205 doscientos cinco

Anexo | Pequeño diccionario de cultura y civilización

La Semana Santa

Een van de bekendste religieuze feesten (de Goede Week) van Spanje, dat vooral in steden in Andalusië uitbundig wordt gevierd. De Goede Week duurt van palmzondag tot paaszondag. Hoogtepunt zijn de feestelijkheden op Goede Vrijdag, waarbij processies met mariebeelden door feestelijk versierde straten gaan. U7 / A

las tapasKleine hapjes die in Spanje bij een drankje geserveerd worden. Typische tapa‘s zijn olijven, serranoham, gemari-neerde sardines, pinda‘s, gefrituurde vis, enz. U7 / A

Tribunal Metrostation in de Madrileense wijk Malasaña. U2 / Ac

el turrónSoort noga met amandelen, honing, suiker en eiwit, die in Spanje traditioneel rond kerst gegeten wordt. U6 / A

SpaanSTaLige TeLeviSiezenderS

Televisión españolaPublieke zender van Spanje. Bestaat sinds 1956. Tve heeft verschillende zenders, waaronder:

Tve-1 – La Primera – binnenlandse zenderTve-2 – La 2 – binnenlandse zenderTeledeporte 2 – sportzenderclan – website voor kinderen www.rtve.es U5 / Ac

Tv3Eerste publieke televisiezender in de Catalaanse taal. http://www.tv3.cat U5 / Ac

antena 3Commerciële Spaanse zender http://www.antena3.com U5 / Ac

Cuatro Commerciële Spaanse televisiezender. http://www.cuatro.com U5 / Ac

Telecinco Commerciële Spaanse televisiezender. http://www.telecinco.es U5 / Ac

LaTijnS-aMeriKa

geOgrafie / pLaaTSen, pLeinen, MUSea

américa ca. 910 miljoen inwoners Op een na grootste werelddeel. Bestaat uit Noord-Ameri-ka, Midden-Amerika en Zuid-Amerika. Christoffel Colum-bus wordt beschouwd als de ontdekker van Amerika, maar lang voor zijn komst hebben waarschijnlijk vikingen al voet gezet op Amerikaanse bodem. U7 / Ac

aztlánStad in het noorden van Mexico, waarvan de precieze lo-catie tot op de dag van vandaag onbekend is. Volgens de legende komen de Azteken hier vandaan. Vanuit Aztlán trokken de Azteken naar het Texocomeer en stichtten daar de Aztekenhoofdstad Tenochtitlan. Aztlán betekent zoveel als “de plaats met de cactusvijgen op stenen“. U4 / B

Colombia ca. 45 miljoen inwonersLand in het noorden van Zuid-Amerika aan de Stille Oce-aan en de Caraïbische Zee. De hoofdstad is Bogotá en de officiële taal is Spaans. De naam van het land is afgeleid van Christoffel Columbus. Colombia is een land met een grote verscheidenheid aan flora en fauna. U8 / Ac

Costa rica ca. 4,6 miljoen inwonersLand in Midden-Amerika dat grenst aan de Caraïbische Zee en de Stille Oceaan. De hoofdstad is San José en de officiële taal is Spaans. Het land heeft een tropisch klimaat, zo‘n 50 % van het grondgebied bestaat uit bos en er is een groot aantal actieve vulkanen. Costa Rica is het land in Latijns-Amerika met de grootste soortenriikdom en voor-loper op het gebied van ecotoerisme. U8 / Ac

el estadio de Béisbol Monterrey

Baseballstadion in Monterrey, Mexico. Met 27 000 zitplaat-sen het grooste baseballstadion van het land en het op twee na grootste vandes Landes en op-twee-na grootste in Latijns-Amerika. Thuisbasis van de Sultanes de Monterrey (de Sultans van Monterrey). Baseball is een uit Engeland stammende balsport en de nationale sport in de Verenig-de Staten en de sport is ook erg populair in veel Latijns-Amerikaanse landen (Dominicaanse Republiek, Colombia, Cuba, Mexico, Nicaragua, Panama, Puerto Rico en Venezu-ela). U4 / A

ecuador ca. 15 miljoen inwonersLand in het noordwesten van Zuid-Amerika dat aan Co-lombia, Peru en de Stille Oceaan grenst. De hoofdstad is Quito en de officiële taal is Spaans. Daarnaast worden er

206 doscientos seis

Quechua en andere indianentalen gesproken. Ecuador is zowel wat betreft de geografie als het klimaat een van de meest gevarieerde landen ter wereld. Bekend zijn vooral de Galápagoseilanden, die bij Ecuador horen. U8 / Ac

las indias (de Nieuwe Wereld)Tot in de 18e eeuw bij de Spanjaarden gangbare bena-ming voor Amerika. Christoffel Columbus dacht dat hij een deel van Azië ontdekt had. Een groot deel van Azië stond in die tijd bekend als Indië. Daarom werd het Ame-rikaanse continent las Indias (meervoud van la India) ge-noemd en de bewoners indios (indianen). U7 / Ac

Magdalena ca. 1,2 miljoen inwonersProvincie in het noorden van Colombia, genoemd naar de river de Magda lena. De belangrijkste landbouwproduc-ten van Magdalena zijn bananen, koffie, rijst en tabak. In de provincie bevindt zich het hoogste kustgebergte ter wereld. U7 / A

México ca. 110 miljoen inwonersOfficieel heet het land de Verenigde Mexicaanse Staten (Estados Unidos Mexicanos). Het is het Spaanstalige land met het grootste aantal inwoners en ligt in het zuiden van Noord-Amerika. De hoofdstad is México D. F. De enige of-ficiële taal is het Spaans, maar sinds 2003 zijn wel 62 indi-anentalen erkend als ”nationale talen“. Het landschap is heel afwisselend en varieert van hoge bergen en vulka-nen tot woestijnen en tropische bossen. De Mexicaanse keuken is ook buiten Mexico erg populair, met name de-tacos, fajitas, burritos en enchiladas, die allemaal van dun-ne maiskoeken (tortillas) worden gemaakt. U4 / Ac

México d. f. ca. 9 miljoen inwoners Hoofdstad van de Verenigde Staten van Mexico. Met bijna 20 miljoen inwoners is Groot-Mexico-Stad een van de grootste stedelijke gebieden ter wereld. De stad is zowel politiek, economisch en cultuur het centrum van het land. D.F. staat voor distrito federal – district van de nationale hoofdstad. U4 / Ac

Monterrey ca. 1,2 miljoen inwonersStad in het noordoosten van Mexico. Wordt beschouwd als de stad met de hoogste levenskwaliteit in Latijns-Ame-rika en als een van de meest aantrekkelijke universiteits-steden van Mexico. U4 / A

Oaxaca ca. 3,5 miljoen InwonersOp vier na grootste staat van Mexico, gelegen in het zui-den aan de kust van de Stille Oceaan. Oaxaca ligt op een hoogvlakte die verschillende klimaatzones kent: van kou-de bergtoppen, woestijngebieden tot een tropische kust-streek. In Oaxaca leven zestien verschillende bevolkings-groepen die behalve het Spaans meer dan vijftig andere talen spreken. U4 / A

panamá ca. 3,5 miljoen inwonersHet zuidelijkste land van Midden-Amerika, gelegen tussen Costa Rica en Colombia, de Stille Oceaan en de Caraïbische Zee. De hoofdstad is Panama-Stad en de officiële

taal Spaans. Daarnaast worden er verscheidene indianen-talen gesproken. Wereldberoemd is het Panamakanaal

dat de Atlantische oceaan verbindt met de Stille Oceaan, en waar jaarlijks ca. 14 000 schepen doorheen varen. U8 / Ac

Tenochtitlan Van de 14e tot de 16e eeuw hoofdstad van het Aztekenrijk . Met meer dan 100 000 inwoners was Tenoch titlan toen de grootste stad van het Amerikaanse continent en een van de grootste ter wereld. Aan het begin van de zestiende eeuw werd de stad door Spaanse veroveraars verwoest. Vandaag de dag liggen de overblijfselen van de stad bijna volledig begraven onder México D. F. U4 / Ac

TlalocGod van de Azteken, vaak als weergod afgebeeld. Tlaloc was verantwoordelijk voor donder en bliksem, maar ook voor dorheid en droogte. De Azteken vereerden hem maar hadden ook een hekel aan hem. U4 / B

el zócalo

Zo wordt in de volksmond het centrale plein in het histo-rische centrum van Mexico-Stad genoemd. Het is een van de grootste pleinen ter wereld. De officiële naam is Plaza de la Constitución (Plein van de Grondwet). Aan het Zócalo liggen onder andere de residentie van de Mexicaanse president (Palacio Nacional), het stadhuis (Palacio Munici-pal) en de grootste kathedraal in barokstijl ter wereld (Ca-tedral Metropolitana). U4 / Ac

Overig

los aztecasAmerikaans indianenvolk dat tussen de 14e en de vroege 16e eeuw een enorm rijk opbouwde in Mexico. De Azte-ken stichtten vermoedelijk tussen 1320 en 1350 Tenoch-titlan, de hoofdstad van hun rijk, en onderwierpen in de loop der jaren de omliggende steden en volkeren. Tussen 1519 en 1521 werden de Azteken op hun beurt door de Spaanse veroveraars onderworpen. De Azteken gebruik-ten een beeldschrift voor de communicatie binnen het rijk. De taal van de Azteken was het Nahuatl, dat vandaag de dag nog door een deel van de indianen in Mexico ge-sproken wordt. U4 / Ac

207 doscientos siete

Anexo | Pequeño diccionario de cultura y civilización

las culturas precolombinas Culturen die al bestonden op het Amerikaanse continent voor de ontdekking van Amerika door Christoffel Colum-bus in 1492 en de kolonisatie door de Europeanen. Voor-beelden van precolombiaanse culturen zijn onder andere die van de Maya‘s, Azteken en Inca‘s, maar ook die van de indianen van Noord-Amerika. U4 / Ac

el descubrimiento de américa Al in 1000 n. Chr. zetten Groenlanders voet op Amerikaan-se bodem. Tegenwoordig wordt echter Christoffel Colum-bus beschouwd als de ontdekker van het Amerikaanse continent. Hij kwam er op 12 oktober 1492 aan terwijl hij zocht naar Indië. Deze datum wordt beschouwd als een belangrijk keerpunt in de geschiedenis van de mensheid. Na de “ontdekking“ door Columbus werd het gebied door de Europeanen veroverd en werden er Europese koloniën op Amerikaanse bodem gesticht. U7 / Ac

el día de muertos

Een van de belangrijkste Mexicaanse feestdagen en een kleurrijk volksfeest. Het wordt elk jaar op 2 november ge-vierd ter nagedachtenis van de overledenen. Volgens een populair geloof bezoeken in de nacht van 1 op 2 novem-ber de zielen van de doden hun familie. De familieleden ontvangen de doden met altaren in de huizen en het pan de muertos (dodenbrood). Vervolgens vindt er een groot feest plaats op het kerkhof, waarbij gegeten, gedronken, muziek gemaakt en gedanst wordt. U4 / Ac

la empanadaMet vlees, kaas of andere ingrediënten gevuld deegpas-teitje dat in veel Latijns-Amerikaanse landen gegeten wordt. U8 / A

la enchilada

Met gevogelte of rundvlees gevulde maispannenkoek (tortilla) met een pikante saus. Het is oorspronkelijk een Mexicaans gerecht, maar het wordt ook in het zuiden van de Verenigde Staten veel gegeten. Afhankelijk van de streek worden enchiladas verschillend bereid en kunnen ook met kaas, avocado, enz. gevuld worden. U4 / A

el jaguar Nach de tijger en de leeuw de grootste katachtige ter wereld en de grootste katachtige op het Amerikaanse continent. De jaguar komt in heel Latijns-Amerika voor – van Mexico tot Argentinië. U4 / Ac

los mariachis

Traditionele Mexicaanse muziekgroepen die vaak op brui-loften, doopfeesten, begrafenissen en op openbare plei-nen verschillende dansstijlen en bekende liederen vertol-ken. De belangrijkste instrumenten zijn de trompet, gitaar en de viool. De muzikanten zijn traditioneel gekleed in cowboylaarzen, een breedgerande hoed en veelkleurige kostuums. U4 / A

los mayasIndianenvolk uit Midden-Amerika. De Mayacultuur bloei-de tussen 600 en 900 n. Chr. en de Maya‘s waren voor de verovering door de Spanjaarden een hoogontwikkeld volk. Zo beschikten zij voorbeeld over een heel precieze kalender die tot het jaar 2012 ging en over een eigen schrift. Voorbeelden van hun kunstzinnige architectuur zijn te vinden in Midden-Amerika. Tegenwoordig leven er nog ongeveer 6 miljoen Maya’s in het zuiden van Mexico en in Guatemala, Belize en Honduras. In Guatemala ma-ken de Maya‘s zelfs 40 % van de bevolking uit. Zij sprekenongeveer 30 verschillende talen. U4 / Ac

(la fiesta de los) quince añosIn veel landen in Latijns-Amerika wordt voor de 15e ver-jaardag van een meisje traditioneel een groot (en bij de bovenklasse van de maatschappij vaak zeer duur) feest, gegeven. Deze dag wordt namelijk gezien als de over-gang van meisje tot vrouw. U4 / A