ASFIKSIJA UDUŠENJE

poremećaj ili prestanak disanja,

odnosno nedostajanje kiseonika i

nagomilavanje sopstvenog

ugljen-dioksida, bilo usled povreda

ili oboljenja

DISANJE

normalan sastav vazduha

centar za disanje

nervni sistem (frenikus)

disajni mišići i grudni koš

disajni putevi od nosa i usta do plućnih alveola

normalan sastav krvi

sposobnost tkiva da preuzmu kiseonik

PODELA ASFIKSIJA PO POREKLU

prirodne – usled oboljenja nasilne – usled povreda

- nasilne mehaničke asfiksije

- nasilne fizičke asfiksije

- nasilne hemijske asfiksije

NASILNE MEHANIČKE ASFIKSIJE

nasilan poremećaj ili prestanak

disanja uzrokovan dejstvom

mehaničkih sredstava

KLINIČKE POJAVE ASFIKSIJA

otežano disanje – dispneja i cijanoza gubitak svesti – grčevi i popuštanje

sfinktera prekid disanja terminalni pokušaji disanja prestanak disanja prestanak rada srca

trajanje 3 – 5 – 10 minuta

ISHOD NESMRTAN - nesećanje (amnezija)

- kortikalna smrt (PVS) SMRTAN

LEŠNI NALAZ OPŠTI – kod svih asfiksija LOKALNI (MESNI) – spoljašnji i unutrašnji

specifičan za pojedine tipove stezanja

Opšte patološkoanatomske promene kod asfiktičnih smrti – nisu specifične

modra boja lica, glave i vrata

cijanoza

dobro izražene mrtvačke mrlje slivene i modre

mnogokrvnost i tačkasti krvni podlivi vežnjača, kože lica, sluzokoža i seroza

nespecifičan nalaz

ne u svim slučajevima

uglavnom kod stezanja

vrata

Unutrašnje patološkoanatomske promene tečna krv mnogokrvnost unutrašnjih organa tačkasta krvarenja akutna napetost pluća - emfizem

SUDSKOMEDICINSKA DIJAGNOZAista kod svih nasilnih mehaničkih asfiksija

obdukcioni nalaz

- opšti asfiktički nalaz

- lokalni (mesni) nalaz udušenja

- isključenje drugih uzroka smrti

poreklo smrti - zades, samoubistvo ili ubistvo

- druge povrede – odbrambene /

probne

- okolnosti slučaja - istraga

sudskomedicinska podela nasilnih mehaničkih asfiksija

STRANGULACIONE

stezanje disajnih organa vrata i grudnog koša

SUFOKATIVNE

zapušenje disajnih organa

STRANGULACIONE ASFIKSIJE

vešanje - suspensio

zadavljenje - strangulatio funalis

zagušenje - strangulatio manualis

pritisak na grudni koš – compressio thoracis

SUFOKATIVNE ASFIKSIJE

zapušenje nosa i usta occlusio nasi et oris

zapušenje grkljana i grlaobturatio pharingolaryngis

zapušenje dušnika i dušnicaobturatio tracheobronchiorum

utopljenje - submersio

ZAPUŠENJE NOSA I USTA

nasilno mehaničko udušenje jednovremenim zatvaranjem otvora

organa za disanje – nosa i usta

mehanizam umiranja – udušenje zbog nepristupačnosti prirodnih disajnih

otvora za vazduh

ZAPUŠENJE NOSA I USTA

1. šakom

2. mekanim, za vazduh nepropusnim

materijalom

3. pritiskivanje nosa i usta o podlogu

ZAPUŠENJE NOSA I USTA ŠAKOM

isključivo ubilačko

samoubistvo neizvodljivo

zades ne postoji

ŽRTVEnovorođenčad čedomorstvo odojčad, deca

žene, nemoćni odrasli

svesni odrasli tragovi borbe

često se kombinuje sa zagušenjem

S-408/75

devojka, 22 g,

nađena mrtva u jarku,

ubistvo izvršila starija

ljubomorna prijateljica

zapušenje nosa i usta

+

zagušenje

oguljotine i krvni podlivi

u predelu nosa, usta i

vrata

POVREDE – krvni podlivi (ovalni, kružni od jagodica prstiju), oguljotine (lučne crtaste ogrebotine od noktiju), nagnječine, razderine sluzokože usana i desni, povrede zuba

preparisanje mekog

tkiva lica

krvni podlivi

potkožnog tkiva u

predelu nosa i usta

Pregled žrtve silovanjapraćenog zapušenjem nosa i usta

crtasta lučna oguljotina od ivice nokta

MOGUĆE ODSUSTVO SPOLJAŠNJIH POVREDA

ako se žrtva ne brani – odojče, dete, nemoćna osoba

pritisak nije suviše jak, bez dejstva noktiju ruka u rukavici cijanoza i tačkasta krvarenja često

nedostaju

ODSUSTVO SPOLJAŠNJIH POVREDANE ISKLJUČUJE ZAPUŠENJE NOSA I USTA

ne propustiti vršenje SM obdukcije

Meadow, R. (1999) Unnatural sudden infant death. Arch Dis Child, 80(1): 7-14.

81 slučaj iz 50 porodica (u toku 18 godina) – nakon SM obdukcije konstatovano da je odojče umrlo prirodnom smrću (pod okolnostima koje su ukazivale na SIDS)

naknadnim istražnim postupkom i detaljnim SM ispitivanjem sa sigurnošću ustanovljeno da je dete ubijeno

izvršilac – majka način – zapušenje nosa i usta

ZAPUŠENJE NOSA I USTA mekanim, za vazduh nepropusnim

materijalom

zadesnosamoubilačko

ubilačko

zadesnonovorođenčad, odojčad, mala deca

posteljina, delovi tela odraslihplastična kesa

Po podacima Consuming Product Safety Commission svake godine u SAD oko 45 dece

smrtno strada zbog sufokacije plastičnom kesom - 90% je mlađe od godinu dana.

obavezno upozorenje da se čuva van domašaja dece

samoubistvo

Marzuk P.M. Hirsh C.S., Leon A.C., Stajić

M.,Hartwell N.M., Portera L: Increase in suicide

by asphyxiations in New York city after the

publication od “Final Exit”, N Eng J Med 1993;

329 (20):1508-10.

Samoubistvo upotrebom plastične kese je

trostruko povećano neposredno posle

objavljivanja ove knjige

S-340/2003 samoubilačko zapušenje nosa i usta

S-340/2003 muškarac, 73 g, jedan sin umro od droge pre 6 godina preko glave navukao plastičnu kesu i vezao oko vrata

oproštajno pismo drugom sinu Zoranu

ČESTO JE ODSUSTVO SPOLJAŠNJIH POVREDA

cijanoza i tačkasta krvarenja često nedostaju

ako se kesa ukloni – nema tragova

ODSUSTVO SPOLJAŠNJIH POVREDANE ISKLJUČUJE ZAPUŠENJE NOSA I USTA

ne propustiti vršenje SM obdukcije

pokrivena koža lica može biti bleđa, eventualno sa

otiscima od predmeta i

sasušinama, iskrivljenim vrhom nosa i razobličenim

usnama

starac nađen mrtav u svom stanu sa vezanim rukama i nogama – pljačka i ubistvo

ubilačko zapušenje nosa i usta čvrsto vezanom krpom + povrede tupinom

bleda koža lica na mestu pritiska

SUDSKOMEDICINSKA DIJAGNOZAista kod svih nasilnih mehaničkih asfiksija

obdukcioni nalaz

- opšti asfiktički nalaz

- lokalni (mesni) nalaz udušenja

- isključenje drugih uzroka smrti

poreklo smrti - zades, samoubistvo ili ubistvo

- druge povrede – odbrambene /

probne

- okolnosti slučaja - istraga

ZAPUŠENJE NOSA I USTA pritiskivanjem nosa i usta o podlogu

zadesnoalkoholičari, apopleksija, epileptičari

ubilačkonovorođenčad, odojčad, deca – nemoćni odrasli

samoubilačkoteško izvodljivo

obdukcioni nalaz - mrtvačke mrlje na prednjoj strani tela – bledilo, spljoštenost i deformacija

pritisnutih delova lica

ZAPUŠENJE GRKLJANA I GRLA

nasilno mehaničko udušenje usled zapušenja ždrela i grkljana stranim telom

zadesno

deca, alkoholisani, psihijatrijski bolesnici

ubilačko

novorođenčad, odojčad, deca – nemoćni odrasli

samoubilačko

retkost

ZAPUŠENJE GRKLJANA I GRLA

strana tela čvrsta ili meka – zalogaj hrane

(bolus), dugme, kliker, smotuljak vate ili

papira, tampon

čedomorstvo

zapušenje usne

duplje

ZAPUŠENJE GRKLJANA I GRLA

mehanizam umiranja

udušenje zbog zapušenja disajnog puta

refleksna smrt - oštra strana tela nadražajem sluznice mogu aktivirati

vazovagalni refleks i dovesti do trenutne smrti zbog srčanog zastoja

zapušenje zalogajem hrane

bolus smrt

cela pomorandža u otvoru grkljana

krupni zalogaji hrane

+poremećen akt

gutanja

osobe bez zubahalapljivo jedenjenapitostpsihijatrijski i

neurološki bolesnici

M, 58g bez zuba, proteze

u obe vilice teška

alkoholisanost od 3,23 ‰

cijanoza lica i vrata

bolus smrt komad hleba zaglavljen u donjem delu

ždrela i na ulazu u grkljan

M, 58 g, bez zuba, teška alkoholisanost od

3,23 ‰

kafanski infarkt

PRVA POMOĆ

Hajmlihov manevar

umro u toku tuče - usled udarca pesnicom u predelu usta polomila se gornja proteza i veći

polomljeni deo je zapušio ždrelo i ulaz u grkljan

sve povrede na telu pojedinačno i skupno procenjene bile su lake telesne povrede

KAKO KVALIFIKOVATI OVO KRIVIČNO DELO?

ZAPUŠENJE DUŠNIKA I DUŠNICAnasilno mehaničko udušenja usled

zapušenja dušnika i dušnica stranim telom

zadesno

deca, odrasli - alkoholisani, jako udisanje pri smejanju i kašlju, upadanje u silos žita

ubilačko

novorođenčad, odojčad, deca – nemoćni odrasli guranje glave u blato ili žito

samoubilačko

retkost – skok u silos žita

ZAPUŠENJE DUŠNIKA I DUŠNICA

strana tela

čvrsta – semenke pasulja, kukuruza, graška, pšenice; sitni novčići i igračke

kašasta – svareni želudačni sadržaj, blato, zgrudvana krv

dospevanje stranih tela

kroz prirodne otvore – aktivno udisanjem ili

pasivno slivanjem

kroz rane – sekotine, ubodine

ZAPUŠENJE DUŠNIKA I DUŠNICA

mehanizam umiranja

udušenje zbog zapušenja disajnog puta

refleksna smrt - oštra strana tela nadražajem sluznice mogu aktivirati

vazovagalni refleks i dovesti do trenutne smrti zbog srčanog zastoja

zrno pasulja

u dušniku

KLINIČKA SLIKA UDUŠENJA KOD ZAPUŠENJA VEGETABILNIM STRANIM

TELIMA KOJA BUBREpasulj, kukuruz, grašak

otežano disanje – dispneja i cijanoza, kašalj, iskašljavanje, mesni bol

smirivanje simptoma i znakova adaptacija na strano telo

naknadno pogoršanje i naglo udušenje kada se vegetabilno strano telo natopitečnošću i nabubri + otok tkiva

Dečak, 2 g, zdrav,

igrao se u sobi, prisutne baba i majka,

iznenada se

zakašljao, poplavio i brzo izgubio svest

smrtni ishod u bolnici oko 12 sati

po prijemu

obdukcioni nalaz - zrno pasulja u dušniku

česta greška lekara pregleda dete u

vreme slobodnog intervala i pomisli da

je strano telo izbačeno - dete

pošalje kućinaknadno dolazi do

pogoršanja i smrtnog udušenja

kada je dete van zdravstvene ustanove

moguća optužba za nesavesno pružanje lekarske pomoći

dete se obavezno šalje kod specijaliste ORL

Prikaz: S-228/99 N.N, m, oko 50 g, nađen mrtav na livadi u blatu – u krvi 1,78 ‰ alkoholazapušenje dušnika i dušnica blatom

zapušenje dušnika i

dušnica želudačnim

sadržajem

zapušenje dušnika i dušnica

želudačnim sadržajem

zaživotno – teško alkoholisani i besvesni

- strani sadržaj ispod IV reda grananja dušnica

- emfizem pluća agonalno postmortalno – sadržaj nije

obilan, samo u većim dušnicama

mikroskopski nalaz: aspirirani strani materijal u alveolama - verovatno biljna vlakna

UTOPLJENJEnasilno mehaničko udušenje usled zapušenja donjih i završnih disajnih

puteva, odnosno pluća tečnošću

tečnost utopljenja voda – tekuća i

stajaćanečista tečnost

vino, pivobenzin

krv

uzrok smrti iskrvarenje i aspiracija krvi

za utopljenje je dovoljno da otvori nosa i usta istovremeno budu u tečnostine mora celo telo da bude u vodi

POREKLO UTOPLJENJAZADESNO

primarno

kupanje

slučajno upadanje u vodu

(alkoholisanost)

sekundarno

provocirano oboljenjem ili povredom

(srce, epilepsija, apopleksija, povrede glave)

skok u reku – prelom vratne kičmesekundarno zadesno utopljenje

muškarac, 68 godinaskočio u Savu sa mosta u Brankovoj ulici

samoubilačkoulazak u vodu skok sa mosta

samoubistvo

utopljenjem

torba napunjena

kockama od kaldrme,

vezana za vrat

maramom

sprečavanje

samospasavanja

Prikaz: devojčica, 20 m, bačena u kanal vezana za betonski blok - bacila je baba koja je pre toga ubila

snaju, a posle izvršila samoubistvo iz lovačke puške

češće od ubistva utopljenjem je pokušaj uklanjanja žrtve ubistva bacanjem u vodu

često sa opterećivanjem

imerzija – potapanje voljno zadržavanje disanja CO2 nadražuje respiratorni

centar inhalacija tečnosti borba za održavanje nad

vodom

FAZE UTOPLJENJA

sufokacija – udisanje tečnosti:

postepeno gubljenje svesti, ulazak vode u pluća i želudac

duboka koma, konvulzije, zastoj disanja i zastoj srca

gutanje i udisanje vode, kašljanje, ponovo udisanje vode, stvaranje pene (spume)

SPUMA ILI PENA

rezultat mešanja

udahnute tečnosti,

vazduha koji se nalazi u

plućima i sluzi u

bronhiolama

nije patognomoničan nalazepilepsija, edem pluća

penušava tečnost u disajnim putevima spumozni ili akvozni emfizem

SPUMOZNI EMFIZEM

je specifičan i pouzdan obdukcioni nalaz za dijagnostikovanje utopljenja

kod leševa kod kojih nije počeo razvoj postmortalnih promena

tečnost utopljenja u želucu i crevima

strana tela iz tečnosti u plućima, krvi i digestivnom traktu

Dijatomeje - silikatne alge u vodi

ssmatralo se da je njihovo prisustvo umatralo se da je njihovo prisustvo uorganima siguran znak zaorganima siguran znak zažživotnogivotnog

utopljenja ( Incze, 1941)utopljenja ( Incze, 1941)

Nalaz dijatomeja u kostima - pouzdan

znak utopljenja kod putrefakcije

Dijatomeje: u telo dospevaju i putem jela i pića

Utopljenje plivača:

refleksna smrt (srčani zastoj) u vodi je rezultat vazovagalne stimulacije koja nastaje zbog nadražaja sluzokože nosa, uva, grla i dr. hladnom vodom

laringospazam je protektivni faktor, ali i uzrok nastajanja suvih pluća (“dry lungs”) kod utopljenika,

kod 10-12% utopljenika nalaze se “suva pluća”

LEŠEVI IZ VODE

LEŠEVI IZ VODE – SM problemi Identifikacija leša Koliko dugo je telo boravilo u vodi Poreklo smrti - prirodna ili nasilna Uzrok prirodne smrti Uzrok nasilne smrti - utopljenje ili ne Poreklo utopljenja - zades (primarno ili

sekundarno), samoubistvo, ubistvo Druga nasilna smrt - uzrok i poreklo - zades,

samoubistvo, ubistvo Analiza povreda

Analiza povreda – zaživotne, agonalne,

posmrtne – prenošenje leša strujom vode, dno,

čamci, brodovi, mostovi, ribe

tragovi mulja na više mesta na telu

naježenost kože butina

tumescencija (pseudomaceracija) kože jagodica prstiju

koža pralje

tumescencija - bubrenje kože samo znak boravka tela u vodi

tumescencija kože tabana

Koliko dugo je telo boravilo u vodi ?

tumescencija – 2-3 sata jagodice prstiju, 2-3 dana dlanovi, 5-6 dana nadlanice

skidanje epidermisa u vidu rukavica sašaka i čarapa sa stopala - 10-15 dana

sloj algi na koži

Leš iz vodetruljenje

devojčica, 3,5 g, nestala za vreme porodične zabave na splavu - telo nađeno nekoliko meseci

kasnije saponifikovano

LEGENDA O LENDRU I HEROJI Mladić sa obala Helesponta zaljubio se u Afroditinu

sveštenicu, prelepu Heroju…Utopio se preplivavajući Helespont

da bi je tajno posetio – ZADES ! Ona se bacila u vodu kad je ugledala

njegovo telo u talasima – SAMOUBISTVO !