)1396( 80 تا 67هاي صفحه 1شماره 18مجله علوم و فنون باغبانی ایران جلد رقم و آفتاب سوختگی پرتقال هاي فیزیولوژیک کائولین بر برخی ویژگی اثر

1واشنگتن ناولEffect of Kaolin Application on Some Physiological Characteristics and

Sunburn in ‘Washington Navel’ Orange

2الهام اصل مشتاقی و *مریم مظفري فرد، مجید راحمی

چکیدهبـراي .اسـت هـا در تابسـتان آفتـاب سـوختگی میـوه ،تولیـد مرکبـات در جنـوب ایـران هـاي يدشـوار یکی از

ــوختگی ــوگیري از س ــوه جل ــرگ و می ــه ،ب ــی ب ــوك آزمایش ــرح بل ــب ط ــل در قال ــورت فاکتوری ــاي ص ــل ه کامــادفی در چهــار تکــرار بــه ،جونــان در منطقــهدر یــک بــاغ تجــاري در ) 1391و 1392 ( مــدت دو ســال تص

ــارسشهرســتان داراب ــاکتور اول شــدانجــام ، اســتان ف ــاي ســطح. ف ــت %6و 3، 0 ه ــاکتور دوم جه ــائولین، ف کداد کــه تیمــار نشــان آزمــایش هــاي نتیجــهبــود. و فــاکتور ســوم زمــان نمونــه بــرداري شــمال و جنــوب درخــت

ــی بــه %3کــائولین ــائولین هــاي ســطحتیمــار را کــاهش داد. درخــت ســار ســایهداري دمــاي طــور معن مختلــف ک IIکوانتـــومی فتوسیســـتم بیشـــینه عملکـــردکلروفیـــل کـــل بـــرگ، از نظـــرداري بـــا شـــاهد اخـــتالف معنـــی

)Fv/Fm ،(ــگ ــه نداشــت CO2اي و فتوســنتز، هــدایت روزنــه آهن . نــدتعــرق را کــاهش داد ، امــا ندزیــر روزناي کــه گونــه بــه ندســوختگی شـد هــر دو غلظـت کــائولین ســبب کـاهش ســطح، شــدت و درصـد آفتــاب چنــین هـم

ــا ندتوانســت ــاب ســوختگی را کــاهش ده %54ت ــســطح آفت ــهن ــی د. ب ــائولین ،طــور کل ــدون %3ک ــرب ــر اث ــدار ب مق واشـنگتن نـاول رقـم پرتقـال تجـاري هـاي در بـاغ ویـژه مرکبـات بـه آفتـاب سـوختگی در کـاهش جهـت فتوسنتز

شود. می پیشنهاددر طول رشد و نمو .، کائولینسار سایهسوختگی، تعرق، دماي : آفتابهاي کلیدي واژه

مقدمه 40درجــه سلســیوس اســت. گرمــاي بــاالتر از 28تــا 16رشــد مطلــوب درختــان مرکبــات بهینــه بــراي دمــاي

کـه شـود هـاي جـوان و کـاهش آب و کیفیـت میـوه مـی هـا و سرشـاخه بـرگ ختگیدرجـه سلسـیوس باعـث سـو ــیش مــی در اســتان بیشــتر ــوبی کشــور پ ــا تغییرهــايخطــر ).2( آیــد هــاي جن ــین خشکســالی و هــم ییدم در چن

مهــم هـاي يدشـوار از یکـی .وجـود دارد آن یماقلـ چنـین هـم و یـایی جغراف یـت اسـتان فـارس بـا توجـه بـه موقع له أمسـ یـن و ا باشـد یمـ بـاال در فصـل تابسـتان یاربسـ يدماهـا ،اسـتان کـاري یـوه م هـاي طقـه مناز یاريدر بس

. شـود یمـ یدشـد یـز از آن ن یناشـ هـاي حـادتر و خسـارت یاربسـ ،افتـد یاتفـاق مـ خشکسـالی کـه هایی در سال یآن در تمـام یجـه امـا نت ،باشـد متفـاوت توانـد یمختلـف مـ یبـاغ هـاي فـراورده بـاال در يمخرب دماهـا اثرهاي

ــنا ــاغ ی ــاهش ،هــا ب ــی ک ــیو ک کم ــراورده یف ــمو ف ــین ه ــوم چن ــود. یضــعف عم ــد ب ــان خواه ــرايدرخت ــال ب مثخـود را از يبازارپسـند یـوه و م شـود مـی هـا یـوه در م سـوختگی پرتقـال سـبب آفتـاب هـاي در بـاغ بـاال يدماها

26/7/96تاریخ پذیرش: 10/4/96تاریخ دریافت: -1 ترتیب دانشجوي سابق کارشناسی ارشد، استاد و دانشجوي پیشین دکتري علوم باغبانی، دانشکده کشاورزي، دانشگاه شیراز. به -2

.)rahemi@shirazu.ac.ir* نویسنده مسئول، پست الکترونیک: (

Dow

nloa

ded

from

jour

nal.i

rshs

.ir a

t 12:

18 +

0330

on

Frid

ay O

ctob

er 2

nd 2

020

مظفري فرد و همکاران

68

ــ ــت م ــد یدس ــده در .)4( ده ــد ش ــاي تولی ــامگرم ــتقیم در هنگ ــرفتن مس ــرار گ ــرق ــید براب ــدید خورش ــور ش ،ن سـبزینگی کـم هـاي باعـث ایجـاد لکـه چنـین هـم بزنـد، تواند باعث ایجاد لکـه روي میـوه شـود و بـه آن آسـیب میکــه در از میــوه در ســطحیکنــد. مناســبشــانکرهاي پوســتی زمینــه را بــراي روي بــرگ شــود و مــرده بافــتو

ــر ــرار دارد براب ــید ق ــمت ،خورش ــاي قس ــو ه ــی هقه ــاباي و چرم ــوخته، آفت ــترشس ــی گس ــی از م ــد. بعض یابهـاي خـود را در ی کـه میـوه هـای رقـم سـوختگی میـوه در آفتـاب اثرهـاي . شـوند ها کمی نامتعادل و کـج مـی میوه

هـاي مختلـف بـر درختـان توانـد از راه سـوختگی مـی بـدتر اسـت. آفتـاب ،کننـد قسمت خارجی درخـت تولیـد مـی ــذارد ــر گ ــات اث ــه ســوختگی :مرکب ــرگ از جمل ــوه، ب ــه می ــن اســت ب ــه ممک ــا و پوســت ک ــتقیم ه ــابش مس ــل ت دلی

تغییــر موقعیــت میــوه ناشــی ).17( خورشــید یــا بادهــاي گــرم و خشــک همــراه بــا جــذب رطوبــت ناکــافی باشــدهــاي هـرس تابسـتانه، شکســتگی شـاخه، ریـزش بــرگ و آسـیب دلیــل هــاي ناگهـانی بـه از افـزایش وزن یـا تغییر

ــزایش خورشــید قــرار مــی پرتــوبــاالیی از هــاي ســطح برابــردیگــر، میــوه را در دهــد، دمــاي ســطح میــوه را افمحصــول %20مرکبــات تــا هــاي رقــمدر برخــی از ).27قــرار مــی گیــرد ( UV پرتــو برابــردر میــوه دهــد و مــی

ــر ــیب در اث ــی آس ــت م ــوختگی از دس ــاب س ــه آفت ــتري ب ــات بیش ــدید تلف ــاي ش ــول وارد رود و در گرم محصــاب يیکــی از راهکارهــا). 17شــود ( مــی ــر آفت ــارانی ،ســوختگی محافظــت از میــوه در براب ــاري ب اســتفاده از آبی

بــاالي نمــک آن، کــه مقــداردلیــل کمبــود آب و البتــه بــه .)26باشــد ( و میــوه مــی ســار ســایهبــراي خنــک کــردن خشــک اقلــیماي مناســب در گزینــهنــدرت بــه ایــن راهکــار ،آســیب بزنــد ســار ســایهشــوري بــه راهتوانــد از مــی

نیـاز آب کـافی بـراي ایـن منظـور چنـین هـم هـاي بـاال و هزینـه ،هـاي جدیـد فنـاوري بـه ). ایـن سیسـتم 25است ( یهـاي رنگـ . روش دیگـر اسـتفاده از شـبکه شـود مـی هـا نیـز گسـترش برخـی بیمـاري سـبب کـه ایـن ضمن دارد

باشد. هاي بسیار باال می صرف هزینه نیازمندکه ،)25بان است ( به عنوان سایهآلومینوســـیلیکات ولین کـــه یـــک مـــاده ســـفید رنـــگ از ئاســـتفاده از کـــا پیشـــین،هـــاي در ســـال

)Al4Si4O10(OH)8( ــاســت ــد مطــرح شــده اســت. ه، ب ــک راهکــار جدی ــوان ی ــاده از عن ــن م نظــر شــیمیایی در ای ویژگـی داشـتن رنـگ سـفید، دارا بـودن ایـن مـاده هـاي ویژگـی از مانـد. بـدون تغییـر مـی pHگستره وسیعی از

ــا، ــیته و گرم ــان الکتریس ــدایت جری ــدك ه ــت ان ــودن آن، قابلی ــی ب ــی و غیرسایش ــوب، نرم ــیار خ ــی بس پوششــر ــی اث ــت ارزان، ب ــودن قیم ــم ب ــر ک ــیمیایی، قط ــر ش ــر از از نظ ــاد 2ت ــاال و ایج ــدگی ب ــدرت پراکن ــر، ق میکرومت

فعــال پرتــودلیــل منفــذدار بــودن ایــن مــاده، عبــور ر تبــادل گــازي بــرگ بــهاخــتالل د نبــودپوشــش یکنواخــت، ــور ــود و ایجــاد محــدودیت در عب ــوفتوســنتزي از خ ــاي پرت ــرا و فروســرخه ــار ف ــر در رفت ــنفش، ایجــاد تغیی ب

کــاربرد ).14( باشــد مــی ســاده يوشــو بــا شســت هــاهفــراوردحــذف آســان از روي و هــا زا بیمــاريحشــرات و ــائولین در ــرکـ ــام ظهـ ــات در هنگـ ــه ،مرکبـ ــدایت روزنـ ــترین اي و هـ ــداربیشـ ــود Amax( فتوســـنتز مقـ ) را بهبـ

وري مصــرف فتوســنتز و بهــرهکــائولین ). 18بخشــیده اســت امــا در صــبح ایــن افــزایش مشــاهده نشــده اســت (ــزایش داده اســت ( آب را در گریــپ ــد کــه در ســیب، 12گلــن و همکــاران ( چنــین هــم ).17فــروت اف ) دریافتن

وســیله کــاهش دمــاي هــا، بــه کــاربرد کــائولین در شــرایط اشــباع نــوري باعــث افــزایش کــارایی فتوســنتز بــرگ نســبت بــه شــاهد کــاهش داد کــه کــاهش تــنفس خــود %70تــا 60را کــائولین تــنفس روزشــود. ســطح بــرگ مــی

ــظ ــادهباعــث حف ــا م ــی يه ــنتز م ــل از فتوس ــاران ( .)16( شــود حاص ــه و همک ــائولین 1برم ــه ک ــد ک ــان کردن ) بیــایین آورد، از ــرگ را پ ــاي ب ــداردم ــت مق ــون کاس ــرق زیت ــدار ،تع ــزایش داد مق ــاه را اف ــث وآب گی ــاهش باع ک

هــا و افــزایش هــاي تیمــار شــده بــا کـائولین بســته شــدن روزنــه تـاك در. شــد رشــد اي در فصــل هـدایت روزنــه ــه ــرگ، ب ــیل آب ب ــا آنپتانس ــزایش ه ــظ آب و اف ــدماندر حف ــی ران ــک م ــرف آب کم ــد ( مص ــت ).15کن ــر مثب اث

ــه کــائولین بــراي کــاهش آفتــاب ــگ میــوه، ب ــردن بازتــاب عنــوان نتیجــه ســوختگی و بهبــود رن ــواي از بــاال ب پرتــه ــوه، ب ــاي می ــاهش در دم ــه ک ــیدي و در نتیج ــیب خورش ــراي س ــترده ب ــور گس ــار (34، 11( ط و ) 35، 25)، ان

Dow

nloa

ded

from

jour

nal.i

rshs

.ir a

t 12:

18 +

0330

on

Frid

ay O

ctob

er 2

nd 2

020

هاي فیزیولوژیک و آفتاب سوختگی پرتقال رقم واشنگتن ناول اثر کائولین بر برخی ویژگی

69

بیـان شـده اسـت هـا در میـوه نیـز %50سـوختگی تـا آفتـاب آسـیب کـاهش .گـزارش شـده اسـت )8( فرنگی گوجههــاي فیزیولوژیــک و منظــور بررســی اثـر محلــول پاشــی کــائولین بـر شــاخص بــه ،پـژوهش ایــن بنــابراین .)14(

قال رقم واشنگتن ناول طراحی و اجرا شد.تکاهش آفتاب سوختگی میوه پر ها مواد و روش

ــال ــژوهش در ســ ــن پــ ــاي ایــ ــک در 1392و 1391هــ ــاري پریــ ــاغ تجــ ــاول تبــ ــنگتن نــ ــال واشــ قــ)Citrus sinensis cv. Washington Navel (7 ــاله در ــان سـ ــه جونـ ــتان داراب منطقـ ــتان شهرسـ اسـ

بـود. یجنـوب -ده بودنـد و جهـت کاشـت درختـان شـمالی کاشـته شـ متـر 6اجرا شـد. درختـان بـا فاصـله فارسفــاکتور اول . شــدمــیبــا نظــر باغــدار اعمــال و عملیــات زراعــی اي آبیــاري درختــان بــا سیســتم آبیــاري قطــره

ــامل ــطحش ــاي س ــائولین، %6و 3، 0 ه ــامل ک ــاکتور دوم ش ــمت ف ــان س ــوب درخت ــمال و جن ــوم ش ــاکتور س و ف بود. برداري زمان نمونه

فتوسنتزي هايویژگیــا ، ســرعت )LCA4 )ADC BioScientific Ltd., UK فتوســنتزگیــري انــدازهدســتگاه اســتفاده از ب

ــنتز، ــدارفتوس ــه مق ــدایت روزن ــرق، ه ــداراي و تع ــد CO2 مق ــده ش ــه خوان ــر روزن ــر .زی ــی در ه ــه برگ محفظــدازه ــی ان ــرار م ــی ق ــري در جهت ــه گی ــت ک ــه بیشــینهگرف ــرایط مزرع ــید را در ش ــور خورش ــتقیم ن ــت مس دریاف

داشته باشد. کلروفیل کل برگ مقدار

ــه ــرداري از نمون ــرگب ــا ب ــوبی و شــمالی ي ه ــان مــورد آزمــایش قســمت جن ــهدرخت انجــامطــور تصــادفی ببـه آزمایشـگاه منتقـل یداري روي یـخ و شـرایط تـاریک درنـگ بـا نگـه بـی جـدا شـده از درختـان يهـا برگ .شد% 80یـک گـرم بـرگ تـازه بـا مقـداري اسـتون شـد. انجـام ) 16(گیـري کلروفیـل بـه روش شـیمیایی . اندازهندشد

ــه شــد. عصــاره حاصــل ــه درون هــاون ل ــه و ب ــه ســانتریفیوژ ریخت ــا ســرعت 10مــدت درون لول ــه ب rpmدقیقــانتریفیوژ 8000 ــدل س ــه) SW14R(م ــاخت فرانس ــد ، س ــدا و در ش ــی ج ــول روی ــانتریفیوژ، محل ــس از س . پــا جــذب نمونــه مقــدار% بــه حجــم رســانیده شــد. ســپس 80لیتــري بــا اســتون میلــی 25هــاي حجمــی بــالن هــا ب

ــدل ــپکتروفتومتر (مـ ــتگاه اسـ ــتفاده از دسـ ــوج UV-120-20اسـ ــول مـ ــن) در دو طـ ــاخت ژاپـ 663و 645سـکلروفیـل کـل مقـدار اسـتفاده شـد. سـپس، بـا فرمـول زیـر شـاهد عنـوان ه% بـ 80ن ونانومتر خوانده شد. از اسـت

برگ محاسبه شد:

کلروفیلکلبرگرموزنتازه گرممیلی =[20.2(퐷 ) + 8.02(퐷 )]

1000 ×حجماستونمصرفشده

وزننمونه

D :نانومتر 645و 663ها در دو طول موج عبارت است از مقدار جذب نمونه.

سار سایهدماي ــا ــتفاده ب ــنج از اس ــرخ دماس ــاعت ) Infrared Thermometer Model: 8895( فروس ــر 12در س ظه

بـراي ســمت شــمال و جداگانــه(بــه صـورت ســار سـایه مختلـف هـاي قســمت از دمــاي چنـد نقطــه ،تابسـتان .شد گزارش سار سایه دماي عنوان به ها آن میانگین و ثبت درخت) سار سایهجنوب

)II )m/FvFکوانتمی فتوسیستم عملکرد بیشینهسنجش لکامـ طـور بـه از هـر درخـت چهـار بـرگ جـوان ، IIعملکـرد کـوانتمی فتوسیسـتم بیشـینه يریـ گ اندازهبراي

ــوب درخــت انتخــاب و ــرگ از قســمت جن ــرگ از شــمال درخــت و دو ب ــه، دو ب ــاك کــردن پــس توســعه یافت از پ

Dow

nloa

ded

from

jour

nal.i

rshs

.ir a

t 12:

18 +

0330

on

Frid

ay O

ctob

er 2

nd 2

020

مظفري فرد و همکاران

70

شـرایط تـاریکی بـراي قسـمتی ،هـا مخصـوص در قسـمت میـانی بـرگ يهـا رهیـ گبـا وصـل کـردن ، گرد و غبـار ــرگ . شــد از بــرگ ایجــاد ــان ســازگاري ب ــدت زم ــاریکی م ــه ت ــا اســتفاده از 20هــا ب ــود و پــس از آن ب ــه ب دقیق

Fv/Fm، شــــاخص (Chlorophyl Fluorometer OS: 30P, USA)دســـتگاه کلروفیــــل فلــــورومتر گیري و ثبت شد. اندازه

ــدارســرعت فتوســنتز، ــه یتتعــرق، هــدا مق ــدارو ايروزن ــرز CO2 مق ــه ی ــامل: روزن ــان ش ــار زم : 1در چهشــد. در گیــري انــدازهدســتگاه فتوســنتزمتر، اســتفاده از ، بــا1/8/91 :4 و 23/5/91 :3 ،24/4/91 :2 ،17/3/91

ــنا ــار ی ــایخت ــین هــمو ه ــار چن ــه 1/8/92و 19/5/92، 26/4/92، 19/3/92 هــايیخدر ت ــاينمون از دو یبرگــ هــو ــه منظ ــدازه رســمت درخــت ب ــريان ــلکلروف گی ــا آوريجمــع ی ــه ســار ســایه يشــدند. دم و دماســنج وســیلهب

ــوم بیشــینه عملکــرد ــا اســتفاده از دســتگاه کلروفII (Fv/Fm یســتمفتوس یکوانت ــل) ب ــت ی ــورومتر در دو جه فل شد. گیرياندازه 1/8/92 و 19/5/92 ،26/4/92 ،19/3/92 یختارچهار درخت در

آفتاب سوختگیــت ــان برداش ــداردر زم ــوه مق ــوختگی می ــا در س ــوه در 5ه ــدد می ــر ج ع ــت ( ه ــت درخ ــطح ه ــد)، س درص

ــه میــوه گیــري شــد. و شــدت ســوختگی انــدازه )درصــد(ســوخته شــده صــورت چشــمی هــا پــس از برداشــت بــمت ــدند و قس ــابی ش ــوخته ارزی ــاي س ــانهه ــوه نش ــداد می ــار تع ــر تیم ــد. از ه ــذاري ش ــاب گ ــاي آفت ــوخته ه س

ش امتیازدهی استفاده شد.منظور ارزیابی شدت سوختگی از رو درصد بیان شد. به بهشمارش و هاي سالم و بدون سوختگی میوه به 0عدد به این ترتیب که

عــدد،ســوختگی کم هــاي داراي آفتــاب میــوه بــه 2 عــدد،کم ســوختگی خیلــی هــاي داراي آفتــاب = میــوه 1 عــدد بـه 5 عـدد و سـوختگی زیـاد هـاي داراي آفتـاب میـوه بـه 4 عـدد ،سـوختگی متوسـط هـاي داراي آفتـاب میوه به 3

اختصاص داده شد. زیاد سوختگی خیلی هاي داراي آفتاب میوهدچـار از پوسـت کـه ییهـا گـذاري قسـمت پـس از عالمـت ،سـوخته منظـور محاسـبه دقیـق مسـاحت آفتـاب به

طــور هــا از گوشــت جــدا شــد و قســمت ســوخته و ســالم از هــر میــوه بــه ، پوســت میــوهشــده بودنــد ســوختگیقــرار داده شــد، دســتگاه مجهــز Delta-Tســاخت شــرکت 1گیــري ســطح بــرگ دســتگاه انــدازه جداگانــه در زیــر

ــی ــه دوربین ــدل (ب ــا م ــی) HITACHI-KP-D40E/Kب ــس م ــتگاه عک ــر دس ــم زی ــه از جس ــد ک ــرداري باش بــی ــد م ــاو کن ــرم ب ــزار ن ــگ، WinDIASاف ــه رن ــه ب ــا توج ــرده و ب ــف ک ــراي آن تعری ــول مشخصــی را ب ــه ط ک

بــا پایــان،. در خوانــد مــیمســاحت هــر ناحیــه را متــر مربــع، میلــیدهــد و بــر حســب مســاحت را تشــخیص مــی .شد گیري اندازهتوجه به مساحت سوخته و مساحت کل پوست میوه درصد سوختگی هر میوه

تجزیه آماريــاري ــزار آم ــرم اف ــخه SASاز ن ــراي 1/9نس ــاوي ب ــاواک ــانگین داده ــه می ــد و مقایس ــتفاده ش ــز اس ــا نی ه

ــون ــت. ســاختار آمــاري انجــ LSDبراســاس آزم ــایشام گرف ــه آزم ــلفاکتور صــورت ب ــامل ســه ی ــب در یع قالآن بـه طـور کامـل هـاي نتیجـه و شـد واکـاوي درخـت در چهـار طرح بلوك هاي کامل تصـادفی بـا چهـار تکـرار

شده است.ه ئارا نتایج

هاي دو سال میانگین از داده بنابراین ،دار نبود هاي تجزیه واریانس مرکب در دو سال معنی اثر سال در جدول داري طور معنی به %3دهد که تیمار کائولین نشان می )1 (شکل سار سایههاي دماي مقایسه میانگین گرفته شد.

1- Leaf area meter

Dow

nloa

ded

from

jour

nal.i

rshs

.ir a

t 12:

18 +

0330

on

Frid

ay O

ctob

er 2

nd 2

020

هاي فیزیولوژیک و آفتاب سوختگی پرتقال رقم واشنگتن ناول اثر کائولین بر برخی ویژگی

71

داري با شاهد تفاوت معنی %6اما غلظت ،ه استدرخت را نسبت به درختان شاهد کاهش داد سار سایهدماي نداشت.

Fig. 1. The main effect of kaolin on the orange tree canopy temperature. Means with same letters are

not significantly different at the 5% probability level using LSD test. هاي مشترك دارند، براساس آزمون هایی که حرف میانگین .پرتقال سار درخت سایه يبر دما ینکائول یاثر اصل - 1شکل

LSD تفاوت معنی داري ندارند.5در سطح احتمال %

اما در داري با هم نداشت، تفاوت معنی ،درخت بین جهت شمال و جنوب سار سایهدماي 3و 2، 1هاي در زمان ).2شمالی درخت بود (شکل سمتتر از داري بیش طور معنی دماي جهت جنوبی درخت به 4مرحله

Fig. 2. Interaction of measuring date (Time 1: June, Time 2: July, Time 3: August, Time 4: November)

and tree direction on the orange tree canopy temperature. Means with same letters are not significantly different at the 5% probability level using LSD test.

و جهت ): آبان ماه4: مرداد ماه ،زمان 3: تیر ماه ، زمان 2زمان ،: خرداد ماه 1زمان( گیري اندازه یخبرهمکنش تار - 2شکل در LSDدارند، براساس آزمون هاي مشترك میانگین هایی که حرف .پرتقال سار درخت سایه يدرخت بر دما % تفاوت معنی داري ندارند.5سطح احتمال

a

b

a

32.533

33.534

34.535

35.536

36.537

37.538

0 3 6

ت رخ

ج دي تا

دماTe

mpe

rture

of c

anop

y( º

C)

کائولینKaolin

c a

d

f

bc ab

de

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

1 2 3 4

تاجي

دماTe

moe

rtur

e of c

anop

y( º

C)

تاریخ اندازه گیريDate of measurment

Northشمال Southجنوب Air temperatureدماي هوا

Dow

nloa

ded

from

jour

nal.i

rshs

.ir a

t 12:

18 +

0330

on

Frid

ay O

ctob

er 2

nd 2

020

مظفري فرد و همکاران

72

کلروفیل برگ را مقدارتیمار کائولین کاربرد ،داد) نشان 3 کلروفیل کل برگ (شکل مقدارهاي مقایسه میانگین مشاهده نشد. LSDآزمون %5 احتمال داري در سطحکائولین تفاوت معنی %6و 3بین تیمارهاي و کاهش داد

Fig. 3. The main effect of kaolin on orange total leaf chlorophyll content. Means with same letters are

not significantly different at the 5% probability level using LSD test. هاي مشترك دارند، براساس آزمون میانگین هایی که حرف پرتقال. اثر اصلی کائولین بر مقدار کلروفیل کل برگ -3شکل

LSD تفاوت معنی داري ندارند.5در سطح احتمال %

و در پاییز )) کاهش 3و 2تابستان (زمان ) به سمت فصل1کلروفیل با گذشت زمان (از فصل بهار (زمان مقدار

داري وجود نداشت. در یک زمان اختالف معنیهاي مختلف کائولین و شاهد ) کمی افزایش یافت. بین غلظت4(زمان ).4(شکل را داشتکلروفیل مقدارترین شبیکائولین %3تیمار ،برداري در پایان تاریخ نمونه

Fig. 4. Interaction effects of sampling date (Time 1: June, Time 2: July, Time 3: August, Time 4:

November) and kaolin spry treatment on orange total leaf chlorophyll content. Means with same letters are not significantly different at the 5% probability level using LSD test.

و ) : آبان ماه4داد ماه، زمان : مر3: تیر ماه، زمان 2زمان ،: خرداد ماه1زمان ( برداري اثر برهمکنش تاریخ نمونه -4شکل هاي مشترك دارند، براساس میانگین هایی که حرف پرتقال. پاشی کائولین بر مقدار کلروفیل کل برگ تیمار محلول

% تفاوت معنی داري ندارند.5در سطح احتمال LSDآزمون

a

b b

0.48

0.5

0.52

0.54

0.56

0.58

0.6

0.62

0 3 6

کلیل

روفکل

Tota

l chl

orop

hyll(

mg

g-1FW

)

کائولینKaolin

00.10.20.30.40.50.60.70.80.9

1 2 3 4

کلیل

روفکل

Tota

l chl

orop

hyll(

mg.

g. F

W)

تاریخ نمونه برداريSampling date

Control شاهد Ka 3 . 3کائولین Ka 6 . 6کائولین

Dow

nloa

ded

from

jour

nal.i

rshs

.ir a

t 12:

18 +

0330

on

Frid

ay O

ctob

er 2

nd 2

020

هاي فیزیولوژیک و آفتاب سوختگی پرتقال رقم واشنگتن ناول اثر کائولین بر برخی ویژگی

73

امـا ،نبـود دار یمعنـ II یسـتم فتوس یکوانتـوم عملکـرد بیشـینه بـر هـا یمارگرچـه اثـر ت ، 1با توجـه بـه جـدول قــرار یمارهــات یرنســبت بــه ســا يدر تــنش کمتــر %3 ینشــده بــا کــائول یمــارکــه درختــان ت دادنشــان هــا نتیجــه

داشتند.: 3زمان ،26/4/92: 2زمان ،19/3/92: 1زمان و زمان ( موقعیت میوه ،پاشی کائولین برهمکنش محلول - 1جدول

پرتقال.درخت )fv/fm(فلورسانس کلروفیل بر )1/8/92: 4زمان ،19/5/92Table 1. The interaction of kaolin foliar application, fruit position and sampling date (Time 1: 9.6. 2013, Time 2: 17.7.2013, Time 3: 10.8.2013, Time 4: 23.10.2013) on chlorophyll fluorescence (fv/fm) in orange tree.

جهت Direction

شمالNorth

جنوبSouth

ینهاي کائول سطح Kaolin levels

)%( 4زمان Time 4

3زمان Time 3

2زمان Time 2

1زمان Time 1

4زمان Time 4

3زمان Time 3

2زمان Time 2

1زمان Time 1

a 0.796 b-h 0.745 j 0.688 h-j 0.707 d-i 0.735 a-d 0.772 ij 0.697 f-j† 0.711 0

ab 0.781 a-e 0.754 h-j 0.708 g-j 0.709 b-f 0.751 a-d 0.764 e-j 0.718 c-i 0.737 3 a-c 0.778 e-j 0.714 ij 0.70 e-j 0.713 d-i 0.735 b-g 0.751 ij 0.695 a-d 0.763 6

†Means with same letters are not significantly different at the 5% probability level using LSD test. % تفاوت معنی داري ندارند.5در سطح احتمال LSDهاي مشترك دارند، براساس آزمون میانگین هایی که حرف†

داري با شاهد تفاوت معنیشد، البته تیمارهاي کائولین کائولین مربوط می %3فتوسنتز به تیمار مقدار بیشترین

).5دار وجود داشت ( شکل هاي مختلف کائولین تفاوت معنی بین غلظت که در حالینداشتند،

Fig. 5. The main effect of kaolin on the amount of photosynthesis in orange tree. Means with same

letters are not significantly different at the 5% probability level using LSD test. هاي مشترك دارند، براساس آزمون میانگین هایی که حرف .درخت پرتقال بر مقدار فتوسنتز اثر اصلی کائولین -5شکل

LSD تفاوت معنی داري ندارند.5در سطح احتمال %

مختلف کائولین هاي سطحاگرچه بین .شد تعرق از سطح برگ مقدارطور کلی تیمار کائولین باعث کاهش به LSD% آزمون 5 احتمال داري را در سطحولی هر دو سطح با شاهد تفاوت معنی ،نداشتداري وجود تفاوت معنی ).6(شکل نشان دادند

aba

b

0

0.5

1

1.5

2

2.5

3

3.5

0 3 6

صخال

تز سن

فتوTh

e am

ount

of p

hoto

synt

hesi

s( µ

mol

m-2

s-1)

کائولینKaolin

Dow

nloa

ded

from

jour

nal.i

rshs

.ir a

t 12:

18 +

0330

on

Frid

ay O

ctob

er 2

nd 2

020

مظفري فرد و همکاران

74

Fig. 6. The main effect of kaolin on the leaf transpiration in orange tree. Means with same letters are not significantly different at the 5% probability level using LSD test.

هاي مشترك دارند، براساس آزمون میانگین هایی که حرف .پرتقال بر مقدار تعرق از سطح برگ اثر اصلی کائولین - 6شکل LSD تفاوت معنی داري ندارند.5در سطح احتمال %

داري باعث کاهش هدایت طور معنی به %6که کائولین داد ) نشان7(شکل اي هدایت روزنه گیري اندازه هاي نتیجه

نداشت.داري با شاهد تفاوت معنی %3اما کائولین ،شداي روزنه

Fig. 7. The main effect of kaolin on the stomatal conductance in orange tree. Means with same letters

are not significantly different at the 5% probability level using LSD test. هاي مشترك دارند، براساس میانگین هایی که حرف پرتقال. بر مقدار تبادالت گازي روزنه برگ اثر اصلی کائولین -7شکل

% تفاوت معنی داري ندارند.5در سطح احتمال LSDآزمون

تجمع مقداراما کمترین شتند،ندااي زیر روزنه CO2 مقدار در شاهدداري با تیمارهاي کائولین تفاوت معنی CO2 8کائولین مشاهده شد (شکل %3ر غلظت زیر روزنه د.(

داري طور معنی سوخته میوه را به سطح آفتاب پاشی کائولین مقدار ، تیمار محلول2هاي جدول با توجه به نتیجه سطح سوختگی در شاهد بیشترین%) و 37/7% (6سوخته در غلظت ترین سطح آفتاب اي که کم به گونه ،کاهش داد

).2(جدول شد) مشاهده 17/16%(

a

bb

00.5

11.5

22.5

33.5

44.5

0 3 6رق

تعTr

ansp

iratio

n(m

mol

m-2

s-1 )

کائولینKaolin

a

ab b

0

0.01

0.02

0.03

0.04

0.05

0.06

0.07

0 3 6

اينه

وزت ر

دایه

Stom

atal

cond

ucta

nce

)m

ol m

-2s-1

(

کائولینKaolin

Dow

nloa

ded

from

jour

nal.i

rshs

.ir a

t 12:

18 +

0330

on

Frid

ay O

ctob

er 2

nd 2

020

هاي فیزیولوژیک و آفتاب سوختگی پرتقال رقم واشنگتن ناول اثر کائولین بر برخی ویژگی

75

Fig. 8. The main effect of kaolin on the sub stomatal CO2 in orange tree. Means with same letters are

not significantly different at the 5% probability level using LSD test. هاي مشترك دارند، براساس آزمون میانگین هایی که حرف .پرتقال زیر روزنه CO2بر مقدار اثر اصلی کائولین - 8شکل

LSD تفاوت معنی داري ندارند.5در سطح احتمال %

.پرتقال سوخته میوه پاشی کائولین و موقعیت میوه بر درصد سطح آفتاب برهمکنش محلول -2جدول Table 2. The interaction of kaolin spry and fruit position on percentage of sunburn area of orange fruit.

موقعیت میوهFruit position هاي کائولین سطح

Kaolin levels (%) شمال North

جنوبSouth

10.79 bc 21.55 a † 0 3.13 d 12.32 b 3 3.44 cd 11.31 b 6

†Means with same letters are not significantly different at the 5% probability level using LSD test. % تفاوت معنی داري ندارند.5در سطح احتمال LSDهاي مشترك دارند، براساس آزمون میانگین هایی که حرف†

) و شاهد 88/0ترین شدت سوختگی ( کم %3دار داشت و غلظت معنی اثرسوختگی کائولین بر شدت آفتاب ). 3) را نشان داد (جدول 07/2شدت ( بیشترین

.پرتقاله سوختگی میو بر شدت آفتاب یوهم یتو موقع ینکائول پاشی برهمکنش محلول -3جدول

Table3. The interaction of kaolin spry and fruit position on the intensity of sunburn of orange fruit.

موقعیت میوهFruit position

هاي کائولین سطحKaolin levels (%) شمال

North جنوبSouth

1.62 b 2.53 a† 0 0.5 c 1.26 bc 3

0.65 bc 1.7 b 6 †Means with same letters are not significantly different at the 5% probability level using LSD test.

% تفاوت معنی داري ندارند.5در سطح احتمال LSDهاي مشترك دارند، براساس آزمون میانگین هایی که حرف†

ab

b

a

180

190

200

210

220

230

240

0 3 6زان

می C

O2

زنه رو

زیرC

O2

sub

stom

ata )

mm

ol m

ol-1

(کائولینKaolin

Dow

nloa

ded

from

jour

nal.i

rshs

.ir a

t 12:

18 +

0330

on

Frid

ay O

ctob

er 2

nd 2

020

مظفري فرد و همکاران

76

ترین تعداد میوه طوري که کم داري داشت به معنی اثرنیز درصد) به( سوخته کائولین بر تعداد میوه آفتاب (جدول شد) مشاهده 76%/88سوخته در شاهد ( تعداد میوه آفتاب بیشترین) و 44%/81( %3سوخته در غلظت آفتاب

4 .( .پرتقال سوخته آفتاب پاشی کائولین و موقعیت میوه بر درصد میوه برهمکنش محلول -4جدول

Table 4. The interaction of kaolin spry and fruit position on percent of sunburn orange fruit. موقعیت میوه

Fruit position هاي کائولین سطح Kaolin levels (%) شمال

North جنوبSouth

73.75 a 80 a† 0 30.13 c 59.5 ab 3 42.5 bc 70 a 6

†Means with same letters are not significantly different at the 5% probability level using LSD test. % تفاوت معنی داري ندارند.5در سطح احتمال LSDهاي مشترك دارند، براساس آزمون میانگین هایی که حرف†

تعداد میوه سوخته، شدت سوختگی و آفتاب میوه مختلف کائولین بر سطح هاي سطحبین ،طور کلی به سوخته، شدت ). موقعیت میوه بر سطح آفتاب4 و 3 ،2هاي (جدول داري مشاهده نشد تفاوت معنیسوخته آفتابهایی که در قسمت شمالی بودند نسبت داري نشان داد و میوه معنی اثرسوخته سوختگی و تعداد میوه آفتاب آفتاب

).4 و 3 ،2هاي تري داشتند (جدول سوخته کم سطح، شدت و تعداد میوه آفتاب ،به ناحیه جنوبی درختسوخته، شدت سوختگی و تعداد میوه پاشی کائولین و موقعیت میوه بر سطح آفتاب برهمکنش تیمار محلول

تعداد ) و5/0)، شدت سوختگی (3%/13هرچند که کمترین سطح سوختگی ( ،داري نداشت معنی اثرسوخته آفتابکه در ناحیه شمالی درخت بودند و بیشترین سطح بود %3به تیمار کائولین مربوط ) %13/30میوه سوخته (

هاي شاهد در قسمت میوه در سوخته ) و تعداد میوه آفتاب53/2سوختگی ( )، شدت آفتاب%55/21سوخته ( آفتاب ).4و 3 ،2هاي (جدول مشاهده شدجنوبی درخت

بحثبــا گرمــا، بیشــترو ،فیزیولــوژیکیینــدهاي افردخالــت دربــا میــوه و بــرگ ســطحبــر ،ذرات معــدنیحضــور

ــاز ــادل گ ــابش و تب ــادل ت ــیتع ــراه م ــد هم ــه 33 ،8( باش ــت روزن ــا در فعالی ــن بقای ــودن ای ــاد ب ــتالل ). زی ــا اخ ه) نتوانســت دمــاي 6%همــین دلیــل غلظــت بــاالتر کــائولین ( بــه بــرد.مــیو دمــاي بــرگ را بــاال آوردمــیوجــود بــه

ــه ســار ســایه ــا یافت ــه ب ــاهش دهــد ک ــر پژوه را ک ــاي دیگ ــاوريدارد. همســویی) 7گران (شــه ــازك فن پوشــش نــد میــوه و ســبزي تــنش گرمــایی را کــاهش مــی ،کــائولین ــاال مــی هــاي دهــد و منجــر بــه تولی ــا کیفیــت ب شــود ب

ســایر پژوهشــگران گــزارش شــده وســیله کــائولین بــه بــادلیــل بازتــابش نــور ). کــاهش دمــاي بــرگ بــه14،19(دلیـل افــزایش توانــد بـه احتمــال زیـاد مـی پــژوهش نیـز بـه ایـن در سـار ســایه. کـاهش دمـاي )36، 18، 13( اسـت

دسـت آمـده بـه هـاي نتیجـه بـا سـار سـایه کـائولین روي دمـاي اثرهـاي بازتابش نور و کـاهش جـذب آن باشـد. ــه ــیاري از گونـ ــراي بسـ ــیب بـ ــه سـ ــی از جملـ ــاي درختـ ــار)36 ،13( هـ ــان)25( ، انـ ــردو)22( ، پکـ ، )29( ، گـ

ــپ ــروت گری ــی)18( ف ــات )23( ، گالب ــی )23( و مرکب ــو م ــد همس ــه آن .باش ــا در هم ــرگ و ی ــاي ب ــائولین دم ــا ک هپــژوهش نشــان داد کــه حاصــل از ایــن هــاي نتیجــه .کــاهش داده اســت سلســیوسدرجــه 6تــا 1را ســار ســایهمختلـف کـائولین و شـاهد تفـاوت هـاي سـطح بـین ،گیـري مختلـف انـدازه هـاي کلروفیل کل بـرگ در زمـان مقدار مقــدار) روي درختــان انــار کــه نشــان داد 5هــاي فرازمنــد ( مــا بــا یافتــه هــاي نتیجــه .شــتداري بــا هــم ندا معنـی

همسـو ،نداشـتند دار بـا هـم پاشـی شـده بـا کـائولین اخـتالف معنـی کلروفیل بـرگ در درختـان شـاهد و محلـول

Dow

nloa

ded

from

jour

nal.i

rshs

.ir a

t 12:

18 +

0330

on

Frid

ay O

ctob

er 2

nd 2

020

هاي فیزیولوژیک و آفتاب سوختگی پرتقال رقم واشنگتن ناول اثر کائولین بر برخی ویژگی

77

ــت ــااس ــی. ک ــر معن ــر ئولین اث ــدارداري ب ــون ( مق ــل در زیت ــپ1کلروفی ــروت ( ) و گری ــت18ف ــل ،) نداش ــا در گ ام کلروفیل را افزایش داد. مقدار) 6) و بادام (32)، لوبیا (28)، بادمجان (24مریم (

تــنش در گیاهــان بــه کــار مقــدارعنــوان یــک ابــزار مهــم در تعیــین توانــد بــه مــی IIفلورســانس فتوسیســتم مهــم بــراي تعیــین عامــل دهــد و یــک را نشــان مــی IIکــوانتمی فتوسیســتم عملکــرد بیشــینه Fv/Fmنســبت .رود

، باعـث کـاهش اثـر دارنـد IIکـارایی فتوسیسـتم بـر هـاي محیطـی کـه وضعیت دسـتگاه فتوسـنتزي اسـت. تـنش اثــرپاشــیدگی کلروفیـل در بـراي تعیــین از هـم تــوان ). از کلروفیـل فلورســانس مـی 20شــوند ( مـی Fv/Fmنسـبت

ــرد ( ــتفاده ک ــري اس ــا پی ــاال) و ی ــاي ب ــرمازدگی، دم ــنش (س ــوتلو ).3ت ــاران ( -س ــوا و همک ــزارش 31کویتی ) گداري هــاي تیمــار شــده بــا کــائولین و شــاهد تفــاوت معنــی ورددر IIفلورســانس فتوسیســتم مقــدارکردنــد کــه

ــا مــی هــاي نتیجــهکــه همســو بــا شــت،ندابــا هــم کــه نشــان دادحاصــل از ایــن پــژوهش هــاي نتیجــه. باشــد مــنتز در ــان فتوس ــائولین گیاه ــاي ک ــی وتیماره ــاوت معن ــاهد تف ــتند ش ــاهم نداش ــه ،داري ب ــترینالبت ــدار بیش مق

ــار ــنتز در تیم ــار %3فتوس ــا تیم ــه ب ــد ک ــاهده ش ــائولین مش ــی %6ک ــاوت معن ــه تف ــه ب ــا توج ــت. ب داري داشــن پــژوهش هــاي نتیجــه ــر ،ای ــا ب ــه تنه ــائولین ن ــدارک ــر منفــی نداشــت بلکــه در تیمــار مق باعــث %3فتوســنتز اث

ــی ــه م ــد ک ــنتز ش ــزایش فتوس ــوان اف ــه آن را ت ــرب ــائولین اث ــاي %3ک ــاهش دم ــایهدر ک ــار س ــبت داد س .نسرس کــائولین و گالیســین بتــائین روي درختــان زیتــون کــه در تــنش خشــکی بــه ســر هــاي دانــهپاشــی محلــول

ــی ــد م ــه ،بردن ــدایت روزن ــد. ه ــاهد ش ــا ش ــه ب ــنتز در مقایس ــوجهی در فتوس ــل ت ــزایش قاب ــه اف ــر ب اي در منجعامــل ،رسـد کــه در ظهـر نظـر مــی داري بـا شــاهد نداشـت. بــه هــاي تیمـار شــده بـا کــائولین تفـاوت معنــی بـرگ

و اخـتالف ) زیـاد PARمحدود کننـده بـراي فعالیـت فتوسـنتزي، دمـاي بـاال همـراه بـا تـابش فعـال فتوسـنتزي ( در حفــظ بخشــی از بیشــتررس کــائولین هــاي دانــهشــده اســت چنــین شــرایطی، ثابــت درفشــار بخــار اســت.

داري باعــث طــور معنــی تیمارهــاي کــائولین، بــه ،هــا نتیجــهبــا توجــه بــه ).10فعالیــت فتوســنتزي مــؤثر اســت (ــه شــاهد شــد ــرق نســبت ب ــین ند،کــاهش تع ــاي ســطحاگرچــه ب ــی ه ــاوت معن ــائولین تف ــف ک داري وجــود مختل

ــم .نداشــت ــرین ک ــدارت ــه غلظــت مق ــوط ب ــرق مرب ــاهش %3تع ــرگ را ک ــاي ب ــائولین دم ــی ک ــود. وقت ــائولین ب کتعـرق ،اخـتالف فشـار بخـار کـاهش بـه دنبـال .مـی یابـد و هـوا کـاهش سـار سـایه )، اختالف دمـاي 14( دهد می

هـا و افـزایش پتانسـیل آب بـرگ، شـدن روزنـه بسـته بـا کـائولین ).15( مـی یابنـد کـاهش نیـز اي و هدایت روزنـه تفــاوت ،زیــر روزنــه CO2از نظـر ).15کنــد ( کمـک مــی هــا بــه تــاكمصـرف آب عملکــرددر حفـظ آب و افــزایش

ــی ــین معن ــطحداري ب ــاي س ــت ه ــود نداش ــاهد وج ــا ش ــائولین ب ــا ،ک ــار ام ــت در تیم ــائولین %6غلظ ــه ،ک ــور ب طباشــد فتوسـنتز مـی هـاي نتیجـه کـائولین بـود، کـه مطـابق بــا %3از غلظــت بیشـتر زیـر روزنـه CO2 داري معنـی

خــوبی انجــام زمــانی کــه فتوســنتز بــه .تــر از بقیــه تیمارهــا بــود کــائولین کــم %6فتوســنتز در تیمــار مقــدارکــه ، 9( شـود شـدن روزنـه نیـز مـی حتـی باعـث بسـته CO2خواهـد شـد و افـزایش تجمـع CO2باعـث تجمـع ،نشود

ــار ). 21 ــی %3در تیم ــاق م ــیه اتف ــن قض ــس ای ــد عک ــه ،افت ــرا ک ــدارچ ــنتز در آن مق ــترفتوس ــی بیش ــد و م باشــرف ــز CO2مص ــترنی ــود. بیش ــد ب ــه خواه ــی ب ــر م ــائولین و نظ ــد ک ــبرس ــاي ترکی ــابه ه ــر از مش دو راهدیگمیـوه، باعـث کـاهش رسـند و کـاهش دمـاي سـطح هـاي مضـري کـه بـه سـطح میـوه مـی پرتـو کاهش سازوکار

پاشــی درختــان بــا کــائولین ســبب محلــول .)37، 16، 12، 7( شــوند هــا مــی ســوختگی در بســیاري از میــوه آفتــاب شـود مـی هـاي گـرم سـال در مـاه ویـژه هـاي حرارتـی وارده بـر درخـت بـه سوختگی میـوه و تـنش کاهش آفتاب

در ایــن پــژوهش دیــده طــوري کــه بــهدهــد. مــی را افــزایشصــادرات مقــداربــازار پســندي میــوه و در نتیجــهوسـوختگی میـوه پرتقـال مطلـوبی در کـاهش خسـارت آفتـاب اثـر پاشـی درختـان پرتقـال بـا کـائولین ، محلولشد

ــاول داشــت و موجــب کــاهش حــدود ــم واشــنگتن ن ــاب 54و 52رق ــه ســوختگی میــوه درصــدي ســطح آفت هــا ب

Dow

nloa

ded

from

jour

nal.i

rshs

.ir a

t 12:

18 +

0330

on

Frid

ay O

ctob

er 2

nd 2

020

مظفري فرد و همکاران

78

مبنــی دیگـر پژوهشـگران بـا پـژوهش ایــن هـاي نتیجـه شـد. کـائولین نسـبت بــه شـاهد %6و 3ترتیـب در غلظـت .)35، 34، 33، 8( باشدبودن کائولین در کاهش خسارت آفتاب سوختگی همسو میثر ؤمبر

Reference منابعهاي . بررسی اثر ضد تعرقی کائولین بر برخی ویژگی1390 .مرتضويس. م. ح. و معلمی،ن. ا. برمه، ل.، . 1

. 1: 11 -23 ،فیزیولوژیک چهار رقم زیتون. مجله تولید و فرآوري محصوالت زراعی و باغی .ص 266مرکبات. سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی. . اصول تغذیه 1371خوئی، س. . 2 .ص 437انتشارات دانشگاه شیراز. چاپ پنجم. .(ترجمه). . فیزیولوژي پس از برداشت1387راحمی، م. . 3نی و کش، گرمادرما . اثرات تیمارهاي قارچ1381 .شادپرورع. حسن پور اصیل، و م. مؤمنی، ج. بیک، م.، شاه. 4

.3: 19- 34 ،اتیلن بر عمر انباري پرتقال تامسون ناول. مجله تحقیقات مهندسی کشاورزي هاي پلی پوشش، هاي گیاهی هاي انار. نشریه آفات و بیماري سوختگی میوه . اثر کائولین فرآوري شده بر آفتاب1391فرازمند، ح. . 5

183 -173: 80 . هاي فیزیولوژیک و پاشی کائولین بر شاخص برهمکنش تنش خشکی و محلول. 1391جوارزاري، ع. محمدي. 6

.ص 112 کمیت و کیفیت خشک میوه بادام. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه شیراز.7. Alvarez, H.L., C.M. Di Bella, G.M. Colavita, P. Oricchio and J. Strachnoy. 2015.

Comparative effects of kaolin and calcium carbonate on apple fruit surface temperature and leaf net CO2 assimilation. J. Appl. Hort.17: 176-180.

8. Cantore, V., B. Pace and R. Albrizio. 2009. Kaolin-based particle film technology affects tomato physiology, yield and quality. Environ. Exp. Bot. 66:279-288.

9. Colavita, G., V. Blackhall and S. Valdez. 2011. Effect of kaolin particle films on the temperature and solar injury of pear fruits. Acta Hort. 89:609-615.

10. Denaxa, N.K., P.A. Roussos, T. Damvakaris and V. Stournaras. 2012. Comparative effects of exogenous glycine betaine, kaolin clay particles and ambiol on photosynthesis, leaf sclerophylly indexes and heat load of olive cv. Chondrolia Chalkidikis under drought. Sci. Hort. 137:87-94.

11. Glenn, D.M., G.J. Puterka, S.R. Drake, T.R. Unruh, A.L. Knight, P. Baherle, E. Prado and T.A. Baugher. 2001. Particle film application influences apple leaf physiology, fruit yield, and fruit quality. J. Amer. Soc. Hort. Sci. 126:175-181.

12. Glenn, D.M., E. Prado, A. Erez, J. Mc Ferson and G.J. Puterka. 2002. A reflective, processed-kaolin particle film affects fruit temperature, radiation reflection, and solar injury in apple. J. Amer. Soc. Hort. Sci . 127:188-193.

13. Glenn, D.M., A. Erez, G.J. Puterka and P. Gundrum. 2003. Particle films affect carbon assimilation and yield in Empire' apple. J. Amer. Soc. Hort. Sci. 128:356-362.

14. Glenn, D.M. and G.J. Puterka. 2005. Particle films: a new technology for agriculture. Hort. Rev. 31:1-44.

15. Glenn, D.M., N. Cooley, R. Walker, P. Clingeleffer, and K. Shellie. 2010. Impact of kaolin particle film and water deficit on wine grape water use efficiency and plant water relations. HortScience, 45:1178-1187.

Dow

nloa

ded

from

jour

nal.i

rshs

.ir a

t 12:

18 +

0330

on

Frid

ay O

ctob

er 2

nd 2

020

هاي فیزیولوژیک و آفتاب سوختگی پرتقال رقم واشنگتن ناول اثر کائولین بر برخی ویژگی

79

16. Gindaba, J. and S.J. Wand. 2007. Do fruit sunburn control measures affect leaf photosynthetic rate and stomatal conductance in ‘Royal Gala’ apple? Environ. Exp. Bot. 59:160-165.

17. Jifon, J. and J. Syvertsen. 2001. Effects of moderate shade on citrus leaf gas exchange, fruit yield, and quality. Proc. Florida State Hort. Soc. 114:177-181.

18. Jifon, J.L. and J.P. Syvertsen. 2003. Kaolin particle film applications can increase photosynthesis and water use efficiency of ruby red' grapefruit leaves. J. Amer. Soc. Hort. Sci. 128:107-112.

19. Khaleghi, E., K. Arzani, N. Moallemi and M. Barzegar. 2015. The efficacy of kaolin particle film on oil quality indices of olive trees (Olea europaea L.) cv. ‘Zard’ grown under warm and semi-arid region of Iran. Food Chem. 166:35-41.

20. Krause, G. and E. Weis. 1991. Chlorophyll fluorescence and photosynthesis: the basics. Annu. Rev. Plant Biol. 42:313-349.

21. Lobos, G.A., C. Acevedo-opazo, A. Guajardo-moreno, H. Valdés-gómez, J.A. Taylor and V. F. Laurie. 2015. Effects of kaolin-based particle film and fruit zone netting on cabernet- sauvignon grapevine physiology and fruit quality. J. Int. Sci. Vigne Vin. 4: 137-144.

22. Lombardini, L., M.K. Harris and D.M. Glenn. 2005. Effects of particle film application on leaf gas exchange, water relations, nut yield, and insect populations in mature pecan trees. HortScience, 40:1376-1380.

23. Miranda, C., E. Arzoz, L. Santesteban, M. Laquidain, J. Gonzáles and J. Royo. 2007. Efecto de la aplicación de caolín sobre la temperatura de las hojas en naranjo (Citrus sinensis) y peral (Pyrus communis). Acta Hort. 48:434-437.

24. Moftah, A. and A. Al-Humaid. 2005. Effects of anti transpirants on water relations and photosynthetic rate of cultivated tropical plant (Polianthes tuberosa L.). Polish J. Eco. 53:165-175.

25. Melgarejo, P., J. Martınez, F. Hernández, R. Martınez-Font, P. Barrows, and A. Erez. 2004. Kaolin treatment to reduce pomegranate sunburn. Sci. Hort. 100:349-353.

26. Parchomchuk, P. and M. Meheriuk. 1996. Orchard cooling with pulsed over tree irrigation to prevent solar injury and improve fruit quality of Jonagold' apples. HortScience, 31:802-804.

27. Piskolczi, M., C. Varga and J. Racskó. 2004. A review of the meteorological causes of sunburn injury on the surface of apple fruit (Malus domestica Borkh). J. Fruit Ornament. Plant Res. 12:245-252.

28. Prakash, M. and K. Ramachandran. 2000. Effects of chemical ameliorants on stomatal frequency and water relations in brinjal (Solanum melongena L.) under moisture stress conditions. J. Agron. Crop Sci. 185:237-239.

Dow

nloa

ded

from

jour

nal.i

rshs

.ir a

t 12:

18 +

0330

on

Frid

ay O

ctob

er 2

nd 2

020

مظفري فرد و همکاران

80

29. Rosati, A., S. Metcalf, R. Buchner, A. Fulton and B. Lampinen. 2006. Physiological effects of kaolin applications in well-irrigated and water-stressed walnut and almond trees. Annu. Bot. 98:267-275.

30. Sotelo-Cuitiva, Y.M., H. Restrepo-Díaz, A. García-Castro, A. Ramírez-Godoy and V.J. Flórez-Roncancio. 2011. Effect of kaolin film particle applications (surround wp®) and water deficit on physiological characteristics in rose cut plants (Rose spp.). Amer. J. Plant Sci. 2:354-361.

31. Tworkoski, T.J., D. Michael Glenn and G.J. Puterka. 2002. Response of bean to applications of hydrophobic mineral particles. Can. J. Plant Sci. 82:217-219.

32. Vatandoost, S., G.H. Davarynejad and A. Tehranifar. 2014. Would kaolin particle film avoid sunburn in Ardestani pomegranate. Adv. Environ. Biol. 8: 607-610.

33. Wand, S.J., K.I. Theron, J. Ackerman and S.J. Marais. 2006. Harvest and post-harvest apple fruit quality following applications of kaolin particle film in South African orchards. Sci. Hort. 107:271-276.

34. Weerakkody, P., J. Jobling, M.M.V. Infante and G. Rogers. 2010. The effect of maturity, sunburn and the application of sunscreens on the internal and external qualities of pomegranate fruit grown in Australia. Sci. Hort. 124:57-61.

35. Wünsche, J., L. Lombardini and D. Greer. 2004. 'Surround' particle film applications-effects on whole canopy physiology of apple. Acta Hort. 636:565-571.

36. Wünsche, J., D. Greer, J. Palmer, A. Lang and T. Mc Ghie. 2001. Sunburn-the cost of a high light environment. Acta Hort. 557:349-356.

Dow

nloa

ded

from

jour

nal.i

rshs

.ir a

t 12:

18 +

0330

on

Frid

ay O

ctob

er 2

nd 2

020

هاي فیزیولوژیک و آفتاب سوختگی پرتقال رقم واشنگتن ناول اثر کائولین بر برخی ویژگی

81

Iranian Journal of Horticultural Science and Technology 18 (1): 67-80 (2017)

Effect of Kaolin Application on Some Physiological Characteristics and

Sunburn in ‘Washington Navel’ Orange

M. Mozaffarifard, M. Rahemi* and E. Aslmoshtaghi1 One of the most important problem of citrus fruit production in south of the Iran is sunburn of fruit during the summer. To prevent leaf and fruit burns an experiment was conducted as factorial in a randomized block design in a commercial orchard in Junan Darab region, Fars province, Iran, with four replications for two years (2012-13). Factor one was kaolin at 0, 3, and 6%, factor two was tree direction (north and south) and factor three was time of application. The results showed that kaolin at 3% significantly reduced tree transpiration, but had no significant effect on total leaf chlorophyll, Fv/Fm, photosynthetic rate and stomatal conductance. Kaolin at 3 and 6% significantly reduced the area, intensity and percentage of sunburn up to 54%. We recommended kaolin at 3% without influence on photosynthesis for sunburn protection of citrus fruit specially Navel orange in commercial orchards during growth and development. Key Word: Canopy temperature, Kaolin, Transpiration, Sunburn. 1. Former M.Sc. Student, Professor and Former Ph.D. Student of Horticultural Science, College of

Agriculture, Shiraz University, Shiraz, Iran, respectively. * Corresponding author, Email: (rahemi@shirazu.ac.ir).

Dow

nloa

ded

from

jour

nal.i

rshs

.ir a

t 12:

18 +

0330

on

Frid

ay O

ctob

er 2

nd 2

020