analiza e pragut tË rrezikut apo kosto-vËllimi-profit (kvp) analiza
DESCRIPTION
Kapitulli III-të. ANALIZA E PRAGUT TË RREZIKUT APO KOSTO-VËLLIMI-PROFIT (KVP) ANALIZA. Të ardhurat. Kosto. =. Pragu i rrezikut. Çka është pragu i rrezikut ?. PRAGU I RREZIKUT. - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
ANALIZA E PRAGUT TË ANALIZA E PRAGUT TË RREZIKUT RREZIKUT
APO APO
KOSTO-VËLLIMI-PROFIT (KVP) KOSTO-VËLLIMI-PROFIT (KVP) ANALIZAANALIZA
Kapitulli III-të
Çka është pragu i rrezikut?
Çka është pragu i rrezikut?
Të ardhurat Kosto=
Pragu i rrezikut
PRAGU I RREZIKUT
Është faktor me rëndësi në procesin e marrjes së vendimeve afat shkurtëra përmes studimit të raporteve në mes vëllimit të prodhimit, shpenzimeve dhe të hyrave në shkallë të ndryshme të aktivitetit
Vendime tipike të tilla afat shkurtëra janë:
1. Vendimet mbi shitjen
2. Politika e çmimeve
3. Pranimi i ofertës speciale, etj.
Me qëllim të aplikimit praktik të pragut të rrezikut duhet
pasur parasysh:
Shpenzimet ndahen në fikse dhe variabile
Shpenzimet fikse mund të mbesin konstante ndërsa ato variabile të kenë sjellje proporcionale
Shkalla e aktivitetit bazuar në shpenzime dhe të ardhura, duhet të ketë sjellje lineare
I vetmi faktor i cili prek shpenzimet dhe të ardhurat, është vëllimi
Rezervat duhet vlerësuar sipas shpenzimeve margjinale
...PRAGU I RREZIKUT
PRAGU I RREZIKUT ËSHTË FAKTOR ME RËNDËSI NË PROCESIN E MARRJES SË VENDIMEVE AFATSHKURTRA PËRMES STUDIMIT TË RAPORTEVE NË MES VËLLIMIT TË PRODHIMIT, SHPENZIMEVE DHE TË HYRAVE NË SHKALLË TË NDRYSHME TË AKTIVITETIT. VENDIMET E TILLA MUND
TË JENË:
A) Vendimet mbi shitjen
B) Politika e çmimeve
C) Pranimi i ofertës speciale
D) Të gjitha të mësipërmet
TEST I SHPEJTTEST I SHPEJT
Marzha e kontributit paraqet konceptin për
llogaritjen e rrezikut në pikën prag të falimentimit
apo në pikën e thyerjes
Zakonisht përdoret në analizën e kostos variabile
dhe në analizën e vëllimit të prodhimit dhe të
profitit
MARZHA E KONTRIBUTIT
...MARZHA E KONTRIBUTIT
Shpenzimet fikseShpenzimet fikse
Marzha e kontributit për njësiMarzha e kontributit për njësi
== Pikë thyerja Pikë thyerja ((në njësinë njësi))
Totali Për njësi PërqindjaShitja (500 pllaka surfimi) 250,000$ 500$ 100%Minus: shp. variabile 150,000 300 60%Marzha e kontributit 100,000$ 200$ 40%
Minus: shp. fikse 80,000 Neto e ardhura 20,000$
Totali Për njësi PërqindjaShitja (500 pllaka surfimi) 250,000$ 500$ 100%Minus: shp. variabile 150,000 300 60%Marzha e kontributit 100,000$ 200$ 40%
Minus: shp. fikse 80,000 Neto e ardhura 20,000$
€ €80,00080,000 €€200200
= 400 = 400 pllaka pllaka surfsurfimiimi
...MARZHA E KONTRIBUTIT
Shitjet (50,000 njësitë) €1,000,000Kosto variabile 600,000Marzha e kontributit € 400,000 Kosto fikse 300,000E ardhura nga operacionet € 100,000
Marzha e kontributit është
në dispozicion për të mbuluar koston
fikse dhe të ardhurën nga operacionet
Marzha e kontributit është
në dispozicion për të mbuluar koston
fikse dhe të ardhurën nga operacionet
Kosto Kosto fiksefikse
Marzha e kontributit
E ardhura nga operacionet
Shitjet Shitjet Kosto Kosto
vvariabariabiilele Kosto Kosto fiksefikse
E ardhura E ardhura nga nga
operacionetoperacionet= + +
Shitjet Shitjet KostoKostovvariabariabiile le
Marzha e Marzha e kontributitkontributit
– =
Shitjet (50,000 njësitë) €1,000,000Kosto variabile 600,000Marzha e kontributit € 400,000 Kosto fikse 300,000E ardhura nga operacionet € 100,000
...MARZHA E KONTRIBUTIT
RAPORTI I MRAPORTI I MARZHARZHËS SËËS SË KONTRIBUTIT KONTRIBUTIT
100% 60%
40% 30%
10%
Raporti i marzhës së kontributit =Shitjet – Kosto variabile
Shitjet
Raporti i marzhës së kontributit =€1,000,000 – €600,000
€1,000,000
Raporti i marzhës së kontributit = 40%
Shitjet (50,000 njësitë) €1,000,000Kosto variabile 600,000Marzha e kontributit € 400,000 Kosto fikse 300,000E ardhura nga operacionet € 100,000
100%60%40%
30%10%
Marzha e kontributit mund të shprehet në tri mënyra:1. Marzha e kontributit totale në euro2. Raporti i marzhës së kontributit (përqindja)3. Marzha e kontributit për njësi (euro në njësi)
Marzha e kontributit mund të shprehet në tri mënyra:1. Marzha e kontributit totale në euro2. Raporti i marzhës së kontributit (përqindja)3. Marzha e kontributit për njësi (euro në njësi)
€20 12
€ 8
Shitjet (50,000 njësitë) €1,000,000Kosto variabile 600,000Marzha e kontributit € 400,000 Kosto fikse 300,000E ardhura nga operacionet € 100,000
...RAPORTI I M...RAPORTI I MARZHARZHËS SËËS SË KONTRIBUTIT KONTRIBUTIT
ÇASJA MATEMATIKORE E ANALIZËS KOSTO - VËLLIMI – PROFITI (KVP)
...PRAGU I RREZIKUT
Shpenzimet fikse Pragu i rrezikut = ------------------------------------------ Kontributi i mbulimit për njësi
apo: Shpenzimet fikse Pragu i rrezikut = ----------------------------- x Çmimi shitës Kontributi i mbulimit
Në pragun e rrezikut, kosto fikse dhe marzha e kontributit janë të barabarta
Në pragun e rrezikut, kosto fikse dhe marzha e kontributit janë të barabarta
Shitjet (? njësitë) € ?Kosto variabile ?Marzha e kontributit € 90,000 Kosto fikse 90,000E ardhura nga operacionet € 0
€25 15€10
KALKULIMI I PRAGUT TË RREZIKUT
Shitjet (€25 x ? njësitë) € ?Kosto variabile (€15 x ? njësitë) ?Marzha e kontributit € 90,000 Kosto fikse 90,000E ardhura nga operacionet € 0
€25 15€10
Shitjet në pragun e rrezikut (njësi) =Marzha e kontributit për njësi (€10)
Kosto fikse (€90,000)
= 9,000 njësi
Shitjet (€25 x 9,000) €225,000Kosto variabile (€15 x 9,000) 135,000Marzha e kontributit € 90,000Kosto fikse 90,000E ardhura nga operacionet € 0
Vërtetuar!Vërtetuar!Vërtetuar!Vërtetuar!
Në njësiNë njësi
...KALKULIMI I PRAGUT TË RREZIKUT
Shitjet (€25 x ? njësitë) € ?Kosto variabile (€15 x ? njësitë) ?Marzha e kontributit € ? Kosto fikse 84,000E ardhura nga operacionet € 0
€25 15€10
Shitjet në pragun e rrezikut (njësi) =Kosto fikse€84,000
€10
Në njësiNë njësi
Çmimi shitës për njësi është €25 si dhe kosto variabile për njësi €15. Kosto fikse është €84,000
...KALKULIMI I PRAGUT TË RREZIKUT
Shitjet (€25 x ? njësitë) € ?Kosto variabile (€16 x ? njësitë) ?Marzha e kontributit € ? Kosto fikse 84,000E ardhura nga operacionet € 0
€250 145€105
Shitjet në pragun e rrezikut (njësi) =84,000 €
€9= 9.333 njësi
€25 16
€9
Në vazhdim, Në vazhdim, supozojmë se supozojmë se kosto variabile kosto variabile rritet për €1.rritet për €1.
Në vazhdim, Në vazhdim, supozojmë se supozojmë se kosto variabile kosto variabile rritet për €1.rritet për €1.
Në njësiNë njësi
Çmimi shitës për njësi është €25 si dhe kosto variabile €16 Kosto fikse është €84,000
...KALKULIMI I PRAGUT TË RREZIKUT
Shitjet € ?Kosto variabile ?Marzha e kontributit € ? Kosto fikse €600,000E ardhura nga operacionet € 0
Shitjet në pragun e rrezikut (njësi) =€600,000
= 30.000 njësi 20 €/njësi
€50 30
€20
Në njësiNë njësi
Kompania momentalisht shet produktet e saj për €50 për njësi si dhe ka kosto variabile për njësi prej €30. Kosto fikse
është €600,000
...KALKULIMI I PRAGUT TË RREZIKUT
Shitjet € ?Kosto variabile ?Marzha e kontributit € ? Kosto fikse €600,000E ardhura nga operacionet € 0
Shitjet në pragun e rrezikut (njësi) = €600,000
€30= 20,000 njësi
€50 30
€20
€60 30€30
Në njësiNë njësiMMenaxhmenti rritë çmimin enaxhmenti rritë çmimin
shitës nga shitës nga €50 €50 nënë €60 €60..
MMenaxhmenti rritë çmimin enaxhmenti rritë çmimin shitës nga shitës nga €50 €50 nënë €60 €60..
...KALKULIMI I PRAGUT TË RREZIKUT
ÇASJA GRAFIKE E ANALIZËS KOSTO-VËLLIMI - PROFITI
GRAFIKU I GRAFIKU I CCVPVPS
hit
jet
dh
e ko
sto
(€0
00)
Sh
itje
t d
he
kost
o (
€000
)
0
Shitjet në njësi (000)
€500€450€400€350€300€250€200€150€100€ 50
Çmimi shitës për njësi € 50Kosto variabile për njësi 30Marzha e kontributit për njësi € 20
Totali i kostos fikse €100,000
Çmimi shitës për njësi € 50Kosto variabile për njësi 30Marzha e kontributit për njësi € 20
Totali i kostos fikse €100,000
60%60%
Totali i shitjeve
Kosto variabile
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
……GRAFIKU I GRAFIKU I CCVPVPSh
itje
t dh
e k
osto
(€0
00)
Shit
jet
dhe
kos
to (
€000
)
0
Shitjet në njësi (000)
€500€450€400€350€300€250€200€150€100€ 50
Çmimi shitës për njësi € 50Kosto variabile për njësi 30Marzha e kontributit për njësi € 20
Totali i kostos fikse €100,000
Çmimi shitës për njësi € 50Kosto variabile për njësi 30Marzha e kontributit për njësi € 20
Totali i kostos fikse €100,000
60%60%
40%
Marzha e kontributit
100% 60%
40%
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Shit
jet
dhe
kos
to (
€000
)Sh
itje
t dh
e k
osto
(€0
00)
0
Shitjet në njësi (000)
€500€450€400€350€300€250€200€150€100€ 50
Çmimi shitës për njësi € 50Kosto variabile për njësi 30Marzha e kontributit për njësi € 20
Totali i kostos fikse € 100,000
Çmimi shitës për njësi € 50Kosto variabile për njësi 30Marzha e kontributit për njësi € 20
Totali i kostos fikse € 100,000
Kosto fikseKosto fikse
100% 60%
40%
Kosto Kosto totaletotale
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
……GRAFIKU I GRAFIKU I CCVPVP
Shit
jet
dhe
kos
to (
€000
)Sh
itje
t dh
e k
osto
(€0
00)
0
€500€450€400€350€300€250€200€150€100€ 50
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Pragu i rrezikut
Shitjet në njësi (000)
Çmimi shitës për njësi € 50Kosto variabile për njësi 30Marzha e kontributit për njësi € 20
Totali i kostos fikse €100,000
Çmimi shitës për njësi € 50Kosto variabile për njësi 30Marzha e kontributit për njësi € 20
Totali i kostos fikse €100,000
100% 60%
40% €100.000
€20= 5.000 njësi
……GRAFIKU I GRAFIKU I CCVPVP
Shit
jet
dhe
kos
to (
€000
)Sh
itje
t dh
e k
osto
(€0
00)
0Shitjet në njësi (000)
€500€450€400€350€300€250€200€150€100€ 50
Çmimi shitës për njësi € 50Kosto variabile për njësi 30Marzha e kontributit për njësi € 20
Totali i kostos fikse €100,000
Çmimi shitës për njësi € 50Kosto variabile për njësi 30Marzha e kontributit për njësi € 20
Totali i kostos fikse €100,000
100% 60%
40%
Zona e profitit operativ
Zona e humbjes operative
……GRAFIKU I GRAFIKU I CCVPVP
SHEMBULL: TIPI BIZNESOR
Kosto fikse, (p.sh. qiraja) = 500 €
Kosto variabile (p.sh. materiali) = 5 € për njësi
E ardhura nga shitja = 10 € për njësi
Sa njësi duhet shitur për të arritur pragun e rrezikut ?
Njësi
50 100 150 200
2000
1500
1000
500
€
Kostot = 500 € + 5 € për njësi
E ardhura = 10 € për njësi
...Sa njësi duhet shitur për të arritur pragun e rrezikut ?
…SHEMBULL: TIPI BIZNESOR
Njësi50 100 150 200
2000
1500
1000
500
€
Kostot = 500€ + 5 € për njësi
Kosto fikse =500 €
E ardhura = 10 € për njësi
...Sa njësi duhet shitur për të arritur pragun e rrezikut ?
…SHEMBULL: TIPI BIZNESOR
Kostot = 500 € + 5 € për njësi
Njësi50 100 150 200
2000
1500
1000
500
€
Kosto fikse =500 €
Kostovariabile
...Sa njësi duhet shitur për të arritur pragun e rrezikut ?
E ardhura = 10 € për njësi
…SHEMBULL: TIPI BIZNESOR
Kostot = 500 €+ 5 € për njësi
Njësi50 100 150 200
2000
1500
1000
500
€
Kosto fikse =500 €
Kostototale
Kostovariabile
...Sa njësi duhet shitur për të arritur pragun e rrezikut?
E ardhura = 10 € për njësi
…SHEMBULL: TIPI BIZNESOR
E ardhura
Kostot = 500 € + 5 € për njësi
E ardhura = 10 € për njësi
Njësi50 100 150 200
2000
1500
1000
500
€
Kosto fikse =500 €
Kostototale
Kostovariabile
...Sa njësi duhet shitur për të arritur pragun e rrezikut?
…SHEMBULL: TIPI BIZNESOR
E ardhura
Kostot = 500 € + 5 € për njësi
E ardhura = 10 € për njësi
Njësi50 100 150 200
2000
1500
1000
500
€
Kosto fikse = 500 €
Kosto totale
Kosto variabile
Përgjigja: 100 njësi për pragun e rrezikut
Pragu i rrezikut: => e ardhura = kostot
totale
Sa njësi duhet shitur për të arritur pragun e rrezikut ?
…SHEMBULL: TIPI BIZNESOR
• Leverazhi financiar, shpreh raportin e borxhit në ekuitet (L = B/E) dhe iu referohet madhësive që biznesi financohet nga borxhet në raport me ekuitetin. Sa më i madh borxhi, aq më i madh leverazhi financiar.
• Leverazhi operativ është nocion apo koncept më pak i njohur. Edhe nëse ju nuk huazoni para, ju nuk mundeni domosdoshmërisht t’i ikni rrezikut të leverazhit operativ. Leverazhi operativ mat koston fikse në raport me atë variabile. Me fjalë tjera, leverazhi operativ shpreh përqindjen e kostove fikse në strukturën e kostove të kompanisë.
LEVERAZHI FINANCIAR DHE LEVERAZHI AFARIST
• Kontabilisti menaxherial mund të mat leverazhin operativ të kompanisë, në vëllim të caktuar të shitjes, duke përdorur faktorin e leverazhit operativ:
Marzha e kontributit
Faktori i leverazhit operativ = -------------------------------
E ardhura neto
LEVERAZHI FINANCIAR DHE LEVERAZHI AFARIST
• Analiza e pragut të rrezikut shpesh herë shfrytëzohet në ndërthurje me leverazhin operativ. Ashtu si rritet shitja përtej pragut të rrezikut, efektet e leverazhit operativ pakësohen. Duke shfrytëzuar analizën e pragut të rrezikut, ne mund të kalkulojmë leverazhin operativ:
% e ndryshimeve në FPIT
Shkalla e leverazhit operativ (SHLO) = ----------------------------------------
% e ndryshimeve në shitjen
LEVERAZHI FINANCIAR DHE LEVERAZHI AFARIST
Apo:
( Shitja – Kostot variabile)
ShLO = ----------------------------------------------------------
(Shitja – Kostot variabile – Kostot fikse)
Shembull 6: Çmimi i produktit = 10 €, Kosto variabile për njësi = 6 €, Kostot fikse = 12.000 €,
Sasia e shitur = 5.000 njësi
Nëse aplikojmë formulën e fundit, rezultati do të jetë:
(50.000 € – 30.000 €)
ShLO = --------------------------------------------------
[ (50.000 € – 30.000 €) - 12.000 €]
ShLO = 20.000 / 8.000
ShLO = 2,5
LEVERAZHI FINANCIAR DHE LEVERAZHI AFARIST
Kostot fikse janë vlerësuar në €200,000 si dhe profiti i dëshiruar në €100,000. Çmimi shitës për njësi është €75 dhe kosto variabile për njësi €45. Kompania dëshiron të
arrijë profit prej €100,000
Shitjet (? njësitë) € ?Kosto variabile ?Marzha e kontributit € ? Kosto fikse 200,000E ardhura nga operacionet € 0
€75 45€30
Në njësiNë njësi
PROFITI CAK
Shitjet (? njësitë) € ?Kosto variabile ?Marzha e kontributit € ? Kosto fikse 200,000E ardhura nga operacionet € 0
Shitjet (njësi) =€200,000 + €100,000 (Kosto fikse + Profiti cak)
€30 (Marzha e kontributit për njësi)
= 10,000 njësi
Në njësi
Në njësi
€75 45€30
Profiti cak është Profiti cak është shfrytëzuar këtu për shfrytëzuar këtu për
të ju referuar “të të ju referuar “të ardhurave nga ardhurave nga operacionet.”operacionet.”
Profiti cak është Profiti cak është shfrytëzuar këtu për shfrytëzuar këtu për
të ju referuar “të të ju referuar “të ardhurave nga ardhurave nga operacionet.”operacionet.”
…PROFITI CAK
€75 45€30
Shitjet (10,000 njësitë x €75) € 750,000Kosto variabile (10,000 x €45) 450,000Marzha e kontributit € 300,000Kosto fikse 200,000E ardhura nga operacionet € 100,000
U vërtetua se shitjet prej 10,000 njësive U vërtetua se shitjet prej 10,000 njësive ofrojnë profit €100,000.ofrojnë profit €100,000.
U vërtetua se shitjet prej 10,000 njësive U vërtetua se shitjet prej 10,000 njësive ofrojnë profit €100,000.ofrojnë profit €100,000.
...PROFITI CAK
MARZHA E SIGURISË
Sa i përket kalkulimit të të ardhurës (fitimit) operative të synuar, këtë mund ta ilustrojmë me pyetjen: Sa njësi duhet shitur kompania me qëllim të fitimit të një të ardhure operative prej një shume të caktuar?
MARZHA E SIGURISË
Marzha e sigurisë =Shitjet – Shitjet në pragun e rrezikut
Shitjet
Marzha e sigurisë tregon uljet e mundshme në shitje që mund të shkaktohen para se të rezultojë humbja
operative
Marzha e sigurisë =€250,000 – €200,000
€250,000
Marzha e sigurisë = 20%
MARZHA E SIGURISË
…MARZHA E SIGURISË
APO:
Marzha e sigurisë
=
Shitja totale
–
Shitja në pragun e rrezikut
• Nëse dëshirojmë të shohim ndikimin e taksës në profit në analizën e C-V-P, përdorim formulën vijuese:
Profiti neto i synuar
• E ardhura operative e synuar = ----------------------------
1 – Shkalla e taksave
• Nëse shfrytëzojmë të dhënat e shembullit të mësipërm duke supozuar se shkalla e taksës në fitim është 20 %, kemi:
100.000 €
• E ardhura operative e synuar = ---------------- = 125.000 €
1 – 20 %
…MARZHA E SIGURISË
• Po ashtu, ne mund të shfrytëzojmë mtodën e marzhës së kontributit me qëllim të përcaktimit të ardhurës operative të synuar, sipas formulës vijuese:
Kostoja fikse+(Profiti neto i synuar/[(1–shkalla e taksës)]
Sasia e prod. që = -------------------------------------------------------------------------------
kërkohen për tu shitur Marzha e kontributit për njësi
200.000 € + 125.000
Sasia e produkteve që = ---------------------------- = 10.833 njësi*
kërkohen për t’u shitur 30
…MARZHA E SIGURISË
TEST I SHPEJTTEST I SHPEJT
Marzha e sigurisë =Shitjet – Shitjet në pragun e rrezikut
Shitjet
MARZHA E SIGURISË MUND TË DEFINOHET SI:
A) E saktë
B) E pasaktë
ANALIZA SPECIALE
KOSTOS - VËLLIMIT - PROFITIT
ANALIZA SPECIALE E PRAGUT TË RREZIKUT
Arritja e nivelit të kënaqshëm të pragut të rrezikut dhe
përmirësimi i përhershëm i atij niveli i shndërruar në
rritjen e kontributit dhe të neto profitit të ndërmarrjes në
periudhën konkrete përllogaritëse, mund të arrihet me:
ndërrimin e vëllimit të prodhimit dhe të shitjes
ndërrimin e çmimeve shitëse
ndërrimin e shpenzimeve fikse si tërësi
ndërrimin e shpenzimeve variabile për njësi dhe
ndërrimin e asortimentit të prodhimit dhe të shitjes
Supozojmë se kompania ka të dhënat fillestare
me qëllim të llogaritjes së pragut të rrezikut në
raste të veçanta:
…ANALIZA SPECIALE E PRAGUT TË RREZIKUT
Nr. Përshkrimi Shuma
1 Të hyrat e planifikuara nga shitja 2000.000
2 Shpenzimet e materialit 852.000
3 Shpenzimet e pagave të prodhimtarisë 418.000
4 Shpenzime tjera variabile 411.500
5 Fitimi kontribucional (1-2-3-4) 318.500
6 Shpenzimet fikse 228.438
7 Neto fitimi (5-6) 90.062
8 Shkalla e shp. variabile (2 deri në 4:1) x 100 84,00 %
9 Shkalla e fitimit kontribucional (5:1) x 100 16,00 %
10 Shkalla e neto fitimit (7:1) x 100 5,00 %
…ANALIZA SPECIALE E PRAGUT TË RREZIKUT
EFEKTET E NDËRRIMIT TË VËLLIMIT TË PRODHIMIT DHE SHITJES NË PRAGUN E
RREZIKUT
Supozojmë se vëllimi i fillestar i prodhimit nga
2.000.000 € do të rritet në 2.150.000 € me indeks prej
7,50%. Me një rritje të tillë të vëllimit të prodhimit dhe
shitjes, parallogaritja e re e shpenzimeve do të merrte
formën:
Nr. Përshkrimi Shuma
1 Të hyrat e planifikuara nga shitja 2.150.000
2 Shpenzimet e materialit 915.900
3 Shpenzimet e pagave të prodhimtarisë 449.350
4 Shpenzime tjera variabile 442.363
5 Fitimi kontribucional (1-2-3-4) 342.387
6 Shpenzimet fikse 228.438
7 Neto fitimi (5-6) 113.949
8 Shkalla e shp. variabile (2 deri në 4:1) x 100 84,40 %
9 Shkalla e fitimit kontribucional (5:1) x 100 15,92 %
10 Shkalla e neto fitimit (7:1) x 100 5,30 %
…EFEKTET E NDËRRIMIT TË VËLLIMIT TË PRODHIMIT DHE SHITJES NË
PRAGUN E RREZIKUT
Duke marrë për bazë formulën për llogaritjen e pragut të rrezikut, kemi:
SHF x 100 228.438 x 100 Pragu i rrezikut = ----------------------- => ------------------------ = 1.464.346 € 100 - % SHV 100 – 84,40
…EFEKTET E NDËRRIMIT TË VËLLIMIT TË PRODHIMIT DHE SHITJES NË PRAGUN E
RREZIKUT
EFEKTET E NDËRRIMIT TË ÇMIMEVE SHITËSE
Nëse supozojmë se për shkaqe të njohura,
ndërmarrja vendos të zbres çmimin shitës të
produktit për 3 %, shtrohet pyetja cilat do të
ishin efektet në pragun e rrezikut?
Nr. Përshkrimi Shuma
1 Të hyrat e planifikuara nga shitja 1.940.000
2 Shpenzimet e materialit 852.000
3 Shpenzimet e pagave të prodhimtarisë 418.000
4 Shpenzime tjera variabile 411.500
5 Fitimi kontribucional (1-2-3-4) 258.500
6 Shpenzimet fikse 228.438
7 Neto fitimi (5-6) 30.062
8 Shkalla e shp. variabile (2 deri 4 :1) x 100 86,67 %
9 Shkalla e fitimit kontribucional (5:1) x 100 13,32 %
10 Shkalla e neto fitimit (7:1) x 100 1,55 %
…EFEKTET E NDËRRIMIT TË ÇMIMEVE SHITËSE
Në raport me elementet fillestare, është evidente se zbritja e çmimit
shitës prej 3 %, ka për pasojë zvogëlimin e të hyrave, të cilat
mjaftojnë në tërësi mbulimin e shpenzimeve variabile dhe atyre fikse
siç shihet nga tabela, mirëpo na paraqitet shkalla e neto fitimit më te
vogël dhe atë prej 1,55 %. Edhe pse shpenzimet fikse dhe variabile
kanë mbetur të pandryshuara, prapëseprapë, nuk ka mbetur e njëjtë
shkalla e shpenzimeve variabile (e cila më parë ishte 84,40 % kurse
tani është 86,67 %) dhe ajo e fitimit margjinal (e cila më parë ishte
15,92 % kurse tani është 13,32%)
…EFEKTET E NDËRRIMIT TË ÇMIMEVE SHITËSE
Në kushtet e reja pragu i rrezikut është:
SHF x 100 228.438 x 100 Pragu i rrezikut = --------------------- => ------------------------ = 1.713.713 € 100 - % SHV 100 - 86,67
…EFEKTET E NDËRRIMIT TË ÇMIMEVE SHITËSE
EFEKTET E NDËRRIMIT TË SHPENZIMEVE FIKSE
Nëse supozojmë se ndërmarrja, brenda periudhës
së caktuar kohore ka blerë mjete themelore në
vlerë prej 250.000 €, ndërsa pozicionet tjera
mbesin të pandryshuara, atëherë elementet e
përcaktimit të pragut të rrezikut janë si vijon:
...EFEKTET E NDËRRIMIT TË SHPENZIMEVE FIKSE
Nr. Përshkrimi Shuma
1 Të hyrat e planifikuara nga shitja 2.000.000
2 Shpenzimet e materialit 852.000
3 Shpenzimet e pagave të prodhimtarisë 418.000
4 Shpenzime tjera variabile 411.500
5 Fitimi kontribucional (1-2-3-4) 318.500
6 Shpenzimet fikse 478.438
7 Neto humbja (5-6) (159.938)
8 Shkalla e shp. variabile (2 deri 4:1) x 100 84,07 %
9 Shkalla e fitimit kontribucional (5:1) x 100 15,93 %
10 Shkalla e neto fitimit (7:1) x 100 0
...EFEKTET E NDËRRIMIT TË SHPENZIMEVE FIKSE
Si mund të vërehet nga tabela, ndryshimi i shpenzimeve fikse nuk ndikon në lartësinë e fitimit margjinal, sepse sipas Direct Costingut, shpenzimet fikse mbesin për t'u mbuluar nga po ky fitim, por që në rastin konkret nuk mjafton.
Pragu i rrezikut, duke u bazuar në të dhënat nga tabela e mësipërme është:
SHF x 100 478.438 x 100 Pragu i rrezikut = ---------------------- = ----------------------- = 3.003.377 € 100 - % SHV 100 - 84,07
EFEKTET E NDËRRIMIT TË SHPENZIMEVE VARIABILE PËR NJËSI
Gjatë ushtrimit të veprimtarisë së ndërmarrjes, shpenzimet variabile
mund të rriten respektivisht të zvogëlohen, gjë kjo që ndikon edhe në
përcaktimin e pragut të rrezikut. Tek ilustrimi i efekteve të zbritjes apo
rritjes së izoluar të shpenzimeve variabile për njësi në pragun e rrezikut
dhe në rezultatin financiar, nën parasupozimin se zbritja (në shembullin
tonë) në shkallë prej 4 %, në raport me përllogaritjen dhe grafikun nr. 1,
e duke pasur parasysh se shpenzimet tjera mbesin të pandryshuara,
përllogaritja e re e të hyrave, shpenzimeve dhe rezultatit do të kishte
rezultatet vijuese:
…EFEKTET E NDËRRIMIT TË SHPENZIMEVE VARIABILE PËR NJËSI
Nr. Përshkrimi Shuma
1 Të hyrat e planifikuara nga shitja 2.000.000
2 Shpenzimet materiale 817.920
3 Pagat e prodhimtarisë 401.280
4 Shpenzimet tjera variabile 395.040
5 Fitimi kontribucional 385.760
6 Shpenzimet fikse 228.438
7 Fitimi neto 173.760
8 Shkalla e shpenzimeve variabile (2+3+4):1x100 80,712 %
9 Shkalla e fitimit kontribucional (5:1) x 100 19,288 %
10 Shkalla e fitimit neto (7:1) x 100 8,688 %
…EFEKTET E NDËRRIMIT TË SHPENZIMEVE VARIABILE PËR NJËSI
Duke krahasuar rezultatet e përllogaritjes së parë me rezultatet e fituara, lehtë vërehet se zvogëlimi i shpenzimeve variabile prej 4 %, ka për rezultat rritjen e fitimit margjinal prej 67.260 € (385.760 - 318.500) si dhe të shkallës së fitimit margjinal prej 3,360 €, (19,288-15.928), ndërsa duke pasur parasysh se shpenzimet fikse kanë mbetur të pandryshuara, do të kemi edhe rritje të neto fitimit prej 67.760 € (173.760 - 106.000) ndërsa të shkallës së fitimit neto prej 3,388 (8,688 - 5,300).
Këto ndryshime ndikojnë edhe në nivelin e pragut të rrezikut i cili do të jetë:
SHF x 100 228.438 x 100Pragu i rrezikut = --------------------------- = ------------------------------- = 1.184.353 € 100 - % SHV 100 - 80,712
EFEKTET E NDËRRIMIT TË ASORTIMENTIT TË PRODHIMEVE DHE TË SHITJES NË
PRAGUN E RREZIKUT
Të gjitha parasupozimet e deritashme mbi përcaktimin e
pragut të rrezikut, janë nisur nga parasupozimi i një
asortimenti stabil të prodhimtarisë dhe të shitjes. Me
fjalë tjera, në përllogaritjen dhe analizën e deritashme
është operuar me njësinë mesatare të aktivitetit
...EFEKTET E NDËRRIMIT TË ASORTIMENTIT TË PRODHIMEVE DHE TË
SHITJES NË PRAGUN E RREZIKUT
Mirëpo një parasupozim i tillë, i cili më tepër është rezultat i kërkesës për
thjeshtësim të analizës me qëllim të rishqyrtimit të ndërrimeve të faktorëve
tjerë të rezultatit afarist dhe të pragut të rrezikut, në praktikën e ndërmarrjeve
prodhuese është vështirë apo i pamundshëm të realizohet
Për këtë arsye, si dhe për shkak të konstatimit mbi shkallët e ndryshme të
marzhës së kontributit për produkte të caktuara, e edhe për shkak të
domosdoshmërisë së kombinimit adekuat të prodhimeve në vëllimin e
tërësishëm të prodhimtarisë dhe të shitjes, vërtetojnë se asortimenti i
prodhimtarisë paraqet, po ashtu, një faktor me rëndësi për përcaktimin e
pragut të rrezikut dhe të rezultatit të ndërmarrjes në përgjithësi
...EFEKTET E NDËRRIMIT TË ASORTIMENTIT TË PRODHIMEVE DHE TË
SHITJES NË PRAGUN E RREZIKUT
Nr. Përshkrimi Prod. A Prod. B Prod. C Gjithsej
1 Asort. i planifikuar në sasi 2.000 2.310 2.550 -
2 Çmimi shitës për njësi 22 28 32 -
3 E hyra nga shitja 44.000 64.680 81.600 190.280
4 Shp. variabile 28.600 35.930 48.960 113.490
5 Fitimi kontribucional 15.400 28.750 32.640 76.790
6 Shpenzimet fikse - - - 57.084
7 Fitimi neto - - - 19.706
8 Shkalla e shp. variabile 65 % 55,6 % 60 % 59,64 %
9Shkalla e fitimit kontribucional
35 % 44,4 % 40 % 40,36 %
10 Shkalla e neto fitimit - - - 10,36 %
…EFEKTET E NDËRRIMIT TË ASORTIMENTIT TË PRODHIMEVE DHE TË
SHITJES NË PRAGUN E RREZIKUT
Në bazë të të dhënave nga tabela e mësipërme dhe duke e zbatuar formulën mbi pragun e rrezikut, fitojmë:
SHF x 100 57.084 x 100 Pragu i rrezikut = -------------------- = ------------------- = 141.437 € 100 - % SHV 100 - 59,64
…EFEKTET E NDËRRIMIT TË ASORTIMENTIT TË PRODHIMEVE DHE TË
SHITJES NË PRAGUN E RREZIKUT
Ndërmarrja, me një asortiment të tillë dhe me vëllim të shitjes prej
190.280 € do të siguroj mbulimin e shpenzimeve të tërësishme në
shumë prej 141.437 €, e cila shumë përbën në tërësi shpenzimet fikse
prej 57.084 € dhe pjesën më të madhe të shpenzimeve variabile në
shumë prej 84.353 €. Çdo rritje e mëtejme e vëllimit të shitjes gjatë
asortimentit të njejtë, i sjell ndërmarrjes një neto fitim më të madh,
duke pasur parasysh faktin se shpenzimet fikse janë të mbuluara në
tërësi në nivelin e pragut të rrezikut, ndërsa teprica e të hyrës mbi atë
nivel shërben për mbulimin vetëm të shpenzimeve variabile si pasojë e
vëllimit të prodhimit mbi pragun e rrezikut
PËRFUNDIMI I KAPITULLIT TË IPËRFUNDIMI I KAPITULLIT TË IIII-I-ttëë