antocyjany bzu czarnego
TRANSCRIPT
- 1. Warsztaty Uwolnij kolory z soku z czarnego bzu czyli tajemnicze waciwoci antocyjanw JOANNA BOISSE 2015 HANNA BDKOWSKA 2015
- 2. Soczyste owoce jagodowe i pestkowe w stanie dojrzaym maj szczeglnie pikne barwy. Kolor nie jest dzieem przypadku: suy przywabianiu zwierzt, przede wszystkim ptakw ywicych si nimi. Temu samemu suy ciemne zabarwienie niektrych owocw, np. bzu czarnego (Sambucus nigra), ktre czowiek skonny jest uwaa za zabarwienie maskujce.
- 3. Badania wykazay, e ptaki doskonale je widz i owoce te s chtnie przez nie zjadane. Soczyste owoce zdobi krzewy bzu czarnego, przywabiaj ptaki, s przetwarzane przez ludzi
- 4. Troch teorii Bez czarny (Sambucus nigra) z rodziny Caprifoliaceae jest pospolity w caej Polsce. To duy krzew - do 7 m wysokoci. Wystpuje w lasach, zarolach, lubi gleby wilgotne i yzne.
- 5. Kwiaty bzu czarnego s biae, zebrane w due, baldachowate wiechy.
- 6. Dojrzay owocostan jest zwieszony, z czarnymi kulistymi owocami na czerwonych szypukach. niedojrzay owocostan
- 7. Owoce bzu czarnego s podobne do czarnych jagd, kuliste, czarne, lnice, bardzo soczyste. Owoce bzu czarnego to pestkowce. Owoc powstaje z jednego owocolistka. Owocnia jest wyranie zrnicowana na trzy warstwy: skrk, misz i wewntrzn, mniej lub bardziej zdrewnia, okrywajc pojedyncze nasienie. Tak powstaje pestka.
- 8. Dojrzewaj od sierpnia. Owocujce krzewy spotkamy w parkach, lasach, urozmaicaj krajobraz. Ciesz oczy, sprzyjaj rekreacji i wypoczynkowi.
- 9. Soczysty misz i barwa s atrakcyjne dla ptakw. Zjadaj apetyczne owoce, a niestrawione nasiona po przejciu przez przewd pokarmowy, s przenoszone w inne miejsce. To doskonay sposb rozprzestrzeniania si gatunku - ornitochoria. Dziki temu pojawia si w nowych miejscach najczciej niezagospodarowanych.
- 10. Owoce bzu czarnego s atrakcyjne take dla ludzi. Rolina ta znana bya ju w dawnej Europie. Odgrywa wielka role w medycynie ludowej. Owoce bzu czarnego posiadaj potwierdzone dziaanie prozdrowotne wpywaj korzystnie na wzrok, dziaaj przeczyszczajco, wchodzc w skad mieszanek odchudzajcych, zawieraj duo witaminy C syrop na przezibienie Sambucol.
- 11. Owoce czarnego bzu to najcenniejsze rodzime dzikie owoce. cina si cae owocostany, a nastpnie obrywa z nich owoce. Dojrzae owoce, zbierane w sierpniu i wrzeniu, s suszone, przetwarzane na soki, galaretki, demy, kompoty, bogate w pektyny, witaminy A i C, zwizki mineralne. Pomagaj w leczeniu przezibie, wrzodw, zapar, niestrawnoci, oczyszczaj organizmu z toksyn, i szkodliwych produktw przemiany materii.
- 12. Antocyjany Antocyjany to naturalne barwniki, nadajce barw kwiatom i owocom. Wystpuj w soku komrkowym w postaci rnej wielkoci granulek. W zalenoci od pH soku komrkowego mog przyjmowa barw od czerwonej po fioletow. Najobficiej wystpuj w borwkach, jeynach, malinach, aronii, bakaanach, winiach i urawinach, owocach bzu czarnego.
- 13. Uwaa si, po spoyciu przez czowieka, peni w jego organizmie funkcje ochronne, m.in. przeciwbakteryjne posiadaj wasnoci wnikania do wntrza bakterii i hamuje ich rozwj i rozmnaanie. Utrudnia to dziaalno chorobotwrcz i rozprzestrzenianie si. Wprawdzie bakterie nie gin, jednak wskutek zatrzymania wzrostu przechodz w stan zastoju. Dlatego mwi si o bakteriostatycznym dziaaniu antocyjanw. Owoce bzu czarnego to przeciwutleniacze wykazuj wasnoci antyoksydacyjne neutralizuj wolne rodniki. W konsekwencji zmniejszaj ryzyko powstawania chorb cywilizacyjnych nowotworw, zaburze ukadu krenia, miadycowych.
- 14. W przemyle spoywczym antocyjany otrzymuje si w wyniku ekstrakcji lici czerwonej kapusty lub skrek winogron. Otrzymany produkt jest chemicznym dodatkiem do ywnoci oznaczony jako E 163. Uywany jako purpurowy barwnik spoywczy w takich produktach jak napoje, oranady w proszku, demy, lody, wina, jogurty, cukierki, konserwy, wyroby cukiernicze i do barwienia tabletek.
- 15. OKRELANIE KWASOWOCI W warunkach szkolnych uczniowie wykonuj dowiadczenie pozwalajce zbada pH kwasowo substancji, wykorzystujc wywar z lici czerwonej kapusty. Jest on wyjtkowo czuy.
- 16. W warunkach domowych to zjawisko obserwowa mona pijc herbat, okazuje si bowiem, e ona jest take wskanikiem kwasowoci. Proponujemy po zaparzeniu herbaty podzieli j na 3 czci. Pierwsza to prba kontrolna, druga zawiera sok z cytryny herbata janieje, do trzeciej dodajmy sody oczyszczonej herbata ciemnieje.
- 17. Cz praktyczna: wykonywane dowiadczenie Proponujemy zebranie owocw bzu czarnego, wycinicie z nich soku i przeprowadzenie serii dowiadcze. PROBLEM BADAWCZY: Czy sok z owocw bzu czarnego moe by wskanikiem (bioindykatorem) kwasowoci (pH)? HIPOTEZA BADAWCZA: Sok z owocw dzikiego bzu czarnego zmienia barw w zalenoci od pH substancji lub roztworu.
- 18. MATERIAY: Owoce czarnego bzu Turystyczne talerzyki jednorazowe, yeczki plastikowe, plastikowe pipety pasterowskie, soda oczyszczona, kwasek cytrynowy, proszek do prania, woda z kranu, proszek do pieczenia, ocet winny.
- 19. UWAGA! Uczestnicy warsztatw mog zbada pH swojego drugiego niadania: owocw, chleba, napojw, soku z cytryny, mleka, twaroku.
- 20. OPIS DOWIADCZENIA: 1. Wycinij do miseczki sok z owocw czarnego bzu 2. Na folii celofanowej lub talerzyku umie w pewnej odlegoci od siebie p yeczki sody oczyszczonej, kwasku cytrynowego, proszku do prania, wody z kranu, proszku do pieczenia 3. Na poszczeglne substancje nanie po kilka kropli soku z owocw czarnego bzu 4. Ponw eksperyment z wybranymi substancjami np. skadnikami wasnego niadania soki, herbata, mleko, sok z cytryny, twaroek, sery, pieczywo. 5. Porwnaj zabarwienie badanych produktw i sprbuj okreli ich kwasowo
- 21. WYNIK DOWIADCZENIA: Sok z owocw bzu czarnego zmienia w kontakcie z kwaskiem cytrynowym i wod z kranu barw na row. Sok z owocw bzu czarnego zmienia w kontakcie z sod oczyszczon i proszkiem do prania, barw na zielon.
- 22. WNIOSKI: Sok z bzu czarnego moe by wskanikiem stopnia kwasowoci roztworw. Dzikujemy za uwag!