atityud ng matatanda sa boluntarismo
TRANSCRIPT
Atityud, Pananaw at Paglahok ng Matatanda sa Bolunterismo Pahina 1 ng 22
Atityud, Pananaw at Paglahok ng Matatanda
sa Bolunterismo
Ipinasa ni
GLENN B. GOMEZ Socio 216
Ipinasa kina
GRACE T. CRUZ, Ph.D. JOSEFINA N. NATIVIDAD, Sc.D.
Propesor, Socio 216
DEPARTAMENTO NG SOSYOLOHIYA Kolehiyo ng Agham Panlipunan at Pilosopiya
Unibersidad ng Pilipinas Diliman, Lungsod Quezon
08 Oktubre 2013
TALAAN NG NILALAMAN
Atityud, Pananaw at Paglahok ng Matatanda sa Bolunterismo
Panimula …………………………………………………………………………….…....3
Mga Naunang Pag-aaral Hinggil sa Atityud, Pananaw at Paglahok ng Matatanda sa
Bolunterismo …………………………………………………………………………..… 6
Kalagayan at Mga Programa ng Bolunterismo ng Matatanda sa Pilipinas ……………..10
Layunin at Suliranin ng Pag-aaral ………………………………………………………13
Metodolohiya ……………………………………………………………………………14
Kinalabasan ng Pag-aaral ………………………………………………………………..14
Kongklusyon ……………………………………………………………………………………18
Sanggunian ………………………………………………………………………………22
Atityud, Pananaw at Paglahok ng Matatanda sa Bolunterismo Pahina 3 ng 22
Atityud, Pananaw at Paglahok ng Matatanda sa Bolunterismo
Panimula
Lumalabas sa mga nakaraang pananaliksik na ang mga matatanda na nakikilahok
sa mga gawaing sosyal at komunidad ay napapanatiling aktibo at mahaba ang kanilang
mental at pisikal na kalusugan kumpara sa ibang matatanda (Musick at Wilson: 2008).1
Ang mga gawaing boluntaryo ay isa sa mga salik na nakapapapanatili ng pagiging aktibo
ng kanilang pakikipag-ugnayang sosyal matapos ang kanilang pagreretiro (Luoh at
Herzog: 2002).2
At higit pa sa nagagawang benepisyo ng pagiging boluntaryo ng matatanda sa
mga non-profit na organisasyon, at sa kanilang mga komunidad ay tumataas din ang
bilang ng mga matatanda na nakatutulong sa pagkamit sa ilang mga layunin ayon kina
Morrow Howell (2010)3 ilan sa mga ito ay ang mga sumusunod: (1) pagbibigay ng
kaukulang serbisyo katuwang ang pamahalaan; (2) pagtulong sa pagpapatakbo sa mga
non-profit na organisasyon, pamahalaan at komunidad, simbahan at pagsuporta sa bagong
henerasyon ng mga lider na kabataan; (3) pagpapalakas ng ugnayang sosyal sa
pamamagitan ng pakikisangkot ng mas nakararami sa komunidad.
Maraming mga lokal at nasyonal na sektor ng pamahalaan ang naniniwala na ang
pagtaas ng bolunterismo ng mga matatanda ay isang “win-win” na sitwasyon, dahil sa
dami ng makikinabang sa gawain.
1 Marc A. Musick and John Wilson, Volunteers: A Social Profile (Bloomington, IN: Indiana University Press, 2008) 2 M.C. Luoh and A.R. Herzog, “Individual Consequences of Volunteer and Paid Work in Old Age: Health and Mortality,” Journal of Health and Social Behavior 43, no. 4 (2002): 490-509. 3 Nancy Morrow-Howell, “Volunteering in Later Life: Research Frontiers,” The Journals of Gerontology Series B: Psychological Sciences and Social Sciences 65, no. 4 (2010): 461-69.
Sa Estados Unidos, noong 2005 ay inilunsad ng White House Council on Aging
ang isang programa na naglalayon na mapaunlad ang opotunidad para sa bolunterismo ng
mga matatanda (Butrica, Johnson, at Zedlewski: 2009)4 at noong 2009 ay nilagdaan ni
Pangulong Barrack Obama ang Edward M. Kennedy Serve America Act, na naglalayong
mapataas ang serbisyong nanghihikayat sa matatanda na aktibong makilahok sa
bolunterismo (Barron et al.: 2009).5
Sa ibang umuunlad na bansa, na higit pang mas mabilis ang pagtanda ng
populasyon kaysa sa Estados Unidos ay sumusubok na rin na makita ang koneksyon ng
bolunterismo sa lipunan at sa matandang populasyon. (Musick and Wilson 2008;
Australian Bureau of Statistics 2010; Statistics Canada 2010; Hank and Erlinghagen
2010).6
Sa bansang Australia, lumalabas batay sa resulta ng 2006 census na 33 bahagdan
na may edad 55-64 na taon ang aktibong boluntaryo sa nakalipas na taon, mas mataas ito
sa 22 bahagdan sa mga may edad 65-74 at sa 14 na bahagdan para sa edad 85 pataas
(Australian Bureau of Statistics 2010). 7 Lumalabas naman sa 2007 Canadian Survey of
Giving: Volunteering and Participating na 40 bahagdan sa mga Canadians na may edad
55-64, 36 bahagdan sa edad 65 pataas ang aktibong boluntaryo sa nakaraang taon
(Statistics Canada 2010). 8Sa sarbey naman sa bansang Englatera, lumalabas na sa
taunang bilang mga lumahok na maging boluntaryo 41 bahagdan sa mga ito ay nasa edad 4 Barbara A. Butrica, Richard W. Johnson, and Sheila R. Zedlewski, “Volunteer Dynamics of Older Americans,” The Journals of Gerontology Series B: Psychological Sciences and Social Sciences 64, no. 5 (2009): 644 5 Jeremy S. Barron et al., “Potential for Intensive Volunteering to Promote the Health of Older Adults in Fair Health,” Journal of Urban Health 86, no. 4 (2009): 641-53. 6 Australian Bureau of Statistics, Voluntary Work, Australia, 2006 (2010), accessed at www.abs.gov.au/ausstats/[email protected]/ProductDocum entCollection?OpenAgent&productno=4441.0&issue=2006, on Dec. 31, 2010 7 Australian Bureau of Statistics, Voluntary Work, Australia, 2006 (2010), accessed at www.abs.gov.au/ausstats/[email protected]/ProductDocum entCollection?OpenAgent&productno=4441.0&issue=2006, on Dec. 31, 2010. 8 Today’s Research on Aging. Program and Policy Implications Issue 21, August 2011.
Atityud, Pananaw at Paglahok ng Matatanda sa Bolunterismo Pahina 5 ng 22
65-74 at 29 na bahagdan naman ang nasa 75 pataas (United Kingdom 2010).9
Sa mga nagdaang sarbey noon 1990’s mahigit sa 1/4 sa mga matatandang
Europeo ang nagboboluntaryo bawat taon, na nag-iiba sa mga bansa (Erlinghagen at
Hank: 2005). 10 Sa mga pinakabagong pambansang sarbey ng mga populasyon edad 50
pataas na isinagawa ng Surveys of Health, Ageing, and Retirement in Europe, or
SHARE, lumalabas na mas maraming matatanda sa hilagang Europa ang
nagboboluntaryo kumpara sa mga taga-Timog Europa. Aabot lamang sa 4 na bahagdan
ng Griyego at 12 bahagdan ng Italyano na may edad 50 pataas ang nagsabing sila ay
nagboluntaryo kumpara sa 29 na bahagdan ng mga taga-Sweden at 34 na Dutch ang nasa
katulad na grupo.
Ayon sa mga mananaliksik na ang pagkakaiba ng resulta sa bawat bansa ay
maiuugnay sa pagkakaiba-iba ng kultura ng pamilya, kalagayang sosyal, at kapakanan ng
estado. Halimbawa, sa Italya, Espanya at Gresya, ang mga pamilya ay inaasahang
magbibigay ng suporta sa mga boluntaryong organisasyon. Sa mga bansa sa Hilagang
Europa gaya ng Norway, Denmark at Netherlands ay may mas estabilisadong estadong
sistema at mas organisado ang istruktura ng mga serbisyong sosyal na nanghihikayat ng
bolunterismo (Haski-Leventhal 2009; Hank and Erlinghagen 2010).11 Ang resulta ay
nagbibigay-diin sa epekto ng sosyal, politikal at kalagayang ekonomiko batay sa desisyon
9 Today’s Research on Aging. Program and Policy Implications Issue 21, August 2011. 10 Marcel Erlinghagen and Karsten Hank, Participation of Older Europeans in Volunteer Work: Individual Determinants and Societal Context, paper presented at 7th European Sociological Association (ESA) Conference, ESA Research Network on Ageing in Europe, Torun, Poland, Sept. 9, 2005, accessed at www.ageing-in-europe.org/ torunpapers/ESA_RN_Ageing_Torun2005_Erlinghagen.pdf, on Dec. 22, 2010. 11 Debbie Haski-Leventhal, “Elderly Volunteering and Well-Being: A Cross-European Comparison Based on SHARE Data,” Voluntas 20, no. 4 (2009): 388-404.
ng matatanda na magboluntaryo (Musick at Wilson: 2008).12
Mga Naunang Pag-aaral Hinggil sa Atityud, Pananaw at Paglahok ng Matatanda sa
Bolunterismo
Ayon ito sa Today’s Research on Aging, ang bolunterismo ay isang gawaing
walang bayad at maaaring kabahagi ng isang organisayon. Ito ay kaiba sa karaniwang
impormal na pagtulong kung saan tinutulungan ng mga tao ang kanilang mga kapitbahay
o kaibigan sa paggawa ng isang bagay, halimbawa, pagpunta sa grocery, pag-aalaga ng
bata at paghahalaman (Hank at Stuck: 2008).13 Ang mga tao na gumagawa naman ng
pormal na pagtulong ay hindi naman maituturing na bolunterismo. Halimbawa, ang taong
tumutulong sa simbahan ay maituturing na isang paraan ng impormal na pagtulong sa
isang kasama sa simbahan na hindi makapagmaneho, subalit ang isang tao na tumulong
sa isang may kapansanan ay hindi maaaring maituring bilang isang gawaing boluntaryo.
Ang bolunterismo ay binigyang-kahulugan ng ResPublica, isang hiwalay at di-
partisanong samahan sa bansang UK bilang:
“Volunteering is hard to define precisely but can be seen as having two forms. People volunteer informally by giving unpaid help to those outside their immediate families, or formally, through groups and organisations. These forms of volunteering can be hard to track, but it is very important to do so, particularly in some ethnic groups where this kind of mutual support is taken for granted.” 14
At kahit na manatili ang bahagdan ng mga boluntaryo, ay hindi ito mananatili sa
ganitong nibel dahil sa patuloy na pagtaas ng tumatandang populasyon (Zedlewski 12 Marc A. Musick and John Wilson, “Volunteering and Depression: The Role of Psychological and Social Resources in Different Age Groups,” The Journals of Gerontology Series A: Biological Sciences and Medical Sciences 56, no. 2 (2003): 259-69. 13 Karsten Hank and Stephanie Stuck, “Volunteer Work, Informal Help, and Care Among the 50+ in Europe: Further Evidence for ‘Linked’ Productive Activities at Older Ages,” Social Science Research 37, no. 4 (2008), accessed at http://ssrn.com/abstract=1445300, on Dec. 12, 2010. 14 ResPublica. Age of Opportunity. Older people, volunteering and the Big Society. Civil Society and Social Innovation Unit September 2011.
Atityud, Pananaw at Paglahok ng Matatanda sa Bolunterismo Pahina 7 ng 22
2007).15 At kung magiging matagumpay ang pagboboluntaryong ito ng mga matatanda ay
tataas pa ang bilang ng mga magboboluntaryo.
Ang National Volunteer and Philantrophy Center 16 ay nagbigay ng ilang dahilan
kung bakit mahalagang isaalang-alang ang pakikisangkot ng mga matatanda sa
bolunterismo ay ang mga sumusunod: (1) mayroon silang oras o panahon; (2) mayroon
silang kasanayan; (3) mayroon silang interes; (4) nais nilang makatulong sa
nangangailangan; at (5) mayroon silang network na makahikayat ng mga posibleng
donors.
Bilang karagdagan, isinasaalan-alang din ang malawak na kakayahan ng mga
matatanda partikular sa mga propesyonal at espesyal na serbisyo (hal. pagpapayo sa
pananalapi, pag-aawdit, pagsasaayos ng mga dokumento, atbp.), tuwirang serbisyo (hal.
pagtulong sa pangangailangan ng kapwa matanda, pagtuturo sa mga batang walang
kakayahang pumasok sa paaralan, paggabay at suporta sa mga kabataan, pagtuturo ng
mga kasanayan gaya ng pagluluto, pagsasayaw, pananahi at iba pang kaugnay na gawain.
Sa kasalukuyan ay nagiging popular ang mga pag-uusap hinggil sa bahaging
ginagampanan ng bolunterismo ng mga matatanda. Bukod pa sa pagbibigay ng pisikal at
mental na kalinangan ng pagiging aktibo ng mga matatanda ay malaki rin ang naitutulong
ng bolunterismo sa matagumpay na transisyon mula sa pagkakaroon ng trabaho patungo
sa pagreretiro ng mga matatanda.
Sa mga pananaliksik ay lumalabas na maraming matatanda ang may positibong
15 Sheila R. Zedlewski, “Will Retiring Boomers Form a New Army of Volunteers?” Perspectives on Productive Aging, no. 7 (Washington, DC: Urban Institute, 2007). 16 ResPublica. Age of Opportunity. Older people, volunteering and the Big Society. Civil Society and Social Innovation Unit September 2011.
pagtingin sa bolunterismo at nagbibigay ito sa kanila ng suporta upang makita nila ang
kahalagahan ng kanilang sarili kahit sila ay matanda na (Davis Smith: 1998).17
Ang bolunterismo ay nagbibigay sa mga retirado ng oportunidad para maging
mahalaga ang kanilang kontribusyon sa lipunan at maging natural na bahagi ito ng
kanilang na kagaya sa mga panahon na sila ay naghahanap buhay. Sa mga naunang
isinagawang pag-aaral ay naging pangunahing batayan ng pagsusuri kung ano ang
nalilikhang epekto ng bolunterismo sa mga matatanda batay na rin sa mga naging sagot
ng mga nakaranas nito.
Ang naging pangunahing tuon ng pag-aaral ay ano ang epektibong salik ang
nakakaapeko sa relasyon ng mga matatanda sa bolunterismo at ang mahahalagang
elemento na nakakaapekto sa kanilang pakikilahok. Sa Canada, mahalagang aspeto ng
pamumuhay ng matatanda ang bolunterismo. Batay sa kanilang datos, noong 2007
Canada Survey of Giving, Volunteering and Participating (CSGVP)18 umaabot sa 12.5
milyon ng kanilang populasyon o 46% ng populasyon ang aktibong nakikilahok sa
bolunterismo, kabilang na rito ang edad 15 pataas na lumilikha ng 2.1 bilyong oras ng
bolunterismo at katumbas ng halos 1.1 milyon na kabuuang hanapbuhay.
May mga sosyal at pang-ekonomiyang katangian ang isinasaalang-alang para sa
mga matatandang mas may posibilidad na makilahok at para sa mga walang interes.
Lumalabas sa pag-aaral na noong 2007 na, ang matatandang may edad 65
hanggang 74 (36%) ay hindi gaanong aktibong nakikilahok sa bolunterismo. Ang pag-
aaral na ito ay nakatuon lamang sa pormal na bolunterismo. Samantalang, maraming
17 Davis Smith, J. (1998) The 1997 National Survey of Volunteering, London: Institute for Volunteering Research.
18 2007 Canada Survey of Giving, Volunteering and Participating.
Atityud, Pananaw at Paglahok ng Matatanda sa Bolunterismo Pahina 9 ng 22
matatanda ang nakikilahok sa mga impormal na paraan ng bolunterismo.
Ang pormal na bolunterismo ay tumutukoy sa pagiging kabahagi ng isang
pangkat o organisasyon na walang anumang bayad. Samantalang ang impormal na
bolunterismo naman ay tumutukoy sa paggawa ng sariling hakbang para makatulong na
walang anumang bayad mula kaninuman at hindi bilang isang kabahagi ng isang samahan
o organisasyon. Ito ay kinabibilangan ng pagtulong sa mga kaibigan, kapitbahay o
kamag-anak subalit hindi rito kabilang ang pagtulong sa mga taong kasama sa loob ng
tahanan.
Noong 2007, 36% mula edad 65 hanggang 74 ang nakilahok sa bolunterismo
samantalang 33% naman ng matatanda na nasa edad 75 pataas ang lumahok.
Ilan sa mga salik na nakakaapekto batay sa kinalabasan ng pag-aaral tungkol sa
pakikilahok ng mga matatanda sa bolunterismo ay ang kanilang antas ng edukasyon,
pagsalo sa mga gawaing pangsimbahan, pagkakaroon ng sasakyan at lisensya. Ang ilan
namang batayan na nakakaapekto ayon sa ibang pag-aaral ay ang tagal ng pananatili o
paninirahan ng matatanda sa kanilang lugar.
Lumalabas din sa mga pag-aaral ang bolunterismo ay nagbibigay ng pagkakataon
sa mga matatanda na makipag-usap, maunawaan at mabigyan ng payo o pag-asa ang
ibang tao partikular sa kanilang mga suliranin. Habang ang iba naman ay nakatuon sa
mga partikular na larangan gaya ng kalusugan, kababaihan, isyung politikal, kriminalidad
at kapaligiran. Lumalabas din sa mga naunang pag-aaral na ang pagkahiwalay ng
matatanda sa sosyal na mga uri ng gawain ay nagiging dahilan upang maging malayo ang
kanilang pag-uugali sa pagkikisalamuha sa ibang tao.
Kaya naman malaking tungkulin ng komunidad na magkaroon ng mga gawaing
bolunterismo na makatutulong upang mas lalong mapalawak at mapaunlad ang
pakikipag-ugnayan ng mga matatanda at madagdagan ang lakas ng kanilang
pangangatawan at mabawasan ang maagang pagkamatay. At sa pamamagitan ng mga
ganitong uri ng programa ay mas lalong napauunlad ang pagkatao, pakikisalamuha at
ambag sa komunidad at sa lipunan.
Sa kabila ng aktibong pakikilahok ng mga matatanda sa mga programang may
kaugnayan sa bolunterismo ay may ilang mga salik na nakakaapekto sa kanilang
kakayahan na magboluntaryo sa mga programa. Kabilang sa mga salik na ito ay ang
kakulangan sa oras, kawalan ng kakayahan na maglaan ng mahabang panahon ng pagsali,
at usaping pinansyal bukod pa rito ay ang usaping pangkalusugan at mga pisikal na
limitasyon. Napapabilang dito ang 70% sa matatandang may edad 75 pataas samantalang
57% naman para sa mga may edad 65 hanggang 74.
Kalagayan at Mga Programa ng Bolunterismo ng Matatanda sa Pilipinas19
Ilang sa mga programang may kaugnayan sa bolunterismo sa Pilipinas ay ang: (1)
Resource Volunteer Service; (2) Foster Grandparents Services; (3) Peer Support Group;
(4) Peer Outreach/Respite Services (5) Family Enrichment Services; (6) Neighborhood
Watch; (7) Sponsorship Program; at (8) Assistance for Physical Restoration.
Ang Resource Volunteer Service ay maaaring salihan ng mga matatandang
makapaglalaan ng kanilang oras, kakayahan at kaalaman bilang mga tagapagsalita sa mga
kumperensya at seminar. Maaari rin silang maging tagapagkuwento sa mga day care 19 Clarita R. Carlos. Concerns of the Elderly in the Philippines. Philippine Social Sciences Review. vol. 56 nos.1-4, jan-dec 1999
Atityud, Pananaw at Paglahok ng Matatanda sa Bolunterismo Pahina 11 ng 22
centers at humubog ng pag-uugali at kaasalan ng mga bata roon. Ang Foster
Grandparents Services naman ay para sa matatandang nagnanais na dumalaw sa mga
institusyon na nangangalaga sa mga sanggol, kabataan na walang kinalakihang lolo at
lola. Ang serbisyong ito ay nagbibigay ng pangngalaga at atensyon sa mga kabataang
may kapasanan o nasa institusyon. Ang set-up na ito ay karaniwang nagbibigay ng
oportunidad sa matatanda pati na sa mga bata. Ang mga matatandang kabilang sa
programang ito ay maaari ring magbigay ng tulong sa mga kabataang pansamantalang
iniwan ng kanilang mga magulang.
Ang Peer Support Group naman ay isang programa na para sa matatandang may
kasanayan sa pagsuporta sa kanilang mga kapwa matatanda. Magkikita-kita sila nang
palagian upang pag-usapan ang mga isyu, karanasan at kahirapang nararanasan ng bawat
isa at mula rito ay pag-uusapan nila ang mga pamamaraan na maaari nilang isagawa.
Ang Peer Outreach/Respite Services ay naman ay para sa mga matatandang
nagnanais na magbigay o magsagawa ng mga gawain na magbibigay ng suporta sa
kanilang kapwa matanda na mag-isang naninirahan sa bahay o kaya ay may sakit. Maaari
ring magbigay ng payo para sa kanilang kapwa matanda na namatayan o kasalukuyang
nakararanas ng problema.
Ang Family Enrichment Services naman ay para sa mga matatanda na maaaring
magsilbing tagapayo para sa mga nagnanais na magpakasal o sa mga mag-asawa,
kabataan at sa pagpapamilya. Isa pa sa mga programa ay ang Neighborhood Watch kung
saan maaaring magsilbing tagapag-ulat ng mga karahasan o pang-aabuso sa mga
matatanda, kabataan at babae. Maaari rin silang maging lupong tagapayo para maiwasan
ang ganitong uri ng karahasan.
Ang Sponsorship Program naman ay para sa mga matatandang maykaya sa buhay
na maaaring sumuporta sa pag-aaral ng mga kabataan o sa mga proyekto ng komunidad.
At ang Assistance for Physical Restoration na naglalayong magkaloob ng
pinansyal na suporta at mga kagamitan para sa mga matatanda gaya na lamang ng wheel
chairs, crutches, atbp. Ang lahat ng ito ay dating hawak ng DSWD at kasalukuyang
pinamamahalaan ng mga nasa lokal na yunit ng pamahalaan.
Ang Coalition of Services of the Elderly (COSE) ang isa sa pinakaaktibong
organisasyon na nagtataguyod ng pangangalaga ng mga matatanda sa komunidad. Ang
COSE ay nakikipag-ugnayan sa mga matatanda sa mga komunidad sa mga pook urban.
Ang mga matatanda katuwang ang COSE ay tumitingin sa kanilang kalagayan, matuto sa
mga karanasan ng iba pang organisasyong nilalahukan ng mga matatanda at gumawa ng
mga karagdagan at bagong plano para sa kanilang pag-unlad.
Ang mga programang pangkabuhayan na isinasagawa rin ng COSE gaya ng soap
making, small-scale production of herbal medicine and rice retail ay naglalayong maging
produktibo at may kasanayan ang mga matatanda. Malaki ang naitutulong ng mga
programang ito para matulungan din ng matatanda ang kapwa nila matatanda na mas
higit na nangangailangan.
Sa isang pag-aaral na isinagawa ng DSWD noong 1995, mas mababa ang bilang
ng mga matatandang naglalayong sumuporta sa bolunterismong programa ng
pamahalaan. Mababa rin ang pagtaas na naganap mula noong taong 1995-1997. Ang
kakulangan sa kamalayan at ang di wastong implementasyon ang itinuturing na isa sa
mga dahilan kung bakit hindi gaanong matagumpay ang programang ito. Makikita ito sa
Atityud, Pananaw at Paglahok ng Matatanda sa Bolunterismo Pahina 13 ng 22
pahayag ng DSWD matapos ang kanilang isinagawang pag-aaral na:
“…The full-blown volunteer program already started in 1992, but the level of awareness of the senior citizens regarding these programs seems to be low, resulting in their poor participation. The improper implementation of these volunteer programs and the small number of communities implementing them can also be the reason for the low level of participation of the elderly (na kay Carlos: 99)20
Ang pag-alam sa kamalayan ng mga matatanda hinggil sa kanilang konsepto ng
bolunterismo ay makatutulong upang magkaroon ng sigla ang programang ito ng
pamahalaan.
Mahalagang malaman ang kanilang pamilyaridad at ano ang kanilang pagtingin
hinggil sa matatanda. Ang matukoy ang pananaw at atityud ng matatanda hinggil sa
bolunterismo ang maituturing na pangunahing layunin ng papel na ito.
Layunin at Suliranin ng Pag-aaral
Ang pag-aaral na ito nakatuon sa pagkilala sa atityud at pananaw ng mga
matatanda sa bolunterismo. Susubukin ding sagutin ang mga sumusunod na tanong:
1. Ano ang kahulugan ng bolunterismo sa mga matatanda?
2. Ano-anong salik ang nakaaapekto sa pakikisangkot ng matatanda sa
bolunterismo (hal. edad, kasarian, edukasyon, kita, kalagayang marital)?
3. Lumalahok ba sa bolunterismo ang mga matatanda?
4. Ano-ano ang dahilan ng kanilang pagsali?
5. Ano-ano naman ang dahilan ng kanilang di pagsali?
20 Clarita R. Carlos. Concerns of the Elderly in the Philippines. Philippine Social Sciences Review. vol. 56 nos.1-4, jan-dec 1999
6. Pamilyar ba ang mga matatanda sa mga programang may kaugnayan sa
bolunterismo na itinataguyod ng pamahalaan?
7. Kung may pagkakataon, alin sa mga programa ng pamahalaan ang maaaring
salihan ng mga matatanda batay sa kanilang interes at kakayahan?
Metodolohiya
Ang pag-aaral ay gagamit ng mga datos at pamamaraang qualitative sa pagtukoy
sa atityud at pananaw ng mga matatanda hinggil sa bolunterismo. Ilan sa magiging
batayan sa pagtukoy ay ang pagsusuri sa mga sosyodemograpikong detalye o malayang
baryabol gaya ng kasarian, edad, kalagayang marital, buwanang kita at edukasyon. Sa
madaling sabi, ang mga datos ay magmumula sa mga kakapanayaming matatanda.
Magkakaroon ng mga gabay na tanong ang mananaliksik na siya niyang
gagamitin sa pakikipag-usap sa mga matatandang kakapanayamin. Mula dito ay
pagsasama-samahin ng mananaliksik ang mga naging sagot at paliwanag ng mga
kinapanayam. Maaari ring gumamit ng personal na talaan ang mananaliksik para sa mga
karagdagang detalye na hindi na kabilang sa ginawang sarbey. Sa isang qualitative na
pag-aaral ay mahalagang bigyang-pansin ang kahalagahan ng mga datos at ang kasapatan
nito.
Kinalabasan ng Pag-aaral
Sa resulta ng isinagawang pag-aaral, lumalabas na sa pangkalahatan ay may
kabatiran o kaalaman ang mga matatanda hinggil sa konsepto ng bolunterismo. Malaking
bilang ang binigyang-pagpapakahulugan ang bolunterismo sa pormal na bolunterismo
Atityud, Pananaw at Paglahok ng Matatanda sa Bolunterismo Pahina 15 ng 22
tulad ng pagtulong sa komunidad o sa lugar na walang hinihinging kapalit at bilang isang
kabahagi pribado o gobyernong samahan. Samantalang, ang natitirang bahagi ay
nagbigay naman ng konsepto tungkol sa impormal na bolunterismo gaya ng pagsali sa
mga bagay na nakatutulong sa ibang tao, pwedeng may organisasyon, pwede rin naman
na wala. At maliit na bahagi naman ang nagsabing wala silang konsepto ng bolunterismo.
Batay sa resulta ng pag-aaral, marami sa mga tagatugon ang hindi aktibong kasali
sa anumang uri ng bolunterismo maging ito man ay personal, pribado o samahang
inorganisa ng pamahalaan. Sa sampung tagatugon, dalawa (2) lamang sa kanila ang
aktibong nakikilahok sa bolunterismo.
Lumalabas din sa pag-aaral na ang mga karaniwang dahilan ng kanilang hindi
paglahok sa bolunterismo ay kawalang linaw ng mga programa sa lugar tungkol sa mga
gawain para sa mga matatanda, kawalan ng oras o panahon at kakulangan sa kaalaman o
literasi.
Halos hati naman ang kanilang desisyon kung bibigyan sila ng pagkakataon na
sumali sa bolunterismo. Nais ng nilang sumali o magboluntaryo para makatulong at may
magawa naman rin silang iba maliban sa pananatili nila sa loob ng tahanan, makatulong
sa mga nangangailangan ng tulong sa aming samahan. Nais naman ng iba na
makapagbigay ng payo sa mga nangangailangang kabaranggay at para maipakita nila na
may magagawa sila kahit sila ay matanda na.
Nagsisilbing hadlang naman para sa iba ang kanilang katandaan at kawalan ng
interes sa pagsali sa mga gawaing may kaugnayan sa bolunterismo. Kaugnay din ng
kanilang pagtangging sumali ay ang kakulangan nila ng pinag-aralan o literasi.
Marami naman sa mga tagatugon ang nagsasabi na kung magkakaroon sila ng
pagkakataong sumali sa isang uri ng bolunterismo ay lalahukan nila ang mga gawaing
itinataguyod ng pamahalaan. Mas naniniwala kasi ang ilan na mas malawak ang
matutulungan at sakop ng mga organisasyon na isinasagawa sa ilalim ng pamamahala ng
gobyerno. Kakaunti naman ang gustong sumali sa pribadong samahan na nagtataguyod
ng bolunterismo.
Higit na marami sa matatandang kababaihan ang nais magboluntaryo sa larangan
ng edukasyon subalit mas marami sa kanila ang walang nais salihan. Mas aktibo naman
ang kagustuhan ng matatandang kalalakihan na sumali sa bolunterismo partikular sa
larangang sibiko at edukasyon kumpara sa walang nais salihan. Mas nakahihigit naman
ang bilang ng mga kalalakihan kaysa sa kababaihan na nagnanais maging bahagi ng
bolunterismo.
Mula sa resulta ng mga nakalap na datos, lumalabas na hindi pamilyar ang mga
tagatugon kaugnay sa mga programa para sa matatanda na may kaugnayan sa
bolunterismo na itinataguyod ng pamahalaan. Magkatulad lamang ang bilang ng mga
kababaihan at kalalakihan na nagsasabing wala silang kamalayan sa mga programa na
inihahanda ng pamahalaan para sa mga bolunterismo ng matatanda.
Wala namang nais salihan ang karamihan sa matatandang kababaihang mula sa
mga programang itinataguyod ng pamahalaan maliban sa ilan na gustong maging bahagi
ng Foster Grandparents Services at Sponsorship Program sa kanilang kagustuhan na
makatulong sa mga batang mahihirap at walang pang-aral. Samantalang mas aktibo
naman ang matatandang kalalakihan sa pagsali sa mga boluterismong programa ng
pamahalaan partikular sa Family Enrichment Services, dahil sa kanilang kagustuhang
Atityud, Pananaw at Paglahok ng Matatanda sa Bolunterismo Pahina 17 ng 22
magpayo sa mga tao, mag-asawa o pamilyang may mga personal na suliranin. Nais din
ng ilan na maging kabahagi ng Neighborhood Watch sa kanilang kagustuhang masugpo
ang pang-aabuso sa mga kababaihan at mga kapitbahay. Samantalang may isa namang
nais maging bahagi ng Resource Volunteer Service bilang bahagi ng kaniyang pagtulong.
Malaking bilang ng mga matatandang nakapanayam ang nagsabing sapat na sa
kanila ang inilatag na programa ng pamahalaan para sa mga bolunterismo ng mga
matatanda at wala na silang nais pang imungkahi na karagdagang programa. May ilan
namang nagbigay ng kanilang mungkahi partikular sa mga gawaing na makakatulong pa
sa matatanda para sa kanilang mas aktibong pakikilahok sa bolunterismo.
Lumalabas sa isinagawang pag-aaral na malaking bilang ng matatandang may
edad 65-70 ang walang pakikisangkot sa anumang uri ng bolunterismo. Mababa naman
ang bilang ng nasa edad 75-80 ang aktibong nakikilahok sa ganitong uri ng bolunterismo.
Malaking bahagdan din ng matatandang may-asawa ang nagsasabing hindi sila
aktibong nakikisangkot sa mga programa para sa bolunterismo ng mga matatanda subalit
nais nilang maging bahagi nito kung may pagkakataon. Marami rin sa kanila ang walang
kamalayan sa mga programang inilunsad ng pamahalaan na nagtataguyod ng aktibong
pakikilahok ng matatanda sa bolunterismo.
Marami rin sa matatandang hindi nakarating ng kolehiyo ang walang kamalayan
sa mga programang inilunsad ng pamahalaan tungkol sa bolunterismo. May kaunting
bilang ng matatandang nakakaalam sa mga programa sa bolunterismo ng matatanda
subalit hindi naman sila aktibong nakikilahok sa alin man sa mga ito.
Malaking bilang ng matatandang may kita na umaabot sa P5,000 hanggang
P20,000 ang walang pakikisangkot sa anumang gawain na may kaugnayan sa
bolunterismo samantalang isa lamang lamang ang kumikita ng P65,000 pataas ang
aktibong nakikilahok sa mga gawaing may koneksyon sa aktibong bolunterismo.
Kongklusyon
Batay sa kinalabasan ng pag-aaral ay nabuo ang mga sumusunod na kongklusyon:
1. Sa resulta ng isinagawang pag-aaral, lumalabas na sa pangkalahatan ay may
kabatiran o kaalaman ang mga matatanda hinggil sa konsepto ng bolunterismo.
Ang ilan ay nabigyan ito ng pagpapakulugan batay sa pormal at impormal na
paraan ng bolunterismo. At maliit na bahagi naman ang nagsabing wala silang
konsepto ng bolunterismo.
2. Hindi aktibong kasali sa anumang uri ng bolunterismo ang karamihan sa
mtatandang nakapanayam maging ito man ay personal, pribado o samahang
inorganisa ng pamahalaan. Sa sampung tagatugon, dalawa (2) lamang sa kanila
ang aktibong nakikilahok sa bolunterismo.
3. Ang mga karaniwang dahilan ng kanilang hindi paglahok sa bolunterismo ay
kawalang linaw ng mga programa sa lugar tungkol sa mga gawain para sa mga
matatanda, kawalan ng oras o panahon at kakulangan sa kaalaman o literasi.
4. Halos magkapareho lamang ang bilang ng nais sumali kung bibigyan sila ng
pagkakataon na sumali sa bolunterismo. Nais ng nilang sumali o magboluntaryo
para makatulong at may magawa naman rin silang iba maliban sa pananatili nila sa
loob ng tahanan, makatulong sa mga nangangailangan ng tulong sa aming
Atityud, Pananaw at Paglahok ng Matatanda sa Bolunterismo Pahina 19 ng 22
samahan. Nais naman ng iba na makapagbigay ng payo sa mga nangangailangang
kabaranggay at para maipakita nila na may magagawa sila kahit sila ay matanda
na.
5. Nagsisilbing hadlang naman para sa iba ang kanilang katandaan at kawalan ng
interes at kakulangan nila ng pinag-aralan o literasi sa pagsali sa mga gawaing may
kaugnayan sa bolunterismo.
6. Pagdating sa mga programa ng bolunterismo sa matatanda ay marami ang nais
lumahok sa mga gawaing itinataguyod ng pamahalaan. Mas naniniwala kasi ang
ilan na mas malawak ang matutulungan at sakop ng mga organisasyon na
isinasagawa sa ilalim ng pamamahala ng gobyerno.
7. Higit na marami sa matatandang kababaihan ang nais magboluntaryo sa larangan
ng edukasyon subalit mas marami sa kanila ang walang nais salihan.
8. Mas aktibo naman ang kagustuhan ng matatandang kalalakihan na sumali sa
bolunterismo partikular sa larangang sibiko at edukasyon kumpara sa walang nais
salihan.
9. Mas nakahihigit naman ang bilang ng mga kalalakihan kaysa sa kababaihan na
nagnanais maging bahagi ng bolunterismo.
10. Kulang sa pamilyaridad ang matatanda sa mga programa na may kaugnayan sa
kanilang bolunterismo na itinataguyod ng pamahalaan.
11. Magkatulad lamang ang bilang ng mga kababaihan at kalalakihan na nagsasabing
wala silang kamalayan sa mga programa na inihahanda ng pamahalaan para sa
mga bolunterismo ng matatanda.
12. Wala namang nais salihan ang karamihan sa matatandang kababaihang mula sa
mga programang itinataguyod ng pamahalaan maliban sa ilan na gustong maging
bahagi ng Foster Grandparents Services at Sponsorship Program.
13. Samantalang mas aktibo naman ang matatandang kalalakihan sa pagsali sa mga
boluterismong programa ng pamahalaan partikular sa Family Enrichment Services
at nais din ng ilan na maging kabahagi ng Neighborhood Watch.
14. Malaking bilang ng mga matatandang ang nagsabing sapat na sa kanila ang
inilatag na programa ng pamahalaan para sa mga bolunterismo ng mga matatanda
at wala na silang nais pang imungkahi na karagdagang programa. May ilan
namang nagbigay ng kanilang mungkahi partikular sa mga gawaing na
makakatulong pa sa matatanda para sa kanilang mas aktibong pakikilahok sa
bolunterismo.
15. Malaking bilang ng matatandang may edad 65-70 ang walang pakikisangkot sa
anumang uri ng bolunterismo. Mababa naman ang bilang ng nasa edad 75-80 ang
aktibong nakikilahok sa ganitong uri ng bolunterismo.
16. Malaking bahagdan ng matatandang may-asawa ang nagsasabing hindi sila
aktibong nakikisangkot sa mga programa para sa bolunterismo ng mga matatanda
subalit nais nilang maging bahagi nito kung may pagkakataon.
17. Marami rin sa kanila ang walang kamalayan sa mga programang inilunsad ng
pamahalaan na nagtataguyod ng aktibong pakikilahok ng matatanda sa
bolunterismo.
18. Marami rin sa matatandang hindi nakarating ng kolehiyo ang walang kamalayan sa
mga programang inilunsad ng pamahalaan tungkol sa bolunterismo. May kaunting
Atityud, Pananaw at Paglahok ng Matatanda sa Bolunterismo Pahina 21 ng 22
bilang ng matatandang nakakaalam sa mga programa sa bolunterismo ng
matatanda subalit hindi naman sila aktibong nakikilahok sa alin man sa mga ito.
19. Malaking bilang ng matatandang may kita na umaabot sa P5,000 hanggang
P20,000 ang walang pakikisangkot sa anumang gawain na may kaugnayan sa
bolunterismo samantalang isa lamang lamang ang kumikita ng P65,000 pataas ang
aktibong nakikilahok sa mga gawaing may koneksyon sa aktibong bolunterismo.
Sanggunian: Australian Bureau of Statistics. Voluntary Work, Australia, 2006 (2010), accessed at www.abs.gov.au/ausstats/[email protected]/ProductDocumentCollection?OpenAgent&productno=4441.0&issue=2006, on Dec. 31, 2010. Barbara A. Butrica, Richard W. Johnson, and Sheila R. Zedlewski. Volunteer Dynamics of Older Americans. The Journals of Gerontology Series B: Psychological Sciences and Social Sciences 64, no. 5 (2009): 644. Clarita R. Carlos. Concerns of the Elderly in the Philippines. Philippine Social Sciences Review. vol. 56 nos.1-4, jan-dec 1999 Doing Well. Engaging Senior Volunteers. A Guide for Non-profit Organization. National Volunteer & Philanthropy Centre, Singapore, 2007. S.I. Hong and Nancy Morrow-Howell. Health Outcomes of Experience Corps: A High-Commitment Volunteer Program. Social Science & Medicine 71, no. 2 (2010): 414-20. M.C. Luoh and A.R. Herzog. Individual Consequences of Volunteer and Paid Work in Old Age: Health and Mortality. Journal of Health and Social Behavior 43, no. 4 (2002): 490-509. Today’s Research on Aging. Program and Policy Implications Issue 21, August 2011. John Wilson and Marc Musick. Who Cares? Toward an Integrated Theory of Volunteer Work,” American. Sociological Review 62, no. 5 (1997): 694-713.