q1 | 2020 · ในกลุ่มประเทศ clmv...
Post on 18-Jul-2020
6 Views
Preview:
TRANSCRIPT
เศรษฐกจ CLMV จะเตบโตชะลอลงอยางมนย ทามกลาง การระบาดของ COVID-19 เศรษฐกจโลกทเขาสภาวะถดถอย และความเสยงรายประเทศ
Q1 | 2020
เศรษฐกจ CLMV เตบโตไดดทามกลางแรงกดดนจากสถานการณสงครามการคาป 2018-2019 ดวยแรงสนบสนนจากอปสงคภายในประเทศทแขงแกรง อยางไรกตาม EIC มองวาผลกระทบจาก COVID-19 และเศรษฐกจโลกทเขาสภาวะถดถอยอยางหนก จะทำใหเศรษฐกจ CLMV มแนวโนมชะลอตวอยางมนยในป 2020 จากอปสงคตางประเทศท ลดลง และอปสงคภายในประเทศท ชะลอตวจากมาตรการ Lockdown และการจางงานทชะลอตว การชะลอตวนจะมผลกระทบในวงกวางและกระทบเศรษฐกจ CLMV ผาน 5 ชองทางหลกไดแก 1) การสงออก 2) การขาดตอนของหวงโซอปทาน (supply chain disruption) 3) จำนวนนกทองเทยว 4) การลงทนทางตรงจากตางประเทศ (FDI) และ 5) อปสงคภาคเอกชน ขณะทแตละประเทศยงเผชญ ความเสยงรายประเทศอกดวย ซงจากผลกระทบดงกลาวทำให EIC ปรบลดคาดการณการเตบโตของเศรษฐกจ CLMV ทง 4 ประเทศในป 2020 รฐบาลและธนาคารกลางในกลมประเทศ CLMV ไดดำเนนนโยบายการคลงและนโยบายการเงนแบบผอนคลายเพอสนบสนนการเตบโตทางเศรษฐกจ และคาดวาจะยงใชนโยบายในทศทางดงกลาวอยางตอเนอง ในดานการฟนตวของเศรษฐกจ เมอพจารณาความทาทายรายประเทศและเศรษฐกจโลกทคาดวาจะฟนตวในลกษณะตว U (U-shaped recovery) แลว EIC มองวาการฟนตวในครงหลงของป 2020 จะเปนไปอยางชา ๆ ทงนเนองจากความไมแนนอนทางดานการควบคมการระบาดของ COVID-19 ยงมอยสง การคาดการณจงยงคงมความเสยงดานตำอย
EIC ปรบลดคาดการณการเตบโตของเศรษฐกจกมพชาป 2020 เปน 0.4% ทามกลางความเสยงทเพมขนจาก COVID-19 และการเพกถอนสทธพเศษทางการคา EBA การหดตวของอปสงคโลกคาดวาจะสงผลกระทบตอกมพชาอยางมนย เนองจากกมพชาพงพาการสงออกและรายไดจากนกทองเทยวสงท 63% และ 18% ตอ GDP ตามลำดบ ขณะทความเสยงดานตำยงคงมอยเนองจากการชะลอตวทางเศรษฐกจอาจสงผลกระทบตอไปยงภาคครวเรอนทมหนสง รวมถงเสถยรภาพทางการเงนของประเทศ
ทามกลางเศรษฐกจโลกท เขาส ภาวะถดถอย การพงพาเศรษฐกจจนท สง และขดความสามารถในการดำเนนนโยบายการคลงท จำกด EIC ไดปรบลดคาดการณการเตบโตของเศรษฐกจลาวป 2020 เปน 2.0% (ชะลอตวตอเนองจาก 6.3% ในป 2018 และ 5.0% ในป 2019) นอกจากเศรษฐกจท มความออนแอตอเน องแลว ฐานะการคลงและหนตางประเทศในระดบสงยงคงเปนประเดนความกงวลหลก และอาจจำกดความสามารถของลาวในการใชมาตรการกระตนเศรษฐกจเพอรองรบการชะลอตวของอปสงคภายในและนอกประเทศ
เศรษฐกจเมยนมากลบมาขยายตวในป 2019 (6.8%YOY) อยางไรกด EIC ปรบลดคาดการณเศรษฐก จเม ยนมาลงเป น 2.4% ในป 2020 จากผลกระทบ ของเศรษฐกจโลกทเขาสภาวะถดถอยและมาตรการ Lockdown เมอเทยบในกลมประเทศ CLMV แลว เมยนมาพงพาการบรโภคภายในประเทศมากกวาประเทศอน ๆ แต มาตรการ Lockdown อาจสงผลใหการจางงานและรายไดลดลง ขณะทการฟนตวในชวงครงหลงจะขนอยกบความคบหนาในการปฏรปประเทศกอนถงการเลอกตงทวไปในเดอนพฤศจกายน 2020
แมเวยดนามจะเตบโตไดดในป 2019 (7.0%YOY) การระบาดของ COVID-19 และเศรษฐกจโลกทเขาสภาวะถดถอยจะสงผลใหเศรษฐกจเวยดนามเตบโตชะลอลงท 3.0% ในป 2020 การหดตวของอปสงคภายนอกคาดวาจะสงผลกระทบตอการสงออก และรายไดจากนกทองเทยวของเวยดนามซงคดเปน 99% และ 11% ของ GDP ตามลำดบ ขณะเดยวกน มาตรการ Lockdown นาจะสงผลทำใหเกดการชะลอตวของการจางงาน รายได และอปสงคภายในประเทศ ซงนาจะทำใหรฐบาลและธนาคารกลางเวยดนามดำเนนนโยบายผอนคลายตอเนอง
Special Issue: ประเมนผลกระทบจากการระบาดของ COVID-19 และภาวะถดถอยของเศรษฐกจโลก
COVID-19 และเศรษฐกจโลกทเขาสภาวะถดถอยสงผลกระทบตอเครองจกเศรษฐกจหลกของกลมประเทศ CLMV…
บวกกบความเสยงรายประเทศ EIC คาดอตราการเตบโตเศรษฐกจ CLMV ป2020 ชะลอลงอยางมนย
Q1 | 2020
ทมา : การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของ World Bank และสานกงานสถตของกลม
ประเทศ CLMV หมายเหต : *ขอมลป 2016 สาหรบลาว
ทมา : การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของ IMF, WB, ADB และกระทรวงตาง ๆ
ของกลมประเทศ CLMV หมายเหต : *ป 2020 คอป FY2019/2020 สาหรบเมยนมา
ในรายงานแนวโนมเศรษฐกจ CLMV ฉบบน EIC ไดเนนภาพผลกระทบทางเศรษฐกจจากการระบาดของ COVID-19 และ
ภาวะถดถอยของเศรษฐกจโลกในป 2020 โดยเพอประเมนผลกระทบทางเศรษฐกจตอกลมประเทศ CLMV EIC ไดสรป 5
ชองทางเศรษฐกจทคาดวาจะเผชญแรงกดดนจากการระบาดของ COVID-19 และภาวะถดถอยของเศรษฐกจโลก ซงไดแก
การสงออก การทองเทยว การลงทนทางตรงจากตางประเทศ (FDI) การบรโภคภาคเอกชน และการขาดตอนของหวงโซ
อปทาน นอกจากน EIC ไดเจาะลกถงปจจยและความเสยงเฉพาะรายประเทศซงอาจสงผลตอแนวโนมของเศรษฐกจ CLMV
ในป 2020 ทงนสมมตฐานสาคญของ EIC คอการระบาดของ COVID-19 สามารถควบคมได (ไมมการตดเชอเพมขนอยาง
มนย) ในครงแรกของป และมาตรการ lockdown ถกผอนคลายในครงแรกของปเชนกน
COVID-19 และการถดถอยของเศรษฐกจโลก สงผลกระทบโดยตรงตออปสงคจากตางประเทศ ซงไดแก การ
สงออก การทองเทยว และ FDI (รปท 2 และรปท 3) ทามกลางสถานการณ COVID-19 และการหยดชะงกของกจกรรม
ทางเศรษฐกจทวโลกจากมาตรการ lockdown ในประเทศตาง ๆ เพอควบคมการระบาด EIC คาดวาเศรษฐกจโลกจะหดตว
ลง -2.1%YOY (สงกวาการหดตวในชวงวกฤตการเงนป 2009) และสงผลลบตอเนองถงการคาโลก ดงนน ภาคสงออกของ
กลมประเทศ CLMV ซงเปนสวนหนงของหวงโซอปทานโลกกจะไดรบผลกระทบเชนกน ในสวนของภาคสงออก
เวยดนามนาจะเปนประเทศทไดรบผลกระทบสงสดเนองจากเปนหนงในเศรษฐกจแบบเปดมากทสดทงในกลมประเทศ
CLMV และกลมอาเซยน โดยในป 2018 เวยดนามมมลคาสงออกสนคาและบรการ และมลคานาเขาสนคาและบรการคด
เปนสดสวน 99% และ 96% ของ GDP ตามลาดบ สาหรบกมพชา ภาคสงออกซงคดเปนสดสวน 63% ของ GDP จะไดรบ
ผลกระทบทงจากเศรษฐกจโลกทเขาสภาวะถดถอย และการถอนสทธพเศษทางการคา EBA บางสวนจากสหภาพยโรป
ในขณะเดยวกน เศรษฐกจลาวและเมยนมาจะเผชญผลกระทบจากภาวะถดถอยของเศรษฐกจโลกเชนกน แมสดสวนการ
สงออกสนคาและบรการตอ GDP (34% สาหรบเศรษฐกจลาว และ 21% สาหรบเศรษฐกจเมยนมา) จะไมสงมากเทาสอง
ประเทศกอนหนา
ประเมนผลกระทบจากการระบาดของ
COVID-19 และภาวะถดถอยของเศรษฐกจโลก
ทมา : การวเคราะหโดย EIC
รปท 1 : ชองทางผลกระทบทางเศรษฐกจของ COVID-19 ตอกลมประเทศ CLMV
ภาคการทองเทยวทวโลกหยดชะงก การระบาดของ COVID-19 สงผลใหการทองเทยวทวโลกหยดชะงกและแนวโนม
การฟนตวยงคงอยภายใตความไมแนนอน กมพชาและเวยดนามคาดวาจะไดรบผลกระทบอยางหนก เนองจากมสดสวน
รายไดจากการทองเทยวตอ GDP สงถง 18% และ 11% ตามลาดบ ในขณะเดยวกน ภาคการทองเทยวของลาวและเมยนมา
ซงยงมสดสวนรายไดจากการทองเทยวตอ GDP ไมสงมากนก (4% และ 3% ตามลาดบ) กจะไดรบผลกระทบเชนกน แมจะ
ไมมากเทาสองประเทศกอนหนา
FDI และโครงการลงทนภายในประเทศอาจถกเลอนออกไปเนองจากเศรษฐกจโลกเขาสภาวะถดถอย เมอเทยบกน
ในกลมประเทศ CLMV กมพชามสดสวน FDI ตอ GDP สงทสด (13%) ตามดวยลาว (7%) เวยดนาม (6%) และเมยนมา
(2%) ภาวะเศรษฐกจโลกถดถอยซงมแนวโนมจะตามดวยการหดตว/ชะลอตวของการคาและการลงทนโลกอาจสงผลให FDI
และโครงการลงทนภายในกลมประเทศ CLMV โดยเฉพาะในป 2020 ถกเลอนออกไป อยางไรกด หากสถานการณ
COVID-19 บรรเทาลง การตดสนใจยายฐานการผลตออกจากจนจะเปนประเดนสาคญทบรษทขามชาตตางตองพจารณา
ซงกลมประเทศ CLMV โดยเฉพาะเวยดนาม อาจเปนหนงในประเทศทไดรบผลบวกจากการยายฐานการผลต เนองจากม
แรงงานทยงอายนอยและมความร รวมทงมโครงสรางพนฐานทไดรบการพฒนาอยางตอเนอง และมความเชอมโยงทสาคญ
กบหวงโซอปทานโลก
รปท 2 : เศรษฐกจโลกทเขาสภาวะถดถอยอยางหนกในป 2020 จะสงผลลบตอเศรษฐกจ CLMV
ทมา : การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของ World Bank และสานกงานสถตของกลมประเทศ CLMV หมายเหต : *ขอมลป 2016 สาหรบลาว
รปท 3 : ผลกระทบจากภาวะถดถอยของเศรษฐกจโลกจะยงมความรนแรงยงขน เนองจากเศรษฐกจ
CLMV พงพาอปสงคจากตางประเทศคอนขางสง
ทมา : การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของสานกงานสถตและธนาคารกลางของกลมประเทศ CLMV
ในระยะสน การพงพาเศรษฐกจจนในระดบสงอาจทาใหผลกระทบของ COVID-19 ตอเศรษฐกจ CLMV มความ
รนแรงยงขน จากการรวบรวมขอมลนกทองเทยวจน FDI และการสงออกไปยงจนโดยคดเปนสดสวนของ GDP
EIC พบวาเศรษฐกจ CLMV มความเปราะบางตอความเสยงจากจนสง โดยเมอเทยบกนในสประเทศ เวยดนามมการพงพา
จนสงทสด โดยการสงออกไปยงจน รายไดจากนกทองเทยวจน และ FDI จากจนรวมกนคดเปนสดสวน 19% ของ GDP
ตามดวยลาว (17% ของ GDP) กมพชา (12% ของ GDP) และเมยนมา (9% ของ GDP)
มาตรการ lockdown รวมถงการจางงานและคาแรงทลดลงจะสงผลลบตอการบรโภคภายในประเทศ ในชวง
สงครามการคาป 2018-2019 การบรโภคภายในประเทศซงคดเปนสดสวน 65%-70% ของ GDP กลายเปนปจจยทชวย
ผลกดนเศรษฐกจ CLMV อยางไรกด การระบาดของ COVID-19 อาจฉดเศรษฐกจโลกใหเขาสภาวะถดถอยอยางหนก
สงผลใหอปสงคจากตางประเทศลดลง และสงผลลบตอเนองไปยงการจางงานและคาแรง นอกจากน มาตรการ lockdown
ในกลมประเทศ CLMV (กมพชาสงปดประเทศทงหมด ขณะทลาว เมยนมา และเวยดนามสงปดประเทศบางสวน)
เพอควบคมการระบาดของ COVID-19 จะยงทาใหการบรโภคภายในประเทศหดตวลง
รฐบาลและธนาคารกลางในกลมประเทศ CLMV ไดดาเนนนโยบายการคลงและนโยบายการเงนแบบผอนคลาย
และคาดวาจะยงใชนโยบายในทศทางดงกลาวอยางตอเนอง เพอรองรบผลกระทบของ COVID-19 ตอเศรษฐกจทง
จากอปสงคภายในประเทศและตางประเทศ รฐบาลกมพชาซงไดปจจยสนบสนนจากระดบหนสาธารณะทยงตากวา 30%
ของ GDP ไดเตรยมมาตรการกระตนเศรษฐกจมลคารวม 0.8-2 พนลานดอลลารสหรฐ (3.0%-7.6% ของ GDP)
เพอบรรเทาผลกระทบเปนเวลา 6-12 เดอน สาหรบเวยดนาม ธนาคารกลางประกาศลดอตราดอกเบยนโยบาย (refinancing
rate) ลง 100 bps จาก 6% เปน 5% เมอกลางเดอนมนาคมเพอกระตนเศรษฐกจ พรอมทงเตรยมอดฉดสภาพคลองและ
ชวยเหลอสถาบนการเงนในการจดการหนเสย ขณะทรฐบาลเวยดนามไดประกาศมาตรการกระตนเศรษฐกจ ทงการลดภาษ
และใหเงนชวยเหลอโดยมมลคารวมคดเปน 3.2% ของ GDP ถงแมจะอยในชวงรดเขมขดทางการคลง สาหรบเมยนมา
ธนาคารกลางไดปรบลดอตราดอกเบยนโยบายลง 150 bps (50 bps ในวนท 12 มนาคม และ 100 bps ในวนท 1 เมษายน)
ขณะทรฐบาลเมยนมาประกาศโครงการจดสรรเงนกแบบผอนปรน (soft loan) มลคารวมคดเปนสดสวน 0.1% ของ GDP
สาหรบลาวซงมขอจากดดานการคลงมากกวาประเทศเพอนบานอน ๆ รฐบาลไดออกมาตรการยกเวนภาษและขยายเวลา
การเกบภาษสาหรบอตสาหกรรมทไดรบผลกระทบ เชน การทองเทยว ขณะทธนาคารกลางลาวปรบลดอตราดอกเบยลง
100 bps (จาก 4% เปน 3% สาหรบสนเชอระยะเวลา 1 สปดาห) และลดอตราสวนเงนสารองขนตาในสกลเงนตางประเทศ
ลง 200 bps และในสกลเงนทองถนลง 100 bps
ทมา : การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของกระทรวงตาง ๆ ในกลมประเทศ CLMV, WTTC, ASEAN Investment Report 2019, IMF, และ CEIC หมายเหต : *ขอมลป 2019 สาหรบเวยดนาม
รปท 4 : เศรษฐกจ CLMV มความเชอมโยงกบเศรษฐกจจนสง
เมอพจารณารวมกบปจจยเฉพาะรายประเทศ EIC ไดปรบลดตวเลขคาดการณการเตบโตทางเศรษฐกจของกลม
ประเทศ CLMV ในป 2020 ลงอยางมนย (รปท 5) จากการประเมนของ EIC คาดวาในชวงครงแรกของป 2020 เศรษฐกจ
CLMV จะไดรบผลกระทบรนแรงจาก COVID-19 และเมอพจารณาความทาทายเฉพาะรายประเทศ ซงมรายละเอยดในสวน
ถดไปของรายงานฉบบน รวมถงการฟนตวของเศรษฐกจโลกท IMF คาดวาจะมรปเปนตว U (U-shaped recovery)
EIC มองวาการฟนตวของเศรษฐกจ CLMV ในครงหลงของป 2020 จะเปนไปอยางชา ๆ และมลกษณะรปตว U เชนกน
(U-shaped recovery) ขณะทการฟนตวทคาดไวในป 2021 จะมปจจยสนบสนนจากฐานทตาและนโยบายผอนคลายตาง ๆ
อยางไรกตาม การคาดการณนขนอยกบสมมตฐานของ EIC วาการระบาดของ COVID-19 สามารถควบคมไดในครงแรก
ของป 2020 ทงนตวเลขคาดการณเศรษฐกจอาจถกปรบลงไดอก หากสถานการณการระบาดของ COVID-19
ทวโลกยงคงยดเยอ โดยเฉพาะในกรณทไมสามารถควบคมการระบาดไดภายในครงแรกของป 2020
รปท 5 : EIC ปรบลดตวเลขคาดการณการเตบโตของเศรษฐกจ CLMV จากผลกระทบของ COVID-19
และคาดวาการฟนตวจะมลกษณะเปนรปตว U (U-shaped recovery)
ทมา : การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของ IMF, WB, ADB และ กระทรวงตาง ๆ ของกลมประเทศ CLMV
หมายเหต : *ป 2020 คอป FY2019/2020 สาหรบเมยนมา
Macroeconomic Update
สรปป 2019 ตามรายงานของธนาคารกลางแหงกมพชา (NBC) เศรษฐกจกมพชาโตขน 7.1% ในป 2019 ลดลงจาก
7.5% ในป 2018 ทามกลางกระแสเศรษฐกจทชะลอตวทวโลก การเตบโตทางเศรษฐกจทสงของกมพชา
มาจากการสงออก การทองเทยว และการลงทนโดยตรงจากตางประเทศ แมวาทงหมดทกลาวมาจะขยายตว
ชะลอลงในป 2019 กตาม โดยการสงออกโตขน 9.6%YOY ในระยะเวลา 11 เดอนแรกของป 2019 จาก
การสงออกเครองนงหมและรองเทาทเพมขน 14.4%YOY และครองสวนแบงถง 74.5% ของการสงออกทงหมด
สาหรบการสงออกไปยงสหภาพยโรปซงเปนคคาสาคญของกมพชานน ลดลง 0.9%YOY ในชวง 11 เดอนแรก
ของป 2019 แตกสามารถชดเชยจากการสงออกไปยงตลาดทใหญรองลงมาอยางสหรฐอเมรกา จน และญปน
ซงเตบโตถง 39.5%YOY 9.0%YOY และ 8.1%YOY ตามลาดบ สะทอนใหเหนถงความพยายามของรฐบาล
ในการเพมความหลากหลายของตลาดการสงออกเนองจากสหภาพยโรปไดเพกถอนสทธพเศษ EBA บางสวน
ซงจะมผลบงคบใชในเดอนสงหาคม 2020 ตามรายงานของกระทรวงการทองเทยวแหงกมพชา จานวน
นกทองเทยวตางชาตนนสงถง 6.61 ลานคนในป 2019 และเตบโต 6.6%YOY ในบรรดาประเทศทงหมด
นกทองเทยวจากจนมสดสวน 35.7% ขยายตวจากชวงเวลาเดยวกนของปกอน 16%YOY นอกจากนยงเหนการ
เตบโตทแขงแกรงจากนกทองเทยวชาวเวยดนามและชาวไทยซงมจานวนมากเปนอนดบสองและสามรองจาก
นกทองเทยวจน โดยเตบโตอยท 13.6%YOY และ 22%YOY ตามลาดบ รายงานของ NBC ระบวา การลงทน
ทางตรงจากตางประเทศเตบโต 12%YOY ในป 2019 ประเทศจน (รวมฮองกง) ยงคงเปนผลงทนรายใหญทสด
ของกมพชา โดยมสดสวน 43% และไดลงทนในภาคกอสรางและอสงหารมทรพยเปนสวนใหญตามโครงการ
เสนทางสายไหมแหงศตวรรษท 21 (Belt and Road Initiative) ขณะเดยวกน ภาวะเงนเฟอโดยเฉลยทตาถง
1.9% ในป 2019 มสวนทาใหอปสงคในประเทศยงคงเขมแขงตอไป ภาพรวมเศรษฐกจในป 2020F
อยางไรกด ภาพรวมเศรษฐกจสาหรบป 2020 มแนวโนมชะลอตวอยางมนยเนองจากกมพชากาลง
เผชญกบความทาทาย จากการทสหภาพยโรปเพกถอนสทธพเศษ EBA บางสวน, การระบาดของ
COVID-19 และเศรษฐกจโลกทเขาสภาวะถดถอย ดงนน EIC จงปรบคาดการณการเตบโตของ GDP ใน
ป 2020 เปน 0.4% (เทยบกบการเตบโต 7.1% ในป 2019) ทงนตวเลขคาดการณเศรษฐกจกมพชาอาจถก
ปรบลงไดอกทามกลางความไมแนนอนจากการระบาดของ COVID-19 ทยงมอยสง
Facts and Figures Population (2018) 16.24 million
Labor force (2018) 9.06 million
GDP (2018) 24.57 USD billion
GDP per capita (2018) 1,512 USD
GDP by sector (2018) Agriculture: 22%, Industry: 32.3%, Services: 39.5%
Top exports (2018) Textile 62%, Footwear 11%, Travel goods 4%
Economic Outlook
What to watch in 2020 สหภาพยโรป (EU) เพกถอนสทธพเศษ
Everything But Arms (EBA) บางสวนมผลบงคบ
ใช 12 สงหาคม 2020
การชะลอตวทางเศรษฐกจอนเปนผลมาจาก
COVID-19 และมาตรการการกระตนเศรษฐกจ
กมพชาเผชญความเสยงหลกในป 2020 จากการระบาดของ COVID-19 ซงอาจฉดเศรษฐกจโลกเขาส
ภาวะถดถอยในชวงครงแรกของป กมพชาไดประกาศมาตรการ lockdown ประเทศ โดยสงปดโรงเรยน
คาสโน และสงหามการจดกจกรรมซงมผเขารวมมากกวา 50 คน พรอมทงสงปดพรมแดนกบประเทศเพอนบาน
ไดแก ไทย ลาว และเวยดนาม และไดออกมาตรการควบคมการเขา-ออกผานพรมแดน เชน การระงบวซา
ทองเทยว การเรยกดใบรบรองแพทย และการสงกกตวผทเดนทางเขาประเทศทกคน ในมมมองของ EIC
เหนวา COVID-19 อาจสงผลกระทบตอปจจยขบเคลอนการเตบโตทสาคญผานหลายชองทาง
• ชองทางแรก ภาคการทองเทยวซงคดเปนสดสวน 17.8% ของ GDP ในป 2018 จะไดรบผลกระทบ
ทางลบ โดยตวเลขนกทองเทยวทเดนทางเขามายงกมพชาในเดอนมนาคม 2020 รวงลงถง
64.7%YOY และคาดวาจะลดลงตอเนองจากการทภาคการทองเทยวทวโลกตางหยดชะงก ซงอาจ
สงผลใหภาคบรการมการชะลอตว โดยเฉพาะโรงแรมและธรกจคาปลก ทงน ณ เดอนเมษายน
ประเทศหลก ๆ เชน จน (มสดสวนตอจานวนนกทองเทยวตางชาตทงหมด 32.6% ในป 2018)
ญปน (3.4%) เกาหลใต (4.9%) และสงคโปร (1.4%) ไดเผชญกบการระบาดของ COVID-19 แลว
• ชองทางทสอง การชะลอตวของอปสงคโลกอาจสงผลลบตอการสงออกและการลงทนทางตรงจาก
ตางประเทศ ซงเปนสวนสาคญของเศรษฐกจกมพชา โดยมสดสวนคดเปน 63% และ 13% ของ GDP
ตามลาดบ มาตรการ lockdown ในประเทศอน ๆ โดยเฉพาะสหรฐฯ และสหภาพยโรปจะกดดน
อปสงคสาหรบเครองนงหมและรองเทา (คดเปนประมาณ 75% ของมลคาการสงออกทงหมด)
และสงผลลบตอเนองถงการสงออกของกมพชา เนองจากมลคาการสงออกไปสองประเทศขางตน
คดเปนมากกวาครงหนงของการสงออกทงหมด ขณะทการคาชายแดนคาดวาจะไดรบผลกระทบ
เนองจากประเทศเพอนบานตางปดดานพรมแดนในชวงตนเดอนเมษายน นอกจากน เศรษฐกจจน
ทฟนตวตาอาจสงผลใหแผนการลงทนและการกอสรางในกมพชาตองถกเลอนออกไป
• ชองทางทสาม การฟนตวชาของภาคการผลตและขนสงจนยงอาจนาไปสการหยดชะงกของหวงโซ
อปทานสาหรบหลายโรงงานในกมพชาทพงพาวตถดบจากจน สงผลใหโรงงานหลายแหงปดตว
ชวคราวและยงเพมแรงกดดนใหกบภาคการผลตกอนทกมพชาจะถกเพกถอนสทธพเศษ EBA
• ชองทางสดทาย ทามกลางความวตกกงวลทเพมขนและกจกรรมทางเศรษฐกจทชะลอตวลง
การสญเสยรายไดแรงงาน และมาตรการ lockdown ภายในประเทศคาดวาจะชะลอการบรโภค
ภาคเอกชนซงมสดสวนคดเปน 72.6% ของ GDP ในป 2018
นอกจากน การสญเสยความสามารถในการแขงขนอนเนองมาจากการถกเพกถอนสทธพเศษ EBA
อาจกดดนการเตบโตทางเศรษฐกจในปน เมอวนท 12 กมภาพนธ 2020 คณะกรรมาธการยโรปประกาศวา
จะเพกถอนสทธพเศษ EBA จาก “สนคาประเภทเครองนงหมและรองเทาทไดกาหนดไว และสนคาประเภท
กระเปาเดนทาง และนาตาลทงหมด” มผลบงคบใชในวนท 12 สงหาคม 2020 หากไมมขอคดคานใด ๆ 0
1
คณะกรรมาธการยกการละเมดสทธมนษยชนและสทธทางการเมองเปนเหตผลสาคญในการเพกถอนสทธพเศษ
แตกยงเนนยาดวยวาคณะกรรมาธการจะยงคงสนบสนนการพฒนาประเทศกมพชาตอไปโดยยงคงยกเวนภาษ
ศลกากรใหแกอตสาหกรรมทกาลงพฒนาเตบโตและสนคาเครองนงหมทมมลคาเพมสง สาหรบสนคาทถก
เพกถอนสทธพเศษ EBA จะถกเกบภาษตามอตรา Most Favored Nation (MFN) ของสหภาพยโรปแทน ตามท
WTO ไดระบไว ภาษตามหลก MFN โดยเฉลยของสหภาพยโรปจะเกบอยท 4.6 ยโรตอออย 100 กรม สาหรบ
1 สาหรบกฎขอบงคบฉบบเตมและรายการสนคาทถกถอดถอนจาก EBA ดรายละเอยดเพมเตมไดท https://ec.europa.eu/transparency/regdoc/rep/3/2020/EN/C-2020-673-F1-
EN-MAIN-PART-1.PDF
รองเทาเกบภาษอยท 8% และ เครองนงหมเกบภาษอยท 12% (หมายเหต : อตราภาษแตกตางกนตามประเภท
สนคา)
EIC มองวา การขนภาษศลกากรอาจสงผลกระทบตอเศรษฐกจของกมพชาในหลาย ๆ ชองทาง ไดแก
• การสงออกทลดลงเนองจากสญเสยความสามารถในการแขงขน (การสงออกสนคาทถกเพกถอนสทธ
พเศษ EBA คดเปน 29% ของสนคาสงออกไปยงสหภาพยโรป หรอ 10% ของการสงออกทงหมดใน
ครงแรกของป 2019)
• การยายโรงงานออกจากกมพชาและการลงทนโดยตรงจากตางประเทศทลดลง โดยมการลงทนใน
ประเทศอน ๆ ของภมภาคแทนกมพชา เนองจากหลายบรษทไดสทธประโยชนทางภาษจากประเทศ
นน ๆ (เชน เวยดนาม มความตกลงเขตการคาเสรระหวางสหภาพยโรปและเวยดนาม (EU-Vietnam
FTA) อานรายละเอยดเพมเตมไดในสวน Vietnam) หรอประเทศอน ๆ ทมคาแรงถกกวา (เชน
บงกลาเทศ) (รปท 1)
• การอปโภคบรโภคภาคเอกชนทลดลง เนองจากหลายบรษทอาจตองเลกจางแรงงาน ซงอาจทาให
เสถยรภาพของระบบการเงนของกมพชาตงเครยดมากขนอนเนองมาจากการขยายตวของสนเชอ
ไมโครไฟแนนซทเนนกเพอการอปโภคบรโภค (การรายงานของกระทรวงอตสาหกรรมและหตถกรรม
กมพชาเผยวา มแรงงานในภาคการผลตเครองนงหม สนคาเพอการเดนทาง และรองเทา 923,313 คน
หรอประมาณ 10.2% ของแรงงานทงหมด ในป 2019)
ทงนกมพชาจะไดรบผลกระทบสวนใหญจากการชะลอตวทางเศรษฐกจอนเนองมาจากการเพกถอนสทธพเศษ
EBA ในชวงครงปหลง เนองจากผสงออกมแนวโนมเรงสงออกในชวงครงปแรกเพอใชประโยชนจากสทธพเศษ
EBA กอนจะถงเดอนสงหาคม แตการหดตวของเศรษฐกจยโรปในชวงครงแรกของป 2020 อาจทาใหการเรง
สงออกหยดชะงกลง อยางไรกด ผลกระทบมแนวโนมคงอยในระยะกลางไปจนถงระยะยาว การกระจาย
ตลาดการสงออกและแหลงการลงทนโดยตรงจากตางประเทศใหหลากหลายจงเปนปจจยสาคญ
สาหรบกมพชาในการบรรเทาผลกระทบจากการถกเพกถอนสทธพเศษ EBA
รปท 1 : คาแรงขนตากมพชาสงกวาประเทศอน ๆ
ทมา : การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของสานกงานสถตของประเทศ CLMV
รฐบาลและธนาคารกลางกมพชาเตรยมพรอมทจะใชนโยบายกระตนเศรษฐกจ ซงคาดวาจะสงผลให
งบประมาณขาดดลในป 2020 ตามรายงานของกองทนการเงนระหวางประเทศ (IMF) สถานะทางการคลง
ทมนคงของกมพชาอนจะเหนไดจากงบประมาณทเกนดลมา 0.45% ของ GDP ในป 2019 และหนสาธารณะ
ท 28.3% ของ GDP ในป 2019 (แตเปนหนตางประเทศเกอบทงหมด) ทาใหกมพชามพนทการคลงทมากพอจะ
กระตนการเตบโตทางเศรษฐกจได ในระยะสน รฐบาลกมพชาวางแผนออกมาตรการกระตนเศรษฐกจเพอ
ชวยเหลอธรกจและแรงงานทไดรบผลกระทบจากการระบาดของ COVID-19 และการถกถอนสทธพเศษทาง
การคา EBA รฐบาลกมพชาไดสารองเงนทนรวม 800 ลานดอลลารสหรฐ (สาหรบกรณทมการระบาดเปน
ระยะเวลา 6 เดอน) ถง 2 พนลานดอลลารสหรฐ (สาหรบกรณทมการระบาดยาวนานกวาหนงป) เพอกระตน
เศรษฐกจ โดยเงนทนดงกลาวมมลคาคดเปน 3% และ 7.6% ของ GDP ป 2019 ตามลาดบ
ทางดานนโยบายการเงน ธนาคารกลางกมพชา (NBC) ไดออกมาตรการเพอรกษาสภาพคลองและสงเสรมให
ธนาคารลดอตราดอกเบยเงนกสาหรบผทไดรบผลกระทบ โดยสามารถสรปรายละเอยดไดตามรปท 2
ขณะเดยวกน มาตรการในระยะกลางจะเนนการเพมความหลากหลายทางเศรษฐกจ (economic
diversification) และการพฒนาศกยภาพการแขงขน รฐบาลกมพชาไดเรมเจรจาขอตกลงการคาเสร (FTA)
กบประเทศคคาอน ๆ อยางจน เกาหลใต และสหภาพเศรษฐกจยเรเชย เพอพยายามเพมความหลากหลาย
ใหแกตลาดการสงออก และยงไดเปดทาการธนาคารเพอธรกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) ในเดอน
เมษายน และกอตง SME Co-Financing Scheme ดวยเงนทน 100 ลานดอลลารสหรฐ โดยกองทนดงกลาวจะ
ใหสนเชอดอกเบยตากบธรกจ SMEs โดยเฉพาะธรกจในอตสาหกรรมสาคญ เชน การผลต อยางไรกด
ประสทธภาพของกองทนในการสนบสนน SMEs ยงตองใชระยะเวลาในการเหนผล เนองจากธรกจ SMEs
จานวนมากในกมพชาไมไดขนทะเบยนกบรฐบาล
การรกษาเสถยรภาพระบบการเงนจะเปนอกหนงปญหาสาคญสาหรบทางการกมพชาทามกลาง
เศรษฐกจทชะลอตว ตามรายงานของ NBC อตราการเตบโตของสนเชอในป 2019 โตขน 26%YOY
โดยเฉพาะอสงหารมทรพยและสนเชอเพอการอปโภคบรโภค โดยสนเชอทไมกอใหเกดรายไดนนคดเปน 2.2%
ของสนเชอทงหมด เชนเดยวกน สมาคมไมโครไฟแนนซกมพชา (Cambodia Microfinance Association:
CMA) รายงานวาสนเชอไมโครไฟแนนซเพมขนในพอรต 30%YOY โดยสนเชอทไมกอใหเกดรายไดนนม
Financial Markets
รปท 2 : นโยบายกระตนเศรษฐกจของรฐบาลและธนาคารกลางกมพชา
ทมา : การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของ IMF และสอทองถน
สดสวนนอยกวา 1.0% ของสนเชอทงหมด อยางไรกตาม เนองจากเศรษฐกจกาลงเผชญกบความทาทายใหญ
หลวงหลายประการ CMA จงคาดการณวาการเตบโตของสนเชอจะชะลอตวลงในปน ในขณะทความเสยง
จะยงคงมอยเนองจากเศรษฐกจโดยรวมทชะลอตวอาจบบคนความสามารถในการชาระหนของผกมากขน
ภาคสวนสาคญทตองจบตามองคออสงหารมทรพย ซงขอบงคบทหละหลวมสงผลใหผบรโภคกสนเชอ
ไดจากนกพฒนาอสงหารมทรพยโดยตรงโดยไมผานสถาบนการเงน การตรวจสอบความสามารถของผซอ
ในการชาระหนทไมดพอรวมถงอตราดอกเบยทสงขนอาจกอใหเกดปญหาได นอกจากน IMF ยงรายงานวา
ราคาอสงหารมทรพยทลดลงอาจสงผลกระทบตอเศรษฐกจของกมพชาเปนอยางมาก เปนผลมาจากการกเงน
เพอนามาลงทนในอสงหารมทรพย (leveraging) ในระดบสงนนเอง แผนการและการกากบดแลสถาบนการเงน
แบบองครวม (macroprudential) ในดานการรกษาความยงยนของอตราการเตบโตของสนเชอจะเปนสงสาคญ
ในการรกษาเสถยรภาพระบบการเงน
อกหนงเรองทตองระมดระวงคอดลบญชเดนสะพดของกมพชาทขาดดลในระดบสงอยท 12.5%
ของ GDP ในป 2019 ตามรายงานของ IMF ซงอาจขาดดลมากขน อนเนองมากจากการสงออกทชะลอตวขนใน
ปน แมวาทนสารองระหวางประเทศของกมพชาจะเพยงพอกบมลคาการการสงออกทคาดไว 7.2 เดอน
ซงสงกวามาตรฐานท 3 เดอน แตการลงทนโดยตรงจากตางประเทศทชะลอตวในปนอาจทาใหกมพชาตองรบ
ความเสยงจากภายนอกสงขน
เศรษฐกจของกมพชามแนวโนมจะชะลอตวลงจนถงจดทเตบโตตาสดในรอบ 11 ป ทามกลางความเสยง
จาก COVID-19 ทเพมสงขนและการเพกถอนสทธพเศษ EBA ซงทาใหการสงออก การผลต การลงทนโดยตรง
จากตางประเทศ การทองเทยว และการบรโภคภาคเอกชนซบเซาลง ธรกจควรใชความระมดระวงในปนโดยเฉพาะ
บรษททลงทนในภาคสวนทไดรบผลกระทบอยางหนก เชน การทองเทยวและการผลตเครองนงหม แมวาสถานะทางการ
คลงและทนสารองระหวางประเทศของกมพชายงคงเพยงพอ แตความเสยงตอภาพรวมเศรษฐกจยงคงมแนวโนมไปใน
ดานลบอนเนองมาจากเศรษฐกจทชะลอตวมาก ซงอาจสงผลกระทบตอเสถยรภาพระบบการเงน ขณะเดยวกน ความไม
แนนอนทเพมมากขนของ COVID-19 อาจสงผลใหเงนเรยลอาจออนคาลงเมอเทยบกบเงนดอลลารสหรฐ อนเนองมาจาก
ดลบญชเดนสะพดทขาดดลและความตองการเงนดอลลารสหรฐเพราะเปน safe haven
เรองทตองจบตามองในปนคอ การกระตนเศรษฐกจจากภาครฐ ซงคาดวาจะเปนตวขบเคลอนการเตบโตทสาคญ
และจะชวยบรรเทาแรงกดดนของภาคสวนทไดรบผลกระทบ ธรกจตาง ๆ ควรเฝาตดตามนโยบายการเพม
ความหลากหลายทางเศรษฐกจของรฐบาลทจะสนบสนนภาคสวนของเศรษฐกจทกาลงเตบโต อยางเชน อตสาหกรรม
เกษตรแปรรป ซงอาจกลายเปนโอกาสการลงทนทดในอนาคต
ความคบหนาในการเจรจาเรองขอตกลงการคาเสรกเปนอกปจจยทตองจบตาเชนกน เนองจากคาดวากมพชาจะพงพา
ตลาดสหภาพยโรปนอยลงและพงพาตลาดสหรฐอเมรกาและจนมากขน โดยเฉพาะอยางยงตลาดจนเนองจากทงสอง
ประเทศมสายสมพนธทางเศรษฐกจทแนนแฟน สาหรบการฟนตวทางเศรษฐกจในอนาคตนาจะขนอยกบ
สถานการณของ COVID-19 การฟนตวทางเศรษฐกจของจนโดยเฉพาะความคบหนาของโครงการเสนทาง
สายไหมแหงศตวรรษท 21 (Belt and Road Initiative) การเพมความหลากหลายของเศรษฐกจ และการฟนตว
ของเศรษฐกจโลก การปฏรปโครงสรางทมประสทธภาพผานการจดเกบรายไดทมประสทธภาพมากขน การพฒนา
ความสามารถและการศกษาของแรงงาน และการบงคบใชกฎหมายทเขมงวดขนจะเปนสวนสาคญในการรกษาการเตบโต
ทางเศรษฐกจในอนาคต
EIC’s View
ทมา : การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของ Trademap และ NBC
Cambodia’s Key Indicators Indicators Unit 2015 2016 2017 2018 2019P 2020F 2021F
Real GDP % YOY 7.0 7.0 7.0 7.5 7.1 0.4 5.9
Consumer price index (average) % 1.2 3.0 2.9 2.4 2.4 1.5 1.9
Current account balance % of GDP -8.7 -8.5 -7.9 -11.4 -12.5 -22.2 -17.6
Deposit Rate (end of period) % 1.4 1.4 1.5 1.4 1.4 - -
Sources: International Monetary Fund (IMF) and Cambodian Authorities, EIC Analysis
ความตองการนาเขาทสงตอเนองสงผลใหขาดดลการคา มากขน ขณะทการสงออกยงเตบโตไดด
จานวนนกทองเทยวหดตวอยางรนแรงหลงการทองเทยว ทวโลกหยดชะงก
Sources: National Bank of Cambodia Sources: Ministry of Tourism
FDI ยงคงเตบโตไดดตอเนองในป 2019 มลคาสนเชอในประเทศยงคงขยายตวตอเนองในป 2019
Sources: National Bank of Cambodia
Sources: National Bank of Cambodia
คาเงนเรยลมการแขงคาในเดอนมนาคม ตามดชน ADXY
อตราเงนเฟออยในระดบปานกลางในป 2019
Sources: Bloomberg Sources: National Bank of Cambodia
Links with the Thai Economy
การสงออกของไทยไปกมพชาหดตวในป 2019 จากการสงออกนามนสาเรจรปและเครองเพชรทลดลง (-13% และ -66% ตามลาดบ) แตพลกขยายตวในไตรมาสแรกของป 2020
การนาเขาของไทยจากกมพชาพงสงขนในป 2019 จากการนาเขาเครองเพชร อญมณ เงนแทง และทองทสงขน และยงพงสงขนตอเนองในไตรมาสแรกของป 2020
Sources: Thailand’s Ministry of Commerce Sources: Thailand’s Ministry of Commerce
การสงออกผานชายแดนไปกมพชาในไตรมาส 1 ของป 2020 ขยายตว 13.8%YOY หลงขยายตว 12%YOY ในป 2019
การนาเขาผานชายแดนจากกมพชาในไตรมาส 1 ของป 2020 ขยายตว 18.7%YOY หลงหดตว 7%YOY ในป 2019
Sources: Thailand’s Department of Foreign Trade Sources: Thailand’s Department of Foreign Trade
การลงทนทางตรงจากไทยไปกมพชาเรงตวขนในไตรมาส 4 ป 2019 ทาจดสงสดรายไตรมาส
จานวนนกทองเทยวกมพชาในไทยคาดวาจะชะลอตวตอเนองในป 2020 ทามกลางการระบาดของ COVID-19
Sources: Bank of Thailand Sources: Thailand’s Department of Tourism
What to watch in 2020
Macroeconomic Update
สรปป 2019 เศรษฐกจลาวขยายตวราว 5.0% ในป 2019 จากการประเมนของธนาคารพฒนาเอเชย (Asian
Development Bank) ซงลดลงจากตวเลขคาดการณกอนหนา (6.4%) จากผลกระทบของภยธรรมชาต
ในปกอน ลาวประสบอทกภยในพนทจงหวดทางตอนใตในเดอนกนยายนป 2019 ขณะทพนทจงหวดอน ๆ
ประสบปญหาภยแลงซงคาดวาจะยาวนานจนถงชวงตนป 2020 ภยธรรมชาตดงกลาวสงผลลบตอผลผลตทาง
การเกษตร โดยเฉพาะขาว ทงยงสงผลกระทบตอชวตความเปนอยของชาวบานในพนท ตลอดจนการผลต
ไฟฟาพลงงานนาซงเปนอตสาหกรรมหลกของเศรษฐกจลาว อกปจจยสาคญทสงผลตอเศรษฐกจลาวในป 2019
คอการชะลอตวของการลงทนทางตรงจากตางประเทศ (FDI) โดย FDI ในป 2019 หดตวลง 57.8%YOY
จากการชะลอตวของการสรางโรงไฟฟาพลงงานนาใหมหลงเหตการณเขอนแตกในไตรมาส 3 ป 2018
และการชะลอตวของเศรษฐกจจนซงเปนประเทศผลงทนและเจาหนรายใหญทสดของลาว โดยเฉพาะจาก
โครงการทางรถไฟจน-ลาว และโครงการโรงไฟฟาพลงงานนา โดยรายงาน ASEAN Investment Report 2019
เผยวาการลงทนจากจนคดเปนสดสวน 79% ของ FDI ทงหมดในป 2018 ในขณะทธนาคารกลางลาว (BOL)
รายงานวา 47% ของหนตางประเทศทงหมดเปนการกยมในลกษณะผอนปรนจากจน นอกจากน อตสาหกรรม
เหมองแรของลาวคาดวาจะยงชะลอตวตอเนองในปน สะทอนจากมลคาสงออกแรซงขยายตวเพยง 1.2%YOY
ในชวง 9 เดอนแรกของป 2019
อยางไรกด ภาพรวมการสงออกและการทองเทยวลาวในป 2019 ยงคงแขงแกรง โดยมลคาการสงออก
ขยายตว 8.9%YOY ในป 2019 ดวยแรงสงจากการสงออกไปจนซงยงขยายตวได 5.0%YOY และคดเปน
สดสวนราว 34.9% ของมลคาสงออกทงหมด ขณะเดยวกน ภาคการทองเทยวยงคงเตบโตไดด จากขอมลของ
กระทรวงขอมล วฒนธรรม และทองเทยวลาว เผยวา จานวนนกทองเทยวเพมขนราว 9%YOY เปน 4.58 ลาน
คน นาโดยนกทองเทยวจากประเทศเพอนบาน ไดแก ไทย เวยดนาม และจน ซงขยายตวราว 6%YOY,
11%YOY และ 27%YOY ตามลาดบ
สาหรบภาคเศรษฐกจภายในประเทศ การบรโภคยงคงเตบโตตาในป 2019 สะทอนจากการขยายตวของ
สนเชอซงชะลอลงเปน 4.4%YOY ในป 2019 เทยบกบ 9.2%YOY ในป 2018 นอกจากน มลคาการนาเขายง
ขยายตว เพยง 1.4%YOY ในป 2019 (หลงขยายตว 8.8%YOY ในป 2018) ส งสญญาณว า อปสงค
ภายในประเทศมแนวโนมชะลอลง อกปจจยทกดดนอปสงคภายในประเทศมาจากเงนเฟอทเพมขนตอเนอง
Facts and Figures Population (2018) 7.06 million
Labor force (2018) 3.72 million
GDP (2018) 18.13 USD billion
GDP per capita (2018) 2,567.5 USD
GDP by sector (2018) Agriculture: 15.7%, Industry: 31.5%, Services: 41.6%
Top exports (2018) Electricity 25%, Copper & Ores 19%
Economic Outlook
แรงกดดนตอเสถยรภาพการคลงและฐานะ
ระหวางประเทศจากการชะลอตวของเศรษฐกจ
ผลกระทบจากการระบาดของ COVID-19 และการชะลอตวของ
เศรษฐกจจน
สระดบ 6.3% ในเดอนธนวาคม โดยอตราเงนเฟอเฉลยทงป 2019 อยทราว 3.3% ทงนการเรงตวของเงนเฟอ
มสาเหตจากราคาอาหารทเพมขน เนองจากผลผลตทางการเกษตรลดลงและการระบาดของไขหวดหมแอฟรกน
ขณะทการออนคาตอเนองของเงนกบเทยบกบเงนบาททาใหตนทนการนาเขาสงขน โดยในป 2019 เงนกบ
ออนคาลง 13% เทยบกบเงนบาทซงมสถานะเปนสนทรพยปลอดภย (safe haven) สาหรบนกลงทนในภมภาค
เนองจากฐานะเงนสารองระหวางประเทศของไทยยงคงแขงแกรงและมดลบญชเดนสะพดเกนดล
ภาพรวมเศรษฐกจในป 2020F EIC ปรบลดคาดการณการเตบโตของเศรษฐกจลาวในป 2020 เปน 2.0% (เทยบกบการเตบโต 5.0%
ในป 2019) จากความออนแอตอเนองของเศรษฐกจลาว การระบาดของ COVID-19 และเศรษฐกจโลก
ทเขาสภาวะถดถอย ฐานะระหวางประเทศทออนแอสงผลใหเศรษฐกจลาวมแนวโนมชะลอตวตอเนอง เพราะม
ความเปราะบางสงตอความผนผวนของเศรษฐกจจนและเศรษฐกจเพอนบาน ทงนเพอควบคมการระบาด
ของ COVID-19 ลาวไดออกมาตรการ lockdown ซงรวมถงการสงใหประชาชนหยดอยบานยกเวนหากมเหต
จาเปน การสงปดโรงงานและสถานบนเทง และการสงหามการรวมกลมเกนกวาสบคน รวมทงสงปดพรมแดน
ยกเวนการคาขายสนคา
การระบาดของ COVID-19 จะกดดนการเตบโตทางเศรษฐกจในวงกวางของลาวในปน ผานการชะลอ
ตวของ 1) การลงทนทางตรงจากตางประเทศ 2) การสงออก 3) การขาดตอนของหวงโซอปทาน
4) จานวนนกทองเทยว และ 5) การบรโภคภาคเอกชน
• จากทกลาวไปขางตน FDI จากนกลงทนจนคดเปนสดสวน 79% ของ FDI ในลาวทงหมดในป 2018
ซงเปนสดสวนทสงทสดในกลมประเทศ CLMV ดงนน แมลาวจะเหนการหดตวของ FDI ในป 2019
แตการชะลอตวตอเนองของเศรษฐกจจนอาจสงผลให FDI ในลาวชะลอลงในปนดวยเชนกน จนถอเปน
ผลงทนรวมสาคญในโครงการโรงไฟฟาพลงงานนา ซงถอเปนหนงในปจจยผลกดนหลกตอการเตบโต
ทางเศรษฐกจของลาว ทงยงเปนผลงทนสาคญในโครงการกอสรางโครงสรางพนฐาน ภาวะซบเซา
ของเศรษฐกจจนจงอาจสงผลใหการกอสรางโครงการใหม ๆ ชะลอลงหรอถกเลอนเวลาออกไปดวย
นอกจากเปนผลงทนหลกแลว จนยงเปนเจาหนตางชาตรายใหญทสด ทาใหฐานะระหวางประเทศ
ของลาวอาจเผชญแรงกดดนในปน ขณะเดยวกน มาตรการ lockdown ภายในประเทศอาจสงผลให
การกอสรางโครงการตาง ๆ หยดชะงกไปดวย
• อปสงคจากจนทลดลงอาจสงผลลบตอการสงออกลาวไปยงจนซงยงเหนการเตบโตในชวงทผานมา
โดยเฉพาะการสงออกเครองนงหมทอาจไดรบผลกระทบจากการขาดตอนของหวงโซอปทานสาหรบ
วตถดบ เนองจากภาคการผลตในจนเพงเรมทยอยกลบมาดาเนนการ โดยในป 2019 การสงออก
เครองนงหมของลาวเตบโตไดดสวนทางกบการสงออกไฟฟาและการสงออกแรซงเตบโตตา นอกจากน
การคาชายแดนซงเปนสวนทเศรษฐกจลาวพงพาสงยงอาจไดรบผลทางลบจากการปดพรมแดน
• กฎระเบยบดานการเดนทางทเขมงวดขน โดยเฉพาะการปดพรมแดน มาตรการกกตว รวมถงความ
กงวลเกยวกบการระบาดของ COVID-19 จะเปนแรงกดดนตอจานวนนกทองเทยวในปน โดยภาคการ
ทองเทยวถอเปนสวนสาคญตอการเตบโตทางเศรษฐกจของลาวในป 2019 นอกจากน การบรโภค
ภาคเอกชนจะเผชญแรงกดดนจากมาตรการควบคมการระบาดภายในประเทศ รวมทงการตกงานและ
การสญเสยรายไดจากผลกระทบของ COVID-19 ซงการบรโภคภายในประเทศอาจไดรบผลกระทบ
เพมเตมหากราคาอาหารสงขนหรอภยธรรมชาตสงผลลบตอผลผลตและรายไดภาคการเกษตร ทงน
แมมาตรการ lockdown มแนวโนมผอนคลายลงในชวงครงหลงของป 2020 ฐานะการคลงและฐานะ
ระหวางประเทศทออนแอจะยงเปนแรงกดดนตอการฟนตวของเศรษฐกจลาว
ทงนเนองจากการระบาดของ COVID-19 ยงมความไมแนนอนสง การคาดการณการเตบโตของลาว
ยงมความเสยงดานตาอย การเตบโตในครงหลงของปคาดวาจะขนอยกบการฟนตวของเศรษฐกจจน
และการสงออกโดยเฉพาะการสงออกไฟฟา จากการทเศรษฐกจโลกไดเขาสภาวะถดถอยและความเสยงท
เศรษฐกจจนจะฟนตวชา ความเสยงดานตายงมแนวโนมสงขน
ฐานะการคลงของลาวยงคงเผชญแรงกดดนจากการระบาดของ COVID-19 และเศรษฐกจทเขาสภาวะ
ถดถอย โดย IMF คาดการณวาระดบหนสาธารณะของลาวมสดสวนอยทราว 58% ของ GDP ในป 2019 โดยม
หนสาธารณะในรปสกลเงนตางประเทศคดเปน 51.4% ของ GDP ขณะทการขาดดลการคลงคาดวาอยทราว
5.1% ของ GDP ในป 2019 ซงเพมขนจากตวเลข 4.7% ในป 2018 เนองจากรฐบาลลาวตองใชจายเพมขน
ในการบรรเทาผลกระทบจากภยธรรมชาต ถงแมลาวจะไดเรมมาตรการรดเขมขดทางการคลงซงประกอบดวย
การเพมรายไดภาครฐผานการพฒนาการบรหารจดการดานภาษ โดยเฉพาะการนาระบบ ICT เขามาปรบใช
และการลดรายจายโดยลดจานวนการจางงานขาราชการและลดจานวนโครงการกอสรางใหม ๆ ลาวยงคงเผชญ
แรงกดดนในการเพมการใชจายทางการคลง จากผลกระทบของภยธรรมชาตและการระบาดของ COVID-19
สงผลใหมาตรการรดเขมขดทางการคลงไมคบหนาเทาทควร
นอกจากน เนองจากการกอสรางโครงสรางพนฐานและโครงการโรงไฟฟาพลงงานนาถอเปนปจจยสนบสนน
หลกตอการเตบโตของเศรษฐกจลาว ดงนน การจากดจานวนโครงการกอสรางอาจสงผลลบตอการขยายตวทาง
เศรษฐกจในอนาคต ทงยงสงผลใหลาวตองพงพาการกยมจากตางชาตมากขน ทงนเศรษฐกจทมทศทางหดตว
ตอเนองจาก COVID-19 สงผลใหรฐบาลลาวประกาศนโยบายการคลงและนโยบายการเงนเพอกระตนเศรษฐกจ
ซงคาดวามาตรการดงกลาวจะยงทาใหลาวขาดดลการคลงเพมขนในป 2020 โดยสามารถสรปรายละเอยดได
ตามรปท 1
ระดบหนตางประเทศทสงยงคงเปนประเดนทนากงวลสาหรบลาว ตามทไดกลาวมาขางตน จนเปนทง
ผลงทนตางชาตและเจาหนรายใหญทสดในลาว ซงจนนาจะยงคงสถานะนตอไปในระยะขางหนาจากการลงทน
ในโครงการทางรถไฟและโครงการเขอนผลตไฟฟา การพงพาจนในระดบสงนอาจทาใหลาวเผชญความเสยง
เนองจากเศรษฐกจจนไดรบผลกระทบอยางหนกจากการระบาดของ COVID-19 ในปนและมแนวโนมชะลอลง
ตอเนอง การชะลอตวของ FDI จากจนจะสรางแรงกดดนตอดลการชาระเงนของลาว โดยปจจบนลาว
รปท 1 : นโยบายกระตนเศรษฐกจของรฐบาลและธนาคารกลางลาว
ทมา : การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของ IMF และสอทองถน
ขาดดลบญชเดนสะพดทราว 7.2% ของ GDP ในป 2019 (การขาดดลบญชเดนสะพดระหวางป 2016-2018
เฉลยอยท 11.2% ของ GDP) ทงน IMF คาดการณวาระดบทนสารองระหวางประเทศของลาวจะสามารถ
รองรบมลคาการนาเขาไดเพยง 1.3 เดอนในป 2019 และเพมขนเลกนอยเปน 1.7 เดอนในป 2020 ซงยง
อยในระดบตากวามาตรฐานท 3 เดอน นอกจากน การออนคาของเงนกบจะยงกดดนการชาระหนในสกลเงน
ตางประเทศอกดวย
Moody’s Investor Service และ Fitch Ratings ซงเปนบรษทจดอนดบเครดต ไดจดอนดบความ
นาเชอถอของลาวเปนครงแรก โดยใหเครดตลาวทอนดบ B3 พรอมแนวโนมเชงบวก และอนดบ B-
พรอมแนวโนมคงท ตามลาดบ 0
1 Moody’s เผยวาปจจยสนบสนนอนดบเครดตของลาวมาจากแนวโนม
เศรษฐกจมหภาค โดยการเตบโตทแขงแกรงของภาคการผลตไฟฟาพลงงานนาและการกอสรางทางรถไฟจน-
ลาวจะชวยสนบสนนอตสาหกรรมโลจสตกสไดในอนาคต อยางไรกด Moody’s มองวาลาวยงมประเดนนากงวล
ในสวนของรายไดครวเรอน ความเสยงดานภยธรรมชาต รวมถงการบรหารจดการและมาตรการควบคมดแล
ของภาครฐทยงออนแอ นอกจากน ลาวยงเผชญแรงกดดนทมากขนจากหนสาธารณะทอยในระดบสง
และความเปราะบางตอความเสยงภายนอกเนองจากมทนสารองระหวางประเทศอยในระดบตา แมมาตรการ
จดการเงนเฟอจะมประสทธภาพดกตาม ขณะทมมมองเชงบวกตอแนวโนมเศรษฐกจมาจากภาคการผลตไฟฟา
พลงงานนาและการกอสรางทางรถไฟทยงเตบโตแขงแกรง และการปฏรปดานการคลง ในทางเดยวกน Fitch
มองวาปจจยสนบสนนอนดบเครดตของลาวมาจากการขยายตวทางเศรษฐกจและแนวโนมการเตบโต
ทแขงแกรง รวมถงอตราเงนเฟอทอยในระดบปานกลาง ขณะทฐานะการคลงและฐานะระหวางประเทศทยง
ออนแอ รวมถงทนสารองระหวางประเทศทอยในระดบตายงคงเปนความเสยงหลกสาหรบเศรษฐกจลาว
ธนาคารกลางลาวและธนาคารกลางแหงสาธารณรฐประชาชนจน (PBOC) ลงนามในขอตกลง
ความรวมมอทางดานการใชเงนสกลทองถน โดยมเปาหมายเพอยกระดบความสมพนธระหวางสองประเทศ
ภายใตขอตกลงดงกลาว ทงลาวและจนจะสงเสรมความรวมมอระหวางธนาคารและผลกดนการชาระเงนในเงน
สกลกบและหยวนทธนาคารกลางและธนาคารพาณชยของทงสองประเทศ นอกจากน ขอตกลงดงกลาว
จะสงเสรมการคาดวยเงนสกลกบและหยวนโดยตรงแทนทจะตองแลกเปลยนผานเงนสกลดอลลารสหรฐ
ซงจะชวยยกระดบความสมพนธการคาและการลงทนระหวางลาวและจน รวมทงผลกดนการใชสกลเงนทองถน
อกดวย
ธนาคารกลางลาวประกาศตงบรษทขอมลเครดตลาว (Lao Credit Information Company: LCIC)
ในเดอนธนวาคมป 2019 เพอรกษาเสถยรภาพดานการเงนของประเทศ โดยการจดตงบรษทดงกลาว
เปนสวนหนงในแผนเพอรกษาระดบหนเสยใหอยตากวา 3% LCIC จะชวยยกระดบมาตรการของธนาคารกลาง
ในการควบคมดแลการขยายตวของสนเชอทงจากสถาบนทางการเงนและนอกเหนอจากสถาบนการเงน ทงยง
เปนกาวสาคญในการลดความเสยงการผดชาระหน นอกจากน LCIC จะชวยสนบสนนขอมลแกสถาบนการเงน
สาหรบการพจารณาปลอยกอกดวย
1 Moody’s: https://www.moodys.com/research/Moodys-assigns-first-time-issuer-rating-of-B3-to-Laos--PR_415080
Fitch: https://www.fitchratings.com/site/pr/10110593
Financial Markets
เศรษฐกจลาวจะขยายตวชะลอลงตอเนองในปน ทามกลางสถานการณภายนอกทอาจกดดนการเตบโต
และความเสยงภายในประเทศ การระบาดของ COVID-19 และเศรษฐกจโลกทเขาสภาสะถดถอยจะกดดน
เศรษฐกจลาวผานการชะลอตวของอปสงคภายนอก ขณะทมาตรการ Lockdown จะกระทบการบรโภคภายในประเทศ
และการลงทน การปดชายแดนและมาตรการระงบการเดนทาง รวมถงโครงการลงทนใหมจากจนทอาจถกเลอนเวลา
ออกไปจะสงผลใหภาคการทองเทยวและการลงทนทางตรงจากตางประเทศจะชะลอลงในป 2020 ขณะทการขาดตอน
ของหวงโซอปทานจากการฟนตวชาของภาคการผลตและขนสงจนอาจสงผลกระทบตอภาคการผลตและการสงออก
โดยเฉพาะในอตสาหกรรมเครองนงหม ขณะทการสงออกไฟฟาอาจไดรบผลกระทบจากอปสงคทชะลอจากประเทศ
เพอนบาน เชน ไทย กมพชา และเวยดนาม ทงยงอาจเผชญความเสยงจากภยธรรมชาต เชน สถานการณภยแลงท
ยาวนาน ทงนความเสยงจากภยธรรมชาตอาจสงผลลบตอการบรโภคภายในประเทศได หากภยแลงสงผลใหรายได
ภาคการเกษตรลดลง และทาใหราคาอาหารสงขน
แรงกดดนตอเสถยรภาพดานการคลงและเสถยรภาพภายนอกยงคงมอยสง แมมาตรการรดเขมขดทางการคลง
จะมความคบหนาบาง แตเศรษฐกจโลกและเศรษฐกจภายในประเทศทชะลอตวตอเนองจะสรางแรงกดดนตอฐานะ
การคลงของลาว โดยหนสาธารณะทอยในระดบสงไดจากดความสามารถในการใชมาตรการกระตนทางการคลงขนาด
ใหญเพอสนบสนนการเตบโตทางเศรษฐกจและเพอใหการชวยเหลอผทไดรบผลกระทบจากภยธรรมชาต หรอ
COVID-19 นอกจากน เนองจากหนสวนใหญของลาวเปนการกยมจากจน ดงนนเศรษฐกจจนทอยในภาวะชะลอตว
คอนขางรนแรงอาจสรางแรงกดดนตอเสถยรภาพภายนอกของลาวซงปจจบนมดลบญชเดนสะพดขาดดลสง
ทามกลางความไมแนนอนทางเศรษฐกจทเพมขนทวโลก เงนกบอาจออนคาลงเทยบกบเงนดอลลารสหรฐและสงผลลบ
ตอการชาระหนตางประเทศ แมการออนคาของเงนบาทจะชวยลดมลคาการนาเขาในชวงครงแรกของป 2020 ทงน
ในระยะกลางปจจยหลกในการขบเคลอนเศรษฐกจลาวจะมาจากการกอสรางทางรถไฟจน-ลาว
และการกอสรางโรงไฟฟาพลงงานนา
EIC’s View
Laos’ Key Indicators Domestic Demand Unit 2015 2016 2017 2018 2019P 2020F 2021F
Real GDP % YOY 7.3 7.0 6.9 6.3 5.0 2.0 5.8
Consumer price index (average) % 1.3 1.8 0.7 2.0 3.3 6.5 4.9
Current account balance % of GDP -22.4 -11.0 -10.6 -12.0 -7.2 -10.9 -9.2
Policy rate (end of period) % 4.5 4.3 4.0 4.0 4.0 - -
Sources: International Monetary Fund (IMF) and Lao Authorities, EIC Analysis
การขาดดลการคาลดลงในป 2019 จากการนาเขาทชะลอตว จานวนนกทองเทยวยงขยายตวไดดในป 2019
Sources: Bank of the Lao PDR Sources: Ministry of Information, Culture, and Tourism
FDI หดตวตอเนองจากการชะลอตวของเศรษฐกจจนและ การสรางโรงไฟฟาพลงงานนาใหมหลงเหตการณเขอนแตก
มลคาสนเชอภายในประเทศชะลอตวในป 2019 สะทอนวา อปสงคภายในประเทศยงฟนตวชา
Sources: Bank of the Lao PDR
Sources: Bank of the Lao PDR
คาเงนกบตอดอลลารสหรฐยงคงออนคาตอเนอง
อตราเงนเฟอพงสงขนจากราคาอาหารและสนคานาเขา
Sources: Bloomberg Sources: Lao Statistics Bureau
Unit: Million Persons Unit: %YOY
Links with the Thai Economy
การสงออกของไทยไปลาวหดตวในป 2019 จากการสงออกน า มน สา เ รจ รป แ ล ะ ร ถ ย น ต ท ล ด ล ง (-19% แ ล ะ -20% ตามลาดบ) และยงหดตวตอเนองในไตรมาสแรกของป 2020
การนาเขาของไทยจากลาวหดตวในป 2019 จากการนาเขาเครองจกรไฟฟาและเครองใชไฟฟาทลดลง แตพลกกลบมาขยายตวในไตรมาสแรกของป 2020
Sources: Thailand’s Ministry of Commerce Sources: Thailand’s Ministry of Commerce
การสงออกชายแดนไปลาวหดตว 1%YOY ในไตรมาสแรกของป หลงหดตว 10%YOY ในป 2019
การนาเขาชายแดนจากลาวขยายตว 15.1%YOY ในไตรมาสแรกของป หลงหดตว 6%YOY ในป 2019
Sources: Thailand’s Department of Foreign Trade Sources: Thailand’s Department of Foreign Trade
การลงทนทางตรงจากไทยไปลาวเรงตวขนในไตรมาส 4 ป 2019 ทาจดสงสดตงแตไตรมาส 1 ป 2017
นกทองเทยวลาวในไทยในไตรมาสท1 ป 2020 หดตวตามผลกระทบ COVID-19
Sources: Bank of Thailand Sources: Thailand’s Department of Tourism
สรปป 2019 เศรษฐกจของเมยนมาโตขน 6.75% ในปงบประมาณ 2018/20191 จาก 6.4% ในปงบประมาณ
2017/2018 ตามรายงานของสานกงานสถตแหงชาตเมยนมา (CSO) อนเนองมาจากการลงทนโดยตรง
จากตางประเทศทกาลงฟนตวและการสงออกทมเสถยรภาพ เมอนบเวลาตามชวงปงบประมาณใหม 12
มลคาการลงทนทางตรงจากตางประเทศทไดรบการอนมตในปงบประมาณ 2018/2019 อยท 4.15 พนลาน
ดอลลารสหรฐ ซงเปนการฟนตวจากชวงกอน (27.8% YOY จากฐานตาในปงบประมาณ 2017/2018 ท 3.25
พนลานดอลลารสหรฐ) อยางไรกตาม เมอเทยบกบจดสงสดเมอปงบประมาณ 2016/2017 ท 9.52 พนลาน
ดอลลารสหรฐ มลคาการลงทนทางตรงจากตางประเทศทไดรบการอนมต ในปงบประมาณ 2018/2019 ยงถอวา
ชะลอตว การลงทนทางตรงจากตางประเทศทไดรบการอนมตในปงบประมาณ 2018/2019 เพมขนจาก สงคโปร
เปนอนดบหนง (สวนแบง 58% ของ FDI ทงหมด) ตามมาดวยฮองกง (สวนแบง 11% ถอเปนอนดบ 3 ) และ
ไทย ซงทงหมดขยายตวกวา 100%YOY ขณะท FDI จาก จน (สวนแบง 15.3% ถอเปนอนดบ 2), ญปน และ
เกาหลใตชะลอตว สะทอนวาการเรมโครงการใหมชะลอลง การลงทนจากประเทศตะวนตกยงคงมไมมากนก
คดเปน 2% จากการลงทนโดยตรงจากตางประเทศทงหมดเทานน เนองจากนกลงทนยงคงตดตามทาท
สถานการณการเมองในเมยนมา ตวเลขการลงทนโดยตรงจากตางประเทศสวนใหญมงเนนทภาคการขนสง
/การตดตอสอสาร (คดเปน 37%) และภาคการผลต (คดเปน 34.2%) สะทอนใหเหนการเตบโตทแขงแกรง
ในอตสาหกรรมเหลาน ตามรายงานของสานกงานสถตแหงชาตเมยนมา (CSO) ภาคการผลตโตขน 9.7%YOY
ในขณะทภาคการขนสงโตขน 8.1%YOY และภาคการตดตอสอสารโตขน 12%YOY ในขณะเดยวกน
การสงออกของเมยนมาโตขน 3.1%YOY ในปงบประมาณ 2018/2019 โดยมาจากการสงออกเครองนงหม
ซงโตขน 37.3%YOY และกนสวนแบง 28.8% ของการสงออกทงหมด และการสงออกกาซซงโตขน 11.7%YOY
และคดเปนสวนแบง 23.1% อยางไรกด ตวเลขการสงออกถกฉดจากสนคาขาว (ซงไดรบผลกระทบจากการเกบ
ภาษของสหภาพยโรปในเดอนมกราคม 2019) และแร ซงลดลง 8.4%YOY และ 32.5%YOY ตามลาดบ
นอกจากน การสงออกโดยรวมเรมสงสญญาณชะลอตวในไตรมาสสดทายของปงบประมาณ สาหรบ
การทองเทยว เมยนมาดงดดนกทองเทยวได 4.17 ลานคนในปงบประมาณ 2018/2019 เพมขน 21.2%YOY
1GDP คดจากราคาป 2015/2016
2 ปงบประมาณ 2018/2019 คอชวงเดอน ตลาคม 2018 - กนยายน 2019
Facts and Figures Population (2018) 53.7 million
Labor force (2018) 24.5 million
GDP (2018) 71.22 USD billion
GDP per capita (2018) 1,326 USD
GDP by sector (2018) Agriculture: 23.3%, Industry: 36.3%, Services: 40.4%
Top exports (2018) Oil & Gas 22%, Textile 20%, Cereal 7%
Economic Outlook
What to watch in 2020
ความคบหนาการปฏรป
การเมอง และผลการ
เลอกตงทวไปในเดอน
พฤศจกายน ป 2020
การชะลอตวของเศรษฐกจ
จากผบกระทบของ
COVID-19 และเศรษฐกจ
โลกทเขาสภาวะถดถอย
Macroeconomic Update
ภายในประเทศ การเตบโตไดรบการสนบสนนจากการอปโภคบรโภคภาคเอกชนทามกลางความกดดน
จากภาวะเงนเฟอทสงขน การบรโภคในประเทศยงถกกดดนจากภาวะเงนเฟอทสงขน โดยเฉลยอยท 8.6%
ในปงบประมาณ 2018/2019 สาเหตมาจากการปรบขนคาไฟครงหนงและราคาอาหารทสงขน อยางไรกตาม
คาดวาภาวะเงนเฟอจะลดลงเลกนอยเมอเวลาผานไป เมอการปรบราคาสงผลกระทบนอยลงและผลผลต
ทางการเกษตรฟนตวเนองจากขอจากดดานโลจสตกสไดรบการแกไขใหดขน แมจะไดรบแรงกดดน
แตการบรโภคในประเทศยงคงเปนตวขบเคลอนการเตบโตทสาคญของเศรษฐกจเมยนมา เนองจากประเทศ
เมยนมากาลงมการขยายฐานผบรโภคอยางรวดเรว เหนไดจากยอดขายยานยนตทเตบโตอยางตอเนอง
ซงรายงานของสมาพนธรถยนตแหงอาเซยน (ASEAN Automotive Federation) ระบวา มการเตบโต
ของจานวนยานยนตทขายไดในปงบประมาณ 2018/2019 ถง 36%YOY
ภาพรวมเศรษฐกจในป 2020F ในระยะขางหนา เศรษฐกจเมยนมาคาดวาจะชะลอตวอยางมนยจากการแพรระบาดของ COVID-19
และเศรษฐกจโลกทเขาสภาวะถดถอยอยางหนก ในขณะทการฟนตวในครงปหลงยงขนอยกบ
ความคบหนาของการปฏรปกอนการเลอกตงในเดอนพฤศจกายน 2020 อกดวย ความเสยงทวานยง
รวมถงการแพรระบาดของ COVID-19 ทยดเยอและเศรษฐกจโลกทเขาสภาวะถดถอย เสถยรภาพทางการเมอง
และแรงกดดนในประเดนทางมนษยธรรมจากนานาชาต ดวยเหตน EIC จงไดปรบลดการเตบโตของ GDP
เมยนมาในป 2020 เปน 2.4% (เทยบกบการเตบโต 6.75% ในปงบประมาณ 2018/2019)
การแพรระบาดของ COVID-19 และเศรษฐกจโลกทเขาสภาวะถดถอย โดยเฉพาะการชะลอตว
ของเศรษฐกจจนคาดวาจะสงผลกระทบตอเศรษฐกจของเมยนมาผานการชะลอตวของ 1) การสงออก
(รวมถงการคาชายแดน) 2) จานวนนกทองเทยว และ 3) การลงทนโดยตรงจากตางประเทศ ตลอดจน
4) การหยดชะงกของหวงโซอปทาน และ 5) การบรโภคภาคเอกชน
• อปสงคจากจนทลดลงและการปดจดผานแดนชวคราวมแนวโนมกระทบตอการสงออกจากเมยนมา
ไปยงจน โดยเฉพาะเมองมเซะ (Muse) (ซงตงอยตดชายแดนประเทศจนทางตอนเหนอของประเทศ
เมยนมา) ตามรายงานของกระทรวงพาณชยแหงเมยนมา การสงออกผานเมองมเซะระหวางวนท 18
มกราคมถง 3 เมษายน 2020 คดเปนมลคาราว 603 ลานดอลลารสหรฐ ลดลง 37.3%YOY โดยรวม
ในปงบประมาณ 2018/2019 การสงออกผานเมองมเซะคดเปน 43.7% ของการสงออกผานชายแดน
ทงหมดหรอ 18.5% ของการสงออกทงหมด โดยรวมแลวการสงออกไปยงประเทศจนคดเปนประมาณ
35% ของการสงออกทงหมดในปงบประมาณ 2018/2019 จากขอมลการนาเขาของประเทศจน ซงชวา
การสงออกจากเมยนมามแนวโนมไดรบผลกระทบในครงปแรกเปนอยางนอย
• ทามกลางการระบาดของ COVID-19 ซงขยายตวอยางรวดเรวทวโลกในเดอนมนาคม การสงออกไป
ตางประเทศ (โดยไมผานชายแดน) จากเมยนมาเรมหดตวลงเชนกนเนองจากมาตรการ lockdown
ในประเทศตาง ๆ สรางแรงกดดนตออปสงคสนคา การสงออกโดยไมผานชายแดนรวงลง 15.4%YOY
ในระหวางวนท 7 มนาคม - 3 เมษายนป 2020 คดเปนมลคาราว 767.7 ลานดอลลารสหรฐ โดย
การสงออกรวมมมลคาคดเปน 20.5% ของ GDP เมยนมาในป 2018
• จานวนนกทองเทยวคาดวาจะหดตวลงเชนกน และจะสงผลลบตอเนองถงภาคการโรงแรมและการคาปลก
เนองจากเมยนมาไดออกมาตรการปดเมองและการควบคมการเดนทาง (lockdown and quarantine
measures) เพอยบยงการแพรระบาดของไวรส เชน การระงบวซาสาหรบชาวตางชาต เปนตน ในป
2018 นกทองเทยวจนมสดสวนเยอะทสด โดยคดเปน 23.8% ของนกทองเทยวทงหมด ตามดวยญปน
และเกาหลใตทคดเปนสดสวน 7.5% และ 5.2% ตามลาดบ ทงนรายไดจากการทองเทยวคดเปน 3%
ของ GDP ของเมยนมาในป 2018
• นอกจากน การลงทนโดยตรงจากตางประเทศคาดวาจะชะลอตวในปน โดยเฉพาะอยางยงเมอประเทศ
ผลงทนอนดบตน ๆ ของเมยนมา (สงคโปร จน ฮองกง) มโอกาสเผชญกบเศรษฐกจชะลอตว สดทายน
โรงงานในเมยนมาอาจเผชญภาวะขาดตอนของหวงโซอปทาน โดยเฉพาะโรงงานอตสาหกรรม
เครองนงหมซงพงพาวตถดบจากจน เนองจากจนทยอยกลบมาเรมดาเนนการผลตและภาคโลจสตกส
ไดชาลง ขณะเดยวกน การตกงานของแรงงานจานวนมากบวกกบมาตรการปองกนการระบาดของ
ไวรส เชน การสงหามประชาชนออกจากบาน จะสงผลลบตอการบรโภคภายในประเทศในปน ทงน
การฟนตวของเศรษฐกจจะขนอยกบสถานการณการระบาดของ COVID-19 การปฏรปเพอ
ดงดดการลงทนและชวยเหลอธรกจนาจะเปนการสนบสนนการฟนตวในระยะยาว
เมยนมาไดออกมาตรการทางการคลงและการเงนเพอใหการเยยวยาในระยะสนสาหรบภาคธรกจ
และแรงงานทไดรบผลกระทบ โดยสามารถสรปโครงการหลกไดตามรปท 1
รฐบาลคาดวาจะใชนโยบายผอนคลายทางการคลงตอไป กองทนการเงนระหวางประเทศ (IMF) ประเมน
วา หนสาธารณะของเมยนมาอยท 22.8% ตอ GDP ในปงบประมาณ 2018/2019 ซงเมอพจารณากบ
การขาดดลการคลงซงอยท 3.2% ของ GDP ในป 2019 (ซงตากวาเปาหมายของรฐบาลท 4.0-4.5%) แลว
EIC มองวารฐบาลเมยนมายงคงมพนทในการใชนโยบายการคลงเพอกระตนเศรษฐกจในระยะขางหนา ทงน
สาหรบปงบประมาณ 2019/2020 รฐบาลไดตงเปาการขาดดลตามงบประมาณท 5.0% ตอ GDP จากการ
รายงานของ Asian Development Bank (ADB)
แนวโนมเศรษฐกจในระยะกลางจะขนอยกบประสทธภาพของรฐบาลเมยนมาในการเดนหนา
การปฏรปและเสถยรภาพดานการเมอง เมยนมาไดพฒนาสภาพแวดลอมทางการธนาคารและทางธรกจ
อยางรวดเรว โดยมการเปดเสรทางการเงน การขยายฐานผบรโภค และการลงทนในโครงสรางพนฐานของ
ภาครฐอยางตอเนองเปนปจจยสงเสรม ซงจะชวยดงดดการลงทนจากตางชาตไดในระยะกลาง ขณะทภาคการ
ผลตจะยงเปนปจจยขบเคลอนหลกสาหรบเศรษฐกจเมยนมาตอไปในระยะกลาง แมอาจไดรบผลกระทบจาก
รปท 1 : นโยบายกระตนเศรษฐกจของรฐบาลและธนาคารกลางเมยนมา
ทมา : การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของ IMF และสอทองถน
สถานการณ COVID-19 ในปน สะทอนจากดชนผจดการฝายผลตซงลดลงสระดบตาสดท 29.0 ในเดอนเมษายน
อยางไรกด ความเสยงตอภาพรวมเศรษฐกจในประเทศจะยงคงขนอยกบการเลอกตงและสถานการณ
ทางการเมองกอนการเลอกตง ประเดนสาคญคอวกฤตโรฮงญาอนนามาซงแรงกดดนจากนานาชาต เชน
โอกาสทจะถกเพกถอนสทธพเศษ EBA จากสหภาพยโรป แมวาจะยงไมมขอสรปในเรองกระบวนการดงกลาว
(ซงอาจใชเวลาถงสองปจนกวาจะมผลบงคบใช) กตาม
หลงจากทมการประกาศในรอบกอน คณะกรรมการกากบตลาดหลกทรพยของเมยนมา (SECM) อนญาต
ใหชาวตางชาต (รวมถงชาวตางชาตทไมมถนพานกในเมยนมา) สามารถเขาซอหนในตลาดหลกทรพย
ไดตงแตวนท 20 มนาคม 2020 2
3 โดยนโยบายดงกลาวเปนสวนหนงของเปาหมายเพอขยายตลาดเงนของ
เมยนมาไปยงธรกจและนกลงทนในวงกวางมากขน ทงนกฎหมายของเมยนมาอนญาตใหชาวตางชาต (ทงท
อาศยอยในเมยนมาและในตางประเทศ) สามารถถอครองหนบรษทไดสงสด 35% แตยงไมอนญาตให
ชาวตางชาตเขาซอหนกลมธนาคารสองแหงในตลาดหลกทรพยยางกง (YSX) เนองจากธนาคารกลางเมยนมา
หามการถอครองหนธนาคารเมยนมาโดยชาวตางชาต
3 https://ysx-mm.com/wp-content/uploads/2020/03/SECM-Instruction_Foreigner_Participation_YSX_Eng.pdf
Financial Markets
EIC’s View
เศรษฐกจของเมยนมามโอกาสไดรบผลกระทบจากความเสยงทงภายในและภายนอกประเทศในปน ธรกจ
ควรระมดระวงในปน เนองจากการแพรระบาดของ COVID-19 มโอกาสทาใหกจกรรมทางเศรษฐกจซบเซาใน
ปงบประมาณ 2019/2020 โดยเฉพาะในภาคการคาปลก การทองเทยว และการผลต และสาคญเปนอยางยงหาก
ธรกจใดจะใชเมยนมาเปนทางผานไปยงตลาดจน โดยในบรรดาประเทศ CLMV เมยนมาเปนประเทศทพงพาตลาด
จนในการสงออกมากทสด
ในการฟนตว EIC คาดวาจะเปนลกษณะคอยเปนคอยไป หรอ รปตว U (U-shaped recovery) การทองเทยว
และการสงออกคาดวาจะทยอยฟนตวตามการฟนตวของเศรษฐกจโลก ขณะทการฟนตวของอปสงคภายในประเทศ
จะขนอยกบความเรวในการผอนคลายมาตรการ Lockdown อกดวย สาหรบการลงทนโดยตรงจากตางประเทศ
นอกจากปจจย COVID-19 และเศรษฐกจโลกทเขาสภาวะถดถอยแลว จะขนอยกบปจจยอนรวมทงเสถยรภาพ
ภายในประเทศดวย สถานการณทางการเมองและการปฏรปในประเทศจะเปนประเดนสาคญทตองจบตามอง
ในครงปหลง
ธรกจควรจบตามองโอกาสใหม ๆ เนองจากเมยนมาเปดเสรทางการตลาดเพราะอาจนาไปส โอกาส
ในการลงทนในอนาคต การอปโภคบรโภคภาคเอกชนพรอมทงภาคการผลตและการบรการทแขงแกรงจะยงคงเปนตว
ขบเคลอนการเตบโตในอนาคต แมวาจะตองพบกบแรงกดดนจากภาวะเงนเฟอระดบสงและเศรษฐกจทชะลอตวในปนกตาม
ฐานะทางการคลงของเมยนมายงอยในระดบทพรอมดาเนนนโยบายผอนคลายตอเนอง (จากระดบหนสาธารณะตอ
GDP ท 22.8% และการขาดดลทางการคลงท 3.2% ของ GDP) การปฏรปเพอเพมประสทธภาพใหกบการจดเกบรายไดจะ
ชวยทาใหสถานะทางการคลงดขน นอกจากนนตามรายงานของกองทนการเงนระหวางประเทศ (IMF) ระบวาเสถยรภาพ
ภายนอก (external stability) ยงคงเพยงพอ โดยไดรบการสนบสนนจากทนสารองระหวางประเทศทมมลคามากกวา
การนาเขา 3 เดอน และดลบญชเดนสะพดทขาดดลเลกนอยท 2% ของ GDP ในปงบประมาณ 2018/2019 แมวาอาจจะ
ขาดดลมากขนเลกนอยเนองจากการสงออกทชะลอตวกวาเดมในปน อยางไรกตาม ความเสยงดานการเมองและ
นโยบายกอนถงการเลอกตงอาจทาใหการตดสนใจลงทนบางสวนถกเลอนออกไปกอน
Myanmar’s Key Indicators Domestic Demand Unit 2015 2016 2017 2018 2019P 2020F 2021F
Real GDP % YOY 7.0 5.9 6.8 6.4 6.75 2.4 6.8
Consumer price index (average) % 7.3 9.1 4.6 5.9 8.6 6.2 6.3
Current account balance % of GDP -3.4 -4.2 -6.5 -4.2 -2.0 -4.7 -3.9
Policy rate (end of period) % 10 10 10 10 10 - -
Sources: International Monetary Fund (IMF) and Myanmar Authorities, EIC Analysis (2020F = FY19/20, GDP is rebased to 2015/16 prices)
ขาดดลการคานอยลงจากความตองการนาเขาทชะลอตว การทองเทยวเตบโตไดดในป 2019 แตจะชะลอลงในป 2020
Sources: Ministry of Planning and Finance Sources: Ministry of Planning and Finance
FDI เรมมสญญาณฟนตวแตยงคงอยในระดบซบเซา ดชน PMI รวงสระดบ 29.0 ในเดอนเมษายน สะทอนวา
การระบาดของ COVID-19 เรมสงผลกระทบตอการผลต
Sources: Directorate of Investment and Company Administration
Sources: IHS Markit
คาเงนจตตอดอลลารสหรฐแขงคาตอเนอง
อตราเงนเฟอพงสงขนจากการขนคาไฟในเดอนกรกฎาคม
Sources: Bloomberg Sources: Central Statistical Organization
Expansion Contraction
Links with the Thai Economy
การสงออกของไทยไปเมยนมาในป 2019 หดตวจากการสงออกเคมภณฑและเครองจกรทลดลง (-15% และ -21% ตามลาดบ) ขณะทการสงออกในไตรมาสแรกของป 2020 ทรงตว
การนาเขาของไทยจากเมยนมาขยายตวในป 2019 จากการนาเขากาซธรรมชาตและผลตภณฑจากพชทสงขน แตพลกกลบมาหดตวเลกนอยในไตรมาสแรกของป 2020
Sources: Thailand’s Ministry of Commerce Sources: Thailand’s Ministry of Commerce
การสงออกจากชายแดนไทยไปเมยนมาหดตว 6.4%YOY ในไตรมาสแรกของป 2020 หลงหดตว 6%YOY ในป 2019
การนาเขาของชายแดนไทยจากเมยนมาหดตว 4.1%YOY ในไตรมาสแรกของป 2020 หลงขยายตว 7%YOY ในป 2019
Sources: Thailand’s Department of Foreign Trade Sources: Thailand’s Department of Foreign Trade
การลงทนทางตรงจากไทยไปเมยนมาเ พมขนเลกนอย ในไตรมาส 4 ป 2019 แตยงตาคงกวาคาเฉลย 3 ป
นกทองเทยวจากเมยนมาในไทยขยายตวเลกนอยในป 2019 แตการระบาดของ COVID-19 จะกอใหเกดการชะลอในปน
Sources: Bank of Thailand Sources: Thailand’s Department of Tourism
What to watch in 2020
Macroeconomic Update
สรปป 2019 ในป 2019 เศรษฐกจเวยดนามเตบโตท 7.0%YOY (เทยบกบเปาทรฐบาลเวยดนามตงไวและท EIC
ประเมนไวสาหรบป 2019 อยท 6.8% ขณะทตวเลขจรงในป 2018 เศรษฐกจเวยดนามเตบโต 7.1%)
เนองจากเปนหนงในประเทศสาคญทไดประโยชนจากสงครามการคาระหวางสหรฐอเมรกาและจน
การชะลอตวของภาคเกษตรกรรมถกทดแทนดวยการสงออก (8.5%YOY) และภาคการผลตทแขงแกรง รวมกบ
ภาคการกอสรางและบรการทเตบโตอยางรวดเรว แมวาการลงทนโดยตรงจากตางประเทศจะชะลอตวทวโลก
ในป 2019 อนเนองมาจากความไมแนนอนจากความขดแยงทางการคาทวโลก เวยดนามกลบไดรบประโยชน
จากเมดเงนทหลงไหลเขามาลงทนในประเทศ ทเพมขนถง 6.7%YOY (เทยบกบ 9.1% ในป 2018)
ทางดานอปสงคภายในประเทศ การอปโภคบรโภคขนสดทายและการลงทนยงคงเขมแขง โดยโตขน 7.2%YOY
และ 7.9%YOY ตามลาดบ ในดานเสถยรภาพดานราคา อตราเงนเฟอทวไปในปงบประมาณ 2019 ชะลอตวอยท
4.3%YOY (เทยบกบ 4.6% ในป 2018) ซงเปนผลมาจากอาหารและเครองดมทไมมแอลกอฮอลทลดลง
โดยเฉพาะอยางยงในครงหลงของป 2019
ในสวนของนโยบายดานการเงน ธนาคารกลางเวยดนาม (SBV) ไดออกนโยบายปรบลดอตราดอกเบยลง 25
bps (จาก 6.25% เหลอ 6%) ถอเปนการลดอตราดอกเบยครงแรกตงแตเดอนกรกฎาคม 2017 EIC มองวา
การปรบลดอตราดอกเบยถอเปนการเตรยมการไวลวงหนาทามกลางความกงวลเรองความขดแยงทางการคา
ทวโลกทเพมขนและเพอตอบสนองตอนโยบายการเงนแบบผอนคลายในตลาดพฒนาแลวในชวงครงหลงของป
2019 ขณะทการเตบโตของสนเชอในป 2019 อยท 13.5%YOY ถอเปนการเตบโตทชาทสดนบตงแตป 2014
(เทยบกบเปาหมายของธนาคารกลางเวยดนามท 19%) เนองจากธนาคารกลางเวยดนามไดใชมาตรการเพอ
ควบคมการเตบโตของสนเชอในหลาย ๆ ภาคสวน รวมถงภาคอสงหารมทรพยทไดเปลยนแหลงลงทนมาเปน
ตลาดหนกเมอไมนานมาน ขอมลจาก AsianBondOnline ของธนาคารพฒนาเอเชยระบวา ณ เดอนกนยายน
2019 มลคาคงคางของหนกของภาคอสงหารมทรพยคดเปน 28.4% ของมลคาคงคางทงหมด
Facts and Figures Population (2019) 96.48 million
Labor force (2019) 55.8 million
GDP (2019) 261.92 USD billion
GDP per capita (2019) 2,714.74 USD
GDP by sector (2019) Agriculture: 14%, Industry: 34%, Services: 43%
Top exports (2019) Electronics and parts 34%, Garments and footwears 19%
Economic Outlook
ผลกระทบจาก COVID-19,
เศรษฐกจโลกถดถอย และ
การชะลออยางมนยของ
เศรษฐกจจน
ความเสยงทจะถก
สหรฐอเมรกาขนบญช
เปนประเทศทบดเบอน
คาเงน
เสถยรภาพภายนอกยงคงแขงแกรง มาตรการรดเขมขดทางการคลงดาเนนไปไดดวยด ในเกาเดอนแรก
ของป 2019 (จากขอมลลาสดทมอย) บญชเดนสะพดเกนดล 7.8 พนลานดอลลารสหรฐ สวน ดลการชาระเงน
เกนดลอย 14,000 ลานดอลลารสหรฐ ในดานการคลง การขาดดลการคลงอยท 3.4% ของ GDP เปนไปตาม
การขาดดลทรฐบาลเวยดนามตงเปาไว ทงนเปาหมายการขาดดลทรฐบาลเวยดนามตงไวไมรวมคาใชจาย
ในการชาระหน หากรวมคาใชจายในการชาระหนดวยแลว คาดวาการขาดดลของรฐบาลจะอยท 6.6%
ของ GDP ณ สนป 2019 สดสวนหนสาธารณะตอ GDP ของเวยดนามอยท 56% นบเปนอกปทสดสวนหน
สาธารณะตอ GDP ลดลงจากจดสงสดในป 2016 ในดานพฒนาการทเกยวของ ในเดอนธนวาคม ป 2019
สถาบนจดอนดบความนาเชอถอ Moody’s Investors Service ปรบลดระดบภาพรวมเศรษฐกจเปนระดบลบ
แตยงคงอนดบความนาเชอถออยท Ba3 โดยอางองความเสยงจากการชาระคนหนสนทางออม (indirect debt
obligations) บางสวนของภาครฐทยงคงลาชาอย อนเปนผลมาจากความบกพรองเชงบรหาร
การเตบโตยงแขงแกรงในไตรมาสท 4 ป 2019 ในดานการเตบโตของ GDP รายไตรมาส ในไตรมาสท 4 ป
2019 การเตบโตของ GDP ของเวยดนามอยท 7.0%YOY ชะลอตวลงจากไตรมาสท 3 ป 2019 (7.5%YOY)
หากดโดยละเอยดจะพบวา การสงออกในไตรมาสท 4 ป 2019 ยงคงแขงแกรง (8.5%YOY) อนเนองมาจาก
การเปลยนวถการคา ซงสนคาบางชนดของจนทสงออกไปยงสหรฐอเมรกาถกทดแทนโดยสนคาสงออก
ของเวยดนาม ในบรรดากลมสนคาสงออกสงสด 3 ประเภท การสงออกโทรศพทมอถอและชนสวนมการเตบโต
เลกนอย (0.5%YOY) หลงจากเตบโตอยางรวดเรวในสองไตรมาสกอนหนาน การสงออกสงทอและเครองนงหม
กชะลอตวลง (2.6%YOY เทยบกบ 8.5% ในไตรมาสท 3 ป 2019) ในขณะเดยวกน การสงออกคอมพวเตอร
และผลตภณฑเครองใชไฟฟากลบเตบโตอยางรวดเรว (32.6%YOY เทยบกบ 23.6% ในไตรมาสท 3 ป 2019)
การเขามาของนกทองเทยวยงเตบโตขนไปอก (32.4%YOY เทยบกบ 17.8% ในไตรมาสท 3 ป 2019) เนองจาก
จานวนนกทองเทยวจน (58.1%YOY) และเกาหลใต (24.8%YOY) พงสงขน
ในสวนของอปสงคภายในประเทศ ในไตรมาสท 4 ป 2019 ยอดขายปลกโดยรวมยงคงแขงแกรง (11.3%YOY
เทยบกบ 12.0% ในไตรมาสท 3 ป 2019) โดยเปนการจบจายใชสอยในกลมสนคาอปโภคบรโภค กลมภาคสวน
บรการ และกลมการทองเทยว รวมถงยอดขายรถยนตนงสวนบคคล ทงนยอดขายรถยนตนงสวนบคคลตกลง
-3.4%YOY สาเหตหลกจากฐานสง (base effect) ในไตรมาสท 4 ป 2018 ในดานเสถยรภาพดานราคา อตรา
เงนเฟอทวไปในไตรมาสท 4 ป 2019 ชะลอตวเหลอ 3.3%YOY (เทยบกบ 4.0%YOY ในไตรมาสท 3 ป 2019)
อนเนองมาจากราคาของอาหารและเครองดมทไมมแอลกอฮอลทลดลง อยางไรกตาม จากการระบาดของโรค
ไขหวดหมแอฟรกน ทาใหราคาเนอหมในประเทศพงสงขนในเดอนธนวาคม ป 2019 สงผลใหอตราเงนเฟอ
ทวไปพงสงขนเปน 5.2%YOY (เทยบกบ 2.9%YOY ระหวางเดอนตลาคมถงพฤศจกายน 2019)
ตวเลข GDP ในไตรมาสแรกของป 2020 สงสญญาณวาเศรษฐกจเวยดนามไดรบผลกระทบจากการ
ระบาดของ COVID-19 สานกงานสถตเวยดนาม (GSO) รายงานวาเศรษฐกจในชวงไตรมาสแรกของป 2020
ขยายตวชะลอลงเปน 3.82%YOY (จากไตรมาสท 4 ของป 2019 ซงเตบโต 6.97%) โดยถอเปนการชะลอตวลง
ในทกภาคเศรษฐกจทงในภาคการเกษตร (0.1%YOY จากเดม 1.6%) ภาคอตสาหกรรมและการกอสราง
(5.2%YOY จากเดม 7.9%) และภาคบรการ (3.3%YOY จากเดม 8.1%) สาหรบตวชว ดทางดานอปสงค
การสงออกเตบโตชะลอลงเปน 7.7% (จากเดม 8.5%) จานวนนกทองเทยวตางชาตรวงลง -18.1%YOY
(จากเดมทขยายตว 32.4%) ขณะทยอดคาปลกขยายตวชะลอลงเปน 5.2%YOY (จากเดม 11.3%) ทงนแม
ตวเลขทางเศรษฐกจในชวงสองเดอนแรกของปจะเตบโตแขงแกรง แตตวเลขในเดอนมนาคม 2020
กลบสงสญญาณถงการชะลอตวทางเศรษฐกจ ทามกลางสถานการณ COVID-19 และภาวะถดถอย
ของเศรษฐกจโลก ซงสงผลลบตอการเตบโตของการสงออก (-12.1%YOY) จานวนนกทองเทยวตางชาต
(-68.1%YOY) และยอดคาปลก (-0.3%YOY) นอกจากผลกระทบของ COVID-19 ตออปสงคภายนอกแลว
มาตรการ lockdown บางสวนซงเรมมผลบงคบใชในชวงกลางเดอนมนาคมอาจเปนอกหนงปจจยทชะลอ
กจกรรมทางเศรษฐกจภายในเวยดนาม
ภาพรวมเศรษฐกจป 2020F EIC ปรบลดตวเลขคาดการณการเตบโตทางเศรษฐกจของเวยดนามลงเปน 3.0% (เทยบกบการเตบโต
7.0% ในป 2019) จากผลกระทบของ COVID-19 ภาวะถดถอยของเศรษฐกจโลก และมาตรการ
lockdown โดยตวเลขคาดการณอาจถกปรบลงไดอกทามกลางสถานการณระบาดตอเนองของ COVID-19
โดยเฉพาะหากเวยดนามไมสามารถควบคมการระบาดไดภายในชวงครงแรกของป และตองขยายมาตรการ
lockdown ออกไปถงหลงไตรมาสทสองของป 2020
เวยดนามไดสงปดประเทศบางสวน (partial lockdown) ตงแตกลางเดอนมนาคม จากขอมล ณ วนท 17
เมษายน 2020 เวยดนามมผตดเชอ COVID-19 รวม 268 รายและยงไมมผเสยชวต กองทนการเงนระหวาง
ประเทศ (IMF) รายงานวารฐบาลเวยดนามไดเรมใชมาตรการควบคมทเขมงวดมากขนตงแตชวงปลายเดอน
มกราคม 2020 เชน มาตรการ social distancing การหามนกทองเทยวตางชาตเขาประเทศ การสงปดโรงเรยน
และสงยกเลกงานกจกรรมตาง ๆ โดยในชวงกลางเดอนมนาคม เวยดนามไดสงปดบรการทไมจาเปนทวประเทศ
เปนการชวคราว พรอมทงขอความรวมมอประชาชนใหหยดอยบานและลดการเดนทางภายในประเทศ
อปสงคตางจากประเทศทลดลง เวยดนามถอเปนประเทศทมระบบเศรษฐกจแบบเปดมากทสดเมอเทยบใน
กลมประเทศ CLMV ดวยสดสวนการสงออกสนคาและบรการคดเปน 99% ของ GDP และสดสวนการนาเขา
สนคาและบรการคดเปน 96% ของ GDP ดงนนเศรษฐกจโลกทคาดวาจะเขาสภาวะถดถอยในป 2020 จะสงผล
ทางตรงตอการสงออกและตอเนองไปถงเศรษฐกจเวยดนาม ทงนประเทศทเปนตลาดสงออกหลกของเวยดนาม
สวนใหญตางมแนวโนมทจะเผชญการหดตวทางเศรษฐกจหรอการชะลอตวอยางหนก ซงตลาดสงออกดงกลาว
ไดแก สหรฐฯ (สดสวนการสงออก 23%) จน (16%) สหภาพยโรป (10%) ญปน (8%) และเกาหลใต (8%) ดงนน
การสงออกเวยดนามในป 2020 จงมแนวโนมชะลอตวสงหรออาจเผชญการหดตวเปนครงแรกนบตงแตป 2009
นอกจากน การระบาดของ COVID-19 และการทองเทยวทวโลกทหยดชะงกลงจะสงผลลบตอภาคการทองเทยว
ในเวยดนามดวยเชนกน โดยรายไดจากการทองเทยวมสดสวนคดเปน 11% ของ GDP ทงนเชนเดยวกบภาคสงออก
นกทองเทยวตางชาตในเวยดนามสวนใหญมาจากประเทศทเศรษฐกจไดรบผลกระทบอยางหนกจาก COVID-19
และภาวะถดถอยของเศรษฐกจโลก เชน จน (สดสวนจานวนนกทองเทยว 32%) เกาหลใต (24%) ญปน (5%)
และสหรฐฯ (4%)
ความตกลงเขตการคาเสรและการลงทนระหวางสหภาพยโรปและเวยดนามคาดวาจะมผลบงคบใช
ในเดอนกรกฎาคม ป 2020 เมอกลางเดอนกมภาพนธ 2020 สหภาพยโรปไดรบรองความตกลง
โดยคาดการณวา สมชชาแหงชาตเวยดนามจะใหสตยาบนตอความตกลงภายในครงแรกของป 2020 นายเจน
ตวน อน รฐมนตรวาการกระทรวงอตสาหกรรมและการคาของเวยดนามกลาววา คาดวาความตกลงจะมผล
บงคบใชในเดอนกรกฎาคม โดยความตกลงดงกลาวจะลดภาษ 99% สาหรบสนคาเวยดนามทสงออกไปสหภาพ
ยโรป โดยภาษสนคาของสหภาพยโรปทสงออกไปยงเวยดนามจะคอย ๆ ลดลงในชวงระยะเวลา 10 ป ทงน
จานวนสนคาของเวยดนามในปจจบนนไดประโยชนจากสทธพเศษทางการคาภายใตโครงการสทธพเศษ
ศลกากรเปนการทวไป (GSP) ของสหภาพยโรปอยแลว อยางไรกด ความตกลงจะทาใหเวยดนามยงคงไดสทธ
เขาสตลาดสหภาพยโรปโดยไมตองเสยภาษสาหรบสนคาดงกลาวในอนาคตอกดวย แมวาสถานการณทาง
เศรษฐกจจะไมเขาเกณฑการไดรบสทธพเศษทสงวนไวสาหรบประเทศกาลงพฒนาแลวกตาม สวนแบงของ
การสงออกจากเวยดนามไปยงประเทศสมาชกสหภาพยโรปอยในชวง 17%-19% จากมลคาการสงออกทงหมด
ระหวางป 2011-2018 โดยรปท 1 แสดงถงสนคาทสงออกมากทสด 5 อนดบแรก
รปท 1 : สนคาสงออกของเวยดนามไปยง EU-27 5 อนดบแรก (2018)
ทมา : การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของ Trademap
การชะลอตวของอปสงคภายในประเทศ อปสงคจากตางประเทศทลดลงจะสงผลลบตอการจางงานและ
คาแรง โดยตวเลขลาสดสงสญญาณถงภาวะตลาดแรงงานทเรมออนแอ อตราวางงานชวงไตรมาสแรกของป
2020 ยงคงทอยทระดบ 2.22% (เทยบกบ 2.15% ในไตรมาสท 4 ของป 2019) ขณะทอตราวางงานแฝง
(underemployment rate) เพมขนเปน 2.0% (เทยบกบ 1.1% ในไตรมาสท 4 ของป 2019) มาตรการปดเมอง
บางสวน (partial lockdown) จะยงฉดอปสงคภายในประเทศโดยเฉพาะชวงครงแรกของป 2020 เนองจาก
กจกรรมทางเศรษฐกจถกจากด สะทอนจากตวเลขยอดคาปลกทรวงลง -0.3%YOY ในเดอนมนาคมซงเปน
เดอนแรกของการบงคบใชมาตรการ partial lockdown โดยเหนการชะลอตวทงในยอดขายสนคา (5.4%YOY
เทยบกบ 7.9% ในเดอนกมภาพนธ 2020) ยอดขายรถยนตสวนตว (-39.2%YOY) และยอดคาปลกทเกยวเนอง
กบภาคบรการและการทองเทยว (-10.9%YOY)
นอกจากภาวะถดถอยของเศรษฐกจโลกและผลกระทบจากมาตรการ lockdown แลว การพงพาเศรษฐกจจน
ในระดบสงทงในภาคสงออก (คดเปนสดสวน 16%) จานวนนกทองเทยว (32%) และ FDI (7%) รวมถงการขาดตอน
ของหวงโซอปทานจะเปนอกแรงกดดนททาใหผลกระทบตอเศรษฐกจเวยดนามทวความรนแรงยงขน
การผอนคลายนโยบายการเงนและการคลง : ธนาคารกลางเวยดนาม (SBV) พรอมกระตนเศรษฐกจ;
นโยบายการคลงกลบมาผอนคลายเพอประคบประคองเศรษฐกจ ทผานมา รฐบาลเวยดนามใชทง
มาตรการทางการคลงและการเงนเพอบรรเทาผลกระทบจากภาวะถดถอยของเศรษฐกจโลกและการระบาด
ของ COVID-19 ในดานการคลง รฐบาลเวยดนามไดออกมาตรการกระตนมลคากวา 3.5% ของ GDP
โดยประกอบดวย 1) การลดภาษมลคาเพม ภาษเงนไดนตบคคล และภาษเงนไดบคคลธรรมดา พรอมทงขยาย
ระยะเวลาการจายคาเชาทดนออกไป 5 เดอน (มลคารวม 180 ลานลานดองหรอ 2.4% ของ GDP) 2) การขยาย
ระยะเวลาสาหรบภาคธรกจและแรงงานในการจายเงนอดหนนกองทนบานาญไดสงสด 12 เดอน (คาดวาจะม
มลคารวม 9.5 ลานลานดองหรอ 0.1% ของ GDP) 3) การจายเงนชวยเหลอประชาชนราว 20% เปนเวลา 3
เดอน (มลคารวม 36 ลานลานดองหรอ 0.5% ของ GDP) และ 4) การลดคาไฟสงสด 10% ชวคราวเปนเวลา 3
เดอน เพอชวยเหลอภาคธรกจและครวเรอนทไดรบผลกระทบจาก COVID-19 (มลคารวม 10 ลานลานดองหรอ
0.2% ของ GDP)
ในดานนโยบายการเงน นอกจากการลดอตราดอกเบยนโยบายลง 100 bps เมอกลางเดอนมนาคมแลว ธนาคาร
กลางเวยดนามไดประกาศวงเงนสนเชอสาหรบภาคธนาคารมลคารวม 285 ลานลานดอง (3.8% ของ GDP)
เพอชวยเหลอธรกจและครวเรอนทไดรบผลกระทบ รวมทงเตรยมพรอมอดฉดสภาพคลองสระบบเศรษฐกจ
EIC มองวาเวยดนามจะดาเนนทงนโยบายผอนคลายทางการคลงและการเงนตอไปในป 2020
เพอผลกดนการเตบโตทางเศรษฐกจ ในชวงไมกปทผานมา รฐบาลเวยดนามไดประสบความสาเรจในการลด
สดสวนหนสาธารณะตอ GDP ลง (จาก 63.7% ในป 2016 เปน 54.3% ของ GDP ณ เดอนเมษายน 2020)
อยางไรกด EIC มองวามาตรการรดเขมขดทางการคลงมแนวโนมถกเลอนออกไปเนองจากเศรษฐกจโลกกาลง
เขาสภาวะถดถอย ทงน IMF รายงานวาเวยดนามอาจขาดดลขาดคลงสงขนเปน 5.2% ของ GDP ในป 2020
ซงเปนการขาดดลสงสดนบตงแตป 2016
สาหรบนโยบายการเงน ธนาคารกลางเวยดนามสงสญญาณพรอมผอนคลายนโยบายตอเนองเพอกระตน
เศรษฐกจ โดย EIC คาดวาเวยดนามอาจผอนคลายนโยบายการเงนเพมเตม ซงรวมถงการลดอตราดอกเบย
นโยบายลงไดอก
แรงกดดนตอคาเงนดองจากการเกนดลบญชเดนสะพดทลดลง คาเงนดองในชวงทผานมาเคลอนไหว
ไปตามคาเงนในภมภาค อยางไรกด หลงจากธนาคารกลางเวยดนามลดอตราดอกเบยนโยบายเมอกลางเดอน
มนาคม บวกกบดชนคาเงนดอลลารสหรฐทแขงขนจากความกงวลตอภาวะเศรษฐกจโลกถดถอย สงผลใหเงน
ดองออนคาลงเมอเทยบกบดอลลารสหรฐ ในระยะขางหนา แมธนาคารกลางเวยดนามจะประกาศเมอปลาย
เดอนมนาคมวาพรอมเขาแทรกแซงตลาดเงนตราตางประเทศหากจาเปนตองลดความผนผวนของอตรา
แลกเปลยน แต EIC มองวาแรงกดดนใหเงนดองออนคาเทยบกบดอลลารสหรฐจะยงเปนปจจยหลกในตลาดเงน
ทตองจบตามอง เนองจากการสงออกและจานวนนกทองเทยวทหดตวจะสงผลใหการเกนดลบญชเดนสะพดในป
2020 ลดลงไปดวย โดย IMF คาดวาการเกนดลบญชเดนสะพดของเวยดนามจะชะลอลงเปน 0.7% ของ GDP
ในป 2020 (เทยบกบ 4.0% ของ GDP ในป 2019)
Financial Markets
EIC’s View
เศรษฐกจเวยดนามคาดวาจะเตบโตเพยง 3.0% ซงเปนอตราทตาทสดในรอบ 30 ป เนองจากการระบาด
ของ COVID-19 ฉดเศรษฐกจโลกเขาสภาวะถดถอย COVID-19 ไดสงผลกระทบตอกจกรรมทางเศรษฐกจทวโลก
ในชวงไตรมาสแรกของป 2020 และคาดวาสถานการณจะยงยดเยอจนถงไตรมาสท 2 เศรษฐกจเวยดนามจะไดรบ
ผลลบจากการหดตวของเศรษฐกจโลก โดยเฉพาะการชะลอตวทางเศรษฐกจในจน เนองจากเวยดนามมการพงพา
อปสงคจากตางประเทศสง ทงในภาคสงออก FDI และการทองเทยว ในขณะเดยวกน แมอตราวางงานจะยงคงท
ในไตรมาสแรกของป 2020 แตมาตรการ lockdown และการสญเสยรายไดของแรงงานจะสรางแรงกดดนตอ
การบรโภคภาคเอกชนซงขยายตวไดดตอเนองราว 7.3% ตอปมาตงแตป 2016 ทงน EIC มองวาเศรษฐกจ
เวยดนามยงคงมความเสยงดานตาอย โดยเฉพาะในกรณท เวยดนามยงไมสามารถควบคมการระบาด
ของ COVID-19 ไดภายในครงแรกของป 2020 หรอมการกลบมาระบาดอกครง และจาเปนตองขยายเวลา
มาตรการ lockdown ออกไป
เวยดนามมแนวโนมใชนโยบายการเงนและการคลงเพอกระตนการเตบโตทางเศรษฐกจ ธนาคารกลาง
เวยดนามไดปรบลดอตราดอกเบยนโยบายลง 100 bps และเตรยมพรอมอดฉดสภาพคลองเขาสระบบเศรษฐกจ
EIC มองวาอตราดอกเบยนโยบายอาจถกปรบลงไดอก โดยมการออนคาของเงนดองเปนปจจยหลกทตองจบตามอง
ในฝ งนโยบายการคลง คาดวาเวยดนามจะเลอนมาตรการรดเขมขดทางการคลงออกไปและดาเนนนโยบายเพอพยง
เศรษฐกจ เชน การลดภาษและการใหเงนชวยเหลอ ซงจะสงผลใหการขาดดลการคลงเวยดนามยงเพมขนในปน
ภาพรวมเศรษฐกจของเวยดนามในระยะกลางยงคงมนคงในมมมองของ EIC แมจะไดรบผลกระทบอยางหนก
จาก COVID-19 ในป 2020 แตหากสถานการณการระบาดเรมควบคมได การสงออก การทองเทยว และการลงทน
ทางตรงจากตางประเทศ จะกลบมาฟนตวได จากอปสงคทแขงแกรงและการเพมความหลากหลายของฐานการผลต
ทงนเวยดนามอาจไดรบผลบวกจากการยายโรงงานจากจนเนองจากบรษทในจนตางหาทางกระจายฐานการผลต
นอกจากน ขอตกลงการคาเสรระหวางสหภาพยโรป-เวยดนามอาจชวยสนบสนนการสงออกและ FDI ในระยะขางหนา
ในระยะกลาง EIC มองวาพนฐานเศรษฐกจเวยดนามยงคงมนคง โดยไดแรงหนนจากกาลงแรงงานทอายนอย กลมคน
ทมระดบรายไดปานกลางทเพมมากขน และอตสาหกรรมของเวยดนามทเชอมเขากบหวงโซอปทานทวโลก
ทมา : การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของสานกงานสถตเวยดนาม
Vietnam’s Key Indicators Domestic Demand Unit 2015 2016 2017 2018 2019P 2020F 2021F
Real GDP % YOY 6.7 6.2 6.8 7.1 7.0 3.0 7.1
Consumer price index (average) % 0.6 2.7 3.5 3.5 2.8 3.2 3.9
Current account balance % of GDP -0.9 0.2 -0.6 1.9 4.0 0.7 1.0
Policy rate (end of period) % 6.5 6.5 6.25 6.25 6.0 - -
Sources: International Monetary Fund (IMF) and Vietnamese Authorities, EIC Analysis
การสงออกเวยดนามยงเตบโตไดดในป 2019 จานวนนกทองเทยวหดตวเกอบ 100% ในเดอนเมษายน
Sources: General Statistics Office Sources: General Statistics Office
FDI ยงคงแขงแกรงตอเนอง การหดตวของดชน IPI และ PMI สะทอนวาการระบาดของ COVID-19 เรมสงผลกระทบตอภาคการผลต
Sources: Foreign Investment Agency
Sources: General Statistics Office and IHS Markit
คาเงนดองเรมออนคาตามคาเงนในภมภาค
ยอดคาปลกและอตราเงนเฟอหดตวลงในเดอนเมษายน
Sources: Bloomberg Sources: General Statistics Office
Links with the Thai Economy
การสงออกของไทยไปเวยดนามในป 2019 ชะลอตวจากการสงออกผลไมแชแขง นามนสาเรจรป และเมดพลาสตกทลดลง และยงหดตวตอเนองในไตรมาสแรกของป 2020
การนาเขาของไทยจากเวยดนามในป 2019 ชะลอเชนกนจากการนาเขาเครองใชไฟฟาและนามนดบทลดลง แตพลกกลบมาขยายตวในไตรมาสแรกของป 2020
Sources: Thailand’s Ministry of Commerce Sources: Thailand’s Ministry of Commerce
การสงออกผานแดนไปเวยดนามหดตว 39.3%YOY ในไตรมาสแรกของป 2020 หลงหดตว 8%YOY ในป 2019
การนาเขาผานแดนจากเวยดนามขยายตว 16.7%YOY ในไตรมาสแรกของป 2020 หลงหดตวลงถง 42%YOY ในป 2019
Sources: Thailand’s Department of Foreign Trade Sources: Thailand’s Department of Foreign Trade
การลงทนทางตรงจากไทยไปเวยดนามลดลงเลกนอยในไตรมาส 4 ป 2019 โดยการลงทนเนนไปในภาคกจกรรมการเงน
นกทองเทยวเวยดนามในไทยหดตวลงในไตรมาสท 1/2020 จากการระบาดของ COVID-19
Sources: Bank of Thailand Sources: Thailand’s Department of Tourism
Disclaimer: The information contained in this report has been obtained from sources believed to be reliable. However, neither we nor any of our respective affiliates, employees or representatives make any representation or warranty, express or implied, as to the accuracy or completeness of any of the information contained in this report, and we and our respective affiliates, employees or representatives expressly disclaim any and all liability relating to or resulting from the use of this report or such information by the recipient or other persons in whatever manner. Any opinions presented herein represent our subjective views and our current estimates and judgments based on various assumptions that may be subject to change without notice, and may not prove to be correct. This report is for the recipient’s information only. It does not represent or constitute any advice, offer, recommendation, or solicitation by us and should not be relied upon as such. We, or any of our associates, may also have an interest in the companies mentioned herein.
ผจดทาหลก
ดร.กาพล อดเรกสมบต
ผอานวยการอาวโส Economic and Financial Market Research
ดร.กาพล ทาหนาทดแลทมวเคราะหเศรษฐกจและตลาดเงน โดยครอบคลมถงเศรษฐกจและตลาดเงนของประเทศไทย อาเซยน และประเทศพฒนาแลว โดยกอนรวมงานกบธนาคารไทยพาณชย ดร. กาพล มประสบการณดแลทมวเคราะหเศรษฐกจและตลาดทนในสถาบนการเงนชนนา นอกจากน ยงเคยรวมงานกบกระทรวงการคลงในตาแหนงนกเศรษฐศาสตร และผชวยศาสตราจารย ประจา คณะเศรษฐศาสตร Nanyang Technological University (ประเทศสงคโปร) ดร.กาพลจบการศกษาระดบปรญญาตรจากคณะเศรษฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย (เกยรตนยม) ระดบปรญญาโทจาก University of Singapore (ภายใตทนการศกษาจาก Asian Development Bank) และระดบปรญญาเอกดานเศรษฐศาสตรจาก Michigan State University (ภายใตทนการศกษาจาก Graduate school fellowship) โดยในระหวางศกษาระดบปรญญาเอก ดร.กาพลไดมโอกาสรวมฝกงานกบกองทนการเงนระหวางประเทศ (International Monetary Fund)
ปณณ พฒนศร นกวเคราะห
ตดตอ : punn.pattanasiri@scb.co.th
ปณณ มประสบการณทางานวจยทางดานหลกบรรษทภบาลและดานการกากบดแลกจการ ในระหวางการศกษา และไดเปนนกศกษาแลกเปลยนทคณะเศรษฐศาสตร มหาวทยาลยเกยวโต ประเทศญปน ปณณ จบการศกษาปรญญาตร (เกยรตนยมอนดบหนง) จากหลกสตร EBA คณะเศรษฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย
top related