1

ھۆنراوه

سۆران.س.حمامۆستا .ی زاينی ) 2009( ی کوردی 2709

2

وره ناوی کوردستانی گه به سۆران .س.ح

soransa@hotmail.com

3

:ی کتێب ناسنامه

واده ماڵی شه: ناو سۆران .س.ح: ر ھۆنه ئێلێکتڕۆنيکی : شنی کتێب چه

2000: تيڕاژ کوردی :زمان

زاينی ) 2009( ی کوردی 2709: وه ساڵی ب'و بوونه

4

رمرۆڤێکه رشانی ھه سهگرنگی رکی ويستی نيشتمان ، ئه خۆشه سۆران .س.ح

5

ت زانس خی بايه

ک))وردی ، فارس))ی ، ئينگليس))ی ، لی گ))هزمان نگی رھ))ه فه ل))هزۆر گرن))گ کی ي))ه وتهو ب)وونفير وزانس)ت دا به ده ت ی تايبهخ يه اب که، يه ھه دا ...و ڕانسه فه ،لمانی ئه

می دروش) ين ب)ه بک)ه، ي)ه وه خواره ی ش)نه چه م ب)ه ، که يه م وته ئهھيوام به . زانين : ژيانی واتايی خۆمان

.زانين توانينه: کوردی . دانا بود توانا بود ، ھر که: فارسی

Knowledge is Power: ئينگليسی Wissenschaft ist Kraft: مانی ل ئه Savoir est Pouvoir: ڕانسه فه

6

: کی پێشه

ی پ))ێ دام ، وه تی ئ))ه رف))ه ن ده م))ه خونک))اری ته ن))م ، ک))هزا ر ده وه خت))ه به ديس))ان خ))ۆم ب))هک روه ھ))ه. م ش بک))ه نگی ک))ورد پێش))که رھ))ه ی فه نجێن))ه گه ب))ه ديک))ه ڕتووکێکی پ))هلی ک)وردی ، فارس)ی ، کتێبگ)ه ل)ه ويستان ئاگاداربن، بێجگ)ه خۆشه ھێندێک له نگه ره

ی ده ني)و س)ه ل)ه ک)ه ، )جۆردا ب)هلی جۆر س)تێنگه به ل)ه( ديک)ه لمانی ئينگليسی و ئ)هک ه،و نيا ت))ه م وه ی خ))واره م کتێبان))ه ، ئ))ه وه ت))ه چ))اپ و ب))'وم کردوونه پێش))و دا ،

تاوی ی ھ)))ه1345 ل)))ه مميان رھ)))ه ڵ به وه ھ)))ه - چ)))اپ ک)))ردوه م ک)))ان دي)))وانی ھۆنراوه Eت ب))ه رۆژھ))ه ، ل))ه ی کوردي))هکتێب))مين ک))ه يه ( داوه چ))اپ ل))ه زاين))ی ) 1966( . ي)ه" ماڵی واده ش)ه" ، وات)ه م کتێب)ه و ئاخريشيان ، ئ)ه ) لفوبێی کوردی نووسراوه ئه

کتێبناس)ی نێ)و ل)هڕ، ر ماڵپ)ه س)ه ی من دا ، له م ، له ژيان نامه ديکه کانی ی کتێبه لزگهش)ێنم و ي)هرتان ب س)ه دا ، لێ)ره ني)ه وه و پێويس)تی ب)ه ن م دا ھ)ه کانی ديک)ه کتێب)ه و له، وه ی خ))واره مان))ه ئه ب))و ، بڵ)ێم ک))ه وه س))ت ئ))ه به مه . وه م)ه بکه ن))د پات))ه چهنيان ک)ه ناوه :ی کوردی هھۆنراو تين له بريه من ، که کتێبانه و ئه نيا ته

. ديوانی سۆران -1 . خشان و په ھۆنراوه -2 . ماجاڕ که -3ن)))د ی س)))ۆرانی ، چه ڵ ھ)))ۆنراوه گ)))ه دا ، له م کتێب)))ه ل)))ه: یتێبين))) ( داری م)))ازو -4

ر س)ه ت)ه رگێڕاوه وه وه ڕانس)ه لمانی و فه ئينگليس)ی، ئ)ه لی گ)همانز ل)ه تيشم بابهو ورامی نووس)))))يوه ی ھ))))ه زاراوه کيش))))م ب)))))ه يه ھۆنراوه. زم))))انی ک)))))وردی

) . دوهدی تێدا چاپ کر ڵوڕی دێرامه ی که بن زاراوه قێکيشم ، به ده . يان به -5 . ماڵی واده شه -6

تي)ه ، زۆرت)ر بريه" ماڵی واده شه" ، يانی ست تان دايه ر ده به ئێستا له ی که م کتێبه ئه س)اڵ پ)ێش دا ، ي)انی ل)ه ی ده ی نزيک)ه ماوه له ، که و تابلۆ مووزيکاKنه و ھۆنراوه له

.، نووس)))))يومن ) 1999 - 2009( تاوی ی ھ)))))ه 1388ت)))))ا 1378نێ)))))وان س)))))اڵی . زووت))ر نووس)))يبومن ، ک))ه تێداي))ه ی "زين)))دوشيڤی پ))ه"و ن))د ھ))ۆنراوه Eم ، چه ب))ه

ت ب))ه باره بی س))ه ده ق))ی ئ))ه ڵ دو ده گ))ه ، ل))ه يش))می تيداي))هکی ئينگليس ي))ه ھۆنراوه کورت))ه . ر ھونهبارودۆخی و ھۆنراوهتی ڵۆنايهچ

7

زم)انی ب)ه ، ک)ه وه م)ه روونی بکه پێويسته ، وه ه " اڵی وادهم شه" ی واته سۆرغ له

ل)ه زۆرت)ر ڵ)ێن ، ک)ه ده ک)رژبڕێ)ک و ) ک س)ارد ن)ه( فێن)ک کی باي)ه به ، کوردی و وه تاوێنێت))ه فر ده ب))هواری دێ ، ری ک))ورده ڤ))ه ده ل))ه ، ئ))اخر و ئ))ۆخری زس))تان دا

ب)ه ، ک)ه )رعان)ه فه(بايی ت)هری ئ)ازادی و ھا اتنی ب)هب)ۆ ھ) ک مزگێنيهتا و ره سه بێته ده ببن)هی خۆي)ان نۆب)ه ب)هبن و ش ن)ه ب)ێ ب)ه تي)ه م چڵۆنايه ل)ه ، م کتێبه کانی ئه ته ھيوام بابه

م خ)))ه ری و له وه خت)))ه ، به رزگ)))اریھاری ب)))ه واڵ ھێن)))ی ھ)))هر و ن)))ه پاڵپێوه ، س)))روه ره ھ))هی س))ه ره کهئ))امراز و ، ک))ه وره گ))ه کورس))تانی ل))ه لی ک))ورد ، خس))انی گ))ه ره

ی ن))ه Kيه مه کگرتنی ھه ي))ه ب))ه، يي))ه وه ته نه گرنگ))ه م ئاوات))ه ج))ێ ھ))اتنی ئ))ه ب))ه گرنگ))ی . انرێ ز ده لی کورد گه

8

: ماڵی واده شه گۆڕێ ئه قامکان ماڵ ی شه بای واده

ۆڕێ ک ک له ريه دا،ھه هئلێ نگ ھه ئه ويو هڕو خه ی رپهۆدا،ک نێو بێشکه له

يو مه ماستی ک وه وه کاته ئه ژير و شڕ ق شه و Kدێ Kر ی ره نجه په زڕ زڕه ێنهد مال شه می ڕگو به ھاتوچۆ ن که ئه ، فا دا ی ره په له

پيانۆ شنی بن ، چه ئه گڕوزيک ره پێ ده ی ژدهوماڵ م ی شه بای واده

ره Kبه ت فه خه و ملێنه غه ھار به

رکی نووس)))ينی ئ))ه ريتی ب)))او ، ی داب و ن))ه وان))ه پێچه ب)))ه ب))ه وه ر ئ)))ه ب))ه له: تێبين))یرانی روه س))هن))دان و بيرمه ش))انی ر س))ه خس))ته م نه م کتێب))ه ناس))اندنی ئ))ه و کی پێش))هپ)اش تا ، ل)ه ره س)هکی و پێش)ه ب)اتی ۆيان ، ل)هرانی ھێژا بۆخ تا خوێنه ويست ، خۆشه

پێويس))تی ی و ش))رۆڤه راڤ))ه بۆچ))وونی خۆي))ان ، ب))ه ، ک))ه ڕتووکه ی په وه خوێندن))هرێن)وێنی پێويس)تم و ئامۆژگ)اریروودام)ان ، بێ له ، به شنه م چه ر بنووسن و به سه له

پێش)ا پ)ێش. ک)انی داھ)اتووم م)ه ھهر ر ، ب)ۆ نووس)ينی به نيش)انده رێگ)ه ببێته ، کهن بکه .م که يان دهزۆر سپاس

سۆران .س.حsoransa@hotmail.com

. چاپ کراوه )89ی ڕه /په له( دا که ئاخری کتێبه ، له م کتێبه پێڕستی ئه: ئاگاداری

9

ل زه غه

ل زه غه ستی ئينسانه رزی ھه ر دوندی به يی سه قوببه ل زه غه ستانه وزی بيری شاری ھه باغی سه چهکوو

کورد رده ربڕينی ده ده يانی مافی ھۆز و بۆ به ل زه غه ردی کوردانه می ناسۆری زامی ده ڵھه مه

فه لسه و فه نده په ، پڕ له نگه نجی مرخی شه کانی گه ل زه هغ گۆلی عيڕفانه ندی فکاری مه شتی ئه که

ش له وازی ھۆش و ڕۆيی وKنه نجه کاتی ماتی و ره ل زه غه رمانه ، داو و ده ری ئێکسيری رۆحه وھه جه

ياڵ خه بارشتی ڵمی هھوری توند و وێنی ھه دوای ره ل زه غه بارانه تاوی پاشه ی ھه زێڕينه کۆلکه يه وێژه شازی ری يی شانشينی م خانه باڵه ل زه غه قام و شاھی ديوانه و مه سته رگوڵی به سه نيه وتانی نگی فه ، ره ڵکه نووسی سنگی خه رده به

ل زه غه رمانه مزی ھه ، ره ريکه شی مزر و فه کۆنه وين ئه مسازی و سۆزی ده ستی تاسه ی ھه هبۆ پياس

ل زه غه شنی جێژوانه ، چه سکه نوێر و که ت و زه ڵوه خه يان به ، نۆتی مێڵۆدی ياڵه و خه وێژه مفۆنی سه

ل زه غه ستانه ، باغی مه وينه مسازی ئه سازی ده ژين رزی ی به بۆ ترۆپه رێنوێنی رێی مرۆڤه

ل زه غه وێستانه ، دژ به ستی و دھۆيه دوژمنی په ب ده ئه تی ناڵی و زره می بۆچوونی وردی ، حه رھه به

ل زه غه زوور و شاری بۆکانه ئاڵوباڵوی شاره زان ناحه جاڕی Eمی زوڵم و زۆر و کێشه بۆ وه

ل زه غه سۆرانه ستی مامه نگی ده ده ی بێ حه سڵه ئه

: زيندويڤی په

ز رازوی ئاوه ته ئاتاجی و داماوی دا ، کاتی له زن ، لی مه مرۆڤگه . بێ ان نگ ر سه سه ان ،ي} ويجدان (

10

:بووکی ئازادی

بارانم نيهم ، تاوی لێوه ردی خاکه فری زه به

نيه ھارانم و به سرينی بووکی نه تی ئه تاقه شم له مزاوه شه و بواری قووڵی عيشقا ، ورد له

نيه مزانم ت ھێزی شه نانه مزاوم ، ته شه ھێنده

ی به کهلوڵ و رانی شووش وش ژنی سه بينم به زۆر ئه نيه و رانم ڵه مکه تی کوشينی مهت و کا تاقه

ک ڵه شبه زمی چۆپی وره غزی شايی وبه راغی جه قه له رمی چاوخومارانم نيه ی Kشانی نه ڵه ڵکه که

خۆش نجه بێری له نگه تام و شه ی بهۆستم ، د ده دێنه نيه م ارانج، ھێزی نجه ست و په بۆ کوشينی ده

ورامانی کورد ی جوانی ھه ياسه ی ھه سوێی ھاڕه من له نيه بعی گۆرانم ستی ناسک ، ته يانی ھه بۆبه

خاک ويستی ئاو و ی خۆشه باده رخۆشم به ، سه ڵکه به

. يگوسارانم نيه ی مه وانه ی شه ی تانه قه ده قده

! من کی رووت و قووتی بووکی ئازاديم ، ئهعاشقێ نيه بارنم رده مچی و به ل\ق و قه تی شه حشه وه

11

دو نيڤی زي په

مان خۆم))ان ن))ه ناس))راو،که ری ھێڵێک))ی نه مس))ه ی نێ))وان دو جه م))اوه ل))ه تي))ه ژي))ان بريه

. کێشاوه

:تاو ھه ینۆمف سه ) کاليمووز ۆتابل(

ینۆک))) یخ)))ودا) 1(یاڕت)))يوژم و ت)))او ، م و ت)))ه وزه ی کانگ)))ه! تاو ھ)))ه خ)))اتو ینگ ش)ه) 3(ینێلێھ ی ، ئه) 2(و مانا لده و که سريم یکڵ خه یشوێپ ی بلهيمان ،ق زه یلۆپ ،ش)ه وران ده یژێم ل)ه) 4(یاي)پۆتئۆک)ورد و یش)ت دهڕ زه ی، روون)اک نانيۆ

ۆی، گ))) کي)))نز یرس)))اويگڵ ھ)))ه ین)))وور ،چ)))را یمۆگ))) یوچ)))ان ێب))) یک)))انمان)گ و ینێس)وورڵ س)نوور ، ھ)ه ێب) یپ)ان یدوور و ئاس)مان ێیر یشان ھکه که . !تاو ھه ، داده ۆت له و'س. یو و شه ژۆو سات و ر چرته ینێھيد ، به یو زه

، م ل)هۆچک ن)دێداکش)اوم ، ھ یرۆخ یشکيت یريت انوێن یکێزۆمن ت! تاو ھه خاتو، یئاس))مان یش))نگدارڕپ یژي))ش))ا ک ۆن))اوم ، ت)) هي))ردوونا ن گ))ه یب))وون ی لزگ))ه ل))ه، هۆي)ت ڵیمن)دا مان)ه ، زه یژترێم م)ان ل)ه زه له ۆ، ت یشان کاکه ی هڵما بنه یکچ وره گه . هۆيک ۆت ه، ل زهێھ یر چ ھه

یت ع)اده ی رده ، پ)ه ني) گ)هێت یزێ)پ یزێھ ، به نيزان یژيت یست قه مه به! تاو ھه داده ن ، ل)ه س)ه ره ی وش)ه ۆڵێچ)م ک) ، ده نمڕێد ئ)ه يیھل و نائاگ)ا جه ی و خده یزان نه

نووس)م ئه یدۆل)ێم یتۆتاو ، ن) ھ)ه داده ینۆنف س)ه ۆ،ب) نمێ)د یک)ورد یقامووس،

12

و ت ب))ه ع))اده ی هڵ)) ھ))ه ی رده پ))ه ێ، ک))ات نمێژ زانس))ت ئ))ه یرێ، ئ))ام نمێچ س))ت ئ))ه ھه، ێب روون)اک ئ)ه ۆک ت) وه ھ)اني،ج اڕر ب) ب)ه زانست به یوا ، که اڕو ب اڕد سته قه مه . ێب ن و روون و پاک ئه به ره

ش و ره و ێ)ڵل ینگ) ، ره هڵ)و زا وره گ)ه ھان)هيم ج ،ئ)ه یب ن)ه ۆر ت) گ)ه! تاو ھه خاتو یزۆھ)) یواو و ت))ه س))نووره ێب)) یکێ، وس))کووت هڵو س))ا نڕ ق))ه یس))ات رگه ،مه هڵ))تار س))ه ؛ له هڵ))ب))وون محا اي)داروگ ۆ؛ ب)) هڵ))و و س)ت و K رێو ک))و ڕ ، ک))ه ر وه ن)هيژز ؛ ره هڵ)))تا ی، ژار ڵق)))ا ینينگو ، ھ)))ه یو و ن)))ه یرز و ب)))ه اي)))ر زه ێ)))ۆن ،ل)))هیو زه . هڵژا ڵیگو تهێب ئه

، ت)او رهۆخ ین)يژۆر ی ب)زه ینێھيد و Kفاو ، به له لزه زه ڵیاڕ قه! تاو ھه خاتو یاني))))) م ب)))))ه ده ی وه ره ، روونک)))))ه) 5(چاو نگوس)))))ته نگ و ئه زه وه و ش)))))ه ێنس))))) یدژ

. واوێش یو شه یکانيتار ی رگه مه پاشه

یعم))))ارێ، م ن))))هێڕيز لک))))هۆک ی مامه ش))))ه یر ن))))هێو خولق ر گ))))ه نهێو! تاو ھ))))ه داده یرێ؛ ئ)))اود نيس)))ر و نه ۆرێ)))و ھ باخ هڵ)))گو ی هي)))ز که ی ، ش)))انه نێ)))ڕيز ی ک)))ه هۆڵک

ی تاو ، ئ))))ه ھ))))ه ب))))اش داده تي))))اني ب))))ه. ني))))و ژ نيو ئ))))ه یت رووم))))ه ی باغچ))))ه . و ئاو ارانور و مژ و ب ھه ی رچاوه سه

و اي))و چش))ت ده یب))ووک یت))ارا یر ن))هێتاو ، راز ب))ه ی رزه ت))ه یر هن))ێبار! تاو ھ))ه داده ، ل)ه نيھ)او یرز وه ین)يت ڕپ) یبوون س)ه ی ھار ؛ ک)ووره ب)ه یوار ،ک)ات و ھ)ه رگێم

یک)ان ، ک)ات داره ۆب زان،ێرE گه یش له یمچ ؛ قه نيو وشک و ھ ۆڵچ یساراو خته ش))ه ی رگه ش))مهێپ ی رمان))ده زس))تان ، فه یپاس))و یکۆر س))ه ی زان ؛ ئ))ه خ))ه . رانۆس مامه یستيو شهۆجوان ، خ یتاو ، ھه ندان بهۆڵھ و سه ندان بهێر

نێخ))و یب))انوي ک))ه نيري، ش)))7( نيرو و پ))ه) 6( دي))ناھ یک))يدا ی ئ))ه! تاو ھ))ه داده یانووس)يقۆ، ئ نيوێ)ز یم)انگ ی وره گه هيو دا) 8( ژێKو گه یخوشک سته ، ده نيريشمو ھ)ه ی ، ئ)ه نيش) و ل)هي م)ه یس)اوا ڵیشما ره یر نهێو خولق شکيت ی وره گه

. نيت به یرۆشت ، خ

13

بو ، ن))ه س))ايبو، ع بو ، مووس))ا ن))ه ووا ن))ه بو ، ح))ه م ن))ه ئ))اده ی هي))بوا نه ۆت))! تاو ھ))ه داده ، خوش)که س)ه ر که گ)ه ئه -بو ن)ه اي)دن ل)ه کێس) که چێبو ،ھ) نه شيو بووم ، ئه نه شيمن . سه به ێتيتاو ، پ ھه

، یخ))ودا ڵ))ێب راێ))و ی س ن))ه قاو ، ک))ه ب))ه ی ک))هي تاو ، ن))ه ب))ه یش))کيت! تاو ھ))ه داده . … یش و تاق و جودا روون و گه یک هيراست

: اريپرسو وه ن)گ ش)هش ما ، ش)ه یو زه یدو ق)وتب ی ناوچ)ه ل)ه! ت)او ین خ)اوه! تاو ھ)ه خاتوش و وا کش و م)ات و ره ھه مي، دا مه نده چه ی، کوردستان قوتب رهۆش مانگ خ شه ؟؟؟ !!!تاو ھه ؟ داده رهۆب

:کان وشه له کڕێب یمانا . رۆخ یخودا= اڕتيم )1( ،ل)ه ن تE سته ده یند و ناوه بوه انييمانا ینييکورد بوون ، ئا یکێزۆھ= مانا )2( .قز بوه کن سه له ، هيوێز یE قه . ینانيۆ= تاو ھه= نێلێھ )3( . کان ونه شاری خه= لهيفاز ی نهيد مه= ايپۆتئۆ )4( ێ)یج و ل)ه نڕۆي) ده ێک)وت سته ده به ، که کيتار رۆز یکات= چاو نگوسته ئه )5(

. نيگر رده قامک وه له کڵ چاو ، که . ديناھ ی ستێره ئه= ديناھ )6( . نيرو په ی ستێره ئه = نيرو په )7( . ن ودوانه لفه ، که ژێKو گه ی) مس شه(تاو ھه= ژێKو گه )8(

يڤی زيندو په

. ک بتوانی بيڵێی يه مو جێگه ھه له ، که ی وا بکه قسه ميشه ھه

14

:) توانج( ینجاناگر

) وه اسهي ھه شێرو ده یزمان له( خاسم رۆز یکێارڕيک حساسميئ و به وق زه به خ\سميست و ئ ھه یکان ساسم ئه ێو ب ڵما ێب اسمي ھه شێرو ده من ئه

تناسم ئه یگرانجان

شهۆفر مه گران یجنس ؟شهۆب ت هڵڵ کهوێنر گه مه شهۆخ ێجار ت حهيس نه شهۆپ مه ب زه غه یرگ به راسم ھه ۆت یست ده له

تناسم ئه یانگرانج ڵرسق و کووتا و شاره مه ڵرزا پشت ھه ێن مهرين په ڵوقا نگ ردوزه زه ینۆر ڵما وێن له ڵچا رهێن مه تاسم ئه ۆت یداخ له

تناسم ئه یگرانجان

اير ده یپوودر خه Kمه اير به به ێن مه نۆکارت اير ده یتE خه یماس

اير سه به ده مه فهێل واسم حه ماوه شتاێھ

تناسم ئه یگرانجان

15

وازيپ و یماسڵ رهاي ۆب

رباز سه ک وه که سازمه ف سه ناز شهۆفر مه یکڵ خه به ساز د سه به نهێقس هڕم مه

ماسمڵ ارئهي یعاشق تناسم ئه یگرانجان

و راو چاو و ێڵف که مه ئاو وێن رهێن مه شکيمر زاو یو بزن یرێن یشتۆگ Kو یرخ به به شهۆفر مه واسم تئهڵ ھه ێژۆر

تناسم ئه یگرانجان ینگ نھه اي یورچ ۆت ینگ جه به کاڵ خه ڵ گه له ینگ له ئه یKر ر به له ینگ رچاو ته به و ليق سه ساسم که ۆت یست ده له

تناسم ئه یگرانجان ؟ۆت یشێناک یقير ته ۆست ئه تهيگر ئه ڵبا وه

ۆب ێب یزبر یسابوون ۆشامپ ی گهێج له ی ده ئه واسم خه ، مين رهۆئاپ

تناسم ئه یگرانجان

16

یکڵ که ێب یکێندام ئه یکڵ په یشن چه یکڵ که ێب یکڵ خه ینێخو به نويت

یکڵ چه و ره شهير یکرم ساسم حه یکێارڕێک

تناسم ئه یگرانجان

شهيئ م به نهێب يیدوا شهيت به هڕب مه ت شهير شهين یرپاک سه ت شهيپ

شهيش له ده مه رگم جه باسمڵب مين یتاران

تناسم ئه یگرانجان اسي و ھه رانۆس و هڵسا و کاسژێگ ستت بوون ده له ئاس و پاس و رشکست به س'و پ شڕ فه انيشتۆفر باسم ھه یشيئ یدژ

تناسم ئه یگرانجان :اسي ھه ۆباس ب ھه یمE وه ؟ چ باسه واخانيد له! اسهي ھه

.سووچ و تاوانم ێبمن ، واخانميد ستی بن دهگرانجانم ، دروسته . ياڵين ياس ، خه باس و ھه لی ھه ناوگه: تێبينی

17

:يڤی زيندو په زانين ، پتر ده وه بينه نزيک ده تا لێی ، ھه وايه} راو سه{ ک تراويلکه ۆ وهدر

، وه پێشه چينه ، تا زۆرتر لێی ده چون کێوه قينه و راسته تاڵه بۆش و نێوبه . وێ که رده باشتر بۆ ده يمان بوونوی و پته

کيدێڵۆم ی نراوهۆھ نگ شه و خۆش ینگ ته جامه یرۆح ژهيک ێڵیخ یلۆپ

نگ ره په و و پاره و پرپره اسهيو پ پامووره یرق غه نگ هڕئاوو شۆخ ی مه هۆڕش یست خه یجام یست ھه یست مه نگ مه ینگ مه یتاو ک شه وه ینيو ئه یشک ئه یر ژهێر نگ چه ینگ ده به نڕ پهڵ ، ھه گوساراني مه ۆڕیک نهێب بکه ی که ی و که ی ده ی ده ، شهۆبن ی مه ی ر به سه له شۆت

18

يڤی زيندو په

، چون ک دا زۆر تۆفيريان نيه ڵ يه گه وتنی جيھان ڵه لی ئاخه زمانگه . کرێ يان پێ ده قسه ،) تێک گۆشت له( م زمانی نێو ده موويان به ھه

) ) : (KKTکۆڕی کوردانی تاران

ارانين ت ی له م کوردانه ئه زارانين ک ميليۆن و ھه يه

وارين ڵکی کورده گشتمان خه وار يا ھی شارين ھی دێ ، ھه

سۆرانين بڕێک بادينی و ورامی و گۆرانين ھێندێ ھه

کين له لوڕ، بڕێک يه سته ده کين ته بۆ دڵپاکی ، تاک و

و خوراسان ڵکی رووبار خه کرمانجی شيروان و قووچان قين ھلی حه يلی و ئه عزێک فه به قين حه ھلی راستيدا ، ئه له ختياری رکی، شکاک ، به ھه

Eنی ، موکری ، ياری رده ئه جابانی ش دۆم، رزا، مامه زه جانی نگوڕ، باوه ورک، مه گه

19

شتی Kجانی ده شاماتی، جيدخانی مه ڵکی چۆمی خه ڵباخی گه نمی ، داسنی، مه ي\خی ڕووس ،ساراڵ،بان يه گه تو ھۆبه بان وشار ، ، ھه کاو ته تو مه لی خان و Kی که که

ڕی وه رگه چاڵدورانی، مه ڕی وه رگه کۆيی ، ته تيله دارستانی مووين ، هکاڵ

يارستانی پيران ، جلۆ ، ری پشده ی سته رشيوی و ده سه ری وانسه زياری و ره رمه وه

و کوليايی گزاده ھۆزی به Kلی ، کاکايی ک ، جه مۆره دايه نێو نجابيشمان له سه

زازايه بڕێکێش جاف و Kزاده قازی و شێخ و مه

روێش و پياوی ئازاده ده بڕێک خوێندکاری زانستگان

ئاگان کيژ و Kوی روون و رۆيی گاوه ڵکی سندووس، خه

رۆيی دێمۆکری و ژاوه ديون و ھێندێکيش کوردی ئه

زيون جدا ، دابه ره که له کوێستانين رمێنی ، چ چ گه

رۆک بارزانين گيانفيدای سه کان واوی شاره ڵکی ته خه ندی رۆژاوای ئێران ڵبه مه

کرماشانی رسين، سونقوڕ،ھه ريوانی مه قز ، ، سه بانه ماکۆ تا و ، ھه ئي\مه له

20

مۆ و ، تاکو به دووئاوه له

خانێ ڵکی شت، خه رده ،سه سنه Kجانێ بيجاڕ و کۆنه

ھابادی مه يی و سيمينه رھادی فه Eی بێستوون ، قه

خۆ ند و ره ڵماس ،مه وری سه ده شنۆ ، ماکۆ ، سێرۆ ، ورمێ

بۆکانی سری، رپێڵی، قه سه يوانی ئه و و پاوه ده غه نه ماوايی خوڕڕه يی و حنه سه

شاھابادی رۆژاوايی زنا رز و ئه ورد، گۆدهجبڕو زنا مه ھری، شارێ پياوێ نه

رد ڵکی شاری کو ياسووجی وخه پرد به ببن بۆ شوانکاره

هر هديواند و E ساينقه ره وروبه و ده ئه ورداوڕو چه زێوه ڵکی ری، خه نگاوه که

نێوه و ھا ر و ئه ، به قوڕوه دێگوEنی سرێشاوا و

کاميارانی ليکشاھی ، مه تاوا وڵه ده ئابدانان و

ت ، گێ'نی رۆژاوا به ره لێبێ کوردی ديشی نگه ره پێبێ بێ قامووسێکم ده يه وره گه م کوردستانه له

يه لی ھه ش گه ھۆزی ديکه چوه بير له ر ھۆزی تۆم گه

بوه پێ نه م که قامووسه

21

کوردانه ، به لێم ببووره

نهتێم بڕوا دڵسۆزی به ن دينيشين ن چه خاوه دياره

ئايينيشين ن چه وی يڕه په مو کوردين ھه! ڕێ گه وه له ی گوردين کاوه ی وه ته نه له کين يه ، گشتمان که يه رۆحمان کين دڵپاکی ته بۆ ڵێن ده تاڵ بو ژينمان خۆ زێدی له رماندا ، زاڵ بو سه به مۆته ور و بێکاری جه ستی ده له واری کورده وتين له رکه ده تاران له و گيرساينه ھاتين ياران جێمان ھێشت خزم و به ری وروبه تاران و ده له ری به راوی بێخه سه له بو نه س که واڵی له س ھه که بو س نه ربه س ده س بۆ ھيچکه که س دی رووکاری که يده س نه که س وشين وبه پرسه ر له گه هم يه ھه Eم ئێستا کۆڕمان به يه له م گه جێی ھومێدی ئه خاسين و ئێستا کۆڕه ھۆی به ناسين ئه ک بينين ، يه ک ئه يه هو ناپسێينه بناسين، خۆ وه ژيێنه ئه گرين، ئه ره په کۆ وری کۆڕ ،کۆبن به ده له و دھۆ Kریو فسۆسیێ ب جێمه ختێ کێکم ، نه من يه وت پشتی لێمه رکه ری سه په ئێمه کاتێ کۆ بوين،بوينه مهقڵ ھيوای دنيای پێ عه

22

ھۆره بو به ر دارێک ، که ھه خۆره لی خۆی، بو به بۆگه شکێنن ی خۆی پێ ئه وه دوای ئه يسوتێنن ئه ئاگردا، له ون ک بکه ک بگرن ، يه يه ون که ر ئه ل سه که تا له ھه يه ئێوه سۆرانيش ھاوڕێی يه رێوه به نجا ساڵه هپ يه پێوه به ھۆی ئێوه به ! يه پێوه ،به يه پێوه به .…………… يه پێوه به

: يڤی زيندو په

روونی مرۆڤ به ستی ده ھه بو هی ن وه ی ئه ی بدوێنی زمان وزه سه ره کهکاتێک . بين ده ئامرازی روانينی پڕواتای چاو و داوێنی سته دهبڕێ ، بر دهواوی ته

23

.ر تابووت سه ی=ئا

.} کوردستان ی رگه شمهێپ یکيدا به ش شکهێپ{

ساتم؟ رگه مه ی رگه شمهێپ کوا جاتم نه ێیر ی رگه مه پاشه ئاواتم و زگهۆخ ڵیمندا

کاتم یرايرام یخولقاو

چووکه یکێنووسێپ کم چه پووکه و سووک یکێشيقام تووکهڕ په ی فحه سه رم نگه سه

بووکه یشۆرپ ک سه وه ناسک

جوانه و پان و وره گه خاکم لوبنانه ی ندهێھ ند چه نگه ره چازانه ۆڤیمر یکان کانه یکان و مه هھر به ڕپ مم رچه په ێب و م پارچه نجێپ مم غه یژوێم یعرێش مۆخۆب

مم که یچ که رم،ۆز ێل گه مم شه ێکو له م، پووله په من تمEوێب ش مه ئه ڵ گه له کشوماتم ێر ده ربه ده تمE ژھهۆر ۆڵیک بهڵما تمE ھه شيتE ژھهۆر له

24

هين شميو سروود مارش هيکورد ، به ێب شميب ر گه هيقاچاغ و شه گه ده ێیج هين یسم ره م کهEئا ک وه مردم ێکات - هيوا که ، جا مبرد وێن له انينيژ ێخت وه بردم تان که مه ر ته ێکات

کوردم وام وچونکه چونکه نگم دهێب یتابووت ر سه له نگم ومه وست یتي مهر سه له نگم هێڕب یEئا یبات له نگم شه ینيش یمارش ێیج له

ن داخه رگه شمهێپ ی جامانه ن م شاخه ئه یرز به ڵۆی ھه که

ن م باخه ئه یسوور ڵیگو چون ن م چاخه ئه یشاناز ی گهێج

ڵیشمشا به ش قاله مامه ڵیتا یرو گه وێن یزۆس به ڵیاي خه ڕپ یقامک هب ڵیخا ی گهيڵخ یوا ھه داێل بران قهۆن ب بمبه شنه چه م به کان دهيھ شه ۆیکڵگ وێن ۆب

کوردستان یکان دهيھ شه رانۆس ی وره گه یکوردستان

ێکی Eت س))ته ، چ))ون باش))ووری کوردس))تان ، ھێن))دێک ده وه زۆر س))ۆرغه ل))ه: تێبين))ی . وه ناگرێته شه و به واوی ئه ته ، به يه يه م ھۆنراوه قی ئه ده بڕێک له ، يه ی ھه مه ڵه ده

25

: گبير ته بير و

ئێستا پێنووسه رمی کاری کی چه ئێستا لێنووسه ی ڕه ڕ، په شه يانی مه

ستا ئێ ی رێنووسه شه نگ ،گه سروودی جه ئێستا ڤێنووسه کچی زانست ، ری په گبير ته و بير ژيانا ، ستێنی به له

)"قز سه "ی ھۆنراوه له شێکه بهی دووپاته( .تا شير و تا تير بڕشتی زياتره

26

: اير یشير

شير جدانهيو يی رهۆ، خ هياڕيو ف حوققه ده ھه ر گه

شير سانهيع ی، دوژمن هۆڤمر ینيژ یت ئافه

ڵ په و چه کهڵچ ین عده ، مه سهيو پ نێو دژو ز ناحه

شڕي ژوانهێو ج نگهي، م ێسپ و ئه چێک ی لهيب قه ۆب

مڵێ ئه ، هڵنتاێو خو زێد نده وه ئه شيکێندێھ یشير

شير ورانه ده یز هو ناح وهێدز ، ێبي ھه شيسفيۆ

هينداريد یر زھه ، مه نهێو رد ، ئه ت هڵروا ۆب

شير تانهي شه يی و Kنه کهۆجن ی گهێ، ج م که داخه

ۆخ حاجاغا مه یو ناو زۆب یشير یويفر ت قه

شير مانهيئ ی؟ دوژمن یجحا و کامه شير کامه

27

زل لهينگوست و ئه شير یجنن له زهێبپار تۆخ

شير تاوانه یو ناپاک و Kرن ، Kنک شه تهي به

ێب مپشت ئه که و ڵچڵچ ،ێدان یشير هسۆک یاويپ

شير ئامانه..... ک وه ،ی ناکه چه یور ده یمو نده گه

انير یشير یوژمند ، که هي ھه ش هۆڕم ج ئه یشير

شير وتانه فه يی ، چاره نهۆر چل ھه -! ێنێم نه با

من ؟ یوڕن ئاب به ئه ۆب کاکه: لهيگال یوت ێدو

ش؟ير ردانه و جه اوکوژيوت و پ چه یاويپ یاويش کوا

اڕيايپ یکڵ خه هۆي، ب هياڕي ی شهير ی که شهڕي

شير رانهۆس یت للهيم ی و تانه ريت ی گهێج هۆيب

:يڤی زيندو په

و رد به ياڵ ، ، خهبير به ێک مرۆڤر ھه ی ، که يه و خودا چکۆله ئه

و ڵ ئه گه له يه ، زۆر تۆفێری ھه شت و مت بۆ خۆی دروست کردوه . اوهپێک ھێنجيھانی ی ، که زنه مه Eته سته ده

28

: یفا بارزان مسته کۆر سه یبوون کيدا له یھات ڵسا ۆب ديھ ش)ه ی مام)ه ، ک)ه یق)از یف)ي س)ه یس)ن بولحه ستا ئه کورد ، ماموه یزن مه یر نهۆھ ،ننێ)م Kن ده ش)انامان گ)ه کوت)ه ب)ه " ێرمو ف)ه ، ده د ب)وه مم)ه محه یقاز وا شهێپ

و ري)م یزێ)ک و ر م)ه ئه ی وه ئ)ه ۆج)ا ، ب) ،" ننێک ش)ه ش)ان ده زنان و م)ه ري)م ب)هت باره س)ه م هي) نراوهۆم ھ) ، ئ)ه) 1357( 1979 ڵی، س)ا نيزێبپ)ار م)انۆخ یزنان مهفا K مس)ته ، م)ه وتو ک)هڵ ھ)ه یکۆر ، س)ه وره گ)ه یکوردستان یزن مه یمان قاره به

و ئ)))ه دواي)))ی ک)))ۆچی یاتھ))) ڵس)))ا ی ن)))هۆب ب)))ه س)))تاێئ ، ک)))ه بوينووس))) یب)))ارزان :2704 ی مه شه ره ی25. وه مه که ده یش شکهێپ ساني، د وه ستهيو شهۆخ

ژوێم یمان قاره

کورد یناو یدروشم ۆیت زم،ۆھ یشاز یکۆر سه ی ئه وردک یچاو ی نهيێگ ۆیرزم، ت عه یرز مهێب یر بهڕێ

ۆت یرز به یبارزان یداخ و شاخ ر سه ڵۆی شاھه کورد یوماو قهێل یوم قه یست ھه یزێھ و دێھوم ۆیھ وه کرده ندويز یکورد پاکت یحۆ، ر حايس مه ک وهکورد یاوۆڕد ی به بده ، ده اوهيژ ینيژ ێنو رله سه یئاشت یگرانۆھ یواو ته ۆب یبو ک هيگاند کورد یو Kو ريو پ ژيک و ژنان ۆب بلهيق هيبو واند ره متڵزو یت مهڵزو و ھانيج خسته تيشنۆر کورد یتاو یساو و ، تاو یتابناک یتاو ھه ۆیت

29

هيون ن چاکت ینێ، شوێزان ئه س که گشۆت یدر قهدکور یرماو ھه یر کهي ،پهیحڵسو ینووسڤێ یل کهي ھه

هيرزگار ی فه لسه فه یزڕێ به ی واته فا مستهکورد یداماو یل گه ۆب و تEو ۆب یبو ک هيناج یايژ تاکو نا دانه کوردت ، یئازاد یل شعه مه کورد یناوێپ یت ، خزمه یبات خه کرده تۆخ ینيژ

یئاگر یوێک له ر،گا زمه ئه له ک،گا کورته له گا، کورد یواوێش یو شه ۆ، ب شۆڕش به کردڵ ھه ئاگرت

ت که ئارازه یرشێبه ھ شکا، ت هڵو ده ێس یرز مه کورد یاويپ یوان هڵپا ،یسام ،یکوولێڕھ ،یم ستهۆر

وتار یحرابيم قنجت کرده یليند قه يی قوببه کورد یو و باو و قاوو نا خواس و باس ا،يدن هيي گه یايژ کايمر ئه له اين نده له له اي و سکه مه له ر گه کورد ینادرکاو یماف یاني به ۆب یبو ێر نهێنو نراۆر تهEو م له ستت ده به یئازاد یدار کورد یپاراو ر و به ڕ، پ یمام نه یر باغ به ھاته ژوهێم ۆت یديشاھ ، ینێم ر ئه ھه ، یمان هقارکورد یناوتراو یعرێش ، یھانيج یکوردان یخر فه

) زاينی ی 1978( یتاو ھه ی1357 - تاران

:يڤی زيندو په

. بێ رز بهم م پان و ھه بێ ھه ن ده مه ، ته نی درێژ گرنگ نيه مه ته

30

:کان بۆ ئاپۆ چکۆله بچه ڵه حه ھيدێکی يامی شه په

} رۆک ئاپۆ نووسراوه دو رۆژ دوای گيرانی سه{ کوردن چکه به ی وانه ئه ی ئه

ھێشتا وردن ، کرچن ، کاڵن ن کايه ريک خه Kنک ر سه له

ن دنيايه م ئه له ر به بێخه کوێن؟ له و کێن که زانن ئه جێن؟ کات و کامه وتوی ڵکه ھه

مێژ له و کۆنه ئێوه مێژوی درێژ و لێژه ئێوه ی رێگه

تاوانبارن کوردن ، ی وه به

قارن و قين و شه گه ده جێی ين ئێوه زيندوی ی وێنه ئێمه

ين و کێوه شاخ م ئه قوربانی رمان سه ھاتنه عسی مه وعسي به رمان به کرده رگيان رگی مه به

خنکاين،برژاين،سووتاين،مردين کوردين نيا ته تابوين ، بێخه

ئێوه نێو له چاکه مE به ڕێوه به وا ئاپۆ زار ھه

کان بازه چاو منداڵه ی ئه

کان سرازه ده ری پچڕێنه بوون وره ئاپۆ گه ک وه کاتێ بوون وره ده م ئه رۆکی سه به ر بوون وده شاره و ئه ی ێنه و به بوون ر ده ربه ده دنيادا ، له خۆ شاخی بۆ رن به نا په

خۆ يداخی به بن له خڕبن

31

خشپي\نه ی ووکهچ يژهک Eنه که چاو ی خرپنه ست ده م که نازداره ، قژن ری په م که ھاواره وسکووتی ی ئه م که شکاوه پێنووسه ی ئه م که بڕاوه زمانه ی ئه م که کوژراوه ھاواڵه ی ئه م که گيراوه دڵسۆزه ی ئه

کۆتی بی ديلی هور گه تۆش خۆتی کاتی زانای ي\ له نێو ئێوه له چاکه مE به رێوه به وا ئاپۆ رزا ھه شێوه د سه به ئاپۆيه ر ھه

دێوه و جنن ری خنکێنه

کان منداڵه ، کوڕان کيژان، کان ماڵه نێو ی خونچي\نه

ئاپۆ بوونه ئێوه ھاتو خۆ تی ميلله ری پارێزه

رن به ھر هژيتوون جێی زه له رن ڕ و که که ی وانه ئه بۆ برێ بۆ جوامێران ئه يتوون زه

بۆ دلێران ، بوزانايان

32

کان دڵپاکه ، کان رپنهخ

کان بێخاکه زۆره وEت کان بێباکه ، نۆکه ترسه

کان پياوچاکه! ربڕه سه ی ئه ئاپۆ کاتێ زل بوون، بوونه

خۆ تی ی ميلله وره گه بوونه بێگانه به ستن به مه پشت

نديخانه به چنه ئه ينا ئه نێو ئێوه له چاکه مE به رێوه به وا ئاپۆ زار ھه زاسووکم ی رهرم نه ک چه مه

چووکم و زيت ی وردي\نه ئاپۆ بيه هئبی ، وره گه تۆش شاھۆ شنی ، چه وره گه ھێنده

بی ئه وريا و زن مه وا بی ئه ريا ده نێو زيندانی

نگه پان و په،ڕ ڕمه ريای مه ده نگه ڕبۆ تۆ ته ڕمه کۆشکی مه

!انک منداڵه کان، منداڵه

کان بێماڵه ێخو خانه ی ئه وازن ره بوون، په زله ر گه

وازن K نه و ر شاروده لمانی ئه به ئه ھێندێکتان

لێھستانی بنه ئه بڕێک ئامريکايی و بلژيکی يا

کانادايی رۆمی، ،ی ھيند

33

وهئێ نێو له چاکه Eم به ڕێوه به وا ئاپۆ زار ھه

کان بلووره مێشک رۆڵه کان کولووره کان، ميليۆنه کان دووره رێگه ئاواره

کان سنووره ری زێنه به زاتاڵم ره سوننی برای وداڵم عه ی که شيعه کورده

رده ھه م له يجالهڕڕحتو قه رده جه ی يره ن،غه رۆکی مه سه ي\ی پرچن،زانای چووکم له بووکم شنی رم و نيان چه نه م که نووسراوه نه ی شێعره ئه م که درکاوه هن رازه ی ئه Kنا ترسی ی وه به م سه قه زانا ي\ له ندی ستبه ده به

وتراومی نه گۆرانی پێکراومی نه ئامانجی

ئێوه نيو له چاکه Eم به ڕێوه به وا ئاپۆ زار ھه شێوه د سه به ئاپۆيه ر ھه

دێوه و جنن ری خنکێنه

کان بێکاره کان، منداڵه کان وواره خۆ غه ماڵی له

رد وراز وبه کۆڵی ھه کۆڵ به رد سه ناسه ھه تاڵی ستبه ده

34

کان ناو زيندوه ربه هھ ی ئه کان مردوه کوشتن ترس له

بلوور و پارچه قاچاغچی سنوور ساخته ری رووخێنه

ميته و چيت قاچاغه بۆ ؟ ديناميته چايی ر گه مه يه مووچه ، نه کارخانه نه

يه هو هئ ر ھه تۆ داھاتی قاچاغه ترياک و ھيڕوين

ياساغه بارووت و شيش حه و ترياک جێی گۆڕاوه شووشه Eوه تێکه پيسی و پاکی

ئێوه نێو له چاکه Eم به ڕێوه به وا ئاپۆ زار ھه کان کاکه ی ئه! کان مامه ی ئه

کان زوححاکه ری خنکێنه من خاکی و ئاو رۆکی سه

من پاکی ستی ھه ری نوێنه رد و شين زه نگی ره به م سه قه

وين ئه به ژيان،سوێند سوێندبه خۆ دوژمن دۆستی بنه نه رۆ نجه ره ھۆزه م ئه ن که نه

رگه مه ت قه فه گورگ ی تۆبه رگه ده ر به له ن رکه ده گورگه دڕن ڵئه ھه بيبل و تيتل بڕن ر ئه سه کان رخۆڵه به

35

ون ک بکه يه ک بگرن، يه ون که ر ئه سه ل که له تا ھه ئێوه نێو له چاکه Eم به ڕێوه به وا ئاپۆ زار ھه شێوه د سه به ر ئاپۆيه ھه

دێوه و جنن ری خنکێنه

کان جاشه وره گه به بڵێن کان Kشه به وجۆ کا ی ئه

Kری تۆ کورتانی سوێند به تۆ وساری سکه بار وده به

چێژ نه مچی قه مچی قه قوڵه ينی گوێدرێژ عه گوێکورتی

نێرو مێو جاشی به م سه قه کێو ری پێوه ھێستری به ير عوزه ری که خاتری به

ير غه ری باربه ره که خۆت مه منی و تۆش له تۆم من له د وژمنی؟ خێڵی له کوانێ

ھۆره به بو ردارێک که ھه خۆره لی خۆی بو به گه بۆ

شکێنن ی خۆی پێ ئه وه پاش ئه يسووتێنن ئه ئاگردا له ئێوه نێو له چاکه Eم به ڕێوه به وا ئاپۆ زار ھه

36

کان شه ڕه چاو گوشتنه پا کان شه بێبه نده مه وڵه ده

کان خوێنتاڵه خوێنشيرينه کان Kڵه زمان پيتۆڵه

عيسانن ھۆزی ن له رچه ھه بێزمانن زمانداری

شاخن رکیوک من ت ش وه ئێوه جاخن بێوه دۆڵی نه عه

کان منداڵه کان، منداڵه کان شتاڵه ره کان، قژکاڵه

Kوێ کاتێ زل بوون، بوونه ناوێ ی ڵگه ليل و به ھيچ ده ل جه وسووچ وعه ھانه بێ به

ل رده خه گازی ک و مووشه به زار ھه رزا ھه تانکوژن ئه

وار شت و شاروھه له نێو ده

نێوئێوه له چاکه Eم به رێوه به وا ئاپۆ زار ھه د شێوه سه به رئاپۆيه ھه

و دێوه جنن ری خنکێنه

عاسمانا له ک يه فڕۆکه پانا شين و عاسمانی له خوارێ وته ند که تله ئيسکه له جارێ سێک مردن به ند که چه

37

که رايه ھه وه مه ده و له

که غايه و غه ، که يه کێشه ناوهزوڕ به يپوورو شه به

دنياوه به داوه بانگيان زارين ھه ند چه Eم ئێمه به زاريش بريندارين ند ھه چه بوين زاريش ئاواره دھه سه م شاره بوين ری ئه ده ربه ده داخرا وا رکی ويجدان ده کرا يپرسی بۆ وا نه س که

ئاوه دياره ئێمه خوێنی باوه ، دابه کوشتنی کورد

ئێوه نێو له Eم چاکه به ڕێوه به وا ئاپۆ زار ھه

م که ننانه کووفی عه مامه م که چاوجوانه نگينه ره ی ئه من) يوئێنی( رۆکی ی سه ئه من بدوێنی زمانی ی ئه بلێ شتێ رکورديش سه له سڵێ که مه ملھوڕان له

ردعام ک تڵی قه نبۆشارێکيا ئيعدام کرد بۆ يان بچه ڵه حه گوناحکاره کوانێ ئاپۆ تاباره خه ندێ\ مه ی که

ئێوه نێو له چاکه Eم به ڕێوه به وا پاپۆ زار ھه

د شێوه سه به يه پاپۆ ر ھه دێوه و جنن ری خنکێنه

38

: ندويز يڤی په

.رووناک کی يه ستێره ئه تاقه ک نه ،ل گه شانی کاکه وی نه بۆ روونکرده ک يه ستێره هئ هبا ببين

39

:ئا=ی کورد

يه رازاوه وا بۆيه شێعرم بووكی يه ستی کاوه كوشی ده ی چه وانه سته ده

ل دۆزی گه اتیب خه بۆ کانی دێڕه پاويه شاھۆی شنی ، چه رزه به ھێنده

ڕ شه شانی بێته ماری زۆحاکێ ر ھه

يه و گێژاوه ماری نوقمی ئه و خۆی بێ ئه می کورد ساز رچه ی په وره سری گه قه يه رووخاوه م دڵه و ، ئه کی ئه نده خه کورد يداغی به دی رقه نگی سووری سه ره

يه خوێناوه م دڵه ئه لبی قه خوێنی

وين ئه و کۆتری سولحه) 1(رموی باڵی چه يه ئاژاوه زی ناحه ، ھومايه ک وه

مان ئاEکه شی به ک يه ، سکه که بۆيه يه رچاوه سه) 2( زه وزی بۆبه ستی سه ھه

رميه گه ھێزورۆژی روونی ، تيشکی يه ھاEوه م ئه ، تينی ئێمه ژينی

40

وEت ) 3(نجانی لبی گه ، قه ی عيشقهرشا يه شاراوه ری وھه شارم ، گه) 4(نجی گه

يه تابووتی ھه و ناو دی شاھيدی ناويه بێ کچهو ئه ھيدم شه من

تی خۆيه رد ، پياوی ھۆزی شاعيری مه

يه پياوه و ئه، ھۆگری رده رچی مه ھه

:کان وشه ماناي ھێندێک له) 4. (Kوانی = نجانی گه) 3. (حم ره= زه به) 2. (سپی = رمو چه) 1(

.ی زێنه خه= نجی گه

يڤی زيندو په و کي))و دا ک ئ))ه وه هي))وا م))انێ، پ نيم ئ))اده وهب))ا یوKد موومان ئ))ه چ))ون ھ))ه م))هێئ

مE ، ب)ه ني)و بابم)ان دا کي)دا یري)ب ن ل)ه گمه ده به مه ر ئه به ر له ، ھه هيبابمان ن . نيکانمان هڵمندا یگرۆھ ش مهێ،ئ بوه ڵیمندا شيو چون ئه

41

) وه ژاره ستا ھه هی کۆچێ دوايی مامو بۆنه به(يی نی وێژه شێوه شينه و پۆڕ شه دڵما له مڕۆ ئه

و تينه تاو به سرينم ، ئه ی گڵپه ژار ھه شينی شار ، له گوند و له له

رنينه ت روومه و کوتينه سينه کوردستانم بو ی وره گه ديبی ئه

شاعيرانم بو ڵگری ئاE ھه

ساڵ کۆنه کۆمی ی وته پاکه پياوی Kوی قنج و قيت،کوڕی مێرد منداڵ

ن مه م ته که و کيژی ره تی سه ئافره ت و حاڵ رواڵه گێڕن ، به ن ده شيوه

بو کوردستانم ی وره گه ديبی ئه بو ژارانم ھه ھێژای ژاری ھه

زانا کيمی سينا ، حه لی بوعه دانا قانوونی ، قانوونی به که شکاوم لبی قه بکا رمانی ده اکوردستان له بگێڕێ ، ر ممه چه کوردستانم بو ی وره گه ديبی ئه

ئێرانم بو گشت شانازی ی جێگه

وه شينه کۆڕی بێته يياميش خه وه سرينه هئ ی و به مه ی کووپه به

"ر وڕگه ھه شێعری "روباعی بڵێ ، وه بيخوێنينه ژار ھه ی شێوه به بو کوردستانم ی وره گه ديبی ئه بو عارفانم خێڵی ی قافڵه ر سه

42

وه زمه به بێته تاھير بابه کوا وه زمه زمی جه زای به نێو عه بێته و بي\وێنێته لوڕی زاری به

وه زمه نه يتی،زۆربه ھۆی دوبه به بو کوردستانم ی وره گه ديبی ئه

بو لوڕستانم و ک له شانازی

خانی دی حمه ن ئه رداری که به خه ڕۆکی جوانی يوچ تي هری ب نووسه

بگێڕن ن شێوه م ڵ زين و مه گه له يانی به و و ، شه ئێواره و رۆژ بو کوردستانم ی وره گه ديبی ئه

بو بادينانم ی زاراوه زانای

؟ وره گه ری کۆانێ جزيری ،ھۆنه وره ژووی ھه رزی له ناوی به که

بۆتان و رجزي ن بگێڕی له شێوه وره ده ری ر و نووسه بۆ ھۆنه له وب کوردستانم ی وره گه ديبی ئه

بو فخانم ره ی شه رێگه وی رێڕه

بێسارانی ويندارێک ، کوا ئه کوا ورامانی ؟ کوا ماچۆماچۆی نێوھه

زن پياوی مه کا بۆ سۆرانی شين ژارانی ھه بۆ و گۆران بۆ له بو کوردستانم ی وره گه ديبی ئه

بو ورامانم ھه شاخی عاشقی شار يدانی مه له فايی وه با ده زار و ميليۆن و ھه ڵکی کۆ کاته خه ڕ ڕمه ردی مه به ، لهێر بتاش يکه په

ژار ھه يارانی ی قيبله بيکاته

43

بو کوردستانم ی وره گه ديبی ئه

بو مزينانم شه شازی شاعيری ياران؟ ی سته رده وی کوانێ سه وله مه

فاداران وه نێو فای وه با پيری و بي\وێنێته روون ده سۆزی به ی باران ک پڕژه سرين بڕژێنێ، وه ئه بو کوردستانم ی وره گه ديبی ئه ستانم بو ھه به ی سته ده ی سته رده سه و ژينه و ژيان به مێرد پيره با ده و سری شێرينه و نه رز به شێعری به

ياره گردی له بکا و ئه يادی و موزينه مه به و سواره دوازده به بو کوردستانم ی وره گه ديبی ئه

يوانم بو سه ر سه و ر زمه ئه خۆری

کۆيی ری شۆڕشگێڕ ، ھۆنه حاجی خۆيی شێعری بۆ بکا ، به نیيش

ڕۆ نجه هت شنی بڕێژێ ، چه سکفرمێ رۆيی ی رھاوبي ژاری ھه چونکه

بو کوردستانم ی وره گه ديبی ئه بو نيشتمانم دڵسۆزی ی رۆڵه

يان به ی ناڵه بناڵێ ، به ناڵی

يان به شاکاری –بڵێ بۆ شێعری رز به ياEتی خه دوندی بيباته

يان به تاوی ھه بدا نيشانی بو کوردستانم ی وره گه ديبی ئه

بو يانم م به ده خۆری گزنگی

44

سواری جاف د موختار شۆڕه حمه کوا ئه

ساف مه ری خوازه –لی گه ری هنھۆ موکريان بێته و زوره شاره له

تواف زمی عه به گڵکۆی ر سه بچته بو کوردستانم ی وره گه ديبی ئه

سيروانم بو ر سه ستی ربه سه ی سروه

دێرينی ياری قانع به بڵێن سرينی بێته س که مو ھه له ر به وه بي\وێنێته خۆی تی هسي وه به ڵقينی ته بدا کوری شێعری به بو کوردستانم ی وره گه ديبی ئه بو ريوانم مه شاخی ر سه ڵوی ھه مام گۆران کوانێ؟ بدوڵ'ی روێش عه ده توانێ ده تا کو ، لێدا شکری له بڕژێنێ فرمێسک شمشاڵ سۆزی به وچانێ دو ک يه ر بگێڕی ، ــه مم چه بو کوردستانم ی وره گه ديبی ئه بو وستانم شه کوژی و شه معی شه موکريان و ره به وين رێکه به با

وريان ی وانه ئه شاری بچينه ھێمن ی هسوڵتان ، ئارامگ وداق ب Kی ان يگر گوڕمی به ين ، بده ئاو دنيا بو کوردستانم ی وره گه ديبی ئه بو ستانم رمه سه خێڵی ی قافڵهر سه

کوردان ديخودای ڕدووخ ، مه بابه کوا وردان و نێونجی و زله رێزی جێی شاھير مه نێو ، له بنووسێ باسی ردان مه ناوی ر سه بنێته ناوی

45

بو کوردستانم ی وره گه ديبی ئه

بو Eنم ره ئه مێژوی ری نووسه

خاڵيه ت چاوانم ، جێگه چاوی تاڵيه و شمان تاسه دوای تۆ به له

؟ ی تۆ بگرێ توانێ جێگه س ده کام که نيا باڵيه ته ردی ده م ژاره په بو ی کوردستانم وره گه ديبی ئه

بو ی شانازی کاک سۆرانم جێگه

: يڤی زيندو په

. ی زانين توانينه ، ميوه ی توانين زانينه ريشه

46

:) ستێره هئ 11شاری (قز سه

ژمێم له يیژويم یشار ی ئهقز سه ژمێدر یژويم ین خاوه ی ئه قز سه ۆاکيد شا شاری وره گه یبو ۆت ئه ۆت یل گه یتووراڕ مپهيئ ۆیاکيد شانهينا و و ن ین خاوه ۆیاکيد مانه و زه ئه یزێھ وره گه ڵیاڕ قه اوهيژ شت دهڕ زهۆت ێڕیز یشت ده له اوهڕئاگر گ ڕیگ ۆت یدوند له ستايو ئه یرووناک یريب یزێھ به ستاێو ستن ئه روه و ده نڵيحا کڵ خه شوورن مه یپاک ی چاک ووته ی خده دوورن د به به یکار وابن، له ی وه ئه ناوه به یناو ت هيوێز یKر ته اوهيژ یمان ،ێو بو ، له ک هيE قه بوون ێو ئه یکڵ خه نڵێ ده يیمانا که بوون ێو رله ھه شيمان ،که هي وه مانا وهێو ئه ی هينۆک کهينت ئه ۆیھ به وهێن به یوێھا ن وه مه یتEو و تاران نيلێڕب ن و نده له ی مووزه له شاران وره گه یباق و له سيپار له

47

وتێن شھووره ،مهیچ ده ک هێيج یچ ھه وتێز و له ماسڵ ئه ، له هڕيپ یمو ھه نتير وھه گه ینرخ به یئاسار له رنت به ی نهيشێپ و له ژوولکهێم له بو ین سامانت غه به نهێشو ی وه ئه بو یر بهێشدا ب به ققز له سه ت قه فه ردار سه یسيش یسر قه و له ندانيز له وشار ھه یند بهڵ مه وێن له وتون کهڵ ھه که اوهيژ ێیل ماني سوله ک شا وه يان ده دراوه یرح شه یمو ، ھه ژوداێم له هيE وت و قه شکه ئه که فتوشت ره که هيE رمه و سه هيK که ژودا،ێم له یبو ۆخ ربه سه ێتEو کداێکات له یبو ۆت ئه مانهێر م ھه ئه یکۆر سه ینۆک یمۆر و لده که یھاوشان ۆت ئه ینۆچ ێنازان ێس که ،ینۆک ھا وه هيK له يیژوێم یباس ت ونده ئه هينا باسه م ئه ست ده و، له ئه یباس که تڵما ھاته س\ميئ ینيپاشا د له

تڵاي خه یعمارێم بو به د ممه محه وره گه یاوانيپ ێل گه یدێز ۆیت ئه وره ده یريو م ريم ئه ی نگهيم ۆیت ئه نيد یر نهێنو ڵیموو سته ئه ی فهڵي خه نيپ و ق گه یپجار گه کرده ینيد که و هڵاي خه وێن وته که یوخا ڵیاي خه و هڵزا یزێو ھ پۆت رکان و به ئه به پاکه م خاکه ر ئه سه ھاته رشێھ به چاکه کهڵ م خه مو ئه کا ، ھه یليد که خان نيد فهي سه یناو به ێانڵۆڤد انمو ھه یزێر ێیققز و ج سه یريم ئه

48

شازت ێڵیو خ نE رده ئه یزۆھ له رازت رفه سه یدان خانه خێڵی له زهێن و به ريگب ته به گرتنير به زهڕێ به رز و ق به حه وا، به ۆڤیمر یباز بر و حوققه جه رکان به ئه مE به یباز هێڵف و سهيس و ده \نيپ به خوداوه ینييو ئا نيد یناو به اوهير و ێڵف و ڕف ی رده پش په له کوردان یزن مه یريم دا ئه یدار له وردان و ريو پ ێڵح کرد ، جه ینيم غه یرکوت کراو ش سه وه ئه یدوا یرچ گه ئه یو ماو یر ما ھه ۆت ئه !ققز سه مE به کهۆر پاشه ی، ھ ژن رهێش ی ماسه حه کهۆر سه ێ س يیداينفايگ یبات خه ناوه به ندێروکت ھ سه ێ س یکۆر سه اوهڕو ب ئه یژن به به یساKر که ردا ھونه ی گهۆشان و له نێست به له ردا به له کوردانت یخر فه یباسيل رزه به دهير ناھ ھونه یئاسمان له رزه عه یديناھ یچ و که خهيڕڕيم له ینما یستان ک ده وه یخش نه ید یو ئه یمان نه و مان ر ، ھونه نده به و وه به Kمه که یشاکار ، که یجد مه ی وته Kمه که یعرێش یق ، ده رزه به ێل گه شوورن کوردا مه وێن له ێزێز یبرا شوورن یقام یوام قه نن،يژ ی شه نه ؟ یزار یکاک یوار نهێشو یزان ده یوار کورده ی ژهێو له ستانهڵگو نتيم خه یعرێش ڵیجوانن گو ێن چه نتيز حهڵو د رگ مه جوانه یبيد ئه

49

یند مه هڵو و ده عيف زانادا ، ره له یند له یستانێکو کو وه یرز به ھا وه

وره گه ۆڵیتين ، پ سه حه خێش ینبووغ وره ده یزانست ۆب له خره فه ێل گه سهيل تاق و سه ھا وه یست ده یت خه سهيف نه ، ادايدن له یانڕقو که روون و بزانن مو ھه اوتيپ ره سه و Kت و دزانن ته چه و رده جه یدژ

نڵاي رک و خه ده ین خاوه ژنانت نڵما که یکوردن و کان ی ونهونم شاننين ێب یمان قاره انتڕکو ننوچاێب شن،ۆک ئه لمايع ێیر له

انێير هي\يژ ی رچه ۆت یکچان انێيپ هيEئا مو م ھه رچه په ێیج له شته ھه به ک وه ن مهيد به ۆت یمێر ھه شته ده ، زارهڵ، گو نه نده به ، هيايچ وشه نه و وه ۆل ۆب هي گهێڵخ ت وشه نه وه وشه نه وه ینيش ر به له ھارانه به رزه رز و به ته زتۆرز هکک نه ی وارگه ھه رزه عه یربان سه ڵێی ، ده دايرز به له وهيق چه ژاواۆر خانت له یل که هويد نه ینگ ھا شه وه ۆیشان ێس که بوون ۆت ئه یوساف ئه له ێخت نه مه ئه کو بوون وه من یريب بوون ، له ی وانه ْئه ژوێنگ و م رھه فه یKنک ی ئه قز سه زو یم رده سه یشار وره گه ی ئه ێر ئه یماو نه شوێکو پ وه ستاکهێو ئه یخراو ێگو یپشت وه یکجار هي به و بارن؟ کارێب ێب ت که کهڵ خه یرچ به له ژارن نگن و رووت و ھه سته و ده کز

50

یپاک ئازاده ر وه نهيژ یزمان یخاک له و يیشاۆب له و يیاير ده له ێنێخو ئه یوش کوندبو کونده ت نانه ته ێنێخو نه یکورد ێب ئه کورده ت قه فه ژارن ھه و ئاواره یپاک بتييد ئه

ژارن و په یرد و ھه س کهێو ب شپرزه نهڕيم د رھه رت به نووسه یتE خه نهيڕب یزۆر رت نهۆھ ڵیدايم قامت مه و و Kژه سته و به یرانۆگ

Kمت که و تي و به رهۆو ھ ماسه حه سيتاتل یشن چه یدزان ، انهيويدز سيبتل و دێتا ئام و ، ھه تارانه له

هناب په ێب و واره غه ندت رمه ھونه هيھا به م که ساس و ، که ێب ليفا ره کورده رده ده یشۆخ نه یپاک مه ئه و ورده ڵمندا و زله ی، ھ هيتا په هيھا وه ر ھه ێج نجێپ نا ، له ک هێيج له هيھا به ێو ب واره کورد ، غه ۆڤیمر رن؟ێناسپێپ تۆخ یکار یرچ به له رن؟ێن ئه و شارانه له ۆت یسيئ ره ؟ جالهڕڕيحتو قه ر گه ، مه داۆت وێن له ؟ ناله له ، قاله متره که یچ ر گه مه ێريپ مامه نيوتوو ێیپ ژهێم له "ێريگ مارئه اين ته به کڵ خه یست ده به" سهيپ رده ده ن ئدم بکه ی چاره رن وه سهيگور و سير یمو کارو ھه نا ده کورده رده ده ی\جيزانست ع ی ره په هگورد یکوردان یم هھ هڵ و مه هيوا ده ننێبخو ر ، ھه ننێو بخو نێب ، سا ده ننێزانست بچ ی و وشه و شه ژۆر به

51

واره ندهێخو کهێل گه ، ندويز یل گه ارهي ته نايزان و له کيکنێت له ورهباسرو واد و باسه ، که ێل گه دووره به ێسپۆگش ک له ، ادايدن له ستاێئ نووسهێپ یرم یکار یک چه ستاێئ نووسهێل ی هڕ په ڕ شه یاني مه

ستاێئ نووسهێر ی شه نگ گه جه یسروود ستاێئ نووسهڤێ یزانست کچ یر په ريگب ته و ريب انايژ ینداي مه له ريت و تا ري، تا ش اترهيز یشتڕب ننێبخو یرانۆس رابن ، به سا ده ننێر راپه وتن ، خه وتو له خه ی ره به

ندويز يڤی په :

، نيزان انينا نيزان ده ،که هيدا ن نهEو خا له سروشت یزن مه ره ھه یل رازگه . نيزان انينا نينازان ،که هيدا و شتانه له کهڵ به

52

ندان بهێر یدو

ل گه ۆب نرخه ، به ندان بهێر یژن جه ل که خا له ر ئه بات ، سه خه ی وه هڕو ره ۆشاھ یدوند له ن،ي گهێت یشکيت

ۆت یپاک یو ، خاک کاته ئه رووناک ستان ھه یتاو ھه یگرۆھ یزۆھ کو ردستان یم شه ی پووله په بنه ئه

يیموسا و عهيو ش ید زهيئ یکورد يیسايور و ع ، گه يی کاکه و یسونن ینراۆک و گ و له ڕو لو ینيباد

یرانۆو س یلي فه و زازا و یداسن یرزگار یEکن ئا ، له بن ئهۆک

یوار کورده ، له نيژ ئه کوردانه مات بن ئه یکش ، پاک یويز به یشا ئاوات گاته ئه رانۆ، س ژهۆر و ئه

يڤی زيندو په

. بان بڕايه دهک تيغی راست وه ی وته

53

… تۆخ به م زگهۆخ! که ستا حه وه وا ! مڵيک)رچ و ک)ا ی وره ده ی،لف) مڵيمن)دا یک)ات یستۆد ی ، ئه که ستا حه وه •

ک دو ، وه یب)و رانێ)و یش)ار یک)ڵ خ)ه شۆ،ت) یب)و رانێئ ، له ێد رتيب بزانم لهم)ن قي)ف ، بووم)ه ره ۆو دھ و گزه شه گه ده ێب . ڵھاوا نهيبو کدا هي ڵ گه ، له ڵمندا ؟ ۆت ڵ گه له . نيدو بو مانۆو ، خ ک هيرد مان ، ده نيجو بو کما هيکورد و ێک هي • ت)هێيب راێو ت)ده ، نه رانۆو ب) رزه فر و ت)ه ب)ه یب)اران ، ک)ات یژۆر ێد رتيب ل)ه •

، } یس))يج نه ۆت)){ ، یب))و ڕ ت))ه ێک))ات ،“ و'گ)) ی ک))ه جووله“ انوتي)) قام ؟ ده ش))ه ی ک)))ه ده نم)))انيو م ني)))، د یو ک)))ه م)))انێل ت)))وێر ب گ)))ه ، ئه یس)))يو پ ڕ ت)))ه ،ینيناخ)))او

”؟! یو نه ، “ گ ب)))و س))ه یج))و“ ر ھ))ه ۆت)) ینازن)))او ! ک))ه س))تا حه ، وه ێد رتي))ب ل))ه • ؟ یبرد ئه انيناو من له ک ، وه یگرت ئه ێپ اني ھانه ، به یکرد ورد ئه انيت هيسا که ڵیھ))اوا ی ، ئ))ه ميج))وان ی وره ده یس))تيو شهۆ، خ ک))ه س))تا حه وه ێد رتي))ب ل))ه • یک)ڵ زار ؛ خ)ه زار ، ھ)ه بوون ھ)ه هئ)ۆک تێ)شار ، ل یقام و شه نًۆEک ، له ميانيگيانيگ

اران ، ک))و ب)) وه یبار رد ئ))ه بارن ، ب))ه رده ب))ه یانکردي)) ده. ع))ارێو ب رزه ھ))ار و ھ))ه . یبو ده نێزاران جو ھه ی رهێ، س یبو ده نێخو ڵیE رق و شه غه ی ، ئ)))ه ر ش)))هۆکێت ی ژار، ئ)))ه ھ)))ه یزان)))ا ی ک)))ه جووله ی ، ئ)))ه ک)))ه س)))تا حه وه •

هيش)تي ، گ)ه دتێ)و ز ره ب)ه ۆي)یر که ۆزارن کار ، ت ھه ۆڕیپسپ ی ر ، ئه تگه نعه سه، یئ)ازاد ین)د بهڵ م)ه ت)هيم ، چو ور و غ)ه ج)ه له ، خوت رزگار کرد دتێھوم ی کابه . !یادش یر گرت په شتۆک له

54

ی ب)زه و ب)ه مۆش)ال ت)وور ، ب)ه یوێ)ک ب)ه مۆخ ئ)ه ندێ،م)ن س)و! که ستا حه وه •

، ۆم))ن و ت)) یش))ت ھه به ب))ه ندێ، س))و ۆش))اھ ب))ه ندۆێر، س)) زم))ه ئه ب))ه ندێن))وور ،س))و یک ک)ات زو ، وه یک ک)ات وه - وهێ)ئ یش)ن چه واننڕ ده مێجو، ت م لهکورد م خراپتر

. تۆخ به م زگهۆخ! که ستا حه وه… زو یک کات زو ، وه

: مڵێ ده هۆيجا،ب

ێب نه ستم ربه سه ڵێنووسم ، ما نه ۆخ ی چاره تاکو م که ئه نيواسڵ بس و ھه و حه بجه هڵ نفال و حه ئه یباس سنوور یواريد یغيد ، ت کو سه وه نيستوو به یني به

م که ئه نيلێڕب یم دووھه ی غهيت یرووخان یزو ئاره ر سه برده انۆيخ ینيودا، ژ خه جدادم له ئه چونکه

م که ئه نينگ ره یم رچه کورد وپه یداغي به یت سره حه

يڤی زيندو په .!ين ش بکه ند درۆی ديکه بێ چه ک ، ده ر درۆيه ی ھهلماندن بۆ سه

55

: یرزگار ی=ئا ل گه ۆب دروشمه یرزگار یEئا ل که له خا ر ئه بات سه خه ی وه هڕو ره ۆشاھ یدوند له ني گهێت یشکيت

ۆت ڵیتا یو و ، شه کاته ئه رووناک ستان ھه یتاو ھه یگرۆھ یزۆھ کوردستان یم شه ی پووله په بنه ئه

يیو مووسا عهيوش ید زهێئ یکورد يیسايع و ور ،گهيی کاکهو یسونن

یرانۆس ک و و له ڕو لو ینيباد

یرانۆو گ یلي و زازا و فه یداسن یرزگار یEبن ئا له بن ئهۆک

یوار کورده ه، ل نيژ ئه گوردانه بن مات ئه یکش ، پاک یويز به یشا ئاوات گاته ، ئه رانۆس کاته و ئه

56

يڤی زيندو په

مێشNکی ئێمNه لNه ،کNه ھێندێک بير و بNڕوا و خNده له تيه ژيان بريه .دان

ڵب ھاواڵی قه

ڵبه هک زێڕی ق وه س هوا ھ ھاواڵی ڵبه ده بيچم ، به ن رێکه ديمه به و فرمانێ وێ کار که سی ده ر گه پشت مێز، ناوت نازانێ ييه ر گه ھه

يڤی زيندو په

.ر مه سه رم و به ، نه زه ، کچ داری ره ره ق و بێ به ، ره بووزه کوڕ داری

57

: ڵاکيمووز ۆتابل -کورد رده ده

ن، ک))ه مان))ه ئه انيکێن))دێھ یکن،ناوێل و گ))ه وه ت))ه ر نه ھ))ه ی، ھ)) کنێل گ))ه اي))دن یش))ۆخ نه ،یدارێو ف یو گول نجه رپهێش ،یو ھار هڵپ و شه ێت گرانه: ن مانه زه یخت سه یرد ده

ش)کانن،يپز یناس)راو شه ، که ھه ش کهيد یتا زار په ، ھه شه هڕو K ليتاعوون و س کێ))))رد ده مE س))))ووک و ئاس))))انن ، ب))))ه شيکڕێرم))))انن ، ب)))) ده ێو ب)))) نڕد اني))))رۆز رده و ده ئ))ه ین))او ،ک))ه کراوهێپ ی ئام))اژه و ن))ه نووس))راوه بان))داێکت ل))ه ، ن))ه ناس))راوه نه

ک ل))))ه ، ن))))ه و ورده ري))))Kو و پ یرد ، ده گ)))ورده ی ک))))اوه یزۆھ)))) یرد ، ده ک)))ورده ب)ه ۆیخ) یرد ده ێر ج) ھ)ه ، ن)ده بهڵ م)ه م هئ) ی ش)هۆچ)وار گ ، ل)ه هێي)ج نجێپ ،له ک هێيج !هێێجو یدێ))،ز لوبنانه ی ن))دهێھ نجێ))پ ی، پ))ان و پان))ه وره گ))ه یکێش))ت ھه ،به کوردستانه یت))Eو م ئ))ه واره هێ))ڕل: رهۆو ز ادي))ز ین))د تمه بهي، تا رهۆراوج))ۆج ین))د وه رجه ، به چازان))ه ۆڤ))یمر، رده م))ه یE ، ق))ه رده ، ب))ه رده ،زه رده ف))ه یرز و ت))ه یرێن))و زه ۆ، ب)) رده و ھ))ه گ))هيڵک . رده سه یرد و ئاخ م و ده غه ی نگهيم مE به

فر ، ب))))ه یس))))پ ووزڵ)))) ، خ))))ه ب))))هير و فه ش))))ه گه ده ۆی،ش))))ان بهيج عه رۆز یکێمێر ھ))))ه یچ))اوان نچ))هۆودام))ردو ، قال سيس)) ژێKو ، گ))ه ش))ه دو شه ڵ گ))ه دو له یمع ،جه ش))ه ره ێق))وم گ))وم ب)) ، ل))ه ش))ه ھه یچ ، ک))ه هي))م ش))ت ن ک))ه ، هي))ن مE ب))ه هي)) ت ھ))هش)) رۆ،ز ش))ه گه !شه مه یت هيعاز ژهۆر و ک،ئه هي که رهێگو ، ل))ه روون و رووناک))ه ی نهيش)ێ، پ تاک))ه خاک)ه ی ن))هێز م خه ، ئ)ه پاک))ه چاک)ه ت))هEو م ئ)ه

ن م)))و دوژ س)))تۆن،دڕمش)))ت و م و ش)))هێک کير ، خ)))ه نڕد ین داعب)))ا چ)))ه یر س)))ه یق)انوون یوژمن)د، هڵ)تا و ب)ه ئ)ه یK ل)ه قينت مه ، هڵبا قه یدژ یردارۆ،ز نڕد ئهڵ ھه ! هڵنما خاوه له ێیگو ێنگ ، که نهيژ

58

، س)ا Kره اي)، ق)ه ق حه ، ن)ا ح)ه ق)ه ق ناحه م)ن ، ح)ه یبات خه یتE قه له -من یوKت له یل)يد یريخس) هي، لنيل ، وا زه لنيد کڵ ،خه قه و شه هق و ته قه له ی گهێ، ج قه و له قه ته

. رنيزنج هڵ) غ)هي،ت جوانه ،درنج س)هيپ یر ،پ)ه و رانه وه ره یر زهێ،پار گ)ورگ ش)وانه ، وانهێک م له

یس)ت ده رێ)س)تا ژ ، وه Kن)ه وێ)ن ل)ه اني)ژ یرێ،ش) کاKنه ل)ه اني)ژ یري،ش دانهي مه کول له . ، ورد و پرده کاوهوا ش یت هيسا ، که شاگرده

ش وه ، ئ)ه راش)ه م ھه ،ده جاش)ه یر چ جاشن ، ھه شيمن جاشان باشن ، باش یاريد له

ێ))یو ج وهێ))ک ل))ه اي))، ره س))ه که ڕ، پ)) ره ده رب))ه ، ده رد ک))راوه ، ت))ه ماش))ه هڕ ت))ه باش))ه . و تاشه ۆڵوت و چ شکه ئه هي) س)اوهۆ ، چ)ه رده ھ)ا ت)ه وه نيم ئه یاوي، پ رده رد نامه ، مه رده رد مه ، نامه وKته م له ی وه ، ئ)))ه رده ن دز و ج)))ه م)))ه یکۆر ، س)))ه رده رداوھ)))ه ھه ی وه ن)))هيزۆ، د رده ک)))و ب)))ه وه . رده ده و شهێک ینووس ، چاره وره جه یش ، به رده مه

، هي))نا ینگ)) هد شيم عاس))ته ، ب))ه هي))ايم ده ل))ه وان))ه پهۆ، ت هي))و زانا بيد س ئ))ه ک))ه ر ھ))ه ڵیمن))))دا ێن))))دێ،ھ رنۆب)))) یاوي))))پ ی زورب))))ه مE رن،ب))))هۆز شيگ س))))اخته یس))))تا ماموه

. رنۆھ نده ر و له ھونه ێو ب ۆڕم ێندێھ رن،ۆخ نه رۆچرچ و ز کڕێ، ب رنۆخۆخ ت)ه ، و مه ت)ه ن چه م)ه ی، داش)دا ت)ه ززهيع ین خاوه ڕخوي،س ته للهيم دوژمن به زۆسڵد یش) به اي) ت)ه رد و ره ت)ه ێب) ش غهي، ناب ته وه سه رێژ ته ، خراوه ته مهيو بل تهيز ی وه ئه

. ماره ی، ژار ژاره یني، ژ زاره ڵی، حا ته و په سێداره س ک)ه ن)هۆک ن)دهێ، ھ هي) ل)ه م گه ئ)ه ینۆک) ی، زم)ان هي) زم)ان ھ)ه ت)هE ژھ)هۆر یوKت) م له

یزان و ، ئ)ه و باش)ترن ل)ه و ک)ه ترۆ، ک) هي) غ)ه ده بس و ق)ه ح)ه مE ، به هي که ینيھ ێنازان . ۆک من و ت وه یزار ھه ، ئازادترن ، له ۆخ یزمان به نێدو ئه یپاک -؟ ۆب

59

کڵ) ، خ)ه هڵ)زا مڵ، زو زله مڵ، زا هڵو سا نڕ قه یپ و قه ڕ، قو هڵمحا ني، ژ هڵمحا م له ین ملق)وت ک)ه ئه رۆن)د ، سانس) به ل)ه م هڵ) ، زمان تورم)وز ، ق)ه هڵدا شيو ، ئه ن هڕڕجو . ند ره وماوه ، ق)ه ێ)یدروس)ت ل یاوي)، پ اوهڕو چ)اوو رده جه ۆیک ،مه باوه گزه نده بهڵ مه م له

ت ام))))هڕ ک))))ه ی نن،شووش))))هێرد ت ده رافه ش))))ه ی ش))))هينن،رێڕز ئه اوچاک))))انيپ ین))))او . ننێخو ئه ینۆژاپ یعرێنووسن ، ش ئه وانه چهێپ ، به ننێشک ئه

یو چ)))وار کي)))نز ک هي)))، جووراوجووره یددات رحه ، س)))ه س)))نووره ڕم)))ن پ))) یوKت))) یتت خ)))ه ترهۆگ))) ، ب)))ه دان)))اوه یرز م)))ه ر رک)))هي، داگ وKوه ، چ ل)))ه م\وه ، چ ل)))ه دووره

. کن ته و کهێت گشت بابه ، له کنێر خاک ، ھه کن هيردو سنوور ھه ی، دو K شاوهێک ، رنۆ، م)) نڵش))ن ، ک))ا ره رن،ۆج رب))هۆ، ج وننێ))لي،چ))ل م رنۆوردان زوKت))ه ک)) م ل))ه ێن))دێھ ش))اخن ، ل))ه یکڕورکن ، ت))وج))اخن ،فارس))ن ، ت)) وه ێب)) یران))ێ، گ))ا ئ رنۆب)) کجار هي))، بن هڵ) داوت)ه یرزدار بن ، م)ه س)ه نه یش)ي هڕس ق)و بن ، خ)وu ره ع)ه ش گ)هێج

یرک و ک))وردوو ت)) ین رم))ه ئه، گ))ا یش ب))يم س))ام و ھ))ه یم ف))ارس ب)) ، ھ))ه رهي)) س))ه . یب شيورام ھه ک)هێخو ، خانه وهێ)ک یداعب)ا واني)ک)ن م ، ل)ه وهي)دز وي)، خ وهێ)خ واني)م)ن م یتEو له م)هێ، ئ هي) فس)انه ئه یک هي، راس)ت هي مانه زه یب هيجا ، عه هي تانه یريت ی، ئامانج هي گانهێب

کجار هي)) یرۆخ)ۆخ ، ب)ه نيرێن)د ش) ر چه ھ)ه ن،ڵ)ي ن)د ک)ه ر چه ھ)ه ن،يرێش) هڵ پاکم)ان ک)ه انيس)تير کات و ھه ن،ينگ ک پارسه رازو وه ته ۆ،ب نيرێو ئه کتر هي ت به قه سه ، نيرێف، نۆڕێيگ م))ان وا ئ))ه زه ێ))یپ ب))ه ن،ينگ وس))ت و م))ه اني))وت ێخت)) ، وه نينگ ج))ه یاوي))پ

. نينگ زار ره ھه ، وماوه ق)ه و نه ل)ه شيکێسپۆو ک ماوه یو باوک ش Kوه وه ،ئه باوه انيمن گر یتEو له، وتاوه ف)ه وانێ)ر ل س)ه ی ، بزه شاوهێل چاو به یسکێ، فرم و قاوه یزار کير خه ميدا کير ش)ن ، خ))ه ره ڵپاي، س) ننيو ش) ڕ و ل)ه نۆم) کڵ) ، خ)ه س)ووتاوه نEد وێ)ن ی زه ب)ه . ننيکوشتن و سنگ کوت ۆخ یرق غه مي، دا ننيش

60

هڕخويس) اي ستهيونيھ سه ێر بشب گه ، ئه هين کێاويپ تاقه نڵێ ، ئه هيقات اويپ همێر ھه م له یک)ڵ ، خ)ه وهێ)م ن ل)ه جالهيڕڕحتو ،قه هڕو د سهيپ یوارڵ شه اي، هڕش ینيو د کافره اي

. وهێو د وێجنن و منن و خ یپاک

، ب)ه زهێ)د اني)K م)هێئ ین)ي، د زهێ)و ب زێ)ق ی گ)هێر ێ، ک)وان زهێ)ر ی گهێج ێنيد مو ھه ل)ه انيو گش)ت وه نهۆمو بش) ھ)ه یشکێ،م ننێوت فهين ب ده ئه ڵو ، ھه زهێن ی زهێو ت شه گه ده . ننێرخ رچه وه نيد یش) ، به نگه ش)ه و خهۆو ش) نگ)ه مه ی وه ئ)ه - نگ)ه ته هي)قاف - نگه نه یجوان نده بهڵ مه م له ، س))هيو پ نێ))ش وا دژو هو ، ئ))ه نگ))ه له ی، ک))ار نگه س))ه ی، ب))ار نگ))ه ب))ر و زه و زه هي))جز، دزان)ه ی س)ته ده ی س)ته رده سه ، س)هيئ ره اي)" هي)حاجاغا"، سهيبليئ ینيک ھ وه یشير . کزان و بزانه ی،دژ هي رهۆخک وه

م)))))ن یت لل)))))هي، م رهۆج رب)))))هۆج ري))))) س)))))ه ی ، قس)))))ه رهۆبوخت)))))ان ز م)))))هێر ھه م ل)))))ه ڵیم)ا اڕغ)دا و ئانک)ا به چن ل)ه ئ)ه نن،ێرسيگي ئه نن،ێ، ئاورد شنۆک ئه ێت! نشۆفرڕ شه ل)))ه نن،ێپژ ل ئ)))ه رده خ)))ه یگ)))از نن،ێخنک ، ئ)))ه! نڕب ران ئ)))ه س)))ه نن،ێس)))ووت ئه کڵ))) خ)))ه

اي)))ن ک)))ه ئه ري)))ن ،داگ ک)))ه نفال ئه ، ئ)))ه گرن رباز ئ)))ه س)))ه ر،ي)))زميم و ئ و ب)))ه اڕڕ س)))امه .ننێتار ئه ت مهيش حه ش رهێ))ن))د ل ر چه ، ھ))ه رزه ع))ه یک))ڵ خ))ه یزێ))ر ی گ))هێ، ج رزه ر ب))ه ون))هھ اداي))دن ل))ه

،یرانۆو گ) س)ته به وھهڕک ، مه و Kوانه ژيک ی، دوژمن گوناح و تاوانه مE ،به فراوانه و م))هۆو ل هي))ت گبه ، نه ن))ه مهيھر ر ئه ھون))ه رهێ))، ل یرانۆ، چ س)) یرانۆ، چ گ)) ینيچ ب))اد

- س)هيبتل یک)ڵ خ)ه ن)ده چه ر ،ھه س)هيتاتل یس)ت ده یدزراو ، س)هينگر مهێئ یرانۆ، گ نه په . سهيب و خه سيپ ێکێ، دز هڵيماۆخ یک هي ته چه ، دروس))ت ن))امراده یاوي))، پ ش))اده یف))ي ک))ه وت))ه چه ی وه ، ئ))ه م))ن دز ئ))ازاده یتEو ل))ه یس))ي، پ هس))يف پ ره ، ش))ه چاک))ه یس))انيع ێ))یج ن))داني، ز ک))و ب))اده وه نۆخ ئ))ه ليرت ب))ه . وهE کهێت یسيو پ ی، پاک راوهۆڕوا گ کڵ خه ی گهێ، ج پاکه

61

زێ))ر ی گ))هێج ڵ، قات)) تان))هي ش))ه م))هێئ یديھ ش))ه ، دانهيھ ش))ه ین))د بهڵ م))ه ک))ه م))هێر ھه م ل))ه یدوژمن)) یچ)) ، ک))ه مانهڵموس))و نڵ))ێ ن))او ئ))ه ، ب))ه پان))ه ێز گ))ه یش))ير ی وه ، ئ))ه نان))هێل چهيو پووچ و ھ ۆڕق ی ، قسه چهيفڵ ، فاچه نهسايع ک)و ، وه قوم)ه یک)ڵ و خ)ه هيکاش) اي) قومه شاير وێن له ی وه ، ئه حاکمه شير ارهيد م له ب)))ه رۆو ز هي))) ش)))ه تهڵ، قو زهي)))ش و ح ، ره زهي)))پش)))ت م ر ل)))ه م)))ه که س)))ت ل)))ه ،ده زهي)))د یچ))اوان وێ))، ن ێنێزو ق))ه ێ))یپ رده ب))ه ۆیھ)) ، ب))ه ێنێو ره ئ))ه ۆیخ)) یو و خ))ه ،ش))ه زهي))ف ، ب))ه ێنێبن))و دي))ک))و زاھ ، ت))ا وه ێن))ێژاکي و ئ))ه ێگر ئ))ه ێل)) یکانيس))تيئ اي)) ێنێمز ش))ه ئه . کا ش ئه بره وعه ڕ شقهئ ۆیکا ، خ ش ئه ره یرو ۆیخ یست ده

س)تان ، ردوی ک ک)ه ر پ)ێج پارچه ھه ت به باره ، سه شتێکی گشتيه م نووسراوه ئه: تێبينیت ن ، حي)زب ي)ا ت)اقمێکی تايب)ه س ، Kي)ه ھ)يچ ک)ه ست ل)ه به و مه) باشوور له بێجگه(

.و ناچاکيش يه ک مرۆڤی چاکيش ھه يه مو جێگه ھه له زانين ، که ش ده وه ئه . نيه

62

ندويز يڤی په :

و نێنووسر برسان دا ده ترسان و له له یرێنج خه یغيت رێژ له ی شتانه و ئه . خن هيبا ێ، ب نهۆک ڕۆی ک په ، وه نێوتر ده

کان وازه ڕه په کورده به ش پێشکه

کان ،ئاواره کان نهێھاوخو

کان ارهيد ی وازه هڕ په کان ژاره ھه نده مه هڵو ده کان ارهي نه یشکێم یوڕد

\نهێھ له ڕیکه ف باز رانهێو تهێب ئه Kنه

63

ان که نهێو ره جن شتهيفر کان نهێز به و شه انهي به کان نهێزانست ھ هۆڕپسپ کان نهێزوب ست ھه لھامهيئ

\نهێھ له ڕیف که باز گرتوخانه کاتهي ئه ل قه ل گه یرێروونم،جوام کشێم

ل گه یرێ، بو کم هي قسه !ل گه یرێش ینێز بهڵ قه چه

}1{ل گه ی}رێن یرخ به{یدوروشم و غار وت شکه ئه یمان قاره

زار ھه ی ن قسه که ئه کتان هي م که دلپاکه رهێبو ی ئه م که خاکه ێب رهۆز تEو م که باکه ێب زموونه ئه به م که چاکه اويپ ناسکهڵد وت وغار شکه ئه یکڵ خه نهۆک زار ھه ی ن قسه که ئه کتان هي تانڵيخا ی گهێج ۆب و نهێب تانڵيکا و یکرچ ینيژ ێیج

تانڵيمندا ی هيکا ی کابه تانڵيسا ورده یژوان ێج

\نهێھ کرد یرک ته بازکه دانه و نهيچ کا ئه اێت ل قه

64

ۆخ ڵیما ۆب و نهێب رێخ به ۆخ ڵیو خا ڵتا به ڵیما رانۆگ ی ،ناوچه نانيبادۆب انيموکورۆزوور،ب شاره ۆب رانۆسوڕک و لو له یK ۆب .کوردستان یند بهڵ مه گشۆب ! تانهێر له یچاو رانۆس ).وێ ر باشوور ناکه زۆر به يه م ھۆنراوه ئه( . تانهێپ یناز هياپ ڵد

! و ران نيشۆد ۆب ک له ، نه نهڕيرب سه ۆب رێن یرخ به {1}

يڤی زيندو په

روونی مرۆڤ ستی ده ما ھه ی نه وه ی ئه ی بدوێنی زمان وزه سه ره کهکاتێک ر ئامرازی روانينی پڕواتای چاو به باته نا ده بڕێ ، پهبر واوی ده ته به

65

IN THE NAME OF PEACEFUL COEXISTENCE :

KURDISH REFUGEE GIRL:

Composed by H. S. Soran .

Embracing the phantom of gentle perceptions, Her heart is knitting the silky dreams, Defenseless against rebellious nature , In chilling Jack Frost ,and hot sun beams .

I present above poem , to Kurdish children at all refugee camps all over the world . Soran .

66

:يڤی زيندو په

ر رلێشێواو ،له به ڵكی سه دڕو ،خه گوڵ بکرێته سه له و ده ۆدر کاتێ به !!! . ن که باتی گوڵ ، دڕو گوڵچين ده ناعي\جی ، له

)توانج( یاکيو تر ینيڕۆيھ ) وه اسهي ھه شێرو ده یزمان له(

ر گ))ه ، ئ))ه گرت))وه یت))E ژھ))هۆر ادي))عتيئ ، ک))ه دا خ))هۆم بارود ل))ه! زۆس))ڵد یر ن))هێخوم ئ)ه ۆب) کێ)رمان ده ت)هيشکو بب ، به وه ره بکه و'ب هي نراوهۆم ھ له نوسخه ، ده ێکر ده

. هينرس مهڕپ درمه

اسمي ھه شێرو ده من ئه حساسميئ و به ست ھه به

ناسم و خراپ ئه چاک کاسم یسانيع یدژ

خاسم یخولق یKگر

67

سهيبب وتانه م ئه گورسه سير ڵێ مه

سهيپ هيخو یموعتاد سهيبليئ یکار نيق هي سهيک له ێچ ئه نتيژ یشيش و حه ینيڕۆيھ یشيم وقه یرد وگه ینگ به یشيئ کار و هڵتا به نهيھ یکير خه س رکه ھه نهيبر ینيو م نيھ

یاکيتر بده رنج سه یKک پهيس مزاوه شه یKک که جرجه ڵێی ئه

ماشه و حوققه نهێبشک باشه ساده یانيژ له په به واڕ ئه نم نم له و زه ڕقو یK ايدن له قه یوت ک ره وه یوت ره چێک یشن ا چهک ئه قنه چێمارپ به گهێر ڕیب ئه

خام کو وه شه ره یپووک جام کو وه هڵقوو یچاو کو Kم وه هڕکوو ید قه ونه رعهيف نهۆک ڵێی ئه

ونه م له به هييايمووم وه جه پووره یني عه به

وه خه و له لۆح یچاو

68

وه شه یژۆر،ژۆر یو شه ێنێم چه دائه یمل ێنێژ ئه ناڕزو ڵێی ئه غاريس دا له مژ ئه که

وارڵ خه کا به ئه ڵ دووکه غار پشم و کا به س ئه ده

شهێکڵ ک دووکه وه یلووت شهێر یرپاک سه یرو گه کهۆنگ و ج فه جه ینيژ کهۆک رۆوتن ز کۆج ۆب

کهۆک و شمهو پ شکێباو ێجار ن به ده ئه یور ده

ێخوار نهێد یزووخاو نهيش ک وه ینيس یتيپ نهيبار و ش به یوێل

نهيم و ش ماته یکار ماغه ده ێو ب في که ێب غه'بات و ئه ۆب ايدن

ما نه یکێوان ێخت وه ما ته له ێب ئه رق غه ما غه له ێنو ئه یچاو یKر یبا هڵ که چون

یخومار یچاو هۆڕت نهێدژو و کڵچ یش له نهڕێکڵ ھهۆخ و سيپ نهێم و نێب ین عده مه

69

ئاوه سابوون و یدژ خراوه ۆڕق له ڵێی ئه

قهۆب ینش چه یرووخسار قهۆبير یکان یچاو قهۆل تهێيد یترس له شل یو مل کنهڵکو ێیگو زل ی کا قسه ئه ميدا هڵتا به یرج و مه ول قه هڵزا اير سه به ۆدر هڵشايپ و ف گه ی قسه

فهۆترس و خ یکينز بلوفه ڵێ ئه یرچ ھه

مرچه و نه شۆرووناخ و چرچه ۆڕم یچاو وێن ورچه یشن چه ین مهيد ێوانڕ ئه ۆژن وئه سته ده ێنستان یر مته عه ک وه نگ و خوماره مه ێکات باره یر سه له ايدن ماره یک ژار وه ینيژ سپه چه له یلي مه ێخت وه سپه ئه یشن چه یشکێباو و کاره شيو ئ ڵشوغ ێب رباره سه ڵی مهۆک ۆب

ساره خوا خه ئه یرچ ھه هڵ نگه جه یکارگ یشن چه هڵ نگه ئه ڵی مهۆک ۆب

70

ێشێم پووره یول قه به ێشێک ئه نێھ ێس رکه ھه ێشێب یندام ئه یئازا ايکن به یچ نه انرۆس ايبن له یب ئه رق غه :اسي ھه شێرو ده ۆب مE وه ؟ چ باسه واخانيد له! اسهي ھه

يڤی زيندو په

ھۆی مويان به ک دا نيه،چون ھه ڵ يه گه جۆر،زۆر تۆفيريان له لی جۆربه زمان گه .کی جياوازی دی ندامێ ک ئه بڕرێن ، نه رده م ده زمانی نێو ده

71

ستا ی ماموه) نديخانه به له(ی ھۆنراوه ی) خميس يه(پێنجاندن قانع

) رانۆس.س.ح: ر نهۆھ(

هي روانه په رشيو شاع معه جه یمع شه یوار کورده هي جانانه یعاشق ی گهێر روانه په یسووتن هي فسانه ئه ڵێیک ب ، نه رده ھه یرد مه یسات کاره هي خانهيند به یکونج انم،يژ ڵیما نيئاخر

هي وانهێد ڵید یزام یم رھه ، مه بچه له که م ئه م که ئه ريگب و ته شه ژۆ، ر تهEو یکريمن ز یژێنو م که ئه ريفس و ته هڤرا یکورد به یرزگار یتيپ

م که ئه ريخس هيو یند و به تۆک یريگ یکڵ خه یباس م که ئه ريزنج ی هڕزڕز یروان چاوه کهێم ده رۆز هي شاھانه یر وهيک ز ن ، وه که رهيم زنج ئه یري سه

ێب ئه وڵيم خه یت هيک هي یزێھ به یئازاد یدار ێب رنه با ھه ێب ست نه روه و ده ێب هن ست وهي په ڵێرچ ھه ێب ھه یزۆسڵد یزۆھ ، که مه غهێل ب گه مه ده و ئه

ێپ ست و ده ۆس ب نه خه نمێخو ،ێو ئه ميئازاد یبووک هي رزانه و له هڵپڵپ ۆب م نه وهێپ ی هڵ عه قهڵ عه بم ئه ڵن زا تمه حه ێژۆ، ر شمۆبکێت یريژ به ر گه

بم ئه ڵو ما ھۆدهو رۆKر و ک و ته ژنهيل ین خاوه بم ئه ڵو ھاوما ڵ و خزم و ھاوه دێز یراز رفه سه بم ئه ڵK یليد من به ێزان دوژمن وائه یچ ر گه هي خانهيقوتاب ندانميز یکونج ێبزان با

72

ێب ئه زانترێو ل ري، ژ ێريزانا تا بگ یاويپ

ێب شتر و جوانتر ئه ست گه به و مه یست ربه سه یست ھه ێب سووک و ئاسانتر ئه ۆئاس وتن له ر که سه یکار

ێب ، فراوانتر ئه ندانايز له ميئازاد یريب هي خانهيند به به یوايھ ی و دوژمنه ر ئه سه به ڕقو شخوراو به یکورد یوم قه یواو ته ۆب کهێت هيس وه Kو و ژينج وک و گه ري، پ ننێبچ ري، ب ننێبخو ر ھه اوڕ چاوو ني دهڕێ، با ف و زانست گرنگه ت نعه سه واڕ په و نهيزان یزێسما ھ ده ، له شۆڕش ی حه هڵس ئه

هي کوردانه ی جوربوزه ڕ، پ ندنهێخو نتڕي راپه هيدداد شه يی شهيپ قينت مه یبازێر رگری به هيدادێب یر زھه مه ڕ و باوه ريو ب ڵق عه یبس حه

هيشادڵد يی رهۆخ ريزاھ به یدادێب یرچ گه هيئازاد یليو کوشتن عام دانێگرتن و ل هي فسانه ئه کو م K وه بچه له و که ريست و شه پۆت

کا ئه ھاوار ۆخ کبه هيمحابا ، ێب ريشاع یست ھه کا ئه نابار ی وه ماف و کرده یوتان فه یمکوت ده کا ئه دکار به یمڵو زا رۆو ز مڵزو یستڵ رھه به

کا ئه رزگار ێم عاله کمێشۆڕش یوانڕ چاوه هي رانهێش ی وه ، کرده سته به و مه ئه ۆب تم للهيم

شم ھه ر و ھه بم خاکم ، بووم و ئه هيايدن ین خاوه شم که نمێدست ده واسم ، تا به ئه ڵ ھه ژوێم یرخ چه شم به ز ئه نمێس ر ئه باتم، ھه خه یشار یسيوار شم له ۆب تهE مردن خه م،يژ نه یئازاد به ر گه هي ردانه نامه یواندن، کار ردانه و سه یر کهۆن

73

ميچ ستهێو ئ مێکو یکڵ خه و مڵێ ئه یبزانن چ با

ميو زه ۆیشان نينترۆک یژژوێم یرۆکت و ئه کوردم مين گانهێب یليعام‚ ست ره لپه گه یکێريشاع ميژ ئه یئازاد به ندانايز له ستاێئ قانعم هي گانهێب یر کهۆوا ن ی وه ت له عنه زار له ھه د سه

74

يڤی زيندو په

!!! ره که بێته ده ،بێ زل ی وه پاش ئهجاش

ورۆز و نه ره به

ورۆزه و نه ره ، به ژنی کوردانه جه وتی ھۆزه رکه يادی مێژويی سه

ھار کوتکی به ر به ی ئاسنگه کاوه ی زستانی Kسار ردێنێ ريشه ده وه دێته ھار به, ورۆزه نه و ره به وه توێته ئه فر به گۆڕێ ، ئه وا ھه تارێنێ ئه م ورۆز ته تاوی نه ھه

بارێنێ ی گزنگی دائه پڕشه رووناکه ، ئاسۆ ھار نزيکه به چاکه ون که ک يه ، ڵ گه به بگرن ست ده

سێيه ی زاره ، ھه ورۆزه و نه ره به پێيه نيام مافی کورديشی دڵ

75

Kوێنێ دڵ ئه ,يان به م ده ی شنه

داوێنێ به ، پڕ مزگێنی پێيه کا ئه ست وی مه ،زه وشه نه بێنی وه

کا ئه ست ربه سه ل با ، گه K ئه ت فه خه

رچی عيسانه ھه, ورۆزه نه و ره به کسانه يه کی، پا نيه جياوازی

مووسايی و کوردی داسنی و شيعه

وروعيسايی ق،گه ھلی حه سوننی وئه کۆڕی شادی گرن،له ک ئه ستی يه ده ل، چرای ئازادی شعه مه ن به يکه ئه شاھۆ رزی ربه ن بۆ دوندی سه يبه ئه

تۆ ن ، خاکی پاکی که چراخان ئه

وه تهيێژ ئه سروشت وا وه ديسانه وه گرمێنێ ، باران دێته ور ئه ھه

سام ستێ ، Kفاوی به ڵ ئه سێ'و ھه قام شه چۆڵ و دێ ،له شار و له له رزه به و ھێزه ماڵێ، به وی ئه زه رزه ھه گژوگيای , ريا يبا بۆ ده ئه ند ساڵه چه رکۆڵی کۆنی جێی که له ماڵه م کورده ڕوێ ، له ئه زيزه گه

باخ و پۆلی گوڵه ھێرۆ و شلێره تارای،بووکی کێو و شاخ بن به ئه

خوێنێ قام ئه ربان، مه سه قومری له ڕ ێنێ په وتو، رائه خه بوی کونده

76

وخۆڵ خاک ی ناڵی بيبه جێی حه له

ماڵن قۆڵ ڵ ئه ھه) زانا(کيژانی زانين ی گێڕن ، فريشته ند ئه گووه

وين ئه سروودی , ڵێن گۆرانی ئه خوێنن لێره بانگی رزگاری ئه

ستێره ئه مانگ و, ن ده لێ ئه پڵه چه

مۆر ی،رانک وچۆغه ئاپۆی چکۆله خۆر شنی تيشکی رۆژی نوێدا،چه له رووناک و نه که زانين ، ئه وی نه شه ستی پاک ھۆی ھه کوژن،به وتی ئه چه ورۆزه و نه ره به ستاوين ، و ھه خه له پيرۆزه ، سروه فته نه که خته شه

پانه خاکه م ئه سووری ی گوEڵه کوردستانه م له دا ڵ ئه ھه م رچه په ژار ھه ی پووله په ، ئاEيا ژێر له

زار ھه و گێڕن ، مليۆن ئه ت داوه يرانه سه ،شايی و ورۆزه نه و ره به روانه ن خێڵی په ده ئه کۆلی له

رووناکه ئاسۆ ، نزيکه ھار به چاکه ون ک که ل،يه گه س بگرن به ده

Kوێنێ ئه يان ، دڵ به م ده ی شنه داوێنێ به پڕ پێيه مزگێنی

سێيه ی هزار ھه ، ورۆزه نه ڵێ ئه پێيه کورديشی مافی دڵنيام

77

يڤی زيندو په

. بۆشه وێ که که رده وه، پتر لێت ده پێشه ، تا بچيته وايه ک تراويلکه درۆ وه

:ژين ژين ر ئاوه يی سه خته ژيری تێی بنۆڕی، ته ر به گه ژين ڵ دۆڕاوه وه هر ھ کردو، ھه نه ردێکه نه خته ته تۆی حره م به ناخودای ئه زانی Kوی وا ئه وری ده

ژين ی Kفاوه زه ڵپه قه ی ، ينه ين وبه که و هر ل به بێخه و ئه سکه که باغێ رکی ده ندی وه رجه به مناڵی به

ژين مزاوه وی شه ی رێڕه خانه سته کاتی پيری خه

مردنه شاری له روی بازی پرده ی دانه دانه ژين داوه - دانه ، پشتی ر دانراوه گه ک يه دانه ئێستابوه کو ر وه ھه م جيھانه ی بێی ، ئه وه ر له به

ژين پساوه ی نه ڵه مێنێ و رايه پاشی کۆچيشت ، ده

يه نگ و گاڵته فه جه ڵکت ،K مردن و دواکۆچی خه ژين نگی خێڵی پير و Kوه پياو کوژێکی بێ تفه

؟ ستته ، رۆينت کوا ده ستی خۆت بو ی ده ھاتنت که

ژين تۆ کێشراوه س ، بێ ئه ھێڵی نێوانی دو نوخته

تاڵ ، ھيچ و بێ سوود و به تێکه گبه ژين درێژی نه ژين و مرۆڤ خۆشناوه ، به گرنگه رزی پانيی و به

78

يڤی زيندو په

. نه مه ته قۆناغی نرخترين ، به وه کاتی بير کردنه

! وا نان بخۆ که بوون م جه ياران ديوان له رۆژێ

م بوون مو ،ھاو دڵ وھاوعومرو ده ھه کاتێ بوون رق ئه فيکرا غه ماڵی له عاتێ هس دوان ئه و په گه و گاڵته به کراوه و نرا ژه رگه ده پڕ ، که له

س'ويان داوه ر ژوو ھاته پياوێ قۆز بو و رازاوه روپۆرتکی سه لمۆز بو رزه به عاسمان ر انبه ر به

جاڵ ی جه ک لێفه وه ی زله سۆرانی ی داڵ ھێ\نه چون ری سه ری مێزه

رێز ی باقه ی تاقه وای که پۆشابوی رێز مکين و ته ئاخێزيان بۆ کرد ، به

: مو ھه ک خوڵکيان کرد نگ يه نگيان دا ده ده " رمو فه ندم فه ، ئه دانيشه !ئاغا"

ھۆده روی سه له دايان نا برديان ، لۆده به خوارن می ده ر به رژا ت وريز و ماريفه خوڵک و ديوان

ودێز ن شه هک خاو پێيان دا چ زۆر، وه ناو ھاته ديسان دا کاته م له ر ھه

ڵ دڕاو ھه او ڵ ، که رووته پياوێکی دڕاو جامانه پێ'و ، شکاڵه مه ڵ دووراو ن ھه به به شيتاڵ ، آتۆڵیپ

79

مکين ته و قڵ عه به کرد کیس'وێ ر ، راوێژی شيرين وھه ک گه ی وه وته رويان پێ دا س خوڵکی کرد ، نه که نه

رگا ده قی چه له دانيشت ناعي\ج قی کۆن ره نانه و پاشخوان مێ که مۆن چاوی ناو به ری به نه نايه بۆشناغ ڵ گه ديواخان ، له ڵکی خه ماغ يف و ده که به و شاد بوون ، خۆش رۆ وا کۆن روگرژ وتاڵ بوون ق که رحه ده ساڵ بوون و رخ ند چه چه خۆيی ، خوێنه ک روه ھه

حاڵی بم ست به مه بناوان ، چوومه و گرژی و تاڵی بم رمی گه زای شاره رگه بهو جل وت ، ھی رکه من ده بۆ رگه مه ژيانی دار نه ڵ کۆمه له بو تاقه وای که ی سه که و ئه ينا ئه بو ی باقه له به زانی نه ر به له بو نه سنگدا له شينێکی ره سه بو نه تونگدا له فامی رابی شه ندی مه وڵه ده به ببو دايک له

ندی ره و يی بله ئه ری به دابويه زۆر زانا و ورد بو وا کۆن که پياوی

برد بو و ست ده به رێزيش ته مه له بو ش ف و پاک و بێ غه ره ن شه خاوه

بو ش ش بێبه وتی ، بێبه Kری و چه له دنيا ھاتبوه يی بێ پاره به دا خڕ نه سبی عيلم ، پووڵی ر که به له

"بخۆ نان وا که" مه ئه ر به له جا ، تۆ و من ی ئێسته ی سيله مه بو به

پرسه جل مه له ھيچ کات تۆ! سۆران سته به مه ف ره شه و بير و زانست

دي)وانی س)ۆران دا چ)اپ و ب)'و دا ، له 1345ساڵی و له هتاوی دا نووسرا ی ھه 1341ساڵی له . وه ته بوه

80

يڤی زيندو په

کجار کجار يNNه رگ،کاتێکی يNNه پNNاش مNNه ين ،چNNون لNNه وتنی زۆر پNNارێز بکNNه خNNه بNNا لNNه . يه ھه وه وێکی بێ بڕانه زۆرمان بۆ خه

!بۆ ژينۆ

!ری چووکم ژينۆی ساوا،په !شنی بووکم چهرمونيان نه

! شمي\نه کوردی نه کيژه ! Eنه ی چاو که س خرپنه ده ی کۆته ست وپێت گيرۆده ده

داوێنت دوژمنی خۆته

شی ره زيندانی چارشێوی شی به نيوه و س ننه موئه

قارمانی ی عيفه تۆ زه

پياوانی ی ی کايه سه ره که دێنێ ھۆرێ چوارت نده له ڕووخێنێ ژينت ئه Eی قه

81

Kره تی بارت چون ئافره

عاره ڵێن رچی بڵێی ده ھه تاوانباری ش کوردی وه به

قاری و قين و شه گه جێی ده Kنا ترسی ی وه به م سه قه زانا ي\ له ندی ستبه ده به

نووسراومی نه یتۆ شێعر

وتراومی نه گۆرانی

ڕێژراومی نه فرمێسکی پێکراومی نه ئامانجی

شکاوی منی پێنووسی

منی زمانی بڕاوی

بوی ديلی کۆتی وره تۆش گه خۆتی ي\ زانای کاتی له

يڤی زيندو په

ڵه چه شتانيان دابنێن ، چون کاتێک که ر باوه سه ن ، له کانتان چکۆله تا منداڵه .ون نگيش توخنتان ناکه ی تفه قه ته بن و به ده وازه ڕه بوون ، په

82

: يڤی زيندو په

می رھ))ه ، به وه ره ی س))ه ندوان))هيز يڤ))ه و په ک ئ))ه ت))ه له وه ی خ))واره م وتان))ه ئ))ه: تێبين))ی و ست ک)ردوه مێشکی ئێسک ھه مويانم به ھه ، که ژيانی خۆمه ده قيکاری نيو سهتای کيب)))ۆڕد، س)))ه ره که ، ب)))ه وه ينم)))ه ن)))اخی زه ، ل)))ه“ يڤی زين)))دو پ)))ه“ ش)))نی چه ب)))ه

م دياري))ه ش کردن))ی ئ))ه پێش))که ش))زانم ک))ه ده. ی م))انيتۆر نجێره ر پ))ه ب))ه ت))ه ھێناومه ، ک)))ه واي)))ه وه ک ئ)))ه ن)))د و لي)))زان دا ، وه رانی بيرمه ت خوێن)))ه خزم)))ه ه، ل))) ن)))ه به ره

وز و رس))ه رێ ب))ۆ چي))ای سه دي))اری ب))ه م))ازو ب))ه ن))د دان))ه وار ، چه م))ازوچنێکی لێ))ڕهش))ت ي))ا رده ری ب))ۆ ئ))اKنی سه دي))اری ب))ه ب))هش))ي ره، ي))ا ت))رێ رزی زاگ))ڕۆس ربه س))ه : ری ئي\م ڤه بۆ دهڕو به

.تی ی دڵيه س ، ئاوێنه ر که وچاوانی ھهی نێ رووگه • . زۆر ئاسانه وه خواره نا ھاتنه ، ده وتن گرانه رکه سه •س ن)ا ک)ه پێ)ی بب)ێ ، ده بڕوام)ان مان خۆ که ينشتێک بڵێبێ دهفتن ، کاتی ئاخه •

. بڕوای پێ ناکا ی ش)))پرزهرينی وEت)))ی ب)))ه زبووتی پيرێژنێ)))ک ، ل)))ه ی م)))ه وای چکۆل)))ه ل)))ه که •

. نرختره ک به پادشايه . کاته يشتنيان پێويست به وان ، بۆ گه ک ميوه کان وه واوی ئاڵوگۆڕه ته • . ر نيه چێ ، بڕشتی ھه ی کول ده ڵه تيغه درۆ له • . روون ، خۆشترين تامی ژيانه ئارام بوونی ده •وتنی وات)ايی، رکه کۆش)کی س)ه يش)تن ب)ه ب)ۆ گه نزيکترين و ئاس)انترين رێگ)ه •

. وخۆيه ی رێک و راسته رچه رگ)ری پۆلی وه نيا پێ)نج ش)ه ، ت)ه ک واي)ه ک راديۆي)ه ، وه ي)ه ستی ھه مرۆڤ پێنج ھه •

.ی سروشت ناگرێ کانی ديکه زگهێئ زۆر له ببێ ، کهک گيا و گرن ، نه ی تۆفان دهر به شکێنێ ، که کان ده کاتێک تۆفان دێ ، دار و گيا زله •

. وێنن نه ريان داده سه کان، که بنچکه چکۆلهني))دا، مه درێژاي))ی ته وتی م))رۆڤ ل))ه ڵس))وکه و ھه وه م))رۆڤ ن))ادا ، ک))رده ن))او گرنگ))ی ب))ه •

.}رد ک به يه{ ، واته} ينشتاين ئه{ دا،بۆ وێنه ناو ده گرنگی بهس)تی م)رۆڤيش دروس)ت بک)رێ ، ده توتانرێ ب)ه ێ ، دهبيری مرۆڤدا ب رچی بتوانێ به ھه • . وه ی بدۆزينه که ی دروستکردنه بێ رێگه Eم ده به

83

، فيلێ)ک ک)ا ، ب)ۆ وێن)ه شيان ، تۆفير ده ی له ندازه پێی ئه کان ، به ره وه کاتی ژيانی ژينه •

.ن ست ناکه ک ھه ک يه کێک ، وه و ميکڕۆبێک ، خوله . يه ند روويان ھه ، چه ک قۆشه ست وه هب زۆر مه • . کی مرۆڤ ، پێنووسه بڕشت ترين چه ھێمن ترين و به • . ست ھێنان ده ک وه ، گوێ شلکردن وه رج کردنه ک خه کردن وه قسه • . ک ژاری ماره رخ ، وه قانوونی گورگ ، بۆ به • . کسانی خولقاوه ، بۆ يه خولقاوه تی نه ری يا ئاغايه مرۆڤ بۆ نۆکه • . ياڵه و و خه ستی ئابووری ، خه ربه بێ سه ، قينه راستهستی ربه سه • .خزمی زۆر نزيکن من ، واته واوی مرۆڤ بناديه ته • .رھينانيانه چاڵ ده ، له ڵک نيه چاڵ خستنی خه ر له ھونه • . ندانه بيرمه رامانی و ، رۆژی شه • . نگه زه وه ، شه کوێره مه مشه بو و شه ن بۆ کوندهرۆژی روو • . ک دڕو ڕ وه ، شه ک گوڵ وايه ئاشتی وه •خودای تاون ، که وانيش منداڵی ھه کی ژيانن و ئه ره کتۆری سه کان فه مان و مه زه •

. وێ زۆر خۆش ده ی ژهۆر به ، کورد خۆر و گوڵه يه مه ر ئه به له. ويه ر زه سه

84

؟ چيه ھۆنراوه

ک ، وه ي)ه ی ھاومان)ای ھه دو وش)ه وه م)ه Kی که ب)ه زمانی کوردی دا ، ، له ھۆنراوه بی ی عاره س ، زۆر جار وشه ھێشتا ھێندێک که Eم به. " ھۆزان "و"ست ڵبه ھه"

م پێي))ه دێ و ب))ه وه ه" ش))عوور" ی بيرۆک))ه ل))ه ھێ))نن ، ک))ه ک))ار ده ب))ه" ش))ێعر " . زان و زاني))))))اره ن))))))د ، ل))))))ێ مان))))))ای مرۆڤێک))))))ی بيرمه ب))))))ه" ش))))))اعير"

له تيه کورتی بريه يه و به دا ھه ک يه وه ته مو نه نگی ھه رھه فه ، له ھۆنراوه ت دا ، ب)ه رودۆخێکی تايب)ه ب)ا توانرێ ل)ه ده ر ، که ی ھۆنه قينه فرمێسکی بيری راسته

. ربب)ڕرێ ت دا ، ده کی تايب)ه يي)ه چ)وار چێوه ر ھ)ه لی ش)ازو ش)ياو ، ل)ه گه ھ)ۆی وش)ه ت))وانن ھ))ۆنراوه س))انيك ده نيا که ت))ه . بڵ))ێ ي))ا بنووس))ێ س ن))اتوانێ ھ))ۆنراوه مو ک))ه ھ))ه

. ، مۆتۆڕێکی رۆحيشيان بب)ێ دڵه شيان که لهفيزيکی مۆتۆڕی له بخولقێنن ، بێجگهر ھ)ه ، ن)اتوانن ل)ه ي)ه ش)يان ھه و مۆتۆره و ئ)ه رن ھۆن)ه ش ک)ه سانه و که ر خودی ئه ھه

ن ، ک))ه بک))ه م کاره ت))وانن ئ))ه بخ))ولقێنن ، کاتێ))ک ده وێ ، ھ))ۆنراوه کاتێ))ک دا بيان))هن))ا ده. ڵ کردب))ێ وا ، مۆت))ۆڕی رۆحي))انی ھ))ه ن))گ ي))ا ش))تێکی ن ، ده رووداو ، ديم))ه

، ک)ه رۆحيه ڵ ب)وونی مۆت)ۆڕه ب)ێ ھ)ه ێ ب)هو بي)ه کاتی ئاسايی دا ، ر ، له ر ھۆنه گه ئهھ)ۆی و به يه سێک گريانی نيه ، که وايه وه ک ئه وه بخولقێنێ ، ناوی ھۆنراوه به ێشت

ب)ێ ده ک)ورتی ، ھ)ۆنراوه ب)ه. چ)اوی خ)ۆی بھێن)ێ تيژايی ئ)اوی پي)از ، فرمێس)ک ل)ه و مۆت))ۆڕه ئ))ه ڵ ب))وونی باش))ترين ک))اتێش ب))ۆ ھ))ه نگ))ه ره. ک بيھێن))ی خ))ۆی ب))ێ ، ن))ه

و قينه ی راس)ته ھ)ۆنراوه. نگ)ی ب)ێ ده ، کاتی ک)ش و م)اتی ي)ا خامۆش)ی و ب)ێ رۆحيه دا ، ل)ه ی ک)ه ره پ)يش ھۆنه درۆ زۆر له کوترێ ، ھۆنراوی درۆ نا ت به ر ماو، قه ھه

. مرێ و ده وه چێته بير ده . م ئه وه مه که Kی بێ به ی شاز و زۆرچاک ده بۆچوونی من ، ھۆنراوه به

: بێ ی ھه نديانه تمه تايبه

85

. باشی لێی حاڵی بن ن،به که ھۆنراوه نی زمانی خاوه ی،که ڵکه و خه ی ئه زوربه -1 . ڵکی تێدا بێ که يامی گرنگ و به په -2 . خرێ ی بيانی ونامۆی تێ نه و وشه ، تا بکرێ ساکار بێ -3 . تێی دا خولقاوه ر چاو گيررابێ ، که به له ييه چێوه وێژه و چوار ياسای ئه 4 . بێ ر نه رانی ھاو زمانی ھۆنه ی ھۆنه وه کردنه Kسايی -5 . ی بناسێندرێ که ره ، ناوی ھۆنه نيه بيا رگێڕراوی زمانی ر وه گه ئه -6 ، Eم يا نازانن بيڵێن ، به دڵيان دايه له که ڵکه خه ی تيدا بێ ، که وانه زۆر شت له -7

. و ھتد ر دووکيان يا ناتوانن يا ھه . بێ خۆ سانسۆری تێدا نه -8 کانی ک ھۆنراوه بێ ، وه) جاويدان ( رماو مو کاتێک نووسرابێ و ھه بۆ ھه -9

، ناڵی ، قانع ، گۆران ، دی خانی ، حاجی قادری کۆيی حمه ستايان ئه ماموه . ، ھێمن و ھتد سواره

. م و تاقمێکی که سته ک بۆ ده وترابێ ، نه که له گهتی بۆ زۆرايه -10 . ێێنێ انا رابگهم ، زياترين مترين وشه که به -11 . ر بکرێ به اش لهب - 12 . گۆرانی بتوانرێ بکرێ به باش وايه - 13 . ی ژيانێکی باشتر ر بێ بۆ رێگه نه رێنوێن و پاڵپێوه - 14

نی مۆت))ۆڕی خ))اوه ر گ))ه بيس))تن ، ئه ي))ا ده وه خوێن))ه ده ھ))ۆنراوه ش ک))ه وان))ه ئه: تێبين))ی م ش)وێن زۆر ک)ه ر تاميش)ی بب)ێ ، گ)ه ئه بۆي)ان ، ي)ه ر ت)امی ني)ه بن ، ي)ا ھ)ه رۆح)ی ن)ه

س))ت کردن))ی ھه بب))ێ ، ب))ه ي))انحر مۆت))ۆڕی رۆ گ))ه Eم ئه ب))ه ، ن))ێ ر رۆحي))ان داده س))ه له . گرن رده ڵکی لێ وه که وه ڵهناخی د بێ و له ڵ ده ھه و مۆتۆڕه ، ئه که ھۆنراوه

86

مه سته ئهوتانی شاز فه ری نهکاری ھو

خش)ان، ، په ھ)ۆنراوه ک ری دا ، وه ھون)ه کانی جۆره جۆرب)ه واره خولقاندنی شوێنه له م رھ)ه تی به چۆناي)ه ميشه ھه رسازی و ھتد ، يکه ه کاری ، په ، کتێب ، شێوه نووسراوه نووس)))ينی تاق)))ه ت)))وانێ ب)))ه ده رێک ، ھۆن)))ه ب)))ۆ وێن)))ه. تی ک زۆراي)))ه ، ن)))ه گرنگ)))هڕتووکی مێ)ژوی پ)ه هن)اوی ل) ، يامی ب)اش س)ت و پ)ه ن ھه کی ش)از ، خ)اوه ي)ه ھۆنراوه

ر گه Eم ئه ، به تۆمار بکا تايه تاھه ھه رماو ، بۆ مر و ھه شنی نه چه بی دا ، به ده ئه

رازوی ت)ه ل)ه بنووسين ، نه سواو و چوار و سێ جه ره ی ده ب ھۆنراوهند کتێ پڕ چه و ن))ه وه کات))ه ده ڵک دا جێگ))ه دڵ))ی خ))ه ل))ه ن))ه ب))ێ ، وتۆی ده نگێکی ئ))ه ي))ی دا س))ه وێژه کانيان داک)ۆچی ره پێش ھۆن)ه ، له ھۆنراوانه شنه چه و ئه نگه ره. يه ڵکێکی وای ھه که

. وه بير بچنه له جارێ به و ن دوايی بکه

ک زێ)ڕ وان ، وه وتو و شاز و باش رکه ری سه گشتی کاری ھونه و به Eم ھۆنراوه بهن)گ مێ)ژودا ، ژه ری گ)ه ته رخانی هچ)وای ش)وھه و که نگێزه ژێر ش)ێ ، ل)ه ت له ، قه

. ناھێنن و ناڕزێن

؟ ي)ا خۆي)دا چ)اپ ب)وه کاتی خ)ودی ستا ناڵی ، له کانی ماموه ر ھۆنراوه گه ، مه بۆ وێنهم ئ))ه. ؟ چ))اپی ک))ردوه و ی داوه س))تا ھ))ێمن خ))ۆی پ))اره ک))انی ماموه ت ھۆنراوه نان))ه تهس)))تی ده وتن)))ه که ر نووس)))ران و ک شمش)))ی زێ)))ڕ وان ، ھ)))ه ، وه ھۆنراوان)))ه ش)))نه چه

بڵ)ێم ، ب)ه ي)ه وانه له ن و ک)ه ، رێ)ک و پێکي)ان ده وه ن)ه که ڵک کۆي)ان ده ، خ)ه ڵگ)ه کۆمه . ن ده چاپيان ده پيتی زێڕ له

کی و م)ه ی ره ھ)ۆنراوه کۆڵێ)ک ، ني)ه وه گرن)گ ئ)ه ک)ه: ين گ)ه ده م ئاکام)ه ب)ه: کاک)ڵ ب)ا - ي)ه وه دا ، گرن)گ ئه ر ر خوێن)ه س)ه و بيبڕين ب)ه ين ناشاز بنووسين ، چاپيان بکه

مان و مرخ)ه س)تمان دێ و ئ)ه ده ر ل)ه گ)ه ، ئه -بێ زۆريش نه ژمارده بارستايی و ئه بهردEن بنووس)ين ، ب)ه و له ند سوودمه يام، يی باش ، پڕ په و شتی وێژه ، ھۆنراوه يه ھه ڵک ل)ه ڵ ، خ)ه ستی کۆمه ده ی بگاته رجه مه و ين ، به ده چاپی نه ر خۆشمان له گه ئه که

ک)ه ني)ه وه ڕوانی ئ)ه ر چ)اوه خوێن)ه :ک)ورتی ب)ه . وه ن)ه که ن و ب'وي)ان ده ده چاپي)ان دهميش ب)ێ ، ب)ا ک)ه ، ک)ه ي)ه وه ڕوانی ئه چ)اوه ڵک)ه ، به س)تێ ڵبه ھه ر زۆر ھۆنراوه ھۆنه

ر چ)))وار ھ)))ه ند بنووس)))ێ ، ج)))ا ل))ه يامی س))وودمه ش)))از و پ))ڕ پ)))ه ی ب)))اش ، ھ))ۆنراوهي)ا . نيا تی ت)ه اي)هک زۆر ، ن)ه تی گرنگ)ه چۆناي)ه بۆ ھۆنراوه . يی دا بێ کی وێژه يه چێوه

. چوارچێوه

87

ی ھاو دان نامه سه له کێکه يه مه ئه( کانی تاران ی خوێندکارێکی زانستگه نامه ) . دا ، ب'و کراوه ک لێره يه ک وێنه وه ، که شن چه

رانۆس. س . ح ستاۆمام به ش شکهێپ

رنۆز ن)دهێھ ڵد ی ژاره پ)هداوم ؛ سيت چاوان دا قه له یسکێجار فرم ێل لم گه گه یژانم ئ)ه ،نيم)ن ن) یک)ورت ین م)ه ته یس)ت ربه ده مڵ)د یم خ)ه؛ م بکه ی وانهێبتوانم پ هيوا ن مێپ

اني)Eلم با گ)ه ینووس) چاره ڵ گ)ه ؛ له انهين مه ته ژوێم ی ژهێو به در ن نهيژێم مانه له خه ۆب) انينير پ)ان و ب)ه یک هي) دهۆدا ھ) یراستبه یکێر کورد ھه ڵید ڵیما وێو له ن کردوه

. رخان کردوه ته انۆيخ ین)) وه و دار و ده ۆڵو ش))اخ ود ۆڵئ))او و خ)) ڵ))ید یباس))، هۆي))م))ن و ت ڵ))ید یباس)) م))ه ئه وه ن)ه ده ده ڵد يی، س)وکنا ننێ)و م ره ن خ)ه س ھه که ێندێھ مE به؛ هۆيمن و ت ی که تهEو

، ننێ))و هڕ ده ڵد ی ژاره ن و پ)ه ل))ه م گه ئ)ه یEئ))ا ی ن)هێ، و ننێم))رک دا ده ۆیو ک) ڵو ک)و ننێرس)يگ داده ژم)انۆدوا ر یت هڵخ سه ڕو پ ێڵل یگاێر ر له سه کێمۆکو م وه انيانيژ، وه ن))هۆخين بچ))ن ب ک))ه ، نه هۆڵ))و خ س))ت هخ یک))ێژاراو یدێ))؛ ناھوم نێل)) ده م))انێو پ ێن ، ت)) ب))ده ڵو ھ))ه ن؛ڵ))ێ ده مانێ؛پ وه نن))هۆو س))روود بھ عرێش)) وه و ب))اره ن بچ))ن ل))ه ک))ه نه . روونه ۆبن ئاس اينڵن د ده دا مه ھه نڕبب گاێ، ر شنۆبک

88

کێ)))تاو یگ))اێل)))ه ج ، دا م وKت))ه ئ)))ه یژۆدوا ر یخت ب))ه یئاس)))مان ؛ ل))ه نڵ)))ێ ده م))انێپ

ک هي)خودا ێ)یج ل)ه ، م کوردس)تانه ئ)ه یدان ئ)اوه ۆب) - کراوه شنۆتاو ر زاران ھه ھه ، ک))))هێتاو ھه ،ێنگاو ر ھ))))ه ھ))))ه نڵ))))ێ ده م))))انێپ ن، کوش))))او ێت)))) زاران خ))))ودا ھ))))ه . کهيێخودا ێديھ ر شه ھه shirko59@yahoo.com"ن . ئه

89

ڕه ه/پ پێڕست 1 ............................................... رگ رووبه

2 ............................................... ر ناو و ناونيشانی ھۆنه 3 ............................................... ی کتێب ناسنامه

4 ............................................... ويستی نيشتمان دوروشمی خوشه 5 ............................................... خی زانست بايه............................................... کی پێشه 6

............................................... ئاگاداری 8 ............................................... ل زه غه 9 9 ............................................... يڤی زيندو په

10 ............................................... بووکی ئازادی 11 ............................................... يڤی زيندو په 11 ............................................... تاو ھهمفۆنی سه............................................... يڤی زيندو په 13

............................................... گرانجانی 14 ............................................... يڤی زيندو په 17

............................................... ی مێڵۆديک ھۆنراوه 17 ............................................... يڤی زيندو په 18

............................................... کۆڕی کوردانی تاران 18 ............................................... يڤی زيندو په 22

............................................... ر تابووت ئاEی سه 23 ............................................... گبير بير وته 25

............................................... ريشی ريا 26 ............................................... يڤی زيندو په 27

............................................... مانی مێژو قاره 28 ............................................... يڤی زيندو په 29

............................................... کان له ئاپۆ چکۆ 30 ............................................... يڤی زيندو په 38

............................................... ئاEی کورد 39 ............................................... يڤی زيندو په 40

90

............................................... يی نی وێژه شێوه 41

............................................... يڤی زيندو په 45 ............................................... ) ستێره ئه 11شاری ( قز سه 46 ............................................... يڤی زيندو په 51

............................................... ندان دوی رێبه 52 ............................................... يڤی زيندو په 52 ............................................... خۆت م به خۆزگه که ستا حه وه 53 ............................................... يڤی زيندو په 54

............................................... ئاEی رزگاری 55 ............................................... يڤی زيندو په 56 ............................................... ڵب واڵی قه ھه 56 ............................................... يڤی زيندو په 56 ............................................... کورد رده ده 57 ............................................... يڤی زيندو په 62

............................................... کان وازه ڕه په کورده ش به پێشکه 62 ............................................... يڤی زيندو په 64

English Poem ............................................... 65 ............................................... يڤی زيندو په 66

............................................... ھيڕۆينی و ترياکی 66 ............................................... يڤی زيندو په 70

............................................... تا قانع ی ماموه پێنجاندنی ھۆنراوه 71 ............................................... يڤی زيندو په 74 ............................................... ورۆز و نه ره به 74 ............................................... يڤی زيندو په 77

............................................... ژين 77 ............................................... يڤی زيندو په 78 ............................................... وا نان بخۆ که 78 ............................................... يڤی زيندو په 80

............................................... بۆ ژينۆ 80 ............................................... يڤی زيندو په 81

............................................... زيندو يڤی په ی پاشماوه 82

91

............................................... ؟ چيه ھۆنراوه 84

............................................... مه سته ئه وتانی فه ری ونهھ شازی کاری 86 ............................................... سۆران.س.ی خوێندکارێ بۆح نامه 87

............................................... پێڕست 89 ............................................... ی گرنگ وه روونکردنه 92

............................................... دوايی 92

92

:گرنگ ی وه روون کردنه

ڤNی جيھNان پNاکی و، مر وه ی منه روانگه له ، که وه مه کهبروون مه ئه پێويستهزۆر ، س شNNازتر مو کNNه ھNNه کNNورد لNNه وابNNێ ت نNNابێ پێمNNان کسNNانن و قNNه ش و يه ھاوبNNه

=م و ناباشNيش، بNه يNه باشNيش ھه ی جيھNان ک يNه گشNت جێگه لNه . باشNترهو رتر سهنی مNNNافی خNNNاوه، کانی ديکNNNه وه تNNNه ک نه ی کNNNورديش وه وه تNNNه ش دا، نه وه ڵ ئNNNه گNNNه لهکNورديش . شه بێبه افهو م له رچاو ، کی به يه تا راده وه داخه ئێستا به ، که کسانه يهی ر خNوازه ، وه کNانی دڵNه =م لNه به. وێ يانه ده /نی ديکه گه وێ که ی ده وه ر ئه ھه

و رێNNNز بNNNۆ لی جيھانNNNه گNNNه وه ته واوی نه ڵ تNNNه گNNNه کسNNNانی و دۆسNNNتی له ئاشNNNتی ، يه ھاوسNNNNNێت بNNNNۆ تايبNNNNه نNNNNێ ، بNNNNNه موويان داده نگی ھNNNNه رھNNNNNه مNNNNاف ،زمNNNNان و فه

کNورتی ، کNورد به. لماندوه سه وه کرده شی به مه ، ئه وه شانازيه کانی و به رێزه به . ی شێڤێنيزمه بيرۆکه ر و دژ به روه نيشتمان په

دوايی

93

ماڵی واده شه

سۆران .س.ح