axali programa mefutkreobis didi britanetis elci ...agrosc.ge/storage/pdf/newspaper33.pdf ·...
TRANSCRIPT
#2(21) seqtemberi, 2015 weli
gagrZeleba me-2 gverdze
ra raodenobiT xurmas elodebian
aWaraSi
Cinurad subtropikul xurmas „oqros vaSli“ ewodeba. aWaris regionSi xurmis saxeobebidan yvelaze metad gavrcelebuli „xaCiaa“. mis saxelwodebas es kultura namdvilad amarTlebs, radgan yovelwliurad izrdeba misi mosavlianoba. xurma, Tavisi kaloriulobiTa da Saqris SemcvelobiT, cvlis erT litr rZes, erT kilogram xorbalsa da brinjs.
2
2015 wlis ganmavlobaSi aWaris avtonomiuri respublikis, soflis meurneobis saministro sam miznobriv programas axorcielebs, romlebic 10 qveprogramisgan Sedgeba. esenia: sasoflosameurneo teqnikiT fermerTa da agromewar meTa uzrunvelyofa, memcenareobisa da mecxoveleobis dargis ganviTarebis xelSewyoba.
aWaris soflis meurneobis saministros 2015 wlis
miznobrivi programebi
3`maSadis~ programis farglebSi
fermerebs treningebi CautardebaT
aWaris „agroservis centris“ iniciativiTa da israelis saelCos daxmarebiT, 12 oqtombridan 17 oqtombris CaTvliT, sasaTbure meurneobebiT dainteresebul fermerebs, kooperativebisa da sawarmoebis warmomadgenlebs, treningebi CautardebaT marwyvisa da tkbili wiwakis movlamoyvanis, mavnebel daavadebebTan brZolis RonisZiebebis Sesaxeb.
4
`agroservis centris~ direqtori goCa beriZe gaeros ganviTarebis programis konsultant stiv gossa da „enpard aWara“s proeqtis menejer laSa komaxiZes Sexvda. Sexvedraze ganixiles dokumenti, romelsac stiv gosi `agroservis centrSi~ ganxorcilebul proeqtebze dayrdnobiT amzadebs. dokumenti, romelic saqarTvelos soflis meurneobis saministroSi warsadgenad mzaddeba, exeba `agroservis centris~, rogorc warmatebuli organizaciis modelis gadaRebas saqarTvelos sxvadasxva regionebSi.
`agroservis centris~ Caqvis sademonstracio nakveTSi saad reo citrusis 11 jiSia ganTavsebuli. TiToeuli maTgani iaponiidanaa Semotanili. maTgan gansakuTrebiT gamoirCeva: mandarininiCinani, iura vase, ueno vase, miho vase, okicu vase da saqarTveloSi klonirebuli tiaxara unSiu; forToxalinavelina, xolo limonis jiSebidan kuddikeni, meieri da interdonato.
citrusis saadreo jiSebis nergebis gayidva daiwyo
2015 wlis seqtembridan mefutkreobis sasoflosameurneo kooperativebis mxardaWeris programa daiwyo, romelsac saqarTvelos soflis meurneobis saminis tro, ssip „sasoflosameurneo kooperativebis ganviTarebis saagentos“ meSveobiT axorcielebs. programis mizania: sasoflosameurneo kooperativebis sa fut kre meurneo be bis mate rialur teq nikuri bazis gaumjobeseba, Taflisa da mefutkreobis sxva produqtebis xaris xis amaRleba. programaSi CarTva SeuZliaT:1. mefutkreobis dargSi CarTul da
saqarTvelos kanonmdeblobiT registri rebul biznesoperatorebs.
axali programa mefutkreobis ganviTarebisTvis
2. fermers, romelsac ganacxadis war dgenisas saqmianobaSi xarvezi aqvs dafiq sirebuli, an msgavsi rekomendacia miRebuli aqvs da xarvezi gamosworebulia.
3. ganmcxadebel kooperativs ar unda gaaCndes mimdinare sagadasaxado, an vadagadacilebuli sakredito davalianeba, finansur institutebsa, Tu sxva iuridiul pirebTan.aRniSnul sakiTxTan dakavSirebiT, ssip
„sasoflosameurneo kooperativebis ganviTarebis saagentos“ Tavmjdomares, baton giorgi miSelaZes gavesaubreT.
gagrZeleba me-3 gverdze
gagrZeleba me-3 gverdze
didi britaneTis elCi aleqsandra hol holi aWaris soflis meurneobis saminitros `agroservis centrSi~ mimdinare da ganxorcielebul proeqtebes gaecno. qobuleTSi, `agroservis centris~ ofisSi stumrobisas elCma vazisa da xexilis sanerge meurneoba daaTvaliera, sadac 33mde sxvadasaxva jiSis vazi da xexilia gaSenebuli. elCi gaeros ganviTarebis programis warmomadgenlebTan erTad xilis saSrobi mini sawarmos funqcionirebasac gaecno, sadac fermerebs TviTRirebulebis fasad umzaddebaT sxvadaxva xilis Ciri. stumrebma marwyvisa da bulgarulis sasaTbure meurneobebi, aseve axladmSenebare Rvinis saxlSi mimdinare samuSaoebic moinaxules. aleqsandra hol holi regions oficialuri vizitis farglebSi, gaeros ganviTarebis programis warmomadgenlebis organizebiT stumrobda.
didi britaneTis elCi
saqarTveloSi `agroservis
centris~ saqmianobas gaecno
`agroservis centris~ magaliTis gadaReba sxva
regionebSic igegmeba
2 #2(21)
WWW.AGROSC.GE
dasawyisi pirvel gverdze
aRniSnul nakveTze ganTavsebuli jiSebi jer srul msxmoiarobaSi ar aris, Tumca 4 wlis Semdeg, TiToeuli maTganisgan organizacia karg mosavals miiRebs. `agroservis centrSi,~ winaswari SefasebiT varaudoben, rom yvela saxeobis citrusis saerTo mosavali tonaze meti iqneba. CamoTvlili citrusebidan, yvelaze adre niCinani mwifdeba, seqtembris bolos misi
dakrefa ukve SesaZlebelia. rac Seexeba danarCenebs _ 15 oqtombramde gayviTldeba. aRniSnuli jiSebis sakuTar meurneobaSi ganTavsebisas fermeri, garda baraqiani mosavlisa, xarisxian produqts miiRebs: msxvilnayofas, transpotabelurs, saukeTeso sagemovno Tvisebebisa da sabazro saxis mqones. imis gamo, rom nergebze moTxovna didia, `agroservis cen
citrusis saadreo jiSebis nergebis
gayidva daiwyo
soflis meurneobis saminis tro maqsimalurad cdilobs, soflad da saxlebu li mosaxleoba aRWurvos Tana med rove teq nikiT. swored amitom, mra valfun qciuri moto blokebiT fermerTa da agromewar meTa uzrunvelyofis qveprog ramis farglebSi, aWaris regionSi Semotani li iqna 411 motobloki da 77 misabmeli urika. bolo wlebSi, fermerebsa da meurneebs gansakuTrebiT uWirT wamlobiTi RonisZiebebis Catareba da agrovadebis dacvas moZvelebuli teqnikiT ver axerxeben. am problemis gadasaWrelad, mobiluri SemaSxurebeli aparatebiT fermerTa da agromewarmeTa uzrunvelyofis xelSewyobis qveprogramis mixedviT, Semoitanes 61 cali Semwamlavi aparati da regionis sxvadasxva municipalitetebs gadasces. aRniSnuli meqanizmi
Tanamedrove teqnologiebiTaa aRWurvili da gamoirCeva SesaSxurebeli xsnaris ekonomiuri xarjviT. Sesabamisad, fermerma, romelmac es teqnika SeiZina xarisxiani produqti da gaumjobesebuli mosavali eqneba.
klimatis gauaresebasTan erTad, rTuli gaxda bostneulisa da sxva kulturis movlapatronoba. swored amitom 2013 wlidan soflis meurneobis saministrom Tanadafinansebis principiT 600mde fermers 50 kvadratul sasaTbure konstruqcia gadasca, romlebic uJangavi, maRali xarisxis masalisganaa damzadebuli. saTburebTan dakavSirebiT fermerebis mxridan yovel wels imatebs moTxovna, marto wels saministrom 241 cali sasaTbure konstruqcia Semoitana. aseve, uaxloes momavalSi, marwyvis ganviTarebis xelSewyobis farglebSi, Semotanili iqneba 4 erTeuli 200 kvadratiani saTburi. ganawilebis komisam ukve daiwyo muSaoba da prioriteti sasoflo sameurneo kooperativebs mianiWa. aRniSnul saTburs Tan mohyveba 3 tona organuli sasuqi, samacivre kamera da 1500 Ziri marwyvis maRal xarisxiani sargavi masala, sanandriasis jiSis.
dakrefil xilsa Tu bostneuls gaSroba esaWiroeba, amisaTvis mimdinare wlis gazaf xulze saministrom SeiZina 125 cali mikrosaSrobi danadgari, romlebic aWaris sxvadsxva municipalitetebSi gadanawilda.
rac Seexeba mravalwlovani kulturuli memkvidreobis nergebs, Semodgomis ganmavlobaSi saministro fermerebs gadascems 32000 Txilis nergs. berZnula jiSis, maRalxarisxiani Txilis nergi fermerebs mxolod 21 TeTrad gadaecemaT. aseve, igegmeba amerikuli Candleris jiSis kaklis 10100 da amerikuli lurji mocvis 10500 Ziris Semotana. mecxoveleobis ganviTarebis programis farglebSi fermerebma TanadafinansebiT SeiZines: 100 cali Taflis sawuri, 500 erTeuli rZis meqanikuri separatori da 50 cali karaqis amomyvani teqnika.
mamuka TurmaniZe (soflis meurneo bis dargobrivi ganviTarebis ganyofi lebis ufrosi): „soflis meurneobis saministro cdilobs, soflad dasaxlebuli mosaxleoba aRWurvos Tanamedrove teqnikiTa da teqnologiebiT. Cveni regionisTvis damaxasiaTebelia mcire miwianoba, amitom orientirebulebi varT mcire meqanizaciis teqnikuri saSualebebis gamoyenebaze. TiToeul programas fermerebs vTavazobT TanadafinansebiT, romlis mixedviTac saxelmwifo ixdis 70%, xolo fermeri _ 30%. aRniSnul programebze moTxovna yovelTvis didia. yovel dRe saministro Rebulobs sxvadasxva tipis gancxadebebs. aqdan gamomdinare, Cven mier ganxorcielebulma miznobrivma programebma kargi Sedegi moutana fermerebs.“
aWaris soflis meurneobis saministros
2015 wlis miznobrivi programebidasawyisi pirvel gverdze
citrusis jiSebis
dasaxeleba
erTwliani namyeni
nergis fasi
citrusis jiSebis
dasaxeleba
orwliani namyeni
nergis fasi
mandarini
erTwliani adreula 3 lari iura vase 2,5 lari
tiaxara unSiu 2,5 lari niCinani 2,5 lari
mihovase 2,5 lari ueno vase 2,5 lari
okicu vase 2,3 lari
forToxali
navelina 2,2 lari vaSingtonnaveli 2,2 lari
korolioki wiTelgula 2,2 lari
seike naveli 2,2 lari
limoni
kuddikeni 2,5 lari kara limoni 2,3 lari
dioskuria 2,5 lari
interdonato 2,5 lari fino 2,3 lari
meieri 3 lari verna 2,3 lari
trma~ igive jiSebze 9 000ze meti nergi daamyno. Sesabamisad, momaval wels fermerebi Tavisuflad SeZleben, SeZenili nergebiT saadreo citrusis baRebis gaSenebas. wels cit
rusTa nergebis fasebi 2 laridan 3 laramde meryeobs. ufro dawvrilebiT, rogorc axali, aseve, Zveli jiSebis Sesaxeb informacias mocemuli cxrilidan SeityobT.
#2(21)
WWW.AGROSC.GE
3
dasawyisi pirvel gverdze
israelidan mowveuli kvalificiuri mecnierebi treningis monawileebs marwyvisa da bulgaruli wiwakis sasaTbure pirobebSi moyvanis Sesaxeb Tanamedrove gamocdilebas gauziareben. treningebi qobuleTSi, gvaraxucubnis vazisa da xexilis sanerge meurneobaSi Catardeba. daswreba Tavisufalia. msurvels saqarTvelos nebismieri kuTxidan SeuZlia treningSi monawileoba da codnis miReba. `agroservis centri~ msgavsi tipis treningebis organizebas yovelwliurad gegmavs, raTa xeli Seuwyos qarTveli fermerebisTvis ucxouri standartebis gacnobasa da soflis meurneobaSi danergvas.
`maSadis~ programis
farglebSi fermerebs
treningebi CautardebaT
xurma ualternativo xilia organizmidan radioaqtiuri elementebisa da mZime liTonebis gamosadevnad. es kultura saukeTesoa mSrali xilis warmoebisTis.
xurmis Cirze, rogorc Cvens bazarze, aseve ucxoeTSic, didi moTxovnaa. soflis meurneobis saministros mier ganxorcielebuli programebis Sedegad, xurmas 400 haze meti uWiravs aWarSi. misi warmoeba regionSi saSualod 2 5002 700 tonaa. rac Seexeba realizacias, SeiZleba iTqvas, rom xurma mxolod saeqsportoa, radgan, masze Zalain didia moTxova ukrainaSi, sadac xurmis 70% midis daaxloebiT, 10001500 tona. sxva qveynebTan SedarebiT, ucxour bazarze pirveli aWaris regionSi warmoebuli xurma Sedis. ,,agroservis centrSi» arsebuli informaciiT, wels regionSi xurmis 2600 tonamde mosavals elodebian. aRsaniSnavia isic, rom bolo periodSi gamosworda nayofis xarisxi. gasul wels xurmis fasi 55 TeTris farglebSi meryeobda, welsac igive fass elodebian.
ra raodenobiT xurmas elodebian
aWaraSi
dasawyisi pirvel gverdze
dasawyisi pirvel gverdze
_ batono giorgi, ufro konkretulad ra kriteriumebs unda akmayofilebdes kooper-ativi rom CaerTos aRniSnul programaSi?
_ programa moicavs or komponents: teqnikur daxmarebasa da kapitalur investirebas. Tu kooperativs surs aRniSnul programaSi CaerTos, amisaTvis garkveuli kriteriumebi unda daakmayofilos. maRalmTian regionSi, sadac minimum xuTi wevrisgan Sedgeba kooperativi, aranakleb 30 ska futkris ojaxi unda hqondes mepaieTa saxiT Setanili, anu 30 ska moeTxoveba erT kooperativs da ara saTiTaod kooperativis wevrebs. saqarTvelos danarCen teritoriaze arsebul kooperativebs, minimum 11 mepas da 60 ska unda gaaCndeT. aseve, savaldebuloa kooperativebSi arsebuli skebis identificireba. amisaTvis Cveni saagentos TanamSromlebi Cavlen regonebSi da mepas saxiT Setanil yvela skas aRricxaven, raTa davrwmundeT, rom arsebuli skebi konkretul kooperativs ekuTvnis. registraciis dros kooperativma unda miuTiTos, Tu ra tipis ska sWirdeba. Cven mier gadacemuli skebi aucileblad danomrili iqneba. rac Seexeba skebis raodenobas, maT fermerebs vaZlevT imdens, ramdenic aqvT mepas saxiT Setanili. magaliTad, Tu aqvs 50 ska, magram iTxovs 30s, davakmayofilebT, Tu 50ives moiTxovs am SemTxvevaSic gadavcemT. TiTo kooperativs maqsimum SeiZleba gadaeces 100 ska. rodesac registraciis dros skebze moTxovna dafiqsirdeba, maT auqcioniT SeviZenT erToblivad. SeZenili skebis gadacemamde, kooperativis wevrebs CautardebaT treningebi, Taflis reglamentisa, Tu futkris movlis Sesaxeb. am yovelives Semdeg, gadavcemT skebs Tanadafinansebis principiT, 30%s gadaixdis kooperativi, xolo 70%s Cveni saagento dafaravs saxelmwifo biujetidan. aRsaniSnavia, rom aRniSnuli programa moicavs teqnikur daxmarebas. kooperativs SeuZlia, sakuTari warmoebuli Tafli miitanos soflis meurneobis laboratoriaSi, sadac Taflis nimuSebis Semowmeba moxdeba sruliad usasyidlod.
_ ra valdebulebebi gaaCniaT koopera-tivebs programaSi CarTvis Semdeg?
_ am yovelives Cveni mxirdan garkveuli valdebulebebi mohyveba, rac niSnavs imas, rom kooperativebs minimum 5 wlis ganmav
lobaSi ar aqvT ufleba, imaze naklebi mepaebi iqonion, rac programaSi CarTvamde hqondaT. garda amisa, valdebuleba aqvT, rom 2018 wlis pirvel ianvramde, Cven mier gadacemul skebSi gaamravlon futkris oja xebi. aseve, maT TavianT warmoebaSi unda danergon „global gepis“ standarti, anu, mTeli maTi saqmianoba unda gaxadon aRricxvadi. am standartis mqone kooperativs, gadaecema laboratoriuli daskvna serTifikatis saxiT, romlis mixedviTac misi Tafli daakmayofilebs evrokavSiris moTxovnebs, rac mas srul SesaZleblobas miscems ucxoeTSi gaitanos sakuTari produqcia. Tumca, imisaTvis rom kooperativma „global gepi“ danergos, mas sWirdeba garkveuli momsaxureba, romelic uzrunvelyofs axali standartis Seswavlasa da daxmarebas. am yovelives sWirdeba Tanxa, romelsac dvafinansebT Cven, xolo „global gepis“ licenzirebisTvis saWiro Tanxas Tavad kooperativi gadaixdis.
_ Taflis Sesamowmebeli axali labora-toriiT sargeblobas rodis SeZleben fer-merebi?
_ saqarTvelos soflis meurneobis laboratoriis simZlavreebi gaiazrda, axali laboratoria aSenda igive SenobaSi da aRiWurva saerTaSoriso standartuli aparaturiT. dawyebulia akreditaciis procesi da vvaraudobT, rom momdevno wlis pirvel kvartalSi, ukve miviRebT akreditacias. arsebuli laboratoriis mier gacemuli serTifikati savaraudod misaRebi iqneba evro
kavSirisaTvis. Cven ara mxolod, kooperativebis mimarTulebiT vaxorcielebT programebs, aramed vzrunavT erTiani sistemis Seqmnaze, raTa fermerebs ar dasWirdeT analizebis ucxoeTSi gagzavna. Taflis Semowmeba marTalia, dResac aris SesaZlebeli, Tumca yvela komponentze ar xdeba. Tebervlidan ki ukve, es problema gadaWrili iqneba.
wina wlebSi, USAIDisa da ENPARDis mxar daWeriT, a(a)ip agroservis centrma ganaxorciela proeqti, romelic mefutkreobis ganviTarebas isxavda miznad. masSi ara erTi kooperativi CaerTo:
zaza mJavanaZe (kooperativi „Zlieri fer-meris“ damfuZnebeli): ENPARDis proeqtis farglebSi, visargebleT programiT da CamovayalibeT qobuleTSi Taflis erTerTi Zlieri kooperativi. skebis darigebidan moyolebuli, yvela miznobriv programaSi verTvebiT, romelsac agroservis centri da soflis meurneobis saministro axorcielebs. am yovelivem saSualeba mogvca kerZo sakuTrebidan Segveqmna masStaburi sawarmo. programis mixedviT TiToeul fermerze garkveuli raodenobis skebi iyo gaTvlili, magram rodesac gavesaubreT warmomadgenlebs da Cveni gegmebi gavacaniT, dagvexmarnen, damatebiT Camogvitanes skebi da sawuri aparatic mogvces. didi daxmareba gagviwies, maqsimalurad dagvidgnen gverdSi. dRes ukve Cveni meurneoba mTlianad evropul standartebzea, bazarze erTerT Zlier warmomadgenlad viTvlebiT, 3 tonamde Tafls vawarmoebT. walenjixaSi veterinaruli momsaxurebis centrs gvikeTeben, romelsac didi xania velodebodiT. Tu veterinaruli serTifikati gveqneba evropul bazarzedac martivad SevZlebT produqciis Setanas.
kaxiZe Tamazi (kooperativi „maWaxelas“ damfuZnebeli): USAIDma agroservis centrTan erTad, 2009 wels daiwyo aWaraSi mefutkreobis ganviTarebis programa, romelzec wardgenili granti 2010 wels damimtkices. aRniSnuli programa, TandafinansebiT iyo, erTi erTze. misi meSveobiT xelvaCaurSi gavaSeneT Taflis sawarmo da dRemde warmatebiT vmuSaobT. Cveni produqcia iyideba saqarTvelos umsxviles supermarketebSi, rogorebicaa „gudvili“, „smarti“, „nikora“ da sxva.
axali programa mefutkreobis ganviTarebisTvis
4 #2(21)
WWW.AGROSC.GE
agrorCevebi `agroservis centrisgan~
mkiTxvelis azri CvenTvisumTavresia!
mogvwereT, mogvawodeT TqvenTvis saintereso Temebi
da winadadebebi qvemoT miTiTebul misamarTze:
saqarTvelo, baTumi (6010)gogebaSvilis 46a
el.fosta:[email protected]
tel.: 592 100 829
WWW.AGROSC.GEgazeTSi gamoTqmuli mosazrebebi avtoriseulia da ar gamoxatavs evrokavSirisa da gaerosganviTarebis programis Tvalsazriss.
gazeTi gamodis evrokavSirisa da gaeros ganviTarebis programis `ENPARD Ajara _ soflis meurneobis ganviTarebis mxardaWera aWaris avtonomiur respublikaSi~ xelSewyobiT
gazeTi dakabadonda da daibeWdaSps `gazeTi saqarTvelos macneSi~
subtropikuli xurmis samSoblo CrdiloeT CineTia. saqarTveloSi is Semoitanes iaponiidan 1895 wels, CaqvSi. xurma mohyavT samkurnalo, dieturi Tvisebebis gamo. nayofi metad saamo da gemrielia. saqarTvelos masStabiT es kultura sakmaodaa gavrcelebuli afxazeTSi, aWaraSi, samegreloSi, guriaimereTSi da nawilobriv aRmosavleT regionebSic. CvenTan ZiriTadad, gavrcelebulia virginiis, kavkasiuri da aRmosavluri (subtropikuli) xurma. amaTgan pirveli ori mxolod saZired gamoiyeneba, xolo mesame _ xexilad. subtropikuli xurmis yvavilobis periodi maisidan ivnisis Sua ricxvebamde grZeldeba, vinaidan misi msxmoiaroba damokidebulia damtvervaze. baRis gaSenebisas aucilebelia damamtverianebeli jiSebis SerCeviT, alagalag dargva.
subtropikuli xurmis movla-patronoba: mcenaris ganviTarebis sawyis etapze Zalian didi mniSvneloba eniWeba varjis formirebas. amitom, mas Stambis qveda zolSi unda moscildes zedmeti ylortebi da darCes sxvadasxva mxares 45 ylorti, romelTagan erTi iqneba lideri. momdevno wlebSi,
rogorc wesi, adre gazafxulze saWiroa, gasxvliTi operaciebis Catareba. mcenares unda moaSoroT zedmeti da gamxmari totebi. nergis dargvis Semdeg, saWiroa, niadagis gafxviereba, sarevelebisa da mavnebel daavadebaTa winaaRmdeg brZolis RonisZiebebis Catareba. axalgazrda nargavebis qveS 810 wlamde SeaqvT mineraluri sasuqebi. baRis adgilmdebareobidan gamomdinare, sasurvelia, moewyos wveTobrivi morwyvis sistema. Tu amis SesaZlebloba ar aris, zafxulis (vegetaciis) periodSi sasurvelia mcenareebis morwyva orjer mainc.
xurmis mavnebeli daavadebebi da maTTan brZola: xurmis nargavebze gavrcelebulia Semdegi mavnebeli daavadebebi: farianebi, crufarianebi, Trifsebi, wiTeli tkipa, nayofis nacrisferi sidample, foTlebis xSiri silaqave da xurmis qeci. maT winaaRmdeg sabrZolvelad gamoiyeneba mineraluri zeTis emulsia, bordos erTprocentiani xsnari da fosfororganuli preparatebi. preparatebis dozebi da gamoyenebis vada yvela konkretul situaciaSi unda ganisazRvros individualurad, mcenarisa da mavne organizmebis zrdaganviTarebis fazebis Sesabamisad. Tumca, aRniSnuli mcenare iSviaTad ganicdis mavnebeldaavadebaTa mxridan dazianebas.
mosavlis aReba: mosavlis aRebis dro damokidebulia jiSze da misi gamoyenebis pirobebze. magaliTad, haCia ikrifeba maSin, roca nayofis zedapiris ori mesamedi gayviTlebulia. adre mokrefili nayofi cudi gemosia. hiakumes nayofis krefa dasaSvebia maTi sruli simwifis Semdeg. Cinebuli jiSis
nayofi transportirebadia da Senaxvasac kargad uZlebs. amitom, nayofis krefa unda moxdes mis simwifeSi gadasvlamde. krefis dros aucilebelia, xurmis nayofs ar moscildes yunwi da arc misi kani daziandes. srul simwifeSi Sesvlis Semdeg, nayofi kargavs simwklartes, rbilobi rbildeba da naklebad transportirebadi xdeba. msxvilnayofa jiSebi taraze ewyoba erT rigad. xurmis nayofis Senaxvis optimaluri temperaturaa 12°C am SemTxvevaSi is martamde inaxeba.
xurmis Ciri: radgan xurmis nayofis momwifeba TiTqmis erTdroulad mimdinareobs, xolo misi realizacia garTulebulia, amitom, nayofi gamoiyeneba sxvadasxva saxis Cirebis dasamzadeblad. saCired gaSroba xdeba specialurad momzadebul saSrobebSi an kanafis Zafze asxmul rbilobs mzeze aSroben. Ciris dasamzadeblad gamosayenebelia yvela jiSis xurmis nayofi. Tumca, ukeTes saCire masalad miiCneva is jiSi, romelic Tesls ar Seicavs, an mcireTeslianobiT gamoirCeva. Ciris xmobis periodi damokidebulia klimatur pirobebze. mSral, mzian da qarian amindSi xmoba grZeldeba 710 dRes, tenian amindSi ki, es periodi grZeldeba 1525 dRis ganmavlobaSi. xelovnurad xmobis dros temperatura sasurvelia, iyos 5060°C da TandaTanobiT avides 7075°Cmde. winaaRmdeg SemTxvevaSi, nayofs gareTa qerqi umagrdeba, xolo guli teniani rCeba, rac SemdgomSi, mis daobebas iwvevs. erTi kg. Ciris misaRebad saWiroa 57 kg. nayofi. mza Ciri ifuTeba da inaxeba yuTebSi, romlis SigniT Cafenili unda iyos pergamentis qaRaldi. SefuTva unda moxdes mWidrod da hermetulad.
zogi ram subtropikuli xurmis Sesaxeb
dRes, agroservis centrs somxuri kompania „CARD“is xelmZRvaneli gagik sardaniani estumra. Sexvedraze, romelsac agroservis centris direqtori goCa beriZe da „enpard aWara“s proeqtis menejeri laSa komaxiZe eswrebodnen ganixiles proeqti, romlis ganxorcielebasac somxuri kompania regionSi gegmavs. proeqti, romelic 2016 wels daiwyeba miznad isaxavs aWaris regionSi mecxoveleobis, konkretulad ki kerZo veterinaruli samsaxurebis ganviTarebas da am kuTxiT agroservis centris Sesabamisi servisebis gaZlierebas. proeqtis farglebSi veterinarebisTvis dagegmilia seminartreningebis Catareba, ris Semdegac moxdeba municipalitetebSi veterinaruli samsaxurebis amoqmeddeba.
„am etapze municipalitetebSi gvyavs mxolod furis xelovnuri ganayofierebis specialistebi da aWaris soflis meurneobis saministros veterinarebi, Tumca isini mxolod monitoringsa da konsultirebas ewevian. axali proeqti ki mniSvnelovania, radgan is iTvaliswinebs kerZo veterinaruli samsaxurebis ganviTarebas municipalitetebSi. pirvel etapze gadamzaddeba veterinarebi, xelsawyoebiTa da aparatebiT aRiWurveba veterinaruli samsaxurebi. amis Semdeg, ki fermerebs saSualeba eqnebaT srulad isargeblon veterinaruli samsaxurebiT, rac iTvaliswinebs cxovelTa daavadebebis gamokvlevas, profilaqtikuri da mkurnalobiTi RonisZiebebis gatarebas, saWiroebis SemTxvevaSi ki qirurgiul momsaxurebasac,“ ganacxada agroservis centris direqtorma goCa beriZem.
proeqti agroservis centrsa da kompania „CARD“s Soris gaformebuli memorandumis farglebSi ganxorcieldeba. am etapze mimdinareobs proeqtis detalebis damuSaveba da mxareebs Soris SeTanxmeba.
“CARD“ somxuri arasamTavrobo organizacia, romelsac gaaCnia rZis gadamamuSavebeli mcire meqanizacia, msxvilfexa rqosani pirutvis xelovnuri ganayofierebisa da fermerTa konsultirebis servisebi. agroservis centris „kard“Tan 2013 wlidan TanamSromlobs.
gaeros ganviTarebis programis konsultantma `agroservis centris~ direqtorisgan miiRo rekomendaciebi Tu rogor da ra formiTaa umjobesi `agroservis centris~ msgavsi organizaciis dublireba da proeqtebis ganxorcieleba sxva regionebSi.
`msgavsi organizaciis modelis Seqmnisas mTavari mimarTuleba unda iyos eqstencia, radgan dReisaTvis mTavar problemas mainc fermerTa cnobierebisa da kvalifikaciis amaRleba warmoadgens. risTvisac unda daigegmos treningebi, gadamzaddes specialistebi, organizeba gaewios rogor specialistebisTvis, aseve studentebis gacvliTi programebsa da staJirebebs. agroservis centris mTavar upiratesobas ki warmoadgens Cveni servisebis erToblioba. Cven SegviZlia fermers SevTavazoT niadagis analizi, amavdroulad gavuwioT rekomendaciebi Tu romeli kulturis gaSenebaa ufro momgebiani da survilis SemTxvevaSi vuzrunvelyoT nergebiT. aseve, vaswavloT da Cveni sanergeebSi praqtikuli magaliTiT vaCvenoT Tu rogor mouaron TavianT sakarmidamo nakveTebSi gaSenebul citrus, vazsa Tu xexils,“ ganacxada agroservis centris direqtorma goCa beriZem.
Sexvedraze aseve, ganixiles gosis mier momzadebuli „agroservis centri“s ganviTarebis strategiuli gegmis dokumentic da enpard pirvelis dasrulebis strategiac. proeqt „enpard aWara soflis meurneobis ganviTarebis xelSewyoba aWaris avtonomiur respublikaSi“ evrokavSiris dafinansebiT gaeros ganviTarebis programa regionSi mesame welia axorcielebs. 2016 wlis aprilSi ki programa sruldeba da dagegmilia misi meore fazis dawyeba, romelic soflis ganviTarebas iTvaliswinebs.
municipalitetebSi veterinaruli
samsaxurebi amoqmeddeba`agroservis centris~ magaliTis
gadaReba sxva regionebSic igegmeba
dasawyisi pirvel gverdze