zgradarstvo 2019/20 predavanje: stepenice i rampe … · stepenice prema medjusobnom odnosu i...

ZGRADARSTVO 2019/20

PREDAVANJE: STEPENICE I RAMPE

Doc. dr MARIJA GRUJIĆ

DEFINICIJA

STEPENICE I RAMPE SU DEO KONSTRUKCIJE OBJEKTA

KOJE SLUŢE ZA VERTIKALNU KOMUNIKACIJU

FUNKCIJA

POVEZUJU NIVOE I ETAŢE PO VERTIKALI

STEPENICE I RAMPE

3

STEPENICE I RAMPE

PREDSTAVLJANJE RAMPE U OSNOVI I PRESEKU

STEPENICE I RAMPE

PREDSTAVLJANJE

STEPENICA U OSNOVI

– PO ETAŢAMA

STEPENICE I RAMPE

POJMOVI

STEPENIŠNI PROSTOR

NEPREKINUTI NIZ STEPENA

(max 18 stepenika)

STEPENICE I RAMPE

POJMOVI

STEPENIŠNI KRAK

ravna površina koja prekida

stepenišni krak posle 15 do 16

stepenika (max 18 stepenika)

POSTOJI:

-GLAVNI (SPRATNI) PODEST

(npr. podest I sprata)

-MEDJUPODEST

(npr. podest između dve etaţe)

STEPENICE I RAMPE

POJMOVI

ODMORIŠTE (PODEST)

prazan prostor između kraka –

oko 10 do 20 cm

Zavisi od materijalizacije

stepenica

STEPENICE I RAMPE

POJMOVI

“OKO” STEPENIŠTA

bočne površine kraka – zidni

obraz (prema zidu) ili slobodni

obraz (prema “oku”)

STEPENICE I RAMPE

POJMOVI

OBRAZI STEPENIŠTA

linija u poduţnoj osi kraka koja

strelicom ukazuje na pravac penjanja

Prema međusobnom odnosu pravca

linije hoda i pozicije zida stepenice

delimo na: LEVE DESNE

zid

zid

STEPENICE I RAMPE

POJMOVI

LINIJA HODA

STEPENICE I RAMPE

POJMOVI

ŠIRINA KRAKA

A – ŠIRINA KRAKA

- ukupna širina kraka

(od obraza do obraza)

STEPENICE I RAMPE

POJMOVI

KORISNA ŠIRINA KRAKA

KORISNA ŠIRINA KRAKA:

rastojanje mereno od zida do

unutrašnje ivice ograde.....

.... Ili od ograde do ograde

STEPENICE I RAMPE

DIMENZIONISANJE ŠIRINE STEPENIŠNOG KRAKA

STEPENICE I RAMPE

POJMOVI

DELOVI STEPENIKA – PROFIL STEPENIKA

POPREČNI PRESEK STEPENIKA;

kod zavojitih stepenica razlikuju se preseci uz obraze i po

liniji hoda

STEPENICE I RAMPE

POJMOVI

DELOVI STEPENIKA - GAZIŠTE

GAZIŠTE – HORIZONTALNA POVRŠINA

STEPENIKA

površina stepenika po kojoj se gazi

STEPENICE I RAMPE

POJMOVI

DELOVI STEPENIKA – ČELO STEPENIKA

vertikalna površina stepenika

STEPENICE I RAMPE

POJMOVI

DELOVI STEPENIKA – ŠIRINA STEPENIKA - b

rastojanje između dva čela

(obeleţava se sa b)

STEPENICE I RAMPE

POJMOVI

DELOVI STEPENIKA – VISINA STEPENIKA - h

visinsko rastojanje između dva susedna gazišta stepenika

(obeleţava se sa h)

19

STEPENICE I RAMPE

POJMOVI – STEPENIŠNA OGRADA

pozicionira se na slobodnoj strani kraka, standardna visina je 90 cm;

STEPENICE I RAMPE

STEPENIŠNA OGRADA - PRIČVRŠĆIVANJE

21

→ POLOŢAJ PREMA ZGRADI

→ ZNAČAJ U ZGRADI

→ PREMA ETAŢAMA

→ PO NAČINU IZVODJENJA

→ BROJ STEPENIŠNIH KRAKOVA

→ SMER PENJANJA

→ MEDJUSOBNI ODNOS I PRAVAC KRAKOVA

→ KONSTRUKCIJA STEPENICA

→ PREMA USPONU

→ PREMA MATERIJALU

→ PO OTPORNOSTI PREMA VATRI

STEPENICE I RAMPE

PODELA STEPENICA

22

SPOLJNE

UNUTRAŠNJE

STEPENICE I RAMPE

PODELA STEPENICA

POLOŢAJ STEPENICA PREMA ZGRADI

23

STEPENICE I RAMPE

PARKOVSKO STEPENŠTE

STEPENICE I RAMPE

PODELA STEPENICA

ZNAČAJ STEPENICA U ZGRADI

→ GLAVNE

→ SPOREDNE

→ POSLOVNE (EKONOMSKE)

→ POŢARNE

→ INTERNE

STEPENICE I RAMPE

PODELA STEPENICA

STEPENICE PREMA ETAŢAMA

→ PODRUMSKE

→ SPRATNE

→ TAVANSKE

→ KROVNE

STEPENICE I RAMPE

PODELA STEPENICA I RAMPI

PRINCIPI ZA DEFINISANJE NAGIBA STEPENICA I RAMPI

RAMPE STEPENICE

32

STEPENICE I RAMPE

PODELA STEPENICA I RAMPI

NAGIBI STEPENICA I RAMPI

STEPENICE I RAMPE

PODELA STEPENICA

STEPENICE PO BROJU STEPENIŠNIH KRAKOVA

→ JEDNOKRAKE

→ DVOKRAKE

→ TROKRAKE

→ ČETVOROKRAKE

→ VIŠEKRAKE

STEPENICE I RAMPE

PODELA STEPENICA

STEPENICE PO BROJU STEPENIŠNIH KRAKOVA

STEPENICE I RAMPE

PODELA STEPENICA

STEPENICE PREMA MEDJUSOBNOM ODNOSU I PRAVCU KRAKOVA

→ PRAVE

→ PRELOMLJENE

→ SA KLINASTIM STEPENICIMA

→ SA DELOVIMA SPIRALNIH STEPENIKA

→ ZAVOJITE SA OTVORENOM LINIJOM HODA

KRUŢNE

ELIPSASTE

→ SPIRALNE SA ZATVORENOM LINIJOM HODA

→ SA PRAVILNIM ODMORIŠTIMA

38

1. SAGORIVE STEPENICE – DRVENE STEPENICE

2. VATROOTPORNE STEPENICE - ½ h – ZAŠTIĆENE DRVENE,

– ARMIRANOBETONSKE,

– KAMENE

3. POSTOJANE NA VATRI - 1½ h – NE MENJAJU BOJU, POSTOJANOST, TRPE VODU (prilikom

gašenja vatre)

– OPEKA,

– BETON, AB PLOĈE DEBLJINE OD 10 cm,

– ĈELIK ZAŠTIĆEN SA 3 cm BETONA ILI NEKOG DRUGOG MATERIJALA

STEPENICE I RAMPE

PODELA STEPENICA

OTPORNOST PREMA VATRI

39

- DRVENE

- KAMENE

- OD OPEKE

- OD ARMIRANOG BETONA

- OD ĈELIKA

- KOMBINACIJE MATERIJALA

STEPENICE I RAMPE

PODELA STEPENICA

PREMA MATERIJALU KONSTRUKCIJE

40

DRVENE

STEPENICE

42

DRVENE STEPENICE - DETALJI

44

DRVENE STEPENICE – SA OBRAZNIM

GREDAMA

46

DRVENE STEPENICE – NA GREDI

50

DRVENE

STEPENICE

SPIRALNE

51

DRVENE

STEPENICE

SPIRALNE

52

KAMENE STEPENICE

53

BETONSKE PREFABRIKOVANE STEPENICE

56

METALNE STEPENICE

58

METALNE STEPENICE

66

STAKLENE STEPENICE

70

DIMENZIJE STEPENICA

UDOBNE STEPENICE • VISINA GAZIŠTA 14-19 cm

• DIMENZIJE 17/29 ILI 16/30 cm

ŠIRINA KRAKA: - ZA JEDNU OSOBU do 100 cm

- ZA DVE OSOBE 110 – 130 cm

- ZA TRI OSOBE 180 – 190 cm

- U PORODIĈNIM ZGRADAMA min. 90 cm

- U VIŠEPORODIĈNIM ZGRADAMA 110-140 cm

ŠIRINA PODESTA – ŠIRINA KRAKA + 10 cm

FORMULA • 2h+b=61-65 cm (63 cm opimalno)

71

DIMENZIONISANJE STEPENICA

FORMULA: 2h + b = 63 (64)

PRIMER PRORAĈUNA

spratna visina H=305cm;

optimalna visina stepenika h=17cm

• 305:17=17,94 komada → usvaja se 18 komada

• 305:18=16,94cm

• 63-2x16,94=29,11cm; usvaja se 29,00cm

Dimenzija kraka u dvokrakom stepeništu: 9x16,94/29

73

PRINCIPI PROJEKTOVANJA

1. SVAKI PROSTOR UDALJEN 30 m OD STEPENIŠTA

2. NAJEKONOMIĈNIJE SU PRAVE JEDNOKRAKE STEPENICE

3. SPOLJNE ULAZNE STEPENICE MAX 10 STEPENIKA

4. IZBEGAVATI USAMLJENE STEPENIKE (1-2) MIN. 5 KOM. (OSIM NA ULAZU)

5. KRAK 10-15 - PA ODMORIŠTE

6. KONSTANTNA RAZMERA PENJANJA U CELOM OBJEKTU

7. ĈISTA VISINA PROLAZA ISPOD STEPENICA I ODMORIŠTA min 2,1 m

8. STEPENIŠNI PROSTOR – KOMFOR ZA PRENOS STVARI

9. VISINA OGRADE MIN 90 cm; najveći otvor 15 cm

10. RAZMAK IZMEDJU KRAKOVA 10-20 cm (“oko”)

11. NEPARAN BROJ STEPENIKA U KRAKU (navika)

12. PRESEK KROZ POLAZNI KRAK

13. LINIJA HODA STRELICA ZA PRAVAC PENJANJA

14. BROJ I DIMENZIJE STEPENIKA nx17/29

74

REKTIFIKACIJA

75

REKTIFIKACIJA

76

MATERIJALIZACIJA STEPENICA OBLOGA

1. DRVO

– DASKA

– PARKET

2. KAMEN

3. TERACO

4. KERAMIĈKE PLOĈICE

5. TEKSTIL

6. GUMA

7. PLUTA

8. STAKLO

77

OBLOGA - DRVO

78

OBLOGA - MERMER

79

OBLOGA - TERACO

80

OBLOGA - LINOLEUM

81

OBLOGA - GUMA

82

PREFABRIKOVANE STEPENICE

83

PREFABRIKOVANE STEPENICE

KORBIZIJE

84

1. OSLANJANJE NA OBA KRAJA CELOM DUŢINOM (NA ZIDOVE)

2. NA JEDNOJ STRANI UZIDANI U ZID, A DRUGI KRAJ SLOBODAN (KONZOLNE STEPENICE)

3. NA DVA OSLONCA - JEDAN JE ZID, DRUGI JE GREDA

4. NA JEDNOM OSLONCU - GREDI

– GREDA U SREDINI

– GREDA NA STRANI

6. STEPENIŠNI KRAK OSLONJEN NA DVE GREDE

7. DIREKTNO OSLONJENA PLOĈA

– PRAVA

– SLOMLJENA (KOLENASTA PLOĈA)

ZGRADARSTVO 2017/18

STEPENICE I RAMPE

KONSTRUKCIJA STEPENIŠTA

85

86

DIREKTNO OSLONJENA PLOĈA

SLOMLJENA (KOLENASTA PLOĈA)

PLOĈA oslonjena na zidove PLOĈA oslonjena na grede

87

DIREKTNO

OSLONJENA PLOĈA

SLOMLJENA

(KOLENASTA PLOĈA)

88

DIREKTNO OSLONJENA PLOĈA

SLOMLJENA (KOLENASTA PLOĈA)

89

OSLANJANJE NA DVA OSLONCA

ZID – OBRAZNA GREDA GREDA– OBRAZNA GREDA

90

STEPENIŠNI KRAK OSLONJEN NA

PODESNE GREDE

91

PLOĈA NA

PODESNIM

GREDAMA

92

STEPENIŠNI KRAK OSLONJEN NA PODESNE

GREDE

93

PLOĈA NA JEDNOM OSLONCU - GREDI

94

KONZOLNE STEPENICE

STEPENICE I RAMPE

CRTANJE STEPENICA

STEPENICE SA PODESNIM GREDAMA

STEPENICE I RAMPE

CRTANJE STEPENICA

STEPENICE SA PODESNIM GREDAMA

STEPENICE I RAMPE

CRTANJE STEPENICA

STEPENICE SA PODESNIM GREDAMA

STEPENICE I RAMPE

CRTANJE STEPENICA

STEPENICE SA PODESNIM GREDAMA

STEPENICE I RAMPE

CRTANJE STEPENICA

STEPENICE SA KOLENASTOM PLOČOM (jedno koleno)

STEPENICE I RAMPE

CRTANJE STEPENICA

STEPENICE SA KOLENASTOM PLOČOM (jedno koleno)

STEPENICE I RAMPE

CRTANJE STEPENICA

STEPENICE SA KOLENASTOM PLOČOM (jedno koleno)

STEPENICE I RAMPE

CRTANJE STEPENICA - STEPENICE SA KOLENASTOM

PLOČOM (jedno koleno)

STEPENICE I RAMPE

CRTANJE STEPENICA

STEPENICE SA KOLENASTOM PLOČOM (dva kolena)

STEPENICE I RAMPE

CRTANJE STEPENICA

STEPENICE SA KOLENASTOM PLOČOM (dva kolena)

STEPENICE I RAMPE

CRTANJE STEPENICA

STEPENICE SA KOLENASTOM PLOČOM (dva kolena)

STEPENICE I RAMPE

CRTANJE STEPENICA

STEPENICE SA KOLENASTOM PLOČOM (dva kolena)

ISPITNA PITANJA 2019/20

4

Oblast STEPENICE

24. Skicirati u osnovi dvokrake stepenice, obeležiti delove stepeništa i napisati njihove definicije.

25. Skicirati u osnovi dvokrako stepenište, obeležiti i objasniti pojmove: stepenišni krak, podest (odmorište), „oko“ stepeništa,

obraz stepeništa, linija hoda, širina kraka, korisna širina kraka.

26. Šta je to podest?

27. Na jednostavnoj skici stepeništa u osnovi obeležiti i objasniti šta je glavni podest, a šta je medjupodest.

28. Šta je gazište i čelo stepenika, a šta je visina i širina stepenika? Objasniti razliku.

29. Koliko iznosi minimalna visina stepenišne ograde?

30. Navesti vrste stepeništa u zavisnosti od njihovog značaja u zgradi.

31. Koliko iznosi maksimalno rastojanje bilo kog prostora u zgradi od stepenišnog prostora? (protivpožarni uslov)

32. Skicirati u osnovi trokrake leve stepenice.

33. Skicirati u osnovi trokrake desne stepenice.

34. Skicirati u osnovi jednokrake leve stepenice.

35. Skicirati u osnovi stepenice u auli fakulteta (do podesta prvog sprata) i obeležiti levi i desni krak stepenica.

36. Zaokružiti tačnu konstruktivnu šemu štepeništa sa kolenastom pločom / podesnim gredama.

37. Skicirati dve konstruktivne šeme mogudnosti oslanjanja dvokrakog stepeništa.

ISPITNA PITANJA 2019/20

5

38. Skicirati u osnovi konstruktivnu šemu kolenastog stepeništa. Ucrtati pravce oslanjanja i pozicionirati konstruktivne elemente.

Naglasiti pozicije vertikalnih oslonaca.

39. Skicirati u odnovi konstruktivnu šemu stepeništa koje se oslanja preko obraznih greda. Ucrtati pravce oslanjanja i pozicionirati

konstruktivne elemente. Naglasiti pozicije vertikalnih oslonaca.

40. Koji odnos čeli/gazište (h/b) stepenika se smatra optimalnim za stambene zgrade (unutrašnje stepenište)?

41. Koju od ponudjenih formula biste koristili za proračun stepeništa:

42. Ukoliko širinu kraka dvokrakog stepeništa obeležimo sa A, a širinu podesta sa B, koliko iznosi širina podesta B u odnosu na širinu

kraka A?

LITERATURA

Popovid, Ž., Zgradarstvo, Naučna knjiga, Beograd, 1987. (AGM Knjiga 2012.)

Trbojevid, R., Arhitektonske konstrukcije – Masivni konstruktivni sklop, Orion, Beograd, 2001.

Mittag, M., Gradjevinske konstrukcije, Građevinska knjiga, Beograd, 2011.

Peulid, Đ., Konstruktivni elementi zgrada, Croatiaknjiga, Zagreb, 2002.

Milid, B., Elementi i konstrukcije zgrada, I dio, Univerzitet Crne Gore, Podgorica, 1999.

Tehničar 3, Gradjevinska knjiga, Beograd, 2003.