BÀI TẬP NHÓM MÔN:

Trường: Đại học Luật Hà NộiLớp: 3901Nhóm: B1

LUẬT HIẾN PHÁPVIỆT NAM

Đề bài• Hoạt động lập hiến,

lập pháp của Quốc hội - hiện trạng và giải pháp

CẤU TRÚC BÀI TẬP

MỞ ĐẦU

NỘI DUNG• Cơ sử pháp lí• Thực trạng • Một số giải pháp

TIỂU KẾT

MỞ ĐẦU

Lập hiến, lập pháp là những hoạt động quan trọng của nhà nước vì hiến pháp và luật tác động đến mọi mối quan hệ xã hội trên phạm vi cả nước; liên quan đến chế độ chính trị, kinh tế, văn hóa, tổ chức bộ máy nhà nước; lợi ích của mọi cá nhân, tổ chức.

NỘI DUNG

I. Cơ sở pháp lí

Điều 69, Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 2013 quy định:

“Quốc hội là cơ quan đại biểu cao nhất của Nhân dân, là cơ quan quyền lực nhà nước của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Quốc hội thực hiện quyền lập hiến, quyền lập pháp, quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước và giám sát tối cao đối với hoạt động của nhà nước.”

II. Hoạt động lập hiến, lập pháp của Quốc hội

1. Hoạt động lập hiến

Quốc hội khóa I, kì họp thứ 2: bản Hiến pháp đầu tiên của nước Việt Nam dân chủ cộng hòa ra đời ngày 09/11/1946.

Quốc hội khóa I, kì họp thứ 11: Hiến pháp năm 1959 ra đời ngày 31/12/1959

Quốc hội khóa VI, kì họp thứ 7: Hiến pháp năm 1980 ra đời ngày 18/12/1980.

Quốc hội khóa VIII, kì họp thứ 11: Hiến pháp năm 1992 ra đời ngày 15/04/1992.

Quốc hội khóa XIII, kì họp thứ 6: Hiến pháp 2013 ra đời ngày 28/11/2013.

Quy trình làm Hiến pháp, sửa đổi Hiến pháp được quy định một cách chặt chẽ, đặc biệt.

Quy định tại điều 120, Hiến pháp năm 2013:

“1. Chủ tịch nước, Ủy ban thường vụ Quốc hội, Chính phủ hoặc ít nhất một phần ba tổng số đại biểu Quốc hội có quyền đề nghị làm Hiến pháp, sửa đổi Hiến pháp. Quốc hội quyết định việc làm Hiến pháp, sửa đổi Hiến pháp khi có ít nhất hai phần ba tổng số đại biểu Quốc hội biểu quyết tán thành.

2. Quốc hội thành lập Ủy ban dự thảo Hiến pháp. Thành phần, số lượng thành viên, nhiệm vụ và quyền hạn của Ủy ban dự thảo Hiến pháp do Quốc hội quyết định theo đề nghị của Uỷ ban thường vụ Quốc hội.

3. Ủy ban dự thảo Hiến pháp soạn thảo, tổ chức lấy ý kiến Nhân dân và trình Quốc hội dự thảo Hiến pháp.  

4. Hiến pháp được thông qua khi có ít nhất hai phần ba tổng số đại biểu Quốc hội biểu quyết tán thành. Việc trưng cầu ý dân về Hiến pháp do Quốc hội quyết định.

5. Thời hạn công bố, thời điểm có hiệu lực của Hiến pháp do Quốc hội quyết định.”

Quốc hội khóa XIII, kỳ họp thứ sáu họp thông qua Hiến pháp năm 2013 của nước Việt Nam

2. Hoạt động lập phápHiện nay trong nửa đầu nhiệm kỳ khóa XIII,

Quốc hội đã thông qua 37 luật, bộ luật và 7 pháp lệnh, nhằm ngày càng hoàn thiện hệ thống luật pháp.

Quốc hội quyết định chương trình xây dựng luật (điều 2, Luật tổ chức Quốc hội)

Dự án chương trình xây dựng luật do Ủy ban thường vụ Quốc hội lập và trình Quốc hội. Ủy ban thường vụ Quốc hội thành lập ban soạn thảo, phân công cơ quan thẩm tra các dự án luật và pháp lệnh theo quy định của luật (điều 9, Luật tổ chức Quốc hội)

Hội đồng dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội thẩm tra các dự án luật.

Quốc hội xem xét, thảo luận, thông qua các dự án luật trong các kỳ họp Quốc hội

Luật, nghị quyết của Quốc hội phải được quá nửa tổng số đại biểu Quốc hội biểu quyết tán thành. Đối với các nghị quyết về việc bãi nhiệm đại biểu Quốc hội, rút ngắn hoặc kéo dài nhiệm kỳ của Quốc hội, sửa đổi Hiến pháp thì phải được ít nhất hai phần ba tổng số đại biểu Quốc hội biểu quyết tán thành.

3. Hoạt động giám sát việc tuân theo Hiến pháp và pháp luật.

Quốc hội thực hiện quyền giám sát tối cao việc tuân theo Hiến pháp, luật và nghị quyết của Quốc hội; xét báo cáo hoạt động của Chủ tịch nước, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao (điều 2, Luật tổ chức Quốc hội).

Như vậy

Trong hoạt động lập hiến, Quốc hội đã cho ra đời 5 bản Hiến pháp, thực hiện nhiệm vụ Cách mạng trong từng thời kỳ.

Đặc biệt, Hiến pháp 2013 là cột mốc đánh dấu sự phát triển, tiến bộ của nền lập hiến Việt Nam về tư tưởng dân chủ, về tổ chức, kiểm soát quyền lực nhà nước về bảo vệ các quyền con người, quyền công dân và về kĩ thuật lập hiến.

Các văn bản pháp luật được ban hành trong thời gian qua đã góp phần đáng kể vào việc phục vụ đổi mới cơ chế quản lý kinh tế và từng bước thực hiện việc đổi mới bộ máy nhà nước, giữ gìn trật tự kỷ cương, bảo đảm an ninh, quốc phòng, đẩy mạnh hoạt động đối ngoại, từ đó thức đấy đất nước phát triển, tiến tới hoàn thành công cuộc công nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước.

Tuy nhiên, Uỷ ban thường vụ Quốc hội được giao thẩm quyền giải thích Hiến pháp, luật, pháp lệnh. Tuy nhiên, trên thực tế trong thời gian qua, Uỷ ban thường vụ Quốc hội hiếm khi sử dụng thẩm quyền này vì nhiều lý do khác nhau như: Uỷ ban thường vụ Quốc hội là cơ quan thường trực của Quốc hội hiện đang đảm nhận một phần không nhỏ công việc lập pháp do Quốc hội giao (ban hành pháp lệnh về những vấn đề được Quốc hội giao). Thành viên Uỷ ban thường vụ Quốc hội là các đại biểu Quốc hội; số lượng thành viên Uỷ ban thường vụ Quốc hội là chuyên gia pháp luật là rất ít, không phải là các thẩm phán chuyên nghiệp.

Công tác xây dựng pháp luật vẫn chưa đáp ứng kịp với yêu cầu của việc tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam và việc quản lý nhà nước, quản lý xã hội bằng pháp luật.

Hệ thống pháp luật vẫn chưa thật hoàn chỉnh, chưa đồng bộ, vẫn còn có chỗ chồng chéo, mâu thuẫn.

Nhiều văn bản thi hành, áp dụng được ngay, mà còn phải ban hành nhiều văn bản cụ thể hoá, hướng dẫn thi hành. Trong khi đó, các văn bản này lại ban hành không kịp thời nên pháp luật chậm đi vào cuộc sống và không tránh khỏi có những cách hiểu, cách làm khác nhau, dẫn đến sơ hở, lợi dụng trong việc thi hành pháp luật.

Hoạt động giám sát mới dừng lại ở mức độ phát hiện và phân tích vấn đề, vụ việc rồi động viên, đôn đốc, nhắc nhở các ngành các cấp ở địa phương quan tâm, xem xét giải quyết chứ chưa có những biện pháp thật sự hữu hiệu, chưa có các chế tài cần thiết.

III. Một số giải pháp

1. Nguyên tắc Bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng trong hoạt động lập pháp.

2. Nguyên tắc Bảo đảm tính nhân dân, tính dân chủ trong hoạt động lập pháp.

3. Nguyên tắc pháp chế.4. Nguyên tắc bảo đảm tính khách quan.5. Nguyên tắc đảm bảo tính minh bạch

Một số nguyên tắc trong hoạt động lập hiến, lập pháp:

• Tổ chức nghiên cứu lý luận và thực tiễn để xác lập cơ sở khoa học cho việc xây dựng cơ chế lập hiến của Việt Nam.

• Tổ chức tổng kết thực tiễn hoạt động lập hiến ở nước ta trong thời gian qua để có cơ sở cho việc tiếp tục nâng cao và hoàn thiện cơ chế lập hiến của Việt Nam.

• Cần sớm nghiên cứu thành lập cơ quan bảo hiến chuyên trách.

• Cần coi trọng việc lập chương trình xây dựng luật, pháp lệnh dài hạn và hàng năm của Quốc hội.

• Tổ chức lấy ý kiến các ngành, các cấp và ý kiến của nhân dân đối với các dự án luật, pháp lệnh.

• Nâng cao chất lượng đại biểu Quốc hội, tăng cường đại biểu Quốc hội chuyên trách T

• Tiếp tục củng cố và tăng cường bộ máy giúp việc của Quốc hội

• Nâng cao hiệu quả giám sát

TIỂU KẾT

Như vậy, hoạt động lập hiến, lập pháp của Quốc hội có ý nghĩa vô cùng quan trọng, mang tính quyết định trong việc xây dựng và phát triển đất nước, hướng tới nhà nước pháp quyền-nhà nước tiến bộ.

Trong thực thế hiện nay, hoạt động lập hiến, lập pháp của quốc hội có vai trò ngày càng lớn, vì vậy quốc hội phải có những giải pháp để nâng cao hiệu quả hoạt động lập hiến, lập pháp phù hợp với tình hình điều kiện phát triển của đất nước.

XIN CẢM ƠN THẦY CÔ VÀ CÁC BẠN ĐÃ CHÚ Ý LẮNG NGHE!

HẾT