arus harutyunyan
TRANSCRIPT
Հայկական հարց, Օսմանյան կայսրությանտիրապետությունից Արևմտյ
, անՀայաստանիազատագրման հայ ժողովրդի համախմբմանևայդ
նպատակներին հասնելու համար հայ -ժողովրդի մղվածազգային
ազատագրականպայքարիանվանումը դիվանագիտությանպատմության մեջ։
Հայկական հարցնառաջին անգամ իրարտահայտությունը
1878 . գտավ թ Սան Ստեֆանոյում - ստորագրված ռուս թուրքական
:պայմանագրում
16- Պայմանագրի րդ հոդվածում . « , ասվում էր Նկատիառնելովայն որ
ռուսական զորքերի դուրսբերումը նրանց կողմից գրավված
` Հայաստանի Թուրքիային , վերադարձվելիք վայրերից կարող է
այնտեղառիթտալ բախումների և, բարդությունների որոնք երկու
պետությունների բարի հարաբերությունների վրա
կունենան վնասակար, ազդեցություն Բարձր Դուռը
պարտավորվում էանհապաղ կենսագործել հայաբնակ մարզերի
տեղական կարիքներից հարուցվող բարելավումներ և
, բարենորոգություններ և զերծ պահել հայերիանվտանգությունը
»:քրդերից և չերքեզներից
Ռուսաստանը սահմանափակվեց միմիայն արևմտահայերին հովանավորողի և գրավված
տարածքներում բարենորոգումների : , իրագործումը հսկողի դերով Սակայն արձանագրեց Հայկական հարցը և հայերի
ցեղասպանությունը լոկ ռուսական բանակի հեռանալուց հետո հայերի համար ստեղծվելիք
, վտանգը Ռուսաստանի կառավարությունը միջազգային իրավունքի ուժ էր հաղորդում
Բարձր Դռան կողմից Հայաստանում բարենորոգումներ իրագործելու
անհրաժեշտությանը:
Ռուսաստանը հարկադրված էր 1878 . թ մայիսի 30- ին համաձայնագիր
ստորագրել բրիտանական կառավարության , հետ որով նա
հրաժարվեց Արևմտյան Հայաստանումիր գրաված Բայազետ քաղաքից և
:Ալաշկերտի դաշտից
(1878 . Բեռլինի կոնգրեսի թ 13 – - 13) հունիսի հու լիսի
հրավիրման նախօրեին ( Մկրտիչ Խրիմյանի հայ
- -հասա րակական , 1869-քաղաքական գործիչ
1873 .` - թթ Կոստանդնուպոլ , 1893-սի հայոցպատրիարք
1907 .` թթ Ամենայն Հայոց- ) կաթողի կոս
գլխավորությամբ Եվրոպա մեկնեց հայ ազգային
- պատվիրա կությունը՝ եվրոպական
պետությունների կառավարությունների հետ
բանակցություններ վարելու:նպատակով
Ն րան չթույլատրվեց մասնակցել կոնգրեսի: , նիստերին Բեռլինի կոնգրեսում Սան Ստեֆանոյի
, պայմանագրի վերանայման հետևանքով արևմտաեվրոպական դիվանագիտությանը
հաջողվեց Ռուսաստանին զրկել Հայկական հարցում : նրա ունեցած մենաշնորհից
Բեռլինի կոնգրեսի 61- ընդունած րդ հոդվածում
, « նշվում էր որ Բարձր Դուռը պարտավորվում էառանց
հետագահապաղման իրագործել հայաբնակ մարզերումտեղական
կարիքներից հարուցված բարելավումներն ու բարենորոգումները և
ապահովել հայերի անվտանգությունը
: չերքեզներից ու քրդերից Բարձր Դուռը
տերություններին պարբերաբար կհաղորդի
, այն միջոցների մասին որոնք ինքը ձեռք էառել այդ
, նպատակի համար իսկ տերությունները կհսկեն
»:դրանց կիրառմանը