voorspelbaarheid van het klimaat - knaw · voorspelbaarheid van het klimaat . 5e ipcc assessment...

Voorspelbaarheid van het klimaat 5e IPCC Assessment report Prof Wilco Hazeleger

Weersverwachting

www.knmi.nl

Relevante onzekerheden voor klimaatverwachtingen

• Natuurlijke variaties en huidige toestand van het klimaat

• Representatie van fysica en biogeochemie in klimaatmodellen

• Verandering in de sterkte van de zon, emissies (natuurlijk en antropogeen - broeikasgassen en aerosolen) en landgebruik

• Structurele onzekerheid

Klimaatprojecties

Figuur TS 14

Bijdrages aan spreiding van klimaatprojecties

Figuur 11.8

Verschillen in emissies

Natuurlijke variaties

Verschillen tussen modellen

Observaties Modellen met alleen natuurlijke forceringen (zon, vulkanen) Modellen met natuurlijke en antropogene forceringen

Figuur SPM 6

Korte termijn temperatuurprojecties

Figuur TS 14

The global mean surface temperature change for the period 2016–2035 relative to 1986–2005 will likely be in the range of 0.3°C to 0.7°C (medium confidence).

Figure SPM.7

Mondiale temperatuurverandering (tov 1986 – 2005)

Van 2.5 tot 4.8°C

Van 0.3 tot 1.7°C

Increase of global mean surface temperatures for 2081–2100 relative to 1986–2005 is projected to likely be …. 0.3°C to 1.7°C (RCP2.6), 1.1°C to 2.6°C (RCP4.5), 1.4°C to 3.1°C (RCP6.0), 2.6°C to 4.8°C (RCP8.5).

Lange termijn temperatuurprojecties

Temperatuur- en neerslagprojecties

RCP 8.5, verandering tov 1986 -2005

Neerslagprojecties voor Europa zomer winter (‘flink natter’)

RCP 8.5, verandering in 2081-2100 tov 1986 -2005 Arcering: 66% van de modellen; dubbele arcering: 90%

Figuur 14.29

“Warming hiatus”: voorspelbaar?

Figure SPM.1

Mondiale temperatuurstijging ten opzichte van gemiddelde 1961-1990

Trend in temperatuur van 2002-2012

• Warmteinhoud oceaan toegenomen

• Zon minder actief

Bijdrages interne variabiliteit, variaties in zonneactiviteit en aerosolen nog onderwerp van onderzoek

IPCC: ‘Hiatus’ van tijdelijke aard

Ene

rgie

(102

1 Jou

les)

Andere veranderingen tijdens de ‘hiatus’

Figuur Box 3.1, 1; TSI from Frolich et al 2000

‘Hiatus’ voorspelbaar bij perfecte kennis over de tropische Stille Oceaan

Kosaka en Xie, Nature, 2013

Guemas et al., Nature Clim Change, 2013

Observations

Forecast years 1 to 3 from climate predictions initialized from observations

‘Hiatus’ in klimaatverwachting 1-3 jaar vooruit (verwachtingen elk jaar gestart vanuit observaties)

Projectie op basis van verandering in broeikasgassen, fijnstof en landgebruik

Samenvatting

Temperatuur blijft stijgen volgens IPCC projecties:

Waarschijnlijk 0.3 – 0.7 C in 2016 -2035 tov 1986 – 2005.

Waarschijnlijk 0.3 – 4.8oC aan het einde van de eeuw tov einde vorige eeuw (afhankelijk van mondiale socio-economische ontwikkelingen).

Waar het nat is wordt het natter, waar het droog is droger volgens IPCC projecties. Maar regionale verschillen en verschillen tussen seizoenen zijn groot.

De ‘hiatus’ was (gedeeltelijk) voorspelbaar op basis van de opgetreden natuurlijke variabiliteit en stralingsforceringen.

Extra slides

Illustratie bijdrage toestand huidige klimaat en verandering stralingsforcering aan een voorspelling

tijd

klim

aatv

aria

bele

Box 11.1

Trends in observaties en modellen

Hoe goed zijn klimaatverwachtingen?

“Root mean square skill score”, op basis van retrospectieve voorspellingen, 2-5 vooruit

Figuur 11.4

KNMI’06 scenario’s voor 2050:

Koudste winterdag in een jaar: 1oC tot 2.9oC warmer Warmste zomerdag in een jaar: 1oC tot 3.8oC warmer Lange periodes van neerslag in de winter (som over 10 dagen, die eens per 10 jaar overschreden wordt): 4% tot 12% toename van de som

Extreme buien in de zomer (som over 1 dag, die eens per 10 jaar overschreden wordt): 5% tot 27% toename van de som Geen aanwijzing voor verandering in windextremen Zeespiegel stijgt met 15-35 cm