transformarea fourier - math.etti.tuiasi.romath.etti.tuiasi.ro/rosu/didactic/ms...

Post on 08-Oct-2019

8 Views

Category:

Documents

0 Downloads

Preview:

Click to see full reader

TRANSCRIPT

Definitie, exemple.Proprietati ale transformarii Fourier

Transformatele Fourier sinus si cosinus

Transformarea Fourier

Transformarea Fourier

Definitie, exemple.Proprietati ale transformarii Fourier

Transformatele Fourier sinus si cosinus

Transformarea Fourier

1 Definitie, exemple.

2 Proprietati ale transformarii Fourier

3 Transformatele Fourier sinus si cosinus

Transformarea Fourier

Definitie, exemple.Proprietati ale transformarii Fourier

Transformatele Fourier sinus si cosinus

Definitie, exemple.

Transformarea Fourier

Definitie, exemple.Proprietati ale transformarii Fourier

Transformatele Fourier sinus si cosinus

Functia f : R→ C se numeste absolut integrabila dacaintegrala

+∞∫−∞

|f (t)|dt

este convergenta.

Definitia 1.1

Fie f : R→ C absolut integrabila. Functia complexa de variabilareala F : R→ C,

F (ω) =

+∞∫−∞

e−jωt f (t)dt , ω ∈ R, (1.1)

se numeste transformata Fourier a functiei f .

Transformarea Fourier

Definitie, exemple.Proprietati ale transformarii Fourier

Transformatele Fourier sinus si cosinus

Deoarece f este absolut integrabila si∣∣e−jωt f (t)

∣∣ = |f (t)|,rezulta ca integrala

+∞∫−∞

e−jωt f (t)dt

este absolut si uniform convergenta ın raport cu parametrulω ∈ R.Vom nota tranformata Fourier a functiei f si astfel

F = F[f (t)], F (ω) = F[f (t)](ω), ω ∈ R,

evidentiind astfel si variabila t a functiei f si variabila ω atransformatei F . De multe ori se utilizeaza si notatia F (jω)aceasta numindu-se caracteristica spectrala sau spectrul ınfrecventa a semnalului f = f (t). Utilizam si notatia

f (t) =⇒ F (ω).

Transformarea Fourier

Definitie, exemple.Proprietati ale transformarii Fourier

Transformatele Fourier sinus si cosinus

Observatii:Daca f este cu valori reale, situatie ıntalnita practic, atunci

F (−ω) = F (ω),

motiv pentru care este suficient sa cunoastem F (ω) pentruvalori ω > 0.Daca f = f (t) este functie original absolut integrabila,atunci transformata Fourier F (ω) este tocmai valoareatransformatei Laplace ın punctul s = jω. Din acest motivpentru transformata Fourier se mai foloseste notatia F (jω).

Pentru f (t) = σ(t)e−t transformata Laplace este

L[f (t)](s) =1

s + 1ın semiplanul Re s > 1, si atunci

transformata Fourier este F[f (t)](ω) =1

jω + 1, ω ∈ R.

Transformarea Fourier

Definitie, exemple.Proprietati ale transformarii Fourier

Transformatele Fourier sinus si cosinus

Exemplul 1.1

Sa se determine transformata Fourier a semnaluluidreptunghiular de amplitudine A > 0 pe intervalul [−`, ` ], ` > 0,f : R→ R,

f (x) ={

A, x ∈ [−`, ` ] ,0, ın rest.

Transformarea Fourier

Definitie, exemple.Proprietati ale transformarii Fourier

Transformatele Fourier sinus si cosinus

F (ω) = A

`∫−`

e−jωt dt =Ajω

(ejω` − e−jω`

), si, folosind formula

lui Euler sin z =ejz − e−jz

2j, deducem

F (ω) =2Aω

sinω` = 2`A saω`,

unde sa : R→ R, sa(x) =

sin x

x, x 6= 0,

1, x = 0

este functia

denumita sinus atenuat.

Transformarea Fourier

Definitie, exemple.Proprietati ale transformarii Fourier

Transformatele Fourier sinus si cosinus

Proprietati ale transformarii Fourier

Transformarea Fourier

Definitie, exemple.Proprietati ale transformarii Fourier

Transformatele Fourier sinus si cosinus

Teorema 2.1

(liniaritate) Daca f1, f2 : R→ C sunt doua functii absolutintegrabile iar

f1(t) =⇒ F1(ω),f2(t) =⇒ F2(ω),

atunci pentru orice c1, c2 ∈ C functia c1f1 + c2f2 este absolutintegrabila si

c1f1(t) + c2f2(t) =⇒ c1F1(ω) + c2F2(ω). (2.1)

Transformarea Fourier

Definitie, exemple.Proprietati ale transformarii Fourier

Transformatele Fourier sinus si cosinus

Exemplul 2.1Sa se determine transformata Fourier pentru functiile rationale

f (t) =P(t)Q(t)

unde P si Q sunt polinoame, grad Q > 1 + grad P iar Q(t) 6= 0pentru orice t ∈ R.

Din consecinta teoremei reziduurilor avem

F (ω) = 2πj∑

Im zk>0

Rez(

P(z)Q(z)

e−jωz , zk

),

suma fiind extinsa la toti polii zk ai functieiP(z)Q(z)

situati ın

semiplanul superior.Transformarea Fourier

Definitie, exemple.Proprietati ale transformarii Fourier

Transformatele Fourier sinus si cosinus

Teorema 2.2

(asemanare) Daca f : R→ C este functie absolut integrabila si

f (t) =⇒ F (ω),

atunci pentru orice a ∈ R, a 6= 0 are loc relatia:

f (at) =⇒ 1|a|

F(ω

a

). (2.2)

Transformarea Fourier

Definitie, exemple.Proprietati ale transformarii Fourier

Transformatele Fourier sinus si cosinus

Teorema 2.3

(ıntarzierea argumentului) Daca f : R→ C este absolutintegrabila si

f (t) =⇒ F (ω),

atunci pentru orice t0 ∈ R are loc relatia:

f (t − t0) =⇒ e−jωt0F (ω). (2.3)

Transformarea Fourier

Definitie, exemple.Proprietati ale transformarii Fourier

Transformatele Fourier sinus si cosinus

Teorema 2.4

(deplasare) Daca f : R→ C este absolut integrabila sif (t) =⇒ F (ω), atunci pentru orice λ ∈ R are loc relatia:

e−jλt f (t) =⇒ F (ω + λ). (2.4)

Transformarea Fourier

Definitie, exemple.Proprietati ale transformarii Fourier

Transformatele Fourier sinus si cosinus

Teorema 2.5

Transformata Fourier F : R→ C a unei functii continue absolutintegrabile f : R→ C este o functie continua si

lim|ω|→∞

F (ω) = 0.

Transformarea Fourier

Definitie, exemple.Proprietati ale transformarii Fourier

Transformatele Fourier sinus si cosinus

Transformarea Fourier este injectiva. Daca F[f (t)] = F[g(t)]deducem ca f (t) = g(t) aproape pentru toti t ∈ R. Spunem cao proprietate are loc aproape peste tot (a.p.t.) daca pentruorice ε > 0, multimea punctelor unde proprietatea nu are loc,poate fi acoperita cu intervale a caror lungime totala este maimica decat ε.Pentru clasa de functii rapid descrescatoare, transformareaFourier este si surjectiva, deci inversabila si atunci vom puteascrie

f (t)⇐⇒ F (ω).

S = {f : R→ C| f ∈ C∞(R), ∀ k ,q ∈ N,∃Ck ,q,∣∣∣xk f (q)(x)

∣∣∣ ≤ Ck ,q},

unde f (q) este derivata de ordin q a functiei f .Un exemplu de functie rapid descrescatoare este estef (t) = e−t2

.

Transformarea Fourier

Definitie, exemple.Proprietati ale transformarii Fourier

Transformatele Fourier sinus si cosinus

Functiile din S sunt marginite si integrabile pe R.Intr-adevar, pentru f ∈ S au loc majorarile∣∣∣xk f (q)(x)

∣∣∣ ≤ Ck ,q

si ∣∣∣tk f (q)(t)∣∣∣ ≤ Ck+2,q

t2 .

Rezulta atunci∣∣∣xk f (q)(x)∣∣∣ ≤ min

{Ck ,q,

Ck+2,q

t2

}≤

C∗k ,q1 + t2

unde C∗k ,q este o constanta convenabil aleasa, iar functiaC∗k ,q

1 + t2 este absolut integrabila.

Transformarea Fourier

Definitie, exemple.Proprietati ale transformarii Fourier

Transformatele Fourier sinus si cosinus

Teorema 2.6

(Derivarea transformatei) Daca f ∈ S atunci transformata saFourier F este indefinit derivabila pe R, F ∈ C∞(R), si pentruorice k ∈ N are loc

tk f (t) =⇒ jkF (k)(ω). (2.5)

Transformarea Fourier

Definitie, exemple.Proprietati ale transformarii Fourier

Transformatele Fourier sinus si cosinus

Teorema 2.7

(Transformarea derivatei) Daca f ∈ S, si f (t) =⇒ F (ω) atunci,pentru orice k ∈ N are loc

f (k)(t) =⇒ (jω)kF (ω) (2.6)

Transformarea Fourier

Definitie, exemple.Proprietati ale transformarii Fourier

Transformatele Fourier sinus si cosinus

Teorema 2.8

(Transformarea integralei) Daca f : R→ C este absolut

integrabila,

+∞∫−∞

f (t)dt = 0 si f (t) =⇒ F (ω) atunci are loc relatia:

t∫−∞

f (τ)dτ =⇒ 1jω

F (ω). (2.7)

Transformarea Fourier

Definitie, exemple.Proprietati ale transformarii Fourier

Transformatele Fourier sinus si cosinus

Teorema 2.9Transformarea Fourier F : S → S este o aplicatie liniara sicontinua.

Transformarea Fourier

Definitie, exemple.Proprietati ale transformarii Fourier

Transformatele Fourier sinus si cosinus

Teorema 2.10

(Formula de inversiune) Daca f ∈ S si

F (ω) =

+∞∫−∞

e−jωt f (t)dt = F[f (t)](ω), ω ∈ R

atunci are loc

f (t) =1

+∞∫−∞

ejωtF (ω)dω, t ∈ R. (2.8)

Transformarea Fourier

Definitie, exemple.Proprietati ale transformarii Fourier

Transformatele Fourier sinus si cosinus

Daca f ∈ S, atunci are loc formula

F[F[f ]](t) = 2πf (−t). (2.9)

Din formula de inversiune (2.8) scrisa sub forma

+∞∫−∞

ejωtF (ω)dω = 2πf (t), t ∈ R

rezulta+∞∫−∞

e−jωtF (ω)dω = 2πf (−t).

Cum membrul stang este transformata Fourier a functiei F (ω)relatia se scrie (2.9).

Transformarea Fourier

Definitie, exemple.Proprietati ale transformarii Fourier

Transformatele Fourier sinus si cosinus

Teorema 2.11Daca f ,g ∈ S, si

f (t) =⇒ F (ω), g(t) =⇒ G(ω),

atunci au loc

+∞∫−∞

F (x)g(x)dx =

+∞∫−∞

f (x)G(x)dx (2.10)

+∞∫−∞

f (x)g(x)dx =1

+∞∫−∞

F (ω)G(ω)dω (2.11)

Transformarea Fourier

Definitie, exemple.Proprietati ale transformarii Fourier

Transformatele Fourier sinus si cosinus

Fie f1, f2 : R→ C. Functia f1 ∗ f2 : R→ C definita prin

(f1 ∗ f2)(t) =

+∞∫−∞

f1(τ) f2(t − τ)dτ, t ∈ R

se numeste produs ın convolutie a functiilor f1, f2.

Teorema 2.12(Imaginea convolutiei) Daca f ,g : R→ C f ,g ∈ S si

f (t) =⇒ F (ω) g(t) =⇒ G(ω),

atunci(f ∗ g)(t) =⇒ F (ω) ·G(ω). (2.12)

Transformarea Fourier

Definitie, exemple.Proprietati ale transformarii Fourier

Transformatele Fourier sinus si cosinus

Teorema 2.13(Convolutia imaginilor) Daca f ,g : R→ C f ,g ∈ S si

f (t) =⇒ F (ω) g(t) =⇒ G(ω),

atuncif (t) · g(t) =⇒ 1

2πF (ω) ∗G(ω). (2.13)

Transformarea Fourier

Definitie, exemple.Proprietati ale transformarii Fourier

Transformatele Fourier sinus si cosinus

Daca ın (2.11) alegem f = g, formula devine

+∞∫−∞

|f (x)|2dx =1

+∞∫−∞

|F (ω)|2 dω. (2.14)

Formula (2.14) se numeste formula lui Parseval si,interpretata fizic, exprima o lege de conservare a energiei;primul membru reprezinta energia degajata de circuit, iar aldoilea energia spectrala.

Transformarea Fourier

Definitie, exemple.Proprietati ale transformarii Fourier

Transformatele Fourier sinus si cosinus

Transformatele Fourier sinus si cosinus

Transformarea Fourier

Definitie, exemple.Proprietati ale transformarii Fourier

Transformatele Fourier sinus si cosinus

Fie f : [0,+∞)→ C.

Definitia 3.1

Numim transformata cosinus functia Fc : [0,+∞)→ C,

Fc[f (t)](ω) = Fc[f ]](ω) =

√2π

+∞∫0

f (x) cosωx dx , ω ≥ 0. (3.1)

Transformarea Fourier

Definitie, exemple.Proprietati ale transformarii Fourier

Transformatele Fourier sinus si cosinus

Din teorema de inversiune a transformatei Fourier rezulta caare loc formula de inversare

f (x) =

√2π

+∞∫0

Fs(ω) cosωx dω. (3.2)

Transformarea Fourier

Definitie, exemple.Proprietati ale transformarii Fourier

Transformatele Fourier sinus si cosinus

Definitia 3.2

Numim transformata sinus functia Fs : [0,+∞)→ C,

Fs[f (t)](ω) = Fs[f ]](ω) =

√2π

+∞∫0

f (x) sinωx dx , ω ≥ 0. (3.3)

Transformarea Fourier

Definitie, exemple.Proprietati ale transformarii Fourier

Transformatele Fourier sinus si cosinus

Din teorema de inversiune a transformatei Fourier rezulta caare loc formula de inversare

f (x) =

√2π

+∞∫0

Fs(ω) sinωx dω. (3.4)

Transformarea Fourier

top related