anevri̇zma cerrahi̇si̇nde zamanlama
TRANSCRIPT
ANEVRİZMA CERRAHİSİNDE ZAMANLAMA
PROF. DR. NİHAT EGEMENANKARA ÜNİ. TIP FAKÜLTESİ
BEYİN CERRAHİ [email protected]
Prof. Dr. Nihat Egemen
WE Dandy. Intracranial aneurysm of the internal carotid artery. Cured by operation. Ann Surg 107: 654-659, 1938
Norlen G, Olivecrona H. The treatment of aneurysms of the circle of Willis.J of Neurosurgery 10: 404-415, 1953
Kassel NF, Torner JC, Haley EC Jr, et al. The International Cooperative StudyOn the Timing of Aneurysm Surgery. I: Overall management results. J of Neurosurgery 73: 18-36, 1990
Kassel NF, Torner JC, Haley EC Jr, et al. The International Cooperative StudyOn the Timing of Aneurysm Surgery. II: Surgical results. J of Neurosurgery 73: 37-47, 1990
ANEVRİZMA CERRAHİSİNDE ZAMANLAMA
EGEMEN
International Cooperative Study on the Timing of Aneurysm Study
3500 hasta
Kanamadan sonraki ilk 3 gün içerisinde tedavi başlamış
6 ay sonraki durum•%58 tamamen iyileşmiş•%9 orta derecede bakıma muhtaç•%7 ileri derecede bakıma muhtaç•%26 ölü
ANEVRİZMA CERRAHİSİNDE ZAMANLAMA
EGEMEN
Anevrizma rüptürüne bağlı SAK’da kötü sonucun nedenleri • İlk kanamanın etkisi• Tekrar kanama• Cerrahi travma• Serebral vazospazm
Serebral anevrizmalar rüptüre olmadan önlem alınmalıdır.
ANEVRİZMA CERRAHİSİNDE ZAMANLAMA
EGEMEN
Başvuru sırasında Planlamış cerrahi zamanı Şuur 0-3 4-6 7-10 11-14 15-32 istatiksel anlam
iyileşme gosterenler (%)Alert 78 69 70 76 59 p= .0132 Uykulu 54 62 49 57 62 NSStupor 33 29 33 27 33 NS Koma 16 10 12 22 17 NS Toplam 63 60 56 62 63 p= .0459
mortalite (%)Alert 11 15 17 13 15 NSUykulu 26 24 31 28 22 NS Stupor 40 46 40 41 39 NSKoma 56 32 79 55 55 NSToplam 20 24 28 21 20 p= .007
NS: Non-spesifik
ANEVRİZMA CERRAHİSİNDE ZAMANLAMA
EGEMEN
Başvuru sırasında Planlamış cerrahi zamanı Şuur 0-3 4-6 7-10 11-14 15-32 istatiksel anlam
iyileşme gosterenler (%)Alert 78 69 70 76 59 p= .0132 Uykulu 54 62 49 57 62 NSStupor 33 29 33 27 33 NS Koma 16 10 12 22 17 NS Toplam 63 60 56 62 63 p= .0459
mortalite (%)Alert 11 15 17 13 15 NSUykulu 26 24 31 28 22 NS Stupor 40 46 40 41 39 NSKoma 56 32 79 55 55 NSToplam 20 24 28 21 20 p= .007
NS: Non-spesifik
ANEVRİZMA CERRAHİSİNDE ZAMANLAMA
EGEMEN
Başvuru sırasında Planlamış cerrahi zamanı Şuur 0-3 4-6 7-10 11-14 15-32 istatiksel anlam
iyileşme gosterenler (%)Alert 78 69 70 76 59 p= .0132 Uykulu 54 62 49 57 62 NSStupor 33 29 33 27 33 NS Koma 16 10 12 22 17 NS Toplam 63 60 56 62 63 p= .0459
mortalite (%)Alert 11 15 17 13 15 NSUykulu 26 24 31 28 22 NS Stupor 40 46 40 41 39 NSKoma 56 32 79 55 55 NSToplam 20 24 28 21 20 p= .007
NS: Non-spesifik
ANEVRİZMA CERRAHİSİNDE ZAMANLAMA
EGEMEN
Başvuru sırasında Planlamış cerrahi zamanı Şuur 0-3 4-6 7-10 11-14 15-32 istatiksel anlam
iyileşme gosterenler (%)Alert 78 69 70 76 59 p= .0132 Uykulu 54 62 49 57 62 NSStupor 33 29 33 27 33 NS Koma 16 10 12 22 17 NS Toplam 63 60 56 62 63 p= .0459
mortalite (%)Alert 11 15 17 13 15 NSUykulu 26 24 31 28 22 NS Stupor 40 46 40 41 39 NSKoma 56 32 79 55 55 NSToplam 20 24 28 21 20 p= .007
NS: Non-spesifik
ANEVRİZMA CERRAHİSİNDE ZAMANLAMA
EGEMEN
Başvuru sırasında Planlamış cerrahi zamanı Şuur 0-3 4-6 7-10 11-14 15-32 istatiksel anlam
iyileşme gosterenler (%)Alert 78 69 70 76 59 p= .0132 Uykulu 54 62 49 57 62 NSStupor 33 29 33 27 33 NS Koma 16 10 12 22 17 NS Toplam 63 60 56 62 63 p= .0459
mortalite (%)Alert 11 15 17 13 15 NSUykulu 26 24 31 28 22 NS Stupor 40 46 40 41 39 NSKoma 56 32 79 55 55 NSToplam 20 24 28 21 20 p= .007
NS: Non-spesifik
ANEVRİZMA CERRAHİSİNDE ZAMANLAMA
EGEMEN
Başvuru sırasında Planlamış cerrahi zamanı Şuur 0-3 4-6 7-10 11-14 15-32 istatiksel anlam
iyileşme gosterenler (%)Alert 78 69 70 76 59 p= .0132 Uykulu 54 62 49 57 62 NSStupor 33 29 33 27 33 NS Koma 16 10 12 22 17 NS Toplam 63 60 56 62 63 p= .0459
mortalite (%)Alert 11 15 17 13 15 NSUykulu 26 24 31 28 22 NS Stupor 40 46 40 41 39 NSKoma 56 32 79 55 55 NSToplam 20 24 28 21 20 p= .007
NS: Non-spesifik
ANEVRİZMA CERRAHİSİNDE ZAMANLAMA
EGEMEN
Başvuru sırasında Planlamış cerrahi zamanı Şuur 0-3 4-6 7-10 11-14 15-32 istatiksel anlam
iyileşme gosterenler (%)Alert 78 69 70 76 59 p= .0132 Uykulu 54 62 49 57 62 NSStupor 33 29 33 27 33 NS Koma 16 10 12 22 17 NS Toplam 63 60 56 62 63 p= .0459
mortalite (%)Alert 11 15 17 13 15 NSUykulu 26 24 31 28 22 NS Stupor 40 46 40 41 39 NSKoma 56 32 79 55 55 NSToplam 20 24 28 21 20 p= .007
NS: Non-spesifik
ANEVRİZMA CERRAHİSİNDE ZAMANLAMA
EGEMEN
Ölüm ve nörolojik defisit sıklığı
Erken cerrahi Geç cerrahi
İlk kanamanın etkisi = İlk kanamanın etkisiSerebral Vazospazm = Serebral VazospazmCerrahi komplikasyonlar = Cerrahi komplikasyonlarHidrosefali = HidrosefaliTekrar kanama << Tekrar kanama
ANEVRİZMA CERRAHİSİNDE ZAMANLAMA
EGEMEN
Geç cerrahi tamamen olumsuz değil, ?
Erken cerrahi tamamen olumlu değil. ?
ANEVRİZMA CERRAHİSİNDE ZAMANLAMA
EGEMEN
Kanamaya bağlı faktörler
•Vazospazm•Akut / Kronik hidrosefali•İntraparankimal kanama
ANEVRİZMA CERRAHİSİNDE ZAMANLAMA
EGEMEN
Kanamaya bağlı faktörler
•Vazospazm•Akut / Kronik hidrosefali•İntraparankimal kanama
3. gün başlar6-8. gün maksimum12. Gün kaybolurWeir B, Grace M, Hansen J, et al: Time course of vasospasm in man.J Neurosurg 48:173-178, 1978
ANEVRİZMA CERRAHİSİNDE ZAMANLAMA
EGEMEN
Mekanik uzaklaştırma
Irrigasyon
Intrasisternal fibrinolitik ajanlar
Endovasküler olarak anjioplasti
Hipervolemi-hipertansiyon-hemodilisyon
Mizukami M, Jawase T, Usami T, et al: Prevention of vasospasm by early operation With removal of subarachnoid blood.
Neurosurgery 10: 301-307, 1982
Stolke D, Seifert V: Single intracisternal bolus of recombinant tissue plasminogen Activator in patients with aneurysmal subarachnoid hemorrhage: Preliminary assessment of efficacy and safety in open clinical study.
Neurosurgery 30: 877-881, 1992
Zubkov YN, Nikiforov, Shustin VA: Balloon catheter technique for dilatation of constricted arteries after aneurysmal SAH.
Acta Neurochir 70: 65-79, 1984
Kassel NF, Peerless SJ, Durward QJ, et al: Treatment of ischemic deficits from vsospasm with intravascular Volume expansion and induced arterial hypertension.
Neurosurgery 11: 337-343, 1982
Kanamaya bağlı faktörler•Vazospazm Tedavisi
ANEVRİZMA CERRAHİSİNDE ZAMANLAMA
EGEMEN
Kanamaya bağlı faktörler
•Vazospazm•Akut / Kronik hidrosefali•İntraparankimal kanama
ANEVRİZMA CERRAHİSİNDE ZAMANLAMA
EGEMEN
Kanamaya bağlı faktörler
•Vazospazm•Akut / Kronik hidrosefali•İntraparankimal kanama
Wheelock B, Weir B, Watts R, et al: Timing of surgery for intracerebral hematomas due to aneurysm rupture.J Neurosurg 58: 476-481, 1983
ANEVRİZMA CERRAHİSİNDE ZAMANLAMA
EGEMEN
Hastaya bağlı faktörler
•Nörolojik tablo•Yaş
Tekrar kanama riski yüksekIntraparankimal-intraventrikuler kanama daha sıkKısıtlı serebrovasküler rezerv
Lanzino G, Kassel NF, Germanson TP, et al: Age and outcome after aneurysmal subarachnoid hemorrhage: Why do elderly patients fare worse.J Neurosurg 85: 410-418, 1996
ANEVRİZMA CERRAHİSİNDE ZAMANLAMA
EGEMEN
Çevresel faktörler
•Yeterli teknik donanım•Tecrübeli ekip•Çalışma saatleri
ANEVRİZMA CERRAHİSİNDE ZAMANLAMA
EGEMEN
Çevresel faktörler
•Yeterli teknik donanım•Tecrübeli ekip•Çalışma saatleri
ANEVRİZMA CERRAHİSİNDE ZAMANLAMA
EGEMEN
Çevresel faktörler
•Yeterli teknik donanım•Tecrübeli ekip•Çalışma saatleri
??
ANEVRİZMA CERRAHİSİNDE ZAMANLAMA
EGEMEN
ENDOVASKÜLER TEDAVI
GDC Guglielmi G, Vinuela F, Dion J et. al: Electrothrombosis of saccular aneurysms with Guglielmi detachable coils: Effect on subsequent bleeding.
J Neurosurg 75: 8-14, 1991
Çok yaşlı hastaNörolojik ve medikal olarak yüksek riskliPosterior sirkülasyon anevrizmaları
Total obliterasyon < %50
ANEVRİZMA CERRAHİSİNDE ZAMANLAMA
EGEMEN
Erken cerrahi tekrar kanama riskini belirgin olarak azaltmaktadır.
ANEVRİZMA CERRAHİSİNDE ZAMANLAMA
EGEMEN
Serebral anevrizmalar rüptüre olmadan tedavi edilmelidirler.
ANEVRİZMA CERRAHİSİNDE ZAMANLAMA
EGEMEN