1

ARAŞTIRMAYÖNTEMVETEKNİKLERİIDERSNOTLARIBİLİMNEDİR?Evreni anlama ve açıklama gayretlerinin tümüdür. Soru sormakla başlar. Gerçeği anlamaetkinlikleridir.Organizeedilmişbilgilertopluluğudur.Metodikvemantıksaldır.BİLİMSELARAŞTIRMANEDİR?Amaçlı, planlı ve sistemli olarak verilerin toplanması, gruplandırılması, analizi, sentezi, açıklaması,yorumlanmasıvedeğerlendirilmesiişlemleriyleproblemleregüveniliriçözümyollarıbulmasürecidir.BİLİMSELARAŞTIRMANINAŞAMALARI

• ProblemiGörme–GözlemveAraştırmaKonusununBelirlenmesi• AraştırmaProbleminiTanımlama• KonuylaİlişkinKaynaklarınTaranması• HipotezlerinYazılması• AraştırmaYöntemveModeliniBelirleme• VerilerinToplanmasıveAnalizi• AraştırmanınSonuçlandırılmasıveAraştırmaRaporununYazılması

BİLİMSELARAŞTIRMANINAMAÇLARIBunakarşılıktümbilimselaraştırmalardagözetilenamaçlarortaktır.Bilimselaraştırmalarşuamaçlarlaoluşturulur.

• Bir sorunu çözmek: Bilimin her alanında çözüm bekleyen geliştirilmeye ve iyileştirilmeyeihtiyaç duyan sayısız sorun vardır. Bir araştırma alanıyla ilgili herhangi bir sorunu çözmeyiamaçedinebilir.

• Yenibirürünortayakoymak:Biraraştırmaoanakadarhiçelealınmamışbirürün,birbilgiyiortayaçıkarmayıamaçedinebilir.Aynızamandavarolanbilgiyadaürünügeliştirmekdebiryeniliktir.Örneğin;telefonmevcutbirüründür.Fakatgeliştirilipceptelefonuhalinialdığındaortayaçıkanüründeyenidir.

• Yenibiryöntemgeliştirmek:Birsorununçözümündeortayaçıkarılabilecekyenibiryöntemoluşturmakdabilimselaraştırmanınamaçlarındandır.Örneğinilaçtedavisiyerineışıntedavisigeliştirmekbiryeniyöntemoluşturmaktır.

• Faydalılık:Bilimselaraştırmanıntemelamaçlarındanbirisideinsanlığafaydalıolmasıdır.ARAŞTIRMATÜRLERİAraştırmatürlerigenelolarakşuşekildesınıflandırılabilir.

• KütüphaneAraştırmaları:Mevcutkaynaklardanfaydalanılarakyapılandeğerlendirmenitelikliaraştırmalardır.

• LaboratuarAraştırmaları:Laboratuarortamlarındagerçekleştirilebilecekdeneyedayalıteknikaraştırmalardır.Fenveteknikbilimlerdekullanılanbiraraştırmayöntemidir.

• GözlemeDayalıAraştırmalar:Bazenlaboratuarverilerinitamamlamakbazendebaşlıbaşınaveri toplamak amaçlı yapılan gözleme dayalı araştırma türüdür. Çevre, tarım, gökbilimi,madencilikvb.alanlarınkullandığıaraştırmayöntemlerindendir.

• Anket Araştırmaları: Belirli konularda kişilerin görüşlerini almak amacıyla uygulananaraştırmayöntemidir.Anketaraştırmalarıalanaraştırmalarıolarakdaadlandırılır.

• Analitik Araştırmalar: Eldeki verileri kullanarak mevcut durumun veya durumun ileridealacağıboyutuntahminedildiğiaraştırmatürleridir.

• Araştırma-GeliştirmeAraştırmaları:Ürünveyöntemgeliştirmeyeyönelikaraştırmalardır.ARAŞTIRMANINPLANLANMASI

• Fikir Üretme: Her araştırma bir düşünce aşaması içerir. Araştırmacının ilgileri, karşılaştığıgüçlükler,yetenekvekabiliyetleri,bilgibirikimi,çevrevedahabirçoketkenaraştırmacıyıbiröğrenme isteğine götürebilir. Fikir üretme süreci bir merak, ilgi ve ihtiyacın sonucundaaraştırmacıdaoluşanveçözümgerektirensorulardır.

• Araştırma Konusunun Belirlenmesi: Araştırmacının, öğrenmek, bulmak, ortaya çıkarmakveya geliştirmek niyetiyle oluşturduğu sorular vemerak alanlarının bir araştırma konusuna

2

dönüşebilmesi,fikirlerinçerçevesinindahaaçıkvenetolarakçizilmesinigerektirir.Buamaçlakonuyla ilgili yapılmış çalışmalar, çalışmaların yöntemvevardıkları sonuçlarhakkındagenelbir bilgilenme süreci gerekir. Araştırmacının sorusuyla ilgili gerçekleştireceği bilgi edinmesüreci, soruyu ya da sorunu araştırılabilir bir konu biçimine dönüştürmesine olanaksağlayacaktır.

RAPORLAMAAraştırmalarneticesindeeldeedilenbulgularınpaylaşımındaanlaşılırlığısağlamakamacıylagenelliklekabulgörenbazıkurallaroluşturulmuştur.Bunlararaporyazmakurallarıdenir.Bilimselaçıdanraporyazılırkenilkyapılacakişaraştırmanınkısımlarınıoluşturmaktır.Raporlaştırılmışbiraraştırmaüçtemelkısımdanoluşur.Bunlar;birincikısım,metinkısmıvesonkısımdır.

Yazım aşamasına gelmiş bir araştırmanın kurallara uygun olarak rapor haline getirilebilmesi içinyukarıdabelirtilenherbölümdeuyulmasıgerekentemelnoktalarısırasıylaelealalım.KapaksayfasıHazırlananbirraporunilksayfasıkapaksayfasıdır.Genelolarakkapaksayfasındaşubilgilerbulunur.

• Raporunhazırlandığıkurumunadı.• Raporunadı.• Raporuhazırlayankişiveyagrubunadı.• Varsaraporudenetleyenkişiyadagurupadı.• Raporunyazıldığıyerveyıl.

ÖzetAraştırmahakkındagenelbilgilerin,amacının,kullanılanyöntemlerinveeldeedilenbulgularınkısavegenel bir biçimde tanıtıldığı bölümdür. Bu bölüm genelde uzun tutulmaz. Özet bölümü yazılırkenaraştırmanınönemlinoktalarıönplanaçıkarılır.Okuyankişibubölümsayesindetümraporiçerisindeneleribulabileceğinedairgenelfikirleredinir.Bazıaraştırmalaraözetinyabancıdileçevrilmişşeklideeklenir.AnahtarKelimelerBazıraporlarbellikuruluşlaryadakütüphanelertarafındansaklanır.Buraporlarıniçeriklerinigörmekisteyen,çalışmaların temelkonularını taramak isteyenkişiyadaaraştırmacılarınaradıklarıkonularla

RaporunKısımları

KapakSayfasıÖzet

AnahtarKelimlerÖnsöz

İçindekilerKısaltmalarveSİmgeler

GirişBölümlerSonuç

EklerKaynakçaDizin

3

ilgili çalışmalara ulaşmalarını kolaylaştırmak amacıyla raporda kullanılan esas kavramlar anahtarkelimelerbölümüneyazılır.Anahtarkelimelergeneldeüçbeşkelimecivarındaoluşturulur.ÖnsözBubölümherraporyazımındaoluşturulmasızorunlubirbölümdeğildir.Çalışmanınhazırlanışortamıkarşılaşılangüçlüklerçalışmadaemeğigeçenkişilervarsaeksikyadasınırlıkalankonularbubölümdebelirtilir.Çalışmanınoluşumundakatkısıolankişiyadakuruluşlarabubölümdeteşekküredilir.İçindekilerRaporiçeriğininbirsıradahilindevesayfanumaralarınagöreyeraldığıkonubaşlıklarıvealtbaşlıklarınbirsıravedüzeniçerisindegösterildiğikısımdır.KısaltmalarEğer yazar genellikle herkes tarafından bilinenlerin dışında kısaltmalar yapmışsa bunları bir listehalinde araştırmanın ön kısmında gösterebilir. Kısaltmalar listesi alfabetik sıraya göre oluşturulur.Yalnız unutulmaması gereken nokta, kısaltmalar listesi oluşturulmuş olsa bile metin içerisindekısaltmayla ifade edilen kelimeler ilk kez kullanıldıkları yerde uzun şekliyle yazılır. Daha sonrakısaltılmışbiçimikullanılır.ÖrneğinA.g.e.:AdıgeçeneserA.g.m.:AdıgeçenmakaleAKM:AtatürkKültürMerkeziBak.:Bakanlığıbkz.:bakınızMetinkısmıAraştırmanınyeraldığıbölümdür.Raporda ifadeedilecekbulgularbubölümdeaktarılır.Metinkısmıgirişle başlar ve sonuçla biter. Raporda açıklanmak istenen fikirler bölüm ya da bölümler halindesunulur.Giriş;araştırmanınmetinkısmınınbaşlangıcıdır.Giriştearaştırmanınçözümlemeyeçalıştığısoruyadasorunlaraçıklanır.Raporunhangibölümlerdenoluştuğu,bölümlerdenelerinelealındığıgibikonulargirişteişlenir.Bölümler;raporunanagövdesidir.Raporuhazırlayankişininanlatmak,açıklamak, ispatlamakistediğigörüşleriniifadeettiğimetinkısmıdır.Bölümleriniçeriğivesayısıaraştırmayagöredeğişir.Herbölümraporunvermek istediği anadüşünceyidesteklemelidir.Bölümlerbazenaltbölümleredeayrılabilir.Bölümlendirmede rakam ya da harf gibi semboller kullanılır. Bazı kısa çalışmalarda ise alt bölümlerbulunmayabilir.Sonuç; inceleme sayesinde elde edilenbulguların net bir şekilde anlatıldığı ya da varsa hipotezlerinispatlandığıkısımdır.Bukısımdaçözülensorunyadasorunlar,üretilenbilgiler,geliştirilenyöntemlerveyaeldeedilenfaydalarkısavenetbirbiçimdedilegetirilir.SonkısımEkler;metindeverilmesiaraştırmanınbütünlüğüyadaakıcılığıaçısındansakıncalıolanamaincelemeyidestekleyecek bulgular metin sonunda ek olarak konulabilir. Eklerde uzun, ayrıntılı tablolar, anketformları,çizelgeler,belgeler,uzunalıntılarvb.verilebilir.Herekayrıbirsayfadavenumaralandırılarakverilir.Kaynakça; araştırmanın oluşturulmasında yararlanılan tüm kaynakların sistemli bir biçimde yazıldığıbölümdür.Dizin;bazıraporlardaaranankonularınkolaylıklabulunabilmesiiçinhazırlananherkelimeninyeraldığısayfayıgösterenbirdüzenlemedir.KAYNAKVEDİPNOTGÖSTERMEKURALLARIRapor içerisinde kullanılan farklı kaynaklardan edinilen bilgilerin nereden alındığının gösterilmesigerekir.Rapordafarklıbirkaynaktanalınanveolduğugibikullanılancümlelerinyadaraporhazırlayankişininfaydalandığıdüşüncelerinhangikaynaklardaneldeedildiğigösterilmelidir.

4

Raporyazarkenkaynakgösterilmesi;savunulangörüşlerindoğruluğunudesteklemeyi,araştırmacınınkendi katkısının ne olduğunu belirtmeyi, sunulan bilgilerin denetimine imkân vermeyi, yeniaraştırmacılarayolgöstermeyimümkünkılar.Raporyazılırkenkaynakgösterilmesigerekenbilgilergenellikleşunlardır;

• Genelbilgilerindışındakalanvebaşkalarıtarafındanifadeedilmişgörüşler• Başkakaynaklardanedinilenfikiryadadüşünceler• Tabloyadaçizelgeninalındığıkaynaklar

Kaynak gösterme metin içerisinde yapılabileceği gibi dipnotlarla da gerçekleştirilebilir. Kaynaklarmetiniçerisindegösterilirkenkullanılankaynaktanaktarılancümleyadacümlelerinsonundaparantezaçılarakgösterilir.Dipnotlusistemdenbahsetmedenönceşuaçıklamanınyapılması faydalıolacaktır.Dipnotlaryalnızcayararlanılankaynaklarıgöstermedekullanılmaz.Raporhazırlayankişibahsettiğikonudaayrıntılıbilgi,farklı görüş, hatırlatma vb. yapmak istediğinde de dipnot kullanabilir.Metin içerisinde ilgili bölümedipnotnumarasıvererekgerekliaçıklamayıonumaralıdipnottayapabilir.Dipnotlarraporlardaüçayrışekildedüzenlenebilir.

• Sayfa sonunda; metin içerisine dipnot numarası konulur ve aynı sayfanın alt kısmınayararlanılankaynaklailgiliaçıklamalaryazılır.

• Bölümsonuna;metiniçerisindeverilenrakamlarbölümsonundadipnotlarolaraktoplanırvebölümsonlarında topluolarakgösterilir.Eğerbirdençokbölümvarsaherbölümdedipnotnumaralandırılmasıtekrarbirdenbaşlatılarakverilirveherbölümleilgilidipnotlarobölümünsonunayerleştirilir.

• Rapor sonunda; Metin içerisinde kullanılan dipnotlar bir araya getirilir ve araştırmanınsonundaayrıbirbölümolarakdüzenlenir.

Bu üç yöntemden en uygunu sayfa sonuna dipnot düşülmesidir. Çünkü okuyucu görmek istediğidipnotu, okumasını bozmadan kolayca görebilir. Kaynak göstermede dikkat edilmesi gereken bazıkurallar vardır. Bu kurallar yararlanılan kaynağın türüne göre değişiklik gösterir. Bunları sırasıylainceleyelim.Kitaplar:Eğerkaynakolarakbirkitapgösterileceksedüzenlemeşuşekildeyapılır.YazarınAdıveSoyadı,KitabınAdı,YayınlandığıŞehir,YayınYılı,Sayfanumarası.Örnek;CemilMeriç,BuÜlke,İstanbul,1993,s.45Eğerbirkitabınbirdençokyazarıvarsayazarlarınadlarıvesoyadları tek tekyazılır.Diğerkısımlardafarklıbiruygulamayapılmaz.Örnek;SerdarKeskin,MahmutBiçer,AksiSeda,Ankara,2006,s.46Eğerbirkitabınbirdençoksayfası ifadeedilmekistenirsesayfanumaralarınınarasına( , )yada(- )işaretikonur.(- ) işaretikonununbelirtilensayfalardabaşladığıvebittiğinigösterir. ( ,) isekonunungösterilenilksayfadabaşladığınıvesonsayfayakadararalardaişlendiğinigösterir.Örnek; Ömür Ceylan, Tasavvufi Şiir Şerhleri, İstanbul, 2000, s. 65,69 Hüseyin Ağca, Yazılı Anlatım,Ankara,1999,s.79-84Bir kaynak dipnotlarda ilk kez kullanılıyorsa yukarıda bahsedilen şekilde yapılır. Aynı kaynak raporiçerisindebirdençokkeregösterileceksekısaltmayapılır.YazarınSoyadı,a.g.e.,sayfanumarasıage;adıgeçeneserdemektir.Örnek;Meriç,a.g.e.,s.83Şeklindekaynakgösterilirse,CemilMeriç’indahaöncekidipnottaayrıntılıgösterileneserikastedilmişolur.Aynısoyadıtaşıyanyazarlarınkitaplarınıtekrarkaynakgöstermekgerektiğindekarışıklıkolmasındiyeyazaradlarıdabelirtilir.Raporiçerisindeaynıyazarınbirkaçfarklıkitabıkullanılmışsaaçıklayıcıolmasıiçinyazarınsoyadındansonrakitabınadıyazılır.Örnek;Meriç,KırkAmbar,a.g.e.,s.89Örnek;Meriç,Mağaradakiler,a.g.e.,s.99Buyöntemlekitabınyayınyeriveyılınıtekrartekraryazmakgerekmez.Makaleler:Eğerkaynakolarakbirmakalegösterilecekseşudüzengerçekleştirilir.

5

YazarAdıSoyadı,“MakaleninAdı”,BulunduğuKitabınAdı,YayınYeri,YayınYılı,SayfanumarasıÖrnek;MeteTunçay,“İlkveOrtaÖğretimdeTarih”,FelsefeKurumuSeminerleri,Ankara,1977,s.276,277Aynı makale birden çok yerde kaynak olarak gösterildiğinde kaynağın sonraki gösterimi şu şekildeyapılır.YazarınSoyadı,a.g.m.,s.276a.g.m.;adıgeçenmakaledemektir.Kaynakgösterirkenmakaledeuyulacakkurallarındiğerayrıntılarıkitaplarlaaynıdır.Oradagösterilendeğişikliklermakaleyeuygulanır.Ansiklopedi:Kaynakgösterileneserbiransiklopediiseşuşekildekaynakgösterilir.AnsiklopedininAdı,CiltNumarası,Yayınyeri,YayınYılı,SayfaNumaras4ı.Örnek;Tanzimat’tanCumhuriyeteTürkiyeAnsiklopedisi,6.cilt,İstanbul,1985,s.1934Dergi:Birsüreliyayıniçerisindebulunanbirmakaledipnottaşöylegösterilir.YazarAdıveSoyadı,“MakaleninAdı”,DergininAdı,CiltNumarası,Sayısı,SayfaNumarası.Örnek;İlhanAkçay,“YakutiyeMedresesi”,VakıflarDergisi,Sayı6,İstanbul,1965,s.146METİNAKTARIMLARIAraştırma yazılarında bazen başka kişi veya kişilerin görüşlerine yer vermek gerekir. Araştırmacı;fikirlerinidesteklemek,araştırmasınızenginleştirmekiçinyadabenzeriamaçlarlabaşkakaynaklardanalıntıyapabilir.Biraraştırmadafarklıkaynaklardanikişekildeaktarımyapılabilir.Doğrudan aktarma: Bir başka kaynakta yazılmış olan fikir veya düşüncelerin cümlelerde hiçbirdeğişiklikyapmadanaraştırmaiçerisindekullanılmasıdır.Bu türkaynakaktarımlarındakullanılancümleler ( “ )işaretiarasınaalınır, italikyazı tipiyleyazılırvecümlelerinbittiğiyeredipnotnumarasıkonularakcümlelerinalındığıkaynakdipnottagösterilir.Doğrudan kaynak aktarımında bazen cümlelerin tamamına ihtiyaç duyulmaz ve aktarılan metiniçerisinden bazı cümleler çıkarılabilir. Bu durumda aktarılan metinden çıkarılan cümlelerin olmasıgerekenyere(…)işaretikonularakgösterilir.DolaylıAktarım:Başkakaynaktakicümlelerinolduğugibideğilsadeceanlatmakistediğidüşüncelerinaktarımıylagerçekleştirilir.Araştırmayıyapankişikaynakolarakkullandığımetnincümleleriniolduğugibi almayıp yalnızca düşüncelerini ifade etmekle yetinebilir. Aktarım yaparken kendi üslubunukullanabilir. Bu tür aktarımlarda ( “ ) işareti kullanılmaz. Cümleler italik olarak yazılmaz. Fakataraştırmada düşüncelerin aktarıldığı bölüme yine dip not numarası konulur ve yararlanılan kaynakoradagösterilir.TABLOŞEKİLVEGRAFİKLERBazı veri ve bilgilerin sözlü anlatımı karmaşık ve zordur. Özellikle rakamlara dayalı verilerin sözlüanlatımlaokuyucuyaulaştırılmasıbüyükgüçlüklerenedenolabilir.Buamaçlaaraştırmalardakarmaşıkdurumlarınokuyucuyadahakolayaktarılmasıamacıylatablo,şekilyadagrafiklerkullanılır.Tablo: Bilgileri sistemli ve sıralı olarak gösterebilmek amacıyla düzenlenen çizelgelerdir. Bir rapordatablo kullanılırsa tablo başlığı ve numarasımutlaka bulunmalıdır. Eğer tablolar bir başka kaynaktanalınmışsatablonunalındığıkaynaktablonunaltındagösterilmelidir.Şekil: Araştırmayı zenginleştirmekveanlaşılmasını kolaylaştırmakamacıyla kullanılan figür, grafik yadaresimlerdir.Araştırmalardabuamaçlakullanılanşekillerinaltındaşekilnumarasıveaçıklamasıverilir.Eğerşekillerbaşkakaynaklardanalınmışsaburadakaynakgösterilir.ETKİLİYAZMAVEYAZIMKURALLARIBiraraştırmadaeldeedilenbulgularnekadarçarpıcıolursaolsunkullanılanaktarımşeklibaşarısızsaaraştırma da başarısız olmuş demektir. Çünkü; raporlaştırmada amaç bilgilerin en iyi şekilde

6

okuyucuya aktarılmasıdır. Eğer okuyucu araştırma metninden faydalanamıyorsa yapılan araştırmasadecearaştırmacıiçinbirşeylerifadeedebilir.Okuriçinbiranlamtaşımaz.Bunedenlearaştırmalarınaktarımındakullanılandilveyöntemsondereceönemlidir.Araştırmalarda anlatımın açık ve kolay anlaşılır olması gerekir. Cümleler düzgün, kurallı ve netolmalıdır. Kelime seçimlerine özen gösterilmeli, anlamı bilinmeyen kelimelerin, özellikle yabancıkelimelerin kullanımından kaçınılmalıdır. Paragraflar oluşturulurken paragraf içerisindeki düşüncebütünlüğüneözengösterilmeli,herparagrafbiranafikrianlatacakşekildedüzenlenmelidir.Anlatımdakullanılanşahısvezamanlaradikkatedilmelidir.Araştırmayazılarındagenellikleüçüncüşahısvegenişzamanlı anlatımlar kullanmayaözengösterilmelidir. Etkili birmetin, iyi bir anlatımın yanı sıra yazımkurallarınauyulmasınıdagerektirir.Buamaçlaaşağıdadikkatedilmesigerekenyazımkurallarıkısacaaçıklanmıştır.De,DaBağlacınınYazılışıDe,dabağlacıayrıyazılır;ancak,kendisindenöncekikelimeninsonünlüsünebağlıolarakbüyükünlüuyumunauyarveda,debiçiminialır:Kızıdageldi,gelinide.UYARI:Ayrıyazılande,dahiçbirzamante,taşeklindeyazılmaz.UYARI:Yasözüylebirliktekullanılandamutlakaayrıyazılır.(yada)UYARI:da,debağlacını kendisindenöncekikelimedenkesme işareti ileayırmakyanlıştır.Bubağlacıtamamenayrıyazmakgerekir:Ayşedegeldi(Ayşe’degeldideğil).UYARI:Bulunmahâliekiolan–da,-de,-ta,-te’ninda,debağlacı ilehiçbir ilgisiyoktur;bulunmahâliekigetirildiğikelimeyebitişikyazılır:devedekulak,evdekalmak,ayaktadurmak.KiBağlacınınYazılışı“Ki”bağlacıayrıyazılır:demekki,kaldıki,bilmemki.Geçmişzamanolurkihayalicihandeğer.Ancak“ki”bağlacı,birkaçörnektekalıplaşmışolduğuiçinbitişikyazılır:belki,çünkü,mademki,halbuki,meğerki,oysaki,sanki.Şüphevepekiştirmegöreviylekullanılankisözüdeayrıyazılır:Babamgeldimiki?Başbakankonuşacakmıki?-kiaitlikekininyazılışı-kiaitlikekiünlüuyumlarınauymaz:akşamki,yarınki,duvardaki,onunki,yoldaki.Yalnızbirkaçörnektebuekünlüuyumlarınauyar:dünkü,öbürkü,seninki.Mı,Mi,Mu,MüSoruEkininYazılışımı,mi,mu,mü soru eki gelenekleşmiş olarak ayrı yazılır; ancak, kendisinden önceki kelimenin sonünlüsünebağlı olarakünlüuyumlarınauyar vemı,mi,mu,mübiçimlerini alır: Kaldımı? SendemiBrutus?Olurmu?İnsanlıköldümü?Soruekinebirtakımeklerdegetirilebilir.Bueklersoruekiylebitişikyazılır:Verecekmisiniz?Okuyormuyuz?Çocukmuyum?Gelecekmiydi?Ölürmüsün,öldürürmüsün?Bueksorudanbaşkagörevlerdekullanıldığızamandaayrıyazılır:Güzelmigüzel!Yağmuryağdımıdışarıçıkamayız.NoktalamaİşaretleriNokta(.)1-Cümlesonlarındakullanılır.Bellibirduraklamayapılacağınıgösterir.2-Şiir,kitap,gazete,dergi,yazıbaşlıklarındansonranoktakullanılmaz.Bölümbaşlıklarındansonradakullanılmaz.BüyükNutuk,GünEksilmesinPenceremden,Giriş,V.BölümBaşlıklardansonrasatırbaşıyapılmamış̧,sözeaçıklamayladevamedilmişsenoktakullanılır.3-Kurumvekuruluşisimlerindensonranoktakullanılmaz.4-Sıkgeçenkısaltmalardanoktakullanılır.(Prof.,Dr.)Ancakkimikısaltmalardanoktakullanılmaz:TBMM,AET,NATO,TDK,cm,kg5-Sırabildirmekiçinsayılardansonrakonur.II.MehmetIII.Selim5.CaddeXX.yüzyıl6-Tarihleriyazmadagün,ayveyılıayırmakiçinaralarınakonur.1.3.1967.Tarihlerdeayadlarıyazıylaolursaayadlarındanöncevesonranoktakullanılmaz.23Nisan19207.Saatvedakikalarıayırmakiçinkullanılır.Okulsaat8.30'dabaşlar.

7

8- Kelimelerin bir veya birkaç̧ harfi alınarak yapılan kısaltmalarda kullanılır. Psikol. sos. snt. 9- Sıragöstermekiçinsatırbaşlarınakonanharflerdenvesayılardansonrakullanılır.a,b.1.1.A.B.10-Üçlügruplaraayrılarakyazılanbüyüksayılardagruplararasınakonur.8.375.562,27.870.197.Virgül(,)1-Yazıdaarkaarkayageleneşgörevlikelimelerarasınakonur.Ali,MahmutveVelisamimiarkadaştırlar.2-Eşgörevlicümlelerarasınakonur.Hızlaiçerigirdi,çantasınıaldı.3-Cümleiçindekiarasözleriayırmakiçinkullanılır.Bütünokullar,İstanbulLisesihariç,eylülsonundaaçılıyor.4-Cümleiçindeözelolarakvurguyapılmasıgerekenkelimedensonrakullanılır.Böylece,heristediğinialmışoldu.5-Sayılardaondalıkbölümleri ayırmak için kullanılır. 45,9999,913,5587,36-Çokuzun cümlelerdeöznedensonrakullanılır.7-Tekrarlanan kelimeler arasına konur.Akşam, yine akşam.A.Haşim.Ancak, ikilemelerde kelimelerarasınavirgülkonmaz.Akşamakşam,bataçıka.8-Hitapkelimelerindensonrakonur.SayınBaşkan,Sevgilikardeşim,9-Ve,veyabağlaçlarındanöncevesonravirgülkullanılmaz.10-Bir düşünceyi kabul veya kabul etmeme sözlerinden sonra kullanılır. Hayır, sizin gibidüşünmüyorum.Evet,sizidinliyorum.11-Yazışmalarda yer isimlerini tarihlerden ayırmak için kullanılır. Beşiktaş, 9 Aralık 1986, Ankara, 3Mayıs1960.12-Ünlem grubu oluşturmak için cümlede ünlem gibi kullanılan kelimeden sonra konur, ünlem isecümlesonunaalınır.Arkadaş,yurdumaalçaklarıuğratmasakın!13-Sayılarınyazılışında,kesirleriayırmakiçinkonur.38,619,50,2514-Biyografikkünyelerdeyazar,eser,basımevivb.maddelerdensonrakonur.Noktalıvirgül(;)1-Şekilveanlamcabağlarıbulunancümleleriayırmakiçinkullanılır.Atölür,meydankalır;yiğitölür,şankalır.2- Cümle içinde aynı değerde olup virgül ile ayrılmış türleri, grupları ayırmak için kullanılır. SınıfınöğrencilerindenAli,HasanveVeli3-Asınıfına;Murat,Mehmet,Onurda3-Bsınıfınagönderildiler.Olanoldu,işiştengeçti;gelmesedeolur.3- Virgülle ayrılmış örnekleri farklı örneklerden ayırmak için konur. İtalya, İngiltere, Fransa; Roma,Londra,Paris.İkinokta(:)1-Bircümleninsonundaaçıklamayapılacaksa,örnekverileceksekonur.Başarmanıziçinbirtekşartvardır:Çalışmak.İncesesliharflerimizşunlardır:e,i,ü,ö.2- İki noktadan sonra gelen açıklama bağımsız bir cümle ile başlıyorsa, cümlenin ilk kelimesi büyükyazılır.Annesimerakedereksordu:Buçalışmadankırıkmıaldın?3-İkinoktaişaretindensonraörneklersıralanacaksailkkelimeninbirinciharfiküçükyazılır.Sınıfınhalişöyleydi:kırıkikimasa,yerdesandalyeler.Üçnokta(...)1-Birsebeplebitirilmemişcümlelerinsonunakonur.Buradakırlarokadargüzelki...2-Açıkçayazılmasıistenmeyenkişiveyeradlarıyerinekullanılır.OnunA...geldiğinikimsebilmiyordu.3-Kabasayılan, yazılması istenmeyensözlerinyerinekonur.Yaptığı... kötülüğünüsonradananladımdiyordu.4-Bir konuda birtakım örnekler verilirken başkalarının da bulunduğunu belirtmek için kullanılır. Bugezideheröğrencibiryemekgetirmişti:köfte,dolma,helva...5- Alıntılarda; başta ortada ve sonda alınmayan kelime ve bölümlerin yerine konur. ...Türkçeninçekilmediğiyerlervatandır,ancakçekildiğiyerlervatanlıktançıkar...YahyaKemal

8

Soruişareti(?)1-Sorubildirencümlelerinsonunakonur.Neredengeliyorsunuz?'2-Sorubildirenkelimelerdensonradakonur.Kimsin?Parolanedir?'3-İçindesoruekiolduğuhaldesoruanlamıvermeyencümlelerdebuişaretkullanılmaz.Buradanbirçıktımmıdoğrusendeyim.Buldummukaçırmam.4- Bazı kelimeler ve cümlelerde soru bildiren kelime olmadığı halde soru anlamı vardır. O zamankullanılır.Adınız?Doğduğunuzyer?5- Bir söze inanılmadığını, sözün şüphe ile karşılandığını bildirmek için sözden sonra veya cümlesonundasoruişaretiparanteziçindekonur.Öğrenciçokçalıştığını(?)söylüyordu.Çokyoruldumde-'di(?).6-Bilinmeyenyer,tarihvb.durumlariçinkullanılır.YunusEmre(1240?-1320),(Doğumyeri:?)Ünlemişareti(!)1-Sevinç,acı,korku,hayret,nefret,bunalmaduygularınıanlatancümlelerinsonunakonur.NemutluTürkümdiyene!-Atatürk.Hey,baksanıza!Duryolcu!Aferin!Alçak!Zalim!Öf!Çokkarışmasanabe!2-Ünlemniteliğindeyapılanseslenmelerdensonradaünlemişaretikonur.Arkadaş!Simitçi!3-Söylevlerdekullanılır.Ordular!İlkhedefinizAkdeniz'dir.İleri!4-Ünlem işareti parantez içinde bir kelimeden veya cümleden sonra kullanılırsa, küçümseme, alay,dikkatçekmeanlamıverir.Gençliğindebüyükbiratıcıolduğunusöyledi(!).Fiziksınavınınbirincisi(!)olduğunusöylüyordu.Çizgi(-)1-Konuşmalarıgöstermekiçinkullanılır.-Kimsin?-Parolanedir?2-Karşılıklı konuşmaşeklindeolmayansözlerdekonuşmacizgisi ileverilebilir.Öğretmenininyanınasokuldu.-Banaizinverinizgideceğim,dedi.BirleştirmeÇizgisi(-)1-Satırsonunasığmayankelimeleribirleştirmekiçinkullanılır.(Sanadargelmeyecekmak-berikimlerkazsın.M.Akif)2-Cümleiçindearasözleribellietmekiçinkullanılır.Bunuanlatmamdakimaksat-açıklamakgereksizya-siziuyarmaktır.3- Eski Arapça ve Farsça sözlerde kök ve ekleri ayırmak için kullanılır. Kelam-ı kibar Servet-i Fünün,Cemiyet-iAkvam,Ateş-perest4-Kelimeler arasında "-den... a, ve, ile, arasında" anlamları-nı vermek üzere kullanılır. Türk-Almanişbirliği,Türkçe-ingilizcesözlük5- İki veya daha fazla özel kişi ve yer adı arasına konur. (İstanbul-Ankara yolu, Koç-Sabancıanlaşmazlığı)Tırnakişareti("")1-Biryazıdabaşkasındansözalınıpkullanılacaksaolduğugibiaktarılanbaşkasınınsözününbaşınavesonunakonur.Atatürk,"NeMutluTürk'ümDiyene"sözünübizzatsöylemiştir.2- Söylendiği şekilde yazıya aktarılmayan kişilerin sözleri tırnak içine alınmaz. Atatürk Türk olmanınmutluluğunubelirtmiştir.3-Cümleiçindeözelliklebelirtilmekistenensözlertırnakiçinealınır.Çokkullandığımız"bay"kelimesiaslındazengindemektir.4- Tırnak içindeki alıntının sonunda bulunan işaret (nokta, soru işareti, ünlem) tırnak içinde kalır."İzmirüzerinedünyadabirşehirdahayoktur!"diyorlar.YahyaKemalBeyatlı5- Parça içinde geçen edebî eser isimleri, bilimsel yayınların isimleri de özellikle birkaç kelimedenoluşuyorlarsatırnakiçindegösterilir."Çalıkuşu""BabanızAtatürk""OtuzBeşYaş"

9

Parantez()1-Cümleiçindeaçıklayıcıbilgilerverileceksekullanılır.Okitabınçıkıştarihinde(1968)senokumayazmabilmiyordun.2- Cümle içinde kullanılan ara sözlerin veya cümlelerin başına sonuna konur. Bugünkü medeniyetyolunda ilerleyişimiz (Daha önceki Müslüman Türk medeniyetleri düşünülürse) pek de büyük birilerlemeolmasagerek.Kesmeişareti(')1-Özelisimleregetirilenekleriayırmakiçinkullanılır.Ali'den,Asya'da,Atatürk'üm,Türk'e,Venüs'üAncakkurumvekuruluşadlarındansonrakesmeişaretikullanılmaz.TürkiyeBüyükMilletMeclisine,TürkDilKurumuna.Ayrıca kişi adlarından sonra kullanılan unvanlara gelen ekler de ayrılmaz. Sevinç Hanıma, EnderBeyden,AliEfendinin.2-Kısaltmalaragetirilenekleriayırmakiçinkullanılır.TBMM'ninABD'nin3-Sayılardan sonra getirilenekleri ayırmak için kullanılır. Cumhuriyet 1923'te ilanedildi. 4-Birharfveyaektensonragelenekleriayırmakiçinkullanılır.5-Metre(m),litre(l),kilometre(km)şeklindekikısaltmalardansonrakesmeişaretikullanılır.Ankara-İstanbulyolunun300km'likkısmınınyapımıbitmişti.6-Basımsırasındabazıharflerdeğişikşekildedizilsebile(italik,çokbelirginsiyah)kesmeişaretiyinedekullanılır.FarukNafiz'inHanDuvarları'nıokudunuzmu?7-Gazetevedergibaşlıklarınaekgetirilmişsekesmeişaretiileayrılır.Anayasa'yı,ResmiGazete'de8- Özel isimlerden türetilmiş kelimelerde (isim, mastar şeklinde fiil ve sıfatlarda) kesme işaretikullanılmaz.Türklük,Türkleşmek,Türkçülük,İstanbullu,Ankaralı,Araplaşmak,Romalı,Londralı,Parisli,Türkçenin,Hıristiyanlığın,Aydınlıdan.9-Yabancıözeladlarınsonundakiçoklukveyapımeklerikesmeişaretiyleayrılır.Bordo'luBitişikYazılmasıGerekenKelimeler1-Birleşenikikelimedeanlamkaymasınauğrayanlar:Hanımeli(birbitki),kadıngöbeği(birtatlı),devetabanı(birbitki),aslanağzı(birçiçek).2-Bileşikkelimelerinbirkısmındasesliharfdüşmesimeydanagelmişolanlar:Pazartesi(pazarertesi),kaynana(kayınana),niçin(neiçin).3-Pekiştirilmişsıfatlar.Sapsarı,sipsivri,dümdüz.4-Yapıbakımındantamolarakbirleşmiş,bileşikkelimehalinialmışbazıkelimevedeyimler.Zıpçıktı,çıtkırıldım,dedikodu,gecekondu,külbastı.5-Farsçadanalınan(hane)kelimesiileyapılanbirleşikkelimeler.Kahvehane,çayhane,yatakhane.6- Dilimizde bulunan bazı kelimeler, etmek, eylemek, olmak yardımcı fiilleri ile birleşirken sesfazlalaşması (Kelimeler yabancıdır, asıllarına benzer duruma gelir) meydana gelir: Affetmek,halletmek,hissetmek.7-Dilimize yabancı dillerden girmiş, bugün çok kullandığımız bazı kelimeler etmek, eylemek, olmakyardımcı fiilleri ile birleşirken ikinci hecedeki sesli harflerini düşürür (Asılları gibi olurlar). Emir -emretmek,nakil-nakletmek,şüküroşükretmek,sabır-sabretmek.8- (a-e-ı-i-u-ü) ekleri kullanılarak yapılmış bileşik fiiller. Uyuyakalmak, bakakalmak, yapabilmek,yazıvermek,öle-yazmak.9-İkiveyadahaçokkelimedenmeydanagelmişTürkçeyeradları(İI,şehir,köy).Çanakkale,Eskişehir,Pınarbaşı10- İki veya daha çok kelimeden meydana gelmiş mahalle ve semt adları. Çengelköy, Beşiktaş,Yenimahalle,Sarıyer.11-Dağ,tepe,akarsu,göl,denizadları:Uludağ,Kızıldeniz,Karasu,Acıgöl,Aksu.AyrıYazılmasıGerekenKelimeler1-Sıfatlardaderecegöstermeyeyarayan(en,daha)gibizarflar:Engüzel,dahaiyi,enfazla,dahasoğukvb.2- İkilemeler, (İkilemelerdilimizdeçokgenişyertutar.):Düşekalka,gidegide,eskipüskü,şıpırşıpır,kemküm,allakbullak.

10

3- İkilemelerdenbazılarıbugünkullanılmayankelimelerdenmeydanagelir.Anlamsızgibigörünenbukelimelerin zamanında anlamlı birer kelime olduğu bilinmektedir. Bunlar da diğer ikilemeler gibiyazılır.Evbark,soysop.4-(m)ileyapılmışikilemeler:Dolapmolap,kapımapı,kitapmitap.5- İsimhalekleri ileyapılan ikilemeler: iç içe,gözgöze,eldenele,yıldanyıla,yanyana.6- İyelikekialmışikilemeler:Boşuboşuna,günügününe.7- İsimleri tekrarlamakşeklindeyapılan ikilemeler:Akınakın, kucakkucak, takım takım.8-Sıfatlarıntekrarlanmasıileyapılanikilemeler:Tatlıtatlı,diridiri,ağırağır,güzelgüzel.9-Köküyabancıolup(be)getirilereksöylenenikilemeler:Özbeöz,aybeay.10-Deyimler(Dilimizdeçoksıkkullanılmaktadır):Yuvasınıyapmak,devedekulak,ununuelemişeleğiniasmış,çalımsatmak.11-(Ev,yurt)kelimeleriilekurulanbileşikkelimeler.Radyoevi,sağlıkyurdu,öğrenciyurdu,aşevi.12-Ardısıra,peşisıra,önüsıra,yanısıragibisözler.13- İki kelimeyi birleştirip bir bileşik kelime yapıldığında her iki kelime de eski anlamını koruyorsa.Arnavutkaldırımıdenizyolu,Tatarböreği,kurusoğan,tahinhelvası,tulumpeyniri,çamfıstığı,bademşekeri,bağbozumu.14- İsim soylu bir kelime ile etmek, eylemek, olmak yardımcı fiilleri ile yapılan bileşik fiiller. Yarışetmek,borçetmek,gelinolmak,sağolmak,eletmek,,15-YeradlarındakullanılanBatı,Doğu,Güney,Kuzey,Aşağı,Orta,Yukarı,Küçük,Büyük,:Eski,Yeni,içvebenzeri,kelimeler.DoğuAnadolu,BatıTrakya,OrtaAnadolu,KuzeyAmerika,KuzeydoğuAnadolu,UzakDoğu,İçAnadolu,KüçükÇekmece,BüyükÇamlıca,BüyükMenderes.

11

ARAŞTIRMAYÖNTEMVETEKNİKLERİDERSİRAPORYAZIMKURALLARIRAPORUNDİLİVEBİÇİMSELÖZELLİKLERİYazımDiliRaporuntümbölümlerinde(şekilveçizelgelerdahil)yazımdiliTürkçeolmalıdır.RaporkolayanlaşılırvesadebirTürkçeileTürkDilKurumudilbilgisiveimlakurallarınauygunolarakyazılmalıdır.KullanılacakKâğıdınÖzelliği,KenarBoşluklarıYazımda kullanılacak kâğıtlar, A4 standardında ve birinci hamur 80 gr beyaz kâğıt olmalıdır. Yazı,kağıdın tek yüzüne yazılmalıdır. Sol kenarında 3 cm, alt, üst ve sağ kenarlarında ise 2,5 cm boşlukbırakılmalıdır(EK1).YazıÖzelliğiRaporun metin bölümünde, şekil ve çizelgeler hariç, yazı tipi Times New Roman ve büyüklüğü 11punto olmalıdır. Ancak tablolarda ve şekillerde karşılaşılabilecek zorunlu hallerde yazı karakteri 8puntoya kadar düşürülebilir. Metin içinde noktalama işaretlerinden sonra bir karakterlik boşlukverilmelidir.SayfaNumaralarıÖzel sayfalar (giriş bölümüne kadar olan sayfalar) Roma rakamları kullanılarak, sayfanın alt ortakısmındaolacakşekilde,TimesNewRomanyazıtipive11puntoilenumaralanmalıdır.Girişbölümüilebaşlayanesasrapormetnininnumaralanmasıise“1,2,3,…”şeklindesayfanınaltortakısmına, Times New Roman yazı tipi ve 11 punto yazı büyüklüğü ile numaralanmalıdır. Eklere veÖzgeçmişesayfanumarasıverilmez.BaşlıklarRaporda başlıklardan sonra “6 nokta (nk)” aralık verilmelidir. Raporda birinci düzeyden başlamaküzereçeşitlidüzeylerdebaşlıklarkullanılabilir.Metiniçindekibaşlıklarıntamamısoladayalıolmalıdır.Rapordakullanılabilecek5farklıdüzeydekibaşlıkTablo1’dekigibidüzenlenmelidir.Beşincidüzeydensonraki başlıklar girinti yapılmadan ve numara verilmeden kalın, italik olarak ilk harfi büyük olacakşekildeyazılarakdevametmelidir.Tablo1.BaşlıkDüzeniDüzey Biçim1 Soladayalı,kalın(bold)vetamamıbüyükharfolmalıdır.2 Soladayalı,kalınvehersözcüğünbaşharfibüyükolmalıdır.3 Soladayalı,kalınvesadeceilksözcüğünbaşharfibüyükolmalıdır.4 Soladayalı,italik,kalınvesadeceilksözcüğünbaşharfibüyükolmalıdır.5 Soladayalı,italik,kalınvesadeceilksözcüğünbaşharfibüyükolmalıdır.

Örneğin, raporun herhangi bir bölümünde birinci düzey ve izleyen düzeylerde başlıklar varsa,aşağıdakigibidüzenlenmelidir:3. YÖNTEM VE UYGULAMA (BİRİNCİ DÜZEY BAŞLIK) 3.1. Araştırmanın Yöntemi ve Uygulanması (İkinci Düzey Başlık)

3.1.1. Araştırmanın veri toplama araçları (Üçüncü düzey başlık) 3.1.1.1. Veri toplama aracının hazırlanması (Dördüncü düzey başlık)

3.1.1.1.1. Uzman panel (Beşinci düzey başlık) Uzman panelinin oluşturulması Tablolar/ÇizelgelerileŞekillerveGörseller

12

Metinde ilgili tablo/çizelge ile şekil ve görselden önce atıfta bulunulmalıdır. Tablolar/çizelgeler ileşekiller ve görseller sayfa düzeni esaslarına uymak koşuluyla metinde ilk söz edildikleri yere yakınyerleştirilmelidir.Metin içinde her tablo/çizelge, şekil ve görselin bir numarası ve başlığı bulunur. “Tablo/çizelge”,“şekil” ve “görsel” sözcükleri ve numaraları kalın harflerle, başlık ve açıklamalar ise kalın olmayanharflerleve“italik”yazılır(Bkz.Tablo2.2).Numaralar,ilgilibölümiçinde,bölümnumarasıilknumaraolmak koşuluylanumaralandırılır (1.1, 1.2, 3.1, 4.1,…).Her tablo/çizelgeninnumarası ve açıklamasıtablo/çizelgenin üstüne sola dayalı biçimde; her şeklin ve görselin numarası ile açıklaması iseşeklin/görselinaltınaortalıyazılır.“Tablo/çizelgeileşekilvegörselinbaşlığı”ndanöncebirsatırboşluk;“tablo/çizelgenin,şeklinvegörselinbaşlığı”ile“tablo/çizelge,şekilvegörsel”arasındaise6nkboşlukverilir.“Tablo/çizelgeileşekilvegörsel”densonra1boşlukverilir.Tablo 2.2. Lawshe minimum içerik geçerliği oranları (Lawshe, 1975)

Uzman sayısı Minimum değer

5 0,99

10 0,62

15 0,49

Tablo/çizelgeveşekilvegörsellerdeyazıbüyüklüğüanametinden2puntoküçükolmalıdır.Paragrafsekmesinde girintiler bölümünde; önce ve sonra alanı sıfır (0), satır aralığı tek olmalıdır.Tablo/çizelgeler sola dayalı, şekil ve görseller ortalı ve metin kaydırma özelliği kapalı olmalıdır.Tablo/çizelge ile şekil ve görselde kaynak gösterilmesi gereken durumlarda; kaynak bilgisi,tablo/çizelgeileşekilvegörselinaçıklamalarınınsonundaverilmelidir(Bkz.Tablo2.2,Şekil1.3,Görsel3.1).

Şekil 2.1. Geleneksel Anagama Seramik Fırınının tasarımı ve çizimi (Özyurt, 2008)

Görsel 2.1. Vermeer, “İnci Küpeli Kız”, 44,5 cm×39,0 cm, Tuval üzerine yağlı boya, 1665, Mauritshuis, Lahey (Schneider, 2000)

13

SatırAralıklarıveHizalamaRapor metni 1,5 satır aralığında ve iki yana yaslanmış biçimde (blok) yazılır. 3 satırdan uzun olandoğrudanalıntılar,ayrıbirparagrafolaraksoldan2cmiçeridenbaşlar.Altbaşlıklardanöncebirsatırboşlukbırakılır.SatırBaşıHerparagraf,soldan1cmiçeriden(satırbaşından)başlar.Paragraflararasındaboşlukbırakılmaz.RaporunYAPISIRapor;önbölüm,anabölümvearkabölümolmaküzere3bölümdenoluşurÖnBölümÖnbölümdeaşağıdakikısımlaryeralır:

• KapakSayfası• Önsöz,TeşekkürveyaİthafSayfası(isteğebağlı)• Özet• İçindekiler• Tablolar/ÇizelgelerDizini• ŞekillerDizini• GörsellerDizini• SimgelerveKısaltmalarDizini

KapakSayfasıKapaksayfasındaraporunadı,yazarı,programınvebölümünadı,derssorumlusununadı,üniversite,raporunyazıldığıyılbilgisiileşehirbilgileriyeralır.KapaktayeralacakbilgilerinsıralamasıveyazıtipibüyüklükleriEK2’deverilmiştir.Önsöz,TeşekkürveyaİthafSayfası(isteğebağlı)Rapordaönsözsayfasıveyateşekkürsayfasındanbiritercihedilir.Önsözsayfasında,raporailişkinkısabilgiler verilir. Bu sayfadaaraştırmacı, raporaönemli katkıları olankişi veyakuruluşlara teşekkürdeedebilir.Raporunda teşekkür sayfası kullanacakaraştırmacı,bu sayfada raporaönemli katkılarıolankişiveyakuruluşlarateşekkürlerinisunar.ÖzetÖzet,100sözcüktenaz,250sözcüktenfazlaolmayacakşekildeteksayfadanoluşur.Özetsayfasındatablo/çizelge,şekil,kaynak,dipnotgibibilgilereyerverilmezvealtbaşlıkkullanılmaz.Özetmetnininaltına en az 3 en fazla 5 sözcükten oluşan “Anahtar Sözcükler:” kısmı eklenir. Eklenenher anahtarsözcüğünilkharfibüyükyazılır.İçindekilerİçindekilersayfasında;araştırmadayeralanönbölümüveanabölümüoluşturantümunsurlarrapordayeraldıklarısırayagöresayfanumaralarıylabirlikteyeralır.“İÇİNDEKİLER”anabaşlığı;büyükharflerleve kalın olarak sayfa ortasına yazılır. “İçindekiler” bölümünde kullanılacak olan adlandırma venumaralandırma, metin içindekiyle birebir aynı olmalıdır. İçindekiler listesi 12 punto ve 1,5 satıraralığıyla kalın olarak yazılır. Her başlığın adı ile başlığa karşılık gelen sayfa numarası arası sıranoktalarlatamamlanır.Tablolar/Çizelgeler,ŞekillerveGörsellerDiziniRapormetnindekibilgivebulgulartablo/çizelge,şekilvegörselhalindeverilebilir.Tablo/çizelge,şekilvegörseller;adlarıveyeraldıklarısayfanumaralarıylabirlikteayrıayrı listelerbiçimindesunulur.Bubölümünbaşlıklarıolan“TABLO/ÇİZELGELERDİZİNİ”,“ŞEKİLLERDİZİNİ”ve“GÖRSELLERDİZİNİ”büyükharflerle ve kalın olarak sayfa ortasına yazılır. Dizinde tablo/çizelge ile şekil ve görseller numara

14

sırasınagöresoladayalıvealtaltaverilir.Dizindeherbirtablo/çizelgeileşekilvegörselarasında6nkboşlukverilir.SimgelerveKısaltmalarDiziniRapordasimgeve/veyakısaltmalariçin“SİMGELERVEKISALTMALARDİZİNİ”oluşturulur.Diziniçindesimgelervekısaltmalaralfabetiksıraylavesolçerçeveboşluğundansonraaltaltaverilir.Simgelerinvekısaltmaların tanımları ve açıklamaları iki nokta üst üste koyulup 1 boşluk bırakılarak blok halindeyazılır.AnaBölümAna bölüm, rapor metninin bölümlerinden oluşur. Rapor metninde yer alan her bir bölüm (Giriş,Yöntemvb.)yenibirsayfadanbaşlar.Herkısaltma,metinde ilkgeçtiğiyerdetanımlanır.Raporlarda,sadece “Önsöz/Teşekkür Sayfası” ve “Dipnotlar”da I. kişi anlatımı kullanılır. Raporlar, bilgisayarortamındahazırlanır.ArkaBölümArkabölüm,kaynakçaveeklerdenoluşur.KaynakGösterimiveKaynakçaRaporiçindekaynakgösterme"yazar,yılvesayfanumarası"sisteminegöreyapılmalıdır.Yazarınyalnızsoyadı (ilk harfi büyük, diğerleri küçük harf olarak), eserin yayımlandığı yıl alıntının yapıldığı sayfanumarası yazılmalıdır (yayının geneline yönelik bir alıntı yapılıyorsa sayfa numarası yazılmaz). Yazarsoyadındansonravirgül,yayınyılındansonraisenoktalıvirgülkonulmalıdır.Örnekler;

i) GSM baz istasyonlarının neden olduğu EM kirlilik seviyeleri, yakın alan şartlarındaölçülmüşveICNIRPlimitdeğerleriylekarşılaştırılmıştır(Forigo,2009;286).

ii) Bu dezavantajı ortadan kaldırmak için öne sürülen yöntemlerden birisini de Hart’ın(2005)çalışmasındaönesürdüğü,alternatifşekillitanımaçemberlerioluşturmaktır.

İkiyazarlıeserlerkaynakolarakgösterildiğinde,yazarsoyadlarıarasına"ve"kelimesikonulmalıdır.İkiden fazla yazarlı eserler kaynak gösterildiğinde, ilk yazarın soyadından sonra "ve arkadaşları"anlamınagelen"veark."kısaltmasıkullanılmalıdır.

iii) Tekliveçoklutümyönlügörüşsistemlerininetkinliğinde,görüntüdesabitçözünürlükvegörüşsensörününönemibüyüktür(Yoshidaveark.,2006;MaedaveIdou,2007).

iv) AIRS’ninuygulamalarındanbirdiğeride,Latifoğluveark.(2007)’nınyineatherosclerosishastalığınındopplerverileriyardımıylateşhisindekullanımıdır.

v) Uygunol ve Durduran (2009) yaptıkları çalışmada, pilot bölge seçilen Konya kentmerkezinde,EMkirlilikölçümsonuçlarınınharitalamaişleminigerçekleştirmişlerdir.

Websitelerindenalınanbilgilerbelirlibiryazar(yazarlar)tarafındanoluşturulmamışsasiteTürkçeiseAnonim,yabancıdildeiseAnonymousveyılolarakbelirtilir.Kaynakça, raporun sonunda sayfa ortasına büyük harflerle ve kalın olarak yazılmış “KAYNAKÇA”başlığı ilebaşlar.Kaynakçayabölümnumarasıverilmez.Yararlanılankaynaklarsoyadagörealfabetiksırayla “Kaynakça”da yer alır. Kaynakçada yer alan kaynaklar; kitap, dergi, tez, araştırma raporu vb.nitelikte olabilir. Güvenilir olmayan elektronik kaynaklara atıfta bulunulmaz ve kaynakçadagösterilmez.EklerDipnot olarak verilmesi uygun olmayan uzunluktaki açıklamalar, çizim, plan, resim, veri toplamaaraçları, tablo,şekilgibibilgivebelgelereklerdeverilir.Buradayeralacakherbiröge içinuygunbirbaşlıkseçilirvebunlarraporuniçindeyeraldığısırayagöre“EK-1,EK-2,...”biçimindeveherbiriayrıbirsayfadanbaşlayarakverilir.Ek’inbilgisayarprogramıvb.verileriçermesidurumunda,CDveyaDVDraporunekiolarakverilebilir.Diskler raporunarkakartonkapağının içkısmınayapılacakbircep (CDzarfı) içineyerleştirilir. SözkonusudisklerinüzerineCDkalemiyle içerikhakkındabilgi yazılır (örnek:AdıSOYADI,EK1:BilgisayarProgramı...).

15

KAYNAKÇAhttps://www.anadolu.edu.tr/uploads/anadolu/ckfinder/web/files/8-lisansustu-tez-yazim-kilavuzu.pdfMegep,2006,AraştırmaTeknikleri,MilliEğitimBakanlığı,Ankara

16

Ek1:SayfaYapısı

17

Ek2:Kapak