başbakanlık mevzuatı geliştirme ve yayın genel müdürlüğü

3/17/2016 Başbakanlık Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğü

http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2016/03/2016031711.htm 1/41

17 Mart 2016 PERŞEMBE Resmî Gazete Sayı : 29656

YÖNETMELİK

İçşler Bakanlığından:

YABANCILAR VE ULUSLARARASI KORUMA KANUNUNUNUYGULANMASINA İLİŞKİN YÖNETMELİK

BİRİNCİ KISIMGenel Hükümler

BİRİNCİ BÖLÜMAmaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç ve kapsamMADDE 1 – (1) Bu Yönetmelğn amacı; yabancıların Türkye’ye grşler, Türkye’de kalışları ve

Türkye’den çıkışları le Türkye’den koruma talep eden yabancılara sağlanacak korumanın kapsamına veuygulanmasına lşkn usul ve esasları düzenlemektr.

(2) Bu Yönetmelk; 4/4/2013 tarhl ve 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu çerçevesndeyabancılarla lgl ş ve şlemler le sınırlarda, sınır kapılarında ya da Türkye çnde yabancıların Türkye’den münfertkoruma talepler üzerne sağlanacak uluslararası korumanın uygulanmasına lşkn usul ve esasları kapsar.

DayanakMADDE 2 – (1) Bu Yönetmelk, 4/4/2013 tarhl ve 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma

Kanununun 121 nc maddesne dayanılarak hazırlanmıştır.TanımlarMADDE 3 – (1) Bu Yönetmelkte geçen;a) Ale üyeler: Yabancının, başvuru sahbnn veya uluslararası koruma statüsü sahb kşnn eş, ergn

olmayan çocuğu le bağımlı ergn çocuğunu,b) Avrupa ülkeler: Avrupa Konsey üyes olan ülkeler le Bakanlar Kurulu tarafından belrlenecek dğer

ülkeler,c) Bakan: İçşler Bakanını,ç) Bakanlık: İçşler Bakanlığını,d) Başvuru sahb: Uluslararası koruma talebnde bulunan ve henüz başvurusu hakkında son karar verlmemş

olan kşy,e) Çocuk: Henüz on sekz yaşını doldurmamış ve ergn olmamış kşy,f) Destekleyc: Ale brlğ amacıyla Türkye’ye gelecek yabancıların masraflarını üstlenen ve kamet zn

talebnde bulunanlar tarafından başvuruya dayanak gösterlen Türk vatandaşını veya Türkye’de yasal olarak bulunanyabancıyı,

g) Genel Müdür: Göç İdares Genel Müdürünü,ğ) Genel Müdürlük: Göç İdares Genel Müdürlüğünü,h) Ger gönderme merkez: İdar gözetm kararı alınan yabancıların geçc olarak tutulduğu ve bu süre zarfında

temel nsan htyaçların karşılandığı merkez,ı) Göç: Yabancıların, yasal yollarla Türkye’ye grşn, Türkye’de kalışını ve Türkye’den çıkışını fade eden

düzenl göç le yabancıların yasa dışı yollarla Türkye’ye grşn, Türkye’de kalışını, Türkye’den çıkışını veTürkye’de znsz çalışmasını fade eden düzensz göçü ve uluslararası korumayı,

) Göçmen belges: 19/9/2006 tarhl ve 5543 sayılı İskân Kanunu kapsamında serbest göçmenlernyerleştkler yerlern, skanlı göçmenlern se geçc veya kesn skanları çn belrlenen yerlern en büyük mülkamrne müracaatla kendler ve ale fertler çn vatandaşlığa grme beyannames mzalayarak aldıkları belgey,

j) İkamet adres: Türkye’de adres kayıt sstemnde kayıtlı olunan yer,k) İkamet zn: Yabancılara Türkye’de kalma hakkı veren zn,l) İkncl koruma: Mültec veya şartlı mültec olarak ntelendrlemeyen, ancak menşe ülkesne veya kamet

ülkesne ger gönderldğ takdrde; ölüm cezasına mahkûm olacak veya ölüm cezası nfaz edlecek, şkenceye,nsanlık dışı ya da onur kırıcı ceza veya muameleye maruz kalacak, uluslararası veya ülke genelndek slahlı çatışmadurumlarında, ayrım gözetmeyen şddet hareketler nedenyle şahsına yönelk cdd tehdtle karşılaşacak olmasınedenyle, menşe ülkesnn veya kamet ülkesnn korumasından yararlanamayan veya söz konusu tehdt nedenyleyararlanmak stemeyen kşye verlen statüyü,

m) İl Müdürlüğü: İl Göç İdares Müdürlüğünü,n) İlçe Müdürlüğü: İlçe Göç İdares Müdürlüğünü,



o) İnsan tcaret mağduru: İnsan tcaret suçuna maruz kalan veya kaldığı yönünde kuvvetl şüphe duyulangerçek kşy,

ö) Kabul edlemez yolcu: Ülkeye grş yapablmek veya ülkeden transt geçeblmek çn sınır kapılarına gelenancak mevzuatta aranan koşulları taşımadığından ülkeye grşne ya da ülkeden transt geçşne zn verlmeyen kşy,

p) Kabul ve barınma merkez: Başvuru sahb veya uluslararası koruma statüsü sahplernn temel nsanhtyaçlarının karşılandığı merkez,

r) Kanun: 4/4/2013 tarhl ve 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununu,s) Konsolosluk: Türkye Cumhuryet başkonsolosluklarını, konsolosluklarını veya büyükelçlk konsolosluk

şubelern,ş) Mağdur destek hzmetler: Düşünme süresnde ve sonrasında mağdurun güvenlğ, sağlığı, özel durumu

gözetlerek, blglendrme ve rıza esasına dayalı olarak verlen mağdur destek programı le gönüllü ve güvenl gerdönüş programını,

t) Menşe ülke: Göç eden kşnn vatandaşı olduğu ya da uyruğunu taşıdığı ülkey,u) Mültec: Avrupa ülkelernde meydana gelen olaylar nedenyle; ırkı, dn, tabyet, bell br toplumsal gruba

mensubyet veya syas düşüncelernden dolayı zulme uğrayacağından haklı sebeplerle korktuğu çn vatandaşıolduğu ülkenn dışında bulunan ve bu ülkenn korumasından yararlanamayan ya da söz konusu korku nedenyleyararlanmak stemeyen veya bu tür olaylar sonucu önceden yaşadığı kamet ülkesnn dışında bulunan, orayadönemeyen veya söz konusu korku nedenyle dönmek stemeyen statü sahb yabancıyı,

ü) Ön zn şartı: Ülkeye grş çn Genel Müdürlükten alınması zorunlu olan zn,v) Özel htyaç sahb: Refakatsz çocuk, engell, yaşlı, hamle, berabernde çocuğu olan yalnız anne ya da

baba veya şkence, cnsel saldırı ya da dğer cdd pskolojk, bedensel ya da cnsel şddete maruz kalmış kşy,y) Refakatsz çocuk: Sorumlu br kşnn etkn bakımına alınmadığı sürece, kanunen ya da örf ve adet gereğ

kendsnden sorumlu br yetşknn refakat bulunmaksızın Türkye’ye gelen veya Türkye’ye grş yaptıktan sonrarefakatsz kalan çocuğu,

z) Seyahat belges: Pasaport yerne geçen belgey,aa) Sınır dışı etme kararı: Türkye’de kalma hakkı bulunmayan yabancının; menşe ülkesne, transt gdeceğ

ülkeye, Türkye’ye gelmek üzere transt geçtğ ülkeye ya da başka br üçüncü ülkeye gönderlmek üzere, ülkedençıkarılması amacıyla alınan dar kararı,

bb) Sınır dışı etmek üzere dar gözetm: Hakkında sınır dışı etme kararı alınanlardan; kaçma ve kaybolmarsk bulunan, Türkye’ye grş veya Türkye’den çıkış kurallarını hlal eden, sahte ya da asılsız belge kullanan, kabuledleblr br mazeret olmaksızın Türkye’den çıkmaları çn tanınan sürede çıkmayan, dar yükümlülükler getrlerekdar gözetm sonlandırılanlardan bu yükümlülüklern yerne getrmeyen, kamu düzen, kamu güvenlğ veya kamusağlığı açısından tehdt oluşturanların sınır dışı edlnceye kadar Kanunda öngörülen süreye uygun olarak gergönderme merkeznde tutulmasını,

cc) Sınır kapısı: Bakanlar Kurulu kararıyla Türkye’ye grş ve Türkye’den çıkış çn tespt edlen, fzkolarak dış çevreden ayrılmış veya böyle addedlen kara, hava, denz ve demryolu sınır geçş noktalarını,

çç) Son karar: Başvuru sahbnn başvurusuyla veya uluslararası koruma statüsü sahb kşnn statüsüyle lglkararlardan; dar trazda bulunulmaması ve yargıya başvurulmaması hâlnde Genel Müdürlük tarafından verlenkararı veya yargıya başvurulması sonucunda temyz edlmes mümkün olmayan kararı,

dd) Sözleşme: Mülteclern Hukuk Durumuna Dar 1967 Protokolüyle değşk 28/7/1951 tarhl MülteclernHukuk Durumuna Dar Sözleşmey,

ee) Şartlı mültec: Avrupa ülkeler dışında meydana gelen olaylar sebebyle; ırkı, dn, tabyet, bell brtoplumsal gruba mensubyet veya syas düşüncelernden dolayı zulme uğrayacağından haklı sebeplerle korktuğu çnvatandaşı olduğu ülkenn dışında bulunan ve bu ülkenn korumasından yararlanamayan ya da söz konusu korkunedenyle yararlanmak stemeyen veya bu tür olaylar sonucu önceden yaşadığı kamet ülkesnn dışında bulunan,oraya dönemeyen veya söz konusu korku nedenyle dönmek stemeyen statü sahb yabancıyı,

ff) Taşıyıcı: Yabancıları taşıyan hava, denz, kara ve demryolu taşıtlarının gerçek veya tüzel kş olansahplern veya şletmeclern,

gg) Uluslararası koruma statüsü: Mültec, şartlı mültec veya kncl koruma statüsünü,ğğ) Uluslararası Öğrencler Değerlendrme Kurulu: 24/3/2010 tarhl ve 5978 sayılı Yurtdışı Türkler ve Akraba

Topluluklar Başkanlığı Teşklat ve Görevler Hakkında Kanunun 19 uncu maddesne göre oluşturulan kurulu,hh) Uydu l: Uluslararası koruma talebnde bulunan yabancılara, Genel Müdürlük tarafından belrlenen ve

kamet etme zorunluluğu getrlen l,ıı) Vatandaşı olduğu ülke: Yabancının vatandaşı olduğu ülkey veya yabancının brden fazla vatandaşlığının

bulunduğu durumlarda, vatandaşlığında olduğu ülkelerden her brn,) Vatansız kş: Hçbr devlete vatandaşlık bağıyla bağlı bulunmayan ve yabancı sayılan kşy,jj) Vze: Türkye’de en fazla doksan güne kadar kalma hakkı tanıyan ya da transt geçş sağlayan zn,



kk) Vze muafyet: Türkye’ye grş çn vze alma yükümlülüğünü kaldıran düzenlemey,ll) Yabancı: Türkye Cumhuryet Devlet le vatandaşlık bağı bulunmayan kşy,mm) Yabancı kmlk numarası: 25/4/2006 tarhl ve 5490 sayılı Nüfus Hzmetler Kanunu uyarınca yabancılara

verlen kmlk numarasını,fade eder.

İKİNCİ BÖLÜMGer Gönderme Yasağı

Ger gönderme yasağıMADDE 4 – (1) Ger gönderme yasağı, Kanun kapsamına gren yabancıların tamamı çn uygulanır.(2) Türkye’de kalma hakkı bulunmayan yabancıların, sınır dışı edlmeden veya ülkeden gönderlmeden önce;a) Sınır dışı edlecekler yahut gönderlecekler yerde şkenceye, nsanlık dışı veyahut onur kırıcı ceza veya

muameleye tab tutulup tutulmayacağı,b) Irkı, dn, tabyet, bell br toplumsal gruba mensubyet veya syas fkrler dolayısıyla hayatının veya

hürryetnn tehdt altında bulunup bulunmayacağı,hususları vallk tarafından resen araştırılır.(3) Yabancı, yapılan araştırma sonucunda tehlkelerle karşılaşılacağının anlaşıldığı ülkeye sınır dışı edlemez

veya gönderlemez. Bu kşler hakkında Kanunun uluslararası koruma, kamet veya sınır dışı etmeye lşkn dğerhükümlerne göre şlem tess edlr ve Genel Müdürlüğe derhal blg verlr.

(4) Araştırma esnasında, yabancıdan konuyla lgl blg ve belge stenebleceğ gb menşe ülke blglerndende yararlanılır.

İKİNCİ KISIMYabancılar

BİRİNCİ BÖLÜMTürkye’ye Grş ve Vze

Türkye’ye grşMADDE 5 – (1) Türkye’ye grş ve Türkye’den çıkış, sınır kapılarından, geçerl pasaport veya pasaport

yerne geçen belgelerle yapılır. Bakanlık, bu genel düzenlemenn, kşlern sınır kapılarında uluslararası korumabaşvurusunda bulunmasını engelleyecek şeklde uygulanmaması çn gerekl önlemler alır.

Ülkeye grşte kapsamlı kontrol şlemMADDE 6 – (1) Yabancı hakkında Türkye’ye grşlerne zn verlmeyecek kşlerden olduğuna yönelk

şüphe duyulması halnde, grş şlemlernden sorumlu kolluk brm tarafından kapsamlı kontrol şlem gerçekleştrlr.(2) Kapsamlı kontrol şlem, dar gözetm şlem olmayıp en fazla dört saat çnde tamamlanır. Bu süreye adl

şlemlerde geçen süre dâhl değldr. Eğer dört saatlk süre aşılacaksa yabancının rızası aranır. Kapsamlı kontrol süresçnde yabancı ülkesne dönebleceğ gb ülkeye kabulle lgl şlemlern sonuçlanmasını da bekleyeblr.

(3) Kapsamlı kontrol şlem, yabancının güvenlğ ve kşsel mahremyet gözetlerek, pasaport kontrolnoktasına yakın ve ayrı br yerde gerçekleştrlr. Kontrol süresnce yabancının temel htyaçlarına erşm sağlanır.Yabancı, kontrolün amacı ve usulü hakkında blglendrlr.

(4) Kapsamlı kontrol şlem genel olarak;a) Seyahat belgelernn kontrolü ve ncelenmes,b) Ülkeye grş kayıtlarıyla lgl sınırlamaların gözden geçrlmes,c) Adl ve dar makamlar tarafından şleme konu olup olmadığının belrlenmes,ç) Uluslararası sevyede aranıp aranmadığının belrlenmes,d) Ülkeye gelş amacının tespt edlmes,e) Türkye’de geçmn ne şeklde sağlayacağının açıklığa kavuşturulması,f) Türkye’ye grşlerne zn verlmeyecek yabancılar le vze verlmeyecek yabancılardan olup olmadığının

araştırılması,g) Kamu güvenlğ açısından gerekl görülen dğer hususları,kapsar.(5) Kapsamlı kontrole lşkn ş ve şlemler sınır kapılarının bağlı olduğu vallklerce sonuçlandırılır.Kabul edlemez yolcunun tespt ve genel hükümlerMADDE 7 – (1) Türkye’ye grşlerne zn verlmeyecek kşlerden olduğu belrlenen yabancılar le yne aynı

kapsamda olup da sınır kapılarında uluslararası koruma başvurusunda bulunan ve haklarında verlen son kararlabaşvuruları reddedlenler, kabul edlemez yolcu olarak şlem görür ve bu yabancılar hakkında 7/11/2015 tarhl ve29525 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Hava Yolu Taşıyıcılarının Yükümlülüklerne İlşkn Usul ve EsaslarHakkında Yönetmelk le Kanunun 98 nc maddes kapsamında çıkarılacak dğer yönetmelkler çerçevesnde şlem



yapılır.(2) Türkye’ye grşlerne zn verlmeyecek kşlerden olduğu belrlenen yabancılardan kamu düzen veya

güvenlğ açısından sakıncalı görülenler le Türkye’ye grşte kullanacağı belgeler hlel yollarla ednenler veya bubelgelern sahteclğe konu olduğu tespt edlenler vedlkle Genel Müdürlüğe bldrlr.

(3) Kabul edlemez yolcunun ülkeden ayrılış şlemler çn taşıyıcıyla gerekl koordnasyon sağlanır.(4) Yabancı ve taşıyıcıya teblğ edlen karar, yabancının haklarını ve traz usullern de kapsar.Türkye’ye grş yasağı ve ön zn şartıMADDE 8 – (1) Kamu düzen veya kamu güvenlğ ya da kamu sağlığı açısından Türkye’de bulunması

sakıncalı görülen yabancılar hakkında Genel Müdürlük; Türkye’ de ken hakkında sınır dışı etme kararı alınanyabancılara lşkn se Genel Müdürlük veya vallkler ülkeye grş yasağı kararı alablr.

(2) Grş yasağına lşkn usuller şunlardır:a) Sınır dışı edlecek yabancılar çn ülkeye grş yasağının başlangıcı yabancının ülkeden çıkış tarhdr.b) Vze, vze muafyet, çalışma zn veya kamet zn süresn on günden fazla aşan ve hakkında sınır dışı etme

kararı alınmadan veya bu karar henüz lglye teblğ edlmeden önce, Türkye dışına çıkmak çn vallklere başvurudabulunan yabancıların Türkye’ye grş yasağı süres, başka br nedenle grş yasağı kapsamına alınmasını gerektrrdurumu saklı kalmak kaydıyla, vze, vze muafyet ya da kamet zn hlalnden kaynaklanan harç ve buna bağlıtahakkuk edecek cezaların ödenmş olması koşuluyla br yılı geçemez.

c) Vze, vze muafyet, çalışma zn veya kamet zn süresn on günden fazla aşan ve hakkında sınır dışı etmekararı alınmadan çıkış yapmak üzere sınır kapısına kendlğnden gelen yabancılar hakkında se başka br nedenle grşyasağı alınmasını gerektrr durumu saklı kalmak kaydıyla vze, vze muafyet ya da kamet zn hlalndenkaynaklanan harç ve buna bağlı tahakkuk edecek cezalarını ödemş olması koşuluyla vze veya kamet hlalgerekçesyle grş yasağı kararı alınmayablr.

ç) Seyahat gderlernn br kısmı veya tamamı Genel Müdürlük tarafından karşılanarak sınır dışı edlenyabancıların seyahat masraflarının sonradan tahsl edlmesnn takb amacıyla gerekl ver grş yapılır. GenelMüdürlük tarafından karşılanan seyahat masraflarını ödemeyen yabancının ülkeye grşne zn verlmeyeblr.

d) Grş yasağı en fazla beş yıl süreyle alınır. Beş yılın sonunda kamu düzen veya kamu güvenlğ açısındancdd tehdt söz konusu se önceden alınmış beş yıl sürel grş yasağı tek seferde veya ayrı ayrı olmak üzere on yıldaha uzatılablr. Ancak, grş yasağı süres aynı gerekçeye dayalı olarak on beş yıldan fazla olamaz.

e) Genel Müdürlük, gerekl gördüğünde sürenn dolmasını beklemeden grş yasağını kaldırablr veya grşyasağını saklı tutarak yabancının belrl br süre çn Türkye’ye grşne zn vereblr.

(3) Kamu düzen veya kamu güvenlğ sebebyle, bazı yabancıların ülkeye kabulü lgl kamu kurum vekuruluşlarının taleb le veya doğrudan Genel Müdürlük tarafından ön zn şartına bağlanablr. Sstemde ön znşartına bağlı olduğu görülen yabancıların Genel Müdürlüğün olumlu görüşü alınmadan ülkeye grşlerne znverlmez.

Türkye’ye grş yasağının ve ön zn şartının teblğMADDE 9 – (1) Grş yasağına ve ön zn şartına lşkn teblgat;a) Türkye’ye grş yasağı veya ön zn şartı kapsamında olan yabancılara vze, kamet veya çalışma zn almak

üzere konsolosluklara başvurmaları halnde konsolosluk görevller,b) Yabancı Türkye’de se vallk,c) Grş yasağı kararı alınan yabancılara Türkye’den çıkışlarda sınır kapılarında, grşçıkış şlemlernden

sorumlu kolluk brm,tarafından yapılır.Vze zorunluluğu ve esaslarıMADDE 10 – (1) Vze muafyet hükümler saklı kalmak kaydıyla Türkye’de doksan güne kadar kalacak

yabancılar, vatandaşı oldukları veya yasal olarak bulundukları ülkedek konsolosluklardan amaçlarına uygun vzealarak gelrler. Vzenn veya vze muafyetnn Türkye’de sağladığı kalış süres, her yüz seksen günde doksan günügeçemez.

(2) Aşağıdak yabancılar bu uygulamanın kapsamı dışındadır:a) Türkye’de geçerl kamet ya da çalışma zn bulunanlar.b) 29/5/2009 tarhl ve 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 28 nc maddes kapsamında olanlar.c) Türkye Cumhuryet’nn taraf olduğu kl veya çok taraflı anlaşmalarla kamet znnden muaf tutulanlar.ç) Türkye’de görevl dplomas ve konsolosluk resm memurları le bunların eşler ve bakmakla yükümlü

oldukları çocuklarıyla sınırlı olmak üzere, alelernden Dışşler Bakanlığınca bldrlenler.d) Uluslararası kuruluşların Türkye’dek temslclklernde çalışan ve statüler anlaşmalarla belrlenmş

olanlar.e) Kanunun 50 nc maddesnn brnc fıkrası kapsamında verlen “vatansız kş kmlk belges” sahpler.f) Uluslararası koruma başvurusu çerçevesnde geçerl “kayıt belges” veya “uluslararası koruma başvuru



sahb kmlk belges” ya da “uluslararası koruma statüsü sahb kmlk belges” bulunanlar.g) Kanunun 91 nc maddes çerçevesnde geçc korunanlar.ğ) Ülkemze taşımacılık amaçlı çok grşl vzelerle gelen şoför ve yanındak yardımcıları.h) İskân Kanunu kapsamında Türkye’ye kabul edlen göçmenler.(3) Yabancının vze almış olması, ülkeye grşte Kanunun Türkye’ye grşlerne zn verlmeyecek yabancılara

lşkn hükümlernn uygulanmasını engellemez. Yabancının Türkye’ye grşlerne zn verlmeyecek kşlerdenolduğu tespt edldğnde grşne zn verlmez.

(4) Vzeler en fazla beş yıllık süre çnde kullanılmak üzere verlr. Verlş tarhnden tbaren altı ay çndekullanılmayan vzeler geçerllğn ytrr.

(5) İkamet zn bulunan yabancılar, vze alarak ülkeye grş yaptıklarında vze süreler kamet zn sürelerndenfazla se, vzeyle elde ettkler kalma sürelern kullanablrler. Vze muafyet anlaşması kapsamında gelenler dekamet zn süreler kısa se, muafyet sürelernn sonuna kadar kalablrler.

(6) Hava şartları, kaza, taşıtlarda meydana geleblecek teknk aksaklıklar, sağlık sorunları gb mücbrnedenlerle planlanmayan br sınır kapısından grş yapmak zorunda kalındığında yabancının mevcut vzesyle grşnezn verleblr.

(7) Bu hükümlern uygulanmasında Türkye’nn taraf olduğu kl ya da çok taraflı anlaşma hükümler lekarşılıklılık lkesnn uygulanması hususları saklıdır.

(8) Bakanlık ve Dışşler Bakanlıkları, vze ve pasaport şlemlern yürütürken, gerektğnde lgl kamu kurumve kuruluşlarının görüşlern de alarak Bakanlar Kuruluna müştereken teklfte bulunur.

Vze türler ve vzenn amacıMADDE 11 – (1) Vze türler şunlardır:a) Turzm vzes: Türkye’ye turstk veya resm zyaret, ş görüşmes, konferans, semner, toplantı, festval,

fuar, serg, sportf etknlk, kültürel ve sanatsal etknlk gb amaçlarla gelmek steyen yabancılara verlr.b) Transt vze: Türkye’ye herhang br sınır kapısından grerek belrlenen süre çnde Türkye’den geçş

yapmak steyen yabancılara verlecek transt vze le belrlenen geçş süres, vzenn geçerllk süres çnde sınırkapısından her grşte yenden başlar.

c) Havalmanı transt vzes: Türkye’ye grş yapmaksızın sadece hava sınır kapısından geçş yapmak steyenyabancılara verlr.

ç) Eğtm vzes: Türkye’ye eğtm, öğrenm, staj, kurs, öğrenc değşm programı, Türkçe dl kursuna katılmaamacıyla gelmek steyen yabancılara verlr.

d) Çalışma vzes: Türkye’ye 29/8/2003 tarhl ve 25214 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan YabancılarınÇalışma İznler Hakkında Kanunun Uygulama Yönetmelğnn 55 nc maddes kapsamındak yabancılar le bukapsamda olmayan ve çalışma amacıyla gelmek steyen yabancılara verlr.

e) Resm görev vzes: Resm göreve atanan veya dplomatk kurye olarak görevlendrlen yabancılara verlr.f) Dğer vzeler: Türkye’ye (a), (b), (c), (ç), (d), (e) bentlernde belrtlen amaçlar dışında kalan ve arkeolojk

kazı, araştırma, flm veya belgesel çekm, tedav, refakat, ale brleşm, nsan yardım, taşımacılık gb amaçlarlagelmek steyen yabancılara verlr.

(2) Vzelerde yabancının gelş amacı belrtlr.(3) 5543 sayılı İskân Kanununun 5 nc maddesnn brnc fıkrasına göre verlecek serbest göçmen vzesyle

lgl hususlar Bakanlık ve Dışşler Bakanlıklarınca kend özel şartları gözetlerek uygulanır.Vze başvurusu, sonuçlandırılması ve ptalMADDE 12 – (1) Vze başvuruları yabancının vatandaşı olduğu veya yasal olarak bulunduğu ülkedek

konsolosluğa yapılır. Başvurular elektronk ortamda da alınablr.(2) Vze Başvuru Formu her yabancı çn ayrı ayrı doldurulur.(3) Yabancı, vze başvurusu sırasında vze türlerne göre steneblecek blg ve belgeler yetkl makama

vermekle yükümlüdür. Tanınan sürede stenlen belgeler tamamlayamayan yabancının başvurusu değerlendrmeyealınmaz. Vze başvuruları le lgl ş ve şlemler hzmet satın alınması yoluyla yaptırılablr.

(4) Vze başvuruları en geç doksan gün çnde sonuçlandırılır. Bu süre, yabancının stenlen belgelertamamlamasından tbaren başlar.

(5) Konsolosluklar, vze başvurularını Genel Müdürlüğe letr. Yabancı ülke dplomatlarına TürkyeCumhuryet büyükelçlklernce ve stsna olarak ülke menfaatler gereğ vze verlmesnde yarar görülen yabancılaraTürkye Cumhuryet büyükelçlernce resen vze verlr. Bunlar dışında kalan ve resen vze verleblecek yabancılarBakanlık ve Dışşler Bakanlıkları tarafından müştereken belrlenr. Resen verlen vzeler Genel Müdürlüğe veDışşler Bakanlığına bldrlr. Genel Müdürlük başvuruları gerektğnde lgl kurum ve kuruluşların görüşlern dealarak sonuçlandırır ve konsolosluğa ya da büyükelçlğe bldrr. Bldrmler elektronk olarak da yapılablr.

(6) Kanunda düzenlenen vzenn ptalne lşkn hususların ortaya çıkması halnde vze, vzey veren makamlarveya vallkler tarafından ptal edlr, vze pasaportta se gerekl kayıtlar düşülür.



Vze yükümlülüğünden muaf yabancılarMADDE 13 – (1) Aşağıda sayılan yabancılardan Türkye’ye grşte vze stenmez:a) Türkye Cumhuryet’nn taraf olduğu anlaşmalarla ya da Bakanlar Kurulu kararıyla vzeden muaf tutulan

ülke vatandaşları.b) Türkye’ye grş yapacağı tarh tbarıyla, geçerl kamet zn, çalışma zn veya Çalışma İzn Muafyet Teyt

Belges bulunanlar.c) Kanun kapsamında kamet znnden muafyet sağlayan belgeye sahp olanlar.ç) 15/7/1950 tarhl ve 5682 sayılı Pasaport Kanununun 18 nc maddesne göre verlmş ve geçerllğ bulunan

Yabancılara Mahsus Damgalı Pasaport sahpler.d) Türk Vatandaşlığı Kanununun 28 nc maddes kapsamında olanlar.e) 5543 sayılı Kanun kapsamında Göçmen Belges sahb olanlar.İstsna olarak vze yükümlülüğünden muaf yabancılarMADDE 14 – (1) Hava şartları, kaza, taşıtlarda meydana geleblecek teknk aksaklıklar le sağlık sorunları

gb mücbr sebeplerle Türk hava ve denz lmanlarını kullanmak zorunda kalan taşıtlardak yabancıların, Türkye’yegrşte lman şehryle sınırlı olmak üzere ve mücbr sebep süresnce vze şartı aranmaksızın ülkeye grşlernevallklerce zn verleblr. On beş güne kadar kalma hakkı sağlayan zn, mücbr sebebn ortadan kalkmasıyla sonaerer.

(2) Türk hava ve denz lmanlarını, yolcularının sağlık sorunu yaşaması nedenyle kullanmak zorunda kalantaşıtlardak yabancılardan sadece hastalanan yabancı ve refakatçs brnc fıkra kapsamında değerlendrlr. Türkye’yegrşne zn verlmeyecek yabancılar se sağlık sorunu yaşamaları hal dışında brnc fıkra kapsamındadeğerlendrlmez.

(3) Lman şehrn veya çevresndek ller turzm amaçlı gezmek üzere denz taşıtlarıyla gelen yabancılara,yetmş k saat geçmemek kaydıyla vallklerce denz sınır kapılarında vzesz grş zn verleblr. Kamu düzen veyakamu güvenlğ yönünden gerekl tedbrlern alınablmes çn bu tür grş şlemler hakkında lgl kolluk brmlerblglendrlr.

(4) Üçüncü fıkra kapsamındak vzesz grş znne lşkn usul ve esaslar şunlardır:a) Ülkeye grşlernde yabancıların pasaportları alınmaz. Ancak, lmandak grş ve çıkış kontrolünden sorumlu

kolluk brm tarafından düzensz göçe konu olableceğ değerlendrlenlern, çıkışlarında verlmek üzere pasaportlarıalınır, pasaportları alınan bu kşlere Lman Şehr İzn Belges düzenlenr.

b) Çıkışlar aynı lmandan yapılır. Grş lmanı dışında başka br lman veya sınır kapısından çıkış yapmaksteyenler olduğunda transt vze harcı alınarak çıkışlarına zn verlr.

c) Yetmş k saatlk sürey aşan yabancılar hakkında Türkye’de znsz kalma şlem yapılır.ç) Düzensz göçe konu olableceğ değerlendrlerek çıkışlarında verlmek üzere pasaportları alınan

yabancılardan yetmş k saatlk sürenn sonunda pasaportlarını almak çn gelmeyenlern pasaportları lmüdürlüklerne gönderlr.

d) Ülkeye grşne zn verlen yabancıların süresnde ülkeden çıkışını acente veya taşıyıcı taahhüt eder.(5) Bu madde kapsamında ülkeye grşne zn verlen yabancıların kayıtlarının, hudut kapılarında kolluk

brmlernce kullanılan ssteme uyumlu olacak şeklde tutulması sağlanır.Sınır kapılarında verlen vzelerMADDE 15 – (1) Türkye’ye grşlerne zn verlmeyecek yabancılar harç, vze almadan sınır kapılarına

gelen yabancılara, aşağıda sayılan durumlarını ve süres çnde Türkye’den ayrılacaklarını belgelemeler durumundaaşağıda belrlenen stsna haller çerçevesnde vallklerce vze verleblr:

a) Yabancının yasal olarak bulunduğu ülkede konsolosluğun bulunmaması veya vze şlemlernn konsolosluküzernden gerçekleştrlememes.

b) Yabancının veya Türkye’dek eş ve yakın akrabalarının hastalığı, ölümü veya kaza gb mücbrsebeplernn bulunması.

c) Yabancının ger gönderlmesnde sağlık durumu yönünden rsk görüldüğünün lgl brmlerce bldrlmes.ç) Yabancının ulusal ve uluslararası blmsel, ekonomk, kültürel ve tcar etknlklere katılmak amacıyla

gelmes.d) Denz lmanlarına gelen tcar gem mürettebatının ülkesne veya başka br ülkeye devam etme veya aynı

lmanda başka br gemye katılma zorunluluğunun ortaya çıkması.e) Yabancıya sınır kapısında vze verlmesne htyaç duyulduğunun kamu kurum ve kuruluşları tarafından

bldrlmes.(2) Sınır kapılarında vze verlmesnde, mücbr sebeplere bağlı olarak sağlık sgortası şartı aranmayablr.(3) Bakanlar Kurulunca farklı br süre belrlenmedğ sürece, brnc fıkranın (a), (b), (c), (ç) ve (e) bentlernde

belrtlen durumlarda en fazla on beş güne, (d) bendnde belrtlen durumlarda se en fazla yetmş k saate kadar kalışhakkı sağlayan vze verlr.



(4) Brnc fıkranın (d) bend kapsamında olan yabancılara sınır vzes verlmesnde yabancının yeterlmktarda para ve dönüş blet bulundurması ve ülkeden süresnde çıkışının gem acenteler tarafından taahhüt edlmesşartları aranır.

Havalmanı transt vzelerMADDE 16 – (1) Konsolosluklar, havalmanı transt vzes başvurularını doğrudan sonuçlandırır.(2) Havalmanı transt vzelernn kullanım süres, vzenn verlş tarhnden tbaren en fazla altı aydır.(3) Uçuşlarda meydana geleblecek geckmeler harç, Türkye’ye varış le Türkye’den ayrılış saatler

arasındak planlanan süre yrm dört saat geçemez.(4) Bu vze, ülkeye grş hakkı vermez. Ancak acl ve olağanüstü hallerde yabancının ülkeye kabulünde,

Kanunun 13 üncü maddes çerçevesnde sınır kapılarında verlecek vzelerle lgl hüküm uygulanır.(5) Havalmanı transt vzesnn verlmesnde aşağıdak şartlar aranır:a) Geçerl pasaport veya pasaport yerne geçen belgeye sahp olmak.b) Türkye’ye gelş ve Türkye’den geçş sağlayacak uçuşlar çn rezervasyona veya blete sahp olmak.c) Gdeceğ ülkede vzeye tab se o ülkenn vzesne ya da vzesz grşne mkân sağlayan belgeye sahp

olmak.(6) Havalmanı transt vzes, olağan durumlarda sadece geçş hakkı verlen havalmanı çn geçerldr.(7) Türkye üzernden sınır dışı edlecek üçüncü ülke vatandaşları ve refakatçler çn bu madde hükümlerne

göre vze düzenlenr.(8) Havalmanı transt vze uygulamasıyla lgl esaslar ve hang ülke vatandaşlarından havalmanı transt

vzes steneceğ Bakanlık ve Dışşler Bakanlığınca müştereken belrlenr.Vze verlmeyecek yabancılarMADDE 17 – (1) Kanunun vze verlmeyecek yabancılara lşkn 15 nc maddesnn knc fıkrası hükmü

saklı kalmak kaydıyla, aynı maddenn brnc fıkrasında belrtlen yabancılara vze verlmez.(2) Kamu sağlığına tehdt olarak ntelendrlen hastalıkların belrlenmesnde, hastalığın 24/4/1930 tarhl ve

1593 sayılı Umumî Hıfzıssıhha Kanununda belrtlen hastalıklardan olup olmadığının yanı sıra Dünya SağlıkÖrgütünün Sağlık Tüzüğünde tanımlanan salgın potansyel olan hastalıklar le bulaşıcı veya bulaşıcı parazthastalıklardan olup olmadığı göz önünde bulundurulur.

(3) Kanunun 15 nc maddesnn brnc fıkrasının (g) bend çerçevesnde değerlendrme yapılırkendestekleycnn katkısı, banka hesap dökümü, nakt para, seyahat çek ve maaş bordrosu gb hususlar dkkatealınablr.

Vze şlemlernn teblğMADDE 18 – (1) Vze talebnn redd ve ptal kararları yabancıya teblğ edlr.

İKİNCİ BÖLÜMİkamet İzn

İkamet znMADDE 19 – (1) İkamet znnden muaf olanlar dışında, Türkye’de vzenn veya vze muafyetnn kendsne

sağladığı süreden ya da doksan günden fazla kalacak yabancıların kamet zn almaları zorunludur.(2) Brnc fıkrada belrtlen sürelerden daha kısa kalacak yabancılar da kamet zn başvurusunda bulunablr.(3) Türkye çnden yapılablecek kamet zn başvuruları vallklere, dğer hallerde yabancının vatandaşı

olduğu veya yasal olarak bulunduğu ülkedek konsolosluklara yapılır.(4) İkamet zn başvuruları, belrlenen usul ve esaslar çerçevesnde elektronk ortamda da alınablr.(5) Yurt dışından alınan kamet znler, altı ay çnde kullanılmaya başlanmadığında geçerllğn kaybeder.İkamet znnden muaf olan yabancılarMADDE 20 – (1) Aşağıdak yabancılar kamet zn alma yükümlülüğünden muaftır:a) Vze veya vze muafyet süresnce Türkye’de bulunanlar.b) Türk Vatandaşlığı Kanununun 28 nc maddes kapsamında olanlar.c) Vatansız Kş Kmlk Belges sahb olanlar.ç) Türkye Cumhuryet’nn taraf olduğu anlaşmalarla kamet znnden muaf tutulanlar.d) Türkye’de görevl dplomas ve konsolosluk memurları le bunların alelernden Dışşler Bakanlığınca

bldrlenler.e) Türkye’de yerleşk yabancı msyonlarda geçc br süreyle görevlendrlp pasaportuna, Dışşler Bakanlığı

tarafından en fazla altı ay sürel kamet znnden muafyet sağlayan geçc görev şerh tatbk edlenler.f) Uluslararası kuruluşların Türkye’dek temslclklernde çalışan ve statüler anlaşmalarla belrlenmş

olanlar.g) Uluslararası koruma başvurusu çerçevesnde geçerl Kayıt Belges veya Uluslararası Koruma Başvuru

Sahb Kmlk Belges ya da Uluslararası Koruma Statüsü Sahb Kmlk Belges bulunanlar.



ğ) Çalışma znne veya Çalışma İzn Muafyet Teyt Belgesne sahp olanlar.h) İskân Kanunu kapsamında Göçmen Belges sahb olanlar.ı) Geçc Koruma Kmlk Belges sahb olanlar.(2) Brnc fıkranın (ç), (d) ve (f) bentlernde belrtlen yabancılar, görevler süresnce geçerl olan, şekl ve

çerğ Bakanlık ve Dışşler Bakanlığınca brlkte belrlenen belgeyle Türkye’de kalırlar.(3) Brnc fıkranın (ç), (d), (e) ve (f) bentlernde belrtlen yabancılardan, kamet znnden muafyetlern

sağlayan durumları veya Türkye’dek görevler sona erdkten sonra Türkye’de kalmaya devam edecekler, Kanundadüzenlenen kamet znlernden brn almak üzere, en geç on gün çnde kamet edeceğ yerdek vallğe başvurmaklayükümlüdürler.

(4) Vatansızlar ve uluslararası koruma statüsü sahpler dışında, brnc fıkrada belrtlen yabancılarınTürkye’de kalışlarına esas teşkl eden belge ve znlerle kamet znnden muaf olarak geçrdkler süreler, kamet znsürelernn toplamına dâhl edlmez.

İkamet zn başvurusuna lşkn esaslarMADDE 21 – (1) İkamet zn başvurusu yapan yabancılar, stenen blg ve belgeler yurt ç başvurularında

vallğe, yurt dışı başvurularında süres çnde konsolosluğa verrler. Başvuru çn stenecek belgeler GenelMüdürlükçe belrlenerek kurumsal nternet stesnde yayınlanır.

(2) Türkye çnden vallklere yapılablecek kamet zn başvuruları başvuru çn gerekl olan yasal sürebtmeden yapılır. İkamet zn süresn, vze süresn veya vze muafyetn on güne kadar aşmış olanların başvuruları daalınır. Yabancının çnde bulunduğu durum ve dar htyaçlar yönünden gerekl olduğunda on günlük süre koşulunabağlı kalınmaz. Bununla lgl usul ve esaslar Genel Müdürlük tarafından ayrıca belrlenr.

(3) Yabancının çnde bulunduğu durum ve dar htyaçlar yönünden gerekl olması nedenyle on günlük sürekoşuluna bağlı kalınmaksızın başvurusu alınarak olumlu sonuçlandırılanların yen kamet zn süres başvurutarhnden tbaren başlatılır. Bu yabancıların başvuru tarhne kadar geçrdkler süreler çn tahakkuk eden harç2/7/1964 tarhl ve 492 sayılı Harçlar Kanununa göre hesaplanır.

(4) İkamet zn başvurularının yabancı tarafından bzzat yapılması esastır. Bu başvurular, yabancının yasaltemslcs veya vekâletnameye haz avukatı aracılığıyla da yapılablr.

(5) Uzatma başvuruları, kamet zn süresnn dolmasına altmış gün kalmasından tbaren ve her koşuldakamet zn süres dolmadan önce vallklere yapılır.

(6) Çalışma zn ptal edlen ya da sona erenlern on gün çnde yapacakları kamet zn başvuruları, Kanunun22 nc maddes kapsamında sonuçlandırılır.

(7) Çalışma zn uzatma başvurusu olumsuz sonuçlananların kamet zn başvuruları çn zorunlu on günlüksüre, çalışma zn uzatma başvurusuna lşkn olumsuz kararın teblğ edldğ tarhten tbaren başlar.

(8) Kanunun Türkye çnden yapılablecek kamet zn başvurularına lşkn veya kamet znlernnuzatılmasına lşkn hükümler çerçevesnde kamet zn başvurusunu tamamlayanlara kamet zn müracaat belgesverlr.

(9) İkamet zn müracaat belgesnn düzenlenmesne lşkn esaslar ve belgenn yabancıya sağladığı haklarşunlardır:

a) Belgenn şekl ve çerğ Genel Müdürlük tarafından belrlenr.b) Belgede kamet zn harcından muaf yabancıların durumu belrtlr.c) Belge tek başına hçbr harç, resm ve sar ücrete tab değldr.ç) Başvuru sonuçlanıncaya kadar, bu belge Türkye’de kalma hakkı sağlar.d) Yabancılar, harçtan muaf olduğu belgede belrtlenler harç, kamet zn başvurusunun sonucunu

beklemekszn kamet harçlarını ödedklern kanıtlamak ve talep ettkler kamet zn süresnn çnde olmak kaydıylabaşvuru belgeleryle brlkte sınır kapılarından brden fazla çıkış yapablrler ve her defasında on beş gün çndedöndükler takdrde ülkeye grşlernde vze koşulundan muaf tutulurlar. On beş günü aşmaları halnde vze genelhükümlerne göre şlem yapılır. 10 uncu madde gereğnce yüz seksen günde doksan gün kalma hükmü saklıdır.

(10) İkamet zn başvurusu reddedlenler le kamet zn ptal edlenler, altı ay çnde yenden kamet znbaşvurusu yaptıklarında yen br kamet zn talep gerekçes sunmaları stenr.

(11) Son br yıl çnde toplamda yüz yrm günden fazla süreyle yurt dışında kalmaları nedenyle kısa dönemkamet znler; son br yılda yüz seksen günden fazla yurt dışında kalmaları nedenyle ale kamet znler; kesntszbr yıldan fazla Türkye dışında kalmaları nedenyle uzun dönem kamet znler ptal edlen yabancılardan buznlern tekrar almak üzere yapacakları başvuruda yen br gerekçe sunmaları stenmez.

(12) On brnc fıkra kapsamındak yabancılardan Türkye’de bulunanlar ptal kararının teblğnden tbaren ongün çnde kamet zn başvurusunda bulunablrler. Bu durumda tek grş vze harcı ve kamet znnn ptal edldğtarhten müracaat tarhne kadar geçrlen sürenn kamet zn harcı, br kat fazlasıyla tahsl edlr. Bu sürennhesaplanmasında yurt dışında geçrlen süreler dkkate alınmaz.

(13) Türkye’de doğan yabancı çocuklar, seyahat belges düzenlenp kamet zn başvurusu yapılana kadar



doğum belgeleryle anne veya babanın geçerl kamet zn süresne bağlı olarak Türkye’de kalablrler. Doğum belgestek başına Türkye’ye grş ve Türkye’den çıkış hakkı vermez. Bu çocuklar çn yüz seksen gün çnde durumlarınauygun kamet zn alınması zorunludur. İkamet zn, çocuğun doğum tarhnden tbaren geçerl olacak şekldedüzenlenr. Doğum belges le kamet ettkler halde yüz seksen gün çersnde kamet zn almak üzere müracaatetmeyenlerden ülkeden çıkışta Harçlar Kanunu uyarınca kamet znnn alınmaması nedenyle aşılan sürenn kapsadığıtarfe tbaryle hesaplanan harç br kat fazlasıyla tahsl edlr. Bu harcın ödenmes halnde sürel grş yasağıuygulanmaz.

(14) İkamet zn başvurularında engell ve hastaların durumları gözetlerek Vallklerce gerekl düzenlemeleryapılır.

(15) Genel Müdürlük, kamu düzen veya kamu güvenlğ nedenyle kamet zn verleblecek llerle lgldüzenleme yapablr.

(16) İkl veya çok taraflı anlaşmalarda yer alan özel hükümler saklıdır.İkamet zn başvurularının ncelenmes ve sonuçlandırılmasıMADDE 22 – (1) Başvuru sırasında eksk ya da htyaç duyulacak tamamlayıcı blg ve belgeler yabancıya

bldrlr. Bldrm tarhnden tbaren otuz gün çersnde blg ve belgelern tamamlanmaması halnde başvuruşlemden kaldırılır.

(2) İkamet zn başvuruları, başvurunun şleme alınmasından tbaren en geç doksan gün çnde sonuçlandırılır.Doksan günlük süre, blg ve belgelern tam olarak yetkl makama teslm edldğ tarhten başlar. Sürenn uzamasıhalnde yabancıya blg verlr.

(3) İkamet zn başvurusunun değerlendrlmes sürecnde yabancıyla görüşme yapılablr.(4) Gerekl görülmes halnde kamu düzen veya kamu güvenlğ açısından sakıncalı br durumun olup

olmadığı araştırılır.(5) Kamu sağlığını tehdt eden hastalığı nedenyle hakkında daha önce şlem yapıldığı anlaşılanlardan sağlık

raporu stenr.(6) Ale ve uzun dönem kamet zn dışındak kamet zn başvurularında ülkede kalınacak süre çersnde

yeterl ve düzenl madd mkâna sahp olup olmadığının tesptnde yabancının beyanı esas alınır. Beyanın kna edcbulunmadığı durumlarda yabancıdan madd mkânın somut tesptn sağlayacak blg ve belge talep edlr ve maddmkânın yeterllğnn tesptnde aşağıdak hususlar aranır:

a) Başvuru yaptığı yıl tbarıyla geçerl olan net asgar ücret kadar aylık gder karşılayablecek madd gücesahp olması.

b) Toplam gelr asgar ücretten az olmamak üzere kends dâhl her br ale üyes çn asgar ücretn üçte brkadar madd güce sahp olması.

c) Madd mkânını sadece üçüncü kşlern taahhütlerne dayandırmaması.(7) Genel sağlık ve güvenlk standartlarına uygun barınma şartlarının tesptnde yabancının beyanı esastır.

Gerektğnde adres kayıt sstemnden veya yernden araştırma yapılır.(8) Yabancının Türkye’de kalacağı adres, sabt br adres veya konaklama tessne at adreslerden br olablr.

Yabancı, her hâlükârda adres blglern eksksz olarak beyan eder. Gerektğnde adres blglernn eksksz tespt çnyabancıdan ek blg veya belge stenr.

(9) Yat turzm kapsamında gelen yabancılar, Türkye’de yatlarının bağlı bulunduğu yat lmanlarını, kametadres olarak göstereblr.

(10) Vze hlalnden veya öncek kamet znnden doğan ya da 21/7/1953 tarhl ve 6183 sayılı AmmeAlacaklarının Tahsl Usulü Hakkında Kanuna göre takp ve tahsl edlmes gereken alacakları, taraf olduklarıyargılama sonucunda ödemelerne hükmedlen yargılama gder ve vekalet ücretn veya 26/9/2004 tarhl ve 5237sayılı Türk Ceza Kanununa göre takp edlen borç ve cezalarını ödemeyenlern kamet zn başvuruları reddedlr.

(11) Süres bten kamet znnn uzatılmaması ya da kamet zn talebnn redd halnde yabancıya harca tabolmayan, şekl ve çerğ Genel Müdürlük tarafından belrlenen, Türkye’de sadece on güne kadar kalma mkânıtanıyan belge verlr.

(12) İkamet zn, çalışma zn veya çalışma zn muafyet teyt belgesn konsolosluklardan alan yabancılarülkeye grş yaptıkları tarhten, bu znlern ülke çnden alan yabancılar se zn belgelernn kendlerne teslmedldğ tarhten tbaren en geç yrm ş günü çnde adres kayıt sstemne kayıtlarını yaptırmakla yükümlüdürler.

(13) Yabancılardan, talep ettkler kamet zn süresn kapsayan geçerl sağlık sgortasına sahp olmaları şartıaranır. Türkye’de genel sağlık sgortası kapsamında olanların geçerl sağlık sgortası olduğu kabul edlr. Geçerlsağlık sgortası çn sunulan polçelerde lgl kurumların düzenlemelernde yer alan hususlar ve bareler aranır. Yurtçnden yapılan başvurularda, yabancı şrketler tarafından yapılan özel sağlık sgortaları, Türkye’de akdettrlmelerkaydıyla kabul edlr. İkl sosyal güvenlk anlaşmaları kapsamında Türkye’de sağlık hzmetlernden yararlanablenkşlerde, bu durumu belgelemeler halnde özel ya da kamu sağlık sgortası şartı aranmaz.

(14) Genel sağlık sgortası kapsamında olmayan veya Sosyal Güvenlk Kurumuna başvuruda



bulunmayanlardan, br yıl ve üzer kamet zn taleplernde, yılsonunda yenlenmek kaydıyla br yıl sürel özel sağlıksgortası aranır.

(15) Hazne Müsteşarlığınca, özel sağlık sgortasının yapılmasının mümkün olmadığının bldrldğdurumlarda sağlık sgortası koşulu aranmaksızın kamet zn başvuruları kabul edlr.

(16) Dışşler Bakanlığı le Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan anlaşma, protokol ve lgl mevzuatkapsamında ülkemzde ücretsz olarak tedavler yapılmakta olan veya yapılmak üzere ülkemze getrlenyabancılardan, bu durumlarını belgelemeler kaydıyla, sağlık sgortası şartı aranmaz.

(17) Yabancı devletlern bzzat ya da temslclkler aracılığıyla sağlık gderlernn karşılanacağını bldrdklervatandaşları çn sağlık sgortası şartı aranmayablr.

(18) Türkye çnden yapılan kamet zn talebnn redd, kamet znnn uzatılmaması veya ptal le lglşlemler sırasında yabancının Türkye’dek ale bağları, kamet süres, menşe ülkedek durumu ve çocuğun yüksekyararı göz önünde bulundurulur ve kararın crası erteleneblr. Bu durumdak yabancıya harca tab olmayan veTürkye’ de br ay süresnce kalma hakkı sağlayan belge verlr. Br aylık süre sonunda Vallkçe tekrar değerlendrmeyapılır ve yabancının ülkemzde kalmasını gerektren durumun devam ettğnn anlaşılması halnde söz konusubelgenn süres brer aylık sürelerle uzatılablr. Bu durumda, yabancıdan Harçlar Kanununda belrtlen hükümlerdoğrultusunda kalacağı sürenn harcı tahsl edlr.

İkamet znnn düzenlenmes ve süresnn uzatılmasıMADDE 23 – (1) İkamet znnn düzenlenmes ve süresnn uzatılması aşağıdak şeklde yerne getrlr:a) İkamet zn, pasaport veya pasaport yerne geçen belgenn geçerllk süresnden altmış gün daha kısa sürel

olarak verlr.b) İkamet zn belgesnde, znn türü belrtlr.c) Her yabancı çn ayrı kamet zn belges düzenlenr. Bu belge çn 21/2/1963 tarhl ve 210 sayılı Değerl

Kağıtlar Kanunu uyarınca mktarı Malye Bakanlığı tarafından belrlenen değerl kâğıt bedel alınır.ç) İkamet zn, vze ya da vze muafyet süresnn sona erdğ tarhten, talep halnde müracaat tarhnden

tbaren başlatılır.d) Süres uzatılan kamet zn, öncek zn süresnn sona erdğ tarhten tbaren başlar.e) Uzun dönem kamet znler harç, dğer kamet znler, sürel olarak verlr ve Kanunun 24 üncü

maddesnde belrlenen esaslar çerçevesnde uzatılır.f) İkamet zn süresnn uzatılmasında, her sefernde yen kamet zn belges düzenlenr.g) İkamet zn uzatma başvuruları, elektronk ortamda da alınablr. Başvuruların alınmasına lşkn usul ve

esaslar Genel Müdürlük tarafından belrlenr.(2) İkamet adres, meden hal, pasaportta sm veya soy sm değşklğ gb durumlarda, vallğe yrm ş günü

çnde bldrmde bulunulur.(3) İkametgâhlarını kamet zn aldıkları lden başka br ldek adrese taşıyan yabancılar, taşındıkları lde

kamet etmek üzere yen br kamet zn almak amacıyla en geç yrm ş günü çnde başvuruda bulunurlar. Bu şlemde,kamet zn türü değşmyorsa yen br kamet zn belges düzenlenmekle brlkte, harcı ödenmş olan süre, tekrarharca tab tutulmaz.

(4) Kaybolması, çalınması, hatalı olması veya yıpranması hallernde kamet zn belges yenden düzenlenr.İkamet zn belgesnn kaybolması, çalınması veya yıpranması hâllernde kamet zn belgesnn ücret tam; bu znnharcı se yarım harç olarak alınır. Hatalı olan kamet zn belges yabancıdan ger alınarak Damga Matbaası GenelMüdürlüğüne letlmek üzere, Genel Müdürlüğe gönderlr.

(5) İkamet zn süres, yabancının taleb halnde kısaltılablr.(6) İkamet zn belgesnn şekl ve dğer düzenlenme esasları Genel Müdürlükçe belrlenr.Gözaltında ve cezaevnde tutulanlar le hakkında dar gözetm kararı bulunan yabancıların durumuMADDE 24 – (1) Aşağıda sayılan yabancılar, haklarında şlem tess edldkten sonra vze yahut kamet zn

hlal yapmış sayılmazlar:a) Gözaltında bulunanlar.b) Tutuklu veya hükümlü olarak cezaevnde kalanlar.c) Hakkında dar gözetm kararı alınanlar.ç) Ger gönderme merkezlernde bekletlenler.(2) Brnc fıkra kapsamına grmeden önce vze veya kamet zn hlal varsa, hlalde bulunulan süreler çn

genel hükümlere göre şlem yapılır varsa kamet znler ptal edlr.(3) Bu maddede sayılan yabancıların kamet zn talepler değerlendrmeye alınmaz, yabancı kmlk numarası

verlmesne lşkn usul ve esaslar Genel Müdürlükçe belrlenr.Çalışma znnn kamet zn sayılmasıMADDE 25 – (1) Çalışma ve Sosyal Güvenlk Bakanlığı tarafından veya kend mevzuatında çalışma zn

vermeye yetkl kamu kurum ve kuruluşları tarafından verlen çalışma znler, geçerl olduğu sürece kamet zn



olarak kabul edlr. Bu yabancılar le Çalışma İzn Muafyet Teyt Belgesne sahp yabancılar kamet zn harcınıödemeler kaydıyla ayrıca kamet zn belges almazlar. Uluslararası koruma başvuru sahpler bu harçtan muaftır.

(2) Çalışma zn verlmes ya da çalışma znnn süresnn uzatılması talebnde bulunan yabancıların,Türkye’ye grşlerne zn verlmeyecek yabancılardan olmamaları şartı aranır. Çalışma zn vermeye yetkl kurumlar,Genel Müdürlüğün bu konudak olumlu görüşünü almak kaydıyla çalışma zn vereblr.

(3) Çalışma znnn sona erdğ tarh, aynı zamanda kamet znnn de btş tarhdr. Çalışma zn süres sonaerdğ halde süresn uzatmayan ya da yen durumuna uygun kamet zn almayan yabancılar, kamet zn hlal yapmışsayılırlar.

(4) Çalışma zn ve Çalışma İzn Muafyet Teyt Belges süreler, kamet zn sürelernn hesaplanmasındatoplam süreye dâhl edlr.

(5) Çalışma zn veren kamu kurum ve kuruluşları, çalışma znlerne lşkn güncel blgler Genel Müdürlüklepaylaşır.

İkamet znler arasında geçşlerMADDE 26 – (1) İkamet znlernden brne sahp olup; kamet znnn verlmesne esas olan gerekçenn sona

ermesnden sonra Türkye’de kalmaya devam edecek yabancılar, gerekçenn sona erdğ tarhten tbaren on gün çndeyen kalış amacına uygun kamet zn çn lgl vallğe başvurur. Bu yabancılara, kamet zn müracaat belges verlr.

(2) Brnc fıkra kapsamında geçş başvurusunda bulunan yabancının mevcut kamet zn, znn verlmesneesas olan gerekçenn ortadan kalktığı tarh tbarıyla sona erdrlr.

(3) İkamet znlernden brne sahp olan yabancı mevcut gerekçesne ek olarak yen br gerekçeye sahpolması hâlnde, mevcut kamet znyle kalmaya devam edebleceğ gb 21 nc maddenn beşnc fıkrasında belrtlenaltmış günlük sürey beklemeden vallkten yen kamet zn talebnde bulunablr.

(4) Öğrenc kamet znne sahp olan yabancının ale kamet zn alma koşullarının ortaya çıkması halnde, bukşye ale kamet zn düzenlenr ve öğrenc kamet zn koşullarını taşımaya devam ettğ sürece öğrenc kametznnn sağladığı haklardan aynen yararlanır.

(5) Ale kamet znne sahp olan yabancının öğrenc kamet zn alma koşullarının ortaya çıkması halnde, alekamet zn devam ettrlr ve yabancı, öğrenc kamet znnn sağladığı haklardan da aynen yararlandırılır.

(6) Çalışma znne sahp olan yabancının öğrenc kamet zn alablme koşullarının ortaya çıkması halnde,çalışma zn devam eder ve yabancı öğrenc kamet znnn sağladığı haklardan aynen yararlandırılır.

(7) İnsan kamet zn veya nsan tcaret mağduru kamet znne sahp olan yabancılar, öğrenc kamet znalablme koşullarının ortaya çıkması halnde, öğrenc kamet znne geçmeden de bu znn sağladığı haklardanyararlanablrler.

(8) Mülteclere, şartlı mülteclere, kncl koruma statü sahplerne, nsan kamet zn bulunanlara ve geçckorunanlara uzun dönem kamet znne geçş hakkı tanınmaz.

(9) İkamet zn değşklkleryle lgl etkn denetm sağlayablmek amacıyla lgl kurum ve kuruluşlarla şbrlğ yapılır.

İkamet zn çeştlerMADDE 27 – (1) İkamet zn çeştler şunlardır:a) Her defasında en fazla br yıllık süreyle verlen Kısa Dönem İkamet İzn.b) Her defasında en fazla k yıllık süreyle verlen Ale İkamet İzn.c) Öğrenm sürelerne göre verlen Öğrenc İkamet İzn.ç) Süre sınırı olmaksızın verlen Uzun Dönem İkamet İzn.d) Her defasında en fazla br yıllık süreyle verlen İnsan İkamet İzn.e) Başlangıçta otuz gün sürel olarak verlen ve toplam süres üç yılı geçmeyecek şeklde her defasında en

fazla altı aylık süreyle verlen İnsan Tcaret Mağduru İkamet İzn.Kısa dönem kamet znMADDE 28 – (1) Kısa dönem kamet zn, her defasında en fazla brer yıllık sürelerle verlr. İkamet zn

süresnn belrlenmesnde, yabancının taleb, gerekçes ve kamet znyle lgl dğer hususlar göz önündebulundurulur.

(2) Blmsel araştırma amacıyla kısa dönem kamet znne lşkn başvurularda;a) Blmsel araştırma zne tab se lgl kurum veya kuruluştan alınmış zn, zne tab değlse araştırma

konusuna lşkn beyan stenr.b) Arkeolojk ve yüzey araştırmaları dışında kalan araştırmalar çn kurum veya kuruluşlar tarafından

yabancının taleb, uygun görülen süre ve verlen zn yabancının blgler le brlkte l müdürlüğüne gönderlr.Araştırma sonucunda hazırlanan raporlar yabancılar tarafından lgl kurum ve kuruluşa bldrlr.

c) Arkeolojk kazılar ve yüzey araştırmaları amacıyla gelecek yabancılardan amacına uygun vze şartı aranır.ç) Gerektğnde araştırma konusu ve planına lşkn blg ve belge sunulması stenr.d) Başka br kamet znne sahp ken arkeolojk ve yüzey araştırmasına katılacak yabancıların talepler lgl



kurumlar tarafından görüşleryle brlkte Bakanlığa gönderlr.(3) Taşınmazı bulunan yabancı tarafından yapılan kamet zn başvurularında; taşınmazın konut olması ve bu

amaçla kullanılması gerekr. Ayrıca ale üyelernn konut üzernde paylı veya elbrlğyle mülkyet hakkına sahpolmaları durumlarında, ale üyeler de bu bent kapsamında kamet znne başvurablr. Konut üzernde paylı veyaelbrlğyle mülkyet hakkına sahp olmayan ale üyeler çn taşınmaz sadece madd mkânın tesptne dayanakoluşturablr.

(4) Tcar bağlantı veya ş kurma nedenyle yapılan kamet zn taleb üç ayın üzernde se yabancıdan temaskuracağı kş veya şrketlern davet mektubu veya benzer belgeler steneblr.

(5) Hzmet ç eğtm programlarına katılma amacıyla verlen kamet znler, hzmet ç eğtm verecek kurumveya kuruluş tarafından sunulan eğtmn çerğ, süres, yer konularındak blg ve belgelere dayanarak programsüresnce düzenlenr.

(6) İk veya çok taraflı uluslararası anlaşmalar ya da öğrenc değşm programları çerçevesnde eğtm veyabenzer amaçlarla kamet zn verlecekler çn lgl kurumdan alınacak blg veya belgelern sunulması stenr. İkametzn süres, eğtm veya benzer amacın süresn geçemez. Öğrenc değşm programları kapsamında gelenöğrenclerden aranacak sağlık sgortası koşulu le lgl olarak 35 nc maddenn sekznc fıkrası hükümler uygulanır.

(7) Turzm amaçlı kamet zn başvurularında; yabancının ülkede nerede, ne zaman ve ne süreyle kalacağı gbseyahat planına lşkn hususlardak beyanı değerlendrlr. Yabancıdan seyahat planına lşkn ya da kalış amacınıortaya koyan blg veya belge sunması steneblr.

(8) Yabancıların Çalışma İznler Hakkında Kanunun Uygulama Yönetmelğnn 54 üncü maddesne göreTürkye’de bulunan Büyükelçlk veya Konsolosluklar bünyesnde faalyet gösteren okullardak yabancı öğretmenlere,Türkye’de yabancı ülkelern kültür kurumlarındak görevllerne, dn kurumlarında görevlendrlecek dn görevllerneçalışmak üzere verlecek kamet zn Kanunun 31 nc maddesnn brnc fıkrasının (g) bend kapsamında çalışma vekamet zn harçları ayrı ayrı alınarak verlr.

(9) 4817 sayılı Yabancıların Çalışma İznler Hakkında Kanunun kapsamı dışında tutulan Türkye’de görevlyabancı basın mensuplarına Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü tarafından verlen basın kartını brazetmeler halnde kamet zn, süres basın kartında belrtlen sürey geçmeyecek şeklde, Kanunun 31 nc maddesnnbrnc fıkrasının (g) bend kapsamında verlr.

(10) Yukarıda sayılan kısa dönem kamet zn başvuruları dışındak kamet zn talepler turzm amaçlı taleplerolarak değerlendrlr.

(11) Kamu sağlığına tehdt olarak ntelendrlen hastalıklardan brn taşımayan ve sırf tedav amacıylaTürkye’ye gelmş olan yabancıların kamu veya özel hastanelere kabuller aranır. Bunlardan tüm tedav masraflarınıödedklern belgeleyenlerden sağlık sgortası şartı aranmaz. İkamet znler tedav sürelerne uygun olacak şekldedüzenlenr. Tedav süresnce barınma, aşe veya sağlığa lşkn gderler lgl kamu kurum ve kuruluşlarınca karşılananyabancılardan madd mkânın tespt le geçerl sağlık sgortası şartı aranmaz. Gerektğnde lgl hastaneden veyakamu kurum ve kuruluşundan yabancının tedavsne lşkn blg veya belge steneblr.

(12) Adl veya dar makamların talepler veya kararları üzerne düzenlenecek kamet znlernn süres, kararveya talepte belrtlen süre göz önünde bulundurularak düzenlenr ve geçerl sağlık sgortası le yeterl madd mkânasahp olma şartları aranmayablr.

(13) Türkçe öğrenme amacıyla verlen kamet zn, Türkçe öğrenme kursu vermeye yetkl kuruma kayıtyaptıran yabancıya en fazla k defa verleblr. Kurs süres br yıldan az se kamet zn süres kurs süresn geçemez.Türkçe kursu veren kurumun Mll Eğtm Bakanlığından znl olması şartı aranır. Kursu veren kurum, Türkçeöğrenm amacıyla kayıt yaptıran yabancının kursa başlama ve devam durumunu l müdürlüğüne bldrmekleyükümlüdür.

(14) Kamu kurumları aracılığıyla Türkye’de eğtm, araştırma, staj veya kurslara katılacaklara düzenlenecekkamet znnn süres br yılı geçemez. Barınma, aşe veya sağlığa lşkn gderler lgl kamu kurumlarınca karşılananyabancılardan madd mkânın tespt le geçerl sağlık sgortası şartı aranmaz. Kurumlardan blg ve belge steneblr.

(15) İkl veya çok taraflı anlaşmalar çerçevesnde ülkemzde eğtm amacıyla bulunan asker personelhakkında anlaşmalarda yer alan özel hükümler saklı kalmak kaydıyla gerekl şlemler yürütülür. Bakmakla yükümlüolduğu yakınları hakkında ale kamet znnn verlememes durumunda kısa dönem kamet zn verleblr.

(16) Türkye’de yükseköğrenmn tamamlayanlar mezun oldukları tarhten tbaren altı ay çnde müracaatetmeler halnde br defaya mahsus olmak üzere en fazla br yıl sürel kamet zn verleblr. Bu znn verlmesndekşnn talebne esas oluşturacak gerekçelern göz önünde bulundurulmasının yanı sıra lgl kurum ve kuruluşlardanalınablecek görüşler de değerlendrleblr.

Kısa dönem kamet znnn redd, ptal veya uzatılmamasıMADDE 29 – (1) Aşağıdak hâllerde kısa dönem kamet zn verlmez, verlmşse ptal edlr, süres btenler

uzatılmaz:a) Kanunun 32 nc maddesnde aranan şartlardan brnn veya brkaçının yerne getrlmemes veya ortadan



kalkması.b) İkamet znnn, verlş amacı dışında kullanıldığının belrlenmes.c) Zorunlu kamu hzmet, görev, eğtm veya sağlık nedenler harcnde son br yıl çnde toplamda yüz yrm

günden fazla süreyle yurt dışında kalınması.ç) Hakkında geçerl sınır dışı etme veya Türkye’ye grş yasağı kararı bulunması.(2) İkamet zn başvurusunun redd, ptal veya uzatılmaması kararı yabancıya ya da yasal temslcsne veya

avukatına teblğ edlr.Ale kamet znMADDE 30 – (1) Ale kamet zn, aşağıda sayılan destekleyclere bağlı olarak verleblr:a) Türk vatandaşları.b) Türk Vatandaşlığı Kanununun 28 nc maddes uyarınca çıkma zn almak suretyle Türk vatandaşlığını

kaybeden kşler.c) Türkye’de en az br yıldır kamet znyle kalıyor olmak şartıyla Kanunda düzenlenen kamet znlernden

brne sahp olanlar.ç) Uluslararası koruma başvuru sahpler le şartlı mültecler ve geçc korunanlar harç, Kanunda kamet zn

yerne geçtğ kabul edlen kmlk belges olanlar.d) Mültecler ve kncl koruma statü sahpler.(2) Ale kamet zn alablecek yabancılar şunlardır:a) Destekleycnn yabancı eş.b) Destekleycnn veya eşnn ergn olmayan yabancı çocuğu le evlatlığı.c) Destekleycnn veya eşnn bağımlı ergn çocuğu.(3) Vatandaşı olduğu ülkenn hukukuna göre destekleycnn brden fazla eşle evl olması hâlnde, eşlerden

yalnızca brne ale kamet zn verlr. Ancak, destekleycnn dğer eşlernden olan ve on sekz yaşını doldurmamışçocukları le on sekz yaşını doldurduğu halde bakmakla yükümlü olduğu çocuklarına da ale kamet zn verleblr.

(4) Çocukların ale kamet zn taleplernde, Türkye dışında olup ortak velayet bulunan anne veya babanınmuvafakat aranır.

(5) Ale kamet znler, on sekz yaşına kadar, öğrenc kamet zn almadan lk ve ortaöğretm kurumlarındaeğtm hakkı sağlar. On sekz yaşını doldurduğu halde yasal temslcsnn bakmakla yükümlü olmadığı yabancılar,öğrenmlerne devam edeceklerse öğrenc kamet zn almakla yükümlüdürler. Ancak yasal temslcsnn bakmaklayükümlü olduğu yabancıların ale kamet zn devam eder ve öğrenc kamet znnn sağladığı haklardan yararlanırlar.On sekz yaşını doldurduğu halde destekleycnn veya eşnn bakmakla yükümlü olduğu yabancının belrlenmesnde,31/5/2006 tarhl ve 5510 sayılı Sosyal Sgortalar ve Genel Sağlık Sgortası Kanunu hükümler uygulanır.

(6) En az üç yıl ale kamet znyle Türkye’de kalmış olanlardan on sekz yaşını tamamlayanlar, talep etmelerhâlnde bu znlern kısa dönem kamet znne dönüştüreblr veya şartlarını sağladıkları başka br kamet zn çeşdnebaşvurablrler.

(7) Boşanma hâlnde, Türk vatandaşıyla evl yabancıya, en az üç yıl ale kamet znyle kalmış olmak kaydıylakısa dönem kamet zn verleblr. Söz konusu yabancının, şartlarını sağladığı başka br kamet zn çeşdne başvurmahakkı saklıdır.

(8) Yabancı eşe, ale ç şddet gördüğü gerekçesyle, bu fln mağduru olduğuna lşkn mahkeme kararınıbraz etmes şartıyla üç yıllık süre şartı aranmaksızın kısa dönem kamet zn verleblr.

(9) Destekleycnn ölümü halnde, destekleycye bağlı olarak alınmış olan ale kamet zn süres sonunakadar kullandırılır. Süre şartı aranmadan kısa dönem kamet zn verleblr. Bu sürenn sonunda yabancının kametzn taleb genel hükümlere göre değerlendrlr.

Ale kamet znnn verlmesnde destekleycnn gelr standardıMADDE 31 – (1) Ale kamet zn taleplernde, destekleycnn aylık toplam gelrnn hesaplanmasında 40 ıncı

maddenn beşnc fıkrasının (b) bend uygulanır.Destekleycnn blg ve belgelern braz etmesMADDE 32 – (1) Konsolosluğa ale kamet zn başvurusu yapılmasından tbaren, Kanunun 35 nc

maddesnn brnc fıkrası kapsamında olduğunu ortaya koyan blg ve belgeler, destekleyc tarafından kamet ettğyerdek vallğe teslm edlr. Ale kamet zn başvurusu, blg ve belgelern teslm edlmesyle brlkte şleme konur.

Ale kamet zn talebnn redd, ptal veya uzatılmamasıMADDE 33 – (1) Aşağıdak hâllerde ale kamet zn verlmez, verlmşse ptal edlr, süres btenler

uzatılmaz:a) Kanunun 35 nc maddesnn brnc ve üçüncü fıkralarında aranan şartların karşılanmaması veya ortadan

kalkması.b) Ale kamet zn alma şartları ortadan kalktıktan sonra kısa dönem kamet zn verlmemes.c) Hakkında geçerl sınır dışı etme veya Türkye’ye grş yasağı kararı bulunması.



ç) Ale kamet znnn, verlş amacı dışında kullanıldığının belrlenmes.d) Zorunlu kamu hzmet, görev, eğtm veya sağlık nedenler harcnde son br yıl çnde toplamda yüz seksen

günden fazla süreyle yurt dışında kalınması.e) Evllğn, kamet zn almak amacıyla yapıldığının tespt edlmes.(2) İkamet zn başvurusunun redd, ptal veya uzatılmaması kararı yabancıya ya da yasal temslcsne veya

avukatına teblğ edlr.Anlaşmalı evllk yoluyla talep edlen ale kamet znMADDE 34 – (1) Aşağıdak durumların br veya br kaçının varlığı halnde evllğn sırf kamet zn alablmek

amacıyla yapıldığı yönünde makul şüphe olduğu kabul edlr ve araştırma yapılır:a) Eşlern aynı konutta yaşamaması veya evllğn ale brlğ çnde devam etmedğ yönünde hbar ya da

şkâyetn bulunması.b) Eşlern konuştuğu ortak br dln olmaması.c) Eşler arasında makul olmayan yaş farkının olması.ç) Yabancının vze veya kamet zn hlallernde bulunması.d) Eşlern evllğn anlaşmalı olduğunu beyan etmes.e) Eşlerden br hakkında geçmn meşru olmayan yollardan sağlamaktan veya znsz çalışmaktan şlem

yapılmış olması.f) Alenn gelr le yaşam standardının uygun olmaması.(2) Araştırma aşağıda belrtlen hususlar dkkate alınarak gerçekleştrlr:a) Araştırmada nsanları rahatsız edc ve onur kırıcı davranışlardan kaçınılır.b) Özel hayatın gzllğ ve konut dokunulmazlığının hlal edlmemes çn gerekl tedbrler alınır.c) Eşlerle ayrı ayrı ve brlkte görüşülür. Eşler görüşme davetne uymakla yükümlüdür.ç) Paylaşılmış sorumlulukların olup olmadığı tespt edlr.d) Yakın komşu, adres çevres veya ale üyelernden blg alınır.e) Mahall brmlerden blg alınır. Bu brmler, blg ve belge taleplern derhal yerne getrr.f) Araştırma sırasında sosyolog, sosyal çalışmacı, pskolog veya dğer meslek mensuplarından faydalanılablr.g) Araştırmaya kolluk personelnn refakat etmes steneblr.ğ) Bakanlıkça belrlenecek dğer hususlara dkkat edlr.(3) Brnc fıkrada belrtlen araştırma sonucunda, evllğn sırf kamet zn almak amacıyla yapılıp

yapılmadığının değerlendrlmes ve tespt çn l müdürlüğü temslcs başkanlığında ale ve sosyal poltkalar lmüdürlüğü, l nüfus ve vatandaşlık müdürlüğü ve l emnyet müdürlüğünden brer temslcnn katılımıyla en az brkadın üyenn de bulunduğu komsyon oluşturulur. Komsyon, kararlarını salt çoğunlukla alır. Oyların eştlğ halndekomsyon başkanının kullandığı oy yönünde çoğunluk sağlanmış sayılır. Komsyona dğer kurumlardan temslcler dedavet edleblr.

(4) Ale kamet zn verldkten sonra da evllğn anlaşmalı olup olmadığı konusunda vallklerce denetmyapılablr.

(5) Anlaşmalı evllk yoluyla alınan ve sonradan ptal edlen kamet znler, Kanunda öngörülen kamet znsürelernn toplanmasında hesaba katılmaz.

(6) Anlaşmalı evllğn tespt edlmes halnde lgl emnyet brmler blglendrlr.Öğrenc kamet znne lşkn esaslarMADDE 35 – (1) Türkye’de br yükseköğretm kurumunda ön lsans, lsans, yüksek lsans ya da doktora

öğrenm görecekler le ale kamet zn bulunmayan lk ve orta derecede öğrenm görecek yabancılar öğrenc kametzn almakla yükümlüdür. Uluslararası koruma başvuru sahb veya uluslararası koruma statüsü sahpleryle lglhüküm saklıdır.

(2) Türkye’den yapılacak başvurularda lk ve orta derecede öğrenm görecek yabancılardan amacına uygunvze şartı aranır.

(3) Türk okul veya fakültelernde okuyan öğrenclere kamet zn harçsız olarak düzenlenr. Bu okullar dışındakalan konsolosluk, büyükelçlk okulları ve uluslararası okullar gb Türk okulu sayılmayan okulların öğrenclerndenkamet zn harcı alınır.

(4) Genel Müdürlük, lk ve orta derecel okullar, yükseköğretm kurumları ve lgl kurum ve kuruluşlarlaşbrlğ halnde öğrenclern ş ve şlemlernn yürütülmesn kolaylaştırmak amacıyla gerekl tedbrler alır.

(5) İlk ve orta derecede öğrenm görecek yabancıların bakım ve masraflarının üstlenlmesne lşkn ölçütler,lgl kurumların görüşler alınarak Genel Müdürlük tarafından belrlenr.

(6) Öğrenc kamet znler, öğrencye, yalnızca eş ve çocuklarının ale kamet zn başvurularında destekleycolablme hakkı sağlar. Dğer yakınlarına kamet zn alma konusunda hçbr hak sağlamaz.

(7) Öğrencnn kayıtlı olduğu öğretm kurumundak öğrenm süresnn br yıldan kısa olması halnde öğrenckamet zn süres öğrenm süresn aşamaz.



(8) Sosyal Sgortalar ve Genel Sağlık Sgortası Kanunu hükümlerne göre lk kayıt tarhlernden tbaren üç ayçnde genel sağlık sgortalısı olmak çn talepte bulunan yabancı öğrenclerden ayrıca sağlık sgortası stenmez.Ancak, kayıt tarhnden tbaren üç ay çnde başvuruda bulunmayarak genel sağlık sgortalısı olma hakkınıkaybedenlerden özel sağlık sgortası yaptırmaları stenr.

(9) Kamu kurum ve kuruluşları aracılığıyla ülkemze getrlen yabancı öğrenclerden ülkemzde bulunduğusürece aşe, sağlık ve barınma gderlernn lgl kurumca karşılanacağını belrtr belge le müracaatları durumundagelr beyanı stenmez.

(10) Ünverstelere kayıt yaptırmak amacıyla ülkemze gelp okullarının steğyle Türkçe hazırlıksınıfına/kurslarına yönlendrlen öğrenclere durumlarını belgelemeler kaydıyla br sonrak öğrenm dönemnnbaşlangıcına kadar öğrenc kamet zn düzenlenr.

(11) Öğrencler ve lgl öğretm kurumları, öğrenclk ve kayıt durumuna lşkn değşklkler yrm günçnde l müdürlüklerne bldrr.

(12) Yükseköğrenm öğrenclernn ünverste, fakülte veya bölüm değşklğnde aşağıdak usuller zlenr:a) Aynı öğretm kurumunda fakülte veya bölüm değşklğ le aynı lde öğretm kurumu değşklğ

durumunda öğrenclğe ara verlmemes ve süresnde bldrmde bulunulması kaydıyla mevcut kamet zn geçerllğnkorur. İkamet zn öğrenm süresnden kısa se znn bttğ tarhten tbaren öğrenm süres kadar uzatılır.

b) Farklı br lde öğrenme devam edlecek olması durumunda öğrenme devam edlecek l vallğnce mevcutkamet zn keslerek yen öğrenm süres kadar kamet zn düzenlenr.

(13) Yükseköğrenm öğrencsnn kayıt dondurması durumunda kayıt dondurma tarhnden tbaren kamet znkeslr.

(14) Özel öğrenclk, açık öğretm veya uzaktan eğtm gerekçesyle öğrenc kamet zn verlmez.Öğrenc kamet zn başvurusuMADDE 36 – (1) Öğrenc kamet zn başvurusu, öğrencnn ön kayıt şlemnn tamamlanmasından sonra

öğrenc ya da öğrenm göreceğ okul tarafından, Genel Müdürlüğün belrleyeceğ usul ve esaslara göre yapılır.Uluslararası Öğrencler Değerlendrme Kurulu Kararı le yerleştrlenlerden ön kayıt şartı aranmaz. Uygulamayalşkn usul ve esaslar Genel Müdürlük le Uluslararası Öğrencler Değerlendrme Kurulu Sekretaryasınca brlktebelrlenr.

(2) Öğretm kurumları, öğrenc kamet znn konsolosluklardan almak steyenler çn de başvuru yapablr.(3) Öğrenc kamet znne başvuranlardan on sekz yaşını doldurmayan veya ergn olmayanların şlemlernde,

122 nc madde hükümler uygulanır.Öğrenc kamet znlernn düzenlenmesMADDE 37 – (1) İlk ve orta derecel okullarda öğrenm göreceklere, öğrenme başlanacak tarhten br sonrak

öğretm yılının başlangıcına kadar geçerl olacak şeklde en fazla br yıla kadar kamet zn düzenlenr.(2) Türkye’de br yükseköğretm kurumunda ön lsans, lsans, yüksek lsans ya da doktora öğrenm görecek

yabancılara verlecek kamet zn, kamet zn müracaat tarhnden tbaren öğrenm programının tamamını kapsayacakşeklde düzenleneblr. Normal eğtm süresnde mezun olamayan öğrencnn kamet zn en fazla brer yıllık sürelerleve azam eğtm süresn aşmayacak şeklde uzatılır. Mezun olan öğrenclern kamet znler mezunyet tarh tbarylekeslr ve 26 ncı maddenn brnc fıkrasında belrtlen on günlük süre mezunyet tarhnden tbaren başlar.

Yüksek lsans ve doktora öğrenclernn çalışma hakkıMADDE 38 – (1) Türkye’de öğrenm gören yüksek lsans ve doktora öğrencler, çalışma zn aldıkları

takdrde çalışablrler.(2) Çalışma zn alan öğrenclern çalışma zn sürelernn tamamı, kamet zn süreler toplamına dâhl edlr.

Aynı dönem çn geçerl olan öğrenc kamet zn süreler bu hesaplamaya dâhl edlmez.(3) Çalışma zn alan öğrencler, çalışma znnn geçerl olduğu süre çnde öğrenc kamet zn alma

yükümlülüğünden muaf tutulurlar. Ancak yabancı, çalışma zn süres bttğnde veya uzatılmadığında öğrenc kametzn almak zorundadır.

Öğrenc kamet zn talebnn redd, ptal veya uzatılmamasıMADDE 39 – (1) Öğrenc kamet zn çn aranan koşulların bulunmaması veya ortadan kalkması, öğrenmn

sürdüremeyeceğyle lgl kanıtların ortaya çıkması, znn amacı dışında kullanıldığının yetkl makamlarcabelrlenmes ve yabancı öğrenc hakkında geçerl sınır dışı etme kararı veya Türkye’ye grş yasağı kararı bulunmasıhallernde öğrenc kamet zn verlmez, verlmşse ptal edlr, süres uzatılmaz.

(2) Türkye Burslusu öğrenclern öğrenc kamet znlernn redd, uzatılmaması veya ptal halnde burs verenkuruma blg verlr.

(3) İkamet zn başvurusunun redd, ptal veya uzatılmaması kararı yabancıya ya da yasal temslcsne veyaavukatına teblğ edlr.

Uzun dönem kamet znMADDE 40 – (1) Kanunun uzun dönem kamet zn çn öngördüğü veya Göç Poltkaları Kurulunun



belrleyeceğ şartları taşıyan yabancılara, Bakanlık onayıyla vallkler tarafından, süresz olarak uzun dönem kametzn verlr.

(2) Yabancılar, şartlarını sağlamaları durumunda uzun dönem kamet zn talebnde bulunablrler. Uzundönem kamet znnn şartlarından br olan kesntsz sekz yıl süreyle kamet etmş olmak şartının sağlanıpsağlanmadığı kontrol edlrken kamette kesnt şu şeklde belrlenr:

a) Hesaplamada başvuru tarh esas alınır. Yabancının yurtdışında kaldığı süreler ve kamet zn almadanTürkye’de kaldığı süreler kesntdr.

b) Başvuru tarhnden tbaren gerye dönük brer yıllık dlmler çersnde toplam yüz seksen günü aşan kesntbulunmuyorsa dğer br yıllık dlme geçlr ve bu kontrole sekz yıl tamamlanana kadar devam edlr.

c) Brer yıllık dlmlerde yüz seksen günü aşan kesnt olmaması durumunda son beş yıllık dlm çnde toplamüç yüz altmış beş günü aşan kesnt olup olmadığına bakılır.

ç) Sekz yıl çersnde br seferde veya peş peşe, yurtdışında ya da kametsz olarak Türkye’de geçrdğ sürealtı ayı geçen yabancıların talepler, dlmlk hesaplamaya geçlmeden olumsuz olarak sonuçlandırılır.

d) Sınır dışı etme şlem uygulanan yabancıların, öncek kamet zn süreler, kamet zn sürelernntoplanmasında hesaba katılmaz.

(3) Kesntsz en az sekz yıllık kamet znyle Türkye’de kalmış olmak şartı bakımından, Kanunun yürürlüğegrmesnden önce alınan kamet znler çn de knc fıkra çerçevesnde hesaplama yapılır.

(4) Yabancının, başvuru tarh tbarıyla son üç yıl çnde sosyal yardım alıp almadığı kontrol edlr. Sosyalyardım aldığı tespt edlrse taleb olumsuz sonuçlandırılır.

(5) Yeterl ve düzenl gelr kaynağına sahp olma kuralının uygulanmasında aşağıdak hususlar gözetlr:a) Yabancı, başvuru yaptığı yıl tbarıyla geçerl olan net asgar ücret kadar aylık gdern karşılayablecek

madd güce sahp olmalıdır.b) Yabancı, toplamda asgar ücretten az olmamak üzere kends dahl her br ale üyes çn asgar ücretn üçte

br kadar gder karşılayablecek madd güce sahp olmalıdır.c) Gelr kaynağının tesptnde üçüncü kşlern taahhütler kabul edlmez.(6) Başvuru tarh tbarıyla geçerl sağlık sgortasına sahp olmayanların taleb olumsuz sonuçlandırılır.(7) Gerektğnde lgl güvenlk brmleryle şbrlğ çnde, yabancının kamu düzen veya kamu güvenlğ

açısından tehdt oluşturup oluşturmadığı araştırılır.Uzun dönem kamet znnn sağladığı haklarMADDE 41 – (1) Uzun dönem kamet zn bulunan yabancılar aşağıdak usul ve esaslara göre Türk

vatandaşlarına tanınan haklardan yararlandırılır:a) Türkye’de askerlk yapma yükümlülüğünden muaftırlar.b) Seçme ve seçlme, kamu görevlerne grme ve muaf olarak araç thal etme haklarından yararlanamazlar.c) Sosyal güvenlğe lşkn kazanılmış hakları saklı olup, bu hakların kullanımında lgl kanunlardak

hükümlere tabdrler.ç) Bu kşlern, Türkye’dek kamet, seyahat, çalışma, yatırım, tcar faalyet, mras, taşınır ve taşınmaz

ktsabı le ferağı gb konulara yönelk şlemler, lgl kurum ve kuruluşlar tarafından Türk vatandaşlarınauygulanmakta olan mevzuata göre yürütülür.

(2) Brnc fıkradak hak ve yükümlülüklern kullanılmasında özel kanunlarda Türk vatandaşı olma koşuluaranmışsa, uzun dönem kamet znne sahp olan kşler bu haklardan yararlanmayı talep edemezler.

(3) Uzun dönem kamet zn bulunan yabancılara tanınan haklar, Bakanlığın teklf üzerne veya resenBakanlar Kurulu kararıyla kısmen veya tamamen kısıtlanablr.

Uzun dönem kamet znnn ptalMADDE 42 – (1) Kamu düzen veya kamu güvenlğ açısından cdd tehdt oluşturduğu lgl güvenlk

brmlernden görüş alınarak tespt edlenlern uzun dönem kamet zn ptal edlr.(2) Sağlık, eğtm, ülkesndek zorunlu kamu hzmet veya görev gerekçes harç kesntsz br yıldan fazla

Türkye dışında kalanların uzun dönem kamet znler ptal edlr.(3) Uzun dönem kamet znnn ptal Bakanlık onayıyla vallkler tarafından yerne getrlr.(4) Brnc fıkra kapsamında znler ptal edlenler, Kanunda belrtlen kamet zn türlernden brn almak

üzere başvuramazlar.(5) İkamet zn başvurusunun ptal kararı yabancıya ya da yasal temslcsne veya avukatına teblğ edlr.Uzun dönem kamet zn ptal edlen yabancıların tekrar yapacakları başvurularMADDE 43 – (1) Sağlık, eğtm, ülkesndek zorunlu kamu hzmet veya görev gerekçes harç kesntsz br

yıldan fazla Türkye dışında kalmaları nedenyle uzun dönem kamet zn ptal edlen yabancılar, bu znlern tekraralmak üzere başvuruda bulunablrler.

(2) Başvurular, yurt dışında konsolosluklara, yurt çnde se yabancının bulunduğu ldek vallğe bzzat ya daGenel Müdürlükçe belrlenen başvuru usulüne göre yapılır.



(3) Bu başvurular öncelkl olarak değerlendrlr ve en geç br ay çnde sonuçlandırılır.(4) Değerlendrme yabancının;a) Türkye’de yerleşmek amacıyla kalma rades,b) Türkye’de yakınlarının bulunup bulunmadığı,c) Taşınmaz mal varlığı,ç) Aktf ş ve çalışma lşkler,d) Türkye le olan sosyal, ekonomk ve kültürel bağları,göz önünde bulundurularak gerçekleştrlr.(5) Bu başvurularda, uzun dönem kamet zn alma şartlarının yerne getrlp getrlmedğ kontrol edlr.

Ancak, kesntsz sekz yıl kamet znyle kalma şartı yenden aranmaz.(6) Vallklerce yapılan değerlendrme, vallk görüşüyle brlkte Bakanlığa gönderlr. Uzun dönem kamet

znnn tekrar verlmes Bakanlığın onayına tabdr.İnsan kamet znnn verlmes, uzatılması veya ptalMADDE 44 – (1) İnsan kamet zn şlemler, Genel Müdürlüğün veya vallğn taleb üzerne başlatılır.(2) Vallk, nsan kamet znlernn süres çnde, bu znlern verlmesne dayanak teşkl eden şartların

ortadan kalkıp kalkmadığına lşkn resen değerlendrme yaparak, Bakanlığa blg verr. İnsan kamet zn Bakanlığınonayı alınmak kaydıyla, znn verlmesn zorunlu kılan şartlar ortadan kalktığında vallklerce ptal edlr veyauzatılmaz. Vallk, Bakanlığın onayı doğrultusunda nsan kamet znnn ptal veya uzatılmasına lşkn kararı, kametzn süres btmeden en geç on beş gün önce yabancıya bldrr.

(3) İnsan kamet znne sahp olanlar, bu znlernn süres çnde uzun dönem kamet zn harç olmak üzere,şartlarını taşıdıkları dğer kamet znlernden brs çn başvurablrler.

(4) İnsan kamet zn le geçrlen süreler, Kanunda öngörülen kamet zn sürelernn toplanmasında hesabakatılmaz.

(5) İnsan kamet zn alan yabancılar, znn verlş tarhnden tbaren en geç yrm ş günü çnde adres kayıtsstemne kayıt yaptırmak zorundadır.

(6) İnsan kamet znler Harçlar Kanunu hükümlerne tabdr. İnsan kamet zn şartlarının oluşması halndedaha önce kamet süresnn hlal nedenyle hesaplanan harcın ödenmemes nsan kamet zn verlmesne engel teşkletmez.

(7) İnsan kamet znnn ptal veya uzatılmaması kararı yabancıya ya da yasal temslcsne veya avukatınateblğ edlr.

İnsan tcaret mağduru kamet zn, uzatılması ve destek programıMADDE 45 – (1) İnsan tcaret mağdurları le nsan tcaret mağduru olableceğ yönünde kuvvetl kanaat

oluşanlara, yaşadıklarının etksnden kurtulablmeler ve yetkllerle şbrlğ yapmalarını sağlamak amacıyla, otuz günsürel nsan tcaret mağduru kamet zn vallkler tarafından harçsız olarak verlr. Mağdurun bu süre zarfında rızasıalınarak sığınma evnde veya destek merkeznde kalması ve destek programına katılması esastır.

(2) Mağdura asgar düzeyde ve mkânlar çerçevesnde sağlanacak mağdur destek programı; barınma, sağlık,pskososyal destek, tercüman desteğ, eğtm gb pek çok konudak desteğ çerr.

(3) Mağdura, destek programı süresnce veya serbest kamet sırasında yükümlülükler getrleblr.(4) İnsan tcaret mağduru kamet zn verlmesnde; geçerl pasaport, vze, geçm koşulu, adres kaydı, sağlık

sgortası, sınır dışı etme kararı veya grş yasağı bulunmaması gb dğer kamet znlernn verlmesnde htyaçduyulan şartlar aranmaz.

(5) İnsan tcaret mağduru kamet zn, mağdurun güvenlğ, sağlığı veya özel durumu nedenyle en fazlaaltışar aylık sürelerle, toplamda üç yılı geçmeyecek şeklde uzatılablr.

İnsan tcaret mağduru destek programının sona ermes ve kamet znnn ptalMADDE 46 – (1) Aşağıdak durumlarda mağdur destek programı sonlandırılır ve nsan tcaret mağduru

kamet zn ptal edlr:a) Yabancının kend grşmyle, suçun falleryle yenden bağ kurduğunun belrlenmes.b) Getrlen yükümlülüklere uyulmaması.c) Yabancının mağdur olmadığının anlaşılması.(2) Mağdurun brnc fıkranın (a) ve (b) bentlerndek fller zorlama, korkutma, şddet, tehdt gb nedenlere

bağlı olarak radesnn dışında yaptığının tespt halnde kamet zn ptal edlmez.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜMVatansız Kşler

BaşvuruMADDE 47 – (1) Türkye’ye vatansız olarak gelen ya da Türkye’de ken vatandaşlığını kaybeden kşler,

durumlarının tespt amacıyla vallğe başvuruda bulunurlar.



(2) Başvurular bzzat yapılır. Ergn olmayan çocukların başvuruları anne veya baba tarafından, bunlarınbulunmaması durumunda atanmış vas ya da kayyım tarafından yapılablr.

(3) Ülke çnde veya sınır kapılarında kolluk brmlerne veya dğer kamu kurum veya kuruluşlarına yapılanmüracaatlar derhal vallğe bldrlr.

(4) Başvuru sahbne, vatansız kş olduğuyla lgl ddasına temel oluşturacak belgeler sunması çn makulbr süre tanınır. Kmlğyle lgl hçbr belge braz edemeyenlern beyanları esas alınablr.

(5) Başvurusu kabul edlenler çn haklarında verlecek karara kadar geçerl olmak üzere hçbr harca tabolmayan müracaat belges düzenlenr. Bu belgeye stnaden kullanılan yasal kalma zn, toplam kamet zn süresnnhesaplanmasında dkkate alınmaz.

(6) Başka br ülkenn vatansız kş kmlk belgesn veya vatansız pasaportunu taşıyan kşlern başvurularışleme alınmaz.

(7) Başka br ülkenn vatansız kş kmlk belgesne sahp ken Türkye’den kamet zn başvurusundabulunanların talepler genel hükümler çerçevesnde sonuçlandırılır ve her koşulda pasaport ya da pasaport yernegeçerl belge taşımaları zorunludur.

Vatansız kş başvurularında mülakatMADDE 48 – (1) Başvuru ve kayıt şlemler tamamlandıktan sonra zorunlu nedenler harç en geç on beş gün

çnde mülakat yapılır. Mülakat sonucunda hazırlanan rapor vallk görüşüyle brlkte karar verlmek üzere GenelMüdürlüğe gönderlr.

(2) Mülakatta aşağıdak hususların açıklığa kavuşturulmasına dkkat edlr:a) Ülkeye ne zaman ve hang yollarla grş yapıldığı.b) Ülkede yakınlarının olup olmadığı, varsa nerede yaşadıkları.c) Geçmn ne şeklde sağladığı.ç) Vatansız kalmasına lşkn süreç.d) Önceden sahp olduğu ülke vatandaşlığının tespt ve buna lşkn belgelern ortaya çıkarılması.e) Başka br ülkeden vatansız kş statüsü çn talepte bulunup bulunmadığının tespt edlmes, taleb olmuş ve

reddedlmşse bunun gerekçeler ve buna lşkn blg ve belgelern araştırılması.f) Kaybetmş olduğu ülke vatandaşlığını tekrar kazanablme mkânının olup olmadığı.Vatansızlığın tesptMADDE 49 – (1) Genel Müdürlük, gerektğnde lgl kurum ve kuruluşların da görüşlern alarak en geç

doksan gün çnde kşnn vatansız olup olmadığına lşkn tespt şlemn tamamlar.(2) Vatansızlığın tesptnde zlenecek esaslar şunlardır:a) Kşden, herhang br ülkeyle vatandaşlık bağı olmadığını gösteren blg ve belgeler stenr.b) Blg ve belgelern bzzat getrlemedğ durumlarda, lgl ülkenn vatandaşlık mevzuatında yer alan

hükümler kanıt kabul edleblr.c) Genel Müdürlük, gerektğnde kşnn önceden vatandaşlığını taşıdığı ülkeden blg ve belge talebnde

bulunablr.(3) Araştırma sırasında saklı nüfus oldukları yönünde şüphe bulunan yabancılar çn öncelkle l/lçe nüfus ve

vatandaşlık müdürlükler le temasa geçlerek saklı nüfus olup olmadıklarına lşkn nceleme yapılır.Vatansız Kş Kmlk Belgesnn verlmes, sağladığı haklar, güvenceler ve ptalMADDE 50 – (1) Vallklerce, vatansız olduğu tespt edlenlere hçbr harca tab olmayan Vatansız Kş

Kmlk Belges verlr. Vatansızlık hal devam ettğ sürece bu belge her k yılda br yenlenr.(2) Vatansız Kş Kmlk Belgesnn şekl ve çerğ Genel Müdürlükçe belrlenr.(3) Vatansız Kş Kmlk Belgesnn sağladığı haklar aşağıdak gbdr:a) Şartlarını sağladığı kamet znlernden brn almak üzere başvuruda bulunablrler.b) Kamu düzen veya kamu güvenlğ açısından cdd tehdt oluşturmadıkları sürece sınır dışı edlmezler.c) Karşılıklılık şartından muaf tutulurlar.ç) Çalışma znyle lgl ş ve şlemlerde Yabancıların Çalışma İznler Hakkında Kanun hükümlerne tabdrler.d) Pasaport Kanununun 18 nc maddes hükümler çerçevesnde yabancılara mahsus pasaport alablrler.(4) Vatansız Kş Kmlk Belges, kşnn vatandaşlık kazanması veya müracaatında gerçek dışı blg ve belge

sunduğunun anlaşılması ya da kamu düzen veya kamu güvenlğ açısından cdd tehdt oluşturduğu gerekçesylehakkında sınır dışı etme kararı alındığında ptal edlr.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜMSınır Dışı Etme

Sınır dışı etmeMADDE 51 – (1) Yabancılar, sınır dışı etme kararıyla, menşe ülkesne, transt gdeceğ ülkeye, Türkye’ye

gelmek üzere transt geçtğ ülkeye ya da üçüncü br ülkeye sınır dışı edleblr.



(2) Yabancının sınır dışı edleceğ ülkenn tesptnde; vatandaşlık durumu, gönderlmes planlanan ülkeyekabul edlp edlmeyeceğ ve varsa gdebleceğ üçüncü br ülkeye lşkn taleb göz önünde bulundurulur.

Sınır dışı etme kararıMADDE 52 – (1) Kanunun 55 nc maddesnde belrtlen yabancıların yanı sıra aşağıdak yabancılar hakkında

da sınır dışı etme kararı alınmaz:a) Vzes veya kamet znler ptal edlenlerden on gün çnde çıkış yapmak üzere kendlğnden sınır

kapılarına gelenler.b) Vze veya vze muafyet süresn on günden fazla aşanlardan çıkış yapmak üzere kendlğnden sınır

kapılarına gelenler.c) Vze alarak veya vze muafyetyle gelen ve kamet zn talepler reddedlenlerden vze süres veya vze

muafyet sürelern kullananlar.ç) İkamet zn bulunup da süresnn sona ermesnden tbaren kabul edleblr gerekçes olmadan kamet zn

süresn on günden fazla hlal edenlerden çıkış yapmak üzere kendlğnden sınır kapılarına gelenler.d) İkamet zn uzatma başvuruları reddedlenlerden, on gün çnde Türkye’den çıkış yapmayanlardan çıkış

yapmak üzere kendlğnden sınır kapılarına gelenler.e) Uluslararası koruma başvurusunu ger çeken ya da ger çekmş sayılan yabancılardan dava hakkından

feragat ettğn ve gönüllü olarak ülkesne dönmek stedğn yazılı olarak beyan edenler.f) Uluslararası koruma başvurusunu ger çeken ya da ger çekmş sayılan yabancılardan dava hakkından

feragat ettğn yazılı olarak beyan eden ve Kanunun dğer hükümlerne göre Türkye’de kalma hakkı bulunanlar.g) Mahkemece kesn karar verlene kadar, Uluslararası koruma başvuru sahplernden kabul edlemez başvuru

ve hızlandırılmış değerlendrme çerçevesnde yargı yoluna başvuranlar.(2) Kanunun 54 üncü maddes kapsamında sınır dışı etme kararı alınacaklarla lgl olarak aşağıdak hususlar

da göz önünde bulundurulur:a) Kamu düzen veya kamu güvenlğ açısından tehdt oluşturan yabancıların belrlenmesnde, kamu kurum ve

kuruluşlarından görüş alınablr.b) Kamu sağlığı yönünden tehdt teşkl eden yabancıların belrlenmesnde sağlık raporu dkkate alınır.(3) Çalışma zn ptal edlen yabancıların durumları Kanunun 54 üncü maddes kapsamında değerlendrlmek

üzere lgl kurum tarafından Genel Müdürlüğe bldrlr.(4) Çalışma znn amacına uygun kullanmadığı tespt edlenler hakkında Kanunun 54 üncü maddesnn brnc

fıkrasının (ğ) bend hükmü uygulanır.(5) Sınır dışı etme kararına lşkn yapılan değerlendrme sonucunda, sınır dışı etme kararı alınması

gerekmyorsa, vallk tarafından sınır dışı etme kararı alınmasına yer olmadığına dar karar alınır ve yabancıya teblğedlr.

Sınır dışı etme, Türkye’y terke davet ve dar gözetm kararı alınmasında süre, bu süre çndeyabancının muhafazası

MADDE 53 – (1) Sınır dışı etme, Türkye’y terke davet ve dar gözetm kararı en geç kırk sekz saat çndealınır.

(2) Kolluk tarafından yakalanan yabancılarda;a) Kırk sekz saatlk süre, ger gönderme merkez bulunan llerde yabancının ger gönderme merkezne teslm

edldğ andan tbaren başlar.b) Yabancının yakalandığı lde ger gönderme merkez yoksa veya ger gönderme merkez doluysa kırk sekz

saatlk süre kolluğun yabancı le lgl derledğ belgeler tutanakla l müdürlüğüne lettğ andan tbaren başlar.c) Kolluk, yabancıya at blg ve belgeler en kısa sürede l müdürlüğüne letr. Yabancının kmlğne lşkn

blg ve belgelere ulaşılamadığı durumlarda, yabancının beyanı esas alınablr.(3) İl müdürlüğü tarafından tespt edlen yabancılarda;a) Kırk sekz saatlk süre, yabancının l müdürlüğünde hazır bulunmasından tbaren başlar.b) Yabancının muhafazası çn kolluk kuvvetlernden görevl talep edlr ve yabancının sınır dışı şlemler

yapılana kadar veya ger gönderme merkezne sevk edlene kadar genel kolluk tarafından muhafazası sağlanır.(4) İknc ve üçüncü fıkra kapsamında kolluk tarafından muhafaza edlen yabancıların aşe ve dğer

htyaçlarına lşkn masraflar l müdürlüğü tarafından karşılanır.(5) Sınır dışı edlmes gerektğ, yokluğunda tespt edlen yabancılar hakkında da sınır dışı kararı alınablr.Sınır dışı etme kararının alınmasıMADDE 54 – (1) Sınır dışı etme kararı, her yabancı çn ayrı ayrı alınır.(2) Karara esas olacak değerlendrme, l müdürlüğünce yapılır. Değerlendrmenn yapılacağı yere lşkn

koordnasyon, l müdürlüğünce sağlanır. Buna göre;a) İl Müdürlüğü bünyesnde,b) Ger gönderme merkezlernde,



c) İl Müdürlüğü tarafından uygun bulunan başka br yerde,değerlendrme yapılablr.(3) Yabancının yakalandığı lde ger gönderme merkez varsa, l müdürlüğünün ger gönderme merkeznn

kapaste durumu hakkındak bldrm alındıktan sonra yabancı kolluk tarafından ger gönderme merkezne götürülür.Sınır dışı ve buna lşkn dğer kararlar ger gönderme merkeznde alınır.

(4) Vallkçe gerekl hallerde, sorumluluk bölgesne göre lave emnyet tedbrler alınablr. Sahl GüvenlkKomutanlığı, Kara Kuvvetler Komutanlığı ve Gümrükler Muhafaza Genel Müdürlüğünün görev alanı çersndeyakalanan yabancıların, değerlendrmenn yapılacağı yere götürülmes se mülk dare amrnce belrlenen kollukkuvvetler tarafından yerne getrlr.

(5) Yabancı hakkında, Kanunun 54 üncü maddesnde sayılan hallerden brnn gerçekleşmes halnde her olayçn yalnızca br sınır dışı etme kararı alınır. Sınır dışı etme kararı alınan yabancının başka br le gönderlmes halndegönderldğ l tarafından aynı sebepten ayrıca sınır dışı etme kararı alınmaz. İlk sınır dışı etme kararı esas alınaraksınır dışı etme şlemlerne devam edlr.

(6) Düzensz göçmenlern durumları yetkl makamlarca tespt edlmeden önce üçüncü br ülkeye gtmek ya damenşe ülkesne ger dönmek steğyle l müdürlüklerne kendlğnden başvuranlar hakkında sınır dışı etme kararıalınır. Genel güvenlk yönünden tehdt oluşturmayacağına kanaat getrlenler Kanunun 57 nc maddesnn dördüncüfıkrasına göre uygun br adrese yerleştrlr ve sınır dışı etme şlemler buradan takp edlr.

Genel kolluk personelnn görevlendrlmesMADDE 55 – (1) Genel kolluğun, sınır dışı edlecek kşlerden olduğunu değerlendrdğ veya tespt ettğ

yabancıları l müdürlüğüne bldrmesnden sonra, l müdürlüğü sorumluluk alanına göre kollukla temasa geçerek sınırdışı etme ve sevk şlemler çn personel görevlendrlmesn talep eder. İl müdürlüğü, yakalamayı yapan genel kollukveya sorumluluk bölges gözetlerek dğer genel kolluk brmlernden de görevlendrme talep edeblr.

(2) Yabancıların sınır dışı etme şlemlernn gerçekleştrlmesnde ortaya çıkablecek rsklern en azandrlmes amacıyla, l müdürlüklernn sevk veya sınır dışı etme şlemlerne refakat edecek kolluk görevllernelşkn talepler lgl kolluk brmlernce öncelkl değerlendrlr ve karşılanır.

(3) Sınır dışı edlecek yabancıların ger gönderme merkezlerne veya sınır kapılarına ya da bulundukları gergönderme merkeznden başka br ger gönderme merkezne sevkler vb. şlemler sırasında vallk tarafından htyaçduyulan sayıda genel kolluk personel görevlendrlr. Vallkler, gerekl hallerde sorumluluk sahası gözetmekszn degenel kolluk personel görevlendreblr. Yabancıların konsolosluk, hastane, mahkeme gb yerlere götürülmelerkolluk refakatnde sağlanır.

(4) Görevlendrlen genel kolluk personel, yabancıların sevknde güvenlk önlemlernn yanı sıra, yabancılarınkaçma ve kaybolmalarını engellemek amacıyla her türlü tedbr alır.

(5) Ger gönderme merkezlernde bulunan veya hakkında sınır dışı etme ve dar gözetm kararı bulunan ancakger gönderme merkezne alınmadan, doğrudan tedav amacıyla sağlık brmlerne götürülen yabancılarla lgl olarak;

a) Tedavsne sağlık brmlernde yatarak devam edlmes sağlık raporuyla belgelenenlern dar gözetmlernnsonlandırılmasına lşkn değerlendrme, genel güvenlkle lgl rsk oluşturablecek durumlar harç olmak üzerevallklerce yapılır.

b) İdar gözetmn devamına karar verlmes halnde yabancının durumu l müdürlüğünce genel kollukbrmne bldrlr. Genel kolluk brmler, güvenlk dahl yabancının kaçma ve kaybolma rsk değerlendrmesn yapar,buna göre alınacak tedbrlern mahyetn belrler ve uygular.

(6) Kara Kuvvetler Komutanlığı veya Sahl Güvenlk Komutanlığı brmler tarafından yakalanan sınır dışıkapsamındak yabancılara lşkn bu maddede belrtlen ş ve şlemler, en yakın genel kolluk brmler tarafındangerçekleştrlr.

(7) Gümrük muhafaza brmler tarafından yakalanan sınır dışı kapsamındak yabancıların bu maddededüzenlenen ş ve şlemler sorumluluk sahası göz önünde bulundurularak lgl genel kolluk brmlernce yernegetrlr.

(8) Uzmanlaşmanın sağlanablmes çn kend brmlerndek görevler uhdesnde kalmak kaydıyla sınır dışıedlecek yabancıların sevk şlemlernde görev alacak genel kolluk personel lstes, l müdürlüklernde geçc olarakgörevlendrlen kolluk personel dışında, genel kolluğun l brmler tarafından vallk onayıyla her yıl Ocak ayı çndebelrlenr ve l müdürlüklerne gönderlr.

(9) Sınır dışı etme şlemler çn yurtçnde görevlendrlecek kolluk personelnn yurtç görevlendrme onayıl müdürlüğünce, yurtdışına gtmek üzere görevlendrlecek kolluk personelnn yurtdışı görevlendrme onayı sekolluk brm tarafından alınır.

(10) Sınır dışı etme şlemlerne refakat edecek kolluk personelnn yurtç ve yurtdışı geçc görev yollukları lmüdürlüğünce karşılanır.

(11) Vallkler, kamu düzen veya güvenlğ kapsamında, sınır dışı etme şlemlernde görevlendrlecek genelkolluğun tayn ve tesptne lşkn her türlü tedbr alır. Genel kolluğun tesptyle lgl çıkacak uyuşmazlıklar, vallkler



tarafından karara bağlanır. Vallklerce gerekl görülmes halnde, sorumluluk bölgesne bakılmaksızın kolluk brmlergörevlendrleblr.

Sınır dışı etme kararının alınması ve teblğMADDE 56 – (1) Sınır dışı etme kararı, yabancının yakalandığı, şlem gördüğü veya tespt edldğ ldek

vallk tarafından resen veya Genel Müdürlüğün stem üzerne alınır.(2) Sınır dışı etme kararında, yabancının doğrudan sınır dışı edleceğ, Türkye’y terke davet edldğ veya

dar gözetme tab tutulduğu hususlarından br yer alır.(3) Sınır dışı etme kararı lglye teblğ edlr. Teblgatta, sınır dışı etme kararına karşı dare mahkemesne

başvurulması halnde, sınır dışı etme kararını alan makama blg verlmes gerektğ de belrtlr.Sınır dışı etme kararının uygulanmaması veya ptalMADDE 57 – (1) Sınır dışı etme kararı alındıktan sonra, Kanunun 55 nc maddesnn brnc fıkrasının (a)

bend kapsamında olduğu anlaşılan yabancı hakkında öncelkle üçüncü br ülkeye sınır dışı edlmes htmaldeğerlendrlr. Yabancının üçüncü br ülkeye sınır dışı edlmes mümkün olmadığında sınır dışı etme kararıuygulanmaz ve yabancıya nsan kamet zn verlr. İnsan kamet zn süresnce yabancının ülkesne veya gdebleceğüçüncü br ülkeye sınır dışı edlme olanakları araştırılmaya devam edlr. Sınır dışı etme engelnn ortadan kalkmasıhalnde nsan kamet zn ptal edlr ve yen br karar alınmaksızın sınır dışı etme şlem tamamlanır.

(2) Sınır dışı etme kararı alındıktan sonra, Kanunun 55 nc maddesnn brnc fıkrasının (b) ve (c) bentlerkapsamında olduğu anlaşılan yabancılar hakkında sınır dışı etme kararı uygulanmaz ve yabancıya nsan kamet znverlr. İnsan kamet zn süresnce yabancının sağlık durumu takp edlr. Sınır dışı etme engelnn ortadan kalkmasıhalnde nsan kamet zn ptal edlr ve yen br karar alınmaksızın sınır dışı etme şlem tamamlanır.

(3) Adl makamlarca sınır dışı etme kararının ptalne dar karar verlen yabancıların sınır dışı ve varsa dargözetm kararları sonlandırılır. Ülkemzde yasal kalışları le lgl gerekl çalışmalar yapılır.

(4) Brnc ve knc fıkra kapsamındak değerlendrmeler, herkes çn ayrı yapılır. Bu kşlerden, bell bradreste kamet etmeler, stenlen şekl ve sürelerde bldrmde bulunmaları steneblr.

Türkye’y terke davetMADDE 58 – (1) Kanunun 54 üncü maddesnn brnc fıkrasının (b) ve (d) bentler dışındak yabancılar,

Kanunun 56 ncı maddesndek şartları taşımaları kaydıyla Türkye’y terke davet edleblr.(2) Sınır dışı etme kararında belrtlmek kaydıyla on beş günden az olmamak üzere otuz güne kadar süre

tanınarak Türkye’y terke davet edlen ve çıkış zn belges düzenlenenlerden, tanınan sürede kabul edleblr mazeretolmaksızın çıkış yapmayanlar hakkında vallk tarafından dar gözetm kararı alınır.

(3) Terke davet edlen yabancılar, tanınan sürede kamet zn veya çalışma znne başvuru yapamazlar.(4) Vallk ya da sulh ceza hâkm tarafından dar gözetmn sonlandırılması kararı verldğnde yabancının

dar gözetm derhal sonlandırılır ve hakkında yurtdışına çıkışını engelleyen br mahkeme kararının bulunmamasıkaydıyla Türkye’y terke davet edlr. Bu şeklde dar gözetmn sonlandırılması kararı verlen yabancının, kamugüvenlğ açısından rsk oluşturduğu anlaşıldığında konuları yönünden gerekl çalışmaların yapılablmesn temnenlgl güvenlk ve sthbarat brmlerne l müdürlüğünce blg verlr ve dar yükümlülükler getrlerek yabancınındar gözetm sonlandırılır.

(5) Hakkında sınır dışı etme kararı alınarak Türkye’y terke davet edlen yabancılar hakkında şlem yapan lmüdürlüğünce gerekl ver grş yapılır.

(6) Türkye’y terke davet edlen yabancılar çıkış yapmak üzere sınır kapılarına geldklernde, kendlernetanınan terke davet süresne bakılmaksızın çıkışları sağlanır.

(7) Terke davet süres çnde sınır kapısına gelenlerden varsa vze veya kamet hlalnden kaynaklanan paracezalarını ödeyenler çn grş yasağı uygulanmaz.

(8) Terke davet süresn geçrmş olarak sınır kapısına gelenlerden vze veya kamet hlal süresne göre grşyasağı uygulanır.

(9) Terke davet edldğ süre çersnde çıkış yapmadığı tespt edlenlern sınır dışı etme şlemler gergönderme merkeznden gerçekleştrlr.

(10) Sınır kapılarında grş şlemler sırasında yabancının terke davet edldğ le lgl kaydına rastlanmasıhalnde bu kayıt sınır kapısı tarafından resen kaldırılır. Bunun dışında farklı nedenlerle konulmuş grş yasağı kayıtlarıvarsa o kayda özgü düzenlemeler çerçevesnde hareket edlr.

(11) Terke davet uygulamasının yukarıda sayılan tüm şartlarını taşıması kaydıyla herhang br şekldeyakalandığı anda pasaportunun bulunmadığı anlaşılan yabancılar da terke davet uygulamasından yararlandırılır.

Sınır dışı etmek üzere dar gözetmMADDE 59 – (1) Sınır dışı etmek üzere dar gözetm kararı alınmasında; kamu düzen veya kamu güvenlğ

açısından tehdt oluşturan yabancılar belrlenrken güvenlk brmlernden, kamu sağlığı yönünden tehdt oluşturanyabancıların belrlenmesnde se Sağlık Bakanlığının lgl brmlernden görüş alınablr.

(2) İkamet zn uygun görülmeyen, kamet znler ptal edlen yabancılardan; sahte ya da asılsız belge



kullandıkları veya kamu düzen, kamu güvenlğ veya kamu sağlığı açısından tehdt oluşturdukları anlaşılanlar dargözetm altına alınır.

(3) İdar gözetm altındak yabancının sınır dışı etme kararına karşı dareye verdğ dava dlekçes yetkl daremahkemesne, dar gözetm kararlarına karşı verdğ traz dlekçes se yetkl sulh ceza hâkmne derhâl ulaştırılır.

(4) İdar gözetm altındak yabancının sadece sınır dışı etme kararına karşı dare mahkemesne başvurması,dar gözetm durdurmaz. İdare sınır dışı etme kararına karşı yargı yoluna gdldğ blgsn edndğ andan tbarensınır dışı etme şlemn durdurur.

(5) Yabancı hakkında alınan sınır dışı etme kararı, dar gözetm kararı, dar gözetm süresnn uzatılmasıkararı ve her ay düzenl olarak yapılan değerlendrmelern sonuçları le yapılan şlemlern gerekçeler ve teblgatformları stenlen sürede sulh ceza hâkmne gönderlr. İdar gözetm kararına karşı sulh ceza hâkmne başvuruyapılmış olması tek başına sınır dışı etme şlemn durdurmaz.

(6) Yabancının yokluğunda dosya üzernden yapılan değerlendrmeyle alınan sınır dışı etme kararına stnadenalınacak dar gözetm kararının süres yabancı yakalandığı an başlar.

(7) Kanunun 57 nc maddesnde dar gözetm çn öngörülen sürelerde sınır dışı etme şlemlergerçekleştrlemeyen yabancıların dar gözetmler bell dar yükümlülükler getrlerek derhal sonlandırılır.

Adl şleme konu yabancılarMADDE 60 – (1) Suça karışması nedenyle haklarında adl şlem başlatılan yabancılardan;a) Savcılıkça evrak üzernden şlem yapılarak,b) Savcılıkça fades alınarak,c) Kovuşturmaya yer olmadığına dar kararla,ç) Mahkemece tutuksuz yargılanmak üzere,serbest bırakılan yabancıların l müdürlüklerne teslm edlmeden, ülkemzde kalışlarıyla lgl gerekl

nceleme kolluk brm tarafından yapılır.(2) Ülkemzde yasal kalış hakkı bulunanların bu süreler kullandırılmak üzere kolluk tarafından teblgatla

serbest bırakılarak, l müdürlüğüne blg verlr.(3) Yasal kalış hakkı bulunmayanlar Kanun hükümler doğrultusunda gerekl değerlendrlme yapılmak üzere

l müdürlüklerne bldrlr.(4) Hakkında adl kontrol, yurt dışına çıkış yasağı kararı verlerek adl makamlarca serbest bırakılan

yabancıların adl kontrol hükümler çerçevesnde ülkemzdek takp ve kontroller, sorumluluk sahası göz önündebulundurularak lgl kolluk brmlernce yerne getrlr.

(5) Bahse konu yabancıların yurt dışına çıkış yasağı kararlarının kaldırılması halnde Kanun hükümlerçerçevesnde gerekl şlemler l müdürlüğünce yerne getrlr.

(6) Adl kontrol kararı yurtdışına çıkış yasağı öngörmedğ sürece yabancının çıkışını engelleyen br kararolmamakla brlkte bu yabancıların sınır dışı şlemlerne başlanılmadan önce adl kontrol kararı veren makama blgverlr.

İdar gözetm kararının gözden geçrlmesMADDE 61 – (1) İdar gözetm, devamında zaruret olup olmadığı hususunun belrlenmes amacıyla her ay

gözden geçrlr.(2) Aşağıdak hallerde dar gözetmn devamında zaruret görülmeyeblr:a) Sınır dışı etme kararının, yabancının dar gözetme alınmasından tbaren altı ay çnde yerne

getrlemeyeceğnn öngörülmes.b) İdar gözetm altında bulunan yabancının, sınır dışı etme kararı alınmayacaklar kapsamına grdğyle lgl

cdd emarelern ortaya çıkması.c) Yabancı hakkında dar gözetm kararı alınmasına esas teşkl eden kaçma ve kaybolma rsknn ortadan

kalkması.ç) Yabancının gönüllü ger dönüş desteğne başvurması.(3) İknc fıkradak şlemlern yerne getrlmesnde Kanunun 54 üncü maddesnn brnc fıkrasının (b) ve (d)

bentler hükümler saklıdır.Sınır dışı etme kararının uygulanmasıMADDE 62 – (1) Sınır dışı etme kararının yerne getrlmes, l müdürlüğü veya ger gönderme merkez

müdürlüğü koordnesnde kolluk brmler tarafından yapılır.(2) Sınır dışı etme veya dar gözetm kararlarının alınması, yabancıların ger gönderme merkezlerne veya

sınır kapılarına götürülmeler ve sınır dışı etme şlemnn yerne getrlmesnde vallkçe görevlendrme yapılır.(3) Yabancıların sınır kapılarına götürülmesnde aşağıdak usuller uygulanır:a) Yabancıların sınır kapılarına götürülmesyle lgl her türlü masraf l müdürlükler tarafından karşılanır.b) Sevk sırasındak rsk değerlendrmes lgl kolluk brm tarafından yapıldıktan sonra, sevkte görev alacak

kolluk personelnn sayısı belrlenr. Bu amaçla ger gönderme merkez veya l müdürlükler, sevk şlemne konu olan



yabancılar hakkında lgl kolluk brmn önceden blglendrr.c) Sınır dışı edleceklern sevknde, l müdürlüğü tarafından htyaç duyulması halnde l müdürlüğü personel

de görevlendrleblr.ç) Sevk şlem çn görevlendrlen kolluk görevller, sınır kapılarına yapılacak sevklerde güvenlk

önlemlernn yanı sıra, yabancıların kaçma ve kaybolmalarını engelleme amacıyla her türlü tedbr alır.(4) Yalnız başına seyahat etmelernde rsk görülenlere seyahatler süresnce refakat edlr. Bu çerçevede

yabancının gönderleceğ ülkeye kadar refakat etmek üzere, vallk tarafından kolluk personel görevlendrleblr.Sınır dışı edleceklern gönüllü ger dönüş taleplerMADDE 63 – (1) Hakkında dar gözetm kararı alınan yabancılardan ülkelerne veya üçüncü br ülkeye

gönüllü ger dönüş taleb olanlar, seyahatlerne engel br durumları yoksa ger gönderme merkezlerne sevk edlmedenve Kanunun 53 üncü maddesndek süreye bağlı kalınmadan doğrudan ülkelerne veya stedkler üçüncü ülkeyegönderleblrler.

(2) Ger gönderme merkeznde ken gönüllü ger dönüş talebnde bulunan yabancılar l müdürlüğününkoordnasyonunda genel kolluk tarafından sınır kapısına götürülür. Bunlar hakkındak sınır dışı ve dar gözetmkararları, sınır kapısına ntkal edldğnde sonlandırılır ve çıkış şlemler “gönüllülük temelnde dönüş” veya “gönüllüterk” olarak kayıtlara geçrlr.

Ger kabul anlaşmaları uyarınca Türkye’ye kabul edlen yabancıların sınır dışı şlemlerMADDE 64 – (1) Ger kabul anlaşmaları uyarınca Türkye’ye kabul edlecek yabancıların sınır dışı

şlemlerne lşkn usul ve esaslar Bakanlıkça ayrıca belrlenr.

ÜÇÜNCÜ KISIMUluslararası Koruma

BİRİNCİ BÖLÜMUluslararası Koruma Başvurusu

Genel lkelerMADDE 65 – (1) Her yabancı veya vatansız kş kend adına uluslararası koruma başvurusu yapablr.

Uluslararası koruma başvuruları, 68 nc madde saklı kalmak kaydıyla şahsın yasal temslcs veya avukatı aracılığıylayapılamaz.

(2) Uluslararası koruma başvuruları, vallklere bzzat yapılır. Ancak refakatsz çocuklar le dğer başvurusahplernn başvurularını bzzat yapamadığı durumlarda, başvuruları lgl brmler tarafından bulundukları yerlerdede alınablr.

(3) Başvuru sırasında, başvuru sahbnden kendsn fade edebleceğ br dlde uluslararası korumabaşvurusuna lşkn beyanı alınır. Bu beyan, ülkeye gelş nedenler ve özel htyaç durumu gb hususları da çerr.Beyanının Türkçe tercümesnn yabancı tarafından sunulamadığı durumlarda dare, svl toplum kuruluşlarıyla şbrlğdâhl kamu kurum ve kuruluşları le uluslararası kuruluşların mkânlarından da yararlanablr.

(4) Makul br süre çnde vallklere kendlğnden uluslararası koruma başvurusunda bulunanlar hakkında;yasa dışı grş veya kalışlarının nedenlern açıklamak kaydıyla, Türkye’ye yasal grş şartlarını hlal etmek veyaTürkye’de yasal olarak bulunmamaktan dolayı ceza şlem uygulanmaz. Ancak vallkler tarafından yapılandeğerlendrmede yasa dışı grş veya kalışlarını geçerl nedenlere dayandıramayanlara ceza şlem uygulanır.

(5) Makul sürede başvuru yapılıp yapılmadığı le yasa dışı grş veya kalışla lgl beyan edlen nedenler, herbaşvuru sahb çn bulunduğu koşullar ve Türkye’ye gelş nedenler dkkate alınarak ayrı ayrı değerlendrlr.

(6) Başvuru sahb hakkındak blg ve belgelern, gzllğe rayet edlerek lglnn kşsel dosyasında muhafazaedlmek üzere kopyaları alınır ve asılları başvuru sahbne teslm edlr.

(7) Uluslararası koruma kapsamında şlem görenler, haklarında verlecek son karara kadar Türkye’dekalışlarına zn verlr.

(8) Uluslararası koruma başvuru ve statü sahpler hakkında karar verlrken kşnn uluslararası korumayalşkn beyan ettğ hususların yanı sıra, lgl kamu kurum ve kuruluşları, uluslararası kuruluşlar ve dğer kaynaklardanednlen blgler de dkkate alınır.

(9) Kamu sağlığını tehlkeye düşürebleceğ değerlendrlen başvuru sahpler hakkında vallkler tarafındangerekl tedbrler alınır.

(10) Uluslararası koruma kapsamında şlem görenlern başvuru önces ve sonrasında haklarında yapılan adl vedar şlemlere lşkn tüm blg ve belgeler lgl kurumlardan talep edlr.

Başvurunun alınması ve mülakatın bldrmne lşkn ortak hususlarMADDE 66 – (1) Başvuru sırasında, uluslararası koruma başvurusuna lşkn blgler l müdürlüğü tarafından

alınır.(2) Başvuruda Türkye’dek hak ve yükümlülükler le belrleneblyorsa mülakat zamanı ve yer teblğ edlr.



Belrlenememes halnde mülakat zamanı ve yer başvuru sahbne daha sonra da bldrleblr.(3) Uydu ller dışında yapılan başvurularda, Genel Müdürlük veya yetk verlmes halnde l müdürlüğü

tarafından verlecek karara kadar, başvuru sahbnn kametnn uygun görüleceğ l konusunda lglnn müracaatlnde belrl br adreste bulunmasına zn verlr.

Dğer makamlara yapılan başvurularMADDE 67 – (1) Uluslararası koruma başvuruları sınır kapısı ya da ülke çnde kolluk brmler le dğer

kamu kurum ve kuruluşlarına yapılmak stendğnde bu brmler konuyu derhal l müdürlüğüne bldrr.(2) Hürryet kısıtlanan kşlern yapacağı uluslararası koruma başvuruları, derhal l müdürlüğüne bldrlr.

Başvuruların alınması ve değerlendrlmes, dğer adl ve dar şlemlern ya da tedbr ve yaptırımların uygulanmasınıengellemez.

(3) Uluslararası koruma şlemlernn mahyet ve bu tür başvurular karşısında yerne getrlecek görevlerhakkında Genel Müdürlük veya l müdürlükler, başta kolluk brmler olmak üzere lgl kamu kurum vekuruluşlarının blglendrlmes amaçlı çalışmalar yapar.

Ale üyeler adına yapılan başvurularMADDE 68 – (1) Başvuru sahb, aynı gerekçeye dayanan ve kendsyle brlkte gelen ale üyeler adına da

başvuru yapablr. Bu durumda, ergn olmayan ale üyelernden ayrıca muvafakat aranmaz.(2) Ergn ale üyeler, kend adlarına başvuru yapılmasına muvafakat vermeden önce;a) Başvuru sahbnn hakları,b) Uluslararası koruma başvuru usuller,c) Başvurusunun breysel olarak da değerlendrlebleceğ,ç) Her halükarda başvuru sahb olarak şlem göreceğ,d) İdare tarafından uygun görülen dğer konular,hakkında blglendrlr.(3) Muvafakat yoluyla ya da ergn olmadıkları çn muvafakat gerekmekszn adlarına başvuru yapılan ale

üyeler de başvuru sahb olarak kabul edlr. Bu kşlern başvuruları, adlarına başvuru yapan kşyle brlktedeğerlendrlr. Başvurudan sonra ergn olan ale üyelernn ayrı değerlendrmeye lşkn yazılı talepler olmadığısürece başvuruları, refakatnde olduğu ale üyeler le brlkte değerlendrlr.

(4) Başvuru esnasında, ale üyelernden herhang brnn bağımsız değerlendrmeye htyacı olduğuna darecekanaat getrlrse başvurusu ayrı olarak alınır.

Kmlk tesptMADDE 69 – (1) Başvuru sahb kmlk blglern doğru olarak bldrmek ve varsa kmlğn spatlayacak

belge ve seyahat dokümanlarını sunmakla yükümlüdür. Sunulan belgelern sahte olableceğnden şüphe duyulmasıhalnde, bu belgelern lgl brmler tarafından ncelenmes sağlanır.

(2) Başvuru sahbnn kşsel verler, l müdürlüğü tarafından alınır, kurumsal yazılım sstemne kaydedlr velgl ver tabanlarında yer alan blglerle karşılaştırılır. Kşsel verlernn alınmasına zn vermeyen başvurusahplernn başvurusu ger çeklmş kabul edlr.

(3) Başvuru sahbnn kmlk blglerne lşkn belge sunamaması hâlnde, kmlk tesptnde kşsel verlernnkarşılaştırılmasından ve yapılan araştırmalardan elde edlen blgler kullanılır. Kmlk tespt araştırmaları sırasında dlanalz gb yöntemlerden de faydalanılablr. Araştırmalar sonucunda, kmlğ tespt edlemeyen başvuru sahbnnbeyanı esas alınır.

(4) Kmlk tespt amacıyla, başvuru sahbnn üzernde ve eşyalarında mevzuata uygun olarak kontrolleryapılablr.

Kayıt sırasında dkkat edlecek hususlarMADDE 70 – (1) Kayıt şlemlernde gzllk esastır. Bu amaçla gerekl tedbrler alınır.(2) Kayıt, yeterl donanıma sahp ve kayıt şlemlernn kesntye uğramadan tamamlanmasını sağlayacak ayrı

br yerde yapılır. Kayıt yerne, kayıt sırasında bulunması zorunlu olanlar dışında kmse alınmaz.(3) Kayıt personel, başvuru sahbnn blg vermesne engelleyecek her tür tutum ve davranıştan kaçınır.(4) Uluslararası koruma başvuruları, en kısa sürede kurumsal yazılım sstemnde kayıt altına alınır.(5) Başvuru yapan kş özel htyaç sahb se, özel htyaçlarına lşkn blgler kaydedlr.(6) Kayıt sonunda, kurumsal yazılım sstemnn kayıt ekranındak tüm blgler eksksz olarak başvuru sahbne

okunur, verdğ blglern doğruluğu le lave olarak ekleyeceğ br husus olup olmadığı sorulur.(7) Kayıt sırasında doldurulan elektronk kayıt formunun br çıktısı alınarak, katılanlar tarafından mzalanır ve

br örneğ lglye verlr.Kayıt belgesMADDE 71 – (1) Kayıt şlemler tamamlandıktan sonra, başvuru sahbne l müdürlüğü tarafından hçbr

harca tab olmayan şekl ve çerğ Genel Müdürlükçe belrlenen, ptal edlmedğ sürece geçerl olan UluslararasıKoruma Başvuru Kayıt Belges düzenlenr. Bu belge, geçerl olduğu süre çnde başvuru sahbne kamet zn



almaksızın Türkye’de bulunma hakkı sağlar.(2) Kayıt Belges, başvuru sahplernden Türkye’ye düzenl yollarla gelenlern vze veya vze muafyet

sürelernn btmne ya da düzensz ve doğrudan gelenlern se yasa dışı grş tarhlerne bakılmaksızın uluslararasıkoruma başvuru tarh tbaryle düzenlenr.

Başvuru sahbnn kamet lnn belrlenmesMADDE 72 – (1) Başvuru sahbnn kamet edeceğ l, Genel Müdürlük veya yetk verlmes halnde l

müdürlüğü tarafından belrlenr.(2) Kalışına zn verlen le belrlenen süre çnde gtmeyen başvuru sahb hakkında başvurunun ger çeklmş

sayılması kararı alınır.Yapılması gereken lk ncelemelerMADDE 73 – (1) Başvurunun, öncelkl olarak kabul edlemez başvuru olup olmadığı, müteakben de

hızlandırılmış değerlendrmeye tab tutulup tutulamayacağı hususları l müdürlüğü tarafından değerlendrlr.Kabul edlemez başvuruMADDE 74 – (1) Uluslararası koruma başvurusunun kabul edlemez başvuru olduğuna karar verlmeden önce

başvuru sahbyle mülakat yapılır.(2) Mülakat sonunda yapılan değerlendrme üzerne başvurunun kabul edlemez olduğuna vallkler tarafından

karar verlr.(3) Kanunun 72 nc maddesnn brnc fıkrasında belrtlen nedenlern, başvurunun değerlendrlmesnn

herhang br aşamasında ortaya çıkması halnde de kabul edlemez başvuru kararı alınır.(4) Başvuru sahbnn kayıt, mülakat ve lgl dğer evrakları ncelenerek yapılan değerlendrme sonucunda

kabul edlemez başvuru kararı Genel Müdürlük tarafından da alınablr.(5) Başvurunun kabul edlemez olduğuna lşkn karar, başvuru sahbne teblğ edlr.İlk ltca ülkesMADDE 75 – (1) Aşağıdak hallerde başvuru sahb, lk ltca ülkesnden gelmş kabul edlr:a) Başka br ülkede daha önceden mültec olarak tanınması ve kendsne halen bu korumadan yararlanma

mkânı olduğu.b) Mültec olarak tanınmamakla brlkte, üçüncü ülkenn ger göndermeme lkesn de çeren yeterl ve etkl

ntelktek korumasından halen yararlanıyor olması.(2) Br ülkenn, başvuru sahb çn lk ltca ülkes olup olmadığı her başvuru sahb çn ayrı değerlendrlmes

esastır.(3) Başvuru sahbnn lk ltca ülkesnden geldğ kabul edldğ takdrde, başvuru kabul edlemez olarak

değerlendrlr ve lk ltca ülkesne gönderlmes çn şlemler başlatılır. İlk ltca ülkesne gönderlememeler halnde,uluslararası koruma başvurularına lşkn şlemler devam eder.

Başvuru sahbnn üçüncü ülkede yeterl ve etkl ntelkte korumadan hâlen faydalanıpfaydalanmadığının değerlendrlmes

MADDE 76 – (1) Aşağıdak hallerden brnn olması halnde, başvuru sahbnn üçüncü ülkede yeterl ve etklntelkte korumadan hâlen faydalandığı kabul edlr:

a) Başvuru sahbnn üçüncü ülkede haklı sebeplere dayanan zulüm korkusunun veya cdd zarar görmersknn bulunmaması.

b) Başvuru sahbnn bu ülkeden, etkl ve yeterl korumadan faydalanamayacağı başka br ülkeye gönderlmersknn olmaması.

c) Üçüncü ülkenn Sözleşmeye taraf olması veya aynı zamanda ülke uygulamalarının Sözleşme hükümleryleuyumlu olması.

ç) Üçüncü ülkenn sağladığı etkl ve yeterl ntelktek korumanın şahısla lgl kalıcı çözüm bulunana kadardevam edecek olması.

Güvenl üçüncü ülkeMADDE 77 – (1) Br ülkenn başvuru sahb çn güvenl üçüncü ülke olarak ntelendrleblmes çn

aşağıdak şartlar aranır:a) Kanunun 74 üncü maddesnn knc fıkrasında belrtlen şartları taşıması.b) Kanunun 74 üncü maddesnn üçüncü fıkrasında belrtlen, kş le ülke arasında bağlantının olması.(2) Kanunun 74 üncü maddesnde belrtlen makul bağlantının varlığının değerlendrlmes çn aşağıdak

durumlardan brnn mevcut olması şartı aranır:a) Başvuru sahbnn güvenl üçüncü ülkede yerleşk ale üyelernn bulunması.b) Başvuru sahbnn daha önce çalışma, öğrenm, yerleşme gb amaçlarla güvenl üçüncü ülkede uzun sürel

bulunmuş olması.c) Başvuru sahbnn güvenl üçüncü ülkenn dln temel düzeyde blyor olması gb bu ülke le sağlam

kültürel bağlarının bulunması.



ç) Başvuru sahbnn güvenl üçüncü ülkeye, sadece transt amaçlı değl, kalmak amacıyla grş yapmış olması.(3) Br ülkenn, başvuru sahb çn güvenl üçüncü ülke olup olmadığı her başvuru sahb çn ayrı

değerlendrlr.(4) Başvuru sahbnn güvenl üçüncü ülkeden geldğ kabul edldğ takdrde, başvuru kabul edlemez olarak

değerlendrlr ve güvenl üçüncü ülkeye gönderlmes çn şlemler başlatılır. Güvenl üçüncü ülkeyegönderlememeler halnde, uluslararası koruma başvurularına lşkn şlemlere devam edlr.

Uluslararası korumanın harcnde tutulmaMADDE 78 – (1) Başvuru sahb Kanunun 64 üncü maddesnn brnc fıkrasında belrtlen hallerde

uluslararası korumanın harcnde tutulur.Başvurunun ger çeklmes veya ger çeklmş sayılmasıMADDE 79 – (1) Kanunun 77 nc maddesnn brnc fıkrası kapsamında olanların başvuruları, vallk

tarafından ger çeklmş kabul edlerek değerlendrme durdurulur ve kurumsal yazılım sstemne kaydedlr.(2) Başvurusunun ger çeklmş sayıldığına lşkn karar yabancıya teblğ edlr.(3) Başvurusunu ger çektğn yazılı olarak beyan eden başvuru sahplernden, gönüllü olarak ger dönüş

yapmak steyenler hakkında son karar beklenmez.(4) Başvurusu ger çeklmş kabul edlenlerden Kanunun 77 nc maddesnn brnc fıkrasının (a) bend

kapsamında olanlar Türkye’y terk etmeler çn kendlerne tanınan sürenn sonunda Türkye’den çıkmadıklarınıntespt edlmes halnde, Kanunun 77 nc maddesnn brnc fıkrasının (b), (c), (ç), (d) ve (e) bentler kapsamındaolanlar se başvurunun ger çeklmş kabul edlmesne lşkn haklarında verlen olumsuz son kararın ardındanKanunun dğer hükümlerne göre Türkye’de kalma hakkı bulunmayanlar sınır dışı edlrler. Ancak başvurusu gerçeklmş sayılanlardan bu karar teblğ edlemeyenler hakkında sınır dışı kararı alınmaz.

(5) Başvurusunu ger çektkten veya başvurusunun ger çeklmş sayılmasından sonra yenden yapılacakuluslararası koruma başvuruları hızlandırılmış değerlendrmeye alınır.

(6) Genel Müdürlük uluslararası koruma başvuruları ger çeklmş sayılanlar veya uluslararası koruma talebreddedlenler hakkında, ülkeye grş yasağı uygulayablr veya bu yetksn vallklere devredeblr.

Hızlandırılmış değerlendrmeMADDE 80 – (1) Kanunun 79 uncu maddesnn brnc fıkrasında belrtlen hallerde, uluslararası koruma

başvuruları hızlandırılmış olarak değerlendrlr.(2) Hızlandırılmış değerlendrme, başvurunun uluslararası koruma hükümler kapsamında ayrıntılı şeklde

ncelenmesne engel oluşturmaz.(3) Değerlendrmenn, Kanunun 79 uncu maddesnn knc fıkrasında belrlenen süreden uzun süreceğ

anlaşılanlar, hızlandırılmış değerlendrmeden çıkarılablr.(4) Uluslararası koruma başvurularının, başvuru yerne ve şeklne bakılmaksızın hızlandırılmış değerlendrme

çerçevesnde yürütülmesne l müdürlüğü tarafından karar verlr.(5) Değerlendrmenn herhang br aşamasında, uluslararası koruma başvurusu Genel Müdürlük veya l

müdürlüğü tarafından hızlandırılmış değerlendrme kapsamına alınablr.

İKİNCİ BÖLÜMMülakat

Genel lkelerMADDE 81 – (1) Mülakat, kayıt tarhnden tbaren otuz gün çnde, başvurusu hızlandırılmış olarak

değerlendrlen başvuru sahbyle mülakat se, başvuru tarhnden tbaren en geç üç gün çnde yapılır.(2) Mülakat, mülakat teknkler, mültec hukuku, nsan hakları hukuku ve menşe ülke blgs gb alanlarda

eğtm almış personel tarafından gerçekleştrlr.(3) Kabul edleblr br mazeret olmaksızın bldrlen üç mülakat tarhnn her brnde hazır olmayan başvuru

sahbnn başvurusu ger çeklmş kabul edlerek değerlendrme durdurulur.(4) Engelllk durumu veya dğer mücbr sebeplere bağlı olarak, mülakat yabancının bulunduğu yerde de

yapılablr.(5) Mülakat şlemlernde kullanılacak mülakat formu le mülakat raporunun şekl ve çerğ Genel Müdürlük

tarafından belrlenr.Mülakata katılablecek kşlerMADDE 82 – (1) Mülakat breysel olarak yapılır. Ancak, aşağıda sayılan kşler gerektğnde mülakata

katılablrler:a) Kşnn muvafakat alınarak ale üyeler.b) Başvuru sahbnn yazılı taleb üzerne gözlemc olarak avukatı.c) Tercüman.ç) İmkânlar dâhlnde dare tarafından belrlenen pskolog, pedagog, çocuk gelşmc veya sosyal çalışmacı ya



da lgl dğer uzmanlık alanlarından görevller.d) Çocukların mülakatında ebeveyn veya yasal temslcs.(2) Gerekl görülen durumlarda ergn olanlar çn muvafakat alınarak, ergn olmayanlar çn muvafakat

gerekmekszn adına başvuruyu yapan ale üyeleryle breysel mülakat yapılablr.Mülakata hazırlıkMADDE 83 – (1) Mülakat görevls, başvuru sahbnn kayıt sırasındak beyanlarının doğruluğunun tespt

edlmes amacıyla, mülakat öncesnde başvurudak ddaları, menşe ülke blgs le htyaç duyulacak dğerkonulardak hususları araştırır ve yeterl blgy toplar.

(2) Görevl, mülakat formunda yer alan soruların dışına çıkarak ddaların açıklığa kavuşturulmasınısağlayacak ek sorular hazırlayablr.

(3) Mülakat öncesnde görevl, mülakatta yer alacak tercüman ve dğer görevller mülakatın kapsamı veuyulması gereken kurallar hakkında blglendrr.

Mülakat odasıMADDE 84 – (1) Mülakat, gerekl teknk donanıma sahp ve mülakatın kesntye uğramadan alınmasını

sağlayacak mülakat odasında yapılır.(2) Mülakat odasında başvuru sahbnn kendsn en y şeklde fade etmesne mkân sağlamak amacıyla

mülakatın mahremyet ve güvenlğne lşkn her türlü tedbr alınır.Mülakat öncesnde dkkat edlecek hususlarMADDE 85 – (1) Mülakat görevls, mülakat öncesnde aşağıdak konularda başvuru sahbn blglendrr:a) Kendsnn ve mülakata katılan dğer görevllern rolü.b) Başvurusuyla lgl şlem sürec.c) Mülakatın amacı.ç) İdda ve talebne lşkn hususlarda doğru blgler vermesnn önem.d) Varsa belgelern sunma zorunluluğu.e) Mülakatın sesl ve/veya görsel olarak kayıt altına alınableceğ.f) Verdğ beyanı le her tür blg ve belgesnn gzl tutulacağı, bu blglern menşe ülke makamları, kend ale

üyeler ve üçüncü kşlerle rızası olmadan paylaşılmayacağı.g) Genel Müdürlük tarafından belrlenecek dğer konuları.(2) Başvuru sahbnn özel durumları ve menşe ya da öncek kamet ülkes le ülke kültürü dkkate alınarak

kendsyle letşm kurulur ve başvuru sahbnn blg vermesne engel teşkl edecek davranış ve tutumlardan kaçınılır.(3) Özel htyaç sahpleryle yapılacak mülakatlarda, kşlern özel durumları göz önünde bulundurulur.(4) Mülakatın sesl veya görsel olarak kayıt altına alınması halnde bu duruma lşkn mülakat sonunda tutanak

düzenlenerek br nüshası mülakatı yapılan kşye verlr.MülakatMADDE 86 – (1) Uluslararası koruma başvuru sahbyle, talebne lşkn etkn ve adl karar vereblmek

amacıyla, menşe ülke blgs gözetlerek, kayıt sırasındak ddaları, bu ddaların nandırıcılığının tespt ve htyaçduyulacak dğer konular hakkında araştırma yapılarak mülakat gerçekleştrlr.

(2) Mülakat sırasında başvuru sahb le mülakat görevls veya tercümanın herhang br sebeple letşmkuramaması halnde, bu durum tutanakla tespt edlerek mülakat başka br tarhte gerçekleştrlmek üzere ertelenr.Yapılması planlanan mülakat öncesnde, lk mülakatta letşm kurulamamasına neden olan hususların gderlmes çngerekl tedbrler alınır.

(3) Mülakat sonunda mülakat formu başvuru sahbne okunur ve yapacağı düzeltme, açıklama ve sunacağı ekblgler mülakat formuna kaydedlr.

(4) Mülakat formu, mülakatta hazır bulunanlarca mzalanır.Mülakatın gerçekleştrlememesMADDE 87 – (1) İlk mülakatın dareden veya başvuru sahbnden kaynaklanan nedenlerle

gerçekleştrlememes halnde, yen br mülakat tarh belrlenr. Belrlenen tarhte mülakat yapılır.(2) Mülakat tarhler arasında en az on gün bulunur.Ek mülakat yapılmasıMADDE 88 – (1) İhtyaç duyulduğunda başvuru sahbyle brden çok mülakat yapılablr. İlk mülakat çn

geçerl olan kurallar ek mülakatlar çn de geçerldr.(2) Yapılmış olan lk mülakat tarh le ek mülakat tarh arasında süre sınırlaması bulunmaz.Mülakat raporuMADDE 89 – (1) Mülakatın tamamlanmasının ardından mülakat raporu hazırlanır.(2) Mülakat görevls, kanaat ve değerlendrmelern mülakat raporunda belrtr.(3) Ek mülakat yapılması durumunda varsa daha öncek mülakatın raporu güncellenr. Daha önce yapılan

mülakatın raporu hazırlanmamış se yen br mülakat raporu hazırlanır.



Uluslararası koruma başvuru sahb kmlk belgesMADDE 90 – (1) Kanunun 72 nc ve 79 uncu maddeler kapsamında olanlar le bunların ale üyeler harç,

mülakatı tamamlanan başvuru sahplerne ve varsa brlkte geldğ ale üyelerne Genel Müdürlük veya yetk verlmeshalnde l müdürlüğü tarafından, yabancı kmlk numarasını çeren, hçbr harca tab olmayan, şekl ve çerğ GenelMüdürlükçe belrlenen ve ptal edlmedğ sürece geçerl olan Uluslararası Koruma Başvuru Sahb Kmlk Belgesdüzenlenr.

(2) Bu belge, geçerl olduğu süre çnde başvuru sahbne kamet zn almaksızın Türkye’de bulunma hakkısağlar.

İkamet l dışına çıkış zn taleb ve kamet ln terkMADDE 91 – (1) Başvuru sahplerne htyaç duymaları halnde l müdürlüğü tarafından otuz güne kadar l

dışına çıkış zn verleblr. İzn belgesnn şekl ve çerğ Genel Müdürlük tarafından belrlenr. İl dışına çıkışznlernn amacı dışında kullanılmaması çn gerekl tedbrler alınır.

(2) İzn süresnn uzatılması htyacının ortaya çıkması halnde başvuru sahb, bulunduğu l müdürlüğünemüracaat edeblr. Bu talep kamet lyle brlkte değerlendrlr. Talebn kabul edlmes halnde zn belges üzerneşerh düşülerek zn süres br defaya mahsus otuz güne kadar uzatılablr.

(3) Brnc ve knc fıkra kapsamında verlen toplam altmış günlük znn btmnden sonrak zn talepler,bulunduğu l müdürlüğü görüşüyle brlkte Genel Müdürlüğe gönderlr ve Genel Müdürlüğün kararına göre şlemyapılır.

(4) Verlen zn sonunda kamet lne dönmedğ veya kamet ln znsz olarak terk ettğ anlaşılan başvurusahpler hakkında kurumsal yazılım sstemne ver grş yapılarak ülke genelnde bulunması amacıyla gerekl şlemlerbaşlatılır ve başvurunun ger çeklmş sayılmasına lşkn şlem tess edlr.

(5) Haklarında arama kaydı bulunan yabancıların başka br lde olduğunun tespt durumunda kamet l legörüşülerek varsa hakkında alınmış kararlar teblğ edlr. Yabancı kend mkânları le veya gerekl görülmes halndegörevl kolluk refakatnde kamet lne sevk edlr.

(6) İkamet edecekler llere gtmeyen veya gttkten sonra bu llerden vallkler tarafından belrlenen kurallaraaykırı şeklde ayrılanlar hakkında, eğtm ve temel sağlık hakları harç dğer haklardan faydalanmaları bakımındansınırlama getrleblr.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜMUluslararası Korumayla İlgl Kararlar ve İdar Gözetm

Genel lkelerMADDE 92 – (1) Uluslararası koruma başvuruları hakkında, başvurunun kayıt altına alındığı tarhten tbaren

en geç altı ay çnde Genel Müdürlük veya yetk verlmes halnde vallk tarafından karar verlr. Kararın bu süreçnde verlememes hâlnde başvuru sahb blglendrlr.

(2) Karar alınmadan önce başvuru sahbne lşkn kayıt ve mülakat formları le mülakat raporu, menşe ülkeblgs ve başvuru sahbyle lgl tüm blg ve belgeler gözden geçrlerek detaylı araştırma ve nceleme yapılır. İhtyaçhalnde, kşyle ek mülakat yapılarak ek blg veya belge talep edleblr.

(3) Kararlar breysel olarak verlr. Uluslararası korumadan harçte tutulma kararları saklı kalmak kaydıyla,ale adına yapılan başvuru bütün olarak değerlendrlr ve verlen karar tüm ale üyelern kapsar.

(4) Başvuru sahb veya uluslararası koruma statüsü sahb kşlerden kamu düzen ve kamu güvenlğ çntehlke oluşturanlar hakkında da sınır dışı etme kararı alınablr.

(5) Uluslararası koruma kapsamında alınan kararlar, traz usuller ve süreler de belrtlmek üzere yabancıyaveya yasal temslcs ya da avukatına teblğ edlr.

Uluslararası koruma statü sahb kmlk belgesMADDE 93 – (1) Uluslararası koruma statüsü verlenlere Genel Müdürlük veya yetk verlmes halnde l

müdürlüğü tarafından yabancı kmlk numarasını çeren, hçbr harca tab olmayan, şekl ve çerğ Genel Müdürlükçebelrlenen ve ptal edlmedğ sürece geçerl olan Uluslararası Koruma Statü Sahb Kmlk Belges düzenlenr.

(2) Bu belge, geçerl olduğu süre çnde statü sahbne kamet zn almaksızın Türkye’de bulunma hakkısağlar.

(3) 90 ıncı maddede belrtlen uluslararası koruma başvuru sahb kmlk belges le bu maddede belrtlenuluslararası koruma statü sahb kmlk belges, yabancı kmlk numarasını çeren, hçbr harca tab olmayan şekl veçerğ Genel Müdürlük tarafından belrlenen tek br kmlk belges şeklnde de düzenleneblr. Bu kmlk belgesGenel Müdürlük veya yetk verlmes halnde l müdürlüğü tarafından tanzm edleblr.

Üçüncü ülkeye yerleştrme ve ülkemzden çıkış znMADDE 94 – (1) Uluslararası koruma kapsamında şlem gören yabancıların üçüncü ülkeye yerleştrme

şlemler Genel Müdürlük koordnesnde yürütülür. Üçüncü ülkeye yerleştrme şlemlernde, kamu kurum vekuruluşları, uluslararası kuruluşlar ve svl toplum kuruluşlarıyla da şbrlğ yapılablr.



(2) Üçüncü ülkeye çıkış zn Genel Müdürlük veya yetk verlmes halnde vallkler tarafından verlr.İdar traz ve yargı sürecMADDE 95 – (1) İdarenn tess etmş olduğu uluslararası koruma şlemlerne karşı dar traz veya yargı

yoluna başvurulduğunda, süreç sonuçlanıncaya kadar başvuru sahplernn Türkye’de kalışlarına zn verlr. İtrazdabulunulması ya da yargı yoluna başvurulması kamet ve bldrm yükümlülüğü getrlmesne engel teşkl etmez.

(2) Kanunun 72 nc ve 77 nc maddelere göre yapılan şlemlere karşı yargı yoluna başvurulduğunda nsankamet zn verleblr.

Başvuru sahplernn dar gözetmMADDE 96 – (1) Başvuru sahplernn dar gözetm altına alınmaları stsna br şlemdr. Vallk dar

gözetm yerne başka usuller belrleyeblr. Bu tedbrler yeterl olmadığı takdrde Kanunun 68 nc maddesnn kncfıkrasında belrtlen durumlarda başvuru sahpler dar gözetm altına alınablr.

(2) İdar gözetmn gerekp gerekmedğ breysel olarak değerlendrlr.(3) İdar gözetm altına alınma gerekçelern ve gözetmn süresn çerecek şeklde dar gözetm altına alınan

kşye veya yasal temslcsne ya da avukatına teblğ edlr. Kararın sonucu ve traz usuller hakkında blglendrlr.(4) İdar gözetm kararı Kanunun 68 nc maddesnde belrtlen usul ve esaslara uygun olarak Genel

Müdürlüğün talmatı üzerne veya resen vallkler tarafından alınır. İdar gözetm kararı aynı usulde veya Sulh cezahâkmnn kararı üzerne sonlandırılır. İdar gözetmn sonlandırılmasına yönelk mahkeme kararı Genel Müdürlüğederhal bldrlr.

(5) İdar gözetm kararı sonlandırılan başvuru sahb hakkında kamet zorunluluğu ve bldrmyükümlülüğünün yanı sıra başka yükümlülüklern de yerne getrlmes steneblr.

(6) İdar gözetm altına alınan kş veya yasal temslcs ya da avukatı, dar gözetme karşı dar gözetmkararının alındığı yer veya yabancının dar gözetm altında tutulduğu yer sulh ceza hâkmne başvurablr. Başvurudar gözetm durdurmaz. Dlekçenn dareye verlmes hâlnde, dlekçe yetkl sulh ceza hâkmne derhâl ulaştırılır.Sulh ceza hâkm ncelemey beş gün çnde sonuçlandırır. Sulh ceza hâkmnn kararı kesndr. İdar gözetm altınaalınan kş veya yasal temslcs ya da avukatı, dar gözetm şartlarının ortadan kalktığı veya değştğ ddasıylayenden sulh ceza hâkmne başvurablr.

(7) Sınır dışı edlmek üzere ger gönderme merkeznde dar gözetm altında olan yabancının uluslararasıkorumaya başvurması halnde Kanunun 68 nc maddesne göre yen br dar gözetm kararı alınmaksızın Kanunun 57nc maddesne göre hakkında alınan dar gözetm kararının süres çersnde uluslararası koruma şlemler GenelMüdürlük tarafından aksne br karar verlmedğ sürece yürütülmeye devam edlr.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜMUluslararası Koruma Statüsünün Sona Ermes ve İptal

Statünün sona ermesMADDE 97 – (1) Kanunun 85 nc maddesnn brnc fıkrasında belrtlen hallern oluşması halnde

uluslararası koruma statüsü sona erer. Yabancı veya avukatı ya da yasal temslcs bu karara lşkn blglendrlr vemakul süre çnde sözlü veya yazılı olarak blg ve belgelern sunablmesne mkân tanınır.

(2) Kanunun 85 nc maddes çerçevesnde alınacak uluslararası koruma statüsünün sona erme kararı, GenelMüdürlük veya yetk verlmes halnde vallkler tarafından alınır ve yabancıya veya avukatına ya da yasal temslcsneteblğ edlr.

(3) Statünün sona erme kararı breysel olarak alınır. Ancak, aynı gerekçeye bağlı olarak statü tanınan aleüyelernn bu statüler aynı kararla sona erdrlr.

Statünün ptalMADDE 98 – (1) Kanunun 86 ncı maddesnn brnc fıkrasında belrtlen hallerde uluslararası koruma statüsü

ptal edlr. Yabancı veya avukatı ya da yasal temslcs bu karara lşkn blglendrlr ve makul süre çnde sözlü veyayazılı olarak blg ve belgelern sunablmesne mkân tanınır.

(2) Brnc fıkradak blglendrmenn kayıtlarda yer alan letşm veya adres blglerne göre yapılamamasıdurumunda, kşnn gıyabında da ptal kararı alınablr.

(3) Kanunun 86 ncı maddes çerçevesnde alınacak uluslararası koruma statüsünün ptal kararı, GenelMüdürlük veya yetk verlmes halnde vallkler tarafından alınır ve yabancıya veya avukatına ya da yasal temslcsneteblğ edlr.

(4) İptal kararları breysel olarak alınır. Ancak aynı gerekçeye bağlı olarak statü tanınan ale üyelernn bustatüler, aynı kararla ptal edlr.

BEŞİNCİ BÖLÜMİdar İtraz ve Yargı Yolu

Uluslararası koruma değerlendrme komsyonuna traz



MADDE 99 – (1) İdar gözetm, kabul edlemez başvuru ve hızlandırılmış değerlendrme kararları harç,uluslararası koruma başvurusuyla lgl dar kararlara karşı, kararın teblğnden tbaren on gün çnde UluslararasıKoruma Değerlendrme Komsyonuna traz edleblr.

(2) İtrazlar, sunulacak blg ve belgelerle brlkte l müdürlüğü tarafından Komsyona letlr.Komsyonun kararları ve ntelğMADDE 100 – (1) Komsyon trazları değerlendrrken aşağıdak hususları da gözetr:a) İdarenn vermş olduğu kararı usul ve esas yönünden nceler.b) Genel Müdürlükten, Genel Müdürlük temslcsnden veya l müdürlüğünden blg talep edeblr.c) İtraz sahbyle veya yasal temslcsyle ya da avukatıyla doğrudan veya l müdürlüğü aracılığıyla

görüşeblr.(2) Komsyon değerlendrmesnn sonunda k şeklde karar alır:a) Başvuru sahbnn, trazını reddedeblr.b) İdareden, vermş olduğu kararı usul veya esas yönünden gözden geçrmesn talep edeblr.(3) Komsyon, kararını trazın kendsne ulaştığı tarhten tbaren en geç on beş gün çnde verr. Bu süre en

fazla beş gün daha uzatılablr.(4) Komsyonun kararı yabancıya veya avukatına ya da yasal temslcsne teblğ edlr.(5) Komsyonun, darenn kararının usul veya esas yönünden gözden geçrmesn talep etmes üzerne

yapılacak yen nceleme, başvuruyu lk aşamada gözden geçren görevlden farklı br tarafından gerçekleştrlr.İdare mahkemesne başvuruMADDE 101 – (1) Kabul edlemez başvuru le hızlandırılmış değerlendrme kararlarına karşı, kararın

teblğnden tbaren on beş gün çnde başvuru sahb veya avukatı ya da yasal temslcs yetkl dare mahkemesnebaşvurablr. Mahkemeye yapılan başvurular on beş gün çnde sonuçlandırılır. Mahkemenn bu konuda vermş olduğukarar kesndr.

(2) İdar gözetm, kabul edlemez başvuru ve hızlandırılmış değerlendrme kararları dışında alınan darkararlara karşı kararın teblğnden tbaren otuz gün çnde dare mahkemesne başvurulablr.

(3) Uluslararası koruma değerlendrme komsyonuna traz edlmes, lgl kşnn yetkl dare mahkemesnebaşvurma hakkını engellemez ve dava açma süresn durdurmaz. Ancak Komsyona traz eden kşnn aynı zamandayetkl dare mahkemesne de başvurduğu anlaşılırsa, komsyon yapılan başvuru hakkındak ncelemey durdurur.

ALTINCI BÖLÜMHak ve Yükümlülükler

Blglendrme ve tercümanlıkMADDE 102 – (1) Başvuru ve statü sahpler, hak ve yükümlülükler, yükümlülüklere uymama ya da

yetkllerle şbrlğnde bulunmamanın yaptırımları ve traz usullerne lşkn konularda blglendrlr.Blglendrmenn hang usul ve esaslar çerçevesnde yapılacağı Genel Müdürlük tarafından belrlenr.

(2) Başvuru, kayıt ve mülakat le dare tarafından gerekl görülecek dğer süreçlerde, tercüman olmaksızınstenlen düzeyde letşm kurulamayacağının anlaşılması durumunda tercümanlık hzmetler ücretsz olarak sağlanır.

(3) Başvuru sahbnn, talebn destekleyc Türkçe olmayan yazılı belgeler sunması halnde, bu belgelernyetkl kşler tarafından tercüme edlmş kopyaları stenr. Başvuru sahb tarafından bu belgelern tercümelernntemn edlememes durumunda dare, svl toplum kuruluşları le şbrlğ dâhl kamu kurum ve kuruluşları leuluslararası kuruluşların mkânlarından yararlanablr.

(4) Uluslararası koruma şlemlernn her aşamasında, başvuru sahbne vatandaşı olduğu ülkenn dlnde veyaanlayableceğ başka dlde bldrmde bulunulması esastır.

(5) Uluslararası koruma şlemlernn her aşamasında verlen tercümanlık hzmetler, Genel Müdürlük veya lmüdürlüğü tarafından, kend personel elyle veya hzmet alımıyla sağlanablr.

(6) Tercümanlık hzmetleryle lgl olarak dare, kamu kurum ve kuruluşları le svl toplum kuruluşları veuluslararası kuruluşlarla şbrlğ yapablr.

Adl yardım ve danışmanlık hzmetler hakkında blglendrmeMADDE 103 – (1) Başvuru sahb le uluslararası koruma statüsü sahb kşler, Kanunun 81 nc maddesnde

düzenlenen hak ve hzmetlere erşm ve bunlardan faydalanmalarına lşkn hususlarda yazılı olarak blglendrlr.Seyahat belgelerMADDE 104 – (1) Sözleşme kapsamındak mülteclere verlmek üzere düzenlenecek seyahat belgesnn şekl,

süres ve çerğ Sözleşmeye uygun olarak Bakanlık tarafından belrlenr ve Genel Müdürlük veya yetk verlmeshalnde vallk tarafından düzenlenr.

(2) Şartlı mültecler le kncl koruma statü sahplernn seyahat belgesyle lgl talepler, 5682 sayılı PasaportKanununun 18 nc maddes çerçevesnde değerlendrlr.

Eğtm ve öğretm



MADDE 105 – (1) Başvuru sahb veya uluslararası koruma statüsü sahb kş ve ale üyeler, lköğretm veortaöğretm kurumlarındak eğtm hzmetlernden statülern gösteren belgelern braz ederek yararlanablr.

(2) İlköğretm ve ortaöğretm kurumlarına kayıt şlemler le dğer hususlar Mll Eğtm Bakanlığı mevzuatıçerçevesnde yürütülür.

(3) Başvuru sahb veya uluslararası koruma statüsü sahplernden, yabancı öğrenclerle lgl genel hükümlerçerçevesnde Türkye’de ön lsans, lsans, yüksek lsans ya da doktora öğrenm hakkı elde edenler, ayrıca öğrenckamet znne gerek olmaksızın, statülern gösteren belgeleryle öğrenm göreblr.

Sosyal yardım ve hzmetlere erşmMADDE 106 – (1) Başvuru sahb veya uluslararası koruma statüsü sahb kşlerden, kmlern htyaç sahb

olduğunun tespt le bu kşlern sosyal yardım ve hzmetlere erşmler aşağıdak krterlere göre vallkler tarafındanbelrlenr:

a) Barınma olanağı.b) Düzenl gelr durumu.c) Bakmakla yükümlü olduğu ale fertlernn sayısı.ç) Türkye’dek veya ülkesndek taşınır ve taşınmaz mal varlığı.d) Türkye’dek veya ülkesndek yakınlarından yardım alıp almadığı.e) Kamu kurum ve kuruluşları le dğer vakıf, dernek ve özel kuruluşlardan yardım alıp almadığı.f) Sağlık sgortasının bulunup bulunmadığı.g) Herhang br engelnn veya hastalığının olup olmadığı.ğ) İdare tarafından belrlenecek dğer hususlar.(2) İhtyaç sahb olanlara verleblecek sosyal yardım ve hzmet desteğ, Bakanlık le Ale ve Sosyal

Poltkalar Bakanlığı tarafından belrlenen usul ve esaslara göre sağlanır.SağlıkMADDE 107 – (1) Başvuru sahb veya uluslararası koruma statüsü sahb kşlerden, herhang br sağlık

güvences olmayan ve ödeme gücü bulunmayanlar, Sosyal Sgortalar ve Genel Sağlık Sgortası Kanunu hükümlernetabdr.

(2) Başvuru sahb veya uluslararası koruma statüsü sahb kşlern brnc fıkra kapsamında olup olmadığı106 ncı maddenn brnc fıkrasındak usule göre vallkler tarafından belrlenr.

(3) Başvuru sahb veya uluslararası koruma statüsü sahplernn genel sağlık sgortalarının başlatılması, sonaerdrlmes veya ptalne lşkn usul ve esaslar Sosyal Güvenlk Kurumuyla şbrlğ çnde Genel Müdürlük tarafındanbelrlenr.

ÇalışmaMADDE 108 – (1) Başvuru sahb veya uluslararası koruma statüsü sahb kşler, Kanunun 89 uncu

maddesnn dördüncü fıkrası çerçevesnde Türkye’de çalışablrler.(2) Başvuru sahb veya uluslararası koruma statüsü sahb kşlern ş pyasasına erşmler Bakanlığın görüşü

alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlk Bakanlığı tarafından belrlenen usul ve esaslara göre sağlanır.HarçlıkMADDE 109 – (1) Kanunun 89 uncu maddesnn beşnc fıkrasına göre, vallkler tarafından verlecek harçlık

le lgl olarak, kşlern muhtaçlık durumu, 106 ncı maddenn brnc fıkrasındak usule göre vallkler tarafındanbelrlenr.

(2) İhtyaç sahb olanlara verlecek harçlık, Malye Bakanlığının uygun görüşü alınarak Bakanlık tarafındanbelrlenecek usul ve esaslar çerçevesnde vallklerce verleblr.

Başvuru sahb ve uluslararası koruma statüsü sahplernn kamet ve bldrm yükümlülüğüMADDE 110 – (1) Genel Müdürlük, kamu düzen veya kamu güvenlğ, kşnn taleb, özel durumu, sağlık ve

eğtm durumu le akrabalık lşkler, kültürü, kşsel koşulları, llern kapastes gb konuları göz önündebulundurarak, başvuru sahplernn barındırılacağı yerler le kamet edecekler ller, başvuru veya kayıt şlemlersırasında belrleyeblr, gerekl hallerde değşklk yapablr.

(2) Şartlı mültecler le kncl koruma statüsü sahplernn, kamet edecekler ller Genel Müdürlük tarafındanbelrleneblr veya Genel Müdürlükçe belrlenecek ller arasından kendler seçeblr. Genel Müdürlük tarafındanzorunlu kamet lnn belrlenmedğ durumlarda terch edlen llerde kamet edleblr.

(3) Başvuru sahb le mültec, şartlı mültec ve kncl koruma statüsü sahpler, adres kayıt sstemne kayıtyaptırmak ve kamet adresn ve adres değşklğn en geç yrm ş günü çnde l müdürlüğüne bldrmekleyükümlüdürler.

(4) Başvuru sahb, şartlı mültec ve kncl koruma statüsü sahplerne kamu düzen ve kamu güvenlğnedenyle belrl br lde kamet etmenn yanı sıra, belrlenen süre ve usullerle bldrmde bulunma yükümlülüğü degetrleblr.

(5) Başvuru sahpler akrabalık, sağlık veya dğer nedenlerle kamet l değşklğ talebnde bulunablrler ve



bu talepler Genel Müdürlük veya yetk verlmes halnde l müdürlüğü tarafından değerlendrlr.(6) Bu madde hükümler mültec statüsü verlenlere de uygulanablr.Dğer yükümlülüklerMADDE 111 – (1) Başvuru sahb veya uluslararası koruma statüsü sahpler, Kanunun 90 ıncı maddesnn

brnc fıkrasında belrtlenler le Genel Müdürlük veya l müdürlüğü tarafından kendsne teblğ edlen lave hususlarauymakla yükümlüdürler.

(2) Kanunun üçüncü kısmında belrtlen yardım ve hzmetler, Kanunun 90 ıncı maddesnn brnc fıkrasının(ç) bendnde belrtldğ şeklde haksız yere elde edenler, sağlanan yardım ve hzmet bedelnn tamamını veyaödeyebleceğ mktarını ger ödemekle yükümlüdürler.

(3) Kanunun 90 ıncı maddesnn brnc fıkrasında belrtlen yükümlülükler yerne getrmeyenler çn eğtmve temel sağlık haklarından yararlandırmada herhang br sınırlamaya gdlmez. Dğer hakları sınırlandırılmadan önceyükümlülüklerne lşkn l müdürlüğü tarafından gerekl bldrm yapılır. Söz konusu yükümlülüklern hlalne devamedldğ takdrde Genel Müdürlük veya belrlenecek usul ve esaslara göre vallkler tarafından eğtm ve temel sağlıkhakları harç başvuru sahb veya uluslararası koruma statüsü sahplernn haklarıyla lgl sınırlama kararı alınır.

(4) Başvuru sahplernn başvurularıyla veya uluslararası koruma statüsü sahplernn statüleryle lgl olarakGenel Müdürlük veya vallk tarafından olumsuz karar verlenlere, eğtm ve temel sağlık hakları harç dğer haklardanfaydalanmaları bakımından sınırlama getrleblr.

(5) Sınırlamaya lşkn değerlendrme breysel yapılır ve karar lglye teblğ edlr.

YEDİNCİ BÖLÜMUluslararası Korumayla İlgl Dğer Hükümler

Uluslararası koruma süreçlernde ş brlğMADDE 112 – (1) Bakanlık, Kanunun 92 nc maddes kapsamında uluslararası kuruluşlar ve svl toplum

kuruluşlarıyla şbrlğ ve protokol yapablr.Özel htyaç sahplerMADDE 113 – (1) Başvuru sahplernn; refakatsz çocuk, engell, yaşlı, hamle, berabernde çocuğu olan

yalnız anne ya da baba veya şkence, cnsel saldırı ya da dğer cdd pskolojk, bedensel ya da cnsel şddete maruzkalmış kş olup olmadığı öncelkle tespt edlr.

(2) Uluslararası koruma şlemlernn herhang br aşamasında özel htyaç sahb olduğu anlaşılanlara, tüm şve şlemlernde öncelk tanınır, gerekl her türlü kolaylık gösterlr ve durumları kayıt altına alınır.

(3) Uluslararası koruma kapsamında şlemler yürütülenlerden şkence, cnsel saldırı ya da dğer cddpskolojk, bedensel ya da cnsel şddete maruz kalmış olduğu değerlendrlenlern tedavler çn lgl kamu kurum vekuruluşları, svl toplum kuruluşları ve uluslararası kuruluşlar le şbrlğ yapılablr.

Uluslararası koruma kapsamında olan nsan tcaret mağdurlarıMADDE 114 – (1) Başvuru sahb veya uluslararası koruma statüsü sahplernden, nsan tcaret mağduru

olduğu veya olableceğ yönünde kuvvetl şüphe duyulanlar hakkında, aynı zamanda nsan tcaret mağdurlarına lşknmevzuat hükümler de uygulanır.

Menşe ülke blgsMADDE 115 – (1) Uluslararası koruma başvurularının değerlendrme sürecnde başvuru sahbnn ddalarının

doğruluğunu tespt edeblmek amacıyla menşe, kamet ve transt ülkelerle lgl brden fazla kaynaktan blg toplanır.(2) Genel Müdürlük menşe ülke blglernn toplanması ve güncellenmes amacıyla kaynak ülke rapor ednme

sstem kurablr ve bu blgler lgl kurum ve kuruluşların kullanımına açablr.(3) Kaynak ülke rapor ednme sstemnn kurulması ve şletm Genel Müdürlük tarafından belrlenen usul ve

esaslar çerçevesnde yürütülür.(4) Genel Müdürlük, menşe ülke blglernn toplanması çn lgl kamu kurum ve kuruluşları, ünversteler,

uluslararası kuruluşlar, svl toplum kuruluşları le yurt ç veya yurtdışından blg sağlayablecek dğer kuruluşlarlaşbrlğ yapablr.

(5) Genel Müdürlük, menşe ülke blglernn toplanması amacıyla lgl ülkelerde personel görevlendreblr.(6) Genel Müdürlük, menşe ülke blglernn güncellenmes amacıyla gerekl tedbrler alır.Gzllk lkesMADDE 116 – (1) Başvuru sahbnn ve uluslararası koruma statüsü sahbnn tüm blg ve belgelernde

gzllk esastır. Gzllk dereces, yapılacak şlemlern çerğne bağlı olarak lgl mevzuat kapsamında belrlenr.(2) Blg ve belgeler Genel Müdürlük veya l müdürlüğü tarafından özel olarak belrlenmş arşv alanlarında

muhafaza edlr ve yetkl kılınmış personelce şleme alınır.(3) Uluslararası koruma başvurusunun değerlendrlme sürecnde başvuru sahbnn veya uluslararası koruma

statüsü sahbnn blgler, menşe ülkesnn hçbr kurumuyla paylaşılmaz.(4) Uluslararası koruma başvuruları reddedlen ve menşe ülkelerne ger dönüş şlemler başlatılanlar hakkında



menşe ülke yetklleryle kurulablecek her türlü letşmde, başvuru sahbnn kendsn, bakmakla yükümlü olduğukşler ve halen menşe ülkede yaşamakta olan ale üyelern tehlkeye düşürecek hçbr blg ve belge paylaşılmaz.

(5) Bu Yönetmelk çerçevesnde yürütülen ş ve şlemlerde Genel Müdürlükçe uygun görülen kşsel verler,menşe ülke dışındak dğer ülkeler, lgl kamu kurum ve kuruluşları, ünversteler, uluslararası kuruluşlar, svl toplumkuruluşları, üçüncü şahıslarla paylaşılablr.

(6) Bu Yönetmelk kapsamındak yabancıların kşsel dosyasında yer alan belgeler, kends, yasal temslcsveya vekâletnamesn braz eden avukatı tarafından nceleneblr, brer örneğ alınablr. Mll güvenlk, kamu düzenve kamu güvenlğnn korunması le suç şlenmesnn önlenmesne lşkn blg ve belgeler ncelenemez ve verlemez.Hang blg ve belgelern ncelenemez ve verlemez olduğu Genel Müdürlük tarafından belrlenecek usul ve esaslaragöre tayn edlr.

(7) Bu Yönetmelğn uygulanmasından sorumlu kamu görevller le dğer görevller, görevler sırasındaedndkler gzllk dereces taşıyan her tür blg, belge ve kşsel sırları yetkl kılınanlardan başkasına açıklayamaz,kendlernn veya üçüncü şahısların yararına kullanamaz.

(8) Çocuklarla lgl blg paylaşımında, çocuğun yüksek yararı lkes gözetlr.Kşsel dosyaya erşmMADDE 117 – (1) Başvuru sahb veya uluslararası koruma statüsü sahbnn kşsel dosyasında bulunan

belgelern br örneğ yazılı olarak talep edldğnde Genel Müdürlük tarafından belrlenecek usul ve esaslara görekendsne, yasal temslcsne ya da vekâletnamesn braz eden avukatına tutanakla teslm edlr. Tutanakta, verlenbelge örneklernn sadece dar traz veya yargı sürecnde savunma amaçlı olarak kullanılableceğ, üçüncü şahıslaraverlmes veya açıklanması halnde hukuk sorumluluk doğuracağı uyarıları da yer alır.

DÖRDÜNCÜ KISIMOrtak Hükümler ve Göç Poltkaları Kurulu

BİRİNCİ BÖLÜMOrtak Hükümler

UyumMADDE 118 – (1) Genel Müdürlük, yasal kalış mkânına sahp yabancı, uluslararası koruma başvuru sahb

veya statüsü sahb kşlern ya da geçc korunanların toplumla olan karşılıklı uyumlarını sağlamak amacıyla uyumfaalyetler planlama, uygulama veya bu amaçla oluşturulacak merkezlern kurulması konularında kamu kurum vekuruluşları, yerel yönetmler, svl toplum kuruluşları, ünversteler ve uluslararası kuruluşlarla ş brlğ yapar.

(2) Uyum çalışmalarını yürütmek amacıyla kurulacak merkezler ve bu merkezlerde verlecek hzmetlernstandartları lgl kurum ve kuruluşların görüşler alınarak Bakanlıkça belrlenr. Ulusal ve uluslararası kurum vekuruluşlar arasındak ş brlğ ve koordnasyon Genel Müdürlük tarafından sağlanır.

(3) Her lde vallkler tarafından kamu kurum ve kuruluşları, beledyeler, tcaret odası, svl toplum kuruluşları,ünverstelern katılımıyla l düzeynde uyum faalyetlernn planlandığı ve yürütüldüğü l göç kurulları valnnbaşkanlığında ayda br kez toplanır. Her toplantıda alınan kararlar düzenl olarak Genel Müdürlüğe gönderlr.

İstatstkî verlerMADDE 119 – (1) Yabancılar le başvuru sahpler veya uluslararası koruma statüsü sahplerne at

statstkler, Genel Müdürlük veya vallkler tarafından, Genel Müdürlüğün belrleyeceğ usul ve esaslara göre tutulurve paylaşılır.

(2) Kanun kapsamındak ş ve şlemlerle lgl olarak Genel Müdürlük, Türkye İstatstk Kurumuyla şbrlğyaparak statstkler yayınlar.

Teblgat şlemlerne lşkn usul ve esaslarMADDE 120 – (1) Bu Yönetmelkte yer alan tüm teblgat şlemlernde 11/2/1959 tarhl ve 7201 sayılı

Teblgat Kanunu hükümler uygulanır.(2) Teblgata konu olan şlemler aşağıda belrtlen şeklde yerne getrlr:a) Teblgatın şekl ve çerğ Genel Müdürlük veya vallk tarafından belrlenr.b) Her tür teblgat, Genel Müdürlük tarafından belrlenecek dllerde yapılır.c) Belrlenen dllerde sağlıklı br teblgat şlemnn gerçekleştrlemedğnde vallk teblgata en uygun dl

belrler.ç) Özel htyaç sahplernn durumu teblgat şlemlernde de gözetlr.d) Teblğler lglye veya yasal temslcsne ya da avukatına yapılır.e) İlgl kş br avukat tarafından temsl edlmyorsa, kararın sonucu, traz usuller ve süreler hakkında

kends veya yasal temslcs blglendrlr.(3) Teblgat şlemler, kayıtlı elektronk posta aracılığıyla da yapılablr. Yabancılara Kayıtlı Elektronk Posta

adres tahss edlmes ve bu sstemn kullanımıyla lgl usul ve esaslar 19/1/2013 tarhl ve 28533 sayılı Resmî



Gazete’de yayımlanan Elektronk Teblgat Yönetmelğ çerçevesnde yürütülür.Gönüllü ger dönüş desteğMADDE 121 – (1) Kanun kapsamındak yabancılardan gönüllü olarak menşe ülkelerne ya da üçüncü br

ülkeye dönmek steyenlere, ger dönüşlern kolaylaştırmak ve uyum sağlamalarına katkıda bulunmak maksadıylaaşağıda belrtlen usuller çerçevesnde gönüllü ger dönüş desteğ verleblr:

a) Gönüllü ger dönüş yapacak kşye sağlanacak desteğe lşkn karar, vallğn teklf üzerne Genel Müdürlüktarafından alınır.

b) Destek, ayn veya nakd olableceğ gb meslek eğtm şeklnde de olablr ve Türkye’de ya da yabancınınmenşe ülkesnde verleblr.

c) Destekten yararlanarak menşe ülkelerne dönen yabancılar hakkında Türkye’ye grş yasağı kararıalınmayablr.

(2) İdar gözetm altında olup da gönüllü ger dönüş desteğne başvuranlar, dönüş şlemlernnkolaylaştırılması ve takb amacıyla, ayrı br merkeze alınablr veya haklarındak dar gözetmn sonlandırılmasınakarar verleblr.

(3) Genel Müdürlük, gönüllü ger dönüş desteğnn sağlanması ve uygulanmasıyla lgl olarak kamu kurum vekuruluşları, uluslararası kuruluşlar, lgl ülke makamları ve svl toplum kuruluşlarıyla şbrlğ yapablr veuluslararası kuruluşların fonlarından yararlanablr.

(4) Gönüllü ger dönüş talebnde bulunup da bu talebn ger çeken uluslararası koruma statü sahplernnstatüler korunur. Başvuru sahplernn şlemler kaldığı yerden devam eder.

(5) Gönüllü olarak ger dönüş yapan uluslararası koruma statüsü sahplernn statüler sona erdrlr.Çocukların ş ve şlemlernde dkkat edlecek hususlarMADDE 122 – (1) Özel kanunlardak hükümler harç yabancı çocuğa lşkn ş ve şlemlerde aşağıdak

hususlar gözetlr:a) Ortak velayet durumunda anne ve babanın brlkte muvafakatı aranır. Muvafakat, başvurunun yapılacağı

dar merclern önünde de verleblr. Eşlerden br ve çocuk ayrı ülkelerde se çocuk çn başvuruda bulunan anne yada babadan, dğer eşn bu taleple lgl muvafakatı stenr.

b) Velayetn kendsnde olduğunu belgeleyen anne ya da baba, şlemler tek başına yapablr.c) Yasal temslc le çocuğun farklı ülkelerde olduğu durumda, yasal temslcnn yetkl makam huzurunda

verlmş onayı ve refakatçnn çocuğun bakımını üstlendğne lşkn taahhüdünün olması kaydıyla, çocuğun refakatnebırakıldığı kşye çocuk hakkında şlemler yapma hakkı tanınır.

ç) Çocuğun yüksek yararı söz konusu olduğunda çocuk hakkında dare herhang br muvafakat, talep veyabaşvuru olmaksızın Kanun kapsamındak ş ve şlemler resen başlatır ve karara bağlar.

d) Çocuklarla lgl hükümlerde uluslararası korumaya lşkn hususlar saklıdır.Refakatsz çocuklarMADDE 123 – (1) Kanunen ya da örf ve adet gereğ kendsnden sorumlu br yetşknn refakat

bulunmaksızın Türkye’ye gelen veya Türkye’ye grş yaptıktan sonra refakatsz kalan çocuklar hakkında 5395 sayılıÇocuk Koruma Kanunu ve lgl mevzuat hükümler uygulanır.

(2) Refakatsz çocuklarla lgl tüm şlemlerde, çocuğun yüksek yararı gözetlerek aşağıdak hususlar gözönünde bulundurulur:

a) Refakatsz çocuk derhal Ale ve Sosyal Poltkalar Bakanlığı tarafından koruma altına alınır ve Ale veSosyal Poltkalar Bakanlığı tarafından, uygun barınma yerlerne veya yetşkn akrabalarının ya da koruyucu bralenn yanına yerleştrlr.

b) Yaşı, br belge le kanıtlanamayan ve on sekz yaşından büyük olableceğ şüphes bulunan başvurusahplernn ve düzensz göçmenlern, fzksel ve pskolojk değerlendrmesn çeren kapsamlı yaş tespt vallklerceyaptırılır.

c) Yaş tespt yapılacak yabancılara, şlemn amacı ve sürec hakkında blg verlr. Tespt şlem sonucundayabancının yaşıyla lgl tereddüt gderlemedğ takdrde, çocuk olduğu kabul edlr.

ç) Yaş tespt stenen başvuru sahb veya düzensz göçmen, hakkında kesn rapor verlnceye kadar yetklkamu kuruluşunca ya da bu kuruluşça uygun görülecek başka br yerde barındırılır.

d) On altı yaşını doldurmuş olanlar, düzensz göçmen se özel koşullar sağlandığında ger göndermemerkezlernde; başvuru sahb veya uluslararası koruma statü sahb se kabul ve barınma merkezlernde debarındırılablr.

e) Mümkün olduğu ölçüde, çocukların yararı, yaşları ve olgunluk düzeyler dkkate alınarak, kardeşler brarada bulundurulur. Zorunlu olmadığı sürece barınma yerlernde değşklk yapılmaz.

f) Çocukların mülakatları, onlara en uygun ortamlarda yapılır. Çocuklarla yapılan mülakatlarda, daretarafından belrlenen pskolog, çocuk gelşmc, sosyal çalışmacı, ebeveyn veya yasal temslcs hazırbulundurulablr. Söz konusu uzmanlar lgl kurumlardan talep edlr.



g) Yapılacak bütün görüşmeler, çocukların pskolojk, duygusal ve fzksel gelşmler konusunda yeterlblgye sahp ntelkl personel tarafından yapılır.

ğ) Karar aşamasında, çocuğun bütün taleplern açık br bçmde fade edememş olableceğ dkkate alınır.h) Mülakat görevls, mülakat raporunu hazırlarken çocukların mülakatına katılan uzmanın görüşlernden de

faydalanablr.ı) Tam teşekküllü br devlet hastanes veya Adl Tıp Kurumundan alınan yaş tespt raporu doğrultusunda on

sekz yaş ve üzernde olduğu tespt edlenler hakkında, yetşkn düzensz göçmen ya da başvuru sahplernn tabolduğu usuller uygulanır.

Kşsel verlern alınması ve saklanmasıMADDE 124 – (1) Genel Müdürlük veya l müdürlüğü tarafından Kanun kapsamındak yabancıların parmak

zler, avuç ç, retna, ses taramaları, fotoğrafları gb kşsel verler Genel Müdürlük tarafından belrlenen usul veesaslar çerçevesnde alınır, korunur, saklanır, kullanılır ve paylaşılır.

(2) Alınan kşsel verler, yabancının kmlk blgler le brlkte, ne zaman ve km tarafından alındığıbelrtlmek suretyle, bu amaca özgü ssteme kaydedlerek saklanır.

(3) Vze başvurusunda bulunan devlet ya da hükümet başkanları le üst düzey hükümet görevllernden,Türkye’ye davet edlen resm delegasyon üyelernden ve bunlara refakat eden eş le çocuklarından ve vze veyakamet başvurusunda bulunan on k yaşından küçük çocuklardan parmak z alınmaz.

Ger gönderme merkezler le kabul ve barınma merkezlerMADDE 125 – (1) Ger gönderme merkezler le kabul ve barınma merkezlerne lşkn usul ve esaslar,

22/4/2014 tarhl ve 28980 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kabul ve Barınma Merkezler le Ger GöndermeMerkezlernn Kurulması, Yönetm, İşletlmes, İşlettrlmes ve Denetm Hakkında Yönetmelk çerçevesndedüzenlenr.

İKİNCİ BÖLÜMGöç Poltkaları Kurulu ve Görevler

KuruluşMADDE 126 – (1) Kurul, İçşler Bakanının başkanlığında, Ale ve Sosyal Poltkalar, Avrupa Brlğ,

Çalışma ve Sosyal Güvenlk, Dışşler, İçşler, Kültür ve Turzm, Malye, Mllî Eğtm, Sağlık ve Ulaştırma,Denzclk ve Haberleşme bakanlıkları müsteşarları le Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanı ve GenelMüdürden oluşur.

(2) Toplantı gündemne göre, konuyla lgl bakanlık, ulusal veya uluslararası dğer kurum ve kuruluşlar lesvl toplum kuruluşlarının temslcler toplantıya davet edleblr. Toplantıya davet edlecek bakanlık le kurum vekuruluş temslcler Kurul Başkanının onayı le belrlenr.

GörevlerMADDE 127 – (1) Kurulun görevler şunlardır:a) Türkye’nn göç poltka ve stratejlern belrlemek, uygulanmasını takp etmek.b) Göç alanında stratej belgeler le program ve uygulama belgelern hazırlamak.c) Ktlesel akın durumunda uygulanacak yöntem ve tedbrler belrlemek.ç) İnsan mülahazalarla toplu hâlde Türkye’ye kabul edlecek yabancılar le bu yabancıların ülkeye grş ve

ülkede kalışlarıyla lgl usul ve esasları belrlemek.d) Çalışma ve Sosyal Güvenlk Bakanlığının önerler çerçevesnde, Türkye’nn htyaç duyduğu yabancı ş

gücü le Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının da görüşler doğrultusunda tarım alanlarındak mevsmlk şler çngelecek yabancılara lşkn esasları belrlemek.

e) Yabancılara verlecek uzun dönem kamet znne lşkn dğer şartları belrlemek.f) Göç alanında yabancı ülkeler ve uluslararası kuruluşlarla etkn ş brlğ ve bu alandak çalışmaların

çerçevesn belrlemek.g) Göç alanında görev yapan kamu kurum ve kuruluşları arasında koordnasyonun sağlanmasına yönelk

kararlar almak.Toplantı usulüMADDE 128 – (1) Kurul, Kurul Başkanı tarafından belrlenen tarhte her yıl olağan olarak toplanır. Gerekl

görüldüğü hâllerde Kurul Başkanının çağrısıyla olağanüstü toplanablr. Genel Müdür, Kurulun olağanüstütoplanmasına lşkn Kurul Başkanına önerde bulunablr.

(2) Kurul toplantıları, Genel Müdürün öners üzerne Kurul Başkanının uygun göreceğ yerde yapılır.Toplantı gündemMADDE 129 – (1) Toplantı gündem, üyelern görüşü alınarak Kurul Başkanı tarafından belrlenr. Genel

Müdür, Kurul üyelernn gündem le lgl görüşlern alarak toplantı tarhnden önce toplantı gündemn KurulBaşkanının onayına sunar.



(2) Toplantı gündem, Genel Müdürlük tarafından toplantı tarhnden önce, varsa ekler le brlkte Kurulüyelerne gönderlr. Gündem gönderldkten sonra da Başkan tarafından gerekl görüldüğü hallerde gündeme eklemeyapılablr.

Kurul kararlarıMADDE 130 – (1) Kurul, üye tam sayısının salt çoğunluğuyla toplanır ve toplantıya katılanların oy çoğunluğu

le karar alır. Oyların eştlğ halnde Kurul Başkanının kullandığı oy yönünde çoğunluk sağlanmış sayılır.(2) Kurul kararları; her karara br numara verlecek şeklde toplantı esnasında ya da sonrasında makul br süre

çersnde yazılır. Göç Poltka Kurulu kararlarına ek oluşturacak plan, proje, harta ve benzer belgelern olmasıhalnde, bu belgelern br takımı sekretarya tarafından paraflanarak karar dosyasında saklanır.

(3) Alınan kararlarda karşı oy kullanan Kurul üyelernce, karşı oy gerekçeler yazı le belrtlerek dosyasındasaklanmak üzere sekretaryaya teslm edlr.

(4) Kurul üyes olmayan ancak Kurul toplantısına davet edlen temslcler oy kullanamaz.Kararların duyurulmasıMADDE 131 – (1) Kurulda alınan kararlar, Genel Müdürlükçe Kurul üyeler le lgl kurum ve kuruluşlara

yazılı olarak bldrlr. Ayrıca gzllk kararı bulunmuyorsa Genel Müdürlük nternet adresnden duyurulur.Kararların zlenmes ve değerlendrlmesMADDE 132 – (1) Kurul kararlarının uygulanmasından sorumlu kurum ve kuruluşlar, kararların

uygulanmasına yönelk olarak yaptıkları çalışmaları zleme raporu düzenleyerek toplantı tarhnden tbaren dörderaylık dönemler halnde Genel Müdürlüğe gönderr. İzleme raporunu hazırlamayan veya kararları yernegetrmeyenlerden, Kurula arz edlmek üzere gerekçelern br sonrak toplantıya kadar yazılı olarak göndermes stenr.

Sekretarya ve destek hzmetlerMADDE 133 – (1) Kurulun sekretarya ve destek hzmetler Genel Müdürlük tarafından yerne getrlr.

BEŞİNCİ KISIMGenel Müdürlük Kurul ve Komsyonları le Çeştl Hükümler

BİRİNCİ BÖLÜMSürekl Kurul ve Komsyonlar le Geçc Komsyonların Oluşumu

Sürekl kurul ve komsyonlarMADDE 134 – (1) Genel Müdürlük bünyesnde faalyet gösteren sürekl kurul ve komsyonlar; Göç Danışma

Kurulu, Uluslararası Koruma Değerlendrme Komsyonu ve Düzensz Göçle Mücadele Koordnasyon Kurulu’dur.Geçc komsyonlarMADDE 135 – (1) Genel Müdürlük, görev alanına gren konularla lgl olarak çalışmalarda bulunmak ve

faalyetlerne katkı sağlamak üzere geçc komsyonlar kurablr.

İKİNCİ BÖLÜMGöç Danışma Kurulu

KuruluşMADDE 136 – (1) Göç Danışma Kurulu, Bakanlık Müsteşarı veya görevlendreceğ müsteşar yardımcısının

başkanlığında, Türkye İnsan Hakları Kurumu, Avrupa Brlğ, Çalışma ve Sosyal Güvenlk ve Dışşlerbakanlıklarının en az dare başkanı sevyesndek temslcler, Genel Müdür, Genel Müdür Yardımcıları, GenelMüdürlük Yabancılar Dares, Uluslararası Koruma Dares, İnsan Tcaret Mağdurlarını Koruma Dares, Uyum veİletşm Dares ve Göç Poltka ve Projeler Dares başkanları, Brleşmş Mlletler Mültecler Yüksek KomserlğTürkye Temslcs, Uluslararası Göç Örgütü Türkye Temslcs, göç konularıyla lgl beş öğretm elemanı ve göçalanında çalışmalarda bulunan beş svl toplum kuruluşu temslcsnden oluşur.

(2) Kurul toplantılarına başkan tarafından, yurt ç ve yurt dışından göç alanında uzman kşler çağrılarakgörüşler alınablr.

Kurul üyes öğretm elemanlarının belrlenmesMADDE 137 – (1) Kurul üyes olarak görev yapmak üzere en az doktora derecesne sahp öğretm elemanları

arasından başvuruları alınan beş asıl ve beş yedek olmak üzere on öğretm elemanı, Genel Müdürün teklf veBakanlık Müsteşarının onayıyla üç yıllık süreyle seçlr.

(2) Kurul üyes olarak görev yapacak öğretm elemanları, Genel Müdürlük tarafından yapılan duyuru üzernealınan başvuruların değerlendrlmesyle belrlenr. Kurul üyelğ çn Genel Müdürlük nternet stes üzernden duyuruyapılır. Ayrıca ünverstelere ve ünversteler bünyesnde faalyet gösteren göç araştırma ve uygulama merkezlerne debaşvuruyla lgl duyuru, yazıyla bldrleblr. Başvurular en fazla br ay çnde olmak şartıyla duyuruda belrtlen tarhsüresnce alınır.

(3) Öğretm elemanı bzzat başvuru yapableceğ gb ünversteler tarafından da öğretm elemanı teklfnde



bulunulablr.Kurul üyes svl toplum kuruluşu temslclernn belrlenmesMADDE 138 – (1) Kurul üyes olarak görev yapacak beş asıl ve beş yedek olmak üzere on svl toplum

kuruluşu temslcs, Genel Müdürün teklf ve Bakanlık Müsteşarının onayıyla üç yıllık süreyle seçlr.(2) Kurul üyelğ çn Genel Müdürlük nternet stes üzernden duyuru yapılır. Başvurular, en fazla br ay

çnde olmak şartıyla duyuruda belrtlen tarh süresnce alınır.(3) Başvurular svl toplum kuruluşları tarafından yapılır.(4) Svl toplum kuruluşu temslcs sıfatıyla kurul üyes olarak seçleceklern Genel Müdürlüğün görev

alanıyla lgl faalyet gösteren dernek, vakıf, meslek ve düşünce kuruluşları le bunların üst yapılanmalarınıntemslcler arasından olması esastır. Genel Müdürlüğün görev alanıyla lgl konularda çalışma programı olan ve bukonularda ulusal veya uluslararası konferans, panel, semner ve benzer toplantılar düzenlemş olanlar öncelkle terchedleblr. Ancak 22/1/2004 tarhl ve 5072 sayılı Dernek ve Vakıfların Kamu Kurum ve Kuruluşları le İlşklerneDar Kanun kapsamında olan dernek ve vakıf temslcler Kurula üye olarak seçlemezler.

(5) Svl toplum kuruluşu, yönetm kurulu başkanı veya kuruluşun karar organı tarafından yetklendrlmş olankş tarafından temsl edlr.

Kurul üyelerne lşkn dğer hususlarMADDE 139 – (1) Öğretm elemanları ve svl toplum kuruluşlarının temslcler başvuru tarhnn sona

ermesnden tbaren en fazla br ay çnde belrlenerek Genel Müdürlüğün nternet stesnden duyurulur.(2) Öğretm elemanları ve svl toplum kuruluşlarının temslclernden toplantıya katılamayacağını bldren ya

da üyelkten çeklen asıl üyenn yerne yedek üye görevlendrlr.(3) Mazeretsz olarak üst üste k toplantıya katılmayan üyenn üyelğ kurul kararıyla düşürülür.Toplantı usulüMADDE 140 – (1) Kurul, başkan tarafından belrlenecek tarhlerde yılda k kez olağan olarak toplanır. Kurul,

ayrıca başkanın çağrısı üzerne her zaman olağanüstü toplanablr. Genel Müdür, kurulun olağanüstü toplanmasınalşkn başkana önerde bulunablr.

(2) Kurul toplantıları, Genel Müdürlükte veya Başkanın uygun göreceğ yerde yapılır.Kurul toplantı gündemMADDE 141 – (1) Sekretarya tarafından Genel Müdürün uygun görüşü alınarak oluşturulan toplantı

gündemne lşkn taslak, toplantı tarhnden en az br ay önce, varsa ekler le brlkte üyelere gönderlr. Üyeler,gündeme alınmasını önerdkler konuları, toplantı tarhnden en geç k hafta önce Genel Müdürlüğe letr.

(2) Toplantı gündem, son şekl verlerek Genel Müdür tarafından Başkanın onayına sunularak belrlenr veüyelere bldrlr.

Kurul kararları ve ntelğMADDE 142 – (1) Kurul, üye tam sayısının salt çoğunluğuyla toplanır ve toplantıya katılanların oy çokluğu

le karar alır. Oyların eştlğ halnde Başkanın kullandığı oy yönünde çoğunluk sağlanmış sayılır.(2) Kurul kararları, her karara br numara verlmek suretyle toplantı salonunda yazılır, Başkan ve üyelerce

mzalanır. Kararların toplantıdan sonra yazılıp mzalanacağı durumlarda buna lşkn br karar tutanağı düzenlenereküyelerce mzalanır. Kararların tek sayfadan fazla olması halnde dğer sayfalar da başlıklı karar kâğıtlarına yazılarakkararların bttğ sayfanın sonu Başkan ve üyelerce mzalanır, dğer sayfalar se paraflanır. Kurul kararlarına ekoluşturacak plan, proje, harta ve benzer belgelern olması halnde, bu belgelern br takımı sekretarya tarafındanparaflanarak karar dosyasında saklanır.

(3) Karşı oy kullanılan kararlar karşı oy yazılarak mzalanır. Karşı oy gerekçeler dosyasında saklanmak üzerebr sonrak kurul toplantısına kadar sekretaryaya yazılı olarak teslm edlr.

(4) Kurulun tavsye ntelğndek kararları, Genel Müdürlük le kamu kurum ve kuruluşlarınca değerlendrlr.Kurul kararlarının duyurulmasıMADDE 143 – (1) Kurulda alınan kararlar, Genel Müdürlük tarafından üyelern temslcs olduğu kurum ve

kuruluşlara yazılı olarak bldrlr.Kurul kararlarının zlenmes ve değerlendrlmesMADDE 144 – (1) Kamu kurum ve kuruluşları, görev alanlarına lşkn kurul kararları doğrultusunda

yaptıkları çalışmaları ve sonuçlarını, br sonrak toplantıya kadar Genel Müdürlüğe resm yollarla bldrr. GenelMüdürlük bu çalışmaları değerlendrerek Başkanın blgsne sunar.

Sekretarya ve destek hzmetlerMADDE 145 – (1) Komsyonun sekretaryası ve destek hzmetler, Genel Müdürlük tarafından sağlanır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜMUluslararası Koruma Değerlendrme Komsyonu

Kuruluş



MADDE 146 – (1) Uluslararası Koruma Değerlendrme Komsyonu, Kanunun 115 nc maddesnn kncfıkrasında belrlenen görevler yapmak üzere, Genel Müdürlük temslcs başkanlığında, Adalet ve DışşlerBakanlıklarınca görevlendrlen brer temslc ve br göç uzmanından oluşur. Komsyona, Brleşmş MlletlerMültecler Yüksek Komserlğ Türkye Temslclğ temslcs gözlemc olarak katılmak üzere davet edleblr.

Komsyon üyelerMADDE 147 – (1) Komsyonun başkanlığını yürütecek olan Genel Müdürlük temslcs le komsyonda görev

alacak göç uzmanı veya göç uzmanı bulunmadığı takdrde yerne görevlendrlecek göç uzman yardımcısı, k yıl çnasıl ve yedek olmak üzere Genel Müdür tarafından görevlendrlr. Dğer üyeler se en az br yıl çn asıl ve yedekolmak üzere belrlenr. Komsyon başkan ve üyelerne görevler süresnce ek görev verlmez.

(2) Genel Müdürlük, Adalet ve Dışşler Bakanlıklarından Kanunun 115 nc maddesnde belrtlen sürelerdeasıl ve yedek olarak görevlendrlecek temslclern, bu alanda uzmanlığı bulunan kşlerden olması yönünde taleptebulunablr. Genel Müdürlüğün yazılı bldrm üzerne lgl bakanlıklarca on beş gün çnde görevlendrme yapılır.

Komsyonun çalışma usulüMADDE 148 – (1) Komsyon, uluslararası koruma başvuru talepler reddedlenlern traz başvurularını

değerlendrmek üzere Komsyon Başkanının uygun göreceğ tarhlerde toplanır.(2) Komsyon, üyelern eksksz olarak katılımıyla toplanır ve salt çoğunlukla karar alır. Oyların eştlğ

halnde Komsyon Başkanının kullandığı oy yönünde çoğunluk sağlanmış sayılır.(3) Merkez ve taşra teşklatında komsyon oluşturulablr. Taşrada oluşturulacak komsyonların kuruluş ve

çalışma usuller Genel Müdürlük tarafından belrlenr.(4) Kararlarda üyeler çekmser kalamaz. Karşı oy kullanılan kararlar “karşı oy” yazılarak mzalanır. Karşı oy

gerekçeler yazı le belrtlerek dosyasında saklanmak üzere sekretaryaya teslm edlr.(5) Komsyon çalışmalarını, Genel Müdürlük hzmet bnasında; taşrada oluşturulacak komsyonlar se l

müdürlüğünde veya komsyon tarafından uygun bulunan dğer yerlerde yürütür.(6) Genel Müdürlüğün merkez teşklatında kurulan komsyonlar htyaç duyulan llerde taşra komsyonu

olarak da görevlendrleblr. Görevlendrme süres en fazla on beş gündür. Komsyon tarafından yapılandeğerlendrmelern tamamlanamaması durumunda bu süre br defaya mahsus olmak üzere on beş gün daha uzatılablr.

Komsyonun kararları ve ntelğMADDE 149 – (1) Komsyon trazları değerlendrrken aşağıdak hususları da gözetr:a) İdarenn vermş olduğu kararı usul ve esas yönünden nceler.b) Genel Müdürlükten, Genel Müdürlük temslcsnden veya l müdürlüğünden blg talep edeblr.c) İtraz sahbyle veya yasal temslcsyle ya da avukatıyla doğrudan veya l müdürlüğü aracılığıyla

görüşeblr.(2) Komsyon değerlendrmesnn sonunda k şeklde karar alır:a) Başvuru sahbnn, trazını reddedeblr.b) İdareden, vermş olduğu kararı usul veya esas yönünden gözden geçrmesn talep edeblr.(3) Komsyon, kararını trazın kendsne ulaştığı tarhten tbaren en geç on beş gün çnde verr. Bu süre en

fazla beş gün daha uzatılablr.(4) Komsyonun kararı yabancıya veya avukatına ya da yasal temslcsne teblğ edlr.Sekretarya ve destek hzmetlerMADDE 150 – (1) Komsyonun sekretaryası ve destek hzmetler, Genel Müdürlük tarafından sağlanır.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜMDüzensz Göçle Mücadele Koordnasyon Kurulu

KuruluşMADDE 151 – (1) Düzensz Göçle Mücadele Koordnasyon Kurulu, Kanunun 116 ncı maddesnn üçüncü

fıkrasında belrlenen görevler yapmak üzere, Bakanlık Müsteşarı veya görevlendreceğ müsteşar yardımcısıbaşkanlığında, Genelkurmay Başkanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlk ve Dışşler bakanlıkları le Mllî İsthbaratTeşklatı Müsteşarlığı, lgl kolluk brmler ve Genel Müdürlüğün dare başkanı sevyesndek temslclerndenoluşur.

(2) Koordnasyon Kurulunda üye olarak bulunacak bakanlık ve kurum temslcler de en az dare başkanı vedeng sevyesndek kşler arasından görevlendrlr. Genel Müdürlüğün yazılı bldrm üzerne lgl bakanlıklar vekurumlarca on beş gün çnde görevlendrme yapılır.

(3) Koordnasyon Kurulunda temslc görevlendrecek kolluk brmler Jandarma Genel Komutanlığı, EmnyetGenel Müdürlüğü, Sahl Güvenlk Komutanlığı le Gümrükler Muhafaza Genel Müdürlüğüdür.

(4) Koordnasyon Kurulu toplantılarına, kurul başkanının uygun görmes halnde lgl kamu kurum vekuruluşlarının merkez ve taşra brmler, svl toplum kuruluşları, uluslararası kuruluş temslcler le konuyla lgluzmanlar çağrılablr.



Kurulun toplanma usulüMADDE 152 – (1) Koordnasyon Kurulu, Ocak ve Temmuz aylarında olmak üzere yılda k kez olağan olarak

toplanır. Kurul, ayrıca koordnasyon kurulu başkanının çağrısı üzerne her zaman olağanüstü toplanablr. GenelMüdür, kurulun olağanüstü toplanmasına lşkn koordnasyon Kurulu başkanına önerde bulunablr.

(2) Koordnasyon Kurulu toplantıları, Genel Müdürlük yerleşkesnde veya Kurul Başkanının uygun göreceğve üyelere önceden yazılı olarak bldrlecek farklı br yerde yapılır.

Kurulun toplantı gündemMADDE 153 – (1) Kurul Başkanının uygun görüşü alınarak oluşturulan toplantı gündemne lşkn taslak,

Genel Müdürlük tarafından toplantı tarhnden en az br ay önce, varsa ekler le brlkte kurul üyelerne gönderlr.Kurul üyeler gündeme alınmasını önerdkler konuları, toplantı tarhnden en geç br hafta önce Genel Müdürlüğebldrrler.

(2) Toplantı gündem, son şekl verlerek Genel Müdür tarafından Başkanın onayına sunularak belrlenr veüyelere bldrlr.

Kurul kararları ve ntelğMADDE 154 – (1) Kurul, üye tam sayısının salt çoğunluğuyla toplanır ve toplantıya katılanların oy

çokluğuyla karar alır. Oyların eştlğ halnde Kurul Başkanının kullandığı oy yönünde çoğunluk sağlanmış sayılır.(2) Kurul kararlarının; her karara br numara verlmek suretyle toplantı salonunda yazılması, başkan ve

üyelerce mzalanması esastır. Kararların toplantıdan sonra yazılıp mzalanacağı durumlarda buna lşkn br karartutanağı düzenlenerek üyelerce mzalanır. Kararların tek sayfadan fazla olması halnde dğer sayfalar da başlıklı kararkâğıtlarına yazılarak kararların bttğ sayfanın sonu başkan ve üyelerce mzalanır, dğer sayfalar se paraflanır. Kurulkararlarına ek oluşturacak plan, proje, harta ve benzer belgelern olması halnde, bu belgelern br takımı sekretaryatarafından paraflanarak karar dosyasında saklanır.

(3) Karşı oy kullanılan kararlar “karşı oy” yazılarak mzalanır. Karşı oy kullananlar ayrıca gerekçelern yazılıolarak dosyasında saklanmak üzere sekretaryaya teslm eder.

Kararların duyurulmasıMADDE 155 – (1) Kurulda alınan kararlar, Genel Müdürlükçe kurul üyeler le lgl kurum ve kuruluşlarına

yazılı olarak bldrlr ve gzllk kararı yoksa Genel Müdürlük nternet stesnden duyurulur.Kurul kararlarının zlenmes ve değerlendrlmesMADDE 156 – (1) Kamu kurum ve kuruluşları Kurul kararları doğrultusunda yaptıkları çalışmaları, lk

toplantı tarhnden tbaren üçer aylık dönemler halnde zleme raporu düzenleyerek Genel Müdürlüğe bldrr. GenelMüdürlük bu raporları değerlendrerek sonuçlarını br ay çersnde Kurul Başkanının blgsne sunar.

Sekretarya ve destek hzmetlerMADDE 157 – (1) Komsyonun sekretaryası ve destek hzmetler, Genel Müdürlük tarafından sağlanır.

BEŞİNCİ BÖLÜMGeçc Komsyonlar

KuruluşMADDE 158 – (1) Geçc komsyonlar, Genel Müdürlüğün görev alanına gren konularda, kamu kurum ve

kuruluşları, svl toplum kuruluşları, uluslararası kuruluşların temslcler ve konuyla lgl uzmanların katılımıylaGenel Müdürün teklf üzerne Bakanın onayıyla kurulur.

(2) Geçc komsyonların oluşum şekl, çalışma süres, komsyonlarda üye olarak görev alacakların sayısı,ntelkler, uzmanlık alanları, seçm ve görevlendrlmes; çalışma yapılacak konuların özellkler göz önündebulundurularak Genel Müdürlük tarafından belrlenr.

Komsyonun çalışma usulüMADDE 159 – (1) İlk toplantıda, komsyonun çalışma, karar alma usul ve esasları yönünde tab olacağı lke

ve kurallar tespt edlerek Genel Müdürün onayına sunulur.(2) Geçc komsyonların olağan ve olağanüstü toplantıları se Komsyon Başkanının teklf üzerne Genel

Müdür tarafından uygun görülecek yer ve zamanda gerçekleştrlr.(3) Geçc komsyonların başkanlığı, Genel Müdürlük temslcs tarafından yürütülür.(4) Komsyon, kararlarını salt çoğunlukla alır. Oyların eştlğ halnde Kurul Başkanının kullandığı oy yönünde

çoğunluk sağlanmış sayılır.(5) Karşı oy kullanılan kararlar “karşı oy” yazılarak mzalanır. Karşı oy gerekçeler ayrıca sahplernce yazı le

belrtlerek dosyasında saklanmak üzere sekretaryaya teslm edlr.(6) Komsyonların toplantıları, Genel Müdürlükte veya Komsyon Başkanının uygun göreceğ yerde yapılır.Sekretarya ve destek hzmetlerMADDE 160 – (1) Komsyonların sekretaryası ve destek hzmetler, komsyonun kurulma amacına ve çalışma

alanına bağlı olarak, Genel Müdürlüğün lgl dare başkanlığı tarafından sağlanır.



ALTINCI BÖLÜMÇeştl ve Son Hükümler

Yürürlükten kaldırılan yönetmelkMADDE 161 – (1) 29/4/1983 tarhl ve 18032 sayılı Mültec Msafrhaneler Yönetmelğ yürürlükten

kaldırılmıştır.Geçş hükümlerGEÇİCİ MADDE 1 – (1) Yurt dışından yapılması gereken kamet zn başvuruları konsolosluklardan

alınmaya başlanıncaya kadar vallklerce alınmaya devam edlr.(2) 11/4/2014 tarhnden önce alınan kamet tezkerelernn Kanunda düzenlenen kamet zn türlernden

hangsne karşılık geldğ Genel Müdürlükçe belrlenr.(3) İkamet zn başvuruları konsolosluklardan alınmaya başlanıncaya kadar 10 uncu maddenn brnc

fıkrasında belrtlen her yüz seksen günde doksan gün kalış süresn tamamlayan yabancıların, vze alarak sınırkapılarına gelmeler durumunda, en geç on gün çersnde kamet zn başvurusunda bulunmayı kabul etmelerkaydıyla ülkeye grşlerne zn verlr.

(4) Üçüncü fıkra kapsamındak on günlük süre çnde kamet zn başvurusunda bulunmayan yabancılarhakkında grş yaptıkları tarh le çıkış yapacakları tarh aralığındak süre vze hlal süres olarak kabul edlr veKanunun sınır dışı etmeye lşkn hükümler kapsamında şlem yapılır. Bu yabancılardan hlal ettkler süreye karşılıkgelen harç mktarı ülkeye grş tarhnden tbaren hesaplanarak alınır.

(5) On gün çnde kamet znne başvurmadan ülkeden çıkış yapmak çn kendlğnden kapıya gelenlerhakkında se grş yaptıkları tarh le çıkış yapacakları tarh aralığındak süre vze hlal süres olarak kabul edlr. Buyabancılardan hlal ettkler süreye karşılık gelen harç mktarı ülkeye grş tarhnden tbaren hesaplanarak alınır.

Çalışma zn muafyetGEÇİCİ MADDE 2 – (1) Çalışma ve Sosyal Güvenlk Bakanlığı tarafından Yabancıların Çalışma İznler

Hakkında Kanunun 10 uncu maddesne göre çalışma zn muafyet teyt belges verlmeye başlanıncaya kadar,Yabancıların Çalışma İznler Hakkında Kanunun Uygulama Yönetmelğnn 55 nc maddesnde sayılan ve dıştemslclklerden amaçlarına uygun vze alarak gelen yabancılar vze süreler yeterlyse doksan güne kadar kamet znalmakla yükümlü tutulmazlar. Bu sürenn sonunda Kanunun 32 nc maddesne göre kendlerne tanınan çalışmahakkından uzun olmamak kaydıyla kısa dönem kamet zn verlr.

(2) Amacına uygun vze almadan Türkye’ye gelmş olup da Yabancıların Çalışma İznler Hakkında KanununUygulama Yönetmelğnn 55 nc maddes kapsamında olduğu anlaşılan yabancılara, talep ettklernde vzeyle ya davze muafyetyle gelmş olma durumları gözetlmekszn grş vzes harcı alınarak kısa dönem kamet zn verlr.

(3) Brnc ve knc fıkra kapsamında olanlardan kısa dönem kamet znnde talep edlen belgelere ek olarak,lgl kurumlardan Yabancıların Çalışma İznler Hakkında Kanunun Uygulama Yönetmelğnn 55 nc maddesndesayılan kşlerden olduğunu spatlayan belgeler stenr.

(4) Çalışma ve Sosyal Güvenlk Bakanlığı tarafından Yabancıların Çalışma İznler Hakkında Kanunun 10uncu maddesne göre çalışma zn muafyet teyt belges verlmeye başlanıncaya kadar, Türkye’de herhang bramaçla alınmış geçerl kamet znne sahp yabancılardan, Yabancıların Çalışma İznler Hakkında Kanunun UygulamaYönetmelğnn 55 nc maddesnn brnc fıkrasının (h) bend kapsamındak tur operatörü temslcler, yabancınındurumunu gösteren br belgeyle çalışablrler. Bu belgenn şekl ve çerğ Genel Müdürlük tarafından belrlenpvallkler tarafından düzenlenr. Bu şlemler sırasında aşağıdak hususlar göz önünde bulundurulur:

a) Belgenn geçerllk süres kamet znnn geçerllk süresyle sınırlıdır.b) İkamet zn uzatma başvurusunda kendsne verlen müracaat belgesn braz edenlere de tur operatörü

olarak çalışablmesn sağlayacak belge düzenleneblr.c) Alındığı tarhten tbaren br yıl geçmemş tur operatörü vzes bulunanlara düzenlenecek belge ücretsz

olarak verlr.ç) Gerye doğru br yıl çnde tur operatörü vzes almamış tur operatörü temslclerne belge grş vzes harcı

alınarak verlr.Kşsel verlerGEÇİCİ MADDE 3 – (1) Yabancıların fotoğraf ve parmak z kayıtlarının alınması çn gerekl donanım, alt

yapı le bunların kaydedleceğ sstemler oluşturuluncaya kadar mevcut alt yapı, donanım ve sstemlernkullanılablmesne lşkn hususlar Emnyet Genel Müdürlüğü le Genel Müdürlük arasında ayrıca belrlenr.

(2) Kanun kapsamındak yabancıların parmak zler Genel Müdürlüğün parmak z ver tabanı oluşturuluncayakadar kolluk tarafından alınmaya devam edlr. Genel Müdürlüğün ver tabanı oluşturulduğunda gerekl koordnasyonsağlanarak bu kayıtların ver aktarımı yapılır.

YürürlükMADDE 162 – (1) Bu Yönetmelk yayımı tarhnde yürürlüğe grer.



YürütmeMADDE 163 – (1) Bu Yönetmelk hükümlern İçşler Bakanı yürütür.

başbakanlık mevzuatı geliştirme ve yayın genel müdürlüğü

Documents