sosyal ve duyuşsal, fiziksel gelişim · sosyal ve duygusal yeterlikler piaget’ye göre...

Sosyal ve Duyuşsal, Fiziksel Gelişim ve Özbakım Yeterliklerini Kazandırmaya Yönelik Etkinlikler

Yrd.Doç.Dr.Gülçin TAN ŞİŞMAN

Yeterlikler

Dil Yeterlikleri Okuma Etkinlikleri Konuşma ve Dinleme Çalışmaları Ses Çalışmaları Alfabetik Etkinlikler

Matematik yeterlikleri Sayı kavramı ve Sayma İşlemler Geometri ve Mekan Ölçme Örüntüler Veri Toplama ve Değerlendirme

Sosyal ve duyuşsal yeterlikler Fiziksel gelişim yeterlikleri Özbakım yeterlikleri

Akran grupları tarafından

kabul edilme

Etkin iletişim

Duygularını tanıma

Doğru tepkiler

verebilme

Okula Uyum Akademik Başarı

Sosyal ve Duygusal Yeterlikler

Okul Öncesi Eğitimde Sosyal ve Duygusal Yeterlikler

Hangi etkinlikler yoluyla desteklenebilir? Drama Alan gezisi Türkçe dil etkinlikleri yoluyla desteklenmektedir

Nerede/Ne zaman rahatlıkla gözlenmektedir? SERBEST ZAMAN ETKİNLİKLERİNDE

Okul Öncesi Eğitimde Sosyal ve Duygusal Yeterlikler

Özellikle oyun zamanlarında rahatlık gözlenmektedir. Planlanmamış etkinliklerde özgürce oynanan oyunlar

çocukların sosyal ve duygusal becerileri doğrudan yaşayarak öğrenmelerine fırsat verir.

Oyun sırasında uzlaşma, iş birliği, sıra bekleme, çatışmaları çözme, paylaşma ve duygular ını ifade etme vb. becerileri kullanırlar.

Gerçek yaşamda onları üzen, kaygılandıran ve korkutan durumların yarattığı içsel çatışmaları da dramatik oyunlar yoluyla çözmeye çal ışırlar.

Oyunlar, ilköğretime hazırlıkta sosyal ve duygusal yeterliklerin kazandırılmasında eşsiz fırsatlar sunar ve çocukların doğal yollardan birçok beceriyi kazanmasına olanak verir.

Okul Öncesi Eğitimde Sosyal ve Duygusal Yeterlikler

Oyun Etkinlikleri Nasıl Planlanmalıdır?

Sosyal ve duygusal gelişimi dikkate almak gerekir. Kazanma ve kaybetmeye dayal ı oyun etkinlikleri

yerine işbirliğine dayal ı oyunlar planlanmalıdır. NEDEN?

Eleştiri ve başarısız olmaktan hoşlanmazlar. Beğenilme ve onaylanma kayg ısı taşırlar.

Okul Öncesi Eğitimde Sosyal ve Duygusal Yeterlikler

Piaget’ye göre çocuklar arasında çıkan çatışmalar bulunmaz öğrenme fırsatları sunar.

Oyun sırasında çıkan düşünce ayrılıkları ve çatışmalar….. Anlaşmak için farklı bakış açılarını dikkate alarak

uzlaşma Çözümü kendi aralarında bulmak için cesaretlendirme

Rahatça oyun oynayabilecekleri ortamlar yaratılmalıdır.

Okul Öncesi Eğitimde Sosyal ve Duygusal Yeterlikler

Toplumsal Yaşamla İlgili Etkinlikler

Sosyal İlişkilerle İlgili Etkinlikler

Duygusal Alanla İlgili Etkinlikler

Okul Öncesi Eğitimde Sosyal ve Duygusal Yeterlikler I. Duygusal Alanla İlgili Etkinliklerin Amaçları Çocukların gerek kendilerinin gerekse başkalarının

duygularını anlaması ve tanıma Duygularını doğru biçimde ifade etme Davranışlarını denetleme İlköğretimde farklı yaş gruplarından çocuklarla aynı fiziksel

ortama giren çocuk için Olumlu benlik algısı İsteklerinden fedakarlık edebilme Eleştirme ve eleştirilme Hoşuna giden/gitmeyen durumlarda (alay edilme) doğru

duygusal tepkiler verme

Okul Öncesi Eğitimde Sosyal ve Duygusal Yeterlikler

I. Duygusal Alanla İlgili Etkinliklerin Yoluyla

Herkesin duyguları olduğu Duyguların nedenleri olduğu Duygularını göstermenin farklı yolları olduğu Bir durum karşısında herkesin farklı tepkiler

verebileceği Duyguların değişebileceğine yönelik anlay ış

kazandırılır.

Okul Öncesi Eğitimde Sosyal ve Duygusal Yeterlikler

I. Duygusal Alanla İlgili Etkinlikler

Kendi duygusal

tepkileriyle doğru model

olma

İlk elden gözlem ve deneyim

fırsatı

Özel ve değerli

olduğunun ve sevildiğinin

hissettirilmesi

Sıcak ve duygusal

açıdan güvenli bir ortam

Aile bireyleri ve Öğretmen

Sosyal ve Duygusal Yeterliklere Yönelik Etkinlikler I. Duygusal Alanla İlgili Etkinliklere Yönelik Neler Yapılabilir? Sanat etkinlikleri sırasında çocukların kendilerini anlattıkları duygu

kartları ve kişisel başarıları gösteren kitapçıklar hazırlama. Rutin bir etkinliğin programa eklenmesi

Sınıfta herkesin fotoğrafının ve yapıştırmalı duygu kartlarının olduğu bir pano hazırlanarak çocuklardan sınıfa girdiklerinde sınıftan ayrılırken duygularını gösteren kartları seçmeleri ve resimlerinin altına yapıştırmaları istenebilir.

Türkçe etkinliklerinde okunan hikayelerde çocuklar ın dikkatlerinin çeşitli duylara ve davranışlara çekilmesi ve bunlar hakkında konuşulması, “eğer… olsaydı, ne olurdu?” vb. sorular sorulabilir.

Müzik etkinlikleri sırasında çocuklara çeşitli parçalar dinletilerek hangi duyguyu çağrıştırdığının sorulması, kendi duygularını müzik aletleri kullanarak anlatmalarının istenmesi, duygu kartlarındaki duyguları dan ederek anlatmaları

Sosyal ve Duygusal Yeterliklere Yönelik Etkinlikler

II. Sosyal İlişkilerle İlgili Etkinliklerin Amaçları

Sosyal ve Duygusal Yeterliklere Yönelik Etkinlikler II. Sosyal İlişkilerle İlgili Etkinliklerin Amaçları Çocukların yakın çevresindekilerle ilişki kurma ve olumlu

etkileşim içinde olma, sorun çözme, iş birliği yapma, paylaşma ve yardımlaşma gibi becerileri kazanmalarını ve öğrenmeye karşı olumlu tutum geliştirmelerini amaçlar. Genişleyen sosyal çevrede oyuncaklar ını paylaşmak

zorunda kalma İş birliği yapma ve uzlaşmayı öğrenme Kendilerini sınırlandıran kurallara uyma Bu kuralları koyan yeni yetişkinlerle karşılaşma

Sosyal ve Duygusal Yeterliklere Yönelik Etkinlikler II. Sosyal İlişkilerle İlgili Yeterliklere Yönelik Ne Yap ılabilir? Drama etkinliklerinde çocuklardan

çatışma içeren bir senaryoyu oynamaları istenerek çatışma noktasında ara verilmesi, diğer çocuklara çözüm önerilerinin sorulması,

Kuklalarla sınıfta yaşanan bir sorunu çözmeye çalışmaları, Kuralı olmayan bir sınıfı canlandırmaları ve çıkacak sorunları çözmeye

çalışmaları. Matematik etkinliklerinde

ikili gruplar halinde boncuk, şişe kapağı vb. materyalleri birlikte sayması ve bu materyallerden istedikleri bir model yaratarak s ınıfta grup çalışmalarının sergilenmesi

Sanat etkinliklerinde çocuklarla birlikte sınıf kurallarına yönelik resimler yap ılması ve

asılması Sınıfta kabul edilmeyen davranışların sonuçlarını gösteren kartların

çocuklarla birlikte yapılması

Sosyal ve Duygusal Yeterliklere Yönelik Etkinlikler

III. Toplumsal Yaşamla İlgili Etkinliklerin Amaçları Topluma karşı farkındalık ve duyarlılık

kazandırılması Farklılıkları kabul etme ve saygı duyma Sorumluluk alma ve aldığı sorumlulukları yerine

getirme

Sosyal ve Duygusal Yeterliklere Yönelik Etkinlikler

Toplumsal Yaşamla İlgili Yeterliklere Yönelik Neler Yapılabilir?

Sanat etkinliklerinde Çocukların gazetelerden resimleri keserek farklı ailelere ilişkin

resimler oluşturmaları ve bu resimleri hikayeleştirmeleri Müzik etkinliklerinde

Dünyaca kutlanan gün ve haftalarda farkl ı ulusların şarkılarının dinletilerek kutlama yapılması, farklı yöre ve ülkelerin halk danslarının izlenmesi

Alan gezileri kapsamında Yak ın çevredeki yerlere geziler düzenlenmesi ve sınıfta çeşitli

meslek gruplarından konuk davet edilmesi

Sosyal ve Duygusal Yeterlikler ve Eğitim Ortamı Görsel ve işitsel uyaranlar

Farklı ülkelere ait çeşitli konulara ilişkin fotograflar Mobilyaların hareketi engellemeyecek biçimde

düzenlenmiş olması Bireysel ve grup etkinliklerinde kullanılacak

materyallerin yeterli say ıda olması Bireysel ve grup çalışmaların sergilendiği bir köşe Çocuklara ait posta kutusu/dilek kutusu Çeşitli boyut ve özellikte duvar aynaları Evcilik köşesinde farklı ülkeri temsil eden bebekler

Fiziksel Gelişim ve ÖzBakım Yeterlikleri

Okul Öncesi Eğitimde

Okul Öncesi Eğitimde Fiziksel Gelişim ve ÖzBakım Yeterlikler

Okul Öncesi Eğitimde Fiziksel Gelişim ve Özbakım Yeterlikleri

Tahta s ıralarda uzun süre oturma Dikkatini yapılan etkinliklere yoğunlaştırma Sağlıklı bir beden ve gelişmiş motor beceriler Genel sağlık durumu ve motor becerilerin çocukların

okula uyumunu ve akademik başarısını etkileyen faktörlerdendir. (Hair ve diğ., 2006)

Okul Öncesi Eğitimde Fiziksel Gelişim ve ÖzBakım Yeterlikleri

Fiziksel Gelişim

Özbakım

Becerileri

Büyük motor Becerileri

Küçük motor Becerileri

Rutin etkinlikler

Model olma

Okul Öncesi Eğitimde Fiziksel Gelişim Yeterlikleri

Büyük motor becerilerine yönelik etkinlikler

Düzenli olarak hareket etkinliklerinin planlanması gerekir.

Hareket etkinliklerinin amacı Fiziksel dayan ıklılık ve esneklik yaratarak güçlenmesini

sağlamak. Temel motor beceriler Bedenlerini nasıl ve ne kadar hareket ettireceklerini

kavrama

Okul Öncesi Eğitimde Fiziksel Gelişim Yeterlikleri

Büyük motor becerilerine yönelik etkinlikler

Hareket etkinlikleri sadece fiziksel sağlığı ve gelişimi mi destekler? Örneğin «Yanından geç» «üstünden atla» gibi

yönergelerle verilen oyunlar Mekan korunumu

Okul Öncesi Eğitimde Fiziksel Gelişim Yeterlikleri

Küçük motor becerilerinin kapsamı nedir?

El göz eş güdümü Küçük kasların kontrollü kullanılmasını gerektiren

Yaz ı yazma Boya ya da f ırça kullanma Kalem tutma, Düğme ilikleme, Fermuar açma vb. işlerde kullanılan beceriler.

Okul Öncesi Eğitimde Fiziksel Gelişim Yeterlikleri

Okul öncesi eğitimde Küçük motor becerilerinin gelişimini en çok destekleyen etkinlik türü nedir? Sanat Etkinlikleri

Resim, Baskı Boyama, Hamur, Çamur, Kil, Kolaj, vb.

Okul Öncesi Eğitimde Fiziksel Gelişim Yeterlikleri

Küçük motor becerileri

Sanat Etkinlikleri Özgür çalışma ortamı Yarat ıcılık becerileri Bilişsel Sosyal ve duygusal gelişimi de destekler. Kullanılan malzemeler el, göz ve parmak kaslarının

çalıştırılmasına yöneliktir. El sanatları çalışmaları

Okul Öncesi Eğitimde Özbakım Becerilerine Yönelik Yeterlikler

Özbakım becerilerinin kapsamı nedir?

Beslenme ve sağlığa ilişkin olumlu tutum Tehlikelerden korunabilme yeteneği Sorumluluk alarak kişisel işleri yardımsız yapabilme

yetisini içerir.

Okul Öncesi Eğitimde Özbakım Becerilerine Yönelik Yeterlikler

Özbakım becerileri

Çocukların nedenlerini kavrayamayacakları soyut kurallar sunulmasından çok bunları tutum ve alışkanlık olarak benimsetilmesi gerekmektedir.

Uygulayarak yaşama geçirme fırsatı hangi en çok hangi etkinlik türünde yeralmaktadır?

Rutin etkinlikler Beslenme Temizlik

Okul Öncesi Eğitimde Özbakım Becerilerine Yönelik Yeterlikler

Özbakım becerileri

Rutin etkinliklerde öğretmen nasıl bir rol üstlenir? Model Fiziksel ortamı düzenli olarak kontrol eden

Okul Öncesi Eğitimde Özbakım Becerilerine Yönelik Yeterlikler

Özbakım becerilerini geliştirmeye yönelik hangi etkinlikler yapılabilir? Türkçe etkinliklerinde

Yiyecek, sağlık ve güvenlik vb. konular içeren hikayeler okunması ve öğrenciler tarafından canlandırılması

Drama etkinliklerinde Geçici köşeler kurularak çocukların hastane, lokanta,

vb. ortamları canlandırmaları Fen ve doğa etkinliklerinde

Sağlıklı yiyecekler hazırlanması

Fiziksel Gelişim ve ÖzBakım Yeterlikleri Eğitim Ortamı

Güvenli ve sağlıklı bir eğitim ortamı Eğitsel materyaller düzenli olarak kontrol edilmeli

Çocuklara sorumluluk verilebilir. Çevreye karş ı farkındalık ve duyarlılık kazanma

Evcilik köşesi Sağlıklı ve sağlıksız yiyecekler tablosu Hareket etkinlikleri için uygun bir alan

Öğretmeninde etkinliklere katılımı Spora, dansa yönelik afiş, poster, kataloglar Ritim aletleri