baps swaminarayan sanstha - home

81
±ZëßÕðvæëõkëÜ ç_ìèÖë ±_ÖÃýÖ ç_VÀòÖ-ÃðÉßëÖí ÕßÚþ› VäëìÜÞëßëÝHë −ÚëõìÔÖ ±ëiëë-µÕëçÞëÞë ìç©ë_ÖëõÞõ ìÞwÕÖð_ åëVhë ÕßÚþ› VäëìÜÞëßëÝHë −ÚëõìÔÖ ±ëiëë-µÕëçÞëÞë ìç©ë_ÖëõÞõ ìÞwÕÖð_ åëVhë çIç_ÃØíZëë çIç_ÃØíZëë Ãþ_×Àëß −ÃË Úþ›VäwÕ lí Üè_Ö VäëÜí ÜèëßëÉ

Upload: others

Post on 03-Nov-2021

14 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

±ZëßÕðvæëõkëÜ ç_ìèÖë ±_ÖÃýÖ

ç_VÀòÖ-ÃðÉßëÖí

ÕßÚþ› VäëìÜÞëßëÝHë −ÚëõìÔÖ

±ëiëë-µÕëçÞëÞë ìç©ë_ÖëõÞõ ìÞwÕÖð_ åëVhë

ÕßÚþ› VäëìÜÞëßëÝHë −ÚëõìÔÖ

±ëiëë-µÕëçÞëÞë ìç©ë_ÖëõÞõ ìÞwÕÖð_ åëVhë

çIç_ÃØíZëëçIç_ÃØíZëë

Ãþ_×Àëß

−ÃË Úþ›VäwÕ lí Üè_Ö VäëÜí ÜèëßëÉ

Page 2: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

ÛÃäëÞ VäëìÜÞëßëÝHë ±Þõ ±ZëßÚþ› ÃðHëëÖíÖëÞ_Ø VäëÜí

(lí ±ZëßÕðvæùkëÜ ÜèëßëÉ)

ÐÐ         líVäëìÜÞëßëÝHëù ìäÉÝÖõ ÐÐ

Page 3: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

±ZëßÕ<væëõkëÜ ç_ìèÖë ±_ÖÃóÖ

çIç_ÃØíZëëÕßÚþ› VäëìÜÞëßëÝHë −ÚëõìÔÖ

±ëiëë-µÕëçÞëÞë ìç©ë_ÖëõÞõ ìÞwÕÖð_ åëVhë

Ãþ_×Àëß

−ÃË Úþ›VäwÕ líÜè_ÖVäëÜí ÜèëßëÉ

ç_VÀmÖ UáëõÀ ßÇìÝÖë

ÜèëÜèëõÕëKÝëÝ çëÔ< ÛÄõåØëç

Ñ ÕþÀëåÀ ÑVäëìÜÞëßëÝHë ±ZëßÕíÌ

åëèíÚëÃ, ±ÜØëäëØ — 380 004.

Page 4: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

SATSANG DIKSHA (Sanskrit and Gujarati Edition)(Explanation of the principles of agna and upasana revealed by Bhagwan Swaminarayan)

Publisher: SWAMINARAYAN AKSHARPITH Shahibaug, Amdavad - 380 004. (INDIA)

1st Edition: (Small Size): July 2020.

Copies: 25,000

© SWAMINARAYAN AKSHARPITH

−×Ü ±ëT²ìkë (Ã<ÉßëÖí ±ëT²ìkë) Ñ É<áë´, 2020

ÕþÖ Ñ 25,000

gÀÜÖ Ñ

ÜðÄÀ ±Þõ ÕþÀëåÀ ÑVäëìÜÞëßëÝHë ±ZëßÕíÌåëèíÚëÃ, ±ÜØëäëØ — 380 004.

Page 5: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

નિવદિ

‘સતસસગદીકષા’ ગસથ ભગવષાન સવષામિનષારષાયણનષા છઠષા આધયષાતતિક અનગષાિી પરગટ બરહમસવરપ શી િહસતસવષાિી િહષારષાજ ગજરષાતી ભષાષષાિષાસ સવહસત લખલસ શષાસતર છ. આ ગસથ પરબરહમ સવષામિનષારષાયણ ભગવષાન દષારષા પરબોમિત આજષા અન ઉપષાસનષાનષા મસદષાસતોન પરસતત કર છ. આ ગસથન િહષાિહોપષાધયષાય ભદશદષાસ સવષાિીએ સસસકકતિષાસ શોકબદ કયયો છ. આ સતસસગદીકષા ગસથ ‘અકરપરષોતતિ સસમહતષા’ નષાિનષા ગસથનષા એકભષાગરપ સિષાયલો છ. ‘અકરપરષોતતિ સસમહતષા’ સવષામિનષારષાયણ ભગવષાન ઉપદશલષા મસદષાસતો અન ભમતિનષા મવમવિ આયષાિોન મવશદતષાથી શષાસતરીય શલીએ મનરપતસ શષાસતર છ.

ભગવષાન સવષામિનષારષાયણ દષારષા દીમકત પરિહસસ સદગર પરિષાનસદ સવષાિીએ કહસ છ,

‘અકરનષા વષાસી વષા’લો આવયષા અવની પર...અવની પર આવી વષા’લ સતસસગ સથષાપયો,હરરજનોન કોલ કલયષાણનો આપયો રષાજ.’

અકરષામિપમત પરબરહમ ભગવષાન સવષામિનષારષાયણ અતયસત કરણષા કરી આ પથવી પર પિષાયષાયા. તઓએ અનસત જીવોનષા પરિ કલયષાણનો િષાગયા પરસથષામપત કયયો. તિણ પોત જ પરિકલયષાણપરદ રદવય સતસસગની સથષાપનષા કરી. વરદક સનષાતન અકરપરષોતતિ મસદષાસતન પરકષામશત કયયો.

સહજાનસદ શીહરર દષારષા પરસથષામપત સતસસગ એક જદી જ ભષાત

Page 6: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

iv

ઉપજાવ છ. આ સવષામિનષારષાયણીય સતસસગ એટલ વરદક સનષાતન અકરપરષોતતિ મસદષાસતન વરલી મવમશષટ જીવનશલી. આ મવમશષટ જીવનશલીથી યતિ સતસસગન તિનષા સિયથી લઈન આજ પયયત લકષાવમિ સતસસગીઓ અનસરી રહષા છ. આ સતસસગનષા શષાશવતકષાળ સિી પોષણ અન સસવિયાન િષાટ ભગવષાન સવષામિનષારષાયણ અકરબરહમસવરપ ગણષાતીત ગરવયયોની પરસપરષાન આ લોકિષાસ અખસરિત રષાખી છ.

પરબરહમ સવષામિનષારષાયણન અમભપરત સતસસગનષાસ િખય બ પષાસષાસ છ - આજષા અન ઉપષાસનષા. આ આજષા-ઉપષાસનષાનષા મસદષાસતો પરષાવષાણીસવરપ વચનષામત ગસથિષાસ મનરમપત થયષા. પરિહસસો દષારષા રચષાયલષાસ ગસથો, કીતયાનો વગરિષાસ પણ ત ત સથળ આ મસદષાસતો પરમતમબસમબત થતષા રહષા. અકરબરહમ ગણષાતીતષાનસદ સવષાિીએ એિનષા ઉપદશોિષાસ પરબરહમ ભગવષાન સવષામિનષારષાયણનષા સવયોપરી સવરપસસબસિી તિજ સષાિનષાસસબસિી સપષટતષા કરીન મસદષાસતન અનક સસતો-હરરભતિોનષા જીવનિષાસ દઢષાવયો. બરહમસવરપ ભગતજી િહષારષાજની કથષાવષાતષાયા દષારષા ગણષાતીતષાનસદ સવષાિી અકરબરહમ છ અન ભગવષાન સવષામિનષારષાયણ પરબરહમ પરષોતતિ છ જવષા સતસસગનષા રદવય મસદષાસતો ગસજવષા લષાગયષા. બરહમસવરપ શષાસતરીજી િહષારષાજ અપષાર કષટો વઠીન શીહરરપરબોમિત વરદક સનષાતન અકરપરષોતતિ મસદષાસતન મશખરબદ િસરદરો દષારષા િમતયાિષાન કરી દીિો. બરહમસવરપ યોગીજી િહષારષાજ સસપ, સહદભષાવ અન એકતષાનષાસ અમત પષાઈ સવષામિનષારષાયણીય સતસસગન વિ સદઢ બનષાવયો. તિણ બષાળ-યવષા-સતસસગ પરવમતતન વગ આપયો. અઠવષારિક સતસસગ સભષાઓ દષારષા આજષા અન ઉપષાસનષારપ સતસસગનસ મનતય પોષણ થષાય તવી રીત પરવતષાયાવી.

બરહમસવરપ પરિખસવષાિી િહષારષાજ અથષાગ પરરશિ કરી આ રદવય સતસસગનસ જતન અન પોષણ કયય. સિગ ભિસિળિષાસ ભવય િસરદરોનસ મનિષાયાણ કરીન, વરદક સનષાતન િિયાન અનસરતષાસ શષાસતરો રચષાવીન

Page 7: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

v

તિજ અનક યવષાનોન શીલવસતી સષાિતષાએ સજજ કરીન તઓએ સતસસગનો વયષાપ અન ઊસિષાણ બસન વિષાયષાય.

શીહરર દષારષા પરવષામહત આ સતસસગભષાગીરથી આજ પણ પરગટ બરહમસવરપ િહસતસવષાિી િહષારષાજની છતરછષાયષાિષાસ અનક િિકઓન પરિ િમતિનષાસ પીયષ પષાઈ રહી છ. એક હજારથી વિ સસતો અન લષાખો હરરભતિોનો સિદષાય સતસસગનષા મસદષાસતોથી દીમકત થઈ િનયતષા અનભવી રહો છ. એક ઇષટદવ, એક ગર અન એક મસદષાસતન જીવનનસ કનદ બનષાવી એકતષા અન રદવયતષાનસ પરિ સખ ભોગવી રહો છ.

આપણષા સસપરદષાયિષાસ સવષામિનષારષાયણ ભગવષાનનષા સિયથી આરસભી સિય સિય આજષા અન ઉપષાસનષાનષા મસદષાસતોન પમષટ આપતષાસ મવમવિ શષાસતરો રચષાતષાસ આવયષાસ છ. તિષાસ તતવજષાન, આસતરરક સષાિનષા, ભમતિની રીત, આચષારપદમત વગર બષાબતોનષા મનરપણ દષારષા સતસસગની જીવનશલીનસ પરમતપષાદન થયસ છ. સસપરદષાયનષાસ અનક શષાસતરોિષાસ મનરપષાયલષા આ મસદષાસતોનો સષાર સરળ શબદોિષાસ અન સસકપિષાસ સસકમલત થષાય અન એક ગસથનષા રપિષાસ આકષાર પષાિ તવી પરગટ બરહમસવરપ િહસતસવષાિી િહષારષાજની ઘણષા સિયથી ઇચછષા હતી. આ િષાટ તઓએ વરરષઠ સસતો સષાથ પણ મવિશયા કયયો અન સૌની મવનસતીથી એ ગસથનસ લખન સવયસ સવહસત કરવષાની સવષા પણ તઓએ સવીકષારી.

આ ગસથિષાસ ભગવષાન સવષામિનષારષાયણ સષાકષાત પરબરહમ પરષોતતિ નષારષાયણ છ, સવયોપરી, સવયાકતષાયા, સદષા રદવય સષાકષાર અન સદષા પરગટ છ; ગણષાતીત ગર અકરબરહમ છ, પરિષાતિષાનષા અખસિ િષારક હોવષાથી પરતયક નષારષાયણસવરપ છ, િિકઓ િષાટ શષાસતરોતિ બરષાહમી તસથમતનો આદશયા છ; એિન મવષ દઢ પરીમત અન આતિબમદ સષાિનષાનો સષાર છ ઇતયષારદ મસદષાસતોની સપષટતષા થઈ છ. અકરરપ થઈ પરષોતતિની દષાસભષાવ ભમતિ કરવી એ પરિ મસદષાસત અહી સપર પરમતપષારદત થયો

Page 8: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

vi

છ. સષાથ સષાથ આસતરરક સષાિનષાિષાસ આવશયક મવચષારો જિ ક પરબરહમની પરષાતપતનો મવચષાર, ભગવષાનનષા કતષાયાપણષાનો મવચષાર, ભગવષાનનષા રષાજીપષાનો મવચષાર, આતિમવચષાર, જગતનષા નષાશવસતપણષાનો મવચષાર, સસબસિનષા િમહિષાનો મવચષાર, ગણગહણ, રદવયભષાવ, દષાસભષાવ, અસતદયામષટ વગરનો સિષાવશ અહી કરવષાિષાસ આવયો છ. આ ઉપરષાસત િોળી વષાત ન કરવી, અભષાવ-અવગણ ન લવષા, ભતિોનો પક રષાખવો વગર મસદષાસતો સિષાવવષાિષાસ આવયષા છ. વળી િસરદરોની સથષાપનષાનો હત તિજ િસરદરોિષાસ દશયાનષારદ મવમિની રીતનો પણ અહી મનદદશ છ. આ મસવષાય સતસસગીએ કરવષાની મનતય મવમિ, સદષાચષાર, મનયિ-િિયા, સષાપતષામહક સતસસગ સભષા, ઘરસભષા, ઘરિસરદરિષાસ ભમતિ કરવષાની પદમત, મનતયપજા, ધયષાન તથષા િષાનસી વગર મનતય સષાિનષાઓ પણ આિષાસ વણી લવષાિષાસ આવી છ.

આ ગસથનષા શીષયાકિષાસ પરયોજાયલ ‘દીકષા’ શબદનો અથયા દઢ સસકલપ, અચળ મનશચય અન સમયક સિપયાણ છ. સતસસગનષા આજષા અન ઉપષાસનષા સસબસિી મસદષાસતોન જીવનિષાસ દઢ કરવષાનો સસકલપ કરીએ, ત મસદષાસતોનો અચળ મનશચય પરષાપત કરીએ અન ત મસદષાસતો િષાટ સમયક સિમપયાત થઈએ તવો જીવનસસદશ આ ગસથિષાસ પિઘષાય છ.

આ રીત ભગવષાન સવષામિનષારષાયણ પરસથષામપત અન ગણષાતીત ગરપરસપરષા દષારષા પરવમતયાત સતસસગિષાસ આજ પયયત જ કષાસઈ સિજવષાનસ અન આચરવષાનસ છ, તિજ જ કષાસઈ લષાખો સતસસગીઓ દષારષા જીવષાઈ રહસ છ ત સઘળસ ગષાગરિષાસ સષાગરની જિ આ ‘સતસસગદીકષા’ ગસથિષાસ સિષાયલસ છ.

મવકરિ સસવત ૨૦૭૬ અષષાઢ સદ પમણયાિષા, ગરપમણયાિષા, તષા. ૫ જલષાઈ ૨૦૨૦નષા પમવતર રદવસ પ.પ. િહસતસવષાિી િહષારષાજ આ ગસથનસ પરથિ પજન કરી તન ઉદઘષારટત કયયો. આ જ રદવસ તઓએ સવદ સસતો તિજ હરરભતિોન આજષા પણ કરી ક આ ગસથિષાસથી દરરોજ પષાસચ

Page 9: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

vii

શોકોનસ અવશય વષાસચન કરવસ.આ ‘સતસસગદીકષા’ ગસથ પરગટ ગરહરર િહસત સવષાિી િહષારષાજ

પરિખસવષાિી િહષારષાજની જનિશતષાબદીનષા અરયયારપ ભગવષાન સવષામિનષારષાયણ તથષા ગણષાતીત ગરવયયોનષાસ ચરણ સિમપયાત કયયો છ.

ખરખર, શીહરર અન અકરબરહમસવરપ ગણષાતીત ગરવયયોનષા હદયગત અમભપરષાયરપ ‘સતસસગ’ન મનતય જીવનિષાસ જીવવષાનષા દઢ સસકલપરપ ‘દીકષા’નસ મનતય સિરણ કરષાવતો આ ગસથ રચીન પરગટ બરહમસવરપ ગરહરર િહસતસવષાિી િહષારષાજ સિગ સતસસગ સિદષાય પર િહષાન ઉપકષાર કયયો છ. તિનષા આ ઉપકષારનષા આપણ હસિશષાસ ઋણી રહીશસ. આ ગસથન સસસકકતિષાસ શોકબદ કરનષાર િહષાિહોપષાધયષાય ભદશદષાસ સવષાિીનો પણ આભષાર.

વરદક સનષાનત િિયાનષા અકકરપ આ ‘સતસસગદીકષા’ શષાસતરનષા મનતય વષાસચન, િનન, મનરદધયષાસન દષારષા સષાચષા અથયાિષાસ સવષામિનષારષાયણીય સતસસગની દીકષા પરષાપત કરીએ એ જ અભયથયાનષા.

સષાિ ઈશવરચરણદષાસ૫ જલષાઈ ૨૦૨૦,

ગરપમણયાિષા મવ.સસ.૨૦૭૬,અિદષાવષાદ

Page 10: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home
Page 11: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

॥ शरीसवामिनवारवायणो मजयत॥

સતસસગદીકષા

सवामिनवारवायणः सवाकवाद अकरपरषोततिः।सवभयः परिवा शवामतम आन सखिपपयत॥ १॥

સવષામિનષારષાયણ ભગવષાન એટલ ક સષાકષાત અકરપરષોતતિ િહષારષાજ સવયાન પરિ શષાસમત, આનસદ અન સખ અપદ. (1)

होऽय सवाधन िकनप भोगिवातरसवाधनम।रपभो नशवरशवाऽय वारवार न रभयत॥ २॥

આ દહ િમતિનસ સષાિન છ, કવળ ભોગનસ સષાિન નથી. દલયાભ અન નષાશવસત એવો આ દહ વષારસવષાર િળતો નથી. (2)

रौमििो वयहवारसत हमनवापहहतिः।न स परि रकयम असय िनषयजिनः॥ ३॥

લૌરકક વયવહષાર તો દહનષા મનવષાયાહ િષાટ છ. ત આ િનષય જનિનસ પરિ લકય નથી. (3)

नवाशवाय सपोषवाणवा बरहममसथितरवापतय।ित भगतो भमकम असय हसय रमभनम॥ ४॥सपमि मह सतसङवाललभयत मनमशत जनः।अतः स सतसङः िरणरीयो ििकमभः॥ ५॥

Page 12: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

2 સતસસગદીકષા

સવયા દોષોન ટષાળવષા, બરહમતસથમતન પષાિવષા અન ભગવષાનની ભમતિ કરવષા આ દહ િળયો છ. આ બિસ સતસસગ કરવષાથી અવશય પરષાપત થષાય છ. આથી િિકઓએ સદષાય સતસસગ કરવો. (4-5)

सतसङः सथिवामपतसतसिवाद मवयोऽय परबरहमणवा।सवामिनवारवायणनह सवाकवावाऽतरीयप च॥ ६॥

તથી પરબરહમ સવષામિનષારષાયણ આ લોકિષાસ સષાકષાત અવતરીન આ રદવય સતસસગની સથષાપનષા કરી. (6)

सतसङसयवाऽसय मजवान ििकषणवा भममत।शवासत सतसङरीकमत शभवाऽऽशयवाद मरचयत॥ ७॥

આ સતસસગનસ જષાન િિકઓન થષાય એવષા શભ આશયથી ‘સતસસગદીકષા’ એ નષાિનસ શષાસતર રચવષાિષાસ આવ છ. (7)

सतयसय सवातिनः सङः सतयसय परिवातिनः।सतयसय च गरोः सङः सचवासतवाणवा तथि च॥ ८॥मजवातवयमि सतय सतसङसय मह रकणम।िपनमध मवय सतसङ सयवात सखरी जनः॥ ९॥

સતય એવષા આતિષાનો સસગ કરવો, સતય એવષા પરિષાતિષાનો સસગ કરવો, સતય એવષા ગરનો સસગ કરવો અન સચછષાસતરનો સસગ કરવો એ સતસસગનસ સષાચસ લકણ જાણવસ. આવો રદવય સતસસગ કરનષાર િનષય સખી થષાય છ. (8-9)

Page 13: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

સતસસગદીકષા 3

रीकमत दढसङकलपः सशद मनशयोऽचरः।समयक सिपपण परीतयवा मनषवा वरत दढवाशयः॥ १०॥

દીકષા એટલ દઢ સસકલપ, શદષાએ સમહત એવો અચળ મનશચય, સમયક સિપયાણ, પરીમતપવયાક મનષઠષા, વરત અન દઢ આશરો. (10)

शवासतऽमसिञजवामपतवा सपषटम आजोपवासनपदमतः।प रि वा त ि - प रबरहम-सहज वा न - मश प त वा ॥ १ १॥

આ શષાસતરિષાસ પરબરહમ સહજાનસદ પરિષાતિષાએ દશષાયાવલ આજષા તથષા ઉપષાસનષાની પદમતન સપષટ રીત જણષાવી છ. (11)

सतसङवाऽमधितः सव सव सखवाऽमधिवामरणः।सवऽहवाप बरहममदवायवा नवायपश नरवासतथिवा॥ १२॥

પરષો તથષા સતરીઓ સવદ સતસસગનષા અમિકષારી છ, સવદ સખનષા અમિકષારી છ અન સવદ બરહમમવદષાનષા અમિકષારી છ. (12)

न यषनवामधित सयवात सतसङ मरङभतः।ससियवापयवा सव भकतयवा िमक सिवापनयः॥ १३॥

સતસસગિષાસ મલસગભદથી નયનષામિકપણસ ન જ સિજવસ. બિષા પોતપોતષાની િયષાયાદષાિષાસ રહી ભમતિ વિ િમતિન પષાિી શક છ. (13)

Page 14: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

4 સતસસગદીકષા

सपणपगतवाः सवाप नवायपः सव नरवासतथिवा।सतसङ बरहममदवायवा िोक सवाऽमधिवामरणः॥ १४॥न यषनवाऽमधितवा िवायवाप णवापऽऽधवारण िमहपमचत।तयकतवा सणपिवान च सवा िवायवाप मिथिः सिः॥ १५॥जवातयवा न िहवान िोऽमप न यषनसतथिवा यतः।जवातयवा कशो न ितपवयः सख सतसङिवाचरत॥ १६॥

સવયા વણયાનષા સવયા સતરીઓ તથષા સવયા પરષો સદષાય સતસસગ, બરહમમવદષા અન િોકનષા અમિકષારી છ. વણયાનષા આિષાર કષારય નયનષામિકભષાવ ન કરવો. સવયા જનોએ પોતષાનષા વણયાનસ િષાન તયજીન પરસપર સવષા કરવી. જામતએ કરીન કોઈ િહષાન નથી અન કોઈ નયન પણ નથી. તથી નષાત-જાતન લઈન કશ ન કરવો ન સખ સતસસગ કરવો. (14-16)

सवऽमधिवामरणो िोक गमहणसतयवामगनोऽमप च।न यषनवाऽमधितवा ततर सव भकवा यतः पभोः॥ १७॥

ગહસથ તથષા તયષાગી સવદ િોકનષા અમિકષારી છ. તિષાસ નયનષામિકભષાવ નથી, કષારણ ક ગહસથ ક તયષાગી બિષા ભગવષાનનષા ભતિો છ. (17)

स वा म िन वा र वा यण ऽ न य -दढप रिभकय ।गहरीतवाऽऽशयरीकवायवा ितर सतसङिवापनयवात॥ १८॥

સવષામિનષારષાયણ ભગવષાનન મવષ અનનય, દઢ અન પરિ ભમતિ િષાટ આશયદીકષાિસતર ગહણ કરી સતસસગ પરષાપત કરવો. (18)

Page 15: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

સતસસગદીકષા 5

आशयरीकवाितरशमधः -धयोऽमसि पषणपिवािोऽमसि मनषपवापो मनभपयः सखरी।अकरगरयोगन सवामिनवारवायणवाऽऽशयवात॥ १९॥

આશયદીકષા િસતર આ પરિષાણ છ -િનયોતસિ પણયાકષાિોતસિ મનષપષાપો મનભયાયઃ સખી।અકરગરયોગન સવષામિનષારષાયણષાશયષાત॥1 (19)

आशयत सहजवान हमर बरहमवाऽकर तथिवा।गणवातरीत गर परीतयवा ििकः सवातििकय॥ २०॥

િિક પોતષાનષા આતિષાની િમતિ િષાટ સહજાનસદ શીહરર તથષા અકરબરહમ સવરપ ગણષાતીત ગરનો પરીમતએ કરીન આશરો કર. (20)

िवाषजवा मविगणवा िवारवा िण स धवारयत।सतसङ मह सिवामशतय सतसङमनयिवासतथिवा॥ २१॥

સતસસગનો આશરો કરી સદષાય કસઠન મવષ કષાષઠની બવિી િષાળષા િષારણ કરવી તથષા સતસસગનષા મનયિો િષારણ કરવષા. (21)

गर बरहमसरप त मनवा न सभद भ।तततो बरहममदवायवाः सवाकवातिवारो मह जरीन॥ २२॥

1 િસતર ઉપર લખયષા પરિષાણ જ બોલવો. િસતરનો તષાતપયષાયાથયા આ પરિષાણ છ : અકરબરહમ ગરનષા યોગ સવષામિનષારષાયણ ભગવષાનનો આશરો કરવષાથી હસ િનય છસ, પણયાકષાિ છસ, મનષપષાપ, મનભયાય અન સખી છસ.

Page 16: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

6 સતસસગદીકષા

આ સસસષારિષાસ બરહમસવરપ ગર મવનષા જીવનિષાસ બરહમમવદષાનો તતવ કરીન સષાકષાતકષાર ન થઈ શક. (22)

नोततिो मनमपिलपश मनशयः परिवातिनः।न सवातिबरहमभवाोऽमप बरहमवाऽकर गर मनवा॥ २३॥

અકરબરહમ ગર મવનષા પરિષાતિષાનો ઉતતિ મનમવયાકલપ મનશચય ન થઈ શક તથષા પોતષાનષા આતિષાન મવષ બરહમભષાવ પણ પરષાપત ન થઈ શક. (23)

नवाऽमप तततो भमकः परिवानपवापणम।नवाऽमप मतरमधतवापवानवा नवाशो बरहमगर मनवा॥ २४॥

બરહમસવરપ ગર મવનષા યથષાથયા ભમતિ પણ ન થઈ શક, પરિ આનસદની પરષાતપત ન થષાય અન મતરમવિ તષાપનો નષાશ પણ ન થષાય. (24)

अतः सिवाशयमनतय पतयकिकर गरम।सपमसमदिर मवय परिवातिवाऽनभवािम॥ २५॥

આથી સવયા અથયાની મસમદ કર તથષા પરિષાતિષાનો અનભવ કરષાવ તવષા પરતયક અકરબરહમ ગરનો આશરો સદષાય કરવો. (25)

स वयपसन तयवाजय सवः सतसमङमभः सवा।अनिरोगःखवानवा िवारण वयसन यतः॥ २६॥

સવયા સતસસગીઓએ સવદ દવયયાસનોનો સદષાય તયષાગ કરવો. કષારણ ક વયસન અનક રોગોનસ તથષા દઃખોનસ કષારણ બન છ. (26)

Page 17: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

સતસસગદીકષા 7

सरवाभङवातिवारवाम यद यद भमद िवािम।तद भकयत मपबन धषमरपवानिमप तयजत॥ २७॥

સરષા, ભષાસગ તથષા તિષાક ઇતયષારદ જ જ પદષાથયો િષાદક હોય ત કષારય ખષાવષા ક પીવષા નહી તથષા િમરપષાનનો પણ તયષાગ કરવો. (27)

पमरतयवाजय सवा दषत सवः सपपिवारिम।तयकवयो वयमभचवारश नवाररीमभः परषसतथिवा॥ २८॥

સવદ સતરી તથષા પરષોએ સવયા પરકષારનષા જગષારનો તથષા વયમભચષારનો તયષાગ કરવો. (28)

िवास ितसय तथिवाऽणवामन भकययनप िमहपमचत।परवाण रशन महङ न च सतसमङनो जनवाः॥ २९॥

સતસસગી જનોએ કષારય િષાસસ, િષાછલી, ઈિષાસ તથષા િસગળી, લસણ, મહસગ ન ખષાવષાસ. (29)

पवातवय गवामरत पय जर गधवामि तथिवा।खवाद पवानिशद यद गहणरीयवाद सत तनमह॥ ३०॥

પષાણી તથષા દિ ઇતયષારદ પય પદષાથયો ગષાળલષા ગહણ કરવષા. જ ખષાદ વસત તથષા પીણષાસ અશદ હોય ત કષારય ગહણ ન કરવષાસ. (30)

चौय न िमहपमचत िवाय सतसङिवामशतजपनः।धिवापथिपिमप नो िवाय चोरिवाय त िमहपमचत॥ ३१॥

Page 18: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

8 સતસસગદીકષા

સતસસગીઓએ ચોરી કષારય ન કરવી. િિયાન અથદ પણ ચોરી કષારય ન કરવી. (31)

नवाऽयसवामिि गवाह तनजवा मनवा सयम।पषपफरवादमप सत सषकिचौय तचयत॥ ३२॥

પષપ, ફળો જવી વસત પણ તનષા િણીની પરવષાનગી વગર ન લવી. પરવષાનગી વગર લવસ ત સકિ ચોરી કહવષાય છ. (32)

िनषयवाणवा पशषनवा वा ितिणवाश पमकणवाम।िषवामचिजरीजतषनवा महसवा िवायवाप न िमहपमचत॥ ३३॥अमहसवा परिो धिमो महसवा तधिपरमपणरी।शमतसितयवामशवासतष सफटि पिीमतपतम॥ ३४॥

કષારય િનષય, પશ, પકી, તથષા િષાસકિ આરદક કોઈ પણ જીવજસતઓની મહસસષા ન કરવી. અમહસસષા પરિ િિયા છ, મહસસષા અિિયા છ એિ શમત-સમતયષારદ શષાસતરોિષાસ સપષટ કહવષાિષાસ આવયસ છ. (33-34)

यवागवाथिपिपयजवारीनवा मनमोषवाणवा मह पवामणनवाम।महसन न ितपवय सतसमङमभः िवाचन॥ ३५॥

સતસસગીઓએ યજન અથદ પણ બકરષાસ વગર મનદયોષ પરષાણીઓની મહસસષા કષારય ન જ કરવી. (35)

यवागवामि च ितपवय मसदवात सवापवामयिम।अनसतय मह ितपवय महसवारमहति तत॥ ३६॥

Page 19: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

સતસસગદીકષા 9

યષાગષારદ કરવષાનષા થષાય તયષાર સસપરદષાયનષા મસદષાસતન અનસરીન મહસસષારમહત જ કરવષા. (36)

ितवाऽमप यजशष च वाऽमप मनमतम।िवास िवामप भकय न सतसङिवामशतजपनः॥ ३७॥

યજનો શષ ગણીન ક પછી દવતષાનષા નવદ રપ પણ સતસસગીઓએ કષારય િષાસસ ન જ ખષાવસ. (37)

िसयवाऽमप तवान न िरणरीय िवाचन।अपशबवाऽपिवानवाम-सषकिमहसवाऽमप न च॥ ३८॥

કોઈનસ તષાિન કષારય ન કરવસ. અપશબદો કહવષા, અપિષાન કરવસ ઇતયષારદ કોઈપણ પરકષાર સકિ મહસસષા પણ ન કરવી. (38)

सततवा-िीमतप-धन-दरवय-सतरी-परषवामिवाऽऽपतय।िवानषयवापकोधतशवाऽमप महसवा न सिवाचरत॥ ३९॥

િન, સતતષા, કીમતયા, સતરી, પરષ ઇતયષારદની પરષાતપતન અથદ તથષા િષાન, ઈષયષાયા ક કરોિ કરીન પણ મહસસષા ન કરવી. (39)

िनसवा चसवा वाऽमप ििपणवा महसन ित।तमतसथितो ःखयत नषन सवामिनवारवायणो हमरः॥ ४०॥

િન કરીન, વચન કરીન ક કિદ કરીન મહસસષા કરવષાથી તનષાિષાસ રહલષા સવષામિનષારષાયણ ભગવષાન દઃખષાય છ. (40)

Page 20: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

10 સતસસગદીકષા

आतिघवातोऽमप महस न िवायमोऽतः िवाचन।पतनगरबध वा द म प षभक वा म मभसतथि वा॥ ४१॥

આતિહતયષા કરવી ત પણ મહસસષા જ છ. આથી પિતસ િકવસ, ગળ ટસપો ખષાવો, ઝર ખષાવસ ઇતયષારદ કોઈ રીત આતિહતયષા કષારય ન કરવી. (41)

ःखरजवाभयकोध-रोगवादवापमततिवारणवात।धिवापऽथिपिमप िमशमद हयवान स न वा परम॥ ४२॥

દઃખ, લજજા, ભય, કરોિ તથષા રોગ ઇતયષારદ આપમતતન કષારણ, ક પછી િિયાન અથદ પણ કોઈએ પોતષાની ક અનયની હતયષા ન કરવી. (42)

तरीथिवऽमप न ितपवय आतिघवातो ििकमभः।नवाऽमप िोकपणयवामपतभवावात िवायपः स ततर च॥ ४३॥

િિકએ તીથયાન મવષ પણ આતિહતયષા ન જ કરવી. િોક ક પણય પષાિવષાની ભષાવનષાથી પણ તીથયાન મવષ આપઘષાત ન જ કરવો. (43)

भगवान सपितवापऽमसत यवारः सपरकिः।स ए नवाशिः सप-सङकटवानवा सवा िि॥ ४४॥

ભગવષાન સવયાકતષાયા છ, દયષાળ છ, સવયાનસ રકણ કરનષારષા છ અન એ જ સદષા િષારષાસ સવદ સસકટોનષા ટષાળનષારષા છ. (44)

Page 21: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

સતસસગદીકષા 11

भगवान िरत यमद महतवाथिपि ततसवा।पवारबध ि तमच स ए तवारिो िि॥ ४५॥

ભગવષાન જ કર ત સદષાય સષારષા િષાટ હોય. તિની ઇચછષા એ જ િષારસ પરષારબિ છ. તઓ જ િષારષા તષારક છ. (45)

नषन नङकयमत ि मघनवाः पवापोषवाश गपणवाः।नषन पवापसयवामयह शवामतिवान परि सखम॥ ४६॥

િષારષાસ મવઘો, પષાપ, દોષ તથષા દગયાણો અવશય નષાશ પષાિશ. હસ અવશય શષાસમત, પરિ આનસદ અન સખ પષાિીશ. (46)

यतो िवा मिमरतः सवाकवाद अकरपरषोततिः।मनशयन तमरषयवामि ःखजवात मह तदबरवात॥ ४७॥

કષારણ ક િન સષાકષાત અકરપરષોતતિ િહષારષાજ િળયષા છ. તિનષા બળ હસ જરર દઃખન તરી જઈશ. (47)

मचवायव बर रकद नवाऽऽमशतो मनबपरो भत।आनमतो भमनतय भगदबरभवात॥ ४८॥

આ રીત મવચષારનસ બળ રષાખી આમશત ભતિ કષારય મહસિત ન હષાર અન ભગવષાનનષા બળ આનસદિષાસ રહ. (48)

षरीन िरिषतरवाममसजपन सथिरष च।शवासतरोिमनमषदष न ितपवय िवाचन॥ ४९॥

શષાસતરિષાસ તથષા લોકિષાસ મનષિ કયયો હોય તવષાસ સથષાનોન મવષ કષારય થસકવસ નહી તથષા િળ-િતરષારદ ન કરવસ. (49)

Page 22: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

12 સતસસગદીકષા

शमदः सपमधवा पवालयवा बवाहवा चवाऽऽभयतरवा सवा।शमदमपयः पसरीचच शमदिमत जन हमरः॥ ५०॥

બષાહ અન આસતરરક એિ સવયા પરકષારની શમદનસ પષાલન કરવસ. શીહરરન શમદ મપરય છ અન શમદવષાળષા િનષયની ઉપર તઓ પરસનન થષાય છ. (50)

सतसमङमभः पबोदवय पष सषयमोयवात सवा।ततः सवानवामि ितवा धतपवय शदसतिम॥ ५१॥

સતસસગીઓએ સદષા સયયા ઊગયષા પવદ જાગવસ. તયષાર બષાદ સનષાનષારદક કરી શદ વસતરો િષારણ કરવષાસ. (51)

पषपसयवािततरसयवा वा ममश ितवा िख ततः।शदवाऽऽसनोपमषटः सन मनतयपषजवा सिवाचरत॥ ५२॥

તયષાર બષાદ પવયા રદશષાિષાસ અથવષા ઉતતર રદશષાિષાસ િખ રષાખી, શદ આસન ઉપર બસી મનતયપજા કરવી. (52)

पभपषजोपयकन चननोरपपणडरिम।भवार मह मतरि ियवापत िङकिन च चदरिम॥ ५३॥उरमस हसतयोशदर मतरि चनन च।सवामिनवारवायण ितर जपन ियवापद गर सिरन॥ ५४॥

સવષામિનષારષાયણ િસતરનો જાપ કરતષાસ તથષા ગરનસ સિરણ કરતષાસ કરતષાસ ભષાલન મવષ ભગવષાનની પજાથી પરસષાદીભત થયલ ચસદન વિ ઊધવયાપસડર મતલક કરવસ અન કસકસિ વિ ચષાસદલો કરવો તથષા છષાતી અન બસન ભજાઓ પર ચસદનથી મતલક-ચષાસદલો કરવો. (53-54)

Page 23: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

સતસસગદીકષા 13

िर चदरिः सतरीमभः ितपवयमसतरि नमह।िङकिदरवयतो भवार सिरतरीमभहपमर गरम॥ ५५॥

સતરીઓએ ભગવષાન તથષા ગરનસ સિરણ કરતષાસ ભષાલન મવષ કવળ કસકિનો ચષાસદલો કરવો. મતલક ન કરવસ. (55)

ततः पषजवाऽमधिवारवाय भकः सतसङिवामशतः।ियवापवातिमचवार च पतवाप मचतयन हरः॥ ५६॥अकरिहमितय भकतयवा पसनचतसवा।परषोततिवासोऽमसि ितरित चमचम॥ ५७॥अकरबरहमरपत ससयवाऽऽतिमन मभवायत।ियवापचच िवानसी पषजवा शवात एिवागचतसवा॥ ५८॥

તયષાર બષાદ સતસસગન આમશત ભતિ પજાનષા અમિકષાર િષાટ ભગવષાનનષા પરતષાપનસ મચસતવન કરતષાસ કરતષાસ આતિમવચષાર કરવો. પરસનન મચતત અન ભમતિભષાવપવયાક ‘અકરમ અહસ પરષોતતિદષાસોતસિ’1 એ પમવતર િસતરનસ ઉચષારણ કરવસ. પોતષાનષા આતિષાન મવષ અકરબરહમની મવભષાવનષા કરવી અન શષાસત થઈ, એકષાગ મચતત િષાનસી પજા કરવી. (56-58)

हमरबरपहमगरश भतो िोकवायिौ।तयोर मह ितपवय रयवान िवानसपषजनम॥ ५९॥

ભગવષાન અન બરહમસવરપ ગર જ િોકદષાતષા છ. તિનષાસ જ ધયષાન તથષા િષાનસી પજા કરવષાસ. (59)1 િસતર ઉપર લખયષા પરિષાણ જ બોલવો. િસતરનો તષાતપયષાયાથયા આ પરિષાણ છ :

અકર એવો હસ પરષોતતિનો દષાસ છસ.

Page 24: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

14 સતસસગદીકષા

सथिवापयमचचतरिषततीश शमचसतोपमर ततः।शपन सयवाद यथिवा समयक तथिवा मह भमकभवातः॥ ६०॥

તયષાર બષાદ પમવતર વસતર ઉપર મચતરપરમતિષાઓનસ સષારી રીત દશયાન થષાય તિ ભમતિભષાવપવયાક સથષાપન કરવસ. (60)

िरय त सथिवापयतततर हकरपरषोततिौ।सवामिन मह गणवातरीत िहवारवाज च ततपरम॥ ६१॥

તિષાસ િધયિષાસ અકર તથષા પરષોતતિની િમતયા પિરષાવવી એટલ ક ગણષાતીતષાનસદ સવષાિી તથષા તિનષાથી પર એવષા િહષારષાજન પિરષાવવષા. (61)

पिखसवामिपयपत पतयिगरिषतपयः।पसथिवापयवाः समतवानवा च पतयक िषतपयः सयम॥ ६२॥

તયષાર બષાદ પરિખસવષાિી િહષારષાજ પયયત પરતયક ગરઓની િમતયાઓ પિરષાવવી તથષા પોત પરતયક સવયષા હોય ત ગરઓની િમતયાઓ પિરષાવવી. (62)

आहवानशोििचचवायप हमर च गरिवाहयत।हसतौ बदरवा निसिवार ियवापमद वासभवातः॥ ६३॥

તયષાર બષાદ આહવષાન શોક બોલીન િહષારષાજ તથષા ગરઓનસ આહવષાન કરવસ. બ હષાથ જોિી દષાસભષાવ નિસકષાર કરવષા. (63)

Page 25: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

સતસસગદીકષા 15

आहवानितरशमधः -उमततष सहजवान शरीहर परषोतति।गणवातरीतवाऽकर बरहमनमततष िपयवा गरो॥ ६४॥आगमयतवा मह पषजवाथिपम आगमयतवा िवातितः।सवामनरयवाद शपनवाद मवयवात सौभवागय धपत िि॥ ६५॥

આહવષાન િસતર આ પરિષાણ છ –ઉમતતષઠ સહજાનસદ શીહર પરષોતતિ।ગણષાતીતષાકર બરહમન ઉમતતષઠ કકપયષા ગરો॥આગમયતષાસ મહ પજાથયામ આગમયતષાસ િદષાતિતઃ।સષાતનનધયષાદ દશયાનષાદ રદવયષાત સૌભષાગયસ વિયાત િિ॥1

(64-65)

िवारवािवातपयद ितर सवामिनवारवायण जपन।िमहमनवा शपन िपन िषततीनवा मसथिरचतसवा॥ ६६॥एिपवाोमतथितो भषतवा िवारवाम आतपयत ततः।तपस ऊरपहसतः सन िवापणो िषमतपशपनम॥ ६७॥

તયષાર બષાદ તસથર મચતત તથષા િમહિષા સષાથ િમતયાઓનષાસ દશયાન કરતષાસ કરતષાસ સવષામિનષારષાયણ િસતરનો જાપ કરતષાસ િષાળષા ફરવવી. તયષાર બષાદ એક પગ ઊભષા રહી, હષાથ ઊસચષા રષાખી િમતયાઓનષાસ દશયાન કરતષાસ તપની િષાળષા ફરવવી. (66-67)

1 િસતર ઉપર લખયષા પરિષાણ જ બોલવો. િસતરનો તષાતપયષાયાથયા આ પરિષાણ છ : હ સહજાનસદ શીહરર! હ પરષોતતિ! કકપષા કરીન ઊઠો. હ અકરબરહમ ગણષાતીત ગર! કકપષા કરીન ઊઠો. િષારી પજા સવીકષારવષા િષાટ િષારષા આતિષાિષાસથી પિષારો. આપનષા રદવય સષાસમનધય અન દશયાનથી િષારસ સૌભષાગય વિ છ.

Page 26: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

16 સતસસગદીકષા

ततः समचतयन ियवापद अकरपरषोततिम।वयवापि सपिदर च पमतिवानवा पमकणवाः॥ ६८॥

તયષાર બષાદ સવયાનષા કનદ સિષાન અન વયષાપક એવષા અકરપરષોતતિ િહષારષાજન સસભષારતષાસ પરમતિષાઓની પરદમકણષા કરવી. (68)

सवाषटवाङवा णत िवायवापः पणवािवाः परषसततः।नवाररीमभसतषपमशय पचिवाङवा वासभवातः॥ ६९॥

તયષાર બષાદ દષાસભષાવ પરષોએ સષાષટષાસગ દસિવત પરણષાિ કરવષા અન સતરીઓએ બસીન પસચષાસગ પરણષાિ કરવષા. (69)

पणवािो णचचिः किवायवाचनपषपिम।भकदरोहमनवारवाथि िवायमोऽमधिो मह पतयहम॥ ७०॥

કોઈ ભતિનો દોહ થયો હોય તનષા મનવષારણન અથદ કિષાયષાચનષાપવયાક પરમતરદન એક દસિવત પરણષાિ અમિક કરવો. (70)

मवयभवान भकतयवा च तन पवाथिपयजपन।सवामिनवारवायण ितर शभसङकलपपषतपय॥ ७१॥

તયષાર બષાદ સવષામિનષારષાયણ િસતરનો જપ કરતષાસ શભ સસકલપોની પમતયા િષાટ રદવયભષાવ અન ભમતિએ સમહત પરષાથયાનષા (િન) કરવી. (71)

भमकतः पषजमयतम अकरपरषोततिम।पनरवागिितरण पसथिवापयमनजवातिमन॥ ७२॥

Page 27: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

સતસસગદીકષા 17

આ રીત ભમતિભષાવ પજા કરીન પનરષાગિન િસતરથી અકરપરષોતતિ િહષારષાજન પોતષાનષા આતિષાન મવષ પિરષાવવષા. (72)

पनरवागिनितरशमधः -भकतय मवयभवान पषजवा त सिनमषतवा।गचवाऽथि त िवातिवानम अकरपरषोतति॥ ७३॥

પનરષાગિન િસતર આ પરિષાણ છ –ભકતયવ રદવયભષાવન પજા ત સિનમષઠતષા।ગચછષાથ તવસ િદષાતિષાનમ અકરપરષોતતિ॥1 (73)

ततः सतसङवारयवापय शवासत पठय च पतयहम।आशवाशोपशवाश यतर समत हरगपरोः॥ ७४॥

તયષાર બષાદ સતસસગની દઢતષા િષાટ જિષાસ શીહરર તથષા ગરનષા ઉપદશો અન આદશો સિષાયષા હોય તવષા શષાસતરનસ રોજ વષાસચન કરવસ. (74)

तन पणिद भकवान आरवानमरभवातः।ए पषजवा सिवापय ियवापत सवयवाहवामरिम॥ ७५॥

1 િસતર ઉપર લખયષા પરિષાણ જ બોલવો. િસતરનો તષાતપયષાયાથયા આ પરિષાણ છ : હ અકરબરહમ સમહત મબરષાજિષાન પરષોતતિ નષારષાયણ! આપની પજા ભમતિભષાવથી અન રદવયભષાવથી જ િ સસપનન કરી છ. હવ આપ િષારષા આતિષાન મવષ મવરષામજત થષાઓ.

Page 28: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

18 સતસસગદીકષા

તયષાર બષાદ આદર અન નમરભષાવ ભતિોન પરણષાિ કરવષા. આ રીત પજા કરીન પછી જ પોતષાનષા વયવહષારનસ કષાયયા કરવસ. (75)

भोजय न न पय वा मनवा पषजवा जरवामिम।पवासगिन चवाऽमप पषजवा न पमरतयजत॥ ७६॥

પજા કયષાયા મવનષા જિવસ નહી ન પષાણી વગર પણ ન પીવસ. પરવષાસ ગયષા હોઈએ તો પણ પજાનો તયષાગ ન કરવો. (76)

वाधपकयन च रोगवादरयवाऽऽपदतनवा तथिवा।पषजवाथिपम असिथिपशत तवाऽयः िवारयत स तवाम॥ ७७॥

વદષાવસથષા, રોગષારદ તથષા અનય આપમતતન લીિ પોત પજા કરવષા અસિથયા હોય તણ અનય પષાસ ત પજા કરષાવવી. (77)

सरीयपषजवा सततरवा त सव रकयवा गह पथिक।जिनो मसवा पषजवा गवाहवा ससततः॥ ७८॥

ઘરિષાસ પરતયક સતસસગીએ પોતષાની સવતસતર પજા રષાખવી. વળી પતર ક પતરીનો જનિ થષાય ત રદવસથી જ સસતષાન િષાટ પજા લઈ લવી. (78)

भमकपवाथिपनसतसङहतनवा पमतवासरम।सर िमर सथिवापय सवः सतसमङमभगपह॥ ७९॥पसथिवापयौ ममधत तमसिनकरपरषोततिौ।गरश गणवातरीतवा भकतयवा परमपरवागतवाः॥ ८०॥

Page 29: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

સતસસગદીકષા 19

મનતય પરતય ભમતિ, પરષાથયાનષા તથષા સતસસગ િષાટ સવદ સતસસગીઓએ ઘરિષાસ સસદર િસરદર સથષાપવસ. તિષાસ ભમતિભષાવ મવમિવત અકર-પરષોતતિ તથષા પરસપરષાિષાસ આવલ ગણષાતીત ગરઓ પિરષાવવષા. (79-80)

पवातः पमतमन सवाय सवः सतसमङमभजपनः।आरवामतपकय मधवातवय ससतमत गहिमर॥ ८१॥

સવદ સતસસગી જનોએ પરષાતઃકષાળ તથષા સષાસજ ઘરિસરદરિષાસ પરમતરદન આરતી કરવી ન સષાથ સતમતનસ ગષાન કરવસ. (81)

उचचः सरजपय सवामि-नवारवायणमत भमकतः।सतवामरवान गय मसथिरण चतसवा तवा॥ ८२॥

આરતી સિય મચતતન તસથર કરી ભમતિએ સમહત, તષાલી વગષાિતષાસ અન ઉચ સવર ‘જય સવષામિનષારષાયણ જય અકરપરષોતતિ...’ એિ આરતીનસ ગષાન કરવસ. (82)

य रसतरी पकवा िमर तवा मनयत।उचचवायप पवाथिपन भकतयवा ततः पसवामत जित॥ ८३॥

જ રસોઈ બનષાવી હોય ત િસરદરિષાસ િરષાવવી અન પરસષાદીભત થયલ ભોજન ભમતિભષાવપવયાક પરષાથયાનષા બોલીન પછી જિવસ. (83)

हरयऽनपयप न गवाहम अनफरजरवामिम।शदौ शमङकतिनवाम नवाऽदवानश मनयत॥ ८४॥

Page 30: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

20 સતસસગદીકષા

ભગવષાનન અપયાણ કયષાયા વગર અનન, ફળ ક જલષારદ ગહણ ન કરવસ. જની શમદન મવષ શસકષા હોય તવષાસ અનનષારદ ભગવષાનન ન િરષાવવષાસ અન ન જિવષાસ. (84)

िीतपन वा जप ियवापत सितयवाम वा यथिवारमच।गहिमरिवासथिवाय भवातः मसथिरचतसवा॥ ८५॥

ઘરિસરદરિષાસ બસીન ભષાવ કરીન તસથર મચતત કીતયાન, જપ ક સમમત વગર પોતષાની રમચ અનસષાર કરવસ. (85)

सभषय पतयह िवायवाप गहसभवा गहमसथितः।ितपवय भजन गोमषः शवासतपवावाम ततर च॥ ८६॥

ઘરનષા સભયોએ ભગષા થઈ રોજ ઘરસભષા કરવી અન તિષાસ ભજન, ગોમષઠ તથષા શષાસતરોનસ વષાસચન ઇતયષારદ કરવસ. (86)

शदोपवासनभमक मह पोषमयत च रमकतम।भमक िमरमनिवापणरपवा पवातपयदमरः॥ ८७॥तथिवाऽऽजवापयवािवास सवाथि हमरणवा सह।तसय चोततिभकसय तसयवाऽकरसय च॥ ८८॥

શીહરરએ શદ ઉપષાસનષા-ભમતિનષાસ પોષણ અન રકણ િષાટ િસરદર મનિષાયાણરપ ભમતિનસ પરવતયાન કયય. અન ભગવષાનની જિ જ તિનષા ઉતતિ ભતિ એવષા અકરબરહમની ભગવષાનની સષાથ સવષા કરવષા િષાટ આજષા કરી. (87-88)

Page 31: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

સતસસગદીકષા 21

तपत उततिो भको बरहम भगतोऽकरम।मनतय िवायवापर मनतय हमरसवारत यतः॥ ८९॥

અકરબરહમ ભગવષાનનષા ઉતતિ ભતિ છ, કષારણ ક તઓ મનતય િષાયષાપર છ અન મનતય ભગવષાનની સવષાિષાસ રિિષાણ હોય છ. (89)

िमरवाणवा मह मनिवापण तवाजवािनसतय च।मवयवानवा मकयत भकतयवा सपिलयवाणहतनवा॥ ९०॥परषोततििषतयवाप तद-िरयखण यथिवाममध।समहत सथिवापयत िषमतपरकरसयवाऽमप बरहमणः॥ ९१॥

ત આજષાન અનસરીન સવયાનસ કલયષાણ થષાય ત હતથી રદવય િસરદરોનસ મનિષાયાણ ભમતિભષાવથી કરવષાિષાસ આવ છ અન તનષા િધયખસિિષાસ પરષોતતિ ભગવષાનની િમતયાની સષાથ અકરબરહમની િમતયા પણ મવમિવત સથષાપવષાિષાસ આવ છ. (90-91)

एि गहवादष ितष िमरषमप।िरय पसथिवापयत मनतय सवाऽकरः परषोततिः॥ ९२॥

એ જ રીત ઘર આરદ સથળોન મવષ કરલ િસરદરોિષાસ પણ િધયિષાસ હસિશષાસ અકરબરહમ સમહત પરષોતતિ ભગવષાનન પરસથષામપત કરવષાિષાસ આવ છ. (92)

पवातः सवाय यथिवािवार सपसतसमङमभजपनः।मनिट िमर गमय भकतयवा शवापय पतयहम॥ ९३॥

Page 32: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

22 સતસસગદીકષા

સવદ સતસસગીઓએ સવષાર, સષાસજ અથવષા પોતષાનષા અનકળ સિય પરમતરદન ભમતિએ કરીન સિીપ આવલ િસરદર દશયાન જવસ. (93)

यथिवा सधिपरकवा सयवात तथि सतधवारणम।सतसमङनरनवाररीमभः िरणरीय मह सपवा॥ ९४॥

સવદ સતસસગી નર-નષારીઓએ સદષાય જ રીત પોતષાનષા િિયાની રકષા થષાય ત જ રીત વસતરો િષારવષાસ. (94)

सतसङदढतवाथि मह सभवाथिपिमति मसथितम।गतवय पमतसपतवाह िमर वाऽमप िणरम॥ ९५॥

સતસસગની દઢતષા િષાટ દર અઠવષારિય સિીપ આવલ િસરદરિષાસ ક િસિળિષાસ સભષા ભરવષા જવસ. (95)

सवामिनवारवायणः सवाकवाकरवामधपमतहपमरः।परिवातिवा परबरहम भगवान परषोततिः॥ ९६॥

અકરષામિપમત સવષામિનષારષાયણ ભગવષાન સષાકષાત પરિષાતિષા પરબરહમ પરષોતતિ હરર છ. (96)

स एिः परिोपवासय इषटो मह नः सवा।तसय सपवा भमकः ितपवयवाऽनयभवातः॥ ९७॥

એ એક જ આપણષા સદષા પરિ ઉપષાસય ઇષટદવ છ. તિની જ અનનય ભષાવ સદષા ભમતિ કરવી. (97)

Page 33: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

સતસસગદીકષા 23

सवाकवाद बरहमवाऽकर सवािरी गणवातरीतः सनवातनम।तसय परमपरवाऽदवाऽमप बरहमवाऽकरसय रवाजत॥ ९८॥

ગણષાતીતષાનસદ સવષાિી સષાકષાત સનષાતન અકરબરહમ છ. એ અકરબરહમની પરસપરષા આજ પણ મવરષાજિષાન છ. (98)

गणवातरीतसिवारबध-परमपरवापमतमषतः।पिटवाऽकरबरहमिः सपवायऽमसत नो गरः॥ ९९॥

સસપરદષાયિષાસ ગણષાતીતષાનસદ સવષાિીથી આરસભષાયલ ગરપરસપરષાિષાસ આવલ પરગટ અકરબરહમ એ એક જ આપણષા ગર છ. (99)

एि एषटो नः एि ए गरसतथिवा।एिशवाऽमप मसदवात ए नः एितवा सवा॥ १००॥

આપણષા ઇષટદવ એક જ છ, ગર એક જ છ અન મસદષાસત પણ એક જ છ એિ આપણી સદષા એકતષા છ. (100)

मसदवात समजवानरीयवाद अकरपरषोततिम।बरहममदवातिि मवय मि च सनवातनम॥ १०१॥

બરહમમવદષારપ, વરદક અન સનષાતન એવષા રદવય અકરપરષોતતિ મસદષાસતન જાણવો. (101)

जरीसतथिशवरश िवायवा बरहमवाऽकर तथिवा।परबरहममत ततवामन मभनवामन पचि सपवा॥ १०२॥मनतयवायथि च सतयवामन मजयवामन ििकमभः।सवामिनवारवायणन मसदवामतत सय सफटम॥ १०३॥

Page 34: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

24 સતસસગદીકષા

જીવ, ઈશવર, િષાયષા, અકરબરહમ તથષા પરબરહમ એ પષાસચ તતવો સદષાય મભનન છ, મનતય છ, સતય છ એિ િિકઓએ જાણવસ - એિ સવયસ સવષામિનષારષાયણ ભગવષાન સપષટ મસદષાસત કયયો છ. (102-103)

तष िवायवापरौ मनतयम अकरपरषोततिौ।जरीवानवािरीशवरवाणवा च िमकसतदोगतो भत॥ १०४॥

તિષાસ અકર અન પરષોતતિ એ બ સદષાય િષાયષાથી પર છ અન જીવો તથષા ઈશવરોની િમતિ તિનષા યોગથી થષાય છ. (104)

परिवातिवा परबरहम पर बरहमवाऽकरवात सवा।बरहमवाऽमप सत त च वासभवान सपवा॥ १०५॥

પરિષાતિષા પરબરહમ સદષા અકરબરહમથી પર છ અન અકરબરહમ પણ ત પરિષાતિષાની મનતય દષાસભષાવ સવષા કર છ. (105)

सपितवाप च सवािवारः समोपमर सवा हमरः।ििकषणवा मिोकवाय पिटो तपत सवा॥ १०६॥

ભગવષાન સદષાય સવયાકતષાયા, સષાકષાર, સવયોપરી છ અન િિકઓની િમતિ િષાટ હસિશષાસ પરગટ રહ છ. (106)

बरहमवाऽकरगरविवारवा भगवान पिटः सवा।समहतः सिरशवयवः परिवाऽऽनिपपयन॥ १०७॥

અકરબરહમસવરપ ગર દષારષા ભગવષાન પોતષાનષાસ સકળ ઐશવયયો સમહત, પરિષાનસદ અપયાતષાસ થકષાસ સદષાય પરગટ રહ છ. (107)

Page 35: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

સતસસગદીકષા 25

परीमतः िवायवापऽऽतिबमदश बरहमवाऽकर गरौ दढवा।पतयकभगदवावात सवयो रययः स भमकतः॥ १०८॥

અકરબરહમ ગરન મવષ દઢ પરીમત અન આતિબમદ કરવી. તિન મવષ પરતયક ભગવષાનનો ભષાવ લષાવીન ભમતિએ કરીન તિની સવષા તથષા ધયષાન કરવષાસ. (108)

सवामिनवारवायणो ितरो मवयशवाऽरौमििः शभः।जपयोऽय सिरभपकपततोऽय हमरणवा सयम॥ १०९॥अकर बरहम मजय ितर सवािरीमत शबतः।नवारवायणमत शबन ततपरः परषोततिः॥ ११०॥

સવષામિનષારષાયણ િસતર રદવય, અલૌરકક અન શભ િસતર છ. સવયસ શીહરરએ આ િસતર આપયો છ. સવયા ભતિોએ તનો જપ કરવો. આ િસતરિષાસ ‘સવષામિ’ શબદથી અકરબરહમન સિજવષા અન ‘નષારષાયણ’ શબદથી ત અકરબરહમથી પર એવષા પરષોતતિન સિજવષા. (109-110)

सवामिनवारवायणनह मसदवातोऽय पबोमधतः।गरमभश गणवातरीतमपगतऽय पमतपतः॥ १११॥यजपरषवासन सथिवामपतो िषमतपिततयवा।गरचमरतरगथिष पनरय दढवामयतः॥ ११२॥पिखगरणवा योऽय सरीयवाऽकरः मसथिररीितः।सवाकवाद गरोः पसङन रभयतऽय मह जरीन॥ ११३॥अयि स मसदवातो िमकपः सनवातनः।उचयत शपन मवयम अकरपरषोततिम॥ ११४॥

Page 36: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

26 સતસસગદીકષા

આ મસદષાસત ભગવષાન સવષામિનષારષાયણ આ લોકિષાસ પરબોધયો. ગણષાતીત ગરઓએ તનસ રદગસતિષાસ પરવતયાન કયય. શષાસતરીજી િહષારષાજ તન િમતયાિષાન કયયો. ગરઓનષા જીવનચરરતર-ગસથોિષાસ તની પનઃ દઢતષા કરષાવવષાિષાસ આવી. આ મસદષાસતન ગરહરર પરિખસવષાિી િહષારષાજ પોતષાનષા હસતષાકરથી લખી તસથર કયયો. સષાકષાત ગરહરરનષા પરસસગથી આ મસદષાસત જીવનિષાસ પરષાપત કરી શકષાય છ. ત આ સનષાતન િમતિપરદ મસદષાસતન જ રદવય ‘અકરપરષોતતિ દશયાન’ કહવષાિષાસ આવ છ. (111-114)

मसदवात परि मवयम एतवादश ममचतयन।सतसङ मनषयवा ियवापद आनोतसवाहपषपिम॥ ११५॥

આવષા પરિ રદવય મસદષાસતનસ મચસતવન કરતષાસ કરતષાસ મનષઠષાથી અન આનસદ-ઉતસષાહપવયાક સતસસગ કરવો. (115)

मनजवाऽऽतिवान बरहमरप हतरयमरकणम।मभवावयोपवासन िवाय स परबरहमणः॥ ११६॥

તરણ દહથી મવલકણ એવષા પોતષાનષા આતિષાન મવષ બરહમરપની મવભષાવનષા કરી સદવ પરબરહમની ઉપષાસનષા કરવી. (116)

अकरवामधपतभपमक सधिवापिवाचरत सवा।धिवण रमहतवा न भमक ियवापत िवाचन॥ ११७॥

અકરષામિપમત પરિષાતિષાની ભમતિ સદષા િિદ સમહત કરવી. કષારય િિદ રમહત ભમતિ ન કરવી. (117)

Page 37: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

સતસસગદીકષા 27

भमक वा जवानिवारमबय नवाऽधि चरजनः।अमप पपमशष वाऽऽरमबय नवाऽधिपिवाचरत॥ ११८॥

ભમતિનસ ક જષાનનસ આલસબન લઈન ક કોઈ પવયાનસ આલસબન લઈન પણ િનષયએ અિિયાનસ આચરણ ન કરવસ. (118)

भङवासरवामपवान वा दषतवामकरीन तथिवा।गवामरवानवामि न पपसमप सिवाचरत॥ ११९॥

પવયાન મવષ પણ ભષાસગ, દષાર વગરનસ પષાન કરવસ, જગષાર વગર રિવસ, ગષાળો બોલવી ઇતયષારદ ન કરવસ. (119)

परसिवाद बरहमणोऽयमसिनकरवाद बरहमणसतथिवा।परीतयभवाो मह रवागयम अङ भकः सहवायिम॥ १२०॥

પરબરહમ તથષા અકરબરહમ મસવષાય અનયતર પરીમત ન હોવી ત વરષાગય છ. ત ભમતિનસ સહષાયક અસગ છ. (120)

मनवारजवाभयवाऽऽपदभयः सतसङ न पमरतयजत।सवामिनवारवायण तदमक िमहपमचद गरम॥ १२१॥

મનસદષા, લજજા, ભય ક િશકલીઓન લીિ કષારય સતસસગ, સવષામિનષારષાયણ ભગવષાન, તિની ભમતિ અન ગરનો તયષાગ ન કરવો. (121)

सवा हरश भकवानवा ितपवयवा शदभवातः।िहदवागय ििवासतरीमत ितवा सिोकहतनवा॥ १२२॥

Page 38: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

28 સતસસગદીકષા

ભગવષાન અન ભતિોની સવષા શદભષાવ, િષારષાસ િોટષાસ ભષાગય છ એિ િષાનીન પોતષાનષા િોક િષાટ કરવી. (122)

नयो न वयथिपतवा िवारः सतसङ भजन मनवा।आरसय च पिवावाम पमरतयवाजय मह सपवा॥ १२३॥

સતસસગ અન ભજન મવનષા વયથયા કષાળ મનગયાિવો નહી. આળસ તથષા પરિષાદ વગરનો હસિશષાસ પરરતયષાગ કરવો. (123)

ियवापमद भजन िपन मकयवा आजवाऽनसवारतः।मकयवाबधः मकयवाभवारः मकयवािवानसततो नमह॥ १२४॥

ભજન કરતષાસ કરતષાસ મકરયષા કરવી. આજષા અનસષાર કરવી. આિ કરવષાથી મકરયષાનસ બસિન ન થષાય, મકરયષાનો ભષાર ન લષાગ અન મકરયષાનસ િષાન ન આવ. (124)

सयवा िथियवा सितयवा रयवानन पनवाममभः।सफर सिय ियवापद भगतिीतपनवाममभः॥ १२५॥

સવષા, કથષા, સિરણ, ધયષાન, પઠનષારદ તથષા ભગવતકીતયાન વગરથી સિયન સફળ કરવો. (125)

सगपणवान अपवाित सपवापत सदणवासतथिवा।सतसङवाऽऽशयण िवाय ससय परििकय॥ १२६॥

સતસસગનો આશરો પોતષાનષા દગયાણોન ટષાળવષા, સદગણોન પરષાપત કરવષા અન પોતષાનષા પરિ કલયષાણ િષાટ કરવો. (126)

Page 39: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

સતસસગદીકષા 29

पसनतवा सिवावापत सवामिनवारवायणपभोः।गणवातरीतगरणवा च सतसङिवाशयत सवा॥ १२७॥

સવષામિનષારષાયણ ભગવષાન તથષા ગણષાતીત ગરઓની પરસનનતષા પરષાપત કરવષા સદષા સતસસગનો આશરો કરવો. (127)

अहो इह नः पवापतवाकरपरषोततिौ।ततपवामपतगौरवामनतय सतसङवानिवापनयवात॥ १२८॥

અહો! આપણન અકર અન પરષોતતિ બસન અહી જ િળયષા છ. તિની પરષાતપતનષા કફથી સતસસગનષા આનસદન સદષાય િષાણવો. (128)

सवाभमकिथिवारयवानतपोयवातरवाम सवाधनम।िवानतो मभतो न िवाय नषयपयवा तथिवा॥ १२९॥सपधपयवा विषतो न न रौमििफरचयवा।शदयवा शदभवान िवाय पसनतवामधयवा॥ १३०॥

સવષા, ભમતિ, કથષા, ધયષાન, તપ તથષા યષાતરષા ઇતયષારદ સષાિન કરીએ ત િષાન કરીન, દસભ કરીન, ઈષયષાયાએ કરીન, સપિષાયાએ કરીન, દષ કરીન ક પછી લૌરકક ફળની ઇચછષાથી ન જ કરવસ. પરસત શદષાએ સમહત, શદભષાવથી અન ભગવષાનન રષાજી કરવષાની ભષાવનષાથી કરવસ. (129-130)

दशयो न िवानषो भवाो भगमत तथिवा गरौ।िवायवापरौ यतो मवयवाकरपरषोततिौ॥ १३१॥

Page 40: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

30 સતસસગદીકષા

ભગવષાન તથષા ગરન મવષ િનષયભષાવ ન જોવો. કષારણ ક અકર અન પરષોતતિ બસન િષાયષાથી પર છ, રદવય છ. (131)

मशववासः सदढरीिवायमो भगमत तथिवा गरौ।मनबपरत पमरतयवाजय धवाय धय हरबपरम॥ १३२॥

ભગવષાન તથષા ગરન મવષ મવશવષાસ દઢ કરવો, મનબયાળતષાનો તયષાગ કરવો, િીરજ રષાખવી તથષા ભગવષાનનસ બળ રષાખવસ. (132)

िवाय ररीरवाचमरतरवाणवा सवामिनवारवायणपभोः।शण िथिन पवाो िनन मनमरयवासनम॥ १३३॥

સવષામિનષારષાયણ ભગવષાનનષાસ લીલષાચરરતરોનસ શવણ, કથન, વષાસચન, િનન તથષા મનરદધયષાસન કરવસ. (133)

पसङः परयवा परीतयवा बरहमवाऽकरगरोः सवा।ितपवयो मवयभवान पतयकसय ििकमभः॥ १३४॥

િિકઓએ પરતયક અકરબરહમ ગરનો પરસસગ સદષા પરિ પરીમત અન રદવયભષાવથી કરવો. (134)

बरहमवाऽकर गरौ परीमतदपढवाऽमसत मह सवाधनम।बरहममसथितः पमरपवापतः सवाकवातिवारसय च पभोः॥ १३५॥

અકરબરહમસવરપ ગરન મવષ દઢ પરીમત એ જ બરષાહમી તસથમત તથષા ભગવષાનનષા સષાકષાતકષારન પષાિવષાનસ સષાિન છ. (135)

Page 41: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

સતસસગદીકષા 31

बरहमगणसिवावापतय परबरहमवाऽनभषतय।बरहमगरोः पसङवानवा ितपवय िनन सवा॥ १३६॥

અકરબરહમ ગરનષા ગણો આતિસષાત કરવષા િષાટ તથષા પરબરહમની અનભમત િષાટ અકરબરહમ ગરનષા પરસસગોનસ સદષાય િનન કરવસ. (136)

िनसवा ििपणवा वाचवा सवयो गरहमरः सवा।ितपवयवा ततर पतयकनवारवायणसरपधरीः॥ १३७॥

િન-કિયા-વચન ગરહરરનસ સદષા સવન કરવસ અન તિન મવષ પરતયક નષારષાયણસવરપની ભષાવનષા કરવી. (137)

शणयवान नवाऽमप वातवा हरीनवा बरन च।बरपषणवा सवा ियवापद वातवा सतसङिवामसथितः॥ १३८॥

સતસસગીએ કષારય બળરમહત વષાત સષાસભળવી નહી અન કરવી પણ નહી. હસિશષાસ બળ ભરલી વષાતો કરવી. (138)

वातवाप िवायवाप िमहमनो मह बरहमपरिबरहमणोः।ततसमबधतवा चवाऽमप ससहिवारवात सवा॥ १३९॥

પરિ કરીન તથષા આદર થકી બરહમ અન પરબરહમનષા િમહિષાની તથષા તિનષા સસબસિવષાળષાનષા િમહિષાની વષાતો મનરસતર કરવી. (139)

सतसमङष सहदवाो मवयभवासतथि च।अकरबरहमभवाश मधवातवयो ििकणवा॥ १४०॥

Page 42: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

32 સતસસગદીકષા

િિકએ સતસસગીઓન મવષ સહદભષાવ, રદવયભષાવ તથષા બરહમભષાવ રષાખવષા. (140)

परिवा तिपरबरहम-सवा मिन वार वायणपभोः।बरहमवाऽकरसरपसय गणवातरीतगरोसतथिवा॥ १४१॥तमपपतसय मवयसय मसदवातसय च सपवा।भकवानवा तमचरितवानवा च पको गवाहो मितः॥ १४२॥

પરિષાતિષા પરબરહમ સવષામિનષારષાયણ ભગવષાન, અકરબરહમસવરપ ગણષાતીત ગર, તિણ આપલ રદવય મસદષાસત તથષા તિનષા આમશત ભતિોનો મવવક કરીન સદષાય પક રષાખવો. (141-142)

आजवा भगतो मनतय बरहमगरोश पवारयत।जवातवा तनमतत च तवािवाऽनसरद दढम॥ १४३॥तवाजवा पवारयत सद आरसयवाम महवाय च।सवानोतसवाहिवाहवातमय ततपसवामधयवा सवा॥ १४४॥

ભગવષાન અન બરહમસવરપ ગરની આજષાનસ સદષાય પષાલન કરવસ. તિની અનવમતત જાણીન તન દઢપણ અનસરવસ. તિની આજષા આળસ વગર િકીન પષાળવી, તરત પષાળવી; સદષા આનસદ, ઉતસષાહ અન િમહિષા સષાથ તિન રષાજી કરવષાનષા ભષાવથી પષાળવી. (143-144)

अतदपमषटश ितपवयवा पतयह मसथिरचतसवा।मि ितपिवागतोऽसिरीह मि िवऽहमिहमत च॥ १४५॥

Page 43: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

સતસસગદીકષા 33

પરમતરદન તસથર મચતત અસતદયામષટ કરવી ક હસ આ લોકિષાસ શસ કરવષા આવયો છસ? અન શસ કરી રહો છસ? (145)

सपवापयवाऽकररपत भजय परषोततिम।पतयह मचतय सरीयरकयितमदरतः॥ १४६॥

‘અકરરપ થઈન હસ પરષોતતિની ભમતિ કરસ’ એિ પોતષાનષા લકયનસ મચસતન આળસ રષાખયષા વગર રોજ કરવસ. (146)

ितवापऽय सपहतवापऽय समोपमर मनयवाििः।पतयकमिह रबधो ि सवामिनवारवायणो हमरः॥ १४७॥अत एवाऽमसि धयोऽह परिभवागयवानहम।ितवाथिपश मनःशङको मनमशतोऽमसि सवा सखरी॥ १४८॥

આ સવષામિનષારષાયણ ભગવષાન સવયાકતષાયાહતષાયા છ, સવયોપરી છ, મનયષાિક છ. તઓ િન અહી પરતયક િળયષા છ. આથી જ હસ િનય છસ, પરિ ભષાગયશષાળી છસ, કકતષાથયા છસ, મનઃશસક છસ, મનમશચસત છસ અન સદષા સખી છસ. (147-148)

ए पवापतिपमहमनश पतयह पमरमचतनम।पभोः पसनतवायवाश िवाय मसथिरण चतसवा॥ १४९॥

આ રીત પરિષાતિષાની રદવય પરષાતપતનસ, િમહિષાનસ તથષા તિની પરસનનતષાનસ મચસતન દરરોજ તસથર મચતત કરવસ. (149)

हतरय-�यसथिवातो जवातवा भ गणतरयवात।सवातिनो बरहमणित पमतमन मभवायत॥ १५०॥

Page 44: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

34 સતસસગદીકષા

પોતષાનષા આતિષાન તરણ દહ, તરણ અવસથષા તથષા તરણ ગણથી જદો સિજી તની અકરબરહમ સષાથ એકતષાની મવભષાવનષા પરમતરદન કરવી. (150)

पतयहिनसधयवा जगतो नवाशशरीरतवा।सवातिनो मनतयतवा मचतयवा समचचवानरपतवा॥ १५१॥

દરરોજ જગતનષા નષાશવસતપણષાનસ અનસસિષાન કરવસ અન પોતષાનષા આતિષાની મનતયતષા તથષા સતચદષાનસદપણષાનસ મચસતવન કરવસ. (151)

भषत यचच भदचच यवाऽग भमषयमत।स ति महतवाय सवामिनवारवायणचयवा॥ १५२॥

જ થઈ ગયસ છ, થઈ રહસ છ અન જ કષાસઈ આગળ થશ ત બિસ જ સવષામિનષારષાયણ ભગવષાનની ઇચછષાથી િષારષા મહત િષાટ જ છ એિ િષાનવસ. (152)

पवाथिपन पतयह ियवापद मशववासभमकभवातः।गरोबरपहमसरपसय सवामिनवारवायणपभोः॥ १५३॥

સવષામિનષારષાયણ ભગવષાન તથષા બરહમસવરપ ગરન પરમતરદન મવશવષાસ અન ભમતિભષાવથી પરષાથયાનષા કરવી. (153)

िवानषयवापिवािकोधवाम-ोषवाऽऽगो भत तवा।अकरिहमितयवाम शवातिनवा ममचतयत॥ १५४॥

Page 45: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

સતસસગદીકષા 35

િષાન, ઈષયષાયા, કષાિ, કરોિ ઇતયષારદ દોષોનો આવગ આવ તયષાર ‘હસ અકર છસ, પરષોતતિનો દષાસ છસ’ એિ શષાસત િન મચસતવન કરવસ. (154)

ियवा सह सवाऽमसत सपोषमनवारिः।सवामिनवारवायणः सवाकवाद ए बर च धवारयत॥ १५५॥

અન સવયા દોષોનસ મનવષારણ કરનષારષા સષાકષાત સવષામિનષારષાયણ ભગવષાન સદવ િષારી સષાથ છ એિ બળ રષાખવસ. (155)

सधि पवारयमनतय परधि पमरतयजत।सधिमो भगदमोरवाजवायवाः पमरपवारनम॥ १५६॥तवाजवा यत पमरतयजय मकयत सिनोधतम।परधिपः स मजयो ममिमभिपिकमभः॥ १५७॥

સવિિયાનસ સદષા પષાલન કરવસ. પરિિયાનો તયષાગ કરવો. ભગવષાન અન ગરની આજષાનસ પષાલન કરવસ ત સવિિયા છ. તિની આજષાનો તયષાગ કરી પોતષાનષા િનનસ િષાયય કરવષાિષાસ આવ તન મવવકી િિકએ પરિિયા જાણવો. (156-157)

सतसङमनयिवाद यमद मरद धिपरोपिम।फरिमप नवाऽऽचय भद यद भमकबवाधिम॥ १५८॥

જ કિયા ફળ આપ તવસ હોય તિ છતષાસ ભમતિિષાસ બષાિ કરતસ હોય, સતસસગનષા મનયિથી મવરદ હોય તથષા જ આચરવષાથી િિયાનો લોપ થતો હોય તવષા કિયાનસ આચરણ ન કરવસ. (158)

Page 46: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

36 સતસસગદીકષા

आरण पणवािश िधरचनवाममभः।यथिोमचत मह समिवायवा दवा जवानयोगणः॥ १५९॥

વય કરીન, જષાન કરીન ક ગણ કરીન જ િોટષા હોય તિનસ આદર થકી પરણષાિ તથષા િિરવચનષારદક કરીન યથોમચત સનિષાન કરવસ. (159)

सवाऽऽरणरीयवा मह मविविमरषमशकिवाः।यथिवाशमक च सतिवायवापः सवाधवावामििपणवा॥ १६०॥

મવદષાનો, વિીલો તથષા અધયષાપકોન સદષા આદર આપવો. સષારષાસ વચન આરદ મકરયષાઓ દષારષા પોતષાની શમતિ પરિષાણ તિનો સતકષાર કરવો. (160)

जनसबोधन ियवापद यथिवािवायपगणवामिम।सधपयत ततसवाह यथिवाशमक सििपस॥ १६१॥

વયમતિનષા ગણ તથષા કષાયયા આરદન અનસષાર તનસ સસબોિન કરવસ. યથષાશમતિ તન સષારષાસ કષાયયોિષાસ પરોતસષાહન આપવસ. (161)

सतयवा द महतवा च द वाणी मपयवा तथिवा।मिथयवाऽऽरोपयोऽपवाो न िमसिमशत िमहपमचजन॥ १६२॥

સતય, મહત અન મપરય વષાણી બોલવી. કોઈ િનષયની ઉપર કષારય મિથયષા અપવષાદનસ આરોપણ ન કરવસ. (162)

न त िमतसतवा वाचम अपशबिरमङकतवाम।शोतःखिरी मनदवा िोरवा विषगमभपणरीम॥ १६३॥

Page 47: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

સતસસગદીકષા 37

અપશબદોથી યતિ, સષાસભળનષારન દઃખ કર તવી, મનસદ, કઠોર અન દષ ભરલી કતતસત વષાણી ન બોલવી. (163)

असतय न त कवामप त सतय महतवाऽऽहम।सतयिमप न यत सयवायवाऽमहतवाऽऽहम॥ १६४॥

અસતય કષારય ન બોલવસ. મહત કર તવસ સતય બોલવસ. અનયનસ અમહત કર તવસ સતય પણ ન બોલવસ. (164)

अयवाऽगणोषवामवातवा िवाऽमप नोचचरत।तथिवाित तशवामतः सयवाद अपरीमतश हरगपरोः॥ १६५॥

કષારય કોઈનષા અવગણ ક દોષની વષાત ન કરવી. એિ કરવષાથી અશષાસમત થષાય અન ભગવષાન તથષા ગરનો કરષાજીપો થષાય. (165)

अतयतवाऽऽशयि नषन पमरशदन भवातः।सतयपोकौ न ोषः सयवाद अमधिवारतवा परः॥ १६६॥

અતયસત આવશયક હોય તો પરરશદ ભષાવનષાથી અમિકકત વયમતિન સતય કહવષાિષાસ દોષ નથી. (166)

आचवारो वा मचवारो वा तवादक िवायमो न िमहपमचत।अयषवाम अमहत ःख यन सयवात कशधपनम॥ १६७॥

જણ કરીન અનયનસ અમહત થષાય, તન દઃખ થષાય ક કશ વિ તવષા આચષાર ક મવચષાર કષારય ન કરવષા. (167)

Page 48: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

38 સતસસગદીકષા

सहदवान भकवानवा शभगणगणवान सिरत।न गवाहोऽगणसतषवा दरोहः िवायमो न सपथिवा॥ १६८॥

સહદયભષાવ રષાખી ભતિોનષા શભ ગણોન સસભષારવષા. તિનો અવગણ ન લવો અન કોઈ રીત દોહ ન કરવો. (168)

सख नोचङखरो भषयवाद ःख नोविगिवापनयवात।सवामिनवारवायणचवातः स पतपत यतः॥ १६९॥

સખિષાસ છકી ન જવસ અન દઃખિષાસ ઉદગ ન પષાિવો. કષારણ ક બિસ સવષામિનષારષાયણ ભગવષાનની ઇચછષાથી પરવતદ છ. (169)

मवाः िरहो वाऽमप न िवायपः िवाचन।मतपतवय मिन रकयवा शवामतश सपवा॥ १७०॥

કષારય પણ કોઈની સષાથ મવવષાદ ક કલહ ન જ કરવો. હસિશષાસ મવવકથી વતયાવસ અન શષાસમત રષાખવી. (170)

चन तपन कवामप मचवार रखन तथिवा।िोरतवा भजन जनः िोऽमप िवाचन॥ १७१॥

કોઈ પણ િનષય પોતષાનષાસ વચન, વતયાન, મવચષાર તથષા લખષાણિષાસ કઠોરતષા કષારય ન રષાખવી. (171)

सवा िवातः मपतः ियवापद गहरी सतसङिवामशतः।पमतमन निसिवार ततपवाष मनयत॥ १७२॥

ગહસથ સતસસગીએ િષાતષા-મપતષાની સવષા કરવી. પરમતરદન તિનષાસ ચરણોિષાસ નિસકષાર કરવષા. (172)

Page 49: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

સતસસગદીકષા 39

�शरः मपतत सवयो रवा �शषश िवातत।सपतररीत सषवा पवालयवा ��वाऽमप �शरण च॥ १७३॥

વહએ સસરષાની સવષા મપતષાતલય ગણી અન સષાસની સવષા િષાતષાતલય ગણી કરવી. સષાસ-સસરષાએ પણ પતરવિનસ પોતષાની પતરીની જિ પષાલન કરવસ. (173)

सपवालयवाः पतरप�यश सतसङमशकणवामनवा।अय समबमधनः सवयवा यथिवाशमक च भवातः॥ १७४॥

ગહસથોએ દીકરષા-દીકરીઓનસ સતસસગ, મશકણ વગરથી સષારી રીત પોષણ કરવસ. અનય સસબસિીઓની પોતષાની શમતિ પરિષાણ ભષાવથી સવષા કરવી. (174)

गह मह िधरवा वाणी द वाच तयजत िटम।ििमप परीमत न पियवापद िमरनवाऽऽशयवात॥ १७५॥

ઘરિષાસ િિર વષાણી બોલવી. કિવી વષાણીનો તયષાગ કરવો અન િમલન આશયથી કોઈન પીિષા ન પહોચષાિવી. (175)

मिमरतवा भोजन िवाय गहसथिः सगह िवा।अमतमथिमहप यथिवाशमक सभवावय आगतो गहम॥ १७६॥

ગહસથોએ પોતષાનષા ઘરિષાસ ભગષા િળી આનસદ ભોજન કરવસ અન ઘર પિષારલષા અમતમથની પોતષાની શમતિ પરિષાણ સસભષાવનષા કરવી. (176)

Page 50: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

40 સતસસગદીકષા

िरणवामपसङष िथिवाभजनिीतपनम।िवाय मशषतः सिवायमो हकरपरषोततिः॥ १७७॥

િરણ આરદ પરસસગોિષાસ મવશષ ભજન-કીતયાન કરવસ, કથષા કરવી, અકરપરષોતતિ િહષારષાજનસ સિરણ કરવસ. (177)

पतररीपतरवामतििवा ससय ससिवायवाप सतमतः सवा।सतसङमवयमसदवातः सवाचवारश सदणः॥ १७८॥

દીકરી ક દીકરષા એવષાસ પોતષાનષાસ સસતષાનોન સતસસગનષા રદવય મસદષાસતો, સષારષાસ આચરણો અન સદગણો વિ સદષા સસસકષાર આપવષા. (178)

सतसङशवासतपवावादगपभपसथिवाि सतमतम।ससियवापत पषरयन मनषवाम अकरपरषोतति॥ १७९॥

સસતષાન જયષાર ગભયાિષાસ હોય તયષારથી જ તન સતસસગ સસબસિી શષાસતરોનસ વષાસચન વગર કરીન સસસકષાર આપવષા અન અકરપરષોતતિ િહષારષાજન મવષ મનષઠષા પરવી. (179)

िदषटयवा परषनव मसतयो दशयवाः िवाचन।एि िदषटयवा च सतरीमभदपशयवा न पषरषवाः॥ १८०॥

પરષો કષારય કદમષટએ કરીન સતરીઓન ન જએ. ત જ રીત સતરીઓ પણ કદમષટએ કરીન પરષોન ન જએ. (180)

सरीयपतनरीतरवामभसत रहमस सन सह।आपतिवार मनवा कवामप न ियपगपमहणो नरवाः॥ १८१॥

Page 51: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

સતસસગદીકષા 41

ગહસથષાશિિષાસ રહષા એવષા પરષોએ પોતષાની પતની મસવષાય અનય સતરીઓ સષાથ આપતકષાળ મવનષા કષાસય પણ એકષાસતિષાસ ન રહવસ. (181)

तथि नमह नवायमोऽमप मतषयः सपतरीतरः।परषः सवािििवात हवापमततसिय मनवा॥ १८२॥

ત જ રીત સતરીઓએ પણ પોતષાનષા પમત મસવષાય અનય પરષો સષાથ આપતકષાળ મવનષા એકષાસતિષાસ ન રહવસ. (182)

नरः सिरीपसमबध-हरीनवा मसतय सपशनमह।न सपशत तथिवा नवाररी तवादश परषवातरम॥ १८३॥

પરષ સિીપ સસબસિ મવનષાની સતરીનો સપશયા ન કરવો. ત જ રીત સતરીએ પોતષાન સિીપ સસબસિ મવનષાનષા અનય પરષનો સપશયા ન કરવો. (183)

आपतिवारऽयरकवाथि सपशव ोषो न मदत।अयथिवा मनयिवाः पवालयवा अनवापततौ त सपवा॥ १८४॥

આપતકષાળ પરષાપત થતષાસ અનયની રકષા િષાટ સપશયા કરવષાિષાસ દોષ નથી. પરસત જો આપતકષાળ ન હોય તો સદષાય મનયિોનસ પષાલન કરવસ. (184)

अशरीर यतर दशय सयवाद धिपससिवारनवाशिम।नवाटिचरमचतरवाम तन पशयत िवाचन॥ १८५॥

Page 52: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

42 સતસસગદીકષા

િિયા અન સસસકષારોનો નષાશ કર એવષાસ અશીલ દશયો જિષાસ આવતષાસ હોય તવષાસ નષાટકો ક ચલમચતરો વગર કષારય ન જોવષાસ. (185)

िनषयो वयसनरी यः सयवाद मनरपजो वयमभचवारवान।तसय सङो न ितपवयः सतसङिवामशतजपनः॥ १८६॥

સતસસગીજનોએ જ િનષય વયસની, મનલયાજજ તથષા વયમભચષારી હોય તનો સસગ ન કરવો. (186)

सङशवामर�यहरीनवायवाः िरणरीयो नमह मसतयवाः।सतरीमभः सधिपरकवाथि पवालयवाश मनयिवा दढम॥ १८७॥

સતરીઓએ પોતષાનષા િિયાની રકષા િષાટ ચષારરતરયહીન સતરીનો સસગ ન કરવો અન દઢપણ મનયિોનસ પષાલન કરવસ. (187)

न तवादकणयवाद वाच गरीत गथि पन च।पशयन तवादश दशय यसिवात िवािमधपनम॥ १८८॥

જણ કરીન કષાિવષાસનષા વમદ પષાિ તવી વષાતો ક ગીતો ન સષાસભળવષાસ, પસતકો ન વષાસચવષાસ તથષા તવષાસ દશયો ન જોવષાસ. (188)

धनदरवयधरवारीनवा सवाऽऽवानपवानयोः।मनयिवा रखसवाकयवाः पवारनरीयवा अशयतः॥ १८९॥

િન, દવય તથષા જિીન આરદનષા લણ-દણિષાસ હસિશષાસ મલમખત કરવસ, સષાકીએ સમહત કરવસ ઇતયષારદ મનયિો અવશયપણ પષાળવષા. (189)

Page 53: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

સતસસગદીકષા 43

पसङ वयहवारसय समबमधमभरमप सिः।रखवाममनयिवाः पवालयवाः सिररवामशतजपनः॥ १९०॥

સવયા આમશત જનોએ પોતષાનષા સસબસિીઓ સષાથ પણ વયવહષાર પરસસગ મલમખત કરવસ ઇતયષારદ મનયિો પષાળવષા. (190)

न िवायमो वयहवारश षटजपनः सह कमचत।रीनजनष भवावय च सतसमङमभपयवाऽमतः॥ १९१॥

સતસસગીઓએ કષારય દજયાન સષાથ વયવહષાર ન કરવો અન દીનજનન મવષ દયષાવષાન થવસ. (191)

रौमिि तमचवायव सहसवा ििप नवाऽऽचरत।फरवामि मचवायव मिन तद आचरत॥ १९२॥

લૌરકક કષાયયા કષારય મવચષાયષાયા વગર તતકષાળ ન કરવસ પરસત ફળ વગરનો મવચષાર કરીન મવવકપવયાક કરવસ. (192)

रचिवा िवामप न गवाहवा िमशमप जनमरह।न िवायमो वययो वयथिपः िवायपः सवाऽऽयवाऽनसवारतः॥ १९३॥

કોઈ પણ િનષય કષારય લષાસચ ન લવી. િનનો વયથયા વયય ન કરવો. પોતષાની આવકન અનસષાર િનનો વયય કરવો. (193)

ितपवय रखन समयक ससयवाऽऽयसय वययसय च।मनयिवाननसतय पशवासनितवान सवा॥ १९४॥

પરશષાસનનષા મનયિોન અનસરી હસિશષાસ પોતષાનષાસ આવક અન ખચયાની નોિ વયવતસથત કરવી. (194)

Page 54: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

44 સતસસગદીકષા

सवाऽऽयवामद शिो भवागो मशोऽथिवा सशमकतः।अपयपः सवापसवावाथि सवामिनवारवायणपभोः॥ १९५॥

પોતષાન પરષાપત થતી આવકિષાસથી પોતષાની શમતિ પરિષાણ દશિો ક વીશિો ભષાગ સવષામિનષારષાયણ ભગવષાનની સવષા-પરસનનતષા િષાટ અપયાણ કરવો. (195)

सोपयोगवाऽनसवारण पियवापत सङगह गहरी।अनदरवयधनवारीनवा िवारशकतयनसवारतः॥ १९६॥

ગહસથ પોતષાનષા ઉપયોગન અનસષાર તથષા સિય-શમતિ અનસષાર અનષાજ, દવય ક િનષારદનો સસગહ કર. (196)

अनफरवाममभश यथिवाशमक जरवाममभः।पवामरतवाः पशपकयवादवाः सभवावयवा मह यथिोमचतम॥ १९७॥

પષાળલષાસ પશ-પકી વગરની અનન, ફળ, જળ ઇતયષારદ વિ યથષાશમતિ ઉમચત સસભષાવનષા કરવી. (197)

धनदरवयधरवारीनवा पवानवाऽऽवानयोः पनः।मशववासहनन न िवाय न िपट तथिवा॥ १९८॥

િન, દવય ક ભમિ વગરની લણ-દણિષાસ મવશવષાસઘષાત તથષા કપટ ન કરવષાસ. (198)

पवात ििपिवामरभयः पमतजवात धनवामिम।यथिवावाच पय तद नोन य िवाचन॥ १९९॥

Page 55: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

સતસસગદીકષા 45

કિયાચષારીઓન જટલસ િન આરદ આપવષાનસ વચન આપયસ હોય ત વચન પરિષાણ ત િન આરદ આપવસ પણ કષારય ઓછસ ન આપવસ. (199)

न मशववासघवात मह ियवापत सतसङिवामशतः।पवारयद चन तत पमतजवात न रङघयत॥ २००॥

સતસસગીએ મવશવષાસઘષાત ન કરવો. આપલસ વચન પષાળવસ. પરમતજષાનસ ઉલસઘન ન કરવસ. (200)

पशवासतवा पवारयद धिवापन मनयतवा य सशवासन।रोिवानवा भरण पमषट ियवापत ससिवाररकणम॥ २०१॥सवासथयमशकणसरकवा-मदनजरवामिः।सवयसथिवा मधवातवयवा सवापऽभययहतनवा॥ २०२॥

સશષાસન િષાટ અવશયપણ જોઈએ ત િિયોન પરશષાસક પષાળવષા. લોકોનસ ભરણ-પોષણ કરવસ. સસસકષારોની રકષા કરવી. સવદનો અભયદય થષાય ત િષાટ સવષાસથય, મશકણ, સસરકણ, વીજળી, અનષાજ, જળ વગર દષારષા સષારી રીત વયવસથષા કરવી. (201-202)

गणसवािथयपरचयवाम ममत जनसय त।तमचतष िवायवष योजनरीयो मचवायप सः॥ २०३॥

કોઈ પણ િનષયનષા ગણ, સષાિથયયા, રમચ વગર જાણીન; મવચષાર કરી તનષા િષાટ ઉમચત એવષાસ કષાયયોિષાસ તન જોિવો. (203)

Page 56: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

46 સતસસગદીકષા

शकयवा भगतो यतर भमकः सधिपपवारनम।तमसिन श मनवासो मह िरणरीयः सखन च॥ २०४॥

જ દશન મવષ ભગવષાનની ભમતિ થઈ શક તથષા પોતષાનષા િિયાનસ પષાલન થઈ શક તવષા દશન મવષ સખ મનવષાસ કરવો. (204)

मदवाधनवामि पवापत शवातर गतऽमप च।सतसङिवारवात ततर ियवापमनयिपवारनम॥ २०५॥

મવદષા, િન આરદની પરષાતપત િષાટ દશષાસતરિષાસ જાય તયષાર તયષાસ પણ આદરથી સતસસગ કરવો અન મનયિોનસ પષાલન કરવસ. (205)

यदश मह सवासः सयवात तदशमनयिवाश य।सपथिवा पवारनरीयवासत ततपशवासनसितवाः॥ २०६॥

જ દશિષાસ પોત રહતષા હોય ત દશનષા પરશષાસનન સસિત મનયિોનસ સવયા રીત પષાલન કરવસ. (206)

सजवात शिवारवावपररीतय त धयपतः।अतभपजत सवानम अकरपरषोततिम॥ २०७॥

જયષાર દશકષાળષારદનસ મવપરીતપણસ થઈ આવ તયષાર િીરજ રષાખી અકરપરષોતતિ િહષારષાજનસ આનસદ સષાથ અસતરિષાસ ભજન કરવસ. (207)

आपतिवार त समपवापत सरीयवाससथिर तवा।त श मह पमरतयजय सथिय शवातर सखम॥ २०८॥

Page 57: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

સતસસગદીકષા 47

પોત જ સથષાનિષાસ રહતષા હોય ત સથળ આપતકષાળ આવી પિ તયષાર ત દશનો તયષાગ કરી અનય દશન મવષ સખ મનવષાસ કરવો. (208)

िवाय बवारश बवारवामभबवापलयवाद मदवाऽमभपवापणम।रवाचवारः िसङश तयवाजयवामन वयसनवामन च॥ २०९॥

નષાનષા બષાળકો તથષા બષામલકષાઓએ બષાળપણથી જ મવદષા પરષાપત કરવી. દરષાચષાર, કસસગ અન વયસનોનો તયષાગ કરવો. (209)

उतसवाहवाद आरवात ियवापत सवाऽभयवास मसथिरचतसवा।वयथिपतवा न नयतिवार मदवाथिती वयथिपििपस॥ २१०॥

મવદષાથથીએ પોતષાનો અભયષાસ તસથર મચતત, ઉતસષાહથી અન આદર થકી કરવો. સિયન વયથયા કિયોિષાસ બગષાિવો નહી. (210)

बवालयवा दढरीियवापत सवामनमरतवामिम।मनबपरतवा भय चवाऽमप न गचत िवाचन॥ २११॥

બષાળપણથી જ સવષા, મવનમરતષા વગર દઢ કરવષાસ. કષારય મનબયાળ ન થવસ અન ભય ન પષાિવો. (211)

बवालयवा मह सतसङ ियवापद भमक च पवाथिपनवाम।िवायवाप पमतमन पषजवा मपतरोः पचिवाङनवा॥ २१२॥

બષાળપણથી જ સતસસગ, ભમતિ અન પરષાથયાનષા કરવષાસ. પરમતરદન પજા કરવી તથષા િષાતષા-મપતષાન પસચષાસગ પરણષાિ કરવષા. (212)

Page 58: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

48 સતસસગદીકષા

मशषसयिः पवालयः िौिवायव यौन तथिवा।अयोगयसपशपदशयवादवासतयवाजयवाः शमकमनवाशिवाः॥ २१३॥

કિષાર તથષા યવષાન અવસથષાિષાસ મવશષ સસયિ પષાળવો. શમતિનો નષાશ કર એવષા અયોગય સપશયા, દશય વગરનો તયષાગ કરવો. (213)

सतफरोनवायि ियवापद उमचति सवाहसम।न ियवापत िर यमद सिनोरोिरञजिम॥ २१४॥

સષારષા ફળન આપ તવસ, ઉનનમત કર તવસ અન ઉમચત હોય તવસ જ સષાહસ કરવસ. જ કવળ પોતષાનષા િનનસ અન લોકોનસ રસજન કર તવસ સષાહસ ન કરવસ. (214)

मनयतोदिितपवय नवाऽऽरसयम आपनयवात कमचत।शदवा परीमत हरौ ियवापत पषजवा सतसङिहम॥ २१५॥

પોતષાન અવશય કરવષાનષા ઉદિન મવષ કષારય આળસ ન કરવી. ભગવષાનન મવષ શદષા અન પરીમત કરવી. પરમતરદન પજા કરવી અન સતસસગ કરવો. (215)

सङोऽतर बरवाललोि यथिवासङ मह जरीनम।सतवा सङम अतः ियवापत िसङ सपथिवा तयजत॥ २१६॥

આ લોકિષાસ સસગ બળવષાન છ. જવો સસગ હોય તવસ જીવન બન. આથી સષારષા િનષયોનો સસગ કરવો. કસસગનો સવયાથષા તયષાગ કરવો. (216)

Page 59: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

સતસસગદીકષા 49

िवािवाऽऽसको भद यो मह ितघनो रोिचििः।पवाखणरी िपटरी यश तसय सङ पमरतयजत॥ २१७॥

જ િનષય કષાિષાસતિ, કકતઘી, લોકોન છતરનષાર, પષાખસિી તથષા કપટી હોય તનો સસગ તયજવો. (217)

हरसततवारवाणवा खणन मधवामत यः।उपवासतः खणन यश िरत परिवातिनः॥ २१८॥सवािमति परबरहम िनत यो मनरवािमत।तसय सङो न ितपवयसतवादगगथिवान पनमह॥ २१९॥

જ િનષય ભગવષાન અન તિનષા અવતષારોનસ ખસિન કરતો હોય, પરિષાતિષાની ઉપષાસનષાનસ ખસિન કરતો હોય અન સષાકષાર ભગવષાનન મનરષાકષાર િષાનતો હોય તનો સસગ ન કરવો. તવષા ગસથો ન વષાસચવષા. (218-219)

खणन िमरवाणवा यो िषततीनवा िरत हरः।सतयवाऽमहसवामधिवापणवा तसय सङ पमरतयजत॥ २२०॥

જ િનષય િસરદર અન ભગવષાનની િમતયાઓનસ ખસિન કરતો હોય, સતય-અમહસસષા આરદ િિયોનસ ખસિન કરતો હોય તનષા સસગનો તયષાગ કરવો. (220)

गवापशयमरोधरी यो मिशवासतखणिः।भमकिवागपमरोधरी सयवात तसय सङ न चवाऽऽचरत॥ २२१॥

Page 60: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

50 સતસસગદીકષા

જ િનષય ગરશરણષાગમતનો મવરોિ કરતો હોય, વરદક શષાસતરોનસ ખસિન કરતો હોય, ભમતિિષાગયાનો મવરોિ કરતો હોય તનો સસગ ન કરવો. (221)

बमदिवानमप रोि सयवाद वयवाहवामरिििपस।न सवयो भमकहरीनशचवासतपवारङतोऽमप वा॥ २२२॥

કોઈ િનષય લોકિષાસ વયષાવહષારરક કષાયયોિષાસ બમદવષાળો હોય અથવષા શષાસતરોિષાસ પષારસગત પણ હોય, તિ છતષાસ પણ જો ત ભમતિએ રમહત હોય તો તનો સસગ ન કરવો. (222)

शदवाि मतरसितय हवारयवामतििष िरम।परसिरोमत यसति ततसङिवाचरनमह॥ २२३॥

આધયષાતતિક મવષયોિષાસ શદષાનો જ મતરસકષાર કરી જ િનષય કવળ તકકન જ આગળ કરતો હોય તનો સસગ ન કરવો. (223)

सतसङऽमप िसङो यो जयः सोऽमप ििकमभः।ततसङश न ितपवयो हमरभकः िवाचन॥ २२४॥

િિક હરરભતિોએ સતસસગિષાસ રહલ કસસગન પણ જાણવો અન કષારય તનો સસગ ન કરવો. (224)

हरौ गरौ च पतयक िनषयभवाशपनः।मशमथिरो मनयि यश न तसय सङिवाचरत॥ २२५॥

Page 61: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

સતસસગદીકષા 51

જ િનષય પરતયક ભગવષાનિષાસ અન ગરિષાસ િનષયભષાવ જોતો હોય અન મનયિ પષાળવષાિષાસ મશમથલ હોય તનો સસગ ન કરવો. (225)

भकष ोषदमषटः सयवाद अगणिभवाषिः।िनसरी यो गरदरोहरी न च ततसङिवाचरत॥ २२६॥

જ િનષય ભતિોિષાસ દોષ જોનષાર, અવગણની જ વષાતો કરનષાર, િનસવી અન ગરદોહી હોય તનો સસગ ન કરવો. (226)

सतिवायपमनिो यश सचवासतमनिो जनः।सतसङमनिो यश ततसङिवाचरनमह॥ २२७॥

જ િનષય સતકષાયયા, સચછષાસતર તથષા સતસસગની મનસદષા કરતો હોય તનો સસગ ન કરવો. (227)

चनवानवा शतयपसय मनषवायवा भञजन भत।गरौ हरौ च सतसङ तसय सङ पमरतयजत॥ २२८॥

જની વષાતો સષાસભળવષાથી ભગવષાન, ગર તથષા સતસસગન મવષ મનષઠષા ટળતી હોય તનો સસગ તયજવો. (228)

भद यो दढमनषवावान अकरपरषोतति।दढभमकमपिी च ियवापत ततसङिवारवात॥ २२९॥

જન અકરપરષોતતિન મવષ દઢ મનષઠષા હોય, દઢ ભમતિ હોય અન જ મવવકી હોય તનો સસગ આદર થકી કરવો. (229)

Page 62: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

52 સતસસગદીકષા

हरगपरोश वाकयष शङकवा यसय न मदत।मशववासबपमदिवान यश ियवापत ततसङिवारवात॥ २३०॥

ભગવષાન તથષા ગરનષાસ વષાકોિષાસ જન સસશય ન હોય, જ મવશવષાસ હોય, બમદિષાન હોય તનો સસગ આદર થકી કરવો. (230)

आजवायवाः पवारन मनतय सोतसवाह ततपरो दढः।मनिवापनः सररो यश ियवापत ततसङिवारवात॥ २३१॥

આજષા પષાળવષાિષાસ જ સદષાય ઉતસષાહ સષાથ તતપર હોય, દઢ હોય; જ મનિષાયાની તથષા સરળ હોય તનો સસગ આદર થકી કરવો. (231)

हरगपरोशमरतरष मवयष िवानषष यः।ससह मवयतवाशती ियवापत ततसङिवारवात॥ २३२॥

ભગવષાન અન ગરનષા રદવય તથષા િનષય ચરરતરોિષાસ જ સનહપવયાક રદવયતષાનસ દશયાન કરતો હોય તનો સસગ આદર થકી કરવો. (232)

ततपरोऽयगणगवाह मिखो गपणोमकतः।सहदवारी च सतसङ ियवापत ततसङिवारवात॥ २३३॥

સતસસગિષાસ જ િનષય અનયનષા ગણો ગહણ કરવષાિષાસ તતપર હોય, દગયાણોની વષાત ન કરતો હોય, સહદભષાવવષાળો હોય તનો સસગ આદર થકી કરવો. (233)

रकय यसयििवातर सयवाद गरहमरपसनतवा।आचवारऽमप मचवारऽमप ियवापत ततसङिवारवात॥ २३४॥

Page 63: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

સતસસગદીકષા 53

જનષા આચષાર તથષા મવચષારન મવષ ગરહરરન રષાજી કરવષાનસ એકિષાતર લકય હોય તનો સસગ આદર થકી કરવો. (234)

ससपवायगथिवानवा यथिवाशमक यथिवारमच।ससित पवाित वाऽमप ियवापत पनपवान॥ २३५॥

પોતષાની શમતિ અન રમચ પરિષાણ સસસકકત તથષા પરષાકકત ભષાષષાિષાસ પોતષાનષા સસપરદષાયનષા ગસથોનસ પઠન-પષાઠન કરવસ. (235)

सवामिवातवापः पमनतय तथि चनवाितम।गणवातरीतगरणवा च चमरत भवातः पत॥ २३६॥

વચનષામત, સવષાિીની વષાતો તથષા ગણષાતીત ગરઓનષાસ જીવનચરરતરો મનતય ભષાવથી વષાસચવષાસ. (236)

उपशवाशमरतरवामण सवामिनवारवायणपभोः।गणवातरीतगरणवा च सतसमङनवा मह जरीनम॥ २३७॥अतसतचरिण ियवापद िनन मनमरयवासनम।िमहमनवा शदयवा भकतयवा पतयह शवातचतसवा॥ २३८॥

સવષામિનષારષાયણ ભગવષાન તથષા ગણષાતીત ગરઓનષાસ ઉપદશો અન ચરરતરો સતસસગીઓનસ જીવન છ. તથી સતસસગીએ તનસ શષાસત મચતત શવણ, િનન તથષા મનરદધયષાસન િમહિષાએ સમહત, શદષાપવયાક તથષા ભમતિથી રોજ કરવસ. (237-238)

सवापवामयिमसदवात-बवाधिर मह यद चः।पठय शवय न ितवय सशयोतपवाि च यत॥ २३९॥

Page 64: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

54 સતસસગદીકષા

સસપરદષાયનષા મસદષાસતોિષાસ બષાિ કર તથષા સસશય ઉતપનન કર તવષાસ વચનો વષાસચવષાસ, સષાસભળવષાસ ક િષાનવષાસ નહી. (239)

सवामिनवारवायण भमक परवा दढमयत हम।गरहरः सिवाशवाचचवातिवापसय वरत चरत॥ २४०॥

સવષામિનષારષાયણ ભગવષાનન મવષ હદયિષાસ પરષાભમતિ દઢ કરવષા ગરહરરનષા આદશથી ચષાતિષાયાસિષાસ વરત કરવસ. (240)

चवादरवायणोपवासवामिपतरजपः पमकणवाः।िथिवाशमतपणचच पणवािवा अमधिवासतवा॥ २४१॥इतयिवामरपण शदयवा परीमतपषपिम।हमरपसनतवा पवापत मशषवा भमकिवाचरत॥ २४२॥

તિષાસ ચષાસદષાયણ, ઉપવષાસ વગર તથષા િસતરજપ, પરદમકણષા, કથષાશવણ, અમિક દસિવત પરણષાિ કરવષા ઇતયષારદરપ શદષાએ કરીન, પરીમતપવયાક અન ભગવષાનનો રષાજીપો પરષાપત કરવષા મવશષ ભમતિનસ આચરણ કરવસ. (241-242)

समपवायसय शवासतवाणवा पन पवान तवा।यथिवारमच यथिवाशमक ियवापद मनयिपषपिम॥ २४३॥

તયષાર પોતષાની રમચ તથષા શમતિ પરિષાણ સસપરદષાયનષાસ શષાસતરોનસ મનયિપવયાક પઠન-પષાઠન કરવસ. (243)

सवः सतसमङमभः िवायवापः परीमत धपमयत हरौ।उतसवा भमकभवान हषवणोललवासतसतथिवा॥ २४४॥

Page 65: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

સતસસગદીકષા 55

ભગવષાનન મવષ પરીમત વિષારવષા સષાર સવદ સતસસગીઓએ હષયા અન ઉલષાસથી ભમતિભષાવ ઉતસવો કરવષા. (244)

जििहोतसवा मनतय सवामिनवारवायणपभोः।बरहमवाऽकरगरणवा च ितपवयवा भमकभवातः॥ २४५॥

ભગવષાન સવષામિનષારષાયણ તથષા અકરબરહમ ગરઓનષા જનિિહોતસવો ભમતિભષાવથી હસિશષાસ ઊજવવષા. (245)

हरगपरोमपमशषटवानवा पसङवानवा मनष च।सतसमङमभयपथिवाशमक िवायवापः पमोतसवा जनः॥ २४६॥

સતસસગી જનોએ શીહરર તથષા ગરનષા મવમશષટ પરસસગોન રદવસ યથષાશમતિ પવયોતસવો કરવષાસ. (246)

सवाद िीतपन िवाय पमोतसष भमकतः।िमहमनश िथिवावातवाप िरणरीयवा मशषतः॥ २४७॥

પવયોતસવોન મવષ ભમતિએ કરીન સવષાદ કીતયાન કરવસ અન મવશષ કરીન િમહિષાની વષાતો કરવી. (247)

चतरशकनमयवा मह िवाय शरीरवािपषजनम।िषणवाऽषटमयवा त ितपवय शवाण िषणपषजनम॥ २४८॥

ચતર સદ નોિન રદવસ રષાિચસદ ભગવષાનનસ પજન કરવસ. શષાવણ વદ આઠિન રદવસ કકષણ ભગવષાનનસ પજન કરવસ. (248)

Page 66: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

56 સતસસગદીકષા

मशरवातरौ मह ितपवय पषजन शङकरसय च।गणश भवादरशकवायवा चतथयवा पषजयत तथिवा॥ २४९॥

મશવરષામતરન મવષ શસકર ભગવષાનનસ પજન કરવસ. ભષાદરવષા સદ ચોથન રદવસ ગણપમતનસ પજન કરવસ. (249)

िवारमतम आमशवन िषण-चतपशयवा मह पषजयत।िवागव िमरसपवापतौ तद पणिद हवा॥ २५०॥

આસો વદ ચૌદશન રદવસ હનિષાનજીનસ પજન કરવસ. િષાગદ જતષાસ કોઈ િસરદર આવ તો ત દવન ભષાવથી પરણષાિ કરવષા. (250)

मषणश शङकरश पवापतरी च गजवाननः।मनिरश पचितवा िवायवाः पषजयवा मह तवाः॥ २५१॥

મવષણ, શસકર, પષાવયાતી, ગણપમત તથષા સયયા એ પષાસચ દવતષા પજયપણ િષાનવષા. (251)

पमररकद दढवा मनषवाम अकरपरषोतति।तथिवाऽमप न ितपवय तवाऽतरमननम॥ २५२॥

અકરપરષોતતિ િહષારષાજન મવષ દઢ મનષઠષા રષાખવી. તિ છતષાસ કોઈ પણ અનય દવોની મનસદષા ન કરવી. (252)

धिवाप वा सपवायवा वा यऽय तनयवामयनः।न त विषयवा न त मनदवा आतपवयवाश सपवा॥ २५३॥

અનય િિયો, સસપરદષાયો ક તિનષા અનયષાયીઓન મવષ દષ ન કરવો. તિની મનસદષા ન કરવી. તિન સદષા આદર આપવો. (253)

Page 67: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

સતસસગદીકષા 57

िमरवामण च शवासतवामण सतसतथिवा िवाचन।न मनदवासत मह सतिवायवाप यथिवाशमक यथिोमचतम॥ २५४॥

િસરદરો, શષાસતરો અન સસતોની કષારય મનસદષા ન કરવી. પોતષાની શમતિ પરિષાણ તિનો યથોમચત સતકષાર કરવો. (254)

सयिनोपवासवाम यदततपः सिवाचरत।पसवावाय हरसततत भकतयथिपि िरम॥ २५५॥

સસયિ, ઉપવષાસ ઇતયષારદ જ જ તપનસ આચરણ કરવસ ત તો કવળ ભગવષાનન રષાજી કરવષા તથષા ભમતિ િષાટ જ કરવસ. (255)

एिवाशयवा वरत मनतय ितपवय परिवारवात।तमदन न भोकवय मनमषद सत िमहपमचत॥ २५६॥

એકષાદશીનસ વરત સદષાય પરિ આદર થકી કરવસ. ત રદવસ મનમષદ વસત કષારય ન જિવી. (256)

उपवास मवामनदरवा पयतनतः पमरतयजत।मसमनदरयवा नशयद उपवासवातिि तपः॥ २५७॥

ઉપવષાસન મવષ રદવસની મનદષાનો પરયતનપવયાક તયષાગ કરવો. રદવસ લીિલી મનદષાથી ઉપવષાસરપી તપ નષાશ પષાિ છ. (257)

सवामिनवारवायणनह सय यमद पसवामतम।गरमभशवाऽकरबरहम-सरपयपत पसवामतम॥ २५८॥तषवा सथिवानमशषवाणवा यवातरवा ित य इचमत।तदवातरवा स जनः ियवापद यथिवाशमक यथिवारमच॥ २५९॥

Page 68: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

58 સતસસગદીકષા

ભગવષાન સવષામિનષારષાયણ પોત જ સથષાનોન પરસષાદીભત કયષાય છ, અકરબરહમસવરપ ગરઓએ જ સથષાનોન પરસષાદીભત કયષાય છ, ત સથષાનોની યષાતરષા કરવષાની ઇચછષા હોય તણ પોતષાની શમતિ અન રમચ પરિષાણ કરવી. (258-259)

अयोरयवा िथिरवा िवाशी िवार बरी वरजत।रवािशवरवाम तरीथि च यथिवाशमक यथिवारमच॥ २६०॥

અયોધયષા, િથરષા, કષાશી, કદષારનષાથ, બદરીનષાથ તથષા રષાિશવર ઇતયષારદ તીથયોની યષાતરષાએ પોતષાની શમતિ અન રમચ પરિષાણ જવસ. (260)

ियवापवा पवारनरीय सविपमरिवागतः।नवायमो न नरः सपशयवा नवाररीमभश नरवासतथिवा॥ २६१॥

િસરદરિષાસ આવલ સૌ કોઈએ િયષાયાદષાનસ પષાલન અવશય કરવસ. િસરદરન મવષ આવલ પરષોએ સતરીનો સપશયા ન કરવો તથષા સતરીઓએ પરષનો સપશયા ન કરવો. (261)

मनयििनसतय सतसङसय त िमर।सतवामण पमरधयवामन सतरीमभः पममभश सपवा॥ २६२॥

સતરીઓ તથષા પરષોએ હસિશષાસ સતસસગનષા મનયિ અનસષાર િસરદરન મવષ વસતરો પહરવષાસ. (262)

गचद यवा शपनवाथि भकजनो हरगपरोः।मरकन पवामणनवा न गचत तवा िवाचन॥ २६३॥

Page 69: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

સતસસગદીકષા 59

ભતિજન ભગવષાન ક ગરનષાસ દશયાન કષારય ખષાલી હષાથ ન જવસ. (263)

आमतयचदरयोगवापह-िवार सतसमङमभः सिः।पमरतयजय मकयवाः सवापः ितपवय भजन हरः॥ २६४॥मनदरवा च भोजन तयकतवा तितरोपमशय च।ितपवय गवाहिकतयत भगतिीतपनवामिम॥ २६५॥

સવદ સતસસગીઓએ સયયા ક ચનદનષા ગહણ કષાળ સવયા મકરયષાઓનો તયષાગ કરી ભગવષાનનસ ભજન કરવસ. ત સિય મનદષા તથષા ભોજનનો તયષાગ કરીન એક સથળ બસીન ગહણ પણયા થષાય તયષાસ સિી ભગવતકીતયાનષારદ કરવસ. (264-265)

गवाहिकौ ससत मह िवाय सवान सिजपनः।तयवामगमभश हमरः पषजयो य वान गहमसथितः॥ २६६॥

ગહણની િમતિ થય સવયા જનોએ સવસતર સનષાન કરવસ. તયષાગીઓએ ભગવષાનની પજા કરવી અન ગહસથોએ દષાન કરવસ. (266)

जिनो िरणसयवाऽमप मधयः सषतिवायः।सतसङररीमतिवामशतय पवालयवाः शवादवायसतथिवा॥ २६७॥

જનિ-િરણની સતક તથષા શષાદ વગર મવમિઓ સતસસગની રીતન અનસરી પષાળવી. (267)

Page 70: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

60 સતસસગદીકષા

पवायमशततिनषय जवात तयोगयतपन।परिवातिपसवावाथि शदन भवातसतवा॥ २६८॥

કોઈ અયોગય આચરણ થઈ જાય તયષાર ભગવષાનન રષાજી કરવષા શદ ભષાવ પરષાયમશચતત કરવસ. (268)

आपतिवार त सतय हवापो धिपिवाचरत।अलपवापमतत िहवापमतत ितवा धि न सतयजत॥ २६९॥

આપતકષાળિષાસ જ આપદિયા આચરવો. અલપ આપમતતન િોટી આપમતત િષાની લઈ િિયાનો તયષાગ ન કરવો. (269)

आपततौ िषटवायवा त रकवा ससय परसय च।यथि सयवात तथिवा िवाय रकतवा भगदबरम॥ २७०॥

કષટ આપ તવી આપમતત આવી પિ તયષાર ભગવષાનનસ બળ રષાખી જ રીત પોતષાની તથષા અનયની રકષા થષાય તિ કરવસ. (270)

आपततौ पवाणनवामशयवा पवापतवायवा त ममिनवा।गवापशवाऽनसवारण पवाणवान रकत सख सत॥ २७१॥

મવવકી િનષય પરષાણનો નષાશ થષાય તવી આપમતત આવી પિ તયષાર ગરનષા આદશોન અનસરીન પરષાણની રકષા કરવી અન સખ રહવસ. (271)

सतसङररीमतिवामशतय गवापशवाऽनसवारतः।पमरशदन भवान सवः सतसमङमभजपनः॥ २७२॥

Page 71: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

સતસસગદીકષા 61

श िवारिसथिवा च सशमकिनसतय च।आचवारो वयहवारश पवायमशतत मधरीयतवाम॥ २७३॥

સવદ સતસસગી જનોએ સતસસગની રીત પરિષાણ, ગરનષા આદશ અનસષાર, પરરશદ ભષાવથી દશ, કષાળ, અવસથષા તથષા પોતષાની શમતિ પરિષાણ આચષાર, વયવહષાર અન પરષાયમશચત કરવષાસ. (272-273)

जरीनम उनमत यवामत धिपमनयिपवारनवात।अयशवाऽमप सवाचवारपवारन पमरतो भत॥ २७४॥

િિયા-મનયિ પષાળવષાથી જીવન ઉનનત થષાય છ અન અનયન પણ સદષાચષાર પષાળવષાની પરરણષા િળ છ. (274)

भषतपतमपशवाचवाभपय िवामप नवाऽऽपनयवात।ईदकशङकवाः पमरतयजय हमरभकः सख सत॥ २७५॥

ભગવષાનનષા ભતિ કષારય ભત, પરત, મપશષાચ આરદની બીક ન રષાખવી. આવી આશસકષાઓનો તયષાગ કરીન સખ રહવસ. (275)

शभवाऽशभपसङष िमहिसमहत जनः।पमतरवा सहजवान-नवािवामर पत तथिवा॥ २७६॥

શભ તથષા અશભ પરસસગોન મવષ િમહિષાએ સમહત પમવતર સહજાનસદ નષાિષાવલીનો પષાઠ કરવો. (276)

िवारो वा ििप वा िवायवा पभन िमहपमचत।अमनषटिरण नषन सतसङवाऽऽशयशवामरनवाम॥ २७७॥

Page 72: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

62 સતસસગદીકષા

જઓન સતસસગનો આશય થયો છ તિનસ કષાળ, કિયા ક િષાયષા કષારય અમનષટ કરવષા સિથયા થતષાસ જ નથી. (277)

अयोगयमषयवाशम अयोगयवयसनवामन च।आशङकवाः सपमरतयवाजयवाः सतसङिवामशतः सवा॥ २७८॥

સતસસગીઓએ અયોગય મવષયો, વયસનો તથષા વહિનો સદષાય તયષાગ કરવો. (278)

न ियत ितपत िवारििवापमिसय त।ियत सपितवापरम अकरपरषोततिम॥ २७९॥

કષાળ, કિયા આરદનસ કતષાયાપણસ ન િષાનવસ. અકરપરષોતતિ િહષારષાજન સવયાકતષાયા િષાનવષા. (279)

मपमततष धरदय पवाथिपन यतनिवाचरत।भजत दढमशववासम अकरपरषोतति॥ २८०॥

મવપમતત આવ તયષાર િીરજ રષાખવી, પરષાથયાનષા કરવી, પરયતન કરવો અન અકરપરષોતતિ િહષારષાજન મવષ દઢ મવશવષાસ રષાખવો. (280)

तयवागवाऽऽशिचनवा रीकवा गवाहवा बरहमवाऽकरवाद गरोः।बरहमचय सवा सवः पवालय तयवामगमभरषटधवा॥ २८१॥

તયષાગષાશિ ગહણ કરવષાની ઇચછષા હોય તિણ અકરબરહમસવરપ ગર પષાસ દીકષા ગહણ કરવી. સવદ તયષાગીઓએ સદષા અષટપરકષાર બરહમચયયા પષાળવસ. (281)

Page 73: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

સતસસગદીકષા 63

धन त तयवामगमभसतयवाजय रकय सरीयतयवा न च।सपशय नवाऽमप मतत च तयवामगमभसत िवाचन॥ २८२॥

તયષાગીઓએ િનનો તયષાગ કરવો અન પોતષાનસ કરીન રષાખવસ નહી. િનનો સપશયા પણ ન જ કરવો. (282)

तयवामगमभः परीमतदरयथिपम अकरपरषोतति।मनषिवाित सवा धवाय मनरमोभत स च॥ २८३॥मनःसवात सवा धवाय मनःसहत तथि च।मनिवापनत सवा धवायपम अय च तयवामगनो गणवाः॥ २८४॥

તયષાગીઓએ અકરપરષોતતિ િહષારષાજન મવષ પરીમત વિષારવષા સષાર સદષા મનષકષાિપણસ, મનલયોભપણસ, મનઃસવષાદપણસ, મનઃસનહપણસ, મનિષાયાનપણસ તથષા તયષાગીનષા અનય ગણો િષારણ કરવષા. (283-284)

सवाऽऽतिबरहमितवा पवापय सवामिनवारवायणो हमरः।सपवा भजनरीयो मह तयवामगमभमपवयभवातः॥ २८५॥

તયષાગીઓએ પોતષાનષા આતિષાની બરહમ સસગષાથ એકતષા પરષાપત કરીન રદવયભષાવ સદષાય સવષામિનષારષાયણ ભગવષાનન ભજવષા. (285)

तयवागो न िर तयवागसतयवागो भमकियसतयम।पमरतयवागो हय पवापतम अकरपरषोततिम॥ २८६॥

Page 74: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

64 સતસસગદીકષા

તયષાગ એ કવળ તયષાગ જ નથી પરસત આ તયષાગ તો ભમતિિય છ. આ તયષાગ અકરપરષોતતિ િહષારષાજન પષાિવષા િષાટ છ. (286)

आजोपवासनमसदवातवाः सपजरीमहतवाहवाः।ःखमनवाशिवा एत परिसखवायिवाः॥ २८७॥

આજષા-ઉપષાસનષા સસબસિી આ મસદષાસતો સવયાજીવમહતષાવહ છ, દઃખમવનષાશક છ અન પરિસખદષાયક છ. (287)

एतचवासतवानसवारण यः परीतयवा शदयवा जनः।आजोपवासनयोवापरय पियवापत ससय जरीन॥ २८८॥हरः पसनतवा पवापय ततिपवाभवाजनो भत।जरीन मसथिमत बरवाहमी शवासतोकवािवापनयवात स च॥ २८९॥धिविवामतिसमसमदम आपनत मवयिकरम।शवाशवत भगदवाि िमकिवातयमतिी सखम॥ २९०॥

આ શષાસતરન અનસરીન જ જન શદષા અન પરીમતથી પોતષાનષા જીવનિષાસ આજષા-ઉપષાસનષાની દઢતષા કર, ત ભગવષાનનો રષાજીપો પરષાપત કરી તિની કકપષાનસ પષાતર થષાય છ. શષાસતરોિષાસ કહલ બરષાહમી તસથમતન ત જીવતષાસ છતષાસ જ પરષાપત કર છ. એકષાસમતક િિયા મસદ કર છ. ભગવષાનનષા શષાશવત, રદવય એવષા અકરિષાિન પષાિ છ, આતયસમતક િમતિ િળવ છ અન સખ પરષાપત કર છ. (288-290)

अकरबरहमसवाधमय सपवापय वासभवातः।परषोततिभमकमहप िमकरवातयमतिी ितवा॥ २९१॥

Page 75: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

સતસસગદીકષા 65

અકરબરહમનસ સષાિમયયા પરષાપત કરી પરષોતતિની દષાસભષાવ ભમતિ કરવી એ િમતિ િષાનવષાિષાસ આવી છ. (291)

समकपयवाऽतर ित हम आजोपवासनणपनम।तमविसतर मजवानरीयवात सवापवामयिशवासततः॥ २९२॥

આ રીત સસકપ કરીન અહી આજષા તથષા ઉપષાસનષાનસ વણયાન કયય. તનો મવસતષાર સસપરદષાયનષાસ શષાસતરો થકી જાણવો. (292)

एततसतसङरीकमत शवासतसय पमतवासरम।िवायपः सतसमङमभः पवा एिवागचतसवा जनः॥ २९३॥पन चवाऽसिथिवसत शवय तत परीमतपषपिम।आचमरत च ितपवयः पयतनः शदयवा तथिवा॥ २९४॥

સતસસગી જનોએ પરમતરદન આ ‘સતસસગદીકષા’ શષાસતરનો એકષાગ મચતત પષાઠ કરવો. પષાઠ કરવષા અસિથયા હોય તિણ પરીમતપવયાક તનસ શવણ કરવસ. અન શદષાથી ત રીત આચરવષા પરયતન કરવો. (293-294)

परिवातिवा पर बरहम सवामिनवारवायणो हमरः।मसदवात सथिवापयवािवास हकरपरषोततिम॥ २९५॥गरश गणवातरीतवाशकसतसय पतपनम।मरमचतमि शवासत तमतसदवातवाऽनसवारतः॥ २९६॥

પરિષાતિષા પરબરહમ સવષામિનષારષાયણ ભગવષાન અકરપરષોતતિ મસદષાસતની સથષાપનષા કરી અન ગણષાતીત ગરઓએ તનસ પરવતયાન કયય. ત મસદષાસત અનસષાર આ શષાસતર રચયસ છ. (295-296)

Page 76: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

66 સતસસગદીકષા

िपयवाऽतरीणमोऽतर ििकिोकहतनवा।परबरहम यवारमहप सवामिनवारवायणो भम॥ २९७॥सिरवाऽऽमशतभकवानवा योगकिौ तथिवाऽहत।वयधवात स मविमध शय आिमषिि तथिमहिम॥ २९८॥

પરબરહમ દયષાળ સવષામિનષારષાયણ ભગવષાન કકપષાએ કરીન જ િિકઓનષા િોક િષાટ આ લોકિષાસ અવતયષાયા. સકળ આમશત ભતિોનષાસ યોગકિનસ વહન કયય અન આ લોક તથષા પરલોક એિ બસન પરકષારનસ એિણ કલયષાણ કયય. (297-298)

सपतरवाऽमभषपत सवा मवयवाः िपवाऽऽमशषः।प रि वा तिपरबरहम-स वा मिन वा र वायणपभ ो ः॥ २९९॥

સવયાતર પરિષાતિષા પરબરહમ સવષામિનષારષાયણ ભગવષાનનષા રદવય કકપષામશષ સદષા વરસ. (299)

सवषवा सपःखवामन तवापतरयिपदरवाः।कशवासतथिवा मनशययरजवान सशयवा भयम॥ ३००॥

સવદનષાસ સવયા દઃખો, તરણ તષાપ, ઉપદવો, કશો, અજષાન, સસશયો તથષા ભય મવનષાશ પષાિ. (300)

भगतिपयवा सव सवासथय मनरवािय सखम।पवापनत परवा शवामत िलयवाण परि तथिवा॥ ३०१॥

ભગવષાનની કકપષાથી સવદ મનરષાિય સવષાસથય, સખ, પરિ શષાસમત તથષા પરિ કલયષાણ પષાિો. (301)

Page 77: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

સતસસગદીકષા 67

न िमशत िसयमचत ियवापद दरोह विष तथिवा जनः।सतवािवार सव सप परसपरम॥ ३०२॥

કોઈ િનષય કોઈનો દોહ તથષા દષ ન કર. સવદ સદષાય પરસપર આદર સવ. (302)

सवषवा जवायतवा परीमतदपढवा मनषवा च मनशयः।मशववासो धपतवा मनतयम अकरपरषोतति॥ ३०३॥

અકરપરષોતતિન મવષ સવયાન દઢ પરીમત, મનષઠષા, મનશચય થષાય અન મવશવષાસ સદષાય વમદ પષાિ. (303)

भत बमरनः सव भकवाश धिपपवारन।आपनयः सहजवान-परवातिनः पसनतवाम॥ ३०४॥

સવદ ભતિો િિયા પષાળવષાિષાસ બમળયષા થષાય અન સહજાનસદ પરિષાતિષાની પરસનનતષા પરષાપત કર. (304)

पशवातजवापयतवा यको िनषयधपिपशवामरमभः।ससवारः सवाधनवाशरीरररयवातििवागपसमसथितः॥ ३०५॥

સસસષાર પરશષાસત, િિયાવષાન, સષાિનષાશીલ તથષા અધયષાતિિષાગદ ચષાલનષારષા િનષયોથી યતિ થષાય. (305)

ऐकय मिथिः सहदवाो ितररी िवारणयि च।सहनशरीरतवा सहः सपजनष धपतवाम॥ ३०६॥

સવયા િનષયોિષાસ પરસપર એકતષા, સહદભષાવ, િતરી, કરણષા, સહનશીલતષા તથષા સનહ વમદ પષાિ. (306)

Page 78: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

68 સતસસગદીકષા

सतसङ मवयसमबधवाद बरहमणः परबरहमणः।सवषवा जवायतवा वारय मनमोषमवयभवायोः॥ ३०७॥

બરહમ તથષા પરબરહમનષા રદવય સસબસિ કરીન સતસસગન મવષ સવયાન મનદયોષભષાવ તથષા રદવયભષાવની દઢતષા થષાય. (307)

अकररपतवा सव सपवापय सवातिमन जनवाः।पवापनयः सहजवान भमक मह परषोतति॥ ३०८॥

સવયા જનો પોતષાનષા આતિષાન મવષ અકરરપતષા પરષાપત કરી પરષોતતિ સહજાનસદની ભમતિ પરષાપત કર. (308)

िवाघसय शकपचिमयवाम आरबधिसय रखनम।पमतर मकिवाब मह रसमषपखमविसमित॥ ३०९॥चतरशकनमयवा च सवामिनवारवायणपभोः।तचच सपषणपतवा पवापत मवयजििहोतस॥ ३१०॥

મવકરિ સસવત ૨૦૭૬નષા િષાઘ શક પસચિીએ આ શષાસતર લખવષાનો આરસભ કયયો અન ચતર સદ નવિીએ સવષામિનષારષાયણ ભગવષાનનષા રદવય જનિિહોતસવ ત સસપણયા થયસ. (309-310)

उपवासयसहजवान-हरय परबरहमण।िषरवाऽकरगणवातरीतवानवाय सवामिन तथिवा॥ ३११॥भ ग त ज री ि ह वा र वा ज - स वा क वा म वि ज वा न िष त प य ।यजपरषवासवाय सतयमसदवातरमकण॥ ३१२॥

Page 79: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

સતસસગદીકષા 69

वातसलयवाऽऽदरवापऽऽतिन मनतयम आनबरहमयोमगन।मशवदमनमरवाय गर पिखवाय च॥ ३१३॥अञजमरः शवासतरपोऽय सवान भमकभवातः।अपयपत पिखसवामि-जिशतवामबपपमण॥ ३१४॥

ઉપષાસય પરબરહમ સહજાનસદ શીહરર તથષા િળ અકર ગણષાતીતષાનસદ સવષાિી, સષાકષાદ જષાનિમતયા સિષા ભગતજી િહષારષાજ, સતય મસદષાસતનષા રકક એવષા યજપરષદષાસજી (શષાસતરીજી િહષારષાજ), સદષાય વષાતસલયભીનષા અન આનસદિય બરહમ એવષા યોગીજી િહષારષાજ તથષા મવશવવસદ અન મવનમર એવષા ગર પરિખસવષાિી િહષારષાજન આ શષાસતરરપી અસજમલ પરિખસવષાિી િહષારષાજનષા જનિ શતષાબદી પવદ સષાનસદ ભમતિભષાવ અપયાણ કરવષાિષાસ આવ છ. (311-314)

तनोत सिर मशव परिवानिङरम।सवामिनवारवायणः सवाकवाद अकरपरषोततिः॥ ३१५॥

સવષામિનષારષાયણ ભગવષાન એટલ ક સષાકષાત અકરપરષોતતિ િહષારષાજ સકળ મવશવિષાસ પરિ આનસદ-િસગળન મવસતષાર. (315)

इमत परबरहमसवामिनवारवायण पबोमधतवाऽऽजोपवासन मसदवातमनरपि पिटबरहमसरपशरीिहतसवामि िहवारवाजः सहसतवाऽकरगपजपरभवाषयवा मरमखत िहवािहोपवारयवायन सवाधभदरशवासन च ससितशोिष

मनबद सतसङरीकमत शवासत समपषणपम।

Page 80: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

Úþ›VäwÕ åëVhëí° ÜèëßëÉ

Úþ›VäwÕ ÕþÜðÂVäëÜí ÜèëßëÉ

Úþ›VäwÕ Õþëð Û@Ö

Úþ›VäwÕ ÝùÃí° ÜèëßëÉ

Page 81: BAPS Swaminarayan Sanstha - Home

ÕþÃË Úþ›VäwÕ

ÜèoÖ VäëÜí ÜèëßëÉ

Ò±ëiëë Þõ µÕëçÞë

±õ Úõ Õë_Âù Èõ, ÖõÞõ ÜñÀäí É ÞèÙ,

Öù çèõÉõ É ±ZëßÔëÜÜë_ Éäëåõ

±õÜë_ Àë_´ ç_åÝ Þ×í.Ó

— ±ZëßÚþ› lí ÃðHëëÖíÖëÞ_Ø VäëÜí