bản tin doanh nghiệp xã hội số 5

Bản tindoanh nghiệp xã hộiSố 5 - Tháng 9/2012

thư ngỏ 2tin tứC - sự kiện 3-6

tiêu điểm phong trào doanh nghiệp xã hộiBối cảnh doanh nghiệp xã hội tại Viêt Nam và nhữngkiến nghị chính sáchNhịp cầu thúc đẩy sức lan tỏa của phong trào DNgXHtrên thế giớiCƠ hội

www.csip.vn // www.doanhnhanxahoi.org

7-89-10

11

thư ngỏBản tin số 5 kỳ này ra đời nhằm chiasẻ các thông điệp chính của hội thảovà nhấn mạnh tầm quan trọng củachính sách nhà nước đối với sự pháttriển của DNgXH.Bên cạnh đó, bài viết “Nhip cầu thúcđẩy sức lan tỏa của phong tràoDNgXH trên thế giới” cũng giới thiệuvới quý độc giả về vai trò của cácchính sách và sự hỗ trợ của Chínhphủ một số nước trong việc phát triểnDNgXH. Cuối bản tin là những thôngtin về cơ hội dành cho các DNgXH, cơhội làm tình nguyện viên cho CSIPvới hi vọng sẽ thu hút được sự quantâm từ phía các bạn sinh viên kinh tếnhiệt tình, năng động.Với tinh thần cầu thị, chúng tôi mongtiếp tục nhận được sự đóng góp chiasẻ và những phản hồi chân thành củaquý độc giả để giúp chúng tôi làm tốthơn những bản tin tiếp theo.Thay mặt Ban biên tập kính chúc quýđộc giả sức khỏe và nhiều niềm vui!

Trân trọng,Ban biên tập

Bản tin Doanh nghiệp xã hội 1

BẢN TIN DOANH NGHIỆP XÃ HỘI

Ban biên tậpTrần Vân AnhPhạm Kiều OanhChế Phong LanNguyễn Dung

Cộng tác viênNguyễn Mạnh TiếnTrần Kim ThanhĐỗ Huyền TrangNguyễn YếnNguyễn Hồng VânThái Thùy LinhVũ Thanh Huyền

Trung tâm Hỗ trợ Sáng kiếnPhục vụ Cộng đồng (CSIP)Phòng 14*06, Tháp B, Hà ThànhPlaza, 102 Thái Thịnh, Đống Đa,Hà NộiTel: +84 435378746. Email: [email protected]ọi ý kiến đóng góp xin gửivề địa chỉ:[email protected]

Chào mừng Quý độc giả đến vớibản tin Doanh nghiệp xã hội số 5(8/2012).Chúng tôi rất vui mừng khi nhậnđược nhiều phản hồi tích cực từ phíađộc giả dành chobản tin số 4. Bản tindoanh nghiệp xã hội (DNgXH) giờđây không chỉ là cầu nối chia sẻ vềhoạt động của các DNgXH, mà còn làkênh thông tin giúp DNgXH trở nêngần gũi hơn với mọi người ở ViệtNam.Những năm trở lại đây, mặc dùphong trào DNgXH trong nước đã cónhững bước tăng trưởng cả về sốlượng và chất lượng, nhưng cácDNgXH Việt Nam vẫn còn gặp phảinhiều khó khăn từ khâu thành lậpđến quá trình hoạt động và phát triểntổ chức. Một trong các nguyên nhânchủ yếu là do chưa có sự thừa nhậnchính thức của Nhà nước và chưađược sự hỗ trợ từ các chính sách. Hộithảo công bố báo cáo “Doanh nghiệpxã hội tại Việt Nam: Khái niệm, bốicảnh, chính sách” do Hội đồng Anh,Trung tâm Hỗ trợ Sáng kiến Phục vụCộng đồng (CSIP), Viện Nghiên cứuQuản lý Kinh tế Trung ương (CIEM)đồng phối hợp tổ chức tháng 5/2012được coi là cơ sở vận động chính sáchđầu tiên đối với Chính phủ trong việcthừa nhận và hỗ trợ mô hình DNgXHtại Việt Nam

Tin tức - Sự kiện

Hội thảo "Doanh nghiệp Xã hội tại Việt Nam - Khái niệm, bối cảnh và chính sách"Hội thảo công bố kết quả nghiên cứu "Doanh nghiệp Xã hội tại Việt Nam - Khái niệm, bối cảnh và chính sách" do Trungtâm Hỗ trợ Sáng kiến Phục vụ Cộng đồng, Hội đồng Anh và Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương (CIEM)phối hợp thực hiện đã diễn ra vào 16/05/2012 tại Hà Nội. Hội thảo chỉ ra tiềm năng và vai trò quan trọng của DNgXHtrong việc giải quyết các vấn đề xã hội một cách bền vững, cũng như mong muốn sự thừa nhận và hợp tác giữa chínhphủ với các DNgXH để thực hiện mục tiêu phát triển xã hội. Hội thảo thu hút sự tham gia và thảo luận tích cực của gần200 đại biểu, các ý kiến đều thể hiện sự đồng thuận trong việc tăng cường hỗ trợ sự phát triển của mô hình DNgXH. Hộithảo cũng nhận được sự quan tâm của đông đảo giới báo chí, truyền thông với 23 tin bài và 8 tin truyền hình.

Nâng cao năng lực cho các DNgXH Việt Nam Vừa qua Trung tâm Hỗ trợ Sáng kiến Phục vụ Cộng đồngvà DNgXH KoTo đã phối hợp tổ chức dự án “Nâng caonăng lực cho các DNgXH Việt Nam” do đại sứ quán Ailentài trợ. Đến hết tháng 6/2012, dự án đã hoàn tất 09 khóađào tạo tại Hà Nội và Tp HCM với sự tham gia của 163 họcviên đến từ 35 tổ chức khác nhau trên cả nước. Các khóahọc có kết quả trên 96% tỷ lệ học viên hài lòng về nội dungchương trình giảng dạy và chất lượng giảng viên. Hiện dựán đang tiếp tục triển khai hợp phần 3: tư vấn chuyên sâunhằm giúp các DNgXH áp dụng những kiến thức đã họcđể giải quyết các khó khăn vướng mắc cụ thể mà doanhnghiệp của họ đang đối mặt.


SE Café tháng 4SE Café tháng 4 diễn ra vào chiều 14/4/2012 là buổioffline thành viên câu lạc bộ Doanh nhân Xã hộimiền Nam (SSEC) cùng hơn 20 khách mời tại hộiquán Hội Sinh viên để cùng chia sẻ các vấn đề liênquan đến những dự án của nhau. Đặc biệt chủ đềchính của buổi offline “Bài toán nhân lực của cácdự án xã hội” do anh Nguyễn Thanh Minh chuyêngia nhân sự từ Delta Việt – DNhXH được CSIP hỗtrợ năm 2010 trình bày, đã nhận được nhiều sựhưởng ứng từ các thành viên. Không chỉ là nơi giaolưu, trao đổi kinh nghiệm, kĩ năng trong việc quảnlý điều hành một DNgXH, buổi gặp gỡ còn giúpcác thành viên chia sẻ cơ hội hợp tác.

85 DNgXH đăng ký tham gia Chương trình Ươm tạoDoanh nghiệp xã hội 2012. Chương trình Ươm tạoDNgXH 2012 nhằm tìm kiếm và hỗ trợ tài chính, tư vấnphát triển hoạt động, phát triển kinh doanh cho cácDNgXH, nhận hồ sơ đăng ký từ cuối tháng 5/2012 tớingày 30/06/2012. Chương trình nhận được 85 hồ sơ đăngký từ 22 tỉnh thành khác nhau trên cả nước, là cácDNgXH trong giai đoạn phát triển ban đầu, mong muốnđược hỗ trợ để khẳng định mô hình, khả năng tự vữngvà tác động xã hội trên một cộng đồng cụ thể. Trong sốcác mô hình này, rất nhiều sáng kiến tập trung vào sinhkế, phát triển cộng đồng cho các nhóm yếu thế (chiếm22%), đáng chú ý năm nay là sự gia tăng của các sángkiến về y tế - sức khỏe cộng đồng (chiếm 14%), tiếp đếnlà môi trường (13%), hỗ trợ người khuyết tật (13%), giáodục (12%) và một số lĩnh vực khác như HIV-AIDS, hỗtrợ trẻ em và thanh niên, việc làm, văn hóa.v.v. Chươngtrình sẽ công bố 7 - 10 DNgXH được nhận hỗ trợ xâydựng kế hoạch kinh doanh vào cuối tháng 8/2012.


Tò He và Sapa Ochau tham gia diễn đàndoanh nhân xã hội châu Á Hai DNgXH Tò He và Sapa Ochau đã được CSIP đề cửtham gia diễn đàn doanh nhân xã hội châu Á. Đây là sựkiện tổ chức hai năm một lần, nhằm khuyến khích sự hợptác và tinh thần đoàn kết của các DNhXH. Năm nay, SELFAsia đồng tổ chức diễn đàn và triển lãm với chủ đề “Xâydựng tinh thần đoàn kết doanh nghiệp xã hội châu Á vàmôi trường thúc đẩy phát triển bền vững”. Diễn đàndoanh nhân xã hội châu Á 2012 được tổ chức tại Jeonju,Hàn Quốc từ 2/7 đến 4/7/2012. Ngoài ra, trước diễn đàncòn có hội trại thanh niên châu Á từ ngày 30/6 đến 2/7 vàchuyến tham quan sau hội thảo vào ngày 5/7.

Hội thảo Tâm KịchNgày 06/06/2012, Life Art và Trung tâm Tâm lý học Ứngdụng Sông Phố đã tổ chức Hội thảo Tâm Kịch tại thànhphố Hồ Chí Minh. Dưới sự giới thiệu của chuyên gia PhanÝ Ly (giám đốc Life Art), Hội thảo nhằm giới thiệu kháiniệm phương pháp trị liệu tâm lý qua nghệ thuật kịch(Tâm kịch), các kỹ thuật thực hành cơ bản và trao đổi vềhiệu quả và tiềm năng ứng dụng của kịch nghệ trong trịliệu tâm lý tại Việt Nam đến với các nhà thực hành tâm lýhọc, các cán bộ làm việc với các đối tượng cần trị liệu.


Ngày hội Doanh nghiệp Xã hội Á – Âu tại Việt Nam.Ngày hội Doanh nghiệp Xã hội Á – Âu lần đầu tiên diễn ra tại Việt Nam vào chiều ngày 20/06/2012 do Hội Đồng Anh,CSIP và Spark đồng tổ chức. Ngày hội đã vẽ lên một bức tranh đa dạng về những nỗ lực giải quyết các vấn đề về xã hộivà môi trường thông qua 26 mô hình sáng kiến của các DNgXH. Trong 26 mô hình tham gia trưng bày tại ngày hội có11 mô hình DNgXH thuộc chương trình hỗ trợ của CSIP tiêu biểu như Ecolife - mô hình du lịch sinh thái cộng đồng,Solar Serve, một doanh nghiệp quảng bá việc sử dụng tài nguyên môi trường tiết kiệm và hiệu quả thông qua nghiêncứu, sản xuất và phân phối các thiết bị năng lượng mặt trời... Ngoài phần trưng bày, Ngày Hội DNgXH còn có các hoạtđộng: Tọa đàm thảo luận cùng diễn giả với sự tham gia của ông Apirak Kosayodhin, Ủy viên Quốc hội trong Hạ việncủa Vương quốc Thái Lan, là Chủ tịch của Viện Tri thức Châu Á (AKI); ba hội thảo song song với ba chủ đề: Nâng caonăng lực cho DNgXH, Xây dựng thương hiệu cho DNgXH, Tài chính cho DNgXH và hoạt động giao lưu kết nối mởdành cho tất cả khách tham dự.

Khai trương quán cà phê Sao Mai. Ngày 13/06/2012,với sự hỗ trợ của sinh viên trường đại học RMIT, quán Cà phê SaoMai đã tổ chức lễ khai trương sau 4 năm hoạt động. Đến tham dựcó đại diện Câu lạc bộ Phụ nữ Quốc tế Hà Nội (HIWC) và đôngđảo phụ huynh các cháu đang theo học tại Trung tâm. Bác sỹ Lan– Giám đốc trung tâm cho biết, quán cà phê là môi trường để cácem khuyết tật về trí tuệ có cơ hội được nói chuyện, tiếp xúc vớimọi người, học cách hoà nhập cộng đồng. Bên cạnh đó, các em cócơ hội phát triển các kỹ năng tự lập, kỹ năng giao tiếp xã hội để cóthể tự lo cho mình khi ra đời... Với ý nghĩa đó, cà phê không phảilà thứ duy nhất khách hàng có thể thưởng thức tại quán, mà ở đâykhách hàng có thể tìm thấy một góc nhìn của cuộc sống, nơi nhữngtrẻ em thiếu may mắn đang khát khao được hòa nhập và chia sẻvới cộng đồng. Đó chính là giá trị đặc biệt của cà phê Sao Mai.

DRD Tập huấn "Kỹ năng hỗ trợ người khuyếttật" Ngày 20/05/2012 vừa qua, được sự tài trợ một phầncủa Diễn đàn nhân quyền người khuyết tật tại Hàn Quốc,dự án Sống độc lập thuộc Trung tâm Khuyết tật và Pháttriển (DRD) đã tổ chức tập huấn Kỹ năng hỗ trợ ngườikhuyết tật cho 20 sinh viên, TNV CLB sinh viên khuyết tậtNiềm Tin (Đại học Tự nhiên Tp.HCM). Bên cạnh việc chiasẻ kiến thức, hiểu được các khái niệm “khiếm khuyết”,“khuyết tật” và “tàn tật”, các tham dự viên còn được trảinghiệm thực tế bằng cách ngồi xe lăn để cảm nhận sự khókhăn của người khuyết tật. Những kỹ thuật đẩy xe lănlên/xuống dốc cũng như các tư thế bồng/bế người khuyếttật sao cho an toàn đều được tập huấn viên chia sẻ một cáchbài bản. Bằng sự nhiệt tình và những kiến thức, kinhnghiệm tích lũy của mình, nhóm dự án đã tạo nên một buổitập huấn rất sinh động và hiệu quả, giúp nâng cao kỹ năngcần thiết về cách hỗ trợ người khuyết tật.



Giải thưởng Tầm nhìn phụ nữ năm 2012 chothành viên Nghị Lực SốngSáng 17/05/2012 tại khách sạn Hilton, Câu lạc bộ phụ nữquốc tế Hà Nội (HIWC) đã trao tặng giải thưởng Tầmnhìn phụ nữ năm 2012 cho Nguyễn Thảo Vân - Phụtrách đối ngoại Trung tâm Nghị Lực Sống – mộtDNgXH có nhiều đóng góp trong cộng đồng ngườikhuyết tật Việt Nam. Giải thưởng tầm nhìn phụ nữ làgiải thưởng thường niên, dành cho những phụ nữ đã cónhiều nỗ lực trong việc đưa ý tưởng vào thực tiễn, có đủtiềm lực và năng lực để cải thiện đời sống nhờ có ýtưởng tốt, sự quyết tâm và sự chăm chỉ. Giải thưởng tầmnhìn phụ nữ bao gồm bằng ghi nhận và phần thưởng trịgiá 10.000.000 VNĐ.

Các bạn nhí thỏa sức sáng tạo với Tò He"Bọn tớ trang trí nhà theo ý thích và cùng nhau xếp lại thànhmột thành phố. Các cậu có tưởng tượng được 'thành phố hộpsữa' sẽ như thế nào chưa? Thay vì chỉ uống sữa, tại sao cáccậu lại không thử nghĩ ra một vài trò hay ho với vỏ hộp sữanhỉ? Xây thành phố, làm tòa nhà cao tầng, làm ô tô...Thíchphết đấy các cậu ạ"Tò He là một trong những doanh nghiệp xã hội có tiềmnăng phát triển ở Việt Nam. Hoạt động của Tò He là tạosân chơi sáng tạo cho các em có hoàn cảnh đặc biệt vàsử dụng tranh vẽ của các em để thiết kế, sản xuất áophông, túi vải và các vật dụng trang trí trong gia đình.Không dừng lại ở hoạt động kinh doanh tạo ra lợi nhuậnbằng việc bán các sản phẩm thân thiện với môi trường.Tò He đã chứng tỏ mình là một doanh nghiệp xã hội tíchcực khi cam kết tổ chức đều đặn các hoạt động giúp trẻem có cơ hội sáng tạo và thể hiện năng khiếu như dạyvẽ áo phông, xây "thành phố với những căn nhà bằngsữa"... Bên cạnh các hoạt động dành cho trẻ em có hoàncảnh đặc biệt, hè 2012 Tò He đã tạo sân chơi mang tên"Tò He Lọ Mọ" cho các trẻ em bình thường được cùngbố mẹ trải nghiệm các trò chơi dân gian như ô ăn quan,cờ phú ông, tam cúc… Tò He giờ đây đã trở nên vô cùnggần gũi, thân thiết với các bạn nhí nhờ qua những hoạtđộng tự do sáng tạo và vui chơi hấp dẫn.

Khóa học “Be Change Agents 2012” tại thành phốHồ Chí MinhTiếp theo thành công của khóa học Be Change Agents 2012tại Hà Nội tháng 5 vừa qua, Khóa học Be Change Agents2012- khu vực miền Nam sẽ bắt đầu khởi động tại thành phốHồ Chí Minh vào ngày 19/7/2012. Đây là khóa học trong dựán “Hãy là tác nhân thay đổi – thúc đẩy nhận thức và hànhđộng của giới trẻ về quản trị tốt và phát triển bền vững ở ViệtNam” do Viện Rosa Luxemburg Stiftung và Trung tâm Sốngvà Học tập vì Môi trường và Cộng đồng (Live & Learn) phốihợp thực hiện. Khóa học cùng cộng tác với một số trườngĐại học như Đại học Hoa Sen, Đại học Kinh tế - Tài chínhthành phố Hồ chí Minh và tổ chức thành công cho 41bạn trẻđến từ 26 trường.


Khai trương chi nhánh 2 của Mekong QuiltsNgày 15/04/2012 đã diễn ra Lễ khai trương chinhánh thứ 2 của cửa hàng Mekong Quilts tại địa chỉsố 58 Hàng Trống, Hà Nội. Mekong Quilts là mộttổ chức phi chính phủ được thành lập nhằm pháttriển cộng đồng thông qua việc bán các sản phẩmchăn ga gối thủ công, tạo công ăn việc làm ổn địnhcho nhiều phụ nữ thiệt thòi tại Việt Nam và TháiLan.

Buổi tiệc ý thức xã hộiBuổi tiệc ý thức xã hội diễn ra vào tối ngày 10/6/2012do Đại học Houston, Mỹ tổ chức tại Nhà hàngKOTO Sài Gòn dành cho các cá nhân quan tâm đếncộng đồng của thành phố. Đây là dịp cho nhân viêncác công ty, tổ chức và sinh viên gặp gỡ, không chỉđể tìm hiểu về tình trạng người nghèo ở Việt Nam,mà còn học hỏi về di sản âm nhạc dân tộc. Quantrọng hơn cả, mọi người được lắng nghe cách giúpcộng đồng người nghèo tìm thấy sự tự tin, khámphá khả năng kinh doanh khởi nghiệp của họ thôngqua sự hỗ trợ của chương trình cho vay không lãicủa Đại học Houston


Bản đồ địa chỉ DNgXHBản đồ mới về địa chỉ DNgXH ngành dịch vụăn uống đã được thiết lập với hơn 300 quánăn, quán cafe, cửa hàng kem và những dịchvụ chuyển phát tại 8 nước thuộc 3 lục địa.Mục đích của bản đồ này nhằm giúp ngườitiêu dùng có thể sử dụng dịch vụ của nhữngDNgXH. Hiện tại, có tới hơn 6000 lượt ngườiđã truy cập và sử dụng bản đồ, con số đangtiếp tục tăng lên. Điều đáng nói là người dânđã bắt đầu sử dụng bản đồ này khi lên kếhoạch đi du lịch để tìm đến địa chỉ của củacác DNgXH.

Giải thưởng DNhXH Ai-len 2012Năm 2012, Giải thưởng DNhXH Ai-len đãchọn ra 8 ứng cử viên vào vòng chung kết từ200 ứng cử viên, để nhận được phần thưởngtrị giá 775.000 euro. Tám ứng cử viên sẽ lãnhđạo những dự án kinh doanh mới mang lại tácđộng to lớn cho đất nước Ai-len, gồm các lĩnhvực tuyển dụng, chứng rối loạn ăn uống, lậptrình máy tính cho trẻ em, và hỗ trợ gia đìnhcó thành viên là người khuyết tật. Tên ba ứngcử viên xuất sắc nhất sẽ được công bố tại lễtrao giải hàng năm được tổ chức vào tháng 10.Họ sẽ tham gia chương trình Tạo ảnh hưởngcủa DNhXH Ai-len và nhận gói hỗ trợ trị giá200,000 ơ rô mỗi người. 5 ứng cử viên còn lạisẽ tham gia chương trình Cất cánh củaDNhXH Ai-len trị giá 35,000 ơ rô mỗi người

Chương trình của DNgXH năng lượng mặt trời PVTheo quy định hiện hành của chính sách khuyến khích giá điện năng lượng tái tạo (FiT) của Anh, 780 nhà thuê của hộiđồng thành phố York được lắp đặt các tấm quang điện. Công việc sẽ được tiến hành trước khi chính sách giảm thuếđược thông báo tới hội đồng hoặc người thuê nhà vào ngày 1/8/2012. Doanh nghiệp xã hội về Trao quyền cộng đồng vànăng lượng mặt trời quốc gia là chủ thực hiện dự án này. Lợi nhuận của dự án sẽ được chia đều cho thành phố York vàcư dân thành phố. Khi việc lắp đặt được hoàn thành, những tấm năng lượng này sẽ cho phép người dân sử dụng thoảimái năng lượng điện mặt trời vào ban ngày. Bên cạnh đó, dự án nhà ở xã hội này cũng đã làm thay đổi việc áp thuế chođối tượng nghèo vốn có sẵn trong FiT.

Diễn đàn Tác động thường niên năm 2012Ngày 25-26/06/2012, Diễn đàn Tác động thường niên đượctổ chức lần đầu tiên tại Singapore với chủ đề thúc đẩy thịtrường sản phẩm xã hội đã thu hút hơn 500 người tham dựvà các diễn giả thuộc hội cựu sinh viên của Đại học quốcgia Singapore. Diễn đàn là một phần trong sứ mệnh chung của hội Traođổi đầu tư tạo ảnh hưởng châu Á (IIXA) nhằm tạo cầu nốigiữa các nhà đầu tư và DNgXH của châu Á. Diễn đànđược tạo dựng để khích lệ sự học hỏi, đóng góp, tăngcường mối quan hệ giữa các DNgXH châu Á.

CÁC SỰ KIỆNSẮP TỚI

TTuần 1 & 2 tháng 8/2012: Phỏng vấn trực tiếp Vòng 2 Chươngtrình Ươm tạo DNgXH 2012 tại Hà nộivà TP Hồ Chí Minh Tuần 1 tháng 8/2012: Hoạt động giao lưu ầu tiên của VườnƯơm Doanh Nghiệp Xã Hội tại Hà nội

Tuần 4 tháng 8/2012: Công bố danh sách các doanh nghiệp xãhội được hỗ trợ giai đoạn 1 trong chươngtrình Ươm tạo DNgXH 2012Tuần 4 tháng 8/2011: Công bố danh sách các doanh nghiệp xãhội được hỗ trợ giai đoạn 1 trong chươngtrình Ươm tao DNgXH 2012



Hapinoy – chiến thắng tại lễ trao giảiSankalp 2012 Tại diễn đàn Sankalp 2012 ở Ấn Độ - một diễn đàn toàncầu về thúc đẩy đầu tư cho các DNgXH ổn định và tạosự thay đổi tích cực, Hapinoy đã được vinh dự xướng têntrong danh sách DNgXH chiến thắng tại giải Sankalp khuvực Đông Nam Á. Năm 2006, Bam Aquino vốn là mộtđạo diễn truyền hình và đối tác Mark Ruiz đã đồng sánglập Micro Venture Inc., một DNgXH hợp tác với cácdoanh nhân xúc tiến chương trình cửa hàng Hapinoy, khinhận thấy 15-20% những người vay tài chính vi mô sửdụng khoản vay để tăng lượng hàng tồn kho của họ.Hapinoy ưu tiên tập trung vào chuỗi cửa hàng tiện ích,nơi mà những người chủ chủ yếu là phụ nữ và nhậnđược nguồn cung cấp hàng giá rẻ

Csip (tổng hợp)

Bối cảnh doanh nghiệp xã hội tại Việt NamỞViệt Nam, các mô hình hoạt động kinh doanhnhằm mục đích phục vụ lợi ích cộng đồng (theocách tiếp cận của DNgXH) đã xuất hiện từ trướcthời kỳ Đổi mới (1986). Trong đó, hình thức hoạt độngcủa các hợp tác xã là một ví dụ. Cũng nhờ chính sáchmở cửa và cải cách kinh tế trong giai đoạn đó đã dẫnđến việc nở rộ các tổ chức phát triển cộng đồng và làmphong phú hơn bức tranh hoạt động của các DNgXH.Tuy vậy, đến nay cách tiếp cận này vẫn chưa được chínhphủ công nhận một cách chính thức nên phong tràoDNgXH trong nước vẫn chưa thực sự mạnh mẽ để cóthể trở thành là cánh tay nối dài hiệu quả cho chính phủtrong công cuộc phát triển bền vững của đất nước.

Trong ba năm trở lại đây, với sự nỗ lực và hoạt độngtích cực của các tổ chức hỗ trợ như Trung tâm Hỗ trợSáng kiến Phục vụ Cộng đồng (CSIP), và Trung tâmPhát triển Doanh nghiệp Xã hội Tia Sáng (Trung tâmSpark), các DNgXH ở Việt Nam đã có bước phát triểnđáng kể cả về số lượng và chất lượng. Từ năm 2009 đếnnăm 2011, đã có 43 DNhXH triển khai thực hiện 29 môhình sáng kiến DNgXH được CSIP lựa chọn hỗ trợ kỹthuật và tài chính. Tính riêng về kết quả và tác động của19 dự án DNXH đầu tiên, chương trình của CSIP đãgiúp cải thiện đời sống trực tiếp cho 17.000 người vàgián tiếp cho 200.000 người dân tại các cộng đồng yếuthế . Theo nghiên cứu khảo sát ban đầu về DNgXH năm2011 của CSIP, Hội đồng Anh và Trung tâm Spark, đãcó 167 tổ chức được nhận diện với đầy đủ các đặc điểmcủa DNgXH. Các DNgXH chủ yếu tập trung ở Hà Nội(41%) và thành phố Hồ Chí Minh (13%) , có lẽ vì kháiniệm DNgXH còn ít được biết đến ở các tỉnh thành khác. Hiện nay, các tổ chức hỗ trợ vẫn đang đẩy mạnh và đadạng hóa các hoạt động thúc đẩy và phát triển DNgXH.Cụ thể là sự ra đời của Vườm ươm DNgXH tại Hà Nộitháng 3/2012 nhằm tạo không gian làm việc và cơ sở vậtchất ban đầu, tạo sự kết nối chia sẻ và tăng cường mạnglưới cho các DNgXH ở giai đoạn khởi nghiệ. Hoặc quachuỗi 09 khóa đào tạo của CSIP, KOTO và VCCI trongtháng 5 và tháng 6/2012 cũng đã giúp các cán bộ quảnlý và lãnh đạo của 35 DNgXH được trang bị thêmnhững kiến thức chuyên môn cần thiết.

Tiêu điểm phong trào Doanh nghiệp xã hội


Doanh nghiệp xã hội là một khái niệm không còn xa lạ đối với nhiều nước phát triển trên thế giới. Ở ViệtNam, khái niệm này đã được nói đến nhưng chưa được nhận thức một cách đầy đủ. Theo trang danh bạđiện tử về các DNgXH Việt Nam (www.doanhnghiepxahoivn.net), ở Việt Nam hiện có khoảng 200 tổ chứcđang hoạt động theo mô hình DNgXH. Trong số đó có những cái tên đã trở nên quen thuộc như nhà hàngKOTO, Mai Handicrafts, trường dạy nghề Hoa Sữa….Họ đã và đang cùng chính phủ giải quyết các vấn đềxã hội, môi trường nổi cộm. Nhưng trên thực tế, mô hình DNgXH lại chưa có được sự thừa nhận chính thứctừ phía nhà nước.

BỐi CẢnh doanh nghiệp xã hội tẠi Việt nam VànhỮng kiẾn nghỊ ChÍnh sÁCh

Gần đây nhất là sự kiệnNgày hội doanh nghiệp xãhội Á – Âu tại Việt Namđược tổ chức bởi Hội đồngAnh, CSIP và Spark đã giúpbiểu dương những nỗ lựcvà sáng kiến đa dạng củacác DNgXH trong việc giảiquyết các vấn đề về xã hội vàmôi trường.Mặc dù có nhận được giúp đỡtừ phía các tổ chức hỗ trợnhưng hầu hết các DNgXH tạiViệt Nam hiện nay còn gặpphải rất nhiều khó khăn, tháchthức. Trước hết, nhận thức củacộng đồng về DNgXH còn hạnchế nên dẫn đến sự hoài nghivề bản chất và mục đích củaDNgXH. Điều này cũng mộtphần do khái niệm về DNgXHở Việt Nam hiện nay chưa đượcsự thừa nhận chính thức từphía nhà nước, chưa có khungkhổ pháp lý phù hợp dẫn đếnkhó khăn trong việc thành lập,vận hành và phát triển. Việc thiếu vốn của các DNgXHlà một thách thức lớn do thịtrường tài chính cho DNgXHchưa phát triển cũng như nănglực quản lý và khả năng tiếpcận, thu hút các nguồn vốn đầutư xã hội tại Việt Nam còn hạnchế. Điều này đã gây ra rấtnhiều khó khăn cho cácDNgXH hiện nay. Thêm nữa,sự thiếu hụt những dịch vụ vàhỗ trợ phù hợp để nâng caonăng lực quản lý, điều hànhcho DNgXH đã khiến cho chấtlượng nguồn nhân lực của cácDNgXH chưa mạnh, thiếu ổnđịnh, các hoạt động vận hànhcủa DNgXH chưa hiệu quả. Nóimột cách khác, việc thiếu một"hệ sinh thái" đầy đủ từ sự thừanhận của nhà nước, của cộngđồng, sự hỗ trợ về nguồn lựctài chính và kỹ thuật … chính lànhững trở ngại cho quá trìnhphát triển DNgXH ở Việt Nam

\Những kiến nghị chính sáchtừ báo cáo DNgXH tại ViệtNam: Khái niệm, bối cảnh vàchính sáchKiến nghị từ bản báo cáo nghiêncứu là cơ sở vận động chính sáchđầu tiên đối với Chính phủ trongviệc thừa nhận và hỗ trợ môhình DNgXH tại Việt Nam.Trước hết, cần có một khái niệmchính thức của Việt Nam vềDNgXH để nhấn mạnh tính ưuviệt của DNgXH là DNgXH gắnliền với sáng kiến xã hội vàDNgXH gắn liền với giải phápbền vững. DNgXH có thể thuộcthành phần sở hữu nhà nước, nhànước có thể mở rộng các cơ hội đểDNgXH tham gia đấu thầu, đượcđặt hàng, thuê ngoài, cạnh tranhbình đẳng và công khai minhbạch với các tổ chức của nhà nướctrong các chương trình phúc lợixã hội, dịch vụ công ích. Ở giai đoạn đầu, việc ban hànhmột văn bản pháp quy cấp Nghịđịnh của Chính phủ là rất cầnthiết. Đồng thời, cần thành lậpmột bộ phận/cơ quan quản lý nhànước thúc đẩy, hỗ trợ DNgXHnhư phòng chuyên trách vềDNgXH đặt trong cơ cấu của CụcPhát triển Doanh nghiệp, trựcthuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư. Khái niệm, tiêu chí xác địnhDNgXH cũng cần được bổ sungtrong các lần sửa đổi Luật Doanhnghiệp, Luật Đầu tư tới đây. Cầntính đến khả năng chuyển đổimột số đơn vị, tổ chức công lậpthành DNgXH trong thời gian tới.

Tóm lại, DNgXH ở Việt Nam cònrất nhiều tiềm năng để phát triển.Nếu được quan tâm, tạo điều kiệnmột cách hợp lý, các DNgXH sẽphát huy được hết khả năng vàcùng với Chính phủ giải quyết cácvấn đề xã hội như: đói nghèo,HIV/AIDS, bảo vệ những đốitượng dễ bị tổn thương, ô nhiễmmôi trường,… Đã đến lúc chínhphủ cần coi DNgXH như đối tácchia sẻ gánh nặng, góp phần thựchiện các mục tiêu xã hôi. Việc banhành các văn bản pháp luật tạolập khung khổ pháp lý, chínhthức công nhận và đề ra các chínhsách cụ thể khuyến khích, hỗ trợcác DNgXH, cũng như thể chế đểthực hiện các chính sách đó là vôcùng cần thiết trong giai đoạnhiện nay. Nguyễn Thị DungCán bộ CSIP



Tiêu điểm phong trào Doanh nghiệp xã hội

nhỊp CẦu thÚC đẨY sứC Lan tỏa

Các tổ chức hỗ trợTrong thời đại hiện nay, khi các nguy cơ bất ổntiềm tàng trong nền kinh tế thế giới cùng nhữngthay đổi chiến lược của các quốc gia, phần nàođó ảnh hưởng tới sự bền vững của các dịch vụ phúclợi xã hội hay các thách thức trong việc giải quyết cácvấn đề xã hội, mà các mô hình phúc lợi công, hay tráchnhiệm xã hội của doanh nghiệp vẫn chưa thể giảiquyết triệt để vấn đề đó. Việc ra đời của tổ chức hỗ trợhoạt động với sứ mệnh giúp đỡ trực tiếp và thúc đẩysự phát triển DNgXH đã trở thành một nhân tố quantrọng trong chiến lược phát triển bền vững của nhiềuquốc gia trên thế giới.Hiện nay trên thế giới, có khá nhiều tổ chức hỗ trợđang giúp đỡ DNgXH bằng nhiều hình thức khácnhau như: hỗ trợ tài chính và nâng cao năng lực chocác DNgXH (the Skoll Foundation, NESsT, UnLtd), tưvấn chuyên sâu và đào tạo (Bridgespan; New SectorAlliance), cung cấp và kết nối thị trường vốn đầu tưxã hội từ quỹ đầu tư thiện doanh, nguồn (New Phi-lanthropy Capital; Acumen Fund; New Profit Inc;EVPA, LGT VP), hay thành lập các hiệp hội đại diệncho quyền lợi và tiếng nói của các doanh nghiệp xã hội(SE Coalition; SE Alliance)Trên thế giới, sự phát triển của các tổ chức hỗ trợ trongviệc thúc đẩy phong trào DNgXH tại các quốc gia ảnhhưởng từ hai yếu tố then chốt: Nhu cầu thực tế từ cácmô hình DNXH trong nước và sự nhận thức của chínhphủ về vai trò của các DNXH trong việc giải quyết cácvấn đề xã hội và môi trường. Chẳng hạn, hình thứctiếp cận DNXH với mục đích xác định lại vai trò củanhà nước và phát triển tinh thần doanh nhân trong

cộng đồng, nước Anh là một trong những quốc giađiển hình với cách tiếp cận từ trên xuống, các chínhsách hỗ trợ pháp lý, tài chính,… định hướng rất rõràng vai trò của các tổ chức hỗ trợ trở thành nhữngđơn vị ươm tạo, hỗ trợ trực tiếp cho DNgXH trongnước. Đến nay tại Anh đã có hàng trăm các tổ chức hỗtrợ với sứ mệnh giúp đỡ các DNgXH phát triển kinhdoanh, mở rộng chương trình đào tạo DNgXH tại cáctrường đại học và đẩy mạnh truyền thông, nâng caonhận thức tinh thần doanh nhân xã hội cho cộng đồng.Hiện nay ở khu vực Đông Nam Á, Thái Lan và Singa-pore cũng là những quốc gia có định hướng phát triểndựa theo mô hình phát triển DNgXH này của Anh. Bên cạnh đó, cũng xuất hiện những mô hình vớihướng tiếp cận từ dưới lên, nghĩa là các tổ chức hỗ trợđược thành lập theo nhu cầu hỗ trợ của các DNgXH,và cùng đồng hành với DNXH trong việc vận độngchính sách, kêu gọi sự tham gia của nhà nước trongviệc xác định vị trí của DNgXH trong chiến lược pháttriển quốc gia. Chẳng hạn như tại Mỹ, với sự hoạtđộng rất năng động của các tổ chức hàng đầu nhưAshoka và Skoll Foundation, đều do những cá nhânlà những doanh nhân thành công thành lập. Quá trìnhhoạt động bền bỉ của các tổ chức này đã đem lại nhữngthay đổi xã hội đáng kể, phần nào đã gây được ảnhhưởng tới chính phủ trong việc đưa ra những chínhsách ưu đãi DNgXH. Hay như ở Uganda, Educate! làmột tổ chức phi chính phủ quốc tế hoạt động tronglĩnh vực giáo dục, với mục tiêu phát triển giáo dục vềDNgXH để giải quyết các vấn đề xã hội tại nước sở tại.Cho đến nay họ đã vận động được chính phủ Ugandađưa DNXH trở thành một nội dung quan trọng trongtoàn bộ hệ thông giáo dục trên toàn quốc.

Làm thế nào để các DNgXH tại Việt Nam tiếp tụcphát triển và đóng góp nhiều hơn nữa cho xã hội làmột câu hỏi đang được đặt ra. Các bài học quốc tếdưới đây cung cấp lời giải đáp thông qua việc nhấnmạnh về vai trò của các tổ chức hỗ trợ và chính sáchcủa nhà nước - là hai yếu tố then chốt đã thúc đẩy sứclan tỏa và hiệu quả của phong trào DNgXH trên thếgiới

CỦa phong tràodngxh trên thẾ giỚi

Tiêu điểm phong trào Doanh nghiệp xã hộiTại Việt Nam, Trung tâm Hỗ trợ Sáng kiến Phục vụCộng đồng và Trung tâm Phát triển Doanh nghiệp Xãhội Tia Sáng cũng là hai tổ chức hỗ trợ tiếp cận theohướng nàyChính sách phát triển DNgXH của một số nướctrên thế giớiT rên thế giới, đặc biệt ở các nước phát triển,DNgXH là một khái niệm đã xuất hiện từlâu, được công nhận một cách chính thứcvà được tạo điều kiện phát triển thông qua cácchính sách cụ thể của nhà nước. Nước Anh được coi là nơi đầu tiên xuất hiệnkhái niệm DNgXH, chính vì thế phong tràoDNgXH ở đây đã có quá trình phát triển lâu dài,đạt đến độ trưởng thành. Chính phủ Anh đưa rakhái niệm DNgXH và chiến lược phát triểnDNgXH từ năm 2002. Năm 2005, một loại hìnhpháp lý mới của doanh nghiệp là Công ty vì lợiích cộng đồng (CIC) dành riêng cho DNgXHđược qui định. Đáng chú ý, chính phủ Anh đặtDNgXH trong một chiến lược tổng thể thúc đẩysự phát triển và tham gia của khu vực Thứ ba,bao gồm các tổ chức NGO, thiện nguyện, cộngđồng và nhóm tình nguyện. Về thể chế, chínhphủ Anh thành lập bộ phận chuyên trách vềDNgXH (SEnU) thuộc Văn phòng khu vực Thứ3, đặt dưới Văn phòng Nội các.Ở Mỹ, chính phủ liên bang thành lập Văn phòngSáng kiến xã hội và sự tham gia của công dânhoạt động như một tổ chức NGO, và cũng tạolập một loại hình doanh nghiệp mới - Công tylợi nhuận thấp (L3C) cho các DNgXH.Ở châu Á, chính phủ Hàn Quốc ban hành LuậtPhát triển DNgXH từ năm 2007 và thiết lập Ủyban hỗ trợ DNgXH trực thuộc Bộ Lao động đểđiều phối các chương trình khuyến khích, hỗ trợ

DNgXH. Chính phủ Thái Lan cũng thành lập Ủyban khuyến khích DNgXH thuộc Văn phòngThủ tướng từ năm 2009, Văn phòng Thái vềDNgXH trực tiếp nghiên cứu, lập chính sáchphát triển DNgXH từ năm 2010; ngoài ra còn cómột bản Chiến lược phát triển, Nghị định vềDNgXH đã được ban hành năm 2010-2011 vàhiện tại một văn bản luật đang được dự thảo.Chính phủ Singapore thành lập văn PhòngDNgXH đặt trong Bộ Phát triển cộng đồng,Thanh niên và Thể thao từ năm 2006, đồng thờicũng nhấn mạnh vai trò của DNgXH trong việcgiúp Chính phủ tạo việc làm cho nhóm cộngđồng yếu thế.Nhờ những chính sách quan tâm và tạo điềukiện đúng mức, Chính phủ của các nước nêutrên đã góp phần quan trọng thúc đẩy và hỗ trợsự phát triển của các DNgXH. Ở Mỹ, số liệu từTrung tâm Quốc gia thống kê các hoạt động từthiện cho thấy DNgXH ở Mỹ còn tiếp tục tăngnhanh, đồng thời các DNgXH cũng đã góp phầnquan trọng trong việc nâng cao tính tự vững vềtài chính của các tổ chức NPO trong thời gianqua. Ở Hàn Quốc, các nỗ lực của Chính phủ, đặcbiệt việc ban hành khung khổ pháp luật DNgXHđã góp phần đáng kể để giảm bớt áp lực xã hộivề chăm sóc người già, tạo việc làm cho giới trẻvà lực lượng lao động nghèo.Phong trào DNgXH ở Việt Nam đang ở giaiđoạn đầu của sự phát triển, còn non trẻ và rấtcần những chính sách thúc đẩy phát triển từphía nhà nước. Các nhà quản lý và cán bộ làmtham mưu cũng với các Bộ, ban ngành liên quannên có các chương trình nghiên cứu, tổng kếtđánh giá và đúc rút kinh nghiệm làm cơ sở xâydựng các chính sách hỗ trợ DNgXH, tạo điềukiện cho các tổ chức hỗ trợ hoạt động nhằm tạomột môi trường chính sách hay hệ sinh thái tốtnhất cho DNgXH phát triển.

Nguyễn Hồng Vân -TNV CSIP


Cơ hội


CƠ hội trỞ thành

gLoBaL Youth summit2012

giẢi thưỞng sÁng kiẾnxã hội ChÂu Á 2012

Hội nghị thượng đỉnh của giới trẻ toàn cầu 2012, sẽ diễn ra tại Anhtừ ngày 25 tháng 11 đến ngày 1 tháng 12. Hội nghị đang tìm kiếmứng cử viên là các doanh nhân xã hội, các nhà hoạt động cộng đồng, cáctình nguyện viên trên khắp thế giới độ tuổi từ 16-21. Ứng cử viên phảichưa tham gia bất kì hội nghị nào trước đó và phải giao tiếp Tiếng Anhtốt. Tất cả các ứng cử viên cần gửi 1 video ( tối đa 2 phút) qua YouTube,Vimeo hay dịch vụ chia sẻ tin như một phần nội dung đơn đăng kí.Thông tin chi tiết ở đây: http://www.global-changemakers.net/

G iải thưởng sáng kiến xã hội Châu Á được thành lập vào năm 2008bởi Social Ventures HongKong nhằm mục đích khơi dậy sự quantâm của cộng đồng, tập hợp và chia sẻ kinh nghiệm và các sáng kiến mớigiữa các thành phố ở châu Á. Sự thay đổi sẽ được tạo ra bởi chính sángkiến của bạn, hãy sáng tạo và sẵn sàng tham gia! Hạn cuối nộp hồ sơ:Chủ nhật, 07/10/2012, 23:59 (giờ Hồng Kông). Mọi thông tin chi tiết vềgiải thưởng được đăng tải trên website: http://www.socialinnovation-award.asia/

tÌnh nguYện Viên tẠi Csip

CSIP là một tổ chức phi lợi nhuận hàng đầu trong lĩnh vực phát triểnDoanh nghiệp xã hội tại Việt Nam. Đây là một môi trường cởi mở, luônchào đón các tấm lòng nhiệt tâm với công tác xã hội. CSIP tin rằng cácbạn sẽ được trải nghiệm công việc thực tế, đóng gópcho phong tràoDoanh nghiệp xã hội và xây dựng các mối quan hệ khi tham gia vàomạng lưới tình nguyện viên của CSIP.Hiện tại, chúng tôi đang tìm kiếmcác tình nguyện viên có kiến thức và kỹ năng về tổ chức sự kiện, có khảnăng dịch, biên tập tiếng Anh và có tinh thần trách nhiệm làm việc.Vui lòng liên hệ: Chế Phong Lan

Cán bộ chương trìnhEmail: [email protected]

ĐT: 04 35378746 / 0912 064 894

bản tin doanh nghiệp xã hội số 5

Documents