1 artvin.gov.tr

Artvin: Mevcut Durum ve Vizyon 2023 Kapsamında Bazı

Öngörüler

T.C. ARTV!N VAL!L!"!

2 CO"RAF! YAPI

2

ARTV!N !L! •! Yüzölçümü 7.367 km2

•! Nüfusu 165.580 ki#i

•! Nüfusun % 54’ü Kentlerde, % 46’sı Köylerde ya#amakta

•! Kent Nüfusu 90.008, Köy Nüfusu 75.572

•! Dı#a göç sorunu var, nüfusu sürekli olarak azalı# göstermekte

•! Nüfus yo$unlu$u 22 ki#i

•! Ardahan, Erzurum ve Rize !llerine sınır kom#usu

•! Arazi yapısı genel olarak da$lık

•! Ova vasfında arazisi Arhavi ve Hopa kıyılarında mevcut

•! Gürcistan’a 109 km sınır uzunlu$u, Karadeniz’e 34 km kıyı uzunlu$u bulunmakta.

3

!DAR! YAPI

ARTV!N !L! •! 7 ilçesi •! 312 köyü •! 2.012 köy altı yerle#im birimi

•! 12 belediyesi (8’i ilçe, 4’ü Belde)! bulunmaktadır!

4

•! Artvin !li genelinde mevcut 154 adet okulda kayıtlı ö"renci sayısı 31.502’dir.

•! !l genelinde 9 ana okulu ( ve 145 ana sınıfı), 112 ilk ö"retim okulu ve 33 adet lise bulunmaktadır.

•!!l’de derslik ba#ına dü#en ö"renci sayısı 18, ö"retmen ba#ına dü#en ö"renci sayısı ise 19’dur.

E"!T!M (2009 -2010)

Artvin Çoruh Üniversitesi’ne Ba$lı Fakülte ve Yüksekokullar; -Orman Fakültesi -E$itim Fakültesi -Fen-Edebiyat Fakültesi -!ktisadi ve !dari Bilimler Fakültesi -Mühendislik Fakültesi -3 adet Meslek Yüksekokulu -1 adet Yüksekokul

Artvin Çoruh Üniversitesi’ne Ba$lı Fakülte ve Yüksekokullarda; •! Kayıtlı Ö$renci Sayısı : 2.373 •! Görev Yapan Ö$retim Elemanı Sayısı : 155 •! !dari Personel Sayısı : 28 •! Rektörlük Personeli : 60

Mevcut yurtlarda 521 ö$renciye barınma imkanı sa$lanmaktadır. 500 ö$renci kapasiteli yurt in#aatı Seyitler Mevkisinde devam etmektedir.

EĞİTİM-VİZYON 2023 •  Tarım ve sanayinin kısıtlı olmasından ötürü,

eğitim İl’in geleceğinde önemli bir sektördür.

•  Artvin İl Gelişme Planında (2005) Eğitim sektörü için hedeflenen İl’de bir Üniversite olması hedefi gerçekleşmiş olup, her ilçede bir Yüksekokul kurulması hedefi henüz gerçekleşmemiştir.

•  Eğitim il’deki nüfus azalışını dengeleyecek önemli bir sektör olarak görülmektedir. Artvin Çoruh Üniversitesi Stratejik Planına göre 2023 de ulaşılması planlanan öğrenci sayısı 17000 civarındadır.

6

UZMAN HEK!M BA%INA DÜ%EN K!%! SAYISI

2.400

PRAT!SYEN HEK!M BA%INA DÜ%EN K!%! SAYISI

1.925

YATAK BA%INA DÜ%EN K!%! SAYISI 278

SA"LIK OCA"I BA%INA DÜ%EN K!%! SAYISI

4.870

6 6 6

SA"LIK H!ZMETLER!

•! !l genelinde sa"lık hizmetleri toplam 596 yatak kapasiteli 8 devlet hastanesi, 14 aile sa"lık merkezi, 34 sa"lık oca"ı ve 114 sa"lık evinde sunulmaktadır. •! Toplam sa"lık personeli sayısı 1.546’dır.

•! Yataklı ve yataksız sa"lık kurumları fiziki altyapısı büyük ölçüde yeterli olmakla birlikte Arhavi ve Hopa !lçelerinin Birlikte yararlanabilece"i Bölge Devlet Hastanesi kurulması için çalı#malar yürütülmektedir.

SAĞLIK-VİZYON 2023 •  İl’de bir Araştırma Hastanesi kurulması

öngörülmelidir • Hekim başına düşen kişi sayısının ileri

ülkelerdeki düzeyler olan 300-500 seviyelerine çekilmesi için çalışmalar yapılmalıdır

8

ARTV!N %EH!R MERKEZ!

Genel Topografik Yapı Ve !l’in Co"rafi Konumu Yatırım Ve Hizmetlerde Girdi Maliyetlerini Yükseltmektedir.

Arsa Üretim !mkanları Son Derece Kısıtlı

Topografik Ko#ullar, Kentle#me Kalitesi Üzerinde Belirleyici Etkiye Sahiptir.

Artvin; 3 ve 4 üncü Derece Deprem Ku#a"ındadır.

TOK" Ba$kanlı!ı tarafından mevcut konut ihtiyacını kar$ılamak amaçlı olarak #Merkez Seyitler Köyünde (116 adet) ve Ardanuç "lçesi’nde (168 adet) Konut Yapımı Gerçekle$tirilmi$tir.#

8 8 8 8 KENTLE%ME VE KONUT!

KENTLEŞME-VİZYON 2023 • Yeni yerleşim yerleri tesisi

kaçınılmazdır • Yeni konut inşaatlarına ihtiyaç vardır

( SLAYT 45 )

Artvin; co!rafi yapısı, do!al zenginlikleri, tarihi ve kültürel de!erleri içinde barındıran turizm çe"itlili!i ile yerli ve yabancı turizmcilerin ilgisini çekmektedir.

Ekoturizm veya Kırsal Turizm Kavramlarının Geli"mesinde; Do!ası Bozulmamı" Alanların Talep Yaratmadaki Fonksiyonu Belirleyici Olmaktadır. Bu anlamda; Artvin, Ülkemizin En #anslı $llerinden

Biri konumundadır.

10 10 10 10 10

KÜLTÜR VE TUR!ZM 11111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111

Artvin’deki Turistik Ürünler, Gerek Ulusal Gerekse Bölgesel Pazarda Rekabet Gücü Olan, Üstün Nitelikli Ürünlerdir.

11 KÜLTÜR VE TUR!ZM 1

Bozulmamı# do$al yapısının yanısıra, Çoruh Havzası’nda olu#an baraj gölleri, yeni bir turizm de$eri olarak, !l’in mevcut potansiyeline önemli katkılar sa$layacaktır.

Yapılmakta olan rekreasyonel düzenlenmeler; baraj gölleri çevresi ile göl alanlarının çok yönlü aktivitiler için

de$erlendirilmesini sa$layacaktır.

Bunun sonucu olarak da; Çoruh Havzası, ulusal ve uluslararası pazarlarda talep yaratabilecek yeni bir argüman olarak sunulabilecektir.

14 14 KÜLTÜR VE TUR!ZM 111111

$limiz Genelinde Nisan-a!ustos Ayları Arasında $lgili Belediye Ba"kanlıkları Ve Köy Muhtarlıkları Tarafından Organize Edilen Ve Valilik $mkanları $le Kısmen Desteklenen

32 Adet Festival ve Köy #enli!i Düzenlenmektedir.

Yöresel Kültürün Çe"itli Yönleriyle Sergilendi!i Ve Genellikle Karakucak ve Bo!a Güre"lerinin Yer Aldı!ı Köy Festival Ve #enlikleri Artan Oranda $lgi Çekmektedir.

20 20 KÜLTÜR VE TUR!ZM 222222222

Artvin genelinde toplam 4.039 yatak kapasiteli 117 konaklama tesis bulunmaktadır.

Bu tesislerin 102’si belediye, 11 turizm i#letme ve 4’ü de yatırım belgeli tesislerdir Konaklama tesislerinin 22’si Hopa !lçesinde olup bu tesislerin yatak sayısı 1.462,

toplam yatak sayısına oranı ise % 36’dır.

Artvin genelinde 2009 yılı içinde geceleme yapan turist sayısı 462.339’dur. Bunların 303.200’ü yerli ve 159.139’u da yabancı uyrukludur.

!limizde geceleme yapan turist sayısında 2008’de % 4 ve 2009’da %13’ artı# gerçekle#mi#tir.

!limizi ziyaret eden ve geceleme yapan yerli ve yabancı turist sayılarında her yıl önceki yıla oranla artı# görülmektedir.

21 21 21 KÜLTÜR VE TUR!ZM (Konaklama-Geceleme)

222222222222222222222

22 22 22 22 TARIM 222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222

ARTV!N !L! TAR!M ARAZ!S!N!N SINIRLILI"ININ YANISIRA, ÇOK PARÇALI, DA"INIK VE E"!ML! OLMASI MAK!NEL! TARIMA

GEÇMEY! ENGELLEMEKTD!R.

!L YÜZÖLÇÜMÜNÜN ; •! % 9’U TARIM ARAZ!S!, •! % 15’! DE ÇAYIR-MERA •! % 19’U KÜLTÜR DI%I ARAZ!LER!NDEN OLU%MAKTADIR.

TARIMA ELVER!%L! ARAZ!N!N YAKLA%IK % 80’! ÇAYIR VE MER’ADAN OLU%MAKTADIR.

!L!N CO"RAF! KONUMU, !KL!M KO%ULLARI VE TOPRAK YAPISI TARIMIN GEL!%MES!N!

ENGELLEMEKTED!R.

!L GENEL!NDE TRAKTÖR SAYISI 466 ADETT!R. (Merkez:25, Ardanuç:123, Arhavi:2, Borçka:23, Hopa:3,

Murgul:52, %av#at:226, Yusufeli:12)

23 23 23 23 23 TARIM (Tarımsal Üretim)

2222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333

!limizdeki Tarımsal !#letmelerin Büyük Ço"unlu"u Küçük Aile !#letmesi Niteli"indedir. Tarımsal (bitkisel) !#letmelerin % 55’i 21-50 dekar arası, % 37’si de 20 dekarın altında büyüklüktedir. !limizde en çok üretimi yapılan ürünler ; yem bitkileri, fındık ve çay olmakla birlikte Ülkemiz co"rafyasında yeti#tirilebilen bir çok ürünün !limizde yeti#tirilmesi mümkün olmaktadır. !limizde 73 adet tarımsal kalkınma kooperatifi bulunmaktadır.

Küçükba# ve büyükba# hayvan yeti#tiricili"i il genelinde küçük aile i#letmecili"i vasfında yaygındır. Toplam 137.093 küçük ve büyükba# hayvanın; % 43’ü Ardanuç, % 23ü $av#at, % 11’i Yusufeli, % 8’i Merkez, % 7’si Borçka, Geri kalan yakla#ık % 8’lik miktar da Arhavi, Hopa ve Murgul’da yapılmaktadır.

Deniz ve kültür balıkçılı"ının Artvin’de önemli gelir kaynaklarındandır. Deniz balıkçılı"ında; mevcut 3 kooperatife kayıtlı 997 üye ve 208 adet ruhsatlı tekne bulunmaktadır. En çok üretilen türler; hamsi, istavrit, palamut ve mezgit.

Kültür balıkçılı"ında !limizde alabalık üretimi yaygın olarak yapılmaktadır. !l genelinde faaliyet gösteren ve toplam kapasiteleri 531 ton/yıl olan 32 adet alabalık üretim i#letmesi bulunmaktadır. Baraj göllerinde su tutulmaya ba#lanmasını müteakip göl balıkçılı"ına da ba#lanmı#tır.

Bitkisel Üretim

Hayvansal Üretim

Su Ürünleri Üretimi

Arıcılık

!limizin co"rafi yapısı ve ikliminin arıcılı"a son derece elveri#li olması ve çiftçilerimizin arıcılık bilgisi, !limizde arıcılı"ı önemli bir u"ra# alanı haline getirmi#tir. Bal ve bal mumu üretimi yanında, ana arı ve arı sütü üretimi çiftçilerimizin önemli gelir kaynaklarından olmu#tur.

!limiz Borçka !lçesi Camili Bölgesi; Kafkas Arı Irkı’nın saf olarak bulundu"u bölge olması dolayısıyla, Tarım ve Köyi#leri Bakanlı"ı’nca “!zole Bölge” ilan edilmi#tir. Artvin; Kafkas Ana Arı Irkının Gen Merkezidir. Türkiye genelinde Artvin Ana Arı üretiminde ilk sırada yer almaktadır. Toplam 132 i#letmenin 29’u Artvin’dedir.

!limiz genelinde mevcut 77.798 arı kolonisi ile yılda ortalama 1.500 ton bal üretimi gerçekle#tirilmektedir. Koloni ba#ına verim ise 20 kg.dir.

ORMAN ALANI 399.271,2 Ha.

•! KORU 329.701,7 Ha.

•! BALTALIK 69.569,5 Ha.

AÇIKLIK ALAN 312.996,3 Ha#ORMAN ALANININ !L YÜZÖLÇÜMÜNE ORANI % 57#

ORMAN KÖYÜ NÜFUSU : 75.572 K!$!

ORMAN KÖYÜ SAYISI : 312

ORMAN YOLU UZUNLU%U : 3.154 KM.

KADASTROSU YAPILMI% ALAN (HA)

KADASTROSU YAPILMAMI% ALAN (HA)

TOPLAM ORMAN ALANI (HA)

242.024 157.247# 399.271#

ORMAN KADASTRO ÇALI%MALARI

•! !l yüzölçümünün yakla#ık % 57’si orman alanıdır. •! Mevcut 312 köyün tamamı orman köyüdür.

24 24 24 24 24 ÇEVRE VE ORMAN 2222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444

Artvin; sahip oldu$u endemik bitki türleri, orman varlı$ı, su kaynakları, yaban hayatı , milli parkları, tabiat koruma alanları ve di$er do$al zenginlikleri ile Ülkemizin ön plana çıkan ba#lıca illerindendir.

Borçka !lçemize Ba"lı Camili Bölgesi UNESCO Tarafından “Biyosfer Rezerv Alanı (Do$al Yapısı Bozulmamı# Alan)” !lan

Edilmi#tir. Bölge Ülkemizin ilk Biyosfer Rezerv Alanıdır.

M!LL! PARKLAR 1. Hatila Vadisi Milli Parkı (Merkez) 2. Sahara-Karagöl Milli Parkı ($av#at)

TAB!AT KORUMA ALANLARI 1. Camili – Gorgit Tabiat Koruma Alanı (Borçka) 2. Camili – Efeler Tabiat Koruma Alanı (Boçka) 3. Çambunu Tabiat Koruma Alanı (Hopa)

TAB!AT PARKLARI 1. Karagöl Tabiat Parkı (Borçka)

YABAN HAYATI GEL!%T!RME SAHALARI 1. Çoruh Vadisi Yaban Hayatı Geli#tirme Sahası (Yusufeli)

B!YOSFER REZERV ALANI 1. Camili Biyosfer Rezervi (Borçka)

TUR!ZM MERKEZLER! 1. Kaçkar Turizm Merkezi 2. Kafkasör Turizm Merkezi

25 25 25 25 25 ÇEVRE VE ORMAN (DO"AL ZENG!NL!KLER!M!Z - KORUNAN ALANLAR)

22222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222225555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555

ENERJ! DESTE"! UYGULAMALARI 5084 Sayılı Yatırım ve !stihdamı Te#vik Kanunu ve 5350 Sayılı Yatırımların ve !stihdamın Te#viki !le Bazı Kanunlarda De"i#iklik Yapılması Hakkında Kanunda De"i#iklik Yapılmasına Dair Kanun kapsamında Artvin’de 18 adet !#letme Enerji Deste"i Uygulamasından Yaralanmaktadır. Bu Kanunlar Kapsamında 18 adet i#letmeye 2009 Yılında Sa"lanan Destek Miktarı 3.644.445 TL’dir.

SANAY! TES!SLER!

Artvin'de; 5’i kamu sektöründe, 5 adedi de özel sektörde olmak üzere toplam 10 adet faal sanayi tesisi bulunmaktadır.

Bu tesislerin, •! 1’ü orman ürünleri, •! 7’si gıda (çay sanayi) •! 1’i madencilik, •! 1’i enerji sektöründe faaliyet göstermektedir (termik santral)!

Bu tesislerde istihdam edilen 1.772 çalı#anın, 1.319’u kamu (354”ü devamlı 965’i mevsimlik çalı"an) ve 453’ü de özel sektör sanayi tesislerinde istihdam edilmektedir. Bu tesislerde sa"lanan toplam istihdamın 569’u Çay Fabrikalarınca sa"lanmaktadır.

26 26 26 26 26 SANAY! VE T!CARET 22222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222226666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666

27 27 27 27 27 MAL! YAPI 222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222277777777777777777777777777777777777777777777777777777777777777

VERG! MÜKELLEFLER!

Kayıtlı toplam 34.671 vergi mükellefine 2009 yılı sonu itibariyle 206 milyon TL tahakkuk ettirilmi# ve bu miktarın % 74’ü (153 milyon TL) tahsil edilmi#tir.

Vergi mükelleflerinin 12.827’si Merkez, 10.918’i Hopa, 3.007’si de Yusufeli ilçesine kayıtlıdır.

2007 2008 2009 1.688.240 2.158.980 1.746.816

M!LL! EMLAK GEL!RLER! TOPLAMI (TL) K!$! BA$INA M!LL! GEL!R : 2.137 $

(2001, TÜ!K)

Sosyal - Ekonomik Geli#mi#likte 43. SIRADA

TÜRK!YE ORTALAMASI : 2.146 $

KAMU GEL!RLER! TOPLAMI (2009) 206.350.194

KAMU HARCAMALARI TOPLAMI (2009) 249.351.925

GEL!RLER!N G!DERLER! KAR$ILAMA ORANI(2009) % 82

MAA$ ALAN KAMU GÖREVL!S! SAYISI (Memur 6.377, !"çi 317, Sözle"meli 404, Geçici 140) (2009) 7.238

Artvin !li GSY!H’nın 2001 Yılı !tibariyle Faaliyet Kollarına Göre Da$ılımı(%)

Tarım; 20,9

Sanayi; 18

!n"aat; 5,3Ticaret; 20,3

Ula"tırma ve haberle"me;

24,7

29

Sarp Sınır Kapısı’nın modernizasyon çalı#maları TOBB tarafından gerçekle#tirilmi# ve tesis Mart 2009 tarihinde hizmete sunulmu#tur.

29 29 29 29 29 SARP SINIR KAPISI ve HOPA L!MANI

222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999

Sarp Sınır Kapısı’ndan giri# ve çıkı# yapan yolcu ve araç sayılarında sürekli artı# olmaktadır. Son 3 yıl içinde; •!Giri# yapan yolcu sayısı 786.671’den 1.306.879’a •!Çıkı# yapan yolcu sayısı 795.749’dan 1.309.970’e yükselmi#tir. •!Giri# yapan araç sayısı 119.983’den 216.510’a •!Çıkı# yapan araç sayısı da 140.830’dn 235.293’e yükselmi#tir.

Özel sektör tarafından i#letilmekte olan Hopa Limanı’nın 3 milyon ton yük kapasitesinin ancak 500 bin tonluk bölümü kullanılabilmektedir. Limanın kuru yük kapasitesi ise 1.2 milyon tondur.

!THALAT- !HRACAT DURUMU (Hopa Gümrük Ve Muhafaza Ba#müdürlü$ü)

Yıllar

!THALAT ($) !HRACAT ($) TOPLAM !THALAT

($)

TOPLAM !HRACAT

$) Hopa Gümrük Müdürlü$ü

Sarp Gümrük Müdürlü$ü

Hopa Gümrük Müdürlü$ü

Sarp Gümrük Müdürlü$ü

2004 179.652.019 6.691.470 42.998.581 172.240.238 186.343.489 215.238.819

2005 67.946.175 7.894.645 91.024.976 174.224.868 75.840.820 265.249.844

2006 500.718.932 1.919.129 76.303.956 178.602.242 502.638.061 254.906.198

2007 113.026.997 0 150.255.792 179.795.162 113.026.997 330.050.954

2008 139.431.855 0 352.091.607 41.857.221 139.431.855 393.948.828

2009 105.702.138 0 364.340.361 10.761.190 105.702.138 375.101.551

30 30 30 30 30 30 333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000

!limiz Hopa Limanı ve Sarp Sınır Kapısı üzerinden gerçekle#tirilen ithalat ve ihracat verileri de$i#kenlik göstermektedir. Son be# yıl verilerine bakıldı$ında Hopa Limanı üzerinden gerçekle#tirilen ihracatın artı# trendi içinde, Sarp Sınır

Kapısı’ndan yapılan ithalat ve ihracat i#lemlerinin ise azalı# trendi içinde oldu$u görülmektedir.

31

ASFALT BETON ASFALT STAB!L!ZE TESV!YE HAMYOL TOPLAM

421 103 58 4 - 586

!L!M!ZDEK! TOPLAM KARAYOLLARI ULA$IM A%I UZUNLU%U 586 K!LOMETRED!R. BUNUN; 285 K!LOMETRES !L YOLU VE 301 K!LOMETRES! DEVLET YOLU’DUR.

2009 Yılında; !l Genelinde, 10 Adet Proje Uygulanmı# ve bu projeler için 781 Milyon TL Harcama Yapılmı#tır. (Baraj ve HES Kapsamı Yollar Hariç)#

2010 Yılı Yatırım ve Uygulama Programına Alınan Cankurtaran Tüneli’nin Yapımı Artvin’in Sosyal ve Ekonomik Geli#imine Önemli Katkılar Sa"layacaktır.

ALTYAPI H!ZMETLER! (Karayolları)

31 31 31 31 31 31 3333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333311111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111

PROJE ADI YER! BA%LAMA B!T!M TAR!H!

PROJE BEDEL! (Bin YTL.)

Borçka Barajı ve HES (DOKAP) Artvin-Borçka 1997-2010 1.293.622 Deriner Barajı ve HES (DOKAP) Artvin 1993-2011 4.805.992 Yusufeli Barajı ve HES (DOKAP) Artvin-Yusufeli 1997-2014 1.943.000 Artvin Barajı ve HES (DOKAP) Artvin-Yusufeli 1997-2014 748.606 Bayram Barajı ve HES (DOKAP) Artvin 2005-2014 453.000 Ba"lık Barajı ve HES (DOKAP) Artvin 2005-2014 235.000 Çayeli-Arde#en-Hopa Rize-Artvin 1983-2011 1.840.951 Hopa-Kemalpa#a-Sarp (Hopa Geçi#i Dahil) (DOKAP) Artvin-Hopa 1977-2012 311.143 Hopa-Borçka(Cankurtaran Tüneli Geçi#i Dahil) Artvin 2009-2013 261.875 Borçka HES,Deriner HES, Yusufeli HES, E.!.H – Borçka HES-Artvin TM–Artvin HES – Yusufeli HES E!H (DOKAP)

Artvin 1999-2011 42.000

Yusufeli HES-Erzurum E.!.H.,Tortum HES-Oltu E.!.H. (DOKAP) Artvin-Erzurum 1999-2011 40.500 Yusufeli -Sırır (Gürcistan) E.!.H.(2) Toprak Teli Fiber Optik (DAP) Artvin 2008-2012 31.000 Ilısu ve Yusufeli Barajları Yeniden Yerle#im $ırnak - Artvin 2008-2012 257.503 AÇÜ Çe#itli Ünitelerin Etüt Projesi Artvin 2010-2010 250 AÇÜ Kampüs Altyapısı (Knl.ElkSu. Çev. D. D.Gaz. Yol. Isı.Mrk. Art.Trf.Tlf.)

Artvin 2009-2012 10.000

AÇÜ Derslik ve Merkezi Birimler !n#.(13.200 m2+Don.) Artvin 2009-2012 15.000 AÇÜ Açık ve Kapalı Spor Tesisleri (!n#.(500 Sey. Sp.Sal+Bask.+Vol.+Futbol Sahaları Yapımı)

Artvin 2008-2012 5.000

AÇÜ Merkezi Ara#tırma Laboratuvarı (1) Artvin 2010-2012 4.000 AÇÜ Muhtelif !#ler (B.On.Tad.Mak.Tec. Bil.Don.Yaz.Alt. Bak.On.!d.Yen.Küt.Yayın Alımı)

Artvin 2010-2010 1.272

AÇÜ Lojman ve Sosyal Tesisler !n#. (32 D.60-120 m2+Don.) Artvin 2010-2011 5.000

!L!M!ZDE 2009 YILI SONU !T!BAR!YLE 393 KAMU YATIRIM PROJES! UYGULANMI%TIR. BU PROJELER!N YILLARA SAR! TOPLAM BEDELLER! 8.4 M!LYAR TL., YILI ÖDENE"! 752 M!LYON TL, YIL !Ç!NDE GERÇEKLE%EN HARCAMA !SE 715 M!LYON TL.D!R.

BA%LICA YATIRIMLAR (2010) (2010 YILI YATIRIM PROGRAMINDA YER ALAN PROJELER - R.G.14 Ocak 2010, 27462 M)

32

PROJE BEDEL!

32

33

GENEL B!LG!LER

Artvin ili sınırları içerisinde, Çoruh Nehri ana kolu üzerinde 5 ve yan kol olan Berta Çayı üzerinde de 2 adet olmak üzere 7 adet büyük baraj ve HES projesi uygulanmaktadır.

Bu barajlar; mansaptan membaya do"ru Muratlı, Borçka, Deriner, Artvin ve Yusufeli Baraj ve H.E.S. Tesisleridir. Berta çayı kolu üzerinde yapımı gerçekle#tirilecek barajlar ise Bayram ve Ba$lık Barajları ’ dır.

Bu projelerden Muratlı Barajı ve HES ile Borçka Baraj ve HES tamamlanarak hizmete sunulmu#tur.

Deriner Barajı ve HES ’in yapımına ise devam edilmektedir.

Artvin, Yusufeli, Bayram ve Ba$lık Baraj ve HES Projeleri ise 2010 Yılı Yatırım Programı ve Uygulama Planı’nda yer almaktadır.

BARAJ VE HES !N%AATLARI

Türkiye’nin gelece$i için çok önemli projeler demetini olu#turan “ÇORUH VAD!S!” ana kolu üzerinde E.!.E tarafından 1962 yılında ba#latılan etüt çalı#maları sonucu, 10 adet baraj ve yan kollar üzerinde 17 adet baraj ve nehir tipi

hidroelektrik santrali tesisleri in#aatı planlanmı# olup, toplam bu 27 adet tesisten yılda 10,3 Milyar KWh yıllık enerji üretimi gerçekle#tirilecektir.

Bu enerji miktarı; Türkiye’de üretilen toplam enerjinin (151 Milyar KWh) % 7 ‘si ,

Hidroelektrik enerjinin ise (2004 yılı üretimi 47 milyar KWh) % 22’sidir.

33 33 333333333333333333333333333333333333333333

•  Enerji problemi hızla gelişen Ülkemizin karşılaştığı en önemli sorunlardan birisi olarak karşımıza çıkmaktadır.

•  Ülkemizin 2007 yılı itibariyle yıllık elektrik enerjisi talebi yaklaşık 190 700 GWh iken, bu miktarın 2015 yılında 356 200 GWh, 2020 yılında ise 499490 GWh olacaktır.

•  2007 yılı itibariyle mevcut üretim 191237 GWh’tır. Dolayısı ile ülkemiz gelecekte çok ciddi enerji talebi ile karşı karşıya kalacaktır (URL-1). Bu durum, Türkiye'nin enerji seçeneklerinin belirlenmesini kritik hale getirmektedir. Yani bir anlamda Türkiye ya batının kullanımını azaltmaya çalıştığı fosil yakıtlar ve nükleer enerjiye yönelecek ya da verimliliği artırıp enerji ihtiyacını azaltarak, biyokütle veya su enerjisi gibi gibi yenilenebilir kaynaklara daha fazla ağırlık verecektir.

35

Uygulanan baraj projelerinden; 1 !lçe Merkezi (Yusufeli) 2 Mahalle (Merkez ve Borçka’da) ve 72 köy etkilenmektedir. Baraj ve HES !n#aatları kapsamında Yolları Etkilenen Köy Sayısı; 64’dür.

BARAJ VE HES !N%AATLARI (Etkilenen Yerle#im Birimleri)

35 35 35 333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555

Yusufeli !lçe Merkezi, Yeniköy, Irmakyanı, Tekkale ve Çeltikdüzü köy merkezleri tamamen su altında kalmaktadır. Bu yerle#im birimlerinin toplam nüfusu 9.139’dir.

Baraj alanlarında kalacak tarımsal alanların toplam tarımsal alana oranı: % 8.3

Tamamı Baraj Suyu Altında Kalacak Olan Yusufeli !lçesi

KAMULA!TIRMA HARCAMALARI TOPLAMI (TL)

264 Milyon TL

36 BARAJ VE HES !N%AATLARI (4628 Sayılı Kanun Kapsamındaki HES Uygulamaları)

Artvin !linin 4628 Sayılı Kanun Kapsamında Mevcut Hidroelektrik Potansiyel Durumu

!N(4628 Sayılı Kanun Kapsamındaki HES Uygulamaları) (4628 Sayılı Kanun Kapsamındaki HES Uygulamaları)

N(4628 Sayılı Kanun Kapsamındaki HES Uygulamaları) (4628 Sayılı Kanun Kapsamındaki HES Uygulamaları)

!N(4628 Sayılı Kanun Kapsamındaki HES Uygulamaları) (4628 Sayılı Kanun Kapsamındaki HES Uygulamaları)

Kurulu Güç Ort.Üretim Yakla#ık Yatırım Maliyeti TL

Mevcut Durumu

MW GWh !#letmede Olanlar

Su Kullanım Hakkı Anla#ması olanlar

Fizibilite Raporu

Hazırlananlar Ön Rapor

Hazırlananlar

ARHAV! 175,63 768,55 466.673.653,00 - 4 9 -

BORÇKA 262,50 860,16 439.067.457,00 - 8 14 1

ARDANUÇ 53,9 157,29 81.083.791,44 - 1 6 -

HOPA 6,84 21,37 28.225.225,00 - - 3 -

%AV%AT 326,51 1.113,12 479.383.664,55 - 8 10 3

YUSUFEL! 1.256,60 4.018,67 725.396.427,06 1 12 17 3

MURGUL 114,30 422,89 201.777.123,00 4 2 6 -

MERKEZ 142,64 492,41 156.780.346,39 - 2 4 2

TOPLAM 2.338,92 7.854,44 2.578.387.687,44 5 37 69 9

TOPLAM 120 ADET

37 MURATLI BARAJI VE HES

Ba!lama Tarihi" :" 01.09.1999"

Biti! Tarihi" :" 22.08.2006"

Kurulu Güç" :" 115 MW "

Toplam Enerji" :" 444 Milyon kWh/yıl#

38

!#e ba#lama : 01.09.1999 !#in biti#i : 15.06.2008

38BORÇKA BARAJI VE HES

Kurulu Güç : 300 MW

Toplam Enerji : 1 039 GWh/yıl

08.04.2007 tarihi itibariyle enerji üretimine ba!lanmı!tır.

DER"NER BARAJI VE HES

Kurulu Güç! :! 670 MW!

Toplam Enerji! :! 2 ,118 Milyar kWh/yıl!

39