici! -

I be{e vo pravo.Koga dojdov utroto na rabota, vedna{ po~na silno da

{lapka so klunot. Kojznae, mo`ebi saka{e da me pozdravi,pa ne sme se videle od minatiot avgust, a sme stari prija-teli. Dva dena samo odmora{e od dolgiot pat vo svoetognezdo, a potoa otkako dovolno zakrepna po~na so ureduva-we i popravawe na gnezdoto, kade {to ja ~eka{e svojata pa-rtnerka, koja pristigna tri dena pokasno. [lap~o vo Demi-rhisarsko doa|a so drugi pomali kolonii na {trkovi, preds¢ poradi golemite obrabotlivi zemjodelski povr{ini,blizinata na Crna Reka i nekolkute mali ve{ta~ki akumu-

lacii kade {to ima hranavo izobilie. Toj preku ce-liot den se vrtka vo par-kot okolu Domot na penzio-nerite. Bidej}i e edinst-veniot {trk vo gradot, napenzionerite koi doa|aatvo prostoriite na Zdru`e-nieto im stana eden vidatrakcija. Stana intereseni za malite de~iwa od gradinkata 2-ri Septemvri, koja evo neposredna blizina na penzionerskite prostorii. Tieredovno doa|aat so svoite vospituva~ki da go gledaat negoi malite {trk~iwa, a pak i pticite se naviknaa na detsko-to prisustvo i kako da im godi dru{tvoto so najmalite.[lap~o i partnerkata ovaa godina dobija podmladok -~etiri mladen~iwa, no `enkata, posle nekolku denovi,koga taa proceni, samata napravi selekcija, i go otstraniod gnezdoto fizi~ki najslaboto {trk~e t.e. ona najslabotokoe nema da mo`e da go izdr`i letot do toplite kraevi najugot na Afrika. Ostanatite tri, so ve`bi i podgotovki zada nau~at da letaat, po~naa posle 50-ot den od ra|aweto,pod budnoto oko na svojata majka. Za toa vreme, [lap~o segri`e{e za hranewe na mladite, pa tie redovno na menitoimaa mali rip~iwa, `abi, razni insekti i odli~no napre-duvaa. Vo vrne`livite denovi od maj se slu~uva{e nikoj dane dojde vo Domot na penzionerite, a bidej}i {trkovitenemaat vokalen organ za proizveduvawe glas, [lap~o non-stop {lapka{e so klunot, {to be{e znak deka mu falidru`eweto i vnimanieto od lu|eto. Kon sredinata naavgust, po pravoslavniot praznik Sv. Pantelejmon, `enka-ta so svoite 3 mladi {trk~iwa trgna na jug, dodeka [lap~oostana u{te nekolku denovi.

Edno utro, koga nad gradot se pojavi jato {trkovi vo fo-rma na klin, toj im se priklu~i, no ne zaboravi da ne pozd-ravi. Na zaminuvawe, letaj}i okolu zgradata vo nizok let,so {iroko ra{ireni krilja i mavtaj}i napravi eden otpozd-ravuva~ki krug, kako znak za zboguvawe i odleta so jatoto.

Vo prolet, im se raduvame na nivnoto doa|awe, a vo esenkoga zaminuvaat, gi ispra}ame kako najbliski, so nade` igolema `elba povtorno da ni se vratat.

Zoran Stevanovski

ZP Demir Hisar

Redovniot gostin na penzionerite

Ap~iwa za zdravi

Page 11: BESPLATEN VESNIK ZA SEGA[NI I ZA IDNI PENZIONERI ...5. Promena na odnosot na lokalnata vlast kon penzionerite (~len 22 od Zakonot za LS) Penzionerite kako ogromna celna grupa zna-~ajno

KULTURAPENZIONER plus 146 septemvri 2020 11

- Sve~eniot po~etok na ovogodi{noto devettopo red Vev~ansko kulturno leto zapo~na na 15avgust so promocija na knigata so pesni "Voda zaSveti Spas# od vev~anskiot penzioner PetreAluloski, - ni re~e pretsedatelot na ZP Vev~a-ni Vitomir Kostoj~inoski, koj zaedno so Odborotna kulturnite nastani i zdru`enieto ja organi-ziraa promocijata. Na sve~enosta voditelka be-{e negovata vnuka Hristina Mir~eska, dodekapesni od knigata ka`uva{e mladata pisatelkaVerica Mukoska, a promotor na knigata be{e Mi-{o Kitanoski, koj istakna deka Aluloski prvatapesna ja napi{al pred sedumdesetina godini kako u~enik vo sredno u~ili-{te vo Kraqevo, Srbija i bila posvetena na maj~iniot makedonski jazik.Pesnata prva e pomestena vo negovata kniga "Voda za Sveti Spas#.

Me|u drugoto, urednikot na knigata Kitanoski istakna deka zna~aen poda-tok e {to, Petre Aluloski e 29-ot vev~anec {to izdava kniga so pesni, apred nego, mnogu vev~anci - avtori izdale duri 123 knigi so poezija, proza(romani i raskazi, drami i pesni za deca), so {to makedonskata literatur-na istorija e za tolku naslovi pobogata, a Vev~ani e afirmirano kako malkni`even centar.

Vo svojata kniga pesni "Voda za Sveti Spas# poetot Petre Aluloski pee zamnogu nastani {to se odigrale vo minatoto vo negovoto rodno Vev~ani, a koiostavile traen beleg vo negovata memorija, {to e isto taka, za posebno is-taknuvawe. Vo negovite pesni, odnosno stihovi, prisutni se i zborovi so ve-v~anskiot govor, kako i zborovi od tajniot (bo{ka~ki) jazik na vev~anskitepe~albari vo minatoto, so {to negovite pesni dobivaat poseben {arm i uba-vina i se ~itaat lesno i so silna vozbuda.

Vo svoeto obra}awe pred prisutnite vo dvorot na crkvata "Sveti Nikola#,(pri {to bea sprovedeni site merki za zdravstvenata za{tita na prisutniteod koranavirusot) toj re~e deka ne prestanuva so ova izdanie, tuku napro-tiv, prodol`uva da pi{uva poezija posvetena za negovoto rodno Vev~ani.Planira, vakva promocija da odr`i i vo Skopje, za svoite prijateli pen-zioneri so koi drugaruva polovina od sekoja godina, dodeka drugata polov-ina od godinata ja minuva vo svojata rodna ku}a vo rodnoto Vev~ani.

S. Kukune{oski

Za aktiven i uspe{en `ivot ne postoi re{enie koe ved-na{ }e ve dovede do celta. Dokolku sakame takov `ivot,

morame da vlo`ime li~en trud i mnogu rabota, no i profe-sionalnost i odgovornost kon ona {to go rabotime.

Vo toa ne uveri i prof. d-r Cvetan Gavrovski vo razgovo-rot koj denovive go vodevme vo negovata vikend-ku}a vo se-loto Pobo`je, Skopsko. No da trgneme po red.

Cvetan Gavrovski e roden 1947 god. Doktor e na tehni~kinauki od oblasta na elektronikata. Vo profesionalnatakariera bil redoven profesor na Univerzitetot Sv. Kirili Metodij vo Skopje. Poteknuva od semejstvo vo koe se negu-valo poseben odnos kon umetnostite. Bratot e slikar, maj-kata i sestrata isto taka poseduvaat umetni~ka darba, a iprof. Cvetan Gavrovski slika od najrana vozrast, no zara-di profesijata koja, kako {to ni re~e, se dvi`i so brzinana svetlinata, ne mo`el da i se posveti na umetnosta poce-losno, i zatoa ja odbral umetni~kata fotografija, bidej}imo`e da slika koga patuva, a da raboti na fotografiitekoga mo`e. Taka art-fotografijata e negova preokupacijanad ~etirieset godini. Prof. Cvetan Gavrovski u~estvuvalna preku dveste grupni izlo`bi vo zemjata i stranstvo, aavtor e i na edinaeset samostojni izlo`bi vo Makedonija,Bosna i Hercegovina, Bugarija, Germanija, Srbija.

Negovi osvrti i kritiki za fotografijata se publikuvanivo spisanija i vo dnevniot pe~at. ^est ~len e na `irija name|unarodni izlo`bi pod patronat na me|unarodnite fede-racii na Art-fotografijata. Po~esen ~len na bugarskataFotografska akademija, podolgo vremebil pretsedatel na Fotosojuzot na Ma-kedonija. Cvetan Gavrovski ja pretsta-vuva makedonskata fotografija nasvetskite FIAP bienalni izlo`bi voKina, [vajcarija, Italija, Ungarija,Luksemburg, Slova~ka, Irska, [panija,Indonezija, Korea. Nositel e na zva-weto Majstor na fotografija na Soju-zot na Makedonija i na zvaweto EFIAP-Excellence FIAP na Svetskata fotogra-fska federacija. Dobitnik e na mnogu-brojni zna~ajni nagradi za fotografi-ja na doma{ni i me|unarodni izlo`bi.

Go pra{avme prof. Cvetan Gavrovs-ki, od mnogute izlo`bi, dali mo`e da izdvoi nekoja, kojaposebno mu zna~i?

- Site pretstavuvawa so umetni~kata fotografija mi seva`ni i mi se golema satisfakcija, - ni odgovori prof. Ga-vrovski. - No izlo`bata {to ja napraviv na Elektrotehni-~kiot fakultet kade {to rabotev, nekako ima posebno me-sto kaj mene, a i kaj studentite na koi{to im predavav.Imeno, za niv i ja organizirav izlo`bata, so cel da im po-ka`am deka pokraj u~eweto, pokraj rabotata i profesijata,~ovek mo`e kvalitetno da se zanimava i so ne{to drugo. Nastudentite im ka`uvav deka sekojpat treba da rabotat soqubov, so volja i upornost, so profesionalnost i odgov-ornost. Toa go pravev i so li~en primer, taka {to za vremena celiot raboten vek, nitu eden ~as ne sum ispu{til, nanitu eden ~as ne sum zadocnil.

Vikend-ku}ata na Gavrovski vo Pobo`je, izobiluva so

umetni~ki dela. Na vlezot do-minira prekrasnata freska-mozaik, {to ja napravil negovi-ot brat, vo prekrasniot dnevendel freskata {to Cvetan ja iz-rabotil i pred koja go zamoli-vme da napravime fotografija,potoa negovata umetni~ka gale-rija na vtoriot kat od ku}ata, vokoja se izlo`eni golem del odnegovite art-fotografii, kakoi posebnata prostorija vo kojase smesteni starite ~asovniciso razna forma i golemina, ednaprekrasna zbirka {to Cvetan jaoformuval niz godinite {topominale. Vo ovie prostoriizabele`avme i pogolem broj iz-raboteni drveni ramki, koiCvetan samiot gi izrabotuva zavramuvawe na negovite umetni-~ki fotografii. Site ovie vre-dni umetni~ki dela, gi videle ise odu{evuvale, golem broj poz-nati imiwa na art-fotografi-jata od zemjava i stranstvo so koi Cvetan neguva zaedni~kiodnosi i komunikacija.

Seto ova, site ovie aktivnosti, na Cve-tan mu davaat pogolem optimizam i `elbaza aktiven `ivot i vo penzionerskite go-dini. Zaedno so soprugata Taska, u`ivaatvo vremeto {to sami si go kreiraat, vo vi-kendi~kata, okupirani so sekojdnevniteaktivnosti, daleku od koronata i od opas-nostite {to taa mo`e da gi donese.

Go pra{avme na{iot doma}in koja e ne-govata sledna aktivnost?

- Mojata nova kniga posvetena na umetni-~kata fotografija, - ni odgovori profe-sorot.

- Rabotite na nea se vo zavr{na faza iverojatno naskoro }e izleze od pe~at. Vo

nea }e bidat objaveni golem broj umetni~ki fotografii na-praveni vo zemjava i vo stranstvo, koi u{te edna{ }e ni japotvrdat mo}ta na fotografijata.

I bidej}i kako penzioner imam pove}e vreme, mo}ta nazabele`uvawe na posebnostite vo sekojdnevnio `ivot, se-kojdnevnite komunikacii so lu|eto, kontaktite so preuba-vata priroda {to me opkru`uva, so lu|eto i prirodata voPobo`je, e pogolema. I site tie posebnosti gi ovekove~uvami pogolemiot del }e zazemat mesto i vo mojata nova kniga. Ibidej}i vo ovie korona-meseci ne mo`eme da gi neguvamedrugaruvawata so familijata i so prijatelite koi ni gi za-jaknuvaat odnosite so niv, celosno i se posvetuvam na ovaamoja rabota, koja aktivno ja rabotam paralelno so profesi-jata, i koja mnogu mi zna~ela niz godinite nanazad, i s¢ u{temi zna~i.

Cvetanka Ilieva

Sekoja sredba so istaknatata in-terpretatorka na narodni pesni

Zaharinka Milosavlevi}, po~nuvaza pesnata i zavr{uva so pesna. Po-radi epidemijata so koronavirusotrazgovorot so nea go vodevme tele-fonski. Za nea pesnata e `ivot, `i-votot - pesna. Vo ubavata makedons-ka izvorna pesna, toa neprocenlivobogatstvo na makedonskata kultura,se vqubila u{te vo ranite detskigodini vo rodniot grad Prilep. Ot-kako go oblagorodila nejzinoto srce,pesnata stanala nerazdelna od nea.

- Se se}avam kako da be{e v~era,peev na u~ili{nite priredbi vo OU"Rampo Levkata#. Potoa pesnite beasekoga{ so mene. Po te{kite momen-ti pesnite mi davaa sila i hrabrost.Vo migovite na radost na site im po-daruvav ubavina so niv. - Qubovtakon pesnite ja ispolnuvala i vo gim-naziskite godini vo prilepskatagimnazija "Mir~e Acev#. So golema`elba za zbogatuvawe na muzi~kotoobrazovanie stanala student na Pe-dago{kata akademija vo Skopje. Idenes so vozbuda i po~it se se}avana svoite profesori Vlastimir Ni-koloski i \or|i Smokvarski. Po za-vr{uvaweto na Akademijata ednau~ebna godina bila nastavni~ka pomuzi~ko obrazovanie vo Prilep, apotoa {est godini bila ~len na tea-tarot Vojdan ^ernodrinski.

I taka, godinite si te~ele kakoreka, qubovta kon pesnata ostanu-vala. Nekoga{noto devoj~e od gradotna `oltoto zlato, denes sedokosadama koja nabli`uva kon osmata de-cenija od `ivotot, so odbrani zbo-rovi i rastreperen glas ja tkae pri-kaznata za prvite u~ili{ni denovi,za profesijata {to go ispolnila ne-jziniot `ivot, no i za sega{nata nej-zina aktivnost kako penzionerka.

- Moeto profesionalno dru`eweso makedonskata narodna pesnaintenzivno po~na koga stanav ~lenna Redakcijata na narodni pesni naRadio Skopje. Tamu pominav najgolemdel od mojot raboten vek. Toa se ne-zaboravni godini. Imav sre}a da gizapoznaam makedonskite muzi~kivelikani: Aleksandar Sarievski,Vaska Ilieva, Nikola Badev, Mir-vet Belovska, Kiril Man~evski idrugi. Tie bea moi idoli i so svoite

pesni me mo-tiviraa pot-vore~ki da ise posvetam nanarodnata mu-zi~ka umetno-st. Taka peev isnimiv stope-desetina iz-vorni narodnipesni.

Inspirira-ni od nejzinite se}avawa ja pra{av-me kako e da se raste, da se `ivee ida se staree so pesnata.

- Ve}e rekov, pesnata ja zasakavu{te kako dete. Taa du{ata ja milu-va, `elbite gi raskriluva, ~ovekotepreku nea se raduva, no i taguva. Voletopisot na makedonskiot narod,pesnata e biser {to sveti kako son-ce. Samo kako primer, koga ja slu{a-me nepovtorlivata izvedba na "Zaj-di, zajdi# od Sarievski nie ja do`i-vuvame mladosta kako ne{to skapo-ceno po koe neute{no `alime. Jasrastev, se oformuvav kako li~nostso pesna, so nea `iveam i denes. Sumpeela na mnogu mesta, vo mnogu sre-dini. Lu|eto so zadovolstvo gi slu-{aa moite pesni: Moma Katerina,Po{lo mome na voda, Nie sme rodmakedonski, i drugi. Toj {to edna{ja zasakal pesnata ostanuva nejzinve~en sopatnik. Pesnata e del i odmoite sega{ni penzionerski aktiv-nosti. So `elba da pridonesam zapoaktivno stareewe na penzioneri-te vo ZP \or~e Petrov, jas pove}egodini rakovodam so peja~kata i ig-roornata grupa vo ova zdru`enie.Nastapuvame na op{tinski, regiona-lni, republi~ki i na drugi manife-stacii. Za uspehot na tie nastapizboruvaat nagradite osvoeni voSlovenija, vo Srbija i na drugimesta.

Na{iot razgovor go prekina edentelefonski povik.

- Se javija od ZP \or~e Petrov. Mepra{uvaat dali sum slobodna dapojdam na proba so peja~kata grupa.Se soglasiv. I pokraj pandemijatanie penzionerite rabotime. Zatoa iza mene nema fajron, - re~e i tivkopo~na da pee, zablagodaruvaj}i se zarazgovorot.

Pero Milenkoski

Sredba so Zaharinka Milosavlevi}, interpretatorka nanarodni pesni

Rano e za fajron

ZP Vev~ani

Promovirana kniga so pesniod Petre Aluloski

Poznatiot ohridski profesor po is-torija, nau~en istra`uva~ i isto-

ri~ar d-r Pavle Mitreski neodamna naohridskata javnost i prezentira{e trinovi dela: "Mihajlo Idvorski Pupin#(Od Idvor do Vev~ani), "Studii za Oh-ridsko-stru{kiot region# (4 kniga) i"Srpski dokumenti (1890-1940)#. Pro-motori na knigite bea prof. d-r \or|iTonovski i m-r Dimitar Smileski, anastanot {to se odr`a na brodot "Ale-ksandrija# na ohridskoto pristani{tego moderira{e Mil~o Jovanoski.

Profesor d-r Pavle Mitreski e do-lgogodi{en istra`uva~ na likot i de-loto na Mihajlo Pupin, komu mu ima po-sveteno pove}e nau~ni trudovi i knigi.Vo poslednata "Mihajlo Idvorski Pu-pin# (Od Idvor do Vev~ani), toj otkri-va novi detali od `ivotot na MihajloPupin koj del od `ivot go minal voovie krai{ta. Me|u novite podatoci{to gi potvrduvaat bliskite vrski naPupin so Makedonija se dokumentite sokoi Pupin vo 1925 godina e proglasenza po~esen gra|anin na Ohrid, pismo naPupin vo koe se zablagodaruva na oh-ri|ani za podarenata rezba, dokumentiza odr`an parastos vo crkvata "SvetaBogoridica Kamensko# vtoriot den poupokojuvaweto na golemiot nau~nik,objaven i nekrolog za negovata smrt...

- Sobiraj}i istorski materijali,dokumenti za op{testvenite istoriskizbidnuvawa dojdovme do nepobitni so-znanija za nespornata vrska na rela-cija Mihajlo Idvorski Pupin i Make-donija. Toa go priznava i Srpskataakademija na nauki i umetnosti, moitetrudovi posveteni na Pupin mi se kakovtora doktorska disertacija. - istak-na avtorot Mitreski.

Vo ~etvrtoto prodol`enie na "Stu-dii za Ohridsko-stru{kiot region#,

profesorot Mitreski otkriva novidetali od `ivotot na golemite isto-riski dejci od ohridskiot kraj kakoPetre Piruze Majski i Hristo Uzunov.Vredni istoriski materijali se pome-steni i vo knigata "Srpski dokumenti(1890 - 1940)# koja isto taka sodr`idosega nepoznati i neobjaveni origi-nalni dokumenti. Poto~no stanuvazbor za trajni istoriski zapisi {tomnogu mo`at da koristat vo nekoi na-tamo{ni istra`uvawa.

- Kako primer bi izdvoil 40 origi-nalni stranici materijal so opis naohridskiot okrug od Sveti Naum s¢ doDebar, napi{ani vo 1914 godina od to-ga{niot gradona~alnik Jovan ]irko-vi}. Toa e interesen materijal {to ~i-tatelite }e mo`at da go ~itaat kakoroman, - re~e 88-godi{niot Mitreski.

Delata na vredniot i neumoren nau-~en istra`uva~ Pavle Mitreski }e os-tanat kako vreden spomen za idnitegeneracii za istorijata na Ohrid i naMakedonija.

D-r Mitreski e roden vo seloto Vi-{ni, Stru{ko, vo 1932 godina. Rastelvo mnogudetno semejstvo i duri po vio-rot na vojnata vleguva vo u~ili{tniteklupi. Po zavr{uvaweto na osnovnotoobrazovanie, imal golema `elba zanauka i zatoa insistiral i uspeal dagi nagovori roditelite da go pu{tat voBitola da u~i vo U~itelskata {kola, adiplomiral na Filozofskiot fakul-tet vo Novi Sad. Otkako diplomiralistorija go povikale da ostane i daraboti vo Belgrad, no, Mitreski sevratil vo Ohrid i Makedonija. Od de-ne{en agol toj veli deka nikoga{ ne sepokajal. Po nekolku peripetii, stignu-va do direktor na ohridskiot Istori-ski arhiv. Vo me|uvreme se `eni soElena, Lenca, qubov od detstvoto koja

bila rodena vo Bukure{t, no po potek-lo od Vi{ni. Nivna najgolema radost e}erkata Zorica koja e ve}e vozrasna,oma`ena vo Struga i ima dve decaCvetan i Monika, koi se posebnatagordost na d-r Mitreski.

Kako istori~ar istra`uval mnoguli~nosti i nastani od istoriskoto mi-nato na Ohrid, posebno od vremeto na19 i 20 vek. Napi{al pove}e dela pos-veteni na Ohrid i Makedonija, za {tose zdobil i so visoki priznanija. Napo~etokot na osumdesettite d-r Mit-reski ve}e predava na Pravniot, a po-docna i na Tehni~kiot fakultet voBitola, kade {to ostanuva do penzio-niraweto, celi tri decenii.

Mirisot na arhivskite depoa go sle-di nasekade. D-r Mitreski napi{alokolu 150 referati vo i nadvor odMakedonija. Zad sebe ima 12 knigi, odkoi najmnogu slava mu donele dveteposveteni na Mihajlo Pupin, za koi godobiva Medalot "Mihajlo Pupin# naj-visokoto odlikuvawe na Fondacijata"Mladen Selak# od Srbija. Gord e i naistra`uvawata svrzani so Petar ^au-lev i Kuzman Josifuski - Pitu. Celi25 papki materijal Mitreski deponi-ral vo Istoriskiot arhiv vo Ohrid, apodaril i bezbroj knigi, cela edna bi-blioteka vo Zavodot i Muzejot Ohrid.

K. Spaseski

ZP Ohrid i Debrca

Tri novi trudovi na ohridskiot hroni~ard-r Pavle Mitreski

ZP [tip

Aktiven `ivot i vo penzionerskite godini

Page 12: BESPLATEN VESNIK ZA SEGA[NI I ZA IDNI PENZIONERI ...5. Promena na odnosot na lokalnata vlast kon penzionerite (~len 22 od Zakonot za LS) Penzionerite kako ogromna celna grupa zna-~ajno

IZBOR NA ALBANSKI PENZIONER plus 146 septemvri 202012

Çështje të rëndësishme me prioritetpër pensionistët në periudhën e

ardhshme, të cilat do t’i ngrejëLShPM:

Sjellja e Strategjisë së re për per-sonat pleq për periudhën e viteve2021-2031 - Me këtë dokument do tëduhej të vërtetohen afatet dhe përgje-gjësia në kryerjen e detyrave nga tëgjitha subjektet, ndërkaq për realizi-min e tyre më të rëndësishme janë bu-rimet efinancimit.

Program për shtëpitë sociale tëpensionistëve - Këtë Program duhetta sjellë Qeveria dhe në tëtë përfshi-hen të gjitha format e shtëpive socialesi analizë e ekzistuesve, por edhe for-ma të reja bashkëkohore - si shërbimesociale për mbajtjen më të gjatë të tërriturve në shtëpitë e tyre.

Sistemi pensionista) Është e nevojshme analizë e se-

rishme e sistemit pensionist në aspekttë qëndrueshmërisë financiare afat-shkurtër dhe afatgjatë. Nga një anëçfarë pensionesh do të realizojnë përarsye të pagesës së kontributeve nëbazën më të ulët e cila gjeneron real-izim të pensioneve të ulëta dhe si meata pensione do të sigurohet sigurimateriale dhe sociale, nga ana tjetër.

b) Analizë epensioneve të cilat do tërealizohen nga shtylla e dytë në kush-te të reja të jetës (pandemia, investi-me jo të sigurta, stabiliteti i bankaveetj.) dhe në përgjithësi funksionimi isistemit pensionist me komponentinkapital.

Sjellja e Ligjit për organizimin pe-nsionist - Fjala është për sjellje të lig-jit social i cili në mënyrë përkatëse dotë zgjidh disa çështje të cilat janë medomethënie të madhe për organiziminpensionist. Përkatësisht, në organizi-min pensionist ka specifika të cilat da-llohen nga sferat tjera të organizimitqytetar me qëllim që të kemi organiza-ta të cilat do të funksionojnë si subjek-te ku me sukses do të realizohet orga-nizimi pensionist.

Ndryshim i raportit i qeverisjeslokale për pensionistët - Pensionis-tët si grup qëllimor i madh duhet të ke-në vend me rëndësi edhe në marrjene masave të cilat do të kontribuojnënë përmirësimin e statusit material tëpensionistëve si dhe mbështetja nëfushën e shëndetësisë, kulturën dhesportin duke siguruar kushte për plak-je aktive.

Shëndetësia dhe sigurimi shën-detësorë - Të kthehet e drejta e pen-sionistëve e çfarëdo lloji të pjesëmar-rjes (diagnostika, shërimi) e drejtë ecila më parë e kishin pensionistët. Mu-ndësia që pensionistët të mjekohennë klinika private me pjesëmarrjen etyre në ndryshimin e çmimit nga sig-urimi i shëndetësisë shtetërore dheajo private. Në mjediset rurale të mu-ndësohet vënia e tërësishme dhe fun-ksionimi i barnatores lëvizëse dhemjek në terren të cilët njëkohësisht dotë funksionojnë. Nëse punon vetëmmjek, ndërkaq barnatore lëvizëse jo,qëllimi nuk do të arrihet.

Të krijohet bazë juridike e pensio-nistëve me pensione të ulëta që t’jusubvencionohet çmimi deri në lar-tësinë e çmimit të shtëpive privatepensioniste - Ky propozim bazohetnë situatën e tanishme faktike kur nukkemi mjaftueshëm shtëpi pensionis-tësh të shtetit, ndërkaq akoma nuk fu-nksionojnë shërbimet sociale të mundtë jepet mundësi për vendosjen e pen-sionistëve në shtëpi private pensioni-ste.

Përparimi i punës së fondit pensi-onist sidomos sjellje e zgjidhjes meligj me afate të caktuara.

- Pensionim i parakohshëm - Përvënien në zbatim të pensionit të para-kohshëm do të duhej të vërtetohet qël-limi se çka duhet të arrihet, respektivi-sht si ajo do të ndikojë në fondin pen-sionistë si dhe lartësia e pensionit tëparakohshëm përmes së cilës do tërealizohet materialja dhe socialja epensionistit. Do ishte mirë që pensionii parakohshëm të jetë në dispoziciontë siguruesit, respektivisht ai vet të ve-ndos a do të shkojë në pensionim tëparakohshëmme qëllim që të mos ke-të keqe përdorime nga ana e punëd-hënësit.

- Zgjidhja e punësimit ose çështjesociale përmes sistemit pensionist -Parimet bazë të reformave në sisteminpensionist janë që ai të jetë i qëndrue-shëm dhe kryesisht vetë të sigurojëmjete për pagesë të pensioneve.

Stanka Trajkova, Kryetare e LShPM

Më 10.9.2020, është mbajtur mbled-hje me korrespondentët e gazetës

"Penzioner plus", "KOHA" dhe veb fa-qes të LShPM, në të cilën morën pjesënumër i madh korrespondentësh, metë gjitha rekomandimet për mbrojtjen eshëndetit të pranishmëve. Në mbled-hje mori pjesë kryetarja e LShPM dhekryetare e Këshillit botues të gazetësStanka Trajkova, e cila e para përshën-deti të pranishmit dhe me këtë rastndër të tjerat tha:

- Të nderuar korrespondent, siç ës-htë e njohur, Informimi në LShPM kavend dhe rëndësi të veçantë si dhezhvillimin e tij në kuadër të Lidhjes. In-formimi ka vend të rëndësishëm edhenë Statutin dhe në LShPM, dhe me di-spozitën e nenit 36 është vërtetuar sepër informim të anëtarëve dhe publi-kut më të gjerë shfrytëzohet shtypi,radioja, televizioni, veb - faqja dhe ga-zeta e LShPM "Penzioner plus".LShPM si organizatë qytetare është enjohur me gazetën"Penzioner plus" ecila ka të bëj me shfrytëzuesit e tanis-hëm dhe të ardhshëm të pensionit nështetin tonë dhe më gjerë.

Me këtë rast, do të shërbehem memendimin e kompetentëve për zhvilli-min e informimit dhe do të them se in-

formimi rrjedh nga fjala latine "Infor-matio" që do të thotë nocion, perfor-mancë, njohje, nocion me domethënietë ndryshme varësisht nga konteksti ipërdorimit, por në të vërtetë më afërështë e lidhur me konceptin si: dituri,udhëzim, reprezentim dhe stimul me-ntal. Informimi është burim i fitimit tënjohurive për dukuri, sende dhe ngjar-je në periudhë dhe kohë të caktuar.

Kohë më parë, në "Penzioner plus",patëm rastin të lexojmë theksime oseanalizë të shkurtër të Informacionit përklubet dhe degët nëpër shoqata të pe-nsionistëve. Në atë informacion patëmtekst dhe numra, situata, pasqyrime etjerë. Nga ky informacion u kuptua sesi punojnë klubet, sa klube ka secilashoqatë, çka ngjanë me ata e tjerë.Shkruani për kartën sociale, vullneta-rizmin, inkluzionindhe për të gjithë atëqë ju rrethon e që është në interes tëpensionistëve. Ju jeni mbartësit tonë itë dhënave, i fakteve, nocioneve dhedijes, të cilat ju në formë të teksteve ishkruani, tekste të cilat botohen nëgazetën "Penzioner plus" me tekst, ta-bele, numra dhe fotografi. Vazhdoni tëna prezantoni sa më tepër informacio-ne, dojeni punën tuaj. Ashtu të gjithëbashkërisht do t’i ndryshojmë gjëratnë kahe më të mirë, në interes të tëgjithë neve dhe në interes të pensioni-stëve të ardhshëm. Të përpiqemi tëgjithë, gazeta "Penzioner plus", faqjapër pensionistë në gazetën "KOHA"dhe veb faqen tonë të ketë histori mëtë shpejtë dialektike kah më mirë. Tëjetë më mepërmbajtje dhe më i pasur,ndërkaq, veb faqja jonë të jetë më evizituar.

Më pastaj ka folur redaktori kryesordhe përgjegjës Andonova, e cila kathënë:

- Gëzohem, që mbi të gjitha arritëmqë ta mbajmë këtë mbledhje, që tëmund të bisedojmë dhe të akordoheminga se ju jeni ata të cilët e përhapni tëvërtetën e Lidhjes së shoqatave tëpensionistëve të Maqedonisë dhe përshoqatat nga vini dhe për të cilat sh-

kruani. Një rrjetë të këtillë të korrespo-ndentëve nuk kanë shumë mediumetë mëdha të shkruara dhe elektronike.Ju jeni ata të cilët mundësoni që të ek-zistojë gazeta "Penzioner plus". Në tëështë ndërtuar mund i madh, i juaj, poredhe i shumë korrespondentëve të ci-lët kanë marrë pjesë në vitet e kalua-ra. Në mesin tuaj ka gazetar të dësh-muar, shkrimtarë, poetë, por edheamatorë. Ju jeni korrespodentë dhegazetar sot kur është shumë vështirëqë të jesh. Për arsye të mungesës sërregulativës dhe mbikëqyrjes në Inter-net, sot përhapen lajme dhe informatatë rreme, si dhe fjalë urrejtjeje. Ngadita në ditë, lajmet e rreme, dezinfor-mimet, spekulimet, shpifjet, diskrimini-met dhe ofendimet, gjithnjë e më tepërbëhen përditshmëri e jonë. Në këtëkontekst gjithnjë e më tepër rrënohenstandardet e sjelljes dhe punës profe-sionale të gazetarëve dhe mediume-ve. Edhe për LShPM ka pasur dukurijo qëllim mira dhe tendencioze përpërhapjen e lajmeve të rreme me fjalëurrejtjeje, por informimin objektiv dheme kohë përmes gazetës tonë "Pen-zioner plus", veb faqes tonë, si dhepërmes pjesëmarrjes të drejtuesve to-në ne mediumet e shkruara nacionale

dhe lokale elektronike, ato janë dema-ntuar. Edhe pse në ligjet tona ka dis-pozita për dënime për fjalët e urrejtjes,rrallë ajo sanksionohet. Megjithatë ës-htë mirë që ka dukuri për marrje nis-mash për përballime të koordinuarapër fenomenin e lajmeve të rreme.Por, të kaloj në gazetën tonë "Penzio-ner plus".

Gazeta del rregullisht në 16 faqe në

ngjyra, nga të cilat një është në gjuhënshqipe dhe tekstet i përkthen dhe fa-qen e redakton Baki Bakiu. Gazeta delnë 6 000 kopje. Nga informatat të cilatna vinë, është e kërkuar dhe e lexuar,por dihet se gjithnjë mundet edhe mëmirë dhe për atë duhet të përpiqemi tëgjithë. Shkronjat janë më të mëdha semë parë, duhet edhe fotografitë të je-në më të mëdha. Në të janë vënë sh-krime të ndryshme, respektivisht tek-ste të cilat ju i dërgoni, por edhe teks-te për punën e Lidhjes. Në të gjitha ra-stet të gjithë bashkërisht përpiqemi qëinformimi të jetë i ndërsjellë! Zgjedhjae teksteve që vihen në "Penzioner

plus", një herë në muaj jepen edhe nënjë faqe të gazetës "KOHA" në gjuhënshqipe për çka bashkëpunimi ështënë nivelin e duhur.

Sa i përket veb faqes tonë, sipasanalizave të mia të lëshuara nga Inte-rneti, faqja është vizituar nga vizitorëtë shumë shteteve nga të gjitha konti-nentet. Në fund, falënderim i madh përmundin tuaj dhe angazhimin tuaj nëkëtë profesion. Lidhja mund të jetëkrenare me të gjithë ju!

Të pranishmëve në mbledhje u janëndarë Rekomandime dhe këshilla përshkrim të teksteve.

K.S.A.

Mbledhje me korrespondentët

Lidhja e shoqatave të pensionistëve të Maqedonisë

Propozime për zgjidhjen e çështjeve tërëndësishme për pensionistët

Faqen e redaktoi Baki Bakiu

Më 9.9.2020, Këshilli ek-zekutiv i LShPM ka

mbajtur seancë me qëllim qëtë caktohen nikoqirët e rinj irevyaleve regjionale të kën-gëve, muzikës dhe valleve,në kushte të pandemisë Ko-vid-19. Në seancë ishin tëpranishëm të gjithë anëtarët.Vendimi është sjellë njëzëri.

Revylet regjionale të kën-gëve, muzikës dhe valleve dotë mbahen edhe atë:

22 shtator 2020 - nikoqir ShP Llozovo23 shtator 2020 - nikoqir ShP Veles24 shtator 2020 - nikoqir ShP Makedonska Kamenica25 shtator 2020 - nikoqir ShP Demir Hisar29 shtator 2020 - nikoqir ShP Saraj30 shtator 2020 - nikoqir ShP Karposh1 tetor 2020 - nikoqir ShP ÇairNë revyalet do të marrin pjesë pensionistë nga 39 prej 53 shoqatave, që tre-

gon se 74% e shoqatave do ta vazhdojnë traditën për mbajtjen e revyaleve re-gjionale të këngëve, muzikës dhe valleve edhe këtë vit, kuptohet sipas rekoma-ndimeve të cilat janë dërguar.

Në seancë është vendosur që të gjitha shoqatat nikoqire të revyaleve të 18-të të këngëve, muzikës dhe valleve do të marrin nga 40 000 denarë mbështet-je financiare nga LShPM, si organizator i revyaleve regjionale të këngëve, mu-zikës dhe valleve. Menka Temelkova

Është e njohur se përmes pensionitmë të ulët bëhet sigurimi social i

shfrytëzuesve të pensionit. Lartësia esasisë më të ulët të pensionit varetnga gjatësia e stazhit pensionist tëkryer të siguruesit dhe parametrit ngai cili është përcaktuar respektivisht ha-rmonizuar sasia më e ulët e pensionit,në kohën kur është realizuar e drejtapër pension.

Duke filluar nga viti 1993 deri mësot, ekzistojnë tre grupe të pensionitmë të ulët. Kështu, për pensionistët tëcilët të drejtën për pension e kanërealizuar pas 1.1.1993, llogaritur nga1 korriku 2020 pensionet më të ulëtasipas grupeve janë:

Grupi i parë - 12.499 denarëGrupi i dytë - 12.12.251Grupi i terë - 11.934Shfrytëzuesit e pensionit të cilët të

drejtën e pensionit e kanë realizuarnga 1.1.1997, pensioni më i ulët sipasgrupeve është:

Grupi i parë - 10.883 denarëGrupi i dytë -10.319Grupi i tretë - 9.751Për shfrytëzuesit e pensionit të cilët

të drejtën e pensionit e kanë realizuarpas një janarit 2002, pensioni më i ulëtprej 1.06.2020 është:

Grupi i parë - 11.427 denarëGrupi i dytë - 10.083 dheGrupi i tretë - 10.240Në punën praktike të shoqatave të

pensionistëve, janë në fokus shfry-tëzuesit me sasi më të ulët të pension-it, gjatë shfrytëzimit të drejtës për ndi-hmë në të holla, shërim në banja, ven-dosja në dhoma pensionistësh dheshfrytëzim i të mirave të tjera të cilat isigurojnë shoqatat. Në këtë kontekst,nga disa shoqata parashtrohet pyetjase pse disa pensionistë marrin pen-sion i cili është më i vogël se sasitë etreguara më sipër.

Lidhur me këtë, jepet sqarim se nëkëtë rast bëhet fjalë për pensionist i

cili ka shfrytëzuar pjesë të pensionitsipas marrëveshjes ndërkombëtaredhe nëse pensioni është realizuar si-pas rregullave të shtetit respektivishtsipas Ligjit për sigurim pensionist in-validor dhe pensioni nga jashtë llogar-itur sipas kursit devizor në fuqi ështëmë i vogël, atëherë paguhet sasi më eulët e pensionit, ndërkaq, nëse ato dypensione janë më të mëdha se sasiamë e ulët, atëherë nuk janë plotësuarkushtet për pagesë të sasisë më tëulët të pensionit (neni 36 nga LSPI).

Duhet theksuar edhe faktin se nga igjithë numri i shfrytëzuesve të pensio-nit (mbi 324.000) sasinë më ulët shfry-tëzojnë rreth 77.171 pensionistë (nu-mër më i madh i pensionistëve shfry-tëzojnë sasi më të ulët të cilët janë nëfuqi nga 1.1.2002 edhe atë rreth58.323) përmes të cilës sasi të pensi-onit sigurohet minimum i sigurimit ma-terial dhe social që është indikacion irëndësishëm kur bëhet fjalë për pensi-onistët si grup qëllimor i rritur qyteta-rësh.

Pos sasisë më të ulët ka pension-istë të cilët e shfrytëzojnë edhe sasinëmë të lartë tëpensionit. Kështu, 1.301pensionistë në Maqedoni, janë si pen-sionistë me pensione më të larta, ndë-rkaq vargu të marrave mujore të tyrenë bazë të pensionit është nga 39.592deri më 53.691 denarë, varësisht ngaviti kur ka fituar të drejtën për pensi-on.Pjesa më e madhe ose 916 janëme pension prej 41.244 denarë.

Në korrik të këtij viti ka pasur 231 pe-nsionistë me pension mbi 51.000 dena-rë, ndërkaq, 34 pensionistë kanë marrësasinë më të lartë prej 53.691 denarë,tregojnë të dhënat e fundit nga Fondipër pension.Numri i përgjithshëm i pen-sionistëve është rritur në 324.893 per-sona, ndërkaq pensioni mesatar nëkorrik është 15.412 denarë.

StankaTrajkova, kryetare e LShPM

Pensioni më i ulët dhe më ilart në RM së Veriut

Edhe këtë vit do të mbahetrevyali i 18-të i këngëve,muzikës dhe valleve

Page 13: BESPLATEN VESNIK ZA SEGA[NI I ZA IDNI PENZIONERI ...5. Promena na odnosot na lokalnata vlast kon penzionerite (~len 22 od Zakonot za LS) Penzionerite kako ogromna celna grupa zna-~ajno

ZDRAVSTVOPENZIONER plus 146 septemvri 2020 13

Konsumiraweto kafe ~esto se povr-zuva so zabrzanoto srcebiewe. No

so edno novo istra`uvawe koe bilosprovedeno na Univerzitetot vo Ka-lifornija, se otkrilo deka kafeto nee povrzano so toa. Istra`uva~ite do-ka`ale deka zabrzanoto ~ukawe nasrceto ne se javuva poradi kofeinotako toj se zema vo normalni koli~ini,no mo`e da se povrze so neotkrienproblem so srceto, koj mo`e da predi-zvika srcev udar ili smrt.

Nau~nicite od Amerikanskata aso-cijacija za srce prepora~uvaat pacie-ntite so brzi ventrikularni kontrak-cii ili brzi srcevi ot~ukuvawa, da giizbegnuvaat onie faktori koi im javlo{uvaat situacijata, kako {to sekofeinot, nikotinot i alkoholot. Se-pak, poslednite ispituvawa poka`u-vaat deka produktite bogati so kofe-in, kako {to se ~okoladoto, kafeto i~ajot, ~esto se i dobri za zdravjeto nasrceto.

Ovie dve podeleni mislewa pravatpacientite ~esto pati da ne znaat kogoda go poslu{aat, sepak, mnogumina odniv se pridr`uvaat do sovetite odlekarite i go namaluvaat vnesuvawe-

to na kofeinot.- Lekarskite soveti za namaluvawe

na konsumiraweto kofein treba da serazgledaat, bidej}i go ograni~uva ivnesuvaweto na ~okoladoto, ~ajot ikafeto koi se vsu{nost dobri za sr-ceto. So ogled na poslednoto istra-`uvawe, koe ni poka`a deka zabrza-nite ot~ukuvawa na srceto mo`at dabidat opasni, se utvrduva deka ova ot-kritie e navistina relevantno, izjavid-r Gregori Markus, koj u~estvuval voistra`uvaweto na Univerzitetot voKalifornija.

Istra`uva~ite ja sledele konsuma-cijata na kofeinot kaj 1388 volonteri,koi 24 ~asa bile priklu~eni na elek-trokardiografsko nabquduvawe. Po-datocite se sobirale vo tekot na ce-lata godina. Taka, tie otkrile deka61% od volonterite na den konsumi-rale pove}e od eden produkt na bazana kofein, no nivnite atrijalni i ve-ntrikularni kontrakcii ostanale is-ti. Zemaweto pogolemo koli~estvo ko-fein ne rezultiralo so zabrzani sr-cebiewa. No, ovde bile opfateni samoefektite od hroni~noto konsumirawekofein. Istra`uva~ite izjavile deka

se potrebni ponatamo{ni ispituvawaso cel kone~no da se re{i dilemata.

I na krajot, ako se javi zabrzan puls,odnosno tahikardija, vo podolg vreme-nski period, ne e sporno deka e potre-bna terapija propi{ana od lekar, bi-dej}i e neophodno da se otkrijat pri-~inite. Edna od niv mo`e da bide ipritisokot na polniot `eludnik vrzsrceto. Koga e poln `eludnikot toj po-minuva niz otvorot na dijafragmata ivr{i pritisok vrz srceto i belitedrobovi. Ova e neprijatno, no nema ne-koj poseben lek, osven da se zemaatpomali obroci, da ne se legnuva ved-na{ posle jadewe i da ne se navednu-va so pol `eludnik i drugo.

Tahikardija mo`e da se javi i ako senapregate preku granicite na sopstve-nite mo`nosti. Rizik-faktor e i st-resot. Taa mo`e da bide predizvikanai od nekoi drugi bolesti ili lekovi,no se razbira deka mo`e da bide vopra{awe i bolest na srceto. Kako i dae treba da se najde pri~inata. Me|utoapostojat odredeni metodi na samopo-mo{ koi mo`e da gi primenite vo slu-~aj na zgolemen puls. Pulsot najlesno}e go zabavite ako go zadr`ite di{e-weto za kuso vreme ili ako ispiete~a{a ladna voda ili ako se izmiete soladna voda. M. Damjanoska

Poentata na dietata e vo toa voorganizmot da vnesuvate {to po-

ve}e od ovie 7 prehranbeni produkti,a avtorite na ovoj plan na ishranatvrdat deka dietata za dolgove~noststana vistinski hit vo svetot, a sebazira na 7 ~udotvorni prehranbeniprodukti koi go podobruvaat zdrav-jeto i go prodol`uvaat `ivotot.

Taa dieta ja osmislil lekarot Ra-lf Felder, ekspert za kardiovas-kularen nutricionizam i zaedno soKerol Koleman ja napi{ale knigataThe Bonus Years Diet koja stana ap-soluten hit. Tie tvrdat deka vakovre`im na ishrana go prodol`uva`ivotot vo prosek za 6,4 godini.

Osnovata na dietata za dolgove-~nost

Poentata na ovaa dieta e da gozgolemite vnesuvaweto na tie 7 ~u-dotvorni prehranbeni produkti koi}e vi pomognat da go namalite rizi-kot od pojava na srcevi zaboluvawa,zgolemen krven pritisok, zgolemenonivo na holesterol i vospalitelniprocesi vo organizmot.

Ovie prehranbeni produkti se po-sebno odbrani za da gi odr`uvaatkrvnite sadovi zdravi i dobro dafunkcioniraat. Vo knigata na gorenavedenite eksperti se naveduvadeka dokolku gi konsumirate ovieprehranbeni produkti vo prepora-~ani koli~ini go namaluvate rizi-kot od kardiovaskularni bolesti zaneverojatni 75 %.

Sedumte ~udotvorni prehranbe-ni produkti se:

1. Crno vino - Edna ~a{a crno vi-no go namaluva rizikot od kardio-vaskularni bolesti za 32 %.

2. ^okolado - 56 grama kvalitetnocrno ~okolado go namaluva zgoleme-niot krven pritisok i gi obezbeduvapotrebnite antioksidansi.

3. Jatkasti plodovi - 56 grama ja-tkasti plodovi go namaluva nivotona holesterol i rizikot od kardio-vaskularni bolesti za 10 %.

4. Luk - samo edno ~e{ne luk dne-vno go namaluva holesterolot i de-

luva preventivno vo nastanuvawe nazatnuvawe na krvnite sadovi.

5. Riba - Tri porcii riba sedmi-~no ja podobruva rabotata na srcetoi go namaluva rizikot od srcevi za-boluvawa za 14 %.

6. i 7. Ovo{je i zelen~uk - Prepo-ra~ana koli~ina ovo{je i zelen~uk e4 filxani od po 259 mililitri votekot na denot ako sakate da go na-malite rizikot na kardiovaskularnizaboluvawa za 21% i da se namalinivoto na holesterol vo krvta.

Za ovaa dieta da bide efektivnapotrebno e od ishranata da se isfr-lat site masla.

Fizi~ka aktivnostRedovnata fizi~ka aktivnost e

biten del od ovaa dieta za dolgove~-nost, a se veruva deka umerenata fi-zi~ka aktivnost mo`e da go prodol`i`ivotot za 1,5 godina, dodeka aktiv-nostite od posilen intenzitet goprodol`uvaat `ivotot za 3,7 godini.

Sepak, avtorite na ovaa kniga na-veduvaat deka dokolku se pridr`u-vate do ovaa dieta, intenzivna fi-zi~ka aktivnost nema da vi treba, apreporaka e da pravite kardio ve`-bi, 30 minuti, pet pati sedmi~no.

Prednosti i nedostatociPri~inite poradi koi bi trebalo

da se re{ite za ovaa dieta se tie{to go podobruvaat zdravjeto, goprodol`uvaat `ivotot i ne baraatbroewe na kaloriite. Od druga st-rana onie koi sakaat da izgubat go-lem del od vi{okot kilogrami nemada bidat preterano zadovolni soovaa dieta. Isto taka, mo`ebi }e vibide komplicirano sekoj den vo va-{ata ishrana da gi kombinirateovie sedum prehranbeni produkti,no sekako vredi da se proba. T.G.

Dieta za dolgove~nost:

Idealnata kombinacija naprehranbenite produkti go{titi zdravjeto i goprodol`uva `ivotot!

Slu{aj ja mudrosta na teloto.Toa pra}a znaci dali ne{to ti godiili ne. Ako ne ti godi, ne go pravi. Noostani fizi~ki aktiven. @ivej vo sega{nosta, ovde i se-

ga, takva kakva {to e. Eden starec,pak, sovetuva: Ako saka{ da nau~i{ dastaree{, ne misli na ona {to ti go od-zema starosta, tuku na ona {to ti goostava. A drugiot starec dodava: Mi-natoto se skr{eni jajca. Idninata jaj-ceto {to treba da se snese. Ostani spokoen vo du{ata i vo

najgolem mete`! Najdi vreme za mirokolu tebe, za smirenoumie, medita-cija ili molitva. Smiruvaweto e iz-vor na rasuduvaweto. Oslobodi se od slavoqubie.

Imaj tvoe merilo za dobro ili za zlo.Dostigni sosotojba na krotkost.Mentalno ne branuvaj nitu na poni-`uvawata nitu na pofalbite. Koga reagira{ luto i mu protiv-

re~i{ nekomu, znaj deka se bori{ samso sebe. Zlopamteweto te povreduvanajmnogu tebe. Te`inata na tvojatalutina te soboruva! Luteweto e znak za golema gorde-

livost. Bezgnevieto e neosetlivostza navreda. Kako da se spravi{ so lu-tinata: Prvo nivo e da premol~i{ kogate navreduvaat. Do vtoro nivo si stig-nal ako i vnatre ne se voznemiri{.Najvisoko nivo si postignal ne samoako ostane{ smiren, tuku i ako nosi{qubov kon onoj {to te navredil (SvetiJovan Lestvi~nik). Krugot na emociite e sledniov:

bolkata vo sega{nosta se iskusuva ka-ko navreda; bolkata vo minatoto se

zapomnuva kako lutina; bolkata vo id-ninata se do`ivuva kako anksioznost;a koga lutinata e naso~ena kon sebe,sozdava depresija. Doblest e da ne sebide zloben, a toa se izrazuva vo ved-ro raspolo`enie oslobodeno od seka-kva lukava misla. Sekoga{ trgnuvaj od sebe. Svetot

nadvor od tebe e refleksija na svetotvo tebe. Go mrazime kaj drugiot ona{to go negirame kaj sebe, go cenime ona{to go sakame kaj sebe. Oslobodi se od govorot na osudu-

vaweto. Baraj go dobroto vo sekogo.Znaj deka sekoj bli`en e podobar odtebe! Da se qubi, neosuduva i samo-prifa}a - ova se mudrosti kako da se`ivee podolgo. Postoi samo eden kva-litet na `ivotot na Osmiot den, a toae faktot deka qubovta sudi i qubov-ta opravduva. Ne zagaduvaj go teloto so otrovi

preku hrana, pijalak ili lo{i ~uvstvai misli. Oslobodi se od trite stra-sti: slastoqubie (preku vozdr`uva-we), srebroqubie (preku qubov ispodeluvawe) i slavoqubie (ne voz-gordevaj se, tuku smiri se). Zameni gi povedenijata {to se in-

spirirani od stravot so onie motivi-rani od qubov i milosrdie.

Inteligencijata e del od sekoj odnas, del od organizatorskata sila nakosmosot. Ne `ivej so zatruen um; se-koja tvoja misla vlijae vrz sevkupnatainteligencija. Da `ivee{ vo ramnote-`a e najgolemoto dobro za tebe i zadrugite. Zatoa, otvori gi umot i srce-to za da postigne{ trezvenoumie.

O. M. [kari}

Klu~evi za 100 godini mlad

Kafeto i brzoto srcebiewe?

Spored skandinavskata mitologija,bogovite jadele jabolka za ve~no

da ostanat mladi. I Keltite jabolkotogo smetale za posebno ovo{je. Sporedpredanieto, onoj koj bi izel jabolko odvol{ebnata gradina nikoga{ ne bi bilbolen nitu star. Na Rimjanite jabolko-to im bilo omileno ovo{je. U{te vosredniot vek bile poznati ne samohranlivite sostojki na jabolkoto tukui negovata lekovita vrednost. Za le-kuvawe, osven plodovite se upotrebu-vale i cvetovite i listovite. Mladi-te sadnici na jabolkoto se upotrebu-vale protiv bolki vo koskite, a pupki-te protiv glavobolka, gr~evi i zatvor.Denes stebloto na jabolkoto e najmnogukultivirano steblo na svetot.

Sigurno se pra{uvate vo {to e taj-nata na ova ovo{je? Edno jabolko e ka-ko kov~eg so zlato. Bogato e so vlakna(celuloza, pektin, lignin). Sodr`i 20% dnevno prepora~ani koli~ini navlakna. Izobiluva so vitamini C, A, E,K i B, minerali (kalium, magnezium,fosfor, `elezo). Sodr`i mle~na, li-monska i jabolkova kiselina koi po-magaat vo procesot na varewe. Go sna-bduva organizmot so energija, spre~uvazamor i go razbistruva umot. Ako predspiewe izedete edno jabolko, }e imatemiren i lesen son. Jabolkoto nema go-lema energetska vrednost, bidej}i ne-goviot najgolem del go so~inuva vodavo koja se rastopeni vitamini i min-eralni sostojki. Toa niz `eludnikotpominuva samo za 20 minuti. No ako ja-bolkoto go konsumirate posle obrok,doa|a do fermentacija na jabolkoto itoga{ toa gi gubi pove}eto od svoitehranlivi i lekoviti sostojki.

Vo mnogu dietalni menija }e ja pro-najdete jabolkata kako produkt zaslabeewe. Toa ne e ~udno, oti edenplod od jabolko od sredna goleminasodr`i samo 80 kilokalorii. Jabol-koto sodr`i pektin-vlaknesta sostoj-ka koja nabubruva vo dopir so voda, za-toa koga }e izedete jabolko }e vi se

pojavi ~uvstvo na sitost. Taninskatakiselina koja se nao|a vo jabolkoto gopodobruva metabolizmot i go spre~uvanatalo`uvaweto na masti vo crniotdrob. Bidej}i vo sebe sodr`i mnogukalium, go pottiknuva isfrluvawetona vodata od organizmot. Edno jabolkosodr`i do 90% voda, zatoa odli~no jazgasnuva `edta i osve`uva.

Sokot od jabolkoto e bogat so `ele-zo, magnezium, silicium i kalium. Gopodobruva prenosot na impulsite vonervnite kletki, go polni mozokot sokislorod i ja podobruva rabotata nasrceto. Ekspertite tvrdat deka dve~a{i sok od jabolko dnevno ja namalu-vaat mo`nosta od zaboluvawe od se-nilnost i Alchajmerova bolest. Pora-di lo{ite naviki vo ishranata (kon-sumirawe bel {e}er, rafinirana ibrza hrana), se zgolemuva kiselosta naorganizmot. Zatoa bitno e da se vnesu-vaat namirnici koi }e ja zgolemat al-kalnosta, koi bi go dovele teloto voramnote`a i bi spre~ile da nastanebolesta. Jabolkoviot ocet e edna odnajdobrite proizvodi koi ja zgolemu-vaat alkalnosta. Od damnini jabolko-viot ocet e poznat kako lekovit pro-dukt. Slavniot Hipokrat u{te 400 go-dini pred Hrista mnogu bolesti le-kuval so pomo{ na jabolkov ocet. Me-{avina od voda i jabolkov ocet, bilomilen i osve`itelen pijalak na sta-rite Rimjani. Vo jabolkoviot ocet sekrijat pove}e od 90 razli~ni sostojki-vitamini, minerali i enzimi. Nau~ni-cite doka`ale deka jabolkoviot ocetgo zajaknuva imunitetot, i e va`enprodukt za odr`uvawe na vitalnosta.Jabolkoviot ocet ima udel vo proce-sot na detoksikacija na organizmot,pomaga pri razgraduvaweto na preku-mernite masnotii i go pottiknuva me-tabolizmot na pobrzo sogoruvawe nakaloriite. Postojat i drugi pridobiv-ki od ovoj plod koj za sre}a go ima voizobilstvo na na{ite prostori. Vo ja-bolkite ima i serotonin, poznat kako

"hormon na sre}ata”. Ako ste so lo{oraspolo`enie, posegnete kon jabolko i}e se ~uvstvuvate podobro! Sekoj denizedete edno jabolko i so toa spre~etego nastanuvaweto na brojni zdravst-veni tegobi. Konsumirajte jabolka odorgansko proizvodstvo, a ako kupitejabolka koi se tretirani so pesticidi,sekako izlupete gi, oti vo lu{pataima najpove}e hemikalii.

Pokraj jabolkoto dobro e da se kon-sumira i nejzinata esenska „drugarka#,kru{ata, koja isto taka e mnogu vkusnai lekovita. U{te vo anti~ka Grijakru{ata se smetala za ovo{je {to gipravi lu|eto ubavi, le~i mnogu boles-ti i go zabavuva procesot na stareewe.Vo nekoi kulturi ja narekuvaat i „darna bogovite#. Eve zo{to e va`no da sekonsumira kru{ata, prvenstveno kakosve`o ovo{je:

Namesto kafe - Vo slu~aj na bolkai zgolemen zamor, ne e potrebno da pi-ete kafe so litri. Folnata kiselina,koja ja ima vo kru{ite, }e ve osve`imnogu podobro od koj bilo stimulativ-en pijalak i }e go normalizira va{iotpritisok.

Podmladuva i spre~uva rak - Kru-{ata e bogata so antioksidansi, goprekinuva procesot na stareewe, gipodmladuva kletkite i ja pomaga niv-nata regeneracija. Pokraj toa, taa sebori protiv slobodnite radikali koipredizvikuvaat rak.

Go podobruva op{toto zdravje -Kru{ata gi sodr`i site vitamini koise neophodni za organizmot, tokmu odpo~etokot na esenta: A, V1, V2, E, R,RR, S. Ovie vitamini se odgovorni zaishranata na ko`ata, noktite i nakosata, emocionalnata stabilnost,intelektot i imunitetot.

Go ~isti organizmot - Kru{ata imapozitiven efekt vrz pankreasot i gi~isti crniot drob i bubrezite. Za va-rewe na fruktozata od kru{ata ne epotreben insulin, pa zatoa ~esto seprepora~uva za dijabeti~ari. B. Ang.

Lekovitata mo} na jabolkoto i kru{ata

Svetskata zdravstvena organizacijagi objavi odgovorite na naj~esto

postavuvanite pra{awa vo vrska sokorona virusot i hranata.Mo`eme li da se zarazime od ko-

rona virus jadej}i sve`a hrana kakoovo{tie i zelen~uk?

Momentno nema dokazi deka lu|etomo`at da se zarazat so kovid prekuhrana, vklu~uvaj}i ovo{tie i zelen-~uk. Sve`oto ovo{tie i zelen~uk sedel od zdrava ishrana i nivnoto kon-zumirawe treba da se ohrabruva. Kako treba da go mieme ovo{tie-

to i zelen~ukot vo vreme na korona?Ovo{teto i zelen~ukot treba da se

mie na ist na~in vo koja bilo situaci-ja. Prethodno e neophodno da se izmi-jat racete so sapun i voda, potoa ovo-{tieto i zelen~ukot vnimatelno da seizmie so ~ista voda. Mo`e li korona virusot da se

zadr`i na povr{inata na pakuvawe-to na prehranbenite proizvodi?

Na virusot mu treba `iv doma}in,`ivotno ili ~ovek, za da se razmno-`uva i za da mo`e da pre`ivee, zatoa{to ne mo`e da pre`ivee na ambala-`ata.

Ne e neophodno da se dezinficiraatambala`ite, no racete treba adekvat-no da se izmijat po otvoraweto na pre-hranbenite proizvodi i pred jadewe. Dali virusot mo`e da se prene-

se so konzumirawe podgotveni jade-wa, vklu~uvaj}i `ivotinski proiz-vodi?

Momentno nema dokazi deka lu|etomo`at da se inficiraat od kovid pre-ku hrana. Virusot na korona mo`e da seuni{ti na temperaturi sli~ni na oniekoi se ubivaat i drugite virusi i bak-terii vo hranata. Hranata kako {to emesoto, mle~nite proizvodi i jajca,

sekoga{ treba dabidat vareni na te-mperatura od naj-malku 70 stepeni. Da li e bezbed-

no da se odi voprodavnici?

Da, bezbedno e ako se pridr`uvamena odredeni merki:

Da se dezinficiraat racete predvleguvawe vo prodavnica

Ustata i nosot pri ka{lawe i kiva-we da se pokrijat so raka vo delot nalaktot

Da se dr`i fizi~ka distanca oddrugite najmalku eden metar, a dokol-ku toa ne e mo`no, neophodno e da senosi maska preku liceto.

Otkako }e izlezeme od svojot dom,adekvatno da se izmijat racete, potoapovtorno da se izmijat racete po do-pirawe na proizvodi koi ste gi kupilevo prodavnicata. Dali konzumiraweto na biber,

luk i luti piperki pomaga vo preven-cija od zaboluvawa od korona virus?

Ne, no zdravi se za konzumirawe.T.G.

Mo`eme li da se zarazime prekuzelen~uk i ovo{tie od prodavnica?

Page 14: BESPLATEN VESNIK ZA SEGA[NI I ZA IDNI PENZIONERI ...5. Promena na odnosot na lokalnata vlast kon penzionerite (~len 22 od Zakonot za LS) Penzionerite kako ogromna celna grupa zna-~ajno

REKLAMI PENZIONER plus 146 septemvri 202014

Page 15: BESPLATEN VESNIK ZA SEGA[NI I ZA IDNI PENZIONERI ...5. Promena na odnosot na lokalnata vlast kon penzionerite (~len 22 od Zakonot za LS) Penzionerite kako ogromna celna grupa zna-~ajno

ZABAVAPENZIONER plus 146 septemvri 2020 15

Pop leta vo avion i stjuardesata go pra{uva:- Pope, }e se napiete ne{to? Ima viski, kowak, vino?- Na koja visina letame?- 8 iljadi metri.- A ne, fala, mnogu sme visoko, {efot mo`e da me vidi.

* * *Cvetko yvoni srede no} na mati~niot lekar:- Doktore izgleda `ena mi ima vospaleno slepo crevo...- Ne e mo`no! Pred dve godini i go izvadija slepoto crevo na `ena ti,

a jas dosega ne sum slu{nal nekoj da ima dve slepi creva!- A za vtora `ena si slu{nal li?!

* * *Popot go sretnal Trpe i mu veli:- Deneska ven~av tri para, i sega sedum srca se ispolneti so radost!- Pope, saka{ da ka`e{ {est srca.- Sedmoto e moeto. Ti da ne misli{ deka gi ven~av bez pari?!

* * *U~itelkata gi pra{uva decata {to bi sakale da bidat koga }e porasnat:- Trpe ti {to saka{ da bide{ koga }e porasne{?- Jas u~itelke sakam da bidam uspe{en i na `ena mi da i kupam jahta,

dijamanti, zamok, ferari...- Bravo Trpe, ubavo. A ti Cvetko?- Jas u~itelke sakav da bidam kosmonaut, ama sega sakam da bidam `e-

na na Trpe!

* * *Odi Persa na doktor i go pra{uva:- Doktore, ve molam.... za moive kilogrami kolku bi trebala da bidam vi-soka?- Negde okolu ~etiri metri.- Ete, jas ubavo im ka`uvam deka sum niska, a site zapnale debela padebela....

* * *Stojane, b'{ bi sakaja da znam kolko ro|aka imam?- Pa toj e l`ka rabota.- E, kako?- Objavi u novine deka si bidnaja milioner i svi do ednoga ima da ti

se javiv!* * *

Doa|a nekoj Kumanovac od slu`bu u Afriku, a s's wega `ena mu i dete crn~e, pa majka mu: - Abe sine, za{to e dete crno? - Znae{ mamo, pred poro|aj s'nuvala crnca i od t'j stres rodi se dete

crno.- E more sine, dobro e, ona barem rodila dete, a ja vola!

* * *Trpe go pra{uva Petre:- Petre ima{ li ti prijateli?Znam Trpe deka imam i prijateli i neprijateli, ama ponekoga{ ne znam

koj e koj!

Po prejaduvawe, setiloto za sluh e namaleno. Samo okolu edna tretina od ~ove~kata rasa ima idea-

len vid. @enite se ra|aat so podobro setilo za miris od ma-

`ite. Levu~arite koi pre`iveale mozo~en udar mnogu pole-

sno zakrepnuvaat. Nosot mo`e da zapameti okolu 50 000 razli~ni mirisi. Duri i najmalite {umovite mo`e da predizvikaat {i-

rewe na zenicite na o~ite. Dol`inata na glavata na bebeto e edna ~etvrtina od

dol`inata na teloto, a na vozrast od 25 godini, taa e iz-nesuva edna osmina. Ponedelnik e denot vo koj ima najgolem broj slu~ai na

srcev udar.Skoro 90% od zaboluvawata se predizvikani ili kom-

plicirani od stres. Potrebni se 17 muskuli za ~ovekot da se nasmee, a 43

za da se namurti i 200 za da se napravi eden ~ekor. Bebiwata se ra|aat so 300 koski, a podocna toj broj se

reducira do 206. ^ovekot e za 1 santimetar povisok nautro, otkolku na-

ve~er. Najcvrstata koska vo ~ovekovoto telo e vili~nata ko-

ska i e pocvrsta od ~elik. Okolu 32 milioni bakterii ima na ~ove~kata ko`a. Kletkite na ko`ata se menuvaat na sekoi 27 dena. Sekoja minuta, vo teloto izumiraat 300 milioni

kletki. Sekoj ~ovek ima edinstven otpe~atok na jazikot. Naj~estata krvna grupa vo svetot e nulta krvna grupa. Bojata na usnite kaj lu|eto e crvena poradi prisustvo-

to na mnogubrojni kapilari pod ko`ata. Kolku e poladna sobata vo koja se spie, tolku se pogo-

lemi {ansite za lo{i soni{ta. Za 30 minuti, teloto oddava dovolno toplina za da

predizvika vriewe na polovina litar voda. Dol`inata od vrvot na horizontalno ispru`ena raka

do drugata ispru`ena raka e ednakvo na visinata na te-loto. Lu|eto se edinstvenite `ivi su{testva koi proizve-

duvaat emocionalni solzi. M. Damjanoska

ZANIMLIVOSTI

Dime

Re{enie: prihod, Leo, alepka, rast, Ilinden, prag, Ast, knez, Arau, alo, Korea, ar, ASNOM, l, T, Razme, ii, otsek,Oli, Ainu, Tino, taa, Rajt, kalenik, Tant, pravda, Mao, anarti.

Horizontalno: 16. Dobivka; Imeto na jugoslovenskiot i srpski peja~ Martin (Pravo ime Milo{ Jovi}) (1942); 18.@itelka na Alep; 19. Rastewe; 20. Golem dr`aven praznik, makedonski nacionalen i pravoslaven praznik; 21. Del odvlezna vrata; 22. Germanski filozof i fiziolog Georg (1778-1842); 23. Feudalna nasledna vladetelska titula; 24. Gradvo [vajcarija; 25. Telefonski povik; 26. Amerikanski xez pijanist i kompozitor, ^ak (1941); 27. Merka za povr{ina napo~vata; 28. Antifa{isti~ko sobranie na narodnoto osloboduvawe na Makedonija (krat.); 29. Znak za litar; 30. Soglaska;31. Ma{ko ime; 32. Isti samoglaski; 33. Pregrada; 35. Ma{ko ime (nagaleno); 36. Narod me|u Rusija i Japonija; 37. Imetona francuskiot peja~ i filmski glumec Rosi (1907-1984); 38. Li~na zamenka; 39. Bra}ata Vilbur (1867-1912) i Orvel(1871-1948), Osnovopolo`nicite na sovremenoto vozduhoplovstvo; 40. Starinski kujnski sad; 41. Burmanski diplomat,trikraten generalen sekretar na OON, U (1909-1974); 42. Pravdina; 43. Imeto na kineskiot revolucioner i dr`avnik, CeTung (1893-1976); 44. Porane{ni `iteli na Panonija.

Vertikalno: 1. Zbor~e {to ozna~uva dlaboka starost; 2. Amerikanski diplomat i profesor, Din (1909-1994); 3. Naukaza minatoto; 4. Razli~ni samoglaski; 5. Hemiski simbol za kislorod; 6. Granka na mehanikata; 7. @ensko ime; 8. Imeto na{vedsko-amerikanskata glumica i peja~ka Margaret (1941); 9. Sve~ena pesna; 10. Rakija so anason; 11. Znak za litar; 12.Epos; 13. Prototip na metarot; 14. Po~va pome{ana so voda; 15. ]o{; 17. Avtoznak za Leskovac; 18. Podolg vremenski peri-od; 20. Reka vo Rusija; 21. Finski {ahist, Vanjalajnen (1944); 23. Hemiski simbol za radium; 24. Avtoznak za Rieka; 25.Hemiski simbol za osmium; 26. Legendarniot avstraliski pliva~, petkratna olimpiski {ampion, Jan (1982); 27. Reka voFrancija; 28. Brzo; 29. Germanski filozof evropski mislitel, Imanuel (1724-1804); 31. Grad vo Indija; 32. Reka i okrugvo Germanija; 33. Isti samoglaski; 34. Kowi; 36. Televizija (krat.); 37. Vtorata i prvata samoglaska; 38. Turisti~ka agen-cija (krat.); 40. Avtoznak za Germanija; 41. Hemiski simbol za azot;

Lik i sostav: Georgi Haxi-Vaskov

Humor

M.T.

Eden me~ok videl selanec kako bezmaka pravi oluci, pa posakal i toj danapravi. Oti{ol vo {umata, napravilogromna {teta i vreva i ne uspeal danapravi oluk. Se vratil kaj selanecotda go pra{a koja e pri~inata zo{to itoj ne mo`e da napravi oluk. Selane-cot mu odgovoril: "Spored moe mnenieti nema{ trpenie#. Toa e poukata.

Vredniot me~ok

KRSTOZBOR

M.T.

Page 16: BESPLATEN VESNIK ZA SEGA[NI I ZA IDNI PENZIONERI ...5. Promena na odnosot na lokalnata vlast kon penzionerite (~len 22 od Zakonot za LS) Penzionerite kako ogromna celna grupa zna-~ajno

VIDICI PENZIONER plus 146 septemvri 202016

Celiot `ivot e patuvawe. @ivot-niot pat po koj ~ekori sekoj, go

vodi bez mnogu da zavisi od nego.Mnogumina, mo`ebi nema da se slo-`at so toa, poso~uvaj}i mnogubrojniprimeri i fakti, me|u toa, slu~ajot

so Sabedin Ejupi - Saigon, kako {tosite go znaat, tokmu toa go potvrdu-va. Razgovorot go vodevme vo nego-voto mini-atelje otvoreno pred 15godini vo TC Ramstor. Be{e radosen{to povtorno }e se priseti na mla-dosta, koga imal mnogu ubavi i sre-}ni denovi.

U{te vo detskite godini, poto~novo ranite u~ili{ni denovi, ja po~u-vstvuval sklonosta kon muzikata islikarstvoto, odnosno crtawe port-reti i karikaturi. Negovata sestrasvirela na mandolina vo muzi~katasekcija vo u~ili{teto i vo nejzinootsustvo toj svirel i na toj na~in

navlegol vo su{tinata na muzikata ija zasakal. Mu kupile gitara. So ed-en drugar oformile maalska muzi~-ka grupa i organizirale zabavi votoa vreme. Vo u~ili{teto na siteu~enici im gi crtal crte`ite, pri

{to, po zavr{uvaweto na os-moletkata, nastavnikot baralda go prodol`i {koluvawetovo Srednoto umetni~ko u~ili-{te, na koe se sprotivstavilnegoviot tatko. Roden e vo se-lo Pati{ka Reka, Skopsko vo1956 godina, a potoa negovotosemejstvo se preseluva vo Sko-pje, kade {to se zapi{uva naEkonomski fakultet, koj ne gozavr{uva. Paralelno na toa sezapi{uva na Pedago{ka akade-mija, otsek muzika i u~i pijano.

Kako nastavnik po muzi~ko obra-zovanie, raboti vo nekolku u~ili{-ta vo Skopje. Otkako ostanuva bezsvojot `ivoten sopatnik, tagata gorazni{uva, no i toj udar Sabedin us-peva da go nadmine so u{te pogolemaenergija i pogolema qubov kon `i-votot. Ja napu{ta rabotata kako na-stavnik po muzi~ko obrazovanie, ze-ma semejna penzija i raboti kakoumetnik, no ne ja ostavil ni muzika-ta. Svirel vo KUD "Jeniol# i "OrhanVeli# vo zabavnata sekcija, a vo me-|uvreme peel vo oktetot "Okarina#.Kako nastavnik oformil nekolku{kolski horovi i orkestri, so koi

postignuval golemi uspesi i ima do-bieno pove}e nagradi. Pove}e od 35godini negova glavna pasija e izra-botkata na portreti i karikaturi.Rabotel vo Hrvatska, Grcija, Turci-ja, Albanija, Italija.

- Sega, vo ovie moi penzionerskidenovi, slobodnoto vreme go posve-tuvam na slikarstvoto i muzikata,koi za mene se najgolemata qubov.Toa me relaksira i mi pomaga siteproblemi polesno da gi prebrodam.

Entuzijazmot bil sekoga{ negovprimat vo negoviot `ivot, pa vo da-le~nata 2008 godina organizira sa-mostojna izlo`ba vo galerijata "To-~ka#, {to pretstavuva odraz na nego-voto pove}egodi{no slikarstvo.U~estvuva so svoi dela i na mnogudrugi izlo`bi. No kako {to veli, tojtuka ne zastanuva. Patot na uspesiteprodol`uva so negovoto slikarskoizrazuvawe niz mnogute portreti ikarikaturi. Se nadeva deka za kusovreme }e im priredi prijatno izne-naduvawe na qubitelite na likov-nata umetnost. Aktivnostite prodo-l`uvaat i ponatamu i kako penzio-ner. Sabedin u~estvuva vo muzi~ka-ta grupa na Albanki, go vodi i horoti muzi~kata sekcija pri ZP ^air, aedna od glavnite zada~i mu e da po-stigne {to pogolem uspeh so penzio-nerskiot hor, za koj veli deka e sos-taven od kvalitetni izveduva~i.

Vasil Pa~emski

Sredba so Sabedin Ejupi - Saigon, muzi~ar i slikar

@ivot posveten na muzikata i slikarstvoto

Ova mo`e da se smeta kako prva faza za organizirawe i registriraweop{tinski penzionerski zdru`enija kako samostojni pravni lica, do

donesuvaweto novi statuti i nov zakon za zdru`enijata.

Broj penzioneri popodru`nici vo 1959 godina

NIZ ISTORIJATA NA SZPM

PODRU@NICA Br. ~lenovi penzioneri30.12.1959 godina

1 Berovo 852 Bitola 11923 Brezovo 694 Brod 545 Gevgelija 2436 Gostivar 3237 Debar 1428 Del~evo 579 Demir Kapija 38

10 \or~e Petrov - Skopje 12711 Idadija - Skopje 130412 Kavadarci 21013 Kale - Skopje 97114 Kisela Voda - Skopje 99415 Ki~evo 34816 Ko~ani 22517 Kratovo 6818 Kriva Palanka 16019 Kru{evo 11820 Kumanovo 85821 Negotino 5722 Ohrid 71123 Prilep 63824 Radovi{ 8825 Resen 14226 Rostu{a 10327 Sveti Nikole 4528 Struga 37729 Strumica 39730 Tetovo 35031 Titov Veles 61032 [tip 273

VKUPNO vo NRM 11.377

Kumanovecot Kir~o Solarski, penzioner na 75 godi-ni, neodamna ja izdade i tretata zbirka vicevi

"Mic po mic 1001 vic# so koja e zbogatena literatur-nata kumanovska {egobijna razglednica. Zbirkataizobiluva so vicevi so kratka sodr`ina, pristapni dopo{irokiot ~itatelski auditorijum, objavuvani nadvata profila na fejsbuk, za koi glavno ima pozitiv-

ni komentari. Iako na po~e-tokot kako {to veli Solars-ki, mislel deka ova e lesnarabota, podocna sfatil de-ka e mnogu te{ka, za{to dase odberat od 20 000 pro~i-tani 3 000 vicevi, koi }e ginasmeat ~itatelite vo ovie te{kivremiwa e obemna rabota. Blago-darej}i na upornosta i neumorni-ot duh, toj uspeal da gi selektirai objavi so edinstvena cel da vo-

skresne del od minatoto na gradot, na edno Kumanovo koeostanuva vo prijatni se}avawa, za da se vidi na {to se sme-ele kumanovci. Kir~o Solarski se vodel od idejata na ori-ginalen kumanovski dijalekt da gi ponudi najsme{nite vi-

cevi, za da ni go razubavi sekojdnevje-to, da ne ottrgne od lo{ite misli, sosmeata da go pobedime stravot, zbune-tosta, stresot, pa duri i zdodevnosta.

Avtorot veli deka za da se izgotvivakva zbirka potrebno e da se ima pod-dr{ka od mnogu lu|e, koi mu davale vo-lja da istrae i pokraj odredeni pote{-kotii, i blagodarenie na site niv uspe-al i "dobil krilja# da prodol`i pona-tamu da izdava novi zbirki vicevi. Senadeva deka dokolku go slu`i zdravje-to }e se obide da izdade i 4 i 5-ta zbi-rka, da ja zbogati kolekcijata so 5005vicevi.

Inaku, kumanovecot Kir~o Solarskiosven {to e poznat {egobiec e i huma-nist, aktivist vo NVO Armiski i poli-ciski veterani, eden od osnova~ite na

Zdru`enieto Koledari, inicijator za izgradba na crkovni-ot hram "Sveti Arhangel Mihail#, a za svojata plodna ra-bota vo nevladiniot sektor e nagraduvan so pove}e blago-darnici i priznanija.

Na Solarski da mu posakame da uspee vo negovata misi-ja, da go slu`i zdravje i dolg `ivot, so preporaka so nego-viot sovet za ubav den na kumanovski: K' d bi bija aptekarpreporu~ija bi Vi ^ITAJTE PO 2 VICA 3 PUTA NA D'N#.

Jasmina Todorovska

"Mic po mic 1001kumanovski vic 3#

Po povod 110 godini od ra|aweto na Majka Tereza, voSpomen-ku}ata na Majka Tereza vo Skopje, na 26.8. 2020godina se odr`a promocija na tretoto izdanie na sti-hozbirkata "So qubov za Majka Tereza#, od grupa poeti -penzioneri koi im go poka`aa patot i na mladite qubi-teli na pi{aniot zbor. Poetite daruvaat svoi dela, nau~ili{ta i domovi za stari lica. Aktivnata penzioner-ka Vera Bogojevi} - Samarjanin, pretsedatel na MAiBiH- Makedonija, e izdava~ i urednik na ovaa zbi-rka pos-vetena na humanosta. Samarjanin vo svojata poraka veli:

- Imav s¢, napi{av mnogu dela, no razbrav samo edno,

vo davaweto e sre}ata. Samo toa {to go daruvam, osta-nuva zasekoga{ moe.

Inaku, Vera Bogojevi} - Samarjanin - skromna `enakoja svoite penzionerski denovi gi posvetuva na huma-nosta, na pi{aniot zbor i publikuvawe po edna zbirka

godi{no, kako amanet so posveta na sveta Majka Tereza.Na promocijata, na likot i deloto se osvrna Meri Arso-vska, sekretar na MAiBiH - Makedonija, taa ja naglasisvetlata pateka na Gonxa Bojaxiu od Skopje do Kalkuta,poslana so rozi i trwe. Potoa poetite gi izlija svoite~uvstva posveteni na humanitarkata, nobelovka i pro-glasena za Sveta, Majka Tereza.

Recenzentot d-r Boris Atanas-Angelov vo recenzija-ta "Kako da se stane Majka Tereza# veli:

- Samoto ime obzema stotici asocijacii na ne{to hu-mano, religiozno, na armija altruisti, volonteri, dob-

rotvorki, meceni i umetnici, poeti sosvoi dela. Milosrdieto gi poddr`uva,bespomo{nite, sira~iwata, samohraniteroditeli, so sozdavawe banki za hrana,donacii so obleka, poku}nina i drugi po-trebi.

Poetite-penzioneri nedvosmisleno sevklu~ija so mladite za da go promoviraati voznesat humanoto delo na Majka Tere-za. Vera go sledi patot na sveticata, negi bira humanite po vera i vozrast.

Pretsedatelot na Gra|anskata asoci-jacija "Skopjankata Sveta Majka Tereza#Dim~e Petru{evski, se zablagodari zaprisustvoto i gi vra~i blagodarnicite zahumanost i za poetski tvorbi. Nastanot gozbogatija muzi~kite yvezdi, Violeta To-movska, Dragan Mijalkovski i Serafina

Fantauzo, a @ivko Popovski - Cvetin, podari naslika-no cve}e na site prisutni. Na ovoj nastan vo ~est na hu-manosta, prisutnite oddadoa po~it i polo`ija sve`ocve}e na spomenikot na Svetata Majka, Majka Tereza.

Cveta Spasikova

Penzioneri po patekata na humanitarkata Majka Tereza

Na 28-mi avgust na Kamenata bina vo centarot na Prilep, po 46-ti pat se kre-na zavesata na Festivalot na narodni instrumenti i pesni "Pece Atanasov-

ski#, festival koj pretstavuva eden od stolbovite na na{ata kultura i va`noobele`je na na{iot identitet. Na otvoreno so site prepora~ani zdravstveniza{titni merki i kaj izveduva~ite i kaj publikata i ovoj pat po tradicija zedoau~estvo peja~kata grupa i orkestarot na KUD "Penka Koteka# pri ZP Prilep. Na-stapija so 3 izvedbi, od koi edna solo-izvedba na gajda. Ova KUD pri ZP Prilepgodini na red go neguva narodniot folklor, muzikata i narodnite izvorni ins-trumenti. Za nivnoto u~estvo im bea dodeleni diplomi i statuetki.

"Ona {to vo dale~nata 1974godina go zapo~naa Pece Ata-

nasovski, @ivko Firfov, Ili-ja La{koski i u{te nekolkumi-na drugi entuzijasti i vqube-nici vo izvornata makedonskamuzika, so godinite prerasnavo presti`na manifestacija

od me|unaroden karakter. Pove}e od ~etiri decenii, anonimnite narodni umet-nici od site krai{ta na na{ata zemja, se sobiraat na Rudinata vo Dolneni i voCK "Marko Cepenkov# vo Prilep, za da go dadat svojot udel vo prodol`uvaweto

na tradicijata i vo za~uvuvaweto na prepoznatlivata makedonska pesna i avte-nti~noto makedonsko oro#, izjavi na otvoraweto na Festivalot gradona~alnikotna Op{tina Prilep, Ilija Jovanoski.

Toj naglasi deka posebno raduva faktot {to od godina na godina, s¢ pogolem ebrojot na mladi lu|e koi poka`uvaat interes za izu~uvawe na izvorniot melos.Vo taa nasoka, organizatorite na Festivalot zaslu`uvaat ~estitki, pred s¢ za-radi odr`uvaweto na edukativni rabotilnici i seminari, preku koi ja dob-li`uvaat makedonskata izvorna muzika do mladite generacii.

"Zaradi pandemijata na Kovid-19, godine{noto izdanie na Festivalot seodr`uva vo specifi~ni uslovi. Me|utoa, veruvam deka toa nema da go namalikvalitetot i zna~eweto na ovaa isklu~itelno zna~ajna manifestacija. So apelza po~ituvawe na preporakite i protokolite na Komisijata za zarazni bolestii Ministerstvoto za zdravstvo za za{tita od Kovid-19, na organizatorite i nau~esnicite im posakuvam u{te edno uspe{no izdanie na Festivalot na narodniinstrumenti i pesni "Pece Atanasovski#, istakna gradona~alnikot Jovanoski.

Na godine{noto festivalsko izdanie u~estvo }e zemat okolu 140 instrumen-talisti, igroorci i peja~i od na{ata zemja. Sekoj od niv }e dobie statuetka, a nanajuspe{nite, `irito }e im gi dodeli nagradite "Gajdata na Pece#, kako i nagra-data "Gran-pri#. Vo ramkite na Festivalot, vo foajeto na CK "Marko Cepenkov#e otvorena izlo`ba na tradicionalni predmeti i nosii od Prilepsko. Genera-len pokrovitel na Festivalot e Ministerstvoto za kultura, a pokroviteli seOp{tina Prilep i Op{tina Dolneni. Kiril Risteski

ZP Prilep

KUD "Penka Koteska# na 46. festival "Pece Atanasovski#