ODEVL

BA

ORMANVELETSUİŞ

ARAR

R

T.C.ESUİŞLEŞLERİGE

AJEMREHB

REHBERN

EKİM 2

ANKAR

.ERİBAKAENELMÜD

MNİYBERİ

O:005

012

RA

ANLIĞIDÜRLÜĞÜ

YETİ

Ü

BARA

Birço

mühe

Türk

birisi

Düny

ve ed

gibi t

alma

yer a

Şuba

ile ül

safha

tama

Ülke

fedak

ülkem

mühe

baraj

düşü

ülkem

kriter

Bara

Birliğ

dokü

Bu g

mühe

Su g

1.

AJ EMNİYETİ

ok medeniy

endisliği ça

iye'yi tarihi

haline ge

ya’daki sıral

dilmektedir.

teknik kara

aktadır. Atat

almaktadır.

at ayında su

lkemizin en

asında bul

amlandığınd

mizin su ya

kar çalışma

mizde ve y

endislerimiz

j ve diğer

ündüğüm; U

miz ihtiyaçl

rleri ile ilgi

ajlar Komisy

ği (TMMMB

ümanların b

ayeye hizm

endislik ve

ibi aziz olun

Barajlar Ko

yetin kesişm

alışmaları,

su yapıları

etirmiştir. B

lamada üst

Ayrıca; bu

akteristikleri

türk Barajı 8

u tutma me

n yüksek ba

lunan Yus

da Türkiye’n

apıları saha

aları ve me

yurt dışında

zin ve müte

su yapıları

Uluslararas

arı ve şartl

li olarak D

yonu Türk M

B) ile baş

u sektörde

met etmek iç

müşavirlik f

nuz.

ongresi – Ek

me noktası

bilhassa Se

açısından

Bugün ise

sıralarda ye

barajlar dol

ile de dün

84 milyon m

erasimine b

arajı, kendi

ufeli Baraj

nin en yükse

asında ulaş

esleklerine

a barajlar

eahhitlerimi

nın projele

ı Büyük B

ları dikkate

Devlet Su İ

Milli Komites

şlatmış old

çalışanlara

çin komitele

firmaları tem

kim 2012

ÖNSÖ

olan Anad

elçuklu ve

en zengin

ülkemiz, in

er almaktad

lgu hacmi, y

nyadaki inşa

m3 dolgu ha

izzat katılm

sınıfında D

jı’nın yüks

ek barajı olm

şmış olduğu

olan sayg

ve su yap

izin çalışma

ndirilmesi v

Barajlar Ko

e alınarak u

İşleri Gene

si (TRCOLD

duğu çalışm

büyük fayd

erde görev a

msilcilerine

ÖZ

dolu'da yak

Osmanlılar

ve en dikk

nşa halinde

dır. Ülkemiz

yükseklik, re

a edilmiş b

acmi ile dün

mış olduğum

Dünya’nın 6

sekliği ise

ma özelliğin

u bu güzel

ının netices

pıları alanın

alarını hep

ve inşası s

omisyonu (

uygulanmas

el Müdürlüğ

D) ve Türk M

manın net

da sağlayac

alan, başta

teşekkür ed

klaşık 4000

rın yaptıkla

kat çekici aç

eki barajlar

zde her tipte

ezervuar ka

arajlar aras

nya sıralam

m Deriner B

6. yüksek b

270 metr

ne sahip ola

seviye, bu

sinde oluşm

ndan sayısı

imizin malu

sürecine olu

ICOLD) kr

sı konusund

ğü’nün (DS

Müşavir Mü

icesinde h

cağı aşikard

DSİ person

derim.

Prof.

Orma

0 yıldır sür

arı muhteşe

çık hava m

rın sayısı b

en barajlar i

apasitesi, kre

sında ön sı

masında beş

arajı 249 m

barajıdır. İnş

redir. Yusu

acaktır.

sektörde ç

muştur. Yıl

ız eserler

umlarıdır. Ü

umlu katkıs

riterlerini e

da proje ve

İ) Uluslara

ühendisler v

hazırlanan

dır.

neli olmak ü

Dr. Veysel

an ve Su İşle

i

ren hidrolik

em eserler,

üzelerinden

bakımından

nşa edilmiş

et uzunluğu

ıralarda yer

şinci sırada

m yüksekliği

şaat ihalesi

ufeli Barajı

çalışanların

lardan beri

kazandıran

Ülkemizdeki

sı olacağını

sas alarak

e uygulama

rası Büyük

ve Mimarlar

bu rehber

üzere bütün

EROĞLU

eri Bakanı

i

k

,

n

n

ş

u

r

a

i

i

ı

n

i

n

i

ı

k

a

k

r

r

n

BARA

Ülke

Gene

tama

büyü

Bugü

Müdü

etme

için iş

Gene

konu

Bu

müte

koord

1. Ba

kong

ülkem

kriter

ihtiya

netic

Bu re

Bara

dokü

benz

1.

AJ EMNİYETİ

mizin su ka

el Müdürlü

amlamış ve

ük katkı sağ

ün itibari ile

ürlüğü ve

ektedir. Muh

şletmede o

el Müdürlüğ

ularında dün

konuma g

eahhitlerimiz

dineli bir şe

arajlar Kong

gremizin m

mizdeki bar

rlerin, Ulusl

açlarına gör

celerinin sun

ehber doküm

aj ve su yap

ümanların h

zer çalışmal

Barajlar Ko

aynaklarının

ğü geçmiş

insanımızın

lamış ve sa

e, Genel M

bünyesind

htelif yükse

lup, yenileri

ğümüzün v

nya lideri olm

gelmek için

z, mühend

ekilde gerçe

gresi’nin ha

aksadı tak

rajların/su y

lararası Büy

re uygulanm

nulmasıdır.

manlar 8 an

pıları ile ilg

hazırlanmas

ların devam

ongresi – Ek

n yönetimin

şinden gün

n hizmetine

ağlamaya de

Müdürlüğüm

e bulunan

kliklere ve

inin inşası d

izyonu: Su

maktadır.

n yapacağ

dislik ve m

kleştirmekte

azırlanması

kriben 1 yı

yapılarının p

yük Barajla

masında yo

na başlık alt

gili çalışmala

sında emeğ

mını dilerim.

kim 2012

G

den ve geli

ümüze kad

e sunarak ka

evam etme

müz merkez

takriben

değişik ma

da devam e

kaynakları

ımız çalış

müşavirlik

eyiz.

ve çıktıları

ıla yakın b

projelendiril

ar Komisyon

l gösterece

tında toplan

arda büyük

ği geçen tü

GİRİŞ

iştirilmesind

dar üstlenm

alkınmamız

ktedir.

zde 15 Dair

20200 per

aksatlara hiz

etmektedir.

ımızın geliş

maları; diğ

firmalarımı

buna çok g

bir süredir

mesi ve uy

nu (ICOLD)

ek rehber do

nmıştır.

k fayda sağ

üm ilgililere

den sorumlu

miş olduğu

a ve refah d

re Başkanl

rsonel ile

zmet eden

ştirilmesi, ko

ğer ilgili k

z ve de

güzel bir ör

yapılan ç

ygulanması

) kriterlerini

okümanlar i

ğlayacağına

e içtenlikle

u olan Devl

u görevleri

düzeyimizin

ığı, taşrada

çalışmaları

741 adet b

korunması v

kurum ve

akademisy

rnek oluştur

çalışmalar

sırasında k

i baz alara

ile ilgili ilk ç

a inandığım

teşekkür e

Akif ÖZK

DSİ Gene

ii

let Su İşleri

başarı ile

n artmasına

a 26 Bölge

ına devam

baraj bugün

ve yönetimi

kuruluşlar,

yenlerimizle

rmuştur. Bu

neticesinde

kullanılacak

k ülkemizin

çalışmaların

m bu rehber

eder bu ve

ALDI

el Müdürü

i

i

e

a

e

m

n

i

,

e

u

e

k

n

n

r

e

BARA

1.

AJ EMNİYETİ

BU RE

DEVLE

BARAJ

MÜHEN

TÜRKİY

İŞVER

Barajlar Ko

EHBER DOK

ET SU İŞL

JLAR KOM

NDİSLER V

YE MÜTEA

EN SENDİK

ongresi – Ek

KÜMAN OR

LERİ GEN

İSYONU T

VE MİMAR

AHHİTLER

KASI (İNTE

kim 2012

RMAN VE S

NEL MÜDÜ

TÜRK MİLL

RLAR BİRLİ

BİRLİĞİ (T

ES)’NIN DES

SU İŞLERİ

ÜRLÜĞÜ (D

Lİ KOMİTES

İĞİ’NİN (TM

TMB) VE TÜ

STEKLERİ

BAKANLIĞ

DSİ), ULU

Sİ (TRCOL

MMMB) OR

ÜRKİYE İNŞ

SONCUND

ĞI’NIN KAT

USLARARAS

LD), TÜRK

RTAK ÇALI

ŞAAT SAN

DA HAZIRLA

iii

KILARI İLE

SI BÜYÜK

MÜŞAVİR

ŞMASI VE

NAYİCİLERİ

ANMIŞTIR.

i

E

K

R

E

İ

BARA

1.

AJ EMNİYETİ

Bu reh

tasarım

kamu

olması

Komisy

akadem

Bu do

taraflar

güncell

Bu dok

kuruluş

montaj

tasarım

©Telif H

Devlet

bölümü

surette

Barajlar Ko

ber doküma

m, proje hiz

kurum ve

gayesi ile

yonu Türk

misyenlerin

küman ülk

rdan gelec

leştirilecekt

küman bu ko

şlara rehbe

, inşaat, su

m, imalat, m

Hakkı

Su İşleri G

ü mekanik,

çoğaltılama

ongresi – Ek

an, barajlar

metlerini ve

kuruluşların

Devlet Su

Milli Komite

bir yıla yak

kemizde bu

cek görüş

ir.

onuda çalış

r olması a

u tutma, iş

ontaj ve inş

Genel Müdü

elektronik,

az, muhafa

kim 2012

AÇIKLA

r, hidroelekt

e inşaatını y

nın ve öze

u İşleri Gen

esi, Türk M

kın süre ile ç

u konuda

ş ve öne

şan, hizmet

macı ile ha

şletme ve b

şaat işlerini

ürlüğü’nün

fotokopi,

za edilemez

AMA

trik santrall

yapan firma

el sektör ya

nel Müdürlü

Müşavir Mü

çalışmaları s

yapılan ilk

eriler çerç

üreten ve i

azırlanmış

baraj emniy

yapan yükle

önceden iz

manyetik k

z, basılama

ar ve hidro

aların, bu k

atırımcıların

üğü, Ulusla

ühendisler v

sonucunda

k çalışmala

evesinde

malat yapa

olmakla bir

yeti ile ilgili

enicilere ait

zni alınmad

kayıt veya

az.

lik yapıların

konuda göre

nın çalışma

ararası Büy

ve Mimarla

hazırlanmı

ardan biri

revize ed

an kişi, firma

rlikte, tasar

i her türlü

ttir.

dan bu yay

başka yolla

iv

n planlama,

ev ifa eden

alarına baz

ük Barajlar

ar Birliği ile

ştır.

olup, ilgili

dilecek ve

a, kurum ve

rım, imalat,

sorumluluk

ının hiç bir

arla hiç bir

v

,

n

z

r

e

i

e

e

,

k

r

r

BARA

1

2

3

4

4

4

4

4

4

4

4

4

4

4

4

4

4

4

4

4

4

4

4

4

4

4

4

5

5

5

5

5

5

5

1.

AJ EMNİYETİ

İÇİNDE

1  Gİ

2  TA

3  AM

4  TE

4.1  Pla

4.1.1  Hid

4.1.2  Bo

4.1.3  Pro

4.1.4  Jeo

4.1.5  Sis

4.2  İnş

4.2.1  İnş

4.2.2  Pro

4.2.3  Ara

4.2.4  Ba

4.2.5  İnş

4.3  İşle

4.3.1  Ba

4.3.2  BaGü

4.3.3  Re

4.3.4  İşle

4.3.5  Ba

4.3.6  Ara

4.3.7  De

4.3.8  Ta

4.3.9  Ac

4.3.10  Do

5  YÖ

5.1  Pla

5.2  Pro

5.3  İnş

5.4  İşle

5.5  Eğ

5.6  Ya

Barajlar Ko

EKİLER

RİŞ ...........

ANIMLAR ...

MAÇ VE KA

EKNİK ÇALI

anlama ve P

droloji ........

oyutlandırma

oje Tasarım

oteknik ......

smik Analiz

şaat Aşama

şaat İşleri S

oje Değişikl

azi Kontrol

araj Ölçüm A

şaat Sırası .

etme ve Ba

araj Rezervu

araj Ölçümüncelleştirilm

ezervuar Se

etme Çalışm

akım ve Ona

azi Denetim

eğerlendirm

şkın Sırasın

cil Eylem Pla

okümantasy

ÖNETİM OR

anlama Aşa

ojelendirme

şaat Aşama

etme ve Ba

ğitim Progra

ararlanılan K

ongresi – Ek

..................

..................

APSAM .......

ŞMALAR ..

Projelendirm

..................

a Kriterleri .

mı ...............

..................

.................

ası Çalışmal

özleşmesi .

likleri..........

ve Denetim

Aletleri ve G

..................

kım Aşama

uarı Gözlem

m Sistemlemesi ...........

edimantasyo

maları ........

arım Çalışm

mleri ...........

e ve Analiz

nda Yapılac

anı .............

yon .............

RGANİZASY

aması Sorum

e Aşaması S

ası Sorumlu

kım Aşama

mları .........

Kaynaklar ..

kim 2012

..................

..................

..................

..................

me Aşamas

..................

..................

..................

..................

..................

ları .............

..................

..................

mleri ............

Gözlem .......

..................

ası Çalışma

mi ve Akım G

erinin Mod..................

onu.............

..................

maları ..........

..................

lerin Yapılm

cak Çalışma

..................

..................

YONU ........

mlulukları ...

Sorumlulukl

lukları ........

ası Sorumlu

..................

..................

..................

..................

..................

..................

sı Çalışmala

..................

..................

..................

..................

..................

..................

..................

..................

..................

..................

..................

ları ............

Gözlem İsta

dernizasyon..................

..................

..................

..................

..................

ması ...........

alar ............

..................

..................

..................

..................

arı .............

..................

lukları .......

..................

..................

..................

..................

..................

..................

arı ...............

..................

..................

..................

..................

..................

..................

..................

..................

..................

..................

..................

..................

asyonları ....

u ve Pro..................

..................

..................

..................

..................

..................

..................

..................

..................

..................

..................

..................

..................

..................

..................

..................

..................

..................

..................

..................

..................

..................

..................

..................

..................

..................

..................

..................

..................

..................

..................

..................

..................

..................

ojelendirme..................

..................

..................

..................

..................

..................

..................

..................

..................

..................

..................

..................

..................

..................

..................

..................

v

............... 1

............... 2

............... 3

............... 5

............... 5

............... 5

............... 8

............. 12

............. 19

............. 21

............. 25

............. 25

............. 25

............. 26

............. 27

............. 29

............. 31

............. 31

e Verisinin............. 31

............. 32

............. 33

............. 36

............. 36

............. 37

............. 39

............. 39

............. 40

............. 42

............. 42

............. 43

............. 44

............. 44

............. 44

............. 44

v

 

2 

3 

5 

5 

5 

8 

2 

9 

 

5 

5 

5 

6 

7 

9 

 

 

n  

2 

3 

6 

6 

7 

9 

9 

0 

2 

2 

3 

4 

4 

4 

4

BARA

1

1.

AJ EMNİYETİ

GİRİŞ

Barajla

enerji

günüm

ve eko

verilmiş

zorunlu

problem

sağlanm

kazanm

Bir bara

felaket

işletme

oluşabi

sahiple

vermele

koymal

Bir bar

koşulla

ortaya

için, ba

olduğu

işletilm

Diğer ta

nedenle

bu güç

yapım

ve/veya

çözüme

Barajlar Ko

ar tarım ala

üretimi ve

üz dünyası

onomik açıd

ş olması bu

uluğunu doğ

mlerinin artı

ması ve

maktadır.

ajın yıkılma

olarak yoru

e güvenilirliğ

ilir. İşletme

erinin, işletm

erine ve ba

larına nede

rajın emniy

arı arasında

konulması

arajın ekono

tüm düşü

ekte olmas

araftan, hiç

er (sel, dep

çlerle etkile

sürecinin

a karar ve

e en uygun

ongresi – Ek

anlarının su

e taşkın za

nın vazgeç

dan uygun

undan sonra

ğurmakta v

şına neden

sürdürülme

ası, önemli

umlanabilir.

ği tamamen

ya da ya

mecilerinin v

araj inşasın

n olmuştur.

yeti, barajın

aki farklılıkla

ile değerlen

omik ve fizi

ünülebilir y

ı gereklidir.

ç bir baraj ta

prem), sabo

eşimi tamam

kontrolünde

erici kişiler,

şekilde alın

kim 2012

ulanması, iç

ararlarında

çilemez mü

aks yerle

ra daha az

ve bu durum

n olmaktadı

esi konusu

sayıda can

Böyle bir y

n ortadan k

pım sırasın

ve mühendi

nda emniye

n inşası sır

ar ve hasa

ndirilebilir. B

iki ömrü bo

ıkım senar

amamen em

otaj vb. yıkıc

men açıklığ

e de hale

, bu belirs

nmasını sağ

çme-kullanm

n korunma

hendislik y

erinde bulun

tercih edile

m, baraj ya

r. Bu neden

u her ge

ve mal kay

yıkım sonuc

kalkar ve ö

nda karşıla

islerin baraj

eti vazgeçilm

rasındaki g

ar oluşumla

Bir barajın e

oyunca karş

ryoları dikk

mniyetli ola

cı güçler ve

ğa kavuştu

n bazı be

sizlikleri de

ğlamak zoru

ma ve san

a amaçlarıy

apılarıdır. B

nan barajla

en aks yerle

pımında ka

nle, barajlar

eçen gün

ybına nede

cunda baraj

önemli boyu

şılan tüm y

j emniyeti k

mez bir pa

gerçek koşu

arına neden

emniyetli ol

şılaşacağı v

kate alınara

rak nitelend

e barajda ku

rulmuş bir

lirsizlikler m

ngelemek

undadırlar.

ayi suyu s

yla yapılm

Bu güne ka

arın yapım

erinde bara

arşılaşılan m

rda gereken

daha büy

en olabilece

jın su tutma

utta can ve

yıkılma ola

konusuna b

rametre ola

ullar ile pro

n olan par

larak tanım

ve dayanma

ak projelen

dirilemez; ç

ullanılan ma

konu deği

mevcuttur.

için teknik

1

sağlanması,

makta olan,

adar, teknik

ına öncelik

aj yapılması

mühendislik

n emniyetin

yük önem

k büyük bir

a özelliği ve

e mal kaybı

ayları, baraj

üyük önem

arak ortaya

ojelendirme

rametrelerin

lanabilmesi

ak zorunda

ndirilmiş ve

çünkü doğal

alzemelerin

ldir. Ayrıca

Yöneticiler

k kararların

,

,

k

k

ı

k

n

m

r

e

ı

j

m

a

e

n

i

a

e

l

n

a

r

n

BARA

2 T

1.

AJ EMNİYETİ

TANIMLAR

Projec

kurum,

Baraj s

veya tü

Yüklen

kuruluş

İdare:

işlerini

Müşav

teknik b

Kontro

yerine g

Barajlar Ko

R

i: Baraj ve

kuruluş ya

sahibi: Bar

üzel kişi.

nici: Baraj

ş.

Baraj ve

yapan/yapt

vir: Baraj ve

bilgi ve dest

ol Mühend

getiren firm

ongresi – Ek

yardımcı ya

da firma.

raj ve yard

ve yardım

yardımcı y

tıran ve işle

e yardımcı

teği talep ed

isi: İnşaat

a, firmalar g

kim 2012

apılarının tü

ımcı yapıla

mcı yapıları

yapılarının

tme-bakım

yapılarının

dilen, sorum

tın kontrollü

grubu veya

ümünün pro

arının yasal

nın inşaat

projelendirm

hizmetlerin

her aşama

mlu firma ve

ük hizmetle

İdare tekni

ojelendirilme

mülkiyetine

ını üstlene

me ve inşa

i yürüten ku

asında, ger

eya kuruluş.

erini, sözle

k elemanlar

esinden sor

e sahip kam

n firma, k

aat teknik

urum.

rek duyulm

.

eşmesindek

rı

2

rumlu ünite,

mu, gerçek

urum veya

kontrollüğü

ası halinde

i koşullarla

2

,

k

a

ü

e

a

BARA

3

1.

AJ EMNİYETİ

AMAÇ

Baraj

projele

Emniye

unsurla

önlemle

çalışma

Diğer t

hazır o

standa

olarak e

Bu reh

uygulam

mercile

yüküml

olduğu

olarak

uygulam

uygulam

Projeni

verilere

Barajla

kurallar

aşama

felsefes

baraj e

şeklind

projele

geçerlid

geçmiş

Dolayıs

olası ris

Barajlar Ko

VE KAPSA

Emniyet

ndirme, inş

et Çalışma

arın kabul

erin belirle

aların tespit

taraftan; pl

olma aşama

rtlar getirilm

emniyet bili

hberin belir

malarını ta

erin dikkatin

lü kişilerin,

nu ve bu sü

denetlenme

malar tekn

malar, başa

n tüm aşam

ek alınmalıd

arın tasarım

rına dayan

larında den

sini ortaya

emniyetini

e karşımız

ndirmesinde

dir. Eski b

şteki işletm

sıyla, birçok

skler tespit

ongresi – Ek

AM

Rehberi a

şaat ve iş

Programı

edilebilir

enmesi ve

t edilmesidir

anlama, pr

alarında ha

mesi ve do

ncinin artm

rtilen amac

nımlayarak

ni bu konu

baraj emn

üreç esnas

esi ve günc

olojik geliş

arılı uygula

malarında, t

dır.

ına ilişkin m

nan diğer

neyime day

koymaktad

sayısal ka

za çıkmak

e ve ayrıca

barajlara a

me prosed

k eski baraj

edilmelidir.

kim 2012

adıyla yay

şletme-bakı

çerçevesin

seviyelere

mevcut ö

r.

rojelendirme

alen yürütül

olayısıyla b

masına katkı

a yönelik

k, emniyet

üzerine çek

niyetinin sa

ında rehbe

celleştirilme

şmelere uyg

amalardan

teknik kara

mühendislik

mühendisli

yalı kararla

dır. Alınan

avramlara

ktadır. B

a mevcut b

it proje ta

ürleri hak

detaylı şek

yımlanan b

m aşamala

nde, potan

kadar aza

nlemlerin i

e, yapım, i

lmekte olan

baraj emniy

da bulunulm

stratejisi, k

gereksinim

kmektir. Re

ağlanmasın

rin içerdiği

si gerektiği

gun olarak

örnekler al

rlar baraj e

disiplinleri,

k dallarınd

rın alındığı

kararların

dönüştürme

u prensip,

barajların ge

asarımları,

kında pek

kilde incele

bu yayının

arı için olu

siyel riskle

altılması iç

iyileştirilmes

şletme-bak

n işlem ve

yeti ile ilgili

ması hedefl

kesinlik kaz

leri hakkın

ehberdeki ta

ın sürekli

uygulama v

nin bilincind

değiştirilm

ınarak yen

mniyeti kon

matematik

dan farklı

alanlardır.

dayandığı

e olayı ris

yeni bar

eliştirilmesin

yapımları

k az dokü

nmeli ve yıp

n amacı;

uşturulacak

erin tanımla

çin alınmas

sine ilişkin

kım ve acil

uygulamal

i tüm birim

enmektedir

zanmış beli

nda karar y

alimatları uy

ve dinamik

ve işlemleri

de olmalıdı

meli ve yete

niden düzen

nusuna ger

k prensipler

olarak, pro

. Bu da ris

olasılıklar

sk analizi

rajların pla

nde özellik

denetim ra

üman bulu

pranma be

3

planlama,

k bir Baraj

anması, bu

sı gereken

yapılacak

durumlara

ara yüksek

mlerde etkili

r.

irli yönetim

yetkisi olan

ygulamakla

k bir süreç

n periyodik

rlar. Teknik

ersiz kalan

nlenmelidir.

eken önem

rine ve fizik

ojenin tüm

sk yönetimi

yardımı ile

çalışmaları

anlama ve

le daha da

aporları ve

unmaktadır.

lirtileri veya

3

,

j

u

n

k

a

k

i

m

n

a

ç

k

k

n

.

m

k

m

i

e

ı

e

a

e

.

a

BARA

1.

AJ EMNİYETİ

Mevcut

veya

devam

hızlı m

edilmem

zararla

Bir ba

aşama

uygulan

dikkatli

tedbirle

ileriye

hayati

çalışma

birikimi

bakım a

Baraj

aşağıda

T

T

v

Y

p

Bu reh

işletme

zorunlu

Barajlar Ko

t barajların

tehlike işa

lılığının sağ

müdahale

miş eski ba

rın en aza i

araja ait p

larıyla ilgili

nan onarım

bir şekilde

erin belirlen

dönük prob

önem taşı

alar, sonra

ne yeni ha

alanlarında

Emniyet R

aki özellikle

Temelden yü

Temelden y

ve daha üze

Yıkılmaları

potansiyele

berde belir

e ve bakım

udur.

ongresi – Ek

gözlenmes

areti verdik

ğlanması aç

ile, yürürlü

arajlar da d

ndirilebildiğ

planlama,

i bilgiler il

m çalışmala

e gözlenme

nmesi şarttı

blemlerinin

maktadır.

aki dönem

alkalar ekle

ki gelişmele

Rehberi krit

eri taşıyan d

üksekliği 15

üksekliği 10

eri

halinde bü

sahip tüm d

rlenmiş olan

aşamaların

kim 2012

si ve perfor

klerinde h

çısından büy

ükteki mod

dahil olmak

ği yaşanmış

projelendirm

e barajın

arına ait tüm

esi, kayıt a

r. Kayıt altı

önlenmesi

Barajda ka

lerde bara

erken bir ya

eri de teşvik

terlerine g

depolama te

5 m ve daha

0-15m aras

üyük orand

depolama te

n kriterlere,

nın her birin

rmanslarının

ızlı tepki

yük önem a

dern projel

üzere, bar

ş tecrübeler

me, inşaat

işletmesini

m bilgilerin,

altına alınm

ına alınaca

ya da tanım

arşılaşılan

aj davranış

andan da p

k edecektir.

öre Baraj

esisleri dahi

a üzeri

sındakiler iç

da can ve

esisleri

, barajların

nde görev a

n yetersiz b

gösterilmes

arz etmekte

endirme k

raj yıkılmas

ile teyid ed

t, işletme

kesintiye

baraj emn

ması, yorum

k bu bilgile

mlanıp teda

problemler

şı konuları

projelendirm

Emniyeti

l edilecektir

çin, rezervu

e mal kay

planlama,

alan ilgili tüm

bulunduğu d

si baraj e

edir. Dikkatli

kriterlerine

sı sonucu o

dilmiştir.

ve bakım

uğratan h

niyetine yön

mlanması v

er, söz konu

avi edilmes

üzerinde

ında dünya

me, inşaat,

Çalışma P

r;

uar hacmi 1

ybına yol

projelendir

m birimlerc

4

durumlarda

emniyetinin

i gözlem ve

göre inşa

oluşabilecek

m aşaması

hasarlar ve

nelik olarak

ve alınacak

usu barajın

i açısından

yapılan bu

adaki bilgi

işletme ve

Programına

milyon m3

açabilecek

me, inşaat,

ce uyulması

4

a

n

e

a

k

ı

e

k

k

n

n

u

i

e

a

3

k

,

ı

BARA

4

4.1

4.1.1

4.1.1

4.1.1

1.

AJ EMNİYETİ

TEKNİ

Planlama

1 Hidroloj

1.1 Genel

Barajla

ve ayrı

düzeye

baraj

oluştur

Baraj

şartları

kapsam

buharla

barajın

yağ

kar

özellikle

1.2 Proje T

Geliştir

1.

2.

3.

4.

yöntem

Barajlar Ko

K ÇALIŞMA

a ve Projele

ji

ar, akarsuyu

ca çevre ve

e indirilmes

yapımında

maktadır.

projeleri g

nın ve gene

mda, baraj y

aşma ve s

beslenme

ğışlar ve bu

r rasatları v

e incelenme

Taşkın Krit

rilen baraj p

Noktasa

Bölgese

1, 3, 5

oluşturu

Sentetik

mler kullanıla

ongresi – Ek

ALAR

endirme Aş

un depolana

e insan yaş

ini sağlaya

a ve em

geliştirilirken

el olarak da

yapılacak ye

sıcaklık değ

havzasında

u yağışların

ve erime sür

esi ve kayıt

erleri

projeleri taşk

al Frekans A

el Taşkın Fr

5 günlük e

ulması,

k

arak hesapl

kim 2012

şaması Çal

arak ihtiyacı

şamına vere

an önemli m

mniyetin s

n, yapıldık

a iklim şartla

erin memba

ğerlerinin b

a olabilecek

zamana gö

releri

t altına alınm

kın hesapla

Analizi,

rekans Anal

en büyük d

lanmalıdır.

ışmaları

ı karşılayac

ebileceği za

mühendislik

sağlanmasın

kları havza

arının çok iy

aındaki bölg

bilinmesi g

k en büyük;

öre dağılıml

ması gerekm

rı;

lizi,

debilerden

ak şekilde k

ararların ön

yapıları ol

nda en

anın hidrol

yi etüt edilm

genin yağış

gerekmekted

arı,

mektedir.

faydalanar

kullanıma s

nlenmesini v

lduklarında

önemli p

lojik ve m

mesi gerekm

ş (yağmur v

dir. Bu ça

rak hacim

5

sunulmasını

veya asgari

n; hidroloji,

parametreyi

meteorolojik

mektedir. Bu

e kar) akış,

alışmalarda,

tekerrürleri

5

ı

i

,

i

k

u

,

,

i

BARA

1.

AJ EMNİYETİ

Bu yön

az 10 y

İstasyo

1. Nok

-

2. Böl

-

3. Yıll

-

4. Sen

i)

ii)

iii)

iv)

v)

vi)

Barajlar Ko

ntemlerin uy

yıl olmak ka

onu (AGİ) de

ktasal Freka

Su yapıs

yöntem k

gesel Taşk

İklim, to

değişmed

ık Maksimu

Proje ye

İstasyonla

ntetik Yönte

DSİ Sente

- Yağış

süresi

Synder Y

- Yağış

Mockus Y

- Toplan

Lag-timeY

- Bu yön

MC Math

- Düz ve

Rasyonel

ongresi – Ek

ygulanmasın

aydıyla ölçü

eğerlerine d

ans Analizi:

ının yapılac

ullanılır

ın Frekans

pografya, j

diği havzala

um Debi Yin

erinde vey

arının en bü

emm:

etik Yöntem

alanı 1 000

2 saatin alt

Yöntemi:

alanı 1000

Yöntemi:

nma zaman

Yöntemi:

ntem Lg sür

Yöntemi:

e kapalı hav

Yöntem:

kim 2012

na ilişkin kr

ülmüş, rasat

dayandırılm

:

cağı akarsu

Analizi:

jeolojik ya

arda kullanıl

nelemeleri:

ya aynı a

üyük debile

mi:

0 km2’den k

tında olmas

km2’nin üz

ı (Tc) 30 sa

resi 6 saatin

vzalarda, he

riterler aşağ

tlara dayalı

alıdır.

u üzerinde

apı ve bitk

ır

akarsu üze

ri ile çalışılm

üçük olan h

sı halinde gü

erindeki ala

aatin altında

n altında olm

er alan için

ğıda açıklan

yeterli güv

veya aynı

ki örtüsü

erinde bul

maktadır.

havzalarda

üvenilir son

anlarda kulla

a kullanılır

ması halind

kullanılır

nmıştır. Bu

venirlikte Ak

kolda AGİ

gibi faktör

unan Akım

kullanılır (P

uçlar verme

anılır

e kullanılır

6

kriterler en

kım Gözlem

var ise bu

rlerin fazla

m Gözlem

Pike ulaşma

emektedir.)

6

n

m

u

a

m

a

BARA

1.

AJ EMNİYETİ

Bu çal

havzas

-

-

-

-

İncelen

Bu veri

En Büy

-

-

ile hav

belirlen

edilere

hacmi b

Bu çalı

olup ol

de taşk

Barajın

ilaveten

25, 50,

mansa

Göletle

edildikl

hesapla

olup bu

Barajlar Ko

- Yağış

lışmalarda

sında meyda

yağışlar ve

fırtına yağı

kar yağışla

baraj mem

toprak yap

nmeli ve büt

iler temin ed

yük Taşkın H

fırtına yağı

Hersfield y

vzada muh

nmelidir. Sü

k baraj rez

belirleyen «

şmalar yap

madığı ara

kın hesaplar

n sürekli em

n, barajın

, 100, 500 y

bında meyd

er, genellik

erinden, ta

arda taşkın

unun için ya

ongresi – Ek

alanı 1 km2

baraj yeri

ana gelebile

e bu yağışla

şlar, bu yağ

arı ve erime

baında bara

ısı

tün veriler d

dildikten so

Hidrografı”n

şları analizi

öntemleri

htemel en

perpoze ed

zervuarına b

«baraj yeri m

pılırken bara

ştırılarak de

rında baz a

mniyeti için

yapımı sıra

yıl) taşkın h

dana gelebi

kle uzun s

aşkın hesap

değerini et

ağış alanı y

kim 2012

2’nin altında

ndeki baz

ecek en büy

arın zamana

ğışların süre

oranları,

ajı besleyen

dikkate alına

onra baraj e

nın hesabın

i,

büyük ya

dilmiş bu iki

beslenme h

muhtemel e

aj beslenme

erivasyon o

kıma ilave e

belirlenen

asında karş

hidrograflar

lecek zarar

süreli rasa

pları çeşitli

tkileyen en

yerinde gör

a olan tesisl

akımların

yük;

a göre değiş

esi, zamana

n havzadak

arak taşkın

emniyetinde

na esas olan

ağış hidrog

hidrografa

havzasında

n büyük taş

e havzasına

olması halin

edilmelidir.

“Muhtemel

şılaşılabilec

ı da hazırla

rların önüne

adı bulunm

sentetik m

önemli fak

ülerek, mor

lerde kullan

ilavesi ile

şimleri,

a göre dağıl

ki nem, bitki

değerleri be

en önemli

n;

rafı ile ka

baraj yerind

an gelebilec

şkın hidrogr

a başka bir

nde maksim

En Büyük

ek daha kü

anarak bara

e geçilmelid

mayan aka

metotlara gö

tör, akış eğ

rfolojik ve je

nılır

e, barajın

lımı ve akış

i örtüsü, top

elirlenmelid

unsur olan

ar erime h

deki baz ak

cek en büy

rafı» tespit e

r havzadan

mum derivas

k Taşkın Hi

üçük tekerr

aj inşaat sa

ir.

rsular üze

öre yapılma

ğri numaras

eolojik yapı

7

beslenme

ş değerleri,

pografya ve

dir.

“Muhtemel

hidrografları

kım da ilave

yük debi ve

edilmelidir.

derivasyon

syon debisi

idrografı”na

ürlü (5, 10,

hasında ve

erinde inşa

aktadır. Bu

sının seçimi

ya göre en

7

e

e

l

ı

e

e

n

i

a

,

e

a

u

i

n

BARA

4.1.2

4.1.2

1.

AJ EMNİYETİ

uygun

akarsuy

önüne

edilen

edici ol

Planlan

zamand

modern

taşkınla

mutasa

sağlanm

2 Boyutla

2.1 Ölü Ha

Baraj v

olarak

öngörü

öncelik

Depola

öncelik

bulunm

ve hidr

durumu

barajla

bir mü

Yapılan

etkileri

Böylece

ekonom

olarak

alma se

Çok rus

çalışma

Barajlar Ko

eğri numa

yun rejimi

alınarak h

sonuçlarla

duğu teyit e

nmakta ola

da daha sa

n teknikler

arın belirlen

avver projel

malıdır.

ndırma Kri

acim Tespit

ve göletleri

kabul edi

len kısmı,

kle havzanın

ama tesisin

kle proje

mayan yerle

rometeorolo

u dikkate

rın hidrogra

ühendis tara

n hesaplard

dikkate alın

e tespit ed

mik ömrü di

belirlenen m

eviyelerinin

subi akarsu

alarında, ha

ongresi – Ek

arası seçil

ve havzada

azırlanmış

karşılaştırıl

edilmelidir.

n baraj ve

ağlıklı sonuç

izlenerek b

nmesinde,

ler dikkate

iterleri

ti

n planlama

len ekonom

ölü hacim

n sediment

nin drene

alanındaki

rde proje a

ojik karakter

alınarak be

afik ölçümle

afından se

da, memba

nmalıdır.

ilen sedime

kkate alına

minimum su

belirlenme

ular üzerinde

avzadan ge

kim 2012

melidir. Bu

an daha ön

havza veri

malı ve hid

gölet yerle

çlara ulaşıl

bölge koşul

baraj veya

alınarak sa

a ve projel

mik ömrü

olarak ayr

veriminin b

ettiği havz

mevcut s

alanını etkile

ristikleri ve

enzer havz

erinden de

ediment ver

adaki mevc

ent verimi,

arak ölü hac

u seviyesi,

si açısından

e inşa edilm

elecek olan

u metotlarl

nceleri mey

imi (m3/s/km

drolojist tara

eri için yap

ması amac

larına en u

a göletin m

ağlıklı ve h

lendirme ça

boyunca s

ılmalıdır. B

elirlenmesi

zanın sedi

sediment g

eyen havza

akarsu yata

zalardaki p

yararlanıla

rimi (m3/yıl

cut depola

depolama t

cmi belirlene

dipsavak v

n önem arz

mesi öngörü

n sediment

a hesaplan

ydana gelm

m2), alan (

afından bulu

pılacak taşk

cıyla konuyl

ygun olanı

embaında

ızlı taşkın a

alışmalarınd

sediment i

unun için p

gerekmekte

ment verim

gözlemleri

nın jeolojik,

ağında ve m

projelerden

rak rüsuba

/km2) olara

ma tesisle

tesisinin dre

ecektir. Ölü

ve diğer su

etmektedir

ülen depolam

miktarının

nan taşkın

miş tarihi ta

km2) grafiğ

unan değer

kın analizle

a ilgili yeni

seçilmelidi

geliştirilen

analizlerinin

da rezervu

le tamame

planlama a

edir.

minin tesp

kullanılma

, morfolojik

mansabında

ve işletm

at konusund

ak tahmin

erinin sedim

renaj alanı

ü hacim ve

alma yapıla

r.

ma tesisleri

azaltılmas

8

n değerleri,

şkınlar göz

ğinden elde

rlerin tatmin

erinde, kısa

yazılım ve

ir. Böylece,

mevcut ve

n yapılması

arın 50 yıl

en dolması

aşamasında

itine ilişkin

alı, gözlem

, topografik

aki alüvyon

eye açılan

da tecrübeli

edilmelidir.

mantasyona

ve 50 yıllık

buna bağlı

arına ait su

inin fizibilite

ına yönelik

8

,

z

e

n

a

e

,

e

ı

l

ı

a

n

m

k

n

n

i

.

a

k

ı

u

e

k

BARA

4.1.2

1.

AJ EMNİYETİ

havza

önerile

2.2 Taşkın

Barajla

duyulm

taşkınla

taşkının

için re

bırakılm

Bu çalı

kısmınd

birlikte

depola

Baraj y

yapılar

havzan

teknik

boyutla

Taşkın

Ta

çal

Ba

10

Ba

yer

taş

ko

yap

Barajlar Ko

ıslah çalışm

rde bulunul

n Kontrol H

arda, taşkın

ması halinde

arın yıl içer

n mansaba

zervuarda

mak suretiyl

ışma yapılır

da yatak ka

emniyetle

nması pren

yeri taşkın h

ı boyutland

nın özelliğin

ve ekono

arda depola

kontrolü am

rımsal alan

lışmalarında

araj mansab

0 yıl tekerrü

araj mansa

rleşimlerin

şkın hacmi

ntrol hacmi

pıları boyut

ongresi – Ek

maları ve al

malıdır.

acminin Te

n kontrolu

e, baraj me

risindeki ge

zararlı ola

"taşkın ko

le taşkın za

rken üzerin

apasitesi be

taşıyabilec

sibi uygulan

hesapları y

ırılırken hav

ne (nüfus y

mik değerl

ma tesisler

maçlı barajla

nların veya

a 50 yıl teke

bında tarıms

ürlü,

abında taşk

olması dur

ayrılmalı v

de ilave ed

landırılmalı

kim 2012

ınabilecek d

espiti

amacını iç

embaındak

liş periyotla

bilecek kısm

ontrol hacm

ararları önle

nde barajın

elirlenmeli

ceği taşkın

nmalıdır.

yapılırken ve

vzada yer a

yoğunluğu,

lendirmeler

i tasarlanm

arda;

bu amaçla

errürlü,

sal alanlar y

kına maruz

rumunda 5

ve eğer var

dilerek bulu

dır.

diğer tedbir

çerecek şe

ki havzadan

arı ve mikta

mı depolan

mi" olarak

nmektedir.

inşa edildiğ

ve bu yata

debisi bara

e buna bağ

alan diğer d

ekonomik

r sonucund

alıdır.

geliştirilmiş

yanında ön

z köy, ka

500 yıl teke

sa diğer am

nan toplam

rler hususun

ekilde proje

n baraj rez

arları dikkate

mak üzere

ifade edile

ği akarsuyu

ağın mevcut

ajdan bırak

ğlı olarak da

depolama te

faaliyetler

da baraj e

ş projelerin

emli tesisle

saba, il v

errürlü taşk

maçlar için

hacme gör

nda proje k

elendirilmes

zervuarına

te alınarak

söz konusu

en gerekli

un baraj ma

t normal ku

kılarak, kala

a barajlar v

esisleri ince

v.b.) göre

emniyetini

n taşkından

erin olması d

ve ilçe vey

kınlar dikka

ayrılan ha

re barajlar v

9

kapsamında

sine ihtiyaç

gelebilecek

gelebilecek

u dönemler

boş hacim

ansabındaki

ullanımlarla

an kısmının

ve yardımcı

elenmeli ve

e yapılacak

sağlayacak

korunması

durumunda

ya benzeri

ate alınarak

cme taşkın

ve yardımcı

9

a

ç

k

k

r

m

i

a

n

ı

e

k

k

ı

a

i

k

n

ı

BARA

4.1.2

1.

AJ EMNİYETİ

2.3 Dolusa

Burada

için “ B

müraca

Baraj i

özellikle

dolayıs

vermed

" Muhte

Kontrol

rezervu

öngörü

mansa

taşkın

su yüks

bırakıla

yapılar

Dolusa

Barajda

giren m

Mansa

halinde

barajda

"dolusa

Barajın

belirlen

Dolusa

HES D

Barajlar Ko

avak ve Taş

a verilen bil

Barajlar Hidr

aat edilmelid

şletmeye a

e dolgu b

sıyla da ba

den mansa

emel en büy

lsüz (kapak

uarı hacim-

len dolusa

ba bırakıla

anında bar

sekliği belir

abilecek en

ı buna göre

avak tesisi k

a depolanm

muhtemel en

p şartlarını

e ise muhte

a depolana

avak proje d

n taşkın kon

nmeli ve aci

avakların bo

airesi Başk

ongresi – Ek

şkın Ötelem

giler özet v

roloji Komite

dir.

açıldıktan s

barajlarda

araj yıkılma

ba aktaraca

yük taşkın h

ksız) dolusa

satıh eğrisi

avak boyutu

amayan mik

raj rezervua

rlenmiş olur

büyük deb

e boyutlandı

kapaklı olara

ması gerekl

n büyük taş

n barajdan

emel en b

arak bırakıl

debisi" olara

trol amacın

l durumlard

oyutlandırılm

anlığı tarafı

kim 2012

me (Flood

ve genel an

esi “ tarafın

sonra taşkı

taşkınların

alarının ön

ak dolusav

hidrografı ve

avaklarda M

i baz alına

una bağlı

ktarının rez

arında norm

r. Taşkın öt

bi "proje taş

ırılır.

ak projelend

i bir hacim

kın piki,

bırakılaca

büyük taşkı

lacak taşk

ak alınmalıd

na da bağlı

da bu progra

masında 200

ından yayın

Routing)

nlamda olup

dan hazırla

n açısında

baraj göv

lenmesi içi

ak yapıların

e hacmi" es

Muhtemel en

rak taşkın

olarak, rez

zervuarda

mal su seviy

telemesi so

şkın debisi"

dirildiğinde

öngörülme

k debinin b

n hacminin

ın debisi,

dır.

olarak kapa

am uygulan

06 yılında D

nlanan “Dolu

p daha deta

anan Barajla

n gerekli e

vdesi üzer

n gelen ta

nın boyutla

sas alınmalı

n büyük taş

öteleme he

zervuara g

depolanma

yesinin üze

nucunda be

olarak tesp

mansap em

emesi halin

belirlenmesi

n mansaba

dolusavak

ak işletme p

malıdır.

DSİ Genel M

usavak Gen

aylı bilgiler

ar Hidroloji

emniyetin s

rinden aşm

aşkınları ba

andırmasınd

ıdır.

şkın hidrogra

esabı yapılı

giren taşkın

asıyla elde

erinde oluşa

elirlenen do

pit edilir ve

mniyeti açısı

de baraj re

inde belirle

a bırakılama

boyutland

prensipleri v

Müdürlüğü,

nelgesi” kull

10

ve tasarım

Rehberi ne

sağlanması,

masının ve

araja zarar

da havzada

afı ve baraj

r. Böylece,

n debisinin

edilen ve

acak taşkın

olusavaktan

e dolusavak

ından;

ezervuarına

eyici olması

ayan kısmı

ırılmasında

ve programı

Barajlar ve

lanılır.

0

m

e

,

e

r

a

j

,

n

e

n

n

k

a

ı

ı

a

ı

e

BARA

4.1.2

4.1.2

4.1.2

4.1.2

1.

AJ EMNİYETİ

2.4 Hava P

Barajın

maksim

kabarm

derinliğ

fetch m

Hava p

gereklid

hava p

durumu

Burada

Barajla

2.5 Baraj/G

Yağış

üzerine

çalışma

toplam

Ölü hac

biriktiril

su sev

seviyey

Bu hus

Hidrolik

2.6 Batard

Bu hus

Hidrolik

2.7 Dipsav

Baraj g

emniye

projele

Barajlar Ko

Payının Bel

n üstünden

mum su sev

ma miktarı,

ği değerleri

mesafesi, fet

payı tespitin

dir. Rezervu

payı miktar

una göre ha

a kullanılac

ar Hidrolik R

Gölet Yüks

alanından

e proje ama

aları ile hes

hacmi belir

cim ve fayd

ebilecek ta

iyesine taş

ye hava pay

susta izlene

k Tasarım R

do ve Deriv

susta izlene

k Tasarım R

vak

gövdesinde

etli bir süre

ndirme aş

ongresi – Ek

lirlenmesi

suyun aş

viyesi arasın

dalga yüks

nin toplam

tch boyunca

nde rezervu

uara gelece

rına ilave e

ava payına i

cak yöntem

Rehberinde d

ekliğinin B

gelecek se

açlarına yön

saplanacak

rlenmelidir.

alı hacmin

şkın su yük

kın su yüks

yının ilavesi

cek hesap t

Rehberinde

asyon Tes

cek hesap t

Rehberinde

oluşabilec

ede boşalt

amasında

kim 2012

şmasına k

ndaki düşey

sekliği, şev

mı şeklinde

a rüzgarın h

arda oluşm

ek muhtem

edilmeli, ay

ilaveler yap

m “Barajlar

detaylı olar

Belirlenmes

ediment ile

nelik su iht

hacmin ve

toplamına k

ksekliği taşk

sekliğinin il

i ile de bara

tarzı için Hi

açıklanan k

isleri

tarzı için Hi

açıklanan k

cek tehlike

ılabilmesine

dipsavak

arşı korum

y mesafe o

vdeki dalga

hesaplanm

hızı ve göl d

ması muhtem

el heyelan

yrıca barajı

pılmalıdır.

Hidrolik K

ak tarif edilm

si

e dolması

iyaçlarının

varsa taşkı

karşılık gele

kın öteleme

ave edilme

aj yüksekliği

idrolik Tekn

kriterler esa

idrolik Tekn

kriterler esa

durumunda

e imkan s

kapasitesin

ma için kre

larak tarifle

nın tırmanı

malıdır. Suy

derinliğine g

mel heyelan

kütlesinin h

n mansabı

Komitesi “

miştir.

öngörülen

karşılanma

n hacminin

en normal s

hesabı ile

si ile maks

i veya kret k

nik Komitesi

as alınmalıd

nik Komitesi

as alınmalıd

a rezervua

ağlayacak

nin su ihti

et kotu ile

enen hava p

şı ve maks

yun kabarm

göre belirlen

nların dikka

hacmi kada

ında mesk

tarafından

ölü hacim

sı için yapı

n ilavesi ile

su seviyesin

tespit edilm

simum su s

kotu belirlen

i tarafından

dır.

i tarafından

dır

rda depola

şekilde pl

iyacının ka

11

e rezervuar

payı; suyun

simum don

ma miktarı,

nmelidir.

te alınması

ar bir hacim

un yerlerin

hazırlanan

ve bunun

ılan işletme

rezervuarın

nin üzerinde

meli; normal

seviyesi, bu

nmelidir.

hazırlanan

hazırlanan

anan suyun

anlama ve

arşılanması

r

n

n

,

ı

m

n

n

n

e

n

e

l

u

n

n

n

e

ı

BARA

4.1.2

4.1.3

1.

AJ EMNİYETİ

yanında

ekonom

ekinde

çerçeve

alınmas

Bu hus

Hidrolik

2.8 Barajın

Planlan

verilen

belirlen

etkilene

verilme

grubun

sular ü

edilece

Mansa

çok sa

geliştiri

uygulan

mansa

erken

işletme

dikkate

Bu çalı

verilen

su bas

ilan edi

3 Proje Ta

Baraj p

gelişme

bağdaş

Barajlar Ko

a varsa diğ

mik sınırlar

verilmekte

esinde risk

sı daha büy

susta izlene

k Tasarım R

n Risk Grub

nmakta ola

Risk Pota

nmeli, bara

ebilecek ye

eli ve bu k

da bulunan

üzerindeki d

ektir.

p şartları iti

ayıda sena

lmiş ve İd

nacak yıkılm

ptaki seyri,

uyarı siste

eye geçmed

e alınarak ilg

ışmaların n

kriterlere g

skınlarına ka

ilmesi sağla

asarımı

projesinin t

eleri ile uyu

şabilir olmal

ongresi – Ek

ğer su alma

çerçevesin

e olan “Ri

derecesi en

yük önem a

cek hesap t

Rehberinde

bunun Beli

n barajın e

ansiyeli Sın

ajın mans

erleşim yerl

kapsamda m

n barajlar i

depolama te

ibariyle çok

ryoların an

are tarafın

ma senaryo

derinliği, ca

emlerinin o

den önce ba

gili birimlerc

eticesine b

göre gerekir

arşı koruma

anacaktır.

asarımında

umlu, günce

lıdır.

kim 2012

a yapıları ve

nde araştır

isk Potans

n yüksek ve

rz etmekted

tarzı için Hi

açıklanan k

irlenmesi

emniyet itib

nıflandırma

sap koşulla

leri ile nüfu

mansap şa

için ileride

esisleri, en

k yüksek ve

nalizinin kıs

ndan kabul

olarına bağ

an kaybı, al

oluşturulma

arajın havz

ce tamamla

bağlı olarak

rse söz kon

a kanunu v

a kullanılac

el Türk Sta

e rezervuar

ılmalıdır. B

siyeli Sınıfla

e yüksek old

dir.

idrolik Tekn

kriterler esa

bariyle hang

Tablosund

arı ile ba

usa ilişkin

artları itibar

kapsamlı ç

yüksek ris

e yüksek ris

sa zamand

görecek g

ğlı olarak y

lt yapı ve ta

sına yöne

zadaki konu

nmalıdır.

Risk Potan

nusu alanla

veya 7269

ak yöntem

ndartları ve

rın büyüklüğ

u hususun

andırma T

duğu belirle

nik Komitesi

as alınmalıd

gi risk grub

da verilen

arajın olas

bilgiler yak

riyle çok yü

çalışma ya

sk potansiy

sk grubunda

a yapılabile

güncel yaz

ıkılma sonu

arım alanı g

lik kapsam

umu ve diğe

nsiyeli Sını

rın 4373 sa

sayılı kanu

ve kriterle

e ilgili Ulusl

ğü de dikka

özellikle b

Tablosu”nda

enen barajla

i tarafından

dır

bunda oldu

kriterler çe

sı yıkılmas

klaşık olara

üksek ve y

apılmalıdır.

yeli grubuna

a bulunan b

eceği düny

zılımların ku

ucu oluşac

gibi ekonom

mlı bir çalı

er barajlara

ıflandırma T

ayılı taşkın,

n kapsamın

er günümüz

lararası Sta

12

ate alınarak

bu rehberin

aki kriterler

arda dikkate

hazırlanan

ğu Ek-2’de

erçevesinde

sı halinde

k verilecek

yüksek risk

Sınır aşan

a (IV) dahil

barajlar için

ya çapında

ullanımı ile

ak taşkının

mik kayıplar,

ışma baraj

a olan etkisi

Tablosunda

sulama ve

na alınarak

z teknolojik

andartlar ile

2

k

n

r

e

n

e

e

e

k

k

n

l

n

a

e

n

,

j

i

a

e

k

k

e

BARA

4.1.3

1.

AJ EMNİYETİ

Projele

dayand

Baraj E

tanımla

a)

b)

c)

d)

3.1 Hidroli

Hidrolik

projele

yüklerin

Teorik

kontrol

projele

çok am

Ampirik

Hidrolik

değişik

boyutla

Dolusa

mansa

eğrileri

Baraj

inşaat

değerle

Bu hus

hazırla

Barajlar Ko

endirme çal

dığı kriterle

Emniyeti Ça

anmasında

Tarihsel

hassaslığ

Hesap yö

Kullanılan

yöntemle

Hesaplard

ik Tasarım

k projelend

ndirmesi ile

n dalga oluş

analizlerde

etmek için

ndirilmesind

mpirik veril

k formüllerle

k boyutlan

klikler ve ba

arının optim

avak yapıla

p koşulları

)

memba ba

emniyeti (

endirilmelidi

susta izlene

nan Hidrolik

ongresi – Ek

ışmalarına

r tanımlanm

alışma Dos

ve seçimind

kayıtlardan

ğı,

öntemlerinin

n yazılımlar

rinin doğrul

da kullanıla

dirme ile b

e baraja ver

şturma etkil

n türetilen p

risk sınıfı

de özellik a

ere dayana

e bulunan h

ndırmada,

raja yüklene

izasyonu dü

arının proje

değerlendir

atardosu–de

(batardo ö

ir.

ecek detayl

k Tasarım R

kim 2012

başlamada

malı ve bir

syalarında b

de şu husus

n veya kor

n ve ekipma

rın uluslarar

uğu,

an verilerin g

bağlantılı o

rilecek hava

leri analizle

projelendirm

III ve IV (Y

rz eden (ilk

an) projele

hava payları

sulama a

ecek ilave a

üşünülmelid

elendirmesin

rilmeli ve an

erivasyon t

ön batardo

lı hesap ta

Rehberinde

an önce hid

r rapor hal

bulundurulm

slar göz önü

relasyonlard

anlarının bu

rası ölçekte

güncelliği

larak her

a payının be

belirlenme

melerde, hid

Yüksek ve E

k defa uygul

erde hidroli

ı, hidrolik m

alanındaki

amaçlar gib

dir.

nde dolusa

nalizlerle de

tüneli çapı

üzerinden

arzı için Hid

açıklanan k

rolik ve yap

inde (Proje

malıdır. Proj

ünde bulund

dan buluna

lunabilirliği,

e güvenilirliğ

tipteki bara

elirlenmesin

lidir.

drolik anlam

En Yüksek)

anan veya

k model d

odel deney

artış, içm

i konular gö

avağın çal

esteklenme

optimizasy

su aşma

drolik Tekni

kriterler esa

pısal projel

e Raporu)

jelendirme

durulmalıdı

an verilerin

ği ve kullan

ajın memb

nde rüzgar

mda projede

) olan baraj

projelendiri

deneyleri y

yleri ile teyit

me suyu

öz önüne al

ışma debil

elidir. (Mans

yonu yapıl

a olasılıklar

ik Komitesi

as alınmalıd

13

endirmenin

derlenerek,

kriterlerinin

r:

sayısı ve

ndığı hesap

a yüzünün

ve dinamik

eki koşulları

/göletler ile

ilmesi daha

yapılmalıdır.

edilmelidir.

talebindeki

ınarak yapı

leri altında

sap anahtar

ırken baraj

rı ) ayrıca

tarafından

dır

3

n

,

n

e

p

n

k

ı

e

a

.

i

ı

a

r

j

a

n

BARA

4.1.3

1.

AJ EMNİYETİ

3.2 Yapısa

Barajın

açacak

şekilde

Yapısa

aşağıda

a) Ba

ko

ko

bir

b) Ya

sis

c) Pro

ek

d) Ye

ma

yap

e) Ba

mu

ba

sağ

Baraj

zorlukla

koyabil

Baraj v

boyutla

bulund

Projele

deneyle

biçimde

Barajlar Ko

al Tasarım

n duraylılığı

k her bir yap

e projelendir

al projelend

aki gereklili

araj ve ya

nusunda uz

nusunda uz

r takım çalış

apısal kavr

stemlerden

ojelendirme

ipmanları ile

eni projelen

alzemelerin

pılmalıdır.

araj emniye

uhtemel ona

raj yapısa

ğlanmalıdır

projelendirm

arı projelen

ecek tecrüb

ve yardımc

andırma ko

urulmalıdır.

endirmedeki

er ve sonuç

e arşivlener

ongresi – Ek

ını tehlikey

pısal elema

rilmelidir.

dirme yönt

kleri hesaba

rdımcı yap

zmanlaşmış

zmanlaşmış

şması şeklin

ramlarda v

kaçınılmalıd

enin, bugün

e çelişmem

ndirme kav

in deneyse

etinin sürek

arım, bakım

l elemanla

.

mesinde ça

ndirme aşam

be sahibi kiş

ı yapılarınd

oşulları, pla

hesaplar, t

çta alınan k

rek (CD, fot

kim 2012

ye sokabile

an, baraj gö

temleri, ba

a katacak ş

pılarının ya

ş bir inşaa

ş yardımcı

nde yürütülm

ve projelen

dır.

ne kadar e

mesine özen

vramları ile

el ve teorik

kliliğini sağ

m ve iyileştir

arı ile tüm

alışacak k

masında ta

şiler olması

da ileride ih

anlama ve

tartışılan dü

kararlar düz

toğraf, video

ecek ve so

vdesi ile ay

raj emniye

şekilde belir

apısal proj

at mühendis

dallardan o

melidir.

ndirmede g

edinilen bilg

gösterilme

e sıradan

k çalışmala

ğlamaya yö

rme çalışma

m kritik bö

kişilerin, inş

anımlayabile

na özen gö

htiyaç duyu

projelendi

üşünceler, y

zenli bir biç

o kamera ile

nucunda g

ynı emniyet

etini sağlam

rlenmelidir:

elendirmes

sinin doğru

oluşan kişile

gereksiz d

gi birikimi v

lidir.

olmayan i

arı konusu

önelik olar

alarının ger

ölgelere ye

şaat ve iş

ecek ve çöz

österilmelidir

ulabilecek y

rme aşama

yapılan araş

çimde çağın

e birlikte) B

göçme ve

kriterlerini

maya yöne

i, baraj m

udan yöneti

erin organiz

detaylar ve

ve inşaat t

inşaat yön

nda yeterli

rak, ileride

rçekleştirileb

eterli ulaşı

şletmede o

züm önerile

r.

yükseltme v

alarında gö

ştırmalar ve

n gerektirdiğ

Baraj Emniy

14

hasara yol

sağlayacak

elik olarak,

mühendisliği

imi altında,

zasyonunda

e karmaşık

eknoloji ve

ntemleri ve

i araştırma

yapılması

bilmesi için,

m olanağı

oluşabilecek

erini ortaya

ve yeniden

öz önünde

e sonuçları,

ği detay ve

yeti Çalışma

4

l

k

,

i

,

a

k

e

e

a

ı

,

ı

k

a

n

e

,

e

a

BARA

4.1.3

4.1.3

4.1.3

1.

AJ EMNİYETİ

Dosyal

karşılaş

derlend

Projeci

projesin

hazırla

Tüm m

şartnam

Bu hus

tarafınd

alınma

3.3 Emniye

Barajın

kombin

kombin

değerle

Projele

projele

Barajın

berabe

yapısal

eden b

önem t

3.4 Dolgu

Bu hus

hazırla

3.5 Oturma

Baraj g

dünya

Barajlar Ko

larında bulu

şılan zorluk

diği bir “Bara

, mühendis

nde gösterm

nması sıras

malzeme ve

melerde tan

susta izlene

dan hazırla

lıdır

et Katsayıl

n yapısal el

nasyonuna

nasyonlarına

endirilmelidi

endirmede

ndirmede d

n çeşitli yük

er yapısal d

l model den

baraj ölçüm

aşımaktadı

Barajlar

susta izlene

nan Dolgu B

a ve Deform

gövdesi ve

standartla

ongresi – Ek

undurulmalı

klar ve bu

aj Kayıt Def

slik yapısın

mek zorund

sında herha

e inşaat y

nımlanmalıd

ecek detay

anan Yapı

arı

emanları ve

karşı yete

a bağlı

ir.

yapılan k

ikkate alınm

kleme koşu

davranışının

neyleri yapı

tesislerind

r.

ecek detay

Barajlar Tas

masyonlar

temelinde

rında doğr

kim 2012

dır. Buna e

zorlukların

fteri” de bar

nın inşaatın

dadır. Kati p

angi bir yoru

yöntemleri i

dır.

ylı hesap ta

ısal Tasar

e tüm deta

erli emniye

olarak s

kabullerin

malıdır.

ulları altında

n kontrol e

lmalıdır. Sö

den elde ed

ylı hesap ta

sarım Rehb

r

değişik aş

ruluğu kan

ek olarak,

n nasıl aşıl

raj yerinde s

na yönelik

projelerdeki

uma gerek k

inşaat kalit

arzı için Y

rım Rehbe

ayları en olu

etle projele

seçilen em

işletme s

a ve inşaat

edilmesi am

öz konusu a

dilecek veril

arzı için Do

berinde açık

şamalarda o

nıtlanmış ik

baraj inşaa

ldığını göst

sürekli olara

tüm detay

i ayrıntılar,

kalmayacak

tesini sağla

apısal Tasa

erinde açık

umsuz stati

endirilmelid

mniyet ka

ırasındaki

sırasında

macıyla ana

analizler ba

erin değerl

olgu Barajla

klanan kriter

oluşacak to

ki ve gere

atının her a

terir her tü

ak bulundur

ylarını tanım

uygulama

k açıklıkta o

ayacak şek

arım Tekni

klanan krit

ik ve dinam

ir. Söz ko

atsayıları

değişme

ölü yükün

alizler ve g

araj davranı

lendirilmesi

ar Komitesi

rler esas al

oplam oturm

ektiğinde ü

15

aşamasında

ürlü bilginin

rulmalıdır.

mlamak ve

paftalarının

lmalıdır.

kilde teknik

ik Komitesi

erler esas

mik yüklerin

onusu yük

ayrı ayrı

olasılıkları

artması ile

gerektiğinde

şını kontrol

için büyük

tarafından

ınmalıdır

ma miktarı,

üç boyutlu

5

a

n

e

n

k

i

s

n

k

ı

ı

e

e

l

k

n

,

u

BARA

4.1.3

1.

AJ EMNİYETİ

analizle

olarak

Baraj t

gövdes

ölçümle

Dolgud

kaynak

hendeğ

Hangi s

geçirim

ölçüde

Tasarım

İnşaat

göz ön

Barajın

baraj g

alınaca

Baraj e

yapı e

düşünü

Doğal

ancak

zamana

belirlen

3.6 Sızma

Baraj g

laborat

tesisler

gibi öz

sonuçla

Barajlar Ko

erle belirlen

baraja oturm

temeli veya

si ve yardı

er ile araştır

daki farklı o

klanabilecek

ği bölgelerin

sebepten o

msiz dolgunu

boyutland

m Kriterleri

sırasının b

ünde bulun

n projelendi

gövdesini o

ak koruma ö

emniyetini d

elemanların

ülmelidir.

yapı gereç

yapının bü

a bağlı öze

nmelidir.

gövdesini ol

uvarda yap

rinde gözlen

zelliklerin b

ar bilimsel ç

ongresi – Ek

nmelidir. O

ma fazlası v

a yamaçlar

ımcı yapıla

rılmalıdır.

oturma, ge

k enine çat

nin projelend

olursa olsun

un memba

ırılmasına

Raporuna e

belirlenmesi

durulmalıdı

irilmesi ile

oluşturan m

önlemlerini i

irekt olarak

ın projelen

çleri önceli

üyüklük ve

ellik kaybı p

uşturan tüm

pılacak dene

necek boşlu

belirlenmesi

çözümlere d

kim 2012

Oturma ana

ve kamber e

rında oluşa

ar üzerinde

erilme zonla

tlak oluşum

dirmesinde

n, özellikle e

ve mansab

dikkat edi

eklenmelidir

nde farklı o

r.

ilgili doküm

malzemelerd

içermelidir.

k etkileyen s

ndirmesinde

kli yapım

tipine bağl

potansiyelin

m malzeme

eylerle belir

uk suyu bas

nde iki ve

dayandırılm

lizlerinden

eğrisi verilm

abilecek he

eki muhtem

arı ya da

mlarını önlem

uygun geo

enine çatlak

bında kullan

lmeli ve b

r.

oturmalarda

manlar, bar

deki zaman

su tutucular

e, ikincil b

malzemesi

ı olarak ya

ne sahip ma

türlerinin v

rlenmeli, ba

sınçları, top

eya üç boy

malıdır.

bulunan ot

melidir.

rhangi bir

mel etkileri,

muhtemel

mek için; y

metri kullan

k oluşması

ılacak olan

bir filtre ta

an kaynakla

rajın yapısa

a bağlı öz

r ve drenler

bir koruma

olarak ku

apılan malz

alzeme olu

ve temelin g

raj su tuttuk

lam su kayı

yutlu analiz

turma mikt

deformasy

yapılacak

hidrolik kı

yamaç, tem

nılmalıdır.

muhtemel

filtre zonla

ahkiki yapıl

anabilecek

al elemanla

zellik kayıpl

gibi eleman

a hattı ve

llanılmaya

zeme araşt

p olmadığı

geçirimliliği,

ktan sonra b

ıpları ve sız

zlerden yar

16

arına bağlı

onun baraj

analiz ve

rılmalardan

el ve katof

bölgelerde,

rının yeterli

arak Proje

problemler

arındaki ve

arına karşı

nlar ile özel

eya önlemi

çalışılmalı,

ırmalarında

deneylerle

yerinde ve

baraj ölçüm

zma debileri

rarlanılarak,

6

ı

j

e

n

f

,

i

e

r

e

ı

l

i

,

a

e

e

m

i

,

BARA

4.1.3

1.

AJ EMNİYETİ

Analizle

elde ed

Dosyal

Baraj y

ölçüm t

Gerek

taşıyara

üzerind

minimu

yürütül

3.6.1 Stabi

Baraj g

boşalm

altında

seviyed

sağlanm

Baraj s

İdarece

hesapla

dayanı

gövdes

hat tes

veriler

Kritik re

boşalm

araştırm

emniye

Stabilite

belirlem

uygun

Barajlar Ko

erde yapıla

dilen sonuç

larında bulu

yardımcı ya

tesisleri ile s

temelden

ak baraj

deki etkileri

um seviyede

melidir.

ilite

gövdesi ve

ma, mansap

ki davranış

de memba

malıdır.

stabilite hes

e onaylan

arında krit

mları güve

si içinde bo

spiti de bu

projelendirm

ezervuar ala

ma durumu

malar yapılm

eti üzerindek

enin bozul

melidir. Eğe

bir izleme s

ongresi – Ek

n kabuller,

çlar, projelen

undurulmalıd

pılarına ve

sızma mikta

gerekse b

emniyetini

projelendir

e tutacak ve

batardo st

p şevi inşa

şları ile m

a şevinin d

saplarında d

mış yazılı

tik aşamala

enilir labora

oşluk suyu

analizlerle

me aşamas

anlarında s

nda, stabi

malı ve sta

ki etkileri be

lma ihtima

r büyük bir

sistemi kuru

kim 2012

kullanılan y

ndirme dok

dır.

gövde içer

arı ölçümler

baraj gövd

tehlikeye

rme sırasın

e emniyetli

tabilite hes

aat sonu ve

memba şev

depremli y

dünya ölçeğ

ımlar kulla

ardaki boş

atuvar ve

basıncı gel

e yapılmalı

ında belirle

u tutma ve

litesini kay

bilite bozul

elirtilmelidir.

ali olan ye

kütle harek

ulmalıdır.

yazılımların

kümanları ile

isine yerleş

rinin yapılm

esinden ol

düşürmesi

da düşünü

bir şekilde

aplarında;

e dolu haz

vinde kritik

yükler altın

ğinde geçer

anılmalıdır.

şluk suyu

analiz ve

lişimi sızma

ve daha s

nmelidir.

işletme aşa

ybedebilece

malarının b

.

erlerde pro

keti olasılığı

olumlu ya

e birlikte Ba

ştirilmek üze

ası sağlanm

luşabilecek

i durumu

lmeli ve pro

su geçmes

memba şev

zne ile bun

olabileceğ

nda stabilit

rliliği ve doğ

Baraj g

basıncı g

erilerine da

a analizi ile

sonraki ölçü

amalarında

ek rezervua

baraj ve yar

ojeci çözüm

varsa şev

da olumsuz

araj Emniye

ere tasarlan

malıdır.

sızmanın

gibi) bara

ojelendirme

sini sağlaya

vi inşaat s

nların depre

ği düşünüle

tesi yeterli

ğruluğu kan

gövdesindek

gelişimleri

ayandırılmal

e bulunmalı

üm sonuçla

ortaya çıka

ar şevlerin

rdımcı yapıl

me yönelik

stabilitesi ö

17

z yanları ile

eti Çalışma

nacak baraj

(malzeme

aj emniyeti

e, sızmaları

acak tarzda

onu ve ani

emli halleri

en ara bir

emniyetle

nıtlanmış ve

ki stabilite

ve kayma

lıdır. Baraj

dır. Freatik

arına ilişkin

abilecek ani

nde gerekli

lar ile baraj

k önlemleri

önlemleri ve

7

e

a

j

e

i

ı

a

i

i

r

e

e

e

a

j

k

n

i

i

j

i

e

BARA

4.1.3

4.1.3

4.1.3

1.

AJ EMNİYETİ

Gevşek

sıvılaşm

risk in

belirlen

3.7 Beton

Bu hus

hazırla

3.7.1 Teme

Temel

taşımay

3.7.2 Gövd

Beton

olacak

Gövde

için pr

birleştir

Gövde

gelebile

Gövde

tümü ü

Beton

yöntem

yöntem

Projeci

şantiye

projede

Barajlar Ko

k ince kum

ma riski inc

ce daneli

nmesinde de

Barajlar

susta izlene

nan Beton B

el Şartları

jeolojik şa

ya yetecek

de

gövde, her

şekilde pro

stabilitesin

rojedeki gö

rilmelidir.

derzleri; ıs

ecek çatlak

betonu içe

zerindeki et

baraj projel

mi arasında

m belirlenme

, barajın ya

e şartlarına

e değişiklik

ongresi – Ek

ve kumlu

elenmeli ve

filtre zonla

e göz önüne

ecek detay

Barajlar Tas

rtları ve m

kapasitede

r türlü yükle

ojelendirilme

in sağlanab

övde şekli

sı etkisi, b

ların oluşum

erisine açıla

tkileri göz ö

lendirmesin

, değişen y

eli ve uygula

apım ve iş

bağlı deği

yapılmasın

kim 2012

zonlar içer

e gerekmes

arının proje

e alınmalıd

ylı hesap ta

sarım Rehb

alzeme öz

e olmalıdır.

eme durum

elidir.

bilmesi ve

ve eğriliğ

üzülme etk

muna engel

acak galeri,

önünde bulu

nde basitten

yapı malze

anmalıdır.

letme aşam

işimlerini ko

ı teklif etme

en temel z

si halinde sı

elendirilmes

ır.

arzı için Be

berinde açık

ellikleri, be

munda devri

uygun geril

ği, temel k

kisi ve diğe

olacak şek

şaft, vana

undurularak

n karmaşığa

emeleri ve

malarında,

ontrol etme

elidir.

eminlerine

vılaşma an

sinde ve s

eton Barajla

klanan kriter

ton gövde

ilme ve kay

me dağılım

kontakt hat

er yapısal e

kilde projele

odası vs g

projelendir

a doğru sıra

temel şart

projede ön

eli ve gerek

oturtulacak

nalizi yapılm

sıkıştırma k

ar Komitesi

rler esas al

ve rezervu

ymaya karş

mının elde e

ttı ile uyg

etkenlerden

endirilmelidi

gibi boşlukl

rilmelidir.

alanan pek

tlarına en u

ngörülen va

kli olması d

18

k barajlarda

malıdır. Aynı

koşullarının

tarafından

ınmalıdır

uar yükünü

şı emniyetli

edilebilmesi

un şekilde

n meydana

r.

lar, yapının

k çok analiz

uygun olan

arsayımların

durumunda

8

a

ı

n

n

ü

i

i

e

a

n

z

n

n

a

BARA

4.1.3

4.1.4

4.1.4

4.1.4

4.1.4

1.

AJ EMNİYETİ

3.8 Baraj Ö

Projele

ve DSİ

Ölçüm

Baraj v

amacı,

şekilde

Yerleşt

kılavuz

safhası

4 Jeotekn

4.1 Ön İnc

4.1.1 Büro

Büro ç

katılaca

araştırı

topoğra

fotoğra

veriler v

4.1.2 Arazi

Yüzeys

duraylı

üzerind

kaya b

örtüsü,

belirlen

saptan

yapı m

haritala

ve çöz

Barajlar Ko

Ölçüm Alet

endirme sıra

İ Baraj Ölç

Aletleri kull

ve yardımcı

beklenen

e belirtilmelid

tirilmesi pla

zu, ölçüm a

ında mutlak

nik

celeme Aşa

Çalışmala

çalışmaların

ağı ön ara

lmalıdır. B

afik haritala

afları, yeralt

v.b.) toparla

i Çalışmala

sel ve göz

lık, geçirim

de durulma

birimleri tan

yamaç m

nmelidir. Ya

malıdır. Kay

malzemeleri

anmalıdır. B

üm yolların

ongresi – Ek

tleri

asında daha

üm Tesisle

anılmalıdır.

yapılarına

değerler v

dir.

nlanan elek

alma ve de

ka temin ed

aması

rı

a başlamad

azi gezisi

Büro çalışm

arı ve me

tı suyu ara

anarak proje

arı

zleme day

lilik ve doğ

lıdır. Proje

nımlanmalı,

molozu ve

akın çevre

ynakların k

öncelikle

Bu çalışmala

nı açık ve g

kim 2012

a hassas ve

eri Teknik Ş

.

yerleştirilm

ve yerleştir

ktrikli ölçüm

eğerlendirm

ilmelidir.

dan önce i

yapılmalıdı

malarında p

evcut diğer

aştırmaları,

e alanı hakk

yalı olarak

ğal yapı ma

alanı ve çe

fiziksel ve

alüvyon

edeki kuyu

kotları ve ye

proje alan

arın sonucu

gerçekçi ola

e güvenilir v

Şartnamesin

esi planlana

ilecek aleti

m aletlerinin

e metotları

nşaat, jeolo

ır. Bu gez

proje alanı

verileri (b

daha önce

kında ön bil

yapılmalıd

alzemeleri o

evresinin g

e yapısal ö

kalınlığı, n

lardan yar

erleri saptan

ında ve ya

unda, jeotek

arak ortaya

verilerin eld

nde belirtile

an her bir ö

n bu değe

n her birisi

vs. gibi h

oji ve proje

zi ile yapı

ının en kü

bölgesel je

e açılmış s

lgi derlenme

dır. Arazi

olmak üzere

enel jeoloji

özellikler a

niteliği ve

rarlanarak

narak harita

akın çevres

knik yönden

koyan bir

de edilmesin

en elektron

ölçüm aletin

erlere uygu

için katalog

hususlar pro

e mühendis

yerlerinin

üçük 1/250

eolojik harit

sondaj veri

elidir.

çalışmaları

e başlıca 3

haritası ha

araştırılmalıd

sızdırmazl

yeraltı suy

aya işlenme

sinde araş

n belirlenece

rapor hazı

19

ni sağlayan

ik tip Baraj

nin; konuluş

unluğu açık

g, kullanma

ojelendirme

sinin birlikte

uygunluğu

000 ölçekli

talar, hava

leri, sismik

sırasında

3 ana konu

azırlanmalı,

dır. Toprak

ık durumu

yu durumu

elidir. Doğal

tırılmalı ve

ek sorunları

rlanmalıdır.

9

n

j

ş

k

a

e

e

u

i

a

k

a

u

,

k

u

u

l

e

ı

.

BARA

4.1.4

4.1.4

4.1.4

4.1.4

1.

AJ EMNİYETİ

Ayrıca,

belirtilm

4.2 Planlam

4.2.1 Büro

Büro ç

belirlen

edilmel

4.2.2 Arazi

Yapı ye

halinde

gölalan

göl ala

jeolojis

temel

yaptırıl

zemin

etütleri

derlene

ve proj

çalışma

açık ve

ileri aş

önlemle

Bu çal

çalışma

4.3 Kati Pr

Kati pr

konusu

projecin

Su yap

kanal,

Barajlar Ko

raporda d

melidir.

ma Aşama

Çalışmala

alışmaların

nmeli ve yap

lidir.

i Çalışmala

erleri, gölala

e jeolojik ve

nı duraylılık

nından yan

i haritası h

sondajların

malıdır. Ge

mekaniği v

nin de bu

en örnekler

jeye ne tür

aların sonuc

e gerçekçi o

şamalarda

er de belirti

ışmaların d

aları da yür

roje Aşama

roje aşama

u ise, yeni k

nin gerek d

pılarında jeo

jeofizik, k

ongresi – Ek

daha ileri

sı

rı

da öncelikle

pı yerlerinin

arı

anı ve malz

e tektonik h

ve geçirim

n vadilere k

hazırlanmal

a ek olara

rekli görülm

ve doğal y

aşamada y

r üzerinde l

etkileri ola

cunda, jeot

olarak ortay

yapılması

lmelidir.

dışında ayr

ütülmelidir.

ası

sında, eğe

karakteristik

uyacağı ver

oteknikle ilg

aya ve ze

kim 2012

aşamalarda

e projenin

n 1/1000, gö

zeme alanla

haritalama

mlilik yönünd

kaçak olup

lıdır. Teme

ak, gerekli

mesi halinde

yapı malze

yaptırılması

laboratuvar

acağı net ve

teknik yönd

a koyan bir

gerekli gö

rıca arazide

r proje kar

klere uygun

riler sağlanm

ili, yapı yer

emin, karst

a yapılmas

kesin yeri s

öl alanının

arı olmak üz

yapılmalıdı

den ayrıntıl

olmayacağ

el çalışmala

görülen y

e deneme e

emesi ile il

gerekmekt

deneyleri

e kesin bir

en ortaya ç

r rapor hazı

örülen çalı

en toplana

rakteristikler

n olacak şe

malıdır.

leri, göl ala

t etütleri,

ı gerekli g

saptanmalı,

ise 1/5000

zere birbirin

r. Gerek ya

ı olarak ara

ının belirlen

arına esas

yerlerde jeo

enjeksiyonu

gili ayrıntıl

tedir. Arazi

yaptırılarak

biçimde or

çıkan sorunl

rlanmalıdır.

şmalar vey

n örnekler

rinde herha

kilde çalışm

nı, doğal ya

sondaj ve

görülen çal

, proje kara

ölçekli hari

i tamamlay

apı yerleri v

aştırılmalıd

nmesi ama

olmak üze

ofizik araşt

, galeri açım

ı çalışmala

çalışmalar

k sonuçları

rtaya konul

ları ve çözü

. Ayrıca rap

ya alınmas

üzerinde

angi bir de

ma program

apı malzem

enjeksiyon

20

ışmalar da

akteristikleri

taları temin

an 3 bölüm

ve gerekse

ır. Özellikle

cı ile çevre

ere yapılan

tırmalar da

mı, kaya ve

ar ile karst

rı sırasında

irdelenmeli

malıdır. Bu

üm yollarını

porda, daha

sı gereken

laboratuvar

ğişiklik söz

mı yapılarak

eleri, tünel,

n işleri ve

0

a

i

n

m

e

e

e

n

a

e

t

a

i

u

ı

a

n

r

z

k

,

e

BARA

4.1.5

4.1.5

4.1.5

4.1.5

4.1.5

1.

AJ EMNİYETİ

laborat

Hizmet

Şartnam

5 Sismik A

5.1 Sismik

Deprem

yapılard

değerle

büyüklü

gibi fak

5.2 Yöntem

5.2.1 Jeolo

Baraj in

100 km

tektonik

haritala

boyutlu

5.2.2 Sism

Tarihi d

bilgiler

(intens

incelen

Aletsel

merkez

USGS,

İncelen

seçilme

seviyen

Barajlar Ko

uvar deney

tler ve YA

mesi”nde be

Analiz

k Analizin G

m kuvvetleri

da meydan

endirmede p

üğü, bölged

ktörler de gö

m

ojik ve Tekt

nşaat yerin

m lik yarıçap

k özellikler

anmalıdır. B

u haritalar, u

olojik Veri

depremlere

derlenmel

ity) ve yapt

nmelidir.

döneme a

zlerinden de

NEIS, NEI

necek olan

elidir. Daha

nin altına in

ongresi – Ek

yleri çalışm

AS Dairesi

elirtilen esa

Gerekliliği

inin yapısal

na getirece

proje aşama

deki potans

öz önüne al

tonik Verin

i içine alan

plı daire ala

ri faylar, k

Bu konuda

uydu görünt

nin Derlenm

ait bilgiler,

idir. Bu bi

tığı hasar o

it (1900 yılı

erlenerek li

C, CSEM g

depremle

küçük mag

ilmemelidir.

kim 2012

maları, her a

Başkanlığ

aslar dahilin

analizlere

eği muhtem

asındaki ha

siyel yer ha

ınmalıdır.

nin Değerle

bölgenin,

anı içinde v

kırık ve ç

diri fay d

tüleri ve hav

mesi

örneğin 19

ilgiler başl

olarak sapta

ı sonrası) d

istelenmelid

gibi veri mer

erin magnit

gnitüdlü dep

.

aşamada D

ğı tarafında

de yapılma

eklenebilme

mel etkiler m

asar ve risk

areketleri, b

endirilmesi

örneğin bar

eya daha g

çizgisellik h

dağılım har

va fotoğrafla

900 yılı önc

ıca deprem

anmalı ve v

depremler u

dir. Bu bilgi

rkezlerinden

tüdü (alets

premlerin sa

DSİ Genel

an yayınla

lıdır.

esi için depr

mutlaka değ

faktörleri, b

bölgenin jeo

raj yeri mer

geniş bir sa

hatları, bind

itaları, neo

arından yar

cesi hasar y

min oluş y

varsa isose

lusal ve ulu

lere Kandil

n ulaşılabilir

el büyüklü

ayısındaki e

Müdürlüğü

nan “Jeote

remlerin ba

ğerlendirilm

baraj ve ba

olojisi ve y

rkez alınara

ahanın mevc

dirmeler v

otektonik ha

rarlanılabilir

yapmış dep

yeri, deprem

ist (eşhasa

uslararası d

lli, Deprem

r.

üğü) M>=

eksiklikler ne

21

, Jeoteknik

eknik Etüd

arajda ve ek

melidir. Bu

raj gölünün

apının türü

ak çizilecek

cut jeolojik-

vb unsurlar

aritaları, üç

r.

premlere ait

min şiddeti

r) haritaları

deprem veri

Araştırma,

4.0 olarak

edeniyle bu

k

d

k

u

n

ü

k

-

r

ç

t

i

ı

i

,

k

u

BARA

4.1.5

4.1.5

1.

AJ EMNİYETİ

5.2.3 Sism

Derlene

haritas

sistemi

magnit

Aynı öl

üste ça

sismote

olduğu

kaynak

deprem

kaynak

veya üs

Deprem

oluşma

getirilm

istatisti

şeklind

kümüla

bu iliş

edilmel

Bu şek

ilişkin v

güvenil

süresin

5.2.4 Maks

Barajın

şiddetli

oluşmu

Genelli

edilere

sismik

yapılma

Barajlar Ko

otektonik H

en sismoloj

ı hazırlanm

kullanılma

üdlerine ve

lçekte hazır

akıştırılarak

ektonik hari

kabul edi

klar başlıca

m kaynağı

klardan çok

st üste çakı

m kaynakla

ası beklene

meli ve kayn

ksel ilişki

eki bu ilişk

atif deprem

kiler, kayn

lidir.

kilde hazırla

verilerin mo

lirliği tamam

ne ve doğru

simum Mag

n ekonomik

depremin

uş tarihi v

kle geçmişt

k maksimu

moment g

alıdır.

ongresi – Ek

Haritanın H

jik verilerin

alıdır. Episa

alıdır. Epis

ocak derin

rlanan sism

baraj inşaa

itası hazırla

len deprem

alansal de

olarak üç

sayıda ola

şan alan, ç

rının boyu,

en maksimu

nakların de

regresyon

kilerin a ve

sayısı ve M

ak boyu,

anan sismo

odellemesi

mı ile tekto

luğuna bağ

gnitüdün Se

ömrü içer

maksimum

e aletsel

te oluşmuş

m magnitü

gibi parame

kim 2012

Hazırlanma

alansal da

antr dağılım

santr dağıl

liklerine gör

molojik (epis

at sahasını

anmalı ve b

m kaynakla

eprem kayn

ç gruba a

abileceği gib

çizgi ve nokt

alanı, orta

um deprem

eprem oluş

analizi yar

e b bölgese

M, magnitüd

kaynak al

otektonik ha

yapılmış o

onik modelin

ğlıdır.

eçimi

risinde dep

m magnitüd

dönemlere

en şiddetli

d tayin edi

etrelere day

ası

ağılımını gö

m haritası ha

ım haritası

re grupland

santr dağılı

içine alan y

u harita üze

arı ve bunl

nağı, çizgis

ayrılır. Sism

bi, bunlarda

ta kaynak m

alama derin

m magnitüd

sayıları ile

rdımı ile s

el katsayıla

d olacak şe

anı ve gö

arita esas a

olacaktır. H

n gerçekçil

rem kayna

dünü hesap

ait şidde

depremin m

ilmelidir. Ay

yalı olarak

rüntülemek

azırlanırken

ı üzerinde

ırılmalıdır.

m) haritası

yeteri geniş

erinde depr

ların sınırla

sel deprem

motektonik

an yalnızca

modeli de ku

nliği, bunlar

dleri hesap

deprem m

aptanmalıd

arı tablo ha

ekilde). Ger

özlem süre

alınarak bölg

Hazırlanan m

iğine, depre

klarından o

plamak için

etli deprem

magnitüd de

yrıca fay uz

da maksi

k için, episa

n uygun bir

yer alan

ve tektonik

şliğe sahip b

rem oluşum

arı belirlen

m kaynağı v

harita üz

bazıları da

ullanılabilir.

üzerinde o

planarak ta

magnitüdleri

dır. Log N

aline getiril

rekli görülm

esine göre

genin depr

modelin du

rem verileri

oluşması be

n geçmişte

mler esas

eğerine 1 d

zunluğu, at

mum magn

22

antr dağılım

projeksiyon

depremler

k harita üst

bir bölgenin

muna neden

melidir. Bu

ve noktasal

zerinde bu

a bulunabilir

oluşmuş ve

blo şekline

arasındaki

= a – bM

melidir. (N,

mesi halinde

normalize

remselliğine

uyarlılığı ve

nin gözlem

eklenen en

o bölgede

alınmalıdır.

derece ilave

tım miktarı,

nitüd tayini

2

m

n

r

t

n

n

u

l

u

r

e

e

i

M

,

e

e

e

e

m

n

e

.

e

,

i

BARA

4.1.5

4.1.5

1.

AJ EMNİYETİ

5.2.5 Azalı

Deprem

getirece

doğaca

kullanıl

önce a

Literatü

gibi ara

değer v

5.2.6 P

D

Yukarıd

deprem

gibi ola

yöntem

periyot

maksim

Ekonom

eş-ivme

Baraj ta

iki depr

i.

ii.

iii.

Barajlar Ko

m İlişkileri

m kaynakla

eği yer har

ak enerjini

malıdır. Az

alınmış dep

ürde Estava

aştırmacılar

veren bir ya

Probabilisti

Değerlendir

da detaylar

m kaynak m

asılık yönte

mle hesapla

ları içerisind

mum ivmele

mik ömürler

e haritaları

asarımında

rem tehlike

İşletme Es

hasarların

bu hasarla

karşılık gel

Emniyet E

tasarımda

İED depre

parametres

analizine g

ongresi – Ek

arından ol

reketinin ma

n mesafe

alım ilişkile

prem kayıtla

a, Oliveira,

rın önerdiğ

a da bir kaçı

k ve Dete

rilmesi

rı verilen ça

odeli oluştu

emlerinden

amalar yap

de meydan

ri ve risk de

re bağlı olar

şeklinde ilg

ve perform

seviyesi me

saslı Depre

barajın nor

arın ekonom

en deprem

Esaslı Dep

göz önüne

em seviyes

si) olasılıks

öre veya do

kim 2012

luşacak de

aksimum iv

ile sönü

ri; episantr

arından çe

Mc. Guire,

i bir dizi a

ı seçilerek h

erministik Y

alışmalar ya

urulduktan s

biri ya da

pılarak bara

na gelecek

eğerleri beli

rak bulunan

gili baraj pro

mans değer

evcuttur:

em (İED):

rmal işleyiş

mik ve sür

seviyesi

rem (EED)

alınacak en

si (veya b

sal yönteml

oğrudan TR

epremlerin

vme değerin

ümlenmesin

mesafesine

şitli araştırm

Okamoto,

azalım ilişki

hesaplamal

Yöntemler

apılarak bö

sonra Poiss

a birkaçı k

aj inşa ye

şiddetli dep

rlenmelidir.

n bu ivme-r

ojesi için haz

rlendirmesin

Gerçekleşm

ini engellem

ratli şekilde

): Baraj e

n yıkıcı yer

bu seviyey

e belirlenm

R = 144 yıl o

baraj inş

nin hesapla

ni ifade e

e ve magnit

macılar tar

Ambrassey

leri mevcut

arda kullan

Kullanılar

lgeye ait si

son, Gumbe

ullanılarak

ri ana kay

premlerden

isk değerler

zırlanmalıdı

nde göz ön

mesi durum

meyecek se

e giderilebi

mniyetinin

hareketine

ye karşılık

melidir. Hes

olarak seçili

şa yerinde

anması için

eden azalı

tüde bağlı o

rafından ge

y, Campbel

ttur. Bunlar

ılmalıdır.

rak Deprem

ismotektoni

el ve Marko

ve/veya de

yasında be

doğacak y

ri; tablolar,

ır.

nüne alınma

munda seb

eviyede kal

leceği yer

değerlendi

karşılık gele

gelen ye

sapta TR m

ir (ICOLD, 2

23

meydana

kaynaktan

m ilişkileri

olarak daha

eliştirilmiştir.

l ve Joyner

rdan makul

m Riskinin

ik harita ve

ov Modelleri

eterministik

elirli zaman

yer hareketi

grafikler ve

ası gereken

ep olacağı

acağı veya

hareketine

rileceği ve

en deprem

er hareketi

maliyet- risk

2010).

3

a

n

i

a

.

r

l

n

e

i

k

n

i

e

n

ı

a

e

e

i

k

BARA

4.1.5

4.1.5

1.

AJ EMNİYETİ

Tüm b

yöntem

ve olas

Tablo’d

sağlanm

Yönetm

sonucu

edilmel

Türk D

sismik

Sahaya

sonucu

uygulam

uyumlu

Tablo.

Risk S

Düşük

Önem

Yükse

Çok Y

5.3 Yatay v

Baraj y

bir yüzd

analizle

5.4 Değerl

Ek-2’de

grubun

Barajlar Ko

barajlar için

mle yapılma

sılık yöntem

da verilme

malıdır. De

meliğinde ön

unda daha

lidir. Karşıla

Deprem Yön

risk sınıfına

a özel tas

unda hesap

ma ve bir

udur.

EED belirle

Sınıfı

k

mli

ek

Yüksek

ve Düşey İv

yeri ana kay

desi oranın

ere dahil ed

endirme ve

e verilen b

a giren ba

ongresi – Ek

n sismik te

lıdır. Farklı

mde göz ön

ktedir. Ayr

eterministik

nerilen tasa

büyük sp

aştırmada,

netmeliği sp

a giren bara

arım spekt

planan spek

önceki par

enmesinde k

Determinist

%50

%50

%84

%84

vmeler Ara

yasında olu

da (Bkz. Si

dilir.

e Yapılacak

baraj risk

rajlarda İşle

kim 2012

ehlike hesa

sismik risk

üne alınaca

rıca Deter

yöntem so

arım spektr

pektral ordi

düşük ve ö

pektrumu o

ajlarda ise y

trumu ordi

ktral ordina

ragrafta öze

kullanılacak

tik EED için

asındaki Or

uşması bek

ismik Tehlik

k Analizler

potansiyeli

etme Esas

abı hem o

k sınıfında y

ak yüzdelik

ministik yö

onucu hesa

rumu ile kar

natlar dete

önemli sism

olduğu gibi

yönetmelik s

natları olas

atlardan düş

etlenen esa

k değerler

n yüzdelik

ran

klenen maks

ke Raporu)

r

sınıflandır

lı Deprem

olasılıksal h

yer alan bar

ler ve teke

öntem için

aplanan sp

rşılaştırılma

erministik d

mik risk sınıf

alınmalı, y

spektrumu 1

sılık ve de

şük olanına

aslar ASCE

Olasılıksa

Tekerrür

TR = 224

TR = 475

TR = 975

TR = 247

simum yata

düşey ivme

rma tablosu

(İED), Mak

hem de de

rajlar için de

rrür süreler

n konulan

pektrum Tü

alıdır. Bu ka

değerler ol

fına giren b

yüksek ve ç

1.5 ile çarpı

eterministik

a eşit kabu

E (2010) dö

al EED için

süreleri

4 yıl

5 yıl

5 yıl

75 yıl

ay yer ivme

e değerleri

una göre

ksimum Ola

24

eterministik

eterministik

ri aşağıdaki

koşullarda

rk Deprem

arşılaştırma

arak kabul

barajlar için

çok yüksek

lmalıdır.

yöntemler

ul edilir. Bu

ökümanıyla

elerinin belli

bulunur ve

düşük risk

ası Deprem

4

k

k

i

a

m

a

l

n

k

r

u

a

i

e

k

m

BARA

4.2

4.2.1

4.2.2

1.

AJ EMNİYETİ

(MCE)

ile stab

Risk po

hareke

göçme

analizle

Risk po

spektru

non-line

Tablod

katılara

temsil

olarak

yapılma

İnşaat Aş

1 İnşaat İş

Bu rehb

değerle

2 Proje De

Arazide

değişik

duyulup

İdare’n

projele

Projele

tarafınd

çalışma

Projele

gerekli

araştırm

Barajlar Ko

ve Emniyet

bilite analizle

otansiyeli s

ti değerlerin

senaryolar

er yapılmalı

otansiyeli sı

um grafikler

eer dinamik

a en yükse

ak, doğrultu

eden ivme

3 boyutlu d

alıdır.

şaması Çalı

şleri Sözleş

ber yürürlüğ

endirilecekti

eğişiklikler

e karşılaşıl

klikler, proje

p duyulmad

in onayı

ndirme krite

endirme es

dan teknik

alar onaylan

endirme sıra

görülmesi

malarla ilav

ongresi – Ek

t Esaslı De

eri yapılarak

ınıflandırma

ne ilave ola

rı ve respon

dır.

nıflandırma

rine ek olara

k analizlerin

k risk grubu

u veya dep

e zaman ta

dinamik ana

ışmaları

şmesi

ğe girdiği ta

ir.

ri

an yeni d

eci tarafınd

dığına karar

mutlaka al

erlerine, kav

aslarını etk

gerekçe ve

nmamalıdır

asında yapı

halinde, k

ve bilgi ve v

kim 2012

prem (EED

k gövde şev

a tablosund

arak barajın

ns spektrum

a tablosunda

ak ivme zam

nin yapılmas

undaki bara

rem merke

arihçeleri ku

alizler idare

arihten itibar

durumlara g

dan değerl

r verilmelidi

lınmalıdır.

vramlarına v

kileyen değ

e analizlerl

.

lan kabulle

kazının gel

veri sağlan

D) belirlenme

v stabilitesi

da orta risk

n deprem y

m grafikleri

a yüksek ris

man tarihçe

sı gereklidir

aj yerlerinde

zinin baraj

ullanılarak

enin isteği v

ren İnşaat İ

göre kati p

lendirilmeli

r. Yapılmas

Bu tip de

ve prensiple

ğişikliklerin

le destekle

rin doğrulan

lişimine pa

malıdır. Ya

eli ve psödo

kontrol edil

grubuna gi

ükleri altınd

tespit edile

sk grubuna

lerinin ortay

.

e ise kritik t

yerine yak

yapılmalıdı

ve koşulların

şleri Sözleş

projede ya

ve önerile

sına karar v

eğişiklikler

erine aykırı

önerilmes

nen çalışm

nması veya

aralel olarak

pılması öng

o-statik ana

lmelidir.

ren barajlar

da mümkün

erek 2 boyu

giren baraj

ya konulara

temel koşul

kın olmasın

r. Bu anal

n gerektirm

şmesi’nin bi

apılması ön

en değişikl

verilen değiş

orijinal ka

olmamalıd

i durumun

malar olmad

a proje değ

k yapılaca

görülen değ

25

aliz yöntemi

rda; pik yer

n olabilecek

utlu dinamik

yerlerinde;

ak 2 boyutlu

ları hesaba

ın etkilerini

izlere ilave

mesi halinde

ir eki olarak

nerilen tüm

liğe ihtiyaç

şiklikler için

ati projenin

ır.

da, projeci

dan, bu tip

işikliklerinin

k jeoteknik

ğişikliklerin,

5

i

r

k

k

;

u

a

i

e

e

k

m

ç

n

n

i

p

n

k

,

BARA

4.2.3

1.

AJ EMNİYETİ

yükleni

getirileb

3 Arazi Ko

İnşaatı

person

bedeli k

Projede

uyumsu

yükleni

sağlanm

Şantiye

de gere

edilmel

dayand

önemi

de, he

özellikle

yapıldığ

Kontrol

olmak ü

uygun o

Arazide

durumu

mühen

Kontrol

düzenle

Kontrol

sağlam

Arazi

Şartnam

Barajlar Ko

cinin kapas

bilir nitelikte

ontrol ve D

n kontrolü v

el bulundur

kendisi tara

e öngörül

uzluklardan

cinin tekn

malıdır.

e sahası, he

ekli inşaat k

lidir. İnşaa

dığı felsefe

ve proje de

erhangi bir

eri ve kali

ğından şüp

l mühendis

üzere, inşaa

olup olmad

e, projede

un projeci

disi işin bir

l ekibi ayn

emelerine u

l mühendis

mak için yete

ve kalite

mesinde be

ongresi – Ek

sitesi, ekipm

e olmasına d

Denetimleri

ve denetim

rulmalıdır. Y

afından karş

len çözüm

n kaynakla

nik ekibi

em genel ş

kalitesinin de

tın yürütül

ve kriterler

etaylarının a

kritik dur

tesindeki d

he edilen d

i, projede y

at kalitesini

ığını gözlem

kabul edile

tarafından

bölümünü y

nı zamand

uygun harek

i, inşaat yö

erli ve uygun

kontrolü

elirtilen esas

kim 2012

manı ve diğ

dikkat edilm

i için arazid

Yüklenici ge

şılanmak üz

mlerle, inş

anabilecek

arasında

şantiye kont

enetimi am

mesinden

r, projeci ta

anlaşılması

rumun oluş

değişiklikler

urumlar vb)

yapılan kab

n şartname

mlemelidir.

en şartlarda

değerlend

ya da tümün

da, olası k

ket edildiğin

ntemleri ve

n olmasına

sırasında

slar çerçeve

ğer koşulla

melidir.

de yeterli sa

erekli olan d

zere müşavi

şaat prati

risklerden

devamlı

trolü, hem

acıyla İdare

sorumlu tü

arafından an

sağlanmal

şması duru

r, projeyle

), proje ekib

bullerin araz

e ve proje do

n farklı bir

dirmesinin y

nü durdurac

kazalardan

ni de gözlem

e ekipmanla

dikkat etme

yapılacak

esinde yapı

rı göz önün

ayıda deney

durumlarda

irin görüşler

ği ve k

n kaçınma

bir koor

inşaatın ile

e tarafından

üm teknik

nlatılarak öz

ıdır. Buna k

umunda (in

uyumsuz

bini bilgilend

zi koşulların

okümanları

durumla k

yapıldığı s

cak yetkiye

kaçınmak

mlemeli ve d

arın, şartnam

elidir.

inceleme

lmalıdır.

ne alındığın

yimli ve eğ

a İdare’nin o

rine başvur

kapasitesi

ak için,

rdinasyon

rlemesinin

n düzenli ola

elemanlara

zel çözüm

karşılık araz

nşaat malz

herhangi b

dirmelidir.

na uygunluğ

nda belirtile

karşılaşıldığ

süre boyun

sahip olma

için inşaa

denetlemeli

mede belirt

eler, Baraj

26

nda, yerine

itimli teknik

onayı ile ve

abilecektir.

arasındaki

projeci ile

bulunması

takibi, hem

arak ziyaret

a, projenin

önerilerinin

zi personeli

zemelerinin

bir imalatın

ğu da dahil

en kriterlere

ında ve bu

ca, kontrol

alıdır.

at emniyet

dir.

tilen kaliteyi

lar Teknik

6

e

k

e

i

e

ı

m

t

n

n

i

n

n

l

e

u

l

t

i

k

BARA

4.2.4

1.

AJ EMNİYETİ

Kalite

çalışma

düzenle

4 Baraj Öl

Baraj

Müdürl

Ölçüm

genel b

Kazı s

edilmel

iyileştir

onaylan

Ölü yü

deform

ve proje

İnşaat

yapılac

karşılaş

bağlan

yıkanm

petrogr

piyezom

değerle

Baraja

gereç,

mahalli

ve göz

ile deği

Ölçüm

ve öze

firma ye

Barajlar Ko

kontrol sist

a şemasın

enmelidir.

lçüm Aletle

Ölçüm Ale

üğü, Barajl

Aletleri Te

bilgi mahiye

ırasında ba

li ve bu dok

rme çalışm

nmalıdır.

ükün artma

asyonlar, g

e aşamasın

sırasında s

cak sızma

ştırılmalıdır

malıdır. P

ma tehlikesi

rafik ve k

metrelerden

endirilmesi a

yerleştirilm

uygulama

inde hazır

le kontrol e

iştirilmeli ve

aletlerinde

enle yerleşti

etkilileri tara

ongresi – Ek

teminin fon

nı içerecek

eri ve Gözle

etleri ve G

lar ve HES

eknik Şartn

tindedir.

araj yeri je

kümanlar İd

maları, gö

asına bağl

gerilme ve b

nda öncede

ızma mikta

analizleri

. Sızan s

erde enjek

varsa taşın

kimyasal a

n okunan s

anlamında

mesi öngörü

projeleri i

durumda b

dilmeli, eks

e idareye ka

n alınan ne

irilmeleri şa

afından yap

kim 2012

ksiyonları,

k şekilde

em

Gözlem S

S Daire Ba

namesi esa

eolojik yapı

dare’nin gör

övde inşaa

lı olarak b

birim şekil d

n belirlenen

arları ile su

sonucunda

suyun kayn

ksiyonunun

nan ve çözü

analizler ya

u basıncı d

izlenmelidir

ülen ölçüm

ile birlikte

bulundurulm

sik veya yet

alibrasyon s

eticelerin sa

arttır. Elektr

pılmalıdır.

sorumluluk

Kalite K

istemlerinin

aşkanlığı ta

as alınmalıd

sı ve özell

rüş ve onay

atına geçil

baraj teme

değiştirmele

n değerlerle

basınçları ö

a bulunan

nağı ve te

yeterli o

ünmüş malz

apılmalıdır.

değerleri pe

r.

aletlerine

gövde inş

malıdır. Bu m

tersiz durum

sertifikaları i

ağlıklı biçim

ronik ölçüm

ve işlem s

ontrol Yön

n Uygulanm

rafından ya

dır. Aşağıda

liklerinin ha

ına sunulm

lmeden ön

eli ve yam

er devamlı

e karşılaştırı

ölçülmeli ve

sızma m

emizliği ara

olmamasınd

zemelerin iç

Sızma m

erde enjeks

ait her tür

şaatına baş

malzemeler

mda olanlar

le CE belge

de yorumla

m aletlerinin

sıralarını g

netim Pla

masında, D

ayınlanmış

a sıralanan

aritalanmas

malıdır. Tem

nce İdare

maçlarda o

olarak kont

ılmalıdır.

e modern yö

iktarları so

aştırılmalı

dan dolayı

çeriğini bel

miktarı ve

siyonunun y

rlü malzem

şlamadan ö

rin fiziki dur

r en kısa sü

eleri sunulm

anabilmesi i

kalibrasyo

27

österen bir

nı halinde

DSİ Genel

olan Baraj

n maddeler

ına devam

el ve temel

tarafından

oluşabilecek

trol edilmeli

öntemler ile

onuçları ile

ve rapora

malzeme

irlemek için

temel tipi

yeterliliğinin

e, araç ve

önce baraj

rumları elle

ürede yenisi

malıdır.

için hatasız

nu imalatçı

7

r

e

l

j

r

m

l

n

k

i

e

e

a

e

n

i

n

e

j

e

i

z

ı

BARA

1.

AJ EMNİYETİ

Temele

gövde y

Yerine

aletinin

Piyezo

ölçüm o

Ölçüm

yapılab

aletlerin

İnşaat

büyük

ve itina

kabulün

tarafınd

Baraja

olarak

azami ö

Fazla s

ve işler

kısa sü

Yapı ci

sisteml

ölçümle

Bu do

edilmel

tabloya

Barajlar Ko

e yerleştirilm

yüksekliğine

yerleştirilm

n teknik kon

metrelerin y

odasına ula

aletlerinin

bilmesi için

n konulduğu

aşamasınd

önem taşıd

alı şekilde

nün yapılm

dan yapılac

yerleştirile

çalışır hald

özen göster

sayıda karş

rliğini kontro

ürede başlan

insine bağl

erinden ye

eri yapılma

osyalar, ba

lidir. Yerleş

a göre yapıl

ongresi – Ek

mesi gerek

e paralel ola

esinin hem

trol ve testle

yerleştirilme

aşana kadar

yerleştiril

önceden t

u bölgeden

da alınan ö

dığından, bu

alınmalıdır

masına kad

aktır.

n ölçüm a

de korunma

rilmeli ve bu

şılaştırmalı

ol edebilme

nmalıdır.

ı olarak öze

rleştirme s

lı ve sonuç

araj yerind

tirilen ölçüm

malıdır.

kim 2012

ken ölçüm a

arak şartna

en ardından

eri uzman k

esi sırasınd

r muhafaza

diği yerin

tespit edilm

numune al

ölçümler da

u safhadak

r. Ölçüm a

dar geçen

aletlerinin in

ası için şa

unun için ge

veri sağlay

ek için, ölçü

el teknik şa

ırasında ba

çlar Baraj E

eki işletme

m alet ve si

aletlerinden

amesine uyg

n (gövde yü

kişilerce dik

da her uca

edilmelidir

özellikleri,

meli (varsa

ınıp etiketle

aha sonra

i ölçümler y

aletlerinin y

sürede a

nşaat sıras

antiye şefi v

ereken tüm

yabilmek ve

üm aletlerin

artnamelere

az (sıfır) ölç

Emniyeti Ça

e binasınd

stemlerinin

n başlanma

gun şekilde

ükseltilmede

katli bir şek

bir numara

.

ileride s

sızma, otu

enerek sakla

yapılacak

yetkili ve eğ

yerleştirilme

lınacak tüm

ında tahrip

ve kontrollü

önlemler al

e gözlem sis

nin okunmas

e göre yerle

çümleri, inş

alışma Dosy

da emniyet

ölçüm peri

ak üzere, d

yerleştirilm

en önce) he

kilde yapılm

atör takılma

sağlıklı değ

rma vs tes

anmalıdır.

değerlendi

ğitimli kişile

esinden bar

m ölçümle

p olmamas

ük teşkilatı

lınmalıdır.

steminin gü

sına mümk

eştirilen ölç

şaat süresin

yasında sak

tli şekilde

iyotları Ek-3

28

diğer aletler

melidir.

er bir ölçüm

alıdır.

alı ve uçlar

ğerlendirme

spiti) ve bu

rmeler için

erce dikkatli

rajın geçici

er yüklenici

ı ve teknik

tarafından

üvenilirliğini

kün olan en

çüm alet ve

nce kontrol

klanmalıdır.

muhafaza

3’de verilen

8

r

m

r

e

u

n

i

i

i

k

n

i

n

e

l

.

a

n

BARA

4.2.5

4.2.5

4.2.5

4.2.5

1.

AJ EMNİYETİ

5 İnşaat S

5.1 Nehir D

Nehir d

göre en

Yapılac

kriter

olasılık

edilebil

sağlanm

Daha ö

geçilme

gecikm

değerle

5.2 Su Tut

Su tutm

Su tutm

ve şart

tutma

gezilere

Su tutm

ölçüm

izlenme

sebebiy

Su tutm

takip ed

5.3 Doküm

Yapım

mutlaka

hazırla

Barajlar Ko

Sırası

Derivasyon

derivasyonu

n uygun zam

cak olan iş

ve temel

kları, derivas

ir risklerin

malıdır.

önce tespit

eden önce

menin öng

endirilmelidi

tma

ma işlemine

ma işlemine

tnamelerde

öncesinde

ek incelenm

ma süresin

tesisleri ar

eli ve tüm

yle oluşabile

ma işlemini

decek şekild

mantasyon

sırasında k

a gösterilm

nmalıdır.

ongresi – Ek

nu

u, taşkın ka

manda yapı

sıralamasın

kavramlara

syon proje

neler olab

t edilmiş ol

kontrol ed

görülen

ir.

İdare’nin iz

e başlanma

belirtilen e

baraj ve y

melidir.

nce baraj g

racılığıyla;

yapıların

ecek sıradış

n tamamı,

de yürütülm

kati projede

meli ve

kim 2012

arakteristikl

ılmalıdır.

nı gösteren

a dayandı

debisine es

ileceği kon

lan derivas

dilmeli ve d

risk fakt

zni ve onay

adan önce r

emniyet krit

yardımcı ya

gövdesi, ya

baraj mans

hareketine

şı değerlere

İdare taraf

melidir.

e yapılan tü

iş-sonu (

erine ve ya

nehir deriv

rılmalıdır.

sas taşkın h

nusunda yü

syon planı

derivasyon

törü üze

ı olmadan b

rezervuar a

terlerine uy

apıları ile r

ardımcı yap

sabı ise gö

e, sızma ya

e dikkat edi

fından oluşt

üm revizyon

as-built) p

ağış kayıtla

asyon şema

Taşkın de

hidrografı v

klenici ile

aşamaları,

zamanlam

rindeki m

başlanmama

alanındaki tü

ygun olarak

rezervuar a

pılar ve ya

özlemsel şe

a da alttan

lmelidir.

turulan bir

nlar, ilgili pr

projeleri b

arına dayan

ası projede

ebilerinin t

ve bu çerçe

tam bir ko

bir sonrak

asındaki h

muhtemel

alıdır.

üm işlemle

k tamamlan

alanı İdare

amaçların d

ekilde deva

n kaldırma

Su Tutma

roje paftala

buna uygu

29

nan verilere

e düşünülen

ekrarlanma

evede kabul

oordinasyon

ki aşamaya

erhangi bir

sonuçları

r ilgili proje

malı ve su

tarafından

davranışları

amlı olarak

a kuvvetleri

Programını

arı üzerinde

un şekilde

9

e

n

a

l

n

a

r

ı

e

u

n

ı

k

i

ı

e

e

BARA

1.

AJ EMNİYETİ

Uygula

önerile

etki ed

bölgele

Dosyal

Arazi v

Baraj

yöntem

iyileştir

Yapım

sonuçla

işlem

enjeksi

çatlakla

olarak B

Yapım

taşkınla

okuma

detaylı

Su tutm

alınaca

dosyala

İnşaat

(örneği

yapılma

değerle

saklanm

Barajlar Ko

ama sırasın

ri ve öngör

debilecek

ere ait fotoğ

larında sakl

ve kalite ko

Emniyeti Ç

mleri ve ma

rme çalışma

sırasındak

arı kayıt altı

zamanları,

yon yapım

arın tespitin

Baraj Emniy

sırasında

ar, yangın,

lar vb olağa

incelemele

ma işlemi

ak okumalar

anmalıdır.

sıralamas

n, enjeksiy

ası zorunlu

endirilmeli

malıdır.

ongresi – Ek

nda karşıla

rülen iyileşt

muhtemel

ğraf ya da d

anmalıdır.

ontrol incele

Çalışma D

alzeme kon

a raporları d

ki enjeksiy

ına alınmalı

sıcaklık,

tekniği, en

ne yönelik ö

yeti Çalışm

baraj yeri

batardo üz

an dışı olay

r yapılarak

sırasında b

r, inceleme

ının önced

yon perdes

luğunun do

ve buna

kim 2012

aşılan soru

tirme çalışm

sonuçları

dijital video

emeleri değ

Dosyalarında

usundaki b

da eklenmel

yon çalışm

ıdır. Sondaj

enjeksiyon

njeksiyon ş

özel işlemle

ma Dosyaları

ve yakın

zerinden su

ylar kayıt al

kapsamlı ra

baraj gövde

formları, fo

den planla

sinin bitimin

oğması gibi)

ait belgele

unlar, bu s

maları ile ile

konusunda

o kayıtları ile

ğerlendirme

a bulundur

bilgiler ile k

lidir.

aları dikka

j logları, bas

n şerbeti,

şerbetinin g

er konusun

ında saklan

çevresinde

u aşması, ö

ltına alınma

aporlar haz

esi üzerine

otoğraflar ve

ndığı şekil

ni takiben

), bu durum

er Baraj E

sorunlar iç

erleyen yılla

a derlenece

e birlikte Ba

sonuçları

rulmalıdır.

kazının jeol

atli şekilde

sınçlı su de

enjeksiyon

geri dönüşü

ndaki tüm b

nmalıdır.

yaşanan d

ölçüm aletle

alı ve bunla

ırlanmalıdır

e yerleştirile

e video görü

lde yürütü

perdenin y

un mevcut

Emniyeti Ç

çin düşünü

arda baraj

cek bilgiler;

araj Emniye

inşaat kayı

Bu kayıtla

lojik haritas

kontrol e

eney sonuçl

n basınçla

ü, deformas

bilgiler, inşa

deprem ya

erinden alın

arın sonuçla

r.

en ölçüm a

üntüleri düz

lemediği d

yakınlarınd

sistem üze

Çalışma Do

30

len çözüm

emniyetine

; problemli

eti Çalışma

ıtları olarak

ara, inşaat

sı ve temel

edilmeli ve

arı, yapılan

arı, alışlar,

syon ya da

aat kayıtları

a da büyük

nan sıradışı

arı üzerinde

aletlerinden

zenli şekilde

durumlarda,

a patlatma

erine etkileri

osyalarında

0

m

e

i

a

k

t

l

e

n

,

a

ı

k

ı

e

n

e

,

a

i

a

BARA

4.3

4.3.1

4.3.2

1.

AJ EMNİYETİ

İşletme v

1 Baraj Re

Baraj y

yönelik

akım gö

İşletme

belirtile

baraj s

2 Baraj

Günce

Baraj e

gerçeğ

veri ile

yapıldığ

modern

ölçüm

çalışma

ekipma

İşletme

yerleşim

bulund

hesapla

Eskiyen

sedima

edilen

yenilen

edilmel

Bu ça

yapılac

ve/veya

Barajlar Ko

e Bakım Aş

ezervuarı G

yeri akımlar

k olarak bar

özlem istas

eye açılan b

en yere kur

ürekli gözle

Ölçüm S

elleştirilmes

emniyetinde

e yakın bir

e mümkün

ğı mevcut

nizasyonu v

ile uydu

alar yapılm

an ile bilgisa

edeki baraj

m yerlerin

urularak, s

arının en az

n barajları

antasyon ne

yeni hacım

nmeli ve

lidir.

lışmalar so

cak teknik v

a dolusavak

ongresi – Ek

şaması Ça

Gözlemi ve

rının ve ola

raj yerinde y

yonu baraj

barajın reze

ulmalı, işlet

em altında b

Sistemlerin

si

e önemli bi

şekilde tah

olmaktadır

ölçüm ale

ve yeniden

imkanlarınd

alıdır. Elde

ayar sistemi

jların bulun

deki gelişm

son yıllard

z 30 yılda b

ın 30 yıld

edeniyle de

m-satıh değe

böylece d

onucunda

ve ekonomi

k kapasitesi

kim 2012

lışmaları

e Akım Göz

ası taşkınlar

yer alan ve

membaınd

rvuar gözle

tme aşama

bulundurulm

in Moder

ir yeri olan

mini, sağlık

r. Bu nede

etlerinin, m

n projelend

dan da fay

e edilen ver

i kurulmalıd

nduğu hav

meye bağ

aki meteo

ir yenilenm

da bir he

eğişime uğr

erleri de dik

dolusavaklar

dolusavak

ik değerlen

inin arttırılm

zlem İstasy

rın yersel v

barajın işle

a uygun bir

em istasyon

asında bu is

malıdır.

nizasyonu

n taşkınların

klı ve yeterl

enle, hidro

eteoroloji i

irilme çalış

ydalanılarak

rileri saklay

dır.

vzanın me

lı olarak

rolojik ve

esi sağlanm

esaplanaca

rayan ve hi

kkate alına

rın hidrolo

kapasitesi

ndirmelere b

ması yoluna

onları

e zamansa

etmeye açıl

yere yenid

u inşaat aş

stasyonda

ve Proje

n yersel ve

i sayıda hid

lojik ve m

ile akım g

şmalarına h

k anlık ve

yan, değerle

mba deve

değişen k

hidrolojik

malıdır.

k taşkın

drografik et

rak dolusav

ojik açıdan

nin yetersi

bağlı olarak

gidilmelidir

al bakımdan

ması ile işle

en tesis ed

amasında p

okunacak d

elendirme

e zamansal

drolojik ve m

meteorolojik

gözlem ista

hız verilme

eri temini i

endiren ve

elopmanı il

koşullar gö

veri ışığın

değerleri

tütler sonuc

vak öteleme

n emniyetle

iz bulunma

k barajın yü

r.

31

n ölçümüne

evini yitiren

ilmelidir.

planlamada

değerler ile

Verisinin

l bakımdan

meteorolojik

ölçümlerin

asyonlarının

li, otomatik

çin gerekli

işleyen bir

e mansap

öz önünde

nda taşkın

ile ayrıca

cunda elde

e hesapları

eri kontrol

ası halinde

ükseltilmesi

e

n

a

e

n

n

k

n

n

k

i

r

p

e

n

a

e

ı

l

e

i

BARA

4.3.3

1.

AJ EMNİYETİ

Barajla

sisteml

modern

3 Rezervu

İşletme

ile tam

Rezerv

rezervu

sedime

sıralana

zaman

rezervu

6'şar y

sedima

haritas

Baraj

hidrogr

tedbirle

Ba

bo

rez

ge

sev

yap

Ak

sed

fon

ge

çal

Se

ara

ma

Barajlar Ko

arın gözlenm

erin uygula

n teknikler y

uar Sedima

edeki baraj

mamen dola

vuarın şekl

uar hacmi a

entin rez

abilmektedi

içinde ön

uarlarında D

yıllık periyo

antasyona b

ı çıkartılma

emniyeti v

rafik etütler

er alınmalıd

araj emniyet

şaltılmasınd

zervuarda

tiremedikler

viyesi yüks

pılmalıdır.

ktif hacimde

dimantasyo

nksiyonların

rektiğinde b

lışmalar yap

edimantasyo

asındaki ta

aksimum su

ongresi – Ek

mesinde uz

anmasına y

yaygınlaştır

antasyonu

rezervuarla

rak fonksiy

i, sedimen

arasındaki o

ervuar iç

ir. Buna ba

nemli kayı

Devlet Su İ

otlarla hidr

bağlı olarak

lıdır.

ve mansap

aşağıda sır

ır:

tini tehdit e

da önemli

biriken s

ri takip edi

seltilerek ye

e ve dolay

on nedeniyl

nı ne dere

barajın yüks

pılmalı ve g

ondan dolay

şkın ötelem

u seviyesin

kim 2012

zaktan kont

yönelik pilot

ılmalıdır.

arı zaman iç

yonlarını ye

ntin karakte

oran, giriş

çindeki d

ağlı olarak y

plar meyd

İşleri Genel

rografik etü

zamanla d

p şartları

ralanan ned

edecek olas

rolü olan

sediment

lmeli, bir s

eni su alm

ısıyla varsa

e oluşan a

ce azalttığ

seltilmesi ve

gerekli tedbi

yı barajın n

me hacmin

nin ve bun

trollü otoma

t projeler u

çinde akars

erine getirem

eristiği, rez

akımı-rezer

dağılımını

yalnızca ölü

dana gelme

l Müdürlüğü

ütler yapılm

değişime uğ

açısından

denlerle per

sı bir durum

dipsavak

nedeniyle

sorun tespit

a yapıların

a barajda

azalmanın b

ğı ve mans

eya mansap

rler alınmal

normal su se

ndeki azalm

a bağlı ola

atik ölçüm

ygulanmalı

sular tarafın

meyecek d

zervuar işle

rvuar kapas

etkileyen

ü hacimde

ektedir. İşl

ü faaliyetler

malı ve sö

rayan rezer

rezervuar

riyodik olara

mun oluşma

ve diğer

fonksiyonl

t edildiğinde

ın inşası iç

ayrılan taş

barajın öngö

sap koşulla

pta taşkın ko

ıdır.

eviyesi ile m

ma nedeniy

arak dolusa

yapılabilec

ve buna b

ndan taşına

uruma gelm

etim tarzı,

sitesi arasın

n faktörle

değil aktif

letilmekte

ri kapsamın

öz konusu

rvuarın yen

sedimanta

ak yapılmal

ası halinde

su alma

larını yeri

e su alma

çin gerekli

şkın kontrol

örülen taşk

arına etkis

ontrolüne y

maksimum

yle projede

avak kapas

32

cek modern

bağlı olarak

n sediment

mektedirler.

sediment-

ndaki oran,

er olarak

hacimlerde

olan baraj

nda 5 veya

etütler ile

ni batimetrik

asyonu ve

ı ve gerekli

rezervuarın

yapılarının

ne getirip

yapılarının

çalışmalar

l hacminde

kın kontrolü

i izlenmeli,

yönelik ilave

su seviyesi

öngörülen

sitesinin ne

2

n

k

t

.

-

,

k

e

j

a

e

k

e

i

n

n

p

n

r

e

ü

,

e

i

n

e

BARA

4.3.4

4.3.4

1.

AJ EMNİYETİ

de

ma

Ya

mik

yap

4 İşletme

4.1 Baraj G

Su kay

depola

artırma

teknikle

karar v

uzaktan

çalışma

büyüklü

kontrol

işbirliği

program

gereks

sağlaya

savakla

İşletme

program

gerekli

Taşkın

işletme

alındıkt

dipsava

sonrad

kapağı

bulund

Barajlar Ko

rece aşıldı

ansap koşul

aşlanan ba

ktarının be

pılması sağ

Çalışmalar

Gölü (Reze

naklarının s

ma tesisler

aktadır. Hav

erin kullanım

verme ve s

n algılama

alarından

üklerinin re

ü, yerine g

ile işletme

mlarında ta

inimlere b

acak şekilde

anmasını s

e ve Bakım

mları ise B

veriler ilgili

gibi doğa

e programla

tan sonra

aktan su b

an telafisi m

imal ediler

urulmalıdır.

ongresi – Ek

ığının bara

llarının irde

arajların ar

elirlenerek

ğlanmalıdır.

rı

rvuar)

sabit kalmas

rinin işletme

vza bazında

mını zorunlu

imülasyon

(kar derinli

yararlanıla

ezervuar ha

göre günlük

e programl

aşkın kontro

ağlı olarak

e olmalı ve

sağlayacak

m Dairesi M

Bölge Ünite

Bölge Müd

al olaylarda

arı revize e

ilgili birim

bırakılmalıd

mümkün olm

rek dış etkil

kim 2012

aj emniyeti

lenmesi sağ

rkasında b

olası baraj

sına karşın

eye alınma

a rezervuarl

u kılmaktad

konularında

iği, seviye,

arak taşkı

avzası ve

k-saatlik zam

ları hazırla

olü, planlan

k maksimu

suyun dolu

şekilde, ç

Merkez Ünit

elerince haz

dürlüğü tara

a merkez v

edilebilmeli,

mlerin habe

dır. Kapaklı

mayacak ola

lerden koru

açısından

ğlanmalıdır

iriken su

j yıkılma a

, artan gere

ası hidrolojik

ların geniş

dır. Bu nede

a yeni tekn

yağış, vb.

n debileri

rezervuara

man aralıkl

anarak yürü

nmış sulam

um enerji

usavaktan a

çok amaçlı

telerince, s

zırlanmalıdı

fından temi

ve taşra te

mansapta

erdar edilm

dolusavak

aylarla karş

unmak sure

takip edi

.

ve sedime

analizlerinin

eksinimi kar

k işletme ç

açılımı, işle

enle veri top

nolojilerin sa

) ve Coğra

i ile olu

a etkileri b

arıyla, mer

ütülmelidir.

ma, içme su

üretimi v

atılmamasın

ı barajların

sulama ama

r. İşletme

n edilmelidi

eşkilatlarının

gerekli uy

mesini takib

klarda mey

ılaşılmamas

tiyle dolusa

lmesi ve m

ent hacmin

n bu verile

rşılayan değ

çalışmaların

etme aşama

plama, değ

ağladığı yö

afi Bilgi Sist

uşum zam

belirlenmeli

rkez ve taş

Hazırlanac

uyu, enerji

ve taşkın

nı veya en a

n işletme p

açlı barajla

programlar

ir.

n işbirliğine

yarı, ikaz v

ben dolus

ydana gele

sı için bir ad

avakta kulla

33

memba ve

nin gerçek

er ışığında

ğişik amaçlı

nın önemini

asında yeni

erlendirme,

öntemler ile

temi (CBS)

manları ve

ve taşkın

şra üniteleri

cak işletme

üretimi vb.

kontrolünü

az miktarda

programları

arın işletme

ına yönelik

e gidilmeli,

ve önlemler

avak veya

ebilecek ve

det batardo

anıma hazır

3

e

k

a

ı

i

i

,

e

)

e

n

i

e

.

ü

a

ı

e

k

,

r

a

e

o

r

BARA

4.3.4

4.3.4

1.

AJ EMNİYETİ

4.1.1 Su A

Yatay

herhan

açılıp k

- A

v

y

- T

k

- T

b

e

a

k

4.1.2 Tehli

Açma:

boru do

kapatılm

gösterg

beklene

ayar ve

Kapatm

borunu

kapatm

açık ve

mekan

simidi e

motoru

panosu

sağlanm

Barajlar Ko

lma Ağzı

ve düşey ı

gi bir nede

kapatılması

Ambardaki k

vasıtasıyla

yerleştirilme

Tehlike ve

kapatılarak,

Tehlike ve ta

bulunan su

eşit basınç

alınmalı ve

koruma altın

ke Vanasın

Ayar ve dip

olduktan ve

malı; Tehli

gesinde bu

erek by-pas

e dipsavak v

ma: Tehlike

n by-pass

ma butonuna

e kapalı du

ik ise elektr

el ile döndü

ile kuma

unda bulu

malı, tam aç

ongresi – Ek

zgaralardan

enle su alm

aşağıda be

kapak, vinç

su alma a

lidir.

tamir kap

cebri boru,

amir kapağı

ve hava va

sağlandığın

sal ile kıy

na alınmalıd

nın (Kelebe

psavak van

e hava boru

ke vanasın

lunan “Tam

ss vanası k

vanasından

e Vanası ka

ve havalan

a basılarak

urumları dış

rik motoru i

ürülerek van

ndada ise

nan açma

çma-kapam

kim 2012

n oluşan s

ma ağzının

elirtildiği gib

çle alınarak

ağzına getir

pağı ile ka

yukarıda ve

ını su alma

anaları açıla

nda, yine s

yıya, orada

dır.

ek Vana) Aç

ası kapatıla

usundan (k

nın tam aç

m Açık” li

kapatılmalıd

n su alınmam

patılmadan

ndırma vana

k, tam kapa

şında çalışt

le ilişkiyi ke

nanın konu

, kol “Ele

a-kapama

ma konumla

u alma ağz

kapatılmas

i yapılmalıd

daha önce

rilerek, kap

apatılmadan

erilen kural

yapısından

arak tünel s

sal üzerinde

an da amb

çma-Kapat

arak, hava v

kabarcıksız)

çma yönün

miti çalıştır

dır. Tehlike

malı ve boş

önce ayar

aları da kul

lı konuma

ırılmamalıd

esen kolu “E

umu gösterg

ektrik” kon

butonlarına

rında motor

zı devamlı

sı gerektiğin

dır:

e gölde haz

pak yuvasın

n önce, di

lara göre su

n çıkartmak

su ile doldu

eki vinç ile

bara götürü

tılması

ve by-pass v

) su çıktıkta

ndeki buton

rılmalı ve v

(Kelebek)

altma yapıl

vanası kap

llanılarak su

gelmesi be

ır. Tehlike

El” konumu

geden kontr

numuna ge

a basılara

run durmas

açık tutulm

nde tehlike

zırlanan mo

na dalgıç

ipsavak çı

u ile dolduru

için, kapağ

urulmalı, he

tehlike kap

ülerek, bak

vanası açıla

an sonra h

nuna basıla

vananın tam

vanası açı

mamalıdır.

patılmalı; tün

u ile dolma

eklenmelidir

vanasının

una getirilm

rol edilmelid

etirilmeli ve

ak vananın

sı beklenme

34

malı ancak,

e kapağının

ontaj salına

yardımı ile

kış vanası

ulmalıdır.

ın üzerinde

er iki tarafta

pağı yukarı

kımı yapılıp

acak; Cebri

ava vanası

arak, vana

m açılması

k olmadan,

nel ve cebri

ası ve vana

. Vana tam

kumandası

meli ve vana

dir. Elektrik

e kumanda

n hareketi

elidir.

4

,

n

a

e

ı

e

a

ı

p

i

ı

a

ı

,

i

a

m

ı

a

k

a

i

BARA

4.3.4

4.3.4

4.3.4

4.3.4

1.

AJ EMNİYETİ

4.2 Sulama

Tehlike

miktarı

gerektiğ

4.3 Dipsav

Baraj

zaman

miktard

kumand

kumand

boşaltıl

boşaltm

4.4 Havala

Yeryüz

alaşıml

daimi t

sızıntıla

düşürü

olarak d

doğal o

vanasın

4.5 Ölçüm

Barajla

kalıp k

projele

gözlem

nedenle

gözlem

değerle

belirlen

ölçümle

Dosyal

Barajlar Ko

a Ayar Van

e vanası yu

na göre va

ği kadar aç

vak (Boşalt

gölünden

larda boşal

da açılıp-ka

dası Elle/E

dasında

lmasında ce

ma yapılmal

andırma Sis

zünde bulu

lar zamanla

teçhizatların

arın önlenm

lmesi gerek

devreye gir

olarak yapıl

na yakın me

Tesisleri

arın yapım v

kalmadıkları

ndirilecek b

m sonuçları

e baraj tem

mlerin periyo

endirmesine

nmelidir. B

ere devam

larında muh

ongresi – Ek

nasının Açı

ukarıda beli

ana üzerind

ılarak alınm

tma) Vanas

su tahliye

ltma vanas

apatılarak a

Elektrikle is

belirtilen

ebri boru d

lıdır.

stemi

nan ve ge

a korozyon

nın korozyo

mesi, tünel

kmektedir.

rip çıkacak h

masını sağ

esafede uyg

ve işletme s

nın izlenme

barajlar için

analiz ve

meli, gövde

otları (günlü

e bağlı olar

una bağlı

edilmeli ve

hafaza edilm

kim 2012

ılması

irtildiği gibi

deki gösterg

malı ve sulam

sının İşletil

esi, tünel

sı, Ek-3’de

ayarlanmalı

se yukarıd

prensiplere

deşarj vanas

enellikle çe

na uğrarlar.

ona karşı

l içerisinde

Bu nedenle

havalandırm

ğlamak için

gun çapta h

sürecinde pr

esi, gerekli

bilgi birikim

e değerlend

ve çevres

ük, aylık, 3

rak uzman

olarak ba

e alınan so

melidir.

açıldıktan

gelerden ko

ma işlemi b

mesi

ve cebri

belirtilen p

dır. Sulam

a verilen

e göre

sı ile haval

elik başta

Bu neden

korunması

eki nispi ne

e, tünellere

ma sistemle

maksadıyla

havalandırm

rojelerinde

i önlemlerin

mi sağlanm

dirmeleri b

ine yerleşti

3 aylık, 6 a

elemanlard

arajın işlet

onuçlar der

sonra sula

ontrol ediler

ittikten sonr

borunun b

rensipler do

a ayar ve

tehlike van

yapılmalıd

andırma va

olmak üze

nle nemli or

önemlidir.

em oranını

periyodik a

eri yerleştiril

a mümkün

ma deliği (şa

öngörülen e

n zamanınd

ması açısınd

üyük önem

rilen ölçüm

aylık ve yıll

an oluşaca

tmeye alın

rlenerek Ba

ama suyu, g

rek ve sula

ra vana kap

boşaltılmas

oğrultusund

boşaltma

nasının Ell

ır. Cebri

anası berab

ere, metalle

rtamda bul

Cebri boru

ın %30-%4

aralıklarla v

meli; havala

olması hali

aftı) açılmal

emniyet sın

da alınmas

dan, ölçüm

m arz etme

m aletlerinde

ık olarak) b

ak bir heyet

nmasından

araj Emniye

35

gereksinme

ama vanası

patılmalıdır.

sı gerektiği

da istenilen

vanalarının

le/Elektrikle

borunun

ber açılarak

er ve bazı

unan baraj

u tünelinde

40 civarına

ve otomatik

andırmanın

nde tehlike

ıdır.

nırları içinde

ı ve ileride

tesisleri ve

ektedir. Bu

en alınacak

barajın risk

t tarafından

sonra bu

eti Çalışma

5

e

ı

i

n

n

e

n

k

ı

j

e

a

k

n

e

e

e

e

u

k

k

n

u

a

BARA

4.3.5

4.3.5

4.3.5

4.3.6

1.

AJ EMNİYETİ

5 Bakım v

Tesisle

herhan

tesisler

projele

5.1 Baraj İ

Tek ve

içerece

hazırla

Rezerv

İşleri M

Genel M

5.1.1 Tesis

Baraj ü

Teknisy

haftalık

tesisler

Heyetle

Tesis M

hazırla

Barajla

6 Arazi De

Baraj E

barajla

olmayıp

söz ko

görüne

herhan

gözden

kriterle

hiç bir b

Barajlar Ko

ve Onarım Ç

erin en uygu

gi bir arız

rde çeşitli

rine uygun

şletme ve

e çok ama

ek şekilde y

nmalı ve Ba

vuar İşletme

Merkez Ünit

Müdürlüğü

slerin Muay

üniteleri ve

yeni, Rasat

k, aylık, altı

ri, tesisin

erince her

Muayene F

nmalıdır. B

arın Genel E

enetimleri

Emniyeti Ça

rda yapılm

p, çevresel

nusu denet

en bir barajı

gi bir baraj

n kaçan ba

rini sağlayıp

baraj, proje

ongresi – Ek

Çalışmalar

un işletme d

zanın mey

etkenlerin

olarak gide

Bakım Tali

açlı barajlar

yüklenici/yü

araj Emniye

e Programl

telerince, s

önerileri do

yenesi

daimi teçh

tçı ve Hidro

aylık, yıllık

özelliklerin

yıl muayen

Föyü, bakım

Baraj ünitele

Emniyet Rap

alışma Prog

ması gereke

faktörler v

timlerin per

n ilerideki b

için tam a

zı aksaklık

p sağlamad

lendirilmesi

kim 2012

rı

düzeyinde fo

dana gelm

meydana

rilmesi ama

imatlarının

rın İşletme

ükleniciler ta

eti Çalışma

arı; barajın

sulama ama

oğrultusunda

izatın durum

olog Yardım

periyodik m

ne göre

ne edilmeli,

m onarım ge

eri ve daim

porunda be

gramının b

en arazi d

ve yükleme

riyodik olara

bir tarihte de

anlamıyla em

lar her zam

dığını kontro

i sırasında d

onksiyonun

mesini bekl

getirdiği ha

acıyla yapıla

Hazırlanm

ve Bakım

arafından,

Dosyasında

n çok amaç

açlı olması

a DSİ’nin B

mu İşletme

mcısı ve İş

muayeneler

uzman e

bakım ona

ereksinimi o

mi teçhizat

lirtilen husu

ir diğer bas

enetimlerid

e koşulların

ak yapılmas

e emniyetli

mniyetlidir d

man olasıdı

ol etmek mü

dikkate alın

u sürdürebi

emeden y

asar ve bo

an çalışmala

ması

m Talimatı,

baraj işletm

a muhafaza

çlı olması d

durumunda

ölge Ünitele

ve Bakım

letme Bakı

le belirlenm

lemanlarda

arım gereks

olanlar için

ın muayen

uslara göre

samağı da

ir. Barajlar

ın değişimi

sı gereklidir

olacağı gar

denmesi mü

r. Barajın s

ümkündür. A

nan yükleme

ilmesi amac

yapılan çal

ozulmaların

ardır.

barajın he

meye açılm

a edilmelidir

durumunda

a ise Devle

erince hazır

personelin

m Mühend

melidir. Ayrıc

an oluşan

sinimi olma

ise Muaye

nesi, İşletm

yapılmalıdı

envantere

rın perform

ine bağlı o

r. Bugün em

ranti edilem

ümkün değ

sadece bel

Ayrıca, hem

e durumları

36

cıyla tesiste

ışmalar ile

uygulama

er ünitesini

madan önce

r.

Devlet Su

et Su İşleri

rlanacaktır.

ce (İşletme

isi) günlük,

ca, baraj ve

Muayene

ayanlar için

ene Raporu

eye Açılan

r.

kayıtlı tüm

mansı statik

olduğundan,

mniyetli gibi

ez. Esasen

ğildir, çünkü

irli emniyet

men hemen

nın tümünü

6

e

e

a

i

e

u

i

e

,

e

e

n

u

n

m

k

,

i

n

ü

t

n

ü

BARA

4.3.6

4.3.6

4.3.6

4.3.6

4.3.7

1.

AJ EMNİYETİ

yaşama

Yapım

hale ge

Arazi d

aralıkla

6.1 Periyo

Baraj

görevle

periyot

6.2 Ara De

Tesisin

Heyetle

hazırla

Onarım

6.3 Özel D

Konusu

sabotaj

6.4 Uzman

En deta

ilgili diğ

tarafınd

kayıtlar

yapım

zayıflık

sırasınd

her 5 y

7 Değerle

Baraj E

verilerin

Barajlar Ko

adığı sürec

malzemele

elecek bazı

denetimleri

arında yapıl

dik Denetim

üniteleri ve

endirilecek

larla yapılm

enetimler

n özelliklerin

erince her

nacak olan

m Programın

Denetimler

unda uzma

j gibi müdah

nlar Denetim

aylı ve en k

ğer mühend

dan gerçek

rı incelenm

yıllarındak

klar tespit e

da özellikle

ılda bir tekr

ndirme ve

Emniyeti Ça

n değerlen

ongresi – Ek

ce tam anla

erinin zaman

içsel zayıflı

EK-3’de Ko

malıdır.

mler

e daimi te

işletme ve

malıdır.

ne göre, ko

yıl düzen

n Muayene

na alınması

an, deneyim

halesi aciliy

mi

kapsamlı ola

dislik branşla

kleştirilmelid

meli ve gün

i eski şart

edilmelidir.

mekanik e

rarlanacaktı

Analizlerin

alışma Prog

dirilmesidir

kim 2012

amıyla bara

nla aşınmas

ık noktaların

ontrol Çizel

eçhizatlarla

bakım per

onusunda uz

nli olarak

e Raporları

sağlanmal

mli elemanl

yet arz eden

an denetiml

arından gel

dir. Barajın

ncel baraj

lardan kay

Barajın tü

kipmanın ç

r tekrarlanm

n Yapılmas

gramının en

. Değerlen

aj emniyeti

sı ve ancak

nın oluşmas

lgesinde be

ilgili mua

rsonelince g

zman tekni

yapılmalıd

ında detay

ı ve yılı içer

ardan oluş

n olaylardan

lerdir. Gene

en kişilerin

projesi, ya

mühendisli

ynaklanmış

m bölümler

alışabilirliği

malıdır.

sı

önemli bas

dirme işlem

açısından

k uzun zama

sı muhteme

elirtilen birim

ayeneler B

günlük, haf

k elemanla

ır. Bu inc

ları verilen

risinde tama

şan komisyo

n sonra yap

el olarak inş

katılımıyla

apım aşam

ği teknoloj

olabilecek

rinde yapıla

test edilme

samaklarınd

minin amac

test edilmiş

an sonra gö

eldir.

mlerce, işa

Bölge Müdü

ftalık, 3 ayl

ardan oluşa

celemeler

n işlerin yı

amlanmalıd

onca, depr

pılmalıdır.

şaat, makin

oluşan bir u

maları ve tü

isiyle karşı

mevcut y

an detaylı i

eli ve bu tür

dan biri de

cı, barajın

37

ş sayılmaz.

özle görülür

retli okuma

ürlüklerince

lık, 6 aylık,

n Muayene

sonucunda

llık Bakım-

dır.

rem, taşkın

e, jeoloji ve

uzman ekip

üm geçmiş

ılaştırılarak,

a da olası

incelemeler

r denetimler

elde edilen

yapısal ve

7

.

r

a

e

,

e

a

-

n

e

p

ş

,

ı

r

r

n

e

BARA

1.

AJ EMNİYETİ

işlevse

Bunun

P

Y

İş

B

G

(Hidrolo

Birinci

kabulle

aşağıda

B

P

te

m

P

y

Eğer b

olmazs

İkinci fa

ve tes

yapıldığ

kullanıl

oluştur

tanımla

varlığı

önlemle

yapısal

Barajlar Ko

l emniyetin

için öncelik

Proje ve proj

Yapım teknik

şletme kayıt

Barajın mev

Gerekli görü

ojik, hidrolik

faz analizle

erle analiz g

aki durumla

Barajın emn

Problemler

edbirler alın

mevcut seviy

Problemleri

yapılmalıdır.

irinci faz an

sa, ikinci faz

az analiz, ç

stlerden alı

ğı haliyle (a

mış olan y

ur. Eğer a

anamazsa,

belirtilerek

ere ilişkin

l olmayan ö

ongresi – Ek

nin tespiti

kle;

je kriterleri

kleri ve mal

tları değerle

cut durumd

len analizle

k, jeolojik, je

erde, deneti

girdisi olara

ara karşılık g

iyetini tehdi

tanımlanmı

nmalıdır (

yenin indiril

daha iyi

naliz netices

z analiz yap

çok daha tit

nan gerçe

as-built) ilg

yapı malzem

analiz netic

periyodik

k önlem a

bütün alte

önlemlerin t

kim 2012

amacı ile,

gözden geç

lzemeleri in

endirilmeli,

daki davranı

er yapılmalıd

eoteknik, sis

mler sonuc

k değerlend

gelen tespit

it eden herh

ştır, kalıcı

rezervuar

mesi gibi),

tanımlaya

sinde alına

pılacaktır.

tiz ve detay

ek sonuçla

gili tüm araz

melerinin ö

cesinde her

ölçümlere

alınması g

ernatifler ar

tümünü kap

uzmanlar

çirilmeli,

celenmeli,

ışları incele

dır.

smik ve yap

unda elde e

dirmeye alı

tler

hangi bir un

bir çözüm

su seviyes

abilmek için

n önlemler

ylı bir çalışm

r kullanılar

zi kayıtları,

özellikleri ik

rhangi bir

devam ed

gerektiğine

raştırılmalı

psamasına

denetimini

nmeli,

pısal analizl

edilmiş olan

nmalı ve bu

sur bulunm

bulununca

sine sınırla

n ilave ar

aksaklıklar

madan oluş

rak gerçek

laboratuva

inci faz an

aksaklık te

dilmeli, aks

işaret edi

ve alternat

dikkat edil

takiben y

er)

n mevcut ve

u analizler

mamaktadır.

aya kadar

ma getirilm

raştırma v

rı çözümlem

maktadır ve

kleştirilmelid

ar deney so

nalizin teme

espit edilem

si takdirde

ilmelidir. A

tiflerin yap

melidir. Bu

38

yapılmalıdır.

eriler, çeşitli

neticesinde

geçici bazı

mesi ya da

ve çalışma

meye yeterli

e araştırma

dir. Barajın

onuçları ve

el girdilerini

mez ya da

aksaklığın

Alınabilecek

ısal ya da

çerçevede

8

.

i

e

ı

a

a

i

a

n

e

i

a

n

k

a

e

BARA

4.3.8

4.3.9

1.

AJ EMNİYETİ

yapılac

birkaçın

D

Ü

İl

B

P

s

d

k

Y

h

u

Ayrıca,

halinde

8 Taşkın S

Barajda

durumu

belirtile

9 Acil Eyle

İşletme

belirlen

mansa

hazırla

Baraj iş

grubun

uygulan

mansa

doğrult

Barajlar Ko

cak rehabil

nı kapsama

Dolusavak k

Üstten aşma

ave baraj ö

Barajda ve t

Paket bilg

enaryoların

derinliği, can

kayıpların be

Yıkılma sen

haberleşme

uygulanmas

alınmasına

e Baraj Emn

Sırasında Y

a herhangi

unda oluşac

en hususlara

em Planı

e aşamasın

nerek, her

pta yaratac

nmalıdır.

şletmeye ge

da buluna

nacak yıkılm

ptaki etkile

usunda Bö

ongresi – Ek

itasyon ça

alıdır;

kapasitelerin

a olasılığına

ölçüm tesisle

emelde çeş

isayar pr

na bağlı olar

n kaybı, alt

elirlenmesi,

aryolarına

sistemlerin

ı) ve erken

a karar veri

niyeti Çalışm

Yapılacak Ç

bir sebep

cak taşkınd

a uyulacakt

nda izlene

bir şekle

cağı etki de

eçmeden ön

an barajla

ma senaryo

eri dikkate

ölge Taşkın

kim 2012

alışmaları a

nin artırılma

a karşı bara

erinin yerleş

şitli iyileştirm

rogramlarını

rak yıkılma

t yapı ile ta

göre Acil E

nin kurulma

uyarı sistem

ilen iyileştir

ma Dosyası

Çalışmalar

pten dolayı

an korunma

tır.

cek olan

işaret eden

eğerlendirilm

nce mansap

rın paket

olarına bağ

alınarak,

n Planları h

aşağıda be

ası,

jın yükseltil

ştirilmesi,

me çalışmal

ın kullanı

sonucu olu

arım alanı v

Eylem Plan

ası, bölge

mlerinin gel

ici önlemler

ında muhafa

ı meydana

ak için DSİ

her bir ba

n belirtiler

meli ve bu

p şartları itib

bilgisayar

ğlı olarak, y

DSİ Taşkı

hazırlanmal

elirtilen hus

mesi,

arının yapıl

mı ile u

uşacak taşk

ve sanayi t

larının orta

taşkın plan

iştirmesi.

r uygulamay

aza edilmel

gelmesi m

Taşkından

araj için o

tanımlanm

nlara uygu

barıyla çok

r program

yıkılma sonu

ndan Koru

ı, yasalara

suslardan

lması,

uygulanaca

kının mansa

tesisleri gib

aya konmas

nının hazırl

ya konulara

lidir.

muhtemel

Korunma T

olası yıkılm

malı, olası y

n Acil Eyle

yüksek ve

larının ku

ucu oluşac

unma Talim

göre İmar

39

bir ya da

k yıkılma

aptaki seyri,

bi ekonomik

sı (uyarı ve

lanması ve

ak bir rapor

bir yıkılma

Talimatında

ma şekilleri

yıkılmaların

em Planları

yüksek risk

llanımı ile

ak taşkının

matı ilkeleri

r, İskan ve

9

a

a

,

k

e

e

r

a

a

i

n

ı

k

e

n

i

e

BARA

4.3.1

4.3.1

4.3.1

1.

AJ EMNİYETİ

sabit t

müdah

(debile

mahalle

ve yata

işletme

kurulma

Taşkın

akarsu

dikkate

Erken

yararla

10 Doküma

10.1 Baraj E

Baraj E

işlem

hazırla

için ay

edilmel

Hazırla

belirlen

yerleşim

Potans

neden

sınıflan

yansıtm

riskin b

10.2 Baraj E

Baraj e

Çalışm

projele

dosyala

Barajlar Ko

tesislerin y

alelerin ön

re bağlı ola

er Bölge Ta

aklarında ku

e merkezler

alıdır

olayının ön

havzaların

e alınarak U

Uyarı Siste

nılmalıdır.

antasyon

Envanterle

Emniyeti Ça

her bir b

nmasıdır. B

yrı ayrı d

lidir.

anacak en

nmesine ya

m yerlerinde

siyel Risk S

olmaması

ndırmanın,

madığı, sad

bir gösterges

Emniyeti Ç

envanterleri

ma Dosyası

ndirilmesi, y

arda toplan

ongresi – Ek

apılmasına

nlenmesi m

arak) su a

aşkın Planla

urulan rasat

ri arasında

nceden öğr

da ya da ak

Uzaktan Al

emi kurulma

rinin Hazır

alışma Pro

baraja ait

Bunun için e

oldurularak

nvanter bi

rdımcı olac

e can ve m

Sınıflandırm

açısından

hiç bir zam

dece mans

si olduğu ge

alışma Dos

nin hazırlan

ı hazırlanm

yapımı ve p

narak bir

kim 2012

izin verilm

maksadıyla

ltında kalac

arında göste

t istasyonla

telli, telsiz

renilmesi ya

karsular üze

gılama ve

ası için tekl

lanması

ogramının u

temel tek

ekte verilen

k Baraj Em

lgileri, he

cak ve hem

mal kaybına

masının yap

burada ifad

man barajın

sabındaki y

erçeğidir.

syalarının h

nmasını tak

malı, ilgili

peformansı

araya geti

meyen, taş

gerekli gir

cak ve/vey

erilmelidir. A

arı ile barajl

z, etkili ve

a da kestiril

erinde taşk

Coğrafi Bi

ifte bulunu

uygulaması

knik bilgile

n Baraj Em

mniyeti Ça

m progra

m de yıkılm

yol açacak

ılmasını sa

de edilmes

n performa

yerleşim ye

hazırlanma

kiben, yine

baraja ait

na ilişkin h

rilmelidir. B

şkın sınırla

işimler yap

a öncelikle

Ayrıca, söz

arın bağlı b

modern bi

mesi zorun

ının önemi

lgi Sistemle

lmalı ve tek

sırasında

rin kayded

niyeti Bilgi

alışma Dos

ma dahil

maları halind

k potansiyel

ğlayacaktır

i gereken ö

ansını ya d

rleri için o

ası

her baraja

tüm enva

er türlü do

Böylece, b

rı belirlene

pılmalı, taş

e boşaltılaca

z konusu ak

bulunduğu ş

ir haberleş

lu görülen d

ve havzanı

erinden ya

knolojik gel

yapılması g

dildiği bir

Formları h

osyalarında

edilecek

de mansap

le sahip he

r. Yanlış an

önemli hus

da emniyet

oluşturduğu

ait bir Bar

anter bilgile

küman ve

barajla ilgili

40

en alanlara

kın anında

ak meskun

karsu havza

şube ya da

me sistemi

durumlarda

n özellikleri

rarlanılarak

lişmelerden

gereken ilk

envanterin

er bir baraj

muhafaza

barajların

pta bulunan

r baraj için,

nlaşılmalara

us; yapılan

durumunu

potansiyel

raj Emniyeti

eri, barajın

kayıtlar, bu

yapılacak

0

a

a

n

a

a

i

a

i

k

n

k

n

j

a

n

n

,

a

n

u

l

i

n

u

k

BARA

1.

AJ EMNİYETİ

incelem

önemli

Emniye

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

Barajlar Ko

me ve değe

bir kaynak

et dosyasınd

Baraj Em

Planlama

Temel ara

Kati proje

İnşaat Ka

Proje Rev

Her türlü

Sızma ve

Malzeme

. Temel ve

. Baraj daim

. İşletme ve

. Model de

. İnşaat aş

. Bölgesel j

. Projede ö

. Sismik an

. Yer altı su

. Bölge taş

. Önemli on

ongresi – Ek

erlendirmele

sağlanmış

da bulunaca

niyeti Bilgi F

a Raporu

aştırma son

e ve Raporla

ayıtları

vizyonları ve

laboratuvar

e drenaj ana

bilgileri (To

gövde otur

mi teçhizatı

e bakım tali

ney raporla

amasında ç

jeoloji (Bara

öngörülen b

nalizler

u seviyesini

şkın planı

narımlara a

kim 2012

er sırasında

olacaktır.

ak doküma

Formu

nuçları

ar

e Nedenler

r test sonuç

alizleri

oprak, agreg

rma analizle

na ait dokü

imatları

arı

çekilen her

aj yeri ve ci

baraj ölçüm

in durumun

ait proje ve r

a görev ala

nlar şunlard

i

çları

ga, beton, r

eri

man

türlü resim

varı)

aletlerine a

a ait bilgiler

raporlar

acak mühen

dır;

riprap vb.)

ve tutulan k

it bilgiler

r (Baraj dolm

ndis ve uz

kayıtlar

madan önc

41

manlar için

e ve sonra)

n

)

BARA

5

5.1

1.

AJ EMNİYETİ

YÖNET

Baraj e

veya b

seviyey

aşama

duyulac

ilişkin g

-

-

tarafınd

DSİ Ge

Planlama

Baraj p

aşamas

yürütül

taşkın

hacmi,

kriterle

uygulan

Acil Ey

Büyük

aşamas

fotoğra

alanı

Barajlar Ko

TİM ORGAN

emniyetini t

bütün önlem

ye indirilme

larında, b

cak tüm ça

gerekli koord

DSİ Gene

İlgili G

Baraj

Baraj

Baraj

DSİ Taşra

İlgili B

İlgili B

Baraj

Baraj

dan yürütül

enel Müdürl

a Aşaması S

projelerinin

sında, hid

mekte ve/v

analizi, taş

dipsavak

rin yanınd

nmalıdır. D

lem Planı h

su yapıları

sında; yap

afları, yeralt

ve çevres

ongresi – Ek

NİZASYON

tehdit edece

mlere rağm

esi amacıyl

araj emniy

lışmalar ile

dinasyonun

el Müdürlük

Genel Müdü

jlar ve HES

jlar ve HES

j Emniyeti v

a Teşkilatı b

Bölge Müdü

Bölge Müdü

jlar ve HES

j Emniyeti v

ecektir. Bu

ük ile Bölge

Sorumluluk

teknik ve e

drolojik etü

veya DSİ ta

şkın ötelem

hesaplarına

da yeni te

iğer taraftan

hazırlanmalı

nın planlan

pı yerinin t

ı suyu araş

inin genel

kim 2012

NU

ek boyuttak

men oluşma

a; planlam

yeti progra

bu rehberd

n sağlanmas

k Teşkilatı b

ür Yardımcı

S Dairesi Ba

S Dairesi Ba

ve Ölçüm Te

bünyesinde

ürü

ür Yardımcı

S Şube Müd

ve Ölçüm Te

rehberde

e Müdürlükl

kları

ekonomik y

ütler ve

arafından k

me ve dolu

a ilişkin ya

eknik ve

n, işletme a

ıdır.

nması sıras

topografik

ştırmaları, s

jeoloji h

ki olayların

ası halinde

a, projelen

amlarının

de belirtilen

sı çalışmala

ünyesinde;

ısı

aşkanı

aşkan Yardı

esisleri Şub

e;

sı

ürü

esisleri Baş

belirtilen te

erinin ilgili b

yönden yap

mühendisli

kontrol edil

usavak kap

apılan çalış

teknolojik

aşamasında

sında DSİ v

haritaları, b

sondaj sism

aritasının

meydana

e olabilecek

dirme, inşa

geliştirilme

n teknik kon

arı;

mcısı

be Müdürlüğ

ş Mühendisl

eknik konula

birimleri sor

ılabilirliğinin

k çalışma

mektedir. B

asitesi, rez

şmalar, me

gelişmeler

a izlenecek

ve/veya öze

bölgesel je

mik vb. veril

hazırlanma

gelmesinin

k zararların

aat, işletme

esine yöne

nuların uygu

ğü

liği

arın uygula

rumlu olaca

n belirlendiğ

aları DSİ

Bu aşamad

zervuar taş

evcut uygu

r de taki

olan her b

el sektör ö

eolojik harit

erin derlen

ası, kaya

42

önlenmesi

n minimum

e ve bakım

elik ihtiyaç

ulanmasına

anmasından

ktır.

ği planlama

tarafından

da hidroloji,

şkın kontrol

lamalar ve

p edilerek

ir baraj için

n inceleme

talar, hava

mesi, proje

birimlerinin

2

i

m

m

ç

a

n

a

n

,

l

e

k

n

e

a

e

n

BARA

5.2

1.

AJ EMNİYETİ

tanımla

molozu

ve deb

çevresi

yönden

Planlam

belirlen

yerlerd

üzerind

şekilde

önerile

karakte

DSİ Je

yürütüle

Su yap

belirtile

Projelend

Projele

projele

(oturma

şekilde

Tasarım

yukarıd

baraj

alınaca

yerleşti

Raporu

yapılma

çalışma

kullanıl

hazırla

daha ö

gereke

yeniden

Barajlar Ko

anarak, fizik

u ve alüvyo

isi belirlene

inde doğal

n sorun ve ç

ma aşamas

nmesi amac

e jeofizik ar

de laboratuv

e tespit edilm

rini belirte

eristiklerinde

eoteknik Hi

ecektir.

pılarında je

en esaslar d

dirme Aşam

endirme s

ndirmenin d

a, sızma, g

e açıklanara

m Kriterleri

da adı geçe

ölçüm alet

ak proje a

irilecek ölç

unda belirle

ası ile, ge

alar da proj

acak para

nmasından

önce planla

n değişikli

n değerlend

ongresi – Ek

ksel ve yap

n kalınlığı,

erek kaynak

yapı malz

çözüm yolla

sında özellik

cıyla temel

raştırmalar

var deneyle

melidir. Ayr

en raporu

e değişiklik

zmetler ve

eoteknikle

dahilinde ya

ması Sorum

ırasında

dayandırıld

gerilme, sta

ak bir Proje

Raporu ay

en analizler

tlerinden a

aşaması k

çüm aletleri

enmiş olan

erekmesi h

jeci tarafınd

metrelerin

da sorum

ma aşamas

kler, işletm

dirilecek değ

kim 2012

pısal özelli

niteliği ve s

kların kotlar

zemeleri ar

arı belirtilme

kle göl alan

l jeoloji ha

yapılmalı, a

eri yapılarak

rıca, jeotek

n hazırlan

söz konus

YAS Dair

ilgili çalışm

pılacaktır.

mlulukları

kullanılacak

ığı kriterler

abilite ve d

Tasarım K

yrıca, temel

re veri teşk

alınacak so

kriterlerini d

inden elde

kriterler çe

halinde al

dan yürütül

belirlendiğ

ludur. Proje

sında hazır

me aşamas

ğerlendirilm

klerinin bel

sızdırmazlık

rı ve yerleri

raştırılarak,

elidir.

nından yan

aritası, teme

arazi çalışm

k sonuçları

nik yönden

nması, ke

su ise buna

resi Başkan

malar; DSİ

k yöntem

, bu kriterle

inamik ana

Kriterleri Ra

jeolojisi ve

kil edecek t

onuçların d

de içerme

edilecek

erçevesinde

ınacak ön

melidir. Pr

i Sismik R

edeki muht

rlanmış olan

sına geçilm

meli ve Acil E

lirlenmesi,

k durumu ile

belirlenmel

hazırlanac

vadilere ka

el sondajla

maları sırası

ile birlikte p

ortaya çıka

esin proje

uygun yen

nlığı ünitele

Jeoteknik

ler ile h

ere bağlı ol

aliz vb) proj

poru halind

e malzeme

üm mühend

değerlendiri

lidir. Diğer

verinin Pro

e değerlend

lemlerin b

rojeci ayrıca

Risk Değer

temel değiş

n Acil Eyle

meden önc

Eylem Plan

toprak örtü

e yeraltı su

li, proje ala

cak raporda

açak olup o

arı ve gere

ında derlen

projeye etki

an sorunlar

aşaması

ni verilerin s

erinin sorum

Etüd Şart

hidrolik v

larak yapıla

jeci tarafınd

de derlenme

araştırmala

dislik param

rilmesi sıra

r taraftan;

oje Tasarım

dirme ve a

elirlenmesin

a; dinamik

erlendirme

şikliklere ba

m Planında

ce projeci

ı revize edi

43

üsü, yamaç

uyu durumu

nı ve yakın

a jeoteknik

olmadığının

ekli görülen

en örnekler

leri açık bir

r ve çözüm

nda proje

sağlanması

mluluğunda

tnamesinde

e yapısal

an analizler

dan detaylı

elidir. Proje

arına ilişkin

metreleri ile

asında baz

araziye

m Kriterleri

analizlerinin

ne yönelik

analizlerde

Raporunun

ağlı olarak,

a yapılması

tarafından

lmelidir.

3

ç

u

n

k

n

n

r

r

m

e

ı

a

e

l

r

ı

e

n

e

z

e

i

n

k

e

n

,

ı

n

BARA

5.3

5.4

5.5

5.6

1.

AJ EMNİYETİ

İnşaat Aş

Baraj i

mühen

yapılar

taşıyan

yerleşti

Yüklen

yapılma

sağlanm

aletlerin

İnşaat

kararla

değerle

alınmas

İşletme v

Baraj v

inşaat s

Müdürl

ilgili ün

Koruma

tesis ü

Müdürl

Eğitim Pr

Planlam

her tü

yararla

düzenle

yapılma

Yararlanı

ICOLD

earth a

Barajlar Ko

şaması Sor

inşaatının p

disinin soru

ı için öngö

n baraj ölçü

irmeli, ve in

ici firma ay

ası ve çalış

ması vb işle

n satın alınd

sırasında

rın, çözüm

endirmelerin

sı yüklenici

e Bakım Aş

ve tesisleri

safhalarında

üğünde İşle

nitelerce he

a Yönetme

ünitelerinde

üğünce bel

rogramları

ma, projelen

ürlü yazılım

nılacak mo

enmesi ve

alıdır.

lan Kaynak

Bulletin 21

and Rockfill

ongresi – Ek

rumluluklar

proje ve te

umluluğunda

örülen ve b

üm aletlerin

nşaat sonun

yrıca, söz

tırılma yönt

emlerden d

dığı firmanı

karşılaşılan

yöntem ve

nin, aylık

firmanın so

şaması So

nin inşaatı

a oluşturula

etme ve Ba

r bir baraj y

eliği ilkeleri

en ne şek

irlenmelidir

ndirme, inş

mın temini

odern tekn

e teknik d

klar

1, 1969, Ge

Dams

kim 2012

rı

eknik şartna

adır. Yüklen

baraj emniy

ni projesind

nda çalışır ş

konusu ba

temlerine ili

e sorumlu o

n yükümlü

n teknik pr

analizleri ile

iş ilerleme

orumluluğun

rumlulukla

ı tamamlan

an Baraj Em

akım Daires

yerinde bul

doğrultusu

kilde yarar

.

şa ve işletm

ve bu y

niklerin uyg

destek sağ

eneral Cos

amelere uy

nici firma, in

yetinin süre

e gösterilen

şekilde kon

raj ölçüm a

şkin uygula

olup, bu so

kılınması es

roblemlerin

e uygulama

raporlarını

ndadır.

arı

ndıktan son

mniyeti Çalış

si Başkanlığ

undurulaca

unda gerek

rlanılacağı

me aşamala

yazılımların

gulanmasına

lanmasına

siderations A

ygun olarak

nşaat sırası

kliliği açısın

n yerlere te

trol mühend

aletlerinin i

amalar konu

rumluluğun

sastır.

tespit ve ç

a sonrası or

n bir parça

nra; planlam

şma Dosyas

ğı, DSİ Bölg

k şekilde s

li önlemler

ve yasak

rında baraj

kullanımı

a yönelik

ilişkin ge

Applicable

k yürütülme

ında baraj v

nda çok bü

ekniğine uy

disine teslim

lk (sıfır) ok

usunda tekn

n yerine get

çözümüne

rtaya çıkan

ası olarak

ma, projele

sı ve ekleri,

ge Müdürlük

saklanmalıd

alınacak a

klar ilgili D

emniyeti il

ile bu a

eğitim prog

erekli tüm

to Instrume

44

esi, kontrol

ve yardımcı

üyük önem

ygun olarak

m etmelidir.

kumalarının

nik bilgilerin

irilmesinde,

ilişkin tüm

yeni durum

kayıt altına

endirme ve

, DSİ Genel

klerinde ise

ır. Barajları

alınmalı ve

DSİ Bölge

le ilgili olan

aşamalarda

gramlarının

çalışmalar

entation for

4

l

ı

m

k

.

n

n

,

m

m

a

e

l

e

ı

e

e

n

a

n

r

r

BARA

1.

AJ EMNİYETİ

ICOLD

ICOLD

ICOLD

Guideli

ICOLD

Recom

ICOLD

Bureau

Denver

Bureau

Framew

CO, Au

Dam sa

Finland

Barajlar Ko

-Bulletin : 5

Bulletin No

Bulletin N

nes

Bulletin

mmendations

Bulletin No

u of Reclam

r, CO, April

u of Reclam

work to sup

ugust 2011

afety Act,( 4

d

ongresi – Ek

59, 1987, Da

o: 60, Dam

No : 72, 1

No: 111,

s

o : 130, 200

ation, “ Dam

2011

mation, “ In

pport Dam

494 / 2009

kim 2012

am safety –

Monitoring

1989, Selec

1998, Dam

05, Risk Ass

m safety Ris

nterim Dam

safety Dec

) Ministry

– Guidelines

– General C

cting seism

m Break

sessment in

sk Analysis

safetyPub

cision Makin

of Agricult

s

Consideratio

mic paramet

Flood Ana

n Dam Safet

Best Pract

lic protectio

ng,” Dam s

ure and Fo

ons

ters for lar

alysis – R

ty Managem

tices Trainin

on Guidelin

safety Office

orestry, Gov

45

rge dams -

eview and

ment

ng Manual.”

nes, A Risk

e, Denver,

vernment of

5

-

d

”

k

,

f

BARA

HaKo

Form

Kon

Ulaş

Akar

Ama

İnşaa

İşlet

Müte

İnşaa

İlk S

Kuru

Türb

Yıllı

Dren

Yıllı

Regü

Sula

Yıllı

1.

AJ EMNİYETİ

avza odu

BöKo

mun Doldu

numu (Koordin

şım

rsu Adı

acı

at Süresi (Baş

tmeye Alındığ

eahhidi

at Maliyeti (İn

Su Tutma Tari

ulu Güç (MW

bin Tipi ve Sa

ık Enerji Üret

naj Alanı (ha)

ık Ortalama A

ülâsyon Oranı

ama Alanı (ha)

ık İçmesuyu M

Barajlar Ko

ölge odu

İKo

urulduğu Tar

natları: Enlem

şlangıç - Bitiş

ğı Yıl

nşaatın tamam

ihi

W)

ayısı

imi (GWh)

Akım (hm3/yıl)

ı (%)

)

Miktarı (hm3/y

ongresi – Ek

BARAJLABA

………… EMNİYE

İl odu

rih (Gün - A

m / Boylam)

Yılı)

mlandığı yıl iti

)

yıl)

kim 2012

AR VE HESAŞKANLIĞ GÖLETİ

ET BİLGİ

Gölet Adı

Ay - Yıl)

GENEL

ibariyle)

S DAİRESİĞI / BARAJI FORMU

ı SN

BİLGİLER

İ Dok

Yayı

Revi

Revi

Sayf

Sıra No

R

küman No

yın Tarihi

izyon No

izyon Tarihi

fa No

Aşaması

Ekler-1

EK - 1

F 12 00 0

Temmuz

00

--

1 / 69

Risk

01

2006

k Sınıfı

BARA

REZ

Mak

Norm

Mini

Topl

Reze

Suyu

Reze

Reze

Ölü

Akti

Taşk

Taşk

Taşk

GÖV

Tipi

Talv

Tem

Hacm

Mem

Talv

Kret

Kret

Kret

DOL

Yeri

Tipi

Tasa

Kapa

Kapa

Eşik

Eşik

Deşa

Deşa

Ener

1.

AJ EMNİYETİ

ZERVUAR

ksimum Su Se

mal Su Seviye

imum Su Sev

lam Rezervua

ervuar İşletme

u Kotları

ervuar İşletme

ervuar Yüzey

Hacim (hm3)

if Hacim (hm3

kın Hacmi (hm

kın Alt Seviye

kın Üst Seviye

VDE

vegden Yüksek

melden Yüksek

mi (hm3)

mba ve Mansa

veg Kotu (m)

t Kotu (m)

t Uzunluğu (m

t Genişliği (m)

LUSAVAK

i

arım Debisi (m

ak Tipi, Sayıs

asitesi (m3/s)

k Kret Kotu (m

k Kret Uzunluğ

arj Kanalı Uzu

arj Kanalı Eği

rji Kırıcı Yapı

Barajlar Ko

GÖL

eviyesi (m)

esi (m)

iyesi (m)

ar Hacmi (hm3

e Kotlarında o

e Kotlarında o

Alanı (km2)

3)

m3)

esi

esi

kliği (m)

kliği (m)

ap Şevleri (Dü

m)

)

m3/s) ve Teker

sı ve Boyutları

m)

ğu (m)

unluğu (m)

imleri (%)

ı Tipi ve Boyu

ongresi – Ek

LETİ OLU

3)

oluşan Kuyruk

oluşan

üşey / Yatay)

rrür Yılı

ı

utları (En*Boy

kim 2012

UŞTURAN Y

k

y)

YAPILARA AİT BİLLGİLER

Ekler-22

BARA

DER

Yeri

Tipi

Tasa

Kapa

Akar

SU A

Yeri

İç Ç

Kesi

Su a

DİP

Yeri

Tipi

Kapa

(Var

(Var

VAN

Tehl

Ayar

Sula

1.

AJ EMNİYETİ

RİVASYON

i

arım Debisi (m

asitesi (m3/s)

rsuyun Deriva

ALMA YAPI

i

apı (m)

it Tipi ve Et K

alma Kotu ( m

SAVAK

i

asitesi (m3/s)

rsa) Cebri Bor

rsa) Branşman

NALAR

like Vanası

r Vanası

ama Vanası

Barajlar Ko

m3/s) ve Teker

asyona Çevrilm

ISI

Kalınlığı (m)

m )

runun

nın Yeri (Konu

ongresi – Ek

rrür Yılı

me Tarihi

umu ve Km si

kim 2012

i)

Tipi

Yeri

Çapı

Eksen K

Kumand

Tipi

Yeri

Çapı

Eksen K

Kumand

Tipi

Yeri

Çapı

Eksen K

Kumand

Kotu

da Mekanizma

Kotu

da Mekanizma

Kotu

da Mekanizma

:

:

:

:

ası :

:

:

:

:

ası :

:

:

:

:

ası :

Ekler-33

BARA

ENE

Yeri

Tipi

İç Ça

Kesit

SAN

Yeri

Tipi

Boyu

Türb

Ünite

Topla

Yıllık

Jener

Şalt S

TAŞ

Taşk

Taşk

Taşk

En B

10, 2

Q10 (

Q25 (

Q50 (

Q100

Q500

Q1 000

Q10 00

1.

AJ EMNİYETİ

ERJİ TÜNEL

apı

t Tipi ve Et K

NTRAL BİNA

utları ( m )

in Tipi ve Ad

e Gücü

am Kurulu Gü

k Enerji Üreti

ratörler (Gücü

Sahası ile ilgil

KIN DEĞER

kın Hacmi (hm

kın Koruma Al

kın Hacmi ile Ö

Büyük Olası Ta

25, 50, 100, 50

(m3/s)

(m3/s)

m3/s)

(m3/s)

(m3/s)

0 (m3/s)

00 (m3/s)

Barajlar Ko

Lİ

Kalınlığı

ASI

edi

ücü

mi

ü ve Adedi)

li Bilgiler

RLERİ

m3)

lanı (ha)

Ötelenen Taşk

aşkın Piki (m3

00, 1000 YIL

ongresi – Ek

kın Tekerrür Y

3/s)

TEKERRÜR

kim 2012

Yılı

RLÜ TAŞKINN PİK DEĞEERLERİ

Ekler-44

BARA

PLA

Planl

Hazı

Hidr

Reze

Reze

Reze

Dolu

Planl

Teme

Kat’

Kat’

Uygu

İş So

ÖLÇ

Kati

Rasa

Çalış

Devr

SİSM

Depr

Aktif

Sism

Tasa

İnşaa

(Rich

1.

AJ EMNİYETİ

ANLAMA - K

lama Raporun

ırlayanı

olojik Veriler

ervuar (tam do

ervuar Topoğr

ervuar Hidrogr

usavak Kapasi

lama Raporun

el Kayacının J

i Projeyi Haz

i Proje Aşam

ulama Projesi

onu Projelerin

ÇÜM ALETL

Projede Öngö

at kuyuları ---

şır Durumda O

re Dışı Kalmış

MİK BİLGİL

rem Bölgesi (

f Fay Hattına

mik Risk Katsa

arımda Kullanı

ata başlama ta

hter Ölçeğine

Barajlar Ko

KAT’İ – UYG

nun Hazırland

rin En Son Gü

olu iken) Boşa

rafik Haritalam

rafik Etütleri Y

ite Yetersizliğ

nda Belirtilen

Jeolojik Yapıs

zırlayan Kurum

ması Revizyonl

Aşamasında

in Hazırlanıp

LERİNE AİT

örülen Ölçüm

adet, Çapraz

Olan Ölçüm A

ş Olanların Ça

LER

1996 yılında g

Uzaklığı (Km

ayısı (k) (Tasa

ılan Yatay ve

arihinden bu y

göre Aletsel B

ongresi – Ek

GULAMA VE

ığı Yıl ve

üncellendiği Y

altım Süresi (s

ma Yılı

Yapım Yılı

ği (Var / Yok)

Potansiyel Pro

sı: Gronodiyo

m ve Tasdik T

ları, Tarihleri

Gerçekleşen R

Hazırlanmadı

T BİLGİLER

m Aletlerinin T

kollu çökme

Aletlerinin Tip

alışmama Ned

güncellenen ha

m) :

arımda kullanı

Düşey Depre

yana meydana

Büyüklüğü, E

kim 2012

E İŞ SONU (A

Yıl

saat)

oblemler:

orit

Tarihi

ve Nedenleri:

Revizyonlar, T

ığı (Hazırland

Tipleri, Sayılar

göstergesi ---

pleri ve Sayıla

denleri: -

aritaya göre)

ılan gerçek de

em İvmeleri:

gelen Deprem

Episentırın Bar

As-Built) PRO

:

Tarihleri, Ned

dıysa Tarihi ve

rı ve Konulma

kol, Piyozom

rı:

:

eğerler) :

mlere ait Bilgi

raj Eksenine U

OJELERİNE

denleri ve Haz

e Hazırlayan P

a Nedenleri: H

metre uçları ---

ler:

Uzaklığı ve Ko

AİT BİLGİL

zırlayan Proje

Proje Firmasın

Harici çökme

-- adet

oordinatları)

Ekler-5

LER

Firmasının A

nın Adı):

röperleri --- a

5

dı:

adet,

BARA

ANA

Depr

Baraj

Stabi

Gövd

Sızm

Baraj

bilgil

GÖL

Baraj

Beto

Elekt

Baraj

ve U

GÖL

Gövd

Vars

Ölçü

Değe

halin

Çözü

Man

(Yap

Göle

Man

1.

AJ EMNİYETİ

ALİZLER

rem Risk Ana

ajı Oluşturan Y

ilite Analizler

de ve Temel O

ma Analizi (Va

aj Yıkılma Ana

ler) :

LETİ OLUŞT

aj / Gölet Mem

n Yapıların D

tromekanik T

ajı Oluşturan Y

Uygulanan Ona

LETİN MAN

de Mansap To

sa Sızma mikta

ülen Sızma Mi

erlerle Karşıla

nde Önerilen

üm Metotları

sapta Islah Ça

pıldıysa Tarihi

et Yerinin En Y

sapta Olası K

Barajlar Ko

lizi (Var / Yok

Yapıların Tasa

ri (Var / Yok)

Oturma Analiz

ar / Yok) (vars

alizi (Var / Yo

TURAN YAP

mba ve Mansap

Durumu ve De

eçhizatın Dur

Yapılarda Ger

arımlar ile ilgi

NSABI VE MA

opuğunun Dur

arı (l / s)

iktarlarının Ta

aştırılarak Yor

alışması Yapıl

i ve Açıklama

Yakın Yerleşi

ayıplar (İnsan

ongresi – Ek

k) (varsa tasar

arımında esas

(varsa tasarım

zleri (Var / Yo

sa tasarım değ

ok) (varsa ger

PILARIN DU

p Şevlerinin D

ğerlendirilmen

rumu ve Değer

çekleştirilen O

ili Detaylı Bil

ANSAP EMN

rumu

asarımda Öngö

rumlanması ve

lıp Yapılmadı

ası)

im Yerine Uza

n Kaybı, Endü

kim 2012

rımda kullanıl

alınan (Yatay

m değerleri) :

ok) (varsa tasa

ğerleri) :

rçekleştirildiği

URUMUNA A

Durumu ve De

enin Yapıldığı

rlendirilmenin

Onarım Çalışm

lgiler:

NİYETİNİN

örülen

e Gerekmesi

ığı

aklığı (Km)

üstri ve Doğal

lması önerilen

y / Düşey) Dep

arım değerleri

i tarih ve ince

AİT BİLGİLE

eğerlendirilme

Tarih (Gün/ A

n Yapıldığı Ta

malarının Yap

SAĞLANMA

Kaynak Kayb

n değerler) :

prem İvmesi D

i) :

lenen yıkılma

ER

enin Yapıldığı

Ay/ Yıl) :

arih (Gün/ Ay

pıldığı Tarih (G

ASI İLE İLG

bı, Tarımsal K

Değerleri:

a senaryolarına

ı Tarih (Gün/

y/ Yıl) :

Gün/ Ay/ Yıl)

GİLİ BİLGİLE

Kayıplar vs):

Ekler-6

a ait detaylı

Ay/ Yıl) :

), Nedenleri

ER

6

BARA

Baraj

Baraj

/ H)

Baraj

Harit

Acil

Erke

1.

AJ EMNİYETİ

aj Mansabında

aj Mansabı “Ta

aj Yıkılma Ana

talarının Hazı

Eylem Planın

en Uyarı Sistem

Barajlar Ko

a Emniyetli Ya

aşkın Suları K

alizi doğrultus

rlanıp Hazırla

nın Hazırlanıp

minin Kurulup

ongresi – Ek

atak Kapasites

Kanunu” Kaps

sunda “DSİ T

anmadığı (Haz

Hazırlanmad

p Kurulmadığ

kim 2012

si

samında mı? (

Taşkından Kor

zırlandıysa Ta

dığı (Hazırland

ğı (Kurulduysa

E

runma Talimat

arihi ve Muhaf

dıysa Tarihi ve

a Hizmete Alı

tı” Esaslarına

faza Edildiği Y

e Muhafaza E

ınma Tarihi ve

göre oluşturu

Yer / Birim) :

Edildiği Yer / B

e hakkında De

Ekler-7

ulan Taşkın

Birim) :

etaylı Bilgi ) :

7

BARA

Risk F

RezeKapa

Baraj

İnsanBoşaGere

PotanZarar

(*)

1.

AJ EMNİYETİ

Havza

……

Faktörü

ervuar asitesi(hm3)

jın Yüksekliği

n Sayısı Olarak altma ksinimi

nsiyel Mansap rı (*)

Baraj yıkılm

TOPLA

Risk F

Potans

Barajla

satırı y

oluşaca

geome

dördün

“Boşalt

netices

nedeniy

alamay

yapılac

TOPLA( 0 - 6 )( 7- 18 ( 19 - 3( 31 - 3

Barajlar Ko

a Kodu / Bö

….. /

BARAJI/G

Barajın/ Göletin

ma analizleri neti

AM RİSK P

Faktörü+ Yü

siyel Mansa

arın Risk Pu

yapının fizi

ak sosyo

trik ve bar

cü maddele

tma Gerek

sinde etkile

yle mansap

yacak, içm

cak baraj y

AM RİSK PU) ) 0 ) 6 )

ongresi – Ek

ölge Kodu /

……….

ÖLETİ RİS

En Yüksek

>120 (6)

>60 m (6)

>1000 (12)

Yüksek ( 12 )

cesinde elde ed

PUANI HES

ükseklik Ris

p Zararı Ris

uanlaması ta

iksel özellik

ekonomik

raj rezervua

erin belirlen

ksinimi” ile

necek nüfu

pta zorunlu

e suyu s

yıkılma an

ANI

kim 2012

/ İl Kodu / B

/ …… /

SK POTAN

Yüksek

1

60

10

dilecek sonuçla

SAPLAMAS

sk Faktörü

sk Faktörü

ablosu ICO

klerini, ikin

etkileri dik

ar sahasını

nmesi ise çe

anlatılma

ustur. Bura

boşaltmaya

ağlanamay

nalizlerin ne

Risk(DüşII (OIII (YIV (E

Baraj Adı /

/ …….

SİYELİ SIN

20 - 1 (4)

0-30 m (4)

00-100 (8)

Orta (8)

TOPra göre yorumla

SINA ETKİ

+ Mansapt

OLD Bulletin

nci iki satır

kkate alma

ın topograf

eşitli faktörl

k istenen

ada doğal o

a tabi tutula

yacak nüfu

eticesinde

k Sınıfı (Risk şük Risk GrubOrta DerecelYüksek Risk En Yüksek R

Sıra No / A

/ ….. /

NIFLANDIRM

Orta

1 – 0.1 (2)

29-15 m (2)

99-1 (4)

Düşük (4)

PLAM RİSK anmalıdır.

EDEN FA

taki İnsan

72’den alın

r ise yapın

aktadır. İlk

fik özellikler

erin dikkate

bu barajı

olarak yapı

cak nüfusa

sun etkisi

aşağıda v

Puanlamasıbu) i Risk GrubuGrubu)

Risk Grubu)

Aşaması / R

/ ……. /

MA TABLO

Düşük

<0.1 (0)

<15 m (0)

0 (0)

Yok (0)

PUANI: ...

AKTÖRLER

Sayısı Ris

nmıştır. Tab

nın hasarı

iki madde

ri belirler.

e alınmasın

ın işlev g

ının tehlike

puan verili

de düşü

verilen Risk

ı)

u)

Ekler-8

EK-2

Risk Sınıfı

…….

OSU

Puanlama

.................

R= Kapasite

k Faktörü+

blonun ilk 2

esnasında

eyi barajın

Üçüncü ve

nı gerektirir.

örememesi

eye girmesi

rken, enerji

nülmeli ve

k Bölgeleri

8

2

e

+

2

a

n

e

.

i

i

i

e

i

BARA

1.

AJ EMNİYETİ

Değerle

birlikte

zararla

amaçla

olan y

tesisler

güzerg

gerekir

yatırım

madde

alanlar

ilgili ri

mühen

veya al

Risk Bö

Bö

1

2

3

*Uyarı zatoplamıdır

T:Uyarı za

h: Dalga Y

u: Dalga H

Barajlar Ko

endirme Ta

kararlaştı

rının ve h

anmalıdır. Y

apılardan h

ri ve su

ahları, afet

r. Aynı boş

cının doğr

nin de belir

ın kabul ed

iskin tespit

dislik düşün

lçak puanla

ölgeleri Değ

lge

1

2

3

amanı, yıkılmanr.

amanı

Yüksekliği

Hızı

ongresi – Ek

ablosu doğr

rılmalıdır.

hasar göre

Yapısal has

hastane, h

altında ka

toplanma m

şaltma gere

rudan katk

rlenmesinde

dilebilir met

tine gerek

nce mantığ

ma yapılma

ğerlendirme

Bölge Tan

Yüksek Ris

Orta Risk

Düşük Ris

nın başlangıcı,

kim 2012

rultusunda t

Aynı şeki

ecek yapıla

sar görebile

hastane ula

alması ist

merkezleri g

eksiniminde

kısı ve yö

e esas olan

totlarla hesa

ken önem

ı süzgecind

asından kaç

e Tablosu

nımı

skli

kli

skli

yıkılma ve taş

toplam risk

lde son m

arın değer

ecek ve de

aşım yollar

enmeyen

gibi alanlara

e olduğu g

önlendirmes

n tam göçme

aplanması,

verilmelid

den geçirile

çınılmalıdır.

Taşkın Eriş

Zamanı (Da

t < 30

30 < t <

t > 12

şkın dalgasının

puanı idare

maddede

lendirilmesi

eprem duru

ı, enerji ür

hastane u

a daha yük

gibi, bu pu

si ile belir

e durumund

oluşacak h

ir. Barajlar

rek yapılma

şim Pik

akika)*

0

120

20

belirlenen kes

e ve/veya y

belirlenece

inin doğru

umunda krit

retim tesisl

ulaşım yol

ksek bir pua

uan da ida

rlenir. Bah

da etki altın

hasarın ve

rda risk p

alı, gereğind

Dalga D

-

u.h > 0.5

u.h < 0.5

site ulaşmasını

Ekler-9

yatırımcı ile

k mansap

yapılması

tik önemde

leri, arıtma

ları, kaçış

an verilmesi

re ve/veya

sedilen iki

nda kalacak

bu hasarla

puanlaması

den yüksek

inamiği

-

5 m2 / sn

5 m2 / sn

içeren sürenin

9

e

p

ı

e

a

ş

i

a

i

k

a

ı

k

n

BARA

1.

AJ EMNİYETİ

1

1.1. Gö

1.2. Gi

1.3. Çı

1.4. Gö

1.5. Gö

2

2.1. M

2.2. M

2.3. Kr

2.4. To

2.5. Ka

3

3.1. Do

3.2. Do

3.3. Do

3.4. Ya

3.5. Ka

3.6. Ka

3.7. Je

3.8. En

4

4.1. Gi

4.2. Tü

4.3. M

4.4. Te

4.5. Te

4.6. Tü

4.7. Tü

4.8. Ta

4.9. M

4.10. Ce

DO

SU

RE

BA

Barajlar Ko

öl Su Seviyesi

iriş Akımları

ıkiş Akımları

öl Alanında Vorteks

öl Alanında Heyelan

Memba Yüzü

Mansab Yüzü

ret

opuk Dreni

açak ve Sızan Sular

olusavak Gövdesi

olusavak Çıkışı

olusavak Mansabı

aklaşım Kanalı

apaklar

aldırma Tertibatı

eneratör

nerji Kırıcı Havuz

iriş Yap ısı ve Izgaralar

ünel, Tıkaç Betonu (sız

Mesnetler ve Cebri Boru

ehlike Ayar ve Dipsava

ehlike Tamir Kapağı

ünel Havalandırma, Sıa

ünel Aydınlatma

aban Drenleri

Manometreler

ebri Boru Boşaltma Va

MUAYENE

OLUSAVAK

U ALMA AĞZI VE Dİ

EZERVUAR

ARAJ GÖVDESİ

ongresi – Ek

zıntı vb. farklılıklar)

u (paslanma, korozyon

ak By-Pass Vanaları

acaklık ve Nem

anası

EDİLECEK ÜNİTEL

İPSAVAK

kim 2012

n)

LER

KONTROL ÇİZ

Günlük Haftal

ZELGESİ

İşletme Personeli

KONT

lık Aylık 3 Ayl

TROL BİRİMİ VE BAK

İşle tme ve BakımMakine ve İkma

lık 6 Aylık Yıllı

Uzmanlar Heyeti

KIM ARALIĞI

m - al

Ekler-10

ık

0

BARA

1.

AJ EMNİYETİ

5

5.1.

5.1.1. Pi

5.1.2. Ç

5.1.3. H

5.1.4. G

5.1.5. Sı

5.1.6. Eş

5.1.7. Eğ

5.1.8. G

5.1.9. D

5.2.

5.2.1. Pi

5.2.2. H

5.2.3. G

5.2.4. St

5.2.5. T

5.2.6. Jo

5.2.7. St

5.2.8. D

5.2.9. Sı

5.2.10. İn

5.2.11. D

5.2.12. Ek

5.2.13. D

6

6.1. K

6.2. El

6.3. El

6.4. V

6.5. Je

6.6. Bü

6.7. G

Ö

EL

D

B

Barajlar Ko

iyezometreler

apraz Kollu Çökme Ö

Harici Çökme Ölçerler

Gözlem Kuyuları

ızma Ölçümleri

şeller

ğim Ölçerler

Gerilim Ölçerler

eprem Ölçerler

iyezometreler

Hidrostatik Kaldırma K

Gözlem Kuyuları

trainmetreler

ermometreler

ointmetreler

treosmetreler

eflektometreler

ızma Ölçümleri

nklorometreler

eformasyon Ölçerler

kstensometreler

eprem Ölçerler

Kumanda Panosu

lektrik Motorları

lektrik Motorları Ölçü

Vana Odaları

eneratör

ürülör

Gösterge ve Lambalar

ÖLÇÜM ALETLERİ

LEKTRİK KUMAND

olgu Baraj Ölçüm A

eton Baraj Ölçüm A

MUAYENE EDİL

ongresi – Ek

Ölçerler

Kuvveti Ölçüm Altleri

ü Aletleri

DA DONANIMI

Aletleri

Aletleri

LECEK ÜNİTELER (

kim 2012

DEVAMI)

Günlük Haf

KON

İşletme Personeli

ftalık Aylık 3 A

NTROL BİRİMİ VE B

İşletme ve BaMakine ve İk

Aylık 6 Aylık Y

BAKIM ARALIĞI

kım - kmal

UzmanlaHeyeti

Ekler-11

Yıllık

ar

BARA

#Ö

lçü

m A

leti

nin

Adı

Ölç

üm

Pa

ram

etr

esi

SU

TU

TM

AİNŞ

AA

TİKİN

Cİ v

e

ÜÇ

ÜN

CÜ

YIL

LA

RB

AR

AJ

TİPİ

İLK

YIL

İLA

VE

DU

RU

ML

AR

-1İL

AV

E D

UR

UM

LA

R-2

DÜ

ZEN

Lİ O

LA

RA

K

İLK

ÜÇ

YIL

DA

N

SO

NR

A

1.

AJ EMNİYETİ

1Y

üzey

Dep

lasm

anı

HA

RİCİ Ç

ÖK

ME

RÖ

PE

RLE

Rİ

ÖB

KK

D-

BET

ON

-KİL

15 g

ünde

bi

r15

gün

de

bir

15 g

ünde

bi

rYıld

a 2

defa

2Y

er a

ltı s

u se

viye

si,

dolg

udak

i su

sevi

yesi

vey

a su

basın

cı

RA

SA

T K

UY

US

U,

SU

B

AS

INÇ

ÖLÇ

ER

(man

sapt

a fil

tre

zonu

nun

taba

nına

kon

ur)

ÖB

KK

D-KİL

Haf

tada

bir

Haf

tada

bir

Haf

tada

bir

Ayd

a bi

r

Far

klı k

atm

anla

rdak

i vey

a gö

vde

TEM

EL

TİPİP

İYE

ZOM

ETR

E

Ayd

a bi

r

Nor

mal

ve

Max

. Su

Sev

iyes

inde

3. b

ir ok

uma

İlk r

ezer

vuar

yük

ünün

bar

aj

davr

anışın

a ol

an e

tkis

ini g

örm

ek

SO

NR

A

Yıld

a 2

defa

Barajlar Ko

3

yg

içer

isin

deki

boş

luk

suyu

basın

cı,

bara

jda

tem

elde

ki b

oşlu

k su

yu

bası

ncı,

tem

elde

ki v

eya

gövd

edek

i sı

zma,

su

sevi

yesi

kon

trol

ü

TEM

EL

TİPİ P

İYE

ZOM

ETR

E

(göv

de a

ltı v

e ya

maç

lard

a te

mel

del

inip

kon

ur)

GÖ

VD

E TİPİ P

İYE

ZOM

ETR

E

ÖB

KK

D-

BET

ON

-KİL

Haf

tada

bir

Haf

tada

bir

15 g

ünde

bi

rA

yda

bir

4D

olgu

daki

def

orm

asyo

nlar

, ot

urm

alar

HİD

RO

LİK

OTU

RM

A Ö

LÇE

RÖ

BK

KD

Haf

tada

bir

Haf

tada

bir

Haf

tada

bir

15 g

ünde

bir

Ayd

a bi

r

Ayd

a bi

rİlk

rez

ervu

ar y

ükün

ün b

araj

dav

ranışı

na o

lan

etki

sini

gö

rmek

için

, su

tutm

a iş

lem

inin

hem

en ö

nces

inde

bir

okum

a

ongresi – Ek

5H

em d

olgu

ağı

rlığı

ndan

oluşa

n ba

sınç

ları

ve k

emer

leşm

eyi,

hem

de

boşl

uk s

uyu

bası

ncını

TOP

LAM

BA

SIN

Ç Ö

LÇE

RÖ

BK

KD

-B

ETO

N-KİL

Haf

tada

bir

Haf

tada

bir

Haf

tada

bir

15 g

ünde

bir

6B

eton

blo

klar

ara

sınd

aki d

erz

açılm

a ve

kap

anm

alarını ö

lçül

mes

iD

ER

Z Ö

LÇE

RÖ

BK

KD

-B

ETO

NH

afta

da b

irH

afta

da b

irH

afta

da b

irA

yda

bir

İ

Ayd

a bi

r

Ayd

a bi

r

alınır.

İlk r

ezer

vuar

yük

ünün

bar

aj d

avra

nışı

na o

lan

etki

sini

gö

rmek

için

, su

tutm

a iş

lem

inin

hem

en ö

nces

inde

bir

okum

a alınır.

Nor

mal

ve

Max

. Su

Sev

iyes

inde

3. b

ir ok

uma

alınır

kim 2012

7B

araj

rez

ervu

ar s

u se

viye

sini

n ot

omat

ik o

lara

k iz

lenm

esi

RE

ZER

VU

AR

SU

SE

VİY

E

ÖLÇ

ER

ÖB

KK

D-

Gün

de 1

Gün

de 1

Gün

de 1

8Y

erleşt

irile

n ke

sitt

e ve

der

inlik

te d

üşey

ve

yat

ay d

epla

sman

ların

ölç

ülm

esi

İNK

LİN

OM

ETR

E-S

ER

VO

İN

KLİ

NO

ME

TRE

-İNP

LAC

E

İNK

LİN

OM

ETR

EÖ

BK

KD

-G

ünlü

kH

afta

da b

ir15

gün

de b

ir

İlk r

ezer

vuar

yük

ünün

bar

aj

İlk r

ezer

vuar

yük

ünün

bar

aj

davr

anışın

a ol

an e

tkis

ini g

örm

ek

için

, su

tutm

a iş

lem

inin

hem

en

önce

sind

e bi

r ok

uma

alınır.

Nor

mal

ve

Max

. Su

Sev

iyes

inde

3. b

ir ok

uma

alınır

Gün

de 1

Ayd

a bi

r

Nor

mal

veM

axS

u

9B

eton

bar

ajla

rda

blok

lar

arsı

ndak

i düşe

y ha

reke

tin ö

lçül

mes

iP

EN

DU

LUM

BET

ON

-G

ünlü

k15

gün

de

bir

15 g

ünde

bir

10G

övde

deki

gal

erile

rde

ve p

roje

deki

gö

ster

ilen

nokt

alar

da a

nola

rın y

atay

ve

düşe

y eğ

imle

rinin

ölç

ülm

esi

CLİ

NO

ME

TER

(re

mot

e ve

m

anua

l ölç

üm y

apıla

n)B

ETO

N-

Gün

lük

Haf

tada

bir

15 g

ünde

bir

yj

davr

anışın

a ol

an e

tkis

ini g

örm

ek

için

, su

tutm

a iş

lem

inin

hem

en

önce

sind

e bi

r ok

uma

alınır.

Ayd

a bi

r

Ayd

a bi

r

Nor

mal

ve

Max

. Su

Sev

iyes

inde

3. b

ir ok

uma

alınır

Nor

mal

ve

Max

. Su

Sev

iyes

inde

3. b

ir ok

uma

alınır

İlk r

ezer

vuar

yük

ünün

bar

aj

davr

anışın

a ol

an e

tkis

ini g

örm

ek

için

, su

tutm

a iş

lem

inin

hem

en

önce

sind

e bi

r ok

uma

alınır.

11K

aya

ve g

övde

için

deki

gal

erile

rdek

i akımın

(de

bini

n) ö

lçül

mes

i V

-AĞ

IZLI

DE

Bİ Ö

LÇE

RB

ETO

NH

afta

da b

irH

afta

da b

irH

afta

da b

ir15

gün

de b

ir

12G

övde

içer

isin

deki

bet

onun

biri

m

defo

rmas

yonl

arının

ve

zonl

arının

öl

çülm

esi

STR

AİN

ME

TER

(be

tonu

n iç

ine

göm

ülür

ler

yada

yüz

eye

bağl

anırl

ar)

BET

ON

Haf

tada

bir

Haf

tada

bir

Haf

tada

bir

Ayd

a bi

r

Bar

aj,

tem

el v

e en

strü

men

sıc

aklığının

Ayd

a bi

r

Ayd

a bi

r

13

j,ğ

ölçü

lmes

i (to

plan

an v

eri m

ikta

rının

az

altıl

ması,

kesi

nliğ

i art

tırm

ak,

ve

sıca

klığın

ver

i top

lanm

asın

a et

kisi

nin

anlaşı

lması i

çin)

-sızın

tı sı

caklığının

öl

çülm

esi (

sızı

ntı k

aynağı

nın

belir

lenm

esi i

çin)

SIC

AK

LIK

ÖLÇ

ER

BET

ON

Gün

lük

Gün

lük

Haf

tada

bir

Ayd

a bi

rA

yda

bir

Ekler-12

EK-3

14

Bar

ajın

düş

ey d

efor

mas

yonl

arının

(ç

ökm

e, k

abar

ma)

ölçü

lmes

i-Bor

uların

üz

erin

e pl

ate

mag

net

veya

spi

deer

m

agne

t m

onte

edi

lere

k ya

tay

depl

asm

anla

rında

ölç

ülm

esi

MA

GE

NTI

C E

XTE

NS

OM

ETE

R-

ÇİF

T Y

ÖN

LÜ İN

KLİ

NO

ME

TER

SİS

TEMİ

KİL

Haf

tada

bir

Haf

tada

bir

15 g

ünde

bi

rA

yda

bir

Ayd

a bi

rİlk

rez

ervu

ar y

ükün

ün b

araj

dav

ranışı

na o

lan

etki

sini

gö

rmek

için

, su

tutm

a iş

lem

inin

hem

en ö

nces

inde

bir

okum

a alınır.

2

3

BARA

Ö

Doğ

Ön y

Defo

gövd

içeri

ve to

Derz

açılm

çatla

Su b

Sızm

Dep

1.

AJ EMNİYETİ

ÖLÇÜM

Ön yüz

ölçüm

Cihazl

Ölçüm Öze

rultu

yüz beton p

ormasyonu

de dolgusu

isindeki otu

oplam bası

zlerdeki 

ma,kapanm

ak

basıncı

ma miktarı

prem etkisi

Barajlar Ko

M SİSTEML

zü beton ka

özellikleri

ları‘de veril

Tablo 1 –

elliği

Kr

şe

plağının 

u ve 

u 

urma 

ınçlar

Ön

do

ma ve Ön

çe

Ba

Ga

Kr

ongresi – Ek

LERİ

plı barajlard

Tablo 1 –

mektedir.

Ön Yüzü

Yerleşt

rete yakın n

evi boyunc

n yüz beton

olgusu , bar

n Yüz Beton

evresel derz

araj temeli 

aleriler, ba

ret, baraj to

kim 2012

da kullanıla

– Ön Yüz

Beton Ka

irileceği Bö

noktalar ve 

a

n kaplamas

raj temeli

n kaplama 

zler

ve sahiller

raj mansap

opuğu ve 

n ölçüm tes

zü Beton

aplı Barajla

ölge

mansap 

sı,gövde 

ve 

r

p topuğu  V

y

sislerinin ge

Kaplı Ba

ar için Ölç

Tipi

Harici çökm

Birim Defo

inklinomet

ekstensom

Derz ölçer,

Piyezometr

V ağızlı sız

Doruk ivme

yer hareke

enel kullanım

arajlar içi

çüm Cihaz

k Ölçüm C

me röperi

ormasyon ö

re, oturma 

metre,elektr

 çatlak ölç

re, rasat ku

ıntı ölçer

e kaydedici

ti ölçer, mi

Ekler-13

EK-4

m yerleri ve

in Ölçüm

zları

Cihazı

ölçer, 

ölçer,  

ro level

er

uyusu

i, kuvvetli 

ikro sismik 

3

4

e

m

 

BARA

1.

AJ EMNİYETİ

Baraj

Şartna

a) Bar

Baraj,

senaryo

yapılac

değerle

hazırla

edilece

DSİ Ba

grubun

verilen

grubun

geliştiri

çeşitli y

diğer b

yapılac

Yıkılma

yönelik

enkesit

yerleşim

bilgileri

Baraj Y

öncede

kotları

tahmin

Baraj y

1.

2.

Barajlar Ko

Yıkılma A

amesi

raj Yıkılma A

Baraj emn

oya ait yıkı

caktır. Bara

endirilerek

narak; (6)

ektir.

araj Emniye

a dahil oldu

kriterler çe

a dahil ola

lmiş ve İda

yıkılma sen

barajlara ol

cak ve her b

a Analizleri

k hesapların

t geometril

m yerlerine

n edinilmes

Yıkılma Sen

en belirlene

ve pik taşk

edilecektir.

yıkılma anal

Normal akı

Olası mak

durumunda

ongresi – Ek

Analizleri, A

Analizleri

iyeti açısın

ılma param

ajın olası

bunlara u

takım bas

t kriterlerine

uğu DSİ Ba

erçevesinde

an barajlar

re tarafında

naryoları ve

lan etkisi d

bir senaryoy

nde, taşkın

n yapılabilm

eri, mannin

göre olan

si gerekmek

naryoları a

n ilgili dere

kın dalgası

.

iz ve senary

ım şartları e

ksimum ta

aki,

kim 2012

Acil Eylem

dan incelen

metreleri tan

yıkılma

uygun Acil

sılı ve (6)

e göre ince

araj Emniye

e belirlenece

r için düny

an kabul gö

e parametr

de dikkate

ya işaret ed

n dalgasın

mesi için ön

ng pürüzsü

konumu ve

ktedir.

ltında yapıl

e yatağı enk

ının ulaşac

yolarında;

etkisinde rez

aşkın akım

m Planı ve

necek, olas

nımlanarak

durumunda

Eylem P

takım da

elenecek ba

et Risk Pota

ektir. Buna

ya çapında

örecek günc

elerine gör

alınarak n

en belirtiler

ın mansap

ncelikle; de

üzlük katsa

e bu yerleş

lan hidrolik

kesitlerinde

ağı yerler v

zervuarın ta

şartları e

e Erken U

sı yıkılma s

nümerik Ba

a mansapt

Planı ve E

dijital ort

rajın, emniy

ansiyeli Sını

göre; En yü

konunun

cel yazılımla

e barajın h

nümerik Ba

tanımlanac

ptaki davran

ere yatağını

ayısı, bu e

im yerlerind

analizler s

ki pik taşkın

ve bu yerle

am dolu old

etkisinde o

Uyarı Siste

senaryoları

araj Yıkılma

ta yaratac

Erken Uya

tamda İdar

yet itibariyle

ıflandırma T

üksek ve Y

uzmanları

ar kullanılma

havzadaki k

araj Yıkılma

caktır.

nışını tahm

ın farklı uz

enkesitlerin

deki nüfus

sonucunda,

n debileri, p

ere ulaşma

duğu durum

oluşacak s

Ekler-14

EK-5

mi Teknik

ve her bir

a Analizleri

ağı etkiler

arı Sistemi

reye teslim

e hangi risk

Tablosunda

Yüksek Risk

tarafından

ak suretiyle

konumu ve

a Analizleri

min etmeye

aklıklardaki

bölgedeki

gibi önemli

, mansapta

pik su yüzü

a zamanları

undaki,

su seviyesi

4

5

k

r

i

r

i

m

k

a

k

n

e

e

i

e

i

i

i

a

ü

ı

i

BARA

1.

AJ EMNİYETİ

yıkılma

Yukarıd

domino

Baraj y

önemli

taşkının

sonra

eden b

oluştur

Söz ko

belirlen

senaryo

alınara

hazırla

bağlı o

meskun

(1:25 0

beklene

ekonom

Aksı ile

Baraj Y

Baraj Y

görmüş

yazılım

1.

2.

Barajlar Ko

a parametre

da belirtilen

o etkisi sebe

yıkılma sen

tahribat ol

n mansapta

Baraj Yıkılm

belirtilere uy

ulmasına yö

onusu sen

nerek; bu

olarına gör

k, DSİ taşk

nacak ve ta

olarak) su

n mahaller,

000 veya u

en tahmini

mik kayıplar

e sınırlı olac

Yıkılma Ana

Yıkılma An

ş; İdarece

mlar kullanıla

Barajın ko

senaryo v

modelleme

geometrile

değişimi,

hidrolojik p

dinamik etk

Dijital Taşk

taşkın dalg

ongresi – Ek

leri dikkate

n senaryolar

ebiyle yıkılm

naryoları ve

uşturma po

aki seyri, v

ma Analiz

ygun müdah

önelik kaps

naryolara g

bölgelerin

re yıkılma

ından korum

aşkın anınd

altında ka

, tarım alan

uygun ölçe

can kaybı

r da belirtile

caktır.

alizlerinin Y

alizlerinde,

uygun bu

acaktır:

onumu ve d

ve yıkılma

e ile Baraj Y

rinin tanım

yıkılma ne

parametrele

kileşimlerin

kın Haritala

gaları etkisiy

kim 2012

alınacaktır

r neticesind

ma olup olm

e analizi sır

otansiyeli b

varış zaman

sonuçlarına

hale ve uya

amlı bir çal

göre taşkın

haritaları ç

sonucu olu

ma Talimatı

da (baraj y

lacak bölge

nları ve en

ekli haritala

ı ile alt ya

ecektir. Haz

Yapılmasın

dünya çap

lunan ve a

diğer baraj

parametre

Yıkılma An

mlanması,

eticesinde o

erin ve sedim

gerçekçi bi

arının oluştu

yle mansap

.

de mansapt

mayacağı ko

rasında, Ma

bulunan bar

nı ve derin

a göre, her

rı seviyeler

ışma yapıla

n altında k

çıkartılacak

uşacak taşk

ı ilkeleri doğ

ıkılma sena

eler ve ön

ndüstriyel te

r üzerinde)

apı, tarım a

ırlanacak P

nda Kullan

pında konu

aşağıda be

lara olan e

elerine gö

alizlerinin g

yıkılmanın

oluşacak ta

ment taşınım

ir şekilde m

urulması; B

ta su altınd

ta bulunan

ntrol edilere

ansap ve ç

raj için yıkı

liği de dikk

r bir yıkılm

ini de içere

acaktır.

kalma olas

ktır. Bunun

kının mans

ğrultusunda

aryosuna g

celik sıras

esisler Bölg

) gösterilec

alanı ve en

Planlar mans

ılacak Yazı

unun uzman

elirtilen öze

etkisi de d

re, 1-D v

gerçekleştir

oluşumu

aşkın dalg

mının tanım

odellenmes

arajın yıkılm

a kalacak b

baraj ya da

ek rapora iş

çevre şartla

ılma sonuc

kate alınaca

ma senaryos

en Acil Eyle

sılığı yükse

için değiş

saptaki etki

a Bölge Taş

göre oluşaca

ına göre b

ge Taşkın

cek ve ger

ndüstriyel a

sapta bulun

ılımlar:

nları tarafın

elliklere sa

dikkate alın

ve 2-D Hi

rilmesi. Bara

ve zama

asına ait

mlanması ve

si)

ması sonuc

bölgelere ai

Ekler-15

a barajlarda

şlenecektir.

arı itibariyle

u oluşacak

aktır. Daha

suna işaret

m Planı’nın

ek bölgeler

şik yıkılma

leri dikkate

kın Planları

ak debilere

boşaltılacak

Planlarında

rçekleşmesi

alanlar gibi

nan Barajın

ndan kabul

ahip güncel

arak çeşitli

idrodinamik

aj ve gedik

an içindeki

hidrolik ve

e aralardaki

cu oluşacak

t haritaların

5

a

e

k

a

t

n

r

a

e

ı

e

k

a

i

i

n

l

l

i

k

k

i

e

i

k

n

BARA

1.

AJ EMNİYETİ

1.

2.

3.

4.

Mühen

lisans i

b) Aci

Taşkın

çalışma

kurulac

baraj y

rol oyna

Acil E

mansa

amaçla

Acil Ey

altında

soruml

oluşaca

Acil Ey

olayları

tehlike

Acil Ey

1.

2.

3.

olarak a

Barajlar Ko

dijital ortam

Sistemleri)

Tahliye Pla

Baraj Risk

Taşkın Ris

Real-time (

dis tarafınd

le İdareye t

l Eylem Pla

Koruma ça

aları birleşti

cak acil uya

yıkılması so

ar.

Eylem Plan

bında can k

anmalıdır.

ylem Planı;

ki insanla

uluk talimat

ak belirli kiş

ylem Planı;

ı) kapsayan

cinsine gör

lem Planınd

Acil durum

Acil durum

Acil durum

alınacak ted

ongresi – Ek

mda oluştu

ile uyumlu

anının hazır

Analizi,

k Analizi,

(Gerçek Za

dan kullanı

teslim edilec

anının Hazır

alışmalarınd

recek bir uy

rı sistemi ta

onucu oluşa

nı oluşturul

kaybını önle

tehlike an

rın haberd

tları için ge

şiler tarafınd

uygulamay

n, ortaya ko

re atılması g

da, baraj da

öncesi,

,

sonrası

dbirleri göst

kim 2012

urulmasına

olması

rlanması,

manlı) Taşk

ılacak prog

cek ve en a

rlanması:

da en iyi so

ygulama ge

aşkın etkiler

acak taşkın

lurken, ola

emek ve ma

ında baraj

dar edilme

rekli prosed

dan takip ed

ya konma k

onacak acil

gereken ad

a alınacak ö

terecek bir

imkân ver

kın Tahmini

gram çoklu

az 4 kişi için

onucu almak

erekir. Acil E

rini azaltaca

durumu ha

ası bir ba

ansapta olu

mansabınd

esi, uyarılm

dürün teknik

dilmesini ka

oşullarını (h

tepki seviy

ımları içerm

önlemler 3 a

Tablo, Acil

recek şekild

i

kullanıma

1 hafta eği

k için yapıs

Eylem Planı

ak yapısal o

alinde taşkı

raj yıkılma

şabilecek h

da önceden

ması konu

k ve teknik

psayan bir

hidrolojik ve

yelerini ve

melidir.

aşamada inc

eylem plan

de GIS (C

izin verec

itimi de kap

sal ve yapıs

ı ve bu plan

olmayan ölç

ın yönetimi

ası durumu

hasarı en az

n belirlenmi

usundaki ö

olmayan p

araçtır.

eya hidroloj

her tepki s

celenmeli:

ına dahil ed

Ekler-16

oğrafi Bilgi

cek şekilde

psayacaktır.

sal olmayan

na ek olarak

çümlerdir ve

nde önemli

unda baraj

za indirmek

iş olan risk

öncelik ve

ersonelden

jik olmayan

eviyesi için

dilmelidir.

6

i

e

n

k

e

i

j

k

k

e

n

n

n

BARA

1.

AJ EMNİYETİ

Acil Ey

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

Acil Ey

1.

2.

Barajlar Ko

lem Planı a

Acil Durum

Önleyici Fa

Bildirim Pro

Bildirim Ak

İletişim Sis

Baraj Saha

İhtiyaç Duy

Stok ve Ma

Acil Durum

Taşkın Har

Erken Uya

lem Planı ik

Dahili Acil

izlenmesi

işletmesi k

Barajdak

Baraj için

Barajın iş

Risk Ara

Baraj Em

Sivil Sav

Harici Acil

olarak aşağ

Baraj m

güzergah

tanımlan

Emniyetl

Karar ve

İnsan ve

Sığınak

belirlenm

Ulaşım s

ongresi – Ek

aşağıdaki ko

mun Tanımla

aaliyetler

osedürü

kış Şeması

stemleri Plan

asına Ulaşım

yulacak Eki

alzeme Tem

mlarda Kulla

ritaları

rı Sistemi

ki ana kısım

l Eylem P

ile ilgili öz

onusunda a

ki su kontrol

n tehlike olu

şletmesine

ştırması ve

mniyeti ile ilg

vunma Teşk

Eylem Pla

ğıdaki çalış

mansabında

hların, ek

nması

le ilgili kurum

rme hiyerar

malzeme k

yapılacak

mesi

sisteminin b

kim 2012

onularda ya

anması ve D

nlaması

m Planı

pmanın Kay

mini

anılacak Gü

mdan oluşur

Planı(DAEP)

zel teknik

alınacak aş

l yapılarının

uşturabilece

temel oluşt

e karar verm

gili yerel yet

kilatının beli

anı(HAEP);

şmaları içerm

aki buluna

kipman ve

mların ve b

rşisinin beli

kaynakların

alanların v

belirlenmesi

apılacak çal

Değerlendir

ynağı

ç Sistemler

r:

); acil dur

şartname v

ağıdaki çalı

n tanımlanm

ek durumlar

turacak emn

me sürecinin

tkililerin bel

rlenmesi ve

baraj mans

melidir;

an nüfus,

e sağlık

u kurumları

rlenmesi

ın kullanım

e ulaşım g

ışmaları ve

rilmesi

i

um anında

ve klavuzla

ışmaları içe

ması(Dipsav

rın tanımlan

niyet seviye

n metodoloji

irlenmesi

e mobilizasy

sabında alı

ekonomik

sistemi,

n sorumlulu

ı

güzergahlar

belgeleri iç

a barajın g

ar, baraj e

ermelidir;

vak, Dolusa

nması

elerinin belir

isinin hazırl

yonu

nacak önle

k faaliyetle

güvenlik

uklarının be

rının(alterna

Ekler-17

çermelidir:

gözlemi ve

emniyeti ve

vak.)

rlenmesi

anması

emlerle ilgili

er, altyapı,

sisteminin

elirlenmesi

atifler dahil)

7

e

e

i

,

n

)

BARA

 

1.

AJ EMNİYETİ

c) Erk

Erken u

koruna

sağlaya

duyuru

Etkili bi

1.

2.

3.

4.

Ayrıca,

buluna

haberle

amacıy

alınara

Barajlar Ko

İletişim

kuruluşla

kapsama

Halkı uya

ken Uyarı Si

uyarı sistem

cak ya da

acak bilgile

lması olara

ir erken uya

Gözlem,

hazırlanma

Potansiyel

entegrasyo

Zamanında

risk altında

Can ve m

müdahale

eğitim prog

barajların

n yerleşim

eşme siste

yla akarsu

k Uzaktan A

ongresi – Ek

sistemlerin

arın ad ve

alıdır)

arma ve bilg

istemleri

mi; Barajın

a karsılaşac

erin, yetkili

k tanımlanm

arı sistemi d

tespit, izle

ası,

risklerin d

onu,

a, güvenilir

aki insanlara

mal üzerind

sağlayaca

gramlarının

bağlı bulun

ve işletmel

mi ile taşk

havzaların

Algılama ve

kim 2012

nin belirlen

telefonları

gilendirme s

yıkılması h

cakları risk

i kurumlar

maktadır

dört temel b

eme, anal

değerlendiri

r ve anlaşıl

a ulaştırılma

eki potans

k toplum t

uygulanma

nduğu merk

ler arasında

kın olayının

nda taşkın

e Erken Uya

nmesi (ileti

nın, telsiz

sistemlerini

alinde afete

kleri azalta

tarafından

ileşenden o

liz, tahmin

lmesi ve r

abilir uyarı

ası,

iyel etkileri

tabanlı acil

asıdır.

kezler(Bölge

a kurulacak

n önceden

ın önemi

arı Sistemi i

şim kurulm

frekansları

n oluşturulm

e maruz ka

cak şekilde

n, zamanın

oluşur;

n ve afet

isk bilgileri

mesajların

azaltıcı ş

durum pl

e md, Şube

k telli, telsiz

öğrenilme

ve havzan

le ilgili deta

ması gerek

ının bulund

ması

alan insanla

e hazırlıklı

nda ve et

t uyarı m

nin uyarı m

nın yetkili k

şekilde uya

anlaması,

e md, ..) ile

z, etkili ve

esi ya da

nın özellikl

aylar belirtile

Ekler-18

kli kişi ve

duğu listeyi

arın, afetten

olmalarını

kili şekilde

mesajlarının

mesajlarına

kurumlar ve

rılara etkin

hazırlık ve

e mansapta

modern bir

kestirilmesi

eri dikkate

ecektir.

8

e

i

n

ı

e

n

a

e

n

e

a

r

i

e