transf Üzyonla bula Şan vİrus İnfeks İyonlariklinik önemi tam anla şılamam ış , ccc...
Post on 08-Mar-2020
2 Views
Preview:
TRANSCRIPT
transftransfüüzyonla bulazyonla bulaşşan an enfeksiyonlar2011enfeksiyonlar2011 11
TRANSFTRANSFÜÜZYONLA BULAZYONLA BULAŞŞAN AN VVİİRUS RUS İİNFEKSNFEKSİİYONLARIYONLARI
Dr. Fatma SIRMATELDr. Fatma SIRMATELAbant Abant İİzzet Baysal zzet Baysal ÜÜniversitesi Tniversitesi Tııp Fakp Faküültesiltesi
BoluBolu
transftransfüüzyonla bulazyonla bulaşşan an enfeksiyonlar2011enfeksiyonlar2011 22
Kan ve Kan Kan ve Kan ÜÜrrüünleri ile nleri ile BulaBulaşşan Etkenleran Etkenler
�� VirVirüüslersler
�� BakterilerBakteriler
�� ParazitlerParazitler
�� FunguslarFunguslar
�� PrionlarPrionlar
HBsAg
HBcAg HBV-DNA
DNA Polimeraz
transftransfüüzyonla bulazyonla bulaşşan an enfeksiyonlar2011enfeksiyonlar2011 33
VĐRÜSLER BAKTERĐLER PARAZĐTLER RĐKETSĐYALAR PRIONLAR
CMV
EBV
HAV
HBV-HDV
HCV
HGV
HEV
HTLV 1-2
HHV-8
HIV1/2
Parvo-B19
WNV
Borrelia burgdorferi
Brucella melitensis
Campylobacter türleri
Pseudomonas türleri
Salmonella türleri
Serratia türleri
Staphyloccoccus türleri
Streptococcus türleri
Treponema pallidum
Yersinia türleri
Babesia türleri
Plasmodium türleri
Toxoplasma godii
Trypanasoma cruzi
Leişmanya türleri
Rickettsia rickettsii
Coxiella burnetti
Kan ve Kan Kan ve Kan ÜÜrrüünleri ile Bulanleri ile Bulaşşan Etkenleran Etkenler
transftransfüüzyonla bulazyonla bulaşşan an enfeksiyonlar2011enfeksiyonlar2011 44
Transfüzyonla bulaşan hastalıklar
Kronik olanlar:� HBV
� HCV
� HIV
� HTLV
� CMV
� T.cruzi
� T.pallidum
Asemptomatik ve geçiçi enfeksiyonlar
� HAV
� HGV
� TTV
� EBV
transftransfüüzyonla bulazyonla bulaşşan an enfeksiyonlar2011enfeksiyonlar2011 55
Türkiye de riskin düşük olduğu enfeksiyonlar
� Creutzfeldt Jacob hastalığı
� Lyme hastalığı
� İnsan Herpes virus 8
� Parvovirus B19
� Eclichiozis
� Babesiozis
transftransfüüzyonla bulazyonla bulaşşan an enfeksiyonlar2011enfeksiyonlar2011 66
TTÜÜRKRKİİYEYE’’de ZORUNLU TARAMALARde ZORUNLU TARAMALAR
�� HBsAgHBsAg
�� Anti HIVAnti HIV
�� Anti HCVAnti HCV
�� SifilizSifiliz
�� Malarya (endemik bMalarya (endemik böölgelerde)lgelerde)
transftransfüüzyonla bulazyonla bulaşşan an enfeksiyonlar2011enfeksiyonlar2011 77
transftransfüüzyonla bulazyonla bulaşşan an enfeksiyonlar2011enfeksiyonlar2011 88
VVİİRUSLARRUSLAR--II
�� Hepatit viruslarHepatit viruslarıı (HAV, HBV, HDV, HCV, HGV)(HAV, HBV, HDV, HCV, HGV)
�� HIV IHIV I--IIII
�� Parvovirus B 19Parvovirus B 19
�� Sitomegalovirus (CMV)*Sitomegalovirus (CMV)*
�� Ebstein Barr virus (EBV)*Ebstein Barr virus (EBV)*
�� HTLV IHTLV I--II*II*
�� Human Herpes virus 6 ve 8 (HHV 6, HHV 8)*Human Herpes virus 6 ve 8 (HHV 6, HHV 8)*
�� TransfTransfüüzyonla gezyonla geççen virus (TTV)en virus (TTV)
**Kan Kan üürrüünlerindeki lnlerindeki löökositlerle bulakositlerle bulaşışırr
transftransfüüzyonla bulazyonla bulaşşan an enfeksiyonlar2011enfeksiyonlar2011 99
En sEn sıık sorun olan mikroorganizmalardk sorun olan mikroorganizmalardıırr
ORTAK ORTAK ÖÖZELLZELLİİKLERKLERİİ
�� Uzun inkUzun inküübasyon dbasyon dööneminemi
�� Kronik taKronik taşışıyyııccııllııkk
�� LatentLatent--persistan enfeksiyonpersistan enfeksiyon
�� Pencere dPencere dööneminemi
�� Kan Kan üürrüünlerinde uzun snlerinde uzun süüre stabil kalabilmere stabil kalabilme
VVİİRUSLARRUSLAR--IIII
transftransfüüzyonla bulazyonla bulaşşan an enfeksiyonlar2011enfeksiyonlar2011 1010
VVİİRUSLARRUSLAR--IIIIII
�� En sEn sıık incelenmik incelenmişş olanlarolanlar�� Hepatit A Hepatit A -- D virD virüüslerisleri
�� HGV; kan donHGV; kan donöörlerinde yaygrlerinde yaygıın, kolay n, kolay uygulanabilir serolojik bir tarama testi yok, uygulanabilir serolojik bir tarama testi yok, klinik klinik öönemi tam anlanemi tam anlaşışılamamlamamışış, , CCCCCCtransftransfüüzyon pratizyon pratiğğindeki yeri tartindeki yeri tartışışmalmalııddıırr
transftransfüüzyonla bulazyonla bulaşşan an enfeksiyonlar2011enfeksiyonlar2011 1111
Hepatit B VirHepatit B Virüüssüü (HBV(HBV--epidemiyoloji)epidemiyoloji)
�HBV akut ve kronik hepatitin majör etkenidir.
�Ülkemizde HBV taşıyıcılarının sayısı 3-6 milyon olarak tahmin edilmektedir. Yapılan araştırmalarda HBV’nin toplumdaki prevelansı % 5-10 arasında bulunmuştur.
�HBV infeksiyonu % 5-10 arası oranlarda kronikleşir ve siroza ve hepatoselüler kansere dönüşme riski bulunmaktadır.
transftransfüüzyonla bulazyonla bulaşşan an enfeksiyonlar2011enfeksiyonlar2011 1212
HBV
� Bölgeden bölgeye değişir
� HBs Ag pozitifliği %2-14.
� Anti HBs pozitifliği %31-60
� Anti HBc %51
transftransfüüzyonla bulazyonla bulaşşan an enfeksiyonlar2011enfeksiyonlar2011 1313
transftransfüüzyonla bulazyonla bulaşşan an enfeksiyonlar2011enfeksiyonlar2011 1414
transftransfüüzyonla bulazyonla bulaşşan an enfeksiyonlar2011enfeksiyonlar2011 1515
transftransfüüzyonla bulazyonla bulaşşan an enfeksiyonlar2011enfeksiyonlar2011 1616
transftransfüüzyonla bulazyonla bulaşşan an enfeksiyonlar2011enfeksiyonlar2011 1717
transftransfüüzyonla bulazyonla bulaşşan an enfeksiyonlar2011enfeksiyonlar2011 1818
Hepatit C virHepatit C virüüssüü(HCV(HCV--epidemiyoloji)epidemiyoloji)
�HCV kronik hepatitin ve hepatoselüler kanserin ana nedenlerinden biridir.
�HCV geçiren hastaların % 75’ine yakını kronikleşir ve kronikleşen hastaların önemli bir bölümü (% 20) siroza(20 yıl içinde) ve hepatoselüler kansere (30 yıl içinde) dönüşür.
�Günümüzde tüm dekompanse sirozların 1/4’ ünden ve tüm HCC lerin ½’ sinden HCV sorumludur.
transftransfüüzyonla bulazyonla bulaşşan an enfeksiyonlar2011enfeksiyonlar2011 1919
HCV
transftransfüüzyonla bulazyonla bulaşşan an enfeksiyonlar2011enfeksiyonlar2011 2020
transftransfüüzyonla bulazyonla bulaşşan an enfeksiyonlar2011enfeksiyonlar2011 2121
transftransfüüzyonla bulazyonla bulaşşan an enfeksiyonlar2011enfeksiyonlar2011 2222
HIVHIV--epidemiyolojiepidemiyoloji
�Human immunodeficiency virus (HIV) insan RES hücrelerini ve özellikle yardımcı T-hücrelerini infekte ederek ölümcül bir hastalığa yol açar.
�Ülkemizde 1985-1999 yılları arasındaki resmi kayıtlara göre 983 olguda HIV seropozitifliği saptanmıştır. Dünya’daki HIV bulaşının % 3-5’i kan yoluyla olmaktadır. Ülkemizde 1999 yılı kayıtlarına göre HIV bulaşının % 3.8’i kan transfuzyonu yolu iledir.
transftransfüüzyonla bulazyonla bulaşşan an enfeksiyonlar2011enfeksiyonlar2011 2323
ABDABD’’de transfde transfüüzyonla bulazyonla bulaşşananHBV ve HCV riskiHBV ve HCV riski
YYııll EtkenEtken RiskRisk AAççııklamaklama
19681968 PTHPTH %30%30 ALT artALT artışıışına dayalna dayalıı, hasta ba, hasta başışınana
19811981 NANBNANB %11%11 ALT artALT artışıışına dayalna dayalıı, hasta ba, hasta başışınana
19921992 HCVHCV 1:2221:222 DolaylDolaylıı belirtebelirteçç testlerden testlerden öönce, nce, üünite banite başışınana
19921992 HCVHCV 1:5261:526DolaylDolaylıı belirtebelirteçç testlerin eklenmesinden sonra, testlerin eklenmesinden sonra, üünite banite başışınana
19921992 HCVHCV 1:33001:3300 AntiAnti--HCV (1.0) eklenmesinden sonra, HCV (1.0) eklenmesinden sonra, üünite banite başışınana
19951995 HBVHBV 1:250 0001:250 000 ÜÜnite banite başışına, test duyarlna, test duyarlııllığıığına dayalna dayalıı
19961996 HBVHBV 1:63 0001:63 000 Pencere dPencere döönemi + insidens, nemi + insidens, üünite banite başışınana
19961996 HCVHCV 1:103 0001:103 000 Pencere dPencere döönemi + insidens, nemi + insidens, üünite banite başışınana
20002000 HBVHBV 1:250 0001:250 000 HavuzlanmHavuzlanmışış NAT eklenmesi, NAT eklenmesi, üünite banite başışınana
transftransfüüzyonla bulazyonla bulaşşan an enfeksiyonlar2011enfeksiyonlar2011 2424
transftransfüüzyonla bulazyonla bulaşşan an enfeksiyonlar2011enfeksiyonlar2011 2525
HIV
transftransfüüzyonla bulazyonla bulaşşan an enfeksiyonlar2011enfeksiyonlar2011 2626
1. HIV Giriş2. CD4 T
hücresine tutunma
3. Lenf dokusunda yerleşme
4. Yoğun viremi5. Lenf
dokusuna yayılım
6. Kronik persistan dönem
7. Virusun çoğalması
8. İmmun cevap harabiyeti
transftransfüüzyonla bulazyonla bulaşşan an enfeksiyonlar2011enfeksiyonlar2011 2727
transftransfüüzyonla bulazyonla bulaşşan an enfeksiyonlar2011enfeksiyonlar2011 2828
transftransfüüzyonla bulazyonla bulaşşan an enfeksiyonlar2011enfeksiyonlar2011 2929
ABDABD’’de transfde transfüüzyonla bulazyonla bulaşşan HIV ian HIV iççin in üünite banite başışına risk tahminlerina risk tahminleri
YYııll ÜÜnite banite başışına riskna risk AAççııklamaklama
19881988 1: 40 0001: 40 000 VarsayVarsayıılan insidense dayallan insidense dayalıı tahmintahmin
19891989 1: 153 0001: 153 000 VarsayVarsayıılan insidense dayallan insidense dayalıı tahmintahmin
19911991 1:160 0001:160 000 Seronegatif baSeronegatif bağışğışlarlarıın kn küültltüürrüü
19921992 1:60 0001:60 000 TransfTransfüüze hastalarze hastalarıın izlemin izlemi
19921992 1:225 0001:225 000 Pencere dPencere döönemi + insidensnemi + insidens
19961996 1:450 0001:450 000 Pencere dPencere döönemi + insidensnemi + insidens
19961996 1:493 0001:493 000 Pencere dPencere döönemi + insidensnemi + insidens
19961996 1:676 0001:676 000 P24 testinin eklenmesinin etkisiP24 testinin eklenmesinin etkisi
20002000 1:1 100 0001:1 100 000 HavuzlanmHavuzlanmışış NAT eklenmesinin etkisiNAT eklenmesinin etkisi
transftransfüüzyonla bulazyonla bulaşşan an enfeksiyonlar2011enfeksiyonlar2011 3030
VVİİRUSLARRUSLAR--IVIV
�� HIV 1 ve 2, 1980HIV 1 ve 2, 1980’’lerden beri glerden beri güüncellincelliğğini korurini korur
�� HIV enfeksiyonu iHIV enfeksiyonu iççin geliin gelişştirilen tantirilen tanıı yyööntemleri, ntemleri,
molekmoleküüler yler yööntemlerin gelintemlerin gelişşmesine mesine ööncncüüllüük k
etmietmişştirtir
�� Enfeksiyon tEnfeksiyon tüüm kan ve kan komponentleri ile m kan ve kan komponentleri ile
bulabulaşışırr
�� FaktFaktöör VIII ve IX, albumin, immr VIII ve IX, albumin, immüünglobulinler, nglobulinler,
antithrombin III gibi kan antithrombin III gibi kan üürrüünleri viral nleri viral
inaktivasyon sonrasinaktivasyon sonrasıı bulabulaşşttıırrııccııllığıığınnıı kaybederkaybeder
transftransfüüzyonla bulazyonla bulaşşan an enfeksiyonlar2011enfeksiyonlar2011 3131
transftransfüüzyonla bulazyonla bulaşşan an enfeksiyonlar2011enfeksiyonlar2011 3232
VVİİRUSLARRUSLAR--VV
�� TransfusionTransfusion--Transmitted Virus (TTV)Transmitted Virus (TTV)
�� İİlk kez Japonyalk kez Japonya’’dan Nishizawa ve ark. (Biochem Biophys dan Nishizawa ve ark. (Biochem Biophys
Res Commun, 1997;241:92Res Commun, 1997;241:92--97) taraf97) tarafıından bildirilen yeni bir ndan bildirilen yeni bir
DNA virusudur. DNA virusudur.
�� PrevalansPrevalansıın %1n %1--60 aras60 arasıında denda değğiişştitiğği ve i ve öözellikle Afrika zellikle Afrika
üülkeleri ile Brezilyalkeleri ile Brezilya’’da yda yüüksek olduksek olduğğu bildirilmiu bildirilmişştir. tir.
�� ÜÜlkemizdeki durumu belli delkemizdeki durumu belli değğildirildir
transftransfüüzyonla bulazyonla bulaşşan an enfeksiyonlar2011enfeksiyonlar2011 3333
VVİİRUSLARRUSLAR--VIVI�� HTLVHTLV-- II
�� Japonya, Karaibler ve AfrikaJaponya, Karaibler ve Afrika’’da endemik bir retrovirusturda endemik bir retrovirustur
�� Adult TAdult T--hhüücre lcre löösemisi ve tropikal spastik paraparezi etkenidirsemisi ve tropikal spastik paraparezi etkenidir
�� HTLVHTLV--IIII
�� Amerikan yerlileri, GAmerikan yerlileri, Güüney Amerika, Orta Afrika ney Amerika, Orta Afrika üülkeleri ve lkeleri ve MoMoğğolistanolistan’’da endemik bir retrovirusturda endemik bir retrovirustur
�� Hairy Cell LHairy Cell Löösemi etkenidirsemi etkenidir
�� Her iki virus da intrasellHer iki virus da intrasellüüler bulunduler bulunduğğundan hundan hüücresel kan cresel kan komponentleri ile bulakomponentleri ile bulaşışır, plazma ve plazma r, plazma ve plazma üürrüünleri bulanleri bulaşşttıırrııccııdedeğğildirildir
�� Avrupa ve AmerikaAvrupa ve Amerika’’da taranmasda taranmasıı zorunludurzorunludur
�� ÜÜlkemizdeki durumu hakklkemizdeki durumu hakkıında kesin bilgi yokturnda kesin bilgi yoktur
�� YabancYabancıı uyruklularuyruklularıın donn donöör kabul edilmemesi bir r kabul edilmemesi bir çöçözzüüm olabilirm olabilir
transftransfüüzyonla bulazyonla bulaşşan an enfeksiyonlar2011enfeksiyonlar2011 3434
VVİİRUSLARRUSLAR--VIIVII�� HHVHHV--66
�� ÇÇocuklarocuklarıın eksantema subitum tablosundan n eksantema subitum tablosundan sorumlu, herpes virsorumlu, herpes virüüs ailesinden bir DNA s ailesinden bir DNA virusudurvirusudur
�� İİmmmmüün yetmezlikliler dn yetmezlikliler dışıışında transfnda transfüüzyonla zyonla iliilişşkisi konusunda fazla bilgi yokturkisi konusunda fazla bilgi yoktur
�� HHVHHV--88�� Kaposi sarkomlu hastalardan izole edilmiKaposi sarkomlu hastalardan izole edilmişş, ,
herpes virus ailesinden bir DNA virusudurherpes virus ailesinden bir DNA virusudur
�� MononMononüükleer hkleer hüücrelerde latent formda crelerde latent formda bulunmasbulunmasıı transftransfüüzyonla bulazyonla bulaşşabileceabileceğğini ini ddüüşşüündndüürmektedirrmektedir
transftransfüüzyonla bulazyonla bulaşşan an enfeksiyonlar2011enfeksiyonlar2011 3535
Herpes virus
� HHV6 � HHV8
transftransfüüzyonla bulazyonla bulaşşan an enfeksiyonlar2011enfeksiyonlar2011 3636
Human Papilloma virus B19
�� HPV BHPV B--1919�� ÇÇocuklarocuklarıın eritema infeksiyozum etkeni n eritema infeksiyozum etkeni
olan zarfsolan zarfsıız bir DNA virudurz bir DNA virudur
�� Gebeler, orak hGebeler, orak hüücre anemililer ve immcre anemililer ve immüün n yetmezliklilere yapyetmezliklilere yapıılacak transflacak transfüüzyonlarda zyonlarda dikkatli olunmasdikkatli olunmasıı öönerilmektedirnerilmektedir
�� (Don(Donöörrüün PCR ile taranmasn PCR ile taranmasıı) (?)) (?)
transftransfüüzyonla bulazyonla bulaşşan an enfeksiyonlar2011enfeksiyonlar2011 3737
Parvo virus B19 infeksiyonu
transftransfüüzyonla bulazyonla bulaşşan an enfeksiyonlar2011enfeksiyonlar2011 3838
Parvo virus B18
� çocuklarda
transftransfüüzyonla bulazyonla bulaşşan an enfeksiyonlar2011enfeksiyonlar2011 3939
VVİİRRÜÜSLERSLER--VIIIVIII
�� CMV ve EBVCMV ve EBV�� Toplumda yaygToplumda yaygıın enfeksiyonlardn enfeksiyonlardıırr
�� DonDonöörlerdeki seroprevalansrlerdeki seroprevalansıın %30n %30--100 100 arasarasıında denda değğiişştitiğği bildirilmektediri bildirilmektedir
�� TransfTransfüüzyonla bulazyonla bulaşışı öönlemede filtrasyonla nlemede filtrasyonla llöökositlerin uzaklakositlerin uzaklaşşttıırrıılmaslmasıı öönerilmektedirnerilmektedir
transftransfüüzyonla bulazyonla bulaşşan an enfeksiyonlar2011enfeksiyonlar2011 4040
CMV ve EBVCMV ve EBV
immünkompromize hastalar
yenidoğan,
organ ve kemik iliği nakli yapılan kişiler
transftransfüüzyonla bulazyonla bulaşşan an enfeksiyonlar2011enfeksiyonlar2011 4141
Yenidoğan CMV
transftransfüüzyonla bulazyonla bulaşşan an enfeksiyonlar2011enfeksiyonlar2011 4242
PRPRİİONLARONLAR
�� EnfeksiyEnfeksiyööz proteinlerdirz proteinlerdir
�� ““Deli dana hastalDeli dana hastalığıığı”” etkeni (insanda CJH, vCJH)etkeni (insanda CJH, vCJH)
�� CJH olanlardan yapCJH olanlardan yapıılan doku nakilleri ile lan doku nakilleri ile bulabulaşşttığıığından, transfndan, transfüüzyonla da bulazyonla da bulaşşabileceabileceğği i kukuşşkusu dokusu doğğmumuşşturtur
�� Herhangi bir tarama testi yokturHerhangi bir tarama testi yoktur
�� ABDABD’’de, deli dana hastalde, deli dana hastalığıığınnıın gn göörrüüldldüüğğüü Avrupa Avrupa üülkelerinde (Tlkelerinde (Tüürkiye dahil) belli bir srkiye dahil) belli bir süüreden fazla reden fazla kalmkalmışış olanlar, donolanlar, donöör olarak kabul edilmemeye r olarak kabul edilmemeye babaşşlanmlanmışışttıırr
transftransfüüzyonla bulazyonla bulaşşan an enfeksiyonlar2011enfeksiyonlar2011 4343
VaryantVaryant--CJDCJD
�CJD’nin yeni bir varyantı olan vCJD hastalığı son yıllarda Đngiltere’de görülen deli dana hastalığıdır.
�Şimdiye kadar kan transfuzyonu ile 2 olgu bildirilmiştir, FDA, 1980-1996 yıllarıarasında en az 6 ay Đngiltere’de kalmışkişilerin kan vermesini yasaklamıştır.
transftransfüüzyonla bulazyonla bulaşşan an enfeksiyonlar2011enfeksiyonlar2011 4444
Prionlar:
transftransfüüzyonla bulazyonla bulaşşan an enfeksiyonlar2011enfeksiyonlar2011 4545
TransfTransfüüzyon = Transplantasyonzyon = Transplantasyon
transftransfüüzyonla bulazyonla bulaşşan an enfeksiyonlar2011enfeksiyonlar2011 4646
SONUSONUÇÇ
�� ÇÇok sayok sayııda mikroorganizma kan ve kan da mikroorganizma kan ve kan üürrüünleri ile bulanleri ile bulaşşabilirabilir
�� ÇÇooğğunu belirleyecek tarama testleri geliunu belirleyecek tarama testleri gelişştirilmitirilmişşse de testlerin se de testlerin
rutinde kullanrutinde kullanıımmıında yetersizlikler vardnda yetersizlikler vardıırr
�� Tarama testleri yerine donTarama testleri yerine donöörden alrden alıınacak iyi bir anamnez en nacak iyi bir anamnez en
uygun korunma yuygun korunma yööntemidirntemidir
�� Bu amaBu amaççla gelila gelişştirilmitirilmişş olan olan ““DONDONÖÖR SORGULAMA FORMUR SORGULAMA FORMU”” nun nun
her donher donöör ir iççin titizlikle uygulanmasin titizlikle uygulanmasıı gereklidirgereklidir
transftransfüüzyonla bulazyonla bulaşşan an enfeksiyonlar2011enfeksiyonlar2011 4747
top related