arbeidsmarkt en sociale uitsluiting: een blijvende zorg › wp-content › uploads › ... ·...
TRANSCRIPT
![Page 1: Arbeidsmarkt en sociale uitsluiting: een blijvende zorg › wp-content › uploads › ... · België, Leuvense Economische Standpunten 2015/149, Faculteit Economische en Bedrijfswetenschappen-](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081405/5f0c4cf37e708231d434b76a/html5/thumbnails/1.jpg)
Arbeidsmarkt en sociale uitsluiting: een blijvende zorg
Frank Vandenbroucke Lezing n.a.v. ‘25 jaar Werkervaringsbedrijven’
Turnhout, 9 maart 2017
![Page 2: Arbeidsmarkt en sociale uitsluiting: een blijvende zorg › wp-content › uploads › ... · België, Leuvense Economische Standpunten 2015/149, Faculteit Economische en Bedrijfswetenschappen-](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081405/5f0c4cf37e708231d434b76a/html5/thumbnails/2.jpg)
Opleiding en armoederisico
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35%
BE-L DE-L FR-L NL-L BE-M DE-M FR-M NL-M BE-H DE-H FR-H NL-H
Arm
oede
risic
o
Gemiddelde 2012-2013-2014 Volle balkjes: 2004-2005-2006 (SILC 2005-2015)
Laaggeschoold Middelgeschoold Hooggeschoold
![Page 3: Arbeidsmarkt en sociale uitsluiting: een blijvende zorg › wp-content › uploads › ... · België, Leuvense Economische Standpunten 2015/149, Faculteit Economische en Bedrijfswetenschappen-](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081405/5f0c4cf37e708231d434b76a/html5/thumbnails/3.jpg)
Aandeel mensen (beneden 60) in een zeer werk-arm huishouden, 2014
0%
2%
4%
6%
8%
10%
12%
14%
16%
EU BE DE FR NL
Huishoudens met zeer lage werkintensiteit
EU
BE
DE
FR
NL
Bron: SILC 2015
BE: grote groep + hoog risico op armoede
![Page 4: Arbeidsmarkt en sociale uitsluiting: een blijvende zorg › wp-content › uploads › ... · België, Leuvense Economische Standpunten 2015/149, Faculteit Economische en Bedrijfswetenschappen-](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081405/5f0c4cf37e708231d434b76a/html5/thumbnails/4.jpg)
Individuele werkloosheid en huishoudwerkloosheid
![Page 5: Arbeidsmarkt en sociale uitsluiting: een blijvende zorg › wp-content › uploads › ... · België, Leuvense Economische Standpunten 2015/149, Faculteit Economische en Bedrijfswetenschappen-](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081405/5f0c4cf37e708231d434b76a/html5/thumbnails/5.jpg)
Polarisatie
• Individuele werkloosheid
=> ‘verwachte huishoudwerkloosheid’
– veronderstelling: jobs zijn random verdeeld over huishoudens – verwachte huishoudwerkloosheid hangt af van de grootte van de huishoudens:
• alle huishoudens = alleenstaanden: verwachte huishoudwerkloosheid =
individuele huishoudwerkloosheid • alle huishoudens = koppels: verwachte huishoud werkloosheid = (individuele
werkloosheid) * (individuele werkloosheid)
• Polarisatie = geobserveerde huishoudwerkloosheid – verwachte huishoudwerkloosheid
![Page 6: Arbeidsmarkt en sociale uitsluiting: een blijvende zorg › wp-content › uploads › ... · België, Leuvense Economische Standpunten 2015/149, Faculteit Economische en Bedrijfswetenschappen-](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081405/5f0c4cf37e708231d434b76a/html5/thumbnails/6.jpg)
Niveaus van polarisatie (Figuur 4, Corluy & Vandenbroucke)
![Page 7: Arbeidsmarkt en sociale uitsluiting: een blijvende zorg › wp-content › uploads › ... · België, Leuvense Economische Standpunten 2015/149, Faculteit Economische en Bedrijfswetenschappen-](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081405/5f0c4cf37e708231d434b76a/html5/thumbnails/7.jpg)
Verklaringen voor het verschil in polarisatie tussen België en andere landen
• Alleenstaanden: – Misschien hebben alleenstaanden in BE, ongeacht hun kenmerken, een
relatief groter risico op werkloosheid dan mensen die koppels vormen?
– Misschien hebben alleenstaanden in BE een zwakker individueel profiel (geslacht, opleiding, leeftijd, herkomst, woonplaats)?
– Misschien is de werkloosheidskloof tussen mensen met sterke en zwakke profielen in BE groter dan in andere landen?
• Koppels:
– Misschien is de werkloosheidskloof tussen mensen met sterke en zwakke
profielen in BE groter dan in andere landen?
– Misschien is er meer homogamie in BE dan in andere landen?
![Page 8: Arbeidsmarkt en sociale uitsluiting: een blijvende zorg › wp-content › uploads › ... · België, Leuvense Economische Standpunten 2015/149, Faculteit Economische en Bedrijfswetenschappen-](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081405/5f0c4cf37e708231d434b76a/html5/thumbnails/8.jpg)
Marginale effecten voor de kans op individuele werkloosheid (probit schatting), 2012 (Tabel 2, Corluy en Vandenbroucke)
![Page 9: Arbeidsmarkt en sociale uitsluiting: een blijvende zorg › wp-content › uploads › ... · België, Leuvense Economische Standpunten 2015/149, Faculteit Economische en Bedrijfswetenschappen-](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081405/5f0c4cf37e708231d434b76a/html5/thumbnails/9.jpg)
Profiel van alleenstaanden (ratio van individuele kenmerken alleenstaanden t.o.v. bevolking), 2012 (Tabel 3, Corluy en Vandenbroucke)
![Page 10: Arbeidsmarkt en sociale uitsluiting: een blijvende zorg › wp-content › uploads › ... · België, Leuvense Economische Standpunten 2015/149, Faculteit Economische en Bedrijfswetenschappen-](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081405/5f0c4cf37e708231d434b76a/html5/thumbnails/10.jpg)
Individuele werkloosheidsrisico’s, 2012 (Tabel 4, Corluy en Vandenbroucke)
![Page 11: Arbeidsmarkt en sociale uitsluiting: een blijvende zorg › wp-content › uploads › ... · België, Leuvense Economische Standpunten 2015/149, Faculteit Economische en Bedrijfswetenschappen-](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081405/5f0c4cf37e708231d434b76a/html5/thumbnails/11.jpg)
Homogamie van partners met eenzelfde scholing (Tabel 5, Corluy en Vandenbroucke)
![Page 12: Arbeidsmarkt en sociale uitsluiting: een blijvende zorg › wp-content › uploads › ... · België, Leuvense Economische Standpunten 2015/149, Faculteit Economische en Bedrijfswetenschappen-](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081405/5f0c4cf37e708231d434b76a/html5/thumbnails/12.jpg)
Decompositie van wijziging in het aandeel personen in een huishouden zonder werk, 1983-2012 (Corluy en Vandenbroucke, Figuur 6)
![Page 13: Arbeidsmarkt en sociale uitsluiting: een blijvende zorg › wp-content › uploads › ... · België, Leuvense Economische Standpunten 2015/149, Faculteit Economische en Bedrijfswetenschappen-](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081405/5f0c4cf37e708231d434b76a/html5/thumbnails/13.jpg)
Laaggeschoolde mensen in Vlaanderen: werkzaamheid
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
25-6425-4950-64
737 (d) 415 321
![Page 14: Arbeidsmarkt en sociale uitsluiting: een blijvende zorg › wp-content › uploads › ... · België, Leuvense Economische Standpunten 2015/149, Faculteit Economische en Bedrijfswetenschappen-](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081405/5f0c4cf37e708231d434b76a/html5/thumbnails/14.jpg)
Laaggeschoolde mensen
• Wie zijn deze mensen, wat zijn hun kansen?
• Drie historische beleidslijnen sinds 2003-2004 – Activering
– Structurele lastenvermindering en doelgroepkortingen
– Dienstencheques
![Page 15: Arbeidsmarkt en sociale uitsluiting: een blijvende zorg › wp-content › uploads › ... · België, Leuvense Economische Standpunten 2015/149, Faculteit Economische en Bedrijfswetenschappen-](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081405/5f0c4cf37e708231d434b76a/html5/thumbnails/15.jpg)
Laaggeschoolde mensen
• Wie zijn deze mensen, wat zijn hun kansen?
• Drie historische beleidslijnen sinds 2003-2004 – Activering
– Structurele lastenvermindering en doelgroepkortingen
– Dienstencheques
Sociale economie
![Page 16: Arbeidsmarkt en sociale uitsluiting: een blijvende zorg › wp-content › uploads › ... · België, Leuvense Economische Standpunten 2015/149, Faculteit Economische en Bedrijfswetenschappen-](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081405/5f0c4cf37e708231d434b76a/html5/thumbnails/16.jpg)
Verhouding tussen ‘lageloongrens’ en brutominimumloon in de federale lastenvermindering
Bron: RSZ en NAR
0%
20%
40%
60%
80%
100%
120%
140%
160%
180%
Laaggeschoolden met max. BML (+ 10%) = 2 x aandeel bevolking; 50% laaggeschoolde jongeren: max. BML (+10%)
![Page 17: Arbeidsmarkt en sociale uitsluiting: een blijvende zorg › wp-content › uploads › ... · België, Leuvense Economische Standpunten 2015/149, Faculteit Economische en Bedrijfswetenschappen-](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081405/5f0c4cf37e708231d434b76a/html5/thumbnails/17.jpg)
Evolutie van federale lastenverminderingen voor lage en hoge lonen
Bron: RSZ; 2014: gemiddelde van eerste twee kwartalen
![Page 18: Arbeidsmarkt en sociale uitsluiting: een blijvende zorg › wp-content › uploads › ... · België, Leuvense Economische Standpunten 2015/149, Faculteit Economische en Bedrijfswetenschappen-](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081405/5f0c4cf37e708231d434b76a/html5/thumbnails/18.jpg)
Evolutie van federale lastenverminderingen voor lage en hoge lonen
Bron: RSZ; 2014: gemiddelde van eerste twee kwartalen
Federale lastenvermindering: lineair of niet? Vlaams doelgroepenbeleid: wat met groep 25-54?
![Page 19: Arbeidsmarkt en sociale uitsluiting: een blijvende zorg › wp-content › uploads › ... · België, Leuvense Economische Standpunten 2015/149, Faculteit Economische en Bedrijfswetenschappen-](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081405/5f0c4cf37e708231d434b76a/html5/thumbnails/19.jpg)
Evolutie van federale lastenverminderingen voor lage en hoge lonen
Bron: RSZ; 2014: gemiddelde van eerste twee kwartalen
Federale lastenvermindering: lineair of niet? => initiële opzet is gelukkig gecorrigeerd Vlaams doelgroepenbeleid: wat met groep 25-54? => er komt nu toch een (beperkte) maatregel voor langdurig werklozen
![Page 20: Arbeidsmarkt en sociale uitsluiting: een blijvende zorg › wp-content › uploads › ... · België, Leuvense Economische Standpunten 2015/149, Faculteit Economische en Bedrijfswetenschappen-](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081405/5f0c4cf37e708231d434b76a/html5/thumbnails/20.jpg)
Bijdrage van dienstencheques in werkgelegenheid (op basis van scholingsniveau)
Bron: CRB Ca. 1/5de van laaggeschoolde vrouwen die in BE werken
![Page 21: Arbeidsmarkt en sociale uitsluiting: een blijvende zorg › wp-content › uploads › ... · België, Leuvense Economische Standpunten 2015/149, Faculteit Economische en Bedrijfswetenschappen-](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081405/5f0c4cf37e708231d434b76a/html5/thumbnails/21.jpg)
Aandeel vrouwen (25-64) in zorgjobs (isco 513) en schoonmaakjobs (isco 913), % van alle vrouwen (25-64)
0%
1%
2%
3%
4%
5%
6%
7%
zorg (513) België
schoonmaak (913) België
zorg (513) Nederland
schoonmaak (913) Nederland
![Page 22: Arbeidsmarkt en sociale uitsluiting: een blijvende zorg › wp-content › uploads › ... · België, Leuvense Economische Standpunten 2015/149, Faculteit Economische en Bedrijfswetenschappen-](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081405/5f0c4cf37e708231d434b76a/html5/thumbnails/22.jpg)
Aandeel laaggeschoolde vrouwen (25-64) in vrouwen in zorgjobs en schoonmaakjobs, België en Nederland
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
zorg (513) België
schoonmaak (913) België
zorg (513) Nederland
schoonmaak (913) Nederland
Een zekere verdringing treedt op
![Page 23: Arbeidsmarkt en sociale uitsluiting: een blijvende zorg › wp-content › uploads › ... · België, Leuvense Economische Standpunten 2015/149, Faculteit Economische en Bedrijfswetenschappen-](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081405/5f0c4cf37e708231d434b76a/html5/thumbnails/23.jpg)
Laaggeschoolde mensen
• Wie zijn deze mensen, wat zijn hun kansen?
• Drie historische beleidslijnen sinds 2003-2004 – Activering
– Structurele lastenvermindering en doelgroepkortingen
– Dienstencheques
Sociale economie: groei stilgevallen sinds 2010-2011; onduidelijke toekomst
![Page 24: Arbeidsmarkt en sociale uitsluiting: een blijvende zorg › wp-content › uploads › ... · België, Leuvense Economische Standpunten 2015/149, Faculteit Economische en Bedrijfswetenschappen-](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081405/5f0c4cf37e708231d434b76a/html5/thumbnails/24.jpg)
Een nieuwe beleidsimpuls is nodig, maar…
• Doelgroepenbeleid 25-54 – Personen met een arbeidshandicap – Langdurig werklozen
• Toekomst van de sociale economie, buurtdiensten…?
– Tijdelijke Werkervaring? – PWA – Wijk-werken? – Groeipad sociale economie?
• Dienstencheques • Zorg en aanvullende thuiszorg + onderwijs: aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt, scholen-VDAB + functies ontbinden (job carving)
Geen werkvloeren? Alle hoop op snelle doorstroming?
![Page 25: Arbeidsmarkt en sociale uitsluiting: een blijvende zorg › wp-content › uploads › ... · België, Leuvense Economische Standpunten 2015/149, Faculteit Economische en Bedrijfswetenschappen-](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081405/5f0c4cf37e708231d434b76a/html5/thumbnails/25.jpg)
Bronnen
• V. Corluy & F. Vandenbroucke, F. (2015), Huishoudens zonder werk in België, Leuvense Economische Standpunten 2015/149, Faculteit Economische en Bedrijfswetenschappen-CES, KULeuven
• F. Vandenbroucke, Dienstencheques: een vraagstuk van erkenning, S&D, Jaargang 72, nummer 1, Februari 2015, pp. 32-41 – statistische bijlage op website S&D
• M. Dejemeppe & B. Van der Linden, Réduction des cotisations patronales: tout miser sur les bas salaires, Regards Economiques, Octobre 2015
Alle publicaties: www.frankvandenbroucke.uva.nl