Arteveldehogeschool - hoogpoort 15 - 9000 gent driemAAndelijks mAgAzine decemBer 2012 nummer 43

p2

09

28

0 -

Ant

wer

pen

X

we wAnt you, BAchelor de roep om het knelpuntBeroep switch: studeren op mAAt op nAAr een diplomA terwijl je werkt AAn het werk: de cijFers studeren met Behoud vAn werkloosheidsuitkering? het kAn lerAAr, een knelpuntBeroep met toekomst?

"Bachelors zijn sneller productief"Fons Leroy, gedelegeerd bestuurder VDAB

fons leroy, gedelegeerd bestuurder vdabWe want you, bachelor!

kiezen voor Werkzekerheidde roep om het knelpuntberoep

studeren combinerensWitch: studeren op maat

aan het Werk: de ciJfers

kort geknipt

studeren met behoud van Werkloosheidsuitkering. het kan.opvoeder wordt verpleegkundige

Waarom zitten 11 000 leraars thuis?leraar, een knelpuntberoep met toekomst?

46

712

14

20

inhoud

verAntwoordelijke uitgeverJohan veeckmanhoogpoort 159000 gent

redActiesven de pottermarie d'haenensWouter viaene

redActierAAdeva boomseline comernathalie cromheeckekristine de smet ruben dobbelaereWim hosterobin maeckelberghemia van coninckxlooWouter viaene

vormgevinganne-sophie de lembre

FotogrAFieanne-sophie de lembre

Advertenties

kristine de smetkristine.desmet@arteveldehs.be

contAct

arteveldemagazine@arteveldehs.be

www.Arteveldehogeschool.Be

18

Beste lezer

laatst gehoord bij een groepje zevenjarigen: wat wil jij later worden? allerlei beroepen werden

genoemd, van dierenarts tot brandweerman. in hun kinderogen kon je zo de verbeelding

aflezen. en wie van ons had dergelijke dromen niet?

als we dezelfde vraag stellen aan laatstejaars secundair onderwijs, dan merken we dat heel

wat jongeren nog geen concrete beroeps- of studiekeuze gemaakt hebben.

sommigen weten wel heel duidelijk welk beroep ze later willen uitoefenen. ze zijn erop

gefocust, wat zorgt voor een goede studiekeuze en –motivatie. deze jongeren kiezen vanuit

hun passie en realiseren zo hun droom als leraar, verpleegkundige, webdesigner …

met hun diploma op zak stappen ze het werkveld in. en ja, als bachelor kunnen ze bijzonder

snel aan de slag.

ondanks de sterke waardering van het bachelordiploma op de arbeidsmarkt, willen sommige

afgestudeerden verder studeren. ze kiezen voor verdieping (bachelor-na-bacheloropleiding)

of voor een academische vorming (schakeljaar en master). anderen gaan, in het kader van het

levenslang leren, voor bijscholingen of postgraduaten.

alle afgestudeerden krijgen in onze hogeschool een stevige basis mee voor een snelle start

van hun professionele loopbaan of om verder te studeren. ze zijn er klaar voor!

Johan veeckman

Algemeen directeur Arteveldehogeschool

3

"Bachelors zijn sneller geacclimatiseerd en sneller productief." I Fons Leroy

Er zijn talloze vacatures voor knelpuntberoepen en toch

blijft de werkloosheid hoog. Een contradictie, jazeker.

Hoe komt het dat de meerderheid van de werklozen niet

aan werk geraakt? Omdat de arbeidsmarkt professionele

bachelors zoekt. “We zitten met een grote mismatch”, zegt

Fons Leroy, gedelegeerd bestuurder van VDAB. “Tachtig

procent van de werklozen heeft geen hoger diploma,

terwijl net dezelfde hoeveelheid vacatures om midden- of

hooggeschoolde werknemers vraagt.”

We want you, bachelor!

Fons Leroy, gedeLegeerd Bestuurder VdAB

Hoe komt het dat professionele bachelors het zo goed doen op de arbeidsmarkt?“bachelors hebben meer technische bagage en kunnen na een relatief korte studie hun plaats op de arbeidsmarkt onmiddellijk innemen. ze zijn sneller geacclimatiseerd en sneller productief, wat zorgt voor een economische winst. dat maakt hen heel gegeerd. met een master zit je doorgaans iets langer op de schoolbanken en heb je meer generieke bagage. daarmee bewijs je dat je gemotiveerd bent om te leren, maar kom je soms iets trager op de arbeidsmarkt terecht.”

Contradictorisch is wel dat er genoeg mensen afstuderen, maar de werkloosheid hoog blijft.“dat komt doordat er een structurele mismatch bestaat tussen het competentieniveau van de werkzoekenden en de vereisten van de vacatures. tachtig procent van de werkzoekenden is laag- of middengeschoold, terwijl tachtig procent van de vacatures net vraagt om midden- of hooggeschoolde kandidaten. een deel daarvan kan je oplossen met heroriënteringsprogramma’s, maar er blijven toch nog duidelijke hiaten. Wij proberen het opleidingstraject kort te houden en pleiten voor arbeidsmarktgerichte opleidingen, voor werkplekleren en competentiedenken, zodat mensen op relatief korte tijd toch een hoger diploma in handen hebben.”

stellen bedrijven dan te hoge eisen aan pas afgestudeerde werknemers? “dat speelt inderdaad mee. de werkloosheid is iets toegenomen, dus is er wat meer ruimte om aan te werven. bedrijven werven jongeren aan onder hun niveau, omdat er zoveel concurrentie is. Wanneer de economie wat aantrekt, blijft een derde van die jongeren in dat lage niveau hangen. ze krijgen geen upgrade naar het niveau dat ze eigenlijk aankunnen. dat versterkt de mismatch, want er

4

werken bachelors in functies voor lager geschoolden. dat is een echt werkpunt. bepaalde sectoren beginnen functies te herdefiniëren, zetten de competentievereisten niet altijd hoog en stemmen profielen meer op maat af. dat is een slimme strategie, zeker als ze gekoppeld wordt aan een intern opleidingsbeleid.”

Zijn er opvallende "knelpuntbusters" onder de bacheloropleidingen?“zeker. alles wat met zorg, techniek en technologie te maken heeft, scoort op dit moment heel hoog. de lerarenopleiding doet het ook goed, al vertaalt zich dat niet meteen naar een groot invullingspercentage van de vacatures. niet alle afgestudeerden komen ook effectief in het onderwijs terecht. het restpercentage bij de lerarenopleiding (aantal afgestudeerden dat na een jaar nog niet aan het werk is, md) is heel laag, maar velen gaan werken bij andere onderwijsverstrekkers, in de academische of wetenschappelijke wereld.”

“De meeste studenten kiezen zeer bewust voor een studie met

toekomstperspectieven”

studenten hebben goed begrepen dat een bachelor hen sneller aan werk helpt?“ik denk het wel, ja. dat bleek alvast uit de antwoorden die studenten gaven tijdens een interview bij het begin van het academiejaar. de meesten kozen zeer bewust voor een studie met toekomstperspectieven. zoals een job in de zorgsector, waar een aantal publieksgerichte initiatieven genomen werden zoals de dag van de zorg, waarop iedereen kan kennismaken met de diversiteit van de zorgberoepen. bovendien is de nieuwe structuur van

bachelor en master veel flexibeler dan vroeger. een aantal nieuwe onderwijsbewegingen zullen binnenkort bovendien rechtstreeks inspelen op de behoeftes van de arbeidsmarkt. toch is er nog veel marge. veel sectoren blijven helaas onzichtbaar.”

Hoe kunnen we dat oplossen?“de hogescholen zijn voor de vdab de ideale partners om trajecten voor de arbeidsmarkt uit te werken die onmiddellijk leiden tot professionele en erkende kwalificaties. de echte uitdaging ligt bij de bedrijven en de sectoren die te weinig de brug slaan naar de leefwereld van de jongeren en hun ouders. die moeten kennismaken met de realiteit, met wat mogelijk is. er is nood aan aangepaste competentiegerichte opleidingen. de samenwerking met het onderwijs moet veel beter. bedrijven moeten de stap naar het onderwijs zetten en zo haar missie faciliteren. snuffelstages, waarbij jongeren proeven van het bedrijfsleven, kunnen helpen. daar kunnen ook knelpuntsectoren zoals technologie en techniek de vruchten van plukken. helaas blijft de leercultuur bij bedrijven laag.”

Hoe kan de samenwerking tussen de VdAB en hogescholen evolueren om knelpuntberoepen beter in te vullen?“Wij hebben als opdracht om de problemen op de arbeidsmarkt zo efficiënt mogelijk op te lossen. voor bepaalde opleidingen financieren we de studiekost, zoals in de zorg- en ict-sector (aan de arteveldehogeschool geldt dit voor de opleiding verpleegkunde, md). We hebben competent opgezet, een systeem dat alle functieprofielen verzamelt die de basis vormen voor onderwijsprofielen. als een profiel veel voorkomt op de arbeidsmarkt, kunnen wij snel zien of er een opleiding voor bestaat. een goed lopend systeem zorgt voor transparantie op de arbeidsmarkt en legt de noden bloot. Werkveld en onderwijs gaan met competent veel nauwer en accurater kunnen samenwerken, wat enkel kan leiden tot betere opleidingen.”

marie d’haenens

“Hogescholen zijn voor de VDAB de ideale partners om trajecten

uit te werken die op de arbeidsmarkt zijn afgestemd"

5

Hard studeren, en wat dan? Bij je eerste stappen op de arbeidsmarkt besef je dat je té hoog

of net juist gekwalificeerd bent en enkel aan de slag kan in een job die onder je niveau ligt.

Doe je het?

de roep om het knelpuntberoep

kieZen Voor werkZekerHeid

misschien niet, maar veel pas afgestudeerden kiezen wel voor een job die niet aansluit bij hun diploma. met het stijgende werkloosheidcijfer kiezen mensen liever eieren voor hun geld (in november 2012 waren er tien procent meer werklozen dan in dezelfde periode in 2011). en toch blijven heel wat profielen niet ingevuld, omdat er een grote mismatch bestaat tussen vraag en aanbod. het zou nochtans anders kunnen: de rva en de vdab geven elk jaar een lijst vrij met de zogenoemde ‘knelpuntberoepen’. Jongeren die nu kiezen voor een opleiding die leidt tot een knelpuntberoep, kiezen voor werkzekerheid. knelpuntBustersWe spreken van een knelpuntberoep als werkgevers na een ingespannen en lange rekruteringsronde er niet in slagen de juiste profielen te vinden voor hun openstaande vacatures. het gebeurt dat de vacature dan gewoon weer ingetrokken wordt. om daar iets aan te veranderen en de openstaande jobs toch ingevuld te krijgen, werken de vdab en de rva nauw samen met de hogescholen, zoals de arteveldehogeschool. verschillende studieprogramma’s en specifieke bacheloropleidingen bereiden studenten voor op een job als ‘knelpuntbuster’. kies je voor zo’n studie en behaal je je diploma, dan vergroot je je kansen op de arbeidsmarkt aanzienlijk.

kwAntitAtieF versus kwAlitAtieFer zijn verschillende redenen waarom knelpuntberoepen ontstaan, maar de belangrijkste zijn een kwantitatief en een kwalitatief tekort. een kwantitatief tekort betekent dat er

voor een bepaalde job te weinig kandidaten zijn. er studeren met andere woorden te weinig mensen af. bij een kwalitatief tekort ligt het enigszins anders: er studeren genoeg mensen af, maar ze beschikken niet over het juiste diploma of hebben geen of onvoldoende werkervaring. bovendien schrikken de arbeidsomstandigheden mensen af: het werk is te zwaar en/of ongezond, het loon is te laag of de uren ongunstig. gevolg: de vacatures geraken niet ingevuld. lijst knelpuntBeroepenelk jaar geven de vdab en de rva een lijst vrij met knelpuntberoepen. de lijst wordt jaar na jaar aangepast, maar veel grote veranderingen blijken er de afgelopen jaren niet te zijn: verpleegkundigen, informatici, gespecialiseerde bedienden, particuliere schoonmakers, chauffeurs en horecapersoneel staan al een paar jaar op de knelpuntenlijst.

er is ook een verschil tussen de lijsten van de rva en de vdab: bij de rva vind je opleidingen tot knelpuntberoepen waarvoor je een vrijstelling kan krijgen en waar je werken en studeren kan combineren. de lijst die de vdab vrijgeeft, wordt niet door de rva gebruikt om vrijstellingen te geven, maar dient als extra motivatie om te kiezen voor bepaalde opleidingen die leiden tot knelpuntberoepen. sven de potter

lijst met opleidingen AAn de Arteveldehogeschool die voorBereiden op knelpuntBeroepen

Bachelor in de verpleegkundeBachelor in de grafische en digitale mediaBachelor in het onderwijs: kleuteronderwijsBachelor in het onderwijs: lager onderwijsBachelor in het onderwijs: secundair onderwijs - onderwijsvakken wiskunde, Frans en de praktische vakken (met de mogelijkheid om deze te combineren met een ander onderwijsvak)

meer info over knelpuntberoepen en opleidingen die leiden tot knelpuntberoepen vind je onder andere op www.arteveldehogeschool.be > Flexibel en kansrijk studeren > competentiegericht onderwijs

6

Studeren is vandaag niet meer uitsluitend weggelegd voor de traditionele student die op

zijn achttiende start met een regulier traject van drie jaar. De Arteveldehogeschool biedt

maatwerk aan voor jong en oud, gediplomeerd of zeer ervaren. “Wij staan voor flexibiliteit

in alle opleidingen”, zegt Guido Galle, directeur onderwijs en studentenbeleid. Persoonlijke

heroriënteringstrajecten via werkloosheidsuitkeringen met de volle steun van VDAB,

februaritrajecten ... you name it. En er is ook SWITCH: studeren en werken combineren.

sWitch: studeren op maat

studeren ComBineren

wat is een switCH-traject precies?guido galle: “sWitch is bedoeld voor studenten die hun studies willen combineren met werk en/of een gezin, via een bijzonder leertraject. dat kan via begeleid zelfstandig leren, in kleine groepjes, of open en afstandsleren, zodat de student rekening kan houden met zijn werkgever. de sWitch-trajecten staan echter ook open voor mensen met een gezin of topsporters. sWitch is er voor alle doelgroepen die niet in de normale leerweg van de traditionele achttienjarige student passen.”

wat zijn de bijzonderheden van zo’n speciaal leertraject?“elk sWitch-traject is samengesteld op maat van de student en de opleiding die hij volgt. dankzij de screening vooraf komen we te weten of de student al bepaalde competenties heeft door zijn werkervaring of door een eerder behaald diploma. daarmee kan hij vrijstellingen verkrijgen, en een verkorting van het traject. het is dus maatwerk, en voor iedereen persoonlijk.”

Aan welke criteria moet een opleiding voldoen om een switCH-traject te kunnen aanbieden?“in principe kan het voor alle opleidingen. in realiteit doen we het enkel voor opleidingen waar grote tewerkstellings-behoeftes aan gekoppeld zijn. verpleegkunde, bijvoorbeeld, dat van alle sWitch-trajecten het meest faciliteiten biedt: een voltijdse opleiding, volledig gesteund door de vdab. met behoud van werkloosheidsvergoeding en middelen om de kosten van de studie te betalen, zoals lesmateriaal. het is immers belangrijk om zo veel mogelijk verpleegkundigen op de arbeidsmarkt te krijgen, op de kortst mogelijke tijd. de zeven andere sWitch-trajecten (zie kader volgende pagina) worden gesteund, gecoördineerd en georganiseerd op een specifieke manier, maar hebben ook het doel om snel nieuwe werkkrachten af te leveren. ons motto is: flexibeler onderwijs aanbieden, en niet alleen aan de klassieke doelgroep.”

SWITCH is er voor alle doelgroepen die niet in de normale leerweg van de traditionele achttienjarige student passen, bijvoorbeeld mensen die hun opleiding willen combineren met werk en/of een gezin.

7

welke studenten maken gebruik van de switCH-trajecten?“vooral mensen die hun leven een andere richting willen geven. ze hebben meer maturiteit, focus en motivatie en doen er alles aan om hun doel te bereiken. ze leveren daarvoor echt gigantische inspanningen, want de combinatie van voltijds studeren, werken én vaak nog een gezin, is niet vanzelfsprekend. vaak met schitterende resultaten. een diploma moet immers staan voor kwaliteit en dat geldt evenzeer voor een diploma na een sWitch-traject.”

marie d’haenens

welke opleidingen Bieden een switch-progrAmmA?

Bachelor in het officemanagement (via afstandsleren)Bachelor in het onderwijs: kleuteronderwijs Bachelor in het onderwijs: lager onderwijsBachelor in het onderwijs: secundair onderwijs Bachelor in het sociaal werkBachelor in de verpleegkundeBachelor in de vroedkundeBachelor in de pedagogie van het jonge kind (vanaf 2013-2014)

meer info vind je op www.arteveldehogeschool.be

sociaal Werk

‘de juiste keuze!’leen verslyppe ging na haar studie medisch secretariaat eerst aan de slag bij een huisarts. ze werkt nu al drie jaar als medisch secretaresse in een psychiatrisch ziekenhuis. sinds twee jaar volgt ze de sWitch-opleiding bachelor in het sociaal werk, afstudeerrichting maatschappelijk werk.

“door mijn job is mijn interesse in het maatschappelijk werk beginnen groeien”, zegt leen. “mijn huidige job geeft me niet altijd de voldoening die ik zoek. dankzij het sWitch-traject kan ik studeren wat ik echt wil en toch blijven werken. een ideale combinatie. ik zit nu in mijn derde jaar en het loopt echt goed. ik heb uiteraard wel een voordeel in vergelijking met mijn medestudenten: ik ben pas 26 en heb geen gezin om rekening mee te houden. ik bewonder mijn medestudenten die wel een gezin hebben; makkelijk is dat niet. ik kan me tijdens de examens dan ook vlotter afzonderen om te studeren.

ik werk 4/5 en krijg educatief verlof (90 uur per academiejaar). ik heb één dag per week les. de combinatie werken en studeren is niet altijd even gemakkelijk in te vullen. soms moet ik wat beknibbelen op mijn sociaal leven. ik probeer toch elke dag wat te studeren. het enige wat ik niet wou opgeven, zijn mijn pianolessen. ik vind dat de perfecte ontspanning. nu ik over de helft ben, kan ik ook al wat beginnen nadenken over mijn stage. ik zou graag naar het buitenland gaan om daar projecten mee te helpen uitbouwen. Wat daarna komt, weet ik niet, maar ik ben enorm blij dat ik deze keuze gemaakt heb.”

sven de potter

Meer info:www.arteveldehogeschool.be > Opleidingsaanbod > Bachelor in het sociaal werk

"Dankzij het SWITCH-traject kan ik sociaal werk

studeren, en toch blijven werken." I Leen Verslyppe

8

een diploma bachelor in het officemanagement halen terwijl je aan het werk bent? aan de arteveldehogeschool kan het dankzij het sWitch-traject afstandsleren. overdag ga je werken en ’s avonds studeer je online. “Wie slaagt, vergroot zijn kansen op de arbeidsmarkt of op een promotie. management assistant is immers een knelpuntberoep”, zegt marleen coutuer, coördinator van de opleiding. Co-mAnAgers“mensen die zich voor deze job bij de vdab aanbieden, beschikken veelal niet over de juiste kwalificaties. dat is een van de redenen waarom kandidaten zich inschrijven voor afstandsleren. er is ook nogal wat interesse van mensen die tijdens hun studententijd te veel ‘gespeeld’ hebben en beland zijn in een minder betaalde, vaak saaiere job zonder doorgroeimogelijkheden. onze afgestudeerden zijn eigenlijk co-managers die kunnen doorgroeien tot het kader.”

ComBinAtie “van de groep die vier jaar geleden begon, hebben drie studenten vorig academiejaar het diploma behaald. beginners zijn steevast erg gemotiveerd. ze hebben het fiat van hun werkgever en starten vol goede

officemanagement

op nAAr een diplomA terwijl je werkt

moed, maar als ze merken dat het pakket leerstof groter is dan gedacht, slaan sommigen in paniek en haken ze af. de grote moeilijkheid is niet zozeer de leerstof, dan wel de combinatie studeren, werken en relatie.”

“Beginners zijn steevast erg gemotiveerd.

Ze hebben het fiat van hun

werkgever en starten vol

goede moed”VrijsteLLingen“studenten kunnen in bepaalde gevallen vrijstellingen krijgen en volgen dan een aangepast traject. belangrijk is dat studenten de vereiste 180 studiepunten verzamelen. Wie bijvoorbeeld voor 120 studiepunten vrijstellingen krijgt, kan de resterende 60 verdelen over twee semesters en zo zijn diploma behalen. Wie het volledige traject van 180 studiepunten volgt,

moet rekening houden met 4500 à 5400 uur studie, verspreid over drie of vier jaar.”

stAge"studenten kunnen stage lopen bij het bedrijf waar ze tijdens hun studietijd werken, als dat hen de mogelijkheid biedt om wat ze geleerd hebben, in te oefenen en te gebruiken. omdat het pakket ook een aantal hr-opleidingsonderdelen bevat, kunnen studenten soms op de personeelsdienst van hun bedrijf aan de slag.” ContACt“elk semester organiseren we per opleidingsonderdeel een introductiemoment, waarop studenten elkaar en de lesgevers leren kennen. er zijn ook een aantal momenten voorzien waarop studenten en docenten bespreken waar ze mee bezig zijn. ook al zien studenten afstandsleren elkaar maar een paar keer per jaar, toch houden ze contact via het forum of via een facebookgroep. ze hangen echt samen.” sven de potter

Meer info: www.arteveldehogeschool.be >Opleidingsaanbod > Bachelor in het officemanagement > Afstandsleren (SWITCH)

"Er is ook nogal wat interesse van mensen die tijdens hun studententijd te veel 'gespeeld' hebben." I Marleen Coutuer

9

pedagogie van het Jonge kind

switch op vrAAg vAn de sector

de opleiding bachelor in de pedagogie van het jonge kind start in september 2013 met een sWitch-traject. dat is heel snel, want de opleiding zelf is gloednieuw.

“onze opleiding is opgericht op vraag van de sector zelf”, legt carolien coesens, verantwoordelijke voor de ontwikkeling van het sWitch-traject, uit. “omdat de noodzaak voor ondersteuning aan het personeel uit de kinderopvang en de ruimere opvoedingssector zo groot is, willen wij de kans tot professionalisering vergroten. daarom starten we al volgend jaar met een sWitch-programma.”

“We richten ons op verschillende doelgroepen: de kindbegeleiders die zich willen bijscholen of willen doorgroeien in hun job en personen met een verantwoordelijke functie zonder de juiste kwalificaties. Wie bij ons afstudeert als pedagogisch coach, zal fungeren als tussenpersoon tussen de kindbegeleiders en de verantwoordelijken.” “geïnteresseerden kunnen via onze website een vragenlijst invullen. zo zien wij welke mensen overwegen om ons sWitch-traject te volgen. omgekeerd is het ook interessant voor mensen die twijfelen of ze willen gaan studeren of niet. het invullen van een vragenlijst verplicht mensen tot reflectie over bepaalde aspecten, zoals bijvoorbeeld de tijd die zij kunnen of willen spenderen aan de opleiding.”

“We werken heel nauw samen met het werkveld. We hebben daarvoor een focusgroep opgericht, bestaande uit mensen die stageplaatsen aanbieden, mensen uit kinderdagverblijven en buitenschoolse opvang, maar ook vertegenwoordigers van de zelfstandige sector. zij moeten immers ook de kans krijgen om onze opleiding te volgen. als zij alleen een kinderdagverblijf uitbaten, levert dat zeer specifieke moeilijkheden op. stage lopen op hun eigen werkplek bijvoorbeeld, hoe moet dat als ze geen begeleiding hebben?”

“We richten ons op verschillende doelgroepen”

“We zijn nog volop op zoek naar de juiste vormgeving van de stages, de lesmomenten … het allerbelangrijkste is dat het traject evenwaardig is aan onze reguliere opleiding. het diploma zal op hetzelfde niveau staan met dezelfde verworven competenties en opleidingsonderdelen.”

marie d’haenens

Meer info? Vul de online bevraging in op www.arteveldehogeschool.be > Opleidingsaanbod > Bachelor in de pedagogie van het jonge kind > SWITCH = studeren + werken, om te zien of dit traject iets voor jou is.

"Omdat de vraag vanuit de sector zo groot is, starten we volgend academiejaar al met een SWITCH-programma." I Carolien Coessens

10

vroedkunde

puzzelenkaat de backer is 29 en studeert bachelor in de vroedkunde. ze stapte vorig jaar in een sWitch-traject vroedkunde, om haar leven een nieuwe wending te geven.

“ik heb sinologie gestudeerd, aangevuld met een master in de politieke wetenschappen. helemaal iets anders dus dan de weg die ik nu opga. door mijn werk in de vakgroep huisartsgeneeskunde begon het te kriebelen om iets in de gezondheidszorg te doen. vorig jaar in oktober heb ik halsoverkop beslist om vroedkunde te studeren.”

“Het eerste jaar vond ik echt zwaar. De combinatie van halftijds werken, voltijds studeren en de zorg voor mijn gezin ... het was echt puzzelen”“sWitch-trajecten zijn er voor iedereen, die een gezin heeft of werkt. ik werkte voltijds en heb twee kleine kinderen; voor mij was zo’n programma ideaal. het eerste jaar was ik voltijds student en werkte ik deeltijds. om het haalbaar te maken, krijg je een programma op maat aangeboden. dat betekende in mijn geval dat ik niet naar de reguliere lessen ging, want elke dinsdag biedt de opleiding een speciale avondles aan. sWitch-studenten kunnen dan hun vragen over bepaalde vakken voorleggen aan de lectoren. de praktijklessen, verplicht voor eerstejaarsstudenten, kon ik op andere tijdstippen volgen of per uitzondering zelfs overslaan. dat wil je natuurlijk zo weinig mogelijk doen, want je hebt die praktijk nodig voor de stages. die worden voor sWitch-studenten zo geregeld dat ze niet interfereren met hun job.”

“het eerste jaar vond ik echt zwaar. de combinatie van halftijds werken, voltijds studeren en de zorg voor mijn gezin ... het was echt puzzelen om alles georganiseerd te krijgen. de steun van mijn man is in die zin onmisbaar: zonder zijn hulp is dit onmogelijk. hij heeft corvee op drukke stagemomenten en ook tijdens de ‘gewone’ weken is het voor hem zwoegen: dan zit ik boven te studeren. de studie zelf is niet te onderschatten. vroedvrouwen hebben een grote verantwoordelijkheid. als we afstuderen, moeten we in staat zijn om zelfstandig beslissingen te nemen, in situaties die levensbedreigend zijn voor moeder en baby bijvoorbeeld.”

“ik ben nu bijna halfweg het tweede jaar. ik ga binnenkort in loopbaanonderbreking, tot het eind van mijn studies. het wordt nog anderhalf jaar op de tanden bijten, maar dan kan mijn nieuwe leven als vroedvrouw eindelijk beginnen.”

marie d’haenens Meer info: www.arteveldehogeschool.be > Opleidingsaanbod > Bachelor in de vroedkunde > SWITCH-traject

"Vorig jaar in oktober heb ik halsoverkop beslist om Vroedkunde te studeren."

I Kaat De Backer

11

AAn het werk: de cijFerszo’n zeventig procent van onze gediplomeerden gaat meteen aan het werk, de anderen studeren verder. met hun diploma van professioneel gerichte bachelor zijn ze gegeerd op de arbeidsmarkt. maar wat betekent dat in concrete cijfers? hieronder een overzicht per opleiding van het percentage afgestudeerden dat één jaar na het behalen van het diploma aan het werk is(*).

88%

96,6% 97%

86,4% 93,8%

93% 84,4%

* Gebaseerd op de meest recente VDAB-gegevens uit de Studie Schoolverlaters 2009. Cijfers gelden voor heel Vlaanderen, niet specifiek

voor de Arteveldehogeschool.

12

Geen cijfers beschikbaar.

BA

CHEL

OR

vroedkunde

VRK_FINALDRUK_20P.indd 1 10/07/12 14:42

96%

99,5% 98,9%

94,8%

91,5%

90,7%

Nog geen cijfers beschikbaar. Deze opleiding bestaat pas sinds 2011.

13

gent heeFt nieuwe studentenAmBtenAAr sinds half november 2012 is Anneke vanden Bulcke de nieuwe studenten-ambtenaar van de stad gent. ze speelt een essentiële rol als verbindingspersoon en bemiddelaar tussen studenten, studentenverenigingen, onderwijsinstellingen en stadsbestuur. tijdens haar studie politieke en sociale wetenschappen aan de universiteit gent was vanden Bulcke een voorvechter van cultuurparticipatie door studenten. “dat thema ligt me nog steeds na aan het hart,” zegt ze als we haar bellen op haar officiële eerste dag als studentenambtenaar, “maar het is veel te vroeg om te bevestigen dat cultuur ook een prioritair strijddomein wordt nu ik studentenambtenaar ben. eerst moet ik me inwerken in de vele dossiers, daarna zien we wel.” is de 35-jarige van plan om opnieuw gulzig in de wereld van studentencafés en kotfeestjes te duiken? “neen, ik ben er gerust in dat ik ook zonder dat te doen nog voldoende voeling heb met de leefwereld van de studenten. en in het gentse uitgaansleven loop ik ze sowieso tegen het lijf (lacht).”

kort geknipt

‘de mAdridgenerAtie. wAAr zijn ze in godsnAAm mee Bezig’ de recentste editie van de wereldjongerendagen (wjd) lokte in de zomer van 2011 anderhalf miljoen jongeren naar madrid. voor de 600 vlamingen die erbij waren, werd het een ingrijpende belevenis. het boek ‘de madridgeneratie. waar zijn ze in godsnaam mee bezig’ schetst wie die jonge vlaamse gelovigen zijn en hoe ze tegenover hun geloof staan. Auteurs hilde ingels (docent aan de Arteveldehogeschool in de bacheloropleidingen journalistiek en sociaal werk) en pieter nolf (directeur ijd, jongerenpastoraal vlaanderen) vertellen doorheen cijfers en analyses het verhaal van deze jongeren.

“de jonge gelovigen waren bijzonder happig om deel te nemen aan dit onderzoek”, aldus ingels. “ze vinden het belangrijk dat hun stem echt gehoord wordt omdat veel gesprekken over geloven tegenwoordig snel verzanden in clichés waarin zij zichzelf niet herkennen.”

‘de madridgeneratie. waar zijn ze in godsnaam mee bezig’ is het resultaat van een project dat in opdracht van ijd jongerenpastoraal vlaanderen uitgewerkt werd door studenten en lectoren uit onze bacheloropleidingen journalistiek, sociaal werk en grafische en digitale media. een uitgebreid onderzoeksrapport vindt u op www.onderzoeksrapportwjd.ijd.be.

"de madridgeneratie, waar zijn ze in godsnaam mee bezig" door pieter nolf en hilde ingels, halewijn/ijd, 192 pagina’s, isBn 978-90-8528-245-7, € 28

Anneke Vanden Bulcke, de nieuwe studentenambtenaar van Gent. Dé link tussen de studenten en de stad.

14

christine demeyer wint FrAncine gooris-prijs 2012op 22 november 2012 werd de Francine gooris-prijs uitgereikt aan christine demeyer. deze prijs wordt jaarlijks toegekend aan een persoon die zich bijzonder verdienstelijk maakt voor de professionalisering van de vroedvrouw. door de creatie van de zogenaamde ‘10de maand’ sloeg christine demeyer een brug tussen de eerste- en de tweedelijnszorg. centraal in haar werk staat haar engagement voor een betaalbare en sterke verzekering voor vroedvrouwen die autonoom bevallingen begeleiden. daarnaast zet ze zich ook in voor internationale projecten die strijden tegen maternale sterfte wereldwijd.de prijs Francine gooris is – net zoals de gelijknamige jaarlijkse leerstoel - genoemd naar een voormalige opleidingscoördinator van de opleiding Bachelor in de vroedkunde. de lustrumeditie van die leerstoel vond plaats op 22 en 23 november 2012. centraal thema was ‘midwifery skills’. dat het om een bijzonder breed scala aan vaardigheden gaat, bleek uit het gevarieerde programma: van de beste positie om borstvoeding te geven, over video-interactie om de ouder-kindbinding te bevorderen, tot hoe je als vroedvrouw omgaat met geweld.

www.arteveldehogeschool.be/leerstoelfg

diABetes leidt tot psych(iAtr)ische proBlemen en vice versA op 13 en 14 november 2012 vond het 15de diabetessymposium plaats in congrescentrum icc ghent. onder de noemer ‘diabetes, een leven in een leven’ werd de link tussen de chronische ziekte diabetes en depressies onder de loep genomen. onder andere op het programma: psychologische zorg op maat van kinderen met diabetes en hun gezin, metabole problemen bij mensen met ernstige psychiatrische stoornissen, zelfdoding bij diabetici, de drang naar zoet en het gebruik van nieuwe zoetstoffen. het succesvolle symposium ging traditiegetrouw gepaard met een diabetesbeurs voor het grote publiek.

www.diabetessymposium.be

joie de vivre, eerste gAlABAl Arteveldehogeschool veel jurken, smokings en cocktails in de gentse vooruit op 9 november 2012. op het programma een primeur: joie de vivre, het eerste galabal van de Arteveldehogeschool. meer dan duizend gasten beleefden een fantastische en swingende party in stijl. dj sam de Bruyn, bekend van studio Brussel, werd unaniem als hoogtepunt van de avond geprezen, al vielen de sets van de andere dj’s – allen studenten van de Arteveldehogeschool - ook in de smaak. net zoals de opgedirkte look van studenten en lesgevers. kortom: voor herhaling vatbaar!

DJ Sam De Bruyn - mét strik - zette de Vooruit in lichterlaaie tijdens het eerste galabal van de Arteveldehogeschool© Matthias Engels

Christine Demeyer sloeg door de creatie van de '10de maand' een brug tussen de eerste- en de tweede lijnszorg.

15

Accio inspireert met AngsthAzen, vrouwen en gentenAArs

na een succesvolle eerste reeks vorig jaar, pakt Accio – het centrum voor creativiteit, innovatie en ondernemingszin van de Arteveldehogeschool - dit academiejaar opnieuw uit met vier inspiratiesessies. op 13 november 2012 mocht innovatie-expert Jef Staes de spits afbijten met zijn unieke kijk op onderwijs en organisatieontwikkeling. tijdens de tweede sessie op 18 december ging Gabriël Augustijn onze angst om te mislukken te lijf met zijn ‘het-is-wat-het-is gids’. zijn credo: onzekerheid is de enige zekerheid van de ondernemer.

Beide sessies gemist? zorg dan dat je er zeker bij bent op 19 februari 2013. de derde inspiratiesessie belooft een geanimeerd debat over schoenen, kleur, therapie, confituur en vooral: ondernemen als vrouw. rond de tafel: els peeters van schoenenboetiek loop!, kleur- en interieurvormgever jolien opsomer van rougenoir, kinder- en jongerentherapeute isabelle vandevyvere van ‘groeien naar jezelf’ en karen depoorter van callas confiture.

tijdens de slotsessie van dit jaar op 19 maart 2013 onderzoekt Accio of er iets innovatief in het gentse leidingwater zit. maarten michels van roomer, dries henau van wasbar en heleen veys van elisa lee-juwelen gaan in debat met elkaar en met een beleidsverantwoordelijke van de stad gent. die laatste gunt ons ook een blik in de middelen die gent inzet om ondernemen te stimuleren. elke inspiratiesessie wordt afgesloten door Playb(l)ack, een ‘terugspeeltheatergroep’ die met de reacties van de toeschouwers aan de slag gaat in een bijzondere vorm van improvisatietheater.de sessies vinden telkens plaats op dinsdag, starten om 16 uur en worden om 18.30 uur gevolgd door een receptie met broodjes. locatie: tiende verdieping van campus kantienberg, voetweg 66 in gent.prijs per sessie: € 40. (oud-studenten betalen € 30. voor studenten en medewerkers van de Arteveldehogeschool is deelname gratis.)

Alle info en inschrijven op www.arteveldehogeschool.be/accio.

kort geknipt

stArt eXArte AcAdemie: phillip Blondeel over de toekomst vAn trAnsplAntAties exArte, de vereniging van ex-medewerkers van de Artevelde-hogeschool, organiseert vanaf dit academiejaar onder de noemer ‘exArte Academie’ tweemaal per jaar een vormingsdag voor haar leden. ter gelegenheid van de lustrumviering van exArte op 18 oktober 2012 werd het startschot van exArte Academie gegeven door prof. dr. phillip Blondeel (uz gent), de man die recent de eerste aangezichtstransplantatie in de Benelux met succes uitvoerde. Blondeel schetste met zijn boeiende uiteenzetting ‘van transplantatie naar regeneratie in het menselijk lichaam’ een beloftevol toekomstperspectief voor transplantaties. een mooie opener die meteen de lat hoog legt voor de toekomstige sessies.

meer info over exArte op www.arteveldehogeschool.be in de rubriek ‘ex-medewerker’.

Transplantatie-specialist Phillip Blondeel zorgde voor een boeiende opener van ExArte Academie.

16

nieuw postgrAduAAt: proFessionele coAchin oktober 2012 ging aan de Arteveldehogeschool voor het eerst het postgraduaat professionele coach van start. het nieuwe postgraduaat bevindt zich op het kruispunt van de studiegebieden gezondheidszorg, sociaal werk en onderwijs. de opleiding richt zich tot iedereen die in zijn werkcontext met coaching te maken heeft en zich daarin verder wil professionaliseren. het postgraduaat omvat 20 studiepunten en is gespreid over twee academiejaren. het accent ligt niet enkel op ‘goed’ coachen gericht op resultaten, maar ook op 'dynamisch' coachen gericht op het ontwikkelen van enthousiasme en betrokkenheid. Aangezien je coachen enkel al doende leert, is dit postgraduaat een ervaringsgerichte opleiding. de cursisten oefenen vanaf dag één hun coachingsvaardigheden in kleine groepjes en met reële vragen.

mail opleidingscoördinator hilde van lysebettens, hilde.vanlysebettens@arteveldehs.be.

Ben X, de musicAl, de sociAle mediA eind december 2012 komt ‘Ben X, de musical’ naar gent. om dit spektakel op de sociale media te doen leven sloegen organisator capitole en de Artevelde-hogeschool de handen in elkaar. opdracht: creëer een buzz op Facebook en twitter over de musical. eind oktober trok een groep laatstejaarstudenten event– en projectmanagement (een van de afstudeerrichtingen van onze bacheloropleiding officemanagement) met een reeks voorstellen naar capitole. na een brainstormsessie presenteerden ze hun meest innovatieve ideeën, en werd de vraag verbreed: hoe kunnen we – met de musical Ben X als kapstok - via social media meer bewustwording creëren rond autisme, pesten en zelfmoord. “zo’n opdracht is een win-winsituatie”, zegt docente jetse Boone. “enerzijds krijgen studenten de kans om een imposant real life project in handen te nemen, anderzijds profiteert capitole uiteraard van de extra online promotie.” Benieuwd naar het resultaat? hou de sociale media in de gaten, én het aantal vrije zitjes tijdens de opvoeringen van Ben X.

stArten in FeBruAri, het kAn! wie om een of andere reden de start van het academiejaar gemist heeft, of toen de verkeerde keuze heeft gemaakt, kan in februari 2013 een (nieuwe) bacheloropleiding starten aan de Arteveldehogeschool. Bedrijfsmanagement en Audiologie organiseren elk een februaritraject van zes semesters, even lang als het klassieke traject dat in september begint. wie in februari 2013 start, kan dus eind januari 2016 zijn diploma behalen.

zes bacheloropleidingen bieden een februaritraject van 7 semesters (3,5 jaar) aan (starten in februari 2013 en afstuderen in zomer 2016): communicatiemanagement, podologie, pedagogie van het jonge kind en de lerarenopleidingen kleuteronderwijs, lager onderwijs en secundair onderwijs.

via trajecten op maat kunnen ook andere bacheloropleidingen in februari gestart worden. trouwens, voor wie al een diploma op zak heeft: ook de bachelor-na-bacheloropleidingen ‘Buitengewoon onderwijs’ en ‘zorgverbreding en remediërend leren’ hebben een tweede instapmoment in februari.

www.arteveldehogeschool.be/starteninfebruari

“gelukkig was dat niet einde verhaal. de vdab heeft ingezien dat zo’n februaritraject extra zwaar is. ik herstartte in september in het eerste jaar, in een regulier traject, maar nog steeds met een vdab-contract. ik voel me veel rustiger en alles lijkt me nu perfect haalbaar. Je krijgt de juiste vakken op de juiste momenten, en hebt de nodige ademruimte om alle leerstof te verwerken en de praktijkvakken met volle aandacht en concentratie te volgen."

niet te onderschAtten Je mag de opleiding echt niet onderschatten. ik raad het wel aan, zeker met zo’n vdab-contract, maar het is nog altijd de bedoeling dat je met mensen werkt. Je moet bepaalde vaardigheden in je hebben die je niet op school kan aanleren. de focus ligt niet alleen op verpleegtechnische handelingen. Je leert ook om te gaan met de ander dankzij vakken als medische sociologie en sociale vaardigheidstraining. op de arteveldehogeschool hebben ze perfect begrepen dat een goede verpleegkundige niet alleen technisch onderlegd moet zijn, maar ook over een holistische mensvisie moet beschikken. dat vind ik heel positief.”

marie d’haenens

Joris Van Hee (33) werkte negen jaar als

opvoeder in de sociale sector.

In 2012 ging hij Verpleegkunde studeren,

met een VDAB-contract.

“Mijn laatste job, een interim in een

psychiatrisch centrum, gaf me zin om

verpleegkunde te gaan studeren”, getuigt hij.

opvoeder wordt verpleegkundige

studeren met BeHoud VAn werkLoosHeidsuitkering? Het kAn

“Een interim in een psychiatrisch centrum gaf me zin om verpleegkunde te gaan studeren” I Joris Van Hee

vdAB-voordelen “als opvoeder mag je geen verpleegkundige handelingen stellen. mijn werk bestond jaren enkel uit het toedienen van hygiënische zorgen aan de patiënten, maaltijden ronddelen en activiteiten begeleiden. dat frustreerde mij wel. toen ik mij na de interim in het psychiatrisch centrum aanmeldde bij de vdab werd ik al snel in de juiste richting gestuurd. verpleegkunde is een zodanig knelpuntberoep dat de vdab contracten afsluit met kandidaat-studenten om hen zo snel mogelijk aan het werk te krijgen. Wie aan de studie begint, krijgt een volledige werkloosheidsuitkering. bovendien wordt het inschrijvingsgeld betaald en krijg je een studiekostenvergoeding en een busabonnement. vele voordelen dus. de vdab maakt wel heel duidelijk dat de opleiding niet te onderschatten is. op het einde van het jaar moet je een bepaald aantal studiepunten behalen om alle voordelen te behouden.”

FeBruAritrAject “ik ben in het februaritraject gestapt. om tijd te sparen en niet werkloos te zitten wachten tot september, kunnen studenten in het tweede semester aan de studie beginnen. na een tijdje bleek mijn keuze een brug te ver: het programma is intensief en de praktijklessen, stages en examens volgen elkaar snel op. de prestatiedruk gaf me faalangst. het resultaat? ik slaagde niet in juli.”

18

studeren met BeHoud VAn werkLoosHeidsuitkering? Het kAn

grAFische en digitAle mediAwerkzekerheid troeF! iedereen aan werk helpen - en het liefst nog in een knelpuntberoep - is de hoofdbekommernis van de vdab en de rva. de opleiding grafische en digitale media komt hieraan tegemoet. de technisch onderbouwde opleiding behoort tot het studiegebied ‘industriële wetenschap en technologie’. in samenwerking met cevora en kisp introduceerde de arteveldehogeschool in 2010 de korte, maar erg praktijkgerichte opleiding grafisch orderbegeleider.

“alle beroepen in de grafimediasector hebben een knelpuntkarakter”, aldus gudrun herman, opdrachthouder trajectbeheer. “grafimediatechnologie, grafimediabeleid, crossmedia-ontwerp en multimediaproductie zijn veelgezochte profielen. vooral in de grafimediatechnologie en het grafimedia-beleid is er een nijpend tekort. Wie hier afstudeert, kan overal in de sector terecht, gaande van printmedia- en multimediabedrijven, ontwerpbureaus, toeleveranciers, tot grafische hardware- en softwarebedrijven …”.

een groot pLuspunt is dAt werkLoZen de opLeidingen kunnen VoLgen en Vrij Zijn VAn stempeLControLe.“Ja. die vrijstelling geldt voor alle opleidingen die leiden tot een knelpunt-beroep. de voorwaarden zijn wel dat geïnteresseerden geen diploma hoger onderwijs hebben, de school twee jaar verlaten hebben en ongeveer een jaar werkloos zijn tijdens de twee voorafgaande jaren. voor studies die voorbereiden op een knelpuntberoep zoals grafimediatechnologie hoeft dat laatste niet. eén dag stempelen volstaat. studenten stappen soms in een persoonlijk deeltraject om verschillende jaren te spreiden. de rva kijkt dan wel naar het aantal te volgen studiepunten (27). als je reeds een diploma hoger onderwijs hebt, staan directeurs van rva-kantoren soms een afwijking toe, bijvoorbeeld als je eerste diploma onvoldoende kansen biedt op de arbeidsmarkt."

“grafisch orderbegeleider is een beetje een vreemde eend. de middelen komen van de rva, de leslokalen van het centrum voor volwassenenonderwijs kisp en de lesgevers van de arteveldehogeschool. per jaar selecteren we tijdens een intakegesprek vijftien kandidaten. na de theoretische opleiding van zes maanden volgt een (kijk)stageperiode van vijf weken. op het einde krijgen de studenten een certificaat. meestal blijven de mensen na hun stage werken op hun stageplaats.”

een HALF jAAr opLeiding en VijF weken stAge. dAt Lijkt niet meteen onoVerkomeLijk.“vergis je niet. het is een vrij intense opleiding, waar toch enige motivatie en doorzetting voor vereist is. op het programma vind je technisch engels en frans, toegepaste informatica, kwaliteitsaspecten, pre-press (indesign, illustrator, photoshop en pitstop), aankoopbeleid, logistiek, materiaalkennis en bestekcalculatie. zes maanden lang, elke dag van negen tot vijf met een half uurtje middagpauze, dat kruipt in je kleren. de opleiding trekt grotendeels dertigers en veertigers aan. de meesten hebben al in de branche gewerkt, en kennen het klappen van de zweep. anderen komen zonder enige voorkennis. het vooruitzicht op een job werkt wel stimulerend.”

sven de potter

“De opleiding tot grafisch orderbegeleider is boeiend en vereist intens doorzettingsvermogen.” I Gudrun Herman

19

Het schooljaar 2012 is gestart met een

tekort aan 1500 voltijdse leraren. En dat

terwijl er ongeveer 11 000 thuis zitten. Het

gaat om 8000 leraars secundair onderwijs

en ongeveer 1600 en 1400 in het lager-

en kleuteronderwijs (bron: De Standaard,

4/09/2012). Een enorme hoeveelheid aan

kennis, enthousiasme en begeestering zit

gewoon thuis. Een grote contradictie, omdat

leraar sinds 2009 een knelpuntberoep is.

leraar, een knelpuntberoep met toekomst

wAArom Zitten 11 000 LerAArs tHuis?

drie opleidingdirecteurs Bachelor in het onderwijs Caroline detavernier, mark pâquet en Hilde meysman, (resp. voor kleuter-, lager- en secundair onderwijs) geven tekst en uitleg. Caroline detavernier: “het overheids-beleid inzake kleuteronderwijs werkt zelf de knelpuntsituaties in de hand. door de verschillende instapdata zitten er in juni meer kleuters in de klassen dan in september. veel meer kleuterleiders zijn er echter niet. een voorlopige oplossing is dat kinderverzorgsters de verantwoordelijkheid krijgen over een kleuterklas. geen goeie evolutie vind ik, want die mensen zijn hiervoor niet opgeleid.”

mark pâquet: “voor het lager onderwijs zijn er regionale verschillen. leraren die het liefst aan de slag gaan in een school in de buurt waar ze wonen, en de uitstap van gepensioneerden en snel uitgebluste starters, werken het tekort aan leraren lager onderwijs in de hand. de minister van onderwijs wil daarom de zij-instroom aanwakkeren. hij wil een opleidingsverplichting voor geïnteresseerden zonder de juiste

20

kwalificaties koppelen aan tewerkstelling, met daarbij een betere verloning. het huidige systeem houdt werkwilligen met een afwijkend diploma wel aan de slag, maar met een te lage verloning. dat werkt niet motiverend.”

Hilde meysman: “voor het secundair onderwijs hangt het knelpuntkarakter nauw samen met de lesbevoegdheid. studenten met een technische opleiding vinden erg snel werk. technische vakken zijn al jaren knelpuntvakken. voor knelpuntvakken zoals frans en wiskunde bedenken scholen creatieve oplossingen. ze nemen bijvoorbeeld zelfs leraars wiskunde aan die in het middelbaar onderwijs veel wiskunde gehad hebben. in brussel en antwerpen is de situatie iets anders. ook al zijn de meeste leraren in brussel niet erg happig om les te geven aan een erg divers en heterogeen publiek, toch groeit de lerarenopleiding er dit jaar wel, dankzij de talloze mediaberichten over de grote tekorten. Jonge muziekleraren of leraren lichamelijke opvoeding zoeken het vaak elders maar worden ondanks hun afwezigheid in het onderwijs toch vaak meegeteld in de werkloosheidsstatistieken. bovendien studeren veel studenten na hun eerste diploma verder. de cijfers dienen dus erg genuanceerd. niettemin, binnen nu en vijf jaar wordt het knelpuntkarakter voor de drie niveaus wel een groot probleem.”

wordt het lerarentekort nog groter? Hilde meysman: “Jazeker. de naoorlogse generatie gaat met pensioen. het te verwachten aantal afgestudeerden kan die uitstap niet opvangen.”

Caroline detavernier: “de opleiding tot leraar kleuter-onderwijs trekt niet genoeg kandidaten aan, er is in vlaanderen zelfs een daling van 1,5 %. de vraag is nochtans groot, maar blijkbaar kiezen mensen, zelfs in tijden van crisis, niet voor werkzekerheid. de belangstelling voor sWitch-trajecten, waarbij je studeren en werken of een gezin kan combineren, neemt dan weer wel toe.”

Hilde meysman: “voor het secundair onderwijs is er een groeiende zij-instroom. het aantal studenten dat na de bacheloropleiding nog een derde vak extra komt studeren, stijgt elk jaar. een sWitch-traject waarbij je werken en studeren kan combineren zoals voor het kleuteronderwijs bestaat niet voor het secundair onderwijs, omdat er altijd twee volledige vakken gevolgd moeten worden. Je kan die te verwerven competenties niet vervangen door andere. iemand met een universitair diploma geschiedenis met een lerarenopleiding krijgt bij ons een vrijstelling voor de onderdelen van de lerarenopleiding en het onderwijsvak geschiedenis. de student moet dan bijvoorbeeld wel de vakstudie nederlands en een kort stagetraject doorlopen: dat kan op één jaar tijd. vreemd genoeg komen de laatste jaren steeds meer afgestudeerde universitaire masters hier een bachelorvak bij volgen.”

positief toch, want volgens de VdAB zijn bachelors erg gegeerd op de arbeidsmarkt: ze worden sneller opgepikt door werkgevers, omdat ze makkelijk en snel inzetbaar zijn. Hilde meysman: “onze studenten krijgen een goede voorbereiding op de arbeidsmarkt.”

Caroline detavernier: “studenten die bij ons een sWitch-traject volgen, zijn doorgaans iets ouder en staan al volop in het leven. het grootste deel komt uit een waaier van breed verwante opleidingen: sociaal-agogisch werk, opvoeder, logopedie enzovoort. Waardevolle profielen voor het onderwijs. voor een basisschool is iemand met een diploma sociaal werk een grote verrijking voor het hele team.”

Hilde meysman: “oudere studenten van rond de veertig, vijftig stimuleren de jonge garde en hebben een positieve invloed. vanuit hun ervaring kunnen ze de meeste zorgen van die jonge mensen beter relativeren. dat vind ik erg positief.”

"De job kan aantrekkelijk worden ingevuld: leraar is tot nog toe een erg vlakke loopbaan. Je begint met lesgeven tot je stopt, punt. Er is geen groeicurve." I Hilde Meysman

21

mark pâquet: “of sWitch dé manier is om tekorten in de toekomst te counteren? niet volledig. het zal één van de oplossingen zijn, tenminste als de flankerende voorwaarden vervuld zijn. zo worden niet alle werkzoekenden gesteund door de rva, omdat het rva-beleid in vlaanderen regionaal nogal kan afwijken. en bij mensen die al werken, komt de opleiding niet in aanmerking voor betaald educatief verlof. voor minder voor de hand liggende opleidingen kan het wel. een bijkomend punt is dat als je mensen wil aantrekken voor het onderwijs je hen waarschijnlijk meteen ook zal moeten betalen in het onderwijs en laten studeren op kosten van het onderwijs. dan krijg je een situatie van duaal opleiden, waarbij mensen deels als leraar werken en deels een opleiding volgen. helaas zijn we in vlaanderen nog niet zo ver. beleidsmatig is er weinig geïnvesteerd in de opvang van de tekorten.”

het heeft dus te maken met het uitblijven van een langetermijnplanning vanuit de overheid? mark pâquet: “ik vrees van wel. ik zie dat er nu wel initiatieven komen, en die zijn echt nodig.”

Hilde meysman: “Wat de overheid wil aanpakken, is het fenomeen van ‘weglopen uit het onderwijs’. dat zie je vaak bij afgestudeerden die er nog maar net instappen. het geeft een verkeerd signaal, want het wakkert de perceptie aan dat leraar geen interessante job is, dat ze altijd onmogelijke uren hebben en op verschillende plaatsen les moeten geven. voor aankomende studenten is zo’n beeld verre van aantrekkelijk.”

Caroline detavernier: “dat is ook zo in het kleuter-onderwijs: ik betreur hoe enthousiaste starters de eerste jaren van hun loopbaan van hot naar her worden verplaatst om bijvoorbeeld in te vallen. de overheid zou

"Beleidsmatig is er weinig geïnvesteerd in de opvang van de tekorten." I Mark Pâquet

scholengemeenschappen meer autonomie kunnen geven, zeker wat aanwervingen en vervangingen betreft. het zou de kwaliteit van het onderwijs ten goede komen, omdat jongeren terecht zouden komen in een scholengemeenschap, die flexibel omgaat met vervangingen.”

mark pâquet: “anders durven werken, daar gaat het voor een stuk om.”

Hilde meysman: “de job kan aantrekkelijk worden ingevuld: leraar is tot nog toe een erg vlakke loopbaan. Je begint met lesgeven tot je stopt, punt. er is geen groeicurve. in andere europese landen bestaan er andere modellen, waarbij leraars van in het begin begeleid worden en kunnen doorgroeien. professionalisering en vorming bieden nieuwe perspectieven en de mogelijkheid om nieuwe domeinen te ontginnen. vlaanderen is voor zo’n verandering nog niet klaar.”

kan een nauwere samenwerking met de vdAB geen soelaas bieden: lokaal nagaan welke leraarprofielen nodig zijn en met quota te werken? mark pâquet: “dat is een mogelijke piste, maar we hebben in vlaanderen geen traditie waarin we mensen zeggen wat ze moeten studeren en waar ze moeten gaan werken. ons systeem is heel erg vrij. dat heeft voordelen, maar – zoals je nu ziet – ook nadelen.”

sven de potter

Meer info: www.arteveldehogeschool.be > Opleidingsaanbod > Bachelor in het onderwijs: kleuteronderwijs / lager onderwijs /secundair onderwijs

"De overheid zou scholengemeenschappen meer autonomie moeten geven, zeker wat aanwervingen en vervangingen betreft." I Caroline Detavernier

22

postgrAduAten autismespectrumstoornissen business event management diabeteseducator eduwond: stomatherapie en wondzorg european fluency specialist hippotherapie lactatiekunde mindfulness neurologische taal- en spraakstoornissen professionele coach rouw- en verliesconsulent

BijsCHoLingensoCiAAL werk intake in de hulpverlening intervisie voor animatoren in rusthuizen rol als verantwoordelijke facilitaire dienstverlening social casework sociaal werken vanuit biografisch perspectief Wegwijs in onlinehulpverlening groot worden in vrijheid – reflecteren over jongeren en

burgerschap rol van ploegbazen – stimulerend leidinggeven zelfzorg voor welzijnswerkers

LerAren en sCHoLen gesubsidieerde nascholingsprojecten: clever

(competenties leren evalueren en remediëren) en d.o.o.s. (duurzame ontwikkeling op school)

ict–nascholingen in open aanbod en vraaggestuurd bijscholing tot school-, klas- en vakmentor bijscholing: onderzoekscompetenties in de klas bijscholing: talenten en competenties in organisaties vormingsaanbod: competenties en talenten in organisaties

geZondHeidsZorg autisme praktijkopleiding begeleider van sporters buddy als begeleider van kansarmen in de perinatale periode care and detect: observation and management of

premature and newborn babies creative arts and creativity in occupational therapy diabetes: interdisciplinair gedeelde zorg fotografie in een therapeutische en agogische context intervisie voor stottertherapeuten levensreddend handelen bij kinderen van 0 tot 12 jaar neonatologie - kinderchirurgie - genetica neurologische zorg omgaan met agressie psychologische en psychotherapeutische stromingen supervisie voor ergotherapeuten

Levenslang leren aan de Arteveldehogeschool

www.arteveldehogeschool.be >> onderzoek en dienstverlening

Levenslang leren aan de ArteveldehogeschoolPostgraduaten

Postgraduaat Autismespectrumstoornissen Postgraduaat Begeleider professionalisering voor

leraren en school Postgraduaat Business Event Management Postgraduaat Diabeteseducator Postgraduaat European Clinical Specialization in

Fluency disorders Postgraduaat Hippotherapie Postgraduaat Lactatiekunde Postgraduaat Mindfulness Postgraduaat Neurologische taal- en

spraakstoornissen Postgraduaat Leidinggevende in de kinderopvang Postgraduaat Vroegdetectie en vroegbegeleiding

van ontwikkelingsstoornissen Postgraduaat Eduwond: stomatherapie en

wondzorg

Bijscholingen

Leraren en scholen Gesubsidieerde nascholingsprojecten: Voor elk

talent een passend leertraject; Kopschuif: een frisse kijk op school- en lerarenprofessionaliteit; Groeien en leren door conflicten.

ICT – bijscholing in open aanbod (REN)

Sociaal werk Bemiddelen in het sociaal werk Sociaal-juridische hulpverlening Social Casework Hulp bieden aan kinderen en jongeren in rouw Bijscholing over migratie - ‘No place like home’ Website Kwalitatief Onderzoek Socia cahier: werkstukken over welzijnswerk Animo; nieuwsbrief voor animatoren in het rusthuis

Gezondheidszorg Initiatie toegepast wetenschappelijk onderzoek via

afstandsleren Neonatologie Neurologische zorg Stottertherapie: opstart intervisiegroep Psychologische en psychotherapeutische stromingen Vroegdetectie en vroegbegeleiding: modules: neonatale zorg

in een breder perspectief; ontwikkeling screenen van baby en dreumes; vroegbegeleiding: introductie in vroegbehandeling

Aan de slag als begeleider van (top)sporters Eutonie: door groeiend lichaamsbewustzijn in balans leven Diabetes: interdisciplinair gedeelde zorg Levensreddend handelen Ouderenzorg: begeleide intervisie Sociale gezondheidszorg: levend leren

www.arteveldehogeschool.be >> onderzoek en ontwikkeling

opklimmen een job vinden van richting veranderen

Als ‘t aan jou lag, had je de SWITCH al gemaakt.

switch: studeren en werken combinerenAcht opleidingen aan de Arteveldehogeschool bieden jou een bijzonder traject om werk of gezin te combineren met een bacheloropleiding.

Meer info: www.arteveldehogeschool.be >> SWITCH

Ook de andere opleidingen aan de Arteveldehogeschool bieden faciliteiten op maat aan, waardoor je studeren, werken en een gezin beter kan combineren. Bel 09 234 90 00 voor meer info.

Studenten ten strijde tegen spieken

23

opLeidingen 2012 - 2013

arteveldehogeschool.be

BACHeLor

BedrijFsmAnAgementaccountancy - fiscaliteit financie- en verzekeringswezen internationaal ondernemen

kmo-management logistiek management marketing rechtspraktijk

oFFiCemAnAgementevent- en projectmanagement management assistant medical management assistant

CommuniCAtiemAnAgementjournAListiekgrAFisCHe en digitALe mediAcrossmedia-ontwerp grafimediabeleid grafimediatechnologie multimediaproductie

soCiAAL werkmaatschappelijke advisering maatschappelijk werk personeelswerk

sociaal-cultureel werk syndicaal werk

pedAgogie VAn Het jonge kind onderwijs: kLeuteronderwijsonderwijs: LAger onderwijsonderwijs: seCundAir onderwijs 23 onderwijsvakken - 192 combinaties

ergotHerApieLogopedie en AudioLogieaudiologie logopedie

podoLogieVerpLeegkundeVroedkundereVALidAtiewetensCHAppen en kinesitHerApie, i.s.m. ugent

BACHeLor nA BACHeLor

CreAtieVe tHerApie onderwijs: Buitengewoon onderwijsonderwijs: sCHooLontwikkeLingonderwijs: ZorgVerBreding en remediërend LerenonCoLogisCHe Zorg (nieuw vanaf 2013-2014, onder voorbehoud van goedkeuring)

mAsters i.s.m. ugent

postgrAduAten en BijsCHoLingen

inFodAgenzaterdag 23 februarizaterdag 20 aprilzaterdag 29 junizaterdag 31 augustus

53520-1212-1003

53520-1212-1003

2013