Toekomstvisie mobiliteit

Wat kunnen we doen om het verkeer op ons wegennet te verminderen?Meer wegen, andere steden of kleinere auto’s ?

Lees blz. 3

Rekeningrijden

Een kilometertaks die lager uitvalt naarmate voer-tuigen minder milieu-, file-, en andere verkeersel-lende veroorzaken. Wat zijn de voor- en nadelen?

Lees blz. 6

Milieubeheer

Wat zijn de milieubeleidsplannen van het spoor in verband met energie, geluid, bodemzorg, natuur en landschap en afvalbeheer?

Lees blz. 8

MOBILITEIT

een krant geproduceerd door mediaplanet

JUNI 2009

Info: www.touring.be • 02/233.22.02

MET TOURING Samen veilig onderwegwij bieden: pechverhelping reisbijstand medische hulp MET TOURING Samen sterkwij pleiten voor : een veilige mobiliteit vijfsterrenchauffeurs op vijfsterrenwegen in vijfsterrenauto's een verkeersreglement op mensenmaat

Waar gaaN We Naartoe?

2 | MOBILITeIT

€

€

€

€

€

€

€

€

€

€ €

€ €

2MIN1241_COOPER_D_HO_255x192_NL.indd 1 6/15/09 3:27:07 PM

INHOUD

Meer wegen, andere steden

of kleinere auto’s? 3

Mobiliteit moet duurzamer 4

Alsmaar sneller en meer 4

Leasingsector helpt groene

voertuigen in het verkeer brengen 5

Voor wanneer is de

kilometerheffing? 6

Nog veel te snel in het verkeer 6

Veilig voor het vertrek 7

Aandacht voor de milieu-impact

en de uitbreiding van de

dienstverlening op het spoor 8

Het gezonde alternatief 9

(Nog) Sneller met de trein 10

Hoe goedkoop reizen? 10

Het mooiste van

twee werelden 11

MEDIAPLANET PRODUCEERT, FINANCIERT EN ONTWIKKELT THEMAKRANTEN IN PERS, ONLINE EN VIA BROADCASTING.

www.mediaplanet.com

MOBILITEIT - PUBLICATIES MEDIAPLANET PUBLISHING HOUSE

Project Manager : Caroline Goffin +32 2 421 18 29

Business Developer : Steven Desair +32 2 421 18 25

Graphic Design : Jérôme Huart

Redactie : Johan Dillen, Luc Vanheerentals, Johan Peters & Guy Frederix, Ron Hermans

Pictures : www.istockphoto.com

Print : Coreliomediaplanet is de leidinggevende europese uitgever van themakranten in pers, online en via broadcasting. als u zelf een idee heeft over een

onderwerp, of misschien wel een heel thema, aarzelt u dan niet om contact met ons op te nemen. mediaplanet publishing House, country

director, aurore preszow, phone: +32 2 421 18 20, www.mediaplanet.com. gedistribueerd met de Standaard op 17 Juni 2009.

“Mobiliteit is van kapitaal belang en wordt door iedereen onderschat, behalve door de macro-economisten”, zegt staatssecretaris voor Mobiliteit Etienne Schouppe (CD&V). “Tot 22 procent van het BNP gaat naar vervoer in al haar vormen.” De uitdagingen om een vlotte en duurzame mo-biliteit te waarborgen, zijn immens. Tussen vandaag en 2010 belooft Schouppe enkele concrete realisaties die de mobiliteit ten goede moeten komen.

“België moet haar ligging als verbinding tussen de wereld en de rest van Europa maximaal benutten”, legt Schouppe uit. “Hier zit geen goud of petroleum in de grond, we heb-ben alleen onze ligging en onze werkkracht om als troef uit te spelen. Laten we dat dan ook maximaal doen. Daar-voor hebben we goede, wetenschappelijke cijfergegevens nodig. Het Federaal Planbureau gaat ons een beter inzicht geven in de effecten van de verschillende transporttak-ken op de nationale rekeningen. Daaruit kan de politiek dan conclusies trekken voor het beleid voor water-, weg-, spoor- en luchttransport.”

Wat de situatie op de weg betreft, pleit Schouppe voor realisme. “Op het wegwerken van enkele bottlenecks na, denk ik niet dat de burger te vinden is voor meer beton en nieuwe wegen. Men kan niet ontkennen dat bijvoor-beeld de sluiting van de Brusselse ring wenselijk zou zijn vanuit het standpunt van de mobiliteit, maar dat is mijn bevoegdheid niet.”

MEER TREINENHet spoorvervoer speelt een belangrijke rol in de toe-komstplannen. Schouppe: “Concreet zijn er targets opge-legd aan de NMBS. De hoeveelheid reizigers moet tegen 2012 stijgen met 25 procent. Daarnaast heeft de NMBS nood aan comfortabele en geluidsarme treinen. Daarvoor moeten we normen vastleggen.”Ook bij het vrachtvervoer per schip beweegt heel wat. “Op het vlak van maritieme activiteiten staan we met onze zeehavens op de negende plaats in de wereld. Alleen wa-ren we als maritieme natie wel onzichtbaar geworden. Op een bepaald moment voeren nog slechts elf zeeschepen onder de Belgische vlag. Sinds 2003 is er een inspanning gedaan om België terug op de kaart te zetten als vlag-gennatie. Daardoor dragen nu 152 maritieme schepen op-nieuw de Belgische vlag, waaronder TI Europe, de groot-ste tanker ter wereld. Bij deze inspanningen hoort ook een vernieuwde maritieme wetgeving die tegen eind 2010 klaar moet zijn.”“Aansluitend willen we de pleziervaart en het bijhorende toerisme in België meer promoten”, zegt Schouppe. “Eén Nederlander op 41 heeft zijn eigen plezierbootje, bij ons is dat één op 324 inwoners. Het groeipotentieel is dus nog groot. Bovendien liggen bijna alle grote steden aan een rivier of een kanaal. We gaan er bij de diverse overheden op aandringen om meer te investeren in infrastructuur.”

KRUISPUNTBANK VOERTUIGEN“Om het Belgisch wagenpark – met bijna 6,5 miljoen voertuigen – beter te kunnen beheren, is een kruispunt-bank nodig. Die moet alle gegevens bundelen over onder meer verzekering, inschrijving en keuring, waardoor we in één oogopslag alles weten over een bepaald voertuig. Zo weten we op dit moment niet of een ingeschreven voer-tuig wel verzekerd rondrijdt. Dat probleem wordt opgelost met de kruispuntbank. De teksten voor de oprichting zijn nu bij de Raad van State en kunnen van daaruit naar het parlement. Deze maatregel moet vooral de burger be-schermen die wel met alles in orde is.”

“Belang van mobiliteit door iedereen onderschat”

Etienne SchouppeStaatsecretaris voor Mobiliteit

tekSt: JoHan dillen

Toekomst visie mobiliteit

Wat kunnen we doen om het verkeer op ons wegennet te verminderen?Meer wegen, andere steden of kleinere auto’s ?

Lees blz. 3

Rekeningrijden

Een kilometertaks die lager uitvalt naarmate voer-tuigen minder milieu-, file-, en andere verkeersel-lende veroorzaken. Wat zijn de voor- en nadelen?

Lees blz. 6

Milieubeheer

Wat zijn de milieubeleidsplannen van het spoor i.v.m. energie, geluid, bodemzorg, natuur en land-schap en afvalbeheer?

Lees blz. 8

MOBILITEIT

EEN KRANT GEPRODUCEERD DOOR MEDIAPLANET

ADVERTENTIE

JUNI 2009

Info: www.touring.be • 02/233.22.02

MET TOURING Samen veilig onderwegwij bieden: pechverhelping reisbijstand medische hulp MET TOURING Samen sterkwij pleiten voor : een veilige mobiliteit vijfsterrenchauffeurs op vijfsterrenwegen in vijfsterrenauto's een verkeersreglement op mensenmaat

WAAR GAAN WE NAARTOE?

MOBILITeIT | 3

€

€

€

€

€

€

€

€

€

€ €

€ €

2MIN1241_COOPER_D_HO_255x192_NL.indd 1 6/15/09 3:27:07 PM

de prognose is dat het Belgische wegennet elk jaar twee procent meer verkeer te slikken krijgt. als we de totale verzanding van onze wegen willen vermijden, dan zijn radicale oplossingen nodig. drie visies op wat zou kunnen veranderen.

Meer wegen, andere steden of kleinere auto’s?

1. Meer wegen“Wij hebben niets tegen een toekomst met minder auto’s in de steden”, klinkt het bij Danny Smagghe, woordvoerder van au-tomobilistenorganisatie Touring. “Maar daar moet een beleid te-genover staan dat de automobilist alternatieven biedt. En dat is er momenteel niet. Daarom pleiten wij op korte termijn voor meer wegen. Wij hebben het dichtste wegennet van Europa, maar bun-gelen helemaal achteraan het rij-tje als het op investeringen aan-komt. Ons voorstel: werk enkele missing links weg. Sluit de Brus-selse Ring in het zuiden en maak de Antwerpse Ring rond met de Oosterweelverbinding. Zo zorg je voor een betere spreiding van de verkeerslast.”“Het huidige beleid gaat de mist in omdat er geen lijn in zit. Het is er te zeer op gericht om men-sen uit hun auto te jagen, zonder alternatieven aan te bieden. Er

moet een pakket aan maatregelen komen: meer openbare, goedkope parkings aan de rand van steden, met goede verbindingen met het centrum”, zegt Smagghe nog.Op lange termijn verwacht Tou-ring veel van de geïnformatiseer-de begeleiding van de verkeers-stromen. “Momenteel lopen in Nederland projecten met digitale begeleiding van verkeersstro-men. Die gaan veel verder dan wat we hier kennen als ‘groene golf’. De densiteit van het verkeer wordt permanent gemonitord en de stroom wordt zo vlot moge-lijk gehouden. Deze techniek staat nog in haar kinderschoe-nen, maar wij verwachten er veel van.”

2. Ruimtelijke ordeningEen andere kijk op ruimtelijke ordening komt de mobiliteit ten goede. Wanneer het dagelijkse aantal bewegingen en de lengte van die bewegingen daalt, verbe-tert de verkeersstroom. De pen-delaars dichter bij het werk bren-

gen, lijkt de logische oplossing. Dit vereist een nieuwe aanpak van de woon- en werkbehoeften in de steden, die beide dichter bij elkaar brengt. Kort gezegd: maak de steden opnieuw meer leefbaar voor de gezinnen. Zo breng je de mensen terug die uit de stad zijn gevlucht op zoek naar groen, ruimte en rust. Wanneer werk, winkels en ontspanning op wan-

del- of fietsafstand van elkaar liggen, schakel je een heel deel van het dagelijkse autoverkeer uit.

Concrete voorbeelden zijn er al. Zo wil ontwikkelaar Uplace de verloederde Marly-site aan de kanaalzone in Machelen om-vormen tot een woon-, werk- en ontspanningscomplex. Dat plan

is recent een stap dichter bij concrete realisatie gekomen. In Gent is de ontwikkeling van een woon- en werksite aan Flanders Expo in volle ontwikkeling en Antwerpen plant een gelijkaar-dige ontwikkeling van de Petro-leum Zuid-site.

3. Kleinere auto’sEerst was er de Smart Fortwo in 1998, recent volgde Toyota’s iQ en in Groot-Brittannië werkt ont-werper Gordon Murray aan een nog kleiner en lichter autootje, bekend als ‘project T25’. De T25 is zo compact dat drie stuks in één klassieke parkeerruimte op straat moeten passen. Hij wordt ook smaller, waardoor twee T25’s in één rijstrook op de snelweg passen, een nieuwe manier om capaciteit vrij te maken. Murray hoopt dat een bestaande auto-constructeur zijn project op grote schaal wil realiseren. De verkoop-prijs van een T25 zou minder dan zesduizend euro bedragen.

tekSt: JoHan dillen

iStockphoto © daniel Hutchison

4 | MOBILITeIT

Als deskundigen het over één ding eens zijn, is het dat een verduurza-

ming van mobiliteit een groot deel van de oplossing is voor de maatschappelijke problemen die zich vandaag stellen als gevolg van het toenemende autoverkeer. Meer op de fiets of te voet voor korte afstanden, meer carpoolen en autodelen, meer openbaar vervoer, milieuvriendelijkere auto’s en een meer ecologische rijstijl zou de fileproblemen, de verkeersveiligheid, de fysieke gezondheid en de uitstoot van vervuilende stoffen zoals fijn stof en het broeikasgas CO2 on-getwijfeld ten goede komen.

Wat kan de burger doen om bij-voorbeeld de uitstoot van fijn stof te verminderen? Fijn stof is een verzamelnaam voor bijzon-der kleine stofdeeltjes die zware metalen, roet, dioxines of asbest bevatten en die aanleiding geven tot aandoeningen aan de lucht-wegen en hart- en vaatziekten. Uit studies blijkt dat er door het fijn stof in de lucht in de peri-ode 1997-2004 jaarlijks 630 Vla-mingen vroegtijdig stierven. Het kostte de Vlaming tot drie ge-zonde levensjaren in 2000. Het verkeer – en dan vooral diesel-wagens – zorgt voor één derde van de uitgestoten hoeveelheid. Afhankelijk van de plaats en het weer is 70 tot 95 procent van de concentratie van fijn stof ech-

ter afkomstig uit het buitenland. “De plaatsing van een roetfilter is de oplossing. Als de filter bij de fabricatie van de auto wordt geplaatst, vermindert de uitstoot van fijn stof met 90 procent. Het resultaat wordt gehalveerd als hij later wordt aangebracht. De uit-stoot door nieuwe dieselwagens daalde in de periode 1990-2005 overigens al met 80 procent dankzij de Euronormen”, zegt Bruno Van Zeebroeck van het

studiebureau Transport & Mo-bility Leuven. De Vlaamse sub-sidie voor de plaatsing van een roetfilter die begin maart werd ingevoerd, heeft echter geen suc-ces. “Dat de roetfilter in Neder-land wel een succes is, heeft wel-licht te maken met het feit dat de Vlaamse toelage slechts de helft van de kost terugbetaalt.” Gezien de grensoverschrijdende ver-spreiding van fijn stof dringt zich ook een verdere Europese aan-

pak op. “Om de uitstoot van fijn stof te verminderen zijn er nog andere maatregelen denkbaar, zoals een overstap van diesel- naar benzinewagens. De snel-heid minderen heeft lokaal een gunstig effect. In Duitsland zijn bepaalde zones van de steden daarom niet toegankelijk voor de meest vervuilende wagens”, zegt Van Zeebroeck. De auto minder gebruiken is voor deze en de andere verkeersproblemen

natuurlijk de meest aangewezen oplossing. “Of overschakelen op openbaar vervoer de uitstoot van fijn stof vermindert, hangt af van het aantal passagiers die de bus vervoert en of de bus een roetfilter heeft. Als je alle ver-keersproblemen in beschouwing neemt, levert het openbaar ver-voer natuurlijk veel meer voor-delen op in vergelijking met het individuele autogebruik”, aldus Van Zeebroeck.

Mobiliteit moet duurzamertekSt: luc VanHeerentalS

Door gebruik te maken van paarden, koetsen, kar-ren en zeilschepen moet

het er in de vorige eeuwen soms ook al snel aan toegegaan zijn. Het ging pas echt snel vanaf de 19e eeuw. Rond 1800 voeren de eerste stoomschepen in de VS, in 1804 reed de eerste stoom-trein en in 1817 de eerste fiets. In 1825 was er de eerste passa-gierstrein en in 1861 de eerste fiets met trappers. In 1885 werd de eerste motorfiets op de markt gebracht en in 1886 de eerste auto met een verbrandingsmo-tor. In 1900 verdrong de elek-trische tram de paardentram uit het straatbeeld van Amsterdam en in 1909 vloog Louis Blériot voor het eerst met een vliegtuig van Calais naar Dover.

In het begin van de 21e eeuw is de auto het vervoermiddel bij uitstek geworden. EU-inwo-ners legden in 1998 gemiddeld 13.800 kilometer af waarvan 73

procent met de auto. In de peri-ode 1970-1998 steeg het aantal kilometer dat met de auto werd afgelegd jaarlijks met 3,1 pro-cent. Na de auto was de bus in

1998 het meest gebruikte ver-voermiddel (8 procent van het aantal afgelegde kilometer), gevolgd door de trein (5,6 pro-cent), het vliegtuig (4,7 procent),

te voet (3,2 procent), de brom- en de motorfiets (2,6 procent), de fiets (1,4 procent), de tram en de metro (1 procent) en de boot (0,6 procent). Er rijden nu al 750 miljoen voertuigen rond op onze planeet. Er wordt tegen 2030 een toename voorspeld tot 2,3 miljard voertuigen.

Maar snelheid heeft zijn prijs-kaartje. De gemiddelde uitgaven voor de aankoop van voertuigen steeg in ons land in de periode 1978-2005 per huishouden van 471,15 tot 1.681,07 euro (+ 234,9 procent). Het wegennet in ons land was in 2006 152.256 kilo-meter lang, dat is 8.156 kilome-ter meer dan tien jaar geleden. Bridget Driscoll was op 17 au-gustus 1896 in Londen het eer-ste dodelijke slachtoffer van het verkeer. Momenteel sterven er wereldwijd jaarlijks één miljoen mensen in een auto-ongeval en raken er vijftig miljoen gewond. Luchtvervuiling afkomstig van het verkeer is jaarlijks verant-woordelijk voor 100.000 doden

in West-Europa. Het verkeer le-vert ook een substantiële CO2-bijdrage tot de opwarming van de aarde.

Terwijl de auto de afgelopen eeuw een goddelijk statuut kreeg, kwam filosoof Ivan Illich al in de jaren zeventig tot een verassende conclusie. Hij telde alle tijd op die een auto ver-eist en deelde dat getal door het aantal kilometer dat er effectief mee wordt gereden. Bij de be-rekening van de tijd telde hij het aantal uren mee dat mensen achter het stuur doorbrengen en de arbeidsuren waarmee de auto, de benzine, de banden, het tolgeld, de verzekeringen, de belastingen en de bekeuringen worden betaald. In een tijd dat er nog nauwelijks sprake was van files kwam hij uit op 8 kilo-meter per uur.

Alsmaar sneller en meer

tekSt: luc VanHeerentalS

meer op de fiets of te voet, carpoolen, autodelen, openbaar vervoer, milieuvriendelijke auto’s, ecologische rijstijl… zouden de problemen die het autoverkeer meebrengt fors kunnen verminderen.Wat kunnen we doen aan fijn stof?

mensen hebben eeuwenlang beroep gedaan op paarden, koetsen, karren, zeilschepen… om zich sneller te bewegen. Vandaag heerst koning auto. Hoe zit het met het prijskaartje?

iStockphoto

iStockphoto © deanna Finn

MOBILITeIT | 5

gaat u met vakantie ? huur uw auto voor 1e/dag*

Zoek op onze website www.europcar.be de VW Golf VI en vind de huurwagen aan 1e/dag

* Op basis van een wedstrijd tussen 15 juni en 10 augustus 2009.

www.europcar.be

EUR-1 euro Standaard 129x255.indd 1 10/06/09 13:54

De huidige crisis laat ook sporen na in de leasing-sector. Jacques Mollet:

“Hoewel de vraag naar nieuwe contracten nog relatief stabiel blijft, zien we toch dat veel bedrijven een verlenging van bestaande contracten vragen. Waar de gemiddelde huurter-mijn van een bedrijfsvoertuig 36 à 40 maanden was, zien we nu dat die termijn iets langer wordt. We merken zelfs een verhoging bij de contracten van meer dan 62 maanden, voorheen goed voor 12,2 procent en nu voor 17 procent. Anderzijds hebben we ook zelf initiatief getoond om de inzinking van de tweedehands-markt op te vangen. Hierdoor

waren de geschatte inruilwaar-des van een aantal voertuigen niet langer realistisch. We zijn daarom zelf bij klanten gaan polsen of ze geïnteresseerd wa-ren in een contractverlenging.”

DOWNSIZENDe leasingmarkt speelt volgens Mollet een grote rol in het eco-logische debat. “Wij brengen steeds de nieuwste en dus de meest milieuvriendelijke voer-tuigen van het moment in het verkeer. De actuele trend van downsizing bij de bedrijfswa-

gens is in het huidige economi-sche klimaat ook goed voor het milieu. Waar het voorheen bij-voorbeeld een Audi A6 2.7 TDI moest zijn, wordt dat nu een A6 2.0 TDI. Daarmee wordt niet aan de status van de werknemer ge-raakt, maar wordt wel een flinke besparing doorgevoerd.”

NIEUWE INITIATIEVENMollet benadrukt dat de leasing-sector openstaat voor nieuwe initiatieven. “Rail lease is zo’n voorbeeld, waarbij de werkne-mer de keuze krijgt om in zijn

globaal leasebedrag ook een afgesproken aantal treinritten op te nemen, of tram- of bustic-kets. Deze formule begint stilaan aan te slaan. Andere voorbeel-den zijn de mogelijkheid om én een (elektrische) scooter én een auto te leasen, waarbij de ge-bruiker dan het vervoermiddel kan kiezen dat het best bij zijn verplaatsing past. We zien ook dat het aanbod aan hybride en elektrische voertuigen toeneemt. Wij zullen de kans niet laten lig-gen om dergelijke propere voer-tuigen op de markt te helpen

brengen. Dat deze voertuigen dan vaak oudere, meer vervui-lende wagens vervangen, wordt wel eens uit het oog verloren. Ik denk soms dat je leasingbedrij-ven kunt zien als ‘fabrikanten van propere voertuigen’, al blij-ven wij toch vooral servicever-strekkers. Een maximum aantal diensten aan onze klanten aanbieden, blijft het hoofddoel. Als we daardoor meer propere auto’s op de markt kunnen helpen bren-gen, dan dragen we daar graag ons steentje toe bij.”

Leasingsector helpt groene voertuigen in het verkeer brengen

tekSt: JoHan dillen

de toekomstige regeringen zullen veel minder autovriendelijk zijn – en dan vooral pro-bedrijfsvoertuigen – dan hun voorgangers waren”, vreest Jacques mollet, algemeen secretaris van renta, de koepel van leasingbedrijven. “nochtans zal het economische belang van de auto in de staatsinkomsten groot blijven. daarnaast kan de leasingsector een belangrijke rol spelen bij de introductie van meer propere voertuigen in het verkeer.”

Jaques Mollet Secretaris Generaal RENTA

iStockphoto © Julien grondin

6 | MOBILITeIT

De Vlaamse regering be-sliste eind 2007 princi-pieel om het Eurovignet

voor vrachtwagens vanaf 2011-2012 te vervangen door een kilometertaks die lager uitvalt naarmate voertuigen minder milieu-, file- en andere verkeer-sellende veroorzaken. Het Eu-rovignet bestaat sinds 1995 en legt vrachtwagens van meer dan twaalf ton een belasting op tus-sen 750 en 1.550 euro per jaar a rato van het aantal assen en afhankelijk van de vervuilings-graad (Euronorm). De nieuwe taks zou gelden voor vrachtwa-gens van meer dan drieënhalve ton en zou niet langer gebaseerd zijn op een periode, maar op het aantal afgelegde kilometer.

Laurent Demilie van de Federale Overheidsdienst Mobiliteit en Vervoer ziet allerlei milieuvoor-delen. Zo zullen bedrijven het laden van hun vrachtwagens optimaliseren, trajecten met lege vrachtwagens beperken, de logistieke organisatie wij-zigen en sneller overschakelen op schonere voertuigen. Dit zal het aantal kilometer vrachtver-

voer en de vervuilende emissies doen afnemen. In tegenstelling tot het Eurovignet vergt het systeem een zware investering. Vlaanderen wil met name het gps/gsm-systeem invoeren dat in Duitsland op de snelwegen al operationeel is. Andere nadelen zijn dat bedrijven mogelijk meer vrachtwagens gaan kopen onder de drieënhalve ton en meer se-cundaire wegen gaan opzoeken om zo de taks te ontlopen.

Studies in landen als Duitsland, Oostenrijk, Tsjechië en Zwitser-land die al een kilometertaks invoerden, bevestigen volgens Demilie dat het vrachtvervoer in Oostenrijk met 10 procent en in Zwitserland met 12 procent verminderde. In Duitsland nam het verkeer op secundaire wegen dan weer toe met 6,6 procent en steeg het aantal vrachtwagens onder de twaalf ton-norm met 15 tot 28 procent. Het Leuvense studiebureau Transport & Mo-bility becijferde dat het vracht-verkeer in Vlaanderen hierdoor zal afnemen met 0,75 tot 3,4 procent, maar dat de effecten op emissies en omschakeling naar andere vervoersmodi eerder be-perkt zouden zijn. In 2020 zal

de taks Vlaanderen 200 tot 600 miljoen euro opleveren. De 112 miljoen euro van het Eurovignet is er dan niet meer.Of de kilometervergoeding te-gen 2011-2012 een feit zal zijn, is onzeker. Vlaanderen wil de regeling invoeren in Benelux-verband. Dat veronderstelt een akkoord met de andere gewesten en afstemming op de plannen in Nederland en Luxemburg. Het

eerste lijkt op korte termijn haal-baar. De Nederlandse minister van Verkeer Camiel Eurlings liet in april echter weten dat de kans klein is dat 2011 wordt gehaald. Vlaanderen moet over heel wat aspecten de knoop ook nog doorhakken. Op welke wegen en wagens (ook personenvervoer) zal de taks van toepassing zijn? Welke kosten (vervuiling, files, lawaai, infrastructuur,…) wor-

den in rekening gebracht bij de bepaling van het tarief? Het Europees Parlement zette in maart het licht op groen zodat lidstaten door middel van de ki-lometervergoeding niet langer enkel kosten van infrastructuur kunnen recupereren, maar ook van luchtvervuiling, lawaai en files.

http://www.mobilit.fgov.be

Voor wanneer is de kilometerheffing?

tekSt: luc VanHeerentalS

Op wegen binnen de zone 30 werd in 2007 gemid-deld 51,9 kilometer per

uur gereden, zo blijkt uit snel-heidsmetingen van het Belgisch Instituut voor Verkeersveiligheid (BIVV). Op wegen met een maxi-maal toegelaten snelheid van 50 kilometer per uur was dat 54,7 kilometer per uur en 74 kilome-ter per uur op de wegen met een beperking van 70 kilometer per uur. Enkel voor de wegen met een beperking van 90 kilome-

ter per uur lag de gemiddelde snelheid lager dan toegelaten, namelijk 86,9 kilometer per uur. Binnen de zone 30 hield slechts 4 procent van de chauffeurs zich aan de maximumsnelheid. Op de wegen met een beperking van 50 en 70 kilometer per uur reed respectievelijk 66 en 60 procent sneller dan toegelaten. Enkel op de wegen met een beperking van 90 kilometer per uur rijdt een krappe meerderheid niet te snel. BIVV beschikt niet over gegevens voor snelwegen.Het zijn volgens BIVV-woord-

voerder Werner De Dobbeleer dramatische cijfers, want over-dreven of onaangepaste snel-heid is een van de belangrijkste oorzaken van ongevallen. Het speelt met name een doorslag-gevende rol in ongeveer één verkeersongeval op drie. “Te snel rijden heeft bovendien ook een aanzienlijke invloed op de ernst van de ongevallen. Als de gemiddelde snelheid in België 5 kilometer per uur lager was, zou het aantal letselongevallen met 15 procent verminderen en het aantal verkeersdoden met

25 procent.” In ons land gaat het omgerekend om meer dan 300 doden en een veelvoud aan zwaargewonden.

Het BIVV lanceerde zopas een sensibiliseringscampagne om de snelheidsbeperkingen te res-pecteren in de bebouwde kom. “Snelheidsovertredingen geven binnen de bebouwde kom het vaakst aanleiding tot proble-men. Maar liefst 56,4 procent van alle verkeersongevallen situeert zich hier en de slacht-offers zijn vaak zwakke weg-

gebruikers. Uit de veiligheids-monitor 2006 van Binnenlandse Zaken blijkt overigens dat een meerderheid van 61 procent on-aangepaste snelheid aanduidt als het belangrijkste probleem in de eigen buurt en ze hebben overschot van gelijk”, aldus De Dobbeleer.

De houding van de Belg ten aan-zien van overdreven snelheid evolueert nochtans in positieve zin. Uit een attitudeonderzoek van het BIVV in 2006 bleek dat 63,1 procent snel rijden soci-aal onaanvaardbaar vindt. 76,6 procent vindt dat je hiermee je eigen leven en dat van anderen op het spel zet. In 2001 was dat 56 en 52 procent. Of deze at-titudeverandering aan de basis ligt van de opvallende daling van het aantal verkeersdoden in 2008 tot 922, kan op basis van de beschikbare gegevens nog niet worden uitgemaakt. Uit voorlopige cijfers blijkt dat het aantal verkeersdoden sinds 1950 voor het eerst onder de 1000 blijft. In de periode 2000-2006 daalde het aantal verkeers-doden van 1.500 tot 1.069, maar in 2007 (1.067) stabiliseerde het.

Nog veel te snel in het verkeer

tekSt: luc VanHeerentalS

de Vlaamse regering besliste eind 2007 principieel om tegen 2011-2012 het rekeningrijden in te voeren. Hoe ver staat het dossier anno 2009 en zullen ook personenwagens binnenkort een kilometertaks moeten betalen?

ondanks het feit dat de Belg er hoe langer hoe meer de gevaren van inziet blijft te snel rijden een doorslaggevende rol spelen in ongeveer 1 verkeersongeval op 3. Het Belgisch instituut voor Verkeersveiligheid (BiVV) blijft sensibiliseren.

iStockphoto © dave Herriman

iStockphoto © matt kunz

MOBILITeIT | 7

gebruikers. Uit de veiligheids-monitor 2006 van Binnenlandse Zaken blijkt overigens dat een meerderheid van 61 procent on-aangepaste snelheid aanduidt als het belangrijkste probleem in de eigen buurt en ze hebben overschot van gelijk”, aldus De Dobbeleer.

De houding van de Belg ten aan-zien van overdreven snelheid evolueert nochtans in positieve zin. Uit een attitudeonderzoek van het BIVV in 2006 bleek dat 63,1 procent snel rijden soci-aal onaanvaardbaar vindt. 76,6 procent vindt dat je hiermee je eigen leven en dat van anderen op het spel zet. In 2001 was dat 56 en 52 procent. Of deze at-titudeverandering aan de basis ligt van de opvallende daling van het aantal verkeersdoden in 2008 tot 922, kan op basis van de beschikbare gegevens nog niet worden uitgemaakt. Uit voorlopige cijfers blijkt dat het aantal verkeersdoden sinds 1950 voor het eerst onder de 1000 blijft. In de periode 2000-2006 daalde het aantal verkeers-doden van 1.500 tot 1.069, maar in 2007 (1.067) stabiliseerde het.

Veilig voor het vertrek

tekSt: JoHan dillen

www.bridgestone.be

Nu kunt u genieten van superieure bandenprestaties en gegarandeerde veiligheidsniveaus zonder dat u het milieu belast. Bridgestone-banden die het Ecopia-teken dragen, zijn uw garantie voor uitstekende brandstofbesparing, die zorgen voor lage koolstofuitstoot en degelijke, allround milieuprestaties.

EEN TEKEN VAN RESPECT VOOR HET MILIEU

“Think Before You Drive” gaat uit van de internati-onale automobielfederatie

FIA en enkele partners. Via een gelijknamige website en diverse acties wil de FIA het belang van veiliger verkeer stimuleren en uitleggen hoe je daar zelf aan kunt bijdragen. In eerste instantie worden er kleine, preventieve tips gegeven die grote gevolgen kunnen heb-ben. Uit onderzoek van banden-fabrikant Bridgestone blijkt na-melijk dat één automobilist op vijf nooit de bandenspanning of de profieldiepte van de banden van zijn wagen controleert.

De profieldiepte moet minimaal 1,6 millimeter zijn, minder dan dat betekent dat het rubber is versleten. Een versleten band heeft op een nat wegdek merk-baar meer afstand nodig om tot

stilstand te komen en is gevoeli-ger voor aquaplaning.

METENDaarnaast is het belangrijk om de banden op de spanning te houden die door de fabrikant is voorgeschreven. Elke maand laat een band uit zichzelf tot 0,2 bar luchtdruk ontsnappen. De juiste bandenspanning houdt niet alleen in dat een auto in noodsituaties beheersbaar kan blijven, maar je verbruikt er ook minder brandstof door. Ideaal wordt de bandenspanning min-stens één keer per maand ‘koud’ gemeten. Tijdens het rijden

warmt de band op, waardoor ook de spanning stijgt. De ban-denspanning kan in de meeste tankstations gemeten en gecor-rigeerd worden, al blijken de meters in veel gevallen niet de meest betrouwbare indicatie te geven. Kleine bandenspanning-meters zijn in de gespecialiseer-de handel te verkrijgen, net als metertjes om de profieldiepte te controleren. Volgens een schat-ting van het Amerikaans Nati-onaal Bureau voor Verkeersvei-ligheid is een betere controle van de bandenspanning alleen al goed voor 10.000 verkeersdo-den minder per jaar.

GORDELEen ander thema dat ‘Think Before You Drive’ aansnijdt, is het gebruik van de veilig-heidsgordel. Globaal draagt in Europa zo’n 90 procent van de inzittenden vooraan in de auto een gordel. In ons land doet 80 procent van de autobestuurders de gordel om. Dat is een verbe-tering tegenover voorgaande ja-ren, maar we hinken toch nog achterop in vergelijking met de rest van Europa. Nochtans ver-mindert de veiligheidsgordel de kans op een dodelijke afloop bij een ongeval met 60 procent.De correcte afstelling van de hoofdsteunen wordt vaak over

het hoofd gezien. Ze vermin-deren de kans op een whiplash nekletsel bij een aanrijding, maar staan te vaak te laag waardoor het hoofd over de steun gaat. De hoofdsteun moet daarom zo dicht mogelijk bij het hoofd staan. Ideaal komt het hoofd niet boven de hoofdsteun uit. Het laatste punt waarop de ‘Think Before You Drive’-cam-pagne hamert, is het gebruik van kinderstoeltjes in de auto. Een kind dat niet in een aange-paste stoel op zijn plaats wordt gehouden, maakt al bij snelhe-den van minder dan 10 kilome-ter per uur kans op een ongeval met een dodelijke afloop.

Werk van lange ademDe campagne ‘Think Before You Drive’ loopt al sinds 2005. Sindsdien hielden Bridgestone en enkele partners jaarlijks een steekproef in België. Hieruit blijkt dat er nog steeds veel onwetendheid heerst bij het grote publiek over de staat van de banden, maar de resultaten worden wel elk jaar beter.

Controleproef (België) Aantal OK Vertoont Gevaarlijk gecontroleerde gebreken wagens 2009 371 36% 54% 11%2008 1.245 44% 44% 12%

iStockphoto © Brad killer

8 | MOBILITeIT

De zorg voor het milieu betreft niet alleen de lo-gistieke dienstverlening

en het beheer van haar gebou-wen, maar ook de voorbereiding van het beleid dat onder haar verantwoordelijkheid valt. Het beleid ten aanzien van het spoor is daar een belangrijk onderdeel van. De voorbereiding gebeurt door de directie Spoorvervoer. In 2008 werden nieuwe beheers-contracten afgesloten tussen de Staat en de drie vennootschap-pen van de NMBS-groep. Voor het eerst is er in dergelijke con-tracten sprake van een samen-hangende aanpak van de mili-euaspecten, vorm gegeven in het hoofdstuk “Zorg voor het milieu”. Onder de coördinatie van de NMBS-Holding, stelt elke vennootschap een mili-eubeleidsplan op en voert dit uit. Deze plannen worden be-gin juli 2009 aan de overheid overhandigd. Ze bevatten onder meer een stappenplan om op termijn een EMAS-certificering te verkrijgen of, in afwachting daarvan, een ISO 14001-certi-ficering. Jaarlijks wordt gerap-porteerd over het milieubeleid. Het nodige overleg wordt ook voorzien met milieuverenigin-gen in de Commissie Milieube-geleiding.De inhoudelijke aandachtspun-ten in de milieubeleidsplannen

zijn onder meer, energie, geluid, bodemzorg, natuur en land-schap en afvalbeheer.Voor wat betreft het afvalbe-heer gaat de aandacht naar het verminderen van het afval, re-cyclage en het beperken van het waterverbruik. Voor de burger springen vooral de gescheiden afvalbakken voor de selectieve inzameling in het oog. Deze zijn al beschikbaar in sommige grote stations. De uitrol heeft echter vertraging opgelopen door de eisen die gesteld worden op vlak van de beveiliging tegen terro-risme. FOD dringt aan op een verdere uitvoering.Milieuvriendelijk bermbeheer is een aandachtspunt voor de spoorwegbeheerder Infrabel. De historische bodemverontreini-ging zal aangepakt worden door de NMBS-groep als geheel.De Europese richtlijn voor de beperking van het omgevingsla-waai verplicht de gewesten tot het opmaken van de geluids-kaarten. De NMBS-groep werkt hieraan mee. De actieplannen die hieruit volgen zullen voor de NMBS-groep maatregelen be-vatten, die het bestaande beleid nog kunnen versterken. Voor wat betreft het energieaspect moet het globale energiever-bruik in de gebouwen en instal-laties van de NMBS-groep tegen 2012 met 7,5 % verminderen in vergelijking met 2005, en met 20 % tegen 2020, in vergelij-

king met 2005. Daarnaast wordt ook gestreefd naar de toepassing van alternatieve energiebron-nen, zoals het gebruik van zon-necellen en de installatie van windmolens. De NMBS-groep moet er ook naar streven om per gepresteerde kilometer de emis-sie te beperken. Het beperken van het energieverbruik en de CO2-uitstoot van het eigenlijke treinverkeer en het verminderen van de geluidshinder stellen ons voor een schijnbaar dilemma. Deze doelstellingen kunnen ge-makkelijk gerealiseerd worden door minder treinen te laten rij-den, maar dat is nu net niet de bedoeling. De diverse beleidsni-veaus dringen aan op een mo-dale verschuiving van de weg naar meer duurzame modi zoals het spoor. De beheerscontracten voorzien daarom een groei voor personen en goederen van min-stens 25% over de periode 2006-2012. Deze volumegroei kan be-tekenen dat de geluidshinder en het energieverbruik veroorzaakt door het spoor toenemen, on-danks de genomen maatregelen. Door de modale verschuiving zal de globale emissie door de transportsector echter afnemen.Een dergelijke vervoersgroei is gekoppeld aan een hoge kwa-liteit van de dienstverlening en voldoende capaciteit om deze te verwezenlijken. Het bestaande spoorwegnet kan hier op be-paalde punten niet aan voldoen

en wordt momenteel reeds aan-gepast en uitgebreid. Bij de aan-leg van nieuwe infrastructuur wordt rekening gehouden met de milieueffecten, op basis van de wetgeving die in de gewesten van toepassing is. Waar nodig zullen verzachtende maatrege-len de hinder op lokaal niveau beperken.Om in de toekomst dit soort in-vesteringsbeslissingen nog be-ter te onderbouwen, voorziet het beheerscontract van Infra-bel ook een langetermijnstudie. Deze zal, rekening houdend met de verwachte evoluties, aange-ven hoe op een economisch en ecologisch verantwoorde wijze dient geïnvesteerd te worden in het spoor voor een meer duur-zame mobiliteit voor de vol-gende decennia. De resultaten van deze studie zullen de basis vormen voor het toekomstige investeringsplan 2012-2025 van Infrabel. Bij de opmaak van dit plan zullen, in uitvoering van de wet van 13 februari 2006 betreffende de beoordeling van de gevolgen voor het milieu van bepaalde plannen en program-ma’s, de gevolgen voor het mili-eu moeten geëvalueerd worden. De directie Spoorvervoer zal in de loop van 2010 een studie la-ten uitvoeren om de praktische modaliteiten voor deze milieu-beoordeling op te stellen.

http://www.mobilit.fgov.be

Aandacht voor de milieu-impact en de uitbreiding van de dienstverlening op het spoorde Fod mobiliteit en Vervoer draagt duurzaamheid hoog in het vaandel. Haar inspanningen op vlak van milieubeheer resulteerden in een europese emaS-certificering in 2007.

tekSt: JoHan peterS & guy Frederix

EMAS staat voor Eco-Management and Audit Scheme of milieubeheer- en milieuauditsysteem, een systeem gebaseerd op een Europese verordening van 19 maart 2001. Het is een beheersinstrument waarmee ondernemingen en andere organisaties hun milieuprestaties kun-nen evalueren, rapporte-ren en verbeteren. Deelna-me eraan is vrijwillig. De federale regering besliste op 20 juli 2005 dat elke federale overheidsdienst systematisch zorg voor het milieu moet dragen en daartoe een milieuzorg-systeem moet opzetten.

iStockphoto © matt kunz

iSto

ckp

ho

to

MOBILITeIT | 9

Het gezonde alternatief

Het leven is mooier met

rij vlot

Villo! dat zijn 2500 openbare fietsen voor al

je ritten in de regio Brussel.

CO2 uitstoot: 0 g/kmAbonneer je !

www.villo.be

VILLO-STANDARD-94x129-NL:VILLO-STANDARD-94x129-NL 12/06/09 09:14

“Wie drie keer per week 20 minuten fietst, bouwt normaliter een optimale

conditie op. Buitenlands on-derzoek heeft aangetoond dat werknemers die naar hun werk fietsen een veel betere conditie hebben dan anderen en minder afwezig zijn op het werk”, zegt KUL-hoogleraar Jan Pauwels van de Faculteit Bewegings- en Revalidatiewetenschappen.

“Fietsen is voor velen een ideale vorm van bewegen die zowel voor een goede basis-uithouding zorgt als voor een optimale kwaliteit van hart en longen. De zuurstofopname wordt hierdoor sterk verbeterd en het hart wordt veel sterker. Het gaat hier om een simpele cyclische trapbeweging die, mede doordat men zijn li-chaam niet moet dragen, veel minder belastend is voor de enkels, knieën en heupen dan andere sporten.”

De fiets wordt in het weekend wel vaker van stal gehaald voor een ‘gezondheidsuitje’, maar wordt op weekdagen veelal over het hoofd gezien voor verplaatsingen. Nochtans is in een stad de fiets vaak het snellere vervoermiddel: geen wachttijden aan bushaltes en geen tijdverlies door lange zoektochten naar parkeerplaat-sen. In steden als Brugge, Gent en Leuven – die laatste twee niet toevallig ook studenten-steden – is de fiets een bekend verschijnsel in het straatbeeld, in Antwerpen of Brussel is dat veel minder het geval.

Brussels projectOm het fietsgebruik te pro-moten, loopt in het Brussels gewest het project ‘villo’, een samentrekking van ‘ville’ en ‘vélo’. Daarbij kunnen fietsen

elektronisch gehuurd worden in een fietsstation. De locaties voor die fietsstations zijn ge-kozen in winkelbuurten zoals het Agora- of het Louizaplein, kantooromgevingen zoals de Europese wijk of openbare plaatsen zoals het Centraal Station. Het eerste half uur beschik je gratis over de fiets. Nadien worden tarieven ge-hanteerd van een halve euro voor het tweede halfuur tot 30 euro voor een jaar. Een maand na de start kochten al meer dan 2.000 personen een jaar-abonnement. Voor ons land is

het een debuut, maar inter-nationaal lopen al 17 villo-acties, onder andere in Parijs. Momenteel zijn in Brussel circa 70 fietsverhuurstations operationeel in zes gemeenten (Anderlecht, Sint-Gillis, Sint-Joost, Brussel-stad, Molenbeek en Jette). Eind dit jaar moet de eerste fase afgerond zijn en zullen 2.500 fietsen beschik-baar zijn, verspreid over 180 stations en 16 van de 19 Brus-selse gemeenten. Na evaluatie komen er in de tweede fase mogelijk nog eens zoveel fiet-sen bij en wordt het volledige Brussels gewest gecovered.

Veilig fietsenNatuurlijk blijft het veilig-heidsaspect niet te onderschat-ten. Vooral in de grootsteden is nog heel wat werk aan een goede infrastructuur die de zwakke weggebruikers opti-maal beveiligt. Daarnaast heeft de fietser zelf er baat bij om zich zo goed mogelijk te be-schermen. Actief, door zich bewust te zijn van zijn zwakke positie, maar ook passief door het dragen van een fietshelm. Touring wees er recent nog op dat tests hebben aangetoond dat fietshelmen het risico op hoofdletsels bij een ongeval

met 90 procent verminderen. De meest courante modellen in de fietshandel scoren volgens

de tests heel goed op het vlak van veiligheid.

dat we met z’n allen voor onze korte verplaatsingen de fiets zouden nemen, de groenen dromen er al jaren van. niet alleen ontlasten we zo het milieu, we helpen er onze eigen gezondheid mee vooruit. in de kleinere steden is de fiets al behoorlijk ingeburgerd, in de grootsteden ligt dat anders. in Brussel bijvoorbeeld loopt een groots opgezet fietsverhuurproject, dat de groene tweewieler meer in beeld moet brengen bij Brusselaars en pendelaars.

tekSt: JoHan dillen, luc VanHeerentalS

De fysieke voordelen van fietsen

•Jevoeltjefitterenbentmindersnelmoe.•Jeuithoudingsvermogenverbetert.•Jevermindertjekansophart-envaatziekten,verhoogde

bloeddruk, diabetes type 2 en sommigen soorten kanker.•Jevermindertdeslechtecholesterolinjebloed.•Je verbetert de bloedsomloopwaardoor jeminder snel

kou hebt.•Jeverhoogtjeweerstandtegenverkoudhedenengriep.•Jeverbetertjelongcapaciteit.•Jezorgtvoorstevigebeenderenenbevordertdespier-

spanning en de spierkracht in de benen. Tegelijk spaar je je gewrichten omdat je je eigen lichaamsgewicht niet moet dragen.

•Jebehoudgemakkelijkereengezondgewicht.

www.cm-fit.be

iStockphoto © kenneth c. Zirkel

10 | MOBILITeIT

Wie goedkoop wil reizen moet vroeg boeken, luidt het adagio. Uit

een onderzoek van Test-Aan-koop blijkt dat deze stelling en-kel opgaat voor treinreizen. De verbruikersorganisatie boekte begin dit jaar een heen- en te-rugreis naar verschillende Eu-ropese steden. “Bijna alle trein-tarieven stijgen naarmate de vertrekdatum nadert. Er moet dus zonder twijfel zo vroeg mogelijk geboekt worden”, al-dus TA-reisspecialist Hans De Coninck. Voor vliegtickets is de situatie veel minder duide-lijk. “Soms daalt de prijs tussen de drie maanden en de laat-ste maand voor het vertrek. De kans bestaat dat hij in de we-ken voor het vertrek opnieuw pijlsnel stijgt. De consument kan niet weten wat het gunstige moment is om te boeken, omdat de vliegtuigmaatschappijen de prijzen computergestuurd laten evolueren op basis van vraag en aanbod”, aldus De Coninck.

“Ook externe factoren beïn-vloeden de prijsvorming van de vliegtickets. Zo geeft de Mexi-caanse griep momenteel aanlei-ding tot tal van promoties. De aanzienlijke waardeverminde-ring van de dollar en de pond in vergelijking met de euro maakt het op dit ogenblik zeer interes-

sant om reizen te boeken naar bestemmingen waar met die munten wordt betaald”, aldus De Coninck. Ook de manier van

boeken speelt een rol. De vlieg-tuigreiziger doet de beste zaken door rechtstreeks online te boe-ken bij de lowcostmaatschap-

pijen. “Ik moet binnenkort naar Riga. Ryanair bleek het goed-koopst, met een prijs van 59,24 euro, alles inbegrepen. Bij Brus-

sels Airlines betaal ik 229,4 euro en bij Air Baltic 151,39 euro. Als ik online boek bij het reis-bureau Jet Air Center betaal ik voor een Ryanair-ticket 48 euro meer. Reisbureaus bieden door-gaans geen lowcosttickets aan. Het kan wel zinvol zijn om bij hen langs te gaan voor ingewik-kelde, verre combinatievluch-ten, waar de lowcostsector niet actief is”, aldus De Coninck.

Bijkomend probleem voor de vliegtuigtickets is dat de initiële prijs achteraf nog wordt ver-hoogd met allerhande toeslagen. “In november vorig jaar heeft de EU een reglementering uit-gewerkt die de vliegtuigmaat-schappijen verplicht om van meet af aan een allesomvat-tende prijs bekend te maken aan de reiziger, waarin dus ook de taksen, fuelsupplementen, reser-veringskosten en dergelijke ver-vat zitten. Vooral lowcostmaat-schappijen verzwijgen dergelijke toeslagen bij de eerste prijsmel-ding, maar blijven uiteindelijk toch veel goedkoper dan de gevestigde maatschappijen. Uit een EU-enquête in maart bleek dat 24 procent van de 67 onder-zochte luchtvaartmaatschappij-en de nieuwe reglementering al in praktijk hadden gebracht en dat 53 procent beloofde om dat op korte termijn te zullen doen”, aldus De Coninck.

Hoe goedkoop reizen? tekSt: luc VanHeerentalS

(Nog) Sneller met de trein

tekSt: JoHan dillen

Het mooiste van twee werelden

De Thalys-verbinding tus-sen Brussel-Zuid en Pa-ris-Nord is in meer dan

10 jaar activiteit uitgegroeid tot een referentie. Elk jaar nog kan de maatschappij uitpakken met groeiende reizigerscijfers, vorig jaar nog met 8,4 procent op de lijn Parijs-Brussel. Dit jaar is een sleuteljaar voor Thalys, dat en-kele ingrijpende veranderingen doorvoert aan zowel het net als aan de treinstellen.

PRIJSDe opfrisbeurt voor de treinstel-len begon in 2008 en is intussen bekroond met de prijs ‘Railway Interiors’. De vernieuwde trein-stellen zijn zowel vanbuiten als vanbinnen uitgedost met fris-sere, modernere kleuren, waar rood de hoofdtint blijft. Dankzij de nieuwe stoelen is meer been-

ruimte ontstaan en de toegang tot de 220 Volt-stekkers is ver-eenvoudigd. Naast de invoering

van een business lounge, zijn ook de barwagons gemoderni-seerd. Sinds vorig jaar biedt de

hogesnelheidstrein eveneens een draadloze wifi-internetver-binding aan op de treinstellen. Voor de reizigers met het duur-ste ticket is die verbinding in de prijs inbegrepen, in het an-dere geval kost een uurtje surfen 6,50 euro. Eerder was er al de introductie van het ‘Ticketless’-systeem. Door deze online-aan-schaf wint de reiziger tijd omdat hij niet langer in de rij hoeft te staan om een papieren ticket aan te kopen. Daarnaast is het nog mogelijk om zelf een ticket uit te printen na aanschaf via de website, of de tickets gratis thuis te laten bezorgen.

Extra comfort kwam er ook door de invoering van nieuwe menu’s, begin dit jaar. Onder de vlag ‘eenvoudig, gezond, lekker en mooi’ is geïnvesteerd in een nieuw cateringaanbod, waarbij de nadruk ligt op onder meer

koffie van betere kwaliteit en de creatie van een ‘service gourmet’ voor ‘Comfort 1’. In ‘Comfort 2’ is de menukaart van de bar aangepast, met meer gezonde en biologische producten.

SNELLERDe belangrijkste wijziging moet tegen eind dit jaar een feit zijn. Door de invoering van een Europees seinstelsel (ERTMS) en de opening van de hogen-snelheidslijnen naar Duitsland en Nederland, wordt de reistijd naar de bestemmingen Keulen en Amsterdam aanzienlijk in-gekort tot ongeveer 1 uur en 45 minuten. Een trip Parijs-Amsterdam zal zo in 3 uur en 15 minuten ge-klaard zijn. De reistijd tussen Brussel en Parijs blijft onver-anderd, ongeveer 1 uur en 23 minuten.

Zelfs de luchtvaartmaatschappijen geven het toe: tussen Brussel en parijs reis je het best met de trein. geen files en met de hogesnelheidstrein pendel je sneller tussen beide stadscentra dan met het vliegtuig. om de (zaken)reizigers te bekoren, heeft thalys geïnvesteerd in meer comfort en technologie, zoals de wifi-verbinding. daarnaast wordt dit jaar nog een snellere verbinding met amsterdam en keulen geopend.

iStockphoto © franck camhi

iStockphoto © robert Simon

MOBILITeIT | 11

sels Airlines betaal ik 229,4 euro en bij Air Baltic 151,39 euro. Als ik online boek bij het reis-bureau Jet Air Center betaal ik voor een Ryanair-ticket 48 euro meer. Reisbureaus bieden door-gaans geen lowcosttickets aan. Het kan wel zinvol zijn om bij hen langs te gaan voor ingewik-kelde, verre combinatievluch-ten, waar de lowcostsector niet actief is”, aldus De Coninck.

Bijkomend probleem voor de vliegtuigtickets is dat de initiële prijs achteraf nog wordt ver-hoogd met allerhande toeslagen. “In november vorig jaar heeft de EU een reglementering uit-gewerkt die de vliegtuigmaat-schappijen verplicht om van meet af aan een allesomvat-tende prijs bekend te maken aan de reiziger, waarin dus ook de taksen, fuelsupplementen, reser-veringskosten en dergelijke ver-vat zitten. Vooral lowcostmaat-schappijen verzwijgen dergelijke toeslagen bij de eerste prijsmel-ding, maar blijven uiteindelijk toch veel goedkoper dan de gevestigde maatschappijen. Uit een EU-enquête in maart bleek dat 24 procent van de 67 onder-zochte luchtvaartmaatschappij-en de nieuwe reglementering al in praktijk hadden gebracht en dat 53 procent beloofde om dat op korte termijn te zullen doen”, aldus De Coninck.

Hoe goedkoop reizen?

Portugal, in het weste-lijk deel van het Iberisch schiereiland, is een land

van twee gezichten. De rivier Taag (Rio Tejo) verdeelt het land in een bergachtig noorden en een eerder vlak zuiden. In het noorden, rond Porto, overheer-sen steile terrassen en wijnbouw het zicht, in het zuiden heerst de vlakte, de droogte.

In Portugal werden de Moren – Arabieren en Berbers uit Ma-rokko – vanuit Porto de mantel uitgeveegd. Pas in 1249 kon de zuidelijke Algarve worden ver-overd op de Moren. Zij laten in het Zuiden van Spanje een zeer rijke cultuurhistorie met vele tastbare overblijfselen van hun beschaving achter. Datzelfde Algarve mocht dan al de laatste verovering zijn van de Chris-tenlegers in de Middeleeuwen; het werd het eerst ontdekt door het hedendaagse massatoe-

risme. Lissabon en het noorde-lijk gelegen Porto blijven daar – totnogtoe – van gespaard. Porto – bij ons bekend omwille van de gelijknamige, geestrijke vloeistof – is al eeuwenlang de rechtstreekse concurrent van hoofdstad Lissabon. In Porto, aan de monding van de rivier de Douro, startte de Reconquista, de herovering van Portugal op de Moren. Vandaag staat Porto synoniem voor de economische heropstanding van het – nog al-tijd – arme land dat pas in 1986 de poorten opende voor Eu-ropa. Porto is het economische centrum van het land, Lissabon trekt zich op aan haar politieke belang. Neem die twee steden weg, doe er nog de universiteits-stad Coïmbra bij en wat rest van Portugal zijn armoedige berg-dorpjes. Of stranden die ingeno-men zijn door hoge flatgebou-wen. Alle belangrijke steden in Portugal liggen aan de kust, het achterland van Portugal is een amalgaam van vergeten dorpen

waar de tijd heeft stilgestaan en van ongerepte natuurgebieden.Dat is al meteen zichtbaar in het noordelijke centrum van het land, Porto. De stad torent hoog op een heuvel boven de Douro. Aan de overkant van de rivier liggen in de wijk van Villa Nova de Gaia de beroemde opslagma-gazijnen waar al eeuwenlang de port ligt te rijpen. Porto is een eeuwenoude havenstad, met een binnenstad bestaande uit een wirwar van kleine steegjes die verschillende pleintjes met elkaar verbinden en langzaam – maar zeker – tegen de dal-hellingen omhoog kronkelen. Porto is meteen de gedroomde vertrekplaats voor uitstappen naar prachtige plekken. Geen twee uur rijden van Porto si-tueert zich het Nationaal Park van Gerês, tegen de grens met Spanje. Eén van de mooiste na-tuurstukjes van Portugal. Zowat halfweg bevindt zich bovendien de eeuwenoude bisschopsstad Braga, het “Rome van Portugal”.

Iets meer “down under” probeert hoofdstad Lissabon op te tornen tegen de economische macht van Porto.. Lissabon is de stad die zichzelf vanuit de middel-eeuwen in de 21ste eeuw heeft gekatapulteerd. Zonder compro-missen en adembenemend mooi. Lissabon is dé plek voor een gedroomde citytrip. Zeker voor wie houdt van lekkers. Portuge-zen zijn zoetebekken. Een Por-

tugese maaltijd is niet af zonder nagerecht, vaak de trots van de meesterkok. Als absolute afslui-ter volgt de espresso, voor Por-tugezen de meest geliefde drank. En: wat de port is voor Porto, is de koffie voor Lissabon Wie in Lissabon een espresso bestelt in één van de vele, dikwijls onnoe-melijk mooie koffiehuizen, weet waarom.

Het mooiste van twee wereldenportugal toont zijn achterste aan Spanje en oogt naar de zee. Zo wil het de volksmond. Wie binnen portugal kiest voor hoofdstad lissabon en het noordelijke porto kiest voor het mooiste van twee werelden.

tekSt: ron HermanS

iStockphoto © aleksander Bochenek

iStockphoto © meilhugar

PARIJS vanaf 22€*

DUIK DEZE ZOMER IN DE GESCHIEDENIS VAN PARIJS

GUN UZELF EEN EXTRA VAKANTIE, EN KOOP VÓÓR 30 JUNI UW TICKET OP WWW.THALYS.COM * Tickets vanaf 22€ voor een enkele reis in Comfort 2 (uitgezonderd Antwerpen-Parijs: vanaf 33€ voor een enkele reis in Comfort 2). Aanbod uitsluitend geldig op recht streekse verbindingen met bestemming Parijs. Aankoop tussen 03/06/09 en 30/06/09 om te reizen tussen 06/07/09 en 29/08/2009. Tickets te koop in de gebruikelijke verkooppunten en op www.thalys.com, niet omruilbaar, niet terugbetaalbaar. Aanbod beperkt beschikbaar en enkel op bepaalde treinen.

27663 – Adv De Standaard Mobiliteit_255x385.indd 1 6/4/09 11:11:00 AM