atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

96
ATIKSU ARITMA TESİSLERİNDE ETÜD VE PROJELENDİRİLME ÇALIŞMALARINA GENEL BAKIŞ

Upload: measlan

Post on 08-Jan-2017

127 views

Category:

Environment


16 download

TRANSCRIPT

Page 1: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

ATIKSU ARITMA TESİSLERİNDE ETÜD

VE PROJELENDİRİLME

ÇALIŞMALARINA GENEL BAKIŞ

Page 2: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

BÖLÜM 1BÖLÜM 1

ATIKSU ARITMA TESİSLERİ HAKKINDA GENEL BİLGİ

Page 3: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

ATIKSU ARITMA YÖNTEMLERİATIKSU ARITMA YÖNTEMLERİ

Fiziksel arıtma yöntemleri Kimyasal arıtma yöntemleri Biyolojik arıtma yöntemleri

Page 4: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

Fiziksel Arıtma YöntemleriFiziksel Arıtma Yöntemleri

Kirlilik unsurunun fiziksel özelliklerine (maddenin boyutları, vizkositesi ve özgül ağırlığı) bağlı olarak uygulanan arıtma yöntemleridir. Bunlar;

Izgaralar Kum tutucular Çökeltme tankları Filtrasyon havuzları’dır

Page 5: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

Kimyasal Arıtma YöntemleriKimyasal Arıtma Yöntemleri

Kirlilik unsurunun kimyasal özelliklerine bağlı olarak, dışarıdan kimyasal madde eklemek suretiyle yapılan arıtma yöntemleridir. Örneğin; Koagülasyon ve Floklaştırma İyon Değiştiriciler Klorlama veya Ozonlama gibi

Page 6: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

Biyolojik Arıtma YöntemleriBiyolojik Arıtma Yöntemleri Biyokimyasal reaksiyonlar neticesinde atık

sudaki çözünmüş organik kirleticilerin uzaklaştırıldığı yöntemlerdir. Örneğin;

Biyolojik filtreler Aktif çamur ve modifikasyonları Stabilizasyon havuzları ve modifikasyonları. Anaerobik sistemler Membran TeknolojisiMembran Teknolojisi Doğal ArıtmaDoğal Arıtma AKR (Ardışık Kesikli Reaktör)AKR (Ardışık Kesikli Reaktör)

Page 7: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

EVSEL ATIKSULARIN EVSEL ATIKSULARIN ARITILMASINDA TEMEL İŞLEMLERARITILMASINDA TEMEL İŞLEMLER

Ön Arıtma ÜniteleriÖn Arıtma Üniteleri Kaba ızgaradan geçirme İnce ızgaradan geçirme Debi ölçümü Atık suyun terfi edilmesi Kum tutucudan geçirme Ön çökeltme

Page 8: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

İkincil Arıtma Üniteleriİkincil Arıtma Üniteleri

Biyolojik arıtım Son çökeltme Dezenfeksiyon

Page 9: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

Üçüncül Arıtma ÜniteleriÜçüncül Arıtma Üniteleri

Azot giderimi Fosfor giderimi

Page 10: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

Ön Arıtma ÜniteleriÖn Arıtma Üniteleri

Kaba ızgaralar:Kaba ızgaralar: Uzaklaştırılmadıkları takdirde, arıtma tesisinin ızgaradan sonraki ünitelerinde tıkanmalara yol açabilecek büyüklükte olan kaba organik ve inorganik maddelerin atık sudan ayrılması için kullanılırlar. Kaba ızgaralarda çubuklar arası genişlik 4 cm’nin üzerindedir ve yatayla 30-60° açı yapacak şekilde yerleştirilirler. Kaba ızgaralar genellikle manuel (el ile) olarak temizlenirler.

İnce ızgaralar:İnce ızgaralar: İnce ızgaralarda çubuklar arası genişlik 0,5-3,0 cm arasında değişmektedir ve yatayla 30-60 açı yapacak şekilde yerleştirilirler. İnce ızgaralar manuel veya mekanik olarak temizlenebilir. Çubuk ızgara tipinden başka, yay tipi, döner elek tipi, döner tambur tipi ince ızgara tipleri mevcuttur.

Page 11: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme
Page 12: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme
Page 13: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme
Page 14: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme
Page 15: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme
Page 16: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme
Page 17: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme
Page 18: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

Kum tutucularKum tutucular

Arıtma tesisine gelen pissuda bulunan kum, çakıl vb gibi kolayca çökebilen maddeler, pompaların aşınmasına, kanallar, borular, çökeltme havuzları ve çamur çürütme tanklarında tıkanmalara sebebiyet vereceğinden kum tutucular vasıtasıyla pissudan uzaklaştırılırlar. Kum tutucular dairesel veya uzunlamasına çökelten (sabit hızlı), havalandırmalı tipte olabilirler. Temel amaç 0,2 mm’den büyük kum tanelerinin tutulmasıdır. Kum tutucuda yatay hızın 0,3-0,4 m/sn olması temin edilmeli, organik menşeli katıların çökelmesine izin verilmemelidir.

Page 19: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme
Page 20: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme
Page 21: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme
Page 22: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme
Page 23: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

Atıksu terfi üniteleriAtıksu terfi üniteleri

Atıksu arıtma tesisinde proses üniteleri arasında atıksuyun enerji kaybetmesi neticesinde oluşacak yük kaybını telafi etmek ve tesise gelen atıksuyu belirli bir kottan sisteme alabilmek için yapılan pompa üniteleridir.

Page 24: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme
Page 25: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

Ön çökeltme havuzlarıÖn çökeltme havuzları Kaba organik ve inorganik maddelerden çoğu ızgara ve

kum tutucularda alıkonulduktan sonra, organik esaslı ve büyük ölçüde kirletici karakterde olan geriye kalmış askıdaki katı maddelerin atıksudan uzaklaştırılması gerekmektedir. On çökeltme havuzunun başlıca amacı atıksuyu iki temel bileşene; çamur ve çökelmiş atıksuya ayırmaktır. Böylece bu iki bileşen ayrı ayrı arıtılabilir. Ön çökeltme havuzlarında askıdaki katı maddelerin %50-70'i ve BOİ'nin % 25-40'ı uzaklaştırılabilir. Çökeltme havuzları dikdörtgen ve dairesel biçimde olabilirler. Çökelen çamurun biriktirilmesi için çamur konisi ve bu koniye çamuru sıyıracak sıyırma ekipmanları gerekmektedir. Ön çökeltme havuzlarında atıksuyun bekletilme süresi 1,5-2,5 saat arasında değişebilmektedir.

Page 26: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

İKİNCİL ARITMA YÖNTEMLERİİKİNCİL ARITMA YÖNTEMLERİ

- - Ön arıtma metotları ile uzaklaştırılamayan çözünmüş ve kolloidal organik maddelerin uzaklaştırıldığı arıtma basamağıdır. Çözünmüş ve kolloid organik maddeler basit çökeltme metotları ile arıtılamayacağı için, bu maddelerin çökelebilen katılara dönüştürülmesi gerekmektedir. Söz konusu dönüşüm bu maddeler ile mikroorganizmaları (bakteriyi) bir araya getirmekle gerçekleşir.

- Mikroorganizmalar çözünmüş ve kolloid maddeler üzerinde beslenirken büyürler ve çoğalırlar bu arada da çözünmüş ve kolloid maddeleri de çökelebilen katılar haline dönüştürürler. İşte ikincil arıtım yöntemleri bu işlemleri gerçekleştiren biyolojik prosesler ve gerekmesi durumunda kullanılan son çökeltme tanklarını içerirler.

Page 27: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

Aktif Çamur SistemiAktif Çamur Sistemi

Bu arıtma sisteminde ön arıtmadan geçirilmiş atıksu havalandırma tanklarına alınır. Bu tanklara dışarıdan oksijen verilerek (yüzeysel havalandırıcılar veya difüzör havalandırıcılar ile) aerobik mikroorganizmaların atıksu içindeki çözünmüş ve kolloid organik maddeleri ayrıştırarak arıtım işlemini gerçekleştirmesi temin edilir.

Page 28: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

Havalandırma tankından çıkan atıksuların son çökeltme tankında durultulması yani arıtılmış su içindeki mikroorganizmaların sistemden ayrıştırılması gereklidir. Ayrıca havalandırma tankında belirli bir mikroorganizma konsantrasyonunu temin etmek üzere son çökeltme tankından alınan çökelmiş çamurun (mikroorganizmaların) havalandırma tankının başına geri devredilmesi gereklidir. Sistemde oluşacak fazla çamur ise sistem dışına alınarak çamur arıtım işlemlerine tabi tutulması gerekir.

Page 29: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

Seçim Kriteri:Seçim Kriteri:

Yeterli büyüklükte arazi yoksa Arıtma veriminin iklim koşullarından etkilenmemesi

isteniyorsa Alıcı ortam yüksek arıtma verimliliği gerektiriyorsa

(%90-95)

Page 30: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

Kullanılan tipleri:Kullanılan tipleri:

Klasik aktif çamur sistemi Uzun havalandırmalı aktif çamur sistemi Oksidasyon hendekleri CARROUSEL hendekleri

Page 31: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme
Page 32: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme
Page 33: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme
Page 34: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme
Page 35: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme
Page 36: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme
Page 37: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme
Page 38: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme
Page 39: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme
Page 40: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme
Page 41: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme
Page 42: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme
Page 43: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

Damlatmalı FiltrelerDamlatmalı Filtreler

Temel prensibi belirli bir tank hacmine doldurulan kırma taş, plastik veya herhangi bir malzemenin üzerinde bakteri tabakası oluşturarak, bu malzemenin üzerinden ön arıtmadan geçirilmiş atıksuyu filtre etmek ve bu sayede atıksu içindeki kompleks organik maddelerin bakteriler tarafından parçalanmasını temin etmektir. Dairesel veya dikdörtgen geometride tanklar kullanılabilmektedir.

Page 44: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme
Page 45: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

Seçim Kriteri:Seçim Kriteri:

Yeterli büyüklükte arazi yoksa İklim koşulları uygun ise Alıcı ortam yüksek arıtma verimliliği

gerektirmiyorsa (%70-80)

Page 46: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

Stabilizasyon HavuzlarıStabilizasyon Havuzları

Bu arıtma yönteminde atıksular ön arıtma ünitelerinden geçirildikten sonra havuzlara alınır. Temel prensip sisteme dışarıdan enerji vermeden (havalandırma yapmadan) doğal ortamda arıtımın gerçekleştirilmesidir. Sistemin avantajları, aşırı derecede basit ve işleminin güvenilebilirliğinden kaynaklanmaktadır. Doğal arıtma neticesinde oluşan çamur miktarı diğer atıksu arıtma yöntemlerine kıyasla çok daha azdır ve oluşan çamur stabil halde olduğu için ayrıca bir çamur arıtım işlemine tabi tutmaya gerek yoktur. Bununla birlikte, doğal arıtma yavaş cereyan ettiğinden büyük havuz hacimlerine ihtiyaç vardır. İklimin ise sıcak olması tercih sebebidir.

Page 47: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme
Page 48: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme
Page 49: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

Seçim Kriteri;Seçim Kriteri;

• Yeterli büyüklükte arazi mevcutsa• İklim koşullan müsait ise• Alıcı ortam yüksek arıtma verimliliği gerektirmiyorsa (% 70-80)• Tesisin inşa edileceği bölgeye yakın yerleşim alanları yoksa• Belediyenin yüksek teknolojili tesisi işletemeyeceği endişesi

varsa

Page 50: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

Doğal ArıtmaDoğal Arıtma

Doğal arıtmaDoğal arıtma, organik maddelerin , organik maddelerin toprak, toprak, su, bitkiler, mikroorganizmasu, bitkiler, mikroorganizma, gunes, , gunes, yardimiyla yardimiyla fiziksel, kimyasal ve biyolojik fiziksel, kimyasal ve biyolojik sureclerde giderilmesi prosesidirsureclerde giderilmesi prosesidir..

stabilizasyon havuzları, stabilizasyon havuzları, arazide arıtma, yeraltında bırakma, arazide arıtma, yeraltında bırakma,

yeraltına sızdırma yeraltına sızdırma buharlaştırma havuzları buharlaştırma havuzları yapay sulak alanlaryapay sulak alanlar

Page 51: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme
Page 52: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme
Page 53: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme
Page 54: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

Membran Biyoreaktörler:Membran Biyoreaktörler:

- - Membran biyoreaktörler (MBR), klasik aktif çamur Membran biyoreaktörler (MBR), klasik aktif çamur sistemlerinin geliştirilmiş şekli olup, biyolojik sistemlerinin geliştirilmiş şekli olup, biyolojik reaktörler ile membran teknolojisinin birleştirilmiş reaktörler ile membran teknolojisinin birleştirilmiş halidir. Biyolojik arıtmadan sonra, çöktürme havuzu halidir. Biyolojik arıtmadan sonra, çöktürme havuzu yerine ultrafiltrasyon (UF) veya mikrofiltrasyon (MF) yerine ultrafiltrasyon (UF) veya mikrofiltrasyon (MF) membranları kullanılarak, katı/sıvı ayırma işlemi membranları kullanılarak, katı/sıvı ayırma işlemi gerçekleştirilmektedir. gerçekleştirilmektedir. - MBR’ler özellikle debisi az olan, otel ve tatil köyü - MBR’ler özellikle debisi az olan, otel ve tatil köyü gibi yerleşim yerleri için çok uygun bir sistemdir. gibi yerleşim yerleri için çok uygun bir sistemdir. Evsel atıksuların geri kazanılmasında yaygın Evsel atıksuların geri kazanılmasında yaygın kullanımı söz konusu olduğu gibi endüstriyel kullanımı söz konusu olduğu gibi endüstriyel atıksuların arıtılmasında da bir çok alanda atıksuların arıtılmasında da bir çok alanda kullanılmaktadır. Son zamanlarda büyük kapasiteli kullanılmaktadır. Son zamanlarda büyük kapasiteli tesislerde de kullanılmaya başlanmıştır.tesislerde de kullanılmaya başlanmıştır.

Page 55: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

- Membran biyoreaktörlerin en önemli özelliği, yüksek organik - Membran biyoreaktörlerin en önemli özelliği, yüksek organik yükleri karşılayabilmesidir (10 kg KOİ/ m3. gün’e kadar). yükleri karşılayabilmesidir (10 kg KOİ/ m3. gün’e kadar). Membranın tipine bağlı olarak, havalandırma havuzunda Membranın tipine bağlı olarak, havalandırma havuzunda biyokütle miktarı, 40000 mg/L mertebesine çıkabilmektedir. biyokütle miktarı, 40000 mg/L mertebesine çıkabilmektedir. Bundan dolayı, havalandırma havuzunun hacmi ile oluşan Bundan dolayı, havalandırma havuzunun hacmi ile oluşan çamur miktarı çok azalır. Biyokütleye dönüşüm oranı, klasik çamur miktarı çok azalır. Biyokütleye dönüşüm oranı, klasik aktif çamur sistemlerinde, 0.5 kg AKM/kg KOİgiderilen aktif çamur sistemlerinde, 0.5 kg AKM/kg KOİgiderilen mertebesinde iken, membran biyoreaktörlerde bu değer, 0.05-mertebesinde iken, membran biyoreaktörlerde bu değer, 0.05-0.2 kg AKM/kg KOİgiderilen civarındadır. 0.2 kg AKM/kg KOİgiderilen civarındadır. - MBR prosesinin optimum tasarımı oldukça komplekstir. Zira - MBR prosesinin optimum tasarımı oldukça komplekstir. Zira membran performansı ve maliyeti, enerji tüketimi ve çamur membran performansı ve maliyeti, enerji tüketimi ve çamur arıtımı gibi birçok faktör göz önünde tutulmalıdır. Ayrıca, arıtımı gibi birçok faktör göz önünde tutulmalıdır. Ayrıca, bunların çoğunluğu birbiri ile alakalı olup yatırım ve işletme bunların çoğunluğu birbiri ile alakalı olup yatırım ve işletme masraflarını olumsuz yönde etkileyebilmektedir. MBR'nin masraflarını olumsuz yönde etkileyebilmektedir. MBR'nin avantajı, yüksek biyokütle konsantrasyonunda sistemi avantajı, yüksek biyokütle konsantrasyonunda sistemi kullanabilme imkanıdır. Bu nedenle, hacimsel yükü arttırmak da kullanabilme imkanıdır. Bu nedenle, hacimsel yükü arttırmak da mümkündür. Yüksek biyokütle konsantrasyonu ise oksijen mümkündür. Yüksek biyokütle konsantrasyonu ise oksijen transferi ve çamur viskozitesini, dolayısıyla enerji masraflarını transferi ve çamur viskozitesini, dolayısıyla enerji masraflarını etkilemektedir. etkilemektedir.

Page 56: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

Membran seçimini etkileyen en önemli Membran seçimini etkileyen en önemli faktör, membranın akısıdır. Diğer faktör, membranın akısıdır. Diğer önemli bir faktör de, membranın önemli bir faktör de, membranın maliyetidir. Atıksuyun türüne bağlı maliyetidir. Atıksuyun türüne bağlı olarak, membran seçimi değişebilir. olarak, membran seçimi değişebilir. Arıtılacak atıksu geri kazanılacaksa, Arıtılacak atıksu geri kazanılacaksa, daha iyi kalitede su üreten membranlar daha iyi kalitede su üreten membranlar seçilebilir. Ayrıca, membranların seçilebilir. Ayrıca, membranların tıkanma eğilimi az olmalı (hidrofilik) ve tıkanma eğilimi az olmalı (hidrofilik) ve kolay temizlenebilmelidirler.kolay temizlenebilmelidirler.

Page 57: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

MBR sistemlerinin boyutlandırılmasında kullanılan MBR sistemlerinin boyutlandırılmasında kullanılan en önemli parametre akıdır. Boyutlandırmada, en önemli parametre akıdır. Boyutlandırmada, boşluklu elyaf membranlar için akı değeri olarak 10-boşluklu elyaf membranlar için akı değeri olarak 10-25 L/m2.sa (ortalama 13 L/m2.sa), levha halindeki 25 L/m2.sa (ortalama 13 L/m2.sa), levha halindeki membranlar için ise 10-30 L/m2.sa (ortalama 17 membranlar için ise 10-30 L/m2.sa (ortalama 17 L/m2.sa) değerleri alınabilmektedir. Oksijen transfer L/m2.sa) değerleri alınabilmektedir. Oksijen transfer katsayısı, biyokütle konsantrasyonu arttıkça katsayısı, biyokütle konsantrasyonu arttıkça azalmakta, enerji ihtiyacı ise artmaktadır. Enerji azalmakta, enerji ihtiyacı ise artmaktadır. Enerji ihtiyacı olarak boşluklu elyaf membranlar için 0.7-1.0 ihtiyacı olarak boşluklu elyaf membranlar için 0.7-1.0 kWsa/m3, levha halindeki membranlar için ise 0.7-0.8 kWsa/m3, levha halindeki membranlar için ise 0.7-0.8 kWsa/m3 değerleri alınabilmektedir. Enerji ihtiyacı, kWsa/m3 değerleri alınabilmektedir. Enerji ihtiyacı, 15000 mg/L biyokütle konsantrasyonuna kadar sabit 15000 mg/L biyokütle konsantrasyonuna kadar sabit kalmakta, 15000 mg/L’nin üzerindeki biyokütle kalmakta, 15000 mg/L’nin üzerindeki biyokütle konsantrasyonlarında ise artmaktadır. MBR konsantrasyonlarında ise artmaktadır. MBR sistemlerinde gerekli membran alanını bulmak için sistemlerinde gerekli membran alanını bulmak için akı değeri seçilmekte ve debi, seçilen bu akı akı değeri seçilmekte ve debi, seçilen bu akı değerine bölünmektedir. değerine bölünmektedir.

Page 58: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

MBR sistemlerinde, azot giderimi de MBR sistemlerinde, azot giderimi de yapılabilmektedir. Havalı reaktör yapılabilmektedir. Havalı reaktör öncesinde, anoksik bölme ilave öncesinde, anoksik bölme ilave edilebilmektedir. Anoksik bölme edilebilmektedir. Anoksik bölme olmadan bile, havalı reaktördeki yüksek olmadan bile, havalı reaktördeki yüksek biyokütle konsantrasyonlarından biyokütle konsantrasyonlarından dolayı, havalı reaktör içerisinde yer yer dolayı, havalı reaktör içerisinde yer yer anoksik bölmeler oluşabilmekte ve anoksik bölmeler oluşabilmekte ve konvansiyonel aktif çamur sistemlerine konvansiyonel aktif çamur sistemlerine göre daha yüksek azot giderimleri göre daha yüksek azot giderimleri meydana gelebilmektedir. meydana gelebilmektedir.

Page 59: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme
Page 60: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme
Page 61: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme
Page 62: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

AKR (Ardışık Kesikli Reaktör)AKR (Ardışık Kesikli Reaktör) Sıralı Biyolojik Reaktörler (SBR) aşağıdaki bileşenlerden oluşan

atıksu arıtma sistemleridir.

1. Biyolojik arıtmada aktif çamur oluşumu mevcuttur (aktif çamur arıtma prosesi).

2. Biyolojik arıtma işlemi ve aktif çamurun arıtılmış atıksudan ayrılması işlemi aynı reaktörde gerçekleşmektedir.

3. Reaktördeki su seviyesi doldur-boşalt prensibine göre artırılıp azaltılmaktadır.

4. Arıtılan atıksu reaktörden kesikli olarak deşarj edilmektedir.

Page 63: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme
Page 64: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme
Page 65: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

ATIKSU ÇAMURU BERTARAF ATIKSU ÇAMURU BERTARAF YÖNTEMLERİYÖNTEMLERİ

Atıksu arıtma tesislerinde gerek ön çökeltme havuzlarında gerekse son çökeltme havuzlarında çamur oluşmaktadır. Tipik bir evsel ilk çökeltme çamuru grimsi siyah renktedir, rahatsız edici bir kokusu vardır ve yaklaşık %4 kuru madde içerir. Bu kuru maddenin %70-80’ni organik ve uçucu maddedir. Organik madde, yağlar, bitkisel yağlar, yiyecek kalıntıları, dışkı, kağıt ve deterjanlardan oluşmaktadır. İnorganik madde ise başlıca silisli kumu içerir.

Atıksuyun biyolojik arıtılması son çökeltme çamuru denilen diğer organik katı malzemenin (çamurun) üretilmesi ile sonuçlanır. Bu son çökeltme çamuru biyolojik filtre çamuru veya fazla aktif çamurdur.

Page 66: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

Çamur Susuzlaştırma YöntemleriÇamur Susuzlaştırma Yöntemleri Aerobik veya anaerobik olarak çürütülen çamur son işlem

olarak susuzlaştırma işlemine tabi tutulur. Bu amaçla kullanılan sistemler şunlardır;

Çamur kurutma yatakları Çamur lagünleri Çamurun araziye yayılması Belt filtreler Santrifüjler Vakum filtreler Filtre Presler

Page 67: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme
Page 68: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme
Page 69: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme
Page 70: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme
Page 71: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme
Page 72: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

BÖLÜM -2BÖLÜM -2

BANKAMIZCA YÜRÜTÜLMEKTE OLAN ATIKSU ARITMA TESİSİSLERİNE AİT ETÜD VE PROJELENDİRME ESASLARI

Page 73: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

BÖLÜM 2-1 ETÜD ÇALIŞMALARIBÖLÜM 2-1 ETÜD ÇALIŞMALARI

Daha önce yapılan çalışmalar ve alınan sonuçlar

Page 74: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

Alıcı ortam özellikleri (Alıcı ortam akarsu ise mevsimsel debi değişimleri ve feyezan kotları, göl ise en düşük ve en yüksek su kotları, kuru dere yatağı olması halinde sınırları, yer altı suyu ile ilgisi, devamlı veya devamsız olup olmadığı belirtilmelidir. Alıcı ortamın balıkçılık, rekreasyon, ulaşım gibi ekonomik kullanım amaçları varsa özel, yoksa genel atıksu deşarj kriterleri verilecektir. Alıcı ortam kirletici parametreleri belirtilmelidir. )

Page 75: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

Mevcut kanalizasyon şebeke durumu (birleşik, ayrık olma durumu, kimin tarafından yapıldığı, yılı ve kullanılabilirliği)

Page 76: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

Atıksu arıtma tesisi yeri özellikleri ve kamulaştırma durumu (Kanalizasyon tatbikat projesinde önerilen atıksu arıtma tesisi yeri ile seçilen yerin aynı olup olmadığı, aynı değilse saha hakkında gerekli bilgiler verilmesi, tesis yeri bulunmaması halinde başka seçeneklerin önerilerek yer tespitinin yapılması, enerji temin mesafesi hakkında bilgi verilmesi)

Page 77: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

Atıksu arıtma tesisinin ÇED kapsamına Atıksu arıtma tesisinin ÇED kapsamına girip girmediği:girip girmediği:

Kapsam dışı projeler:

(17 Temmuz 2008 tarih ve 26939 sayılı Resmî Gazete) Çevre ve Orman Bakanlığının çevresel etki değerlendirmesi yönetmeliği geçici madde 3 – (1):

7/2/1993 tarihli ve 21489 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliğinden önce uygulama projeleri onaylanmış veya çevre mevzuatı ve ilgili diğer mevzuat uyarınca yetkili mercilerden izin, ruhsat veya onay ya da kamulaştırma kararı alınmış veya yatırım programına alınmış veya mevzi imar planları onaylanmış projelere veya bu tarihten önce üretim ve/veya işletmeye başladığı belgelenen projelere Çevre Kanunu ve ilgili diğer yönetmeliklerde alınması gereken izinler saklı kalmak kaydıyla bu Yönetmelik hükümleri uygulanmaz.

Page 78: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

Çevresel etki değerlendirmesi uygulanacak Çevresel etki değerlendirmesi uygulanacak projeler listesine göre (Çevresel Etki projeler listesine göre (Çevresel Etki Değerlendirme Yönetmeliğinin ek–1 listesi )Değerlendirme Yönetmeliğinin ek–1 listesi );

Kapasitesi 150 000 eşdeğer kişi ve/veya 30.000 m3/gün altı kapasiteli atık su arıtma tesisleri ÇED kapsamına girmemektedir.

Page 79: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

Nüfusla ve Nüfus Artış Hızı ile İlgili Yerel Nüfusla ve Nüfus Artış Hızı ile İlgili Yerel BilgilerBilgiler

NÜFUS HESAPLARI

Page 80: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

SONUÇ VE ÖNERİLERSONUÇ VE ÖNERİLER

Önerilen atıksu arıtma tesisi tipi,yeri büyüklüğü ve mülkiyet durumu

ÇED gerektirip gerektirmediği Enerji temin mesafesi (Terfi gerektiriyorsa) Tesise ulaşım durumu, içme ve kullanma suyu

durumu Tavsiyeler

Page 81: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

RAPOR EKİRAPOR EKİ

1/25000 ölçekli topoğrafik harita üzerine Kanalizasyon şebeke sistemiyle atıksu arıtma

tesislerinin bağlantısı Atıksu arıtma tesislerinin yeri Kanalizasyon kollektör hatları Belediye ve harita tahdit sınırları

Page 82: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

BÖLÜM 2-2BÖLÜM 2-2

PROJELENDİRME ESASLARI

Page 83: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

Ön Proje Ön Proje (A Etabı)(A Etabı)

- - Beldenin tanıtılması

- İklim koşulları

- Jeoloji ve Topoğrafya

Page 84: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

- İçmesuyu ve Kanalizasyon Durumu - Arıtılacak suyun deşarj edileceği alıcı ortam

özellikleri ve analizleri

- Endüstrilerin tetkiki

- Nüfus, debi ve kirlilik yüklerinin hesaplanması

- Proses hesaplarının yapılması

Page 85: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

Arazi çalışmaları ve zemin etüdleri Arazi çalışmaları ve zemin etüdleri (B Etabı)(B Etabı)

Kesin Proje Raporu, Proses-Mimari Kesin Proje Raporu, Proses-Mimari Projeler Projeler (C Etabı)(C Etabı)

-Kesin Proje Raporu -Proses Ünitelerine ait Mimari Planlar, -Kesitler ve Detay Projeler

Page 86: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

- Genel Yerleşim Plan ve Kesitleri

- Boru Genel Yerleşim Planı ve Kesitleri

- Proses Akış Diagramı

- Saha Tanzimi, Yol, Saha Drenaj Projeleri

- Peyzaj Projeleri

Page 87: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

Mekanik Projeler Mekanik Projeler (D Etabı)(D Etabı)

Statik, Betonarme, Elektrik Projeleri Statik, Betonarme, Elektrik Projeleri (((Jeoteknik raporun sonuçlarına göre, gerekmesi (Jeoteknik raporun sonuçlarına göre, gerekmesi halinde zemin iyileştirme projelerinin hazırlanması)halinde zemin iyileştirme projelerinin hazırlanması)

(E Etabı)(E Etabı)

Kesin Proje, Keşif-Metraj, Şartnameler ve Kesin Proje, Keşif-Metraj, Şartnameler ve Orijinallerin Teslimi Orijinallerin Teslimi (F Etabı)(F Etabı)

Page 88: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

> KABUL İŞLEMLERİ> KABUL İŞLEMLERİ

Page 89: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

İHALE DOSYASINDA BULUNAN DÖKÜMANLARİHALE DOSYASINDA BULUNAN DÖKÜMANLAR

İdari Şartname,

Sözleşme Tasarısı,

Hizmet İşleri Genel Şartnamesi

Hizmet Alımları Muayene ve Kabul Yönetmeliği

Sözleşme konusu işin niteliğine uygun standart formlar

Page 90: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

Teknik Şartnameler:Teknik Şartnameler:

- Atıksu Arıtma Tesisi Fizibilite Raporu Hazırlanmasına Dair Esaslar

- Atıksu Arıtma Tesisi Proje Hazırlanmasına ait Özel Hükümler

- Proses Özel Şartnamesi

Page 91: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

- Atıksu Arıtma Tesisi Proje Özel Şartnamesi - Proses Genel Şartnamesi

- Kanalizasyon İşlerinin Planlanması ve Projelerin Hazırlanmasına ait Talimatname

- Mimari Projelerin Hazırlanmasına ait Teknik Şartname

Page 92: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

- Jeoteknik Etüt Amaçlı Sondaj Kuyusu ve Araştırma

Çukuru Açılması ile Yerinde Deneylerin Yapılması ve Numune Alınmasına ait Teknik Şartname

- Jeoteknik Araştırma Amaçlı Sondaj Kuyusu ve Araştırma Çukuru Açılması ile Yerinde (IN-SITU) Deneylerin Yapılması ve Örnek Alınması Talimatı

Page 93: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

- Arıtma Tesisi Mekanik Atıksu Tesisat Proje Teknik Şartnamesi

- Atıksu Arıtma Tesisleri Elektrik Proje Genel Teknik Şartnamesi

- Betonarme Projelerinin Hazırlanmasına ait Teknik Şartname

Page 94: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

Bankamızca Projesi Tamamlanan ve Bankamızca Projesi Tamamlanan ve Devam Eden İşler (2004-2011)Devam Eden İşler (2004-2011)

Projesi Biten İş Sayısı : 112Projesi Devam Eden İş Sayısı a) Proje Geliştirme Dairesince Devam Eden

İş Sayısı: 50b) Bölgelerce Devam Eden İş Sayısı: 15Belediye Talep Sayısı : 560

Page 95: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

BizBiz bu dünyayı bu dünyayı atalarımızdan miras atalarımızdan miras

değildeğil, , çocuklarımızdan çocuklarımızdan ödünç aldık.ödünç aldık.

Page 96: Atiksu aritma tesi̇sleri̇nde etüd ve projelendi̇ri̇lme

Beni Dinlediğiniz İçin Beni Dinlediğiniz İçin Teşekkür Ederim…Teşekkür Ederim…