b3 co so-ha_tang

80
Chương 3 - Cơ sở hạ tầng TMĐT

Upload: thanhvietbk

Post on 02-Jul-2015

633 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

thương mại điện tử

TRANSCRIPT

Page 1: B3 co so-ha_tang

Chương 3 -

Cơ sở hạ tầng TMĐT

Page 2: B3 co so-ha_tang

2

Nội dung trình bày

• Các loại mạng và giao thức mạng

• Mạng không dây & TMĐT không dây

• Internet, Intranet, Extranet

• Các dịch vụ trên Internet

• Công nghệ hỗ trợ TMĐT: CSDL, script, XML…

• Hạ tầng thanh toán qua mạng

Page 3: B3 co so-ha_tang

3

1. Mạng và giao thức mạng

Các thành phần cơ bản

• Dây cáp– Cáp đồng trục

– Cáp quang (Fibber Optic)

• Chuyển– Chuyển mạch

– Chuyển gói

• Các giao thức (TCP/IP: Transmission Control Protocol/Internet Protocol)

Page 4: B3 co so-ha_tang

4

• Phương tiện truyền thông: là phần cứng kết

nối máy tính với các thiết bị số khác với

nhau

• Tiêu chí quan trọng nhất để đánh giá

phương tiện truyền thông là ‘băng thông’

(bandwidth) của chúng

– Băng thông chỉ ra khả năng truyền tải dữ liệu

trên một đơn vị thời gian

1. Mạng và giao thức mạng (tt)

Page 5: B3 co so-ha_tang

5

Phương tiện truyền thông

• Từ lâu dây dẫn đồng đã được sử dụng cho mục

đích truyền thông nhờ 1 số tính ưu việt của

chúng như bền, dễ kiếm và dễ lắp đặt

• Tuy nhiên chúng thường không có khả năng

truyền dữ liệu với tốc độ cao

1. Mạng và giao thức mạng (tt)

Page 6: B3 co so-ha_tang

6

• Cáp quang (fiber optic) được sử dụng cho các

truyền dẫn với tốc độ cao

– Dây dẫn đồng dẫn tín hiệu điện dưới dạng bits. Cáp dẫn

tín hiệu dưới dạng đoạn tia sáng.

– Các modem tín hiệu quang học có nhiệm vụ diễn dịch các

đoạn tia sáng này thành tín hiệu điện

• Cáp quang có khả năng truyền tín hiệu mạnh hơn

cáp đồng, vì vậy nó được dùng để truyền dữ liệu ở

khoảng cách xa mà không cần gắn nhiều bộ

khuyếch đại trên đường dẫn

• Các thiết bị dùng với cáp quang thường đắt tiền

1. Mạng và giao thức mạng (tt)

Page 7: B3 co so-ha_tang

7

Hai loại mạng chính

• Mạng cục bộ - LAN

– Mạng nội bộ gồm nhiều máy tính nối lại với nhau

– Có khả năng chia sẻ tài nguyên lẫn nhau

– Được sử dụng riêng (Độc lập)

• Mạng diện rộng – WAN

– WAN gồm rất nhiều mạng LAN, trãi ra trên một diện

tích địa lý rộng lớn

1. Mạng và giao thức mạng (tt)

Page 8: B3 co so-ha_tang

8

Các thiết bị kết nối chính của LAN

• HUB (kết nối dùng cặp dây xoắn 10 BASE)

• Card mạng

• Liên mạng (Internetworking)

– Bộ chuyển mạch (Switch)

– Bridge

– Router

1. Mạng và giao thức mạng (tt)

Page 9: B3 co so-ha_tang

9

Các kiểu (Topology) của mạng LAN

• Mạng hình sao (Star Topology)

• Mạng dạng vòng (Ring Topology

• Mạng hình tuyến (Bus Topology)

• Mạng kết hợp

1. Mạng và giao thức mạng (tt)

Page 10: B3 co so-ha_tang

10

Topology của mạng LAN

BUSSTAR

RING

1. Mạng và giao thức mạng (tt)

Page 11: B3 co so-ha_tang

11

Các giao thức của mạng LAN

• TCP/IP: Transmission Control Protocol/Internet

Protocol

• NetBEUI: Windows

• IPX/SPX: Novell

• AppleTalk: Macintosh

1. Mạng và giao thức mạng (tt)

Page 12: B3 co so-ha_tang

12

• Một số giao thức khác cũng đang trở nên phổ biến:

– Point-to-point protocol (PPP)

• Dùng quản lý địa chỉ IP ở server bảo trú của Internet giúp truy

cập vào máy trong mạng LAN từ xa để gửi, nhận email và truy

cập web

– Serial line Internet Protocol (SLIP)

• Kết nối người sử dụng với Internet cho phép họ gửi và nhận

tập tin thông qua TCP/IP

– Post office Protocol (POP)

• Truy cập máy mail chủ để tải email xuống máy hay gửi email

1. Mạng và giao thức mạng (tt)

Page 13: B3 co so-ha_tang

13

2.Mạng không dây & TMĐT không dây

Personal Area Networks

• Personal Area Network (PAN)

– Hệ thống mạng không dây trong một pham vi nhỏ

• Bluetooth

– Một chuẩn trong thông tin liên lạc với phạm vi ngắn

Page 14: B3 co so-ha_tang

14

Wireless Local Area Networks

• Wireless Local Area Network (WLAN)

– Một hệ thống thông tin liên lạc không dây trong một

phạm vi trung bình, có thể kết nối Internet hoặc mạng

khác

• Wi-Fi (wireless fidelity)

– Chuẩn IEEE 802.11 dùng cho mạng WLANs

2.Mạng không dây&TMĐT không dây(tt)

Page 15: B3 co so-ha_tang

15

Các chuẩn của Wireless LAN

• 802.11b

– Chuẩn Wi-Fi phổ biến, không quá đắt và có vấn đề

trong kết nối

• 802.11a

– Chuẩn Wi-Fi nhanh hơn 802.11b nhưng phạm vi nhỏ

hơn

• 802.11g

– Nhanh hơn, chi phí đắt hơn và được sử dụng phổ biến

2.Mạng không dây&TMĐT không dây(tt)

Page 16: B3 co so-ha_tang

16

Wireless Local Area Networks

• Wireless Access Point

– Một antenna giúp cho kết nối giữa thiết bị di động và

mạng LAN có dây

• Hotspot

– Một vùng hoặc một điểm có thể truy cập mạng không

dây

2.Mạng không dây&TMĐT không dây(tt)

Page 17: B3 co so-ha_tang

17

Minh họa mạng WiFi

Page 18: B3 co so-ha_tang

18

Wireless Metropolitan Area Networks

• WiMax

– Chuẩn không dây (IEEE 802.16) cho kết nối băng

thông rộng trên một vùng rông lớn

• Wireless metropolitan area network (WMAN)

– Một hệ thống thông tin liên lạc sử dụng cho kết nối

không dây trong một phạm vi rộng lớn

2.Mạng không dây&TMĐT không dây(tt)

Page 19: B3 co so-ha_tang

19

• TMĐT không dây (mobile commerce): bất kỳ hoạt

động kinh doanh thông qua hệ thống thông tin

không dây (Wireless)

2.Mạng không dây&TMĐT không dây(tt)

Page 20: B3 co so-ha_tang

20

Những thiết bị di động

Personal Digital Assistant (PDA)

Máy tính cầm tay để quản lý thông tin cá nhân

Smartphone

ĐT cầm tay có thẻ truy cập Internet

Blackberry

Thiết bị cầm tay có thể sử dụng Email

Synchronization

Cập nhật thông tin với thiết bị khác

2.Mạng không dây&TMĐT không dây(tt)

Page 21: B3 co so-ha_tang

21

Những phần mềm cho thiết bị di động

Microbrowser

Wireless Web browser ứng dụng cho màn hình nhỏ, ít

băng thông và bộ nhớ

Wireless Application Protocol (WAP)

Network protocols áp dụng cho các dạng khác nhau của

thiết bị không dây truy cập Internet

2.Mạng không dây&TMĐT không dây(tt)

Page 22: B3 co so-ha_tang

22

Kiến trúc WAP

Page 23: B3 co so-ha_tang

23

Những dịch vụ cho thiết bị di động

• Short Message Service (SMS)

– dịch vụ hỗ trợ nhận và gởi những tin nhắn ngắn trên Mobile

• Enhanced Messaging Service (EMS)

– Dịch vu hỗ trợ gởi hình ảnh âm thanh

• Multimedia Messaging Service (MMS)

– Tin nhắn không dây, MMS có thể gởi những file media lớn

• Micropayments

– Thanh toán cho hàng hoá dịch vụ < $ 10

• Global positioning system (GPS)

– Xác định vị trí trên trái đất

2.Mạng không dây&TMĐT không dây(tt)

Page 24: B3 co so-ha_tang

24

3. Internet, Intranet & Extranet

• Internet, Intranet & Extranet chiếm phần lớn

nội dung các báo cáo về ngành viễn thông

hiện nay

• Chính Internet là nhân tố giúp việc thực hiện

TMĐT trở thành hiện thực

Page 25: B3 co so-ha_tang

25

Internet

Internet laø söï keát noái nhieàu maùy tínhtreân phaïm vi toaøn caàu thoâng qua maïngLAN vaø caùc nhaø cung caáp dòch vuï ISP (Internet Service Provider), trong ñoù caùcthoâng tin ñöôïc trao ñoåi vôùi nhau thoângqua caùc giao thöùc.

Caùc keát noái phaàn cöùng ñöôïc thöïc hieänqua caùp hay caùc heä thoáng thoâng tin khaùc (veä tinh, tín hieäu voâ tuyeán)

Internet ñöôïc duøng nhö coâng cuï hoã trôïgiao dòch kinh doanh, quaûng baù saûnphaåm, phaùt haønh tin töùc...

3. Internet, Intranet & Extranet

Page 26: B3 co so-ha_tang

26

Các phương thức kết nối Internet

Phöông phaùp Toác ñoä

(Kbps)

Toác ñoä

truyeàn =

toác ñoä

nhaän

Chi phí Soá

ngöôøi

söû duïng

Tính deã tìm

kieám

Modem 33 – 56 Khoâng Raát

thaáp

1-2 Toaøn caàu

Cable Modem 384 – 1500 Khoâng Trung bình 10-20 Raát haïn cheá

ISDN 56 – 128 Coù Cao 5 Söû duïng

roäng raõi

xDSL 384 – 55000 Khoâng Thaáp 10-50 Haïn cheá söû

duïng

Frame Relay 64 – 1544 (T1) Coù Raát cao 50+ Söû duïng

roäng raõi

Veä tinh 128 - 4000 Coù Raát cao 50 + Haïn cheá

DSL (Digital

Subscriber

Line)

2000 Coù Raát cao 5 Söû duïng

roäng raõi

3. Internet, Intranet & Extranet (tt)

Page 27: B3 co so-ha_tang

27

Kiến trúc mạng Internet

ISP

ISPISP

ISP

ISP ISP

ISP

ISP

ISP

ISP

NAP

NAPNAP

NAP

Backbone

Page 28: B3 co so-ha_tang

28

Kiến trúc mạng Internet

• NSPs (Network Service Providers): Mạng xương

sống (Backbone)

• NAPs (Network Access Points): Điểm truy cập

mạng

• ISPs (Internet Service Provider): Nhà cung cấp

dịch vụ Internet

• IAPs (Internet Access Provider): Nhà cung cấp

dịch vụ kết nối Internet

3. Internet, Intranet & Extranet (tt)

Page 29: B3 co so-ha_tang

29

Hạ tầng thông tin của Internet

• Internet sử dụng tín hiệu số và có thể sử dụng các hệ thống

mạng thông tin như: cáp, vệ tinh, đĩa vi sóng...

• Giao thức là gì

– Là một tập hợp các qui định về qui trình, lưu thông và tiêu chuẩn

được thiết kế để chuyển dữ liệu và thông tin

– Giao thức cho phép lưu thông 2 chiều thông tin (gọi là duplex mode)

• Giao thức cơ bản nhất của Internet là TCP/IP. Nó cho phép:

– Gửi và nhận thông điệp (email)

– Tìm thông tin, tương tác với các doanh nghiệp và mua sản phẩm

– Tìm thông tin các cá nhân đã gửi tài liệu lên web (web cá nhân)

– Tải phần mềm để có thể sử dụng nhiều trình ứng dụng trên Internet

3. Internet, Intranet & Extranet (tt)

Page 30: B3 co so-ha_tang

30

Intranet

• Intranet laø maïng maùy tính ñöôïcphaùt trieån vaø vaän haønh trongphaïm vi moät toå chöùc

• Noù söû duïng tieâu chuaån vaø giaothöùc cuûa Internet

• Noù ñöôïc baûo veä bôûi nhieàu hìnhthöùc baûo maät ñeå traùnh bò thaâmnhaäp traùi pheùp töø beân ngoaøi

3. Internet, Intranet & Extranet (tt)

Page 31: B3 co so-ha_tang

31

Minh họa mạng Intranet

Public/External

Internet UsersIntranet

Clients

ServersERP

Legacy

systems

E-mail

servers

Web

servers

Databases

Firewalls

Page 32: B3 co so-ha_tang

32

Extranet

Laø moät maïng phoái hôïp söû duïng coângngheä Internet ñeå keát noái vôùi caùc nhaøcung caáp, khaùch haøng vaø caùc doanh nghieäpkhaùc

Thoâng thöôøng ñaây laø caùc keát noáiInternet – Intranet (cuûa khaùch haøng..)

Noù cuõng coù theå laø maïng rieâng aûo, chaïytreân 1 giao thöùc naøo ñoù töông töï nhö giaothöùc Internet hay 1 giao thöùc ñöôïc phaùttrieån rieâng cho maïng ñoù.

Söû duïng caùc nghi thöùc Internet, Middleware ñeå lieân laïc (VD: nhaø SX, KH, doanh nghieäpkhaùc….)

3. Internet, Intranet & Extranet (tt)

Page 33: B3 co so-ha_tang

33

Tunneling Internet

Extranet

Intranet

Firewall

Intranet

Firewall

33

Minh họa mạng Extranet

Suppliers

VPN

Distributors VPN

Customers

VPN

Page 34: B3 co so-ha_tang

34

Lợi ích của những ứng dụng Extranet

• Nâng cao hiệu quả trong công việc

– JIT

– Giảm quá tải thông tin

• Nâng cao hiệu quả kinh doanh

– Mối quan hệ khách hàng tốt hơn

– Nhanh chóng tiếp cận thị trường

– Nhiều cơ hội kinh doanh mới

3. Internet, Intranet & Extranet (tt)

Page 35: B3 co so-ha_tang

35

Lợi ích của những ứng dụng Extranet

• Giảm chi phí

– Giảm lỗi

– Giảm chi phí hành chính và vận hành

– Giảm chi phí đi lại và hội nghị

• Thông tin nhanh chóng

– Chi phí thấp cho thông tin

– Dễ dàng bảo dưỡng và nâng cấp

3. Internet, Intranet & Extranet (tt)

Page 36: B3 co so-ha_tang

36

Minh hoïa söï phoái hôïp caùc loaïi maïng

Internet (qui moâ toaøn caàu)

Intranet(Qui moâ Coâng ty)

•- Email

•- Haønh chính

•- Thoâng tin

•- Huaán luyeän

•- Caäp nhaät

Coâng ty A

Extranet(qui moâ ngaønh coâng nghieäp)

Coâng ty B

Coâng ty C

-Ñaët haøng

-Giao dòch mua baùn

-Trao ñoåi döõ lieäu

Töôøng löûa

3. Internet, Intranet & Extranet (tt)

Page 37: B3 co so-ha_tang

37

Tường lửa

• Phần mềm hoặc phần cứng chỉ cho phép

người sử dụng với những ký hiệu đặc biệt

kết nối với mạng đã được bảo vệ

• Bảo vệ thông tin của khách hàng như: thông

tin tài khoản, số Credit Card, tài khoản…

3. Internet, Intranet & Extranet (tt)

Page 38: B3 co so-ha_tang

38

Minh họa Intranet, Extranet, Internet

Intranet

ExtranetInternet

IT Dept

Marketing/ PurchasingMarketing

3. Internet, Intranet & Extranet (tt)

Page 39: B3 co so-ha_tang

39

Minh họa cấu trúc mạng Internet

Internet

Intranet

3. Internet, Intranet & Extranet (tt)

Page 40: B3 co so-ha_tang

40

4. Các dịch vụ trên Internet

• Thư điện tử - Email

• Truyền dẫn siêu văn bản - WWW

• Truyền tải tập tin – FTP

• Tán gẫu – Chat

• Làm việc từ xa – Telnet

• Nhóm tin tức – Usenet, Newsgroup

Page 41: B3 co so-ha_tang

41

Dịch Vụ Thiết Kế Trang Web

Freemerchant.com Giaûi phaùp turnkey

Bigstep.com Thieát keá cöûa haøng treân

maïng

Econgo.com Thieát keá vaø duy trì cöûa

haøng treân maïng

Tripod.com Coâng cuï thieát keá trang web

Commerce One

www.commerceone.com

Giaûi phaùp thöông maïi ñieän töû

(Business to Business)

Virtual Spin

www.virtualspin.com

Cung caáp dòch vuï thöông maïi

ñieän töû toaøn dieän

Yahoo!Store Giaûi phaùp thieát laäp moâ hình

cöûa haøng aûo phoå bieán

4. Các dịch vụ trên Internet (tt)

Page 42: B3 co so-ha_tang

42

Hosting Consulting- www.digex.com/freeflow

- www.gettheconnection.com

- www.rackspace.com

- www.intermedia.net

- Home.verio.net/services

- www.aismedia.com

- www.excalib.com

- www.3com.com

- www.interconnect.com

- www.webdiner.com/commerce

- www.bignosebird.com/ssl.shtml

- www.ibm.com/e-business/what/how

Wireless Fiber Optics- www.nextel.com

- www.sprint.com

- www.skytel.com

- www.aethersystems.com

- www.blackberry.net

-www.sff.net/people/Jeff.Hecht/history.

html

- www.comspecial.com/fiberguide.htm

- www.fiberopticsonline.com

4. Các dịch vụ trên Internet (tt)

Page 43: B3 co so-ha_tang

43

Free Internet Access Broadband- Dslforfee.homepage.com

- www.freedsl.com

- www.dialfree.net

- Download.freeinternet.com

- Freelane.excite.com

- www.isfree.com

- www.alliedriser.com

- www.cidera.com

- www.globix.com

- www.qwest.com

4. Các dịch vụ trên Internet (tt)

Page 44: B3 co so-ha_tang

44

Các nhà cung cấp dịch vụ Internet (ISP) tại Việt Nam

ISP URL

VDC www.vietnamnet.vn

FPT www.fpt.vn

Saigonnet www.saigonnet.vn

Netnam www.netnam.vn

Viettel www.viettel.vn

4. Các dịch vụ trên Internet (tt)

Page 45: B3 co so-ha_tang

45

• Maùy chuû Internet (Server)

– Laø moät maùy baûo truù treân Internet ñeåquaûn lyù taøi nguyeân maïng vaø thöïc hieäncaùc yeâu caàu töø khaùch haøng

– Coù nhieàu loaïi server:

• Web server

• Email server

• Database server

• File server

– Moät server coù theå thöïc hieän nhieàu chöùcnaêng nhö vöøa laøm web server vöøa laømfile server

5. Công nghệ hỗ trợ TMĐT

Page 46: B3 co so-ha_tang

46

Web server chöùa caùc trang web vaø

cung caáp chuùng theo yeâu caàu cuûa

ngöôøi söû duïng

Boä trình duyeät duøng giao thöùc

truyeàn sieâu vaên baûn (http) ñeå yeâu

caàu vaø chuyeån trang web töø server

Giao thöùc (protocol) xaùc ñònh caùc

böôùc caàn thieát cho maùy tính thoâng

ñaït vôùi nhau qua Internet

5. Công nghệ hỗ trợ TMĐT (tt)

Page 49: B3 co so-ha_tang

49

Internet hoạt động như thế nào?

• Internet hoạt động trong môi trường có hỗ trợ công nghệ

truyền thông, tiêu chuẩn và các giao thức.

• Internet hoạt động bằng cách lấy thông tin (email, tập tin,

văn bản, yêu cầu một tập tin), chia chúng ra thành nhiều gói

nhỏ (gọi là packet) và chuyển chúng đi theo (một hay nhiều)

con đường (ngắn nhất) đến máy tiếp nhận.

• Khi dữ liệu đã được gửi đến nơi, chúng sẽ được ‘lắp ghép’

trở lại để thành thông tin hoàn chỉnh.

• Các công việc phân chia và lắp ghép này cho giao thức

truyền thông gọi là TCP/IP (Transmission Control Protocol /

Internet Protocol)

5. Công nghệ hỗ trợ TMĐT (tt)

Page 50: B3 co so-ha_tang

50

Thông tin di chuyển trên Internet như thế nào?

Download and Upload

Download thông tin từ

những máy tính khác tren

Internet

Bạn upload thông tin đến

những máy tính khác trên

Internet

Backbone

Đường truyền Data

tốc độ cao nồI

những mạng chính

trên toàn thế giới.

Router

Một thiết bị trên

Internet. Một gói nhỏ

(packets) có thẻ qua

nhiều Router trước

khi tìm được điểm

đếnTCP/IP

Transmission Control Protocol /

Internet Protocol (TCP/IP) là ngông ngữ

máy tính trên Internet để liên lạc vớI nhau.

TCP/IP chia thông tin thành những gói nhỏ

và gởi những gói nhỏ độc lập trtên Internet.

Khi thông tin đến người nhận, TCP/IP bảo

đảm chắc chắn rằng những gói nhỏ đã đến

an toàn và nốI chúng lạI gống như thông tin

ban đầu.

Packets

Thông tin trên Internet được chia

thành những gói nhỏ gọi là packets

Source: Whitehead, Paul and Ruth Maran. 1997. Teach yourself the Internet and the World Wide Web visually.

Indianapolis: IDG Books Worldwide, Inc.

Page 51: B3 co so-ha_tang

51

Các khối cấu trúc của TMĐT

Dịch vụ Sản xuất Mạng lưới Phân phối

-e-cash

-EDI

-Credit cards

-Email

-FAQs

-Security

-Web

-Wan

-Internet

-Telecommunication

networks

-Cable TV

-Email

-Networked

database and

communities

-Online Catalogues

-Infrastructure

-Web

-Manufacturing

-Information

-Multimedia

-Databases

5. Công nghệ hỗ trợ TMĐT (tt)

Page 52: B3 co so-ha_tang

52

Tích hợp cơ sở dữ liệu

• Tại sao cần có cơ sở dữ liệu?

– Tiền lương

– Hóa đơn

– Thông tin chi tiết về nhân viên…

• Tại sao phải tích hợp cơ sở dữ liệu?

– Bản thân trang web chỉ có thể chứa thông tin giới hạn

– Nếu đưa nhiều thông tin, trang web có thể có dung

lượng rất lớn

– Hơn nữa, trang web không thể cùng lúc trình bày mọi

thông tin mà cơ sở dữ liệu có thể có

5. Công nghệ hỗ trợ TMĐT (tt)

Page 53: B3 co so-ha_tang

53

Tích hợp cơ sở dữ liệu

• Tích hôïp cô sôû döõ lieäu cho pheùp trang

web coù theå trình baøy 1 caùch choïn loïc

caùc phaàn thoâng tin khaùc nhau cuûa cô sôû

döõ lieäu

5. Công nghệ hỗ trợ TMĐT (tt)

Web Browser

Web Server DatabaseCGI

Caùc leänh yeâu caàu HTML / XML

Keát quaû laø

caùc thoâng

tin daïng

HTML/XML

CGI

Page 54: B3 co so-ha_tang

54

Giao diện cổng chung

(Common Gateway Interface - CGI)

CGI laø 1 daïng kòch baûn ñöôïc thieát keá

saün nhaèm thoâng baùo cho web server

caàn phaûi laøm gì tröôùc 1 soá yeâu caàu

nhaän ñöôïc töø ngöôøi söû duïng Internet.

CGI coù theå ñöôïc vieát töø nhieàu ngoân

ngöõ khaùc nhau:

– Ñoái vôùi Server duøng neàn NT: Visual Basic,

Visual C++, Power Builder

– Ñoái vôùi Server duøng neàn Unix: C, C++, Tcl,

Perl

5. Công nghệ hỗ trợ TMĐT (tt)

Page 56: B3 co so-ha_tang

56

Mô hình Client/ Server cho ứng dụng web

• Mô hình 2 lớp (Two-Tier Client/Server)– Máy khách gửi các thông điệp yêu cầu

– Máy phục vụ tiếp nhận, xử lý thông điệp và gửi trả kết quả

• Thông điệp yêu cầu bao gồm:– Dòng yêu cầu (request line)

– Tiêu đề (Optional request headers)

– Nội dung thông điệp(optional)

• Mô hình 3 lớp(Three-Tiered Client/Server)– Lớp 1 : khách, NSD

– Lớp 2 : Máy phục vụ Web (Web server)

– Lớp 3 : Các chương trình ứng dụng và CSDL

5. Công nghệ hỗ trợ TMĐT (tt)

Page 57: B3 co so-ha_tang

57

Mô hình Client/ Server 2 lớp

5. Công nghệ hỗ trợ TMĐT (tt)

Page 58: B3 co so-ha_tang

58

Mô hình Client/ Server 3 lớp

5. Công nghệ hỗ trợ TMĐT (tt)

Page 59: B3 co so-ha_tang

59

Cookies

• Cookies là những nhắc nhở của 1 Website gửi lại

trên máy tính của người sử dụng.

• Cookies là một tệp hồ sơ (files) nhỏ hay một con

chọi (token) được lưu lại trên máy tính người sử

dụng để dùng lại về sau.

• Extranet site: cookies sử dụng để lưu lại mật khẩu.

• Một website không thể đọc được cookies của

website khác.

5. Công nghệ hỗ trợ TMĐT (tt)

Page 60: B3 co so-ha_tang

60

Các công nghệ khác

• HTML (hypertext markup language) : ngôn ngữ

đánh dấu siêu văn bản, là tập hợp các thẻ giúp trình

bày và định dạng nội dung văn bản trên web.

• XML (extended markup language): chuẩn mở rộng

của HTML, cho phép chia sẻ dữ liệu trên internet.

• Blog: nhật ký cá nhân, hỗ trợ việc quản lý nội dung

và xuất bản một cách nhanh chóng.

• Wiki: công nghệ tiện lợi cho liên kết nội dung web

• Mạng xã hội: công nghệ giúp kết nối và chia sẻ

5. Công nghệ hỗ trợ TMĐT (tt)

Page 61: B3 co so-ha_tang

61

61

QUY TRÌNH MUA BÁN TRÊN INTERNET

6. Hạ tầng thanh toán qua mạng

Page 62: B3 co so-ha_tang

Bước 1: yêu cầu mua hàng (Purchase Request)

• Người mua đặt lệnh mua trên website của người bán sau

khi đã chọn hàng hóa.

• Sau đó người mua chọn hình thức thanh toán là credit

card và khai báo thông tin thẻ tín dụng của mình.

62

62

6. Hạ tầng thanh toán qua mạng (tt)

Page 63: B3 co so-ha_tang

Bước 2: yêu cầu xác thực (Authentication Request)

• Thông tin thẻ tín dụng của người mua có thể được:

– Chuyển thẳng đến ngân hàng của người bán (nếu người bán có

Merchant Account)

– Hoặc chuyển thẳng đến nhà cung cấp dịch vụ xử lý thanh toán qua

mạng (gọi là Third Party – Bên thứ ba) mà người bán đã chọn

63

63

Thông tin thẻ tín dụng không được

lưu trên server của người bán, do

đó, hạn chế khả năng bị hacker

đánh cắp thông tin.

6. Hạ tầng thanh toán qua mạng (tt)

Page 64: B3 co so-ha_tang

Bước 3: kiểm tra hợp lệ (Authorisation Request)

• Ngân hàng của người bán hoặc bên thứ ba sẽ kiểm tra tính hợp lệ của

thẻ với ngân hàng nơi phát hành thẻ, thông qua giao thức SET.

• Việc kiểm tra này được thực hiện tự động rất nhanh, trong vòng vài

giây.

64

64

6. Hạ tầng thanh toán qua mạng (tt)

Page 65: B3 co so-ha_tang

Bước 4: phản hồi kết quả (Authorisation Reponse)

• Ngân hàng phát hành thẻ sẽ phản hồi (được mã hóa theo quy định)

cho ngân hàng của người bán hoặc bên thứ ba về tính hợp lệ của thẻ.

• Sau đó thông tin này được giải mã và gửi về cho người bán.

65

6. Hạ tầng thanh toán qua mạng (tt)

Page 66: B3 co so-ha_tang

Bước 5: tiếp nhận/ từ chối giao dịch (Receipt)

• Người bán dựa trên thông tin phản hồi này quyết định bán hay không bán.

• Nếu bán thì sẽ gửi email xác nhận cũng như hóa đơn và các văn bản cần thiết

khác cho người mua, đồng thời xử lý đơn hàng.

• Nếu không bán thì giao dịch kết thúc, người bán cũng gửi thông điệp cho người

mua, nêu rõ lý do không bán.

66

66

6. Hạ tầng thanh toán qua mạng (tt)

Page 67: B3 co so-ha_tang

Các yêu cầu trong thanh toán điện tử

Số lượng tiền không mất mát trong quá trình giao dịch

Thuận lợi cho việc trao đổi tiền và hàng hóa, dịch vụ

Không bị từ chối

• Cơ sở pháp lý thừa nhận vai trò của e-cash trong giao dịch mua

bán,..

• Chữ ký điện tử (xác nhận hợp đồng không bị sửa đổi trong quá trình

giao dịch)

67

67

6. Hạ tầng thanh toán qua mạng (tt)

Page 68: B3 co so-ha_tang

Phương thức thanh toán phổ biến trong thực tế

– Séc (Check)

– Thẻ tín dụng (Credit card)

– Tiền mặt (Cash)

Các phương thức thanh toán điện tử

– Tiền điện tử (electronic cash), ví tiền điện tử (software wallet), thẻ thông

minh (smart card), thẻ tín dụng (credit/debit card)

– Scrip : tiền điện tử do các tổ chức phát hành

68

68

6. Hạ tầng thanh toán qua mạng (tt)

Page 69: B3 co so-ha_tang

Tiền điện tử (e-money/ e-cash/ digital cash)

• Là một hệ thống cho phép người sử dụng thanh toán khi

mua hàng

• Hoặc sử dụng các dịch vụ nhờ truyền đi các con số từ máy

tính này tới máy tính khác.

Đặc điểm của tiền điện tử

• Số serial của tiền điện tử là duy nhất.

• Tiền điện tử là vô danh và có thể sử dụng lại.

69

69

6. Hạ tầng thanh toán qua mạng (tt)

Page 70: B3 co so-ha_tang

QUY TRÌNH THANH TOÁN BẰNG E-CASH

70

Merchant

Consumer

Bank

1

2

3

4

5

1. Người dùng mua e-cash tại ngân hàng

2. Ngân hàng gửi số hiệu e-cash cho người dùng

3. Người dùng trả tiền cho người bán

4. Người bán kiểm tra tình trạng hợp lệ của e-

cash với ngân hàng phát hành

5. Ngân hàng xác nhận tình trạng e-cash

6. Các bên tham gia hoàn thành giao dịch : giao

hàng, nhận tiền...

70

6. Hạ tầng thanh toán qua mạng (tt)

Page 71: B3 co so-ha_tang

• Hai phương pháp

– On-line

• Cá nhân không có quyền sở hữu

• Xác thực dựa vào ngân hàng trực tuyến (nơi lưu lại thông tin

tài khoản tiền mặt khách hàng)

– Off-line

• Khách hàng cất tiền trên thẻ từ/ ví tiền điện tử

• Mã hóa nhằm chống trộm cắp, gian lận,...

71

71

CẤT GIỮ E-CASH

6. Hạ tầng thanh toán qua mạng (tt)

Page 72: B3 co so-ha_tang

• Ưu điểm

– Hiệu quả, chi phí thấp

– Giảm chi phí giao dịch

– Sử dụng dễ dàng (khác với thẻ tín dụng)

– Không cần phải thực hiện các thao tác chứng thực

• Khuyết điểm

– Thất thu thuế (vì giống như tiền mặt)

– Chuyển tiền vào ngân hàng với hình thức rửa tiền

– Dễ bị giả mạo 72

72

ƯU – KHUYẾT ĐIỂM CỦA E-CASH

6. Hạ tầng thanh toán qua mạng (tt)

Page 73: B3 co so-ha_tang

BẢO MẬT CHO E-CASH

• Số serial : Ngăn chặn việc “rửa tiền”

• Các giải thuật nhằm phát hiện sử dụng tiền điện tử hơn 1 lần

73

73

6. Hạ tầng thanh toán qua mạng (tt)

Page 74: B3 co so-ha_tang

Ví điện tử: là phương tiện lưu trữ tiền điện tử của khách

hàng dùng trong thanh toán trực tuyến do một tổ chức

cung cấp.

Một số loại ví điện tử thông dụng

• Agile Wallet

• eWallet

• Microsoft Wallet

74

74

6. Hạ tầng thanh toán qua mạng (tt)

Page 75: B3 co so-ha_tang

Thẻ thanh toán - phân loại theo công nghệ sản xuất:

– Thẻ khắc chữ nổi (EmbossingCard): Dựa trên công nghệ khắc chữ nổi. Hiện

nay không còn sử dụng loại thẻ này vì kỹ thuật quá thô sơ dễ bị giả mạo.

– Thẻ băng từ (Magnetic stripe): Dựa trên kỹ thuật thư tín với hai băng từ chứa

thông tin sau mặt thẻ. Sử dụng phổ biến trong 20 năm qua. Nhược điểm: do

thông tin ghi trên thẻ không tự mã hoá được, thẻ chỉ mang thông tin cố định,

không gian chứa dữ liệu ít, không áp dụng được kỹ thuật mã hoá, bảo mật…

– Thẻ thông minh (Smart Card): Đây là thế hệ mới nhất của thẻ thanh toán, thẻ

có cấu trúc hoàn toàn như một máy vi tính. Ví dụ: thẻ chip, thẻ PKI… Bằng

plastic, chứa 1 vi mạch. Chứa thông tin nhiều hơn 100 lần so với thẻ từ dùng mã

vạch. Các thông tin được mã hóa, ngăn ngừa việc đánh cắp thông tin tài khoản

75

75

6. Hạ tầng thanh toán qua mạng (tt)

Page 76: B3 co so-ha_tang

smart cards

76

76

6. Hạ tầng thanh toán qua mạng (tt)

Page 77: B3 co so-ha_tang

Thẻ thanh toán - phân loại theo tính chất của thẻ:

– Thẻ tín dụng (Credit Card): Là loại thẻ được sử dụng phổ biến nhất. Gọi là thẻ tín

dụng vì chủ thẻ được ứng trước một hạn mức tiêu dùng mà không phải trả tiền

ngay, chỉ thanh toán sau một kỳ hạn nhất định. Do đó, người ta còn gọi thẻ tín dụng

là thẻ ghi nợ hoãn hiệu (delayed debit card) hay chậm trả. Người chủ thẻ được

phép sử dụng một hạn mức tín dụng không phải trả lãi để mua sắm.

– Thẻ ghi nợ (Debit card): Đây là loại thẻ gắn liền với tài khoản tiền gửi. Loại thẻ này

khi được sử dụng để mua hàng hoá hay dịch vụ. Giá trị những giao dịch sẽ được

khấu trừ vào tài khoản của chủ thẻ thông qua những thiết bị điện tử đặt tại cửa

hàng, khách sạn... đồng thời chuyển ngân vào tài khoản của cửa hàng, khách sạn...

Thẻ ghi nợ còn hay được sử dụng để rút tiền mặt tại máy ATM.

– Thẻ rút tiền mặt (Cash card): Là loại thẻ rút tiền mặt tại các máy ATM hoặc ở ngân

hàng. Với chức năng chỉ dùng để rút tiền. Yêu cầu đặt ra đối với loại thẻ này là chủ

thẻ phải ký quỹ tiền gởi vào tài khoản ngân hàng/ được cấp tín dụng thấu chi. 77

77

6. Hạ tầng thanh toán qua mạng (tt)

Page 78: B3 co so-ha_tang

Thẻ thanh toán - phân loại theo phạm vi lãnh thổ:

– Thẻ trong nước: Là thẻ chỉ được sử dụng giới hạn trong phạm vi một

quốc gia, do vậy đồng tiền giao dịch phải là đồng bản tệ của nước đó.

– Thẻ quốc tế: Là loại thẻ được chấp nhận trên phạm vi toàn thế giới, sử

dụng các ngoại tệ mạnh để thanh toán.

Thẻ thanh toán - phân loại theo chủ thể phát hành:

– Thẻ do ngân hàng phát hành (Bank Card): Là loại thẻ do ngân hàng

phát hành cho khách hàng sử dụng số tiền tín dụng do ngân hàng cấp.

– Thẻ do tổ chức phi ngân hàng phát hành: Là loại thẻ du lịch và giải trí

của các tập đoàn kinh doanh lớn hoặc các công ty xăng dầu lớn, các cửa

hiệu lớn... phát hành như Diner's Club, Amex...

78

78

6. Hạ tầng thanh toán qua mạng (tt)

Page 79: B3 co so-ha_tang

79

79

6. Hạ tầng thanh toán qua mạng (tt)

Page 80: B3 co so-ha_tang

Giảm thiểu rủi ro thanh toán thẻ

• Bảo mật trong thanh toán qua mạng là vấn đề chiến

lược và là trọng tâm hàng đầu của TMĐT. Vì vậy,

cần có những giải pháp kỹ thuật nhằm đảm bảo an

toàn và bảo mật cho các giao dịch TMĐT.

• Hiện nay, có 2 công nghệ bảo mật được các doanh

nghiệp sử dụng phổ biến là:

Chữ ký điện tử và dịch vụ chứng thực.

Công nghệ mã hóa dữ liệu trên mạng SET.80

80

6. Hạ tầng thanh toán qua mạng (tt)