applying of participatory design theory for developing...

16
1 การประยุกต์ใช้ทฤษฎีการออกแบบอย่างมีส่วนร่วมเพื่อพัฒนาเทคโนโลยีปฏิทินบาร์โค้ด สองมิติเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยว ประเพณีฮีตสิบสอง ของจังหวัดมหาสารคาม Applying of Participatory Design theory for developing Technology of Quick-Response (QR) Code on Calendar to promote Twelve isan traditions, Mahasarakham tourism จิรนัยน์ ยอดดี 1* รัตนโชติ เทียนมงคล Jiranai Yoddee 1* Ratanachote Thienmongkol ภาควิชาสื่อนฤมิต คณะวิทยาการสารสนเทศ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม *Corresponding Auther, Email : [email protected] บทคัดย่อ บทความนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อ 1) เพื่อศึกษาค้นคว้าข้อมูลด้านพื้นที่ แหล่งท่องเที่ยว ประเพณีและ วัฒนธรรมของฮีตสิบสองภายในจังหวัดมหาสารคาม 2) เพื่อพัฒนาปฏิทินบาร์โค้ดสองมิติแบบปฏิสัมพันธ์และ ชุดข้อมูลกราฟิกสารสนเทศต้นแบบเพื่อการประชาสัมพันธ์การท่องเที่ยว ประเพณีฮีตสิบสอง ของจังหวัด มหาสารคาม บนพื้นฐานแนวคิดด้านการออกแบบอย่างมีส่วนร่วม 3) เพื่อประเมินคุณภาพด้านประสิทธิภาพ ประสิทธิผล และความพึงพอใจ ในสื่อต้นแบบที่ผลิตขึ้น ประชากรและกลุ่มตัวอย่างจาแนกออกเป็น 2 ระยะ 1) กลุ่ม ผู้ให้ข้อมูลสาคัญจานวน 11 คน 2) กลุ่มตัวอย่างประเมินสื่อต้นแบบที่ได้ คือ กลุ่มผู้เชี่ยวชาญจากที่ให้ข้อมูลสาคัญ จานวน 3 คน และนักท่องเที่ยวที่เดินทางมาเที่ยวในจังหวัดมหาสารคามจานวน 100 คน เครื่องมือที่ใช้ประกอบด้วย 1) แบบสอบถามความต้องการ 2) แบบสังเกตการณ์ 3) แบบสัมภาษณ์เชิงลึกกับกลุ่มผู้เชี่ยวชาญ 4) สื่อต้นแบบ ปฏิทินบาร์โค้ดสองมิติเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยว ประเพณีฮีตสิบสอง ของจังหวัดมหาสารคาม 5) แบบประเมิน คุณภาพสื่อโดยผู้เชี่ยวชาญ 6) แบบประเมินคุณภาพสื่อต้นแบบกับกลุ่มตัวอย่าง สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลจะอยูในรูปแบบผสมทั้งคุณภาพและปริมาณ ได้แก่ สถิติค่าความถี่ และ ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลของการวิจัยพบว่า (1) การศึกษาข้อมูลสาคัญทางด้านการท่องเที่ยว ด้านประเพณีวัฒนธรรมฮีตสิบ สองของจังหวัดมหาสารคาม จากที่ค้นพบ แต่ละอาเภอมีประเพณีที่โดดเด่นประจาอาเภอนั้นๆที่เรียกว่าประเพณี ประจาอาเภอ ซึ่งสอดคล้องกับประเพณีฮีตสิบสอง และจาก 13 อาเภอพื้นที่กรณีศึกษา ถูกคัดเลือกออกเหลือ 12 อาเภอเพื่อที่จะให้เกิดความสัมพันธ์กับรูปแบบของปฏิทินที่จะนาเสนอประเพณีทั้ง 12 เดือน ดังนั้น 12 อาเภอที่มี การจัดประเพณีสาคัญที่โดดเด่นที่สุด ได้แกบุญเข้ากรรมจัด 3 อาเภอ บุญคูณลานจัดทุกอาเภอ บุญข้าวจี่จัด 3 อาเภอ บุญมหาชาติจัด 6 อาเภอ บุญสงกรานต์จัด 6 อาเภอ บุญบั้งไฟจัด 10 อาเภอ บุญชาระจัด 2 อาเภอ บุญ เข้าพรรษาจัด 5 อาเภอ บุญข้าวประดับดินจัด 2 อาเภอ บุญข้าวสากจัด 1 อาเภอ บุญออกพรรษาจัด 4 อาเภอ บุญ กฐินจัด 4 อาเภอ (2) ปฏิบาร์โค้ดสองมิติมีองค์ประกอบสาคัญในการออกแบบ ประกอบไปด้วย 1) การให้ข้อมูลด้าน วันที่และเดือน 2) ภาพกราฟิกที่สะท้อนให้เห็นถึงประเพณีวัฒนธรรมในแต่ละเดือนนั้นๆ โดยแบ่งแยกชุดข้อมูล ออกเป็น 12 เดือน โดยในแต่ละเดือนแบ่งแยกข้อมูลออกเป็น ข้อมูลด้านความเชื่อ ข้อมูลของการสื่อสาร และข้อมูล , , 1 1 1 O ; วารสารศรีวนาลัยวิจัย มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี ปีท่ 7 ฉบับที่ 2 กรกฎาคม ธันวาคม 2560 1 : [email protected]

Upload: others

Post on 10-Oct-2020

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Applying of Participatory Design theory for developing ...journalrdi.ubru.ac.th/article_files/1520499207.pdfสองมิติเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยว

วารสารศรวนาลยวจย มหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน ปท 7 ฉบบท 2 กรกฎาคม – ธนวาคม 2560

1

การประยกตใชทฤษฎการออกแบบอยางมสวนรวมเพอพฒนาเทคโนโลยปฏทนบารโคดสองมตเพอสงเสรมการทองเทยว ประเพณฮตสบสอง ของจงหวดมหาสารคาม

Applying of Participatory Design theory for developing Technology of Quick-Response (QR) Code on Calendar to promote Twelve isan

traditions, Mahasarakham tourism

จรนยน ยอดด1* รตนโชต เทยนมงคล2 Jiranai Yoddee1* Ratanachote Thienmongkol2

1, 2ภาควชาสอนฤมต คณะวทยาการสารสนเทศ มหาวทยาลยมหาสารคาม *Corresponding Auther, Email : [email protected]

บทคดยอ

บทความนมจดมงหมายเพอ 1) เพอศกษาคนควาขอมลดานพนท แหลงทองเทยว ประเพณและวฒนธรรมของฮตสบสองภายในจงหวดมหาสารคาม 2) เพอพฒนาปฏทนบารโคดสองมตแบบปฏสมพนธและ ชดขอมลกราฟกสารสนเทศตนแบบเพอการประชาสมพนธการทองเทยว ประเพณฮตสบสอง ของจงหวดมหาสารคาม บนพนฐานแนวคดดานการออกแบบอยางมสวนรวม 3) เพอประเมนคณภาพดานประสทธภาพ ประสทธผล และความพงพอใจ ในสอตนแบบทผลตขน ประชากรและกลมตวอยางจ าแนกออกเปน 2 ระยะ 1) กลมผใหขอมลส าคญจ านวน 11 คน 2) กลมตวอยางประเมนสอตนแบบทได คอ กลมผเชยวชาญจากทใหขอมลส าคญจ านวน 3 คน และนกทองเทยวทเดนทางมาเทยวในจงหวดมหาสารคามจ านวน 100 คน เครองมอทใชประกอบดวย 1) แบบสอบถามความตองการ 2) แบบสงเกตการณ 3) แบบสมภาษณเชงลกกบกลมผเชยวชาญ 4) สอตนแบบปฏทนบารโคดสองมตเพอสงเสรมการทองเทยว ประเพณฮตสบสอง ของจงหวดมหาสารคาม 5) แบบประเมนคณภาพสอโดยผเชยวชาญ 6) แบบประเมนคณภาพสอตนแบบกบกลมตวอยาง สถตทใชในการวเคราะหขอมลจะอยในรปแบบผสมทงคณภาพและปรมาณ ไดแก สถตคาความถ และ สวนเบยงเบนมาตรฐาน

ผลของการวจยพบวา (1) การศกษาขอมลส าคญทางดานการทองเทยว ดานประเพณวฒนธรรมฮตสบสองของจงหวดมหาสารคาม จากทคนพบ แตละอ าเภอมประเพณทโดดเดนประจ าอ าเภอนนๆทเรยกวาประเพณประจ าอ าเภอ ซงสอดคลองกบประเพณฮตสบสอง และจาก 13 อ าเภอพนทกรณศกษา ถกคดเลอกออกเหลอ 12 อ าเภอเพอทจะใหเกดความสมพนธกบรปแบบของปฏทนทจะน าเสนอประเพณทง 12 เดอน ดงนน 12 อ าเภอทมการจดประเพณส าคญทโดดเดนทสด ไดแก บญเขากรรมจด 3 อ าเภอ บญคณลานจดทกอ าเภอ บญขาวจจด 3 อ าเภอ บญมหาชาตจด 6 อ าเภอ บญสงกรานตจด 6 อ าเภอ บญบงไฟจด 10 อ าเภอ บญช าระจด 2 อ าเภอ บญเขาพรรษาจด 5 อ าเภอ บญขาวประดบดนจด 2 อ าเภอ บญขาวสากจด 1 อ าเภอ บญออกพรรษาจด 4 อ าเภอ บญกฐนจด 4 อ าเภอ (2) ปฏบารโคดสองมตมองคประกอบส าคญในการออกแบบ ประกอบไปดวย 1) การใหขอมลดานวนทและเดอน 2) ภาพกราฟกทสะทอนใหเหนถงประเพณวฒนธรรมในแตละเดอนนนๆ โดยแบงแยกชดขอมลออกเปน 12 เดอน โดยในแตละเดอนแบงแยกขอมลออกเปน ขอมลดานความเชอ ขอมลของการสอสาร และขอมล

,

,

1

1

1

O ;

วารสารศรวนาลยวจย มหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน ปท 7 ฉบบท 2 กรกฎาคม – ธนวาคม 2560

1

การประยกตใชทฤษฎการออกแบบอยางมสวนรวมเพอพฒนาเทคโนโลยปฏทนบารโคดสองมตเพอสงเสรมการทองเทยว ประเพณฮตสบสอง ของจงหวดมหาสารคาม

Applying of Participatory Design theory for developing Technology of Quick-Response (QR) Code on Calendar to promote Twelve isan

traditions, Mahasarakham tourism

จรนยน ยอดด1* รตนโชต เทยนมงคล2 Jiranai Yoddee1* Ratanachote Thienmongkol2

1, 2ภาควชาสอนฤมต คณะวทยาการสารสนเทศ มหาวทยาลยมหาสารคาม *Corresponding Auther, Email : [email protected]

บทคดยอ

บทความนมจดมงหมายเพอ 1) เพอศกษาคนควาขอมลดานพนท แหลงทองเทยว ประเพณและวฒนธรรมของฮตสบสองภายในจงหวดมหาสารคาม 2) เพอพฒนาปฏทนบารโคดสองมตแบบปฏสมพนธและ ชดขอมลกราฟกสารสนเทศตนแบบเพอการประชาสมพนธการทองเทยว ประเพณฮตสบสอง ของจงหวดมหาสารคาม บนพนฐานแนวคดดานการออกแบบอยางมสวนรวม 3) เพอประเมนคณภาพดานประสทธภาพ ประสทธผล และความพงพอใจ ในสอตนแบบทผลตขน ประชากรและกลมตวอยางจ าแนกออกเปน 2 ระยะ 1) กลมผใหขอมลส าคญจ านวน 11 คน 2) กลมตวอยางประเมนสอตนแบบทได คอ กลมผเชยวชาญจากทใหขอมลส าคญจ านวน 3 คน และนกทองเทยวทเดนทางมาเทยวในจงหวดมหาสารคามจ านวน 100 คน เครองมอทใชประกอบดวย 1) แบบสอบถามความตองการ 2) แบบสงเกตการณ 3) แบบสมภาษณเชงลกกบกลมผเชยวชาญ 4) สอตนแบบปฏทนบารโคดสองมตเพอสงเสรมการทองเทยว ประเพณฮตสบสอง ของจงหวดมหาสารคาม 5) แบบประเมนคณภาพสอโดยผเชยวชาญ 6) แบบประเมนคณภาพสอตนแบบกบกลมตวอยาง สถตทใชในการวเคราะหขอมลจะอยในรปแบบผสมทงคณภาพและปรมาณ ไดแก สถตคาความถ และ สวนเบยงเบนมาตรฐาน

ผลของการวจยพบวา (1) การศกษาขอมลส าคญทางดานการทองเทยว ดานประเพณวฒนธรรมฮตสบสองของจงหวดมหาสารคาม จากทคนพบ แตละอ าเภอมประเพณทโดดเดนประจ าอ าเภอนนๆทเรยกวาประเพณประจ าอ าเภอ ซงสอดคลองกบประเพณฮตสบสอง และจาก 13 อ าเภอพนทกรณศกษา ถกคดเลอกออกเหลอ 12 อ าเภอเพอทจะใหเกดความสมพนธกบรปแบบของปฏทนทจะน าเสนอประเพณทง 12 เดอน ดงนน 12 อ าเภอทมการจดประเพณส าคญทโดดเดนทสด ไดแก บญเขากรรมจด 3 อ าเภอ บญคณลานจดทกอ าเภอ บญขาวจจด 3 อ าเภอ บญมหาชาตจด 6 อ าเภอ บญสงกรานตจด 6 อ าเภอ บญบงไฟจด 10 อ าเภอ บญช าระจด 2 อ าเภอ บญเขาพรรษาจด 5 อ าเภอ บญขาวประดบดนจด 2 อ าเภอ บญขาวสากจด 1 อ าเภอ บญออกพรรษาจด 4 อ าเภอ บญกฐนจด 4 อ าเภอ (2) ปฏบารโคดสองมตมองคประกอบส าคญในการออกแบบ ประกอบไปดวย 1) การใหขอมลดานวนทและเดอน 2) ภาพกราฟกทสะทอนใหเหนถงประเพณวฒนธรรมในแตละเดอนนนๆ โดยแบงแยกชดขอมลออกเปน 12 เดอน โดยในแตละเดอนแบงแยกขอมลออกเปน ขอมลดานความเชอ ขอมลของการสอสาร และขอมล

วารสารศรวนาลยวจย มหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน ปท 7 ฉบบท 2 กรกฎาคม – ธนวาคม 2560

1

การประยกตใชทฤษฎการออกแบบอยางมสวนรวมเพอพฒนาเทคโนโลยปฏทนบารโคดสองมตเพอสงเสรมการทองเทยว ประเพณฮตสบสอง ของจงหวดมหาสารคาม

Applying of Participatory Design theory for developing Technology of Quick-Response (QR) Code on Calendar to promote Twelve isan

traditions, Mahasarakham tourism

จรนยน ยอดด1* รตนโชต เทยนมงคล2 Jiranai Yoddee1* Ratanachote Thienmongkol2

1, 2ภาควชาสอนฤมต คณะวทยาการสารสนเทศ มหาวทยาลยมหาสารคาม *Corresponding Auther, Email : [email protected]

บทคดยอ

บทความนมจดมงหมายเพอ 1) เพอศกษาคนควาขอมลดานพนท แหลงทองเทยว ประเพณและวฒนธรรมของฮตสบสองภายในจงหวดมหาสารคาม 2) เพอพฒนาปฏทนบารโคดสองมตแบบปฏสมพนธและ ชดขอมลกราฟกสารสนเทศตนแบบเพอการประชาสมพนธการทองเทยว ประเพณฮตสบสอง ของจงหวดมหาสารคาม บนพนฐานแนวคดดานการออกแบบอยางมสวนรวม 3) เพอประเมนคณภาพดานประสทธภาพ ประสทธผล และความพงพอใจ ในสอตนแบบทผลตขน ประชากรและกลมตวอยางจ าแนกออกเปน 2 ระยะ 1) กลมผใหขอมลส าคญจ านวน 11 คน 2) กลมตวอยางประเมนสอตนแบบทได คอ กลมผเชยวชาญจากทใหขอมลส าคญจ านวน 3 คน และนกทองเทยวทเดนทางมาเทยวในจงหวดมหาสารคามจ านวน 100 คน เครองมอทใชประกอบดวย 1) แบบสอบถามความตองการ 2) แบบสงเกตการณ 3) แบบสมภาษณเชงลกกบกลมผเชยวชาญ 4) สอตนแบบปฏทนบารโคดสองมตเพอสงเสรมการทองเทยว ประเพณฮตสบสอง ของจงหวดมหาสารคาม 5) แบบประเมนคณภาพสอโดยผเชยวชาญ 6) แบบประเมนคณภาพสอตนแบบกบกลมตวอยาง สถตทใชในการวเคราะหขอมลจะอยในรปแบบผสมทงคณภาพและปรมาณ ไดแก สถตคาความถ และ สวนเบยงเบนมาตรฐาน

ผลของการวจยพบวา (1) การศกษาขอมลส าคญทางดานการทองเทยว ดานประเพณวฒนธรรมฮตสบสองของจงหวดมหาสารคาม จากทคนพบ แตละอ าเภอมประเพณทโดดเดนประจ าอ าเภอนนๆทเรยกวาประเพณประจ าอ าเภอ ซงสอดคลองกบประเพณฮตสบสอง และจาก 13 อ าเภอพนทกรณศกษา ถกคดเลอกออกเหลอ 12 อ าเภอเพอทจะใหเกดความสมพนธกบรปแบบของปฏทนทจะน าเสนอประเพณทง 12 เดอน ดงนน 12 อ าเภอทมการจดประเพณส าคญทโดดเดนทสด ไดแก บญเขากรรมจด 3 อ าเภอ บญคณลานจดทกอ าเภอ บญขาวจจด 3 อ าเภอ บญมหาชาตจด 6 อ าเภอ บญสงกรานตจด 6 อ าเภอ บญบงไฟจด 10 อ าเภอ บญช าระจด 2 อ าเภอ บญเขาพรรษาจด 5 อ าเภอ บญขาวประดบดนจด 2 อ าเภอ บญขาวสากจด 1 อ าเภอ บญออกพรรษาจด 4 อ าเภอ บญกฐนจด 4 อ าเภอ (2) ปฏบารโคดสองมตมองคประกอบส าคญในการออกแบบ ประกอบไปดวย 1) การใหขอมลดานวนทและเดอน 2) ภาพกราฟกทสะทอนใหเหนถงประเพณวฒนธรรมในแตละเดอนนนๆ โดยแบงแยกชดขอมลออกเปน 12 เดอน โดยในแตละเดอนแบงแยกขอมลออกเปน ขอมลดานความเชอ ขอมลของการสอสาร และขอมล

วารสารศรวนาลยวจย มหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน ปท 7 ฉบบท 2 กรกฎาคม – ธนวาคม 2560

1

การประยกตใชทฤษฎการออกแบบอยางมสวนรวมเพอพฒนาเทคโนโลยปฏทนบารโคดสองมตเพอสงเสรมการทองเทยว ประเพณฮตสบสอง ของจงหวดมหาสารคาม

Applying of Participatory Design theory for developing Technology of Quick-Response (QR) Code on Calendar to promote Twelve isan

traditions, Mahasarakham tourism

จรนยน ยอดด1* รตนโชต เทยนมงคล2 Jiranai Yoddee1* Ratanachote Thienmongkol2

1, 2ภาควชาสอนฤมต คณะวทยาการสารสนเทศ มหาวทยาลยมหาสารคาม *Corresponding Auther, Email : [email protected]

บทคดยอ

บทความนมจดมงหมายเพอ 1) เพอศกษาคนควาขอมลดานพนท แหลงทองเทยว ประเพณและวฒนธรรมของฮตสบสองภายในจงหวดมหาสารคาม 2) เพอพฒนาปฏทนบารโคดสองมตแบบปฏสมพนธและ ชดขอมลกราฟกสารสนเทศตนแบบเพอการประชาสมพนธการทองเทยว ประเพณฮตสบสอง ของจงหวดมหาสารคาม บนพนฐานแนวคดดานการออกแบบอยางมสวนรวม 3) เพอประเมนคณภาพดานประสทธภาพ ประสทธผล และความพงพอใจ ในสอตนแบบทผลตขน ประชากรและกลมตวอยางจ าแนกออกเปน 2 ระยะ 1) กลมผใหขอมลส าคญจ านวน 11 คน 2) กลมตวอยางประเมนสอตนแบบทได คอ กลมผเชยวชาญจากทใหขอมลส าคญจ านวน 3 คน และนกทองเทยวทเดนทางมาเทยวในจงหวดมหาสารคามจ านวน 100 คน เครองมอทใชประกอบดวย 1) แบบสอบถามความตองการ 2) แบบสงเกตการณ 3) แบบสมภาษณเชงลกกบกลมผเชยวชาญ 4) สอตนแบบปฏทนบารโคดสองมตเพอสงเสรมการทองเทยว ประเพณฮตสบสอง ของจงหวดมหาสารคาม 5) แบบประเมนคณภาพสอโดยผเชยวชาญ 6) แบบประเมนคณภาพสอตนแบบกบกลมตวอยาง สถตทใชในการวเคราะหขอมลจะอยในรปแบบผสมทงคณภาพและปรมาณ ไดแก สถตคาความถ และ สวนเบยงเบนมาตรฐาน

ผลของการวจยพบวา (1) การศกษาขอมลส าคญทางดานการทองเทยว ดานประเพณวฒนธรรมฮตสบสองของจงหวดมหาสารคาม จากทคนพบ แตละอ าเภอมประเพณทโดดเดนประจ าอ าเภอนนๆทเรยกวาประเพณประจ าอ าเภอ ซงสอดคลองกบประเพณฮตสบสอง และจาก 13 อ าเภอพนทกรณศกษา ถกคดเลอกออกเหลอ 12 อ าเภอเพอทจะใหเกดความสมพนธกบรปแบบของปฏทนทจะน าเสนอประเพณทง 12 เดอน ดงนน 12 อ าเภอทมการจดประเพณส าคญทโดดเดนทสด ไดแก บญเขากรรมจด 3 อ าเภอ บญคณลานจดทกอ าเภอ บญขาวจจด 3 อ าเภอ บญมหาชาตจด 6 อ าเภอ บญสงกรานตจด 6 อ าเภอ บญบงไฟจด 10 อ าเภอ บญช าระจด 2 อ าเภอ บญเขาพรรษาจด 5 อ าเภอ บญขาวประดบดนจด 2 อ าเภอ บญขาวสากจด 1 อ าเภอ บญออกพรรษาจด 4 อ าเภอ บญกฐนจด 4 อ าเภอ (2) ปฏบารโคดสองมตมองคประกอบส าคญในการออกแบบ ประกอบไปดวย 1) การใหขอมลดานวนทและเดอน 2) ภาพกราฟกทสะทอนใหเหนถงประเพณวฒนธรรมในแตละเดอนนนๆ โดยแบงแยกชดขอมลออกเปน 12 เดอน โดยในแตละเดอนแบงแยกขอมลออกเปน ขอมลดานความเชอ ขอมลของการสอสาร และขอมล

Page 2: Applying of Participatory Design theory for developing ...journalrdi.ubru.ac.th/article_files/1520499207.pdfสองมิติเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยว

วารสารศรวนาลยวจย มหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน ปท 7 ฉบบท 2 กรกฎาคม – ธนวาคม 2560

2

ของการเดนทาง อยในรปแบบปฏทนตงโตะ และปฏทนแบบบตร โดยสามารถแสกน QR Code และเชอมตอขอมลไปทสอออนไลน (3) จากการประเมนคณภาพจากกลมตวอยางทงหมด 103 คน พบวา ในดานประสทธภาพของ Infographic มระดบคะแนนอยในเกณฑทมคณภาพดมาก คาคะแนนเฉลย 4.22 ดานประสทธภาพของปฏทนตนแบบ มระดบคะแนนอยในเกณฑทมคณภาพดมาก คาคะแนนเฉลย 4.50 ดานประสทธผล มระดบคะแนนอยในเกณฑทมคณภาพดมาก คาคะแนนเฉลย 4.50 ดานความพงพอใจ มระดบคะแนนอยในเกณฑทมคณภาพดมาก คาคะแนนเฉลย 4.24 และจากการประเมนคณภาพของสอทกดานจากกลมตวอยางทงหมด 103 คน พบวามคณภาพอยในระดบด ทคะแนนเฉลย 4.35 เนอหาและรปแบบมความเหมาะสมกบกลมเปาหมาย

ค าส าคญ : เทคโนโลยสอปฏสมพนธ / กราฟกสารสนเทศ / ประชาสมพนธการทองเทยว / ประเพณฮตสบสอง / ปฏทนบารโคด

ABSTRACT The objectives of this article were: 1) to explore the Twelve isan traditions concerning

the area, tourist attraction, tradition, and culture in Maha Sarakham province; 2) to create and develop the 2D QR code calendar with the infographic to promote the Twelve isan traditions using the key concept of the participatory design; 3) to assess the efficiency and effectiveness of the designed calendar and the participant’ satisfaction. The population and sample group were divided into 2 groups including 1) 11 key informants and 2) the evaluators including 3 specialists and 100 tourists in Maha Sarakham; meanwhile, 6 types of research tools were applied: 1) questionnaire; 2) observation form; 3) in-depth interview; 4) the 2D QR code calendar; 5) the specialist’s media quality assessment form; and 6) the participant’s media quality assessment form. Both quantitative and qualitative methods were used for data to find 2 kinds of statistical values i.e. frequency and standard deviation.

The outcome was found that 1) each of the districts in Maha Sarakham basically had its unique tradition following the Twelve isan traditions. Actually, there were totally 13 districts but later grouped into 12 to suit the traditions in 12 months on an annual calendar. Practically, one or more of the most outstanding traditions were shared and yearly hosted by those 12 districts including Boon Khao Kam (3 districts), Boon Kun Lan (all districts), Boon Khao Jee (3 districts), Boon Mahachat (6 districts), Boon Songkran (6 districts), Boon Bang Fai (10 districts), Boon Chumra (2 districts), Boon Khao Pansa (5 districts), Boon Khao Pradubdin (2 districts), Bon Khao Sak (1 district), Boon Okpansa (4 districts), and Boon Kathin (4 districts);

2) The QR code calendar was created with two typical features consisting of: 1) date and month display; and 2) graphic photo depicting a monthly tradition of 12 months concerning belief, communication, guiding information. This was designed as both a desk calendar and a calendar card with the QR code that link to the online media

, , , ,

วารสารศรวนาลยวจย มหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน ปท 7 ฉบบท 2 กรกฎาคม – ธนวาคม 2560

1

การประยกตใชทฤษฎการออกแบบอยางมสวนรวมเพอพฒนาเทคโนโลยปฏทนบารโคดสองมตเพอสงเสรมการทองเทยว ประเพณฮตสบสอง ของจงหวดมหาสารคาม

Applying of Participatory Design theory for developing Technology of Quick-Response (QR) Code on Calendar to promote Twelve isan

traditions, Mahasarakham tourism

จรนยน ยอดด1* รตนโชต เทยนมงคล2 Jiranai Yoddee1* Ratanachote Thienmongkol2

1, 2ภาควชาสอนฤมต คณะวทยาการสารสนเทศ มหาวทยาลยมหาสารคาม *Corresponding Auther, Email : [email protected]

บทคดยอ

บทความนมจดมงหมายเพอ 1) เพอศกษาคนควาขอมลดานพนท แหลงทองเทยว ประเพณและวฒนธรรมของฮตสบสองภายในจงหวดมหาสารคาม 2) เพอพฒนาปฏทนบารโคดสองมตแบบปฏสมพนธและ ชดขอมลกราฟกสารสนเทศตนแบบเพอการประชาสมพนธการทองเทยว ประเพณฮตสบสอง ของจงหวดมหาสารคาม บนพนฐานแนวคดดานการออกแบบอยางมสวนรวม 3) เพอประเมนคณภาพดานประสทธภาพ ประสทธผล และความพงพอใจ ในสอตนแบบทผลตขน ประชากรและกลมตวอยางจ าแนกออกเปน 2 ระยะ 1) กลมผใหขอมลส าคญจ านวน 11 คน 2) กลมตวอยางประเมนสอตนแบบทได คอ กลมผเชยวชาญจากทใหขอมลส าคญจ านวน 3 คน และนกทองเทยวทเดนทางมาเทยวในจงหวดมหาสารคามจ านวน 100 คน เครองมอทใชประกอบดวย 1) แบบสอบถามความตองการ 2) แบบสงเกตการณ 3) แบบสมภาษณเชงลกกบกลมผเชยวชาญ 4) สอตนแบบปฏทนบารโคดสองมตเพอสงเสรมการทองเทยว ประเพณฮตสบสอง ของจงหวดมหาสารคาม 5) แบบประเมนคณภาพสอโดยผเชยวชาญ 6) แบบประเมนคณภาพสอตนแบบกบกลมตวอยาง สถตทใชในการวเคราะหขอมลจะอยในรปแบบผสมทงคณภาพและปรมาณ ไดแก สถตคาความถ และ สวนเบยงเบนมาตรฐาน

ผลของการวจยพบวา (1) การศกษาขอมลส าคญทางดานการทองเทยว ดานประเพณวฒนธรรมฮตสบสองของจงหวดมหาสารคาม จากทคนพบ แตละอ าเภอมประเพณทโดดเดนประจ าอ าเภอนนๆทเรยกวาประเพณประจ าอ าเภอ ซงสอดคลองกบประเพณฮตสบสอง และจาก 13 อ าเภอพนทกรณศกษา ถกคดเลอกออกเหลอ 12 อ าเภอเพอทจะใหเกดความสมพนธกบรปแบบของปฏทนทจะน าเสนอประเพณทง 12 เดอน ดงนน 12 อ าเภอทมการจดประเพณส าคญทโดดเดนทสด ไดแก บญเขากรรมจด 3 อ าเภอ บญคณลานจดทกอ าเภอ บญขาวจจด 3 อ าเภอ บญมหาชาตจด 6 อ าเภอ บญสงกรานตจด 6 อ าเภอ บญบงไฟจด 10 อ าเภอ บญช าระจด 2 อ าเภอ บญเขาพรรษาจด 5 อ าเภอ บญขาวประดบดนจด 2 อ าเภอ บญขาวสากจด 1 อ าเภอ บญออกพรรษาจด 4 อ าเภอ บญกฐนจด 4 อ าเภอ (2) ปฏบารโคดสองมตมองคประกอบส าคญในการออกแบบ ประกอบไปดวย 1) การใหขอมลดานวนทและเดอน 2) ภาพกราฟกทสะทอนใหเหนถงประเพณวฒนธรรมในแตละเดอนนนๆ โดยแบงแยกชดขอมลออกเปน 12 เดอน โดยในแตละเดอนแบงแยกขอมลออกเปน ขอมลดานความเชอ ขอมลของการสอสาร และขอมล

Page 3: Applying of Participatory Design theory for developing ...journalrdi.ubru.ac.th/article_files/1520499207.pdfสองมิติเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยว

วารสารศรวนาลยวจย มหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน ปท 7 ฉบบท 2 กรกฎาคม – ธนวาคม 2560

3

3) According to the assessment result from 103 assessors, it was affirmed that the infographic score, efficiency score, effectiveness score were very high with different mean scores (4.22, 4.50, 4.50, respectively), and the participant’s satisfaction score was also high (Mean = 4.24). Similarly, the assessment on all features of the calendar indicated that all 103 participants identically agreed that the content and format was suitably designed for all users (Mean = 4.35)

Keywords : interactive media technology, Infographics, tourism public relations, twelve Isan Traditions, Barcode calendar บทน า ประเพณและวฒนธรรมของไทย เปนประเพณอนดงามทสบทอดกนมาอยางยาวนาน หากแตมความแตกตางกนไปตามความเชอ ความผกพนของผคนตอพทธศาสนาและการด ารงชวตทผสมผสานกบฤดกาลทางธรรมชาต ในแตละทองถน อาทเชน ภาคเหนอ ประเพณบวชลกแกวของคนไต (ชาวไทยใหญ) ทจงหวดแมฮองสอน ภาคอสาน ประเพณบญบงไฟของชาวจงหวดยโสธร ภาคกลาง ประเพณท าขวญขาว จงหวดพระนครศรอยธยา หรอภาคใต ประเพณแหผาขนธาตของชาวจงหวดนครศรธรรมราช เปนตน นอกจากน ประเพณและวฒนธรรมไทยยงน ามาซงการทองเทยว เปนทรจกแกชาตอนนบเปนมรดกอนล าคาทเราคนไทยควรอนรกษและสบสานตอไปใหกบคนรนหลง โดยพนฐานของงานประเพณเทศกาลตางๆของชาวไทย จะมการจดขนเพอท าบญตามความเชอถอทางศาสนา ซงชาวไทยสวนใหญนบถอศาสนาพทธ ดงนน รปแบบของงานมกจดใหมงานมหรสพตางๆ เพอใหประชาชนไดสนกสนานรนเรง รวมทงพกผอนหยอนใจควบไปดวย สงเหลานแสดงใหเหนถงเอกลกษณของวถชวตความเปนไทย ทมการพฒนาปรบปรงใหเขากบความเจรญตามสภาพแวดลอมของสงคมในปจจบน (อศวณย นรนต, 2539) ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ หรอ "ภาคอสาน" เปนภมภาคทมความโดดเดนและมความหลากหลายทงทางดานศลปวฒนธรรม ประเพณ และวถชวต ในอดตภาคอสานเคยเปนภาคทแหงแลง ยากจน แตกาลเวลาทผานมา ภาคอสานไดรบการพฒนาอยางตอเนอง จนปจจบนมความเจรญไมนอยกวาภาคไหนๆประเพณทถอไดวามความโดดเดน และถอเปนประเพณหลกและมลกษณะเฉพาะของภมภาค ทชาวอสานไดบมเพาะภมปญญากอก าเนดเปนประเพณขนมาและไดสบทอดกนมาอยางยาวนาน หรอทเรยกวา “ประเพณฮตสบสอง” ซงแปลวา จารตประเพณ 12 เดอน ทชาวบานปฏบตกนในโอกาสตางๆทงสบสองเดอนของแตละป อนเปนธรรมเนยมปฏบตทสบตอกนมาแตครงบรรพบรษ ส าหรบชาวอสานโบราณแลวนคอสวนหนงของวถชวตวฒนธรรม ซงเกดจากความเชอและสภาพจตใจของชนชาวอสานโดยเฉพาะ (สเนตร การงาน, 2540)

จงหวดมหาสารคามเปนจงหวดทตงอยใจกลางของภาคตะวนออกเฉยงเหนอ นบไดวาเปนแหลงวฒนธรรมทมทรพยากรการทองเทยวทโดดเดนในดาน ประวตศาสตร วฒนธรรม ประเพณ และผคนในทองถน ยงคงรกษาขนบธรรมเนยมและประเพณ ดงเดมอนงดงามไวไดอยางเขมแขง ตลอดทงป อนจะเหนไดจากการจดงานเทศกาลเฉลมฉลอง และงานประเพณทส าคญ ทงในระดบทองถนและระดบประเทศหลายงาน โดยมงานประจ าปทมชอเสยงหรองานประจ าปทโดดเดน คอ งานแหเทยนเขาพรรษา งานบญบงไฟ งานบญเบกฟาและกาชาด งานนมสการพระธาตนาดน งานประเพณ 12 เดอน เปนตน หากแตประเพณทมชอเสยงและดงดดนกทองเทยวทเขามาในจงหวดมหาสารคามนนถกประชาสมพนธอยไมกประเพณ ทงทจรงๆแลวประเพณตางๆของจงหวดมหาสารคามกมการจดงานประจ าปทง 12 เดอน ดงนนจะเหนไดวา รปแบบการประชาสมพนธยงไมครอบคลมในทกๆกจกรรมหรอ

Page 4: Applying of Participatory Design theory for developing ...journalrdi.ubru.ac.th/article_files/1520499207.pdfสองมิติเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยว

วารสารศรวนาลยวจย มหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน ปท 7 ฉบบท 2 กรกฎาคม – ธนวาคม 2560

4

ประเพณททางจงหวดจดขน อกทงการใหขอมลดานระยะเวลาและสถานทกยงไมมความชดเจนตอผทเขามาเยยมชม ดวยเหตนผวจยจงมองวาเปนการขาดโอกาสของการสรางรายไดทางการทองเทยวและสงเสรมประเพณของทองถนในจงหวดมหาสารคาม ผวจยจงมองวา ถาหากมการสรางระบบการใหขอมลดานการทองเทยวในรปแบบปฏทนประจ าปแบบฮตสบสองขนมาใหกบจงหวดมหาสารคาม โดยมการใชเทคโนโลยสมยใหมเขามาผสมผสานเพอใหสามารถเขาถงกลมเปาหมายจะท าใหเปนการสงเสรมและประชาสมพนธการทองเทยวในอกรปแบบหนง ดวยเทคโนโลยในปจจบนไดมความนาสนใจและเขาถงกลมเปาหมายไดดทสด คอ เทคโนโลยทถกใชผานอปกรณสอสารแบบพกพาหรอ Smatphone ซ งเทคโนโลยทถกน ามาใชในการทจะเขาถงบคคลทวไปได งายดวยวธการประชาสมพนธรปแบบอนๆ อกทงเทคโนโลยบารโคด ในปจจบนคอเทคโนโลยทเขามาชวยอ านวยความสะดวกใหแกผใชงานและก าลงเปนทนยมใชกนโดยทวไป ในการโฆษณา ประชาสมพนธ รวมไปถงการระบขอมลหรอรายละเอยดทจ าเปนและนบไดวาเปนชองทางในการสบคนขอมลเชงลกอกรปแบบหนงในปจจบน (ศกรนทร ชะนะ, 2554)

จากเหตดงกลาว ผวจยจงตองการทดลองและพฒนาการน าเทคโนโลยบารโคดสองมตเขามาผสมผสานการใหขอมลดานการทองเทยวบนปฏทน ซงจะมรปแบบของการออกแบบเนอหาการใหขอมลสารสนเทศดานการทองเทยวแบบ information graphic เพอทจะอธบายใหเหนถงความส าคญของรปแบบประเพณ วน เวลา และเสนทางการเดนทางไปถงสถานทตางๆทเปนแหลงทองเทยวส าคญเชงวฒนธรรม ประเพณฮตสบสองของจงหวดมหาสารคาม ซงผวจยคาดหวงวาสอตนแบบปฏทนบารโคดสองมตทไดผลตขน จะเปนชองทางหนงในการทจะสงเสรมการประชาสมพนธและอนรกษการทองเทยวเชงวฒนธรรมทมคณคาใหเปนทรจกอยางแพรหลายแกผทสนใจทจะมาทองเทยวในจงหวดมหาสารคามไดมากขน วตถประสงคการวจย

1. เพอศกษาคนควาขอมลดานพนท แหลงทองเทยว ประเพณและวฒนธรรมของฮตสบสองภายในจงหวดมหาสารคาม

2. เพอพฒนาปฏทนบารโคดสองมตและชดขอมลกราฟกสารสนเทศตนแบบเพอการประชาสมพนธการทองเทยว ประเพณฮตสบสอง ของจงหวดมหาสารคาม บนพนฐานแนวคดดานการออกแบบอยางมสวนรวม

3. เพอประเมนคณภาพดานประสทธภาพ ประสทธผล และความพงพอใจ ในสอตนแบบทผลตขน ขอบเขตการวจย

การวจยเรองการประยกตใชทฤษฎการออกแบบอยางมสวนรวมเพอพฒนาปฏทนบารโคดสองมตเพอสงเสรมการทองเทยว ประเพณฮตสบสอง ของจงหวดมหาสารคาม โดยก าหนดขอบเขตการวจย ดงน

ดานพนทกรณศกษา ผวจยจะมงเปาไปทการทองเทยวในพนทจงหวดมหาสารคามทมวฒนธรรม ทรพยากรการทองเทยวทโดดเดนในดาน ประวตศาสตร วฒนธรรม ประเพณ

ดานเนอหา ขอบเขตดานเนอหาในงานวจยน ผวจยจะศกษาครอบคลมประเดนการศกษา โดยมรายละเอยดดงน

1. บรบทดานการทองเทยวของไทย 2. การวเคราะหพนทกรณศกษา 3. เทคโนโลยกบการประชาสมพนธ 4.หลกการออกแบบสารสนเทศ

วารสารศรวนาลยวจย มหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน ปท 7 ฉบบท 2 กรกฎาคม – ธนวาคม 2560

3

3) According to the assessment result from 103 assessors, it was affirmed that the infographic score, efficiency score, effectiveness score were very high with different mean scores (4.22, 4.50, 4.50, respectively), and the participant’s satisfaction score was also high (Mean = 4.24). Similarly, the assessment on all features of the calendar indicated that all 103 participants identically agreed that the content and format was suitably designed for all users (Mean = 4.35)

Keywords : interactive media technology, Infographics, tourism public relations, twelve Isan Traditions, Barcode calendar บทน า ประเพณและวฒนธรรมของไทย เปนประเพณอนดงามทสบทอดกนมาอยางยาวนาน หากแตมความแตกตางกนไปตามความเชอ ความผกพนของผคนตอพทธศาสนาและการด ารงชวตทผสมผสานกบฤดกาลทางธรรมชาต ในแตละทองถน อาทเชน ภาคเหนอ ประเพณบวชลกแกวของคนไต (ชาวไทยใหญ) ทจงหวดแมฮองสอน ภาคอสาน ประเพณบญบงไฟของชาวจงหวดยโสธร ภาคกลาง ประเพณท าขวญขาว จงหวดพระนครศรอยธยา หรอภาคใต ประเพณแหผาขนธาตของชาวจงหวดนครศรธรรมราช เปนตน นอกจากน ประเพณและวฒนธรรมไทยยงน ามาซงการทองเทยว เปนทรจกแกชาตอนนบเปนมรดกอนล าคาทเราคนไทยควรอนรกษและสบสานตอไปใหกบคนรนหลง โดยพนฐานของงานประเพณเทศกาลตางๆของชาวไทย จะมการจดขนเพอท าบญตามความเชอถอทางศาสนา ซงชาวไทยสวนใหญนบถอศาสนาพทธ ดงนน รปแบบของงานมกจดใหมงานมหรสพตางๆ เพอใหประชาชนไดสนกสนานรนเรง รวมทงพกผอนหยอนใจควบไปดวย สงเหลานแสดงใหเหนถงเอกลกษณของวถชวตความเปนไทย ทมการพฒนาปรบปรงใหเขากบความเจรญตามสภาพแวดลอมของสงคมในปจจบน (อศวณย นรนต, 2539) ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ หรอ "ภาคอสาน" เปนภมภาคทมความโดดเดนและมความหลากหลายทงทางดานศลปวฒนธรรม ประเพณ และวถชวต ในอดตภาคอสานเคยเปนภาคทแหงแลง ยากจน แตกาลเวลาทผานมา ภาคอสานไดรบการพฒนาอยางตอเนอง จนปจจบนมความเจรญไมนอยกวาภาคไหนๆประเพณทถอไดวามความโดดเดน และถอเปนประเพณหลกและมลกษณะเฉพาะของภมภาค ทชาวอสานไดบมเพาะภมปญญากอก าเนดเปนประเพณขนมาและไดสบทอดกนมาอยางยาวนาน หรอทเรยกวา “ประเพณฮตสบสอง” ซงแปลวา จารตประเพณ 12 เดอน ทชาวบานปฏบตกนในโอกาสตางๆทงสบสองเดอนของแตละป อนเปนธรรมเนยมปฏบตทสบตอกนมาแตครงบรรพบรษ ส าหรบชาวอสานโบราณแลวนคอสวนหนงของวถชวตวฒนธรรม ซงเกดจากความเชอและสภาพจตใจของชนชาวอสานโดยเฉพาะ (สเนตร การงาน, 2540)

จงหวดมหาสารคามเปนจงหวดทตงอยใจกลางของภาคตะวนออกเฉยงเหนอ นบไดวาเปนแหลงวฒนธรรมทมทรพยากรการทองเทยวทโดดเดนในดาน ประวตศาสตร วฒนธรรม ประเพณ และผคนในทองถน ยงคงรกษาขนบธรรมเนยมและประเพณ ดงเดมอนงดงามไวไดอยางเขมแขง ตลอดทงป อนจะเหนไดจากการจดงานเทศกาลเฉลมฉลอง และงานประเพณทส าคญ ทงในระดบทองถนและระดบประเทศหลายงาน โดยมงานประจ าปทมชอเสยงหรองานประจ าปทโดดเดน คอ งานแหเทยนเขาพรรษา งานบญบงไฟ งานบญเบกฟาและกาชาด งานนมสการพระธาตนาดน งานประเพณ 12 เดอน เปนตน หากแตประเพณทมชอเสยงและดงดดนกทองเทยวทเขามาในจงหวดมหาสารคามนนถกประชาสมพนธอยไมกประเพณ ทงทจรงๆแลวประเพณตางๆของจงหวดมหาสารคามกมการจดงานประจ าปทง 12 เดอน ดงนนจะเหนไดวา รปแบบการประชาสมพนธยงไมครอบคลมในทกๆกจกรรมหรอ

Page 5: Applying of Participatory Design theory for developing ...journalrdi.ubru.ac.th/article_files/1520499207.pdfสองมิติเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยว

วารสารศรวนาลยวจย มหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน ปท 7 ฉบบท 2 กรกฎาคม – ธนวาคม 2560

5

5. ปจจยมนษยกบการประเมนคณภาพสอ 6. งานวจยทเกยวของ

ตวแปรของการวจย การศกษาตวแปรในวจยนประกอบดวย 1. ตวแปรตน คอ สอตนแบบปฏทนบารโคดสองมตเพอสงเสรมการทองเทยวประเพณฮตสบสอง

ของจงหวดมหาสารคาม 2. ตวแปรตาม คอ การประเมนคณภาพสอตนแบบ ดานการประเมน ประสทธภาพ ประสทธผล

และความพงพอใจกบสอตนแบบ จากกลมตวอยาง ประชากรและกลมตวอยาง

ผวจยไดก าหนดกลมตวอยางทใชในการเกบรวบรวมขอมลเพอพฒนาปฏทนบารโคดสองมต เพอสงเสรมการทองเทยว ประเพณฮตสบสอง ของจงหวดมหาสารคาม แบงออกเปน 2 กลมดงน

กลมท 1 กลมผใหขอมลส าคญ ผวจยใชเทคนคการเลอกแบบเจาะจง (Purposive Samples) เพอคดเลอกกลมตวอยางวาบคคลใดมบทบาทหนาททมความเหมาะสม ใชในการใหขอมล และเปนสวนหนงในการม สวนรวมของการออกแบบในการศกษาครงน พรอมทงในกลมบคคลเดยวกนจะถกก าหนดใหเปนผประเมนคณภาพสอทครอบคลมดาน 1) เนอหา 2) วฒนธรรม 3) สงเสรมการทองเทยว และ 4) การออกแบบกราฟกสารสนเทศ โดยผวจยไดท าการจ าแนกกลมบคคลทมความเกยวของและเหมาะสมในการใหขอมล ตามรายละเอยดดงน

1. ผเชยวชาญดานการทองเทยวและการโรงแรม 1 ทาน 2. ผเชยวชาญดานการทองเทยวของจงหวดมหาสารคาม 1 ทาน 3. ผเชยวชาญดานอตลกษณประเพณในแตละพนท ทเปนปราชญชาวบาน 3 ทาน 4. ผเชยวชาญดานการออกแบบสารสนเทศ 1 ทาน 5. นกทองเทยวในจงหวดมหาสารคาม 5 ทาน

กลมท 2 กลมตวอยางทใชสอทดลองสอ เปนบคคลทวไปทเขามาทองเทยวในจงหวดมหาสารคาม จ านวน 100 คน โดยผวจยจะใชเทคนคการเลอกแบบบงเอญ (Accidental Sampling) พรอมทงจากกลมผใหขอมลส าคญจ านวน 3 คน คอ ผเชยวชาญดานการทองเทยวและการโรงแรม 1 ทาน ผเชยวชาญดานการทองเทยวของจงหวดมหาสารคาม 1 ทาน และ ผเชยวชาญดานการออกแบบสารสนเทศ 1 ทาน เพอเขามาเปนกลมทดลองในการประเมนสอตนแบบทผลตขน เครองมอการวจย

เครองมอทใชในการวจยครงนประกอบไปดวย 1. แบบสอบถามความตองการ 2. แบบสงเกตการณ (Observation Protical) 3. แบบสมภาษณเชงลกกบกลมผเชยวชาญ (In-depth Interview) 4. สอตนแบบปฏทนบารโคดสองมตเพอสงเสรมการทองเทยว ประเพณฮตสบสอง ของจงหวด

มหาสารคาม (Prototype) 5. แบบประเมนคณภาพสอโดยผเชยวชาญ (Evaluation Protocol) 6. แบบประเมนคณภาพสอตนแบบกบกลมตวอยาง

Page 6: Applying of Participatory Design theory for developing ...journalrdi.ubru.ac.th/article_files/1520499207.pdfสองมิติเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยว

วารสารศรวนาลยวจย มหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน ปท 7 ฉบบท 2 กรกฎาคม – ธนวาคม 2560

6

วธด าเนนการวจย ในงานวจยน ไดใชกรอบแนวคดของการออกแบบอยางมสวนรวม (Participatory Design) เพอ

แลกเปลยนเรยนรระหวางผทมสวนเกยวของภายในกระบวนการออกแบบอยางเปนระบบ โดยท ผวจยและผเกยวของจะเขามามสวนรวมในการปฏบตการและวเคราะหผลรวมกน โดยเรมตนตงแตกระบวนการ การวางแผน การลงมอกระท า และการใหผลสะทอนทางความคด ซงผลทไดจะถกน าไปแกไขปญหาทางการใชงานและปรบปรงสอปฏทนตนแบบทผลตขน ใหสามารถใชงานไดจรง ซงในงานวจยนผวจยจะน ากรอบการท างานของ Participatory Design มาประยกตใชเปนแนวทางในการด าเนนการวจย เพอพฒนาปฏทนบารโคดสองมตเพอสงเสรมการทองเทยว ประเพณฮตสบสอง ของจงหวดมหาสารคาม โดย สามารถจ าแนกออกเปน 6 ระยะ ตามรายละเอยดดงตอไปน

ภาพท 1 ขนตอนการพฒนาสอตามกระบวนการ Participatory Design

(Clay Spinuzzi, 2005) ระยะท 1 ศกษารายละเอยดของปญหาและประเดนทางการวจย เปนการศกษาคนควาเอกสาร หลกการและทฤษฎ พรอมทงหารปแบบการประชาสมพนธการทองเทยวและอตลกษณทโดดเดนของประเพณฮตสบสอง จากการศกษาเอกสาร แผนพบ เวบไซดของส านกงานการทองเทยวและกฬาจงหวดมหาสารคาม อกทงการศกษาทฤษฎตางๆ เพอท าการออกแบบปฏทนบารโคดสองมต เพอสงเสรมการทองเทยวประเพณฮตสบสองของจงหวดมหาสารคาม อนประกอบไปดวยขอมลแตละเดอนของประเพณฮตสบสองของจงหวดมหาสารคาม สญลกษณทใชสอถงประเพณฮตสบสอง ทง 12 เดอน ฉากหลง แผนทจงหวดมหาสารคาม เปนตน และน าทงหมดไปพฒนาเปนสอตนแบบเพอสงเสรมการทองเทยวประเพณฮตสบสองของจงหวดมหาสารคามตอไป ระยะท 2 การเกบรวบรวมขอมล เปนการเกบรวบรวมขอมลกอนการผลตสอ โดยผวจยจะเรมจากการสรางเครองมอทใชในการเกบขอมลแบบสอบถามความตองการ แบบสงเกตการณ และแบบสมภาษณ อกทงไดมการลงพนทโดยเครองมอทสรางขนในการลงพนทสอบถามความตองการและสงเกตการณ ถายภาพ บนทกและใชแบบสงเกตการณเพอบนทกเกบขอมลและถายภาพมาใชในการประกอบชนงาน ประกอบการสมภาษณผใหขอมลทง 11 ทาน ระยะท 3 การวเคราะหขอมล ในขนตอนนผวจยไดน าผลจากระยะท 2 มาท าการวเคราะหโดยวธการ (Typological Analysis) ผสมกบการวเคราะหทางดานเนอหาและเอกสาร งานวจยท เกยวของ (Content Analysis) น ามาท าการตรวจสอบแบบสามเสาเพอใหไดตวแปรส าคญ เพอท าการสรปเปนแนวคดของการออกแบบทจะใชในระยะตอไป

ระยะท 4 การพฒนาออกแบบชนงานตวอยาง ในขนตอนนผวจยไดน าผลจากการวเคราะหขอมลในระยะท 3 มาสขนตอนการออกแบบ ในการออกแบบนนผวจยอาศยหลกทฤษฎการออกแบบ information design

ศกษาปญหาและประเดนทางการ

วจย

เกบรวบรวมขอมล

วเคราะหขอมล

พฒนาออกแบบชนงาน

ทดลองและประเมนผล

ปรบปรงแกไขและพฒนาใหเปน

ชนงานสมบรณ

1 2 3 4 5 6

วารสารศรวนาลยวจย มหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน ปท 7 ฉบบท 2 กรกฎาคม – ธนวาคม 2560

5

5. ปจจยมนษยกบการประเมนคณภาพสอ 6. งานวจยทเกยวของ

ตวแปรของการวจย การศกษาตวแปรในวจยนประกอบดวย 1. ตวแปรตน คอ สอตนแบบปฏทนบารโคดสองมตเพอสงเสรมการทองเทยวประเพณฮตสบสอง

ของจงหวดมหาสารคาม 2. ตวแปรตาม คอ การประเมนคณภาพสอตนแบบ ดานการประเมน ประสทธภาพ ประสทธผล

และความพงพอใจกบสอตนแบบ จากกลมตวอยาง ประชากรและกลมตวอยาง

ผวจยไดก าหนดกลมตวอยางทใชในการเกบรวบรวมขอมลเพอพฒนาปฏทนบารโคดสองมต เพอสงเสรมการทองเทยว ประเพณฮตสบสอง ของจงหวดมหาสารคาม แบงออกเปน 2 กลมดงน

กลมท 1 กลมผใหขอมลส าคญ ผวจยใชเทคนคการเลอกแบบเจาะจง (Purposive Samples) เพอคดเลอกกลมตวอยางวาบคคลใดมบทบาทหนาททมความเหมาะสม ใชในการใหขอมล และเปนสวนหนงในการม สวนรวมของการออกแบบในการศกษาครงน พรอมทงในกลมบคคลเดยวกนจะถกก าหนดใหเปนผประเมนคณภาพสอทครอบคลมดาน 1) เนอหา 2) วฒนธรรม 3) สงเสรมการทองเทยว และ 4) การออกแบบกราฟกสารสนเทศ โดยผวจยไดท าการจ าแนกกลมบคคลทมความเกยวของและเหมาะสมในการใหขอมล ตามรายละเอยดดงน

1. ผเชยวชาญดานการทองเทยวและการโรงแรม 1 ทาน 2. ผเชยวชาญดานการทองเทยวของจงหวดมหาสารคาม 1 ทาน 3. ผเชยวชาญดานอตลกษณประเพณในแตละพนท ทเปนปราชญชาวบาน 3 ทาน 4. ผเชยวชาญดานการออกแบบสารสนเทศ 1 ทาน 5. นกทองเทยวในจงหวดมหาสารคาม 5 ทาน

กลมท 2 กลมตวอยางทใชสอทดลองสอ เปนบคคลทวไปทเขามาทองเทยวในจงหวดมหาสารคาม จ านวน 100 คน โดยผวจยจะใชเทคนคการเลอกแบบบงเอญ (Accidental Sampling) พรอมทงจากกลมผใหขอมลส าคญจ านวน 3 คน คอ ผเชยวชาญดานการทองเทยวและการโรงแรม 1 ทาน ผเชยวชาญดานการทองเทยวของจงหวดมหาสารคาม 1 ทาน และ ผเชยวชาญดานการออกแบบสารสนเทศ 1 ทาน เพอเขามาเปนกลมทดลองในการประเมนสอตนแบบทผลตขน เครองมอการวจย

เครองมอทใชในการวจยครงนประกอบไปดวย 1. แบบสอบถามความตองการ 2. แบบสงเกตการณ (Observation Protical) 3. แบบสมภาษณเชงลกกบกลมผเชยวชาญ (In-depth Interview) 4. สอตนแบบปฏทนบารโคดสองมตเพอสงเสรมการทองเทยว ประเพณฮตสบสอง ของจงหวด

มหาสารคาม (Prototype) 5. แบบประเมนคณภาพสอโดยผเชยวชาญ (Evaluation Protocol) 6. แบบประเมนคณภาพสอตนแบบกบกลมตวอยาง

Page 7: Applying of Participatory Design theory for developing ...journalrdi.ubru.ac.th/article_files/1520499207.pdfสองมิติเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยว

วารสารศรวนาลยวจย มหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน ปท 7 ฉบบท 2 กรกฎาคม – ธนวาคม 2560

7

และ infographic เขามาประยกตใช ใหมเนอหาขอมลความรทเขาใจงาย การออกแบบมความสวยงาม และน าไปสรางรปแบบการน าเสนอภาพประกอบเสยงบรรยาย รวมไปถงการสรางเครองมอเพมเตม

ระยะท 5 การทดลองและประเมนผลการใช เปนขนการทดลองและประเมนคณภาพของสอ โดยผวจยจะท าการประเมนคณภาพสอกบกลมผเชยวชาญทเปนชดเดยวกนกบผใหขอมลส าคญ (ในระยะท 2) หากแตในระยะน กลมทเปนปราชญชาวบาน และนกทองเทยวจะไมใชรวมประเมน และกลมตวอยาง โดยการประเมนคณภาพสอบนพนฐานของหลกการ Usability Test โดยมทงหมด 3 ดาน 1) ดานประสทธภาพ 2) ดานประสทธผล 3) ดานความพงพอใจ หลงจากทดลองและประเมนคณภาพสอส าเรจแลวเมอผวจยไดผลสะทอนจากกลมผเชยวชาญและกลมตวอยาง กจะน าผลสะทอนเหลานนมาปรบแกไขและพฒนาใหเกดเปนสอทสมบรณในขนตอไป ระยะท 6 พฒนาเปนชนงานทสมบรณ ในขนตอนนจะเปนการน าเอาผลสะทอนจากกลมผเชยวชาญ ทประเมนดานคณภาพสอ กบผลสะทอนจากกลมตวอยางทท าการประเมน เพอมาปรบแกใหสอดคลองกบขอเสนอแนะเพอพฒนาเปนชนงานทสมบรณ การเกบรวบรวมขอมล

ขนตอนการเกบขอมลในงานวจยครงน ผวจยไดแบงออกเปน 2 ระยะ โดยมรายละเอยดดงน การเกบขอมลระยะท 1 ในระยะแรกผวจยเรมท าการเกบขอมลดานเอกสารและงานวจยทเกยวของ โดย

เรมตนจากการศกษาเอกสารดานบรบทดานการทองเทยวของไทย การวเคราะหพนทกรณศกษา กรอบแนวคดทางทฤษฎในงานวจย ทฤษฎการออกแบบสารสนเทศ ปจจยมนษยกบการประเมนคณภาพสอ เทคโนโลยกบการพฒนาสอสมยใหม ในขนตอนตอมาผวจยไดท าการลงพนทท าการสอบถามความตองการ และสงเกตการณพนทกรณศกษาเพอท าการส ารวจหาตวแปรหรอประเดนส าคญดานการจดประเพณฮตสบสองทง 12 เดอนทโดดเดนใน 12 พนทของจงหวดมหาสารคาม เพอหาอตลกษณของการจดประเพณฮตสบสองของ 12 อ าเภอ ในทกๆเดอน โดยรายละเอยดในการจดบนทกสงเกตการณคอ เวลา สถานท และการมปฏสมพนธระหวางผสงเกตการณกบสงทเหน ขนตอนตอมาผวจยไดท าการสมภาษณเชงลกกบกลมผใหขอมลส าคญซงแนวทางของการออกแบบขอค าถามนนจะอยในรปแบบค าถามแบบมโครงสรางในลกษณะปลายเปด เพอใหผถกสมภาษณไดแสดงความเหน ซงจะถกใชกบกลมผเชยวชาญจ าแนกออกเปน ผเชยวชาญดานการทองเทยวเพอสอบถามเกยวกบการทองเทยวในดานวฒนธรรมและพนทกรณศกษา ผเชยวชาญดานการทองเทยวของจงหวดมหาสารคามเพอสอบถามเกยวกบประเพณแตละพนท ลกษณะการจดประเพณฮตสบสองในพนทตางๆ พรอมเสนทางในการเดนทางไปยงพนททมการจดประเพณของแตละเดอน ปราชญชาวบานเพอสอบถามเกยวกบการจดประเพณฮตสบสองในแตละทองถน อตลกษณของประเพณในแตละเดอน รวมถงผเชยวชาญดานการออกแบบ และน ามาพฒนาในสอตนแบบของผวจย การเกบขอมลระยะท 2 หลงจากไดพฒนาสอตนแบบ Design Prototype ผวจยไดเกบขอมลระยะทสอง โดยผวจยเรมท าการประเมนคณภาพสอตนแบบโดยผเชยวชาญทงหมด 3 ดาน ไดแก ดานประสทธภาพ ดานประสทธผล และดานความพงพอใจ เพอน ามาประเมนความถกตองของสอตนแบบทพฒนาขน ในขนตอนตอมาเปนการประเมนคณภาพสอตนแบบโดยกลมตวอยางทงหมด 3 ดาน ไดแก ดานประสทธภาพ ดานประสทธผล และดานความพงพอใจ ซงกลมตวอยางเปนบคคลทวไปทเขามาทองเทยวในจงหวดมหาสารคาม จ านวน 100 คน

Page 8: Applying of Participatory Design theory for developing ...journalrdi.ubru.ac.th/article_files/1520499207.pdfสองมิติเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยว

วารสารศรวนาลยวจย มหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน ปท 7 ฉบบท 2 กรกฎาคม – ธนวาคม 2560

8

การวเคราะหขอมล ขนตอนการวเคราะหขอมลส าหรบงานวจยครงนผวจยจะแบงขนตอนการวเคราะหขอมลออกเปน 2 ระยะ ทมความเชอมโยงและสมพนธกบรปแบบการเกบรวบรวมขอมล ซงลกษณะโครงสรางการวเคราะหขอมลจะอยในรปแบบผสมทงแบบปรมาณและคณภาพ โดยมรายละเอยงดงน การวเคราะหขอมลระยะท 1 เปนการวเคราะหขอมลเชงคณภาพผสมกบขอมลเชงปรมาณ โดยใชเทคนควเคราะหจ าแนกชนดขอมล (Typological Analysis) และผวจยไดใชการวเคราะหเนอหา (Content Analysis) เพอเปนการล าดบขอมลทไดมาจากแหลงขอมลประเภทตางๆ เชน เอกสารและงานวจยทเกยวของ ขอมลจากแบบสอบถาม แบบสงเกตการณ และแบบสมภาษณเชงลก โดยหลงจากทผวจยไดวเคราะหขอมลส าคญของแตละกลมแลว ผวจยจะท าการน ากลมค าส าคญทสอดคลองกนของแตละกลมมาท าการตรวจสอบแบบสามเสาแบบวธการ (Triangulation of Methods) เพอน ามาเชอมโยงความส าพนธของตวแปรทมนยส าคญทใกลเคยงหรอมความคดระหวางกน เพอหาขอสรปกอนทจะน าไปท าการสรางเปนแนวคดทางการออกแบบและผลตเปนสอตนแบบ

ภาพท 2 แผนผงการวเคราะหขอมลแบบสามเสา Triangulation of Sourcer และ Triangulation of Methods การวเคราะหขอมลระยะท 2 เปนการวเคราะหขอมลเชงปรมาณดวยวธทางสถตทผวจยเกบรวบรวมจาก

ผเชยวชาญและกลมเปาหมาย ซงเปนขอมลทไดจากการประเมนคณภาพสอประกอบไปดวยหวขอส าคญ 3 หวขอ ไดแก ดานประสทธภาพ ประสทธผล ความพงพอใจ ดวยวธการดานสถตในรปแบบการหาคาเฉลยโดยวธการหาคาเฉลยของคะแนน ทไดจาก Rating Scale 5 ระดบ มเกณฑการใหคะแนน สรางตามมาตรวดของลเครท (Likert Scale) โดยมเกณฑการใหคะแนนค าตอบ ดงน ระดบ 5 หมายถง มากทสด ระดบ 4 หมายถง มาก ระดบ 3 หมายถง ปานกลาง ระดบ 2 หมายถง พอใช ระดบ 1 หมายถง ควรปรบปรง ผลการวจย

ในหวขอนจะเปนการรายงานผลการวจยทส าคญโดยแยกออกเปนสองระยะ ไดแก 1) ผลการศกษาทส าคญกอนการผลตสอ 2) ผลการศกษาทส าคญหลงการประเมนสอ โดยมรายละเอยดดงน

วารสารศรวนาลยวจย มหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน ปท 7 ฉบบท 2 กรกฎาคม – ธนวาคม 2560

7

และ infographic เขามาประยกตใช ใหมเนอหาขอมลความรทเขาใจงาย การออกแบบมความสวยงาม และน าไปสรางรปแบบการน าเสนอภาพประกอบเสยงบรรยาย รวมไปถงการสรางเครองมอเพมเตม

ระยะท 5 การทดลองและประเมนผลการใช เปนขนการทดลองและประเมนคณภาพของสอ โดยผวจยจะท าการประเมนคณภาพสอกบกลมผเชยวชาญทเปนชดเดยวกนกบผใหขอมลส าคญ (ในระยะท 2) หากแตในระยะน กลมทเปนปราชญชาวบาน และนกทองเทยวจะไมใชรวมประเมน และกลมตวอยาง โดยการประเมนคณภาพสอบนพนฐานของหลกการ Usability Test โดยมทงหมด 3 ดาน 1) ดานประสทธภาพ 2) ดานประสทธผล 3) ดานความพงพอใจ หลงจากทดลองและประเมนคณภาพสอส าเรจแลวเมอผวจยไดผลสะทอนจากกลมผเชยวชาญและกลมตวอยาง กจะน าผลสะทอนเหลานนมาปรบแกไขและพฒนาใหเกดเปนสอทสมบรณในขนตอไป ระยะท 6 พฒนาเปนชนงานทสมบรณ ในขนตอนนจะเปนการน าเอาผลสะทอนจากกลมผเชยวชาญ ทประเมนดานคณภาพสอ กบผลสะทอนจากกลมตวอยางทท าการประเมน เพอมาปรบแกใหสอดคลองกบขอเสนอแนะเพอพฒนาเปนชนงานทสมบรณ การเกบรวบรวมขอมล

ขนตอนการเกบขอมลในงานวจยครงน ผวจยไดแบงออกเปน 2 ระยะ โดยมรายละเอยดดงน การเกบขอมลระยะท 1 ในระยะแรกผวจยเรมท าการเกบขอมลดานเอกสารและงานวจยทเกยวของ โดย

เรมตนจากการศกษาเอกสารดานบรบทดานการทองเทยวของไทย การวเคราะหพนทกรณศกษา กรอบแนวคดทางทฤษฎในงานวจย ทฤษฎการออกแบบสารสนเทศ ปจจยมนษยกบการประเมนคณภาพสอ เทคโนโลยกบการพฒนาสอสมยใหม ในขนตอนตอมาผวจยไดท าการลงพนทท าการสอบถามความตองการ และสงเกตการณพนทกรณศกษาเพอท าการส ารวจหาตวแปรหรอประเดนส าคญดานการจดประเพณฮตสบสองทง 12 เดอนทโดดเดนใน 12 พนทของจงหวดมหาสารคาม เพอหาอตลกษณของการจดประเพณฮตสบสองของ 12 อ าเภอ ในทกๆเดอน โดยรายละเอยดในการจดบนทกสงเกตการณคอ เวลา สถานท และการมปฏสมพนธระหวางผสงเกตการณกบสงทเหน ขนตอนตอมาผวจยไดท าการสมภาษณเชงลกกบกลมผใหขอมลส าคญซงแนวทางของการออกแบบขอค าถามนนจะอยในรปแบบค าถามแบบมโครงสรางในลกษณะปลายเปด เพอใหผถกสมภาษณไดแสดงความเหน ซงจะถกใชกบกลมผเชยวชาญจ าแนกออกเปน ผเชยวชาญดานการทองเทยวเพอสอบถามเกยวกบการทองเทยวในดานวฒนธรรมและพนทกรณศกษา ผเชยวชาญดานการทองเทยวของจงหวดมหาสารคามเพอสอบถามเกยวกบประเพณแตละพนท ลกษณะการจดประเพณฮตสบสองในพนทตางๆ พรอมเสนทางในการเดนทางไปยงพนททมการจดประเพณของแตละเดอน ปราชญชาวบานเพอสอบถามเกยวกบการจดประเพณฮตสบสองในแตละทองถน อตลกษณของประเพณในแตละเดอน รวมถงผเชยวชาญดานการออกแบบ และน ามาพฒนาในสอตนแบบของผวจย การเกบขอมลระยะท 2 หลงจากไดพฒนาสอตนแบบ Design Prototype ผวจยไดเกบขอมลระยะทสอง โดยผวจยเรมท าการประเมนคณภาพสอตนแบบโดยผเชยวชาญทงหมด 3 ดาน ไดแก ดานประสทธภาพ ดานประสทธผล และดานความพงพอใจ เพอน ามาประเมนความถกตองของสอตนแบบทพฒนาขน ในขนตอนตอมาเปนการประเมนคณภาพสอตนแบบโดยกลมตวอยางทงหมด 3 ดาน ไดแก ดานประสทธภาพ ดานประสทธผล และดานความพงพอใจ ซงกลมตวอยางเปนบคคลทวไปทเขามาทองเทยวในจงหวดมหาสารคาม จ านวน 100 คน

Page 9: Applying of Participatory Design theory for developing ...journalrdi.ubru.ac.th/article_files/1520499207.pdfสองมิติเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยว

วารสารศรวนาลยวจย มหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน ปท 7 ฉบบท 2 กรกฎาคม – ธนวาคม 2560

9

ผลการวจย ผลการวจยส าคญระยะท 1 (กอนการผลตสอ) ผลการศกษาท 1 จากขอมลแบบสอบถาม ผใหขอมลทง 11 ทานมความตองการสอประชาสมพนธ

ประเพณฮตสบสอง รวมทงประเพณทองถนอนๆ ตวสอนนหากไดใชบารโคดสองมตกจะท าใหการประชาสมพนธมประสทธภาพและความนาสนใจแกผใชงานมากยงขน และหากเปนการน า inforgraphic เขามาชวยเปนสอกลางในการใหขอมลจะเปนการกระตนการรบรและการจดจ าแกนกทองเทยวทสนใจมากยงขน ในดานจดเดนของจงหวดมหาสารคามในมมมองของผเชยวชาญ ไดใหความเหนวา นครจ าปาศร ประเพณนมสกาลพระธาตนาดน และ ปทลกระหมอม (ปแปง) ดอกลลาวด อกทงมผาไหมลายสรอยดอกหมากเปนทนยมของชาวจงหวดมหาสารคาม

ผลการศกษาท 2 จากขอมลแบบสงเกตการณ พบวาการจดประเพณฮตสบสอง บญคณลานจดทกอ าเภอ บญบงไฟจด 10 อ าเภอ บญมหาชาตจด 6 อ าเภอ บญสงกรานตจด 6 อ าเภอ บญเขาพรรษาจด 5 อ าเภอ บญเขากรรมจด 3 อ าเภอ บญขาวจจด 3 อ าเภอ บญออกพรรษาจด 4 อ าเภอ บญกฐนจด 4 อ าเภอ บญช าระจด 2 อ าเภอ บญขาวประดบดนจด 2 อ าเภอ บญขาวสากจด 1 อ าเภอ

อภปรายผลท 1 สรปการอภปรายผลการวเคราะหขอมลกอนการทดสอบ ในขนตอนนผวจยไดท าการวเคราะหขอมลตางๆ และไดน ามาท าการวเคราะหขอมลแบบสามเสาเพอใหไดผลการวเคราะห เพอจะน าไปสขนตอนการผลตชนงานตนแบบปฏทนบารโคดสองมตเพอสงเสรมการทองเทยว ประเพณ ฮตสบสอง ของจงหวดมหาสารคาม โดยผลการวเคราะหขอมลในแตละดานสรปไดวา กลมนกทองเทยวไดมความตองการสอประชาสมพนธประเพณฮต สบสอง ถาตวสอนนหากไดใชบารโคดสองมตกจะท าใหการประชาสมพนธมประสทธภาพและความนาสนใจแกผใชงานมากยงขน และหากเปนการน า inforgraphic เขามาชวยเปนสอกลางในการใหขอมลจะเปนการกระตนการรบรและการจดจ ามากยงขน แตละอ าเภอมประเพณทโดดเดนประจ าอ าเภอนนๆทเรยกวาประเพณประจ าอ าเภอ ซงสอดคลองกบประเพณฮตสบสอง และจาก 13 อ าเภอพนทกรณศกษา ถกคดเลอกออกเหลอ 12 อ าเภอเพอทจะใหเกดความสมพนธกบรปแบบของปฏทนทจะน าเสนอประเพณทง 12 เดอน ดงนน 12 อ าเภอทมการจดประเพณส าคญทโดดเดนทสด ไดแก บญเขากรรมจด 3 อ าเภอ บญคณลานจดทกอ าเภอ บญขาวจจด 3 อ าเภอ บญมหาชาตจด 6 อ าเภอ บญสงกรานตจด 6 อ าเภอ บญบงไฟจด 10 อ าเภอ บญช าระจด 2 อ าเภอ บญเขาพรรษาจด 5 อ าเภอ บญขาวประดบดนจด 2 อ าเภอ บญขาวสากจด 1 อ าเภอ บญออกพรรษาจด 4 อ าเภอ บญกฐนจด 4 อ าเภอ จากการสมภาษณผเชยวชาญพบวา จดเดนของจงหวดมหาสารคามในมมมองของผเชยวชาญ คอ พระธาตนาดน นครจ าปาศร ปทลกระหมอม (ปแปง) ดอกลลาวด อกทงมผาไหมลายสรอยดอกหมากเปนทนยมของชาวจงหวดมหาสารคาม จากนผวจยท าการรวบรวมเอาผลนเพอไปสขนตอนการผลตชนงานตนแบบ

ไดผลสรปของการวเคราะห ผวจยจะท าการอภปรายผลส าคญท ไดจากการศกษาและวเคราะหขอมลเอกสาร หลกการ ทฤษฎทส าคญ และผลการวเคราะหขอมลภาคสนาม เพอหาค าส าคญทมความสมพนธกนระหวางชดขอมลแบบตางๆทผวจยนนไดท าการศกษาไวขางตน จงน าไปสกระบวนการออกแบบฉากประเพณทงสบสองเดอน ท าใหไดวเคราะหถงสภาพทอยอาศย สภาพสงปลกสรางทางสถาปตยกรรมทางศาสนา ดานกายภาพทเปนลกษณะของวดวาอาราม กจกรรมประเพณตางๆทเปนเอกลกษณเฉพาะส าคญ รปแบบของวตถทใชในการประกอบพธดานบรรยากาศในเรองฤดกาลตางๆ เชน อณหภม สภาพแวดลอมของชดสทมความแตกตางกน ในประเดนเหลานผวจยไดน ามาเปนแนวทางทจะใชในขนตอนออกแบบฉากประกอบของชนงาน โดยมรายละเอยดดงน

Page 10: Applying of Participatory Design theory for developing ...journalrdi.ubru.ac.th/article_files/1520499207.pdfสองมิติเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยว

วารสารศรวนาลยวจย มหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน ปท 7 ฉบบท 2 กรกฎาคม – ธนวาคม 2560

10

ภาพท 3 ภาพตนแบบฉากประเพณทงสบสองเดอน

จากการศกษาลกษณะตวละคร ลกษณะการแตงกายของตวละครมาจากการแตงกายชดพนบานของคนอสาน อาทเชน การแตงกายของผสงอายดวยการนงผาถง หรอการประกอบพธตางๆ ดวยการแตงกายดวยผาขาวมา ผาสะโหรง ในประเดนเหลานผวจยไดน ามาเปนแนวทางทจะใชในขนตอนออกแบบตวละคร โดยมรายละเอยดดงน

ภาพท 4 ภาพตวละคร

ผลการวจยส าคญระยะท 2 (หลงการประเมนสอ) ผลการศกษาท 3 โดยทดลองกบกลมตวอยางทง 2 กลม ประกอบไปดวย กลมผเชยวชาญ 3 ทาน และ

กลมตวอยาง 100 คน โดยใชแบบประเมนคณภาพสอซงประกอบไปดวยหวขอส าคญ 3 หวขอ ไดแก ดานประสทธภาพ ประสทธผล ความพงพอใจ

ตารางท 1 ผลการวเคราะหขอมลทางสถตทใชในการประเมน Usability test ของสอตนแบบปฏทนบารโคดสองมต

เพอสงเสรมการทองเทยว ประเพณฮตสบสอง ของจงหวดมหาสารคาม ดานประสทธภาพของ Infographic ตนแบบ

รายการ (N)

ขนาดตวอยาง X

คะแนนเฉลย (S.D.)

สวนเบยงเบนมาตรฐาน 1. โลโกสามารถมองเหนไดชดเจน 103 4.42 0.54 2. ตวละครสามารถมองเหนไดชดเจน 103 4.21 0.506 3. ภาพฉากหลงสามารถมองเหนไดชดเจน 103 3.86 0.537

3

ตารางท 1

วารสารศรวนาลยวจย มหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน ปท 7 ฉบบท 2 กรกฎาคม – ธนวาคม 2560

9

ผลการวจย ผลการวจยส าคญระยะท 1 (กอนการผลตสอ) ผลการศกษาท 1 จากขอมลแบบสอบถาม ผใหขอมลทง 11 ทานมความตองการสอประชาสมพนธ

ประเพณฮตสบสอง รวมทงประเพณทองถนอนๆ ตวสอนนหากไดใชบารโคดสองมตกจะท าใหการประชาสมพนธมประสทธภาพและความนาสนใจแกผใชงานมากยงขน และหากเปนการน า inforgraphic เขามาชวยเปนสอกลางในการใหขอมลจะเปนการกระตนการรบรและการจดจ าแกนกทองเทยวทสนใจมากยงขน ในดานจดเดนของจงหวดมหาสารคามในมมมองของผเชยวชาญ ไดใหความเหนวา นครจ าปาศร ประเพณนมสกาลพระธาตนาดน และ ปทลกระหมอม (ปแปง) ดอกลลาวด อกทงมผาไหมลายสรอยดอกหมากเปนทนยมของชาวจงหวดมหาสารคาม

ผลการศกษาท 2 จากขอมลแบบสงเกตการณ พบวาการจดประเพณฮตสบสอง บญคณลานจดทกอ าเภอ บญบงไฟจด 10 อ าเภอ บญมหาชาตจด 6 อ าเภอ บญสงกรานตจด 6 อ าเภอ บญเขาพรรษาจด 5 อ าเภอ บญเขากรรมจด 3 อ าเภอ บญขาวจจด 3 อ าเภอ บญออกพรรษาจด 4 อ าเภอ บญกฐนจด 4 อ าเภอ บญช าระจด 2 อ าเภอ บญขาวประดบดนจด 2 อ าเภอ บญขาวสากจด 1 อ าเภอ

อภปรายผลท 1 สรปการอภปรายผลการวเคราะหขอมลกอนการทดสอบ ในขนตอนนผวจยไดท าการวเคราะหขอมลตางๆ และไดน ามาท าการวเคราะหขอมลแบบสามเสาเพอใหไดผลการวเคราะห เพอจะน าไปสขนตอนการผลตชนงานตนแบบปฏทนบารโคดสองมตเพอสงเสรมการทองเทยว ประเพณ ฮตสบสอง ของจงหวดมหาสารคาม โดยผลการวเคราะหขอมลในแตละดานสรปไดวา กลมนกทองเทยวไดมความตองการสอประชาสมพนธประเพณฮต สบสอง ถาตวสอนนหากไดใชบารโคดสองมตกจะท าใหการประชาสมพนธมประสทธภาพและความนาสนใจแกผใชงานมากยงขน และหากเปนการน า inforgraphic เขามาชวยเปนสอกลางในการใหขอมลจะเปนการกระตนการรบรและการจดจ ามากยงขน แตละอ าเภอมประเพณทโดดเดนประจ าอ าเภอนนๆทเรยกวาประเพณประจ าอ าเภอ ซงสอดคลองกบประเพณฮตสบสอง และจาก 13 อ าเภอพนทกรณศกษา ถกคดเลอกออกเหลอ 12 อ าเภอเพอทจะใหเกดความสมพนธกบรปแบบของปฏทนทจะน าเสนอประเพณทง 12 เดอน ดงนน 12 อ าเภอทมการจดประเพณส าคญทโดดเดนทสด ไดแก บญเขากรรมจด 3 อ าเภอ บญคณลานจดทกอ าเภอ บญขาวจจด 3 อ าเภอ บญมหาชาตจด 6 อ าเภอ บญสงกรานตจด 6 อ าเภอ บญบงไฟจด 10 อ าเภอ บญช าระจด 2 อ าเภอ บญเขาพรรษาจด 5 อ าเภอ บญขาวประดบดนจด 2 อ าเภอ บญขาวสากจด 1 อ าเภอ บญออกพรรษาจด 4 อ าเภอ บญกฐนจด 4 อ าเภอ จากการสมภาษณผเชยวชาญพบวา จดเดนของจงหวดมหาสารคามในมมมองของผเชยวชาญ คอ พระธาตนาดน นครจ าปาศร ปทลกระหมอม (ปแปง) ดอกลลาวด อกทงมผาไหมลายสรอยดอกหมากเปนทนยมของชาวจงหวดมหาสารคาม จากนผวจยท าการรวบรวมเอาผลนเพอไปสขนตอนการผลตชนงานตนแบบ

ไดผลสรปของการวเคราะห ผวจยจะท าการอภปรายผลส าคญท ไดจากการศกษาและวเคราะหขอมลเอกสาร หลกการ ทฤษฎทส าคญ และผลการวเคราะหขอมลภาคสนาม เพอหาค าส าคญทมความสมพนธกนระหวางชดขอมลแบบตางๆทผวจยนนไดท าการศกษาไวขางตน จงน าไปสกระบวนการออกแบบฉากประเพณทงสบสองเดอน ท าใหไดวเคราะหถงสภาพทอยอาศย สภาพสงปลกสรางทางสถาปตยกรรมทางศาสนา ดานกายภาพทเปนลกษณะของวดวาอาราม กจกรรมประเพณตางๆทเปนเอกลกษณเฉพาะส าคญ รปแบบของวตถทใชในการประกอบพธดานบรรยากาศในเรองฤดกาลตางๆ เชน อณหภม สภาพแวดลอมของชดสทมความแตกตางกน ในประเดนเหลานผวจยไดน ามาเปนแนวทางทจะใชในขนตอนออกแบบฉากประกอบของชนงาน โดยมรายละเอยดดงน

Page 11: Applying of Participatory Design theory for developing ...journalrdi.ubru.ac.th/article_files/1520499207.pdfสองมิติเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยว

วารสารศรวนาลยวจย มหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน ปท 7 ฉบบท 2 กรกฎาคม – ธนวาคม 2560

11

รายการ (N)

ขนาดตวอยาง X

คะแนนเฉลย (S.D.)

สวนเบยงเบนมาตรฐาน 4. ตวอกษรสามารถมองเหนไดชดเจน 103 4.37 0.536 5. เสยงประกอบสามารถไดยนชดเจน 103 4.04 0.506 6. เสยงบรรยายสามารถไดยนชดเจน 103 4.71 0.506 7. แผนทสามารถมองเหนไดชดเจน 103 3.96 0.506

โดยรวม 4.22 0.520

จากตารางท 1 พบวา คะแนนรวมในดานประสทธภาพของ Infographic ตนแบบจากกลมตวอยางทงหมด 103 คนนน มระดบคะแนนอยในเกณฑทมคณภาพดมาก คะแนนเฉลย 4.22 และสวนเบยงเบนมาตรฐาน 0.520 ซงแสดงใหเหนวาประสทธภาพ ประสทธผล ความพงพอใจทกลมเปาหมายมตอสอตนแบบปฏทนบารโคดสองมต เพอสงเสรมการทองเทยว ประเพณฮตสบสอง ของจงหวดมหาสารคามนน ตรงตามวตถประสงคของงานวจย

ตารางท 2 ผลการวเคราะหขอมลทางสถตทใชในการประเมน Usability test ของสอตนแบบปฏทนบารโคดสองมต

เพอสงเสรมการทองเทยว ประเพณฮตสบสอง ของจงหวดมหาสารคาม ดานประสทธภาพของปฏทนตนแบบ

รายการ (N)

ขนาดตวอยาง X

คะแนนเฉลย (S.D.)

สวนเบยงเบนมาตรฐาน 1. ตวอกษรสามารถมองเหนและอานไดชดเจน 103 4.54 0.506 2. ตวเลขสามารถมองเหนไดชดเจน 103 4.46 0.506 3. ภาพตวละครสามารถมองเหนไดชดเจน 103 4.71 0.506 4. ภาพประกอบกราฟกสามารถมองเหนไดชดเจน 103 3.80 0.509 5. Qr Code วางต าแหนงในการมองเหนไดชดเจน 103 3.88 0.538 6. ความรวดเรวในการเขาถงสอเมอสแกน Qr Code 103 4.42 0.54 7. แผนทสามารถมองเหนไดชดเจน 103 4.54 0.506

โดยรวม 4.33 0.516 จากตารางท 2 พบวา คะแนนรวมในดานประสทธภาพของปฏทนตนแบบจากกลมตวอยางทงหมด

103 คนนน มระดบคะแนนอยในเกณฑทมคณภาพดมาก คะแนนเฉลย 4.33 และสวนเบยงเบนมาตรฐาน 0.516 ซงแสดงใหเหนวาประสทธภาพ ประสทธผล ความพงพอใจทกลมเปาหมายมตอสอตนแบบปฏทนบารโคดสองมต เพอสงเสรมการทองเทยว ประเพณฮตสบสอง ของจงหวดมหาสารคามนน ตรงตามวตถประสงคของงานวจย

ตารางท 2

Page 12: Applying of Participatory Design theory for developing ...journalrdi.ubru.ac.th/article_files/1520499207.pdfสองมิติเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยว

วารสารศรวนาลยวจย มหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน ปท 7 ฉบบท 2 กรกฎาคม – ธนวาคม 2560

12

ตารางท 3 ผลการวเคราะหขอมลทางสถตทใชในการประเมน Usability test ของสอตนแบบปฏทนบารโคดสองมต เพอสงเสรมการทองเทยว ประเพณฮตสบสอง ของจงหวดมหาสารคาม ดานประสทธผล

รายการ (N)

ขนาดตวอยาง X

คะแนนเฉลย (S.D.)

สวนเบยงเบนมาตรฐาน 1. เนอหาประเพณฮตสบสองโดยรวมมความถกตอง ครบถวนสมบรณ

103 4.04 0.506

2. เนอหามความตอเนองในการน าเสนอ 103 4.29 0.506 3. เนอหาทน าเสนอสามารถเขาใจไดงาย 103 4.71 0.506 4. การอธบายมความชดเจนตามวตถประสงค 103 4.71 0.506 5. เนอหามความเหมาะสมกบกลมเปาหมาย 103 4.71 0.506

โดยรวม 4.50 0.506

จากตารางท 3 พบวา คะแนนรวมในดานประสทธผลจากกลมตวอยางทงหมด 103 คนนน มระดบคะแนนอยในเกณฑทมคณภาพดมาก คะแนนเฉลย 4.50 และสวนเบยงเบนมาตรฐาน 0.506 ซงแสดงใหเหนวาประสทธภาพ ประสทธผล ความพงพอใจทกลมเปาหมายมตอสอตนแบบปฏทนบารโคดสองมต เพอสงเสรมการทองเทยว ประเพณฮตสบสอง ของจงหวดมหาสารคามนน ตรงตามวตถประสงคของงานวจย ตารางท 4 ผลการวเคราะหขอมลทางสถตทใชในการประเมน Usability test ของสอตนแบบปฏทนบารโคดสองมต

เพอสงเสรมการทองเทยว ประเพณฮตสบสอง ของจงหวดมหาสารคาม ดานความพงพอใจ

รายการ (N)

ขนาดตวอยาง X

คะแนนเฉลย (S.D.)

สวนเบยงเบนมาตรฐาน 1. ตวอกษรทอยในสอตนแบบอนโฟกราฟกมความสวยงาม

103 4.71 0.506

2. ตวอกษรทอยในสอตนแบบปฏทนมความสวยงาม 103 4.71 0.506 3. การใชสมความเหมาะสม สอดคลองตอเนอหา 103 3.67 0.289 4. การออกแบบคาแรคเตอรมความสวยงาม 103 4.29 0.506 5. การออกแบบฉากประกอบมความสวยงาม 103 3.71 0.705 6. การออกแบบในการจดองคประกอบของภาพในสอเหมาะสมและสวยงาม

103

3.92

0.54

7. เสยงเพลงประกอบสอดคลองและเหมาะสมตอเนอหา

103

3.88

0.538

8. เสยงผบรรยายสอดคลองตอเนอหา และสอดคลองตอเสยงประกอบ

103 4.42 0.54

9. ดานระยะเวลาในการน าเสนอเนอหาเพยงพอ 103 4.71 0.506 10. ความพงพอใจภาพรวมทงหมดของงาน 103 4.42 0.54

โดยรวม 4.24 0.518

ตารางท 3

ตารางท 4

วารสารศรวนาลยวจย มหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน ปท 7 ฉบบท 2 กรกฎาคม – ธนวาคม 2560

11

รายการ (N)

ขนาดตวอยาง X

คะแนนเฉลย (S.D.)

สวนเบยงเบนมาตรฐาน 4. ตวอกษรสามารถมองเหนไดชดเจน 103 4.37 0.536 5. เสยงประกอบสามารถไดยนชดเจน 103 4.04 0.506 6. เสยงบรรยายสามารถไดยนชดเจน 103 4.71 0.506 7. แผนทสามารถมองเหนไดชดเจน 103 3.96 0.506

โดยรวม 4.22 0.520

จากตารางท 1 พบวา คะแนนรวมในดานประสทธภาพของ Infographic ตนแบบจากกลมตวอยางทงหมด 103 คนนน มระดบคะแนนอยในเกณฑทมคณภาพดมาก คะแนนเฉลย 4.22 และสวนเบยงเบนมาตรฐาน 0.520 ซงแสดงใหเหนวาประสทธภาพ ประสทธผล ความพงพอใจทกลมเปาหมายมตอสอตนแบบปฏทนบารโคดสองมต เพอสงเสรมการทองเทยว ประเพณฮตสบสอง ของจงหวดมหาสารคามนน ตรงตามวตถประสงคของงานวจย

ตารางท 2 ผลการวเคราะหขอมลทางสถตทใชในการประเมน Usability test ของสอตนแบบปฏทนบารโคดสองมต

เพอสงเสรมการทองเทยว ประเพณฮตสบสอง ของจงหวดมหาสารคาม ดานประสทธภาพของปฏทนตนแบบ

รายการ (N)

ขนาดตวอยาง X

คะแนนเฉลย (S.D.)

สวนเบยงเบนมาตรฐาน 1. ตวอกษรสามารถมองเหนและอานไดชดเจน 103 4.54 0.506 2. ตวเลขสามารถมองเหนไดชดเจน 103 4.46 0.506 3. ภาพตวละครสามารถมองเหนไดชดเจน 103 4.71 0.506 4. ภาพประกอบกราฟกสามารถมองเหนไดชดเจน 103 3.80 0.509 5. Qr Code วางต าแหนงในการมองเหนไดชดเจน 103 3.88 0.538 6. ความรวดเรวในการเขาถงสอเมอสแกน Qr Code 103 4.42 0.54 7. แผนทสามารถมองเหนไดชดเจน 103 4.54 0.506

โดยรวม 4.33 0.516 จากตารางท 2 พบวา คะแนนรวมในดานประสทธภาพของปฏทนตนแบบจากกลมตวอยางทงหมด

103 คนนน มระดบคะแนนอยในเกณฑทมคณภาพดมาก คะแนนเฉลย 4.33 และสวนเบยงเบนมาตรฐาน 0.516 ซงแสดงใหเหนวาประสทธภาพ ประสทธผล ความพงพอใจทกลมเปาหมายมตอสอตนแบบปฏทนบารโคดสองมต เพอสงเสรมการทองเทยว ประเพณฮตสบสอง ของจงหวดมหาสารคามนน ตรงตามวตถประสงคของงานวจย

Page 13: Applying of Participatory Design theory for developing ...journalrdi.ubru.ac.th/article_files/1520499207.pdfสองมิติเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยว

วารสารศรวนาลยวจย มหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน ปท 7 ฉบบท 2 กรกฎาคม – ธนวาคม 2560

13

จากตารางท 4 พบวา คะแนนรวมในดานความพงพอใจจากกลมตวอยางทงหมด 103 คนนน มระดบคะแนนอยในเกณฑทมคณภาพดมาก คะแนนเฉลย 4.24 และสวนเบยงเบนมาตรฐาน 0.518 ซงแสดงใหเหนวาประสทธภาพ ประสทธผล ความพงพอใจทกลมเปาหมายมตอสอตนแบบปฏทนบารโคดสองมต เพอสงเสรมการทองเทยว ประเพณฮตสบสอง ของจงหวดมหาสารคามนน ตรงตามวตถประสงคของงานวจย

ตารางท 5 ผลการวเคราะหขอมลทางสถตทใชในการประเมน Usability test ของสอตนแบบปฏทนบารโคดสองมต

เพอสงเสรมการทองเทยว ประเพณฮตสบสอง ของจงหวดมหาสารคาม ทกดาน

รายการ (N)

ขนาดตวอยาง X

คะแนนเฉลย (S.D.)

สวนเบยงเบนมาตรฐาน 1. ดานประสทธภาพของ Infographic ตนแบบ 103 4.22 0.520 2. ดานประสทธภาพของปฏทนตนแบบ 103 4.42 0.516 3. ดานประสทธผล 103 4.50 0.506 4. ดานความพงพอใจ 103 4.24 0.518

โดยรวม 4.35 0.515

จากตารางท 5 พบวา คะแนนรวมในทกดานจากกลมตวอยางทงหมด 103 คนนน มระดบคะแนนอยในเกณฑทมคณภาพดมาก คะแนนเฉลย 4.35 และสวนเบยงเบนมาตรฐาน 0.515 ซงแสดงใหเหนวาประสทธภาพ ประสทธผล ความพงพอใจทกลมเปาหมายมตอสอตนแบบปฏทนบารโคดสองมต เพอสงเสรมการทองเทยว ประเพณ ฮตสบสอง ของจงหวดมหาสารคามนน ตรงตามวตถประสงคของงานวจย หลงจากไดท าการเกบขอมลจากผเชยวชาญ กลมผเชยวชาญไดใหขอเสนอแนะในการปรบปรงและพฒนาสอปฏทนตนแบบใหเปนชนงานทสมบรณ โดยมการวเคราะหผลและการปรบแกเพอพฒนาเปนชนงานสอตนแบบทสมบรณ มรายละเอยด ดงน ดาน Infographic เปลยนสฉากในแตละเดอนใหตางกน หรอใหสมพนธกบฤดกาลตางๆ พรอมเพมขนาดตวละครใหมขนาดใหญขนเพอการมองเหนทชดเจนและการวางองคประกอบใหสมบรณ และควรเปลยนเสยงประกอบใหตางกนออกไป ไมควรใหซ ากนทกเดอนจนเกนไป และเพมอตลกษณทไดมา คอ ดอกลลาวดใชเปนลกเลนใหกบงานได

ภาพท 5 ปรบแกสฉาก เพมขนาดตวอกษรและเพมดอกลลาวด

ตารางท 5

ภาพท 5

Page 14: Applying of Participatory Design theory for developing ...journalrdi.ubru.ac.th/article_files/1520499207.pdfสองมิติเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยว

วารสารศรวนาลยวจย มหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน ปท 7 ฉบบท 2 กรกฎาคม – ธนวาคม 2560

14

เพมตวหนงสอบอกสถานทแตละอ าเภอใหชดเจนเพอใหผใชเขาใจมากขน งายตอการเดนทางไปในแตละอ าเภอนนๆ

ภาพท 6 เพมตวหนงสอบอกสถานทใหชดเจน

เรยงล าดบของเดอนจากระบบของปฏทนอสานใหตรงกบปฏทนสากล

ภาพท 7 เรยงล าดบของเดอนจากระบบของปฏทนอสานใหตรงกบปฏทนสากล

ในสวนนผวจยจะแสดงชนงานทสมบรณหลงจากการปรบแกสวนตางๆ ตามทผเชยวชาญแนะน า

ภาพท 8 ชนงานตนแบบทสมบรณ สรปและอภปรายผลการวจย

จากการวจยเรอง การประยกตใชทฤษฎการออกแบบอยางมสวนรวมเพอพฒนาปฏทนบารโคดสองมตเพอสงเสรมการทองเทยว ประเพณฮตสบสอง ของจงหวดมหาสารคาม สรปผลไดดงน จากการวเคราะหขอมลภาคสนามพบวา สอปฏทนบารโคดสองมต เพอสงเสรมการทองเทยว ประเพณฮตสบสอง ของจงหวดมหาสารคาม

ภาพท 6

ภาพท 7

วารสารศรวนาลยวจย มหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน ปท 7 ฉบบท 2 กรกฎาคม – ธนวาคม 2560

13

จากตารางท 4 พบวา คะแนนรวมในดานความพงพอใจจากกลมตวอยางทงหมด 103 คนนน มระดบคะแนนอยในเกณฑทมคณภาพดมาก คะแนนเฉลย 4.24 และสวนเบยงเบนมาตรฐาน 0.518 ซงแสดงใหเหนวาประสทธภาพ ประสทธผล ความพงพอใจทกลมเปาหมายมตอสอตนแบบปฏทนบารโคดสองมต เพอสงเสรมการทองเทยว ประเพณฮตสบสอง ของจงหวดมหาสารคามนน ตรงตามวตถประสงคของงานวจย

ตารางท 5 ผลการวเคราะหขอมลทางสถตทใชในการประเมน Usability test ของสอตนแบบปฏทนบารโคดสองมต

เพอสงเสรมการทองเทยว ประเพณฮตสบสอง ของจงหวดมหาสารคาม ทกดาน

รายการ (N)

ขนาดตวอยาง X

คะแนนเฉลย (S.D.)

สวนเบยงเบนมาตรฐาน 1. ดานประสทธภาพของ Infographic ตนแบบ 103 4.22 0.520 2. ดานประสทธภาพของปฏทนตนแบบ 103 4.42 0.516 3. ดานประสทธผล 103 4.50 0.506 4. ดานความพงพอใจ 103 4.24 0.518

โดยรวม 4.35 0.515

จากตารางท 5 พบวา คะแนนรวมในทกดานจากกลมตวอยางทงหมด 103 คนนน มระดบคะแนนอยในเกณฑทมคณภาพดมาก คะแนนเฉลย 4.35 และสวนเบยงเบนมาตรฐาน 0.515 ซงแสดงใหเหนวาประสทธภาพ ประสทธผล ความพงพอใจทกลมเปาหมายมตอสอตนแบบปฏทนบารโคดสองมต เพอสงเสรมการทองเทยว ประเพณ ฮตสบสอง ของจงหวดมหาสารคามนน ตรงตามวตถประสงคของงานวจย หลงจากไดท าการเกบขอมลจากผเชยวชาญ กลมผเชยวชาญไดใหขอเสนอแนะในการปรบปรงและพฒนาสอปฏทนตนแบบใหเปนชนงานทสมบรณ โดยมการวเคราะหผลและการปรบแกเพอพฒนาเปนชนงานสอตนแบบทสมบรณ มรายละเอยด ดงน ดาน Infographic เปลยนสฉากในแตละเดอนใหตางกน หรอใหสมพนธกบฤดกาลตางๆ พรอมเพมขนาดตวละครใหมขนาดใหญขนเพอการมองเหนทชดเจนและการวางองคประกอบใหสมบรณ และควรเปลยนเสยงประกอบใหตางกนออกไป ไมควรใหซ ากนทกเดอนจนเกนไป และเพมอตลกษณทไดมา คอ ดอกลลาวดใชเปนลกเลนใหกบงานได

ภาพท 5 ปรบแกสฉาก เพมขนาดตวอกษรและเพมดอกลลาวด

Page 15: Applying of Participatory Design theory for developing ...journalrdi.ubru.ac.th/article_files/1520499207.pdfสองมิติเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยว

วารสารศรวนาลยวจย มหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน ปท 7 ฉบบท 2 กรกฎาคม – ธนวาคม 2560

15

โดยสถานทจะแบงออกเปนสถานททง 12 อ าเภอในจงหวดมหาสารคาม ซงสอดคลองกบประเพณฮตสบสอง และจาก 13 อ าเภอพนทกรณศกษา ถกคดเลอกออกเหลอ 12 อ าเภอเพอทจะใหเกดความสมพนธกบรปแบบของปฏทนทจะน าเสนอประเพณทง 12 เดอน ชวงเวลาของปฏทนอสานเรมนบตงแตเดอนอายไปจนถงเดอนสบสอง มรปแบบการจดประเพณ ตามรปแบบตางๆของแตละเดอน สวนการล าดบขอมลจะนบเดอนธนวาคมตามปฏทนสากลเปนเดอนแรกของการจดประเพณ จากทคนพบมทงหมด 12 อ าเภอทมการจดประเพณส าคญทโดดเดนทสด ไดแก บญเขากรรมจด 3 อ าเภอ บญคณลานจดทกอ าเภอ บญขาวจจด 3 อ าเภอ บญมหาชาตจด 6 อ าเภอ บญสงกรานตจด 6 อ าเภอ บญบงไฟจด 10 อ าเภอ บญช าระจด 2 อ าเภอ บญเขาพรรษาจด 5 อ าเภอ บญขาวประดบดนจด 2 อ าเภอ บญขาวสากจด 1 อ าเภอ บญออกพรรษาจด 4 อ าเภอ บญกฐนจด 4 อ าเภอ ในขณะทผลการวเคราะหการประเมนคณภาพสอจากการประเมนคณภาพจากกลมตวอยางทงหมด 103 คน พบวา ในดานประสทธภาพของ Infographic มระดบคะแนนอยในเกณฑทมคณภาพดมาก คาคะแนนเฉลย 4.22 ดานประสทธภาพของปฏทนตนแบบ มระดบคะแนนอยในเกณฑทมคณภาพดมาก คาคะแนนเฉลย 4.50 ดานประสทธผล มระดบคะแนนอยในเกณฑทมคณภาพดมาก คาคะแนนเฉลย 4.50 ดานความพงพอใจ มระดบคะแนนอยในเกณฑทมคณภาพดมาก คาคะแนนเฉลย 4.24 และจากการประเมนคณภาพของสอทกดานจากกลมตวอยางทงหมด 103 คน พบวามคณภาพอยในระดบด ทคะแนนเฉลย 4.35

จงหวดมหาสารคามมประเพณทมชอเสยงและดงดดนกทองเทยวทเขามานนถกประชาสมพนธอยไมกประเพณ ทงทจรงๆแลวประเพณตางๆของจงหวดมหาสารคามกมการจดงานประจ าปทง 12 เดอน ดงนนจะเหนไดวา รปแบบการประชาสมพนธยงไมครอบคลมในทกๆกจกรรมหรอประเพณททางจงหวดจดขน อกทงการใหขอมลดานระยะเวลาและสถานทกยงไมมความชดเจนตอผทเขามาเยยมชม ดวยเหตนผวจยจงมองวาเปนการขาดโอกาสของการสรางรายไดทางการทองเทยวและสงเสรมประเพณของทองถนในจงหวดมหาสารคาม ผวจยไดพฒนาการน าเทคโนโลยบารโคดสองมตเขามาผสมผสานการใหขอมลดานการทองเทยวบนปฏทน ซงมรปแบบของการออกแบบเนอหาการใหขอมลสารสนเทศดานการทองเทยวแบบ information graphic เพอทจะอธบายใหเหนถงความส าคญของรปแบบประเพณ วน เวลา และเสนทางการเดนทางไปถงสถานทตางๆทเปนแหลงทองเทยวส าคญเชงวฒนธรรม ประเพณฮตสบสองของจงหวดมหาสารคาม ซงผวจยคาดหวงวาสอตนแบบปฏทนบารโคดสองมตทไดผลตขน อาจจะเปนชองทางหนงทจะสงเสรมการประชาสมพนธและอนรกษการทองเท ยวเชงวฒนธรรมทมคณคาใหเปนทรจกอยางแพรหลายแกผทสนใจทจะมาทองเทยวในจงหวดมหาสารคามไดมากขน

ขอเสนอแนะเพอการน าผลการวจยไปใช

หลงจากทผวจยไดศกษารปแบบของปฏทนบารโคดสองมตเพอสงเสรมการทองเทยว ประเพณฮต สบสอง ของจงหวดมหาสารคาม ใหมประสทธภาพในการน าเสนอขอมลหรอเนอหาเพอกอใหเกดความเขาใจแกผใชสอมากขนนน ผวจยไดพบปญหา ขอจ ากดและแนวทางทจะสามารถน าไปพฒนาสอปฏทนตนแบบทมประสทธภาพมากยงขน ดงน

1. ดานการใหขอมลของแหลงทองเทยว ควรมการเสรมขอมลดานการใหเสนทางในการเดนทางทางรถยนต ทางเครองบน จากจดเรมตนจนถงจดหมาย เพอใหนกทองเทยวสามารถเขาถงไดมากขนและเดนทางไปยงแหลงขอมลทองเทยวไดอยางสะดวก

2. ควรมการใช GPS ในการก าหนดพกดสถานท และน าเสนทาง เพอใหนกทองเทยวไปยงจดหมายทตองการไดอยางแมนย า

Page 16: Applying of Participatory Design theory for developing ...journalrdi.ubru.ac.th/article_files/1520499207.pdfสองมิติเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยว

วารสารศรวนาลยวจย มหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน ปท 7 ฉบบท 2 กรกฎาคม – ธนวาคม 2560

16

3. เขาสประชาคมอาเซยนควรมการใหขอมลหลากหลายภาษา หรอภาษาองกฤษในการน าเสนอขอมลและเนอหา เพอใหนกทองเทยวชาวตางชาตเกดความเขาใจสอมากขน เอกสารอางอง ยาใจ พงษบรบรณ . (2537). การวจยเชงปฏบตการ. วารสารศกษาศาสตรมหาวทยาลยขอนแกน ฉบบท 17

มถนายน-กนยายน. ศกรนทร ชะนะ. (2554). การประยกตใชควอารโคด ระบบระบต าแหนงดวยเครอขายโทรศพทมอถอและระบบ

ฐานขอมลส าหรบผโดยสารอากาศยานขาเขาทโดยสารรถแทกซสาธารณะสงกดทาอากาศยานสวรรณภม. วทยานพนธ วท.ม. (การบรหารการบน) : มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย.

สเนตร การงาน . (2540). บญกมขาวใหญและบญขาวจบานหนองกม ต าบลเสอโกก อ าเภอวาปปทม จงหวดมหาสารคาม. วทยานพนธ ศศ.ม. มหาสารคาม : มหาวทยาลยมหาสารคาม.

อศวณย นรนต. (2539). ประเพณไทย. วทยานพนธ ศศ.ม. ศลปะไทย : มหาวทยาลยศลปากร. Clay Spinuzzi. (2005). The Methodology of Participatory Design. Volume 52, Number 2, Technical

communication 163. May.

วารสารศรวนาลยวจย มหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน ปท 7 ฉบบท 2 กรกฎาคม – ธนวาคม 2560

15

โดยสถานทจะแบงออกเปนสถานททง 12 อ าเภอในจงหวดมหาสารคาม ซงสอดคลองกบประเพณฮตสบสอง และจาก 13 อ าเภอพนทกรณศกษา ถกคดเลอกออกเหลอ 12 อ าเภอเพอทจะใหเกดความสมพนธกบรปแบบของปฏทนทจะน าเสนอประเพณทง 12 เดอน ชวงเวลาของปฏทนอสานเรมนบตงแตเดอนอายไปจนถงเดอนสบสอง มรปแบบการจดประเพณ ตามรปแบบตางๆของแตละเดอน สวนการล าดบขอมลจะนบเดอนธนวาคมตามปฏทนสากลเปนเดอนแรกของการจดประเพณ จากทคนพบมทงหมด 12 อ าเภอทมการจดประเพณส าคญทโดดเดนทสด ไดแก บญเขากรรมจด 3 อ าเภอ บญคณลานจดทกอ าเภอ บญขาวจจด 3 อ าเภอ บญมหาชาตจด 6 อ าเภอ บญสงกรานตจด 6 อ าเภอ บญบงไฟจด 10 อ าเภอ บญช าระจด 2 อ าเภอ บญเขาพรรษาจด 5 อ าเภอ บญขาวประดบดนจด 2 อ าเภอ บญขาวสากจด 1 อ าเภอ บญออกพรรษาจด 4 อ าเภอ บญกฐนจด 4 อ าเภอ ในขณะทผลการวเคราะหการประเมนคณภาพสอจากการประเมนคณภาพจากกลมตวอยางทงหมด 103 คน พบวา ในดานประสทธภาพของ Infographic มระดบคะแนนอยในเกณฑทมคณภาพดมาก คาคะแนนเฉลย 4.22 ดานประสทธภาพของปฏทนตนแบบ มระดบคะแนนอยในเกณฑทมคณภาพดมาก คาคะแนนเฉลย 4.50 ดานประสทธผล มระดบคะแนนอยในเกณฑทมคณภาพดมาก คาคะแนนเฉลย 4.50 ดานความพงพอใจ มระดบคะแนนอยในเกณฑทมคณภาพดมาก คาคะแนนเฉลย 4.24 และจากการประเมนคณภาพของสอทกดานจากกลมตวอยางทงหมด 103 คน พบวามคณภาพอยในระดบด ทคะแนนเฉลย 4.35

จงหวดมหาสารคามมประเพณทมชอเสยงและดงดดนกทองเทยวทเขามานนถกประชาสมพนธอยไมกประเพณ ทงทจรงๆแลวประเพณตางๆของจงหวดมหาสารคามกมการจดงานประจ าปทง 12 เดอน ดงนนจะเหนไดวา รปแบบการประชาสมพนธยงไมครอบคลมในทกๆกจกรรมหรอประเพณททางจงหวดจดขน อกทงการใหขอมลดานระยะเวลาและสถานทกยงไมมความชดเจนตอผทเขามาเยยมชม ดวยเหตนผวจยจงมองวาเปนการขาดโอกาสของการสรางรายไดทางการทองเทยวและสงเสรมประเพณของทองถนในจงหวดมหาสารคาม ผวจยไดพฒนาการน าเทคโนโลยบารโคดสองมตเขามาผสมผสานการใหขอมลดานการทองเทยวบนปฏทน ซงมรปแบบของการออกแบบเนอหาการใหขอมลสารสนเทศดานการทองเทยวแบบ information graphic เพอทจะอธบายใหเหนถงความส าคญของรปแบบประเพณ วน เวลา และเสนทางการเดนทางไปถงสถานทตางๆทเปนแหลงทองเทยวส าคญเชงวฒนธรรม ประเพณฮตสบสองของจงหวดมหาสารคาม ซงผวจยคาดหวงวาสอตนแบบปฏทนบารโคดสองมตทไดผลตขน อาจจะเปนชองทางหนงทจะสงเสรมการประชาสมพนธและอนรกษการทองเท ยวเชงวฒนธรรมทมคณคาใหเปนทรจกอยางแพรหลายแกผทสนใจทจะมาทองเทยวในจงหวดมหาสารคามไดมากขน

ขอเสนอแนะเพอการน าผลการวจยไปใช

หลงจากทผวจยไดศกษารปแบบของปฏทนบารโคดสองมตเพอสงเสรมการทองเทยว ประเพณฮต สบสอง ของจงหวดมหาสารคาม ใหมประสทธภาพในการน าเสนอขอมลหรอเนอหาเพอกอใหเกดความเขาใจแกผใชสอมากขนนน ผวจยไดพบปญหา ขอจ ากดและแนวทางทจะสามารถน าไปพฒนาสอปฏทนตนแบบทมประสทธภาพมากยงขน ดงน

1. ดานการใหขอมลของแหลงทองเทยว ควรมการเสรมขอมลดานการใหเสนทางในการเดนทางทางรถยนต ทางเครองบน จากจดเรมตนจนถงจดหมาย เพอใหนกทองเทยวสามารถเขาถงไดมากขนและเดนทางไปยงแหลงขอมลทองเทยวไดอยางสะดวก

2. ควรมการใช GPS ในการก าหนดพกดสถานท และน าเสนทาง เพอใหนกทองเทยวไปยงจดหมายทตองการไดอยางแมนย า